PPC / ppc

text_structure.xml 1010 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 4474 4475 4476 4477 4478 4479 4480 4481 4482 4483 4484 4485 4486 4487 4488 4489 4490 4491 4492 4493 4494 4495 4496 4497 4498 4499 4500 4501 4502 4503 4504 4505 4506 4507 4508 4509 4510 4511 4512 4513 4514 4515 4516 4517 4518 4519 4520 4521 4522 4523 4524 4525 4526 4527 4528 4529 4530 4531 4532 4533 4534 4535 4536 4537 4538 4539 4540 4541 4542 4543 4544 4545 4546 4547 4548 4549 4550 4551 4552 4553 4554 4555 4556 4557 4558 4559 4560 4561 4562 4563 4564 4565 4566 4567 4568 4569 4570 4571 4572 4573 4574 4575 4576 4577 4578 4579 4580 4581 4582 4583 4584 4585 4586 4587 4588 4589 4590 4591 4592 4593 4594 4595 4596 4597 4598 4599 4600 4601 4602 4603 4604 4605 4606 4607 4608 4609 4610 4611 4612 4613 4614 4615 4616 4617 4618 4619 4620 4621 4622 4623 4624 4625 4626 4627 4628 4629 4630 4631 4632 4633 4634 4635 4636 4637 4638 4639 4640 4641 4642 4643 4644 4645 4646 4647 4648 4649 4650 4651 4652 4653 4654 4655 4656 4657 4658 4659 4660 4661 4662 4663 4664 4665 4666 4667 4668 4669 4670 4671 4672 4673 4674 4675 4676 4677 4678 4679 4680 4681 4682 4683 4684 4685 4686 4687 4688 4689 4690 4691 4692 4693 4694 4695 4696 4697 4698 4699 4700 4701 4702 4703 4704 4705 4706 4707 4708 4709 4710 4711 4712 4713 4714 4715 4716 4717 4718 4719 4720 4721 4722 4723 4724 4725 4726 4727 4728 4729 4730 4731 4732 4733 4734 4735 4736 4737 4738 4739 4740 4741 4742 4743 4744 4745 4746 4747 4748 4749 4750 4751 4752 4753 4754 4755 4756 4757 4758 4759 4760 4761 4762 4763 4764 4765 4766 4767 4768 4769 4770 4771 4772 4773 4774 4775 4776 4777 4778 4779 4780 4781 4782 4783 4784 4785 4786 4787 4788 4789 4790 4791 4792 4793 4794 4795 4796 4797 4798 4799 4800 4801 4802 4803 4804 4805 4806 4807 4808 4809 4810 4811 4812 4813 4814 4815 4816 4817 4818 4819 4820 4821 4822 4823 4824 4825 4826 4827 4828 4829 4830 4831 4832 4833 4834 4835 4836 4837 4838 4839 4840 4841 4842 4843 4844 4845 4846 4847 4848 4849 4850 4851 4852 4853 4854 4855 4856 4857 4858 4859 4860 4861 4862 4863 4864 4865 4866 4867 4868 4869 4870 4871 4872 4873 4874 4875 4876 4877 4878 4879 4880 4881 4882 4883 4884 4885 4886 4887 4888 4889 4890 4891 4892 4893 4894 4895 4896 4897 4898 4899 4900 4901 4902 4903 4904 4905 4906 4907 4908 4909 4910 4911 4912 4913 4914 4915 4916 4917 4918 4919 4920 4921 4922 4923 4924 4925 4926 4927 4928 4929 4930 4931 4932 4933 4934 4935 4936 4937 4938 4939 4940 4941 4942 4943 4944 4945 4946 4947 4948 4949 4950 4951 4952 4953 4954 4955 4956 4957 4958 4959 4960 4961 4962 4963 4964 4965 4966 4967 4968 4969 4970 4971 4972 4973 4974 4975 4976 4977 4978 4979 4980 4981 4982 4983 4984 4985 4986 4987 4988 4989 4990 4991 4992 4993 4994 4995 4996 4997 4998 4999 5000 5001 5002 5003 5004 5005 5006 5007 5008 5009 5010 5011 5012 5013 5014 5015 5016 5017 5018 5019 5020 5021 5022 5023 5024 5025 5026 5027 5028 5029 5030 5031 5032 5033 5034 5035 5036 5037 5038 5039 5040 5041 5042 5043 5044 5045 5046 5047 5048 5049 5050 5051 5052 5053 5054 5055 5056 5057 5058 5059 5060 5061 5062 5063 5064 5065 5066 5067 5068 5069 5070 5071 5072 5073 5074 5075 5076 5077 5078 5079 5080 5081 5082 5083 5084 5085 5086 5087 5088 5089 5090 5091 5092 5093 5094 5095 5096 5097 5098 5099 5100 5101 5102 5103 5104 5105 5106 5107 5108 5109 5110 5111 5112 5113 5114 5115 5116 5117 5118 5119 5120 5121 5122 5123 5124 5125 5126 5127 5128 5129 5130 5131 5132 5133 5134 5135 5136 5137 5138 5139 5140 5141 5142 5143 5144 5145 5146 5147 5148 5149 5150 5151 5152 5153 5154 5155 5156 5157 5158 5159 5160 5161 5162 5163 5164 5165 5166 5167 5168 5169 5170 5171 5172 5173 5174 5175 5176 5177 5178 5179 5180 5181 5182 5183 5184 5185 5186 5187 5188 5189 5190 5191 5192 5193 5194 5195 5196 5197 5198 5199 5200 5201 5202 5203 5204 5205 5206 5207 5208 5209 5210 5211 5212 5213 5214 5215 5216 5217 5218 5219 5220 5221 5222 5223 5224 5225 5226 5227 5228 5229 5230 5231 5232 5233 5234 5235 5236 5237 5238 5239 5240 5241 5242 5243 5244 5245 5246 5247 5248 5249 5250 5251 5252 5253 5254 5255 5256 5257 5258 5259 5260 5261 5262 5263 5264 5265 5266 5267 5268 5269 5270 5271 5272 5273 5274 5275 5276 5277 5278 5279 5280 5281 5282 5283 5284 5285 5286 5287 5288 5289 5290 5291 5292 5293 5294 5295 5296 5297 5298 5299 5300 5301 5302 5303 5304 5305 5306 5307 5308 5309 5310 5311 5312 5313 5314 5315 5316 5317 5318 5319 5320 5321 5322 5323 5324 5325 5326 5327 5328 5329 5330 5331 5332 5333 5334 5335 5336 5337 5338 5339 5340 5341 5342 5343 5344 5345 5346 5347 5348 5349 5350 5351 5352 5353 5354 5355 5356 5357 5358 5359 5360 5361 5362 5363 5364 5365 5366 5367 5368 5369 5370 5371 5372 5373 5374 5375 5376 5377 5378 5379 5380 5381 5382 5383 5384 5385 5386 5387 5388 5389 5390 5391 5392 5393 5394 5395 5396 5397 5398 5399 5400 5401 5402 5403 5404 5405 5406 5407 5408 5409 5410 5411 5412 5413 5414 5415 5416 5417 5418 5419 5420 5421 5422 5423 5424 5425 5426 5427 5428 5429 5430 5431 5432 5433 5434 5435 5436 5437 5438 5439 5440 5441 5442 5443 5444 5445 5446 5447 5448 5449 5450 5451 5452 5453 5454 5455 5456 5457 5458 5459 5460 5461 5462 5463 5464 5465 5466 5467 5468 5469 5470 5471 5472 5473 5474 5475 5476 5477 5478 5479 5480 5481 5482 5483 5484 5485 5486 5487 5488 5489 5490 5491 5492 5493 5494 5495 5496 5497 5498 5499 5500 5501 5502 5503 5504 5505 5506 5507 5508 5509 5510 5511 5512 5513 5514 5515 5516 5517 5518 5519 5520 5521 5522 5523 5524 5525 5526 5527 5528 5529 5530 5531 5532 5533 5534 5535 5536 5537 5538 5539 5540 5541 5542 5543 5544 5545 5546 5547 5548 5549 5550 5551 5552 5553 5554 5555 5556 5557 5558 5559 5560 5561 5562 5563 5564 5565 5566 5567 5568 5569 5570 5571 5572 5573 5574 5575 5576 5577 5578 5579 5580 5581 5582 5583 5584 5585 5586 5587 5588 5589 5590 5591 5592 5593 5594 5595 5596 5597 5598 5599 5600 5601 5602 5603 5604 5605 5606 5607 5608 5609 5610 5611 5612 5613 5614 5615 5616 5617 5618 5619 5620 5621 5622 5623 5624 5625 5626 5627 5628 5629 5630 5631 5632 5633 5634 5635 5636 5637 5638 5639 5640 5641 5642 5643 5644 5645 5646 5647 5648 5649 5650 5651 5652 5653 5654 5655 5656 5657 5658 5659 5660 5661 5662 5663 5664 5665 5666 5667 5668 5669 5670 5671 5672 5673 5674 5675 5676 5677 5678 5679 5680 5681 5682 5683 5684 5685 5686 5687 5688 5689 5690 5691 5692 5693 5694 5695 5696 5697 5698 5699 5700 5701 5702 5703 5704 5705 5706 5707 5708 5709 5710 5711 5712 5713 5714 5715 5716 5717 5718 5719 5720 5721 5722 5723 5724 5725 5726 5727 5728 5729 5730 5731 5732 5733 5734 5735 5736 5737 5738 5739 5740 5741 5742 5743 5744 5745 5746 5747 5748 5749 5750 5751 5752 5753 5754 5755 5756 5757 5758 5759 5760 5761 5762 5763 5764 5765 5766 5767 5768 5769 5770 5771 5772 5773 5774 5775 5776 5777 5778 5779 5780 5781 5782 5783 5784 5785 5786 5787 5788 5789 5790 5791 5792 5793 5794 5795 5796 5797 5798 5799 5800 5801 5802 5803 5804 5805 5806 5807 5808 5809 5810 5811 5812 5813 5814 5815 5816 5817 5818 5819 5820 5821 5822 5823 5824 5825 5826 5827 5828 5829 5830 5831 5832 5833 5834 5835 5836 5837 5838 5839 5840 5841 5842 5843 5844 5845 5846 5847 5848 5849 5850 5851 5852 5853 5854 5855 5856 5857 5858 5859 5860 5861 5862 5863 5864 5865 5866 5867 5868 5869 5870 5871 5872 5873 5874 5875 5876 5877 5878 5879 5880 5881 5882 5883 5884 5885 5886 5887 5888 5889 5890 5891 5892 5893 5894 5895 5896 5897 5898 5899 5900 5901 5902 5903 5904 5905 5906 5907 5908 5909 5910 5911 5912 5913 5914 5915 5916 5917 5918 5919 5920 5921 5922 5923 5924 5925 5926 5927 5928 5929 5930 5931 5932 5933 5934 5935 5936 5937 5938 5939 5940 5941 5942 5943 5944 5945 5946 5947 5948 5949 5950 5951 5952 5953 5954 5955 5956 5957 5958 5959 5960 5961 5962 5963 5964 5965 5966 5967 5968 5969 5970 5971 5972 5973 5974 5975 5976 5977 5978 5979 5980 5981 5982 5983 5984 5985 5986 5987 5988 5989 5990 5991 5992 5993 5994 5995 5996 5997 5998 5999 6000 6001 6002 6003 6004 6005 6006 6007 6008 6009 6010 6011 6012 6013 6014 6015 6016 6017 6018 6019 6020 6021 6022 6023 6024 6025 6026 6027 6028 6029 6030 6031 6032 6033 6034 6035 6036 6037 6038 6039 6040 6041 6042 6043 6044 6045 6046 6047 6048 6049 6050 6051 6052 6053 6054 6055 6056 6057 6058 6059 6060 6061 6062 6063 6064 6065 6066 6067 6068 6069 6070 6071 6072 6073 6074 6075 6076 6077 6078 6079 6080 6081 6082 6083 6084 6085 6086 6087 6088 6089 6090 6091 6092 6093 6094 6095 6096 6097 6098 6099 6100 6101 6102 6103 6104 6105 6106 6107 6108 6109 6110 6111 6112 6113 6114 6115 6116 6117 6118 6119 6120 6121 6122 6123 6124 6125 6126 6127 6128 6129 6130 6131 6132 6133 6134 6135 6136 6137 6138 6139 6140 6141 6142 6143 6144 6145 6146 6147 6148 6149 6150 6151 6152 6153 6154 6155 6156 6157 6158 6159 6160 6161 6162 6163 6164 6165 6166 6167 6168 6169 6170 6171 6172 6173 6174 6175 6176 6177 6178 6179 6180 6181 6182 6183 6184 6185 6186 6187 6188 6189 6190 6191 6192 6193 6194 6195 6196 6197 6198 6199 6200 6201 6202 6203 6204 6205 6206 6207 6208 6209 6210 6211 6212 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Piotr Zgorzelski, Włodzimierz Czarzasty, Małgorzata Kidawa-Błońska, Małgorzata Gosiewska i Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PiotrZgorzelski">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PiotrZgorzelski">Zanim rozpoczniemy nasze posiedzenie, chciałbym bardzo serdecznie przywitać przebywających na galerii uczniów Zespołu Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich w Warszawie, klasa 1pH.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PiotrZgorzelski">Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PiotrZgorzelski">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Konrada Frysztaka, Karolinę Pawliczak, Rafała Bochenka i Filipa Kaczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PiotrZgorzelski">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Konrad Frysztak i Karolina Pawliczak.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PiotrZgorzelski">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Konrad Frysztak i Rafał Bochenek.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PiotrZgorzelski">Proszę państwa posłów o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PiotrZgorzelski">Uczyniła to już pani poseł Karolina Pawliczak do której się zwracam z prośbą o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#KarolinaPawliczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#KarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#KarolinaPawliczak">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych wspólnie z Komisją Gospodarki i Rozwoju — godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#KarolinaPawliczak">— Zdrowia — godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#KarolinaPawliczak">— Finansów Publicznych — godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#KarolinaPawliczak">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#KarolinaPawliczak">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#KarolinaPawliczak">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#KarolinaPawliczak">— Infrastruktury — godz. 11.50,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#KarolinaPawliczak">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#KarolinaPawliczak">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#KarolinaPawliczak">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#KarolinaPawliczak">— Infrastruktury — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#KarolinaPawliczak">— Spraw Zagranicznych — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#KarolinaPawliczak">— Ustawodawczej — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#KarolinaPawliczak">— Edukacji, Nauki i Młodzieży — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#KarolinaPawliczak">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#KarolinaPawliczak">— do Spraw Służb Specjalnych wspólnie z Komisją Obrony Narodowej — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#KarolinaPawliczak">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#KarolinaPawliczak">— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#KarolinaPawliczak">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#KarolinaPawliczak">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 18. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję pani poseł sekretarz.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PiotrZgorzelski">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o pilnym rządowym projekcie ustawy o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu, druk nr 2818.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PiotrZgorzelski">Czy można prosić o wyciszenie rozmów?</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PiotrZgorzelski">W związku z tym, na podstawie art. 74 regulaminu Sejmu, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#PiotrZgorzelski">Marszałek Sejmu proponuje, aby w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#PiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#PiotrZgorzelski">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r., druk nr 2819.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#PiotrZgorzelski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#PiotrZgorzelski">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#PiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#PiotrZgorzelski">Przypominam, że postawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#PiotrZgorzelski">Zaczynamy trochę od końca, bo od pytania dziesiątego.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Waldemar Andzel jest na sali?</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Andzel: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł będzie zadawał pytanie w sprawie budowy obwodnicy Węgierskiej Górki i rozwoju infrastruktury tunelowej w Polsce. Skierowane jest ono do ministra infrastruktury. W jego imieniu odpowiada sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan minister Rafał Weber, który jest obecny na sali.</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#PiotrZgorzelski">Zatem prosimy pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że proces inwestycyjny pierwszego tunelu na trasie S1 w Beskidzie Śląskim przebiega tak sprawnie. 22 listopada 2022 r. została przebita druga nawa tunelu drążonego w masywie Baraniej Góry w ciągu budowanej drogi ekspresowej S1 na odcinku Przybędza — Milówka, tym samym wydrążony został pierwszy dwukomorowy tunel o długości 830 m, tzw. obejście Węgierskiej Górki. Podobna trasa na odcinku Przybędza — Milówka będzie posiadała dwa typy przekroju: jednojezdniowy o długości 3,7 km na odcinku przed i za tunelami wyposażony w jedną jezdnię składającą się z dwóch pasów w każdym kierunku oraz dwujezdniowy o długości 4,8 km na odcinku tunelowym oraz między tunelami wyposażony w dwie jezdnie po dwa pasy ruchu w każdym kierunku. Bardzo proszę o zapoznanie nas ze szczegółowymi informacjami na temat tej trasy i terminami zakończenia inwestycji. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana ministra Webera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#RafałWeber">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#RafałWeber">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Szanowni Państwo! Pytanie, które przed chwilą zostało zadane przez pana posła Waldemara Andzela, odczytuję nie tylko jako pytanie o jedną inwestycję, oczywiście bardzo ważną, istotną z punktu widzenia rozwoju komunikacji w Beskidzie Śląskim, czyli o odcinek drogi ekspresowej S1, lecz także zdecydowanie szerzej, ponieważ ono jest dużo głębsze, dotyczy bardzo skomplikowanej od strony inżynieryjnej inwestycji polegającej na budowie tunelu wzdłuż drogi szybkiego ruchu. Tak, szanowni państwo, rząd Prawa i Sprawiedliwości nie tylko ma ochotę na takie ambitne i odważne przedsięwzięcia, lecz także z wielką determinacją, odwagą i konsekwencją je realizuje.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#RafałWeber">Zanim przejdę do tej konkretnej inwestycji, chcę powiedzieć o dwóch innych sztandarowych, które przez lata były w sferze marzeń, w sferze oczekiwań, a dzięki decyzjom rządu Prawa i Sprawiedliwości zostały zrealizowane. Jedna z nich to oczywiście przekop Mierzei Wiślanej, a druga to budowa gazociągu Baltic Pipe, gazociągu, który w tej chwili jest wypełniony, wykorzystywany w 100%, dzięki czemu dbamy o energetyczną niezależność naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#RafałWeber">Jeżeli chodzi o ten odcinek drogi ekspresowej S1, to jest on, jak powiedziałem, dużym wyzwaniem inżynieryjnym, ale wcześniej, zanim podjęliśmy decyzję o realizacji tego projektu, był dużym wyzwaniem finansowym, bowiem tego typu infrastruktura jest droga — żeby zbudować odcinek drogi szybkiego ruchu z tunelem, i to w pełnej formule 2+2, potrzebne są miliardy złotych. I te miliardy złotych zostały przez nasz rząd zapewnione. W roku 2017 zwiększyliśmy finanse związane z programem budowy dróg krajowych właśnie po to, aby m.in. w całości wybudować drogę ekspresową S1.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#RafałWeber">Przetarg na obwodnicę Węgierskiej Górki został ogłoszony w roku 2018, sama umowa została podpisana w roku 2019. Warto też wspomnieć, że oprócz samego obejścia Węgierskiej Górki rząd skierował do realizacji inny kluczowy odcinek, czyli Kosztowy — Bielsko-Biała, dzięki czemu możemy mówić o wykonaniu całego korytarza, całej drogi ekspresowej S1.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#RafałWeber">Jeżeli chodzi o odcinek z obwodnicą Węgierskiej Górki, to jest to odcinek o długości ok. 8,5 km. Realizowany jest przez konsorcjum Mirbudu, który jest liderem tegoż konsorcjum, PBDiM Kobylarni oraz Zrzeszenia Budowlanego Intermontaż. Całkowita wartość inwestycji to 1600 mln zł. Tak, szanowni państwo, to są środki finansowe, które przeznaczamy na tę inwestycję.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#RafałWeber">Rozpoczęcie robót budowlanych nastąpiło 11 maja 2020 r. Budowa odcinka obejmuje powstanie dwóch tuneli dwunawowych, jednego w masywie Baraniej Góry, o długości odpowiednio 834 i 807 m, drugiego w masywie Małej Baraniej, o długości odpowiednio 984 i 975 m. Inwestycja ta obejmuje również budowę trzech mostów, pięciu estakad, a także obwodu utrzymania drogi, w którym znajdzie się centrum sterowania tunelami, czyli takie centrum, które będzie odpowiedzialne za to, aby cały czas, przez 24 godziny na dobę, analizować bezpieczeństwo przejazdu przez te obiekty inżynieryjne.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#RafałWeber">Jeżeli mówimy o samej realizacji tuneli, to mamy już zakończony pierwszy etap. 22 listopada udało się przebić obie nawy pierwszego tunelu. Pierwsza nawa, tak jak pan poseł Andzel wspomniał, została przebita w październiku br., dokładnie 28 października. Wysokość skrajni pionowej tunelów to 7,4 m. Każda z naw będzie posiadała dwa pasy ruchu o szerokości 3,5 m każdy, opaski awaryjne o łącznej szerokości 1,2 m oraz obustronne chodniki ewakuacyjne o szerokości 1 m. Tunele te powstają w technologii NATM, czyli nowej austriackiej metody górniczej.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#RafałWeber">Warto też zaznaczyć, że mając na uwadze trudny teren, mierzymy się z dużą liczbą utrudnień podczas realizacji części inżynierskiej, niemniej jednak dzięki doświadczeniu wykonawców nawet trudne warunki nie stanowią przeszkody nie do przejścia. Za każdym razem, kiedy dochodzi do niekontrolowanych przemieszczeń mas ziemnych, wzywane są odpowiednie służby oraz wdrażane są właściwe mechanizmy naprawcze.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#RafałWeber">Konkludując, jeżeli chodzi o pytanie o termin, mając na uwadze trudne warunki realizacyjne, inwestor, czyli Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, przewiduje, że kontrakt ten powinien zakończyć się w III kwartale 2024 r. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie zadaje także pan poseł Waldemar Andzel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo za tę inwestycję, niezwykle potrzebną mieszkańcom południowej Polski, dokładnie południowej części województwa śląskiego. Obydwa te tunele powstają, tak jak wspomniał pan minister, w technologii nowej austriackiej metody górniczej NATM. Bardzo proszę o wyjaśnienie, na czym polega ta metoda. Przy okazji szerokich inwestycji prowadzonych przez resort bardzo proszę o przybliżenie szczegółów budowy dwóch odcinków drogi ekspresowej S17 w województwie lubelskim: Zamość Południe — Tomaszów Lubelski Północ oraz Tomaszów Lubelski Południe — Hrebenne, jeżeli to jest możliwe. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#RafałWeber">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#RafałWeber">Szanowni Państwo! Zacznę od tego drugiego zagadnienia. W tym tygodniu zostały podpisane dwie umowy na wykonanie, czyli zaprojektowanie i zbudowanie, dwóch odcinków drogi ekspresowej S17 w województwie lubelskim. Jeden odcinek to Zamość — Tomaszów Lubelski, drugi odcinek to Tomaszów Lubelski — Hrebenne, odcinek pomiędzy to obwodnica Tomaszowa, która po części już jest zrealizowana, a w trakcie jest dobudowa drugiej jezdni, tak aby ta obwodnica Tomaszowa miała pełne parametry drogi szybkiego ruchu.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#RafałWeber">Szanowni Państwo! Ten odcinek jest strategiczny z punktu widzenia połączenia Polski, a szerzej nawet Unii Europejskiej, z Ukrainą. Jego koniec to punkt graniczny w Hrebennem, teraz wykorzystywany do tego, aby zacieśniać kontakty gospodarcze między Polską a Ukrainą. Wcześniej oczywiście to przejście służyło do tego, aby bardzo szybko i bezpiecznie obsłużyć uchodźców wojennych, którzy przemieszczali się z Ukrainy do Polski, uciekając przed atakiem Władimira Putina na Ukrainę. Tak że wzmacniamy nasze relacje z Ukrainą właśnie w ten sposób, budując infrastrukturę dojazdową, budując infrastrukturę transportową i niwelując pewnego rodzaju wąskie gardła, które do tej pory miały miejsce.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#RafałWeber">Trzeba wskazać również inną ważną inwestycję, która jest realizowana przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, a na którą środki zostały zagwarantowane przez nas w roku 2019. To budowa drogi ekspresowej S12 od Lublina do przejścia granicznego w Dorohusku. W ostatnich miesiącach przejście graniczne w Dorohusku było miejscem szeregu spotkań z przedstawicielami Unii Europejskiej, a dokładnie z przedstawicielami Komisji Europejskiej. Czy ja, czy pan minister Bartosz Grodecki, czy wojewoda lubelski Lech Sprawka byliśmy tam wielokrotnie, w ostatnich dniach również, i pokazywaliśmy to, co już na tym przejściu granicznym zostało wykonane. Ale pokazywaliśmy również nasz program inwestycyjny związany z drogą szybkiego ruchu S12 — z drogą szybkiego ruchu, która będzie docierała do Dorohuska i która też jest w trakcie realizacji. Tak że strategiczne połączenia międzynarodowe, a wracając do pierwszego pytania, droga ekspresowa takim strategicznym połączeniem międzynarodowym oczywiście też jest, to są klucze do tego, aby wzmacniać relację z sąsiadami, aby poprawiać możliwości gospodarcze, możliwości handlowe. Oczywiste jest, że transport to coś, co te możliwości handlowe poszerza i pogłębia. Dlatego z wielką determinacją, z wielką konsekwencją i odwagą będziemy te wielkie projekty ku rozwojowi naszego kraju realizować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PiotrZgorzelski">Wracamy do pierwszego pytania.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PiotrZgorzelski">Pytania będą zadawać pani poseł Barbara Dziuk oraz pan poseł Grzegorz Matusiak — pierwsze, a w drugim głos zabierze pan poseł Krzysztof Janusz Kozik. Kierowane są one do ministra aktywów państwowych, dotyczą funkcjonowania portalu Ciepło.gov.pl. A w imieniu pana ministra odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych pan Karol Rabenda.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#BarbaraDziuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Od lutego, po agresji Rosji na Ukrainę, cały świat jest w innej rzeczywistości. Również jest problem energetyczny. W związku z tym Ministerstwo Aktywów Państwowych zobowiązało się do pomocy Polakom, żeby usprawnić sprzedaż węgla. Powstał portal Ciepło.gov.pl. 2300 gmin zgłosiło chęć uczestnictwa w dystrybucji węgla dla mieszkańców. Rządowa porównywarka powstała, by indywidualni klienci mogli w szybki i łatwy sposób porównać ceny paliw stałych, a także uzyskać dane kontaktowe sprzedawców. Ma również zapewnić informacje, gdzie można kupić węgiel w najlepszej cenie. Informacje do porównywarki wstawiają przedsiębiorcy wpisani na listę pośredniczących podmiotów węglowych. Ich tożsamość jest potwierdzona przez serwisy państwowe. Co ważne, serwis zbiera informacje o punktach sprzedaży węgla. Na stronie można znaleźć dostawców węgla w najbliższej lokalizacji, co pozwala potencjalnym klientom zaoszczędzić czas. Rząd zapewnia, że w serwisie pojawiają się wyłącznie sprawdzone informacje, które umożliwiają rzetelną weryfikację sprzedawcy.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#BarbaraDziuk">W związku z tym mam pytanie: Ile gmin korzysta z tego portalu? Czy gminy podpiszą umowy na węgiel i czy jest on natychmiast dostępny w punktach odbioru? Ile ton węgla zostało do tej pory sprowadzonych do Polski? Panie ministrze, proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Jeszcze pan.)</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PiotrZgorzelski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#GrzegorzMatusiak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#GrzegorzMatusiak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dodatkowe pytanie. Czy jakość tego sprowadzanego węgla jest gdzieś kontrolowana i w jakich punktach? Czy modyfikacja tego programu dla odbiorców indywidualnych jest cały czas aktualizowana ze względu na to, że są sytuacje, które nie pozwalają indywidualnym odbiorcom również się zalogować, ewentualnie skorzystać z tej oferty? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy na mównicę pana ministra Karola Rabendę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#KarolRabenda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o portal Ciepło.gov.pl to jest narzędzie, które stworzyliśmy w tym roku, żeby, tak jak pani wspomniała, ta informacja, jeżeli chodzi o dostęp, wiedza o cenach węgla w Polsce była bardziej powszechna.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#KarolRabenda">Jeśli chodzi o gminy, które przystąpiły do programu rządowego dystrybucji węgla przy współpracy z samorządami, to mamy 2387 gmin, które się zgłosiły na ten portal i biorą udział w tej dystrybucji. Te informacje, które tam się pojawiają, są cały czas aktualizowane. One są w pełni transparentne. To daje większą świadomość społeczną o tym, jak ten rynek wygląda.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#KarolRabenda">Jeśli chodzi o sam program, to w zasadzie on jest powszechny, bo poza gminami mogą się tam zgłaszać również podmioty prywatne, które biorą udział w tej dystrybucji zgodnie z ustawą. Poza tym systemem dystrybucji przez samorządy zostało konkretnie 25 gmin. My w tych gminach monitorujemy sytuację i działamy też w tym kierunku, żeby ten węgiel w niższych cenach, dotowany był również dla nich dostępny w tym sezonie.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#KarolRabenda">Jeśli chodzi o ilość węgla, który został już rozdystrybuowany, to na wczoraj mamy ponad 90 tys. t węgla, który w tym systemie został odebrany przez samorządy. A jeśli chodzi o wolumen węgla, który w tym tygodniu już trafi do samorządów, to tutaj jest znacznie więcej, bo ten przyrost mamy skokowy. Zbliżamy się do maksymalnych ilości wydań. Pewnie to będzie dzisiaj ponad 100 tys., a pod koniec tygodnia może się ta liczba nawet podwoić.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#KarolRabenda">Jeśli chodzi o pytanie odnośnie do jakości węgla, to on jest certyfikowany na wielu etapach. Mamy pozytywny odbiór przez mieszkańców i gminy. Praktycznie nie ma żadnych reklamacji, jeśli chodzi o węgiel już dostarczony. Mieszkańcy są, można powiedzieć śmiało i z pewną odpowiedzialnością, z niego zadowoleni. On przechodzi, tak jak wielokrotnie wspominałem, certyfikację zarówno przy wyjściu z tych portów pochodzenia, jak i przy odbiorze. Nikt za niego nie zapłaci, jeśli on będzie niezgodny z parametrami, z jakimi został zamówiony. Pochodzi też od pośredników światowych, którzy ten węgiel dostarczają już od wielu lat również do Polski.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#KarolRabenda">Jeśli chodzi o aktualizację zapotrzebowania, aktualizację wiedzy, to jesteśmy w stałym kontakcie dzięki współpracy z urzędami wojewódzkimi. Prowadziliśmy i dalej prowadzimy różnego rodzaju webinaria, spotkania, warsztaty z gminami. W efekcie, w reakcji na zgłaszane uwagi zmieniamy rozporządzenie, bo jak państwo pewnie wiedzą, wprowadziliśmy zasadę, że w tym roku, do końca roku, można kupić 1,5 t węgla, a w drugiej części sezonu grzewczego — drugie 1,5 t. Uelastyczniamy to. Jeśli są sytuacje, że ktoś z powodów finansowych albo innych nie może sobie pozwolić na zakup 1,5 t, to w żaden sposób to nie przepada, będzie można to kupić w drugiej części sezonu. Nie chcemy nikogo stawiać w takiej sytuacji, że musi wybierać między wydatkami na święta a wydatkami na węgiel. Mimo mechanizmu, który wprowadziliśmy — chodzi o to, że to kosztuje do 2 tys. zł — mimo dodatku węglowego, 3 tys. zł, wiemy, że w sytuacji niektórych rodzin to i tak jest duży wydatek. Chcemy też, żeby ten system był jak najbardziej elastyczny i dostosowany do możliwości finansowych Polaków. Jeśli są głosy, że trzeba coś uelastycznić, zmienić, to reagujemy i wprowadzamy takie regulacje. Jeśli są jakieś dodatkowe pytania… Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie zada pan poseł Krzysztof Janusz Kozik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#KrzysztofJanuszKozik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#KrzysztofJanuszKozik">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Chciałem zapytać o kwestie techniczne. Czy jest monitorowane, ile jest wejść na ten portal? Czy nie ma problemów technicznych? Czy nie dochodzi do takiej sytuacji, że ktoś nie może się zalogować, nie może otrzymać informacji zwrotnej o możliwości zakupu i o cenach? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PiotrZgorzelski">Ponownie zapraszam pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#KarolRabenda">Jeśli chodzi o dane techniczne dotyczące tego, ile jest wejść na portal, to odpowiem panu posłowi pisemnie, bo nie posiadam takich szczegółowych danych. To jest dział cyfryzacji. Ale oczywiście mamy te dane.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#KarolRabenda">Jeżeli chodzi o różnego rodzaju problemy — bo takie się pojawiają, to jest nowy system, więc w niektórych gminach pojawiał się ten problem z zalogowaniem się — to codziennie jesteśmy w kontakcie zarówno z administratorem tego portalu, jak i z gminami. Uruchomiliśmy szereg możliwości kontaktu zarówno z ministerstwem, jak i ze spółkami i z wojewodami, więc codziennie, jeśli są takie sytuacje, że ktoś ma jakiś problem, przesyłamy to do administratora i wyjaśniamy to na drugi dzień. Jest to prostowane i wyjaśniane. Tak że jeśli chodzi o samą funkcjonalność, oczywiście jeśli zdarzają się różnego rodzaju trudności, to reagujemy w zasadzie tego samego dnia, kiedy dostajemy zgłoszenie. Ten etap uzyskiwania dostępu do portalu jest już w zasadzie zamknięty. Poza paroma gminami, które albo się nie zgłosiły, albo mają jeszcze jakieś trudności, z tych 2300 gmin, wszystkie są zalogowane i ten proces mają już za sobą.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytanie będzie zadawał pan poseł Czesław Mroczek. Skierowane jest ono do ministra obrony narodowej, a dotyczy rozmieszczenia w Polsce niemieckich systemów obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej Patriot.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#CzesławMroczek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! 15 listopada br. we wsi Przewodów w województwie lubelskim spadła rakieta, zabijając dwóch obywateli naszego kraju. To zdarzenie w sposób dobitny pokazuje, jak wielkie niebezpieczeństwo grozi nam wszystkim, naszemu państwu. Nie dysponujemy własnym systemem obrony przeciwrakietowej. Rząd PiS zakontraktował jedynie dwie baterie z ośmiu. Ministra Błaszczaka pobudził do działania dopiero huk rosyjskich armat na Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#CzesławMroczek">Korzystamy z pomocy sojuszniczej, z ochrony sojuszniczej, jednak ten system sojuszniczy wymaga wsparcia poprzez rozmieszczenie na terenie naszego kraju dodatkowych baterii przeciwrakietowych. Z taką ofertą zgłosił się nasz niemiecki sojusznik, oferując rozmieszczenie na terenie naszego kraju dwóch baterii systemu Patriot. Niestety pan minister Błaszczak podjął wyjątkowo nieodpowiedzialną, bulwersującą decyzję o odmowie przyjęcia wsparcia sojuszniczego, narażając tym samym na szwank życie i zdrowie naszych obywateli. Jak powiadam, ta decyzja jest bulwersująca, niezrozumiała, jednak jest jeszcze szansa na to, by ją zmienić. To jest moment, w którym opinia publiczna w Polsce i my wszyscy w parlamencie powinniśmy domagać się tego, by Rada Ministrów zmieniła decyzję ministra obrony narodowej i by w tej sprawie działania podjął zwierzchnik Sił Zbrojnych — prezydent.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#CzesławMroczek">Polacy są zagrożeni. Jest szansa na zwiększenie ich ochrony i ochrony całego państwa polskiego. Trzeba to uczynić. Do ministra Błaszczaka nie apeluję, dlatego że kilka dni temu wskazywał na miejsce rozmieszczenia tych niemieckich baterii, a kiedy usłyszał zdanie prezesa Kaczyńskiego o tym, że niemieckie baterie są nam niepotrzebne, zmienił zdanie o 180 stopni. Nie podejmuje w tej sprawie samodzielnych decyzji, natomiast prezydent, Rada Ministrów, mam nadzieję — tak.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję za zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PiotrZgorzelski">Odpowie na nie obecny na sali pan premier Mariusz Błaszczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MariuszBłaszczak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#MariuszBłaszczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Już wczoraj odpowiadałem na tego rodzaju pytania, które były zgłaszane w ramach wniosków formalnych, ale dziś jeszcze raz powtórzę, że dla rządu Prawa i Sprawiedliwości bezpieczeństwo Polski i Polaków jest absolutnie najważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#MariuszBłaszczak">Osiem wyrzutni systemu Patriot — bo o ośmiu wyrzutniach systemu Patriot mówią Niemcy — najlepiej sprawdziłoby się na zachodniej Ukrainie. Taką rekomendację otrzymałem od oficerów wojsk przeciwrakietowych i przeciwlotniczych. Ta lokalizacja jest najlepsza z kilku powodów. Po pierwsze, stanowi ochronę polskiej granicy i jednocześnie terytorium Ukrainy przed rakietami niosącymi potencjalne zagrożenie. Dzięki skutecznej ochronie ukraińskiej infrastruktury krytycznej obywatele ukraińscy nie będą zmuszeni do opuszczania swoich domów z obawy przed blackoutami oraz mrozem.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#MariuszBłaszczak">Polska od pierwszego dnia wojny pomagała i pomaga uchodźcom, z czego wszyscy jesteśmy dumni. Jednak masowe ruchy migracyjne niosą za sobą liczne niebezpieczeństwa dla samych uchodźców i wyzwania logistyczne oraz finansowe dla przyjmujących.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#MariuszBłaszczak">Dla wszystkich byłoby najlepiej, gdyby Ukraińcy mogli pozostać bezpiecznie w swoich domach. Przekazanie systemu Patriot siłom zbrojnym Ukrainy znacząco się do tego przyczyni. Oczywiste jest, że obsługę przekazanych patriotów stanowiliby żołnierze ukraińscy. Nigdy nie proponowaliśmy stronie niemieckiej przekazania sprzętu wraz z obsługą.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#MariuszBłaszczak">Nie rozumiem też często podnoszonego argumentu o niemożności przeszkolenia. Cały czas państwa wspierające szkolą Ukraińców w obsłudze wielu nowoczesnych systemów uzbrojenia, w tym tak skomplikowanych jak wyrzutnie HIMARS czy system NASAMS. Ponadto powinniśmy być świadomi, że ta wojna nie skończy się jutro ani nawet za miesiąc. Oferując wsparcie, musimy myśleć dalekosiężnie i z wyprzedzeniem, a każda jednostka nowoczesnej broni przybliża Ukraińców do zwycięstwa.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#MariuszBłaszczak">Również ze względu na przekazane już HIMARS-y i NASAMS-y nie ma sensu argument, że patrioty mogą być rozmieszczone jedynie na terytorium NATO. Inicjatywę wspierają też politycy niemieccy, tacy jak przewodniczący komisji do spraw europejskich niemieckiego parlamentu, który poparł naszą propozycję, wskazując, że systemy Patriot byłyby dobrym uzupełnieniem dostarczonych już Ukrainie systemów IRIS-T.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#MariuszBłaszczak">Wysoki Sejmie! Najbardziej zainteresowani, czyli strona ukraińska, pozytywnie zareagowali na naszą propozycję. Oni sami najlepiej wiedzą, czego potrzeba do skutecznej obrony, i wielokrotnie prosili o nowoczesne systemy obrony przeciwrakietowej, w tym o system Patriot.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#MariuszBłaszczak">Wczoraj ponownie rozmawiałem z niemiecką minister obrony i przekonywałem, że rozstawienie wyrzutni Patriot na Ukrainie zwiększy bezpieczeństwo zarówno Polski, jak i naszych wschodnich sąsiadów. Christine Lambrecht zadeklarowała, że przedstawi tę propozycję w ramach niemieckiego rządu. Zapowiedziałem wsparcie podczas ewentualnych rozmów na forum NATO. Mam także nadzieję, że działanie naszych zachodnich sąsiadów nie było jedynie zabiegiem PR-owym, lecz wynikało z rzeczywistej troski o bezpieczeństwo wschodniej flanki Sojuszu. Gdy się pamięta, że dotychczasowa niemiecka pomoc militarna miała charakter przede wszystkim deklaratywny, może okazać się, że skończy się na nadziejach.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#MariuszBłaszczak">Wysoki Sejmie! Małe zaangażowanie Niemiec w pomoc Ukrainie jest faktem i tamtejszy rząd jest za to krytykowany przez własną opinię publiczną. Dochodzi także do sporów wewnątrz koalicji rządzącej w Niemczech. Nie da się jednak ukryć, że władze Niemiec mają zagorzałych adwokatów u nas, w Polsce, w postaci polityków opozycji. Gdybyście z takim samym zaangażowaniem, z jakim bronicie każdej decyzji niemieckiego rządu, modernizowali Wojsko Polskie w czasach, gdy byliście u władzy, dziś bylibyśmy militarną potęgą.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#MariuszBłaszczak">To przez waszą krótkowzroczność i brak wyobraźni polskie patrioty mamy dopiero od tego roku. To były minister Klich z PO odrzucił propozycję ich zakupu w 2011 r. To były minister Siemoniak, też z PO, przez 4 lata nie doprowadził do zakupu patriotów. Rozbroiliście Wojsko Polskie, a dziś krytykujecie zakupy, które ja przeprowadzam, i podważacie konieczność pomocy Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#MariuszBłaszczak">Obecny rząd nadrabia wieloletnie zaległości, budując system obrony przeciwlotniczej i przeciwrakietowej krótkiego i średniego zasięgu. Świadomi zagrożenia, postaraliśmy się o tzw. małą Narew, czyli system krótkiego zasięgu stworzony we współpracy z Wielką Brytanią. W wykorzystaniu tego systemu już szkolą się polscy przeciwlotnicy. Zadbaliśmy też o wsparcie sojuszników w tym obszarze. Wy liczyliście na to, że Rosja zadba o nasze bezpieczeństwo energetyczne, a Niemcy — o nasze bezpieczeństwo militarne. Przeliczyliście się. A my musimy po was sprzątać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Jakoś nie wychodzi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie zada także pan poseł Czesław Mroczek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#CzesławMroczek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pan minister Błaszczak mówi, że zadbał o system obrony powietrznej. W 2018 r. z potrzebnych ośmiu baterii systemu Patriot zakupił dwie. Przez kilka lat pytałem, co z pozostałymi sześcioma. Zakup pozostałych sześciu w tej chwili dopiero negocjuje. Obudził się. Obudził go wybuch rosyjskich rakiet na Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#CzesławMroczek">A jeżeli chodzi o rakiety, które oferuje nam sojusznik niemiecki, osiem, jak mówi pan minister Błaszczak, które byłyby wielkim wzmocnieniem Polski, zapewniałyby bezpieczeństwo Polaków i naszego państwa — mówi on, że na Ukrainę powinny te systemy trafić. Proszę państwa, Ukraina ma prezydenta i rząd, który dba o interesy narodu ukraińskiego i armii ukraińskiej.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#CzesławMroczek">My nie mamy ani prezydenta, ani rządu, który dbałby o interesy związane z bezpieczeństwem Polaków i naszego państwa.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#CzesławMroczek">Nie było tak wielkiego zagrożenia rakietowego w historii Polski, jakie mamy w tej chwili. Jak można odmawiać przyjęcia wsparcia sojuszniczego, kiedy życie i zdrowie Polaków jest zagrożone? O czym pan tu w ogóle mówi? Zmienimy pana decyzję.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam ponownie do udzielenia odpowiedzi pana wicepremiera, ministra obrony narodowej Mariusza Błaszczaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#MariuszBłaszczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mówię o pana odpowiedzialności za rozbrajanie Wojskiego Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Andzel: Tak, dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#MariuszBłaszczak">Gdyby pan zamówił patrioty wtedy, kiedy rządziła koalicja PO-PSL, dziś patrioty by były.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#MariuszBłaszczak">Mówię też o ograniczeniach finansowych. Wczoraj też o tym wspominałem. Jeżeli chcecie spróbować…</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Gdzie są caracale?)</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#MariuszBłaszczak">…odkupić swoje winy, to zagłosujcie za zmianą konstytucji, która umożliwi zwiększenie, dodatkowe zwiększenie wydatków na dozbrajanie Wojska Polskiego. Przez lata likwidowaliście jednostki wojskowe, ograniczaliście wielkość Wojska Polskiego, nie wyposażaliście Wojska Polskiego w nowoczesną broń — no i teraz mamy tego skutki.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Zwiększaliśmy budżet.)</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#MariuszBłaszczak">A więc jeżeli chcecie odkupić swoje winy, poprzyjcie zmianę w konstytucji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#komentarz">(Poseł Czesław Mroczek: W rachunkach win nie macie szans.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytanie będą zadawali państwo posłowie Wiesław Buż i Marcelina Zawisza. Pytanie dotyczy procedur wypowiadania pracownikom ochrony zdrowia umów o pracę. W imieniu ministra zdrowia odpowiadał będzie pan minister Maciej Miłkowski, który jest obecny na sali.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana posła Wiesława Buża o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WiesławBuż">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WiesławBuż">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jestem zaniepokojony sytuacją w Samodzielnym Publicznym Zespole Opieki Zdrowotnej w Lesku oraz informacjami przekazanymi przez Ogólnopolski Międzyzakładowy Związek Zawodowy Personelu Pomocniczego w Ochronie Zdrowia. Podejrzewam, że w placówce tej mogło dojść do szeregu nieprawidłowości związanych z zatrudnieniem osób na stanowiskach salowej, sanitariuszy szpitalnych oraz sprzątaczek, a także z wykonywaniem przez nich podstawowych obowiązków pracowniczych. W wyniku zmian w umowach nie zwiększono im wynagrodzeń, a obowiązki pozostawiono te same.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#WiesławBuż">Przyczyna i forma uzasadnienia wypowiedzenia jest bezpodstawna i nie posiada żadnej argumentacji faktycznej i prawnej. Pracownik nie może odpowiadać za sytuację ekonomiczną szpitala i brać odpowiedzialności za zaciągnięte zobowiązania placówki. Ponadto zmiana wynagrodzenia odbiera salowym dodatki regulaminowe za pracę w nocy, niedziele i święta. Jak wskazują, tracą oni ok. 800 zł. Wynikłe z podwyżek minimalnego wynagrodzenia koszty miał pokryć Narodowy Fundusz Zdrowia, ale dyrekcje szpitali twierdzą, że Narodowy Fundusz Zdrowia pokrył tylko część ich wydatków, a placówki szpitalne nie mają środków na pokrycie pozostałych części.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#WiesławBuż">Samorządy alarmują, że jeśli rząd nic w tej sprawie nie zrobi, wiele szpitali stanie na krawędzi bankructwa i wiele osób straci pracę.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#WiesławBuż">Proszę o informację, co rząd zamierza zrobić w tej sprawie i na jakiej podstawie prawnej dopuszczalne jest wprowadzanie przez dyrekcję zmian stanowisk osób wykonujących pracę salowej i sanitariusza szpitalnego poprzez przemianowanie ich na stanowiska sprzątaczki i sprzątacza. Chciałem zaznaczyć, że taka sytuacja występuje nie tylko w przywołanym szpitalu, w przywołanej placówce, ale również w całym kraju, gdzie zjawisko to postępuje narastająco, jak wynika z kolejnych sygnałów, które do nas docierają.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana ministra Macieja Miłkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#MaciejMiłkowski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Pośle! Dziękuję za pytanie. Jeśli chodzi akurat o system wypowiadania umów, czy to w podmiocie leczniczym, czy w każdym innym przedsiębiorstwie w Polsce, to do zasad wypowiadania umów stosujemy Kodeks pracy, w którym są unormowane prawa i obowiązki pracowników i pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#MaciejMiłkowski">Zgodnie z art. 29 § 1 Kodeksu pracy umowa o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia, warunki pracy i płacy, w szczególności rodzaj i miejsce wykonywania oraz wymiar czasu pracy, a także termin rozpoczęcia pracy. Zmiana jakiegokolwiek z tych istotnych elementów umowy o pracę może nastąpić w drodze porozumienia stron, niezależnie od tego, czy jest na korzyść, czy na niekorzyść pracownika, w drodze jednostronnej decyzji pracodawcy, gdy jest na korzyść pracownika, bądź w drodze wypowiedzenia warunków pracy lub płacy w trybie art. 42 Kodeksu pracy — tzw. wypowiedzenie zmieniające.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#MaciejMiłkowski">Wypowiedzenie zmieniające polega na jednoczesnym wypowiedzeniu pracownikowi dotychczasowych warunków pracy i płacy oraz zaproponowaniu nowych warunków, a dodatkowo, w przypadku gdy umowa o pracę zawarta jest na czas nieokreślony, powinno zawierać uzasadnienie. Konieczność wręczenia wypowiedzenia zmieniającego wynika ze zmiany istotnych warunków pracy i płacy, np. wymiaru etatu, miejsca wykonywania pracy czy wysokości wynagrodzenia. W tym przypadku pracodawca ma obowiązek zachować wszelkie wymogi formalne, które są podstawą wypowiedzenia zmieniającego.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#MaciejMiłkowski">Nowe warunki pracy lub płacy pracownik powinien przyjąć na piśmie. Pracownikowi, tak jak każdemu pracownikowi, nie tylko w podmiotach leczniczych, przysługuje odwołanie do sądu pracy oraz roszczenie o uznanie wypowiedzenia za bezskuteczne i przywrócenie dotychczasowych warunków pracy lub odszkodowanie. Wybór roszczenia zależy od pracownika.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#MaciejMiłkowski">My jako Ministerstwo Zdrowia zawsze analizujemy, monitorujemy sytuację w zakresie wdrażania ustawy o minimalnym wynagrodzeniu w ochronie zdrowia. Mamy Zespół Trójstronny ds. Ochrony Zdrowia, który regularnie się spotyka. W tych spotkaniach jako strona rządowa uczestniczymy wspólnie z Państwową Inspekcją Pracy. Zawsze analizujemy sytuację i służymy pomocą. Wszyscy pracownicy wiedzą, jaka jest ścieżka ewentualnych roszczeń, gdzie można zgłaszać naruszenia — do sądu pracy. Inspekcja pracy jest w stałym kontakcie i za każdym razem, gdy się spotykamy, informujemy o tym wszystkie strony. Dochodzą do nas czasami informacje, które przekazujemy do inspekcji pracy celem przeanalizowania. Są przeprowadzane kontrole, m.in. w Lesku, ale do czasu zakończenia kontroli możemy tylko mówić, że taka kontrola trwa.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#MaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o środki finansowe, które zostały przekazane świadczeniodawcom, to zgodnie z ustawą o najniższym wynagrodzeniu, ponieważ głównym płatnikiem, a w niektórych przypadkach jedynym płatnikiem, jeśli chodzi o realizowane przez podmioty lecznicze świadczenia gwarantowane zgodnie z posiadanymi umowami, jest Narodowy Fundusz Zdrowia, fundusz ten przyjął zmiany wycen, które następowały od 1 lipca. Te zmiany wycen powodują najwyższą w historii jednorazową podwyżkę w systemie ochrony zdrowia: ok. 18,5 mld zł zostało przekazane na wynagrodzenia, na wzrost wynagrodzeń w ciągu 12 miesięcy. Jednocześnie Narodowy Fundusz Zdrowia już od końca lipca zawierał aneksy do tych umów — zawarł ich ok. 32 tys., niezależnie od pierwotnie wyliczonego skutku finansowego, który, tak jak powiedziałem, wynosił 18,5 mld zł — na podstawie rekomendacji prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji nr 65 z bieżącego roku, który uwzględniał nie tylko wynagrodzenia dla pracowników, którzy zostali wymienieni w ustawie, ale również pracowników innej działalności, którzy też zostali uwzględnieni, jak też pracowników kontraktowych, żeby pracownicy działający nie na umowę o pracę także mieli adekwatne do tamtych podwyżki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie zada pani posłanka Marcelina Zawisza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#MarcelinaZawisza">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Mówimy tutaj o patologicznej sytuacji, gdy wykorzystując ustawę o minimalnych wynagrodzeniach, pracownikom zmienia się miejsce pracy — z salowej np. na pracownika higieny szpitalnej. Kiedy pracownicy nie godzą się na tego typu działania, dostają informację od dyrektora, że w związku z tym na ich miejsce zostanie wprowadzona firma zewnętrzna, tzw. outsourcing. To jest patologiczna sytuacja, która prowadzi do tego, że ustawa, która miała gwarantować podwyżki dla medycznych i niemedycznych pracowników ochrony zdrowia, jest omijana. Dlatego nasze pytanie brzmi: Co robicie, żeby naprawić tę sytuację? Bo ja rozumiem, że te historyczne podwyżki, o których pan minister mówi, nie dotyczą tych pracowników, bo oni nawet jeżeli dostaną teraz podwyżkę, to nie będą dostawali podwyżek systemowo. W związku z tym mam dwa pytania: Czy planowana jest nowelizacja ustawy o minimalnych wynagrodzeniach, tak żeby chronić tych pracowników, którzy są najbardziej wrażliwi, czyli pracowników niemedycznych? I drugie: Czy planowane jest przygotowanie jakichś zmian legislacyjnych mających na celu uniemożliwienie wprowadzenia outsourcingu w placówkach ochrony zdrowia, tak żeby zaprzestano szantażu pracowników niemedycznych, że na ich miejsce zostanie wprowadzona zewnętrzna firma? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam ponownie pana ministra na mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#MaciejMiłkowski">Dziękuję bardzo serdecznie za to dodatkowe pytanie.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#MaciejMiłkowski">Sama ustawa o minimalnym wynagrodzeniu w ochronie zdrowia nie jest podstawą do zmiany warunków pracy i płacy. Ten stan musi być obiektywny, musi wynikać z obiektywnych przyczyn i za każdym razem jest indywidualnie oceniany przez inspekcję pracy, ewentualnie później przez sąd pracy.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#MaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o prace nad tą ustawą, to tak jak powiedziałem, w ministerstwie pracuje Zespół Trójstronny ds. Ochrony Zdrowia i ta ustawa jest jedną z tych, które za każdym razem negocjujemy. Rozmawiamy na temat ewentualnych ulepszeń, jak również za każdym razem monitorujemy zasady wdrażania tej ustawy. Tak jak wcześniej mówiłem, w tej ustawie dopiero od 2 lat są dokonywane bardzo istotne zmiany, tak że w tym zakresie właśnie ten zespół trójstronny bardzo mocno to monitoruje i zawsze wszystko uzgadnia. Nie możemy powiedzieć, czy będą jakieś zmiany, bo cały czas w tym zespole te analizy są przeprowadzane.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#MaciejMiłkowski">Jeśli chodzi dodatkowo o środki, które pracodawcy posiadają, to Ministerstwo Zdrowia przygotowało jednolitą płatność dla wszystkich podmiotów leczniczych, żeby właśnie tam pracodawcy mieli zdecydowanie większą możliwość zatrudnienia takich pracowników, jakich potrzebują.</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#MaciejMiłkowski">Padło znowu pytanie o to, czy będzie zakazany outsourcing. Nie są prowadzone prace w tym kierunku, żeby pracownik mógł wykonywać pracę tylko i wyłącznie na podstawie umowy o pracę, żeby miał być wprowadzony zakaz umów cywilno-prawnych w podmiotach szpitalnych. Wiemy, że dotyczy to nie tylko pracowników działalności pomocniczej, czasami są to firmy zewnętrzne. Są to firmy, które monitorują wyroby medyczne w szpitalu, dokonują kalibracji różnych rzeczy. To są przeważnie umowy cywilno-prawne, nie są to umowy o pracę. Dotyczy to specjalistów czy czasami wysoko wykwalifikowanych informatyków, w związku z czym nie planujemy tego zmieniać, zresztą część lekarzy, część pielęgniarek, wysoko wykwalifikowanego personelu medycznego również nie zawsze jest zatrudniona na umowę o pracę i to jest zawsze decyzja dwóch stron. Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję pani ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PiotrZgorzelski">Na galerii znajdują się uczniowie pierwszej klasy I Społecznego Liceum Ogólnokształcącego w Warszawie, którzy przysłuchują się naszym obradom, a przybyli na zaproszenie pani posłanki Barbary Nowackiej.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni państwo posłowie, przywitajmy ich bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do kolejnego pytania, właściwie do kolejnych dwóch pytań.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#PiotrZgorzelski">Zadawać je będą pan poseł Ireneusz Raś i pan poseł Jacek Protasiewicz. Pytania ich będą dotyczyć upadłości polskich przedsiębiorców. Będzie na nie odpowiadał pan minister Grzegorz Piechowiak.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#IreneuszRaś">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Od wielu miesięcy nasze środowisko polityczne, posłanki i posłowie Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska są informowani na różnych spotkaniach przez przedsiębiorców o złej sytuacji. Ale jak przeanalizowaliśmy ostatnio wyniki za I półrocze 2022 r., panie ministrze, to naprawdę wzbudza to zaniepokojenie, to bije na alarm.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#IreneuszRaś">Po pierwsze, widzimy, że ponad 104 tys. firm zamknęło w tym okresie działalność, a 161 tys. przedsiębiorstw zawiesiło tę działalność. Z tygodnia na tydzień widzimy też tę gorszą atmosferę i gorsze nastroje w polskiej gospodarce. Dodatkowo chcemy też tutaj wskazać, o czym będzie mówił mój kolega w drugim pytaniu, że wielkie firmy w Polsce zgłaszają już zwolnienia grupowe, które sięgają tysięcy osób. I to jest też dla polskiej gospodarki bardzo niedobre.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#IreneuszRaś">Rząd nie ułatwia prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Wysokie koszty pracy, ciągłe zmiany przepisów… Wspomnę tutaj Polski Ład, od którego nie możemy uciec. To największy bubel. W przyszłym roku znacząco, bo aż o 17,1%, wzrośnie wysokość składki na ZUS dla przedsiębiorców, ponieważ podstawę wysokości składek ZUS dla przedsiębiorców stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia. Płacenie ok. 1500 zł miesięcznie bez względu na wysokość dochodów dla wielu firm będzie gwoździem do trumny — i tych małych, i tych średnich na pewno.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#IreneuszRaś">Dlatego upominamy się po raz kolejny: Kiedy polscy przedsiębiorcy otrzymają środki z KPO? Jakie działania prowadzi rząd, aby pomóc polskim przedsiębiorcom w przeciwdziałaniu fali upadłości firm?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy pana ministra Grzegorza Piechowiaka do udzielenia odpowiedzi na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#GrzegorzPiechowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska jest na etapie uzgadniania finalnej wersji ustaleń operacyjnych z Komisją Europejską. Odpowiednią dokumentację zawierającą stosowne mechanizmy weryfikacji przekazaliśmy pod koniec października br., zaś finalizacja prac przewidywana jest pod koniec IV kwartału 2022 r. Instytucją wiodącą i bezpośrednio współpracującą z Komisją Europejską w tych sprawach jest Ministerstwo Funduszy i Polityki Regionalnej. Resorty pozostają w ścisłej współpracy z ministerstwem.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#GrzegorzPiechowiak">Rząd planuje złożyć pierwszy wniosek o płatność jeszcze w tym roku. Następnie Komisja Europejska będzie potrzebowała ok. 2 miesięcy na jego ocenę oraz kolejnych 2 miesięcy na uruchomienie procedury wypłat. Finalizowane są procedury poświadczające realizację kamieni milowych wchodzących w skład pierwszego wniosku o płatność, wśród których są takie, które służą ograniczeniu obciążeń administracyjnych, jak np. wejście w życie pakietu legislacyjnego w celu zmniejszenia obciążeń administracyjnych dla przedsiębiorstw i obywateli, tzw. tarcza prawna.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#GrzegorzPiechowiak">Rząd nie przewiduje scenariusza, w którym środki z KPO nie trafią do polskiego budżetu. Nawet w przypadku opóźnień w kwestii wypłat środków z KPO istnieją mechanizmy, które pozwolą zapewnić płynność finansowania inwestycji. Polski Fundusz Rozwoju ma mechanizmy, by np. emitować obligacje na rynku krajowym i na rynkach zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#GrzegorzPiechowiak">Kolejnym zabezpieczeniem jest horyzont czasowy inwestycji, który został szczegółowo rozplanowany, z perspektywą do 2026 r., w związku z czym nie ma i nie będzie konieczności finansowania wszystkich działań w jednym czasie.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#GrzegorzPiechowiak">Odnosząc się na wstępie do liczby zamykanych przedsiębiorstw, należy wskazać, że w bieżącym roku zarejestrowano 283 tys. nowych działalności w okresie styczeń — listopad, a w analogicznym okresie ubiegłego roku było ich 265 tys. Jeżeli chodzi o likwidację, odnotowaliśmy 111 tys. likwidowanych działalności wobec 109 tys. w analogicznym okresie ubiegłego roku. To daje nam wciąż dodatni bilans aktywnych firm, który obecnie wynosi 2627 tys. To jest o 47 tys., o prawie 48 tys. więcej aniżeli 1 stycznia 2022 r. i niespełna 190 tys. firm więcej niż 11 kwietnia 2020 r., kiedy to w Polsce mieliśmy tzw. covid-owy dołek.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#GrzegorzPiechowiak">Według najnowszych danych GUS, który analizuje wydane przez sądy postanowienia o ogłoszeniu upadłości, liczba upadłości przedsiębiorstw w III kwartale 2022 r. wyniosła 69 i była o 12,7% mniejsza niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. W porównaniu z poprzednim kwartałem liczba upadłości zmniejszyła się o blisko 14%. Biorąc pod uwagę trzy kwartały bieżącego roku, liczba upadłości sądowych wyniosła 237 wobec 289 w analogicznym okresie 2021 r. — to jest spadek o 18%.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#GrzegorzPiechowiak">Upadłości przedsiębiorstw w szerszym kontekście analizuje m.in. instytucja finansowa Coface. W swoich statystykach bierze pod uwagę upadłości nie tylko sądowe, ale również pozasądowe, a także postępowania restrukturyzacyjne, co pokazuje w szerszym kontekście problem niewypłacalnych polskich przedsiębiorstw. Łączna liczba postępowań upadłościowych i restrukturyzacyjnych polskich przedsiębiorstw w okresie od stycznia do września wyniosła 1926 przypadków i jest wyższa o 4,6% w porównaniu z liczbą w analogicznym okresie poprzedniego roku. Według Coface zgromadzone przez nią dane zaczynają odzwierciedlać coraz trudniejsze warunki gospodarowania dla przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#GrzegorzPiechowiak">Należy również pamiętać, że decyzje dotyczące zmiany sposobu funkcjonowania przedsiębiorstw, w tym formuły i zakresu działalności, a także sprzedaży części lub całości aktywów oraz zawieszania działalności, są przejawem działań dostosowawczych po stronie biznesu oraz naturalnym procesem zachodzącym w gospodarce. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie zada pan poseł Jacek Protasiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JacekProtasiewicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Słuchając pana ministra Piechowiaka, mam wrażenie, że wszystko jest w porządku, że nic złego się nie dzieje w polskiej gospodarce czy z polskimi firmami, a przecież wedle Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, czyli oficjalnego systemu rządowego, w I półroczu tego roku zawiesiło swoją działalność o 1/4 przedsiębiorstw, firm więcej niż w roku poprzednim. Prawie 40% firm zamknęło tę działalność, a 20% zapowiada zwolnienia grupowe. Są dane mówiące o tym, że MAN chce zwolnić 860 osób, Velux 600 osób, Fabryka Łożysk Tocznych ponad 100 osób, Cerrad, producent ceramiki budowlanej, 350 osób, a w PKO BP nawet 500 osób pójdzie na bruk. A budowlanka, której obroty w przyszłym roku najprawdopodobniej spadną o połowę?</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#JacekProtasiewicz">Panie Ministrze! Proszę otworzyć oczy i skorzystać z propozycji, którą Koalicja Polska przedstawia rządowi i ludziom w Polsce: dobrowolny ZUS i druga praca zwolniona z jakichkolwiek obciążeń i danin na państwo, ZUS-owskich i podatkowych. To jest ratunek dla polskich przedsiębiorców i polskich pracowników. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam ponownie pana ministra Piechowiaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#GrzegorzPiechowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#GrzegorzPiechowiak">Panie Pośle! Podawałem dane GUS-u. Wobec powyższego to nie jest tak, że moje samopoczucie jest, jakie jest, tylko to są sztywne dane, które są rejestrowane.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#GrzegorzPiechowiak">Najpierw krótko powiem, że Federacja Przedsiębiorców Polskich sama mówi, że nie jest za dobrowolnym ZUS-em, a ona jest reprezentatywna dla większości. Wobec powyższego nie będziemy robili nic przeciwko przedsiębiorcom, którzy sami mówią, że to nie jest dobry pomysł.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#GrzegorzPiechowiak">Ale chciałbym powiedzieć, że skutki pandemii i trwająca inwazja zbrojna Rosji na Ukrainie powodują, że dzisiaj przedsiębiorcy działają w sytuacji rzeczywiście dużej niepewności gospodarczej. Szczególnie dużym obciążeniem dla MŚP oraz przemysłu jest obserwowany od kilku miesięcy wzrost cen nośników energii.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#GrzegorzPiechowiak">W celu ochrony polskich odbiorców przed negatywnymi skutkami kryzysu energetycznego w Unii Europejskiej rząd podejmuje wszystkie możliwe i zgodne z prawem wspólnotowym działania osłonowe. Dotychczas przyjęte kompleksowe rozwiązania kierowane są do szerokiego grona odbiorców w Polsce, w tym do gospodarstw domowych, jednostek pożytku publicznego czy też polskich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#GrzegorzPiechowiak">W celu ograniczenia negatywnych skutków kryzysu energetycznego rząd przygotował instrument wsparcia w postaci zamrożenia cen taryf dla energii elektryczną, który reguluje ustawa z dnia 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych przedsiębiorców w 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#GrzegorzPiechowiak">Rozwiązania dla MŚP zakładają, że niezależnie od wzrostu cen energii elektrycznej na rynku hurtowym w 2023 r. jest przewidziana stała cena za obrót energią elektryczną określona na poziomie 785 zł za 1 MWh. Cena maksymalna będzie stosowana w rozliczeniach z MŚP od 1 grudnia 2022 r. do 31 grudnia 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#GrzegorzPiechowiak">Ustawa przewiduje również stosowanie upustu dla sektora MŚP w przypadku zużycia przez odbiorcę w okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. maksymalnie 90% średniego rocznego zużycia energii elektrycznej z okresu od 1 stycznia 2018 r. do 31 grudnia 2022 r. Wysokość upustu wynosić będzie 10% łącznej kwoty rozliczenia sprzedaży energii elektrycznej poniesionej przez odbiorcę za okres od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-45.8" who="#GrzegorzPiechowiak">Rozwiązania zawarte w przepisach ustawy pomogą przedsiębiorcom, których działalność staje się nierentowna z powodu wzrostu kosztów energii. Wsparcie pozwoli na uniknięcie ryzyka zaprzestawania prowadzenia przez nich działalności gospodarczej, zapobiegając wzrostowi bezrobocia, a także zabezpieczając ciągłość usług świadczonych dla obywateli. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytanie skierowane jest do ministra aktywów państwowych. Dotyczy budowy pierwszej w Polsce fabryki leków onkologicznych przez spółkę Skarbu Państwa Polfa Tarchomin. Pytanie będzie zadawała pani poseł Małgorzata Wassermann, a odpowiadać na nie będzie sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych, który jest obecny wśród nas, pan minister Maciej Małecki.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę panią poseł o zadanie pytania. Pani poseł, proszę włączyć mikrofon.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#MałgorzataWassermann">Teraz jest włączony. Przepraszam. Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#MałgorzataWassermann">Panie Ministrze! O tym, jak ważne jest posiadanie własnych zakładów farmaceutycznych i produkcji leków w Polsce, przekonaliśmy się w czasie pandemii. Nagle na całym świecie zamknięte zostały granice i brakowało nawet podstawowych produktów medycznych, takich jak maseczki, płyn do dezynfekcji czy tlen medyczny. Dziś widzimy, że opieranie bezpieczeństwa lekowego na produkcji zlokalizowanej na innym kontynencie, a nawet w innym kraju jest złudne.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#MałgorzataWassermann">Bezpieczny jest tylko ten, kto ma własną produkcję. Dlatego tak ważne jest wspieranie własnego przemysłu farmaceutycznego i polskich firm. Nie będę wchodziła w szczegóły, jeśli chodzi o szkodliwą, bezmyślną wyprzedaż polskich firm farmaceutycznych przez rządy dzisiejszej opozycji. Faktem jest, że po 1989 r. w wyniku błędnych decyzji polskie zakłady farmaceutyczne były wyprzedawane lub likwidowane. Coraz mniej leków produkowano w Polsce, coraz mniej środków przeznaczano na badania i na wprowadzenie nowych leków na polskich patentach.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#MałgorzataWassermann">Poruszam ten temat, żeby zapytać, jakie działania podjął rząd, żeby nie tylko chronić, lecz także wzmacniać ostatnią Polfę, która została w rękach Skarbu Państwa, czyli Tarchomińskie Zakłady Farmaceutyczne. Przypomnę, że Polfa Tarchomin to najstarszy polski zakład farmaceutyczny, jeden z najstarszych w Europie. W przyszłym roku Polfa będzie świętowała jubileusz dwustulecia istnienia. Na Tarchominie rozpoczęła się produkcja polskiej penicyliny i polskich antybiotyków. Przez prawie cały okres swojego istnienia Polfa Tarchomin była jednym z filarów bezpieczeństwa lekowego Polski.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#MałgorzataWassermann">Proszę o informację, jakie działania zostały podjęte, żeby wzmocnić bezpieczeństwo lekowe Polski? Jaki jest obecny stan budowy fabryki leków onkologicznych na Tarchominie? Czy pandemia COVID-19 i rosyjska agresja na Ukrainę nie zakłóciły harmonogramu prac i nie podniosły kosztów inwestycji? Kiedy inwestycja zostanie oddana do użytku? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję za zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy pana ministra Macieja Małeckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#MaciejMałecki">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie pani poseł Małgorzaty Wassermann, informuję, że Polfa Tarchomin jest w trakcie inwestycji, w trakcie budowy Centrum Rozwoju i Produkcji Leków Onkologicznych, pierwszego takiego centrum, pierwszej fabryki leków onkologicznych w Polsce i największej fabryki leków onkologicznych w naszej części Europy.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#MaciejMałecki">Na warszawskim Tarchominie powstanie zupełnie nowy zakład o powierzchni użytkowej około 12 tys. m2. W tym budynku będzie pracowało około 150 osób. Mówię o obszarze produkcji, obszarze laboratoryjnym i obszarze biurowym. Na trzech poziomach tego budynku znajdą się miejsca, w których produkowane będą leki, zaplecze techniczne, laboratoria i biura. Ta inwestycja jest możliwa dzięki temu, że w grudniu 2019 r. rząd Prawa i Sprawiedliwości dokapitalizował Polfę Tarchomin kwotą 200 mln zł. Dzięki pomocnej dłoni, którą polski rząd w 2019 r. wyciągnął do Tarchomińskich Zakładów Farmaceutycznych, na warszawskim Tarchominie powstaje najnowocześniejsze w naszej części Europy centrum rozwoju i produkcji leków onkologicznych. Tu będą produkowane leki na raka piersi, białaczkę czy szpiczaka mnogiego. Tu będą też prowadzone badania nad innymi lekami.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#MaciejMałecki">Obecnie zespół badań i rozwoju Polfy pracuje nad 35 produktami. 10 produktów ma być wytwarzane w tym miejscu. Możliwości produkcyjne fabryki leków onkologicznych Polfy Tarchomin to 6 mln fiolek i ampułkostrzykawek rocznie. Tak jak powiedziałem, kluczowa będzie produkcja leków przeciwnowotworowych. Będą też wytwarzane leki wysokoaktywne wykorzystywane w leczeniu chorób grzybiczych, reumatologii i anestezjologii oraz antybiotyki iniekcyjne. Nie trzeba dodawać, że ta inwestycja wsparta przez rząd Prawa i Sprawiedliwości jest ważna nie tylko dla Polfy Tarchomin, lecz także dla bezpieczeństwa lekowego wszystkich Polaków.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#MaciejMałecki">Przy tej okazji chciałbym podziękować pracownikom Polfy Tarchomin za niezwykłe zaangażowanie i bardzo mocne wsparcie Polaków w czasie pandemii koronawirusa. Błyskawicznie uruchomiono produkcję płynu do dezynfekcji i maseczek. Było to w czasie, kiedy brakowało ich nie tylko w Polsce, lecz także w całej Europie, na całym świecie. W 100% zgadzam się z panią poseł, że ten, kto ma u siebie produkcję, jest bezpieczny i niezależny.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#MaciejMałecki">Dziś Polfa zatrudnia około 900 pracowników. Na 30 liniach produkcyjnych wytwarza się ponad 50 produktów leczniczych i wyrobów medycznych. W ten sposób Polfa zapewnia stały dostęp np. do klasycznych insulin. Polfa jest też największym producentem antybiotyków w Polsce. Od 2017 r. uzyskała 76 nowych rejestrów w Polsce i na rynkach zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#MaciejMałecki">Na jakim etapie jest inwestycja? Planujemy, żeby fabryka ruszyła na przełomie 2024 r. i 2025 r. Pomimo pandemii koronawirusa w miarę udaje nam się trzymać ten harmonogram w ryzach. Kosztorys został zaktualizowany po pandemii koronawirusa. Koszty wzrosły do poziomu 455 mln zł. Początkowo planowano, że będzie to 400 mln zł. Natomiast gdyby szacunki były robione dzisiaj, gdybyśmy dzisiaj przystępowali do budowy fabryki leków onkologicznych, ta kwota byłaby dwukrotnie wyższa. Budowa fabryki kosztowałaby nas dzisiaj ponad 800 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#MaciejMałecki">Myślę, że to tyle, jeśli chodzi o pierwszą części odpowiedzi. Jeśli będzie kolejne pytanie, to podam bardziej szczegółowe informacje. Dziękuję…</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie także zada pani poseł Małgorzata Wassermann.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PiotrZgorzelski">Mikrofon proszę włączyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#MałgorzataWassermann">Przepraszam najmocniej.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#MałgorzataWassermann">Chciałam w związku z tym dopytać, jaki jest przewidywany termin zakończenia tej budowy, czy będą kolejne etapy oraz czy zakończenie tego procesu budowy spowoduje, że państwo polskie będzie całkowicie bezpieczne i niezależne od tego, co się dzieje na rynkach zagranicznych. Mam na myśli rynki chińskie, ale też rynki, na które wpływ ma wojna na Ukrainie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PiotrZgorzelski">Ponownie prosimy pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#MaciejMałecki">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Inwestycja w Polfę Tarchomin, rozwój w Polfie Tarchomin i wspieranie jej przez polski rząd to tylko fragment sektora medycznego, sektora lekowego w Polsce. Aby pokazać skalę, w jakiej Polska utraciła przemysł medyczny, produkcję leków, warto przypomnieć, że w latach 90. jeszcze mieliśmy, jeśli dobrze pamiętam, 17 Polf, dziś została tylko jedna Polfa. W ramach fabryki, którą posiadamy, chcemy poszerzać zdolności produkcji leków w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#MaciejMałecki">Pani poseł pytała, na jakim etapie są prace. Mimo pandemii COVID, mimo wojny na Ukrainie do 15 sierpnia została ukończona konstrukcja stanu surowego otwartego, trwają prace budowlane, montaż stolarki okiennej na wszystkich kondygnacjach, wykańczanie wnętrz na wszystkich poziomach, termoizolacja i roboty instalacyjne. Chcemy, żeby szczelność budynku została osiągnięta do końca tego roku. Za rok o tej porze Polfa Tarchomin planuje zgłosić fabrykę leków onkologicznych do odbiorów państwowych. Do końca I kwartału 2023 r. mają zostać zakończone zakupy urządzeń produkcyjnych. Pozostałe zostaną zakończone w 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#MaciejMałecki">Tak jak wspomniałem, plan uruchomienia po odbiorach, po zgodach to przełom 2024 i 2025 r. Pokazując kolejne działania, które dzieją się w Polfie Tarchomin, informuję, że na finiszu jest proces uruchomienia ampułkarni. To jest kolejna bardzo ważna linia technologiczna. Ampułkarnia w Polfie Tarchomin pozwoli na dalszy rozwój firmy. Wartość inwestycji to 40 mln zł i liczymy na to, że już w przyszłym roku będzie można tam produkować leki, które trafią głównie do szpitali.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#MaciejMałecki">Obecnie ampułkarnia już funkcjonuje, natomiast jesteśmy na etapie produkcji leków w tym testowym okresie, które następnie są przetrzymywane przez kilka miesięcy po to, żeby sprawdzić, czy nie tracą na jakości i czy można je bezpiecznie podać pacjentom. To jest standardowa procedura przy nowych liniach technologicznych.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#MaciejMałecki">No i oczywista rzecz, taka refleksja, jak wyglądałoby bezpieczeństwo lekowe Polski, jak wyglądałby polski sektor medyczny, gdyby w latach 90., dwutysięcznych do takich zakładów jak Polfa Tarchomin została wyciągnięta pomocna dłoń ze strony państwa, gdybyśmy nie byli okłamywani, że niewidzialna ręka rynku zrobi swoje, że kapitał nie ma narodowości. Polfa Tarchomin, bezpieczeństwo lekowe Polaków potwierdzają, że kapitał ma narodowość, a bezpieczny jest ten, kto ma produkcję u siebie, i dlatego rząd Prawa i Sprawiedliwości wspiera Polfę Tarchomin, dziękując jednocześnie pracownikom, temu świetnemu zespołowi za postawę w czasie pandemii, w czasie wojny na Ukrainie i za rozwój tej firmy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytania zadawać będą panowie posłowie Robert Kropiwnicki i Marcin Kierwiński. Dotyczyć one będą rekordowego zysku Orlenu i wysokich cen paliw. Skierowane są do ministra aktywów państwowych, w którego imieniu, jak w tej części, odpowiadać będzie pan poseł i minister Maciej Małecki.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo prosimy pana posła Roberta Kropiwnickiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#RobertKropiwnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż rozmawiamy dzisiaj, chcemy zapytać rząd o nasze dobro narodowe, podobno. Orlen podobno jest naszym wielkim dobrem narodowym, ma być takim wielkim championem, który ma działać na rzecz Polski i Polaków, a tymczasem okazuje się, że Polacy są właściwie ograbiani przez ten wielki koncern. To jest bardzo ważne pytanie. Orlen pokazał ponad 12 mld zł zysku za 9 miesięcy tego roku. 12 mld zł zysku — ogromna kwota. Ale równocześnie 200 tys. firm zostało zamkniętych, nie wytrzymało konkurencji, w dużej mierze zbankrutowało przez wzrost kosztów paliwa. Orlen w ciągu tych pierwszych 9 miesięcy zarobił cztery razy więcej niż w poprzednim roku i znacznie więcej niż w latach poprzednich. To jest naprawdę ogromna kwota, którą wyciąga z kieszeni Polaków.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#RobertKropiwnicki">Mamy ok. 13 mln gospodarstw domowych w Polsce, którym żyje się coraz ciężej. Polacy zastanawiają się, jak zapłacić rachunki, i płacą za tankowanie ok. 400 zł za bak. 400–500 zł trzeba zapłacić, żeby zatankować bak, a tymczasem Orlen ma 12 mld zł zysku. Mamy 13 mln gospodarstw. Gdybyście oddali ten zysk, to każde gospodarstwo mogłoby mieć więcej o 1 tys. zł. 1 tys. zł każde gospodarstwo mogłoby mieć więcej w kieszeni, gdybyście obniżyli swój zysk. Zwracam uwagę, że na każdej wyprodukowanej 1 t Orlen zarabia 1620 zł, 360 dolarów wynosi marża w przypadku 1 t produkcji w rafinerii, do tego jeszcze marża transportowa, marża detaliczna i dziesiątki innych. To jest grabież na Polakach.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#RobertKropiwnicki">Panie Ministrze! Co zamierzacie z tym zrobić? Jak zamierzacie pomóc Polakom, żeby ta firma, którą kontrolujecie, przestała nas wszystkich okradać?</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#komentarz">(Poseł Dominika Chorosińska: Do Chin się przeprowadzić, tam nie ma wolności gospodarczej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę pana ministra Macieja Małeckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#MaciejMałecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsza rzecz — sprostowanie. Polacy byli okradani przez mafię paliwową, a nie przez Orlen. Polacy byli okradani przez mafię paliwową w czasie, kiedy rządziła Platforma Obywatelska, i dopiero ustawa wprowadzona przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, która przetrąciła kręgosłup mafiom paliwowym w Polsce, sprawiła, że tylko z lipca na sierpień 2016 r. sprzedaż oleju napędowego — legalnego — skoczyła o 40%.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Poseł Dominika Chorosińska: No właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#MaciejMałecki">Natomiast prostując te rzeczy, które pan poseł raczył mówić z tego miejsca, informuję, że zysk Orlenu ze stacji paliw to jest zaledwie 4%. Co 25. złotówka w zysku Orlenu pochodzi ze stacji paliw.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: A z rafinerii?)</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#MaciejMałecki">I mówimy nie tylko o tankowaniu paliwa, ale też o wszystkich produktach, które Polacy mogą kupować na stacjach Orlenu. Połowa zysku Orlenu pochodzi z zagranicy. To są aktywa wypracowywane przez multienergetyczny koncern w różnych krajach. Kiedy państwo atakujecie Orlen za to, że zarabia, powiem tak, Orlen zarabia miliardy, ale Orlen inwestuje miliardy i Orlen odprowadza miliardy do budżetu państwa. Dzięki podatkom płaconym przez Orlen możemy realizować tarcze, które chronią Polaków przed skutkiem wzrostu cen energii. Orlen działa na niezwykle konkurencyjnym rynku. Gdyby Orlen nie inwestował, zostałby w tyle, zszedłby na boczny tor za sprawą innych firm paliwowo-energetycznych. Straciłaby na tym Polska, straciłaby na tym polska gospodarka i zachwiałoby to bezpieczeństwem energetycznym naszego kraju. Ja przypomnę, że ponad połowa przychodów Orlenu osiągana jest w Niemczech, w Czechach, w krajach nadbałtyckich. Produkty Orlenu sprzedawane są w ponad 100 krajach na całym świecie. Co do zysku stacji paliw, on się zmniejszył rok do roku w III kwartale o 142 mln zł w Polsce. Natomiast ten zysk np. w Niemczech wzrósł o 75 mln zł. Mam nadzieję, że ten fakt nie martwi pana posła.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#MaciejMałecki">Szanowni Państwo! Inwestycje. Orlen, który w trzech kwartałach tego roku wydał na inwestycje 10,8 mld zł, tak naprawdę inwestuje w bezpieczeństwo energetyczne Polski i naszego regionu. Są to inwestycje trwale zmniejszające zależność Polski od rosyjskiej ropy i od rosyjskiego gazu. Są to inwestycje w rozwój energetyki odnawialnej, przede wszystkim w morskie farmy wiatrowe, projekty wodorowe czy nowoczesne biometanownie, ale też największa w Europie inwestycja petrochemiczna w rozbudowę Olefinu. Pamiętajmy o tym, że Orlen i polska gospodarka, polski sektor paliwowy nie funkcjonują w próżni. Nie funkcjonujemy na wyspie na oceanie, tylko na globalnym rynku, gdzie ceny są wyznaczane przez notowania giełdowe. Sumarycznie w latach 2016 — III kwartał 2022 zysk Orlenu osiągnął 56,1 mld zł, z czego ponad połowa pochodzi z rynków zagranicznych. Dziwnym trafem w czasie rządów Platformy Obywatelskiej, 8 lat, zysk wyniósł tylko 2,9 mld zł, ale wtedy były to złote czasy i złote żniwa dla mafii paliwowych. W związku z tym w czasie, kiedy od początku agresji rosyjskiej poszczególne kraje europejskie radykalnie ograniczają dostawy ropy naftowej i gotowych paliw z Rosji, rosną ceny surowca, rośnie cena dolara. Podam taki przykład. 10 lat temu, kiedy premierem był Donald Tusk, ceny benzyny były tylko o 13% niższe niż dzisiaj, a nie było wojny, nie było pandemii.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: 4,50 było.)</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#MaciejMałecki">Kiedy premierem był Donald Tusk, Polak za najniższe wynagrodzenie mógł kupić ok. 250 l paliwa. Dziś za najniższe wynagrodzenie można kupić ponad 450 l paliwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie drugie zada pan poseł Marcin Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#MarcinKierwiński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! To naprawdę nie są czasy, w których Polacy chcą wysłuchiwać tych bajek z mchu i paproci, jak jest świetnie. Jeżeli porównuje pan rządy poprzedników, pana premiera Donalda Tuska, z rządami dzisiaj, to przypomnę, że wtedy benzyna była po 4,50 zł, po 5 zł, a dziś jest po 8 zł. Wytłumaczcie, dlaczego tak jest. Według pana to jest teraz wzrost tylko o 13%. Jeżeli wy tak liczycie, to ja się nie dziwię, że Polacy są przez was rabowani.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#MarcinKierwiński">Pytanie było bardzo konkretne, po raz kolejny pan minister nie udziela odpowiedzi. Ile tak naprawdę — bo to jest klucz — Orlen zarabia na 1 l paliwa? To jest to fundamentalne pytanie. Pan opowiada bardzo dużo o tym, jak to jest świetnie, tylko prawda jest taka, że Orlen rekordowo zarabia na Polakach, rekordowo łupi Polaków i rekordowo, tak naprawdę rekordowo inwestuje w interesy. Jak widać, jak bliżej nieokreślony poseł głośno krzyczy, ale go rozumiem, od Orlenu zależy wasza kampania wyborcza.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#komentarz">(Poseł Dominika Chorosińska: Bliżej nieokreślony…)</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#MarcinKierwiński">Panie Ministrze Małecki! Jeżeli chce pan dzisiaj przekonać kogokolwiek, zwłaszcza Polaków, którzy dziś tankują na stacjach, że Orlen zarabia na parówkach, to proszę wybaczyć, ale nikt w to nie uwierzy. Na parówkach zapewne zarabiają jacyś działacze związani z PiS-em.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#MarcinKierwiński">I to jest jedyna rzecz. My dzisiaj chcielibyśmy wiedzieć…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PiotrZgorzelski">Zmierzamy do konkluzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#MarcinKierwiński">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#MarcinKierwiński">Panie Ministrze! Bez papki, bez tego politycznego PR-u. Ile Orlen zarabia na 1 l benzyny? I czy prawdą jest, bo liczą tak ekonomiści, że gdyby nie pazerność PiS-u, ceny benzyny mogłyby być o złotówkę niższe? I to jest podstawowe pytanie. Prawda czy nie?</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">(Gwar na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Poseł Dominika Chorosińska: Bliżej nieokreślony poseł, właściciel…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, zapraszam na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Panie marszałku, tutaj trzeba sprawdzić, bo pan poseł jakiś dziwnie pobudzony.)</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#PiotrZgorzelski">Czy można prosić o wyciszenie tej dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: A dlaczego nas obrażają, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawda boli, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#PiotrZgorzelski">Pan minister ma teraz głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#MaciejMałecki">Panie Marszałku! Bardzo proszę też…</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze chcesz powiedzieć? Nagram was. 700 mln.)</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To trzeba nagrać.)</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#MaciejMałecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo…</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#komentarz">(Głos z : To niech pani jeszcze raz zareaguje.)</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#MaciejMałecki">Panie Marszałku! Czy mógłbym kontynuować, bo to niestandardowe zachowanie pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle, proszę usiąść na swoje miejsce i nie prowadzić działalności fotograficznej.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#PiotrZgorzelski">Państwa zarówno z jednej strony, jak i z drugiej proszę…</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł, czy pani może trochę inaczej się zwracać do kolegi posła?</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MaciejMałecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prostując te informacje, które niestety opozycja znów nieprawdziwie podaje, wyjaśniam. Chcecie państwo przypomnienia, jak było w 2012 r.? Średnia cena benzyny za Donalda Tuska w 2012 r. — 5,71 zł, płaca minimalna, siła nabywcza — 263 l paliwa. Rok 2022 — średnio benzyna — 6,69, płaca minimalna — 3010 zł, siła nabywcza — 450 l.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Rata kredytu jeszcze.)</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: I cena prądu, i rata kredytu.)</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#MaciejMałecki">Teraz chcę powiedzieć jedną rzecz. Wysłuchaliście państwo dwóch wystąpień przedstawicieli opozycji, którzy ani razu, mówiąc o wysokich cenach prądu, o kryzysie energetycznym, o wysokich cenach paliw, nie wymienili nazwiska Władimira Putina, z którym Donald Tusk układał się politycznie…</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Matko Boska!)</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#MaciejMałecki">…i na molo w Sopocie, i w katyńskim lasku. Tego Władimira Putina, któremu podarowaliście 1 mld zł z EuRoPol GAZ, z którym zawarliście kontrakt do 2037 r. na zabetonowanie polskiego rynku gazowego rosyjskim gazem.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Po ile był gaz?)</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#MaciejMałecki">Tego Władimira Putina nie przywołaliście, któremu chcieliście sprzedać rafinerię w Lotosie.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: Po ile był gaz wtedy?)</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#MaciejMałecki">I to jest tak naprawdę celem. Słuchałem tego, co dzisiaj powiedzieli przedstawiciele opozycji z tego miejsca, gdzie winę za wysokie ceny paliw na świecie, nie w Polsce tylko, bo Polska dzięki Orlenowi ma najniższe ceny paliw w Unii Europejskiej, gdzie…</u>
          <u xml:id="u-65.10" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: Lotos sprzedaliście.)</u>
          <u xml:id="u-65.11" who="#MaciejMałecki">…winę za wysokie ceny paliw, za kryzys, za wysokie ceny…</u>
          <u xml:id="u-65.12" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Obajtka na piedestał dajcie.)</u>
          <u xml:id="u-65.13" who="#MaciejMałecki">…energii i gazu próbujecie zrzucić na rząd, który najmocniej wspiera Ukrainę walczącą z Putinem. To jest skandal, że przedstawiciele Platformy Obywatelskiej, mówiąc o cenach prądu, o cenach gazu, o kryzysie energetycznym, próbują odwrócić uwagę od Władimira Putina i atakują własny rząd, na który z jednej strony skarżą do Brukseli, z drugiej strony próbują wybielić Putina, obciążając własny rząd.</u>
          <u xml:id="u-65.14" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: To ile zarabiają na litrze?)</u>
          <u xml:id="u-65.15" who="#MaciejMałecki">Jeszcze raz powtarzam: Orlen nie zarabia na paliwach. Marża na stacjach benzynowych to jest 4%. Co 25. złotówka zaledwie pochodzi ze stacji benzynowych.</u>
          <u xml:id="u-65.16" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: A w rafineriach?)</u>
          <u xml:id="u-65.17" who="#MaciejMałecki">Natomiast czymś niegodnym jest próba obciążenia sytuacji w Polsce notowaniami globalnych rynków, gdzie Polska nie wydobywa własnej ropy naftowej i kupuje produkty, także importuje, mimo że nasze rafinerie pracują pełną parą. Obwinianie za wysokie ceny paliw Orlenu czy polskiego rządu to są Himalaje hipokryzji.</u>
          <u xml:id="u-65.18" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: O zysku mówimy, o zysku.)</u>
          <u xml:id="u-65.19" who="#MaciejMałecki">Jeszcze raz powtórzę: ani razu nie wspomnieli posłowi Platformy Obywatelskiej o Władimirze Putinie, o Rosji, o szantażu energetycznym, o tej wojnie…</u>
          <u xml:id="u-65.20" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Nie wspieramy Putina.)</u>
          <u xml:id="u-65.21" who="#MaciejMałecki">…energetycznej, którą wypowiedział całej Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-65.22" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: Orlen ma zysk dzięki Putinowi.)</u>
          <u xml:id="u-65.23" who="#MaciejMałecki">I dzisiaj, słuchając takich wystąpień, Putin zaciera ręce, bo wie, że jacyś ludzie wywierają presję na szybsze zakończenie wojny, która da Rosji oddech do kolejnego ataku…</u>
          <u xml:id="u-65.24" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Chodzisz w niedzielę do kościoła, człowieku?)</u>
          <u xml:id="u-65.25" who="#MaciejMałecki">…bo znajdą się ludzie, którzy winy Putina przerzucą na własnych polityków dla kilku punktów procentowych. To się wam nie uda. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.26" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-65.27" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Panie marszałku, dosłownie…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#MarcinKierwiński">Panie Ministrze! Cena baryłki ropy wróciła do poziomu sprzed wojny, a Polacy i tak płacą rekordowo drogo. Pan opowiada tutaj bardzo dużo, natomiast cały czas nie odpowiada pan na fundamentalne pytanie, dlaczego Polacy płacą 8 zł za benzynę. Na tym proszę się skupić, bo od tego pan jest. Proszę nie robić tutaj wielkiej geopolityki, bo pan się do tego nie nadaje. Pan jest powołany do tego, żeby obniżyć ceny paliw Polakom, żeby Polakom żyło się lepiej. Nie robi pan tego.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak jest, do roboty. Propaganda…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Maciej Małecki: Panie marszałku, przepraszam. Mogę?)</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PiotrZgorzelski">Tak.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: Ładnymi słowami nie zapłacimy rachunków.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#MaciejMałecki">Pan poseł Marcin Kierwiński, z premedytacją myślę, przemilczał wzrost kursu dolara prawie o połowę.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Przecież to jest wasza wina, przecież to jest wasza wina.)</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#MaciejMałecki">Znów nie Putina. Wszystko zrobicie, żeby odwrócić uwagę od Putina.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#MaciejMałecki">Jeszcze jedno.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Panie ministrze, weźcie KPO.)</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#MaciejMałecki">Proszę, ja panu nie przerywałem, panie pośle. Niech pan usiądzie, niech pan wysłucha.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#MaciejMałecki">Wszystko zrobicie, żeby odwrócić uwagę od Putina. Wzrost kosztów biokomponentów, wzrost kosztów transportu, wzrost ceny dolara. I jeszcze jedno.</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: I rekordowy zysk Orlenu.)</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#MaciejMałecki">Przypomnę wam jedną rozmowę. Jacek Krawiec, wasz kolega z Orlenu, który zarabiał dużo więcej niż prezes Obajtek, bo wtedy jeszcze te wynagrodzenia nie były wzięte w ryzy.</u>
          <u xml:id="u-69.9" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Ale pałacyków nie kupował.)</u>
          <u xml:id="u-69.10" who="#MaciejMałecki">I to powiem na zakończenie. Restauracja…</u>
          <u xml:id="u-69.11" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: W restauracji to był Morawiecki nagrywany.)</u>
          <u xml:id="u-69.12" who="#MaciejMałecki">…rozmowa szefa Orlenu, który mówi, że Donald Tusk śmiał się, że już jest po wyborach, wygrała Platforma wybory i można zrobić paliwo po 7 zł za litr.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#MaciejMałecki">Za Platformy tego chciał Donald Tusk.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A wy po 8 zrobiliście.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję serdecznie panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#MaciejMałecki">Nie było wojny, nie było pandemii, a Lotos chcieliście sprzedać Putinowi, i to was tak denerwuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#MaciejMałecki">Bo po konsolidacji już nie będziecie mogli Lotosu opędzlować.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Przecież wy sprzedaliście Lotos agentom Putina.)</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#MaciejMałecki">Opędzlować Lotosu nie będziecie mogli już Władimirowi Putinowi. Być może co do tego dogadaliście się z Putinem. Dzięki.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PiotrZgorzelski">Państwo posłowie Aleksander Mrówczyński oraz pani poseł Lidia Burzyńska będą pytali pana ministra Dariusza Piontkowskiego, który już jest wśród nas, w sprawie zgłaszanych wątpliwości dotyczących ustawy — Prawo oświatowe.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Aleksandra Mrówczyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#AleksanderMrówczyński">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Na samym początku — pytania dotyczą oświaty — chciałbym pozdrowić młodzież, uczniów, którzy zasiadają na galerii. Serdecznie pozdrawiam. Wysłuchajcie. Was to także dotyczy. Pozdrawiamy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#AleksanderMrówczyński">Pytania dotyczą, jak pan marszałek powiedział, Prawa oświatowego. Ja wątpliwości nie mam, ale z tego, co wiem, wątpliwości cały czas miała totalna opozycja. Przegłosowane przez Sejm, nieprzegłosowane przez Senat — nie jest to niespodzianką, gdyż w Senacie większość to rzeczywiście totalna opozycja, której zadaniem dzisiaj jest przede wszystkim kłamać, kłamać w teorii Palikota, co słyszeliśmy przed chwileczką w poprzednim punkcie.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#AleksanderMrówczyński">Damy radę. Damy radę. Dobry rząd na trudne czasy. Natomiast też damy radę i przegłosujemy tę ustawę w Sejmie. W związku z powyższym chciałbym zadać, panie ministrze, dwa następujące pytania. Czy prawdą jest, że ta ustawa likwiduje nauczanie domowe? Bardzo dużo mejli otrzymaliśmy przed procedowaniem nad tą ustawą. Drugie pytanie. Czy tylko kurator oświaty będzie decydował o programie wychowawczym szkoły? Bardzo proszę wyjaśnić to zwłaszcza naszym przeciwnikom, by od dzisiaj chociaż troszeczkę zmienili zdanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana ministra Piontkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#DariuszPiontkowski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! Rzeczywiście wokół tego projektu ustawy narosło wiele nieprawdziwych informacji, legend i zafałszowań. Dziękuję za te pytania, bo one pozwalają po raz kolejny powiedzieć, co tak naprawdę w tym projekcie ustawy się znalazło. Trzeba wyraźnie powiedzieć, że poza dwoma sprawami, o których pan poseł wspomniał, jest tam szereg zapisów dotyczących funkcjonowania oddziałów przygotowania wojskowego, tworzenia filii szkół artystycznych, są elementy dotyczące awansu zawodowego nauczycieli, uproszczenia czy elementy związane z oceną pracy i kilka innych ważnych elementów, w tym także te, które dotyczą relacji między organem nadzoru pedagogicznego, najczęściej kuratorem oświaty, a organem prowadzącym szkołę. Są także elementy dotyczące wchodzenia organizacji pozarządowych do szkół i roli rodziców w podejmowaniu decyzji o tym, aby ich dzieci uczestniczyły w zajęciach proponowanych przez takie organizacje, w tym także elementy dotyczące tzw. nauczania domowego, czyli inaczej spełniania obowiązku nauki bądź obowiązku szkolnego nie w formie nauki stacjonarnej, tylko w formie przygotowania ucznia przez rodziców. Rodzic, zwracając się do dyrektora szkoły, w której dziecko jest zapisane, występuje o możliwość realizacji obowiązku nauki lub obowiązku szkolnego poza szkołą, zobowiązując się jednocześnie do tego, aby jego dziecko co roku przystępowało do egzaminów klasyfikacyjnych, a także aby opanowywało samodzielnie podstawę programową. Reguluje to art. 37 Prawa oświatowego. My tego artykułu nie odwołujemy w tym projekcie ustawy — my, mówię o posłach, którzy przegłosowali już ten projekt ustawy. Jedynie zaproponowano, aby wprowadzić pewne nowe regulacje doprecyzowujące sposób wykonywania obowiązku szkolnego poza szkołą.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#DariuszPiontkowski">W ramach tego projektu ustawy wprowadzono terminy graniczne, w których rodzic ma możliwość zapisania dziecka do takiej formy spełniania obowiązku szkolnego lub obowiązku nauki. Doprecyzowano, że rodzic powinien wystąpić z takim wnioskiem między 1 lipca a 21 września. To ograniczenie, jak rozumiem, wynikało głównie z głosów samorządów, które wskazywały na to, że część uczniów przechodziła na taką formę nauki w trakcie roku szkolnego, co wiązało się z tym, iż zwłaszcza gdy były to szkoły niepubliczne, niesamorządowe, samorząd musiał dodatkowo przekazywać duże kwoty na rzecz tych szkół, ponieważ naliczona subwencja oświatowa obejmuje liczbę dzieci zgłoszonych do danej szkoły do 30 września. Jeżeli po 30 września korzystano z takiej formy nauki, to wówczas samorząd w zasadzie z własnych środków, z własnych dochodów musiał pokrywać koszty tej dotacji. Bywały gminy, w których takich uczniów w trakcie roku szkolnego pojawiało się nawet kilkuset, a nawet był jeden wypadek, w którym było to kilka tysięcy. W związku z tym generowało to daleko idące koszty sięgające setek tysięcy złotych czy nawet milionów złotych, których samorząd nie mógł odzyskać z subwencji oświatowej ani nawet z rezerwy subwencji oświatowej, ponieważ środki w rezerwie subwencji oświatowej są ograniczone i nie pozwalają w 100% pokryć dodatkowych zadań finansowanych przez samorząd.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#DariuszPiontkowski">Są tam także zapisy odnoszące się do tego, że egzamin klasyfikacyjny, do którego uczeń jest zobowiązany, ma odbywać się w siedzibie szkoły. O terminie egzaminu powinien być powiadomiony także kurator, tak aby jego przedstawiciel mógł wziąć udział w takim egzaminie.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#DariuszPiontkowski">Te zapisy więc w żadnym stopniu nie likwidują możliwości przechodzenia uczniów na formy tzw. nauczania domowego, a jedynie doregulowują, doprecyzowują część przepisów dotyczących tej formy nauczania.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#DariuszPiontkowski">Jeśli chodzi o program wychowawczy, to trzeba wyraźnie powiedzieć, że każda szkoła jest zobowiązana do stworzenia własnego programu profilaktyczno-wychowawczego, w którym zawrze działania, które będą służyły dzieciom, próbowały ochronić je przed negatywnymi trendami społecznymi i będą dopasowane do danej społeczności szkolnej.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#DariuszPiontkowski">Program profilaktyczno-wychowawczy opracowuje rada pedagogiczna w porozumieniu z radą rodziców, nie ma tutaj żadnej roli kuratora. Dodatkowo trzeba wspomnieć o tym, że na zajęciach wychowawczych wychowawca powinien realizować przynajmniej część zajęć z tematyki związanej ze zjawiskami społecznymi, z zagadnieniami prawnymi, ochroną środowiska, klimatu czy tematyką zdrowotną, tak aby uczniowie, jego wychowankowie, mieli szansę zapoznać się z zagrożeniami, ale także z ogólną sytuacją w tych dziedzinach. Zadaniem kuratora m.in. w tej sferze jest jedynie sprawdzenie, czy szkoła działa zgodnie z przepisami prawa. Ta ustawa więc nie narzuca jakichś dodatkowych kompetencji kuratorowi w sprawie programu profilaktyczno-wychowawczego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PiotrZgorzelski">Drugie pytanie zada pani poseł Lidia Burzyńska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#LidiaBurzyńska">Dziękuję bardzo, panie marszałku, panie ministrze, za tak bardzo realistyczne i rzetelne wyjaśnienie, szczególnie opozycji, bo my wiemy, na czym polega nauczanie domowe. Ta ustawa właśnie wprowadza urealnienie i uczciwość, jeżeli chodzi o edukację, bo edukacja to nie tylko obowiązek państwa, ale również rzetelność przepisów. Ta ustawa, która jest nadal procedowana, to przede wszystkim wielkie dobro prowadzące do wzmocnienia roli rodzica w szkole, ale także wzmocnienia pozycji rady pedagogicznej — chociażby przy określaniu arkusza organizacji pracy szkoły, bo to jest podstawa — jak również wzmocnienia pozycji dyrektora.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#LidiaBurzyńska">Szkoła powinna być miejscem bezpiecznym. O tym chyba wie każdy tutaj siedzący, ale i wie się w całym kraju. Czy ta ustawa, panie ministrze, m.in. to zapewnia? Wyobraźmy sobie, że jest nauczyciel — wielki szacunek do nauczycieli, jest to bardzo zacna grupa, ale zdarzają się wyjątki — i jest jakiś problem, jeżeli chodzi o traktowanie ucznia. Dyrektor o tym wie. Toczy się postępowanie dyscyplinarne. Ale to postępowanie czasami trwa kilka miesięcy, a dyrektor nie zawiesza takiego nauczyciela i bezpośrednio niebezpieczeństwo jest. Czy ta ustawa powoduje, że organ nadzoru pedagogicznego może wnioskować o odwołanie takiego dyrektora? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#DariuszPiontkowski">Staramy się doprowadzić do tego, aby pobyt dziecka, młodego człowieka w szkole był jak najbardziej bezpieczny. Jest to jedno z podstawowych zadań dyrektora szkoły. On, oprócz administrowania szkołą, zabezpieczenia źródeł finansowania, prowadzenia spraw kadrowych, ma także obowiązki z zakresu nadzoru pedagogicznego, a także obowiązki dotyczące zachowania bezpieczeństwa w szkole. Dziękuję pani poseł za to pytanie, bo rzadko o to się pyta i rzadko na ten aspekt funkcjonowania szkoły zwraca się uwagę, a z punktu widzenia rodziców i uczniów jest to jeden z ważniejszych elementów funkcjonowania placówek szkolnych.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#DariuszPiontkowski">Zdecydowana większość nauczycieli bardzo dobrze wykonuje swoje obowiązki. Zdarzają się jednak pojedyncze sytuacje, kiedy nieodpowiedni ludzie znajdują się w tym zawodzie, i do tego służy postępowanie dyscyplinarne, które ma wyjaśnić ewentualne sytuacje niedobre, które w szkole się wydarzyły, i doprowadzić do tego, aby nauczyciel, który mógł dopuścić się jakiegoś wykroczenia, mógł ponieść jakąś karę dyscyplinarną, łącznie z karą najwyższą — która na szczęście bardzo rzadko się zdarza — wydalenia z zawodu. Zdarza się czasami, że dyrektor szkoły z różnych powodów nie reaguje na takie sytuacje naganne. Wówczas rzeczywiście może wkroczyć kurator oświaty jako organ nadzoru pedagogicznego, który zapewnia przestrzeganie prawa na terenie placówki oświatowej, i może on wobec dyrektora szkoły wystąpić do organu prowadzącego o zawieszenie w wykonywaniu funkcji dyrektora do czasu zakończenia postępowania dyscyplinarnego. Od tego oczywiście służy odwołanie do sądu, a przede wszystkim organ prowadzący musi wydać tego typu decyzję. Najczęściej jednak tutaj zarówno organ prowadzący, jak i organ nadzoru ze sobą współpracują.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytanie będzie dotyczyło patologii w nabywaniu ziemi rolnej przez prezesa PKN Orlen. Skierowane jest do ministra rolnictwa i rozwoju wsi. W jego imieniu będzie odpowiadał pan minister Krzysztof Ciecióra.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwsza pytanie zada pani poseł Dorota Niedziela, a w drugiej kolejności — pan poseł Kazimierz Plocke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#DorotaNiedziela">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W 2016 r. wstrzymano sprzedaż państwowej ziemi. Od tego czasu, tzn. dokładnie od 1 września 2017 r., zadania ówczesnej Agencji Nieruchomości Rolnych przejął Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Głównym zadaniem miało być powiększanie gospodarstw rodzinnych poprzez dzierżawę państwowych gruntów, głównie w drodze przetargów ograniczonych i ofertowych, a także z tytułu realizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, poprzez tzw. pierwokupy. Pozyskiwane w ten sposób grunty rolne miały bezwzględnie trafiać do rolników indywidualnych. Taką narrację PiS oraz resort rolnictwa prowadzą niezmiennie od momentu przejęcia władzy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#DorotaNiedziela">Tymczasem w ostatnim okresie opinia publiczna coraz częściej dowiaduje się o patologiach. To m.in. poddzierżawa 141 ha dla rodziny byłego wiceministra rolnictwa czy poddzierżawa 250 ha dla spółdzielni Lubosina w Wielkopolsce na okres 49 dni. Dodatkowo ostatnio cała Polska dowiedziała się, że w sierpniu br. KOWR zrezygnował, nie skorzystał z prawa pierwokupu, ustawowego prawa, w momencie nabywania 16 ha gruntów rolnych przez prezesa PKN Orlen — na terenie, gdzie głód ziemi jest powszechnie znany, a rolnicy czekają na możliwość dzierżawy ziemi, by powiększyć swoje gospodarstwa. Czy prezes Orlenu uznany został za pierwszego rolnika III Rzeczypospolitej?</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A jak.)</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#DorotaNiedziela">Proszę odpowiedzieć na pytania: Ile wolnych gruntów Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa w działkach o powierzchni powyżej 5 ha, które w najbliższym czasie zostaną zaoferowane rolnikom na powiększenie gospodarstw rolnych, znajduje się na terenie oddziału terenowego Pruszcz Gdański? Ile takich działek znajduje się w miejscowości Borkowo Lęborskie w gminie Choczewo oraz w pozostałych miejscowościach tej gminy? Jakiej klasy grunty, w przypadku których KOWR nie skorzystał z prawa pierwokupu, nabył prezes Orlenu w miejscowości Borkowo Lęborskie, gmina Choczewo? Szczególnie jakie to były grunty?</u>
          <u xml:id="u-85.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#KrzysztofCiecióra">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! Pani Poseł! Pytania, które pani poseł zadała na samym końcu, są bardzo szczegółowe. Nie dostałem wcześniej informacji, że będą one dotyczyć rodzajów gruntów itd., tak że odpowiem na piśmie już po posiedzeniu, żeby być precyzyjnym.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#KrzysztofCiecióra">Odniosę się do całości zarzutów dotyczących sprzedaży tych gruntów i systemu, jaki tak naprawdę funkcjonuje w Polsce…</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: No ciekawe.)</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#KrzysztofCiecióra">…jeśli chodzi o pierwokupy.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: O dzierżawę dla swoich.)</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#KrzysztofCiecióra">Nie dla swoich.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Posłów naszych.)</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#KrzysztofCiecióra">To się nie potwierdziło i myślę, że nie ma większego problemu w tym zakresie. Natomiast jeśli chodzi o sprawę bezpośrednio związaną z zakupem 15 ha przez Daniela Obajtka w województwie pomorskim, to warto spojrzeć na to znacznie szerzej. Mianowicie takich postępowań czy takich zawiadomień o możliwości skorzystania z prawa pierwokupu w okresie od 1 stycznia 2022 r. do 30 września tego roku w Polsce miało miejsce 24 350; 24 350 zawiadomień o możliwości skorzystania z pierwokupu miało miejsce w różnych częściach naszego państwa w ciągu 9 miesięcy tego roku.</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: My mówimy o dużych działkach.)</u>
          <u xml:id="u-87.9" who="#KrzysztofCiecióra">Tylko w odniesieniu do 103 transakcji KOWR skorzystał z tego prawa. To stanowi 0,42% transakcji.</u>
          <u xml:id="u-87.10" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Jaki areał?)</u>
          <u xml:id="u-87.11" who="#KrzysztofCiecióra">Czyli KOWR skorzystał tylko z 0,5% tych okazji, możliwości skorzystania z pierwokupu.</u>
          <u xml:id="u-87.12" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: 16 ha.)</u>
          <u xml:id="u-87.13" who="#KrzysztofCiecióra">A więc twierdzenie przez państwa, że doszło do jakichś malwersacji, do jakiegoś wyjątkowego traktowania, absolutnie nie trzyma się kupy, nie ma żadnego uzasadnienia…</u>
          <u xml:id="u-87.14" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Proszę powiedzieć, jaka była wielkość działek.)</u>
          <u xml:id="u-87.15" who="#KrzysztofCiecióra">…ponieważ KOWR za każdym razem dokonuje analizy przysługującego mu prawa pierwokupu.</u>
          <u xml:id="u-87.16" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ciekawe, co się w KOWR-ze dzieje. Bardzo ciekawe.)</u>
          <u xml:id="u-87.17" who="#KrzysztofCiecióra">Analiza wiąże się z zapotrzebowaniem lokalnych rolników na takie grunty, z odpowiednią wielkością tych działek, jak również z sąsiedztwem. W przypadku akurat tej działki bardzo ważnym argumentem, który występował również w przypadku wielu innych miejsc, w wielu innych sytuacjach, było to, że sąsiednia działka należała do osoby, która wystąpiła o zakup tego gruntu.</u>
          <u xml:id="u-87.18" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Ale nie była rolnikiem.)</u>
          <u xml:id="u-87.19" who="#KrzysztofCiecióra">Szanowni Państwo! Od wielu lat funkcjonujemy w systemie, który również państwo jako Platforma Obywatelska zaakceptowaliście.</u>
          <u xml:id="u-87.20" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Obajtek jest rolnikiem?)</u>
          <u xml:id="u-87.21" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Ziemia ma być dla rolników, ziemia rolna.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PiotrZgorzelski">Ale jak pani poseł zadawała pytanie, to minister co chwila nie przerywał.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Ale nie odpowiada.)</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli pani poseł chce w trybie sprostowania, to będzie czas.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale Obajtek to nie rolnik, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#KrzysztofCiecióra">Funkcjonujemy w systemie prawnym, który był konstruowany również w czasach Platformy i PSL-u, za czasu waszych rządów. W ramach systemu prawnego, w którym funkcjonujemy, Daniel Obajtek wykazał prawnie, że przysługuje mu tytuł rolnika, i jest zobligowany do prowadzenia działalności rolniczej na tym gruncie.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A to ciekawe.)</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#KrzysztofCiecióra">A więc w świetle prawa wszystko jest w porządku.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Wszystko jest w porządku, tylko trzeba być Obajtkiem.)</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#KrzysztofCiecióra">To się powtarza w przypadku wielu innych miejsc, wielu innych działek w podobnym systemie.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#KrzysztofCiecióra">Dodatkowo KOWR w toku prowadzonej analizy powziął informacje z Urzędu Gminy Choczewo i Pomorskiej Izby Rolniczej — czyli podmiotów, które mają najlepsze informacje — co do realnego zapotrzebowania, realnej sytuacji miejscowych rolników. Z tej analizy wynikało, że tam jest średnie albo małe zapotrzebowanie na tego rodzaju grunty. Mało tego, w najbliższej przyszłości do Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na terenie gminy Choczewo i gmin sąsiadujących mają wrócić nieruchomości rolne, które znacznie przewyższają te 15 ha, o które to się rozbija. To będzie kilkaset hektarów, w przypadku których realnie będzie można dokonać analizy ewentualnego podziału i przekazania tych gruntów do rolników, do czego miejscowe KOWR-y już się przygotowują.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale Obajtek pierwszy.)</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#KrzysztofCiecióra">Biorąc pod uwagę wszystkie te okoliczności i przepisy, trudno stwierdzić jakąkolwiek ingerencję sił trzecich i jakiekolwiek niewywiązanie się z warunków formalnych, które obowiązują obecnie w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#KrzysztofCiecióra">Tylko przypomnę — szczerze mówiąc, nie znałem tej statystyki, przygotowując się do dzisiejszego spotkania, poprosiłem o takie dane — że 24 350 zawiadomień o możliwości skorzystania z pierwokupu wpłynęło do KOWR-u w tym roku, do 30 września. Skorzystał z tego w 103 przypadkach, co stanowi 0,5% tego typu działań. Warto podkreślić, że ta ziemia krąży pomiędzy rolnikami, jest dalej uprawiana. Dzisiaj te 15 ha w dalszym ciągu będzie uprawiane, będzie tam prowadzona produkcja rolna, a to z punktu widzenia KOWR-u jest najważniejsze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Kazimierz Plocke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#KazimierzPlocke">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mamy prawo sądzić, że analizy, które przeprowadza Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, nie są do końca rzetelne. Mamy też prawo sądzić, że mamy tutaj do czynienia z selektywnością decyzji podejmowanych w stosunku do przyszłych nabywców gruntów rolnych. To opisują dziennikarze w swoich raportach.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Którzy idą do prokuratury.)</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#KazimierzPlocke">A teraz do rzeczy. Według informacji Najwyższej Izby Kontroli Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa od lat nie wykorzystuje pieniędzy zaplanowanych na realizację ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, np. w roku 2021 w planie finansowym przewidziano 220 mln zł na ten cel, a wykorzystano zaledwie 112 mln, czyli 51% środków.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#KazimierzPlocke">Czyli to nie brak pieniędzy przeszkodził Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa, jeżeli chodzi o nabycie 16 ha ziemi rolnej na Pomorzu przez prezesa Orlenu, gdzie podobnie jak w przypadku całego kraju mamy głód ziemi. Wystarczyło zapytać rolników. Warto pamiętać też, że średnia wielkość gospodarstwa w Polsce to 11,3 ha, a dla Pomorza to jest ponad 20 ha.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#KazimierzPlocke">I teraz pytania, panie ministrze. Rozumiem, że nie do końca jest pan przygotowany, żeby tutaj na nie odpowiedzieć, więc proszę o odpowiedź na piśmie. Ile gruntów nabył Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa w okresie od 2017 r. do końca października 2022 r. w ramach realizacji ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego? I prosimy o podanie liczby hektarów w podziale na lata. Drugie pytanie. Jaka była średnia powierzchnia działki nabytej przez KOWR w ramach ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego w okresie od 2017 r. do końca października 2022 r.? Również prosimy o podanie danych z podziałem na poszczególne lata. Trzecie pytanie. Jakie były najmniejsze, a jakie największe powierzchnie działek nabytych w ramach ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego w okresie od 2017 r. do końca października 2022 r.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PiotrZgorzelski">Zmierzamy do końca, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#KazimierzPlocke">Panie marszałku, jeszcze jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#KazimierzPlocke">I tu również prosimy o podanie danych z podziałem na poszczególne lata. Jakie były planowane wydatki na realizację ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego w okresie od 2017 r. do końca października 2022 r.? Prosimy o podanie danych z podziałem na poszczególne lata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#KazimierzPlocke">W jaki sposób zostały zagospodarowane grunty rolne nabyte przez KOWR w okresie od 2017 r. do końca października 2022 r.? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#KazimierzPlocke">Dziękuję, panie marszałku, za przedłużenie czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#KrzysztofCiecióra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Oczywiście macie prawo domniemywać tego, co faktycznie w trakcie tej dyskusji z państwa ust wybrzmiewa, natomiast to się po prostu nie łączy z faktami, to nie ma nic wspólnego z faktami. Na 24 tys. postępowań wykorzystano prawo pierwokupu w 0,5% z nich…</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Powierzchnia.)</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#KrzysztofCiecióra">…więc tutaj nie ma nawet możliwości, żeby jakakolwiek selektywna praca czy uznaniowość w tym zakresie miały miejsce. Po prostu to jest fizycznie niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#KrzysztofCiecióra">Natomiast w przypadku tej konkretnej gminy wiemy doskonale o tym, że w perspektywie najbliższych miesięcy do Skarbu Państwa zostanie przyłączony naprawdę solidny obszar, którym będzie można gospodarować.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: To znaczy, że Obajtek może kupować gospodarstwa rolne?)</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#KrzysztofCiecióra">Każda z tych transakcji jest wnikliwie analizowana przez KOWR, jest w jej przypadku prowadzone postępowanie i gdyby tam cokolwiek było nie w porządku, to myślę, że odpowiednie organy, które się tym zajmują i się przecież tym zajmowały, mogłyby to wykazać i odpowiednio przedstawić również opinii publicznej.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#KrzysztofCiecióra">Natomiast jeśli chodzi o pytania pana posła, to oczywiście udzielimy odpowiedzi, jak tylko się do tego przygotujemy, i przedstawimy je na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Mogę?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PiotrZgorzelski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#DorotaNiedziela">W ramach sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#DorotaNiedziela">Panie Ministrze! Jak się pan przygotowywał do odpowiedzi na nasze pytania, jak pan odpowiadał, to pan cały czas epatował liczbą 24 tys. Pytanie moje brzmi: Jakie to były działki? Bo jak pan może tak twierdzić… 16 ha liczy doskonale działające gospodarstwo w Polsce, bo średnia wynosi 11 ha, a u mnie w Małopolsce — 5 ha. Więc jeżeli ktoś nie chce kupić 16 ha dobrej ziemi i mówi, że prezes Orlenu jako działkowiec i pierwszy rolnik RP kupuje tę ziemię…</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: Rolnik.)</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#DorotaNiedziela">…i mówi, że nikt tego nie chce…</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Panie marszałku, test. Przyjedziemy i zobaczymy, jak sobie radzi.)</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#DorotaNiedziela">Powiem panu jeszcze coś. W tej chwili do prokuratury są wzywani wszyscy ludzie, którzy pisali o nieruchomościach prezesa Orlenu i nieprawidłowościach w nabywaniu przez niego ziemi. Jak ci ludzie mają mówić, że chcą kupić, skoro się boją? Nawet dziennikarze są zastraszani.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PiotrZgorzelski">Kolejne pytania będą zadawali pan poseł Fryderyk Kapinos i pani poseł Dominika Chorosińska. Odnoszą się do one zmian dotyczących modelu finansowania służby zdrowia w kontekście rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw. Obecny na sali chyba jest już pan minister Miłkowski.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PiotrZgorzelski">Zatem prosimy pana posła Kapinosa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#FryderykKapinos">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw dotyczy optymalizacji wydatkowania środków publicznych na cele ochrony zdrowia w ramach łącznej kwoty nakładów w tym obszarze, określanej corocznie na podstawie przepisów ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz regulacji incydentalnych, które są związane z koniecznością wsparcia jednostek systemu ochrony zdrowia po okresie wzmożonych działań ukierunkowanych na przeciwdziałanie i zapobieganie COVID-19.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#FryderykKapinos">Przedmiotowy projekt ustawy wprowadza rozwiązania w zakresie m.in: finansowania stażu podyplomowego lekarza i lekarza dentysty, przeniesienia źródła finansowania kosztów świadczeń wysokospecjalistycznych, leków dla osób po 75. roku życia i leków dla kobiet w ciąży z budżetu państwa do Narodowego Funduszu Zdrowia, finansowania wybranych programów polityki zdrowotnej, przeniesienia finansowania zespołów ratownictwa medycznego z budżetu państwa do NFZ.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#FryderykKapinos">Ustawa ta wpisuje się w działania rządu Prawa i Sprawiedliwości odnośnie do zmian w służbie zdrowia. Zmiany te są widoczne i odczuwalne. Wystarczy spojrzeć na sumę nakładów na służbę zdrowia. Rok 2015 to ok. 75 mld zł, a w 2022 r. nakłady te mogą osiągnąć nawet 155 mld zł. Idąc dalej, oto zarobki w służbie zdrowia w latach 2015–2022: lekarz z II stopniem specjalizacji — wzrost wynagrodzenia z 4701 zł do 8210 zł, czyli o 3,5 tys. zł, tj. o 75%, lekarz z I stopniem specjalizacji — wzrost wynagrodzenia z 4310 zł do 8210 zł, czyli o 3900 zł, tj. o 90%, pielęgniarki i położne — wzrost wynagrodzeń o ok. 100%, ratownicy medyczni — wzrost wynagrodzenia z 2297 zł do 5322 zł, czyli o 3025 zł, tj. o 131%.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#FryderykKapinos">W ramach przedmiotowej ustawy zaproponowanych został szereg zmian dotyczących modelu finansowania służby zdrowia. W związku z tym chciałbym zadać następujące pytanie: Czy planowane zmiany nie wpłyną na realizację świadczeń zdrowotnych dla pacjentów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy pana ministra Macieja Miłkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#MaciejMiłkowski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Panie Posłowie! Dziękuję bardzo za pytania. Padło pytanie, czy ta ustawa nie zmieni sytuacji polskich pacjentów, czy nie pogorszy sytuacji w ochronie zdrowia w zakresie wydatków Narodowego Funduszu Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#MaciejMiłkowski">Chciałem powiedzieć, że ta ustawa nic nie zmienia w zakresie nakładów na system ochrony zdrowia w Polsce, ponieważ te nakłady są dookreślone ustawą o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, gdzie w art. 131c zostało uwzględnione, ile środków finansowych w zależności od produktu krajowego brutto będzie przeznaczonych na system ochrony zdrowia. Te nakłady zostały dookreślone ścieżką wzrostową: na początku było to 6% w 2025 r., aktualnie po zmianach w roku ubiegłym ten wzrost jest szybszy i jednocześnie została zwiększona wartość nakładów do 7% produktu krajowego brutto w roku 2027. W roku przyszłym ten nakłady wyniosą 6% PKB, w roku bieżącym wynosiły 5,75%. W roku przyszłym będzie to, tak jak pan poseł powiedział, według aktualnych planów finansowych i aktualnego projektu budżetu państwa prawie 165 mld zł na system ochrony zdrowia — to jest więcej, bo te minimum 6% to jest 147,3 mld zł. Tak że planujemy co najmniej 6,3%. Przekazanie świadczeń, które jest planowane, jest związane ze świadczeniami wysokospecjalistycznymi, w tym zakresie już trzykrotnie świadczenia były przekazywane do Narodowego Funduszu Zdrowia. Świadczenia związane z transplantologią są już świadczeniami standardowymi, szpitale realizują je od dawna. W związku z tym po przeszczepach nerki, po operacjach wad serca te zadania również zostaną przekazane i to jest organizacyjnie zdecydowanie łatwiejszy ruch, ponieważ organizowaniem, finansowaniem, kontrolowaniem, prowadzeniem całości dokumentacji zajmuje się Narodowy Fundusz Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#MaciejMiłkowski">To samo jest z przeniesieniem zadań w zakresie programów polityki zdrowotnej. Mamy takie dwa programy: leczenia hemofilii i pokrewnych skaz krwotocznych oraz leczenia HIV i AIDS. Tutaj programy się nie zmieniają, będą realizowane dokładnie w taki sam sposób jak do tej pory. Zmienia się wyłącznie płatnik — chodzi o leki i wyroby medyczne — w tym zakresie, w jakim płatnikiem jest Narodowy Fundusz Zdrowia, i będzie on przekazywał środki finansowe. Jednocześnie w przyszłym roku wszelkie płatności będą dokonywane tak jak w tym roku — Narodowy Fundusz Zdrowia przekaże środki finansowe.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#MaciejMiłkowski">Tak że wszystkie zadania, które są dookreślone, nie uszczuplą, nie zmienią sytuacji pacjentów. Na przyszły rok mamy plan, 27% po uwzględnieniu przepływów rządowych w planie Narodowego Funduszu Zdrowia, 137 mld versus 108 mld w roku bieżącym, rok do roku, w związku z tym to jest ponad 27 mld różnicy i te środki finansowe uwzględniają już wzrost wynagrodzeń w systemie ochrony zdrowia. Tak jak pan poseł powiedział, była bardzo duża zmiana ustawowa od 1 lipca, to jest 18,5 mld rok do roku w celu zwiększenia kosztów wynagrodzeń, nie tylko związanych z tą ustawą, ale kosztów powiązanych, ponieważ inni pracownicy też oczekiwali wzrostu wynagrodzeń. Jednocześnie też już planujemy od 1 lipca przyszłego roku zwiększenie kosztów związanych ze średnim wynagrodzeniem w gospodarce, które w roku przyszłym będzie podstawą taryf, jakie będą obowiązywały, cen, jakie będą obowiązywały od 1 lipca roku przyszłego. Te taryfy będziemy uzgadniali mniej więcej w maju, tak żeby spokojnie przejść na przyszły okres.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#MaciejMiłkowski">W roku przyszłym trzeba pamiętać, że Narodowy Fundusz Zdrowia ma zakumulowany fundusz zapasowy w dużej wysokości, który w większości został przygotowany w czasie COVID-owym, gdy fundusz COVID-owy częściowo finansował niewykonanie świadczeń, przekwalifikowanie świadczeń potencjału szpitali sieciowych na możliwość wykonywania świadczeń covidowych. Jednocześnie Ministerstwo Zdrowia ma możliwość przekazywania środków finansowych w planie finansowym, jeśli te minimalne nakłady byłyby niższe niż dookreślone w ustawie, w tej ścieżce wzrostu, i te środki przekazuje. W tym roku już dwukrotnie były przekazane środki, najprawdopodobniej będą jeszcze po raz trzeci, do Narodowego Funduszu Zdrowia. Ministerstwo Finansów zawsze wyraża zgodę, tak że wszystkie niewykorzystane środki możemy przekazać na rzecz realizacji świadczeń zdrowotnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz o zadanie pytania panią poseł Dominikę Chorosińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#DominikaChorosińska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Działania rządu Prawa i Sprawiedliwości w zakresie zdrowia, nakładów na świadczenia i służbę zdrowia są widoczne i odczuwalne dla Polaków, za co bardzo dziękuję. O tym, jak ważne są inwestycje w personel medyczny i infrastrukturę, mogliśmy się przekonać chociażby podczas pandemii COVID-19. Niezmiernie cieszy fakt finansowania kosztów świadczeń wysokospecjalistycznych, leków dla osób po 75. roku życia, leków dla kobiet w ciąży, programów polityki zdrowotnej, kosztów zakupu szczepionek wykorzystywanych do szczepień obowiązkowych w ramach programu szczepień ochronnych. Za to wszystko bardzo dziękuję, ale mam pytanie, czy zmiany przewidziane w ustawie o zmianie ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz niektórych innych ustaw nie wpłyną na dostępność wspomnianych wcześniej świadczeń, przede wszystkim chodzi mi o programy onkologiczne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam ponownie pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#MaciejMiłkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#MaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o programy, o świadczenia wysokospecjalistyczne, to w tym zakresie nic się nie zmieni. Jest to dokładne przeniesienie finansowania tych świadczeń. Te świadczenia są w miarę w stałej ilości. Są to świadczenia, które są ograniczone podażą możliwości organów do przeszczepienia. Tutaj w żadnym zakresie nie ma żadnych problemów. Oczywiście w tym zakresie planowana jest też drobna zmiana. Staraliśmy się i tak we wcześniejszych okresach zawsze za wszystkie świadczenia wysokospecjalistyczne płacić, ale planujemy, że te świadczenia będą zawsze finansowane bezlimitowo.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#MaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o świadczenia związane z finansowaniem leków dla seniorów 75+, to sytuacja tu również się nie zmienia w żadnym zakresie. Na przyszły rok jest prawie 1,1 mld środków finansowych, które są zagwarantowane. Te środki są całkowicie zabezpieczone. Ta wartość co roku wzrasta, ponieważ zarówno wzrasta ilość leków, które są dopuszczone dla osób 75+, jak również wzrasta populacja w tym zakresie. Te osoby, jak wiemy, najwięcej korzystają z leków. To samo dotyczy leków dla kobiet w ciąży. Nie ma tu żadnego ryzyka, że te programy będą w mniejszym zakresie realizowane. Zawsze idziemy w kierunku poszerzenia ilości leków, jak również wskazań dla tych pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#MaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o onkologię, to w zakresie świadczeń onkologicznych przesunięć nie ma, ale onkologia, jak również inne świadczenia, np. świadczenia w zakresie programów chorób rzadkich czy świadczenia chorób układu krążenia, są zawsze finansowane odpowiednio. Jak państwo widzą, nakłady na onkologię cały czas wzrastają, jest bardzo intensywny rozwój leków w tym ostatnim okresie, ponieważ jest dużo innowacji. Akurat onkologia jest takim sektorem, gdzie Ministerstwo Zdrowia przykłada szczególną wagę zarówno do terapii leczniczych, jak również do organizacji systemu ochrony zdrowia. Cały czas polepszamy standard opieki nad kobietą z rakiem piersi poprzez właśnie specjalne traktowanie tych pacjentów. Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PiotrZgorzelski">Ostatnie pytanie zostanie skierowane do ministra rodziny i polityki społecznej. W imieniu pani minister będzie odpowiadała podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej pani minister Barbara Socha. Pytanie dotyczy wzrostu aktywności zawodowej kobiet w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwsza pytanie będzie zadawała pani poseł Monika Pawłowska wraz z panią poseł Katarzyną Czocharą, a drugie pytanie zada pan poseł Tadeusz Chrzan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#MonikaPawłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Grupą kobiet narażonych na niższą aktywność zawodową są te, które posiadają dwójkę dzieci młodszych niż 6 lat, a w przypadku trzech i więcej te, które posiadają dzieci, których wiek przekracza 6 lat. Przyczyn takiego stanu rzeczy możemy upatrywać w czynnikach, którymi mogą być zarówno normy społeczne, ograniczenia w dostępie do opieki nad dziećmi, np. nad młodszymi, jak i zachęty finansowe, które wpływają na obniżenie aktywności zawodowej kobiet z trójką dzieci.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#MonikaPawłowska">Pytanie brzmi: Jak rząd wspiera matki w powrocie do pracy oraz zachęca do podejmowania dalszej aktywności zawodowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, druga część.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#KatarzynaCzochara">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Poruszamy dzisiaj w Sejmie bardzo ważny temat, temat aktywności zawodowej kobiet.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#KatarzynaCzochara">Panie Ministrze! Kobiety na stanowiskach kierowniczych w Polsce są wciąż w mniejszości. W zarządach chociażby spółek kobiet jest tylko 15%, a kobiety prezesi to jedynie 6%.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#KatarzynaCzochara">Moje pytanie brzmi: Jakie pomysły ma rząd, aby zwiększyć udział kobiet zatrudnionych na tych wyższych stanowiskach? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy panią minister Sochę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#BarbaraSocha">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wzrost aktywności zawodowej kobiet w Polsce jest obecny od wielu lat, trwa nieprzerwanie i przyspiesza. Można powiedzieć, patrząc na dane statystyczne, że nie ziściły się przepowiednie opozycji krytykujące wprowadzenie programu 500+ w 2016 r. Aktywność zawodowa kobiet rosła nadal, przyspieszyła, nie spadła tak dramatycznie, jak spadła w innych krajach Unii Europejskiej w czasie pandemii. Od tamtego czasu, szczególnie w grupie kobiet w wieku produkcyjnym, ta aktywności zawodowa bardzo szybko rośnie.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#BarbaraSocha">Zanim krótko powiem o tym, jak rząd wspiera kobiety i czemu zawdzięczamy taki wzrost aktywności zawodowej, to kilka tych danych jednak postaram się przytoczyć. Według danych Eurostatu w Polsce współczynnik aktywności zawodowej wynosi 72,3%, czyli można powiedzieć, że powoli doganiamy średnią unijną, gdzie średnio 74% kobiet pracuje. To jest przedział wieku od 26 lat do 64 lat, a zatem obejmuje u nas również te roczniki kobiet, które już osiągnęły w Polsce wiek emerytalny. Różnica w stosunku do tego, co było, kiedy nasz rząd przejmował władzę, czyli do 2015 r., wynosi aż 7,6 punktu procentowego, tzn. o tyle wzrosła aktywność, ona wynosiła 64%, teraz 72%. Różnica między tym, co mamy według średniej unijnej, a naszym poziomem spadła z 5,4% do 1,8%. W grupie kobiet starszych aktywność zawodowa wzrosła jeszcze bardziej. Jeżeli chodzi o kobiety starsze, czyli między 55. a 64. rokiem życia, aktywność wzrosła z 35% do ponad 45%, a zatem o więcej niż 10 punktów procentowych. Oczywiście najwyższa aktywność zawodowa, tak jak we wszystkich innych krajach unijnych, dotyczy kobiet z wyższym wykształceniem. Ten współczynnik w Polsce wynosi wśród kobiet z wyższym wykształceniem prawie 88%.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#BarbaraSocha">Czemu zawdzięczamy taki wzrost aktywności zawodowej? Po pierwsze, bardzo dobrej sytuacji na rynku pracy. Mamy rekordowo niskie bezrobocie. Wyrównana sezonowo stopa bezrobocia wyniosła we wrześniu w Polsce 2,6%, jesteśmy tym samym drugim najlepszym pod tym względem krajem w Unii Europejskiej po Czechach.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#BarbaraSocha">Luka płacowa — temat bardzo często podnoszony przez środowiska kobiece w Polsce — jest jedną z najniższych w Europie i wynosi 4,5% przy średniej unijnej wynoszącej 13%, a zatem mamy tutaj ogromne powody do tego, by się cieszyć, co oczywiście nie znaczy, że spoczywamy na laurach i dalej tej luki nie będziemy zwalczać.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#BarbaraSocha">Wspomniany udział kobiet na stanowiskach kierowniczych. Rzeczywiście jest tak, że to jest poniżej 50%, natomiast jest to najlepszy wynik w Unii Europejskiej, jesteśmy numerem jeden w Unii Europejskiej pod względem udziału kobiet zatrudnionych na stanowiskach kierowniczych.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#BarbaraSocha">Wprowadzamy szereg projektów, również eksperymentalnych, które odpowiadają na zapotrzebowanie na innowacyjne sposoby zatrudniania kobiet, szczególnie po urlopach macierzyńskich. Natomiast największe, najważniejsze systemowe zmiany dotyczą opieki nad dziećmi do lat 3. Te zmiany to program „Maluch+”, który został rozpędzony przez kilka ostatnich lat, i z 80 tys. miejsc w żłobkach, które były na początku 2015 r., teraz mamy już 230 tys. Kolejne 100 tys. powstanie w ramach nowego programu „Maluch+”, który pan premier Mateusz Morawiecki wspólnie z panią minister Maląg ogłosili wczoraj. „Maluch+” staje się programem wieloletnim, przeznaczonym szczególnie dla tych samorządów, w których jeszcze nie ma żłobków, dla tych, które mają niższe dochody, dla tych, w których jest dużo dzieci. Na potrzeby tego nowego programu stworzyliśmy specjalny algorytm, który będzie dystrybuował środki jako propozycję dla samorządów.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#BarbaraSocha">Natomiast warte podkreślenia jest to, że nie traktujemy przerwy macierzyńskiej jako zła, które należy zwalczać, ani nie zachęcamy kobiet do tego, by wcześnie wracały do pracy — chcemy dać wybór. Dlatego został wprowadzony również nowy instrument nazywany rodzinnym kapitałem opiekuńczym, przeznaczony dla wszystkich rodziców: tych, którzy chcą posyłać dzieci do żłobków — oczywiście, aby ten wybór był realny, żłobki muszą być dostępne i geograficznie, i finansowo — ale również chcemy wspierać rodziny, w których rodzice decydują, że najczęściej mama zostaje z dziećmi 1. rok, 2 lub 3 lata, stąd program rodzinnego kapitału opiekuńczego, który jest przeznaczony dla dzieci 2- i 3-letnich, a zatem po tym, jak kończy się urlop macierzyński. Może on być wykorzystywany elastycznie, właśnie po to, by dać realny wybór, czyli albo przez rok w kwocie 1000 zł miesięcznie, albo przez 2 lata w kwocie 500 zł miesięcznie. Do tego dochodzi program stałego dofinansowywania opłat za utrzymanie dzieci w żłobkach, 400 zł od początku tego roku dla wszystkich dzieci, którym nie przysługuje rodzinny kapitał opiekuńczy, czyli najczęściej dla dzieci pierwszych.</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#BarbaraSocha">Na koniec wspomnę o procedowanych w parlamencie zmianach w Kodeksie pracy, które dotyczą pracy zdalnej, która jest kolejnym sposobem na to, by ułatwiać łączenie pracy zawodowej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#BarbaraSocha">… z życiem prywatnym, szczególnie w przypadku kobiet, co też wynika z danych, oraz o procedowaniu dyrektywy tzw. dyrektywy work-life balance, czyli o łączeniu życia prywatnego z zawodowym, która wydłuża urlopy rodzicielskie, szczególnie te nietransferowalne na ojców. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana posła Tadeusza Chrzana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#TadeuszChrzan">Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Z zadowoleniem i z radością przyjęliśmy informacje, że wdrażane programy, działania systemowe polskiego rządu przynoszą tak pozytywne efekty, że jesteśmy liderami w całej Europie. Niemniej jednak, szanowna pani minister, statystyki wskazują, że w Polsce kobiety pracują rzadziej, zwłaszcza te, które są słabiej wykształcone, bo pani minister mówiła, że panie z wyższym wykształceniem rzeczywiście mają bardzo dobrą pozycję na rynku pracy, ale to niekorzystne zjawisko dotyczy mieszkanek małych miejscowości, małych miasteczek, zwłaszcza wsi.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#TadeuszChrzan">Proszę powiedzieć, czy resort zauważa to niekorzystne zjawisko i ewentualnie czy przewiduje jakieś wsparcie czy też działania wyrównujące szanse kobiet zamieszkujących na wsiach i w małych miejscowościach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PiotrZgorzelski">I ponownie prosimy panią minister Sochę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#BarbaraSocha">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak, oczywiście, zauważamy ten problem. On dotyczy przede wszystkim kobiet z niższym wykształceniem i ze średnim wykształceniem, mieszkanek mniejszych miast i wsi. Na potrzeby rozwiązania tego problemu wprowadziliśmy szereg projektów realizowanych wspólnie z urzędami pracy: to są te projekty, które nazwałam projektami eksperymentalnymi, a które mają służyć temu, by zachęcać kobiety dzisiaj bierne zawodowo do tego, by miały szansę na podjęcie pracy.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#BarbaraSocha">Największą grupą kobiet zawodowo biernych jest grupa kobiet, które mają na wychowaniu małe dzieci i które nie widzą możliwości, nie mają takiej szansy, by pracować w pełnym wymiarze czasu pracy. Nie mogą tak pracować bądź nie chcą. Do nich kierujemy projekty, które mają za zadanie aktywizować je, oferując im m.in. pracę na część etatu, przynajmniej na jakiś czas. To jest praktyka, która jest stosowana również w przypadku kobiet, które pracują na cały etat. Jest to na zasadzie tzw. rozbiegówki, czyli po powrocie z urlopu macierzyńskiego przez jakiś czas kobiety pracują w krótszym wymiarze czasu pracy, później stopniowo ten czas wydłużając do pełnego etatu. To jest rozwiązanie bardzo rozpowszechnione w Europie. Powiem tylko, że w Polsce z wielu przyczyn ono nie jest rozpowszechnione. Zaledwie kilka procent kobiet pracuje w niepełnym wymiarze czasu w porównaniu do krajów unijnych, gdzie średnio 30% kobiet pracujących to są kobiety, które pracują na niepełny etat.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#BarbaraSocha">I bardzo ważna rzecz — zmiana systemowa, którą szykujemy. Pracujemy nad ustawą o aktywności zawodowej, która uelastycznia też możliwości urzędów pracy i nakierowuje je na to, by przestawiły się de facto ze wsparcia osób bezrobotnych w poszukiwaniu pracy na aktywizowanie właśnie grup biernych. W Polsce przy tak niskim bezrobociu, o którym mówimy, i tak dobrej sytuacji na rynku pracy w zasadzie mamy tylko dwie duże grupy społeczne, które są bierne zawodowo. Pierwsza grupa to są osoby chore, niepełnosprawne, a druga grupa to właśnie młode matki mające małe dzieci. Dlatego cały nasz wysiłek jest ukierunkowany na to, aby tym kobietom umożliwić aktywność zawodową, również w małych miejscowościach, również na prowincji i również tym, które nie mają wyższego wykształcenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PiotrZgorzelski">Pytanie to kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Informacja bieżąca.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#PiotrZgorzelski">Przypominam, że na obecnym posiedzeniu Sejmu zostanie rozpatrzona informacja w sprawie budowanej przez polski rząd sieci nowoczesnych instytucji muzealnych, o której przedstawienie wnosi Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#PiotrZgorzelski">Przypominam również, że przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Wystąpienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty. Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciel Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie wystąpienia przedstawiciela Rady Ministrów. Czas przeznaczony na rozpatrzenie punktu: Informacja bieżąca nie może być dłuższy niż 90 minut.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#PiotrZgorzelski">W związku z dużą liczbą chętnych wyznaczam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#PiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Piotra Babinetza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PiotrBabinetz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Od 7 lat rząd Rzeczypospolitej Polskiej, konkretnie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, prowadzi bezprecedensowy program tworzenia sieci nowoczesnych instytucji muzealnych. Trwa budowa, finansowanie, powoływanie nowych muzeów, jak również finansowanie lub współfinansowanie rozbudowy i modernizacji istniejących już muzeów. Jednocześnie prowadzony jest płynnie proces wchodzenia we współfinansowanie i współprowadzenie wielu samorządowych instytucji muzealnych. Kilka z tych przedsięwzięć zostało zapoczątkowanych przed 2016 r., ale obecny rząd realizuje ich ponad 300. Warto przyjrzeć się realizacji tego bardzo ambitnego projektu, dlatego Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość złożył wniosek do pani marszałek o przedstawienie przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego informacji bieżącej na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PiotrBabinetz">Chodzi o takie działania jak budowanie, adaptowanie siedzib, opracowywanie wystaw i otwieranie wielkich bądź mniejszych, ale bardzo ważnych przedsięwzięć muzealnych, jak np. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku wraz ze zmodernizowanym dworkiem Milusin, Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego w Warszawie, Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce, Muzeum Dom Rodziny Pileckich w Ostrowi Mazowieckiej, Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku czy Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej im. Rodziny Ulmów w Markowej.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#PiotrBabinetz">Trwa budowa największej i kosztochłonnej inwestycji muzealnej w historii Rzeczypospolitej — Muzeum Historii Polski na Cytadeli Warszawskiej oraz m.in. Muzeum Westerplatte i Wojny 1939 czy Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej w Lublinie. Są one niezwykle ważne chociażby ze względu na potrzebę reagowania na politykę historyczną prowadzoną przez naszych bliższych i dalszych sąsiadów.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#PiotrBabinetz">Ważną kwestią jest także pewna strategia Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, która wyłania się z prowadzonych działań, polegająca m.in. na współprowadzeniu wielu instytucji muzeów martyrologicznych, przede wszystkim dawnych niemieckich nazistowskich obozów koncentracyjnych i zagłady bądź obozów jenieckich, tworzeniu sieci instytucji muzealnych przypominających polskie dziedzictwo kulturowe dawnych ziem wschodnich, kresów Rzeczypospolitej, rozbudowie sieci instytucji pamięci ziem zachodnich i północnych.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#PiotrBabinetz">Bardzo ważne było uratowanie przez ministra kultury Narodowego Muzeum Techniki w Warszawie i jego zbiorów. Są one dzięki temu nadal eksponowane, choć na razie w pałacu Stalina, ale jest plan budowy nowej siedziby. Idąc tym śladem, warto uratować np. rzeczny Port Miejski we Wrocławiu czy zapałczarnię w Częstochowie jako muzea poprzemysłowe, oddziały muzeów samorządowych prowadzonych przez stowarzyszenia, może właśnie przy wsparciu przez programy ministra. Interesuje się tymi obiektami np. Narodowy Instytut Dziedzictwa. Zresztą wygląda na to, że można byłoby zwrócić jeszcze większą uwagę na obszar zabytków techniki, architekturę, rolnictwo, przypomnieć szerzej polskich wybitnych naukowców, wynalazców, twórców techniki.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#PiotrBabinetz">Wśród nowych współprowadzonych od niedawna instytucji należy zwrócić uwagą na muzea biograficzne, np. Muzeum im. Kazimierza Pułaskiego w Warce czy Muzeum Cypriana Norwida w Dębinkach. Liczymy, że podobnie będzie z Muzeum Marii Konopnickiej w Żarnowcu k. Krosna. Warto pomyśleć o utworzeniu z prawdziwego zdarzenia muzeów takich wielkich twórców jak np. Józef Mackiewicz, Kazimierz Wierzyński czy Andrzej Pityński. Ponadto ciekawe byłoby muzeum twórców polskiej muzyki rokowej.</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#PiotrBabinetz">Dobrym kierunkiem jest przechodzenie od współprowadzenia z samorządami do prowadzenia muzeów przez ministerstwo kultury, tak jak w przypadku Muzeum Narodowego we Wrocławiu, Muzeum Narodowego w Lublinie i Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce. Oczywiście oznacza to również zwiększenie wysiłku finansowego ministerstwa także w obszarze ochrony zabytków, choć ten wysiłek i tak jest bardzo duży w obszarze muzealnictwa i w ogóle w obszarze kultury, i stale wzrasta.</u>
          <u xml:id="u-121.8" who="#PiotrBabinetz">Istotne jest też powoływanie przez ministerstwo nowych instytucji polskiego dziedzictwa kulturowego i pamięci, jak Instytut Pileckiego wraz z oddziałami zagranicznymi, Instytut Polonica, Instytut Śląski czy instytut im. Dmowskiego i Paderewskiego, oraz wsparcie polskich instytucji poza granicami kraju, takich jak Instytut Piłsudskiego w Londynie i Nowym Jorku, Instytutu Polskiego i Muzeum im. gen. Sikorskiego, Studium Polski Podziemnej i POSK-u w Londynie, a także Stowarzyszenia Instytut Literacki Kultura i Polskiej Misji Katolickiej w Paryżu. I wreszcie niezwykle ważne działanie ministerstwa to tworzenie nowych i odbudowywanie muzeów polskich za granicą, np. muzeum memoriał gen. Maczka w Bredzie, Muzeum Adama Mickiewicza w Stambule czy szczególnie Muzeum Polskie w Rapperswilu przenoszone z zamku do hotelu Schwanen.</u>
          <u xml:id="u-121.9" who="#PiotrBabinetz">Ministerstwo wspiera również inicjatywy innych ministerstw polskiego rządu, jak budowę przez Ministerstwo Obrony Narodowej Muzeum Bitwy Warszawskiej w Ossowie. Myślę, że przyczyni się ono także do budowy polskiej wspólnoty narodowej poprzez pokazywanie, że marszałek Piłsudski, premier Witos, gen. Rozwadowski, Sosnkowski, Haller, Śmigły-Rydz i Sikorski wspólnie pokonali bolszewików.</u>
          <u xml:id="u-121.10" who="#PiotrBabinetz">Bardzo proszę pana premiera o przedstawienie informacji w sprawie budowanej przez polski rząd sieci nowoczesnych instytucji muzealnych. Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-121.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#PiotrZgorzelski">Odpowiedzi na wystąpienie pana posła udzieli wiceprezes Rady Ministrów, minister kultury i dziedzictwa narodowego pan Piotr Gliński.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PiotrGliński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie marszałku, na wstępie chciałbym poprosić o możliwość przedłużenia tego wystąpienia, bo faktycznie udało nam się przez 7 lat trochę w tym obszarze zrobić i w ciągu 10 minut nie jestem w stanie przedstawić wszystkiego. Tutaj tylko dla zobrazowania tego, co zrobiliśmy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PiotrGliński">Mam w zasadzie tylko spis instytucji, które są przez nas wspierane, tworzone, budowane. Tak że prosiłbym o możliwość troszeczkę wystąpienia dłuższego niż 10 minut — wiem, że pan marszałek ma możliwość podjęcia takiej decyzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PiotrGliński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PiotrGliński">Polityka budowy przez polski rząd sieci nowoczesnych instytucji muzealnych wpisuje się w podstawowe kierunki programu Prawa i Sprawiedliwości i rządu polskiego realizowane od końca 2015 r. Nawiązuję jednocześnie do prekursorskich w III RP działań w tym obszarze ówczesnego prezydenta Warszawy Lecha Kaczyńskiego i jego zrealizowanego, można powiedzieć, błyskawicznie projektu budowy Muzeum Powstania Warszawskiego. Zrealizowanego dopiero w 60. rocznicę powstania w roku 2004, a więc dopiero w 15. roku polskiej transformacji. Dlaczego nie zbudowano tego i innych muzeów wcześniej, dlaczego zaniechano podobnych działań w latach 2008–2015, pozostanie na zawsze pytaniem wstydu dla ówcześnie rządzących w Polsce, którzy chcieli budować III RP bez pamięci, bez tożsamości, a więc bez mocnej wspólnoty politycznej. Takie zaniechanie było w oczywisty sposób sprzeczne z polską racją stanu, dlatego rząd Prawa i Sprawiedliwości od końca 2015 r. rozpoczął realizację polityki historycznej polegającej na odbudowywaniu polskiej tożsamości i dzięki temu wzmacnianiu polskiej wspólnoty.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#PiotrGliński">W dzisiejszym świecie, świecie bezwzględnej rywalizacji wspólnot narodowych właśnie, są to cele i zadania — podkreślę raz jeszcze — z obszaru podstawowej racji stanu i interesu narodowego. Jak ważne są tożsamość, wspólnota narodowa i patriotyzm, dowodzi obecnie ponad wszelką wątpliwość Ukraina. Gdyby nie wywodzący się z ukraińskiego patriotyzmu opór i gotowość na śmierć w obronie ojczyzny, Putin poiłby teraz swoje konie nie tylko w Dnieprze, w Bugu, a może i w Wiśle, Warcie, Odrze, ale także być może także na Łabie, Renie, Sekwanie aż po Tag.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#PiotrGliński">Konieczność odbudowy instytucji pamięci kształtujących polską tożsamość wydawała nam się więc od początku naszej misji oczywista. Nasza polityka historyczna wpisywała się jednocześnie w konieczność zapełniania białych plam pamięci i wspomnianych już zaniechań naszych poprzedników. Rządy PO-PSL nie tylko likwidowały polskie ambasady, posterunki Policji, poczty, garnizony wojskowe, ulgi podatkowe dla artystów — polskie państwo w ogóle — ale także polską pamięć i polską tożsamość. Świadomie więc przez 9 lat, do czasów naszych rządów, nie budowano np. siedziby dla powstałego formalnie w 2006 r. Muzeum Historii Polski. Nie budowano muzeów żołnierzy wyklętych, Sybiru, Kresów. To było ówczesnej władzy i zagranicznym towarzyszom zbędne.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#PiotrGliński">Wydaje się oczywiste, że była to polityka celowa, niestety, polityka osłabiania polskiego państwa, rozmywania polskiej tożsamości, poddawania się, dyktatowi innych wspólnot politycznych. W obszarze polityki historycznej znamienna jest tu historia utworzenia przez rząd Donalda Tuska Muzeum II Wojny Światowej, które powstało na gruzach zlikwidowanego Muzeum Westerplatte i miało zdecydowanie wyrażać jakąś uniwersalistyczną koncepcję wojny relatywizującą sprawstwo zła, mieszającą porządki moralne, ślepą przede wszystkim na odpowiedzialność i winy XX-wiecznych narodowych totalitaryzmów — Niemiec i Rosji Radzieckiej, ale także ślepą na heroizm i ofiarę przedstawicieli polskiej wspólnoty narodowej. Stąd brak albo kompletne zlekceważenie na ekspozycji owego muzeum wielu symboli polskich historycznych dokonań, takich wątków jak: sytuacja ludności polskiej w tzw. wolnym mieście u progu wybuchu wojny, martyrologia polskiego duchowieństwa i Kościoła katolickiego, godne przedstawienie takich postaci jak Witold Pilecki, Irena Sendlerowa, całkowite pominięcie narracji muzealnej w postaci o. Maksymiliana Kolbe, niedostateczne przedstawienie wątków polskich sprawiedliwych, niedostateczne przedstawienie terroru sowieckiego, np. akcji antypolskiej lat 1937–1938, tej akcji eksterminacyjnej, zrównanie skali formacji, oporu i znaczenia Armii Krajowej z francuskim Résistance czy powstania warszawskiego z powstaniami paryskim czy słowackim. To kilka takich najbardziej poruszających zaniedbań. Innym znamiennym zaniechaniem były decyzje polityczne odmawiające wsparcia budowy Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce. Warto przytoczyć tu oryginalny dokument Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 22 stycznia 2014 r., w którym odmawia się wsparcia finansowego państwa polskiego dla Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce z uwagi na zbyt niską punktację uzyskaną w procesie oceny merytorycznej, co nie dziwi, bo w punkcie ocena potrzeby realizacji projektu liczba punktów wynosiła 0, ocena analizy wrażliwości i ryzyka tego projektu — 0, ważność projektu z punktu widzenia polityki kulturalnej państwa — 0, aspekt społeczny — 0. Takie to były niestety państwa rządy w Polsce odnośnie do naszego dziedzictwa i pamięci historycznej — 0.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstydźcie się.)</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: Panie marszałku, czy to jest temat informacji?)</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#PiotrGliński">Obecny rząd, jak mówiłem, od końca 2015 r. podjął się budowy sieci nowoczesnych instytucji pamięci. Działania te polegają na budowie nowych instytucji, przekształcaniu własnościowym i organizacyjnym już istniejących instytucji, tworzeniu najróżniejszych instytucji paramuzealnych, rozbudowie innych. Są wynikiem zarówno celowych inicjatyw odgórnych, jak i wspierania inicjatyw oddolnych, lokalnych, regionalnych. Powstają dzięki naszemu wsparciu, naszym projektom muzea: dominikanów, Armii Krajowej różnych regionów, Ormian. Często dotyczy to też tworzenia nowych oddziałów istniejących muzeów. Ogółem nasze działania w tym obszarze obejmują ok. 300 realizacji inwestycyjno-organizacyjnych o bardzo różnej skali, od tego naszego najważniejszego muzeum, które w tej chwili budujemy, Muzeum Historii Polski — budżet będzie przekraczał łącznie z wystawą stałą miliard złotych — poprzez Narodowe Muzeum Techniki, tu pan poseł wspominał o wielu innych, po mniejsze muzea, takie jak Muzeum Badań Polarnych w Puławach czy Muzeum Cypriana Norwida w Dębinkach, w obu przypadkach powołane przez nasz rząd z samorządami.</u>
          <u xml:id="u-127.8" who="#PiotrGliński">Od 2016 r. ukończona została już budowa wielu muzeów państwowych. Wymienię tylko te najważniejsze, niektóre także we współpracy z innymi podmiotami: Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego w Warszawie — naprawdę zapraszam, w Świątyni Opatrzności Bożej jest wspaniałe, bardzo ciekawe muzeum, można tam zobaczyć „Dekalog” Gierowskiego, a także prace Kaliny czy Młodożeńca — Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce, Muzeum Pamięci Mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej, Muzeum Pamięci Sybiru w Białymstoku, zbudowane razem z miastem Białystok, ale to my daliśmy impuls i ono zaczęło być budowane po 2015 r., Muzeum Bitwy pod Grunwaldem, razem z samorządem województwa, Muzeum Dom Rodziny Pileckich w Ostrowi Mazowieckiej, otwarte kilka tygodni temu, Muzeum Książąt Czartoryskich — dzięki naszym decyzjom jest zbudowane wspaniałe, piękne muzeum, a w przyszłym roku będzie już cały kompleks, bo Arsenał i Klasztorek są kończone; kto zna Kraków, to wie, że to są miejsca od lat nieremontowane, zaniedbane, tam była kupa gruzu, przez całe lata nie można było tego rozwiązać, to już jest zrobione — Panteon Górnośląski, na koniec obchodów 100-lecia niepodległości jest w Katowicach przepiękne miejsce pamięci dotyczące Śląska, Muzeum Archeologiczne w Wiślicy. I tak mógłbym jeszcze wymieniać i wymieniać bardzo wiele nowo powstałych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-127.9" who="#PiotrGliński">Powołaliśmy bardzo ważne instytucje, jak np. Muzeum Getta Warszawskiego w Warszawie. W tej chwili inwestycja jest już przygotowywana, realizowana na terenie tzw. małego getta. W tym obszarze zbudowaliśmy muzeum w Sobiborze. Rozbudowujemy, jeżeli chodzi o ofertę, muzeum w Auschwitz. Zbudowaliśmy nowe centrum edukacyjne, w tej chwili robimy centrum recepcyjne. Przygotowujemy nową wystawę polską i wystawę główną. Zaniedbania sięgały lat 60., to są wystawy z lat 60. Tego wszystkiego ktoś nie zrobił przed nami. Treblinka — tam też już jest projekt rozstrzygnięty i będzie godne muzeum, nie za duże, takie, jak powinno być w tym miejscu. Także Muzeum Piaśnickie, to była jedna z pierwszych naszych decyzji, zakup w Wejherowie tej strasznej willi, gdzie mieściło się Gestapo. Przedtem w tych rejonach mieszkał lider polskiej inteligencji, którego dwie córki zostały zamordowane w Piaśnicy.</u>
          <u xml:id="u-127.10" who="#PiotrGliński">Narodowe Muzeum Techniki, o tym wspominałem. Faktycznie udało nam się uratować coś, co już zostało skazane na śmierć, a w tej chwili funkcjonuje, dwie wystawy są otwarte, trzy następne przygotowywane, zapraszam. Tak, w pałacu kultury póki co, ale mamy plany, i mam nadzieję, że nas wesprzecie w tym, budowy Narodowego Muzeum Techniki i muzeum historii naturalnej. W Polsce nie ma dużego, godnego muzeum historii naturalnej, przygotowujemy to na działce nieopodal Stadionu Narodowego. Cztery Muzea Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej, tzw. muzea Kresów. Nie było w Polsce muzeum Kresów. Nie wiem, dlaczego nie było muzeum Kresów. Jak powiedziałem, muzeum Sybiru, bo tam jest ta tradycja sybiracka w Białymstoku, została razem z miastem Białystok zbudowana. W tej chwili w naszym Muzeum Narodowym w Lublinie, w zakupionym przez polskie państwo Pałacu Lubomirskich budujemy muzeum Kresów, ale drugie budujemy w Brzegu, bo tam przecież, na Opolszczyźnie, na Dolnym Śląsku mamy Kresowiaków, te środowiska bardzo o to zabiegały. Jest tam też już przekazana olbrzymia nieruchomość i przygotowywane jest muzeum Kresów. Dwie inne jednostki — w Sejnach i w Lubaczowie — są wspomagane, są przez nas wspierane. W Sejnach w przyszłym roku zostanie otwarte muzeum kresów. Jeśli chodzi o inwestycje zagraniczne, to też jest przełom. Mamy nie tylko muzeum Gombrowicza w Vence. W Bredzie jest muzeum Maczka, w Wilnie u Franciszkanów budujemy centra chrześcijańskich przemian kulturowych, historycznych tamtego okresu. Budujemy je razem z Franciszkanami, ale ze środków naszch polskich instytucji. Wspieramy je w zupełnie w inny sposób niż dotychczas. To warto zauważyć. Proszę państwa, dotychczas polskie prawo nie pozwalało na systematyczne i realne wspieranie, czyli nie wspieranie od czasu do czasu przez projekty zadaniowe i wysyłanie — to oczywiście było i jest kontynuowane — naszych specjalistów do naszych instytucji i muzeów zagranicznych. Teraz chodzi o branie współodpowiedzialności za ich funkcjonowanie — opłacanie czynszów, wypłacanie pensji. W tej chwili jest to możliwe. Wprowadzamy ten bardzo skomplikowany prawnie projekt w Bibliotece Polskiej w Paryżu. Realizujemy więcej takich projektów. To dotyczy także polonijnych instytucji pamięci. Udało nam się rozwiązać problem związany z Rapperswilem, gdzie Polska była wypychana. Kupiliśmy tam bardzo prestiżową nieruchomość, do której muzeum rapperswilskie może się przenieść. Jednocześnie Instytut Pileckiego i nasze jednostki dyplomatyczne mogą walczyć o polski wizerunek, przedstawiać polski punkt widzenia na historię, wymieniać się kulturowo z całym światem. To jest Jezioro Zuryskie. Naprzeciwko wille mają nie tylko oligarchowie rosyjscy — niestety — lecz także przedstawiciele elit światowych. To dobre miejsce na rozmowy o polskich sprawach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PiotrZgorzelski">Zmierzamy do konkluzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PiotrGliński">Tak, panie marszałku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PiotrZgorzelski">Zmierzamy do konkluzji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PiotrGliński">Mam nadzieję. Postaram się.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PiotrGliński">Powołaliśmy także nowe Muzeum Dzieci Polskich — ofiar totalitaryzmu w Łodzi. W tej chwili we współpracy w tym obszarze z miastem stworzyliśmy koncepcję. Konkretne nieruchomości zostaną wykupione.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#PiotrGliński">Budujemy — naszym poprzednikom się to nie udało — Muzeum Archeologii Podwodnej i Rybołówstwa Bałtyckiego w Łebie, które będzie przepięknie położone nad kanałem portowym. Nasz rząd przeznaczył na to pieniądze i my to realizujemy. Zapraszam tam wszystkich, bo muzeum naprawdę wygląda wspaniale. Takich instytucji jest bardzo wiele.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#PiotrGliński">Ponieważ mam już zmierzać ku końcowi, to wspomnę tylko, że jeżeli chodzi o współprowadzenie muzeów, to podobnie jak w przypadku innych instytucji kultury o 100% zwiększyliśmy liczbę muzeów, za które współodpowiedzialne jest państwo polskie. Przez te 7 lat zrobiliśmy tyle, co nasi poprzednicy przez poprzednie lata transformacji. Zmieniamy Polskę i bardzo się z tego cieszymy. Panie pośle, przez te 7 lat zmieniliśmy Polskę. O ponad 100% wzrosła liczba instytucji kultury i polskich muzeów, pięknych…</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#PiotrGliński">…polskich muzeów, które nie były przez was budowane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PiotrGliński">Wspomnę jeszcze tylko o dwóch rzeczach, panie marszałku, bo nie jestem w stanie powiedzieć wszystkiego. Wspieramy także polskie muzea narodowe. Pierwszy raz robimy zakupy. Chagall, Bruegel — takie dzieła są kupowane dla polskich muzeów. Państwo bierze także pełną odpowiedzialność za muzea narodowe w Lublinie, Wrocławiu, teraz w Gdańsku. Rozwijamy oddziały tych muzeów. Wreszcie mamy w Polsce muzeum Wyspiańskiego. Nie było takiego muzeum. W tej chwili jest specjalny oddział muzeum w Krakowie, który jest poświęcony Wyspiańskiemu. Również z miastem Kraków budujemy muzeum w Płaszowie. Mógłbym wymieniać i wymieniać, bo, jak mówiłem, mamy ok. 300 najróżniejszych realizacji o różnej skali i na różnym etapie rozwoju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PiotrGliński">Mamy także cztery programy poświęcone muzealnictwu. Jeden jest wprowadzany. Dotyczy izb pamięci. Mamy programy specjalne ministra, z których finansowana jest działalność w muzeach i działalność okołomuzealna.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PiotrGliński">Ponieważ pan marszałek prosi mnie, żebym już skończył, więc zastosuję się do tej prośby. Oczywiście jestem gotowy, aby uzupełniać narrację na ten bardzo ważny temat. W tym obszarze realizujemy ponad 300 inicjatyw inwestycyjno-organizacyjnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu premierowi.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PiotrZgorzelski">Informuję, że zgłosili się posłowie do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PiotrZgorzelski">Czy ktoś z państwa posłów pragnie jeszcze zapisać się do głosu? To właśnie jest ten moment.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie, to zamykam listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Grzegorz Lorek.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile minut?)</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#PiotrZgorzelski">Aby wszyscy mogli zabrać głos — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-136.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Minuta)</u>
          <u xml:id="u-136.9" who="#PiotrZgorzelski">Oczywiście bez ograniczania, jeżeli poseł będzie zmierzał do konkluzji.</u>
          <u xml:id="u-136.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma posła.)</u>
          <u xml:id="u-136.11" who="#PiotrZgorzelski">Poseł Piotr Adamowicz.</u>
          <u xml:id="u-136.12" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PiotrAdamowicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PiotrAdamowicz">Panie Marszałku! Panie Premierze! Panie i Panowie Posłowie! O szczegółowych problemach będą mówiły koleżanki, będą mówili koledzy z klubu, ja postaram się mówić o rzeczach ogólnych. Tak, rzeczywiście, panie premierze, to ponad 300 różnego rodzaju instytucji powstałych w ostatnich latach. Oczywiście nie będę się zastanawiał — szkoda na to czasu — nad celowością istnienia w Polsce np. dwóch wielkich muzeów żołnierzy wyklętych. To jest polityka obecnego rządu.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#PiotrAdamowicz">Niezależnie od nowych instytucji ministerialnych ministerstwo chwali się, państwo się chwalicie, że prowadzicie lub też współprowadzicie coraz więcej różnego rodzaju instytucji. Otóż niestety, ale ów sukces należałoby umieścić w cudzysłowie, ponieważ jest to efekt systematycznie pogarszającej się, panie ministrze, panie premierze, kondycji finansowej polskich samorządów za waszych rządów. Dlatego tak chętnie to oddają.</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#PiotrAdamowicz">W przyszłości mają być otwarte kolejne nowe obiekty, jak np. wspomniane przez pana Muzeum Historii Polski, dlatego rodzi się podstawowe pytanie o finanse.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#PiotrAdamowicz">Czy ministerstwo dysponuje symulacją kosztów prowadzenia wszystkich nowych instytucji muzealnych oraz tych przyjętych na lata 2023–2026? Kiedy symulacja powstała? Czy z uwagi na pogarszający się też stan finansów państwa jest aktualizowana? Jakie są to koszty? Jeżeli pan, panie premierze, nie jest w stanie w tej chwili odpowiedzieć ustnie, to bardzo proszę o przysłanie tej informacji na piśmie. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Premierze! Trudno nie zgodzić się ze słowami współautorów listów potomków powstańców wielkopolskich, że upamiętnienie jednego z nielicznych zwycięskich zrywów niepodległościowych to nasza wspólna sprawa, nie regionalna, a narodowa.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#TadeuszTomaszewski">Napisał pan premier w liście do potomków powstania wielkopolskiego. Wielokrotnie w mediach wypowiadał się pan, że resort jest gotowy wesprzeć budowę nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego. Padają tam zapewnienia dotyczące udziału resortu na poziomie od 50 do 60%. W tej chwili miasto Poznań porozumiało się z samorządem województwa wielkopolskiego. W nowym roku nastąpi przekazanie dwóch instytucji muzealnych do marszałka, a w drugą stronę — jednej instytucji kultury. I jest informacja, że rozpoczynają się prace na placu budowy nowego muzeum.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#TadeuszTomaszewski">Na pozycji nr 49 w tym wykazie nowej inicjatywy muzealnej jest Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918–1919 w Poznaniu. Chciałbym zapytać pana premiera, jeśli chodzi o udzielenie pomocy w tej budowie, czy te wszystkie wcześniejsze zapewnienia, które były zgłaszane publicznie, będą realizowane. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Dariusz Kurzawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#DariuszKurzawa">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Słuchając wystąpienia pana premiera, odniosłem wrażenie, że w tej sieci przedstawionej przez pana jest szczególna dominacja muzeów poświęconych wydarzeniom XX w. Może warto też zwrócić uwagę na inne okresy? Ale też, słuchając pańskiego wystąpienia, mam nieodparte wrażenie, że zapomniał pan o jednej rzeczy, bardzo ważnej rzeczy, że tożsamości i wspólnoty nie buduje się na nienawiści do Rosjan, do Niemców czy też do opozycji, bo takie niezbyt uprzejme słowa też z tej mównicy padały.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#DariuszKurzawa">Jako przedstawiciel Polskiego Stronnictwa Ludowego chciałbym zwrócić uwagę na to, że obchodzimy święto męczeństwa wsi polskiej, które jest wyznaczone na 12 lipca, ale powinno też powstać duże muzeum związane właśnie z męczeństwem wsi polskiej. Powinniśmy upamiętniać nie tylko Michniów, ale także inne miejscowości. Powinniśmy zwłaszcza pamiętać również o Wołyniu i męczeństwie tamtych ludzi, którzy zginęli tylko za to, że byli Polakami. Czy są takie plany w tej kwestii? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PiotrZgorzelski">Nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Waldemar Andzel.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Panie marszałku, przeoczył mnie pan na liście.)</u>
          <u xml:id="u-142.5" who="#PiotrZgorzelski">Przeoczyłem.</u>
          <u xml:id="u-142.6" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Braun.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#GrzegorzBraun">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#GrzegorzBraun">Panie Ministrze! Przypomina pan o prowadzonej przez pańskie ministerstwo, mające niestety nadal siedzibę w ukradzionym przez komunistów pałacu przy Krakowskim Przedmieściu, polityce historycznej o zasięgu międzynarodowym. I to się chwali, chociaż moim zdaniem realizujecie tę politykę z niedostatecznym zapałem. I konkretne pytanie. Chodzi o rzecz, która nie wymaga budowania nowych muzeów, a monitorowania tych, które wystawili inni. Polityka historyczna przez innych prowadzona, często bardzo agresywnie wymierzona w Polskę, triumfuje, żeby podać przykłady, w Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie albo też w muzeum tzw. wielkiej wojny ojczyźnianej w Moskwie. Tam, rzecz jasna, jedyną wersją historii jest wersja stalinowsko-rooseveltowska, a jest to wersja, rzecz jasna, po trupie Polski. W Muzeum Holokaustu są obrazy ze Lwowa z 1941 r., przerażające obrazy z kronik filmowych, motłoch ukraińskich ludobójców znęca się na lwowskimi Żydami, a podpis brzmi: rok 1941, Lwów, Polska.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#GrzegorzBraun">Czy ministerstwo koresponduje z innymi placówkami, z innymi państwami? Czy stara się wpływać na zgodność z prawdą historyczną przekazu, który inni oferują? Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PiotrZgorzelski">Nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Waldemar Andzel.</u>
          <u xml:id="u-144.4" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pod rządami Prawa i Sprawiedliwości instytucje muzealne mają się w Polsce bardzo dobrze. Jestem bywalcem wielu wspaniałych polskich muzeów. Budowane są nowe muzea, takie jak Muzeum Historii Polski czy Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce. Gratuluję panu ministrowi różnorodnych akcji promujących dostęp do kultury. Tylko w listopadzie Zamek Królewski na Wawelu, Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie, Muzeum Pałacu Króla Jana III w Wilanowie i Zamek Królewski w Warszawie były dostępne bezpłatnie przez cały miesiąc. Chciałbym dopytać o program „Kultura dostępna” właśnie w odniesieniu do instytucji muzealnych. Czy resort jest w posiadaniu danych, które z grup społecznych objętych programem najchętniej korzystają z wizyt w muzeach, która instytucja muzealna cieszy się największym powodzeniem i w której placówce najlepiej działa rozwiązanie: muzeum za złotówkę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Pan wespół z panem prof. Roszkowskim, dwóch profesorów, znakomicie tutaj lansujecie wasz model polityki historycznej i wasz model tradycji i współczesności. Wszystkie środki — i organizacyjne, i finansowe — skierowane są w stronę muzeów związanych z polityką historyczną według PiS, jak gdyby pan zapomniał, jako minister kultury, że na świecie istnieją muzea poświęcone sztuce.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Nie słyszałam tutaj ani jednej nazwy muzeum poświęconego sztuce. Jeżeli jeszcze mówimy o nowoczesności — to o muzeum poświęconym sztuce nowoczesnej. Być może, gdyby pan o tym wspomniał, to musiałby mi pan odpowiedzieć…</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ale pan premier mówił o tym.)</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">…dlaczego pan zmienił dyrekcję Zachęty, dlaczego pan zmienił dyrekcję Zamku Ujazdowskiego, dlaczego pan zmienił dyrekcję Muzeum Sztuki w Łodzi.</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Andzel: I bardzo dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-147.7" who="#IwonaŚledzińskaKatarasińska">Musiałby pan odpowiedzieć, jakie są losy pani Hanny Wróblewskiej, pani Małgorzaty Ludwisiak i pana Jarosława Suchana. Na takie pytania pan nie odpowiada, bo one są niestety dla pana za trudne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Daria Gosek-Popiołek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#DariaGosekPopiołek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jestem tu, by upomnieć się o to, żeby w tych muzeach, które budujecie, było komu pracować. Dlatego że w tym momencie, jeżeli chodzi o przestrzeń kultury, o pracujących w kulturze, o muzealników, to widzimy, że ich pensje są absolutnie nieadekwatne do wymagań, do wiedzy, do umiejętności.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#DariaGosekPopiołek">Jeżeli pracownik muzeum zarabia 3400 zł brutto, to tym samym jaki my wysyłamy sygnał? Taki, że praca w kulturze jest nieistotna, że nie przynosi żadnych wartości. Więc każde muzeum, nawet najbardziej nowoczesne, nawet najbardziej interaktywne, nawet to, w którego budowę włożyliśmy grube miliony, nie będzie działać, jeżeli nie będą tam pracować ludzie.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#DariaGosekPopiołek">W tym momencie, kiedy rozmawiam z ludźmi kultury, oni mówią, że są w stanie uciec do korporacji, że pójdą wszędzie pracować, byleby nie do muzeów. Dlaczego? Dlatego że te pensje są absolutnie nieadekwatne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Andzel: Obiecanki cacanki.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jacek Protasiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#JacekProtasiewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#JacekProtasiewicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Premierze! Mówił pan o tym, że do tej pory nie zbudowano, nie stworzono muzeum poświęconego losom kresowiaków, do których m.in. zalicza się moja rodzina. Otóż chcę panu zwrócić uwagę na Centrum Historii Zajezdnia we Wrocławiu, które dokumentując historię współczesnego Wrocławia od 1945 r., dotyka również i tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#komentarz">(Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński: To jest nasza instytucja.)</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#JacekProtasiewicz">Dotyka właśnie tej kwestii, ale powstała, zanim powstał rząd Prawa i Sprawiedliwości, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#komentarz">(Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński: Tak, pan prezydent Wrocławia nie chciał jej finansować i my wzięliśmy ją na współprowadzenie.)</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#komentarz">(Głos z sali: No właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#JacekProtasiewicz">Chcę zwrócić uwagę na to, że we Wrocławiu istnieje jeszcze kilka oryginalnych placówek, wyjątkowych, tj. Muzeum Pana Tadeusza…</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#komentarz">(Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński: Oddział naszego Ossolineum.)</u>
          <u xml:id="u-151.8" who="#JacekProtasiewicz">…Muzeum Poczty i Telekomunikacji, samorządowa instytucja, jedyna taka w Polsce, jedna z niewielu w Europie, które zasługują na wsparcie ze strony ministerstwa kultury, o co w tej debacie wnioskuję do pana premiera. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MichałGramatyka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Tylko dwie historie ze Śląska. Alicja Knast — świetna muzealniczka, autorka sukcesu Muzeum Śląskiego w Katowicach. Wyrzucona z pracy, zaszczuta kontrolami, śledztwami, nagonką w rządowych mediach, a to osoba nagradzana m.in. przez pana ministra. Pan minister Sellin w Katowicach wręczał jej nagrodę. Musiała szukać pracy poza Polską. Dzisiaj szefuje Narodowej Galerii w Pradze, w czeskiej Pradze.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#MichałGramatyka">Leszek Jodliński, szef Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, jeden z budowniczych słynnego gmachu Muzeum Śląskiego na terenie byłej kopalni Katowice. Zaszczuty, wyrzucony z pracy po przejęciu władzy przez PiS w województwie śląskim.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#MichałGramatyka">Dwa postępowania w sądzie pracy. Wynik obu druzgocący dla was. Oba zwolnienia były bezprawne. Za oba podatnicy zapłacili odszkodowanie. To tylko mały wycinek waszej władzy nad muzeami.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Elżbieta Zielińska.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#ElżbietaZielińska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Chciałabym zapytać o okres I wojny światowej, bo w tej sieci muzeów jest bardzo dużo placówek z okresu II wojny światowej, natomiast nie ma takiego z prawdziwego zdarzenia muzeum I wojny światowej, a przecież właśnie na terenie polskim miała miejsce jedna z większych bitew, czyli bitwa pod Gorlicami, ponad 200 tys. żołnierzy. W 1915 r. doszło do przełamania frontu, co również przyczyniło się do odbudowy państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#ElżbietaZielińska">W tym momencie mamy tam izbę pamięci grupy rekonstrukcji historycznej, bardzo małą, mamy też regionalne muzeum PTTK, które ma naprawdę wyjątkowe zbiory. Te zbiory pamiętam chociażby z wycieczek licealnych, ale od tych czasów niewiele się zmieniło, jeżeli chodzi o ich prezentację. Potrzebujemy takiego interaktywnego muzeum, które dotyka również tego okresu historii, ponieważ jest to historia warta opowiedzenia i bardzo wiele osób z zagranicy przyjeżdża do Gorlic w okolicach rocznicy tej bitwy, czyli w maju.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#ElżbietaZielińska">Ja tylko skończę.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#ElżbietaZielińska">Są to osoby nawet z Australii, z Japonii, oczywiście z krajów Europy Zachodniej i warto by było, żeby im również przedstawić losy tej bitwy pod Gorlicami i Polski w I wojnie światowej.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękujemy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Witam państwa. Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani marszałkini Małgorzata Kidawa-Błońska.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie Marszałku! Panie Premierze! Myślałam, że skoro przygotował pan taki materiał informacyjny, to wyjdzie pan na mównicę i z dumą opowie o tym, co zrobiliście przez te 7 lat. A przez pierwsze 6 minut obrażał nas pan, pozbawiał godności i mówił, że nie zrobiliśmy nic albo sprawy Polski i sprawy polskiej kultury nie są dla nas ważne.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo to prawda.)</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Tak, 6, prawie 7 minut, dlatego pan prosił o przedłużenie czasu.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ale tak naprawdę chciałabym dowiedzieć się, czy nowoczesnością jest dublowanie instytucji tak jak Muzeum II Wojny Światowej i muzeum Westerplatte czy Europejskiego Centrum Solidarności i Instytutu Dziedzictwa Solidarności. Przecież są w odległości prawie kilkunastu metrów.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Przez drogę.)</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy muzeum Żydów polskich i muzeum getta. Czy to jest nowoczesność? Czy nowoczesnością są te muzea, gdzie inwestujecie w mury, a nie inwestujecie w wystawy i w ludzi?</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Chciałabym się dowiedzieć, skoro wszystko jest tak świetnie i doskonale, o ile więcej osób uczestniczy w wydarzeniach muzealnych organizowanych w ostatnich latach — po pandemii, bo rozumiem, że to będzie taki odnośnik, ponieważ czas pandemii to jest coś innego.</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie Premierze! Nie ma: wasze muzea, to są muzea nasze, Polaków. Muzeum Narodowe to nie jest muzeum PiS-u, jest muzeum wszystkich Polaków. Muzeum sybiraków to jest także muzeum wszystkich Polaków i proszę pamiętać, że to także Platforma rozpoczynała budowę i projektowanie tego muzeum i Muzeum Historii Polski. Więc jeżeli mówimy o historii, mówimy o naszej wspólnej historii, więc proszę nas na tej sali nie dzielić.</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Marcelina Zawisza.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nieobecna.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#AndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Oczekiwałem, że w trakcie tej wypowiedzi padnie słowo na temat Muzeum Powstania Wielkopolskiego, powstania zwycięskiego, właściwie drugiego zwycięskiego wielkopolskiego powstania. W trudzie rodzi się ta inwestycja. Ostatnie słowo ze strony ministerstwa to 60% pokrycia kosztów. Wymagało to zmiany inwestora i staje się nim samorząd województwa wielkopolskiego, ponieważ miasto stwierdziło, że nie jest w stanie udźwignąć kosztów inwestycji, która jest na poziomie 300 mln zł po zmianie kosztorysu. To muzeum powstanie w bardzo pięknej przestrzeni, historycznej przestrzeni, przy kościele św. Wojciecha na wzgórzu, przy Cmentarzu Zasłużonych Wielkopolan, czy też naprzeciw bazyliki św. Józefa, która była kościołem garnizonowym wojsk wielkopolskich.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#AndrzejGrzyb">Chciałbym zapytać pana ministra, czy rzeczywiście to jest ostatnie słowo ze strony resortu, że ta kwota nie może ulec zmianie. My jako Wielkopolanie wiemy, że powstanie wielkopolskie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#AndrzejGrzyb">…jako narodowy czyn Wielkopolan, który zbliżył nas do Wielkopolski, nie miało szczęścia przez wiele lat, ale wtedy kiedy było ogłaszane…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuje, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#AndrzejGrzyb">…narodowe święto powstania wielkopolskiego, prezydent na tym spotkaniu zobowiązał się w imieniu państwa…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#AndrzejGrzyb">…polskiego, że dołoży wszelkich starań, aby…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#AndrzejGrzyb">…było porządne dofinansowanie do powstania…</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Aleksander Mrówczyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jest pan poseł?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#AleksanderMrówczyński">Panie Marszałku! Szanowny Panie Premierze! Wysoka Izbo!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Schował się pan gdzieś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#AleksanderMrówczyński">„Naród, który nie szanuje swojej przeszłości, nie zasługuje na szacunek teraźniejszości i nie ma prawa do przyszłości” — to słowa wypowiedziane przez marszałka Józefa Piłsudskiego, wypowiedziane tak dawno, a jakże aktualne i dziś. Wśród muzeów nowych, przekształconych pragnę wymienić Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku, Muzeum Polaków Ratujących Żydów podczas II wojny światowej, im. Rodziny Ulmów w Markowej, Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL, Muzeum Bitwy Warszawskiej w Ossowie, Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego w Warszawie czy Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#AleksanderMrówczyński">Zachęcam, zwłaszcza młodzież szkolną, do zwiedzania Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku według proponowanych rozwiązań dostosowanych do potrzeb: zwiedzanie z dziećmi, zwiedzanie grupowe czy zwiedzanie dla osób z dysfunkcjami. Z tego miejsca pragnę podziękować Ministerstwu Kultury i Dziedzictwa Narodowego na czele z panem premierem…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#AleksanderMrówczyński">…Piotrem Glińskim, panem ministrem Jarosławem Sellinem za wielki wkład…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#AleksanderMrówczyński">… w realizację i powstanie nowoczesnych muzeów. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, mam taki problem, którym się podzielę, bo jak wiecie, czasami się nim dzielę. Jest ustalony czas na 1 minutę. Stawiacie mnie w niezręcznej sytuacji, której nienawidzę, bo każdy przedłuża wypowiedź do 1,5 minuty albo do 2 minut. Możemy się tak umówić, że po prostu będę po 1 minucie zwracał uwagę i potem wyłączał po, nie wiem, 10 sekundach? Bo nie mam jak inaczej tego zrobić. Wiecie, że to ma swoje ramy czasowe, musimy skończyć ten punkt w określonym czasie, muszę tym kierować. Więc mam prośbę: pilnujcie tej minuty, żebym nie musiał interweniować, bo was lubię wszystkich, i z lewej, i z prawej strony sali, i na wprost.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł Urszula Augustyn, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#UrszulaAugustyn">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#UrszulaAugustyn">Panie Marszałku! Panie Premierze! Świat nie może budować swojej przyszłości, nie pamiętając o przeszłości — wiele osób już się odnosi do tej maksymy, i to prawda. Tyle tylko, że przeszłość powinna nas czegoś uczyć. Przede wszystkim powinna nas uczyć szacunku do drugiego człowieka. Tymczasem zwalniacie muzealników, kompetentnych, zaangażowanych, cenionych na całym świecie, tylko dlatego, że nie mają poglądów PiS, i to poglądów pełnych niezrozumiałych kompleksów. Już nie chcę wymieniać wszystkich instytucji, począwszy od Zachęty przez Muzeum Sztuki w Łodzi, Zamek Ujazdowski, Polin, Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku, bo wy się nie ograniczacie do instytucji narodowych. Schodzicie piętro niżej: muzea okręgowe, tam zwalniacie fantastycznych ludzi i robicie to rękami swoich marszałków. Nie rozstrzygacie konkursów, kiedy wygrywają fachowcy bez plakietki PiS, po prostu tych ludzi gnębicie.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#UrszulaAugustyn">Warto być przyzwoitym. Przyzwoitość, panie premierze, nie polega na wygłaszaniu kłamstw i obrażaniu poprzedników. Budujecie mury, ale w tych murach macie pogardę i arogancję, a na tym przyszłości nie da się budować.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#ZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Fajne są te przeambitne plany pana premiera, natomiast ja chciałem się odnieść do wszystkich muzeów tu, w naszym kraju, nie gdzieś, z wielką przesadą, za granicą. Otóż mamy w Polsce 939 muzeów, takich typowo państwowych — to są dane z poprzedniego roku — które zostały odwiedzone przez ponad 25 mln Polaków.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#ZdzisławWolski">Jak wiemy, jest mnóstwo rodzajów muzeów, w tym samorządowe na różnych szczeblach, nawet prywatne, ale z tych klasycznych, państwowych muzeów — bo oczywiście inne są dofinansowywane — tylko nieliczne miały dodatni wynik finansowy, w kolejności: muzeum w Oświęcimiu, Zamek Królewski w Warszawie, Muzeum Zamkowe w Malborku, i jeszcze były dotacje, takie, siakie subwencje. Inne były deficytowe, najbardziej w Poznaniu — 5 mln zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#ZdzisławWolski">Już naprawdę kończąc, pytam: Jaka jest faktyczna sytuacja Muzeum Zapałek w Częstochowie? Pomimo wypowiedzi na ten temat sytuacja dalej jest bardzo ciężka. Wspaniałe muzeum. Ziemia obiecana…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#ZdzisławWolski">Tak to wygląda w XIX-wiecznej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Patryk Wicher, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy jest pan poseł Patryk Wicher?</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Za czasów pana rządów mamy notoryczne próby cenzury, zwalnianie dyrektorów wbrew warunkom kontraktów, dewastowanie teatrów, upolitycznianie muzealnictwa czy uznaniowe rozdawnictwo pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Czochara: Odwrotnie. Teatry, kina.)</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#MałgorzataPępek">Najsłynniejszy przykład to oczywiście przekazanie Fundacji Książąt Czartoryskich blisko 0,5 mld zł, które w mig zostały wytransferowane z Polski, za zbiory, w tym słynny obraz „Dama z gronostajem”, który i tak nie wyjechałby z naszego kraju. Za te pieniądze można by było dotować setki, jeśli nie tysiące, instytucji kultury, które mają świetne pomysły na działalność — tak jak funkcjonujący w moim regionie Żywiecki Park Etnograficzny, w przypadku którego co roku składam poprawkę do budżetu państwa odnośnie do zabezpieczenia środków finansowych na inwestycje, którą regularnie odrzucacie. Sukcesywnie składane są wnioski o dofinansowanie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#MałgorzataPępek">…ale niestety brakuje dofinansowania. Pan nie dostrzega gmin wiejskich i w ogóle…</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#MałgorzataPępek">…nie dostrzega pan takich potrzeb. Jest pan najgorszym ministrem.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-187.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A pani przedłuża i zabiera czas innym posłom.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Chciałem przywitać orkiestrę dętą OSP z Rzepiennika Strzyżewskiego.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Witamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Niech zagrają.)</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Możemy państwa przywitać dzięki posłance Annie Pieczarce.</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-188.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo ładnie wyglądacie i bardzo fajnie.</u>
          <u xml:id="u-188.8" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Ale może by nam zagrali.)</u>
          <u xml:id="u-188.9" who="#WłodzimierzCzarzasty">Myślę, że jak posłuchają, jak czasami fałszujemy… Lepiej, żeby nam nie grali.</u>
          <u xml:id="u-188.10" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-188.11" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#RafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Pan premier bardzo szeroko przedstawił, zaprezentowane w takiej broszurze, sieci nowoczesnych muzeów, ale chciałem zapytać o obiekty na terenie całej Polski, obiekty historyczne, np. z XIV w., w przypadku których już od co najmniej 7 lat aplikuje się o środki finansowe na utrzymanie bardzo drogiej infrastruktury i samych obiektów. W przypadku zamku w Będzinie aplikuje się już od kilku lat. Bardzo bym prosił o zwrócenie na to uwagi przez pana premiera. Czy znalazłyby się środki — ponieważ jest wkład własny z gminy — które ministerstwo mogłoby przekazać na wsparcie Zamku Królewskiego w Będzinie? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Barbara Dziuk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Niech pan się wpisze na ostatnie miejsce, panie pośle, panie Krzysztofie, i już będzie w porządku.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#BarbaraDziuk">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Debatujemy dzisiaj o nowoczesnej sieci muzeów, którą tak naprawdę obecnie utworzyło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jest to bardzo istotny element całej polityki historycznej państwa polskiego. Chciałam tutaj podkreślić dbałość o muzea poprzemysłowe, szczególnie na Śląsku, gdzie widzimy współfinansowanie ze strony zarówno samorządu, jak i rządu. Mogę dać przykład Muzeum Śląskiego i muzeum Kopalni Guido w Zabrzu. Wielka rzecz, która się zadziała, to wpis do rejestru dziedzictwa narodowego UNESCO kopalni srebra w Tarnowskich Górach, za co bardzo dziękuję w imieniu mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#BarbaraDziuk">Chcę zapytać pana premiera, czy te obiekty dalej będą wspierane finansowo przez ministerstwo. Jakie są plany? Chcę podkreślić, Wysoka Izbo, że bez znajomości przeszłości nie ma przyszłości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Panie Marszałku! Na tej długiej liście nowoczesnych muzeów, na 54. miejscu, znajduje się Muzeum Dzieci Polskich — ofiar totalitaryzmu w Łodzi. Kibicuję temu projektowi, panie ministrze. Chciałbym, żeby to się udało. Tyle tylko, że chciałem delikatnie zwrócić uwagę na to, że jest już dyrektor tego muzeum, są pracownicy, a muzeum nie ma. Nie ma też widoku na rychłe jego stworzenie. Słyszę poglądy na temat tego, że będziecie mieli zamiar — to mówił dyrektor muzeum, jak również politycy — odbudowywać coś, co rzekomo było zaniedbane. Jak dobrze znam ten teren, to wiem, że to więzienie istniało w obrębie drewnianych baraków, które zostały rozebrane. Stoi tam teraz osiedle mieszkaniowe zbudowane w latach 50. Nic nie zostało zaniedbane. O co więc chodzi w tej sprawie? Czy o to, by sobie przypisać jakieś zasługi?</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Adamowicz: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#KrzysztofPiątkowski">O udowodnienie, że o niczym nie pamiętamy, że nie ma tej pamięci zbiorowej?</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#KrzysztofPiątkowski">W roku 1971 r. w największym, najważniejszym parku w Łodzi powstał pomnik Pęknięte Serce nieżyjącej już artystki Jadwigi Janus, jeden z najpiękniejszych tego rodzaju pomników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#KrzysztofPiątkowski">Łodzianie i Polacy pamiętają o tej zbrodni. Nie uda się udowodnić, że to PiS o tej sprawie przypomni.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Wiosną bieżącego roku grupa parlamentarzystów PiS napisała projekt ustawy, którego celem jest zagrabienie Polsce XV-wiecznego kodeksu Korwina i obdarowanie tym kodeksem Viktora Orbána. Bliski sercu PiS Instytut Ordo Iuris w wydanej opinii podkreśla, że projekt zmierza do faktycznego wywłaszczenia samorządu województwa kujawsko-pomorskiego oraz do poważnego zubożenia dziedzictwa narodowego.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#JanSzopiński">Mam pytanie do posła sprawozdawcy, pana posła Babinetza i pozostałych posłów podpisanych pod tym projektem: Czy nadal państwo odmawiają wycofania swojego podpisu pod tym haniebnym projektem? A do pana ministra kultury, pana premiera Glińskiego mam takie pytanie: Czy pan premier dalej odmawia wydania opinii ministerstwa kultury w sprawie przekazania tego kodeksu premierowi Węgier? Wstyd, panie i panowie.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Teresa Pamuła, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#TeresaPamuła">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Muzeum Kresów w Lubaczowie jest muzeum, które gromadzi zbiory całej archidiecezji lwowskiej, kultury lubaczowskiej, kultury Kresów. To muzeum działa już kilkadziesiąt lat. Są duże zbiory, które należałoby jeszcze zwiększyć, tylko dlatego, że akurat w tej miejscowości jest to muzeum.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#TeresaPamuła">Chciałabym zapytać pana premiera, jaka jest szansa na to, żeby to Muzeum Kresów było współfinansowane również z budżetu państwa. Oczywiście dziękujemy panu ministrowi za te wszystkie dotacje, jakie z ministerstwa kultury i dziedzictwa zostały skierowane do Muzeum Kresów, dziękujemy również za wsparcie z programu Polski Ład, dzięki któremu będzie rewitalizowany park, ale czy jest szansa na to, żeby dziedzictwo Kresów jeszcze bardziej zostało wzmocnione i u nas, w Lubaczowie, jeszcze piękniej się rozwijało? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#KatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Panie Marszałku! Pamiętamy, jak w roku 2018 właściwie zawalono obchody 100. rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę, mimo że mieliście 3 lata. Wydawało się, że w roku 2020 przynajmniej uda się załatwić rocznicę Bitwy Warszawskiej i będzie muzeum, które miało być, przypomnę, 15 sierpnia roku 2020. Mamy rok 2022 — to była kolejna data, kiedy miało być Muzeum Bitwy Warszawskiej. Dalej go nie ma.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#KatarzynaLubnauer">W związku z tym chciałabym spytać, czy my się kiedykolwiek doczekamy tego muzeum. Przypomnę, że w dziwnym przetargu został wybrany projekt, przypomnę, że muzeum miało być już wybudowane, a cały czas go nie ma. Tutaj czytam, że w pozycji 30: Muzeum Bitwy Warszawskiej w Ossowie — co prawda jest to przydzielone Ministerstwu Obrony Narodowej — nawet się nie odważyliście napisać żadnej daty. W związku z tym rozumiem, że to jest wieczna budowla na wieczną przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani poseł Dziuk bardzo ładnie powiedziała o dziedzictwie przemysłowym. Ja chciałbym powiedzieć o innej stronie dziedzictwa — rolniczej, techniki rolniczej. Mamy wspaniałe narodowe muzeum rolnictwa i przemysłu rolnego w Szreniawie, ale mamy również wiele obiektów porozrzucanych po kraju, które czasami gminy chciałyby zachować dla przyszłych pokoleń. Różnorodność tej techniki jest duża.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#GrzegorzWojciechowski">Druga rzecz — kwestia grup, rekonstrukcji starych ciągników, starych maszyn, których jest wiele. Dziękuję za wsparcie dotyczące prezentacji, różnych zlotów, bo to jest bardzo ważna rzecz, ale chodzi też bardzo często o zachowanie tych pomników techniki rolniczej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję. Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy w ramy budowania przez rząd sieci nowoczesnych instytucji muzealnych wchodzi organizowanie partyjnych wieców, jak np. w Centrum Sztuki Współczesnej w Zamku Ujazdowskim, który dwukrotnie był wynajęty, raz dla premiera Morawieckiego, a drugi raz dla posła Kukiza i posła Kaczyńskiego? Czy nowoczesnym stylem zarządzania jest upolitycznianie instytucji kultury, w tym wbrew opinii środowiska, bez konkursu, np. powołanie politycznego dyrektora Zachęty? Co ma wspólnego z dobrym muzealnictwem utrzymywanie przez dyrektorów Zamku Ujazdowskiego i szefa Zachęty kontaktów z nacjonalistami albo z Ordo Iuris, których nawet sąd pozwoliłby nazywać fundamentalistyczną sektą? Mam dla was złą wiadomość: im bardziej wielki cenzor minister Gliński będzie chciał upolitycznić kulturę i sztukę, tym bardziej będzie ona krzyczeć i walczyć o wolność. I zwycięży.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Głosami Jachiry.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Violetta Porowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#ViolettaPorowska">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Premierze! Właśnie jest przygotowywane Muzeum Dziedzictwa i Kultury Kresów jako oddział Muzeum Piastów Śląskich w Brzegu na Opolszczyźnie. Już sam pomysł łączenia spuścizny Piastów z dziedzictwem kresowym ulokowanych na terenie Śląska jest niebanalny i wyjątkowy, choć, jak się zastanowić, wręcz oczywisty, skoro właśnie tu, na Śląsku, spotkały się dwa żywioły. Notabene nowe muzeum będzie miało swoją siedzibę w dawnym Gymnasium Illustre działającym od 1569 r. — czysty renesans. Koncepcja scenariusza muzeum także jest wyjątkowa — opisanie exodusu kresowiaków, ich powojennych losów przez pryzmat życiorysów wielkich Polaków lwowiaków, biologów, lekarzy, architektów, naukowców, artystów, którzy nie obrazili się na historię, tylko nową sekwencję historii stworzyli już tu na Śląsku, dumną sekwencję.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#ViolettaPorowska">Panu premierowi Glińskiemu dziękuję za odważną, jakże potrzebną w kontekście zaniechań w tym zakresie decyzję o utworzeniu takiego muzeum, wpisującego się w ideę nowoczesnej sieci muzeów pokazujących trudną polską pamięć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#ViolettaPorowska">Dziękuję za wkład ekspercki, dziękuję za wkład finansowy.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jest pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#MałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Panie Ministrze! Chwali się pan otwieraniem nowych muzeów, a nie dbacie o nasze piękne zabytki muzealne. Mam na myśli zabytkowy most w Tczewie na Wiśle. W marcu tego roku wiceminister Sellin ogłosił, że most tczewski stanie się oddziałem Muzeum II Wojny Światowej, o co zabiegaliśmy od lat. Platforma złożyła nawet odpowiedni projekt ustawy, żeby przejąć go jako oddział Muzeum II Wojny Światowej, ponieważ starostwo nie jest w stanie ponieść kosztów dalszego remontu. Za rządów Platformy Obywatelskiej pierwszy etap remontu został ukończony, a potem wszystko stanęło.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#MałgorzataChmiel">Pytam się, czy i kiedy wreszcie ruszy ten remont. Bo zostało przekazane tylko 64 mln, brakuje 140 mln do ukończenia. Kiedy planowane jest ukończenie remontu mostu i otwarcie tam filii muzeum?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#MałgorzataChmiel">To, co zapowiedział pan minister Sellin.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jacek Świat, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#JacekŚwiat">Panie Marszałku! Panie Premierze! Często spotykam się z podważaniem sensu prowadzenia tak szerokiego programu muzealnego, stąd pytanie o porównanie z innymi krajami, choćby takimi jak Czechy, ale też Francja, Hiszpania, jeśli chodzi o zagęszczenie placówek muzealnych.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#JacekŚwiat">A ze spraw lokalnych szczególnie chcę się upomnieć o Muzeum Poczty i Telekomunikacji. To jest jednostka samorządowa, zasłużona, niedawno obchodziła 100-lecie, jedyna w Polsce, jedna z kilku w Europie i na świecie, a której byt jest zagrożony. Proszę o informację w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Kazimierz Plocke, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#KazimierzPlocke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W swoim wystąpieniu wspomniał pan o Muzeum Piaśnickim w Wejherowie. Chciałem tylko dodać, że o tę willę pana dr. Panka zabiegało także Stowarzyszenie Rodzina Piaśnicka, której jestem współzałożycielem. Od 25 lat prowadzimy działalność polegającą na upamiętnianiu bohaterów Pomorzan, Polaków, którzy zostali zamordowani w lasach piaśnickich. Uważam, że równie dobrze kwestie dotyczące prowadzenia tej jednostki kultury pod nazwą Muzeum Piaśnickie w Wejherowie mogłoby podjąć Stowarzyszenie Rodzina Piaśnicka. Jest nas 250 osób, ludzi zaangażowanych. Są to przedstawiciele rodzin Polaków i Kaszubów zamordowanych w lasach piaśnickich.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#KazimierzPlocke">Nie zawłaszczajcie wszystkiego pod siebie. Myślę, że są też inne organizacje godne prowadzenia tego typu placówek, które mogą tę politykę historyczną…</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#komentarz">(Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński: Kto wam bronił kupić tę willę i zrobić muzeum? Kto wam bronił?)</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#KazimierzPlocke">Panie premierze, zwracam uwagę, że również Rodzina Piaśnicka zabiegała o ten obiekt. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Elżbieta Płonka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#ElżbietaPłonka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Muzeum Ziemi Międzyrzeckiej, piękne, położone między dwoma rzekami Paklicą i Obrą miasto. Dziękuję za to, że od 2018 r. jest współfinansowane przez ministerstwo kultury. Najważniejsze dla mnie w tym muzeum są jednak — to jest duże muzeum, 6-hektarowe — ruiny zamku w Międzyrzeczu. Zamek ten ma bardzo dużą historyczną wartość, ponieważ wiąże się z początkami naszego państwa, państwa polskiego. W tym muzeum są także pamiątki początków chrześcijaństwa na ziemi polskiej, ślady pięciu męczenników polskich, dlatego też to miasto jest pod patronatem tych męczenników.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#ElżbietaPłonka">Pytanie moje i prośba od lat od działaczy kulturalnych: Czy ruiny tego zamku mogłyby być pomnikiem historii Polski? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Moje pytanie to SOS dla spichlerza modlińskiego. Niedaleko, niecałe 30 km od Warszawy w widłach Narwi i Wisły najpiękniejszy, jak pan minister napisał w odpowiedzi na moją interpelację, budynek Królestwa Warszawskiego niszczeje.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#JoannaFabisiak">Osoba, która zakupiła ten budynek, a nie wywiązała się z umowy, zobowiązała się do remontu. Umowa wygasła. Problem polega na tym, że konserwator nie może dokonać kontroli, bo właściciel się nie pojawia na wezwania. I tak trwa to już trzeci rok. Jeszcze trochę, czy tę zimę przetrzyma najbardziej zniszczona część budynku — nie wiem, ale z całą pewnością jeśli pan minister planuje usytuowanie nowych budynków, to ta lokalizacja jest bardzo dobra. To miejsce jest piękne i ten budynek jest piękny. Tak jak powiedziałam na początku, to jest wołanie o ratowanie tego niezwykłego zabytku, to jest SOS. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Przemysław Drabek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PrzemysławDrabek">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Panie premierze, chciałbym dołożyć do tej ważnej informacji jedno miejsce, bardzo istotne na mapie Polski. A mianowicie tym ponad 300 instytucjom chciałbym powiedzieć dziękuję, serdecznie dziękuję za to, że w Bielsku-Białej funkcjonuje, że może funkcjonować Studio Filmów Rysunkowych. To jedno z pięciu polskich studiów animacji założone w 1947 r. Tam narodziły się postaci bajkowe: Bolek i Lolek, Reksio, Baltazar Gąbka, Pampalini. Wytwórnia była zagrożona likwidacją. W 2011 r. powołano spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. A to decyzja rządu Prawa i Sprawiedliwości o przekształceniu w instytucję kultury uratowała studio i dała szansę na jego dalszy rozwój.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#PrzemysławDrabek">Trwa w tej chwili bardzo ważna inwestycja, inwestycja w centrum bajki i animacji. 70 lat historii i miliard widzów to dorobek pokoleń, który został uratowany. Centrum bajki i animacji będzie nowoczesnym nosicielem historii polskiej animacji, ale również ma za zadanie rozwijać polską animację.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#PrzemysławDrabek">Panie Premierze! Bardzo serdecznie za to dziękuję i mam nadzieję, że ta inwestycja będzie ukończona w terminie. Wszystkiego dobrego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#ArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Gdy patrzę na tę mapkę, to widzę od razu, że województwo zachodniopomorskie nie jest pupilem pana ministerstw. Wszędzie tych kropek jest dużo więcej. Ale jakby ktoś tak myślał, to chciałbym powiedzieć: nie martwcie się, w województwie zachodniopomorskim jest jedno z największych muzeów, Muzeum Narodowe w Szczecinie, współfinansowane przez ministra. Problemem tego muzeum jest to, że ono jest pod kilkoma, a nawet kilkunastoma adresami. Jak pan rozumie, generuje to duże koszty. Województwo zachodniopomorskie wykłada na to muzeum prawie 13 400 tys. zł, a dotacja ministra, pana premiera to niecałe 3200 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#ArturŁącki">Mam takie pytanie: Czy byłaby możliwość zwiększenia tej dotacji chociażby dlatego, żeby uratować taki jeden z adresów tego muzeum, to jest muzeum kolejnictwa w moim mieście powiatowym, w Gryficach? Jest to bardzo ładny oddział muzeum kolejnictwa kolejki wąskotorowej, która tam jeździła, bardzo chętnie odwiedzany przez turystów, którzy przyjeżdżają nad morze. Ale jest za mało pieniędzy. Czy pan premier nie mógłby się pochylić i zwiększyć dotacji o milion złotych na to muzeum? Dziękuję bardzo i proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Joanna Borowiak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#JoannaBorowiak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#JoannaBorowiak">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoki Sejmie! Pamięć, dbałość o spuściznę kulturową jest naszą misją i zobowiązaniem wobec pokoleń minionych i przyszłych. Panie premierze, bardzo dziękuję za ten cenny projekt sieci nowoczesnych muzeów, za zwiększanie finansowania. Platforma, która dzisiaj tak dużo krzyczy i oburza się, naprawdę w 2015 r. przeznaczyła niewiele ponad 3 mld, Prawo i Sprawiedliwość w bieżącym roku — ponad 5 mld, a w przyszłym roku przeznaczy blisko 7 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#JoannaBorowiak">Jedną z nowych instytucji muzealnych, które powstają, będzie Muzeum „Pamięć i Tożsamość” im. św. Jana Pawła II w Toruniu…</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Wnuki będą spłacały.)</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#JoannaBorowiak">…którego otwarcie planowane jest na 2023 r. To będzie wyjątkowe miejsce promujące historię Polski, ideę wolności, solidarności, kulturę i wartości, a także dzieło myśli i nauczania wielkiego Polaka, papieża św. Jana Pawła II. Pamięć i tożsamość to te dwie wartości, które o nas stanowią, dlatego dziękuję za tę ważną wartościową inicjatywę realizowaną w myśl twierdzenia jej patrona: każdy naród żyje dziełami swojej kultury.</u>
          <u xml:id="u-227.5" who="#JoannaBorowiak">Panie Premierze! Jak przebiegają prace i kiedy muzeum będzie mogło otworzyć swoje podwoje? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-227.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Mieszkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#KrzysztofMieszkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie ministrze Gliński, pan niszczy polską kulturę. To nie było wystąpienie ministra kultury, tylko propagandysty, ideologa wyznaniowego państwa PiS.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#KrzysztofMieszkowski">Polska kultura nie uległa rusyfikacji i germanizacji, nie ulegnie też PiS-owskiej wulgarnej propagandzie.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#KrzysztofMieszkowski">Rząd PiS okupuje polską kulturę od 2015 r.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Wulgarna to jest wasza propaganda.)</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#KrzysztofMieszkowski">Odmawianie polskim artystom i artystkom prawa do wolności twórczej jest świadomym niszczeniem kultury narodowej i działaniem na szkodę polskiego społeczeństwa, czego najlepszym dowodem jest decyzja Radziwiłła zwalniającego Monikę Strzępkę z funkcji dyrektorki Teatru Dramatycznego w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-229.8" who="#KrzysztofMieszkowski">Czy Wojciech Smarzowski robi zdegenerowane projekty, panie ministrze?</u>
          <u xml:id="u-229.9" who="#komentarz">(Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Piotr Gliński: Niech pan powtórzy pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-229.10" who="#KrzysztofMieszkowski">Jeszcze raz powtórzę panu pytanie. Czy Wojciech Smarzowski, wybitny reżyser filmowy, robi zdegenerowane projekty czy nie? Tak pan powiedział, pan używa goebbelsowskiej nomenklatury. To hańba.</u>
          <u xml:id="u-229.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Katarzyna Czochara, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#KatarzynaCzochara">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Polityka historyczna państwa polskiego jest bardzo ważnym filarem, elementem funkcjonowania naszej ojczyzny, o czym niestety zapominali nasi poprzednicy.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: Nie zawłaszczajcie tej polityki.)</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#KatarzynaCzochara">Cieszę się bardzo i jestem dumna, że to właśnie rząd Prawa i Sprawiedliwości i pan premier Gliński tak mocny nacisk kładą właśnie na przywracanie tego, o czym nie pamiętali decydenci z Platformy i z innych opcji politycznych.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#KatarzynaCzochara">Panie Premierze! Chciałabym tutaj panu bardzo podziękować za troskę i otoczenie opieką wielu muzeów, m.in. na Opolszczyźnie. Centralne Muzeum Jeńców Wojennych w Łambinowicach to dobry przykład. Od stycznia 2018 r. jest współprowadzone, współfinansowane przez ministerstwo kultury, a to wiąże się z ogromnym, szanowni państwo, wsparciem finansowym. Ale to nie wszystko. Dzięki staraniom ministerstwa kultury, pana premiera w końcu ziści się marzenie wielu środowisk kresowych na Opolszczyźnie, a mianowicie powstanie w Brzegu…</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Szanujmy czas innych.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Czesława Mroczka z Koalicji Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł. Zgodnie z umową dziękuję pani serdecznie. Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Czesław Mroczek.</u>
          <u xml:id="u-232.4" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Brawa dla marszałka.)</u>
          <u xml:id="u-232.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#CzesławMroczek">Panie Marszałku! Panie Premierze! Prowadzicie politykę historyczną nakierowaną głównie na własny interes partyjny i dzisiejsza debata jest tego przejawem. Próbujecie zawłaszczyć część dziedzictwa, wspólnego dziedzictwa narodowego, próbujecie przypisać sobie szczególne zasługi w działalności na polu upamiętnienia tego dziedzictwa, wykorzystując przecież pieniądze i środki wszystkich Polaków.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#CzesławMroczek">Nie otwieracie tu niczego nowego, a najlepszym dowodem jest to, że zapowiadaliście tak szumnie otwarcie Muzeum Bitwy Warszawskiej na stulecie tej bitwy, zapowiadał je Antoni Macierewicz od 2017 r. Usta pełne frazesów, słów o wielkości. Wiecie, który mamy rok? Zdajecie sobie sprawę z tego, jaką nieudolność pokazujecie w tym wszystkim?</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#CzesławMroczek">Propaganda i nieudolność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Paweł Rychlik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PawełRychlik">Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Co roku 1 września o godz. 4.40 mieszkańcy Wielunia oddają hołd ofiarom niemieckiego bombardowania 1 września 1939 r. Od 7 lat w uroczystościach tych biorą udział przedstawiciele rządu. W uroczystościach tych brał udział pan premier Gliński, pan premier Morawiecki, pan prezydent Donald Tusk, pan prezydent Andrzej Duda…</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#PawełRychlik">Śmiejecie się, a mówię o Tusku właśnie dlatego, że przez 8 lat rządów Platformy Obywatelskiej ani razu nie było przedstawiciela rządu Platformy Obywatelskiej, ani razu nie było premiera Tuska, ani razu nie było prezydenta Komorowskiego.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Krzysztof Ardanowski: Ale był prezydent Tusk.)</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#PawełRychlik">A więc jeśli wy mówicie o polityce historycznej, to naprawdę lepiej zamilknijcie.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#PawełRychlik">Panie Premierze! Powstała idea budowy muzeum cywilnych ofiar II wojny światowej właśnie w Wieluniu, na odrestaurowanych fundamentach zbombardowanej fary. Mam pytanie: Czy jest szansa, czy pojawia się perspektywa, ażeby z budżetu państwa zostało to sfinansowane? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#KrzysztofGadowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Oczywiście na kartach polskiej historii mamy wspaniałe daty, którym towarzyszą też wielkie emocje, a w wielu przypadkach możemy być bardzo dumni. Niewątpliwie takim wydarzeniem w najnowszej historii Polski jest Sierpień 1980 r. Wtedy potrafiliśmy się wspólnie zebrać, zmieniliśmy losy Polski i zmieniliśmy również losy Europy — strajki w Szczecinie, w Gdańsku, w Jastrzębiu i na Górnym Śląsku i to wieńczące porozumienie, porozumienie jastrzębskie, które zostało podpisane we wrześniu 1980 r.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#KrzysztofGadowski">Panie Premierze! W Gdańsku mają Europejskie Centrum Solidarności, pan otwiera kolejne — Instytut Dziedzictwa Solidarności, w Szczecinie jest centrum dialogu. Chciałem pana zapytać: A co mamy w Jastrzębiu? W Jastrzębiu samorząd sam podnosi ten kaganek oświaty, historii, chce stworzyć instytut dziedzictwa i dialogu, prosi, monitoruje o wsparcie w postaci środków finansowych. Też chcemy być w tej broszurze ujęci.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#KrzysztofGadowski">Panie ministrze, ile pan zaoferuje miastu Jastrzębie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Dominika Chorosińska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#KrzysztofGadowski">…na wsparcie tej budowy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#DominikaChorosińska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję, panie ministrze, za to, że wreszcie powstało pierwsze polskie Muzeum Żołnierzy Wyklętych w Ostrołęce, poświęcone dziejom i najważniejszym postaciom polskiego podziemia antykomunistycznego. Jest ono niezwykle atrakcyjne dla młodych ludzi, ukazuje w sposób atrakcyjny historię tych postaci, wartości, którymi się kierowały w życiu, i tym samym zachęca młodych ludzi do czerpania z ideałów żołnierzy wyklętych. Jednak chciałam zwrócić uwagę na jedną rzecz. Muzeum zostało otwarte 1 marca 2022 r. Było to dokładnie 6 dni po agresji rosyjskiej na Ukrainę i wszystko to ze zrozumiałych względów odbywało się w cieniu wojny. Pytanie do pana ministra: Czy jest możliwość wzmocnienia promocji tego niezwykłego muzeum, które powinno znaleźć się na mapie każdego polskiego patrioty? To jedna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#DominikaChorosińska">Druga rzecz. Chciałam panu bardzo podziękować za wystawę „Jeździec polski” w Łazienkach Królewskich i powiedzieć, że dopiero teraz, po latach, po 1989 r., polscy muzealnicy zaczynają organizować cykliczne wystawy, których nie powstydziłoby się…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#DominikaChorosińska">…żadne europejskie muzeum. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Lidię Burzyńską, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#LidiaBurzyńska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Ja bardzo dziękuję za stworzenie sieci nowoczesnych muzeów, bo państwo, które nie dba o przeszłość, nie może pokusić się o nowoczesny rozwój. Panie ministrze, działania pańskiego resortu są naprawdę na wysokim poziomie i są bardzo doceniane przez Polaków. Natomiast jest jeszcze wiele miejsc, o których należy pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#LidiaBurzyńska">Ja pochodzę z Częstochowy. Bardzo się cieszę, że poseł z Lewicy tak szumnie wspomniał o muzeum zapałek. Szkoda, że rządząca w Częstochowie Lewica, którą pan reprezentuje, jakoś nie dba o to muzeum. Panie ministrze, historia tego miejsca sięga roku 1882. Jest to jedyne w Polsce, ale również w Europie takie muzeum. Znajduje się ono na Szlaku Zabytków Techniki Województwa Śląskiego. To miejsce w Częstochowie jest nie tylko pozostałością po fabryce, bo w ramach niemal wolontariatu są organizowane wystawy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#LidiaBurzyńska">Szanowny panie, proszę mi pozwolić…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Tomasza Zielińskiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#LidiaBurzyńska">Panie ministrze, gorąca prośba…</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Głos ma pan poseł Tomasz Zieliński z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#TomaszZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W swoim wystąpieniu pan premier wspomniał o Muzeum Ziem Wschodnich Dawnej Rzeczypospolitej w Lublinie. Muszę podkreślić, że to jest świetna inicjatywa, tym bardziej że, jak wszyscy wiemy, właśnie Lublin był miejscem, gdzie doszło do unii łączącej dwa wspaniałe państwa, czyli Polskę i Litwę. W planach jest utworzenie tego muzeum jako oddziału Muzeum Narodowego w Lublinie i będzie to jedna z czterech instytucji poświęconych tej tematyce. Dom muzeum — też pan premier o tym wspomniał — docelowo powstanie w zakupionym przez ministerstwo pałacu Lubomirskich przy placu Litewskim, chociaż należy powiedzieć, że działa ono w okrojonej formie już od kilku lat.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#TomaszZieliński">W styczniu tego roku prezydent Lublina wydał decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, czyli przebudowy pałacu. W związku z powyższym mam do pana premiera pytanie: Kiedy planowane jest uruchomienie muzeum w pełnym zakresie działalności oraz jaki okres historii Polski będzie prezentowany przez ekspozycje muzealne? Bo są różne informacje. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Premierze! Panie i Panowie Posłowie! Ostatnie badania nad tożsamością narodu niemieckiego pokazały, że 1/4 Niemców utożsamia się ze swoim państwem. Jeśli słucham dzisiejszej debaty, stawiam pytanie: Czy chcemy, żeby instytucje kultury kształtowały postawę patriotyczną? Czy chcemy, żeby dawały tożsamość i tworzyły więzi rodzinne, budowały historię państwa polskiego? Czy też chcemy państwa bezideowego, państwa, w którym obywatele nie zamierzają bronić swojej suwerenności? Chciałem pogratulować, panie premierze, rozbudowy sieci muzeów, dokończenia muzeum Piłsudskiego, finalizacji Muzeum Historii Polski, niespotykanej frekwencji w muzeach, szczególnie w COVID-zie. Polacy korzystają z instytucji, które dla nich pan tworzy. W ciągu ostatnich lat udało się doprowadzić do ściągnięcia zagrabionych dzieł sztuki. Żaden dotychczasowy rząd nie może się poszczycić takim osiągnięciem: 300 dzieł zagrabionych przez hitlerowców, a odzyskanych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Z publikacji, którą posłowie otrzymali przed debatą, wynika, że na południe od Pszczyny, czyli w Bielsku-Białej oraz powiatach bielskim, cieszyńskim i żywieckim, nie ma żadnego projektu muzealnego dofinansowanego przez rząd PiS w latach 2016–2022 ze środków ministra. Panie ministrze, z jakich powodów przy rozdziale środków nasze muzea, takie jak absolutnie wyjątkowe muzeum w Cieszynie, do którego wszystkich zapraszam, czy w Bielsku-Białej, czy w Żywcu, zostały pominięte przy rozdziale środków?</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#MirosławSuchoń">Druga sprawa. W 2020 r. pan minister nominował na dyrektora Studia Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej człowieka, który od razu zajął się wyprowadzaniem pieniędzy. Zaalarmowany przez pracowników, osobiście złożyłem zawiadomienie w tej sprawie. Dziś w sądzie jest akt oskarżenia przeciwko temu człowiekowi. Okazało się, że już w czasie nominacji pana człowiek był osobą skazaną. O mało nie zniszczył pan tą decyzją naszego Studia Filmów Rysunkowych. Panie ministrze, czy jest pan w stanie przyznać się do błędu i przeprosić za tę nominację? Jakie wnioski wyciągnął pan z tej haniebnej historii? Czy dalej jest tak, że nominuje pan po linii politycznej i w tej sprawie nie zaszły żadne zmiany? Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Piotra Babinetza.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jest.</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#PiotrBabinetz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Było wiele bardzo ciekawych wypowiedzi, bardzo wiele uwag, spostrzeżeń, propozycji. Rzeczywiście na pewno ważne jest Muzeum Powstania Wielkopolskiego. Było zresztą kilka zwycięskich powstań wielkopolskich. Myślę, że ta nowa inicjatywa przy wsparciu rządu będzie doprowadzona do szczęśliwego dobrego finału. Podobnie ważną rzeczą jest też… Jest też inicjatywa przy wsparciu ministerstwa: muzeum ofiar rzezi wołyńskiej w Chełmie. Muzeum Martyrologii Wsi Polskich w Michniowie — ono było wspierane i działa też m.in. dzięki zaangażowaniu ministerstwa. Dobrze, że wspomniano muzea sztuki nowoczesnej, generalnie muzea artystyczne. One również są bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#PiotrBabinetz">Bardzo trafny jest pomysł pani poseł odnośnie do muzeum operacji gorlickiej i I wojny światowej na froncie wschodnim. Rzeczywiście I wojna światowa, w tym wysiłek Polaków w walce wówczas o niepodległość, pozostaje bardzo w cieniu II wojny światowej, chodzi także o instytucje prezentujące ten okres.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#PiotrBabinetz">Natomiast uspokajam pana posła, który upominał się o kodeks Macieja Korwina. On został i zostanie w Polsce. Posłuchaliśmy opinii ludzi nauki, kultury oraz samorządowców, uwzględniliśmy również kontekst międzynarodowy. Projekt ustawy jest trwale zamrożony i po prostu wygaśnie.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.5" who="#PiotrBabinetz">Ciekawe tylko, że tak ostro wypowiedział się poseł formacji, która jest spadkobiercą formacji komunistycznej, która całą Polskę i Polaków oddawała pod okupację Rosji sowieckiej. Ale może to dobrze, że teraz jednak o coś się upomina.</u>
          <u xml:id="u-259.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.7" who="#PiotrBabinetz">Natomiast ważna kwestia… Faktycznie była mowa, że w tych instytucjach jest dużo mowy o XX w. Trzeba faktycznie więcej o dawnych dziejach, o wielkości Rzeczypospolitej, szczególnie od XIV w. do XVII w., też w kontekście zresztą historii Europy Środkowej… Myślę, że tym zajmie się Muzeum Historii Polski. Tu warto podać taki przykład, że istotne jest poszerzenie narracji historycznej, np. Muzeum Historii Polski. Jako przykład można podać potrzebę przedstawienia przełomowego okresu dla Rzeczypospolitej, połowy XVII w., tego, że przyczyną olbrzymiego osłabienia Polski i Litwy, z którego nie udało się nam już potem podnieść, były nie tylko powstanie czy bunt Chmielnickiego oraz potop szwedzki, ale także potop moskiewski z lat 1654–1667, który objął właściwie całą Litwę. Moskale wówczas, w 1655 r., m.in. całkowicie spalili Wilno, ograbili, zgwałcili, wymordowali mieszkańców miasta. Dlatego hetman Janusz Radziwił w „Potopie” Sienkiewicza przyjmuje szlachtę w Kiejdanach, a nie w Wilnie, i na tym tle podjął decyzję o wezwaniu na pomoc Szwedów przeciwko okupacji moskiewskiej. Nie rozgrzesza go to z podjętych wówczas decyzji, ale Polacy mają prawo wiedzieć, jak wówczas wyglądała sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-259.8" who="#PiotrBabinetz">Dziękujemy za wsparcie ministerstwa kultury m.in. dla wpisywania muzeum w Bóbrce na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO, dla Muzeum Przemysłu Naftowego i Gazowniczego. Jesteśmy ciągle przecież jeszcze w Roku Ignacego Łukasiewicza. Niedawno uczciliśmy też związanego z Krośnieńskiem Jana Szczepanika.</u>
          <u xml:id="u-259.9" who="#PiotrBabinetz">Bardzo ważna jest ochrona w ogóle dziedzictwa przemysłowego. Muzea poprzemysłowe to ważny temat. Wspomniano tutaj symbol początków II wojny światowej — most w Tczewie. Unikatowe są też obiekty portu miejskiego we Wrocławiu.</u>
          <u xml:id="u-259.10" who="#PiotrBabinetz">Z innych kwestii warto podziękować panu ministrowi za powrót do Polski obrazów Łukaszowców, za to, że w polskich muzeach są już prezentowane te obrazy, które pokazują wkład Polaków do historii świata.</u>
          <u xml:id="u-259.11" who="#PiotrBabinetz">Cóż, na koniec myślę, że trzeba powiedzieć, że konieczna jest poprzez nowoczesną sieć muzealną tworzoną i rozbudowywaną przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego prezentacja polskiego dziedzictwa kulturowego i narodowego, polskich tradycji niepodległościowych, polskiego dorobku kulturalnego, gospodarczego i wkładu Polaków w europejską i światową myśl społeczno-polityczną i naukowo-techniczną. Tu jest jeszcze szczególnie dużo do zrobienia, aby ta polska myśl naukowa, polska myśl techniczna, polscy wynalazcy byli znani w świecie, aby na świecie wiedziano, że np. początki światowego przemysłu naftowego to Polska, to Polacy, to Ignacy Łukasiewicz i jego współpracownicy. Chodzi także przede wszystkim o przypominanie polskiego umiłowania wolności i niezawisłości.</u>
          <u xml:id="u-259.12" who="#PiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu premierowi za informację i przede wszystkim za wiele lat skutecznych działań na rzecz polskiego dziedzictwa narodowego i kulturowego, w tym szczególnie w obszarze muzealnictwa. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.14" who="#komentarz">(Poseł Jan Szopiński: 15 sekund w kwestii formalnej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ad vocem, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Szopiński: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, ale sprawy formalne to nie.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Szopiński: Ad vocem.)</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jak ad vocem, to bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#JanSzopiński">Szanowny Panie Pośle! Nie jestem spadkobiercą niczego, natomiast ja jako wicemarszałek województwa kujawsko-pomorskiego przez 8 lat opiekowałem się Kodeksem Korwina, żeby go nikt z Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu nie zabrał. Dopiero pan się pod tym projektem podpisał.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#JanSzopiński">A do pana marszałka mam pytanie i prośbę, żeby Prezydium Sejmu wytłumaczyło wszystkim posłom, co znaczy pojęcie pod nazwą: ustawa trwale zamrożona. Takiego pojęcia w regulaminie Sejmu, panie pośle, nie ma. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi ministra kultury i dziedzictwa narodowego pana premiera Piotra Glińskiego.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie premierze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PiotrGliński">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PiotrGliński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Bardzo dziękuję za wiele głosów merytorycznych czy interesujących, wnoszących coś do naszej dyskusji. Na większość oczywiście nie jestem w stanie w tej chwili odpowiedzieć. Postaramy się odpowiedzieć pisemnie.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#PiotrGliński">Ogólnie określiłbym, że… Aha, oczywiście nie będę się odnosił do różnych takich nienawistnych głupstw, które tu też słyszałem, inwektyw, bo one same mówią za siebie. Natomiast faktycznie taki wyraźnie charakterystyczny rys w tej dyskusji się wybija w wielu wypowiedziach. Ja bym go nazwał: przerażająca niekompetencja dotycząca spraw, na temat których niektóre osoby się wypowiadały. A po drugie, widoczna jest niestety frustracja wynikająca z tego, że państwo faktycznie w tym obszarze, a rządziliście 8 lat, prawie nic nie zrobiliście. Zbudowaliście nie do końca, bo to było kończone za naszych czasów, jedno muzeum, to w Gdańsku, zaczęliście muzeum Ulmów, dwa ważne muzea — już nie chcę wchodzić w interpretację — i niewiele więcej. A więc porównajmy sobie to, co robiliście w tym obszarze, do tego, co my zrobiliśmy przez 7 lat. To jest faktycznie olbrzymie zadanie, które mieliśmy przed sobą…</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: A Sulejówek?)</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#PiotrGliński">…właśnie z uwagi na te zaniechania i białe plamy. Nie robiliście tego państwo.</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#PiotrGliński">Możemy wspominać o konkretnych rzeczach. Powstanie wielkopolskie. Wyście rządzili 8 lat. Nie powstało muzeum dotyczące powstania wielkopolskiego. My natychmiast, gdy zwrócono się do nas o zaangażowanie, zadedykowaliśmy wsparcie i budowę. Sulejówek? Był projekt, ale nic więcej, niestety nic więcej, decyzji nie było, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-263.6" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: O nie, nie, przepraszam bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-263.7" who="#PiotrGliński">Nie było decyzji o budowie tego muzeum.</u>
          <u xml:id="u-263.8" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Kidawa-Błońska: Jak to nie było?)</u>
          <u xml:id="u-263.9" who="#PiotrGliński">To ja podejmowałem tę decyzję, myśmy kładli kamień razem z panem prezydentem Andrzejem Dudą. Takie są fakty, tak jak te dotyczące bardzo wielu innych rzeczy. Rodzina Piaśnicka. Kto państwu bronił zakupić tę willę i zbudować muzeum w Wejherowie czy też kto bronił innemu waszemu parlamentarzyście zbudować muzeum archeologii podwodnej w Łebie? Ja wiem, że te projekty były, ale one nie były zrealizowane. Dopiero my rozpoczęliśmy ich realizację i my kończymy albo już skończyliśmy ich realizację. To dotyczy co najmniej 300 różnych inicjatyw inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-263.10" who="#PiotrGliński">Ja nie mówiłem o wsparciu dla instytucji muzealnych w innych obszarach, bo ktoś miał pretensje, że w Cieszynie czy gdzieś w innych miejscowościach nie ma wsparcia. Ono jest udzielane przez inne programy. Prowadzimy ponad 30 programów, zwiększyliśmy dwukrotnie zakres finansowy tych programów. Naprawdę mógłbym tutaj prostować i prostować. Trzeba było to robić, proszę państwa. Nie robiliście tego. Takie są fakty. Polacy to widzą i widzieli, a my faktycznie nadrabiamy te wieloletnie zaniedbania. To są twarde fakty.</u>
          <u xml:id="u-263.11" who="#PiotrGliński">Do jednej uwagi pana posła Adamowicza chcę się odnieść, bo pan ją powtarza już któryś raz z kolei. My nie współprowadzimy instytucji. Jest to zawsze na wniosek dotychczasowych prowadzących, czyli samorządu. Nikt nikogo do niczego nie zmusza. Mało tego, mamy olbrzymią kolejkę tych wniosków, żeby współprowadzić i wesprzeć. A pan już drugi raz to mówi: dzisiaj na sali, a także na tej waszej konferencji kulturalnej, że my to robimy po to, żeby blokować ich rozwój. Nie, na szczęście właśnie pozwalamy na większy rozwój, bo dodajemy im środków finansowych, absolutnie nie ingerując w ich funkcjonowanie jako niezależnych instytucji kultury. I nie ma żadnego przykładu, który by wskazał, że myśmy próbowali tam wprowadzić, jak wy to nazywacie, takie czy inne porządki. To są instytucje niezależnie się rozwijające, wolne, które realizują nasz wspólny interes. Tak, to nie jest żadna partyjna polityka. My to robimy dla Polski i Polacy to na szczęście widzą. Robimy to dla Polski, bo wyście tego dla Polski nie robili.</u>
          <u xml:id="u-263.12" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: Nie omieszkacie jeszcze tych Polaków dzielić przy okazji.)</u>
          <u xml:id="u-263.13" who="#PiotrGliński">To nie my dzielimy, nie my zaczynaliśmy moherowe berety czy inne berety. Wy jesteście znani z nienawiści w życiu publicznym. Niestety takie są fakty. Nie my jesteśmy z tego znani, wy jesteście znani.</u>
          <u xml:id="u-263.14" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: Najwyraźniej każdy ma te fakty swoje.)</u>
          <u xml:id="u-263.15" who="#PiotrGliński">Jeżeli chodzi o pytanie pana Adamowicza, bo on pyta, czy będą pieniądze, to, panie pośle, te dane są ogólnie dostępne. Budżet ministerstwa kultury w części 24 wynosił w 2015 r. 3245 mln, budżet ministerstwa kultury w części 24 teraz to 6802 mln.</u>
          <u xml:id="u-263.16" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: A dług publiczny?)</u>
          <u xml:id="u-263.17" who="#PiotrGliński">No to są fakty. Na szczęście dzięki temu, że zatrzymaliśmy wasze…</u>
          <u xml:id="u-263.18" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: A dług publiczny?)</u>
          <u xml:id="u-263.19" who="#PiotrGliński">…VAT-owskie mafie, możemy przeznaczać więcej pieniędzy na kulturę i politykę historyczną i tego państwo nie zakrzyczycie.</u>
          <u xml:id="u-263.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-263.21" who="#PiotrGliński">Krótko prostując — oczywiście, że będziemy robili muzeum powstania wielkopolskiego, to jest nr 49, zadeklarowaliśmy to. Przez rok jest niestety zwłoka wynikająca z tego, że bez porozumienia z ministerstwem jeden państwa polityczny samorząd z drugim państwa politycznym samorządem ustalili, że sobie zmienią własność czy coś takiego. Ze mną tego nie uzgadniali, ale ja oczywiście podtrzymuję wsparcie polskiego państwa dla tej idei. Szkoda, że nie zbudowaliście tego muzeum przez dwadzieścia parę lat polskiej transformacji, gdy rządziliście — i w Poznaniu, i w województwie. Nie zrobiliście tego, to są fakty, o czym tu mówić.</u>
          <u xml:id="u-263.22" who="#PiotrGliński">Pani poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska. Po pierwsze, mówiłem o sztuce, wymieniałem wielu artystów, moglibyśmy mówić dalej. Jednak to polski rząd Prawa i Sprawiedliwości zakupił dla Polski dzieła Chagalla, Bruegla. Wystawy? Nie było w Polsce takiej intensywności genialnych, wspaniałych wystaw jak przez ostatnie 7 lat. Nie było nigdy, proszę pani.</u>
          <u xml:id="u-263.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-263.24" who="#PiotrGliński">Nie było nigdy. Bellotto na Zamku Królewskim, Łempicka w Lublinie, w Krakowie, Witkacy w Warszawie — kolejki aż po rondo.</u>
          <u xml:id="u-263.25" who="#PiotrGliński">A co do osób, o których pani mówi, nie wie pani, co się z nimi dzieje. Prześladowana pani dyrektor Wróblewska jest wicedyrektorką w naszej instytucji — Muzeum Getta Warszawskiego. Powinna pani o tym wiedzieć, jak pani wychodzi na trybunę i opowiada, że my kogoś prześladujemy. Nikogo nie zwalnialiśmy, tylko kończyły się kontrakty. Tak jest w życiu. Państwo używacie słów: „wyrzucił”, „zwolnił”, „prześladuje”.</u>
          <u xml:id="u-263.26" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: Bo tak zrobiliście.)</u>
          <u xml:id="u-263.27" who="#PiotrGliński">Tak więc pani dyrektor Wróblewska, która jest specjalistką w swojej dziedzinie, jest w tej chwili wicedyrektorem muzeum prowadzonego przez polskie państwo, nadzorowanego przez tego ministra, który tu stoi — Muzeum Getta Warszawskiego. Pani Ludwisiak, o której ktoś pani opowiadał, że nie wiadomo, co się z nią dzieje itd., też jest dyrektorem, jest kierownikiem oddziału Muzeum Narodowego w Gdańsku. Nie można mówić takich nieodpowiedzialnych rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-263.28" who="#PiotrGliński">Pan Protasiewicz mówi: Zajezdnia czy Muzeum Pana Tadeusza. Obie te instytucje są przez nas zaopiekowane. Zajezdnia jest współprowadzona przez nas, ratowaliśmy ją, ponieważ miasto Wrocław nie bardzo widziało rozwój instytucji poświęconej pamięci polskiej „Solidarności”. My to współprowadzimy. Muzeum Pana Tadeusza to jest oddział Ossolineum, w 100% prowadzone przez państwo polskie, więc takie są po prostu fakty.</u>
          <u xml:id="u-263.29" who="#PiotrGliński">Jeżeli chodzi z kolei o zmiany osobowe, np. panią Alicję Knast czy dyrektora Muzeum Górnośląskiego, to droga Koalicjo Obywatelska, to wasz marszałek Chełstowski tych ludzi wyrzucał, a ministerstwo było przeciwne.</u>
          <u xml:id="u-263.30" who="#PiotrGliński">No takie są fakty.</u>
          <u xml:id="u-263.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-263.32" who="#PiotrGliński">Nie jest to marszałek Chełstowski?</u>
          <u xml:id="u-263.33" who="#komentarz">(Poseł Michał Gramatyka: Jak panu nie wstyd?)</u>
          <u xml:id="u-263.34" who="#PiotrGliński">To nie zna pan faktów, ponieważ my właśnie nie dość…</u>
          <u xml:id="u-263.35" who="#PiotrGliński">Dlaczego ma mi być wstyd? Knast dostała medal Gloria Artis i nie znajdzie pan opinii ministerstwa, która wskazuje na to, żeby ją zwolnić. Więc trzeba znać fakty, jak się zabiera głos publicznie.</u>
          <u xml:id="u-263.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-263.37" who="#PiotrGliński">No przykro mi. Jeden ciężko pracuje i ma sukcesy, inni nie mają. Widzi pan, takie są fakty.</u>
          <u xml:id="u-263.38" who="#PiotrGliński">Nie będę się odnosił do tego, czy inwestujemy w wystawy, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-263.39" who="#PiotrGliński">Co do kwestii frekwencyjnej, bo pytaliście, w 2019 r., czyli po kilku latach naszej pracy, przed pandemią frekwencja w muzeach osiągnęła rekordową liczbę 40 mln ludzi. 60 mln ludzi odwiedzało kina, czyli muzea goniły kina. Już w tym roku, po pandemii, mamy taki sam wynik. W niektórych muzeach trzy razy więcej, właśnie dzięki temu, że inwestujemy.</u>
          <u xml:id="u-263.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-263.41" who="#PiotrGliński">Pokazujemy tego Chagalla, Łempicką, pokazujemy Bellotto, łukaszowców, genialne galerie stałe w Muzeum Narodowym w Krakowie, w Muzeum Narodowym w Warszawie. Wreszcie skończone, bo to się jakoś strasznie wlekło za waszych czasów, jest Galeria Sztuki Starożytnej w Warszawie. No takie są po prostu fakty. Myśmy nikomu nie przekazywali pieniędzy, jeżeli chodzi o zakup kolekcji Czartoryskich, tylko w interesie państwa polskiego kupiliśmy tę kolekcję, bo taki był interes. A co do portretu damy, to on, proszę pani, wyjeżdżał z Polski 12 razy, więc zagrożenie dla tego wspaniałego, pięknego obrazu, który w tej chwili jest naszą wspólną własnością, proszę państwa, było bardzo poważne.</u>
          <u xml:id="u-263.42" who="#PiotrGliński">Pan Piątkowski — co pan opowiada, że nie wiadomo, co jest z muzeum. Muzeum zostało tak przez nas utworzone, mogliście to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-263.43" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale jeszcze go nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-263.44" who="#PiotrGliński">Pan był wiceprezydentem miasta, które nie zbudowało muzeum obozu dzieci polskich na Przemysłowej, a my to zrobiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-263.45" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie zbudowaliście go.)</u>
          <u xml:id="u-263.46" who="#PiotrGliński">Nasze środowisko to zrobiło, jest muzeum, które powstało, działa, może pan zejść teraz do… Już w tej chwili, 6 minut temu, powinienem już tam być, jest otwarcie wystawy tego muzeum przedstawiającej martyrologię polskich dzieci, tutaj, u nas, w Sejmie. Zapraszam na nią wszystkich państwa. Jednocześnie są uzgodnienia także z miastem, z pana koleżankami, kolegami, z panią prezydent miasta Łódź odnośnie do tego, jakie będą tego losy. Zakupujemy dwie nieruchomości. Miasto przystało na moją prośbę, pani prezydent da dwie dodatkowe działki i w tej chwili jest absolutnie sensowna koncepcja szybkiego zbudowania stałej siedziby w tym miejscu, gdzie był obóz. Ma pan rację, tam jest w tej chwili zbudowane osiedle, więc bardzo trudno było znaleźć jakieś miejsce, a wszyscy związani z tym projektem chcieli, żeby to było miejsce historyczne, i takie są fakty.</u>
          <u xml:id="u-263.47" who="#PiotrGliński">Co do mostu w Tczewie, wszyscy wiemy, że ponieważ okazało się, że tam trzeba zainwestować olbrzymie pieniądze, tak jak wspomniała chyba pani poseł Chmiel, to myśmy to rozwiązali. Powołaliśmy oddział Muzeum II Wojny Światowej, oddział, który się właśnie tym mostem ma zajmować, i w tej chwili jest już podpisana promesa na finansowanie tej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-263.48" who="#PiotrGliński">Trzeba było to rozwiązać, bo samorządy nie dawały rady. Państwo polskie to wzięło na siebie, bo to kolejny ważny projekt. Jeżeli chodzi o te ważne projekty, to cieszę się bardzo, bo wszyscy — i z prawej, i z lewej strony, i ze środka — mówiliście o nowych inicjatywach, które są konieczne. 300 to jeszcze za mało. To w następnej kadencji zrobimy drugie 300…</u>
          <u xml:id="u-263.49" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-263.50" who="#PiotrGliński">…. I zapewniam państwa, że to zrobimy, bo to jest polski interes. I po to Prawo i Sprawiedliwość wygra kolejne wybory i będzie dalej prowadziło politykę historyczną, żeby to zrobić, ponieważ państwo nie potrafiliście tego zrobić. Nie wiem, z jakich powodów, czy wam ktoś nie pozwalał, czy nie potrafiliście, nie będziemy w to wchodzili.</u>
          <u xml:id="u-263.51" who="#komentarz">(Głos z sali: Zadłużyliście Polskę.)</u>
          <u xml:id="u-263.52" who="#PiotrGliński">Co do Muzeum Piaśnickiego, to przecież to muzeum, które będzie otwarte 9 grudnia, a wystawa stała będzie parę miesięcy później — ale otwieramy 9 grudnia już wyremontowany budynek wraz z tymi rozwiązaniami — współpracuje przecież z „Rodziną Piaśnicką”. Tam nie ma konfliktu. Natomiast naprawdę, proszę państwa, trzeba było przekonać waszych ministrów za poprzednich rządów, żeby zakupić tę willę i zrobić to muzeum. Nie zrobiliście tego, po prostu nie zrobiliście. Te zaniechania są przerażające. A my zrobiliśmy to i także parę innych rzeczy, ale nie ma już czasu, żeby o nich mówić.</u>
          <u xml:id="u-263.53" who="#PiotrGliński">Będziemy kontynuować tę politykę, bo ona jest Polsce potrzebna, jest bardzo piękna. A największa radość to jest ta wielka frekwencja, te tysiące, miliony ludzi, którzy nasze muzea odwiedzają — i te stare, które my rozwijamy, bo przecież powstają tysiące nowych, tysiące może nie, ale kilkaset na pewno nowych oddziałów czy filii muzeów, które bierzemy we współprowadzenie, Muzeum Podlaskie, Narodowe Muzeum Ziemi Przemyskiej, tam jest przecież na temat I wojny światowej. Natomiast przyszli do mnie samorządowcy z projektem muzeów specjalnych poświęconych I wojnie światowej i powiedzieliśmy: tak, tylko musi być projekt oddolny. My nie jesteśmy w stanie ze szczebla centralnego oprócz naszych głównych muzeów budować poszczególnych instytucji muzealnych gdzieś w regionie, natomiast jesteśmy — to jest nasz obowiązek i to chcemy robić — je wspierać, czyli współprowadzić, ale musi być inicjatywa oddolna.</u>
          <u xml:id="u-263.54" who="#PiotrGliński">Notabene zaopiekowaliśmy się także Muzeum Tatrzańskim w Zakopanem, które nie było muzeum narodowym czy muzeum współprowadzonym przez ministra, i już powstały tam dwa nowe oddziały, willa Palace, zakopiańska katownia Gestapo, dla całego Podhala i dla Polski, chyba rzecz ikoniczna, a za kilka dni jadę do Zakopanego, podpisujemy umowę, z czego jestem szczególnie dumny, na kolejny oddział. Zakupiliśmy miejsce, w którym będzie 13. oddział Muzeum Tatrzańskiego współprowadzonego przez ministra kultury i dziedzictwa narodowego, poświęcony polskiemu narciarstwu i taternictwu, bo takiego też nie było. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.55" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Wypowiedź ta kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o pilnym rządowym projekcie ustawy o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu (druki nr 2804 i 2818).</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Krzysztofa Janusza Kozika o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#KrzysztofJanuszKozik">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z prac legislacyjnych nad rządowym projektem ustawy o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu, druki nr 2804 oraz 2818.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#KrzysztofJanuszKozik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dniu 30 listopada 2022 r. na posiedzeniu Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych rozpatrzono projekt z druku nr 2804 skierowany przez Sejm do dalszych prac legislacyjnych. W toku prac komisji omówiono zgłaszane przez kluby poprawki. Łącznie zostało zgłoszonych ok. 40 poprawek. Zdecydowana większość została przez komisję przyjęta, przez co uzupełniono i doprecyzowano zapisy wniesione w projekcie ustawy. Odrzucenie lub wycofanie części poprawek związane było z wątpliwościami co do ewentualnych zarzutów dotyczących udzielenia uzasadnionej pomocy publicznej, jak również kolizji z innymi regulacjami prawnymi tak prawa krajowego, jak i europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#KrzysztofJanuszKozik">Jak ważne jest szybkie wprowadzenie tych regulacji, wynika z uzasadnienia do ustawy. W związku z tym, że jest ono ogólnodostępne, skupię się tylko na najistotniejszych kwestiach.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#KrzysztofJanuszKozik">Wzrost ceny paliw gazowych na rynku krajowym i zagranicznym w 2022 r. jest wynikiem oddziaływania kilku nakładających się na siebie czynników. Główne znaczenie należy przypisać inwazji zbrojnej Rosji na Ukrainę oraz ożywieniu gospodarczemu po pandemii COVID-19. Działania rozpoczęte przez Federację Rosyjską miały znaczący wpływ na wysokość i nieprzewidywalność cen gazów i innych surowców. Wysokie ceny paliw gazowych mają wpływ nie tylko na cały sektor gazowy, energetyczny i ciepłowniczy, ale także bezpośrednio na wszystkich obywateli oraz instytucje użyteczności publicznej, co skutkuje koniecznością pokrywania wyższych, często nieakceptowalnych wydatków na surowce niezbędne do obsługi systemu grzewczego.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#KrzysztofJanuszKozik">W celu dalszego zminimalizowania podwyżek cen paliwa gazowego dla najbardziej wrażliwych odbiorców, a także w celu zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego państwa poprzez zapewnienie odpowiedniego poziomu płynności spółkom gazowym oraz terminowego regulowania zobowiązań związanych z zapewnieniem płynności na rynku giełdowym, ciągłości dostaw energii oraz pozostawania w gotowości do świadczenia usług sprzedawcy z urzędu paliwa gazowego istnieje konieczność utrzymania rozwiązań osłonowych obowiązujących w roku 2022. Przedkładany projekt ustawy pozwoli na zapewnienie dostaw paliw gazowych na stabilnym poziomie cenowym oraz stanowi instrument służący zabezpieczeniu i utrzymaniu płynności finansowej przedsiębiorstw energetycznych. W konsekwencji pozytywnie wpłynie na stabilność energetyczną Polski. Procedowany projekt ustawy ma wpływ na inne funkcjonujące w obiegu prawnym przepisy, co również zostało przedstawione w uzasadnieniu do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#KrzysztofJanuszKozik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu komisji rekomenduję kontynuowanie dalszych prac legislacyjnych nad omawianym projektem ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Adama Gawędę z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#AdamGawęda">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie pilnego rządowego projektu ustawy o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#AdamGawęda">Potrzeba wprowadzenia ustawy wynika z bardzo dynamicznych wzrostów cen paliw gazowych na rynku krajowym i zagranicznym w bieżącym roku. Jest to wynikiem oddziaływania kilku nakładających się na siebie czynników, wśród których głównym jest zbrojna agresja Rosji na Ukrainę. Na wzrost cen gazu niewątpliwie również ma wpływ zauważalny trend ożywienia gospodarczego po pandemii COVID-19. Działania Federacji Rosyjskiej miały jednak znaczący wpływ na wysokość i nieprzewidywalność cen gazu, jak również innych surowców.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#AdamGawęda">Trwająca przebudowa w zakresie źródeł i kierunków dostaw paliw gazowych powoduje dodatkową presję wynikającą z kosztów dostosowania się przedsiębiorców do nowej sytuacji. Wysokie ceny paliw gazowych mają wpływ nie tylko na cały sektor gazowy, energetyczny i ciepłowniczy, ale także bezpośrednio na wszystkich obywateli oraz instytucje użyteczności publicznej, skutkując koniecznością pokrywania wyższych, często nieakceptowalnych wydatków na surowce niezbędne do systemów grzewczych.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#AdamGawęda">Przedkładany projekt jest kontynuacją rozwiązań na 2023 r., obejmujących ochroną odbiorców w gospodarstwach domowych, jak również odbiorców realizujących ważne zadania z zakresu użyteczności publicznej, przy jednoczesnym wprowadzeniu ekwiwalentu finansowego dla przedsiębiorstw energetycznych. Projekt wprowadza m.in. maksymalną cenę za paliwa gazowe na poziomie ok. 200 zł za MWh, zamraża wysokość stawek opłat dystrybucyjnych, a dla najbardziej wrażliwych odbiorców paliw gazowych zużywających paliwa gazowe do celów grzewczych wprowadza dodatkowo mechanizm refundacji poniesionych kosztów podatku VAT.</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#AdamGawęda">Ustawą z 26 stycznia br. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu wprowadzono rozwiązania mające na celu ochronę w bieżącym roku odbiorców końcowych paliw gazowych, którzy są objęci taryfą dla paliw gazowych zatwierdzoną przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. W celu dalszego zminimalizowania podwyżek cen paliwa gazowego dla najbardziej wrażliwych odbiorców, a także w celu zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego państwa istnieje konieczność utrzymania tych rozwiązań osłonowych, które obowiązują w bieżącym roku.</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#AdamGawęda">Przedkładany projekt pozwala na zapewnienie dostaw paliw gazowych na stabilnym poziomie cenowym oraz stanowi instrument służący zabezpieczeniu i utrzymaniu płynności finansowej przedsiębiorstw energetycznych. Do najważniejszych rozwiązań projektu ustawy należą: ustalenie ceny maksymalnej paliw gazowych, stosowanie stawek opłat w zakresie usług dystrybucji paliw gazowych na poziomie z roku 2022 oraz system rekompensat dla przedsiębiorstw energetycznych, a także system refundacji podatku VAT.</u>
          <u xml:id="u-267.6" who="#AdamGawęda">Projekt doprecyzowuje przepisy dotyczące współpracy mikroinstalacji z magazynem energii elektrycznej. Projekt ten obejmuje również zmiany w ustawie — Prawo geologiczne i górnicze. Bardzo ważna zmiana jest podyktowana koniecznością zapewnienia przedsiębiorcom górniczym możliwości nieprzerwanego prowadzenia ruchu zakładu górniczego w sytuacji, w której w trakcie wykonywania koncesji rzeczywiste wpływy prowadzonych robót górniczych przekroczą granice terenu górniczego wyznaczone w koncesji. Sytuacje takie nie należą do wyjątkowych i mogą być skutkiem zdarzeń niezależnych od przedsiębiorcy i sposobu prowadzenia przez niego działalności, taki jak np. wygaśnięcie, cofnięcie, bądź ograniczenie sąsiadującej koncesji. Obowiązująca regulacja nie dostrzega bowiem problemów w prowadzeniu przez przedsiębiorcę zakładu górniczego, które powstają w okresie pomiędzy złożeniem przez niego wniosku o zmianę koncesji a wydaniem przez organ koncesyjny decyzji zmieniającej koncesję i wyznaczającą granice terenu górniczego odpowiadające rzeczywistym szkodliwym wpływom robót górniczych. W szczególności w okresie tym niemożliwe jest uzyskanie decyzji organu nadzoru górniczego, który jest od zatwierdzania planu ruchu zakładu górniczego.</u>
          <u xml:id="u-267.7" who="#AdamGawęda">W konsekwencji proponowanych zmian możliwe będzie również zatwierdzenie przez organ nadzoru górniczego planu ruchu zakładu górniczego uwzględniającego rzeczywiste wpływy robót górniczych tego zakładu, zanim dojdzie do zmiany koncesji wyznaczającej nowe granice terenu górniczego. Projektowana zmiana w pełni zabezpieczy możliwość prowadzenia ruchu zakładu górniczego i zatwierdzenia planów ruchu zakładu górniczego uwzględniających rzeczywisty wpływ tych robót do czasu zmiany koncesji i wyznaczenia nowych granic terenu górniczego.</u>
          <u xml:id="u-267.8" who="#AdamGawęda">Omawiana regulacja jest niezbędna z uwagi na konieczność prowadzenia działalności w sposób zgodny z interesem publicznym, w szczególności związanym z bezpieczeństwem energetycznym państwa, w tym z ustawą o racjonalnej gospodarce złożem.</u>
          <u xml:id="u-267.9" who="#AdamGawęda">Szanowny Marszałku! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem omawianego projektu ustawy i niniejszym przedkładam poprawki w drugim czytaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-267.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Sławomir Neumann, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#SławomirNeumann">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po raz kolejny musimy bronić Polaków przed łupieżcą, który ma twarz Skarbu Państwa i spółek Skarbu Państwa, a szczególnie twarz Daniela Obajtka. To spółki Skarbu Państwa łupią Polaków, uderzają po kieszeni, czy to spółki paliwowe, czy to spółki gazowe, czy to spółki energetyczne. Od roku prezesi mówią wam, że potrzebne są tarcze, bo jest wojna, jest kryzys. I wy przychodzicie z tym argumentem: bo jest wojna, jest kryzys. Moi drodzy, przed wojną, 23 lutego, ropa kosztowała 94 dolary za baryłkę, dzisiaj kosztuje 85 dolarów za baryłkę. Jest taniej niż przed wojną, a na stacjach paliwowych ceny benzyny i ropy nie spadły. Jest drożej, mimo że nie ma VAT-u. Tak Orlen robi wszystkich w balona.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#SławomirNeumann">Gaz. Przed wojną — 80 euro za MWh na holenderskim TTF-ie, w szczycie — 345 euro, dzisiaj jest już tylko 136 euro, czyli ok. 640 zł za MWh, i spada. A jakie oferty od PGNiG dostają nasze piekarnie, mali przedsiębiorcy czy baseny, które są prowadzone przez samorząd? Chodzi o 1,1 tys., 1,2 tys., 1,3 tys. zł za MWh.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 1,4 tys.)</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#SławomirNeumann">Polacy są łupieni przez spółki Skarbu Państwa. Większością tych spółek zarządza już bezpośrednio lub pośrednio Daniel Obajtek, bo to jest Orlen, Energa, Lotos, PGNiG. A jeszcze żeby było śmieszniej, przy tym wszystkim daliście, właściwie nie wy, ale klub obywatelski w Poznaniu dał ostatnio panu Obajtkowi za szczególne zasługi nagrodę — statuetkę Lecha Kaczyńskiego. Twarz podwyżek, drożyzny na stacjach, wysokich rachunków, wysokich rachunków za gaz czy energię dostała statuetkę Lecha Kaczyńskiego, czyli jak widać, patrona Daniela Obajtka. To jest coś niebywałego.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#SławomirNeumann">PGNiG nie podaje danych dotyczących swoich zysków za III kwartał. Orlen je podał. Zysk Orlenu, który jest rekordowy, wyniósł 12 680 mln zł za III kwartał. Za to wszystko płacimy my na stacjach. PGNiG boi się podać te dane. Jak rozumiem, chodzi o to, że ta ustawa jest procedowana, więc ich jeszcze nie podaje. Koszt tej ustawy, koszt wsparcia to 30 mld. Jestem przekonany, że jak połączy się zyski Orlenu i PGNiG, to te spółki osiągną taki łączny zysk w pół roku. A jaki jest tu mechanizm? One mają z zysku przekazywać pieniądze na fundusz, z którego tym samym spółkom będą przekazywane środki za straty, czyli tak naprawdę spółki zarobią, a złupieni będą Polacy. Bo to nie jest prawda, że nie dostaną podwyżek rachunków za gaz. Przecież olbrzymia większość polskich rodzin dostanie 23-procentową podwyżkę od 1 stycznia, chodzi o VAT. Nie chcecie bowiem im tego VAT zwrócić.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#SławomirNeumann">Nie stosujecie tutaj kryteriów… To znaczy stosujecie tutaj kryterium dochodowe, jak nigdy przedtem, nigdzie indziej: ani w przypadku dodatku węglowego, ani w przypadku paliw, gdzie zdjęto VAT dla wszystkich. Nie, tutaj, tylko w tym przypadku zastosowaliście kryterium dochodowe. I olbrzymia część polskich rodzin się na to nie załapie, nie spełni tego kryterium. Będzie płaciła za gaz o 23% więcej. Nie mówię już o tym, że wielu innych odbiorców gazu, którzy będą dostawać rachunki właśnie po 1,2 tys., 1,3 tys. zł za MWh, nie wytrzyma. Spółki korzystają z tego, że były piki, jeżeli chodzi o ropę czy gaz, na giełdach, ustalają ceny maksymalne. A co będzie, jak ceny gazu wrócą do normy, do stanu sprzed wojny? Czy spółki obniżą rachunki tym basenom, tym piekarniom? No nie, utrzymają swoją marżę.</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#SławomirNeumann">Niszczycie małe polskie firmy, nie chcecie przyjąć poprawki, według której chronione mają być też małe i średnie przedsiębiorstwa. Nie chcecie przyjąć poprawki mówiącej o tym, że wszystkim polskim rodzinom ten VAT będzie zwrócony. Brakuje pieniędzy? Zablokowała się drukarka w NBP? O co chodzi? To jest coś naprawdę nieprawdopodobnego.</u>
          <u xml:id="u-269.7" who="#SławomirNeumann">Skandaliczny jest też tok prac nad tą ustawą. Moi drodzy, ustawa ma 75 artykułów. W trybie pilnym w listopadzie jest przyjęta przez rząd, problem z gazem jest od stycznia — taki mają pilny tryb — a Sejm ma na to 3–4 dni. Tak świetnie działa Ministerstwo Klimatu, tak świetnie przygotowało tę ustawę że wczoraj na posiedzenie komisji jego przedstawiciele przynieśli 37 poprawek. Praktycznie co drugi artykuł był poprawiony. A czego dotyczą te poprawki? Tutaj pan poseł Kozik dzielnie je odczytywał, bo dostał takie zadanie, chodzi podobno o poprawki poselskie: poprawka legislacyjna, poprawka doprecyzowująca, poprawka o charakterze legislacyjno-redakcyjnym, poprawka o charakterze legislacyjnym. Poprawiliście tego potworka już na etapie prac komisji, a teraz poprawiacie po raz kolejny.</u>
          <u xml:id="u-269.8" who="#SławomirNeumann">Przynieście kiedyś do Sejmu w tej kadencji porządnie przygotowaną ustawę. Przynieście ustawę, która jest po konsultacjach, która jest przepracowana przez RCL, tak żeby można było na niej pracować. Dajecie się oszukiwać prezesom własnych spółek, a potem przynosicie rozwiązania, które mają chronić Polaków przed pazernością i chciwością tych prezesów. My musimy niestety to popierać, starając się to poprawić, na ile się da. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-269.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#DariuszWieczorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście mamy projekt ustawy o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu. Pierwsze pytanie, które się rodzi: Co robiliście, rządzie, przez ostatnie miesiące? Akurat od gazu jesteśmy mocno uzależnieni, bo 80% tego gazu importujemy czy to, jak do tej pory, ze strony rosyjskiej, czy to jako gaz skroplony. Co robiliście? To jest rzeczywiście problem, bo na rynku gazu ceny wzrosły i trzeba było na to szybko reagować, zarówno jeżeli chodzi o odbiorców indywidualnych, jak i odbiorców przemysłowych. Przypomnę: jest 30 listopada i dopiero o tym dyskutujemy.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#DariuszWieczorek">Wprowadzacie gigantyczny chaos i co do tego nie ma żadnych wątpliwości: chaos legislacyjny, chaos prawny. Doprowadzacie — i za to jesteście odpowiedzialni — do wielkiego kryzysu energetycznego w Polsce, bo przez działania wasze, waszych prezesów, waszych zarządów spółek Skarbu Państwa doprowadziliście do tego, że bogacą się tylko spółki, bogacą się prezesi, bogacą się funkcjonariusze Prawa i Sprawiedliwości, a my jako Polacy po prostu za to płacimy. To jest ewidentnie wasza wina.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#DariuszWieczorek">Zmieniacie za pomocą tej ustawy — trzeba to sobie uczciwie powiedzieć, bo to najlepiej pokazuje, jaki to jest potworek prawny — 30 innych ustaw. I teraz rodzi się pytanie: Po co zmieniacie ustawę chociażby dotyczącą utrzymania niektórych gatunków zwierząt? Co to ma wspólnego z cenami gazu? Zmieniacie ustawę Prawo wodne, ustawę Prawo geologiczne, ustawę o promowaniu wytwarzania energii, ustawę o bezpieczeństwie morskim. Niektóre z tych zmian idą w dobrą stronę, żeby była jasność, natomiast nad nimi trzeba procedować absolutnie w ramach osobnego procesu legislacyjnego, bo rzeczywiście trzeba poprawiać to prawo, które tworzyliście, szczególnie jeżeli chodzi o odnawialne źródła energii.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#DariuszWieczorek">Rzecz kolejna, która się pojawia w tym projekcie ustawy, to oczywiście kwestia związana z funduszem COVID, bo wszystkie działania, które dzisiaj realizujecie, realizujecie nagle z funduszu COVID. Przecież to jest znowu działanie pozabudżetowe, to jest znowu działanie poza kontrolą parlamentu, poza kontrolą Sejmu. Co gorsza, chcecie zasilić ten fundusz COVID, który ma znowu przekazywać spółkom Skarbu Państwa miliardy złotych, środkami ze sprzedaży praw do emisji CO2. Przypomnę tylko, że do tej pory sprzedaliście tych praw za 70 mld zł, więc pytanie, co się teraz będzie działo, jeżeli te środki nie będą przeznaczane na transformację energetyczną, na odnawialne źródła energii, na pompy ciepła, które mogą nas uchronić przed kryzysem energetycznym, a będą znowu trafiały na konta spółek Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#DariuszWieczorek">Stworzyliście swoiste perpetuum mobile, jeżeli chodzi o finanse tychże spółek. Z jednej strony ustalacie maksymalną cenę i nie ma wątpliwości, ludziom trzeba pomóc, bo to przez wasze błędy musimy dzisiaj tyle płacić za energię elektryczną i za gaz. Z drugiej strony mówicie: dobrze, różnicę będziemy wam z tego funduszu COVID dopłacać, ale wy też musicie od wydobywanego w Polsce gazu zapłacić jakiś tam określony w ustawie haracz. No i z tych 30 mld czy 20 mld zysków PGNiG-u będzie odprowadzony jakiś tam procent do funduszu COVID i z tego funduszu COVID będzie im to z powrotem zwracane. To jest kompletnie bez sensu. To jest po prostu kompletnie bez sensu. W związku z tym ten chaos trwa nieustannie. Do tego w tym wszystkim obciążacie jeszcze samorządy. Oto dzisiaj samorządy mają zajmować się zwrotem podatku VAT dla odbiorców indywidualnych. Kolejna rzecz, która jest kompletnie bezsensowna.</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#DariuszWieczorek">Dlatego klub Lewicy przedstawia poprawki. Po pierwsze, żeby objąć również małe, średnie i mikroprzedsiębiorstwa tą pomocą, a po drugie, żeby wykreślić te wszystkie zapisy dotyczące tych 30 ustaw i przekazać do osobnego procedowania w procesie legislacyjnym, bo to wymaga rzeczywiście poważnego podejścia, a fakt, że wczoraj złożyliście 37 poprawek, świadczy o tym, że jeszcze dzisiaj w komisji pewnie będzie następne 37, bo taka jest jakość tego dokumentu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-271.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#ZbigniewZiejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tej właśnie chwili klub Polskiego Stronnictwa Ludowego prowadzi rozmowy z panem premierem Morawieckim i z panią minister Moskwą. W zespole parlamentarnym prowadzimy rozmowę na temat odnawialnych źródeł energii. Istotnym elementem tej dyskusji jest przede wszystkim mowa o biogazowniach. Tutaj mówimy o gazie, który ma kosztować 200,17 zł. Polskie Stronnictwo Ludowe stanowczo stwierdza, że powinniśmy stawiać na rozwój biogazowni. Mówimy tutaj o liczbie ok. 10 tys. sztuk. Są to prywatni inwestorzy, którzy będą zasilać Polskę w energię gazową. Na dzień dzisiejszy wiemy, że z Baltic Pipe docelowo ma płynąć ok. 10 mld m3 gazu. Nasze własne wydobycie krajowe to jest ok. 4 mld m3 gazu. My chcemy poprzez odnawialne źródła energii, poprzez biogazownie dostarczyć na rynek krajowy od 5 do 10 mld m3 gazu, tym bardziej że jest taka możliwość, taki jest potencjał polskiego rolnictwa i polskiego kapitału.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#ZbigniewZiejewski">Dlatego też chcemy zainteresować… Dzisiaj właśnie pani minister Moskwa na naszym spotkaniu, które w tej chwili trwa w klubie, przedstawia merytoryczne, konkretne rozwiązania. Mówimy też o ustawie 10H, 5H, o tych zmianach, które powinny w najbliższym czasie nastąpić. I dlatego mam nadzieję, że po tym spotkaniu, które w tej chwili trwa w klubie, osiągniemy konkretne efekty dla polskiej energetyki, żeby te ceny zarówno gazu, jak i energii były w najbliższym czasie jak najniższe.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#ZbigniewZiejewski">Klub Parlamentarny Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści składa, panie marszałku, poprawki do sprawozdania komisji o pilnym rządowym projekcie ustawy o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Bosak, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#KrzysztofBosak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jesteśmy w trakcie kryzysu energetycznego — kryzysu energetycznego, przez który musimy przechodzić, nie mając w rządzie nawet jasnego ośrodka polityki odpowiedzialnego za politykę energetyczną. Przypomnijmy, że minister odpowiedzialny za gaz, pełnomocnik premiera do tych spraw, został zdymisjonowany w nagrodę za sukcesy, które odnosił, a nadzór w tej chwili jest rozproszony pomiędzy dwa ministerstwa, z których żadne nie zajmuje się z zasady energetyką. Jedno teoretycznie zajmuje się klimatem, a tak naprawdę obsługiwaniem koncertu życzeń eurokratów, drugie teoretycznie zajmuje się aktywami państwowymi, po to żeby wyborcy się nie połapali, że rzekomo zlikwidowane przez PiS Ministerstwo Skarbu Państwa musiało zostać odtworzone, żeby jakoś tymi spółkami zarządzać, i nazwane zostało ministerstwem aktywów, taka zmiana.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#KrzysztofBosak">Proszę państwa, ta ustawa, nad którą dziś tutaj dyskutujemy, w typowo PiS-owskim stylu ma symulować, że jest jakaś pomoc. Tak naprawdę jest listkiem figowym dla tego systemu, który mamy, po to żeby zamaskować podwyżki cen gazu. Te podwyżki dotkną prawie wszystkich za wyjątkiem wąskiej grupy odbiorców wytypowanych przez rząd. Są to podmioty publiczne, tu nie ma niespodzianki. PiS o te podmioty publiczne dba bardziej niż o podmioty prywatne, zgodnie z doktryną Jarosława Kaczyńskiego, że jeśli zbankrutują, to znaczy, że się nie nadawali do prowadzenia działalności gospodarczej. Jakakolwiek stabilność warunków prowadzenia działalności gospodarczej, przewidywalność kosztów dla tego rządu niestety nie jest wartością, a na stole leżą instrumenty, które można by wykorzystać. Przykład: to, co rząd mówi o tym, że musi podnieść podatek VAT pod presją Unii Europejskiej i zlikwidować tarczę inflacyjną, jest w części prawdą i w dużej części kłamstwem. Rząd musi bowiem zgodnie z przepisami Unii Europejskiej podnieść VAT z obecnego 0%, ale nie na 23%. Musi zgodnie z pozycją 22. załącznika 3. dyrektywy VAT-owskiej podnieść stawkę VAT do 5%. Wszystko, co jest powyżej 5%, to już będzie dodatkowy dochód sektora publicznego, którym PiS chce zarządzać i obracać, wyciągając pieniądze z wydrenowanych gospodarstw domowych i z kieszeni coraz trudniej utrzymujących płynność finansową przedsiębiorstw, po to żeby uprawiać swoje rozdawnictwo do starannie wyselekcjonowanych podmiotów, które w dziwny sposób — jak się zawsze okazuje — są gdzieś zbieżne z tym, co socjolodzy pracujący na zapleczu rządu diagnozują jako bazę wyborczą PiS-u. To nie jest polityka ani prawa, ani sprawiedliwa, szanowni państwo z prawie pustych ław PiS-owskich i rządowych, to jest polityka niesprawiedliwa, kontrskuteczna, prowadząca Polskę coraz głębiej w kryzys. 5-procentowa stawka VAT to jest to, co można zrobić i co trzeba zrobić od stycznia, nie więcej.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PaulinaHennigKloska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#PaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Ta ustawa gazowa jest dowodem w sprawie, że rząd w trakcie wojny chce się dorabiać kosztem obywateli, przedsiębiorstw i gospodarki. Napływające dzisiaj dane z gospodarki pokazują jednoznacznie, że sytuacja naszych obywateli się pogorszyła, że spadek siły nabywczej portfeli jest już bardzo odczuwalny. Emerytów naprawdę, pani minister, nie stać na zakup węgla nawet w cenie 2 tys. Emerytów i niżej uposażonych obywateli nie stać na zapłacenie rachunków gazowych obciążonych 23-procentową stawką VAT. A co wy robicie? Idziecie dokładnie w tym kierunku. Napływające dziś dane z gospodarki wskazują faktycznie hamowanie polskiej gospodarki, mówię o znacznym spadku konsumpcji i sprzedaży detalicznej, a to jest właśnie dowód w sprawie. Kondycja gospodarstw domowych w Polsce się pogorszyła.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#PaulinaHennigKloska">Tak jak mówiłam, wielu obywateli odczuwa już realnie w swojej kieszeni kryzys, po prostu skręcają w domu ogrzewanie, wybierają między ciepłym posiłkiem a ciepłem w domu. Co robi rząd? Podnosi podatek VAT na gaz, na energię cieplną, na energię elektryczną, na paliwa. Co robią spółki Skarbu Państwa? Pompują zyski. Grupa Orlen — ponad 19 mld zł za trzy kwartały tego roku. Spółka dominująca — ponad 12 mld. A spółki wydobywcze? Proszę bardzo, w zeszłym roku za trzy kwartały miały minus 2 mld. Nikt im nie każe generować strat, oczywiście mają prawo mieć zysk, ale dlaczego od razu ponad 7 mld zł? 7,33 — to dane z Agencji Rozwoju Przemysłu, dodatni wynik górnictwa węgla kamiennego. W czasie gdy polskich emerytów nie stać na zakup węgla i ogrzewanie swoich mieszkań, górnictwo węgla kamiennego w Polsce generuje ponad 7 mld zł zysku.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#PaulinaHennigKloska">Co jeszcze robicie? Chcecie zamrozić ceny dla zdecydowanie zbyt wąskiej grupy obywateli. Będziemy składać poprawki rozszerzające to. Natomiast główne pytanie dzisiaj brzmi: Ile z tej ustawy wyciągnie Obajtek? Bo dzisiaj największy koszt dla państwa to ma być refinansowanie obniżonych, zamrożonych rachunków za gaz. Teraz pytanie — na to pytanie pani wczoraj nie odpowiedziała w komisji — ile Orlen czy PGNiG Orlen po sfinalizowaniu fuzji wyciągnie z tej ustawy w ramach rekompensaty, a ile odda z nadmiarowych zysków. Jaki jest prawdziwy cel tej ustawy?</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#PaulinaHennigKloska">Absolutnie samorządy, mali i średni przedsiębiorcy, ale także szersza grupa podmiotów powinni zostać objęci tą ustawą. Dlatego składam na ręce pana marszałka trzy poprawki koła Polska 2050, które doprowadzą do takiej sytuacji, w której będzie można poprzeć tę ustawę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">24 osoby zgłosiły chęć zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze dopisać na liście?</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-278.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Grzegorza Brauna z Konfederacji.</u>
          <u xml:id="u-278.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#GrzegorzBraun">I ratuj się kto może, kiedy rząd Zjednoczonej łże-Prawicy rozwiązuje problemy paliwowe, energetyczne Polaków.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#GrzegorzBraun">Pytanie oczywiście brzmi, kiedy wracamy do normalności. Pomijając kontrowersyjne tezy, którymi próbujecie uzasadnić ten kryzys, nie kryzys, a rezultat waszych działań i zaniechań, kiedy wracamy do normalności? Kiedy skończymy z polityką: za wolność naszą i waszą? Na złość cioci odmrażamy sobie uszy. To byłoby rzeczywiste rozwiązanie problemów, które sami ściągacie niestety nie na siebie, bo rząd się jakoś wyżywi i ogrzeje, ale na wszystkich Polaków. Jakie konkretnie warunki mają być spełnione, na którym odcinku którego frontu, żebyście uznali, że zwycięstwo, o które walczycie, już zostało osiągnięte, i teraz możemy wracać do rozwiązań pokojowych, business as usual, działać zgodnie ze zdrowym rozsądkiem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Działacze sportowi i samorządowcy apelują do rządu o objęcie obiektów sportowych ochroną. W katalogu odbiorców uprawnionych określonych w ustawie — Prawo energetyczne nie ma jednostek sektora finansów publicznych działających w formie jednostek budżetowych prowadzących działalność sportową i utrzymujących obiekty sportowe typu boiska, baseny i sale gimnastyczne. Gminne obiekty sportowe nie służą działalności zarobkowej. Mają umożliwić mieszkańcom, w tym przede wszystkim dzieciom, młodzieży, sekcjom sportowym czy młodzieżowym klubom sportowym, dostęp do często bezpłatnej możliwości uprawiania sportu, co jest ważne zwłaszcza teraz, po pandemii COVID-19. W związku z powyższym klub Lewicy złożył poprawkę. Apeluję z tego miejsca raz jeszcze do pana premiera oraz do pani minister o uwzględnienie poprawki klubu Lewica i uwzględnienie słusznych wniosków samorządów w tej sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Gabriela Lenartowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#RafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rozmawiamy o projekcie, który dotyczy ochrony odbiorców w gospodarstwach domowych. Projekt tej ustawy wprowadza m.in. maksymalną cenę za paliwa gazowe na poziomie ok. 200 zł za 1 MWh. Ale pani minister, zwykłą Polkę czy zwykłego Polaka interesuje cena za 1 m3 i na pewno dobrze by było, gdyby pani z tej mównicy podała tę maksymalną wartość netto w złotych polskich za 1 m3 gazu dla gospodarstw domowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#KrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Kolejne środki na rekompensaty, kolejne środki na PGNiG. Chciałem się pani zapytać. 26 stycznia 2022 r. uchwalaliśmy ustawę, dzięki której przekazano PGNiG ponad 60 mld zł. Ta pomoc miała różną formę. Były środki na rekompensaty, były środki zapłaty za gaz, były gwarancje, pożyczki, było ograniczenie obowiązku ustanowienia zabezpieczenia. Jak środki, które my tu, w tym Sejmie, uchwalaliśmy, zostały wykorzystane przez PGNiG? Z jakich środków i poręczeń skorzystała dzisiaj ta firma? Chcemy wiedzieć przed tym, zanim będziemy musieli głosować, jeśli chodzi o tę ustawą. Co chwilę dolewamy do tej firmy środki finansowe, a firma cały czas łupi Polaków i ściąga dodatkowe środki, podnosząc marżę.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Anita Sowińska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#AnitaSowińska">Szanowny Panie Marszałku! Pani Ministro! Wysoka Izbo! Ta ustawa to skok na kasę z ETS. W ciągu 8 lat funkcjonowania systemu ETS do Polski wpłynęło 60 mld zł, z tego rok 2021 był rekordowy — blisko 25 mld zł. Według dyrektywy EU ETS, ale także według tego, co mówiła pani minister, połowa z tego powinna iść na ochronę środowiska, ale tak się nie dzieje. My jako Lewica jesteśmy zdania, że 100% środków z ETS powinno iść na ochronę środowiska, m.in. na dopłaty do termomodernizacji budynków i wymiany pieców, bo to tutaj możemy najskuteczniej i w dłuższej perspektywie obniżyć ceny energii. Wy chcecie zabrać ludziom te pieniądze z ETS, chcecie wpłacić je na Fundusz Przeciwdziałania COVID-19, który stał się waszym funduszem wyborczym. Tą ustawą bronicie firm paliwowych, ponieważ w ten sposób nie zmniejszacie zużycia gazu, w ogóle wam na tym nie zależy. Oszukujecie Polki i Polaków, że im pomagacie. Faktycznie pomagacie firmom paliwowym.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od stycznia, od lutego gminy będą zwracały podatek VAT odbiorcom indywidualnym, a, pani minister — przed chwilą konsultowałem — w gminach brakuje jeszcze prawie 30% środków na dodatki węglowe. Tam już ponad 2 miesiące ludzie czekają na wypłatę tych dodatków. Tych środków nie ma. To będzie kolejne zadanie zlecone gminom, czyli zwrot podatku VAT dla gospodarstw wieloosobowych, jeśli dochód nie przekroczy 1500 zł na osobę, i jednoosobowych, gdy nie przekroczy 2100 zł. Chciałbym zapytać, po pierwsze, o płynność przekazywania tych środków przez wojewodów do gmin, bo to samorządowcy stają na czele bezpośrednio z mieszkańcami i muszą się tłumaczyć za niewydolność struktury rządowej. Czy będą zabezpieczone te środki i terminowo będą przekazywane gminom? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Katarzyna Kretkowska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#KatarzynaKretkowska">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ceny gazu na rynkach światowych, na giełdzie holenderskiej skoczyły na początku stycznia, jeszcze długo przed agresją Rosji na Ukrainę. Klub Lewicy domagał się od stycznia interwencji rządu w ceny gazu, jakie ponosiły polskie przedsiębiorstwa, które do tej pory nie otrzymały żadnej pomocy i wedle tego projektu mają nie otrzymać żadnej pomocy publicznej, a przedsiębiorstwa już w tym roku płacą od 600% do 1600% więcej za gaz. Dochodzi do tego, że firma ma zapłacić rachunek za gaz, który przekracza miesięczne obroty tej firmy.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#KatarzynaKretkowska">To powoduje bankructwa piekarni — o czym wielokrotnie była mowa — i nie tylko. Bankrutują wszystkie przedsiębiorstwa, do których funkcjonowania potrzebny jest gaz. Do tego dochodzą samorządy i wszystkie podmioty wrażliwe, których ten projekt także nie obejmuje. W imieniu klubu Lewicy po raz kolejny domagam się interwencji państwa, jeśli chodzi o ceny gazu dla przedsiębiorstw i podmiotów wrażliwych.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani posłanko.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#ZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pani minister. Jeszcze kilkanaście miesięcy temu szacowaliśmy, że zużycie gazu w Polsce będzie wynosiło 20 mld m3. Wszystko wskazuje na to, że faktyczne zużycie będzie o wiele niższe. Czy może pani podać przybliżoną ilość? Ten spadek to nie jest dobra wiadomość. Chodzi o oszczędności gospodarstw domowych i przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#ZdzisławWolski">Drugie pytanie. Komisja Europejska kończy opracowywanie kolejnego mechanizmu zabezpieczającego gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa, ograniczającego możliwość niekontrolowanego wzrostu cen gazu. Mamy fatalne doświadczenia z drugiej połowy sierpnia tego roku. Jest to mechanizm korekty rynku gazu przez automatyczną interwencję na rynku gazu w przypadku ekstremalnych skoków cen. To jest oczywiście szerzej opisane. Cenowy pułap ma być ustalony na poziomie 275 euro. Jakie stanowisko zajmują w Komisji przedstawiciele polskiej strony? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jakub Rutnicki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#JakubRutnicki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#JakubRutnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W ustawie dotyczącej pomocy dla odbiorców nie ma rzeczy kluczowej. Mówię to jako przewodniczący komisji sportu. Nie została uwzględniona infrastruktura sportowa, a w szczególności baseny, które są najbardziej energochłonne. Podam przykład. W moim rodzinnym powiecie, powiecie szamotulskim, mamy basen, który od stycznia obejmie podwyżka — 1400% więcej za gaz. To spowoduje, że 90 tys. mieszkańców mojego powiatu nie będzie mogło korzystać z basenu. Dzieci nie będą mogły uczyć się pływać, młodzież nie będzie miała zajęć, a starsze osoby nie będą miały rehabilitacji. Trzeba podjąć natychmiastowe działania. My zresztą powołaliśmy w tej sprawie specjalną komisję, było specjalne posiedzenie, było zapewnienie ze strony ministerstwa sportu, że ta sprawa zostanie rozwiązana, że infrastruktura sportowa, szczególnie baseny, zostanie objęta pomocą. Takich działań nie ma. Koalicja Obywatelska złożyła poprawkę. Trzeba działać, pani minister, trzeba pomóc tym basenom, inaczej grozi im zamknięcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To, że trzeba zamrozić ceny gazu, jest rzeczą oczywistą, ale niezrozumiałe jest, że mamy grudzień, a dalej nie wiadomo, jaka będzie stawka VAT na gaz w 2023 r. Ustawa jest niedoprecyzowana, chaos prawny to za czasów PiS standard. Związek Powiatów Polskich w stanowisku wobec tego projektu uważa, że obecne brzmienie przepisu nie wskazuje dokładnie, czy cena maksymalna jest ceną brutto, czy netto. Chodzi o to, by ochronić interesy finansowe wszystkich uprawnionych odbiorców. W związku z tym proszę o odpowiedź na pytanie: Czy ze względu na sytuację finansową samorządów i ich jednostek organizacyjnych cena ta zostanie w sposób jednoznaczny uregulowana, żeby nie było już żadnych wątpliwości co do jej wysokości? Zlecacie gminom wypłatę podatku VAT, a nie regulujecie terminowo przelewów. Jak to możliwe? Tak nie może być. Z czego samorządy mają terminowo wypłacać VAT? Ze środków własnych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Chciałam dołączyć do tych głosów i zapytać, dlaczego rząd tak brutalnie potraktował obiekty sportowe prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego — boiska sportowe, baseny, hale sportowe, sale gimnastyczne. Te obiekty zostały wbudowane z wielkim trudem, z wielkim wyrzeczeniem przez samorządy terytorialne, a teraz będą zamykane. Nie spełniły swojej funkcji, bo jeszcze się nie zdążyły — sport wśród dzieci, młodzieży dopiero się rozwijał, zaczynały powstawać kluby sportowe. Jeżeli samorządy będą zmuszone płacić tak wysoką cenę za gaz, będą zmuszone albo pobierać opłaty od dzieci i młodzieży za korzystanie z obiektów, albo zamykać te obiekty na okres zimowy. Do czego to zmierza? Proszę o otrzeźwienie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#JoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ta ustawa powinna się nazywać inaczej — nie o pomocy społeczeństwu, ale o pauperyzacji społeczeństwa. Zrozumcie państwo, 1500 zł na osobę przy tych podwyżkach dla ludzi najbiedniejszych… Wobec tego większość społeczeństwa będzie miała podwyższoną opłatę o VAT. Dlatego mówcie państwo, że to szczególny sposób obniżenia. Tak nie jest. Przeciętna rodzina z czworgiem dzieci, która w tej chwili ma 6 tys. zł na utrzymanie miesięczne, to rodzina stojąca właściwie na granicy biedy. Więc tylko dla takich rodzin będzie ta pomoc? A dla innych? A dla tych, którzy starają się nie korzystać z pomocy społecznej, żadnej pomocy nie będzie? A jak będzie, to jaka? Bardzo bym prosiła o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Sławomir Neumann, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#SławomirNeumann">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Nasuwa się pytanie, dlaczego nie jesteście w stanie zmusić swoich prezesów swoich spółek gazowych, energetycznych, paliwowych do tego, żeby nie stosowali lichwiarskich marż.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#SławomirNeumann">Przecież Orlen w tym roku będzie miał zysku pewnie tyle, ile wynosi koszt tej ustawy, czyli 30 mld, a wy z tej ustawy, z tych 30 mld jeszcze dosypiecie Orlenowi, właścicielowi PGNiG, kilkadziesiąt czy kilkanaście miliardów złotych, mówiąc, że chronicie ludzi, a tak naprawdę dając im wszystkim podwyżkę. Czy wy nie możecie zmusić swoich prezesów do tego, żeby przestali stosować takie marże? Jakim cudem dzisiaj ktoś może dostać propozycję 1300–1400 zł za megawatogodzinę, kiedy teraz na giełdzie ona kosztuje 600 zł i jej cena spada? Przecież to samo było z energią. Były takie piki, kiedy rzeczywiście można było dostać bardzo drogi prąd, ale jego cena zaczęła spadać i wycofaliście się w końcu z tego — przedsiębiorstwom, które podpisały umowę po 24 lutego, z mocy ustawy te taryfy zostały zmniejszone. Czy nie można się nauczyć czegoś, co robiliście już w przypadku energii elektrycznej? Przecież mamy ten sam case. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#MichałGramatyka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać: Jak jesteśmy przygotowani, my jako Polska, na ewentualność, że Niemcy przestają kupować gaz od Rosji, na ewentualność, że Rosja zakręca kurek Niemcom? Wiadomo, że lwia część tego, co spalamy w Polsce, przypływa do nas przez rewersy i jest to gaz kupowany od Rosjan. Tylko bardzo proszę nie mówić mi o pełnych magazynach, bo wszyscy wiemy, że starczy to zaledwie na miesiąc, może półtora. Bardzo proszę nie mówić mi o Baltic Pipe, dlatego że wiemy, że jego przepustowość nie zaspokaja w całości tego, co spalamy w Polsce. Bardzo proszę o precyzyjną i merytoryczną odpowiedź: Jak rząd jest zabezpieczony na ewentualność zakręcenia kurka Niemcom przez Rosję? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#DariuszWieczorek">Panie Marszałku! Pani Minister! Myślę, że czas powiedzieć, jaki system wprowadzacie. W ustawie wprowadzacie dodatkowy podatek chyba 538 zł za megawatogodzinę od gazu wydobywanego przez przedsiębiorstwo energetyczne. Proszę mi powiedzieć, czy jest to koszt uzasadniony, czy nie jest to koszt uzasadniony. Bo mam wrażenie, że jeżeli w jakąkolwiek taryfę się wpisze, że trzeba zapłacić dodatkowo taki haracz na ten słynny fundusz różnicy ceny i później na fundusz COVID… Wpisujemy go do taryfy bądź też doliczamy dla przedsiębiorstw czy małych i średnich przedsiębiorstw, podwyższamy cenę gazu. A więc zamiast zmniejszyć cenę gazu, wprowadzając taki zapis, zwiększycie cenę gazu. Jeżeli to się znajduje w taryfie, to firma to wpłaca, rozumiem, na fundusz różnicy ceny, to przechodzi na fundusz COVID i od tej większej ceny z powrotem ma dostać różnicę. Czy ktoś może logicznie wytłumaczyć, jak to wszystko ma funkcjonować? Przecież to jest jakaś totalna paranoja.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Adam Gawęda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#AdamGawęda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Słyszę wielokrotnie, że to Prawo i Sprawiedliwość podnosi podatek VAT. Pani minister, ile razy obniżyliśmy akcyzę i VAT na paliwa, na wiele artykułów? Ile razy Platforma Obywatelska w ciągu 8 lat obniżyła podatek? Ani razu. Podwyższyła podatek VAT. I dzisiaj wy nie macie absolutnie prawa do tego, żeby tego typu nieprawdziwe informacje przekazywać. To jest jedna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#AdamGawęda">Druga rzecz. Czy dla ograniczenia wzrostu kosztów dla odbiorców paliw gazowych w gospodarstwach domowych o najniższych dochodach zużywających paliwa gazowe do celów grzewczych zaproponowano mechanizm refundacji podatku VAT? To jest jedno pytanie. I drugie: Czy na realizację tych zadań podmiotom do nich zobowiązanym przysługiwać będą środki finansowe i na jakim poziomie? Bo znów opozycja mówi, że wszystkie nasze działania tylko obciążają samorządy, obciążają wszystkie osoby trzecie, które w procesie biorą udział, nie zauważając, że od początku tej nadzwyczajnej sytuacji wojny na Ukrainie wprowadziliśmy wiele instrumentów ograniczających ceny paliw i gazu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Nykiel, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#komentarz">(Poseł Mirosława Nykiel: Mirosława, panie marszałku, bardzo pana przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przepraszam, pomyliłam się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#MirosławaNykiel">Dziękuję bardzo, panie marszałku. I proszę się już nie mylić.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#MirosławaNykiel">Wysoka Izbo! Zadziwiające jest podejście rządu do pomocy Polkom i Polakom w czasie kryzysu energetycznego. Otóż długo oczekiwana ustawa o pomocy w dopłatach do gazu dla Polek i Polaków, po pierwsze, spotyka się z kryterium dochodowym i wyklucza miliony Polek i Polaków z dopłaty, z pomocy. A przecież to są w większości ci, którzy kiedyś rozumieli dobrze politykę klimatyczną i przeszli z kopciuchów na gaz, namawiały do tego kolejne rządy i tak się stało. Teraz nie dostaną dopłaty.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#MirosławaNykiel">Dlaczego nie są uwzględnione małe i średnie przedsiębiorstwa? Pani minister wczoraj odpowiadała na posiedzeniu komisji na to pytanie, Unią się zasłaniając. Przecież wy się Unii nie boicie, wy nie klęczycie przed Unią.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#MirosławaNykiel">Ta ustawa nie jest skonsultowana z Komisją Trójstronną. Nie mówię już o niechlujstwie tej ustawy — wczoraj 38 autopoprawek zostało złożonych na posiedzeniu naszej komisji.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#MirosławaNykiel">Mam pytanie do rządu: Dlaczego też nie uwzględniacie całej infrastruktury sportowej podległej samorządom i nie dopłacacie do basenów? Naprawdę tak być nie może.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#MirosławaNykiel">Zrewidujcie swoje podejście. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Wydobycie gazu w Polsce sięga niemalże 4 mld m3, zużycie gospodarstw domowych zapewne w tym roku sięgnie ok. 3,6 mld m3. W zasadzie wynika z tego, że zużycie gazu w gospodarstwach domowych może zostać pokryte z krajowego wydobycia i jeszcze coś zostanie.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#MirosławSuchoń">Pani minister, dlaczego chcecie napompować zyski spółce Skarbu Państwa, która wydobywa gaz i handluje gazem kosztem kieszeni obywateli i budżetu państwa, na który przecież składają się także obywatele? Gdyby pohamować zapędy tej wielkiej spółki do drenowania naszych kieszeni, to można by pomóc małym i średnim polskim firmom, które przecież ledwo zipią. Oprócz tych wszystkich kosztów, które na nie nakładacie, oprócz podatków jeszcze dodatkowo podniesiecie im ceny gazu od nowego roku. Pani minister, kto to wytrzyma? Kto to wytrzyma i kto będzie prowadził polską gospodarkę w kolejnych latach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Truskolaski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#KrzysztofTruskolaski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#KrzysztofTruskolaski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Jeszcze niedawno w radiu i w telewizji można było usłyszeć reklamę, że wprowadziliście tarczę inflacyjną, która obniża podatek VAT na gaz dla odbiorców do 0%. Teraz ten sam podatek VAT chcecie podnieść do 23%, czyli cena gazu dla odbiorców indywidualnych, dla wszystkich odbiorców wzrośnie o 23%. Dlaczego nie chcecie wprowadzić ustawy, aby ten podatek VAT obniżyć do 5%? Pani minister, a co z samorządami i przedsiębiorcami? Przecież nie są objęci tą tarczą i znowu będą płacić ogromne kwoty za gaz.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#KrzysztofTruskolaski">Szanowni Państwo! Wiecie, ile w 2021 r. zarobił prezes PGNiG-u? Pan Paweł Majewski zarobił 1170 tys. zł. Średnio wychodzi to prawie 100 tys. zł miesięcznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#KrzysztofTruskolaski">Większość Polaków nie zarabia tyle w całym roku. A pan Perkowski Robert, wiceprezes do spraw…</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Konrad Frysztak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękujemy panu posłowi. Dziękuję, panie pośle, serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Konrad Frysztak.</u>
          <u xml:id="u-320.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#KonradFrysztak">Co to za praktyki, żeby mikrofon wyłączyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Słucham? Czy pan chciał coś powiedzieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#KonradFrysztak">Panie Marszałku! Na początek zapytam, co to za praktyki, że pan mikrofon wyłącza w trakcie mówienia zdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę pana, może pan posłuchać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#KonradFrysztak">Ale ponieważ nie będę z panem…</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ale ja będę z panem polemizował. Umówiłem się z tą salą godzinę temu co do zasad…</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale czas trzeba wstrzymać.)</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Tak, czas wstrzymamy.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">…i sala się na to zgodziła. Zgodziła się sala na to, że jak mija czas, będę najpierw zwracał uwagę i przypominał o tym, a potem wyłączał mikrofon. W związku z tym jakby pan mógł się zająć swoją misją, a nie zwracać mi uwagę, byłbym wdzięczny.</u>
          <u xml:id="u-326.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Konrad Frysztak.</u>
          <u xml:id="u-326.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#KonradFrysztak">Pragnę panu zwrócić uwagę, że to my, posłowie, wybieramy pana na wicemarszałka. To tak na początek.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#KonradFrysztak">Szanowni…</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę pana, jeszcze raz pana proszę, żeby pan zaczął wypowiadać się na temat.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#KonradFrysztak">Ciekawe praktyki w tej Izbie występują.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#KonradFrysztak">Szanowni Państwo! Państwo Ministrowie! Niewielu polityków Prawa i Sprawiedliwości jest dzisiaj podczas debaty. Ja w pewien sposób odwołam się do tego, co mówił mój przedmówca, pan poseł Truskolaski. Nadal w radiu można usłyszeć reklamy, w których informujecie, że pomagacie Polkom i Polakom przetrwać zimę, że jest dopłata do węgla — tego węgla na razie nadal jeszcze brakuje — że jest dopłata do innych paliw. Ale nie dopłacacie do gazu. Zwracam uwagę, że o ile już ta zima trwa i piece gazowe są odkręcone, bo trzeba się dogrzewać, to za chwilę, bo za niespełna 30 dni VAT wzrośnie o 23%, czyli dodatkowo dociążycie nasze budżety, budżety Polek i Polaków podatkiem VAT, który będzie waszym dochodem. To wy jako polskie państwo znowu będziecie mieli z tego dodatkowe wpływy do budżetu. Czyim kosztem? Kosztem Polek i Polaków, bo to przecież my ten VAT jako część składową rachunku płacimy, a on jest bezpośrednio przychodem państwa.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#KonradFrysztak">Szanowni Państwo! Apeluję do was o to, po pierwsze, by uregulować cenę w taki sposób, by ona była trwała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#KonradFrysztak">Po drugie, byście przedłużyli, żeby nie obowiązywał…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Karolina Pawliczak.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle, jeszcze raz serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#KonradFrysztak">…23-procentowy VAT na gaz. To bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł, posłanka Karolina Pawliczak, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-334.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Niech pan to zgłosi pani marszałkini Kidawie-Błońskiej, bo takie ustaliliśmy zasady.</u>
          <u xml:id="u-334.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-334.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale pani marszałek nie wyłącza.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#KarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Doceniam projekt ustawy, który w tej niezwykle trudnej sytuacji gospodarczej kraju, do której zresztą sami doprowadziliście, przyznaje określone wsparcie w obszarze zamrożenia cen energii, niemniej jak każdy wasz projekt wymaga on doprecyzowania. Dlaczego zatem, pytam, przy dziś tak drastycznie wysokich kosztach nie objęto wsparciem podmiotów prowadzących działalność sportową. Chodzi głównie o baseny, a także o pozostałą infrastrukturę, również w obszarze jednostek samorządowych. Dlaczego wyłączyliście państwo te podmioty, gdy ich przyszłość stoi pod ogromnym znakiem zapytania? Tak jak przyszłość drobnych i średnich przedsiębiorstw, których los również jest bardzo niepewny. A szacunki ekspertów pokazują, że na koniec 2022 r. może upaść prawie 250 tys. firm.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#KarolinaPawliczak">Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wysokie ceny energii, gazu, paliwa doprowadzają do bankructwa dziesiątki tysięcy przedsiębiorstw, w tym mikroprzedsiębiorstw. Te wysokie ceny również przyczyniają się do gigantycznej biedy Polaków. Samorządy, organizacje, wiele organizacji, przedsiębiorcy, a także spółdzielnie mieszkaniowe dostają gigantyczne rachunki, czasami o kilkaset procent większe.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#KrzysztofGrabczuk">W tym samym czasie, kiedy upadają przedsiębiorcy, przedsiębiorstwa, kiedy sytuacja wielu polskich rodzin jest wręcz dramatyczna, spółki Skarbu Państwa zarabiają miliardy, zarządy tych spółek zarabiają miliony. Jak to jest możliwe, że dzisiaj cena ropy, baryłki ropy na giełdach światowych jest niższa, niż była przed wojną w Ukrainie, a ceny na naszych stacjach paliw biją wszelkie rekordy? Do tego jeszcze za kilkanaście czy za kilkadziesiąt dni będzie kolejna podwyżka. Nie ma na to zgody. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Gabriela Lenartowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#GabrielaLenartowicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#GabrielaLenartowicz">Tę kolejną tarczę rząd chce finansować oczywiście głównie za pomocą instrumentów dłużnych o bliżej niewykazanej kwocie, ale nie tylko. Chce także ją sfinansować ze środków z tytułu handlu emisjami w 2023 r. W projekcie ustawy budżetowej zaplanowano 23,5 mld zł z tego tytułu. Ale nie możemy się dowiedzieć, ile z tych 23,5 mld, a pewnie będzie więcej, trafi — i dlaczego — nie bezpośrednio do budżetu, gdzie te pieniądze będą, ale znowu do funduszu COVID-owego. Dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#GabrielaLenartowicz">Tylko po to żeby wyprowadzić te pieniądze poza budżet i dysponować nimi poza kontrolą.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#GabrielaLenartowicz">Swoją drogą, chciałam jeszcze zadać dodatkowe pytanie odnośnie do tej genialnej ustawy o rynku gazu. Jak się ma rynek gazu i wrażliwi odbiorcy, w związku z dramatyczną sytuacją na tym rynku, do sytuacji zwierząt cyrkowych? Bo to także regulujecie w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska panią minister Annę Łukaszewską-Trzeciakowską o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Po kolei. Jeżeli chodzi o pytanie, czemu nie wspieramy Polaków w zakresie dopłat do gazu, dlaczego w tej chwili nie dopłacamy do gazu, to przypominam szanownym państwu, że 26 stycznia państwo na tej sali głosowali nad ustawą, która to wsparcie Polakom do końca tego roku gwarantowała i gwarantuje. Gdyby nie ta ustawa, to już w tej chwili ceny byłyby zupełnie inne, tak jak zupełnie inne ceny obowiązują w całej Europie. Jeżeli chodzi o ceny gazu, jesteśmy trzecim najtańszym krajem w Europie właśnie dzięki temu wsparciu, o które pytał również pan poseł Gawęda. Od 26 stycznia do końca tego roku wszyscy obywatele, wszystkie gospodarstwa domowe oraz podmioty wrażliwe z precyzyjnie określonej listy są tym wsparciem objęci. Ta ustawa w całej tarczy energetycznej, chroniącej Polaków przed wojną energetyczną, jest procedowana jako końcowa, domykająca właśnie dlatego, że 26 stycznia nad tym rozwiązaniem państwo głosowaliście. Tam jest też lista podmiotów, które są tym objęte, poza gospodarstwami domowymi. Państwo również nad tą listą wtedy głosowali. Tam jest precyzyjnie określone, kogo ta tarcza obejmuje.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Dla porządku dodam, że 9 mld już zostało wypłacone spółkom obrotu w ramach rekompensat. Oczywiście jest również wsparcie w zakresie obniżek akcyzy i VAT-u — tak długo, jak długo Unia na to pozwala. Proszę państwa, to unijne listy, unijne oficjalne pisma wskazujące, że jeżeli nie podniesiemy, nie przywrócimy VAT-u na paliwa gazowe, to za chwilę zostaniemy objęci karami na poziomie unijnym, spowodowały, że w przyszłym roku ten VAT zostanie dodany do cen paliw gazowych. Dlatego na pytanie, dlaczego wszystkich nie chronimy, odpowiadam: chronimy wszystkich Polaków, od 26 stycznia tego roku, i państwo nad tym głosowali.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o te rekompensaty, o których mówiłam, wypłacane spółkom obrotu, to jest to, proszę państwa, dokładnie taka sama sytuacja — państwo udają, że tego nie rozumieją, albo tego nie rozumieją, to wytłumaczę — jak na rynku energii. Czym innym jest wytwarzanie, a czym innym jest obrót. W tej chwili na polskim rynku funkcjonują 52 bądź 53 spółki obrotu. PGNiG jest wśród nich jedną z największych, ale nie jest jedyną spółką. Są 53 spółki. Wszystkie te spółki będą dostawały rekompensatę za różnicę między taryfą, którą zatwierdzi regulator, czyli URE, a ceną maksymalną, która jest w tej ustawie. To jest dokładnie taka sama cena, jak w tym roku — 200,17 zł.</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeden z panów posłów prosił, żeby przeliczyć to na metry sześcienne. Nie da się, proszę państwa, bo jest współczynnik konwersji. Możecie zobaczyć na stronach Polskiej Spółki Gazownictwa, że te współczynniki są różne w zależności od części kraju i że ten gaz ma różne poziomy energetyczności, dokładnie tak samo jak paliwo węglowe, które też ma różne poziomy energetyczności. W związku z tym byłoby niesprawiedliwe, gdyby gaz mniej energetyczny w metrach sześciennych kosztował tyle samo co bardziej energetyczny. Dlatego współczynnik konwersji przekłada to na kilowatogodziny i megawatogodziny. Gdybyście państwo zechcieli zerknąć na swoje własne rachunki za gaz, jeżeli takie posiadacie, to tam jest to dokładnie opisane. Służę linkiem do przykładowego rachunku, ale myślę, że każdy z państwa ma taki rachunek albo ma sąsiada albo kolegę, który ma taki rachunek. Warto to przeanalizować. Jakiś czas temu miałam przyjemność rozmawiać z jednym z państwa z opozycji. Miałam wrażenie, że pierwszy raz ogląda rachunek za energię. Może warto pierwszy raz zerknąć na rachunek za gaz. Wtedy nie mielibyście państwo tych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-341.4" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Było pytanie dotyczące ceny maksymalnej gazu na poziomie unijnym. Jesteśmy ogromnym zwolennikiem tego rozwiązania. Co więcej, Polska zawiązała z 15 innymi krajami dosyć skuteczną koalicję, jeśli chodzi o cenę maksymalną importowanego do Unii Europejskiej gazu jako warunek uspokojenia rynków europejskich. Tylko że zaproponowana za pierwszym razem przez Komisję cena 275 euro jest nieakceptowalna i spowodowała jedną rzecz: po jej wskazaniu ceny na europejskich rynkach wzrosły mniej więcej o 10%. W tej chwili w Polsce cena gazu w kontrakcie BASE na przyszły rok to ok. 700 zł. To w przeliczeniu 149 euro. Komisja ogłasza, że na rynku europejskim gaz będzie miał cenę maksymalną, jeżeli przez 2 tygodnie osiągnie cenę 275 euro. To się w tym kraju nie zdarzyło. To jest trochę sztuczna bariera. Dlatego dalej pracujemy i przekonujemy naszych kolegów, że to musi być cena niższa, a nie wyższa niż obecna cena rynkowa, bo to byłoby bez sensu.</u>
          <u xml:id="u-341.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Baseny, baseny, pani minister.)</u>
          <u xml:id="u-341.6" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o to, kto został tym objęty, to wskazałam to państwu bardzo dokładnie.</u>
          <u xml:id="u-341.7" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o pytania dotyczące zużycia w Polsce, to w tej chwili jest ono zredukowane mniej więcej o 17% versus zeszły rok, natomiast widzimy, że z powrotem wzrasta i zaczyna osiągać poziomy wcześniejsze. Polski rynek się trochę uspokoił. Ewidentnie widzę, że przemysł zaczyna zużywać podobne ilości, co wcześniej, mimo że latem mieliśmy redukcję w okolicach 40%. Mówię z głowy. Jeżeli jest potrzebna dokładna informacja, to proszę zapytać, odpowiem na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-341.8" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o to, czy jesteśmy w stanie poradzić sobie bez gazu, który płynie do nas rewersami z Niemiec, to tak, proszę państwa, jesteśmy. Mimo że pan poseł był uprzejmy mnie prosić, żebym nie wspominała o Baltic Pipe, zamierzam wspominać o Baltic Pipe, o interkonektorach na południowej granicy, o interkonektorze na północnej granicy, o terminalu, bo to wszystko sprawia… Dlatego że to są kierunki, z których gaz płynie. I to nie my domagamy się obowiązkowej solidarności w dostawach gazu. To nie jest nasza inicjatywa, to jest inicjatywa naszych zachodnich sąsiadów. Raczej oni martwią się o to, co zdarzy się, kiedy gaz przestanie płynąć do nich, do Rosji, i to oni raczej chętnie dzieliliby się z nami, dzieliliby się z nami naszym gazem.</u>
          <u xml:id="u-341.9" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Ja jest absolutnie spokojna, że nawet przy zupełnym zaprzestaniu importu przez rewers na interkonektorze z Niemcami Polacy są bezpieczni, nasze dostawy gazu są bezpieczne i nie musimy… To nie my tej solidarności wymuszonej się domagamy, bojąc się odcięcia od taniego i pewnego gazu z rosyjskiej rury, jak niektórzy mówili. My jesteśmy zabezpieczeni.</u>
          <u xml:id="u-341.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-341.11" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Co zostało objęte? O tym też już mówiłam. Spółki wydobycia i różnica…</u>
          <u xml:id="u-341.12" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Chciałabym, żebyście państwo bardzo dobrze zrozumieli ten mechanizm. On jest co prawda podobny do tego, który jest zastosowany w energii elektrycznej, ale nie zawadzi go jeszcze raz powtórzyć. Mianowicie, proszę państwa, spółki wytwarzania, niezależnie od tego, czy mówimy o energii elektrycznej, czy o gazie w tym przypadku — to się oczywiście troszkę różni, ale sam mechanizm jest podobny — będą miały CAP na cenę wytwarzania i będą musiały się podzielić dywidendą wojenną, która się w całej Europie wydarzyła.</u>
          <u xml:id="u-341.13" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Identyczne rozwiązanie z naszym rozwiązaniem — o tym piszę na Twitterze, o tym mówię w wywiadach, o tym mówię również państwu — zastosowała w tej chwili Austria. Tam nadmiarowe przychody są z rynku zdejmowane, a redystrybuowane, pokrywane są straty, które będą spółki obrotu… Przypominam, że na polskim rynku jest ponad 50 spółek obrotu: jest włoska, jest niemiecka, są polskie, są samorządowe, są prywatne, są Skarbu Państwa. Wszystkie te spółki otrzymują taryfy, które zatwierdza prezes URE w grudniu. Różnica między taryfą zatwierdzoną w uzasadnionych kosztach… Zysk nadmiarowy to zupełnie kto inny generuje. W związku z tym państwo nie rozumieją, że spółka wytwarzania będzie miała CAP na cenę sprzedaży, na cenę oferowania na rynku, a spółka obrotu — zwracane różnice między ceną taryfową a ceną maksymalną dla gospodarstw domowych. W związku z tym nikt tego w taryfach w sposób oczywisty uwzględniać nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-341.14" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o małe i średnie przedsiębiorstwa, o które państwo również pytali, mimo że ja wczoraj o tym dosyć jasno mówiłam, to powtórzę jeszcze raz. To jest pomoc publiczna, która nie jest uzgodniona z Unią Europejską, która byłaby zarzutem nieuprawnionej pomocy publicznej i od niej będą… Narazilibyśmy na karę nie tylko siebie jako państwo, ale również te podmioty, które by z takiej pomocy, nieuzasadnionej, nieuprawnionej pomocy publicznej skorzystały. DigComp jest bardzo stanowczy w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-341.15" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Do pana posła Neumanna, jeżeli jest na sali: wczoraj odpowiadałam na to pytanie. Odpowiem jeszcze raz dzisiaj. Pytał, dlaczego nie zastosowaliśmy tego rozwiązania w energii elektrycznej. Mówił, że on to konsultował, potem my to wprowadziliśmy. Funkcja czasu jest tu zasadnicza. My wprowadziliśmy to dzień po tym, jak zgodziła się na to Unia Europejska. Następnego dnia taka legislacja była w Sejmie. W tej chwili apelujemy. Tak jak wtedy mówiliśmy: pomóżcie nam na poziomie europejskim rozwiązać problem energii elektrycznej i zgody na to, żeby wesprzeć małe i średnie przedsiębiorstwa, tak teraz powtórzę to samo. I jeżeli za 4 tygodnie, 6 tygodni, 2 miesiące okaże się, że na poziomie Unii Europejskiej taka zgoda jest, to my niezwłocznie z taką legislacją wrócimy. Nie dlatego, że nagle spodobał nam się pomysł posła Neumanna, tylko dlatego, że możemy. Po prostu. I nikomu nie grożą za to kary. Chciałabym, żeby to też bardzo wyraźnie wybrzmiało.</u>
          <u xml:id="u-341.16" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Było pytanie: Co robiliście państwo od stycznia? 26 stycznia — ustawa gazowa, potem kilka razy przedłużona tarcza antyinflacyjna. O to pytał pan poseł. Cztery razy była obniżana cena VAT-u i akcyzy. Samorządy oczywiście — też odpowiadam panu posłowi — dostają za obsługę tych wniosków stosowne wynagrodzenie w wysokości 2%.</u>
          <u xml:id="u-341.17" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">A dodatkowe wsparcie dotyczące refundacji VAT-u dla najbardziej wrażliwych gospodarstw domowych to jest dokładnie ta sama grupa, która została objęta dodatkiem osłonowym. I wtedy państwo nie negowali tego, że jest bardzo specyficzna grupa gospodarstw bardzo wrażliwych, która wymaga dodatkowego wsparcia, tego ponad to, które dostajemy wszyscy. To jest dodatek osłonowy i to jest ta sama grupa, która w tej chwili tym dodatkowym, dedykowanym wsparciem została objęta. Ale to nie znaczy, że reszta z nas nie została objęta, bo wszyscy jesteśmy beneficjentami mrożenia ceny gazu i zablokowania ceny gazu na określonym poziomie od 26 stycznia 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-341.18" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Baseny.)</u>
          <u xml:id="u-341.19" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Widzę pana posła i zaraz do tego dojdę.</u>
          <u xml:id="u-341.20" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli jeszcze chodzi o to, co robiliśmy, w tym czasie wprowadziliśmy pełną przepustowość Baltic Pipe, mimo że była planowana na koniec tego roku. Ona zdarzyła się już w kwietniu, bo musiała, bo wtedy został odcięty nam, nie z naszej woli, gaz rosyjski. To nie jest źle, tylko pokazuję, że ten sukces był kilka miesięcy wcześniej, niż był planowany. Duże osiągnięcie logistyczne.</u>
          <u xml:id="u-341.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-341.22" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">O tym się nie mówi, bo to, co nam się udaje, to się przemilcza.</u>
          <u xml:id="u-341.23" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">W sierpniu — kolejna ustawa dotycząca bezpieczeństwa gazowego, dotycząca zapełnienia magazynów, dotycząca obliga na rynku gazu. Też przeszła bez echa, nie budziła emocji. W lipcu — węgiel, w sierpniu — ciepłownictwo, drewno kawałkowe, pellet, gaz skroplony, olej. We wrześniu — dwie ustawy dotyczące energii elektrycznej: ta mrożąca rachunki do określonych limitów zużycia i ta gwarantująca cenę maksymalną ponad limity zużycia dla jednostek samorządu terytorialnego i dla małych i średnich przedsiębiorstw, przypominam: niezwłocznie po tym, jak dostaliśmy taką możliwość na poziomie europejskim.</u>
          <u xml:id="u-341.24" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Równolegle wprowadziliśmy rozporządzenie dotyczące rynku bilansującego energii elektrycznej, które wydatnie zmniejszyło zaszywanie w cenie oferowanej na rynku bilansujących wszelkich ryzyk. To spowodowało, że szaleństwo 19 sierpnia i późniejsze, czyli sierpniowe ceny, piki na rynkach się uspokoiły. To był pierwszy z kroków, którego celem ostatecznym jest to, żeby ograniczyć ceny energii elektrycznej, nośników paliw i gazu dla wszystkich, dla każdego, kto jest tym dotknięty, a dotknięci jesteśmy wszyscy dokładnie tak samo jak całą wojną energetyczną Putina.</u>
          <u xml:id="u-341.25" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeszcze dodatkowy element dotyczący pytania kogoś z państwa: Jak to jest, że cena baryłki ropy w tej chwili spada, a ceny na stacjach benzynowych jeszcze pozostają? To jest dokładnie tak samo jak w sytuacji, w której… Ci sami państwo posłowie bardzo często pytają mnie, jak to jest, że cena energii, którą zakontraktował jakiś samorząd po 2,5 tys. obowiązuje, a w tej chwili jest 500. Bo ten samorząd zawarł kontrakt na rok, 2 lata, 1,5 roku, 9 miesięcy w określonym czasie z określonym założeniem, że chce się czuć bezpiecznie, chce zapewnić swoim odbiorcom określony wolumen energii. Te kontrakty są z reguły nie na tydzień i nie na pół, tylko na dłuższy okres, w związku z tym cena paliwa, która jest na końcu, na stacji benzynowej, jest wypadkową wielu czynników, np. ceny frachtu morskiego, która niesamowicie wzrosła, a o tym się zapomina, ceny wszystkich strumieni, z których czerpie się surowiec, ceny przeróbki i funkcji czasu. O tym też trzeba pamiętać i w sposób taki dosyć populistyczny tego nie adresować.</u>
          <u xml:id="u-341.26" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Najchętniej pomogłabym, proszę państwa, wszystkim, którym mogę pomóc. Nie jest prawdą, że nie myślimy o tym, jakie rozwiązania dla nieobjętych tymi rozwiązaniami zastosować. Myślimy. Mam nadzieję, że niedługo uda się nam coś na ten temat powiedzieć publicznie, ale musimy mieć w świadomości, że jest tutaj bezwzględna dominanta w postaci unikania kar nie tylko dla strony rządowej, ale również dla potencjalnych beneficjentów.</u>
          <u xml:id="u-341.27" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Baseny, baseny.)</u>
          <u xml:id="u-341.28" who="#AnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-341.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-341.30" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Pani minister, co z basenami?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-342.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r. (druki nr 2812 i 2819).</u>
          <u xml:id="u-342.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Krzysztofa Lipca o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-342.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jednocześnie państwa informuję, że dostałem informację, że Konwent Seniorów podjął decyzję o odwołaniu jutrzejszego posiedzenia Sejmu. Dzisiaj są głosowania między godz. 20.30 a godz. 22.30.</u>
          <u xml:id="u-342.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#KrzysztofLipiec">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#KrzysztofLipiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę powiedzieć, że w dniu wczorajszym na posiedzeniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka rozważaliśmy przedstawiony przez posłów Prawa i Sprawiedliwości projekt ustawy w sprawie zaniechania ścigania samorządowców w związku z podejmowanymi decyzjami w kontekście organizacji wyborów prezydenckich w 2020 r. Na posiedzeniu komisji była bardzo ciekawa polemika. Ścierały się poglądy zarówno zwolenników projektu ustawy, jak i tych, którzy są przeciwni tej ustawie. Oczywiście pojawiły się bardzo ciekawe głosy ze strony Ministerstwa Sprawiedliwości, jak i dyrektora departamentu prezydialnego Prokuratury Krajowej, które pewne kwestie rozjaśniły.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#KrzysztofLipiec">W każdym razie, jeśli chodzi o sam proces legislacyjny, komisja rozpatrzyła ten projekt, wprowadziła jedną poprawkę względem przedłożenia pierwotnego. Ta poprawka ma charakter redakcyjny. Polega na tym, że z tytułu ustawy i z art. 1 skreśla się sformułowanie „na urząd”, tak aby dostosować przepisy tej ustawy do regulacji innych ustaw, które stanowią o wyborze prezydenta Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#KrzysztofLipiec">Tak więc wnoszę do Wysokiego Sejmu o przyjęcie przedstawionego w stosownym druku sejmowym projektu ustawy w tej sprawie. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Lipiec, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#KrzysztofLipiec">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#KrzysztofLipiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość pragnę przedstawić nasze stanowisko wobec ustawy, która stanowi o tym, aby zaniechać ścigania samorządowców, którzy popełnili stosowne akty i prowadzili działalność związaną z przeprowadzeniem wyborów na urząd prezydenta w 2020 r. w sytuacji dosyć szczególnej, bo wtedy była pandemia.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#KrzysztofLipiec">Chcę powiedzieć, że my ten projekt ustawy nadal popieramy. W dniu wczorajszym ten projekt ustawy został w sposób szczegółowy omówiony, przedstawiony. Mogę tylko jeszcze dopowiedzieć tyle, że rzeczywiście nie powinno być w Rzeczypospolitej takich sytuacji, że osoby, które przestrzegają…</u>
          <u xml:id="u-345.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Jaśkowiak: Że robi się wybory bez podstawy prawnej.)</u>
          <u xml:id="u-345.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest sprawozdanie. Pan jest sprawozdawcą, a nie…)</u>
          <u xml:id="u-345.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-345.6" who="#KrzysztofLipiec">Może zajęlibyście się państwo jednak tym, co się dzieje tutaj, na tym posiedzeniu, i wtedy wiedzielibyście, o czym tutaj jest mowa.</u>
          <u xml:id="u-345.7" who="#KrzysztofLipiec">Chcę powiedzieć tak, że…</u>
          <u xml:id="u-345.8" who="#komentarz">(Poseł Jan Szopiński: Proszę nie obrażać. Ja tu cały czas jestem, nawet wczoraj wieczorem byłem.)</u>
          <u xml:id="u-345.9" who="#KrzysztofLipiec">Ale był pan przed chwileczką świadkiem wypowiedzi, które idą jednak w inną stronę. Dobrze, bardzo proszę o to, żeby pozwolić mi się wypowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-345.10" who="#KrzysztofLipiec">Nie może tak być w Rzeczypospolitej, żeby osoby, które dochowują konstytucyjnych wartości związanych z przeprowadzeniem wyborów na urząd prezydenta w sytuacji szczególnej… Tymi wartościami jest kwestia dotycząca ochrony zdrowia osób, które mogłyby być narażone na dodatkowe kłopoty w kontekście panującej pandemii. Drugą wartością konstytucyjną jest kwestia związana z tym, że aby zachować ciągłość władzy urzędu prezydenta, należało przeprowadzić wybory. Stąd też w sytuacji nadzwyczajnej były przygotowane stosowne projekty ustawy.</u>
          <u xml:id="u-345.11" who="#KrzysztofLipiec">Ta ustawa tak naprawdę weszła w życie 9 maja, a więc dzień przed wyborami, chociaż mogła znacznie wcześniej stać się aktem powszechnie obowiązującym. Nie stało się tak jednak z tego względu, że prace w Senacie trwały zbyt długo. Czas, w jakim to wszystko było procedowane, był czasem naprawdę wyjątkowym.</u>
          <u xml:id="u-345.12" who="#KrzysztofLipiec">Z drugiej zaś strony chcę jeszcze dopowiedzieć o jednej kwestii w kontekście zapadających wyroków. Tych wyroków było niewiele, tak naprawdę był chyba jeden. On był związany z tym, że sąd mocą wyroku postanowił umorzyć warunkowo postępowanie wobec jednego z wójtów. Tak naprawdę wczoraj ta kwestia była bardzo szczegółowo rozpatrywana właśnie na posiedzeniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Wynika z tego, że tak naprawdę sądy nawet nie miały podstaw prawnych ku temu, żeby wszcząć postępowanie, z tego względu, że sądy pracowały w oparciu o subsydiarny akt oskarżenia, który był skierowany przez jedną z organizacji pozarządowych, która to organizacja tak naprawdę nie miała legitymacji procesowej ku temu, aby uczestniczyć w procesie karnym z pozycji oskarżyciela, oskarżyciela subsydiarnego w tej materii. Ta organizacja była instytucją zawiadamiającą prokuraturę, natomiast nie była instytucją, która posiadałaby status pokrzywdzonego. Tak więc już z tego samego, z samej tej procedury tak naprawdę te wyroki powinny być poddane procedurze badania w Sądzie Najwyższym o stwierdzenie nieważności takiego wyroku, bo ten wyrok nie ma żadnego oparcia w polskim ustawodawstwie.</u>
          <u xml:id="u-345.13" who="#KrzysztofLipiec">Tak więc wnoszę o to, żeby Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy, który został zawarty w druku sejmowym przedstawionym przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Waldy Dzikowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WaldyDzikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj na posiedzeniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, po pierwsze, dowiedzieliśmy się od pana ministra Warchoła, że te wyroki, które były wydawane przez sądy na rzecz wójtów, burmistrzów, którzy przekazali spisy wyborców, były wydawane przez tzw. sądy kapturowe według jego definicji, czyli tak naprawdę procesy odbywały się, cytując definicję, co to są sądy kapturowe, w tajemnicy, bez udziału obwinionego. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#WaldyDzikowski">Po drugie, dowiedzieliśmy się, że jest to projekt ustawy abolicyjno-amnestyjnej, a z uzasadnienia wynika czy w ogóle w tym uzasadnieniu kwestionuje się wprost linię orzeczniczą sądów, mówiąc, że w ogóle się myliły, że w ogóle wydały złe wyroki. To jest coś nieprawdopodobnego, bezczelnego i skandalicznego, jak wychodzi poseł, ustawodawca i mówi, że sądy wydały zły wyrok i w ogóle o co tym paniom i panom sędziom chodzi.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#WaldyDzikowski">To jest coś niewiarygodnego. Ustawodawca. A gdzie jest trójpodział władzy? Chociaż odrobinę szacunku do tego państwa, panie pośle, odrobinę.</u>
          <u xml:id="u-347.4" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: A prokuratura polityczna?)</u>
          <u xml:id="u-347.5" who="#WaldyDzikowski">Mówi pan o swojej? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-347.6" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Nie, bo to też szacunek.)</u>
          <u xml:id="u-347.7" who="#WaldyDzikowski">Przechodzę dalej. Po trzecie, także dowiedzieliśmy się od pana ministra, że tak naprawdę to popełnili przestępstwa ci… Dwustu siedemdziesięciu kilku przekazało rejestry wyborców…</u>
          <u xml:id="u-347.8" who="#WaldyDzikowski">Nie przeszkadzaj mi, kolego.</u>
          <u xml:id="u-347.9" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Oj, Waldi, Waldi.)</u>
          <u xml:id="u-347.10" who="#WaldyDzikowski">…przekazało spisy wyborców, a ponad 2200 zachowało się zgodnie z prawem i z konstytucją i nie przekazało spisu wyborców operatorowi, czyli listonoszowi, do przekazania pakietów wyborczych. Tak naprawdę to oni powinni być oskarżeni. Spytałem pana ministra, czy w takim razie przygotowuje projekt ustawy w imieniu sądów powszechnych, który wyda wyroki na tych 2200 wójtów, burmistrzów, prezydentów, którzy nie przekazali. To jest coś nieprawdopodobnego, co wczoraj się działo. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-347.11" who="#WaldyDzikowski">Żeby przejść do tych genialnych wniosków, przedstawię państwu pewien kalendarz, historię, jak do tego doszło. Otóż jest 16 kwietnia 2020 r. Pan premier Morawiecki wydaje decyzję, która, że tak powiem, nakazuje przeprowadzenie wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej Poczcie Polskiej. Na podstawie art. 11 ust. 1 w związku chyba z ust. 2a i 3 ustawy o przeciwdziałaniu COVID-19 nakazuje Poczcie Polskiej, operatorowi, przeprowadzenie całych wyborów w oparciu o ustawę anty-COVID-ową. Wyobrażacie sobie państwo ten paradoks prawny? Nie uchylono Kodeksu wyborczego, nie uchylono także wszystkich działań związanych z tą procedurą, nic nie uchylono. Dokładnie do tego uprawnione organy powinny być upoważnione.</u>
          <u xml:id="u-347.12" who="#WaldyDzikowski">I jeszcze jedno. Pan premier doskonale wiedział, wydając tę decyzję, że została uchwalona ustawa z 16 kwietnia, z tegoż samego dnia, która weszła w życie 18 kwietnia, która znosi wybory — już nawet nie chcę mówić: korespondencyjne, więc niech będzie: kopertowe, bo to uwłacza wyborom korespondencyjnym — kopertowe, stanowiąca, że nie można przeprowadzać tych wyborów, jak jest pandemia, po prostu nie wolno. Nie znosi też Kodeksu wyborczego. Pan premier, wiedząc o tym, że prawdopodobnie nie będzie pandemii, dba o życie i zdrowie Polaków, zakazując Poczcie Polskiej przeprowadzenia wyborów kopertowych.</u>
          <u xml:id="u-347.13" who="#WaldyDzikowski">Wyobrażacie sobie państwo tę schizofrenię prawną? Co to znaczy? Oczywiście tę schizofrenię prawną 15 września, o której za chwilę powiem, przedstawił Wojewódzki Sąd Administracyjny, mówiąc o rażącym naruszeniu prawa, jeżeli chodzi o tę decyzję. Rzeczywiście 28 kwietnia rzecznik praw obywatelskich zaskarżył ową decyzję, a 15 września WSA — Wojewódzki Sąd Administracyjny z siedzibą w Warszawie wydał wyrok, panie pośle. My się zastanawiamy w swojej pracy poselskiej, jak przychodzą do nas ludzie, czy czasem nie naruszamy swoich obowiązków poselskich, pisząc pisma, nie wiem, do prokuratury, Policji czy też sądów, już nie mówiąc o sądach, żeby nie narazić się na zarzut przekroczenia swoich uprawnień poselskich. A tu?</u>
          <u xml:id="u-347.14" who="#WaldyDzikowski">W związku z tym jest to rażące naruszenie prawa, mianowicie art. 7 i art. 127 konstytucji, czyli przepisów o prawie i obowiązku działania w granicach prawa, naruszenie prawa do wyborów powszechnych, równych, bezpośrednich i tajnych, art. 137 i art. 187 Kodeksu wyborczego, czyli o PKW i KBW, a także art. 6 k.p.a., art. 5 ustawy o Radzie Ministrów, mówiącego, jakie uprawnienia ma premier ministrów. Nic mu do wyborów, które powinny być przeprowadzone w trybie Kodeksu wyborczego. Swoją decyzją oraz ponaglaniem przez wojewodów pan premier podsycał atmosferę i prowokował, że tak powiem, do popełnienia przestępstwa ponad 270 burmistrzów, wójtów i prezydentów.</u>
          <u xml:id="u-347.15" who="#WaldyDzikowski">Panie Marszałku! W imieniu swojego klubu Koalicji Obywatelskiej składam wniosek o odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-347.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Wiesława Szczepańskiego z Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zanim pan poseł Szczepański zabierze głos, chciałbym przywitać wycieczkę grupy seniorów z Białogardu z panią burmistrz Emilią Bury na czele.</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Witam państwa serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-348.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">A która z pań jest panią Emilią Bury?</u>
          <u xml:id="u-348.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Witamy panią serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-348.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Wiesław Szczepański, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-348.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WiesławSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie w imieniu klubu Lewicy nasze stanowisko odnośnie do poselskiego projektu ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r., druki nr 2812 i 2819.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#WiesławSzczepański">To już drugi projekt ustawy, który Prawo i Sprawiedliwość składa w tej sprawie. Przypomnę, że poprzedni na początku listopada został wycofany z laski marszałkowskiej. Obecny projekt wpłynął do Sejmu w dniu 29 listopada i już po 1 dniu odbyło się jego pierwsze czytanie, potem szybka ścieżka legislacyjna i wczoraj Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka przyjęła sprawozdanie, które dzisiaj mamy rozpatrywać.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#WiesławSzczepański">Prawo i Sprawiedliwość, mając w swojej nazwie piękne słowa, w sposób bardzo szybki stara się wybielić wszystkich tych, którzy niestety wtedy złamali prawo. Korespondencyjne wybory miały się odbyć 10 maja 2022 r. w okresie masowej pandemii. Premier 16 kwietnia 2022 r. wydał decyzję powierzającą organizację głosowania korespondencyjnego Poczcie Polskiej. Protestowali przeciwko temu samorządowcy, protestowali również politycy, ale niestety protesty na nic się nie zdały. Rzecznik praw obywatelskich alarmował, że nie wolno narażać zdrowia obywateli. Prawo przewiduje za to odpowiedzialność karną. Ostatecznie do wyborów nie doszło, a Poczta Polska wystawiła Krajowemu Biuru Wyborczemu faktury za ponad 50 mln zł, za które do dzisiaj nie otrzymała wszystkich środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#WiesławSzczepański">Jak wiemy, we wrześniu 2020 r. — mówił o tym mój przedmówca — Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał decyzję premiera z 16 kwietnia tego roku za wydaną z rażącym naruszeniem prawa, jednocześnie orzekając, że Poczta Polska nie miała dostatecznych kompetencji, aby ją wykonać. Jak argumentował w swym orzeczeniu sąd administracyjny, decyzja wydana na podstawie ustawy COVID-owej była niewykonalna i jej niewykonalność miała charakter trwały.</u>
          <u xml:id="u-349.4" who="#WiesławSzczepański">Zapadł w tej sprawie również prawomocny wyrok Sądu Okręgowego w Poznaniu podtrzymujący wyrok Sądu Rejonowego z Wągrowca uznający jednego z samorządowców za osobę winną przekroczenia prawa. Jednocześnie w tym wyroku powiedziano, że przekazanie naszych danych osobowych niestety jest niezgodne z prawem.</u>
          <u xml:id="u-349.5" who="#WiesławSzczepański">Procedowana dzisiaj ustawa zakłada, że wójt, burmistrz lub prezydent miasta, który w czasie stanu pandemii przekazał Poczcie Polskiej spis wyborców w związku z wyborami na urząd prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w 2020 r., nie popełnił przestępstwa. Trwające postępowania w takich sprawach mogą być umorzone, a zapadłe wyroki — zatarte. Jednocześnie podjęto decyzję, że wszelkie te czynności po prostu powinny być z urzędu wszczynane ponownie przez sąd, który ten wyrok wydał, lub na wniosek prokuratora, a koszty oczywiście ma ponieść znowu Skarb Państwa.</u>
          <u xml:id="u-349.6" who="#WiesławSzczepański">Szanowni Państwo! Ta ustawa nigdy nie powinna znaleźć się w systemie. Abolicja 2.0 to niestety hucpa polityczna i szczyt bezprawia. W żadnym normalnym demokratycznym kraju, gdzie obowiązują standardy, nie przyjmuje się takich ustaw, które czyszczą przeszłość i wymazują zapisy bezprawia i grzechy władzy. Ten projekt ustawy posłów Prawa i Sprawiedliwości otwiera bowiem dzisiaj drogę bezprawia dla kolejnych ustaw. Nie ma możliwości, aby poprzez ustawy wymazywać wyroki sądów. Jeżeli, szanowni państwo, dzisiaj dyskutujemy nad ustawą, która ma uwolnić od odpowiedzialności osoby, które przekazały nasze dane, a więc samorządowców, którzy popełnili czyny niezgodne z prawem, to pytam, co będzie następne.</u>
          <u xml:id="u-349.7" who="#WiesławSzczepański">Jakie Prawo i Sprawiedliwość przyjmie ustawy na początku przyszłego roku, aby wyczyścić sobie przeszłość? To prokuratura powinna dzisiaj prowadzić działania w związku z wyborami powszechnymi, a sądy wydawać wyroki, a nie powinno się czyścić przeszłości, tego, co się po prostu stało. Niestety obecna prokuratura służy bardziej do oczyszczania przeszłości pana premiera, wicepremiera czy również wszystkich tych, którzy niestety przymuszali do tego, aby samorządowcy przekazywali te dane.</u>
          <u xml:id="u-349.8" who="#WiesławSzczepański">W związku z tym nie będę dzisiaj składał żadnych poprawek, dlatego że uważam, że w ustawie nie ma po prostu czego poprawiać. Tak jak mój poprzednik chciałem na ręce pana marszałka złożyć wniosek o odrzucenie tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#KrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#KrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Płonne były nadzieje, że zajęcie się tym projektem, nad którym procedujemy, przez komisję cokolwiek zmieni, i tak też jest w istocie. Nadal mamy projekt ustawy, który jest nie do przyjęcia w demokratycznym państwie prawnym, którego to projektu konstrukcja bulwersuje nie tylko prawników, nie tylko samorządowców, ale też zwykłych obywateli chcących żyć w państwie demokratycznym, w państwie, gdzie pewne standardy są szanowane, a nie uczestniczyć w życiu państwa, które zaczyna importować rozwiązania zza wschodniej granicy. W istocie ta ustawa, o której mówimy, ustawa zwana bezkarność+, jest czymś, czego by się nie powstydzili przywódcy krajów, które mają wielki problem z zachowaniem standardów państwa demokratycznego.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#KrzysztofPaszyk">Trudno po raz kolejny wymieniać dzisiaj te wszystkie prawne i formalne zastrzeżenia. Nie będę tego znowu powielał i powtarzał tych samych argumentów, które przedstawiano w pierwszym czytaniu. Natomiast w naszym kręgu kulturowym, w gronie państw demokratycznych nie przystoi ustawa, która zawiera taką konstrukcję jak ta, która została przedstawiona Wysokiej Izbie i w odniesieniu do której absolutnie żadnej refleksji ani zmiany nie ma.</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#KrzysztofPaszyk">Dlatego też podtrzymuję stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska i jasno deklaruję: absolutnie nie będziemy przykładać ręki do uchwalenia tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-351.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#RobertWinnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Słowo „prawica” powinno kojarzyć się z zasadami, a wy słowo „prawica” przez ostatnie lata zmieniliście w rynsztok. Posługując się tym terminem, proponujecie dzisiaj w tej Izbie po prostu coś, co jest karygodne, co jest wbrew jakimkolwiek zasadom cywilizowanego państwa prawnego czy w ogóle państwa cywilizowanego. Proponujecie bezkarność, i to bezkarność nie tylko rozumianą jako brak odpowiedzialności funkcjonariuszy publicznych za to, że rażąco złamali prawo, ale także bezkarność dla swoich wysokich urzędników z premierem Morawieckim i wicepremierem Sasinem na czele, dlatego że chcieliście zrobić coś, co było nie tylko bezprawne, ale i skrajnie nieodpowiedzialne.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#RobertWinnicki">Przeprowadzenie wyborów kopertowych w 2020 r. za pomocą niezorganizowanego systemu, skutkujące dziesiątkami, jeśli nie setkami, tysięcy prawdopodobnych skarg wyborczych z powodu tego, że ktoś nie dostał swojej koperty do głosowania, że koperty poszły na zły adres, z powodu wszystkich tych problemów techniczno-organizacyjnych spowodowałoby, gdybyście konsekwentnie przeprowadzili to szaleństwo, że wybory na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej byłyby kontestowane w kraju i za granicą, że byłby asumpt do tego, żeby podważać i stawiać znak zapytania w kwestii tego, czy Rzeczpospolita Polska ma legalnie wybranego prezydenta, ma legalnie wybraną głowę państwa.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#RobertWinnicki">To była skrajnie nieodpowiedzialna polityka, a teraz w skrajnie bandycki sposób, jeśli chodzi o legislację, chcecie ją zalegalizować. Miało być prawo i sprawiedliwość, szanowni państwo. 20 lat temu zbudowaliście tę partię na micie Lecha Kaczyńskiego walczącego o sprawiedliwość, o to, żeby przestępcy byli wsadzani, o to, żeby było państwo prawa. Robicie coś dokładnie przeciwnego, odwrotnego o 180 stopni. Wyście się tak zagalopowali w tej walce politycznej, że sięgacie do najgorszych standardów rządów Platformy, Lewicy, rządów swoich poprzedników. Spójrzcie w lustro. Niczym się od tych grup, które były odpowiedzialne za aferę Rywina, od tych grup, które na sztandarach miały Sławomira Nowaka i jego przekręty, nie różnicie i to jest wasza największa porażka. Waszą największą porażką jest to, że skompromitowaliście słowo „prawica” 7 latami takich właśnie rządów.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#TomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! To zły, skandaliczny projekt. Obóz władzy chce go jednak zamienić w ustawę w błyskawicznym tempie. Pan poseł sprawozdawca mnie sprowokował.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#TomaszZimoch">Panie pośle, nie przyjmują państwo żadnych argumentów, lekceważą nawet głos sejmowych legislatorów. Wczoraj na posiedzeniu komisji zlekceważone zostały właśnie słowa sejmowego legislatora, a one powinny nami wszystkimi wstrząsnąć. To ja przypomnę panu i wszystkim słowa sejmowego legislatora, pana mecenasa. One zresztą powinny być wyświetlane na jednym i drugim ekranie.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#TomaszZimoch">Ustawy przewidujące amnestię — mówił pan mecenas — są aktami wyjątkowymi, rzadkimi. Ostatnie tego typu kompleksowe rozstrzygnięcie przyjęto w 1989 r. Pod rządami obecnej konstytucji nie mieliśmy do czynienia z klasyczną, pełną abolicją, nie mieliśmy do czynienia także z taką formą amnestii. Akt abolicji przewiduje najczęściej przebaczenie i puszczenie w niepamięć określonych przestępstw, nie kwestionując jednocześnie działania władzy sądowniczej. Zazwyczaj działania sprawców pozostają czynami zabronionymi, a państwo decyduje, by ich nie ścigać i karać. A projekt — kontynuował legislator — zdaje się kłaść nacisk na kształtowanie nieprawidłowej linii orzeczniczej, błędną interpretację według państwa przepisów dokonywanych przez sądy. Celem projektu jest przesądzenie, że działania określonych osób były legalne, właściwe i prawidłowe. Tego typu rozstrzygnięcia parlamentu — to nadal słowa legislatora — mogą już budzić pewne wątpliwości w aspekcie zasady trójpodziału władzy, zasady sądowego wymiaru sprawiedliwości czy zasady legalizmu. Nie sposób stwierdzić, że akty amnestii czy abolicji są w świetle obowiązującej konstytucji niedopuszczalne, ale takie ustawy, amnestia i abolicja, powinny być uregulowane w sposób szczególnie precyzyjny i rozważny. I na zakończenie sejmowy legislator powiedział: w ocenie Biura Legislacyjnego właściwe by było poddanie projektu szczególnej analizie, czy ten projekt jest dopuszczalny w świetle polskiej konstytucji. I po tych słowach, proszę państwa, nastąpiła cisza, nie było żadnej refleksji. A później nastąpiła antylegislacja.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#TomaszZimoch">Panie Ministrze! Pan lubi sport. Grając antyfutbol, można znaleźć się wśród najlepszych 16 krajów świata, ale stosując antylegislację, będziemy daleko od światowej czołówki prawodawstwa.</u>
          <u xml:id="u-355.4" who="#TomaszZimoch">Koło Parlamentarne Polska 2050 składa ponowie wniosek o odrzucenie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-355.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Magdalena Sroka, Porozumienie.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#MagdalenaSroka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już kolejny raz próbujecie państwo wrzucić ustawę, która ma chronić swoich: bezkarność+. Wybory kopertowe były nielegalne. Już wtedy o tym mówiliśmy, Porozumienie bardzo głośno o tym mówiło i doskonale zdaje sobie sprawę, jakie działania podejmowaliście, żeby doprowadzić do nielegalnych wyborów kopertowych.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#MagdalenaSroka">270 samorządowców przekazało dane osobowe. Złamali prawo. Dzisiaj natomiast państwo chcecie przejąć rolę sądów i chcecie zdecydować o tym, kto odpowiada, a kto nie. A tak naprawdę chcecie ochronić premiera Morawieckiego, wiceministra Sasina, którzy przekroczyli swoje uprawnienia, działali bez podstawy prawnej.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#MagdalenaSroka">Dzisiaj ta ustawa uwłacza godności tej Izby. Nie możecie działać za sądy, chociaż bardzo chcielibyście. Porozumienie Jarosława Gowina oczywiście nie poprze tej ustawy, bo ona jest szkodliwa.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#MagdalenaSroka">Po was trzeba będzie dużo naprawiać. Wybory kopertowe postawiłyby Polskę w tym samym szeregu co Białoruś, jeśli chodzi o to, jak jest dzisiaj traktowana. Tak, mielibyśmy wybranego prezydenta, który byłby niepoważany, nieuważany. A wy dalej uważacie, że macie prawo uniewinniać swoich, występować w roli kogo? Najwyższych, wiedzących wszystko? Nie, szanowni państwo, na to nie powinno być miejsca w tej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-357.4" who="#MagdalenaSroka">Dlatego Porozumienie nie poprze tego bubla prawnego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-357.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów na urząd prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych na 10 maja 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#JarosławSachajko">Projekt dotyczy umorzenia wszystkich postępowań karnych niezakończonych prawomocnym wyrokiem sądu o przekroczenie uprawnień przez wójtów, burmistrzów, prezydentów miast, o czyn polegający na przekazaniu operatorowi pocztowemu spisu wyborców w związku z zarządzonymi na dzień 10 maja 2020 r. wyborami na urząd prezydenta. A w przypadku prawomocnego skazania — zatarcia skazania z mocy prawa.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#JarosławSachajko">Szanowni Państwo! Jest mi bardzo przykro, że my w Wysokiej Izbie musimy procedować nad takim projektem ustawy, bo z samego uzasadnienia wynika, że samorządowcy niczemu nie zawinili. Był projekt ustawy, wybory miały się odbyć. Oni spełnili wszystkie wymogi, aby te wybory się odbyły. A więc karanie w tej chwili wybranych osób za to, że zrobili coś, do czego byli zobowiązani, jest skrajnie nieodpowiedzialne. I żeby było jasne, ja nie popierałem tych wyborów samorządowych… kopertowych, przepraszam, ponieważ…</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Prezydenckie były, prezydenckie.)</u>
          <u xml:id="u-359.4" who="#JarosławSachajko">Poprawiłem się. Nie popierałem tych wyborów prezydenckich kopertowych. Tylko pamiętają państwo, że wtedy była wielka panika, że zaraz COVID zabije pół Polski. I to było pewne wyjście z tej sytuacji, aby wybory prezydenckie odbyły się o czasie. Później zrobiliśmy normalne wybory, kiedy tych przypadków było dużo więcej, i nie wymarliśmy. Tylko dalej rozmawiamy zupełnie o czym innym — czy te wybory kopertowe powinny być czy nie, a państwo tutaj chcą ukarać samorządowców, którzy dopełnili staranności, aby te wybory się odbyły. Nie mieszajmy więc w to polityki, która jest prowadzona na tej sali, karząc osoby, które chciały, aby wybory się odbyły, i które zrobiły wszystko, aby spełnić wymogi ustawowe, które nałożyła na nich Wysoka Izba. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Robert Kwiatkowski, PPS.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#RobertKwiatkowski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#RobertKwiatkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drogi pośle Sachajko, dziękuję, że zechciał pan nam przypomnieć, jaka była geneza tego problemu, ale cofnijmy się o jeszcze jeden krok. Dlaczego — przypomnijmy sobie — te wybory zdaniem rządzących musiały się odbyć? Dlatego że rządzący nie chcieli skorzystać z konstytucyjnego uprawnienia, jakim jest wprowadzenie stanu nadzwyczajnego. Gdyby zdecydowali się na to, a istniały ku temu wszelkie przesłanki, nie tylko epidemiologiczne, to wówczas wybory prezydenckie musiałyby, nie tylko powinny, ale nawet musiałyby o pewien czas zostać przesunięte. I przypomnijmy, że opozycja wówczas o to wnioskowała. No ale nie pasowało. Nie pasowało, bo wydawało się, że ugrupowanie rządzące rzeczywiście w atmosferze strachu i pewnej społecznej mobilizacji zyska dodatkowe punkty i zdoła przeforsować swojego kandydata na urząd prezydenta, co zresztą się stało. Ta historia ma swój rewers, szanowni państwo, a jest nią rozpaczliwa, desperacka próba ratowania tego, co się wówczas porobiło, naprawienia tych błędów, które zostały popełnione. Samorządowcami zajęły się sądy, wydając praworządne i oparte na zasadzie legalizmu wyroki, a następnie grupa posłów Prawa i Sprawiedliwości postanowiła sądy poprawić, bo jak wiemy, sąd sądem, a sprawiedliwość musi być po naszej stronie.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-361.3" who="#RobertKwiatkowski">Ja z tej trybuny wczoraj pytałem, drodzy państwo, czy macie jeszcze te dwa granaty, które służyły za rekwizyt w komedii „Sami swoi”. Tylko wtedy to była sztuka filmowa, a dzisiaj mamy do czynienia z dość ponurą rzeczywistością. Jeśli wam się wydaje, że na tym kulawym projekcie tej kulawej ustawy sprawa się zakończy, to oczywiście się mylicie. Dziękuję posłowi Zimochowi, że przywołał słowa legislatora. One się kiedyś do opinii publicznej, nie tylko na tej sali, ale i poza nią, przebiją. Ci, którzy przyjdą po was, a kiedyś się tacy pojawią, będą z tego wyciągać wnioski. Bo inaczej się, drodzy państwo, nie da, jeśli chcemy, żeby w Polsce rządziła konstytucja i dominowała zasada legalizmu, to znaczy zasada rządów w ramach i na podstawie prawa.</u>
          <u xml:id="u-361.4" who="#RobertKwiatkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt nie spełnia także tego elementarnego warunku i dlatego Koło Parlamentarne PPS przyłącza się do wniosków o odrzucenie procedowanego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-361.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-361.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeśli ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania, to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-362.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o przestrzeganie dyscypliny czasowej, ponieważ mamy opóźnienie, a musimy punktualnie rozpocząć głosowania.</u>
          <u xml:id="u-362.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże! Panie ministrze, jest pewien postęp w sprawie. Skoro w tytule tej ustawy napisaliście: o zaniechaniu ścigania, to znaczy, że dotarło do was, że jest delikt czy też w liczbie mnogiej delikty, które domagają się ścigania, a wy chcecie podżyrować to przy użyciu ustawy, którą tutaj wnieśliście. No ale na miłość boską, są normalne narzędzia w sztuce rządzenia i sprawowania władzy, władzy sądowniczej. Są okoliczności łagodzące — być może, wy uważacie, że są — no więc tego się trzymajcie. Są stany wyższej konieczności, które sąd może zdiagnozować. Jeśli zapadnie wyrok, to przecież jest prawo łaski, które przysługuje prezydentowi, i on z niego korzysta. Wnieście ustawę amnestyjną…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#GrzegorzBraun">…do Wysokiej Izby, ale szanujcie zasadę równości obywateli wobec prawa i zasadę niedziałania prawa wstecz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o przestrzeganie dyscypliny.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Szczerba.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nigdy nie sądziłem, że doczekam w tej Izbie czasów, kiedy 27 posłów, w tym jeden wicemarszałek Sejmu, złoży projekt ustawy, która zwalnia z odpowiedzialności karnej osoby, które dopuściły się przestępstw. Ta ustawa powstała nie ze względu na przedawnienie, ale jedynie, panie i panowie, w obronie partyjnych interesów, w obronie kolegów, którzy chcieli sprokurować wybory na prezydenta na partyjne zamówienie. Dzisiaj chcecie, abyśmy na tej sali zrealizowali wzorzec Putinowskiej Rosji, to znaczy uchwalili ustawę o bezkarności — o bezkarności samorządów, które przekraczają ustawę. Nie, tak nie będzie w naszym kraju. W naszym kraju obowiązuje konstytucja. Chciałbym z tego miejsca w sposób bardzo wyraźny bardzo serdecznie podziękować samorządom, które nie udostępniły Poczcie Polskiej ani rządowi spisu swoich wyborców, dzięki czemu mamy legalnie wybranego prezydenta. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Aleksandra Gajewska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-368.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-368.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anita Sowińska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-368.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#AnitaSowińska">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ta ustawa ma w teorii chronić wójtów i burmistrzów w kwestii przekroczenia uprawnień związanych z organizacją tzw. wyborów kopertowych. To jest oficjalny przekaz, ale faktyczny powód jest zupełnie inny. Ta ustawa ma uniewinnić premiera Morawieckiego i ministra Jacka Sasina, którzy byli odpowiedzialni za organizację tego głosowania. Ci dwaj panowie chcą sobie teraz zapewnić bezkarność.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#AnitaSowińska">Mam zatem pytanie. Czy to już będzie standard zaocznego uniewinniania polityków PiS? Czy tak samo zaocznie uniewinniony zostanie minister Ziobro za zakup Pegasusa z Funduszu Sprawiedliwości? Czy tak samo zaocznie zostanie uniewinniony minister Błaszczak za nieprzyjęcie baterii Patriot, które mogłyby zapewnić bezpieczeństwo milionom Polaków? Itd., itd.</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#AnitaSowińska">Ustaw może być więcej. W ten sposób można by uniewinnić każdego, kto popełnił przestępstwo, potencjalne przestępstwo. Ta ustawa, i to jest bardzo niebezpieczny precedens, czegoś takiego nie było…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#AnitaSowińska">…od 1989 r., jest absolutnie skandaliczna i po prostu bezczelna.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Chciałem zapytać, dlaczego państwo godzicie się na ten sejmowy superekspres bezprawia, który naładował się na ul. Nowogrodzkiej, teraz przybiegł na Wiejską, a następnie zacumuje na Krakowskim Przedmieściu. Przecież istnieją inne formy prawne uniewinnienia tych, którzy mają wyroki sądowe.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#TadeuszTomaszewski">Chciałem zapytać czy, kiedy państwo jako przedstawiciele resortu, przedstawiciele rządu opiniowaliście lub rozważaliście ten projekt poselski, była również rozważana droga poprzez właśnie uniewinnienia przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Przecież prezydent już udowodnił w swojej praktyce, że nie musi czekać na ostateczny wyrok, może podjąć stosowne decyzje i je w praktyce podejmował. Czy wobec powyższego rozważano również tę drogę? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o ratowanie swoich, to rząd potrafi działać w trybie natychmiastowym. Szkoda tylko, że umiejętnością tą wykazuje się tylko, kiedy chodzi o swoje własne interesy, a projekty dotyczące ważnych spraw społecznych potrafią leżeć w zamrażarce sejmowej miesiącami.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#MałgorzataPępek">Należy zadać sobie podstawowe pytanie: Dlaczego teraz rząd nagle stara się ratować tym projektem samorządowców? Sami ich wrobiliście i namawialiście do działań niezgodnych z prawem. Zapomnieliście, że prawo nie działa wstecz. Czy prawo według PiS-u nie dotyczy swoich?</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#MałgorzataPępek">Ta ustawa ośmiesza polski system prawny. Nadaje się tylko i wyłącznie do kosza. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#BarbaraDolniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kolejny raz mamy do czynienia z wręcz bezczelną próbą uniknięcia odpowiedzialności za ostentacyjne łamanie prawa. Chcecie zastąpić niezawisłe sądy ustawą i robicie wszystko, by waszych ludzi nie dopadła sprawiedliwość. Tak wygląda demokracja w wydaniu rządzących.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#BarbaraDolniak">Boicie się przegrać wybory i już szykujecie sobie bufor bezpieczeństwa. Ale nie kosztem obywateli. Ustawa nie może zastępować sądu. Wasz projekt nie tylko narusza konstytucję, ale stanowi obrazę moralności publicznej. Pamiętajcie, że przed narodem nie zapewnicie sobie bezkarności.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#BarbaraDolniak">I jeszcze jedno. Wybory kopertowe kosztowały nas 70 mln zł, niektórzy mówią o znacznie wyższej kwocie, a w projekcie ustawy w pkt 3 mowa jest o tym, że koszty i opłaty, które będą związane z wykonaniem tej ustawy, poniesie Skarb Państwa. Jaką kwotą chcecie jeszcze w większym stopniu obciążyć obywateli? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tomasz Olichwer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#TomaszOlichwer">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chęć unikania odpowiedzialności za swoje decyzje to esencja 7-letnich rządów Prawa i Sprawiedliwości. Wasza buta i arogancja nie zna granic.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#TomaszOlichwer">Najpierw wydaliście 70 mln zł na wybory kopertowe, które się nie odbyły, a teraz, jak gdyby nigdy nic, próbujecie przepchnąć ustawę, która pozwoli winnym uniknąć odpowiedzialności. W biały dzień, bezwstydnie, po raz kolejny udowadniacie, że prawo i sprawiedliwość macie za nic.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#TomaszOlichwer">Wstyd. Wstyd, panowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#MichałGramatyka">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Akurat wam nie trzeba mówić, jak groźne w XXI w. są wycieki danych. Maile Dworczyka demolują wasz rząd z dnia na dzień, po części przez działania przestępców, a po części przez waszą głupotę, bo kto to widział w ramach rządu komunikować się z pominięciem oficjalnych zabezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#MichałGramatyka">A to był największy wyciek danych w XXI w. w Polsce. Skandal w tej sprawie goni skandal, bo Ministerstwo Cyfryzacji bez żadnej podstawy prawnej przekazało Poczcie Polskiej bazę PESEL, a Poczta Polska bez żadnej podstawy prawnej zawnioskowała do samorządów o przekazywanie spisów wyborców. I wy to dziś chcecie wybielić.</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#MichałGramatyka">Skandaliczna była też wypowiedź pana ministra Wójcika. Skandalem było to, co na posiedzeniu komisji robił pan minister Warchoł. Przecież to jest poselski projekt, a minister sprawiedliwości nagle kwestionował prawomocne orzeczenia sądów. Wobec wycieków danych w XXI w. powinniśmy być bezkompromisowi…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#MichałGramatyka">…niezależnie od tego, kto te wycieki danych prokuruje.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Aleksander Miszalski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#AleksanderMiszalski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest oczywiście skandaliczna, bo jedynym motywem, który wami kieruje, jest lęk przed karą. W uzasadnieniu piszecie tak: podstawowy obowiązek władzy to dbanie o ciągłość władzy. A więc muszę pana rozczarować. Podstawowy obowiązek władzy to jest dbanie o dobro obywateli i przestrzeganie prawa.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#AleksanderMiszalski">Natomiast wyście uchwalili fikcyjne, niezgodne z prawem przepisy, chcieliście narazić na szwank zdrowie i życie obywateli, wrzuciliście na minę samorządowców, a teraz próbujecie ratować tych PiS-owskich samorządowców, którzy was posłuchali.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#AleksanderMiszalski">W uzasadnieniu podważacie również decyzje sądów. To jest absolutny skandal. To jest wasza filozofia: sądy mają być pod wami, podporządkowane, a jeżeli wydają niezależne decyzje, to wtedy trzeba to zmienić ustawą. Ale tego się nie da zrobić. Wiecie, że popełniliście przestępstwo i że samorządowcy również popełnili przestępstwo. Ta ustawa jest oczywiście najlepszym tego dowodem.</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#AleksanderMiszalski">Teraz chciałbym się zwrócić również do samorządowców.</u>
          <u xml:id="u-385.4" who="#AleksanderMiszalski">Drodzy Samorządowcy! Tak właśnie kończy się współpraca z PiS-em, w związku z czym trzy razy się zastanówcie, zanim ją ponownie podejmiecie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-385.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Truskolaski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#KrzysztofTruskolaski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tytuł tej ustawy powinien nosić nazwę: przyznajemy się do odpowiedzialności za wybory kopertowe, za te 70 mln zł, bo tyle kosztowały te wybory. Co z nimi? Kto odda te pieniądze do budżetu państwa?</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#KrzysztofTruskolaski">Szanowni Państwo! Tą ustawą PiS chce łamać trójpodział władzy. PiS chce pokazać, że Sejm może uniewinniać ludzi, którzy są ewidentnie winni. Są oni ewidentnie winni tego, że w trakcie wyborów kopertowych przekazali dane do Poczty Polskiej, chociaż nie mieli takiego prawa. Wy tą ustawą chcecie zastąpić sądy. Chcecie, aby to Prawo i Sprawiedliwość decydowało, czy ktoś jest winny, czy jest niewinny. Ale przyjdzie czas, że to wolne sądy będą was oceniać.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Konrad Frysztak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#KonradFrysztak">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Panie Ministrze! Pan jest doktorem prawa, doktorem habilitowanym, a popiera pan ustawę, która przeczy ideom, o których uczą na pierwszym roku studiów. Mam wrażenie, że profesorowie na Uniwersytecie Warszawskim dzisiaj się wstydzą za pana. Jak pan może popierać ustawę, która wprost ma działać wstecz? Nie może pan wpływać na wyroki sądów. Nie może pan zaocznie uwalniać od tych wyroków. To jest jakiś absurd, co wy przedstawiacie.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#KonradFrysztak">Są na całe szczęście samorządy, które nie podporządkowały się waszym PiS-owskim propagandowym zagrywkom, by przekazywać spisy wyborców, bo Poczta Polska przeprowadzi jakieś wybory. Za Sasina byście się wzięli. Jakim prawem wydał 70 mln zł? Są niestety samorządy, które spowodowały, że wyciekły dane wyborców. Te dane nie wiadomo w jaki sposób są przechowywane, nie wiadomo gdzie są przechowywane. Trzeba jasno powiedzieć, że winni samorządowcy powinni zostać osądzeni, ale również powinni zostać osądzeni ci, którzy te dane niezgodnie z prawem przetwarzali.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Przemysław Koperski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#PrzemysławKoperski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! I wy, posłowie PiS-u, autorzy projektu ustawy bezkarność + odpowiedzialni za prezydenckie wybory kopertowe, robiący sobie z Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej żart! Zamiast tworzyć prawo na podstawie scenariusza filmu „Powrót do przyszłości”, w którym w 1985 r. dr Emmett Brown buduje wehikuł czasu, a jego przyjaciel Marty McFly przenosi się w czasie, by zmienić przeszłość, powinniście do ręki wziąć polską konstytucję. Tam jest zapisany jedyny tryb przeprowadzenia wyborów prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. I proszę, nie próbujcie z ministra Sasina robić dr. Emmetta, z prezesa Kaczyńskiego — McFly’a, a z Sejmu — wehikułu czasu, bo to żałosne. I poinformujcie nas, dlaczego PiS chce kolejny raz przenieść nas swoimi rozwiązaniami do 1985 r. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zanim oddam głos panu posłowi, chciałam przywitać grupę samorządowców z powiatu łomżyńskiego na czele z panem starostą Lechem Szabłowskim.</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Witamy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-392.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-392.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Tą arogancką ustawą posłowie Prawa i Sprawiedliwości próbują uratować twarz i chronić samorządowców, których sami wpuścili na minę. Ale nie od tego jesteście, panie ministrze. To sąd ma decydować o tym, kto jest winny, a kto nie. Na sprawiedliwy wyrok czeka wielu działaczy PiS, a wy gubicie się w zeznaniach. Najpierw mówiliście, że organizacja wyborów kopertowych jest zgodna z konstytucją, później twierdziliście, że wszyscy, którzy przyłożyli rękę do sprzeniewierzenia 70 mln zł na organizację tych nieszczęsnych wyborów kopertowych, nie popełnili przestępstwa, a dziś z waszych ust słyszymy już, że ci, którzy brali udział w działaniach niezgodnych z prawem i popełnili przestępstwo, nie będą karani.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#MirosławSuchoń">A ja wam mówię: każdy funkcjonariusz Prawa i Sprawiedliwości, który popełnił przestępstwo, trafi w końcu tam, gdzie jego miejsce, czyli za kraty, i nie będzie taryfy ulgowej. A ustawa? Cóż, pani marszałek, jeszcze chwilę niech nacieszą się wolnością. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#KamilaGasiukPihowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To już nie jest tylko bezkarność+, ale też bezczelność+. Mało wam władzy nad sądami? Mało, dlatego teraz tutaj, w Sejmie, chcecie nawet dyktować wyroki. Wiemy, dlaczego to robicie. Robicie to dla tych, których ratujecie, którzy wam zaufali i teraz mają problem. Dlaczego? Bo mogą być skazani, mogą siedzieć i nie będziecie mieli kim obsadzić list samorządowych w przyszłych wyborach.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#KamilaGasiukPihowicz">To jest niemoralna ustawa, która tworzy kastę nietykalnych wójtów, burmistrzów i prezydentów, takich abolicyjnych samorządowców. Ale przy wyborach każdy z takich kandydatów powinien mieć na plakacie wyborczym stempel: po abolicji. Niech mieszkańcy wiedzą, że złamali prawo, udostępnili dane osobowe bez podstawy prawnej, a bez wyroku chodzą tylko dlatego, że załatwili im to koledzy z PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#KamilaGasiukPihowicz">Państwo, które uczy bezkarności, to państwo totalnie upadłe, to państwo PiS, w którym ważniejsza od prawa jest legitymacja partyjna. Ale zmienimy to, przywrócimy rządy prawa.</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Bukowiec, Porozumienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#StanisławBukowiec">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W maju 2020 r. miały się odbyć nielegalne wybory zwane wyborami kopertowymi. Porozumienie Jarosława Gowina było ugrupowaniem, które sprzeciwiło się tym poczynaniom i wskazywało, że tryb, który został zaproponowany, jest niezgodny z prawem. Chciałbym zapytać, panie ministrze, co się stało z danymi, które samorządy przekazały Poczcie Polskiej, z danymi wrażliwymi naszych obywateli? Gdzie one w tej chwili są? Kto wziął odpowiedzialność za te wrażliwe dane? W jaki sposób one zostały przetworzone? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#MateuszBochenek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Każda Polka i każdy Polak wiedzą doskonale o tym, że jeżeli złamią prawo, to muszą ponieść konsekwencje. Tak samo należy ponieść konsekwencje podejmowania działań bez podstawy prawnej. Dzisiaj dzięki wyborom kopertowym Polacy doskonale wiedzą, że nie ma równości wobec prawa. Niektórzy mogą więcej niż inni. Przykładem jest chociażby premier Morawiecki, który, przypomnę, wydał decyzję o przeprowadzeniu wyborów kopertowych, nie mając podstawy prawnej. Wszystkie podmioty, organy, które podejmowały taką decyzje, również de facto tej podstawy prawnej nie posiadały. Wydano miliony złotych i nikt nie wziął za to odpowiedzialności. Dzisiaj partia Prawo i Sprawiedliwość niesie piękne hasła na sztandarach, mówi o prawie i sprawiedliwości, a należy powiedzieć, że jest to partia bezprawia i niesprawiedliwości. Tak należy to podsumować. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia. Tak nazywa się nasze koło poselskie.</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#JarosławSachajko">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym, żebyśmy wiedzieli, o czym debatujemy. Nie debatujemy w tej chwili o tym, czy wybory kopertowe powinny były się odbyć, czy nie. Nie o tym jest ta ustawa. Nie debatujemy o tym, czy byłoby dobrze, czy byłoby źle. W mojej ocenie byłoby źle, ale nie o tym rozmawiamy. Rozmawiamy o tym, czy samorządowcy, którzy działali w dobrej wierze, chcieli, aby się wybory odbyły, powinni zostać ukarani, czy nie. W mojej ocenie nie powinni zostać ukarani. Czy pan minister mógłby powiedzieć Wysokiej Izbie, co dla tych Bogu ducha winnych samorządowców oznaczałoby skazanie? Co by się stało, gdyby oni zostali skazani? Z jakimi konsekwencjami dla nich by się to wiązało? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Paweł Papke, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PawełPapke">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#PawełPapke">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Samorządowcy, którzy w czasie epidemii bez żadnej zezwalającej na to podstawy prawnej podejmowali działania związane z przekazywaniem spisu wyborców operatorowi pocztowemu, złamali prawo. Świadczą o tym prawomocne orzeczenia, zastosowane środki karne i poniesione koszty. Tu rodzi się pytanie: Jakie przesłanki mają stanowić o umorzeniu postępowań wobec tych, którzy przekazali bezprawnie chronione i wrażliwe dane wyborców? Każdy funkcjonariusz publiczny jest świadomy prawa, które obowiązuje, więc działając niezgodnie z nim, naraża się na konsekwencje prawne.</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#PawełPapke">W uzasadnieniu tego skandalicznego projektu wskazujecie, że sądy nie mają podstaw prawnych, by orzekać o przekroczeniu uprawnień przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, którzy przekazali spis wyborców. Kto i na jakiej podstawie wydaje takie uzasadnienie projektu ustawy? Kto stara się wpływać na niezależne wyroki sądowe? Starając się zatrzeć prawomocne wyroki sądowe, umorzyć wszystkie postępowania karne niezakończone prawomocnym wyrokiem, po raz kolejny pokazujecie, że nie interesuje was wyłącznie ręczne sterowanie prawem. Te pytania są oczywiście retoryczne. To posłowie PiS udają niezależne sądy. To skandal, Wysoka Izbo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-403.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Sebastian Kaleta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Andrzej Szewiński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#AndrzejSzewiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! 270 samorządowców za namową przedstawicieli organów władzy złamało prawo. Dlaczego jako przedstawiciele obozu władzy nakłanialiście samorządowców do podjęcia działań pozostających w sprzeczności z literą prawa, stanowiących naruszenie prawa do prywatności, przepisów RODO? Dlaczego, przygotowując przedmiotowy projekt, niszczycie fundamenty demokracji, czyli trójpodział władzy? Chodzi o ingerencję w orzekanie niezawisłych sądów. Dlaczego chcecie uchwalić ustawę, która jest niezgodna z konstytucją, łamie zasady praworządności, łamie art. 7, który mówi, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa? Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tomasz Trela, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#TomaszTrela">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wszyscy doskonale wiedzą, że za wybory w Polsce odpowiedzialna jest Państwowa Komisja Wyborcza. Wszyscy wiedzą, że PKW współpracuje w tym zakresie z samorządami. Natomiast nikt chyba by nie wpadł na pomysł, żeby instytucję publiczną, jaką jest Poczta Polska, umocować ustawowo do tego, żeby była główną instytucją rozdającą karty podczas wyborów. Kiedy mówiliśmy o tym 2 lata temu, kiedy przestrzegaliśmy, kiedy przestrzegali eksperci z zakresu prawa, wy się wyśmiewaliście, wy uważaliście, że jesteście do wszystkiego dobrze przygotowani. Nie byliście przygotowani i dzisiaj próbujecie to swoje nieprzygotowanie, tę niekompetencję, tę arogancję ukryć i przegłosować tę ustawę. Przecież można sobie wyobrazić, że wpadniecie na pomysł, żeby w przyszłym roku przyjść z ustawą, według której za organizację wyborów parlamentarnych w przyszłym roku będzie odpowiadał Daniel Obajtek i wasz Orlen, że zrobicie to tylko po to, żeby wygrać wybory. Na oszustwa nie może być miejsca w tej Izbie, dlatego będziemy zdecydowanie przeciwko tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#ArturŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Nie będę mówił o tej ustawie, bo to jest skandaliczna ustawa, która łamie wszelkie reguły tworzenia prawa w Polsce. Nie będę też mówił o tym, że zawłaszczyliście państwo i dla was PiS równa się Polska, Polska równa się PiS, tak jak u Majakowskiego. Ale powiem o tym, że nie tylko ci biedni samorządowcy odpowiedzą, ale chciałbym, żeby odpowiedzieli ci, którzy ich do tego zmusili. Chciałbym, żeby za to, co się stało, odpowiedział pan minister Sasin, żeby odpowiedzieli wojewodowie, którzy dzwonili do porządnych samorządowców, straszyli ich obcięciem funduszy, tym, że zabiorą pieniądze na drogi, na kanalizację, na wszystko, jeśli nie prześlą tych dokumentów. I teraz ci ludzie, którzy naprawdę pracują na rzecz swoich lokalnych społeczności, będą odpowiadali za takiego Sasina i za waszych wojewodów. Tym się powinniście zająć, a nie ustawami, które łamią polskie prawo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#DobromirSośnierz">Żeby powiedzieć coś mimo wszystko pozytywnego, to należy jednak cieszyć się z tego, że tym razem ta ustawa jest wprowadzana w taki właśnie bezwstydny, otwarty sposób, że nie mamy tym razem do czynienia z jakimś przepychaniem tego ukradkiem w podpunkcie 15a tam do jakiejś ustawy COVID-owej, tylko bezwstydnie, w całej rozciągłości jest taka ustawa o bezkarności. No ale ja nie jestem zwolennikiem takiej kazuistyki, żeby do konkretnego przypadku wymyślać specjalnie ustawę, więc proponowałbym, jeśli już tak idziemy, pójść dalej. Żeby zaproponować takie generalne rozwiązanie, aby wpisać do odpowiednich kodeksów taką klauzulę, że w ogóle nie popełnia przestępstwa ten, kto czynu swego dokonuje ku chwale ojczyzny z pieśnią patriotyczną na ustach i legitymacją Prawa i Sprawiedliwości w kieszeni. Może to będzie takie rozwiązanie przyszłościowe. Albo rozdajcie po prostu in blanco ułaskawienia od prezydenta — każdy będzie miał na wszelki wypadek w kieszeni i w razie czego wyjmie, wpisze tam, co trzeba, i załatwione. Po co taka ustawa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ostatnie pytanie, pani poseł Karolina Pawliczak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#KarolinaPawliczak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#KarolinaPawliczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Proszę o informację, uczciwie i szczerze, jeżeli oczywiście tak potraficie: Kto konkretnie, indywidualnie stoi za tą ustawą? Kto jest pomysłodawcą tej ustawy, kuriozalnej, zwalniającej z odpowiedzialności polityków popełniających przestępstwa? Proszę podać nazwisko. Jest to projekt antydemokratyczny, legalizujący bezprawie. Nie może być tak, że ludzi, którzy złamali prawo, jakaś sejmowa PiS-owska większość oczyszcza z zarzutów. Skandaliczny jest też proces procedowania, który dla tej większości właściwie stał się normą. Najlepszym tego symbolem, przykładem, jest informacja przedstawicieli Biura Legislacyjnego, którzy przekazali nam, że mieli niewiele czasu na to, by zapoznać się z tym projektem. To skandaliczne. Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Marcina Warchoła o odniesienie się do pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#MarcinWarchoł">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#MarcinWarchoł">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przeprowadzenie wyborów w konstytucyjnym terminie jest jedną z podstawowych zasad każdej władzy. W sytuacji, w której znalazł się nasz kraj, w sytuacji pandemii, bojkotu, torpedowania zasad przeprowadzenia tych wyborów w konstytucyjnym terminie, rząd znalazł się w trudnym momencie, kiedy to potrzebne było przygotowanie ram prawnych dla przeprowadzenia wyborów w bezpiecznym terminie, tak żeby zachować ciągłość funkcjonowania państwa. Państwo nie może w tym momencie przestać działać, musi funkcjonować, a zapewniają to konstytucyjne organy.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#MarcinWarchoł">To, co robiliście w tamtym momencie, namawiając samorządowców do bojkotu, do torpedowania, to nawoływanie do anarchii i ci samorządowcy, którzy są z wami związani, nie spełnili obowiązków, jakie nakłada na nich Kodeks wyborczy. To oni powinni dziś stanąć na ławie oskarżonych. Następnie zostały przygotowane przepisy. Pierwsze — 2 marca 2020 r., ustawa o szczególnych rozwiązaniach związanych z przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, w której wprost w art. 11 daje się prezesowi Rady Ministrów, panu premierowi, prawo do wydawania poleceń w zakresie przeprowadzenia wyborów. Następnie wchodzi w życie kolejna ustawa z 9 kwietnia, w której w art. 99 wskazuje się, że operator pocztowy żąda tych informacji, otrzymuje informacje, dane z rejestru PESEL. Operator pocztowy otrzymuje dane z rejestru PESEL, napisane po polsku. Czy rozumiemy wszyscy? Operator pocztowy otrzymuje dane z rejestru PESEL, art. 99 tej ustawy. Następnie ustawa z 16 kwietnia 2020 r., panie pośle, i zbieżna z nią decyzja pana premiera, który na podstawie art. 11 ustawy z 2 marca 2020 r. wydaje decyzję o przekazaniu Poczcie Polskiej tych danych. Absolutnie wszystko ma swoje oparcie w prawie i jest wydane na podstawie prawa.</u>
          <u xml:id="u-415.3" who="#MarcinWarchoł">Co się następnie dzieje? W przypadku tej ustawy obowiązki, jakie nakłada, zaczynają być nierealizowane przez część samorządowców. Co więcej, rozpoczyna się nagonka, prześladowanie tych samorządowców, którzy w poczuciu zgodności z prawem przekazali te dane, w poczuciu troski o państwo, powodowani ochroną porządku konstytucyjnego, ochroną prawa, ochroną zasad ustrojowych. Następnie rozpoczyna się na nich nagonka. Organizacje, które nie mają do tego prawa, składają przeciwko nim akty oskarżenia. Te akty oskarżenia zamiast być przez sądy uznane za niedopuszczalne, są przyjmowane i sądy skazują samorządowców na podstawie skargi niedopuszczalnej. Sprawa, która jest prowadzona na podstawie skargi niedopuszczalnej, powinna być umorzona. Sytuacja jest bardzo jasna i oczywista, tymczasem dochodzi do skazań wójtów, burmistrzów, samorządowców, niewinnych, którzy w poczuciu troski o państwo wypełnili swoje obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-415.4" who="#MarcinWarchoł">Mamy do czynienia z sytuacją absolutnie katastrofalną z punktu widzenia państwa prawa. Nie można ludzi niewinnych skazywać za realizację przez nich obowiązków. Ustawa, o której w tej chwili dyskutujemy, ma na celu wprowadzenie ochrony dla tych niewinnych osób, które są skazywane.</u>
          <u xml:id="u-415.5" who="#MarcinWarchoł">Mamy do czynienia z bezprawiem sądowym. Każde postępowanie toczy się na podstawie skargi. Obywatel nie może zostać oskarżony na podstawie czegoś, co nie jest skargą, co nie jest aktem oskarżenia. Przypomnę, że zgodnie z art. 49 Kodeksu postępowania karnego akt oskarżenia mogą wnieść tylko prokurator i pokrzywdzony. Organizacja nie jest pokrzywdzonym. Pokrzywdzonym jest osoba, której dobro prawne zostało bezpośrednio zagrożone lub naruszone przez popełnione przestępstwo. To nie dobro prawne tych organizacji zostało naruszone. Nie, te organizacje wnoszą te akty oskarżenia z waszego podżegania. Sądy je przyjmują i wydają wyroki. Mamy do czynienia, drodzy państwo, z kuriozalną sytuacją. Na takiej podstawie każdego można oskarżyć o cokolwiek. Powtarzam: akt oskarżenia może wnieść prokurator lub pokrzywdzony. Nie Watchdogi. Te organizacje absolutnie nie mogą wnosić aktów oskarżenia. Obywatel ma prawo do odpowiadania przed niezawisłym sądem w rzetelnym procesie. Procesem rzetelnym nie jest proces prowadzony w sytuacji, w której ta skarga w ogóle nie powinna mieć miejsca, nie powinna być dopuszczona przez sąd. To tak, jak gdyby państwo nagle zaczęli kierować pisma do sądu i oskarżać siebie nawzajem. Taka sytuacja występuje w postępowaniach prywatnoskargowych, ale nie w postępowaniach publicznoskargowych. Mamy wyraźnie powiedziane, kto może oskarżać.</u>
          <u xml:id="u-415.6" who="#MarcinWarchoł">Mam nadzieję, że w trosce o autorytet prawa wycofacie się z tych nieprawdziwych tez, które tutaj padły, i poprzecie tę ustawę. Niewinni samorządowcy, którzy działali w sposób zgodny z prawem, właściwie, słusznie, przekazując te informacje, absolutnie nie powinni być skazywani. Dlatego ta ustawa jest niezbędna. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-415.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sprawozdawcę komisji pana posła Krzysztofa Lipca o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#KrzysztofLipiec">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#KrzysztofLipiec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przysłuchiwałem się bardzo uważnie tej debacie. Tak naprawdę ta dzisiejsza debata w przypadku zdecydowanej większości wypowiedzi nie miała nic wspólnego z procedowaną dzisiaj ustawą. Ta ustawa dotyczy ludzi, którzy zostali skazani za to, że wykonywali swoje obowiązki, bądź którym w niedalekiej przyszłości będą groziły postępowania karne. To by była wyjątkowa niesprawiedliwość. O tym wczoraj była bardzo rozległa dyskusja w komisji. Dziwię się, że to, o czym wczoraj mówił pan minister, nie dotarło do wielu posłów, którzy dzisiaj próbują zaklinać rzeczywistość.</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#KrzysztofLipiec">Proszę państwa, jest w polskim prawodawstwie droga ku temu, aby można było ustawę taką jak ta, która dzisiaj jest procedowana, wprowadzić do obiegu publicznego. To tzw. negatywna przesłanka procesowa. Jeśli te sprawy stawały przed prokuratorem, który stwierdził, że nie doszło do naruszenia prawa, a są wątpliwości, to ustawa powinna te kwestie rozjaśnić. Dlatego wnieśliśmy projekt ustawy stanowiącej o tym, że samorządowcy, którzy wypełniali dyspozycje konstytucji i decyzje prezesa Rady Ministrów w trosce o to, aby konstytucyjne normy zostały dochowane, nie mogą z tego tytułu ponosić odpowiedzialności karnej. O tym właśnie mówi ta ustawa. Ona nie mówi o amnestii, jak to zostało powiedziane. Skoro w kontekście takiego, w cudzysłowie, występku nie mamy do czynienia z naruszeniem prawa, to inne osoby, jeśli zostały już dotknięte tą wadliwą regulacją, też muszą być ocenione przez system polskiego prawa. Dlatego tam jest mowa o zatarciu z mocy prawa. Wczoraj to wszystko było jasno i wyraźnie powiedziane.</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#KrzysztofLipiec">Mówiono również o tym, o czym ja też starałem się powiedzieć: istnieją przesłanki, które powodują nieważność postępowania. Dzisiaj z taką sytuacją się mierzymy. Ten wyrok — bo w zasadzie to był jeden wyrok — który zapadł, jest dotknięty właśnie nieważnością postępowania z tego względu, że akt oskarżenia został wniesiony do sądu przez podmiot do tego nieuprawniony. Bo to nie był ani oskarżyciel publiczny, ani poszkodowany, tylko to była organizacja pozarządowa, przecież o znanej proweniencji, próbująca czynić wszystko, aby w niełatwym stanie prawnym, który obowiązywał w 2020 r., wprowadzić jeszcze większy zamęt.</u>
          <u xml:id="u-417.4" who="#KrzysztofLipiec">Dlatego też raz jeszcze jako sprawozdawca tej komisji, jako jej przedstawiciel, broniąc tego projektu, który dzisiaj jest własnością Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, wnoszę do Wysokiej Izby o to, aby ten projekt został poparty. Jest nieprawdą to, o czym tutaj mówicie — że to jest obrona jakichś PiS-owskich interesów, ludzi związanych z Prawem i Sprawiedliwością. Wcale tak nie jest. Śmiem nawet stwierdzić, że większość z tych samorządowców, którzy wykonali dyspozycje prawne w niełatwym stanie prawnym — raz jeszcze to podkreślam — to ludzie spoza Prawa i Sprawiedliwości. Oni starali się, zabiegali o to, aby polskie prawodawstwo nie było łamane, aby była zachowana ciągłość władzy, jeśli chodzi o urząd prezydenta Rzeczypospolitej. Naprawdę stanęli na wysokości zadania i nie mogą z tego powodu ponosić odpowiedzialności karnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-417.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proponuję, aby Sejm przystąpił do głosowania nad tym wnioskiem bez odsyłania projektu ustawy do komisji.</u>
          <u xml:id="u-418.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-418.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-418.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia Powstania Zamojskiego w 80. rocznicę jego wybuchu (druki nr 2783 i 2786).</u>
          <u xml:id="u-418.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana posła Tomasza Zielińskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#TomaszZieliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawię sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia Powstania Zamojskiego w 80. rocznicę jego wybuchu, druk nr 2783.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#TomaszZieliński">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierowała w dniu 15 listopada 2022 r. powyższy projekt uchwały do Komisji Kultury i Środków Przekazu do pierwszego czytania.</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#TomaszZieliński">Pani Marszałek! W tym miejscu pozwolę sobie przytoczyć tekst zaproponowanego przez komisję projektu uchwały w sprawie uczczenia 80. rocznicy wybuchu Powstania Zamojskiego:</u>
          <u xml:id="u-419.3" who="#TomaszZieliński">„Powstanie Zamojskie było zbrojną odpowiedzią Polskiego Państwa Podziemnego na ludobójczą akcję wysiedleń z Zamojszczyzny — jeden z najokrutniejszych aktów terroru hitlerowskich Niemiec wobec Narodu Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-419.4" who="#TomaszZieliński">Niemiecki Generalny Plan Wschodni przewidywał przekształcenie Zamojszczyzny w niemiecką przestrzeń życiową. Przymusowe wysiedlenia Polaków rozpoczęły się w nocy z 27 na 28 listopada 1942 r. III Rzesza była wówczas u szczytu potęgi.</u>
          <u xml:id="u-419.5" who="#TomaszZieliński">Brutalność wysiedleń spowodowała natychmiastową reakcję polskich formacji niepodległościowych. Na niemieckie zbrodnie odpowiedziały kontratakiem lokalne oddziały partyzanckie Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich. 24 grudnia 1942 r. dowódca Armii Krajowej generał Stefan Rowecki „Grot” wydał rozkaz obrony ludności. Komendant główny Batalionów Chłopskich Franciszek Kamiński zdecydował o przystąpieniu do działań Pierwszej Kompanii Kadrowej i innych oddziałów Batalionów Chłopskich.</u>
          <u xml:id="u-419.6" who="#TomaszZieliński">Dzięki zdobyciu przez wywiad Armii Krajowej listy miejscowości objętych akcją wysiedleń z wielu ewakuowano zagrożoną ludność. Oddziały partyzanckie atakowały formacje dokonujące wysiedleń, linie komunikacyjne okupanta, posterunki policji i zasiedlone przez volksdeutschów wsie. Do lutego 1943 r. polskie podziemie przeprowadziło ponad 120 akcji zbrojnych przeciwko okupantowi. Działania wojskowe Polskiego Państwa Podziemnego wspierała ludność cywilna. Mieszkańcy wstępowali do walczących oddziałów, wieś żywiła partyzantów i zapewniała im kwatery.</u>
          <u xml:id="u-419.7" who="#TomaszZieliński">Najważniejsze starcia Powstania Zamojskiego to m.in. bitwa pod Wojdą, akcja odwetowa Armii Krajowej w niemieckiej kolonii Cieszyn, zwycięska bitwa pod Zaborecznem, w której udział wzięły cztery kompanie Batalionów Chłopskich pod dowództwem kapitana Franciszka Bartłomowicza „Grzmota” oraz pluton Armii Krajowej Bronisława Piaseckiego „Lisa”, a także odwetowa akcja Armii Krajowej „Wieniec II” — masowy atak na obiekty i linie kolejowe.</u>
          <u xml:id="u-419.8" who="#TomaszZieliński">Walka zbrojna w obronie wysiedlanej ludności Zamojszczyzny była największym ze względu na czas trwania i zasięg terytorialny aktem zorganizowanego oporu Polskiego Państwa Podziemnego przeciwko zbrodniczej polityce niemieckiej na okupowanych ziemiach. Działania odwetowe polskiego podziemia Niemcy określili mianem Powstania Zamojskiego. Wobec siły polskiego oporu, 22 lutego 1943 r. generalny gubernator Hans Frank nakazał przerwanie akcji. Niemcy planowali wysiedlić mieszkańców prawie 700 miejscowości. Zdołali uczynić to wobec mieszkańców 293 wsi.</u>
          <u xml:id="u-419.9" who="#TomaszZieliński">W 80. rocznicę wybuchu Powstania Zamojskiego Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd Dzieciom Zamojszczyzny i wszystkim ofiarom zbrodni oraz żołnierzom Polskiego Państwa Podziemnego, którzy walcząc o wolną Ojczyznę, nieśli pomoc i ratunek mieszkańcom Zamojszczyzny w tych tragicznych dniach, zwycięsko przeciwstawili się zaplanowanej przez Niemcy eksterminacji Narodu Polskiego”.</u>
          <u xml:id="u-419.10" who="#TomaszZieliński">Komisja Kultury i Środków Przekazu po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu uchwały na posiedzeniu w dniu 16 listopada 2022 r. wnosi, aby Wysoki Sejm raczył podjąć załączony projekt uchwały. Pragnę podkreślić, że prace komisji nad tym projektem uchwały były bardzo zgodne, ponad wszelkimi podziałami, zaś sam projekt został przyjęty przez komisję poprzez aklamację. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-419.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Sławomir Zawiślak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#SławomirZawiślak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec wniesionego projektu uchwały w sprawie uczczenia 80. rocznicy wybuchu Powstania Zamojskiego.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#SławomirZawiślak">Bardzo się cieszę, że przygotowany przeze mnie projekt uchwały, projekt poselski, tak jak padło z tej trybuny, został bardzo dobrze przyjęty przez wszystkich członków Komisji Kultury i Środków Przekazu na posiedzeniu w dniu 16 listopada i uzyskał jednogłośne wsparcie. Bardzo się z tego cieszę i bardzo dziękuję kolegom i koleżankom z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość za podpisanie się pod tym projektem uchwały, który dotyczy zapomnianego fragmentu historii naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#SławomirZawiślak">Wczoraj, na obecnym posiedzeniu Sejmu podnosiliśmy kwestię pamięci historycznej dotyczącej hitlerowskiego, nazistowskiego, niemieckiego obozu w Łodzi, w którym przetrzymywani byli obywatele Rzeczypospolitej Polskiej, także mieszkańcy Zamojszczyzny. Z tekstu uchwały, który został już przeczytany, wynika to, jak ważna jest ta 80. rocznica. To dotyczy wysiedleń polskiej ludności z Zamojszczyzny, w tym Dzieci Zamojszczyzny, ale także walki oddziałów Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich właśnie w tym czasie od końca 1942 r. do końcówki 1943 r. W momencie gdy Hitler był u szczytu potęgi militarnej, stał pod Kaukazem, pod Moskwą, szalał na pustyniach afrykańskich, jego u-booty topiły masy, miliony tonażu floty alianckiej, także u wybrzeży Stanów Zjednoczonych, kilka tysięcy mieszkańców Zamojszczyzny, chłopów, podjęło walkę przeciwko ludobójczej akcji wysiedlania polskiej ludności Zamojszczyzny. Ta akcja była poprzedzona wysiedleniami próbnymi w 1941 r., ale w 1942 r. nabrała rozmachu. Jej ofiarą padło 110 tys. mieszkańców Zamojszczyzny, w tym 30 tys. dzieci — 10 tys. zginęło, ok. 4 tys. zostało zgermanizowanych.</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#SławomirZawiślak">Oddajemy pamięć tym, którzy zginęli w czasie pacyfikacji. Ale ta uchwała ma na celu to, by przypomnieć wielki czyn zbrojny żołnierzy Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich, którzy w drugim co do rozmiaru militarnego, ale w pierwszym, jeżeli chodzi o zasięg i czas trwania, powstaniu w czasie II wojny światowej przeciwstawili się niemieckiemu terrorowi wobec narodu polskiego. Przeciwstawili się skutecznie. My jako posłowie jesteśmy zdumieni tym…</u>
          <u xml:id="u-421.4" who="#SławomirZawiślak">Już kończę, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-421.5" who="#SławomirZawiślak">…że to powstanie, krwawe, aczkolwiek zwycięskie, bo zatrzymało wysiedlenia, zostało zapomniane. Liczę z grupą posłów na to, że to wspólne stanowisko przyjęte na posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu pozwoli nam poprzeć ten projekt uchwały, za co dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-421.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Wojciech Król, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#WojciechKról">Pani Marszałek! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska wobec uchwały w sprawie uczczenia 80. rocznicy wybuchu Powstania Zamojskiego.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#WojciechKról">Wysoki Sejmie! Pod koniec listopada 1942 r. Niemcy hitlerowskie przystąpiły do eksterminacji ludności Zamojszczyzny. Zbrodniczy plan okupanta zakładał wysiedlenie polskich mieszkańców z setek miejscowości i zasiedlenie ich niemieckimi osadnikami. Ten plan pokrzyżował zbrojny czyn Polskiego Państwa Podziemnego.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#WojciechKról">W obronie ludności Zamojszczyzny stanęły oddziały Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich. Ich opór był tak dobrze zorganizowany i skuteczny, że okupant zmuszony został do przerwania nieludzkiej operacji wysiedleńczej. Przed wypędzeniem i niechybną śmiercią uratowano tysiące Polaków. Niemiecka machina zbrodni zdołała jednak spacyfikować kilkaset wsi. Wysiedlono przymusowo ponad 100 tys. Polaków, w tym 30 tys. dzieci, które poddano germanizacji.</u>
          <u xml:id="u-423.3" who="#WojciechKról">Niemcy nazwali działania Polskiego Państwa Podziemnego powstaniem zamojskim. Od września 1939 r. była to pierwsza w tej skali akcja zbrojna przeciwko niemieckim okupantom na ziemiach polskich. Akcja przeciwko złu i barbarzyństwu.</u>
          <u xml:id="u-423.4" who="#WojciechKról">Dobrze zorganizowana i skuteczna walka z wszelkimi przejawami zła jest wielką wartością Polaków. Także i dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-423.5" who="#WojciechKról">Klub Koalicji Obywatelskiej jest za przyjęciem uchwały w sprawie uczczenia 80. rocznicy wybuchu Powstania Zamojskiego, jednogłośnie przyjmiemy tę uchwałę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-423.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Prokop-Paczkowska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pierwsza partyzancka bitwa w historii II wojny światowej odbyła się pod Wojdą na Zamojszczyźnie. Ta część Polski w czasie II wojny światowej była przez Niemców, nawet jak na ich hitlerowskie standardy, traktowana niezwykle okrutnie. We wsiach Dzierążnia i Huta Dzierążyńska włamywali się do domów tylko po to, aby wymordować ludność cywilną — kobiety, dzieci i osoby starsze.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Polscy partyzanci postanowili nie pozostać obojętni na to bestialstwo. Udało im się przechwycić wiadomość, że następna na liście do pacyfikacji jest wieś Zaboreczno. Oddział pod dowództwem Franciszka Bartłomowicza ps. „Grzmot” podjął walkę. 1 lutego 1943 r. doszło do bitwy, która zapoczątkowała ciąg walk partyzanckich określanych mianem powstania zamojskiego. Zwycięstwo partyzantów choć na pewien czas zatrzymało niemieckie wywózki z tych terenów.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Powstanie zamojskie było drugim po warszawskim pod względem liczebności powstańców i akcji militarnych. Niestety wiedza o bohaterach tamtych dni, z tamtych ziem jest wciąż mała. Miejmy nadzieję, że uchwała Sejmu Rzeczypospolitej w sprawie uczczenia Powstania Zamojskiego w 80. rocznicę jego wybuchu przyczyni się do rozpowszechnienia wiedzy na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-425.3" who="#MałgorzataProkopPaczkowska">Klub Lewicy oczywiście popiera uchwałę, bo pamięć jest ważna. Ale dziś niedaleko Zamojszczyzny toczy się bestialska wojna Rosji przeciw Ukrainie. Dziś przede wszystkim potrzebne są mądre działania naszego rządu mające zabezpieczyć nasze terytorium i jednocześnie pomóc napadniętemu sąsiadowi. Niemieckie patrioty dawno powinny stanąć na tych terenach i bronić nas i Ukrainę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-425.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#JarosławRzepa">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! „Jeśli zapomnę o Nich — ty Boże na niebie zapomnij o mnie!” — pisał Adam Mickiewicz w III części „Dziadów”, myśląc o swoich bohaterskich rówieśnikach, którzy dla odbudowy ojczyzny byli w stanie ponieść najwyższą ofiarę. Dlatego za niezwykle słuszny i godny przyjęcia należy uznać projekt uchwały w sprawie uczczenia Powstania Zamojskiego w 80. rocznicę jego wybuchu.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#JarosławRzepa">Mimo pozornie beznadziejnej sytuacji — przecież w grudniu 1942 r. Wehrmacht panował nad większą częścią Europy — Polacy podjęli się obrony zamieszkującej tereny Zamojszczyzny ludności i mimo potęgi wroga po raz kolejny pokazali, że nawet w najmroczniejszej godzinie, nawet podczas najstraszliwszej burzy można mieć nadzieję. Mimo dysproporcji sił Polacy byli w stanie odnosić błyskotliwe sukcesy militarne, z powodzeniem broniąc ludności cywilnej i niwecząc zbrodnicze nazistowskie plany wysiedleń i ponownej kolonizacji tych terenów. Jak pokazała historia, walka miała sens, a III Rzesza nie osiągnęła zamierzonych rezultatów.</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#JarosławRzepa">Na uwagę zasługuję także inny aspekt wydarzeń zapoczątkowanych w grudniu 1942 r. Chodzi o ponadpolityczną zgodę w chwili największego kryzysu. Dla ratowania Zamojszczyzny żołnierze Batalionów Chłopskich oraz Armii Krajowej stanęli ramię w ramię, oddzielając swoimi piersiami ludność cywilną od hitlerowskiego zagrożenia. Te dwie formacje o różnym rodowodzie, różnym dowództwie po raz kolejny udowodniły, że gdy idzie o ocalenie Polski i Polaków, poglądy, ambicje i różnice schodzą na dalszy plan, a jedyne, co się liczy, to to, że jesteśmy ludźmi, jesteśmy Polakami.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#JarosławRzepa">Jednak wojna nie matka, jeno ze śmiercią ludzi swata. Ta historia nie ma szczęśliwego zakończenia, bo na wojnie nic nie kończy się szczęśliwie. Mimo bohaterstwa walczących partyzantów nie każdą wioskę, nie każdego człowieka udało się uchronić. Przerażające praktyki okupanta doprowadziły do śmierci tysięcy niewinnych ludzi, wywózek i porwań. Operacje Sturmwind I i II zakończyły się zniszczeniem wielu oddziałów partyzanckich, używano przeciwko lekko uzbrojonej piechocie czołgów i artylerii.</u>
          <u xml:id="u-427.4" who="#JarosławRzepa">Dlatego, jak zdążyłem już wcześniej powiedzieć, jesteśmy winni wszystkim poległym żołnierzom, wszystkim zabitym cywilom, wszystkim w inny sposób skrzywdzonym ludziom wieczną pamięć. Tę pamięć jesteśmy winni także kolejnym pokoleniom, jako że musimy je nauczyć historii. Wydarzenia sprzed 80 lat są wydarzeniami odległymi, choć w oceanie historii wydają się być jedynie kroplą. Jednak dla nas są to trzy, cztery pokolenia, a każdemu kolejnemu coraz trudniej wyobrazić sobie grozę wojny. Dlatego przeszłość musi być też przestrogą na przyszłość, by nikt nie odważył się więcej na dokonanie takich okrucieństw. Dlatego ważna jest prawda i uczciwe spojrzenie na własną historię, bez wybielania.</u>
          <u xml:id="u-427.5" who="#JarosławRzepa">Należy więc żywić nadzieję, że uchwała ta poszerzy zbiorową pamięć naszego narodu o kolejne ważne wydarzenie, które dotychczas nie było wystarczająco akcentowane w debacie publicznej i historycznej. Wszyscy pamiętamy o bohaterstwie załogi Westerplatte, Helu, pamiętamy akcję spod Arsenału, pancerniaków Maczka, spadochroniarzy Sosabowskiego, asów z Dywizjonu 303 czy bohaterów z powstania warszawskiego. Niczego nie ujmując tym dzielnym ludziom i całkowicie chyląc czoła przed ich ofiarą, liczę, że m.in. dzięki takim działaniom Wysokiej Izby do grona jednym tchem wymienianych herosów z przeszłości dołączą bohaterowie Zamojszczyzny. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-427.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Bosak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#KrzysztofBosak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dziś Sejm pochyla się nad upamiętnieniem wydarzeń tragicznych, ale też bohaterskich, mianowicie powstania zamojskiego.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#KrzysztofBosak">Przypomnijmy najważniejsze fakty. W listopadzie 1942 r. Niemcy podjęli decyzję, by wysiedlić wszystkich Polaków z terenu Zamojszczyzny. Ta akcja swój początek miała w nocy z 27 na 28 listopada 1942 r. Walkę z tą operacją podjęło polskie podziemie zbrojne, oddziały Armii Krajowej i Batalionów Chłopskich. Przez lata bohaterska postawa Polaków była praktycznie zapomniana.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#KrzysztofBosak">Powstanie zamojskie było drugim największym zrywem polskiego państwa podziemnego w trakcie II wojny światowej, obok powstania warszawskiego. Ponad 60 tys. Polaków wysiedlono z powiatów zamojskiego, hrubieszowskiego, biłgorajskiego i tomaszowskiego. 4454 dzieci zostało wywiezionych do III Rzeszy, gdzie zostały zgermanizowane. 11 grudnia 1942 r. doszło do jednej z największych zbrodni w trakcie tej akcji, a mianowicie we wsi Kitów Niemcy mordują ponad 150 osób.</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#KrzysztofBosak">Trzeba niestety podkreślić, że nie wszystkie formacje podziemne, nie wszystkie formacje zbrojne włączyły się w walkę z niemieckim okupantem. Były też formacje sprzymierzone z naszym przeciwnikiem. Do takich formacji należała Ukraińska Powstańcza Armia, o czym dziś nie należy zapominać i co jest przemilczane w treści tej uchwały. Polskie władze czczą pamięć wielkiego głodu na Ukrainie — i słusznie, bo wielkie tragedie należy upamiętnić, dając wyraz swojemu przywiązaniu do uniwersalnych ideałów naszej cywilizacji, naszej kultury — ale chcą zapomnieć o zbrodniach UPA na Polakach w czasie II wojny światowej w imię poprawności politycznej i swojego wyrachowania w bieżącej, niezbyt swoją drogą realistycznej, polityce.</u>
          <u xml:id="u-429.4" who="#KrzysztofBosak">My w Konfederacji uważamy, że uchwały Sejmu powinny przedstawiać całą, pełną prawdę historyczną i upamiętniać wszystkie ofiary i wszystkich sprawców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-429.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Mucha, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#JoannaMucha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Upamiętniamy dzisiaj 80. rocznicę wybuchu powstania zamojskiego. To jedno z najtragiczniejszych wydarzeń w polskiej historii. Kiedy myślę o powstaniu zamojskim, pierwsza myśl, pierwsze skojarzenie to przede wszystkim Dzieci Zamojszczyzny, dzieci setkami tysięcy wywożone, germanizowane, dzieci, które niestety nie uniknęły śmierci. Myślę wtedy również o bohaterskich kolejarzach, dzięki którym setki spośród tych dzieci zostały uratowane przez polskie rodziny, myślę też o setkach spośród tych dzieci, które zostały uratowane przez ordynatów zamojskich. Myślę też o tym, że to być może było jedyne powstanie, które w rzeczywisty sposób zmieniło bieg historii.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#JoannaMucha">Ten upiorny pomysł, tak charakterystyczny dla XX w., pomysł, żeby wykorzenić, wyrwać z ziemi wielkie grupy ludzi, zamordować, wywieźć, zgermanizować, a na to miejsce ukorzenić jakąś inną grupę przybyszów niemieckiego pochodzenia, pomysł z pieła rodem dotyczył, przypomnę, 700 miejscowości. Pomysł, by wysiedlić i zasiedlić, wprowadzony najbardziej dotkliwym terrorem, był okrucieństwem wyrządzanym przez hitlerowskich Niemców na polskiej ludności. I powiedzmy sobie wprost: Zamojszczyzna miała być tylko pierwszym miejscem, które miało być dotknięte tym poszukiwaniem niemieckiego Lebensraum. Potrafiliśmy się temu przeciwstawić w sposób zbrojny, ramię przy ramieniu. To byli bohaterowie, którzy pochodzili z różnych formacji: z Batalionów Chłopskich, z Armii Krajowej, z innych grup powstańczych. Potrafiliśmy zatrzymać Niemców i to jest naprawdę nasze wielkie osiągnięcie. Powinniśmy pamiętać zawsze o tym powstaniu jako tym, które po prostu przyniosło zwycięstwo.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#JoannaMucha">Dziś powstanie zamojskie widzimy też przez pryzmat wojny w Ukrainie. I nagle po tych wszystkich latach to powstanie staje się nam bardziej bliskie, bardziej namacalne, tym bardziej odczuwamy grozę, terror, okrucieństwo, widząc je niemalże namacalnie prawie każdego dnia u naszych sąsiadów. Chwała bohaterom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#JarosławSachajko">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia, taka jest pełna nazwa koła poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#JarosławSachajko">W imieniu Koła Poselskiego Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie poselskiego projektu uchwały w sprawie uczczenia Powstania Zamojskiego w 80. rocznicę jego wybuchu.</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#JarosławSachajko">Na początek chciałbym podziękować wszystkim społecznikom, całej lokalnej ludności, która przez lata pamiętała, nie zapomniała o tej tragedii, która rozegrała się na naszej ziemi, na naszej polskiej ziemi. I podziękowania kieruję również do posłów, którzy przygotowali tę uchwałę, abyśmy mogli w parlamencie, na tej sali, o niej debatować.</u>
          <u xml:id="u-433.4" who="#JarosławSachajko">Już w 1941 r. komisarz Rzeszy do spraw Umacniania Niemczyzny Heinrich Himmler wyznaczył Zamojszczyznę jako pierwszy obszar osiedleńczy w Generalnym Gubernatorstwie. Czyli ten pomysł zniszczenia Polski i Polaków, eliminacji Polaków na Zamojszczyźnie — a to był pierwszy krok — powstawał w ich chorych głowach dużo wcześniej. I to dzisiaj kojarzy nam się z tym, co w kolejnym totalitaryzmie, czyli sowieckim, wciąż jest. To w tej chwili widzimy w Ukrainie. Wysiedlano w nocy, nad ranem ludzi, wypędzano z domów, kierowano do obozów koncentracyjnych. I takie mam skojarzenie, że pomimo naszej wspólnej trudnej historii związanej z Ukrainą, my dzisiaj tak ochoczo przyjęliśmy do naszych domów Ukraińców, bo my jako społeczeństwo tego samego doznaliśmy od tych dwóch terrorystycznych ideologii, zarówno niemieckiej, jak i sowieckiej.</u>
          <u xml:id="u-433.5" who="#JarosławSachajko">3 dni temu w Skierbieszowie odbyła się piękna uroczystość w obecności pana prezydenta, przypominająca o tych wysiedleniach, bo tą pierwszą miejscowością, na dużą skalę wysiedloną, był właśnie Skierbieszów. Rozmawiałem z dziećmi Zamojszczyzny, tymi osobami, które przeżyły Majdanek, przeżyły tamtą tragedię, którą wciąż mają w sercu, wciąż ją pamiętają. Dlatego bardzo dobrze, że dzisiaj o tym mówimy i czcimy ich pamięć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-433.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-434.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#GrzegorzBraun">Panie Pośle Sprawozdawco! Oczywiście uczcimy z pańskiej inicjatywy pamięć dzieci Zamojszczyzny, wszystkich ofiar i wszystkich, którzy podjęli walkę, aby zminimalizować rozmiar tragedii, ale czy konieczna jest ta hipokryzja? Wszak logicznym dopełnieniem i nieodłącznym elementem Generalplan Ost była tzw. Ukraineraktion, wszak to ukraińska powstańcza armia spustoszyła i przez nią krwią spłynęły ponownie te same powiaty: hrubieszowski, biłgorajski, tomaszowski. Czego Niemcy nie dokończyli w latach 1942–1943 wobec Polaków, to podjęli banderowcy w roku 1944.</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#GrzegorzBraun">Czy nie mógłby pan szybko tutaj jakiejś autopoprawki wnieść do tej uchwały, tak żebyśmy nie celebrowali hipokryzji, żebyśmy rzeczywiście mogli być notariuszami pamięci historycznej narodu polskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#GrzegorzBraun">Dziękuję, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Każdy naród ma obowiązek pamiętać o ofiarach przemocy, które ucierpiały na skutek działalności zewnętrznych agresorów, i o tych, którzy z tą przemocą walczyli. Pamiętać musimy też o bardzo złożonej sytuacji w tamtym czasie i w tamtym miejscu. Powstanie zamojskie było zbrojną odpowiedzią polskiego państwa podziemnego na ludobójcze akcje wysiedleń Zamojszczyzny — jedne z najokrutniejszych aktów terroru hitlerowskich Niemiec wobec narodu polskiego. I chwalebnym jest, że Wysoki Sejm w dniu dzisiejszym uczci powstanie zamojskie w 80. rocznicę jego wybuchu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Powstanie zamojskie jest stosunkowo mało znaną historią bohaterstwa Polek i Polaków z czasów II wojny światowej, a warto pamiętać, że ziemia zamojska w czasie tej akcji została niezwykle doświadczona. Od listopada 1942 r. do sierpnia 1943 r. deportowano ponad 110 tys. mieszkańców, dziesiątki tysięcy trafiło do obozów koncentracyjnych, wiele tysięcy wywieziono na roboty przymusowe do III Rzeszy. Szczególnie tragiczna historia związana jest z Dziećmi Zamojszczyzny, z których ok. 10 tys. straciło życie, a wiele tysięcy zostało przeznaczonych do germanizacji. Dobrze, że Sejm o tym przypomina.</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#MirosławSuchoń">Cześć pamięci wszystkich ofiar tamtych dni!</u>
          <u xml:id="u-441.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-442.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kiedy mówimy o powstaniu, wszyscy niemal natychmiast mają przed oczami zryw wolnościowy, którego dokonali mieszkańcy stolicy w 1944 r. Ale z historii również wiemy, że powstanie zamojskie było drugim po powstaniu warszawskim, ale przede wszystkim największym pod względem terytorialnym aktem zorganizowanego oporu Polaków, którzy wystąpili zbrojnie przeciw zbrodniczej polityce III Rzeszy. Dlatego dobrze, że niniejszą uchwałą przywracana jest pamięć o tym wydarzeniu, którego 80. rocznicę niedawno obchodziliśmy. Niech bohaterscy powstańcy tamtych dni, którzy zdali egzamin z miłości do ojczyzny w sposób heroiczny, stanowią wzór dla nas i przyszłych pokoleń. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Piotr Adamowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PiotrAdamowicz">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#PiotrAdamowicz">Pani Marszałek! Mam taką refleksję, pytanie, które w zasadzie kieruję do kierownictwa Sejmu. Otóż, szanowni państwo, słowo „legislator” kojarzy się z prawem, przepisy, artykuły, paragrafy, akapity itd., podczas gdy Biuro Legislacyjne, które niezmiennie towarzyszy pracy Komisji Kultury i Środków Przekazu, zajmuje się czynnościami stricte redakcyjnymi, za co bardzo, bardzo serdecznie legislatorom i korektorom dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#PiotrAdamowicz">A refleksja i wniosek są takie: Czy nie warto by czasem powołać jakiegoś minizespołu do spraw czysto korektorsko-redakcyjno-językowych? Dziękuję uprzejmie. To odciążyłoby oczywiście pracę legislatorów, którzy powinni zajmować się przepisami prawa i zgodnością projektu z przepisami prawa. Dziękuję raz jeszcze.</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#JarosławSachajko">Przypomnę po raz trzeci: Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia, tak brzmi pełna nazwa koła poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#JarosławSachajko">Mam pytanie do pana posła wnioskodawcy, aby spróbował wyjaśnić Wysokiej Izbie i nam, oglądającym, jak mogło się zdarzyć, że przez tyle lat powstanie zamojskie było zapomniane. Mówiłem w moim wystąpieniu głównym o lokalnych społecznikach, o mieszkańcach. Mój tatuś urodził się w Zaborecznym, stamtąd pochodzi, więc ja tę historię znałem, ale naprawdę ona przez wiele lat nie była obecna w szkole ani znana szerszej opinii publicznej. Dlaczego tak mogło być, panie pośle wnioskodawco?</u>
          <u xml:id="u-447.3" who="#JarosławSachajko">I druga rzecz, druga sprawa. Prośba również właściwie do całej Wysokiej Izby, aby Dzieciom Zamojszczyzny przywrócić ich należne emerytury. Pani Hanna Suchocka w latach 90. odebrała im 50% tych emerytur. Powinniśmy te emerytury im oddać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo chciałabym poprosić teraz posła sprawozdawcę pana Tomasza Zielińskiego.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#TomaszZieliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym tylko podziękować za naprawdę bardzo zgodną pracę wszystkich sił politycznych na posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#TomaszZieliński">Zmiany, które wprowadzaliśmy, były za obopólną zgodą, tak że rzeczywiście ten projekt uchwały został, jak już wspomniałem, przyjęty przez aklamację. Jednocześnie też jako mieszkaniec Zamojszczyzny rzeczywiście chcę podkreślić, że powstanie zamojskie było zapomniane, mówię to jako historyk. Tutaj odpowiadam też jako nauczyciel posłowi Jarosławowi Sachajce. Po prostu programy nauczania i książki były tak skonstruowane, że w pewnym momencie tego powstania albo nie było, albo było bardzo słabo zaznaczone. I mam nadzieję, że nasza uchwała i te wspólne stanowiska wszystkich klubów spowodują, że wiedza o powstaniu zamojskim stanie się coraz bardziej powszechna i z należytą czcią będziemy nie tylko pamiętać o Dzieciach Zamojszczyzny i wszystkich wysiedlonych, ale także o tych, którzy walczyli z Niemcami, tak naprawdę zatrzymali wysiedlenia i germanizację tych ziem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę pana posła Sławomira Zawiślaka o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-450.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#SławomirZawiślak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#SławomirZawiślak">Pani Marszałek! Zostałem wezwany imiennie, ale także poprzez ten fakt, rzeczywiście tę uchwałę przygotowywałem. Chciałbym powiedzieć, że jeżeli chodzi o kontekst historyczny, to dla mnie jest to zdumiewająca rzecz, że rzeczywiście sprawa, że przez tak wiele lat w sumie zwycięskie powstanie, które zatrzymało wysiedlenia, nie zostało opisane historycznie po okresie zakończenia II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#SławomirZawiślak">Wydaje się, w opinii mieszkańców Zamojszczyzny — których reprezentuję, gdyż funkcjonuję od ponad 20 lat w Światowym Związku Żołnierzy Armii Krajowej — Okręgu Zamość, pracuję społecznie, to moje środowisko — chyba zadecydowało o tym to, że to powstanie zapoczątkowało bardzo mocny opór tego terenu przed także nową władzą. Na ziemi zamojskiej, Zamojszczyźnie, w otoczeniu tego regionu Roztocza była bardzo silna konspiracja niepodległościowa, popierająca rząd londyński, która była gnieciona w straszliwy sposób po wojnie przez nowego okupanta, która tworzyła nowe oddziały partyzanckie, nowe struktury, np. II Zamojski Inspektorat Armii Krajowej czy Samodzielny Obwód WiN Tomaszów Lubelski.</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#SławomirZawiślak">Nowa władza nie miała się czym chwalić, bo tutaj, na tym terenie mieszkało tak wielu patriotów, tym bardziej że oni funkcjonowali dalej po różnych stronach. Nie tak dawno czciliśmy pamięć jednego z dowódców Batalionów Chłopskich, Stanisława Basaja, który właśnie, panie pośle Braun, został po wojnie rzeczywiście zamordowany albo przez oddział bezpieki, albo przez oddział Ukraińskiej Powstańczej Armii. Nie wiemy do końca, dlaczego tak się stało — ja swoje wytłumaczenie tu przedstawiłem — natomiast wierzę głęboko, że uchwała Sejmu podjęta w tej sprawie uruchomi świat nauki i że pamięć o tym powstaniu, które było bardzo ważne w historii Polski, oraz o tych, którzy walczyli w tym powstaniu i wygrali, zostanie przywrócona. I rzeczywiście, podobnie jak posłowie, chylę czoła przed wielką rolą społeczników, mieszkańców Zamojszczyzny, którzy tę pamięć przetrzymali i przekazali skutecznie dalej.</u>
          <u xml:id="u-451.4" who="#SławomirZawiślak">Przedstawię jeszcze jeden rys, taki typowo historyczny. Jestem historykiem — tutaj zwracam się do pana posła Brauna — i w trakcie wykonywania pracy społecznej także mój związek przypomina, że w tym czasie był też front polsko-ukraiński. Natomiast według historyków powstanie zamojskie zaczęło się w momencie wysiedleń, a praktycznie skończyło się w momencie, gdy Hans Frank stwierdził, że już trzeba te wysiedlenia zatrzymać. To był wynik skutecznej akcji podziemia niepodległościowego. Zbrojny opór mieszkańców Zamojszczyzny przeszedł w akcję „Burza”, a później — w inne momenty historii. Tak że tutaj takie wyjaśnienie. Ta uchwała dotyczy okresu od listopada 1942 r. do sierpnia 1943 r., kiedy rzeczywiście były też walki polsko-ukraińskie, ale przede wszystkim była akcja zbrojna przeciwko niemieckiej akcji wysiedleńczej.</u>
          <u xml:id="u-451.5" who="#SławomirZawiślak">Dziękuję wszystkim tutaj za taki wspaniały, zgodny głos. Mogę powiedzieć, że intencją środowisk, które kibicowały za przyjęciem tej uchwały przez Sejm, było też to, żeby to zwycięskie podejście naszych przodków w sytuacji, wydawałoby się, bez żadnych szans, w sytuacji walki z potężnym totalitaryzmem, bo Hitler był panem świata, która zakończyła się zwycięstwem, żeby to wszystko we współczesnych czasach dało nam sygnał, że nie ma sytuacji bez wyjścia, nie ma sytuacji beznadziejnych i w interesie narodu polskiego należy walczyć do końca, bo zwycięstwo jest możliwe. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Chciałabym teraz przywitać uczniów Zespołu Szkół Energetycznych w Gdańsku — gości pana posła Michała Urbaniaka.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Serdecznie witamy w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-452.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2799).</u>
          <u xml:id="u-452.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej panią Annę Schmidt o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#AnnaSchmidt">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#AnnaSchmidt">Przede wszystkim chciałabym zacząć swoje wystąpienie od tego, że jest to ustawa od bardzo długiego czasu oczekiwana przez różne środowiska, zarówno przez osoby, które doznają czy doznawały przemocy, przez kobiety, a także przez dzieci, małoletnich, bo to też są ofiary przemocy, przez środowiska organizacji pozarządowych i samorządów, które na co dzień pracują z osobami, które tej przemocy doznają, ale też z osobami, które tę przemoc stosują, jak i oczywiście przez środowisko eksperckie — mam tu na myśli także Zespół Monitorujący do spraw Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie, który działa przy Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej.</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#AnnaSchmidt">Prace nad tym projektem toczyły się bardzo długo. Wynikało to też z faktu, że po pierwsze, zakres zmian jest spory. Projekt był poddany wielu konsultacjom. W trakcie prac i konsultacji, kiedy słuchaliśmy także głosu ekspertów, z którymi mam zaszczyt współpracować jako koordynator krajowy do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie z ramienia ministra rodziny… Wiele tych głosów pojawiało się właśnie w trakcie posiedzeń zespołu monitorującego. Chodzi tu także o głosy specjalistów — mam tu na myśli służby mundurowe, policję, która też przecież pracuje, uczestniczy chociażby w procedurze „Niebieskie karty” i ma do czynienia zarówno z osobą doznającą przemocy, jak i osobą stosującą przemoc. Te głosy znalazły swoje odzwierciedlenie w tym projekcie ustawy. Projekt pierwotnie oczywiście zawierał większość przepisów, które dzisiaj będę miała zaszczyt państwu zaprezentować, natomiast wiele z tych kwestii pojawiło się jako nowe przepisy, wprowadzone właśnie w trakcie konsultacji publicznych i konsultacji międzyresortowych oraz debaty nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-453.3" who="#AnnaSchmidt">Chciałabym teraz szanownym paniom i panom posłom przedstawić elementarne zmiany, ten podstawowy zakres zmian, który pojawił się w ustawie. Przede wszystkim zacznę tutaj od tytułu ustawy. Zmieniamy, co najważniejsze, tytuł ustawy i rozumienie przemocy, w ogóle patrzenie na zjawisko przemocy. Chcemy mówić nie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, tylko o przeciwdziałaniu przemocy domowej. Z czego to wynika, szanowni państwo? Po pierwsze, z tego, że zdaniem ministerstwa rodziny i wielu ekspertów brzmienie tytułu w poprzednim kształcie stygmatyzowało rodzinę, bo wskazywało, że najwięcej przemocy dzieje się w rodzinie, w rodzinie rozumianej oczywiście zgodnie z art. 18 konstytucji, w związku małżeńskim kobiety i mężczyzny. A tym, na co warto zwrócić tutaj uwagę i o czym warto wspomnieć, jest to, że jak wynika z badań, spora część, większa część zjawisk przemocowych i szeroko pojętej przemocy jednak dzieje się w związkach nieformalnych. Dlatego chcieliśmy rozszerzyć zakres działania przepisów ustawy antyprzemocowej również na związki rozumiane nie tylko jako związek małżeński kobiety i mężczyzny. A więc ustawa przyjmuje nowy tytuł i nowy kształt jako ustawa o przeciwdziałaniu przemocy domowej.</u>
          <u xml:id="u-453.4" who="#AnnaSchmidt">Jak już powiedziałam, rozszerzamy katalog, krąg osób, na które będą oddziaływać przepisy tej ustawy, o byłego małżonka, byłego partnera, innego członka rodziny, niezależnie od faktu zamieszkiwania z osobą stosującą przemoc. Dlaczego to jest takie ważne? Dlatego że jak państwo zapewne wiecie — wszyscy śledzimy doniesienia medialne, jest ich w ostatnim czasie, na co patrzę z niepokojem, chyba wszyscy patrzymy na to z niepokojem, sporo — przemoc dzieje się nie tylko w związkach, które trwają, wszystko jedno, czy formalnych, czy nieformalnych, lecz także między osobami, które były w różnych związkach i mogą być z racji pewnego rodzaju uzależnienia, również emocjonalnego, poddawane przemocy. Albo te osoby w byłych związkach rodzinnych, małżeńskich, wynikających z faktu bycia rodzicami, a więc wspólnej opieki nad dziećmi, mogą być poddawane przemocy. Objęcie przepisami tych grup, które wymieniłam, a więc byłych partnerów, byłych małżonków, także niezależnie, bo to jest tutaj też istotne, od faktu wspólnego zamieszkiwania, ma na celu objęcie szerszej grupy, szerszego katalogu osób działaniami antyprzemocowymi. Jest to też ważne szczególnie dlatego, że czytamy, słyszymy o przypadkach, kiedy na skutek rozpadu rodziny, wszystko jedno, czy rodziny rozumianej w sposób konstytucyjny, czy niekonstytucyjny, jako nieformalny związek… Ale jest to też forma rodziny, kiedy np. w związku nieformalnym pojawia się potomstwo, pojawiają się dzieci. Byli partnerzy, byli małżonkowie z racji chociażby rozwodu nie zamieszkują ze sobą, a jednak partner, partnerka, bo mówimy tutaj oczywiście o przemocy wobec zarówno kobiet, jak i mężczyzn, choć oczywiście statystyki w dalszym ciągu wskazują, że przeważająca, miażdżąca część zjawiska przemocy dzieje się, ma miejsce wobec kobiet… Trzeba zwrócić na to uwagę, że jednak, mimo że osoba doznająca przemocy nie zamieszkuje już czy nie pozostaje w związku z osobą stosującą przemoc, nadal dochodzi do eskalacji negatywnych zjawisk między partnerami, były partnerami, byłymi małżonkami i to powoduje, generuje różnego rodzaju zachowania przemocowe, nawet jeśli te osoby ze sobą nie zamieszkują. Dlatego ważne jest, że te osoby znalazły się w tym projekcie i zostały objęte działaniami antyprzemocowymi.</u>
          <u xml:id="u-453.5" who="#AnnaSchmidt">Kolejna ważna zmiana dotyczy wprowadzenia nowych zjawisk, z którymi mamy do czynienia. Pierwsza ustawa, która została wprowadzona w 2005 r., wprowadzała takie dość klasyczne, powiedziałabym też: rachityczne, biorąc pod uwagę, że mamy do czynienia z nowymi zjawiskami przemocy, rozumienie przemocy tylko i wyłącznie w dwóch kategoriach, jako przemocy psychicznej i przemocy fizycznej, wykorzystania seksualnego. Natomiast dzisiaj żyjemy w innej rzeczywistości cywilizacyjnej, kulturowej, społecznej i warto mówić też o nowych zjawiskach przemocy. Przede wszystkim o przemocy, która dotyka kobiet, mam tu na myśli przemoc ekonomiczną, bo mimo że Polska jest na drugim miejscu po Luksemburgu, jeśli chodzi o unijne dane dotyczące najmniejszej luki płacowej, to jednak ciągle jako kraj mimo wszystko borykamy się z tym zjawiskiem i lwia część przemocy ekonomicznej niestety ma miejsce wobec kobiet. Ona ma miejsce i to jest nowe zjawisko, o którym warto mówić i które warto kategoryzować pod względem prawnym i właśnie ustawowym, legislacyjnym. No i oczywiście to, co najważniejsze, myślę, jeśli chodzi o taki swoisty znak naszych czasów, czyli cyberprzemoc, a więc przemoc, która dzieje się z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej. Dzisiaj lwia część naszego życia społecznego, politycznego, szeroko pojętego, publicznego, kulturalnego przeniosła się do Internetu. Za pomocą Internetu komunikujemy się na różnych poziomach relacji interpersonalnych i tam też dochodzi do zjawiska przemocy — przemocy wobec kobiet, przemocy wobec młodych ludzi, którzy są, jak wiemy, mniej odporni psychicznie na tego rodzaju zjawiska. Dochodzi do naruszenia godności osoby ludzkiej. Szczególnie to naruszenie występuje właśnie w odniesieniu do kobiet, chodzi o naruszenie ich intymności cielesnej, seksualności. To zjawisko nie było określone w ustawie, nie było nazwane expressis verbis w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie w takim brzmieniu, w jakim ona przez te wszystkie lata funkcjonowała. Szalenie istotne jest to, aby to zjawisko nazwać, zdefiniować i włączyć w katalog działań, o których mówi ustawa.</u>
          <u xml:id="u-453.6" who="#AnnaSchmidt">Następna ważna zmiana, o której chcę wspomnieć, to nowa kategoria osoby doznającej przemocy — dziecko jako świadek przemocy. Wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, o tym mówią też terapeuci, psycholodzy, socjolodzy, że dzieci przeżywają ogromną traumę i to odciska piętno na ich życiu, na ich psychice, a także kształtuje przyszłe, w życiu dorosłym, relacje społeczne, relacje interpersonalne, nie tylko kiedy są bezpośrednimi ofiarami przemocy, a więc osobami, które tej przemocy w jakiś sposób, psychiczny czy fizyczny, doznają, ale także kiedy są świadkami tego zjawiska, kiedy przemoc dzieje się w domu między rodzicami, partnerami, małżonkami czy też innymi członkami rodziny w gospodarstwie domowym, w którym te dzieci przebywają. I tylko z samego faktu — tylko albo aż z samego faktu — patrzenia na to zjawisko, bycia świadkiem tego zjawiska dziecko staje się nie bezpośrednią, ale pośrednią ofiarą przemocy.</u>
          <u xml:id="u-453.7" who="#AnnaSchmidt">Co też ważne, zmieniamy nomenklaturę słowną w ustawie. Nie chcemy już mówić o ofiarach przemocy, nie chcemy mówić o sprawcach przemocy. Ofiara przemocy przede wszystkim, bo tutaj chcę się do tej kategorii osób odnieść, to sformułowanie bardzo pejoratywne i takie stygmatyzujące osoby, które tego zjawiska doświadczają. Dlatego też uległo zmianie nazewnictwo w ustawie. Dzisiaj nie chcemy już mówić o ofiarach i o sprawcach przemocy. Chcemy mówić o osobach doznających przemocy i osobach tę przemoc stosujących.</u>
          <u xml:id="u-453.8" who="#AnnaSchmidt">Kolejna ważna zmiana to kwestia indywidualnego i bardziej podmiotowego podejścia właśnie do osób, które tej przemocy doświadczają. Do tej pory w tzw. grupach roboczych, które pracowały w ramach procedury „Niebieskie karty” z osobami doznającymi przemocy, był sztab różnych osób. To był pracownik socjalny, to byli eksperci, psycholodzy, członkowie komisji przeciwdziałania alkoholizmowi, różne inne osoby, pedagodzy, jeśli była taka konieczność. To wywoływało też poczucie dodatkowego stresu, powiedziałabym, traumę wśród osób, które tej przemocy doznawały.</u>
          <u xml:id="u-453.9" who="#AnnaSchmidt">Samo zjawisko jest ogromnie traumatyczne, jest ogromnie wstydliwe dla tych osób, dla kobiet, które tej przemocy doświadczają, i uznaliśmy, że należy stworzyć optymalne warunki do pracy z taką osobą, która przeżyła ogromną traumę, ból fizyczny, ból psychiczny, trudno jest jej się mierzyć z tym zjawiskiem, trudno jest jej o tym zjawisku mówić, a tym bardziej ciężko jej rozmawiać z osobami obcymi, które pojawiają się w domu takiej osoby, w domu osoby doznającej przemocy, którym taka osoba nie ufa, których nie zna, z którymi ciężko jest rozmawiać, przed którymi ciężko jest się otworzyć. Dlatego uznaliśmy, że należy tworzyć, optymalizować warunki w tej trudnej, traumatycznej sytuacji po to, aby stworzyć maksymalny komfort, o ile w ogóle można użyć takiego sformułowania — ono pewnie tutaj nie jest szczególnie fortunne — komfort na tyle, na ile jest to możliwe w tej trudnej, traumatycznej sytuacji, żeby osoba, która tej przemocy doznała, czuła się na tyle zaopiekowana, czuła się na tyle bezpiecznie, żeby mogła o tym, co ją spotkało, na gorąco, na bieżąco, kiedy rozpoczyna się interwencja odpowiednich służb, mówić bez konieczności, mówiąc kolokwialnie, spowiadania się przed szerokim gremium, gdzie każda sytuacja, jak wiemy, szanowni państwo posłowie, jest indywidualna, musi być w sposób indywidualny traktowana i nie w każdej sytuacji ten sztab ekspertów, który od razu a priori rozpoczynał procedurę i brał udział w tej procedurze „Niebieskie karty”, jest potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-453.10" who="#AnnaSchmidt">Stworzyliśmy więc przepisy, wedle których wobec sprawcy w momencie, kiedy dochodzi do interwencji, jest uruchamiana procedura „Niebieskie Karty”, jest interwencja w środowisku, w którym doszło do podejrzenia zaistnienia zjawiska przemocy. Ograniczyliśmy działalność tej grupy, którą w tej chwili nazwaliśmy już nie grupą roboczą, tylko grupą diagnostyczno-pomocową. W skład tej grupy wejdą dwie osoby. Do działań z osobą stosującą przemoc zostanie oddelegowany policjant, a do współpracy z osobą, która przemocy doznała, zostaje oddelegowany pracownik socjalny. Po zapoznaniu się, po tym takim pierwszym kontakcie bieżącym i zorientowaniu się, jaka jest sytuacja, w zależności od tego, jakich dodatkowych ekspertów wymagają działania na miejscu, gdzie do przemocy doszło, ta grupa w tym takim podstawowym, 2-osobowym składzie kieruje wniosek do zespołu interdyscyplinarnego o rozszerzenie tej grupy o ekspertów, którzy są potrzebni. Nie zawsze mamy do czynienia ze zjawiskiem nadużywania alkoholu, więc nie jest potrzebny przedstawiciel komisji przeciwdziałania alkoholizmowi czy nie zawsze…</u>
          <u xml:id="u-453.11" who="#AnnaSchmidt">Pani Marszałek! Czy ja mogę prosić jeszcze o 2, 3 minuty na dokończenie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ale proszę bardzo krótko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#AnnaSchmidt">A więc, tak jak już powiedziałam, ograniczyliśmy grupę tych osób. Ona będzie rozszerzana na wniosek w zależności od tego, z jaką sytuacją mamy do czynienia i jacy eksperci będą potrzebni.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#AnnaSchmidt">Kolejna ważna zmiana, jedna z ostatnich zmian, które chcę omówić, dotyczy wyraźnego rozgraniczenia kompetencji grupy diagnostyczno-pomocowej, która jest grupą interwencyjną do działań na rzecz osoby doznającej przemocy czy do pracy z osobą, która tę przemoc zastosowała, od kompetencji zespołu interdyscyplinarnego, który, jak państwo wiecie, działa w gminach, któremu nadaliśmy charakter zespołu, który wytycza pewne strategiczne kierunki. Nie są to działania prowadzone bezpośrednio, mówiąc kolokwialnie, ze sprawcami i ofiarami, tylko zespół ten wytycza pewne kierunki działań w gminie i w samorządzie wskazujące tryb postępowania i tryb działania, jeśli chodzi o przeciwdziałanie przemocy.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#AnnaSchmidt">Kolejna ważna zmiana to wprowadzenie do ustawy programów psychologiczno-terapeutycznych. Do tej pory ustawowo zapisane były tylko procedury dotyczące terapii, tych programów korekcyjno-edukacyjnych. Przepisy dotyczące uruchamiania programów psychologiczno-terapeutycznych funkcjonowały tylko w „Krajowym programie przeciwdziałania przemocy w rodzinie” i z naszych danych wynika, że oczywiście te statystyki, na które wskazuje Policja i też inne służby, pokazały bardzo dużą różnicę i wskazały na konieczność umocowania tych działań w przepisach ustawy po to, żeby wzmocnić te działania i żeby przywracać prawdziwe i dobre relacje osoby stosującej przemoc ze środowiskiem, w którym żyje.</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#AnnaSchmidt">Jak wynika chociażby z danych z 2021 r., zostało uruchomionych 82 tys. procedur „Niebieskie karty”, a tylko 1200, prawie 1300 sprawców wzięło udział w programach psychologiczno-terapeutycznych, zaś w programach korekcyjno-edukacyjnych — ponad 8 tys. osób. To są więc też dane, które wskazują na to…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę się zbliżać do końca, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#AnnaSchmidt">Słucham?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę już zbliżać się do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#AnnaSchmidt">Tak, dobrze, już kończę.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#AnnaSchmidt">Ostatnia zmiana, ostatnie dwie najważniejsze zmiany, szanowni państwo. Przede wszystkim przymusowe odbieranie broni palnej. Do tej pory broń palna — oczywiście ta pozostająca w dyspozycji prywatnej, nie mówimy tutaj o broni służbowej, którą posługują się funkcjonariusze mundurowi, a więc wojska, Policji czy innych służb mundurowych — była odbierana tylko w sytuacji bezpośredniego zagrożenia. Uznaliśmy, że chociażby w kontekście wojny za wschodnią granicą, na Ukrainie, kiedy skokowo rośnie liczba pozwoleń na broń wydawanych obywatelom polskim — pozwolenie na broń cieszy się coraz większym zainteresowaniem — nie chcemy doprowadzić do sytuacji, w której posiadanie broni wygeneruje większe niebezpieczeństwo jej użycia. W związku z tym wprowadziliśmy zasadę, że już samo uruchomienie procedury „Niebieskie karty” powoduje, że broń zostaje automatycznie odebrana osobie, która jest w jej posiadaniu. Wszystko jedno, czy jest to cywil, czy jest to przedstawiciel służby mundurowej, Policji, Straży Granicznej, czy jest to żołnierz zawodowy — wtedy za pośrednictwem Żandarmerii Wojskowej — ta broń zostaje automatycznie odebrana.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#AnnaSchmidt">I ostatnia najważniejsza zmiana. Szanowni państwo, nie tylko chcemy karać i penalizować zjawisko przemocy, ale też przede wszystkim chcemy działać prewencyjnie i przeciwdziałać. Jednym z działań zaplanowanych w celu zmniejszenia zjawiska przemocy jest karanie osób stosujących przemoc za uchylanie się od udziału w programach. Przede wszystkim trzeba podjąć działania naprawcze, działania terapeutyczne, po to żeby naprawiać społeczne relacje i psychoterapeutycznie przeciwdziałać przemocy. W związku z tym…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#AnnaSchmidt">Już naprawdę ostatnie zdanie, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#AnnaSchmidt">W związku z tym wprowadziliśmy wspólnie z Ministerstwem Sprawiedliwości przepis w Kodeksie wykroczeń, który mówi o tym, że wobec osoby, która jest kierowana przez zespół interdyscyplinarny do wzięcia udziału w programach terapeutycznych i uchyla się uporczywie od wzięcia udziału w tych programach, zostają zastosowane sankcje z Kodeksu wykroczeń. Grozi jej kara ograniczenia wolności bądź kara grzywny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">5 minut.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#AnnaSchmidt">Na koniec, szanowni państwo, powiem… Tak jak powiedziałam, projekt był bardzo długo oczekiwany, długo wypracowywany przez różne środowiska, nie tylko przez rząd, ale i środowiska pozarządowe, organizacje pozarządowe oraz ekspertów działających w tym obszarze. Mam nadzieję, że wszyscy państwo pochylicie się ponad podziałami nad tym projektem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani minister, naprawdę już 5 minut przedłużyłam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#AnnaSchmidt">Bardzo proszę, żebyście państwo głosowali za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wszystkich w tym Sejmie obowiązuje limit czasowy.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-466.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-466.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-466.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Teresa Wargocka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#TeresaWargocka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy domowej oraz niektórych innych ustaw z druku nr 2799.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#TeresaWargocka">Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie została uchwalona przez Sejm 29 lipca 2005 r. Duża nowelizacja tej ustawy miała miejsce w roku 2011 za rządów Platformy Obywatelskiej i PSL-u. W czasie procedowania nad tą nowelizacją klub Prawa i Sprawiedliwości będący ówcześnie w opozycji zgłaszał poprawkę dotyczącą zmiany tytułu ustawy na tożsamy z zapisem w obecnym projekcie, by termin „przemoc w rodzinie” zastąpić terminem „przemoc domowa”. Niestety nasze poprawki nie uzyskały akceptacji Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#TeresaWargocka">Chcemy, aby pojęcie „rodzina” w przepisach prawa oraz w społecznej świadomości miało tylko pozytywną konotację. Rodzina jest jedną z najważniejszych wartości w życiu Polaków. Według badań CBOS-u 87% Polaków uważa rodzinę za warunek osobistego szczęścia wobec takich wartości jak zdrowie czy bezpieczeństwo. Rodzina jest również wartością chronioną konstytucyjnie. Mówi o tym art. 18 konstytucji, a art. 71 mówi, że władze publiczne są zobowiązane realizować zasadę dobra rodziny w polityce społecznej i gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-467.3" who="#TeresaWargocka">Bardzo cieszymy się, że jest zmiana tytułu ustawy, że nie ma preambuły, która jest z 2005 r. Chcielibyśmy, abyśmy wszyscy zgodnie stwierdzili, że rodzina powinna się wszystkim Polakom kojarzyć tylko z dobrymi odczuciami i emocjami.</u>
          <u xml:id="u-467.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Senyszyn: No ale nie może się kojarzyć…)</u>
          <u xml:id="u-467.5" who="#TeresaWargocka">Może się kojarzyć, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-467.6" who="#TeresaWargocka">Zjawisko przemocy w kręgu osób najbliższych jest zjawiskiem zdefiniowanym w przepisach prawa, określane jest jako intencjonalne użycie siły, przewagi, które narusza porządek moralny. Wiemy, że uderza przede wszystkim w godność człowieka. W opracowaniach naukowych wyróżniamy przemoc fizyczną, psychiczną, seksualną, zaniedbanie oraz przemoc ekonomiczną. Przemoc niesie ze sobą dotkliwe konsekwencje dla ofiar, sprawców oraz dla świadków, szczególnie dzieci.</u>
          <u xml:id="u-467.7" who="#TeresaWargocka">Projekt ustawy wprowadza dwie kolejne formy — przemoc ekonomiczną i cyberprzemoc oraz rozszerza katalog osób, na które będą oddziaływać przepisy zmienianej ustawy, zwłaszcza o byłego małżonka, partnera, innego członka rodziny niezależnie od faktu zamieszkiwania z osobą stosującą przemoc w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-467.8" who="#TeresaWargocka">Projekt stanowi również, co jest bardzo ważne, że dzieci, które są świadkami przemocy, są uważane za osoby doświadczające przemocy i do nich również powinna być skierowana pomoc.</u>
          <u xml:id="u-467.9" who="#TeresaWargocka">Myślę, że przepisy zmienionej ustawy w dużej części mają za zadanie zwiększenie oddziaływania na sprawców przemocy, aby podejmowali — sprawcy przemocy czy w nowej nomenklaturze: osoby stosujące przemoc — działania zmierzające do zmiany swojego zachowania. To jest bardzo ważny kierunek w tej ustawie, ponieważ bardzo często jest tak, że sprawcy przemocy dokonują jej wobec różnych osób w ciągu swojego życia, więc chcemy, aby podejmowali oni działania na rzecz zmiany swojego zachowania. Temu służy, obok programów korekcyjno-edukacyjnych, wprowadzenie do prawa programów psychologiczno-terapeutycznych, a na sprawców, którzy będą się uchylali od uczestnictwa w tych programach, będzie można na podstawie Kodeksu wykroczeń nałożyć kary ograniczenia wolności lub grzywny.</u>
          <u xml:id="u-467.10" who="#TeresaWargocka">Wysoka Izbo! Są zmiany w działalności zespołów interdyscyplinarnych, pani poseł o tym mówiła, zapoznamy się z tym w szczegółach na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-467.11" who="#TeresaWargocka">Wysoka Izbo! Od 30 listopada obowiązuje przepis, który Wysoka Izba przyjęła ponad politycznymi podziałami. Jest to natychmiastowa izolacja osób stosujących przemoc od osób jej doznających.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#TeresaWargocka">Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera przedłożony projekt z druku nr 2766 i zachęca inne kluby do konstruktywnej, merytorycznej pracy nad tym przedłożeniem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam panią poseł Monikę Rosę, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#MonikaRosa">Pani Marszałkini! Pani Minister! Wysoka Izbo! Co 40 sekund jakaś kobieta w Polsce doznaje przemocy, co 7 minut akt przemocy jest zgłaszany. Osobom, które doświadczają przemocy, towarzyszą różne emocje: strach, zagubienie, bezsilność, czasami niestety brak wiary w system.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#MonikaRosa">Bardzo długo czekaliśmy na nowelizację ustawy o przeciwdziałaniu przemocy. Organizacje pozarządowe, ekspertki, my, posłanki, robiliśmy debaty, konferencje, składaliśmy interpelacje i projekty ustaw, jak choćby dotyczący przemocy ekonomicznej. Z wielką ulgą przyjmuję, że ten projekt ustawy w końcu się pojawił. Tylko niestety ciągle w głowie mam historie kobiet, które czekały na ten projekt ustawy, gdy przemoc trwała w ich domach, gdy przemoc trwała po rozstaniu, gdy ciągnęła się przemoc ekonomiczna.</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#MonikaRosa">Tak, są dobre zapisy w projekcie ustawy. Po pierwsze, kwestia dzieci. Dzieci, które są świadkami przemocy. Wprowadzenie pojęcia dziecka jako świadka, dziecka, które patrząc na przemoc, możemy traktować także jako osobę, jako dziecko, które tej przemocy doświadcza, która jest jej uczestnikiem. Dlatego tak ważne jest objęcie dzieci specjalistyczną pomocą psychologiczną, wsparciem, ale także bardzo ważne jest to, żeby zwrócić uwagę sądów, prokuratorów, że jeżeli dziecko doświadcza przemocy, kwestie kontaktów ojca z dzieckiem, czy też osoby stosującej przemoc, muszą po prostu być brane pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#MonikaRosa">Kwestia druga dotyczy przemocy ekonomicznej, która często była niezauważana, a towarzyszyła także przemocy fizycznej czy psychicznej. Natomiast czy sam zapis o przemocy ekonomicznej jest wystarczający? Czy nie warto znowelizować art. 207 Kodeksu karnego, czyli poszerzyć aspekt znęcania się także o kwestie przemocy ekonomicznej, by towarzyszyła mu konkretna sankcja?</u>
          <u xml:id="u-471.4" who="#MonikaRosa">Kwestia przemocy poseparacyjnej. To jest wspaniałe, że w końcu o tym mówimy także w ustawie, ponieważ są niezliczone historie kobiet, które opuszczają swojego oprawcę i które doznały jeszcze większej przemocy, opuszczając wspólne miejsce zamieszkania. A „Niebieskie karty”, postępowania sądowe po prostu nie uwzględniały tego rodzaju przemocy. Po czwarte, są różne liczne drobne zmiany w procedurze „Niebieskiej karty”, których teraz nie będę omawiać.</u>
          <u xml:id="u-471.5" who="#MonikaRosa">Natomiast chcę zwrócić uwagę na kilka aspektów. Po pierwsze, kwestia definicji przemocy. Pojawia się słowo „przewaga”. Rzeczywiście konieczne jest użycie słowa „przewaga”, czyli trzeba będzie udowadniać, że ta przewaga fizyczna, ekonomiczna, psychiczna naprawdę funkcjonowała. W konwencji stambulskiej tego słowa „przewaga” po prostu nie ma.</u>
          <u xml:id="u-471.6" who="#MonikaRosa">Kwestia terapii. Teraz wiemy, że często są one po prostu niedostępne dla osób, które stosują przemoc domową. W jaki sposób sobie z tym poradzimy?</u>
          <u xml:id="u-471.7" who="#MonikaRosa">I teraz kwestie jeszcze szersze. Bardzo dużo, sporo rzeczy zmieniamy w tym projekcie ustawy, natomiast to, że liczba „Niebieskich kart” spada albo utrzymuje się na stałym poziomie, to trochę jest tak, że to nie jest sukces. To znaczy, że skala przemocy jest większa, tylko często po prostu nie jest zgłaszana. Więc mam pytanie: Czy państwo zastanawialiście nad jeszcze większą zmianą ustawy, ewaluacją funkcjonowania systemu, żeby sprawdzić, dlaczego przemoc nie jest zgłaszana, dlaczego ofiary, osoby, które jej doświadczają, mówią, że jest to zbyt skomplikowane, że coś nie działa, że boją się albo nie wierzą w system?</u>
          <u xml:id="u-471.8" who="#MonikaRosa">Kolejną kwestią jest kwestia rozporządzenia dotyczącego „Niebieskiej karty”. Nie ma jej w tej ustawie. Mam nadzieję, że do czasu prac komisji to rozporządzenie o procedurze — a także formularze — będzie dostępne.</u>
          <u xml:id="u-471.9" who="#MonikaRosa">Kwestia statystyk. Centrum Praw Kobiet szacuje, że rocznie ok. 400–500 kobiet traci życie w wyniku przemocy domowej, ale nie mamy tych danych. To znaczy, że ani policja, ani prokuratura, ani sądy, ani ministerstwo takich danych nie zbierają. To znaczy, że nie jesteśmy w stanie zweryfikować, ile jest morderstw, ile jest zaginięć…</u>
          <u xml:id="u-471.10" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: A skąd centrum ma takie informacje?)</u>
          <u xml:id="u-471.11" who="#MonikaRosa">…ile jest tzw. poszerzonych samobójstw, co w ogóle łączy się z problemem złej definicji. Brakuje nam także takiej procedury — i to jest jeszcze do rozważenia — która sprawdzi, dlaczego doszło do przypadku śmiertelnego pobicia kobiety albo dziecka, tak żeby analizować każdy przypadek i sprawdzać, dlaczego tak się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-471.12" who="#MonikaRosa">Kwestie rozproszenia systemu wsparcia. Mamy Policję, prokuratury, mamy sądy, mamy opiekę społeczną, natomiast wiele raportów wskazuje na to, że nie ma współpracy między tymi organami, że procesy sądowe są zbyt długie, że brakuje wyspecjalizowanych sędziów, policjantów, prokuratorów, którzy zajmowaliby się tymi kwestiami, i że potrzebujemy takich bardzo wąskich specjalizacji.</u>
          <u xml:id="u-471.13" who="#MonikaRosa">I ostatnia kwestia, którą musimy się zająć, to jest kwestia zmiany definicji zgwałcenia. Jest 16 dni przeciwko przemocy wobec kobiet i to chyba jest najlepszy czas, żeby zająć się ustawą posłanki Kucharskiej-Dziedzic. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-471.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Anita Kucharska-Dziedzic, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Pozoranctwo i działania pod publikę. Mamy 16 dni przeciw przemocy wobec kobiet, w związku z czym damy na żer spragnionemu rzeczywistej zmiany tłumowi zmianę, która będzie kosmetyką systemowej zmiany. Klub Lewicy nie będzie blokował tej kosmetyki w zmienianiu ustawy, wręcz przeciwnie — będziemy ją wspierać, ale z pełną świadomością, że jest to pozoranctwo.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Pierwsze akapity waszego uzasadnienia…</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: A po co?)</u>
          <u xml:id="u-473.3" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Jakby pani poseł mogła zachować się chociaż raz kulturalnie… Ja wiem, że to jest trudne, ale może się uda.</u>
          <u xml:id="u-473.4" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Po co wspieracie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę nie przeszkadzać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Pierwsze akapity waszego uzasadnienia: przez pojęcie przemocy rozumie się wymierzone i celowe zachowania zmierzające do szkodzenia innym, ewentualnie przybierające destruktywny lub awersyjny charakter. Przemoc określona jest przeważnie jako intencjonalne użycie przewagi, siły, które narusza porządek moralny. Otóż proszę państwa, to jest błąd samego myślenia i mówienia o przemocy. Przemoc: bicie, gwałcenie, krzywdzenie to nie jest naruszenie tylko i wyłącznie porządku moralnego, to jest naruszenie porządku prawnego. Mówmy wreszcie o tym, że to jest przestępstwo, a nie tylko coś, co narusza nasz dobrostan społeczny.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Proszę państwa, jeżeli ktoś kogoś bije, to jest na to sankcja prawna, jest na to przepis w Kodeksie karnym. I tak, większa ilość przemocy, większa liczba przypadków przemocy dzieje się w rodzinie — to są najczęstsze przypadki przekraczania prawa, krzywdzenie osób najbliższych. Jeżeli mówimy o tym, że rodzina jest święta, to tak, rodzina jest święta. Jeżeli wszyscy chcemy mieć szczęśliwą rodzinę, to tak, wszyscy chcemy mieć szczęśliwą rodzinę. Ale niestety i tego nie wiemy — bo to nie jest badane, wręcz zakłamywane w sposób systemowy i celowy, intencjonalny — ile jest przypadków przemocy w rodzinie, czy przemocy domowej, bo tego nie monitorujemy w sposób właściwy i to jest nam nieustannie wypominane.</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Proszę zwrócić uwagę, że 10 lat temu przestaliśmy monitorować, ile jest wyjazdów interwencyjnych zespołów policyjnych do przemocy w rodzinie, a było ich 10 lat temu ok. 1 mln rocznie. I to jest skala krzywdy, która się dzieje każdego dnia.</u>
          <u xml:id="u-475.3" who="#AnitaKucharskaDziedzic">To, że państwo mówicie, że w związkach nieformalnych jest więcej przemocy, to jest tylko wyraz waszych obsesji, bo to nie jest w żaden sposób podyktowane jakimikolwiek statystykami. Pokropek nie chroni przed przemocą. Dokładnie tak, że jak mężczyzn w sutannach owa sutanna nie chroni przed pokusą ze strony tych małych zboczeńców pchających im się pod sutanny — chyba dobrze wyraziłam intencje naszego episkopatu w obronie pedofilii — tak samo ta sama sutanna i czynności w niej wykonywane wobec dwójki dorosłych ludzi nie uchronią tej dwójki dorosłych ludzi przed krzywdzeniem się nawzajem.</u>
          <u xml:id="u-475.4" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Przemoc ekonomiczna — dokładnie 30 lat temu wprowadzono do definicji przemocy w rodzinie czy przemocy domowej kwestie ekonomiczne. Tyle czasu trwało, aż się w Polsce zorientowano, że to też jest element przemocy.</u>
          <u xml:id="u-475.5" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Dziecko jako świadek przemocy. Szanowni państwo, dziecko, które jest świadkiem przemocy, jest także ofiarą przemocy. Dziecko, któremu się pokazuje pornografię, nie jest świadkiem pornografii — jest ofiarą przestępstwa. I tak samo dziecko, które widzi ojca bijącego matkę czy odwrotnie czy bijących się rodziców, jest ofiarą przemocy domowej, przemocy w rodzinie, a nie tylko jej świadkiem. To powinniście sobie państwo przyswoić, bo to jest problem, który mieliście z radnym panem Rafałem Piaseckim i broniącymi go panem ministrem Łukaszem Schreiberem czy panem europosłem Kosmą Złotowskim.</u>
          <u xml:id="u-475.6" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Proszę państwa, dogadajcie się może państwo z ministrem Ziobrą, żeby nam już więcej nie wypominano, że te biedne dzieci są przyznawane sprawcom przemocy w rodzinie pod opiekę, bo nie są wstrzymywane sprawy cywilne o opiekę do momentu wydania wyroku w sprawie karnej. Co z tego, że państwo będziecie zmieniać nazewnictwo: ofiara doznająca przemocy i osoba stosująca przemoc.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Osoba doznająca przemocy to jest osoba pokrzywdzona przestępstwem, a osoba stosująca przemoc to jest sprawca przestępstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę zmierzać do końca, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo pani dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#BożenaŻelazowska">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, druk nr 2799.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#BożenaŻelazowska">Przeciwdziałanie przemocy domowej na wszystkich jej płaszczyznach i w różnym zakresie jest powinnością wielu podmiotów, począwszy od organów władzy publicznej poprzez wyspecjalizowane instytucje i organizacje utworzone w celu jej zwalczania, na indywidualnych obywatelach kończąc. Dlatego koniecznym warunkiem skutecznego przeciwdziałania przemocy domowej jest przyjęcie odpowiednich regulacji prawnych. Dotychczas obowiązująca ustawa z 2005 r. ze zmianami wymaga nowelizacji, wiele się też dookoła nas przez ten czas zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-481.2" who="#BożenaŻelazowska">Stąd potrzeba wypracowania i przyjęcia rozwiązań, które pozwolą na skuteczne przeciwdziałanie przemocy domowej.</u>
          <u xml:id="u-481.3" who="#BożenaŻelazowska">W ustawie została zawarta preambuła, która wskazuje wprost, że przemoc w rodzinie narusza podstawowe prawa człowieka, w tym prawo do życia i zdrowia oraz poszanowania godności osobistej. Zmiany przepisów tej ustawy idą w dobrym kierunku. Wyznaczają zadania w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie, zasady postępowania wobec osób dotkniętych przemocą oraz zasady postępowania wobec osób tę przemoc stosujących. W nowelizacji tej ustawy została zdefiniowana przemoc w rodzinie, w tym uwzględniono przemoc psychiczną, fizyczną i seksualną. Jest to szersza definicja przemocy niż w dotychczasowych przepisach. Ponadto zdefiniowano pojęcie członka rodziny, uwzględniając, iż należy przez to rozumieć osobę najbliższą, a także inną osobę wspólnie zamieszkującą lub gospodarującą w danym gospodarstwie domowym.</u>
          <u xml:id="u-481.4" who="#BożenaŻelazowska">Przepisy znowelizowanej ustawy nakładają na wszystkie szczeble administracji rządowej i samorządowej zadania do realizacji i wprowadzają zakres kompetencyjny, nadając im uprawnienia do ich wypełniania. Priorytetowym zadaniem, wynikającym z przepisów ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, jest praca zespołów interdyscyplinarnych i grup roboczych, w skład których wchodzą służby i przedstawiciele realizujący zadania z zakresu przeciwdziałania przemocy, dzięki którym osoby doznające przemocy mogą uzyskać pomoc i wsparcie od ekspertów wchodzących w skład tego zespołu. Poprzez działania tych zespołów i grup roboczych prowadzona będzie również praca z osobami stosującymi przemoc.</u>
          <u xml:id="u-481.5" who="#BożenaŻelazowska">Projektowane zmiany mają na celu poprawę funkcjonowania lokalnych systemów przeciwdziałania przemocy. Mają one na celu dotarcie jak najszybciej do jak największego grona osób zagrożonych przemocą bądź doznających przemocy. Mam nadzieję, że rzeczywiście to zadziała. Projekt tych zmian jest szeroki i uwzględnia głosy wielu środowisk. Mam tylko obawę, że ta ustawa nie zapewnia wprost w szybkim tempie osobom potrzebującym terapii dostępu do tej terapii. Nie chciałabym aby czas oczekiwania na dostęp do terapii trwał tak długo, jak trwa dzisiaj, bo wówczas te zapisy będą dalece niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-481.6" who="#BożenaŻelazowska">Klub Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego, Unii Europejskich Demokratów, Konserwatystów poprze zapisy nowelizujące tę ustawę. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-481.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#MichałUrbaniak">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pochylając się nad tym projektem ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie kolejny raz mam wrażenie, że to będą raczej markowane działania bądź będzie to otwieranie furtki na przyszłe działania i eksperymenty Lewicy. Mam wrażenie, że to może być raczej betonowe koło ratunkowe.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#MichałUrbaniak">Sami państwo zmieniają siatkę pojęciową, a wiemy, że siatka pojęciowa ma spory wpływ na to, jak postrzegamy rzeczywistość i jak w tej rzeczywistości się obracamy, bo prawo ma też funkcję kazuistyczną. Tutaj widzimy, że otwieracie furtkę na to, by ta ideologiczna lewica wprowadzała dziesiątki kolejnych form przemocy. Wpisuje się to w lansowany przez lewicę, też przez wielkie korporacje, trend tworzenia właśnie takich pojęć jak przemoc ekonomiczna. Ta cyberprzemoc przecież mogłaby być przemocą psychiczną, wiemy o tym doskonale. Czy w takim razie w skrajnych przypadkach, jeśli chodzi o przemoc ekonomiczną, obcięcie kieszonkowego będzie przemocą? Dziecko będzie mogło pójść i zgłosić rodziców? Myślę, że ta strona sali, która jest po mojej lewej stronie, mogłaby już się z tym zgodzić. Państwo otwierają na to furtkę i to jest bardzo niebezpieczne.</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#MichałUrbaniak">Problem w tym, że wszędzie, gdzie państwo właśnie staje się takim polem do eksperymentów lewicy, problem przemocy rośnie. Spójrzmy na statystyki. Z badań Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej można jasno wyczytać, że w Polsce problem przemocy domowej skierowanej np. wobec kobiet jest mniej więcej dwukrotnie niższy niż np. w Szwecji, Finlandii, we Francji czy w Wielkiej Brytanii, czyli w państwach, które wręcz…</u>
          <u xml:id="u-483.3" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Prokop-Paczkowska: Tam się nie boją tego zgłaszać.)</u>
          <u xml:id="u-483.4" who="#MichałUrbaniak">…szczycą się swoją otwartością i których elity szydzą często z tego, jakie mamy w Polsce podobno zamknięte głowy. To, jak widać, nie ma znaczenia dla tych dobrotliwych wujków, którzy widocznie gdzieś tam, w zaciszu gabinetów, pracują nad tymi ustawami.</u>
          <u xml:id="u-483.5" who="#MichałUrbaniak">Na siłę też wprowadzacie nowomowę, zamiast czasem nazywać rzeczy po imieniu: ofiara jest ofiarą, a kat jest katem. Jedyne, co mógłbym pochwalić w tej ustawie, to jest pojęcie dotyczące dziecka jako świadka przemocy, bo faktycznie dzieci też, widząc przemoc w domu, doświadczają jej na swój sposób, to jest oczywiste. Ale ta ustawa to jest generalnie otwieranie furtki na nowe eksperymenty, które będzie w przyszłości robić Lewica, jak stracicie władzę, a nie daj Boże, oni do niej dojdą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-483.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Mucha, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#JoannaMucha">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#JoannaMucha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Miałam rozpocząć swoje wystąpienie od innego punktu, ale w związku z tym, co powiedział mój przedmówca, muszę odnieść się do kwestii statystyk. Przytoczę cytat z jednego z raportów, a tych raportów dotyczących przemocy domowej jest bardzo wiele. Cytuję: Na podstawie obecnie gromadzonych w Polsce danych nie ma możliwości ustalenia, ile osób rocznie traci życie na skutek działania sprawców przemocy w rodzinie. W dalszej części raportu dostajemy kolejne wiadomości o tym, że tak naprawdę nie wiemy, jaka jest skala tego zjawiska. Nie wiemy, ile kobiet, które trafiają do szpitala, to są kobiety, które zostały pobite w wyniku przemocy domowej. Nie wiemy, ile z nich traci zdrowie, nie wiemy, ile z tego powodu ponosi daleko idące konsekwencje zdrowotne.</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#JoannaMucha">My tego po prostu nie wiemy, bo państwo polskie tego nie bada, nie sprawdza. Jedną z koniecznych rzeczy jest dodanie do statystyk policyjnych zdarzeń ze skutkiem śmiertelnym związanych z przemocą domową. Cały czas tego nie ma. Chodzi o śmierć kobiet czy w ogóle ofiar przemocy domowej. Jako państwo polskie nawet tego nie wiemy, więc nie ma możliwości porównywania się do innych krajów, takich jak kraje skandynawskie. Tam rzeczywiście wyczulenie państwa na przemoc w stosunku do słabszych, do kobiet, do dzieci, jest zupełne nieporównywalne.</u>
          <u xml:id="u-485.3" who="#JoannaMucha">Ta ustawa oczywiście idzie w dobrym kierunku. Mam bardzo mało czasu, więc nawet nie będę wymieniała tych kwestii, które zostały tutaj ujęte. Obawiam się tylko jednej rzeczy. Niedawno, w trakcie pandemii, zgłosiliście państwo projekt, który odnosił się do konwencji stambulskiej. Były tam zawarte m.in. zapisy dotyczące natychmiastowej izolacji sprawców przemocy domowej. To naprawdę były zapisy, które szły w dobrym kierunku. A potem zagłosowaliście państwo przeciwko temu projektowi. Wydarzyło się coś zupełnie niesłychanego.</u>
          <u xml:id="u-485.4" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Co pani mówi?)</u>
          <u xml:id="u-485.5" who="#JoannaMucha">Teraz mam wrażenie, że sytuacja może się powtórzyć. Oczywiście zastanawiamy się nad tym, jakie poprawki do tej ustawy się pojawią, bo ta praktyka, do której nas państwo przyzwyczailiście, sprawia, że nie mamy dużego zaufania.</u>
          <u xml:id="u-485.6" who="#JoannaMucha">Tak czy inaczej, niezależnie od tego, że są tu naprawdę dobre przepisy, i tak najważniejsza jest praktyka. Zaczęłam od statystyk, ale chodzi też o dostępność terapii, o procedury związane z „Niebieską kartą”, które rzeczywiście są tutaj trochę poprawione, o finansowanie NGOs pomagających kobietom poddawanym przemocy, dla których pomoc właściwie prawie wyzerowaliście — prawie nie ma pomocy dla NGOs, które się tym zajmują — o procedury w zakresie interwencji, separowania sprawcy, przyjmowania zgłoszenia, badań, przesłuchiwania. To wszystko sprawy, które trzeba chcieć poprawić rzeczywiście, a nie tylko w zapisach ustawowych, żeby wyeliminować przemoc domową. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-485.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#JoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej przedstawiam stanowisko w sprawie zmiany ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#JoannaSenyszyn">Przemoc, niezależnie od tego, czy jest w rodzinie, w domu, w pracy czy w przestrzeni publicznej, dotyczy przede wszystkim kobiet. Szacuje się, że 90% aktów przemocy dotyczy właśnie kobiet i dziewczynek, a jedynie 10% dotyczy mężczyzn. W Unii Europejskiej połowa kobiet przynajmniej raz w życiu doświadczyła przemocy. W Polsce setki kobiet tracą życie w wyniku przemocy, ale jak przed chwilą powiedziała posłanka Mucha, nawet nie prowadzi się dokładnych statystyk. Rząd chwali się, że w Polsce jest mniej zgłoszeń przemocy niż np. w krajach skandynawskich, ale musimy sobie uświadomić, że wynika to przede wszystkim z faktu, że część Polek nawet nie uświadamia sobie, że pewne zachowania wobec nich są przemocą, i np. szarpnięcia za rękę, krzyknięcia czy ordynarnego wyzwiska nie traktuje jako przemocy i nie zgłasza, podczas gdy w krajach skandynawskich takie przypadki są już zgłaszane.</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#JoannaSenyszyn">Dobrze, że zmieniamy nazwę na „przemoc domowa”, bo jest to dostosowanie terminologii do konwencji stambulskiej. Szkoda jednak, że tak jak w konwencji nie idziemy krok dalej i nie dopisujemy „i przemocy wobec kobiet”, skoro ta przemoc w 90% dotyczy właśnie kobiet. Taką poprawkę zgłosimy jako koło Polskiej Partii Socjalistycznej. Chodzi o to, aby również w tej ustawie o zapobieganiu przemocy domowej dopisać „i przemocy wobec kobiet”. Myślę, że ta poprawka znajdzie poparcie ze strony demokratycznej opozycji. Oczywiście przez Klub Parlamentarny PiS zostało przedstawione ideologiczne uzasadnienie zmiany nazwy „przemoc w rodzinie” na nazwę „przemoc domowa”. Przestańmy się czarować. Oczywiście przemoc występuje głównie w rodzinie. Ale jak mówię, dobrze się stało ze względu na dostosowanie terminologii do konwencji stambulskiej. Dobrze również, że jest uwzględniona przemoc ekonomiczna.</u>
          <u xml:id="u-487.3" who="#JoannaSenyszyn">Niestety brak czasu nie pozwala mi na ustosunkowanie się do wielu innych zapisów. Powiem tylko, że projekt ustawy idzie w dobrym kierunku i Polska Partia Socjalistyczna będzie go popierać. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeśli ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania, to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-488.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-488.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-488.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">1 minuta na zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże polskim rodzinom!</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#GrzegorzBraun">Pani Minister! Cieszę się bardzo, że doszliście do tych konstruktywnych wniosków, że to nie rodzina zasługuje na stygmatyzację jako rzekomy matecznik, wylęgarnia przestępczości. Cieszę się, ale dokonujecie takiego liftingu, takiej korekty, generalnie przyjmując doktryny eurokołchozowe. Chciałem zapytać, jak się ma konwencja stambulska, na którą w swoim czasie ministerstwo jeszcze się powoływało, ale jednocześnie ktoś zapowiadał wszczęcie procedury jej wypowiedzenia. A więc jak się ma ta procedura? Czy już ją wszczęliśmy? Kiedy to wypowiadamy?</u>
          <u xml:id="u-489.2" who="#GrzegorzBraun">I druga rzecz. Jeśli pani minister trafnie diagnozuje, wbrew temu, co Lewica tutaj z lewej strony opowiada, że to niekonwencjonalne style życia i zachowania, a nie normalny model rodziny są obciążone większym ryzykiem występowania przestępczości, w tym także przemocy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#GrzegorzBraun">…to czy może pracujecie państwo w porozumieniu z Ministerstwem Sprawiedliwości nad programem, który uwrażliwiałby zwłaszcza młode pokolenie na to, jakie zagrożenia bezpośrednio wynikają z propagowania niekonwencjonalnych zachowań, np. w sferze seksualnej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#GrzegorzBraun">Dewiacje skracają życie i obniżają jakość tego życia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, bardzo proszę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#GrzegorzBraun">Tak jest także w związkach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, nie chcę nikomu wyłączać mikrofonu, dlatego proszę pilnować czasu.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Bardzo optymistycznie nastraja już sama zmiana nazwy ustawy oraz część jej zapisów. Chyba pierwszy raz Zjednoczona Prawica odchodzi od tradycyjnego katolickiego pojęcia rodziny i zastępuje je pojęciem domu jako miejsca wspólnego pożycia osób o różnym statusie cywilnym czy o różnej orientacji seksualnej. To dobra zmiana.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#JanSzopiński">Chciałbym jednak zapytać, dlaczego autorzy zakładają, że sprawcami przemocy domowej mogą być wyłącznie osoby pełnoletnie. Gdybym mógł uzyskać odpowiedź na to pytanie na piśmie, byłbym zobowiązany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania. Pierwsze odnosi się do skutków finansowych związanych z tym projektem ustawy. Otóż rząd przewiduje, że ta zmiana formuły i walka z przemocą domową, że te wszystkie czynności mające uświadamiać te kwestie społeczeństwu, że to wszystko odbędzie się bez dodatkowych środków finansowych. To dosyć zaskakujące, bo jeżeli mówimy o jakimś wyjściu naprzód i skuteczniejszej edukacji, to zazwyczaj wiąże się to ze skutkami finansowymi. Proszę o wyjaśnienie, z jakich powodów nie zawarto tutaj żadnych skutków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#MirosławSuchoń">Mam drugie pytanie. Jakie zalecenia kancelarii premiera spowodowały zmianę nazwy krajowego programu na: program rządowy? Wydaje się to dosyć dziwne. Czy jest to kolejny element kampanii? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-500.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie widzę pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-500.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Katarzyna Maria Piekarska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Pani Marszałek! Panie i Panowie! Gdy rodzic, osoba, która powinna być wsparciem i dawać dziecku poczucie bezpieczeństwa, staje się jego oprawcą, to trauma pozostaje u dziecka na długo, a często na całe życie. Dotyczy to zarówno dzieci, które bezpośrednio doznały krzywdy fizycznej, jak i tych, które były świadkami przemocy np. wobec swojego rodzeństwa czy wobec jednego z rodziców, dlatego tak niezwykle ważna jest szybka i właściwa terapia. Niestety często bardzo trudno ją uzyskać. Jest tak zwłaszcza wtedy, gdy minie już trochę czasu, a sprawca zostanie oddzielony od rodziny i osądzony. Niestety wówczas małoletnie ofiary przemocy domowej giną z pola widzenia instytucji, dlatego chciałam zapytać, jak chcecie państwo poprawić dostęp do długotrwałej opieki psychologicznej.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Na koniec jeszcze jedno, pani minister. Myślę, że zawarcie małżeństwa nie sprawia, że osoby, które nadużywają przemocy, przestaną jej używać. Po prostu tak samo bolą ciosy zadawane ręką osoby, która nosi obrączkę, jak ręką osoby, która nie nosi obrączki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-501.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Aleksandra Gajewska.</u>
          <u xml:id="u-502.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-502.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-502.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pani poseł Barbara Dolniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Każda inicjatywa, która wychodzi naprzeciw ochronie rodzin przed przemocą jest godna, aby nad nią debatować i starać się znaleźć rozwiązania, które mogą rozwiązać lub ograniczyć ten problem, ale żaden akt prawny nie będzie w stanie skutecznie przeciwdziałać tym patologiom, jeśli nie poznamy prawdziwej skali tych przestępstw, a jest ich bardzo dużo.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#MałgorzataPępek">Aby stworzyć skuteczne narzędzia do walki z przemocą domową, musi powstać system, który umożliwi ustalenie, z jaką przemocą mamy do czynienia, jak to się przedstawia. Bez tego podstawowego narzędzia pozostałe działania nie będą skuteczne w taki sposób, jak byśmy tego oczekiwali. Aby mówić o skuteczniejszym ściganiu i karaniu osób stosujących przemoc, dane dotyczące przemocy w Polsce muszą być prawdziwe i realne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#MałgorzataPępek">Jakie działania podejmie rząd w kwestii ochrony dzieci, które cierpią na skutek przemocy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-506.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pani poseł Zofia Czernow.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#BarbaraDolniak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Konwencja stambulska, a także organizacje pozarządowe zwracają uwagę na konieczność zbierania przez instytucje państwa danych, aby skutecznie zapobiegać przemocy. Niedawno został opublikowany raport stowarzyszenia Niebieska Linia: „Czarna Księga Ofiar Przemocy Domowej 2021”. Jasno wskazuje on, że nie posiadamy danych dotyczących tego, ile kobiet rocznie umiera w wyniku przemocy domowej. Ani policja, ani sądy, ani prokuratura, ani nawet ministerstwo nie mają takich danych. Centrum Praw Kobiet szacuje, że takich przypadków może być od 400 do 500 rocznie.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#BarbaraDolniak">Z tego powodu mam pytanie: Czy istnieje szansa na to, że w trakcie dalszych prac komisji nad ustawą odpowiednie służby zostaną zobowiązane do corocznego zbierania i raportowania takich danych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-507.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-508.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pani poseł Teresa Glenc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#ZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Przemoc jest w Polsce zjawiskiem bardzo często występującym. Wystarczy posłuchać, o czym informują media. Przemoc jest stosowana wobec najbardziej bezbronnych osób, czyli dzieci. Często kończy się to tragicznie.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#ZofiaCzernow">To, że procedujemy nad tym projektem ustawy, jest wskazane i bardzo potrzebne. W projekcie ustawy wprowadza się wiele zmian w nazewnictwie. Niewątpliwie jest to słuszne, ale nie w tym jest problem. W ten sposób nie rozwiążemy problemu przemocy. Najważniejsze są narzędzia służące do walki z przemocą. Pytam więc: Jakie środki finansowe zamierza rząd przeznaczyć, aby skutecznie walczyć z przemocą? Bez tego nie uda się rozwiązać tego ciągle nabrzmiewającego problemu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-509.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Teresa Glenc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-510.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Kozłowska przygotowuje się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#TeresaGlenc">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Niewątpliwie poprawa funkcjonowania systemu przeciwdziałania przemocy domowej jest ważnym i aktualnym wyzwaniem. Jednym z istotnych działań w tym obszarze jest kierowanie osób stosujących przemoc do uczestnictwa w programach korekcyjno-edukacyjnych oraz psychologiczno-terapeutycznych. Zdarza się jednak, że sprawcy przemocy domowej uchylają się od tego obowiązku. Czy przewidywane jest wprowadzenie narzędzi zwiększających skuteczność egzekwowania udziału osób stosujących przemoc w tego rodzaju programach? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Iwona Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-512.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan Michał Gramatyka przygotowuje się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#IwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Kluczowym elementem realizacji zapisów ustaw są rozporządzenia oraz wzory formularzy. Również w przypadku tego projektu ustawy Rada Ministrów w drodze rozporządzenia określa procedurę oraz wzory formularzy „Niebieskie karty”. Do projektu, który dzisiaj omawiamy, dołączone są rozporządzenia i wzory formularzy, ale brakuje tego, co jest najistotniejsze, kluczowe, jeśli chodzi o realizację procedury „Niebieskie karty” i o jej skuteczności.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#IwonaMariaKozłowska">Mam pytanie. Czy jeszcze na etapie prac na ustawą w parlamencie poznamy projekt rozporządzenia, który pozwoli na skuteczną realizację zapisów ustawy dotyczących przemocy w rodzinie i przeciwdziałania przemocy domowej? W tej chwili jest zmiana projektu ustawy… Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-513.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#MichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Zwracam się w szczególności do pani. Jest gigantyczna szansa — tak naprawdę dzieli nas od tego jedno głosowanie — na znaczne polepszenie sytuacji ofiar przemocy domowej. W druku nr 2615, który modyfikuje zapisy Kodeksu postępowania cywilnego, komisja kodyfikacyjna pozytywnie zarekomendowała poprawkę, po przyjęciu której przestępstwa z art. 217 § 3 będą ścigane z urzędu, a nie — tak jak dziś — na wniosek. Chodzi o te wszystkie drobne przestępstwa typu policzkowanie, popychanie, szarpanie za włosy, te wszystkie sytuacje, które ofiary boją się zgłaszać, w przypadku których boją się składać wnioski o ściganie. Często są nawet do tego zgłaszania zniechęcane przez funkcjonariuszy, którzy mówią, że przecież nie jest to ani średnie naruszenie ciała, ani tym bardziej ciężkie. Jest na to naprawdę gigantyczna szansa. Proszę zrobić wszystko, żeby Wysoka Izba przyjęła tę poprawkę również podczas głosowania na sali plenarnej. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#JoannaSenyszyn">W ubiegłym roku Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej powołało na IV kadencję Zespół Monitorujący do spraw Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Wśród 10 organizacji pozarządowych i Kościołów są aż cztery organizacje kościelne: kuria diecezjalna zielonogórsko-gorzowska, Akcja Katolicka, Katolickie Stowarzyszenie Pomocy Osobom Potrzebującym „AGAPE” i Caritas Polska reprezentowane przez Jerzego Kwaśniewskiego, współtwórcę Ordo Iuris. Czy nazwa tego zespołu zostanie zmieniona odpowiednio do ustawy? Czy zostanie zmieniony jego skład? Kościół katolicki przez 2000 lat nie ukrócił przemocy w rodzinie. Przeciwnie, Kościół instytucjonalnie dyskryminuje kobiety, odmawiając im święceń kapłańskich. Apeluję o zmianę składu zespołu i dokooptowanie kobiecych organizacji pozarządowych, które od lat pomagają kobietom, jak choćby Niebieska Linia czy organizacja naszej posłanki Anity. Dziękuję bardzo. Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#AnnaWojciechowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#AnnaWojciechowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt jest dobry i dobrze, że jest jakikolwiek procedowany, ale teoria to jedno, a praktyka to drugie.</u>
          <u xml:id="u-519.2" who="#AnnaWojciechowska">Czy stosuje się procedurę i analizuje się każdy przypadek śmiertelny? Chodzi o przypadki, w których ofiarą jest dziecko albo kobieta. Czy z takiej analizy wyciągane są jakieś wnioski? Czy na podstawie analiz tego, co się stało, wdrażane są procedury? Bardzo często słyszymy, że rodzina miała założoną „Niebieską kartę”, ale gdzieś to po prostu umarło. Statystyki są pomniejszone, ponieważ jest mniej zgłoszeń, ponieważ nic się w związku z nimi nie dzieje. Brakuje na to pieniędzy. Państwo jest w tej sytuacji bezradne. Ofiary nie mogą liczyć na żadną pomoc ze strony państwa. Przecież ofiary powinny być oddzielone od oprawców. W jaki sposób to zrobić? Co jakiś czas słyszymy o kolejnej śmierci dziecka, jesteśmy wstrząśnięci, ale przechodzimy nad tym do porządku dziennego aż do następnej ofiary. Jakie dodatkowe procedury będą wdrażane?</u>
          <u xml:id="u-519.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Anita Kucharska-Dziedzic.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pytanie jest zasadnicze. Państwo mówicie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Mówiłam o tym, że dzieci nie są chronione. Trzeba się dogadać z ministerstwem pana Zbigniewa Ziobry.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Trzeba się także dogadać z ministerstwem pana ministra Czarnka, ponieważ jedynymi, którzy świadczą edukację przeciwprzemocową i edukację prawną dla polskich uczniów, są organizacje pozarządowe, które właśnie zostały wyrugowane ze świadczenia tego typu edukacji w szkołach. A więc to jest absolutny skandal. Będzie nam się zwiększała ta liczba, a dzieci się po prostu nie dowiedzą, że nie wolno ich bić, krzywdzić i gwałcić.</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Kolejna rzecz, która jest szalenie istotna, to jest to, że tak naprawdę procedury „Niebieskie karty” opóźniają doniesienie do prokuratury czy na policję w sprawie przestępstwa znęcania się nad rodzinami. W związku z tym proszę o szczegółowe dane, ile procedur „Niebieskie karty” zostało zamkniętych bez zgłoszenia na policję i do prokuratury z paragrafu dotyczącego znęcania się nad członkami rodziny i dlaczego.</u>
          <u xml:id="u-521.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Teresa Wargocka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#TeresaWargocka">Pani Minister! Chciałam dopytać, jeżeli pani ma te dane w tym momencie, jaka jest skuteczność tego zapisu, który wprowadziliśmy w 2020 r. odnośnie do izolacji sprawców przemocy od osób doznających przemocy, tego nakazu, który wydaje policjant. Bo to jest przełom w skuteczności, o jaką państwo apelujecie, jeżeli chodzi o przeciwdziałanie przemocy.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#TeresaWargocka">W 2005 r. Lewica nie wprowadziła natychmiastowej izolacji sprawcy. W 2011 r. Platforma Obywatelska nie wprowadziła natychmiastowej izolacji sprawcy przemocy. W 2020 r. Zjednoczona Prawica to wprowadziła.</u>
          <u xml:id="u-523.2" who="#komentarz">(Poseł Anita Kucharska-Dziedzic: Byliście przeciw.)</u>
          <u xml:id="u-523.3" who="#TeresaWargocka">Co pani opowiada?</u>
          <u xml:id="u-523.4" who="#komentarz">(Poseł Anita Kucharska-Dziedzic: No tak. W Senacie wszyscy senatorowie PiS…)</u>
          <u xml:id="u-523.5" who="#TeresaWargocka">Ustawa jest przyjęta jaką większością głosów?</u>
          <u xml:id="u-523.6" who="#komentarz">(Poseł Anita Kucharska-Dziedzic: W Senacie…)</u>
          <u xml:id="u-523.7" who="#TeresaWargocka">A w Sejmie?</u>
          <u xml:id="u-523.8" who="#komentarz">(Poseł Anita Kucharska-Dziedzic: A w Sejmie się…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój, drogie panie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#TeresaWargocka">Jaka jest skuteczność, pani minister? Jeżeli nie w tej chwili, to na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#MonikaRosa">Pani Marszałkini! Pani Minister! Chciałabym ponowić moje pytanie: Czy szykuje się jakaś gruntowna reforma systemu przeciwdziałania przemocy, jeśli chodzi zarówno o kwestie prewencji, jak i o kwestie karania sprawców? To w kontekście współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości. Po pierwsze, kwestia ochrony dzieci, czyli kontaktów dzieci ze sprawcą przemocy i zabezpieczania tych dzieci, i jakby niewydawania na kontakty, jeśli istnieje ryzyko kwestii przemocowych. Po drugie, kwestia ścigania sprawców przemocy i karania sprawców przemocy, i jakby użyteczności ścigania z urzędu i z art. 207 k.k., w kontekście przemocy ekonomicznej, ale także w kontekście tego, ile mamy „Niebieskich kart”, ile mamy zgłoszeń i ścigania z urzędu za znęcanie się, z art. 207. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#MartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, druk nr 2799, idzie w dobrym kierunku, pod warunkiem że projekt zostanie skutecznie wdrożony. W Polsce co 40 sekund kobiety doznają przemocy, a co 7 minut ta przemoc jest zgłaszana do organów ścigania.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A jakie źródło? Poprosimy o źródło.)</u>
          <u xml:id="u-529.2" who="#MartaWcisło">Ta przemoc jest tak wielka, że statystyki policyjne nie ewidencjonują tej przemocy i nie mamy dzisiaj pełnych danych.</u>
          <u xml:id="u-529.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#MartaWcisło">Proszę mi nie przeszkadzać. Jeśli pani nie wierzy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o zachowanie spokoju.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tamtej stronie pani marszałek nie zwracała uwagi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#MartaWcisło">…tym słowom, to proszę się dobrze przygotować.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Poproszę o źródło.)</u>
          <u xml:id="u-533.2" who="#MartaWcisło">Świadkami przemocy są bardzo często dzieci, którą są jednocześnie ofiarami przemocy. Stąd moje pytanie. Chciałam zapytać panią minister, w jaki sposób będziecie chronić dzieci i czy ministerstwo przewiduje rozwiązania systemowe, tak aby ten projekt ustawy, aby ten akt prawny był skuteczny, aby nie był to martwy przepis, którym będziecie mogli się pochwalić, że on jest. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-533.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#DobromirSośnierz">Ta ustawa w imię panującej mody importowanej przyczynia się do rozmywania pojęcia przemocy, podciągając pod to pojęcie również nowe rodzaje, z kolejnymi przymiotnikami, jak np.: ekonomiczna. To jest bez sensu. To naprawdę jest przeciwskuteczne, bo to doprowadzi do sytuacji, w której np. nastolatek, który pobił matkę, może się na to powołać: Owszem, pobiłem ją, zastosowałem przemoc fizyczną, ale to w odpowiedzi na przemoc ekonomiczną, bo ona obcięła mi kieszonkowe. Nie rozmywajmy znaczenia granicy przemocy. Przemoc to przemoc. A obcinanie kieszonkowego czy inne formy zmuszania kogoś do takich czy innych zachowań to niekoniecznie jest przemoc.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#DobromirSośnierz">W odpowiedzi na rozmaite pomysły… Pani Senyszyn ubolewała nad tym, że kobiety nie zgłaszają wyzwisk jako przemocy. A mężczyźni zgłaszają? A kobiety nie wyzywają? Ja nie wiem, w jakim świecie pani chciałaby żyć — w takim, w którym wszyscy wszystkich będą pozywać do sądu, bo ktoś kogoś brzydko nazwał, i mazać się w sądach na ten temat. To chyba nie jest dobry kierunek. Myślę, że pewne rzeczy trzeba wziąć na klatę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#DobromirSośnierz">A większość ofiar przemocy to mężczyźni, i to nie tylko w Polsce, ale wszędzie na świecie.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Urszula Rusecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-538.3" who="#komentarz">(Poseł Anita Kucharska-Dziedzic: Sam jesteś tumanem. Zgłaszam… Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-538.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-538.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-538.6" who="#komentarz">(Poseł Anita Kucharska-Dziedzic: Pan poseł nazwał mnie tumanem. To jest skandal. Proszę o zareagowanie.)</u>
          <u xml:id="u-538.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Senyszyn: Zostałam wywołana przez posła Sośnierza.)</u>
          <u xml:id="u-538.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-538.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W tej chwili głos zabiera pani poseł Urszula Rusecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-538.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">A panu posłowi zwracam uwagę, że zachowanie pana posła wobec koleżanek posłanek było wysoce niestosowne.</u>
          <u xml:id="u-538.11" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: A rechotanie jest stosowne? Rechotanie z własnej niewiedzy jest stosowne?)</u>
          <u xml:id="u-538.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, bardzo proszę o zachowanie spokoju.</u>
          <u xml:id="u-538.13" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-538.14" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-538.15" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, chyba pan się zapomina. Jest pan w sali sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-538.16" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Ta pani się zapomina, bo wiecznie rechocze.)</u>
          <u xml:id="u-538.17" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, przywołuję pana do porządku.</u>
          <u xml:id="u-538.18" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Urszula Rusecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#UrszulaRusecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Ustawa, która jest przedmiotem procedowania na sali, idzie w dobrym kierunku i bardzo się cieszę, że Platforma Obywatelska i Lewica również to przyznają, jednak poza tym, że to przyznają, to mają „ale”. To ja chciałabym powiedzieć, że Prawo i Sprawiedliwość… Albo inaczej: żadne ugrupowanie nie zrobiło tak wiele dla kobiet jak właśnie Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#UrszulaRusecka">Natomiast państwa zarzuty są mało poważne, ponieważ jeżeli mówiliśmy o zaostrzeniu kar i uchwalaliśmy zaostrzenie kar dla pedofilów — Kodeks karny, który, przypominam, został przyjęty w 2019 r. — Platforma Obywatelska, Nowoczesna były przeciw.</u>
          <u xml:id="u-539.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-539.3" who="#UrszulaRusecka">Proszę sobie to sprawdzić, pani nie była w tamtej kadencji w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-539.4" who="#UrszulaRusecka">Jeżeli chodzi o natychmiastowe odizolowanie sprawcy od ofiary, to wprowadziło to Prawo i Sprawiedliwość i naprawdę trzymajmy się faktów.</u>
          <u xml:id="u-539.5" who="#komentarz">(Poseł Marta Wcisło: Skąd ta przemoc?)</u>
          <u xml:id="u-539.6" who="#UrszulaRusecka">A jeżeli mówimy o obelżywych wypowiedziach, to myślę, że już państwa hasła kierowane wobec osób mających inne poglądy, osiem gwiazdek i słowa na „w”, świadczą o państwu.</u>
          <u xml:id="u-539.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, Ula!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#UrszulaRusecka">I kto wprowadza ten zły język do przestrzeni publicznej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł, ale w tej chwili rozmawiamy o zupełnie innej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Mówimy o przemocy, pani poseł. Mówimy o przemocy słownej.)</u>
          <u xml:id="u-542.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">No właśnie. Zdaje się, że niepotrzebna jest ta nerwowość, bo jak słyszałam wypowiedzi większości państwa, to zgadzacie się państwo, że trzeba nad tą ustawą pracować, więc proszę merytorycznie zabierać głos.</u>
          <u xml:id="u-542.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Borowiak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#JoannaBorowiak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#JoannaBorowiak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Na pani ręce gorące podziękowania za tę ustawę, której celem z jednej strony jest zwiększenie bezpieczeństwa i ochrony osób zagrożonych przemocą, doznających przemocy, a z drugiej strony ściganie, karanie osób stosujących tę przemoc. Niestety nie mogę wyjść ze zdumienia, że nawet tak ważna, potrzebna i dobra ustawa jak ta służy posłom Lewicy do ataków światopoglądowych, do ataków na Kościół, na wartości, na organizacje kościelne niosące pomoc samotnym matkom, dzieciom, ofiarom przemocy. Schowajcie państwo te swoje obsesje głęboko, nie epatujcie nimi, bo — uwaga — obsesyjna nienawiść i pogarda to są też formy przemocy, a wy je teraz stosujecie.</u>
          <u xml:id="u-543.2" who="#JoannaBorowiak">Z drugiej strony to najlepszy dowód na całkowity brak argumentów posłów Lewicy, bo głównie to panie poseł z Lewicy i pan poseł tę ustawę krytykują. Nie macie państwo żadnych argumentów i to obnaża waszą słabość.</u>
          <u xml:id="u-543.3" who="#JoannaBorowiak">Pani Minister! Mam pytanie: Jakie działania przewidziane są w obszarze pracy z osobami stosującymi przemoc, tak by ich zachowania uległy zmianie, i to zmianie stabilnej i ugruntowanej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Piotr Kaleta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#PiotrKaleta">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nawiązując do tych wszystkich pięknych wypowiedzi, które dzisiaj padły, jeśli chodzi o ochronę także dzieci przed tym werbalnym wypowiedzeniem przykrych słów czy przemocy wobec nich, chciałbym zapytać szanowną panią minister, jaki jest stosunek resortu do przemocy werbalnej, która miała miejsce, w czasie kiedy lewactwo wyprowadzało polskie dzieci na manifestacje, gdzie słychać było wypier…, jeb… PiS itd., itd. Czy są jakieś pomysły, jeśli chodzi o te osoby, które tę przemoc wobec małych dzieci, wobec niepełnoletnich stosowały w miejscach publicznych na okrągło, permanentnie, kiedy właśnie te sprawy miały miejsce?</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#PiotrKaleta">Proszę państwa, jeszcze druga dygresja. Muszę powiedzieć szczerze, że wielokrotnie słuchałem wypowiedzi pani poseł Senyszyn, ale dzisiejsza mnie przeraziła w sposób szczególny. Otóż pani Senyszyn ujęła się za czymś — dziś moglibyśmy powiedzieć — w rodzaju kapłaństwa kobiet. Przeraża mnie ta wypowiedź, dlatego że być może pani poseł, nie wiem, odkryła w sobie powołanie kapłańskie i wyobraźmy ją sobie w tej chwili w kapłańskiej sutannie albo, nie daj Boże, gdyby miała zostać biskupem. Ale to już jest jakaś tam dygresja, pani poseł. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Joanna Mucha, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#JoannaMucha">Panie Pośle! Te wulgarne słowa, o których pan przed chwilą wspominał, to jest po prostu ocena rządów PiS przez polskie kobiety.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-547.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Czyli przemoc słowna.)</u>
          <u xml:id="u-547.3" who="#JoannaMucha">Natomiast wracam w tej chwili do pytań do pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#JoannaMucha">Pani Minister! Jak ocenia pani pracę organizacji pozarządowych działających na rzecz kobiet, ofiar przemocy? Czy w związku z tą ustawą te organizacje mogą liczyć na odmrożenie finansowania, które wcześniej miały? Proszę powiedzieć, czy widzi pani związek między przemocą a alkoholizmem? Czy prawdą jest, że mężczyzna staje się osobą uzależnioną od alkoholu po 20 latach picia? Czy w pani opinii tego typu wypowiedź w przestrzeni publicznej jest korzystna czy też niekorzystna, żeby walczyć z przemocą domową? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W trybie sprostowania pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-550.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">1 minuta, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-550.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o zachowanie spokoju na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#JoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Poseł Sośnierz, zresztą podobnie jak poseł Kaleta, mimo że wyrażam się prosto, jasno i zrozumiale — mam za sobą 47 lat wykładów dla studentów i byli zawsze nimi zachwyceni — jakoś nie są w stanie zrozumieć. To jest jakaś dolegliwość umysłowa, że nie jesteście w stanie zrozumieć tego, co mówię, a wyrażam się naprawdę jasno. Oczywiście przemoc ekonomiczna istnieje. Polega na ograniczaniu dostępu do pieniędzy i łączy się bardzo często z przemocą psychiczną, również z przemocą fizyczną.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Pani marszałek sprostowanie, bo padło moje nazwisko.)</u>
          <u xml:id="u-551.2" who="#JoannaSenyszyn">Natomiast jeżeli chodzi o posła Kaletę, to ma jakąś obsesję na moim punkcie, a nie ja na punkcie Kościoła. Już pisał wiersze na mój temat i je recytował w telewizji.</u>
          <u xml:id="u-551.3" who="#JoannaSenyszyn">A teraz muszę panu powiedzieć, panie pośle, że ja absolutnie bym nie chciała być księdzem, chociaż ateiści najbardziej się nadają na księży i najwięcej jest wśród księży ateistów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#JoannaSenyszyn">Natomiast nie chciałabym być, ale jest faktem…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł, proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#JoannaSenyszyn">…że niedopuszczanie kobiet do święceń kapłańskich jest formą dyskryminacji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#JoannaSenyszyn">…uznania ich za gorsze, co wpływa na przemoc również domową i przemoc w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W trybie sprostowania pan poseł Kaleta.</u>
          <u xml:id="u-558.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I już nikogo poza panią minister do głosu nie dopuszczę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#PiotrKaleta">Pani Marszałek! Postaram się nie zająć całej minuty. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I nikogo, mam nadzieję, pan nie sprowokuje, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#PiotrKaleta">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rzadko się zgadzam z panią poseł Senyszyn, ale tutaj zgadzam się z nią w pełni. Pani poseł Senyszyn była łaskawa powiedzieć, że mówi językiem zrozumiałym, a my jej nie rozumiemy. Oczywiście przyznaję się, że ja pani poseł nie rozumiem. Jak nie rozumiem lewicy, lewactwa, tak również nie rozumiem pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#PiotrKaleta">Natomiast co do wiersza, który miałem zaszczyt pani poseł deklamować w czasie programu telewizyjnego, to mam, pani poseł, taką nadzieję, że jeszcze w telewizji się spotkamy i będę mógł nawet zaśpiewać pani piosenkę. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej panią Annę Schmidt o odpowiedź i odniesienie się do wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#AnnaSchmidt">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Postaram się, szanowni państwo posłowie, odpowiedzieć przynajmniej na część pytań, które udało mi się wynotować, a na resztę odpowiemy pisemnie.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#AnnaSchmidt">Zacznę od pytań pani poseł Moniki Rosy. Chodzi o procedurę „Niebieskie Karty”. Mamy już tę procedurę rozpisaną. Przedstawiliśmy włącznie z projektem ustawy 9 z 10 rozporządzeń. Jednego rozporządzenia w sprawie procedury „Niebieskie Karty” pierwotnie nie ruszaliśmy, dlatego że też nie wiemy, jaki ostateczny kształt będzie miała ustawa. To jest najważniejsze rozporządzenie do tej ustawy i chcieliśmy przepisy dostosować do aktu prawnego, jaki zostanie uchwalony przez polski parlament, ale w międzyczasie zdecydowaliśmy się, żeby na tym etapie, przy tych założeniach, które zawiera projekt, procedurę przygotować, więc mamy komplet rozporządzeń do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#AnnaSchmidt">Pani też pytała o upraszczanie procedur związanych z tą procedurą. Oczywiście tak jak powiedziałam, zobaczymy, w jakim kształcie ustawa wyjdzie z polskiego parlamentu, w jakim kształcie zostanie przyjęta. Ale też jeśli chodzi o upraszczanie procedur związanych z pracą z osobami doznającymi przemocy, z ofiarami przemocy, to chociażby podstawowym uproszczeniem w naszej ocenie jest właśnie jeden z zapisów, o których mówiłam, tzn. zmniejszenie liczebności grupy diagnostyczno-pomocowej do dwóch osób, a więc policjanta, który jest kierowany do sprawcy, i pracownika socjalnego, który jest kierowany do ofiary przemocy, czyli osoby doznającej przemocy, po to by z jednej strony stworzyć oczywiście komfort w tej trudnej, traumatycznej sytuacji, w jakiej osoba, która doznała przemocy, się znalazła, ale też by uprościć procedurę, by nie pochylało się nad ofiarą, osobą doznającą przemocy całe, mówiąc kolokwialnie, konsylium ekspertów, mniej lub bardziej potrzebnych w danej sytuacji, a każda jest inna i musi być rozpatrywana indywidualnie, tylko by ci eksperci zostali dobrani na etapie, na którym będzie to koniecznie, a ten pierwszy kontakt miał tylko i wyłącznie pracownik socjalny.</u>
          <u xml:id="u-563.3" who="#AnnaSchmidt">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Kucharskiej-Dziedzic, to pani mówiła o tym, że rodzina jest źródłem przemocy. Tak, oczywiście, nikt temu nie zaprzecza. Jest mowa o tym w pkt 1 jednego z pierwszych artykułów w ustawie o przeciwdziałaniu przemocy.</u>
          <u xml:id="u-563.4" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Jest miejscem, a nie źródłem.)</u>
          <u xml:id="u-563.5" who="#AnnaSchmidt">Małżonek, a więc członek rodziny konstytucyjnie rozumianej, jest wymieniony jako pierwsza osoba — sprawca przemocy, więc nikt temu nie zaprzecza. Przemoc dzieje się, ma wiele twarzy, ma wiele postaci. Dzieje się i w rodzinie tradycyjnie rozumianej, i w związkach nieformalnych, i wśród byłych partnerów, byłych małżonków, ludzi, którzy nie zamieszkują razem, stąd rozszerzenie katalogu osób objętych ochroną, ponieważ ja tutaj nie wskazuję i nie chcę wskazywać, które środowisko mniej lub bardziej — nie chcemy tego wskazywać — generuje przemocowe działania. Każdy przypadek jest inny i po to rozszerzenie tego katalogu, żeby skutecznie przeciwdziałać na każdym polu.</u>
          <u xml:id="u-563.6" who="#AnnaSchmidt">Jeśli chodzi o dziecko jako świadka przemocy, to też chcę jeszcze raz odnieść się do tego, co mówiłam na początku, bo pani poseł tutaj sugerowała, że dziecko, jeśli jest świadkiem przemocy, jest ofiarą. Tak, pani poseł. Właśnie dlatego wprowadziliśmy w ustawie nową kategorię — ofiary przemocy, jaką jest dziecko świadek. Czyli pod tym pojęciem rozumiemy nie tylko to, że dziecko jest świadkiem, ale będąc świadkiem, staje się też ofiarą. Ja o tym mówiłam. To są przeżycia nie bezpośrednie wynikające np. z naruszenia nietykalności cielesnej czy ze znęcania się psychicznego nad tym dzieckiem w sposób bezpośredni, ale jeśli ono doświadcza w gospodarstwie domowym, w którym zamieszkuje, w środowisku rodzinnym przemocy, patrząc na nią, to tak, właśnie oczywiście o tym mówimy. Jest ofiarą przemocy jako jej świadek, ofiarą nie bezpośrednią, ale pośrednią.</u>
          <u xml:id="u-563.7" who="#AnnaSchmidt">Pan poseł Urbaniak pytał o to, po co wprowadzamy zjawisko cyberprzemocy, bo jest to przemoc psychologiczna. Przecieram oczy ze zdumienia, panie pośle, jeśli pan uważa, że cyberprzemoc, która rozlewa się w Internecie, jest przemocą psychiczną. Oczywiście jest to jakaś forma znęcania się psychicznego, ale to są dwie zupełnie inne kategorie pojęciowe. Albo inaczej mówiąc, jeżeli chodzi o przemoc psychiczną, to oczywiście cyberprzemoc w jakimś kontekście można uznać w pewnych kategoriach za przemoc psychiczną, bo jeśli ktoś publikuje, np. kolega z liceum, ze szkoły, w ramach głupiego żartu — już trywializując podam przykład — nie wiem, nagie zdjęcia koleżanki z klasy, które zrobił po zajęciach w szatni, po zajęciach z wychowania fizycznego, narusza jej godność osobistą, wprowadza ją w stan krępacji i pewnej traumy psychicznej. Oczywiście cyberprzemoc, jeśli to się dzieje z użyciem środków komunikacji elektronicznej, jest pewną formą przemocy psychicznej, ale nie możemy tych pojęć łączyć, ponieważ w sposób odwrotny przemoc psychiczna nie jest cyberprzemocą. Żyjemy w środowisku, w społeczeństwie, w którym cyfrowość zalewa każdą dziedzinę naszego życia, i muszą być stworzone odrębne przepisy, które uregulują tę kwestię. To nie są naprawdę pojęcia tożsame i nie trzeba się tutaj doktoryzować w tym temacie, żeby to stwierdzić.</u>
          <u xml:id="u-563.8" who="#AnnaSchmidt">Pani poseł Mucha i kilka innych pań posłanek wspominało o konwencji stambulskiej, również pan poseł Braun. Co do pytań pani poseł Muchy, to tak, rzeczywiście ustawa, o której mówimy, wprowadza, realizuje różnego rodzaju zapisy konwencji stambulskiej nie tylko w zakresie zmiany nazewnictwa, ale również w zakresie rozszerzenia tego katalogu. Bo jeśli rozszerzamy to na byłych partnerów, na byłych małżonków, na osoby niezamieszkujące, to są to przepisy z konwencji stambulskiej. Z jednej strony oczywiście wprowadzamy przepisy, które są ważne tak czy owak, już bez względu na to, czy one znajdują się w aktach prawa międzynarodowego. Przemoc dotyka również osób, które nie pozostają ze sobą w bezpośrednim związku. Żona czy partnerka wyprowadza się ze środowiska, z domu, w którym mieszkała z mężem czy partnerem, i ona też jest hejtowana, też jest zastraszana, też jest poddawana przemocy, presji. Prowadzi dziecko do przedszkola i boi się, że za rogiem obok sklepu spożywczego zostanie dorwana i pobita. Obrazowo opisuję sytuację.</u>
          <u xml:id="u-563.9" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Czyli konwencję stambulską realizujecie, a nie wypowiadacie, tak?)</u>
          <u xml:id="u-563.10" who="#AnnaSchmidt">Panie Pośle! Proszę mi pozwolić skończyć. Zaraz odniosę się do pańskiego pytania. Proszę mi pozwolić skończyć. Zaraz odpowiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam bardzo, panie pośle. Proszę zachować spokój, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#AnnaSchmidt">W związku z tym, panie pośle, zaraz odpowiem. Wspomniałam pańskie nazwisko, usłyszy pan odpowiedź. Na razie odpowiadam pani poseł Musze.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#AnnaSchmidt">Jest więc mnóstwo przepisów, które są tożsame z zapisami konwencji, ale one po prostu muszą być wprowadzone, bo przemoc dzieje się w tych środowiskach i w tych sytuacjach, które opisuje ustawa.</u>
          <u xml:id="u-565.2" who="#AnnaSchmidt">Przechodzę do pana posła Brauna. Już to mówiłam wielokrotnie na posiedzeniach komisji, na posiedzeniu plenarnym Senatu i Sejmu. Powtarzam to jeszcze raz. Panu jest doskonale znana procedura, w której premier Mateusz Morawiecki przekazał projekt konwencji stambulskiej w związku z rozlicznymi wątpliwościami do Trybunału Konstytucyjnego, który ma orzec, czy jest zgodny z ustawą zasadniczą. Tej ekspertyzy, tej decyzji trybunału jeszcze nie mamy. Sprawa jest w toku i póki co, powtarzam to jeszcze raz, nie ma żadnych planów wypowiedzenia konwencji stambulskiej. Mam nadzieję, że tym razem — a powtarzam to już po raz setny — pan poseł zrozumiał. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-565.3" who="#AnnaSchmidt">Pan poseł Szopiński pytał, dlaczego małoletni sprawca nie jest sprawcą przemocy. Oczywiście, że jest, tylko że my mówimy o ustawie o przeciwdziałaniu przemocy domowej, która reguluje kwestie związane z przemocą osób dorosłych, natomiast kwestie związane z przepisami dotyczącymi sprawców małoletnich regulują po prostu inne przepisy prawa. To są inne procedury, jest sąd rodzinny i opiekuńczy, jest ustawa o sprawach nieletnich. A więc nie ta ustawa, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-565.4" who="#AnnaSchmidt">Pan poseł Suchoń pytał o środki przeznaczone na przeciwdziałanie przemocy. Chciałam powiedzieć państwu, odpowiadając na to pytanie, że środki, jeśli chodzi o przeciwdziałanie zjawisku przemocy, przede wszystkim znajdują się w krajowym programie na rzecz przeciwdziałania przemocy. Ja tylko podam dane statystyczne. W 2015 r., kiedy nasz rząd obejmował władzę w Polsce, to była kwota 16 mln zł, w tym roku to jest kwota 25 mln zł, więc blisko 9 mln więcej. Oczywiście planujemy w kolejnym roku… Ja też będę występować… W poprzednim roku wystąpiłam do ministra finansów o zwiększenie tej kwoty, więc ona wzrosła w tamtym roku, 2021 r., o 1100 tys. Oczywiście będziemy robić wszystko, żeby te środki były zwiększane, ale skala tej różnicy w ciągu tych paru lat pokazuje, że te środki rosną. Są uregulowane w krajowym programie o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-565.5" who="#AnnaSchmidt">Pani poseł Piekarska pytała… Tak, zgadzam się z wypowiedzią pani poseł, każdy cios boli tak samo. Tak, rzeczywiście, obojętnie kto bije, obojętnie kto uderza, w jakiej formie uderza, czy psychicznej, czy ekonomicznej, czy fizycznej, tej najbardziej brutalnej. Wszystkie te działania powinny być penalizowane i ofiary, czyli osoby doznające przemocy, powinny podlegać procedurom antyprzemocowym i pełnej ochronie państwa i samorządu, bo samorząd poprzez zespoły interdyscyplinarne angażuje się też w system przeciwdziałania przemocy. Rzeczywiście jest to prawda, ja się z tym oczywiście zgadzam. Dlatego też rozszerzyliśmy ten katalog osób po to, żeby całą grupę osób znajdujących się w różnych sytuacjach życiowych, czy to rozwiedzionych, czy w związkach małżeńskich, czy po prostu w związkach nieformalnych, chronić, tak samo jak dzieci, które nawet w sposób bezpośredni przemocy nie doznają.</u>
          <u xml:id="u-565.6" who="#AnnaSchmidt">Pani poseł Dolniak mówiła o czarnej księdze. Znam ten dokument. Czy pani poseł jest na sali? Tak czy owak odpowiadam. Znam ten dokument, ponieważ ten raport i wyliczenia, które się w nim znalazły, i konkluzje były prezentowane zaledwie 2 czy 3 tygodnie temu na ostatnim zwołanym przeze mnie posiedzeniu zespołu monitorującego do spraw przeciwdziałania przemocy. Tak, rzeczywiście zgadzam się, trzeba pracować wspólnie. To jest praca wielu środowisk, bo i organizacji pozarządowych, i ekspertów, którzy zajmują się przeciwdziałaniem przemocy, ale także praca z innymi resortami, bo nie mówimy tutaj tylko o resorcie rodziny, ale mówimy też o przepisach, które powinny być wypracowane z Ministerstwem Sprawiedliwości, z MSWiA, które odpowiada za służby mundurowe uczestniczące chociażby w procedurze „Niebieskiej karty”. Tak, rzeczywiście trzeba to poprawić, trzeba zacząć zbierać i publikować statystyki dotyczące tego, jak wygląda skala przemocy w tej najtragiczniejszej formule, a więc w przypadkach, kiedy dochodzi do morderstw. Rzeczywiście takie dane powinny być zbierane, publikowane i powinny być przedmiotem regulowania odpowiednich kwestii na poziomie legislacyjnym i przedmiotem debaty publicznej.</u>
          <u xml:id="u-565.7" who="#AnnaSchmidt">Pani poseł Glenc i pani poseł Borowiak pytały, jakie są działania skierowane do sprawców. Tak jak już mówiłam, przede wszystkim wprowadzamy do ustawy to, czego wcześniej nie było, bo było to tylko w krajowym programie — zajęcia psychologiczno-terapeutyczne, po to, żeby poprawić statystyki dotyczące udziału sprawców. Już podawałam, że dla przykładu tylko 1300 osób uczestniczyło w poprzednim roku w zajęciach psychologiczno-terapeutycznych niezapisanych dotychczas na poziomie ustawowym, a jedynie na poziomie programu jako aktu wykonawczego, powiedzmy, do ustawy, natomiast w korekcyjno-edukacyjnych — ponad 8 tys. osób, 8200. To też pokazuje, że warto ten program rozwijać i że powinno to być ustawowo zapisane kolejne działanie, które skuteczniej zwiększy skalę tej pracy ze sprawcą przemocy, z osobą stosującą przemoc po to, żeby naprawiać relacje interpersonalne, rodzinne i środowiskowe. Ale też oczywiście chodzi o penalizację, czyli jeśli ta osoba będzie się uchylała, a my chcemy nie tylko penalizować, czyli działać post factum, ale też działać w ramach prewencji po to, żeby zmniejszać statystyki, nie tylko skutecznie karać sprawców, ale też zmniejszać statystyki dotyczące zjawiska przemocy, to oczywiście Kodeks wykroczeń, przepis wypracowany z Ministerstwem Sprawiedliwości, a więc tzw. przymusowa terapia. Jeśli kilkakrotnie się uchyla, mimo że jest ponaglany, bo to jest procedura kilkakrotnego upomnienia przez zespół interdyscyplinarny, jeśli kilkakrotnie się uchyla, to wchodzą przepisy Kodeksu wykroczeń, a więc kara grzywny lub ograniczenia wolności.</u>
          <u xml:id="u-565.8" who="#AnnaSchmidt">Jeszcze chciałabym odpowiedzieć na pytanie chyba pani poseł Kozłowskiej, ale to już odpowiadałam. Chodzi o procedurę „Niebieskie Karty”. A więc, tak jak mówiłam, jest 10 aktów wykonawczych, 10 rozporządzeń do ustawy, 9 zostało przedstawionych, wraz z projektem ustawy wpłynęło do Sejmu, z procedurą „Niebieskie Karty” czekaliśmy, ale już i tak jest przygotowana, przy czym zostanie zaktualizowana w przypadku projektu, który wyjdzie z Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-565.9" who="#AnnaSchmidt">Aha, jeszcze chciałabym odpowiedzieć, jeśli mogę, na pytanie pani poseł Senyszyn. Pani poseł Senyszyn tu wskazywała, że nie ma przemocy wobec kobiet jako odrębnego zjawiska zapisanego w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-565.10" who="#AnnaSchmidt">Szanowni Państwo! Konstytucja mówi, że wszyscy są równi wobec prawa, więc obowiązkiem polskiego parlamentu jest tworzenie takiego prawa, takich przepisów, które nie będą nikogo z jednej strony stygmatyzowały, a z drugiej strony faworyzowały. Przemoc oczywiście niestety w miażdżącej części dotyczy kobiet, dotyczy też małoletnich, dzieci, natomiast dotyczy również mężczyzn, osób z niepełnosprawnościami, osób starszych, osób chorych i musimy tworzyć jako polski rząd, polski parlament przepisy uniwersalne, które będą chronić wszystkich, a nie wyodrębniać szczególną grupę, jaką są kobiety, bo za chwilę np. osoby z niepełnosprawnościami, osoby starsze mogą się poczuć dotknięte, że o nich nie ma mowy w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-565.11" who="#AnnaSchmidt">Na resztę pytań odpowiemy pisemnie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-565.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#PawełPapke">Przemoc domowa jest zjawiskiem coraz bardziej powszechnym. Przeciwdziałanie przemocy domowej na wszystkich jej płaszczyznach i w różnym zakresie jest naszą powinnością. Chodzi o to, by dostosować regulacje prawne dla niwelowania skali tego zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#PawełPapke">Czy zakładane w art. 6 ust. 6 pkt 4 obowiązkowe szkolenie dla członków zespołu interdyscyplinarnego oraz grup diagnostyczno-pomocowych, którzy dotychczas nie w nich uczestniczyli bądź nie mieli możliwości zdobycia wiedzy z zakresu przeciwdziałania przemocy domowej, są określone liczbowo?</u>
          <u xml:id="u-567.2" who="#PawełPapke">Ile takich osób jest na chwilę obecną do przeszkolenia i ile takie szkolenie będzie trwało, biorąc pod uwagę, że proces zakończenia podnoszenia kwalifikacji ma się zakończyć do 2024 r.?</u>
          <u xml:id="u-567.3" who="#PawełPapke">Jakie kompetencje nabędą te osoby i jak wpłynie to na jakość i skuteczność podejmowanych przez nich działań? Czy będą to szkolenia regularne czy jednorazowe?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 2799, do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-568.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-568.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o fundacji rodzinnej (druk nr 2798).</u>
          <u xml:id="u-568.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę ministra rozwoju i technologii pana ministra Waldemara Budę.</u>
          <u xml:id="u-568.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#WaldemarBuda">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić państwu projekt ustawy o fundacji rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#WaldemarBuda">Fundacja rodzinna to przede wszystkim narzędzie służące wielopokoleniowej sukcesji firm. Wiele firm rodzinnych mierzy się dzisiaj lub będzie mierzyć się w najbliższej przyszłości z koniecznością przekazania majątku następcom prawnym. Obecnie brakuje rozwiązania w Polsce — w Europie takie rozwiązania już w wielu krajach są — które ułatwi sukcesję w perspektywie dłuższej niż jedno pokolenie oraz w konsekwencji akumulację majątku rodzinnego. Przeniesienie firmy do fundacji rodzinnej sprawi, że nawet w przypadku odejścia właściciela biznes może nadal funkcjonować, a majątek nie ulegnie rozdrobnieniu, tak jak często mamy do czynienia dzisiaj. Zmniejsza to także ryzyka związane z negatywnym wpływem na działalność firmy w przypadku braku porozumienia wśród członków rodziny.</u>
          <u xml:id="u-569.2" who="#WaldemarBuda">Fundacja rodzinna to także instrument pozwalający realizować inne potrzeby istotne dla rozwoju gospodarki. Pozwala planować inwestycje, umacnia pozycję firm rodzinnych na rynkach międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-569.3" who="#WaldemarBuda">Pomysł fundacji rodzinnej został zgłoszony do Ministerstwa Rozwoju i Technologii przez środowisko firm rodzinnych, które są w Polsce bardzo mocno reprezentowane, większość firm w Polsce to są rzeczywiście firmy rodzinne, najczęściej to te, które funkcjonują od początku lat 90.</u>
          <u xml:id="u-569.4" who="#WaldemarBuda">Projekt ustawy o fundacji rodzinnej jest wzorowany na ugruntowanych rozwiązaniach w takich krajach jak Austria i Liechtenstein. Ten wzór, ten model, bo w wielu krajach, od Stanów Zjednoczonych po Niemcy, funkcjonuje fundacja, natomiast ten model, który przyjęliśmy, to jest model, można powiedzieć, austriacki.</u>
          <u xml:id="u-569.5" who="#WaldemarBuda">Projekt, który mam zaszczyt państwu przedstawić, reguluje organizację oraz funkcjonowanie fundacji rodzinnej, w tym prawa i obowiązki fundatora i beneficjenta. To są główne podmioty w fundacji rodzinnej. Fundacja rodzinna będzie podmiotem odpowiedzialnym za zarządzanie majątkiem firmy rodzinnej, stanowiącym zabezpieczenie majątkowe grupy osób wskazanych przez fundatora. W praktyce najczęściej będzie to rodzina.</u>
          <u xml:id="u-569.6" who="#WaldemarBuda">Fundatorem będzie mogła zostać tylko osoba fizyczna. Fundację rodzinną będzie mogło utworzyć także kilku fundatorów, oczywiście z wyjątkiem fundacji rodzinnej tworzonej w testamencie. Ograniczenie kręgu osób mogących być fundatorami do osób fizycznych wynika z roli, jaką ma pełnić fundacja rodzinna, czyli zarządzania majątkiem należącym niegdyś do tej osoby i zrealizowania wybranych celów prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-569.7" who="#WaldemarBuda">Fundator powinien ustalić krąg beneficjentów fundacji rodzinnej oraz zakres ich uprawnień. Beneficjentem będą mogły być dowolna osoba fizyczna, a także sam fundator lub organizacja pozarządowa prowadząca działalność pożytku publicznego.</u>
          <u xml:id="u-569.8" who="#WaldemarBuda">Fundacja rodzinna będzie mogła finansować np. koszty utrzymania, kształcenia, leczenia beneficjentów. Jeśli beneficjentem będzie organizacja pozarządowa prowadząca działalność pożytku publicznego, świadczenia będą mogły być przeznaczone na cele statutowe tej organizacji.</u>
          <u xml:id="u-569.9" who="#WaldemarBuda">Samo powstanie fundacji rodzinnej będzie polegało na dokonaniu typowych czynności znanych w naszym prawie w przypadku utworzenia osoby prawnej. Fundację rodzinną będzie można utworzyć na podstawie oświadczenia fundatora złożonego w akcie założycielskim albo w testamencie. Dla tej czynności zastrzeżono specjalną formę, dla bezpieczeństwa formę aktu notarialnego, co jest dość oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-569.10" who="#WaldemarBuda">Poza tymi dokumentami istotną rolę będzie odgrywać oczywiście statut, który będzie niejako konstytucją fundacji rodzinnej. Dokument ten pozwoli fundatorowi ustalić najważniejsze aspekty dotyczące funkcjonowania fundacji, takie jak zasady przekazywania środków beneficjentom czy sposób działania jej organów. Dodatkowe kwestie organizacyjne będą mogły być ujęte w regulaminach, dzięki czemu fundator i członkowie organów będą mieli znaczną swobodę w dostosowywaniu reguł działania fundacji rodzinnej do bieżących potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-569.11" who="#WaldemarBuda">Do utworzenia fundacji rodzinnej konieczne będzie wniesienie funduszu założycielskiego. Jego minimalna wartość to 100 tys. zł. Niewysoka wartość funduszu wynika z faktu, że podobne fundacje zagraniczne mają ustalony próg minimalnego majątku w podobnych granicach. Nie ograniczamy przy tym praw i innych składników, jakie można przekazać na pokrycie funduszu, czyli może być to również element w postaci nieruchomości. Najczęściej do fundacji rodzinnej będą wnoszone udziały i akcje w spółkach, inne prawa z papierów wartościowych, nieruchomości i ruchomości.</u>
          <u xml:id="u-569.12" who="#WaldemarBuda">Fundacja rodzinna co do zasady nie będzie mogła wykonywać działalności gospodarczej. Taki zakaz obowiązuje w wielu krajach. Chcemy w ten sposób ograniczyć ryzyka związane z wykonywaniem takiej działalności oraz zapewnić ochronę majątku. Dopuszczamy jednak niektóre formy prowadzenia działalności, jak chociażby zbywanie mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego zbycia, najem czy też dzierżawa, co oczywiste, bo jeżeli można wnieść nieruchomości, to będą mogły być przedmiotem również najmu, dzierżawy. Takie czynności mają umożliwić kumulowanie i utrzymanie majątku wniesionego do fundacji, a także korzystanie z niego przez beneficjentów.</u>
          <u xml:id="u-569.13" who="#WaldemarBuda">Proponujemy, aby fundacja rodzinna podobnie jak inne osoby prawne, działała poprzez swoje organy. Tutaj będzie funkcjonował zarząd, który będzie odpowiadał za część wykonawczą, za realizację celów fundacji rodzinnej oraz podejmowanie czynności związanych z zapewnieniem płynności finansowej, wypłacalności. Może to być organ jednoosobowy, ale też kilkuosobowy.</u>
          <u xml:id="u-569.14" who="#WaldemarBuda">Co do zasady fakultatywnym organem fundacji rodzinnej będzie rada nadzorcza. Obowiązek powołania rady powstanie, gdy liczba beneficjentów przekroczy 25 osób. Aby zapewnić ciągłość i bieżącą kontrolę nad realizacją celu przez fundację rodzinną, fundacja będzie działać przez zgromadzenie beneficjentów, czyli wszystkich zainteresowanych, którzy wokół fundacji funkcjonują. Organ ten będzie zbierać się w określonych przypadkach, np. uzupełnienia składu innego organu czy zatwierdzenia sprawozdania finansowego.</u>
          <u xml:id="u-569.15" who="#WaldemarBuda">W celu ochrony majątku fundacji rodzinnej oraz praw beneficjentów fundacja rodzinna powinna być ponadto poddawana cyklicznej i niezależnej ocenie pod względem prawidłowości, rzetelności oraz zgodności z prawem jej działań. W związku z tym przewidzieliśmy obowiązek przeprowadzenia audytu co najmniej raz w ciągu 4 lat funkcjonowania fundacji rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-569.16" who="#WaldemarBuda">Podobnie jak w przypadku innych osób prawnych każda fundacja rodzinna musi być wpisana do rejestru. Rejestr fundacji rodzinnej będzie prowadzony przez sąd okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, centralny rejestr w Piotrkowie Trybunalskim. Wpis do rejestru umożliwi uzyskanie przez fundację rodzinną osobowości prawnej. Proponujemy, aby rejestr był jawny, podobnie jak to ma miejsce w przypadku Krajowego Rejestru Sądowego.</u>
          <u xml:id="u-569.17" who="#WaldemarBuda">Projektowane przepisy przewidują również mechanizmy zakończenia działania fundacji. Rozwiązania dotyczące jej likwidacji zbliżone będą do rozwiązań dotyczących spółek.</u>
          <u xml:id="u-569.18" who="#WaldemarBuda">Fundacja rodzinna ulegnie rozwiązaniu w przypadku, gdy właściwe organy fundacji rodzinnej podejmą stosowną uchwałę w tym zakresie, to będzie ich wola i ich decyzja. Taką sytuację może też przewidzieć sam fundator w statucie poprzez ustanowienie fundacji rodzinnej na wskazany określony czas. Oczywiście będzie istniała możliwość rozwiązania fundacji w przypadkach wskazanych w ustawie również przez sąd.</u>
          <u xml:id="u-569.19" who="#WaldemarBuda">Opodatkowanie fundacji rodzinnej co do zasady będzie neutralne w stosunku do stosowanych już dzisiaj w praktyce przepisów podatkowych i uwzględnia całą specyfikę i cały system podatkowy, który funkcjonuje dzisiaj wokół działalności indywidualnej, ale też spółek.</u>
          <u xml:id="u-569.20" who="#WaldemarBuda">Wysokość całkowitego poziomu opodatkowania działalności fundacji rodzinnej i wypłacanych przez nią świadczeń została opracowana w taki sposób, aby nowa instytucja zachowała konkurencyjność wobec podmiotów analogicznych do polskiej fundacji rodzinnej mających siedzibę w państwach członkowskich Unii Europejskiej. W tym celu proponujemy niewygórowane stawki podatku dochodowego oraz korzystne zasady rozliczania podatku, jak również zwolnienia dla osób bliskich fundatorom. Opodatkowanie fundacji rodzinnej i beneficjentów nie będzie znacząco odbiegać od poziomu opodatkowania dochodów i innych przysporzeń majątkowych, gdyby fundacji rodzinnej po prostu nie ustanowiono.</u>
          <u xml:id="u-569.21" who="#WaldemarBuda">Formalności związane z rozliczeniem podatku nie będą przysparzać trudności, zwłaszcza beneficjentom, za których większość obowiązków podatkowych będzie realizowała sama fundacja. Nowy model opodatkowania zakłada powstanie obowiązku podatkowego — i tu jest ważna informacja — dopiero w momencie powstania lub przekazania do dyspozycji przez fundację rodzinną składnika majątkowego na rzecz beneficjenta, czyli można powiedzieć na wyjściu, dla osoby uprawnionej do otrzymania mienia w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-569.22" who="#WaldemarBuda">Stawka podatku CIT została ustalona w wysokości 15%. Powyższa koncepcja oznacza zwolnienie z opodatkowania przychodów fundacji rodzinnej, w szczególności z dywidend i innych zysków kapitałowych czy też działalności własnej. Opodatkowana zostanie jedynie ich część przeznaczona na wypłatę świadczeń dla beneficjentów, czyli na tym końcowym procesie w końcowej części, i przysporzeń w związku z rozwiązaniem fundacji rodzinnej. Takie podejście umożliwia przeznaczenie środków, które nie podlegają dystrybucji między beneficjentami, np. na dalsze inwestycje. Oznacza to także możliwość wnoszenia zarówno przez fundatora, jak i osoby mu bliskie i osoby trzecie mienia do fundacji rodzinnej bez obaw o konieczność szybkiego znalezienia przez fundację rodzinną wolnych środków pieniężnych w celu zapłacenia podatku, jaki w momencie osiągnięcia przychodu w normalnej, klasycznej sytuacji by się pojawił. Takie rozwiązania w połączeniu z rezygnacją z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych ustanowienia fundacji rodzinnej powinno zapewnić korzystne warunki podatkowe tworzenia i finansowania fundacji rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-569.23" who="#WaldemarBuda">Ponadto wysokość PIT będzie uzależniona od pokrewieństwa i powinowactwa beneficjenta lub osoby uprawnionej do otrzymania mienia z fundatorem. Zwolnienie z podatku obejmuje samego fundatora, osoby bliskie należące do tzw. grupy pierwszej, grupy zero w stosunku do tego fundatora, czyli małżonka, zstępnego, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę. To jest analogiczne do dzisiejszej możliwości przekazywania darowizny między najbliższymi. Pozostałe osoby fizyczne zapłacą 15-procentowy podatek PIT.</u>
          <u xml:id="u-569.24" who="#WaldemarBuda">W fundacjach mających więcej niż jednego fundatora zwolniona z podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie tylko część takiego świadczenia lub mienia nabytego przez fundatora lub osobę należącą do tej grupy w stosunku do fundatora odpowiadająca aktualnej proporcji właściwej dla tego fundatora, czyli proporcjonalnie, jeżeli jest ich kilku. Proporcja będzie odzwierciedlała rzeczywisty udział w tworzeniu i powiększeniu majątku fundacji rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-569.25" who="#WaldemarBuda">W związku z wprowadzeniem fundacji rodzinnej niezbędne okazały się także zmiany w prawie spadkowym. Fundacja rodzinna będzie odpowiadać za zapłatę zachowku z tytułu przekazanego jej mienia na pokrycie funduszu założycielskiego, z tytułu darowizn lub spadków. Jednocześnie świadczenia fundacji rodzinnej dla beneficjenta będącego jednocześnie uprawnionym do zachowku będą zaliczane na należny mu zachowek.</u>
          <u xml:id="u-569.26" who="#WaldemarBuda">Proponowane przez rząd przepisy uelastyczniają także zasady wypłaty zachowku. Przewidują np. możliwość odraczania terminu jego płatności, rozłożenia go na raty lub jego obniżenia w wyniku wyważenia interesów uprawnionych do zachowku i zobowiązanych do jego zapłaty.</u>
          <u xml:id="u-569.27" who="#WaldemarBuda">Pragnę podkreślić na zakończenie, że przedstawiony projekt wprowadza kolejną, po zarządzie sukcesyjnym, instytucję mającą służyć budowaniu trwałych i silnych firm rodzinnych. Dlatego uprzejmie proszę o procedowanie projektu, pochylenie się nad nim i ostatecznie o jego przyjęcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-569.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-570.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-570.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Jadwiga Emilewicz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#JadwigaEmilewicz">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Z ogromną przyjemnością mam zamiar przedstawić tutaj i wyrazić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości w sprawie ustawy o fundacji rodzinnej. Z ogromną przyjemnością, podwójną — po pierwsze, dlatego że to dobra ustawa, jest to bardzo dobry i oczekiwany przez rynek projekt, a po drugie, dlatego że znaczący zręb tej ustawy miałam przyjemność jeszcze osobiście przygotowywać, więc tym większa radość, że finalnie projekt trafia pod obrady Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#JadwigaEmilewicz">Poszczególne rozwiązania ustawy zreferował bardzo dokładnie pan minister Buda, ja powiem o doniosłości i ważności tego projektu. Że prace nad projektem trwały tak długo, to jest dobra informacja też dla rynku, dlatego że proces konsultacji tej ustawy toczył się na wszystkich możliwych forach z przedsiębiorcami, ze wszystkimi stowarzyszeniami firm rodzinnych, jakie w Polsce istnieją, ale także przy długich i trudnych negocjacjach z Ministerstwem Finansów i Ministerstwem Sprawiedliwości. To są te dwa obszary, które najbardziej były zainteresowane zmianami, bo też i zakres zmian legislacyjnych, o jakich tutaj mówimy, i w zakresie podatkowym, i w zakresie funkcjonowania spółek handlowych, jest niebagatelny.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#JadwigaEmilewicz">Dlaczego ta ustawa ma charakter doniosły, dlaczego jest tak ważna dla polskiej gospodarki? Po pierwsze, dlatego że polska gospodarka stoi na małych i średnich firmach, o czym wielokrotnie już tutaj mówiliśmy. Ponad 90% tych firm to są firmy rodzinne. 70% firm rodzinnych to są firmy prowadzone przez pierwsze pokolenia, czyli przez pionierów, którzy je zakładali. 83% to są firmy prowadzone przez samych głównych założycieli lub bezpośrednich członków ich rodzin. Średni wiek prowadzących te firmy to jest gdzieś między 55. a 64. rokiem życia. A zatem wiek emerytalny właścicieli i prowadzących dzisiaj te firmy jest naszą codziennością.</u>
          <u xml:id="u-571.3" who="#JadwigaEmilewicz">Co więcej, znacząca grupa tych firm to są firmy duże. To nie są tylko małe i średnie, jak powiedziałam wcześniej, to jest największa populacja. Ale niebagatelna wartość to są już firmy o statusie firm dużych. Firmy rodzinne kontrybuują do polskiego PKB na poziomie 18% i generują łączny przychód o wartości 322 mld zł w skali roku. Co istotne, pomimo pandemii i pomimo trudności ostatnich lat dochody te rosną rok do roku.</u>
          <u xml:id="u-571.4" who="#JadwigaEmilewicz">Również niebagatelna informacja jest taka, że to właśnie firmy rodzinne tworzą — jeżeli szukamy polskiej marki — budują dziś polskie marki. I co więcej, ponieważ tylko 14% firm mówi o tym, że ma już ustabilizowaną sukcesję, to oznacza, że my dziś nie wiemy, co z tymi naszymi polskimi markami wydarzy się, kiedy ich właściciele i prowadzący przejdą na emeryturę. Najpewniej, gdyby nie to rozwiązanie, czekałaby ich albo sprzedaż, albo rozparcelowanie i tak naprawdę zagubienie marki.</u>
          <u xml:id="u-571.5" who="#JadwigaEmilewicz">A zatem fundacja rodzinna tworzy warunki do sprawnego przeprowadzenia sukcesji, warunki porównywalne z tymi, jakie są dzisiaj i do jakich odwołują się niektórzy właściciele, czyli do trustów czy fundów, które można zakładać poza jurysdykcją polską. Zatem wyprowadzanie de facto kapitału z Polski gwarantuje utrzymanie marki i bezpieczeństwo finansowe właścicieli, którzy przechodzą na emeryturę, i ich ewentualnych sukcesorów.</u>
          <u xml:id="u-571.6" who="#JadwigaEmilewicz">Fundacja tworzy korzystne warunki podatkowe, porównywalne, tak jak powiedział pan minister przed chwileczką, z tymi, które są stosowane w innych państwach Unii Europejskiej. Fundacja daje możliwość spokojnego i sukcesywnego przekazywania wiedzy, własności, władzy i wreszcie wartości, którymi dane firmy się rządzą. Ponieważ dzisiaj firmy rodzinne prowadzą działalność gospodarczą, odwołując się do różnych form prawnych, zatem przeprowadzanie sukcesji, dopuszczanie akcjonariuszy czy też dziedziczenie po akcjonariuszach w każdej formie prawnej jest inne i nie zawsze, a raczej często nie gwarantuje sprawnego przekazania sukcesji czy też właściwej części majątku następcom. Fundacja rozwiązuje te problemy na wielu poziomach.</u>
          <u xml:id="u-571.7" who="#JadwigaEmilewicz">O tym, że firmy rodzinne mają pewien specyficzny charakter — w tym dobrym tego słowa znaczeniu — mogliśmy się przekonać także w czasie pandemii. Firmy rodzinne są zdecydowanie bardziej odporne na wahania rynkowe, są bardziej elastyczne i dostosowują się do trudności.</u>
          <u xml:id="u-571.8" who="#JadwigaEmilewicz">A zatem projekt fundacji rodzinnych wypracowany w długoterminowych konsultacjach to projekt oczekiwany przez rynek, oczekiwany przez firmy i mam nadzieję, że zostanie przyjęty ponad podziałami politycznymi w tej Izbie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-571.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Waldemar Sługocki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#WaldemarSługocki">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#WaldemarSługocki">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej przedstawić stanowisko klubu w sprawie druku nr 2798 o fundacjach rodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-573.2" who="#WaldemarSługocki">Szanowni Państwo! Pan minister bardzo szczegółowo oczywiście omówił materię przedmiotowej regulacji. Ja chciałbym nieco powiedzieć o kontekście, ale także o pewnych obawach, z którymi także się spotykamy. Mianowicie, proszę państwa, z szacunków samych zainteresowanych, czyli firm rodzinnych, wynika, że w Polsce działa ok. 830 tys. podmiotów gospodarczych, które są podmiotami rodzinnymi. Są to podmioty, które w skali roku generują przychód o niebagatelnej łącznej wartości, bo blisko 322 mld zł. Oznacza to, że ich wkład w budowę produktu krajowego brutto państwa polskiego wynosi ok. 18%, czyli sporo.</u>
          <u xml:id="u-573.3" who="#WaldemarSługocki">Z danych Instytutu Biznesu Rodzinnego wynika, że w przeciągu najbliższych 5 lat sukcesję — pani poseł podała inne dane, ja natomiast odnoszę się do danych, które są w uzasadnieniu do regulacji — planuje ok. 57% firm rodzinnych, a tylko 8,1% ma już swoich następców, czyli osoby, które de facto w przyszłości będą chciały tę działalność gospodarczą prowadzić.</u>
          <u xml:id="u-573.4" who="#WaldemarSługocki">Myślę, i tu trzeba się zgodzić z panem ministrem, że ustawa jest oczekiwana przez samo środowisko przedsiębiorców, była inspirowana przez przedsiębiorców od kilku co najmniej lat i doczekała się prac. Dobrze, że dzisiaj będziemy mogli wymienić kilka zdań i podzielić się refleksjami na temat tejże regulacji. Prawdą jest to, że faktycznie ta ustawa, mam nadzieję w sposób skuteczny zapobiegnie dzieleniu podmiotów gospodarczych, które owszem mają już długoletnią tradycję, ugruntowaną markę na rynku i są ważne z punktu widzenia także budowania nie tylko odporności, ale generalnie potencjału gospodarczego państwa polskiego, są ważne także z punktu widzenia budowania zdolności inwestycyjnej polskiej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-573.5" who="#WaldemarSługocki">Natomiast, proszę państwa, to, co budzi obawy nie tylko moje i co chyba jest ważne — należy tę obawę dzisiaj podczas tej debaty podkreślić — to to, że sektor pozarządowy, sektor trzeci zgłasza dość wyraźne obawy, że nomenklatura, nazewnictwo przyjęte w tej ustawie spowoduje pewien, nie chcę użyć tego słowa, ale swoistego rodzaju bałagan pojęciowy, który spowoduje, że to, co było przypisane do tej pory nie tylko w sensie faktycznym, ale także pewnej praktyki… Chodzi o fundacje do tej pory przypisane podmiotom, które jednak działają non profit, które zajmują się działalnością społeczną, które nie dysponują wielkim kapitałem, majątkiem, zostaną po wejściu w życie tej regulacji przypisane oczywiście fundacjom rodzinnym, które mają zupełnie inny charakter działalności. Nie mówię, że są nieistotne czy mniejsze, nie stawiam tego na szali i nie ważę, ale takie obawy przez środowisko pozarządowe są formułowane. Więc nie wiem, czy w tym kontekście warto zastanawiać się i szukać synonimów czy innej nomenklatury, innego nazewnictwa, niemniej jednak uważam, że ten głos sektora pozarządowego warto słyszeć, warto uwzględnić i także czułem się w obowiązku, aby ten wątek podczas tej dyskusji podnieść i o nim powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-573.6" who="#WaldemarSługocki">Jestem przekonany, proszę państwa, że ta ustawa per saldo doczeka się realizacji i będzie służyć sukcesji polskich podmiotów gospodarczych. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Wiesław Buż, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#WiesławBuż">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Koalicyjnego Klubu Poselskiego Lewicy mam zaszczyt przedstawić stanowisko odnośnie do projektu o fundacji rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#WiesławBuż">Ministerstwo Rozwoju i Technologii przedstawiło nową regulację dla środowiska biznesowego. Regulacja ta stworzy możliwości powstania podmiotów nazywanych fundacjami rodzinnymi. Dzięki temu przedsiębiorcy będą mogli przekazać firmę swoim następcom bez konieczności podziału firm w drodze spadkobrania. Projektowane rozwiązanie jest kierowane do przedsiębiorców, głównie tych największych, i ma wspierać wielopokoleniową sukcesję, zachować wartości kluczowe dla rodziny, sprzyjać akumulacji kapitału i zapewnić środki do pokrycia bieżących potrzeb członków rodziny.</u>
          <u xml:id="u-575.2" who="#WiesławBuż">Ten rządowy projekt ustawy wydaje się nieźle dopracowanym projektem o fundacji rodzinnej. Z fundacji rodzinnej korzystają największe światowe i europejskie firmy rodzinne. Dobrze, że w końcu przyszedł czas na polskie przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-575.3" who="#WiesławBuż">Z dostępnych danych wiemy, że blisko 830 tys. firm rodzinnych w Polsce czeka na to rozwiązanie. Są to firmy, które w skali roku generują przychód o łącznej wartości 322 mld zł, za czym kryje się 18-procentowy wkład w budowę PKB. Według ekspertów obecnie procedowany projekt jest dobry, ale wskazują oni na kilka wad, nad którymi powinniśmy się pochylić przy dalszych pracach legislacyjnych. To m.in. antyspekulacyjny zapis o zakresie zachowania mienia w celu odpłatnego zbycia. Można obawiać się, że wyznaczenie granicy między dozwoloną i niedozwoloną aktywnością gospodarczą fundacji będzie wymagało zaangażowania sądów administracyjnych. Dalej — brak jasnych regulacji, jakie koszty mogłaby rozliczyć fundacja z tytułu mienia wydawanego dla fundatorów czy beneficjentów. Oznacza to, że opodatkowaniu może podlegać pełen przychód. W przypadku likwidacji spółek kapitałowych koszty można uwzględnić, nawet gdy majątek został do nich wniesiony aportem; w przypadku rozwiązania fundacji projekt nie pozwala na rozliczenie takich kosztów. Fundację można założyć w sposób neutralny podatkowo, ale już jej rozwiązanie oznacza poniesienie ciężaru podatkowego, o czym mówił pan minister.</u>
          <u xml:id="u-575.4" who="#WiesławBuż">Fundację można założyć w sposób neutralny podatkowo, ale już jej rozwiązanie oznacza poniesienie ciężaru podatkowego, o czym mówił pan minister. Fundacja może zostać rozwiązana z rożnych obiektywnych przyczyn, ale nie powinno to szkodzić całemu mechanizmowi korzystnego dziedziczenia majątku rodzinnej firmy. Przedłożony kształt projektu może prowokować do zbywania majątku fundacji przed jej rozwiązaniem lub wydawaniem go fundatorom i beneficjentom. Może to kłócić się z dążeniem do zapewnienia trwałości zarządu nad majątkiem rodzinnym oraz trwałości rodzinnych działalności gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-575.5" who="#WiesławBuż">Bieżące dane Instytutu Biznesu Rodzinnego wskazują, że w ciągu najbliższych 5 lat sukcesję planuje 57% firm rodzinnych, a tylko 8,1% następców przedsiębiorców deklaruje chęć prowadzenia firmy stworzonej przez rodziców. To oznacza, że w pozostałych przypadkach fundacja rodzinna mogłaby być optymalnym rozwiązaniem.</u>
          <u xml:id="u-575.6" who="#WiesławBuż">Fundacja rodzinna — właśnie ta nazwa jest pewnym kłopotem, na który bardzo mocny kładzie nacisk trzeci sektor, o czym mówił mój przedmówca. Sektor nie zgłasza uwag do zawartości projektu, reguluje w jednoznaczny sposób funkcjonowanie tego nowego podmiotu gospodarczego, ale zgłaszał i zgłasza uwagi odnośnie do nazwy projektowanego nowego rodzinnego podmiotu. Rodzinnemu przedsiębiorstwu mówią tak, ale fundacji rodzinnej — nie. Zgłaszają, że powinniśmy tak dobierać rozwiązania i przyjąć takie nazewnictwo, żeby się wzmacniać wzajemnie, a nie osłabiać. Uważają, że fundacje w Polsce należą do świata organizacji społecznych, są z nimi bardzo silnie kojarzone. Według ich opinii zastosowanie tej nazwy w świecie biznesu do określenia celów prywatnych jest niefortunne i nikomu dobrze nie służy. Wzorem podobnych rozwiązań z zagranicy resort posługuje się nazwą: fundacja rodzinna i to bardzo niepokoi przedstawicieli trzeciego sektora, którzy zgłaszają, że nie chcą mieć w Polsce instytucji działających w celach prywatnych noszących nazwę: fundacja rodzinna.</u>
          <u xml:id="u-575.7" who="#WiesławBuż">Przychylamy się do tych obaw, ale wnosimy o dalsze procedowanie nad tym projektem. Jako że jest to regulacja zupełnie nowa w polskim prawodawstwie, rozważamy złożenie wniosku o wysłuchanie społeczne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-575.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#JarosławRzepa">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#JarosławRzepa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałoby się powiedzieć: wreszcie. Ten czas, który był poświęcony pracom, nie był czasem straconym. Wydaje mi się, że dzisiaj — jak w przypadku rzadko których projektów — będzie panowała ogromna zgoda co do tego, żeby to zrobić. Wspomnę tutaj tych wszystkich, którzy to tworzyli: panią premier Jadwigę Emilewicz, pana premiera Jarosława Gowina, pana ministra oczywiście, Północną Izbę Gospodarczą, mojego kolegę, byłego parlamentarzystę Adama Stadnika. Oni pracowali nad tym i byli przekonani, że po tych już 25 latach w ogóle uczenia się gospodarki rynkowej, szanowni państwo, przyszedł czas na to, żeby tę gospodarkę utrwalać.</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#JarosławRzepa">Chodzi przede wszystkim o to, żeby to, co udało się osiągnąć założycielom tych firm, które dzisiaj już są firmami dojrzałymi, pozostało. Ale czas mija, niestety. Czas mija, ludzie się starzeją, ale chcieliby, żeby po nich coś pozostało. Natomiast ci, którzy są już pokoleniem następców, nie zawsze myślą tak jak my. I właśnie fundacje rodzinne, pomysł tej ustawy gwarantuje, że to, co oni zbudowali, będzie trwało i będzie pomnażane, a to, o czym marzyli, bo często to były na początku marzenia, a potem trud wieloletnich starań, będzie zachowane.</u>
          <u xml:id="u-577.3" who="#JarosławRzepa">Dlatego chciałbym z tego miejsca bardzo serdecznie podziękować wszystkim, bez względu na opcję polityczną, bez względu na zapatrywania, że podchodzą do tego tematu właśnie tak bardzo zgodnie. Jestem przekonany, że te rozwiązania, które zostały zapiane, będą wzorowane na austriackich rozwiązaniach. Są one wyczekiwane właśnie przez te właściwie steki tysięcy firm rodzinnych, bo o nich przede wszystkich mówimy. Chodzi o to, żeby ta sukcesja, która ma nastąpić, nigdy nie podzieliła spadkobierców. A jeżeli ich podzieli, to właśnie dzięki fundacjom rodzinnym te firmy będą mogły trwać i ten majątek będzie jak gdyby zabezpieczony w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-577.4" who="#JarosławRzepa">Jestem również przekonany, szanowni państwo, że te fundacje rodzinne będą przede wszystkim budowały krajowy kapitał, rodzinne zarządzanie. Czasami mogłoby się wydawać, że jak jest bardzo, bardzo dobrze, to już tylko krok od tego, żeby było źle, żeby firmy były sprzedawane, cięte na kawałki, i żeby to, co osiągnął fundator albo właściciel, albo założyciel, właściwie legło w gruzach.</u>
          <u xml:id="u-577.5" who="#JarosławRzepa">Dlatego jeszcze raz chciałem zapewnić państwa w imieniu mojego klubu, że poprzemy ten projekt ustawy. Mam nadzieję, że jak najszybciej zostanie ona przyjęta przez parlament, zarówno przez Sejm, jak i przez Senat, oraz zatwierdzona przez prezydenta RP, po to żebyśmy dołączyli do tych krajów, które po okresie uczenia się, budowania stabilizują swoją gospodarkę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani pośle.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Tuduj, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#KrzysztofTuduj">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#KrzysztofTuduj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rozmawiamy o druku nr 2798, czyli o ustawie o fundacji rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-579.2" who="#KrzysztofTuduj">Szanowni Państwo! Najczęściej wprowadzacie złe przedłożenia — takie jak bezkarność urzędnicza, która dzisiaj wróciła i nie jest ani prawa, ani sprawiedliwa — a jeśli wprowadzacie dobre, to robicie to późno. W tym przypadku rozmawiamy właśnie o czymś takim. Potrzeba zaistnienia w polskim prawie fundacji rodzinnych została określona, zdefiniowana w środowisku doradców sukcesyjnych już dekadę temu. Tak że to nie jest tak wielka nowość, jak państwo tutaj przedstawiają. Prace rozpoczęły się 4 lata temu. Toczyły się w szybkim tempie. 440 podmiotów było poproszonych o konsultacje, bodajże czterdzieści trzy się wypowiedziały, z tego, co pamiętam z uzasadnienia. To raczej jest temat na kwartał, więc widać, że przez te 3 czy 4 lata państwo między sobą dyskutowali w ministerstwach.</u>
          <u xml:id="u-579.3" who="#KrzysztofTuduj">Nie ma wątpliwości, że istnieje obiektywna potrzeba istnienia w polskim prawie fundacji rodzinnych jako ciekawej, ważnej opcji optymalizacji sukcesji. Wiadomo, że większość firm powstała po 1989 r., w latach 90. W pierwszej dekadzie lat dwutysięcznych powstał problem z tym, komu i w jaki sposób te firmy przekazać. Z tym wyzwaniem mierzą się przedsiębiorcy. Dobra jest jedna sytuacja — kiedy można po prostu swoich zstępnych, dzieci, przysposobić do tego, żeby w tej firmie pracowali czy nią zarządzali, jeśli mają wiedzę, kompetencje, chęci i możliwości. Ale nie zawsze tak jest. Właśnie temu fundacja rodzinna wychodzi naprzeciw. To bardzo dobra opcja. Można powołać fundację w testamencie, czyli zaprogramować zarządzanie swoim majątkiem, również po swojej śmierci. To bardzo ważne dla budowy polskiego kapitału, bo pamiętajmy, że kapitał obywatelstwa nie ma, ale narodowość jednak je ma. W tym przypadku konsolidacja polskiego kapitału i przenoszenie go przez pokolenia mają ogromną wartość. Istotne jest właśnie to — co też znalazło w się uzasadnieniu — żeby nasze firmy nie były przejmowane przez kapitał zagraniczny.</u>
          <u xml:id="u-579.4" who="#KrzysztofTuduj">Na koniec ważna kwestia, też pod kątem przenoszenia takich fundacji z zagranicy do Polski. Chodzi o stabilność polskiego otoczenia prawnego, o wiarygodność ustawodawcy, o strach przed nowymi podatkami. Dzisiaj ta opcja wygląda bardzo dobrze, natomiast w środowisku pojawia się pytanie. Apogeum kryzysu finansów publicznych dopiero się zbliża. Czy to nie będzie pułapka, w ramach której za pół roku będą nowe podatki? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-579.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#MirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o fundacji rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-581.2" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Przedstawiony przez rząd projekt ustawy będący przedmiotem dzisiejszych obrad wypełnia oczywistą lukę dotyczącą zarządzania majątkiem i kwestii sukcesji. W obecnym stanie prawnym istnieją de facto ograniczone możliwości przekazania swojego przedsiębiorstwa następcom i kształtowania przestrzeni, w jakiej będą mogły działać kolejne pokolenia. Z powodu szczupłych warunków sukcesji właściciele polskich firm rodzinnych, zwłaszcza dojrzałych przedsiębiorstw, które osiągnęły sukces rynkowy, decydują się na wykorzystanie możliwości, jakie dają im inne państwa, i przenoszą majątek do zagranicznych fundacji lub trustów. Tymczasem, jak szacuje środowisko firm rodzinnych, co również znalazło się w uzasadnieniu, w Polsce działa ok. 830 tys. tego typu przedsiębiorstw, a ich wkład w budowę naszego PKB wynosi nawet 18%. Jak rząd sam przyznaje w uzasadnieniu, w przeciągu najbliższych 5 lat sukcesję może planować aż 57% z nich. Jeżeli nawet część właścicieli tych firm skorzysta z rozwiązań oferowanych przez inne państwa, to znacząca część naszej gospodarki może wyemigrować. Stąd też ten projekt był bardzo oczekiwany przez firmy rodzinne.</u>
          <u xml:id="u-581.3" who="#MirosławSuchoń">W samym projekcie reguluje się kwestie organizacji i funkcjonowania fundacji rodzinnej, w tym prawa i obowiązki fundatora i beneficjenta. W sposób oczywisty rozwiązanie to będzie sprzyjać akumulacji kapitału. Fundacja rodzinna będzie wykonywać określone świadczenia na rzecz wskazanych przez jej fundatora beneficjentów. Pozwoli to na pogodzenie wielu celów, w tym na spójny rozwój przedsiębiorstwa, zapobieżenie rozdrobieniu kapitału i zabezpieczenie spadkobierców.</u>
          <u xml:id="u-581.4" who="#MirosławSuchoń">Z podatkowego punktu widzenia dochody z fundacji w przypadku fundatora oraz osób bliskich fundatora należących do tzw. grupy zero, czyli najbliższych, będą zwolnione z podatku dochodowego. Pozostali beneficjenci odprowadzą 15% podatku. Rząd zaproponował też, żeby stawka podatku CIT wyniosła 15%.</u>
          <u xml:id="u-581.5" who="#MirosławSuchoń">W czasie prac na etapie rządowym sygnalizowano, że projekt nie rozwiązuje wszystkich problemów podatkowych, np. kwestii zaciągniętego przez założyciela długu, który w przypadku śmierci założyciela przestawał być kosztem uzyskania przychodu. O tych problemach trzeba dyskutować. One też muszą znaleźć rozwiązanie. Ustawa powinna również gwarantować, że w przypadku śmierci założyciela firma nadal będzie mogła działać, i tu musimy mieć absolutną pewność.</u>
          <u xml:id="u-581.6" who="#MirosławSuchoń">Dlatego w imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050 wnoszę o skierowanie projektu ustawy do Komisji Gospodarki i Rozwoju celem dalszych prac. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#JoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej przedstawiam stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o fundacji rodzinnej, druk nr 2798.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#JoannaSenyszyn">Projekt był oczekiwany i konsultowany. To bardzo dobrze, dlatego że w przypadku wielu projektów, które nawet z obowiązku powinny być konsultowane, takie konsultacje nie są prowadzone.</u>
          <u xml:id="u-583.2" who="#JoannaSenyszyn">Fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia majątku, zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-583.3" who="#JoannaSenyszyn">Jak czytamy w uzasadnieniu, w Polsce jest blisko 830 tys. firm rodzinnych, które generują przychód o łącznej wartości 322 mld zł w skali roku, a tym samym ich wkład w PKB to aż 18%. W przypadku braku sukcesora albo braku porozumienia między członkami rodziny właściciele przedsiębiorstw często decydują się na sprzedaż firmy. Prowadzi to do utraty rodzinnego charakteru firm i widoczny jest coraz wyraźniejszy trend, że takie przedsiębiorstwa są kupowane przez obcokrajowców zainteresowanych nie tylko przejęciem firmy, ale również przejęciem znaku firmowego, który często jest więcej wart niż sama firma.</u>
          <u xml:id="u-583.4" who="#JoannaSenyszyn">Jeżeli chodzi o poszczególne zapisy, z braku czasu trudno tutaj odnieść się do wszystkiego, zresztą będzie na to czas podczas drugiego czytania. Art. 16 mówi, że fundator wnosi do fundacji rodzinnej mienie na pokrycie funduszu założycielskiego o wartości określonej w statucie, nie niższej niż 100 tys. zł. Zastanawiamy się w Polskiej Partii Socjalistycznej, czy nie jest to jednak zbyt wysoka granica, jeżeli mówimy o firmach rodzinnych, które nie zawsze dysponują aż takimi funduszami.</u>
          <u xml:id="u-583.5" who="#JoannaSenyszyn">Z kolei art. 141 mówi, że maksymalny limit wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na wykonywanie zadań wynikających z ustawy wynosi w 2023 r. 2,5 mln zł, a w kolejnych 9 latach, w każdym z nich, już 0 zł. Ponieważ ostatnio w coraz większej liczbie projektów ustaw są właśnie tego rodzaju zapisy, byłabym wdzięczna za odpowiedź na pytanie, czemu służy ten limit 0 zł na kolejne aż 9 lat. Czy rzeczywiście rząd jest w stanie to tak precyzyjnie określić, że tylko w przyszłym roku, a więc kiedy będą powstawały te fundacje, to będzie koszt 2,5 mln, a w kolejnych latach już nie będzie żadnych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-584.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">To bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-584.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-584.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-584.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże polskim rodzinom, których ciągłość prosperowania będzie mogła, być może, być zapewniona dzięki tej ustawie!</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#GrzegorzBraun">Jedna rzecz, panie ministrze, mnie nurtuje. Czy fundacja rodzinna jest zatem, pani minister, pani poseł, nowym bytem prawnym czy też podlega ustawie o fundacjach? Nie podlega, tak, czyli nie ma mowy o zarządzie przymusowym, nie ma mowy o wskazywaniu ministra, który sprawuje… O, to dobre wiadomości, wobec tego to bardzo dobre wiadomości. Rozumiem, że uspokajacie państwo wszystkich fundatorów rodzinnych, że nie dojdzie jakimiś kuchennymi drzwiami do wrogiego przejęcia majątku rodzinnego. To zaiste byłaby dobra wiadomość. Nawet tak sobie pomyślałem, że może wskrzeszacie państwo ordynacje zlikwidowane jeszcze przez sanację, nie przez okupantów, nie przez Niemców…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#GrzegorzBraun">…sowieciarzy, tuż przed wojną. Dobra wiadomość.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#GrzegorzBraun">Będziemy popierali ten projekt w dalszej pracy nad nim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-588.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dobry, potrzebny projekt, oczekiwany przez przedsiębiorców i bardzo dobrze, że konsultowany, prace nad nim trwały kilka lat. Rozumiem, że ostatnio wprowadzono bardzo wiele zmian do wersji z października 2021 r., które dotyczą nowego modelu opodatkowania i odrębnego rejestru fundacji rodzinnych i ochrony danych osobowych. Rozumiem, że bardzo wielu ministrów, i bardzo dobrze, było autorami tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#JanSzopiński">Jedna z autorek pani minister Olga Semeniuk-Patkowska w wypowiedzi prasowej powiedziała, że ma nadzieję, że pierwsze czytanie w Sejmie będzie merytoryczne ze strony opozycji. Natomiast ja bym liczył na to, że wypowiedzi pani minister też będą merytoryczne i nie będzie wypowiadać się, że pierwsze czytanie zostanie przyjęte przez Sejm aklamacyjnie, bo takiej możliwości nie ma. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-589.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-590.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Potem pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać o kwestię opodatkowania. To jest oczywiście niezwykle ważna kwestia z punktu widzenia możliwości tak naprawdę praktycznego korzystania przez naszych przedsiębiorców z tego rozwiązania. W jaki sposób ten poziom opodatkowania przyjęty przez rząd — czyli 15% podatku PIT w stosunku do osób spoza grupy 0 oraz 15-procentowy CIT w stosunku do fundacji — odnosi się do rozwiązań w innych państwach i na jakim poziomie to konkuruje z podobnymi rozwiązaniami w innych państwach? Czy ten poziom opodatkowania z punktu widzenia interesów przedsiębiorców jest tak atrakcyjny, mówiąc wprost, że oni po prostu skorzystają z polskiego rozwiązania, a nie będą korzystać z rozwiązań zagranicznych, z których korzystali do tej pory? Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-591.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-592.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam dwa krótkie pytania i prosiłbym o pisemną odpowiedź. Kiedy zostaną dookreślone przepisy dotyczące kosztów, które mogłyby rozliczać fundacje rodzinne? I drugie pytanie: Czy we władzach fundacji rodzinnych będą mogły zasiadać osoby duchowne? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-594.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#JoannaFabisiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ta ustawa jest ważna i potrzebna, a ja mam kilka pytań. Stopień pokrewieństwa. Jak wiadomo, wielu Polaków mieszka poza granicami. Czasami mają obywatelstwo polskie, ale częściej nie mają, mają tylko polskie pochodzenie. Jak państwo to dookreśliliście? Czy będą mogli być beneficjentami i do jakiego stopnia pokrewieństwa?</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#JoannaFabisiak">Pytanie następne dotyczy przejmowania długów. Czy to będzie tak, jak jest to uporządkowane w sprawach spadkowych, że jeśli będzie jakieś zadłużenie, to spadkobierca będzie mógł zrzec się czy też… Chodzi mi o sposób uregulowania.</u>
          <u xml:id="u-595.2" who="#JoannaFabisiak">Kolejna sprawa to zajęcia. To nie jest doprecyzowane w ustawie. Jakie zadania są dozwolone w przypadku fundacji rodzinnej, a jakie nie są? Czy mogłabym prosić o przybliżenie tej kwestii? Czy to będzie forma przetrwalnikowa, bo tak rozumiem, tej firmy na czas nieprowadzenia…</u>
          <u xml:id="u-595.3" who="#JoannaFabisiak">Ostatnie pytanie dotyczy nazwy. Wydaje się, że ta nazwa powinna być bezwzględnie zmieniona. Jeżeli chodzi o fundacje pożytku publicznego, to całymi latami tysiące tych organizacji wypracowują prestiż i pewną nobilitację. Nazwa winna być inna, bo ten organ może sobie wypracować równy szacunek dla siebie, ale to za jakiś czas. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-595.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
          <u xml:id="u-596.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-596.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Barbara Dolniak.</u>
          <u xml:id="u-596.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-596.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-596.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#JoannaSenyszyn">Mam dwa ściśle ze sobą związane pytania. Skoro fundacje rodzinne będą się rządzić swoimi prawami, niekoniecznie tożsamymi z prawami i obowiązkami wynikającymi z ustawy z dnia 6 kwietna 1984 r. o fundacjach, to czy rzeczywiście nie byłoby wskazane zastosowanie innej nazwy? Jest to istotne, zwłaszcza że art. 4 pkt 3 mówi, że dodatkowego oznaczenia w nazwie: fundacja rodzinna oraz skrótu FR może używać tylko fundacja rodzinna. Czy to znaczy, że nazwa: fundacja rodzinna i skrót FR zostaną zgłoszone w Urzędzie Patentowym? W przeciwnym razie nie bardzo wiadomo, jakie byłyby sankcje za używanie nazwy: fundacja rodzinna czy skrótu FR, ponieważ takie sankcje nie są przewidziane w art. 4 pkt 3 ustawy, nad którą procedujemy. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-598.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Waldemar Sługocki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#WaldemarSługocki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie dotyczące właśnie tej nazwy, o której mówiłem podczas swego wystąpienia. Wiem, że były bogate, obszerne konsultacje społeczne, ale wiem też, że sektor pozarządowy mocno akcentował ten wątek. Moje pierwsze pytanie jest zatem takie: Czy strona pozarządowa proponowała, czy sektor trzeci proponował jakąś konkretną nazwę? Jeżeli tak, to jaką? Czy nie myślicie państwo jeszcze o tym, żeby jednak tę nazwę zmienić? Jak wcześniej słyszeliśmy, jest to zupełnie nowy byt prawny, nie ma nic wspólnego z fundacjami, które są Polakom powszechnie znane. Czy nie warto jednak mimo wszystko tej propozycji rozważyć? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#ZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Jak wskazuje sama nazwa, do utworzenia fundacji rodzinnej wymagana jest rodzina, a więc chodzi o istnienie więzi rodzinnych. Starałam się znaleźć w projekcie ustawy definicję bądź jakąś szczegółową regulację na ten temat, ale ich nie znalazłam. W innych krajach, gdzie już działają fundacje rodzinne, ta kwestia jest szczegółowo uregulowana. Chodzi np. o definicję osób bliskich, bo to niekoniecznie muszą być więzy krwi, mogą to być osoby zżyte ze sobą i od lat prowadzące działalność itd., itd. I jak to wygląda w tym projekcie ustawy? Czy to nie powinno być po prostu szczegółowo uregulowane? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mnie też się w pewnym momencie skojarzyło to z ordynacją, o której mówił tutaj mój imiennik, ale wracając do tematu, bo nie o to chcę zapytać, chcę zapytać o możliwość tworzenia takich fundacji rodzinnych przez gospodarstwa rolne. Czy jest to możliwe? Jak w związku z utworzeniem np. przez gospodarstwo rolne takiej fundacji wyglądają kwestia podzielności tego gospodarstwa i kwestia zachowania jedności gospodarstwa?</u>
          <u xml:id="u-603.2" who="#GrzegorzWojciechowski">I jeszcze jedna kwestia dotycząca już tak ogólnie tej fundacji. Jaka będzie sytuacja w fundacji w przypadku jakichś rozwodów? Dziękuję bardzo. Dziękuję, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#MartaWcisło">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ten rządowy projekt regulacji przewidziany dla środowiska biznesowego po to, aby wspierać wielopokoleniową sukcesję poprzez tworzenie fundacji rodzinnej, ten pomysł jest oczekiwany, bardzo pożądany, potrzebny, tak aby wyeliminować likwidację rodzinnych firm.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#MartaWcisło">Jednakże aby to rozwiązanie było skuteczne, aby zyskało zainteresowanie, musi być atrakcyjne. W mojej ocenie takie nie jest, ponieważ proponujecie państwo bardzo zawężony zakres prowadzenia działalności, zawężony do wynajmu, do dzierżawy, którą chcecie opodatkować 15-procentowym podatkiem PIT. Dziś podatek dochodowy od wynajmu to jest 8% do pewnej kwoty, a następnie 12%, do pewnej kwoty jest to także nieopodatkowane podatkiem VAT. Jak zatem chcecie zachęcić osoby, które będą ewentualnie dziedziczyć nieruchomości, aby zakładały fundację, która dodatkowo ma być opodatkowana w momencie jej zamknięcia, podczas gdy dziś te osoby, gdy niestety dzielą majątek, mogą wynajmować ze stawką 8% i 12%, bez podatku VAT w przypadku nieprzekroczenia kwoty bodajże 200 tys. zł netto? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-605.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-606.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#JanuszKowalski">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Projekt ustawy o fundacji rodzinnej to jeden z najbardziej oczekiwanych przez polski biznes projektów ustaw od samego początku, od 1989 r., od 1990 r., od kiedy polski biznes zaczął funkcjonować w realiach niepodległej Rzeczypospolitej. Dobrze, że ten instrument ułatwiający sukcesję w firmach rodzinnych w końcu wejdzie w życie, żeby polskie rodziny, które pracują bardzo mocno i aktywnie w polskiej gospodarce, nie szukały rozwiązań w Liechtensteinie czy Wiedniu. Wielki szacunek dla pani wicepremier Jadwigi Emilewicz za pracę nad tą ustawą, za zainicjowanie i doprowadzenie tego projektu do końca, oraz wielki szacunek dla pana wiceministra Marka Niedużaka, którego już nie ma w ministerstwie, a któremu trzeba oddać szacunek za ciężką pracę — wiem, bo wspieraliśmy jako Ministerstwo Aktywów Państwowych prace nad tą ustawą — absolwenta III liceum ogólnokształcącego w Opolu, znakomitego prawnika. Marku, gratulacje za tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-607.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-608.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Cezary Grabarczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#CezaryGrabarczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Rzadko z tej trybuny zdarza mi się chwalić projekty przedstawiane przez rząd, ale istotnie jest problem z sukcesją w małych rodzinnych firmach. Często zanim one podejmą na nowo funkcjonowanie, upływa sporo czasu, bo wiele kwestii spadkowych przy sukcesji wymaga rozstrzygnięcia. Ale to jest ustawa, która powinna być zaopiniowana przez ekspertów prawa cywilnego, prawa rodzinnego. Gdyby była komisja kodyfikacyjna prawa cywilnego, to ta komisja wydałaby opinię. Nie ma. Pytanie, jacy eksperci, jacy profesorowie opiniowali tę ustawę. Czy pan minister zgodzi się, żeby w tej sprawie, aby nie popełnić błędów, dopuścić do wysłuchania publicznego? Bo tu jest tyle problemów, tematów, są kolejne związki, są dzieci z kolejnych związków. Żeby nikogo nie skrzywdzić przy tym rozstrzygnięciu, naprawdę trzeba wielkiej roztropności. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-609.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-610.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Grzegorz Adam Woźniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Procedowana ustawa, tak jak tu większość osób podkreśla, była bardzo oczekiwana przez polski biznes, przez biznes rodzinny, bo umożliwi prowadzenie firmy bez jej rozdrabniania, bez sprzedaży, bez kombinowania, w jaki sposób ten majątek zachować dalej w całości.</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#GrzegorzAdamWoźniak">Ja mam pytanie do pana ministra, ponieważ mówił tu o prowadzeniu działalności gospodarczej przez fundacje rodzinne. W jakim zakresie te działalności będą mogły być prowadzone — najmu, dzierżawy, sprzedaży majątku? Czy ta sprzedaż majątku będzie też możliwa i na jakich zasadach? I chodzi też o kwestię zakresu tej działalności gospodarczej. W jakim zakresie będzie mogła ta fundacja to realizować? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-612.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#ArturŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Można powiedzieć, że to jest dobry akt prawny, bo to jest akt prawny, który wreszcie będzie oddzielał Polskę od czasów komunistycznych. Można powiedzieć, że z tym aktem prawnym wejdziemy w krąg krajów zachodnich, które już dawno coś takiego zrobiły i pozwoliły w ten sposób kumulować majątek małym firmom rodzinnym. I właśnie chodzi mi tu o te małe i średnie firmy rodzinne, bo te duże sobie radzą, duże to robią na podstawie prawa luksemburskiego, szwajcarskiego. Ale małe nie, małe chcą być tu, w Polsce i dlatego ten akt prawny musi być dopracowany w szczegółach bardzo dobrze, począwszy od nazwy, po wszystkie jego aspekty. Dlatego też skłaniam się ku opinii moich kolegów mówiących o tym, że nazwa powinna być zmieniona. Może na ordynacje rodzinne? To nie moja sprawa, ale trzeba coś znaleźć, nie powinna to być fundacja rodzinna, powinna być inna nazwa.</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#ArturŁącki">Ale ja pytam o zachowek, jak to będzie z zachowkiem. Czy ten zachowek przechodzi na fundację? Czy fundacja będzie obowiązana do wypłaty tego zachowku? I jak długo beneficjent będzie miał prawo do tego zachowku? Czy jeśli będzie z fundacji pobierał jakieś dywidendy, to te dywidendy będą się odliczały od zachowku? Jak to będzie? Bo to jest duży problem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-613.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Jadwiga Emilewicz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-614.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#JadwigaEmilewicz">Zanim zadam pytanie uszczegóławiające, tak naprawdę tylko po to, żeby państwo mogli jeszcze lepiej i szerzej poznać te dobre rozwiązania, które są w ustawie, to krótko odniosę się jeszcze do tych wątpliwości, o których tutaj państwo powiedzieli, bo rzeczywiście najczęściej podawane w wątpliwość… Cieszy to, że wszyscy właściwie przyjmujemy tę ustawę, ten projekt jako dobry. To optymistycznie wróży, że szybko przyjmiemy to rozwiązanie i przedsiębiorcy będą mogli je stosować już od początku przyszłego roku. A więc, po pierwsze, fundacja to jest pojęcie funkcjonujące od czasów prawa rzymskiego. Pierwsze fundacje tak naprawdę służyły celom prywatnym, więc tutaj ustawa umiejscawia to pojęciowo w tradycji prawa, w której Polska jest osadzona. Po tych 4 latach naprawdę przedsiębiorcy, czyli ci, których ta ustawa dotyczy, posługują się już dziś pojęciem fundacja rodzinna. Ona jest osobnym bytem prawnym. Prowadzony jest osobny rejestr i te koszty w pierwszym roku, o których państwo mówili, są związane de facto z powołaniem rejestru prowadzonego przez ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#JadwigaEmilewicz">Pytania dotyczyły stawki. Tak naprawdę to jest pytanie do pana ministra, by zobaczyć, jak stawki podatkowe w fundacji rodzinnej polskiej mają się na tle innych fundacji. Wiemy, że w Holandii to jest w zależności od dochodów od 20 do 25%, więc to jest naprawdę korzystny benchmark w sytuacji rozwiązań przyjętych w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-615.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę ministra rozwoju i technologii pana Waldemara Budę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#WaldemarBuda">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziękuję bardzo za tę dyskusję, bo ona była bardzo merytoryczna i naprawdę budująca, i dziękuję za te pozytywne uwagi w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-617.1" who="#WaldemarBuda">Pytania koncentrowały się w dużej mierze chociażby na nazewnictwie. Tutaj to wielokrotnie padało. Szanowni państwo, jeżeli mielibyśmy przyjąć jakąś miarę większości, to w większości tam, gdzie funkcjonują fundacje tego typu, to są to fundacje rodzinne, od Stanów Zjednoczonych nazwy mają fundacje po Niemcy. Myślę, że mocno byśmy obniżyli zastosowanie i zainteresowanie tym rozwiązaniem, gdybyśmy nazwali to inaczej, bo pamiętajmy, że funkcjonujemy w globalnej gospodarce i inna nazwa… Pojawiały się nazwy: ordynacja, fundusz, ale one były nieidentyfikowalne, bo z czym innym wiąże się fundusz, z czym innym kojarzy się ordynacja. I czy to jest kolizja z trzecim sektorem? My sprawdziliśmy i w Polsce funkcjonuje osiem podmiotów, fundacji, które mają w nazwie „rodzinna”. W związku z tym to nie jest duży problem.</u>
          <u xml:id="u-617.2" who="#WaldemarBuda">Podobna sytuacja była również w innych państwach, np. w Czechach. W 2014 r. wprowadzano tam to rozwiązanie i polegało to również na tym, że te fundacje, które działały w bardzo niewielkiej skali, zmieniały nazwę. Jest tu taki mechanizm zaszyty. Żeby nie było wątpliwości i pomyłek, to te fundacje — siedem z nich, bo jedna jest w likwidacji — które normalnie funkcjonują, będą miały czas na to, żeby zmienić swoją nazwę, żeby rzeczywiście fundacja rodzinna była zastrzeżona tylko dla tego rodzaju działalności.</u>
          <u xml:id="u-617.3" who="#WaldemarBuda">Musimy patrzeć na to globalnie. Takie rozwiązania są na całym świecie, więc ciężko byłoby przyjąć inne. Chociaż rozumiemy te niuanse, że trzeci sektor to była fundacja, ale z dodatkiem „rodzinna” tworzy nam nową instytucję i myślę, że ona się przyjmie. Nie mieliśmy żadnych gremialnych uwag odnośnie do tego, że należy tę nazwę zmienić. Oczywiście zwracano uwagę na tę kolizję, ale trzeba było po prostu z tego jakoś wyjść, i myślę, że to jest bardzo dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-617.4" who="#WaldemarBuda">Co do progów wejścia, jeżeli chodzi o kapitał fundacji, to 100 tys. zł, szanowni państwo, to też jest mniej więcej skala, która jest w Europie, średnio jest 30 tys. euro. A więc mamy lekko poniżej. Ktoś tu pytał o to, czy to jest jakiś próg zaporowy. Chyba pani poseł. To jest mniej więcej poniżej średniej. Węgry wprowadziły 2 mln euro i dzięki temu tam się w ogóle nie tworzą te fundacje, jest ich tylko kilkadziesiąt, dlatego że to jest próg zaporowy. Pamiętajmy, że to nie musi być gotówka, to nie musi być pieniądz, kapitał, to może być nieruchomość, nawet najdrobniejsza, to może być nawet ruchomość. W związku z tym zgromadzenie kapitału początkowego na wejściu 100 tys. zł, jak dodamy te wszystkie składniki, to wydaje mi się, że dzisiaj nie jest to wartość zaporowa w stosunku do tego, co mamy na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-617.5" who="#WaldemarBuda">Opodatkowanie, szanowni państwo. Głosy były bardzo różne, czyli z jednej strony, że to jest zbyt atrakcyjne, z drugiej strony, że mało atrakcyjne. Mnie się wydaje, że podstawowa cecha tego mechanizmu, jaką on ma, to jest prostota. My bardzo dbaliśmy o to i pilnowaliśmy tego, żeby nie skomplikować tego systemu. Pamiętajmy, że dedykujemy to rozwiązanie firmom rodzinnym, w związku z tym to nie może być tak, że do obsługi fundacji rodzinnej będzie potrzebna rzesza doradców podatkowych, prawników, żeby oni pracowali na rzecz fundacji, bo będą przejadali kapitał, który fundacja będzie gromadziła. W związku z tym mamy bardzo łatwy mechanizm: podatek dopiero na wyjściu, czyli wszystko, co wpływa, nie jest obciążone podatkiem, fundacja nie musi zapłacić za aktywa, które są wnoszone, a dopiero na wyjściu, jak jest wypłata, mamy PIT albo CIT na poziomie 15%. W stosunku do rodziny jest 0, bo to jest spokrewnienie, czyli grupa 0, a w stosunku do beneficjentów, którzy nie są rodziną, podatek 15%. To samo CIT — 15%, bez kosztów uzyskania przychodu — ryczałtowy podatek. W związku z tym to są bardzo uczciwe, rozsądne zasady. Jakbym miał powiedzieć, czy one są korzystne czy restrykcyjne, to powiedziałbym, że one są dość neutralne. To znaczy w przypadku fundacji rodzinnej nie powinno doprowadzić się do sytuacji w tym kształcie, żeby zakładać ją tylko po to, żeby zoptymalizować podatki. Bo jeżeli doprowadzilibyśmy do sytuacji, w której pokazalibyśmy tutaj lekko niższe podatki, mogłoby się okazać, że trzeba zakładać fundacje i przenosić cały majątek firmy, spółki do fundacji po to, żeby później wyjmować majątek i uciekać od podatku np. z dywidendy. Wydaje mi się, że to jest bardzo dobrze ułożone dzięki bardzo trudnej, żmudnej rozmowie z Ministerstwem Finansów, które dbało o to, żeby systemu podatkowego w tym przypadku nie rozszczelnić. To ma służyć rodzinom, a nie kombinacji i uciekaniu z majątkiem, do czego fundacja mogłaby w tej sytuacji posłużyć.</u>
          <u xml:id="u-617.6" who="#WaldemarBuda">Co do osób duchownych, to tam nie ma żadnych ograniczeń. Każdy może być członkiem zarządu, również osoba duchowna. Ciężko to byłoby ograniczyć. To samo dotyczy obywatelstwa. Nie możemy tutaj wskazywać z punktu widzenia prawa europejskiego, żeby beneficjentem była osoba zagraniczna. Może być członkiem rodziny, w związku z tym też może być beneficjentem w tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-617.7" who="#WaldemarBuda">Co do wysłuchania publicznego, to, szanowni państwo, z jednej strony mieliśmy głosy, że długo pracowaliśmy i ustawa jest wyczekiwana, a z drugiej strony mamy też świadomość, że bardzo długo pracowaliśmy z ekspertami i były wysłuchania, była trzydniowa konferencji, było mnóstwo uwag, które się pojawiły. Dyskusja była bardzo szeroka. Profesor — mam odnotowane nazwisko — Wiórek wydał opinię w tej sprawie, również Rada Legislacyjna. Czy wysłuchanie jest potrzebne? Zostawiam tę decyzję tutaj państwu. My się od tego nie uchylamy.</u>
          <u xml:id="u-617.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-617.9" who="#WaldemarBuda">Zawsze pewnie może być coś jeszcze lepszego od obecnego projektu, pewnie znajdą się jakieś elementy, ale oczywiście miejmy świadomość, że to pewnie o 1,5 miesiąca spowolni dynamikę procesu. Ale jesteśmy gotowi i w tym uczestniczyć i przekonywać, wyjaśniać, ale też poprawiać, jeżeli będzie taka potrzeba.</u>
          <u xml:id="u-617.10" who="#WaldemarBuda">Co do gospodarstwa rolnego, pytał o to pan poseł Grzegorz Wojciechowski, to są analogiczne zasady jak w przypadku działalności. Skoro indywidualna działalność może wnieść majątek, przedsiębiorca może wnieść majątek, to również gospodarstwo będzie mogło być wniesione z tym zastrzeżeniem, żeby nie uciekać, gdy dysponuje się majątkiem rolnym, gospodarstwem rolnym i nie wyprowadzać go poza sektor rolniczy. KOWR będzie miał prawo pierwokupu, tak jak dzisiaj ma prawo pierwokupu przy zakupie gospodarstwa rolnego, zatem KOWR będzie mógł skorzystać z prawa pierwokupu również w przypadku wyjścia z fundacji.</u>
          <u xml:id="u-617.11" who="#WaldemarBuda">Przechodzę do tego, o co pytał pan poseł Braun. Mamy przepis, który mówi o tym, że nie stosujemy instrumentów i instytucji, które dotyczą fundacji, czyli jest to wręcz wskazane, że nie stosujemy tych przepisów, jeśli chodzi o zarząd przemysłowy, nie stosujemy tych przejęć, o których mówił tu pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-617.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-617.13" who="#WaldemarBuda">Jest to wykluczone, można powiedzieć, na wprost.</u>
          <u xml:id="u-617.14" who="#WaldemarBuda">Przechodzę do kwestii zakresu działalności prowadzonej przez fundację. Proszę państwa, w większości krajów obowiązują zakazy prowadzenia działalności gospodarczej przez fundacje, np. na Węgrzech zakaz jest wskazany enumeratywnie. My dopuszczamy to w pewnym wąskim stopniu, bo fundacja nie ma prowadzić działalności gospodarczej, dublować tego, co jest w działalności, która jest wniesiona do fundacji. Pamiętajmy, że tam najczęściej będzie np. spółka z o.o. i to ona będzie prowadziła tę działalność, a fundacja ma spajać majątek prywatny, np. mieszkania, domy i inne elementy. Jest jeszcze ta firma, która działa, i chodzi o to, aby zebrać beneficjentów wokół tego. Ona powinna prowadzić tę działalność gospodarczą tylko wpadkowo, np. będzie posiadać nieruchomości, które może wynajmować, może nimi obracać. To jest dość jasne, że jest to pasywny dochód, więc można prowadzić taką działalność, natomiast nie chcielibyśmy, żeby fundacja prowadziła alternatywną działalność obok tej głównej działalności, która od lat jest budowana w przedsiębiorstwach.</u>
          <u xml:id="u-617.15" who="#WaldemarBuda">Szanowni Państwo! Co na to środowiska, środowiska przedsiębiorstw rodzinnych? One nawet się zorganizowały, założyły swoją organizację, która wspierała ten proces — wpierw nakłaniała do tego, żeby podjąć działania, później wspierała ten proces, żeby mogły powstać te przepisy.</u>
          <u xml:id="u-617.16" who="#WaldemarBuda">Oczywiście z tego miejsca chciałbym też złożyć słowa uznania na ręce pani wicepremier Jadwigi Emilewicz, która również bardzo intensywnie pracowała nad tym projektem, zresztą jej następcy również — trzeba oddać sprawiedliwość wszystkim, którzy byli zaangażowani w ten proces. Mam zaszczyt finalizować ten proces, przedstawić go dzisiaj państwu.</u>
          <u xml:id="u-617.17" who="#WaldemarBuda">Wydaje mi się, że wyczerpałem temat. Gdyby pojawiły się jakieś kolejne pytania, to odpowiem na nie na posiedzeniu komisji. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-617.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-618.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o fundacji rodzinnej, zawarty w druku nr 2798, do Komisji Gospodarki i Rozwoju w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-618.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-618.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-618.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ogłaszam przerwę do godz. 19.30.</u>
          <u xml:id="u-618.6" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 07 do godz. 19 min 32)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#ElżbietaWitek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#ElżbietaWitek">Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podjęłam decyzję o skreśleniu z porządku dziennego bieżącego posiedzenia punktu 21.: Informacja o działalności Instytutu Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r. wraz ze stanowiskiem Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, druki nr 2251 i 2770.</u>
          <u xml:id="u-619.2" who="#ElżbietaWitek">W związku ze zgłoszonym sprzeciwem w przypadku sprawozdania komisji o projektach uchwał w sprawie uznania Federacji Rosyjskiej za państwo wspierające terroryzm, druk nr 2832, do zastosowania art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz wysłuchania w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół sprawę tę rozstrzygniemy w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-619.3" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-619.4" who="#ElżbietaWitek">Proszę zajmować miejsca, proszę państwa.</u>
          <u xml:id="u-619.5" who="#ElżbietaWitek">Za chwileczkę głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-619.6" who="#ElżbietaWitek">Jeszcze nie głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-619.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-619.8" who="#ElżbietaWitek">Jest taki szum, że ja nie wiem, czy w ogóle ktoś usłyszy, że głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-619.9" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Nie głosujemy, a działa.)</u>
          <u xml:id="u-619.10" who="#ElżbietaWitek">A działa. Jaki pan, taki kram. Działa.</u>
          <u xml:id="u-619.11" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-619.12" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-619.13" who="#ElżbietaWitek">Myślę, że już wszyscy państwo macie karty. Muszą się jeszcze znaleźć w czytniku.</u>
          <u xml:id="u-619.14" who="#ElżbietaWitek">Kto z Pań i Panów Posłów jest za zastosowaniem art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz wysłuchaniem w dyskusji nad tym punktem 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-619.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-619.16" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-619.17" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 421 posłów. 420 — za, 1 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-619.18" who="#ElżbietaWitek">Tuż już w ogóle nic nie rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-619.19" who="#ElżbietaWitek">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-619.20" who="#ElżbietaWitek">W związku ze zgłoszonym sprzeciwem w przypadku sprawozdania komisji o projekcie uchwały w sprawie 90. rocznicy Wielkiego Głodu w Ukrainie, druk nr 2833, do zastosowania art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz wysłuchania w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół sprawę tę rozstrzygniemy w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-619.21" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-619.22" who="#ElżbietaWitek">Kto z Pań i Panów Posłów jest za zastosowaniem art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz wysłuchaniem w dyskusji nad tym punktem 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-619.23" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-619.24" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-619.25" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 426 posłów. 423 — za, 2 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-619.26" who="#ElżbietaWitek">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-619.27" who="#ElżbietaWitek">Ogłaszam minutę przerwy.</u>
          <u xml:id="u-619.28" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 19 min 35 do godz. 19 min 37)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o poselskich projektach uchwał:</u>
          <u xml:id="u-620.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana posła Pawła Kowala o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#PawełKowal">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie i Panowie Posłowie! Ponieważ podejmujemy temat, który wspólnie w Komisji Spraw Zagranicznych uzgadnialiśmy, wspólnie szykowaliśmy treść uchwały, a sprawa dotyczy rzeczy zasadniczej, czyli uznania Rosję za państwo wspierające terroryzm, sprawa dotyczy…</u>
          <u xml:id="u-621.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-621.2" who="#PawełKowal">Apeluję do państwa posłów — mówię zupełnie poważnie — żeby nie traktować żartobliwie tej debaty.</u>
          <u xml:id="u-621.3" who="#PawełKowal">Panie Marszałku! Jest mi trochę niezręcznie podejmować temat Rosji jako państwa popierającego terroryzm, podczas gdy niektórzy posłowie traktują to dość krotochwilnie.</u>
          <u xml:id="u-621.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-622">
          <u xml:id="u-622.0" who="#MałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, bardzo proszę o wyciszenie rozmów.</u>
          <u xml:id="u-622.1" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, proszę kontynuować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-623">
          <u xml:id="u-623.0" who="#PawełKowal">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-623.1" who="#PawełKowal">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W czasie posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych dyskutowaliśmy wspólnie nad tym, wszystkie kluby i koła, by uzyskać taką treść uchwały, która wyraża nasze stanowisko jako polskiego parlamentu wobec największej być może tragedii, jaka dzieje się na naszych oczach. Zależało nam na tym, by treść tej uchwały podkreślała i podnosiła sprawy zasadnicze, które dotyczą polityki Federacji Rosyjskiej prowadzonej od kilkudziesięciu lat. Dla nas jako polskich posłanek i polskich posłów sprawą podstawową jest to, by ocenić politykę Federacji Rosyjskiej niemal od samego początku funkcjonowania tego państwa po rozpadzie Związku Sowieckiego.</u>
          <u xml:id="u-623.2" who="#PawełKowal">Już pierwsze lata polityki tego państwa naznaczone były agresjami, aneksjami terytoriów innych państw, łamaniem praw człowieka, a także aktami ludobójczymi. Dotyczyło to zarówno państw, które w wyniku rozpadu Związku Sowieckiego uzyskały niepodległość, jak i terytoriów, które były kontrolowane, które są częścią Federacji Rosyjskiej. Chcę tutaj wspomnieć wojny toczone przeciw Gruzji, chcę tutaj wspomnieć pacyfikację Czeczenii, chcę wspomnieć wojny energetyczne i gospodarcze, które Rosja prowadziła z sąsiadami, także z państwami bałtyckimi. Wydaje mi się, że na tym tle trzeba widzieć politykę wobec Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-623.3" who="#PawełKowal">I tak dochodzimy do momentu, kiedy trzeba wyjaśnić, co rozumiemy przez określenie Rosji jako państwa wspierającego terroryzm. Dzisiaj obserwujemy politykę Rosji, na którą składają się ataki na infrastrukturę cywilną, ataki na dobra kultury, grabież dóbr kultury, niszczenie dóbr kultury. Znamy jako Polacy…</u>
          <u xml:id="u-623.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-623.5" who="#PawełKowal">Panie pośle Macierewicz, myślę, że w tych sprawach się zgadzamy. Strasznie mi jest trudno mówić, kiedy pan peroruje.</u>
          <u xml:id="u-623.6" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Ja nie peroruję. Ja pochwalam wypowiedź.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-624">
          <u xml:id="u-624.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, akurat pana posła Macierewicza nie słychać, natomiast pana kolegów owszem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-625">
          <u xml:id="u-625.0" who="#PawełKowal">Ja wiem, tylko jest mi trudno po prostu technicznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-626">
          <u xml:id="u-626.0" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę kontynuować.</u>
          <u xml:id="u-626.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-627">
          <u xml:id="u-627.0" who="#PawełKowal">Ale bez złośliwości, po prostu jest mi bardzo trudno mówić, kiedy ktoś mówi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-628">
          <u xml:id="u-628.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, proszę kontynuować.</u>
          <u xml:id="u-628.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-629">
          <u xml:id="u-629.0" who="#PawełKowal">Ale poważnie to potraktujmy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-630">
          <u xml:id="u-630.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, proszę kontynuować.</u>
          <u xml:id="u-630.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-631">
          <u xml:id="u-631.0" who="#PawełKowal">Państwo…</u>
          <u xml:id="u-631.1" who="#PawełKowal">Nie, ale nie kłóćmy się…</u>
          <u xml:id="u-631.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-632">
          <u xml:id="u-632.0" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę nie krzyczeć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-633">
          <u xml:id="u-633.0" who="#PawełKowal">…tylko po prostu ci, którzy zostali, niech posłuchają i tyle. Może da się z niektórych z państwa… No dobra.</u>
          <u xml:id="u-633.1" who="#PawełKowal">Rosja jako państwo terrorystyczne. Te trzy elementy: pierwsze ataki na infrastrukturę cywilną, masowe niszczenie i planowe niszczenie infrastruktury cywilnej. To także uderzenie w cywilów, a także próba wywołania dużego kryzysu energetycznego w całej Europie, próba wywołania i dążenie do tego, by na naszych oczach wywołać wielki kryzys migracyjny oparty na masach ludzi, którzy będą się przemieszczali za ciepłem i za prądem elektrycznym, za możliwością minimalnego funkcjonowania w jakichkolwiek warunkach. To także kwestia ochrony dóbr kultury, które są masowo niszczone przez instytucje podległe państwu rosyjskiemu. Obserwujemy na naszych oczach, jak Rosja stara się wywołać swoją polityką zagrożenie na Zachodzie. Obserwujemy, jak szantażuje użyciem broni nuklearnej, jak szantażuje wywołaniem wielkich katastrof.</u>
          <u xml:id="u-633.2" who="#PawełKowal">My dobrze znamy z naszej historii taki rodzaj polityki i to nas zjednoczyło w pracach komisji. Rozumiemy, że polski parlament jako pierwszy z większych państw Unii Europejskiej, parlament narodowy, powinien w tej sprawie wystąpić. Patrzymy, jak Rosja przy prowadzeniu takiej polityki jest traktowana wciąż jako równoprawne państwo we wspólnocie międzynarodowej, i wzywamy do tego, żeby traktować ją jako państwo terrorystyczne, by powiedzieć wyraźnie, że dla Rosji jako partnera NATO nie ma miejsca. Przypominam, że dzisiaj patrzymy nawet na takie paradoksy, że Rosja wciąż ma akt stanowiący Rosja — NATO.</u>
          <u xml:id="u-633.3" who="#PawełKowal">Rzeczą, której z naszego punktu widzenia nie możemy zaakceptować — i o tym dyskutowaliśmy sporo w trakcie prac komisji — jest metoda zmieniania granic siłą. Rosja w ostatnich dziesięcioleciach kilkakrotnie próbowała zmienić granice siłą, sponiewierać prawo międzynarodowe, doprowadzić do tego, by relacjami międzynarodowymi rządziły siła, rakiety, a nie prawo. Z polskiego punktu widzenia jako posłowie odczuwamy, że powinniśmy w tej sprawie zabierać głos także na arenie międzynarodowej. Jest to głos w interesie tych, którzy byli napadnięci przez Rosję, ale jest to także głos w naszym interesie, by te reguły nie rządziły stosunkami międzynarodowymi.</u>
          <u xml:id="u-633.4" who="#PawełKowal">Podkreślamy w uchwale fakt — to było nasze wspólne stanowisko — że Senat, Parlament Europejski, szereg instytucji międzynarodowych, a także instytucji parlamentarnych wypowiedziało się już w tej sprawie. Te wszystkie powody, o których powiedziałem, prowadzą nas do tego, by wezwać parlamenty kolejnych państw — zachowały się już tak parlamenty państw bałtyckich — by poszły naszym tropem. Mamy poczucie, że pewne rzeczy w polityce międzynarodowej może zrobić parlament. Parlament często może sobie pozwolić na więcej niż instytucje rządowe i także ta kwestia nas jednoczyła. To my powinniśmy powiedzieć pierwsi: tak, Rosja to państwo, które wspiera terroryzm. Wspiera go politycznie, wspiera go militarnie i wspiera finansowo.</u>
          <u xml:id="u-633.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-633.6" who="#PawełKowal">Naszym obowiązkiem moralnym jest to, by te słowa wybrzmiały także z tej trybuny.</u>
          <u xml:id="u-633.7" who="#PawełKowal">Zwróciliśmy się także — i w tej sprawie panowała pełna zgodność w naszych pracach — o to, by wesprzeć wysiłki wielu państw, także polityków państw bałtyckich, by przygotować się do osądzenia zbrodni wojennych. Osądzenie zbrodni wojennych, a na tym etapie dokumentacja zbrodni wojennych to sprawy zasadnicze z punktu widzenia moralności w stosunkach międzynarodowych. Chodzi o to, by zajęły się tym istniejące trybunały, a jeśli nie będzie to możliwe, byśmy wyszli z inicjatywą, byśmy wspierali inicjatywy, które doprowadzą do tego, że Putin, ale także jego ekipa, także wszyscy ci, którzy także w działaniach wojskowych dopuszczają się zbrodni wojennych, nie mogli ani jednego dnia czuć się bezpiecznie. Ta sprawa nie dotyczy tylko zemsty. Ta sprawa dotyczy także sygnału na przyszłość. Jeśli którykolwiek autokrata zechce wywołać wojnę, zechce, używając siły i mechanizmów państwowych, dokonywać mordów, gwałtów, ludobójstwa, wywózek, musi wiedzieć, że wspólnota międzynarodowa będzie chciała to osądzić.</u>
          <u xml:id="u-633.8" who="#PawełKowal">Kolejna sprawa, która pojawia się w uchwale, to kwestia reparacji. Uważamy, że jest czas na rozpoczęcie dyskusji o tym, że Rosja musi zapłacić reparacje za wyrządzone straty wojenne. Za zbrodnie musi zapłacić reparacje z budżetu Rosji, a także z majątku rosyjskich oligarchów i z majątku rosyjskiego za granicą. To jest sprawa elementarnych zasad i moralności w prawie międzynarodowym. To jest kwestia odszkodowań, które wchodzą w skład reparacji. To jest sprawa zwrotu dóbr kultury w naturze tam, gdzie to będzie możliwe. To jest sprawa wszelkich innych kompensacji, a także odszkodowań dla osób fizycznych i ich bliskich. To jest sprawa wynagrodzenia ofiar ludności cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-633.9" who="#PawełKowal">Podkreślamy w uchwale sprawę jeszcze jedną, która jest zasadnicza także z naszego punktu widzenia. Rosja powinna wypłacić odszkodowania, państwo rosyjskie powinno wypłacić odszkodowania — i tego będziemy się domagali, mam nadzieję, że zgodnie, tak jak dotychczas pracowaliśmy w komisji — także wszystkim innym państwom, organizacjom międzynarodowym i osobom fizycznym, które poniosły straty w związku z wojną. W związku z wojną poniosły straty liczne instytucje, organizacje, państwa, chociażby w związku z masową migracją, z falą osób, które znalazły się bez dachu nad głową, wystraszone, a także ze skutkami tego, co się dopiero zaczyna, czyli kryzysu energetycznego, który stara się wywołać Putin. Także o tej sprawie jest czas już dzisiaj myśleć i kiedy mówimy, że Rosja jest państwem wspierającym terroryzm, naszym obowiązkiem moralnym jest wskazać także na tę kwestię, że państwa, które nie biorą udziału w wojnie, są dzisiaj dotknięte skutkami tej wojny.</u>
          <u xml:id="u-633.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-633.11" who="#PawełKowal">Panie i panowie posłowie, podkreślam raz jeszcze, być może świadectwem tego jest także ten fakt, że sprawozdawcą w przypadku tej uchwały jest poseł opozycji: pracowaliśmy zgodnie, redagowaliśmy wspólnie projekty uchwał. Naszą intencją było, by wszystkie istotne elementy, które powinny dzisiaj być postawione na arenie międzynarodowej i o które będziemy apelowali do parlamentów innych państw, znalazły się w tej uchwale i by dzisiaj z Warszawy, z Polski poszedł ten sygnał.</u>
          <u xml:id="u-633.12" who="#PawełKowal">Nie akceptujemy takiej polityki, jesteśmy gotowi walczyć o sprawiedliwość i prawo międzynarodowe, jesteśmy gotowi na wszelkich możliwych forach dochodzić tego, by rosyjskie zbrodnie zostały udokumentowane, nazwane i osądzone. I by nie powtórzyło się w naszej części świata kolejny raz to, że państwo zachowuje się jak terrorysta, używa wszystkich instrumentów państwowych po to, by podporządkować sobie w tym imperialnym szaleństwie inne narody. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-633.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-634">
          <u xml:id="u-634.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-634.1" who="#MałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-634.2" who="#MałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-634.3" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pani poseł Joanna Lichocka.</u>
          <u xml:id="u-634.4" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-635">
          <u xml:id="u-635.0" who="#JoannaLichocka">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Bardzo dziękuję za udzielenie głosu.</u>
          <u xml:id="u-635.1" who="#JoannaLichocka">Uchwała w sprawie uznania Federacji Rosyjskiej za państwo wspierające terroryzm powstała ponad politycznymi podziałami. Rzeczywiście ten tekst został wypracowany w ramach prezydium Komisji Spraw Zagranicznych i staje się wspólnym głosem polskiego Sejmu wobec barbarzyństwa Moskali. To dobrze. Zło należy nazywać po imieniu i należy mówić w tej sprawie jednym głosem, bez względu na to, jak się różnimy w innych sprawach. Dobrze, że wcześniej podobną uchwałę podjął Senat, a w zeszłym tygodniu podobnej treści akt nazywający działania Rosji podjął Parlament Europejski.</u>
          <u xml:id="u-635.2" who="#JoannaLichocka">Mamy do czynienia nie tylko ze starciem bezwzględnego najeźdźcy z niewinnie napadniętym narodem, z niewinnie napadniętym suwerennym państwem. W naszej ocenie jest to starcie całej naszej cywilizacji, świata Zachodu, cywilizacji humanistycznej z barbarią ze Wschodu. To widać każdego dnia po zbrodniach, jakich ta barbaria dokonuje — po niewyobrażalnych bestialstwach, o których donoszą nam media i na które coraz bardziej jesteśmy chyba zobojętniali. No tak, Rosja, Moskale. Te same zbrodnie, które znamy od lat. To samo, co widzieliśmy my, Polacy, podczas rzezi Pragi. To samo, co widzieliśmy podczas pacyfikacji powstania styczniowego. To samo, co widzieliśmy podczas napaści bolszewików na Polskę. To samo, co widzieliśmy, gdy zsyłano naszych ludzi na Syberię i mordowano ich w Katyniu. To samo wreszcie, co pamiętamy z Czeczenii. To samo, co robili, próbowali robić w Gruzji. To samo, czego dokonują w Syrii, wcześniej dokonywali jeszcze w Afganistanie. Wszystko to pamiętamy, wszystko to wiemy, a ciągle świat jest zadziwiony bezczelnością tych zbrodni i konsekwencją tych zbrodni, tym, że ta wojenna machina tego ideologicznego w dokonywaniu swych zbrodni państwa jest tak konsekwentnie realizowana nie tylko od dekad, ale i od stuleci, a świat Zachodu ciągle nie ma na to skutecznej odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-635.3" who="#JoannaLichocka">Ta uchwała mówi, że nie można z barbarzyńcami rozmawiać, że nie można im ustępować, nie można z nimi negocjować. Rosję, to państwo sponsorujące terroryzm, to państwo posługujące się metodami terroryzmu, należy pokonać i unieszkodliwić. Dlatego dobrze, że ta uchwała wzywa również społeczność międzynarodową do kolejnych sankcji, a także do ukarania zbrodni.</u>
          <u xml:id="u-635.4" who="#JoannaLichocka">Prawo i Sprawiedliwość wspiera ten projekt i będziemy oczywiście głosować za. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-635.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-636">
          <u xml:id="u-636.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-636.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Krząkała w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-636.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-637">
          <u xml:id="u-637.0" who="#MarekKrząkała">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicja Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu uchwały uznającej Federację Rosyjską za państwo wspierające terroryzm.</u>
          <u xml:id="u-637.1" who="#MarekKrząkała">W treści uchwały Sejm stwierdza, że Federacja Rosyjska narusza prawa człowieka, prawo międzynarodowe, dokonuje aneksji terytoriów, zbrodni wojennych i ludobójstw, dopuszcza się aktów terroru wymierzonych w infrastrukturę cywilną. Sprowadziła również widmo głodu na wiele państw Afryki i Azji. Rosja wykorzystuje również strategicznie ważne obiekty, w tym elektrownie atomowe, do zwiększenia poczucia zagrożenia i szantażu. Formy terroru stosowanego przez Rosję wobec obywateli Ukrainy są zbrodnią przeciwko ludzkości i ludobójstwem. I na końcu tego projektu czytamy, że Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uznaje Federację Rosyjską za państwo wspierające terroryzm i stosujące środki terroru.</u>
          <u xml:id="u-637.2" who="#MarekKrząkała">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W ostatnim czasie nasilają się bestialskie ostrzały rakietowe na ukraińskie miasta i wsie, powodując śmierć niewinnej ludności cywilnej. Ten brutalny atak ma na celu zastraszenie narodu ukraińskiego, sianie terroru i jest kolejnym dowodem na to, że Putin jest zbrodniarzem wojennym i że dopuszcza się ludobójstwa. Tak postępują tylko szaleńcy i dyktatorzy opętani urojonymi wizjami, których świat musi powstrzymać i osądzić. Miejsce dla Putina i jego wojskowych dowódców jest w więzieniu. Ci ludzie muszą stanąć przed międzynarodowym trybunałem i odpowiedzieć za swoje zbrodnie i śmierć setek tysięcy niewinnych ofiar.</u>
          <u xml:id="u-637.3" who="#MarekKrząkała">Bucza, Izium, Bałaklija, Borodzianka, Irpień i wiele innych miejsc to miejsca przesiąknięte krwią i cierpieniem. Militarna agresja Rosji pozostawia śmierć i zniszczenia w całej Ukrainie. Sprawcy tych okropnych zbrodni nie mogą uciec od odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-637.4" who="#MarekKrząkała">Może ten głos dotrze również do rosyjskich elit i społeczeństwa obywatelskiego w Rosji i sprawi, że zaprotestuje ono przeciwko barbarzyńskiej polityce Putina i odsunie go od władzy, bo tylko tak można przerwać tę bestialską wojnę i sprzeciwić się złu.</u>
          <u xml:id="u-637.5" who="#MarekKrząkała">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dobrze się stało, że w tej sali panuje powszechna zgoda na to, by uznać Federację Rosyjską za państwo wspierające terroryzm. Jako klub oczywiście popieramy ten projekt i będziemy głosowali za. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-637.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-638">
          <u xml:id="u-638.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-638.1" who="#MałgorzataGosiewska">W imieniu klubu Lewica głos zabierze pan poseł Maciej Gdula.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-639">
          <u xml:id="u-639.0" who="#MaciejGdula">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy w sprawie uchwały uznającej Federację Rosyjską za państwo wspierające terroryzm i stosujące środki terroru. Mam tę przyjemność reprezentować też klub, który zainicjował pracę nad tą uchwałą.</u>
          <u xml:id="u-639.1" who="#MaciejGdula">Można zapytać: Po co nam ta uchwała? Otóż trzeba nazywać rzeczy po imieniu, zbrodnia musi być nazwana zbrodnią. Nikt nie może nam zarzucić, że kiedy dzieją się rzeczy straszne, my milczymy. Otóż trzeba dobitnie powiedzieć, że to nie jest zwykła wojna. To nie jest zwykła wojna, której celem jest zmiana granic, której celem jest pokonanie przeciwnika. Ta wojna dzisiaj to jest wojna, w której chodzi o zniszczenie narodu ukraińskiego. Dlatego dokonują się zbrodnie na ludności cywilnej. Dlatego napastnik stara się zastraszyć Ukraińców. Dlatego dzieją się tam masowe gwałty. Dlatego atakuje się infrastrukturę cywilną, wodociągi, elektrownie. Robi się to, żeby złamać Ukraińców, żeby oni czuli się niepełnoprawnym, nieautonomicznym narodem. Otóż na to nigdy nie może być zgody.</u>
          <u xml:id="u-639.2" who="#MaciejGdula">Ta uchwała wyraża solidarność z Ukraińcami, ale też podnosi kilka niezwykle ważnych kwestii, które później, kiedy ta wojna już się zakończy, miejmy nadzieję, wygraną Ukrainy, będą podnoszone w przestrzeni międzynarodowej. To jest kwestia odpowiedzialności za akty terroru i za wspieranie terroryzmu. Chodzi np. o grupy Wagnera, które grasują po Ukrainie. To jest kwestia odszkodowań i to jest kwestia sprawiedliwości po tej wojnie. Na pewno Ukraina będzie wymagała wsparcia, na pewno będzie wymagała tego, żeby cały świat wspierał ją w odbudowie, ale też w roszczeniach wobec napastników. M.in. temu służy ta uchwała.</u>
          <u xml:id="u-639.3" who="#MaciejGdula">My oczywiście ją popieramy. Mamy nadzieję, że tak jak w komisji zgodnie pracowaliśmy nad tym, żeby wypracować spójny, dobry tekst akceptowalny dla wszystkich, tak też będzie wyglądało głosowanie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-639.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-640">
          <u xml:id="u-640.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-640.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Władysław Teofil Bartoszewski przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-640.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-641">
          <u xml:id="u-641.0" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — PSL chciałem przedstawić nasze stanowisko w sprawie uchwały na temat uznania Federacji Rosyjskiej za państwo wspierające terroryzm.</u>
          <u xml:id="u-641.1" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Ukraińcy to nie naród, Ukraina nie jest i nigdy nie była suwerennym, niepodległym i niezależnym państwem, a język ukraiński jest dialektem języka rosyjskiego — tak mówi Putin, agresor, zbrodniarz i dyktator. Formy terroru, które stosuje Federacja Rosyjska na Ukrainie, to jest nie tylko zbrodnia agresji, to są zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości i zbrodnia najwyższa, tj. zbrodnia ludobójstwa. Jest rzeczą ironiczną, że termin „ludobójstwo” został wprowadzony do prawa międzynarodowego przez profesora prawa z Uniwersytetu Lwowskiego, polskiego Żyda Rafała Lemkina, który doprowadził do tego, że w grudniu 1948 r. Organizacja Narodów Zjednoczonych przyjęła konwencję w sprawie zapobiegania i karania zbrodni ludobójstwa. Lemkin określił w niej zbrodnie ludobójstwa, wymienił cały ich katalog, a były to m.in. likwidacja narodowych grup ludności cywilnych, przymusowe przekazywanie dzieci i członków jednej grupy do innej grupy, czyli to, co Niemcy robili na Zamojszczyźnie, a to, co teraz ludzie Putina robią na wschodniej Ukrainie, zabierając dzieci rodzicom i przekazując je rosyjskim rodzicom do rusyfikacji i do wynarodowienia.</u>
          <u xml:id="u-641.2" who="#WładysławTeofilBartoszewski">To są potworne zbrodnie i w związku z tym jest dla nas rzeczą absolutnie oczywistą, że Polska, w tym Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, powinna robić wszystko, żeby zbrodniarze zostali postawieni przed sądem. To może nie być Międzynarodowy Trybunał Karny ani Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości, może będzie konieczne stworzenie nowego trybunału na wzór trybunału norymberskiego. Sprawcy tych zbrodni powinni skończyć tak, jak ci, którzy byli w Norymberdze.</u>
          <u xml:id="u-641.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-641.4" who="#WładysławTeofilBartoszewski">My, Polacy, pamiętamy, jak wyglądała Warszawa po powstaniu warszawskim. Jak się patrzy na zdjęcia z Mariupola, to nie ma między tym tak dużych różnic, Mariupol jest zniszczony w powyżej 80%. Jest naszym obowiązkiem i narodowym interesem pomagać Ukrainie militarnie, finansowo, gospodarczo i humanitarnie aż do pokonania Federacji Rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-641.5" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Nie wolno pozwolić na powrót Federacji Rosyjskiej na scenę międzynarodową, jakby nic się nie stało. Powinniśmy dążyć do Ukrainy w Unii Europejskiej, w NATO i robić wszystko jako Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, żeby Federacja Rosyjska została słusznie ukarana.</u>
          <u xml:id="u-641.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-642">
          <u xml:id="u-642.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-642.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł…</u>
          <u xml:id="u-642.2" who="#komentarz">(Poseł Władysław Teofil Bartoszewski: Oczywiście klub za.)</u>
          <u xml:id="u-642.3" who="#MałgorzataGosiewska">Za. Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-642.4" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Robert Winnicki w imieniu koła Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-642.5" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-643">
          <u xml:id="u-643.0" who="#RobertWinnicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od pierwszego dnia, tj. od 24 lutego, Konfederacja zajmuje jasne stanowisko potępiające agresję Federacji Rosyjskiej na Ukrainę.</u>
          <u xml:id="u-643.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Żart.)</u>
          <u xml:id="u-643.2" who="#RobertWinnicki">Zajmujemy to stanowisko, ponieważ stoimy pryncypialnie na pozycjach suwerenności państw i nienaruszalności integralności terytorialnej państw w Europie. Tak, to jest warunek tego, żeby w Europie panował pokój, warunek tego, żeby również polskie interesy nie były naruszane. I staramy się w przestrzeni międzynarodowej, staramy się w polityce międzynarodowej, by ta zasada była stosowana konsekwentnie. Dlatego też nasze środowiska chyba jako jedyne na polskiej scenie politycznej od lat, prawie już od ćwierć wieku, sprzeciwiały się temu, żeby z niepodległej Jugosławii, obecnie Serbii, wykrajać Kosowo za pomocą zbrojnej interwencji. Sprzeciwialiśmy się, kiedy pod koniec lat 90. były bombardowania Jugosławii, które pochłonęły między 500 a 2 tys. ofiar cywilnych, a w których niszczono infrastrukturę energetyczną, niszczono mosty, uderzano w pociągi cywilne, oczywiście przez przypadek, ale tak się dzieje na wojnie, kiedy jest interwencja zbrojna. Tak wtedy tłumaczono, kiedy bombardowana była Jugosławia. A finałem bombardowania Jugosławii i agresji zbrojnej niestety państw Zachodu przeciwko Jugosławii było wykrojenie ze względu na argumenty etniczne i językowe Kosowa z Serbii. Wtedy to potępialiśmy i dzisiaj potępiamy również naruszanie nienaruszalności, integralności terytorialnej Ukrainy i jej prawa do suwerenności.</u>
          <u xml:id="u-643.3" who="#RobertWinnicki">Jednocześnie w tej uchwale jest mowa o sankcjach. Oczywiście łamanie prawa międzynarodowego, do jakiego dochodzi w sposób rażący podczas wojny na Ukrainie ze strony rosyjskiej, domaga się potępienia, domaga się retorsji. Ale jednocześnie zwracamy uwagę, że sankcje nie mogą wyrządzać większej szkody tym, którzy je nakładają, niż tym, którzy są celem tych sankcji, a dzisiaj niestety jest tak, że również w Polsce mamy do czynienia z problemami z powodu tych sankcji. Oczywiście jest pytanie, które musi być stawiane, a nie jest stawiane w tej Izbie przy żadnej innej debacie, więc je stawiamy. To pytanie o skuteczność sankcji wobec Federacji Rosyjskiej. Trzeba zadawać to pytanie i dyskutować na ten temat, a nie przyjmować to jako aksjomat.</u>
          <u xml:id="u-643.4" who="#RobertWinnicki">Szanowni Państwo! Wreszcie wyrażamy przy tej okazji jednoznaczne stanowisko, że w interesie Polski jest oczywiście, żeby Rosja tę wojnę przegrała, żeby integralność i suwerenność Ukrainy zostały zachowane. Ale w interesie Polski jest, żeby nie dać się do tej wojny wciągnąć. I to jest zadanie dla całej polskiej klasy politycznej, a nie te rozgrywki, które obserwujemy obecnie.</u>
          <u xml:id="u-643.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-644">
          <u xml:id="u-644.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-644.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Zalewski w imieniu koła Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-644.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-645">
          <u xml:id="u-645.0" who="#PawełZalewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To szczególna debata, dlatego że dotyczy krzywdy, dramatów ludzi, którzy mieszkają koło nas, na Ukrainie, którzy poddawani są zbrodniczym działaniom władz rosyjskich, zbrodniczym działaniom reżimu prezydenta Putina. Dobrze, że Sejm szybko, jak ta wojna się rozpoczęła i jak Federacja Rosyjska zaczęła przeprowadzać najgorsze zbrodnie wojenne…</u>
          <u xml:id="u-645.1" who="#PawełZalewski">Dobrze, że potępiliśmy te zbrodnie, dobrze, że jako jedni z pierwszych potępiliśmy ludobójstwo, które tak naprawdę na samym początku wojny zaczęło mieć miejsce. Dzisiaj przychodzi czas na kolejną odsłonę, na potępienie kolejnych działań Federacji Rosyjskiej, czyli terroryzmu. I dobrze, że to robimy. Nasz parlament w części już się w tej sprawie wypowiedział. Przypomnę, że Senat taką uchwałę podjął. Dzisiaj jest kolej na Sejm.</u>
          <u xml:id="u-645.2" who="#PawełZalewski">Ale musimy pamiętać, że ten terror, który stosowany jest wobec Ukraińców, najpierw zaczął być stosowany wobec samych Rosjan. Przypomnę terrorystyczne ataki organizowane przez FSB w 1999 r., kiedy premierem był pan Putin, te setki ludzi, którzy zginęli w atakach na bloki mieszkalne. Pamiętajmy o tym, że reżimy autorytarne stosują terror nie tylko na zewnątrz, prowadząc wojny czy inne działania terrorystyczne — przecież Federacja Rosyjska prowadziła je od dawna — ale ofiarą tych zbrodni również są narody poddane autorytarnej władzy.</u>
          <u xml:id="u-645.3" who="#PawełZalewski">Racją stanu Polski jest przestrzeganie prawa międzynarodowego, przestrzeganie integralności i suwerenności państw. To jest interes, który rozumiemy dobrze, bo sami mamy historię, która polegała na tym, że te nasze prawa były naruszane. Dlatego tak ważne jest, abyśmy dziś w tym miejscu tak straszliwe zbrodnie, jak wcześniej przez nas potępione ludobójstwo, dzisiaj terroryzm, potępili, żebyśmy dali światu sygnał, że takich straszliwych działań nie będziemy tolerowali. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-645.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-646">
          <u xml:id="u-646.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-646.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Joanna Senyszyn w imieniu koła PPS.</u>
          <u xml:id="u-646.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-647">
          <u xml:id="u-647.0" who="#JoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne Polskiej Partii Socjalistycznej w pełni popiera uchwałę Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie uznania Federacji Rosyjskiej za państwo wspierające terroryzm.</u>
          <u xml:id="u-647.1" who="#JoannaSenyszyn">Zgłoszone zostały dwa projekty, komisja stworzyła z nich jeden ponad podziałami partyjnymi. To bardzo ważne, że Sejm Rzeczypospolitej uznaje Federację Rosyjską za państwo wspierające terroryzm.</u>
          <u xml:id="u-647.2" who="#JoannaSenyszyn">Szkoda, że nie wystąpiliśmy z tą inicjatywą pierwsi, tak jak pierwsi byliśmy w niesieniu pomocy Ukrainie i obywatelom Ukrainy, którzy stali się uchodźcami wojennymi; że jedynie przyłączamy się do podobnych uchwał podjętych przez kraje bałtyckie i rezolucji Parlamentu Europejskiego z 23 listopada 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-647.3" who="#JoannaSenyszyn">Rosja zaatakowała Ukrainę bez najmniejszego powodu i bez wypowiedzenia wojny. Putin chce wskrzesić imperium rosyjskie. Jego chore, imperialne ambicje spotkały się z nadzwyczajnym oporem Ukrainy i większości społeczności międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-647.4" who="#JoannaSenyszyn">Sejm słusznie wzywa Radę Ministrów do kontynuowania i poszerzania działań mających na celu nakładanie kolejnych sankcji na Rosję i osoby wspierające zbrodniczy reżim Putina. Nasza uchwała jest wyrazem solidarności z Ukrainą i obywatelami Ukrainy. Walcząc z Rosją, bronią całego cywilizowanego świata. Chwała Ukrainie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-647.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-648">
          <u xml:id="u-648.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-648.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15, stanowisko koła.</u>
          <u xml:id="u-648.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-649">
          <u xml:id="u-649.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Debatujemy w tej chwili nad poselską uchwałą w sprawie uznania Federacji Rosyjskiej za państwo sponsorujące terroryzm. Podobną uchwałę w ubiegłym tygodniu przyjął Parlament Europejski. Przypomnijmy, że wcześniej była propozycja takiej uchwały, ale nie wszystkie frakcje w Parlamencie Europejskim chciały takiej debaty. Dopiero po tragedii, jaka się rozegrała w Polsce w Przewodowie, Parlament Europejski zgodził się na to, żeby podjąć taką uchwałę.</u>
          <u xml:id="u-649.1" who="#JarosławSachajko">Idąc dalej — 3 dni temu obchodziliśmy 80. rocznicę wysiedleń na Zamojszczyźnie, była bardzo uroczysta gala z udziałem pana prezydenta, mówiliśmy o spalonych wsiach, o morderstwach, o gwałtach. Teraz mamy wojnę i zastanawiam się, dlaczego my, Polacy, podejmujemy uchwałę w stosunku do Rosji jako państwa sponsorującego terroryzm, a nie jako państwa terrorystycznego. Jak można było się wcześniej domyślać po tych otruciach, jakie były, może ktoś kogoś sponsorował. Ale tutaj mamy ewidentnie państwo, które jest terrorystą, państwo, które samo swoimi mechanizmami powoduje ten terroryzm. Jak można nazwać państwo, które pozbawia ludzi wody, prądu i ciepła w trakcie zimy? Kogo ono sponsoruje? Ono samo to robi. Jest mi przykro, że my, Polacy, którzy doświadczyliśmy od tego państwa wielu krzywd, mówimy tak jak odległy Parlament Europejski, który może nie zdaje sobie sprawy z tego, co było w trakcie II wojny światowej na ziemiach polskich, co w tej chwili jest na Ukrainie, i podejmujemy tak delikatne uchwały, mówiące o sponsorowaniu, a nie pokazujące wprost, że jest to państwo terrorystyczne, ponieważ takie głaskanie Rosji tylko ją rozsierdza, a nie powoduje refleksji społeczeństwa Rosji, że na terroryzm nie ma zgody, że z terrorystami się nie rozmawia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-649.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-650">
          <u xml:id="u-650.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-650.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Szramka, poseł niezależny.</u>
          <u xml:id="u-650.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-651">
          <u xml:id="u-651.0" who="#PawełSzramka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dobrze, że ta uchwała jest w Sejmie procedowana. Myślę, że ją przyjmiemy. Myślę, że jednogłośnie. Natomiast szczerze powiem, że mam pewien problem z tytułem tej uchwały. Szanowni państwo, myślę, że czas na przesadną dyplomację już się skończył. Rosja miała dużo czasu, żeby się zreflektować, żeby wycofać się z Ukrainy. W mojej ocenie te tytuły… Pierwszy o tym, że uznaje się Rosję za państwo sponsorujące terrorystów, w ogóle był zbyt miałki. Teraz jest trochę lepiej, bo mówimy o państwie wspierającym terroryzm. Natomiast w mojej ocenie — i myślę, że także w ocenie wielu z państwa — trzeba nazywać rzeczy po imieniu. Jeśli jest zabójca, dokonał zabójstwa, to mówimy, że on jest zabójcą, a nie że on wspierał zabójstwo. Jeśli teraz Rosja morduje Ukraińców, wjechała do niezależnego państwa, to z jakiej okazji mamy spłycać temat, mówić, że Rosja wspiera terroryzm? Rosja jest państwem terrorystycznym i w mojej ocenie taki właśnie tytuł powinna ta uchwała nosić. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-652">
          <u xml:id="u-652.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-652.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Andrzej Sośnierz w imieniu koła Polskie Sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-653">
          <u xml:id="u-653.0" who="#AndrzejSośnierz">Panie Marszałek! Wysoka Izbo! Chcę się dołączyć do ostatnich głosów, które tutaj wybrzmiały. Oczywiście będziemy jednoznacznie za uchwałą, bo jest potrzebna. Ale brakuje tutaj słów. Rosja inicjuje, realizuje i wspiera terroryzm. Brakuje tych pierwszych słów. To jest państwo, które choćby nawet w tej chwili… Bombardowania Ukrainy — przecież to są działania terrorystyczne, a nie działania militarne, nie są to działania związane z akcjami militarnymi. Brakuje ewidentnie w tej ustawie zdecydowania. Zresztą w Europie wielokrotnie łagodnymi słowami sprowadzaliśmy piekło. Czasami trzeba być bardziej zdecydowanym. Szkoda, że nie ma tych słów, ale oczywiście będziemy wspierali tę ustawę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-654">
          <u xml:id="u-654.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-654.1" who="#MałgorzataGosiewska">Do punktu zgłosili się posłowie z chęcią zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-654.2" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-654.3" who="#MałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-654.4" who="#MałgorzataGosiewska">Pytanie pierwsze, pan poseł Grzegorz Braun, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-655">
          <u xml:id="u-655.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże ludziom dobrej woli w Polsce, Rosji i na Ukrainie!</u>
          <u xml:id="u-655.1" who="#GrzegorzBraun">Votum separatum. Chcecie nominować wrogów, terrorystów międzynarodowych? Bądźcie ambitni, nominujcie Bidena, który się przechwalał tym, że odegrał poważną rolę w inicjowaniu, niszczeniu celów — a jakże — infrastruktury cywilnej w Jugosławii przed laty. Bądźcie ambitni. Pomoże wam na pewno ustalenie komisji bezstronnej, międzynarodowej do spraw ustalenia przyczyn zbrodni w Buczy. A, prawda, nie ma takiej komisji, bo reżim…</u>
          <u xml:id="u-655.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-655.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan Bóg ci rozum odebrał.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-656">
          <u xml:id="u-656.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-656.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-656.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-656.3" who="#MałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-656.4" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-657">
          <u xml:id="u-657.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Mam nadzieję, że parlament polski zagłosuje podobnie jak parlament europejski za tymi uchwałami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-657.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-658">
          <u xml:id="u-658.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-659">
          <u xml:id="u-659.0" who="#KlaudiaJachira">Bez wątpienia uchwała uznająca Rosję za państwo wspierające terroryzm jest potrzebna. Ale nie rozumiem, jak się obecnej władzy to łączy: przyjmować taką uchwałę, a z drugiej strony odrzucać wsparcie od naszych sojuszników niemieckich, z którymi jesteśmy razem w NATO, i nie chcieć patriotów. Za to ponosi bezpośrednią odpowiedzialność pan szeregowy poseł Kaczyński i to godzi w nasze bezpieczeństwo i w polską rację stanu. Niestety, nawet najlepsza uchwała dotycząca…</u>
          <u xml:id="u-659.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-659.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani się nie ośmiesza.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-660">
          <u xml:id="u-660.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Dziambor, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-661">
          <u xml:id="u-661.0" who="#ArturDziambor">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Rosja nie jest tylko państwem sponsorującym czy wspierającym terroryzm, Rosja jest po prostu terrorystą. Wszyscy o tym wiemy. Powinniśmy iść trochę dalej niż Parlament Europejski. W Parlamencie Europejskim poparcie dla tej uchwały było 100-procentowe ze strony polskich europosłów. Stanęli na wysokości zadania wszyscy od lewa do prawa. Przypomnę, że kilkudziesięciu europosłów z Włoch, Niemiec i Francji splamiło swój honor, głosując przeciwko tej uchwale. Oblali ten egzamin. Mam nadzieję, że w Polsce nie będzie ani jednego parlamentarzysty, który go obleje.</u>
          <u xml:id="u-661.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-661.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Będzie jeden.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-662">
          <u xml:id="u-662.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-662.1" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-663">
          <u xml:id="u-663.0" who="#JoannaSenyszyn">Nie chciałam tego zgłaszać jako poprawkę, ponieważ lepiej, żeby ta uchwała nie wracała już do komisji. Niemniej pod rozwagę posłowi sprawozdawcy daję, czy nie można by było wprowadzić jako autopoprawki w drugim akapicie „cywilów” zamiast „ludzi”. Dlatego że to jest istotne: ataki, w których zginęły tysiące cywilów, w tym wiele dzieci, a nie tysiące ludzi.</u>
          <u xml:id="u-663.1" who="#JoannaSenyszyn">Druga poprawka. Ponieważ wszędzie mówimy, żeby mówić: w Ukrainie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-664">
          <u xml:id="u-664.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-665">
          <u xml:id="u-665.0" who="#JoannaSenyszyn">Ale to jest istotne, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-666">
          <u xml:id="u-666.0" who="#MałgorzataGosiewska">Ale, pani poseł, czas minął. Przepraszam najmocniej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-667">
          <u xml:id="u-667.0" who="#JoannaSenyszyn">W Ukrainie, a nie na Ukrainie…</u>
          <u xml:id="u-667.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-667.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas minął.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-668">
          <u xml:id="u-668.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-668.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-668.2" who="#MałgorzataGosiewska">Jednocześnie informuję państwa, iż wpłynęła poprawka Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-668.3" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-669">
          <u xml:id="u-669.0" who="#MichałSzczerba">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W sprawie Ukrainy polski parlament musi mówić jednym głosem. Tak było również na sesji Zgromadzenia Parlamentarnego NATO, wtedy kiedy polska delegacja zgłosiła poprawkę do rezolucji uznającej Rosję za kraj terrorystyczny. Ta poprawka została przyjęta przez 300 delegatów z 30 krajów. Chciałbym poprosić o jedność, chciałbym poprosić o wspólne działanie, ponieważ ta sprawa jest absolutnie najważniejsza: polskie bezpieczeństwo, ale również Ukraina demokratyczna, integralna i bezpieczna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-669.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-670">
          <u xml:id="u-670.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-670.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-671">
          <u xml:id="u-671.0" who="#JanuszKowalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rosja była, jest i będzie państwem terrorystycznym, ale ktoś to państwo terrorystyczne również tutaj, w Polsce, niestety wspierał.</u>
          <u xml:id="u-671.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Donald Tusk.)</u>
          <u xml:id="u-671.2" who="#JanuszKowalski">Numer jeden i dwa na liście to są oczywiście Donald Tusk i Waldemar Pawlak.</u>
          <u xml:id="u-671.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-671.4" who="#JanuszKowalski">Dzisiaj macie oczywiście wyrzuty sumienia.</u>
          <u xml:id="u-671.5" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Matko Boża…)</u>
          <u xml:id="u-671.6" who="#JanuszKowalski">Wspieraliście w latach 2007–2014 Władimira Putina. To wy sponsorowaliście politykę zbrojeń Władimira Putina.</u>
          <u xml:id="u-671.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale głupi jesteś, głupi jesteś.)</u>
          <u xml:id="u-671.8" who="#JanuszKowalski">Bomby, które spadają dzisiaj na Ukrainę, spadają m.in. dlatego, że potrafiliście podarować Gazpromowi 1 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-671.9" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale głupi jesteś.)</u>
          <u xml:id="u-671.10" who="#JanuszKowalski">A więc najpierw dokonajcie deputinizacji i wyrzućcie Tuska z Platformy Obywatelskiej, a Pawlaka z PSL-u.</u>
          <u xml:id="u-671.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-671.12" who="#komentarz">(Głosy z sali: Brawo! Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-672">
          <u xml:id="u-672.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jakub Kulesza, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-673">
          <u xml:id="u-673.0" who="#JakubKulesza">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rosja jako państwo sponsorujące terroryzm to eufemizm. Jest to państwo terrorystyczne i w przeciwieństwie do innych państw terrorystycznych zagraża bezpieczeństwu Polski. To jest geopolityczny fakt. Niezależnie od państwa emocji, tego, czy się lubi Rosjan jako naród, czy lubi się rosyjską kulturę, państwo rosyjskie zagraża Polsce.</u>
          <u xml:id="u-673.1" who="#JakubKulesza">A porównywanie bombardowań Ukrainy przez Rosję do sytuacji w Serbii jest całkowicie mylne. Tam NATO bombardowało, by powstrzymać czystki etniczne, dzisiaj Rosja bombarduje, by dokonać czystek narodu ukraińskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-673.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-674">
          <u xml:id="u-674.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-675">
          <u xml:id="u-675.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam prośbę do posłów wnioskodawców, aby wyjaśnili Wysokiej Izbie, dlaczego my jako przedstawiciele państwa, które doznało tak wielkich tragedii od dwóch terrorystów: Rosji i Niemiec, w tej chwili mówimy o tym, że Rosja sponsoruje terroryzm, a nie o tym, że jest państwem terrorystycznym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-676">
          <u xml:id="u-676.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-676.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Piotr Kaleta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-676.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-677">
          <u xml:id="u-677.0" who="#PiotrKaleta">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-677.1" who="#PiotrKaleta">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Są słowa, których znaczenia już może zapomnieliśmy. Takie słowa to: zdrajca, terrorysta, człowiek podły, łobuz, zaprzedaniec, obłudnik, kapuś, fałszywiec, konfident, hipokryta, lawirant. To są słowa, które wszyscy znamy, ale jak się okazuje, może nie wszyscy i warto by było definicję tych słów odświeżyć.</u>
          <u xml:id="u-677.2" who="#PiotrKaleta">Dlatego, panie ministrze, mam prośbę. Prosiłbym o wyjaśnienie definicji tych słów na piśmie dla pana posła Grzegorza Brauna. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-677.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-677.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: I dla Kowalskiego.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-678">
          <u xml:id="u-678.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-678.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-678.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-679">
          <u xml:id="u-679.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jest to rzadka sytuacja w naszej Izbie, w której zazwyczaj zwaśnione strony dyskursu politycznego występują z podobnymi inicjatywami, z inicjatywami, które mają jeden wspólny cel. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-679.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-680">
          <u xml:id="u-680.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-680.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-681">
          <u xml:id="u-681.0" who="#UrszulaZielińska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo się cieszę, że przyjmujemy dziś tę uchwałę. Dziękuję jej autorom za przedłożenie jej Sejmowi. To dobry moment, żeby podziękować polskim obywatelom i obywatelkom za przyjęcie ukraińskich uchodźców, a temu parlamentowi — za to, że jako jeden z pierwszych wprowadził zakaz importu rosyjskiego węgla, mimo że bardzo od tego węgla jesteśmy wciąż uzależnieni. Teraz poczyńmy krok dalej: w imię solidarności z Ukrainą wprowadźmy zakaz importu ropy naftowej z Rosji, jak najszybciej, do końca tego roku.</u>
          <u xml:id="u-681.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-682">
          <u xml:id="u-682.0" who="#MałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-682.1" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę posła sprawozdawcę o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-682.2" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Kowal.</u>
          <u xml:id="u-682.3" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-683">
          <u xml:id="u-683.0" who="#PawełKowal">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Moja rola była szczególna, byłem sprawozdawcą, tak że dziękuję za te głosy. Dwie sprawy były najczęściej podnoszone, więc do nich się odniosę.</u>
          <u xml:id="u-683.1" who="#PawełKowal">Chodzi o kwestię, dlaczego przyjęliśmy formułę: państwo wspierające terroryzm. Ona jest wynikiem konsultacji z prawnikami, jest wynikiem także konsultacji politycznych. Porównywaliśmy, jak wyglądały analogiczne uchwały innych parlamentów. Jestem przekonany, że umieszczenie tego w kontekście całościowej oceny polityki Federacji Rosyjskiej jest…</u>
          <u xml:id="u-683.2" who="#PawełKowal">Przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-684">
          <u xml:id="u-684.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-684.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam…</u>
          <u xml:id="u-684.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale jeszcze chwilę.)</u>
          <u xml:id="u-684.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zasłabł.)</u>
          <u xml:id="u-684.4" who="#MałgorzataGosiewska">Aha.</u>
          <u xml:id="u-684.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-684.6" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę kontynuować, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-685">
          <u xml:id="u-685.0" who="#PawełKowal">Przepraszam, pani marszałek, ale nie powiedziałem tego kluczowego zdania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-686">
          <u xml:id="u-686.0" who="#MałgorzataGosiewska">Tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-687">
          <u xml:id="u-687.0" who="#PawełKowal">Jeżeli chodzi o to ujęcie, to ono wynika z całościowej oceny polityki Federacji Rosyjskiej po 1991 r., już od pierwszych aneksji, interwencji zbrojnych, m.in. na terytorium Gruzji. Później, w drugim akapicie pokazujemy, jak Rosja funkcjonuje jako państwo popierające terroryzm politycznie, militarnie i finansowo, jakie to ma skutki i z jakich elementów się składa. Czyli składa się z takich elementów jak ataki na ludność cywilną i obiekty cywilne, ataki na infrastrukturę krytyczną, czyli elektryczną, ciepłowniczą i inną, tak by w maksymalny sposób potęgować powstanie kryzysu humanitarnego, a także chodzi tu o stosunek do dóbr kultury. To wszystko razem wziąwszy przypomina działania terrorystyczne, jest typowym przykładem działań terrorystycznych znanych z innych części świata. To nie ma nic wspólnego z normalnym prowadzeniem wojny.</u>
          <u xml:id="u-687.1" who="#PawełKowal">Jestem przekonany po licznych dyskusjach, że ta formuła, którą proponujemy jako kompromisową dla nas wszystkich — chodziło o to, żebyśmy mogli zagłosować, ale powiem też, że nikt nie chciał, żeby to łagodzić — jest wystarczająca, jest właściwa. Ona idzie najdalej w stosunku do określeń, jakie pojawiały się w uchwałach parlamentów innych państw, tam, gdzie się pojawiały. Liczymy, że to zostanie powtórzone w innych państwach.</u>
          <u xml:id="u-687.2" who="#PawełKowal">Jest też kwestia tej jednej z redakcyjnych poprawek, którą zaproponowała pani poseł reprezentująca PPS. Jeżeli chodzi o tę kwestię zamiany słowa: ludzi na słowo: cywilów, to nie jestem w tej chwili władny, żeby rozstrzygnąć, czy możemy tego dokonać w trybie autopoprawki. Ustaliłem, że jeszcze służby prawne się zastanowią, czy możemy ten jeden wyraz zamienić.</u>
          <u xml:id="u-687.3" who="#PawełKowal">Jeżeli chodzi o kwestię używania wyrażeń: na Ukrainie czy w Ukrainie, to nie jest może miejsce… Zainteresowanym mogę wyjaśnić, że te dwie możliwości są równoprawne i nie chcę tej kwestii podejmować jako sprawy zasadniczej, szczególnie że zasadniczą treścią tej uchwały jest określenie Rosji jako państwa terrorystycznego i utorowanie drogi do tego, żeby inne państwa poszły w tym samym kierunku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-687.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-688">
          <u xml:id="u-688.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-688.1" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-689">
          <u xml:id="u-689.0" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Codziennie jesteśmy świadkami tragicznych wydarzeń w Ukrainie, gdzie rosyjscy mordercy sieją zniszczenie. Ta agresja uświadomiła całemu światu, że rosyjski reżim nie cofnie się przed żadną zbrodnią, aby usprawiedliwić swój współczesny ekspansjonizm. Działania w Ukrainie potwierdzają, iż terroryzm jest stałym narzędziem rosyjskiej polityki.</u>
          <u xml:id="u-689.1" who="#MirosławSuchoń">Wspieram przyjęcie uchwały i mam nadzieję, iż zostanie ona przyjęta przez aklamację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-690">
          <u xml:id="u-690.0" who="#MałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu uchwały poprawki, proponuję, aby Sejm przystąpił do głosowania nad projektem uchwały po doręczeniu paniom i panom posłom zestawienia poprawek.</u>
          <u xml:id="u-690.1" who="#MałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-690.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Sprzeciw!)</u>
          <u xml:id="u-690.3" who="#MałgorzataGosiewska">W takim razie sprawę tę rozstrzygniemy w trakcie głosowania.</u>
          <u xml:id="u-690.4" who="#MałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o poselskim projekcie uchwały w sprawie 90. rocznicy Wielkiego Głodu w Ukrainie (druki nr 2810 i 2833).</u>
          <u xml:id="u-690.5" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Macieja Gdulę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-690.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-690.7" who="#MałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, bardzo proszę o ciszę, o przeniesienie rozmów w kuluary. To jest naprawdę poważna uchwała, więc skupmy się i nie utrudniajmy sprawozdawcy komisji.</u>
          <u xml:id="u-690.8" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-691">
          <u xml:id="u-691.0" who="#MaciejGdula">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-691.1" who="#MaciejGdula">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zanim zacznę sprawozdawać w sprawie uchwały o Wielkim Głodzie, nie mogę nie powiedzieć o tym, co się przed chwilą wydarzyło. Być może państwo nie zdają sobie sprawy z tego, jakie poprawki trafiły do uchwały dotyczącej uznania Federacji Rosyjskiej za państwo wpierające terroryzm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-692">
          <u xml:id="u-692.0" who="#MałgorzataGosiewska">Ale panie pośle, pan jest posłem sprawozdawcą w punkcie 13…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-693">
          <u xml:id="u-693.0" who="#MaciejGdula">Tak, wiem, pani marszałek, ale…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-694">
          <u xml:id="u-694.0" who="#MałgorzataGosiewska">…więc bardzo proszę skupić się na sprawozdaniu dotyczącym tego projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-695">
          <u xml:id="u-695.0" who="#MaciejGdula">Pani marszałek, dziękuję bardzo za tę uwagę, ale wydaje mi się, że posłowie i posłanki mają prawo wiedzieć, co się dzieje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-696">
          <u xml:id="u-696.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, jesteśmy w punkcie 13.</u>
          <u xml:id="u-696.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Chcemy wiedzieć, co w związku z tą uchwałą.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-697">
          <u xml:id="u-697.0" who="#MaciejGdula">Będziemy czekać cały czas.</u>
          <u xml:id="u-697.1" who="#MaciejGdula">Za chwilę…</u>
          <u xml:id="u-697.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-697.3" who="#MaciejGdula">Proszę państwa, proszę się uspokoić. Posłowie muszą się dowiedzieć, co to za poprawki, mają nad nimi głosować za chwilę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-698">
          <u xml:id="u-698.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, jesteśmy w punkcie 13, uprzejmie proszę skupić się na sprawozdaniu, czyli powierzonej roli. Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-698.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale swoich pani nie przywołuje do porządku. Swoich pani nigdy nie przywołuje.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-699">
          <u xml:id="u-699.0" who="#MaciejGdula">Proszę państwa, pani marszałek nie pozwala mi powiedzieć, że zgłoszono poprawki, żeby w tej uchwale…</u>
          <u xml:id="u-699.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-700">
          <u xml:id="u-700.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, ja pana upominam, proszę skupić się na punkcie 13. Jest pan sprawozdawcą w tym punkcie. Czy pan już zakończył sprawozdanie?</u>
          <u xml:id="u-700.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Przecież mówi o sprawozdaniu.)</u>
          <u xml:id="u-700.2" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, proszę tu podejść.</u>
          <u xml:id="u-700.3" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ale mówi o zestrzeleniu samolotu.)</u>
          <u xml:id="u-700.4" who="#MałgorzataGosiewska">Ale panie pośle, to nie jest ten punkt porządku obrad. Czy pan będzie sprawozdawał punkt 13?</u>
          <u xml:id="u-700.5" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-701">
          <u xml:id="u-701.0" who="#MaciejGdula">Będę.</u>
          <u xml:id="u-701.1" who="#MaciejGdula">Proszę państwa pracowaliśmy zgodnie w komisji nad projektami uchwał: nad uchwałą dotyczącą uznania Rosji za państwo wpierające terroryzm, a także nad uchwałą dotyczącą Wielkiego Głodu. Niestety klub Prawa i Sprawiedliwości złamał zasady współpracy i…</u>
          <u xml:id="u-701.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-701.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-701.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest skandal.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-702">
          <u xml:id="u-702.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, proszę podejść. Bardzo pana proszę. Panie pośle, czy pan…</u>
          <u xml:id="u-702.1" who="#komentarz">(Głos z sali: No przecież sprawozdaje…)</u>
          <u xml:id="u-702.2" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Bez cenzury.)</u>
          <u xml:id="u-702.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to nie jest pani rola.)</u>
          <u xml:id="u-702.4" who="#MałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-702.5" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł jest w punkcie 13. I ja bardzo proszę pana posła o sprawozdanie na temat tego projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-702.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale może mówić, co chce.)</u>
          <u xml:id="u-702.7" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-703">
          <u xml:id="u-703.0" who="#MaciejGdula">Pani marszałek, nie wiem, być może jest tak, że jak ludzie z PiS-u patrzą na las, to widzą pojedyncze drzewa, ja widzę las. To znaczy te uchwały są połączone ze sobą, więc naprawdę nie można ich rozdzielać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-704">
          <u xml:id="u-704.0" who="#MałgorzataGosiewska">Ale jesteśmy w punkcie 13, panie pośle, i tu jest pan posłem sprawozdawcą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-705">
          <u xml:id="u-705.0" who="#MaciejGdula">Dobrze się stało, że Sejm i ludzie w komisji współpracowali, żeby wypracować wspólne stanowisko. Teraz robicie wszystko, żeby to zniszczyć. Znaczy, ja się pytam, po co. W czyim to jest interesie? Na pewno nie w interesie Polski. Więc to są sprawy naprawdę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-706">
          <u xml:id="u-706.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, czy to jest sprawozdanie? Proszę wrócić do sprawozdania dotyczącego uchwały w sprawie 90. rocznicy Wielkiego Głodu w Ukrainie. Dobrze?</u>
          <u xml:id="u-706.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeszkadza mu pani.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-707">
          <u xml:id="u-707.0" who="#MaciejGdula">Zastanawiam się, pani marszałek, jaką poprawkę zgłosicie do tej uchwały. Poseł Kowalski proponował, żeby w uchwale o terroryzmie uwzględnić Donalda Tuska. Nie wiem, co się znajdzie w tej uchwale. Niszczycie wspólne stanowisko w ważnej sprawie. Niestety tak jest.</u>
          <u xml:id="u-707.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Czysty tatuś.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-708">
          <u xml:id="u-708.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, jesteśmy w punkcie: w sprawie 90. rocznicy Wielkiego Głodu.</u>
          <u xml:id="u-708.1" who="#MałgorzataGosiewska">Nie, panie pośle. Panie pośle, w swoim wystąpieniu odbiega pan od przedmiotu obrad. Przywołuję pana do rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-708.2" who="#komentarz">(Głos z sali: No nie.)</u>
          <u xml:id="u-708.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest pani rola.)</u>
          <u xml:id="u-708.4" who="#MałgorzataGosiewska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-709">
          <u xml:id="u-709.0" who="#MaciejGdula">Niech pani uruchomi…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-710">
          <u xml:id="u-710.0" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, proszę wrócić do swojej roli sprawozdawcy w tym punkcie porządku obrad, dobrze? Bardzo pana proszę.</u>
          <u xml:id="u-710.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest pani rola, jesteśmy w parlamencie polskim.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-711">
          <u xml:id="u-711.0" who="#MaciejGdula">Tak, tak, wracam.</u>
          <u xml:id="u-711.1" who="#MaciejGdula">Proszę Państwa! Była szansa na to, żeby uchwały dotyczące agresywnej polityki rosyjskiej były wspólnymi uchwałami. Bardzo mi przykro, że stało się inaczej, że te uchwały służą do dzielenia polskiego parlamentu i do tego, żeby w świat poszła zupełnie inna informacja, niż powinna pójść. Powinna pójść informacja: Polscy parlamentarzyści jednoznacznie potępiają stosowanie metod terroru na Ukrainie przez Rosję. Ale…</u>
          <u xml:id="u-711.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-712">
          <u xml:id="u-712.0" who="#MałgorzataGosiewska">Nie, panie pośle. Panie pośle, ten punkt mamy już za sobą. Panie pośle, powtórnie przywołuję pana do rzeczy. Proszę skupić się na swoim sprawozdaniu. Prosta sprawa. Panie pośle, po co to zamieszanie? Proszę mi wyjaśnić, po co. Przywołuję pana do rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-712.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstydzicie się swoich poprawek.)</u>
          <u xml:id="u-712.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przecież mówi o uchwale.)</u>
          <u xml:id="u-712.3" who="#komentarz">(Głos z sali: No przecież mówi o uchwale.)</u>
          <u xml:id="u-712.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale pani to robi, pani jest inicjatorem.)</u>
          <u xml:id="u-712.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, już kończy. Mów Maciej, mów.)</u>
          <u xml:id="u-712.6" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Ale jeśli pani go wykluczy, nie będzie pani mogła dalej prowadzić punktu bez sprawozdania.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-713">
          <u xml:id="u-713.0" who="#MaciejGdula">Proszę państwa, niezmiernie istotną kwestią jest także uchwała podkreślająca historyczną rolę Rosji w wywołaniu Wielkiego Głodu. To była wielka tragedia, tragedia zaplanowana na osłabienie, zniszczenie narodu ukraińskiego i z podobną działalnością mamy do czynienia dzisiaj. Cieszyłbym się, gdyby polski parlament jednoznacznie wypowiedział się w tej sprawie, a także w sprawie stosowania innych środków terroru.</u>
          <u xml:id="u-713.1" who="#MaciejGdula">Niestety Prawo i Sprawiedliwość wybrało inną drogę. To droga destrukcyjna. To droga niszczenia jedności w niezwykle istotnej sprawie. Jestem bardzo zawiedziony, także tym, że nie dano mi się porządnie, w spokoju wypowiedzieć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-713.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-714">
          <u xml:id="u-714.0" who="#MałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-714.1" who="#MałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-714.2" who="#MałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pani poseł Teresa Pamuła.</u>
          <u xml:id="u-714.3" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-714.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-714.5" who="#MałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, proszę o przeniesienie rozmów w kuluary, bardzo państwa proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-715">
          <u xml:id="u-715.0" who="#TeresaPamuła">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo żałuję, że poseł sprawozdawca nie przedstawił nam sprawozdania z posiedzenia Komisji Spraw Zagranicznych. Ja chciałabym w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko dotyczące projektu uchwały w sprawie 90. rocznicy Wielkiego Głodu w Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-715.1" who="#TeresaPamuła">Wielki Głód z lat 1932–1933 to największa katastrofa w dziejach narodu ukraińskiego. Jest to także szczególna tragedia w najnowszej historii Europy. Nie można bowiem inaczej mówić o milionach ofiar głodu i wycieńczenia, ich strasznych cierpieniach, powolnej śmierci głodowej. Dramat wymierających ukraińskich rodzin i wsi był tym większy, że rozgrywał się na oczach obojętnej, a przecież cywilizowanej Europy — tak pisał śp. Lech Kaczyński w przedmowie do książki „Wielki Głód na Ukrainie 1932–1933”.</u>
          <u xml:id="u-715.2" who="#TeresaPamuła">Naród ukraiński po uzyskaniu niepodległości w 1991 r. odkrył historię dotyczącą Wielkiego Głodu. Dopiero wtedy można było oddać historyczną sprawiedliwość ofiarom. Ten straszliwy głód został wywołany przez sowiecki reżim sztucznie, nie poprzez kataklizmy, lecz poprzez konsekwentne stosowanie polityki bolszewickiej, takiej jak terror, rozkułaczanie, wywózki i konfiskaty. Polityka władz bolszewickich, jak i działania lokalnych aktywistów polegające przede wszystkim na odbieraniu chłopom nie tylko zboża, ale też wszelkiej innej żywności doprowadziły w końcu do gigantycznego głodu, który swoje apogeum osiągnął na wiosnę 1933 r., powodując miliony ofiar. Większość państw demokratycznych, w tym Polska, uznała Wielki Głód na Ukrainie za zbrodnię ludobójstwa. Nie zrobiła tego Rosja, prowadząca politykę zakłamania i zaprzeczania faktom historycznym.</u>
          <u xml:id="u-715.3" who="#TeresaPamuła">Ta sama narracja Rosji odbywa się także dziś w stosunku do wojny, jaką wywołała i prowadzi na Ukrainie. Wykorzystuje ją do siania dezinformacji w Afryce, na Bliskim Wschodzie, w Azji, wskazując państwa zachodnie i Stany Zjednoczone jako odpowiedzialne za konflikt, który przyczynia się do zwiększenia głodu w tych krajach. Można powiedzieć, że powtarza historię Wielkiego Głodu z lat 30. ubiegłego wieku.</u>
          <u xml:id="u-715.4" who="#TeresaPamuła">Bucza, Irpień, Izium, Chersoń — nazwy tych miast są symbolem bestialstwa Rosjan na ziemi ukraińskiej, okrutnej i bezwzględnej polityki zawłaszczania ziem ukraińskich. Działania Lenina, Stalina i Mołotowa z lat 30. niczym nie różnią się od dzisiejszych działań Putina w stosunku do narodu ukraińskiego. Istotne jest więc to, by informacje dotyczące Wielkiego Głodu na Ukrainie były wpisane w karty historii światowej społeczności, przy wyrażeniu solidarności z narodem ukraińskim i jego wysiłkami w celu upamiętnienia tej zbrodni, w szczególności w odniesieniu do obecnej sytuacji politycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-716">
          <u xml:id="u-716.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-717">
          <u xml:id="u-717.0" who="#TeresaPamuła">Jak pisał Taras Szewczenko: Nie ma na świecie innej Ukrainy, nie istnieje inny Dniepr.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-718">
          <u xml:id="u-718.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pani poseł, czas minął.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-719">
          <u xml:id="u-719.0" who="#TeresaPamuła">Szanowni Państwo! Pani Marszałek! Klub Prawa i Sprawiedliwości będzie głosował za przedłożoną uchwałą.</u>
          <u xml:id="u-719.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-720">
          <u xml:id="u-720.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-720.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Tomasz Lenz w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-720.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-721">
          <u xml:id="u-721.0" who="#TomaszLenz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Uchwała dotycząca Hołodomoru, strasznej tragedii, jaka wydarzyła się na Ukrainie na początku lat 30. ubiegłego wieku, nie dzieliła Komisji Spraw Zagranicznych. Wprost odwrotnie, spowodowała wspólne zastanowienie się nad tą ogromną tragedią, dramatem, który miał wtedy miejsce.</u>
          <u xml:id="u-721.1" who="#TomaszLenz">To była tak naprawdę pierwsza próba dokonania przez bolszewików zabójstwa narodu ukraińskiego. Przypomnę, że rewolucja, tak przynajmniej przekazywano, wyniosła do władzy chłopów, robotników i żołnierzy, a tak naprawdę chłopi indywidualni, którzy gospodarowali na Ukrainie, byli dla władzy bolszewickiej ogromnym zagrożeniem. Nie godzili się na kolektywizację. Nie zgadzali się na to, aby zabierano im ziemię, aby tę ziemię łączono w kołchozy. Naród ukraiński, oparty na kulturze ludowej, wyrażanej we wspólnej historii, w strojach, pieśniach, poezji, a także zamiłowaniu do ziemi ojczystej, ziemi ojcowskiej, którą uprawiano, nie chciał się poddać władzy bolszewickiej. Stąd decyzja Stalina o nasłaniu na Ukrainę komunistycznych czynowników, którzy, przypomnę, zabierali rolnikom bydło, trzodę chlewną, zboże — wszystko, co rolnicy wtedy wyprodukowali. Dochodziło do tego, że rodziny chowały płody rolne, aby im ich nie zabrano, aby miały co wysiać na wiosnę.</u>
          <u xml:id="u-721.2" who="#TomaszLenz">Szanowni Państwo! Warto pamiętać o tym, że setki tysięcy ludzi w środku Europy umierały w tym czasie z głodu. Straszne są filmy, które udało się nakręcić, albo fotografie z tego okresu, na których ludzie leżą na terenie swoich gospodarstw, przed domami — kości obciągnięte skórą. Ci ludzie umierają, nie mają co włożyć do ust, nie mogą wykarmić swoich dzieci, bo takie decyzje podjęto w Moskwie, żeby zabić ukraińską potrzebę niezależności, żeby nie dopuścić do tego, by Ukraińcy mogli uprawiać własną ziemię w poczuciu przynależności narodowej. To było działanie przeciwko narodowi ukraińskiemu. I ono trwa. Ono cały czas ma miejsce, od 1917 r. do 2021 r. Rosja cały czas podejmuje działania na rzecz wynarodowienia Ukrainy, zniszczenia świadomości narodowej, zniszczenia państwa ukraińskiego. Kontynuację mamy obecnie, w ostatnich 2 latach, a właściwie od 2016 r., kiedy ta agresja sensu stricto miała miejsce. Rosja nie pogodziła się z faktem, że są narody w Europie, które chcą być niezależne, które chcą mieć własną państwowość i które chcą, aby to szanowano i uznawano. Chwała Ukrainie!</u>
          <u xml:id="u-721.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-722">
          <u xml:id="u-722.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-722.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Maciej Konieczny w imieniu klubu parlamentarnego Lewica.</u>
          <u xml:id="u-722.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-723">
          <u xml:id="u-723.0" who="#MaciejKonieczny">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj w polskim Sejmie wspominamy 90. rocznicę Wielkiego Głodu w Ukrainie. Było to świadome, zaplanowane działanie ukierunkowane na zniszczenie narodu ukraińskiego. Mieszkańców wsi zmuszano do oddawania tak dużych kontyngentów żywności, że sami głodowali. Zbrodnicza polityka władz sowieckich w ciągu 2 lat doprowadziła do śmierci niemal 10 mln ludzi.</u>
          <u xml:id="u-723.1" who="#MaciejKonieczny">Wspominając radzieckie zbrodnie na ukraińskiej ludności sprzed 90 lat, nie sposób nie myśleć o trwającej rosyjskiej agresji w Ukrainie i zbrodniach popełnianych przez agresora. Bombardowanie miast, ostrzał celów cywilnych czy wreszcie masowe mordy w Buczy, Irpieniu, Izjumie czy Chersoniu to zbrodnie wojenne i działania terrorystyczne prowadzone przez Rosję na masową skalę. Jednocześnie Rosja próbuje używać głodu jako broni i na Globalnym Południu prowadzi kampanię propagandową mającą na celu oskarżenie o te niedobory żywności Europę, Unię Europejską. Dlatego dziś polski Sejm musi powiedzieć jasno, że winę za kryzys żywnościowy ponosi wyłącznie Rosja i jej zbrodnicza napaść na państwo ukraińskie.</u>
          <u xml:id="u-723.2" who="#MaciejKonieczny">Jeżeli jednak kryzys żywnościowy uderzy z pełną siłą w Globalne Południe i najbiedniejsze państwa świata, to nie będzie nam wolno odwracać od tego wzroku. Dziś na świecie głoduje ponad 800 mln ludzi. Jeżeli rosyjska agresja na Ukrainie będzie trwać, tych ludzi będzie jeszcze więcej. Potrzebujemy realnego międzynarodowego wysiłku i konsekwentnej walki z głodem. To niemoralne, żeby w XXI w., kiedy miliarderzy dla zabawy latają w kosmos, miliardy ludzi głodowały. Masowy głód nigdy nie jest dziełem natury, ale zawsze jest dziełem politycznych i gospodarczych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-723.3" who="#MaciejKonieczny">Ludobójcze działania radzieckiego rządu doprowadziły do śmierci milionów i nigdy nie zostały osądzone, a winny nigdy nie poniósł konsekwencji. Polski Sejm musi powiedzieć dziś jasno, że w przypadku dzisiejszych rosyjskich zbrodni i aktów terroru na Ukrainie musi być inaczej. Winni zostaną postawieni przed międzynarodowym sądem i sprawiedliwie osądzeni. Miejsce bandytów mordujących ludzi i bombardujących osiedla mieszkaniowe jest na ławie oskarżonych w Hadze, a Polska powinna zrobić wszystko, żeby do tego doprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-723.4" who="#MaciejKonieczny">To jest ważna uchwała kształtująca polską politykę historyczną, to jest istotna uchwała z perspektywy polskiej racji stanu, podobnie jak uchwała uznająca Rosję za państwo wspierające terroryzm. Mam wciąż nadzieję, że żadna z tych uchwał nie padnie ofiarą partyjnych gierek. Apeluję do wszystkich na tej sali, a szczególnie tych znajdujących się po prawej stronie: jeżeli polska racja stanu jeszcze coś dla was znaczy, nie popierajcie politycznej hucpy, która może w nie uderzyć. Mam nadzieję, że godnie dzisiaj uczcimy rocznicę głodu na Ukrainie i wspólnie wszyscy sprzeciwimy się terrorystycznemu charakterowi rosyjskiego państwa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-723.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-724">
          <u xml:id="u-724.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-724.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Władysław Teofil Bartoszewski przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-724.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-725">
          <u xml:id="u-725.0" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego PSL — Koalicja Polska chciałbym ustosunkować się do projektu uchwały w sprawie upamiętnienia 90. rocznicy Wielkiego Głodu na Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-725.1" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Gdy myślimy o głodzie, to zwykle myślimy o jakiejś klęsce żywiołowej, tak jak to często miało miejsce w Afryce, gdzie tysiące, czasem setki tysięcy ludzi nie mają co jeść i umierają z głodu. Otóż to nie była żadna klęska, to było morderstwo, masowe morderstwo kilku milionów, minimum 3 mln Ukraińców, których na rozkaz Stalina mordowano poprzez zagładzanie całych rodzin. Szacunki wynoszą od 3 do nawet 10 mln ofiar. Oni byli zabici przez Stalina. To była czystka etniczna, to było de facto ludobójstwo, ponieważ Stalin postanowił zniszczyć niezależny naród ukraiński, a zwłaszcza Ukraińców, którzy byli chłopami, którzy uprawiali ziemię i nie chcieli być skolektywizowani jak reszta Rosji. W miejscu, które było najżyźniejszą częścią Związku Sowieckiego, miliony ludzi umarły z głodu na rozkaz Stalina. Nazywajmy to po imieniu, to było ludobójstwo.</u>
          <u xml:id="u-725.2" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Stalin miał inne plany wobec narodu ukraińskiego. Wspominał o tym Chruszczow, który mówił, że w latach 1943–1945 Stalin, który deportował m.in. Inguszów, Czeczenów, Tatarów Krymskich, Bałkarów, Kałmuków i parę innych mniejszych grup etnicznych, chciał również deportować Ukraińców, ale — jak powiedział Chruszczow — było ich za dużo. Przez wymordowanie osiągnął mniej więcej ten sam cel, jaki chciał osiągnąć przez deportację. Stalin wspominał o tym w Jałcie Rooseveltowi. Powiedział Rooseveltowi: moja pozycja i moja sytuacja na Ukrainie była trudna i niepewna. Stąd wprowadziłem ten głód — tego już nie dodał.</u>
          <u xml:id="u-725.3" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Podstawową rzeczą jest to, żeby świat mówił o tym, co zrobił Związek Sowiecki 90 lat temu, bo to jest też to, co robi w tej chwili w inny sposób Federacja Rosyjska też na Ukrainie. Naszym obowiązkiem jest pamiętać o historii, żeby nie tolerować teraźniejszości, tego, co robią Rosjanie na terytorium Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-725.4" who="#WładysławTeofilBartoszewski">Oczywiście klub parlamentarny poprze tę rezolucję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-725.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-726">
          <u xml:id="u-726.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-726.1" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Robert Winnicki w imieniu koła Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-726.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-727">
          <u xml:id="u-727.0" who="#RobertWinnicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 90. rocznica Wielkiego Głodu, który został spowodowany przez najbardziej zbrodniczy reżim, najbardziej zbrodniczą ideologię, jaka do tej pory funkcjonowała w dziejach ludzkości, przez komunizm.</u>
          <u xml:id="u-727.1" who="#RobertWinnicki">Wielki Głód pochłonął miliony ofiar. Działo się to głównie na terytorium Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej, ale także na terytorium Kubania. Szacuje się, że od 3 mln do 7 mln ludzi zostało w bestialski sposób zagłodzonych przez reżim stalinowski na tych terenach.</u>
          <u xml:id="u-727.2" who="#RobertWinnicki">Co jest pierwszym obowiązkiem Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej? Pierwszym obowiązkiem polskiego Sejmu jest w tym kontekście pamięć o tym, że, jak szacuje Instytut Pamięci Narodowej, od 40 tys. do 60 tys. ofiar Wielkiego Głodu to Polacy mieszkający na Kresach. Również nasi rodacy ponieśli śmierć w wyniku tych działań reżimu stalinowskiej Rosji.</u>
          <u xml:id="u-727.3" who="#RobertWinnicki">Szanowni Państwo! Pamięć o zbrodniach, o ludobójstwie, o tak niewyobrażalnych cierpieniach musi być nauką, zarówno w przypadku pamięci o ludobójstwie dokonywanym na wiele sposobów przez Sowietów, czy to właśnie podczas Wielkiego Głodu, czy w przypadku zbrodni na Polakach podczas operacji polskiej pod koniec lat 30., czy w Katyniu, czy podczas wywózek syberyjskich, jak i oczywiście w przypadku pamięci o zbrodniach ludobójczego reżimu nazistowskich Niemiec. Pamięć należy się również ofiarom tych zbrodniarzy, tych ludobójców, którzy mordowali Polaków na dzisiejszej Ukrainie, na terytorium dzisiejszej Ukrainy, tym, którzy ginęli z rąk OUN i UPA. Pamięć należy się Polakom, którzy doświadczyli ludobójstwa ze strony bandytów i zbrodniarzy takich jak Szuchewycz i jego poplecznicy, takich jak Bandera, który sprawował nad tym polityczną pieczę.</u>
          <u xml:id="u-727.4" who="#RobertWinnicki">Pamiętając o Wielkim Głodzie i oddając hołd wszystkim ofiarom Wielkiego Głodu sprzed 90 lat, musimy pamiętać, że w przyszłym roku jest okrągła, 80. rocznica krwawej niedzieli, tego ludobójstwa, którego doświadczyli również Polacy na Ukrainie ze strony ukraińskich szowinistów. Tak jak pamiętamy o Katyniu, tak jak pamiętamy o Auschwitz, o zniszczonej Warszawie, mam nadzieję, że w przyszłym roku Sejm tak samo w całości, solidarnie upamiętni ofiary ludobójstwa dokonanego na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-727.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-728">
          <u xml:id="u-728.0" who="#MałgorzataGosiewska">W imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050 głos zabierze pan poseł Paweł Zalewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-729">
          <u xml:id="u-729.0" who="#PawełZalewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ludobójstwo dokonane przez władze sowieckie na Ukraińcach jest jedną z największych zbrodni w historii ludzkości. Dobrze, że dzisiaj na świecie powszechnie uznaje się tę zbrodnię za ludobójstwo. Dobrze, że o tym pamiętamy, dlatego że pamięć powoduje, że w sytuacji, w której jakieś państwo zaczyna używać głodu jako broni, wiemy, do czego to może doprowadzić. Ta bardzo ważna historyczna uchwała w istotny sposób odnosi się dziś do rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-729.1" who="#PawełZalewski">To, co robi i co próbuje robić Rosja, jeśli chodzi o niszczenie areału, niszczenie ukraińskich zbiorów, służy tylko temu, aby ten światowy spichlerz nie był w stanie wyżywić krajów, szczególnie tych krajów, które funkcjonują w poważnych, złych warunkach. Jeśli chodzi o rolnictwo w krajach afrykańskich, to jest to sytuacja, w której powinna się nam zapalić czerwona lampka. Powinniśmy bardzo poważnie potępić te działania, ale również przystąpić do pomocy Ukrainie w eksporcie zboża, aby nie dopuścić do kolejnego głodu, nie dopuścić do kolejnych śmierci, bo głód to śmierć niewinnych ludzi, śmierć cywilów będących z dala od konfliktu.</u>
          <u xml:id="u-729.2" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Straszna śmierć. Trzeba to podkreślić. To nie jest zamordowanie.)</u>
          <u xml:id="u-729.3" who="#PawełZalewski">To straszna śmierć. Tak jest, panie pośle, to straszna śmierć.</u>
          <u xml:id="u-729.4" who="#PawełZalewski">Z tego powodu ważne jest, aby integrować działania wspólnoty międzynarodowej w presji na Rosję i w pomocy Ukrainie, dlatego ważne jest, aby państwa demokratyczne, które przeciwstawiają się tej zbrodniczej rosyjskiej agresji na Ukrainę, współpracowały ze sobą.</u>
          <u xml:id="u-729.5" who="#PawełZalewski">To jest też ten moment, w którym ważne jest to, aby podkreślić znaczenie takich instytucji jak NATO i Unia Europejska, które są absolutnie kluczowe z punktu widzenia naszego bezpieczeństwa. Współpraca z nimi, a nie konflikt, jest rozwiązaniem bardzo wielu problemów, naszych żywotnych problemów. Dzięki dobrej współpracy z nimi Polska jest w stanie uczestniczyć w tym, aby nie było tego strasznego głodu na świecie. Dzisiaj jest to absolutne kluczowa kwestia. Musimy zrobić wszystko, aby zintegrować społeczność międzynarodową. Musimy wykorzystać takie instrumenty jak NATO i Unia Europejska, aby nie dopuścić do tego głodu, który Rosja chce spowodować na świecie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-729.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-730">
          <u xml:id="u-730.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-730.1" who="#MałgorzataGosiewska">W imieniu Koła Parlamentarnego PPS głos zabierze pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
          <u xml:id="u-730.2" who="#MałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-731">
          <u xml:id="u-731.0" who="#JoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne Polskiej Partii Socjalistycznej popiera uchwałę Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie upamiętnienia 90. rocznicy Wielkiego Głodu na Ukrainie, jednakże mamy szereg wątpliwości co do treści tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-731.1" who="#JoannaSenyszyn">Wielki Głód był niewyobrażalną zbrodnią, ludobójstwem na niespotykaną wcześniej skalę. Tak naprawdę był to sztuczny głód, którego celem była eksterminacja ludności zamieszkującej Ukraińską Socjalistyczną Republikę Radziecką. Działania, które wywołały masowy głód, wynikały ze sprzeciwu ludności ukraińskiej wobec kolektywizacji rolnictwa i ściągania obowiązkowych nieodpłatnych dostaw produktów rolnych w wymiarze przekraczającym możliwości produkcyjne wsi. Wywołanie Wielkiego Głodu miało na celu również zastraszenie wszystkich innych przeciwników kolektywizacji w innych republikach. W rezultacie umarło od 3 mln do 10 mln osób.</u>
          <u xml:id="u-731.2" who="#JoannaSenyszyn">Dlaczego te fakty nie znalazły się w uchwale? Kiedy robimy jakiekolwiek uchwały upamiętniające cokolwiek, np. ludzi, to tam są życiorysy tych ludzi. Jeżeli chcemy upamiętnić Wielki Głód, powinniśmy napisać właśnie o tym, co, kto, ile osób zginęło w czasie tego głodu, że od 3 do 10 mln. To są liczby przerażające, ale tego niestety nie ma. I dlatego uważamy, że w takiej formie, w jakiej jest ta uchwała, ona wymaga licznych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-731.3" who="#JoannaSenyszyn">Co jeszcze jest ciekawe? Spośród pięciu akapitów tej uchwały czwarty, najdłuższy akapit jest w całości poświęcony obecnej wojnie. A więc jest to mniej więcej jedna czwarta tej uchwały. Czyli tak, nie piszemy o Wielkim Głodzie wielu istotnych faktów, a równocześnie piszemy o tym, co jest współcześnie. To jest absolutnie nawiązanie do skandalu, którego dopuścił się PiS w uchwale dotyczącej uznania Rosji za popierającą, wspierającą terroryzm. Dopisywanie tam Smoleńska to jest paranoja, to jest pomieszanie z poplątaniem. Po prostu takich rzeczy robić nie można. I albo się coś ustala i chce się przyjmować przez aklamację lub przynajmniej większością głosów,…</u>
          <u xml:id="u-731.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-731.5" who="#JoannaSenyszyn">…albo się wprowadza bzdurne zapisy, no i wtedy nie dziwcie się, że to budzi sprzeciw. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-731.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-732">
          <u xml:id="u-732.0" who="#MałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Sachajko w imieniu koła Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-732.1" who="#MałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-733">
          <u xml:id="u-733.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu koła parlamentarnego Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia chciałbym przedstawić stanowisko w sprawie upamiętnienia 90. rocznicy Wielkiego Głodu na Ukrainie. To bardzo dobrze, że tę uchwałę podejmujemy, aby złożyć hołd wszystkim tym osobom, które zostały pomordowane w wyniku ludobójstwa Rosji, jak również aby oddać cześć tym, którym udało się przeżyć. Myślę, że nikt nie ma wątpliwości, że to było ludobójstwo.</u>
          <u xml:id="u-733.1" who="#JarosławSachajko">W drugim akapicie uchwały, którą za chwilę przyjmiemy, jest napisane: „Wielki Głód, czyli Hołodomor, był świadomym, zaplanowanym i konsekwentnie przeprowadzonym przez rządzący Związkiem Sowieckim despotyczny reżim bolszewicki działaniem, które miało na celu złamanie oporu ludności ukraińskiej i podporządkowanie jej opresyjnemu państwu”.</u>
          <u xml:id="u-733.2" who="#JarosławSachajko">Wysoka Izbo! Jakże to zdanie pasuje do dzisiaj, z tym że trzeba byłoby zmienić, zamiast „Związkiem Sowieckim” napisać wprost „Rosją”. A nawet więcej, w tej chwili Rosja posuwa się, poza próbą zagłodzenia nie tylko Ukrainy, ale też dużej części świata, do odebrania Ukraińcom również wody, prądu, jak i — w czasie zimy — ciepła. Dlatego powinniśmy mówić wprost: Rosja jest to państwo terrorystyczne. Cześć i chwała Ukrainie!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-734">
          <u xml:id="u-734.0" who="#MałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-734.1" who="#MałgorzataGosiewska">Szanowni Państwo, lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-734.2" who="#MałgorzataGosiewska">W tym punkcie nie przewidujemy pytań.</u>
          <u xml:id="u-734.3" who="#MałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-735">
          <u xml:id="u-735.0" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak czytamy w projekcie uchwały, Wielki Głód „Hołodomor” był świadomym, zaplanowanym i konsekwentnie przeprowadzonym przez rządzący Związkiem Sowieckim despotyczny reżim bolszewicki, który miał na celu złamanie oporu ludności ukraińskiej i podporządkowanie jej opresyjnemu państwu. Pochłonął on miliony istnień ludzkich i pozostaje krwawiącą raną we współczesnej historii Ukrainy. Dziś widzimy, że polityka rosyjska kolejny raz sięga po drastyczne środki uderzające w ludność cywilną. Terroryzm jest stałym narzędziem rosyjskiej polityki. Niech ta uchwała będzie także wyrazem sprzeciwu wobec tych haniebnych zachowań.</u>
          <u xml:id="u-735.1" who="#MirosławSuchoń">Wspieram przyjęcie uchwały i mam nadzieję, iż zostanie ona przyjęta przez aklamację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-736">
          <u xml:id="u-736.0" who="#MałgorzataGosiewska">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-736.1" who="#MałgorzataGosiewska">2 minuty przerwy, szanowni państwo, po czym przystąpimy do bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-736.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Co to znaczy: nie przewidujemy pytań?)</u>
          <u xml:id="u-736.3" who="#MałgorzataGosiewska">Panie pośle, zachęcam do zapoznania się…</u>
          <u xml:id="u-736.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Sprzeciw!)</u>
          <u xml:id="u-736.5" who="#MałgorzataGosiewska">Ale tu już nie ma do czego.</u>
          <u xml:id="u-736.6" who="#MałgorzataGosiewska">… z regulaminem, z art. 44 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-736.7" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Kto nie przewiduje? Wysoka Izba się nie wypowiedziała.)</u>
          <u xml:id="u-736.8" who="#MałgorzataGosiewska">Znajomość prawa naprawdę nie szkodzi, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-736.9" who="#MałgorzataGosiewska">Ogłosiłam przerwę, więc dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-736.10" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 21 do godz. 21 min 07)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-737">
          <u xml:id="u-737.0" who="#ElżbietaWitek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-737.1" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych, druk nr 2840.</u>
          <u xml:id="u-737.2" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-737.3" who="#ElżbietaWitek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o uchwałach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-737.4" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Prawo o prokuraturze,</u>
          <u xml:id="u-737.5" who="#ElżbietaWitek">— o zawodzie ratownika medycznego oraz o samorządzie ratowników medycznych,</u>
          <u xml:id="u-737.6" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o kuratorach sądowych,</u>
          <u xml:id="u-737.7" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o Funduszu Medycznym oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-737.8" who="#ElżbietaWitek">— o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023,</u>
          <u xml:id="u-737.9" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami,</u>
          <u xml:id="u-737.10" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy — Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-737.11" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-737.12" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2802, 2824, 2801, 2825, 2835, 2836, 2839 i 2834.</u>
          <u xml:id="u-737.13" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-737.14" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-737.15" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-737.16" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-737.17" who="#ElżbietaWitek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o uchwałach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-737.18" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-737.19" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-737.20" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdania te to odpowiednio druki nr 2806 i 2837.</u>
          <u xml:id="u-737.21" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, na podstawie art. 95f regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-737.22" who="#ElżbietaWitek">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość złożył wniosek o wycofanie poselskiego projektu ustawy o zmianie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zawartego w druku nr 2263, z Komisji Finansów Publicznych i Komisji Obrony Narodowej oraz o skierowanie go do Komisji Nadzwyczajnej, która zostanie powołana w celu jego rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-737.23" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-737.24" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Konwiński: Sprzeciw!)</u>
          <u xml:id="u-737.25" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciw?</u>
          <u xml:id="u-737.26" who="#ElżbietaWitek">Poddam teraz pod głosowanie wniosek o wycofanie projektu ustawy zawartego w druku nr 2263 z Komisji Finansów Publicznych i Komisji Obrony Narodowej oraz skierowanie go do komisji nadzwyczajnej, która zostanie powołana w celu jego rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-737.27" who="#ElżbietaWitek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm podjął decyzję o dalszym rozpatrywaniu projektu ustawy przez Komisję Finansów Publicznych i Komisję Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-737.28" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-737.29" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem wniosku o wycofanie projektu ustawy zawartego w druku nr 2263 z Komisji Finansów Publicznych i Komisji Obrony Narodowej oraz skierowanie go do komisji nadzwyczajnej, która zostanie powołana w celu jego rozpatrzenia, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-737.30" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-737.31" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-737.32" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 226 — za, 215 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-737.33" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-737.34" who="#ElżbietaWitek">Mamy wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-737.35" who="#ElżbietaWitek">W takim razie proszę bardzo, pan poseł Artur Dziambor, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-738">
          <u xml:id="u-738.0" who="#ArturDziambor">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-738.1" who="#ArturDziambor">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Uchwała to nie jest źródło prawa, uchwała to jest wyrażenie woli. Była gigantyczna szansa na to, żeby cały parlament był po jednej stronie. Była gigantyczna szansa na to, żebyśmy dzisiaj opowiedzieli się wszyscy po dobrej stronie, a wy poprawką, którą złożyliście, chcecie to zepsuć.</u>
          <u xml:id="u-738.2" who="#ArturDziambor">Panie Premierze Jarosławie Kaczyński! Rozumiem pana ból. Głosowałem na Lecha Kaczyńskiego. Jego pamięć zasługuje na to, żeby w ten sposób jej nie niszczyć. Proszę wycofać się z tej poprawki. Niech pan da temu Sejmowi przyjąć tę uchwałę w jej pierwotnym brzmieniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-738.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-739">
          <u xml:id="u-739.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-739.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Jacek Ozdoba, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-740">
          <u xml:id="u-740.0" who="#JacekOzdoba">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Składam wniosek formalny o przerwę do godz. 22, aby Platforma Obywatelska mogła obejrzeć mecz swojej reprezentacji, reprezentacji niemieckiej, która w tej chwili gra, tak aby jej członkowie mogli odpowiednio kibicować.</u>
          <u xml:id="u-740.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-740.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-740.3" who="#JacekOzdoba">Ale skoro jesteśmy już przy Berlinie, to dokładnie 8 lat temu, 1 grudnia 2014 r., szefem Rady Europejskiej został Donald Tusk, człowiek odpowiedzialny za zgodę na pakiet klimatyczny, człowiek odpowiedzialny za podwyższanie wieku emerytalnego, człowiek, który z PSL-em odegrał rolę, a Niemcy namaściły go na króla Europy, który zgodził się na drożyznę dla Polaków.</u>
          <u xml:id="u-740.4" who="#komentarz">(Część posłów uderza w pulpity)</u>
          <u xml:id="u-740.5" who="#JacekOzdoba">I to właśnie ten język, ten styl uprawiania polityki proniemieckiej, prorosyjskiej powinien powodować, że powinniście głosować za naszymi reformami i za naszymi ustawami. Nie macie wstydu, a Donald Tusk zapisał się w czarnej historii, na czarnych kartach historii nie tylko Europy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-741">
          <u xml:id="u-741.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-742">
          <u xml:id="u-742.0" who="#JacekOzdoba">…ale i całego świata z uwagi na to, co zrobił i za co jest odpowiedzialny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-743">
          <u xml:id="u-743.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-744">
          <u xml:id="u-744.0" who="#JacekOzdoba">Prorosyjski polityk, który odpowiada za pakiet klimatyczny i za uzależnianie od gazu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-744.1" who="#komentarz">(Gwar na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-745">
          <u xml:id="u-745.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-745.1" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Borys Budka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-746">
          <u xml:id="u-746.0" who="#BorysBudka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wnoszę o pół godziny przerwy,…</u>
          <u xml:id="u-746.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-746.2" who="#BorysBudka">…byście mogli wycofać się z przyznania blisko 3 mld zł na propagandę w reżimowej telewizji, byście mogli wycofać się z 1,5 mld zł na propagandę w Kancelarii Premiera, a wreszcie, byście mogli się zdecydować, czy premier Morawiecki jest waszym premierem, czy też — jak podobno poseł waszego klubu mówi — nic dobrego wam się nie udało, ponieważ zdradził Polskę na szczycie europejskim. Zdecydujcie się wreszcie, czy jesteście za pieniędzmi dla Polaków, czy jesteście za rozwojem Polski, czy chcecie, tak jak wasz wewnętrzny koalicjant, czyli solidarni z Rosją, wypełniać interesy rozwalaczy Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-746.3" who="#BorysBudka">Panie Prezesie! Pan nawet konstytucji nie potrafi zmienić…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-747">
          <u xml:id="u-747.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-748">
          <u xml:id="u-748.0" who="#BorysBudka">…ani sfinansować obrony i toleruje pan tych rosyjskich trolli we własnym rządzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-749">
          <u xml:id="u-749.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-749.1" who="#ElżbietaWitek">Zapraszam pana posła Roberta Kwiatkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-750">
          <u xml:id="u-750.0" who="#BorysBudka">Wstyd.</u>
          <u xml:id="u-750.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-751">
          <u xml:id="u-751.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-751.1" who="#ElżbietaWitek">Robert Kwiatkowski, PPS.</u>
          <u xml:id="u-751.2" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-752">
          <u xml:id="u-752.0" who="#RobertKwiatkowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tak się szczęśliwie składa, ze koło premiera Glińskiego siedzi poseł Gołojuch, znany poseł PiS, przewodniczący parlamentarnej grupy polsko-niemieckiej.</u>
          <u xml:id="u-752.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-752.2" who="#RobertKwiatkowski">Nie tak dawno, nie dalej jak kilka godzin temu gościliśmy u ambasadora Republiki Federalnej Niemiec — mam nadzieję, że pan poseł to potwierdzi — i jako żywo nie przypominam sobie, żeby poseł Gołojuch jako przewodniczący czy inni posłowie PiS, bo byli tam obecni, zgłaszali jakieś zastrzeżenia. Prosiłbym, żeby ten festiwal hipokryzji, który jeśli chodzi o naszego zachodniego sąsiada, toczy się od wielu miesięcy, wreszcie został przerwany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-752.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-753">
          <u xml:id="u-753.0" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-754">
          <u xml:id="u-754.0" who="#MichałGramatyka">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Trwa globalna kampania 16 dni przeciw przemocy. To jest kampania, która ma na celu wyeliminowanie wszelkich form przemocy wobec kobiet, a my dzisiaj jesteśmy o jedno głosowanie od wprowadzenia takiej zmiany w Kodeksie karnym, która spowoduje, że do ścigania drobnego naruszenia nietykalności nie będzie potrzebny wniosek, że to ściganie będzie mogło być wszczynane z oskarżenia publicznego, i walczą o to na tej sali posłanki z każdej strony sceny politycznej. Bardzo proszę, nie prześpijmy tego momentu.</u>
          <u xml:id="u-754.1" who="#MichałGramatyka">Nie ma w Polsce przyzwolenia na jakąkolwiek formę przemocy wobec kogokolwiek.</u>
          <u xml:id="u-754.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-755">
          <u xml:id="u-755.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-755.1" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Stefan Krajewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-755.2" who="#ElżbietaWitek">Na razie ani jednego wniosku formalnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-756">
          <u xml:id="u-756.0" who="#StefanKrajewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Codziennie polski rynek, zwłaszcza województwa Polski Wschodniej, zalewają zboże, kukurydza i rzepak z Ukrainy. Wy nie reagujecie na tę sytuację. Panie premierze Kowalczyk, panie premierze Sasin, panie prezesie Kaczyński, wezwijcie swojego komisarza Wojciechowskiego, żeby zajął się tym problemem. Miał reprezentować interesy Polski, a prowadzi działania antypolskie i antyrolnicze. Trzeba działać w tej kwestii, bo będzie tragedia.</u>
          <u xml:id="u-756.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-756.2" who="#StefanKrajewski">Zajmijcie się jak najszybciej tym problemem. Jeszcze nie jest za późno. Jeszcze można wprowadzić kaucje eksportowe i rozwiążemy ten problem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-756.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-757">
          <u xml:id="u-757.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-757.1" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Pierwsze czytanie komisyjnego projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-757.2" who="#ElżbietaWitek">Sejm przeprowadził pierwsze i drugie czytanie projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-757.3" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-757.4" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-757.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu uchwały z druku nr 2805?</u>
          <u xml:id="u-757.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-757.7" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-757.8" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 406 — za, 5 — przeciw, 32 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-757.9" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął uchwałę w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-757.10" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia Powstania Zamojskiego w 80. rocznicę jego wybuchu.</u>
          <u xml:id="u-757.11" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu uchwały z druku nr 2786.</u>
          <u xml:id="u-757.12" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-757.13" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu uchwały z druku nr 2786?</u>
          <u xml:id="u-757.14" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-757.15" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-757.16" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 439 posłów. 438 — za, nikt nie był przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-757.17" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął uchwałę w sprawie uczczenia 80. rocznicy wybuchu Powstania Zamojskiego.</u>
          <u xml:id="u-757.18" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-757.19" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2618-A.</u>
          <u xml:id="u-757.20" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-757.21" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Barbarę Bartuś o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-758">
          <u xml:id="u-758.0" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Premierzy! Szanowna Pani Minister! Mam zaszczyt i przyjemność przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-758.1" who="#BarbaraBartuś">Podczas drugiego czytania na posiedzeniu Sejmu do rządowego projektu ustawy zgłoszono dwie poprawki i zgłoszono wniosek o odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-758.2" who="#BarbaraBartuś">Komisja na swoim posiedzeniu w dniu wczorajszym rozpatrzyła te poprawki i rekomenduje przyjęcie jednej poprawki, odrzucenie wniosku o odrzucenie i odrzucenie poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-758.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-759">
          <u xml:id="u-759.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-759.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2618.</u>
          <u xml:id="u-759.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia również w dodatkowym sprawozdawaniu wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-759.3" who="#ElżbietaWitek">W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-759.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-759.5" who="#ElżbietaWitek">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-759.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-759.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości?</u>
          <u xml:id="u-759.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-759.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-759.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 14 — za, 429 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-759.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-759.12" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-759.13" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-759.14" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-759.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-759.16" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-759.17" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 439 posłów. 176 — za, 263 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-759.18" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-759.19" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-759.20" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-759.21" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-759.22" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-759.23" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-759.24" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 219 — za, 225 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-759.25" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-759.26" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-759.27" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2618?</u>
          <u xml:id="u-759.28" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-759.29" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-759.30" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 430 — za, 12 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-759.31" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-759.32" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-759.33" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2785-A.</u>
          <u xml:id="u-759.34" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-759.35" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Grzegorza Lorka o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-760">
          <u xml:id="u-760.0" who="#GrzegorzLorek">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Panowie Premierzy! Panie i Panowie Posłowie! Niniejszym przedstawiam dodatkowe sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, druk nr 2785-A, o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2615.</u>
          <u xml:id="u-760.1" who="#GrzegorzLorek">Sejm na 67. posiedzeniu w dniu 30 listopada 2022 r. zgodnie z art. 95 regulaminu Sejmu skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 2785 do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu rozpatrzenia wniosku i poprawek.</u>
          <u xml:id="u-760.2" who="#GrzegorzLorek">Komisja w trakcie obrad postanowiła, że rekomenduje następujące poprawki: 1., 2., 3., 4., 5., 6., 7., 9., 11., 12. i 13. Komisja odrzuciła poprawki 8. i 10.</u>
          <u xml:id="u-760.3" who="#GrzegorzLorek">Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach po rozpatrzeniu wniosku i poprawek na posiedzeniu w dniu 30 listopada 2022 r. wnosi, by Wysoki Sejm raczył poprawki oraz projekt przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-760.4" who="#GrzegorzLorek">Uwaga: nad poprawkami 1. i 2., 3. i 5., 4. i 6., 7. i 11., 9. i 12. należy głosować łącznie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-761">
          <u xml:id="u-761.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-761.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2785.</u>
          <u xml:id="u-761.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia w dodatkowym sprawozdaniu wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości oraz poprawki, nad którymi Sejm głosować będzie w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-761.3" who="#ElżbietaWitek">Obecnie pod głosowanie poddam zgłoszony w dyskusji wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-761.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-761.5" who="#ElżbietaWitek">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-761.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-761.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości?</u>
          <u xml:id="u-761.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-761.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-761.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 10 — za, 431 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-761.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-761.12" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączy się poprawka 2.</u>
          <u xml:id="u-761.13" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-761.14" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-761.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 1. i 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-761.16" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-761.17" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-761.18" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 441 — za, 2 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-761.19" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-761.20" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką, z którą łączy się poprawka 5.</u>
          <u xml:id="u-761.21" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-761.22" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-761.23" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 3. i 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-761.24" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-761.25" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-761.26" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 435 posłów. 434 — za, 1 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-761.27" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-761.28" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 4. poprawką, z którą łączy się poprawka 6.</u>
          <u xml:id="u-761.29" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-761.30" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-761.31" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 4. i 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-761.32" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-761.33" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-761.34" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 432 — za, nikt nie był przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-761.35" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-761.36" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 7. poprawką, z którą łączy się poprawka 11.</u>
          <u xml:id="u-761.37" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-761.38" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-761.39" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 7. i 11. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-761.40" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-761.41" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-761.42" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. Wszyscy byli za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-761.43" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-761.44" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 8. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-761.45" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-761.46" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-761.47" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-761.48" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-761.49" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 208 — za, 235 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-761.50" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-761.51" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 9. poprawką, z którą łączy się poprawka 12.</u>
          <u xml:id="u-761.52" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-761.53" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-761.54" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 9. i 12. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-761.55" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-761.56" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-761.57" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 440 posłów. 438 — za, 2 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-761.58" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-761.59" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 10…</u>
          <u xml:id="u-761.60" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-761.61" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, mogę prosić o wyciszenie rozmów? Naprawdę bardzo państwa proszę.</u>
          <u xml:id="u-761.62" who="#komentarz">(Głos z sali: Kostaryka prowadzi.)</u>
          <u xml:id="u-761.63" who="#ElżbietaWitek">No dobrze.</u>
          <u xml:id="u-761.64" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-761.65" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-761.66" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 10. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-761.67" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-761.68" who="#ElżbietaWitek">Bo za chwileczkę państwo tak się rozkojarzycie, że nie będziecie wiedzieli, nad czym głosujemy, naprawdę. Proszę się skupić.</u>
          <u xml:id="u-761.69" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-761.70" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-761.71" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-761.72" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-761.73" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 214 — za, 228 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-761.74" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-761.75" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 13. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-761.76" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-761.77" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-761.78" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-761.79" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-761.80" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. 434 — za, 1 — przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-761.81" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-761.82" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-761.83" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2785 wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-761.84" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-761.85" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-761.86" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 431 — za, 5 — przeciw, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-761.87" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-761.88" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-761.89" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2769-A.</u>
          <u xml:id="u-761.90" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-761.91" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Kazimierza Smolińskiego o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-762">
          <u xml:id="u-762.0" who="#KazimierzSmoliński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-762.1" who="#KazimierzSmoliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o notariacie. Komisja na posiedzeniu w dniu 30 listopada br. rozpatrzyła wniosek…</u>
          <u xml:id="u-762.2" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-762.3" who="#KazimierzSmoliński">…o odrzucenie projektu i wnioskuje, aby odrzucić ten wniosek. Następnie zostało zgłoszonych 30 poprawek. Spośród nich komisja wnioskuje, aby 12 poprawek przyjąć, 18 odrzucić i przyjąć projekt w całości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-762.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-763">
          <u xml:id="u-763.0" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2769.</u>
          <u xml:id="u-763.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia również w dodatkowym sprawozdaniu wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-763.2" who="#ElżbietaWitek">W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-763.3" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-763.4" who="#ElżbietaWitek">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-763.5" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-763.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości?</u>
          <u xml:id="u-763.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-763.8" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-763.9" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 434 posłów. 220 — za, 214 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-763.10" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-763.11" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-763.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-763.13" who="#ElżbietaWitek">Powracamy…</u>
          <u xml:id="u-763.14" who="#komentarz">(Głos z sali: No jedziemy.)</u>
          <u xml:id="u-763.15" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Chyba w klubie ktoś daje w szyję.)</u>
          <u xml:id="u-763.16" who="#ElżbietaWitek">Czy państwo się…</u>
          <u xml:id="u-763.17" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Nic się nie stało.)</u>
          <u xml:id="u-763.18" who="#ElżbietaWitek">Można się uspokoić? Można się uspokoić?</u>
          <u xml:id="u-763.19" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-763.20" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-763.21" who="#ElżbietaWitek">Co się pan tak ekscytuje? Co się pan tak ekscytuje?</u>
          <u xml:id="u-763.22" who="#komentarz">(Poseł Jan Grabiec: Czy rząd składa dymisję — pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-763.23" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-763.24" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2811-A.</u>
          <u xml:id="u-763.25" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-763.26" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Ewę Szymańską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-764">
          <u xml:id="u-764.0" who="#EwaSzymańska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw z druku nr 2764.</u>
          <u xml:id="u-764.1" who="#EwaSzymańska">Sejm na 67. posiedzeniu w dniu 30 listopada 2022 r., zgodnie z art. 47 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 2811 do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia poprawki zgłoszonej w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-764.2" who="#EwaSzymańska">Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu zgłoszonej poprawki na posiedzeniu w dniu dzisiejszym wnosi, aby Wysoki Sejm przyjął tę poprawkę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-764.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-765">
          <u xml:id="u-765.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-765.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2811.</u>
          <u xml:id="u-765.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-765.3" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, proszę wszystkich o uspokojenie się. Naprawdę nie da się w taki sposób pracować.</u>
          <u xml:id="u-765.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-765.5" who="#ElżbietaWitek">Proszę wszystkich państwa obecnych na sali.</u>
          <u xml:id="u-765.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-765.7" who="#ElżbietaWitek">Proszę wszystkich państwa obecnych na sali bez wyjątku.</u>
          <u xml:id="u-765.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to pani najbardziej nerwowa.)</u>
          <u xml:id="u-765.9" who="#komentarz">(Głos z sali: …rządowy projekt nie przeszedł, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-765.10" who="#ElżbietaWitek">A cóż pani taka nadaktywna, pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-765.11" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-765.12" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2811.</u>
          <u xml:id="u-765.13" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia również poprawkę, nad którą głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-765.14" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-765.15" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-765.16" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-765.17" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-765.18" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-765.19" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 260 — za, 43 — przeciw, 139 wstrzymało się.</u>
          <u xml:id="u-765.20" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-765.21" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-765.22" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2811, wraz z przyjętą poprawką?</u>
          <u xml:id="u-765.23" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-765.24" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-765.25" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 439 posłów. 250 — za, przeciw — 12, 177 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-765.26" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-765.27" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o Systemie Informacji Finansowej.</u>
          <u xml:id="u-765.28" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2815-A.</u>
          <u xml:id="u-765.29" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-765.30" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Teresę Wargocką o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-766">
          <u xml:id="u-766.0" who="#TeresaWargocka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam dodatkowe sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych z druku nr 2815-A o rządowym projekcie ustawy o Systemie Informacji Finansowej, projekt z druku nr 2771.</u>
          <u xml:id="u-766.1" who="#TeresaWargocka">Sejm na 67. posiedzeniu w dniu 30 listopada 2022 r., zgodnie z art. 47 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 2815 do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia wniosku o odrzucenie i poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-766.2" who="#TeresaWargocka">Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu wniosku o odrzucenie i poprawek na posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2022 r. wnosi, aby Wysoki Sejm odrzucił wniosek o odrzucenie i wszystkie 18 poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-766.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-767">
          <u xml:id="u-767.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-767.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2815.</u>
          <u xml:id="u-767.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia również w dodatkowym sprawozdaniu wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości oraz poprawki, nad którymi Sejm głosować będzie w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-767.3" who="#ElżbietaWitek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-767.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jego odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-767.5" who="#ElżbietaWitek">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-767.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-767.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości?</u>
          <u xml:id="u-767.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-767.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-767.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 188 — za, 255 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-767.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-767.12" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączą się poprawki od 2. do 4. oraz od 6. do 19.</u>
          <u xml:id="u-767.13" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-767.14" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-767.15" who="#ElżbietaWitek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 5. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-767.16" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-767.17" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek od 1. do 4. oraz od 6. do 19.?</u>
          <u xml:id="u-767.18" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-767.19" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-767.20" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 220 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-767.21" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-767.22" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-767.23" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-767.24" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-767.25" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-767.26" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-767.27" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 219 — za, 223 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-767.28" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-767.29" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-767.30" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2815?</u>
          <u xml:id="u-767.31" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-767.32" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-767.33" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 254 — za, 188 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-767.34" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o Systemie Informacji Finansowej.</u>
          <u xml:id="u-767.35" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach.</u>
          <u xml:id="u-767.36" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2803-A.</u>
          <u xml:id="u-767.37" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-767.38" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Leszka Galembę o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-768">
          <u xml:id="u-768.0" who="#LeszekGalemba">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach, druk nr 2787.</u>
          <u xml:id="u-768.1" who="#LeszekGalemba">Sejm na 67. posiedzeniu w dniu 30 listopada skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 2803 do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po rozpatrzeniu poprawek na posiedzeniu w dniu dzisiejszym wnosi, by Sejm raczył poprawki 1. i 2. odrzucić, a 3. — przyjąć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-768.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-769">
          <u xml:id="u-769.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-769.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2803.</u>
          <u xml:id="u-769.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-769.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-769.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-769.5" who="#ElżbietaWitek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 2. i 3.</u>
          <u xml:id="u-769.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-769.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-769.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-769.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-769.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 440 posłów. 193 — za, 245 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-769.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-769.12" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-769.13" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-769.14" who="#ElżbietaWitek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 3.</u>
          <u xml:id="u-769.15" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-769.16" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-769.17" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-769.18" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-769.19" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 206 — za, 235 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-769.20" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-769.21" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-769.22" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-769.23" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-769.24" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-769.25" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-769.26" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-769.27" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 427 — za, 14 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-769.28" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-769.29" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-769.30" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2803, wraz z przyjętą poprawką?</u>
          <u xml:id="u-769.31" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-769.32" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-769.33" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. 417 — za, 13 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-769.34" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach.</u>
          <u xml:id="u-769.35" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-769.36" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2816-A.</u>
          <u xml:id="u-769.37" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-769.38" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Mirosławę Stachowiak-Różecką o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-770">
          <u xml:id="u-770.0" who="#MirosławaStachowiakRóżecka">Pani Marszałek! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2781.</u>
          <u xml:id="u-770.1" who="#MirosławaStachowiakRóżecka">Sejm na 67. posiedzeniu 30 listopada 2022 r. skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 2816 do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży po rozpatrzeniu poprawek na posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2022 r. wnosi, aby poprawkę 1. przyjąć, 2. — odrzucić, 3. — przyjąć, 4. — przyjąć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-770.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-771">
          <u xml:id="u-771.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-771.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2816.</u>
          <u xml:id="u-771.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-771.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad poprawką 1.</u>
          <u xml:id="u-771.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-771.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-771.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-771.7" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-771.8" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 253 — za, 146 — przeciw, 43 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-771.9" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-771.10" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-771.11" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-771.12" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-771.13" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-771.14" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-771.15" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. 218 — za, 223 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-771.16" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-771.17" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką, z którą łączy się poprawka 4.</u>
          <u xml:id="u-771.18" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-771.19" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-771.20" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 3. i 4.?</u>
          <u xml:id="u-771.21" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-771.22" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-771.23" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. 264 — za, 11 — przeciw, 166 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-771.24" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-771.25" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-771.26" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2816, wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-771.27" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-771.28" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-771.29" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 440 posłów. 222 — za, 15 — przeciw, 203 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-771.30" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-771.31" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o Funduszu Transformacji Śląska Spółce Akcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-771.32" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2813-A.</u>
          <u xml:id="u-771.33" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-771.34" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Andrzeja Gawrona o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-772">
          <u xml:id="u-772.0" who="#AndrzejGawron">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o Funduszu Transformacji Śląska Spółce Akcyjnej, druk nr 2772.</u>
          <u xml:id="u-772.1" who="#AndrzejGawron">W drugim czytaniu zostały zgłoszone poprawki. Połączone komisje rozpatrzyły poprawki. Było dziewięć poprawek. Nad poprawkami 1. i 3., 2. i 4. należy głosować łącznie. Połączone komisje rekomendują ich odrzucenie, odrzucenie wszystkich poprawek i oczywiście przyjęcie projektu w całości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-772.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-773">
          <u xml:id="u-773.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-773.1" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2813.</u>
          <u xml:id="u-773.2" who="#ElżbietaWitek">Komisje przedstawiają w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-773.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączy się poprawka 3.</u>
          <u xml:id="u-773.4" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-773.5" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-773.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 1. i 3.?</u>
          <u xml:id="u-773.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-773.8" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-773.9" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 173 — za, 225 — przeciw, 44 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-773.10" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-773.11" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką, z którą łączy się poprawka 4.</u>
          <u xml:id="u-773.12" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-773.13" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-773.14" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-773.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 2. i 4.?</u>
          <u xml:id="u-773.16" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-773.17" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-773.18" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 218 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-773.19" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-773.20" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-773.21" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-773.22" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-773.23" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-773.24" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-773.25" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 439 posłów. 215 — za, 222 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-773.26" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-773.27" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-773.28" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-773.29" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość 7. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-773.30" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-773.31" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-773.32" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-773.33" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-773.34" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 208 — za, 234 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-773.35" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-773.36" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 7. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-773.37" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-773.38" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-773.39" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-773.40" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-773.41" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 205 — za, 223 — przeciw, 14 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-773.42" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-773.43" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 8. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-773.44" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-773.45" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-773.46" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-773.47" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-773.48" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 206 — za, 234 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-773.49" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-773.50" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 9. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-773.51" who="#ElżbietaWitek">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-773.52" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-773.53" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-773.54" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-773.55" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 206 — za, 233 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-773.56" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-773.57" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-773.58" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2813?</u>
          <u xml:id="u-773.59" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-773.60" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-773.61" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 427 — za, 6 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-773.62" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o Funduszu Transformacji Śląska Spółce Akcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-773.63" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o pilnym rządowym projekcie ustawy o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu.</u>
          <u xml:id="u-773.64" who="#ElżbietaWitek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2818-A.</u>
          <u xml:id="u-773.65" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-773.66" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Krzysztofa Janusza Kozika o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-774">
          <u xml:id="u-774.0" who="#KrzysztofJanuszKozik">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-774.1" who="#KrzysztofJanuszKozik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o pilnym rządowym projekcie ustawy o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu, druk nr 2818-A.</u>
          <u xml:id="u-774.2" who="#KrzysztofJanuszKozik">Sejm na 67. posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2022 r., zgodnie z art. 76 ust. 2, w związku z art. 47 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 2818 do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu. Poprawek zostało zgłoszonych 25. Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych po rozpatrzeniu poprawek na posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2022 r. rekomenduje Wysokiej Izbie: poprawki 19. i 25. W głosowaniu łącznym przyjąć, poprawkę 24. również przyjąć i przyjąć całość projektu ustawy. Pozostałe poprawki odrzucić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-774.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-775">
          <u xml:id="u-775.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-775.1" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2818.</u>
          <u xml:id="u-775.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja przedstawia również w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi Sejm głosować będzie w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-775.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.5" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 2.</u>
          <u xml:id="u-775.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-775.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 206 — za, 225 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-775.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.12" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.13" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.14" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.16" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.17" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. 206 — za, 224 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-775.18" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.19" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.20" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.21" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 4.</u>
          <u xml:id="u-775.22" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.23" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.24" who="#ElżbietaWitek">Kto jest wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.25" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 218 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-775.26" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.27" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.28" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.29" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.30" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.31" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.32" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 217 — za, 225 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-775.33" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.34" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 5. poprawką, z którą łączą się poprawki od 6. do 9. i 22.</u>
          <u xml:id="u-775.35" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-775.36" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.37" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-775.38" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek od 5. do 9. i 22., zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-775.39" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.40" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.41" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 207 — za, 225 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-775.42" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.43" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 10. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.44" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.45" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.46" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.47" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.48" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 439 posłów. 215 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-775.49" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.50" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 11. poprawką, z którą łączy się poprawka 13.</u>
          <u xml:id="u-775.51" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-775.52" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.53" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tych poprawek spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 12.</u>
          <u xml:id="u-775.54" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-775.55" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 11. i 13.?</u>
          <u xml:id="u-775.56" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.57" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.58" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 216 — za, 225 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-775.59" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.60" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 12. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.61" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.62" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 12. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.63" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.64" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-775.65" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 436 posłów. 215 — za, 221 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-775.66" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.67" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 14. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.68" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.69" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 15., od 17. do 21. oraz 25.</u>
          <u xml:id="u-775.70" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-775.71" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 14. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.72" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.73" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.74" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 435 posłów. 202 — za, 222 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-775.75" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.76" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 15. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.77" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.78" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 15. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.79" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.80" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.81" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 440 posłów. 205 — za, 224 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-775.82" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.83" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 16. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.84" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.85" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 16. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.86" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.87" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.88" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. 217 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-775.89" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.90" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 17. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.91" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.92" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 17. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.93" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.94" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.95" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 207 — za, 224 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-775.96" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.97" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 18. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.98" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.99" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 18. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.100" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.101" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.102" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 218 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-775.103" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.104" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-775.105" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 19. poprawką, z którą łączy się poprawka 25.</u>
          <u xml:id="u-775.106" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-775.107" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-775.108" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-775.109" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem poprawek 19. i 25.?</u>
          <u xml:id="u-775.110" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.111" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.112" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 430 — za, 2 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-775.113" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-775.114" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 20. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.115" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.116" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 20. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.117" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.118" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.119" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 439 posłów. 215 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-775.120" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.121" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 21. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.122" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.123" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 21. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.124" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.125" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.126" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 439 posłów. 206 — za, 224 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-775.127" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.128" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 23. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.129" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-775.130" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 23. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.131" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.132" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.133" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 440 posłów. 213 — za, 226 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-775.134" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.135" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 24. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-775.136" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-775.137" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem 24. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-775.138" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.139" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.140" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 430 — za, 1 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-775.141" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-775.142" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-775.143" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2818 wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-775.144" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.145" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.146" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 440 posłów. 424 — za, nikt nie był przeciw, 16 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-775.147" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o szczególnej ochronie niektórych odbiorców paliw gazowych w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku gazu.</u>
          <u xml:id="u-775.148" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o poselskim projekcie ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-775.149" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-775.150" who="#ElżbietaWitek">W dyskusji zgłoszono wnioski o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-775.151" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął decyzję o przystąpieniu do głosowania bez ponownego kierowania projektu ustawy do komisji.</u>
          <u xml:id="u-775.152" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2819.</u>
          <u xml:id="u-775.153" who="#ElżbietaWitek">W pierwszej kolejności poddam pod głosowanie wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-775.154" who="#ElżbietaWitek">Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmiotowość głosowania nad projektem przedłożonym przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-775.155" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-775.156" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w całości projektu ustawy z druku nr 2819?</u>
          <u xml:id="u-775.157" who="#komentarz">(Głos z sali: Złodzieje!)</u>
          <u xml:id="u-775.158" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.159" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeciw, przeciw.)</u>
          <u xml:id="u-775.160" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.161" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 219 — za, 225 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-775.162" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-775.163" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-775.164" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2819?</u>
          <u xml:id="u-775.165" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-775.166" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-775.167" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 223 — za, 218 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-775.168" who="#ElżbietaWitek">Sejm uchwalił ustawę o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-775.169" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Prawo o prokuraturze (druki nr 2795 i 2802).</u>
          <u xml:id="u-775.170" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Mariusza Goska o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-776">
          <u xml:id="u-776.0" who="#MariuszGosek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt i przyjemność przedstawić sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Prawo o prokuraturze, druk nr 2795.</u>
          <u xml:id="u-776.1" who="#MariuszGosek">Zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu komisja rozpatrzyła przedmiotowy projekt uchwały i rekomenduje, by Wysoki Sejm raczył uchwałę Senatu odrzucić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-776.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-777">
          <u xml:id="u-777.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-777.1" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że Sejm odrzuca uchwałę Senatu odrzucającą ustawę bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-777.2" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli Sejm nie odrzuci uchwały Senatu odrzucającej ustawę, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-777.3" who="#ElżbietaWitek">Głosować będziemy nad wnioskiem o odrzucenie uchwały Senatu.</u>
          <u xml:id="u-777.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-777.5" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-777.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem uchwały Senatu odrzucającej ustawę z dnia 27 października 2022 r. o zmianie ustawy — Kodeks postępowania karnego oraz ustawy — Prawo o prokuraturze?</u>
          <u xml:id="u-777.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-777.8" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-777.9" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 223 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-777.10" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił uchwałę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-777.11" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 29. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami (druki nr 2827 i 2836).</u>
          <u xml:id="u-777.12" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Tadeusza Chrzana o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-778">
          <u xml:id="u-778.0" who="#TadeuszChrzan">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Infrastruktury o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami, zawartej w druku nr 2827.</u>
          <u xml:id="u-778.1" who="#TadeuszChrzan">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 30 listopada br. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Infrastruktury w celu rozpatrzenia. Komisja Infrastruktury, po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu dzisiejszym, wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwałę Senatu odrzucić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-778.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-779">
          <u xml:id="u-779.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-779.1" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-779.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-779.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-779.4" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem uchwały Senatu odrzucającej ustawę z dnia 4 listopada 2022 r. o zmianie ustawy — Prawo o ruchu drogowym oraz ustawy o kierujących pojazdami?</u>
          <u xml:id="u-779.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-779.6" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-779.7" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 222 — za, 221 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-779.8" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił uchwałę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-779.9" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 30. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2826 i 2839).</u>
          <u xml:id="u-779.10" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Tomasza Zielińskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-780">
          <u xml:id="u-780.0" who="#TomaszZieliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2826.</u>
          <u xml:id="u-780.1" who="#TomaszZieliński">Marszałek Sejmu skierowała w dniu 30 listopada 2022 r. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu rozpatrzenia. Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży, po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2022 r., wnosi, aby Wysoki Sejm uchwałę Senatu odrzucił. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-780.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-781">
          <u xml:id="u-781.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-781.1" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-781.2" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-781.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-781.4" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem uchwały Senatu odrzucającej ustawę z dnia 4 listopada 2022 r. o zmianie ustawy — Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw?</u>
          <u xml:id="u-781.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-781.6" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-781.7" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 224 — za, 218 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-781.8" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił uchwałę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-781.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-781.10" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2792 i 2806).</u>
          <u xml:id="u-781.11" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Andrzeja Gawrona o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-782">
          <u xml:id="u-782.0" who="#AndrzejGawron">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o prawach konsumenta oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2792.</u>
          <u xml:id="u-782.1" who="#AndrzejGawron">Komisja Gospodarki i Rozwoju na posiedzeniu w dniu 29 listopada br. rozpatrzyła uchwałę Senatu. Senat przedstawił 3 poprawki i komisja rekomenduje te poprawki przyjąć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-782.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-783">
          <u xml:id="u-783.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-783.1" who="#ElżbietaWitek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-783.2" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-783.3" who="#ElżbietaWitek">W punktach porządku dziennego dotyczących rozpatrywania poprawek Senatu głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-783.4" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-783.5" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-783.6" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-783.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-783.8" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-783.9" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-783.10" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 437 posłów. 3 — za, 434 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-783.11" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-783.12" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-783.13" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-783.14" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki Senatu?</u>
          <u xml:id="u-783.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-783.16" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-783.17" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 435 posłów. 3 — za, 432 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-783.18" who="#ElżbietaWitek">Sejm przyjął poprawkę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-783.19" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-783.20" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-783.21" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 3. poprawki Senatu?</u>
          <u xml:id="u-783.22" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-783.23" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-783.24" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 440 posłów. Nikt nie był za, 439 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-783.25" who="#ElżbietaWitek">Sejm przyjął poprawkę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-783.26" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych (druki nr 2793 i 2824).</u>
          <u xml:id="u-783.27" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Czesława Hoca o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-784">
          <u xml:id="u-784.0" who="#CzesławHoc">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Zdrowia o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych, druki sejmowe nr 2793 i 2824.</u>
          <u xml:id="u-784.1" who="#CzesławHoc">Komisja Zdrowia, po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 30 listopada 2022 r., spośród 18 poprawek rekomenduje przyjęcie poprawek: 1., 4., 5., 7., 11., 13., 14. i 15., a pozostałe poprawki komisja rekomenduje odrzucić, przy czym nad poprawkami 1. i 12. oraz 16. i 18., a także 4., 5., 7., 11., 13., 14. i 15. komisja rekomenduje głosować łącznie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-784.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-785">
          <u xml:id="u-785.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-785.1" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-785.2" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączy się poprawka 12.</u>
          <u xml:id="u-785.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-785.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-785.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 1. i 12.?</u>
          <u xml:id="u-785.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-785.7" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-785.8" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 440 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 440, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-785.9" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-785.10" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-785.11" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-785.12" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-785.13" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-785.14" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-785.15" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 223 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-785.16" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-785.17" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-785.18" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-785.19" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-785.20" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-785.21" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-785.22" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 439 posłów. 224 — za, 204 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-785.23" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-785.24" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad poprawkami 4., 5., 7., 11. i od 13. do 15.</u>
          <u xml:id="u-785.25" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-785.26" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-785.27" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-785.28" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 4., 5., 7., 11. i od 13. do 15.?</u>
          <u xml:id="u-785.29" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-785.30" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-785.31" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 441, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-785.32" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-785.33" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-785.34" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-785.35" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-785.36" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-785.37" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-785.38" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 437 posłów. 223 — za, 214 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-785.39" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-785.40" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 8. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-785.41" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-785.42" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-785.43" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-785.44" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-785.45" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 223 — za, 221 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-785.46" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-785.47" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 9. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-785.48" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-785.49" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-785.50" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-785.51" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-785.52" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. 223 — za, 218 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-785.53" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-785.54" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 10. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-785.55" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-785.56" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-785.57" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-785.58" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-785.59" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 224 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-785.60" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-785.61" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 16. poprawką, z którą łączy się poprawka 18.</u>
          <u xml:id="u-785.62" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-785.63" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-785.64" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 16. i 18.?</u>
          <u xml:id="u-785.65" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-785.66" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-785.67" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 224 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-785.68" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-785.69" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 17. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-785.70" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-785.71" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 17. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-785.72" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-785.73" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-785.74" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 223 — za, 221 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-785.75" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-785.76" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kuratorach sądowych (druki nr 2794 i 2801).</u>
          <u xml:id="u-785.77" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Elżbietę Płonkę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-786">
          <u xml:id="u-786.0" who="#ElżbietaPłonka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka przedstawić sprawozdanie o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o kuratorach sądowych z druku nr 2794.</u>
          <u xml:id="u-786.1" who="#ElżbietaPłonka">Senat przedstawił uchwałę w postaci 54 poprawek. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 29 listopada wnosi, aby Wysoki Sejm odrzucił 32 poprawki, a 22 przyjął, przy łącznym głosowaniu nad poprawkami 1., 15., 47., nad poprawkami 2., 4., 6., 9., 11., 12., 14., 16., 17., 20., 22., 29., 32., 36., 37., 40., 48., a następnie nad poprawkami 3., 18., 19., 23., 27., od 33. do 35., 39., 41. i 42. Nad poprawkami 7. i 8. — łączne głosowanie, 25. i 52. — łączne głosowanie, 26. i 51. — łączne głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-786.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To jak 14.?)</u>
          <u xml:id="u-786.3" who="#ElżbietaPłonka">Trzeba było słuchać.</u>
          <u xml:id="u-786.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-786.5" who="#ElżbietaPłonka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-786.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-787">
          <u xml:id="u-787.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-787.1" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-787.2" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad poprawką 1., z którą łączą się poprawki 15. i 47.</u>
          <u xml:id="u-787.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-787.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 1., 15. i 47.?</u>
          <u xml:id="u-787.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.7" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.8" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 440 posłów. 222 — za, 218 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.9" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-787.10" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad poprawkami 2., 4., 6., 9., 11., 12., 14., 16., 17., 20., 22., 29., 32., 36., 37., 40. i 48.</u>
          <u xml:id="u-787.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-787.12" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-787.13" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-787.14" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-787.15" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem wymienionych poprawek?</u>
          <u xml:id="u-787.16" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.17" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.18" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 441, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.19" who="#ElżbietaWitek">Sejm przyjął poprawki.</u>
          <u xml:id="u-787.20" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad poprawkami 3., 18., 19., 23., 27., od 33. do 35., 39., 41. i 42.</u>
          <u xml:id="u-787.21" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-787.22" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.23" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem wymienionych poprawek?</u>
          <u xml:id="u-787.24" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.25" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.26" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 223 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.27" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-787.28" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.29" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.30" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.31" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.32" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.33" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. 218 — za, 223 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.34" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-787.35" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 7. poprawką, z którą łączy się poprawka 8.</u>
          <u xml:id="u-787.36" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-787.37" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.38" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 7. i 8.?</u>
          <u xml:id="u-787.39" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.40" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.41" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 220 — za, 223 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.42" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-787.43" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 10. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.44" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.45" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.46" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.47" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.48" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 222 — za, 220 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.49" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-787.50" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 13. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.51" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-787.52" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.53" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.54" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.55" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 443, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.56" who="#ElżbietaWitek">Sejm przyjął poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-787.57" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 21. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.58" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.59" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 21. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.60" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.61" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.62" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 224 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.63" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-787.64" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 24. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.65" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.66" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 24. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.67" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.68" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.69" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 223 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.70" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-787.71" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 25. poprawką, z którą łączy się poprawka 52.</u>
          <u xml:id="u-787.72" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-787.73" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.74" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 25. i 52.?</u>
          <u xml:id="u-787.75" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.76" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.77" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 223 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.78" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-787.79" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 26. poprawką, z którą łączy się poprawka 51.</u>
          <u xml:id="u-787.80" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-787.81" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.82" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 26. i 51.?</u>
          <u xml:id="u-787.83" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.84" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.85" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 223 — za, 220 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.86" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-787.87" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 28. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.88" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-787.89" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 28. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.90" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.91" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.92" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. 13 — za, 428 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.93" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-787.94" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 30. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.95" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.96" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 30. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.97" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.98" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.99" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 224 — za, 207 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-787.100" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-787.101" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 31. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.102" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-787.103" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 31. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.104" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.105" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.106" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 224 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.107" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-787.108" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 38. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.109" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.110" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 38. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.111" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.112" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.113" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 223 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.114" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-787.115" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 43. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.116" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.117" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 43. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.118" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.119" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.120" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 220 — za, 222 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.121" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-787.122" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 44. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.123" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.124" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 44. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.125" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.126" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.127" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. 223 — za, 217 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.128" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-787.129" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 45. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.130" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.131" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 45. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.132" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.133" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.134" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 223 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.135" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-787.136" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 46. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.137" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.138" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 46. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.139" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.140" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.141" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 223 — za, 221 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.142" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-787.143" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 49. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.144" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-787.145" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 49. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.146" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.147" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.148" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 1 — za, 441 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.149" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-787.150" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 50. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.151" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-787.152" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 50. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.153" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.154" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.155" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 440 posłów. Nikt nie był za, 439 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.156" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-787.157" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 53. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.158" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-787.159" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 53. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.160" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.161" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.162" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.163" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-787.164" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 54. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-787.165" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-787.166" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 54. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-787.167" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-787.168" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-787.169" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 221 — za, 221 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-787.170" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-787.171" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-787.172" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Medycznym oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2791 i 2825).</u>
          <u xml:id="u-787.173" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Jadwigę Emilewicz o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-787.174" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł Jadwiga Emilewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-788">
          <u xml:id="u-788.0" who="#JadwigaEmilewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pragnę przedstawić sprawozdanie Komisji Zdrowia o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Funduszu Medycznym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-788.1" who="#JadwigaEmilewicz">Komisja rozpatrzyła ustawę, zostały zgłoszone poprawki na wniosek komisji. Komisja wnioskuje, aby Wysoki Sejm pkt 1 odrzucił. Nad poprawką nr 1 należy głosować łącznie z poprawką nr 6. Pkt 2 należy odrzucić, pkt 3 — przyjąć, pkt 4 — odrzucić, pkt 5 — przyjąć, pkt 6 — odrzucić oraz pkt 7 — przyjąć. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-788.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-789">
          <u xml:id="u-789.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-789.1" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy zgodnie z zasadami z poprzedniego punktu porządku.</u>
          <u xml:id="u-789.2" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad poprawką 1., z którą łączy się poprawka 6.</u>
          <u xml:id="u-789.3" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-789.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-789.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 1. i 6.?</u>
          <u xml:id="u-789.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-789.7" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-789.8" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 224 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-789.9" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-789.10" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-789.11" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-789.12" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-789.13" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-789.14" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-789.15" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 224 — za, 208 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-789.16" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-789.17" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-789.18" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-789.19" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-789.20" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-789.21" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-789.22" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 1 — za, 431 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-789.23" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-789.24" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-789.25" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-789.26" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-789.27" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-789.28" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-789.29" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 224 — za, 210 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-789.30" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-789.31" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-789.32" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-789.33" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-789.34" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-789.35" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-789.36" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 439 posłów. 2 — za, 436 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-789.37" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-789.38" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 7. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-789.39" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-789.40" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-789.41" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-789.42" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-789.43" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-789.44" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-789.45" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2830 i 2837).</u>
          <u xml:id="u-789.46" who="#ElżbietaWitek">Proszę panią poseł Agatę Katarzynę Wojtyszek o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-790">
          <u xml:id="u-790.0" who="#AgataKatarzynaWojtyszek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o udziale Rzeczypospolitej Polskiej w Systemie Informacyjnym Schengen oraz Wizowym Systemie Informacyjnym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-790.1" who="#AgataKatarzynaWojtyszek">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu skierowała w dniu 30 listopada 2022 r. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych w celu rozpatrzenia. Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2022 r. wnosi: z przedstawionych 13 poprawek rekomenduje odrzucić poprawkę 3., a pozostałe przyjąć, przy czym nad poprawkami od 6. do 8. oraz 10. i 11. głosować łącznie, a także nad poprawkami 12. i 13. głosować łącznie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-790.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-791">
          <u xml:id="u-791.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-791.1" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-791.2" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-791.3" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęciem.</u>
          <u xml:id="u-791.4" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-791.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-791.6" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-791.7" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-791.8" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-791.9" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-791.10" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-791.11" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-791.12" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-791.13" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-791.14" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 1 — za, 443 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-791.15" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-791.16" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-791.17" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-791.18" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-791.19" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-791.20" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-791.21" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 242 — za, 200 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-791.22" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-791.23" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-791.24" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-791.25" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-791.26" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-791.27" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-791.28" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 10 — za, 433 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-791.29" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-791.30" who="#ElżbietaWitek">5. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-791.31" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-791.32" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-791.33" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-791.34" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-791.35" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-791.36" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-791.37" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad poprawkami od 6. do 8., 10. i 11.</u>
          <u xml:id="u-791.38" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-791.39" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-791.40" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek od 6. do 8., 10. i 11.?</u>
          <u xml:id="u-791.41" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-791.42" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-791.43" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-791.44" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-791.45" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 9. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-791.46" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-791.47" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-791.48" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-791.49" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-791.50" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 1 — za, 441 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-791.51" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-791.52" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 12. poprawką, z którą łączy się poprawka 13.</u>
          <u xml:id="u-791.53" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-791.54" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-791.55" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 12. i 13.?</u>
          <u xml:id="u-791.56" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-791.57" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-791.58" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-791.59" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-791.60" who="#ElżbietaWitek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-791.61" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 22 min 29 do godz. 22 min 47)</u>
          <u xml:id="u-791.62" who="#ElżbietaWitek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-791.63" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę państwa posłów o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-791.64" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 28. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 (druki nr 2829 i 2835).</u>
          <u xml:id="u-791.65" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Andrzeja Kosztowniaka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-792">
          <u xml:id="u-792.0" who="#AndrzejKosztowniak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam przyjemność przedłożenia sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023 z druku nr 2829.</u>
          <u xml:id="u-792.1" who="#AndrzejKosztowniak">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 30 listopada 2022 r. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-792.2" who="#AndrzejKosztowniak">Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2022 r. wnosi, aby Wysoki Sejm raczył przyjąć poprawki Senatu 11., 14., 15. i 19., a te od 1. do 10., 12., 13., 16., 17. i 18. odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-792.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-793">
          <u xml:id="u-793.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-793.1" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy zgodnie z zasadami z poprzedniego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-793.2" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.3" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.4" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.6" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.7" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 226 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.8" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.9" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.10" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.11" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.12" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.13" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.14" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 226 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.15" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.16" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.17" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.18" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.19" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.20" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.21" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 226 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.22" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.23" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.24" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.25" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.26" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.27" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.28" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 226 — za, 218 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.29" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.30" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.31" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.32" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.33" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.34" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.35" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 226 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.36" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.37" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.38" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.39" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.40" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.41" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.42" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 226 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.43" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.44" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 7. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.45" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.46" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.47" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.48" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.49" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 226 — za, 218 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.50" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.51" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 8. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.52" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.53" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.54" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.55" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.56" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 226 — za, 217 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.57" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.58" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 9. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.59" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.60" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.61" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.62" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.63" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 356 — za, 89 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.64" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.65" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 10. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.66" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.67" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.68" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.69" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.70" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 226 — za, 216 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.71" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.72" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 11. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.73" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-793.74" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 11. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.75" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.76" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.77" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 441 posłów. 2 — za, 439 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.78" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-793.79" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 12. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.80" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.81" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 12. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.82" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.83" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.84" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 226 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.85" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.86" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 13. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.87" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.88" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.89" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.90" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.91" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 226 — za, 218 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.92" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.93" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 14. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.94" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-793.95" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 14. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.96" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.97" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.98" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 1 — za, 444 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.99" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-793.100" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 15. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.101" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-793.102" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 15. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.103" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.104" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.105" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. Nikt nie był za, 444 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.106" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-793.107" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 16. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.108" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.109" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 16. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.110" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.111" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.112" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 226 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.113" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.114" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 17. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.115" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.116" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 17. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.117" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.118" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.119" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 446 posłów. 226 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.120" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.121" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 18. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.122" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-793.123" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 18. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.124" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.125" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.126" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 226 — za, 218 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.127" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-793.128" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 19. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-793.129" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-793.130" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem 19. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-793.131" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-793.132" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-793.133" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 442 posłów. 1 — za, 440 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-793.134" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-793.135" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 31. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2828 i 2834).</u>
          <u xml:id="u-793.136" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Adama Gawędę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-794">
          <u xml:id="u-794.0" who="#AdamGawęda">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2828).</u>
          <u xml:id="u-794.1" who="#AdamGawęda">Pani marszałek Sejmu, zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 30 listopada 2022 r. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 1 grudnia 2022 r. wnosi o przyjęcie poprawek Senatu od 1. do 8. oraz 10. i 11. oraz o odrzucenie poprawek 9. i 12., nad którymi należy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-794.2" who="#AdamGawęda">Uwaga: nad poprawką nr 1 można głosować łącznie z poprawkami od 2. do 8. i 10., 11. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-794.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-795">
          <u xml:id="u-795.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-795.1" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-795.2" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad poprawkami od 1. do 8. oraz 10. i 11.</u>
          <u xml:id="u-795.3" who="#ElżbietaWitek">Poprawki głosowane będą łącznie.</u>
          <u xml:id="u-795.4" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-795.5" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek od 1. do 8. oraz 10. i 11.?</u>
          <u xml:id="u-795.6" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-795.7" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-795.8" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 1 — za, 444 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-795.9" who="#ElżbietaWitek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-795.10" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy nad 9. poprawką, z którą łączy się poprawka 12.</u>
          <u xml:id="u-795.11" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy je łącznie.</u>
          <u xml:id="u-795.12" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-795.13" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 9. i 12.?</u>
          <u xml:id="u-795.14" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-795.15" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-795.16" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 233 — za, 211 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-795.17" who="#ElżbietaWitek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-795.18" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 32. porządku dziennego: Przedstawiony przez Ministra Zdrowia dokument: Narodowa Strategia Onkologiczna — Sprawozdanie za rok 2020 wraz ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (druki nr 1239 i 1373) — głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-795.19" who="#ElżbietaWitek">Wobec propozycji Komisji Zdrowia przyjęcia przedstawionego sprawozdania zgłoszono sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-795.20" who="#ElżbietaWitek">Pod głosowanie poddam wniosek o przyjęcie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-795.21" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-795.22" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem sprawozdania zawartego w druku nr 1239?</u>
          <u xml:id="u-795.23" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-795.24" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-795.25" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 226 — za, 172 — przeciw, 45 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-795.26" who="#ElżbietaWitek">Sejm sprawozdanie przyjął.</u>
          <u xml:id="u-795.27" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 33. porządku dziennego: Przedstawiony przez Ministra Zdrowia dokument: Narodowa Strategia Onkologiczna — Sprawozdanie za rok 2021 wraz ze stanowiskiem Komisji Zdrowia (druki nr 2330 i 2454) — głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-795.28" who="#ElżbietaWitek">Wobec propozycji Komisji Zdrowia przyjęcia przedstawionego sprawozdania zgłoszono sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-795.29" who="#ElżbietaWitek">Pod głosowanie poddam wniosek o przyjęcie sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-795.30" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-795.31" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem sprawozdania zawartego w druku nr 2330?</u>
          <u xml:id="u-795.32" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-795.33" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-795.34" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 227 — za, 172 — przeciw, 45 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-795.35" who="#ElżbietaWitek">Sejm sprawozdanie przyjął.</u>
          <u xml:id="u-795.36" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o poselskich projektach uchwał:</u>
          <u xml:id="u-795.37" who="#ElżbietaWitek">W trakcie drugiego czytania do projektu uchwały zgłoszono poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-795.38" who="#ElżbietaWitek">Wobec propozycji przystąpienia do głosowania nad projektem uchwały po doręczeniu paniom i panom posłom tekstu poprawki zgłoszono sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-795.39" who="#ElżbietaWitek">Tekst poprawki został doręczony do druku nr 2832.</u>
          <u xml:id="u-795.40" who="#ElżbietaWitek">Propozycję tę poddam zatem pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-795.41" who="#ElżbietaWitek">Jej odrzucenie oznaczać będzie, że Sejm skierował projekt uchwały ponownie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-795.42" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-795.43" who="#ElżbietaWitek">Wniosek formalny, proszę bardzo, pan Przemysław Koperski.</u>
          <u xml:id="u-795.44" who="#komentarz">(Poseł Paweł Kowal: Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-795.45" who="#ElżbietaWitek">Pan Przemysław Koperski, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-795.46" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie Koperski, tylko Gdula.)</u>
          <u xml:id="u-795.47" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Sprawozdawca komisji.)</u>
          <u xml:id="u-795.48" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, pan Przemysław Koperski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-795.49" who="#komentarz">(Poseł Paweł Kowal: Jestem sprawozdawcą, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-795.50" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, mam zgłoszonego pana Przemysława Koperskiego.</u>
          <u xml:id="u-795.51" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pani marszałek, Gdula.)</u>
          <u xml:id="u-795.52" who="#komentarz">(Poseł Paweł Kowal: Pani marszałek, ja jestem sprawozdawcą.)</u>
          <u xml:id="u-795.53" who="#komentarz">(Głos z sali: Poseł Gdula się zgłaszał.)</u>
          <u xml:id="u-795.54" who="#ElżbietaWitek">Czy to jest wniosek formalny, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-795.55" who="#komentarz">(Poseł Paweł Kowal: Ja jestem sprawozdawcą.)</u>
          <u xml:id="u-795.56" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Sprawozdawca.)</u>
          <u xml:id="u-795.57" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-795.58" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, panie pośle. Wniosek formalny, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-796">
          <u xml:id="u-796.0" who="#PawełKowal">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przedstawię to jako wniosek formalny, ale byłem też sprawozdawcą. Nie jest przypadkiem, że staję tutaj przed państwem, dlatego że cała komisja, wszystkie partie i wszystkie stronnictwa dały mi ten mandat, żeby to powiedzieć. Sprawa jest fundamentalna dla wizerunku Polski. Jeśli mamy to zrobić, jeśli mamy dostarczyć satysfakcji na świecie tym, którzy są za prawem międzynarodowym i za poważnym traktowaniem tego, co się dzieje, to powinniśmy zagłosować wspólnie.</u>
          <u xml:id="u-796.1" who="#PawełKowal">Taki tekst — i to jest mój moralny obowiązek — został uzgodniony do dzisiejszego wieczora. Przyszliśmy do tej sali i wygłosiliśmy wszyscy przemówienia. I moim obowiązkiem jest powiedzieć państwu prawdę. Wygłosiliśmy wszyscy przemówienia, że popieramy ten projekt. Uzgodniliśmy jego kształt i szczegółowe założenia.</u>
          <u xml:id="u-796.2" who="#PawełKowal">Następnie — i jestem to państwu zobowiązany powiedzieć — poseł Macierewicz…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-797">
          <u xml:id="u-797.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-798">
          <u xml:id="u-798.0" who="#PawełKowal">…rozbił ten kompromis, chce go rozbić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-799">
          <u xml:id="u-799.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, to miał być wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-800">
          <u xml:id="u-800.0" who="#PawełKowal">Jeżeli ten kompromis się załamie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-801">
          <u xml:id="u-801.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-801.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Proszę dać skończyć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-802">
          <u xml:id="u-802.0" who="#PawełKowal">…jeżeli dostarczymy satysfakcji…</u>
          <u xml:id="u-802.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-803">
          <u xml:id="u-803.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, to miał być wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-804">
          <u xml:id="u-804.0" who="#PawełKowal">…będzie to wina Antoniego Macierewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-805">
          <u xml:id="u-805.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, to miał być wniosek formalny, który nie jest wnioskiem formalnym.</u>
          <u xml:id="u-805.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To nie pani będzie decydować. To jest sprawozdawca.)</u>
          <u xml:id="u-805.2" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, to nie jest wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-805.3" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: To jest sprawozdawca.)</u>
          <u xml:id="u-805.4" who="#ElżbietaWitek">Nie, nie ma czegoś takiego jak sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-805.5" who="#ElżbietaWitek">Proszę siadać.</u>
          <u xml:id="u-805.6" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: To nie jest pani prywatny folwark.)</u>
          <u xml:id="u-805.7" who="#ElżbietaWitek">Ani pański.</u>
          <u xml:id="u-805.8" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Pani jest jedną z 460…)</u>
          <u xml:id="u-805.9" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, czy pan poseł…</u>
          <u xml:id="u-805.10" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-805.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale proszę nie krzyczeć na panią marszałek, panie przewodniczący, bo to jest kobieta.)</u>
          <u xml:id="u-805.12" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Nie, to jest marszałek Sejmu.)</u>
          <u xml:id="u-805.13" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-805.14" who="#ElżbietaWitek">Wniosek formalny, bo…</u>
          <u xml:id="u-805.15" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli to nie będzie wniosek formalny, panie pośle, to wyłączę mikrofon.</u>
          <u xml:id="u-805.16" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Do tego, że wy ich nie szanujecie, to się przyzwyczailiśmy…)</u>
          <u xml:id="u-805.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie dała pani dokończyć.)</u>
          <u xml:id="u-805.18" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, panie pośle, wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-806">
          <u xml:id="u-806.0" who="#MaciejGdula">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zbliżamy się do głosowania nad niezwykle ważną uchwałą uznającą Federację Rosyjską za państwo wspierające terroryzm i stosujące środki terroru. Ta uchwała jest m.in. uchwałą przeciwko szantażowi, przeciwko takiej sytuacji, w której kogoś zmusza się do działania wbrew woli, z takim przekonaniem, że napadnie się na niego, jeśli czegoś nie zrobi. Przyznam, że tę poprawkę, którą państwo zgłosili, zgłosił klub PiS, odbieram jako szantaż.</u>
          <u xml:id="u-806.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-806.2" who="#MaciejGdula">On łamie ducha uchwały. Dlatego wnioskuję o odroczenie obrad i wycofanie tej poprawki, i powrót do tego, co udało nam się zrobić na posiedzeniu komisji, uzgodnienie wspólnej wersji i zagłosowanie wspólnie nad tą uchwałą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-806.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-807">
          <u xml:id="u-807.0" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, ponieważ padł wniosek o odroczenie, poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-807.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, a teraz…</u>
          <u xml:id="u-807.2" who="#komentarz">(Poseł Paweł Kowal: Wniosek o odesłanie do komisji, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-807.3" who="#ElżbietaWitek">Ale, panie pośle, pan nie dał mi dokończyć przeczytania tekstu, gdzie to jest.</u>
          <u xml:id="u-807.4" who="#ElżbietaWitek">To nie były wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-807.5" who="#ElżbietaWitek">Padł wniosek formalny o odroczenie posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-807.6" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-807.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Można spokojnie?)</u>
          <u xml:id="u-807.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale się pani denerwuje, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-807.9" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-807.10" who="#ElżbietaWitek">Nie będzie już więcej żadnych wniosków, bo to nie są wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-807.11" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za odroczeniem posiedzenia, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk?</u>
          <u xml:id="u-807.12" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-807.13" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-807.14" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 445 posłów. 220 — za, 225 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-807.15" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-807.16" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, ponieważ to nie są wnioski formalne…</u>
          <u xml:id="u-807.17" who="#ElżbietaWitek">Jeśli państwo je macie, proszę zgodnie z regulaminem dostarczyć mi je na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-807.18" who="#komentarz">(Głos z sali: To był wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-807.19" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, bardzo proszę…</u>
          <u xml:id="u-807.20" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Przecież głosowaliśmy nad wnioskiem formalnym.)</u>
          <u xml:id="u-807.21" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, tekst poprawki został doręczony do druku nr 2832.</u>
          <u xml:id="u-807.22" who="#ElżbietaWitek">Propozycję tę poddam zatem pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-807.23" who="#ElżbietaWitek">Jej odrzucenie oznaczać będzie, że Sejm skierował projekt uchwały ponownie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-807.24" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy…</u>
          <u xml:id="u-807.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Wnioski formalne, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-807.26" who="#ElżbietaWitek">Na piśmie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-807.27" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-807.28" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za niezwłocznym przystąpieniem do głosowania nad projektem uchwały, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-807.29" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-807.30" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-807.31" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 444 posłów. 227 — za, 217 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-807.32" who="#ElżbietaWitek">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-807.33" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-807.34" who="#ElżbietaWitek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-807.35" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-807.36" who="#komentarz">(Głos z sali: Poseł sprawozdawca.)</u>
          <u xml:id="u-807.37" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-807.38" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-807.39" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 226 posłów. 225 — za, nikt nie był przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-807.40" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-807.41" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstydźcie się.)</u>
          <u xml:id="u-807.42" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, że nie ma kworum, Sejm…</u>
          <u xml:id="u-807.43" who="#ElżbietaWitek">Nie ma rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-807.44" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Do Rosji Macierewicz, do Moskwy.)</u>
          <u xml:id="u-807.45" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Jak nie ma rozstrzygnięcia?)</u>
          <u xml:id="u-807.46" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Ruski agent! Ruski agent! Ruski agent!)</u>
          <u xml:id="u-807.47" who="#ElżbietaWitek">Ogłaszam przerwę…</u>
          <u xml:id="u-807.48" who="#ElżbietaWitek">To, co robicie, to jest po prostu skandal. To, co robicie, to jest skandal. To, co państwo robicie, jest jednym wielkim skandalem.</u>
          <u xml:id="u-807.49" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-807.50" who="#ElżbietaWitek">Jednym wielkim skandalem.</u>
          <u xml:id="u-807.51" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Co pani taka nabzdyczona znowu?)</u>
          <u xml:id="u-807.52" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o poselskim projekcie uchwały w sprawie 90. rocznicy Wielkiego Głodu w Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-807.53" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu uchwały…</u>
          <u xml:id="u-807.54" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Projekt całej uchwały, poprawka tylko nie przeszła.)</u>
          <u xml:id="u-807.55" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, nie możemy głosować nad uchwałą, ponieważ państwo wyciągnęliście karty i nie ma rozstrzygnięcia.</u>
          <u xml:id="u-807.56" who="#komentarz">(Poseł Adrian Zandberg: Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-807.57" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Uchwała! Uchwała! Uchwała!)</u>
          <u xml:id="u-807.58" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, poprawka nie przeszła, teraz uchwała.)</u>
          <u xml:id="u-807.59" who="#komentarz">(Głos z sali: No nie przeszła.)</u>
          <u xml:id="u-807.60" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo nie było kworum.)</u>
          <u xml:id="u-807.61" who="#komentarz">(Głos z sali: Manipulację tu robicie.)</u>
          <u xml:id="u-807.62" who="#komentarz">(Głos z sali: No to w takim razie poprosimy, bo…)</u>
          <u xml:id="u-807.63" who="#komentarz">(Głos z sali: To poprosimy o przerwę.)</u>
          <u xml:id="u-807.64" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, ja mam wniosek formalny, pani marszałek. Mam wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-807.65" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, ogłaszam 5 minut przerwy i proszę Konwent…</u>
          <u xml:id="u-807.66" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 23 min 07 do godz. 23 min 15)</u>
          <u xml:id="u-807.67" who="#ElżbietaWitek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-807.68" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, w związku z tym, że nie było kworum, poprawka nie została rozstrzygnięta, a w związku z tym nie może być głosowania nad uchwałą.</u>
          <u xml:id="u-807.69" who="#komentarz">(Poseł Paweł Kowal: Ruska partia.)</u>
          <u xml:id="u-807.70" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, proszę państwa, nie może być głosowania nad uchwałą.</u>
          <u xml:id="u-807.71" who="#ElżbietaWitek">Ten punkt zostawiamy, przechodzimy do rozpatrzenia punktu 13.</u>
          <u xml:id="u-807.72" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-807.73" who="#komentarz">(Poseł Paweł Zalewski: Wniosek formalny, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-807.74" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o poselskim projekcie uchwały w sprawie 90. rocznicy Wielkiego Głodu w Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-807.75" who="#ElżbietaWitek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu uchwały z druku nr 2833.</u>
          <u xml:id="u-807.76" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-807.77" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w brzmieniu z druku nr 2833?</u>
          <u xml:id="u-807.78" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-807.79" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-807.80" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: To jest sabotaż, to jest normalnie ruski sabotaż, pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-807.81" who="#komentarz">(Głos z sali: Taką uchwałę Macierewicz zablokował.)</u>
          <u xml:id="u-807.82" who="#komentarz">(Poseł Paweł Zalewski: Pani marszałek, dlaczego pani nie chce przyjąć uchwały, w której uznajemy Rosję za państwo terrorystyczne? Dlaczego?)</u>
          <u xml:id="u-807.83" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Agenci Rosji.)</u>
          <u xml:id="u-807.84" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 443 posłów. 442 — za, 1 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-807.85" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął uchwałę w sprawie 90. rocznicy Wielkiego Głodu w Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-807.86" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 34. porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 2840).</u>
          <u xml:id="u-807.87" who="#ElżbietaWitek">W sprawie tej komisji sejmowej ktoś pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-807.88" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Tak, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-807.89" who="#ElżbietaWitek">Nie…</u>
          <u xml:id="u-807.90" who="#ElżbietaWitek">Pani w sprawie komisji? Ale pani poseł, jeżeli pani będzie próbowała co innego, wyłączę mikrofon.</u>
          <u xml:id="u-807.91" who="#ElżbietaWitek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-807.92" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-807.93" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To światło pani wyłączy.)</u>
          <u xml:id="u-807.94" who="#ElżbietaWitek">A jak trzeba będzie, to i światło. Trzeba oszczędzać.</u>
          <u xml:id="u-807.95" who="#ElżbietaWitek">Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych — w tej sprawie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-807.96" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pani kompromituje Sejm.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-808">
          <u xml:id="u-808.0" who="#PawełZalewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dlaczego nie chcecie jedności narodu? Dlaczego nie chcecie…</u>
          <u xml:id="u-808.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-808.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-809">
          <u xml:id="u-809.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, rozumiem, że w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-809.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-809.2" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-809.3" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Zgłaszam poprawkę do tej uchwały. Obiecuję, dotyczy to tylko tej komisji. Tylko w tej sprawie.)</u>
          <u xml:id="u-809.4" who="#ElżbietaWitek">Ale nie może być poprawki do uchwały.</u>
          <u xml:id="u-809.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale dobrze… Zgłaszam się do tego punktu i będzie to dotyczyć tylko tego.)</u>
          <u xml:id="u-809.6" who="#ElżbietaWitek">W sprawie zmian w składach osobowych komisji.</u>
          <u xml:id="u-809.7" who="#ElżbietaWitek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-810">
          <u xml:id="u-810.0" who="#BorysBudka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-810.1" who="#BorysBudka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Będziemy głosować w tej chwili nad zmianami w składach osobowych komisji i wyobraźcie sobie państwo: akurat głosujemy w sprawie Komisji Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-810.2" who="#BorysBudka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Prezesie! Wycofajcie tego człowieka z Komisji Obrony Narodowej. Największy szkodnik ostatnich lat.</u>
          <u xml:id="u-810.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-810.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-810.5" who="#BorysBudka">Antoni Macierewicz wysadził w kosmos…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-811">
          <u xml:id="u-811.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-812">
          <u xml:id="u-812.0" who="#BorysBudka">…kompromis w Sejmie, uchwałę, którą mogliśmy połączyć siły w walce z Rosją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-813">
          <u xml:id="u-813.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, czy pan mnie słyszy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-814">
          <u xml:id="u-814.0" who="#BorysBudka">Na czyje zlecenie pan działa od tylu lat? Na czyje zlecenie?</u>
          <u xml:id="u-814.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-815">
          <u xml:id="u-815.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, czy pan słyszy, co ja mówię?</u>
          <u xml:id="u-815.1" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Ruski agent! Ruski agent! Ruski agent!)</u>
          <u xml:id="u-815.2" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, panie pośle Budka…</u>
          <u xml:id="u-815.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Co ty, kobieto, robisz?)</u>
          <u xml:id="u-815.4" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, czy państwo…</u>
          <u xml:id="u-815.5" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Ruski agent! Ruski agent! Ruski agent!)</u>
          <u xml:id="u-815.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale pani łamie regulamin Sejmu. Pani się nie nadaje na marszałka Sejmu.)</u>
          <u xml:id="u-815.7" who="#ElżbietaWitek">Nie, to ja decyduję, pani poseł. Nie ma czegoś takiego. Nie.</u>
          <u xml:id="u-815.8" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa w sprawie zmian w…</u>
          <u xml:id="u-815.9" who="#ElżbietaWitek">Ogłaszam przerwę — 10 minut.</u>
          <u xml:id="u-815.10" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-815.11" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł Jachira, proszę…</u>
          <u xml:id="u-815.12" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-815.13" who="#ElżbietaWitek">…Pani poseł Jachira, przywołuję panią do porządku.</u>
          <u xml:id="u-815.14" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł Jachira, stwierdzam, że narusza pani powagę Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-815.15" who="#ElżbietaWitek">Pani Poseł Jachira, po raz trzeci upominam panią.</u>
          <u xml:id="u-815.16" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Pani marszałek, niech pani patrzy, co pani robi.)</u>
          <u xml:id="u-815.17" who="#ElżbietaWitek">Ja wiem, co robię.</u>
          <u xml:id="u-815.18" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-815.19" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-815.20" who="#ElżbietaWitek">Proszę usiąść. Nie.</u>
          <u xml:id="u-815.21" who="#ElżbietaWitek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-815.22" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-815.23" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za przyjęciem wniosku w brzmieniu z druku nr 2840, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-815.24" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-815.25" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-815.26" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 411 posłów. 241 — za, 151 — przeciw, 19 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-815.27" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął uchwałę w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-815.28" who="#ElżbietaWitek">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 67. posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-815.29" who="#ElżbietaWitek">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-815.30" who="#ElżbietaWitek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-815.31" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 23 min 21 do godz. 23 min 22)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-816">
          <u xml:id="u-816.0" who="#RyszardTerlecki">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-816.1" who="#RyszardTerlecki">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-816.2" who="#RyszardTerlecki">Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-816.3" who="#RyszardTerlecki">Zamykam listę zgłoszonych do oświadczeń.</u>
          <u xml:id="u-816.4" who="#RyszardTerlecki">Wyznaczam czas na oświadczenie — 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-816.5" who="#RyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Paweł Zalewski, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-816.6" who="#RyszardTerlecki">Czas — 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-816.7" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-816.8" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł…</u>
          <u xml:id="u-816.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest pan poseł.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-817">
          <u xml:id="u-817.0" who="#PawełZalewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stała się rzecz niesłychana. Dzisiaj w polskim Sejmie byliśmy świadkami jedności. Wszystkie kluby od prawa do lewa chciały potępić terrorystyczną działalność Rosji. Niestety ta jedność, która jest nam tak bardzo potrzebna w kontekście wojny, którą wydała Rosja Ukrainie, została zniszczona. Została zniszczona przez PiS, który z uchwały uzgodnionej przez wszystkich, także przez swoich przedstawicieli, uczynił instrument propagandy wyborczej i wojny polsko-polskiej. Ta poprawka, która jest kontrowersyjna, dlatego że jej treść bardzo dzieli Polaków, została wprowadzona właśnie po to, żeby zamiast łączyć Polaków, podzielić ich. Zobaczcie państwo, jaki jest efekt. Zamiast niebywale ważnego głosu polskiego Sejmu potępiającego działalność Rosji na Ukrainie mamy awanturę. Mamy przerwy. Mamy nieukończoną uchwałę. I jaki jest tego wydźwięk? Kto się cieszy? Kto korzysta z tego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-818">
          <u xml:id="u-818.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-819">
          <u xml:id="u-819.0" who="#PawełZalewski">…że PiS w ostatnim momencie chciał zmienić i zmienia uchwałę. Jest jedno miejsce na świecie: Kreml. To skandal.</u>
          <u xml:id="u-819.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-820">
          <u xml:id="u-820.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-821">
          <u xml:id="u-821.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże! Dobry wieczór. Gdyby ktoś chciał rzeczywiście zorientować się w realiach historycznych lat 30. XX w. na Ukrainie, nieskromnie odsyłam do książki „System” mojego współautorstwa i do filmów dokumentalnych „Transformacja. Od Lenina do Putina”. Myślę, że w sposób przystępny i odpowiadający rzeczywistości udało mi się spopularyzować te fakty, które składają się na jedną z największych zbrodni dwudziestego stulecia i w ogóle dziejów. Ale to powiedziawszy, tłumaczę, że sprzeciwiam się, szanowni państwo, używaniu ofiar wielkiego sowieckiego, stalinowskiego głodu na Ukrainie czy jakichkolwiek innych ofiar rzezi Nankinu czy bombardowania Drezna, ofiar polskich i innych narodów do celów tak podłych jak stygmatyzacja przeciwnika czy to na arenie międzynarodowej, czy na scenie krajowej. Uważam, że to niskie i niegodne. Uchwała, którą tutaj wnieśliście, w dwóch zdaniach odnosiła się do historii, a w pozostałej treści służy ona jako pałka do okładania przeciwnika. Nie zgadzam się na wprowadzanie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w rolę trybunału międzynarodowego, który nie interesuje się faktami, i nie zgadzam się na to, by Sejm nominował przywódców…</u>
          <u xml:id="u-821.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-822">
          <u xml:id="u-822.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-823">
          <u xml:id="u-823.0" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiejszy sabotaż, którego byliśmy świadkami, sabotaż uchwały, która miała potępić rosyjskie zbrodnie, które dokonywane są codziennie na Ukrainie, spełnia oczekiwania rosyjskie. To, co dzisiaj wydarzyło się w Sejmie, musiało zostać zainspirowane przez tych, którzy zaatakowali Ukrainę.</u>
          <u xml:id="u-823.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-823.2" who="#MirosławSuchoń">To jest niebywałe, że kilka dni po tym, jak rząd PiS odmówił sojuszniczej pomocy i rozmieszczenia na terenie Polski zestawów Patriot, które miały chronić polskich obywateli, które miały bronić polskiej ziemi, ze strony ław poselskich Prawa i Sprawiedliwości sabotuje się uchwałę, która ma potępić rosyjskie zbrodnie. Zastanawiam się, jak posłowie Prawa i Sprawiedliwości patrzą sobie w lustro.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-824">
          <u xml:id="u-824.0" who="#RyszardTerlecki">To opozycja, panie pośle, sabotowała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-825">
          <u xml:id="u-825.0" who="#MirosławSuchoń">To jest niebywałe, co się stało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-826">
          <u xml:id="u-826.0" who="#RyszardTerlecki">To opozycja sabotowała. To wy odrzuciliście tę uchwałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-827">
          <u xml:id="u-827.0" who="#MirosławSuchoń">Panie marszałku, pan też dołożył do tego swoje. To, co dzisiaj zrobiliście, zasługuje na Trybunał Stanu.</u>
          <u xml:id="u-827.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-827.2" who="#MirosławSuchoń">Już decyzja o tym, że nie chcecie zestawów Patriot w Polsce, budziła nasze wielkie zdumienie i przerażenie polskich obywateli. A zablokowanie uchwały, która miała potępić rosyjskie zbrodnie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-828">
          <u xml:id="u-828.0" who="#RyszardTerlecki">Należał pan do tych, którzy zablokowali tę uchwałę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-829">
          <u xml:id="u-829.0" who="#MirosławSuchoń">Ja przypomnę, w Buczy, w tych miejscach, gdzie Rosjanie zabijali dzieci, zabijali osoby starsze, zabijali obywateli Ukrainy. Dzisiaj w polskim Sejmie to rosyjskie stronnictwo zablokowało podjęcie tej uchwały. To jest niebywałe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-830">
          <u xml:id="u-830.0" who="#RyszardTerlecki">Tak dokładnie jest. Takie stronnictwo zablokowało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-831">
          <u xml:id="u-831.0" who="#MirosławSuchoń">Panie marszałku, autor tego sabotażu powinien odejść z życia publicznego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-832">
          <u xml:id="u-832.0" who="#RyszardTerlecki">Pan niech nie opowiada bzdur.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-833">
          <u xml:id="u-833.0" who="#MirosławSuchoń">Dla takich ludzi w Polsce nie powinno być miejsca w parlamencie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-834">
          <u xml:id="u-834.0" who="#RyszardTerlecki">Niech pan złoży mandat, bardzo dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-835">
          <u xml:id="u-835.0" who="#MirosławSuchoń">Żądam, aby pana formacja wyciągnęła konsekwencje wobec tego haniebnego czynu. To jest niebywała sytuacja i ona nie może się skończyć milczeniem. Mam nadzieję, że Polacy zobaczą, gdzie leży prawda i kto tak naprawdę sabotuje bezpieczeństwo Polek i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-835.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-836">
          <u xml:id="u-836.0" who="#RyszardTerlecki">Zobaczą, kto zablokował uchwałę. I pan do nich należał, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-836.1" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Zablokowaliście uchwałę. To, co zrobiliście, panie marszałku, to jest skandal. To jest hańba.)</u>
          <u xml:id="u-836.2" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Maciej Kopiec, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-836.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Polska wam tego nie zapomni.)</u>
          <u xml:id="u-836.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Po co marszałek komentuje?)</u>
          <u xml:id="u-836.5" who="#RyszardTerlecki">No trudno, jak słyszę coś takiego.</u>
          <u xml:id="u-836.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Obywatele zobaczą ten drwiący uśmiech po tym haniebnym czynie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-837">
          <u xml:id="u-837.0" who="#MaciejKopiec">Wysoka Izbo!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-838">
          <u xml:id="u-838.0" who="#RyszardTerlecki">Zablokowaliście przyjęcie uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-839">
          <u xml:id="u-839.0" who="#MaciejKopiec">Rosyjski Agencie Antoni Macierewiczu! Degrengolada polskiego wymiaru sprawiedliwości to smutny fakt.</u>
          <u xml:id="u-839.1" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Zostanie wam to zapamiętane.)</u>
          <u xml:id="u-839.2" who="#MaciejKopiec">Upolitycznienie prokuratury i pseudo-KRS, zawieszanie niezawisłych sędziów, napastowanie niepokornych władzy prokuratorów oraz traktowanie Policji jako agencji ochrony wieców partyjnych. Policja była także zbrojnym ramieniem partii, gdy nakazano jej atakować strajkujące przeciwko trybunałowi Przyłębskiej i Konfederacji kobiety oraz gazować opozycję. Wiemy, że te polecenia płyną z góry i nie są wymyślane przez komendantów w regionach. Policja służy PiS także do chronienia pomników, a na polecenie Nowogrodzkiej od lat zamyka w Warszawie całą dzielnicę, gdy prezes składa kwiaty na miesięcznicach.</u>
          <u xml:id="u-839.3" who="#MaciejKopiec">„Zamiast łapać bandytów, muszę sterczeć na proteście albo pod domem Kaczyńskiego” — policjant Jakub, 8 lat w pionie kryminalnym. Ten sam policjant Jakub: „Ci, którzy w Policji są z powołania, tak jak ja, wykonują polecenia, ale boli, jak jesteśmy traktowani i dysponowani. Tracimy czas, bo zamiast coś ustalić i wsadzić kogoś do puchy, bronimy domu szefa partii, a miesięcznicami to rzygam”.</u>
          <u xml:id="u-839.4" who="#MaciejKopiec">Taka prywatyzacja Policji szkodzi służbie, która ma zapewnić obywatelom bezpieczeństwo. Każdy sprzeciw wobec traktowania Policji jak prywatnej ochrony to obrona służb, która przez wiele lat pracowała na zaufanie społeczne. Panowie Kaczyński, Kamiński, Wąsik, Macierewicz i spółka w kilka lat doprowadzili do tego, że to zaufanie zostało zniszczone.</u>
          <u xml:id="u-839.5" who="#MaciejKopiec">W poniedziałek na komendę Policji w Częstochowie został wezwany 18-letni Jakub Matyjaszczyk. Kuba zagroził bezpieczeństwu państwa i jest terrorystą, bo na tzw. spotkaniu z mieszkańcami Kaczyńskiego w proteście użył gwizdka. Policjant, któremu przydzielono sprawę, odmówił chłopakowi prawa do adwokata, a gdy próbowałem podjąć w sprawie Kuby interwencję poselską, zostałem wypchnięty z komendy. Kubę próbowano przesłuchać jako świadka w sprawie, w której de facto jest podejrzany. Podobnie chciano przesłuchać kiedyś mnie po zatrzymaniu na strajku w Katowicach. Wtedy także dyktowano mi zeznania, jakie mam złożyć. Takie przesłuchania są także według opinii RPO niezgodne z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-839.6" who="#MaciejKopiec">Tutaj klamra: bo czym dla Kaczyńskiego, Kamińskiego, Wąsika, Wójcika czy Macierewicza jest konstytucja?</u>
          <u xml:id="u-839.7" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-840">
          <u xml:id="u-840.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-841">
          <u xml:id="u-841.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na dzień 4 grudnia przypada tradycyjna Barbórka, najważniejsze święto polskiej branży górniczej i gazowniczej oraz ludzi, którzy często z narażeniem życia zapewniają bezpieczeństwo energetyczne polskim rodzinom i polskim przedsiębiorcom.</u>
          <u xml:id="u-841.1" who="#JanSzopiński">Dlatego z okazji tego pięknego święta pragnę przekazać wyrazy najwyższego uznania dla wszystkich górników i pracowników Inowrocławskich Kopalń Soli Solino z zakładów w Mogilnie i Inowrocławiu, a także dla gazowników z Polskiej Spółki Gazownictwa Zakład Gazowniczy w Bydgoszczy i przedstawicielom grupy Lafarge Kujawy z Bielaw i Piechcina. Wszystkim, którzy swoje życie zawodowe związali z branżą górnictwa i gazownictwa, życzę spokojnej i bezpiecznej pracy, zadowolenia z podejmowanych na co dzień wyzwań, realizacji planów i zamierzeń oraz satysfakcji, także tej finansowej wynikającej z trudnej pracy i osiąganych sukcesów.</u>
          <u xml:id="u-841.2" who="#JanSzopiński">Emerytom i rencistom tej grupy zawodowej przekazuję z tego miejsca bardzo serdeczne pozdrowienia i podziękowania. Szczególne podziękowania i pozdrowienia przesyłam do emerytów Zakładu Gazowniczego w Bydgoszczy, którzy za swoje własne pieniądze od lat świętują ten dzień i z którymi mam zaszczyt i przyjemność również obchodzić od lat to święto.</u>
          <u xml:id="u-841.3" who="#JanSzopiński">Korzystając z okazji, składam najserdeczniejsze życzenia imieninowe wszystkim Barbarom. Z okazji imienin życzę paniom wiele radości w codziennym życiu, sukcesów zawodowych, rodzinnego szczęścia, wielu przyjaciół i przyjaciółek, a także zdrowia i wszelkiej pomyślności. Wszystkiego dobrego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-841.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-842">
          <u xml:id="u-842.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-843">
          <u xml:id="u-843.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie! W najstarszym przewodniku po Piotrkowie Michał Rawita Witanowski napisał: „Starodawny Piotrków leżał na pograniczu kasztelani wolborskiej i rozpierskiej”, z czego sprawny historyk wysnuje wniosek, iż osadnictwo w Rozprzy i jej okolicach jest starsze niż w większym dziś Piotrkowie Trybunalskim.</u>
          <u xml:id="u-843.1" who="#GrzegorzLorek">Rozprza, której znaczenie nazwy do dziś budzi spory, była poważnym grodem państwa Piastów. Leżąca na jednym z głównych szlaków handlowych na ziemiach polskich pełniła ważną rolę administracyjną oraz obronną, o czym świadczy istniejące do dziś potężne grodzisko z nadal ładnie wysklepionymi wałami. Jej nazwa występuje w średniowiecznych dokumentach, np. w falsyfikacie mogilnieńskim i Bulli gnieźnieńskiej z 1136 r. W tym ostatnim pojawia się określenie „gród”, zatem musiał być to gród znaczący na mapie ówczesnej Polski. Dopiero od wieku XIV rozwój miasta został zatrzymany przez rosnący Piotrków leżący nieopodal.</u>
          <u xml:id="u-843.2" who="#GrzegorzLorek">W czasach Jagiellonów Rozprza była tzw. podwójnym miastem — miała dwa herby i dwie administracje miejskie. Jedno miasteczko było własnością prywatną, a drugie królewską. Regres przyszedł w wieku XVII i XVIII, kiedy miasto przeżywały kolejne, podobne jak większość Rzeczypospolitej, katastrofy. Potop szwedzki, wojna północna i wreszcie konfederacja barska odcisnęły swoje piętno. Dręczona pożarami i klęskami, pod koniec wieku XVIII liczyła już tylko 300 mieszkańców, w większości zajmujących się uprawą roli. Nadal jednak była miastem. Przestała nim być w roku 1870, tracąc ten statut na mocy carskiego ukazu, jak chcą jedni, za pomocą oddziałom powstańców Józefa Oxińskiego w 1863 r., a według innych zaś w wyniku zwyczajnej reformy administracyjnej, która po prostu usankcjonowała rolniczy charakter miejscowości.</u>
          <u xml:id="u-843.3" who="#GrzegorzLorek">Ciekawostką jest fakt, że bardzo krótko właścicielem miejscowości był Ignacy Paderewski, który jednak szybko ją odsprzedał.</u>
          <u xml:id="u-843.4" who="#GrzegorzLorek">Miejscowość dotknięta była przez II wojnę światową…</u>
          <u xml:id="u-843.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-844">
          <u xml:id="u-844.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-845">
          <u xml:id="u-845.0" who="#MałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Stoję tu i patrzę na pana posła Macierewicza i nie mogę się nadziwić, że miał pan na tyle odwagi, żeby nie powiedzieć: bezczelności, żeby zepsuć taki kompromis, który udało się wypracować w tak ważnej dla Polaków i dla Ukraińców sprawie poparcia ich w tak trudnym momencie i żeby złożyć taką poprawkę, która to wszystko burzy. Chodziło tylko o to, żeby dokuczyć Polakom? O co panu chodzi? Dlaczego pan to robi? Czy chcieliście przecwanić? Czy może chodzi o to, żebyśmy poparli pana chore wizje, że Rosjanie zestrzelili samolot? O to panu chodzi? O co w tym chodzi? Było wypracowane poparcie uchwały w sprawie uznania Federacji Rosyjskiej za państwo sponsorujące terroryzm, dotyczącej uznania Federacji Rosyjskiej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-846">
          <u xml:id="u-846.0" who="#RyszardTerlecki">A państwo to zablokowali, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-847">
          <u xml:id="u-847.0" who="#MałgorzataChmiel">…za takie państwo. Był wypracowany konsensus, wszystkie kluby chciały to poprzeć. Dlaczego to zburzyliście? Dlaczego doprowadzacie do skłócenia ludzi w Sejmie, do skłócenia narodu? Tylko to potraficie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-847.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-848">
          <u xml:id="u-848.0" who="#RyszardTerlecki">Pani przyłożyła do tego rękę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-848.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale po co pan komentuje?)</u>
          <u xml:id="u-848.2" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-849">
          <u xml:id="u-849.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tylko opozycja tutaj skłóca naród.</u>
          <u xml:id="u-849.1" who="#WaldemarAndzel">Oświadczenie mam na temat Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022.</u>
          <u xml:id="u-849.2" who="#WaldemarAndzel">Bardzo się cieszę, że powstanie Państwowa Komisja do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022. Decyzje, które podejmowali politycy opozycji, często wbrew strategicznym interesom Polski, a z korzyścią dla Niemiec i Rosji, wymagają dogłębnego wyjaśnienia i zbadania. Chodzi o wyjaśnienie, jak to się stało, że niemal cała Europa jest połączona energetyczną pępowiną z Rosją.</u>
          <u xml:id="u-849.3" who="#WaldemarAndzel">Nasi niemieccy sąsiedzi nie mają szczęścia do rządzących. Przez lata doprowadzono niemiecką armię do upadku. Na czym się zaś koncentrowano? Na budowaniu Nord Stream i tworzeniu niemieckiego stronnictwa w krajach takich jak Polska. Czy było warto? My sobie poradzimy, nie z jednej opresji wyszliśmy zwycięsko. Rząd Prawa i Sprawiedliwości robi wszystko, by zminimalizować skutki putininflacji, ale tzw. społeczeństwa zachodnie doznają każdego dnia bardzo dużego szoku i gospodarczego rozczarowania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-849.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-850">
          <u xml:id="u-850.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-850.1" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-850.2" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Aleksander Mrówczyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-851">
          <u xml:id="u-851.0" who="#AleksanderMrówczyński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 28 listopada 2020 r. odszedł do domu Pana mój serdeczny przyjaciel, samorządowiec, poseł na Sejm VIII kadencji Jan Kilian. Razem z posłem Jankiem rozpoczynałem pracę w Sejmie po wyborach w 2015 r. Obaj mieliśmy doświadczenie samorządowe, zaczynaliśmy pracę w wielkiej polityce. Janek miał świadomość problemów Polski powiatowo-gminnej, wykluczenia komunikacyjnego, bezrobocia, biedy, głodu dzieci. Przez całą VIII kadencję zabiegał o budowę obwodnicy Starogardu Gdańskiego. Wiedział, jak ważna jest to inwestycja dla tego miasta. Wielokrotnie monitorował, prosił o wsparcie realizacji w tej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-851.1" who="#AleksanderMrówczyński">W ostatni poniedziałek uczestniczyłem we mszy św. odprawionej w intencji śp. Jana. Eucharystia została odprawiona w kościele pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej przez ks. proboszcza Dariusza Nencę. We mszy św. wzięły udział poczty sztandarowe, poseł na Sejm Kazimierz Smoliński, działacze Prawa i Sprawiedliwości, przedstawiciele NSZZ „Solidarność”, samorządowcy, współpracownicy posła. Po mszy św. spotkaliśmy się w ratuszu miejskim na wieczornicy, podczas której wspominaliśmy posła, samorządowca, przedsiębiorcę, działacza Prawa i Sprawiedliwości. Miałem wielką przyjemność wspominać współpracę ze śp. Jankiem, z którym razem rozpoczynaliśmy pracę w Sejmie VIII kadencji.</u>
          <u xml:id="u-851.2" who="#AleksanderMrówczyński">Z tego miejsca w drugą rocznicę śmierci posła Jana Kiliana oddaję hołd jego osobie i pracy, którą wykonywał jako samorządowiec, przedsiębiorca i poseł.</u>
          <u xml:id="u-851.3" who="#AleksanderMrówczyński">Janku, przyjacielu, spoczywaj w pokoju. Amen.</u>
          <u xml:id="u-851.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-852">
          <u xml:id="u-852.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Elżbieta Płonka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-853">
          <u xml:id="u-853.0" who="#ElżbietaPłonka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzieje chrześcijaństwa oraz polskiej państwowości są ze sobą ściśle związane. Przyjęcie chrztu przez Mieszka I było przełomowym wydarzeniem w dziejach państwa i narodu polskiego uznawanym za symboliczny początek polskiej państwowości. Chrzest Polski 966 r. nie tylko zapoczątkował proces chrystianizacji, ale miał także kluczowe znaczenie polityczne, kulturowe i tożsamościowe. Był to ogromny impuls rozwojowy, który umacniał władzę króla oraz dawał mocniejsze podstawy suwerenności i bezpieczeństwa. Kościół wniósł do Polski wzory organizacji, znajomość pisma i form kancelaryjnych niezbędnych w ówczesnej dyplomacji. Przyjęcie chrztu w obrządku łacińskim pozwoliło włączyć rodzące się państwo polskie w krąg państw Europy Zachodniej. Od tamtego momentu Polska trwale związała się z zachodnim kręgiem kultury Europy, którego fundamentem było chrześcijaństwo.</u>
          <u xml:id="u-853.1" who="#ElżbietaPłonka">Kościół polski przez lata był nie tylko nośnikiem wiary, ale także polskości, tradycji i tożsamości. Szczególnie było to widoczne w czasach różnych zagrożeń i utraty niepodległości. W momentach trudnych, jak i tych pełnych chwały, nadzieję dawała wiara wspierana przez instytucje Kościoła. Bitwa pod Grunwaldem, potop szwedzki, obrona Jasnej Góry, czasy zaborów czy cud nad Wisłą to tylko nieliczne wydarzenia, które na dobre zapisały się na kartach historii jako znak Bożej Opatrzności. Na zespolenie polskości z katolicyzmem miały także wpływ wielkie postacie Kościoła, takie jak św. Jan Paweł II, bł. kard. Stefan Wyszyński czy zamordowany przez komunistów bł. ks. Jerzy Popiełuszko.</u>
          <u xml:id="u-853.2" who="#ElżbietaPłonka">Przenikanie wpływów Kościoła w tak wiele aspektów życia świadczy o jego ogromnej roli i znaczeniu w powstawaniu i rozwoju państwa polskiego. Duchowa spuścizna i wartości, które pozwoliły Polakom odzyskać niepodległość i dalej trwać, powinny być fundamentem w budowaniu przyszłości naszej ojczyzny. Nie zapominajmy o tym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-853.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-854">
          <u xml:id="u-854.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Fryderyk Kapinos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-855">
          <u xml:id="u-855.0" who="#FryderykKapinos">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rok 2022 jest wyjątkowy dla kościoła pw. Bożej Opatrzności w Woli Mieleckiej, gdyż w tym roku odbyła się konsekracja świątyni, której dokonał bp. tarnowski Andrzej Jeż.</u>
          <u xml:id="u-855.1" who="#FryderykKapinos">Uroczystość konsekracji wieńczy dzieło budowy kościoła prowadzonej od sierpnia 2010 r. Przez 12 lat dzięki dobrowolnej ofiarności parafian i darczyńców udało się stworzyć obiekt, który zastąpi obecną niewielką kaplicę.</u>
          <u xml:id="u-855.2" who="#FryderykKapinos">Wydarzenie to w dniu 11 października br. zgromadziło setki wiernych, którzy razem, tworząc wspólnotę, dążyli do posiadania nowego większego miejsca, aby razem móc przeżywać swój religijny wymiar relacji z Bogiem.</u>
          <u xml:id="u-855.3" who="#FryderykKapinos">W 2009 r. zapadła decyzja o budowie świątyni na planie krzyża łacińskiego z cegły licowej czerwonej. Bryła kościoła ujmuje prostotą tradycyjnych kształtów. Jest inspirowana stylem nadwiślańskim, neogotyku.</u>
          <u xml:id="u-855.4" who="#FryderykKapinos">Godnym odnotowania jest fakt, że kamień węgielny umieszczony we wnętrzu kaplicy św. Jana Pawła II w tej świątyni jest częścią skały grobu św. Piotra w Watykanie, a poświęcił go w 2013 r. papież Franciszek. Papież dokonał tego po mszy świętej celebrowanej w kaplicy Domu Świętej Marty w Watykanie wraz z pracownikami Kongregacji ds. Edukacji Katolickiej, wśród których był ks. Piotr Bajor pochodzący z Woli Mieleckiej. To właśnie dzięki jego staraniom papież Franciszek ofiarował tak cenny i wymowny dar wraz ze swoim osobistym błogosławieństwem.</u>
          <u xml:id="u-855.5" who="#FryderykKapinos">Z okazji konsekracji kościoła pw. Bożej Opatrzności w Woli Mieleckiej pragnę złożyć serdeczne gratulacje i podziękowania budowniczemu kościoła ks. proboszczowi Zbigniewowi Smołkowiczowi i parafianom oraz dziękuję wszystkim osobom, które swoją pracą, ofiarą i modlitwą przyczynili się do powstania tej pięknej świątyni. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-855.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-856">
          <u xml:id="u-856.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-857">
          <u xml:id="u-857.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W tym roku mija 110 lat od oddania do użytku budynku bursy gimnazjalnej wraz z kaplicą pw. św. Stanisława Kostki mieszczącej się przy budynku Zespołu Szkół Ekonomicznych im. bł. ks. Romana Sitki w Mielcu.</u>
          <u xml:id="u-857.1" who="#KrystynaSkowrońska">Budynek bursy został wzniesiony w latach 1911–1912 z inicjatywy bł. ks. Romana Sitki, patrona Zespołu Szkół Ekonomicznych w Mielcu. Od 1912 r. w bursie gimnazjalnej zamieszkiwali uczniowie mieleckiego cesarsko-królewskiego gimnazjum. W latach 1940–1944 r. budynek zajęli okupanci. Po wojnie bursa ponownie służyła uczniom gimnazjum i uczniom Państwowego Liceum Pedagogicznego. Na początku lat 60. XX w. w budynku bursy funkcjonowało technikum ekonomiczne, a później internat. Przez wszystkie te lata bursa odegrała istotną rolę w środowisku lokalnym, a wiele pokoleń jej wychowanków swoją wiedzą, umiejętnościami wzbogacało naszą małą i dużą ojczyznę.</u>
          <u xml:id="u-857.2" who="#KrystynaSkowrońska">2 grudnia br. społeczność Zespołu Szkół Ekonomicznych im. bł. ks. Romana Sitki w Mielcu uczci ten wspaniały jubileusz w gronie dyrekcji szkoły, nauczycieli, pracowników, obecnych i dawnych uczniów i absolwentów, przyjaciół i sympatyków bursy. Wspólnie podsumują pewien etap działalności w jednej z najstarszych placówek edukacyjnych w powiecie mieleckim.</u>
          <u xml:id="u-857.3" who="#KrystynaSkowrońska">Każdy jubileusz jest niezwykłym świętem i wydarzeniem. Przyłączam się do życzeń i gratulacji. Dziękuję wszystkim, którzy przez ponad wiek pielęgnowali to, co w sercach Mielczan — niejednokrotnie absolwentów szkół, które funkcjonowały w murach szkoły — jest ważne, bardzo cenne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-858">
          <u xml:id="u-858.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Agnieszka Hanajczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-858.1" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-858.2" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Anna Pieczarka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-859">
          <u xml:id="u-859.0" who="#KrystynaSkowrońska">Z okazji 110-lecia społeczności szkoły składam najlepsze życzenia.</u>
          <u xml:id="u-859.1" who="#KrystynaSkowrońska">I protestuję, panie marszałku…</u>
          <u xml:id="u-859.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-859.3" who="#KrystynaSkowrońska">…że państwo zmanipulowali i nie przyjęliśmy uchwały…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-860">
          <u xml:id="u-860.0" who="#RyszardTerlecki">Bardzo przykro mi, pani poseł. Po pierwsze, nie ma pani głosu, a po drugie, należała pani do tych, co zablokowali przyjęcie uchwały. Wstyd, wie pani.</u>
          <u xml:id="u-860.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pan zmanipulował… który był konsensusem.)</u>
          <u xml:id="u-860.2" who="#RyszardTerlecki">Pani nie ma teraz głosu.</u>
          <u xml:id="u-860.3" who="#RyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani poseł. Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-860.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pan zmanipulował konsensus.)</u>
          <u xml:id="u-860.5" who="#RyszardTerlecki">Należała pani do tych, którzy zablokowali antyrosyjską uchwałę. To wstyd. Wstyd. Pani poseł Skowrońska, wstyd.</u>
          <u xml:id="u-860.6" who="#komentarz">(Głosy z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-860.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Wstyd pana, Macierewicza i…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-861">
          <u xml:id="u-861.0" who="#AnnaPieczarka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uczestniczyłam niedawno w sympatycznych wydarzeniach wręczenia promes dla młodzieżowych drużyn pożarniczych w regionie tarnowskim i dąbrowskim. Młodzi strażacy w całym kraju otrzymali pieniądze na zakup wyposażenia, umundurowania oraz sprzętu potrzebnego w procesie szkolenia. Młodzieżowe drużyny pożarnicze to ważny fundament, kuźnia kadr dla jednostek ochotniczych straży pożarnych. Umożliwiają kształtowanie charakterów młodych ludzi, poprawianie sprawności fizycznej oraz poznawanie problematyki związanej z szeroko rozumianym ratownictwem. Są jednym z ogniw bezpieczeństwa naszego kraju. To właśnie w młodzieżowych drużynach pożarniczych młodzi ludzie przygotowywani są do działalności społecznej i bezinteresownej służby w ochotniczych strażach pożarnych, które spełniają tak pozytywną rolę w lokalnych społecznościach.</u>
          <u xml:id="u-861.1" who="#AnnaPieczarka">W całej Polsce mamy ponad 6200 młodzieżowych drużyn i dziecięcych drużyn strażackich, w których działa ponad 76 tys. dzieci i młodzieży. To bardzo ważne, że rząd z rezerwy ogólnej budżetu państwa po raz pierwszy przeznaczył środki finansowe dla tych organizacji na zakup sprzętu, szkolenie czy doposażenie osobiste. Za tę inicjatywę pragnę serdecznie podziękować panu premierowi Mateuszowi Morawieckiemu, a także przewodniczącemu Parlamentarnego Zespołu Strażaków posłowi Zbigniewowi Chmielowcowi. Jednocześnie zwracam się z prośbą o dalsze wspieranie tych jakże bardzo ważnych wyjątkowych młodzieżowych formacji. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-861.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-862">
          <u xml:id="u-862.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-862.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Tuduj, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-863">
          <u xml:id="u-863.0" who="#KrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja w temacie Komisji Obrony Narodowej, która trzykrotnie została odwołana w tych dniach. Dzisiaj miała być kontynuacja posiedzenia o godz. 13.00, bo wczoraj Prawo i Sprawiedliwość nie miało większości na posiedzeniu komisji, posłowie nie dali się ściągnąć po godzinie przerwy, więc zostało przeniesione na dzisiaj na godz. 13.00, ale odwołano je.</u>
          <u xml:id="u-863.1" who="#KrzysztofTuduj">Mieliśmy dzisiaj o godz. 16 mieć również posiedzenie w sprawie rakiety, która spadła, połączone z posiedzeniem Komisji do Spraw Służb Specjalnych — odwołane. Tak samo jutrzejsze posiedzenie Komisji Obrony Narodowej połączonej z Komisją Finansów Publicznych na temat finansowania obronności, zmiany, naruszenia czy korekty reguły konstytucyjnej w tej materii — również odwołane.</u>
          <u xml:id="u-863.2" who="#KrzysztofTuduj">Nie da się tak pracować. Jesteśmy w momencie, w którym polskie bezpieczeństwo powinno być objęte szczególną troską. To naprawdę moment dziejowy, moment historyczny. Mamy agresję u wschodnich sąsiadów. Mamy incydenty, od których włos się jeży na głowie. Rok albo 2 lata temu nikt by w to nie uwierzył. Rakieta spadła na polskie terytorium. Mamy bardzo poważne sprawy związane z ofertą sojusznika w postaci rakiet Patriot. W ogóle debata na temat bezpieczeństwa polskiej przestrzeni powietrznej, polskiej ziemi w części wschodniej, która w tej chwili jest szczególnie zagrożona… To wszystko się nie dzieje. Posiedzenia Komisji Obrony Narodowej są odkładane. Polska opinia publiczna nie ma informacji. Prawo i Sprawiedliwość nie sprawdza się w zakresie bezpieczeństwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-864">
          <u xml:id="u-864.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-865">
          <u xml:id="u-865.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziś Sejm miał podjąć ważną uchwałę w sprawie uznania Rosji za kraj wspierający terroryzm, wypracowaną ponad partyjnymi podziałami. Niestety poseł Macierewicz wrzucił poprawkę, przeczytam fragment, o treści: Federacja Rosyjska jest bezpośrednio odpowiedzialna za zestrzelenie samolotu malezyjskich linii lotniczych oraz za katastrofę samolotu polskich sił powietrznych w Smoleńsku w kwietniu 2010 r., w której zginęło 96 osób.</u>
          <u xml:id="u-865.1" who="#KlaudiaJachira">To istny sabotaż i działanie na szkodę państwa polskiego. Opozycji udało się zablokować tę poprawkę. Chcieliśmy przegłosować pierwotną, ustaloną wersję projektu, jednak marszałek Witek zablokowała tak ważną uchwałę. To działanie wprost na korzyść Rosji. Gdy podeszłam do posła Macierewicza i spytałam, jak się czuje jako ruski agent, i do posła Kaczyńskiego — jak się czuje jako zleceniodawca — obaj milczeli, a poseł Suski po chwili wyrwał mi telefon i prosto w oczy kłamał, że wcale go nie zabrał. Gdyby nie interwencja kolegi, posła Koperskiego, to pewnie już byłabym bez telefonu.</u>
          <u xml:id="u-865.2" who="#komentarz">(Poseł Fryderyk Kapinos: Co pani poseł robiła?)</u>
          <u xml:id="u-865.3" who="#KlaudiaJachira">Tak właśnie działają: kłamią prosto w oczy, sabotują, niszczą nasze bezpieczeństwo, skłócają nas z sojusznikami z NATO. Nie chcą nawet pomocy i tego, by nasze, polskie niebo chroniły patrioty. Hańba! Hańba! Hańba!</u>
          <u xml:id="u-865.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-865.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal! Wstyd!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-866">
          <u xml:id="u-866.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Beata Strzałka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-867">
          <u xml:id="u-867.0" who="#BeataStrzałka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tym roku przypada 60-lecie szkoły medycznej w Biłgoraju, która na dobre zapisała się w historii miasta i całej Lubelszczyzny.</u>
          <u xml:id="u-867.1" who="#BeataStrzałka">Początek działalności edukacyjnej szkoły przypada na 1 października 1962 r. W pierwszych latach działalności do szkoły przyjmowano tylko dziewczęta, absolwentki szkół podstawowych. Były one kształcone w 5-letnim cyklu i zdobywały wykształcenie średnie, ogólne i zawodowe, po czym otrzymywały tytuł pielęgniarki. W 1995 r. zakończono kształcenie pielęgniarek na poziomie licealnym, a w 2001 r. — na poziomie maturalnym. W ciągu 60 lat działalności edukacyjnej mury szkoły opuściło ponad 4 tys. absolwentów różnych specjalności.</u>
          <u xml:id="u-867.2" who="#BeataStrzałka">Świętowanie jubileuszu stało się okazją do nadania szkole imienia i sztandaru. Od września br. szkole policealnej — medycznemu studium zawodowemu patronuje Wanda „Wacek” Wasilewska.</u>
          <u xml:id="u-867.3" who="#BeataStrzałka">To lokalna bohaterka z czasów II wojny światowej. Młoda, zaledwie 21-letnia kobieta, wychowana w duchu patriotyzmu nie wahała się oddać życia za wolność naszej ojczyzny. Angażowała się już od 17. roku życia jako harcerka w ruchu oporu. Przyjęła pseudonim „Wacek”. Była łączniczką, instruktorem sanitarnym i komendantem Wojskowej Służby Kobiet w Krzeszowie nad Sanem. Po ukończeniu kursu młodszych dowódców piechoty mianowano ją na stopień kaprala. Przerwana nauka i wojenna rzeczywistość zniweczyły młodzieńcze plany Wandy odnośnie do studiów medycznych. Dlatego tak bardzo spełniała się w obowiązkach sanitariuszki. Od początku swojej działalności brała udział w akcjach dywersyjnych AK. Została aresztowana podczas akcji „Wicher I” i przewieziona do Biłgoraja, gdzie trafiła do obozu przejściowego. Tam została zdemaskowana. Przesłuchiwana i torturowana, do końca pozostała wierna przysiędze i nikogo nie zdradziła. Została rozstrzelana na Rapach koło Biłgoraja 21 czerwca 1944 r. jako ofiara egzekucji 65 żołnierzy Polski Walczącej.</u>
          <u xml:id="u-867.4" who="#BeataStrzałka">Postać Wasilewskiej na dobre pozostanie w pamięci mieszkańców Biłgoraja i okolic jako wzór odwagi i poświęcenia, z którego obecne i przyszłe pokolenia mogą czerpać wzorce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-867.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-868">
          <u xml:id="u-868.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Monika Falej, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-869">
          <u xml:id="u-869.0" who="#MonikaFalej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 28 listopada 1918 r., 104 lata temu, Polki wywalczyły prawa wyborcze. Prawa wyborcze obok dostępu do edukacji pozostawały na szczycie listy postulatów wysuwanych przez polskie emancypantki. Polki wiedziały, że dopiero na tej podstawie można budować równe społeczeństwo. Wykształcenie dawało kobietom zawód, niezależność finansową, szansę na rozwijanie talentów i pasji, możliwość głosowania i kandydowania w wyborach, realny wpływ na prawo i politykę, a dzięki temu — współtworzenie państwa.</u>
          <u xml:id="u-869.1" who="#MonikaFalej">„Wywalczyły” to najbardziej trafne określenie, gdyż nikt im tego nie dał. Nie był to prezent czy gest dobrej woli, a wynik determinacji i odwagi polskich aktywistek. Dziś warto przypomnieć tę datę, by uświadomić sobie, że równość, choć powinna być oczywista, zawsze jest wynikiem walki.</u>
          <u xml:id="u-869.2" who="#MonikaFalej">Dziś Polki nadal muszą domagać się równości — równości płac, likwidacji szklanych sufitów, ale i praw reprodukcyjnych, które nie dość, że nie są rozszerzane, to wręcz są zabierane. Obok 28 listopada 1918 r. musimy bowiem zapamiętać kolejną datę: 22 października 2020 r. To data wyroku tzw. Trybunału Konstytucyjnego, który odebrał Polkom prawo do legalnej aborcji. To data zamachu na prawa kobiet, to dzień hańby polskiej praworządności. Polki ponad 100 lat temu maszerowały, by wywalczyć swoje prawa, i nadal maszerują, by te prawa nie były im odbierane, a wręcz muszą dalej o to walczyć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-869.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-870">
          <u xml:id="u-870.0" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Niemczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-870.1" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-870.2" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Ewa Kozanecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-870.3" who="#RyszardTerlecki">Jest pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-870.4" who="#RyszardTerlecki">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-870.5" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Czesław…</u>
          <u xml:id="u-870.6" who="#komentarz">(Poseł Ewa Kozanecka: Jestem, jestem.)</u>
          <u xml:id="u-870.7" who="#RyszardTerlecki">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-871">
          <u xml:id="u-871.0" who="#EwaKozanecka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przemiany ustrojowe w naszym kraju, zwłaszcza te z początku lat 80., były dla wielu Polaków czasem wielkiej próby. Sprzeciw wobec działań totalitarnej władzy przybierał bowiem różne formy, a cenę stanowiły więzienie i represje.</u>
          <u xml:id="u-871.1" who="#EwaKozanecka">Wojskowe obozy internowania to jedna z najmniej znanych represji stanu wojennego. W obozach tych osadzono ponad 1,7 tys. działaczy związkowych „Solidarności”, którzy walczyli o wolną i niepodległą Polskę. Dla zakamuflowania sytuacji przed opinią publiczną władze reżimu komunistycznego uciekały się do internowania pod pozorem powołania do wojska. Osadzeni od listopada 1982 r. do lutego 1983 r. najczęściej byli przetrzymywani w namiotach na terenie poligonów w skandalicznych warunkach, zmuszani do ciężkich, bezsensownych prac. W obozie w Chełmnie internowane były 304 osoby m.in. ze Szczecina, Słupska, Koszalina, Gdańska, Olsztyna, Łodzi i Bydgoszczy.</u>
          <u xml:id="u-871.2" who="#EwaKozanecka">W 40. rocznicę utworzenia wojskowych obozów internowania składam członkom stowarzyszenia „Chełminiacy 1982” podziękowania oraz wyrazy uznania za pielęgnowanie i umacnianie pamięci o waszej trudnej drodze do wolności i doznanych na niej represjach.</u>
          <u xml:id="u-871.3" who="#EwaKozanecka">Jestem zaszczycona, że przy moim, skromnym, i marszałek Małgorzaty Gosiewskiej udziale mogliśmy podczas otwarcia w Sejmie wystawy pt.: „I nazywali to Wojskiem Polskim…! Wojskowe Obozy Internowania w Polsce (1982–1983)” uczcić pamięć osób internowanych.</u>
          <u xml:id="u-871.4" who="#EwaKozanecka">Ponadto w dniu 14 grudnia o godz. 14 w Sejmie w sali im. Kuronia odbędzie się emisja filmu o wojskowych obozach internowania pt. „Labirynt”, na który już dzisiaj serdecznie państwa zapraszam. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-872">
          <u xml:id="u-872.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-872.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Czesław Siekierski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-873">
          <u xml:id="u-873.0" who="#CzesławSiekierski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! 1 grudnia 1922 r., a więc 100 lat temu, Maciej Rataj został wybrany marszałkiem Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-873.1" who="#CzesławSiekierski">Maciej Rataj urodził się 1884 r. we wsi Chłopy w Galicji. Rodzice posiadali małe gospodarstwo rolne, tylko 4 morgi, a rodzina była liczna. Edukację rozpoczął od szkoły ludowej, następnie kontynuował ją w gimnazjum we Lwowie, po czym podjął studia na Uniwersytecie Lwowskim.</u>
          <u xml:id="u-873.2" who="#CzesławSiekierski">Szybko został działaczem Polskiego Stronnictwa Ludowego. Prace zawodową rozpoczął jako nauczyciel. Nauczycielstwo łączył z pracą dziennikarską i działalnością społeczną. Już w 1919 r. został wybrany na posła do Sejmu Ustawodawczego. W Sejmie Ustawodawczym został wiceprzewodniczącym Komisji Konstytucyjnej, następnie jej przewodniczącym. Był jednym ze współtwórców konstytucji marcowej z 1921 r. Pracował także w Komisji Oświaty i Komisji Zagranicznej. W lipcu 1920 r. został ministrem wyznań religijnych i oświecenia publicznego w rządzie Wincentego Witosa. Jak mówiłem, w listopadowych wyborach w 1922 r. został ponownie wybrany posłem do Sejmu z listy PSL „Piast” i, tak jak wspomniałem, 1 grudnia w 1922 r. został marszałkiem Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-873.3" who="#CzesławSiekierski">W grudniu 1922 r. po zabójstwie prezydenta Gabriela Narutowicza Rataj jako marszałek sprawował obowiązki prezydenta państwa. Dzięki jego umiejętnościom dialogu nie doszło w kraju do zamieszek. Szybko doprowadził do powołania rządu pod kierunkiem Władysława Sikorskiego, a już 22 grudnia…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-874">
          <u xml:id="u-874.0" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Przemysław Koperski…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-875">
          <u xml:id="u-875.0" who="#CzesławSiekierski">…powołany zostaje na prezydenta Stanisław Wojciechowski. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-875.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-876">
          <u xml:id="u-876.0" who="#RyszardTerlecki">…Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-877">
          <u xml:id="u-877.0" who="#PrzemysławKoperski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rok 2022 jest tragiczny dla górników. W wyniku katastrof górniczych w kopalniach Zofiówka i Pniówek tak wielu z nich poniosło śmierć. Trzeba o nich pamiętać. Te tragedie jeszcze raz uwidaczniają, jak ciężką i niebezpieczną pracę wykonują górnicy w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-877.1" who="#PrzemysławKoperski">Mówię o tym, bo w niedzielę 4 grudnia obchodzimy Dzień Górnika, tradycyjną Barbórkę. W tym dniu na wasze ręce, górnicy, składam życzenia pomyślności, szczęścia i zdrowia. Tradycyjnie: Szczęść Boże całej branży i całej braci górniczej!</u>
          <u xml:id="u-877.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-878">
          <u xml:id="u-878.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-878.1" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-879">
          <u xml:id="u-879.0" who="#PaulinaHennigKloska">Wysoka Izbo! Drodzy Obywatele! Wykorzystywanie tragedii narodu ukraińskiego do wewnętrznej walki politycznej jest niegodne polskiego parlamentarzysty. Dziś Sejm Rzeczypospolitej Polskiej powinien przyjąć uchwałę w sprawie uznania Federacji Rosyjskiej za państwo sponsorujące terroryzm. Wcześniej zrobił to Parlament Europejski.</u>
          <u xml:id="u-879.1" who="#PaulinaHennigKloska">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wypracował w tej kwestii jednolite stanowisko i wszystkie kluby oraz koła chciały się pod tą uchwałą jednomyślnie podpisać, ale większość sejmowa postanowiła po raz kolejny podzielić naród tylko dlatego, że w ostatnich tygodniach znajduje się w ogromnej defensywie i traci wyborców.</u>
          <u xml:id="u-879.2" who="#PaulinaHennigKloska">Szanowni Państwo! Większość sejmowa Zjednoczonej Prawicy postanowiła zbrukać pamięć ofiar wojny na Ukrainie, żołnierzy ginących na froncie, terroryzowanych cywilów, gwałconych kobiet i mordowanych dzieci, tylko i wyłącznie dlatego, by wzmacniać kłamstwo smoleńskie, w które nie wierzą już nawet wyborcy Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-879.3" who="#PaulinaHennigKloska">Szanowni Państwo! Dzisiejszy wieczór, a w zasadzie już chyba wczorajszy, to, co wydarzyło się na tej sali mniej więcej godzinę temu, to czarna karta w historii polskiego parlamentaryzmu, która nigdy nie powinna wypełnić się w ten sposób. To moment, w którym w Moskwie otwierają szampana. I do tego przyczyniła się dziś jednoznacznie większość sejmowa w postaci Zjednoczonej Prawicy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-879.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-880">
          <u xml:id="u-880.0" who="#RyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-881">
          <u xml:id="u-881.0" who="#RafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Górnicy! Drogie Barbary! 4 grudnia to wyjątkowy dzień w życiu mieszkańców Zagłębia i Śląska. To święto górników i pań o imieniu Barbara. Zarówno Barbarom, jak i górnikom życzę w dniu ich święta wszystkiego dobrego, pomyślności i szczęścia. Samych dobrych dni w waszym życiu i 100 lat życia! Najlepszego! Spełnienia marzeń! Niech żyje nam górniczy stan!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-882">
          <u xml:id="u-882.0" who="#BarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W Łodzi trwa Rada Ministerialna OBWE. Jako przewodnicząca delegacji Sejmu i Senatu RP do Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE, przewodnicząca delegacji parlamentu państwa, które w tym roku przewodniczy OBWE, miałam zaszczyt uczestniczyć w inauguracji z udziałem prezydenta RP oraz w sesjach początkowych szczytu OBWE.</u>
          <u xml:id="u-882.1" who="#BarbaraBartuś">W dniach 24–26 listopada 2022 r. nasz parlament gościł jesienną sesję Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE. To niezwykłe, że w roku przewodnictwa Polski w OBWE w ławach polskiego Sejmu w ubiegłym tygodniu zasiadło ponad 200 parlamentarzystów z kilkudziesięciu państw.</u>
          <u xml:id="u-882.2" who="#BarbaraBartuś">Agresywna wojna Rosji z Ukrainą zmieniła świat, który znamy. Polska, jak chyba żaden inny kraj, ma wciąż w pamięci II wojnę światową i jej skutki. Nikt tak jak Polacy nie zna bólu ciosu zadanego przez najbliższych sąsiadów. Dlatego też zorganizowanie sesji w stolicy Polski, w Warszawie, która blisko 80 lat temu została niemal zrównana z ziemią, aby rozmawiać z parlamentarzystami państw członków Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie o napaści Rosji na niepodległe państwo, na Ukrainę, miało niezwykły wydźwięk. Sytuacja w tym roku jest wyjątkowa, nadzwyczajna od zakończenia II wojny światowej. Przecież 24 listopada minęło 9 miesięcy od brutalnej napaści Rosji na Ukrainę. Wojna niestety trwa nadal. Wciąż mordowani są cywile, kobiety są gwałcone, dzieci są uprowadzane do Rosji do adopcji, niszczona jest infrastruktura. Mieszkańcy Ukrainy pozbawieni są prądu. Zablokowanie dostaw zboża z Ukrainy grozi niedoborami żywności czy wręcz głodem wielu państwom Bliskiego Wschodu i Afryki, zwłaszcza że nie wiadomo, jak długo ta wojna potrwa.</u>
          <u xml:id="u-882.3" who="#BarbaraBartuś">Rosja łamie wszelkie międzynarodowe prawa, nie respektuje działań Czerwonego Krzyża. Wojna ta zniweczyła długoletnie wysiłki OBWE na rzecz zapobiegania konfliktom zbrojnym w Europie.</u>
          <u xml:id="u-882.4" who="#BarbaraBartuś">Tym większe są wyzwania dla naszego rządu, ale też dla dyplomacji parlamentarnej, aby wypracować wspólne stanowisko wobec zaistniałej sytuacji. W ciągu 9 miesięcy wielu naszych europejskich partnerów dostrzegło prawdziwe oblicze Putinowskiej Rosji, czego wcześniej nie zauważano.</u>
          <u xml:id="u-882.5" who="#BarbaraBartuś">Polska wykluczyła delegacje Rosji i Białorusi z udziału w sesji Zgromadzenia Parlamentarnego OBWE, za co dziękowali nam prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski i delegacja parlamentu Ukrainy. Pragnę podkreślić, że dalszy udział Rosji w OBWE jest zaprzeczeniem idei pokojowej współpracy międzynarodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-883">
          <u xml:id="u-883.0" who="#AnnaEwaCicholska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniach 29–30 listopada w żuromińskim kinie miała miejsce retrospektywa Festiwalu Filmowego Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci. To wyjątkowe wydarzenie kierowane do twórców i środowisk interesujących się historią. Festiwal NNW to miejsce, gdzie mogą się spotkać świadkowie naszej historii najnowszej, twórcy obrazów filmowych inspirowanych dziejami walki o niepodległość w latach 1939–1989 oraz widzowie poszukujący filmów o tej tematyce, chcący pogłębić znajomość czasów i ludzi skazanych przez propagandę PRL na zapomnienie. Retrospektywy NNW to wersja skrócona gdyńskiego festiwalu filmowego, która ma trafiać do wielu ośrodków, a tym samym można rzec, że festiwal trwa cały rok. Jest to niezwykle ważne w aspekcie dotarcia do jak największej ilości widzów nie tylko w kraju, ale i za granicą. Warto podkreślić, że sam festiwal, jego forma i tematyka mogły powstać i się rozwijać tylko w wolnej Polsce. Historie ukrywane, przemilczane lub skazane na zapomnienie dzięki twórcom festiwalu wracają, żyją, wzruszają i uczą. Festiwal to nie tylko projekcje filmowe, to również dyskusje, wystawy i warsztaty. Jest jeszcze coś niezwykle istotnego — spotkania i możliwość uhonorowania lokalnych bohaterów, którzy walczyli o naszą wolność. Na szczególne podkreślenie zasługują elementy przedsięwzięcia skierowane do młodego widza. Atrakcyjna forma edukacji, głównie dotycząca najnowszej historii Polski, pozwala młodym ludziom zrozumieć tragizm i bohaterstwo lat zniewolenia, buntu i walki o niepodległą i suwerenną ojczyznę.</u>
          <u xml:id="u-883.1" who="#AnnaEwaCicholska">Pragnę wyrazić swoje uznanie i podziękować twórcom — wszystkim twórcom i osobom zaangażowanym w ten projekt. Festiwal Filmowy Niepokorni, Niezłomni, Wyklęci i jego retrospektywy niosą w sobie potężną dawkę patriotyzmu, miłości do ojczyzny, szacunku i wdzięczności dla bohaterów. Dają nam prawdę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-884">
          <u xml:id="u-884.0" who="#JoannaJaśkowiak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ministerstwo Edukacji i Nauki prowadzi konsultacje dotyczące projektu rozporządzenia ministra w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2023.</u>
          <u xml:id="u-884.1" who="#JoannaJaśkowiak">Projekt rozporządzenia zakłada wprowadzenie wskaźników zmniejszających liczbę uczniów szkół podstawowych, które prowadzą więcej niż dwa oddziały klasy VIII. Z uzasadnienia wiemy, że wynika to z przejścia od września 2023 r. ze szkół podstawowych do szkół ponadpodstawowych dzieci, które rozpoczęły naukę w szkole podstawowej w wieku 6 lat. W przypadku tzw. gmin rozrastających się liczba dzieci pozostałych po odejściu wskazanego 1,5 rocznika nie spowoduje zmniejszenia liczby oddziałów w szkołach. W gminach tych liczba oddziałów w szkołach zwiększa się wraz ze wzrostem liczby mieszkańców, dlatego zastosowanie w ich przypadku wskaźnika zmniejszającego jest krzywdzące. Wydatki na oświatę w tym przypadku nie maleją, a drastycznie rosną.</u>
          <u xml:id="u-884.2" who="#JoannaJaśkowiak">Problemem jest także utrzymanie małych szkół na terenach wiejskich. Samorządy podkreślają, że obowiązujące przepisy nadal mogą prowadzić do likwidacji małych szkół. Powodem tego jest przyznawanie subwencji na ucznia oraz wysokość wagi przewidzianej na małą szkołę, która nie rekompensuje utrzymania. Niestety powyższe zabiegi nie zapewniają pokrycia wydatków gmin na oświatę. Do tego dochodzą koszty utrzymania szkół oraz wydatki na prowadzenie przedszkoli, w tym przede wszystkim koszty związane z zakupem energii, która w roku 2023 ulegnie znacznym podwyżkom, środków czystości, pomocy dydaktycznych, wyposażenia, koszty niezbędnych remontów — wszystko to gminy będą musiały opłacić z własnych środków.</u>
          <u xml:id="u-884.3" who="#JoannaJaśkowiak">Zwiększana sukcesywnie subwencja oraz zaproponowana w projekcie rozporządzenia zmiana naliczania niektórych wag niewiele wnoszą w zakresie poprawy finansowania placówek oświatowych przez samorządy. Nadal spora część wydatków na ten cel pochodzi z budżetu gmin.</u>
          <u xml:id="u-884.4" who="#JoannaJaśkowiak">Biorąc pod uwagę powyższe, przyłączam się do apelu powiatów z Wielkopolski, a przede wszystkim ich mieszkańców, w sprawie gruntownej zmiany sposobu finansowania oświaty lub wprowadzeniu poważnych zmian w ustawie Karta Nauczyciela, zwłaszcza w zakresie centralnego uregulowania wysokości płac nauczyciela i adekwatnego do wynagrodzenia pensum.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-885">
          <u xml:id="u-885.0" who="#ArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy i rozwiązujemy na tej sali przeważnie sprawy i problemy w skali makro, a dzisiaj chciałbym się odnieść do sprawy lokalnej, bliskiej memu sercu.</u>
          <u xml:id="u-885.1" who="#ArturŁącki">Otóż w Gryficach od lat działa wystawa zamiejscowa Muzeum Narodowego w Szczecinie pod nazwą Wystawa Zachodniopomorskich Kolei Dojazdowych.</u>
          <u xml:id="u-885.2" who="#ArturŁącki">Jej zalążkiem był tabor wycofywany z eksploatacji w Pomorskich Kolejach Dojazdowych, głównie z Gryfic, Białogardu i Dobrej Nowogardzkiej. Początek skansenowi, który został uroczyście otwarty w Dniu Kolejarza, 8 września 1978 r., dały cztery parowozy i wagon towarowy z 1899 r. Stan prawny tej ekspozycji przez długie lata był nie do końca określony. Skansen powstał i trwał dzięki współpracy Pomorskiej Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowych w Szczecinie, władz miasta i gminy Gryfice oraz gminy Rewal, Wojska Polskiego, a także zaangażowaniu miejscowej społeczności.</u>
          <u xml:id="u-885.3" who="#ArturŁącki">W 1993 r. skansen został formalnie przekształcony w Stałą Wystawę Pomorskich Kolei Wąskotorowych, będącą oddziałem Muzeum Kolejnictwa w Warszawie. Od tego czasu prezentowane są dwie stałe ekspozycje: Koleje wąskotorowe i regionalne Pomorza Zachodniego 1894–1945 i Koleje dojazdowe Pomorza Zachodniego od 1945 r.</u>
          <u xml:id="u-885.4" who="#ArturŁącki">Od 2010 r. obecna Wystawa Nadmorskiej Kolei Dojazdowej w Gryficach została włączona, jako część oddziału morskiego, w strukturę Muzeum Narodowego w Szczecinie. Jej ekspozycję stanowią: kilkanaście parowozów i wagonów motorowych oraz kilkadziesiąt wagonów pasażerskich, towarowych i specjalistycznych, a także urządzenia do obrządzania i naprawy wagonów, obrotnica, urządzenia sygnalizacyjne itp. Prezentowane jest prawie wszystko, co pozostało z taboru obsługującego kiedyś 594 km linii. Zgromadzone obiekty nierozerwalnie wiążą się z Pomorzem Zachodnim i mają unikatowy charakter, gdyż rozstaw torów wynosił tu 1000 mm, podczas gdy w przypadku innych kolei wąskotorowych standardem było 750 mm. Ich historia w znacznej części sięga początku ubiegłego wieku. Niektóre przetrwały dwie wojny światowe oraz dwie rewolucje.</u>
          <u xml:id="u-885.5" who="#ArturŁącki">Jest mi niezmiernie miło poinformować państwa, że włączyłem się w inicjatywę utworzenia w ramach i na bazie obecnej ekspozycji części poświęconej hekatombie, która objęła Polaków wywiezionych przez Sowietów na Sybir. Niektóre eksponaty gryfickiej wystawy do złudzenia przypominają bydlęce wagony, jakimi byli wywożeni nasi rodacy, nasi bliscy, również moja rodzina. Od paru lat rokrocznie odbywają się w Gryficach rekonstrukcje tamtych tragicznych wydarzeń z wykorzystaniem tych eksponatów. Są to jednak jedynie działania incydentalne, a uważam, że taka stała ekspozycja będzie dla tysięcy zwiedzających wartościową lekcją polskiej historii i godnym hołdem dla tych, którzy stracili zdrowie i życie na nieludzkiej, syberyjskiej ziemi.</u>
          <u xml:id="u-885.6" who="#ArturŁącki">Dlatego dołożę wszelkich starań, aby taka ekspozycja poświęcona sybirakom powstała w ramach gryfickiej zamiejscowej wystawy Muzeum Narodowego w Szczecinie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-886">
          <u xml:id="u-886.0" who="#DariuszOlszewski">Oświadczenie z okazji rocznicy wybuchu powstania listopadowego.</u>
          <u xml:id="u-886.1" who="#DariuszOlszewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Ministrowie! Zwracam się do państwa z okazji rocznicy wybuchu powstania listopadowego. Było to kolejne wielkie polskie powstanie narodowe przeciw Rosji, które wybuchło w nocy z 29 na 30 listopada 1830 r., a zakończyło się 21 października 1831 r. Dzisiaj mijają 192 lata od tamtych wydarzeń, wiele się zmieniło, ale wróg pozostaje bez zmian. Powstanie listopadowe swoim zasięgiem objęło Królestwo Polskie oraz Litwę, Żmudź i Wołyń. Dzisiaj w sposób szczególny, w obliczu trwającej wojny w Ukrainie, warto przypomnieć o krwi przelanej w obronie ojczyzny przez powstańców listopadowych.</u>
          <u xml:id="u-886.2" who="#DariuszOlszewski">Powstanie listopadowe uformowało polski etos niepodległościowy. Natchnęło romantyków. Zostało utrwalone w arcydziełach polskiej kultury, tworzonych, gdy Rzeczpospolita zniknęła z map Europy. Tradycja duchowej przemiany, walki o suwerenność, gotowości do przelania krwi za ojczyznę okazała się kluczowa dla przetrwania pod zaborami tego, co polskie.</u>
          <u xml:id="u-886.3" who="#DariuszOlszewski">Choć upłynęły już 192 lata od jego wybuchu, powstanie listopadowe żyje w pamięci Polaków, wśród mieszkańców Warszawy. Również dzięki państwu, którzy tak starannie przygotowują rocznicowe obchody i wychowują kolejne pokolenia, by były wdzięczne za wolność, poznawały jej dzieje i cenę.</u>
          <u xml:id="u-886.4" who="#DariuszOlszewski">„Czas mija, nie trza dzieła odwlekać” — tak wzywał do działania Piotr Wysocki uwieczniony przez Wyspiańskiego. Stojąc nad mogiłami obrońców Olszynki Grochowskiej, wspominając uczestników i dowódców powstania, czujemy się odpowiedzialni za Polskę, za którą oni ginęli. Warto dodać, iż w powstaniu oraz zaraz po nim zginęło i zostało poddanych represjom wielu Polaków. Zaraz po powstaniu powstała tzw. Wielka Emigracja i wiele tysięcy Polaków musiało szukać swego miejsca poza polską ziemią. W wyniku powstania zlikwidowano polskie szkolnictwo wyższe, a Polska musiała zapłacić Rosji kontrybucję. Wszystkie te fakty pokazują, jak wielka była wola zniewolenia narodu polskiego, co jednak nikomu się nie udało.</u>
          <u xml:id="u-886.5" who="#DariuszOlszewski">Powstanie listopadowe to jeden z wielu zbrojnych zrywów narodu polskiego przeprowadzonych w celu odzyskania pełnej niepodległości. Dzisiaj jest wielu krytyków, którzy uważają, iż do powstania listopadowego nie powinno było dojść. Jednak ja mocno wierzę, że to właśnie dzięki krwi przelanej w tym zrywie i w innych wielkich zrywach zbrojnych naszego narodu możemy żyć dzisiaj w wolnej Polsce.</u>
          <u xml:id="u-886.6" who="#DariuszOlszewski">Oddajmy cześć Polakom poległym w powstaniu listopadowym oraz represjonowanym za uczestniczenie w tym zrywie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-887">
          <u xml:id="u-887.0" who="#RyszardTerlecki">Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz odpowiedzi na nie dostępna jest w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-887.1" who="#RyszardTerlecki">Na tym kończymy 67. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-887.2" who="#RyszardTerlecki">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-887.3" who="#RyszardTerlecki">Porządek dzienny 68. posiedzenia Sejmu zostanie paniom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-887.4" who="#RyszardTerlecki">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-887.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>