text_structure.xml 123 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Z niewielkim opóźnieniem rozpoczynamy wspólne posiedzenie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisji Ustawodawczej. Zgodnie z otrzymanym przez państwo zawiadomieniem w porządku dziennym posiedzenia mamy rozpatrzenie sprawozdania podkomisji o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustawy o własności lokali.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Serdecznie witam wszystkich przybyłych na posiedzenie z wiceprezesem Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, panią Stanisławą Mizdrą, która reprezentować będzie rząd i jego stanowisko wobec projektu ustawy. Pozwolicie państwo, że nie będę imiennie witał pozostałych przedstawicieli wielu instytucji i organizacji, którzy zresztą brali czynny udział w pracach podkomisji, która przedłożyła nam swoje sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Ponieważ tekst tego dokumentu wszyscy otrzymali wcześniej, nie mam chyba potrzeby jego szerszej prezentacji. Niemniej jednak proponuję, aby przewodniczący podkomisji, pan poseł Andrzej Machowski omówił ważniejsze zmiany proponowane przez podkomisję. Następnie wysłuchamy stanowiska rządu i po dyskusji ogólnej na temat projektu ustawy przystąpimy do rozpatrywania poszczególnych zmian.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełJanSzczepaniak">Jeśli nie ma sprzeciwów wobec porządku procedowania, głos oddaję posłowi sprawozdawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Zgodnie z propozycją pana przewodniczącego, chciałbym krótko przedstawić państwu najbardziej istotne zmiany proponowane przez podkomisję do projektu ustawy o zmianie ustawy o własności lokali. Przypomnę jedynie, że jest to projekt komisyjny, i że jego pierwsze czytanie odbyło się dwa miesiące temu, a mianowicie 24 kwietnia.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełAndrzejMachowski">Przypominam ten fakt, ponieważ w trakcie wspólnego posiedzenia obydwu Komisji, zostało zgłoszonych wiele uwag do zmian, które zaproponowała podkomisja. Między innymi uwagi na piśmie przedstawił pan wiceminister finansów, pan Ryszard Pazura, a rozwinęła je w trakcie procedowania pani naczelnik Ewa Rybicka. Chodziło o proponowany przez podkomisję nowy zapis art. 29 ust. 1a, dotyczącego sposobu prowadzenia dla nieruchomości wspólnej odrębnej ewidencji kosztów i przychodów.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełAndrzejMachowski">Propozycje Ministerstwa Finansów, jak również wszystkie inne uwagi zgłaszane do zmian w tekście komisyjnego projektu ustawy, były przedmiotem dyskusji podkomisji. Rozpatrywaliśmy je na sześciu kolejnych posiedzeniach, z których dwa odbyły się jeszcze w kwietniu, a cztery już w maju. Efektem naszych posiedzeń było dokonanie zmian lub uzupełnień w tekście ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełAndrzejMachowski">Podobnie jak to było w naszym komisyjnym projekcie zmiany ustawy o własności lokali zawartych w druku numer 2260 z dnia 20 lutego br., również podkomisja w sprawozdaniu proponuje dokonanie trzynastu zmian. Ich treść nie jest jednak ze sobą zbieżna, co zapewne jest państwu znane, zwłaszcza osobom biorącym udział w pracach podkomisji. Do-tyczy to także wspomnianego już nowego ustępu 1a w art. 29. W drugim zdaniu pierwotnie Komisje proponowały, aby zarząd miał obowiązek prowadzenia również - cytuję - „ewidencji dokonywanych przez właścicieli wpłat zaliczek i innych sum przeznaczonych na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną”.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełAndrzejMachowski">W tekście przedłożonym państwu na dzisiejsze posiedzenie Komisji mowa jest już o „ewidencji wnoszonych przez właścicieli opłat na pokrycie kosztów zarządu nieruchomością wspólną”.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PosełAndrzejMachowski">Istotną zmianą w stosunku do poprzednio proponowanej w projekcie ustawy jest wycofanie się ze skreślenia w art. 7 ust. 2 wyrazów mówiących, że do powstania odrębnej własności lokalu niezbędny jest wpis do księgi wieczystej.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PosełAndrzejMachowski">Zapewne pamiętacie państwo, że przesłanką tej propozycji zawartej w dawnej zmianie czwartej były przede wszystkim względy praktyczne. W wielu miastach, a zwłaszcza w Warszawie, na dokonanie wpisu do księgi wieczystej czeka się nawet dwa lata. Wynika to po prostu z niewydolności pracy naszych sądów. Prowadziło i nadal prowadzi to do sytuacji, że osoby, które nabyły na przykład lokale od gmin, nie mogą nimi dysponować przez cały czas oczekiwania na wpis do księgi wieczystej. Nie można też takiego lokalu obciążyć ograniczonym prawem rzeczowym, np. hipoteką.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PosełAndrzejMachowski">Konsekwencją zmiany art. 7 była zmiana art. 19 ust. 1 dawnej ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości. Polegała ona na skreśleniu konstytucyjnego wymogu dokonania wpisu do księgi wieczystej zarówno przy oddaniu gruntu do użytkowania wieczystego, jak i przeniesienia tego prawa.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PosełAndrzejMachowski">Ponieważ zmiany te spotkały się z dosyć zdecydowanym sprzeciwem, m.in. Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego, wycofaliśmy się z tej poprawki ustawy matki. Uznaliśmy słuszność argumentów, że przy nowelizacji tego rodzaju aktów prawnych nie należy brać pod uwagę doraźnych celów. W żadnym jednak przypadku nie była to - jak niektórzy określali - próba likwidacji konstytutywnej zasady wpisów do księgi wieczystej.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PosełAndrzejMachowski">Na jeszcze jedną zmianę chciałbym zwrócić uwagę państwa. Dotyczy ona art. 8, w którym jest mowa o ustanowieniu odrębnej własności lokalu. W miejsce poprzednich zmian ujętych w trzech punktach, podkomisja proponuje jedynie dopisanie w ust. 1 pkt 1 wyrazów: „ustalona na podstawie inwentaryzacji pomiarowej”. Tak więc umowa o ustanowieniu odrębnej własności lokalu powinna - zdaniem podkomisji - określać w szczególności „rodzaj, położenie i powierzchnię lokalu oraz pomieszczeń do niego przynależnych ustaloną na podstawie inwentaryzacji pomiarowej”.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PosełAndrzejMachowski">Jak już powiedziałem na wstępie, w trakcie posiedzeń roboczych podkomisji dyskutowane były także inne propozycje zmian w ustawie o własności lokali. Została ona uchwalona 24 czerwca 1994 r., a funkcjonuje od początku roku 1995. Zdaniem podkomisji, potwierdziły się uwagi wielu środowisk o potrzebie nowelizacji niektórych jej przepisów, które to zmiany nie mają jednak charakteru zasadniczego, a raczej doprecyzują te przepisy, których błędna interpretacja była źródłem nieprawidłowości w funkcjonowaniu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PosełAndrzejMachowski">Istotnym elementem nowelizacji, o czym nie wspomniałem, jest zwiększenie uprawnień właścicieli lokali we wspólnotach mieszkaniowych, w których dominujący właściciel, na ogół jest to gmina, posiada większość udziałów. Taki charakter i taki cel ma m.in. zmiana dotycząca art. 23.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PosełAndrzejMachowski">Proponujemy dodanie nowego ust. 2a, który mówi, że „w wypadku, gdy jeden właściciel posiada większość udziałów, do podjęcia uchwały wyrażającej zgodę na dokonanie przez zarząd czynności, o których jest mowa w art. 22 ust. 3 potrzebna jest większość 2/3 głosów, liczona według wielkości udziałów”.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PosełAndrzejMachowski">Tyle prezentacji sprawozdania, które podkomisja przedstawia państwu do rozpatrzenia na wspólnym posiedzeniu Komisji. Spodziewam się, iż w trakcie omawiania poszczególnych zmian skierowane zostaną pod moim adresem szczegółowe pytania, na które postaram się odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Po tej prezentacji przewodniczącego podkomisji możemy przystąpić do procedowania poszczególnych zmian. Proponuję, abyśmy każdorazowo wysłuchali opinii za i przeciw proponowanej zmianie, a do głosów dyskusji odnosił się za każdym razem poseł Machowski reprezentujący stanowisko podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Najpierw jednak chciałbym zapytać, czy są jeszcze uwagi ogólne do projektu nowelizacji ustawy o własności lokali?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Chciałabym się tylko odnieść do prezentacji, jakiej dokonał poseł sprawozdawca i zapytać, co podkomisja rozumie pod określeniem inwentaryzacji pomiarowej? Jak sobie pan poseł wyobraża dokonanie takiej inwentaryzacji, której - jak wszyscy dobrze wiemy - nie posiada dzisiaj bardzo wiele nieruchomości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełAndrzejMachowskiKKL">Wydaje się, że dosyć szeroko już to wyjaśniłem mówiąc o zmianach, jakie podkomisja proponuje w art. 8.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełAndrzejMachowskiKKL">Zmiana jest jasna, ale w poprzedniej propozycji zmian nie było mowy o inwentaryzacji pomiarowej. Stąd też moje pytanie wynikające z praktyki. Nie wiem, czy państwu znane są orientacyjne choćby koszty dokonania takiej inwentaryzacji przez profesjonalne służby. W grę wchodzą znaczne kwoty, które obciążą właścicieli nieruchomości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJanSzczepański">Widzę, że w dyskusji przeszliśmy już do szczegółów. Tymczasem pytałem się państwa o uwagi ogólnej natury dla całej nowelizacji. Byłoby chyba właściwe, aby Komisje wysłuchały stanowiska przedstawicieli rządu w tej sprawie. Czy pani prezes zechciałaby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastStanisławaMizdra">Chciałabym przedstawić stanowisko, które może mieć zasadnicze znaczenie dla dalszych prac nad komisyjnym projektem ustawy o zmianie ustawy o własności lokali. Nie będzie to jeszcze stanowisko rządu, bowiem takiego oficjalnego stanowiska nie ma. Można jednak się spodziewać, że będzie ono podobne do stanowiska zajętego przez Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów na ostatnim posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastStanisławaMizdra">Ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali w nowy sposób określa zasady ustanawiania odrębnej własności samodzielnych lokali mieszkalnych i lokali użytkowych o innym przeznaczeniu, a także prawa i obowiązki właścicieli tych lokali oraz zarząd nieruchomością wspólną.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastStanisławaMizdra">Ustawa wprowadziła generalną zasadę, że wszyscy właściciele lokali, będący jednocześnie współwłaścicielami budynku, ponoszą pełne koszty zarządu nieruchomością wspólną, a w szczególności koszty utrzymania i remontów budynku. Koszty te są dzielone na wszystkich właścicieli proporcjonalnie do ich udziałów we współwłasności.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastStanisławaMizdra">Do czasu wejścia w życie o własności lokali, to znaczy do 1 stycznia 1995 roku, właściciele lokali wykupionych od skarbu państwa lub gminy uiszczali jedynie opłaty miesięczne w wysokości nie przekraczającej stawek czynszu ustalonego przez Radę Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastStanisławaMizdra">Mając na uwadze konieczność bieżącej analizy, stan wdrażania ustawy, była minister gospodarki przestrzennej i budownictwa powołała zespół, w którego pracach uczestniczyli także przedstawiciele organizacji samorządowych oraz właściciele lokali. Jednocześnie przez Instytut Gospodarki Mieszkaniowej prowadzony był monitoring funkcjonowania ustawy.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastStanisławaMizdra">Wyniki prac zespołu oraz monitoringu wskazywały, że z uwagi na krótki okres obowiązywania ustawy o własności lokali i niezbędne jest dalsze obserwowanie, jak funkcjonują zawarte w niej przepisy.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastStanisławaMizdra">Dopiero bowiem po dłuższym okresie wdrażania ustawy można będzie w pełni ocenić prawidłowość i skuteczność przyjętych rozwiązań i zaproponować ewentualne zmiany. Wiele nieporozumień wynika bowiem z nieznajomości ustawy, błędnej praktyki oraz nieprzestrzegania jej postanowień.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastStanisławaMizdra">Wnioski wynikające z prac zespołu oraz wyniki monitoringu ustawy znalazły potwierdzenie w kontroli realizacji niektórych przepisów ustawy o własności lokali przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli. Ustalenia kontroli NIK wykazały, że pomimo upływu dwóch lat od jej uchwalenia i bez mała półtorarocznego okresu funkcjonowania ustawy, nie została ona w pełni wdrożona.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastStanisławaMizdra">W toku kontroli stwierdzono wiele przypadków nierespektowania przepisów ustawy, jak i uchybień wynikających z nieznajomości obowiązującego prawa.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastStanisławaMizdra">Dlatego Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów przychylił się do opinii Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, że obecnie za wcześnie jest jeszcze na dokonywanie zmian w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastStanisławaMizdra">Biorąc jednak pod uwagę możliwość, iż Sejm podzieli stanowisko podkomisji, a następnie Komisji na temat komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o własności lokali, chcielibyśmy odnieść się w trakcie procedowania do poszczególnych zapisów. Nasze poglądy w tym względzie wszędzie zbieżne są w pełni z opinią zespołu problemowego Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o własności lokali. Swój podpis pod tym dokumentem złożył pan prof. Zbigniew Radwański.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#WiceprezesUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastStanisławaMizdra">Ponieważ dysponujecie państwo tym dokumentem, nie będę powtarzać zawartych w nim argumentów podważających potrzebę dokonywania zmian w ustawie, które zawiera sprawozdanie podkomisji. Powiem więc jedynie, że w pełni podzielamy zdanie pana prof. Radwańskiego wyrażone we wspomnianej opinii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Jeśli dobrze zrozumiałem, nie jest to formalne stanowisko rządu wobec komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o własności lokali, ale jak do tej pory jedynie pogląd wyrażony na posiedzeniu Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów. Czy ktoś z posłów chciałby się wypowiedzieć na temat poglądu wyrażonego przez panią prezes Mizdrę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Jako uczestnik prac podkomisji nad projektem nowelizacji ustawy o własności lokali jestem trochę zaskoczony wystąpieniem pani prezes, a właściwie stanowiskiem zajętym wobec komisyjnego projektu. Przez cały czas przedstawiciele Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast uczestniczyli w pracach podkomisji. Na kilku posiedzeniach bardzo szczegółowo omawialiśmy propozycje zmian, jak również samą ideę nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Jakoś nie spotkaliśmy się ze stanowiskiem, że nowelizacja nie ma sensu i że trzeba z nią poczekać. Podobne zresztą stanowisko zajął zespół Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego, na którego opinię pani prezes się powoływała. Zaraz w pierwszym zdaniu tej opinii znajduje się stwierdzenie, że zamiar nowelizacji ustawy o własności lokali z 24 czerwca 1994 r. zasługuje na poparcie, a następnie, że dotychczasowa praktyka stosowania tej ustawy wskazuje na potrzebę dokonania tej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Tymczasem z oświadczenia pani prezes wynika, że Urząd Mieszkalnictwa jest odmiennego zdania. Jako uczestnik prac podkomisji chciałbym się dowiedzieć, czy Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów wyraził tylko aprobatę dla dokumentu przygotowanego przez Urząd Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Ze względu na dalszy przebieg prac nad nowelizacją ustawy o własności lokali byłoby rzeczą pożądaną, aby Komisje znały jednak oficjalne stanowisko rządu. Można by uniknąć wielu niepotrzebnych dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Mogę jedynie potwierdzić to, co powiedział pan poseł Szczygielski, że od samego początku w pracach podkomisji uczestniczyli przedstawiciele Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Korzystaliśmy zresztą nie tylko ze zgłoszonych przez nich uwag, ale także z doświadczeń i wyników zespołu międzyresortowego, o którym mówiła pan prezes. Dlatego szczerze mówiąc, mnie również dziwi końcowa konkluzja wystąpienia pani prezes Mizdry, że Urząd nie widzi potrzeby nowelizacji.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełAndrzejMachowski">Ponadto proszę zważyć, że opinia zespołu problemowego Komisji Kodyfikacji Prawa Cywilnego nosi datę 8 maja br., a zatem dotyczyła komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o własności lokali, a nie propozycji zmian przedstawionych Komisji przez podkomisję, której przewodniczyłem.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełAndrzejMachowski">Jak już powiedziałem, niektóre argumenty zawarte w opinii uznaliśmy za słuszne. Między innymi dotyczące art. 7, to znaczy skreślenia zapisu o niezbędności wpisu do księgi wieczystej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Pan poseł Machowski zupełnie mnie nie przekonał, jeśli chodzi o proponowaną przez podkomisję treść art. 8; mam na myśli dodanie wyrazów „ustaloną na podstawie inwentaryzacji pomiarowej. Już samo to określenie z punktu widzenia technicznego jest mało precyzyjne i w ogóle mocno wątpliwe. W ten sposób zamiast ułatwić ustanowienie odrębnej własności lokalu, skomplikujemy sprawę. Ponadto ze względu na koszty taki zapis ustawowy będzie trudny do zrealizowania w praktyce. Byłabym za zrezygnowaniem z tej zmiany w ustawie matce i zastąpienie jej innym zapisem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#WiceprezesStanisławaMizdra">Chciałabym odnieść się do wypowiedzi panów posłów na temat mojego wystąpienia. Jeszcze raz pragnę podkreślić, że nie było to stanowisko rządu, bo takiego stanowiska jeszcze nie ma. Rząd nie odniósł się jeszcze do poselskiej, a raczej komisyjnej propozycji nowelizacji ustawy o własności lokali.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#WiceprezesStanisławaMizdra">Nie odmawiamy i nigdy nie odmawialiśmy udziału przedstawicieli Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast w pracach nad projektem ustawy, o czym zresztą mówił przewodniczący podkomisji pan poseł Machowski. Jeśli natomiast chodzi o opinię podpisaną przez pana prof. Radwańskiego, to podzielamy zawarte w niej argumenty i sugestie. Od początku prac nad nowelizacją ustawy uważaliśmy, że zbyt mało jeszcze minęło czasu, aby dokonać zmian przepisów, co do których naprawdę nie ma pewności, czy są wadliwe, czy też wadliwe jest ich stosowanie lub brak jest wiedzy jak należy to robić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Z całym szacunkiem dla pani prezes, muszę jednak powiedzieć, że postawa Urzędu jest dla mnie niezrozumiała. Zarówno z prac zespołu międzyresortowego, a może przede wszystkim z monitoringu ustawy o własności lokali wynikało, że istnieje wiele zapisów wymagających uściślenia, a niektóre wręcz są niezgodne z celami, jakie stawiał sobie ustawodawca uchwalając tę nową ustawę. Bardzo ważną i bardzo potrzebną ustawę, czego nikt nie kwestionuje,</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Skoro były takie braki w ustawie, to należało je uzupełnić, a chropowatości wyrównać. I to jest właśnie celem poselskiej inicjatywy. Nie rządowej, ale poselskiej, komisyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze wypowiedzieć w kwestiach ogólnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełMarcinZawiła">Muszę przyznać, że zastanawia mnie trochę postawa pewnej bierności rządu wobec inicjatywy poselskiej. Przypominam sobie bowiem pierwsze nasze dyskusje, kiedy na posiedzeniu komisji budownictwa ocenialiśmy funkcjonowanie ustawy o własności lokali. Ze strony organizacji samorządowych, ale przede wszystkim przedstawicieli Stowarzyszenia „Wspólnota Mieszkaniowa” padało wiele, jakże krytycznych opinii na temat niektórych regulacji ustawowych. Nie przypominam sobie jakoś, aby przedstawiciele dawnego resortu budownictwa uważali tę ustawę za idealną. Nasze opinie były wtedy zbieżne, dziś są odmienne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Sądzę, że czas najwyższy, abyśmy po tych ogólnych uwagach przystąpili do właściwego tematu naszego posiedzenia, a mianowicie do rozpatrzenia sprawozdania podkomisji. Jego tekst państwo posiadacie, zatem możemy zacząć od zmiany pierwszej.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Przedtem jeszcze zapytam, czy są uwagi do samego tytułu ustawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Ze względu na merytoryczną zawartość ustawy bylibyśmy za nadaniem jej nazwy „o zmianie ustawy o własności lokali oraz ustawy o księgach wieczystych”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Do tej pory taka propozycja nie padała, w każdym razie na posiedzeniach podkomisji. Dlatego też utrzymaliśmy dotychczasową nazwę ustawy matki z 24 czerwca 1994 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">To prawda, ale z punktu widzenia legislacyjnego taka zmiana nazwy ustawy jest konieczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Wypada więc tylko pogodzić się z opinią naszych prawników.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 1. Czy do tak zwanej główki ustawy są uwagi? Nie widzę - została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Rozpatrujemy zmianę nr 1, czy są do niej uwagi? Przypominam, że w nowym brzmieniu ust. 2 art. 1 stwierdza się, że „w zakresie nie uregulowanym ustawą do własności lokali i współwłasności nieruchomości wspólnej stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego”. Czy ktoś ma uwagi do tego zapisu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#EkspertsędziaZenonMarmaj">Podobne zastrzeżenie, a raczej wyjaśnienie, znalazło się w nowej ustawie o gospodarce nieruchomościami. Tam również przywołuje się Kodeks cywilny w sprawach, których nie reguluje wspomniana ustawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Nie bardzo rozumiem, dlaczego w tym zapisie mowa jest o własności lokali i o współwłasności nieruchomości wspólnej. Po co w ogóle stosuje się te dwa pojęcia? Przecież pojęcie własności jest szersze. Proponuję drugi człon zdania po prostu skreślić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WiceprezesStanisławaMizdra">Na ten sam zapis zwraca uwagę opinia zespołu Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego, oceniając go krytycznie. Proponowany przez podkomisję przepis uznany jest za mylący i zbyteczny. Zamiast tego zapisu proponuje się wprowadzić do Kodeksu cywilnego przepis art. 46 par. 2 mówiący, że: „Ustanowienie odrębnej własności lokali regulują przepisy szczególne”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Jakie jest stanowisko podkomisji w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Przyznam, że sprawa ta do tej pory nie była podnoszona. Przecież w ustawie z 24 czerwca 1994 r. art.1 ust. 2 stwierdza co następuje: „2. W zakresie nie uregulowanym ustawą do własności lokali stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego”.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełAndrzejMachowski">Proszę zwrócić uwagę na treść zapisu proponowanego obecnie, został on tylko rozszerzony o wyrazy „i współwłasności wspólnej”. Wydawało się to nam logiczne, ale być może racja leży po stronie pani poseł Świerczyńskiej i pana posła Szczygielskiego, że takie rozszerzenie jest zbędne i nie należałoby się przy nim upierać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Być może jednak należałoby się zastanowić nad uwagą Komisji Kodyfikacyjnej. Rzeczywiście, od pewnego czasu tego rodzaju zapisy wprowadza się do ustaw pozakodeksowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#EkspertsędziaZenonMarmaj">Nie bez powodu powołałem się na przykład ustawy o gospodarce nieruchomościami. Czasami tego rodzaju zapisy spełniają pożyteczną rolę, chociaż przyznaję, że można by się bez nich obejść.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Wobec różnicy zdań powinniśmy zdać się na naszych prawników. W każdym razie kwestia ta, nie mająca jednak charakteru motorycznego, wymaga jednoznacznej opinii prawnej. Komisje powinny ją otrzymać możliwie najszybciej.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Przystępujemy zatem do rozpatrzenia zmiany nr 2. Czy ktoś z państwa ma do niej uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Mam pewne wątpliwości, czy miejsca postojowe na parkingu można zaliczyć jako przynależne do lokalu. Ponadto określenie „pomieszczenia przynależne” też brzmi jakoś dziwnie. Nie przypominam sobie, żeby było ono zdefiniowane w ustawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzedstawicielUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastdyrektorLechJerczyński">Podzielam obawy pana posła, że będą trudności z praktyczną realizacją zapisu proponowanego w zmianie nr 2. Ustawa z 24 czerwca 1994 r. stwierdza, że częścią składową lokalu są pomieszczenia do niego przynależne, a w szczególności piwnica, strych lub magazyn, nawet jeśli do tego lokalu bezpośrednio nie przylegają. Nie wyszczególnialiśmy wszystkich części składowych lokali, bo uznaliśmy to za zbędne.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzedstawicielUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastdyrektorLechJerczyński">Rolą ustawy jest wskazanie, co - nie będąc częścią lokalu w sensie fizycznym - może być na podstawie aktu ustanawiającego odrębną własność traktowane jako część przedmiotu tego prawa. Zadania to spełnia zresztą ust. 2 art. 2, włączający do pojęcia lokalu również pomieszczenia pomocnicze, które służą zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PrzedstawicielUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastdyrektorLechJerczyński">Ale przepis ten nie wymaga, aby te pomieszczenia pomocnicze przylegały do lokalu, były „pomieszczeniami przynależnymi”, jak to określa propozycja poselska. Nie są z nimi z pewnością także miejsca postojowe, które ponadto trudno uznać za pomieszczenia.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#PrzedstawicielUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastdyrektorLechJerczyński">Dlatego uważam, że zarówno dotychczasowy zapis art. 2 ust. 4, to znaczy zawarty w poselskim projekcie nowelizacji, jak i jego zmodyfikowana forma przedstawiona w poprawce 2, są błędne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PrezesRadyIzbyNotarialnejrejentZbigniewKlejment">W moim przekonaniu propozycja zawarta w zmianie nr 2 może mieć duże znaczenie praktyczne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Chciałbym jedynie zwrócić uwagę państwa na fakt, że o miejscach postojowych mowa była już w pierwotnej wersji nowelizacji ustaw, o czym mówił pan dyrektor Jerczyński. Nigdy nie budziła takich emocji jak dzisiaj. W ust. 4 proponujemy jedynie rozszerzenie poprzedniego zapisu przez dodatkowe określenie, że chodzi o pomieszczenia przynależne do lokali mieszkalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#DyrektorLeonJerczyński">Z naszych obserwacji wynika, że dotychczasowy zapis w ustawie matce nie budzi kontrowersji i trudności zastosowania w praktyce. W ustawie nie należałoby chyba wyszczególniać wszystkich pomieszczeń, które mogą przynależeć do lokalu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PrezesZbigniewKlejment">Dla jasności należałoby w ogóle pominąć w ust. 4 art. 2 wyrazy „miejsca postojowe”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełElżbietaPielaMielczarek">Przejmuję wniosek pana Klejmenta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełJanSzczepaniak">W tej sytuacji musimy go przegłosować jako wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Kto jest za przyjęciem wniosku pani poseł Pieli-Mielczarek? Zaznaczam, że nie jest to jeszcze wniosek o przyjęcie lub odrzucenie zmiany nr 3.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Za wnioskiem pani poseł Elżbiety poseł Pieli-Mielczarek głosował 1 poseł, 8 było przeciw, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PosełJanSzczepaniak">Możemy kontynuować dyskusję nad zmianą nr 2. Czy są jeszcze inne uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#EkspertsędziaZenonMarmaj">Mimo zastrzeżeń pana dyrektora Jerczyńskiego, które można uznać za słuszne lub nie, w zależności od punktu widzenia, zapis proponowany przez podkomisję wydaje się celowy, gdyż wychodzi naprzeciw różnym sytuacjom. Dotyczy to również miejsc postojowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Nie wydaje się, abyśmy musieli tej sprawie poświęcać tyle uwagi. Chyba na to nie zasługuje. Proponuję przystąpić do rozstrzygnięć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełJanSzczepaniak">A zatem głosujemy: kto z państwa jest za odrzuceniem zmiany nr 2?</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Za odrzuceniem zmiany nr 2 głosował 1 poseł, 6 było przeciw, 1 poseł wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Tak więc zmiana nr 2 została przyjęta i będziemy ją rekomendować.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#PosełJanSzczepaniak">Rozpatrujemy zmianę 3. Kto ma uwagi lub propozycje zmian?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#DyrektorLechJerczyński">Wbrew pozorom zmiany proponowane przez podkomisję w art. 3 są dosyć poważne i gruntownie zmieniają dotychczasowe przepisy dotyczące określenia sposobu obliczania udziału właścicieli. W razie wprowadzenia proponowanych zmian zniknęłoby pojęcie współwłasności nieruchomości, o której mówił dotychczasowy ust. 2. Pozostałoby jedynie pojęcie współwłasności wspólnej.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#DyrektorLechJerczyński">Chciałbym zaproponować drobną, ale istotną zmianę zapisu ust. 3 przez dopisanie wyrazów „samodzielnych lokali nie wyodrębnionych...”, dalej jak w tekście. Tak więc po zmianie ust. 3 miałby brzmieć: „3. Udział właścicieli samodzielnych lokali nie wyodrębnionych w nieruchomości wspólnej odpowiada stosunkowi wyrażonemu...” dalej bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Przypomnę, że sensem zmiany nr 3 jest wyraźniejsze określenie sposobu obliczania udziału właściciela lokalu w nieruchomości wspólnej. Stąd znalazł się zapis mówiący, że nie jest możliwe obliczenie powierzchni użytkowej budynku w inny sposób niż przez zsumowanie powierzchni wszystkich lokali samodzielnych. Wymaga to od właściciela lokali nie wyodrębnionych ujawnienia, oddzielnie dla każdego lokalu, jego powierzchni. Powinno to usunąć wszystkie nieprawidłowości, jakie w tym względzie, ze szkodą dla właścicieli lokali wyodrębnionych, miały dotychczas miejsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Ponieważ zmiana nr 3 dotycząca art. 3 obejmuje kolejnych 6 ustępów, dla uporządkowania procedowania proponuję rozpatrywać każdy ustęp osobno. Jeżeli nie będzie sprzeciwu ze strony posłów, uznam, że wyrażają zgodę na przyjęcie zapisu proponowanego przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy do ust. 1 są uwagi, bo do tej pory nikt ich nie zgłaszał?</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Sprzeciwu nie słyszę; ust. 1 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy do ust. 2 mają państwo uwagi? Nie widzę - został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#PosełJanSzczepaniak">Ust. 3 już miał przeciwników; proszę o zgłaszanie dalszych uwag i propozycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzedstawicielPolskiejUniiWłaścicieliNieruchomościWacławChoiński">Trzeba przyznać, że zaproponowana treść ust. 3, aczkolwiek korzystna dla właścicieli lokali, wydaje się trochę pogmatwana. Proszę zwrócić uwagę na drugie zdanie na str. 2 sprawozdania podkomisji, które brzmi: „Udział właściciela samodzielnego lokalu wyodrębnionego w nieruchomości odpowiada stosunkowi wyrażonemu w ułamku powierzchni użytkowej tych lokali wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych do łącznej powierzchni użytkowej wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami do nich przynależnymi, znajdującymi się w tym budynku”.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzedstawicielPolskiejUniiWłaścicieliNieruchomościWacławChoiński">Niby we wszystkim jest to sformułowane słusznie, ale zdanie jest tak długie, że doprawdy nie wiadomo, o co w nim chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Może zamiast słów „wyrażonemu w ułamku powierzchni użytkowej” należałoby napisać po prostu słowa „stosunkowi odpowiadającemu powierzchni użytkowej lokalu...”.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Podzielam opinię mojego przedmówcy, że zapis ust. 3 został sformułowany wyjątkowo nieprzejrzyście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzedstawicielMinisterstwaSprawiedliwościsędziaHenrykWojciechowski">Do ust. 3, podobnie jak do całego art. 3 w wersji proponowanej przez podkomisję, można mieć poważne wątpliwości. Nie będę rozwijać tej kwestii, odwołam się jedynie do opinii Komisji Kodyfikacyjnej. Jej uwagi dotyczyły co prawda pierwszej wersji nowelizacji ustawy o własności lokali, ale część argumentów pozostała aktualna także w odniesieniu do propozycji podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#EkspertsędziaZbigniewKlejment">Przedstawiciel Polskiej Unii Właścicieli Nieruchomości miał wątpliwości do ostatniego zdania ust. 3, które rzeczywiście jest zredagowane w sposób zawiły. Czy dla jasności zapisu nie należałoby skreślić w tym zdaniu słów „wyrażonemu w ułamku”? Przecież z dalszego zapisu jasno wynika, że chodzi o stosunek powierzchni użytkowej tych lokali wraz z powierzchnią pomieszczeń przynależnych - do łącznej powierzchni użytkowych wszystkich lokali wraz z pomieszczeniami przynależnymi, znajdującymi się w tym budynku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Wolałbym, aby na ten temat wypowiedział się przedstawiciel Biura Legislacyjnego KS. Chodzi o dwie propozycje zmian w tekście, pani poseł Świerczyńskiej i pana Klementa, którego wniosek przejmuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKancelariiSejmu">Obydwie propozycje zmian wydają się trafne, poprawne legislacyjnie, a zatem do przyjęcia przez Komisje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Jakie jest stanowisko podkomisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Podzielam opinię przedstawiciela Biura Legislacyjnego KS i wyrażam zgodę na wprowadzenie obu poprawek do ust. 3. Przypomnę tylko dla porządku, że pani poseł Świerczyńska zaproponowała zastąpienie w pierwszym zdaniu wyrazów: „wyrażanemu w ułamku” wyrazami „odpowiadającemu stosunkowi”. Natomiast pan prezes Klejment zaproponował skreślenie wyrazów „wyrażonemu w ułamku”. Słowa te zresztą występują w omawianym ustępie 3 dwukrotnie. Ten wniosek przejął pan poseł Szczepaniak i na taką korektę podkomisja mogłaby wyrazić zgodę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Po tym wyjaśnieniu pozostaje mi zapytać państwa, czy wyrażają zgodę na przyjęcie ust. 3 wraz z proponowaną zmianą polegającą na skreśleniu wyrazów „wyrażonemu w ułamku”. Sprzeciwu nie widzę, ust. 3 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy jest również zgoda na przyjęcie ust. 4? Jak dotąd nie było głosów przeciwnych zapisowi tego ustępu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Czy po korekcie dokonanej w ust. 3 nie należałoby również zmodyfikować ust. 4?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Nie ma takiej potrzeby.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Oznacza to zgodę państwa na przyjęcie ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy są zastrzeżenia bądź uwagi do proponowanej treści ust. 5?</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Sprzeciwu nie widzę. Ust. 5 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy są zastrzeżenia do ust. 6, będącego ostatnim w art. 3 w wersji proponowanej przez podkomisję? Uwag nie słyszę, ust. 6 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PosełJanSzczepaniak">Rozpatrujemy zmianę nr 4. Już na początku procedowania ustawy pani poseł Świerczyńska miała zastrzeżenia do tego, czy w art. 8 ust. 1 w pkt. 1 należy umieścić zapis mówiący o inwentaryzacji pomiarowej.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy pani poseł podtrzymuje swoje zastrzeżenia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Tak, podtrzymuję. Uważam za niewłaściwe „ustalenie rodzaju, położenia i powierzchni lokalu oraz pomieszczeń do niego przynależnych, na podstawie inwentaryzacji pomiarowej”. Przedstawiłem już swoje argumenty przeciw temu zapisowi, a wyjaśnienia pana posła Machowskiego trudno uznać za wystarczające.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Powiedziałem jedynie, czym kierowała się podkomisja proponując uzupełnienie zapisu w punkcie 1 o wyrazy: „ustaloną na podstawie inwentaryzacji pomiarowej”.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełAndrzejMachowski">Przedstawicielka Ruchu Stu, Anna Amsterdamska. Dla mnie te argumenty są dosyć przekonujące. Taki przepis mógłby doprowadzić wreszcie do uporządkowania podstawowej ewidencji tak niezbędnej przy podpisywaniu umów o ustanowieniu odrębnej własności lokalu. Z drugiej strony trzeba zdawać sobie sprawę z konsekwencji wprowadzenia takiego zapisu ustawowego. Z pewnością przeprowadzenie inwentaryzacji pomiarowej w sposób fachowy będzie kosztowne, co do tego nie ma żadnej wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełBolesławMachnio">Trudno jednak nie brać pod uwagę argumentu, jaki przytoczyła pani poseł Świerczyńska i moja poprzedniczka, że koszty tej operacji poniosą właściciele lokali. Nie takie były intencje ustawodawcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Praktyka podsuwa inne rozwiązania, które mogą być nie tylko łatwiejsze w realizacji, ale mniej kosztowne. Zamiast inwentaryzacji pomiarowej może to być na przykład dokumentacja techniczna lub pomiarowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#SędziaHenrykWojciechowski">Nie wiem, czy państwo zdajecie sobie sprawę, że efektem dokonania inwentaryzacji pomiarowej budynków będzie zmiana udziałów współwłaścicieli nieruchomości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Myślę, że padło już wystarczająco dużo argumentów, aby przystąpić do głosowania. Pani poseł Świerczyńska zgłosiła konkretną propozycję zmiany zapisu. Proponuję przerwać dyskusję i przegłosować zmianę nr 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Z pewnością to uczynię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Proszę potraktować moją propozycję jako formalny wniosek. Możemy tak dyskutować do rana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Formalny wniosek został przyjęty, ale uprzednio zgodziłem się, aby w dyskusji zabrali jeszcze głos kolejni mówcy, w kolejności mają wystąpić pani Amsterdamska, pan Klement oraz przedstawiciel Biura Legislacyjnego KS, który zawsze musi otrzymać prawo zabrania głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Praktycznie zapis obecny mógłby zostać zastąpiony przez ten rodzaj dokumentacji, o której mówiła pani poseł Świerczyńska. Dlatego proponuję, aby obecny zapis zastąpić wyrazami: „Ustaloną na podstawie dokumentacji pomiarowej lub dokumentacji technicznej”. Zmuszałoby to strony podpisujące umowę do posługiwania się dokumentacją.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Uważam, że podnoszony w dyskusji argument, że taka operacja wymagałaby zmiany wielu udziałów, naprawdę nie jest dobry. I tak bowiem kiedyś trzeba będzie dokonać zmiany udziałów współwłasności. Sama miałam do czynienia z taką sytuacją. W jednym budynku zostały sprzedane dwa lokale i zachodzi potrzeba dokonania korekty udziałów, bo lokale te zostały źle sprzedane. Ale jako ich właściciel nie wyrażę zgody na zmianę obmiaru wykonaną przez administratora i domagam się aktualnej inwentaryzacji.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Takie postępowanie zmuszona jestem obecnie przeprowadzić drogą sądową i to też jest bardzo kosztowne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy zechciałaby pani powtórzyć propozycję zmiany zapisu ust. 1 pkt 1?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Proponowałam zapis „ustaloną na podstawie dokumentacji pomiarowej lub dokumentacji technicznej”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PoełBeataŚwierczyńska">Powinno jednak to być zgodne z prawem budowlanym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Nie jestem fachowcem od prawa budowlanego i może ktoś z państwa lepiej sformułuje ten zapis.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PrezesZbigniewKlement">Chciałbym się wypowiedzieć negatywnie o proponowanej zmianie. Nie podoba mi się proponowany zapis z punktu widzenia prawa. Podstawą sporządzenia aktu sprzedaży i ustanowienia odrębnej własności lokali jest zgodnie z art. 2 ust. 3 zaświadczenie właściwego organu. To, co stanowi tę podstawę oznaczenia nieruchomości, nie reguluje ustawa szczególna, tylko rozporządzenie ministra sprawiedliwości w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych. Tam jest miejsce na zapis o dokumentacji technicznej, czy inwentaryzacji pomiarowej lub jakiejkolwiek dokumentacji budowlanej.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PrezesZbigniewKlement">Uważam, że z prawnego punktu widzenia nie jest właściwe, aby w ustawie o własności lokali znalazł się zapis o inwentaryzacji pomiarowej. Może się tak stać wtedy, jeśli posłowie uznają, że urzędy rejonowe wydają zaświadczenia sprzeczne z prawem. Bo chyba takie założenie trzeba przyjąć, że ktoś popełnia przestępstwo prowadząc działalność jako urząd rejonowy.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PrezesZbigniewKlement">Jeszcze raz podkreślam, że ustawa o własności lokali nie jest miejscem określania tego, co stanowi podstawę oznakowania nieruchomości w księdze wieczystej. Taki zapis może się znaleźć w ustawie o księgach wieczystych i hipotece, a nade wszystko w rozporządzeniu wykonawczym ministra sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Jeśli pani poseł Świerczyńska będzie nadal utrudniała mi prowadzenie obrad, to może do rana uda się nam dojść do końca procedowania ustawy.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Głos ma przedstawiciel Biura Legislacyjnego KS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Niezależnie od tego, czy napiszemy o dokumentacji pomiarowej, czy technicznej, to wprowadzamy do ustawy o własności lokali zupełnie nowe pojęcia bliżej nie zdefiniowane. Jednocześnie używamy pojęcia, które nigdzie indziej nie jest zdefiniowane i tak naprawdę nie wiadomo, o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">W odrębnych przepisach nie występuje bowiem pojęcie inwentaryzacji pomiarowej. Należałoby zatem określić, o jaką inwentaryzację chodzi. Nie da się tego zrobić w sposób dokładny na podstawie przepisów Prawa budowlanego, gdzie jest mowa o dokumentacji geodezyjno-powykonawczej. Określenie to nie odpowiada celom, do których miałaby być użyta ta dokumentacja w świetle omawianej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Tak więc z punktu widzenia Biura Legislacyjnego należałoby dokonać skreślenia zmiany nr 4.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Już nie będę udzielał dalszych głosów w sprawie zmiany nr 4, bowiem wszystko już zostało powiedziane. Najdalej idącym wnioskiem był wniosek pani poseł Świerczyńskiej o odrzucenie zmiany nr 4.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Kto jest za odrzuceniem zmiany nr 4?</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Za odrzuceniem zmiany nr 4 opowiedziało się 7 posłów, 1 poseł był przeciw, głosów wstrzymujących się nie było.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#PosełJanSzczepaniak">Zmiana nr 4 nie uzyskała akceptacji Komisji, które będą rekomendowały jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#PosełJanSzczepaniak">Rozpatrujemy zmianę nr 5. Zmiana dotyczy art. 18. Proponuje się dodanie nowego ust. 2a w brzmieniu druku sejmowego.</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy są uwagi do tej ustawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WiceprezesStanisławaMizdra">Prosiłabym Komisje o nieprzyjmowanie tej zmiany, a powołam się na opinię Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego. Dotychczasowa treść art. 18 miała taki skutek, że zmiana ustalonego umownie sposobu zarządu mogła nastąpić poprzez zmianę umowy. Tak mówi dotychczasowy zapis art. 18.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WiceprezesStanisławaMizdra">Niezrozumiała jest dla nas zmiana, w której usiłuje się zmienić umowę zawartą w formie notarialnej uchwałą właścicieli lokali sporządzonej również w formie notarialnej. Dobrze, że zachowano ten tryb, bowiem początkowa propozycja Komisji była taka, że uchwała bez zachowania formy aktu notarialnego zmieniała umowę zawartą w formie notarialnej.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#WiceprezesStanisławaMizdra">Nie bardzo rozumiem intencje proponowanego zapisu i powołując się na opinię Komisji Kodyfikacyjnej, że jest to zapis nieprawidłowy, prosiłabym o nieprzyjmowanie zmiany i pozostawienie dotychczasowej treści art. 18 bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Myślę, że pani prezes zgodzi się, że opinia Komisji Kodyfikacyjnej dotyczyła innego zapisu, w którym nie było mowy o formie notarialnej. Myślę, że wobec dzisiejszej propozycji podkomisji opinia ta byłaby zapewne inna.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełAndrzejMachowski">Jeśli chodzi o sam sens uzasadnienia zmiany nr 5, to chodziło nam o to, by dać możliwość zmiany sposobu zarządu nieruchomością, kiedy sukcesywnie wyodrębnione są kolejne lokale i kolejni właściciele przystępują do zasad rządzących we wspólnocie.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełAndrzejMachowski">Uważamy, że tak być powinno, ale może się w końcu okazać, że tych właścicieli nowo wyodrębnionych lokali jest powiedzmy 50, a przedtem był tylko jeden właściciel, z którym była zawarta umowa.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PosełAndrzejMachowski">Chodzi po prostu o to, żeby w formie uchwały sporządzonej w formie aktu notarialnego można było również dokonać zmiany i pierwsza umowa nie była obowiązująca zawsze i w każdych warunkach. Trzeba brać pod uwagę możliwość różnych sytuacji, choćby taką, jaką przedstawiłem.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#PosełAndrzejMachowski">Dlatego uważamy, że proponowany zapis powinien się znaleźć w ustawie i jest on niezbędny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PrezesZbigniewKlejment">W pełni podzielam uwagi pana posła Machowskiego. Pani prezes pytała, dlaczego nie umowa, ale uchwała może określać sposób zarządu nieruchomością wspólną. Zgodnie z obecnie obowiązującym art. 18 ust. 2 ustawy o własności lokali, w razie sukcesywnego wyodrębniania lokali, ustalony wcześniej sposób zarządu wiąże nabywców następnych lokali. Z praktycznego punktu widzenia wygląda to następująco.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PrezesZbigniewKlejment">Wyobraźmy sobie budynek o stu lokalach. Gmina sprzedaje pierwszy lokal. W pierwszej umowie przedstawiciele gminy ustalają z nabywcą lokalu sposób zarządu całą wspólną nieruchomością. Po pewnym czasie następne lokale wykupuje kolejnych 99 osób i na podstawie art. 18 ust. 2 ustalony w pierwszej umowie sposób zarządu wiąże ich wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PrezesZbigniewKlejment">Przyjmijmy, że 99 właścicieli chce zmienić sposób zarządu a tylko 1 osoba tego nie chce lub jej nie ma, bo umarła, a postępowanie spadkowe nie jest jeszcze przeprowadzone lub po prostu z różnych przyczyn sprzeciwia się takiej zmianie sposobu zarządu. Ponieważ wymagana jest zgoda wszystkich właścicieli, poprzedni sposób zarządu jest niemożliwy do zmiany.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#PrezesZbigniewKlejment">To było powodem proponowanej zmiany, o której mówił pan poseł Machowski. Forma aktu notarialnego wzięła się stąd, że notariusz sporządzając protokół bada prawidłowość zwołania zebrania właścicieli lokali i prawidłowość podjęcia uchwał, potem całemu dokumentowi nadaje się odpowiednią szatę graficzną i zgodną z prawem treść.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#PrezesZbigniewKlejment">Wiceprezes Stanisława Mizdra. Po wyjaśnieniu pana notariusza sprawa stała się jasna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Środowisko właścicieli jest przeciwne temu zapisowi i zaraz powiem dlaczego. Wychodzimy z założenia, że jeśli ktoś przystępuje do umowy, to robi to świadomie. Do tej pory obowiązują zasady, że strony mają dobrowolnie zmienić umowę, a jeśli tego nie mogą, to udają się do sądu i tam mogą dochodzić swoich praw. Nie widzę powodu, dlaczego umowa zawarta za zgodą stron miałaby być wbrew woli tych osób przegłosowana większością udziałów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy ktoś z państwa posłów przejmuje wniosek pani Amsterdamskioej o skreślenie zmiany nr 5?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#EkspertsędziaZenonMarmaj">Uważam, że zmiana jest pożądana. Życie dyktuje potrzebę elastycznego postępowania. Podjęcie uchwały z różnych przyczyn jest bardzo często niemożliwe. Uchwały zapadają większością głosów. Osoby, które głosują przeciw lub są niezadowolone, mają otwartą drogę sądową na zaskarżenie.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#EkspertsędziaZenonMarmaj">Dlatego uważam, że proponowana zmiana jest praktyczna i pożądana, pozwala na bardziej elastyczne działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy po tej wymianie zdań możemy przyjąć zmianę nr 5? Czy jest sprzeciw? Sprzeciwu nie widzę, zmiana nr 5 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Oddaję prowadzenie posiedzenia panu posłowi Andrykiewiczowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 6. Czy są do niej uwagi? Czy strona rządowa chciałaby się wypowiedzieć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#DyrektorLechJerczyński">Nie mamy uwag.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Czy ktoś z państwa chciałby odnieść się do zmiany nr 6?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Nie wiem czy państwo zdają sobie sprawę, że przyjmując zmianę nr 6 formalnie stawiacie państwo właścicieli lokali wykupionych w budynkach, gdzie gmina ma co najmniej 2/3 udziałów, w takiej sytuacji, że gmina swoją większością podejmuje decyzje o adaptacji lub korekcie udziałów nie na podstawie dokumentacji technicznej, tylko na podstawie dokonanych przez siebie obmiarów. Zarząd nieruchomością wykonany przez gminę przeprowadza tę korektę ze skutkiem wobec wszystkich właścicieli lokali.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Obecnie nie jest to możliwe, bo takie postępowanie musiałoby być przeprowadzone drogą sądową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Prosimy wobec tego o wyjaśnienie tej kwestii przez posła sprawozdawcę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Pani Amsterdamska pokazała sprawy patologiczne, natomiast w naszym zapisie chodzi o możliwość zdroworozsądkowego rozwiązywania tego typu problemów, kiedy zmiana udziałów jest konieczna z uwagi na wyrażoną wcześniej zgodę, np. na nadbudowę lokalu. Chodzi o to, aby u notariusza nie musiało się zjawić na przykład stu właścicieli pozostałych lokali, tylko żeby w ich imieniu mógł to zrobić zarząd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Czy są inne uwagi do zmiany nr 6? Nie widzę. Czy ktoś z posłów podtrzymuje sprzeciw wobec przyjęcia tej zmiany? Nie widzę, rozumiem, że możemy zmianę nr 6 przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PosełJanAndrykiewicz">Czy ktoś ma odmienne zdanie? Nie widzę. Zmiana została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PosełJanAndrykiewicz">Przystępujemy do rozpatrywania zmiany nr 7. Czy są do niej uwagi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#DyrektorLechJerczyński">Chciałem tylko zapytać, na czym polega zmiana w stosunku do dotychczasowego zapisu w art.22 ust. 3 pkt 5?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Może poseł sprawozdawca zechce odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Obecny zapis jest bardziej szczegółowy i mówi również o udzieleniu zgody na ustanowienie odrębnej własności lokalu powstałego w następstwie nadbudowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Dla jasności - rozpatrujemy najpierw podpunkt a.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#DyrektorLechJerczyński">Tak, ale w dotychczasowym zapisie jest udzielenie zgody na nadbudowę itd. oraz na zmianę wysokości udziału. Wobec tego wydaje się, że już obecnie funkcjonuje zapis dotyczący udzielenia zgody na ustanowienie odrębnej własności lokalu powstałego w następstwie na przykład nadbudowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PrezesZbigniewKlejment">Tego właśnie nie ma. Dlatego proponowany zapis jest konieczny i stanowi konsekwencję dotychczasowego brzmienia punktu 5. Na posiedzeniu dyskutowaliśmy na ten temat i uznaliśmy, że obecny zapis ustawy umożliwia nadbudowę i przebudowę, ale broń panie Boże żaden notariusz nie zrobi aktu notarialnego na ustanowienie odrębnej własności lokali.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#PrezesZbigniewKlejment">Co tego, że coś zostanie nadbudowane czy przebudowane, kiedy wszyscy właściciele lokali muszą przyjść, a jak ich jest stu, to trzeba to pomnożyć przez dwa, bo małżonkowie też są konieczni, dopiero wtedy można ustanowić odrębną własność lokalu. Powiedziałbym, że zmiana nr 7 ma charakter kosmetyczny i jest konsekwencją obecnego brzmienia zapisu art. 22.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#PrezesZbigniewKlejment">Jeśli tak przebudowujemy lub nadbudowujemy, to chyba po to, żeby stanowić odrębną własność lokalu. Proponowana zmiana pozwoli tego dokonać. Jest to tylko i wyłącznie rozbudowanie istniejącego przepisu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Czy są inne uwagi do zmiany nr 7? Nie widzę. Czy ktoś z posłów podtrzymuje zastrzeżenia strony rządowej? Nie widzę. Rozumiem, że zmiana nr 7 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PosełJanAndrykiewicz">Przystępujemy do zmiany nr 8. Czy ktoś chciałby zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#DyrektorLechJerczyński">Rozumiem intencję wyrażoną w zapisie, szczególnie w punkcie b), natomiast obawiam się, że zmiana polegająca na głosowaniu większością 2/3 może spowodować zablokowanie podejmowania nawet zwykłych uchwał. Myślę o uchwałach przekraczających sprawowanie zwykłego zarządu. Mamy obawy, że będą blokowane normalne uchwały. Może zajść taka sytuacja, że w ciągu roku nie będą podjęte uchwały o wysokości zaliczek czy innych normalnych działań.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#DyrektorLechJerczyński">Nasze stanowisko jest w związku z tym negatywne wobec zmiany nr 7.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Czy mógłby pan wyjaśnić, skąd się biorą takie obawy, skoro zmiany dotyczą jedynie art. 22 ust. 3?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#DyrektorLechJerczyński">Obawy biorą się stąd, że przy wymaganej większości 2/3 głosów może nie być kworum i uchwała w ogóle nie zostanie podjęta lub będzie zablokowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Czy są inne głosy na ten temat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Moje pytanie nie dotyczy bezpośrednio tego zapisu, aczkolwiek pośrednio tak. Jak rozumiem, intencją autorów zapisu jest ograniczenie hegemonii właściciela gminnego we wspólnocie mieszkaniowej. Z przypadkami takiej hegemonii gminy mamy najczęściej do czynienia. Stąd podzielam intencję autorów zapisu.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Zastanawiam się natomiast, czy w sposób właściwy sprawa została rozwiązana. Mamy bowiem do czynienia ze znacznie ważniejszą sprawą, a mianowicie, że można tego typu uchwały podejmować w drodze indywidualnego zbierania głosów. Z tym może wiązać się większy problem.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Jak bowiem można podejmować uchwały bez wysłuchania argumentów obu stron? Przy zbieraniu podpisów nie ma takiej możliwości. Może zamiast wspierać mniejszość w ten sposób, że wymagana jest większość 2/3 głosów do podjęcia uchwały, to może zlikwidujemy zapis o pisemnej zgodzie. W ten sposób osiągniemy podobny efekt.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Czy poseł sprawozdawca chciałby to wyjaśnić?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Mam pełną świadomość, że sprawa jest kontrowersyjna. trudno jednak znaleźć optymalne rozwiązanie, które by broniło mniejszość przed dominującą większością, najczęściej gminną. Wydaje się jednak, że pomysł pani poseł Świerczyńskiej idzie dokładnie w drugą stronę.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełAndrzejMachowski">Dominujący właściciel z pewnością będzie obecny na zebraniu, natomiast mieszkańców raczej należy się spodziewać mniej niż więcej.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PosełAndrzejMachowski">Nie jestem przekonany, czy rozwiązanie proponowane przez podkomisję jest najlepsze z możliwych, nie wydaje się, że jest lepsze od dotąd obowiązującego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Czy są jeszcze inne wypowiedzi w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#EkspertsędziaZenonMarmaj">Skłaniałbym się do obaw, które przedstawił pan dyrektor Jerczyński. Art. 22 ust. 3 obejmuje bardzo wiele praktycznych rozwiązań, choćby to o zaliczkach na pokrywanie kosztów remontu. Jeśliby ust. 3 miałby być przyjęty w takiej formie, jak to proponuje podkomisja, to wystarczy brak zainteresowania ze strony właścicieli lokali i ich absencja na zebraniu właścicieli budynku, w którym gmina ma większość udziałów, żeby do żadnej uchwały nie doszło. Oznaczałoby to kompletny paraliż działania wspólnot w podstawowych nawet sprawach.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#EkspertsędziaZenonMarmaj">Byłbym bardzo ostrożny w podnoszeniu progu do 2/3. Podobne zjawisko występuje na tle Kodeksu handlowego, gdzie podniesiono progi w sprawie statutu spółki akcyjnej, zmiany umowy itd. Z tamtych sytuacji jednak zawsze można znaleźć wyjście. Natomiast w rozpatrywanym przez nas przypadku działalność wspólnot mieszkaniowych może zostać w kwestiach normalnych i praktycznych po prostu sparaliżowana.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#EkspertsędziaZenonMarmaj">Myślę, że hegemonia gmin jest jednak zjawiskiem przejściowym, ponieważ ciągle następuje sprzedaż mieszkań w zasobach. Proponowałbym dużą rozwagę przy podwyższaniu progu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#EdwardKuminek">Chciałbym zwrócić uwagę, że równocześnie z tą ustawą rozpatrywany jest w Sejmie projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo spółdzielcze. Proponuje się m.in. zrezygnować z większości 2/3 głosów członków przy podziale spółdzielni, przechodząc na zasadę połowy członków spółdzielni, która może o takim podziale zdecydować. Przechodzi się więc na system większościowy, który jest regułą działania organów zbiorowych.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#EdwardKuminek">Sądzę, że poza argumentami, które już zostały przedstawione, mam na myśli praktykę działania wspólnot mieszkaniowych, trzeba wziąć także pod uwagę podobne tego rodzaju rozwiązania. Jest zatem dziwne, że w sprawach Prawa spółdzielczego idzie się w jednym kierunku, natomiast w ustawie o własności lokali w drugim kierunku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełAndrzejMachowski">W tej ostatniej kwestii Komisje - moim zdaniem - zmierzają w tym samym kierunku. Chodzi o to, aby dać większe możliwości działania mniejszości. Jeśli w spółdzielniach mieszkaniowych chcemy zmniejszyć z 2/3 do 1/2 wysokość głosów, za pomocą których można dokonać podziału spółdzielni, to tym samym mniejszość, która chce się wydzielić ze spółdzielni, ma większe szanse, że uchwała o wydzieleniu zostanie podjęta.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PosełAndrzejMachowski">Tak więc w obydwu przypadkach staramy się dać mniejszości większe prawa, jakkolwiek specyfika ustawy o własności lokali wymaga w sensie arytmetycznym pójścia w innym kierunku, przez wprowadzenie wymogu większości 2/3 głosów.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PosełAndrzejMachowski">Pan sędzia Marmaj podniósł kwestię kworum do podejmowania uchwał przez wspólnoty mieszkaniowe. Jestem trochę zaskoczony tą uwagą. Być może wynika to z faktu, że nie wszystko przeczytałem na ten temat. O ile jednak sobie przypominam, to w ustawie o własności lokali nie ma mowy w żadnym zapisie o niezbędnym kworum. Mówi się o większości udziałów lub o 2/3 głosów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">O uzyskanie kworum nie jest chyba tak trudno, bo każdy zainteresowany podjęciem uchwały lub jej przeciwny może przyjść na zebranie, jeśli uzna, że to leży w jego interesie.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Mam jednak inną wątpliwość. Z monitoringu ustawy, prowadzonego przez Instytut Gospodarki Mieszkaniowej wynika, że zaliczki na poczet kosztów zarządu są średnio niższe niż czynsze opłacone przez lokatorów. Jeżeli teraz przyjmiemy zapis, że tylko większością 2/3 głosów można podnieść wysokość zaliczki, to pytam się, jak długo jeszcze lokatorzy będą utrzymywać właścicieli mieszkań? Czy może gminy będą pośrednio dopłacać do tych, którzy wykupili na własność?</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Taka sytuacja może trwać w nieskończoność. Dlatego uważam, że proponowane rozwiązanie nie jest dobre. Myślę, że w trakcie drugiego czytania przedstawię poprawkę, która ten problem rozwiąże w inny sposób. Uprzywilejowanie większości jest naprawdę bezzasadne, zwłaszcza, że obecna praktyka pokazuje, że zaliczki na poczet kosztów zarządu są niższe niż czynsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Jedną rzecz pragnę wyjaśnić, ponieważ podejrzewam, że zaszło nieporozumienie. Wysokość czynszów najmu ustalona przez gminę nie ma żadnego związku z rozliczeniami między właścicielami. Jeśli bowiem ustalona jest wysokość opłat na koszty zarządu nieruchomości wspólnej, to właściciel - gmina - wpłaca według udziału tyle, ile zostało uchwalone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Czy są jeszcze inne uwagi do zmiany 8?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Dodam jeszcze, co w praktyce oznacza proponowany zapis. Jeżeli na przykład większość stanowią właściciele lokali wykupionych i oni obniżą stawkę kosztów zarządu, to znaczy, że gmina tyle wpłaci na pozostałe lokale, których jest właścicielem. W ten sposób dekapitalizacja budynku będzie postępowała nadal. Stracą nad tym i właściciele, i lokatorzy.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Na ogół jednak jest odwrotnie. Jak już powiedziałam, więcej wpłacają lokatorzy z tytułu czynszów, niż wpływa z pojedynczych lokali od właścicieli wykupionych mieszkań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Czy ktoś z państwa chciałby się jeszcze na ten temat wypowiedzieć? Nie widzę chętnych, możemy zatem przystąpić do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PosełJanAndrykiewicz">Czy pani poseł Świerczyńska zgłasza wniosek o odrzucenie zmiany nr 8?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Nie zgłaszałam takiego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Ale proponował to pan dyrektor Jerczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">Czy jednak ktoś przejął wniosek strony rządowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Tak, przejmuję wniosek o odrzucenie zmiany nr 8.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełJanAndrykiewicz">W tej sytuacji głosujemy. Kto z państwa jest za odrzuceniem zmiany nr 8?</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PosełJanAndrykiewicz">Za odrzuceniem poprawki głosowało 3 posłów, 4 było przeciwnych, głosów wstrzymujących nie było.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#PosełJanAndrykiewicz">Poprawka 8 została przyjęta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 9. Czy są do niej uwagi? Nie widzę. Czy jest zgoda na jej przyjęcie? Nie ma sprzeciwu - zmiana nr 9 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Rozpatrujemy zmianę nr 10. Czy są uwagi do zmiany nr 10 pod literą a? Chodzi o nowe brzmienie ust. 1 w art. 25.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Biuro zgłasza tylko redakcyjną zmianę. Proponujemy w ust. i po wyrazach „zasady prawidłowego zarządzania” dodać słowa „nieruchomością wspólną”. W zapisie obecnym jest pewne niedopowiedzenie i proponowane przez nas uzupełnienie wydaje się zasadne.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Ponadto na końcu ust. 1 proponujemy wyraz „godzi” zastąpić wyrazem „narusza”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Przyjmujemy te zmiany, jako w pełni uzasadnione. Czy jest zgoda na przyjęcie zmiany ze zgłoszonymi przez Biuro Legislacyjne poprawkami, które przejąłem?</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#PosełJanSzczepaniak">W zmianie pod literą b podkomisja proponuje dodanie nowego ust. 1a w brzmieniu jak w podanym tekście. Czy są uwagi do tej propozycji? Uwag nie widzę. Czy jest zgoda na przyjęcie tej zmiany? Sprzeciwu nie ma - cała zmiana nr 10 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Rozpatrujemy zmianę nr 11, która dotyczy art. 29. Pod literą a) podkomisja proponuje nowy ustęp w brzmieniu jak w tekście.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy są uwagi do tej zmiany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaFinansównaczelnikEwaRybicka">Ocena dotychczasowego funkcjonowania ustawy o własności lokali wskazuje na konieczność zdefiniowania w ustawie, na czym ma polegać obowiązek prowadzenia przez zarząd wspólnoty tak zwanej odpowiedniej księgowości finansowej. Takim bowiem pojęciem operuje się w ust. 1 art. 29.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaFinansównaczelnikEwaRybicka">Na podstawie licznej korespondencji, jaka w ciągu 2 lat napłynęła do naszego ministerstwa, jak również na podstawie wyników kontroli przeprowadzonej przez Najwyższą Izbę Kontroli, przygotowaliśmy propozycję uzupełnienia zmian wnoszonych przez posłów. Chodzi o art. 29 ust. 1.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaFinansównaczelnikEwaRybicka">Proponujemy dodatkowy zapis o następującym brzmieniu: „Zarząd jest zobowiązany sprawować dla nieruchomości wspólnej zasady rachunkowości, określone dla jednostek nie prowadzących działalności gospodarczej, dokonywać rozliczeń poprzez rachunek bankowy oraz składać ze swojej działalności roczne sprawozdania. Stosowanie zasad rachunkowości określonych dla jednostek nie prowadzących działalności gospodarczej nie dotyczą zarządu powierzonego jednostce działającej na zasadach prawa budżetowego”.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#PrzedstawicielkaMinisterstwaFinansównaczelnikEwaRybicka">Uważamy, że taki zapis będzie jednoznacznie określał, jaką rachunkowość mają prowadzić określone wspólnoty mieszkaniowe. W ten sposób zostaną rozwiane wszelkie wątpliwości, które występowały dotychczas przy stosowaniu przepisów ustawy o własności lokali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełJanSzczepaniak">W którym miejscu proponuje pani umieszczenie tego dodatkowego zapisu? Czy zapis ten musiałby zastąpić ust. 1a proponowany przez podkomisję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#NaczelnikEwaRybicka">Nie, proponowany zapis miałby się znaleźć w miejscu obecnie obowiązującego ust. 1. Aktualne pozostają więc dalsze ustępy proponowane w noweli ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy pan przewodniczący podkomisji chciałby odnieść się do propozycji Ministerstwa Finansów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełAndrzejMachnowski">Jak wspomniałem na początku posiedzenia, w ramach prac podkomisji w tej sprawie wystąpiły daleko idące kontrowersje. Jeśli dobrze zrozumiałem wypowiedź pani Rybickiej, to dzisiejsza propozycja Ministerstwa Finansów nie jest tak daleko idąca jak propozycje omawiane na posiedzeniach podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PosełAndrzejMachnowski">Przyznam, że chciałbym najpierw zobaczyć propozycję Ministerstwa Finansów przedłożoną na piśmie, aby się do niej odnieść. Trudno mi jest ustosunkować się do słownej wypowiedzi pani naczelnik Rybickiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy ktoś z państwa chciałby się odnieść do propozycji Ministerstwa Finansów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#DyrektorwUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastBarbaraJanczewska">Sądziłam, że podczas jednego z posiedzeń podkomisji doszło do konkluzji, że jeśli mielibyśmy coś napisać o rachunkowości wspólnot mieszkaniowych, to najlepszym do tego miejscem byłaby ustawa o rachunkowości. W ustawie tej powinna znaleźć się poprawka Ministerstwa Finansów, która rozwiewałaby wątpliwości, a mianowicie, że wspólnota nie jest jednostką organizacyjną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#GłównyspecjalistawMinisterstwieFinansówJoannaDadacz">Reprezentuję departament rachunkowości Ministerstwa Finansów. Podczas obrad podkomisji zgłaszałam uwagę, aby w ustawie o własności lokali określić definicję, czym jest wspólnota mieszkaniowa z punktu widzenia prawa.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#GłównyspecjalistawMinisterstwieFinansówJoannaDadacz">Moja propozycja spotkała się z negatywnym odbiorem posłów, podobnie jak posłowie odrzucili interpretację departamentu prawnego Ministerstwa Finansów, że wspólnota mieszkaniowa jest jednostką organizacyjną nie posiadającą osobowości prawnej.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#GłównyspecjalistawMinisterstwieFinansówJoannaDadacz">Z tego powodu obecnie zgłoszony projekt art. 29 ust. 1 jest wyjściem kompromisowym. Polega on na tym, że nie definiujemy czym jest wspólnota mieszkaniowa, a jedynie odsyłamy zarząd sprawowany dla wspólnoty, w jaki sposób ma prowadzić ewidencję księgową. Naszym zdaniem, prowadzenie ewidencji księgowej przez zarząd wspólnoty mieszkaniowej powinno być obowiązkowe.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#GłównyspecjalistawMinisterstwieFinansówJoannaDadacz">Odesłanie do jednostek organizacyjnych nie prowadzących działalności gospodarczej polega na tym, że w Dzienniku Ustaw nr 140 z roku 1994 zostały opublikowane przepisy ministra finansów - jest to rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla jednostek nie prowadzących działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#GłównyspecjalistawMinisterstwieFinansówJoannaDadacz">Przepisy o rachunkowości dla tego typu jednostek obowiązują między innymi partie polityczne, stowarzyszenia, związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, kościelne osoby prawne, fundacje itd. Jednostki te prowadzą bardzo uproszczoną ewidencję księgową, która grupuje koszty i przychody określając, jak mają one być prowadzone. Jednocześnie jednostki te są zobowiązane do bardzo uproszczonego bilansu wyników.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#GłównyspecjalistawMinisterstwieFinansówJoannaDadacz">Zgodnie z przepisami, jednostki te są zwolnione z obowiązku badania i ogłaszania sprawozdań finansowych.</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#GłównyspecjalistawMinisterstwieFinansówJoannaDadacz">Wyjaśnię jeszcze brzmienie zdania drugiego proponowanego w nowelizacji art. 29 ust. 1. Propozycja mówi: „Aby wyłączyć ze stosowania zasad rachunkowości określonych jednostek nie prowadzących działalności gospodarczej zarząd, który jest powierzony jednostce działającej na zasadach prawa budżetowego”.</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#GłównyspecjalistawMinisterstwieFinansówJoannaDadacz">Chcę państwa poinformować, że mamy informację z Departamentu Budżetu Państwa Ministerstwa Finansów. Departament ten zajmuje się między innymi rachunkowością jednostek budżetowych. W tej interpretacji stwierdza się, że jednostki, w których zarząd jest powierzony jednostce działającej na zasadzie prawa budżetowego, są zobowiązane do prowadzenia rachunkowości zgodnie z prawem budżetowym. W związku z tym dla tych zarządów, które będą sprawowane przez tego typu jednostki, będzie obowiązywało prawo budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-127.8" who="#GłównyspecjalistawMinisterstwieFinansówJoannaDadacz">Dlaczego wobec tego propozycja nowego ust. 1a jest dla nas do przyjęcia? Propozycja ta jest ukłonem wobec zarządu sprawowanego przez jednostki działające na zasadach prawa budżetowego, ponieważ nowelizacja pozwala na zdefiniowanie, jakie są przychody i koszty jednostki prowadzonej przez tego typu zarząd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy przedstawiciel Biura Legislacyjnego mógłby się odnieść do propozycji Ministerstwa Finansów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Co do meritum propozycji nie jestem uprawniony do wypowiedzi. Jeśli chodzi natomiast o samą treść zapisu przedstawionego przez Ministerstwo Finansów to jest ona do zaakceptowania, ale jednak po pewnych zmianach redakcyjnych.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Jak stwierdziła pani reprezentująca Ministerstwo Finansów, zasady prowadzenia rachunkowości są określone w rozporządzeniu ministra finansów. Nie wiem, czy wynikają one bezpośrednio z ustawy o rachunkowości. Podejrzewam, że tak jest, ale to trzeba dokładnie sprawdzić i dopiero potem przeredagować ust. 1 w taki sposób, aby jasno z niego wynikało, że chodzi o ustawę o zasadach prowadzenia rachunkowości. Takiej pewności teraz nie mam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#GłównyspecjalistawMFJoannaDadacz">Mogę od razu wyjaśnić pewne kwestie. Zgodnie z art. 81 ust. 3 pkt. 3 ustawy o rachunkowości „Minister finansów określi w drodze rozporządzenia szczególne zasady rachunkowości dla jednostek określonych, o których mowa w art. 80 ust. 3”. Tymi jednostkami są właśnie stowarzyszenia, partie polityczne, związki zawodowe i inne instytucje i towarzystwa, o których już państwu mówiłam.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#GłównyspecjalistawMFJoannaDadacz">Mówię o tym celowo, abyście państwo zdawali sobie jasno sprawę, że dla tych podmiotów istnieje rozporządzenie ministra finansów, które w sposób bardzo ogólny i uproszczony pozwala na prowadzenie pełnej ewidencji księgowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Mnie już pani prawie przekonała do propozycji Ministerstwa Finansów. Czy ktoś z posłów chciałby zabrać jeszcze głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">O ile mi wiadomo, ta ustawa o gospodarce komunalnej nie umożliwia zakładom budżetowym - a z takimi mamy tu do czynienia - prowadzenia takiej ewidencji księgowej. W art. 7 tej ustawy jest przewidziane wprost, że „w formie zakładu budżetowego gmina nie może wykonywać innych zadań niż z zakresu użyteczności publicznej”.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Tak więc zarządzenia nieruchomościami wspólnymi, gdzie jest udział prywatnej własności, trudno zaliczyć do działalności o charakterze użyteczności publicznej. A zatem drugi punkt w propozycji Ministerstwa Finansów w ogóle wydaje się być zbędny.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Ponadto nie widzę powodu, dla którego Ministerstwo Finansów miałoby regulować kwestie, które należą do samych właścicieli, a mianowicie kwestia rozliczeń z tytułu kosztów zarządu nieruchomością wspólną. Jest to sprawa wewnętrzna między właścicielami.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Z tego tytułu skarb państwa nie ma żadnych dochodów, bo pełne koszty ponoszą właściciele budynku. Dlatego popierałabym raczej propozycję zawartą w projekcie nowelizacji, czyli w zmianie nr 10 sprawozdania podkomisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Mam pytanie: w obowiązującej obecnie ustawie o własności lokali jest już, co prawda, mglisty zapis, że należy prowadzić odrębną ewidencję księgową dla wspólnot mieszkaniowych. Zapis ten nie jest jednak realizowany. Wobec tego proszę pana przewodniczącego o odpowiedź, co zmienia zapis proponowany przez podkomisję? W moim przekonaniu niewiele w stosunku do obecnie obowiązującej ustawy. Jeśli się przyjmie zdefiniowaną formę prowadzenia odrębnej rachunkowości czy ewidencję kosztów, to zostanie nałożony pewien obowiązek na właścicieli nieruchomości. Ale ten zapis jest równie mglisty co w obecnej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Proszę wskazać różnicę między obowiązującym przepisem a proponowanym przez podkomisję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Moim zdaniem, najistotniejsza różnica polega na tym, że wprowadzone zostało słowo „odrębna”. W naszym projekcie zapisu mówi się o „prowadzeniu dla nieruchomości odrębnej ewidencji kosztów i przychodów”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#GłównyspecjalistawMFJoannaDadacz">Chciałabym skontrować wypowiedź pani Amsterdamskiej, która twierdzi, że wspólnoty powinny same określać, jak mają prowadzić ewidencję. Nasza propozycja jest wynikiem bardzo licznej korespondencji z właścicielami nieruchomości, którzy pytają się nas, na czym polega ta odpowiednia księgowość finansowa, o której jest mowa w art. 29 obecnie obowiązującej ustawy o własności lokali.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#GłównyspecjalistawMFJoannaDadacz">Chcąc ułatwić życie wspólnotom, proponujemy zapis, który przedstawiła pani Ewa Rybicka. Możemy oczywiście przyjąć zasadę, że wspólnota prowadzi tak ewidencję kosztów i przychodów, jak tylko chce. Ale proszę wziąć pod uwagę sytuację współwłaściciela, który prosi o sprawozdanie za dany rok z pokazaniem kosztów i przychodów. Osoba prowadząca zarząd i mająca niewyjaśnioną ewidencję księgową, może takie sprawozdanie przedstawić na kartce papieru, nie wyjaśniając wszystkich kontrowersji.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#GłównyspecjalistawMFJoannaDadacz">Poza tym moim argumentem przeciw tezie pani Amsterdamskiej jest to, że jeżeli mówimy o odpowiedzialności finansowej wspólnoty mieszkaniowej, to dlaczego te wszystkie jednostki, które zostały wymienione w cytowanym już przeze mnie art. 80 ust. 3 ustawy o rachunkowości, zostały zobowiązane do prowadzenia uproszczonej ewidencji księgowej? Przecież moglibyśmy równie dobrze powiedzieć, że po co związki zawodowe, partie polityczne i inne jednostki mają prowadzić uproszczoną ewidencję księgową.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Chcę poruszyć dwie sprawy. Pierwsza dotyczy ewidencji księgowej we wspólnocie. Jeśli mój zarząd przedstawi mi zamiast sprawozdania finansowego świstek papieru, to w następnym głosowaniu taki zarząd zostanie zmieniony.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Druga kwestia: Jeśli zarząd przedstawi taki świstek papieru kilku członkom wspólnoty mieszkaniowej, to będzie oznaczało totalne lekceważenie z jego strony podmiotów, w których imieniu sprawuje zarząd.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Mam formalną propozycję, abyśmy podjęli decyzję co do zapisu, który podkomisja zawarła w zmianie nr 11, ponieważ wszystkie punkty sporne zostały już wyjaśnione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Zanim przystąpimy do rozstrzygania, proszę przedstawiciela Biura Legislacyjnego o odczytanie propozycji Ministerstwa Finansów, którą przedłożyła pani naczelnik Rybicka. Dodam jeszcze, że jej propozycję przejmuję. Zapis dotyczy nowego brzmienia ust. 1 w art. 29.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Oto proponowany tekst: „Zarząd jest obowiązany stosować dla nieruchomości wspólnej zasady rachunkowości określone dla jednostek nie prowadzących działalności gospodarczej, dokonywać rozliczeń poprzez rachunek bankowy oraz składać ze swojej działalności roczne sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Stosowanie zasad rachunkowości określonych dla jednostek nie prowadzących działalności gospodarczej nie dotyczy zarządu powierzonego jednostce działającej na zasadach prawa budżetowego”.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Zastrzegam się, że w tym miejscu zajdzie niewielka zmiana redakcyjna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Możemy zatem przystąpić do głosowania. Czy pani naczelnik chciałaby jeszcze coś dodać do tej propozycji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#NaczelnikEwaRybicka">Nie, chciałam tylko poinformować, że kwestia ta została ujęta bardzo dokładnie w pierwszym punkcie wniosków pokontrolnych Najwyższej Izby Kontroli. Mówię o tym dla podkreślenia, że nie jest to jedynie przewrażliwieniem ze strony Ministerstwa Finanasów, ale jest podyktowane obiektywnymi badaniami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Przystępujemy do rozstrzygnięcia. Pytanie sformułuję w ten sposób; czy jest sprzeciw co do przyjęcia propozycji Ministerstwa Finansów?</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Ponieważ jest sprzeciw, będziemy musieli wniosek formalnie przegłosować.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Kto z posłów jest za przyjęciem zmiany zaproponowanej przez Ministerstwo Finansów dotyczącej brzmienia ust. 1 art. 29?</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#PosełJanSzczepaniak">Za przyjęciem zmiany głosowało 3 posłów, 3 było przeciwnych, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#PosełJanSzczepaniak">Propozycja nie uzyskała większości, w związku z tym możemy jedynie zgłosić wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#PosełJanSzczepaniak">W wyniku głosowania ust. 1 art. 29 pozostaje bez zmian.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Tego nie rozumiem. Czy zostaje wersja zgłoszona przez podkomisję, czy też dotychczasowe brzmienie ust. 1 i obecnie obowiązującej ustawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Ministerstwo Finansów proponowało uzupełnienie dotychczasowej ustawy. Chodziło o nowe brzmienie ust. 1. I ten wniosek nie uzyskał aprobaty Komisji.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Natomiast podkomisja proponuje dodanie nowego ust. 1a w brzmieniu jak w druku sejmowym.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy wobec tego są uwagi do brzmienia ust. 1a zgodnie z przedłożeniem podkomisji? Nie ma. Czy jest zgoda na jego przyjęcie? Jest zgoda. Zmiana pod literą a) została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#PosełJanSzczepaniak">Rozpatrujemy zmianę pod literą b). Podkomisja proponuje, aby w ust. 2 skreślić drugie zdanie. Ustęp ten brzmi: „2. Właściciele podejmują uchwałę w przedmiocie udzielania absolutorium zarządowi z prowadzonej przez niego działalności. Na żądanie właściciela lokalu zarząd jest obowiązany udzielić mu stosownych informacji”.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#PosełJanSzczepaniak">Podkomisja proponuje skreślenie drugiego zdania zaczynającego się od słów „Na żądanie właściciela...”.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy są uwagi do tej zmiany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#GłównyspecjalistawMFJoannaDadacz">Nie mam uwag do tej zmiany, ale chcę powrócić do poprzedniej decyzji Komisji i uświadomić państwu, o czym przesądziliście. Z Ministerstwa Finansów będzie szła interpretacja, że wspólnota mieszkaniowa jest zobowiązana prowadzić pełną ewidencję księgową zgodnie z ustawą o rachunkowości i ze wszystkimi wymogami, a także z restrykcjami, które wynikają z ustawy o rachunkowości. Co 3 lata będzie kontrolowane sprawozdanie finansowe każdej wspólnoty mieszkaniowej.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#GłównyspecjalistawMFJoannaDadacz">Swoim głosowaniem państwo zaostrzyliście przepisy dotyczące obowiązku prowadzenia rachunkowości księgowej przez wspólnoty mieszkaniowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełAndrzejMachnowski">O czym pani mówi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Nie chciałbym otwierać ponownej dyskusji na ten temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Prosiłbym bardzo Ministerstwo Finansów, aby zechciało przedstawić podstawę prawną tezy, którą przedstawiła przed chwilą pani Dadacz. Oczywiście nie chodzi przedstawienie takiej informacji teraz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#GłównyspecjalistawMF">Dla mnie podstawą prawną jest interpretacja Departamentu Prawnego Ministerstwa Finansów, który stwierdza, że wspólnota mieszkaniowa jest jednostką organizacyjną nie mającą osobowości prawnej. Skoro nie ma takiej osobowości, to z art. 2 ust. 1 ustawy o rachunkowości pkt 5 „jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej są zobowiązane do stosowania przepisów ustawy o rachunkowości”.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#GłównyspecjalistawMF">Dodam jeszcze, że w przepisach o rachunkowości nie ma żadnych wyłączeń tychże jednostek.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#GłównyspecjalistawMF">Dlatego też chciałam zwrócić państwu uwagę na konsekwencje odrzucenia propozycji, którą przedłożyło Ministerstwo Finansów. Nasza propozycja stanowiła propozycję daleko idących uproszczeń przepisów, natomiast państwo przegłosowaliście zasady, według których będą obowiązywały nadal ostre restrykcje wobec wspólnot mieszkaniowych dotyczące obowiązku prowadzenia ewidencji księgowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełAndrzejMachnowski">Według mnie wspólnota mieszkaniowa to ogół właścicieli. Stanowisko, które prezentuje pani Dadacz, jest jakąś powielaczową interpretacją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Czuję się trochę wprowadzona w błąd. Na początku dyskusji po przedstawieniu przez panią Rybicką propozycji Ministerstwa Finansów zapytałam, jaka jest różnica między obowiązującymi przepisami a tym, który podkomisja proponuje w noweli ustawy, czyli w ust. 1a. Otrzymałam wówczas bardzo mglistą odpowiedź od pana przewodniczącego podkomisji, że będzie to odrębna ewidencja kosztów i przychodów.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Pytałam, co praktycznie z tego wynika. Na to pytanie nie otrzymałam odpowiedzi. Dopiero teraz, już po głosowaniu, pani z Ministerstwa Finansów mówi, że wspólnoty mieszkaniowe będą musiały prowadzić pełną rachunkowość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Uważam tę interpretację za nieprawidłową. Natomiast pani poseł Świerczyńska pytała o różnicę między zapisem obecnie obowiązującym a proponowanym w nowelizacji. Odpowiedziałem pani, że istota zmian sprowadza się do dopisania wyrazu „odrębna”, chodzi o odrębną ewidencję kosztów i przychodów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Przypominam, że przegłosowaliśmy zmianę proponowaną w odniesieniu do art. 29 ust. 1a. Może pani poseł zgłosić wniosek mniejszości. Jeśli pan poseł wyrazi zgodę, to chciałbym wyrazić prośbę, aby Komisje wystąpiły do Ministerstwa Finansów o przedstawienie formalnej wykładni przyjętego zapisu i przedłożenie jej Sejmowi jeszcze przed plenarnym posiedzeniem. Prosiłbym o podjęcie takich działań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy to oznacza, że Komisje muszą się ponownie zebrać przed posiedzeniem Sejmu w tej sprawie? Jeśli nie, to wniosek pana posła Szczygielskiego prezydia Komisji podtrzymują. Proszę przedstawicieli Ministerstwa Finansów o przygotowanie i przedłożenie Komisjom zwięzłego materiału w omawianej kwestii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#NaczelnikEwaRybicka">Czy mogę prosić o ponowne sprecyzowanie wniosku pod adresem Ministerstwa Finansów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Może na to pytanie odpowie pan poseł Szczygielski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Prosiłem o przygotowanie materiału wyjaśniającego, dla jakich to powodów Ministerstwo Finansów uważa, że znowelizowana konstrukcja art. 29 będzie powodowała taką restrykcyjną formułę prowadzenia ewidencji przez wspólnoty, o jakiej mówiła pani Dadacz. Proszę także o wyjaśnienie, na jakiej zasadzie prawnej będzie to oparte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Sprawa wydaje się jasna. Pozostajemy przy naszej poprzedniej decyzji odnośnie do zmiany nr 11 pod litera a). Ponownie pytam: czy do zmiany pod literą b) są uwagi? Chodzi o propozycję skreślenia zdania drugiego. Już na ten temat była mowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełAndrzejMachowski">Propozycję tę należy rozpatrywać łącznie z następną propozycją, zawartą pod literą c).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy jest zgoda na przyjęcie zmiany nr 11 pod literami b) i c)?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Mamy drobną uwagę natury redakcyjnej. Proponujemy ust. 3 nadać następujące brzmienie: „Prawo kontroli działalności zarządu służy każdemu właścicielowi lokalu”. Art. 29 w całości odnosi się do zarządu, ale ust. 3 wyrwany z kontekstu może być bez tego uzupełnienia niejasny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy jest zgoda na przyjęcie uzupełnienia zgłoszonego przez Biuro Legislacyjne oraz zmiany nr 11 pod literami b) i c)? Sprzeciwu nie widzę, zmiany przyjęliśmy.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Przechodzimy do rozpatrzenia zmiany nr 12 dotyczącej art. 31.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Podkomisja proponuje, aby art. 31 otrzymał brzmienie: „31. 1. W razie potrzeby zebrania właścicieli mogą być także zwoływane przez zarząd lub na wniosek jednej dziesiątej ogółu właścicieli”.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy są uwagi do tego zapisu lub propozycje zmian?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PrzedstawicielPolskiejUniiWłaścicieliNieruchomościWacławChoiński">Proponuję inne brzmienie tego zapisu. Oto proponowany tekst: „Zebrania właścicieli są także zwoływane, gdy zarząd uzna to za konieczne lub na żądanie 1/10 ogółu właścicieli”. Chodzi mi o to, żeby interpretatorem określenia „w razie potrzeby” nie był zarząd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy ktoś z posłów przejmuje propozycję pana Choińskiego? Nikt nie ma takiej ochoty. Czy są inne propozycje zmian w art. 31? Nie widzę. Czy jest zgoda na przyjęcie zmiany nr 11? Sprzeciwu nie widzę, zmiana nr 11 została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Przystępujemy do rozpatrzenia zmiany nr 13. Dotyczy ona art. 32. Czy są uwagi lub propozycje do brzmienia art. 32 w wersji przedstawionej przez podkomisję? Rozpatrujemy najpierw ust. 1. Uwag nie słyszę. Czy wobec tego jest zgoda na jego przyjęcie? Sprzeciwu nie ma. Ust. 1 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Rozpatrujemy ust. 2. Czy są do niego uwagi? Nie ma. Czy jest zgoda na jego przyjęcie? Sprzeciwu nie ma, ust. 2 art. 31 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#PosełJanSzczepaniak">Przechodzimy do rozpatrywania art. 2 i nowelizacji ustawy o księgach wieczystych i hipotece.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#SądziaHenrykWojciechowski">Ministerstwo Sprawiedliwości zgłasza taką propozycję, aby art. 2 skreślić. Skoro wpis konstytutywny został utrzymany w ustawie, to skutkiem tego powinno być skreślenie art. 2. Przepis tego artykułu w sposób niewidoczny niweczy wpis konstytutywny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PrezesZbigniewKlement">Ja z kolei stwierdzam, że jest to jedna z najistotniejszych zmian w całej ustawie. Przypomnę, bo może nie wszystkim jest znana dotychczasowa treść art. 29 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Przepis jest krótki i brzmi: „Wpis w księdze wieczystej ma moc wsteczną od dnia złożenia wniosku o dokonanie wpisu, a w wypadku wszczęcia postępowania z urzędu, od dnia wszczęcia tego postępowania”.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PrezesZbigniewKlement">Krótki komentarz do tego przepisu. Jeżeli ktoś złoży wniosek do sądu o wpis w księdze wieczystej, np. w dniu 1 stycznia, wniosek ten zostanie rozpatrzony przez sąd lub wpis dokonany w dniu 4 października, to skuteczność ochrony jego prawa cofa się aż do 1 stycznia tego roku.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#PrezesZbigniewKlement">Na tym tle powstają problemy nie tylko natury prawnej związane z konstytucyjnością wpisu, o czym mówił pan sędzia. Tu nie ma między nami rozbieżności, panie sędzio. Konstytucyjność wpisu oznacza, że prawo powstaje z chwilą wpisu. Ale ochrona prawna będzie się cofać aż do daty złożenia wniosku.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#PrezesZbigniewKlement">Powstaną problemy nie tylko związane z powstawaniem prawa, a więc konstytutywności wpisu, ale również związane z uczestnictwem właścicieli, którzy kupili lokale od gminy czy od kogokolwiek innego, we wspólnotach mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#PrezesZbigniewKlement">Jeżeli tego przepisu nie przyjmiemy, to będzie oznaczało również, że osoba, która lokal kupiła, do momentu, kiedy nie będzie miała urządzonej księgi wieczystej, nie będzie mogła wykonywać uprawnień właścicielskich jako członek wspólnoty mieszkaniowej. W Warszawie będzie to okres 2–3 letni. Tyle czasu dana osoba będzie czekała, zanim będzie mogła coś powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#PrezesZbigniewKlement">Proponowany zapis nie stanowi zagrożenia dla konstytutywności wpisu, gdyż konstytutywność wpisu jest określona w art. 7 ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Nie ukrywam, że przez nas ten zapis jest negowany akurat w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#PrezesZbigniewKlement">Mówiąc o konstytutywności wpisu trzeba spojrzeć na całość zagadnienia. Dlaczego na przykład prawo silniejsze, jakim jest na przykład prawo własności, następuje z chwilą przeniesienia aktu notarialnego, a prawo słabsze, jakim jest użytkowanie wieczyste, dopiero z chwilą wpisu w księdze wieczystej. Podobnie zresztą jest z odrębną własnością lokalu.</u>
          <u xml:id="u-165.7" who="#PrezesZbigniewKlement">Z punktu widzenia możliwości jakiegokolwiek obrotu prawem, dla którego jeszcze nie zostanie złożona księga wieczysta, jest to zablokowane.</u>
          <u xml:id="u-165.8" who="#PrezesZbigniewKlement">Nowelizacja art. 29 ustawy o księgach wieczystych umożliwia chociaż kadłubowy, ale jednak obrót tym prawem. Dlatego z punktu widzenia skutków, zarówno prawnych, jak i społecznych, dodanie zdania drugiego do art. 29 jest potrzebą chwili.</u>
          <u xml:id="u-165.9" who="#PrezesZbigniewKlement">Oczywiście, panie sędzio, będzie można dyskutować na temat konstytutywności wpisu przy całkowitej kodyfikacji systemu Prawa cywilnego. Ale to jest zagadnienie wiążące się nie tylko z ustawą o własności lokali. Zapewne ustawa o własności lokali zniknie, jak zostanie skodyfikowany system Prawa cywilnego. Tego świadomość też trzeba dzisiaj mieć.</u>
          <u xml:id="u-165.10" who="#PrezesZbigniewKlement">Proponowany przez podkomisję przepis umożliwi nam dokonywanie czynności prawnych zgodnych z wolą klientów, a więc z wolą ludu pracującego miast i wsi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Jak przyjmiemy art. 2 w proponowanym brzmieniu, to bardzo będę się bała, ponieważ bez wpisu do księgi wieczystej nie będę miała żadnych gwarancji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PrezesZbigniewKlejment">Po raz już kolejny na posiedzeniu Komisji powstaje totalne nieporozumienie na tle tego zapisu. Pani mówi o funkcjach gwarancyjnych ksiąg wieczystych i że będzie się pani bardzo bała. A jak pani kupuje nieruchomość, powiedzmy piękną willę lub cały budynek wielomieszkaniowy, to pani takich obaw nie ma?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Nie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#SędziaZbigniewKlejment">Niesłusznie. Taka sama sytuacja jest w obydwu przypadkach. Sprzedaję działki i domy bez żadnego wpisów do księgi wieczystej. Chodzi o potraktowanie lokalu jak każdej innej nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#SędziaZbigniewKlejment">Pani obawy, bez żadnej urazy, wynikają z nieznajomości przepisów normujących obrót cywilnoprawny, w szczególności ustawy o księgach wieczystych i hipotece. W obecnym stanie prawnym mogę sprzedać willę za 100 mld zł jedynie na wniosek, a lokalu za 50 mln nie mogę ruszyć. Babcia będąca jedną nogą nad grobem, która mieszka 50 lat w lokalu i wykupuje go od gminy, i chce go podarować wnuczce czy sprzedać i dać pieniądze na kościół, nie może tego zrobić, dopóki nie ma księgi wieczystej. Nie można dokonać żadnej operacji z tym lokalem, bo w art. 29 ustawy o księgach wieczystych i hipotece nie ma jasnego zapisu. Co prawda niektórzy na posiedzeniach podkomisji twierdzili, że jednak jest to możliwe, ale na ten temat mam odmienne zdanie.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#SędziaZbigniewKlejment">Przepis proponowany przez podkomisję umożliwia nam wyjście z tej sytuacji i do-stosowanie przepisów do naszej rzeczywistości. Nie łudźmy się, że jak będzie kodyfikacja Prawa cywilnego, to wszystkie ustawy zostaną przewrócone. Gwarantuję państwu, że nie pozostanie ani ustawa o własności lokali, ani ustawy o gospodarce nieruchomościami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Mamy do czynienia z kolejną zmianą, za którą argumentuje notariat i argumentuje w ten sposób, że chodzi o wysokie obroty. Natomiast uporządkowanie pewnych spraw wstrzymałoby ten obrót, dlatego notariat głosuje przeciw takim zmianom.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PrzedstawicielkaRuchuStuAnnaAmsterdamska">Pytam się wobec tego, w czyim interesie nowelizujemy ustawę o własności lokali?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Nie wszystkie własnościowe lokale spółdzielcze są wpisane do księgi wieczystej. Jest to co prawda ograniczone prawo rzeczowe, ale takie mieszkanie może być wpisane do księgi wieczystej. Mimo braku takiego wpisu obrót tymi lokalami jest duży i nikt nie czuje się z tego powodu zagrożony jak pani poseł Świerczyńska.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PosełSiergiejPlewa">Wydaje się, że trzeba przyjąć zapis proponowany przez podkomisję, aby umożliwić ludziom swobodę działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PrzedstawicielkaKancelariiPrezydentaRPDanutaKluza">Chciałabym zapytać pana sędziego Wojciechowskiego, który reprezentuje Ministerstwo Sprawiedliwości i jest przeciwny proponowanej zmianie. Treść tego przepisu dotyczy każdego wpisu, z którym ustawa wiąże powstanie prawa.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#PrzedstawicielkaKancelariiPrezydentaRPDanutaKluza">Tak więc nowela rozszerza bardzo zastosowanie przepisu art. 29.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PrezesZbigniewKlejment">Tak nie jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PrzedstawicielkaKancelariiPrezydentaRPDanutaKluza">Jak to nie? Pan cały czas mówi o lokalach, a tymczasem rozszerzył pan to w ogóle na każdy wpis, z którym każda ustawa wiąże powstanie prawa. Nie tylko ustawa o własności lokali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PrezesZbigniewKlejment">Praktycznie rozszerzamy, ale to jest w cudzysłowiu. Powstanie prawa następuje z chwilą wpisu w księdze wieczystej. Są trzy rodzaje wpisów konstytutywnych; odrębna własność lokalu, użytkowanie wieczyste i hipoteka, która właściwie w tym przypadku nie będzie miała żadnego znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PrezesZbigniewKlejment">W użytkowanie wieczyste grunt oddaje gmina czy skarb państwa. Chwilą powstania prawa użytkowania wieczystego jest data wpisu w księdze wieczystej. Odległość w czasie między umową oddania gruntu w użytkowanie wieczyste, a wpisem w księdze wieczystej jest często długa. Optymistycznie można przyjąć, że taki okres trwa w wielu sądach do 4 miesięcy, ale znam sądy, w których takie sprawy trwają latami. Najgorzej jest w Warszawie, gdzie w VI Wydziale trwa do 3 lat.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#PrezesZbigniewKlejment">W tym okresie, formalnie rzecz biorąc, użytkownik wieczysty gruntu nie powinien płacić opłaty rocznej. Straty skarbu państwa i gminy z takiego powodu są ewidentne. Przypominam, że opłaty roczne za użytkowanie wieczyste nie pod budownictwo mieszkaniowe wynoszą od 3% wzwyż. To zależy od tego, jak uchwali rada gminy. Na przykład w moim mieście stawki wynoszą 4%. Zdarza się, a wiem to z mojej praktyki, że opłaty roczne wynoszą kilkadziesiąt, a nawet kilkaset milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#PrezesZbigniewKlejment">Jeżeli użytkownik wieczysty by się uparł, to za cały okres, o którym mówiłem, nie zapłaci. W grę wchodzą ogromne kwoty. Zobaczcie państwo, jak to wygląda w centrum Warszawy, jakie tutaj mamy opłaty za użytkowanie wieczyste.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#PrezesZbigniewKlejment">Proponowany zapis daje podstawę prawną do pobierania opłat rocznych przez gminy i skarb państwa w tym okresie, o którym mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#PrezesZbigniewKlejment">Taką samą sytuację mamy z odrębną własnością lokali. Ktoś wykupuje lokal od gminy, co z tego, że wykupi 50 czy 60% lokalu. Jeśli nie ma ksiąg wieczystych, to nie może uczestniczyć w zebraniach właścicieli.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#PrezesZbigniewKlejment">Powtarzam, że nie tworzymy nowego prawa, nie burzymy konstytutywności wpisów. Przypomnę jeszcze, że w pierwotnej wersji Kodeksu Napoleona nie było wpisu do ksiąg wieczystych. Z chwilą, kiedy we Francji została wymyślona konstrukcja odrębnej własności lokali, był tylko akt notarialny, nie było wpisu do ksiąg wieczystych.</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#PrezesZbigniewKlejment">Przepraszam, trochę się zagalopowałem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy pan sędzia Wojciechowski podtrzymuje propozycję skreślenia art. 2?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#SędziaHenrykWojciechowski">Tak, podtrzymuję. Dodatkowo powołam się na opinię zespołu problemowego Komisji Kodyfikacyjnej Prawa Cywilnego. W punkcie 4 tej opinii stwierdza się, że należy zaoponować przeciwko próbie zmiany, która ma charakter doraźny.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#SędziaHenrykWojciechowski">Jako motywację tej propozycji podaje się niedrożność sądów wieczysto-księgowych, w których tworzą się zatory.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#SędziaHenrykWojciechowski">Taka motywacja nie może zmieniać charakteru wpisu konstytutywnego. Trzeba udrożnić sądy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy ktoś z posłów przejmuje wniosek pana sędziego Wojciechowskiego o skreślenie zmiany, to znaczy art. 2?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełKazimierzSzczygielski">Nie przejmuję tej propozycji, a jedynie chciałem powiedzieć, że Kodeks Napoleona to jest rok 1804, nie wiem czy dzisiaj należy się na niego powoływać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Nikt nie przejął propozycji pana sędziego Wojciechowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełBeataŚwierczyńska">Być może przejęłabym ten wniosek, ale nie jestem prawnikiem i nie mam pełnej świadomości, o co tutaj chodzi. Po tej całej wymianie poglądów nadal nie wiem, jakie są konsekwencje wprowadzenia nowego zapisu art. 29 ustawy o księgach wieczystych i hipotece.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Zapewne w związku z tym pani poseł wstrzyma się od głosu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#EkspertsędziaMarmaj">Może odczytam jeszcze raz przepis art. 29 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, którego ta poprawka dotyczy. Oto jego brzmienie: „Wpis w księdze wieczystej ma moc wsteczną od dnia złożenia wniosku o dokonanie wpisu, a w wypadku wszczęcia postępowania z urzędu od dnia wszczęcia tego postępowania”.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#EkspertsędziaMarmaj">Co to oznacza? Jeżeli dzisiaj złożę wniosek o ustanowienie hipoteki, to bez względu na to, kiedy sąd dokona tego wpisu, to liczy się dzień złożenia wniosku do sądu. Istnieją dwa przypadki, kiedy z wpisem związane jest powstanie tego prawa użytkowania wieczystego i powstanie odrębnej własności lokali. Prawo takie powstaje nie z momentem podpisania aktu, nie z momentem złożenia wniosku do sądu, ale wtedy, kiedy sąd dokona wpisu do księgi wieczystej.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#EkspertsędziaMarmaj">Mamy więc do czynienia z okresem nijakim między aktem notarialnym, bo obydwie te czynności wymagają tej formy, a dokonaniem wpisu.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#EkspertsędziaMarmaj">Pan Klejment mówił o tym, że osoby, które wykupiły mieszkania, przez cały czas założenia księgi wieczystej nie mogą uczestniczyć w zebraniach właścicieli, o tym nikt praktycznie nie wie. Jeżeli ktoś dzisiaj nabędzie mieszkanie od gminy i zgłosi do wspólnoty mieszkaniowej, to jest traktowany jak właściciel lokalu, uczestniczy w zebraniach, pokrywa koszty. Nikt go nie pyta o wpis do księgi wieczystej.</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#EkspertsędziaMarmaj">Podobny problem powstaje przy użytkowaniu wieczystym. Jeżeli dzisiaj aktem notarialnym gmina ustanowi użytkowanie na rzecz jakiejś osoby i ktoś nabędzie to prawo, to mija pewien okres czasu od daty aktu do daty wpisu. Formalnie nie jest jeszcze użytkownikiem wieczystym, ale praktycznie jest traktowany przez różne organy administracji państwowej, w szczególności przez władze budowlane, jakby nim był. Uzyskuje zezwolenie na budowę, wnosi opłaty.</u>
          <u xml:id="u-183.5" who="#EkspertsędziaMarmaj">To jest niezgodne z prawem, ale taka jest praktyka, chociaż ustawa wiąże z powstaniem użytkowania wieczystego konieczność wpisu w księdze wieczystej. Życie nie znosi luk. Na przykład użytkownicy dostają od gminy Centrum w Warszawie bardzo krótki termin wzniesienia inwestycji. Wobec tego inwestorzy przystępują niezwłocznie do załatwienia wszystkich formalności, zgód i zezwoleń itd. Nadal jednak nie nabyli prawa użytkowania wieczystego, bo nie uzyskali wpisu do księgi wieczystej.</u>
          <u xml:id="u-183.6" who="#EkspertsędziaMarmaj">Pewne jest tylko jedno, że tacy inwestorzy wnoszą opłaty za użytkowanie wieczyste od dnia zawarcia umowy.</u>
          <u xml:id="u-183.7" who="#EkspertsędziaMarmaj">Podam jeszcze inny przykład. Przyjmijmy, że dzisiaj jakaś staruszka wykupi mieszkanie u pana Klejmenta od gminy, a jutro umrze. Co wobec tego wchodzi w skład spadku po tej starszej pani? To mieszkanie, niestety, nie.</u>
          <u xml:id="u-183.8" who="#EkspertsędziaMarmaj">Do czego zmierzam. Nie ma żadnego niebezpieczeństwa przy pozostawieniu art. 7 o konstytutywności wpisu, ale niech ten wpis działa od daty złożenia wniosku. Jeśli nie ma wpisu, to nie ma odrębnej własności lokalu. Ale jak będzie wpis, to się to cofnie.</u>
          <u xml:id="u-183.9" who="#EkspertsędziaMarmaj">Teoretycy prawa będą zapewne protestować, ale naprawdę nie ma żadnego niebezpieczeństwa z powodu zmiany proponowanej przez podkomisję.</u>
          <u xml:id="u-183.10" who="#EkspertsędziaMarmaj">Ponawiam pytanie, czy ktoś z posłów zgłasza wniosek o skreślenie art. 2 noweli? Nikt się nie zgłasza. Czy jest wobec tego zgoda na przyjęcie art. 2 zgodnie z propozycją podkomisji? Sprzeciwu nie ma, zmiana została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-183.11" who="#EkspertsędziaMarmaj">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 3. Czy są uwagi lub propozycje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#EkspertsędziaZenonMarmaj">Proponuję zmianę wyrazów na początku art. 3. Proponuję zapis: „W budynkach, w których przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy...”, dalej jak w tekście. Data 1 stycznia 1996 roku nie jest żadną datą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PrezesZbigniewKlejment">Chodzi o dzień 1 stycznia 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Może Biuro Legislacyjne wypowie się, jaki zapis będzie lepszy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Chyba nastąpiła pomyłka. Powinien być 1 stycznia 1995 r., czyli data wejścia w życie ustawy matki. Przepraszam za tę pomyłkę, której po prostu nie zauważyłem.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#PrzedstawicielBiuraLegislacyjnegoKS">Podczas dyskusji w podkomisji zapytałem się, o jaką datę chodzi. Połowie wskazali, że chodzi o datę wejścia w życie ustawy matki. Taka intencja została zapisana w art. 3., chociaż zapis jest wadliwy, bo chodzi o 12 stycznia 1995 roku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełJanSzczepaniak">Czy posłowie zgadzają się na przyjęcie art. 3 z tą poprawką, która jest oczywista? Sprzeciwu nie ma. Zmiana została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PosełJanSzczepaniak">Rozpatrujemy art. 4, który mówi, że ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia jej ogłoszenia”. Chodzi o wejście w życie noweli ustawy. Czy są uwagi do tego zapisu? Uwag nie ma. Art. 4 został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#PosełJanSzczepaniak">Pozostaje nam przyjęcie całości komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o własności lokali oraz o księgach wieczystych i hipotece. Czy ktoś sprzeciwia się temu, aby Komisje przekazały projekt ustawy do drugiego czytania? Nie ma sprzeciwu. Projekt ustawy został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#PosełJanSzczepaniak">Musimy dokonać wyboru posła sprawozdawcy. Proponuję, aby pan poseł Machowski dokończył dzieła i pozostał nadal sprawozdawcą ustawy. Sprzeciwu nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#PosełJanSzczepaniak">Jeśli ktoś z posłów chciałby jeszcze zgłosić wniosek mniejszości, to czas na składanie wniosku mija jutro o godzinie 10. Proszę zgłaszać wnioski na piśmie do sekretariatu Komisji. Jak dotąd został zapowiedziany tylko jeden wniosek mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#PosełJanSzczepaniak">Dziękuję wszystkim za współpracę. Wspólne posiedzenie Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej oraz Komisji Ustawodawczej uważam za zamknięte.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>