text_structure.xml
19.5 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Otwieram posiedzenie Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej. Protokół poprzedniego posiedzenia Komisji był do wglądu w sekretariacie Komisji. Nikt nie wniósł do niego zastrzeżeń i uwag, wobec tego uważam, że został przyjęty w wersji pierwotnie sporządzonej.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PosełJerzyGwiżdż">Prezydium Komisji proponuje do rozpatrzenia jeden punkt, a mianowicie - wniosek wstępny o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej byłego ministra spraw wewnętrznych Zbigniewa Siemiątkowskiego oraz byłego ministra sprawiedliwości Leszka Kubickiego. Czy do porządku obrad są uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Czy wobec sędziego Kubickiego został dopełniony wymóg, o którym wspomniano w załączonych dokumentach?</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Do sprawy tej wrócimy w dalszym ciągu obrad Komisji.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PosełJerzyGwiżdż">Rozumiem, że przyjęliśmy porządek obrad. Chciałbym poinformować, że byli ministrowie Siemiątkowski i Kubicki zostali zawiadomieni o posiedzeniu Komisji. Rozmawiałem dzisiaj telefonicznie z byłym ministrem Kubickim, który poinformował, że ze względów formalnych nie może brać udziału w postępowaniu, bowiem jest objęty immunitetem sędziowskim. Osoby objęte wnioskiem wstępnym i ich obrońcy mogą brać udział w obradach Komisji, ale nie mają takiego obowiązku. O posiedzeniu Komisji został również poinformowany przedstawiciel wnioskodawców, poseł Zbigniew Wawak, który jest obecny na sali obrad.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PosełJerzyGwiżdż">Chciałbym przedstawić teraz wniosek wstępny, jaki został przekazany przez marszałka Sejmu pismem z 11 maja 1998 r. Brzmi on następująco:</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PosełJerzyGwiżdż">„Na zasadzie art. 2 ust. 4 i art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o Trybunale Stanu wnoszę o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej Zbigniewa Siemiątkowskiego - ministra spraw wewnętrznych i Leszka Kubickiego - ministra sprawiedliwości za to, że w okresie od kwietnia do września 1996 r. w Warszawie, działając wspólnie i w porozumieniu ujawnili tajemnicę państwową w ten sposób, że Leszek Kubicki jako minister sprawiedliwości, a Zbigniew Siemiątkowski jako minister spraw wewnętrznych podjęli decyzję o ujawnieniu w celu udostępnienia do publikacji akt śledztwa Prokuratury Warszawskiego Okręgu Wojskowego w sprawie domniemanego udzielenia informacji obcemu wywiadowi przez Józefa Oleksego, w tym dokumentów zawierających tajemnicę państwową, a dotyczących form i metod pracy urzędu Ochrony Państwa oraz danych identyfikujących funkcjonariuszy tego urzędu i osób współdziałających, wykonujących zadania z zakresu wywiadu i kontrwywiadu, to jest za naruszenie art. 3 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z 22 lipca 1952 r. i art. 260 par. 2 Kodeksu karnego”.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PosełJerzyGwiżdż">W uzasadnieniu wnioskodawcy podnoszą, że „tajemnicę państwową - w myśl art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 14 grudnia 1982 r. o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej - stanowi m.in. wiadomość, której ujawnienie osobom nieupoważnionym może narazić na szkodę obronność, bezpieczeństwo lub inny interes państwa, dotycząca w szczególności metod i form pracy oraz danych identyfikujących funkcjonariuszy organów ochrony bezpieczeństwa publicznego i osoby współdziałające, wykonujące zadania z zakresu wywiadu i kontrwywiadu.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#PosełJerzyGwiżdż">Trybunał Konstytucyjny w uchwale z dnia 13 czerwca 1994 r. jednoznacznie stwierdził, że dane identyfikujące wyżej wymienione osoby z mocy ustawy objęte są tajemnicą państwową, która w tym zakresie nie może być uchylona przez Ministra Spraw Wewnętrznych.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#PosełJerzyGwiżdż">Tymczasem Minister Sprawiedliwości, działając w porozumieniu z Ministrem Spraw Wewnętrznych pismem z dnia 23 kwietnia 1996 r. polecił Naczelnemu Prokuratorowi Wojskowemu ujawnienie akt tego śledztwa w celu udostępnienia ich do publikacji, a Minister Spraw Wewnętrznych decyzją nr 180/96 z dnia 16 września 1996 r. uchylił klauzulę tajności dokumentów znajdujących się w tych aktach, a obejmujących wspomniane wiadomości.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#PosełJerzyGwiżdż">Opublikowanie znacznej części akt tego śledztwa doprowadziło do ujawnienia w szerokim zakresie form i metod pracy operacyjnej wywiadu i kontrwywiadu. Bez trudu - na podstawie „Białej księgi” można zidentyfikować funkcjonariuszy wywiadu i kontrwywiadu, którzy rozpracowywali powiązania Józefa Oleksego z wywiadem radzieckim i rosyjskim oraz pozyskanych przez nich współpracowników.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#PosełJerzyGwiżdż">Treść formalnych dokumentów obu ministrów o ujawnieniu danych zawartych w aktach śledztwa pozornie wskazuje, że dochowano należytej staranności, by nie zostały opublikowane dane, których ujawnienie jest z mocy ustawy niedopuszczalne. Jednakże merytoryczna ocena opublikowanych materiałów śledztwa nie pozostawia wątpliwości, co do naruszenia art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#PosełJerzyGwiżdż">Zachowaniem swoim Minister Spraw Wewnętrznych i Minister Sprawiedliwości naruszyli art. 3 ust. 1 obowiązującej wówczas Konstytucji RP, ale także wyczerpali znamiona przestępstwa określonego w art. 260 par. 2 Kodeksu karnego, bowiem ujawnili tajemnicę chroniącą bezpieczeństwo państwa.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#PosełJerzyGwiżdż">Przestrzeganie prawa Rzeczypospolitej Polskiej - zgodnie z art. 3 ust. 1 tejże konstytucji - było podstawowym obowiązkiem każdego organu państwa. Obaj ministrowie naruszyli ten przepis, gdyż podejmując decyzję o opublikowaniu materiałów zawierających wiadomości stanowiące tajemnicę państwową, działali wbrew zasadom określonym w ustawie o tajemnicy państwowej i służbowej”.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#PosełJerzyGwiżdż">Wniosek ten jest podpisany przez 127 posłów. Zgodnie z przepisami regulaminowymi wniosek został przesłany do byłych ministrów. W odpowiedzi Zbigniew Siemiątkowski poinformował...</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Z tymi dokumentami zapoznaliśmy się już przed posiedzeniem Komisji. Już je przeczytaliśmy, więc są one nam znane.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Czy państwo uważacie, że nie trzeba przedstawić tych dokumentów?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełTomaszWełnicki">Wręcz przeciwnie, uważam, że należy je zaprezentować.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Były minister Zbigniew Siemiątkowski w piśmie z dnia 2 czerwca 1998 r. napisał:</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełJerzyGwiżdż">"W nawiązaniu do przesłanego mi 20 maja br. wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej w związku z rzekomym ujawnieniem tajemnicy państwowej, poprzez podjęcie decyzji udostępnienia do publikacji akt śledztwa - oświadczam, że adresowany do mnie zarzut jest w całości nieprawdziwy, gdyż w publikacji tej nie ma informacji stanowiących tajemnicę państwową. Ani ja sam, ani też działając „wspólnie i w porozumieniu” z Leszkiem Kubickim, ministrem sprawiedliwości nie naruszyłem żadnych przepisów Konstytucji RP, jak również Kodeksu karnego.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PosełJerzyGwiżdż">Jednocześnie stwierdzam, że nie mogę traktować przesłanego mi dokumentu jako wstępnego wniosku o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej w rozumieniu art. 6 ust. 3 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. od Trybunale Stanu, gdyż nie spełnia on wymogów przewidzianych dla tego dokumentu. W szczególności przesłany dokument nie precyzuje, jakie konkretne formy i metody pracy operacyjnej wywiadu i kontrwywiadu zostały ujawnione w wyniku mojej decyzji. Podobnie jak nie mogę ustosunkować się do stwierdzenia, że opublikowane na podstawie mojej decyzji dane pozwalają zidentyfikować funkcjonariuszy wywiadu i kontrwywiadu oraz pozyskanych przez nich współpracowników, gdyż i w tym zakresie nie podano żadnych konkretów. Równocześnie uważam za niezbędne wskazanie, w których miejscach „Białej księgi” owe informacje rzekomo się znajdują.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#PosełJerzyGwiżdż">Skoro w tzw. uzasadnieniu pisze się, że „treść formalnych dokumentów obu ministrów o ujawnieniu danych zawartych w aktach śledztwa pozornie wskazuje, że dochowano należytej staranności, by nie zostały opublikowane dane, których ujawnienie jest z mocy ustawy niedopuszczalne” to byłoby uzasadnione w przypadku stawianego mi zarzutu, zapoznanie mnie z „merytoryczną oceną opublikowanych materiałów śledztwa” nie pozostawiającą w ocenie wnioskodawców wątpliwości, co do naruszenia art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy o ochronie tajemnicy państwowej i służbowej.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#PosełJerzyGwiżdż">Brak konkretnie określonych zarzutów oraz niewskazanie, w których fragmentach „Białej księgi” została naruszona tajemnica państwowa uniemożliwia mi ustosunkowanie się do wniosku wstępnego i przedstawienie wniosków dowodowych, a tym samym ogranicza moje prawo do obrony. Z tych też względów wnoszę o pozostawienie wniosku bez biegu”. Podpisał Zbigniew Siemiątkowski.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#PosełJerzyGwiżdż">Z kolei Leszek Kubicki w swej odpowiedzi napisał:</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#PosełJerzyGwiżdż">"W związku z pismem Pana Przewodniczącego z dnia 18 maja 1998 r. otrzymanym w dniu 20 maja br., wraz z którym przekazał pan odpis wniosku wstępnego o pociągnięcie mnie do odpowiedzialności konstytucyjnej pragnę stwierdzić, co następuje:</u>
<u xml:id="u-7.7" who="#PosełJerzyGwiżdż">1. Przekazany wniosek nie odpowiada wymaganiom określonym w art. 6 ust. 3 pkt. 2 i 3 ustawy z dnia 26 marca 1982 r. o Trybunale Stanu. Zgodnie z treścią przepisu art. 6 ust. 3 pkt 2 powołanej ustawy, wstępny wniosek o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej powinien zawierać „określenie zarzut”. Określenie zarzutu jest tym bardziej niezbędne, jeżeli wniosek dotyczy nie tylko naruszenia przepisu konstytucji, ale także popełnienia przestępstwa.</u>
<u xml:id="u-7.8" who="#PosełJerzyGwiżdż">Wniosek wstępny inicjuje postępowanie, które w rozumieniu Kodeksu postępowania karnego jest równoznaczne z postępowaniem przygotowawczym. To postępowanie - jak wiadomo - może toczyć się tylko w ramach tożsamości zdarzenia wyraźnie skonkretyzowane w zarzucie.</u>
<u xml:id="u-7.9" who="#PosełJerzyGwiżdż">Przekazany mi wniosek nie spełnia wymogu określoności zarzutu. Nie wskazano w nim w szczególności, w jakim fragmencie tzw. „Białej księgi" (bardzo obszernej przecież publikacji) ujawnione zostały wiadomości stanowiące tajemnicę państwową lub służbową oraz jakie konkretnie wiadomości w ocenie autorów wniosku taką ujawnioną tajemnicę stanowią. Brak konkretnie określonego zarzutu uniemożliwia ustosunkowanie się do wniosku wstępnego oraz nie pozwala na przedstawienie jakichkolwiek wniosków dowodowych, a tym samym wyłącza merytoryczne przesłanki realizacji prawa do obrony. Z tych względów wnoszę o pozostawienie wniosku bez biegu.</u>
<u xml:id="u-7.10" who="#PosełJerzyGwiżdż">2. Wniosek wstępny obejmuje zarzut popełnienia przestępstwa z art. 260 par. 2 Kodeksu karnego, a więc inicjuje jednocześnie postępowanie karne. W związku z tym oświadczam, że od 1990 r. jestem sędzią Sądu Najwyższego. Stosownie do treści art. 181 Konstytucji RP sędzia nie może być pociągnięty do odpowiedzialności karnej bez uprzedniej zgody sądu określonego w ustawie. Sąd właściwy w tym zakresie określa ustawa o ustroju sądów powszechnych. Pragnę zapewnić Pana Przewodniczącego, że kwestię immunitetu sędziowskiego przywołuję w tym przypadku wyłącznie w poczuciu ciążącego na mnie obowiązku ustawowego”. Podpisał Leszek Kubicki.</u>
<u xml:id="u-7.11" who="#PosełJerzyGwiżdż">W związku z ostatnim zastrzeżeniem podniesionym przez sędziego Kubickiego zwróciłem się do Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu o przedstawienie opinii, czy zarzut ten powinien być uwzględniony przez Komisję. Otrzymałem odpowiedź, z której zacytuję tylko pkt. 5 zawierający konkluzje:</u>
<u xml:id="u-7.12" who="#PosełJerzyGwiżdż">"5. Wniosek wstępny grupy posłów z dnia 2 grudnia 1997 r. o pociągnięcie do odpowiedzialności konstytucyjnej byłego ministra sprawiedliwości, prof. dr. hab. Leszka Kubickiego zawiera w swojej sentencji zarzut konstytucyjny (delikt konstytucyjny) oraz zarzut karny (delikt karny). Przewiduje się w nim bowiem pociągnięcie do odpowiedzialności „za naruszenie art. 3 ust. 1 Konstytucji RP z dnia 22 lipca 1952 r. i art. 260 par. 2 Kodeksu karnego”.</u>
<u xml:id="u-7.13" who="#PosełJerzyGwiżdż">Wszczęcie zatem postępowania wobec byłego Ministra Sprawiedliwości przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej obejmuje odpowiedzialność konstytucyjną oraz odpowiedzialność karną, bowiem wniosek wstępny obejmuje zarzut popełnienia przestępstwa z art. 260 par. 2 Kodeksu karnego, a więc inicjuje jednocześnie postępowanie karne. Ponieważ były Minister Sprawiedliwości był od 1990 r. i nadal jest sędzią Sądu Najwyższego, to wszczęcie postępowania, w tym także przed Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej wymaga uchylenia immunitetu stosownie do art. 181 konstytucji i art. 27 ustawy o Sądzie Najwyższym. Immunitet sędziowski, którym objęty jest sędzia Leszek Kubicki nie pozwala zatem na prowadzenie przeciwko niemu postępowania przed sejmową Komisją Odpowiedzialności Konstytucyjnej. Postępowanie takie może być wszczęte w przypadku uchylenia immunitetu w trybie przewidzianym ustawą o Sądzie Najwyższym”.</u>
<u xml:id="u-7.14" who="#PosełJerzyGwiżdż">Prezydium Komisji jednogłośnie chce zaproponować, żeby Komisja zwróciła się do przedstawiciela wnioskodawców o uzupełnienie - w terminie do ostatniego dnia października - wniosku wstępnego poprzez konkretyzację zarzutów. W istocie chodzi o dopełnienie tego, o co wnoszą byli ministrowie Siemiątkowski i Kubicki. Proponujemy termin do końca października, ponieważ czekają nas wybory samorządowe oraz inne pilne prace parlamentarne.</u>
<u xml:id="u-7.15" who="#PosełJerzyGwiżdż">Czy w tej sprawie chciałby ktoś zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Zgadzam się ze stanowiskiem prezydium Komisji, zwłaszcza że oprócz ekspertyzy Biura Studiów i Ekspertyz posiadamy również inne opinie dotyczące tego wniosku, z których pozwolę sobie przytoczyć jeden fragment:</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#PosełAlicjaMurynowicz">"Autorzy nie przedstawiają choćby w krótkim zarysie merytorycznej oceny publikowanych materiałów śledztwa, na którą się powołują. Jedynym argumentem dowodowym wnioskodawców jest stwierdzenie, że ocena ta nie budzi ich wątpliwości”.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#PosełAlicjaMurynowicz">Moje wątpliwości jednak budzi. Natomiast nie budzi już wątpliwości ponowny wniosek podpisany przez posła Wawaka, w którym dopisano zdanie: „W miejsce wycofanego wniosku składam nowy wniosek wolny od wad formalnych”. Wiemy, na czym te wady formalne polegały, ale rzeczywiście wniosek ten wolny jest od tych wad. Natomiast ogromne zastrzeżenia budzą same suche stwierdzenia, że ktoś nie ma wątpliwości i na tym kończy się argumentacja. Podzielam opinię prezydium Komisji w tej sprawie.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Czy w tej sprawie jeszcze chciałby się ktoś wypowiedzieć? Nie widzę. Wobec tego w sprawie wniosku wstępnego będziemy debatować po 1 listopada 1998 r.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełJerzyGwiżdż">Mam jeszcze kilka kwestii. W imieniu prezydium Komisji chciałbym przypomnieć, że podkomisja, w skład której wchodzą posłowie: Jerzy Wierchowicz, Andrzej Otręba i Maciej Rudnicki do 15 września br. powinna przedłożyć sprawozdanie z prac nad projektem ustawy o Trybunale Stanu.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#PosełJerzyGwiżdż">Zwracam uwagę, że ciągle brakuje zgłoszeń na funkcję stałego doradcy Komisji, a jest to już pilna sprawa.</u>
<u xml:id="u-9.3" who="#PosełJerzyGwiżdż">Do 15 września br. powinniśmy przedłożyć nasze sugestie na temat tego, czym powinna zająć się Najwyższa Izba Kontroli w 1999 r. Materiały przekazane przez NIK do Komisji zajmują już co najmniej dwie pełne szafy.</u>
<u xml:id="u-9.4" who="#PosełJerzyGwiżdż">Do końca tego miesięcy zespół, w skład którego wchodzą posłowie: Ryszard Brejza, Bogdan Lewandowski, Tomasz Wełnicki i Jerzy Wierchowicz powinien przedstawić Komisji wnioski po przeanalizowaniu akt, które zostały dopuszczone jako dowody w sprawie byłego ministra spraw wewnętrznych Andrzeja Milczanowskiego. W imieniu prezydium Komisji proponuję termin ten przesunąć o miesiąc, ponieważ w skład Komisji weszły nowe osoby, które powinny również mieć taki sam czas na przeanalizowanie akt, co pozostali członkowie Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełTomaszWełnicki">Proponuję przesunąć ten termin do końca listopada br.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Jeżeli nie ma tej sprawie sprzeciwu, to przyjmujemy termin do końca listopada, tym bardziej, że Kancelaria Sejmu nie jest jeszcze gotowa z przygotowaniem dodatkowych zabezpieczeń niezbędnych w naszych pracach.</u>
<u xml:id="u-11.1" who="#PosełJerzyGwiżdż">Czy ktoś z członków Komisji chciałby jeszcze podnieść jakieś sprawy na dzisiejszym posiedzeniu?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełBogdanLewandowski">Chciałbym odpowiedzieć posłowi Mazurkiewiczowi na pytanie dotyczące immunitetu sędziego Leszka Kubickiego.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełMarekMazurkiewicz">Jest w tej sprawie jasne stanowisko prezydium Komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełJerzyGwiżdż">Wszyscy członkowie prezydium Komisji zgadzają się z przedstawioną opinią w sprawie immunitetu, co do tego nie ma żadnych zastrzeżeń.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#PosełJerzyGwiżdż">Czy są inne sprawy? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#PosełJerzyGwiżdż">Zamykam posiedzenie Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>