text_structure.xml
15.6 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczącaposełTeresaPiotrowska">Otwieram posiedzenie Komisji. Witam serdecznie państwa posłów oraz gości z Najwyższej Izby Kontroli z dyrektorem generalnym Bogdanem Skwarką na czele.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczącaposełTeresaPiotrowska">Porządek dzisiejszy otrzymali państwo na piśmie, otrzymali też państwo ze znacznym wyprzedzeniem stosowne materiały. Jeśli do porządku nie ma uwag, przystępujemy do jego realizacji. Oddaję głos panu dyrektorowi.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Zacznę od przeproszenia państwa za nieobecność prezesa Mirosława Sekuły, ale już wcześniej było zaplanowane spotkanie za granicą grupy organizującej kongres EUROSAI w Krakowie. Nie można było tego spotkania odwołać.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Jeśli chodzi o przedmiotowe zalecenia, skoncentruję się na zagadnieniach o charakterze ogólnym oraz na tych, które nie były omawiane podczas wspólnego posiedzenia Komisji do Spraw Kontroli Państwowej i Kolegium Izby, które odbyło się 24 stycznia br., a dotyczącego również przeglądu partnerskiego i zaleceń sformułowanych przez naszych duńskich kolegów.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Przypomnę na wstępie, że w wielu krajach, naczelne organy kontroli nie są kontrolowane przez organy danego państwa, dlatego też często korzysta się z przeglądu partnerskiego, realizowanego przez organy kontroli innych państw. Najwyższa Izba Kontroli była przedmiotem takich kontroli dwukrotnie; po raz pierwszy w 2000 roku, przez SIGMA, czyli Wspólną Inicjatywę Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju oraz Unii Europejskiej, finansowaną głównie ze środków PHARE, a dotyczącą rozwoju demokratycznych instytucji. Po raz drugi skontrolowali Izbę nasi koledzy z Danii, w roku 2006.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Celem tego ostatniego przeglądu było m.in. dostarczenie parlamentowi i opinii publicznej informacji, czy NIK przeprowadza kontrole z najwyższą starannością i czy kontrole te są wysokiej jakości oraz czy zadania zawarte w „Podręczniku kontrolera” – a przypomnę, że jego opracowanie było realizacją zalecenia SIGMA – są przez Izbę realizowane. Przegląd miał również na celu zbadanie systemu rekrutacji i szkoleń oraz tego, czy szkolenia przyczyniają się do podniesienia jakości przeprowadzanych przez nas kontroli, sprawdzenie, czy prawidłowo spełnia swą rolę audytor wewnętrzny oraz w jakim stopniu zostały wdrożone zalecenia przeglądu partnerskiego z roku 2000.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Możemy się pochwalić, że stwierdzono, iż kontrole przeprowadzane przez NIK są bardzo wysokiej jakości, na co wpłynęły m.in. takie czynniki, jak: opracowywanie przez Izbę rocznych planów opartych na analizie istotności i ryzyka, przyjęcie międzynarodowych standardów kontroli i uwzględnianie ich podczas kontroli. Wypada przypomnieć, że podczas przeglądu SIGMA, Najwyższą Izbę Kontroli uznano za jedyną instytucję w stu procentach przygotowaną do członkostwa w Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Podczas styczniowego przeglądu badano ponadto, czy NIK wciąż udoskonala formy swej działalności i czy należycie sprawdza wykonanie wniosków pokontrolnych.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Zalecenia formułowane zarówno przez SIGMA, jak i przez pracowników duńskiego najwyższego organu kontroli miały różny charakter. Jedne dotyczyły zmiany ustawodawstwa, inne zmian organizacyjnych czy też zmiany przepisów wewnętrznych.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Przykładem zaleceń nie wymagających zmian ustawodawstwa była sugestia wprowadzenia do „Podręcznika kontrolera” instrukcji opisującej poszczególne czynności podejmowane w czasie kontroli, ale i kontynuowanie działań zmierzających do tego, aby sprawozdania z kontroli były opracowywane w sposób zwięzły i zwarty. Pragnę podkreślić, że ten cel zrealizowany został na podstawie aktów wewnętrznych i wydanych zaleceń. Jak państwo bowiem wiedzą, wystąpienia pokontrolne czy protokół kontroli bywają niekiedy bardzo obszerne, liczące po kilkaset stron. Jeśli wziąć pod uwagę, że kierownik jednostki kontrolowanej ma niewiele czasu, bo 14 dni na zapoznanie się z protokołem pokontrolny i 7 dni na przedstawienie ewentualnych zastrzeżeń, nietrudno zrozumieć, że to za mało na wnikliwe przeanalizowanie tych dokumentów. Zdarzało się zresztą i tak, że dokumenty docierały do jednostki kontrolowanej np. w piątek, przez co termin jeszcze się skracał. Biorąc pod uwagę zalecenie dokonujących przeglądu, prezes NIK zalecił, aby protokoły kontroli nie przekraczały 50 stron, a wystąpienia 20 stron. Wywiązywanie się z tego ułatwi kontrolowanym zapoznanie się z dokumentami i zgłoszenie ewentualnych zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Zorganizowano również szkolenia w zakresie nowego podejścia do protokołów kontroli, wystąpień pokontrolnych, którymi to szkoleniami objęta została cała nasza instytucja. Stworzona została grupa „trenerów”, która udała się do wszystkich jednostek organizacyjnych Izby, gdzie wskazywała, jakie elementy w protokołach kontroli są niepotrzebne. I tak np. niepotrzebne było wpisywanie wszystkich aktów prawnych regulujących działalność danej jednostki, gdyż dla kontrolowanego było to przecież sprawą oczywistą. Przeprowadzono też w NIK szeroką kontrolę jakości, by wykazać, jakie błędy są popełniane, co w protokołach jest zupełnie niepotrzebne, tak aby doprowadzić do osiągnięcia celu zwięzłości i zwartości tych dokumentów.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Bardzo istotnym elementem wskazywanym przez dokonujących obydwu przeglądów był element zwany zarządzaniem zasobami ludzkimi, przy czym chodziło o usprawnienie tegoż elementu. Działania zaś podejmowane w tym celu miały doprowadzić do wprowadzenia przez Izbę przejrzystych zasad naboru pracowników, opartych na jawności i równości. Zostało to wprowadzone bez zmiany ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli, ponieważ nasze wewnętrzne przepisy ściśle określają zasady naboru. Mówimy, że liczy się przy tym wiedza kandydatów i komputer. Kandydaci do pracy w Izbie muszą, bowiem przejść cykl trzech testów, z których pierwszy to test ogólny z wiedzy o Polsce, o prawie, o ekonomii. Test drugi to test psychologiczny; wiadomo, że praca w NIK jest pracą stresogenną, pracownicy często muszą przebywać w terenie, muszą więc mieć także odpowiednie predyspozycje do takiej pracy. Trzeci test to test językowy, przy czym język wybiera kandydat, liczy się nie tylko angielski, może to być język rosyjski, francuski czy też niemiecki. Na podstawie trzech testów komputer wybiera kandydatów, którzy osiągną najwyższą liczbę punktów, i właśnie oni zapraszani są na rozmowę kwalifikacyjną. Jak więc widać, obowiązuje u nas zasada obiektywizmu.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Kwestia kolejna to przywiązywanie większej wagi do szkoleń i wprowadzenie obowiązkowej aplikacji dla wszystkich pracowników NIK. Jeśli chodzi o szkolenia, to wprowadzono zasadę, że od udziału w nich, a więc od podnoszenia wiedzy uzależniona jest ocena kwalifikacyjna pracowników. Jeśli zaś chodzi o obowiązkową aplikację kontrolerską, to pełne wprowadzenie zasady, o której mowa, wymagałoby zmiany ustawy o NIK, uczyniono jednakże wiele, aby zrealizować zalecenia i SIGMA, i naszych kolegów z Dani bez tej konieczności. Chodzi o to, że w świetle art. 68 ust. 6 prezes Najwyższej Izby Kontroli ma prawo zatrudniania pracowników w Izbie bez odbycia przez nich aplikacji kontrolerskiej, przy czym rzecz dotyczy z reguły pracowników wyróżniających się czy to wybitną wiedzą, czy znakomitym doświadczeniem w zakresie kontroli. Prezes, wychodząc naprzeciw zaleceniom przeglądu partnerskiego, z prawa tego nie korzysta.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Każdy, kto zatrudniany jest w NIK, zatrudniany jest na czas określony, do zrobienia aplikacji kontrolerskiej. W czasie ostatniego naboru zgłosiły się dwie osoby z tytułem doktora habilitowanego, lecz i one będą musiały przejść aplikację kontrolerską. Pewien problem powstał w związku z osobami zatrudnionymi wcześniej i nie mającymi aplikacji. Prezes zwrócił się, więc do nich z prośbą o uzupełnienie brakujących kwalifikacji. Już 85 osób spośród nich ukończyło ją. Byli to głównie prawnicy, którzy z racji posiadania innych aplikacji, czy to radcowskiej, czy to prokuratorskiej, zwalniani byli swojego czasu z aplikacji kontrolerskiej. W tej chwili 31 osób spośród zatrudnionych bez aplikacji aplikację tę odbywa. Jeśli chodzi o dyrektorów – o czym była już mowa w gronie podkomisji – tylko 2 z nich nie przystąpiło do aplikacji. Wszyscy pozostali zyskali ją.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Nie udało nam się zrealizować zadania określonego jako rozważenie specjalizacji w ramach kwalifikacji kontrolerskich, udało się nam jednak stworzyć specjalny program aplikacyjny dla większej grupy prawników. W wypadku innych grup zawodowych – np. inżynierów – trudno w stosunkowo krótkim czasie, przy naborze, znaleźć 45 inżynierów, tak by skierować ich na odrębnie zorganizowaną aplikację, z programem dostosowanym do ich poziomu wiedzy i doświadczenia.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Jeśli chodzi o audyt wewnętrzny, to dokonujący przeglądów, zwłaszcza Duńczycy stwierdzili, że funkcjonuje on bardzo dobrze. Należy go, naturalnie doskonalić, lecz oni nie widzą wad, które można by wskazać.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Bardzo ważną częścią przeglądu dokonanego przez przedstawicieli duńskiego najwyższego organu kontroli było sprawdzenie, w jakim stopniu NIK realizuje zalecenia poprzedniego przeglądu, dokonanego w roku 2000 przez SIGMA. Generalna konstatacja była taka, iż Izba, praktycznie rzecz biorąc, wdrożyła te propozycje lub jest w trakcie ich wdrażania. Nie dotyczy to zaleceń, których realizacja nie jest zależna bezpośrednio od NIK, gdyż wdrożenie ich wymagałoby zmian stanu prawnego. SIGMA przedstawiła 78 propozycji, z których zrealizowanie 15 nie zostało wdrożone, gdyż to właśnie w ich wypadku należałoby dokonać zmiany przepisów prawnych powszechnie obowiązujących.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Jeśli chodzi o obszary, do których odnosiły się zalecenia przeglądu z 2000 roku, pierwszym z nich było dokonanie przez NIK przeglądu sprawozdawczości, począwszy od uproszczenia procedury kontradyktoryjności i procedury odwoławczej. Zalecenia tego nie można w stu procentach zrealizować z powodu konieczności zmiany ustawodawstwa, ale też – co należy podkreślić – Izba wykonała, co się dało wykonać. Chodzi o to np., że w odniesieniu do zadania polegającego na poprawieniu systemu zapewniającego podejmowanie przez parlament i rząd działań w zakresie ustaleń i zaleceń kontroli NIK zwiększyła liczbę kontroli sprawdzających, podczas których bada się, czy wnioski pokontrolne są realizowane. Ponadto każda praktycznie kontrola, również nie będąca kontrolą sprawdzającą, rozpoczynała się od sprawdzenia wniosków pokontrolnych.</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Pragnę, korzystając z okazji, podziękować członkom Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, gdyż to dzięki państwu – ustalenia, o których mowa, zostały wzmocnione – chodzi o wnioski de lege ferenda, które Komisja swego czasu rozpatrywała i zwróciła się do innych Komisji o ustosunkowanie się do nich, jak też o to, by wnioski owe były załącznikiem do sprawozdania z działalności NIK, przez co wiadome się stało, jakie zalecenia Izby są formułowane w stosunku do organów administracji rządowej w kwestii tych wniosków.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">W efekcie wspomnianego przeglądu zalecono Izbie opracowanie i wdrożenie polityki rotacji stanowisk dla wszystkich pracowników, w tym dyrektorów. Sprawa ta omawiana była szeroko podczas posiedzenia podkomisji. Ma to swoje plusy, ale ma również minusy, niemniej zdaniem ekspertów zalecenie to należałoby zrealizować.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Zalecili oni również uproszczenie obecnego systemu opracowywania trzech oddzielnych dokumentów pokontrolnych, przy czym zmiana powinna dotyczyć, co najmniej połączenia protokołu kontroli oraz wystąpienia pokontrolnego w jeden dokument, a ponadto powinno to zostać potraktowane priorytetowo. Miałoby to na celu wzmocnienie zasady kontradyktoryjności. Wydano odnośnie do tej sprawy zalecenia cząstkowe, dotyczące np. wydłużenia czasu pracy składania zastrzeżeń przez podmioty kontrolowane, nawiązania „bliższego dialogu” – jak zostało to sformułowane – między kontrolowanym a kontrolującym. To również nie zostało zrealizowane, gdyż wymaga istotnych zmian ustawodawczych.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#DyrektorgeneralnyNajwyższejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Myślę, że to tyle, w znacznym, oczywiście skrócie. Jeśli będą państwo mieli pytania, chętnie udzielimy na nie odpowiedzi i ewentualnych wyjaśnień.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącaposełTeresaPiotrowska">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać w tej sprawie głos, czy też materiały przedłożone wcześniej i powyższa wypowiedź pana dyrektora są wystarczające? Czy istnieje potrzeba dyskusji nad zawartymi w tych materiałach sugestiami ewentualnych zmian legislacyjnych dotyczących ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli?</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczącaposełTeresaPiotrowska">Brak zgłoszeń, co pozwala mniemać, że wszystko jest jasne i oczywiste. Przyjmujemy, zatem omówiony materiał do wiadomości. Jeśli ktoś będzie mieć wątpliwości, to sądzę, że informacje zawarte w dostarczonych nam przez Najwyższą Izbę Kontroli trzech materiałach pozwolą na ich rozwianie.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczącaposełTeresaPiotrowska">Czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawach różnych? Również nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczącaposełTeresaPiotrowska">Dziękuję wszystkim państwu. Zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>