text_structure.xml
52.9 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#PosełJuliuszBraun">Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu. Porządek obrad przewiduje jeden punkt: Problemy odnowy miast zabytkowych. Czy są uwagi do porządku obrad? Nie widzę. Stwierdzam, że porządek obrad został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#PosełJuliuszBraun">Serdecznie witam wszystkich obecnych, ministra Tadeusza Polaka, Generalnego Konserwatora - prof. Tomaszewskiego, przedstawicieli Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Zgodnie z porządkiem obrad poproszę o informację przedstawicieli obu resortów. Z Ministerstwa Kultury i Sztuki otrzymaliśmy obszerny dokument, który ułatwi referowanie tematu. Minister Barbara Blida przekazała nieco krótszy materiał, dlatego prosimy przedstawicieli Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast o jego rozwinięcie.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Od 8 września 1994 r., tj. od wspólnego posiedzenia Komisji, zgodnie z ustaleniami powziętymi na kolejnym spotkaniu w Zielonej Górze 10 października 1995 r. MKiS podjęło szereg działań służących pomocy w ratowaniu zabytkowych zespołów historycznych.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Po pierwsze, o czym już wielokrotnie informowano Komisję Kultury i Środków Przekazu, MKiS wśród sześciu programów powołało również specjalny program ratowania miast historycznych. W pierwszej fazie program objął 6 miast, zwłaszcza tych, które do 1989 r. były przedmiotem działań konserwatorów zabytków i w których zostały wstrzymane prace.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">W 1996 r. przyjęliśmy do programu 7 kolejnych zabytkowych miast, zwłaszcza małe miasta i te, które były bardzo aktywne w działaniach na rzecz ratowania zespołów staromiejskich. Łącznie MKiS objęło szczególną opieką 13 zespołów staromiejskich.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Minister kultury i sztuki uruchomił specjalne środki, przeznaczając dla tych miast, od daty posiedzenia w Zamościu, w sumie kwotę 88 mld starych zł. Pieniądze te były użyte głównie na realizację uchwały 179 oraz badania naukowo-konserwatorskie w tych miastach i częściowo na sporządzenie dokumentacji technicznej. Środki, które przeznaczył minister kultury i sztuki wyegzekwowały od inwestora dalszych 250 mld starych zł. Udział według uchwały 179 kształtował się w wysokości 23% sumy przeznaczonej przez gospodarzy miasta, w kilku przypadkach, np. w Lublinie, udział wynosił 50% kosztów.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Przeprowadzone badania i wyniki badań w 13 miastach zostały ukończone i przedstawione władzom miasta. Można stwierdzić, że miasta te są przygotowane dokumentacyjnie do prowadzenia prac konserwatorskich i inwestycyjnych.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Musimy stwierdzić, iż w okresie badań, mówię to w imieniu grupy programu, zostało ustalone, że miasta nie mają doprowadzonej do końca dokumentacji stwierdzającej własność poszczególnych domów i działek. Bardzo mała jest również prywatyzacja zabytkowych zasobów mieszkalnych i nie tylko mieszkalnych. W okresie ogromnego nacisku na prywatyzację przedsiębiorstw państwowych sprzedaż obiektów w miastach jest bardzo niska, a w niektórych przypadkach w ogóle jej nie ma. W związku z tym dalszy obowiązek i ciężar utrzymania obiektów spoczywa na samorządzie tych miast.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Pozostawienie samorządom tak znaczącej liczby miast i miasteczek w każdym województwie nie daje gwarancji powodzenia i wyraźnych efektów.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Minister kultury i sztuki wystąpił do Rady Ministrów o powołanie, reaktywowanie międzyresortowego zespołu do spraw rewaloryzacji miast historycznych. Obecnie to zarządzenie prezesa Rady Ministrów jest uzgadniane z poszczególnymi resortami. Mamy poparcie Komisji Kultury i Środków Przekazu w sprawie powołania tego zespołu. Do objęcia programem zgłosiło się ponad 120 miast licząc na pomoc w pracach, które przecież mają charakter interwencyjny.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">W protokole posiedzenia w Zielonej Górze zostało zapisane również, że MKiS opracuje specjalne propozycje ustawy o ulgach i zasadach finansowania. Ustawa jest już opracowana i w przyszłym tygodniu zostanie przesłana do uzgodnień międzyresortowych.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Ministerstwo Kultury i Sztuki, a głównie zespół prowadzący program z obecnym dzisiaj doktorem Januszem Stępkowskim, opracowało informację - instruktaż. Zespół odbył bardzo wiele spotkań z prezydentami, burmistrzami miast, jak również przewodniczącymi rad samorządowych i z wojewódzkimi konserwatorami zabytków na temat prowadzenia prac i przygotowania procesu ratowania miast.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Przygotowano również cały kompleks wystawy obejmującej opracowania projektowo-budowlane. Wystawa była prezentowana w szeregu miast, jak również i w Sejmie. Wystawa jest także elementem naszej prezentacji w świecie. Była eksponowana na targach w Lipsku, a obecnie jest szykowana do prezentacji w Paryżu.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Ministerstwo Kultury i Sztuki przygotowane jest do świadczenia niezbędnych badań technicznych, wytycznych konserwatorskich i sporządzania dokumentacji. Wokół tego programu w ciągu 2 lat zostali skupieni fachowcy, rzeczoznawcy i naukowcy, którzy chcą pracować w realizacji programu ratowania miast. Wypracowano również systemy, metody prac techniczno-konserwatorskich, obowiązujące przy rozpoczęciu prac w obiektach zabytkowych.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Oczekujemy na zarządzenie prezesa Rady Ministrów, które umożliwi interdyscyplinarne działania wszystkich zainteresowanych stron w ratowaniu miast. Przypomnę, że bezpośredni udział konserwatorów zabytków w ratowaniu miasta to 15–20%. Pozostałe prace mają charakter czysto techniczny, inżynieryjny.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Przedstawiliśmy obszerne materiały, które mówią o historii, o potrzebie prowadzenia badań, niezbędnej dokumentacji. Na dzisiejszym posiedzeniu obecny jest prof. Tomaszewski - Generalny Konserwator i dr Stępkowski, którzy mogą udzielić szczegółowych informacji.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Proszę o wypowiedź przedstawiciela Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Chciałbym powiedzieć kilka zdań na temat kompetencji prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Wykraczają one nieco poza zakres tylko i wyłącznie odnowy miast zabytkowych. Kompetencje prezesa Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast postrzegane są bardziej przez pryzmat mieszkalnictwa i rozwoju miast. Niemniej jednak w centrum zainteresowania prezesa są sprawy starej zabudowy. Najczęściej w szeregu dużych miast ta stara zabudowa obejmuje również zespoły obiektów zabytkowych. Zagadnienie to łączy się z problemem mieszkalnictwa.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">W istniejącym do końca ub. roku Ministerstwie Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa trwały prace nad opracowaniem projektu, który przewidywałby kompleksowe zasady renowacji i modernizacji obszarów zabudowanych. Powstał taki projekt ustawy, a prace nad nim są kontynuowane w Urzędzie Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Zanim powiem o rozwiązaniach przewidzianych w projekcie, chciałbym odwołać się do pewnych doświadczeń państw zachodnioeuropejskich w zakresie finansowania mieszkalnictwa a w szczególności renowacji starej zabudowy. Nieunikniony proces rewitalizacji starej zabudowy w Polsce będzie postępował w warunkach kształtowania się ustroju demokratycznego i gospodarki rynkowej. Wzorem będą rozwinięte kraje zachodnioeuropejskie. Próba bezpośredniego przeniesienia i zastosowania w warunkach polskich któregoś z systemów zachodnich na pewno jest niemożliwa. Na baczną uwagę zasługuje jednak zarówno ogólna filozofia, jak i podejście do rozwiązywania problemów starej zabudowy mieszkaniowej.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">W krajach Europy Zachodniej wzrasta wyraźnie ranga renowacji urbanistycznej. Odbywa to się kosztem nowego budownictwa. Przyczyny tej sytuacji należy upatrywać w szczególności w odradzaniu się funkcji miejskich i określeniu nowych perspektyw rozwojowych związanych z identyfikacją w zainwestowaną zabudową, z wykorzystaniem terenów poprzemysłowych.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Kolejną przyczyną jest wzrost świadomości o niepowtarzalnej wartości zabudowy historycznej i przekonanie o konieczności konserwacji oraz adaptacji do nowych funkcji. Jedną z przyczyn są także problemy potrzeb społecznych, a w szczególności potrzeba zapewnienia odpowiednich warunków mieszkaniowych ludziom w podeszłym wieku, niepełnosprawnym, ludziom gorzej sytuowanym przy jednoczesnym zachowaniu istniejących w starej zabudowie więzi społecznych. Wiąże się to również w pewnym wzrostem wymagań co do zachowania energii w budynkach, izolacyjności akustycznej a także standardów w wyposażeniu.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Jeśli chodzi o dominujące w Europie Zachodniej wzory finansowania, to trzeba zwrócić uwagę na to, że odbiegają one od pewnym naszych wyobrażeń z zakresu oferty rynkowej. W Europie Zachodniej nie przeważa finansowanie za pomocą takich instrumentów, jak: kredyty, kredyty preferencyjne, poręczenia. Przeważają subwencje. Przyczyną tego jest struktura społeczna obszarów wymagających renowacji. Większość mieszkańców tych obszarów to ludzie o niskich dochodach, często osoby bezrobotne, nie będące w stanie ponosić wysokich kosztów renowacji, która może być realizowana za pomocą kredytowania. Forma subwencji jako dofinansowanie części robót stanowi dla potencjalnego inwestora indywidualnego dość istotną zachętę finansową. Przekonuje go do opłacalności za-angażowania własnych środków i wysiłku. Jest warunkiem zaciągania indywidualnych pożyczek remontowych, zarówno preferencyjnych, jak i komercyjnych kredytów. Decyduje jakby o dobrowolnym przystępowaniu do robót renowacyjnych.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Na przeciętnym rynku mieszkaniowym po remoncie i modernizacji budynku nie ma możliwości takiego podwyższenia czynszu, by inwestor mógł spłacić w rozsądnym terminie włożony w remont kapitał wraz z odsetkami.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Łączenie pewnych form kredytowania i subwencjonowania wydaje się niezbędne przy renowacji i modernizacji obszarów zabudowanych, w szczególności zabytkowych.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Potrzeba regulacji ustawowej w tym zakresie wynika z dwóch zasadniczych powodów: wysokiego stopnia dekapitalizacji zasobów mieszkaniowych, a także specyfiki renowacji starej zabudowy miejskiej, która przy pewnym stopniu zużycia i funkcjonalnego zestarzenia zatraca zdolność do samoodtworzenia w prostych, indywidualnych przedsięwzięciach.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Trudności obiektywne związane z podejmowaniem i realizacją renowacji i modernizacji zabudowy miejskiej wynikają w szczególności z degradacji części zasobów mieszkaniowych, której towarzyszy z reguły degradacja w przestrzeni publicznej, bezpośredniego otoczenia, infrastruktury technicznej. W związku z tym procesy renowacyjne i modernizacyjne budynków mieszkalnych uwarunkowane są najczęściej odbudową, przebudową, bądź uzupełnieniem infrastruktury towarzyszącej.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Fakt, że część zabudowy ma charakter zabytkowy, podlega ochronie lub zasługuje na ochronę, zwiększa koszty a dodatkowo komplikuje realizację remontu i modernizacji. Wiąże to się z koniecznością zachowania pewnych wymogów, wynikających ze specyfiki tych obiektów. Chodzi o zachowanie wartości zabytkowej.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Większość miejskich zasobów wymagających odbudowy i przebudowy występuje w formie zabudowy zwartej. Z tym faktem wiąże się to, że głębsza interwencja budowlana w jeden obiekt musi jednocześnie wywierać określone oddziaływanie o charakterze prawnym, finansowym i społecznym także na obiekty sąsiadujące.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Znaczny udział wielkości zasobów miejskich kwalifikowanych do renowacji lub modernizacji stanowią też mieszkania czynszowe w budynkach prywatnych. Jest to kolejne utrudnienie, które musi być brane pod uwagę.</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Zasoby miejskie z lat dwudziestych, trzydziestych w Polsce w przeciwieństwie do sytuacji krajów Europy Zachodniej nie są wyludnione. Wręcz odwrotnie - są przeludnione. Lokatorzy tych zasobów to często ludzie o niskich dochodach, o małej aktywności zawodowej.</u>
<u xml:id="u-3.14" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Z procesami renowacji i modernizacji wiążą się trudne organizacyjnie i społecznie problemy przemieszczeń mieszkańców.</u>
<u xml:id="u-3.15" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Wszystkie te problemy powodują, że renowacja i modernizacja zasobów miejskich wy-maga zachęt finansowych dla ich inicjowania oraz tworzenia szczególnych warunków organizacyjnych i prawnych dla ich efektywnej realizacji.</u>
<u xml:id="u-3.16" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Kwestia rozwiązań przyjętych w opracowanym projekcie ustawy o renowacji i modernizacji obszarów zabudowanych. Zwracam uwagę, że konstrukcja rozwiązań opiera się na następujących zasadach. W sferze organizacji projekt ustawy zakłada, że procesy renowacji i modernizacji zespołów zabudowy miejskiej będą realizowane w tzw. operacjach programowych na ściśle określonych obszarach, wyznaczonych przez planowanie przestrzenne. Przewiduje się możliwości renowacji i modernizacji jedynie w sytuacji wyznaczenia specjalnych obszarów w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.</u>
<u xml:id="u-3.17" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Program operacji opracowywany jest na zlecenie gminy. Tutaj ustawa przewiduje profesjonalny podmiot, mianowicie koordynatora operacji renowacyjnych, który będzie w interesie gminy czuwał nad opracowaniem programu operacji renowacyjnej, będzie koordynował, pomagał w jego realizacji.</u>
<u xml:id="u-3.18" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Obszar operacji renowacji ma być wyznaczony w sposób elastyczny, by operacja mogła uzyskać wysokie prawdopodobieństwo pełnej realizacji.</u>
<u xml:id="u-3.19" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Oprócz celów głównych, do osiągnięcia których zmierza operacja, są cele dodatkowe. Chodzi w szczególności o restrukturyzację własnościową zasobów komunalnych, o poprawę ochrony środowiska, o dostosowanie zabudowy i przestrzeni publicznej do potrzeb osób niepełnosprawnych, a także o ochronę dóbr kultury oraz o stworzenie warunków aktywizacji zawodowej mieszkańców i zatrudnienia w miejscu zamieszkania.</u>
<u xml:id="u-3.20" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Warunkiem przystąpienia gminy do realizacji operacji programowanej jest podjęcie przez radę gminy uchwały o przyjęciu programu operacji renowacyjnych. Zanim program zostanie przyjęty przez radę gminy, musi być podjęta uchwała o przystąpieniu do opracowania takiego programu. W ramach tego opracowania ustawa przewiduje bardzo istotny udział społeczny. Projekt programu będzie wykładany do wglądu publicznego i w ramach tego będą mogły być zgłaszane wnioski zarówno właścicieli, jak i użytkowników czy też innych zainteresowanych osób. Wnioski takie będą umożliwiały lepszą realizację tego programu. Przewiduje się także możliwość zgłoszenia zarzutów do projektu programu, łącznie z możliwością złożenia skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
<u xml:id="u-3.21" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Możliwość przyjęcia uchwały programu operacji renowacyjnej jest obwarowana obostrzonym wymogiem. Mianowicie uchwała może być podjęta jedynie w sytuacji, kiedy program uzyska akceptację więcej niż 50% właścicieli lub użytkowników wieczystych nieruchomości posiadających więcej niż 50% powierzchni obszaru objętego programem operacji.</u>
<u xml:id="u-3.22" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Jeśli chodzi o strukturę organizacyjną, to ustawa przewiduje w ramach obszarów objętych programem operacji renowacyjnej dwie możliwości organizacji procesu renowacji i modernizacji. Pierwsza to indywidualne inicjatywy, a druga to wspólnota renowacyjna. Możliwość wprowadzenia na danym obszarze wspólnoty renowacyjnej jest uzależniona od poparcia 75% właścicieli i użytkowników wieczystych dysponujących nieruchomościami na tym terenie.</u>
<u xml:id="u-3.23" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Ustawa przewiduje również możliwość indywidualnej inicjatywy poza obszarem operacji. Jest możliwość uzyskania pewnych preferencji finansowych przewidzianych w ustawie w sytuacji, gdy ktoś podejmuje inicjatywę w zakresie renowacji i modernizacji poza obszarem operacji. Ustawa przewiduje w takim wypadku mniejsze preferencje finansowe.</u>
<u xml:id="u-3.24" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Projekt ustawy przewiduje utworzenie funduszu celowego - Krajowego Funduszu Renowacyjnego, który ma zadanie finansowania, stymulowania procesów renowacji, modernizacji zasobów mieszkaniowych. Głównymi dochodami Funduszu mają być składki gmin proporcjonalne do wielkości zasobów mieszkaniowych a pochodzące z części podatku od nieruchomości, określonego jednolitą stawką 1 zł za metr kw. Przewiduje się zwiększenie obecnego podatku od nieruchomości o tę właśnie stawkę odprowadzaną na Krajowy Fundusz Renowacyjny. Drugim źródłem finansowania Funduszu jest ustawa budżetowa, a mianowicie dotacje określane corocznie w ustawie budżetowej.</u>
<u xml:id="u-3.25" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Fundusz zasilałby procesy renowacyjne przez bezzwrotne subwencje w wysokości od 20% do 50% normatywnych kosztów renowacji i modernizacji obiektu. Zróżnicowanie wynikałoby ze stanu technicznego obiektu, sytuacji finansowej danej osoby. Osoby bardziej potrzebujące, dysponujące bardziej skomplikowanymi pod względem technicznym i prawnym obiektami miałaby możliwość uzyskania większej subwencji.</u>
<u xml:id="u-3.26" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Dla indywidualnych projektów renowacji przewidziana jest bezzwrotna subwencja w wysokości 20% normatywnych kosztów renowacji i modernizacji.</u>
<u xml:id="u-3.27" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">W sferze mechanizmów prawnych projekt ustawy przewiduje wzmocnienie możliwości prawa pierwokupu gminy w obszarach operacji renowacyjnej. Przewiduje także ochronę interesów właścicieli nieruchomości poprzez stworzenie możliwości wykupu przez gminę takiej nieruchomości w sytuacji, gdy właściciel chce się jej wyzbyć. Ustawa przewiduje również ochronę interesów dotychczasowych najemców lokali mieszkalnych.</u>
<u xml:id="u-3.28" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Generalną intencją ustawy jest stworzenie warunków do dobrowolnego udziału właścicieli nieruchomości w operacjach renowacyjnych poprzez system zachęt finansowych, pomoc organizacyjno-prawną. Program operacji uchwalany przez organ gminy powinien stanowić rodzaj pewnego kontraktu społecznego, który w wyważony sposób będzie kojarzył interesy właścicieli nieruchomości oraz najemców lokali z celami publicznymi.</u>
<u xml:id="u-3.29" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">W drugiej kolejności ustawa stwarza pewne zachęty i ułatwienia do zmian własnościowych, które umożliwiają udział w operacjach renowacyjnych inwestorów zewnętrznych chcących zainwestować w tym obszarze.</u>
<u xml:id="u-3.30" who="#DyrektorBiuraPrawnegowUrzędzieMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Ustawa przewiduje także, ale dopiero w trzeciej kolejności, pewne środki przymusu, lecz tylko i wyłącznie na obszarach, gdzie funkcjonowałaby forma organizacyjna wprowadzona ustawą, mianowicie Wspólnota Renowacyjna.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełJuliuszBraun">Zanim przejdziemy do dyskusji, chciałbym podzielić się pewną refleksją. Nasza Komisja już trzeci raz spotyka się z tym tematem i muszę ze smutkiem stwierdzić, że słyszymy podobne, interesujące, ale zawsze tylko zapowiedzi.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełJanByra">We wrześniu ubiegłego roku zwróciliśmy się z dezyderatem do rządu o odpowiedź na temat przygotowania odpowiedniego systemu organizacyjnego oraz finansowego.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełJanByra">Przypomnę, że pierwsza odpowiedź na dezyderat nie była przyjęta przez naszą Komisję. W drugiej odpowiedzi pojawiły się trzy kwestie. Pierwsza - to zapowiedź przez resort pełnej refundacji kosztów konserwatorskich w granicach do 23%. Druga - to zapowiedź powołania Międzyresortowego Zespołu do Spraw Rewaloryzacji Miast i Zespołów Staromiejskich. Trzecia kwestia to zapowiedź przygotowania przez resort budownictwa ustawy w sprawie renowacji i modernizacji zespołów staromiejskich. Chodziłoby przede wszystkim o wspólne finansowanie przez samorządy, osoby fizyczne i budżet państwa oraz o różne formy pomocy np. w postaci ulg podatkowych dla inwestorów.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PosełJanByra">Podczas posiedzenia Komisji w lutym 1995 roku minister Polak mówił o 6 priorytetach w ogólnopolskich programach konserwatorskich. Był to program obejmujący staromiejskie zespoły zabytkowe. Minister Polak powiedział też, że zespoły czy obiekty wpisane na listę światowego dziedzictwa mają zapewnioną refundację kosztów w 50%.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PosełJanByra">Minęło już ponad dwa i pół roku i z przedstawionego nam materiału oraz z wypowiedzi przedstawicieli resortów kultury i budownictwa niestety wynika, że znajdujemy się dokładnie w tym samym miejscu. Jedynym plusem jest to, że w porównaniu z rokiem 1985, gdy budżet państwa przeznaczył na renowację zabytków 280 mld starych zł, w roku 1996 przeznaczono blisko 600 mld starych zł. Niewielka jest w tym zasługa jednego i drugiego resortu.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#PosełJanByra">We wnioskach przedstawionego nam materiału czytamy, że w obecnej sytuacji konieczne jest przygotowanie programu ochrony i modernizacji zabytkowej substancji z wykorzystaniem inicjatyw i finansów lokalnych. Od wielu lat czekamy na realizację tego programu. Z przedstawionych nam materiałów wynika, że nie posunęliśmy się ani o krok.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełMarcinZawiła">Uważam, że jednak mamy pewien postęp. Inicjatywa powstała w Jeleniej Górze w 1994 r., choć w zainteresowanych środowiskach zrodziła się znacznie wcześniej. Próba dostosowania systemów renowacji, rewitalizacji do warunków polskich została ostatecznie podjęta przez Komisję Budownictwa, która wniosła projekt przedstawiony przez przedstawiciela Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Formalnie jest to druk sejmowy, którego pierwsze czytanie odbędzie się najprawdopodobniej w tym tygodniu na posiedzeniu komisji sejmowej i prace ruszą.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełMarcinZawiła">Nie chcę charakteryzować samej ustawy, ponieważ zrobił to przedstawiciel Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Jest jednak jedna informacja, która powinna przekonać wszystkich o konieczności jakiejś regulacji. Mianowicie w tej chwili w Polsce do rozbiórki nadaje się około 800 tys. mieszkań. Przypominam, że wielką radość wywołuje fakt wydania 700 tys. zgód na budowę. Wzajemny stosunek mieszkań budowanych do mieszkań, które ulegają jakby naturalnemu wycofaniu jest w dalszym ciągu mniejszy. Komisja sejmowa, która przejęła inicjatywę wielu środowisk - warszawskich, krakowskich, konserwatorów, urbanistów proponuje pewien system. System, w którym przy udziale gmin, przy wsparciu centralnego funduszu będzie można podjąć kompleksowe działanie na terenie kwartału, a nie poszczególnych mieszkań.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#PosełMarcinZawiła">Problem przedstawiony przez MKiS jest problemem równoległym, dotyczy miast zabytkowych. W większości miast wymagają renowacji tereny zabytkowe i tereny chronione. Proszę wszystkich o zapoznanie się z projektem ustawy i poparcie, ponieważ mamy do czynienia z systemem działania na rzecz kompleksowej odbudowy centrów czy kwartałów miejskich. Oprócz ochrony dóbr kultury ustawa przewiduje pewną kompleksowość działań. Jeżeli kwartał ma podlegać renowacji, to musi jednocześnie być zmodernizowany układ infrastruktury, czyli wszystkich sieci. Towarzyszyć temu muszą sprawy ochrony kultury i środowiska.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#PosełMarcinZawiła">Apeluję o zapoznanie się z projektem ustawy i gorąco go rekomenduję. Sądzę, że ustawa ta dojrzewa dostatecznie długo, by znaleźć się na forum Sejmu. Komisja chyba pięciokrotnie obradowała nad tym tematem. W tej chwili mamy do czynienia już nie z ogólnym projektem, ale z dokumentem sejmowym.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełJuliuszBraun">Nie widzę dalszych zgłoszeń.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Chciałbym jeszcze raz powtórzyć to, co już powiedziałem. Może w tym czasie nie było posła Byry. W 6 miastach wszystkie wnioski, które dotyczyły obiektów zabytkowych zostały wspomożone przez ministra kultury i sztuki w granicach 23%, 50% a są przypadki i 100%. Więcej wniosków nie było, ponieważ gospodarze miast mają fundusze na zasadnicze cele. Przecież my nie finansujemy kosztów w 100%. Minister kultury i sztuki z wielkim trudem wydzielił, opracował dla tych miast badania historyczne i konserwatorskie. Jest to bardzo dużo i te miasta są właściwie przygotowane do rozpoczęcia prac na wielką skalę. Prac tych nie będzie już finansował minister kultury i sztuki. Nasz udział nie przekroczy 15–20% kosztów. Być może ustawa, która będzie teraz prezentowana przez resort budownictwa, rozwiąże zagadnienie finansowania.</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Kwestia zespołu międzyresortowego. Już półtora roku temu złożyliśmy wniosek i spotkaliśmy się z wielkim sprzeciwem innych resortów, szczególnie ministra finansów. Jednak nie rezygnujemy i ostatnie nasze ustalenia spotkają się z pozytywną opinią również resortu finansów. Aczkolwiek napisano nam ostatnio, że w związku z propozycją ustawy zgłoszonej przez Komisję Polityki Przestrzennej, Budowlanej i Mieszkaniowej nie widzi się potrzeby powołania komisji międzyresortowej. To są dwie różne sprawy. Będziemy oczywiście protestować. Pismo przyszło do nas 18 kwietnia br.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Proszę o weryfikację stanowiska. Minister kultury i sztuki przydziela środki w granicach swoich niewielkich możliwości. Na rok bieżący otrzymaliśmy w ramach budżetu 550 mld starych zł. Nie można zarzucić ministrowi kultury i sztuki złej woli. Przypominam, że na te 6 miast przeznaczono 88 mld starych zł jednocześnie wymuszając od inwestora 250 mld starych zł. Zatem łącznie z tytułu działań ministra kultury i sztuki wydano ponad 340 mld starych zł.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełJanByra">Widocznie nieuważnie słuchałem tego, co powiedział minister Polak. Z przykrością stwierdzam, że muszę pozostać przy swojej opinii, do której skłania mnie wiele posiadanych informacji.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełJanByra">Rzeczywiście, wiele ośrodków, obiektów otrzymuje refundację nie w wysokości 23% a w 100%. Mam wątpliwości co do systemu podziału tych środków. To nie jest system, to jest działanie uznaniowe. Wiem, że są takie przypadki. Są takie ośrodki, które mają prawo nie tylko do 23%, ale nawet do 50% refundacji a otrzymują refundację w granicach kilkunastu procent. To są fakty i mogę je przedstawić.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełIzabellaSierakowska">Zadam ministrowi Polakowi pytanie. Tajemnicą poliszynela jest, że ma pan ograniczone kompetencje w porównaniu z tymi, jakie miał pan w czasie sprawowania urzędu ministra Dejmka. Jaki ma pan w ogóle wpływ na podział środków przeznaczanych z budżetu? Coraz więcej zastrzeżeń budzi sposób podziału środków. Wydaje się, że mamy do czynienia z kryterium uznaniowym.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełWiesławGołębiewski">Moi przedmówcy są w tej luksusowej sytuacji, że te środki płyną do Zamościa i Lublina obfitym strumieniem. Zwracam uwagę na to, że projekt ustawy o renowacji obszarów zabudowanych jest bardzo słuszny. Z wypowiedzi ministra Polaka wynika, że te środki dotyczą przede wszystkim renowacji substancji obszarów miejskich. Natomiast mamy przecież do czynienia z renowacją obszarów zabudowanych. To budzi mój niepokój. 38% mieszkańców to mieszkańcy wsi i jest to poważny obszar. Poza tym środki te muszą być, zgodnie z konstytucyjną zasadą, dzielone w nieco inny sposób. Muszą być również przeznaczone na renowację substancji zabudowanej w środowisku wiejskim. To są małe miasteczka, osiedla, perły architektury, które nie są ani Krakowem, ani Gdańskiem ani Zamościem. Sposób widzenia MKiS w tym względzie jest niekorzystny. Mam nadzieję, że w projektowanej ustawie będzie to szerzej interpretowane. Dzisiaj nie mieszczą się w polu widzenia inne, nieskondensowane kwartały zabudowy historycznej.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełJuliuszBraun">Zwracam uwagę, że przyjęliśmy porządek obrad, który dotyczy zabytkowych miast.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PrezydentZamościaMarekCiastoń">Chciałbym dodać kilka cyfr. W 1990 roku Narodowy Fundusz Rozwoju Kultury wydał w Zamościu 331 tys. zł, w 1991 r. 38 tys. zł stanowiące środki budżetu, w 1992 r. i 1993 r. do miasta nie wpłynęła ani jedna złotówka, w 1994 r. 132 tys. 700 zł., w 1995 r. 159 tys. 600 zł, w 1996 r. 176 tys. 630 zł. Nie widać by pieniądze płynęły do nas wartkim strumieniem. Przez cały ten okres miasto uzyskało około 17%. Trzeba powiedzieć także o tym, że w stosunku do tego, o czym mówiłem na posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu we wrześniu 1994 r. nastąpiły bardzo istotne zmiany zasad finansowania zespołu staromiejskiego. Dokonaliśmy przeniesienia własności około 16 kamienic staromiejskich. Nie są to może znaczące ilości, ale należy pamiętać o tym, że rozstrzygnięcie Trybunału Konstytucyjnego zmusiły nas do poszukiwania czasami do czwartego, piątego pokolenia wstępnych byłych właścicieli po to, by zapytać ich, czy może zechcą skorzystać z prawa pierwokupu tych kamienic. Jeśli nie odpowiadali na nasze pisma miesiąc, dwa, pięć miesięcy, to nie mieliśmy możliwości uruchomienia procesów sprzedaży nieruchomości zabudowanych. Są pewne czynności legislacyjne podejmowane bądź rozstrzygane w takich organach, jak Trybunał Konstytucyjny, które nie mają żadnego związku z prawodawstwem, a w sposób bardzo istotny blokują możliwości przeniesienia własności i w związku z tym możliwości przyspieszenia procesów renowacyjnych.</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PrezydentZamościaMarekCiastoń">Gdy uporaliśmy się ze sprawami formalnymi, okazało się, że wszystkie obiekty poddane nie ukończonej w latach 70-tych, 80-tych renowacji znalazły nowych właścicieli. Lokale są w tej chwili użytkowane. Lokatorzy, którzy tam mieszkają, wywodzą się z warstw społecznych nie dysponujących środkami, które pozwalają na utrzymanie mieszkań w zasobach zespołów staromiejskich.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PrezydentZamościaMarekCiastoń">Nie będę podawał wysokości kwot wydatkowanych przez miasto na renowację zespołu staromiejskiego. Środki budżetowe wynosiły około 17% na przestrzeni kilku lat, o których mówiłem.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PrezydentZamościaMarekCiastoń">Wydaje się, że trzeba także poszukiwać innych możliwości. Ostatnio pojawiły się takie możliwości, m.in. związane z fundacjami spółdzielczości mieszkaniowej. W tej chwili w Zamościu powoływany jest zespół osób, w skład którego wchodzi prawnik, ekonomista i dwóch architektów. Zespół ten ma szansę funkcjonować w procesie renowacji. Istotą szkolenia zespołu jest to, by mógł podjąć proces w zakresie przygotowania projektu i jego późniejszej realizacji. Trudno mi w tej chwili powiedzieć, jak się ta inicjatywa zakończy.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PrezydentZamościaMarekCiastoń">Obiecujące są czynności podejmowane przez fundację na rzecz budowy nowych mieszkań. Nie jest to jeszcze sprawdzone w przypadku renowacji, ale jeśli fundacja buduje nowe mieszkania, to być może podoła procesom renowacyjnym.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PrezydentZamościaMarekCiastoń">Jak wynika z Programu IV w Zamościu na 165 kamienic 127 zostało poddanych remontowi w minionych latach. Okres kilkunastu lat, który wpłynął od czasu dużych prac renowacyjnych w Zamościu spowodował to, że około 50% obiektów znowu nadaje się do renowacji. Tak, niestety, były wykonywane prace remontowe i takie są realia. Na przykład remontowana jest znowu synagoga. Grodzka 4 została poddana ponownie renowacji dlatego, że była w stanie katastrofy budowlanej. Kilka następnych obiektów znajduje się w stanie, który wymaga podjęcia natychmiastowego działania. Ratusz Miejski także znajduje się w bardzo trudnej sytuacji.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PrezydentZamościaMarekCiastoń">Wspólnie z obecnym dzisiaj burmistrzem Kazimierza Dolnego obawiamy się, że nowy projekt ustawy o ochronie dóbr kultury może nam jeszcze bardziej skomplikować prace. W Rozdziałe XIII, art. 88, p. 2 mamy zapis mówiący o zniesieniu pomników historii. Nie chcę dzisiaj dyskutować o jego słuszności. Zapis pokazywał, że państwo, Sejm stara się spojrzeć nieco inaczej na substancję historyczną, którą objęło w posiadanie. Dawało to pewną satysfakcję mieszkańcom, ponieważ inicjowało do działania. Państwo daje pewne preferencje a prywatny inwestor może skorzystać z opieki państwa w nieco większym zakresie.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#PrezydentZamościaMarekCiastoń">Szkoda, że nowy projekt w artykule, który zacytowałem, stara się cofnąć czas. Trzeba jednak powiedzieć, że rozporządzenia wykonawcze do ustawy o ochronie dóbr kultury mówiące o pomnikach historii do dzisiaj nie zostały wydane.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#PrezydentZamościaMarekCiastoń">Resort kultury rzeczywiście zmierza w kierunku stawki pięćdziesięcioprocentowej dla tych obiektów, które wpisane zostały w Program II ministra kultury i sztuki.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#PrezydentZamościaMarekCiastoń">Kilka uwag dotyczących wystąpienia przedstawiciela Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast. Nie znam szczegółów tego projektu. Widzę jednak kilka kwestii finansowych, które znowu będą oddziaływały negatywnie na budżety gmin. Jeśli gmina ma stworzyć fundusz renowacyjny, to nie może się to odbyć kosztem jej dotychczasowych przychodów. Jeśli nałożymy na gminy nowy obowiązek, to gminy będą się po prostu buntowały. Przepisów, które nakładają obowiązki nie dając pieniędzy jest coraz więcej. Jest to źle odbierane i wywołuje obawy co do samodzielności gmin w sferze finansowej. Zadania nowe są a pieniędzy na nie nie ma.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#PrezydentZamościaMarekCiastoń">Teoretycznie Krajowy Fundusz Mieszkaniowy może także finansować renowację zespołów staromiejskich. Przewiduje to ustawa. Czy i w jakim zakresie środki Krajowego Funduszu Mieszkaniowego były uruchamiane na te cele? Ile w ogóle środków z tego funduszu uruchomiono? Ile miast, gmin mogło dotychczas z niego skorzystać? Pytania wiążą się z tym, że dane na ten temat są bardzo trudne do uzyskania, a środki funduszu są bardzo poważne. Bardzo skomplikowane są także procedury umożliwiające uzyskanie pewnych kredytów.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#BurmistrzKazimierzaDolnegoAndrzejSzczypa">Kazimierz Dolny nie ma przemysłu, nie ma środków. Jesteśmy jedną z biednych gmin. Oczywiście, są jednostki zabytkowe, które posiadają dość duży potencjał gospodarczy. To wpływa na środki finansowe przeznaczone na ratowanie obiektów zabytkowych.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#BurmistrzKazimierzaDolnegoAndrzejSzczypa">Współpracuję z MKiS intensywnie od dwóch i pół roku. Obowiązują mnie pewne zasady składania dokumentów. Nie odniosłem wrażenia, by traktowano mnie preferencyjnie. Obowiązują mnie zasady, które wynikają z przepisów. Resort rozumie szczególnie trudną sytuację Kazimierza i stara się pomagać nam w ramach możliwości wynikających z ustawy.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#BurmistrzKazimierzaDolnegoAndrzejSzczypa">Utarło się przekonanie, że za losy miast zabytkowych odpowiada resort kultury. Nie muszę wyjaśniać tego, czym jest Kazimierz dla dziedzictw kultury polskiej i światowej. Jest to reprezentacja Polski w oczach świata. W ubiegłym roku miałem przyjemność przyjąć ponad 220 delegacji rządowych. Świadczy to o renesansie Kazimierza.</u>
<u xml:id="u-14.3" who="#BurmistrzKazimierzaDolnegoAndrzejSzczypa">70% stanu nawierzchni dróg to są drogi krajowe, gdzie gospodarzem, zarządcą jest minister transportu i gospodarki morskiej oraz generalny dyrektor dróg publicznych. Od pół roku prowadzimy korespondencję. Ta korespondencja krąży między marszałkiem Sejmu, ministrem transportu i premierem. Natomiast zabytkowe obiekty o bezcennej wartości kulturowej znajdujące się przy tych trasach ulegają poważnej dekapitalizacji. Rzecz nie polega na wymianie korespondencji. Chodzi o to, by zwiększyć środki finansowe na modernizację układu komunikacyjnego. Szukamy środków finansowych w różnych źródłach. Ubiegamy się o różnych sponsorów, by uzyskać trochę pieniędzy. W ten sposób uzyskaliśmy 350 mln starych zł od Banku Handlowego na remont zabytkowej studni.</u>
<u xml:id="u-14.4" who="#BurmistrzKazimierzaDolnegoAndrzejSzczypa">Uważam, że wszystkie prace nad ustawą, o której mówił przedstawiciel Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, należy szybko ukończyć. W zespole zabytkowym Kazimierza jest 10 obiektów mieszkalnych komunalnych, które wymagają natychmiastowego uporządkowania, czyli prac renowacyjnych.</u>
<u xml:id="u-14.5" who="#BurmistrzKazimierzaDolnegoAndrzejSzczypa">Pragnę podziękować MKiS za dotychczasową pomoc. W chwili obecnej mamy do ratowania około 28 zabytkowych obiektów. Mam nadzieję, że według określonego harmonogramu będziemy ratować te obiekty w celu uporządkowania staromiejskiej substancji zabytkowej.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełJuliuszBraun">Nie widzę więcej zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PosełJuliuszBraun">Zadam pytanie dotyczące dotychczasowej współpracy MKiS i resortu budownictwa. Na potrzebę takiej współpracy zwracaliśmy uwagę już w Zamościu. Do tej pory nie ma decyzji formalnej o powołaniu zespołu międzyresortowego i każdy z ministrów robi to, co uważa za właściwe w swojej sferze działalności. Przykładem jest choćby sprawa tej ustawy. Ministerstwo Kultury i Sztuki ma swoje koncepcje związane z Programem Miast Zabytkowych i resort budownictwa także swoje. W efekcie projekt ustawy po kilku latach kosztownych prac wniosła grupa posłów.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PosełJuliuszBraun">Druga kwestia dotyczy prywatyzacji. Minister Polak powiedział, że podstawowym problemem dla ratowania substancji zabytkowej jest potrzeba prywatyzacji i że w tej dziedzinie prawie nic się nie dzieje, co jeszcze bardziej pogłębia kryzys. Jakie jest stanowisko rządu w tej sprawie? Czy rząd widzi potrzebę nowelizacji przepisów, które ułatwiłyby prywatyzację lub reprywatyzację w sferze zabudowy miejskiej? Czy w tej sprawie były podejmowane jakieś inicjatywy? Stwierdzenie o nieuregulowanej sytuacji własnościowej pamiętam jeszcze z posiedzenia w Zamościu. Minęło dwa i pół roku i nadal ocena sytuacji jest ta sama. Nie słyszymy natomiast zapowiedzi zmian.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PosełJuliuszBraun">Słyszymy cały czas o 6 miastach, ewentualnie o kilku kolejnych. Jakie są zamierzenia wobec ogółu miast. Takich miast jest kilkadziesiąt razy więcej. Co z pozostałymi miastami składającymi się na tę wielkość kilkadziesiąt razy większą niż miasta objęte programem MKiS?</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PosełJuliuszBraun">Stwierdzam, że nie ma więcej zgłoszeń w dyskusji. Proszę o wypowiedzi końcowe przedstawicieli resortów.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Pytania są słuszne i zasadne. Problem tkwi w funduszach. Ministerstwo Kultury i Sztuki corocznie dysponuje większymi sumami, ale ten wzrost jest niedostrzegalny przy wzroście cen. Dlatego też nie możemy mieć efektów finansowych. Z tego powodu minister kultury i sztuki skoncentrował się na sprawach badawczych, dokumentacyjnych, programowych. Opracowana dokumentacja jest dokumentacją wzorcową dla innych miast.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Jeszcze raz chciałbym podkreślić potrzebę powołania międzyresortowego zespołu w zakresie ratowania miast. Ministerstwo Kultury i Sztuki w zasadzie nie może wywierać żadnego wpływu, poza kierowaniem pism, na pozostałe resorty. Natomiast zespół powołany przez prezesa Rady Ministrów będzie miał zasadniczy wpływ na włączanie się resortów. Przykładem tego może być sprawa dróg i spalin w Kazimierzu. Odpowiedzialny sekretarz stanu będzie musiał zająć stanowisko i uczestniczyć w ratowaniu miasta.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Sam fakt, że mamy do czynienia z miastem zabytkowym nie świadczy o tym, że chodzi tylko o prace konserwatorskie. Z naszej analizy wynika, że 15–20% prac to rzeczywiście są prace, gdzie niezbędny jest udział ministra kultury i sztuki. Reszta to prace inżynieryjne, związane z drogami, z kanalizacją, z warunkami gruntowymi. Jeśli stwierdza się, że nie dajemy 50% w stosunku do sum, które wydało miasto, to jest to twierdzenie błędne. Miasto podaje wykorzystanie środków nie tylko na prace konserwatorskie, ale także na remonty ulic, instalacji.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Samorządy nie dadzą sobie same rady w ratowaniu substancji zabytkowej. Dlatego MKiS wszystkie wnioski z 6, a później z dalszych 7 miast rozpatruje pozytywnie. Obciążenie zobowiązań podjętych w ubiegłych latach poprzez podpisanie umowy na poszczególne obiekty zabytkowe na koniec ubiegłego roku zamknęło się sumą 420 mld starych zł. Zobowiązania te były podjęte przez urzędy konserwatorskie w stosunku do inwestorów. Obiekty zostały już dawno wykonane i oddane przez inwestora, a my jeszcze nie spłaciliśmy naszego udziału. Rodzi się pytanie o zaniechanie jakichkolwiek prac ratowniczych, a przeznaczenie wszystkich pieniędzy na uregulowanie zobowiązań.</u>
<u xml:id="u-16.4" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Sprawa podziału środków. Praktycznie decydowałem do końca ubiegłego roku. Od 1 stycznia br. Generalny Konserwator jest podporządkowany bezpośrednio ministrowi kultury i sztuki, który decyduje o podziale środków. Z powodu małych funduszy cokolwiek uczynimy, uczynimy źle. Na przykład Kraków dostaje corocznie 350 mld starych zł, a na cały kraj otrzymaliśmy 580 mld starych zł., a mamy ponad 420 miast zabytkowych. Wieliczka na zabezpieczenie również otrzymała 350 mld starych złotych. Przypomnę, że na zabezpieczenie Wieliczki przeznaczone są fundusze państwowe, a zyski z biletów czerpie spółka.</u>
<u xml:id="u-16.5" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Minister kultury i sztuki nie ucieka od roli inspiratora w sprawie ratowania miast. Według mnie tę rolę powinien przejąć resort budownictwa czy inny urząd budowlany przy udziale konserwatora. Proszę nie obciążać ministra kultury i sztuki całkowitym kosztem. Zabezpieczamy koszty stosownie do możliwości inwestorów. Po prostu inwestorzy nie mają odpowiednich środków, by wystąpić o zwiększenie finansowania.</u>
<u xml:id="u-16.6" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Współpraca MKiS z resortem budownictwa jest dobra. Wzajemnie konsultowaliśmy ustawy. Nasza propozycja dotyczy w ogóle obiektów zabytkowych, nie tylko w zespołach miejskich. Te dwie ustawy są jak najbardziej potrzebne.</u>
<u xml:id="u-16.7" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Kwestia prywatyzacji. W przedłożonych materiałach znajduje się informacja o wysokości naszego udziału. Znamy takie miasto, gdzie samorząd uchwalił zakaz sprzedaży udziałów. Minister kultury i sztuki nie może ingerować w te sprawy. Kwestia prywatyzacji miast to sprawa samorządów. Nasze materiały odnotowują szczegółowo, jaki jest postęp w tej dziedzinie. Według nas jest to postęp zbyt niski. Nie ma gospodarzy kamienic, którzy by z własnych środków zapewnili remont dachu, oszklenie budynku i rynny. A byłaby to już znaczna ochrona obiektu.</u>
<u xml:id="u-16.8" who="#WiceministerkulturyisztukiTadeuszPolak">Proszę Komisję Kultury i Środków Przekazu o wsparcie starań ludzi związanych z ochroną kultury o powołanie międzyresortowej komisji. Zwracam się także o zwiększenie środków w budżecie na rok przyszły, chociażby o sumę tych 420 mld starych zł., z przeznaczeniem na spłatę zobowiązań Generalnego Konserwatora, które sięgają lat dziewięćdziesiątych.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#DyrektorBiuraPrawnegoUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Chciałbym podkreślić, podobnie jak mój przedmówca, że brak powołania zespołu międzyresortowego nie oznacza w żadnym wypadku braku współdziałania między resortami.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#DyrektorBiuraPrawnegoUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Projekt ustawy przygotowany w byłym Ministerstwie Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa, obecnie Urzędzie Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast, jest projektem przewidującym bardzo szeroką formułę. W wersji wyjściowej istotnie projekt miał się odnosić jedynie do obszarów miejskich. Obecna wersja przewiduje obszar zabudowany, a więc obejmuje również tereny miejskie.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#DyrektorBiuraPrawnegoUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Nie ma przeszkód, by podejmować inne, bardziej szczegółowe regulacje ustawowe odnoszące się tylko do zabytków. Ustawy te nie będą się wzajemnie wykluczać w sytuacji, gdy będą różne źródła finansowania. Ustawa nakłada możliwość uwzględnienia tych źródeł i ewentualnie większe wsparcie ze strony budżetu będzie uwarunkowane szczególnym charakterem zabytków.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#DyrektorBiuraPrawnegoUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Nasz projekt został poddany szerokim uzgodnieniom. Uzgodniony jest z ministrem kultury i sztuki i z innymi resortami poza Ministerstwem Finansów. Część finansowa w dalszym ciągu jest w trakcie uzgodnień z ministrem finansów. Projekt uzgodniony jest również z samorządami. To, że pojawił się projekt poselski, nie oznacza, iż jest to projekt znikąd. Jest on dorobkiem kilku lat pracy, uzgodnień z resortami, z samorządami, z zainteresowanymi środowiskami, ze stowarzyszeniami. Fakt, że został wniesiony do przyjęcia przez Radę Ministrów, wynika z potrzeby pilności w tym zakresie. Droga legislacyjna jest dosyć długa i chodziło o przyspieszenie tego procesu.</u>
<u xml:id="u-17.4" who="#DyrektorBiuraPrawnegoUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Kwestia obciążeń w zakresie finansowania programów renowacyjnych. Projekt rozkłada obciążenia dosyć równo. Samorządy przyjęły proponowane rozwiązania, nie było w tej kwestii rozbieżności. Przedstawiciele samorządów uczestniczyli w konferencjach uzgadniających. Udział gmin będzie ograniczony do składek, które będą jakby odzwierciedleniem zasobu komunalnego. Przewiduje się podniesienie podatku od nieruchomości o pewną składkę. Każdy z właścicieli nieruchomości będzie musiał ponieść koszty renowacji budownictwa, a gmina tylko w takim zakresie w jakim jest właścicielem nieruchomości. Rozłożenie tych obciążeń jest równe. Oczywiście przewiduje się zrównoważenie obciążenia właścicieli pomocą, wsparciem państwa.</u>
<u xml:id="u-17.5" who="#DyrektorBiuraPrawnegoUrzęduMieszkalnictwaiRozwojuMiastJerzySiegień">Kwestia Krajowego Funduszu Mieszkaniowego. Założeniem jego jest wspieranie przede wszystkim budownictwa czynszowego. Ustawa o wspieraniu budownictwa mieszkaniowego przewiduje pewną możliwość przeznaczenia środków na remonty, ale na zasadzie porozumienia między prezesem Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast a ministrem finansów. Konieczne jest wydanie zarządzenia i, o ile się orientuję, prace nad tym trwają. Wsparcie remontów przez Krajowy Fundusz Mieszkaniowy może mieć jedynie wymiar doraźny. Kompleksowe rozwiązanie tego problemu musi przynieść ustawa o renowacji i modernizacji obszarów zabudowanych.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#PosełJuliuszBraun">Ustawa ta jest już drukiem sejmowym. Prezydium Sejmu zamierza skierować ją do pierwszego czytania na posiedzeniu komisji. Stwierdzam, że zwrócimy się do marszałka Sejmu, by również nasza Komisja została uwzględniona w pracach nad tą ustawą.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#PosełJuliuszBraun">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>