PPC / ppc

text_structure.xml 731 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min 07)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Piotr Zgorzelski, Małgorzata Kidawa-Błońska, Włodzimierz Czarzasty i Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#ElżbietaWitek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę państwa posłów o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#ElżbietaWitek">Przy okazji witam licznie zgromadzonych na galerii gości: uczniów Szkoły Podstawowej w Januszewicach, gmina Opoczno, i grupę uczniów Szkoły Muzycznej w Mikluszowicach, powiat bocheński. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#ElżbietaWitek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Marcina Duszka, Piotra Saka, Mateusza Bochenka i Krzysztofa Truskolaskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#ElżbietaWitek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Marcin Duszek i Piotr Sak.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#ElżbietaWitek">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Marcin Duszek i Mateusz Bochenek.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#ElżbietaWitek">Protokół 66. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę o powstanie.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#ElżbietaWitek">Wysoka Izbo! 1 grudnia br. przypada jedna z najbardziej symbolicznych rocznic związanych z martyrologią najmłodszych Polaków. 1 grudnia 1942 r. okupacyjne władze niemieckie utworzyły przy ul. Przemysłowej w Łodzi niemiecki obóz koncentracyjny dla polskich dzieci, na których niemieccy oprawcy dokonali licznych zbrodni — do dziś nierozliczonych. W 80. rocznicę utworzenia tego miejsca kaźni najmłodszych Polaków uczcijmy pamięć ofiar minutą ciszy.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#komentarz">(Chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Wieczny odpoczynek racz im dać, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj im świeci.)</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech odpoczywają w pokoju wiecznym.)</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#komentarz">(Posłowie: Amen.)</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#ElżbietaWitek">Wysoka Izbo! Informuję, że w związku z wygaśnięciem mandatu pana posła Jerzego Feliksa Bieleckiego, na podstawie art. 251 § 5 Kodeksu wyborczego, postanowiłam o wstąpieniu na jego miejsce pana posła Leszka Kowalczyka, który zgłosił się do ślubowania poselskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#ElżbietaWitek">Proszę pana posła Leszka Kowalczyka o zbliżenie się do stołu prezydialnego.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#ElżbietaWitek">Panie i panów posłów proszę o powstanie.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#ElżbietaWitek">Obecnie odczytam rotę ślubowania.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#ElżbietaWitek">„Uroczyście ślubuję rzetelnie i sumiennie wykonywać obowiązki wobec Narodu, strzec suwerenności i interesów Państwa, czynić wszystko dla pomyślności Ojczyzny i dobra obywateli, przestrzegać Konstytucji i innych praw Rzeczypospolitej Polskiej”.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Leszek Kowalczyk.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#ElżbietaWitek">Ślubuję. Tak mi dopomóż Bóg.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#ElżbietaWitek">Stwierdzam, że pan poseł Leszek Kowalczyk złożył ślubowanie poselskie.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#ElżbietaWitek">Na 66. posiedzeniu Sejm nie przeprowadził głosowań nad przedstawionymi przez ministra zdrowia dokumentami: Narodowa Strategia Onkologiczna — sprawozdania za rok 2020 oraz za rok 2021.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące te głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych, druk nr 2807.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#ElżbietaWitek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#ElżbietaWitek">— o Systemie Informacji Finansowej,</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2815 i 2803.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#ElżbietaWitek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2618 i 2785.</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#ElżbietaWitek">Komisja Kultury i Środków Przekazu przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia Powstania Zamojskiego w 80. rocznicę jego wybuchu, druk nr 2786.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#ElżbietaWitek">Rada Ministrów przedłożyła projekty ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#ElżbietaWitek">— o fundacji rodzinnej,</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#ElżbietaWitek">Projekty to odpowiednio druki nr 2798 i 2799.</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące pierwsze czytania tych projektów.</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#ElżbietaWitek">Grupa posłów przedłożyła projekt ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r., druk nr 2812.</u>
          <u xml:id="u-2.54" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze czytanie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-2.55" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.56" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.57" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprzeciw!)</u>
          <u xml:id="u-2.58" who="#ElżbietaWitek">Jest sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-2.59" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Konwiński: Ale wobec czego sprzeciw? Nie usłyszałem.)</u>
          <u xml:id="u-2.60" who="#ElżbietaWitek">W związku ze zgłoszonym sprzeciwem sprawę tę rozstrzygniemy w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-2.61" who="#komentarz">(Poseł Piotr Benedykt Zientarski: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-2.62" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.63" who="#ElżbietaWitek">Proszę podejść do pana posła i zobaczyć, co tam nie działa.</u>
          <u xml:id="u-2.64" who="#komentarz">(Głos z sali: Tutaj też.)</u>
          <u xml:id="u-2.65" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, zobaczymy, jak zarządzę głosowanie. Poczekam. Jeżeli nie będzie działało, to poczekamy, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-2.66" who="#ElżbietaWitek">Czekam, panie pośle. Pan już poszedł sprawdzić.</u>
          <u xml:id="u-2.67" who="#ElżbietaWitek">Czy teraz już wszystko w porządku?</u>
          <u xml:id="u-2.68" who="#ElżbietaWitek">W związku ze zgłoszonym sprzeciwem rozstrzygniemy sprawę w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-2.69" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.70" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za wyrażeniem zgody na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.71" who="#ElżbietaWitek">Czy to działa?</u>
          <u xml:id="u-2.72" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-2.73" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-2.74" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 437 posłów. 222 — za, 214 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-2.75" who="#ElżbietaWitek">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.76" who="#ElżbietaWitek">Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych przedłożyła projekt uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, druk nr 2805.</u>
          <u xml:id="u-2.77" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze czytanie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-2.78" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 37 ust. 4 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.79" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.80" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.81" who="#ElżbietaWitek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.82" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy — Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-2.83" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-2.84" who="#ElżbietaWitek">— o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-2.85" who="#ElżbietaWitek">— o Funduszu Transformacji Śląska Spółce Akcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-2.86" who="#ElżbietaWitek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2769, 2811, 2816 i 2813.</u>
          <u xml:id="u-2.87" who="#ElżbietaWitek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.88" who="#ElżbietaWitek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na zastosowanie artykułu, o którym mowa w art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.89" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.90" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-2.91" who="#ElżbietaWitek">W związku ze zgłoszonym sprzeciwem w przypadku sprawozdań z druków nr 2769, 2811, 2816 i 2813 sprawę tę rozstrzygniemy w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-2.92" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Konwiński: Który to?)</u>
          <u xml:id="u-2.93" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-2.94" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za wyrażeniem zgody na zastosowanie artykułu, o którym mowa w art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu, w przypadku sprawozdań z druków nr 2769, 2811, 2816 i 2813, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-2.95" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-2.96" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-2.97" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 437 posłów. 222 — za, 213 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-2.98" who="#ElżbietaWitek">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.99" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał:</u>
          <u xml:id="u-2.100" who="#ElżbietaWitek">— 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad uchwałami:</u>
          <u xml:id="u-2.101" who="#ElżbietaWitek">— w sprawie uczczenia rocznicy Powstania Zamojskiego,</u>
          <u xml:id="u-2.102" who="#ElżbietaWitek">— w sprawie zmiany regulaminu Sejmu,</u>
          <u xml:id="u-2.103" who="#ElżbietaWitek">— 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych w imieniu kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.104" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.105" who="#ElżbietaWitek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.106" who="#ElżbietaWitek">Informuję, że Konwent Seniorów jednomyślnie zaopiniował propozycję rozpatrzenia na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie budowanej przez polski rząd sieci nowoczesnych instytucji muzealnych, o której przedstawienie wnosi Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-2.107" who="#ElżbietaWitek">Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-2.108" who="#ElżbietaWitek">Informacja w tej sprawie, a także wykaz ustaw, które Senat przyjął bez poprawek, dostępne są w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.109" who="#ElżbietaWitek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PiotrSak">Informuję, że dzisiaj odbędą się następujące posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PiotrSak">— do Spraw Służb Specjalnych — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PiotrSak">— Etyki Poselskiej — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PiotrSak">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PiotrSak">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#PiotrSak">— Ustawodawczej — godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#PiotrSak">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#PiotrSak">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#PiotrSak">— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#PiotrSak">— Sprawiedliwości i Praw Człowieka — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#PiotrSak">— do Spraw Służb Specjalnych — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#PiotrSak">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#PiotrSak">— Zdrowia — godz. 13.30,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#PiotrSak">— Kultury i Środków Przekazu — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#PiotrSak">— do Spraw Kontroli Państwowej — godz. 14.30,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#PiotrSak">— Zdrowia — godz. 14.30,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#PiotrSak">— Finansów Publicznych — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#PiotrSak">— Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#PiotrSak">— Spraw Zagranicznych — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#PiotrSak">— do Spraw Kontroli Państwowej — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#PiotrSak">— Obrony Narodowej — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#PiotrSak">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#PiotrSak">— Sprawiedliwości i Praw Człowieka — godz. 18.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#PiotrSak">Jednocześnie chciałbym przedstawić trzy inne komunikaty.</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#PiotrSak">Informuję, że w dniu 1 grudnia o godz. 11.30 nastąpi otwarcie wystawy czasowej zatytułowanej „Niezwykła polska rodzina. Losy Gertrudy Nowak — dziecka z obozu na Przemysłowej”.</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#PiotrSak">Informuję także, że rekolekcje adwentowe dla posłów i senatorów zaplanowane są w dniach 13, 14 i 15 grudnia 2022 r. We wtorek 13 grudnia rozpoczną się o godz. 20 w kościele św. Aleksandra przy pl. Trzech Krzyży w Warszawie, zaś w środę 14 grudnia i w czwartek 15 grudnia zaczynać się będą o godz. 7.30 w kaplicy sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#PiotrSak">Jednocześnie pani poseł Ewa Kołodziej, przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. Cukrzycy, w ramach tegorocznych obchodów Światowego Dnia Cukrzycy w Sejmie serdecznie zaprasza wszystkich parlamentarzystów i pracowników Kancelarii Sejmu na badanie poziomu cukru we krwi oraz pomiar ciśnienia tętniczego. Badania odbędą się dzisiaj, w środę, od godz. 9 do 19 na parterze budynku U. Badania pozwolą zainteresowanym poznać poziom glikemii, wartość ciśnienia tętniczego oraz w razie potrzeby — skorzystać z porady edukacyjnej i pogłębionej diagnostyki. Zapraszamy i zachęcamy państwa do udziału w badaniach. Dziękuję za atencję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#ElżbietaWitek">Mamy wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#KrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#KrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wszyscy bardzo się troszczymy, wszyscy martwimy się o to, dlaczego pan premier Morawiecki w dalszym ciągu nie składa do Brukseli wniosku o wypłatę pieniędzy z KPO.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#KrzysztofPaszyk">Chciałbym, panie premierze, pozbawić pana złudzeń, bo widzimy w opozycji, że pan ciągle liczy na to, że jeden z pana konstytucyjnych ministrów pan Zbigniew Ziobro i jego środowisko polityczne zmienią zdanie na pana temat i na kwestie relacji z Brukselą. Chyba szkoda czasu, panie premierze. Pan Zbigniew Ziobro ciągle chyba o panu myśli tak, jak kiedyś powiedział, więc sądzę, że czas na pozytywne scenariusze, czas z opozycją rozprawić się z tym problemem.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#KrzysztofPaszyk">Jest u pani marszałek ustawa Koalicji Polskiej nowelizująca ustawę o Sądzie Najwyższym. Naprawdę możemy wspólnie, bez Solidarnej Polski usunąć główne przeszkody w płynięciu środków z KPO do Polski. Zachęcamy, panie ministrze, do współpracy.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Maciej Kierwiński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MarcinKierwiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Składam wniosek o przerwę i zwołanie Konwentu Seniorów celem uzupełnienia porządku obrad o informację ministra obrony narodowej w sprawie propozycji przekazania do Polski patriotów.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#MarcinKierwiński">Sprawa dotyczy rzeczy fundamentalnej, sprawy bezpieczeństwa państwa. W tej kwestii nie powinno być miejsca na cyniczne gry, na fobie jednego konkretnego człowieka.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#MarcinKierwiński">Panie Ministrze Błaszczak! Najwyższy czas, aby stanął pan na tej mównicy i wytłumaczył, dlaczego odrzucacie tę propozycję, dlaczego nie chcecie bronić Polski, dlaczego nie chcecie bronić polskiego nieba.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#MarcinKierwiński">Dziś przed Sejmem stoi masa niemieckich limuzyn. Kupujecie je na potęgę, bo dotyczy to waszego komfortu i waszego bezpieczeństwa. Gdy sprawy dotyczą bezpieczeństwa Polaków, jesteście nadzwyczaj nieudolni. Dlaczego? Panie ministrze Błaszczak, czas na informację, dlaczego działa pan wbrew polskiemu bezpieczeństwu.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#MarcinKierwiński">Panie Pośle Kaczyński!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MarcinKierwiński">Pan był wicepremierem do spraw bezpieczeństwa. Dlaczego szkodzi pan Polsce?</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, sprawa była omawiana przez Konwent… Panie pośle Kierwiński, już za chwileczkę…</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#ElżbietaWitek">Pan premier Mariusz Błaszczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MariuszBłaszczak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Powiedziałem posłowi Kierwińskiemu, żeby się nie wydzierał, bo przecież można rozmawiać kulturalnie.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#MariuszBłaszczak">Chociaż taki apel w stosunku do państwa jest wołaniem na puszczy.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#MariuszBłaszczak">Niemniej, proszę państwa…</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Przychodzi człowiek i drze się: zdradzieckie mordy, i to jest okej?)</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#MariuszBłaszczak">Proszę państwa, rozumiem, że ta próba urządzenia awantury z waszej strony jest próbą zatarcia tych wszystkich win, których się dopuściliście do 2015 r., kiedy rządziliście…</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Ale ty jesteś słaby, Matko Boska!)</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Macierewiczowi to powiedz, Macierewiczowi.)</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#MariuszBłaszczak">Bo to przecież wy osłabialiście Wojsko Polskie poprzez likwidację jednostek wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Prezesa ucałuj w rączkę.)</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#MariuszBłaszczak">Śp. prezydent Lech Kaczyński ostrzegał w 2008 r. przed odbudową imperium rosyjskiego, imperium Putina. A co wy robiliście w 2011 r.? Likwidowaliście jednostki wojskowe, otwieraliście wschodnią Polskę Putinowi. Zostawialiście wschodnią Polskę Putinowi.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Orędzie do przyjaciół Rosjan, 2010, po śmierci brata.)</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#MariuszBłaszczak">To jest właśnie działanie na szkodę Polski.</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Podpisaliśmy karakale.)</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#MariuszBłaszczak">A my co robimy od 2015 r.? Wzmacniamy Wojsko Polskie, organizujemy jednostki wojskowe, kupujemy broń.</u>
          <u xml:id="u-11.18" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Wy nic nie organizujecie.)</u>
          <u xml:id="u-11.19" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: A gdzie śmigłowce?)</u>
          <u xml:id="u-11.20" who="#MariuszBłaszczak">Dzięki temu, że powstała ustawa o obronie Ojczyzny…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, proszę się uspokoić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#MariuszBłaszczak">Dzięki temu, że przewodniczącym komitetu do spraw bezpieczeństwa i spraw obronnych był pan premier Jarosław Kaczyński…</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: A gdzie okręty podwodne?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#ElżbietaWitek">Proszę się uspokoić, to dla pana…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MariuszBłaszczak">…stworzyliśmy ustawę, która daje nam fundament, byśmy mogli realnie wzmacniać Wojsko Polskie i realnie wzmacniać obronność Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#MariuszBłaszczak">Ale powiem wam, że możecie spróbować odkupić swoje winy. Jak? Zagłosujcie za zmianą Konstytucji,…</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#MariuszBłaszczak">…tak by móc jeszcze większy budżet wydać na wzmocnienie Wojska Polskiego. Spróbujcie, spróbujcie, spróbujcie to zrobić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle Kierwiński, ta sprawa była omawiana w ramach Konwentu i Prezydium, porządek jest ustalony, w związku z tym nie będę zwoływać. A oprócz…</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#ElżbietaWitek">Panie pośle, na razie ja mówię, więc proszę wysłuchać. Poza tym jest pytanie w tej sprawie w ramach spraw bieżących. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Pani marszałek, ale to jest sprawa tak ważna, że to jest pani interes, żeby była omawiana.)</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#ElżbietaWitek">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#KrzysztofGawkowski">Pani Marszałek! Panie Premierze! Panie Ministrze Mariuszu Błaszczak! Powiedział pan dzisiaj, że prosi pan o spokojną rozmowę. Otóż nie kto inny jak pan premier 6 tygodni temu powiedział: Polskie niebo jest bezpieczne. Nic nam nie grozi. Żadna rakieta nie spadnie. Spadła? Spadła.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#KrzysztofGawkowski">NATO i Unia Europejska to dwa fundamenty naszego bezpieczeństwa. NATO, sojusznik, i Waszyngton, i Berlin. A pan, panie premierze, mówi, że nie będziemy przyjmowali patriotów, że polskie niebo jest na tyle bezpieczne. Jak się ma ta wypowiedź sprzed 6 tygodni do tego, co się stało w powiecie hrubieszowskim?</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#KrzysztofGawkowski">Przyjęcie patriotów to polska racja stanu. Przyjęcie patriotów to odpowiedzialność za polskie niebo, a ich nieprzyjęcie to odpowiedzialność za śmierć każdego obywatela, jak miało to miejsce w powiecie hrubieszowskim.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: To zdrada!)</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#KrzysztofGawkowski">Przyjmijcie patrioty i przestańcie uprawiać politykę na polskiej obronności.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#ElżbietaWitek">Pan…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MariuszBłaszczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#MariuszBłaszczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Rozmawiamy na ten temat w ramach Sojuszu Północnoatlantyckiego.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Tak, aha…)</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Taaa, akurat.)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#MariuszBłaszczak">To, że opublikowałem wówczas taką informację…</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Bardzo dobrze, na Twitterze, na Twitterze trzeba.)</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#MariuszBłaszczak">…wynikało z tego, że polemizowałem z teorią, że można stworzyć nad Europą kopułę, która nie przepuści żadnej wystrzelonej rakiety. Proszę państwa, nigdzie na świecie nie ma takiego rozwiązania, nawet w Izraelu Iron Dome nie jest w 100% skuteczny, a proszę pamiętać, jaką bronią jest ostrzeliwany Izrael. To jest broń stara i mało zaawansowana. To było istotą mojego przesłania.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Prezes kazał i tyle.)</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#MariuszBłaszczak">I proszę też pamiętać o tym: Źeby skutecznie…</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Nie jesteś żadnym ministrem.)</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#MariuszBłaszczak">…osłonić Polskę, wschodnią Polskę, gdzie najlepiej byłoby patrioty ulokować? Na zachodniej Ukrainie…</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Trzeba zmienić ten rząd.)</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#MariuszBłaszczak">…bo to jest najskuteczniejsze z punktu widzenia wojskowego, to najskuteczniejsza osłona naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Następnym razem tweety konsultuj z prezesem po prostu.)</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#MariuszBłaszczak">Proszę pamiętać, że jeśli chodzi o ten tragiczny wypadek, który się zdarzył 15 listopada, kiedy w polskiej przestrzeni powietrznej elementy rakiety systemu S-300 były do 10 sekund, to jest zbyt krótki czas na realną, skuteczną reakcję. Takie są warunki, które wynikają z fizyki.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego dureń jest ministrem obrony?)</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#MariuszBłaszczak">Takie są warunki, które wynikają z możliwości wykorzystania tej broni.</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#MariuszBłaszczak">A więc jeszcze raz zwracam się… Mniej demagogii, więcej odpowiedzialności za Polskę.</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Prezes, prezes…)</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#MariuszBłaszczak">Wszyscy jesteście odpowiedzialni za Polskę, bo jesteście posłami na Sejm Rzeczypospolitej. A więc jeżeli chcecie odkupić swoje winy… SLD też ma winę, chociażby w postaci rozwiązania garnizonu w Grajewie, 1995 r…. Rządziła koalicja PO-PSL…</u>
          <u xml:id="u-19.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-19.23" who="#MariuszBłaszczak">Rozwiązali jednostkę wojskową w Grajewie.</u>
          <u xml:id="u-19.24" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Siemoniak: W 1995 r., tak?)</u>
          <u xml:id="u-19.25" who="#MariuszBłaszczak">Tak, w 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-19.26" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Siemoniak: PO rządziło wtedy, tak?)</u>
          <u xml:id="u-19.27" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Ale bredzi.)</u>
          <u xml:id="u-19.28" who="#MariuszBłaszczak">Teraz przywracamy tę jednostkę, żeby wzmocnić wojsko w województwie podlaskim, żeby zapewnić bezpieczeństwo naszej ojczyźnie. A więc zwracam się też do następców SLD, posłów Lewicy: jeżeli chcecie zmazać swoją winę z połowy lat 90., zagłosujcie za zmianą konstytucji, która umożliwi zwiększenie budżetu na obronność. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-19.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.30" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: A prezes pod pierzyną leżał w stanie wojennym.)</u>
          <u xml:id="u-19.31" who="#komentarz">(Głos z sali: A wczoraj wasi posłowie chcieli…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Minister herbu pierzyna.)</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, właśnie widać, jak wam zależy na uzyskaniu informacji. Proszę państwa, takie krzyki, pohukiwania wyraźnie świadczą, że nie o to chodzi, panie pośle, że nie chodzi o informację, tylko o awanturę.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Nie, my chcemy debaty.)</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Pani marszałek, to chyba pani nie zależy na informacji, że pani nie chce dopuścić do tego.)</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#ElżbietaWitek">Bardzo proszę, pan poseł Paweł Zalewski, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#ElżbietaWitek">Mam taki sam mandat, pani poseł, jak pani, dokładnie taki sam i takie same prawa.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: No właśnie, pani marszałek, dokładnie taki sam.)</u>
          <u xml:id="u-20.9" who="#ElżbietaWitek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PawełZalewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mamy na Wschodzie bardzo poważny konflikt, który wymaga od polskich polityków najwyższej odpowiedzialności za polskie bezpieczeństwo. Państwo niemieckie zaproponowało nam rozlokowanie w Polsce baterii Patriot. Ministerstwo Spraw Zagranicznych i Ministerstwo Obrony Narodowej były konsultowane w tej sprawie przez Niemcy i wyraziły zgodę.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PawełZalewski">Mam pytanie, panie ministrze: Dlaczego pan zmienił stanowisko, które wyraził pana resort w konsultacjach z Niemcami?</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PawełZalewski">Dzisiaj jest tak, że PiS twierdzi, że Polska ma dwóch wrogów. Rzeczywiście jednego ma — to Rosja. Ale według PiS-u tym drugim wrogiem są Niemcy. Jarosław Kaczyński podjął decyzję o tym, aby tych rakiet w Polsce nie instalować tylko dlatego, aby nie można było powiedzieć, że Niemcy zamiast być naszym wrogiem, są naszym sojusznikiem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#ElżbietaWitek">A przy okazji witamy uczniów Szkoły Podstawowej nr 7 im. Powstańców Śląskich w Tychach. Witamy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże! Pani Marszałek! Wniosek o przerwę, zwołanie Konwentu Seniorów celem ustalenia zarządzeń w sprawie przygaszenia świateł w Wysokiej Izbie, może jeszcze lekkiego obniżenia temperatury w geście solidarności z ofiarami wojny, wojny, jaką rząd warszawski prowadzi z polską przedsiębiorczością. Chodzi o 250 tys., ćwierć miliona polskich biznesów. Prognoza GUS na ten rok, Główny Urząd Statystyczny tak przewiduje.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#GrzegorzBraun">Szanowni Państwo! Rodziny pracodawców, pracobiorców, pracowników zatrudnionych i tych, którzy zatrudniają — to z nimi się solidaryzujmy, szanowni państwo. Dlatego wnoszę, jak wyżej, o przygaszenie świateł. Chwila ciszy, westchnienie, moment zadumy. I może jeszcze troszkę temperaturę obniżyć — to w Wysokiej Izbie się przyda.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Spójrz w lustro.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę, pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#JanuszKowalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Odpowiadając szanownemu panu posłowi Krzysztofowi Paszykowi, który zaatakował Solidarną Polskę, ja akurat jako Solidarna Polska zachęcam do współpracy. Nawet dziś możemy się z 24. posłami Polskiego Stronnictwa Ludowego spotkać i porozmawiać o ważnych projektach ustaw, o specustawie, którą z panem wicepremierem Kowalczykiem przygotowujemy w sprawie biogazowni rolniczych, możemy porozmawiać o ustawie o spółdzielniach energetycznych…</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Konwiński: Wy się z PiS-em dogadajcie najpierw.)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#JanuszKowalski">…o tym, co jest ważne dla rolników. Nie piszcie, proszę was, już ustaw, które osłabiają polską suwerenność. Zajmijmy się polską wsią, a przy okazji oczywiście damy wam możliwość do odcięcia się od waszej przeszłości, podpiszemy razem wspólnie wniosek o komisję śledczą i postawimy prorosyjskiego Donalda Tuska przed Trybunałem Stanu, a potem wsadzimy do więzienia.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#ElżbietaWitek">Proszę bardzo, pan poseł Andrzej Rozenek, PPS.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#AndrzejRozenek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Temat baterii Patriot nie został wyczerpany i zakończony. Cieszę się, że pan premier minister Błaszczak przed chwilą, z nagła oświecony, wygłosił tutaj, że rzeczywiście nie ma takiego systemu antyrakietowego, który zabezpieczałby w całości polskie niebo. Cieszę się, że ta wiedza do pana ministra wreszcie dotarła. Ale zacytuję tutaj pana słowa: Zbudowaliśmy wielowarstwowy system obrony przeciwlotniczej. To jest kłamstwo, panie ministrze. Nie zbudowaliśmy, tylko budujemy, i on jest na razie na etapie planowania, nie mamy tego systemu.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#AndrzejRozenek">Następne zdanie: Dzięki staraniom rządu PiS nasze niebo jest bezpieczne. To też jest kłamstwo, panie ministrze, o czym pan przed chwilą sam tutaj, z tej mównicy powiedział. Na czele Ministerstwa Obrony Narodowej musi stać człowiek odpowiedzialny, a nie człowiek, który oszukuje Polaków. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#ElżbietaWitek">Proszę państwa, to jeszcze nie jest koniec głosowań.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 2807).</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#ElżbietaWitek">Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#ElżbietaWitek">Czy w tej sprawie ktoś pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#ElżbietaWitek">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#ElżbietaWitek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#ElżbietaWitek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku w brzmieniu z druku nr 2807?</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#ElżbietaWitek">Wiem, że nie działa.</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, grzeczniej.)</u>
          <u xml:id="u-28.12" who="#ElżbietaWitek">Bardzo grzecznie. Ja zawsze jestem grzeczna, panie pośle. Tak jestem wychowana od dziecka, naprawdę, i to się nie zmieni.</u>
          <u xml:id="u-28.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-28.14" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Koledzy w e-mailach mieli inne zdanie.)</u>
          <u xml:id="u-28.15" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Dworczyk ma inne zdanie.)</u>
          <u xml:id="u-28.16" who="#ElżbietaWitek">Wolność słowa. Każdy może mieć swoją opinię, pan też.</u>
          <u xml:id="u-28.17" who="#ElżbietaWitek">Wiem, że nie działa. Za chwileczkę sprawdzimy dlaczego.</u>
          <u xml:id="u-28.18" who="#ElżbietaWitek">Już działa, proszę państwa. W takim razie proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.19" who="#ElżbietaWitek">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-28.20" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-28.21" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-28.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-28.23" who="#ElżbietaWitek">U kogo nie działa? Tam słyszę, że ktoś próbuje mnie wprowadzić w błąd. Działa, tak?</u>
          <u xml:id="u-28.24" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Rozum Błaszczaka…)</u>
          <u xml:id="u-28.25" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 432 posłów. 370 — za, 30 — przeciw, 32 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-28.26" who="#ElżbietaWitek">Sejm podjął uchwałę w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-28.27" who="#ElżbietaWitek">Ogłaszam 2 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-28.28" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 36 do godz. 10 min 37)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PiotrZgorzelski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r. (druk nr 2812).</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę panią poseł Annę Milczanowską o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PiotrZgorzelski">Jednocześnie zwracam się do wszystkich państwa posłów o zaprzestanie rozmów, ponieważ rozpoczęliśmy realizację pierwszego punktu naszego posiedzenia. Kto chce pozostać na sali, bardzo proszę, a pozostałych proszę o przeniesienie dyskusji poza salę sejmową.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#AnnaMilczanowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#AnnaMilczanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu wnioskodawców mam zaszczyt przedstawić poselski projekt ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r., druk nr 2812.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#AnnaMilczanowska">W lutym 2020 r. Rzeczpospolita Polska znalazła się w trudnej sytuacji w związku z rozprzestrzenianiem się epidemii COVID-19. Powyższe wymagało od władz Polski podjęcia zdecydowanych działań mających na celu ograniczenie rozwoju epidemii i zminimalizowanie jej negatywnych skutków dla zdrowia mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#AnnaMilczanowska">W 2020 r. wypadał również konstytucyjny termin przeprowadzenia wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Organizowanie wyborów jest jednym z podstawowych obowiązków organów władzy publicznej w państwie demokratycznym.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#AnnaMilczanowska">Istniejący w tamtym czasie stan wiedzy i doświadczenia związane z epidemią COVID-19 wskazywały na wysokie ryzyko przeprowadzenia wyborów w tradycyjny sposób, tj. w lokalach obwodowych komisji wyborczych.</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#AnnaMilczanowska">Istniejące przepisy prawne nie przewidywały zasad przeprowadzania wyborów w czasie, gdy ich przeprowadzenie wiązałoby się z silnym zagrożeniem bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli. Przeprowadzenie wyborów jako podstawowa forma legitymowania władzy było konieczne dla prawidłowego funkcjonowania państwa demokratycznego. Mając powyższe na względzie, w dniu 6 kwietnia 2020 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej uchwalił ustawę o szczególnych zasadach przeprowadzania wyborów powszechnych na Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej zarządzonych w 2020 r. Miała ona wejść w życie dopiero 9 maja 2020 r. Pierwszą turę wyborów zaplanowano natomiast na 10 maja. W tej sytuacji konieczne było podjęcie działań mających na celu umożliwienie sprawnego przeprowadzenia wyborów. Takie działania podjął prezes Rady Ministrów, który decyzją z dnia 16 kwietnia 2020 r. polecił Poczcie Polskiej przygotowanie głosowania korespondencyjnego 10 maja 2020 r. W następstwie powyższego Poczta Polska wystąpiła do odpowiednich organów jednostek samorządu terytorialnego o przekazanie spisu wyborców.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#AnnaMilczanowska">W związku z prośbą o udostępnienie Poczcie Polskiej spisu wyborców część wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, kierując się troską o ciągłość władzy państwowej, przekazała ww. spisy podmiotowi wskazanemu jako uprawniony do przeprowadzenia wyborów.</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#AnnaMilczanowska">Wysoka Izbo! W tych okolicznościach działania nakierowane na realizowanie podstawowych obowiązków konstytucyjnych władz spotkały się z bezpardonowym atakiem politycznym opozycji. Trwa on niestety do dziś. Opozycja i sprzyjające jej środowiska promują niestety pogląd, że wskazane zachowania wójtów, burmistrzów czy prezydentów stanowiły czyny zabronione. Prawidłowo interpretowane aktualnie obowiązujące przepisy prawa powinny prowadzić do wniosku, że działania te nie stanowiły przestępstwa. Proponowane rozwiązanie legislacyjne ma na celu jedynie potwierdzenie istniejącego stanu prawnego poprzez jednoznaczne wskazanie ww. faktu. Zasadniczy problem, na który odpowiedzią jest przedmiotowa inicjatywa ustawodawcza, dotyka jednak nie sfery stanowienia prawa, ale jego stosowania.</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#AnnaMilczanowska">Działanie nakierowane na realizację konstytucyjnych obowiązków nigdy nie może być interpretowane jako niezgodne z prawem, tym bardziej jako naruszające samą ustawę zasadniczą. Orzecznictwo niektórych sądów administracyjnych oraz sądów powszechnych zdaje się nie respektować powyższej zasady. Sądy te, bez wyraźnych podstaw prawnych ku temu, orzekały o przekroczeniu uprawnień przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, którzy przekazywali spis wyborców danej gminy, zawierający dane osobowe tych wyborców operatorowi wyznaczonemu do wykonania czynności technicznych w związku z organizacją wyborów prezydenckich w roku 2020.</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#AnnaMilczanowska">Redukcyjna i formalistyczna wykładnia zastosowana przez ww. sądy powoduje, że ich orzeczenia nie mogą być uznane za sprawiedliwe społecznie. Powyższe prowadzi do konieczności podjęcia przedmiotowej inicjatywy ustawodawczej i uregulowania zasad odpowiedzialności podmiotów współpracujących z organami władzy publicznej dla dobra przeprowadzenia wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Jednoznaczne wskazanie w przepisach rangi ustawowej, że działania podjęte w celu realizacji konstytucyjnego obowiązku przeprowadzenia wyborów nie posiadały znamion przestępstwa, pozwoli ograniczyć zakres swobody interpretacyjnej na etapie stosowania prawa przez sądy oceniające te działania.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#AnnaMilczanowska">Ochrona podstawowej zasady konstytucyjnej, tj. zaufania do państwa, obliguje ustawodawcę do wprowadzenia negatywnej przesłanki procesowej, która jednoznacznie wskazywałaby na brak możliwości prowadzenia postępowań przeciwko osobom, które, mając na uwadze ww. okoliczności, przekazały operatorowi pocztowemu będącemu operatorem wyznaczonym w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe, spis wyborców w związku z zarządzonymi na dzień 10 maja 2020 r. wyborami na urząd prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej. Dodatkowo projekt ustawy przesądza, że skazania za te czyny ulegają zatarciu z mocy prawa, a wpis o skazaniu za te czyny i warunkowym umorzeniu postępowania usuwa się z Krajowego Rejestru Karnego.</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#AnnaMilczanowska">Jako były wieloletni samorządowiec nie wyobrażam sobie sytuacji, w której włodarze gmin mieliby ponosić odpowiedzialność za działania zgodne z dobrem Rzeczypospolitej i jej obywateli.</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Z jakim dobrem?)</u>
          <u xml:id="u-30.13" who="#AnnaMilczanowska">Błędna interpretacja przepisów nie może wywoływać negatywnych skutków dla ludzi działających dla dobra społecznego. Wobec powyższego w imieniu wnioskodawców liczę, że Wysoka Izba uchwali ustawę w proponowanym kształcie.</u>
          <u xml:id="u-30.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Krzysztof Lipiec, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#KrzysztofLipiec">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#KrzysztofLipiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam przyjemność przedstawić nasze stanowisko wobec przedstawionego przez panią poseł projektu ustawy o zaniechaniu czynności prawnych wobec osób, które popełniły czyny uznane dzisiaj przez niektóre sądy za niedopuszczalne w związku z organizacją wyborów prezydenta Rzeczypospolitej. Autorami są posłowie klubu Prawa i Sprawiedliwości. Otóż chcę powiedzieć, że przedstawiony przez grupę posłów projekt ustawy jest aktem dziejowej sprawiedliwości wobec tych samorządowców, którzy w swojej misji samorządowej realizowali działania oparte na ochronie konstytucyjnych wartości. Jedną z nich jest na pewno ochrona zdrowia, bo był to czas szalejącej pandemii. Z drugiej strony kolejną konstytucyjną wartością jest ciągłość władzy Rzeczypospolitej, szczególnie jeśli chodzi o urząd prezydenta Rzeczypospolitej. I nie może być tak w państwie demokratycznym, państwie prawnym, że za przestrzeganie tych wartości i za działania w oparciu o decyzję administracyjną prezesa Rady Ministrów ci samorządowcy, którzy podjęli takie decyzje, mają ponosić prawne konsekwencje w postaci skazania w procesach karnych. To są rzeczy niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#KrzysztofLipiec">Mocą projektu tej ustawy — mam takie przekonanie, że zostanie uchwalona — władze Rzeczypospolitej i niektóre organy otrzymują nowe narzędzie, na mocy którego będzie można przywrócić dziejową sprawiedliwość. Dla mnie nie ulega to żadnej wątpliwości, że w przypadku sądów, które przyjęły taką, a nie inną linię orzeczniczą, ta linia orzecznicza nie do końca wypełnia dyspozycje przede wszystkim konstytucji, ale i ustaw zwykłych, bo w postępowaniach, które zostały wytoczone przed sądami powszechnymi — m.in. prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych skierował taką opinię, która dawała oparcie temu, aby tego typu wyroki nie zapadały przed sądami powszechnymi, przed sądami karnymi — niestety to nie było brane pod uwagę przez te sądy.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#KrzysztofLipiec">Warte podkreślenia jest to, że wszystkie sprawy, które w tej materii zostały wytoczone przed sądami powszechnymi, były wytoczone w oparciu o subsydiarne akty oskarżenia. To znaczy, że urząd, który stoi i czuwa nad przestrzeganiem praworządności, a jest to urząd prokuratora, pomimo tego, że sprawy były badane na podstawie zażalenia przez sądy karne, nie znalazły również w tym urzędzie prokuratorskim potwierdzenia, że zasługują na wytoczenie sprawy karnej przed sądem… To są akty oskarżenia, które zostały skierowane przez jedną z organizacji pozarządowych. Czy one rzeczywiście miały na celu to, aby chronić polską praworządność? Jest w tej materii wiele wątpliwości. Tym bardziej że wnioskodawcy tej ustawy jasno i wyraźnie pokazują, o co tak naprawdę w niej chodzi.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#KrzysztofLipiec">Przede wszystkim rzecz dotyczy tego, aby postępowania, które są wszczęte, były umorzone oraz aby sądy, jak i urzędy prokuratorskie nie wszczynały postępowań, które są w przygotowaniu. Z drugiej strony dotyczy to spraw, w odniesieniu do których zapadły już prawomocne orzeczenia sądowe. Chodzi o to, aby te orzeczenia uległy zatarciu z mocy prawa, a w przypadku środków karnych, środków kompensacyjnych, kwestii dotyczących innych orzeczeń, które zapadały przy okazji orzekania kary, decydował sąd, który z urzędu bądź na podstawie prokuratorskiego wniosku będzie orzekał w tych sprawach. Orzeczone prawomocnie postanowienia będą ulegały zatarciu z mocy samego prawa, a tego typu rozstrzygnięcia, gdzie były orzeczone kary bądź warunkowe umorzenie postępowania karnego, będą wykreślane z Krajowego Rejestru Karnego.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#KrzysztofLipiec">Wnoszę do Wysokiej Izby, aby zechciała poprzeć dobry, przedstawiony przez posłów Prawa i Sprawiedliwości projekt ustawy w tej sprawie, co naprawdę przyczyni się do umacniania praworządności i potwierdzenia tego, że władze samorządowe Rzeczypospolitej są ważnym elementem wykonywania władztwa.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Kabaret.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Waldy Dzikowski, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WaldyDzikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy — słusznie nazwany projektem abolicyjnym, a jeszcze dobitniej: projektem bezkarność+ — tak naprawdę jest projektem, który nie ma nic wspólnego z prawem i z konstytucją. Projekt ustawy jest projektem incydentalnym i niemającym nic wspólnego — powtarzam jeszcze raz — z prawem i z konstytucją. We wstępie tego projektu, zresztą jakimś przedziwnym wstępie, który jest nazywany być może preambułą, na uwagę zasługuje jedno zdanie. Mianowicie ostatnie zdanie, że konstytucyjnym obowiązkiem państwa jest dbanie i troska o zdrowie i bezpieczeństwo. Drodzy państwo, ten projekt tak naprawdę dewastuje ten obowiązek i po przeczytaniu go myślę, że każdy, kto go przeczyta, może mieć wrażenie o uszczerbku na zdrowiu psychicznym. Bo cóż innego jest, jak czytamy w tym projekcie, a zwłaszcza w uzasadnieniu — ten projekt kompletnie mija się z prawdą.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WaldyDzikowski">Jest on zaprzeczeniem zasady dobrej legislacji, a tak naprawdę całkowicie burzy i niszczy porządek prawny i konstytucyjny, którego podstawą jest trójpodział władzy. W projekcie tym poucza się władzę sądowniczą, wręcz zastępuje orzeczenia sądu, jeżeli chodzi o wyroki, bo taka jest konsekwencja tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#WaldyDzikowski">Drodzy Państwo! Czegoś podobnego jeszcze w historii prawodawstwa, że tak powiem, i procesu legislacyjnego nie było. Ustawodawca wręcz zastępuje władzę sądowniczą. To jest niewiarygodne. A cóż powiada premier pytany wczoraj przy okazji konferencji o wyrok w sprawie Igora Tulei? Bez komentarza, przecież to orzekły niezawisłe i niezależne sądy. Taki jest porządek prawny i taka jest demokracja. A pytany dalej o ten projekt ustawy przytacza te same argumenty, które są w tej ustawie, czyli de facto podważa wszystkie orzeczenia sądów powszechnych i sądu administracyjnego. Kiedy mówi prawdę?</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#WaldyDzikowski">Drodzy Państwo! Jeżeli chodzi o kwestię wójtów, burmistrzów, prezydentów i wojewodów, którzy byli ponaglani w sprawie przekazania rejestrów wyborców, to według pana premiera taki obowiązek wykonało ponad 270 wójtów, burmistrzów i prezydentów. Wykonali to na własne życzenie i na własną odpowiedzialność, mając w tym zakresie organ doradczy i prawodawczy. W takim razie pytanie: Co z tymi ponad 2 tys. włodarzy samorządów, którzy nie wykonali tego obowiązku? Czy dla symetrii i równowagi prawa chcielibyście państwo przedstawić projekt ustawy, który karałby za niewykonanie tego obowiązku, czyli działanie zgodne z prawem i z konstytucją? Tak powinien wyglądać proces legislacji?</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#WaldyDzikowski">Drodzy Państwo! Krótka historia o tym, jak doszło do tego projektu, skandalicznego i bezczelnego w swoim wyrazie prawnym. Otóż jest dzień 16 kwietnia 2020 r., premier Morawiecki wydaje decyzję nakazującą Poczcie Polskiej, operatorowi publicznemu, wykonanie obowiązku przeprowadzenia wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, drodzy państwo, i powołuje się na ustawę z 2 marca 2020 r. o przeciwdziałaniu epidemii COVID-19. W tej ustawie z 2 marca nie ma żadnych przesłanek prawnych ani konstytucyjnych do tego, żeby takie wybory zlecić Poczcie Polskiej. Wręcz odwrotnie, to ponaglanie wójtów, burmistrzów, prezydentów i wojewodów przez pana premiera to nie jest nic innego jak podżeganie do popełnienia przestępstwa. To nie jest nic innego. Właśnie w ten sposób to się dzieje — nie ma żadnych podstaw prawnych.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#WaldyDzikowski">28 kwietnia rzecznik praw obywatelskich składa skargę do WSA. Skarga zostaje rozpatrzona 15 września. WSA mówi, co następuje, czyli mówi, że w tej decyzji została zakwestionowana norma z art. 7 i art. 127 konstytucji, w których jest mowa o tym, że państwo powinno działać w zgodzie z prawem oraz że wybory są powszechne, tajne, bezpośrednie i równe. To kompletnie nie ma żadnych podstaw prawnych. WSA uważa także, że wybory zlecone przez pana premiera nie odbyłyby się w zgodzie z art. 157 i art. 187 Kodeksu wyborczego. Mowa o Państwowej Komisji Wyborczej i Krajowym Biurze Wyborczym. Art. 6 k.p.a. mówi o praworządności. Gdzie ta praworządność? Art. 11 ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z przeciwdziałaniem epidemii, na który premier się powołuje, także jest zakwestionowany. Tam nie ma mowy o zniesieniu żadnego Kodeksu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#WaldyDzikowski">Ale nie dosyć było tej śmieszności i tej zabawy, która jest podejmowana w owych trudnych czasach. 16 kwietnia weszła w życie ustawa, która zniosła głosowanie korespondencyjne w czasie pandemii. Weszła w życie co prawda 18 kwietnia. Znosiła ona obowiązek, a nie znosiła działań ujętych w Kodeksie wyborczym, czyli działań PKW i Krajowego Biura Wyborczego. Pan premier zleca organizację wyborów Poczcie Polskiej, wiedząc, że 10 maja może nie być pandemii, może być ona zniesiona. Czy nie widzicie państwo tej schizofrenii? To jest po prostu kalendarz tego, co się działo. Przecież to jest działanie zaprzeczające działaniom państwa prawnego. Tak nie może być.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#WaldyDzikowski">Panie Marszałku! Biorąc to wszystko pod uwagę, biorąc pod uwagę orzeczenia WSA, biorąc pod uwagę rzetelne działanie ponad 2 tys. wójtów i burmistrzów, a także działając w imię sprawiedliwości zarówno społecznej, jak i prawodawczej, chcę powiedzieć, że wnoszę o odrzucenie tego szkodliwego i beznadziejnego projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy na mównicę pana posła Wiesława Szczepańskiego, który przedstawi stanowisko klubu parlamentarnego Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WiesławSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Lewicy mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WiesławSzczepański">Wiosną 2020 r. rząd za wszelką cenę, łamiąc prawo i konstytucję, postanowił przeprowadzić wybory korespondencyjne. Dlaczego? Emocje społeczne były korzystne dla Zjednoczonej Prawicy i jej kandydata, rząd cieszył się dużym zaufaniem, a występowała niepewność rządzących co do przebiegu pandemii, która mogła pogrzebać szanse na zwycięstwo wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WiesławSzczepański">Poprawką z marca 2020 r. do ustawy dotyczącej tarczy antykryzysowej stworzono możliwość głosowania korespondencyjnego dla osób objętych kwarantanną i powyżej 60. roku życia. Już wówczas było to niezgodne z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, mówiącym, że zmian mających wpływ na wynik wyborczy można dokonywać na minimum pół roku przed wyborami. W dniu 6 kwietnia 2020 r. Sejm uchwalił ustawę regulującą przebieg majowych wyborów prezydenckich. Wybory w całości miały być kopertowe, a Poczta Polska miała odpowiadać za dostarczenie i odbiór kart wyborczych. Już wtedy wiedzieliście państwo, że wybory nie będą możliwe do przeprowadzenia w majowym terminie. Rząd Prawa i Sprawiedliwości podjął zatem pozbawione podstaw prawnych działania, których celem było zmuszenie włodarzy gmin do wydania nieuprawnionemu podmiotowi, tj. Poczcie Polskiej, spisu wyborców zawierającego dane osobowe naszych mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#WiesławSzczepański">Cała akcja odbyła się na podstawie bezprawnej decyzji premiera z 16 kwietnia 2020 r. O godz. 2 w nocy, bez podpisu elektronicznego, z adresu e-maila wybory2020@poczta-polska, wysłano do samorządów anonimowy wniosek o przekazanie danych osobowych ze spisu wyborców. Wobec działań rządu protestowały organizacje samorządowe i organizacje pozarządowe. Wskazywano, że nie ma żadnej podstawy prawnej do przekazywania danych poczcie, a takiej podstawy wymaga konstytucja. W tym samym czasie minister cyfryzacji ujawnił, że przekazał poczcie dane z rejestru PESEL, co było działaniem niezgodnym z prawem.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#WiesławSzczepański">Sprawą bezprawnego przekazywania danych nie zainteresował się niestety ani prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, przerzucając odpowiedzialność na Państwową Komisję Wyborczą, ani sama PKW. Wojewodowie, wykorzystując te niedomówienia, zaczęli żądać od gmin przekazywania poczcie danych wyborców, powołując się na pismo premiera. Niecałe 20% wszystkich gmin uległo i przekazało Poczcie Polskiej spisy wyborców, z tym że w niektórych przypadkach były one zabezpieczone hasłem, którego nie przekazano.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#WiesławSzczepański">Na postępowanie włodarzy miast złożone zostało do prokuratur rejonowych kilkaset zawiadomień o podejrzeniu przestępstwa. W zdecydowanej większości prokuratury odmówiły wszczęcia postępowania. Jednakże w marcu 2022 r. zapadł pierwszy wyrok w tej sprawie. Sąd Rejonowy w Wągrowcu uznał, że wójt Wapna przekroczył uprawnienia i działał bez podstawy prawnej, przekazując dane wyborców.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#WiesławSzczepański">Ratując sytuację, którą sami państwo stworzyliście, składacie dzisiaj projekt ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w roku 2020. Zakłada on, że wójt, burmistrz lub prezydent miasta, który w czasie stanu pandemii przekazał Poczcie Polskiej spis wyborców w związku z wyborami prezydenckimi w 2020 r., nie popełnił przestępstwa, trwające postępowania w takich sprawach mają być umorzone, a zapadłe wyroki — zatarte, orzeczone prawomocne wyroki nie podlegają wykonaniu. Ustaleń takich, ośmieszających sądy, mają dokonywać te same sądy, które wcześniej wydały wyrok, a jednocześnie robią to z urzędu lub na wniosek prokuratora. Na dodatek za wszystko ma zapłacić Skarb Państwa. Projekt ustawy poprzedza preambuła mówiąca o przestrzeganiu prawa, o ciągłości władzy, a co smutne, również o konstytucji, którą wcześniej państwo łamaliście, a także o ochronie obywateli. Ma on legalizować niezgodne z prawem działania samorządowców.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#WiesławSzczepański">2 lata temu mówiliśmy, że wybory majowe nie powinny się odbyć, że Prawo i Sprawiedliwość pozbawia kompetencji Państwową Komisję Wyborczą, że łamie konstytucję, chcąc przeprowadzić na siłę w okresie pandemii wybory. Dzisiaj dostrzegliście państwo, że presją i siłą zmusiliście samorządowców do złamania prawa. Teraz próbujecie państwo to naprawić. Posłowie PiS, którzy podpisali się pod tym projektem, zaczynają bawić się w sędziego i kapłana, który daje rozgrzeszenie. To nie państwo jesteście od tego, ale niezawisłe sądy. Chcecie również nagradzać za łamanie prawa, w sposób niezgodny z konstytucją. Być może już niedługo tu, w Sejmie, ujrzymy ustawę, która będzie chroniła pana ministra Janusza Cieszyńskiego, jeśli chodzi o zakup respiratorów, czy pana premiera Sasina, jeśli chodzi o wybory kopertowe. Za chwilę inną ustawą incydentalną nakażecie przekazanie danych osobowych np. o wyznaniu, o pochodzeniu, o zainteresowaniach seksualnych, a potem tych, którzy je udostępnią, jeśli uzna się, że złamali prawo, również państwo ułaskawicie.</u>
          <u xml:id="u-36.8" who="#WiesławSzczepański">Zgodnie z konstytucją prawo łaski przysługuje prezydentowi. To przecież w związku z jego wyborem były podejmowane te niezgodne z prawem działania. Dzisiaj może się on odwdzięczyć i ułaskawić samorządowców, którzy zostali skazani, którzy działali niezgodnie z prawem.</u>
          <u xml:id="u-36.9" who="#WiesławSzczepański">Szanowni Państwo! W imieniu klubu Lewicy wnoszę o odrzucenie tego projektu, stanowiącego dzisiaj, można powiedzieć, łagodzenie tego, co państwo po prostu zepsuliście. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana posła Krzysztofa Paszyka, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#KrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#KrzysztofPaszyk">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Najlepiej, myślę, istotę tego projektu pokazuje taka zasada, że prawo prawem, a my i tak obronimy tych, co stanęli po naszej stronie. Przy następnym poleceniu, które zostanie wydane, każdy samorządowiec ma mieć z tyłu głowy: jak nie wykonasz polecenia, to będziemy cię straszyć komisarzem albo nie damy pieniędzy, a jak wykonasz polecenie, to nieważne, że prawnicy mówią, że to nielegalne, my zrobimy ustawę i cię uratujemy.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#KrzysztofPaszyk">Wysoka Izbo! Tak nie można. Tak się nie godzi. W państwie prawa, w demokratycznym państwie prawa, za które chcemy uchodzić, tak się nie godzi -takie praktyki, takie projekty ustaw. Można się pokusić się o to, co dalej. Co zrobicie? Osądzicie konkretne czyny w zastępstwie sądu? To w gruncie rzeczy nie jest ustawa, która ma tworzyć jakąś ogólną normę prawną. To wygląda tak, jakby poseł czy posłanka wskazywali palcem: ten i ten nie popełnił przestępstwa. Nie od tego jest, Wysoka Izbo, Sejm, żeby osądzać z mocą wsteczną, czy doszło do naruszenia prawa. To nie ma nic wspólnego z tymi standardami, o których mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#KrzysztofPaszyk">Wielu Polaków bardzo stanowczo zareagowało przy pierwszym zaprezentowaniu tego projektu i teraz bardzo często w komentarzach można przeczytać pytania, czy taka abolicja to aby nie początek, czy w dalszych miesiącach — na szczęście, miejmy nadzieję, końca rządów PiS-u — nie będzie tak, że PiS zacznie wprowadzać kolejne abolicje, by zapewnić sobie bezkarność za 8 lat władzy. Całościowo wprowadzono system kompletnej bezkarności publicznej. Wielokrotnie robiliśmy krok ku przepaści, ale to, co dzisiaj państwo prezentujecie, jest to chyba wisienka na torcie.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#KrzysztofPaszyk">Absolutnie, mówię to w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, nie widzimy najmniejszej możliwości poparcia tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-38.5" who="#KrzysztofPaszyk">Dodam jeszcze, że wpędziliście wieloletnich samorządowców, z niesłychanym dorobkiem naprawdę w problem, ale to wy jesteście moralnie odpowiedzialni za to, co zrobiliście, nie ci samorządowcy.</u>
          <u xml:id="u-38.6" who="#KrzysztofPaszyk">Na koniec przestrzegam, Wysoka Izbo, większość sejmową, dzisiaj już chyba tylko z nazwy Zjednoczoną Prawicę, przed podobnymi krokami w przyszłości. To nie ułatwi waszej sytuacji, wręcz odwrotnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krystian Kamiński przedstawi stanowisko koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#KrystianKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Procedujemy nad projektem ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów prezydenckich w 2020 r., nad projektem, który tak naprawdę powinien nazywać się bezkarność+. Jest on zresztą bliźniaczo podobny do projektu sprzed miesiąca. Wtedy tylko mówiliście o legalności działań, teraz o zaniechaniu ścigania, ale uzasadnienie jest nawet jota w jotę skopiowane.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#KrystianKamiński">Ustawa zakłada, że nie popełnił przestępstwa wójt, burmistrz czy prezydent miasta, który w czasie stanu epidemii przykazał Poczcie Polskiej spis wyborców w związku z nielegalnymi wyborami. Postępowania w sprawach o przestępstwo wszczęte i niezakończone prawomocnym wyrokiem przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy umarza się, a skazanie za to przestępstwo polegające na podjęciu działań ulega zatarciu z mocy prawa.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#KrystianKamiński">Ustawa prosta, bo ma tylko jedną stronę, ale uzasadnienie ma już ma trzy strony. No i co tam ciekawego w tym uzasadnieniu jest? Przeczytajmy. Potrzeba i cel przyjęcia projektowanych rozwiązań wynika z kształtowania się linii orzeczniczych, które opierają się na redukcyjnej i formalistycznej wykładni dokonywanej przez wojewódzkie sądy administracyjne oraz niektóre sądy powszechne. Sądy te, bez wyraźnych podstaw prawnych ku temu, orzekały o przekroczeniu uprawnień przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#KrystianKamiński">Potem różne żale, że przecież wszystko było prawomocne. No i dalej: Niestety tylko niektórzy wójtowie, burmistrzowie i prezydenci zdecydowali się podjąć decyzje nakierowane na troskę o ciągłość władzy państwowej, polegające na przekazywaniu spisów wyborczych Poczcie Polskiej. Rażąco niesprawiedliwe jest to, że wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast, którzy działali w zaufaniu do władzy ustawodawczej oraz władzy wykonawczej, muszą obecnie mierzyć się z kolejnymi postępowaniami karnymi, których przedmiotem jest przekazanie spisów wyborców operatorowi wyznaczonemu, a więc Poczcie Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#KrystianKamiński">Ciężko takie uzasadnienie poważnie traktować i nie można go poprzeć. Dodatkowo przecież istnieje uzasadniona obawa, że PiS wykorzysta tę ustawę, aby później rozciągnąć ją na wszystkich urzędników, już nie tylko samorządowców, ale wszystkich urzędników. I nie tylko na wybory, ale na cały czas pandemii, na wszystkie działania związane chociażby z całkowicie nielegalnym lockdownem.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#KrystianKamiński">Nie wiem, na jakiej partii Prawo i Sprawiedliwość się wzoruje, ale wiem, na jakiej organizacji, ponieważ wasze działania przypominają coraz bardziej działanie włoskiej mafii. Oni, aby chronić swoich współpracowników, opracowali system zwany omerta, a wy wynieśliście to poziom wyżej, opracowując projekt ustawy nazwany bezkarność+.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#KrystianKamiński">Konfederacja oczywiście zgłasza wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Tomasza Zimocha w celu przedstawienia stanowiska Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#TomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Preambuła i trzy artykuły, blisko 200 słów. Żadne nie jest potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#TomaszZimoch">3 listopada procedowanie nad poprzednim projektem ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów na urząd Prezydenta zostało zdjęte z porządku obrad przez panią marszałek, ale kilkadziesiąt godzin temu do Sejmu wpłynął nowy. To nadal zły, skandaliczny projekt.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#TomaszZimoch">Nieco zmniejszyła się i zmieniła się lista wnioskodawców, ale są i zmiany wbrew pozorom jednak istotne. W projekcie, o którym dzisiaj będziemy mówić, twierdzi się, że popełnione zostało przestępstwo, ale nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza. W poprzednim projekcie było: nie popełnił przestępstwa. W poprzednim projekcie chodziło także o samorządowców: wójtów, burmistrzów i prezydentów, a w obecnym katalog jest bardzo szeroki. Co ciekawe, uzasadnienie jest niemal identyczne. Obecne nieco skrócono, dodano kilkanaście słów, ale pozostawiono na s. 4 błąd, błąd ortograficzny.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#TomaszZimoch">Ten projekt jest niepotrzebny, ten projekt jest niezgodny z prawem. Filozofią prawa w państwie demokratycznym jest zasada legalizmu, która mocno brzmi w polskiej konstytucji. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. W konstytucji ani w żadnej innej ustawie nie ma przepisu, który pozwala działać bez żadnej podstawy prawnej.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#TomaszZimoch">Pan premier pytany, dlaczego taki projekt wpływa do Sejmu, odpowiada, że konstytucja nakazywała, wręcz zmuszała do przeprowadzenia wyborów. To przecież żadne usprawiedliwienie. W jednym i w drugim projekcie wnioskodawcy przyznają, że prawo zostało naruszone, wnioskodawcy potwierdzają, że popełniono niezgodne z prawem czyny.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#TomaszZimoch">Przypomnę, że w kwietniu 2020 r. Szymon Hołownia w czasie kampanii prezydenckiej podkreślał, że przekazywanie danych przez jednostki samorządu terytorialnego Poczcie Polskiej na podstawie polecenia jest nielegalne i stanowi przestępstwo przekroczenia obowiązków, gdyż odbywa się bez podstawy prawnej. Był jedynym kandydatem, który złożył w tej sprawie skargę na uchwałę Państwowej Komisji Wyborczej. Niestety Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych, której legalność podważył przecież Trybunał w Strasburgu, odrzuciła ją.</u>
          <u xml:id="u-42.6" who="#TomaszZimoch">Wybory kopertowe oczywiście nie doszły do skutku. Szkoda została jednak wyrządzona, prawo złamane. Dziś wnioskodawcy przyznają rację Szymonowi Hołowni i jego komitetowi wyborczemu. Przekazywanie danych przez samorządowców było nielegalne i bezpodstawne. Bo jeśli nie — pytam wnioskodawców — to dlaczego je legalizują?</u>
          <u xml:id="u-42.7" who="#TomaszZimoch">Tę ustawę należy odrzucić w całości. Tu nie ma czego poprawiać. Składam stosowny wniosek w imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-42.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Robert Kwiatkowski.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#RobertKwiatkowski">Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#RobertKwiatkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele na tej sali padło gorzkich i prawdziwych słów o projekcie ustawy słusznie zwanym bezkarność+. To jest rzeczywiście bezprawie, niezgodne z konstytucją i ubrane w artykuły druku sejmowego nr 2812. Idąc za starym powiedzeniem: zrozumieć znaczy wybaczyć, widzę w tym akcie prawnym raczej akt desperacji niż akt legalizmu. Sądy — jak napisano w uzasadnieniu, rzeczywiście w stylu Monty Pythona — tu cytat: „bez wyraźnych podstaw prawnych ku temu orzekały o przekroczeniu uprawnień przez wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, którzy przekazywali spis wyborców w danej gminie, zawierający dane osobowe tych wyborców operatorowi wyznaczonemu”. Wyznaczonemu, czyli Poczcie Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#RobertKwiatkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Te wyroki uderzają nie tylko i nie tyle w samych samorządowców i nie tylko i nie tyle w premiera, one uderzają w istotę rządów Prawa i Sprawiedliwości, które w ślad za bohaterami, a raczej bohaterką znanej komedii „Sami swoi” można określić słynnym cytatem: „Sąd sądem, a sprawiedliwość musi być po naszej stronie”. Mam nadzieję, że do stosownego druku, czyli do druku nr 2812 nie dołączono filmowych rekwizytów, czyli dwóch granatów, w jakie matka bohatera wyposażyła go na drogę do sądu. To właśnie ma załatwić niby ta ustawa.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#RobertKwiatkowski">Zwrócę przy okazji Wysokiej Izbie uwagę na jeden problem o, wydaje się, znaczeniu i skali przekraczającej tę incydentalną ustawę. Mianowicie jest to próba ingerencji i wkraczania w obszar wymiaru sprawiedliwości, w obszar trzeciej władzy przez władzę ustawodawczą. To nie jest pierwszy raz. Podobną zasadę i podobny sposób zastosowano w przypadku instytucji komisji śledczej, którą także wyposażono w liczne argumenty czy instrumenty, które miały nadać decyzjom komisji śledczych wymiar quasi-sądowy. Wymiar sprawiedliwości się przed tym nie obronił, jak dowodzi tego los licznych komisji śledczych. Mamy w tej chwili do czynienia z kolejnym tego przejawem, a szykuje się, w ślad za znaną komisją do spraw reprywatyzacji budynków w Warszawie, kolejny tego typu pomysł i kolejna inicjatywa, znowu ze strony niezawodnych legislatorów i posłów Prawa i Sprawiedliwości, to znaczy komisja, która ma mieć uprawnienia śledcze i być może sądowe, a która ma oceniać to, co działo się w energetyce polskiej w ostatnich latach.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#RobertKwiatkowski">Reasumując, Koło Parlamentarne PPS sprzeciwia się temu projektowi i będziemy popierać wszystkie wnioski, które zmierzają do jego odrzucenia już w pierwszym czytaniu. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli ktoś z państwa chciałby…</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#PiotrZgorzelski">A, bardzo przepraszam, pan poseł Paweł Szramka, poseł niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PawełSzramka">Dziękuję. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest wręcz niewyobrażalne, czym my się zajmujemy dziś w Sejmie. Przecież to jest miejsce, gdzie mamy tworzyć prawo, a nie zajmować się tuszowaniem bezprawia. To jest wasza odpowiedzialność, że wrzuciliście samorządowców na minę. To jest wasza odpowiedzialność, ponieważ od początku do końca mówiliście, że te wybory są legalne, że wszystko, co jest z nimi związane, jest zgodne z prawem. Skoro tak, to po co ten projekt ustawy? Kiedy kłamaliście wtedy czy teraz?</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan minister Wójcik, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#MichałWójcik">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Pozwolę sobie zabrać krótko głos, bo musi wybrzmieć pewna sprawa. Mianowicie chciałem bardzo serdecznie podziękować i wnioskodawcy, i wszystkim posłom, którzy podpisali się pod tym projektem, chciałem podziękować panu prezesowi Jarosławowi Kaczyńskiemu, panu ministrowi Zbigniewowi Ziobro…</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#MichałWójcik">…— dziękuję za brawa — ministrowi sprawiedliwości, prokuratorowi generalnemu, który miał bardzo duży wkład w to, żeby przygotować konstrukcję tych przepisów. Było to konsultowane z resortem sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#MichałWójcik">Można powiedzieć: Nie będzie anarchii w Polsce, prawo zwycięża, sprawiedliwość zwycięża, szanowni państwo. Nie może być tak, że łamie się w sposób bezczelny trójpodział władzy. Dlaczego? Bo sądy nie mogą stać nad władzą ustawodawczą. Nie może być tak, że ktoś nie ma statusu pokrzywdzonego, a składa akt oskarżenia subsydiarny. Może to zrobić pokrzywdzony, może to zrobić prokurator, ale nie może tego zrobić organizacja, która to robiła. To prowadzi właśnie do anarchii. Wam zależało na anarchii, wy chcieliście rozchwiać całą sytuację w państwie. Ale wam się nie udało.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#MichałWójcik">Chcę bardzo serdecznie podziękować wszystkim samorządowcom, którzy lojalnie, rzetelnie wykonywali swoje obowiązki wobec państwa i państwo dzisiaj staje za nimi, bo ma taki obowiązek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#PiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Elżbieta Płonka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#ElżbietaPłonka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Działanie nakierowane na realizację konstytucyjnych obowiązków nigdy nie może być interpretowane jako niezgodne z prawem, tym bardziej jako naruszające samą ustawę zasadniczą. Rażąco niesprawiedliwe jest to, że wójtowie, burmistrzowie i prezydenci miast, którzy działali w zaufaniu do władzy ustawodawczej oraz władzy wykonawczej, muszą obecnie mierzyć się z kolejnymi postępowaniami karnymi, których przedmiotem jest przekazanie spisu wyborców operatorowi wyznaczonemu, a więc Poczcie Polskiej. Wychodzimy naprzeciw błędnym interpretacjom sądów, bo niestety sądy są takie, że w tej chwili negują również wyroki Trybunału Konstytucyjnego np. w sprawach dotyczących karania rodziców, bo jeden z sędziów miał głos odrębny. Dlatego też, aby zachować prawo w Polsce, ta ustawa jest konieczna. A państwo mówicie: obalić rząd. Od ponad 3 lat szepczecie: obalić rząd, i to jest dzisiaj kolejne wasze zachowanie, aby wywołać anarchię, zapominając o pandemii, zapominając o tym, że mamy stan wojny na wschodniej granicy. Wam, państwu zależy na obaleniu rządu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Zbigniew Konwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#ZbigniewKonwiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo co chwilę epatujecie opinię publiczną tym, jak zaostrzacie Kodeks karny, jakie są kolejne zmiany w Kodeksie karnym zaostrzające przepisy i odpowiedzialność za rozmaite przestępstwa. Ale to dla obywateli, dla obywateli, bo nie dla was. Dla was, dla waszych sojuszników ma być abolicja. Ma być abolicja dla tych wszystkich, którzy są wiernymi wykonawcami woli prezesa Kaczyńskiego. Ostrzejsze kary w Kodeksie karnym? Tak, ale dla was, obywatele. Dla nas, dla władzy, dla PiS-u — abolicja i bezkarność.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#ZbigniewKonwiński">Czego się boicie? Że prezes Duda nie nadąży z ułaskawianiem was? Bez względu na to, co dzisiaj uchwalicie na tym posiedzeniu Sejmu, złodziej zawsze będzie złodziejem, przestępca będzie zawsze przestępcą…</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#ZbigniewKonwiński">…i za to wszystko odpowie, wtedy kiedy przywrócimy w Polsce rządy prawdziwego prawa i prawdziwej sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#komentarz">(Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Katarzyna Kretkowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#KatarzynaKretkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze Wójcik! Nonsensy, które pan opowiada, są najlepszym komentarzem do tej całej sytuacji. Przypominam, że NIK jeszcze w kwietniu 2021 r. ocenił, że do organizacji wyborów kopertowych przez premiera brakuje podstaw prawnych. Prokuratoria Generalna informowała premiera w swojej opinii o tym, że nie ma on podstaw, żeby wydawać jakieś decyzje Poczcie Polskiej czy wójtom i burmistrzom. W tej chwili trwają postępowania, zapadły już wyroki w wielu sprawach, gdzie stwierdzono, że wójtowie popełnili przestępstwo i przekroczyli swoje uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#KatarzynaKretkowska">Ten projekt to legalizacja bezprawia. To ostateczny dowód na bezczelne lekceważenie prawa i pogardliwą arogancję dla sprawiedliwości w wykonaniu partii nazywającej się cynicznie Prawo i Sprawiedliwość. Cały ten projekt jest ponurym precedensem polegającym na tym, że jak zapada wyrok niekorzystny dla władzy, to wychodzi grupa posłów z poselskim projektem i PiS-owska większość sejmowa głosuje, że wyrok był niesłuszny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jarosław Rzepa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#JarosławRzepa">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#JarosławRzepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznijmy od tego, że swoje uprawnienia przekroczył pan premier Sasin, a tym projektem bezkarność+ chcecie anulować to, co zrobili przede wszystkim wasi wójtowie i burmistrzowie, a pozostali wiedzieli, byli ostrzegani o tym, co się może wydarzyć i co się stanie.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#JarosławRzepa">Natomiast mam dzisiaj zasadnicze pytanie, szanowni państwo, panie ministrze. Ciekawe, jaki projekt przygotujecie, żeby ułaskawić pana ministra Ziobrę za kary, które są naliczane każdego dnia i których licznik tyka. Szanowni państwo, na tę chwilę to 2760 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Milczanowska: Ale nie ma tego w ustawie, panie pośle, niech się pan nie kompromituje.)</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#JarosławRzepa">Nie ma tego w ustawie, ale za chwilę, jak przygotowaliście tę, to przygotujecie następną. Jestem przekonany, że będziecie próbowali to zrobić. Szanowni państwo, prawo jest prawem, a sąd jest sądem.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Braun.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#GrzegorzBraun">Ratuj się kto może, kiedy Zjednoczona łże-Prawica proponuje kolejne lex specialis. Proponuje kolejne prawo blankietowe, które, jeśli przejdzie na okoliczność wyborów kopertowych, to któż nam zagwarantuje, że nie sięgniecie po te opcje w niezliczonej liczbie innych spraw, w których dopuściliście się łamania, nadużywania prawa czy to pod pretekstem mniemanej pandemii, czy to pod pretekstem wojny.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#GrzegorzBraun">W tytule tej ustawy — która w rankingu bezczelności i żenady rzeczywiście wysuwa się, na pewno awansuje do pierwszej dziesiątki w tej kadencji — piszecie przecież o zaniechaniu ścigania, więc wiecie, że chodzi o delikty. Wiecie, że chodzi o czyny nie tylko naganne moralnie, ale też i kryminalnie domagające się ścigania.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#GrzegorzBraun">Panie Ministrze! Czy pan dołącza do tej hordy barbarzyńców? Pan, reprezentujący Ministerstwo Sprawiedliwości, chce pan brać udział w takim radykalnym obniżaniu standardów cywilizacyjnych?</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Horda barbarzyńców, tak. Kto by pomyślał…)</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Płonka: Pan ciągle obraża.)</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Pani spojrzy w lusterko, pani obraża inteligencję ludzką. Pani obraża.)</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Płonka: Ja patrzę w lusterko. Ja pana nie obrażam, pan mnie obraża.)</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#komentarz">(Poseł Anna Milczanowska: Jak ktoś posiada tę inteligencję, panie pośle. Należałoby się zastanowić.)</u>
          <u xml:id="u-59.7" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#MichałGramatyka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! To był największy wyciek danych osobowych w Polsce w XXI w., i to robiony w majestacie prawa.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Milczanowska: Uuu… Niech się pan przyjrzy, co wcześniej.)</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#MichałGramatyka">Bo najpierw Ministerstwo Cyfryzacji bez podstawy prawnej przekazało całą bazę danych PESEL Poczcie Polskiej, a potem samorządy z naruszeniem prawa zaczęły przekazywać dane tam, gdzie Poczta Polska tego przekazania zażądała.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#MichałGramatyka">Chciałem zapytać o rolę, jaką w tej sprawie odegrał Urząd Ochrony Danych Osobowych. Przecież to jest organ, który powinien stać na straży prywatności każdej Polki i każdego Polaka. Szczególnie teraz, w XXI w., kiedy wycieki danych osobowych są tak powszechnym i tak niebezpiecznym zjawiskiem.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#MichałGramatyka">Wiele skarg w tej sprawie wpłynęło od posłanek i posłów Rzeczypospolitej Polskiej. Wszystkie te skargi zostały pozostawione bez rozpoznania. Mnie np. napisano, że nie mam prawa występować w imieniu Polek i Polaków. I to chyba najbardziej obrazuje rozkład naszego państwa pod waszymi rządami.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Barbara Bartuś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#BarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Wnioskodawco! Szanowny Panie Ministrze! Mam pytanie właśnie do pani wnioskodawcy, do pana ministra: Czy wyobrażacie sobie państwo, co totalna opozycja może jeszcze zrobić, aby osłabić Polskę, aby uderzyć w suwerenność Polski, aby osłabić gospodarczo Polskę, ale też sterowność państwem polskim? Czy robi to tylko dlatego, żeby wrócić do władzy, żeby dorwać się do tzw. koryta, przy którym byli, a od którego zostali odcięci, czy może to robi na czyjeś inne zlecenie? Słaba Polska stanowiłaby sukces agresywnej Rosji.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#BarbaraBartuś">Szanowni Państwo! Opozycja donosi do Komisji Europejskiej, żeby pozbawić nas KPO. Natomiast żeby uniemożliwić wybory prezydenckie, żeby móc sobie zmienić kandydata na prezydenta, opozycja posunęła się do tego, że straszyła tych wójtów. Nie chciała dopuścić do tych wyborów, żeby właśnie móc to zrobić: żeby zmienić kandydata.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#BarbaraBartuś">Jak mówiliśmy o takiej ustawie, też lex specialis, dotyczącej Lipnicy Wielkiej i scaleń, gdzie pojawiły się wielkie kłopoty po jakimś orzeczeniu sądu, w wyniku złej działalności administracji za czasów Platformy Obywatelskiej, to wszyscy cieszyli się, mówili: jaka to dobra ustawa. A dzisiaj kolejny raz atakujecie, kolejny raz chcecie przeszkodzić w rządzeniu, ale ten rząd jest rządem na trudne czasy.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#komentarz">(Głos z sali: O tak.)</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#BarbaraBartuś">Daliśmy radę z wyborami, przeprowadziliśmy wybory. Daliśmy sobie radę z kryzysem gospodarczym i popandemicznym.</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#komentarz">(Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Inflacja, brak kasy z KPO, złodziejstwo, łamanie prawa.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#BarbaraBartuś">Dostaniemy też pieniądze, damy sobie radę i z tą sytuacją. Cieszę się bardzo, że są wójtowie, którzy chcą pracować dla Polski, dla Polaków i dla swoich mieszkańców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">(Głos z sali: I dla was.)</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ku chwale prezesa.)</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dla PiS-u.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#KamilaGasiukPihowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest ustawa antydemokratyczna, antykonstytucyjna i antypaństwowa, ale przede wszystkim niemoralna.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale udało wam się kandydata zmienić.)</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#KamilaGasiukPihowicz">Ta władza, która legalizuje bezprawie, nie ma moralnego mandatu do sprawowania dalszych rządów. Po pierwsze, konstytucja stanowi, że organy władzy państwowej muszą działać na podstawie i w granicach prawa. Uchylenie karalności nadużycia władzy jest więc po prostu próbą zmiany konstytucji, i to zwykłą ustawą. To jest zachęta do popełniania przestępstw na rzecz PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Płonka: Perwersja prawna, perwersja.)</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#KamilaGasiukPihowicz">Po drugie, projektu nie można usprawiedliwić żadną rzekomą szczególną potrzebą ochrony życia czy zdrowia obywateli. Stan klęski żywiołowej nie został w 2020 r. wprowadzony, PiS zapewniał, że nie jest potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#KamilaGasiukPihowicz">Po trzecie, Sejm nie jest sądem. To już nawet nie są bezpardonowe naciski na sądy, jak do tej pory. To jest po prostu zastąpienie wyroku sądu ustawą. A ci, którzy zaufali PiS, wiedzą już dwie rzeczy: po pierwsze, zostali oszukani, a po drugie, złamali prawo. I ta ustawa jest przyznaniem się do winy.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#KamilaGasiukPihowicz">Dziś — bezkarność dla kradnących obywatelom prawo do prywatności, do ochrony danych osobowych. Jutro — bezkarność dla kogo? Dla złodziei? Chyba że wam odpalą haracz…</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Jednym z podstawowych praw jest prawo wyborcze, które próbujecie cały czas naruszyć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Wiesław Szczepański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WiesławSzczepański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie wiem, w jakim trybie zabrał głos pan minister Wójcik, bo nie odpowiadał na pytania, ale przypominał mi trenera Jarząbka, który stanął przed szafą i mówił „łubu-dubu” do pana prezesa Ochódzkiego. Szafy nie mamy, mamy trybunę sejmową, ale duch pana prezesa tu krąży.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WiesławSzczepański">Mam kilka pytań. Dla ilu osób jest przygotowywana ta ustawa? Ile spraw toczy się w tej chwili w sądach i kogo, powiedzmy, ewentualnie ta ustawa by dotyczyła? I czy ta ustawa będzie obejmowała również wojewodów, którzy przymuszali samorządy do tego, aby przekazywały dane? Czy obejmuje także pana premiera, który wystosował pisma nakazujące przekazywanie danych osobowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jakub Kulesza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#JakubKulesza">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#JakubKulesza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze Wójcik! Prawo zwyciężyło? O czym wy bredzicie? W zasadzie przekazaliście Poczcie Polskiej, zwykłej spółce, która nie jest żadnym urzędem, żadnym organem, całą bazę PESEL, a następnie kazaliście tej spółce, by łamała prawo i namawiała do łamania tego prawa wszystkie samorządy. Wysyłano do samorządów zapytania, prośby o przekazywanie kolejnych danych obywateli, wyborców, które były wysyłane w formie jakichś zwykłych plików Excel poprzez pocztę e-mail. Takiego bałaganu, takiej anarchii to dawno w Polsce nie widzieliśmy.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Anarchię to chcecie wy wprowadzić. Kto tu mówi o anarchii?)</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#JakubKulesza">Teraz chcecie to wszystko zalegalizować. Prawda jest taka, że nie tylko łamaliście prawo, nie tylko namawialiście do łamania prawa, ale jeszcze namawialiście do namawiania do łamania prawa, w konsekwencji czego niektóre samorządy niestety dały się nabrać i to prawo w oczywisty sposób złamały, wysyłając dane własnych mieszkańców pocztą e-mail w formie jakichś plików Excel. Tak się po prostu nie robi. Ktoś za to powinien odpowiedzieć, a nie zostać uniewinniony za pomocą tej ustawy bezkarność+. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wydaje mi się, że to jest chyba jedyny przypadek w demokratycznym świecie, kiedy na mównicę parlamentu wychodzi minister, którego resort ma teoretycznie być osłoną dla sprawiedliwości, dla prawa w państwie, i tak entuzjastycznie promuje projekt, który ma być de facto abolicją dla tych, którzy to prawo złamali.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#MirosławSuchoń">Panie Ministrze! Używając sformułowania piłkarskiego, powiem tak: pomylił pan koszulki. Zamiast grać w drużynie, która broni prawa, próbuje pan grać w drużynie, która to prawo po prostu niszczy, która je łamie. Powstaje pytanie, czy rolą Ministerstwa Sprawiedliwości jest stanie na straży łamania prawa. Ale oprócz tego, że doszło do łamania prawa, państwo okazali całkowity brak szacunku do obywateli, przekazując ich dane nie wiadomo gdzie.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#MirosławSuchoń">Panie Ministrze! Dlaczego rząd Prawa i Sprawiedliwości nie szanuje obywateli?</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Agnieszka Pomaska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#AgnieszkaPomaska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#AgnieszkaPomaska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Z uwagą wysłuchałam wystąpienia wnioskodawcy, pani posłanki Milczanowskiej i coraz szerzej otwierałam oczy ze zdziwienia, bo pani posłanka powiedziała wprost, że ta ustawa tak naprawdę ma zmieniać wyroki sądów. Myślałam, że będziecie chociaż odrobinę kryć się czy spróbujecie kryć się z tym, że w Polsce nie ma już trójpodziału władzy i że to wy chcecie zastąpić władzę sądowniczą. Przyznam, że to wystąpienie mnie zszokowało.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#AgnieszkaPomaska">W związku z tym mam pytania do pani posłanki. Czy jeśli tak się zdarzy, jeśli np. były minister pan Mejza usłyszy wyrok w sprawie naciągania rodziców ciężko chorych dzieci, też wpadniecie na pomysł przygotowania podobnej ustawy? Kiedy np. potwierdzą się w sądzie nieprawidłowości, jeśli chodzi o obrót ziemią i działalność byłego ministra Kaczmarczyka, czy też wpadniecie na pomysł, żeby taką ustawą anulować wyrok sądu? Czy jeśli zapadnie wyrok skazujący w sprawie afery respiratorowej, to pani posłanka i wnioskodawcy wpadną na tak genialny pomysł, żeby jedną ustawą anulować wynik niezawisłego sądu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Jedna z przedmówczyń z Prawa i Sprawiedliwości powiedziała, że całe szczęście, że są wójtowie i burmistrzowie, którzy chcą pracować dla Polski. Powiem tak: całe szczęście, że 80% wójtów i burmistrzów w Polsce nie uległo PiS-owskiej władzy i kieruje się polskim prawem.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#komentarz">(Poseł Marta Wcisło: I prezydentów.)</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#TadeuszTomaszewski">I oni nie przekazali list swoich wyborców Poczcie Polskiej. Mimo że zatrzecie z mocy waszego prawa metodą bezkarność+ te informacje w rejestrze, one zostaną w świadomości wyborców. Kiedy będą wybory samorządowe, oni będą wiedzieć, czy stawiać na gospodarza, który ma skłonność do ulegania bez podstawy prawnej, czy na tych, którzy mają kręgosłupy prawne. Chciałem zapytać, co się dzieje z danymi wyborców, które 270 samorządowców przekazało Poczcie Polskiej. W jaki sposób zarządza nimi obecnie Poczta Polska i czy była jakaś niezależna komisja, która uczestniczyła w procesie niszczenia tych danych osobowych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Artur Dziambor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#ArturDziambor">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#ArturDziambor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Większość tych samorządowców, którzy mają już problem, to nie są samorządowcy powiązani z obecną opozycją, to są samorządowcy powiązani z wami. Bo ci, którzy są powiązani z obecną opozycją, byli bardziej powściągliwi w wykonywaniu tych szalonych poleceń, polegających na zmuszaniu do łamania prawa, do którego doprowadzaliście. Oni potrafili nad tym się zastanowić, wy oczywiście nie potrafiliście.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Płonka: Byli posłuszni opozycji.)</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#ArturDziambor">Wykonywali polecenia, bo u was wszyscy wykonują polecenia. Takie wojsko, taka niestety partia polityczna.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#ArturDziambor">Ale dlaczego akurat teraz do tego wracamy? Wracamy do bezkarności+ chyba już po raz trzeci tutaj, w tej Izbie, dlatego że zbliża się koniec waszych rządów. Zresztą jest duża szansa, że ten koniec nastąpi już w piątkowym głosowaniu, bo zbliża się rząd mniejszościowy. Może do tego właśnie się szykujecie. Może właśnie dlatego chcecie szybko wprowadzić bezkarność+, póki jeszcze rządzicie, po to, żeby was sprawiedliwość nie dopadła i żeby prawo nie zostało wykonane. Poza tym, szanowni państwo, to nie pan minister Sasin, to premier Morawiecki powinien być tutaj głównie oskarżany. Mam nadzieję, że do tego kiedyś dojdzie.</u>
          <u xml:id="u-78.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Art. 7 konstytucji mówi jasno i wyraźnie: organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Organizując bezprawne, niezgodne z konstytucją, bez nadzoru PKW wybory, premier Morawiecki złamał prawo. Złamał prawo też wicepremier Sasin, który bezpośrednio to bezprawie nadzorował, złamały prawo władze Poczty Polskiej, przyjmując zlecenie, oraz samorządowcy, którzy przekazali wam spisy wyborców. I dobrze o tym wiedzieli, że łamią prawo, bo wszyscy o tym mówiliśmy. Dlatego też część samorządowców nie przekazała wam żadnych danych. Nie może być w demokratycznym państwie prawa tak, że ktoś, kto łamie prawo, próbuje zapewnić sobie bezkarność. Osoby publiczne łamiące prawo powinny za to odpowiedzieć przed sądem. Wszyscy za próbę organizacji nielegalnych wyborów w państwie polskim odpowiecie. Nie amnestia, nie abolicja. Abdykacja waszego rządu w Polsce jest dzisiaj potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Płonka: A dla was emigracja, bo my wygramy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Cezary Tomczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#CezaryTomczyk">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Trzeba sobie powiedzieć wprost — tak słucham tej dyskusji — że to właściwie nie jest tylko ustawa o bezkarności, bo przecież wszyscy wiemy, że to jest ustawa o bezkarności, to jest ustawa o bezczelności. Trzeba być wyjątkowo bezczelnym, żeby zorganizować wybory w taki sposób, żeby najpierw zabrać Państwowej Komisji Wyborczej uprawnienia, a potem bez ustawy, bez żadnego trybu, jak to się u was dzieje, próbować przeprowadzić te wybory.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#CezaryTomczyk">Szanowni Państwo! To jest karta do głosowania, która została wydrukowana przez pana ministra Sasina. On ją nawet sam zaprojektował. Jakim prawem minister aktywów państwowych projektuje kartę do głosowania? Prokuratura mówi również w tej sprawie, że nie ma przestępstwa, bo nie doszło do wyborów. Przecież to jest po prostu jakiś fenomen. A gdyby doszło do wyborów, toby powiedzieli, że nie doszło do przestępstwa, bo doszło do wyborów. A prawda jest taka, że zostało zmarnowanych 70 mln zł. Dane setek tysięcy, milionów obywateli zostały przesłane bezprawnie do centrali państwa. I za to ktoś powinien ponieść odpowiedzialność, ktoś powinien za to pójść do więzienia. Za tę bezczelność — jestem głęboko o tym przekonany i mówię to w imieniu milionów obywateli, którzy będą śledzili naszą debatę — drogie panie z PiS-u i panowie z PiS-u, odpowiecie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#komentarz">(Poseł Jan Mosiński: Odpowiemy ustawą, panie pośle.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jan Szopiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! I przyszedł pan minister Wójcik, i zaapelował do wszystkich samorządowców: drodzy samorządowcy, którzy złamaliście prawo i przekazaliście dane osobowe Poczcie Polskiej, nie bójcie się, PiS jest z wami. Otóż nie ma dzisiaj pana ministra Wójcika, bo go nie interesuje, co mamy mu do powiedzenia w tej debacie. Natomiast, drodzy samorządowcy, bójcie się, bo jest z wami jedynie 10 posłów PiS, którzy są na tej sali. Nie można bezkarnie łamać prawa. Ta ustawa w ogóle jest niegodna parlamentarzysty, jest niegodna tych, którzy się pod nią podpisali. Ona stawia Polskę na równi z republikami bananowymi, które są rządzone przez samozwańczych dyktatorów.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#JanSzopiński">Chciałbym zapytać panie i panów z PiS: Czy skoro podpisujecie się pod tą ustawą, to jesteście już na 100% pewni, że stracicie władzę w nadchodzącym roku i w ten sposób staracie się zapewnić bezkarność osobom, które prowadziły nielegalną i niezgodną z naszą konstytucją działalność? Gdybyście, drodzy panowie i drogie panie parlamentarzyści, odpowiedzieli mi na piśmie, będę zobowiązany. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Piątkowski.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PiotrZgorzelski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#PiotrZgorzelski">Zatem zapraszamy pana posła Rafała Adamczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jeśli chodzi o liczbę postępowań w sprawie samorządowców, to wiemy, jaka była liczba postępowań w sprawie udostępnienia danych w związku z wyborami kopertowymi, ale moi wyborcy pytają mnie cały czas, jaka kwota z polskiego budżetu została wydana i zmarnotrawiona. Czy to było 70 mln zł, czy — jak donoszą media — ponad 130 mln zł? Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź i podanie dokładnej kwoty. Jakie były koszty wyborów kopertowych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PiotrZgorzelski">Jeśli pani poseł pozwoli, to wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Cezary Tomczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#CezaryTomczyk">Panie Marszałku! Chcę prosić o kilka minut przerwy, bo to, co stało się przed chwilą na tej sali, jest nieprawdopodobne. Powiedziałem o bezkarności i bezczelności, mówiłem o tym, że to się rzeczywiście nie mieści w głowie. Kiedy mówiłem, że państwo za to odpowiedzą, pan poseł Mosiński powiedział: zrobimy specjalną ustawę. Przecież oni się nawet już z tym nie kryją. Sprawa jest jasna. Jeśli dojdzie do przestępstwa, jeśli przyjdzie Mejza albo jakiś inny czort, to oni zrobią ustawę, żeby wykpić się od odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#CezaryTomczyk">Chciałem państwu przypomnieć, że pan poseł Mosiński ma już wyrok.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Skazany za hejt w Internecie.)</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#CezaryTomczyk">Został skazany za hejt w Internecie. Taki jest właśnie poziom odpowiedzialności za kraj. Jeszcze raz państwu powtórzę — chciałbym się też zwrócić bezpośrednio do pana, mimo że ma pan wyrok za hejt w Internecie — że to wy odpowiecie za łamanie prawa w Polsce, za to, co robiliście w ciągu ostatnich 7 lat. Żadna ustawa was nie uratuje. To mogę solennie obiecać w imieniu nie tylko Koalicji Obywatelskiej, lecz także całej opozycji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Pseudonim: Małpka.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#JanMosiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan poseł Tomczyk powinien skorzystać z usług laryngologa. Nic nie poradzę na to, że ma problemy ze słuchem. Powiedziałem, że jeżeli mamy cokolwiek przyjmować, to przyjmiemy to w formie ustawy. Jeżeli chodzi o tę kwestię, to wszystko w tej Izbie przyjmujemy w formie ustawy. I to tyle, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#komentarz">(Poseł Witold Zembaczyński: Chyba że ustawki.)</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#JanMosiński">Jeśli chodzi o kwestię procesów politycznych i wyroków sądu, to przypomnę posłowi Szłapce, że żadnego wyroku nie było. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Był, był.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt to swoisty akt…</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#komentarz">(Poseł Jan Mosiński: …politycznym nie tylko…)</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Prawomocnie skazany. Pseudonim: Małpka.)</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#MałgorzataPępek">Proszę nie przeszkadzać, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle Mosiński, miał pan możliwość wypowiedzenia się z mównicy, więc proszę już nie pokrzykiwać. Przeszkadza pan koleżance posłance.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#MałgorzataPępek">Właśnie taki poziom kultury prezentuje ta strona sali.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt to swoisty akt przyznania się do tego, że podejrzenia organów wspólnoty europejskiej dotyczące braku przestrzegania w Polsce praworządności były w pełni uzasadnione.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#MałgorzataPępek">Fakt, że kolejny raz próbuje się zapewnić abolicję dla samorządowców, którym grozi wyrok za nielegalne przekazanie Poczcie Polskiej spisu wyborców, pokazuje jak w soczewce, że prawo macie za nic. To niezawisły sąd jest od tego, by wydawać wyroki za złamanie prawa. Sejm nie jest od tego, aby uniewinniać. Czemu i komu ma służyć ten równoległy wymiar sprawiedliwości, który chcecie stworzyć? Nad jakimi jeszcze co najmniej dziwnymi niekonstytucyjnymi ustawami będziecie próbowali procedować? Wszyscy przedstawiciele opcji rządzącej powinni wiedzieć, że Sejm to nie sąd. Wycofajcie się z tej ustawy, póki jest jeszcze czas. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Wanda Nowicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projektu, o którym dyskutujemy, nie nazwę nawet ustawą, bo jest to jakiś produkt, jakiś gniot ustawopodobny, który nie ma nic wspólnego z praworządnością, z prawem, które powinno być przestrzegane w Polsce, z konstytucją i z całym systemem ustawodawczym. Dyskutujemy o ustawie, która jest absolutnie skandaliczna. W ogóle nie powinno do tego dochodzić, ale niestety w państwie rządzonym przez PiS cały czas wprowadzacie gnioty legislacyjne, które naruszają polską praworządność, a potem, żeby to naprawić, wprowadzacie kolejne gnioty. Mamy gniot za gniotem, gniot za gniotem. Tak wygląda radosna twórczość legislacyjna? la PiS, ale to się szybko skończy.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Barbara Dolniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#BarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszystkie środowiska prawnicze mówią jednym głosem: to bezprawny i absurdalny parasol ochronny, który nie ma nic wspólnego z konstytucją. Legalizując tzw. wybory kopertowe, wprowadzacie wygodny dla was, ale wyjątkowo groźny precedens. To łamanie prawa na polityczny rozkaz, a potem ustawowa bezkarność. Wobec waszych samorządowców, którzy w 2020 r. przekazali spisy wyborców Poczcie Polskiej, zapadają wyroki uznające ich za winnych tego, że ujawnili dane obywateli. Boicie się orzeczeń sądów? Gdzie jest równość wobec prawa? Ten projekt ustawy jasno pokazuje, po co potrzebna jest niezawisłość sędziowska, którą próbujecie zniszczyć. Nie macie wpływu na wydawane wyroki i próbujecie załatwić sprawę ustawą. Dla obywateli — ciągłe zaostrzanie kar, a dla was, rządzących — bezkarność za naruszenie prawa.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Ewa Kołodziej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#EwaKołodziej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy ma wyłączyć odpowiedzialność wójtów, burmistrzów i prezydentów, którzy wbrew prawu przekazali Poczcie Polskiej dane wyborców w celu przeprowadzenia wyborów kopertowych. Do wnioskodawców zatem kieruję konkretne pytanie i proszę o konkretną odpowiedź. Czy państwa zdaniem projekt ten jest zgodny z konstytucją, czy jest kolejnym przykładem bezprawia?</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#EwaKołodziej">Przytoczę fragment opinii konstytucjonalisty prof. Ryszarda Piotrowskiego: Ten projekt jest niezgodny z konstytucją. Ustawa nie może zastępować sędziów. Tymczasem w uzasadnieniu tego projektu powiedziano wprost, że sędziowie źle orzekają, dlatego trzeba pozbyć się tych złych orzeczeń wydawanych przez nich, a nowe mają już być słuszne. To nie ma nic wspólnego z demokratycznym państwem prawnym. Co więcej, projektodawca jawnie występuje przeciwko prawom obywatelskim. Przekazanie tych danych było jaskrawym naruszeniem prawa do prywatności, nieznajdującym żadnego oparcia w przesłankach art. 33 konstytucji. Dziękuję ślicznie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Katarzyna Lubnauer.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#KatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Panie Marszałku! Stara łacińska maksyma mówi: dura lex, sed lex, czyli twarde prawo, ale prawo. Wy chcecie ją zamienić na maksymę z filmu „Sami swoi”: sąd sądem, ale sprawiedliwość musi być po naszej stronie, czyli na bezkarność. Teraz mamy bezkarność dla samorządowców, którzy ujawnili dane obywateli na wasze zamówienie, kiedy PKW miało być zastąpione przez Pocztę Polską, ale kolejne będą: bezkarność dla mocodawców, którzy te wybory kopertowe organizowali, bezkarność za lewe maseczki, dla tych, którzy za publiczne pieniądze kupowali towar, który był nic niewart, bezkarność za respiratory, za „Polskie szwalnie”, za Fundusz Sprawiedliwości, za podkomisję ministra Macierewicza, za Ostrołękę, prom i inną niegospodarność, a na końcu bezkarność za złodziejstwo i za marnotrawienie publicznych pieniędzy. Ale skończy się wasza władza i ta bezkarność będzie rozliczona. Dużo roboty będą miały niezależne prokuratura i sądy.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Małgorzata Tracz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#MałgorzataTracz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Art. 7 konstytucji: „Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa”. Dziś PiS chce ten fundamentalny zapis pogwałcić, wprowadzając wsteczną bezkarność dla wójtów, burmistrzów i prezydentów miast, którzy przekazali dane osobowe obywateli i obywatelek Poczcie Polskiej w celu organizacji niesławnych wyborów kopertowych. Dziś po raz kolejny próbujecie ustawą zastąpić wyroki sądów, które jako jedyne, w sprawiedliwym procesie, mogą orzec o winie osoby oskarżonej o przestępstwo lub jej braku. Dziś po raz kolejny zamykacie ludziom możliwość walczenia w sądzie o ich prawa, o jedno z fundamentalnych praw — prawo do prywatności. Czemu nie macie chociaż krztyny szacunku dla ludzi, prawa, konstytucji? Po prostu chcecie zapewnić sobie bezkarność. Bądźcie jednak pewni, że dosięgnie was sprawiedliwość za wybory kopertowe i wszystkie inne afery.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Franciszek Sterczewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#FranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wybory kopertowe były kompletną kompromitacją rządu PiS. Wszyscy o tym wiemy. 70 mln wyrzucone w błoto przez ministra Sasina to hasło kandydat na młodzieżowe słowo roku, to definicja pośmiewiska, głupoty i nieudolności państwa PiS. Wiosną 2020 r. postawiliście samorządy w obrzydliwej sytuacji. Oczekiwaliście od nich złamania prawa. Wielu wójtów, burmistrzów i prezydentów odmówiło wtedy wydania danych obywateli Poczcie Polskiej. Działali zgodnie z prawem. Posłuchali ekspertów, a nie rządowych funkcjonariuszy broniących jedynie interesu swojej partii. Teraz chcecie, aby ci, którzy te dane udostępnili, nie ponieśli kary, ale tą ustawą, mającą dać im bezkarność, przyznajecie, że zmusiliście samorządy do złamania prawa. Przecież to jakiś kosmos.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: I kto to mówi?)</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#FranciszekSterczewski">Jest na to inna recepta: wystarczy nie łamać prawa…</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: No właśnie, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#FranciszekSterczewski">…i organizować wybory zgodnie z demokratycznymi zasadami. Ilekroć będziecie je naruszać, zapłacicie za to i żadna ustawa was przed tym nie uchroni. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Klaudia Jachira.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W Sejmie właśnie przepychacie ustawę o zaprzestaniu ścigania za wybory kopertowe. Na Śląsku po utracie władzy palicie dokumenty. Jeszcze pewnie upchniecie swoich działaczy w spółkach Skarbu Państwa, w ministerstwach i gdzie tylko się da, ale już czujecie, że grunt pali wam się pod nogami. I nie mylicie się. Nawet jeżeli wrzucicie do Sejmu kolejne ustawy o zaprzestaniu ścigania w związku z neo-KRS, pseudotrybunałem, Izbą Dyscyplinarną, niszczeniem niezawisłego sądownictwa, wielokrotnym łamaniem konstytucji, nawet jeśli specjalnymi ustawami chcielibyście ochronić panów Sasina, Dudę, Kamińskiego, Wąsika, Ziobrę, Morawieckiego czy szeregowego posła Kaczyńskiego, to zapewniam was, że nie unikniecie odpowiedzialności, bo sprawiedliwość już za chwilę was dosięgnie, a o waszej karze nie będziecie decydować wy sami, a będą decydować niezawisłe, niezależne sądy.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Zieliński: Tuleya.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PiotrZgorzelski">Zanim zaproszę na mównicę panią poseł Monikę Rosę, w imieniu nas wszystkich chciałbym przywitać uczniów dwujęzycznej szkoły polsko-angielskiej z Poznania, którzy przybyli do nas na zaproszenie pana posła Jarosława Urbaniaka. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#PiotrZgorzelski">A teraz prosimy panią poseł Monikę Rosę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#MonikaRosa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Organizując wybory kopertowe, złamaliście prawo, i ci samorządowcy, których przekonaliście, zmusiliście do przekazania spisów wyborców do operatora, także złamali prawo. Od decydowania o karze są sądy, a nie Prawo i Sprawiedliwość. Wy nie tylko chcecie już teraz usuwać z sądów sędziów, którzy orzekają nie po waszej linii, nie tylko chcecie wsadzać waszych kolegów partyjnych do Trybunału Konstytucyjnego, lecz także chcecie te sądy po prostu zastąpić. Ale prawda jest taka, że choćbyście przyjęli ustawę, która mówi o bezkarności za aferę respiratorową, która mówi o bezkarności Kaczyńskiego za dwie wieże, która mówi o bezkarności za wszystkie kradzieże, które dokonały się podczas waszych rządów, to i tak ta władza się kończy. Już za rok będziecie rozliczeni i będziecie siedzieć.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Witold Zembaczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WitoldZembaczyński">Szanowny Panie Marszałku! Chciałoby się również powiedzieć: Wysoki Sejmie, ale w sytuacji kontynuacji tego blamażu Sasinowego trzeba powiedzieć: Wysoki PiS-owski Sądzie! Do tej pory byłem przekonany, że w Polsce kraść nie można, chyba że z PiS-em, to wtedy można; że w Polsce łamać prawa nie można, chyba że z PiS-em, to wtedy można; że w Polsce konstytucji gwałcić nie można, chyba że z PiS-em pod rękę, to wtedy można.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#WitoldZembaczyński">Stąd moje pytanie do tego oto grona: Co jeszcze może robić z PiS-em pod rękę? Czy czasem nie powinniście rozdać sobie tutaj zamiast kart do głosowania po prostu takich tog z odpowiednim kolorem żabotu i w ten oto sposób zapewnić sobie bezkarności absolutnej w dążeniu do połączenia władz wykonawczej, ustawodawczej i sądowniczej w garści jednego bardzo, bardzo małego człowieka? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Adam Szłapka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#AdamSzłapka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest hańba.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#komentarz">(Głos z sali: O, dobrze zacząłeś.)</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#AdamSzłapka">Ten dokument nigdy nie powinien powstać. To jest wstyd dla tych osób, które przyniosły go tutaj, i wstyd dla Sejmu, że w ogóle nad tym debatujemy, bo tutaj merytorycznie nie ma do czego się odnosić. Ale przy okazji dyskusji o tym przekręcie prawnym trzeba powiedzieć jedną fundamentalną rzecz. Każdy, kto złamał prawo, będzie rozliczony. Każdy przekręt, każde złodziejstwo, każde nadużycie władzy, każde przekroczenie uprawnień, wszystko to będzie bezwzględnie rozliczone. I wy wszyscy za to odpowiecie.</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Marta Wcisło.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Jak tam ten poprawczak?)</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#MartaWcisło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam nadzieję, że w spokoju będę mogła powiedzieć kilka słów.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#MartaWcisło">Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o zaniechaniu ścigania. Zmieńcie tytuł, będzie krócej: bezkarność klub lub legalizacja bezprawia.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Nie bezprawia, tylko prawa.)</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#MartaWcisło">Ta ustawa to ustawka dla swoich, która nie ma nic wspólnego z państwem prawa. Ustawka burzy porządek trójpodziału władzy. Władza ustawodawcza rości sobie prawo do władzy sądowniczej. Wy chcecie po prostu zmieniać wyroki sądów, o czym było tu mówione.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#MartaWcisło">Według WSA, art. 7 i 127, wybory muszą być tajne, równe i bezpośrednie, a nie kopertowe. Nie dość że wydaliście na nie 70 mln zł, to jeszcze doprowadziliście do największego wycieku danych osobowych. Stosujecie zasadę: prawo prawem, a wyrok musi być po naszej stronie. Wyrok dla swoich, bo lepszy sort musi być chroniony. Stosujecie prawo Hunów. Skandal.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Szczerba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#MichałSzczerba">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzeba bić na alarm, ponieważ ta władza, PiS-owska władza, chce dać sobie licencję na łamanie prawa. Szanowni państwo, jeżeli ma nie być kary za nadużycie władzy, to w praktyce władza będzie jej nadużywać bez żadnych hamulców. Kiedy to się będzie dziać? W najbliższym roku, wtedy, kiedy — macie tego pełną świadomość — tę władzę stracicie. Złodziejstwo będzie gigantyczne, dlatego trzeba zablokować ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#MichałSzczerba">Chciałbym bardzo wyraźnie powiedzieć jeszcze jedną rzecz. W poprzednim projekcie byli wymienieni wójtowie, burmistrzowie i prezydenci. W tym projekcie nie ma o nich słowa, co oznacza, że tak naprawdę chodzi o ochronę również sprawstwa kierowniczego, które było na Nowogrodzkiej. To byli ci ludzie: Kaczyński, Morawiecki, Sasin i inni, którzy wydawali w tej sprawie polecenia, które później były realizowane przez Pocztę Polską i przez PiS-owskich samorządowców. Nie będzie licencji na bezkarność. Osoby odpowiedzialne poniosą surową karę. I to wam gwarantujemy, tak samo jak i prawo do bezstronnego sądu.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PiotrZgorzelski">Zanim poproszę panią poseł Lenartowicz, to chciałbym, szanowni państwo posłowie, w naszym imieniu powitać młodzież, która przybyła do nas ze Szkoły Podstawowej nr 10 w Sieradzu na zaproszenie pana posła Piotra Polaka. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#GabrielaLenartowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym przypomnieć jeszcze jeden aspekt bezkarności w ramach przeprowadzania tzw. wyborów kopertowych, a mianowicie bezprawne wydatkowanie pieniędzy przez Pocztę Polską. Podobno było to 70 mln, a może nawet więcej. Ale tu też są działania zaradcze. Te pieniądze zostały wydane na podstawie bezprawnego aktu i polecenia pana premiera Morawieckiego i pana wicepremiera Sasina. I czegóż się teraz dowiadujemy? Otóż decyzją pana premiera Morawieckiego na wniosek pana wicepremiera Sasina umorzono Poczcie Polskiej obowiązkowe wpłaty z tytułu zysku na Fundusz Inwestycji Kapitałowych w wymiarze 30 079 681 zł. Uzasadnienie jest takie, że gdyby nie to umorzenie, to Poczta Polska nie zrealizowałaby projektów i to by zagroziło obronności państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#GabrielaLenartowicz">Czyli mamy jeszcze jeden aspekt bezprawnego działania pana premiera, wicepremiera — narażenia na szwank obronności państwa i bezpieczeństwa publicznego.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uzasadnienie tego projektu jest wprost kuriozalne. Czytamy w nim, że ustawa wywołuje pozytywne skutki społeczne i prawne, wykluczając ryzyko odpowiedzialności karnej za zachowanie wypełniające zasady wynikające z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Ale jest dokładnie odwrotnie, pomijając już fakt, że projektodawcy uznają te czyny za sprzeczne z prawem.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#IwonaMariaKozłowska">Ta ustawa w świadomości obywateli pozostawi przekonanie, że można sobie zapewnić bezkarność, mając większość sejmową. Ustawa wprost godzi w zadania wymiaru sprawiedliwości, do którego właśnie należy orzekanie o winie lub bezkarności. Ta ustawa, o ile zostanie przyjęta, spowoduje, że obywatele całkowicie stracą zaufanie do państwa. Ta ustawa jest zła i powinna zostać w całości odrzucona. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę pana posła Grzegorza Rusieckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#GrzegorzRusiecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak przysłuchuję się tej debacie i wystąpieniom wybitnych specjalistów, autorytetów prawnych, konstytucjonalistów z PiS-u, którzy twierdzą, że w zasadzie nie ma problemu. Tymczasem te same tuzy prawnicze w kwietniu 2020 r. twierdziły, że wszystko jest zgodne z przepisami, a dzisiaj przedstawiacie państwo ustawę, która ma te przestępstwa i czyny karalne wyłączyć, wprowadzacie państwo abolicję. To się zdecydujcie.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#GrzegorzRusiecki">Art. 7 konstytucji wyraźnie stanowi, że organy władzy państwowej działają na podstawie i w granicach prawa. Władza publiczna dzieli się na władzę samorządową i rządową i te władze są od siebie niezależne. Jak ktoś tego nie rozumie, nie powinien sprawować władzy publicznej.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#GrzegorzRusiecki">Otóż można było w kwietniu 2020 r. przeprowadzić wybory zgodnie z przepisami, zgodnie z prawem. Można było skorzystać z jednej z trzech przewidzianych w konstytucji form stanów nadzwyczajnych. Ale nie, wasza arogancja, buta i poczucie bezkarności szczytowały w tamtym momencie i cały czas szczytują. Jesteście przekonani, że nie poniesiecie odpowiedzialności. Poniesiecie odpowiedzialność, społeczeństwo was z tego rozliczy.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę pana posła Cezarego Grabarczyka.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#PiotrZgorzelski">Jednocześnie bardzo proszę wszystkich państwa posłów o umożliwienie wystąpień kolegom.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#CezaryGrabarczyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#CezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa to skandal. Prowadzicie cyniczną grę. Potraktowaliście samorządowców jak żywą tarczę. Zasłaniacie się nią.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#CezaryGrabarczyk">Jaka jest istota tej ustawy? Chcecie zagwarantować bezkarność swoim przywódcom: premierowi, wicepremierom. To jest dowód waszego cynicznego postępowania.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#CezaryGrabarczyk">Demokratyczne wybory to istota demokracji. Wy tę kardynalną zasadę demokratycznych wyborów złamaliście i dlatego musicie ponieść odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marek Sowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#MarekSowa">Panie Marszałku! Zapisy konstytucji są jednoznaczne, organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. To prawo zostało złamane, bo przekazanie spisu wyborców Poczcie Polskiej było złamaniem prawa. Bezprawne działania Kaczyńskiego, Morawieckiego, Sasina, wojewodów, którzy podżegali do przestępstwa, muszą zostać osądzone przez niezawisły sąd.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#MarekSowa">Niestety, w tym gronie są również samorządowcy — 270 — którzy ulegli presji, tak jak 37 samorządowców w Małopolsce, którzy przekazali spisy wyborców Poczcie Polskiej. Zadziałali na szkodę swoich mieszkańców, przekazując ich dane osobowe. Wiem, że robili to pod wpływem korespondencji ministra Ćwika, który wówczas pełnił funkcję wojewody Małopolskiego, który zmuszał do tego samorządowców, mówiąc, że przekazanie danych jest obowiązkiem prawnym samorządu. Być może jest to jakaś okoliczność łagodząca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#MarekSowa">Ale to nie na drodze ustawy, ale w sądzie będzie rozstrzygane.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Mateusz Bochenek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#MateuszBochenek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Absolutnie obrzydliwe jest to, że po raz kolejny podejmuje się próbę legalizacji bezprawia. Faktycznie art. 7 konstytucji mówi jednoznacznie, że organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Nie ma żadnego wyłączenia i żadnych okoliczności usprawiedliwiających nieprzestrzeganie tego przepisu prawa. Nie można w demokratycznym państwie prawa przeobrażać działań nielegalnych w legalne za pomocą nie różdżki w tym przypadku, ale maszynki do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#MateuszBochenek">Jeśli te przepisy weszłyby w życie, mogłyby posłużyć w każdej sprawie, w której sądy będą orzekać nie po linii większości sejmowej. Można wówczas uchwalić w zasadzie ustawę, z której wynika, że sądy są w błędzie w sprawie premiera Morawieckiego, w sprawie maseczek, respiratorów, w sprawie posła Mejzy — dokładnie w każdej sprawie, jaką tylko sobie władza wyobrazi. Nie możemy na to pozwolić. Nie możemy pozwolić na legalizację bezkarności.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Krawczyk.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#MichałKrawczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa, którą złożyliście, jest niedopuszczalna z dwóch podstawowych powodów. Po pierwsze, pokazuje, że PiS ma za nic przepisy prawa i cały polski system prawny. Chcecie bowiem tą ustawą zwolnić z odpowiedzialności za łamanie przepisów. Wychodzicie z założenia, że jeśli sądy orzekają niezgodnie z waszą linią partyjną, a sędziów nie da się zmienić, to należy złożyć ustawę, która prawomocny wyrok sądu uchyli.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#MichałKrawczyk">Druga kwestia: tą ustawą pokazujecie także całkowity brak szacunku dla Polek i Polaków i ich prywatnych danych osobowych. Przypomnę, że w kwietniu 2020 r. samorządowcy dostawali anonimowe maile z prośbą o przekazanie spisu wyborców, a więc danych wrażliwych takich jak: imię, nazwisko, adres, PESEL, imię ojca, data urodzenia.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#MichałKrawczyk">Naprawdę chcecie, żeby samorządowcy przekazywali na podstawie anonimowego maila wrażliwe dane osobowe milionów Polek i Polaków? Tą ustawą bezczelnie przekraczacie kolejną nieprzekraczalną granicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jacek Protas.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#MichałKrawczyk">Tym razem stawiacie się ponad sądami i sędziami, pokazując, że prywatne dane osobowe macie za nic.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#JacekProtas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepracowałem w samorządzie terytorialnym dwadzieścia parę lat jako przewodniczący rady miejskiej, starosta, marszałek. Nigdy, nigdy nie przyszło mi nawet do głowy, żeby z premedytacją i świadomie podjąć decyzję niezgodną z prawem. Władza samorządowa jest częścią władzy publicznej, a ta z kolei musi dawać pozytywny przykład wszystkim obywatelom. Inaczej państwo nie będzie funkcjonowało, inaczej władza publiczna nie będzie miała żadnego autorytetu u obywateli. A wy chcecie ustawowo zwolnić urzędników państwowych, samorządowych z odpowiedzialności za decyzje podejmowane niezgodnie z prawem — świadomie, z premedytacją. To jest absolutne kuriozum i nie tylko łamanie porządku prawnego, ale też łamanie porządku moralnego i wręcz cywilizacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Grabczuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#KrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wybory kopertowe pokazują istotę władzy PiS, czyli łamanie prawa, łamanie konstytucji, zmuszanie wielu obywateli, zmuszanie samorządowców… a jednocześnie nagradzanie swoich. Rząd PiS-u bardzo chętnie chce karać 15, 20, 25 latami więzienia zwykłych Polaków, ale jeśli chodzi o malwersantów z PiS-u, o tych wszystkich, którzy w sposób nielegalny dorobili się milionów przez 7 lat, chce dać im abolicję, chce stworzyć bezkarność+.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#KrzysztofGrabczuk">Proszę państwa, właśnie przez tę politykę, jaką dzisiaj prowadzi PiS, Polska każdego dnia płaci milion euro kary. Przez tę waszą politykę dzisiaj są zablokowane gigantyczne kwoty, miliardy dla polskich przedsiębiorców. Pamiętajcie, chociaż to blokujecie, wcześniej czy później stracicie władzę i wszyscy za to odpowiecie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, Krzysztof, brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Lidia Burzyńska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#LidiaBurzyńska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nadzwyczaj szokujące jest to, że musimy rozmawiać… Albo inaczej: trudno to nazwać rozmową, debatą w sprawie tak bardzo ważnej, ponieważ państwo używacie takich inwektyw, takiego słownictwa, pojawiają się takie emocje tutaj, na mównicy. Właściwie rozmowa o lex specialis, gdy gradacja dóbr jest jednoznaczna, nie powinna mieć miejsca. Ci samorządowcy — z tej mównicy padały sformułowania „wasi samorządowcy”, czy wy wątpicie zatem w słuszność wyborów swoich władz samorządowych przez mieszkańców — działali w ochronie państwa…</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie chodzi o samorządowców.)</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#LidiaBurzyńska">Działali, panie pośle, w ochronie państwa, aby nie dopuścić do pogrążenia się państwa polskiego w paraliżu, jeżeli chodzi o COVID-19, a niedokonanie wyboru prezydenta Rzeczypospolitej właśnie do tego prowadziło. Niewybranie najważniejszej osoby w państwie, jaką jest prezydent, prowadziłoby… Totalna opozycja powinna wiedzieć, że prezydent czuwa nad przestrzeganiem prawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PiotrZgorzelski">I zapraszam…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#LidiaBurzyńska">Pytanie: Do czego prowadzi dalsze podważanie zaufania do legislacji, do samej władzy ustawodawczej, szanowni państwo?</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jacek Protasiewicz.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#JacekProtasiewicz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#JacekProtasiewicz">Panie i Panowie Posłowie! Projekt ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją tzw. prezydenckich wyborów kopertowych ma pozornie służyć temu, ażeby zwolnić z odpowiedzialności samorządowców najniższych szczebli, którzy działali w sytuacji wyższej konieczności. Ale ja pamiętam, jak w tamtym czasie, kiedy te wybory były przygotowywane, rozmawiałem z bardzo wysokim wówczas politykiem rządu, ówczesnym ministrem, a nawet więcej, który mówił: nie rozumiem premiera, dlaczego podpisał rozporządzenie. Przecież za to jest prokurator. A potem NIK wskazał wyraźnie, że inny minister — Jacek Sasin odpowiedzialny jest za zmarnowanie 70 mln zł, również na podstawie nielegalnych decyzji. Czy zatem przyznacie, że prawdziwą intencją tego projektu, zresztą w ostatniej chwili zmienianego, jest nie ochrona samorządowców, ale ochrona premiera Morawieckiego, Jacka Sasina przed odpowiedzialnością prokuratorską, której i tak się nie pozbędą?</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam teraz na mównicę w celu udzielenia odpowiedzi i odniesienia się do wystąpień sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana Marcina Warchoła.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#PiotrZgorzelski">Jednocześnie pytam, czy pani poseł Milczanowska także zabierze głos.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#komentarz">(Poseł Anna Milczanowska: Tak, słowo.)</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#PiotrZgorzelski">Dobrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#MarcinWarchoł">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zapewnienie warunków do organizacji wyborów samorządowych jest jednym z podstawowych zadań władzy publicznej. Pani marszałek kierowana poczuciem tego obowiązku 5 lutego 2020 r. zarządziła organizację tych wyborów na dzień 10 maja 2020 r. Przeprowadzenie tych wyborów było wtedy możliwe i uzasadnione. Przypomnę, że dzienna liczba zakażeń koronawirusem była najniższa w historii, bo wynosiła zaledwie ok. 300 dziennie. Globalna suma dochodziła do ok. 5 tys. — od samego początku trwania pandemii.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#MarcinWarchoł">W początkowej fazie pandemii samorządowcy związani z Platformą Obywatelską rozpoczęli bezprecedensowy bojkot i torpedowanie przeprowadzenia tych wyborów w konstytucyjnym terminie.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Nielegalnych wyborów.)</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#MarcinWarchoł">Odmówili realizacji obowiązków ustawowych.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Sabotaż i dywersja miała miejsce ze strony samorządowców.)</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#MarcinWarchoł">W związku z tym, w sytuacji bojkotu, pandemii, władza rozpoczęła działania mające na celu zapewnienie przeprowadzenia wyborów w konstytucyjnym terminie. Dlatego też została uchwalona ustawa z dnia 9 kwietnia 2020 r., która pozwoliła na organizację tych wyborów.</u>
          <u xml:id="u-149.6" who="#MarcinWarchoł">W tej ustawie w art. 99 jest wprost mowa o tym, że Poczta Polska jest obowiązana przekazać spis wyborców, udostępnić go, a samorządowcy, realizując te obowiązki, mogli go przekazywać.</u>
          <u xml:id="u-149.7" who="#MarcinWarchoł">Samorządy inspirowane przez Platformę Obywatelską złamały rażąco prawo. Ci samorządowcy powinni dzisiaj mieć zarzuty, podobnie jak wy, którzy do tego podżegaliście. Było to rażące łamanie konstytucji, którą pani poseł trzyma, i łamanie Kodeksu wyborczego. Dlatego w tej bardzo trudnej sytuacji ustawodawca podjął decyzję o tym, żeby jednak te wybory przeprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-149.8" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ale to my jesteśmy ustawodawcą, a nie…)</u>
          <u xml:id="u-149.9" who="#MarcinWarchoł">Jednakże dalej blokowaliście tę ustawę w Senacie, który kontrolujecie. Dlatego też pan premier podjął decyzję, wydał decyzję na podstawie art. 11 ustawy z dnia 2 marca o przekazaniu spisu wyborców przez wójtów, burmistrzów, samorządowców.</u>
          <u xml:id="u-149.10" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Łamaliście prawo.)</u>
          <u xml:id="u-149.11" who="#MarcinWarchoł">Ustawa z dnia 2 marca w art. 11 wprost daje premierowi prawo do przekazania tego spisu. Wójtowie, burmistrzowie, którzy działali legalnie w oparciu o tę ustawę, stali się przedmiotem nagonki. Nagonki, którą wy zapoczątkowaliście, nagonki przy użyciu sędziów, nagonki z użyciem organizacji Watchdog. Ta organizacja złożyła 206 zawiadomień w tamtym okresie, w tym roku było ok. 270 zawiadomień do prokuratury. Doszło następnie do rażącego łamania prawa, skandalicznego bezprawia sądowego polegającego na tym, że sądy zamiast umarzać te postępowania, przyjmowały bezprawne akty oskarżenia i skazywały tych niewinnych wójtów, burmistrzów i prezydentów.</u>
          <u xml:id="u-149.12" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-149.13" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Jak niewinnych, jak łamali prawo?)</u>
          <u xml:id="u-149.14" who="#MarcinWarchoł">Przypomnę, że zgodnie z art. 49 Kodeksu postępowania karnego wyłącznym podmiotem do wniesienia aktu oskarżenia w Polsce jest prokurator albo pokrzywdzony, nie organizacja Watchdog.</u>
          <u xml:id="u-149.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-149.16" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-149.17" who="#MarcinWarchoł">Kodeks postępowania karnego milczy w sprawie organizacji Watchdog. Poczytajcie sobie kodeks. Dlatego też było wykorzystywane…</u>
          <u xml:id="u-149.18" who="#komentarz">(Głos z sali: I to was boli.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#MarcinWarchoł">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#MarcinWarchoł">Prawo zostało cynicznie wykorzystane do działań politycznych. Wy to inspirowaliście i ci sędziowie powinni dzisiaj mieć zarzuty, powinni stanąć na ławie oskarżonych…</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#MarcinWarchoł">…a nie ci samorządowcy, którzy działali w zaufaniu do obowiązującego prawa…</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: No jasne, wszystkich wsadźcie.)</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#MarcinWarchoł">…działali właściwie, prawidłowo i zgodnie z prawem.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#MarcinWarchoł">Mieliśmy do czynienia, drodzy państwo, z bezprecedensowym zaangażowaniem sędziów w proces polityczny z narzędziem w postaci prawa. Przywodzi to na myśl najgorsze czasy PRL-u. Dlatego też ta ustawa jest konieczna dla przywrócenia sprawiedliwości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PiotrZgorzelski">W imieniu wnioskodawców głos zabierze pani poseł Anna Milczanowska.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Nie żałuj, mów całą prawdę. Prawdę powiedz.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przysłuchując się tej dość długiej dyskusji, trudno się odnieść zwłaszcza do strony opozycyjnej i odpowiedzieć na jakiekolwiek pytanie, bo wszystkie wasze wystąpienia były pełne erystyki, polityki i emocji. A więc właściwie nie było żadnego konkretnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, jeszcze raz wracam do mojego wystąpienia, uzasadniając ten projekt ustawy. Rok 2020 — mówił o tym przed chwilą pan minister Warchoł, wcześniej mówił pan minister Wójcik. My konstytucyjnie mieliśmy wybrać najważniejszy organ wykonawczy w Rzeczypospolitej Polskiej, czyli prezydenta Polski.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Zgodnie z prawem.)</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#AnnaMilczanowska">A państwo swoim zachowaniem chcieliście doprowadzić do anarchii i robicie to również do dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-155.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-155.8" who="#AnnaMilczanowska">Proszę państwa, mówicie, że łamiemy prawo. Zapoznajcie się z tym, co mamy zapisane — mówił tutaj o tym przed chwilą pan minister — w Kodeksie karnym, a zwłaszcza warto zapoznać się z art. 4. Zarzucacie nam bezprawie.</u>
          <u xml:id="u-155.9" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Przed sądem będzie pani zeznawać.)</u>
          <u xml:id="u-155.10" who="#AnnaMilczanowska">Z ust waszych posłów padały nazwiska naszych polityków, polityków Zjednoczonej Prawicy. Proszę państwa, to nie u nas obowiązuje doktryna Neumanna. Doktryna Neumanna obowiązuje w waszych szeregach.</u>
          <u xml:id="u-155.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-155.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-155.13" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Neumann: Będziecie siedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-155.14" who="#AnnaMilczanowska">O właśnie, pan poseł krzyczy: będziecie siedzieć. Proszę państwa, sądy, ciągle to twierdzicie, są wasze i będziecie bronić wszystkich ludzi powiązanych z wami jak niepodległości. Ustawa, którą dzisiaj wnosimy, nad którą dzisiaj debatujemy, jest zgodna z zapisami konstytucji. Wierzę w rozsądek, że Wysoki Sejm raczy ją uchwalić.</u>
          <u xml:id="u-155.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-155.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PiotrZgorzelski">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PiotrZgorzelski">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#PiotrZgorzelski">Ogłaszam 1 minutę przerwy.</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 26 do godz. 12 min 28)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#ElżbietaWitek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#ElżbietaWitek">Zapraszam państwa posłów na salę.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#ElżbietaWitek">Jeszcze wniosek formalny ma pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#ElżbietaWitek">Proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#HannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ciepło nam na tej sali i jasno, prąd jest, prawda, Wysoka Izbo? Dlaczego? Wiecie? Bo nasze elektrownie i kopalnie codziennie ochraniają przed ruskim sabotażem pracownicy spółki Elbest Security. Pewnie w ogóle nie znacie tej nazwy, bo wy nie dbacie o ludzi, którzy codziennie zabezpieczają infrastrukturę krytyczną Polski. Dzisiaj rano w Bełchatowie i Turowie zaczął się protest pracowników, którzy ochraniają kopalnie i elektrownie. Kiedy polityczna rodzina Sasina pasie swoje kieszenie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#ElżbietaWitek">Pani poseł, bardzo panią proszę: przynajmniej „pana premiera Sasina”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#HannaGillPiątek">Wy, którzy wyrośliście z tradycji związków zawodowych, nie dbacie o ludzi ochraniających nasz prąd i ciepło, nie dbacie o nasze bezpieczeństwo. To jest skandal, to się musi skończyć. Składam wniosek formalny o przerwę, pani marszałek, i o to, żeby pan premier udzielił nam informacji na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#ElżbietaWitek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#ElżbietaWitek">To nie jest wniosek formalny. Gdyby chodziło o przerwę, to bym ogłosiła, ale Konwentu nie będę…</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#ElżbietaWitek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zaniechaniu ścigania za niektóre czyny związane z organizacją wyborów na urząd Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonych na dzień 10 maja 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#ElżbietaWitek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#ElżbietaWitek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 2812, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-161.8" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-161.9" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 432 posłów. 207 — za, 220 — przeciw, 5 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-161.10" who="#ElżbietaWitek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-161.11" who="#ElżbietaWitek">Proponuję na podstawie art. 39 ust. 3 regulaminu Sejmu, aby komisja przedstawiła sprawozdanie w terminie umożliwiającym rozpatrzenie go na bieżącym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-161.12" who="#ElżbietaWitek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-161.13" who="#ElżbietaWitek">Przystępujemy do głosowania nad tą propozycją.</u>
          <u xml:id="u-161.14" who="#ElżbietaWitek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji przedstawienia przez komisję sprawozdania w terminie umożliwiającym rozpatrzenie go na bieżącym posiedzeniu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-161.15" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-161.16" who="#ElżbietaWitek">Działa.</u>
          <u xml:id="u-161.17" who="#ElżbietaWitek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-161.18" who="#ElżbietaWitek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-161.19" who="#ElżbietaWitek">Głosowało 432 posłów. 222 — za, 209 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-161.20" who="#ElżbietaWitek">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-161.21" who="#ElżbietaWitek">Ogłaszam 1 minutę przerwy.</u>
          <u xml:id="u-161.22" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 32 do godz. 12 min 34)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2335 i 2618).</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę panią poseł Barbarę Bartuś o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Jest mi niezmiernie miło przedstawić sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, które to sprawozdanie zawarte jest w druku nr 2618.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#BarbaraBartuś">Projekt ustawy wpłynął do Sejmu 7 czerwca 2022 r. i dotyczy wprowadzenia na stałe do Kodeksu pracy możliwości wykonywania pracy zdalnej oraz stworzenia podstaw dla pracodawcy do wprowadzenia i przeprowadzania, gdy jest to niezbędne dla zapewnienia ochrony zdrowia i życia pracowników lub innych osób lub ochrony mienia, prewencyjnej kontroli pracowników pod kątem obecności w ich organizmach alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#BarbaraBartuś">Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach, do której ten projekt trafił w dniu 21 lipca br., po pierwszym czytaniu na posiedzeniu Sejmu, skierowała ten projekt do Podkomisji stałej do spraw nowelizacji Kodeksu pracy oraz Kodeksu postępowania administracyjnego. Podczas swoich czterech posiedzeń podkomisja wypracowała projekt, który wraz z jedną poprawką wydłużającą vacatio legis został przyjęty przez komisję na posiedzeniu w dniu 16 listopada br. Co ważne, został przyjęty jednogłośnie.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#BarbaraBartuś">Szanowni Państwo! Projekt ustawy załączony do sprawozdania wprowadza zmiany w Kodeksie pracy, ustawie o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawie o Policji, ustawie o Straży Granicznej, ustawie o Państwowej Straży Pożarnej, ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustawie o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu, ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ustawie o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym, ustawie o Służbie Więziennej, ustawie — Prawo o prokuraturze, ustawie o Krajowej Administracji Skarbowej, ustawie o Służbie Ochrony Państwa, ustawie o Straży Marszałkowskiej oraz ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#BarbaraBartuś">W projekcie ustawy przyjęto, że przepisy dotyczące kontroli pod kątem obecności alkoholu lub narkotyków w organizmie wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy, a przepisy dotyczące pracy zdalnej wchodzą w życie po upływie 2 miesięcy od dnia ogłoszenia ustawy.</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#BarbaraBartuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pragnę serdecznie podziękować członkom naszej komisji, panu ministrowi Stanisławowi Szwedowi, przedstawicielom Ministerstwa Zdrowia, przedstawicielom Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, przedstawicielom wszystkich służb oraz pracowniczym związkom zawodowym, a także związkom pracodawców za dobrą, merytoryczną pracę.</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#BarbaraBartuś">W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić przedstawiony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Projektowane regulacje prawne zawarte w sprawozdaniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, które znajduje się w druku nr 2618, umożliwiają pracodawcom przeprowadzenie w uzasadnionych przypadkach prewencyjnej kontroli pracowników pod kątem obecności w ich organizmach alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu, a następnie przetwarzanie tych danych. Odwołują się one do rozwiązań zawartych w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 27 kwietnia 2016 r.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#BarbaraBartuś">W obecnym stanie prawnym prawo pracodawcy do przetwarzania informacji o obecności w organizmie pracownika alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu jest uregulowane w skomplikowany sposób w różnych aktach prawnych. Nie istnieje przewidziana regulacja określająca procedurę badania pracowników pod kątem obecności w ich organizmach środków działających podobnie do alkoholu, czyli brak jest podstaw prawnych do samodzielnego przeprowadzenia przez pracodawcę kontroli pracowników pod kątem obecności w ich organizmach powyższych substancji, czyli narkotyków.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#BarbaraBartuś">W rządowym projekcie ustawy określono zasady przeprowadzania takich kontroli, określono podmioty uprawnione do przeprowadzania kontroli, metody jej przeprowadzania, zasady przetwarzania informacji dotyczących przeprowadzonej kontroli, określono kwestię niedopuszczenia przez pracodawcę pracownika do pracy.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#BarbaraBartuś">Zawarto też prawo do odpowiedniego zastosowania przepisów dotyczących kontroli pracowników do osób fizycznych wykonujących pracę na innej podstawie niż stosunek pracy. Należy zauważyć, że rozszerzenie zakresu stosowania proponowanych przepisów Kodeksu pracy na inne osoby niż pracownicy stanowi zmianę systemową, ponieważ co do zasady Kodeks pracy reguluje sytuację prawną pracowników.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#BarbaraBartuś">Projektowana ustawa zawiera również uregulowania dotyczące kontroli trzeźwości oraz kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu dla osób pozostających w stosunku służby, tj. funkcjonariuszy służb mundurowych, w tym przepisy — wprowadzone podczas prac komisji — dotyczące Straży Marszałkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#BarbaraBartuś">Drugim obszarem w zakresie wprowadzanych nowych rozwiązań prawnych jest praca zdalna, która ma być stosowana w warunkach typowych, a nie tylko w warunkach nadzwyczajnych, jak miało to miejsce w celu przeciwdziałania COVID-19. Praca zdalna będzie mogła być wykonywana całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika. Uzgodnienie między stronami umowy o pracę dotyczące wykonywania pracy zdalnej przez pracownika będzie mogło nastąpić przy zawieraniu umowy o pracę lub w trakcie trwającego już zatrudnienia — z inicjatywy pracodawcy albo na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#BarbaraBartuś">Praca zdalna będzie mogła być wykonywana wyłącznie na polecenie pracodawcy w dwóch przypadkach — w okresie obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii oraz w okresie 3 miesięcy po ich odwołaniu lub w okresie, w którym zapewnienie przez pracodawcę bezpiecznych i higienicznych warunków pracy w dotychczasowym miejscu pracy pracownika nie jest czasowo możliwe z powodu działania siły wyższej. Nadto praca zdalna będzie mogła być wykonywana okazjonalnie, na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej, w wymiarze nieprzekraczającym 24 dni w roku kalendarzowym.</u>
          <u xml:id="u-165.7" who="#BarbaraBartuś">Zasady wykonywania pracy zdalnej będą musiały być co do zasady określone w porozumieniu zawieranym między pracodawcą i zakładową organizacją związkową. W porozumieniu lub regulaminie pracodawca będzie musiał określić w szczególności m.in. zasady pokrywania przez pracodawcę kosztów oraz zasady ustalania ekwiwalentu pieniężnego. Wskazana też będzie grupa lub grupy pracowników, którzy będą mogli być objęci pracą zdalną.</u>
          <u xml:id="u-165.8" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projektowane zmiany budzą duże zainteresowanie i są oczekiwane. Przedstawiony projekt został wypracowany w drodze kompromisu, więc wyrażam nadzieję, że nowe przepisy dobrze sprawdzą się na rynku pracy. W imieniu mojego klubu, Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, deklaruję poparcie dla omawianego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-165.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, druki nr 2335 i 2618.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">21 lipca 2022 r. na posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach projekt ustawy został skierowany do prac w podkomisji stałej do spraw nowelizacji Kodeksu pracy oraz Kodeksu postępowania administracyjnego. Podkomisja procedowała nad projektem na czterech posiedzeniach, podczas których mieliśmy okazję wysłuchać wątpliwości oraz propozycji m.in. ze strony pracodawców i związków zawodowych. 16 listopada br. Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach przyjęła projekt z poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">W obecnym stanie prawnym pracodawcy nie mogą samodzielnie prowadzić kontroli stanu trzeźwości pracowników, a tym bardziej nie mogą sprawdzać, czy oni są pod wpływem innych środków psychoaktywnych. Projektowana ustawa uwzględnia postulaty pracodawców i wprowadza taką możliwość w przypadkach, w których jest to niezbędne dla zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników, a także innych osób oraz ochrony mienia.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">W pracach nad zmianami w tym zakresie korzystaliśmy m.in. z…</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo przepraszam panów, ale…</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">…orzecznictwa sądów, przepisów RODO oraz zapisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Byliśmy zgodni co do wprowadzenia przepisów, które zagwarantują przewidywalność i pewność weryfikacji trzeźwości oraz ochronę życia.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Przypomnę, że projekt nowelizacji obejmuje również rozszerzenie Kodeksu pracy o rozdział IIc pt. „Praca zdalna”. Jego przepisy umożliwią pracownikom całkowite lub częściowe wykonywanie obowiązków w miejscu, które wskażą, a także każdorazowo ustalą z pracodawcą. Porozumienie o wykonywaniu pracy zdalnej będzie można przyjąć zarówno przy zawieraniu umowy, jak i w trakcie jej obowiązywania. Nowelizacja Kodeksu pracy wprowadza również przepisy dotyczące porozumienia się z organizacjami związkowymi lub przedstawicielami pracodawców w kwestii zasad wykonywania pracy zdalnej.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Wysoka Izbo! Podczas prac podkomisji wprowadzono szereg poprawek o charakterze językowym, redakcyjnym i legislacyjnym. W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska zgłosiłam kilka poprawek. Najważniejsze z nich dotyczą wydłużenia świadczenia pracy okazjonalnej oraz wydłużenia vacatio legis. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej poparło zasadność zaproponowanej zmiany odnośnie do wydłużenia vacatio legis. Komisja uznała, że zaproponowany w projekcie okres 14 dni w zakresie pracy zdalnej jest zbyt krótki na dostosowanie się pracodawców do nowych przepisów, które wymagają ustalenia procedur i regulaminów czy oszacowania ryczałtu oraz zbudżetowania nowych rozwiązań, m.in. oprzyrządowania.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Przedłużono go jednak do 2 miesięcy.</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska jeszcze raz wnioskuję o wydłużenie terminu wejścia w życie ustawy do 3 miesięcy w zakresie pracy zdalnej, ze względu na szereg obowiązków, które już wymieniłam, ale także obowiązków z zakresu BHP, ochrony danych osobowych, które ustawa narzuca na pracodawcę przy zawieraniu porozumienia o wykonywaniu pracy zdalnej.</u>
          <u xml:id="u-169.6" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Projekt ustawy określa także nowy rodzaj pracy, okazjonalną pracę zdalną, która ma ułatwić godzenie życia zawodowego z życiem prywatnym. Jej szczególny charakter opiera się na incydentalności jej wykonywania, i to wyłącznie na wniosek pracownika. Projekt zakłada, że okazjonalna praca zdalna będzie możliwa tylko w wymiarze nieprzekraczającym 24 dni w roku kalendarzowym. Odpowiadając na postulaty pracowników oraz pracodawców, Koalicja Obywatelska idzie ponownie o krok dalej: proponujemy wydłużenie jej wymiaru do 30 dni w roku kalendarzowym.</u>
          <u xml:id="u-169.7" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Pani Marszałek! Składam stosowne poprawki.</u>
          <u xml:id="u-169.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I zapraszam pana posła Andrzeja Szejnę, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#AndrzejSzejna">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedłożony projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy i innych ustaw wprowadza przepisy umożliwiające pracodawcom w uzasadnionych przypadkach wprowadzenie prewencyjnej kontroli pracowników na obecność w ich organizmach alkoholu i środków działających podobnie do alkoholu. Ustawa reguluje również zgodnie z oczekiwaniami zmieniających się uwarunkowań rynku pracy, jednak w sposób niepełny, pracę zdalną. Przedłożony projekt ustawy jest jak produkt czekoladopodobny: dobry, gdyż w chwili obecnej nie ma lepszego kompromisu.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#AndrzejSzejna">Na uregulowanie pracy zdalnej w Kodeksie pracy czekaliśmy blisko 2,5 roku, a wydawałoby się, że rządowi powinno najbardziej zależeć na stworzeniu stałych podstaw prawnych, w których ten rodzaj pracy jest masowo wykonywany. Przypomnę w tym miejscu, że polityczki i politycy Lewicy jako jedni z pierwszych mówili o konieczności stworzenia czytelnych norm prawnych, które zabezpieczą prawa pracowników podczas świadczenia pracy zdalnej.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#AndrzejSzejna">Pierwszą, istotną kwestią, jak już wspomniałem, którą reguluje przedłożony projekt, jest prewencyjne badanie pracowników w uzasadnionych przypadkach na obecność we krwi alkoholu oraz środków działających podobnie jak alkohol. W obecnym stanie prawnym brak podstaw do samodzielnego przeprowadzenia przez pracodawcę kontroli. Zgadzamy się z tym, że brak możliwości weryfikacji, że pracownik nie znajduje się pod wpływem substancji lub środka negatywnie wpływającego na jego zdolność psychofizyczną, może zagrażać zdrowiu i życiu zarówno samego pracownika znajdującego się pod wpływem takich substancji czy środków, jak i jego współpracowników, ale również osób trzecich. W niektórych przypadkach zagraża także mieniu, które może zostać uszkodzone bądź zniszczone, co może pociągać za sobą poważne skutki finansowe.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#AndrzejSzejna">W projekcie niestety nie uwzględniono szeregu uzasadnionych postulatów związków zawodowych, m.in. w sprawie konieczności uzyskania zgody pracowników na zasady pracy zdalnej, zapewnienia dostępu związków zawodowych do pracowników zdalnych, np. nowo zatrudnianych, określenia minimalnego ryczałtu za wykorzystywane w domu przez pracownika media. Ustawą przerzucamy wiele potencjalnych problemów na teren zakładów pracy i mieszkań pracowników. Przepisy o kontroli w miejscu zamieszkania pracownika, który nie jest właścicielem mieszkania, będą przedmiotem wielu sporów, szczególnie dla pracowników młodych, mieszkających m.in. nadal z rodzicami.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#AndrzejSzejna">Niestety projektodawca nie zdecydował się na umieszczenie w tej nowelizacji przepisów dotyczących nabierającego znaczenia prawa do odłączenia. Pandemia COVID udowodniła, że praca zdalna jest możliwa, ale obnażyła także jej wszelkie wady i patologie, na szczęście możliwe do wyeliminowania poprzez uchwalenie odpowiedniego prawa. Od pracowników zaczęto oczekiwać ciągłego sprawdzania e-maili, odpowiadania na nie poza czasem pracy. E-maile i telefony pojawiające się o przeróżnych godzinach, także tych, które standardowo dotychczas łączyliśmy ze sferą prywatności pracownika, np. późno w nocy, niejako wpisały się w obraz pracy zdalnej w polskim wydaniu. Oczywiście z psychologicznej strony zjawisko jest bardziej skomplikowane. Z jednej strony mamy nacisk przełożonych na dostępność pracowników on-line, z drugiej, i o tym nie zapominajmy, coraz większa liczba osób sprawdza pocztę w sposób kompulsywny. Ciągłe napięcie psychiczne związane z koniecznością odpowiedzi na e-mail powoduje narastający stres, często prowadzi do syndromu wypalenia zawodowego czy zespołu zaburzeń poznawczych.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#AndrzejSzejna">Należy wskazać, że temat prawa do odłączenia pojawia się dość często w kontekście „Europejskiego filaru praw socjalnych”. Na problem przeciążenia pracowników zwrócił uwagę także Parlament Europejski. W konsekwencji pandemii i pogorszenia stanu psychicznego obywateli Unii Europejskiej Parlament Europejski w dniu 21 stycznia 2021 r. wezwał do ustanowienia prawa do odłączenia się. W rezolucji posłowie wezwali komisję do zaproponowania prawa, które umożliwiłoby osobom pracującym zdalnie rozłączenie się poza godzinami pracy.</u>
          <u xml:id="u-171.6" who="#AndrzejSzejna">Problematyka prawa pracownika do bycia off-line albo disconnected nie ogranicza się jednak tylko do pracy świadczonej w formie zdalnej. Również pracownik, który pracuje z biura, powinien mieć odpowiednie gwarancje w tym zakresie. W konkretnych stanach faktycznych sądy uznawały, że notoryczne wysyłanie maili z poleceniami służbowymi do pracownika w dni wolne od pracy, podczas urlopu lub zwolnienia chorobowego oraz nieadekwatne rozliczanie ich wykonywania może zostać potraktowane jako mobbing.</u>
          <u xml:id="u-171.7" who="#AndrzejSzejna">Niestety od momentu podjęcia wyżej wspomnianej rezolucji stan prawny na poziomie Unii Europejskiej oraz w naszym wewnętrznym porządku nie uległ zmianie. Na konieczność uzupełnienia ustawy o pracy zdalnej o przepisy o prawie do odłączenia wskazał również w swojej opinii do projektu ustawy Sąd Najwyższy.</u>
          <u xml:id="u-171.8" who="#AndrzejSzejna">W związku z tym zapowiadam, że Lewica złoży w najbliższym czasie projekt ustawy wprowadzający do Kodeksu pracy prawo do odłączenia się. Tymczasem Klub Parlamentarny Lewicy popiera przedłożony, ale jak wskazałem, niepełny merytorycznie, projekt ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#BożenaŻelazowska">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego, Unii Europejskich Demokratów i Konserwatystów mam przyjemność przedstawić państwu stanowisko klubu odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw z druku nr 2335.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#BożenaŻelazowska">Prace nad tym projektem trwają od czerwca tego roku, natomiast dyskusja nad tymi zmianami trwa już ponad 2 lata i widzimy, że one są teraz niezbędne. Zmiany mają na celu nowelizację Kodeksu pracy. Nowelizacja przewiduje dwie zasadnicze zmiany: określenie zasad badania trzeźwości pracowników przez pracodawców oraz wprowadzenie stałej regulacji dotyczącej pracy zdalnej w miejsce obecnie obowiązującej telepracy. Projekt dotyczy umożliwienia pracodawcom, oczywiście w uzasadnionych przypadkach, prowadzenia prewencyjnej kontroli pracowników na obecność w ich organizmach alkoholu lub substancji działających podobnie.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#BożenaŻelazowska">I druga ważna kwestia: regulacje dotyczące pracy zdalnej. Pandemia tym bardziej pokazała, że uregulowanie warunków dotyczących pracy zdalnej jest bardzo potrzebne. Projekt ten w znacznej części po pracach w komisji i podkomisji pracę zdalną reguluje. Jasno określa definicję pracy zdalnej, tryb uzgadniania pracy zdalnej, określa jej zasady i mówi o prawie pracodawcy do kontroli pracy zdalnej w godzinach pracy pracownika. Tutaj wiele zastrzeżeń zgłaszali też pracodawcy. Niektóre zostały w toku prac nad tą nowelizacją oczywiście uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#BożenaŻelazowska">Dobrym rozwiązaniem zawartym w projekcie jest świadczenie pracy zdalnej jako wsparcie dla rodziców. Dzięki temu pracownica w ciąży lub rodzice wychowujący dziecko do lat 4, lub rodzice dziecka z niepełnosprawnością oraz pracownik rodzic dziecka posiadającego odpowiednią opinię o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju dziecka będą mogli wystąpić do pracodawcy o świadczenie pracy zdalnej. To są dobre rozwiązania zawarte w tym projekcie. Wiele uwag, tak jak wspomniałam, w toku prac nad tymi zmianami zostało uwzględnionych.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#BożenaŻelazowska">Trwała dyskusja nad wydłużeniem wymiaru okazjonalnej pracy zdalnej z wymiaru 24 dni do 30 dni. Przedstawiciele pracodawców zwracali uwagę, że okazjonalna praca zdalna powinna być wydłużona do 30 dni w roku kalendarzowym. Rozwiązania te powinny poprawić możliwość zatrudnienia osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#BożenaŻelazowska">Dlatego Klub Parlamentarny Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejski Demokratów, Konserwatyści będzie za przyjęciem proponowanych zmian. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże wszystkim, którzy pracują, i tym, którzy zatrudniają!</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#GrzegorzBraun">Ale ratuj się, kto może, kiedy rząd, zwłaszcza rząd Zjednoczonej łże-Prawicy, pochyla się z fałszywą troską nad relacjami między pracodawcą a pracobiorcą i pod rozmaitymi pretekstami, nieźle brzmiącymi, bo to bezpieczeństwo, higiena pracy itd., itd., być może nawet bezpieczeństwo narodowe, jeśli chodzi np. o służby, żołnierzy, strażników granicznych, pod tymi szumnymi pretekstami dokonuje kolejnej głębokiej ingerencji w prywatność, w prawa azylu domowego, bo jeżeli ktoś ma pracować zza pulpitu we własnym domostwie, a wy chcecie, żeby także i w tej sytuacji podlegał rozmaitym obligacjom wkraczającym w sferę intymną, osobistą, jak każda procedura — uwaga — medyczna czy quasi-medyczna, taka jak badanie np. alkomatem czy jakimiś innymi urządzeniami, testowanie na okoliczność ewentualnej intoksykacji…</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#GrzegorzBraun">Tworzycie sytuację, w której państwo omnipotentne steruje, kontroluje, ingeruje w relacje wrażliwe między pracodawcą a pracobiorcą, natykacie się na problemy z tym związane i chcecie rozwiązywać te problemy poprzez rozszerzanie dostępu władzy, także ewentualnie służb policyjnych, do sfery naszej prywatności.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#GrzegorzBraun">Z tego względu Konfederacja wnioskowała o odrzucenie tego projektu i wnioskować będzie dalej o odrzucenie tego projektu także w drugim czytaniu. Złożę na ręce pani marszałek stosowny wniosek sygnowany przez prezydium naszego koła.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#GrzegorzBraun">To jest niestety recydywa u was. Pod pretekstem czy to walki z mniemaną pandemią, czy to wojny w tej czy innej stronie świata, z powołaniem się na stany wyższej konieczności i bezpieczeństwo państwa, radośnie, ochoczo odzieracie Polaków z prywatności. Ta stała się już właściwie iluzją, już jej właściwie nie ma. Prawo do prywatności zostało zniesione przez was na raty pod pretekstem walki z mniemaną pandemią. No i cóż, to jest nowy wspaniały świat, w budowie którego my nie chcemy partycypować. Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Chciałam przywitać młodzież z Zespołu Szkół im. Marii Curie-Skłodowskiej z Kętrzyna,…</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">…która przybyła na zaproszenie pana posła Marcina Kulaska.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo serdecznie witamy.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">A teraz głos zabierze pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#MichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W kategoriach dostosowania prawa pracy do wyzwań nowych czasów jesteśmy w ogonie Europy. Odstajemy w zasadzie coraz bardziej i w ogóle nam się nie spieszy do zmiany tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#MichałGramatyka">Jeżeli zliczyć tylko dyrektywy Parlamentu Europejskiego, które w dalszym ciągu w Polsce pozostają niezrealizowane, to w kolejce czekają dyrektywa o sygnalistach — byliśmy, zdaje się, zobowiązani do wdrożenia jej do końca zeszłego roku — dyrektywa o przejrzystych i przewidywalnych warunkach pracy, dyrektywa o równowadze pomiędzy pracą a tzw. życiem poza pracą, czyli tzw. dyrektywa work-life balance. Ale to dobrze, że te przepisy się pojawiają, dlatego że przynajmniej jakiś wycinek rzeczywistości będzie można uznać za uregulowany. Bo to, że praca zdalna jest tak samo wydajna, wydolna, jak praca tradycyjna, to wiemy wszyscy. Korporacje wiedzą to od dawna, to jest oczywiste, bo to jest pewnego rodzaju wyzwanie naszych czasów. Nie trzeba siedzieć w biurze, aby być efektywnym. Wszyscy znają tę prawdę. Bardzo dobrze, że ona wreszcie zyska odzwierciedlenie w przepisach Kodeksu pracy.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#MichałGramatyka">Zmiany, które wprowadzacie, są ważne i cenne. Cieszy mnie uregulowanie pracy zdalnej. Mnie jako entuzjastę elektronicznych środków komunikacji cieszy zwłaszcza wpisanie wprost do kodeksu możliwości elektronicznego uzgadniania warunków. Zadam w tej sprawie pytanie, ale to z pewnością jest bardzo cenne, szczególnie jeżeli wspomnimy, co wasz rząd robi przy okazji tzw. lex Czarnek ze zdalnym, elektronicznym zdawaniem egzaminów, które wyrzuca w ogóle z polskiego systemu prawnego, zupełnie nie wiadomo dlaczego.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#MichałGramatyka">Z jednej strony jesteście nowocześni, ale z drugiej — nie jesteście nowocześni, bo tak wam po prostu pasuje.</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#MichałGramatyka">Mimo wielu zastrzeżeń utrzymujecie państwo konieczność każdorazowego uzgadniania pracy zdalnej, nie za bardzo wiadomo po co. Przecież to, co z zasady jest elastyczne, nie za dobrze znosi usztywnione gorsety. Na tzw. incydentalną pracę zdalną wskazano 24 dni w roku i to jest bardzo mało. Przed pandemią standardem tzw. home office był 1 dzień w tygodniu, czyli 52 dni rocznie. Tego typu ograniczenia mogą spowodować, że bardzo słuszne zmiany zadziałają w sposób ograniczony.</u>
          <u xml:id="u-177.6" who="#MichałGramatyka">Jako Polska 2050 popieramy również drugi zasadniczy kierunek zmian, czyli kontrolę pracowników pod kątem trzeźwości w miejscu pracy. To jest postulat, który od wielu lat jest zgłaszany przez organizacje. Trzeźwość to jedna z gwarancji bezpieczeństwa pracowników — i tych, którzy są badani, i tych, którzy z nimi muszą współpracować.</u>
          <u xml:id="u-177.7" who="#MichałGramatyka">Ostatnia sprawa dotyczy vacatio legis. Tradycyjnie bardzo krótkie, 14 dni, a w niektórych przypadkach — 2 miesiące. Pamiętajcie, że po drugiej stronie naszych, waszych zmian są kadrowe, działy kadr, działy HR. Oni wszyscy muszą się do tego przygotować. Litości dla nich i trochę wyrozumiałości dla pracowników. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-177.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Żuk, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#StanisławŻuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proponowane w projekcie ustawy rozwiązania dotyczące prewencyjnej kontroli pracowników na obecność w ich organizmach alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu, a także wprowadzenie regulacji dotyczących pracy zdalnej jako rozwiązania stałego wychodzą naprzeciw oczekiwaniom zarówno pracowników, jak i pracodawców. Jednym z obowiązków pracodawcy jest zapewnienie bezpiecznych warunków pracy. Pojawienie się w miejscu pracy pracownika, którego stan wskazuje na spożycie alkoholu lub środków działających podobnie do alkoholu, może narazić na szwank zdrowie i życie pozostałych pracowników, jego samego, a także interes firmy.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#StanisławŻuk">Planowane zmiany w Kodeksie pracy w tym zakresie dają pracodawcom nowe uprawnienie, jakim jest kontrola trzeźwości w miejscu pracy. Określają one nie tylko zasady, jak ma wyglądać kontrola, konsekwencje pozytywnego wyniku kontroli lub badania oraz zasady przetwarzania informacji o kontroli, ale i kompetencje organów zewnętrznych w tym zakresie. Jednak pracodawcy decydujący się na wprowadzenie tego typu działań powinni pamiętać, że przeprowadzona kontrola trzeźwości nie może mieć charakteru dyskryminującego oraz musi odbywać się z poszanowaniem godności i intymności pracowników. Prewencyjny tryb kontroli trzeźwości pracowników nie oznacza też całkowitej swobody i wolnej ręki dla pracodawcy. Szczególne zasady prowadzenia tego typu kontroli muszą być ustalone w aktach wewnątrzzakładowych, takich jak regulaminy pracy czy układy zbiorowe.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#StanisławŻuk">Z kolei innym z założeń projektowanych zmian w Kodeksie pracy jest zastąpienie obecnie obowiązujących przepisów o telepracy instytucją pracy zdalnej. W rozumieniu projektu ustawy praca zdalna będzie polegała na wykonywaniu pracy całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą, w tym pod adresem zamieszkania pracownika, w szczególności z wykorzystaniem środków bezpośredniego porozumiewania się na odległość.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#StanisławŻuk">Ponadto pracodawca będzie miał obowiązek uwzględniania wniosków o pracę zdalną poszczególnych grup pracowników, zwłaszcza gdy będzie to możliwe ze względu na organizację i rodzaj wykonywanej pracy. Obejmuje to w szczególności rodziców dzieci do lat 4 i kobiety w ciąży. Uregulowane zostaną kwestie związane z poleceniem pracy zdalnej z obowiązkami pracodawcy w tym zakresie oraz kwestiami BHP czy też kontroli pracy zdalnej. Projekt nowelizacji Kodeksu pracy wprowadza także nieznaną dotychczas instytucję tzw. okazjonalnej pracy zdalnej, której wymiar będzie wynosił maksymalnie 24 dni w roku kalendarzowym.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#StanisławŻuk">Koło Poselskie Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia, mając na względzie m.in. fakt, iż nowy Kodeks pracy wychodzi naprzeciw oczekiwaniom pracowników, jak i pracodawców, popiera proponowane rozwiązania i jest za przyjęciem ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#GrzegorzBraun">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Jak tu walczyć o zachowanie prawa do prywatności? Jak się nie ma większości parlamentarnej, a ma się do czynienia z taką przemocową większością, jaką tutaj tworzy Zjednoczona łże-Prawica, niestety z asystencją nieustanną ze strony totalnej opozycji, to może sposobem. Może więc sposób, żeby odrzucić tę ustawę, byłby taki, że Konfederacja zaproponuje poprawkę, żeby miejscem pracy, w którym też tak z bomby i prewencyjnie sprawdza się trzeźwość, była Wysoka Izba. Tutaj w każdych drzwiach i tak państwo stoją, pilnują, dbają o nasze bezpieczeństwo. Może z alkomacikiem będą tak randomowo podchodzić do posłów, posłanek — które przecież także znają rozkosze podniebienia, nie jest im to obce. Co wy na to? Czy Sejm będzie eksterytorialny, pani marszałek, czy tutaj też będziemy sprawdzać trzeźwość, zanim ktoś się dorwie do tego mikrofonu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#MartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt dotyczy wprowadzenia na stałe do Kodeksu pracy możliwości wykonywania pracy zdalnej oraz stworzenia podstaw dla pracodawcy do wprowadzenia i przeprowadzenia, gdy jest to niezbędne dla ochrony określonych dóbr, prewencyjnej kontroli pracowników na obecność w organizmie alkoholu lub innych, działających podobnie środków. Chciałam zapytać o te inne, działające podobnie środki, bo wiemy, jak dokonywać kontroli trzeźwości, jest to wiadome. O jakie inne środki chodzi? Jak pracodawcy mają to przeprowadzać? Czy jest jakaś skala? W przypadku alkoholu ta skala jest określona, a w przypadku tych innych środków, środków psychoaktywnych — nie wiadomo.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#MartaWcisło">Cieszy natomiast fakt usankcjonowania pracy zdalnej, która od dawna funkcjonuje na rynku pracy, natomiast kompletnie nie funkcjonowała w Kodeksie pracy, co niejednokrotnie wywoływało duże napięcia i nieporozumienia między pracodawcą a pracobiorcą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Katarzyna Kretkowska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#KatarzynaKretkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałabym zwrócić uwagę na grupę zawodową w Polsce, która od wielu lat w zasadzie jest skazana na wykonywanie sporej części pracy zdalnie i która pracuje w trybie, jak to się dzisiaj nazywa, hybrydowym. Nie było to do tej pory w żaden sposób uregulowane. Mam na myśli polskich nauczycieli, którzy pracują przeciętnie 47 godzin tygodniowo, z czego od 18 do 22 godzin przy tzw. tablicy, a kolejne 10 godzin przy innych obowiązkach na terenie szkoły, natomiast gros swoich obowiązków wykonują później w domu, gdyż szkoły nie zabezpieczają stanowisk pracy osobnych dla każdego nauczyciela, nauczycielki, do późnych godzin nocnych. System szkolny w Polsce od lat korzysta z niepisanego założenia, że nauczyciel zabezpiecza własne stanowisko pracy w swoim prywatnym domu. To prywatny komputer, często prywatna drukarka. Co więcej, opinia publiczna jest wprowadzana w błąd takim fałszywym stereotypem, że nauczyciel czasem spędza w szkole mniej niż 8 godzin. Dobrze byłoby w tym projekcie, który wymaga dopracowania, uwzględnić sytuację nauczycieli. Chodzi o to, żeby ona była uregulowana w sposób cywilizowany — także ta praca domowa.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zapisy tego projektu budzą kontrowersje. Moje wątpliwości dotyczą np. zapisu o środkach działających podobnie jak alkohol. Czy w naszym kraju mamy jakąś wykładnię mówiącą o tym, jakie to środki działają podobnie jak alkohol? Kolejny jest zapis mówiący, że szpital nie może poddać pijanego lekarza badaniom laboratoryjnym i musi z tym czekać na odpowiednie zlecenie wydane przez odpowiednie organy. Czy w myśl tych przepisów zgodne z prawem będzie podpisanie przez pracownika zgody na badanie laboratoryjne i czy pracodawca może wymagać takiej zgody przy zawieraniu umowy o pracę? Uprzejmie proszę pana ministra o odpowiedź, a gdybym jeszcze otrzymał odpowiedź na piśmie, to byłbym w pełni usatysfakcjonowany. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczy incydentalnej pracy zdalnej. Otóż w projekcie znalazł się zapis, który umożliwia wykonywanie incydentalnej pracy zdalnej w wymiarze 24 dni w roku. To zaledwie 2 dni w miesiącu. Moje pytanie dotyczy tego, dlaczego tak skromnie, pomimo że ze strony i pracowników, i pracodawców były apele o to, aby wydłużyć to przynajmniej do trzydziestu kilku dni. Panie ministrze, sprawa jest niezwykle ważna dla pracowników, zwłaszcza tych, którzy posiadają dzieci. Rząd Prawa i Sprawiedliwości, zamiast wyjść naprzeciw tym rodzinom, tym pracownikom, którzy posiadają dzieci, w sposób bardzo kategoryczny zawęża możliwość korzystania z dobrodziejstwa incydentalnej pracy zdalnej. Panie ministrze, czy rząd widzi możliwość wydłużenia tego na dalszym etapie procedowania, choćby do tych 36 dni? To nie byłoby zbyt daleko idącą zmianą, a jednak byłoby zmianą idącą w kierunku potrzeb i pracowników, i pracodawców. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! O tym, że praca okazjonalna jest bardzo ważna, świadczą głosy, które pojawiają się na tej sali. Ma ona ułatwić godzenie życia zawodowego z prywatnym. Jej szczególny charakter opiera się na incydentalności jej wykonywania — na wniosek pracownika. Projekt zakłada, że będzie to 24 dni w roku kalendarzowym. Już zgłaszałam poprawkę, żeby to wydłużyć do co najmniej 30 dni, i taką poprawkę złożyłam też dzisiaj. Ale chciałabym zadać pytanie do rządu.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Dlaczego rząd nie chce wydłużyć tego terminu? Dlaczego nie są przyjmowane żadne argumenty, mimo że w kuluarach niejednokrotnie można usłyszeć głosy nie tylko opozycji, ale także członków partii rządzącej, które potwierdzają słuszność tego postulatu?</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Urszula Augustyn, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#UrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#UrszulaAugustyn">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Jedna z moich przedmówczyń poruszyła bardzo ważny wątek, mianowicie kwestię nauczycieli. Wiem, że to jest zatrudnienie w oparciu o Kartę Nauczyciela i Kodeks pracy też czasem wchodzi w rachubę. Wiem, że w przypadku regulacji, o której dzisiaj rozmawiamy, chodzi o pracę zdalną okazjonalną, a nie ciągłą. Wiem też, że są takie sytuacje, w których warto byłoby zastanowić się nad tym, jak nauczyciel mógłby wykorzystać swoje umiejętności, swój potencjał właśnie w pracy zdalnej. Czasem są wyjątkowe sytuacje związane z dzieckiem: ono jest chore, ono jest objęte nauczaniem domowym, ono jest za granicą ze swoimi rodzicami. Różne są przypadki, niemniej jednak warto by było o tym porozmawiać i w tych zapisach też uwzględnić to, żeby jednak pracodawca miał obowiązek wesprzeć nauczyciela i sprzętowo, i logistycznie i doposażyć jego warsztat pracy, żeby on mógł pracę wykonywać. Ponieważ różnych sytuacji będzie coraz więcej, chciałabym zapytać, czy państwo myślicie o tym, czy o tym rozmawiacie. Czy w sytuacji kiedy np. jest brak nauczycieli, jest brane pod uwagę takie rozwiązanie, żeby nauczycieli nawet w zdalny sposób można było wykorzystywać do pracy, oczywiście zapewniając im odpowiednie warunki? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nowelizacja ustawy wprowadza szereg szczegółowych rozwiązań. Chciałem zapytać w szczególności o jedną sprawę. Co z środkami działającymi podobnie jak alkohol? Czy ministerstwo przewiduje wprowadzenie katalogu takich substancji, żeby pracodawcy i pracownicy wiedzieli, o czym mówią, o czym dyskutują i co będą weryfikować? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#JoannaFabisiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pytanie o pracę okazjonalną. Proszę o odpowiedź na pytanie, jaki był powód, jaka była przesłanka tego, że jest ograniczenie do 24 dni w roku. Wyobraźcie sobie państwo matkę, która ma dziecko starsze niż 4-letnie, ma dziecko w wieku szkolnym, to dziecko jest chore. Wyobraźcie sobie koszmar tych matek, które muszą iść po zwolnienie, muszą dostać się do lekarza, dostać zwolnienie, żeby zostać w domu, a mogłyby spokojnie pracować. Dziecko jest chore, musi być w domu, żeby choćby nie zarazić innych dzieci. Komfort pracy kobiet zwiększyłby się zatem znakomicie. Stąd odpowiedź i prośba o zwiększenie tego czasu.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#JoannaFabisiak">Jest także pytanie dotyczące pracy zdalnej, bo zapisanie w Kodeksie pracy to rzecz inna, a stosowne oddziaływanie na świadomość pracodawców, by kobieta, która łączy pracę zawodową z wychowywaniem dzieci, mogła określić warunki i mogła pracować wedle warunków możliwych dla niej, w których może łączyć pracę zawodową, wychowanie dzieci i pracę domową, by to nie pracodawca narzucał jej te warunki… Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie ulega wątpliwości, że rozwój technologii ma wpływ na świat pracy, w tym również na formę jej świadczenia. W tej sytuacji ustawowe uregulowanie pracy zdalnej jest wręcz koniecznością. Nie odbiegając od słuszności tej idei, projekt pomimo prac podkomisji nadal generuje wątpliwości. O ile wydłużenie vacatio legis z 14 dni do 2 miesięcy należy ocenić pozytywnie, bo pozwoli to na właściwe dostosowanie się pracodawców do nowych przepisów, to wątpliwości budzi zbyt niski wymiar okazjonalnej pracy zdalnej. Dlaczego w myśl proponowanych przepisów wynosi on zaledwie do 24 dni w roku kalendarzowym? Skąd akurat te 24 dni? Jak zostało to wyliczone? Czy możliwe jest wydłużenie tego czasu do większej liczby dni? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#ZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Również ja mam zastrzeżenia do art. 67, bo wprowadzamy możliwość całkowitej pracy zdalnej, ale również okazjonalną pracę zdalną. Czemu tylko do 24 dni? Nowy problem — tu pytanie do pana ministra Szweda — czemu przy okazji nie ma regulacji dotyczących wypadków przy pracy podczas pracy zdalnej? Jak to będzie interpretowane? Jeżeli ktoś skręci nogę, poparzy się kawą — mówię tylko o banalnych rzeczach — podczas pracy zdalnej, czy to będzie kwalifikowane jako wypadek w pracy, czy nie? Wydaje mi się to przy narastającej skali pracy zdalnej coraz ważniejszym problemem dla pracowników i dla orzecznictwa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Ireneusz Raś, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#IreneuszRaś">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nie podważam zasadności zmian dotyczących kwestii kontroli przez pracodawców zawartości alkoholu i innych podobnych substancji u pracowników po to, żeby były jasne przepisy, które mogą kiedyś ocierać się o rozstrzygnięcia w sądzie. Chciałem dopytać podobnie jak pracodawcy: W jaki sposób pracodawca ma samodzielnie badać pracowników pod kątem zawartości w ich organizmach substancji odurzających? Czy rząd przygotuje listę certyfikowanych narzędzi do takich badań? Co, gdy pracownik jest pod wpływem środka odurzającego, którego zażywanie zlecił mu lekarz w celach medycznych? Czy uwzględnicie państwo w rozporządzeniu również czytelne przepisy, które będą mówić, co z pracownikami na konferencjach i na szkoleniach, również tych za granicą? Mogą dotyczyć ich zupełnie inne przepisy, jeżeli będą wykonywali czynności poza granicami państwa — w myśl zlecenia pracodawcy, ale jednak poza granicami państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Artur Dziambor, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#ArturDziambor">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#ArturDziambor">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Zastanawiam się, skąd w rządzie Prawa i Sprawiedliwości tak gigantyczne ciągotki do tego, żeby kontrolować umowy pomiędzy pracodawcą a pracownikiem. To pracodawca i pracownik umawiają się na coś, umawiają się na to, że będą współpracować, że będą realizować cele, które postawiła sobie firma, które postawiło sobie przedsiębiorstwo. To pracodawca mówi, jakie są warunki pracy, a pracownik mówi, że się na nie zgadza lub nie. Nic wam do tego, nie powinniście tego w ogóle tykać. Powinniście zderegulować całkowicie umowy pomiędzy pracownikiem i pracodawcą. Nie powinniście w żaden sposób regulować tego, jak wygląda obecna praca zdalna, której Polacy i polscy przedsiębiorcy nauczyli się przez was, bo to wy zmusiliście ich do tego, żeby polscy przedsiębiorcy przestawili się na pracę zdalną, a pracownicy siedzieli na pracy zdalnej. Nauczyli się tego i teraz chcą tak pracować bez waszych regulacji. Nikt tego nie potrzebuje.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#ArturDziambor">Natomiast jedna zastanawiająca rzecz to są te kontrole alkoholowe. Całkiem przypadkiem jest tak, że zajęliście się dopisaniem tych kontroli alkoholowych już po tym, jak Sejm przestał pracować zdalnie. A wiemy doskonale, jak było z tą pracą zdalną Sejmu. Wtedy one by się przydały.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Czy któryś pracownik sejmu był pijany? To pan sugeruje?)</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ha, ha, ha!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ten projekt ustawy, którym zajmuje się obecnie Wysoka Izba, ma atut polegający na tym, że prace nad nim prowadzone były w stosownych podkomisjach z udziałem partnerów społecznych, w tym związków zawodowych. Wobec powyższego chciałbym zapytać pana ministra, jakie było stanowisko związków zawodowych, jeśli chodzi właśnie o przepisy dotyczące badania na obecność alkoholu i innych substytutów odurzających. To jest po pierwsze. Po drugie, jeśli chodzi o wypadki w pracy: Czy macie państwo takie statystyki, które są prowadzone również przez Państwową Inspekcję Pracy, dotyczące tego, ile było wypadków w pracy spowodowanych właśnie spożyciem alkoholu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#MichałGramatyka">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W projekcie ustawy kilka razy odnosimy się do formy elektronicznej. Pojawiają się takie pojęcia jak „postać elektroniczna”, „forma elektroniczna”, np.: pracownik i pracodawca uzgadniają ze sobą okoliczności pracy zdalnej w formie elektronicznej albo w postaci elektronicznej. Chciałem zapytać, co to znaczy. To jest pożądane i nowoczesne, ale ja chciałem przypomnieć, że ta forma elektroniczna albo postać elektroniczna powinna zostać zdefiniowana. Bo chodzi tu nie tylko o skuteczne nadanie takiego komunikatu, ale też o jego skuteczne odebranie. O jakie środki komunikacji chodzi? Czy obejmuje to również np. prywatne numery telefonów, prywatne aparaty telefoniczne? To są bardzo istotne rzeczy, które kiedyś mogą być polem do różnych interpretacji w sporach pracownika i pracodawcy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Chciałam przywitać grupę samorządowców i przedstawicieli NGO z powiatu kaliskiego z panem wicemarszałkiem Krzysztofem Grabowskim. Bardzo serdecznie witamy.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I zapraszam teraz pana posła Adama Śnieżka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#AdamŚnieżek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Uregulowanie w Kodeksie pracy zasad pracy zdalnej, bardzo szerokiego zjawiska w tej chwili, było bardzo potrzebne i oczekiwane. Myślę przede wszystkim o zabezpieczeniu praw pracowników, którzy pracują w tej nowej formie.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#AdamŚnieżek">Panie Ministrze! Czy można powiedzieć z całą pewnością, że po tym uregulowaniu w Kodeksie pracy uprawnienia pracowników pracujących zdalnie będą całkowicie porównywalne z pracą klasyczną u pracodawcy, czyli w miejscach pracy? Chciałbym też zapytać, czy wszystkie koszty, jakie pracownicy ponoszą ze względu na pracę w swoim mieszkaniu, obciążenia związane z energią i sprzętem, są uwzględnione w tych uregulowaniach. I wreszcie: Czy wypadki przy pracy będą podobnie traktowane jak wypadki w miejscu pracy, u pracodawcy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej pana ministra Stanisława Szweda.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#StanisławSzwed">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję wszystkim klubom i prawie wszystkim kołom za poparcie zmiany ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, bo to dobry projekt. To projekt, nad którym pracowaliśmy wiele tygodni w parlamencie. Wcześniej wiele miesięcy nad tym projektem dyskutowali partnerzy społeczni, zarówno związki zawodowe, jak i organizacje pracodawców. Odbyło się kilka spotkań na poziomie Rady Dialogu Społecznego, aby wypracować jak najlepsze rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#StanisławSzwed">Oczywiście kluczową kwestią było funkcjonowanie pracy zdalnej w czasie COVID-u. To był ten instrument, który spowodował dyskusję, żeby wypracować najlepsze rozwiązania, i który doprowadził do przyjmowania w tej chwili tych rozwiązań. Przypomnę, że w Kodeksie pracy nie mieliśmy uregulowanej pracy zdalnej. Była telepraca, która częściowo wychodziła naprzeciw tym rozwiązaniom.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#StanisławSzwed">Doprowadziliśmy również do zmian dotyczących badania trzeźwości, umożliwiających pracodawcom przeprowadzanie badań na obecność alkoholu oraz innych substancji. To też był jeden z postulatów, szczególnie strony pracodawców. Czyli dzisiaj mamy dwa rozwiązania, które, jak powiedziałem, były mocno wypracowywane w czasie spotkań w ramach Rady Dialogu Społecznego, ale również później, w trakcie różnych konsultacji, więc te projekty są wypadkową tych rozwiązań. Czyli nie jest jednoznaczne, że jedna czy druga strona będzie w pełni zadowolona, ale myślę, że te rozwiązania, które przyjęliśmy, wychodzą temu naprzeciw. To pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#StanisławSzwed">Kluczową sprawą w tych rozwiązaniach, co szczególnie dotyczy pracy zdalnej, jest zawarcie porozumienia. Cały projekt opiera się na zawarciu porozumienia bądź to między pracownikiem a pracodawcą — które będzie można zawrzeć już w trakcie przyjmowania do pracy, czyli w czasie podpisywania umowy o pracę — bądź to, już w późniejszym okresie, z reprezentacją związków zawodowych bądź też z przedstawicielem pracowników na terenie zakładu. To może być uregulowane zarówno w regulaminie, jak i w porozumieniu. Ale kluczem jest zawarcie porozumienia. W tym porozumieniu jest zawarte praktycznie wszystko, zarówno kwestia dotycząca warunków BHP, jak i kwestia związana z kosztami. Czyli to opiera się na porozumieniu, i to jest kluczowe — oprócz tych wyjątków, o których tutaj państwo też mówili — że do zawarcia takiego porozumienia musi być zgoda jednej i drugiej strony. Te wyjątkowe sytuacje dotyczą kobiet w ciąży, matek czy ojców, którzy wychowują dzieci do 4. roku życia lub osób sprawujących opiekę — tutaj pracodawca praktycznie będzie zobowiązany do udzielenia pracy zdalnej, chyba że sytuacja będzie uniemożliwiała takie rozwiązanie, ale będzie to musiał uzasadnić.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#StanisławSzwed">Druga kwestia dotycząca pracodawcy. W niektórych sytuacjach, tak jak dzisiaj mamy sytuację COVID-ową czy zagrożenia, pracodawca będzie mógł skierować pracownika do pracy zdalnej. W innych sytuacjach będzie się to opierało na zawarciu porozumienia. Oczywiście działająca już dzisiaj w ustawie COVID-owej praca zdalna w jakiś sposób pokazuje, jak to może funkcjonować. To jest pierwsza bardzo ważna zmiana. Tutaj dochodzą też kwestie dotyczące choćby ułatwień w zakresie życia rodzinnego. Jest to ułatwienie w tym sensie, że pracodawca praktycznie nie będzie mógł odmówić pracy zdalnej kobiecie w ciąży albo matkom czy ojcom wychowującym dzieci do 4. roku życia.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#StanisławSzwed">Bardzo często w tych pytaniach pojawia się kwestia pracy incydentalnej, pracy okazjonalnej. Chcę jeszcze raz wyjaśnić, że to jest tylko na wniosek pracownika. My przyjęliśmy rozwiązanie kompromisowe, bo jak pani poseł, która składała wniosek, pamięta, to związki zawodowego chciały 12 dni, pracodawcy 36 dni, a my 24 dni. Czyli wypracowaliśmy kompromis.</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#komentarz">(Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka: Zróbmy 30, zróbmy 30, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#StanisławSzwed">Związki zawodowe: 12, pracodawcy: 36, my: 24 — czyli myślę, że jest wypracowany kompromis. Nie było zgody związków zawodowych na to, żeby jeszcze bardziej wydłużać pracę okazjonalną. Ale też nie byłoby to konieczne, bo o to właśnie chodzi, żeby było zawarte porozumienie, żeby w tym porozumieniu było już ustalone, na jakich warunkach pracujemy. Przecież może to być też praca hybrydowa, ona nie musi być na stałe.</u>
          <u xml:id="u-213.8" who="#StanisławSzwed">Jeśli chodzi o pracę okazjonalną, to jest jeszcze jeden warunek do spełnienia: pracodawca nie musi się zgodzić na pracę okazjonalną. To nie jest tak, że w każdej sytuacji pracodawca może się zgodzić na pracę okazjonalną. Nie, to jest na wniosek pracownika, ale pracodawca może odmówić. Jeżeli będziemy wydłużać ten okres, to będzie jeszcze gorsza sytuacja, niż proponujemy w tej chwili. Czyli to jest takie wyjście awaryjne, ale nie do końca. To nie jest tak jak przy urlopie na żądanie, że pracodawca musi go udzielić. Przy pracy okazjonalnej takiego rozwiązania nie ma. Myślę, że trzeba to wyjaśnić, że praca okazjonalna jest na wniosek pracownika, ale pracodawca nie musi udzielić na nią zgody.</u>
          <u xml:id="u-213.9" who="#komentarz">(Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka: Ale to pracodawcy chcieli wydłużyć, pracodawcy chcieli.)</u>
          <u xml:id="u-213.10" who="#StanisławSzwed">Ale nie musi jej udzielić. Czyli to nie jest po stronie pracodawcy. Dla pracownika jest korzystniejsze, żeby było zawarte porozumienie, bo przy pracy okazjonalnej nie ma określonych warunków: nie ma kosztów, nie ma wypłaty. A więc pracownik by jeszcze na tym tracił. I tu jest wniosek pracownika, pracodawca musi z tego skorzystać. Tak że ta kwestia jest, myślę, wyjaśniona.</u>
          <u xml:id="u-213.11" who="#komentarz">(Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka: To związki nie chciały.)</u>
          <u xml:id="u-213.12" who="#StanisławSzwed">Bardzo ważną kwestią, którą państwo poruszaliście, jest też to, jak będą przeprowadzane badania, szczególnie na substancje inne niż alkohol. Będzie to uregulowane w rozporządzeniu ministra zdrowia, bo to jest w jego gestii, przy współpracy z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji i naszego ministerstwa. W tym zakresie posiłkujemy się ustawami, które dotyczą ustawy — Prawo o ruchu drogowym, na mocy której są przeprowadzane kontrole. Cały wykaz środków psychotropowych jest również w wykazach Ministerstwa Zdrowia. Trudno byłoby w Kodeksie pracy wymieniać wszystkie te substancje.</u>
          <u xml:id="u-213.13" who="#StanisławSzwed">Jeśli chodzi o badanie wypadków przy pracy, to nic się nie zmienia, utrzymane są wszystkie te same zasady, które są w tej chwili w Kodeksie pracy. W tym przypadku nie ma jakichś zmian. W roku 2021 zostało zgłoszonych do Państwowej Inspekcji Pracy 21 wypadków, czyli nie jest to liczba, która byłaby duża.</u>
          <u xml:id="u-213.14" who="#StanisławSzwed">W wystąpieniu było też podnoszone prawo do odłączenia. W tym zakresie ważna jest oczywiście decyzja na poziomie Parlamentu Europejskiego. Ma dojść do porozumienia… Może inaczej: powinno zostać wypracowane porozumienie między europejskimi związkami zawodowymi i organizacjami pracodawców. Jeżeli takie porozumienie będzie zawarte, czyli taki szczebel europejski będzie przyjęty, to również będziemy to wprowadzać do naszego ustawodawstwa. Na dzisiaj takich rozwiązań jeszcze nie ma.</u>
          <u xml:id="u-213.15" who="#StanisławSzwed">Jeśli chodzi o kwestie dotyczące innych rozwiązań, które są tutaj przyjęte, to myśmy to dosyć szczegółowo przedstawili, państwo mówili o tym w wystąpieniach. Czyli, tak jak już powiedziałem, porozumienie lub regulamin zawarty jest z organizacjami związków zawodowych bądź jest to porozumienie zawarte z pracodawcą, gdzie wszystkie te rzeczy dotyczące zarówno kosztów, jak i warunków pracy muszą być określone, również zapewnienie sprzętu czy serwisu, tak jak w przypadku sprzętu komputerowego.</u>
          <u xml:id="u-213.16" who="#StanisławSzwed">Przyjmując te rozwiązania, wychodzimy naprzeciw zarówno pracownikom, jak i pracodawcom, dając im możliwość wykonywania pracy zdalnej.</u>
          <u xml:id="u-213.17" who="#StanisławSzwed">W kwestii badania trzeźwości też wychodzimy naprzeciw pracodawcom, którzy domagali się, aby mieć możliwość wykonywania tego. Tak że dziękuję za poparcie i liczę również na to, że cała, prawie cała izba poprze projekt ustawy, który odpowiada na potrzeby pracowników i pracodawców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-213.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-213.19" who="#komentarz">(Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka: A nauczyciele?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sprawozdawcę, panią poseł Barbarę Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#BarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#BarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Ja też w imieniu komisji chciałabym podziękować za tę debatę, która jeszcze dzisiaj się tutaj odbyła, ponieważ my w komisji i w podkomisji pracowaliśmy długo, odbyliśmy wszystkie dyskusje. Myślę, że wszyscy też mamy przekonanie — osoby pracujące nad tym projektem — że ta zmiana jest bardzo, bardzo oczekiwana i że to powinno być uregulowane. A nie robiliśmy tego pochopnie, bo tak jak wspominałam, prace nad projektem ustawy trwały od 23 czerwca tego roku, kiedy to odbyło się pierwsze czytanie. Potem było kolejne głosowanie, bo wtedy po raz pierwszy Konfederacja złożyła wniosek o odrzucenie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#BarbaraBartuś">Wydaje się to całkowicie niezrozumiałe i czasami zastanawiam się osobiście, kogo Konfederacja takimi zachowaniami reprezentuje, ponieważ podnosząc bardzo ważny aspekt, bardzo ważne prawo człowieka, jakim jest prawo do prywatności, trzeba zawsze kwestię wyważyć i dopiero stwierdzić, co jest w danym momencie ważniejsze: prywatność, to, że nie można u kogoś przeprowadzić badania, bo to narusza jego prywatność, czy dobro, które przez brak tego badania może zostać naruszone. Przecież my nie mówimy w tym momencie, że Kodeks pracy będzie zezwalał na badanie ludzi na ulicy, naruszanie ich prywatności czy wchodzenie do ich domów, w ich sferę prywatną. Rozwiązania przyjęte w Kodeksie pracy, w tym projekcie, dotyczą pracy, czyli momentu, w którym osoba wykonuje pracę. Jest to bardzo ważne, bo od tego, czy osoba nie używała alkoholu, czy nie jest po użyciu alkoholu, a co jeszcze ważniejsze w tej nowelizacji, czy nie jest po użyciu różnych środków odurzających… Te pytania, które tu były, o jakie środki chodzi, zostawmy jednak medycynie, zostawmy nauce, bo wiemy, chociażby o środkach odurzających, że pomysłowość tych, którzy je wprowadzają, jest duża. A jakie może być zagrożenie, jeżeli pracownik stawi się w pracy po użyciu alkoholu czy właśnie innych środków dających podobne objawy, środków odurzających, to przecież niestety mieliśmy okazję zobaczyć, nawet w mediach, kiedy były wypadki. I też powiem, że dyskusje w komisji i w podkomisji były bardzo ożywione, jeśli chodzi o stwierdzenie stanu po użyciu alkoholu. Wszystkie związki, chociażby właśnie miejskich przewozów autobusowych, podnosiły, że my to nawet powinniśmy zaostrzyć, że musi to być 0,0% alkoholu, że nie można nawet tej dzisiaj ustanowionej bariery zostawić, bo jeżeli pracownicy, którzy są odpowiedzialni za bezpieczeństwo innych ludzi, m.in. tutaj chyba najbardziej chodzi o kierowców, ale też o innych pracowników, ten katalog został wymieniony, byliby nie w pełni sprawni przez to, że użyli alkoholu czy innych środków, to mogą naprawdę zagrażać nie tylko mieniu innych osób, bezpieczeństwu tych osób, ale też ich życiu. A więc liczę na to, że ten powód, ten argument przeciwko temu projektowi ustawy ma bardzo ograniczony zakres, bo nie można w imię… Wolność to nie jest swoboda.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#BarbaraBartuś">Też chciałabym jeszcze podkreślić, jeżeli chodzi o poprawki złożone przez Platformę Obywatelską, że vacatio legis na nasz wniosek, wniosek Prawa i Sprawiedliwości, w części dotyczącej pracy zdalnej zostało wydłużone. Ale też chciałam powiedzieć, że to jest w ramach takiego kompromisu, ponieważ standardowo kodeksy mają 30-dniowe vacatio legis. My to określiliśmy na 2 miesiące. Jest to taki kompromis, żeby dać pracodawcom możliwość przygotowania się do zawarcia umów, ale żeby też zbytnio nie przesuwać wejścia w życie tej ustawy, bo jak wszyscy tutaj mówiliśmy, ta ustawa jest oczekiwana. Ja też osobiście odbierałam wiele maili od pracowników, którzy oczekują, że ta ustawa wejdzie w życie, ponieważ ten projekt reguluje w Kodeksie pracy pracę zdalną. Nie jest to już praca na podstawie ustawy, którą przyjęliśmy, kiedy został ogłoszony stan epidemii, tylko to już jest uregulowanie tego w Kodeksie pracy na stałe. Dlatego też te nasze prace były długie, te nasze cztery spotkania podkomisji to były spotkania wielogodzinne, to była długa dyskusja. Dlatego też mówiłam, że to jest kompromis. Praca okazjonalna. Pan minister wyraźnie tutaj mówił o tym, że wypracowaliśmy to w ramach kompromisu. Pracownicy byli reprezentowani przez związki zawodowe, byli też reprezentowani pracodawcy. Faktycznie stanowisko związków zawodowych dotyczące tego, żeby nie wydłużać tego, co zostało wypracowane w ramach kompromisu przed skierowaniem projektu do Sejmu, było bardzo mocne. Podkreślano, że to mogłoby być nadużywane, dlatego zostaliśmy przy kompromisie. Wydaje się, że najlepszym rozwiązaniem będzie kompromis między racjami dwóch organizacji reprezentujących z jednej strony związki zawodowe pracowników, a z drugiej strony pracodawców.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#BarbaraBartuś">Kończąc, chciałam zwrócić uwagę na jeszcze jedną ważną zmianę, którą podczas prac w komisji, w podkomisji przyjęliśmy i wprowadziliśmy do tego projektu. Chodzi o zmianę w art. 229 Kodeksu pracy. Wprowadziliśmy zapis, że w przypadku gdy pracownik skierowany na wstępne, okresowe albo kontrolne badania lekarskie spełnia warunki objęcia programem zdrowotnym lub programem polityki zdrowotnej, lekarz przeprowadzający wstępne, okresowe albo kontrolne badania lekarskie kieruje pracownika, oczywiście za jego zgodą, do udziału w programie zdrowotnym lub programie polityki zdrowotnej. Dopisanie takiej możliwości do regulacji, jaką jest Kodeks pracy, to w moim przekonaniu bardzo ważna zmiana, może też dlatego, że mam już swoje doświadczenie i swój wiek. Pracownicy zwracają uwagę na fakt, że kiedyś badania okresowe, badania wstępne były okazją do wykrycia, że w organizmie pracownika dzieje się coś złego. Często właśnie na badaniach okresowych kobiety dowiadywały się niestety przykrej prawdy, np. że mają nowotwór złośliwy. Jeżeli był to nowotwór w stadium, w którym można było go leczyć, badania okresowe często dawały możliwość ratowania zdrowia. Dzisiaj badania okresowe często mają bardzo mały zakres. Dzieje się tak również z tego powodu, że pracodawca za nie płaci. Dlatego pracownikom zleca się minimum. Tylko tyle, że trzeba te badania przeprowadzić. Dlatego wydaje nam się, że jeżeli pracodawca skieruje pracownika na badania okresowe, a lekarz, który przeprowadza te badania, stwierdzi, że są programy ministerialne, które umożliwią przeprowadzenie dokładniejszej diagnostyki, to ten pracownik powinien skorzystać z programu zdrowotnego. Badaniach wstępne czy okresowe to dobry moment, żeby przeprowadzić badania w większym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#BarbaraBartuś">Jako kobieta uważam, że to jest bardzo ważna zmiana. Bardzo się cieszę, że w załączonym projekcie, który poparli wszyscy, znajduje się zmiana art. 229 polegająca na dodaniu dodatkowego paragrafu.</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#BarbaraBartuś">Bardzo dziękuję jeszcze raz za pracę w komisji. Oczywiście jeszcze się spotkamy, bo zostały złożone poprawki. Myślę, że podczas prac zostały przyjęte dobre rozwiązania i po prostu należy ten projekt uchwalić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu kieruję ten projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2615 i 2785).</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę pana posła Grzegorza Lorka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Panowie Posłowie i Panie Posłowie! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2615.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#GrzegorzLorek">Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw decyzją Wysokiej Izby został skierowany do prac w Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Na 32. posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w dniu 7 października 2022 r. projekt tej ustawy zgodnie z wnioskiem został skierowany do prac w podkomisji stałej do spraw nowelizacji prawa cywilnego. Podczas prac nad projektem ustawy w podkomisji stałej do spraw nowelizacji prawa cywilnego przez Biuro Legislacyjne zostały uzgodnione z projektodawcą poprawki redakcyjne i legislacyjne.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#GrzegorzLorek">Na posiedzeniu podkomisji stałej do spraw nowelizacji prawa cywilnego w dniu 8 listopada 2022 r. do projektu ustawy zostały zgłoszone poprawki merytoryczne — głównie poprawki doprecyzowujące projektowane regulacje -oraz poprawki redakcyjne i legislacyjne. Projektodawca wyraził zgodę na przyjęcie wszystkich zgłoszonych poprawek. Wszystkie zgłoszone poprawki zostały przyjęte przez podkomisję stałą do spraw nowelizacji prawa cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#GrzegorzLorek">Na 34. posiedzeniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w dniu 15 listopada 2022 r. zostało przyjęte sprawozdanie podkomisji stałej do spraw nowelizacji prawa cywilnego o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2615.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#GrzegorzLorek">Szanowni Państwo! Przypomnę, że projekt ustawy przewiduje przede wszystkim wprowadzenie kolejnych natychmiastowych środków ochrony, które doprowadzą do zagwarantowania osobie krzywdzonej bezpieczeństwa nie tylko w mieszkaniu i w jego bezpośrednim otoczeniu, lecz także we wszystkich miejscach związanych z życiową aktywnością osoby dotkniętej przemocą. Te środki to: zakaz zbliżania się osoby stosującej przemoc w rodzinie do osoby dotkniętej taką przemocą na określone w metrach odległości nazwany zakazem zbliżania, zakaz kontaktowania się z osobą dotkniętą przemocą w rodzinie nazywany zakazem kontaktowania oraz zakaz wstępu osoby stosującej przemoc na teren szkoły, placówki oświatowej, opiekuńczej, artystycznej, do której uczęszcza osoba dotknięta przemocą w rodzinie, lub jej miejsca pracy i przebywania na tym terenie, nazwany zakazem wstępu.</u>
          <u xml:id="u-217.5" who="#GrzegorzLorek">Wszystkie te zakazy, podobnie jak zakaz i nakaz wprowadzone pierwszą ustawą antyprzemocową, będą mogły zostać wydane natychmiastowo przez Policję, Żandarmerię Wojskową, w wypadku gdy osoba stosująca przemoc stwarza zagrożenie dla życia lub zdrowia innych członków rodziny. Wszystkie będą wydawane na okres 14 dni i będą objęte następczą kontrolą sądu. W postępowaniu sądowym będzie także możliwe udzielenie zabezpieczenia poprzez przedłużenie lub modyfikowanie tych zakazów.</u>
          <u xml:id="u-217.6" who="#GrzegorzLorek">Dodatkowo w postępowaniu cywilnym wszczętym na wniosek osoby dotkniętej przemocą w rodzinie sąd będzie mógł wydać zakaz sprawcy przemocy wstępu i przebywania również w innych miejscach, w których osoba krzywdzona stale lub regularnie przebywa, a także zakaz sprawcy przemocy kontaktowania się z osobą dotkniętą przemocą nie tylko w przypadku, gdy stwarza ona zagrożenie dla życia lub zdrowia członków rodziny, ale też wówczas, gdy swoim zachowaniem nęka ofiarę za pomocą środków komunikacji elektronicznej na odległość, wzbudzając u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia lub istotnie narusza jej prywatność.</u>
          <u xml:id="u-217.7" who="#GrzegorzLorek">W wyjątkowych przypadkach, gdy będzie to konieczne, ale równocześnie nie będzie sprzeczne z ochroną interesów osoby dotkniętej przemocą, sąd będzie mógł określić dopuszczalne sposoby kontaktowania się, np. w kwestiach dotyczących rodziny, małoletnich dzieci czy w sprawach losowych.</u>
          <u xml:id="u-217.8" who="#GrzegorzLorek">Aby zagwarantować prawidłową realizację nowoprojektowanego zakazu wstępu, w projekcie przewidziany został obowiązek zawiadomienia dyrektora szkoły, placówki oświatowej, opiekuńczej, artystycznej, do której uczęszcza osoba dotknięta przemocą, osoby zarządzającej obiektem sportowym, w którym ta osoba uprawia sport, lub pracodawcę tej osoby o wydanym zakazie.</u>
          <u xml:id="u-217.9" who="#GrzegorzLorek">W celu właściwej ochrony dzieci, zarówno w przypadku gdy są one bezpośrednio dotknięte zachowaniem przemocowym, jak i gdy są świadkami takich zachowań wobec swoich najbliższych, służby, tak jak obecnie, będą miały obowiązek zawiadomienia właściwego sądu opiekuńczego, który będzie musiał wnikliwie zbadać ich sytuację i wszcząć odpowiednie postępowania opiekuńcze, by je chronić. Ten obowiązek został także wprowadzony w przypadku zatrzymania osoby stosującej przemoc w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-217.10" who="#GrzegorzLorek">Projekt ustawy przewiduje też regulacje, które mają usprawni postępowania w sprawach z zakresu przeciwdziałania przemocy w rodzinie i zwiększyć skuteczność już funkcjonujących unormowań, w tym w zakresie kosztów postępowania. Doprecyzowuje również postępowanie zażaleniowe, związane z następczą kontrolą sądu zasadności i legalności wydawanych przez służby nakazu i zakazu oraz nowoprojektowanych zakazów — poprzez szczegółowe uregulowanie odrębnego trybu rozpoznania zażalenia, co ma zapewnić szybkość jego rozpoznania. Równocześnie, by chronić także prawa osoby, wobec której wydane zostały przez służby nakazy lub zakazy, uprawnienie do złożenia zażalenia na ich wydanie zostało przyznane także prokuratorowi.</u>
          <u xml:id="u-217.11" who="#GrzegorzLorek">W projekcie doprecyzowane zostały także uprawnienia osoby, wobec której wydano nakaz opuszczenia mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia, do zabrania z tego mieszkania przedmiotów osobistego użytku i przedmiotów niezbędnych do wykonywania osobistej pracy zarobkowej oraz zwierząt domowych będących jej własnością. W przypadku gdy osoba dotknięta przemocą nie wyraziła zgody na ich zabranie, w toku postępowania uczestnik będzie uprawniony do złożenia wniosku, który sąd będzie miał obowiązek rozpoznać niezwłocznie, wydając postanowienie incydentalne.</u>
          <u xml:id="u-217.12" who="#GrzegorzLorek">Dodatkowo sąd w toczącym się postępowaniu, na wniosek zarówno wnioskodawcy — osoby dotkniętej przemocą, jak i uczestnika — osoby stosującej przemoc w rodzinie, może rozstrzygnąć o tymczasowym korzystaniu z określonych rzeczy znajdujących się we wspólnie zajmowanym mieszkaniu oraz określi sposób korzystania z nich, jedynie w przypadku gdy nie spowoduje to nadmiernej zwłoki w postępowaniu.</u>
          <u xml:id="u-217.13" who="#GrzegorzLorek">Przewidziana została także procedura zapewnienia bezpieczeństwa osobie dotkniętej przemocą w sytuacji, gdy wyraża ona zgodę na zabranie określonych rzeczy ze wspólnie zajmowanego mieszkania przez osobę stosującą przemoc, wobec czego nie jest wymagana ingerencja sądu, a niezbędnym jest jedynie zagwarantowanie, by owo odebranie przebiegło w warunkach bezpiecznych dla osoby doznającej przemocy. Z tego względu odebranie będzie mogło odbywać się jedynie w obecności policjanta lub żołnierza Żandarmerii Wojskowej, po wcześniejszym uzgodnieniu terminu z osobą dotkniętą przemocą.</u>
          <u xml:id="u-217.14" who="#GrzegorzLorek">Ważnym rozwiązaniem wprowadzonym w projekcie jest wskazanie przesłanek, szczególnie istotnych dla uwzględnienia przy rozpoznawaniu wniosku o zmianę lub uchylenie orzeczonych nakazów i zakazów, art. 11a2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Projektodawca wskazał tu, czy osoba stosująca przemoc w rodzinie podjęła odpowiednie działania, tj. czy uczestniczy w programach korekcyjno-edukacyjnych lub programie psychologiczno-terapeutycznym dla osób stosujących przemoc w rodzinie albo innych formach oddziaływania i terapii, w tym zwłaszcza mających na celu leczenie uzależnień, a w przypadku jeżeli była prowadzona procedura „Niebieskie karty” — jak ona przebiegała i jakie efekty przyniosły podjęte w jej ramach działania.</u>
          <u xml:id="u-217.15" who="#GrzegorzLorek">W obszarze karnych środków zapobiegawczych projekt ustawy uzupełnia dotychczasowe unormowania poprzez wprowadzenie odrębnego środka zapobiegawczego w postaci zakazu zbliżania się przez sprawcę przemocy w rodzinie do pokrzywdzonego.</u>
          <u xml:id="u-217.16" who="#GrzegorzLorek">Projekt ustawy przewiduje także dostosowanie polskiego prawa do wymogów Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, sporządzonej w dniu 11 maja 2011 r. w Stambule, co jest związane z wycofaniem przez Polskę zastrzeżenia do art. 58 konwencji, dokonanego na mocy ustawy z dnia 20 stycznia 2020 r. o zmianie zakresu obowiązywania Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej, sporządzonej w Stambule dnia 11 maja 2011 r., poprzez wprowadzenie nowych typów przestępstw odpowiadających przestępstwom konwencyjnym z art. 37 i art. 38 konwencji stambulskiej: przestępstwo przymusowego małżeństwa, przestępstwo okaleczania żeńskich narządów płciowych i formy tego przestępstwa, oraz wydłużenie terminów przedawnienia tych przestępstw popełnionych na szkodę małoletniego dziecka zgodnie z unormowaniami konwencji stambulskiej, a także rozszerzenie uprawnień Straży Granicznej i Policji w zakresie czynności operacyjno-rozpoznawczych w celu zapewnienia możliwości realnego wykrywania i zwalczania tego typu przestępstw.</u>
          <u xml:id="u-217.17" who="#GrzegorzLorek">Projekt ustawy wypełnia również zobowiązania wynikające z Konwencji ONZ sporządzonej dnia 13 grudnia 2006 r. w Nowym Jorku o prawach osób niepełnosprawnych i dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z 2012/29/UE z dnia 25 października 2012 r. ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw oraz zastępującej decyzję ramową Rady w zakresie zagwarantowania osobom z niepełnosprawnościami takimi jak zaburzenia psychiczne, zaburzenia rozwojowe, zakłócenia zdolności postrzegania i odtwarzania przez nie postrzeżeń dostępu do wymiaru sprawiedliwości poprzez wprowadzenie do procedury karnej szczególnego trybu ich przesłuchiwania, a w jej ramach, o ile zajdzie taka potrzeba, stosowania alternatywnych i wspomagających metod komunikacji.</u>
          <u xml:id="u-217.18" who="#GrzegorzLorek">Wzorując się na trybie przewidzianym w art. 185a-185c k.p.k., wprowadzono dodatkowe przepisy, które mają zagwarantować osobom z niepełnosprawnościami intelektualnymi przyjazne warunki przesłuchania dostosowane do ich potrzeb i metod porozumiewania się z otoczeniem.</u>
          <u xml:id="u-217.19" who="#GrzegorzLorek">Projekt przewiduje również podwyższenie standardów w zakresie pouczania uczestników postępowania karnego o ich prawach i obowiązkach. Ma się to odbywać w sposób, który będzie dostosowany do ich potrzeb i zapewniający zrozumienie treści także ich praw i obowiązków. To było podstawą zmiany wprowadzającej dwa rodzaje pouczeń: dla osób dorosłych i dla osób, które nie ukończyły 18 lat, a dodatkowo wprowadzenia tzw. wyjaśnień i informacji o warunkach i sposobie przeprowadzenia przesłuchania. Nowością jest możliwość zamieszczania w tych dokumentach grafik.</u>
          <u xml:id="u-217.20" who="#GrzegorzLorek">Projekt przewiduje też skorygowanie błędów, omyłek i usterek redakcyjnych i legislacyjnych oraz rozstrzygnięcie wątpliwości interpretacyjnych, które pojawiały się przy stosowaniu regulacji zawartych w ustawie z dnia 30 kwietnia 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-217.21" who="#GrzegorzLorek">Wysoki Sejmie! Chciałbym podziękować panu ministrowi, Biuru Legislacyjnemu, paniom i panom posłom za uczestnictwo w pracach podkomisji i komisji nad tym projektem. Ten projekt jest niezmiernie ważny, dlatego że w przypadku przemocy domowej, przemocy w ogóle, mamy do czynienia z naprawdę ekstremalnymi sytuacjami w życiu rodzinnym i społecznym. Dziękuję państwu za udział w pracy nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-217.22" who="#GrzegorzLorek">Komisja nadzwyczajna po rozpatrzeniu projektu w dniu 15 listopada 2022 r. wnosi, aby Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, jako pierwszy pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2615.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#GrzegorzLorek">Przedłożony Wysokiej Izbie projekt ustawy kontynuuje zmiany zapoczątkowane przez rząd Zjednoczonej Prawicy tzw. ustawą przemocową z dnia 30 kwietnia 2020 r., która wprowadziła do polskiego systemu prawnego natychmiastowe środki ochrony osób dotkniętych przemocą w rodzinie, tj. nakaz natychmiastowego opuszczenia wspólnie zajmowanego mieszkania, jego bezpośredniego otoczenia oraz zakaz zbliżania się do mieszkania i jego bezpośredniego otoczenia.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#GrzegorzLorek">Celem projektowanej ustawy jest dalsze istotne wzmocnienie ochrony osób doznających przemocy w rodzinie poprzez kompleksowe uregulowanie środków ochrony cywilnoprawnej oraz wzmocnienie standardu ochrony osób pokrzywdzonych w postępowaniu karnym. Ochrona pokrzywdzonych stanowi jeden z priorytetów resortu sprawiedliwości kierowanego przez ministra Zbigniewa Ziobrę i rząd Zjednoczonej Prawicy.</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#GrzegorzLorek">Szanowni Państwo! Miałem zaszczyt uczestniczyć w pracach nad ustawą przemocową, a także w pracach nad dzisiejszymi zmianami. Chciałbym, żebyśmy tę ustawę przyjęli jak najszybciej, jakby to było możliwe, nawet na tym posiedzeniu Sejmu. Zachęcam Wysoką Izbę do dalszych prac, takich, które nam to umożliwią. Na tę ustawę czeka wiele rodzin. Mam nadzieję, że tej przemocy w naszym kraju będzie coraz mniej i tego sobie wszyscy życzmy. Niemniej jednak jesteśmy zobligowani do tego, żeby podnosić istotę sprawy i jak najszybciej nad nią pracować.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#GrzegorzLorek">W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości, Zjednoczonej Prawicy wnoszę do pani marszałek poprawki do tego projektu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#MonikaRosa">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Co 40 sekund jedna kobieta w Polsce doświadcza przemocy. 2,5 roku temu wspólnie przegłosowaliśmy w Sejmie projekt ustawy o natychmiastowej izolacji sprawcy przemocy domowej od osoby, która jej doświadcza. Co 7 minut akt przemocy jest zgłaszany na Policję. 2,5 roku temu organizacje pozarządowe, ekspertki zgłaszały, że projekt trzeba poprawić. W Senacie powstał projekt naprawiający błędy istniejące w pierwszym projekcie. Niestety nie doczekał się procedowania w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#MonikaRosa">800 tysięcy kobiet od 16 do 60 roku życia doświadcza przemocy. Nowelizacja, nad którą dziś procedujemy, jest dobra. Myślę, że nie trzeba było czekać aż 2 lat, żeby znowelizować tę ustawę. My tę nowelizację popieramy. Popieramy rekomendacje ekspertek, organizacji, które od lat wspierają kobiety, praktyków. Popieramy izolowanie osoby stosującej przemoc od osoby jej doświadczającej, zakaz zbliżania się na określoną w metrach odległość, zakaz kontaktowania się bezpośrednio, przez środki elektroniczne, wstępu do określonych miejsc, szkół i placówek edukacyjnych. Chcemy, żeby ta ustawa jak najszybciej weszła w życie. Chcemy, żeby jak najszybciej była stosowana.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#MonikaRosa">Opowiem państwu historię pani Ewy z Sosnowca. Oprawca łamie prokuratorski nakaz opuszczenia mieszkania 2 tygodnie po jego wydaniu i nikt nie reaguje. Wyrzuca ją i niemowlę z domu. Później wprowadza się do mieszkania bardzo blisko, niedaleko, podchodzi pod mieszkanie kilka razy dziennie. Pani Ewa boi się wyjść z mieszkania. Sytuacja ciągnie się 2 lata. Przemoc trwała już w czasie ciąży, połogu. Dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności, ale matka wciąż ma nakaz wydawania dziecka na kontakty z ojcem. Trwa śledztwo w sprawie znęcania się nad dzieckiem i nad matką. Matka wygrała nawet sprawę o uznanie przewlekłości w braku wyznaczenia kuratora do reprezentacji dziecka, ale jest ciągana po sądach. Dziecko jest zmuszane do kontaktów, a matka jest oskarżana o to, że tego dziecka na kontakty nie wydaje. Pani Ewa walczy o swoje dziecko, walczy z całym systemem i trochę już nie wie, gdzie kierować swoje słowa, prośby o pomoc.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#MonikaRosa">Ale jest też pani Aleksandra, która ze względu na przemoc odeszła od męża. Ta przemoc nie skończyła się wraz z rozstaniem — nękanie, nachodzenie, straszenie dzieci, przymuszanie przez sąd do kontaktu z ojcem, którego się boją. A dzieci, chociaż sprawa trwa już lata, nikt nie wysłuchał, a były one świadkami przemocy i boją się ojca.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#MonikaRosa">Zamiast chronić dzieci, chętnie wydaje się decyzje o karze dla matki za niewydawanie dziecka na kontakty. Pomimo przemocy miejsce zamieszkania matki dzieci oficjalnie jest znane oprawcy. Czy tak powinno być? Takich historii jest wiele. Uzasadnione podejrzenie molestowania dziecka, ale przymus wydawania tego dziecka na kontakty, brak wysłuchania dzieci, strach, przerażenie, ucieczka.</u>
          <u xml:id="u-221.5" who="#MonikaRosa">Jest bardzo wiele zapisów, konwencji, także rekomendacji GREVIO, których wdrożenie jest przed nami, bo po stronie państwa leży stanie na straży słabszych. Przemoc to przecież nie jest konflikt, jak bardzo często próbuje się wmówić kobietom, które jej doświadczają, i dzieciom.</u>
          <u xml:id="u-221.6" who="#MonikaRosa">Nasza debata toczy się dzisiaj, w trakcie trwania kampanii „16 dni akcji przeciw przemocy ze względu na płeć”. Jej celem jest wyeliminowanie wszelkich form przemocy wobec kobiet. Ja chciałabym zwrócić państwa uwagę na to, na co zwracają uwagę Centrum Praw Kobiet czy Niebieska Linia, że tak naprawdę nie znamy skali przemocy. Co więcej, nie znamy nawet skali tego, ile kobiet w ciągu roku ginie w wyniku przemocy domowej.</u>
          <u xml:id="u-221.7" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: A mężczyzn?)</u>
          <u xml:id="u-221.8" who="#MonikaRosa">Szacuje się, że 400–500 kobiet, natomiast szczegółowych danych za dany rok nie uzyskają państwo ani od Policji, ani od sądów, ani od prokuratury. A te dane potrzebne są choćby po to, żeby wiedzieć, w jaki sposób reagować, choćby po to, żeby móc wprowadzić procedurę, w ramach której będzie się badało, dlaczego doszło do morderstwa w wyniku przemocy domowej. Potrzebne jest to także po to, żeby chronić dzieci, bo przecież dzieci także są ofiarami przemocy domowej, zbyt często śmiertelnymi. Organizacje, Fundacja Dajemy Dzieciom Siłę od lat apelują o to, aby stworzyć w Polsce system, który będzie badał, dlaczego pobicie skończyło się śmiercią, dlaczego nikt nie zareagował.</u>
          <u xml:id="u-221.9" who="#MonikaRosa">Jest kampania 16 dni przeciwko przemocy, ale myślę, że jeszcze przez wiele miesięcy możemy pracować nad kolejnymi konkretnymi projektami ustaw. Pytanie tylko, czy jest chęć z państwa strony. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anita Kucharska-Dziedzic, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Kiedy dwadzieścia kilka lat temu rozpoczynałam pracę w organizacji pozarządowej, która pomaga osobom pokrzywdzonym przemocą i przestępstwem, usłyszałam od jednego z lokalnych polityków, że na tym się nie zarobi, że na tym nie zrobi się interesu. Kilka lat później już wiedziałam, że żeby skutecznie pomagać osobom pokrzywdzonym przemocą i przestępstwem, trzeba także prowadzić działalność polityczną, trzeba lobbować za pewnymi zmianami. Wtedy usłyszałam od innych polityków, że ofiary przemocy nie głosują. Tak, to prawda, ci wszyscy, którzy są krzywdzeni, ci wszyscy, którzy doznają codziennej przemocy, są zbyt umęczeni, żeby zajmować się sprawami społecznymi, publicznymi, żeby myśleć, na kogo mają oddać swój głos. Nie mają pieniędzy, nie mają wsparcia, walczą o każdy kolejny dzień, walczą o bezpieczeństwo swoje i swoich dzieci. Nie mają czasu na to, żeby wspierać polityków czy decydować, która partia najlepiej będzie reprezentować ich interesy. Ale nie jest prawdą, że to nie jest ważny temat. Kiedy wprowadzano ustawę o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie czy kiedy wprowadzano do polskiego obiegu prawnego konwencję stambulską, okazało się, że w sondażach od 80% do nawet ponad 90% badanych mówiło: tak, należy przeciwdziałać i reagować na każdy rodzaj przemocy, tak, to jest problem.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Ważne jest nie tylko to, jak działają ustawy, jak działa ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, jak jest realizowana konwencja stambulska, lecz także, a może przede wszystkim, jak działają nasze organy ścigania i jak działa wymiar sprawiedliwości, jaka jest skuteczność tych wszystkich aktów prawnych, które wprowadziliśmy do naszego obiegu.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Mamy system ochrony ofiar przemocy domowej, mamy ośrodki, do których mogą trafić kobiety z małymi dziećmi. Całe grupy osób, które nie mają małych dzieci, są samotne albo samodzielne, niepełnosprawne, dojrzałe, nie mają dokąd pójść. Na to wydajemy pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Mamy Fundusz Sprawiedliwości, który przestał dobrze działać, bo kiedy pytam o statystyki, ile schronień się finansuje, ile zabiegów się sfinansowało, ile porad psychiatrycznych, to dostaję odpowiedź: nie zbieramy takich danych.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Mamy „Niebieską kartę”, która jest ponoć fantastycznym systemem rejestrowania przemocy, ale on nie działa. Z roku na rok jest coraz mniej zgłoszeń, bo to tak naprawdę wydłuża procedurę ścigania sprawcy. Ludzie już się nauczyli, że „Niebieska karta” nic im nie da, więc po prostu tego nie zgłaszają, nie wypełniają tych statystyk.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Chwalimy się, że z roku na rok według statystyk jest coraz mniej przemocy. Ale ile jest tej przemocy, też nie można się dowiedzieć. Jeżeli popatrzymy na liczbę osób pokrzywdzonych według statystyk policyjnych, to okazuje się, że jest to mniej więcej, circa 70 tys. osób. Jeżeli popatrzymy na dane rzecznika praw obywatelskich, to jest to ponad 200 tys. To jak my liczymy osoby, które doświadczają tej przemocy?</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Norma społeczna to „nie krzywdź”. Jeżeli ktoś łamie normę społeczną, to społeczeństwo mu mówi: Okej, nie szanujesz normy najważniejszej „nie krzywdź drugiego człowieka”, to my ci mówimy, że nie szanujemy takiej normy społecznej, która ci zabezpiecza miejsce zamieszkania; krzywdzisz — to wynoś się z przestrzeni bezpiecznej, bo ona powinna być bezpieczna dla tych, których krzywdzisz. Natychmiastowa izolacja sprawcy jest najlepszym narzędziem, które jest skierowane i które rzeczywiście kończy z przemocą, daje bezpieczeństwo osobom, które doświadczają tej przemocy, a jednocześnie jest taką wstępną karą dla tego, kto krzywdzi. Społeczeństwo mu mówi: Nie będziemy chronić twoich praw.</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Nikomu się nie spieszyło przez 2 lata ze znowelizowaniem tej ustawy, bo rząd musiał powiedzieć: Okej, nieważne są prace senackie, nieważne są organizacje, które pomagały tym ludziom przez tyle lat, ważny jest projekt rządowy. My mówimy: Puszczajcie go jak najszybciej, nie będziemy wam blokować tych spraw, uchwalmy to jak najszybciej. Ale najważniejsze jest to, dlaczego tej procedury się praktycznie nie używa, dlaczego wobec kilkudziesięciu czy kilkuset tysięcy ofiar przemocy domowej tylko w 3,5 tys. przypadków stosuje się procedurę natychmiastowej izolacji sprawcy. To jest narzędzie, którego rząd nie popularyzuje. I to jest dramat.</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#KrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#KrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Nawiązując trochę do wątku z wypowiedzi przedmówczyni, kontynuując go — jakkolwiek by patrzeć na statystyki dotyczące przemocy domowej, są one ciągle rażąco wysokie i te sprawy, które się w tych statystykach kryją, wołają o pomstę do nieba. W tym kontekście klub Koalicji Polskiej — PSL jak najbardziej pozytywnie i z wielkim oczekiwaniem patrzy na tę ustawę, nad którą dzisiaj procedujemy, o której mówimy, bo mamy w tym względzie sporo czasu do nadrobienia. Setki tysięcy, miliony dramatów, które rozgrywają się w wielu polskich domach, zasługują na naprawdę rzetelne potraktowanie i ani dnia zwłoki w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#KrzysztofPaszyk">Te rozwiązania, które kryją się za projektem ustawy, o którym mówimy w tym punkcie, jak najbardziej zasługują na poparcie. Natomiast w takich momentach, kiedy mówimy o bardzo szkodliwym, negatywnym zjawisku, dobrze jest spojrzeć nieco szerzej. Ja bym na dwa obszary chciał zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#KrzysztofPaszyk">Pierwsza kwestia to jest takie otwarte pytanie do projektodawców, czy w ślad za tymi zapisami, które są w projekcie, nie powinny iść gwarancje, które jasno pozwolą stwierdzić, że odpowiednie służby, jak Policja i inne, podołają wyzwaniom, które wynikają z tej ustawy. Bo same narzędzia bez odpowiedniego otoczenia, bez jasnego zagwarantowania ofiarom przemocy domowej bezpieczeństwa — które jest w stanie zapewnić tylko Policja i inne służby, sprawne sądy, sprawne instytucje — nie będą skuteczne. I to jest pierwsza wątpliwość, o której chciałem powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#KrzysztofPaszyk">Druga kwestia, równie ważna, która też wynika z analizy konkretnych przypadków, to jest wzmocnienie opieki psychologicznej nad ofiarami przemocy domowej. Przypadki powrotów osób, które dopuszczają się czy posuwają się do przemocy domowej, te bardzo częste stwierdzenia pozostałych domowników: bo on się zmieni, bo gdzie on będzie mieszkał, bo co on teraz ze sobą zrobi, bo on nie ma gdzie pójść — to wynika z braku opieki psychologicznej nad ofiarami przemocy domowej, kobietami i dziećmi. Warto by się zastanowić, czy tym zmianom nie powinny w tym zakresie towarzyszyć również jasne, czytelne gwarancje, także ustawowe.</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#KrzysztofPaszyk">Wydaje mi się, wydaje nam się, gdy to opiniujemy, w klubie Koalicji Polskiej, że bardzo istotne i warte podniesienia dzisiaj, wykrzyczenia z tej mównicy jest to, aby jednak dążyć do sytuacji kompletnego potraktowania problemu. Bo same narzędzia izolujące są ważne, to jest podstawowy krok, natomiast boimy się, że bez tego uzupełnienia, o którym powiedziałem, to nie będzie w pełni skuteczne. Ale to są jakby takie refleksje na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#KrzysztofPaszyk">Reasumując, klub Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego jest jak najbardziej za szybkim uchwaleniem tego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#DobromirSośnierz">Ta ustawa twórczo rozwija, rozszerza i rozbudowuje program „mieszkanie za pomówienie”. Przypomnijmy, że polega on na tym, że wystarczy pomówić kogoś o stosowanie przemocy, żeby — bez wyroku sądu, bez sprawdzania dowodów, a nawet bez udzielenia pomówionemu prawa do obrony — skutecznie eksmitować go z jego własnego mieszkania. Jest to klasyczny przykład, jak rzekomo prawicowi białorycerze od Ziobry w praktyce realizują agendę feministyczną, nieuchronnie prowadzącą nas ścieżką, na końcu której widnieje sztandar „believe all women”. Jest to koncepcja radykalnie sprzeczna z ideą państwa prawa i domniemaniem niewinności. Te regulacje zawieszają domniemanie niewinności na rzecz właśnie tego „believe all women”. Przecież to jasne, że macierz wygranych jest tutaj asymetryczna. Procedury dają pomawiającemu wyraźną przewagę nad pomawianym. Dodatkowo praktyka daje też przewagę kobietom nad mężczyznami, ponieważ zgłoszenia dokonanego przez mężczyznę nikt raczej nie potraktuje poważnie, więc bycie oskarżającym i bycie kobietą jest tutaj wyraźnie zarysowane jako wygrywająca strategia. Dla pomawiającego ryzyko jest właściwie pomijalne, a prawdopodobieństwo osiągnięcia przez niego korzyści jest bardzo duże. Nie trzeba być np. właścicielem mieszkania, żeby skutecznie wyrzucić kogoś z domu, żeby pomówić go o stosowanie przemocy i następnie wyrzucić go z domu. Tak, wystarczy się do kogoś wprowadzić i zadzwonić na Policję, a jeśli będzie to np. nasz znajomy policjant, to w ogóle nie ma już z tym żadnego problemu.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#DobromirSośnierz">Czy państwo projektodawcy naprawdę nie biorą pod uwagę tego, że zeznania osoby składającej takie zawiadomienie mogą być nieprawdziwe? Czy państwo w ogóle nie przyjęli założenia, że taka osoba może kłamać, zwłaszcza że mamy tutaj jasno zarysowane korzyści dla takiej osoby?</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#DobromirSośnierz">Ten projekt wyrywa wszelkie bezpieczniki z procedur stosowania prawa. W przypadku, gdy sprawa trafia do sądu, to sędzia musi się z tego wyłączyć, jeśli jest np. krewnym albo bliską osobą dla jednej ze stron. Tutaj nie ma takiego wymogu, tak? Policjant może być bratem albo kochankiem osoby, która go wezwała, i skutecznie egzekwować to prawo. Procedury pozwalają nawet na pominięcie wyjaśnień obwinionego, o ile, tam jest to napisane, ich pozyskanie może zdaniem osoby, która prowadzi to postępowanie, utrudnić natychmiastowe wydanie nakazu lub zakazu. Przecież w każdym przypadku wysłuchiwanie wyjaśnień utrudni natychmiastowe wydanie nakazu lub zakazu, bo jeszcze, nie daj Boże, wyjaśnienia okażą się słuszne i trzeba będzie od niego w ogóle odstąpić, prawda? W każdym przypadku ten, kto nie będzie miał woli wysłuchania wyjaśnień, policjant czy żandarm, może się na to powołać.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#DobromirSośnierz">Możliwość wyrzucenia kogoś z jego własnego domu na słowo honoru to barbarzyństwo, dlatego właśnie istnieje domniemanie niewinności, żeby coś takiego uniemożliwić. Co więcej, projektodawcy świadomie odrzucają możliwość ewaluacji swoich pomysłów, bo one funkcjonują już od jakiegoś czasu, ale nikt nie kłopotał się, żeby podać dane dotyczące tego, ile postępowań zakończyło się uchyleniem w wyniku późniejszego postępowania sądowego, czyli tego, w ilu przypadkach prawdopodobnie posądzono niewinną osobę.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#DobromirSośnierz">Co więcej, mamy tam twórcze rozwinięcie — jeśli ta osoba stosuje przemoc, to nie należy jej oddawać zwierząt, bo skoro taka osoba bije żonę, to prawdopodobnie będzie biła też zwierzęta. Gdzie tu jest konstytucyjne domniemywanie niewinności? Domniemywamy, że ktoś pewnie bije też zwierzęta, skoro posądzono go o to, że bije żonę.</u>
          <u xml:id="u-227.5" who="#DobromirSośnierz">W związku z tym Konfederacja wnosi o odrzucenie tego projektu w całości.</u>
          <u xml:id="u-227.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Michał Gramatyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#MichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zmiany w Kodeksie postępowania cywilnego są niezbędne, były od dawna postulowane i na pewno uzyskają nasze poparcie, ale jeszcze ważniejsze jest to, czego zabrakło w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#MichałGramatyka">Mija 10. rocznica podpisania przez Polskę konwencji stambulskiej. To ten sam dokument, który chciał wypowiedzieć pan minister Ziobro, ale na szczęście nie odniósł w tej kwestii sukcesu. W myśl tej konwencji Polska znajduje się wśród państw, które zobowiązały się zapewnić najwyższy poziom ochrony przed przemocą wobec kobiet, a w szczególności przed przemocą domową.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#MichałGramatyka">Krajowy mechanizm przeciwdziałania przemocy nadal nie jest dostosowany do rzeczywistych potrzeb i konieczne są dalsze prace w celu wdrożenia standardów określonych w konwencji — to jest zdanie rzecznika praw obywatelskich, a my, Polska, niestety uznaliśmy, że obowiązek wszczynania postępowań z urzędu nie występuje w przypadku tzw. drobnych przestępstw, a do tych drobnych przestępstw zaliczyliśmy naruszanie nietykalności z art. 217 § 3 Kodeksu karnego. To zastrzeżenie podtrzymaliśmy w 2020 r. To oczywiście pozwoliło Polsce częściowo wyłączyć mechanizm stosowania konwencji w naszym kraju. Teraz twierdzicie, że od 2015 r. nie zaszły zmiany, które umożliwiłyby pełną realizację wymogów tego postanowienia, ale wiadomo, że zmiany nie zaszły, bo resort pana ministra Ziobry nic nie zrobił w tej sprawie, a tymczasem naruszenie nietykalności to jedna z najczęstszych kwalifikacji czynów wobec kobiet, które padają ofiarami przemocy.</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#MichałGramatyka">Dziś składamy poprawkę, która przywróci normalność. Te drobne przestępstwa to zwykle pierwsze kroki domowych oprawców. Brak kary powoduje, że posuwają się dalej. Ofiary nie tylko boją się zgłaszania wniosków o ściganie, ale często są wręcz do tego zniechęcane przez funkcjonariuszy, bo przecież nie jest to ani ciężkie naruszenie, ani nawet średnie naruszenie nietykalności cielesnej.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#MichałGramatyka">Czas zagwarantować ofiarom przemocy domowej najwyższy poziom ochrony. My, Polska, sami się do tego zobowiązaliśmy. Coraz trudniej jest wierzyć Ministerstwu Sprawiedliwości, ale gdzieś w środku tli się jeszcze nadzieja, że z pomocą Policji, Straży Granicznej i sądów uda się stworzyć model, w którym ofiary przemocy będą w Polsce, w środku Europy, w 2022 r. chronione także przed takimi drobnymi formami przemocy jak szarpanie za włosy, popychanie, policzkowanie.</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów chce zgłosić się do zadania pytania? Jeśli tak, to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Chciałabym bardzo serdecznie przywitać młodzież ze Szkoły Podstawowej nr 8 w Gnieźnie. Serdecznie witamy was w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże! Panie Ministrze! Jako ilustrację wypowiedzi mojego kolegi Dobromira Sośnierza, w której problem został znakomicie ujęty, chciałbym wskazać na obfitą twórczość, z którą mamy do czynienia w sieci internetowej, np. publikacje, które same pomagają w wyszukiwaniu, ponieważ wystarczy wstukać pierwsze słowa i dzięki temu wspólnemu mianownikowi otwiera się szeroki wachlarz możliwości: jak wyrzucić męża z domu, jak przejąć mieszkanie ekskonkubenta. Pojawia się tam taki język, taka nowoczesna nowomowa. To są instruktaże, które oczywiście z zachowaniem pewnej oględności pojawiają się nawet na stronach kancelarii prawnych, które służą konsultacjom, ale już bez tej oględności pojawiają się na jakichś tam fanpage’ach feministycznych i tam już jest naprawdę ostra jazda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#GrzegorzBraun">Pytanie: Czy ministerstwo monitoruje tego typu subkulturę i czy nie uważa, że jest to być może mające charakter kryminalny podżeganie do przestępstwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#MartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rządowy projekt ustawy z druku nr 2615 o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego poprawia zasady pierwotnej ustawy przyjętej w kwietniu 2020 r., tzn. izolację oprawcy od ofiary przemocy domowej. Nowela naprawia pierwotną ustawę, na co wskazywaliśmy 2 lata temu, o czym mówiliśmy, pisaliśmy poprawki, o czym alarmowały organizacje pozarządowe. Niestety musiały upłynąć 2 lata, aby rządzący zorientowali się, że przeoczyli, a właściwie nie chcieli uwzględnić tej niezwykle ważnej przesłanki, jaką jest izolacja oprawcy od ofiary przemocy domowej.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#MartaWcisło">800 tys. kobiet doświadcza przemocy, co 7 minut w Polsce zgłaszana jest przemoc domowa i sprawca wraca do ofiary, nawet do ofiary, która jest właścicielem lokalu, mieszkania itd. I to nie jest tak, że tylko mężczyźni są właścicielami lokalu, są też nimi kobiety.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#MartaWcisło">Dlatego będziemy popierać ten projekt, ale z przykrością muszę stwierdzić, że rządzący zwracali 2 lata temu uwagę nie na obywateli, tylko na swoje własne interesy, zajmowali się samymi sobą.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać pana premiera i pana ministra, którzy, jak rozumiem, są autorami tego projektu, co w tym projekcie oznacza pojęcie „niezwłocznie”. I gdybym mógł uzyskać odpowiedź na piśmie, jak należy interpretować pojęcie „niezwłocznie”, byłbym oczywiście bardzo zobowiązany, bo jest zapis, który dotyczy niezwłocznego rozpatrywania przez sąd wniosków osób, które doznały przemocy w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#JanSzopiński">Otóż w polskiej praktyce prawnej słowo „niezwłocznie” było w minionych latach traktowane bardzo różnie. Chciałbym przywołać pana prezydenta Dudę i powoływanie przez niego sędziów Trybunału Konstytucyjnego, tam też jest zapis „niezwłocznie”. W związku z tym uprzejmie proszę o odpowiedź, gdybym mógł na piśmie, co znaczy „niezwłocznie” i jak sądy będą to miały interpretować. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Bez zbędnej zwłoki.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę o spokój na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie dotyczące skali przestępstw, jeżeli chodzi o przemoc domową, bo rzeczywiście jest problem z klasyfikacją, informacje nie zawsze są w odpowiedni sposób klasyfikowane. W związku z tym pytanie: Jakie działania zamierzają państwo podjąć, w jaki sposób rząd zamierza zmienić obszar związany z informacją w taki sposób, żeby rzeczywiście ta skala była realnie rozpoznana? Bo tylko realne rozpoznanie problemów i tych konkretnych przypadków, konkretnych zachowań może skutkować poprawą w zakresie zapobiegania przestępstwom związanym z przemocą domową. Bardzo proszę o informację i odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WandaNowicka">Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt wzmocnienia instrumentu izolacji sprawcy, oprawcy od ofiary jest dobrym projektem i oczywiście my ten projekt popieramy. Rozszerzenie możliwości objęcia izolacją poza strefą domową, ale również na zewnątrz, poza domem, tam gdzie dana osoba czy dziecko funkcjonuje, jest jak najbardziej słusznym kierunkiem i bardzo dobrze, że taki projekt jest. Ale chyba cały czas mamy problem z implementacją jeszcze wcześniejszego zapisu o izolacji, wciąż jeszcze zbyt mało tych wniosków jest składanych, to jest chyba parę tysięcy rocznie, ale chciałabym zapytać, czy rzeczywiście tak jest, na kilkadziesiąt tysięcy spraw, które są prowadzone. Co zatem ministerstwo zamierza zrobić, żeby instrumenty, które wprowadzamy, były rzeczywiście efektywne, nie tylko na papierze, ale także efektywne? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Prośba o informację pisemną: Ile ofiar przemocy domowej otrzymało pomoc, w tym pomoc finansową z Funduszu Sprawiedliwości, w roku 2021 i do końca listopada br.? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proszę o odpowiedź na pytania: Ile przez ostatnie 2 lata odnotowano przypadków osób doznających przemocy w rodzinie? Ile z tych przypadków zakończyło się tragicznie śmiercią? Pytam z prostej przyczyny. Wszędzie staracie się uchodzić za partię prorodzinną, dbającą o dobro społeczeństwa, mówiącą o bezpieczeństwie, jednocześnie przez 2 lata nie kwapiliście się, aby zmienić przepisy dotyczące bezpieczeństwa osób doznających przemocy domowej.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#MałgorzataPępek">Właśnie tego typu wasze zachowania obnażają prawdę o pustych sloganach, którymi karmicie społeczeństwo. Zwyczajnie kłamiecie doskonale. Wytłumaczcie pobitym matkom czy dzieciom, które były świadkami tych zachowań, dlaczego potrzebowaliście 2 lat, aby stworzyć projekt ustawy, który już wtedy… Ta ustawa była już wtedy napisana, tyle że nie przez was, a przez panią senator z innego ugrupowania. Tak dbacie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Do mojego biura zgłaszają się kobiety, które przez lata, od momentu rozstania z wieloletnim partnerem, są nękane, prześladowane, inwigilowane i krzywdzone psychicznie. Jak podają, nie tylko one, dotyka to również ich bliskich. Kobieta jest bezradna, zaszczuta. Szuka pomocy w fundacjach, bo państwo nie jest w stanie ochronić jej w dostatecznym stopniu. Pomimo podjętych kroków prawnych, pomimo zgłoszenia na Policję, wraz z przesłuchaniem przez biegłego psychologa, sprawy po prostu są umarzane przez sąd. Prześladowcy wzmacniają się w przekonaniu, że są bezkarni, i działają dalej, zakłócając życie byłej partnerki, matki ich wspólnego dziecka. Dochodzą wręcz do perfekcji w wymyślaniu różnych nowych sposobów na to, jak utrudnić i uprzykrzyć życie byłej partnerce. Prześladowcy dopuszczają się nawet tego, aby pisać do pracodawcy ofiary, przedstawiając ją w jak najgorszym świetle.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#IwonaMariaKozłowska">Mam pytania do ministerstwa: Jak ministerstwo zamierza pomóc tym kobietom? Jakie zapisy ochronią nękane kobiety, które są w naprawdę bardzo trudnej sytuacji? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Aleksandra Gajewska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#AleksandraGajewska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ofiary przemocy domowej muszą być objęte systemową ochroną państwa. Cieszą nas te rozwiązania, ale nie rozumiemy, dlaczego trzeba było czekać aż 2 lata, żeby wprowadzić projekt senacki w życie. Chciałam zapytać, czy to oznacza jednoznaczny kierunek państwa działań. Czy już nigdy nie wrócicie państwo do pomysłu, że pierwsze pobicie to nie jest przemoc? Czy już nigdy żadna pani Szydło czy inny polityk obozu rządzącego nie będą chwalić np. radnych z Zakopanego za to, że odrzucili antyprzemocowy projekt? Czy państwa przedstawiciele zaczną mówić o konwencji antyprzemocowej w takim świetle, w jakim ona dzisiaj powinna funkcjonować, mówić o tym, jak bardzo jest potrzebna, i przestaną ją przekształcać?</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#AleksandraGajewska">Szanowni Państwo! Za przemoc zawsze odpowiedzialny jest sprawca przemocy, nigdy jej ofiara. Państwo polskie powinno funkcjonować tak, by ofiary przemocy uzyskiwały potrzebną pomoc. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#MichałGramatyka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W ramach pakietu zmian zmieniany jest również art. 15ad ustawy o Policji. Krótko mówiąc, chodzi o to, żeby sprawcy przemocy domowej oddawać nie tylko przedmioty osobistego użytku, ale także zwierzęta domowe niezbędne do codziennego funkcjonowania lub wykonywania pracy zarobkowej. Chciałem zapytać, jakie jest ratio legis tego przepisu. Jako kryminalistyk wiem, że na linii czasu przemoc wobec współdomowników i przemoc wobec zwierząt są kolejnymi etapami. To jest łańcuch naczyń połączonych. Ktoś, kto znęca się nad żoną, nad dziećmi, stwarza również niebezpieczeństwo znęcania się nad zwierzętami.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#MichałGramatyka">Drugie pytanie. Przez Sejm idzie aktualnie druk nr 2799, w którym odchodzimy od nomenklatury: przemoc w rodzinie na rzecz nomenklatury: przemoc domowa, a w analizowanej ustawie cały czas jest mowa o przemocy w rodzinie. Czy nie powstanie tutaj jakaś antynomia, która potem będzie mogła negatywnie wpływać na interpretację tych przepisów?</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani posła Klaudia Jachira.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anita Kucharska-Dziedzic, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-252.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam, jest pani poseł Jachira.</u>
          <u xml:id="u-252.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szkoda, że tyle to trwało, ale dobrze, że wprowadzamy kolejne środki ochrony dla osób dotkniętych przemocą, i dobrze, że Wysoka Izba robi to właśnie podczas 16 dni przeciwko przemocy ze względu na płeć. Jednak oprócz dobrych przepisów na papierze — czas na ich stosowanie. Pamiętajmy też, że przemoc zaczyna się dużo wcześniej, niż może nam się wydawać, i możemy być na to wyczuleni. Tutaj z pomocą przychodzi przemocometr, który pokazuje, kiedy zacząć szukać pomocy w związku, kiedy coś zaczyna być nie tak.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#KlaudiaJachira">Powiedz „stop”, gdy twój partner bądź partnerka: ignoruje cię w swoje gorsze dni; szantażuje cię, gdy na coś się nie zgadzasz; kwestionuje twoje opinie i projekty; wyśmiewa się z ciebie; manipuluje tobą; jest chorobliwie zazdrosny/zazdrosna; kontroluje twoje wyjścia, ubiór lub makijaż; przegląda twoje SMS-y, maile, aplikacje lub zdjęcia; natarczywie nalega na wysyłanie sobie twoich intymnych zdjęć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#KlaudiaJachira">Chroń się, szukaj pomocy, gdy: wpada w szał, gdy coś jej/jemu się nie podoba; popycha cię, ciągnie, policzkuje, potrząsa tobą, uderza cię; grozi, że zabije się z twojego powodu; dotyka twoich miejsc intymnych bez twojej zgody; bije cię; zmusza cię do odbywania stosunków. Stop przemocy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Anita Kucharska-Dziedzic, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#AnitaKucharskaDziedzic">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Ponad 200 tys. ofiar przemocy domowej czy przemocy w rodzinie — jak zwał, tak zwał — według rzecznika praw obywatelskich, kilkadziesiąt tysięcy w statystykach policyjnych i tylko 3,5 tys. przypadków stosowania procedur. Z czego to wynika? Jeśli popatrzymy na województwa, a w województwach — na powiaty, to zobaczymy, że nie ma proporcjonalności. Są województwa, gdzie ta procedura jest stosowana często, i województwa, w których nie ma jej prawie w ogóle. Są powiaty w tych województwach, w których procedura jest stosowana często, i powiaty, w których nie jest stosowana prawie w ogóle. Z czego to wynika? Czy to jest kwestia decyzji lokalnych komendantów, braku popularyzacji, niewiedzy? Z czego to wynika?</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#AnitaKucharskaDziedzic">I drugie moje pytanie: Czy Ministerstwo Sprawiedliwości i służby monitorują subkulturę inceli, mizoginów, mężczyzn nienawidzących kobiet i marzących o tym, żeby je torturować, która jest, jak wiadomo, finansowana przez Kreml? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#TadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ten projekt uwzględnia także zobowiązania Polski dotyczące Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych, sporządzonej w Nowym Jorku w 2006 r. Ta konwencja ONZ mówi o zagwarantowaniu osobom z niepełnosprawnościami dostępu do wymiaru sprawiedliwości poprzez wprowadzenie do procedury karnej szczególnego trybu ich przesłuchiwania. W związku z powyższym chciałbym zapytać, jakie instrumenty właśnie z konwencji Organizacji Narodów Zjednoczonych zostają wprowadzone do omawianej ustawy, jeśli chodzi o osoby z niepełnosprawnościami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Henryka Krzywonos-Strycharska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ustawa jest dobra, ale dlaczego czekaliśmy na nią tak długo? Dlaczego sadysta, który wyżywa się na rodzinie, który ma zakaz zbliżania się do tej rodziny, nie jest karany, gdy łamie prawo, a gdy włamuje się do domu podczas nieobecności rodziny, nikt nie reaguje, gdyż jest on policjantem lub ma tam znajomości? Dlatego zapytam, ile przypadków śmiertelnych było w tych chronionych rodzinach przez ostatnie 2 lata. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Daria Gosek-Popiołek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#DariaGosekPopiołek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Natychmiastowa izolacja sprawcy przemocy to mechanizm, który może ratować życie ofiar przemocy, może ratować ich zdrowie. Dobrze, że pracujemy nad jak najlepszym zastosowaniem tego mechanizmu. Ale mam pytanie o tę procedurę w kontekście dziecka, osoby małoletniej, która mieszka z rodzicem czy opiekunem stosującym przemoc. Czy takie dziecko może z tej procedury skorzystać, może zostać samo w domu, np. pod opieką jakiegoś krewnego? Czy tylko piecza zastępcza jest mechanizmem pozwalającym to dziecko uratować przed przemocą?</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#DariaGosekPopiołek">I drugie pytanie. Ponieważ pojawiły się sugestie, że kobiety wykorzystują ten mechanizm po to, żeby otrzymywać mieszkania, panie ministrze, mam pytanie: Odkąd wprowadzono zasadę, że można zgłaszać zażalenie na decyzję Policji, ile takich zażaleń zostało zgłoszonych i jak rozpatrywały je sądy? Bo ja znalazłam informację, że to zaledwie kilka przypadków w skali roku. Ale myślę, że powinniśmy rozwiać te podłe insynuacje i sugestie, że kobiety, które doświadczają przemocy, są w stanie wykorzystać tę ustawę po to, żeby zbudować dla siebie jakiś rodzaj zysku materialnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#DobromirSośnierz">Skoro projektodawcy nie uznali za stosowne pokazania tych danych, to ja właśnie proszę o odpowiedź na piśmie, ile tych postanowień zostało uchylonych w wyniku kontroli sądowej. I twórczo rozwinę myśl, zarówno tę z uzasadnienia projektu ustawy, jak i tę śmiało analizowaną przed chwilą przez posła Gramatykę: skoro domniemywamy, że ten, kto jest oskarżony o to, że bije żonę, pewnie też bije zwierzęta, to ja proponuję iść dalej, ustalmy takie rozwiązania, uznajmy w takim razie, że jest to prawdopodobnie również oszust i złodziej, zablokujmy mu w ogóle konta, wyrzućmy go z pracy, zawieśmy mu wszystkie prawa obywatelskie i w ten sposób osiągniemy cel, który jest właściwym celem wszystkich feministek, czyli wręczymy kobietom taki przycisk, że obrażona księżniczka będzie mogła jednym naciśnięciem guzika spowodować zniszczenie życia mężczyzny.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#DobromirSośnierz">Czy istnieje problem przemocy? Tak. Czy na świecie są źli ludzie? Jak najbardziej, złe kobiety i źli mężczyźni. Ale tak samo jak są źli mężczyźni, którzy biją żony, niestety, tak samo również są złe kobiety, które kłamią w sądzie i fałszywie oskarżają. I ustawa musi brać to pod uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#BarbaraDolniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przemoc w rodzinie to jedno z najgorszych przestępstw, bo dotyczy osób wyjątkowo słabych, takich jak dzieci czy kobiety, które mimo pobicia za każdym razem wierzą, że będzie lepiej, aż w końcu dochodzi do momentu, w którym nie ma już możliwości obrony i trzeba skorzystać z pomocy.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#BarbaraDolniak">Chciałam zapytać, jakie dane, co spowodowało, że państwo teraz złożyliście projekt ustawy — to są ponad 2 lata — który zwiększa liczbę instrumentów cywilnoprawnych przeciwko sprawcy przestępstw związanych z przemocą domową, już bowiem w kwietniu 2020 r. mówiliśmy o tym, że te instrumenty są niewystarczające. Wskazywały to w sposób precyzyjny organizacje pozarządowe zajmujące się przemocą domową. Jak więc wygląda ta skala przestępstw domowych, że mimo rozwiązań, które przyjęliście państwo, nie słuchając nie tylko opozycji, lecz także organizacji pozarządowych, wprowadziliście państwo nowy projekt ustawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#BarbaraDolniak">Czasami warto słuchać tych, którzy mają inne zdanie, by poprawić szybko złożone projekty ustaw. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana ministra Marcina Romanowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#MarcinRomanowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rzeczywiście priorytetem rządu Zjednoczonej Prawicy, priorytetem Ministerstwa Sprawiedliwości jest zapewnienie ochrony osobom doznającym przemocy domowej poprzez stworzenie skutecznego i efektywnego systemu, który ma zagwarantować bezpieczeństwo pokrzywdzonym i jednocześnie zwalczać tę przemoc.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#MarcinRomanowski">Przedłożony projekt przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości, przyjęty przez rząd, stanowi kontynuację zmian, które dokładnie 2 lata temu weszły w życie i mogły być stosowane. Te rozwiązania okazały się przełomem, na który czekały kobiety, które doznają przemocy, dzieci i seniorzy. To właśnie rząd Zjednoczonej Prawicy przyjął te rozwiązania. Organizacje pozarządowe czy osoby doznające przemocy przez 8 lat rządów Platformy Obywatelskiej i PSL, wcześniej Lewicy nie mogły doczekać się tych rozwiązań. To był ten element, którego brakowało w systemie przeciwdziałania, jeśli chodzi o zwalczanie przemocy domowej. Rzeczywiście wprowadzamy teraz kolejne nowe instrumenty, opierając się na doświadczeniu, na 2 latach funkcjonowania ustawy.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#MarcinRomanowski">Oczywiście prace nad projektem dotyczącym tego rozwiązania, o którym dzisiaj dyskutujemy, rozpoczęły się od razu po zakończeniu wcześniej przyjętego projektu. Opierały się na latach, na miesiącach doświadczeń funkcjonowania tego rozwiązania, które było nowym, nowatorskim, wręcz rewolucyjnym rozwiązaniem i które musiało być najpierw sprawdzone w praktyce, aby mogło dobrze zafunkcjonować. W ocenie Ministerstwa Sprawiedliwości, ale również Policji i Żandarmerii Wojskowej zafunkcjonowało bardzo dobrze. W ciągu funkcjonowania przez niecałe 2 lata, dane są na koniec października, zostało wydanych przez Policję czy Żandarmerię Wojskową prawie 8 tys. nakazów. To 8 tys. rodzin wolnych od przemocy. Te osoby mogą spokojnie zeznawać. To nie jest już tak, jak w tych wielu historiach, które przytaczały panie posłanki. Można przytaczać wiele takich historii, jak to kobieta zazwyczaj z dzieckiem musiała czasami nawet w nocy uciekać z domu. Teraz to się odwróciło. Teraz to osoba stosująca przemoc natychmiast musi opuścić mieszkanie. To również odpowiedź na pytanie, co to znaczy „natychmiast”, „bez zbędnej zwłoki”. Za czasów Platformy Obywatelskiej to „natychmiast” trwało średnio 143 dni, teraz to kilkadziesiąt minut interwencji policyjnej.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#MarcinRomanowski">Jeżeli chodzi o dane, to chodzi o prawie 8 tys. nakazów, w stosunku do których złożono 117 zażaleń, z czego tylko trzy zostały uwzględnione. To pokazuje, szanowni państwo, jak skuteczne są te narzędzia, a także to, że Policja ich nie nadużywa. Przypomnę, że natychmiastowy nakaz opuszczenia mieszkania na 14 dni nie dotyczy kwestii własności. Ten nakaz ma charakter tylko i wyłącznie administracyjny i w żaden sposób nie dotyka kwestii związanych z innymi prawami — czy to prawa z zakresu prawa rodzinnego, czy prawa własności, czy jakiegokolwiek innego. To ewentualnie jest rozstrzygane, jeżeli dojdzie do postępowania w przypadku zastosowania odpowiednich procedur.</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#MarcinRomanowski">Jeżeli chodzi o wsparcie, to również Fundusz Sprawiedliwości wprowadził specjalne statystyki, aby mierzyć, ile nowych osób dotkniętych przemocą zgłasza się do ośrodków po wsparcie. Od dnia wejścia w życie ustawy do końca września to prawie 20 tys. osób. To 70 tys. godzin pomocy prawnej, to 115 tys. godzin pomocy psychologicznej i psychiatrycznej. Więc te dane są i one pokazują, że skala pomocy jest olbrzymia, nieporównywalna z tym, co było wcześniej. Można dodać tu jeszcze kwestie związane z zabezpieczeniem, tak aby nie były nadużywane tego typu narzędzia. To wszystko realizowane jest na podstawie specjalnego formularza oceny ryzyka, który posiada Policja, która jest w tym zakresie przeszkolona. Na podstawie pewnej check-listy, można by rzec, stwierdza, czy zachodzą przesłanki zagrożenia dla życia lub zdrowia osoby dotkniętej przemocą, bo taka jest przesłanka stosowania tego nakazu. Jest to łagodniejsza przesłanka niż przesłanka zatrzymania, gdzie jest wymagana bezpośredniość tego zagrożenia. Sankcją, można by powiedzieć, jest tu 14 dni, a potem istnieje możliwość przedłużenia tego już przez sąd. Tak jak było wspomniane, oczywiście przysługuje na to zażalenie, więc w tym zakresie jest pełna kontrola sądów. Jest również obowiązek poinformowania zwierzchnika służbowego w przypadku nielegalnego zastosowania tego narzędzia przez funkcjonariusza Policji, Żandarmerii Wojskowej, ale tak jak powiedziałem, tego typu problemów w ogóle nie identyfikujemy.</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#MarcinRomanowski">To było możliwe, szanowni państwo — odpowiadam tu również na pytania dotyczące wdrożenia ustawy — dzięki bardzo dużej wadze, którą Ministerstwo Sprawiedliwości, zespół pomocy pokrzywdzonym z Ministerstwa Sprawiedliwości przywiązywał do szkoleń i do wdrożenia tej ustawy. Przeszkolono 30 tys. funkcjonariuszy, żołnierzy, osób pierwszego kontaktu. W okresie vacatio legis planujemy, zresztą wspólnie z UNICEF, podobne działania, jeżeli Wysoka Izba raczy przyjąć ten projekt, wiele szkoleń dla kuratorów w postaci webinariów, szkoleń prowadzonych przez Krajową Szkołę Sądownictwa i Prokuratury dla prokuratorów, sędziów. Planujemy szkolenia interdyscyplinarne w zespołach złożonych z różnych zawodów, aby jeszcze wzmocnić to dobre przygotowanie funkcjonariuszy i żołnierzy do stosowania tej ustawy, i to jest fundamentalne. Dlatego nie zdecydowaliśmy się na wszystkie narzędzia jednocześnie, ponieważ uważaliśmy, że trzeba to wprowadzać stopniowo, bo to była bardzo poważna zmiana.</u>
          <u xml:id="u-271.6" who="#MarcinRomanowski">Zwracam uwagę, z całym szacunkiem oczywiście dla pań senator przygotowujących projekt 2 lata temu, że on był wysoce niedoskonały, przyjmował pewne poprawki, które zresztą wspólnie z Biurem Legislacyjnym klub Prawa i Sprawiedliwości wówczas przedłożył. On sprowadzał się w rzeczy samej do prostego uzupełnienia jednej frazy w naszych przepisach, chodziło o zakaz zbliżania się do osoby, a zwracam uwagę, że to jest niewystarczające.</u>
          <u xml:id="u-271.7" who="#MarcinRomanowski">Nasz projekt jest kompleksowy, dostosowany do trzech nowych narzędzi, nie jednego, szanowni państwo, ale trzech. A więc zakaz zbliżania się osoby, zakaz wstępu w określone miejsca, a także zakaz komunikowania się, co wynika chociażby z analizy rozwiązań stosowanych w innych państwach, w szczególności rozwiązań austriackich i chociażby sprawy Kurt. A więc to nowatorskie rozwiązania, które okazały się bardzo skuteczne, i chcemy dalej wzmacniać ten system.</u>
          <u xml:id="u-271.8" who="#MarcinRomanowski">Jeżeli chodzi o dane związane z kwestiami pozbawienia życia, które można zakwalifikować jako przemoc domowa, to one są agregowane. Przytoczę je może. W pierwszej połowie tego roku 27 kobiet, w 2021 r. 3 dziewczynki, 68 kobiet, w 2020 r. 8 dziewczynek, 44 kobiety. To są te dane. Tego, czego faktycznie nie było, to to, że te dane mówią o skutku, o zabójstwie i o usiłowaniu, a od nowego roku będziemy również badać to, uwzględniając uwagi Niebieskiej Linii, aby odróżnić usiłowanie od już niestety zajścia skutku, zabójstwa.</u>
          <u xml:id="u-271.9" who="#MarcinRomanowski">Żeby właśnie tak nie było, potrzebujemy tego systemu, który wspiera te osoby, i 14 dni jest właśnie po to, żeby zabezpieczyć osoby, których życie, zdrowie jest zagrożone. To są środki administracyjne i cywilnoprawne, co jest ważne, bo te osoby mniej chętnie mogą korzystać ze środków karnych.</u>
          <u xml:id="u-271.10" who="#MarcinRomanowski">Jeżeli chodzi o skuteczność, to wskazujemy również na fakt, że ustawa przewiduje trzykrotny obowiązek skontrolowania, czy ten nakaz jest przestrzegany, czy nie. Rzeczywiście te kontrole pokazują, że nakazy są łamane, ale właśnie dzięki temu wiemy, że tak jest, i to jest po prostu ujawniane. W dalszej kolejności obecne przepisy …</u>
          <u xml:id="u-271.11" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Ale bez konsekwencji.)</u>
          <u xml:id="u-271.12" who="#MarcinRomanowski">Postępowanie wykroczeniowe. To jest właśnie wykroczenie, które jest sankcją za złamanie tego nakazu. Również poszerzamy w zakresie Kodeksu wykroczeń sankcje za złamanie tych trzech kolejnych nakazów, zakazów. Wprowadzamy również, żeby zapewnić skuteczność, obowiązek poinformowania dyrektora czy kierownika danej placówki, do której dana osoba na te 14 dni nie będzie mogła wchodzi, czy to szkoły, czy to miejsca pracy, czy miejsca, gdzie dana osoba uprawia sport.</u>
          <u xml:id="u-271.13" who="#MarcinRomanowski">Korzystanie z rzeczy czy używanie zwierząt. Rzeczywiście badania kryminalistyczne pokazują, że osoba, która stosuje przemoc wobec osób, jest też bardziej skłonna do stosowania tej przemocy wobec zwierząt. Ten zwrot, możliwość odzyskania zwierzęcia ma miejsce tylko wówczas, kiedy to zwierzę jest, po pierwsze, własnością tej osoby, jest niezbędne do jej codziennego funkcjonowania, a także jeżeli dana osoba dotknięta przemocą nie wyrazi tutaj sprzeciwu. Jeżeli wyrazi sprzeciw, to oczywiście tak jak zawsze będzie w tej kwestii decydował sąd, sąd, który — odpowiadam również na pytanie o dzieci — decyduje także o statusie, o pieczy dziecka w przypadku, kiedy takie dziecko miałoby pozostać bez opieki. Chciałem pokazać pewną filozofię tego narzędzia. Ono w żaden sposób nie ingeruje w inne kwestie. Jego istotą, ale bardzo skuteczną, jest tylko i wyłącznie właśnie ta 14-dniowa izolacja sprawcy od osoby dotkniętej przemocą.</u>
          <u xml:id="u-271.14" who="#MarcinRomanowski">Jeżeli chodzi o kwestie związane z art. 217 § 3 Kodeksu karnego, to zwracam uwagę, że nasze przedłożenie nie dotyczy poza kwestiami związanymi z konwencją stambulską norm prawnokarnych, tak? To pozostaje poza zakresem, można by rzec, naszego przedłożenia. Niemniej chciałem zwrócić uwagę, że już obecnie art. 217 pozostaje w zbiegu pomijalnym z art. 207. W związku z tym jest możliwość, kiedy mamy do czynienia ze znęcaniem się, właśnie ścigania z urzędu. Poza tym jest art. 60 Kodeksu postępowania karnego, który również umożliwia ściganie z urzędu.</u>
          <u xml:id="u-271.15" who="#MarcinRomanowski">Bardzo ważnym rozwiązaniem jest łączenie uchylenia nakazu przez sąd z uczestniczeniem i efektami tego uczestniczenia w programach korekcyjnych, edukacyjnych, psychologiczno-terapeutycznych czy leczenia uzależnień, bo przecież przemoc bardzo często związana jest z alkoholem, narkotykami i innymi uzależnieniami, a nie właśnie z ideologią gender, którą jest przepełniona konwencja stambulska.</u>
          <u xml:id="u-271.16" who="#MarcinRomanowski">Żeby było jasne, my nie krytykujemy rozwiązań merytorycznych. My tylko krytykujemy fakt, że te rozwiązania merytoryczne są bardzo mocno połączone z ideologią, którą odrzucamy. I nie da się, szanowni państwo, w praktyce ich oderwać, bo tak niestety ta konwencja została skonstruowana. Dlatego właśnie Ministerstwo Sprawiedliwości, dlatego Solidarna Polska jest za wypowiedzeniem tej konwencji, chociaż, jak tutaj rzeczywiście zostało zauważone, stanowisko rządu jest w tym momencie inaczej wyrażone.</u>
          <u xml:id="u-271.17" who="#MarcinRomanowski">Już na koniec powiem, że bardzo ważny jest drugi pakiet — odpowiadam na pytanie dotyczące właśnie sytuacji osób niepełnosprawnych — dostępu do wymiaru sprawiedliwości dla dzieci i dla osób ze szczególnymi potrzebami, zresztą bardzo pozytywnie oceniany przez organizacje osób niepełnosprawnych. Chodzi o wprowadzenie — to jest również fundamentalne, rewolucyjne rozwiązanie — do Kodeksu postępowania karnego nowego, szczególnego trybu przesłuchiwania osób ze szczególnymi potrzebami, również z udziałem, jeżeli jest to potrzebne, biegłych z zakresu komunikacji wspomagającej i alternatywnej.</u>
          <u xml:id="u-271.18" who="#MarcinRomanowski">Myślę, że jesteśmy pionierami w Europie, jeżeli chodzi o wprowadzanie tego typu rozwiązań. Tak samo wprowadzamy pouczenia, które mają być napisane językiem prostym i zrozumiałym nie tylko dla osób z niepełnosprawnościami, lecz także dla osób, które na skutek choroby lub wieku mają obniżoną sprawność, jeśli chodzi o rozumienie, oraz dla osób poniżej 18. roku życia. Chodzi o to, żeby szczególne formy pouczeń rzeczywiście były zrozumiałe. Tego wymaga dostęp do wymiaru sprawiedliwości. Zupełnie na koniec dodam, że wyjaśnienia, informacje — również w formie opisowej czy graficznej — mają być tutaj wsparciem.</u>
          <u xml:id="u-271.19" who="#MarcinRomanowski">Wysoka Izbo! Myślę, że jest to bardzo dobry projekt, który zapewni bardzo rozsądną, opartą na dotychczasowej praktyce pomoc dla osób pokrzywdzonych i będzie jeszcze lepiej służył wszystkim, którzy tej pomocy ze strony polskiego państwa potrzebują. Bardzo proszę o poparcie tego przedłożenia wraz z poprawkami. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-271.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana posła sprawozdawcę Grzegorza Lorka.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#GrzegorzLorek">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Chciałbym państwa zachęcić do tego, żebyście podczas przyszłych prac Izby składali poprawki w toku prac podkomisji i komisji. Dlaczego o tym mówię? Podczas prac nad tym projektem ani w toku prac podkomisji, ani komisji nie wpłynęły żadne poprawki do ustawy. Gdyby wpłynęły, przyspieszyłoby to procedowanie. Być może -wszyscy albo prawie wszyscy z państwa to podkreślaliście — moglibyśmy pracować nad projektem szybciej i przejść do trzeciego czytania bez odsyłania go do komisji. Tak się nie stało, bo zostało zgłoszonych wiele poprawek. Przypominam o tym, żebyście państwo korzystali z tej możliwości. Wiele osób podkreślało, jak istotny jest ten projekt, jak bardzo go potrzebujemy oraz jakie zmiany trzeba jeszcze do niego wprowadzić, a toku prac takie poprawki nie wpłynęły.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#GrzegorzLorek">Na koniec chcę przypomnieć tym wszystkim, którzy zapomnieli, że Wysoka Izba w tej kadencji przyjęła już jeden projekt. Za chwilę przyjmie drugi. Przez ostatnie 20 lat parlament w ani jednej kadencji w tak ważnej sprawie nie przyjął żadnej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Chciałam zwrócić uwagę, że pański klub złożył bardzo dużo poprawek właśnie w tym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu kieruję ten projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W międzyczasie witam serdecznie wycieczkę z Rudy Śląskiej, przedstawicieli delegatury Polskiego Związku Działkowców z Rudy Śląskiej oraz rodzinnych ogrodów działkowych także z Rudy Śląskiej.</u>
          <u xml:id="u-274.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Serdecznie państwa witamy.</u>
          <u xml:id="u-274.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-274.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2701 i 2769).</u>
          <u xml:id="u-274.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę pana posła Kazimierza Smolińskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#KazimierzSmoliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka zawarte w druku nr 2769 dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo o notariacie oraz innych ustaw, druk nr 2701.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#KazimierzSmoliński">Sejm na 64. posiedzeniu w dniu 27 października br. zgodnie z regulaminem Sejmu skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw człowieka w celu rozpatrzenia. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka po rozpatrzeniu powyższego projektu na posiedzeniach w dniach 14, 16 i 23 listopada 2022 r. wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#KazimierzSmoliński">Może powiem kilka słów o przebiegu posiedzeń komisji. Tak jak jest zaznaczone w sprawozdaniu, odbyły się trzy posiedzenia, które trwały w sumie kilkanaście godzin. Ostatnie posiedzenie w zeszłym tygodniu to było prawie 9 godzin prac z udziałem ministerstwa, aktywnym działem posłów oraz przedstawicieli Krajowej Rady Notarialnej. Były przerwy na uzgadnianie stanowisk, które czasami były zdecydowanie rozbieżne. Czasami tych rozbieżności nie było tak dużo. Pewne rzeczy zostały wyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#KazimierzSmoliński">Największe kontrowersje budziła oczywiście kwestia odpowiedzialności dyscyplinarnej notariuszy. Myślę, że sprawa jest otwarta. Mamy drugie czytanie, więc poprawki w tym zakresie zostaną jeszcze zgłoszone. Myślę, że pójdą one w kierunku uwzględnienia części oczekiwań notariuszy. Oczywiście kwestia odpowiedzialności dyscyplinarnej w sytuacji, kiedy notariuszom powierza się część kognicji państwa związanych czy to z wpisem do księgi wieczystej, czy z wydaniem nakazu zapłaty… Taka odpowiedzialność musi istnieć. Myślę, że jeśli o to chodzi, to stanowiska nie są aż tak rozbieżne. Kwestie zakresu tej odpowiedzialności i procedury z tym związanej były natomiast przedmiotem dosyć ożywionej dyskusji. Myślę, że strony doszły lub dojdą do takiego porozumienia, które będzie satysfakcjonujące.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#KazimierzSmoliński">Kwestia nakazów zapłaty. Były dosyć duże zastrzeżenia co do ilości wydawanych nakazów zapłaty w ciągu jednego miesiąca przez jednego notariusza. Myślę, że odpowiedź ministerstwa jest racjonalna: ich liczba powinna zostać ograniczona. Zaproponowano 200 nakazów, żeby rzeczywiście nie powstawały hurtownie w postaci kancelarii notarialnych, które będą wydawały tysiące nakazów zapłaty, wyspecjalizują się w tym zakresie. Notariusz, który prowadzi kancelarię, nie będzie właściwie wtedy miał możliwości wydawania tych nakazów, a przecież chodzi o to, żeby każdy mógł takie nakazy wydawać.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#KazimierzSmoliński">Kwestia wpisów do ksiąg wieczystych. Kwestie techniczne też były omawiane — żeby nie można było dokonywać tych wpisów w całej Polsce, tylko ograniczono się do zakresu czy działania sądu rejonowego, w okręgu którego notariusz ma swoją siedzibę. Być może w przyszłości można to będzie zmienić, ale do tego potrzeba bardzo dużych nakładów inwestycyjnych związanych z całą informatyczną oprawą. Tak że też była dosyć duża dyskusja w tym zakresie. Myślę, że mimo tak długich dyskusji jednak w większości spraw dyskusja była merytoryczna i za to bardzo dziękuję, za wkład pracy.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#KazimierzSmoliński">Jeszcze raz wnoszę, aby Wysoki Sejm załączony projekt ustawy raczył uchwalić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-275.8" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Witam państwa.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, najpierw informacja. Mamy 45 minut opóźnienia. W związku z tym bardzo uprzejmie proszę pana ministra…</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: A mecz o godz. 20.)</u>
          <u xml:id="u-276.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Wszystko wiemy, panie marszałku. Zgoda. Oglądamy mecz.)</u>
          <u xml:id="u-276.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję za błyskotliwe uwagi ze strony Polski 2050.</u>
          <u xml:id="u-276.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Uprzejmie proszę naszych gości i wszystkich, i państwa… Będę starał się to jakoś przyspieszać, więc proszę was o tolerancję.</u>
          <u xml:id="u-276.9" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Okej.)</u>
          <u xml:id="u-276.10" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-276.11" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-276.12" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-276.13" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-276.14" who="#komentarz">(Poseł Marek Ast: Panie marszałku, to pomyłka musiała być. Bo ja jestem zgłoszony w imieniu klubu.)</u>
          <u xml:id="u-276.15" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę pana, zgłaszają kluby. W związku z tym po prostu klub źle zgłosił, ale zaraz to naprawimy. Mamy jakąś poprawkę. Dobra, bierze pan to na siebie, jak rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-276.16" who="#komentarz">(Poseł Marek Ast: Biorę na siebie, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-276.17" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.18" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-276.19" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zmianę osoby z klubu, pani posłanko, pan poseł bierze na siebie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#MarekAst">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw, druki nr 2701 i 2769.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#MarekAst">Głównym celem projektowanej ustawy, przedłożenia rządowego oczywiście było doposażenie notariuszy w dodatkowe kompetencje związane z wydawaniem sądowych nakazów zapłaty czy też dodatkowe czynności w postępowaniu wieczystoksięgowym. Oczywiście tutaj ratio legis też jest jasne: odciążenie sądów od rozmaitych drobnych czynności, które powodują, że w poważnych postępowaniach mamy zatory. To nie budziło wątpliwości. Wydaje się, że ze strony samorządu notarialnego, ze strony społecznej te zmiany były akceptowane. Jeżeli po prostu była jakaś kontrowersja, staraliśmy się oczywiście w trakcie procesu legislacyjnego to wyjaśniać i dochodzić do konsensusu.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#MarekAst">Natomiast najwięcej emocji budzi w projekcie ta część, która dotyczy modyfikacji postępowań dyscyplinarnych w samorządzie notarialnym. Można po prostu powiedzieć, że te intencje, które opozycja starała się przypisać ministrowi sprawiedliwości, nie polegają w żaden sposób na prawdzie. One są wymysłem przedstawicieli opozycji. O tym, że tak nie jest, że jest po prostu gotowość wyjścia naprzeciw oczekiwaniom samorządu notarialnego, mają też świadczyć te poprawki, które ja dzisiaj złożę, w szczególności do zmiany 4. w art. 1, która zakładała zawieszenie notariusza w sytuacji, kiedy jest prowadzone przeciwko niemu postępowanie o umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego. Ta poprawka oczywiście nie w całości uwzględnia postulaty Krajowej Rady Notarialnej, ale w dużej części. Ta poprawka będzie powodowała, że minister sprawiedliwości będzie posiadał uprawnienie do zawieszenia notariusza jedynie w odniesieniu do najpoważniejszych przestępstw, których górna granica ustawowego zagrożenia karą pozbawienia wolności wynosi co najmniej 10 lat. Dla wyjaśnienia: tego warunku nie zastrzeżono w przypadku przestępstw skarbowych, bo tam zgodnie z art. 27 § 1 Kodeksu karnego skarbowego górna granica zagrożenia wynosi tylko 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#MarekAst">Jednocześnie proponujemy też wprowadzenie w tej poprawce regulacji dotyczącej instrukcyjnego terminu rozpoznania zażalenia oraz wstrzymania wykonania postanowienia do czasu rozpoznania zażalenia przez sąd w celu szybkiego rozpoznania sprawy i zabezpieczenia praw notariusza. Czyli nie będzie tak, jak tego notariusze się obawiali, że będzie automatyzm i że do chwili rozpatrzenia zażalenia nie będą mogli wywiązywać się ze swoich notarialnych obowiązków. Będą mogli — do chwili wydania zażalenia.</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#MarekAst">Pozostałe poprawki, które składam, z jednej strony wychodzą naprzeciw stanowisku Krajowej Rady Notarialnej. Te uwagi, które w trakcie były zgłaszane i które zapowiadaliśmy z panem ministrem…</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#MarekAst">Bardzo serdecznie dziękuję też panu ministrowi za gotowość do koncyliacyjnego załatwienia postulatów Krajowej Rady Notarialnej, przedstawicieli samorządu notarialnego. Duża część poprawek ma charakter doprecyzowujący zapisy, które znajdują się w przedłożeniu rządowym. Oczywiście Klub Prawa i Sprawiedliwości będzie popierał projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle. Dużo to mi pan nie pomógł, powiem szczerze, jeśli chodzi o czas, ale dobra, wybaczone.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#KamilaGasiukPihowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nawet kiedy Ministerstwo Sprawiedliwości ma szansę przedstawić projekt, który mogłaby poprzeć opozycja, to niestety forsuje bubel, którego poprzeć się nie da. 7 lat przygotowań i góra urodziła mysz, a PiS — pseudorozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#KamilaGasiukPihowicz">Odciążenie sądów przez notariuszy jest absolutnie niezbędne, ale proponujecie rozwiązanie, które ani nie odciąży sądów, ani nie ułatwi życia obywatelkom i obywatelom. Jest to po prostu kolejny przykład w karnawale nieudolności, indolencji, który zafundowaliście Polsce, od elektrowni w Ostrołęce przez respiratory do niezapanowania nad inflacją. Nawet jakby wam dać dwie kulki, to jedną byście zgubili, a drugą byście popsuli. Im szybciej stracicie władzę, tym lepiej dla Polek i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#KamilaGasiukPihowicz">W przypadku przedłożenia, o którym rozmawiamy, forsujecie rozwiązanie, które nie ma szansy być zrealizowane. Po pierwsze, ustawa umożliwia, co było od dawna postulowane, wystawianie nakazów zapłaty przez notariuszy. Jest to jednak pozorne rozwiązanie, ponieważ odebranie pocztowe lub osobiste nakazu będzie musiało zostać potwierdzone podpisem dłużnika, a jak powszechnie wiadomo, ale chyba nie w Ministerstwie Sprawiedliwości, dłużnicy starają się listów poleconych nie odbierać. A zatem to rozwiązanie pozostanie na papierze, a wierzyciele wrócą do sądu walczyć o swoje pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#KamilaGasiukPihowicz">Po drugie, co również od dawna postulowano, notariusze mają dokonywać w imieniu klientów wpisów do ksiąg wieczystych. Tylko że te przepisy wejdą w życie za rok, może za 2 lata, w 2024 r. Posłowie nie dostali żadnych przepisów wykonawczych w tej kwestii. Do wdrożenia rozwiązania jest potrzebny skomplikowany system informatyczny i nawet jeśli jakimś cudem przygotowalibyście ten dobry system IT, to i tak rozwiązanie to nic nie przyniesie. Wniosek w sądzie wieczystoksięgowym będzie mógł bowiem złożyć jedynie notariusz z obszaru działania sądu. Mówiąc prościej, jeżeli mieszkaniec Jeleniej Góry chciałby złożyć wniosek o wpisanie do ksiąg wieczystych w Suwałkach, to nie będzie mógł się udać do notariusza w Jeleniej Górze, tylko będzie musiał jechać aż do Suwałk. Być może chcecie pod tymi pseudokorzystnymi rozwiązaniami ukryć wasze prawdziwe intencje. Z tej zasłony dymnej wychodzi jedno, co jest pewne, a mianowicie długopis Ziobry, bo jest to kolejna ustawa kagańcowa, która ma zastraszyć kolejną grupę zawodową prawników.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#KamilaGasiukPihowicz">Notariusz jest powiernikiem swoich klientów. Idąc do niego w sprawie spadku lub podpisania umowy, chcemy mieć pewność, że nasze osobiste sprawy pozostaną w poufności, w czterech ścianach kancelarii. Tymczasem notariusz jest przekształcony z przedstawiciela wolnego zawodu w funkcjonariusza publicznego, a minister sprawiedliwości drastycznie zwiększa swoje uprawnienia dyscyplinarne wobec tej grupy zawodowej. Wystarczy donos do usłużnego prokuratora, żeby notariusz z dnia na dzień miał postawione zarzuty i został bezterminowo zawieszony w możliwości prowadzenia kancelarii. Na długie lata może zostać nie tylko bez pracy, ale także z obowiązkiem ponoszenia bardzo wysokich kosztów funkcjonowania kancelarii. Mówię: na długie lata, bo spowodowaliście, że dzisiaj w sądach na wyrok uniewinniający czeka się latami. Notariuszom nie tyle grozi efekt mrożący, co grozi im po prostu zmierzenie się z temperaturą nomen omen zera bezwzględnego.</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#KamilaGasiukPihowicz">Teraz podlegli Ziobrze prokuratorzy czy też wybierany przez niego rzecznik dyscyplinarny dostaną narzędzie nacisku na kolejną grupę zawodową, a przecież wszyscy pamiętamy, co wyprawiali z sędzią Tuleyą czy z innymi niezależnymi sędziami właśnie dyspozycyjni prokuratorzy Ziobry czy jego rzecznicy dyscyplinarni. Ta ustawa traktuje notariusza gorzej niż policjanta czy strażnika granicznego. Strażnika można w podobnej sytuacji np. zawiesić na 3 miesiące przy zachowaniu połowy uposażenia, a notariusza — bezterminowo i bez wyroku sądu. Z automatu pozbawia się go możliwości zarobkowania. Dla swoich PiS ma ustawę abolicyjną, bezkarność+, a dla notariuszy — wymierzenie kary zakazu prowadzenia działalności gospodarczej, które będzie dokonywane nie przez sąd, czasem wbrew postanowieniu sądu, ale przez ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobrę.</u>
          <u xml:id="u-279.6" who="#KamilaGasiukPihowicz">Naprawdę bardzo byśmy chcieli poprzeć tę ustawę. Totalną opozycją jesteśmy jedynie w propagandzie telewizji TVP PiS. Jak można coś poprzeć, to to popieramy. W tym przypadku absolutnie nie daliście nam żadnej szansy. Mówię wprost: oddajcie władzę. My wam pokażemy, jak można profesjonalnie przygotować zmiany usprawniające działanie sądów, i zajmie nam to z pewnością mniej niż 7 lat.</u>
          <u xml:id="u-279.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Katarzyna Ueberhan, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#KatarzynaUeberhan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo o notariacie oraz niektórych innych ustaw, zawartym w druku nr 2701, wraz ze sprawozdaniem komisji z druku nr 2769.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#KatarzynaUeberhan">Notariusze mają uzyskać nowe kompetencje, ale wiąże się to z konsekwencjami. Ceną jest większa resortowa kontrola. Pomimo prac w komisji wątpliwości i pytania dotyczące projektu pozostały. Pomimo zapewnień o chęci pracy nad projektem, współpracy ze środowiskiem zmiany nadal nie zostały wprowadzone. Czekamy.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#KatarzynaUeberhan">Nadal zostaje aktualne pytanie, czy projektodawcom zależy na nowych uprawnieniach notariackich, takich jak możliwość wpisywania hipotek do ksiąg wieczystych lub uprawnienie do wydawania notarialnych nakazów zapłaty, czy może jednak na kontroli. To postępujący proces, który obserwujemy przez ostatnie lata rządów prawicy. Propozycja budzi nie tylko wątpliwości odnośnie do prawdziwego celu ustawy, ale i spore emocje, i to nie tylko po stronie notariatu, ale też po stronie sądów, którym zawarte w projekcie ustawy rozwiązania mają w założeniach pomóc. Niestety zaklinanie rzeczywistości nie wystarczy do jej zmiany. Na pierwsze efekty proponowanych w ustawie rozwiązań trzeba będzie poczekać, i to długo.</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#KatarzynaUeberhan">Ministerstwo uzasadnia zmiany, wskazując notariuszy jako strażników obrotu prawnego, którzy z wykonujących zawód zaufania publicznego mają stać się funkcjonariuszami publicznymi, czyli de facto urzędnikami pod kontrolą organów państwa narażonymi na naciski ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#KatarzynaUeberhan">Niniejsze przedłożenie to ciąg dalszy rozmontowywania prawniczej zawodowej samorządności, prawa do samostanowienia, ale i niezawisłości. W proponowanych zmianach dokonuje się tego poprzez specjalną procedurę zawieszenia notariuszy przez ministra sprawiedliwości i nieznane wcześniej w tej grupie zawodów prawniczych dochodzenie dyscyplinarne. Przedłożenie wprowadza bowiem instytucję rzecznika dyscyplinarnego notariatu, którego powołuje, a jakże, minister. Powoła i odwoła. Powoła co prawda na 5-letnią kadencję, ale odwoła w każdej chwili, jeżeli nie przyjmie po prostu jego sprawozdania za poprzedni rok. To uzależnia ten podmiot od ministra. Budzi to też spory i uzasadniony niepokój.</u>
          <u xml:id="u-281.5" who="#KatarzynaUeberhan">I tak z jednej strony w projektowanych zmianach straszy się rzecznikiem dyscyplinarnym notariatu, z drugiej zakłada możliwość arbitralnego rozdawania uprawnień, bo o tym, kto będzie miał możliwość wpisu do księgi wieczystej lub wydawania notarialnego nakazu zapłaty, oczywiście zdecyduje minister. Proponowane rozwiązanie dotyczące zawieszenia to nic innego jak zawodowa śmierć dla notariusza, w praktyce pozbawienie go środków do życia. Takie narzędzie arbitralnie stosowane może być gorsze niż potencjalna kara.</u>
          <u xml:id="u-281.6" who="#KatarzynaUeberhan">Podsumowując, notariusz staje się urzędnikiem reprezentującym interes państwa. Regulacje dotyczące nowych czynności notarialnych są niejasne, szybsze wpisy do ksiąg wieczystych na dzień dzisiejszy nierealne, nakazy zapłaty będą fikcyjne, postępowanie dyscyplinarne da efekt mrożący. Konsekwencje wprowadzenia tej ustawy to wprowadzenie przepisów mrożących, odebranie notariuszom przymiotu niezależności i bezstronności, a obywatelom parasola ochronnego w stosunkach z państwem i jego funkcjonariuszami.</u>
          <u xml:id="u-281.7" who="#KatarzynaUeberhan">Z uwagi na powyższe klub Lewicy nadal nie popiera niniejszego przedłożenia.</u>
          <u xml:id="u-281.8" who="#KatarzynaUeberhan">Panie Marszałku! Starałam się skrócić wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-281.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jacek Tomczak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#JacekTomczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście podczas tych trwających 9 godzin prac komisji nie udało się jakoś wypracować, przynajmniej w trakcie posiedzenia komisji, kompromisu. Mimo wielu prób rozmów niestety ta dyskusja na posiedzeniu komisji stanęła w martwym punkcie. Ustawa cały czas wymaga głębokich zmian i niewiele z tych poprawek składanych zarówno przez KRN, jak i przez posłów zostało uwzględnionych.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#JacekTomczak">Co do dwóch instytucji, które w tej ustawie się wprowadza, czyli nakazu zapłaty i wpisu do ksiąg wieczystych, to oczywiście o wprowadzenie tych instytucji od lat apelowali notariusze, żeby przyspieszyć postępowania. Natomiast sposób ich implementacji, wprowadzenia w tej ustawie jest taki, że obawiamy się, że z tych dobrodziejstw niestety niewielu obywateli polskich będzie mogło skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#JacekTomczak">Nakazy zapłaty, sposób ich doręczenia, doręczenia osobiste, brak rygoru przesyłki sądowej powodują, że praktycznie ta instytucja nie zafunkcjonuje w sposób efektywny, tak żeby przyspieszyć postępowania, co, jak ministerstwo mówi, miałoby być celem tej instytucji. Niestety w tym wariancie będzie ona dysfunkcjonalna i w sposób niedostateczny zabezpieczy zarówno interesy wierzycieli, jak i osób zobowiązanych na podstawie tego nakazu zapłaty.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#JacekTomczak">Jeżeli chodzi o wpisy do ksiąg wieczystych, to sposób realizacji tego w tej ustawie, tego postulatu… Przyspieszone wpisy są bardzo ograniczone, dotyczą tylko i wyłącznie nowoutworzonych ksiąg wieczystych. W dodatku jeszcze notariusze ograniczeni są możliwością dokonywania wpisów tylko w obrębie sądu, w którym prowadzą działalność. W związku z tym bardzo niewielu Polaków skorzysta z tej instytucji. Nie jest tak, jak to pan minister nam przedstawiał kiedyś, że to przyspieszy wiele milionów postępowań wieczysto-księgowych. Zdaje się, że padła liczba 7 mln. Są to absolutnie dane nieprawdziwe. Będzie to dotyczyło najwyżej dziesiąt tysięcy postępowań wieczystoksięgowych, jeżeli chodzi o te instytucje.</u>
          <u xml:id="u-283.4" who="#JacekTomczak">Także zakres regulacji jest za wąski. Składamy poprawkę, żeby go poszerzyć, żeby nie było tego regionalizmu, jeżeli chodzi o możliwość składania wniosków przez notariuszy. Składamy ją także, żeby poszerzyć zakres o nowe czynności wynikające z aktów poświadczenia dziedziczenia, dotyczące możliwości przenoszenia i zbywania nieruchomości, tak żeby to dobrodziejstwo wpisów dotyczyło większej liczby Polaków.</u>
          <u xml:id="u-283.5" who="#JacekTomczak">Natomiast co do samej konstrukcji, to sam fakt rocznego vacatio legis powoduje, że żaden obywatel przez najbliższy rok z dobrodziejstw szybszych wpisów nie skorzysta, nawet jeżeli poprawki będą uwzględnione. Mamy dużą wątpliwość, czy ta konstrukcja zawarta w ustawie zafunkcjonuje w ogóle. Raczej w tym wariancie, który jest dzisiaj, są na to bardzo małe szanse.</u>
          <u xml:id="u-283.6" who="#JacekTomczak">W dodatku pan minister wprowadził jeszcze dziwne kryteria: notariuszy lepszych i gorszych. Jedni otrzymają zaświadczenie od ministra, że mogą tych wpisów dokonywać, drudzy nie. Wiadomo, o co chodzi. Będą ci nasi notariusze — ministerialni i ci, którzy są nie nasi. To wprowadza chaos. Nie ma na gruncie ustawy — Prawo o notariacie możliwości, ażeby uwzględniać kompetencje notariuszy czy zakres dokonywania przez nich czynności na podstawie zaświadczenia ministerialnego. Do tej pory nie było w ogóle takiej praktyki, więc minister w żaden sposób nie potrafił też uzasadnić, po co dokonuje tego typu rozróżnień, które wprowadzają niepotrzebny chaos. Przecież nie po to notariusz kończy aplikację, studia, zdaje egzamin państwowy, żeby nie móc dokonywać wpisów do księgi wieczystej. Każdy notariusz powinien mieć taką możliwość. To rozróżnienie jest po prostu absurdalne, w żaden sposób niewyjaśnione.</u>
          <u xml:id="u-283.7" who="#JacekTomczak">Główny cel tej ustawy to oczywiście przerobienie osoby zaufania publicznego na urzędnika państwowego, zdewastowanie wieloletniego dorobku notariatu polskiego i oczywiście wszystkie aspekty dyscyplinarne, czyli automatyzm w zawieszaniu kancelarii notarialnej. Nie ma takiej praktyki na terenie Unii Europejskiej, żeby bez wyroku sądowego jakiegokolwiek przedsiębiorcę można było pozbawić możliwości prowadzenia działalności gospodarczej. Mamy szereg przepisów dyscyplinarnych…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#JacekTomczak">…związanych z powołaniem rzecznika dyscyplinarnego, który w istocie jest przedstawicielem ministerstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#JacekTomczak">W związku z powyższym, ponieważ do tej pory nie udało się wypracować sensownego kształtu tej ustawy, składamy wniosek o odrzucenie jej w drugim czytaniu…</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#JacekTomczak">…i poprawki.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję, poszalał pan trochę.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże notariuszom polskim, których zawodu piękne tradycje ministerstwo rządu Zjednoczonej łże-Prawicy upiera się zdewastować!</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#GrzegorzBraun">Mam wrażenie, że jesteście daltonistami, że po prostu nie odróżniacie zielonego od czerwonego, nie odróżniacie prawa cywilizowanego od bezprawia, od barbarzyństwa. To fakt, że notariusz, który jest powiernikiem — owszem, w niektórych przypadkach również tajemnic — spraw należących do sfery prywatności, którą wyście zgwałcili i unieważnili w Polsce w ostatnich latach, ma stać się urzędnikiem rządowym. Funkcjonariusz, osoba zaufania publicznego — to brzmi dumnie, ale teraz chcecie, żeby był to urzędnik w pełni lojalny wobec ministra, który dysponować będzie grubą pałką. Rzeczywiście jeśli nie jest dla was oczywiste, że likwidowanie komuś interesu na podstawie nominacji, na podstawie domniemania bez udowodnienia winy, bez wyroku sądowego, a zatem bez prawa do obrony, a zatem bez aktu oskarżenia, lege artis pisanego, jest barbarzyństwem, jeśli wy tego nie widzicie, to na cóż się tutaj zdadzą argumenty.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#GrzegorzBraun">Z ostrożności procesowej Konfederacja ponawia wniosek o odrzucenie tego projektu. Złożyłem go jako przedstawiciel koła, również jako prawnuk notariusza Karola Brauna z Tarnowa i z Niska. I smutno mi, panie ministrze, że to pan właśnie forsuje ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#GrzegorzBraun">To, że zmieniliście poprzeczkę, podnieśliście, że to tylko w wypadku ciężkich przestępstw… No tak, ale umówmy się, akurat kto jak kto, ale tutaj zgromadzeni świetnie wiedzą, że nie ma takiego człowieka, na którego by się nie znalazł paragraf. Chodzi zatem o ryzyko, a jak ryzyko, to i gwarancję zaistnienia sytuacji nacisku, a więc korupcjogennych sytuacji, w których pod groźbą: chłopie, postawimy cię w stan likwidacji, ciebie, twoich pracowników, notariusz będzie proszony o drobną przysługę, być może o uchylenie sejfu, być może otwarcie szafy, po to żeby pan minister, a może jakieś osoby trzecie — może minister nie ma złych zamiarów, ale osoby trzecie — czwarte i piąte mogły wywierać naciski na szkodę obywateli i notariatu. Zły projekt, fatalny projekt, barbarzyński, do odrzucenia.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#TomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mógł pan przejść do historii, nie tej wielkiej, ale mógł pan zostać ojcem dobrego aktu prawnego. Z żalem stwierdzam, że nie została wykorzystana szansa na poszukanie właściwych rozwiązań. Słowa prezesa Krajowej Rady Notarialnej pana Lecha Borzemskiego tuż przed zakończeniem posiedzenia komisji napawały smutkiem. Notariusze sami podkreślili, że odrzucili pokusę kontestowania w całości ustawy. Z sensownymi poprawkami zarówno oni, jak i opozycja nie mogli się przebić.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#TomaszZimoch">Prezes Lech Borzemski z żalem wypowiedział słowa: najpierw mówi się o nas „fajni goście”, wysoko ocenia się naszą pracę, nawet chce się nam powierzyć nowe czynności orzecznicze, ale wychodzę z posiedzenia komisji z poczuciem, że najważniejsze sprawy umknęły. Nie nastraja to optymistycznie. Notariusze nigdy nie zawiedli państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#TomaszZimoch">Długo będę pamiętał te słowa.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#TomaszZimoch">Niepotrzebnie, panie ministrze, dokonywany jest zamach prawny na tę grupę zawodową. Nie należy przeobrażać notariusza w funkcjonariusza publicznego, który przede wszystkim ma dbać o interes państwa, mogącego podlegać naciskom ministra i prokuratora generalnego. Przecież w wypadku postawienia notariuszowi jakiegokolwiek zarzutu popełnienia przestępstwa prokurator ma zawsze możliwość zastosowania środka zapobiegawczego, a sąd, wydając wyrok skazujący, może także orzec środek karny w postaci zakazu zajmowania określonego stanowiska albo wykonywania zawodu. Istnieją zatem cywilizowane tryby odsunięcia notariusza od wykonywania zawodu bez potrzeby sięgania do projektowanego art. 15.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#TomaszZimoch">Dlatego ponawiam poprawki. Wnosimy o skreślenie kilku punktów w art. 1. Uzasadnienie: zwiększenie uprawnień notariuszy wynikające z próby wypełnienia luki związanej z niewydolnością sądów wieczystoksięgowych nie może stanowić przesłanki rozbudowania nadzoru ministra sprawiedliwości nad notariuszami.</u>
          <u xml:id="u-291.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Do zabrania głosu zgłosiło się 12 osób.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś jeszcze z państwa chciałby się zapisać?</u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Ja rezygnuję, przystając na propozycję pana marszałka.)</u>
          <u xml:id="u-292.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">O, super, dzięki bardzo.</u>
          <u xml:id="u-292.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł się dopisuje.</u>
          <u xml:id="u-292.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-292.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę o zabranie głosu przez… czekam na komputer, na komputerze się nie wyświetla.</u>
          <u xml:id="u-292.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nadal się nie wyświetla, zawiesiliśmy się. Państwo się zawiesiło.</u>
          <u xml:id="u-292.9" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Zaryzykuje pan i udzieli mi głosu?)</u>
          <u xml:id="u-292.10" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie.</u>
          <u xml:id="u-292.11" who="#komentarz">(Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Ja jestem pierwsza.)</u>
          <u xml:id="u-292.12" who="#WłodzimierzCzarzasty">O, widzi pan, dlaczego tego nie zrobię?</u>
          <u xml:id="u-292.13" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Henryka Krzywonos-Strycharska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-292.14" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#HenrykaKrzywonosStrycharska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W procedowanej ustawie czytamy: „W razie nieodebrania przez osobę zobowiązaną przesyłki zawierającej notarialny nakaz zapłaty nakaz ten traci moc”. Jaki sens ma więc procedowanie nad przepisami o nakazie zapłaty, jeżeli wystarczy, że zobowiązany go nie odbierze? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Barbara Dolniak.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jest, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#GrzegorzBraun">Panie Ministrze! Jakie są statystyki przestępczości wśród wykonujących ten szczytny zawód i kontynuujących tradycję notariatu polskiego? Jakie są statystyki? O ilu przypadkach mówimy? I jakie było tempo procedowania nad tymi przypadkami? Bo może problem należy rozwiązywać jednak właśnie nie poprzez grożenie notariuszom, że minister ich zawiesi, ale poprzez usprawnienie procedur sądowych, parametryzację pracy sądów? Być może to o to chodzi, że wam się nie chce zrobić wreszcie tego, czegoście nie dokonali już przez długie lata. Nie rozładowaliście korków w sądownictwie, no i teraz chcecie rozwiązać problem, lecząc dżumę cholerą. Co do tych wpisów w księgach, piękna rzecz, tak było u początków organizacji notariatu w Polsce. To jest oczywiście marchewka…</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Na pomyśle notarialnych nakazów zapłaty rzecznik praw obywatelskich nie pozostawił suchej nitki. Koronnym argumentem jest bezsprzeczny fakt, że notariusze nie mają konstytucyjnego prawa do rozstrzygania sporów cywilnych, nie posiadają również wystarczającego umocowania do badania dowodów czy rozstrzygania, czy umowy cywilne nie zawierają klauzul niedozwolonych. Budżet pana premiera w roku ubiegłym wynosił 600 mln, w tym roku wynosi 800 mln, w przyszłym roku będzie wynosił 1500 mln. Rozumiem, że to taka akcja: skromność i umiar. Ale w tej skromności i w tym umiarze — panie premierze, pan się podpisał pod tym projektem — czy naprawdę nie może pan sobie pozwolić na zatrudnienie prawników z odpowiednim stażem i doświadczeniem, żeby nie przedstawiać nam projektów, które niestety są bublem prawnym? Gdyby pan premier odpowiedział mi na piśmie, skąd ta skromność i ten umiar, i niemożność zatrudnienia prawników, będę zobowiązany. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław… Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przepraszam cię serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, ja się zastanawiam i myślę, że wielu obywateli się zastanawia nad podzieleniem notariuszy na tych, którzy będą mogli wpisywać dane do ksiąg, i tych, którzy nie będą mogli dokonywać tych czynności. To jest bardzo prosty sposób na to, żeby podzielić notariuszy na grupy: jedną uprzywilejowaną, która ma możliwość wpisywania, i drugą, które nie ma. Oczywiście odbędzie się to ze szkodą dla klientów, dla tych, którzy takiego wpisu oczekują. Ci, którzy będą mieli szczęście trafić do notariusza, który ma taką możliwość, wyjdą zadowoleni, natomiast ci, którzy nie trafią do takiej kancelarii, będą musieli dokonywać kolejnych zmian, odwiedzać sąd i składać te wnioski osobiście.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#MirosławSuchoń">Z jakiego powodu chcą państwo rozdzielić notariuszy na te dwie grupy? I jaki jest w tym cel, jeżeli chodzi o obywateli, którzy potrzebują tego wpisu? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Olichwer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#TomaszOlichwer">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kolejny raz pod płaszczykiem zmian czysto technicznych minister Ziobro próbuje ingerować w system odpowiedzialności dyscyplinarnej, tym razem w system dyscyplinowania notariuszy. Przypomnę tylko, że do tej pory próba utworzenia Izby Dyscyplinarnej w Sądzie Najwyższym i wykreowania rzeczników dyscyplinarnych sędziów sądów powszechnych zakończyła się tym, że Polska nie otrzymuje do dnia dzisiejszego milionów euro z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#TomaszOlichwer">Po co ministrowi sprawiedliwości kompetencje w zakresie powoływania rzecznika dyscyplinarnego notariuszy? Według mnie zmiana ta służy wyłącznie podporządkowaniu kolejnej grupy zawodowej nadzorowi prokuratora generalnego. To niestety kolejny chory pomysł pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiciele rządu przy okazji przedmiotowego projektu twierdzą, że dokonywanie w księgach wieczystych wpisów własności nieruchomości przez notariuszy czy wydawanie nakazów zapłaty mogłoby odciążyć sądy i dlatego należy to wcielić w życie. A ja mam pytanie odnośnie do kosztów wprowadzenia tej ustawy w życie, bo o tym państwo nie mówicie, a to bardzo istotna sprawa. Jakie koszty będą musiały ponieść kancelarie notarialne za dokonywanie tych czynności? Czy projekt ustawy przewiduje wprowadzenie opłat za dostęp do systemu, w którym będą dokonywane wpisy? Ostatnia kwestia dotyczy samych obywateli. Opłaty w jakiej wysokości będą musieli ponieść za czynności wykonywane przez notariuszy? Bardzo proszę o odpowiedź pisemną.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#ZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To kolejna ustawa z gatunku ustaw mrożących środowiska prawnicze, w tym wypadku środowisko notariuszy. Niezależnie od odpowiedzialności dyscyplinarnej i możliwości doprowadzenia do śmierci zawodowej notariuszy są tu i inne złe rozwiązania. Otóż minister sprawiedliwości będzie miał zwiększony nadzór nad działalnością notariuszy. To on będzie m.in. decydował o udzieleniu poszczególnym notariuszom dostępu do systemu teleinformatycznego. Efektem tego może być pozbawienie notariuszy niezależności orzeczniczej przy dokonywaniu wpisów w księgach wieczystych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Franciszek Sterczewski.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Krystyna Skowrońska.</u>
          <u xml:id="u-306.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-306.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-306.6" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Wojciechowski: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-306.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Prawo i Sprawiedliwość jest zawsze.</u>
          <u xml:id="u-306.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Prawo do obracania własną nieruchomością w sensie kupna i sprzedaży jest jednym z podstawowych praw obywatelskich, i nie tylko. Obecnie ten proces jest dosyć skomplikowany i trwa dosyć długo. Do mojego biura do tej pory sporo osób zgłaszało się z problemami, które wynikały właśnie z długości tego procesu. Były nawet sytuacje, gdy tę samą nieruchomość sprzedawano na te same dokumenty kilka razy. Czy ten proceder będzie teraz niemożliwy? Czy ta ciemna ulica zostanie oświetlona? Dziękuję bardzo. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jacek Tomczak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#JacekTomczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście pomysł przyspieszenia wpisów jest ważny, cenny i konieczny do realizacji. Czy pan minister rozważał też inne konstrukcje? Chodzi np. o taki wstępny wpis sądowy czy projekt wpisu przygotowywanego przez notariusza. Byłoby to znacznie prostsze do wpisania w obecny system elektroniczny i mogłoby naprawdę objąć od razu całą Polskę. Faktycznie można byłoby zrealizować ten postulat, o którym państwo mówili. Dlaczego w tak niewielkim zakresie chcecie państwo w tej ustawie zrealizować ten postulat? Czy państwo macie dokładne badania, ilu postępowań tak naprawdę będą dotyczyły te przepisy, które odnoszą się wyłącznie do wyodrębnienia nowych lokali? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#BarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W przedmiotowym projekcie ustawy proponujecie państwo powołanie rzecznika dyscyplinarnego notariatu. Ten rzecznik ma być powoływany spośród trzech kandydatów wskazanych przez notariuszy, ale, proszę państwa, odwołanie tego rzecznika będzie już sprawą wyłącznie ministra sprawiedliwości. To on jednoosobowo będzie mógł odwołać rzecznika, jeżeli uzna, że jego sprawozdanie nie służy interesowi państwa, nie służy notariatowi. Tworzenie takich rozwiązań powoduje, że minister sprawiedliwości znajduje kolejną instytucję, w tym przypadku notariat, którą chce tak naprawdę podporządkować swoim decyzjom, swojej władzy. To ma być zawód zaufania publicznego. Notariusz jest osobą zaufania publicznego i nie można doprowadzać do sytuacji, gdy minister podejmuje takie decyzje. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana ministra Marcina Warchoła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#MarcinWarchoł">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#MarcinWarchoł">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dobra wiadomość dla wszystkich, którzy czekają na wpis do księgi wieczystej i dobra wiadomość dla wszystkich, którzy czekają na nakaz zapłaty: będą tańsze kredyty mieszkaniowe, będą zlikwidowane zatory płatnicze, będą szybsze postępowania, a skomplikowane dziś procedury dokonywania wpisów w księgach wieczystych będą dużo łatwiejsze. Te wszystkie niewątpliwe przywileje dla obywateli, te dobre rozwiązania są zawarte w tej ustawie. Drodzy państwo, telewidzowie, wszyscy, którzy oglądacie tę debatę, nie dajcie sobie wmówić, że ta ustawa jest przeciwko notariuszom. Nie, ta ustawa wyposaża notariuszy w dwa bardzo istotne uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#MarcinWarchoł">Po pierwsze, daje im prawo dokonywania wpisów w księgach wieczystych, czego do tej pory nie mieli. To była wyłączna domena sądów wieczystoksięgowych. Niestety wskutek pandemii, wskutek ustawy o użytkowaniu wieczystym i boomu inwestycyjnego wydziały wieczystoksięgowe są bardzo obciążone, pracują zbyt długo. Obywatele zbyt długo czekają na wpisy do ksiąg wieczystych, często nawet ponad rok, w dużych miastach wojewódzkich. Dlatego to będzie niezwłocznie załatwiane przez notariuszy. To jest pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#MarcinWarchoł">Druga sprawa. Mamy dziś do czynienia z przedłużającym się postępowaniem w zakresie wydawania nakazów zapłaty. Elektroniczne postępowanie upominawcze nie jest tak szybkie, jak powinno być. I rzeczywiście tutaj jest dobra wiadomość dla wszystkich przedsiębiorców, którzy mają wierzytelność lub którym ktoś nie zapłacił za usługę, za towar — ryzyko braku zapłaty jest wpisane w każdy biznes — dobra wiadomość dla wszystkich przedsiębiorców, dla tych, którzy prowadzą swój biznes. Będą mogli pójść do notariusza i otrzymać taki nakaz zapłaty bez wielomiesięcznego czekania w sądzie.</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#MarcinWarchoł">Takich spraw, drodzy państwo, jest ok. 7,5 mln. Na 15 mln spraw wpływających do polskich sądów 7,5 mln to są sprawy wieczystoksięgowe i sprawy związane z wydawaniem nakazów zapłaty, ponadto sprawy rejestrowe, które nie wymagają wyznaczenia rozprawy. Proste, nieskomplikowane sprawy nie powinny obciążać sądów. To w trosce o ograniczenie kognicji, w trosce o przyspieszenie spraw prostych, ale i tych bardziej skomplikowanych, ponieważ sędziowie odciążeni od tych spraw prostych, nieskomplikowanych będą mogli skupić się właśnie na sprawach trudnych, wymagających większego nakładu pracy. Tak że ustawa jest z wielu powodów potrzebna i dobra.</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#MarcinWarchoł">Co do postępowania dyscyplinarnego, drodzy państwo, nie może prywatna osoba wydawać wyroków, musi być ona funkcjonariuszem publicznym. To jest coś oczywistego. Dlatego też notariusze otrzymają status funkcjonariuszy. Będą obiektywne kryteria, na podstawie których notariusze otrzymają prawo do wydawania nakazów zapłaty czy wpisu w księgach wieczystych — doświadczenie i wniosek.</u>
          <u xml:id="u-313.6" who="#MarcinWarchoł">Bardzo dziękuję za tę poprawkę pana posła Marka Asta, która sprawi, że większa ilość notariuszy będzie mogła dokonywać tych czynności, ponieważ wymagany staż zostanie obniżony z 3 lat do lat 2, a dodatkowo zostaną dołączeni zastępcy notarialni. To są dobre poprawki, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-313.7" who="#MarcinWarchoł">Następne rozwiązanie, dotyczące opłat. Pani poseł Pępek o to pytała. Pani poseł, nie ma opłat. Jedynie za wydanie tokena, za udostępnienie tego systemu elektronicznego będzie opłata w wysokości 200 zł. Nie ma żadnych dodatkowych opłat nakładanych na notariuszy.</u>
          <u xml:id="u-313.8" who="#MarcinWarchoł">Bardzo dziękuję panu posłowi Wojciechowskiemu za pytanie. Rzeczywiście nadużycia notarialne skończą się z tego powodu, że notariusz, jak zwróci się do konkretnego sądu, i tu jest potrzebna właśnie rejonizacja, będzie działał pod nadzorem sądu i będzie przysługiwało zażalenie na jego czynności właśnie do sądu. Dlatego nie będzie sytuacji sprzedawania tej samej nieruchomości dwa czy trzy razy, o czym pan poseł wspomniał.</u>
          <u xml:id="u-313.9" who="#MarcinWarchoł">Pani poseł Dolniak zwróciła uwagę na kwestię rzecznika dyscyplinarnego. Pani poseł, rzecznik dyscyplinarny powoływany jest z notariatu. To notariat będzie wystawiał kandydatów, spośród których minister sprawiedliwości powoła tego, którego sobie życzy notariat. To notariusze, nikt inny. Minister nie będzie wedle własnego widzimisię spośród swoich kandydatów mianował rzecznika dyscyplinarnego…</u>
          <u xml:id="u-313.10" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dolniak: Panie ministrze, ja tego nie kwestionuję.)</u>
          <u xml:id="u-313.11" who="#MarcinWarchoł">…tylko spośród kandydatów nominowanych przez notariat. Co do odwołania przypomnę, że są konkretne kryteria odwołania takiego rzecznika dyscyplinarnego, i też nie wedle własnego widzimisię, ale wedle zasad, które jasno są w tej ustawie opisane.</u>
          <u xml:id="u-313.12" who="#MarcinWarchoł">Chciałbym zaznaczyć, że te poprawki, które dziś zgłosił pan poseł Marek Ast, są bardzo istotne. One zmierzają do wyjścia naprzeciw obawom notariuszy. Dziś jest w wielu ustawach przewidziane obligatoryjne zawieszenie w czynnościach służbowych. Np. doradca restrukturyzacyjny jest zawieszany za każde przestępstwo umyślne ścigane z oskarżenia publicznego. Taka sama sytuacja dotyczy komorników i obowiązuje ona od 2007 r. Droga Platformo Obywatelska, też rządziliście. Dlaczego tego nie zmieniliście? Przez wszystkie lata waszych rządów komornicy byli zawieszani z urzędu przez ministra sprawiedliwości na podstawie zarzutu popełnienia przestępstwa umyślnego ściganego z oskarżenia publicznego i to wam nie przeszkadzało. My w tej postawie koncyliacyjnej wychodzimy naprzeciw obawom środowiska notarialnego i zawężamy te czyny do najbardziej poważnych. Będzie to ograniczone do czynów, w przypadku których górna granica zagrożenia wynosi co najmniej 10 lat. To są naprawdę bardzo poważne czyny. To już nie będą czyny przekroczenia uprawnień, niedopełnienia obowiązków, art. 231 § 1, tego już nie będzie, nie będzie wielu czynów, które znalazłyby się, gdybyśmy mówili o pierwotnym przepisie. Tak że naprawdę są to rozwiązania bardzo koncyliacyjne i wychodzące naprzeciw tym wszystkim głosom, które padły w komisji.</u>
          <u xml:id="u-313.13" who="#MarcinWarchoł">Szybka ścieżka odwoławcza do sądu. 14 dni będzie miał sąd na rozpoznanie odwołania. W tym czasie notariusz będzie mógł dalej pracować. A więc nie jest prawdą to, co padło z tej trybuny, że tutaj będzie naruszana zasada domniemania niewinności, że notariusze będą pozbawiani pracy w oparciu o decyzje ministra. Nie jest to prawdą. Ostatecznie sąd okręgowy w składzie trzech sędziów decydować będzie o zawieszeniu notariusza. To nie minister będzie ich zawieszał. Będzie zawieszał sąd, do którego będzie służyło odwołanie i który będzie miał 14 dni na rozpoznanie tego odwołania. W czasie tego odwołania decyzja ministra nie będzie wykonywana.</u>
          <u xml:id="u-313.14" who="#MarcinWarchoł">Tak że to są te rozwiązania, które rzeczywiście w tej chwili są wyjątkowe, bo żaden z funkcjonariuszy publicznych w polskim porządku prawnym nie cieszy się takimi przywilejami, jakie będą mieć notariusze po wprowadzeniu tych poprawek. Chcę zaznaczyć, że dziś traci pracę funkcjonariusz Straży Granicznej, zawieszany jest przez przełożonego, gdy popełni przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego. Następnie policjant, funkcjonariusz Krajowej Administracji Skarbowej, pracownik służby cywilnej. O komornikach i doradcach restrukturyzacyjnych wspominałem. To są naprawdę liczne grupy zawodowe, które już dziś są objęte tym rygorem, który proponujemy w tej ustawie — znacznie jest on złagodzony.</u>
          <u xml:id="u-313.15" who="#MarcinWarchoł">Naczelny Sąd Administracyjny 13 lipca 2017 r. zaznaczył, że czasowe zawieszenie praw wynikających z licencji nie może być utożsamiane z sankcją karną i nie wpływa w żadnej mierze na ocenę winy w postępowaniu karnym, nie przełamuje zasady domniemania niewinności — chodziło o zawieszenie licencji syndyka. Zawieszanie praw wynikających z licencji syndyka może być stosowane w sytuacji, gdy istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo, że przestępstwo zostało popełnione przez daną osobę. To są te kryteria, które wyznaczył Naczelny Sąd Administracyjny. I te kryteria również będą obowiązywać w ustawie, o której mówimy.</u>
          <u xml:id="u-313.16" who="#MarcinWarchoł">To dobra, potrzebna ustawa. Bardzo proszę Wysoką Izbę o jej przyjęcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie ministrze, dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy poseł sprawozdawca? Bardzo króciutko.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Smoliński: Tak, króciutko. Poprzednio 10 minut zaoszczędziłem.)</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">To teraz postarajmy się zaoszczędzić 14 minut.</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo uprzejmie proszę, szybciutko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#KazimierzSmoliński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#KazimierzSmoliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Za 2 godziny chyba będzie posiedzenie komisji. Myślę, że poprawki, które zostały złożone, idące w kierunku spełnienia wielu oczekiwań ze strony notariatu, zostaną przyjęte. Dziękuję za deklarację pana ministra, a państwu dziękuję za dyskusję -merytoryczną z pewnymi wyjątkami, bo ona w pewnym momencie przerodziła się trochę w demagogię, ale rzeczywiście większość pytań była merytoryczna. Za to państwu bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#KazimierzSmoliński">Niewątpliwie kwestia automatyzmu w zawieszeniu, która budziła tak wiele zastrzeżeń, zostanie tu wyjaśniona i myślę, że w komisji to przyjmiemy, Sejm również przyjmie to, że tego automatyzmu nie ma. Tak jak pan minister powiedział, doradca restrukturyzacyjny też jest przedsiębiorcą, a ma rygory związane z byciem urzędnikiem czy funkcjonariuszem publicznym, więc w tej chwili jest ustanowiony wyjątek dla notariuszy. Jeżeli to przyjmiemy, to mimo że będą oni funkcjonariuszami, tego automatyzmu nie będą mieli. Mam nadzieję, że w ciągu 14 dni sądy rzeczywiście będą w trzyosobowym składzie rozstrzygały kwestię zawieszenia notariuszy.</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#KazimierzSmoliński">Tak że jeszcze raz bardzo serdecznie dziękuję za dotychczasowe prace i mam nadzieję, że w komisji szybko przyjmiemy zgłoszone poprawki i Sejm będzie mógł je przyjąć z korzyścią dla projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-315.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-316.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2764 i 2811).</u>
          <u xml:id="u-316.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Ewę Szymańską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-316.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Państwu ministrom dziękuję serdecznie za przybycie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-316.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#EwaSzymańska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw z druku nr 2764.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#EwaSzymańska">W dniu 16 listopada 2022 r. Sejm na 66. posiedzeniu, zgodnie z art. 39 ust. 2 regulaminu Sejmu, skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 29 listopada 2022 r. po burzliwej dyskusji rozpatrzyła powyższy projekt ustawy, rozpatrzyła bardzo zgodnie przedłożone poprawki i wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalił załączony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Andrzeja Szlachtę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#AndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#AndrzejSzlachta">Podczas pierwszego czytania przedmiotowego projektu ustawy podkreśliłem, że projekt ten ma na celu głównie doprecyzowanie regulacji, które mogłyby powodować wątpliwości interpretacyjne, jak również ma uprościć i ujednolicić te regulacje. Konsekwencją tych zmian ma być ograniczenie obowiązków administracyjnych oraz ułatwienie przedsiębiorcom prowadzenia działalności gospodarczej. Podmiotom produkującym energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii wprowadzona nowelizacja ma uprościć prowadzenie tej działalności.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#AndrzejSzlachta">W zakresie wpływu regulacji na działalność mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw zmiany dotyczące systemu znaków akcyzy wpłyną korzystnie na prowadzenie działalności gospodarczej, a przesunięcie terminu całkowitej elektronizacji ewidencji powinno przyczynić się do właściwego przygotowania się do prowadzenia ewidencji w postaci elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#AndrzejSzlachta">Podczas wczorajszego posiedzenia Komisji Finansów Publicznych zgłoszono 24 poprawki, które po długiej dyskusji komisja przyjęła. Większość poprawek dotyczyła doprecyzowania odpowiednich zapisów ustawy, aby wykluczyć mogące pojawić się wątpliwości interpretacyjne.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#AndrzejSzlachta">W poprawce nr 6 dodano nowy ustęp w art. 50 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych w celu zapewnienia bezpieczeństwa środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-319.5" who="#AndrzejSzlachta">Poprawka 7. wprowadza zmiany w ustawie o podatku od sprzedaży detalicznej, której głównym celem jest złagodzenie skutków inflacji. Proponuje się przedłużenie do dnia 30 czerwca 2023 r. wyłączenie z opodatkowania tym podatkiem sprzedaży detalicznej następujących paliw: benzyn silnikowych, olejów napędowych, biokomponentów stanowiących samoistne paliwa, gazów przeznaczonych do napędów silników spalinowych.</u>
          <u xml:id="u-319.6" who="#AndrzejSzlachta">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość poprze w głosowaniach przyjęcie omawianego projektu ustawy wraz z poprawkami. Jednocześnie składam w imieniu klubu jeszcze jedną niewielką poprawkę. Bardzo proszę, panie marszałku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Jaros, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#MichałJaros">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu odnośnie do sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw, druki nr 2764 i 2811.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#MichałJaros">Nie można przemilczeć faktu, że projektowane zmiany znacznie wykraczają poza materię właściwą dla ustawy o podatku akcyzowym, a pod pojęciem niektórych innych ustaw kryje się szereg aktów prawnych, które mają zostać zmienione. Trzeba podkreślić, że część proponowanych zmian nie ma nic wspólnego z akcyzą, mimo że pod jej płaszczykiem są wprowadzane.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#MichałJaros">Zmiany, które planuje się wprowadzać w ramach omawianego projektu, to plaster na otwartą ranę, bo przez lata rząd narobił bałaganu, a teraz próbuje wjechać na białym koniu i zakomunikować, że zbawi świat. Przykład? Rząd PiS blokował i nadal blokuje rozwój odnawialnych źródeł energii, a ogromne środki woleli przeznaczyć na budowę bloku C w Elektrowni Ostrołęka — ponad 1 mld zł, przypominam. Zmienili prawo, pogarszając sytuację prosumentów. Teraz, w ramach omawianego projektu wspaniałomyślnie planuje się rozszerzenie wyłączenia z obowiązku prowadzenia ewidencji energii elektrycznej o podmioty produkujące tę energię z generatorów o łącznej mocy nieprzekraczającej 1 MW. Naprawdę myślicie, że to jedyne, co powinniście zrobić?</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#MichałJaros">Jest jeszcze oczywiście wiele… Co z ustawą 10H? Oczywiście nie przy okazji tej ustawy, ale jeżeli chcecie zmieniać ustawę i wspierać prosumentów czy odnawialne źródła energii, to trzeba to robić inną ustawą, a niekoniecznie ustawą o akcyzie.</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#MichałJaros">Od lat zabijacie samorządy, bo nie jesteście w stanie zaakceptować ich niezależności i samodzielności. Zrzucacie na nie ogrom obowiązków, zabierając przy tym środki, które potrzebne są na ich realizację. Projektowanymi zmianami, tj. rozszerzenie wyłączenia z obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego do jednostki samorządu terytorialnego, które produkują energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii w różnych jednostkach organizacyjnych oraz wyłączenie z obowiązku składania deklaracji podatkowej i prowadzenia ewidencji, chcecie pokazać, że wyciągacie rękę do samorządów. Szkoda, że drugą ich grabicie niestety.</u>
          <u xml:id="u-321.5" who="#MichałJaros">Projekt zakłada zmniejszenie papierologii. Nie ulega wątpliwości, że jest to potrzebne. Czy w ramach projektowanych zmian będzie to skuteczne? Wątpię. Pocieszeniem jest to, że zaoszczędzony czas można przeznaczyć na rozwikłanie spraw innych bubli prawnych wprowadzonych przez rząd PiS.</u>
          <u xml:id="u-321.6" who="#MichałJaros">Fenomenalny plan na samochody Izera trochę się zastał. Wiemy, jak jest z paliwami. Orlen notuje kolosalne zyski. Przy okazji gratulacje.</u>
          <u xml:id="u-321.7" who="#MichałJaros">Wracając, rynek samochodowy stoi, jak stoi, więc teraz wspaniałomyślnie leci wydłużenie do końca 2029 r. zwolnienia od akcyzy dla samochodów hybrydowych z wtyczką. Potrzebne, ale znów — zbyt mało, zbyt późno.</u>
          <u xml:id="u-321.8" who="#MichałJaros">Przedłużenie czasu na elektronizację — wskazane. Szkoda, że w obecnej sytuacji daje to tyle, że przedsiębiorcy zamiast martwić się megapodwyżkami za prąd i elektronizacją, na głowie będą mieć same ceny prądu i dotrwanie do kolejnego miesiąca. Zanim ten przepis wejdzie w życie, część tych podmiotów i tak nie będzie istnieć. Mówi się nawet, że 250 tys. firm. To jest przerażające.</u>
          <u xml:id="u-321.9" who="#MichałJaros">Natomiast chcę też państwu powiedzieć na koniec, że podczas pracy nad tą ustawą został zgłoszony szereg poprawek. To zrobili oczywiście parlamentarzyści, posłowie PiS-u, to były poprawki oczywiście uzgadniane ze stroną rządową. I o ile część z nich to były rzeczywiście poprawki poprawiające legislację, poprawiające prawo, doprecyzowujące niektóre kwestie, o tyle co najmniej pięć z nich wychodziło poza zakres przedmiotu tej ustawy, poza zakres zmian. I to jest złe. To jest złe dla polskiego prawa. Powinniśmy to robić inaczej. Powinniście przygotować oddzielną ustawę, a nie przy okazji zmiany akcyzy wprowadzacie inne zmiany. Po prostu to wykracza poza zakres zmian, w związku z tym mam poważne zastrzeżenia co do takiego trybu prowadzenia pracy nad tym projektem ustawy. Tak jak powiedziałem, w pierwszym czytaniu popieraliśmy ten projekt ustawy, natomiast dzisiaj mam poważne zastrzeżenia, czy dalej go popierać, bo pomimo tego, że te zmiany są dobre, niektóre z nich wykraczają poza prawidłowy przebieg i jej charakter. W związku z tym będziemy się prawdopodobnie wstrzymywać przy tej ustawie. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-321.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#JanSzopiński">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Szanowny Panie Pośle reprezentujący klub Prawa i Sprawiedliwości w ilości sztuk jeden! Projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym zawiera propozycje zmiany przepisów z zakresu prawa akcyzowego mające na celu doprecyzowanie regulacji mogących powodować wątpliwości interpretacyjne. Mówiąc wprost, ma za zadanie uszczelnienie systemu pobierania podatku akcyzowego w celu zwiększenia wpływów do budżetu państwa. I nie ma w tym nic dziwnego ani nagannego, gdyż jednym z podstawowych obowiązków każdego z rządów jest dbanie o dochody państwa. W wielu poruszanych kwestiach należy zgodzić się z proponowanymi zmianami, są jednak zmiany budzące wątpliwości, są rozszerzenia tego projektu ustawy wychodzące daleko poza kwestię dotyczącą możliwości procedowania nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#JanSzopiński">Jedną z tych wątpliwości jest pobieranie podatku akcyzowego od węgla. Ten sam rząd, który obiecał Polakom dopłaty do węgla, z których zresztą do dnia dzisiejszego nie zdołał się w pełni wywiązać, mimo tego, że lada dzień przez kraj ma przetoczyć się fala mrozów, ten sam rząd wcześniej od tych samych Polaków pobiera opłatę akcyzową. Innymi słowy najpierw rząd Prawa i Sprawiedliwości w postaci kilku podatków podnosi cenę węgla, czerpie zysk z jego sprzedaży, aby na samym końcu wspaniałomyślnie zapowiedzieć dopłaty, które w znakomitej części pochodzą z pieniędzy pobieranych w postaci podatków.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#JanSzopiński">Oczywiście rząd tłumaczy się w tym przypadku wymogami Unii Europejskiej, która niejako narzuca nam pobieranie tych opłat. Ten sam rząd jednak nie waha się ingerować w inne unijne wymogi i płaci gigantyczne dzienne kary za spełnianie politycznych ambicji ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#JanSzopiński">Panie Premierze! Mam do pana pytanie: Czy ktoś z pańskich specjalistów od ekonomii przeliczał może, ile Polska musiałaby zapłacić kar za zniesienie wszystkich podatków na węgiel, obniżając tym samym drastycznie jego cenę detaliczną? Może warto powrócić do zasad praworządności, tak bardzo nieodpowiadających waszemu koalicjantowi, a zamiast tego zacząć płacić kary za coś, co może przynieść Polakom realne oszczędności? Zupełnie przy okazji Polska otrzyma miliardy z KPO, co doprowadzi do podniesienia poziomu życia nas wszystkich bez względu na przynależność partyjną.</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#JanSzopiński">Chciałbym na koniec swojego wystąpienia pogratulować Orlenowi realnych zysków i współczuć Polakom, którzy są sponsorami tych realnych zysków Orlenu. Jednocześnie powracając do kwestii dotyczącej zmiany w zakresie podatku akcyzowego, chciałbym powiedzieć, że zastanawiamy się nad formułą przyjęcia tej ustawy. Ustawy, która niestety poza pierwszym dobrym rządowym przedłożeniem wykracza dzisiaj poza zakres, jak się wydaje, możliwości poparcia zmian, które wykraczają poza kwestie zmiany ustawy o podatku akcyzowym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Mam pytanie do państwa: Czy państwo jesteście z Mielca?</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#komentarz">(Głosy z galerii: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy jesteście członkami rad osiedli?</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#komentarz">(Głosy z galerii: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-324.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy jesteście z uniwersytetu trzeciego wieku?</u>
          <u xml:id="u-324.6" who="#komentarz">(Głosy z galerii: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-324.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy jesteście z zespołu „Gracja”?</u>
          <u xml:id="u-324.8" who="#komentarz">(Głosy z galerii: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-324.9" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy jesteście od posłanki Krystyny Skowrońskiej?</u>
          <u xml:id="u-324.10" who="#komentarz">(Głosy z galerii: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-324.11" who="#WłodzimierzCzarzasty">Witamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-324.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-324.13" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-324.14" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#KrzysztofPaszyk">Nie pozostaje, panie marszałku, nic innego jak przyłączyć się do tych pozdrowień dla gości z Mielca — i tych, którzy reprezentują rady osiedli, i tych, którzy reprezentują tamtejszą organizację seniorów. Również serdecznie państwa pozdrawiam przy tej okazji.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#KrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niewątpliwie cieniem, panie ministrze, nad tym projektem — tak jak sobie podczas poprzedniego czytania powiedzieliśmy — takim pozytywnie wyróżniającym się na tle regulacji, które państwo przynosicie, kładą się niechlubne statystyki, które pojawiają się ze strony różnych organizacji, które reprezentuje też rzecznik praw przedsiębiorców. 220 tys. podmiotów gospodarczych w ostatnich miesiącach zniknęło z mapy gospodarczej Polski. To jest dramatyczna statystyka, bo to są setki tysięcy miejsc pracy, niezrealizowane projekty, które w większości bardzo dobrze rokowały. To są przedsiębiorstwa — tak jak kilka, które miałem okazję na własne oczy obserwować — prowadzone przez kilka pokoleń Polaków, które oparły się czasom komunizmu, oparły się czasom transformacji gospodarczej minionych 30 lat, a nie podołały dzisiejszym realiom. Ta ustawa, która zbiega się właśnie z dramatyczną sytuacją w środowisku przedsiębiorców, to jest kropla w morzu potrzeb. Myślę, że dobrze byłoby, gdyby z dzisiejszej dyskusji popłynęła refleksja i do takiej bym pana ministra chciał zachęcić. Natomiast jako klub pozostajemy w gotowości do dalszych prac nad tą ustawą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Minęli się bezkolizyjnie, z uśmiechami na twarzy.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#GrzegorzBraun">Panie Ministrze! Jak już rząd naprawdę nie wie, co zrobić, to zajmuje się rozmaitymi michałkami, zajmuje się rozmaitymi drobnymi formami unikania opodatkowania — tak nazwijmy to uczciwie — które są oczywiście świadectwem zapobiegliwości ludu polskiego, który potrafi sprzedawać takie rzeczy, bo chodzi np. o e-papierosy i płyn, który jest niezbędny do tego, żeby one działały. Potrafi sprzedawać je pod rozmaitymi, bardzo twórczo obmyślanymi nazwami, z których „waporyzator” jest pewnie najprostszą. To, że uszczelniacie, że chcecie, żeby jednak uczciwie się wszyscy rozliczali, to jest jeden koniec kija, ale drugi jest taki, że, szanowni państwo, każdy reżim, który — tak jak ten właśnie, rząd Zjednoczonej łżePrawicy — uprawia fiskalizm po to, żeby realizować swoją bujną twórczość w dziedzinie rozdawnictwa i nakręcać spiralę inflacyjną, prędzej czy później upada.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#GrzegorzBraun">Obchodzimy właśnie kolejną rocznicę powstania listopadowego. Pewnie bardziej precyzyjnie moglibyśmy odnosić się do rzeczywistości historycznej, mówiąc o prowokacji listopadowej w Warszawie 1830 r., więc niewątpliwie niedowartościowanym, nieznanym szerszej publiczności faktem z tej historii jest właśnie problem fiskalizmu w polityce Królestwa Polskiego ministra Druckiego Lubeckiego. W noc listopadową lud Warszawy szturmował przecież nie tylko Arsenał, ale również składy wódki niejakiego Newachowicza Leona, monopolisty w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#GrzegorzBraun">Więc każdy rząd, który realizuje różne wielkie projekty, popada w fiskalizm i doprowadza własny lud do desperacji, która stanowić może grunt łatwopalny, pożywkę dla prowokacji politycznych.</u>
          <u xml:id="u-327.4" who="#GrzegorzBraun">Myślę, że tak jest też w waszym przypadku, że dociskacie Polaków, polskich przedsiębiorców i polskich konsumentów na różne tak obłędne sposoby… Przypomnijmy, że w tym roku GUS prognozuje upadłość ćwierci miliona przedsiębiorstw w Polsce. Rząd Morawieckiego i spółki pod pretekstem pandemii, wojny zabił ćwierć miliona przedsiębiorców, więc koniec wasz jest bliski niezależnie od tego, czy ta ustawa akcyzowa przejdzie, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-327.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Nie sposób nie przypomnieć, co działo się na starcie posiedzenia Komisji Finansów Publicznych. Próbowaliśmy przez dobre 2 godziny ustalić, czy glikol i gliceryna będą opodatkowane tylko wtedy, kiedy będą służyć do produkcji e-papierosów i substancji w nich wykorzystywanych, czy również wtedy, kiedy będą wykorzystywane do farmacji czy też w procesie wytwarzania kosmetyków.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#PaulinaHennigKloska">To pokazuje, jakie prawo dzisiaj tworzy ten rząd. Ostatecznie uznali, że oto wydają interpretację ogólną, która te wątpliwości rozwieje. Nie, szanowni państwo. My za wszelką cenę, tworząc prawo tu, w Sejmie, powinniśmy tworzyć je tak, by ono było jednoznaczne i odpowiednio ostre, by było doprecyzowane, a nie by z góry zakładać, że oto Ministerstwo Finansów będzie wydawać interpretacje ogólne, żeby nie wydawać interpretacji indywidualnych. Te kwestie — proszę nad tym poważnie się pochylić — nie mogą budzić wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#PaulinaHennigKloska">Dzisiaj mamy sytuację, w której ceny dożynają portfele obywateli na każdym kroku. Bolą przede wszystkim podstawowe koszty życia, takie jak koszty żywności, utrzymania mieszkania czy właśnie leków. Państwo w takim czasie nie może wprowadzać prawa, które rodzi ryzyko, że jakby z boku leki, farmakologia czy kosmetyki zostaną dodatkowo opodatkowane, bo to będzie dalej sprawiać, że starsi ludzie będą musieli wybierać między tym, czy zjeść ciepłą zupę, czy mieć ciepło w domu, czy wziąć leki, a przed takim wyborem absolutnie nikogo w Polsce nie powinniśmy stawiać. Poza tym jeżeli ktoś się łudzi, że ta ustawa przyczyni się do tego, że w Polsce ruszy transformacja energetyczna albo nagle zacznie rozwijać się elektromobilność, to oczywiście nie. W tym zakresie, panie ministrze, trzeba sięgnąć po zupełnie inne zachęty i po zupełnie inne rozwiązania prawne. Mówiłam np. o zmianie definicji prosumenta w Polsce, która jest po prostu konieczna. Chodzi o tego typu rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#PaulinaHennigKloska">Oczywiście niedorzeczne jest to, że nagle w tej ustawie znalazły się wrzutki, które z pierwotnym przedłożeniem nie mają nic wspólnego, od przedłużenia uchylenia podatku handlowego, który nigdy nie powinien znaleźć się w polskim prawie, do zasad rozliczania zaległych płatności do ZUS.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#PaulinaHennigKloska">Generalnie od początku względnie popieramy tę ustawę, ale tak nie można tworzyć prawa. Prawo — powtórzę — powinno być tworzone w sposób ostry i jednoznaczny, aby nie rodziło wątpliwości interpretacyjnych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie. Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Poselskiego Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia wobec sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#JarosławSachajko">Szanowni Państwo! Podczas wczorajszego posiedzenia Komisji Finansów Publicznych wprowadzono do omawianego projektu ustawy szereg, jak się wydaje, niekontrowersyjnych poprawek. Kwestią, która budziła najwięcej emocji i zdominowała ogólną część dyskusji o omawianym projekcie, było opodatkowanie płynów do e-papierosów.</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#JarosławSachajko">Zdaniem Kukiz’15 stanowione prawo powinno być jasne i przejrzyste, a na pewno nie powinno budzić wątpliwości co do jego interpretacji. Dodatkowo mimo pewnych wątpliwości co do opodatkowania płynów do e-papierów przyjmuję jako dobrą monetę zapewnienie ze strony Ministerstwa Finansów o wydaniu w najbliższym czasie interpretacji, która pomoże w ograniczeniu szarej strefy, a jednocześnie pozwoli uniknąć kuriozalnych sytuacji, jak np. opodatkowanie gliceryny czy glikolu wykorzystywanych w kosmetykach, w medycynie czy też, mówiąc szerzej, w przemyśle. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, zgłosiło się osiem osób do zabrania głosu w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa jeszcze ma ochotę?</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">W takim razie zamykam listę i ustalam czas zadawania pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Grzegorza Brauna z Konfederacji o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#GrzegorzBraun">Bardzo proszę, pisemnie, korespondencyjnie rozwińcie państwo na moją prośbę tę koncepcję zasadniczego charakteru substancji, bo tutaj w ogóle odkrywam, że uzasadnienie tego projektu, nastręczającego, jak widać, nie tylko nam pewnych wątpliwości, przybiera charakter małego traktatu filozoficznego, wpisuje się być może w wielką europejską tradycję sporu o uniwersalia między nominalistami a realistami. Czy państwo pragniecie kontynuować ten spór filozoficzny?</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#GrzegorzBraun">Panie Ministrze! Sam pan się serdecznie śmieje, bo przecież takie sformułowanie: zasadniczy charakter to nie jest sformułowanie ze słownika, który ujmowałby rzeczy w kategoriach prawnoustrojowych. To jest bardziej poezja, bardziej literatura i otwiera to pole do sporu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#GrzegorzBraun">A więc proszę o rozwinięcie tego traktatu, zasadniczy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński z Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">W sposób zasadniczy niech się pan poseł wypowie.</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Polska wygrała spór przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie zawieszenia poboru akcyzy na alkohol używany do produkcji leków. Bardzo dobrze, że tak się stało. Moje wątpliwości budzi natomiast fakt, że zgodnie z polskim prawem status produktu leczniczego na gruncie podatku akcyzowego nie zależy od tego, czy środek ten jest dopuszczony do obrotu i wpisany do rejestru produktów leczniczych zgodnie z Prawem farmaceutycznym. Dlaczego w związku z tym ustawodawca pozostawił taką lukę i czemu ona ma służyć? Poza tym chciałbym zwrócić uwagę z tego miejsca, że kreowana przez Zjednoczoną Prawicę opinia o rzekomym tendencyjnym i złym traktowaniu naszego kraju przez TSUE kolejny raz nie znajduje potwierdzenia w faktach i Polska wygrywa kolejny spór rozstrzygany przez TSUE. Szanowny panie ministrze, miałbym uprzejmą prośbę, aby pan poinformował pana ministra Ziobrę, że my wygraliśmy przed TSUE. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#RafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W uzasadnieniu projektu ustawy czytamy, że zmiana ma na celu doprecyzowanie przepisu zwalniającego drobnych producentów wina i napojów sfermentowanych z obowiązku produkcji tych wyrobów w składzie podatkowym. W przepisie doprecyzowano, że produkcja poza składem podatkowym jest możliwa, jeżeli wynosi mniej niż 1 tys. hl w ciągu roku winiarskiego, w przypadku win, lub w ciągu roku kalendarzowego, w przypadków napojów fermentowanych — biorąc pod uwagę średnią roczną produkcję z następujących po sobie co najmniej 3 lat odpowiednio winiarskich lub kalendarzowych poprzedzających rok, w którym jest ustalana wielkość produkcji ww. wyrobów. Bardzo bym prosił o pisemną, bardziej szczegółową interpretację, którą mógłbym producentom przekazać. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią poseł na mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zawarte w ustawie odroczenie akcyzy dla samochodów hybrydowych oraz inne zapisy, których nie będę przytaczała ze względu na ograniczony czas, są krokiem we właściwym kierunku. Tym razem rząd pomyślał o obywatelach, jednak przy okazji tej ustawy są inne problemy, również bardzo istotne. Trzeba zająć się kwestią, która to oprócz wymiaru podatkowego ma wymiar dużo ważniejszy, bo zdrowotny. W związku z powyższym proszę o odpowiedź na pytanie: Czy rząd, opodatkowując płyny do e-papierosów, zajmie się równocześnie kwestią kontroli nad dostępem i dopuszczeniem ich do rynku jako produktów bezpiecznych? Kiedy powstaną przepisy regulujące rynek w tym zakresie? Bardzo proszę o pisemną odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, dwa pytania. Pierwsze dotyczy glikolu i gliceryny. Oczywiście część pytań była już w tej sprawie do pana ministra kierowana, ale pytanie jest zasadnicze. Dlaczego państwo pozostawili tak bardzo ważny aspekt, to, żeby rozstrzygał de facto urzędnik ministerialny, co w oczywisty sposób stoi w sprzeczności z postulatem pewności, czytelności regulacji prawnych? To oczywiście otwiera drogę do mniej chwalebnych zachowań, które również są ujęte w przepisach dotyczących choćby wpływania na decyzje czy też korupcyjnych. Dlaczego więc nie ma regulacji konkretnych, ustawowych zaproponowanych przez rząd?</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#MirosławSuchoń">Drugie pytanie. Z jakich powodów za rejestrację nowych papierosów nie pobiera się opłat? Natomiast za rejestrację mniej szkodliwych substancji innego typu, np. płynów, należy uiścić opłatę w wysokości 200 tys. zł. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Jedna ze zmian ma na celu uproszczenie zmierzające do rozszerzenia wyłączenia z obowiązku składania zgłoszenia rejestracyjnego do CRPA o jednostki samorządu terytorialnego, te, które wytwarzają prąd elektryczny z odnawialnych źródeł energii. Chciałem zapytać o następującą kwestię: gmina tworzy ośrodek sportu i rekreacji, który funkcjonuje w formie spółki prawa handlowego, jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością. Czy ta jednostka, ten ośrodek sportu funkcjonujący jako spółka, produkujący również energię elektryczną z odnawialnych źródeł energii elektrycznej, podlega temu wyłączeniu, czy będzie musiał się jednak rozliczać osobno? Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Dwa pytania. Pierwsze: Czy pan minister mógłby wyjaśnić już Wysokiej Izbie, w jaki sposób będą zabezpieczeni polscy producenci liquidów, żeby nie byli zastąpieni po raz kolejny w Polsce przez korporacje? Ludzie mają prawo do dysponowania swoim zdrowiem. Jeśli chcą je sobie niszczyć, to powinni za to również płacić. Mamy wiele tweetów, które o tym mówią: papierosy i wódka odporne są na inflację; statystycznego Kowalskiego stać na coraz więcej alkoholu i tytoniu. To jest ten problem, który staram się poruszać od wielu lat, bo w tej chwili za leczenie osób, które nadużywają alkoholu i papierosów, płacą ci, którzy nie nadużywają i dbają o własne zdrowie. Jak pan minister widzi możliwość tego, aby akcyza, którą pobieramy za alkohol i papierosy, przynajmniej pokrywała koszty społeczne leczenia tych chorób? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#GrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#GrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Prawo, a zwłaszcza prawo administracyjne, jakim jest prawo podatkowe, powinno być bardzo precyzyjne i bardzo szczegółowe, bo w przeciwnym razie zastępuje czy wchodzi w te luki prawo powielaczowe. Natomiast mi chodzi o taką rzecz, że przy wszelkich niedoszacowaniach czy też niedoprecyzowaniach prawa z reguły zyskują wielkie firmy, natomiast tracą małe. Czy te działania, które zostały zaproponowane w ustawie, służą temu, żeby małe firmy mogły lepiej funkcjonować na rynku? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Artura Sobonia o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#ArturSoboń">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za te głosy i za chęć dalszych prac nad tym projektem. Jeśli pan marszałek pozwoli, to krótko odpowiem na pytania, oprócz tych pytań, na które proszony byłem, aby odpowiedzieć na piśmie. Oczywiście taką odpowiedź na piśmie państwo posłowie otrzymają.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#ArturSoboń">Pan poseł Szopiński pytał o akcyzę na węgiel. Jeśli chodzi o akcyzę na węgiel, to np. dla gospodarstw domowych jej nie ma, więc też nie ma tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#ArturSoboń">Jeśli chodzi o spór z TSUE i rzeczywiście nasze tutaj zwycięstwo — jest pani dyrektor Kowalczyk-Markowska, która jest, można powiedzieć, architektem tego zwycięstwa — to żadnej luki nie ma, ponieważ Prawo farmaceutyczne reguluje, co jest produktem medycznym, więc tam jest to zapisane.</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#ArturSoboń">W pytaniach kilku posłów jest prośba o wyjaśnienia dotyczące definicji, więc za chwilę do tego przejdę.</u>
          <u xml:id="u-351.4" who="#ArturSoboń">Pan poseł Tomaszewski pytał o to, czy forma organizacyjna, jeśli chodzi o tę granicę 1 MW, ma znaczenie. Nie ma. Czy to będzie spółka, czy to będzie jednostka, np. gminy, to nie ma znaczenia. Oczywiście te przepisy obejmują również taki przykładowy ośrodek sportu, o którym pan poseł powiedział.</u>
          <u xml:id="u-351.5" who="#ArturSoboń">Pan poseł Sachajko pytał o fiskalne obciążenia alkoholu i wyrobów tytoniowych i wzrost tych obciążeń. Mamy rzeczywiście coś, co nazywamy mapą akcyzową, czyli stałym wzrostem tych obciążeń i w sumie on każdego roku oznacza dodatkowe miliardy złotych dla budżetu państwa. W 2022 r. jest to 2 mld zł, w 2023 r. 4,5 mld zł, dodatkowych 6,7 mld zł w 2024 r., w 2025 r. 9 mld zł, w 2026 r. 11,4 mld zł i finalna data z tej mapy to jest rok 2027, czyli 14 mld zł więcej przy jednoczesnym zmniejszaniu się szarej strefy, bo to jest zawsze ten balans. Szara strefa np. w przypadku wyrobów tytoniowych w 2015 r. wynosiła 16,8%, obecnie wynosi niespełna 5%, w alkoholu szacujemy szarą strefę na ok. 3,3%.</u>
          <u xml:id="u-351.6" who="#ArturSoboń">Pan poseł Suchoń, pan poseł Wojciechowski, pan poseł Sachajko i pan poseł Szopiński pytali o kwestię definicji. Tak jak się wczoraj zobowiązywałem, dzisiaj takie objaśnienia przygotowaliśmy. Jeśli można, to pokrótce przedstawię, jak one wyglądają. Skądinąd sama definicja jest zbliżona do tego, jak wygląda ona w innych państwach, a 7 grudnia będzie dyrektywa — czy powiedzmy na początku grudnia, ale komunikat jest taki, że 7 grudnia — więc też będziemy mogli porównać ją do tej, która będzie zapisana w dyrektywie. Zaproponowana w projekcie ustawy zmiana definicji definiuje płyn do papierosów elektronicznych jako roztwór, czyli w powszechnym rozumieniu tego pojęcia jednorodną mieszaninę dwóch lub więcej związków chemicznych. Tymczasem ani gliceryna, ani glikol takimi mieszaninami nie są, zatem nie spełniają one przesłanki wynikającej z przedmiotowej definicji. W stosunku do obecnego stanu prawnego doprecyzowano pojęcie przeznaczenia do wykorzystania w papierosach elektronicznych zgodnie z ratio legis tego przepisu. Oznacza to, że warunkiem zakwalifikowania wyrobu jako płynu do e-papierosów będzie jego użycie albo możliwość takiego użycia w papierosach elektronicznych wynikająca z jego składu i właściwości fizykochemicznych. Natomiast poszczególne komponenty, które nie stanowią roztworu lub ich skład i właściwości fizykochemiczne nie wskazują na użycie w papierosach elektronicznych w celu efektywnej konsumpcji, jak np. sama gliceryna czy glikol, nie podlegają opodatkowaniu akcyzą. Podobnie nie będzie podlegała akcyzie produkcja i dystrybucja glikolu propylenowego czy gliceryny oraz ich użycie, np. w branżach farmaceutycznej, kosmetycznej, budowlanej, motoryzacyjnej. Podobnie sprzedaż glikolu lub gliceryny przedsiębiorcy prowadzącemu skład podatkowy, w którym produkowany jest płyn do papierosów, nie podlega akcyzie, a wszystkie półprodukty w składzie podatkowym wchodzą w procedurę zawieszenia akcyzy. Natomiast zmieszanie ich z innymi substancjami, np. aromatami, może stanowić przesłankę do uznania takiego roztworu jako płynu do e-papierosów, jeśli z okoliczności sprzedaży będzie wynikać przeznaczenie do użycia w papierosach elektronicznych, czyli np. gliceryna oferowana — bo były takie pytania wczoraj na posiedzeniu komisji — na sprzedaż w aptece nie będzie podlegała opodatkowaniu akcyzą. Tak samo glikol propylenowy używany do produkcji np. żelu do mycia nie będzie opodatkowany akcyzą. Natomiast sprzedaż wyrobu oferowanego jako np. aromat do kominka, który zawiera mieszaninę glikolu, gliceryny, substancji zapachowej i nikotyny, będzie mógł podlegać obowiązkowi akcyzowemu. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-352.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o Systemie Informacji Finansowej (druki nr 2771 i 2815).</u>
          <u xml:id="u-352.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Teresę Wargocką o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-352.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeszcze raz, korzystając z państwa obecności, bardzo proszę o to, żebyśmy spróbowali wszystko skracać, gdyż dzisiejszy plan przewiduje zakończenie obrad o godz. 1 w nocy. Ci z godz. 1 w nocy proszą o litość.</u>
          <u xml:id="u-352.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#TeresaWargocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych z druku nr 2815. Sprawozdanie dotyczy rządowego projektu ustawy o Systemie Informacji Finansowej, druk nr 2771.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#TeresaWargocka">Na 76. posiedzeniu w dniu 16 listopada zgodnie z art. 39 ust. 2 regulaminu Sejmu Sejm skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. Komisja Finansów Publicznych rozpatrzyła powyższy projekt ustawy i przyjęła go wraz z poprawkami. W związku z tym Komisja Finansów Publicznych wnosi, by Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo serdecznie dziękuję pani poseł za wysłuchanie prośby.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Adama Gawędę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-354.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle Adamie, pana też uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#AdamGawęda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na tę prośbę, również będę starał się w naprawdę kilku zdaniach dotknąć materii, którą omawiamy.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#AdamGawęda">Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec projektu ustawy o Systemie Informacji Finansowej.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#AdamGawęda">Powiem krótko: omawiany projekt dotyczy implementacji przepisów Unii Europejskiej ustanawiających zasady ułatwiające korzystanie z informacji finansowych i innych informacji w celu zapobiegania niektórym przestępstwom, ich wykrywania, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie lub ich ścigania.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#AdamGawęda">11 lipca 2019 r. w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej została opublikowana dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiająca zasady ułatwiające korzystanie z informacji finansowych i innych informacji w celu zapobiegania niektórym przestępstwom, ich wykrywania, prowadzenia dochodzeń w ich sprawie lub ich ścigania.</u>
          <u xml:id="u-355.4" who="#AdamGawęda">W obecnym stanie prawnym nie istnieją przepisy umożliwiające szybkie i sprawne uzyskanie informacji o rachunkach prowadzonych dla osób i podmiotów powiązanych z poważną przestępczością wymienioną w załączniku do rozporządzenia. Organy publiczne w celu pozyskania pełnej informacji na powyższy temat są zmuszone do prowadzenia czasochłonnych i kosztowych działań, w tym prowadzenia korespondencji z licznymi instytucjami funkcjonującymi na rynku finansowym i korzystania z płatnych rozwiązań komercyjnych, np. z centralnej informacji o rachunkach. Dlatego też, aby ułatwić i przyspieszyć ich działania, zostanie utworzony System Informacji Finansowej.</u>
          <u xml:id="u-355.5" who="#AdamGawęda">Chciałbym powiedzieć, że projekt będzie miał wpływ na działalność mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich przedsiębiorców, gdyż nałoży na część instytucji zobowiązanych nowe obowiązki dotyczące przesyłania informacji rejestrowanych.</u>
          <u xml:id="u-355.6" who="#AdamGawęda">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie za przyjęciem omawianego projektu ustawy o Systemie Informacji Finansowej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, dziękuję serdecznie. Bardzo, bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-356.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-356.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jacek Protasiewicz, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-356.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-356.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-356.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#MirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rzeczywiście, przyspieszenie jest znaczące.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#MirosławSuchoń">Mam przyjemność przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 Szymona Hołowni wobec rządowego projektu ustawy o Systemie Informacji Finansowej.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Ten projekt ustawy z jednej strony jest inspirowany dyrektywą Parlamentu Europejskiego, natomiast z drugiej strony trzeba powiedzieć, że w zakresie, w którym przekracza przepisy dyrektywy, która, przypomnę, panie ministrze, ma służyć walce z praniem brudnych pieniędzy oraz przeciwdziałaniu terroryzmowi… Rząd Prawa i Sprawiedliwości chce wykorzystać te przepisy do tego, żeby jeszcze większym nadzorem, jeszcze większą kontrolą i jeszcze większą inwigilacją objąć polskich obywateli. Stanowczo nie zgadzamy się na to, żeby przepisy Unii Europejskiej były wykorzystywane przez rząd PiS do tego, żeby jeszcze dokładniej prześwietlać obywateli Rzeczypospolitej. Za chwilę okaże się, że nie dość, że obywatele Rzeczypospolitej nie mają prywatności, to każda informacja — nawet najmniejsza — dotycząca ich życia prywatnego, finansów, kwestii zawodowych i każdych innych będzie przez rząd Prawa i Sprawiedliwości zbierana, przetwarzana i wykorzystywana przeciwko nim. Nie zgadzamy się na to.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#MirosławSuchoń">Mam nadzieję, że uda nam się złożyć poprawki, które będą skutkowały tym, że szefa KAS w tej ustawie jako ten podmiot, który prowadzi rejestr, zastąpi generalny inspektor informacji finansowej. To jest urząd, który powinien prowadzić tego typu rejestr. Co więcej, zapisy, które dotyczą możliwości przekazania wszystkich informacji wszystkim chyba służbom w Polsce — chyba tylko straż miejska nie będzie miała dostępu do informacji finansowych dotyczących obywateli po przyjęciu tej ustawy — wszystkie przepisy, które umożliwiają tak szeroki dostęp do informacji wrażliwych o obywatelach, będziemy z tej ustawy po prostu usuwać. To jest niedopuszczalne, żeby z buciorami, w sposób bezczelny, nie przestrzegając żadnych zasad związanych z przyjmowaniem przepisów europejskich, wchodzić w życie Polek i Polaków. W tym celu chcecie wykorzystać przepisy, które uchwalają instytucje europejskie po to — przypomnę — żeby chronić nas przed terroryzmem, chronić nas przed praniem brudnych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-357.4" who="#MirosławSuchoń">Natomiast te przepisy, które dotyczą walki z terroryzmem, wykorzystujecie do tego, żeby inwigilować Polaków. To jest niedopuszczalne, to jest sprzeczne z jakimikolwiek zasadami, to sprzeczne z konstytucją. To przekracza nie tylko granice zdrowego rozsądku, ale także jakiekolwiek standardy przyjęte w demokratycznym państwie prawa.</u>
          <u xml:id="u-357.5" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Mam nadzieję, że do końca tego czytania te poprawki trafią do laski marszałkowskiej i zostaną przyjęte. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-357.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie.)</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, niech pan da marszałkowi prowadzić posiedzenie w grzeczny, kulturalny, miły, sympatyczny, inteligentny i błyskotliwy sposób.</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pana kolej. Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-358.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Dziękujemy za grzeczność.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#GrzegorzBraun">Panie Marszałku! Szczęść Boże komu wypada, komu warto. Na pohybel tym wszystkim eurokołchozowym implementacjom. Konfederacja jak nie popierała, tak dalej nie będzie popierać tego projektu. Można go nazwać: wielki brat turbo 2.0 plus. Składam tutaj pięknie podpisany przez przewodniczącego koła wniosek o odrzucenie tej ustawy, wszystko jest lege artis.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#GrzegorzBraun">Naprawdę, pretekst zawsze się znajdzie. Kogóż w dzisiejszych czasach nie da się nominować na groźnego terrorystę zagrażającego porządkowi publicznemu i międzynarodowemu? Pod tym pretekstem nominowaliście tym projektem ustawy wszystkich Polaków na podejrzanych, wszystkim Polakom skasowaliście prywatność, tajemnicę handlową, tajemnicę bankową. Dzisiejszy dzień do tego wystarczy. Tajemnica notariatu też powoli przestaje istnieć po jednym z poprzednich projektów.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#GrzegorzBraun">Szanowni Państwo! Nie możemy tego popierać, bo to jest uzurpacja. Z jednej strony nie popieramy przenoszenia eurokołchozu do Polski, a z drugiej strony nie popieramy wyprowadzania z Polski wszystkich wolności i swobód, które były tradycyjnie pojmowane przez Polaków. Należy tylko ubolewać nad tym, że nie robi tego jakaś, że tak powiem, komuna działająca z otwartą przyłbicą czy różowa, tęczowa lub zielona eurokomuna, ale że to wy to robicie, robicie to pod fałszywą flagą biało-czerwoną, powołując się na potrzeby w sferze bezpieczeństwa i porządku publicznego, robicie to wy, mający siebie, jakże bezpodstawnie, za wzorcowych patriotów.</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#GrzegorzBraun">Budujecie tutaj taki zamordyzm, jakiego jeszcze nie było. Mówię to, pamiętając z okresu świadomego, dojrzałego, przedwcześnie rozpolitykowanego życia czasy poprzedniego reżimu. Otóż wtedy, w czasach analogowych, można jeszcze było tu i ówdzie schronić się ze swoją prywatnością, można było to i owo uknuć na boku dla wolności i niepodległości. W waszym państwie, państwie turbozglobalizowanego, eurokołchozowego wielkiego brata nie będzie już na to miejsca, a zatem: precz, won, na pohybel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo serdecznie witam poseł Krystynę Skowrońską i posła Dariusza Wieczorka. W związku z tym, że weszliście do strefy 3-minutowej, zapraszam państwa do wygłoszenia 3-minutowych przemówień.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#KrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Bardzo dziękuję za tak miłe przywitanie i za przywitanie mojej wycieczki, która była na galerii, a teraz przejdę do ustawy o Systemie Informacji Finansowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Uczestnicy wycieczki byli bardzo zadowoleni, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#KrystynaSkowrońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#KrystynaSkowrońska">Ustawa wprowadza implementację dyrektywy z 2018 r., ale z rygorami dotyczącymi przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu mieliśmy do czynienia już przed 2001 r. Po 2001 r., po ataku na World Trade Center, wprowadziliśmy dodatkowe elementy obostrzające przekazywanie informacji dotyczących przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu. Osobą, która za to odpowiadała, był generalny inspektor informacji finansowej, a banki i instytucje obowiązane, które wprowadzaliśmy nawet w późniejszym czasie, czy np. notariusze przekazywali taką informację. Kwotą mówiącą o chronieniu, przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy i finansowaniu terroryzmu jest kwota, jaką się sprawozdaje, a jest to 10 tys. euro.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#KrystynaSkowrońska">Ustawodawca wprowadził jeszcze ostrzejszy rygor nawet w kwestii wpłat na rachunki. Nawet jeżeli obywatel zwyczajnie wpłaca w kasie pieniądze na rachunek, płacąc za prąd, to się go sprawdza. Czy potrzeba takiej identyfikacji? Zgodnie z tą dyrektywą z 2018 r. musimy zwiększyć krąg podmiotów, które będą sprawozdawały, będą przekazywały taką informację do rejestru, ale hola, hola, panie ministrze, państwo z tego obowiązku zawartego w dyrektywie zrobili obowiązek znacznie poszerzony.</u>
          <u xml:id="u-363.3" who="#KrystynaSkowrońska">Tak, zdecydowanie sprzeciwiamy się takiemu szerokiemu katalogowi podmiotów, które będą posiadały dostęp do Systemu Informacji Finansowych. Są to np. komendant Służby Ochrony Państwa, komendant Żandarmerii Wojskowej, inspektor nadzoru wewnętrznego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, a to już urzędnik, szef Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych. Przecież Policja ma do tego dostęp. Po co w tym zakresie jeszcze szczególny dostęp dla szefa Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych?</u>
          <u xml:id="u-363.4" who="#KrystynaSkowrońska">Państwo tym sposobem proponujecie inwigilację+. My się temu sprzeciwiamy. Jesteśmy za dotrzymywaniem reguł związanych z zapobieganiem finansowaniu terroryzmu, czyli przeciwdziałaniem finansowaniu terroryzmu i praniu pieniędzy, ale nie jesteśmy za tak szerokim dostępem do Systemu Informacji Finansowej.</u>
          <u xml:id="u-363.5" who="#KrystynaSkowrońska">W tej sprawie mój klub składa poprawkę. Prosimy o zastanowienie się nad jej przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-363.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">A wycieczkę witałem, pani poseł. Wie pani o tym?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#KrystynaSkowrońska">Wiem o tym. Są bardzo zadowoleni.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Po prostu witała je zacna, miła, sympatyczna osoba.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Darek Wieczorek, Dariusz Wieczorek.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Tak mówię: Darek, bo się przyjaźnimy, ale oczywiście przez szacunek: pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#DariuszWieczorek">Ach, dziękuję, panie marszałku, bardzo mi miło.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#DariuszWieczorek">Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewica w sprawie ustawy o Systemie Informacji Finansowej. Dużo tutaj padło słów dotyczących tego, czy czasami nie jest to nadinterpretacja dyrektywy Parlamentu Europejskiego. Jak przeczytamy tę dyrektywę, to się okaże, że zawiera ona kilkadziesiąt punktów, z których kilka jest istotnych i na które trzeba zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#DariuszWieczorek">W dyrektywie jest napisane, że opóźniony dostęp jednostek analityki finansowej i innych organów do informacji o tożsamości posiadaczy rachunków oraz skrytek depozytowych utrudnia wykrywanie transferów środków związanych z terroryzmem. Z tym się trzeba zgodzić. Dane krajowe umożliwiające identyfikację rachunków bankowych należących do tej samej osoby są rozdrobnione, w związku z czym należy doprowadzić do takiej sytuacji, żeby była możliwość zdobycia informacji, ile rachunków bankowych posiada dana osoba. Dalej napisane jest: Aby zapewnić poszanowanie prywatności i ochronę danych osobowych, w scentralizowanych mechanizmach przewidzianych dla rachunków bankowych i płatniczych, takich jak rejestry i systemy wyszukiwania danych, powinna być przechowywana minimalna ilość danych niezbędnych do prowadzenia dochodzeń w zakresie przeciwdziałania praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu.</u>
          <u xml:id="u-367.3" who="#DariuszWieczorek">W tej ustawie właściwie chcecie państwo stworzyć dodatkowy system. Przecież takim elementem kontroli nad tym wszystkim są banki, które ustawą o przeciwdziałaniu praniu brudnych pieniędzy są już zobowiązane do analizy każdej transakcji. To one wiedzą najlepiej, że wszystkie transakcje powyżej 10 tys. euro, jeżeli budzą jakieś podejrzenie, powinny być zgłaszane do generalnego inspektora informacji finansowej. I właściwie dzisiaj niepotrzebne jest tworzenie takiego systemu, skoro jest generalny inspektor informacji finansowej. Być może należy się zastanowić, jak przyspieszyć procesy weryfikacji tych rachunków bankowych, ale nie należy tworzyć równolegle nowego systemu, w którym mają być zawarte wszystkie prywatne rachunki.</u>
          <u xml:id="u-367.4" who="#DariuszWieczorek">Oczywiście państwo zapewniacie, że nie będzie dostępu do operacji na tych rachunkach. Przyznam się szczerze, że po tym, co z nami robicie, po Pegasusie, po inwigilacji, po podsłuchach, po wykorzystywaniu służb do de facto walki z Polkami i Polakami, mam ogromne wątpliwości. Mamy ogromne wątpliwości, czy rzeczywiście ten system będzie szczelny i czy rzeczywiście nie spowoduje on złamania przepisów polskiej konstytucji, bo przecież polska konstytucja mówi o zapewnieniu prywatności.</u>
          <u xml:id="u-367.5" who="#DariuszWieczorek">Rzeczywiście liczba tych instytucji, które będą miały dostęp do tych danych, jest bardzo duża, więc myślę, że warto się zastanowić, czy tę ustawę należy przyjmować w takiej formie i czy rzeczywiście nie należałoby zmniejszyć przynajmniej liczby tych instytucji, które będą miały dostęp do tych danych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, siedem osób się zgłosiło do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze zgłosić?</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: Tak, jeszcze ja.)</u>
          <u xml:id="u-368.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">To proszę się dopisać.</u>
          <u xml:id="u-368.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Po zgłoszeniu pana posła Wieczorka zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-368.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas zadawania pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-368.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-368.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#GrzegorzBraun">Panie Ministrze! Dlaczego ta lista służb, które mają mieć dostęp do tajemnic bankowych, które Polacy mają — bo jakieś tam jednak mają, na różną skalę, w większości bardzo skromną albo żadną, ale ceniliśmy sobie tę prywatność — jest taka krótka? Dlaczego tam nie ma kominiarzy, dajmy na to? Może listonosze jeszcze powinni mieć dostęp do informacji on-line? Bo was tak strasznie denerwuje, że te służby muszą z kimś korespondować, że nie mają tego na guzik. My wiemy, że bezpieka to ma na guzik i za dotknięciem czarodziejskiego klawisza, ale wy chcecie, żeby to już teraz było lege artis dla wszystkich. A więc może jeszcze lekarze domowi? Bo czasem jak ktoś ma właśnie niedobór na koncie, to się gorzej czuje, więc może lekarz powinien mieć on-line dostęp do takich informacji.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#GrzegorzBraun">I pytanie serio: Panie ministrze, czy będzie w Polsce jeszcze jakaś enklawa życia poza tym systemem przez duże S, który projektujecie w kolejnej już ustawie? Czy będzie można wybrać opcję obywatelstwa…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#GrzegorzBraun">…na emigracji wewnętrznej poza systemem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#JanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! System Informacji Finansowej, zwany również systemem inwigilacji portfeli Polaków, uzasadniany jest bezpieczeństwem narodowym i walką z terroryzmem. Jest niczym innym jak systemem głęboko zakrojonej kontroli nad naszymi przychodami, ale również wydatkami.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#JanSzopiński">Od strony przychodów zdążyliśmy się już przyzwyczaić do bezwzględnej kontroli państwa, ale od strony nawet najmniejszych wydatków dla Polaków to będzie nowość. Ta ustawa pozwala na inwigilację naszych płatności przez cały szereg, ogromną liczbę instytucji, które do tej pory nie miały wglądu w nasze płatności.</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#JanSzopiński">Mam pytania do rządu. Czy w imię być może bezpieczeństwa PiS za swojej kadencji zamierza wprowadzić też zakaz obrotu gotówkowego? Czy my w Polsce będziemy jeszcze mogli płacić gotówką, czy w ramach bezpieczeństwa też tego zamierzacie zabronić?</u>
          <u xml:id="u-373.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-373.5" who="#JanSzopiński">Poproszę o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#MirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pan minister siedzi na końcu miejsc dla przedstawicieli rządu, jest to zwane tramwajem, mało nie wypadnie z ostatnich ław. Ja się nie dziwię, panie ministrze, że pan tak się wstydzi tego projektu, bo rzeczywiście jest to projekt, który należy nazwać nie o Systemie Informacji Finansowej, ale o wszechobecnej inwigilacji obywateli. Nie tylko złamaliście zasady demokratycznego państwa prawnego, ale także wykroczyliście poza wszelkie przepisy ujęte w dyrektywie. Nie ma podstaw do tego, żeby na podstawie dyrektywy wprowadzać tak głęboko inwigilujący obywateli system.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#MirosławSuchoń">Dlatego składam na ręce pana marszałka zapowiedzianą poprawkę, w której te wszystkie inwigilacyjne kwiatki usuwamy z tej ustawy. Oczywiście należy wdrażać przepisy europejskie, ale należy to robić w formule, w ramach której wdraża się wyłącznie przepisy europejskie, a nie radosną twórczość polskich biurokratów z rządu Prawa i Sprawiedliwości. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Dziękuję, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#RafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z uwagi na to, że nie ma nikogo z ministerstwa…</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#RafałAdamczyk">Gdzie?</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Na końcu, w ukryciu.)</u>
          <u xml:id="u-377.4" who="#RafałAdamczyk">Aha.</u>
          <u xml:id="u-377.5" who="#RafałAdamczyk">…miałbym serdeczną prośbę o mimo wszystko pisemną odpowiedź. Pytają o to osoby, które zapoznały się z ustawą, ale nie wiedzą, w jaki sposób ten system będzie zabezpieczony przed dostępem osób, firm niepowołanych. Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-378.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, również Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-378.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#MałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy dotyczy implementacji przepisów Unii Europejskiej, niemniej jednak polskie przepisy w sprawie podmiotów uprawnionych do uzyskania informacji zgromadzonych w mającym powstać Systemie Informacji Finansowej wybiegają zdecydowanie za daleko. Nie ma potrzeby, by dostęp do bazy posiadał m.in. komendant główny Żandarmerii Wojskowej, komendant Służby Ochrony Państwa czy szef Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#MałgorzataPępek">W związku z tym proszę o odpowiedź na pytanie: Czy możliwe jest skrócenie listy uprawnionych do uzyskiwania informacji zgromadzonych w bazie o wymienione podmioty?</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#MałgorzataPępek">Kolejna sprawa. Przedstawiciele Związku Banków Polskich i Kasy Krajowej SKOK apelują o wyłączenie z bazy rachunków prowadzonych na rzecz innych banków i SKOK-ów. Jaka jest szansa na spełnienie tych postulatów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#MichałGramatyka">Czcigodny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Do dostępu do danych w systemie informacji o finansach może zostać upoważniona wyłącznie osoba o nieskazitelnym charakterze, przestrzegająca zasad etyki zawodowej, dająca rękojmię ochrony informacji rejestrowanych, zgromadzonych w systemie. A wszystko dzieje się w kraju, w którym w Ministerstwie Sprawiedliwości działa zorganizowana grupa hejterska szukająca haków na sędziów, w którym polscy sędziowie w oparciu o sfabrykowane dane są pozbawiani możliwości pracy, pozbawiani możliwości wyrokowania, w którym polityków podsłuchuje się z wykorzystaniem najnowocześniejszych systemów inwigilacji. Może w tej sytuacji warto skorzystać z motywu 57. preambuły do 5. dyrektywy AML, który sugeruje ustanowienie sądowej kontroli nad dostępem do takich danych. Będzie to nam potrzebne wcześniej, niż się tego spodziewamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#DariuszWieczorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Po pierwsze, mam następujące pytanie: Czy od 2018 r., od momentu wejścia w życie tej dyrektywy Unia Europejska i Komisja Europejska ponaglały nas, żeby wprowadzić jakiekolwiek zmiany w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#DariuszWieczorek">Po drugie, mamy inspektora informacji finansowej i aż się prosi, żeby to był ten centralny punkt, do którego powinny być kierowane wszystkie zapytania dotyczące naszych kont bankowych, właścicieli tych kont. Po co tworzyć jakiś dodatkowy system? Przecież główny inspektor informacji finansowej może mieć dostęp do tych systemów, ale wtedy byłby tylko jeden i przynajmniej byłaby kontrola nad tym, kto będzie miał dostęp do tych danych, jakie jednostki w trakcie jakich dochodzeń, które będą prowadziły.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#DariuszWieczorek">Do tego pytanie jest takie: Czy przejrzeliście też państwo te szaleńcze tryby dotyczące pism z banków, które dostają szczególnie przedsiębiorcy i są zobowiązani do wypełniania jakichś dokumentów? Jeśli chodzi o transakcje, mają 100 tys. rocznie obrotów na koncie, a muszą wypełniać dziesiątki dokumentów. Czy nie warto też tu wprowadzić jakichś uproszczeń? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Witamy panią poseł Iwonę Marię Kozłowską spóźnioną.</u>
          <u xml:id="u-384.3" who="#komentarz">(Poseł Iwona Maria Kozłowska: Dziękuję, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#MarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zastanawiam się nad tym, kto może kontrolować te instytucje, zasadność wniosku o przejrzenie kont obywateli. W zasadzie czy bank może odmówić w przypadku takiego wniosku składanego przez jakąś instytucję? A jest bardzo szeroki wachlarz instytucji, które mogą złożyć taki wniosek. Jeżeli nie może odmówić, to w jakim trybie obywatel może dochodzić swoich praw, jeżeli zostały naruszone? W trybie sądowym? Skąd on będzie wiedział, jak się toczy to postępowanie itd.? Jednym słowem, czy będzie jakiś system po potencjalnym wprowadzeniu tej ustawy, który mógłby kontrolować urzędy państwowe, które będą ingerować w prywatne konta i w prywatne sprawy obywateli? Czy jest jakiś moment odwoławczy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Wysoka Izbo! Szanowny Panie Marszałku! Zapewne kiedyś w państwie przed epoką PiS-rządów nikt nie obawiałby się przyjęcia takiej ustawy jak ta o utworzeniu Systemu Informacji Finansowej — systemu służącego gromadzeniu, przetwarzaniu i udostępnianiu informacji o otwartych i zamkniętych kontach bankowych, SKOK-u, rachunkach płatniczych. Jednak od 2015 r. Polacy żyją w innej rzeczywistości…</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Lepszej.)</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#IwonaMariaKozłowska">…którą zaoferował im jedyny zbawca ojczyzny. Żałuję, że nie ma tutaj posła Jarosława Kaczyńskiego. Żyjemy w państwie podsłuchów, montowania w telefonach Pegasusa czy kontrolowanych przecieków z organów ścigania do jedynie słusznych mediów.</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Pani poseł, przesadza pani.)</u>
          <u xml:id="u-387.4" who="#IwonaMariaKozłowska">Wersal się skończył, panie pośle, i każdy, kto krytykuje władzę, może się spodziewać pobudki o godz. 6 nad ranem.</u>
          <u xml:id="u-387.5" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Tylko przestępcy.)</u>
          <u xml:id="u-387.6" who="#IwonaMariaKozłowska">Prawo, które miało chronić obywatela, a ścigać przestępców, dzisiaj służy nękaniu Polaków.</u>
          <u xml:id="u-387.7" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Tylko przestępcy powinni się bać.)</u>
          <u xml:id="u-387.8" who="#IwonaMariaKozłowska">Ten projekt nie ułatwia ścigania przestępców. Absolutnie nie kwestionuję potrzeby wprowadzenia tej ustawy, szczególnie że implementuje ona rozwiązania europejskie do naszego systemu, rzecz oczywista, jednak doświadczenia z Pegasusem powodują, że zapala się lampka ostrzegawcza. Jestem przekonana, że panu posłowi Dolacie też się ta lampka ostrzegawcza zapala. Proponowane zabezpieczenie, jeśli chodzi o nielegalne pozyskanie danych lub ich wykorzystanie, winno być o wiele mocniejsze, aniżeli proponuje się w rozwiązaniach tej ustawy. Bardzo dziękuję. Dziękuję jeszcze raz, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-387.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Jak ktoś ma czyste sumienie, nie musi się bać.)</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, nikt pana nie prosił o komentarz. Słyszał pan ze strony marszałka prośbę o komentarz? Nie słyszał pan.</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Na szczęście żyjemy w wolnym kraju, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, przechodzimy do dalszego punktu.</u>
          <u xml:id="u-388.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan minister Mariusz Gojny.</u>
          <u xml:id="u-388.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam serdecznie, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-388.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, każdą osobę proszę, żeby pamiętała, że prowadzimy dziś obrady do godz. 2 w nocy. Jak będziemy mówić troszeczkę krócej, to ostatnia osoba może skończyć o godz. 12.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#MariuszGojny">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Odpowiadając na pytania zadane przez posłów Suchonia i Brauna, należy podkreślić, iż wskazanie, jakoby projekt rozbudowywał narzędzia inwigilacji, nie jest prawidłowe. W Systemie Informacji Finansowej nie będą gromadzone dane dotyczące przeprowadzanych za pośrednictwem rachunku transakcji ani dane dotyczące salda środków zgromadzonych na rachunku. System będzie gromadził wyłącznie informacje pozwalające na ustalenie, z jakimi rachunkami są powiązane dane osoby czy też podmioty, bez informacji chociażby o tym, czy dany rachunek w ogóle jest wykorzystywany. Sam zwrot „inwigilacja” jest rozumiany jako zespół czynności stosowanych do śledzenia, monitorowania zachowania ludzi czy też jako tajna obserwacja kogoś albo tajny nadzór nad kimś. Projektowany system nie będzie pozwalał na śledzenie zachowań ludzi ani podmiotów, na nadzór nad nimi czy też na obserwację ludzi czy podmiotów. Co za tym idzie, nie jest uprawnione wskazanie, jakoby System Informacji Finansowej był narzędziem służącym inwigilacji.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#MariuszGojny">Poruszany był temat tego, dlaczego GIIF nie prowadzi tego systemu, SInF. Prowadzi go Krajowa Administracja Skarbowa, dlatego że ona prowadzi również STIR. Te rozwiązania, które są zastosowane przy STIR… One są ze sobą sprzężone. Chodzi też o brak generowania dodatkowych kosztów.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#MariuszGojny">Odpowiadając na pytanie pana posła Brauna dotyczące uzupełnienia listy o lekarzy, listonoszy i kominiarzy, powiem, że lekarze, listonosze i kominiarze nie ścigają poważnych przestępstw, a w dyrektywie jest zapis o tym, że dane mają być udostępniane organom, które te przestępstwa ścigają.</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#MariuszGojny">Odpowiadając na pytanie posła Wieczorka, powiem, że służby muszą mieć dostęp, ponieważ GIIF nie prowadzi śledztw. Służby wymienione w ustawie prowadzą śledztwa.</u>
          <u xml:id="u-389.4" who="#MariuszGojny">Odpowiedź dla pana posła Dyducha, jeżeli chodzi o kontrolę i kwestie odwoławcze: kontrolę prowadzi prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych oraz Sąd Okręgowy w Warszawie. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie ministrze, bardzo serdecznie za wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#JacekProtasiewicz">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W trakcie pierwszego czytania rządowego projektu ustawy o Systemie Informacji Finansowej w imieniu klubu Koalicja Polska — PSL, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści sygnalizowałem nasze uwagi dotyczące zbyt restrykcyjnego podejścia do kontroli danych osobowych będących konsekwencją tego projektu. Sygnalizowałem jednocześnie, że jesteśmy otwarci na dalsze nad nim prace, pod warunkiem że debata będzie rzetelna, dogłębna i uczciwa.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#JacekProtasiewicz">I muszę stwierdzić, że właśnie taka była. Wczorajsze posiedzenie Komisji Finansów Publicznych, z udziałem przedstawicieli zainteresowanej proponowanymi regulacjami branży bankowo-pożyczkowej, te wymogi spełniało. Usłyszeliśmy zarówno zastrzeżenia ze strony Związku Banków Polskich, jak i Krajowej Kasy SKOK dotyczące zbędnych — ich zdaniem — zapisów nakazujących poddaniu kontroli służb także rachunków jednych banków w innych bankach czy indywidulanych kas w kasie krajowej. Faktycznie, trudno sobie wyobrazić, że mogłyby one służyć do finansowania działalności nielegalnej, a tym bardziej terrorystycznej. Jednak argumenty przedstawicieli Ministerstwa Finansów, że takie są oczekiwania organów Unii Europejskiej, także były przekonujące.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#JacekProtasiewicz">Zastrzeżenia Konfederacji Pracodawców Lewiatan o tym, że wymaganie zarejestrowania przez instytucje finansowe w celu ich dalszego przekazania służbom bezpieczeństwa nie tylko numeru, ale i rodzaju dokumentu, którym posługiwał się założyciel rachunku bankowego lub inwestycyjnego, jest cokolwiek nadmiarowe, zostało rzetelnie objaśnione przez przedstawicieli rządu.</u>
          <u xml:id="u-391.3" who="#JacekProtasiewicz">Również nasze uwagi dotyczące przesunięć w planowanych skutkach finansowych proponowanej ustawy zostały wczoraj podczas posiedzenia komisji kompetentnie wyjaśnione przez przedstawicieli Ministerstwa Finansów.</u>
          <u xml:id="u-391.4" who="#JacekProtasiewicz">Wobec tego zatem, mając świadomość, że obecny projekt ustawy jest implementacją dyrektyw Unii Europejskiej, przedyskutowanych i przeanalizowanych w gremiach UE po analizie przepływów finansowych poprzedzających zamachy terrorystyczne w Paryżu i Brukseli w 2015 r. i 2016 r., jesteśmy za rozwiązaniami zaproponowanymi w debatowanym projekcie, w przekonaniu że zwiększą one skuteczność prewencyjnego działania służb polskich i europejskich odpowiedzialnych za zapewnienie bezpieczeństwa Europejczykom, w tym zwłaszcza obywatelom Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-391.5" who="#JacekProtasiewicz">Jako że bezpieczeństwo Polaków jest jednym z naczelnych celów działań podejmowanych przez klub Koalicja Polska — PSL, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści, to będziemy głosować za przedłożonym projektem ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach (druki nr 2787 i 2803).</u>
          <u xml:id="u-392.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Zbigniewa Dolatę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#ZbigniewDolata">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#ZbigniewDolata">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o projekcie ustawy o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach, druki nr 2787 i 2803.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#ZbigniewDolata">Projekt wpłynął do Sejmu 15 listopada br., a Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniu 29 listopada przeprowadziła jego pierwsze czytanie, rozpatrzenie. Efektem tego jest właśnie sprawozdanie zawarte w druku nr 2803.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#ZbigniewDolata">Projekt nowelizacji ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach zawiera przepisy implementujące do prawa krajowego rozwiązania zawarte w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/4 z dnia 11 grudnia 2018 r. w sprawie wytwarzania, wprowadzania na rynek i stosowania paszy leczniczej, zmieniającym rozporządzenie nr 183/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady oraz uchylającym dyrektywę Rady 90/167/EWG.</u>
          <u xml:id="u-393.4" who="#ZbigniewDolata">Rozporządzenie 2019/4 doprecyzowuje, iż paszę leczniczą można wytwarzać jedynie z weterynaryjnych produktów leczniczych. Urzędowe kontrole pasz leczniczych prowadzi wojewódzki lekarz weterynarii.</u>
          <u xml:id="u-393.5" who="#ZbigniewDolata">Jednak najwięcej uwagi członkowie komisji i zaproszeni goście poświęcili przesunięciu terminu wejścia w życie przepisu zawartego w art. 15 ust. 1 pkt 4 ustawy o paszach, w którym ustanowiony został zakaz wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt na terytorium Rzeczypospolitej pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego. To przesunięcie jest z dnia 1 stycznia 2023 r. na dzień 1 stycznia 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-393.6" who="#ZbigniewDolata">Ów zakaz został ustanowiony w 2006 r. i od tego czasu co kilka lat Wysoka Izba zajmuje się ustawą o paszach i przedłuża moratorium na wykonywanie przepisu, o którym wspominałem, ze względu na to, że przemysł paszowy nie przygotował się do wykonania tej dyspozycji ustawowej, czyli do zastąpienia komponentów wysokobiałkowych genetycznie modyfikowanych, importowanych krajowymi źródłami białka.</u>
          <u xml:id="u-393.7" who="#ZbigniewDolata">O czym mówimy? Otóż jest to bardzo poważny problem gospodarczy. Łączne zużycie wysokobiałkowych komponentów paszowych w sezonie 2021–2022 wyniosło 4720 tys. t, z czego importowana śruta sojowa GMO to jest 2600 tys. t i wartość tego importu rocznie to są kwoty powyżej 6 mld zł. Polscy rolnicy są w stanie wyprodukować komponenty wysokobiałkowe. Zostało to ponad wszelką wątpliwość ustalone przez badania naukowe, o których za chwilę jeszcze kilka słów powiem, również przez praktykę. Mamy przykłady takiej dobrej praktyki w tej dziedzinie. Oprócz tej importowanej śruty sojowej do produkcji pasz używana jest śruta rzepakowa — 1300 tys. t, śruta słonecznikowa — ok. 300 tys. t, rośliny strączkowe — nieco ponad 400 tys. t i inne, m.in. mączki rybne, to jest wielkość rzędu 100 tys. t.</u>
          <u xml:id="u-393.8" who="#ZbigniewDolata">Łącznie, tak jak powiedziałem, podstawowym komponentem wysokobiałkowym jest importowana śruta sojowa i ten udział w wytwarzaniu pasz to jest aż 68,5%, blisko 70% tych komponentów importujemy. Natomiast krajowa produkcja roślin wysokobiałkowych jest zdecydowanie większa niż zużycie. I tak np. śruta rzepakowa to jest produkcja rzędu 2 mln t, rośliny strączkowe — 0,5 mln t, rodzima soja, bo również w Polsce uprawiana jest soja i ten areał upraw dość szybko rośnie — w 2021 r. to było ok. 25 tys. ha, w roku bieżącym jest już 48 tys. ha, co daje plony szacowane na ok. 120 tys. t. I wszystkie te plony mogą być przetwarzane i są przetwarzane przez właściwie jedną firmę, firmę Agrolok, w której niedawno gościła podkomisja, która zajmuje się polskim białkiem. Możliwości produkcyjne tej firmy są trzykrotnie większe niż krajowa produkcja.</u>
          <u xml:id="u-393.9" who="#ZbigniewDolata">Jak widzimy, wynika to z tych danych, więcej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przepraszam, panie pośle. Pan pamięta o prośbie Prezydium Sejmu oraz posłanek i posłów, uprzejmej, grzecznej, miłej i sympatycznej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#ZbigniewDolata">Panie marszałku, pamiętam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">No to super.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#ZbigniewDolata">Jest jeszcze jedna okoliczność, bo Polska dzisiaj gra kluczowy mecz z Argentyną o wyjście z grupy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dlatego sprawozdawcy komisji zwykle mówią 2 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#ZbigniewDolata">Za chwilę będę zmierzał do końca, panie marszałku, oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">O to pana chciałem prosić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#ZbigniewDolata">Oczywiście, tak. Natomiast temat jest bardzo ważny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Tak, ale wszyscy sprawozdawcy zajmowali minutę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#ZbigniewDolata">Ale komisja rolnictwa, by mi nie wybaczyła tego, gdybym przeszedł do porządku dziennego jak…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzisiaj panu wybaczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#ZbigniewDolata">Pan marszałek wybacza. Bardzo się cieszę.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Komisja panu wybaczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#ZbigniewDolata">Bardzo się cieszę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#ZbigniewDolata">Dobrze. Pan marszałek zwrócił uwagę na rzeczywiście ważny problem czasu, ale tak generalnie mam 15 minut na wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Tak jak wszyscy, oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#ZbigniewDolata">Dokładnie.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#ZbigniewDolata">W każdym razie ta krajowa produkcja jest większa niż krajowe zużycie z jednego prostego powodu — że te największe firmy paszowe w Polsce to są firmy z kapitałem obcym i nie są zainteresowane wykorzystywaniem krajowych źródeł białka, wolą importowaną śrutę sojową. I jest to prawdziwy, istotny problem polskiego rolnictwa. Gdyby zmniejszyć zużycie importowanej śruty sojowej o chociażby 30% — co jest bardzo łatwe, wydaje się — to w kieszeniach polskich rolników zostałyby ponad 2 mld zł. A więc to, że w projekcie nowelizacji zawarto przedłużenie moratorium o 12 miesięcy, to jest sygnał dla firm paszowych, że powinny w większym stopniu wykorzystywać krajowe źródła białka w produkcji pasz, co by poprawiło konkurencyjność polskiego rolnictwa. Już tutaj nie wspominam nawet o wartościach związanych z uprawą tych roślin, które mają taką cechę charakterystyczną, że wiążą azot, więc w dobie drogich nawozów nie trzeba by ich tyle kupować, rolnicy nie musieliby ich tyle kupować, co jeszcze zwiększyłoby opłacalność produkcji rolnej. Dlatego też podczas posiedzenia komisji zwracano uwagę, bardzo wielu posłów zwracało uwagę na to, że powinno się ograniczać import komponentów wysokobiałkowych i zwiększać krajową produkcję.</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#ZbigniewDolata">Kończąc, chciałem poinformować Wysoką Izbę, że Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy zawarty w druku nr 2803. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jerzy Małecki, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-410.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#JerzyMałecki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić oświadczenie dotyczące rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach, zawartego w druku sejmowym nr 2787.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#JerzyMałecki">Prace nad przedmiotowym projektem w zakresie, w którym dotyczy on ustawy o paszach, podyktowane są koniecznością wprowadzenia do polskiego porządku prawnego przepisów unijnych. Co do zasady są one zbieżne z przepisami obowiązującymi w Polsce i nie powinny mieć w sposób znaczący wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstw. Celem unijnych rozwiązań prawnych jest przede wszystkim zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i zwierząt oraz poprawa skuteczności funkcjonowania rynku wewnętrznego w zakresie wytwarzania, wprowadzania na rynek i stosowania paszy leczniczej, co nastąpić ma poprzez harmonizację procedur wytwarzania, wprowadzania na rynek i stosowania paszy leczniczej oraz produktów pośrednich w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#JerzyMałecki">Kolejnym celem projektowanej ustawy jest przesunięcie terminu wejścia w życie zakazu wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt na terytorium Polski pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego — z 1 stycznia 2023 r., i w tym miejscu, panie marszałku, wnoszę poprawkę Prawa i Sprawiedliwości…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#JerzyMałecki">…na 1 stycznia 2025 r. Przesunięcie to podyktowane jest koniecznością znalezienia zastępczych wysokobiałkowych składników, porównywalnych przede wszystkim pod względem jakościowym i ekonomicznym do importowanej soi, która obecnie stanowi większość białka używanego do produkcji pasz w Polsce. Utrzymanie daty 1 stycznia 2023 r. bez wątpienia prowadziłoby do wyraźnego wzrostu kosztów żywienia, pogorszenia efektywności, obniżenia wyników produkcyjnych i załamania sektora przede wszystkim produkcji drobiarskiej, która jest największym odbiorcą mieszanek paszowych i importowanej śruty sojowej. W obecnej sytuacji gospodarczej nie możemy pozwolić sobie na podejmowanie kroków, które mogą nieść ze sobą tego typu konsekwencje. Obecnie potrzebujemy utrzymania wysokiego poziomu konkurencyjności polskich produktów pochodzenia zwierzęcego na rynkach zagranicznych. Przesunięcie przedmiotowego zakazu do 2025 r. wydaje się zatem rozsądnym rozwiązaniem. Mam nadzieję, że firmy paszowe — z tego miejsca chciałem zaapelować do nich — ten czas wykorzystają w sposób taki, żeby ten temat w ciągu tych 2 lat już zminimalizować i zakończyć.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#JerzyMałecki">Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach rozszerza ponadto katalog podmiotów, które są zwolnione z obowiązku bezwzględnego posiadania zezwolenia na zbieranie odpadów. Projektowane przepisy usprawnić mają funkcjonowanie systemu gromadzenia lub usuwania niezużytych lub przeterminowanych pasz leczniczych lub produktów pośrednich, a także obniżyć koszty gospodarowania tego typu odpadami, co należy ocenić pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#JerzyMałecki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Biorąc pod uwagę powyższe, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość pozytywnie opiniuje przedmiotowy projekt ustawy o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach i opowiada się za skierowaniem go do dalszego procedowania łącznie z tą poprawką, którą złożyłem w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Kazimierz Plocke, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Widzę, że się pan nie spóźnił. To super.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#KazimierzPlocke">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#KazimierzPlocke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mamy przed sobą projekt ustawy, zgodnie z którym od 1 stycznia 2024 r., czyli za rok, do Polski nie wjedzie nawet kilogram śruty sojowej. Co takiego się stało w ciągu ostatniego miesiąca, że moratorium skróciliście z planowanych 4 lat do 1 roku?</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Panie pośle, słyszał pan? 2 lata.)</u>
          <u xml:id="u-415.3" who="#KazimierzPlocke">Ponoć na posiedzeniu Rady Ministrów procedowaliście nad 4 latami. Wynika to także z zapisów Rządowego Centrum Legislacyjnego. Rozumiemy, że słupki poparcia spadają, a śruta sojowa z importu może być politycznym złotem. Powiem więcej: jeszcze kilka tygodni temu w uzasadnieniu planowanego 4-letniego moratorium napisaliście, cytuję: Obecna sytuacja związana z wywołaną przez Rosję wojną z Ukrainą oraz utrzymująca się pandemia COVID-19 z pewnością nie sprzyja podejmowaniu kroków prawnych mogących negatywnie oddziaływać na sektor produkcji drobiarskiej, która jest największym odbiorcą mieszanek paszowych i importowanej śruty sojowej. Koniec cytatu. To wasze słowa, nie nasze, nie opozycji.</u>
          <u xml:id="u-415.4" who="#KazimierzPlocke">W takim razie chciałbym zaprosić na mównicę pana ministra albo pana premiera Morawieckiego, aby panowie wyjaśnili polskim rolnikom, na których tak bardzo wam zależy, i powiedzieli, jakie skutki spowoduje przyjęcie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-415.5" who="#KazimierzPlocke">Według naszych analiz wprowadzenie zakazu na rok przed wyborami z politycznego punktu widzenia wam się opłaca. Wprowadzacie zakaz, bo nie obchodzi was hodowla drobiu w Polsce i losy tysięcy rodzin na wsi, pracowników zakładów drobiarskich.</u>
          <u xml:id="u-415.6" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Ależ absolutnie to nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-415.7" who="#KazimierzPlocke">Wprowadzacie zakaz, choć wiecie, że spowoduje on wzrost cen mięsa drobiowego o ok. 30% i negatywnie wpłynie na i tak już wysoką inflację. Nie wprowadzajcie w błąd, mówiąc, że to opozycja jest za przedłużaniem obecnych przepisów, bo gdy w 2016 r. premier Beata Szydło wprowadzała moratorium, to wszyscy zgodnie głosowaliście za tą propozycją. Wówczas śruta z importu była cacy.</u>
          <u xml:id="u-415.8" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Nie, ponieważ to były wasze zaniedbania.)</u>
          <u xml:id="u-415.9" who="#KazimierzPlocke">Wtedy byliście polskimi patriotami?</u>
          <u xml:id="u-415.10" who="#KazimierzPlocke">Wysoka Izbo! W sezonie 2022/2023 spożycie surowców wysokobiałkowych w Polsce wyniesie 4,6 mln t, z czego 70%, czyli 2600 tys. t, stanowi śruta sojowa z importu. Resztę stanowią śruta rzepakowa — 1200 tys. t, rośliny strączkowe pastewne — 429 tys. t i w minimalnym stopniu mączki rybne — 24 tys. t. W ciągu ostatnich 7 lat na programy, które miały zastąpić śrutę sojową z importu polskim białkiem, wydano ok. 34 mln zł. Pan poseł Dolata był przewodniczącym podkomisji do spraw białka krajowego — czekamy na efekty. Pieniądze zostały wydane, ale efektów brakuje.</u>
          <u xml:id="u-415.11" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Za waszych rządów 35 mln, nawet więcej.)</u>
          <u xml:id="u-415.12" who="#KazimierzPlocke">Panie ministrze, jakie były przyczyny tego, że nie osiągnięto zakładanych celów?</u>
          <u xml:id="u-415.13" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Panie pośle, na Boga.)</u>
          <u xml:id="u-415.14" who="#KazimierzPlocke">Wysoka Izbo! Do zobrazowania, jaki jest stan branży paszowej, posłużę się również cytatem z uzasadnienia waszego projektu ustawy: analiza bilansu paszowego w Polsce wskazuje, że w naszej strefie klimatycznej obecnie praktycznie nie ma alternatywnych pasz wysokobiałkowych…</u>
          <u xml:id="u-415.15" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Są.)</u>
          <u xml:id="u-415.16" who="#KazimierzPlocke">…mogących całkowicie zastąpić importowaną śrutę sojową — koniec cytatu. Można zaklinać rzeczywistość, takie fakty zapisaliście w swoim uzasadnieniu. Nadal branża drobiarska jest uzależniona od importowanej śruty sojowej. Jeśli wbrew zdrowemu rozsądkowi w tak krótkim czasie zakażecie importu, to część producentów zbankrutuje, a nasze miejsce w eksporcie zajmą inni. Po 2024 r. zaleją nasz rynek drogie kurczaki karmione paszami, dla których dzisiaj wprowadzacie zakaz importu. Czy to was nie interesuje?</u>
          <u xml:id="u-415.17" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: My nie wprowadzamy tego zakazu, panie pośle, on obowiązuje od 2006 r.)</u>
          <u xml:id="u-415.18" who="#KazimierzPlocke">Chyba że działacie wedle zasady: po nas choćby potop. Dziś bez żadnego rzetelnego uzasadnienia zmieniacie zdanie, choć doskonale zdajecie sobie sprawę, że branża drobiarska liże rany po COVID-zie i ptasiej grypie. Przypomnę, że zabito wiele milionów kurczaków i indyków. Obecnie branża zmaga się, podobnie jak całe rolnictwo, ze wzrostem cen pasz, kosztów energii i konkurencją z mięsem drobiowym z Ukrainy. Doprowadziliście do tragicznego stanu hodowlę trzody chlewnej w Polsce. Czy taki sam los ma podzielić branża drobiarska? Apelujemy do rządu o refleksję w kontekście przedstawionych argumentów.</u>
          <u xml:id="u-415.19" who="#KazimierzPlocke">Dziękuję, panie marszałku, i składam poprawkę w imieniu klubu.</u>
          <u xml:id="u-415.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Arkadiusza Iwaniaka, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#ArkadiuszIwaniak">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#ArkadiuszIwaniak">Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Nie trzeba być nachalnie inteligentnym, żeby czytając uzasadnienie tej ustawy, zrozumieć, że coś jest szyte grubymi nićmi. I zacytuję wasze uzasadnienie: obecnie wraz z ewentualnym wprowadzeniem zakazu GMO przewiduje się problemy związane z zaopatrzeniem sektora paszowego w wystarczającą ilość pasz wolnych od GMO. Wprawdzie Polska jest obecnie najtańszym producentem kurcząt w Unii Europejskiej — i to jest jedyna rzecz, w przypadku której mówicie prawdę — to jednak wzrost kosztów produkcji znacznie zmniejszy naszą konkurencyjność cenowo-kosztową, zwłaszcza że w żadnym innym państwie członkowskim nie wprowadzono dotychczas zakazu stosowania soi GMO, co może znacznie ograniczyć opłacalność krajowej możliwości produkcyjnej tego sektora, a w konsekwencji również eksport. Dlatego z uwagi na brak w chwili obecnej dostępności wystarczającej ilości krajowych surowców wysokobiałkowych potrzebnych do zaspokojenia potrzeb przemysłu paszowego zaproponowano w projekcie ustawy termin wejścia przepisu w życie — z roku zmieniacie go na 2 lata. Tylko problem polega na tym, żeby 200 tys. t roślin białkowych, bo trzeba wypełnić lukę, bo produkujemy, tak jak sam pan poseł sprawozdawca mówił, 400 tys., w przyszłym roku obsiać… Te 200 tys…</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#ArkadiuszIwaniak">Ale ja panu nie przeszkadzałem. Wiem, że kultura to dla was nowe zjawisko.</u>
          <u xml:id="u-417.4" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Nie zna pan danych, to niech ich pan nie cytuje. Pan je błędnie cytuje.)</u>
          <u xml:id="u-417.5" who="#ArkadiuszIwaniak">Ale sam pan je cytował, w komisji było mówione.</u>
          <u xml:id="u-417.6" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Ale nie błędnie.)</u>
          <u xml:id="u-417.7" who="#ArkadiuszIwaniak">Ale wie pan co, ja panu nie przeszkadzałem. Naprawdę tak chcemy się potykać?</u>
          <u xml:id="u-417.8" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: To niech pan mówi prawdę.)</u>
          <u xml:id="u-417.9" who="#ArkadiuszIwaniak">No już tak kłamać, jak wy kłamiecie… Wy piszecie to w uzasadnieniu. Czy pan przeczytał to uzasadnienie? Panie pośle, czy pan przeczytał to uzasadnienie? Bo jakby pan przeczytał… Naprawdę nie trzeba być nachalnie inteligentnym, żeby zrozumieć, że po prostu tutaj kręcicie.</u>
          <u xml:id="u-417.10" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Pan nie zrozumiał tego.)</u>
          <u xml:id="u-417.11" who="#ArkadiuszIwaniak">Natychmiastowe i bezkompromisowe wycofanie soi GMO z produkcji będzie wprost związane ze wzrostem cen pasz, a co za tym idzie — wzrostem cen mięsa i jego przetworów. W 2006 r., jak pan słusznie przed chwilą zauważył, wprowadziliście zakaz GMO. Dlaczego się wycofaliście? Bo poszło to do ETS-u. Tylko że wtedy przyjechał biznesmen z Brazylii i oferował to, co oferował.</u>
          <u xml:id="u-417.12" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Co tam panu oferował?)</u>
          <u xml:id="u-417.13" who="#ArkadiuszIwaniak">Nie mnie, bo ja wtedy nie rządziłem, nie byłem posłem.</u>
          <u xml:id="u-417.14" who="#ArkadiuszIwaniak">Należy sobie zadać pytanie, że jeśli nie wiadomo, o co chodzi, to przecież chodzi o pieniądze. A być może lobby rzepakowe przyszło do was i zaproponowało takie rozwiązanie?</u>
          <u xml:id="u-417.15" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Pan nie wie, co mówi.)</u>
          <u xml:id="u-417.16" who="#ArkadiuszIwaniak">Przecież nie działacie na rzecz producentów kur, pasz, rolników, bo dzisiaj, jeśli chodzi o producentów roślin białkowych w Polsce, to oni na pniu wyprzedają wszystko to, co mają. Kto od nich kupuje? Polski producent pasz, bez względu na to, jaki ma kraj pochodzenia. Wszystko jest kupowane.</u>
          <u xml:id="u-417.17" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Znów pan daje dowody, że pan nie wie.)</u>
          <u xml:id="u-417.18" who="#ArkadiuszIwaniak">Ponadto trzeba zwrócić uwagę na jeszcze jedną rzecz — śruta sojowa modyfikowana genetycznie jest zdecydowanie tańsza, to po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-417.19" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Od czego? Od czego jest tańsza?)</u>
          <u xml:id="u-417.20" who="#ArkadiuszIwaniak">Po drugie, zawartość białka w soi jest zdecydowanie wyższa niż w tych pochodzenia polskiego, to jest oczywiste i naturalne.</u>
          <u xml:id="u-417.21" who="#ArkadiuszIwaniak">Nie wspomnę, i tu trzeba by zapytać żywieniowców, o łańcuchu aminokwasów, bo jeśli chodzi o rozrost, wzrost kurcząt czy trzody chlewnej, to ma kluczowe znaczenie. Dzisiaj działacie na szkodę polskiego rolnika.</u>
          <u xml:id="u-417.22" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Niech pan zapyta ekspertów od… Niech pan zapyta…)</u>
          <u xml:id="u-417.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie przeszkadzać!)</u>
          <u xml:id="u-417.24" who="#ArkadiuszIwaniak">Macie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, zrobimy tak: ja panu Iwaniakowi dodam 10 minut, jeżeli pan… Bo już pięć razy ze sobą rozmawialiśmy. Mógłby pan po prostu przestać się wypowiadać w czasie, który nie jest dla pana przeznaczony? Miał pan masę czasu i z tego, co wiem, na koniec będzie pan również mógł mówić jako sprawozdawca. Więc naprawdę…</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Postaram się krótko, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#ArkadiuszIwaniak">Panie marszałku…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">A mógłby pan postarać się w tej chwili nie przerywać ludziom, bez względu na to, czy jest pan z lewej czy z prawej strony sali? Proszę pana o to, gdyż jak przypominam, są ludzie, również z pana klubu, którzy będą tu siedzieli do godz. 1 w nocy. Jak pan nikogo nie lubi oprócz swojego klubu, to niech pan pomyśli o swoim klubie.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Ja lubię wszystkich…)</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Koniec, proszę pana, rozumie pan?</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#ArkadiuszIwaniak">Panie Marszałku! Ja szybko, bo rozumiem, że jest parcie czasowe. Zadane było w komisji pytanie ministrowi, który referował ten projekt ustawy, czy mamy tyle materiału siewnego, żeby obsiać te 200 tys. ha. I co powiedział pan minister? Ponownie przeczytał, choć można by mieć co do tego również wiele wątpliwości, to, co mu napisali urzędnicy, nie odpowiadając na żadne pytanie. A przecież żeby to zrobić, pomijając proces wegetacyjny tych roślin, nie jesteśmy w stanie w ciągu jednego roku zapewnić takiej ilości, takiej produkcji. A być może chodzi o to, żeby z Niemiec, których tak nienawidzicie, ten kurczak z GMO trafił do Polski? Gdzie jest wasz patriotyzm? Gdzie jest wasza dbałość o polskiego rolnika? Po prostu ta ustawa wprost pokazuje, jakimi jesteście kłamczuchami i jak oszukujecie polskich rolników. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#ZbigniewZiejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach. Celem tej ustawy jest wprowadzenie nowych regulacji dotyczących pasz leczniczych, zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzi i zwierząt, dostarczanie odpowiednich informacji użytkownikom oraz poprawa skuteczności funkcjonowania rynku wewnętrznego w zakresie wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania paszy leczniczej, co wynika z rozporządzenia 2019/4 Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#ZbigniewZiejewski">Zgodnie ze wspomnianym rozporządzeniem pasza lecznicza jest jedną z dróg doustnego podawania weterynaryjnych produktów leczniczych. Pasza lecznicza to homogeniczna mieszanka paszy i weterynaryjnych produktów leczniczych. Rozporządzenie 2019/4 określa zasady dotyczące wytwarzania, składu, wprowadzania do obrotu i stosowania paszy leczniczej oraz doprecyzowuje, że paszę leczniczą można wytwarzać jedynie z weterynaryjnych produktów leczniczych dopuszczonych na podstawie przepisów dotyczących weterynaryjnych produktów leczniczych. Zgodnie z rozporządzeniem państwa członkowskie zapewniają, aby podmioty działające na rynku pasz zajmujące się wytwarzaniem, przechowywaniem, transportem lub wprowadzaniem na rynek paszy leczniczej lub produktów pośrednich zostały zatwierdzone przez właściwy organ i znajdowały się pod jego kontrolą. Ponadto rozporządzenie 2019/4 nakłada na państwa członkowskie obowiązek wprowadzenia odpowiednich systemów gromadzenia lub usuwania niezużytych lub przeterminowanych pasz leczniczych lub produktów pośrednich.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#ZbigniewZiejewski">W tym miejscu chciałbym zwrócić uwagę na apel Porozumienia Rolniczego Zrzeszeń i Organizacji Drobiarskich z dnia 23 listopada, pod którym podpisało się 10 organizacji: Krajowa Federacja Hodowców Drobiu i Producentów Jaj, Krajowa Rada Drobiarstwa — Izba Gospodarcza, Krajowa Rada Izb Rolniczych, Krajowa Izba Producentów Drobiu i Pasz, Zrzeszenie Rolników i Producentów Indyk Lubuski, Ogólnopolski Związek Producentów Drobiu, Polski Związek Hodowców i Producentów Gęsi, Regionalna Grupa Producentów Drobiu Farmer, Polska Federacja Hodowców Drobiu i Stowarzyszenie Innowatorów Wsi.</u>
          <u xml:id="u-423.3" who="#ZbigniewZiejewski">Panie Marszałku! Wszystkie te organizacje mówiły jednym głosem: chcemy soi genetycznie zmodyfikowanej, nie chcemy, żeby to moratorium weszło w życie w ciągu jednego roku. Polski przemysł, polscy rolnicy nie są w stanie wyprodukować w ciągu jednego roku 2,6 mln t soi. Jest to absurd. Ten termin, to, że będzie to obowiązywało od 1 stycznia 2024 r., zabije polskie drobiarstwo. Dzisiaj słyniemy z tego, każdy minister w każdym wystąpieniu to mówi, że Polska stoi drobiarstwem. Hodowle trzody już unicestwiliśmy, bo z 250 tys. stad pozostało tylko 59 tys. Dlatego apeluję z tego miejsca, żeby podjąć takie działania, Polskie Stronnictwo Ludowe — Koalicja Polska składa poprawki do tej ustawy, żeby wydłużyć to moratorium do 5 lat, gdyż wtedy polska nauka i polska hodowla będą miały czas, żeby wyhodować odmiany, które podniosą wydajność z 1 ha. Wtedy będziemy mogli zapewnić produkcję na poziomie 2,6 mln t, bo tyle nam tej soi potrzeba. Na dzień dzisiejszy produkujemy soję na powierzchni 47 tys. ha. Plon, wydajność, w zależności od regionu, to od 2 do 4 t. W tym roku zbieramy ok. 100 tys. t soi, ale potrzeba nam 2,5 mln t soi. Jak ją zapewnić? Jeżeli wprowadzimy embargo, jeżeli wprowadzimy zakaz w odniesieniu do tej soi od 2024 r., to polscy drobiarze nie będą mieli soi do produkcji, a jest to najważniejszy składnik, najlepsze białko, jakie jest możliwe z uwagi na jego strawność oraz poprawienie wyników produkcyjnych polskich drobiarzy. Dlatego z tego miejsca apeluję, żeby to memorandum wydłużyć co najmniej o 5 lat. Takie jest stanowisko Polskiego Stronnictwa Ludowego.</u>
          <u xml:id="u-423.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-423.5" who="#ZbigniewZiejewski">Panie Marszałku! Składam…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#MichałUrbaniak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Znowu rozmawiamy o zmianach, które najprawdopodobniej będą groźne dla polskich hodowców drobiu, trzody chlewnej i bydła, polskich podmiotów gospodarczych, pracowników zajmujących się produkcją i dystrybucją pasz, ostatecznie także dla polskich odbiorców końcowych, czyli dla konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#MichałUrbaniak">Szanowni Państwo! Rozmawiamy tutaj o ustawie, której autorzy opisują pięknie okrągłymi słówkami, że będzie ona dotyczyła tylko ujednolicenia wymogów, jakie muszą spełniać podmioty funkcjonujące na rynku pasz, zgodnie z którymi mogą wytwarzać, przechowywać i transportować paszę leczniczą lub produkty pośrednie. To prawda, ale problem też w tym, że zmieniają państwo zapis mocno wpływający na całą branżę, na każdego człowieka, który też częściowo dzięki tej branży może żyć, bo się żywi. Krótko mówiąc, chcecie skrócić moratorium na import pasz wysokobiałkowych na bazie śruty sojowej.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#MichałUrbaniak">Konfederacja od dawna mówi, że powinniśmy w jak największym stopniu opierać się na naszych rodzimych produktach, to jest oczywiste, na źródłach paszowych, ale też nie jesteśmy oderwani od rzeczywistości. I to nas różni. Sami zresztą państwo piszecie w ocenie skutków regulacji, że przeprowadzone badania żywieniowe oparte na testowaniu rodzimych roślin strączkowych jednoznacznie wskazują, że nie ma obecnie możliwości całkowitego zastąpienia poekstrakcyjnej śruty sojowej krajowymi źródłami białka roślinnego bez uniknięcia obniżenia wyników produkcyjnych. I to jest kluczowe.</u>
          <u xml:id="u-425.3" who="#MichałUrbaniak">Analiza bilansu paszowego w Polsce wskazuje, że w naszej strefie klimatycznej po prostu pewnych rzeczy aktualnie jeszcze zrobić się nie da, że to może radykalnie wpłynąć na to, jaka będzie efektywność naszej hodowli. Przekroczenie np. dopuszczalnych udziałów roślin strączkowych w dietach może wpływać realnie na zdrowie zwierząt. To też powinniście państwo mieć na uwadze.</u>
          <u xml:id="u-425.4" who="#MichałUrbaniak">Co z dobrostanem? Jako Konfederacja opowiadamy się także za intensyfikacją działań na szczeblu krajowym, być może także w Unii Europejskiej, być może warto, oczywiście w celu zwiększenia podaży pasz wytworzonych w Polsce z naszych roślin białkowych. Ale wdrażanie tego powinno odbywać się nie kosztem obniżenia konkurencyjności polskiego rolnictwa, bo do tego to będzie zmierzało. Jeśli Polska sama sobie ograniczy takie możliwości, a np. inne kraje Unii Europejskiej tego nie zrobią, na co wiele wskazuje, to jak mamy być konkurencyjni na tym wspólnym rynku, na który może przyjechać każdy z innych państw Unii i także handlować? To będzie powodowało, że nie tylko będziemy mieli problem ze śrutą sojową, to będzie nasze najmniejsze zmartwienie, gdyż logicznie idąc dalej, możemy być zalani np. także mięsem z innych krajów, bo nasza rodzima branża po prostu nie da sobie na tym rynku rady.</u>
          <u xml:id="u-425.5" who="#MichałUrbaniak">Sami wiecie, że grzebanie przy tym moratorium i skracanie go nie przyniesie korzyści hodowcom. Zobaczcie, nie byliście w stanie przygotować dobrych warunków dla rozwoju białka paszowego, to teraz chcecie potraktować ludzi z buta. I to jest problem, bo już raz próbowaliście przy piątce dla zwierząt i wam się nie udało, więc zastanówcie się, czy to na pewno jest dobra droga.</u>
          <u xml:id="u-425.6" who="#MichałUrbaniak">Składam także poprawkę naprawiającą ten stan.</u>
          <u xml:id="u-425.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, słyszymy całą pana rozmowę przez telefon. Nie wiem, czy pan chciałby tego.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie mam tajemnic.)</u>
          <u xml:id="u-426.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie, nie ma problemu, mówię tylko o tajemnicy rozmowy, tylko dlatego. Nie zwracam żadnej uwagi.</u>
          <u xml:id="u-426.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-426.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#HannaGillPiątek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako Polska 2050 zawsze, kiedy postulujemy zmiany w jakichś wrażliwie społecznych obszarach, to w tym samym zdaniu, właściwie na tym samym wydechu mówimy o ochronie ludzi, o ochronie lokalnej gospodarki. W takich sprawach jak np. odchodzenie od węgla, powiększanie powierzchni parków narodowych, likwidacja ferm futrzarskich — wszystko, co trudne — zawsze w takich przypadkach postulujemy rozważne działanie, które pozwoli na społeczną korzyść, a nie stratę.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#HannaGillPiątek">Jesteśmy też bardzo wyrozumiali i często godzimy się na kompromisy w ważnych zmianach z racji nagłych okoliczności — bo COVID, bo wojna, bo inflacja, bo kryzys energetyczny, zawsze wtedy głosujemy za przedłużeniem terminów. Tak pewnie podchodzilibyśmy do sprawy opóźnienia zakazu używania importowanych pasz GMO, ale w tym przypadku sytuacja nie jest ani nowa, ani nagła. Ile razy bowiem można przedłużać przejście na…</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#HannaGillPiątek">Pan mnie słucha?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Na pewno, pan ma dwie twarze: z przodu i z tyłu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#HannaGillPiątek">Ile razy bowiem można przedłużać przejście na rodzime źródła pasz? Raz — zrozumiałe, dwa — cóż, zdarzyło się, ale sześć razy to już nie jest wypadek przy pracy, to jest gra w ciuciubabkę. To jawne śmianie się w nos z dobrej woli prawodawcy, który ciągle pochyla się nad argumentami producentów i kolejnych ministrów, by przy zbliżającym się znów terminie po raz kolejny sankcjonować brak jakichkolwiek faktycznych działań w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#HannaGillPiątek">Ta sytuacja trwa już 16 lat. Tylko za rządów PiS utopiliśmy 31 mln zł w ministerialne programy polskiego białka, by dziś — niespodzianka — po raz szósty dojść do wniosku, że w Polsce, potędze rolniczej, nie da się wyprodukować wystarczającej ilości pasz dla polskich zwierząt. To jest karygodne, że 16 lat kolejne rządy nie są w stanie przygotować krajowych alternatyw. Polskim rolnikom i zwierzętom, polskim konsumentom w Polsce należy się krajowa alternatywa białka paszowego.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#HannaGillPiątek">Również przez 16 lat każdy rząd tolerował kpinę z prawa, fikcyjne dzielenie ferm dla ominięcia ocen środowiskowych. Nic dziwnego, że ptasia grypa na tych gigantycznych fermach na raz zabija miliony ptaków. I teraz ma być to, przepraszam, argument? Tak jak PiS latami sprowadzał węgiel z zagranicy bez inwestowania w krajowe źródła energii odnawialnej, tak robi z paszami, sprowadzając genetycznie modyfikowaną śrutę sojową, przepalając pieniądze na rozdmuchane programy badawcze o zerowych rezultatach. Tak jak latami PiS miał w nosie gospodarkę ściekową, co skończyło się katastrofą Odry, tak teraz ma w nosie dochody polskich rolników, którzy białko na pasze mogliby produkować u nas na miejscu. Polska produkcja jest w tej chwili absolutnie uzależniona od importu z zagranicy, co czyni nas niezwykle podatnymi na katastrofę z powodu tego, że ten import może być zastosowany. Rząd znowu chce trzymać hodowlę na kroplówce z pasz GMO, bo produkcja zwierzęca posypałaby się dokumentnie.</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#HannaGillPiątek">My oczywiście jeszcze nie podjęliśmy ostatecznej decyzji, będziemy się temu przyglądać podczas pracy nad tym drukiem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#HannaGillPiątek">Natomiast absolutnie mówimy „nie” ciągłemu przesuwaniu i ciągłej bezczynności.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo. Dziękuję, pani posłanko.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zwracam się uprzejmie do pana posła Michała Urbaniaka. Chciałem tylko panu, panie pośle, powiedzieć bardzo grzecznie i bardzo uprzejmie, że ostatnio byłem świadkiem, jak posłowie Konfederacji zwracali uwagę ministrom z PiS-u, że jak posłowie mówili, to ministrowie stali do nich tyłem. Tak tylko przypomnę zdanie Konfederacji.</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#komentarz">(Poseł Michał Urbaniak: Przepraszam, nie było to…)</u>
          <u xml:id="u-432.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Absolutnie proszę tego nie brać do siebie, ale musiałem to dopowiedzieć, bo tak być powinno.</u>
          <u xml:id="u-432.4" who="#komentarz">(Poseł Michał Urbaniak: Nie było to złośliwe, absolutnie nie było to złośliwe.)</u>
          <u xml:id="u-432.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">No to super.</u>
          <u xml:id="u-432.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie Pośle Sprawozdawco! Wysoka Izbo! Chciałbym przedstawić stanowisko Koła Poselskiego Kukiz’15 -Demokracja Bezpośrednia w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#JarosławSachajko">Zgodnie z opisem, który widnieje na stronie, projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej, tylko tyle. Ale to jest tylko początek, a tak naprawdę duże większe kontrowersje budzi to, co jest w środku. Głównie chodzi o to, co budzi kontrowersje — przedłużenie moratorium. Już 16 lat mamy to moratorium, szósty raz ono jest przedłużane i to, że po raz kolejny musimy to robić, to jest ogromny wstyd. To jest ogromny wstyd dla poprzednich rządów, Platformy i PSL-u, ale głównie to jest wstyd dla Prawa i Sprawiedliwości. Prawo i Sprawiedliwość wprowadziło tę ustawę w 2006 r., Prawo i Sprawiedliwość rządzi siódmy rok i nie przygotowało podstawowego mechanizmu, który powinien zabezpieczyć polską produkcję zwierzęcą przed niebezpieczeństwem urwania łańcuchów białkowych. Sprowadzamy gigantyczne ilości śruty sojowej genetycznie modyfikowanej zza wielkiej wody, wydajemy na to ponad 6 mld zł. Te pieniądze powinny zostać w kieszeniach rolników. Tylko cały czas poszczególne rządy boją się dużych korporacji, które niestety, jak widzę, wpłynęły na dużą część tej Izby, która uważa, że należy znowu przedłużyć to moratorium o kolejne — i tu PSL wygrał ten konkurs — 6 lat. Tylko państwo rządzili 8 lat…</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#JarosławSachajko">Przepraszam, 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-433.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-433.5" who="#JarosławSachajko">Oczywiście, tylko państwo rządzili 8 lat i nic nie zrobili. To moratorium teraz było przedłużane. I co, firmy paszowe nie wiedziały, że ono się kiedyś skończy? One były pewne, że dotrą do was i znowu będzie przedłużone to moratorium, i znowu nie będą musiały kupować polskiego białka. Teraz te same firmy paszowe… Za chwileczkę będą protesty rolników, i państwo będą stali z tymi rolnikami, bo rolnicy nie będą mogli sprzedać kukurydzy. Firmy paszowe kupiły ukraińską kukurydzę, zapełniły sobie magazyny i mają, przepraszam, w poważaniu polskich rolników, bo delikatnie taniej sobie kupiły.</u>
          <u xml:id="u-433.6" who="#JarosławSachajko">Dokładnie to samo mamy w tej chwili, od 16 lat, z polskim białkiem. Skoro można kupić duże partie za wielką wodą, obecnie odrobinę taniej, to się kupuje i optymalizuje zyski. Ale co się stanie, jeżeli okaże się, że Chińczycy kupią całą tę soję genetycznie modyfikowaną? Te same firmy pobiegną do rządu i powiedzą: ratujcie nas. Zobaczcie, nie ma soi, ratujcie naszą produkcję.</u>
          <u xml:id="u-433.7" who="#JarosławSachajko">Jako posłowie powinniśmy patrzeć na cały rynek, na całe rolnictwo. A rolnictwo mamy takie, jakie ono jest. Ono jest rozdrobnione i powinien być wprowadzony mechanizm narodowego wskaźnika białkowego. Ja przygotowałem ustawę, ale oczywiście Prawo i Sprawiedliwość ją odrzuciło. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-433.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Ajchler, niezrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#ZbigniewAjchler">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Koleżanki i Koledzy Posłowie! Temat jest kosmicznie trudny. To się powtarza, bije w polskie rolnictwo, polskie drobiarstwo, w polską trzodę chlewną. Mówię szczególnie o trzodzie chlewnej małej, do 25 kg.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#ZbigniewAjchler">To jest stary pomysł Prawa i Sprawiedliwości, koalicji rządzącej, ale to nie znaczy, że to jest zły pomysł. Ten pomysł jest dobry, tylko jest to niewykonalne w polskich warunkach, gdyż nie zmienimy klimatu. Klimat jest u nas taki, jaki jest. Oczywiście są bardzo daleko zaawansowane, nazwijmy to, próby wymiany śruty sojowej argentyńskiej, brazylijskiej na śrutę sojową polską. Niemniej jednak, jeśli chodzi o produkcję, śruta w Polsce jest zupełnie innym produktem niż śruta brazylijska czy amerykańska. To samo białko, w przypadku ważności, jest zupełnie inne w Polsce i w Argentynie. Mówię o strawności. Strawność jest jednym z najważniejszym elementów całej układanki paszowej. Przez 30 lat zajmowałem się m.in. układaniem, optymalizacją receptur paszowych. Na komputerze można wyliczyć wszystko, ustawić graniczne udziały, ustawić białko, energię, aminokwasy. Wszystko jest możliwe. Tylko jeśli to pójdzie z powrotem do żywienia, to już nie będzie możliwe otrzymanie tych samych wyników. Pasza będzie tak samo zoptymalizowana pod względem energetycznym, białkowym, aminokwasowym i jeszcze innych parametrów włókna, ale nie będzie tego samego efektu, takich samych wyników. Jeśli rolnicy w naszym kraju nie będą mieli takich możliwości, jakie mają w tej chwili, to będą to duże koszty — słabe wyniki, duże upadki. Nie powinniśmy do tego dopuścić.</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#ZbigniewAjchler">Oczywiście trzeba kontynuować prace w tym zakresie, trzeba je w dalszym ciągu prowadzić, niemniej jednak zadanie jest bardzo trudne. Nie mamy tych odmian, 27 odmian to jest zbyt mała ilość. Tych odmian musi być zdecydowanie więcej. Może się powtórzyć sytuacja podobna do tej związanej z kukurydzą, ale na to potrzebne są lata, lata pracy, lata dużego wysiłku. Nie wierzę specjalnie profesorom, którzy prowadzą różne doświadczenia. Z reguły zawyżają wyniki, jeśli chodzi o produkcję soi Polsce. W Krakowie i w tych rejonach, w których czas naświetlania jest długi, w których przez dużą część doby świeci słońce… To powoduje, że tam są plony rzędu 4 t. W Wielkopolsce plony to 1,5–2 t., więc produkcja jest nieopłacalna, nawet jeśli będą dotacje z budżetu państwa. Temat jest bardzo trudny. W związku z tym przedłużenie moratorium o 2 lata to zła decyzja. Ta decyzja musi być… Ten okres musi być zdecydowanie dłuższy. Jeśli tak się nie stanie, nie zdążymy tego przygotować, nie będzie to możliwe.</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#ZbigniewAjchler">Moje osobiste zdanie jest takie, że to moratorium powinno być wydłużone o co najmniej 6 lat. To jest taki okres, o którym trudno powiedzieć, że spełni się… Z drugiej strony teraz trzeba podjąć próbę zrozumienia Prawa i Sprawiedliwości, ale czas mówi za siebie. Okres 2 lat jest za krótki. Producenci trzody chlewnej, drobiu — jedni z najlepszych w Europie — znajdą się w stanie krytycznym. Czy tak się stanie? Czas odpowie na to pytanie, natomiast generalnie jako fachowiec, jako zawodowiec uważam, że ten czas jest za krótki. Po co ich na to narażać, kiedy są tysiące innych niebezpieczeństw, innych sytuacji. Opłacalność produkcji i dodatkowy element związany z brakiem, strawnego białka właściwie …</u>
          <u xml:id="u-435.4" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Więcej optymizmu.)</u>
          <u xml:id="u-435.5" who="#ZbigniewAjchler">Więcej optymizmu. Jestem człowiekiem, który jest optymistycznie nastawiony, natomiast twarde realia gry, twarde realia produkcji wskazują, że tak się nie stanie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">15 osób zgłosiło się do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze zapisać?</u>
          <u xml:id="u-436.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-436.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-436.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Grzegorza Brauna z Konfederacji.</u>
          <u xml:id="u-436.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę o zabranie głosu. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże polskim rolnikom, hodowcom, siewcom! Szczęść im, Boże!</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#GrzegorzBraun">Ale wy co z nimi wyprawiacie? Zamordowaliście hodowlę trzody chlewnej pod pretekstem walki z afrykańskim pomorem świń. Teraz zabieracie się za likwidację drobiarstwa pod pretekstem walki właściwie z czym? Z GMO? Nie wierzę w szczerość intencji, bo gdyby takie intencje temu przyświecały, to ludzie oferujący np. tradycyjne nasiona tradycyjnych upraw — chodzi o jakieś tam pomidory babci — nie cierpieliby w wyniku presji, którą tworzy państwowa inspekcja, koszty rejestracji, zwłaszcza że gdzieś tam Belgii, we Francji te same eurokołchozowe przepisy nie są stosowane z takim rygorem, żeby wyniszczać tamtejsze uprawy. W związku z tym wiem, że to przekracza granice przedłożenia, ale bardzo proszę przy okazji o informacje na temat stosunku ministerstwa rolnictwa i rządu Zjednoczonej łże-Prawicy do kwestii handlu nasionami upraw tradycyjnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#GrzegorzBraun">Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ja państwu dziękuję. Oddaję prowadzenie pani marszałkini Kidawie-Błońskiej.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-440.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Chciałbym zapytać pana ministra i jego ludzi pracujących nad tym dokumentem o sens zapisu z pkt 8, chodzi o zmiany w dotychczasowej ustawie. W punkcie tym uzależniacie państwo prowadzenie działalności podmiotów od wpisu do rejestru prowadzonego przez wojewódzkiego lekarza weterynarii. Jest to dla mnie zrozumiałe. Natomiast niezrozumiałe jest wykluczenie z tego grona posiadaczy zwierząt futerkowych. Czy ja dobrze rozumiem, że wystarczy, aby właściciel zakładu kupił sobie tchórzofretkę, i w ten sposób stanie się podmiotem wykluczonym z postanowień proponowanych zmian? Uprzejmie poproszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rzeczywiście trochę jest tak, że ten problem zaczął się w okolicach 2004 r., kiedy wykluczono pasze mięsno-kostne, które były istotnym źródłem białka. Natomiast pytanie jest takie, panie ministrze. Słyszymy o ok. 32 mln zł wydanych w ostatnich latach na programy białka paszowego. Jaka jest skuteczność, jaka jest efektywność tych programów? Wydaliśmy 32 mln zł i nadal nie mamy odpowiedzi na pytanie, czy produkcja polskiej paszy, która jest przygotowywana w sposób odpowiedni dla zwierząt, jest możliwa, czy nie jest.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#MirosławSuchoń">Panie Ministrze! Czy była jakakolwiek kontrola? Czy była ewaluacja, jeśli chodzi o te programy, na które przeznaczono te 32 mln zł? To jest niepoważne, że wydajemy mnóstwo pieniędzy, a żadnych efektów nie ma. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Arkadiusz Iwaniak, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-444.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#ArkadiuszIwaniak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#ArkadiuszIwaniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pan poseł Szopiński już powiedział, jakie jest sedno tej ustawy, o co w niej chodzi. Złapał was, delikatnie rzecz ujmując, na lekkim przekręcie.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#ArkadiuszIwaniak">Mam pytanie. Co przez zrobiliście 7 lat? Wiedzieliście, że trzeba wyrównać stratę po soi GMO, po śrucie z soi GMO. Co zrobiliście przez 7 lat? Poprosiłbym o odpowiedź w punktach. Nie chodzi mi o finanse. Opiszcie krok po kroku, co robiliście, żeby polski rolnik zwiększał areał upraw, jeśli chodzi o roślinność białkową, to po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#ArkadiuszIwaniak">Po drugie, poprosiłbym też o odpowiedź dotyczącą tego, o czym pan minister na posiedzeniu komisji nie odpowiedział. Czy mamy wystarczającą ilość materiału siewnego, żeby w ciągu 1 roku — dzisiaj: w ciągu 2 lat, bo zwiększacie okres przejściowy — w ciągu 2 lat wysiać potrzebną ilość białka? Ponadto poprosiłbym o odpowiedź na pytanie, czy w związku z tym, że będziemy mieli polskie rośliny białkowe, będziemy musieli ściągać do Polski i tak soję, tylko nie GMO. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pani poseł Iwona Kozłowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wyniki przeprowadzonych w Polsce badań pokazały, że jest wiele barier, które nie służą wykorzystaniu krajowych surowców białkowych. Poza zmiennością i niestabilnością planowania jest gigantyczny problem zapewnienia stałych, regularnych i ustandaryzowanych jakościowo dostaw surowca, które mogłyby zapewnić ciągłość produkcji pasz. Resort rolnictwa przyznaje, że natychmiastowe wycofanie soi GMO z produkcji wiązałoby się ze wzrostem cen pasz, podwyżkami cen mięsa, drastycznym spadkiem eksportu oraz zwiększeniem importu żywności na polski rynek. Bardzo bym prosił o odniesienie się do tej sprawy pisemnie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pani poseł Małgorzata Tracz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#IwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Temat śruty sojowej z importu wraca cyklicznie od lat, a kolejne moratoria utrzymują rolników w ciągłej niepewności co do warunków prowadzonej działalności. Niezrozumiałe są intencje przyjmowania regulacji prawnych, które stoją w sprzeczności z deklaracjami Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi m.in. w zakresie opracowania strategii dla ratowania sektora trzody chlewnej czy drobiarskiej. Z jednej strony zachęca się do składania propozycji zmian prawa, aby ułatwić rolnikom funkcjonowanie w nowych warunkach i odbudować pogłowie świń, drobiu, a z drugiej strony bez konsultacji ze stroną społeczną wprowadza się przepisy, które będą destrukcyjne dla tego sektora. W związku z tym mam wrażenie, odnoszę wrażenie, że rząd nie zdaje sobie sprawy z trudnej, nieprzewidywalnej sytuacji rolników w związku z drastycznym wzrostem kosztów produkcji pasz przemysłowych, dalszym wzrostem nieopłacalności produkcji świń i drobiu, wzrostem cen detalicznych produktów pochodzenia zwierzęcego, zagrożeniem wzrostem importu mięsa wieprzowego i drobiowego z zagranicy i znaczącym pogorszeniem sytuacji finansowej, ekonomicznej i społecznej polskich rolników. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Tracz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#MałgorzataTracz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziś po raz drugi w tej kadencji dyskutujemy nad terminem wejścia w życie zakazu wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt na terytorium Polski pasz GMO. Debatujemy nad terminem, który od uchwalenia ustawy o paszach w 2006 r. był przesuwany już pięć razy, ostatni raz — 2 lata temu, w listopadzie 2020 r. Dziś cała dyskusja znów kręci się wokół tego, że nie jesteśmy gotowi na zakaz i nie mamy zamiennika. Mija 16 lat i dalej nie mamy zamiennika? I dalej nie jesteśmy gotowi? Czy może agrobiznes dalej nie chce zamiennika i zamiast inwestować w badania nad białkiem roślinnym, woli sprowadzać tanią paszę GMO z Ameryki Południowej,…</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#MałgorzataTracz">…paszę uprawianą kosztem bioróżnorodności, wylesiania, praw człowieka i praw zwierząt? Jak długo jeszcze będziemy się bawić w tę ciuciubabkę? Jak długo będziemy co kilka lat przesuwać termin o kilka lat? Jak długo będziemy debatować, zamiast rozwijać polski program białkowy?</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt zakłada przesunięcie terminu wejścia w życie zakazu wytwarzania czy wprowadzania do obrotu i stosowania pasz. Dlaczego akurat o rok? Znawcy tematu wskazują, iż wprowadzenie zakazu importowania śruty sojowej mogłoby obecnie spowodować problemy związane z zaopatrzeniem sektora paszowego w odpowiednią ilość pasz. Nie mamy bowiem wystarczającej ilości krajowych surowców wysokobiałkowych i jeszcze długo nie będziemy na to gotowi. Tym samym przesunięcie tego terminu o rok wydaje się abstrakcyjne, chyba że rząd posiada wiedzę, którą się nie podzielił, i np. wie, że ze swej strony będzie w stanie zagwarantować właściwą ilość tych wysokobiałkowych surowców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-454.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pani poseł Anna Wojciechowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#JarosławRzepa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy Polska w dłuższej perspektywie powinna odchodzić od soi genetycznie modyfikowanej? Ano tak, bo to jest przecież w interesie naszych konsumentów. Ale czy Polska dzisiaj produkuje 2,6 mln? Nie, tylko 100 tys. t. Czy polska hodowla i firmy nasienne są w stanie dostarczyć takiej ilości nasion? Nie. Czy polscy rolnicy są gotowi na uprawę tak zawodnej w opłacalności rośliny? Nie.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#JarosławRzepa">Szanowni Państwo! Gdzie jest minister Kowalczyk, któremu dzisiaj chce się zabić polskie drobiarstwo? Powinien tutaj jak Rejtan bronić drobiarstwa i tego memorandum, które powinno być, szanowni państwo, nie na 5, tylko na 10 lat, bo nie ma alternatywy. Polski program białkowy — wydajemy kupę kasy, a nie mamy żadnych efektów z tego. Może lepiej wysłać misję tam, gdzie soję uprawiają, żeby polskie firmy bezpośrednio brały stamtąd soję, a polska żegluga morska stamtąd to transportowała do Polski. Może warto w tę stronę iść, a nie w tę stronę, która dzisiaj zabije polskie drobiarstwo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Kazimierz Plocke.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#AnnaWojciechowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Co spowodowało to nagłe przyspieszenie wprowadzenia przedmiotowej nowelizacji? Czy wiecie państwo, jak bardzo odczują to nasz rynek i gospodarka? Polski przemysł, producenci, którzy są odbiorcami pasz, mają wysoką pozycję w Unii Europejskiej. Nasze produkty są bardzo dobre. Nowelizacja wpłynie na cenę produktów. W tak trudnych czasach, gdy drób, mięso jest praktycznie podstawowym produktem żywnościowym Polaków, i w czasach tak postępującej inflacji dodatkowy wzrost cen będzie odczuwalny dla społeczeństwa. Ponadto stracimy rynki europejskie ze względu na wysoką cenę, a na nasz rynek wejdą produkty z importu. Zostanie ograniczona produkcja pasz, a więc będzie nadwyżka zbóż na rynku krajowym, gdzie i tak rolnicy mają problem ze zbytem. Mniejsza produkcja, zlikwidowane zostaną miejsca pracy. I przypomina mi się stwierdzenie: rząd się wyżywi. Ale co z suwerenem? Konkurencja tylko czeka na nasze rynki zbytu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Kazimierz Plocke.</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#KazimierzPlocke">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#KazimierzPlocke">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Chciałbym jednak uzyskać jednoznaczną odpowiedź: Czy prawdą jest, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przygotowało projekt z czteroletnim okresem memorandum na import soi modyfikowanej genetycznie? Tak lub nie.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#KazimierzPlocke">Po drugie, chciałbym wiedzieć: Jak się zmieni struktura zasiewów upraw białkowych w Polsce, w przypadku kiedy jako parlament przyjmiemy propozycję rządu, że to będzie 1 rok moratorium, a jeżeli będą dwa, to jaka będzie struktura zasiewów? Ile tysięcy hektarów należy przygotować, żeby zabezpieczyć potrzeby krajowe, potrzeby polskiego przemysłu paszowego? I czy rolnicy, którzy za kilka miesięcy powinni rozpocząć siewy tych roślin białkowych, są wystarczająco przygotowani, jeżeli chodzi o zabezpieczenie w nasiona roślin do uprawy? Bardzo proszę o konkretne odpowiedzi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-459.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Marek Dyduch.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#ZbigniewZiejewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Jesteśmy jedynym krajem w Unii Europejskiej, który zamierza wprowadzić memorandum, że od 1 stycznia 2024 r. będziemy mieli zakaz stosowania soi genetycznie modyfikowanej w paszy. Jedynym. Ile pieniędzy z tych 32 mln, panie ministrze, wydano na polską hodowlę roślin? Chciałbym się dowiedzieć, jakie hodowle roślin w Polsce otrzymują pieniądze, jakie są programy i kiedy wyhodujemy dobre, polskie odmiany? Czy rząd zakaże — w związku z tym, że zakazujemy używania soi genetycznie zmodyfikowanej dla zwierząt — stosowania jej do produkcji parówek, mleka, ciasteczek, zup, sałatek, chleba, majonezów wegańskich, makaronów, olejów, mączek, kaszy? Dla wegan soja to zamiennik mięsa, to kotlety sojowe. Jakie są propozycje, panie ministrze, dla rolników, którzy będą produkowali soję lub rośliny strączkowe, żeby ta produkcja nie przynosiła im straty? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-462.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Jarosław Sachajko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#MarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałem zapytać o trochę inny obszar, jeżeli chodzi o rynek paszowy w Polsce. Wiemy, że na ten rynek może wpływać wojna w Ukrainie, wiemy, że część kukurydzy ukraińskiej została w Polsce, i wiemy, że przez to polscy producenci, którzy zasiali kukurydzę, mają kłopot z jej zbyciem. Jaka to jest skala problemu i czy w takiej sytuacji, jeżeli to jest prawda, będą jakieś odszkodowania dla nich, czy tę kukurydzę trzeba będzie zaorać i zostawić ją w glebie? Proszę o odpowiedź w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-464.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pani poseł Dorota Niedziela.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie do ministra, bo minister jest posłem od 2005 r., wprowadzał tę ustawę i moje pytanie: Co pan zrobił przez tyle lat — bo wygrało Prawo i Sprawiedliwość w 2015 r., czyli był pan znowu w partii rządzącej, możemy powiedzieć więcej, od roku pan jest już ministrem — żeby w końcu ta soja genetycznie modyfikowana nie wjeżdżała do Polski?</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#JarosławSachajko">A odnośnie do posła sprawozdawcy, to chciałem zapytać: Kiedy będzie realne działanie, aby polscy rolnicy mogli sprzedawać w uczciwych cenach polskie białko, chcieli zasiewać, czyli narodowy wskaźnik białkowy? Bo jak pamiętamy, w ubiegłej kadencji państwo odrzucili mój projekt ustawy, bo to był Kukiza projekt ustawy. Mieli państwo przygotować nowy, minęło 4 lata czy 5 lat i nie mamy dalej tego projektu. I jest kolejna obiecanka, że będzie. Więc może jednak kiedyś państwo podejmą realne działania, a nie będą tylko składali obietnice, tak jak składają je od 2005 r., panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, ostatnie pytanie, pani poseł Dorota Niedziela, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#DorotaNiedziela">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oczywiście temat soi modyfikowanej genetycznie i memorandum rocznego to jest absolutna bzdura, którą zaproponowaliście. Jest to chwyt marketingowy przed wyborami i tyle. Ale nie o tym chcę mówić. W tej ustawie jest bardzo dużo zapisów o tym, że Inspekcja Weterynaryjna będzie nadzorowała produkcję pasz. I moje pytanie właściwie do pana ministra Kowalczyka, bo pan minister Kowalczyk 17 września słowami pana ministra Kołakowskiego obiecał poważne rozmowy i realizację obiecanych we wcześniejszych rozmowach postulatów dla lekarzy weterynarii. To ta grupa zawodowa, która nie dość, że nadzoruje pasze, to jeszcze je bada. Oni są w sporze zbiorowym, ogłosili protest, mają swoje żądania, a państwo niepoważnie traktujecie tę grupę zawodową. Przypomnę tylko, że tam nie ma lekarzy, nie ma obsadzonych etatów, nie ma kto pracować i są za niskie płace.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#DorotaNiedziela">I jeszcze jedno: Kiedy w końcu zakończycie państwo wieloletni protest zbiorowy w instytucie weterynarii w Puławach, gdzie pracownicy od lat żądają zwolnienia dyrektora instytutu, który absolutnie nie dosyć, że obniża poziom tego instytutu, to jest w sporze zbiorowym w tym instytucie?</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana ministra Lecha Kołakowskiego.</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#LechAntoniKołakowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Naprawdę bardzo pragnę podziękować wszystkim klubom, posłom za aktywność na posiedzeniu komisji…</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Rzepa: Za troskę, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#LechAntoniKołakowski">…za troskę, branży.</u>
          <u xml:id="u-469.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Ziejewski: Żeby była.)</u>
          <u xml:id="u-469.4" who="#LechAntoniKołakowski">Tak, zgadzam się.</u>
          <u xml:id="u-469.5" who="#LechAntoniKołakowski">Przechodzę do odpowiedzi. Celem przesunięcia terminu wprowadzenia zakazu wytwarzania, wprowadzania do obrotu i stosowania w żywieniu zwierząt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pasz genetycznie zmodyfikowanych oraz organizmów genetycznie zmodyfikowanych przeznaczonych do użytku paszowego jest wsparcie procesu odbudowy niezależności białkowej na krajowym rynku pasz i ochrona konkurencyjności polskiego rolnictwa. Intencją ministerstwa nie jest dokonywanie rewolucyjnych zmian na rynku pasz. Zamiarem ministerstwa nie jest wprowadzanie zakazu stosowania pasz bez GMO, ale wypracowanie wspólnego rozwiązania co do minimalnych wskaźników określających wielkość udziału niemodyfikowanych genetycznie surowców białkowych do produkcji pasz, które będą wprowadzane stopniowo.</u>
          <u xml:id="u-469.6" who="#LechAntoniKołakowski">Cel wskaźnikowy zostanie opracowany na poziomie realnym z dużym marginesem bezpieczeństwa, dzięki czemu zostanie zachowana ciągłość produkcji. Jest to podejście ewolucyjne, a nie rewolucyjne, chroniące przed niebezpieczeństwem uzależniania się jedynie — podkreślam — od importu surowców do produkcji pasz.</u>
          <u xml:id="u-469.7" who="#LechAntoniKołakowski">Celem jest odbudowa suwerenności białkowej i tworzenie warunków zapewniających bezpieczeństwo białkowe. Zwiększanie areału upraw roślin białkowych w Polsce i całej Unii Europejskiej jest niezbędne do uniezależniania się od dostaw zewnętrznych w europejskiej produkcji zwierzęcej. Walory roślin białkowych to przede wszystkim pozytywne oddziaływanie na środowisko glebowe, a co za tym idzie — możliwość znacznego obniżenia poziomu zużycia nawozów azotowych.</u>
          <u xml:id="u-469.8" who="#LechAntoniKołakowski">Ważnym elementem jest biologizacja, płodozmian, poprawa jakości gleby, którą można w dużej mierze osiągnąć poprzez uprawę roślin dostarczających dużych ilości substancji organicznych i azotu przyswajalnego.</u>
          <u xml:id="u-469.9" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Rzepa: To wiemy.)</u>
          <u xml:id="u-469.10" who="#LechAntoniKołakowski">Plon roślin następczych uprawianych po roślinach strączkowych wzrasta, np. w przypadku pszenicy uprawianej po bobiku 1–1,2 t na 1 ha, żyta 6 q, pszenicy po łubinie żółtym 1,2–1,3 t. Ponadto istotna jest zdolność roślin strączkowych do wiązania azotu oraz innych związków i pierwiastków, a także dostarczania masy organicznej poprawiającej pojemność kompleksu sorpcyjnego, dzięki czemu więcej składników zostanie w glebie i zwiększa się jej wilgotność, a korzystny wpływ upraw strączkowych wpisuje się także w programy „Od pola do stołu” i zielony ład. Powinno się zatem myśleć globalnie ekonomicznie, ponieważ uprawa roślin białkowych byłaby wykorzystana zarówno dla gleby, jak i dla zmianowania, zwiększając plonowanie roślin następczych. Zastosowanie jako źródła białka nie jednego, ale kilku gatunków roślin strączkowych powoduje podwyższenie wartości biologicznej białka, zmniejszając przy tym koszt produkcji mieszanki paszowej. Bezpieczeństwo żywnościowe nie może być uzależnione od importu tak ważnego komponentu, jakim jest białko paszowe.</u>
          <u xml:id="u-469.11" who="#LechAntoniKołakowski">Szanowni Państwo! Padało naprawdę bardzo wiele argumentów. Odpowiadając na pytania, powiem, że większość z państwa prosiła o odpowiedzi na piśmie. Takie odpowiedzi będą udzielone.</u>
          <u xml:id="u-469.12" who="#LechAntoniKołakowski">Natomiast odpowiadając panu posłowi Mirosławowi Suchoniowi, chcę przekazać, że doświadczalnictwo odmianowe z soją pokazuje, że ten gatunek jest obiecujący, jeśli chodzi o potencjał uprawowy. Według danych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa areał uprawy soi w 2022 r. wyniósł 48 194 ha. W porównaniu z rokiem 2021, w którym soja była uprawiana na powierzchni 25 547 ha, jest to dwukrotny wzrost.</u>
          <u xml:id="u-469.13" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Rzepa: Nadal 100 tys. t.)</u>
          <u xml:id="u-469.14" who="#LechAntoniKołakowski">Tak, zgadza się.</u>
          <u xml:id="u-469.15" who="#LechAntoniKołakowski">Przechodzę do pytań. Pan Kazimierz Plocke pytał o strukturę zasiewów. Na strukturę zasiewów musimy spojrzeć pod kątem wskaźnikowym, nie dzisiaj. Wszyscy sprzeciwiamy się całkowitemu zakazowi stosowania pasz GMO. Jeśli wejdzie w życie — naprawdę, proszę państwa, proszę, skupcie się — ustawa wskaźnikowa, która określi procent zawartości białka bez GMO, to przyjęcie wskaźników wyeliminuje zakaz stosowania pasz GMO. I tu jest całe clou. Tu nie chodzi o to, czy ta poprawka będzie na rok, 2 lata, 5, 6 czy 7 lat. Tu chodzi o przyjęcie ustawy wskaźnikowej.</u>
          <u xml:id="u-469.16" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: O bezpieczeństwo przedsiębiorców, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-469.17" who="#LechAntoniKołakowski">Tak, ja rozumiem, ale proszę zrozumieć to przesłanie, które przekazałem. Przyjęcie ustawy wskaźnikowej.</u>
          <u xml:id="u-469.18" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Rzepa: A gdzie opłacalność produkcji?)</u>
          <u xml:id="u-469.19" who="#LechAntoniKołakowski">Słuchajcie państwo, 2 lata to czas na dialog z branżami mięsną i paszową. Bardzo proszę o bardzo odpowiedzialne podejście do tej kwestii. Chodzi o to, żeby w kolejnych kadencjach, bo to już zapewne, pani marszałek, będzie dotyczyć kolejnych kadencji, nowych posłów, tego problemu nie było.</u>
          <u xml:id="u-469.20" who="#LechAntoniKołakowski">Mamy całkowitą świadomość, że to rozwiązanie jest naprawdę potrzebne i musi to być przyjęte. Po prostu musimy dbać o polskie rolnictwo. Natomiast — powtórzę — nie możemy całkowicie uzależnić się od pasz genetycznie modyfikowanych. Tutaj musi być też ten komponent krajowego białka. Pracujmy tu, pochylmy się nad tym tematem. Wszystkim nam zależy: po lewej, w centrum, po prawej stronie, abyśmy zapewniali bezpieczeństwo paszowe. Idźmy w tym kierunku, naprawdę. Powtórzę: nie chodzi o moratorium 2-, 5- czy 10-letnie. Dajmy komponent białka krajowego z polskich pól i pracujmy nad tym, aby określić procent białka i wówczas to całkowicie załatwi sprawę.</u>
          <u xml:id="u-469.21" who="#LechAntoniKołakowski">Ponadto chcę powiedzieć, że celem rządu nie jest ustanowienie zakazu stosowania pasz GMO, ale odbudowanie suwerenności białkowej naszego kraju w kontekście bezpieczeństwa żywnościowego. Ponownie mówię: rząd nie planuje wprowadzania bezwzględnego zakazu stosowania pasz GMO.</u>
          <u xml:id="u-469.22" who="#LechAntoniKołakowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jeszcze chcę wskazać na istotny cel tej ustawy i jej terminu i chcę apelować do wszystkich klubów, posłów: Poprzyjmy tę ustawę. Ta ustawa musi wejść w życie od 1 stycznia przyszłego roku. To jest naprawdę bezpieczeństwo żywnościowe Polski, Polaków, naszej hodowli, całego przemysłu paszowego, to jest warunek sine qua non, bezpieczeństwo polskiego rolnictwa. Nie kłóćmy się o tę poprawkę, czy to będzie rok, 2 lata czy 10 lat.</u>
          <u xml:id="u-469.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie ministrze, jak pan będzie odbudowywał drobiarstwo?)</u>
          <u xml:id="u-469.24" who="#LechAntoniKołakowski">Ta ustawa, szanowni państwo, ma dać bezpieczeństwo żywnościowe. Jeszcze raz, po raz piąty powiem: nie ma znaczenia, jakie to będzie memorandum. Chodzi o to, że ta ustawa musi wejść w życie z dniem 1 stycznia przyszłego roku…</u>
          <u xml:id="u-469.25" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: A gdzie ustawa?)</u>
          <u xml:id="u-469.26" who="#LechAntoniKołakowski">…i tu proszę o poparcie tej ustawy. Każde inne działanie, które będzie obniżać, które będzie powodować zwłokę w przyjęciu, będzie, może być tragedią polskiego rolnictwa. Apeluję o rozwagę, o bezpieczeństwo polskiej żywności i apeluję do wszystkich klubów, ale poprzeć tę ustawę. To jest nasze bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-469.27" who="#LechAntoniKołakowski">Nie wchodźmy w konflikty. Natomiast bardzo proszę, pochylmy się wszyscy w konsultacjach. Ile procent krajowego białka ma być w paszach?</u>
          <u xml:id="u-469.28" who="#komentarz">(Wypowiedzi poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-469.29" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale gdzie jest ta ustawa?)</u>
          <u xml:id="u-469.30" who="#LechAntoniKołakowski">Nie słyszę. Proszę powtórzyć.</u>
          <u xml:id="u-469.31" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Rzepa: Ale jakbyśmy produkowali 500 tys., tobyśmy mogli o tym mówić, a my produkujemy 100.)</u>
          <u xml:id="u-469.32" who="#LechAntoniKołakowski">Szanowni Państwo! Jeszcze raz. Bardzo proszę, przyjmijmy projekt ustawy, który jest konieczny dla polskiego rolnictwa, dla bezpieczeństwa żywnościowego. Muszą być podjęte rozmowy, konsultacje, dialog z hodowcami, z branżą paszową o wskaźniku białka krajowego. To naprawdę nasza suwerenność i bezpieczeństwo. Nie możemy dalej kierować się tym, aby w 100% białko w paszach było GMO. Niech będzie ten komponent krajowy. W trosce o polskie programy białkowe, o te środki, które zostały wydane. To jest też bezpieczeństwo polskiego rolnictwa. Patrzmy na tę kwestię szerzej. Apeluję do państwa.</u>
          <u xml:id="u-469.33" who="#LechAntoniKołakowski">Natomiast ja ze swojej strony obiecuję, uczynię wszystko, aby polskie rolnictwo było bezpieczne, aby było bezpieczeństwo żywnościowe. Bardzo mi na tym zależy.</u>
          <u xml:id="u-469.34" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Rzepa: A co z drobiarstwem?)</u>
          <u xml:id="u-469.35" who="#LechAntoniKołakowski">Szanowni Państwo! Odnośnie do innych pytań związanych z weterynarią, związanych z kukurydzą. Na tę chwilę jest to poza zakresem tego projektu ustawy. Na to możemy odpowiedzieć na piśmie bądź zapraszam do mnie do gabinetu.</u>
          <u xml:id="u-469.36" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Jak rozmowy z kontestującymi?)</u>
          <u xml:id="u-469.37" who="#LechAntoniKołakowski">Zapraszam, szanowna pani poseł, pani przewodnicząca, do gabinetu.</u>
          <u xml:id="u-469.38" who="#LechAntoniKołakowski">Szanowni Państwo! Pani Marszałek! Jeszcze raz bardzo proszę o przyjęcie projektu ustawy. Wprowadźmy komponent białka krajowego, wskaźnikowy, działajmy na rzecz bezpieczeństwa żywnościowego Polski, Polaków, utrzymania polskiej hodowli na bardzo wysokim poziomie celem zaspokojenia rynku wewnętrznego i eksportu. Przyjęcie ustawy wskaźnikowej całkowicie będzie załatwiać kwestie moratorium. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-469.39" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę sprawozdawcę komisji pana posła Zbigniewa Dolatę o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli możliwe, to bardzo szybciutko, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#ZbigniewDolata">Tak, oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#ZbigniewDolata">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Było kilka pytań. Rozpocznę od pytania pana posła Jarosława Rzepy, który właściwie w pytaniu zawarł pewną tezę, stwierdził: Czy Polska produkuje 2,5 mln t białka? Powiedział: nie, produkuje 100 tys.</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#ZbigniewDolata">Panie Pośle! Pan się głęboko myli, pan nie ma podstawowej wiedzy. Polska produkuje, panie pośle, ponad 2600 tys. t białka: 2 mln t białka ze śruty rzepakowej, niecałe 500 tys. t z roślin strączkowych, nieco ponad 100 tys. t rodzimej soi. Natomiast zużycie, panie pośle, do pasz komponentów wysokobiałkowych to jest 4720 tys., w związku z tym, że importujemy ponad 2600 tys. t śruty sojowej, reszta pochodzi z krajowych źródeł białka, ale nasza produkcja jest większa niż zużycie, ponieważ, jeżeli chodzi o chociażby śrutę rzepakową, produkujemy 2 mln t, ale zużywamy na krajowym rynku tylko 1300 tys., 700 tys. eksportujemy, sprzedajemy taniej, niż kupujemy soję, więc nasze możliwości produkcji komponentów wysokobiałkowych są daleko większe, niżby to wynikało ze zużycia. Dlaczego? Dlatego że większość firm paszowych to są firmy obce, które nie chcą korzystać z krajowych źródeł białka, nie chcą dać zarobić polskim rolnikom, tylko wolą importować i dają zarobić rolnikom z Ameryki Południowej, z Ameryki Północnej. Na tym polega problem i pan tego niestety nie rozumie.</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#ZbigniewDolata">Również kolejna kwestia wynika z kompletnego niezrozumienia, bo krytykujecie rząd Prawa i Sprawiedliwości za to, że chce wprowadzić zakaz używania śruty sojowej GMO. Przecież ten zakaz obowiązuje od 2006 r. Mieliście na to 8 lat. Jeśli nie podoba się wam ten zakaz, to, na Boga, trzeba było go zlikwidować. Nie zrobiliście tego. Przedłużaliście też moratorium, ale nie zlikwidowaliście tego zapisu w art. 15 ustawy o paszach. Dlaczego? Bo wiedzieliście, że polscy rolnicy bardzo mocno by was za to krytykowali, bo ten zakaz jest w interesie polskiego rolnictwa, bo przecież polskie rolnictwo nie składa się tylko z drobiarstwa.</u>
          <u xml:id="u-471.4" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Rzepa: Pan chce śrutą rzepakową karmić drób.)</u>
          <u xml:id="u-471.5" who="#ZbigniewDolata">Gdybyśmy zwiększyli ten udział krajowego białka o 30%, tak jak powiedziałem, to w kieszeniach polskich rolników zostałoby ponad 2 mld zł. To są te kwoty, o które walczymy.</u>
          <u xml:id="u-471.6" who="#ZbigniewDolata">Pan poseł Sachajko pytał o to, kiedy będzie realne działanie, kiedy będzie wprowadzenie celu wskaźnikowego. Zaproponowałem ten cel wskaźnikowy na takiej konferencji, która podsumowywała dwuipółletni okres realizacji programu wieloletniego, programu naukowo-badawczego. Na początku było to obśmiewane, ale teraz większość uznaje, że mechanizmami rynkowymi nic tutaj nie zmienimy i rzeczywiście trzeba wprowadzić regulacje prawne, wprowadzić właśnie ten cel wskaźnikowy, który spowoduje, że firmy paszowe będą korzystały z krajowych źródeł białka. Pan minister mówił o tym, że ten projekt jest przygotowywany i wkrótce trafi do Wysokiej Izby. Mam nadzieję, że wtedy wszystkie kluby parlamentarne poprą ten projekt. Jeszcze raz to powtórzę — to jest w interesie polskiego rolnictwa, to jest w interesie polskiej gospodarki, aby nie importować tego, co może być wyprodukowane w Polsce, co może wyprodukować polski rolnik i co zwiększy dochody polskich gospodarstw rodzinnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-471.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#KrzysztofSzulowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W związku z projektem ustawy o paszach oraz ustawy o odpadach chciałbym poruszyć sprawę mączek mięsno-kostnych w żywieniu zwierząt. Ponad 20 lat temu, w roku 2001 wprowadzono zakaz stosowania mączek mięsno-kostnych w żywieniu zwierząt na terenie UE. Podyktowane to było licznymi przypadkami encefalopatii gąbczastej u bydła, czyli tzw. choroby szalonych krów BSE, występującej w szczególności na terenie Wielkiej Brytanii. Jako przyczynę wskazano żywienie przeżuwaczy produktami pochodzenia zwierzęcego pochodzącymi od innych przeżuwaczy. Ta choroba, wywoływana przez priony, jest groźna także dla ludzi. Po wielu latach wnioskowania o uchylenie tego zakazu dokonano tego we wrześniu ubiegłego roku, przy czym zakaz ten pozostaje w mocy w przypadku przeżuwaczy ze względu na ryzyko BSE. Możliwe jest żywienie tzw. krzyżowe, czyli np. żywienie świń mączkami mięsno-kostnymi, a ściślej -przetworzonym białkiem zwierzęcym kategorii III otrzymanym z ubocznych produktów pochodzenia zwierzęcego — od drobiu, a drobiu — produktami od świń.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#KrzysztofSzulowski">Moje pytanie dotyczy skali tego zjawiska w Polsce. Jakie znaczenie ma używanie w żywieniu świń i drobiu przetworzonego białka zwierzęcego w bilansie białkowym w naszym kraju? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2781 i 2816).</u>
          <u xml:id="u-474.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę panią poseł Mirosławę Stachowiak-Różecką o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#MirosławaStachowiakRóżecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2781.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#MirosławaStachowiakRóżecka">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, 15 listopada 2022 r. skierowała powyższy projekt ustawy do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży do pierwszego czytania. Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży przeprowadziła pierwsze czytanie, rozpatrzyła projekt. Zgłoszono 28 poprawek, a przyjęto 20 poprawek. Przyjęte poprawki stanowią odpowiedź na wprowadzenie siedmiu nowych dyscyplin naukowych: etnologii i antropologii kulturowej, nauk o rodzinie, stosunków międzynarodowych, biotechnologii, nauk biblijnych, weterynarii, polonistyki. Wprowadzono taką procedurę, zgodnie z którą podmioty oraz naukowcy działający w ramach tych dyscyplin będą mogli uzyskiwać kategorie umożliwiające prowadzenie szkół doktorskich oraz nadawanie stopni naukowych. Poszerzono również skład rady uczelni o przewodniczącego samorządu doktorantów. Tyle mogę w skrócie powiedzieć o przyjętych poprawkach.</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#MirosławaStachowiakRóżecka">Po rozpatrzeniu projektu na posiedzeniu w dniu 29 listopada 2022 r. w imieniu komisji wnoszę, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-475.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-476.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Zbigniew Dolata, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#ZbigniewDolata">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2781. Sprawozdanie to druk nr 2816.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#ZbigniewDolata">Nowelizacja ma charakter techniczny, usuwa wiele mankamentów ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. To mankamenty, które były zgłaszane przez środowisko akademickie. Projekt powstał jako wynik konsultacji, dyskusji właśnie między ministerstwem a tym środowiskiem naukowym.</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#ZbigniewDolata">Zilustruję problemy, które zostały zauważone w tej ustawie. Jest to chociażby kwestia wieku kandydatów na członków rady uczelni czy wieku, który umożliwia startowanie w wyborach na rektora uczelni. Tutaj obowiązywał warunek nieukończenia 67 roku życia, natomiast jeśli chodzi o pełnienie funkcji np. w Polskiej Komisji Akredytacyjnej, w Radzie Doskonałości Naukowej, w Radzie Głównej Nauki i Szkolnictwa Wyższego, to warunkiem było nieukończenie 70 roku życia. W tym projekcie nowelizacji, który omawiamy, ujednolicono ten wiek i ustalono, że tą granicą jest właśnie nieukończenie 70 roku życia.</u>
          <u xml:id="u-477.3" who="#ZbigniewDolata">W podobny sposób projekt sprecyzował np. kwestie związane z kryterium dochodowym uprawniającym studenta do ubiegania się o stypendium socjalne w skali całego kraju, a nie tylko w skali poszczególnych uczelni. Projekt rozwiązuje tego typu problemy. To projekt techniczny, projekt czyszczący błędy, które zostały zauważone.</u>
          <u xml:id="u-477.4" who="#ZbigniewDolata">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość oczywiście będzie popierał nowelizację, a ponadto chciałem złożyć trzy poprawki na ręce pani marszałek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-477.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#MichałKrawczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu klubu Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni stanowisko w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#MichałKrawczyk">Wczoraj podczas pierwszego czytania na posiedzeniu komisji obecny na posiedzeniu komisji pan minister rozpoczął swoje wystąpienie od pochwalenia się tym, jak długo trwały prace nad tą ustawą. Chodzi o to, że to trwało wiele miesięcy i że zapisy tej ustawy wykuwały się w porozumieniu z uczelniami wyższymi, z organizacjami studenckimi, organizacjami doktorantów, innymi organizacjami pozarządowymi. I faktycznie, panie ministrze, było się czym pochwalić, bo taka praktyka w wykonaniu PiS-u nieczęsto się zdarza.</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#MichałKrawczyk">Natomiast co się wydarzyło chwilę później? Chwilę później do ustawy, która wprowadza 50 zmian w ustawie o szkolnictwie wyższym i nauce, państwo złożyliście 20 poprawek. To 20 poprawek, które nie miały szansy być skonsultowane z tymi wszystkimi organizacjami, które wymieniał pan dosłownie 15 minut wcześniej na posiedzeniu komisji: z uczelniami wyższymi, z przedstawicielami organizacji zrzeszających uczelnie, studentów, doktorantów itd. A więc po wielu miesiącach pracy nad ustawą podczas posiedzenia komisji składacie do niej 20 poprawek, które całkowicie wywracają to, co wcześniej pan powiedział.</u>
          <u xml:id="u-479.3" who="#MichałKrawczyk">Co więcej, te poprawki dotyczą umocowania nowych dyscyplin, jakie zostały określone w rozporządzeniu ministra edukacji i nauki. Według wielu osób niwelujecie państwo w ten sposób jakość szkolnictwa wyższego. Ponadto odnośnie do trzech poprawek dotyczących dodatkowego finansowania uczelni prowadzonych przez Kościół i związki wyznaniowe prawnicy sejmowi obecni na posiedzeniu komisji powiedzieli, że wykraczają poza zakres przedłożonej ustawy. Państwo nic sobie z tego nie zrobiliście i oczywiście te poprawki przegłosowaliście. Ale gdy podczas konsultacji społecznych organizacje pozarządowe zgłaszały własne poprawki, to jako argument przeciwko tym poprawkom pisaliście państwo w uzasadnieniu tej ustawy, że one wykraczają poza jej przedmiotowy zakres. A więc jeśli wy zgłaszacie poprawki wykraczające poza zakres przedmiotowej ustawy, to jest okej, a jeśli robią to w trakcie konsultacji organizacje pozarządowe, to już nie jest okej. To są właśnie wasze podwójne standardy i szacunek dla wyższych uczelni w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-479.4" who="#MichałKrawczyk">Ponadto zwracano także uwagę na to, że zmiany zaproponowane w ustawie są wybiórcze — w trakcie konsultacji społecznych też to padało — i nie dotykają bardzo wielu problemów, które generuje praktyczne stosowanie ustawy o szkolnictwie wyższym. W ustawie natomiast regulowana jest na nowo kwestia progu dochodu netto na osobę w rodzinie uprawniającego do pobierania przez studenta stypendium socjalnego. Ma on wynosić 1294 zł netto. Co to oznacza? To oznacza, że w przypadku czteroosobowej rodziny, w której jest dwoje dzieci, w tym student, i dwoje rodziców pracujących i zarabiających minimalne wynagrodzenie ustawowe, dziecko będące studentem nie będzie uprawnione do tego, żeby pobierać stypendium socjalne.</u>
          <u xml:id="u-479.5" who="#MichałKrawczyk">W związku z tym, że uważamy, że to jest sytuacja nie do zaakceptowania, bo w rodzinie, w której pracują dwie osoby pobierające minimalne wynagrodzenie za pracę i mające dwoje dzieci, dziecko będące studentem powinno mieć prawo do stypendium socjalnego, składam poprawkę w imieniu klubu, która dotyczy art. 1. W art. 1 w pkt 14 przelicznik: 1,6 dotyczący sumy kwot służących do ustalenia progu zastępuje się przelicznikiem: 1,7 sumy kwot, po to żeby właśnie student pochodzący z takiej rodziny mógł pobierać stypendium socjalne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-479.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Marcin Kulasek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#MarcinKulasek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Z rządu Prawa i Sprawiedliwości wyszła ustawa o zmianie ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. To próba sprzątania po tzw. reformie Gowina, która podzieliła środowisko naukowe.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#MarcinKulasek">Resort nauki nie usłyszy jednak aplauzu. Przeciwnie, najbardziej gorzką recenzję tej ustawy można było usłyszeć ze strony związku zawodowego „Solidarność”. Cytuję: Z ogromnym niepokojem zauważamy, że dialog z kierownictwem Ministerstwa Edukacji i Nauki w żadnej mierze nie przekłada się na właściwe rozwiązania legislacyjne. Obecnie, jak wynika to z treści projektu, celem rozmów po stronie rządowej nie jest rozwiązanie problemów, lecz sama rozmowa i markowanie dialogu ze stroną społeczną. W dalszej części stanowiska „Solidarności” czytamy, że rząd, mówiąc w cudzysłowie, stawia obietnice bez pokrycia.</u>
          <u xml:id="u-481.2" who="#MarcinKulasek">Dla polityków opozycji, dla organizacji pozarządowych, dla ZNP to nic nowego. Ze strony „Solidarności” to cios w plecy PiS-u. Nie ma co się dziwić, że nawet „Solidarność” składa parasol ochronny rozpostarty nad rządem Prawa i Sprawiedliwości. Emocje na polskich uczelniach sięgają zenitu. Szalejąca inflacja i wszechobecna drożyzna powodują, że Polacy coraz częściej widzą dno w swoich portfelach. Szczególnie ciężka jest sytuacja pracowników sfery budżetowej, w tym nauczycieli i nauczycieli akademickich.</u>
          <u xml:id="u-481.3" who="#MarcinKulasek">Czym powinien zajmować się resort nauki w tej sytuacji? Przygotowaniem ustawy o co najmniej 20-procentowych podwyżkach dla nauczycieli, w tym nauczycieli akademickich, aby inflacja nie zjadała ich pensji. Czym zajmuje się resort nauki? Tworzy projekt, który rozwiązuje tak palące problemy społeczne jak: uwierzytelnianie dyplomów ukończenia studiów oraz dyplomów doktorskich i habilitacyjnych wydawanych przez uczelnie kościelne, wyznaczanie uczelni prowadzonej przez Kościół innej niż Katolicki Uniwersytet Lubelski, która ma być uprawniona do uznawania równoważności stopni naukowych w dyscyplinie naukowej: nauki teologiczne. Rozumiem, że pewne sprawy trzeba uporządkować, ale powinna być pewna hierarchia problemów. Zacznijmy od zarobków pracowników nauki, a potem pan minister Czarnek może zajmować się KUL-em i uczelniami prowadzonymi przez Kościół.</u>
          <u xml:id="u-481.4" who="#MarcinKulasek">W ustawie są jednak dobre rozwiązania. Teraz bez ironii. Przyznanie uczelnianym związkom zawodowym prawa do uczestnictwa w posiedzeniach rady uczelni z głosem doradczym to dobre rozwiązanie, chociaż, nie da się ukryć, wielu rektorom się to nie podoba. Pozytywnie należy ocenić również rozwiązania dotyczące stypendiów socjalnych. Projekt prowadzi do ujednolicenia w skali kraju kryterium dochodowego uprawniającego studenta do ubiegania się o stypendium socjalne oraz zwiększenia jego wysokości. To jest jednak kropla w morzu potrzeb. Na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim maksymalna kwota stypendium socjalnego to 1050 zł. Za to trudno się utrzymać w mieście wojewódzkim, a mówimy o kwocie maksymalnej. Minimalna to 101 zł. Stypendium socjalne idzie więc na zakwaterowanie, a jeszcze trzeba coś zjeść, kupić podręczniki, dojechać do miasta akademickiego, a potem mieć na bilet miesięczny. Wielu studentów ledwo wiąże koniec z końcem.</u>
          <u xml:id="u-481.5" who="#MarcinKulasek">W projekcie ustawy nie ma nic o budowie dostępnych i nowoczesnych domów studenckich, które obniżają koszty studiowania, nie ma nic o podwyższeniu ulg na przejazdy kolejowe. Na takie propozycje czekają studenci. W zamian za to środowisko akademickie dostaje projekt, który porządkuje uczelnianą biurokrację, naprawia błędy, które wcześniej rząd PiS sam popełnił, rozwiązuje problemy, które sami stworzyliście. Nie na to czekają, panie ministrze, studenci, nie na to czekają nauczyciele akademiccy, nie na to czekają pracownicy nauki. Weźcie się w końcu do bardziej potrzebnej pracy i do bardziej potrzebnych ustaw. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#DariuszKlimczak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Celem tej ustawy w zasadzie było doprecyzowanie przepisów w związku z wieloma wątpliwościami interpretacyjnymi, które pojawiły się na gruncie ich stosowania, i generalnie pierwotnie ta ustawa miała mieć charakter redakcyjny i zmierzała do usunięcia tych wątpliwości. Natomiast okazało się, że w trakcie procedowania nad nią, także już po zakończeniu konsultacji pojawiły się nowe przepisy, nie wspomnę już o tych poprawkach, bardzo wielu poprawkach, które pojawiły się na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#DariuszKlimczak">Ale do rzeczy, czasu mamy mało i chcemy także, żeby przed meczem jeszcze w innych punktach się wypowiedzieli, bo przecież Robert Lewandowski i nasza kadra nie po to trenowali, żebyśmy ich nie oglądali. Zresztą bądźmy szczerzy, czy podczas meczu ktoś będzie oglądał obrady Sejmu?</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#DariuszKlimczak">Jeżeli chodzi o sprawy oczywiste, stypendia dla tych studentów, dla tych doktorantów, którzy w trybie eksternistycznym studiują itd., to jest wiele rzeczy oczywistych, które trzeba uregulować. Ale chciałbym się odnieść tylko do tych, co do których mam najwięcej wątpliwości. Zacznijmy może po kolei, od zmiany granicy wieku osób będących organami, członkami organów lub ciał kolegialnych uczelni. Ta regulacja została wprowadzona po zakończeniu konsultacji. Uważam, że w projekcie nie ma wystarczającego i logicznego wytłumaczenia, dlaczego autorzy nowelizacji decydują się na podwyższenie z 67 do 70 lat granicy wieku osób ubiegających się o zasiadanie w radzie uczelni. Uważam, że to uzasadnienie stoi w sprzeczności z intencjami pierwotnymi, jakie przyświecały powstawaniu tej ustawy. Wiele razy wtedy w tej Izbie na ten temat rozmawiano.</u>
          <u xml:id="u-483.3" who="#DariuszKlimczak">Sprawę KUL-u pominę, tak samo i związków zawodowych. Na posiedzeniu komisji słusznie oceniono, że jest wiele innych gremiów, które mogłyby zasiadać, przychodzić na posiedzenie rady uczelni, a tak niektórzy zwrócili uwagę, że związki zawodowe, tak czy inaczej, mają prawo uczestnictwa w posiedzeniach senatu. Czy to jest niewystarczające? Uważam, że istnieje dużo więcej problemów na uczelniach niż ta kwestia, którą akurat ministerstwo postanowiło się zająć.</u>
          <u xml:id="u-483.4" who="#DariuszKlimczak">Natomiast krytycznie oceniam odbieranie prawa senatom uczelni do odwoływania członków rad uczelni z własnej inicjatywy. Państwo proponują zawęzić to do sytuacji, kiedy wniosek o odwołanie wynika z decyzji innych organów, np. prokuratora. W doktrynie prawnej istnieje pogląd i praktyka, że organ, który powołał danych członków, w tym przypadku rady uczelni, powinien także mieć możliwość do odwołania ich w sytuacji, kiedy uzna, że nie wypełniają właściwie swoich obowiązków lub ich działalność stoi w sprzeczności w ogóle z celem uczelni, szkodzi uczelni. Wszyscy uważają, że ten przepis stoi w sprzeczności i ogranicza autonomię uczelni.</u>
          <u xml:id="u-483.5" who="#DariuszKlimczak">Krytycznie odnoszę się także do przepisu, który ma na celu ograniczenie zakazu jednoczesnego zasiadania w statutowych organach uczelni z zatrudnieniem w administracji publicznej. Można zapytać, do czego to doprowadzi. Czy np. dziekan teraz będzie mógł być doradcą wojewody, ministra, marszałka? Prędzej czy później doprowadzi to do upolitycznienia uczelni lub uzależnienia uczelni od administracji publicznej. Uważam, że to rozluźnienie nie ma żadnego uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-483.6" who="#DariuszKlimczak">Na koniec warto zwrócić uwagę na to, że wiele obszarów tej nowelizacji wynika z rozporządzenia, które pojawiło się 11 listopada, czyli z ustanowienia dwóch nowych dziedzin nauki oraz ośmiu dyscyplin. Mieliśmy 47 dyscyplin, mamy 56. Mieliśmy osiem dziedzin, teraz mamy 10. Czy to naprawdę było konieczne, szczególnie w niektórych obszarach? To jest pytanie otwarte. O resztę zapytam przy pytaniach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-483.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże przedstawicielom środowisk akademickich obecnym i byłym, i przyszłym!</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#GrzegorzBraun">Ale ratuj się kto może, kiedy rządy Zjednoczonej łże-Prawicy dokonują kolejnej, zgoła zbytecznej ingerencji w autonomię wyższych uczelni. Bardzo proszę o informację, o to, żeby wyraźnie padło z tej mównicy, która to już zmiana ustawy o szkolnictwie wyższym, ponieważ sądzę, że ten licznik bije, a nie byliście państwo w stanie systemowo podejść do sprawy, więc coś tam na kolanie piszecie, łatacie. Jak jest w tym przypadku?</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#GrzegorzBraun">Dlaczego mówię o ingerencji w autonomię wyższych uczelni? Bo nie podobają wam się senaty — zgoda, mnie też się nie podobają — postpeerelowskie, eurokołchozowe szkolnictwo wyższe — jasna sprawa — ale problem należy rozwiązać systemowo, przez odłączenie od państwowego kurka finansowego. Jak przestaniemy łożyć na genderowe studia na Uniwersytecie Warszawskim, to nikt normalny, uczciwy, żaden szanujący się Polak nie będzie płacił własnych pieniędzy na takie brednie i bezeceństwa. To jest systemowe rozwiązanie. Ale wy chcecie leczyć dżumę cholerą, dostawić senatom jakieś inspekcje robotniczo-chłopskie, tych tam związkowców. Rozwiązywanie problemów przez uzwiązkowienie nigdy w życiu niczego nie rozwiązało, więc nie idźcie tą drogą.</u>
          <u xml:id="u-485.3" who="#GrzegorzBraun">Ustalanie stypendiów, wiek… Pan się nieźle trzyma, panie ministrze. Dlaczego jak pan dobije siedemdziesiątki, miałby pan być pozbawiony możliwości zasiadania w szacownych gremiach akademickich? Bzdura, oczywiście kompletna bzdura. Nie brakuje, także i w naszym kole — bo ja to mam szósty krzyżyk na karku — ludzi, którzy mają wyższe osiągnięcia, a sprawność intelektualną 115-procentową. Dlaczego miałyby być przed nimi zamknięte drzwi do sal, w których obradują właśnie takie akademickie gremia?</u>
          <u xml:id="u-485.4" who="#GrzegorzBraun">Generalnie niech się uczelnie rządzą, jak chcą. Panie ministrze, jeżeli ktoś otwiera wyższą szkołę gotowania na gazie gdzieś tam w Wólce i chce rozdawać dyplomy z tej specjalności, to naprawdę nie widzę powodu, żeby władza ludowa miała tam wkraczać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#GrzegorzBraun">Ludzie potrafią zobaczyć, gdzie ziarno, gdzie plewy, a nadawanie reżimowych certyfikatów i patentów niczego nie rozwiązuje, nie zmienia, nie ulepsza. Dziękuję, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#MichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wczorajsze posiedzenie komisji edukacji poświęcone Prawu o szkolnictwie wyższym było kuriozalne z wielu względów. Dostarczono nam kilkadziesiąt stron poprawek, których nie mogliśmy przeczytać, bo nie było kiedy. Co więcej, tłumaczono nam, że to jest nasza wina, i PiS-owska większość w tej komisji w ogóle nie widziała w tym nic niestosownego. Niby jestem przyzwyczajony do takich sytuacji, ale jednak gdzieś tam w środku ciągle kołacze się myśl, że przecież można było tego nie robić, że te przepisy nie wymagają aż tak gwałtownego procedowania, żeby aż tak mocno naciągać regulamin Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#MichałGramatyka">Ale najbardziej symboliczna sytuacja miała miejsce, gdy zabrał głos przedstawiciel Krajowej Reprezentacji Doktorantów. Zwracał on uwagę na bardzo istotny problem: dziś w wielu obszarach następuje przewartościowanie, przesunięcie granic dziedzin, dyscyplin naukowych. Czasem nie można precyzyjnie wskazać dyscypliny naukowej, w której porusza się autor, twórca doktoratu. Po prostu się nie da, bo on porusza się w wielu dziedzinach. Złożył on też poprawkę, przejętą przez jednego z posłów, żeby to wyprostować.</u>
          <u xml:id="u-489.2" who="#MichałGramatyka">Świat o tym wie od dawna, dyskutuje na ten temat, widzi to wyzwanie. Czy sztuczna inteligencja, która analizuje zdjęcia z diagnostyki obrazowej, to jest medycyna? A może to jest biotechnologia? A może to jest data science, czyli analiza i przetwarzanie wielkich zbiorów danych? Przy okazji świat zastanawia się, czy data science w ogóle można nazwać nauką. A w polskim Sejmie obecny na posiedzeniu komisji pan minister w ogóle nie widzi problemu. Oczywiście ma precyzyjną i dość ironiczną wobec doktoranta odpowiedź, że doktorant sam powinien wiedzieć, w jakiej dyscyplinie się porusza i pisze swą dysertację. Taką odpowiedź słyszymy od człowieka, który powinien patrzeć w przyszłość, budować podstawę rozwoju polskiej nauki. To taka gorzka refleksja.</u>
          <u xml:id="u-489.3" who="#MichałGramatyka">Pewnie nie będziemy głosować przeciwko rozwiązaniom zawartym w projekcie ustawy, bo choć wiele rzeczy w tej ustawie nam się nie podoba, to jednak kilka rzeczywiście jest potrzebnych.</u>
          <u xml:id="u-489.4" who="#MichałGramatyka">Co się nie podoba? Powrót do wieku 70 lat w kraju, w którym nauka wymaga radykalnego i natychmiastowego odmłodzenia, dziwi. Powrót do kolokwiów habilitacyjnych w sytuacji, w której kraje o wysokim poziomie rozwoju naukowego już dawno zapomniały o takich kolokwiach, również dziwi. Odrębne traktowanie uczelni kościelnych. A niby dlaczego? Niby dlaczego nie mają one podlegać takiemu samemu reżimowi, takim samym warunkom jak pozostałe? Jedno w tym przedłożeniu jest pewne, ta ustawa z pewnością nie poprawi pozycji polskiej nauki na liście szanghajskiej. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-489.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-490.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-490.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#GrzegorzBraun">Panie Ministrze! Poza ustawą o szkolnictwie wyższym zmieniacie też ustawę o NAWA, Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. Jest to, jak powszechnie, mam nadzieję, wiadomo, jeden z tych paśników dla partyjnych beneficjentów, które to Rzeczypospolitej szczodrze podarował pan minister Gowin. W ramach sprzątania po Gowinie zamiast wyszukiwać… Bo widzę, że tak się silicie na to, żeby znaleźć jakieś zajęcia dla tej NAWA, żeby ona też się czymś tam zajmowała, żeby jakieś pieniądze miała do wydania, żeby sprawozdawała. Czy nie można by tego po prostu — przepraszam panią marszałek — w cholerę zlikwidować, całą tę NAWA, komasując kompetencje, komasując tę problematykę do rozmiarów jednego odchudzonego ministerstwa szkolnictwa wyższego? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk przygotowuje się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Drodzy reprezentanci uczelni i szkół wyższych! Prawo i Sprawiedliwość jest tak zainteresowane waszymi problemami, że na tej sali jest aż troje posłów PiS-u. Rozumiem, że mecz zaczyna się o godz. 20. Widocznie ta reszta przygotowuje się do meczu, tylko że oni nie grają, jak mi się wydaje. Na początku października pan minister Czarnek pogroził samorządom i powiedział, cytuję: Jeżeli któryś samorząd nie wywiąże się z zadań publicznych i nie będzie ogrzewał szkoły, która jest przez niego prowadzona, to będziemy występować o zarząd komisaryczny. Mam pytanie do pana ministra. Część uczelni w tej chwili przeszła na nauczanie zdalne, bo nie ma na ogrzewanie. Czy kierownictwa tych uczelni mogą czuć się bezpiecznie? I pytanie drugie, otóż takie. Państwo przeszli w roku 2021 i w roku 2022 na finansowanie uczelni wyższych poprzez przekazywanie im obligacji. Proszę o zestawienie obligacji, które w 2021 r. i w 2022 r. zostały przekazane tym uczelniom. I bynajmniej nie pytam dlatego, że Katolicki Uniwersytet Lubelski otrzymał 40 mln na medycynę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#JanSzopiński">…której tam jeszcze nie ma, za to na pewno jest tam żona pana ministra Czarnka. Państwo pozytywnie zaopiniowaliście przekazanie tych pieniędzy dla KUL-u. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pana posła Adamczyka nie ma.</u>
          <u xml:id="u-496.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-496.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pani poseł Barbara Nowacka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#ZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ta ustawa to też przy okazji wyraz niechęci rządu do ludzi nauki, do naukowców. Pomijam inne argumenty, które padały. Chodzi mi o zasadę wprowadzania losowania recenzentów przy postępowaniach habilitacyjnych i postępowaniach o nadanie tytułu profesora. Jest to trochę wotum nieufności wobec Rady Doskonałości Naukowej, jedynej instytucji centralnej, na której skład nie ma wpływu minister nauki, bo wyłaniana jest w drodze wyborów przez całą społeczność akademicką. Zasiadają tam największe autorytety, ludzie obdarzeni zaufaniem środowiska naukowego. Jeżeli już to losowanie ma być, czy nie należałoby ograniczyć go na przykład do trzech kandydatów wskazanych przez Radę Doskonałości Naukowej? Byłoby to chyba fajnym ukłonem w stronę środowiska naukowców.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pani poseł Barbary Nowackiej.</u>
          <u xml:id="u-498.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-498.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W procedowanej ustawie większość zmian ma charakter redakcyjny i akurat one nie budzą wątpliwości. Natomiast część zapisów dotycząca rad uczelni ma charakter istotnie zmieniający konstrukcję zarządzania daną uczelnią i jest niezgodna z deklarowanymi zamierzeniami nowelizacji. Na kilkadziesiąt poprawek przeszły tylko te zgłoszone przez PiS, poza jedną jedyną wniesioną przez posła Michała Krawczyka. To pokazuje w sposób ewidentny, że cele i dobro ustawy schodzą na drugi plan, a liczy się nie wartość merytoryczna poprawek, tylko przynależność polityczna. Czy rząd zdaje sobie sprawę z tego, że to już dziesiąta nowelizacja tekstu jednolitego ustawy dokonana w tym roku? Chyba sobie z tego nie zdajecie sprawy. Jak w takiej sytuacji, przy takiej ilości aktów prawnych chcecie zachować wysoki poziom kształcenia? No pięknie się pan uśmiecha.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Do pani, pani poseł.)</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#MałgorzataPępek">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-500.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Dariusz Klimczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, ja chciałbym zapytać o dwie kwestie. Pierwsza dotyczy tej rzeczywiście bardzo dużej liczby poprawek, która pojawiła się podczas posiedzenia komisji, bo to jednak nie najlepiej świadczy o autorach przedłożenia, kiedy przedłożenie musi zostać poprawione za sprawą znaczącej liczby poprawek. Nie chcę tutaj mówić o liczbie stron, ale być może nawet liczba stron przedłożenia jest zbliżona do liczby stron poprawek, które państwo przedkładali. Skąd potrzeba sformułowania takiej liczby poprawek?</u>
          <u xml:id="u-501.2" who="#MirosławSuchoń">I druga rzecz, o którą chcę zapytać: Jak państwo, jak ministerstwo ocenia możliwą skuteczność tych przepisów, jeżeli chodzi o podniesienie poziomu polskiej nauki? Jak ten poziom wzrośnie, jak go będą państwo mierzyć i jakie są wskaźniki docelowe, które mamy osiągnąć w wyniku przyjęcia tej ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-501.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-502.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Maciej Lasek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#DariuszKlimczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kto jak kto, ale rząd powinien brać pod uwagę stabilność prawa. Szczególnie resort nauki i edukacji. A co mamy? Ta ustawa jest nowelizowana dzisiaj po raz 25. w swojej niedługiej historii i po raz 10. w tym roku. Panie ministrze, ile jeszcze potrzeba nowelizacji, żeby naprawić tę ustawę i żeby polski system szkolnictwa wyższego działał bez zastrzeżeń? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Maciej Lasek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-504.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Następnie pan poseł Piotr Borys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#MaciejLasek">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Projekt zmian legislacyjnych w ustawie — Prawo o szkolnictwie wyższym zawiera dużo propozycji. Niektóre z nich usprawniają lub po prostu regulują aspekty, które pominięto dotychczas. Inne jednak nad wyraz komplikują i tak złożony system nauki w Polsce. Przykładem są zmiany proponowane w art. 116 ustawy poprzez dodanie ust. 2a, który stanowi, że przy zatrudnianiu na stanowisku profesora, profesora uczelni, adiunkta, asystenta — osoby, która uzyskała za granicą stopień naukowy lub tytuł zawodowy, który nie został uznany za równoważny z polskim stopniem lub tytułem, można odstąpić od wymagań określonych w ustawie dla ww. stanowisk. W mojej opinii to kolejna komplikacja sposobu zatrudniania naukowców w Polsce. W krajach, gdzie nauka rozwija się dynamiczniej, polityka kadrowa zależy tylko od uczelni i jest przez to zwiększona jej autonomia. W tym przypadku, może zamiast wprowadzać kolejne regulacje, czy nie lepiej byłoby się zastanowić nad likwidacją w ogóle sztywnych wymogów przy zatrudnianiu, pozostawiając to w gestii uczelni?</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#MaciejLasek">Szanowny Panie Ministrze! Wbrew uzasadnieniu takie rozwiązanie nie będzie działać. System awansów w Polsce jest w tej formie nieatrakcyjny głównie z powodów finansowych. Zwiększcie ilość pieniędzy na naukę polską — będzie więcej naukowców, którzy chcą tutaj pracować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Piotr Borys, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-506.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Krawczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#PiotrBorys">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Prace nad tą ustawą szły do pewnego momentu bardzo profesjonalnie, była ona konsultowana. Natomiast sposób wprowadzenia poprawek zakłócił normalny cykl konsultacyjny. To były ze strony państwa poprawki, które dalece zmieniały charakter tej ustawy i bardzo ingerowały w jej treść, a nie zostały skonsultowane. Otóż państwo zorientowaliście się, że to rozporządzenie nie wystarczy i nowe dyscypliny będą jednak wymagały ustawy. Rada Doskonałości Naukowej będzie de facto wykonywać dyspozycje ministra i akceptować właściwie wszystkie jego kierunkowe wskazania. Okazuje się, że w tym całym zakresie nowe dyscypliny będą miały prawo do nadawania stopni naukowych, prowadzenia szkół doktoranckich we wszystkich dziedzinach bez konieczności otrzymania kategorii, bez ewaluacji. To jest ten element, który nie powinien mieć miejsca. Jeżeli szanujemy prawo i dotychczasowe działania, powinniśmy utrzymać dokładnie ten sam system, a nie iść na skróty, dlatego że pan Czarnek dokładnie tak chce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#MichałKrawczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie: Czy — a jeśli tak, to kiedy — ma pan zamiar ustosunkować się, zająć się tymi poprawkami, pomysłami, które były zgłoszone podczas konsultacji społecznych przez liczne gremia, a których państwo nie uwzględniliście w tym projekcie ustawy, ponieważ uważaliście, że wykraczają poza zakres tego przedłożenia?</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#MichałKrawczyk">I druga kwestia. Chciałbym poznać pana zdanie na temat zwiększenia progu dochodu netto na osobę w gospodarstwie domowym, który uprawniałby do pobierania stypendium socjalnego znacznie większą grupę studentów pochodzących z ubogich rodzin. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-509.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Krystyna Szumilas, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#KrystynaSzumilas">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie ministrze, jak to jest, że profesor prawa pan minister Czarnek nie potrafi przygotować projektu, który nie wymagałby później poprawek zgłoszonych przez posłów PiS-u, prawdopodobnie poprawek, które wyszły z ministerstwa edukacji? Jak to jest możliwe i w jaki sposób prowadzicie w ministerstwie proces legislacyjny, że potem w komisji jest więcej poprawek niż artykułów w ustawie? To jest moje pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#KrystynaSzumilas">I drugie pytanie, też do profesora prawa. Jak to jest, że najpierw rozporządzeniem wprowadzacie dyscypliny, a potem na gwałt musicie do ustawy wprowadzać poprawki, żeby te dyscypliny były możliwe do realizacji? Chyba kolejność jest inna — najpierw upoważnienie ustawowe, potem ewaluacja i dyscypliny. A wy stawiacie wszystko na głowie. Robicie to w niechlujny sposób. W tym roku 10 nowelizacji, pewnie do końca roku pojawi się jeszcze z pięć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-511.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dariusz Kurzawa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#DariuszKurzawa">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kiedy kończyłem studia doktoranckie w 2005 r., otrzymywałem 1,5 tys. stypendium naukowego. W tej chwili rozpoczynający studia doktorant otrzymuje ok. 2,1 tys., na trzecim roku ta kwota jest podnoszona do mniej więcej 3,2 tys. Człowiek, który ma prowadzić badania naukowe, który ma się zajmować nauką i którego mamy zachęcić do tego, aby w tej nauce pozostał, ma się utrzymać za minimum socjalne. A często są to ludzie, którzy już pozakładali rodziny, czyli de facto nie mają czasu na naukę, tylko muszą zastanawiać się nad tym, jak się utrzymać w obecnej sytuacji, przy obecnych wzrostach kosztów. Czy rozważana jest i czy jest możliwość ujednolicenia stypendium doktoranckiego dla wszystkich lat tych studiów, czyli od pierwszego roku już ponad 3 tys.?</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#DariuszKurzawa">A poza tym kolejna rzecz — chodzi o to, aby też zmienić pensum doktoranta. Na trzecim roku to jest kilkadziesiąt godzin, które on z kolei odbiera innym pracownikom naukowym uniwersytetu. Dlatego postulujemy, postuluję, aby to pensum ograniczyć, wyjąć je całkowicie, do minimum. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę bardzo, pan poseł Marcin Kulasek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#MarcinKulasek">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Polki i Polacy chcą się kształcić, prowadzić badania naukowe, zdobywać stopnie naukowe. Niestety dla wielu ambitnych rodaków procedura ubiegania się o stopień naukowy to droga przez mękę. Nie chodzi o sam proces badawczy czy pisanie pracy, ale o walkę z uczelnianą biurokracją. Czekanie miesiącami, jeśli nie latami na recenzję, a potem miesiącami na wydawanie dyplomu. Każdy, kto podjął trud starania się o stopień naukowy, wie, o czym mówię.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#MarcinKulasek">Zgłosiłem trzy poprawki mające na celu wprowadzenie sztywnych terminów na napisanie recenzji czy wydanie dyplomu. Poprawki zostały hurtem odrzucone, bo zgłoszone zostały przez posła opozycji. Dlatego zwracam się z pytaniem do pana ministra: Czy resort nie uznaje za stosowne ucywilizowania procedur ubiegania się o stopień naukowy w Polsce? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki pana ministra Włodzimierza Bernackiego o odpowiedź na pytania.</u>
          <u xml:id="u-516.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I jeżeli można, w miarę sprawnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#WłodzimierzBernacki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Postaram się jak najszybciej sprostać temu wyzwaniu, które zostało przede mną postawione. A więc odniosę się do zasadniczego problemu, to jest zarzutu o brak konsultacji. Otóż ten zarzut jest całkowicie chybiony, i to podwójnie, dlatego że, po pierwsze, konsultacje były przeprowadzone, jeśli chodzi o zasadniczą część projektu ustawy i to jest, jak wiemy, bezdyskusyjne.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#WłodzimierzBernacki">Natomiast chcę też powiedzieć bardzo wyraźnie, że poprawki, które zostały zgłoszone — właściwie trzy bloki czy trzy rodzaje poprawek odnoszących się do trzech tematów — też wynikały z konsultacji i bezpośrednio z uwag płynących ze strony środowiska. A więc wszystko to, co jest związane z jednej strony z obecnym procesem ewaluacji, a z drugiej strony z pojawieniem się nowych dyscyplin. Te nowe dyscypliny nie pojawiły się dlatego, że to jest jakiś pomysł ministerstwa, tylko to jest wprost presja płynąca ze strony środowisk naukowych. Jeśli chodzi o nowe dyscypliny, które się pojawiły… Przypomnę tylko chociażby polonistykę czy stosunki międzynarodowe, biotechnologię czy weterynarię jako chyba ważne dyscypliny, które… Owszem, można by polemizować, dyskutować z tezami dotyczącymi tożsamości uczonego, tożsamości naukowej, a więc dotyczącymi poruszania się w danej dyscyplinie. Ale, drodzy państwo, z jednej strony mówicie, że dokonujemy biurokratyzacji, a z drugiej strony w momencie, kiedy odpowiadamy na to wyzwanie i staramy się rozwiązać ten problem przypisania, to spotykamy się takimi z zarzutami jak dzisiaj, przedstawionymi przez posłów, przynajmniej przez niektórych z państwa.</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#WłodzimierzBernacki">A więc pojawienie się nowych dyscyplin rzeczywiście spowodowało, że Rada Doskonałości Naukowej weźmie na siebie trud dokonania oceny grup uczonych, którzy będą chcieli funkcjonować w obrębie tych dyscyplin.</u>
          <u xml:id="u-517.3" who="#WłodzimierzBernacki">Druga grupa to — chyba też państwo się zgodzą — wskazanie, aby uczelniane organizacje studenckie, stowarzyszenia czy AZS mogły uzyskiwać środki finansowe ze strony władz uczelni. Chyba się państwo na to zgodzą, prawda? Zresztą w trakcie posiedzenia komisji było widać bardzo wyraźnie, że akceptacja dla tego rozwiązania jest. I wreszcie to — państwo mówią: brak konsultacji. A jednocześnie główny postulat doktorantów to jest właśnie wprowadzenie i zdefiniowanie czy realne umożliwienie istnienia procedur dotyczących doktoratu eksternistycznego. To jest naprawdę nowa możliwość i wydaje się, że dzięki tej trzeciej zmianie będzie można to realizować.</u>
          <u xml:id="u-517.4" who="#WłodzimierzBernacki">Jeśli mówimy o tym, co wykracza, a co nie wykracza poza zakres ustawy, to jeszcze raz powtórzę: zaproponowane zmiany dotyczą ustawy o szkolnictwie wyższym i nauce oraz różnych sfer, różnych dziedzin aktywności, zarówno naukowej, jak również tej związanej z funkcjonowaniem szkół wyższych.</u>
          <u xml:id="u-517.5" who="#WłodzimierzBernacki">Pan poseł Kulasek wspiera się na fragmencie wypowiedzi pana Juliana Srebrnego, przedstawiciela „Solidarności”, ale nie wskazał na pozostałą część wypowiedzi, gdzie przedstawiciel „Solidarności” wskazywał, że jednak te działania podejmowane poprzez tę ustawę łagodzą czy też czynią zadość temu postulatowi, aby wszystkie związki czy każdy związek zawodowy mógł mieć swojego przedstawiciela w radzie uczelni. To był jeden z podstawowych postulatów; tu został spełniony.</u>
          <u xml:id="u-517.6" who="#WłodzimierzBernacki">Pan poseł Klimczak mówił o granicy wieku. Szanowni państwo, każdy pracownik dydaktyczny, każdy uczony przechodzi badania lekarskie. W związku z tym jeśli ma poświadczenie możliwości wykonywania zawodu, to tym samym trzeba powtórzyć to, co powiedział pan poseł Zbigniew Dolata, że skoro wiek 70 lat jest właściwy dla innych gremiów, takich jak jak rada główna, konferencja rektorów czy RDN, to dlaczego mamy wykluczać z tej przestrzeni ludzi, którzy, tak jak mówił pan poseł Braun, czują się dobrze i dlaczego mamy mówić im, że powinni już zrezygnować z aktywności? Dodam, że gdyby odwołać się do Platona, to byśmy zauważyli z zadziwieniem, że kilka tysięcy lat temu wskazano na to, że wiek dojrzały osiąga się właśnie w tym wieku, który my dzisiaj określamy mianem wieku emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-517.7" who="#WłodzimierzBernacki">A używając słownictwa Komisji Europejskiej, należy powiedzieć, że nie możemy realizować postulatów tzw. ageizmu, czyli dyskryminowania ze względu na wiek.</u>
          <u xml:id="u-517.8" who="#WłodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o urzędników publicznych, szanowni państwo, proszę mieć świadomość tego, że definicja urzędnika publicznego jest bardzo szeroka. W konsekwencji ci, którzy są wykładowcami wydziału prawa czy też wydziału nauk społecznych, często oprócz aktywności akademickiej wypełniają też funkcje urzędnicze. I odwrotnie — będąc urzędnikami, mają aspiracje do prowadzenia działalności dydaktycznej. Dlaczego mamy ich wykluczać? Dlaczego historyków Instytutu Pamięci Narodowej czy też pracowników Instytutu Pamięci Narodowej mamy wykluczać z tych gremiów? Wydaje się to zupełnie zadziwiające, że mamy do czynienia z takim stanem.</u>
          <u xml:id="u-517.9" who="#WłodzimierzBernacki">Pan poseł Braun pyta, która to zmiana i ile będzie tych zmian. Mogę tylko powiedzieć, że nie ostatnia. Tu znów odwołam się do Platona. Platon był jednym z niewielu filozofów, którzy zakładali możliwość stworzenia od początku do końca absolutnego, doskonałego systemu prawnego, który nie będzie ulegał zmianom. Dopiero po kilkudziesięciu latach mędrcy na nowo się spotkają i ustalą nowe rozwiązania. No nie, żyjemy w rzeczywistości wyjątkowo złożonej pod każdym względem. Przede wszystkim wynika to z układu geopolitycznego, ale też z zawirowań związanych z konsekwencjami postpandemicznymi.</u>
          <u xml:id="u-517.10" who="#WłodzimierzBernacki">Pan poseł Gramatyka pyta o dziedziny i dyscypliny. To odnosi się do postulatów doktorantów, którzy mówili o tym wszystkim, co jest związane z odnajdywaniem się w poszczególnych dyscyplinach. Właśnie stworzenie tych dyscyplin, pojawienie się nowych dyscyplin z jednej strony umożliwia realizację aktywności naukowej przez młodych uczonych, ale też z drugiej strony, co chcę bardzo mocno powiedzieć, ułatwia aplikowanie chociażby o możliwość prowadzenia szkoły doktorskiej w nowej dyscyplinie i tym samym budowania nowych zespołów badawczych. To również pozwala na zwiększenie tego, o czym państwo też mówili, a więc nie tylko aktywności, lecz także w konsekwencji wyników badań. Ilość dyscyplin, jeszcze raz powtarzam, wynika z presji płynącej ze strony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-517.11" who="#WłodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o kolokwia, tu nie wspomniano o tym, ale rzeczywiście to jest jedna z propozycji rady głównej szkolnictwa wyższego, która została zaakceptowana i przyjęta. Niewłaściwe jest różnicowanie… Jeśli przyjmujemy procedurę kolokwium habilitacyjnego, to powinna ona obowiązywać we wszystkich dziedzinach, we wszystkich dyscyplinach.</u>
          <u xml:id="u-517.12" who="#WłodzimierzBernacki">Była też wielokrotnie mowa o trzech podmiotach — o ATK, czyli o Akademii Teologii Katolickiej, o Akademii Ignatianum w Krakowie i o wydziale teologicznym we Wrocławiu. Otóż, szanowni państwo, to nie jest tak, że kogoś wyróżniamy, tylko wreszcie dzieje się tak, że te uczelnie zyskują taki status jak wszystkie pozostałe. W związku z tym to nie jest, jeszcze raz powtarzam, nadanie przywileju, tylko przywrócenie zasady równości. Zresztą ktoś też oburzał się w związku z tym, że jest mowa o nostryfikacji dyplomów. Czy państwa nie dziwi to, że najstarszy wydział czy uczelnia, która jest spadkobiercą najstarszego wydziału teologicznego w Polsce, czyli obecny uniwersytet Jana Pawła II, który jest spadkobiercą Wydziału Teologicznego Akademii Krakowskiej, do chwili obecnej nie miała uprawnień do nostryfikacji stopnia doktora teologii? Mnie to naprawdę zadziwiło, stąd ta propozycja znalazła się właśnie w tym projekcie. A więc nie jest to odmienne traktowanie, tylko przywrócenie równowagi, zwłaszcza że, jeśli chodzi chociażby o uniwersytet Jana Pawła II, w zakresie teologii ocena poprzednich kategoryzacji i, wydaje się, obecna ewaluacja jest bardzo wysoka.</u>
          <u xml:id="u-517.13" who="#WłodzimierzBernacki">Nie zgadzam się z różnych względów, że NAWA powinna być zlikwidowana. Chociażby ostatnie wydarzenia związane z sytuacją międzynarodową pokazują, że NAWA jest instytucją naprawdę potrzebną i absolutnie nie jest to przestrzeń, w której można by lokować takich czy innych sympatyków politycznych. To jest naprawdę bardzo sprawna machina, w pozytywnym tego słowa znaczeniu, urzędnicza.</u>
          <u xml:id="u-517.14" who="#WłodzimierzBernacki">Pan poseł Szopiński pyta o zdalne nauczanie. Nie mam takiej wiedzy, do chwili obecnej nie dotarły informacje, przynajmniej ja nic o tym nie wiem, aby uczelnie musiały prowadzić w trybie zdalnym zajęcia ze względu na brak ogrzewania.</u>
          <u xml:id="u-517.15" who="#WłodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o kwestie obligacji, to pan poseł otrzyma odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-517.16" who="#WłodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Wolskiego, to tu zaszło jakieś nieporozumienie, dlatego że ta część nowelizacji ustawy jest dokonana na wniosek Rady Doskonałości Naukowej. A więc propozycja wprowadzenia losowania to jest właśnie propozycja zgłoszona przez RDN, a zaakceptowana przez stronę ministerialną. Trudno zatem właściwie tutaj… Wydaje się, że doszło do nieporozumienia.</u>
          <u xml:id="u-517.17" who="#WłodzimierzBernacki">Do pani poseł Pępek: pani poseł, ja się uśmiechałem do pani.</u>
          <u xml:id="u-517.18" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Z sympatią, sympatią.)</u>
          <u xml:id="u-517.19" who="#WłodzimierzBernacki">Proszę nie traktować moich zachowań jako takich, powiedziałbym… Raczej staram się być otwarty i miły dla wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-517.20" who="#WłodzimierzBernacki">Pan poseł Suchoń mówił, że duża ilość poprawek. Tak jak powiedziałem, poprawki dotyczyły trzech kwestii. Jednocześnie uregulowanie tylko trzech kwestii, czyli możliwości przekazywania środków dla organizacji uczelnianych, studenckich, doktoratu eksternistycznego i wreszcie tego, co związane jest z nowymi dyscyplinami, wymusiło na wnioskodawcach taką, a nie inną ilość poprawek.</u>
          <u xml:id="u-517.21" who="#WłodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o inne nowelizacje, było takie pytanie, to już mogę zupełnie uczciwie powiedzieć, że jesteśmy otwarci na te propozycje ze strony środowiska, prowadzimy rozmowy zarówno ze związkami, jak i przedstawicielami studentów, doktorantów. Najbardziej zaawansowane są rozmowy dotyczące kwestii świadczeń socjalnych dla uczestników szkół doktorskich.</u>
          <u xml:id="u-517.22" who="#WłodzimierzBernacki">Kolejna kwestia dotyczy finansów. Właśnie w RCL-u jest rozporządzenie ministra edukacji i nauki, które powoduje, że od 1 stycznia pracownicy naukowi otrzymają podwyżkę na poziomie 12,8%. Naprawdę to dawno nie mieliśmy takiej podwyżki. Oczywiście można powiedzieć, że na pewno każdy z nas powie, zwłaszcza te osoby, które pracują na uczelniach, że to i tak jest za mało za ten trud, ale to jest pewien początek i będziemy starali się to kontynuować.</u>
          <u xml:id="u-517.23" who="#WłodzimierzBernacki">To jest też związane w pewnym sensie z pytaniem pana posła Kurzawy, jeśli chodzi o stypendium doktoranckie, zresztą pojawiało się to wcześniej w pytaniach. Podnieśliśmy tę podstawę, ten wymóg z 1,3 do 1,6, a w liczbach bezwzględnych — z 1051,70 zł do 1294,20 zł. Wiem, że to może znów wydawać się niewielką kwotą czy niewystarczającym przelicznikiem, ale to też jest krok w tym kierunku, że chcemy pokazać, że staramy się ten problem rozwiązywać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#WłodzimierzBernacki">Wysoka Izbo! Proszę o pozytywne zaopiniowanie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-520.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-520.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o Funduszu Transformacji Śląska Spółce Akcyjnej (druki nr 2772 i 2813).</u>
          <u xml:id="u-520.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana posła Andrzeja Gawrona o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#AndrzejGawron">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji do Spraw Energii i Aktywów Państwowych oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o Funduszu Transformacji Śląska Spółce Akcyjnej, druk nr 2772.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#AndrzejGawron">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierował w dniu 10 listopada 2022 r. powyższy projekt ustawy do Komisji do Spraw Energii i Aktywów Państwowych oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju, aby przeprowadzić pierwsze czytanie projektu ustawy o funduszu transformacji.</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#AndrzejGawron">Połączone komisje na posiedzeniu w dniu 29 listopada przeprowadziły pierwsze czytanie, rozpatrzyły zaproponowane zapisy projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-521.3" who="#AndrzejGawron">Przygotowany przez rząd projekt ustawy jest realizacją umowy społecznej z dnia 28 maja 2021 r. dotyczącej transformacji sektora górnictwa węgla kamiennego oraz wybranych procesów transformacji województwa śląskiego. Postanowienia przytoczonej umowy społecznej zawierają zapisy o powołaniu specjalnego Funduszu Transformacji Śląska, którego głównym celem będzie skoordynowanie działań i zagospodarowanie terenów pogórniczych, przemysłowych i poprzemysłowych w całym procesie głębokiej gospodarczej transformacji województwa śląskiego.</u>
          <u xml:id="u-521.4" who="#AndrzejGawron">Zgodnie z wymogami Unii Europejskiej oraz poprzez preferowaną i przyjętą politykę klimatyczną trwa proces wygaszania działalności wydobywczej węgla kamiennego. Wiąże się to z koniecznością wykorzystania istniejącego potencjału i zasobów na rzecz zrównoważonego rozwoju województwa śląskiego. Aby ten proces przebiegał efektywnie i sprawnie, należało podjąć rozwiązania prawne, które umożliwią osiągnięcie wyznaczonych celów.</u>
          <u xml:id="u-521.5" who="#AndrzejGawron">Projekt ustawy o funduszy transformacji jest takim rozwiązaniem, które pozwala na sprawną realizację planowanych procesów. Zgodnie z postanowieniem umowy społecznej fundusz będzie wykonywał działalność w formie spółki akcyjnej. Będzie to spółka realizująca misję publiczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym. Siedziba spółki będzie mieściła się w Katowicach, podstawą organizacji funduszu jako spółki akcyjnej będą przepisy Kodeksu spółek handlowych.</u>
          <u xml:id="u-521.6" who="#AndrzejGawron">Aby proces powołania spółki przebiegał sprawnie i szybko, zaproponowano, by jeszcze przed wejściem w życie ustawy Agencja Rozwoju Przemysłu zarejestrowała odpowiedni podmiot, który po dokapitalizowaniu docelowo stanie się funduszem transformacji, o którym mowa jest w projekcie ustawy. To działanie uwarunkowane jest specyfiką procesu legislacyjnego, a w szczególności — czasem niezbędnym do jego przeprowadzenia. Istnienie już zarejestrowanej spółki w dniu wejścia w życie ustawy pozwoli na niezwłoczne dokonanie stosownych czynności, tj. podwyższenie kapitału zakładowego, a po jego rejestracji — powołanie ustawowych organów funduszu i przyjęcie dokumentu strategicznego określającego kierunki jego działania.</u>
          <u xml:id="u-521.7" who="#AndrzejGawron">Projekt ustawy przewiduje, że podstawowym celem funduszu o charakterze publicznym będzie wspieranie procesu transformacji województwa śląskiego oraz wspieranie różnorodnych podmiotów, m.in. osób fizycznych, prawnych, w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom wygaszania działalności gospodarczej, w tym działalności wydobywczej węgla kamiennego. Przez transformację województwa śląskiego rozumie się działania zmierzające do zmiany struktury gospodarki województwa śląskiego, w tym zagospodarowanie sektorów nieposiadających potencjału wzrostowego oraz działania zmierzające do podnoszenia konkurencyjności gospodarki województwa z wykorzystaniem tych już istniejących potencjałów i zasobów.</u>
          <u xml:id="u-521.8" who="#AndrzejGawron">Szeroko określony katalog i forma działania funduszu mają na celu zapewnienie elastycznego, proporcjonalnego i adekwatnego stosunku do potrzeb projektowania indywidualnych instrumentów realizacji celów funduszu. Aby osiągnąć zaprojektowane cele, fundusz będzie zobowiązany do przygotowania strategii, Strategii Funduszu Transformacji Śląska. Będzie to podstawowy dokument określający plan działania funduszu. Z uwagi na określenie w strategii również źródeł finansowania projekt strategii będzie wymagał uzgodnienia z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-521.9" who="#AndrzejGawron">Strategia ta będzie zawierała m.in. wnioski, analizy i diagnozy sytuacji rynkowej, identyfikację obszarów, które wymagają wsparcia w ramach realizacji celów funduszu w perspektywie co najmniej 5 lat, oraz źródła finansowania. Strategia będzie miała charakter ogólny, horyzontalny. Będzie podlegać szerokim konsultacjom wszystkich zainteresowanych podmiotów ze strony województwa, szczególnie jednostek samorządu terytorialnego, izb gospodarczych, organizacji pozarządowych i innych podmiotów, które będą tym zainteresowane.</u>
          <u xml:id="u-521.10" who="#AndrzejGawron">Istotnym rozwiązaniem związanym z realizacją strategii będzie obowiązek sporządzania sprawozdania z jej realizacji. Coroczna ewaluacja pozwoli na lepsze ukierunkowanie zasobów funduszu i skuteczniejszą realizację jego celów. Sprawozdanie będzie gwarantować przejrzystość i będzie elementem rozliczania skuteczności działań podejmowanych przez fundusz.</u>
          <u xml:id="u-521.11" who="#AndrzejGawron">Projekt ustawy określa główne rozwiązania dotyczące sposobu udzielania wsparcia przez fundusz. Projektowane regulacje zawierają katalog form wsparcia i podmiotów, które mogą otrzymać to wsparcie. Wsparcie finansowe będzie udzielane w różnych formach, np. formach kapitałowych, poprzez obejmowanie lub nabywanie udziałów, w formie akcji, obligacji, wierzytelności oraz przystępowania np. do spółek osobowych, w formie pożyczek, gwarancji oraz poręczeń, a także w formie dotacji bezzwrotnej. Przewiduje się, że minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego będzie mógł na wniosek funduszu udzielić dotacji celowej również na wykonywanie niektórych zadań związanych z partnerstwem publiczno-prywatnym.</u>
          <u xml:id="u-521.12" who="#AndrzejGawron">W art. 28 projektu ustawy wskazano maksymalne limity wydatków z budżetu państwa przeznaczonych na realizację ustawy. Jest to 800 mln zł w przeciągu 10 lat. Projekt ustawy jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Przewiduje się, że ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-521.13" who="#AndrzejGawron">Wysoki Sejmie! Reasumując, połączone komisje rekomendują przyjęcie przedstawionego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-522.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-522.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana posła Adama Gawędę o wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#AdamGawęda">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pragnę przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec projektu ustawy o Funduszu Transformacji Śląska Spółce Akcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#AdamGawęda">Wszyscy jesteśmy świadkami i uczestnikami bardzo skomplikowanych procesów transformacyjnych w regionach górniczych i pogórniczych. W wielu miastach i gminach województwa śląskiego wygaszane są kopalnie, w których doszło do wyczerpania zasobów lub ich eksploatacja prowadzona jest obecnie na bardzo dużych głębokościach dochodzących nawet do 1,2 tys. metrów, gdzie dochodzi do kumulacji poważnych zagrożeń dla załóg górniczych. Działalność wydobywcza węgla kamiennego ma pewną specyfikę — oddziałuje na otaczające środowisko. Kumuluje ona duży potencjał gospodarczy, w tym także ludzki. Właśnie te czynniki skłaniają nas do podejmowania systemowych działań w celu wykorzystania istniejącego potencjału i zasobów dla zapewnienia dalszego zrównoważonego rozwoju województwa śląskiego. Czynią też zasadnym podjęcie rozwiązań prawnych i organizacyjnych, które zapewnią sprawną realizację tych procesów.</u>
          <u xml:id="u-523.2" who="#AdamGawęda">Tak jak wspomniał pan poseł Andrzej Gawron, sprawozdawca komisji, na mocy postanowień umowy społecznej z 28 maja ub.r. dotyczącej transformacji sektora górnictwa węgla kamiennego oraz wybranych procesów transformacji województwa śląskiego ustalono powołanie specjalnego Funduszu Transformacji Śląska. Projekt ustawy przewiduje, że podstawowym celem o charakterze publicznym funduszu będzie wspieranie procesu transformacji województwa śląskiego oraz wspieranie podmiotów w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom wygaszania działalności gospodarczej, w tym działalności wydobywczej węgla kamiennego, występującym na terytorium województwa śląskiego oraz poza jego terytorium.</u>
          <u xml:id="u-523.3" who="#AdamGawęda">Jeśli chodzi o realizację celu powoływanego funduszu, to podstawowym dokumentem, o czym również mówił poseł sprawozdawca, będzie Strategia Funduszu Transformacji Śląska. To bardzo ważny dokument, który będzie zawierał m.in. wnioski z analizy i diagnozy sytuacji rynkowej, identyfikację obszarów, które wymagają wsparcia w ramach realizacji celu funduszu w perspektywie co najmniej 5 lat, oraz źródła finansowania. Kluczowe elementy strategii wymienione w projekcie ustawy wskazują na to, że będzie ona podstawowym dokumentem określającym szczegółowy plan działania funduszu.</u>
          <u xml:id="u-523.4" who="#AdamGawęda">Fundusz będzie realizował cel za pomocą programów opracowanych właśnie przez sam fundusz, ale mogą to być również programy opracowane przez ministrów właściwych ze względu na zakres merytoryczny programu jako programy okołogórnicze.</u>
          <u xml:id="u-523.5" who="#AdamGawęda">Wsparcie finansowe będzie udzielane w formach tzw. kapitałowych, poprzez obejmowanie lub nabywanie udziałów, akcji, obligacji, wierzytelności, poprzez przystępowanie do spółek osobowych bądź też poprzez pożyczki, gwarancje oraz poręczenia lub poprzez formy bezzwrotne. Formy kapitałowe będą głównym sposobem finansowania przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-523.6" who="#AdamGawęda">Trzeba również zaznaczyć, że projekt ustawy nie ogranicza form wsparcia do form finansowych. Rola funduszu dla Śląska jest zbliżona w celach do systemu instytucji rozwoju, dlatego fundusz będzie mógł realizować swoje zadania we współpracy właśnie z tymi instytucjami.</u>
          <u xml:id="u-523.7" who="#AdamGawęda">Przewiduje się, że minister właściwy do spraw rozwoju regionalnego będzie mógł udzielać dotacji celowej na wykonywanie zadań związanych z partnerstwem publiczno-prywatnym, co współgra z możliwością jego zaangażowania we współpracę z jednostkami samorządu terytorialnego, której przedmiotem są właśnie m.in. inwestycje infrastrukturalne i rewitalizacyjne.</u>
          <u xml:id="u-523.8" who="#AdamGawęda">W projekcie ustawy przewiduje się, że przychodami funduszu będą mogły być dotacje podmiotowe i celowe z przeznaczeniem na realizacje zadań z zakresu udzielania wsparcia, a także dotacje w formach bezzwrotnych pożyczek, gwarancji i poręczeń, programów oraz programów okołogórniczych.</u>
          <u xml:id="u-523.9" who="#AdamGawęda">W okresie 10 lat budżetowych przewiduje się maksymalny limit wydatków budżetu państwa przeznaczonych na wykonanie niniejszej ustawy w wysokości 800 mln zł. Projekt ustawy będzie wpływał bezpośrednio na duże przedsiębiorstwa, sektor małych i średnich przedsiębiorstw przez zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorstw w celu złagodzenia negatywnych skutków transformacji sektora górnictwa węgla kamiennego i przedsiębiorstw okołogórniczych, która wiąże się z potrzebą budowy nowych sektorów gospodarki, tworzeniem miejsc pracy i przewag technologicznych kraju i regionu.</u>
          <u xml:id="u-523.10" who="#AdamGawęda">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za przyjęciem projektu ustawy i niniejszym zgłaszam do tego projektu w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość poprawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#KrzysztofGadowski">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Projekt, o którym dzisiaj mówimy, jest wynikiem umowy społecznej, tzw. umowy społecznej podpisanej na Śląsku 28 maja 2021 r. Funduszu domagała się strona społeczna, związki zawodowe, patrząc przez pryzmat tego, co rząd chce zapisać, co rząd do tej pory zrobił. A wszyscy pamiętamy: od 2015 do 2018 r. przekazano 17 kopalń do likwidacji do Spółki Restrukturyzacji Kopalń. O tym wyraźnie mówił minister Soboń. Związki domagały się tego, ba, nawet same przygotowały ustawę, miały ją napisać do 31 maja 2021 r. Ten termin przesunął się o 2 miesiące, ale strona rządowa miała do 15 sierpnia 2021 r. przyjąć ten projekt, przeanalizować pod kątem prawnym, pod kątem ekonomicznym. Ostatecznie miała przyjąć 30 września 2021 r. ten projekt. Co się okazało? Rząd wnosi ten projekt dopiero 1,5 roku po podpisaniu umowy społecznej. Taka jest wiarygodność tego rządu. Tak Ślązacy patrzą na ten rząd. Temu rządowi nie można wierzyć. 1,5 roku po podpisaniu umowy społecznej ze związkowcami… Tak szanuje się strony porozumienia. Wszyscy to wiemy i wszyscy się zgadzamy na to, że Śląsk na transformację potrzebuje potężnych pieniędzy, środków finansowych, potrzebuje instytucji, która te środki sprawiedliwie, efektywnie i po gospodarsku wyda, oczywiście transparentnie. A co nam funduje rząd? Rząd jak zawsze powołuje swoją instytucję, spółkę prawa handlowego. Oczywiście. Zarząd rady nadzorczej — dla kogo? Dla emisariuszy Prawa i Sprawiedliwości. Kolejny skok na kasę. Rada nadzorcza ma się składać z siedmiu przedstawicieli — kogo? Ministerstw. Jednego od premiera, sześciu od pozostałych ministerstw. Dwóch przedstawicieli samorządu województwa, dwóch związkowców. Tak ma wyglądać rada nadzorcza tego funduszu. Skok na kasę. Od trzech do pięciu członków zarządu.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#komentarz">(Głos z sali: 3 mln.)</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#KrzysztofGadowski">Prawie 3 mln na funkcjonowanie tego zarządu. Skok na kasę.</u>
          <u xml:id="u-525.3" who="#KrzysztofGadowski">Moi Drodzy! A co jest na Śląsku? Na Śląsku już funkcjonuje podobny fundusz, Fundusz Górnośląski. Podobne zadania, podobne cele. Trzeba tylko przelać pieniądze, wzmocnić te działania, może rozszerzyć działalność, ale trzeba to robić efektywnie i oszczędnie, a nie na zasadzie: dla swoich te pieniądze. Oczywiście kapitał spółki ma wynosić ok. 0,5 mld zł. Jakie to mają być pieniądze? Pieniądze z Funduszu Inwestycji Kapitałowych, które trafią do Agencji Rozwoju Przemysłu, a później na konto tego funduszu, całkowicie poza kontrolą, całkowicie poza normalnymi środkami, bo te pieniądze będą pochodzić z długu, z obligacji, poza kontrolą. Fundusz Transformacji Śląska powinien oczywiście być wyposażony w odpowiedni kapitał. Jaki? Odpowiedni do tego, jakie straty pojawią się na Śląsku. Mówimy o 82 tys. likwidowanych miejsc pracy w górnictwie, 410 tys. miejsc pracy likwidowanych wokół górnictwa. Mówimy o 73 gminach dotkniętych szkodami górniczymi. Spójrzmy na to, co w ostatnim okresie zrobił PiS. Mówiłem o 17 kopalniach zlikwidowanych w latach 2015–2018. W umowie społecznej — 20 kolejnych do likwidacji, podpisanych przez Prawo i Sprawiedliwość. Mówię o 29 mld zł, które przeznaczyliśmy ostatnio na ograniczenie wydobycia. Mówię o 8 mld zł na likwidację kopalń w ramach Spółki Restrukturyzacji Kopalń. A co robi rząd? 800 mln zł na 10 lat dla poniesienia kosztów transformacji. Jakie pieniądze chcecie przeznaczyć na zagospodarowanie tych terenów?</u>
          <u xml:id="u-525.4" who="#KrzysztofGadowski">Platforma Obywatelska z tym się nie zgadza. Wprowadzamy poprawki do tego projektu. Po pierwsze, fundusz ma być skierowany na Śląsk, a nie rozszerzony na cały kraj, bo takie są zapisy. Po drugie, zmieniamy rady nadzorcze, mówimy o tym, że w radzie nadzorczej główną część powinni stanowić samorządowcy. Dla rządu — dwa miejsca, dla samorządowców z województwa śląskiego — dwa miejsca w sejmiku, dla samorządowców z gmin górniczych — jedno miejsce, dla związku gmin górniczych Śląska — dwa miejsca. Oczywiście mają w tej radzie zasiadać również przedsiębiorcy, mają również zasiadać przedstawiciele biznesu. Ta poprawka się tu znajduje.</u>
          <u xml:id="u-525.5" who="#KrzysztofGadowski">Proponujemy po 200 mln co roku na ten fundusz, a nie zero, po 50 w ostatnich…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#KrzysztofGadowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Platforma Obywatelska, klub Koalicji Obywatelskiej składa poprawki do tego projektu, licząc na to, że zostaną przyjęte i będziemy mogli odpowiednio zagłosować za tym projektem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#KrzysztofGadowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Maciej Konieczny, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#MaciejKonieczny">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Porządna i naprawdę realizowana strategia transformacji Śląska, narzędzia i fundusze niezbędne do jej wprowadzenia są bardzo regionowi potrzebne i to od jakichś minimum 30 lat. Umowa społeczna z górnikami podpisana została 28 maja 2021 r. Ustawa jest dopiero teraz. Trochę to czasu wam zajęło, ale pewnie lepiej późno niż wcale.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#MaciejKonieczny">Śląscy pracownicy, firmy związane z górnictwem, całe społeczności dotknięte zamykaniem kopalń potrzebują państwowego wsparcia, aby móc z powodzeniem odnaleźć się w nowej rzeczywistości. W Śląsku niezmiennie drzemie ogromny potencjał gospodarczy, intelektualny, ludzki. Mamy wykształconych pracowników, zaawansowane technologicznie firmy, mamy w końcu śląski etos pracy. Nie stać nas na zmarnowanie tego potencjału.</u>
          <u xml:id="u-531.2" who="#MaciejKonieczny">Brak planu dla Śląska i skutecznych państwowych narzędzi wsparcia to gigantyczne marnotrawstwo, które trwa już zbyt długo. Chaotyczne, pozbawione planu zamykanie kopalń, brak pomysłu na to, co dalej z terenami pogórniczymi, brak planu na to, jakie dobre miejsca pracy mogą powstać w miejsce tych zlikwidowanych. Tak to wygląda do tej pory. O tym świadczy chociażby los Kopalni Makoszowy, w której w tym roku odbędzie się ostatnia Barbórka. Z końcem grudnia, po 116 latach ciągłego funkcjonowania kopalnia zostanie ostatecznie zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-531.3" who="#MaciejKonieczny">I to związkowcy z tej zamykanej kopalni walczą dzisiaj, aby na tym miejscu coś powstało, aby powstała tam farma fotowoltaiczna. A tak naprawdę konkretny plan tego, co będzie po zamknięciu kopalni, powinien towarzyszyć każdej decyzji o zamykaniu zakładu. Tego nie ma. Jest oddolne zaangażowanie. Brakuje planu i brakuje państwowego wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-531.4" who="#MaciejKonieczny">Jako Lewica nie mamy wątpliwości, że od paliw kopalnych w energetyce musimy odejść. Trzeba to jednak robić z głową, trzeba to robić z troską o pracowników, trzeba to robić z szacunkiem dla pokoleń Ślązaków, którzy żyli z kopalni, ale przede wszystkim trzeba to robić z planem na przyszłość. Dlatego, rozmawiając dziś o funduszu transformacji Śląska, musimy zapytać o ten szerszy plan. Podpisana 1,5 roku temu umowa społeczna zakłada stopniowe wygaszanie wydobycia przy intensywnym wsparciu państwa dla górnictwa. To wsparcie, jak wiemy, wymaga zgody Komisji Europejskiej. Czego nie wiemy? Czy ta zgoda jest, czy ona będzie. Tak naprawdę nie wiemy, czy ten plan ma rację bytu, czy nie. Minęło kilkanaście miesięcy. Nie wiemy, czy umowa podpisana ze stroną społeczną jest realizowana, czy można ją wyrzucić do kosza, bo to zależy od zgody Unii Europejskiej, a codziennie mamy jakieś doniesienia z frontu różnych dziwacznych walk rządu Prawa i Sprawiedliwości z Komisją Europejską, a na ten temat nic, złowroga cisza.</u>
          <u xml:id="u-531.5" who="#MaciejKonieczny">Jeżeli chodzi o samą formę funduszu, tutaj także są istotne wątpliwości. Po pierwsze, przyjęta forma spółki akcyjnej, która wydaje się być kopią, kopiuj-wklej, Państwowego Funduszu Rozwoju. To nie jest forma optymalna dla funduszu, którego głównym celem jest niegenerowanie zysków, ale realizowanie zadań publicznych. To napięcie pomiędzy logiką rynkową a publicznymi celami siłą rzeczy będzie w funduszu obecne. Pytanie, czy nie lepiej byłoby się w takim razie zdecydować na formę fundacji z działalnością gospodarczą albo spółdzielni z udziałem interesariuszy.</u>
          <u xml:id="u-531.6" who="#MaciejKonieczny">Po drugie, finansowanie. Jest jasne, że przewidziane finansowanie nijak się ma do skali wyzwania, że to finansowanie będzie musiało być dodatkowe. Dodatkowe, czyli ze środków europejskich albo z długu. I tutaj proszę nie zrozumieć mnie źle, jestem bardzo daleki od liberalnej histerii na temat długu publicznego. To jest istotne narzędzie prowadzenia polityki publicznej, ale to trzeba robić z głową. Tymczasem rząd PiS, który z uporem maniaka odmawia dostępnych środków z Krajowego Planu Odbudowy, dostępnych środków europejskich jest gotowy zaciągać coraz to bardziej wariackie kredyty. Najpierw ryzykowne obligacje w dolarach, a teraz bardzo drogi kredyt celowy. Wszystko to zamiast dostępnych, łatwo dostępnych, na wyciągnięcie ręki dostępnych środków europejskich. To jest skrajna niegospodarność ze strony rządu.</u>
          <u xml:id="u-531.7" who="#MaciejKonieczny">Po trzecie, nadzór. Zgadzam się, że w tym funduszu muszą być oczywiście przedstawiciele rządu, ale te proporcje są kompletnie zachwiane, kompletnie niezrozumiały jest brak przedstawicieli samorządu lokalnego, nie licząc województwa, w radzie nadzorczej. Patrząc na te proporcje, pozostaje wrażenie jak najbardziej zrozumiałe, że raz jeszcze to Warszawa ma decydować o tym, jak ma się rozwijać Śląsk, a nie sami Ślązacy. To trzeba naprawić. Dlatego Lewica poprze stosowne poprawki w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-531.8" who="#MaciejKonieczny">Transformacja Śląska wymaga planowego, mądrego wsparcia ze strony państwa. Ustawa o funduszu transformacji Śląska jest realizacją umowy społecznej podpisanej przez rząd z górnikami. Ta umowa podpisana została przez państwo polskie i powinna być realizowana. Wyzwanie, jakim jest bezpieczne, sprawiedliwe i prowadzone z szacunkiem dla mieszkańców Śląska odejście od węgla, spadnie w ogromnej mierze na kolejne rządy. Nie jest to więc sprawa ani PiS-u, ani nie-PiS-u. Proponowane rozwiązania szczegółowe pozostawiają bardzo wiele do życzenia. Śląscy pracownicy, śląskie przedsiębiorstwa, mieszkańcy i mieszkanki Śląska nie mogą jednak dłużej czekać na należne wsparcie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-531.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#MieczysławKasprzak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Myślę, że gdyby górnicy mieli przed oczami propozycję tej ustawy, ten projekt, to nigdy by się nie zgodzili na porozumienie. Pamiętamy, jak długo trwały negocjacje, były kamery, ogłoszono wielkie osiągnięcie, dogadano się z górnikami. Na to by się nie zgodzili i musimy mieć tę świadomość. My tą ustawą nie rozwiązujemy problemu. Zejdźmy na ziemię, bo ten problem szybciej czy później wróci, bo państwo likwidujecie kopalnie, będziecie likwidować kopalnie, bo węgla nie ma, bo są trudne warunki. A co robimy dla górników, co robimy dla Śląska? Śląsk oczekuje konkretnej pomocy. Ta ustawa — 800 mln zł, to jest takie rozdawnictwo, rzucenie pieniędzy, które nie załatwiają żadnego tematu.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#MieczysławKasprzak">Strategia. Po co robić strategię? Strategię ma każde województwo. Jeżeli ona w tej chwili wymaga nowelizacji, to trzeba ją znowelizować. Drugą strategię będziemy opracowywać dla Śląska. Przecież to kosztuje. Żeby taką strategię opracować, to potrzeba czasu, fachowców, trzeba opłacić to wszystko. I pytanie, po co, jeżeli już są pewne doświadczenia i strategia istnieje.</u>
          <u xml:id="u-533.2" who="#MieczysławKasprzak">Dalej — są górnicy. Przecież jest prosty sposób. Górnikom można zaproponować uczestnictwo w tworzeniu systemu energetycznego opartego na energii odnawialnej. Jest fotowoltaika, są wiatraki. Można to wpuścić na Śląsk i niech to się rozwija. Niech Śląsk się tym zajmie. Na pewno takie możliwości są, tylko państwo to blokujecie. Zablokowaliście fotowoltaikę, zablokowaliście wiatraki, a przecież ładną część miksu energetycznego można wpuścić właśnie na Śląsk i zastąpić likwidowane kopalnie. Na pewno górnicy by się tego podjęli, bo temat jest ciekawy i jest to dobrze płatne.</u>
          <u xml:id="u-533.3" who="#MieczysławKasprzak">Natomiast jeśli chodzi o pieniądze, to one są dla wszystkich na wszystko. Będzie można robić cuda, rozdawać pieniądze. W tej ustawie nie ma żadnych kryteriów. Dla mnie przerażające jest to, że nie będzie żadnej kontroli. Prawie 1 mld zł, dokładnie 800 mln zł wydacie państwo z publicznych pieniędzy. To będzie zadłużanie państwa, bo to będzie z obligacji, a efektu żadnego nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-533.4" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Na całą Polskę.)</u>
          <u xml:id="u-533.5" who="#MieczysławKasprzak">Pieniądze mogą iść na całą Polskę. Pretekst zawsze się znajdzie.</u>
          <u xml:id="u-533.6" who="#MieczysławKasprzak">My odcinamy się od takich działań. Śląsk czeka na konkretne działania, konkretne efekty. Ten problem cyklicznie wraca i nie jest rozwiązywany. Po pierwsze ci, którzy przyjdą po was, będą musieli spłacać te długi, a po drugie, problem nie zostanie rozwiązany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-533.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#GrzegorzBraun">Szczęść Boże, drodzy rodacy Ślązacy! Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#GrzegorzBraun">Ratuj się kto może, kiedy rząd Zjednoczonej łże-Prawicy zabiera się za rozwiązywanie problemów, które sam stwarza, do zaistnienia których sam się przyczynia. Ta ustawa to 800 mln zł dla was. Ta suma robi wrażenie, szanowni, ale ceńcie się, szanujcie się. Budżet waszego województwa to 2 mld zł rocznie, więc w tym kontekście władza oferuje wam tutaj… może nie jest to kwota na waciki, ale właśnie większa ilość judaszowych srebrników, żebyście zaakceptowali procesy, które nie są żadnym dopustem bożym, nie są żadną katastrofą, nie są efektem działania żywiołów czy sił, na które nie mamy wpływu. To są efekty działań tego rządu, niestety podejmowanych z pełną kontrasygnatą ze strony totalnej opozycji. Chodzi mianowicie o tzw. wygaszanie górnictwa węgla kamiennego na Śląsku i wszystkiego, co się z tym wiąże. To jest napisane wprost, expressis verbis w tej ustawie. Ma być przeprowadzona wielka operacja inżynierii społecznej, czyli wywracanie waszego i naszego śląskiego, polskiego świata do góry nogami, stawianie świata z nóg na głowę. Trzeba to jakoś podżyrować i trzeba to jakoś amortyzować społecznie, bo inaczej będziecie szumieć. Już szumicie, już zmienił się bilans sił politycznych w województwie śląskim. W związku z tym rząd Zjednoczonej łże-Prawicy spieszy z odkręceniem kureczka z pieniędzmi, żeby to jakoś lepiej wyglądało.</u>
          <u xml:id="u-535.2" who="#GrzegorzBraun">Szanowni Państwo! Konfederacja, koło poselskie, które reprezentuję, jest jedyną formacją, która bez ogródek i bez żadnych zastrzeżeń stwierdza: projekt wygaszania — to jest ich nowomowa eurokołchozowa — górnictwa na Śląsku to jest projekt z piekła rodem. Odcinanie Polaków na Śląsku i wszędzie indziej od naturalnych źródeł nie tylko energii, lecz także bogactwa, wielopokoleniowego prosperowania, to oczywiście coś, co mogą robić tylko eurokomuniści pod zielonym, tęczowym czy różowym sztandarem. My się temu sprzeciwiamy. Oni to przegłosują.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#GrzegorzBraun">Pani marszałek, dojadę do ostatniej kropki. Oczywiście bierzcie. Trzeba brać, nie kwitować, ale niech nie uspokaja to sumień tych, którzy będą się angażować w procedurę mordowania tradycyjnego i bogatego Śląska, bogatego bogactwem…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Kropka, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#GrzegorzBraun">…na którym pan Bóg nas położył. Dziękuję, pani marszałek. Do usłyszenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Rozpoczyna reprezentacja Polski, rozpoczynam i ja. Wszyscy mamy nadzieję, że nam dobrze, a nawet bardzo dobrze pójdzie. Trzymamy kciuki.</u>
          <u xml:id="u-541.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-541.3" who="#komentarz">(Poseł Michał Gramatyka: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-541.4" who="#MirosławSuchoń">Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 wobec rządowego projektu ustawy o Funduszu Transformacji Śląska Spółce Akcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-541.5" who="#MirosławSuchoń">Wysoka Izbo! Transformacja jest nieuchronna. Jako państwo, społeczeństwo, cały świat stoimy przed wielkim zadaniem ograniczenia zużycia paliw kopalnych i zastąpienia ich zielonymi źródłami energii. To kwestia życia kolejnych pokoleń, ochrony klimatu, środowiska, powietrza, ale także bezpieczeństwa energetycznego i gospodarczego. To bardzo złożony, wielowątkowy proces i oczywiście musi on być wspomagany. Warto pamiętać, że wbrew medialnej propagandzie rząd Prawa i Sprawiedliwości zdecydował o likwidacji kopalń. Dowodem jest choćby pismo z 2019 r., w którym mówiono o zamknięciu 14 kopalń do 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-541.6" who="#MirosławSuchoń">W latach 2015–2017 do SRK trafiło 17 kopalń do likwidacji i sprawą dla prokuratury jest fakt, dlaczego rząd PiS zamykał akurat te kopalnie, które miały najlepsze zasoby, w tym węgla koksującego, który przecież, jak wiemy, jest zasobem strategicznym Unii Europejskiej. Powiem wprost: ktoś powinien za to wszystko trafić za kratki. Ale dowodem jest także ta umowa społeczna z 28 maja 2021 r., dotycząca tej transformacji, w której zapisano także niemalże 20 kopalń do likwidacji. I to podpisał pan minister Sasin, który dzisiaj się tego wypiera.</u>
          <u xml:id="u-541.7" who="#MirosławSuchoń">Tak, panie ministrze, to pan podpisał się pod umową, w której zapowiedziano likwidację 20 kolejnych kopalń.</u>
          <u xml:id="u-541.8" who="#MirosławSuchoń">Ta propozycja oczywiście zasługuje na debatę, dlatego że województwo śląskie potrzebuje tych środków. W kontekście potrzeb, koniecznej zmiany przemysłu, koniecznej zmiany gospodarki te 800 mln zł, które zapisano w tej ustawie, to jest prawdopodobnie mniej niż milionerzy z Prawa i Sprawiedliwości zarobią w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-541.9" who="#MirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Ta ustawa stanowi także taki kolejny zasób sutych posad dla działaczy Prawa i Sprawiedliwości. Siedem ministerstw zapisało sobie w tej radzie nadzorczej miejsca dla swoich nominatów. Dlatego składam w imieniu Polski 2050 poprawki.</u>
          <u xml:id="u-541.10" who="#MirosławSuchoń">Pierwsza poprawka doprowadzi do tego, że z tych celów, na które można przeznaczyć środki finansowe funduszu, zostaną usunięte takie cele jak te związane z usuwaniem tych wszystkich zdarzeń, tych wszystkich niedogodności, które są skutkiem wywołanym przez katastrofy naturalne. Z całym szacunkiem, ale na skutki np. powodzi nie powinny trafić środki z transformacji, bo nie po to jest ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-541.11" who="#MirosławSuchoń">Druga poprawka, którą składamy, to zmiana w zakresie rady nadzorczej. Proponujemy, aby do tej rady nadzorczej trafili przedstawiciele przedsiębiorców z województwa śląskiego, członkowie Śląskiego Związku Gmin i Powiatów oraz przedstawiciel gmin górniczych z terenu województwa śląskiego, a nie nominaci rządu Prawa i Sprawiedliwości…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#MirosławSuchoń">…bo oni tam w ogóle nie są potrzebni. Mam nadzieję, że poprawki zostaną przyjęte i będziemy mogli poprzeć ten projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów zgłosił się jeszcze do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-544.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-544.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-544.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#GrzegorzBraun">Pytanie jest bardzo proste: Jakie pensje tam będą dla prezesa, zarządu i jakie pieniądze będą do zarobienia dla ludzi z Warszawy po to, żeby na koszt podatnika, czy Ślązaka, czy Kaszuba, mogli się lansować na wielkich dobrodziejów Śląska? Powtórzę raz jeszcze starą zasadę Andrzeja hrabiego Zamoyskiego: brać, nie kwitować. Jak dają, jasna sprawa, ale błagam, nie dorabiajcie do tego teorii, bo jeśli przyjmiecie projekt wygaszania górnictwa i tej wielkiej transformacji Śląska z elementami inżynierii społecznej za swój, to rubelka nie zarobicie — przepraszam, to źle brzmi w tych czasach i w tym miejscu — cnotę stracicie, duszę stracicie, szanowni rodacy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#GrzegorzBraun">…Polacy, Ślązacy. Brać, nie kwitować, ale teorii nie dorabiać.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dzisiejsza debata jest czynieniem pośmiewiska z mieszkańców Śląska. Debatujemy dzisiaj o tym, aby była to dobra transformacja dla ludzi, którzy tracą pracę, dla ludzi, którzy dzisiaj są miłośnikami sportu, piłki nożnej, oglądają reprezentację Polski, a pani marszałek tę debatę zorganizowała tak, żeby mieszkańcy Śląska nie mogli słuchać, co w sprawie transformacji Śląska Wysoki Sejm ma do powiedzenia. Dzisiaj na tej sali, panie i panowie, jest jeden poseł PiS-u. Tak głęboko jesteście tym zainteresowani. Kto zorganizował tę debatę i dlaczego ciągniecie tę debatę tutaj o tej godzinie, zamiast zrobić przerwę na to, abyśmy tak jak normalni Polacy, normalni ludzie mogli pooglądać mecz. Tego to ja nie rozumiem, bo wy chcecie pod osłoną nocy wydać 1 mld zł, zatrudnić swoich na 10 lat.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#JanSzopiński">Dalej nie będę kontynuował, a mam jeszcze wiele w tej sprawie do powiedzenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-549.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#MirosławSuchoń">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! Zauważyłem, że Prawo i Sprawiedliwość złożyło poprawkę, która świadczy o braku znajomości geografii albo o jeszcze czymś gorszym. Otóż ten fundusz transformacji, co wynika wprost z ustawy, ma dotyczyć transformacji całego województwa śląskiego. Myślę, że to jest oczywiste, że to nie tylko Śląsk jest regionem górniczym, ale także Zagłębie, natomiast wokół przemysłu wydobywczego województwa śląskiego, Śląska, Zagłębia wyrosło całe gospodarcze południe. To są firmy, które mają siedzibę w wielu różnych powiatach, także tam, gdzie nie ma kopalń. One dzisiaj muszą również uczestniczyć w tej transformacji.</u>
          <u xml:id="u-551.2" who="#MirosławSuchoń">Chciałem panią minister zapytać, czy to brak znajomości geografii w Ministerstwie Aktywów Państwowych spowodował, że w ten sposób zostało to ukształtowane, bo województwo śląskie, którego dotyczy ten projekt, to również właśnie Zagłębie, ziemia częstochowska, to Śląsk Cieszyński, to Żywiecczyzna, to Podbeskidzie. Mógłbym tak wymieniać, wymieniać, wymieniać, natomiast to, co państwo zaproponowali, nijak się ma właśnie do tej różnorodności całego regionu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#RafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Celem powołania specjalnego Funduszu Transformacji Śląska ma być skoordynowanie transformacji terenów pogórniczych, przemysłowych i poprzemysłowych z transformacją województwa śląskiego. Fundusz może realizować ustawowe cele za pomocą programów opracowanych przez fundusz i opracowanych przez ministrów właściwych ze względu na zakres merytoryczny programu.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#RafałAdamczyk">I tu nasuwa się pytanie, oczywiście nie jedno, tylko nasuwa się co najmniej kilka pytań. Gdzie tutaj udział mieszkańców województwa śląskiego? Dlaczego w radach nadzorczych i w samej radzie nie ma przedstawicieli samorządów lokalnych? I dlaczego siedziba spółki nie jest wskazana np. w Sosnowcu lub w Jaworznie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-553.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#ZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jest to kolejny projekt ustawy, który mieszkańcom województwa śląskiego ogrom obiecuje, daje dużo nadziei w roku przedwyborczym. Te liczne zadania funduszu są oparte o dokapitalizowanie z Agencji Rozwoju Przemysłu do podanej kwoty. To są dotacje, obligacje, kredyty, pożyczki, gwarancje, poręczenia — to wszystko hipotetyczne, wirtualne pieniądze. Prawdziwe wsparcie to byłyby kwoty z budżetu państwa, na które państwa nie stać, żeby ulokować w budżecie. W przyszłym roku to jest 0% z budżetu państwa, w kolejnych latach po 100 mln. Symboliczne pieniądze jak na wielkie potrzeby. Nawet w art. 14 wymieniacie zadania, nawet chcecie lotniska regionalne do 100 mln rocznie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#KrzysztofGadowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! No tak, wszyscy mówimy, że ustawa rzeczywiście obraża mieszkańców Śląska. Przerażające są kwoty, które państwo proponujecie. Na co jest te 800 mln zł, pani minister? Czy rząd w ogóle policzył koszty transformacji Śląska? Czy rząd pamięta, że na początku roku było umarzane 800 mln zł dla Polskiej Grupy Górniczej za zobowiązania wobec ZUS? Czy rząd pamięta, że Polskiej Grupie Górniczej umarzaliśmy 1 mld zł zaciągniętego kredytu z funduszu rozwoju? Jaki ma być wymierny efekt tych 800 mln zł, które państwo przekazujecie na Śląsk na 10 lat? Czy macie państwo taką symulację? Do czego dążycie i co ma być z tego realizowane?</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Gawron: Będzie strategia.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jako jedno ze źródeł finansowania Funduszu Transformacji Śląska podają państwo środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej. Tak, są do wzięcia z Funduszu Odbudowy miliardy euro, także na sprawiedliwą transformację, ale przecież nie wypełniacie kamieni milowych, blokujecie środki z Unii. Więc po co zawracacie tej Izbie głowę funduszem, który będzie służył tylko upchnięciu swoich PiS-owskich działaczy i w którym nie znajdą się pieniądze z Unii, a 100 mln rocznie z budżetu państwa pójdzie znów na pensje dla miernych, biernych, ale wiernych.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#KlaudiaJachira">Proponowane rozwiązania to po prostu mnożenie bytów prawnych. Nie są potrzebne kolejne instytucje dla waszych działaczy tylko odblokowanie środków unijnych i chęć przeprowadzenia prawdziwej, sprawiedliwej transformacji dla zdrowia i życia nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-559.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Powołanie funduszu jest jednym z elementów umowy społecznej zawartej między rządem a związkami zawodowymi. Co do samej treści ustawy niezrozumiałe jest, dlaczego nie wykreślono z niej sformułowania umożliwiającego finansowanie zadań poza terytorium województwa. Jeśli fundusz dla Śląska — to tylko i wyłącznie dla Śląska, a nie dla całego kraju. Fundusz Transformacji Śląska, jak sama nazwa wskazuje, powinien realizować zadania związane z regionem i żadne inne. Dlaczego nie ograniczono składu rady nadzorczej po stronie rządowej? Mam nadzieję, że w czasie dalszego procedowania to zostanie poprawione. Należy zwiększyć w niej liczbę przedstawicieli środowisk pracodawców, pracowników i samorządów lokalnych, bo to oni wiedzą najlepiej, jakie są problemy regionu i jak je skutecznie rozwiązywać, a nie władza centralna.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#MałgorzataPępek">Mam nadzieję, że przyjmiecie stosowne poprawki Platformy Obywatelskiej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-561.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#AnnaWojciechowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#AnnaWojciechowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! I znowu jak nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Fundusz Transformacji Śląska, kolejna spółka, kolejny zarząd, kolejna rada nadzorcza dla tłustych kotów.</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#AnnaWojciechowska">100 mln zł rocznie do wydania, ale to tylko na pierwszy rok, bo później na pewno byłby budżet zwiększony. I czym ma się zajmować? Nie wiadomo. Zarząd obiecuje przygotować strategię na 5 lat i wsparcie finansowe m.in. na inwestycje. Jakie? Ochrona środowiska — jakie działania? Budowa i rozwój — w jakich dziedzinach? Szkolenia i doradztwo — to jest, proszę państwa, studnia bez dna itd. Na pewno Śląsk potrzebuje wsparcia, ale najpierw powinna być zrobiona strategia na 20 lat, a nie na 5, i w niej diagnoza i rozwiązania, później utworzenie spółki. Wszystko powinno być transparentne.</u>
          <u xml:id="u-563.3" who="#AnnaWojciechowska">Ale tak naprawdę to potrzebujecie 100 mln, aby odzyskać Śląsk, który straciliście. Chcecie przekupić Ślązaków szybkimi pieniędzmi na byle co. Śląsk potrzebuje wsparcia, ale na realną pomoc i działania.</u>
          <u xml:id="u-563.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#MichałGramatyka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W grudniu 2017 r. w sali marmurowej gmachu Sejmu Śląskiego, który zupełnie nie wiadomo dlaczego PiS nazywa budynkiem urzędu wojewódzkiego, pan premier Morawiecki mówił: Ten wypracowany z mozołem program dla województwa śląskiego leży mi szczególnie na sercu. I to miało być 40 mld zł na 70 wielkich projektów. Wielokrotnie wymieniałem z tej mównicy te projekty, bo niemal żaden z nich nie został zrealizowany.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#MichałGramatyka">Nie możemy i nie chcemy zostawić ziemi województwa śląskiego samej sobie. I dlatego ten program, który ucieraliśmy w bardzo dużym wysiłku razem z naszymi partnerami społecznymi — ciągnął w swoim gomułkowskim stylu pan premier Morawiecki.</u>
          <u xml:id="u-565.2" who="#MichałGramatyka">Potem odpuściła „Solidarność”, poodchodzili partnerzy, wy przestaliście się przyznawać do pana ministra Tobiszowskiego, jednego z głównych autorów tej gigantycznej ściemy. Nawet wasz marszałek na Śląsku już nie jest wasz, bo podobno przestał wam ufać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#MichałGramatyka">Jak po tym wszystkim my mamy wam uwierzyć?</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Marek Rutka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#MarekRutka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W uzasadnieniu przedłożonego projektu czytamy: Celem funduszu będzie wspieranie procesu transformacji województwa śląskiego, w tym wspieranie podmiotów w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom wygaszania działalności wydobywczej węgla kamiennego. Tymczasem rząd chce wprowadzić zapis w nowelizacji specustawy o pomocy uchodźcom wojennym i ściągnąć górników z Ukrainy do pracy w polskich kopalniach. Tak że jedną ręką kosztem 186 mln rząd zwolnił 2200 śląskich górników, a drugą ręką sprowadza górników z zagranicy. Pytanie: Po co? Chyba nie po to, aby tego węgla na Śląsku nie wydobywać. Tak że pytanie: O jakiej transformacji jest tutaj mowa?</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#MonikaRosa">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Wynik meczu Polska — Argentyna 0:0 i niestety obawiam się, że dokładnie zero zysku dla województwa śląskiego będzie z tego fantastycznego funduszu transformacji. Bo fundusz transformacji brzmi bardzo dumnie, ale bardzo dumnie brzmiał też program dla Śląska obiecywany przez Prawo i Sprawiedliwość. Bardzo dumnie brzmiały słowa stojącej przed kopalniami Beaty Szydło, mówiącej: żadnej kopalni nie zamkniemy, a które zamknęliście, otworzymy. To wszystko brzmi bardzo dumnie, ale my na Śląsku wiemy jedno: my potrzebujemy realnych działań, my potrzebujemy realnych pieniędzy, a 800 mln zł przez 10 lat to nie są realne pieniądze na transformację Śląska.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#MonikaRosa">A więc pytam panią minister: Po pierwsze, na jakim etapie jest notyfikacja umowy społecznej z górnikami? Po drugie, jakie szacujecie pieniądze, prawdziwe, na transformację województwa śląskiego? Po trzecie, na co konkretnie 80 mln zł rocznie ma być wydawane? Bo zapowiedzi w ustawie są dumne, a pieniądze bardzo małe.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#DobromirSośnierz">Niedawno debatowaliśmy nad powołaniem instytutu zadumy nad demografią, teraz będziemy mieli instytut zadumy nad Śląskiem. Gdyby urzędnicy wiedzieli, jak planować gospodarkę, gdyby plany urzędnicze, pięciolatki, dziesięciolatki, się sprawdzały, to PRL byłby krajem mlekiem i miodem płynącym, a nie był. A więc urzędnicy się na tym nie znają. Tak jak się tamci nie znali, tak i wasi urzędnicy też się nie będą znali.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#DobromirSośnierz">Jeśli chcecie pomóc Śląskowi, to zróbcie to: obniżcie podatki, wyłączcie Śląsk np. na kilka lat spod waszej radosnej twórczości legislacyjnej — to na pewno nam pomoże. Natomiast nie pomogą nam urzędnicze programy, nie pomogą nam kolejne pięciolatki, nie pomogą nam pasożyty na kolejnych stołkach, w kolejnym funduszu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-573.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii panią Olgę Semeniuk-Patkowską.</u>
          <u xml:id="u-574.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przez ostatnią godzinę wsłuchiwałam się wnikliwie w każde słowo, które tutaj padało, i zauważyłam niesamowitą atencję i wrażliwość na węgiel.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Droga Opozycjo! Musicie się zastanowić, czy jesteście za, czy przeciw, bo jeszcze kilka miesięcy temu próbowaliście zamykać Turów. Próbowaliście zamykać Turów, zabierać miejsca pracy i niestety próbowaliście zabrać bezpieczeństwo domowe ludziom — o tym mówiliście. Przyszła wojna i zmieniliście front, bo stwierdziliście…</u>
          <u xml:id="u-575.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-575.3" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Bardzo proszę o nieprzerywanie mi.</u>
          <u xml:id="u-575.4" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Proszę mówić o funduszu.)</u>
          <u xml:id="u-575.5" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Przyszła wojna i okazało się, że niestety…</u>
          <u xml:id="u-575.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-575.7" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Ale proszę mi nie przerywać.</u>
          <u xml:id="u-575.8" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Pani marszałek, czy może pani zareagować?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">A panią minister chciałam prosić, żeby rzeczywiście odniosła się pani do przedmiotu, o którym rozmawiamy, czyli…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Przyszła wojna i nagle wasza uwaga skupia się dzisiaj na węglu. Odpowiadając na wszystkie pytania, które tutaj padły, zacznę od uwag, które padały po stronie opozycji.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Przede wszystkim pierwsza dotyczyła tego, dlaczego umowa społeczna podpisana w maju dopiero dzisiaj przynosi efekt w postaci projektu ustawy. Szanowni państwo, nikt z tutaj obecnych osób nie mówił o konsultacjach społecznych, nikt nie mówił o „Solidarności”, która miała bardzo duży wkład w przygotowanie tego projektu, nikt nie mówił o związkach zawodowych. Państwo ciągle mówią, że Prawo i Sprawiedliwość, Zjednoczona Prawica omija konsultacje społeczne. Właśnie tak długo trwały te konsultacje społeczne, że po 7 miesiącach, od kiedy przejęłam ten projekt, dzisiaj z pełną odpowiedzialnością i pełną zgodą związków zawodowych przedstawiam wam projekt, który został skonsultowany.</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-577.3" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Po drugie, komentowaliście tutaj państwo skład rady nadzorczej. Wczoraj ze zdumieniem na posiedzeniu połączonych komisji zastanawiałam się, jak to jest możliwe, że posłowie, którzy czytają: minister właściwy ds. gospodarki, myślą, że członkiem tej rady będzie minister Waldemar Buda. Nic bardziej mylnego. Więcej szacunku dla pracowników korpusu służby cywilnej, więcej szacunku dla pracowników merytorycznych, którzy będą wchodzili w skład tej rady i będą tworzyli strategie.</u>
          <u xml:id="u-577.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-577.5" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Kolejna rzecz, której ze zdumieniem słuchałam, to zero złotych na 2023 r. Pojawiało się to wczoraj wielokrotnie na posiedzeniu komisji, pojawia się dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-577.6" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: 800 mln zł na 10 lat.)</u>
          <u xml:id="u-577.7" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Szanowni Państwo! Są również środki, które są funduszami, a są spoza budżetu państwa. Jest to Fundusz Inwestycji Kapitałowych, tzw. FIK, który przewiduje 500 mln zł, czyli 0,5 mld zł na 2023 r. Tłumaczyłam to wczoraj na posiedzeniu komisji łączonych wielokrotnie, wytłumaczę i dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-577.8" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Spółka musi się rozliczyć z pieniędzy — to kolejny zarzut, który tutaj padał — podlega przepisom Kodeksu spółek handlowych. Każda spółka, w tym spółka akcyjna, będzie rozliczana z każdej złotówki, która będzie wydana, czy to będzie kapitał początkowy 0,5 mld zł, czy 800 mln zł, którymi wy gardzicie, a których górnicy potrzebują w ramach 10 lat i strategii.</u>
          <u xml:id="u-577.9" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Strategia i cele. Szanowni państwo, zastanawiacie się, dlaczego strategia musi być opracowana. Rozumiem, że chcielibyście, po pierwsze, bez konsultacji społecznych, po drugie, tak jak wczoraj na posiedzeniu komisji było to mówione, najlepiej komukolwiek przekazać te pieniądze, a jak to się rozliczy, jaka będzie kontrola, to już nieważne.</u>
          <u xml:id="u-577.10" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-577.11" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Spółka akcyjna, powołanie tej spółki akcyjnej w ramach tej ustawy polega również na opracowaniu strategii, którą będą przygotowywały różne strony. M.in. będzie ona podlegała konsultacjom społecznym, ale będzie za to odpowiedzialna również strona rządowa.</u>
          <u xml:id="u-577.12" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-577.13" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Pani marszałek, czy ja mogę prosić o spokój po stronie posłów? Bo nie jestem w stanie się skupić na tym, co mówię.</u>
          <u xml:id="u-577.14" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-577.15" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Ale ja bardzo proszę o to, aby uciszyć salę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o spokój, panowie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Kolejne pytania dotyczyły regulacji wynagrodzeń. Wynagrodzenia regulowane będą zgodnie z ustawą o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi. Zapraszam do zapoznania się, tak samo zresztą jak z Kodeksem spółek handlowych. Wielokrotnie padało tutaj stwierdzenie, że jest mecz. Szanowni państwo, jestem dumna, że jestem Polką, mam nadzieję, że Polska dzisiaj wygra. Ale dla górników dzisiaj nie ma nic ważniejszego niż właśnie Fundusz Transformacji Śląska i przygotowanie środków finansowych, aby mogli przebyć tę transformację w odpowiednim czasie.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Dlatego jest jeden poseł PiS na sali.)</u>
          <u xml:id="u-579.2" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Jeszcze raz podkreślam, w ubiegłym roku państwo chcieliście zamykać Turów. Nakłanialiście do tego opinię publiczną i straszyliście karami z Komisji Europejskiej tylko po to, żeby z jednej strony zabrać ludziom bezpieczeństwo domowe, a z drugiej strony zabrać im miejsca pracy.</u>
          <u xml:id="u-579.3" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Jeżeli chodzi o nazewnictwo, to jeszcze raz podkreślam, cały projekt ustawy jest skonsultowany ze związkami zawodowymi. Ja tutaj jestem w imieniu nie tylko strony rządowej, ale przede wszystkim strony społecznej. My się oczywiście przy nazewnictwie nie upieramy, ale takie również były propozycje strony społecznej.</u>
          <u xml:id="u-579.4" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Kolejne pytanie dotyczyło Ministerstwa Aktywów Państwowych, któryś z panów posłów je tutaj zadał. Mam nadzieję, że wie, którego resortu jestem przedstawicielem, bo jestem z Ministerstwa Rozwoju i Technologii. 7 miesięcy temu przejęliśmy to zadanie od Ministerstwa Aktywów Państwowych i w 7 miesięcy skonsultowaliśmy bardzo dobry projekt, który zakłada gromadzenie środków finansowych również z funduszy europejskich.</u>
          <u xml:id="u-579.5" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Pani poseł Jachira mówiła o Krajowym Planie Odbudowy. Trudno nie mówić tych magicznych słów: Krajowy Plan Odbudowy. Ale pamiętajmy, że są inne źródła finansowania, i pamiętajmy również, jaki jest stosunek strony niemieckiej w Unii Europejskiej do tematu węgla. Wy to doskonale wiecie, dzisiaj gracie inną kartą, gracie kartą polityczną.</u>
          <u xml:id="u-579.6" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#OlgaSemeniukPatkowska">Na sam koniec, szanowni państwo: o wiele łatwiej było dogadać się ze stroną społeczną. 7 miesięcy temu, kiedy przejmowałam ten projekt, wiedziałam, że będzie to trudny projekt, ale nie wiedziałam, że po stronie polityków, po stronie posłów, po stronie ludzi, którzy decydują i powinni decydować dzisiaj o losie Śląska, będą takie rozbieżności. Dziękuję „Solidarności”, dziękuję stronie społecznej i związkom zawodowym za przygotowanie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy… Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-582.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-582.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz Komisji Gospodarki i Rozwoju w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-582.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-582.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-582.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Pierwsze czytanie komisyjnego projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 2805).</u>
          <u xml:id="u-582.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Proszę pana posła Jarosława Zielińskiego o przedstawienie uzasadnienia projektu uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#JarosławZieliński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych wnosi do Wysokiego Sejmu projekt uchwały w sprawie zmian w Regulaminie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, której powodem jest konieczność dostosowania przepisów regulaminowych do przepisów ustaw. Dokładnie chodzi o art. 34 regulaminu Sejmu, a mówiąc jeszcze szczegółowiej, o ust. 2a, który odnosi się do wymogów formalnych, jakie musi spełniać uzasadnienie projektu ustawy dotyczącej majątkowych praw i obowiązków przedsiębiorców lub praw i obowiązków przedsiębiorców wobec organów administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#JarosławZieliński">Projekt uchwały zawiera dwie zmiany. Pierwsza z nich polega na nadaniu nowego brzmienia art. 34 ust. 2a. Celem tej zmiany jest dostosowanie tego przepisu do przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. — Prawo przedsiębiorców. Zgodnie z art. 66 ustawy — Prawo przedsiębiorców w uzasadnieniu projektu aktu normatywnego określającego zasady podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej zamieszcza się wyniki, po pierwsze, analizy możliwości osiągnięcia tego aktu normatywnego za pomocą innych środków, a po drugie, oceny przewidywanych skutków społeczno-gospodarczych, w tym oceny wpływu na mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców, oraz analizy zgodności projektowanych regulacji z przepisami ustawy — Prawo przedsiębiorców. Art. 66 ust. 2 ustawy — Prawo przedsiębiorców wymaga, aby wyniki oceny i analiz, o których mowa w ust. 1, poprzednio streszczonym, były zamieszczone w uzasadnieniu projektu aktu normatywnego lub w ocenie skutków regulacji stanowiącej odrębną część uzasadnienia projektu aktu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-583.2" who="#JarosławZieliński">Zmiana druga, polegająca na dodaniu w art. 34 nowego ust. 2b, odnosi się do regulacji zawartej w art. 50f ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, zgodnie z którym w przypadku projektu ustawy zawierającej przepisy regulacyjne lub przepisy określające wymogi dotyczące świadczenia usług transgranicznych w rozumieniu ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej w uzasadnieniu projektu ustawy lub ocenie skutków regulacji stanowiącej jego odrębną część przedstawia się powody uznania projektowanych przepisów regulacyjnych lub projektowanych wymogów dotyczących świadczenia usług transgranicznych za zgodne z zasadami proporcjonalności, uzasadnionego i niedyskryminującego charakteru, w tym dane jakościowe, a w miarę możliwości także dane ilościowe. Powody te należy przedstawić w sposób szczegółowy, umożliwiający weryfikację zgodności tych przepisów lub wymogów z zasadami.</u>
          <u xml:id="u-583.3" who="#JarosławZieliński">Zgodnie z art. 2 projektu uchwały przedkładanej Wysokiemu Sejmowi, zawierającym przepisy przejściowe do projektów ustaw wniesionych do Sejmu przed dniem wejścia w życie niniejszej uchwały, art. 34 ust. 2a stosowany byłby w brzmieniu dotychczasowym. I to jest ta zmiana pierwsza, wcześniej omówiona. A art. 2b, ten dodawany, nowy artykuł, nie miałby zastosowania do projektów ustaw złożonych wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-583.4" who="#JarosławZieliński">Proponuje się, aby te zmiany, które przedkładam Wysokiemu Sejmowi w imieniu komisji sejmowej, weszły w życie z dniem ogłoszenia niniejszej uchwały w sprawie zmiany regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-583.5" who="#JarosławZieliński">Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych, która przyjęła projekt uchwały bez głosu sprzeciwu, proszę o uchwalenie przedłożonych zmian w regulaminie Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-584.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-584.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Jarosław Zieliński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-584.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#JarosławZieliński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość chcę zadeklarować poparcie dla przedłożonego projektu uchwały zmieniającej regulamin Sejmu, bo istnieje potrzeba — tak jak już mówiłem przedtem, relacjonując stanowisko komisji — dostosowania zapisów regulaminu Sejmu do przepisów ustaw. To jest sprawa dosyć ważna, bo dotyczy ona kwestii formalnych związanych z uzasadnieniami przedkładanych Wysokiej Izbie projektów ustaw. Jeżeli dwie przywołane wcześniej ustawy, a więc ustawa — Prawo przedsiębiorców i ustawa dotycząca uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, tego wymagają, to trzeba przenieść te zapisy również do wymogów, jakie są sformułowane w regulaminie Sejmu. Tak że istnieje potrzeba, konieczność uchwalenia tych zmian.</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#JarosławZieliński">W związku z tym Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie głosował za ich przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-586.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tomasz Głogowski złożył oświadczenie na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-586.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Marek Rutka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#MarekRutka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu poselskiego Lewica mam zaszczyt zaprezentować stanowisko wobec komisyjnego projektu uchwały w sprawie zmiany Regulaminu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#MarekRutka">Każda, powtarzam: każda, zmiana, która sprawi, że ciężki los polskiego przedsiębiorcy, także tego najmniejszego, rodzinnego przedsiębiorcy, stanie się lżejszy, zasługuje na poparcie. Warto podkreślić, że na skutek szalejącej inflacji, nadciągającej recesji i gigantycznych rachunków za energię w samej tylko branży handlowej długi ma ponad 64 tys. podmiotów, a ich łączne zaległości wynoszą już ponad 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-587.2" who="#MarekRutka">W uzasadnieniu przedłożonego projektu nie ma słowa o tym, że jest to jeden z kamieni milowych niezbędnych do pozyskania środków z Funduszu Odbudowy. To ważne, ale tego w uzasadnieniu projektu zabrakło.</u>
          <u xml:id="u-587.3" who="#MarekRutka">Celem proponowanej w przedłożonym projekcie zmiany regulaminu Sejmu jest wprowadzenie do projektu aktu normatywnego określającego zasady podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej analizy możliwości osiągnięcia celu tego aktu normatywnego za pomocą innych środków i — co jest chyba najważniejsze — oceny skutków społeczno-gospodarczych, w tym też oceny wpływu na mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców, oraz analizy zgodności projektowanych regulacji z przepisami ustawy — Prawo przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-587.4" who="#MarekRutka">Dobrą zmianą jest wprowadzenie nakazu, aby w projektach aktów normatywnych dążyć do proporcjonalnego ograniczenia obowiązków administracyjnych wobec przedsiębiorców podejmujących i wykonujących lub kończących działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-587.5" who="#MarekRutka">Wszystkie wymienione zapisy są korzystne, z tym jednak zastrzeżeniem, że mając świadomość stale pogarszającej się jakości legislacji, trzeba mieć nadzieję — oby oczywiście ta nadzieja nie była płonna — że będą one rzeczywiście przestrzegane i egzekwowane w toku procedowania nad projektami aktów normatywnych.</u>
          <u xml:id="u-587.6" who="#MarekRutka">Z taką wiarą, aczkolwiek dość ograniczoną, klub Lewicy poprze przedłożony projekt zmiany regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-587.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Łopata, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-588.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#JanŁopata">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska mam zaszczyt przedstawić stanowisko w przedmiocie zmiany regulaminu Sejmu zawartej w druku nr 2805.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#JanŁopata">Wysoki Sejmie! Prawo i Sprawiedliwość zdołało już nas przyzwyczaić do zmian prawa, w tym regulaminu Sejmu, nagłych i z drugim dnem. Tak było z poprzednią propozycją zmiany regulaminu. Przypomnę, że dotyczyło to zasad pracy na wspólnych posiedzeniach Komisji do Spraw Służb Specjalnych i innej komisji. Podtekst tych zmian był oczywisty i w trakcie dyskusji on się jednoznacznie ujawnił.</u>
          <u xml:id="u-589.2" who="#JanŁopata">W uzasadnieniu tej propozycji zmiany regulaminu czytamy, iż projektowane zmiany regulaminu Sejmu są wynikiem konieczności dostosowania przepisów regulaminu do przepisów ustaw. Wysoki Sejmie! Proponuje się, by dostosować regulamin do zapisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. — Prawo przedsiębiorców w taki sposób, by art. 34 ust. 2a regulaminu otrzymał zapis: Uzasadnienie projektu ustawy określającej zasady podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej powinno odpowiadać wymogom określonym w art. 66 ust. 2 i art. 68 przywołanej przeze mnie ustawy. Czyli przez blisko 5 lat w obiegu funkcjonowały i ustawa — Prawo przedsiębiorców, i regulamin Sejmu, a teraz piszecie państwo, że zmiany są wynikiem konieczności. I nic więcej. Bardzo ciekawe.</u>
          <u xml:id="u-589.3" who="#JanŁopata">Jeszcze bardziej kuriozalna jest druga propozycja zmiany i dostosowania regulaminu do ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. Zapis w regulaminie ma brzmieć: Uzasadnienie projektu ustawy zawierającej przepisy regulacyjne lub przepisy określające wymogi dotyczące świadczenia usług transgranicznych w rozumieniu ustawy z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej… I odnośnie do tej zmiany w uzasadnieniu też jest ten zapis: w wyniku konieczności dostosowania. Po 7 latach.</u>
          <u xml:id="u-589.4" who="#JanŁopata">Czy nie można wprost powiedzieć, panie pośle, że jest to próba wypełnienia zobowiązania premiera Morawieckiego tzw. kamieni milowych, o których słyszymy, domyślamy się. Ale drodzy państwo, jak to robicie w takiej formule, to oczekiwanej przez Komisję Europejską zmiany regulaminu Sejmu pewnie nie uzyskacie.</u>
          <u xml:id="u-589.5" who="#JanŁopata">W komisji leży całościowy projekt zmian, projekt ponadpartyjny, zaznaczam, że ponadpartyjny, a druk ma nawet nadany numer — 1917. Sięgnijcie do niego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan Michał Urbaniak, Konfederacja, nie…</u>
          <u xml:id="u-590.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jest pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-590.3" who="#komentarz">(Poseł Michał Urbaniak: Tak, zdążyłem.)</u>
          <u xml:id="u-590.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#MichałUrbaniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dyskutujemy dzisiaj nad zmianą regulaminu pracy Sejmu. Sam projekt jest krótki, wprowadza, jak widać, w zasadzie kosmetyczne zmiany, nie obejmuje tego, co też jest dzisiaj problemem. Bo to, co zostało też dzisiaj tutaj powiedziane… Wychodzi na to, że ten projekt jest próbą zrealizowania brukselskiego szantażu dotyczącego Krajowego Planu Odbudowy.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#MichałUrbaniak">A problemem tej Izby i tego, jak dzisiaj wyglądają prace parlamentu, jest to, jak np. hurtowo dzisiaj odrzucane są merytoryczne poprawki z innych klubów, jak nawet nie zagląda się do ich treści, jak skrajnie skraca się czas nad ustawami. Nie ma de facto dobrych konsultacji, które chociażby mogłyby czasem potrwać tydzień, dwa. Ludzie też muszą dowiedzieć się o tym, że my o czymś tutaj w Sejmie rozmawiamy.</u>
          <u xml:id="u-591.2" who="#MichałUrbaniak">Zgoła inaczej wygląda to dzisiaj w przypadku ustaw polityków PiS-u i Solidarnej Polski, które procedowane są szybko, często w trybie poselskim, gdzie nie trzeba w tym wypadku korzystać właśnie z konsultacji, nie trzeba opisywać skutków regulacji, i to są problemy tego Sejmu. To są podstawowe rzeczy…</u>
          <u xml:id="u-591.3" who="#komentarz">(Poseł Michał Gramatyka: Aaa!)</u>
          <u xml:id="u-591.4" who="#MichałUrbaniak">Był gol?</u>
          <u xml:id="u-591.5" who="#komentarz">(Poseł Michał Gramatyka: Obronił karnego.)</u>
          <u xml:id="u-591.6" who="#MichałUrbaniak">Gratulujemy Szczęsnemu. Super.</u>
          <u xml:id="u-591.7" who="#MichałUrbaniak">Szanowni Państwo! Wracając do tematu. Jeszcze przed 2005 r. średni czas, jaki trwało procedowanie nad ustawą, to było ok. 200 dni. Gdy uśrednić ten czas po przyjęciu władzy przez PiS w 2005 r. do teraz, czyli przez rządy i PiS-u, i Platformy Obywatelskiej oraz koalicjantów, jest to średnio 77 dni. To jest znacznie, radykalnie krócej, ale to wcale nie znaczy, że lepiej, to wcale nie znaczy, że zarówno koalicja, jak i PiS rządzili w tej kwestii dobrze, bo skracanie czasu do namysłu, skracanie czasu do konsultacji nie zawsze znaczy, że ustawy będą lepiej napisane. A tu widzimy ustawę, która ma być takim kwiatuszkiem; pokażemy, że jednak robimy coś dla Brukseli. Tylko pytanie, czy Bruksela w ogóle to doceni. Czy ktoś tam wśród eurokratów w ogóle doceni to, że PiS próbował coś zrobić?</u>
          <u xml:id="u-591.8" who="#MichałUrbaniak">Ja w to nie wierzę. My nieudolnością i tym, że PiS zgodził się na to, że jest jakikolwiek mechanizm warunkowości… I tak nie zobaczymy pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy, więc to w zasadzie i tak jest tylko sztuka dla sztuki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-591.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#MichałGramatyka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oba fragmenty, oba przypadki opisane w tym projekcie oczywiście mogą zasługiwać na nasze poparcie, natomiast zawsze zastanawiam się, dlaczego komisja występuje z tego typu projektami zmiany regulaminu Sejmu, tak jakby nie dostrzegała prawdziwych problemów, które w tym Sejmie mamy, np. wrzucania poprawek w ostatniej chwili, co miało miejsce ot choćby wczoraj na posiedzeniu komisji edukacji w sprawie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym, np. dodawania w ostatniej chwili i głosowania na sali plenarnej Sejmu nad poprawkami spoza zakresu przedłożenia. Jest głosowanie nad poprawkami do ustawy z kompletnie innego tematu regulującymi kompletnie inne fragmenty prawa i nikt z posłanek i posłów po stronie rządzącej nie widzi w tym żadnego problemu, np. nadużywania instytucji projektów poselskich tylko po to, żeby ominąć etap konsultacji, tylko po to, żeby ścieżka legislacyjna była jak najkrótsza, jak najbardziej efektywna z punktu widzenia rządzącej większości, a tym samym, by eliminować te fragmenty procedury legislacyjnej, które sprzyjałyby podnoszeniu jakości prawa? Np. dlaczego komisja nie ma nic przeciwko ograniczaniu wypowiedzi posłów poniżej jakiegoś akceptowalnego wymiaru czasowego? Wielokrotnie na tej sali zdarzało się, że pan marszałek serwował posłom 30-sekundowy czas wypowiedzi w niezwykle istotnych sprawach. To jest po prostu absurd, w ciągu pół minuty trudno jest wyrazić jakąkolwiek myśl. Np. dlaczego komisja nie widzi problemu dotyczącego preferencji dla klubów w porównaniu z kołami albo ograniczaniu liczby pytań w pierwszym czytaniu w taki sposób, że koła mogą zadać tylko jedno pytanie? Dlaczego komisja nie widzi problemu elektronicznego przesyłania korespondencji w Sejmie? Nie da się do Sejmu napisać elektronicznej korespondencji, tzn. napisać się da, ale nigdy nie wiadomo, czy ktokolwiek to przeczyta, a na pewno nikt na tę elektroniczną korespondencję nie odpowie. Podobnie jest z honorowaniem elektronicznych środków potwierdzania tożsamości. W Sejmie nie sposób wylegitymować się elektronicznym dowodem osobistym, dlatego że Straż Marszałkowska nie ma go w katalogu dokumentów, które mogłaby honorować. Dlaczego komisja nie zaapeluje do marszałka Sejmu, żeby zniknęły z otoczenia Sejmu te fatalne bramki? One powinny być używane do zabezpieczania imprez masowych, a nie do odgradzania władzy legislacyjnej od społeczeństwa. Kiedyś tych bramek nie było i Sejm tak stoi, jak stał, i nikomu to nie przeszkadzało.</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#MichałGramatyka">I to chyba tyle, co można zasugerować szanownej komisji w ciągu 3 minut, a oczywiście elementy przedłożenia mogą liczyć na poparcie koła Polski 2050.</u>
          <u xml:id="u-593.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-594.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-594.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-594.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">1 minuta na zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-594.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy wystąpi pan Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#GrzegorzBraun">Z jednej strony hołd pruski, to znaczy musicie robić to, co Bruksela każe, żeby wreszcie dostać pieniądze, których nie macie, ale macie mieć, a już częściowo wydaliście.</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#GrzegorzBraun">Psucie prawa. Inkrustowanie regulaminu Sejmu odesłaniami do ustaw, które upstrzone są eurokołchozową nowomową, to jest psucie prawa. Dodatkowo — oczywiste oczywistości, masło maślane — jasna sprawa, że regulamin Sejmu nie funkcjonuje w próżni prawnoustrojowej i że obowiązują ustawy, które tutaj zostały przyjęte. Po cóż to w regulaminie zapisywać? Tylko dlatego, że Bruksela się domaga. Co może poprawić jakość legislacji? Opatrzenie każdego projektu ustawy imieniem i nazwiskiem konkretnego autora. A nie hordy barbarzyńców wnoszą kolejne poselskie projekty jako de facto przedłożenia rządowe. Mieliby więcej wstydu, mielibyście więcej wstydu, gdybyście musieli świecić własnymi oczyma w pojedynkę pod własnym imieniem i nazwiskiem, i to mogłoby coś zmienić. Dziękuję, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-596.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-596.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-596.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jest godz. 20.45. Przed 3 minutami Wojciech Szczęsny obronił karnego egzekwowanego przez Messiego. To jest moja pierwsza kadencja w Sejmie i gdyby ktoś mi powiedział, że wtedy kiedy cała Polska ogląda mecz Polska — Argentyna o awans do ćwierćfinału w mistrzostwach świata i to będzie nasz pierwszy ćwierćfinał…</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#komentarz">(Poseł Michał Gramatyka: 1/8.)</u>
          <u xml:id="u-597.2" who="#JanSzopiński">… pierwsza 1/8. W życiu bym nie uwierzył, że coś takiego jest możliwe.</u>
          <u xml:id="u-597.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Taka prawda, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-597.4" who="#JanSzopiński">Wszyscy oglądają, a Sejm zajmuje się swoim wewnętrznym regulaminem. Ten fakt pokazuje nam skalę zaniechań i lekceważenia prawa przez ekipę rządzącą. Dlaczego pani marszałek zwlekała przez prawie dwie pełne kadencje z tak ważną sprawą jak zmiana regulaminu Sejmu? Tego nie wiem i nie wiem też, dlaczego karnie trzyma się tutaj posłów, aby dyskutowali nad regulaminem Sejmu, a nie tak jak cała Polska oglądali mecz. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-598.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-598.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pana posła nie ma.</u>
          <u xml:id="u-598.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-598.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-598.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#KlaudiaJachira">Sekundę, pani marszałek, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#KlaudiaJachira">Wszystko przez nieobecnych posłów…</u>
          <u xml:id="u-599.2" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Skoro rozmawiamy o regulaminie Sejmu, to warto przypomnieć, że rzecznik praw obywatelskich w imieniu wyborców i wyborczyń zaznaczył, że powinien istnieć skuteczny środek odwoławczy dla ukaranych posłów lub posłanek. Obecnie taki nie istnieje. Przypomnę też, że jeden z kamieni milowych, które są potrzebne do odblokowania pieniędzy z Unii, dotyczy zmian w regulaminie Sejmu, które mieliśmy wprowadzić do 30 września tego roku. W ich ramach mieliśmy obowiązek wprowadzenia oceny skutków regulacji oraz konsultacji społecznych w przypadku projektów ustaw zgłaszanych przez posłów albo senatorów. Reforma ograniczyć powinna także stosowanie procedur przyspieszonych do ściśle określonych i wyjątkowych przypadków. Ale państwo nie potraficie inaczej zarządzać tą Izbą. Na każdym posiedzeniu przepychacie ustawy w ciągu jednego dnia, 2 dni, a czasem nawet kilku godzin. Przykładem jest chociażby dzisiejsza ustawa o bezkarności. To jest dla was ważniejsze niż 270 mld zł z Unii i pełne spełnienie wymogów w ramach kamieni milowych.</u>
          <u xml:id="u-599.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę pana posła Zielińskiego o odpowiedź, jeżeli chce się pan szybciutko ustosunkować do wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#JarosławZieliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pytań do mnie jako przedstawiciela komisji w zasadzie nie było. Wypowiedzi posłów opozycji też były nie na temat, były w ogóle obok tego zagadnienia, które jest przedmiotem przedłożonego projektu zmian w regulaminie Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#JarosławZieliński">Chcę powiedzieć bardzo wyraźnie, że te dwie zmiany plus przepisy przejściowe wynikają z tego, że należy dostosować przepisy regulaminu Sejmu do ustaw. Legislatorzy sejmowi zauważyli tę lukę, można tak powiedzieć, a komisja podjęła inicjatywę. Nie ma tutaj żadnego drugiego dna, nie ma żadnej próby przeszkadzania w oglądaniu meczu. Nawiasem mówiąc, ten punkt miał być rozpatrywany o godz. 22, a więc po meczu. Jako przedstawiciel komisji jestem tutaj w czasie, kiedy pewnie kusiłoby oglądanie meczu, bo wszystkich nas kusi. Obrady przyspieszyły, jesteśmy w Sejmie, bo to są nasze obowiązki, które wykonujemy jako rzecz pierwszą. Wszystkie inne sprawy mimo chęci i pragnień — potem.</u>
          <u xml:id="u-601.2" who="#JarosławZieliński">Pani marszałek, zapewniam Wysoką Izbę, że to przedłożenie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych nie jest obliczone na jakieś inne cele, nie wynika z żadnych podejrzanych kontekstów, nie ma żadnego drugiego ani piątego dna. Po prostu trzeba przeprowadzić tę zmianę, bo ona jest zmianą dostosowującą regulamin Sejmu do obowiązujących już przepisów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-601.3" who="#JarosławZieliński">Jeszcze raz, Wysoki Sejmie, proszę o przyjęcie tej zmiany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-602.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Marszałek Sejmu proponuje, aby Sejm przystąpił niezwłocznie do drugiego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-602.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-602.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-602.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do drugiego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-602.6" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze zabrać głos w drugim czytaniu tej uchwały?</u>
          <u xml:id="u-602.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-602.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Lista posłów została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-602.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-602.10" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Pani marszałek pytała o tych, którzy chcą jeszcze dopisać się na liście zadających pytania?)</u>
          <u xml:id="u-602.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pytałam kto chce zabrać głos, nikt nie odpowiedział na to pytanie, więc zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-602.12" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Zgłaszam się, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-602.13" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Po fakcie, panie pośle. Naprawdę czytam spokojnie i wolno.</u>
          <u xml:id="u-602.14" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#TomaszGłogowski">Wysoki Sejmie! Szybko, coraz szybciej — tak wygląda praca nad tym projektem. Umieszczenie punktu w porządku obrad 29.11.2022 r. Pierwsze czytanie — i prawdopodobnie również drugie — 30.11.2022 r., późno w nocy. Głosowanie 30.12.2022 r.</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#TomaszGłogowski">Cóż może być przyczyną takiego pośpiechu we wprowadzaniu, wydawałoby się, drobnych zmian, czyli implementowaniu do regulaminu Sejmu zapisów dwóch ustaw — Prawa przedsiębiorców oraz ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej? Oczywiście tą przyczyną jest ruina finansów publicznych. Ryzyko bankructwa zagląda PiS-owi w oczy, środki z KPO okazują się więc niezbędne, skończy się mówienie, że ich nie potrzebujemy.</u>
          <u xml:id="u-603.2" who="#TomaszGłogowski">Polacy od wielu miesięcy obserwują żenujące zachowanie polskiego rządu, który niby deklaruje Komisji Europejskiej realizację kamieni milowych wynegocjowanych przez premiera Morawieckiego, aby Polska mogła skorzystać z Krajowego Programu Odbudowy, ale w rzeczywistości jest zakładnikiem ministra Ziobry i jego kilku posłów, przez których Polska straciła już wiele milionów euro środków europejskich.</u>
          <u xml:id="u-603.3" who="#TomaszGłogowski">Pośród tzw. kamieni milowych niezbędnych do uruchomienia Polsce środków z Krajowego Planu Odbudowy znajduje się również obietnica poprawienia procesu stanowienia prawa, z terminem realizacji do końca III kwartału tego roku. Termin ten, zdaje się, już minął. Założenia tegoż kamienia milowego to m.in. ustalenie minimalnego czasu trwania konsultacji dla poszczególnych kategorii aktów prawnych czy też sporządzanie oceny skutków regulacji — OSR — mających przedstawić wpływ projektowanych zmian na życie społeczne i gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-603.4" who="#TomaszGłogowski">Czy omawiany projekt zmiany regulaminu Sejmu spełnia te wymogi? Zdecydowanie nie. Jeżeli już, to bardzo fragmentarycznie. Albo jest to projekt napisany niechlujnie, albo nieśmieszny żart. To kolejne symulowanie działań, próba pokazania, że PiS coś robi — podobnie jak było wcześniej z likwidacją Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego. Ma to być pokazanie, że Polska niby realizuje ustalenia dokonane z KE, a w rzeczywistości tego nie robi. Czy po to, żeby stwarzać wrażenie, że to Unia Europejska jest zła i nie chce dać Polsce środków z KPO?</u>
          <u xml:id="u-603.5" who="#TomaszGłogowski">Widać to na pierwszy rzut oka.</u>
          <u xml:id="u-603.6" who="#TomaszGłogowski">Projekt wprowadza do regulaminu Sejmu obowiązek uwzględnienia w uzasadnieniu projektu ustawy określającej zasady podejmowania, wykonywania lub zakończenia działalności gospodarczej wymogów zawartych w Prawie przedsiębiorców, ale bardzo wybiórczo. Wymieniony jest ust. 2 art. 66 — mówiący o ocenie przewidywanych skutków społeczno-gospodarczych, w tym ocenie wpływu na mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców — ale pominięty jest zupełnie ust. 1 nakazujący wykonanie analizy możliwości osiągnięcia celu tego aktu normatywnego za pomocą innych środków.</u>
          <u xml:id="u-603.7" who="#TomaszGłogowski">Wprowadzanie do regulaminu Sejmu zapisów ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej jest równie wybiórcze. Wpisuje się obowiązek stosowania w uzasadnieniach projektów ustaw zapisów ust. 1 art. 50f — czyli powody uznania projektowanych przepisów lub wymogów za zgodne z zasadami proporcjonalności — a pomija ust. 2 mówiący o obowiązku przeprowadzenia konsultacji projektu aktu prawnego zawierającego przepisy regulacyjne lub wymogi dotyczące świadczenia usług transgranicznych.</u>
          <u xml:id="u-603.8" who="#TomaszGłogowski">Reasumując — procedowany projekt zmiany regulaminu Sejmu to kolejny przejaw symulowania przez PiS realizacji kamieni milowych KPO ustalonych przez premiera Morawieckiego z KE. Zawarte w nim zapisy są oczywiście słuszne i nie ma wątpliwości co do ich poparcia, ale są one niekompletne i mogą zostać uznane przez KE za niewystarczające.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do trzeciego czytania projektu uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pytałam się, wszyscy słyszeli.</u>
          <u xml:id="u-604.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Pani marszałek, czy doprawdy przyspieszenie meczowe także i pani się udziela?)</u>
          <u xml:id="u-604.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, proszę mnie nie obrażać. Siedzę tutaj i pracuję.</u>
          <u xml:id="u-604.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Ja pytam.)</u>
          <u xml:id="u-604.5" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Mówiliśmy o regulaminie Sejmu. Przeczytałam całą procedurę, pan poseł się nie zgłosił, panie pośle. I naprawdę…</u>
          <u xml:id="u-604.6" who="#komentarz">(Poseł Monika Rosa: Trzeba słuchać, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-604.7" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dyskusja na temat tego punktu została zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-604.8" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdania o projektach uchwał:</u>
          <u xml:id="u-604.9" who="#MałgorzataKidawaBłońska">— w sprawie uznania Federacji Rosyjskiej za państwo sponsorujące terroryzm,</u>
          <u xml:id="u-604.10" who="#MałgorzataKidawaBłońska">— dotyczącym uznania Federacji Rosyjskiej za państwo sponsorujące terroryzm, druk nr 2832,</u>
          <u xml:id="u-604.11" who="#MałgorzataKidawaBłońska">— w sprawie 90. rocznicy Wielkiego Głodu w Ukrainie, druk nr 2833.</u>
          <u xml:id="u-604.12" who="#MałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-604.13" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusjach nad tymi punktami porządku dziennego wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-604.14" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę…</u>
          <u xml:id="u-604.15" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-604.16" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Do głosowania nad pana sprzeciwem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-604.17" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Świetnie, dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-604.18" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Zarządzam przerwę.</u>
          <u xml:id="u-604.19" who="#komentarz">(Chwila przerwy)</u>
          <u xml:id="u-604.20" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ponieważ mamy do tego punktu sprzeciw, nad sprzeciwem będzie głosowanie jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-604.21" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Ogłaszam przerwę do jutra, jeśli chodzi o te punkty.</u>
          <u xml:id="u-604.22" who="#MałgorzataKidawaBłońska">A teraz jeżeli ktoś z pań i panów posłów ma ochotę zgłosić się jeszcze do oświadczenia, to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-604.23" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-604.24" who="#MałgorzataKidawaBłońska">To się naprawdę nazywa destrukcja, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-604.25" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Zgadzam się, to, co robicie z polskim prawem, z państwem polskim…)</u>
          <u xml:id="u-604.26" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, naprawdę. Tak, ważne, bardzo, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-604.27" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z państwa chce wygłosić oświadczenie? Czy ktoś zgłasza się do oświadczeń?</u>
          <u xml:id="u-604.28" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie…</u>
          <u xml:id="u-604.29" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Jestem zapisany do oświadczenia.)</u>
          <u xml:id="u-604.30" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, jako pierwszy głos zabierze pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-604.31" who="#MałgorzataKidawaBłońska">2 minuty na wygłoszenie oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#GrzegorzBraun">Przed tygodniem sąd konstytucyjny, najwyższy trybunał Republiki Południowej Afryki ogłosił, że uchyla wcześniejsze decyzje ministrów tego państwa uniemożliwiające obywatelowi polskiemu, Januszowi Walusiowi opuszczenie więzienia w Pretorii, w którym przebywa on od blisko 30 już lat. Lata po tym, jak ostatni beneficjenci decyzji podjętych w toku transformacji tego państwa jeszcze latach 90. opuścili więzienia.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#GrzegorzBraun">Pan Janusz Waluś został zaatakowany, o czym dowiedzieliśmy się w ostatnich kilkunastu, kilkudziesięciu godzinach. Z tego miejsca chcę zwrócić uwagę na to, że jako obywatel Polski zasługuje on na troskę o jego bezpieczeństwo ze strony służb państwa polskiego, nie tylko służb dyplomatycznych. Najwyraźniej nie jest bezpieczny. Każdy obywatel Polski ma te same prawa. Pan Janusz Waluś zachował obywatelstwo polskie, nigdy się go nie wyrzekł. Otóż prawa te przysługują każdemu obywatelowi polskiemu niezależnie od położenia, niezależnie od statusu prawnego czy społecznego. Każdy obywatel Polski ma prawo do tego, by państwo polskie troszczyło się o jego bezpieczeństwo. I to jest chwila, w której Ministerstwo Spraw Zagranicznych, być może także Ministerstwo Sprawiedliwości…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#GrzegorzBraun">…powinny przejawić tę troskę i podjąć działania mające na celu zachowanie bezpieczeństwa, zdrowia i życia Janusza Walusia. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-608.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-608.2" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Nie ma?</u>
          <u xml:id="u-608.3" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Maciej Kopiec, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-608.4" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#MaciejKopiec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po poniedziałkowym odsłonięciu makiety polskiego obozu koncentracyjnego Zgoda IPN i jego prezes, pan Karol Nawrocki, powinni zapaść się ze wstydu pod ziemię albo zmienić nazwę na: instytut polskiego nacjonalizmu. Kolejny raz władze Polski zakłamują, wybielają czarne karty polskiej historii, traktując ok. 2,5 tys. ofiar obozu Zgoda jako instrument w doraźnej polityce partyjnej.</u>
          <u xml:id="u-609.1" who="#MaciejKopiec">Polski obóz koncentracyjny Zgoda został otwarty po II wojnie światowej, po wykorzystaniu infrastruktury filii niemieckiego nazistowskiego obozu Auschwitz, by gnębić tam Ślązaków, a także Polaków, Niemców, Żydów, Ukraińców, Austriaków i Rumunów. Jego komendant Morel został odznaczony Orderem Odrodzenia Polski oraz Krzyżem Zasługi. Na makiecie napisano: „Obóz dwóch totalitaryzmów — niemieckiego i komunistycznego”.</u>
          <u xml:id="u-609.2" who="#MaciejKopiec">Nagle i pod patronatem upadłego na głowę IPN-u narodowość niemiecka została zakwalifikowana jako totalitaryzm, a totalitaryzm komunistyczny został pozbawiony polskiej narodowości. Tymczasem Polacy brali udział w próbie zniszczenia narodu śląskiego, a dziś rządzący PiS z radością kontynuuje linię PRL-u w tym zakresie. Wciąż czekamy na wyniki spisu powszechnego, które, jak podejrzewam, celowo są przez partię ukrywane. W poprzednim spisie Ślązaków było prawie milion, co nie przeszkodziło państwu polskiemu nie uznać naszej tożsamości języka.</u>
          <u xml:id="u-609.3" who="#MaciejKopiec">Na Śląsku nie było, nie ma i nie będzie miejsca dla nacjonalizmów. Nie przenoście nam stolicy do Katowic, chociaż tak lubicie wracać do zakłamanych, pełnych hipokryzji symboli. Uszanowanie błędów historii, przepracowanie jej czarnych kart, skrucha i pokuta oraz szacunek dla Śląska i Ślązaków — to się nam należy, a im bardziej nas nie szanujecie, tym większa motywacja do walki o istnienie. Nie dlatego, żeby dzielić społeczeństwo, ale żeby budować wspólnotę opartą na szacunku, czyli coś, czego PiS nie zrozumie nigdy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-610.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Marek Rutka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#MarekRutka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Żywność to oręż nie mniej skuteczny niż miecz czy pistolet. Wiedzieli o tym wszyscy zbrodniarze na przestrzeni stuleci. Wiedział o tym także Józef Stalin, który planując eksterminację narodu ukraińskiego, zamiast kul karabinowych postanowił zagłodzić ludność Ukrainy. W tym roku obchodzimy 90. rocznicę tego zaplanowanego, masowego ludobójstwa zwanego czy znanego pod nazwą Hołodomoru. Szacunki mówią o blisko 4 mln ofiar. Jednak dokładnej liczby nigdy nie poznamy. Co ważne, spośród setek tysięcy, milionów ofiar ukraińskiego głodu, zaplanowanej systemowej eksterminacji narodu ukraińskiego 20 tys. ofiar to Polacy.</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#MarekRutka">Dziś, po 90 latach Putin, czyli współczesny Stalin, także planuje zniszczyć naród ukraiński, zagłodzić go, pozbawić elektryczności, pozbawić wody, pozbawić zdobyczy cywilizacji. Warto pamiętać o tym, że zbrodniarze czerpią niestety doświadczenia z przeszłości, unowocześniają tylko metody. Natomiast ich zbrodnicze plany są realizowane także dzisiaj. W tym momencie i w tym dniu należy oddać hołd wszystkim ofiarom zarówno Hołodomoru, jak i zbrodniczej agresji Putina na suwerenny, niepodległy naród ukraiński.</u>
          <u xml:id="u-611.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-612.1" who="#MałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#JanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Działacze sportowi i samorządowcy apelują do rządu o objęcie obiektów sportowych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego ochroną przed podwyżką cen gazu w ustawie o szczególnej ochronie odbiorców niektórych paliw gazowych w roku 2023. Otóż w katalogu odbiorców uprawnionych, określonych w ustawie — Prawo energetyczne, nie ma jednostki sektora finansów publicznych działających w formie jednostek budżetowych, prowadzących działalność sportową, utrzymujących obiekty sportowe typu boiska, baseny i sale gimnastyczne.</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#JanSzopiński">Gminne obiekty sportowe nie służą działalności zarobkowej, a mają umożliwić mieszkańcom, w tym przede wszystkim dzieciom i młodzieży, sekcjom sportowym czy młodzieżowym klubom sportowym, dostęp do często bezpłatnej możliwości uprawiania sportu, co jest szczególnie ważne po pandemii COVID-19.</u>
          <u xml:id="u-613.2" who="#JanSzopiński">W związku z powyższym z tego miejsca apeluję do pana premiera Mateusza Morawieckiego i do pani minister Anny Moskwy o uwzględnienie słusznych wniosków samorządów w tej sprawie i ujęcie samorządowych obiektów sportowych w ustawie, która chroni je przed podwyżką cen gazu w roku 2023. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-613.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#RyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Fryderyk Kapinos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-614.2" who="#RyszardTerlecki">Nie ma chyba?</u>
          <u xml:id="u-614.3" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Lorek, także Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-614.4" who="#RyszardTerlecki">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-614.5" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-614.6" who="#RyszardTerlecki">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-614.7" who="#RyszardTerlecki">Pan poseł Waldemar Andzel.</u>
          <u xml:id="u-614.8" who="#RyszardTerlecki">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-614.9" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-614.10" who="#RyszardTerlecki">Pani poseł Anna Pieczarka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-614.11" who="#RyszardTerlecki">Przepraszam, jeszcze pani poseł Klaudia Jachira.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#KlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Decyzja wojewody Radziwiłła o odwołaniu dyrektorki Teatru Dramatycznego Moniki Strzępki za poglądy to kwintesencja PiS-owskiej ultrakonserwatywnej mentalności. Jeżeli coś im się nie podoba, to od razu mają potrzebę zniszczyć, zakazać, ocenzurować. Tak działa autorytarna władza, nie dopuszcza tolerancji, różnorodności i wolności niezbędnej do pracy twórczej. Bo im nie zależy na prawdziwej sztuce, ale na kulturowej prawicowej propagandzie. Nie dopuszcza rzeczy odważnych, nietuzinkowych i artystycznego głosu dotyczącego także praw kobiet. Nie ogarniają, że jeżeli czegoś nie chcą oglądać, w czymś brać udziału, to wystarczy po prostu na to nie iść.</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#KlaudiaJachira">Chodzę do teatru na rzeczy, które mnie interesują. Uwielbiam operę, natomiast omijam spektakle, w których projekcji multimedialnych jest więcej niż gry aktorskiej. Czy to oznacza, że chciałabym zakazać sztuk z rzutnikami? Absolutnie nie. Jeżeli są osoby, którym takie nowoczesne przedstawienia się podobają, to super. Zachęcam państwa wszystkich do podpisania listu protestacyjnego w tej sprawie. Poniżej jego fragment.</u>
          <u xml:id="u-615.2" who="#KlaudiaJachira">Nasz zdecydowany sprzeciw i najgłębsze obrzydzenie budzą argumenty użyte w rozstrzygnięciu nadzorczym o odwołaniu Moniki Strzępki ze stanowiska dyrektora Teatru Dramatycznego. Tekst rozstrzygnięcia jest jak kałasznikow wymierzony w wolność polskiej kultury, w jej krytyczny aspekt i społeczne wartości. Gloryfikuje ultrakonserwatywną i skrajnie prawicową wizję świata.</u>
          <u xml:id="u-615.3" who="#KlaudiaJachira">Podpisano: Komuna Warszawa, Nowy Teatr w Warszawie, Teatr Powszechny w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-615.4" who="#KlaudiaJachira">To, co robi obecna władza z kulturą, to syzyfowe prace. Wolna kultura przetrwała okres zaborów, okupacji, komunę i przetrwa także PiS.</u>
          <u xml:id="u-615.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#RyszardTerlecki">Mam nadzieję, że nie.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#komentarz">(Poseł Klaudia Jachira: No to się pan myli.)</u>
          <u xml:id="u-616.2" who="#RyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#RafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Apeluję z tego miejsca o poparcie wniosku Związku Nauczycielstwa Polskiego w zakresie wychowania przedszkolnego.</u>
          <u xml:id="u-617.1" who="#RafałAdamczyk">My, nauczyciele wychowania przedszkolnego, jako wykwalifikowana kadra pedagogiczna, posiadająca wykształcenie specjalistyczne oraz wielokierunkowe kompetencje gwarantujące pełną realizację podstawy programowej wychowania przedszkolnego, w tym: stymulowanie rozwoju dzieci w wieku przedszkolnym, wczesne wspomaganie i wyrównywanie ich szans edukacyjnych, przygotowanie dzieci do podjęcia nauki i osiągnięcia dojrzałości szkolnej w sferze rozwoju intelektualnego, emocjonalnego i społecznego, jesteśmy oburzeni i głęboko zaniepokojeni konsekwencjami wejścia w życie cytowanego art. 15 ust. 1 procedowanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-617.2" who="#RafałAdamczyk">Możliwość zatrudniania w publicznych przedszkolach osób bez kwalifikacji pedagogicznych będzie bowiem skutkować dualizmem w zatrudnieniu w placówkach przedszkolnych i obniżeniem jakości edukacji przedszkolnej. Wpłynie negatywnie na proces przygotowania dzieci w wieku przedszkolnym do podjęcia nauki w szkole.</u>
          <u xml:id="u-617.3" who="#RafałAdamczyk">Wysoka Izbo! Kierując się dobrem i przyszłą pomyślną karierą szkolną dzieci w wieku przedszkolnym, proszę o podjęcie działań w sprawie powstrzymania wejścia w życie zapisu art. 15 ust. 1 projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#BarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 192 lata temu wybuchło powstanie listopadowe, jedno z ważniejszych powstań narodowych. Rozpoczęło się ono atakiem na Belweder, ówczesną siedzibę wielkiego księcia Konstantego. Dla upamiętnienia bohaterów walk o niepodległość ojczyzny obchodzimy 29 listopada Dzień Podchorążego.</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#BarbaraBartuś">W XIX w. Polacy nie posiadali niepodległego państwa. Nasze ziemie podzieliły pomiędzy siebie Rosja, Prusy i Austria. O tym, czy Polska zniknie na zawsze z map, czy będzie istnieć w formie marionetkowej, jak Księstwo Warszawskie czy Królestwo Kongresowe, kto będzie polskim monarchą, jak będzie brzmiała polska konstytucja, decydowano w obcych stolicach.</u>
          <u xml:id="u-618.2" who="#BarbaraBartuś">Polacy nigdy nie godzili się z niewolą. W 1828 r. w warszawskiej Szkole Podchorążych powstał spisek niepodległościowy. Na jego czele stanął płk Piotr Wysocki. W nocy z 29 na 30 listopada 1830 r. podchorążowie chwycili za broń. Ich organizacja, jako pierwsza, miała w programie odzyskanie niepodległości przez Polskę, a więc przekreślenie postanowień rozbiorowych oraz decyzji kongresu wiedeńskiego. Wiedzieli, że negocjacje z zaborcą czy inne półśrodki nie przyniosą skutku.</u>
          <u xml:id="u-618.3" who="#BarbaraBartuś">Dziś niestety świadomość taka nie jest powszechna. W sytuacji napaści rosyjskiej na Ukrainę pojawiają się głosy, że prędzej czy później trzeba będzie się dogadać z Władimirem Putinem, a Ukraina powinna poczynić pewne ustępstwa. Kreśli się obraz przyszłej Ukrainy bez Krymu, bez prawa do wstąpienia do NATO w ciągu najbliższych lat, a więc państwa nie w pełni suwerennego. Na szczęście nie w Polsce, bowiem my doskonale, jak nikt inny, rozumiemy walkę Ukraińców o wolność.</u>
          <u xml:id="u-618.4" who="#BarbaraBartuś">Dlatego pomagamy walczącej Ukrainie. Dla nas dziewiętnastowieczne hasło „za waszą wolność i naszą” nie odeszło w przeszłość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#RyszardTerlecki">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 1 grudnia 2022 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 21 min 05)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>