text_structure.xml 140 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#PosełJerzySzteliga">Otwieram posiedzenie Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#PosełJerzySzteliga">Przepraszam za nieobecność pana posła Kuronia, który jest na zwolnieniu lekarskim. Witam wszystkich obecnych.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#PosełJerzySzteliga">Dzisiejsze posiedzenie składa się z trzech punktów porządku dziennego. Prezydium Komisji chciało zaproponować, żebyśmy zapoznali się z szeroko rozumianą problematyką finansowania stowarzyszeń mniejszości narodowych i etnicznych przez Ministerstwo Kultury i Sztuki oraz zagadnień nadzorowanych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym uspokoić przedstawicieli rządu. Dzisiejsze spotkanie traktujemy jako próbę zapoznania się z państwa propozycjami, szanując autonomię decyzji, które będziecie państwo podejmować na własny rachunek. Chcielibyśmy się dowiedzieć, w jaki sposób będą wydatkowane środki, czy są zachowane określone priorytety, które uzgadnialiśmy w przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#PosełJerzySzteliga">Sytuacja resortu kultury jest nieco lepsza, gdyż wspólnym wysiłkiem udało nam się trochę zwiększyć budżet pozostający do dyspozycji Biura ds. Kultury Mniejszości Narodowych.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#PosełJerzySzteliga">Nasze spotkanie odbywa się dość późno, co wynika z układu prac w parlamencie. Proponuję, abyśmy niezwłocznie przystąpili do pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#PosełJerzySzteliga">Zaczniemy od Ministerstwa Kultury i Sztuki. Interesuje nas przede wszystkim to, jakie macie państwo priorytety, jakie są kryteria podziału środków, jakie są zagrożenia i problemy. Chcielibyśmy, żeby Komisja, planując następne wyjazdy, była zorientowana, z jakimi problemami dotyczącymi spraw finansowych i organizacyjnych może się spotkać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Tak jak dotychczas, będziemy się starali wspierać „instytucje” kultury mniejszości narodowych. W tej chwili mówię przede wszystkim o czasopismach.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Mniejszości narodowe nie dysponują profesjonalnymi instytucjami kulturalnymi utrzymywanymi z budżetu państwa poza Żydowskim Instytutem Historycznym i Teatrem Żydowskim w Warszawie. Uważamy, że w tej sytuacji najbardziej istotne jest istnienie podstawowych tytułów wydawanych przez mniejszości narodowe w ich językach. Jest to nasz podstawowy obowiązek.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Z tego względu nadal poważna część środków będzie przeznaczana na utrzymanie tych podstawowych tytułów. Niestety, jest to część coraz większa, gdyż koszty papieru i druku czasopism ciągle rosną.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Problem polega na tym, że coraz większą część budżetu Biura ds. Kultury Mniejszości Narodowych musimy przeznaczać na utrzymywanie czasopism i wspieranie ruchu wydawniczego. Siłą rzeczy coraz mniej środków możemy przeznaczać na wspieranie innego typu działań kulturalnych, takich jak przeglądy, festiwale muzyczne, taneczne, teatralne itd.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">W miarę możliwości będziemy się starali wspierać te wszystkie typy działań kulturalnych, które podejmują poszczególne mniejszości. Jeżeli będzie taka potrzeba, to szczegóły poda państwu pan dyrektor Bisiak.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Taka jest nasza ogólna deklaracja. Niezależnie od zadań i kwot wymienionych w naszym materiale informacyjnym, chciałbym państwa poinformować, że ciekawe czasopismo, ukazujące się w Białymstoku pod nazwą „Przegląd Prawosławny”, otrzymało dodatkową dotację z Departamentu Książki Ministerstwa Kultury i Sztuki na wkładkę kulturalną wydawaną przez to czasopismo. Dotacja ta wynosi 35 tys. zł. Jest to dotacja poza budżetem Biura ds. Kultury Mniejszości Narodowych.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Przy tej okazji powiem także, że bardzo dobry miesięcznik polskich protestantów, a konkretnie mówiąc kalwinów, pt. „Jednota” jest także wspierany pewnymi kwotami przez Ministerstwo Kultury i Sztuki.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Tak jak w poprzednich latach przeznaczymy pewną dotację, a konkretnie 50 tys. zł, na kolejną edycję Międzynarodowego Festiwalu Muzyki Cerkiewnej w Hajnówce. Mówię o tym dlatego, że działania te świadczą wyraźnie o dostrzeganiu przez Ministerstwo Kultury i Sztuki wielokulturowości Rzeczypospolitej. Być może nie są to sprawy bezpośrednio związane z mniejszościami narodowymi. Sądzę jednak, że sprawy te są bardzo bliskie tematyki, którą zajmuje się Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Miło jest mi poinformować państwa, że pojawiają się nowe inicjatywy. W woj. legnickim powstała inicjatywa, aby w tym roku rozpocząć w Legnicy międzynarodowe spotkania kultury mniejszości narodowych. Byłoby to coś w rodzaju festiwalu. Ta propozycja wpłynęła do nas dość późno, dlatego nie ujęliśmy jej w planie. Musielibyśmy uszczuplić kwoty już przeznaczone na nasze podstawowe zadania, a przede wszystkim na prasę.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Tego robić nie możemy, bo zagrozilibyśmy istnieniu tych głównych „instytucji”, takich jak ukraińskie „Nasze Słowo”, białoruska „Niwa”, czy litewska „Auśra”.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Liczymy na to, że odpowiednie środki na zorganizowanie międzynarodowego festiwalu kulturalnego mniejszości narodowych znajdą władze wojewódzkie i samorządowe. Mówię o tym, gdyż jest to kolejny przykład docenienia faktu istnienia mniejszości narodowych przez społeczności lokalne.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Jak się zorientowaliśmy, ziemia legnicka i woj. legnickie dostrzegło szansę promowania własnego regionu w świecie poprzez specjalizowanie się w zagadnieniach mniejszości narodowych.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Chcę także państwa poinformować, że najprawdopodobniej jeszcze w tym roku dojdzie do wyjazdu romskiego zespołu „Terno” kierowanego przez znakomitego Edwarda Dembickiego z Gorzowa Wlkp. Zespół będzie występować w Danii.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Tą sprawą zajmuje się nasza ambasada w Kopenhadze. Mówię o tym dlatego, że woj. gorzowskie chce się zaprezentować w Danii. Będzie tam prezentowało swój dorobek kulturalny w obszarze plastyki. Przedstawi także swoją ofertę turystyczną i gospodarczą. Pokaże także zespół cygański. Wydaje nam się, że jest to sprawa niezwykle interesująca.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Dzięki temu ten zespół pokaże się poza granicami Polski. Poza tym, najprawdopodobniej miejscowe środki przekazu zauważą to w sposób odpowiedni - że w Polsce mniejszości narodowe mogą realizować swoje potrzeby kulturalne.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Wymieniłem państwu te przykłady, gdyż sądzę, że uparta praca sejmowej Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych stworzyła świadomość wielokulturowości Polski jako faktu pozytywnego. Ta idea zdobywa coraz szersze uznanie. Jest w tym także może pewna zasługa działań prowadzonych przez Ministerstwo Kultury i Sztuki, rozpoczętych przez panią dyrektor Bogumiłę Berdychowską i kontynuowanych przez dyrektora Jerzego Bisiaka.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiSztukiMichałJagiełło">Tyle chciałem państwu powiedzieć tytułem ogólnego wprowadzenia. Jeżeli będzie potrzeba rozmów szczegółowych, to prosiłbym o wykorzystanie wiedzy dyrektora Bisiaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzySzteliga">Proszę o zadawanie pytań przedstawicielom resortu kultury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełMirosławCzech">Chciałbym zadać dość szczegółowe pytania.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełMirosławCzech">Czy mógłbym, przynajmniej w przybliżeniu, poznać sposób rozdysponowania dodatkowych 5 mld starych zł, które zostały przyznane Ministerstwu Kultury i Sztuki w budżecie państwa? Jak te środki zostały rozdysponowane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#KulturyMniejszościNarodowychMinisterstwaKulturyiSztukiJerzyBisiak">Zanim odpowiem na to pytanie, chciałbym przedstawić jeszcze pewien komentarz.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#KulturyMniejszościNarodowychMinisterstwaKulturyiSztukiJerzyBisiak">W części opisowej, dołączonej do tabelki finansowej, pokazane zostały najważniejsze inicjatywy, które chcielibyśmy realizować.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#KulturyMniejszościNarodowychMinisterstwaKulturyiSztukiJerzyBisiak">Jak państwo wiedzą, zgłoszenia propozycji do budżetu na 1996 r. nadesłane przez mniejszości narodowe opiewały na kwotę ponad 37 mld starych zł. Cieszymy się z tego, że środki uzyskane z budżetu wzrosły z początkowych 18 mld zł do 23 mld zł. Pozwoliło to nam wybrnąć z pewnych kłopotów.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#KulturyMniejszościNarodowychMinisterstwaKulturyiSztukiJerzyBisiak">Nie zawsze są to zadania nowe. To, co proponowaliśmy w pierwszej wersji budżetu opiewającej na 18 mld zł, stanowiło ok. 50% wartości sumy zgłaszanej przez poszczególne stowarzyszenia. Dotyczyło to zarówno prasy, jak i najważniejszych imprez kulturalnych.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#KulturyMniejszościNarodowychMinisterstwaKulturyiSztukiJerzyBisiak">W nowej wersji projektu budżetu wykorzystaliśmy dodatkowe 5 mld zł. Tylko 2 mld zł przeznaczyliśmy na nowe zadania. Pozostałe środki stanowiły dofinansowanie zadań zgłoszonych w pierwszej wersji projektu budżetu, na które przeznaczyliśmy za mało środków.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#KulturyMniejszościNarodowychMinisterstwaKulturyiSztukiJerzyBisiak">Przede wszystkim dotyczyło to przedsięwzięć związanych z prasą.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#KulturyMniejszościNarodowychMinisterstwaKulturyiSztukiJerzyBisiak">Podział między mniejszościami jest mniej więcej proporcjonalny. Widzimy pewne rezerwy dotyczące finansowania mniejszości białoruskiej, a zwłaszcza Białoruskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego. Istnieją jednak pewne zamiary, które nie są jeszcze sprecyzowane, także w kategoriach politycznych.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#KulturyMniejszościNarodowychMinisterstwaKulturyiSztukiJerzyBisiak">Tu mogą być pewne rezerwy. Na zasadzie autopoprawki wycofujemy pkt 3, czyli Fundację „Tolerancja”. Mówił o tym pan minister. Jest na to dotacja z innego departamentu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuMichałJegiełło">Fundacja „Tolerancja” wydaje „Przegląd Prawosławny”, który uzyskał specjalną dotację z Departamentu Książki Ministerstwa Kultury i Sztuki w wysokości 35 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#DyrektorJerzyBisiak">Tę pozycję wycofujemy na zasadzie autopoprawki.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#DyrektorJerzyBisiak">Chciałbym powiedzieć państwu jeszcze o Związku Ukraińców w Polsce. Może się wydawać, że kwota dotacji nie jest wystarczająca. Tu mamy festiwal odbywający się co 2 lata. W ub.r. na Festiwal Kultury Ukraińskiej w Przemyślu przeznaczono 500 mln starych zł. W tym roku festiwal się nie odbywa. Odbędzie się w przyszłym roku i wtedy Związek Ukraińców w Polsce otrzyma zwiększoną dotację.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#DyrektorJerzyBisiak">Pan poseł pytał o rozdysponowanie dodatkowych 5 mld starych zł. Z tej kwoty zamierzaliśmy przeznaczyć 20 tys. nowych zł na Festiwal Piosenki Białoruskiej. Wniosek w tej sprawie opiewał na kwotę o 100% większą od kwoty, którą przyznaliśmy w pierwszej wersji projektu budżetu. Zwiększyliśmy dotację na kalendarz białoruski o 2 tys. zł. To są dosyć drobne kwoty.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#DyrektorJerzyBisiak">Powiem ogólnie, że z dodatkowej sumy zaproponowaliśmy 46 tys. zł dla Białorusinów. Prawie 2 tys. zł dla Bractwa Młodzieży Prawosławnej (to jest nowe zadanie) na wydanie śpiewnika pieśni białoruskich, łemkowskich i ukraińskich. Pokryliśmy także dopłatę do tygodnika „Niwa”, do wydawania książki. Zwiększyliśmy kwoty przeznaczone na organizację konferencji Białystok-Grodno. Stowarzyszenie Dziennikarzy Białoruskich otrzymało dotację w kwocie 18 tys. zł na zbiór opowiadań, czego nie planowaliśmy wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#DyrektorJerzyBisiak">Bardzo aktywne Białoruskie Zrzeszenie Studentów otrzymało 10 tys. zł na Festiwal Muzyki Młodzieżowej „Basowiszcza”. Przyznaliśmy dodatkowe środki na Festiwal „Bielska Jesień Bardów”. Przyznaliśmy środki Związkowi Białoruskiemu w Rzeczypospolitej Polskiej - organizacji, która ostatnio się uaktywniła. Białoruskie Towarzystwo Historyczne otrzymało środki na wydanie dwóch zeszytów historycznych.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#DyrektorJerzyBisiak">Dla Słowaków zaplanowaliśmy dopłatę w wysokości 25 tys. zł, z czego 10 tys. zł dla miesięcznika „Żivot” i 15 tys. zł na przeglądy zespołów folklorystycznych.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#DyrektorJerzyBisiak">Dla Żydów przeznaczyliśmy dodatkowo 29 tys. zł. Część środków przeznaczono na „Słowo Żydowskie”, a resztę na czasopismo „Jidełe”, którego nie uwzględniliśmy w pierwszej wersji planowanego budżetu. Nie zamierzaliśmy wcześniej dofinansowywać tego pisma.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#DyrektorJerzyBisiak">Związek Ukraińców w Polsce otrzymał dodatkowo 26 tys. zł. Związek Ukraińców Podlasia dostał dodatkowo 15 tys. zł. Zwiększono także kwoty dla Towarzystwa na Rzecz Rozwoju Muzeum Kultury Łemkowskiej w Zyndranowej oraz Związku Ukraińskiej Młodzieży Niezależnej. Łącznie Ukraińcy otrzymali dodatkowo 84 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#DyrektorJerzyBisiak">Romowie otrzymali dodatkowo 23 tys. zł, z tego część na Ogólnopolski Dziecięcy Festiwal Muzyki Cygańskiej, którego wcześniej nie planowaliśmy. Dodatkowo wsparliśmy nowy kwartalnik i festiwal w Gorzowie.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#DyrektorJerzyBisiak">Litwini otrzymali dodatkowo 21 tys. zł. Dofinansowaliśmy wydawnictwo „Auśra” i Festiwal Teatrów Dziecięcych w Sejnach.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#DyrektorJerzyBisiak">Niemcy otrzymali dodatkowo 27 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#DyrektorJerzyBisiak">Dodatkowo przyznaliśmy także środki dla Związku Polaków w byłych Prusach Wschodnich. Kiedy byliśmy wraz z Komisją w woj. olsztyńskim, obiecaliśmy im pomoc. Otrzymają dodatkowe środki w ramach kwot, o których mówię.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#DyrektorJerzyBisiak">Tatarzy otrzymali 20 tys. zł na „Rocznik Tatarski”, z którym były pewne kłopoty.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#DyrektorJerzyBisiak">Zwiększyliśmy także kwoty dotacji zapisanych w informacji w poz. „Inne”. Dodatkowe kwoty przyznano Stowarzyszeniu Łemków, Zespołowi „Łemkowyna”, Akademickiemu Centrum Kulturalnemu i Ośrodkowi Kultury „Arsus” na przegląd dorobku mniejszości narodowych w Ursusie.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#DyrektorJerzyBisiak">Zastrzegliśmy, że środki te, podobnie jak w roku ubiegłym, będą przekazywane za pośrednictwem towarzystw i stowarzyszeń biorących udział w tym festiwalu. Jest tak dlatego, że środki, którymi dysponujemy, mogą być przeznaczone wyłącznie na działalność stowarzyszeń. Nie mogą być przeznaczone na wspieranie działalności jednostek budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#DyrektorJerzyBisiak">Jeżeli jakąś imprezę organizuje dom kultury, czyli jednostka budżetowa, to możemy jedynie pokryć koszty udziału zespołów poszczególnych stowarzyszeń mniejszości. Nie możemy bezpośrednio finansować działalności jednostki budżetowej. Ta sprawa dotyczy także Akademickiego Centrum Kulturalnego i innych. Środki będą tam płynęły za pośrednictwem stowarzyszeń poszczególnych mniejszości narodowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym zadać panu dwa krótkie pytania.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełJerzySzteliga">Czy mamy gwarancję, że mimo odejścia pana Fryderyka Kremsera będzie utrzymana działalność Konwersatorium im. Josepha von Eichendorffa?</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełJerzySzteliga">Patrzę na mapę rozmieszczenia stowarzyszeń niemieckich. Czy nie było żadnych wniosków z ziemi słupskiej? Mam na myśli niezależne towarzystwa niemieckie, które nie chcą podporządkować się strukturom „dachowym”. Takie organizacje istnieją w Słupsku i w Gdańsku. Czy te towarzystwa zaniedbały sprawy i nie złożyły wniosków?</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełJerzySzteliga">Jeżeli nie ma innych pytań, to proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#DyrektorJerzyBisiak">Nie otrzymaliśmy żadnego wniosku ze Słupska.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#DyrektorJerzyBisiak">Jeżeli chodzi o Niemców to oprócz Opolszczyzny otrzymaliśmy wnioski od towarzystw z woj. szczecińskiego, z którymi spotkaliśmy się ostatnio. Wniosek złożyło także stowarzyszenie z Olsztyna. Dodatkowo otrzymaliśmy także zgłoszenia od Związku Młodzieży Mniejszości Niemieckiej w RP, Związku Stowarzyszeń Ludności w byłych Prusach Wschodnich, a także towarzystwa z woj. katowickiego.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#DyrektorJerzyBisiak">Konwersatorium im. Josepha von Eichendorffa zgłosiło wniosek na 13,8 tys. zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJanBudkiewicz">Mam kilka pytań i prośbę o wyjaśnienie.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełJanBudkiewicz">Przed chwilą otrzymaliśmy projekt budżetu Biura ds. Kultury Mniejszości Narodowych. Dokonałem pewnych wyliczeń. Nie wiem, czy są to dobre wyliczenia. Zacznę jednak od pytania.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełJanBudkiewicz">Jakie były kryteria przydziału środków? Czy przydział wynika z zapotrzebowania? Co zdecydowało o przyznaniu kwot zapisanych w projekcie?</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełJanBudkiewicz">Rozumiem, że ten projekt jest praktycznie gotowy do wdrożenia. Dlaczego w projekcie występują dość duże różnice między poszczególnymi mniejszościami? Nie chodzi mi o to, że różna jest liczebność mniejszości, z czego wynika zróżnicowanie ich dotowania.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełJanBudkiewicz">Chcę państwu powiedzieć, że Białorusini otrzymali wzrost dotacji w porównaniu z rokiem ubiegłym o ok. 47%. Tak wynika z dokumentów, które mam przed sobą. Żydzi otrzymali ok. 20% więcej. Ukraińcy otrzymali ok. 22% więcej, tak samo Litwini. Niemcy ok. 40% więcej.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełJanBudkiewicz">Ogólny wzrost środków budżetowych wynosi ok. 37%. Chciałbym się dowiedzieć, dlaczego Białorusini otrzymali 47% więcej środków, Ukraińcy 22%, a Niemcy ok. 40%. Nie żałuję pieniędzy Białorusinom. Po prostu proszę o wyjaśnienie tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełJanBudkiewicz">Z czego wynika ta różnica?</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełJanBudkiewicz">Czy w kwocie ogółem (2.356 tys. zł) mieszczą się także kwoty dotacji na czasopisma i wydawnictwa wymienione w drugiej części dokumentu? Czy sprawy te należy liczyć osobno?</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#PosełJanBudkiewicz">Wydaje mi się, że w wymienionej kwocie mieszczą się wszystkie sprawy. Gdyby dodać te wydatki, to mielibyśmy do czynienia z kwotą 4.700 tys. zł. Proszę o wyjaśnienie, żeby nie było nieporozumień.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#PosełJanBudkiewicz">Chciałbym także złożyć krótkie oświadczenie. Ogromnie się cieszę, że dzięki opatrzności znalazłem się w Sejmie w momencie, kiedy uchwalano budżet. Mogłem wystąpić jako ostatni mówca i zgłosić poprawkę w kwocie 5 mld starych zł.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#PosełJanBudkiewicz">Cieszę się, że koalicja, która głosowała za przyjęciem budżetu, uzyskała te 5 mld zł dla mniejszości narodowych. Chciałbym za to podziękować posłom.</u>
          <u xml:id="u-10.11" who="#PosełJanBudkiewicz">Wynika z tego pewna nauka dla nas wszystkich. Po raz drugi zdarzyło się, że w ostatniej chwili zgłosiłem formalny wniosek o zwiększenie budżetu, który został przyjęty. Tak samo było w 1994 r., przy uchwalaniu budżetu na 1995 r. Także i wtedy w ostatniej chwili złożyłem wniosek o zwiększenie dotacji o 3 mld zł. Ten wniosek także przeszedł.</u>
          <u xml:id="u-10.12" who="#PosełJanBudkiewicz">Uważam, że musimy być na to przygotowani wcześniej i stosownie przygotować odpowiednie dokumenty. Przypomnę, że podobny wniosek zgłosił poseł Czech i poseł Kuroń. Niestety, wnioski te zostały odrzucone ze względów formalnych. Nie kwestionuję tu intencji.</u>
          <u xml:id="u-10.13" who="#PosełJanBudkiewicz">Uważam, że już czas, żebyśmy nauczyli się nie przegapiać takich spraw.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełJerzySzteliga">Zanim wysłuchamy odpowiedzi i kolejnych pytań ze strony posłów, chciałbym państwa poinformować, że przed chwilą zakończyło się spotkanie przedstawicieli prezydiów komisji sejmowych z Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełJerzySzteliga">Przewodniczący komisji zgłaszali zastrzeżenia do pracy Komisji Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. Stwierdzono, że w działaniach tej Komisji występuje daleko idąca dowolność. Ignorowane są wnioski przedstawiane przez komisje merytorycznie zajmujące się określonymi problemami.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełJerzySzteliga">Przy tej okazji chciałbym poinformować posłów, że na tym spotkaniu pojawiły się pomysły, które uznaję za dość niebezpieczne dla naszej Komisji. Zaproponowano m.in. likwidację niektórych małych komisji, a w tym także i naszej. Mówię o tym tytułem informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Jestem zobowiązany do przekazania wyrazów uznania posłowi Byrze i posłowi Budkiewiczowi za te dodatkowe 5 mld zł, które z ich inicjatywy powiększyły środki przeznaczone dla mniejszości narodowych.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełSiergiejPlewa">Co prawda, tę sprawę przegłosowaliśmy w klubie. Jednak inicjatywa wyszła właśnie od panów posłów. Była ona wiodąca i znacząca.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełSiergiejPlewa">Nie będę zabierał głosu na temat całego preliminarza projektu budżetu na kulturę mniejszości narodowych. Chciałbym przekazać uwagi dotyczące Białorusinów.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełSiergiejPlewa">Proponowałbym, żeby w związku z negatywną opinią Ministerstwa Kultury i Sztuki na temat działalności Rady Programowej Tygodnika „Niwa” i tygodnika „Niwa”, pozostawić kwotę dotowania ich działalności na poziomie 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełSiergiejPlewa">Pan minister wraz z dyrektorem Bisiakiem odwiedził ostatnio redakcję tygodnika „Niwa”. Niestety, ta redakcja jest niereformowalna. Uważam, że powinni oni odczuć, że to właśnie budżet państwa łoży na ich utrzymanie. Muszą z tego wyciągać wnioski.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełSiergiejPlewa">Jeżeli zmniejszymy budżet „Niwy” do poziomu ub.r., to pozostanie nam 39 tys. zł. Proponowałbym, żeby z tej kwoty przekazać środki młodzieży białoruskiej 3 x 7 tys. zł. Pozostałe 17 tys. zł należałoby, moim zdaniem, przeznaczyć na dzieci.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#PosełSiergiejPlewa">Mówiąc o dzieciach mam na myśli szkoły. Tu jest nasza przyszłość. Środki można przeznaczyć na różnego rodzaju konkursy.</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#PosełSiergiejPlewa">Mówiąc o młodzieży mam na myśli Białoruskie Stowarzyszenie Literackie, Białoruskie Zrzeszenie Studentów. Wydaje mi się, że da to wymierne efekty.</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#PosełSiergiejPlewa">Chciałbym odpowiedzieć panu posłowi Budkiewiczowi. Być może w tym roku przeznaczono dużo pieniędzy dla Białorusinów. Stało się tak dlatego, że w tym roku Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne obchodzi 40-lecie swojego istnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJerzySzteliga">Prosiłbym, żeby posłowie nie prowadzili między sobą dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełJerzySzteliga">Proszę pamiętać o tym, że obowiązuje ustawa budżetowa. Rząd ma autonomiczne prawo do podziału środków według swojego rozeznania. Za to rząd ponosi odpowiedzialność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełMirosławCzech">Pan poseł Budkiewicz mówił o poprawkach budżetu. Ponieważ posiedzenie jest protokołowane, muszę tę sprawę wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełMirosławCzech">Rzeczywiście było tak, że pan poseł Budkiewicz zgłosił tę poprawkę. Wszyscy jesteśmy mu za to bardzo wdzięczni. Złe przygotowanie naszej poprawki wynikło z tego, że nieopatrznie zleciliśmy jej przygotowanie Biuru Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu. To właśnie ono przygotowało tę poprawkę. Nasza poprawka wyglądała prawidłowo. Biuro Studiów i Ekspertyz przygotowało inną wersję, która zawierała błędy formalne, przez co mogło nie być tych 5 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełMirosławCzech">Był to po prostu nasz błąd. Wydawało nam się jednak, że przekazujemy nasz projekt w ręce fachowców. Chcieliśmy w ten sposób uniknąć właśnie takiej sytuacji, żeby nie można było odrzucić poprawki ze względów formalnych.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełMirosławCzech">Jest prawdą, że koalicja głosowała za przyjęciem budżetu. Za przyjęciem tej poprawki głosowaliśmy wszyscy solidarnie. Głosowała za nią i koalicja, i opozycja. Chciałbym, żeby to było jasne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełJanBudkiewicz">Zanim przejdziemy do dalszych pytań, chciałbym prosić o wyjaśnienie dotyczące przyjętych kryteriów podziału środków. Dlaczego tak podzielono te środki?</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełJanBudkiewicz">Nie pytam o to dlatego, że chciałbym komuś coś zabrać. Chciałbym po prostu wiedzieć, dlaczego niektóre mniejszości są potraktowane gorzej, a inne lepiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJerzySzteliga">Rozumiem. To pytanie już padło. Chciałbym, żebyśmy odbyli teraz rundę pytań skierowanych do przedstawicieli resortu kultury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełJanByra">Chciałbym zadać pytanie panu posłowi Plewie.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełJanByra">Pan poseł zaproponował redukcję dotacji na tygodnik „Niwa”. Użył pan poseł sformułowania, że jest to redakcja niereformowalna. Chciałbym po prostu dowiedzieć się, co to oznacza. Czy może to znaczyć, że są lepsi i gorsi Białorusini?</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełJanByra">Na jakiej podstawie pan poseł czyni takie rozróżnienie?</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełJanByra">Chciałbym także odnieść się do wątku dotyczącego dodatkowych 5 mld zł. Przypomnę państwu, że nasza Komisja była w porządku. Natomiast nie była w porządku Komisja Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów, która nasz wniosek zgubiła.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełJanByra">W przyszłości może się wszystko zdarzyć. Proponuję, żeby nasza Komisja upoważniła pana posła Budkiewicza do tego, żeby także czuwał przy pracach nad następnym budżetem i w ostatniej chwili zgłosił już nie 5, ale 10 mld zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełJerzySzteliga">Oczywiście pod warunkiem, że Komisja nadal będzie istnieć.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym jednak, żebyśmy skoncentrowali się na problemach finansowych, a nie na ocenach. Będąc na posiedzeniu wyjazdowym w Białymstoku zawarliśmy pewien pakt z gremiami opiniotwórczymi. Uznając pewne zaszłości historyczne i spory, które miały w swoim czasie miejsce, uzyskaliśmy od jednej i drugiej strony (powiedzmy tak umownie) swoiste zobowiązanie, że będą się dogadywać budując ku sobie most w sprawie Rady Programowej Tygodnika „Niwa”.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PosełJerzySzteliga">Myślę, że praktycznie tylko o to chodzi, żeby ta rada była reprezentatywna dla środowisk i żeby nikt się na nikogo nie boczył. Proponowałbym, żebyśmy kontynuowali realizację tego ustalenia. Myślę, że nie powinniśmy szukać restrykcji natury finansowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Wielokrotnie już dyskutowaliśmy na temat kryteriów podziału środków. Wiedzą państwo o tym, że dyskusje takie można prowadzić w nieskończoność.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Na pewno decydującym kryterium nie może być liczba członków danej mniejszości. Trzeba jednak ten fakt uwzględniać w jakiś sposób.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Na pewno jednym z ważniejszych kryteriów jest aktywność.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Powiem wprost, że mniejszość niemiecka dostaje niewiele w stosunku do swej liczebności. Dzieje się tak dlatego, że jest wspierana przez dwa ministerstwa z RFN. Wiemy o tym, gdyż jest to wiadomość oficjalna. Także i takie względy mają wpływ na nasze decyzje.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Niektórzy z państwa pamiętają, że miałem kiedyś plan wciągnięcia na wstępnym szczeblu tego podziału liderów mniejszości narodowych. Ta propozycja nie uzyskała akceptacji, co rozumiem. Była to propozycja na granicy niemoralności, gdyż dotyczyła podzielenia się odpowiedzialnością z przedstawicielami mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Była też próba wciągnięcia do tego podziału Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Dziękuję panu przewodniczącemu, że zdecydowanie mądrze, ale i chytrze (w dobrym tego słowa znaczeniu) odpowiedział, że za te sprawy odpowiada rząd i administracja, a Komisja nie może zmienić się w organ wykonawczy.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Dyrektor Bisiak będzie mógł powiedzieć więcej o zasadach dotyczących podziału środków. Powiem państwu jednak, jak to wygląda z mojego punktu widzenia.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Uwzględniliśmy fakt, że Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne obchodzi w tym roku 40-lecie. Nie da się zorganizować takich obchodów bez pieniędzy. Dlatego rzeczywiście znaczną kwotę proponujemy przeznaczyć dla Białorusinów.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Bardzo nas cieszy aktywność wydawnicza, ale jest ona bardzo kosztowna. Mówiłem już państwu wcześniej, jak te koszta wzrastają. Tak się składa, że środowiska białoruskie są najbardziej aktywne w zakresie wydawnictw.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Mamy „Niwę”, o której powiem za chwilę. Mamy „Czasopis”, mamy „Przegląd Prawosławny”. Jest bardzo ciekawy kwartalnik wydawany od niedawna przez białoruskich historyków. Mamy także sprawę unikalną działalność artystyczno-wydawniczą Białoruskiego Stowarzyszenia Literackiego „Białowieża”.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Każdy tytuł, każda książka, to duże pieniądze. Lada moment staniemy pod ścianą. Coraz bardziej aktywna jest działalność wydawnicza Ukraińców. Zwiększa się także aktywność innych mniejszości. Jeżeli Biuro ds. Kultury Mniejszości Narodowych nie otrzyma skokowo zwiększonego budżetu, to będziemy musieli drastycznie obciąć dotacje dla ruchu wydawniczego albo będziemy mogli dotować wyłącznie ruch wydawniczy.</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Część z państwa na pewno pamięta, że kiedyś wypuściliśmy „próbny balon” informując, że mamy tak mało pieniędzy, iż będzie nas stać na wspieranie tylko po jednym tytule dla każdej z mniejszości. Ta informacja spotkała się z bardzo negatywnym oddźwiękiem nie tylko wśród mniejszości, ale także wśród państwa. Ten wątek podjęły także środki masowego przekazu.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Pan poseł Plewa podniósł bardzo trudny problem. Z ogromnym szacunkiem odnoszę się do działalności pana posła. Darzę pana ogromną sympatią. Proszę mi jednak wybaczyć, ale nie będę cenzorem czasopism mniejszości narodowych.</u>
          <u xml:id="u-19.13" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">W tym gronie chciałbym jednak powiedzieć, że taki problem występuje. Jak mamy traktować czasopismo, które korzysta z dotacji budżetu państwa (właściwie jest w pełni utrzymywane przez budżet państwa, gdyż inaczej by się nie utrzymało) i powinno reprezentować wszystkich Białorusinów w Polsce, przedstawiać różne opcje i tendencje, a które - jak się wydaje - nie cieszy się sympatią największej i najstarszej organizacji - Białoruskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego? Prawdopodobnie pismo to rozchodzi się w realnym nakładzie 1700 egz. - mówię tu o „Niwie” - i jest stosunkowo drogie.</u>
          <u xml:id="u-19.14" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">„Niwa” jest chyba droższa w produkcji niż ukraińskie „Nasze Słowo”, które rozchodzi się w znacznie większym nakładzie. Co mamy zrobić z tym czasopismem?</u>
          <u xml:id="u-19.15" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Możemy tylko próbować prowadzić koleżeńskie rozmowy, nieustannie gryząc się w język, aby nie przekroczyć granicy, poza którą jest już próba ręcznego sterowania redakcją. My tego nie możemy robić.</u>
          <u xml:id="u-19.16" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Same środowiska białoruskie powinny się w tej sprawie porozumieć. Mówił o tym pan przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-19.17" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Być może ma pewien sens koncepcja, żeby „Niwa” wróciła do Białoruskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego, aby było ono znowu wydawcą „Niwy”. Białoruskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne jest najstarszą i najsilniejszą organizacją. Jest jednocześnie stowarzyszeniem, które najwięcej robi w terenie.</u>
          <u xml:id="u-19.18" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Ale przecież to nie my będziemy rozwiązywać redakcję „Niwy” i zabierać jej tytuł.</u>
          <u xml:id="u-19.19" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Proszę sobie przypomnieć, że kiedyś próbowaliśmy ucywilizować stosunki między redaktorem naczelnym romskiego czasopisma „Rom p-o Drom” a prezesem Stowarzyszenia Romów w Polsce. W tym czasopiśmie, które w poważnym stopniu dotowane jest z budżetu państwa (gdyż korzysta ono także z innych środków) były ostre ataki personalne na jednego z najważniejszych polskich Romów, który starał się wyciągnąć Cyganów z cygańskości.</u>
          <u xml:id="u-19.20" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Chodzi mi o Andrzeja Mirgę. Sprawa skończyła się tak, że Andrzej Mirga zrezygnował. Właściwie skończyło się to na niczym.</u>
          <u xml:id="u-19.21" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">W takich przypadkach musielibyśmy przejść na ręczne sterowanie, a na to się nie zgodzimy.</u>
          <u xml:id="u-19.22" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Co mamy zrobić z redaktorem naczelnym litewskiej „Auśry”, która z uwielbieniem atakuje każdy polski rząd?. Atakuje zresztą także każdy rząd litewski. Twierdzi, że Litwini zostali porzuceni przez obie strony.</u>
          <u xml:id="u-19.23" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">To są bardzo trudne sprawy. Sytuacja jest taka, że zdecydowana większość liderów mniejszości narodowych mających kłopoty z czasopismami przychodzi w tych sprawach do mnie. Mówią mi, że nie może być tak, aby nasze wspólne pieniądze były wydawane na czasopismo, które nas atakuje.</u>
          <u xml:id="u-19.24" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Na szczęście z większością z nich mam stosunki koleżeńskie. Kiedy prywatnie próbuję ich namówić, żeby sami zrobili porządek, to oni umywają ręce i czekają, że my to zrobimy. A przecież my nawet nie możemy się do tego zabrać. Na ten temat mógłbym mówić w nieskończoność.</u>
          <u xml:id="u-19.25" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">W związku z tym mam pewną prośbę lub wniosek. Może warto by było zorganizować spotkanie Komisji, na którym można by było spokojnie i swobodnie te bardzo trudne sprawy omówić w obecności redaktorów naczelnych tych czasopism i liderów środowisk mniejszościowych. Można by było zaprosić na to spotkanie przynajmniej wybrane osoby z tych miejsc, w których iskrzy.</u>
          <u xml:id="u-19.26" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Ten problem nie występuje w środowisku ukraińskim. „Nasze Słowo” stara się reprezentować różne opcje występujące wśród Ukraińców a także wśród Łemków. „Nasze Słowo” nigdy nie pozwoliło sobie na zaatakowanie tych Łemków, którzy uważają, że są odrębnym narodem. Nigdy tak się nie stało, gdyż „Nasze Słowo” nie zgadzając się z taką postawą szanuje ją.</u>
          <u xml:id="u-19.27" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">W mojej ocenie „Niwa” za mało uwagi poświęca pokazywaniu tych pozytywnych działań, które robią tzw. starzy zgrupowani w Białoruskim Towarzystwo Społeczno-Kulturalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełJerzySzteliga">Na wniosek pana posła Byry w planie pracy Komisji mamy przewidziane posiedzenie na taki temat. Jest jednak pewien problem.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#PosełJerzySzteliga">Pan poseł Byra zobowiązał prezydium Komisji do głębokiego merytorycznego przygotowania tego problemu z pomocą Instytutu Prasoznawstwa. Dowiedzieliśmy się, że przygotowanie takiej analizy trwałoby od 3 do 4 miesięcy i kosztowałaby 80–100 mln zł. Takie są koszty analizy według cennika. Instytut musi zarabiać na siebie.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#PosełJerzySzteliga">Nie ulega jednak wątpliwości, że posiedzenie Komisji z udziałem redaktorów naczelnych pism mniejszości narodowych jest przewidziane w planie pracy i na pewno się odbędzie w tym półroczu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Podzielam pogląd przedstawiony przez pana ministra. Na pewno nikt z nas nie będzie cenzorem żadnego z pism wydawanych przez mniejszości narodowe.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełSiergiejPlewa">Chciałbym jednak podtrzymać mój wniosek o pozostawienie dotacji dla redakcji „Niwa” na poziomie dotacji z 1995 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełJerzySzteliga">Gorąco protestuję. Chciałbym przypomnieć, że nasza rola w kreowaniu budżetu państwa zakończyła się w momencie, gdy ten budżet został przyjęty przez Sejm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Po co zatem dyskutujemy na ten temat?</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełSiergiejPlewa">Jeżeli mamy kontynuować tę dyskusję, to chciałbym zasugerować Ministerstwu Kultury i Sztuki, żeby dotacja dla tygodnika „Niwa” pozostała na tym samym poziomie co w 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełSiergiejPlewa">Powstałą różnicę w wysokości 39 tys. zł proponuję przekazać dla organizacji młodzieżowych. Niech młodzież, m.in. wchodząc do Rady Programowej Tygodnika „Niwa”, decyduje o statusie tego pisma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym zaznaczyć, że ta sugestia nie ma charakteru regulaminowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełMirosławCzech">Rzeczywiście zgodnie z regulaminem Sejmu nie mamy prawa do podejmowania żadnych decyzji. Możemy jedynie zgłosić pewne sugestie. Możemy także kierować pytania pod adresem przedstawicieli Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PosełMirosławCzech">Chciałbym odnieść się do kilku spraw konkretnych, a także do problemów natury bardziej ogólnej. Kolejny już raz powraca na posiedzenie Komisji problem sposobu rozdysponowania pieniędzy i oceny finansowanej z budżetu państwa działalności. Dokonanie takiej oceny jest dobrym prawem tego, kto te pieniądze w imieniu podatników rozdysponowuje. Nie ma co do tego żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełMirosławCzech">Trudno jest prowadzić dyskusję bez możliwości wysłuchania drugiej strony. Sprawy dotyczą niezwykle delikatnej materii. W sytuacji, która występuje w środowiskach białoruskich, Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych, a także Ministerstwo Kultury i Sztuki musiałyby zająć pozycję arbitra.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PosełMirosławCzech">Przyjęcie takiej pozycji nieuchronnie prowadzi do pojawiania się kolejnych konfliktów. Trzeba zdecydować, czy władze administracyjne chcą wziąć na siebie rozwiązywanie takich konfliktów. Trzeba to zrobić z pełną odpowiedzialnością. Nie mówię tego do pana ministra. Mówię po prostu o filozofii podejścia do określonej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#PosełMirosławCzech">Trzeba rozważyć, czy władze państwowe z pełną świadomością chcą wejść w taki konflikt. Nie przesądzę o tej decyzji. Podjęcie decyzji pozytywnej lub negatywnej wymaga pełnej świadomości konsekwencji wynikających z przyjętego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PosełMirosławCzech">Do tej pory, w ciągu ostatnich 6 lat, na szczęście udawało się tego uniknąć wszystkim, którzy za te sprawy odpowiadali. Osobom odpowiedzialnym za politykę narodowościową państwa udało się tego unikać. Były pewne problemy, przez które jednak przechodziliśmy, choć czasami z trudem.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PosełMirosławCzech">Wydaje mi się, że mamy za sobą duży bagaż pozytywny. Na pewno problem dotyczący prasy i wydawnictw jest jednym z najistotniejszych problemów. Nasza Komisja powinna się tą sprawą zająć. Nie ma w tej sprawie wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PosełMirosławCzech">Chciałbym powrócić na swoje podwórko. Będę musiał bronić społeczności, w imieniu której mam obowiązek i zaszczyt występować.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#PosełMirosławCzech">Rzeczywiście w przypadku mniejszości białoruskiej jest więcej tytułów wydawniczych sponsorowanych przez państwo. Nie oznacza to jednak, że rynek prasowy i wydawniczy społeczności ukraińskiej jest uboższy. Śmiem twierdzić, że nie jest uboższy, a nawet że jest bogatszy.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#PosełMirosławCzech">Nie wszystkie wydawnictwa ukraińskie są dotowane z budżetu państwa. Wychodzi np. miesięcznik cerkwi greckokatolickiej, który w 100% utrzymywany jest przez cerkiew. Jest on wydawany w języku ukraińskim i jednocześnie służy podtrzymaniu znajomości języka ojczystego.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#PosełMirosławCzech">W Przemyślu wydawane jest pismo regionalne, które ukazuje się nieregularnie, co 2–3 miesiące, „Peremyskie Dzwony”. Istnieje ono tylko dzięki aktywności czytelników.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#PosełMirosławCzech">Ukazują się także inne wydawnictwa i pisma, np. „Dialogi” wydawane we Wrocławiu, które finansowane są z innych źródeł. Pojawia się wiele książek. Aktywność środowiska literackiego nie jest tak imponująca jak w przypadku Białorusinów, ale ona istnieje. Na szczęście tytułów literackich jest także coraz więcej.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#PosełMirosławCzech">W ub.r. pojawił się dwutygodnik „Homin”, który upadł ze względu na brak środków. Taki rynek istnieje.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#PosełMirosławCzech">Jeżeli dobrze usłyszałem, to z tych 5 mld zł uzyskanych dodatkowo dzięki poprawce sejmowej, Związek Ukraińców w Polsce otrzyma 26 tys. nowych zł.</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#PosełMirosławCzech">Mam przed sobą propozycję zwiększenia dotacji budżetowej na 1996 r. podpisaną przez sekretarza tego związku, w której znajduje się kwota 170 tys. zł. Takie są potrzeby nowych dotacji.</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#PosełMirosławCzech">Dochodzimy do głównego problemu, przynajmniej dla mnie. Byliśmy w woj. koszalińskim i w woj. szczecińskim. Specjalnie odwiedziliśmy tworzące się ośrodki kultury. Były to tak wspaniałe ośrodki, jakim w przyszłości będzie ośrodek w Szczecinie, a także skromniejsze, jak np. ośrodki w Trzebiatowie i Koszalinie.</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#PosełMirosławCzech">Utrzymanie takich ośrodków i prowadzonej w nich działalności jest olbrzymim problemem dla rozproszonej społeczności ukraińskiej. Utrzymują się one głównie z własnych składek środowiska i dotacji państwowych. Nie posiadają innego zasilania zewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#PosełMirosławCzech">Uważam, że jest to bardzo dobry stan. Istnieje duża aktywność obywateli i pomoc państwa.</u>
          <u xml:id="u-25.18" who="#PosełMirosławCzech">Mam jednak gorący apel. Propozycje zwiększenia sumy przyznanych dotacji na 1996 r. dotyczą także innych imprez. Wiem, że zmiany naruszałyby zasadę podziału dotyczącą jednakowego lub podobnego traktowania wszystkich mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-25.19" who="#PosełMirosławCzech">Jest jednak taka sytuacja, że np. tygodnik „Nasze Słowo” rozchodzi się tylko w prenumeracie ze względu na rozproszenie środowiska. Tego tygodnika nie ma w kioskach. Istnieje tylko taka możliwość jego dystrybucji. Decydują o tym pieniądze, których nie można tracić.</u>
          <u xml:id="u-25.20" who="#PosełMirosławCzech">Z tego względu możliwości promocji tygodnika są stosunkowo ograniczone.</u>
          <u xml:id="u-25.21" who="#PosełMirosławCzech">Ważną sprawą jest utrzymywanie zespołów artystycznych i chórów. Jest to bardzo trudne zadanie dla tak rozproszonej społeczności. W obecnej sytuacji ekonomicznej mniejszość ukraińska zamieszkuje przeważnie na terenach dotkniętych szczególnym bezrobociem - największym bezrobociem w kraju.</u>
          <u xml:id="u-25.22" who="#PosełMirosławCzech">W tej sytuacji bardzo istotne byłoby zwiększenie puli środków dla tej narodowości. Przy tej okazji chciałbym przypomnieć, że także i Ukraińcy będą obchodzili 40-lecie istnienia zorganizowanego życia społeczno-kulturalnego swojej mniejszości. Także w 1956 r. odbył się pierwszy zjazd Ukraińskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego, które w 1990 r. przekształciło się w Związek Ukraińców w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-25.23" who="#PosełMirosławCzech">Chciałbym prosić przedstawicieli resortu kultury o spojrzenie na to środowisko łaskawszym okiem i zwiększenie puli środków dla Związku Ukraińców w Polsce, nawet gdyby miało to łamać pewne parytety. Byłbym za to wdzięczny i niezmiernie zobowiązany.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#DyrektorJerzyBisiak">Odpowiem na zadane pytania.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#DyrektorJerzyBisiak">Jakie przyjęliśmy kryteria podziału środków? Poza dwoma sytuacjami, do których wrócę później, wzrost środków w ostatnich dwóch latach (kiedy miałem okazję to planować) w zasadzie zachowuje proporcje podziału budżetu między mniejszościami.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#DyrektorJerzyBisiak">Nie dochodziły do mnie głosy, że te proporcje były wypracowane źle. Nie słyszałem o tym, że któraś mniejszość czuje się skrzywdzona i należy wyrównać dysproporcje.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#DyrektorJerzyBisiak">Pojawiały się różne nowe sygnały i inicjatywy, które zostały uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#DyrektorJerzyBisiak">Odniosę się konkretnie do dwóch pozycji. Założony jest większy wzrost dotacji dla Białorusinów. Wspomniałem już wcześniej, że istnieją pewne rezerwy w środkach przyznanych dla Białoruskiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#DyrektorJerzyBisiak">Spróbowaliśmy dać pieniądze dla młodzieży. Jeśli spojrzycie państwo na pozycję dotyczącą Białorusinów, to ani Związek Młodzieży Białoruskiej, ani Związek Białoruski w Rzeczypospolitej Polskiej nie otrzymały pieniędzy w ub.r. Nie ma tu próby zmniejszania kwot dla organizacji, które działały do tej pory. Dodatkowo wprowadzono nowe pozycje dla tych organizacji, które proponują ciekawe inicjatywy.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#DyrektorJerzyBisiak">Do tej pory organizacje te nie otrzymywały dotacji. Podobna sytuacja dotyczy znacznego zwiększenia kwot przeznaczonych dla Białoruskiego Zrzeszenia Studentów.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#DyrektorJerzyBisiak">Jak już państwu mówiłem, z tego projektu wycofujemy 10 tys. zł zaprojektowanych dla Fundacji „Tolerancja”. Możemy rozważyć propozycję pana posła Plewy. Należałoby dokonać ponownej analizy kosztu wydawania tygodnika „Niwa”.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#DyrektorJerzyBisiak">W ub.r. po przeprowadzeniu wstępnej analizy kosztów przyznaliśmy dotację w wysokości 150 tys. zł. Później musieliśmy dopłacić ok. 25 tys. zł z rezerwy ministra kultury i sztuki, żeby zlikwidować długi, które powstały w tym wydawnictwie. Podobna sytuacja wystąpiła w „Naszym Słowie” i w innych wydawnictwach.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#DyrektorJerzyBisiak">Można by było zastanowić się, czy przedstawione nam koszty są realne. Możemy jeszcze przeprowadzić taką analizę. Prawdopodobne jest, że nadal będą rosły koszty druku i papieru. Może nie będzie to wzrost tak duży jak w ub.r. Jeżeli jednak będzie to wzrost kosztów o 100%, to od razu będziemy musieli założyć, że „Niwa” nie będzie tygodnikiem. Może będzie to dwutygodnik. Może trzeba będzie ograniczyć nakład tego pisma. Możemy spotkać się z taką koniecznością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Chciałbym włączyć się do tego wątku.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Z każdą działalnością, a szczególnie z czasopismami jest tak, że występuje dolna granica finansowania, której nie wolno przekroczyć. Jej przekroczenie powoduje likwidację czasopisma.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Sprawa nakładu czasopisma nie jest tu bardzo znacząca. Najważniejszy jest skład. Dolna granica egzystowania tygodnika wynosi w tej chwili 2 mld starych zł.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Jeżeli uwzględnimy fakt, że w Republice Białoruskiej język białoruski został zrównany z językiem rosyjskim, to nie wolno nam zlikwidować tygodnika białoruskiego. Nie możemy zgodzić się na to, żeby był to dwutygodnik. Jeśli się na to zgodzimy, to w przyszłości czasopismo to stanie się miesięcznikiem. Mówił o tym dyrektor Bisiak.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PodsekretarzstanuMichałJagiełło">Jest to jedyne czasopismo, które w całości ukazuje się w języku białoruskim. Inne wydawnictwa są polsko-białoruskie. Proszę, żeby uwzględnili państwo i ten element. Nie można zmniejszyć dotacji poniżej 2 mld starych zł. Niezależnie od tego jaka jest redakcja, pismo „udusi się” z braku środków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#DyrektorJerzyBisiak">Drugie pytanie dotyczyło mniejszości niemieckiej. Otrzymywaliśmy uwagi, że następuje zbytnie inwestowanie w Opolszczyznę. Twierdzono, że znacznie mniej środków trafia do Katowic, na Mazury i do innych ośrodków. Te sprawy pojawiały się także na wyjazdowych posiedzeniach Komisji.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#DyrektorJerzyBisiak">W przedstawionym projekcie znalazły się propozycje zawierające proporcjonalny, niewielki wzrost dotacji dla Opolszczyzny, natomiast zwiększenia dotacji dla woj. katowickiego, a także dla obszarów zaniedbanych w przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#DyrektorJerzyBisiak">Muszę państwu przyznać, że widzimy pewne rezerwy, jeśli chodzi o Niemiecką Wspólnotę Roboczą „Pojednanie i Przyszłość”. Sprawa ta wymaga rozważenia. Można dokonać tu pewnej korekty.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#DyrektorJerzyBisiak">Pan poseł Budkiewicz pytał o sprawę dotyczącą czasopism. Miałbym do państwa prośbę, żeby obydwa dokumenty rozpatrywać łącznie. W projekcie budżetu redakcje zostały wymienione wtedy, gdy są samodzielnymi instytucjami. Jeżeli pismo wydawane jest np. przez Związek Ukraińców w Polsce - jak jest w przypadku „Naszego Słowa” - to odpowiednie kwoty zostały umieszczone w środkach przeznaczonych dla związku.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#DyrektorJerzyBisiak">Podobna sytuacja jest np. w Towarzystwie Społeczno-Kulturalnym Czechów i Słowaków w Polsce, które wydaje miesięcznik „Żivot”. Środki przeznaczone na wydawanie miesięcznika są ukryte w dotacji dla towarzystwa.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#DyrektorJerzyBisiak">W drugiej części opracowania wymieniono najważniejsze tytuły i podano łączną kwotę dotacji na cele dofinansowania prasy mniejszości narodowych. W chwili obecnej wydawanych jest łącznie 21 tytułów prasowych.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#DyrektorJerzyBisiak">Chciałbym także wrócić do zgłoszonych propozycji. Przedstawiony dokument traktuję jako projekt. Pan przewodniczący mówił o tym, że Komisja nie może podejmować w tej sprawie decyzji, że nie ma uprawnień do ingerencji w nasze propozycje.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#DyrektorJerzyBisiak">Uwagi zgłoszone w trakcie tej dyskusji skłaniają nas do wprowadzenia ewentualnych korekt i zmian w przedstawionym projekcie budżetu. Takie zmiany mogą jeszcze nastąpić.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#DyrektorJerzyBisiak">Przedstawiony dokument jest także i dlatego projektem, że nie został jeszcze zaakceptowany przez ministra kultury i sztuki. Dlatego dokument ten traktujemy jako projekt, do którego mogą być wprowadzone poprawki z inicjatywy ministra.</u>
          <u xml:id="u-28.9" who="#DyrektorJerzyBisiak">Nie przeprowadziłem także jeszcze szczegółowych rozmów z przedstawicielami mniejszości. Uważam, że same stowarzyszenia, którym przyznano pieniądze, powinny sugerować, na co będą chciały te środki wykorzystać. Nie chodzi o to, żeby zabierać coś innym.</u>
          <u xml:id="u-28.10" who="#DyrektorJerzyBisiak">Podam przykład. Jeżeli Związek Ukraińców w Polsce otrzyma określoną kwotę, to ma możliwość zaproponowania wykorzystania przyznanych środków. Takich rozmów jeszcze nie odbyłem. Myślę, że po tych rozmowach mogą także wystąpić pewne korekty w przedstawionym projekcie budżetu.</u>
          <u xml:id="u-28.11" who="#DyrektorJerzyBisiak">Dlatego przyjmuję uwagi zgłoszone przez pana posła Plewę i pana posła Czecha. Spróbujemy dokonać pewnych zmian. Nie możemy jednak przyjąć sugestii o przeznaczeniu jakichkolwiek środków na cele edukacyjne. Nie możemy dawać pieniędzy szkołom. Wspomniałem o tym na początku, że możemy dawać pieniądze tylko stowarzyszeniom mniejszości narodowych z przeznaczeniem na rozwój ich kultury.</u>
          <u xml:id="u-28.12" who="#DyrektorJerzyBisiak">Nie możemy prowadzić działań edukacyjnych. Nie możemy przekazywać pieniędzy do szkół, które formalnie są jednostkami budżetowymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Mówiąc o „Niwie” miałem na myśli czasopisma finansowane ze środków budżetowych. Wydaje mi się, że te wydawnictwa powinny przede wszystkim służyć mniejszościom narodowym.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełSiergiejPlewa">Od czasu do czasu czytam dwumiesięcznik „Nad Buhom i Narwoju”. Czytając go przekonuję się, że służy on społeczności ukraińskiej. Jeżeli „Niwy” nikt nie czyta albo czyta ją mała społeczność, to moje pieniądze jako podatnika zostały zmarnowane.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełSiergiejPlewa">„Przegląd Prawosławny” jest czytany. Są w nim ciekawe informacje. Są także inne ciekawe pisma. Uważam, że bez skrupułów należy zwrócić uwagę tym, którzy wydają buble. Należy im także zabrać pieniądze. Taki jest mój konkretny wniosek.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełSiergiejPlewa">Należy to zrobić niezależnie od tego, kto za takim wydawnictwem stoi. To, za co płacimy jako podatnicy, musi służyć społeczności, która ma dane pismo czytać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełJerzySzteliga">Pan poseł ma prawo do wygłoszenia swojego osądu, choć jest to opinia bardzo drastyczna. Trudno jest zgodzić się z tym, że nikt „Niwy” nie czyta. Wiemy przecież o tym, że rozchodzi się ona w 1700 egz. Jest to pewna populacja.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełJerzySzteliga">Może trzeba będzie się wybrać do Białegostoku, usiąść przy stole i spokojnie porozmawiać. Wiemy o tym, że mogą tam być określone zaszłości.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PosełJerzySzteliga">Gazeta jest jednak wytworem pewnych chęci i pewnych ludzi. Najłatwiej podjąć decyzję o likwidacji. Wtedy jednak nasza Komisja pełniłaby funkcje cenzury. Tak to się kiedyś nazywało. Nie chciałbym, żebyśmy do tego doszli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełJanBudkiewicz">Dziękuję panu dyrektorowi Bisiakowi za wyjaśnienia. Chcę jednak powiedzieć, że nie jestem w pełni usatysfakcjonowany.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełJanBudkiewicz">Dokonałem jeszcze kilku obliczeń. Łączny wzrost środków przeznaczonych na dotacje wynosi ok. 37%. Jeszcze raz powtórzę, że nie żałuję nikomu pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PosełJanBudkiewicz">Wzrost środków przeznaczonych dla Białorusinów wynosi 47%, dla Niemców 40%, dla Ukraińców 22%. W związku z tym chciałbym zadać pytanie. Pan dyrektor powiedział, że w tym roku zostały zachowane dotychczasowe proporcje i przyjęty wcześniej sposób liczenia.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#PosełJanBudkiewicz">Moim zdaniem, te liczby świadczą o tym, że proporcje nie zostały zachowane. Związek Ukraińców w Polsce otrzymał 10% więcej niż w ub.r. Jest to wzrost mniejszy niż inflacja.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#PosełJanBudkiewicz">Zjednoczenie Łemków otrzymało dotację mniejszą o prawie 50%. Nie wiem, czy są to zmiany słuszne, czy nie. Oznacza to jednak, że stosowano jakieś kryteria podziału. Pytałem o te kryteria. Prosiłem o wyjaśnienie, dlaczego tak się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#PosełJanBudkiewicz">Nie chcę powiedzieć, że są tu lepsi i gorsi. Po prostu powiem, że występują tu zauważalne nierówności.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#PosełJanBudkiewicz">Zgadzam się z wypowiedzią posła Czecha. Występuje bardzo podobna sytuacja związana z rocznicami stowarzyszeń białoruskich i ukraińskich. Moim zdaniem, jednak występują zbyt duże różnice poszczególnymi mniejszościami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełJerzySzteliga">Myślę, że jest to sugestia, którą z pewnością pan dyrektor i pan minister rozważą.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym jednak państwu przypomnieć o tym, o czym mówili wcześniej obaj przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Sztuki. Przedstawiony Komisji projekt budżetu stanowi pewną przymiarkę. Jednym z ważniejszych kryteriów była liczba złożonych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PosełJerzySzteliga">Mam nadzieję, że kiedy dojdzie do rozmów z przedstawicielami poszczególnych mniejszości, nastąpi wygładzenie tego projektu i przesunięcie określonych środków.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PosełJerzySzteliga">Dziękując panu ministrowi i panu dyrektorowi, chciałbym w imieniu Komisji poprosić, aby rozpatrzyli uwagi przedstawione przez posłów. Mam nadzieję, że ten projekt zostanie przyjęty przez urzędującego ministra.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#PosełJerzySzteliga">Proszę przekazać panu ministrowi, że tak jak w latach poprzednich Komisja liczy na pomoc z rezerwy pozostającej w jego dyspozycji. Dobrą tradycją resortu kultury było to, że finansowanie mniejszości odbywało się nie tylko z kwot przydzielonej dla Biura ds. Kultury Mniejszości Narodowych. Może pan minister przyzna dla mniejszości dodatkowe środki.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#PosełJerzySzteliga">Być może będziemy musieli poprosić pana ministra, żeby uwzględniając szczególną okoliczność, jaką jest 40-lecie ruchu ukraińskiego w Rzeczypospolitej, spróbował znaleźć na ten cel dodatkowe środki.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#PosełJerzySzteliga">Myślę, że tym życzeniem możemy zakończyć tę część dzisiejszego posiedzenia. Jest to nasze pierwsze spojrzenie w tym roku na problem finansowania. Sprawę tę będziemy mieli okazję niejednokrotnie zgłębiać w trakcie naszych wyjazdów. Myślę, że pojawia się jeden wniosek doraźny.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#PosełJerzySzteliga">Wraz z posłem Plewą powinniśmy wziąć na swoje barki próbę doprowadzenia do tego, żeby Rada Programowa Tygodnika „Niwa” próbowała uwzględnić różne trendy i poglądy występujące w ruchu białoruskim. Chciałbym, żeby nam się to udało. Liczę na pomoc pana posła.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#PosełJerzySzteliga">Dziękuję przedstawicielom Ministerstwa Kultury i Sztuki.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#PosełJerzySzteliga">Przechodzimy do realizacji punktu drugiego, który dotyczy problemów finansowania działalności towarzystw mniejszości narodowych w zagadnieniach podlegających Ministerstwu Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-32.10" who="#PosełJerzySzteliga">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela ministerstwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">Cel naszej działalności jest oczywisty. Podkreślę jednak, że chodzi przede wszystkim o to, żeby stworzyć poszczególnym mniejszościom sprzyjające warunki umożliwiające nauczanie w języku narodowym.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">W zakresie finansowania prowadzimy dwa rodzaje działalności. Pierwsza z nich dotyczy działalności towarzystw mniejszości narodowych. Chcę przypomnieć, że w sensie podmiotowym nie możemy finansować działalności tych towarzystw. Natomiast możemy finansować pewne rodzaje działalności prowadzonej przez te towarzystwa na zasadzie tzw. zadań zleconych podmiotom niepaństwowym.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">W 1995 r. ta działalność dotyczyła przede wszystkim prowadzenia przez towarzystwa i związki narodowe obozów szkoleniowo-wypoczynkowych dla młodzieży. Przedstawiliśmy państwu zestawienie, z którego wynika, że na ten cel przeznaczono kwotę ok. 30 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">W 1996 r. przewidujemy podtrzymanie tej działalności, przewidując zwiększenie zakresu finansowania mniej więcej o wskaźnik inflacji, tj. o 20–25%.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">Chciałbym państwu powiedzieć, że w budżecie Ministerstwa Edukacji Narodowej nie ma formalnie i wprost wyodrębnionych środków, które byłyby przeznaczone na finansowanie działalności mniejszości narodowych, a także działalności edukacyjnej, o której będę mówił później. Jest to może mniej zasadniczy, ale bardzo pożyteczny kierunek działalności. Dlatego te kwestie należy wysunąć na plan pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">Podstawową sprawą jest wspomaganie działalności sprzyjającej nauczaniu języka danej mniejszości narodowej. W ramach tej działalności prowadzone są trzy podstawowe formy. Finansujemy szkoły podstawowe i ponadpodstawowe, w których pobierają naukę uczniowie ze środowisk narodowości mniejszościowych.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">Po drugie, wyposażamy uczniów tych szkół w podręczniki w językach poszczególnych mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">Po trzecie, finansujemy budowę obiektów szkolnych, które nadal pozostają własnością skarbu państwa i władz oświatowych, ale przeznaczone są na cele służące mniejszościom narodowym.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">W tych trzech podstawowych grupach prowadzimy finansowanie działalności służącej nauczaniu języków mniejszości narodowych.</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">Często stawiane jest pytanie dotyczące kryteriów podziału środków. Przyjęty jest pewien sposób finansowania szkół i oddziałów nauczających w języku mniejszości narodowych. W 1996 r. przyjęliśmy, że subwencja na funkcjonowanie szkół podstawowych jest zwiększana o 20% w porównaniu do subwencji przeznaczonej na prowadzenie szkół podstawowych dla uczniów narodowości polskiej.</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">Na tę sprawę są bardzo różne spojrzenia. Są opinie mówiące, że jest to zbyt dużo. Są opinie mówiące, że jest to za mało. Jest to sprawa normalna.</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">Jak państwo wiedzą, nie mamy zbyt wiele środków na całą oświatę. Dysponujemy dość skromnymi środkami. Z tego względu wygospodarowanie każdego grosza na cele imiennie adresowane jest niezwykle złożone i trudne. Czasami budzi to określone emocje.</u>
          <u xml:id="u-33.12" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">Chciałbym jednak powiedzieć, że emocje te z reguły nie przekraczają granic normalnych dyskusji i rozważań. Zawsze, w różnych sprawach pojawiają się różnice poglądów.</u>
          <u xml:id="u-33.13" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">W 1996 r. chcemy przeznaczyć na budowę szkół dla mniejszości narodowych 1,350 mln zł. Te środki chcemy wyodrębnić centralnie i przeznaczyć imiennie na wspieranie tych inwestycji. Nie jest to krok popularny z takiego punktu widzenia, iż istnieje powszechne dążenie do decentralizacji takich spraw i kierowanie środków bezpośrednio do władz terenowych.</u>
          <u xml:id="u-33.14" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">Wiemy o tym, że te potrzeby są ogromne. Środki przeznaczone na realizację inwestycji trzeba koncentrować. W tym przypadku zdecydowaliśmy się kwotę, o której już mówiłem, wyodrębnić centralnie. Te środki przekazane zostaną z imiennym powiadomieniem kuratorów o planach inwestycyjnych. Przeznaczenie każdej z przekazywanych kwot będzie wskazane konkretnie na budowę obiektów szkolnych przewidzianych dla mniejszości narodowych.</u>
          <u xml:id="u-33.15" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">Środki na ten cel wygospodarowywane są z dużym trudem ze względu na trudną sytuację oświaty.</u>
          <u xml:id="u-33.16" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejCzesławDąbrowski">Chcę podnieść jeszcze jedną sprawę, choć nie jest ona zasadniczym tematem dzisiejszym rozważań. Jesteśmy także zobowiązani do zajęcia się sprawami Polonii rozrzuconej po różnych krajach świata.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełJerzySzteliga">Przepraszam, ale ten temat nie ma związku z pracami naszej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Wiem o tym, ale chciałbym tę sprawę przedstawić w pewnym kontekście.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Na ogół Polonia funkcjonuje w bardzo trudnych warunkach. Wspomaganie nauczania w języku polskim na ogół należy bezpośrednio do jej obowiązków. Jest jednak ogromna presja środowisk polonijnych na wspomaganie tej działalności. Zgłaszane są do nas zapotrzebowania na różne podręczniki, na obiekty i ich wyposażenie.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Takie są uwarunkowania, w których musimy działać. Sprawy te jednak mają duży wpływ na to, ile możemy przeznaczyć na cele kształcenia w językach mniejszości narodowej. Tylko w tym kontekście chciałem poruszyć tę kwestię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełJerzySzteliga">Dziękuję panu za tę informację w blokach m.in. dotyczących możliwości dofinansowania wypoczynku dzieci.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym zwrócić uwagę posłów na zapis, że w określonym terminie powinny być złożone w tej sprawie wnioski. Myślę, że jest zauważalny postęp, gdyż pan dyrektor powiedział, że także nasz pogląd znalazł odzwierciedlenie w podziale środków przekazywanych w teren.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PosełJerzySzteliga">Wiemy o tym, że szkolnictwo dla mniejszości narodowych musi więcej kosztować. Odważnie stawiamy czoła wszystkim, którzy próbują oszczędzać na tym szkolnictwie. Dodatkowe 20% jest kwotą, która sprawia pewną satysfakcję.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PosełJerzySzteliga">Zdajemy sobie sprawę z tego, że oświata ma jeden z najbardziej napiętych budżetów.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym zadać pytanie panu dyrektorowi lub innym przedstawicielom Ministerstwa Edukacji Narodowej. Od 1 stycznia 1996 r. szkoły podstawowe przeszły pod zarząd gmin. Czy problem wykorzystywania tych pieniędzy, tam gdzie one są przekazywane, jest klarowny? Czy są już takie informacje?</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#PosełJerzySzteliga">Wyjaśnię państwu, dlaczego zadaję to pytanie. W ub.r., w czasie naszych peregrynacji po Rzeczypospolitej w pewnych miejscach spotykaliśmy się w różnych miejscach kraju z dużym oporem władz samorządowych. Nie do końca rozumiały, że to szkolnictwo jest droższe. Samorządy nie chciały tego przyjąć do wiadomości. Spotkaliśmy takie przypadki.</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#PosełJerzySzteliga">Czy w ciągu ostatnich 2 miesięcy zarejestrowaliście już jakieś niezbyt pozytywne fakty? Czy macie już w tej sprawie jakieś rozeznanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#EkspertKomisjiBogusławaBerdychowska">Chciałabym zadać pytanie przedstawicielom Ministerstwa Edukacji Narodowej dotyczące wyposażenia uczniów szkół mniejszości narodowych w podręczniki, a także inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#EkspertKomisjiBogusławaBerdychowska">Mamy informację, że Ministerstwo Edukacji Narodowej przeznaczyło na podręczniki 752 tys. zł. Chciałabym dowiedzieć się, na co wystarczy ta kwota? Ile podręczników zostanie wydanych w 1996 r.? Ile programów nauczania zostanie wprowadzonych do szkół?</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#EkspertKomisjiBogusławaBerdychowska">Pytam o to dlatego, że jednym ze stałych problemów i postulatów środowisk mniejszościowych jest sprawa podręczników. Ciągle nie ma pełnego kompletu podręczników, nawet dla szkół podstawowych. Podobne kłopoty dotyczą podręczników dla szkół średnich.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#EkspertKomisjiBogusławaBerdychowska">Na ile podręczników wystarczy kwota zapisana w budżecie? Ile podręczników i w jakich językach zostanie wydanych? Na ile ta kwota zmieni sytuację dotyczącą podręczników i programów w szkołach mniejszościowych?</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#EkspertKomisjiBogusławaBerdychowska">Chciałabym także zapytać o inwestycje. Z pana wypowiedzi wynikało, że inwestycje są wskazane imiennie. Co to oznacza w praktyce? Gdzie konkretnie będą prowadzone inwestycje dla szkolnictwa mniejszościowego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełJanBudkiewicz">Pan dyrektor powiedział, że środki na inwestycje przekazywane są imiennie. W związku z tym chciałbym zapytać o konkretne obiekty. Ile pieniędzy otrzyma w tym roku liceum w Górowie Iławeckim? Ile otrzyma Biały Bór?</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełJanBudkiewicz">Proszę o konkretną odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PosełJanBudkiewicz">Pan dyrektor tłumaczył, że są kłopoty finansowe. Tę sprawę znamy dosyć dobrze. Chciałbym jednak powiedzieć, że obowiązują określone zasady, pewne mnożniki i algorytmy. Chcielibyśmy wiedzieć, czy są one przestrzegane i czy zostały uwzględnione w budżecie na br. Czy w ten sposób uwzględniono szczególne właściwości szkół, o których mówimy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełSiergiejPlewa">W poprzedniej informacji przedstawili państwo bardziej szczegółową statystykę.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PosełSiergiejPlewa">Z przedstawionej informacji trudno się zorientować, co i gdzie się robi.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PosełSiergiejPlewa">Komisja była w liceum w Górowie Iławeckim. Jest to specjalna szkoła z ukraińskim językiem nauczania, która wymagała niewielkich środków na dokończenie budowy. Interesuje nas, jak ta sprawa wygląda dzisiaj?</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#PosełSiergiejPlewa">W 1996 r. na inwestycje dla szkolnictwa mniejszościowego przeznaczono w budżecie Ministerstwa Edukacji Narodowej 13,5 mld starych zł. Jest to suma śmiesznie mała, jeśli spojrzymy na obiekty, które w tym roku zostały przewidziane do zakończenia.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#PosełSiergiejPlewa">Nie ma informacji o przepływie środków na szkoły przejęte przez gminy, w których jest nauczany język mniejszości narodowych. Z terenu woj. białostockiego otrzymałem informacje, że Ministerstwo Edukacji Narodowej absolutnie nie wywiązuje się ze swoich obowiązków w tym względzie. Mam także sygnały, że nie wywiązuje się i z innych obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#PosełSiergiejPlewa">Odbyła się ostra i brzydka dyskusja na temat rent i emerytur. Myślę, że dzisiaj możemy rozpocząć podobną dyskusję na temat środków na oświatę. Naszym zadaniem jest dbanie o szkoły mniejszości narodowych.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#PosełSiergiejPlewa">Pan przewodniczący słusznie zauważył, że zwiększenie dotacji o 20% jest absolutnie satysfakcjonujące. Chciałbym jednak wiedzieć, jak konkretnie wygląda przepływ środków?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełJerzySzteliga">Wspomniałem o tych 20% dlatego, że jest to skutek sporu pomiędzy Komisją a ministrem Derą. W swoim czasie występowaliśmy w tej sprawie do resortu z określonym dezyderatem.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PosełJerzySzteliga">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zadać pytanie przedstawicielom Ministerstwa Edukacji Narodowej? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PosełJerzySzteliga">Proszę pana dyrektora o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Padło tu zasadnicze pytanie o wykorzystanie środków i czy sprawa ta nie tworzy w środowiskach trudnych sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Myślę, że przedwczesne jest dzisiaj dokonywanie oceny. Nie mamy jeszcze wystarczających danych, aby zauważyć symptomy wskazujące na powstawanie trudnych sytuacji. Trzeba jednak podkreślić, że pieniądze są przekazywane gminom. Ministerstwo Edukacji Narodowej nie ma prawa decydować o tym, w jaki sposób gmina będzie dysponować otrzymanymi środkami.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">W informacjach, które przekazujemy do gmin na ten temat, znalazło się wyraźne wskazanie, z jakiego tytułu subwencja została zwiększona. Myślę, że bliższe rozeznanie tej sprawy będziemy mieć w przyszłym roku. Wtedy będziemy mogli zauważyć zjawiska, które być może będą wymagać pewnego zastanowienia.</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Środki przekazywane są gminom wraz z subwencją przez Ministerstwo Finansów. Myślę, że na tym mógłbym tę informację zakończyć.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Chcę jednak dodać, że decyzje w tej sprawie zapadły z pewnym opóźnieniem. Mam na myśli przeznaczenie tych kwot wynikających ze wskaźnika zwiększającego subwencję z tytułu prowadzenia nauczania w języku mniejszości narodowej. Prowadziliśmy dość długie dyskusje z przedstawicielami samorządów, zresztą nie tylko w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Jak państwo wiedzą, mamy obowiązek uzgadniać z samorządami algorytm podziału środków na finansowanie zadań oświatowych przejętych przez gminy. Mogę powiedzieć, że generalnie jest to zjawisko bardzo korzystne. Z drugiej strony jednak operatywność działania w tych kwestiach jest mniejsza.</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Pytano o inwestycje. Nie jestem w tej chwili w stanie udzielić odpowiedzi na wszystkie szczegółowe pytania. Chciałbym jednak uzupełnić moją poprzednią wypowiedź. Wcześniej sprawę potraktowałem trochę skrótowo.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">To, o czym mówiłem wcześniej, dotyczyło placówek ponadpodstawowych. Zgodnie z przyjętymi w Ministerstwie Edukacji Narodowej zasadami przyznawania środków na inwestycje gminne w szkolnictwie podstawowym, które wymagają opinii wojewódzkich sejmików samorządowych, decyzje w tych sprawach będą podejmowane w województwach.</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Ministerstwo Edukacji Narodowej nie może przyznawać imiennie środków na realizację obiektów służących nauczaniu w językach mniejszości narodowych. Nie oznacza to, że nie mogą być wykorzystywane do tego inne obiekty szkolne. Wszystkie obiekty są do dyspozycji. Jest to jednak inna kwestia. Myślę, że nie ma potrzeby mówić teraz na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Zwrócono uwagę, że na inwestycje przeznaczona jest bardzo mała kwota. Można tak uznać. Chciałbym jednak powiedzieć, że jest to 10% środków inwestycyjnych przypadających na szkolnictwo ponadpodstawowe w całym kraju.</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Tę sprawę można rozpatrywać w różnych aspektach. Z punktu widzenia obiektywnych potrzeb mogę podzielić opinię, że jest to za mało. Natomiast z punktu widzenia realnych możliwości nie jest to mało. Jak państwo wiedzą, musimy uwzględniać różne potrzeby. Zadania w zakresie szkolnictwa ponadpodstawowego wyraźnie wzrastają.</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Istnieje potrzeba budowy nowych obiektów i to praktycznie we wszystkich województwach. Stoimy przed niezwykle trudnym problemem do rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-41.12" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Jeśli dobrze pamiętam, to w br. przeznaczamy pełną kwotę, która jest niezbędna do zakończenia inwestycji liceum w Hajnówce. Mam informację, że w Białym Borze zrezygnowano z budowy odrębnego obiektu dla mniejszości narodowych. Dlatego nie przewidujemy odrębnego finansowania tego zadania.</u>
          <u xml:id="u-41.13" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">W sprawie podręczników wypowie się pani naczelnik Bronecka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełJerzySzteliga">Na str. 2 państwa informacji, na samym dole, jest chyba błąd w kwocie przeznaczonej na badania edukacji dzieci romskich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Naturalnie. Na ten cel przeznaczono kwotę 30 tys. zł. To jest po prostu błąd maszynowy. Bardzo za to przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełIzabelaJarugaNowacka">Chciałabym pana dyrektora nakłonić do udzielenia odpowiedzi na dość istotne pytanie, które tu już padło.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PosełIzabelaJarugaNowacka">Jestem również członkiem Komisji Edukacji, Nauki i Postępu Technicznego. Myślę, że nie tylko posłowie z tej Komisji wiedzą o tym, jaka jest bieda w oświacie. Wiedzą o tym chyba wszyscy, którym problemy oświaty są bliskie.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PosełIzabelaJarugaNowacka">W dniu 1 stycznia 1996 r. gminy przejęły wszystkie szkoły podstawowe. Wszyscy wiemy o tym, że było wiele protestów w tej sprawie, gdyż gminy nie chciały przejąć szkół. Gminy uznawały, że naliczony algorytm jest zbyt mały.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#PosełIzabelaJarugaNowacka">Zadano pytanie, czy gminy prowadzące szkoły podstawowe, w których realizowane są zadania edukacyjne dla mniejszości etnicznych są także w grupie gmin protestujących i ubiegających się o przyznanie korzystniejszego algorytmu? Bardzo bym prosiła o udzielenie odpowiedzi na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#PosełIzabelaJarugaNowacka">Jest to bardzo ważne pytanie z punktu widzenia prac naszej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełJanByra">Pan dyrektor podał, że kwota 1,35 mln zł stanowi 10% wszystkich środków pozostających w dyspozycji Ministerstwa Edukacji Narodowej na budowę wszystkich szkół ponadpodstawowych. Prosiłbym o potwierdzenie tej informacji.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełJanByra">Nie bardzo mi się chce w to wierzyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełJanBudkiewicz">Nie uzyskałem odpowiedzi na konkretne pytania dotyczące m.in. liceum w Górowie Iławeckim. Trzeba tam dokończyć budowę szkoły i zbudować internat, bez którego ta szkoła nie ma sensu istnienia. Byliśmy w tej szkole i wszystko widzieliśmy.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PosełJanBudkiewicz">Mniej więcej 2 tygodnie temu pan minister Dera odpowiadając na interpelacje i pytania stwierdził, że gminy i kuratorzy otrzymają niezbędne pieniądze do zakończenia inwestycji w przypadku szkolnictwa ponadpodstawowego. W związku z tym pytałem o inwestycje w Górowie Iławeckim, a także o inne przypadki. Czy gminy otrzymają środki na te inwestycje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełMirosławCzech">Chciałbym zapytać także o Przemyśl, gdzie - zgodnie z otrzymanymi zapewnieniami - od wiosny ma ruszyć budowa liceum z ukraińskim językiem nauczania i sali gimnastycznej. Właściwie szkoła ta ma być dobudowana do istniejącej już szkoły podstawowej.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełMirosławCzech">Pan dyrektor wymienił Hajnówkę i Biały Bór w kontekście rezygnacji z inwestycji. Czy z tego wynika, że nie przewidziano żadnych środków na inwestycje na szkoły ponadpodstawowe z ukraińskim językiem nauczania? Czy w kwocie 1,35 mln zł są na ten cel jakieś środki?</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PosełMirosławCzech">W Białym Borze sytuacja przedstawia się następująco. W środę odbyło się spotkanie u kuratora oświaty, który jest bardzo aktywny po naszej wizycie. Po wszystkich naszych sugestiach kurator Polańczyk zaproponował burmistrzowi, żeby jeden z budynków w kompleksie Szkoły Podstawowej nr 1 oddać w użytkowanie liceum z ukraińskim językiem nauczania.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PosełMirosławCzech">Burmistrz przedstawił już tę sprawę na posiedzeniu zarządu gminy i uzyskał akceptację na udzielenie przez Szkołę Podstawową nr 1 gościny liceum z ukraińskim językiem nauczania. W tej chwili sprawa jest rozważana przez środowisko ukraińskie, które zastanawia się, czy taka propozycja może być urzeczywistniona.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#PosełMirosławCzech">Środowisko zastanawia się także, co zrobić z planami dobudowania do istniejącego internatu budynku liceum. Wyłożono już środki na przygotowanie projektu budowy.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#PosełMirosławCzech">Kiedy byliśmy w gminie Biały Bór, zobowiązałem się do przedstawienia na posiedzeniu podsumowującym nasz wyjazd projektu dezyderatu w sprawie dokończenia inwestycji w Białym Borze i potraktowania jej całościowo. Na to oczekuje gmina. Złożę projekt takiego dezyderatu.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#PosełMirosławCzech">Możemy skorzystać przy tej okazji z precedensu stworzonego w przypadku Liceum Ogólnokształcącego nr 2 w Przemyślu. Przypomnę państwu, że liceum wyprowadziło się z budynku greckokatolickiego seminarium duchownego, użytkowanego w okresie powojennym. Środki wydatkowane na budowę nowego liceum zostały wpisane do inwestycji centralnych z puli przeznaczonej na szkolnictwo mniejszości narodowych. Rzekomo miało tam być liceum ukraińskie, choć nigdy nie było takiej propozycji.</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#PosełMirosławCzech">Zgodnie ze wszystkimi planami miało to być polskie liceum dobudowane do istniejącej szkoły podstawowej. Jest to więc pewien precedens.</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#PosełMirosławCzech">Myślę, że w ten sposób będziemy mogli przeprowadzić tę inwestycję najłatwiej i najszybciej, a także z korzyścią dla społeczności gminy Biały Bór bez rozróżnienia narodowościowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Uwaga pana posła dotycząca inwestycji była słuszna. Popełniłem błąd. Inwestycje w szkołach dla mniejszości narodowych stanowią 1% wszystkich inwestycji, a nie 10%, jak powiedziałem wcześniej. Jest to ok. 1% - różnica jest znacząca. Prostuję moją poprzednią wypowiedź.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Nie jestem w tej chwili w stanie odpowiedzieć na szczegółowe pytania dotyczące inwestycji. Mówiłem o tym wcześniej. Pamiętam, że w Przemyślu jest imiennie wskazane finansowanie tej inwestycji w br.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Dość zasadnicze wydaje się pytanie dotyczące subwencji i algorytmu. Od razu chciałbym państwu wyjaśnić jedną kwestię. Pieniądze przeznaczone na funkcjonowanie szkół w gminach nie mają związku z algorytmem. Jest to przede wszystkim kwestia wielkości posiadanych środków. Algorytm jest tylko pewnym sposobem podziału środków wynegocjowanym wspólnie w określonym gronie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełJerzySzteliga">Algorytm negocjowano pod nieobecność przedstawicieli środowisk mniejszościowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Tak. Nie było przedstawicieli środowisk mniejszości narodowych. Postępowaliśmy w tej sprawie zgodnie z przepisami ustawy.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Algorytm nie może zwiększyć wielkości środków przeznaczonych na funkcjonowanie szkół podstawowych. Może tylko zmienić układ proporcji, sposób tego podziału.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Wiedzą państwo o tym, że w tej sprawie jest wiele poglądów i opinii. Występuje ogromne zróżnicowanie pomiędzy zdaniem związków reprezentujących miasta, a zdaniem związków reprezentujących wieś. Nie chcę szczegółowo przedstawiać tego zagadnienia. Wydaje mi się jednak, że trzeba o tym jasno powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Możemy tutaj mówić tylko o generalnej wielkości środków, o tym czy one wystarczają, czy nie. Na ten temat trwa powszechna dyskusja.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Wśród gmin odwołujących się po przejęciu szkół podstawowych są także gminy, w których funkcjonują szkoły mniejszości narodowych. Są wśród nich gminy z woj. białostockiego. Uważam jednak, że w tych sprawach trudno jest przyjąć wspólny mianownik dla wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Zauważalne jest pewne zróżnicowanie pomiędzy województwami. Stosunkowo niewiele odwołań wpłynęło z woj. warszawskiego. Białostockie należy do tych województw, w których liczba odwołań mieści się w górnej granicy. Podobna sytuacja jest w innych województwach.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Myślę, że naturalne potrzeby wynikające z prowadzenia nauczania w języku mniejszości narodowej wywołują określone reakcje i oceny gmin co do wystarczalności tych środków na realizację powierzonych zadań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym prosić, aby resort oświaty przekazał Komisji informację dotyczącą imiennego dofinansowania obiektów kończonych w 1996 r., przeznaczonych dla mniejszości narodowych w grupie szkół ponadpodstawowych.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełJerzySzteliga">Chcielibyśmy to wiedzieć i porównać z rzeczywistością zobowiązania ministerstwa artykułowane przez jego prominentnych przedstawicieli w ub.r. Przypomnę, że resort podjął wobec Komisji konkretne zobowiązania m.in. w sprawie Przemyśla.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PosełJerzySzteliga">Bardzo prosimy o nadesłanie takiej informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Chciałbym jeszcze powrócić do spraw związanych z inwestycjami. Popieram prośbę pana przewodniczącego.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PosełSiergiejPlewa">Informacja o inwestycjach jest nam potrzebna w trybie pilnym.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PosełSiergiejPlewa">Chciałbym powrócić do sprawy szkoły w Górowie Iławeckim. Była deklaracja, że w 1996 r. budowa tej pięknej szkoły zostanie zakończona. Na pewno jest na to potrzebna znaczna kwota.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PosełSiergiejPlewa">W ub.r. minister edukacji narodowej złożył deklarację podając konkretne kwoty. Natomiast środki wymienione w przedłożonej informacji są bardzo małe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełJerzySzteliga">Pan dyrektor może nie znać korespondencji prowadzonej przez kierownika resortu z Komisją, w której złożone zostały wymierne deklaracje.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PosełJerzySzteliga">Dlatego chcielibyśmy zestawić deklaracje kierownictwa resortu z pełną informacją. Uważam, że 1% środków przeznaczonych generalnie na inwestycje w szkolnictwie ponadpodstawowym, to zbyt mało.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#PosełJerzySzteliga">Można by tu zastosować dość przejrzyste kryterium. Szacujemy, że ok. 1 mln obywateli Rzeczypospolitej należy do mniejszości narodowych, co stanowi ok. 1/40 populacji. 1% nie do końca odzwierciedla ten stan, a więc nie może satysfakcjonować tego 1 mln obywateli. Należałoby zastosować podział proporcjonalny biorąc także pod uwagę to, że są oni podatnikami i obywatelami Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#PosełJerzySzteliga">Proponuję, żebyśmy przeszli do spraw podręczników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#NaczelnikWydziałuWyposażeniaiWydawnictwwMinisterstwieEdukacjiNarodowejMariaBronecka">W materiale napisaliśmy, że w 1996 r. w projekcie budżetu Ministerstwa Edukacji Narodowej przewidziano 752 tys. zł na podręczniki i programy dla szkół mniejszości narodowych. Kwota ta zostanie przeznaczona na sfinansowanie wydania dziewięciu pozycji podręcznikowych, z czego trzy pozycje miały być wydane w 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#NaczelnikWydziałuWyposażeniaiWydawnictwwMinisterstwieEdukacjiNarodowejMariaBronecka">Dwie z nich ukazały się na przełomie roku 1995–1996 - jest to zeszyt ćwiczeń dla kl. VII z języka słowackiego i szkolna gramatyka języka ukraińskiego.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#NaczelnikWydziałuWyposażeniaiWydawnictwwMinisterstwieEdukacjiNarodowejMariaBronecka">W najbliższym czasie ukaże się podręcznik dla klasy V z języka słowackiego, który także był przesunięty z ub.r.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#NaczelnikWydziałuWyposażeniaiWydawnictwwMinisterstwieEdukacjiNarodowejMariaBronecka">Te pozycje nie ukazały się nie dlatego, że nie było środków. Powstało opóźnienie ze strony wydawnictwa.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#NaczelnikWydziałuWyposażeniaiWydawnictwwMinisterstwieEdukacjiNarodowejMariaBronecka">W planie wydawniczym na 1996 r. mamy sześć pozycji. Jest to zeszyt ćwiczeń dla klasy III z języka białoruskiego, czytanka dla klasy III w języku białoruskim, podręcznik języka litewskiego dla klasy VI i VIII, zeszyt ćwiczeń dla klasy VIII z języka słowackiego oraz podręcznik języka ukraińskiego dla kl. II. Będą to pierwsze wydania zupełnie nowych podręczników.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#NaczelnikWydziałuWyposażeniaiWydawnictwwMinisterstwieEdukacjiNarodowejMariaBronecka">Na pewno nie jest to lista imponująca, jeśli chodzi o liczbę tytułów. Chciałam państwu powiedzieć, że podstawowym problemem są sprawy wydawnicze. Bardzo długi jest cykl wydawniczy. Dość trudno jest pozyskać autorów tych podręczników.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#NaczelnikWydziałuWyposażeniaiWydawnictwwMinisterstwieEdukacjiNarodowejMariaBronecka">Tytuły, które państwu podałam, są przedmiotem umowy zawartej już z Wydawnictwami Szkolnymi i Pedagogicznymi. Środki na ten cel są zabezpieczone.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#NaczelnikWydziałuWyposażeniaiWydawnictwwMinisterstwieEdukacjiNarodowejMariaBronecka">Chciałabym szczegółowiej powiedzieć państwu o szkolnej gramatyce języka ukraińskiego. Według naszego rozeznania pozycja ta cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem. Mamy w tej sprawie zapytania z innych niż szkolne środowisk. Tą książką interesują się filologie języka ukraińskiego w wyższych uczelniach.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#NaczelnikWydziałuWyposażeniaiWydawnictwwMinisterstwieEdukacjiNarodowejMariaBronecka">Mamy pewien dylemat, w jaki sposób upowszechnić tę książkę w innych środowiskach. Problem polega na tym, że jej wydanie zostało w 100% sfinansowane z budżetu przeznaczone na oświatę i wychowanie. Nie możemy przekazywać tej książki nieodpłatnie do szkół wyższych. Musimy tę sprawę rozstrzygnąć. Może książka będzie udostępniona za odpłatnością.</u>
          <u xml:id="u-54.9" who="#NaczelnikWydziałuWyposażeniaiWydawnictwwMinisterstwieEdukacjiNarodowejMariaBronecka">Wydatki na wydanie dziewięciu pozycji, o których już mówiłam, będą poniesione z budżetu na 1996 r.</u>
          <u xml:id="u-54.10" who="#NaczelnikWydziałuWyposażeniaiWydawnictwwMinisterstwieEdukacjiNarodowejMariaBronecka">Przewidujemy, że w 1996 r. będą wydane programy nauczania do języka białoruskiego, historii i geografii dla mniejszości białoruskiej oraz historii i geografii dla mniejszości słowackiej. Będzie to kosztować łącznie ok. 10 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-54.11" who="#NaczelnikWydziałuWyposażeniaiWydawnictwwMinisterstwieEdukacjiNarodowejMariaBronecka">To wszystko stanowi rozliczenie kwoty 752 tys. zł, którą podaliśmy w przedstawionym materiale.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełHenrykBogdan">Trzy pierwsze pozycje zostały sfinansowane z ubiegłorocznego budżetu. Czy dobrze zrozumiałem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#NaczelnikMariaBronecka">Nie. One były w planie wydawniczym na 1995 r. Niestety, nie ukazały się w 1995 r.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#NaczelnikMariaBronecka">Środki z budżetu zostały wykorzystane na inne cele. Te środki nie mogły zostać. Kiedy podpisywaliśmy umowę z Wydawnictwami Szkolnymi i Pedagogicznymi wiedzieliśmy już, że te podręczniki nie ukażą się w 1995 r. Umowa została tak sporządzona, że te pieniądze się nie zmarnowały.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#NaczelnikMariaBronecka">Przesunięcie terminu wydania tych podręczników nie wynikało z braku środków. Przesunięcie było spowodowane wydłużonym cyklem wydawniczym. Dwa z tych podręczników ukazały się już na przełomie roku. Podręczniki te będą jednak sfinansowane z budżetu na 1996 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełHenrykBogdan">Spotkałem się z zarzutem, że brak jest programu nauczania historii i geografii w języku ukraińskim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełMirosławCzech">Nie mam ze sobą uzgodnień zawartych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej z ukraińskim środowiskiem pedagogicznym odnośnie do drukowania podręczników i materiałów pomocniczych do nauczania języka ukraińskiego. Jeżeli dobrze pamiętam, na lata 1995–1996 zaplanowano wydanie 8 lub 9 podręczników, co stanowiło ogromny kontrast z pozycjami w latach poprzednich.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PosełMirosławCzech">Dlatego zaniepokoiły mnie podane przez panią naczelnik dane. Czy oznacza to, że program wydawniczy nie będzie realizowany? Dlaczego tak się stało? Czy autorzy nie dostarczyli na czas tych podręczników?</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PosełMirosławCzech">Drukując w takim tempie, nigdy nie będziemy mieli wszystkich podręczników. Przy takim tempie cały program traci sens.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#PosełMirosławCzech">Jestem tą sprawą bardzo zaniepokojony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#NaczelnikMariaBronecka">Nie ma tu problemu finansowego. Problem leży w możliwości pozyskiwania podręczników.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#NaczelnikMariaBronecka">Ministerstwo finansuje wszystko, co w danym roku się ukazuje. Nie ograniczyliśmy programu wydawniczego z braku środków.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#NaczelnikMariaBronecka">Wydawnictwo przedstawiło nam plan wydawniczy, który był realny do zrealizowania. Nie ma trudności finansowych. Są tylko problemy wydawnicze.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#NaczelnikMariaBronecka">W tej chwili jedynym wydawcą podręczników są Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne. Ministerstwo Edukacji Narodowej jest otwarte na inicjatywy w tej sprawie. Wydawnictwa szkolne i pedagogiczne nie mają monopolu na wydawanie tych podręczników. Gdyby pojawiły się inne inicjatywy wydawnicze, to nie ma przeszkód do ich podjęcia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełMirosławCzech">Rozmawiamy o tej samej sprawie, ale chyba trochę się nie rozumiemy.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PosełMirosławCzech">Mówię o tym, że w Ministerstwie Edukacji Narodowej został przyjęty pewien cykl wydawania podręczników. Rozumiem, że istnieją tu pewne procedury. Podręczniki drukuje się w nakładzie kilku tysięcy egzemplarzy. Żadne wydawnictwo w Polsce nie może sobie pozwolić na to, żeby podręczniki ze sobą konkurowały. Sprawy wydawnicze są bardzo ściśle reglamentowane poprzez przyjęcie ustalonego harmonogramu i podjęcie zobowiązań dotyczących finansowania programu wydawniczego.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PosełMirosławCzech">Taki program wydawniczy został przyjęty w Ministerstwie Edukacji Narodowej. Jeżeli pamięć mnie nie myli, to w latach 1995–1996 zaplanowano wydanie ok. 9 podręczników do nauki języka ukraińskiego i materiałów pomocniczych. Były to zgoła fundamentalne pozycje.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#PosełMirosławCzech">Ten program miał zmienić sytuację z lat ubiegłych. Dodatkowo powiem, że wskazani byli autorzy tych podręczników. Nie było tak, że środowisko mniejszościowe złożyło zapotrzebowanie na 20 podręczników, zostawiając ministerstwo bez pomocy.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#PosełMirosławCzech">Ukraińskie Towarzystwo Nauczycielskie zobowiązało się do ścisłej współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej w tej sprawie. Znaleziono autorów zaplanowanych podręczników.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#PosełMirosławCzech">Dzisiaj słyszę, że w ciągu 2 lat zostaną wydane dwa podręczniki. Coś jest nie w porządku. Po czyjej stronie leży wina?</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#PosełMirosławCzech">Chciałbym w tej sprawie uzyskać bliższą informację. Jeśli nie jest to możliwe dzisiaj, to prosiłbym o nadesłanie informacji na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#PosełMirosławCzech">Zobowiązuję się, że dostarczę państwu przyjęte przez obie strony ustalenia.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#PosełMirosławCzech">Chciałbym jeszcze powiedzieć państwu o pewnym problemie finansowym, z którym się spotkałem. Od 5 lat w wydawnictwie Wiedza Powszechna złożony jest samouczek do nauki języka ukraińskiego. Z autorem podpisano umowę, ale wydawnictwo nie posiada środków na wydanie samouczka. Termin wydania jest przekładany.</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#PosełMirosławCzech">Taki samouczek, tak jak gramatyka szkolna języka ukraińskiego, na pewno cieszyłby się dużym powodzeniem. Nie ma w tej chwili ani podręczników akademickich, ani żadnych innych wydawnictw, które pomagałyby Polakom uczyć się języka ukraińskiego, a ludziom zainteresowanym tym językiem pogłębiać swoją wiedzę.</u>
          <u xml:id="u-60.10" who="#PosełMirosławCzech">Zgłaszam, że taka inicjatywa czeka na realizację. Nie mówię o tym w formie pretensji. Po prostu jest to informacja.</u>
          <u xml:id="u-60.11" who="#PosełMirosławCzech">Może byłoby możliwe nawiązanie współpracy w zakresie wydania tego samouczka. Byłoby to bardzo korzystne działanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełJanBudkiewicz">Chciałbym uzupełnić prośbę o nadesłanie informacji o kolejne elementy. Chciałbym, aby w tym materiale znalazły się dane o zaplanowanych wydatkach na wydawnictwa, szkoły itd.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełJanBudkiewicz">Potrzebne by nam były także dane dotyczące wykonania tego planu, a także dane o planie na br. Można to zawrzeć w jednej tabeli.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PosełJanBudkiewicz">W przedstawionych nam materiałach są pewne dane, które nic nam nie mówią. Nie ma ich z czym porównać.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#PosełJanBudkiewicz">Czytam liczbę 29,380. Nie wiem, czy jest to dużo, czy mało. Nie wiem także, czy przedtem było 40, czy 15.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#PosełJanBudkiewicz">Prosiłbym o przygotowanie pełnej informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełJerzySzteliga">Czy mogą państwo udzielić szczegółowej odpowiedzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#NaczelnikMariaBronecka">Szczegółowe informacje przekażemy do Komisji na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#NaczelnikMariaBronecka">Chciałabym jednak jeszcze raz podkreślić, że mogą być sfinansowane wszystkie pozycje, które wyda wydawnictwo. Są opóźnienia w wydawaniu podręczników. Nie ma problemu z finansowaniem wydawania podręczników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełJerzySzteliga">Nie jestem ani drukarzem, ani urzędnikiem. Czy to, co pani mówi oznacza, że teksty są gotowe, są klisze itd., a wydanie spóźnia się, gdyż wydawnictwo jest nieudolne?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#NaczelnikMariaBronecka">Z mojego rozeznania wynika, że głównym powodem opóźnień są problemy z napisaniem tych podręczników. Są to sprawy pomiędzy autorem a wydawnictwem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełJerzySzteliga">Powiem szczerze, że pani mnie nie pocieszyła.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PosełJerzySzteliga">W ub.r. mniej więcej o tej samej porze na posiedzeniu Komisji otrzymaliśmy od Ministerstwa Edukacji Narodowej wspaniale brzmiącą informację. W latach 1995–1996 mieliśmy mieć przełom w sprawie wydawania podręczników. Miało powstać wiele nowych podręczników.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#PosełJerzySzteliga">Nie ulega wątpliwości, że wydawanie podręczników jest jednym z głównych postulatów podnoszonych przez towarzystwa mniejszości narodowych i nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#PosełJerzySzteliga">Ta sprawa bardzo nas zasmuciła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Podzielam przedstawiony przez pana pogląd.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełSiergiejPlewa">Proponuję, żebyśmy nie bawili się w ciuciubabkę. Myślę, że powinniśmy uznać, że dzisiejsze posiedzenie Komisji w sprawie finansowania szkolnictwa i oświaty mniejszości narodowych i etnicznych nie odbyło się. Ministerstwo Edukacji Narodowej przedłożyło nam informację niemożliwą do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PosełSiergiejPlewa">Uważam, że Ministerstwo Edukacji Narodowej powinno przedłożyć nam pełną informację na temat podręczników i spraw inwestycyjnych, nad którą będziemy mogli przeprowadzić dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#PosełSiergiejPlewa">Chcę przypomnieć, że miesiąc temu odbyła się podobna dyskusja. Także i wówczas Ministerstwo Edukacji Narodowej przedłożyło nam informację, nad którą nie można było dyskutować. Uważam, że Ministerstwo Edukacji Narodowej powinno poważniej traktować Komisję Mniejszości Narodowych i Etnicznych.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#PosełSiergiejPlewa">Muszę powiedzieć, że jestem nie usatysfakcjonowany informacją złożoną na piśmie, a także wyjaśnieniami przedstawionymi przez referentów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełHenrykBogdan">Chciałbym przypomnieć, że pytałem o program nauczania historii i geografii w języku ukraińskim.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PosełHenrykBogdan">Zadałem to pytanie wcześniej i nie uzyskałem na nie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKształceniaOgólnegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejGrażynaPłoszajska">W materiałach przekazanych Komisji w dniu 30 stycznia 1996 r., przed wyjazdem na sesję do woj. koszalińskiego, była podana informacja, że w 1995 r. zostały zatwierdzone przez Ministerstwo Edukacji Narodowej i dopuszczone do realizacji od roku szkolnego 1995/1996 programy autorskie powstałe we współpracy ze Związkiem Ukraińców w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKształceniaOgólnegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejGrażynaPłoszajska">Był to program języka ukraińskiego (program nauczania dla liceum ogólnokształcącego z ukraińskim językiem nauczania), program historii Ukrainy (także dla liceum ogólnokształcącego) oraz geografia Ukrainy. Były to nowe programy.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKształceniaOgólnegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejGrażynaPłoszajska">W ministerstwie mamy jeszcze dużo tych programów. Wiele z nich zostało rozesłanych do szkół (także w zeszłym tygodniu) poprzez kuratorów oświaty, którzy spotkali się na naradzie.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKształceniaOgólnegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejGrażynaPłoszajska">Z informacji, którą otrzymałam od dyrektorów szkół wynika, że szkoły są już nasycone tymi programami. Programy wysłane do szkół przez kuratorów będą stanowić pewien zapas.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKształceniaOgólnegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejGrażynaPłoszajska">W tym samym materiale napisano, że w 1997 r. zostaną wydane podręczniki: historia Ukrainy - materiały pomocnicze, zbiór materiałów dydaktycznych dla zespołów między szkolnych języka ukraińskiego. Także na 1997 r. przewidywane jest zrealizowanie umów na następujące pozycje: zbiór dyktand z języka ukraińskiego, metodyka nauczania języka ukraińskiego oraz geografia Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#GłównyspecjalistawDepartamencieKształceniaOgólnegowMinisterstwieEdukacjiNarodowejGrażynaPłoszajska">Mam jeszcze dla państwa dodatkową informację. Szkolna gramatyka języka ukraińskiego, o której wspomniała pani naczelnik, już się ukazała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełHenrykBogdan">Brałem udział w spotkaniu w dniu 26 lutego i 4 marca br. Mam przed sobą także pismo, w którym szkoła podstawowa sprecyzowała swoje zarzuty odnośnie do programów.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PosełHenrykBogdan">Rozumiem, że jest to pojedynczy przypadek, w którym programy nie dotarły do szkoły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełMirosławCzech">Pani Płoszajska mówiła o programach dla liceów, a nie dla szkół podstawowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełJerzySzteliga">Czy ktoś chciałby zadać pytanie? Nie widzę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Chciałbym odnieść się do uwagi pana przewodniczącego dotyczącej porównania wielkości nakładów inwestycyjnych do proporcji demograficznych.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Można i tak patrzeć na te sprawy. Można jednak spojrzeć na tę sprawę i w ten sposób, że uczniowie - reprezentanci mniejszości narodowych - uczą się w szkołach polskich. Nie wszyscy uczą się w szkołach wyodrębnionych dla mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Nie chciałbym, żeby wytworzyła się tu opinia, że młodzież ta jest inaczej - gorzej - traktowana niż młodzież polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełJerzySzteliga">Przyjmując ten sposób prowadzenia polemiki muszę stwierdzić, że mamy głębokie rozeznanie, jak to się odbywa.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PosełJerzySzteliga">Z ogromnym żalem stwierdzamy, że od wielu lat resort nie do końca czuje ten problem. Zauważamy pewien postęp. Często jednak spotykamy się z taką sytuacją, że przedstawiciele resortu próbują wtłoczyć problem szkolnictwa mniejszościowego w generalny problem uczenia się.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PosełJerzySzteliga">Wychodzimy z założenia, że jest to sprawa bardzo ważna. Naszym współobywatelom, którzy mówią innym językiem, należy się od nas zapewnienie minimum warunków do kultywowania tego, co jest podstawowym spoiwem ich bytu narodowego, czyli języka.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#PosełJerzySzteliga">Stąd właśnie wynika nasza troska, żeby były podręczniki, żeby znalazły się dodatkowe pieniądze. Stąd właśnie wzięła się nasza awantura z resortem w sprawie nieuwzględnienia w algorytmie problemu szkół dla mniejszości narodowych. Stąd bierze się nasza troska, żeby funkcjonowały określone proporcje.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#PosełJerzySzteliga">Pan dyrektor może się ze mną nie zgadzać. Nie upieram się, że kryterium demograficzne jest najszczęśliwsze. Jednak jest ono przejrzyste. Mówimy o terytorium RP i o wszystkich obywatelach RP.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełMirosławCzech">Uważam, że pan dyrektor sam wpadł w pułapkę swojego myślenia.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełMirosławCzech">Najpierw powiedział pan, że na inwestycje przeznaczono 10% wszystkich środków i że jest to dużo. Później poprawił pan, że jest to 1%. Wtedy pan przewodniczący posłużył się użytym przez pana dyrektora orężem.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełMirosławCzech">W sprawach inwestycji i podręczników nie możemy abstrahować od pewnego kontekstu historycznego, czyli od tego, że po 1989 r. w Polsce zdecydowanie zwiększyła się liczba szkół, gdzie uczniowie mniejszości narodowych pobierają naukę w języku swojej mniejszości. Istnieje potrzeba podejmowania nowych inwestycji, gdyż nastąpiła znacząca zmiana jakościowa.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#PosełMirosławCzech">Jeżeli dzisiaj załatwimy pewne problemy, to będą one załatwiane przez dziesiątki lat. Trzeba je załatwić szybko, gdyż przez dziesiątki lat nie były załatwiane. Dlatego wszystko skupiło się w tym trudnym okresie dla całej oświaty.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#PosełMirosławCzech">Uważam jednak, że ten wysiłek należy podjąć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełJanByra">Chciałbym stanąć w obronie pana przewodniczącego i wyrazić pewną opinię.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełJanByra">Gdyby pan dyrektor był członkiem naszej Komisji, to ze swoimi poglądami byłby pan w mniejszości. Bardzo żałuję, że przedstawiciel rządu ma takie podejście do spraw narodowościowych.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PosełJanByra">Zdajemy sobie sprawę z tego, że są uwarunkowania obiektywne, czyli finansowe. Myślę jednak, że należy mieć do tych spraw więcej serca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełJerzySzteliga">W br. będziemy sukcesywnie powracać do tego problemu. Od Ministerstwa Edukacji Narodowej oczekujemy w niedługim czasie informacji o konkretnych inwestycjach dla mniejszości narodowych. Chcielibyśmy wiedzieć, które obiekty będą zakończone, a które będą kontynuowane.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PosełJerzySzteliga">Pragnęlibyśmy także, żebyście państwo jeszcze raz przejrzeli plan wydawniczy i poszukali możliwości przyspieszenia działań wydawniczych. Poprzednio byliśmy zapewniani, że wszystko się dobrze układa. Trzeba chyba dokonać analizy i wskazać, gdzie są problemy. Czy decydujące są opóźnienia na poziomie autorów? Może są problemy z recenzjami? Może wina leży w wydawnictwie?</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PosełJerzySzteliga">Pani naczelnik pocieszyła nas, że nie ma problemów finansowych. Prosilibyśmy o przedstawienie nam szczegółowo tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#PosełJerzySzteliga">Zwracamy się także do pana dyrektora o dokonanie rozeznania wśród gmin, które przejęły szkoły dla mniejszości narodowych. Jakie problemy tam występują? Chcielibyśmy wiedzieć, co tam się dzieje. Myślę, że mogą to państwo zrobić w ramach nadzoru.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Proponuję, żeby protokół z dzisiejszego spotkania przesłać ministrowi edukacji narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełJerzySzteliga">Do ministra jest zawsze wysyłany biuletyn - w tym sensie pana życzenie zostanie spełnione.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PosełJerzySzteliga">Kończąc część posiedzenia z udziałem przedstawicieli Ministerstwa Edukacji Narodowej, chciałbym przedstawić pewną uwagę. Powiem szczerze, że współczuję wam jako urzędnikom. Współczuję wam jako przedstawiciel władzy ustawodawczej i członek prezydium tej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PosełJerzySzteliga">Nie po raz pierwszy na posiedzeniu Komisji nie było przedstawiciela kierownictwa resortu. Tak jest już od 2–3 lat. Nie chciałbym być złośliwy i przypominać ustaleń pisemnych - dyspozycji premiera rządu RP w stosunku do kierowników poszczególnych resortów.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PosełJerzySzteliga">Państwo jesteście tylko wykonawcami decyzji swojego kierownictwa. To ono podejmuje decyzje. Ustalenie jest takie - i proszę, żeby przekazać je kierownictwu resortu edukacji - że na posiedzenie Komisji udaje się upełnomocniony przedstawiciel kierownika resortu. Jest obyczajem parlamentarnym, że taki przedstawiciel jest w randze co najmniej podsekretarza stanu.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#PosełJerzySzteliga">Nie mamy do państwa pretensji. Mówię o tym dlatego, że stało się to pewną niedobrą tradycją. Ciągle musimy powracać do tych samych problemów, dlatego że kierownictwo resortu nas unika.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#PosełJerzySzteliga">Do powiedzenia tego upoważnia mnie także to, że w korespondencji z ostatnich miesięcy 1995 r. zostaliśmy zignorowani przez podsekretarza stanu z resortu edukacji, a innym razem zostaliśmy wprowadzeni w błąd przez prominentnego urzędnika z kierownictwa resortu.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#PosełJerzySzteliga">Kiedy wysłaliśmy dezyderat dotyczący dofinansowania, odpowiedziano nam, że kwota 4 mld zł została przeznaczona na budowę szkoły. Kiedy to sprawdziliśmy okazało się, że był to tylko unik na papierze. Nie były to dodatkowe pieniądze, o które wnosiła w dezyderacie Komisja. Było to powtórzenie kwoty, którą kurator białostocki już dawno wydał na budowę tej szkoły. Taka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#PosełJerzySzteliga">Myślę, że z państwem, jako z urzędnikami administracji rządowej, znajdziemy porozumienie, a przede wszystkim sposób na załatwienie oczekiwań towarzystw mniejszości narodowych. Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-79.8" who="#PosełJerzySzteliga">Mamy jeszcze do załatwienia sprawy formalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Czy mógłbym coś powiedzieć prywatnie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełJerzySzteliga">Prywatnie, nie. Jesteśmy przecież w obecności całej Komisji i innych osób.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełJerzySzteliga">Może pan zabrać głos jako urzędnik państwowy i przedstawiciel resortu edukacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Jestem co najmniej zaskoczony wypowiedzią, że realizacja zadań związanych z programami edukacyjnymi dla mniejszości narodowych wiąże się z naszą nieżyczliwością.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Tak nie jest. Rozumiem, że jesteśmy po tej samej stronie. Rozumiem i doceniam państwa troskę o mniejszości, a także zaangażowanie.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Myślę, że powinni państwo odnosić się ze zrozumieniem do wszystkich ogromnych zadań i potrzeb w różnych dziedzinach. Pogodzenie wszystkich potrzeb nie jest łatwe. Akcentuję pewne kwestie dla przedstawienia innych racji. Wynika to z trudnej sytuacji i skromnych możliwości.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#DyrektorCzesławDąbrowski">Dlatego prosiłem o umożliwienie mi wygłoszenia prywatnej wypowiedzi, że nasze działanie nie wynika ze złej albo z dobrej woli. Nie w tym jest problem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełJerzySzteliga">Nie stoimy po różnych stronach. Zajmujemy się wspólnie tą samą sprawą.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PosełJerzySzteliga">Pozwoliłem sobie na sarkastyczną wypowiedź dlatego, że odnosimy wrażenie, iż ministerstwo chce nas zignorować, odsunąć na dalszy tor. Uważamy, że brak jest koordynacji w zagadnieniach dotyczących mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PosełJerzySzteliga">To jest udokumentowane. Zwracaliśmy się z dezyderatem. Z waszego resortu otrzymaliśmy odpowiedź, że problem dotyczy dziewięciu gmin. Kiedy zrobiliśmy w tej sprawie awanturę okazało się, że tych gmin jest znacznie więcej. Brak jest koordynacji.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#PosełJerzySzteliga">Zdajemy sobie sprawę z problemów dotyczących oświaty. Ja także jestem nauczycielem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełJanBudkiewicz">Ze względu na ostatnie wypowiedzi chciałbym zgłosić wniosek. Proponuję wystąpić do premiera w sprawie stosunku kierownictwa resortu do spraw, o których mówimy oraz do naszej Komisji. Myślę, że premier akurat te sprawy będzie rozumiał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełJerzySzteliga">Proponowałbym, żebyśmy nie zaczynali od premiera.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#PosełJerzySzteliga">Pan poseł zgłosił formalny wniosek. Proponowałbym jednak, żebyśmy zaczęli od kierownika resortu. Czy pan poseł jest aż tak zdesperowany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełJanBudkiewicz">Sam pan stwierdził, że nie jest to nowa sytuacja, że taki stan trwa już od kilku lat.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PosełJanBudkiewicz">Zgadzam się jednak, żeby na początku wystąpić do nowego kierownika resortu, prof. Wiatra. Jeśli nasze wystąpienie nie da żadnych rezultatów, to będę podtrzymywał poprzedni wniosek. Proszę o zanotowanie, że w takim przypadku wystąpimy w tej sprawie do premiera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełJerzySzteliga">Dziękuję przedstawicielom Ministerstwa Edukacji Narodowej. Oczekujemy na nadesłanie informacji, szczególnie o inwestycjach. Kiedy jesteśmy w terenie, jesteśmy o te sprawy najbardziej męczeni.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PosełJerzySzteliga">Przechodzimy do spraw różnych.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym podziękować pani Berdychowskiej i zespołowi za to, że powstał informator o mniejszościach, który ukazał się dzięki Wydawnictwu Sejmowemu i jest rozpowszechniany dzięki operatywności sekretariatu Komisji. Proszę, żeby już przygotowywać suplement za 1996 r. W tej sprawie mamy zgodę Wydawnictwa Sejmowego.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#PosełJerzySzteliga">Podjęliśmy decyzję o rozesłaniu tego informatora do wszystkich znaczących agend rządowych, do ministrów, Kancelarii Prezydenta itd. Proszę o zgłaszanie sugestii, do kogo można wysłać ten informator. Jest jeszcze pewien zapas. Wojewodowie są już w rozdzielniku.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym poinformować, że dostaliśmy pismo od Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Wszyscy członkowie otrzymali kopię tego listu. Proszę się z nim zapoznać. Wydaje się, że jest to bardzo znacząca inicjatywa, która może być w przyszłości bardzo owocna. List dotyczy współpracy Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej ze Związkiem Ukraińców w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#PosełJerzySzteliga">Otrzymaliśmy także zapytanie od Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich w sprawie celowości utworzenia nowej Komisji stałej pod nazwą Komisja Polityki Regionalnej i Rozwoju Regionalnego. Musimy się do tej propozycji ustosunkować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełJanByra">Rozumiem, że będziemy w tej sprawie głosować.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PosełJanByra">W tej samej sprawie głosowaliśmy już w innej Komisji. Przegrałem to głosowanie 1 głosem. Mam nadzieję, że tu wynik będzie inny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełJerzySzteliga">Czy zgłasza pan jakiś wniosek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełJanByra">Nasza Komisja powinna wyrazić swoje zdanie w głosowaniu. Powinniśmy zająć stanowisko w sprawie powołania 26 komisji sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PosełJanByra">Brałem już udział w posiedzeniu innej komisji, na którym rozpatrywano tę sprawę. Odbyło się głosowanie. Komisja wyraziła opinię negatywną. Przegrałem 1 głosem.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PosełJanByra">Mam nadzieję, że tutaj wynik głosowania będzie inny. Namawiam państwa do tego, żebyśmy wyrazili opinię pozytywną w sprawie utworzenia nowej komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełJerzySzteliga">Jest to formalny wniosek pana posła Byry.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#PosełJerzySzteliga">Kto z państwa jest za przyjęciem pozytywnej opinii w sprawie...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełMirosławCzech">W piśmie Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich zawarto stwierdzenie, że ta Komisja przejęłaby część kompetencji naszej Komisji.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PosełMirosławCzech">Jakie by to były kompetencje?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełJerzySzteliga">Przeczytałem wszystkie ekspertyzy dotyczące powołania Komisji Polityki Regionalnej. Zadałem sobie dużo trudu, żeby ze wszystkim się zapoznać. Była to droga przez mękę.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełJerzySzteliga">Nie znalazłem jednak żadnego wątku, który uzasadniałby zdanie, o którym wspomniał poseł Czech.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełJanByra">Chcę państwu powiedzieć, że każda komisja sejmowa otrzymała pismo o takiej samej treści. Proszę się tym zdaniem nie przejmować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełMirosławCzech">Ta sprawa zaniepokoiła mnie w kontekście wcześniej wypowiedzi pana przewodniczącego o chęci zlikwidowania kilku mniejszych komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełJerzySzteliga">Informuję, że w obecności Prezydium Sejmu i wszystkich przewodniczących komisji sejmowych przewodniczący Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich przedstawił taką propozycję. Stwierdził, że w parlamencie jest za dużo komisji.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PosełJerzySzteliga">Nie przedstawiam państwu przebiegu całego spotkania. Wybrałem tylko niektóre wypowiedzi. Pan wicemarszałek Borowski stwierdził, że należałoby zlikwidować wszystkie małe komisje. Pan wicemarszałek wymyślił także wskaźnik, który nazwał współczynnikiem efektywności komisji. Jeżeli komisja jest mała i ma mało posiedzeń, to ten współczynnik jest mały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełJanBudkiewicz">Brałem udział w głosowaniu, o którym mówił przed chwilą państwu pan poseł Byra. Zająłem inne stanowisko w tej sprawie. Byłem po tej stronie, która odrzuciła wniosek o powołanie nowej komisji sejmowej. To stanowisko podtrzymuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełJanBudkiewicz">Podtrzymuję to stanowisko z dwóch powodów. Po pierwsze, faktycznie jest bardzo dużo komisji w Sejmie. Po drugie, Komisja Samorządu Terytorialnego jest Komisją, która ma związek z regionami.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#PosełJanBudkiewicz">Jest jeszcze trzeci powód, który teraz przyszedł mi na myśl. Może się stać tak, że pozytywnie zaopiniujemy propozycję powołania Komisji Polityki Regionalnej, w efekcie czego zlikwidowana zostanie Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#PosełJanBudkiewicz">Nie chodzi mi tylko o możliwość uczestniczenia w pracach tej Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełHenrykBogdan">W całej rozciągłości popieram wypowiedź pana posła Budkiewicza.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PosełHenrykBogdan">Uważam, że można by było Komisję Samorządu Terytorialnego nazwać Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Ta Komisja mogłaby realizować wszystkie działania dotyczące regionów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełJerzySzteliga">Mamy kworum. Czy możemy już przejść do głosowania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełSiergiejPlewa">Na posiedzeniu Komisji Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej, które odbyło się w dniu dzisiejszym, głosowałem przeciwko utworzeniu nowej komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełJerzySzteliga">Rozumiem, że pan poseł podtrzyma swoje zdanie w głosowaniu w Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełJanByra">Ponieważ przedstawiono argumenty przeciwko powołaniu nowej komisji, chciałbym przedstawić państwu kilka argumentów przemawiających za jej utworzeniem.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełJanByra">Pan przewodniczący Grodzicki z Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich dokonał pewnego nadużycia, ponieważ prosząc nas o wyrażenie opinii w swoim piśmie wpływa na podjęcie naszej decyzji.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PosełJanByra">Samorząd terytorialny to wójtowie i burmistrzowie. Polityka regionalna zajmuje się nieco innymi sprawami. Jest to coś, czego w Polsce jeszcze nie ma.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#PosełJanByra">Odbyła się dotychczas tylko jedna długa debata na temat założeń polityki regionalnej państwa. Wniosek z tej debaty był tylko jeden - takiej polityki nie ma. Stwierdzono również, że polityka regionalna jest bardzo potrzebna. Nie są jeszcze znane instrumenty takiej polityki i ośrodki, które miałyby ją realizować. Nie ma jeszcze także pieniędzy na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#PosełJanByra">Wszyscy uczestnicy debaty plenarnej wskazywali na to, że polityka regionalna jest w naszym kraju potrzebna. W chwili obecnej funkcjonuje tylko podkomitet ds. regionów zapóźnionych i innych przy Komitecie Społeczno-Politycznym Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#PosełJanByra">Inicjatorem propozycji utworzenia Komisji Polityki Regionalnej jest poseł Miżejewski z PPS. Jeżeli taka komisja powstanie, to będzie mogła zmusić rząd do wypracowania odpowiednich mechanizmów oraz do znalezienia pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#PosełJanByra">W tej chwili mamy taką sytuację, że z woj. katowickiego w Sejmie jest 20 silnych posłów, którzy wymuszają kontrakt dla Śląska na 400 mld zł. Z Zamościa jest 3 biednych i byle jakich posłów, którzy nic nie mogą załatwić.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#PosełJanByra">Stąd właśnie wziął się ten pomysł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym zadać panu pytanie. Czy jest związek pomiędzy Komisją Polityki Regionalnej a regionami Rzeczypospolitej? Zanim podejmę decyzję, chciałbym to wiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełJanByra">Nie ma to żadnego związku z tym, co ostatnio publikuje „Polityka” i co próbuje nam wmówić pan minister Miller.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PosełJanByra">Chodzi tu przede wszystkim o znalezienie odpowiedzi na pytanie, czy przyjąć zasadę efektywności, tzn. pakować pieniądze tam, gdzie zostaną pomnożone, czy przyjąć zasadę wyrównywania szans, czyli pomagać biednym. Przypomnę, że biedna jest „ściana wschodnia”, nie zagospodarowane Ziemie Północne, a także Śląsk w zakresie ekologii.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#PosełJanByra">O to właśnie chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełJerzySzteliga">Proponuję, żebyśmy zakończyli tę dyskusję i przystąpili do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełJerzySzteliga">Kto jest za poparciem wniosku Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich o utworzenie Komisji Polityki Regionalnej?</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#PosełJerzySzteliga">Komisja postanowiła negatywnie zaopiniować wniosek Komisji Regulaminowej i Spraw Poselskich.</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#PosełJerzySzteliga">Czy ktoś z posłów chciałby zabrać głos w sprawach różnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełHenrykBogdan">Chciałem państwa poinformować, że kiedy Komisja obradowała na Pomorzu, brałem udział jako obserwator w spotkaniu społeczności litewskiej i polskiej w Sejnach.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PosełHenrykBogdan">Otrzymałem zaproszenie na to spotkanie. Uważam, że bardzo dobrze się stało, że doszło do tego spotkania. Lody między społecznościami zostały przełamane. Po bardzo emocjonalnym wątku historycznym doszło do pewnego konsensu.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PosełHenrykBogdan">Chciałem państwu powiedzieć, że poruszane były różne sprawy, które są przedmiotem obrad naszej Komisji, m.in. poruszano sprawę pomnika biskupa Baranowskiego i sprawy oświaty. Te spotkania będą kontynuowane. Następne spotkanie odbędzie się w pierwszą sobotę po Wielkanocy. Będzie ono poświęcone problemom oświaty. Zasugerowałem gospodarzom, żeby na to spotkanie zaprosili także przedstawicieli Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#PosełHenrykBogdan">Jestem bardzo zadowolony z tego spotkania. Myślę, że pobyt naszej Komisji na tym terenie przełamał pierwsze lody między tymi społecznościami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełJerzySzteliga">Czy jeszcze ktoś z państwa ma jakieś sprawy? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełJerzySzteliga">Następne posiedzenie poświęcimy wnioskom, które wynikają z naszej ostatniej podróży. Musimy jednak dobrze przygotować to posiedzenie w gronie prezydium. Będziemy musieli także poświęcić się przygotowaniu kolejnego spotkania wyjazdowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełJanByra">Chciałbym prosić, żeby na posiedzenie Komisji poświęcone podsumowaniu wyjazdu zaprosić posłów tamtejszych ziem. Prosili oni o umożliwienie im wzięcia udziału w tym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym jeszcze poinformować, że zostałem zaproszony pod nieobecność posła Kuronia na spotkanie z wicepremierem Pietrewiczem. Na skutek podziału obowiązków w rządzie sprawy dotyczące mniejszościom narodowym przypadły wicepremierowi Pietrewiczowi. Na spotkaniu przedstawię problemy dotyczące mniejszości narodowych.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PosełJerzySzteliga">Chciałbym, żebyście państwo przeczytali „Diariusz Sejmowy”, w którym znalazło się wczorajsze wystąpienie pana posła Czecha. Szukamy konsensu między propozycjami zawartymi w projekcie uchwały, w nowym projekcie proponowanym przez agendy rządowe oraz sprawami zawartymi w naszych dezyderatach.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PosełJerzySzteliga">W czasie spotkania będziemy mogli przedstawić wicepremierowi Pietrewiczowi pewne propozycje w imieniu Komisji. Oczywiście o ile posłowie nie zaprotestują.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#PosełJerzySzteliga">Chcielibyśmy znaleźć konsens. Rząd prze do powołania komisji międzyresortowej, która będzie koordynować sprawy. Naszą propozycją będzie ustanowienie pełnomocnika jako sekretarza tej komisji.</u>
          <u xml:id="u-109.4" who="#PosełJerzySzteliga">Jeżeli państwo mi pozwolą, to chciałbym przedstawić ten wariant wicepremierowi, o ile będzie to możliwe ze względu na atmosferę tego spotkania.</u>
          <u xml:id="u-109.5" who="#PosełJerzySzteliga">Nie widzę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-109.6" who="#PosełJerzySzteliga">W ten sposób wyczerpaliśmy dzisiejszy porządek obrad. Dziękuję wszystkim za udział w dzisiejszym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-109.7" who="#PosełJerzySzteliga">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>