text_structure.xml 723 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie Sejmu Włodzimierz Czarzasty, Krzysztof Bosak, Piotr Zgorzelski, Monika Wielichowska i Dorota Niedziela)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Aleksandrę Karolinę Wiśniewską, Pawła Bliźniuka, Adama Gomołę oraz Filipa Kaczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Aleksandra Karolina Wiśniewska oraz Filip Kaczyński.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Aleksandra Karolina Wiśniewska oraz Paweł Bliźniuk.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł sekretarz o odczytanie komunikatów.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Informuję, że dziś odbędą się posiedzenia komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— do Spraw Petycji — godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa wspólnie z Komisją Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— do Spraw Służb Specjalnych — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— Spraw Zagranicznych — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— Ustawodawczej — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— Spraw Zagranicznych — godz. 13.15,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— do Spraw Petycji — godz. 13.30,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— Spraw Zagranicznych — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— do Spraw Unii Europejskiej wspólnie z Komisją Administracji i Spraw Wewnętrznych — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— Łączności z Polakami za Granicą — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— Gospodarki i Rozwoju — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">— Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych — godz. 16. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przypominam, że postawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do pierwszego pytania.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Posłowie Marcin Ociepa oraz Aleksander Mikołaj Mrówczyński z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zadadzą pytanie w sprawie skandalicznego zatrzymania żołnierzy Rzeczypospolitej Polskiej za użycie broni w trakcie obrony wschodniej granicy naszej ojczyzny. Pytanie to kierowane jest do ministra obrony narodowej. Odpowie w imieniu ministra obrony narodowej sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pan minister Cezary Tomczyk.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Ale zanim poproszę pana posła Marcina Ociepę o zadanie pytania, chciałbym zacząć bardzo miłym akcentem. Witam uczniów Szkoły Podstawowej w Konieczkowej, gmina Niebylec, powiat strzyżowski. Mam nadzieję, że nigdzie się nie pomyliłem. Witam was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marcin Ociepa.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MarcinOciepa">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MarcinOciepa">Szanowny Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! 5 czerwca, już tydzień temu, portal Onet podał informację o tym, że ponad 2 miesiące temu zatrzymano trzech żołnierzy Wojska Polskiego pod zarzutem nieuprawnionego użycia broni w trakcie obrony wschodniej granicy Rzeczypospolitej. Wywołało to powszechne oburzenie, dlatego że dotyczy żołnierzy strzegących naszych granic z narażeniem życia i zdrowia — czego smutnym przykładem jest ofiara życia pochowanego wczoraj żołnierza I Brygady Pancernej z Wesołej — a także w związku z użyciem kajdanek w trakcie zatrzymania, post factum, jeśli chodzi o akcję, której dotyczyły zarzuty.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MarcinOciepa">Chciałbym zwrócić się do pana ministra z pytaniem o to, jak było naprawdę. Wysoki Sejm w ramach swojej funkcji kontrolnej wobec rządu ma prawo wiedzieć nie z jednego czy drugiego przecieku medialnego, bo dzisiaj rano jest kolejny przeciek medialny na ten temat, jak naprawdę wyglądała ta sytuacja, jak ci żołnierze się zachowali i czy naprawdę ich wina dotycząca takich czy innych nieprawidłowości zasługuje na zarzuty karne prokuratora, czy naprawdę zasługuje na użycie kajdanek czy środków przymusu bezpośredniego. Mam wielką prośbę, panie ministrze, żeby pan nie ulegał pokusie polityzacji tego tematu, bo wczoraj pan uległ tej pokusie. My doskonale wiemy jako Sejm, a także opinia publiczna wie, że Żandarmeria Wojskowa jest formacją o charakterze policyjnym, że ma prawo używać środków przymusu bezpośredniego, że używa tych środków, i tu nie chodzi o użycie kajdanek w ogóle, tylko w tej konkretnej sytuacji. Komu zagrażali ci żołnierze? Czy sobie, czy innym? Dlaczego zastosowano takie, a nie inne metody zatrzymania? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#CezaryTomczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na pytanie pana posła Ociepy, ale odpowiadając też na szereg pytań, które pojawiły się w tym zakresie, chciałbym przedstawić kompletną informację w tej sprawie, która Wysokiej Izbie po prostu się należy.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#CezaryTomczyk">Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Są sprawy, które powinny być ponad polityką, i to są sprawy związane z bezpieczeństwem państwa — nie mam co do tego najmniejszych wątpliwości. Wzmożenie w tej sprawie, wzmożenie też po stronie opozycji dzisiaj pokazuje, że pan były minister Błaszczak jest jednym z najczęściej oglądanych polityków, ale w Moskwie. Bo jeżeli mówimy o kwestiach, które wiążą się z polityką, to to są rzeczy, które nigdy nie powinny się zdarzyć, jeżeli chodzi o kłamstwa, które padają z tej strony sali. Dziś jako całe społeczeństwo, jako wszyscy politycy musimy dać żołnierzom pewność działania, a nie prowadzić w tej sprawie kłótnie w Sejmie czy w studiu telewizyjnym. Ja przypomnę, że odpowiadam w tej sprawie na pytania, które zadaje ta strona sali sejmowej. Pan Błaszczak, który jest jednym z autorów tego pytania, jego środowisko, czyli PiS, wielokrotnie kłamali w tej sprawie oraz w innych sprawach, które dotyczą granicy.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#CezaryTomczyk">Szanowni Państwo! 7 miesięcy temu, obejmując rządy, zastaliśmy sytuację, która często była dramatyczna: hełmy stalowe zamiast kevlarowych, żołnierze śpiący w starych, nieklimatyzowanych namiotach, szałasy na pasie granicznym, które bardzo często mogli państwo zobaczyć w mediach społecznościowych, a przede wszystkim płot, który po prostu jest do sforsowania przez migrantów w ciągu 15 sekund. Tak wygląda stan rzeczy zastany 13 grudnia przez rząd Donalda Tuska po waszych rządach. Ten płot dzisiaj migranci forsują w 15 sekund przy użyciu byle lewarka samochodowego. I on jest dzisiaj większym zagrożeniem, dlatego że został skonstruowany w taki sposób, że żołnierz widzi tylko w takiej sytuacji na wprost, nie widzi pod kątem. Te interwencje żołnierzy i straży granicznej są dzisiaj utrudnione. Dzisiaj wypada zadać pytanie panu ministrowi Błaszczakowi, gdzie on wtedy był. Gdzie był minister Błaszczak, kiedy te wszystkie rzeczy, o których mówię, się działy? On był ministrem obrony czy był wtedy jakimś bytem fantomowym, czy był gdzieś w opozycji? Wydaje mi się, że on jednak rządził Ministerstwem Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#CezaryTomczyk">Szanowni Państwo! Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji otrzymało już środki na modernizację zapory i ona szybko będzie naprawiona. Jeden z generałów powiedział mi przedwczoraj, że ten płot jest skonstruowany tak, jakby to Polacy mieli gdzieś uciekać, bo przęsła, które zostały tam ustawione, są ustawione zupełnie w zły sposób. Jak można zbudować barierę, która nie działa? Jak można się tym chwalić? Jak można wydać 1,5 mld zł na barierę, która jest dziurawa jak durszlak i którą w pierwszej kolejności musimy naprawić, żeby usunąć te przyczyny? Bo jedną z przyczyn zagrożenia dzisiaj zdrowia i życia żołnierzy i funkcjonariuszy jest dziurawy płot, który po sobie zostawiliście. Pytanie jest takie, gdzie wtedy pan był, panie ministrze Ociepa, razem z panem ministrem Błaszczakiem, kiedy konstruowaliście tę zaporę, kiedy zgodziliście się na to, żeby narażać żołnierzy i funkcjonariuszy na niebezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#CezaryTomczyk">Od początku podjęliśmy działania naprawcze w tym kierunku. 1 stycznia 2024 r. powstał nowy program strzelań z broni strzeleckiej — 1 stycznia. Na granicę trafił ciężki sprzęt, w tym dwie kompanie zmotoryzowane z rosomakami. Trafiły lekkie pojazdy rozpoznawcze, lekko opancerzone, które dzisiaj są na pierwszej linii. Zmieniliśmy sposób kwaterowania żołnierzy — oni już nie przebywają w nieklimatyzowanych namiotach w 35-stopniowym upale, tylko w komfortowych warunkach, w klimatyzowanych przestrzeniach — po to, żeby zapewnić im godne warunki służby, bo to się im po prostu należy, cytując klasyka. W całym Wojsku Polskim jest o 40% więcej szkoleń niż w 2023 r. 350 żołnierzy dodatkowo zostało skierowanych na granicę, i to takich żołnierzy, którzy mają doświadczenie z misji stabilizacyjnych i policyjnych, m.in. w Kosowie. Skierowano na granicę dwie i pół kompanii Policji — to są też informacje z ostatniego czasu. Docelowo chcemy, żeby przeszkoleni byli wszyscy żołnierze, jeżeli chodzi o używanie broni gładkolufowej, a także jeżeli chodzi o używanie amunicji niepenetrującej. To są rzeczy czy to są działania, które zostały podjęte niezwłocznie po objęciu rządów przez premiera Donalda Tuska oraz przez pana premiera Władysława Kosiniaka-Kamysza, ministra obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#CezaryTomczyk">Jeżeli chodzi o kwestię statystyk — bo dzisiejsze pytanie, zaraz przejdę do meritum, dotyczy kwestii zatrzymania — to ja bardzo dokładnie sprawdziłem te dane. Szanowni państwo, od końca 2015 r., czyli od momentu, kiedy ministrem obrony narodowej został Antoni Macierewicz, a później był minister Błaszczak, kajdanek wobec żołnierzy użyto dokładnie 1115 razy.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Z jakich przyczyn?)</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#CezaryTomczyk">W związku z różnymi przyczynami, również kryminalnymi.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ale konkretnie z jakich przyczyn?)</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#CezaryTomczyk">15 razy użyto kajdanek w ramach działalności Wojskowego Zgrupowania Zadaniowego Podlasie. W roku 2021 — dwa razy, w 2023 r. — siedem razy i w 2024 r. — sześć razy. Te siedem razy było do listopada, wtedy kiedy ministrem obrony był Mariusz Błaszczak. W jakich sprawach? W różnych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#CezaryTomczyk">Jakie sprawy dotyczą nieuprawnionego użycia broni? Otóż są cztery takie sprawy. To są cztery sprawy w ogóle, które dotyczą nieuprawnionego użycia broni na granicy, w których jest prowadzone dochodzenie, śledztwo lub są postawione zarzuty.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#CezaryTomczyk">Panie marszałku, jeśli mogę tylko dokończyć.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#CezaryTomczyk">Dwie z tych spraw to są sprawy niewielkiego kalibru, jest jedna sprawa, którą omawiamy dziś, ale jest też jedna sprawa, w której jest prowadzone dochodzenie. I ta sprawa, panie Błaszczak, jest z listopada 2023 r. Ona dotyczy nieuprawnionego użycia broni. Co więcej, 5 grudnia ta sprawa trafiła do prokuratury i jest nadzorowana przez prokuraturę wojskową. I to jest sprawa, która powstała za rządów ministra Błaszczaka. Jak można być takim hipokrytą, żeby mówić takie rzeczy publicznie, jednocześnie wiedząc, że za swojego rządu takie sprawy się działy i się odbywały, tak jak kwestia dotycząca zatrzymań?</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#komentarz">(Poseł Waldemar Andzel: Masz odpowiadać na pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#CezaryTomczyk">To jest hipokryzja, wstyd, ale też hańba dla byłego ministra obrony narodowej Mariusza Błaszczaka, który mając pełną wiedzę, dezinformuje opinię publiczną nie pierwszy i niestety, jak mi się wydaje, nie ostatni raz. Nigdy do czegoś takiego nie powinno dojść.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#CezaryTomczyk">Szanowni Państwo! Jeżeli chodzi o dalszą statystykę w kwestii strzałów, to w 2023 r. było 320 strzałów oddanych przez żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nie tego dotyczy pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#CezaryTomczyk">2024 r. — 1300 strzałów, tylko w maju 770 strzałów.</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Panie marszałku, nie o tym.)</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#CezaryTomczyk">Bo żołnierze mają prawo używać broni na granicy, żołnierze mają prawo działać w obronie swojej, w obronie swoich kolegów i nienaruszalności granicy państwowej. I to jest dzisiaj racja stanu, obojętnie, czy rząd jest z takiej czy z innej strony sceny politycznej.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#CezaryTomczyk">Szanowni Państwo! Jeżeli chodzi o kwestie samego zatrzymania, to pan poseł Mariusz Błaszczak, mimo że zadał dzisiaj to pytanie — i chciałbym o tym poinformować opinię publiczną, państwa, ale też Wysoką Izbę — zna szczegóły przebiegu zdarzenia, dlatego że został o nich poinformowany na posiedzeniu Rady Bezpieczeństwa Narodowego przez gen. Kukułę, szefa Sztabu Generalnego. Przypomnę, że pan gen. Kukuła był też szefem Sztabu Generalnego za rządów pana ministra Błaszczaka. I z tego, co wiem, pan minister Błaszczak, kiedy tę informację dostał — a była to pełna informacja, panie ministrze Ociepa — nie zadawał więcej pytań w tej sprawie. Chciałbym, żeby pan to wiedział i żeby to jasno padło.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#CezaryTomczyk">Chciałbym też poinformować opinię publiczną, że pan prezydent Andrzej Duda został zapoznany z materiałem filmowym z granicy państwowej przez prokuraturę. Zacytuję szefa Biura Bezpieczeństwa Narodowego pana ministra Siewierę. To jest cytat z wczorajszego wieczora: Nikt ze strony Biura Bezpieczeństwa Narodowego decyzji w tej sprawie — czyli zatrzymania — nie kwestionuje. Jeśli interwencja podejmowana jest w jednym przypadku spośród tysiąca użyć broni przez wojsko, to powinno to dać każdemu do myślenia. I drugi cytat: Żandarmeria postępowała zgodnie z przepisami, zabrakło być może pewnej wrażliwości i poczucia powagi sytuacji. To mówił minister ze strony prezydenta Dudy, pan minister Siewiera.</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#CezaryTomczyk">Panie Marszałku! Kończąc tę część, chcę powiedzieć, że minister Błaszczak, który zadał to pytanie, pyta o coś, o czym wie, bo zna dokładnie przebieg tego wydarzenia. Jeżeli pan chce, żeby Wysoka Izba poznała szczegóły tego wydarzenia, a wszyscy wiemy, że sprawa jest objęta tajemnicą śledztwa, nie ma najmniejszego problemu wystąpić do prokuratury, żeby w trybie niejawnym Komisja Obrony Narodowej zapoznała się z materiałem filmowym. Nie widzę żadnych przeciwwskazań. Jeżeli jest taki wniosek, to proszę go złożyć. Jak myślę, wszystkim będzie w tej sprawie łatwiej.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Do rzeczy.)</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#CezaryTomczyk">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Jeżeli chodzi o kwestię samego zajścia, to 27 marca dowódca Wojskowego Zgrupowania Zadaniowego Podlasie gen. bryg. Rafał Miernik poinformował Żandarmerię Wojskową o posiadaniu nagrania, które w jego ocenie wymagało natychmiastowej interwencji. Dowódca tę interwencję podjął i miał do niej pełne prawo jako generał, dowódca zgrupowania zadaniowego Podlasie. Nagranie pochodziło z czterech kamer perymetrycznych. Płytę z nagraniem w pierwszej kolejności okazano zastępcy prokuratora rejonowego prokuratury Białystok-Północ do spraw wojskowych, który jest nadzorowany przez prokuratora do spraw wojskowych, mianowanego, jeśli dobrze pamiętam, przez Zbigniewa Ziobrę.</u>
          <u xml:id="u-7.25" who="#CezaryTomczyk">O zastosowaniu środków przymusu lub ich braku decydują sami żołnierze. Chciałbym, żebyśmy to jasno powiedzieli: żołnierze, którzy przeprowadzają interwencję, także ze względu na ich bezpieczeństwo. Czyli za każdym razem, kiedy kierujemy Żandarmerię Wojskową, dowódca patrolu podejmuje decyzję o środkach, które mają być w tej sprawie podjęte. I pamiętajmy, kiedy mówimy o ochronie munduru polskiego, że to też są żołnierze. Gen. Miernik, dowódca, który w tej sprawie interweniował, to też jest żołnierz. A więc nie wiem, jak możecie dzisiaj w ogóle w tej sprawie starać się robić jakąkolwiek politykę, kiedy ta sprawa dotyczy żołnierzy i była prowadzona przez żołnierzy, a nie przez polityków. Wiem, że może przyzwyczailiście się do dziwnej sytuacji, kiedy to politycy wydają wyroki, kiedy to politycy oskarżają, ale te ponure czasy na pewno się skończyły i na pewno nigdy nie wrócą.</u>
          <u xml:id="u-7.26" who="#CezaryTomczyk">Dzisiaj musimy jasno powiedzieć, że państwo i partie polityczne muszą stać po stronie żołnierzy. Dlatego w świetle tego, co się stało, zmienimy przepisy w taki sposób, żeby wzmocnić pozycję żołnierza. Żeby żołnierz nigdy nie miał wątpliwości co do użycia broni na granicy, kiedy broni jej nienaruszalności, kiedy broni życia swojego lub życia swoich kolegów. Bo żołnierz ma prawo użyć broni na granicy i tej broni używa.</u>
          <u xml:id="u-7.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.28" who="#CezaryTomczyk">Jeżeli ktoś twierdzi inaczej, to jest po prostu kłamcą. I mówią o tym statystyki, mówią o tym fakty.</u>
          <u xml:id="u-7.29" who="#CezaryTomczyk">Chciałbym, żebyście nigdy w sposób polityczny nie podejmowali spraw, które dotyczą bezpieczeństwa państwa, bo się na tym po prostu przejedziecie. A najgorzej, że przejedzie się na tym państwo polskie. Wasze informacje są już dzisiaj wykorzystywane przez rosyjskich trolli i w działalności rosyjskiej propagandy. I nie zdajecie sobie sprawy, jak wielką szkodę wyrządzacie Rzeczypospolitej. Mam nadzieję, że to się wreszcie dzisiaj skończy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Marcina Ociepę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MarcinOciepa">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MarcinOciepa">Panie Ministrze! Czy pan oszalał? Czy pan nie rozumie, że resort obrony narodowej to jest ostatni resort, w którym sekretarz stanu powinien być politykierem? Jeżeli pan nie ma innych przykładów, to niech pan spojrzy na swoich kolegów. Czy pan widziałby w takiej sytuacji sekretarza stanu Pawła Bejdę, Pawła Zalewskiego, pana ministra Wziątka? Przecież to jest kompromitacja.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Wałęsa: Chyba twoja.)</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Na ty jesteście, panowie?)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#MarcinOciepa">Wychodzimy tutaj, żeby w imieniu Sejmu zapytać o to, co się naprawdę wydarzyło. To jest Sejm, to nie jest wiec Platformy Obywatelskiej, na którym może pan kłamać, ile wlezie.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#MarcinOciepa">Przyszliśmy tutaj w imieniu obywateli, naszych wyborców, w imieniu żołnierzy, którzy zwracają się do wszystkich polityków, posłów wszystkich opcji z pytaniem, jak było naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Cicho!)</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#MarcinOciepa">A pan wychodzi i uprawia tutaj politykę. Mało było panu kampanii wyborczej? Mieliśmy trzy razy wybory. Niech pan się zachowuje jak minister, urzędnik państwowy, mężczyzna. Niech pan ma odwagę wziąć odpowiedzialność za urząd, który pan sprawuje.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#MarcinOciepa">Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Niech pan się zgodzi na wydłużenie, na krótkie zdanie uzupełnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Niech pan mówi.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Ale trzeba mieć mądrość, żeby głupot nie gadać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MarcinOciepa">Sprawa jest naprawdę, szanowni państwo, poważna. Tysiące naszych żołnierzy, policjantów i strażników granicznych, dobrze państwo o tym wiecie, nie wie, czy państwo polskie za nimi stanie w sytuacji próby, kryzysu.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przecież przed chwilą…)</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#MarcinOciepa">Czy kiedy użyją broni, to będą mieli zarzuty prokuratorskie?</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#komentarz">(Poseł Monika Rosa: Czy pan oszalał?)</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#MarcinOciepa">Czy będą mieli założone kajdanki, a minister Tomczyk nie wyjdzie i nie zacznie pohukiwać na opozycję?</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tweeta napisze tylko.)</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#MarcinOciepa">Wymagamy tylko jednego: żeby za waszymi słowami szły czyny. Chodzi o to, żebyście wyszli i powiedzieli: przekroczono uprawnienia. Zabrakło wrażliwości, mówił o tym pan premier Kosiniak-Kamysz.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest polityka.)</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#MarcinOciepa">Czemu pan nie potrafi tego powtórzyć? Zabrakło wrażliwości. Może trzeba było to zrobić inaczej, ale zawsze będziemy stać za naszymi żołnierzami.</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#MarcinOciepa">Jeżeli popełnili jakiś błąd, bo to się zdarza przy użyciu broni, zostaną wezwani, pouczeni przez dowódcę, może wysłani na dodatkowe szkolenie, ale nie będą upokarzani poprzez takie, a nie inne środki zatrzymania. A już największym upokorzeniem jest to, że ich przełożony — nie polityk, tylko urzędnik państwowy — wychodzi i na tej sytuacji uprawia politykę. To jest wyjątkowo haniebne, wyjątkowo szkodliwe i zamazuje sygnał, który jako Wysoki Sejm powinniśmy wysłać do wszystkich żołnierzy i funkcjonariuszy Straży Granicznej i Policji: stoimy za wami murem. Względy polityczne, podziały polityczne chowamy za siebie, bo dzisiaj znacznie ważniejsze jest wasze bezpieczeństwo i szczelność naszej granicy. Tego bym oczekiwał od Ministerstwa Obrony Narodowej, a nie po prostu kontynuacji kampanii wyborczej, naprawdę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak jest. Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan minister Cezary Tomczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#CezaryTomczyk">Szanowni Państwo! Myślę, że warto przypomnieć słowa pana premiera Kosiniaka-Kamysza, który powiedział wprost — i chciałbym, żebyśmy wszyscy przyjęli to jako jasną deklarację — że państwo polskie musi stać po stronie żołnierzy, którzy bronią polskiej granicy, dlatego że to państwo polskie wysyła żołnierzy na granicę. Żołnierze, którzy są na granicy, działają w imieniu państwa polskiego i mają pełne wsparcie polskiego rządu oraz resortu obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#CezaryTomczyk">I w tej sprawie mówiliśmy bardzo jasno. Jeżeli chodzi o działania żandarmerii wojskowej, to zabrakło w tej sprawie wrażliwości, dlatego zmieniamy przepisy. Ale też musimy powiedzieć, że żołnierze, którzy dzisiaj są na granicy, działają na podstawie przepisów, które wy uchwaliliście w ustawie o obronie Ojczyzny. Żołnierze, którzy są na granicy, działają na podstawie ustawy, którą uchwalił tamten Sejm z panem ministrem Błaszczakiem, na podstawie tamtych przepisów. To my je dzisiaj zmieniamy po to, żeby zwiększyć bezpieczeństwo żołnierza w każdym calu.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#CezaryTomczyk">Szanowni państwo, żołnierz ma prawo użyć broni, jeżeli chroni granicę państwową lub życie i zdrowie swoje i innych żołnierzy. I nie może w tej sprawie się wahać. Dlatego zawsze w tej sprawie będziemy stać po stronie żołnierzy. Ale też w przypadkach, w których dojdzie do różnego rodzaju naruszenia, będziemy zawsze wierzyć w ich niewinność. To jest dzisiaj racja stanu Rzeczypospolitej, żeby stać po stronie żołnierzy. I chciałbym, żeby to tu jasno wybrzmiało, ale także żeby było to jasne dla wszystkich członków tej Izby, również dla państwa, bo wydaje mi się, że ta sprawa nie jest dla państwa jasna.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: To stójcie na tej straży.)</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#CezaryTomczyk">Jeżeli chodzi o zmiany w prawie, które zaprezentujemy, to mam nadzieję, że Sejm zajmie się tym na następnym posiedzeniu Sejmu. Po pierwsze, zmieniamy przepisy, jeżeli chodzi o Kodeks karny. Liczę, że Wysoka Izba przyjmie te przepisy przez aklamację. Zwiększamy ochronę prawną żołnierzy, którzy w związku z wykonywaniem zadań służbowych są zmuszeni do użycia środków przymusu, bezpieczeństwa i broni palnej, żeby nawet wtedy, kiedy przekroczą regulaminy, domniemanie niewinności było naczelną zasadą w takich sprawach. Chodzi o to, żeby żołnierz nie musiał się martwić o to, jaką interwencję ma podjąć. Ma interweniować zgodnie z własnym wyszkoleniem i zgodnie z własnym instynktem. I to jest coś, co jest dzisiaj absolutnie potrzebne i jasne.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#CezaryTomczyk">Po drugie, musimy doprecyzować przepisy, które dotyczą zatrzymania żołnierzy przez Żandarmerię Wojskową, właśnie po to, żeby uszanować honor żołnierza, ale też w ogóle kwestię munduru żołnierza Wojska Polskiego. Chodzi o to, żeby przymus zawsze był środkiem ostatecznym i aby był stosowany w sytuacji ostatecznej, jeżeli np. dochodzi do zatrzymania na gorącym uczynku albo wymaga tego sytuacja. Ale decydować o tym zawsze musi ktoś, kto jest na dole tej drabiny, ktoś, kto przeprowadza interwencję, bo tu chodzi o bezpieczeństwo żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#CezaryTomczyk">Po trzecie, utworzymy biuro pomocy prawnej żołnierzom. Żołnierz dostanie adwokata od pierwszej chwili, z urzędu, na koszt Ministerstwa Obrony Narodowej. Za każdym razem, kiedy bezpieczeństwo prawne żołnierza z jakiegoś powodu będzie zagrożone, Ministerstwo Obrony Narodowej będzie za nim stało, nie tylko jeżeli chodzi o kwestie przepisów, ale też jeżeli chodzi o pomoc prawną. I to są prośby skierowane prosto do nas ze strony żołnierzy. My tym prośbom mówimy: tak i to biuro zostanie wkrótce otworzone.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#CezaryTomczyk">Ostatnia sprawa. Wprowadzimy także możliwość udziału Sił Zbrojnych w operacji wojskowej prowadzonej na terenie Rzeczypospolitej Polskiej, oczywiście za zgodą prezydenta Rzeczypospolitej, zwierzchnika Sił Zbrojnych, tak aby wojsko miało możliwości operowania na granicy np. wtedy, kiedy jest zagrożone bezpieczeństwo państwa.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#CezaryTomczyk">Szanowni państwo, Wysoka Izbo, panie marszałku, żołnierze na granicy bronią nas wszystkich przed hybrydowym zagrożeniem i zawsze musimy stać po ich stronie. Musimy jasno oddzielić to, co się ewentualnie nie powinno zdarzyć, od sytuacji, które dotyczą bezpieczeństwa innych żołnierzy, gdy żołnierze bronią granicy i jej nienaruszalności. Jeszcze raz powtórzę: to państwo polskie wysłało żołnierzy na granicę i dlatego państwo polskie, obojętnie od tego, co się wydarzy, będzie stało po stronie żołnierzy, którzy są na granicy, ale też po stronie funkcjonariuszy Staży Granicznej i po stronie Policji. Będziemy wzmacniać naszą obecność, w tym naszą obecność sprzętową, na granicy państwowej, bo taki jest priorytet rządu: bezpieczeństwo Polek i Polaków. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pozwoliłem sobie z 12 minut przedłużyć do pół godziny odpowiedź i pytania w tej sprawie, gdyż ona faktycznie jest ważna i mocno komentowana. Chcę zaznaczyć, że zarówno jedna strona, jak i druga miały czas nieograniczony. Po to są pytania w sprawach bieżących, żeby w tak ważnych sprawach każdy mógł przedstawić swoje stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Sawicki chciałby zadać pytanie prezesowi Rady Ministrów w sprawie rozwoju biogazowni rolniczych jako jednego z elementów miksu energetycznego. Odpowiada z upoważnienia prezesa Rady Ministrów najpierw sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan minister Jacek Czerniak, a potem podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pan minister Miłosz Motyka.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle, panie marszałku, panie ministrze, a przede wszystkim bliski kolego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#MarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polscy i międzynarodowi eksperci określają, że Polska obok Niemiec ma w Europie największy potencjał, jeśli chodzi o biosubstrat do produkcji biometanu, biogazu wykorzystywanego na cele energetyczne, na cele produkcji prądu elektrycznego i ciepła. Tylko na podstawie produktów ubocznych i odpadowych z rolnictwa ten potencjał określany jest na poziomie 8 mld m3 metanu. Jeśli doliczymy do tego biomasę komunalną, jeśli doliczymy do tego biomasę odpadową kuchenną, szeroko rozumianą, restauracyjną, z przetwórstwa rolno-spożywczego, to będziemy mieć kolejne 8 mld m3 czystego biometanu. 12–16 mld to jest tyle gazu, ile kiedyś, w szczycie, importowaliśmy z Rosji.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#MarekSawicki">Ciągle nie mogę zrozumieć, dlaczego w polskim rządzie — i poprzednim, i tym — nie ma zainteresowania wsparciem rozwoju biogazowni rolniczych. Małe biogazownie rolnicze nie wymagają pozwolenia na budowę, nie wymagają uzgodnień środowiskowych, można je budować z dnia na dzień. Zbudowanie 14 tys. — bo tyle gospodarstw rolnych odpowiada za 95% produkcji zwierzęcej w Polsce — biogazowni rolniczych to 3 lata, maksymalnie 5 lat. To możliwa do uzyskania roczna moc energetyczna na poziomie 42 TWh i tyle samo ciepła — na poziomie 42 TWh. To jest więcej, niż dałyby planowane trzy siłownie jądrowe, które będą za 20 lat. A te małe biogazownie rolnicze nie wymagają dzisiaj przebudowy systemu energetycznego, bo pracują w systemie szczytowym, w godzinach szczytowego poboru energii i mogą być przyłączane do sieci niskiego i średniego napięcia.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#MarekSawicki">Szczególne zainteresowanie tym projektem powinno być w resorcie rolnictwa, bo zeroemisyjna żywność jest przyszłością. Jeśli nie zrobimy tego w ciągu najbliższych 3 lat, to polska potęga eksportowa w zakresie produkcji rolniczej w każdym europejskim i światowym sklepie będzie miała czarny, a nie zielony pasek. Dlatego wzywam mój rząd, wzywam moich ministrów do tego, żeby w końcu podjęli ten projekt na poważnie.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan minister Jacek Czerniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JacekCzerniak">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JacekCzerniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To bardzo ważne pytanie grupy posłów. Przed chwilą pan minister Marek Sawicki mówił o tym, jak ważna kwestia dotycząca tych spraw jest przed nami. Informuję, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi prowadzi intensywne prace w tym kierunku. Popieramy wsparcie inwestycyjne dla instalacji odnawialnych źródeł energii, w tym szczególnie dla biogazowni rolniczych, bo uważamy, że znaczenie transformacji energetycznej dla polskiej wsi jest bardzo duże, i chcemy, żeby ten proces odbywał się w sposób zrównoważony, tzn. umożliwiający produkcję energii z odnawialnych źródeł energii oraz z produkcji rolnej i produkcji żywności. Zależy nam na tym, aby te inwestycje w OZE miały charakter lokalny, i na tym, żeby rolnicy i mieszkańcy obszarów wiejskich byli bezpieczni i samowystarczalni energetycznie, bo to przede wszystkim obniży koszty energii, jak również poprawi stan środowiska, klimatu. Wszystko to przełoży się na poziom życia na obszarach wiejskich. To jest nasz cel, który realizujemy.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#JacekCzerniak">Pracujemy nad tym intensywnie. Wezwanie naszego kolegi pana posła Marka Sawickiego traktujemy bardzo poważnie, tym bardziej że jego wiedza i zaangażowanie w ten problem są bardzo istotne. Po wakacjach przedstawimy pewne rozwiązania, które dotyczą tej kwestii. Chciałem poinformować, że w celu umożliwienia przyłączenia do sieci nowych instalacji OZE, w tym biogazowni rolniczych, w ramach rewizji KPO, w komponencie REPowerEU, na wniosek Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przewidziano środki finansowe na budowę i modernizację dystrybucyjnych sieci elektroenergetycznych na obszarach wiejskich. Planowany budżet to prawie 1 mld euro. Nie muszę państwu mówić — wszyscy o tym wiemy — jakim problemem są dystrybucyjne sieci elektroenergetyczne, zwłaszcza niskiego i średniego napięcia, na obszarach wiejskich. Jest to jedno z podstawowych ograniczeń, które chcemy przełamać jako barierę dotyczącą tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#JacekCzerniak">Ponieważ jako ministerstwo rolnictwa pracujemy nad kwestią biogazowni, obecnie przez ministra klimatu i środowiska jako ministra właściwego do spraw polityki energetycznej Polski zostały skierowane do uzgodnienia i opiniowania dwa projekty ustaw: o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz o zmianie ustawy — Prawo energetyczne. Właśnie w tych dwóch projektach ustaw nasz wkład jako ministerstwa rolnictwa będzie istotny z punktu widzenia przyspieszenia rozwoju biogazowni rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#JacekCzerniak">Szanowni Państwo! W zakresie inwestycji w biogazownie rolnicze, które dzisiaj można realizować, istotny jest Plan Strategiczny dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023–2027, natomiast w zakresie inwestycji umożliwiających dodatkowe dochody ze sprzedaży energii bardzo istotny i cieszący się popularnością jest program „Energia dla wsi”. Jest to program wdrażany z inicjatywy naszego resortu, a realizowany przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Źródłem finansowania są środki Funduszu Modernizacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#JacekCzerniak">Szanowni Państwo! Te kwestie, które omawiał pan poseł Marek Sawicki, są również bardzo istotnym elementem pracy całego rządu. Chciałem poinformować, że wczoraj odbyło się posiedzenie Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów. Ten Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów w randze ministrów różnych resortów, gospodarki, MKiŚ-u, technologii, rolnictwa opracowuje ten nowy kierunek rozwoju energii, energetyki w Polsce, w tym OZE, a w tym, z naszego punktu widzenia, biogazownie. Otóż naszym zdaniem jako resortu produkcja zwierzęca musi być związana z budową biogazowni. To jest element kluczowy z punktu widzenia naszego resortu i to właśnie przedstawiamy jako kwestie kluczowe dla rozwoju, dla spraw związanych z biogazownią. To wsparcie, które jest dotychczas, dotyczące planu strategicznego, KPO, inwestycji, rzeczywiście, można powiedzieć, cieszy się dużą popularnością. W związku z tym chcemy rozwijać ten kierunek, o czym świadczy zmiana, chociażby rewizja KPO. I to są te sprawy, które są naszym zdaniem istotne z punktu widzenia tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#JacekCzerniak">Również ze strony resortu chcemy, co już zapowiedział minister Czesław Siekierski, stworzyć nowy departament, który będzie zajmował się odnawialnym źródłem, OZE. To będzie kwestia priorytetowa ze względu na sprawy związane z biogazowniami. Także ten element naukowy chcemy, że tak powiem bardzo górnolotnie, zaangażować. Nawiązaliśmy współpracę z uniwersytetami: warszawskim i poznańskim. Duży wkład merytoryczny w tym zakresie, liczymy na to. Te wszystkie sprawy, doceniamy to. Tak jak powiedziałem, będzie to realizowane w tym kontekście, o którym pan poseł Marek Sawicki, pan minister mówił. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MarekSawicki">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Z przykrością stwierdzam, że kompletnie nic nie rozumiecie, jeśli chodzi o biogazownie rolnicze, o małe biogazownie rolnicze. One nie potrzebują dzisiaj żadnych zespołów, one nie potrzebują żadnych nowych ustaw, one potrzebują decyzji, przeznaczenia części KPO na wsparcie finansowe. I od jutra można instalować małe biogazownie rolnicze do pół mega, mówię o tych małych. Wy będziecie tworzyć zespoły, wy będziecie pracować, a w tym czasie Shell, Total, Saudi Aramco już wykupiły w Polsce ponad 50% biosubstratu do produkcji biometanu. Za chwilę zagraniczna konkurencja na polskim biosubstracie będzie wypracowywała swoje narodowe cele wskaźnikowe, a Orlen za 5 lat będzie bankrutem, bo nie ma poza jednym projektem ani jednej biogazowni rolniczej, która będzie pozwalała nam produkować biometan dla wypełnienia narodowego celu wskaźnikowego. Skończcie z tworzeniem zespołów, skończcie z przygotowywaniem ustaw, które są do niczego niepotrzebne. Weźcie się do roboty i zacznijcie inwestować.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Drogi Marku, nie byłbym sobą, gdybym… Marek, panie pośle, nie byłbym sobą, gdybym ci nie przypomniał w sposób bardzo delikatny, że szefem tego resortu jest Czesław Siekierski. Myślę, że też mógłbyś go zapytać w swoim klubie o politykę w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł…</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Sawicki: Jedno zdanie, panie marszałku, w trybie sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie. Pan nie ma czego prostować, gdyż Siekierski jest ministrem w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#komentarz">(Poseł Marek Sawicki: Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż o tej sprawie ze wszystkimi ministrami rozmawiam co najmniej od pół roku…)</u>
          <u xml:id="u-20.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-20.7" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan minister Miłosz Motyka.</u>
          <u xml:id="u-20.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MiłoszMotyka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#MiłoszMotyka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak, jest to element, który może przyspieszyć w Polsce transformację energetyczną. Jest to element, który w polskim prawie jest już możliwy do zaimplementowania. Myślę, że z tym, z czym trzeba skończyć, a na co pan minister, pan marszałek Sawicki zwrócił uwagę, to z pewnością z silosowością. Z tym może trochę był problem, szczególnie przez ostatnie 8 lat, był gigantyczny problem, jeśli chodzi o zakres kompetencyjny w zakresie wsparcia biogazu, o czym mówią nawet posłowie obecnej opozycji, niegdyś koalicji rządzącej. Te przepisy dotyczące biogazu nie były w pełni skoordynowane, ich wdrażanie nie było skoordynowane pomiędzy Ministerstwem Klimatu i Środowiska a ministerstwem rolnictwa. Więc to absolutnie jest wyzwanie, które podejmujemy.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#MiłoszMotyka">Jeśli chodzi o te zespoły, mamy już radę koordynacyjną ds. biogazu. Zaproszony na następne posiedzenie rady jest przedstawiciel ministerstwa rolnictwa. To się zmieniło, bo do tej pory tak nie było i jesteśmy w stanie już gotowe rozwiązania implementować zgodnie z tą zasadą, o której mówiłem, w celu skończenia z silosowością projektów. Są rozmowy również z agencjami, instytucjami rządowymi, które mogą wykorzystać ten potencjał, który w Polsce jest, doprowadzając de facto do niskoemisyjnej gospodarki rolnej, do tego, żeby ta emisyjność w samych gospodarstwach rolnych była jak najniższa.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#MiłoszMotyka">W swoim pytaniu pan poseł Sawicki wraz z grupą posłów zawarli kwestię stabilizacji systemu elektroenergetycznego. Biogazownie w tym systemie mogą tę stabilizację poprawić.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#MiłoszMotyka">Jako resort klimatu i środowiska chciałbym powiedzieć o tych kilku rzeczach, które w najbliższym czasie wprowadzimy, bo z tym niestety poprzedni rząd sobie nie poradził. To są zmiany w programie „Mój prąd”, który chcemy zmienić, by obligatoryjne było zagwarantowanie dofinansowania do magazynu energii wraz z instalacją fotowoltaiczną, by w pełni wykorzystać zasadę prosumenta, by zainwestować w skuteczne, efektywne magazyny energii, bo dzisiaj w polskim systemie elektroenergetycznym, chcąc wprowadzać więcej energetyki z OZE, odblokowując ten potencjał, który Polska ma, zarówno jeśli chodzi o wiatraki na lądzie, jak i o biogazownie, nie możemy jej wykorzystać, bo często sieci przesyłowe, sieci dystrybucyjne nie są do tego przygotowane. Dlatego nowy plan Polskich Sieci Elektroenergetycznych — 64 mld zł do 2034 r. — już jest przyjęty i będzie realizowany. To jest największy program inwestycyjny w zakresie sieci przesyłowych w historii naszego państwa. Ten projekt transformacji energetycznej jest, myślę, kluczowym projektem dla naszego rządu. Kończymy z silosowością w polskiej energetyce. Kończymy z tym imposybilizmem, który był widoczny przez ostatnie lata. Teraz ta koordynacja na pewno będzie lepsza. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marcin Skonieczka z Klubu Parlamentarnego Polska 2050 — Trzecia Droga chciałby zadać pytanie w sprawie opóźnienia budowy elektrowni atomowej. Pytanie to jest skierowane do ministra przemysłu. Odpowie minister przemysłu pani Marzena Czarnecka.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#MarcinSkonieczka">Kontynuujemy temat energetyki.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#MarcinSkonieczka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Obecna wersja „Programu polskiej energetyki jądrowej” z 2020 r. zakłada, że budowa elektrowni jądrowych będzie w Polsce wykonana i łączna moc tych elektrowni będzie do 9 GW. Inwestorem ma być spółka Polskie Elektrownie Jądrowe, w której 100% udziałów posiada Skarb Państwa.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#MarcinSkonieczka">Pytanie, które chcę zadać, dotyczy wypowiedzi pani minister Marzeny Czarneckiej, która podczas Europejskiego Kongresu Gospodarczego powiedziała, cytuję: Duża elektrownia atomowa ruszy najpewniej ok. 2040 r. To data realna. Dotychczas podawany rok 2033 jest niemożliwy do utrzymania.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#MarcinSkonieczka">Ta wypowiedź była szeroko komentowana w mediach i wzbudziła duże zainteresowanie Polek i Polaków. Jest to uzasadnione, ponieważ budowa elektrowni atomowych jest jedną z największych planowanych inwestycji w Polsce w XXI w., więc każda wypowiedź przedstawicielki rządu wzbudza spore zainteresowanie. W związku z tym w imieniu Klubu Parlamentarnego Polska 2050 — Trzecia Droga zwracam się do pani minister przemysłu z następującymi pytaniami: Na jakiej podstawie cytowana z wypowiedzi data budowy pierwszej elektrowni atomowej w Polsce została określona na 2040 r.? Na jakiej podstawie termin przesunięto z 2033 r. na 2040 r.? Czym są spowodowane te ewentualne opóźnienia? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Nie odpowie pani minister Marzena Czarnecka, ale w jej imieniu podsekretarz stanu pan minister Maciej Bando.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">W międzyczasie przywitam Koło Emerytów i Rencistów przy Areszcie Śledczym w Lublinie. Witam was serdecznie. Przyjechaliście na zaproszenie pana posła Jacka Czerniaka. Tym bardziej was witam.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MaciejBando">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Myślę, że temat budowy elektrowni jądrowej jest na tyle interesujący, że wręcz można powiedzieć, że jest to polska racja stanu. Tak jak kwestie obronności, tak i kwestie energetyczne wpływają na życie nas wszystkich, mieszkańców tego kraju, ale też naszych sąsiadów, tych bliższych i tych dalszych.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#MaciejBando">Należałoby uporządkować kilka wiadomości i kilka dat, które pojawiają się w mediach, które pojawiają się w przestrzeni publicznej, a główną tego przyczyną — i budującego się w tym napięcia — jest brak wystarczającej komunikacji, począwszy od 2020 r., kiedy ten program zaczął nabierać rumieńców. Wtedy zupełnie zapomniano o zaktualizowaniu polityki energetycznej i dołożeniu nowych dat i nowych harmonogramów do projektu. De facto prace nad budową pierwszej polskiej elektrowni jądrowej rozpoczęły się jesienią 2023 r., więc trudno oczekiwać, żebyśmy dzisiaj mogli mówić o opóźnieniu, które ma miejsce teraz. To opóźnienie miało miejsce już 5 lat temu, bo jak mówię, fakt wydania decyzji zasadniczej dopiero stanowi otwarcie tego, abyśmy mogli mówić o rozpoczęciu procesu budowlanego.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#MaciejBando">Decyzja lokalizacyjna zapadła we wrześniu 2023 r., decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach — również we wrześniu 2023 r. A zwracam uwagę, jak kluczowe są to decyzje w każdym procesie inwestycyjnym. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach nie jest decyzją ostateczną, aczkolwiek posiada rygor natychmiastowego wykonania. Ta decyzja została oprotestowana. Spodziewamy się ostatecznego rozstrzygnięcia sprawy na przełomie 2024 r. i 2025 r. Wreszcie ostatnia z podstawowych decyzji to jest październik 2023 r. — decyzja o ustaleniu lokalizacji. A więc nie można mówić o opóźnieniu, które teraz następuje. Możemy mówić o opóźnieniu, które nastąpiło w momencie startu.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#MaciejBando">Abyśmy uświadomili sobie, jaki jest aktualnie stan prac, warto znowu przytoczyć kilka dat, których większość to rok 2023. I tak: we wrześniu 2023 r. rozpoczęły się rozmowy z Komisją Europejską dotyczące prenotyfikacji mechanizmu wsparcia dla budowy tej elektrowni. Również we wrześniu została zawarta pierwsza umowa na usługi inżynieryjne z konsorcjum Westinghouse i Bechtel, czyli z podmiotami wybranymi przez poprzedni rząd do budowy elektrowni jądrowej. Wreszcie w grudniu 2023 r. dopiero rozpoczęły się pierwsze prace przygotowawcze w terenie, ogrodzenie terenu, wstępna wycinka drzew. Aktualnie, czyli mówiąc krótko, od początku tego roku, trwają prace nad sprawdzeniem adekwatności struktury spółki Polskie Elektrownie Jądrowe do realizowanych celów. W 2023 r. mieliśmy w spółce przypadki gwałtownego wzrostu zatrudnienia nie do końca uzasadnione i nieznajdujące poparcia w potrzebach. Przygotowujemy także aktualizację tzw. harmonogramu skonsolidowanego oraz projekty ustaw, które umożliwią zarówno finansowanie inwestycji, jak i etapowanie w procesie uzyskiwania pozwoleń w ramach Prawa budowlanego.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#MaciejBando">Kluczem do realizacji tej inwestycji, szanowni państwo, jest zakończenie tzw. inwestycji towarzyszących. Aby można było mówić o ogromnym placu budowy, należy wybudować najpierw drogi, linie kolejowe oraz specjalny pirs na morzu, który umożliwi dostarczanie wielkogabarytowych i wielkomasowych elementów na tę budowę. W związku z tym w aktualnie obowiązującym harmonogramie kluczową dla nas datą jest rok 2028. Jest to data wylania tzw. pierwszego betonu jądrowego, data, która umożliwi rozpoczęcie montażu czy budowy reaktora w danej lokalizacji. Ale żeby ten rok 2028 się ziścił, na samym początku trzeba wybudować drogi i linie kolejowe. Jest to program, który szacujemy na blisko 5 mld zł — same inwestycje towarzyszące.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#MaciejBando">Warto wspomnieć o tym, że koordynacją inwestycji strategicznych związanych z infrastrukturą towarzyszącą zajmuje się pełnomocnik rządu ds. strategicznej infrastruktury energetycznej, który również sprawuje… Właścicielem 100% akcji w tej spółce jest Skarb Państwa.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#MaciejBando">Program wsparcia dla samorządów…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#MaciejBando">Na dziś, aby uzyskać tę pierwszą datę, rok 2028… Mamy pełne deklaracje ze strony wykonawcy, że potrzebuje 7 lat na zakończenie procesu budowy pierwszego reaktora od tej daty, czyli to rok 2035, następnie kolejne reaktory będą kończone w odstępach jednorocznych. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#MarcinSkonieczka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dziękuję za te szczegółowe informacje i wyjaśnienia odnośnie do terminów. Mówi pan o harmonogramie. Pytanie: Czy są już oszacowane łączne koszty tego programu i łączne koszty budowy pierwszej elektrowni? Gdyby pan mógł te informacje przekazać, byłbym wdzięczny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#MaciejBando">Panie Marszałku! Panie Pośle! Panie i Panowie! W programie rządowym przyjęto założenia, że inwestycja będzie finansowana według struktury 30% kapitału własnego i 70% kapitału dłużnego, przy czym jednocześnie określono górną granicę udziału kapitału własnego do poziomu 60 mld zł, więc już w tym momencie widzimy, o jakiej skali inwestycji mówimy. 70% długu będzie zaciągane w ramach rynku międzynarodowego i krajowego, ponieważ mówimy o ogromnych pieniądzach, o budowie konsorcjum z wielu banków. Mamy nadzieję, wręcz deklaracje ze strony amerykańskiej, że jednym z kluczowych donatorów czy dostarczycieli kapitału będzie amerykański bank wspierający rozwój i eksport przemysłu, tzw. Exim Bank, który jest agencją rządową i który promuje amerykańskie inwestycje za granicą.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#MaciejBando">W tej chwili będziemy kończyli harmonogram zintegrowany i po domknięciu procesu ostatecznego projektowania, czyli dopasowania tej instalacji do danego miejsca, rozpoczniemy negocjacje kontraktu wykonawczego, w związku z tym cena tego kontraktu wykonawczego będzie znana i będzie mogła być upubliczniona dopiero w przyszłym roku. Szacujemy, że koszty budowy tej inwestycji to ok. 115 mld zł, jeżeli mówimy o koszcie technicznym, czyli technologia i prace budowlane, i ok. 35 mld zł to koszty działalności spółki, koszty inwestycji towarzyszących i niezbędna rezerwa. Do czasu zamknięcia finansowania nie jesteśmy w stanie powiedzieć, ile dokładnie będzie wynosił koszt finansowy tej inwestycji, dopiero po zakończeniu negocjacji z bankami, a jak wiadomo, koszt finansowania czy koszt długu bezpośrednio zależy od okresu, na jaki ten dług jest udzielany, więc ten proces trwa. Jak tylko będziemy mieli zakończony, podzielę się z państwem tą informacją.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Waldemar Andzel z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zada pytanie w sprawie masowych zwolnień w Tauronie Wytwarzanie SA oraz likwidacji mocy wytwórczej skutkującej wzrostem cen energii elektrycznej. To pytanie jest skierowane do ministra aktywów państwowych, w imieniu którego odpowie sekretarz stanu w tym ministerstwie pan minister Robert Kropiwnicki.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dopiero co pod oknami tego budynku przeszedł marsz przeciwko zielonemu ładowi, dopiero co ucichły protesty, a tutaj nagle zostaje podjęta decyzja polityczna dotycząca likwidacji mocy wytwórczych w Tauronie Wytwarzanie. Wcześniejsze decyzje mówiły o roku 2035. Podjęta uchwała zarządu Tauron Polska z dnia 6 maja 2024 r. mówi o trwałym wycofaniu z eksploatacji bloków energetycznych, m.in. w moim okręgu wyborczym w Jaworznie, ale także w Trzebini i w Łaziskach.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WaldemarAndzel">Pytanie: Dlaczego skracacie termin wygaszania mocy wytwórczych w Tauronie Wytwarzanie z 10 lat do 1 roku, maksymalnie do 2 lat? Proszę nie mówić mi o bankach, które nie chcą udzielać kredytu firmom, które mają w swojej strukturze aktywa węglowe. Tak naprawdę sami wygenerowaliście tę lawinę, bo chcecie za wszelką cenę pokazać w Unii Europejskiej, że Polska, która węglem stoi, w ciągu kilku lat zazielenieje niczym trawa na pastwisku. Tak nie będzie. Prawdziwe pytanie brzmi: Od którego państwa chcecie kupować energię dla 6 mln klientów Tauronu, bo przecież nie wyprodukujecie energii, skoro wycofujecie takie potężne moce wytwórcze?</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#WaldemarAndzel">Mam także pytanie: Ile osób zostanie zwolnionych? Z przedstawicielami których miejscowości spotkał się prezes zarządu Tauron Polska Energia SA w sprawie masowych zwolnień w Tauronie Wytwarzanie? Jakie kroki zostały podjęte w ciągu ostatniego miesiąca, tj. od dnia podjęcia rzeczonej uchwały, w celu skutecznego wydłużenia pracy jednostek wytwórczych? Tak naprawdę to są obawy, że będziemy energię kupowali od Niemiec po bardzo wysokich cenach. Jest to jeden wielki skandal. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę, panie ministrze, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#RobertKropiwnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż pytanie jest przewrotne i kłamliwe w swojej treści, bo jeżeli mówimy o masowych zwolnieniach, co padło w pytaniu, to jest to po prostu kłamstwo. Mógłbym powiedzieć jednym słowem czy równoważnikiem zdania: jest to kłamstwo, nie ma planowanych masowych zwolnień. I to jest prawda, i można by w ten sposób zakończyć.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#RobertKropiwnicki">Jeżeli mówimy o zwolnieniach w Tauronie, to dotyczą one głównie zatrudnionych niekompetentnych działaczy PiS-u, których zarząd musiał wymienić po to, żeby firmę postawić na nogi. I to się faktycznie dzieje. Firma jest w dobrej kondycji, zarząd komunikuje zarówno załodze, jak i partnerom społecznym o swoich planach. Prawdą jest, że część bloków będzie musiała być czy wyłączona, czy ograniczona, ale ludzie, pracownicy nie mają się czego obawiać. Tauron ma świetną załogę, dobrych energetyków, dobrych pracowników, którzy znajdą swoje zatrudnienie w tych miejscach, w których są potrzebni firmie i państwu polskiemu. I to jest bardzo istotne. Trzeba też pamiętać, że te ruchy kadrowe, które będą, będą dotyczyły głównie ruchów naturalnych. Niestety, można powiedzieć, załoga Tauronu jest w dość zaawansowanym wieku i wszystkim, którzy będą odchodzić w przyszłości, jest proponowany urlop energetyczny, emerytura pomostowa czy docelowo emerytura. Więc nie ma zagrożenia, jeżeli chodzi o grupowe zwolnienia.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#RobertKropiwnicki">Prawdą jest, że w 2021 r. zarząd tej firmy pod rządami poprzedniej ekipy podjął określone zobowiązania dotyczące pracy poszczególnych bloków i te bloki będą sukcesywnie wyłączane. Proszę też pamiętać, że większość z nich jest mocno wyeksploatowana, o bardzo niskiej sprawności, a w większości ich czas produkcji to były lata 70. i one w sposób naturalny się zużyły, a Tauron, proszę państwa, obsługuje ponad 6 mln ludzi. To jest 6 mln odbiorców, którym Tauron sprzedaje na co dzień energię. I ważne jest, żeby ta energia była tania, na czas dostarczona, odpowiedniej jakości. Więc to są bardzo istotne rzeczy, którymi zarząd się przejmuje, które zarząd komunikuje i pracuje z partnerami społecznymi. Więc tu nie ma zagrożenia, jeżeli chodzi o jakieś gwałtowne ruchy, o których pan poseł mówił, ponieważ wszystko idzie zgodnie z planem i zgodnie z tym, co jest zawarte w dokumentach strategicznych.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#RobertKropiwnicki">Rynek mocy, od którego w dużej mierze zależy funkcjonowanie poszczególnych bloków, jest zaplanowany do roku 2025. Trwają prace nad dokumentami, które pozwolą na funkcjonowanie części bloków, ale w jakich obszarach i ile ich będzie, to się okaże za chwilę. Więc tu naprawdę chciałbym uspokoić i załogę, i mieszkańców tych miejscowości, gdzie pracują elektrownie Tauron: nie ma zagrożenia żadnymi zwolnieniami, jeżeli będą jakieś naturalne odejścia, to one będą działy się w sposób społecznie akceptowalny, tak żeby wszyscy byli zaangażowani. Firma potrzebuje sprawdzonych energetyków, doświadczonych pracowników i oni znajdą miejsce w tych blokach, które będą funkcjonowały. Pomimo tego że poprzednia ekipa była mocno nieodpowiedzialna, zatrudniała dużo działaczy PiS-u o właściwie zerowych kompetencjach energetycznych, których zarząd teraz musiał zwolnić, to naprawdę nawet tego nie można nazwać masowymi zwolnieniami, bo zwolnienia masowe musiałyby być naprawdę bardzo duże. Tych działaczy PiS-u było dużo, ale nie nazwałbym tego mimo wszystko zwolnieniami masowymi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo chciałbym poznać listę tych działaczy, bo nie znam takich, którzy byliby tam masowo zatrudniani.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WaldemarAndzel">A pytam o systemowe rozwiązania, bo nie wiem, czy pan wie, ale Niemcy uruchomili bloki rezerwowe, tej zimy było to 1900 MW mocy rezerwowej węglowych bloków energetycznych. Część obiektów wyłączona kilka lat temu została uruchomiona już 2 lata temu, kiedy Gazprom odciął także Niemcy od dostaw. Dlaczego u nich da się nie tylko nie zamykać produkcji energii opartej na źródłach węglowych, ale i dokonać ekspresowej reaktywacji bloków węglowych, my zaś musimy podejmować nieodpowiedzialne, niezgodne z polską racją stanu, niedorzeczne decyzje? Czy nie widzi pan, że jest to absurd? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Czy pan widzi absurd czy nie — pyta pan poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#RobertKropiwnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Otóż sąsiedzi, a zwłaszcza ci mityczni już Niemcy, o których pan mówi, przygotowują swoją transformację od wielu lat i mają, można powiedzieć, spokojną ścieżkę dojścia do zakładanych celów energetycznych, tak żeby mieć jak najmniej czarnej energii. My niestety w ciągu ostatnich 8 lat niewiele zrobiliśmy, bo uważaliśmy, że, nie wiem, świat się zatrzyma i będziemy cały czas mogli funkcjonować twardo na węglu. Nie da się tego zrobić i wszyscy to wiemy.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#RobertKropiwnicki">Musimy spokojnie robić tę transformację energetyczną, tak żeby chronić ludzi, ale równocześnie zapewnić funkcjonowanie polskiej energetyce i polskim firmom, które czerpią z energii. Proszę zobaczyć, że Tauron sprzedaje rocznie ok. 27 TWh energii. To są olbrzymie ilości. I to są poważne liczby, które nie mogą pochodzić tylko z czarnej energii, ponieważ ona będzie najdroższa czy już jest najdroższa. Można zamknąć oczy i mówić: nic się nie będzie działo, jakoś przeżyjemy kolejny rok, ale odpowiedzialność za państwo polskie wymaga tego, żebyśmy wiedzieli, co będzie za 3, 5, 10, 15 lat.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#RobertKropiwnicki">Wy udawaliście, że nic się nie będzie działo. Dzisiaj niestety musimy funkcjonować w oparciu o złe działania, które były wcześniej podjęte. Dlatego mamy ciągle za mało energii wiatrowej, bo to jest wasze główne zaniedbanie, bardzo mało energii z innych źródeł: była chociażby mowa o biogazowniach, właściwie też zaniechaliście ich budowy. To są zaniedbania, które musimy nadrabiać. Do tego jak jeszcze dojdzie to, że musimy budować ogromne inwestycje w przesyle energii, czyli wielkie sieci energetyczne, bo to też są zaniedbania, które musimy nadrabiać po ostatnich 8 latach.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#RobertKropiwnicki">Więc może pan oczywiście straszyć ludzi, ale prawda jest taka, że my dbamy o ludzi, dbamy o firmy, zarówno energetyczne, jak i o odbiorców energii po to, żeby mieli jak najtańszą energię, a nie, żebyśmy właśnie musieli kupować. Wasz scenariusz, absolutnie nieodpowiedzialny, prowadził do tego, że energię musielibyśmy kupować za chwilę z krajów sąsiednich, co jest absolutnie bzdurne, bo mamy potencjał, żeby produkować odpowiednią liczbę własnej zielonej energii, tylko trzeba to zrobić, a nie udawać, że świat się nie zmienił. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Posłanki Joanna Frydrych i Monika Rosa z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska zadadzą pytanie w sprawie likwidacji białych plam w systemie żłobkowym. To pytanie kierowane jest do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej. A odpowie w imieniu ministra sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej pani ministra Aleksandra Gajewska.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JoannaFrydrych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#JoannaFrydrych">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Ministro! System opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 jest kluczowym elementem polityki rodzinnej w Polsce. Program „Maluch” wprowadzony przez rząd premiera Donalda Tuska w 2011 r. odegrał znaczącą rolę w rozszerzaniu sieci żłobków, klubów dziecięcych oraz miejsc u dziennych opiekunów. Celem było nie tylko zwiększenie liczby dzieci korzystających z tych usług, ale również umożliwienie ich matkom powrotu do pracy, a co za tym idzie, redukcji luki płacowej. Dostępność do miejsc żłobkowych to również wspieranie rozwoju dzieci, to pomoc w zmniejszaniu ubóstwa i nierówności społecznych, to również poprawa jakości życia rodzin.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#JoannaFrydrych">Pomimo tego, że liczba miejsc opieki wzrosła w ostatnim czasie, tj. przez ostatnie 16 lat, to nadal miejsce w żłobku ma zaledwie jedno na czworo dzieci. Ponad połowa gmin w Polsce nie posiada obecnie żadnych instytucji opiekuńczych. Przed uruchomieniem programu „Maluch+” w roku 2007 mieliśmy w kraju 373 żłobki, placówki te dysponowały liczbą 26,9 tys. miejsc. Według stanu w dniu 31 grudnia 2016 r. na terenie kraju działało już 2710 żłobków, oddziałów żłobkowych i klubów dziecięcych, które zapewniały opiekę nad dziećmi do lat 3. Dzięki programowi „Maluch” liczba żłobków w Polsce wzrosła o 726,5% w stosunku do 2007 r. Po zmianie władzy rząd PiS kontynuował ten program pod nazwą „Maluch+” i na koniec 2023 r. w Polsce funkcjonowało niecałe 4,7 tys. żłobków, 943 kluby dziecięce oraz ponad 2,4 tys. dziennych opiekunów, co stanowi wzrost liczby żłobków o 298% w stosunku do 2016 r. Chcę zwrócić uwagę, że w roku 2022 program „Maluch+” nie został uruchomiony, co uniemożliwiło gminom i innym organizacjom pozyskanie funduszy na rozwój infrastruktury opiekuńczej. Program ogłoszony został dopiero w 2023 r. na lata 2022–2029 i przewidywał zwrot wydatków poniesionych w roku poprzednim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JoannaFrydrych">Szanowni państwo, podczas posiedzenia…</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#JoannaFrydrych">Panie marszałku, ostatni akapit. Podczas posiedzenia w Barcelonie Rada Unii Europejskiej ustaliła cele edukacyjne. Do roku 2030 przynajmniej 45% najmłodszych dzieci w Unii Europejskiej ma być objętych wczesną edukacją i opieką. Dla krajów, gdzie obecnie mniej niż 20% dzieci korzysta z takiej formy edukacji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#JoannaFrydrych">…zaleca się wzrost o 90% w stosunku do obecnych danych. Dla Polski oznacza to, że do 2030 r. powinno być objętych opieką 23,2% dzieci…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#JoannaFrydrych">…podczas gdy w 2022 r. wskaźnik ten wynosił 15,9%, a średnia dla Unii osiągnęła 35,9%.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#JoannaFrydrych">W związku z powyższym proszę panią minister o odpowiedź na pytanie: W jaki sposób Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej zamierza realizować program dotyczący rozwoju opieki żłobkowej oraz zwiększenia dostępności żłobków w Polsce? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">O 2 minuty…</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Frydrych: 1 minuta 30 sekund.)</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AleksandraGajewska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z rejestrem żłobków na dzień 31 maja 2024 r. w Polsce funkcjonuje 8112 instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 i oferują one łącznie 236 297 miejsc opieki. Jeśli weźmiemy pod uwagę wszystkie dane, wraz z danymi o nianiach, ogólnopolski wskaźnik użłobkowienia wynosi 36%.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#AleksandraGajewska">Oczywiście musimy wziąć pod uwagę wszystkie różnice terytorialne, ponieważ na wskaźnik wpływa to, jak to się rozkłada terytorialnie. I tak jak na pewno państwo się domyślają, sytuacja w dużych miastach, gdzie jest większy dostęp do opieki wczesnodziecięcej, w pewien sposób zakłamuje ogólny stan na terenie całej Polski. Na mapie Polski wciąż mamy 1047 gmin, gdzie nie ma dostępu do żadnej formy opieki instytucjonalnej. Nie ma tam prywatnego ani publicznego żłobka, klubu malucha czy punktów dziennego opiekuna. Stanowi to aż 42% wszystkich gmin w Polsce. W tych gminach rodzice ze względu na swoje najbliższe otoczeniu nie mają wyboru. Mają barierę zarówno, można powiedzieć, finansową, jak i przede wszystkim taką o charakterze terytorialnym. Muszą szukać miejsca opieki dla swojego dziecka w innej gminie, w innym powiecie. Właściwie tu zapewnienie opieki instytucjonalnej jest niemożliwe. Muszą rezygnować z pracy i robić to we własnym zakresie bądź poszukiwać kogoś, kto w tym czasie będzie mógł zająć się dziećmi.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#AleksandraGajewska">Musimy nadrabiać zaległości po poprzednikach. Oczywiście, tak jak powiedziała pani przewodnicząca, realizacja programu „Maluch+” rozpoczęła się w 2011 r. Program został wprowadzony przez koalicyjny rząd PO-PSL i był kontynuowany przez rząd PiS, natomiast przez 1,5 roku w ramach tego programu nie był prowadzony nabór, choć my w poprzedniej kadencji bardzo mocno się o to upominaliśmy. Wskazywaliśmy na to, że tak długa przerwa w naborze spowoduje kolejną lukę, jeżeli chodzi o dostęp do miejsc opieki nad małymi dziećmi. I tak właśnie jest. Miało powstać 32 tys. miejsc do końca 2023 r., powstało ich niecałe 4,2 tys. I to musimy nadrobić, bo poziom podpisywanych umów wyniósł 43%. Jest to wysoko niesatysfakcjonujące, dlatego w momencie, kiedy przyszliśmy do ministerstwa, rozpoczęliśmy intensywne prace nad rewizją całego programu „Maluch+”. Spotkaliśmy się z wojewodami, spotkaliśmy się z przedstawicielami jednostek samorządu terytorialnego, zarówno w ministerstwie, jak i w terenie — właśnie tam, gdzie te białe plamy, czyli gminy, w których nie ma dostępu do opieki instytucjonalnej, występują w największej liczbie. Podjęliśmy z tymi osobami partnerski dialog, rozmawialiśmy, jak najlepiej rozwiązać tę sytuację, jak wyjść naprzeciw oczekiwaniom mieszkanek i mieszańców, jak spowodować, żeby samorządy terytorialne nadgoniły te zaległości, jak to wszystko zrobić.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#AleksandraGajewska">Chciałabym powiedzieć, że przede wszystkim udało nam się pozytywnie zakończyć rewizję KPO i zwiększyć budżet tego programu do rekordowej kwoty 6,5 mld zł. Dzisiaj dysponujemy taką wysokością środków unijnych, która pozwoli samorządom terytorialnym na wybudowanie, uwaga, 102 tys. nowych miejsc w żłobkach, klubach czy punktach dziennego opiekuna. Została zwiększona także wysokość dofinansowania tworzenia miejsc opieki skierowanego do jednostek samorządu terytorialnego: do 57 tys. zł z 36 tys. zł, czyli zaproponowany przez nas wzrost wyniósł 21 tys. zł. Ponadto do 2 lat został skrócony okres trwałości, obniżyliśmy wskaźnik obsadzenia z 80% do 60%, wprowadziliśmy pojęcie „gotowości instytucjonalnej”, którą ostatecznie odbiorca wsparcia musi wykazać w razie nieosiągnięcia minimalnych 60%, tak aby nie musiał zwracać środków, a wiedzieliśmy, że to stanowi problem dla jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#AleksandraGajewska">Obecnie trwa nowy nabór, już w ramach programu „Aktywny maluch”, a my aktywnie prowadzimy dalej rozmowy z samorządowcami, namawiając ich do tego, by składali wnioski i budowali, remontowali miejsca, w których mogą powstać nowe miejsca opieki. Do tego systemu podchodzimy jednak kompleksowo. Uważamy, że miejsca trzeba tworzyć, ale wiemy też, że wyzwaniem dla samorządów jest utrzymywanie tych miejsc. Dlatego w ramach programu „Aktywny rodzic” stworzyliśmy, obok babciowego, taką możliwość: tam, gdzie dzisiaj nie ma opieki instytucjonalnej, dajemy rodzicom 1500 zł, by mogli zorganizować opiekę sprawowaną przez babcię, ciocię, wujka, siostrę. Jednocześnie opieka instytucjonalna będzie wsparta przez właśnie program rządowy, poprzez dopłatę, dofinansowanie — blisko 1500 zł właśnie w ramach opieki instytucjonalnej. Tak więc samorządy, organizatorzy instytucjonalnej opieki będą otrzymywali kwotę do 1500 zł, by utrzymać te miejsca opieki.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#AleksandraGajewska">Budujemy nowe miejsca, pomagamy je utrzymać, tworzymy kompleksowy system, by likwidować bariery, które do dzisiaj występowały, tak by rodzice nie musieli już wybierać, czy zostają z dziećmi, czy pracują. Dzisiaj, w tym systemie nie ma słowa „albo”. Likwidujemy bariery finansowe, likwidujemy bariery terytorialne, wychodzimy naprzeciw oczekiwaniom młodych rodziców.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani posłanka Monika Rosa.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pamiętajmy o czasie, który upływa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#MonikaRosa">Panie Marszałku! Dziękuję za przypomnienie odnośnie do czasu. Pani Ministro! Ponieważ temat jest ważny, ponieważ doskonale wiemy, że zapewnienie miejsc opieki nad dziećmi jest kluczowe po pierwsze dlatego, aby zaktywizować kobiety do pracy, do udziału w rynku pracy, dać im możliwość podjęcia zatrudnienia, ale także po to, aby dać im możliwość podjęcia świadomej decyzji o posiadaniu dzieci bez konsekwencji dla budżetu domowego, dla ich zatrudnienia i przyszłej ścieżki kariery. Stąd moje pytanie, pani ministro. Jakie powody stały za tym, że aż 40% gmin nadal nie ma miejsc opieki nad dziećmi? Dlaczego aż ponad rok nie było nowych naborów do programu? Jakie racjonalne argumenty stały za takim wstrzymaniem podpisywania umów i naboru wniosków? Jakie części Polski to są największe białe plamy? Gdzie ta pomoc jest najbardziej potrzebna? Jakie największe bariery stoją przed samorządowcami i rodzicami, jeśli chodzi o stworzenie nowych miejsc żłobkowych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#AleksandraGajewska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o przyczyny niepowstawania nowych miejsc, to tak naprawdę sami się nad tym zastanawialiśmy, ponieważ mieliśmy w budżecie 5,5 mld zł środków zewnętrznych, unijnych, które właściwie były na wyciągnięcie ręki, by tworzyć nowe miejsca opieki. I to się nie działo. Dlatego wyszliśmy do samorządów, by zapytać ich, dlaczego tak się dzieje. Okazuje się, że program „Maluch+” był niedostosowany do potrzeb samorządów. Koszty, które ponosili samorządowcy, ponosiły samorządy, by stworzyć nowe miejsca żłobkowe, były niedoszacowane w tym programie. Wzrosły koszty pracy, towarów, usług, opłat za media i nie było to odzwierciedlane pomimo wielu prób kontaktu z ministerstwem i zmian w tym programie. Nie zostały one do tego programu wprowadzone.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#AleksandraGajewska">Nasze rozmowy doprowadziły do tego, że wprowadziliśmy szereg zmian, które doprowadziły do tego, że dzisiaj mamy wzrost zainteresowania programem, bardzo dużo wniosków złożonych przez samorządowców i właściwie podpisujemy cały czas umowy z samorządowcami, ale i podmiotami prywatnymi, tak by wyrównać szanse. Bo to, co jest bardzo istotne, to fakt, że właśnie poprzez nasze programy, zarówno „Aktywny maluch”, jak i „Aktywny rodzic”, mamy do zrealizowania konkretne cele. Chcemy zwiększyć aktywność zawodową kobiet, mam małych dzieci. Dzisiaj aktywność zawodowa kobiet, które są mamami małych dzieci, jest na poziomie 63%. U mężczyzn jest to 84%. W zależności od tego, jak dużo mają dzieci, ta aktywność zawodowa się nie zmienia, a u kobiet ona maleje. Chcemy więc wpływać na zwiększenie aktywności zawodowej kobiet, chcemy zwiększać poziom użłobkowienia do 50% i chcemy zwiększać jakość opieki w żłobkach, wprowadzając standard jakości opieki, monitorując go, egzekwując go, wspierając jednostki samorządu terytorialnego, organizatorów tej opieki, by mogli go wprowadzać poprzez różnego rodzaju szkolenia.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#AleksandraGajewska">Ale tak jak powiedziałam, 1047 gmin nie ma dzisiaj opieki żłobkowej w żadnej formie przewidzianej przez ustawę — 42% gmin. Najwięcej białych plam znajduje się w województwie mazowieckim — 147 — i w województwie lubelskim — 143. Ale gdy zestawimy to z liczbą gmin w województwach, to najgorsza sytuacja jest w województwie lubelskim i podlaskim — to jest 67% gmin z terenu tych województw i tam nie ma żadnej instytucji opieki. Jeżeli chodzi o województwo warmińsko-mazurskie, to jest 56%. Najlepsza sytuacja jest w województwie opolskim — 24%, małopolskim — 26%, w województwie wielkopolskim i śląskim — 27%.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#AleksandraGajewska">Kończę. Panie marszałku, Wysoka Izbo, podjęliśmy takie działania, że tam, gdzie poziom użłobkowienia jest najniższy, udaliśmy się w pierwszej kolejności i tam podjęliśmy pierwsze działania. Działaliśmy tam, gdzie te działania powinny być najpilniejsze, a sytuacja jest najtrudniejsza. Stworzymy 102 tys. nowych miejsc żłobkowych poprzez nasze rządowe programy i wesprzemy organizatorów tej opieki, by mogli oni utrzymać te miejsca. To są nasze zadania.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: Prawo i Sprawiedliwość…)</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#AleksandraGajewska">Państwo byli w tym nieskuteczni. Mieli stworzyć 42 tys. miejsc do końca zeszłego roku, stworzyli 4 tys. miejsc. Mieli zrealizować program „Maluch”, nie byli państwo w stanie. Można mieć środki na programy, można nie umieć ich wydawać. Państwo byli tego przykładem. Dlatego dzisiaj w 42% gmin nie ma opieki żłobkowej i państwo są za to odpowiedzialni. My to zmienimy, likwidując białe plamy, traktując jednostki samorządu terytorialnego po partnersku…</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#AleksandraGajewska">…współpracując z nimi i razem z nimi podejmując się tego ogromnego wyzwania, wychodząc naprzeciw oczekiwaniom i potrzebom młodych rodziców, ale przede wszystkim zaspokajając potrzeby dzieci.</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Chciałem serdecznie przywitać młodzież z Liceum Ogólnokształcącego w Kole i Szkoły Podstawowej w Osieku Wielkim. Witam was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Gościcie na zaproszenie pana posła Tadeusza Tomaszewskiego, którego też pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, pani posłanka Paulina Matysiak zada pytanie w sprawie aktualnej sytuacji w spółce PKP Cargo SA oraz skierowania pracowników na nieświadczenie pracy przez najbliższych 12 miesięcy oraz planu działania spółki na kolejne miesiące. To pytanie jest skierowane do ministra infrastruktury, w którego imieniu odpowie podsekretarz stanu w ministerstwie pan minister Piotr Malepszak.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani posłanko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PaulinaMatysiak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Faktycznie ta sytuacja w PKP Cargo jest mocno niepokojąca i chciałabym się zapytać z jednej strony o to, jak wyglądają plany naprawcze, ale też o te doniesienia, o których już wiemy, czyli wysyłanie pracowników na nieświadczenie pracy.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PaulinaMatysiak">Na posiedzeniu podkomisji stałej Komisji Infrastruktury, podkomisji do spraw transportu kolejowego była już o tym mowa. Był pan Marcin Wojewódka, członek Rady Nadzorczej PKP Cargo, który obecnie pełni obowiązki prezesa i który w bardzo specyficzny sposób wypowiadał się na temat sytuacji spółki. Kilka cytatów, dosłownych fraz z jego wypowiedzi. Mówiąc o spółce, którą zarządza, wypowiadał się tak: obszar nędzy i rozpaczy, kolos na glinianych nogach, permanentne minusy. Bazował na danych na koniec marca 2024 r., zasłaniając się formą prawną spółki. Wydaje mi się, że same te wypowiedzi także zniechęcają akcjonariuszy do tego, żeby w tę spółkę inwestować.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PaulinaMatysiak">Natomiast to, co jest kluczowe, to sytuacja przede wszystkim pracowników. I o to chciałabym się dopytać, bo tutaj mamy wiele nieprawdziwych czy sprzecznych informacji, które też docierają przez opinię publiczną. Czy faktycznie jedynym działaniem naprawczym jest odesłanie załogi na nieświadczenie pracy? Jeśli pan minister mógłby, to proszę powiedzieć, jakie inne działania zostały podjęte przez spółkę.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#PaulinaMatysiak">Druga sprawa: Czy faktycznie prawdą jest, że zmieniono kierowanie na nieświadczenie pracy teraz z 12 miesięcy na 3 miesiące? Pracownik może być kierowany czterokrotnie na to nieświadczenie pracy, więc tak naprawdę niewiele to z perspektywy pracownika zmienia. Ile jest takich osób wysłanych na nieświadczenie pracy w całej spółce? Czy państwo macie wiedzę, ile osób już złożyło wypowiedzenia i odeszło ze spółki?</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#PaulinaMatysiak">Chciałabym też się dowiedzieć, jak wygląda dialog ze stroną społeczną. Ile było takich spotkań? Kiedy one były i czy zakładowy układ zbiorowy pracy zostanie rozwiązany? Wiemy, że związki zawodowe na to się nie zgadzają. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PiotrMalepszak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żeby zobrazować sytuację w Cargo, warto żebyśmy przypomnieli sobie pewne podstawowe kwestie z ostatnich lat, co przyczyniło się do tej sytuacji w Cargo, z którą dzisiaj musimy sobie poradzić. Warto to pokazywać jako przykład działań, które miały miejsce, mówiąc wprost, z patologią. Słowa pana prezesa, pełniącego obowiązki prezesa zarządu, które pani posłanka przytoczyła, nie są owijaniem w bawełnę, jeśli chodzi o sytuację spółki, chociaż tutaj też warto podkreślić, że biorąc pod uwagę, że Cargo jest spółką giełdową, rynek pozytywnie ocenia dotychczasowe działania w tych ostatnich 2 miesiącach, bo cena akcji Cargo odbiła się od poziomu 12 zł, jaki osiągnęła w ostatnich miesiącach, i dochodzi do poziomu 15 zł. Tak że te działania odbieramy pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PiotrMalepszak">Kilka liczb, które mają znaczenie w całej tej sytuacji, dlaczego Cargo jest dzisiaj w takiej sytuacji, jaką mamy, sytuacji, gdzie trzeba tę spółkę po prostu ratować. Utrata rynku przez ostatnie 10 lat z poziomu 60% do poziomu 28%. Spółka giełdowa działająca na bardzo efektywnym rynku przewoźników towarowych, bo trzeba tutaj jasno powiedzieć, że mamy bardzo zliberalizowany rynek przewozów towarowych, bardzo konkurencyjny rynek. W ostatnich 10 latach pojawiło się wiele podmiotów, które — to też warto podkreślić — wyczuły słabość Cargo, słabnące Cargo w tych ostatnich latach i zaczęły zdobywać rynek przewozów, zdobywając swoje procenty w tym torcie przewozów zarówno w pracy eksploatacyjnej, jak i w pracy przewozowej. Jeśli popatrzymy na te podstawowe liczby, to jest to utrata rynku z 60% do 30%, jest to pojawienie się dużych podmiotów. Mieliśmy 10 lat temu 12 dużych podmiotów na rynku przewozów towarowych, dzisiaj jest już 19 takich podmiotów, które mają przynajmniej 1-procentowy udział w rynku, a łącznie na rynku jest prawie 40 podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PiotrMalepszak">Gdy te elementy powiążemy z działaniami zarządu Cargo w ostatnich latach, czyli z bardzo wysoką nieefektywnością, jeśli chodzi o politykę handlową, politykę związaną z zatrudnieniem… Podejmowane decyzje inwestycyjne skutkują dzisiejszą chęcią z naszej strony ratowania tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PiotrMalepszak">Podkreślam raz jeszcze: tu nie ma powodów, żeby owijać w bawełnę i mówić gładkie i grzeczne słowa, bo po prostu tego nie da się powiedzieć o tej spółce. Już miałem okazję w jednej ze swoich wypowiedzi przed szanowną Izbą wskazać, że to będzie przykład akademicki, jak nie zarządzać spółką, podmiotem giełdowym, jak nie doprowadzić spółki do sytuacji, którą mamy dzisiaj, gdzie m.in. jeden ze związków zawodowych był kadrowym w tej firmie i ustawiał procesy związane z zarządzaniem, zatrudnianiem, podejmowanymi decyzjami handlowymi. Tak nie należy zarządzać takim podmiotem, który — podkreślam raz jeszcze — jeszcze 10 lat temu miał blisko 60-procentowy udział w rynku.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#PiotrMalepszak">Tutaj warto to powiedzieć, bo te ostatnie lata to był taki model działania: po nas choćby potop. Gospodarka rabunkowa, nieliczenie się, bardzo krótkoterminowe patrzenie na sytuację, właściwie, można powiedzieć, przejadanie też wszelkich środków, które w firmie się pojawiały i związane były głównie ze wzrostem wynagrodzeń, gdy sytuacja spółki już tego nie uzasadniała, chociażby w 2022 r. czy 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PiotrMalepszak">Działania obecne. Nie ukrywamy, że ten ponadzakładowy układ zbiorowy pracy czy kwestie pracownicze idą na pierwszy ogień, bo są takimi działaniami, które możemy dzisiaj podjąć, żeby próbować zbilansować sytuację finansową spółki, która każdego miesiąca na same wynagrodzenia musi przeznaczyć dwa razy więcej, niż ma dzisiaj przychodów. To jest problem działalności PKP Cargo, chodzi o to, żeby tej spółce różnego rodzaju działaniami zapewnić płynność, żebyśmy mogli spółkę utrzymać na powierzchni. Stąd ponadzakładowy układ zbiorowy, pierwszy taki poważny krok i wypowiedzenie tego układu. Chociaż oczywiście skutkować to będzie dopiero za 2 lata, bo tam mamy bardzo długie terminy, jeśli chodzi o realne wypowiedzenie. 30% kadry z 14 tys. pracowników — nieświadczenie pracy związane z 60-procentowym wynagrodzeniem. To jest pewne koło ratunkowe, które mamy w przypadku Cargo, bo niewiele spółek ma takie możliwości — umożliwia nam to ustawa o restrukturyzacji i komercjalizacji przedsiębiorstwa PKP. Daje to możliwość zastosowania właśnie koła ratunkowego i nieświadczenia pracy. Do tej pory 10% załogi, mówią to dane na wczoraj, jest już objęte tym nieświadczeniem. Chcemy, żeby te liczby trochę urosły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani posłanko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PaulinaMatysiak">Dopytam jeszcze o te dane związane z nieświadczeniem pracy. Z tego wynika, że obecnie co najmniej 1400 osób jest na tym nieświadczeniu pracy, a będzie jeszcze więcej. Warto podkreślić, że kiedy państwo odsyłacie załogę na nieświadczenie pracy i wśród tej załogi są np. maszyniści, to oni, ponieważ mają w umowach klauzulę zakazu konkurencji, nie mogą podjąć pracy w zawodzie np. w jakiejś innej konkurencyjnej firmie.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#PaulinaMatysiak">Pytałam o liczbę złożonych wypowiedzeń, to jest też pytanie o dalszą politykę kadrową tej spółki, bo jeżeli część wykwalifikowanych pracowników odejdzie, to tak naprawdę spółka będzie miała za kilka, kilkanaście miesięcy duży kłopot.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PaulinaMatysiak">Na końcu chciałam jeszcze zaznaczyć, że cała ta sytuacja bierze się także z pewnego rodzaju polityki transportowej państwa. Udział kolei w systemie transportowym, w przewozie towarów i ładunków to jest 10%. Czy państwo chcecie coś tutaj zmienić, żeby stawki dostępu do infrastruktury dla przewoźników towarowych były np. mniejsze po to, by kolej była konkurencyjna w stosunku do przewozu towarów drogowego, samochodami? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PiotrMalepszak">Jeśli chodzi o kwestię zatrudnienia w poszczególnych grupach zawodowych, to tutaj chciałbym wspomnieć jeden istotny punkt dotyczący chociażby maszynistów. Trwają rozmowy z innymi spółkami, szeroko patrzymy na rynek, jakie firmy mogłyby zagospodarować część maszynistów, którzy nie będą mieli pracy, bo spółka nie ma takiej ilości pracy, żeby zapewnić ją maszynistom. Takie działania też były podejmowane w przeszłości, chcemy je zintensyfikować również teraz. Jednym z podmiotów jest duży przewoźnik pasażerski, z którym rozmawiamy odnośnie do zatrudnienia dla maszynistów.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PiotrMalepszak">Jeśli chodzi o działania, bo ten temat jest bardzo szeroki, związany z działaniami państwa i tym, jak podejść do roli kolei w przewozach pasażerskich i towarowych, to w przypadku pasażerskich jest tak, że na razie o ten segment nie musimy się martwić, bo on bardzo intensywnie rośnie. Ale jeśli chodzi o przewozy towarowe, to faktycznie sytuacja w całej puli przewozów nie napawa optymizmem. Mamy spadki, jeśli chodzi o rynek. Ten rynek w ostatnich 10 latach zamykał się w granicach 200–250 mln t towarów. Widzimy teraz, że ten rok idzie już bardziej w kierunku tej dolnej granicy, ok. 200 mln t towarów.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PiotrMalepszak">Powstaje naturalne pytanie, jeśli inwestujemy tak ogromne środki w rozwój infrastruktury kolejowej, to są dziesiątki miliardów złotych, które włożyliśmy w infrastrukturę kolejową, w poprawienie jej parametrów, to co ma po tych torach jeździć. Bo sam ruch pasażerski torów nie zapełni, naturalnie ruch towarowy to jest ruch, który zawsze przynosił więcej przychodów do budżetu zarządcy infrastruktury. Uważam, że to jest w ogóle kluczowe pytanie następnych miesięcy, jak potraktować kolej i wzrost udziału kolei w rynku, żebyśmy dalej nie inwestowali i mówili, że zachowujemy właściwie taki sam poziom ruchu kolejowego, jaki mieliśmy 2 lata, 3 lata, 5 lat czy 10 lat temu. Chociaż podkreślam, że szczególnie mocno rośnie liczba przewozów pasażerskich.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#PiotrMalepszak">Kluczowe pytanie ze strategicznego punktu widzenia nie tylko Ministerstwa Infrastruktury, ale też wielu innych, z perspektywy rządu, dotyczy tego, jak to zwiększać, jakie działania podejmować. Stawki dostępu to tylko jeden z elementów tej układanki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Witold Tumanowicz z Konfederacji zada pytanie w sprawie migrantów nielegalnie przekraczających polską granicę. To pytanie jest skierowane do ministra spraw wewnętrznych i administracji. Odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pan minister Maciej Duszczyk.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WitoldTumanowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W ostatnim czasie niemiecka policja federalna udzieliła informacji, że w okresie od 1 stycznia do 30 kwietnia 2024 r. zarejestrowała łącznie 5621 osób, które nielegalnie przekroczyły granicę polsko-niemiecką. Spośród nich aż 3578 zostało zawróconych do Polski. Okoliczność ta wzbudza strach i obawy polskich obywateli związane z napływem nielegalnych imigrantów do Polski. W związku z powyższym mam trochę pytań, ale też na etapie dopytywania będę miał kolejne. Proszę o odpowiedzi na następujące pytania: Czy Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji ma wiedzę o zaistniałej sytuacji? Jakie działania zostały podjęte w celu jej rozwiązania? W jaki sposób ministerstwo spraw wewnętrznych weryfikuje liczbę osób nielegalnie przekraczających granicę, także tych zawracanych z krajów Unii Europejskiej? Ile osób według danych ministerstwa spraw wewnętrznych nielegalnie przekroczyło granicę polsko-niemiecką od dnia 1 stycznia 2024 r. do dnia 30 kwietnia 2024 r.? W jaki sposób osoby te znalazły się na terytorium naszego kraju? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#MaciejDuszczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Może zacznę od tego, że patrząc na zjawiska migracyjne, z którymi dzisiaj się spotykamy, a także doświadczenia innych szlaków migracyjnych, tak naprawdę mamy do czynienia z czterema sytuacjami. Pierwsza sytuacja jest wtedy, kiedy migranci podchodzą pod zaporę i na widok straży granicznej wycofują się na stronę Białorusi. Następnie mamy osoby, które przekraczają granicę, natomiast w wyniku interwencji straży granicznej wycofują się na stronę białoruską i przechodzą z powrotem na drugą stronę przez zaporę, ewentualnie po zatrzymaniu są pytane o to, czy chcą się ubiegać o ochronę międzynarodową, a ponieważ zdecydowana większość nie jest tym zainteresowana, są zawracane na stronę białoruską. Trzecia sytuacja jest wtedy, kiedy są to osoby ujawniane na terytorium Polski po jakimś dłuższym okresie. Takie osoby otrzymują najczęściej zobowiązania do powrotu i albo wracają do państwa swojego pochodzenia, jeżeli państwem tranzytowym jest Białoruś, albo wracają na Białoruś, jeśli wyrażają ochotę, żeby tam wrócić. Czwarta sytuacja jest wtedy, kiedy te osoby są odnajdywane albo na terytorium Polski, albo na terytorium innych państw członkowskich i jest jednoznacznie stwierdzone, że te osoby były w pierwszym kraju bezpiecznym. W tym przypadku oczywiście uważamy, że tym pierwszym krajem bezpiecznym Unii Europejskiej jest Polska. Musi to być bardzo jednoznacznie stwierdzone. Są regulacje, które mówią o tym, kiedy państwo zgodnie z prawem unijnym jest zobowiązane do przyjęcia takiej osoby, akurat w tym przypadku na terytorium Polski.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#MaciejDuszczyk">Jeżeli chcielibyśmy być bardzo precyzyjni w odpowiedzi na zadane pytania, a mówimy o statystykach, które jak zwykle są skomplikowane, to musimy bardzo dokładnie wiedzieć, o jakiej kategorii osób mówimy. Od początku roku odnotowaliśmy 18 422 osoby, które podjęły próbę nielegalnego przekroczenia granicy. Straż Graniczna z wojskiem bezpośrednio w strefie zapobiegła takim próbom 11 369 razy, w 6685 przypadkach wydała postanowienie o opuszczeniu terytorium RP osobom, które ujawniono bezpośrednio po nielegalnym przekroczeniu granicy, oraz zatrzymała 368 osób.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#MaciejDuszczyk">Teraz odniosę się bezpośrednio do pytań pana posła, ale też grupy posłów, które zostały zadane. Łącznie z terytorium Niemiec na podstawie prawa unijnego od 1 stycznia do końca kwietnia służby niemieckie zawróciły do Polski 266 osób. To są oficjalne dane Straży Granicznej. Na podstawie umowy o readmisji, czyli umowy, w której my stwierdzamy, że taka osoba przejechała przez Polskę, było to 156 cudzoziemców, natomiast na podstawie prawa unijnego, w tym przypadku są to dwa komplementarne prawa, było takich osób 110.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#MaciejDuszczyk">Jeżeli patrzymy na te kwestie w innej sytuacji, bo oczywiście nie wiemy tak naprawdę, ile z tych osób przekroczyło granicę polsko-litewską, bo one przybywają również od strony Litwy, Łotwy oraz Estonii i przejeżdżając przez Polskę, trafiają do Niemiec, mogę tylko i wyłącznie powiedzieć, że w wyniku działań na granicy polsko-litewskiej, na której nie ma kontroli granicznej, ale na której operują służby polskie i litewskie, od początku roku na tych samych podstawach co w przypadku Niemiec zawrócono ok. 300 osób. A więc te 300 osób zostało przez polską Straż Graniczną albo na granicy, albo już na terytorium Polski, albo w innych państwach namierzonych i zawróconych bezpośrednio na Litwę, ale też do innych państw. W przypadku Łotwy czy Estonii taka sama sytuacja również miała miejsce, bo to jest prawo ogólnoeuropejskie.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#MaciejDuszczyk">Natomiast jeśli chodzi o kwestie samych szlaków migracyjnych, to musimy pamiętać o tym, że nastąpił dynamiczny rozwój tego szlaku migracyjnego w poprzednich latach. Pamiętajmy, że na początku, kiedy mieliśmy problem Usnarza, byli to obywatele ośmiu państw, dzisiaj mamy identyfikowane osoby z 53 państw. Na pewno większość z nich nie chce zostać w Polsce — to wiemy. Nie wszystkie one chcą jechać do Niemiec, bo Niemcy stają się również państwem tranzytowym. Jeżeli mamy na przykład sytuację, że pojawia się na terytorium Polski migrant, który przekroczył granicę, ale jest obywatelem Wybrzeża Kości Słoniowej, to jest duże prawdopodobieństwo, że on jedzie w ramach swojej sieci migracyjnej np. do Portugalii. Jeżeli pojawia się obywatel Pakistanu, to zakładamy, że prawdopodobnie jego docelowym krajem będzie Wielka Brytania. Jeżeli jest to obywatel np. Tunezji czy Senegalu, to zakładamy, że prawdopodobnie jego państwem docelowym będzie np. Francja. A więc musimy patrzeć na to, że te osoby dzięki strefie Schengen również przemieszczają się do innych państw.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#MaciejDuszczyk">Wysoka Izbo! Państwo Posłowie! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Doskonale zdajecie sobie sprawę z tego, że sytuacja na granicy jest dzisiaj bardzo skomplikowana. Ten szlak migracyjny nadal istnieje, nie możemy powiedzieć, że on nie istnieje. A niestety zapora jest taka, a nie inna. Strefa buforowa od dzisiaj plus działania, które mają zabezpieczyć nas przed tzw. przemytnikami czy tak naprawdę kierowcami, którzy przemieszczają się na terytorium innych państw, pozwalają nam być lekkimi optymistami. Może to się w najbliższym czasie jakoś unormuje, ale to jest proces bardzo, bardzo trudny. Szlaki zamyka się bardzo trudno, łatwiej jest nie dopuszczać do ich powstania. Kiedy one już powstaną, to ich zamykanie jest niezmiernie trudne, wymaga bardzo daleko idących działań. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WitoldTumanowicz">Tutaj trochę rozmijają się dane. Policja federalna udzieliła takiej informacji, że tych osób zawróconych do Polski było 3578. Pytanie, czy sytuacja jest taka… Ktoś tu kłamie albo po prostu nie ma współpracy pomiędzy służbami polskimi i niemieckimi.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WitoldTumanowicz">Stąd moje pytania: Ile osób zawróconych przez niemiecką policję federalną zawnioskowało o azyl w Polsce? Ile osób uzyskało taki azyl? Jakie procedury są stosowane wobec osób zawróconych do Polski? Ile osób spośród zawróconych przez niemiecką policję federalną w dalszym ciągu przebywa na terytorium naszego kraju? I przede wszystkim kluczowe pytanie: Jakie działania planuje podjąć Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w celu dalszej współpracy z niemieckimi służbami mającej na celu skuteczne zarządzanie przepływem migracyjnym? Chodzi np. o to, żeby te dane się przede wszystkim spinały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#MaciejDuszczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Muszę powiedzieć, że nie znam tych niemieckich danych. Jakby pan czy ktokolwiek przekazał mi te dane…</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Państwo nie macie danych?)</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#MaciejDuszczyk">Prezentuję dane, które są zgodne ze statystykami. Nie wiem, jakie dane państwo prezentujecie. Jeżeli mówicie o jakichś artykułach prasowych czy czymkolwiek innym, to naprawdę nie jestem w stanie się do tego ustosunkować. Ostatnio słyszałem, że w ramach paktu migracyjnego do Polski trzeba przyjąć 1,5 mln uchodźców, 1,5 mln migrantów. Błagam państwa, to przecież jakaś kompletna bzdura. Zajmując się statystykami migracyjnymi od 30 lat, muszę być absolutnie precyzyjnym. Pokazuję państwu dane absolutnie precyzyjne. Mamy ustawę, mamy umowę o readmisji. Na jej podstawie odbywa się współpraca. Osoba zatrzymana w Niemczech jest badana pod kątem tego, skąd przyjechała i czy przejechała przez Polskę. My to potwierdzamy, uprawdopodobniamy i dopiero wtedy ta osoba może zostać zawrócona do Polski. Jeżeli jest to umowa podpisana na podstawie rozporządzania dublińskiego, tzn. prawo unijne, to odbywa się to w ramach podobnej procedury, tylko na trochę innych zasadach. Mówimy w tym momencie o pierwszym kraju, do którego ta osoba trafiła.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#MaciejDuszczyk">Mieliśmy aferę wizową, przez którą mieliśmy oczywiście masę różnego rodzaju problemów wynikających z tego, że osoby, które miały polskie dokumenty wydane przez polskie placówki, trafiały do innych państw, np. do różnego rodzaju szklarni pod Paryżem. Takie namierzone osoby z polskimi dokumentami też są zawracane. Ale trudno w tym momencie mieć pretensje do tych państw, że Polska wydała dokumenty w sposób dziwny, niezgodnie z procedurami, niezgodnie ze wszystkimi możliwymi zasadami, również bezpieczeństwa. Te osoby nie były zainteresowane przyjazdem do Polski, tylko były zainteresowane wyjazdem do tamtych państw, tam te osoby przebywały.</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#MaciejDuszczyk">Pytał pan poseł o kwestie dotyczące azylu. Wnioski o ochronę — jeśli chodzi o te osoby, które zostały zawrócone — jak wynika z informacji Straży Granicznej, złożyło sześć osób: jedna z Afganistanu, jedna z Azerbejdżanu, jedna z Somali, dwie z Syrii i jedna z Ukrainy. To są dane, którymi dysponuje Straż Graniczna.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#MaciejDuszczyk">Jakie procedury są stosowane? — pytał pan poseł. W zależności od sytuacji, w zależności od tego, kto jest z jakiego państwa, czy jest to państwo bezpieczne, czy da się tę osobę zawrócić do państwa pochodzenia, czy nie da się jej zawrócić, czy ta osoba ma stwierdzoną tożsamość, czy nie… Jeżeli nie ma stwierdzonej tożsamości, to jest oczywiście umieszczana w strzeżonym ośrodku dla cudzoziemców, w którym przebywa do czasu ustalenia tożsamości. Jeżeli tożsamość jest ustalona, to osoba trafia do otwartego ośrodka dla cudzoziemców, gdzie przechodzi pewnego rodzaju procedury. Tych przypadków nie jest aż tak strasznie dużo, jak pokazuję, ale w przypadku migracji każda sytuacja jest indywidualna i trzeba te sytuacje bardzo indywidualnie rozpatrywać.</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#MaciejDuszczyk">Muszę powiedzieć, że próbowałem na szybko jeszcze sprawdzić z Niemcami te dane mówiące o tym, że taka sytuacja ma miejsce. Niemcy mi ich nie potwierdzają, ponieważ nie jestem w stanie zadać dobrego pytania, o jaką kategorię osób nam chodzi. Jeżelibym wiedział, o jaką kategorię osób nam chodzi, tobym się starał precyzyjnie odpowiedzieć. Przemawiam przed Wysoką Izbą, do posłanek i posłów Rzeczypospolitej Polskiej. Muszę być absolutnie precyzyjny, jeśli chodzi o dane, które podaję, ponieważ zdaję sobie sprawę z tego, jaka odpowiedzialność na mnie ciąży jako na osobie odpowiedzialnej w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji za te sprawy — żebym nie podał danej, która po prostu będzie nieprawdziwa. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Mosiński z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zada pytanie w sprawie sytuacji w PKP Cargotabor sp. z o.o. i zagrożenia zwolnieniami 2600 pracowników. To pytanie jest skierowane do ministra infrastruktury. W imieniu pana ministra odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan minister Piotr Malepszak.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#JanMosiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pytanie dotyczy sytuacji w PKP Cargotabor, spółce, która jest jedną z największych spółek zajmujących się naprawą, utrzymaniem i modernizacją taboru kolejowego w Europie, posiada doskonałych fachowców, potencjał i wizję rozwoju. Ale obok tego mamy sytuację spółki PKP Cargo SA, o której przed chwilą też była tu mowa, która to spółka — jak wynika z doniesień strony społecznej, Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” — nie wywiązuje się z umów, zalega z płatnościami za naprawy taboru i stoi na skraju upadłości. Tu mowa o PKP Cargotabor. W ciągu zaledwie pół roku… Bo jeśli się wczytamy w wyniki finansowe spółki, to zobaczymy, że przychód z tytułu umów z klientami za rok 2023 wynosił 4168 mln zł i był wyższy rok do roku o 9%. W analizowanym okresie skonsolidowany wynik EBITDA wzrósł o 32% rok do roku, osiągając poziom 850 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#JanMosiński">Biorąc powyższe pod uwagę, mam pytanie do pana ministra, czy faktycznie ta sytuacja, o której alarmuje strona społeczna, może skutkować likwidacją spółki PKP Cargotabor i zwolnieniami ponad 2 tys. pracowników. Okoliczności są dobrą prognozą, bo przecież z planów rozwoju spółki PKP Cargo — już kończę, panie marszałku — wynika, że do roku 2027 planowany jest wzrost do 50% udziału w taborze krajowym rynku towarowych przewozów kolejowych i tym podobnych działań, biorąc też pod uwagę Trójmorze i nowy jedwabny szlak na terenie Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#JanMosiński">A więc konkludując, jakie działania zamierza podjąć Ministerstwo Infrastruktury, aby uzdrowić tę sytuację? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PiotrMalepszak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Temat PKP Cargotabor oczywiście nieodłącznie wiąże się z sytuacją w PKP Cargo, sytuacją bardzo dużej utraty rynku, bardzo dużego spadku przewozów, przewożonej masy towarowej. Ale te działania, które były prowadzone w Cargotabor, szczególnie w ostatnich 2 latach, nie pokrywały się z sytuacją, jaka już miała miejsce w spółce matce, czyli PKP Cargo. Trwały m.in. bardzo intensywne inwestycje związane z taborem, który już wtedy nie był potrzebny na rynku. Dzisiaj spotykamy się z sytuacją bliźniaczą w przypadku PKP Cargotabor. Sytuacja w Cargotabor jest pokłosiem sytuacji w spółce matce, PKP Cargo.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PiotrMalepszak">Jakie działania chcemy podjąć? Oczywiście ratujące również Cargotabor, tak jak ratujemy PKP Cargo. W tym momencie są to działania absolutnie porządkujące kwestie finansowe. Mówimy o 2600 pracownikach. Jeśli chodzi o Cargotabor, to ta spółka nie powstała w wyniku ustawy o restrukturyzacji i komercjalizacji przedsiębiorstwa PKP sprzed ponad 20 lat i nie możemy zastosować tego mechanizmu, który stosujemy w Cargo, związanego z odesłaniem części załogi na nieświadczenie pracy i wypłacaniem 60-procentowego wynagrodzenia. Podstawowe działania obecnie: z tych spółek, które mają lepszą sytuację w grupie Cargo, jak najszybsze spłacenie zobowiązań wobec Cargotaboru, a jeśli chodzi o zobowiązania Cargotaboru w stosunku do innych spółek z grupy PKP Cargo — odroczenie, wydłużenie terminów płatności.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PiotrMalepszak">Coś, co traktujemy jako jeden z istotnych elementów, być może najistotniejszy w całej układance, to to, że do tej pory Cargotabor nie realizował zleceń dla rynku, nie realizował zleceń na zewnątrz, dla innych podmiotów rynku przewozowego. Sytuacja dzisiaj praktycznie wymusza, żeby taki zabieg zastosować. Nie było zgody, żeby takie działania Cargotabor podejmował dla innych spółek na rynku. W tej sytuacji musimy szukać jakichkolwiek przychodów. Chodzi o to, żeby Cargotabor niebawem wystartował w próbie poszukania i znalezienia zamówień dotyczących remontu taborów dla innych podmiotów rynku towarowego. A jak wiemy, dzisiaj te inne podmioty to już jest 72% całego rynku, w masie towarowej to jest 140 mln. Tak że Cargo nam spadło do 28, nie ma takiej pracy przewozowej, a zaplecze techniczne, zaplecze utrzymaniowe cały czas jest duże. Wiemy, że nie jesteśmy w stanie utrzymać tak dużego zaplecza technicznego, ale oczywiście nie ma mowy o tym, żeby Cargotabor likwidować, bo to cały czas będzie potrzebne zaplecze, szczególnie w sytuacji, w której nasz plan zakłada, żeby matkę, przewoźnika PKP Cargo, uratować i przywrócić dużą część tych przewozów, które zostały utracone.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#PiotrMalepszak">Tak że teraz działania porządkujące, potem działania większe, związane z wyjściem na rynek, żeby Cargotabor realizował również zadania dla innego rynku, no i oczywiście też cały czas zlecenia wewnętrzne z Cargo, porządkujące zamówienia na ten rok, a szczególnie realny plan zamówień na rok 2025, bo oczywiście tutaj nie będzie takiej sytuacji, że ze spółki matki tych zleceń całkowicie nie będzie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Chciałbym przywitać licealistów z Płocka oraz radę młodzieży z Płocka. Witamy was serdecznie. Na czele młodzieży i licealistów stoi posłanka Ela Gapińska. Witamy również panią posłankę.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#WłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#WłodzimierzCzarzasty">Myślę, że działa, panie pośle, tylko trzeba było nacisnąć.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#komentarz">(Poseł Jan Mosiński: Jako elektryk z uprawnieniami… Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#komentarz">(Poseł Witold Tumanowicz: Kartę trzeba jeszcze…)</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#WłodzimierzCzarzasty">Wie pan, elektrycy w naszym kraju zostają prezydentami. Wielka kariera przed panem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#JanMosiński">Dziękuję, panie ministrze, za tę odpowiedź. Natomiast mam jeszcze pytanie w odniesieniu do pana wystąpienia, czy ewentualnie w ramach dywersyfikacji działań Cargotabor na zewnątrz planujecie państwo… Tutaj może nie powinienem pytać pana, tylko pana pełniącego obowiązki prezesa Cargotabor. Czy planujecie państwo wsparcie działań dywersyfikujących działalność na zewnątrz spółki PKP Cargotabor? To po pierwsze. I czy ewentualnie ten plan zleceń wewnętrznych na linii PKP Cargo — PKP Cargotabor jest opracowany, czy też jest in statu nascendi, w stanie tworzenia dopiero, opracowywania? Jeżeli jest, to bardzo bym prosił o przesłanie go w formie pisemnej na moją skrzynkę poselską. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PiotrMalepszak">Odpowiadam wprost na pytanie dotyczące dywersyfikacji. Jeśli chodzi o plan działań na przyszły rok, to nasze wstępne szacunki mówią, że wewnętrznie… Biorąc pod uwagę to, co PKP Cargo może zlecić Cargotaborowi, plan przyszłoroczny to jest na dzisiaj kwota zamówień, zleceń, utrzymania, remontu taboru na poziomie nieco ponad 100 mln zł. To jest taki poziom.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PiotrMalepszak">Podkreślam raz jeszcze, że te zabiegi, te działania, które prowadzimy, biorąc pod uwagę potencjał ludzki, kadrowy, sprzętowy Cargotaboru, muszą iść w kierunku zapewnienia zleceń na rynku, być może zleceń nie tylko z rynku polskiego. Ten potencjał, podkreślam, to 2600 osób, 17 zakładów funkcjonujących na terenie całego kraju. Ten potencjał, przynajmniej duża część tego potencjału, jest zdecydowanie do dalszego wykorzystania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Krystyna Sibińska z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska zada pytanie w sprawie zmian w ofercie kolejowych przewozów dalekobieżnych. To pytanie jest do ministra infrastruktury. Odpowie podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan minister Piotr Malepszak.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#WłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#KrystynaSibińska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Czytam definicję kolejowych przewozów pasażerskich w Wikipedii, to jest bardzo ładnie napisane: „Kolejowe przewozy pasażerskie są jednym z najbardziej istotnych czynników determinujących rozwój społeczno-gospodarczy kraju, w tym wzmacniających wewnętrzną spójność terytorialną oraz powiązania zewnętrzne”. Wszystko byłoby dobrze, gdyby rzeczywiście przez ostatnie lata ta misja określona w definicji była realizowana. Zainteresowanie pasażerów jest coraz większe i obserwujemy wzrost liczby pasażerów w poszczególnych latach, natomiast jeśli mielibyśmy powiedzieć o ich zadowoleniu, to jest odwrotna sytuacja — poziom zadowolenia pasażerów jest bardzo niski. Wynika to z tego, że pociągi się spóźniały, były odwoływane, brakowało informacji, komunikacji zastępczej. Taka sytuacja, jak w soczewce, ewidentnie była w województwie lubuskim i ona jeszcze w tym województwie występuje. Taka jest sytuacja w zakresie przewozów pasażerskich w ostatnich latach i doświadczali tego pasażerowie. Urząd Transportu Kolejowego na swoich wykresach pokazuje, że rzeczywiście zainteresowanie pasażerów jest coraz większe, natomiast musimy dostosować ofertę do potrzeb pasażerów. Musimy też potraktować transport jako całość, zarówno transport kolejowy, jak i transport drogowy, bo to wszystko powinno być spójne.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#KrystynaSibińska">Stąd moje pytanie do pana ministra: Jaką ofertę ministerstwo przygotowało w zakresie pasażerskich przewozów kolejowych, aby pasażerowie byli usatysfakcjonowani usługami kolei? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Krzysztof Bosak)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam do udzielenia odpowiedzi podsekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Piotra Malepszaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PiotrMalepszak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Sytuacja, jeśli chodzi o przewozy pasażerskie, napawa optymizmem. Jeśli popatrzymy na liczby z ostatnich lat, także te liczby po-COVID-owe, to możemy powiedzieć, że szybko wróciliśmy do sytuacji sprzed COVID-u i dalej rośniemy. Oczywiście Ministerstwo Infrastruktury nie odpowiada za całość przewozów pasażerskich. Odpowiadamy za Intercity. Nie odpowiadamy za przewozy regionalne realizowane przez Polregio, Ministerstwo Aktywów Państwowych ma ten podmiot u siebie. Oczywiście mamy też marszałków, którzy mają podmioty samorządowe. Nie ukrywam, że to jest ten element reformy kolejowej sprzed wielu lat, który nam się najbardziej udał, czyli marszałkowie, którzy zainwestowali w swoje spółki samorządowe, dzisiaj mają największe wzrosty przewozów.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PiotrMalepszak">Jeśli chodzi o to, co jest w gestii samego Ministerstwa Infrastruktury, czyli głównie przewozy dalekobieżne, w pierwszej kolejności to porządkowanie spraw związanych z wożeniem pasażerów pociągami dalekobieżnymi i takie mechanizmy, które pozwalają zwiększyć liczbę pasażerów na długich trasach, Warszawa — Wrocław, Katowice — Poznań, m.in. poprzez nieblokowanie miejsc dla pasażerów pociągów dalekobieżnych przez pasażerów, którzy podróżują na krótki dystans i na podstawie np. biletów miesięcznych. Chodzi o to, że pasażer, który jechał 20 minut, blokował miejsce dla pasażera, który jechał 4 godziny. Blokował w taki sposób, że pasażer chcący odbyć długą podróż pasażerskim pociągiem dalekobieżnym nie mógł takiej podróży odbyć. Szczególnie w sytuacji tych regularnych wzrostów — a w tym roku spodziewamy się przynajmniej 10-procentowego wzrostu przewozów dalekobieżnych, czyli przekroczymy poziom 75 mln i prognozy są bardzo pozytywne. Czyli są porządkujące działania różnego rodzaju, które mają na celu zwiększać liczbę miejsc w pociągach dalekobieżnych, ale też zwiększać sam tabor i rotację tego taboru, bo w ostatnim czasie obserwujemy spory problem z brakami taborowymi. Ten nowy tabor, który przyjdzie, to jest jeszcze perspektywa m.in. obsługi linii niezelektryfikowanych. Ten tabor zostanie dostarczony za ok. 2 lata. Do tego czasu musimy wykorzystać ten tabor, który mamy, i posiłkować się taborem wynajmowanym na rynku.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PiotrMalepszak">Co w kwestii zmian wakacyjnych? Siatka połączeń rośnie nam o 31 połączeń w wakacje, z 423 do 454 połączeń wakacyjnych. Mamy już wyniki miesięczne. Wyniki z maja były na poziomie 7 mln pasażerów, jeśli chodzi o Intercity, samo Intercity. Prognozujemy wyniki zbliżone do poziomu 8 mln pasażerów, jeśli chodzi o lipiec i sierpień, czyli będą to kolejne rekordowe wyniki, jeśli chodzi o podróże dalekobieżne.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PiotrMalepszak">Jeśli chodzi o rozwój oferty od września i dalszy rozwój oferty od grudnia tego roku, gdy będzie się zmieniał rozkład jazdy, to przewidujemy, że w grudniu liczba pociągów wzrośnie do 470 każdej doby. Każdej doby Intercity będzie uruchamiało 470 pociągów. Łącznie, biorąc pod uwagę tzw. pracę eksploatacyjną, czyli liczbę kilometrów pokonywaną przez pociągi, będzie to wzrost o 11%.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PiotrMalepszak">Szacujemy, że te prognozy, które Intercity robiło jeszcze 2–3 lata temu, związane z poziomem 88 mln pasażerów rocznie w przewozach dalekobieżnych, prognozy na 2030 r., będą możliwe do osiągnięcia już w perspektywie 3 lat. Ale tu jest nasza główna zagwozdka — pozyskiwanie taboru, a także wypożyczanie używanego taboru. Tak jak powiedziałem, kupujemy nowy tabor, ale dostawa tego taboru nastąpi realnie w okresie 2–3 lat. Jeśli chodzi o duże zakupy taborowe, to kolejne przetargi będą ogłaszane przez Intercity w okolicach października. Będą dotyczyły dużej puli pociągów przeznaczonych do szybkich przewozów dalekobieżnych.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#PiotrMalepszak">Podkreślam raz jeszcze, że mamy stabilny rozwój oferty. Prognozy na 2030 r., jeśli chodzi o liczbę pasażerów, mają dużą szansę na realizację we wcześniejszych latach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Krzysztofa Haburę do zadania pytania.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#KrzysztofHabura">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Począwszy od 9 czerwca 2024 r., zmianie uległ rozkład pociągów na szlaku kolejowym nr 14, w tym na dworcu w Pabianicach. Nowy rozkład jazdy pozbawił mieszkańców Pabianic, powiatu pabianickiego, ale też sąsiednich powiatów, bezpośrednich połączeń do miejscowości nadmorskich takich jak Kołobrzeg, Świnoujście, Gdynia, Łeba. Z tych połączeń korzystało bardzo wielu mieszkańców, wyjeżdżając czy to do sanatoriów, czy to do ośrodków wypoczynkowych, czy po prostu w jakichś innych celach. W tej chwili dojazd do tych miejscowości jest związany z koniecznością przesiadek, jednej albo dwóch. Biorąc pod uwagę fakt, że spółka PKP Intercity realizuje, tak jak mówił pan minister, zakupy taborowe, moje pytanie dotyczy tego, czy pan minister jako organizator publicznego transportu zbiorowego rozważy możliwość przywrócenia w tym roku lub może w przyszłym bezpośrednich połączeń do tych miejscowości z naszego powiatu, a może, biorąc pod uwagę te zakupy, rozważy utworzenie nowych linii kolejowych, które będą przebiegać przez Pabianice, które będą miały przystanek na dworcu. Czy bezpośrednie połączenia zostaną przywrócone? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#KrzysztofBosak">Proszę o odpowiedź pana ministra Piotra Malepszaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PiotrMalepszak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Udzielę szybkiej odpowiedzi w tej sprawie, bo nie znam szczegółów utraty bezpośrednich połączeń do miejscowości nadmorskich przez Pabianice czy Łask. Faktycznie mieliśmy takie połączenia w poprzednich latach. Sprawdzę, co jest tego przyczyną. Wiem o jednej przyczynie, która trochę komplikuje sytuację na trasie od Łodzi przez Zduńską Wolę do Sieradza. Mamy tam częściowy remont odcinka Sieradz — Zduńska Wola z ruchem jednotorowym. Być może w jakiś sposób przyczynia się to do tego, że mniej pociągów może przejechać tym odcinkiem. Pozwoli pan, panie pośle, że przekażę bezpośrednią informację od Intercity dotyczącą tego, co jest powodem, że te pociągi nie łączą już bezpośrednio wymienionych przez pana miast, miejscowości z morzem. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#KrzysztofBosak">Na tym kończymy pytanie ósme.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#KrzysztofBosak">Przechodzimy do pytania dziewiątego, które posłowie PiS zadadzą prezesowi Rady Ministrów. Jest to pytanie w sprawie braku działań rządu w momencie wystąpienia katastrofalnej w skutkach tzw. powodzi błyskawicznej w południowej części Polski w dniach 3 i 4 czerwca 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#KrzysztofBosak">Do zadania tego pytania zapraszam posła Grzegorza Pudę.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#GrzegorzPuda">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#GrzegorzPuda">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Otóż sławetne słowa Donalda Tuska: „Ja wam wójta nie wybierałem” to słowa, które utkwiły w pamięci mieszkańców naszego regionu już dawno temu, ale nikt z nas nie mógł wtedy przewidzieć, że Donald Tusk pójdzie w swoim działaniu dalej. Otóż niedawno, w nocy z 3 na 4 czerwca nasz region, powiat bielski, powiat cieszyński, miasto Bielska-Biała, południowa część całego okręgu małopolskiego zostały nawiedzone przez deszcze nawalne. Oczywiście było to przewidywane przez synoptyków, w związku z czym rząd miał czas, aby przygotować działania, które przynajmniej w pewnym sensie pozwolą na pomoc tym, którzy mogą zostać poszkodowani. Niestety miasto Bielsko-Biała, prezydent miasta, starosta bielski, ogłaszając alarm przeciwpowodziowy, nie mogli liczyć na wsparcie ze strony ani premiera Donalda Tuska, ani żadnego z jego ministrów. Co prawda, w naszym regionie pojawił się wojewoda śląski, nie zapewnił jednak żadnych informacji dotyczących możliwego wsparcia ze strony rządu.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#GrzegorzPuda">Nasze pytania, szanowni państwo. Po pierwsze: Czy pan premier Donald Tusk w ogóle został poinformowany o tej sytuacji, w której wielu mieszkańców zostało poszkodowanych? Po drugie: Jeżeli tak, to jakie podjął działania, aby można było pomóc mieszkańcom powiatu bielskiego, miasta Bielska-Białej, powiatu cieszyńskiego, południowej części Małopolski? Po trzecie: Czy zdaniem pana premiera Donalda Tuska nie jest wstydliwym, że w momencie, kiedy mieszkańcy, Polacy południowej części Polski walczą z powodzią, on maszeruje w pochodzie partyjnym w Warszawie wraz z swoimi partyjnymi kolegami? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#KrzysztofBosak">Do udzielenia odpowiedzi zapraszam z upoważnienia prezesa Rady Ministrów podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana ministra Wiesława Leśniakiewicza.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#KrzysztofBosak">Panie ministrze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WiesławLeśniakiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan minister się spóźnił.)</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#WiesławLeśniakiewicz">Ale wysłuchałem dokładnie kierowanych pod naszym adresem pytań. A więc niewątpliwie sytuacja, która miała miejsce 3 i 4 czerwca br., była trudna dla mieszkańców głównie powiatów śląskich: bielskiego, cieszyńskiego, miasta Bielska-Białej. Te elementy dotykały również części województwa małopolskiego, np. Makowa Podhalańskiego. To wcale nie oznacza, że rząd nie podejmował żadnych działań, bowiem cały system reagowania jest właśnie przygotowany po to, żeby podejmować właściwe działania, adekwatne do sytuacji, jaka ma miejsce.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#WiesławLeśniakiewicz">Zgodnie z zasadą wynikającą z ustawy o zarządzaniu kryzysowym, mówiącą o proporcjonalności i subsydiarności prowadzonych działań, oczywiście najpierw mówimy o przygotowaniu zasobów ratowniczych, potem o reagowaniu i odbudowie. A więc kiedy dostaliśmy informację od Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej o sytuacji, która może mieć miejsce… Podtopienia, intensywne opady zdarzają się coraz częściej w różnych miejscach naszego kraju, czego już doświadczaliśmy w ostatnim okresie, i one są nieprzewidywalne. Instytut meteorologii poprzez ostatnią współpracę z ministerstwem spraw wewnętrznych podjął szereg działań, które umożliwiają lepszą identyfikację sytuacji niebezpiecznych. Poprzez współpracę z Rządowym Centrum Bezpieczeństwa, jak również z podmiotami wydziałów zarządzania kryzysowego urzędów wojewódzkich i Państwową Strażą Pożarną, są przekazywane obywatelom komunikaty o sytuacjach, które ewentualnie mogą wystąpić. Tak też się stało 3 czerwca o godz. 8.56, gdy wysłano alert RCB do mieszkańców obszarów potencjalnie zagrożonych. Dotyczyło to trzech województw. W związku z powyższym pierwszy krok związany z przygotowaniem się do sytuacji nadzwyczajnej miał miejsce.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#WiesławLeśniakiewicz">Przeprowadziłem również rozmowę z komendantem głównym Państwowej Straży Pożarnej, z panem gen. Mariuszem Feltynowskim. Rozmawialiśmy o tym, w jaki sposób ma przygotować krajowy system ratowniczo-gaśniczy. I takie działania komendant podjął. Odbył on wideokonferencję z komendantami wojewódzkimi. Do wojewódzkich zespołów zarządzania kryzysowego i centrów zarządzania kryzysowego również została przekazana informacja o sytuacjach trudnych, które mogą mieć miejsce na terenach tych województw. Komendant postawił w stan gotowości jednostki krajowego systemu, dał takie polecenie, ponadto zwiększył obsadę osobową na stanowiskach kierowania w Państwowej Straży Pożarnej. To są działania związane z przygotowaniem się na wypadek wystąpienia zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#WiesławLeśniakiewicz">Podjęto też określone kroki związane z usuwaniem skutków. Oczywiście jak mamy intensywny opad, momentalnie wzbierają rzeki, potoki, woda płynie. Widzieliśmy to właściwie w przekazach nie tylko telewizyjnych. Ja wiem to przecież z doświadczenia, bo będąc komendantem głównym, wielokrotnie uczestniczyłem w likwidacji tego typu zdarzeń. Podejmowano adekwatne działania związane z tą sytuacją. Zaangażowano właściwe siły i środki niezbędne do zminimalizowania tego ryzyka w odniesieniu do mieszkańców miasta, jak również całego powiatu bielskiego. Podejmowano również działania związane z usunięciem skutków działań związanych z tą sytuacją. Łącznie straż pożarna w tym okresie interweniowała 2193 razy, z czego na terenie Śląska było 1094 interwencji związanych z usuwaniem skutków. W te działania było zaangażowanych 114 pojazdów ratowniczo-gaśniczych, w tym zarówno Państwowej Straży Pożarnej, jak i ochotniczych straży pożarnych. Na podkreślenie zasługuje fakt, że prawie 97 pojazdów to pojazdy z ochotniczych straży pożarnych. To jest element tylko i wyłącznie śląskiego działania. Prowadzono stałą analizę ewentualnej pomocy, której należałoby udzielić województwu.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#WiesławLeśniakiewicz">W tym samym czasie wojewodowie, a przecież wojewodowie są przedstawicielami rządu w terenie, uzyskując informacje o tej sytuacji, podjęli również działania w celu powołania zespołu zarządzania kryzysowego. Wojewoda śląski udał się do Bielska-Białej nie tylko po to, by obserwować sytuację, ale również po to, aby ewentualnie udzielić wsparcia adekwatnego do zapotrzebowania, które ewentualnie kierował do niego prezydent miasta. Wojewoda miał kontakt również z panem ministrem Siemoniakiem. Osobiście rozmawiałem z wojewodą, ale również minister Siemoniak rozmawiał z panem prezydentem Bielska-Białej i z panem starostą, pytając, jakie potrzeby są na dany moment. To jest właściwie ta fala reagowania.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#WiesławLeśniakiewicz">Dzisiaj się zaczyna cały proces odbudowy i ewentualnie pomocy miastu i powiatowi, związany z usuwaniem skutków tego zdarzenia. Nie dalej jak wczoraj poinformowaliśmy prezydenta miasta, jak również pana starostę o możliwościach, jakie są po stronie rządu w zakresie wsparcia finansowego przeznaczonego na likwidację zdarzeń, które miały miejsce. Wojewoda wie o tym, że w sytuacjach zagrożeń uruchamia środki finansowe dla mieszkańców, którzy zostali dotknięci skutkami tego zjawiska.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#WiesławLeśniakiewicz">Wczoraj rozmawiałem z panem prezydentem miasta Bielska-Białej, który poinformował mnie, że szacowane skutki zdarzeń, które miały miejsce na terenie samego miasta, to jest koszt ok. 15 mln zł. Jest rezerwa celowa przygotowana na ewentualność wsparcia miasta w sytuacji, kiedy środki, które ma w swojej dyspozycji, nie wystarczą mu na cały proces odbudowy. Jeżeli stosowne wnioski zostaną skierowane do ministra poprzez cały proces, który jest prowadzony w tym zakresie, zostaną podjęte decyzje związane z uruchomieniem środków pomocowych w tym zakresie, na odbudowę.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#WiesławLeśniakiewicz">Osobiście uważam, że cały proces zarządzania kryzysowego oczywiście był właściwie organizowany, wojewoda był na miejscu na terenie województwa śląskiego, ale pamiętajmy również o tym, że podobna sytuacja miała miejsce na terenie województwa małopolskiego. To wcale nie oznacza, że my tych informacji nie mamy. One na bieżąco są przekazywane przez RCB do całego kierownictwa ministerstwa spraw wewnętrznych, takie informacje są również kierowane do premiera rządu polskiego, ale działania są podejmowane adekwatnie do sytuacji zagrożenia i skali, w jakiej występuje w danym momencie. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#KrzysztofBosak">Pytanie uzupełniające zadaje pan poseł Stanisław Szwed.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! My oczywiście nie mamy żadnych uwag do działań służb, zarówno Państwowej Straży Pożarnej, jak i ochotniczej straży pożarnej. Dzięki nim te straty są o wiele mniejsze. Przypomnę, że nawałnica rozpoczęła się po północy. Sztab kryzysowy w Bielsku-Białej został powołany o godz. 8 rano, czyli już właściwie po tej gwałtownej ulewie. Do tej sprawy oczywiście nie mamy… i dziękujemy strażakom za ich ofiarną służbę, bo dzięki nim uniknęliśmy tych strat.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#StanisławSzwed">Dzisiaj jest problem dotyczący szacowania strat, które zostały poniesione. Pan minister wspomniał o Bielsku-Białej. Szacujemy, że jest do 20 mln strat, powiat bielski — ok. 80 mln. Czyli już tylko w przypadku tych dwóch podmiotów jest prawie 100 mln strat. Są też straty indywidualne ludzi, np. jeden przedsiębiorca, który ma warsztat samochodowy, oszacował straty na 2 mln zł. Wsparcie, jakie otrzymał, jest na poziomie 6 tys.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#StanisławSzwed">Dlatego teraz jest pytanie, w jaki sposób i jakie środki rząd przeznaczy na wsparcie bezpośrednie samorządu, ale też indywidualnych przedsiębiorców, bo — tak jak powiedziałem — straty, o których mówił pan minister, są o wiele większe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#KrzysztofBosak">Na tym kończymy…</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Odpowiedź.)</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#KrzysztofBosak">A, jeszcze odpowiedź, przepraszam bardzo, oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#KrzysztofBosak">Teraz pan minister Wiesław Leśniakiewicz</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#KrzysztofBosak">Panie ministrze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WiesławLeśniakiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak jak powiedziałem, aktualnie będziemy zbierać zapotrzebowania, zarówno od strony miasta, jak i od strony powiatu. Oczywiście są powołane komisje miejskie i gminne po to, żeby ewentualnie oszacować te straty. Kierują one wnioski do urzędu wojewódzkiego i tam następuje weryfikacja zgłoszonych potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#WiesławLeśniakiewicz">Pamiętajmy o tym, że budżet państwa albo właściwie rezerwa celowa jest uruchamiana wtedy, kiedy mamy straty, które przekraczają wartości możliwe do uruchomienia w ramach rezerw, które posiadają samorządy lokalne. Samorządy lokalne mają obowiązek utrzymywać swoje rezerwy, które mają mieć określony poziom, i jeżeli okaże się, że rezerwa, która jest w mieście przeznaczona na ten cel, będzie niewystarczająca, wówczas uruchomimy środki, które są w rezerwie, związane z usuwaniem skutków powodzi, w ogóle klęsk żywiołowych. Oczekujemy na stosowne wnioski. Tak jak powiedziałem, jestem po rozmowie z panem prezydentem miasta, który określił mi mniej więcej rząd wielkości, jak to jest dzisiaj oceniane w sensie strat, jakie ponieśli, i po weryfikacji, która będzie miała miejsce, przez wojewodów, ta informacja zostanie przekazana.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#WiesławLeśniakiewicz">Podobna sytuacja dotyczy osób, które zostały dotknięte skutkami. Oczywiście ta pierwsza pomoc jest na poziomie ok. 6 tys. zł, o czym wspomniał pan poseł, natomiast każdy obywatel ma prawo zwrócić się o kolejne kwoty, jeżeli okaże się, że straty przekraczają te 6 tys., które są elementem takiego pierwszego wsparcia, z wnioskiem do samorządu lokalnego. Potem uruchamiane są właściwe środki, również po ocenie przez komisje, które dokonują weryfikacji strat, które ewentualnie ponieśli obywatele. Tyle moich uzupełnień co do państwa pytań. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz już mogę stwierdzić, że pytanie to kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#KrzysztofBosak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Informacja bieżąca.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#KrzysztofBosak">Przypominam, że na obecnym posiedzeniu Sejmu zostanie rozpatrzona informacja w sprawie stanowiska i działań rządu w zakresie przyjętego na poziomie Unii Europejskiej paktu migracyjnego, w szczególności działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej i jej obywateli, o której przedstawienie wnosi Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#KrzysztofBosak">Przypominam również, że przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Wystąpienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty i, ponieważ już wiem, że jest bardzo wiele zgłoszeń, ustanawiam czas wystąpienia na 1 minutę po to, żeby jak najwięcej posłów mogło zabrać głos. Bardzo proszę nie kierować się egoizmem, dać szansę wystąpić jak największej liczbie posłów.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Półtorej, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#KrzysztofBosak">1 minuta. Obiecuję, że nie będę przerywał.</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#komentarz">(Głos z sali: To poważny temat.)</u>
          <u xml:id="u-94.8" who="#KrzysztofBosak">Obiecuję, że nie będę przerywał w połowie zdania, i bardzo proszę, żeby tego nie nadużywać.</u>
          <u xml:id="u-94.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale liczymy na tolerancję pana marszałka.)</u>
          <u xml:id="u-94.10" who="#KrzysztofBosak">Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciel Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie wystąpienia przedstawiciela Rady Ministrów. Czas przeznaczony na rozpatrzenie punktu: Informacja bieżąca nie może być dłuższy niż 90 minut, stąd ta cała dyscyplina czasowa.</u>
          <u xml:id="u-94.11" who="#KrzysztofBosak">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców posła Marcina Przydacza.</u>
          <u xml:id="u-94.12" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-94.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#MarcinPrzydacz">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#MarcinPrzydacz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości wnoszę o przedstawienie przez przedstawiciela rządu informacji w sprawie stanowiska i działań rządu w zakresie przyjętego na poziomie Unii Europejskiej tzw. paktu migracyjnego, w szczególności działań mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa Rzeczypospolitej i jej obywateli.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#MarcinPrzydacz">Szanowni państwo, bez bezpieczeństwa nie ma niczego — nie ma rozwoju, nie ma spokoju społecznego, bez bezpieczeństwa o charakterze międzynarodowym, ale także bez bezpieczeństwa o charakterze wewnętrznym. Polki i Polacy, obywatele Rzeczypospolitej w oczywisty sposób mają prawo obawiać się tego, co dzieje się za polską wschodnią granicą. Mówię tutaj o agresji rosyjskiej wobec Ukrainy, szeroko pojętej polityki agresji Federacji Rosyjskiej. Mają prawo obawiać się tego, co dzieje się na granicy i za granicą białoruską, ale mają prawo obawiać się także, i obawiają się, o swoje bezpieczeństwo wewnętrzne w kontekście nieregularnej migracji, w kontekście presji migracyjnej pochodzącej z kierunku zarówno wschodniego, jak i zachodniego.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#MarcinPrzydacz">Wszyscy doskonale pamiętamy lata przed 2015 r., kiedy ten problem migracyjny, który narastał na skutek błędów polityki zachodnioeuropejskiej, próbowano rozwiązać poprzez podzielenie się nim, tym wyzwaniem, z państwami Europy Środkowej i Wschodniej. Wówczas rząd Ewy Kopacz, jej rzecznik, pan minister Cezary Tomczyk mówił, że Polska rządzona przez Platformę Obywatelską i PSL jest gotowa w zasadzie na przyjęcie każdej liczby migrantów pochodzących czy to z Afryki, czy to z Bliskiego Wschodu; tych migrantów, którzy przepływali czy przedostawali się szlakiem bałkańskim, czy przepływali przez Morze Śródziemne do Polski.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#MarcinPrzydacz">Rząd Prawa i Sprawiedliwości, myśląc o bezpieczeństwie Rzeczypospolitej, dokonywał szeregu działań blokujących te złe rozwiązania. Udało się wówczas niektórych przekonać i odwrócić ten trend na zachodzie Europy. Do Polski przez 8 lat nie przybywali żadni wysyłani z Zachodu migranci. Tymczasem po przejęciu władzy przez koalicję liberalno-lewicową, przez koalicję 13 grudnia, właśnie od grudnia zeszłego roku prace nad tzw. paktem migracyjnym zaczęły przyspieszać. O ile wcześniej, na posiedzeniu Rady Europejskiej, pan premier Mateusz Morawiecki wynegocjował zasadę dobrowolności — czyli tylko te państwa mogły przyjmować migrantów, które tego chciały, które chciały podejmować taką decyzję — o tyle od grudnia zaczęto odchodzić od tej filozofii. Zarówno rząd Donalda Tuska na posiedzeniu Rady Unii Europejskiej, jak i związani z waszym środowiskiem europarlamentarzyści nie byli w żaden sposób w stanie zablokować tej legislacji w Brukseli i w Strasburgu. Jednocześnie mówiliście Polakom, że — to mówił premier Donald Tusk — z tego paktu migracyjnego mogą dla Polski płynąć same korzyści. Pan minister Sikorski mówi: Raczej powinniśmy na tym zyskać, na pakcie migracyjnym. Ale pod naporem opinii publicznej i krytyki, jaka na was spadała, zagłosowaliście niby przeciwko, ale nieskutecznie. Przecież Donald Tusk mówił, że jego w Europie nikt nie ogra. Został wam tylko Wiktor Orbán. Nie byliście w stanie zbudować żadnej mniejszości blokującej, panie ministrze, w ramach Unii Europejskiej. Nie powołaliście się na konkluzje Rady Europejskiej mówiącej o dobrowolności. Pytanie: Czy wzywaliście, tak jak my wzywaliśmy, do zasady jednomyślności, do głosowania jednomyślnego w tej sprawie? Wtedy rzeczywiście wasze weto mogłoby zablokować te złe rozwiązania. Według mojej wiedzy nie powołaliście się na zasadę jednomyślności, zostaliście przegłosowani, okazaliście gigantyczną nieskuteczność na poziomie Unii Europejskiej, w żaden sposób tego nie blokując. Ale macie jeszcze szansę zareagować. Możecie złożyć skargę do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w stosownym czasie.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#MarcinPrzydacz">Panie ministrze, planujecie złożyć tę skargę, złożyliście tę skargę, będziecie bronić Polaków przed tymi złymi rozwiązaniami? Skoro zagłosowaliście przeciwko tym rozwiązaniom w Radzie Unii Europejskiej, to chyba naturalną konsekwencją jest próba dalszej walki o to, chyba że chodziło tylko o mamienie opinii publicznej waszymi działaniami. Bo z jednej strony pokazywaliście na zachodzie Europy, że jesteście otwarci, chcecie pomóc im w rozwiązaniu tych problemów.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#MarcinPrzydacz">Panie marszałku, poproszę jeszcze o minutę.</u>
          <u xml:id="u-95.7" who="#MarcinPrzydacz">Pytanie. O tym mówił pan premier Donald Tusk, że Ukraińcy, którzy przybyli do Polski jako uchodźcy, mają być zaliczani w ramach tego paktu. Z czego to dokładnie wynika, z którego zapisu paktu migracyjnego wynikają te rozwiązania? Wiemy już na pewno, że będziemy musieli płacić 20 tys. euro za każdego nieprzyjętego migranta. Z drugiej strony wiemy o zagrożeniu na granicy wschodniej — już o tym rozmawialiśmy dużo. Paraliżujecie funkcjonowanie polskiej służby granicznej i polskiego wojska na granicy wschodniej, kując kajdankami polskich żołnierzy, obrońców naszej granicy, powołując zespoły prokuratorskie, które mają ścigać naszych obrońców granic. Z trzeciej strony słyszymy w mediach o co najmniej 3,5 tys. migrantów, których Niemcy mieli odesłać do Polski — tu słynna historia Jamala, człowieka, który nie ma imienia i nazwiska, nie podaje go, ale miał być i został przesłany przez stronę niemiecką do Polski.</u>
          <u xml:id="u-95.8" who="#MarcinPrzydacz">Czy pakt migracyjny już de facto został właśnie wdrożony w życie i tysiące migrantów czy setki migrantów są już przesyłane z kierunku niemieckiego do Polski? I wreszcie opinia publiczna dowiedziała się, że wasza administracja rządowa, terenowa, wojewodowie, szuka przez wójtów, starostów i innych samorządowców miejsc rozlokowania tychże migrantów. Wszystko wskazuje więc na to, że proces relokowania migrantów z zachodniej Europy już się rozpoczyna.</u>
          <u xml:id="u-95.9" who="#MarcinPrzydacz">Mówiliście w Polsce, że to tylko kwestia solidarności, że możemy na tym skorzystać, tymczasem wsypał was premier Francji. Powiedział wprost, że nie może być tak, że ten problem migracji z Afryki Północnej dotyczy tylko państw Europy Zachodniej, że w końcu dzięki tym rozwiązaniom, które zostały przyjęte w Unii Europejskiej, migranci popłyną szerokim strumieniem także do Polski i do innych państw Europy Środkowej, bo przecież o to chodzi w tym pakcie migracyjnym. Nie o to, by uregulować tę kwestie, tylko o to, aby podzielić się problemem narosłym w wyniku błędów polityki zachodnioeuropejskiej, aby w sensie aktywnym rozmasować ten problem na zachodzie Europy i przesunąć go do Europy Wschodniej. Tak dokładnie powiedział premier Francji. Nie może być tak, że tylko Francja boryka się z problemem migracji z Afryki. Z takim problemem, jak rozumiem, miałaby się borykać także Polska. Do tego doprowadziła wasza nieskuteczna polityka na poziomie europejskim. Bardzo proszę o stanowisko rządu w tym zakresie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie ministrze, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#KrzysztofBosak">Zanim przejdziemy do odpowiedzi ministra, pragnę przywitać dwie grupy młodzieży zaproszonej przez posłów, które przysłuchują się naszym obradom. Po pierwsze, na zaproszenie wicemarszałek Sejmu Moniki Wielichowskiej gości młodzież z ośrodków kuratorskich przy Sądzie Rejonowym w Kłodzku oraz Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu. Witamy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#KrzysztofBosak">Po drugie, mamy grupę młodzieży z Zespołu Szkół Ekonomiczno-Logistycznych w Inowrocławiu goszczącą na zaproszenie pani poseł Magdaleny Łośko. Także witamy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#KrzysztofBosak">I zapraszam do udzielenia odpowiedzi podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana Macieja Duszczyka.</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#MaciejDuszczyk">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! Postaram się nie przedłużyć czasu. Myślę, że 10 minut wystarczy. Oczywiście chętnie odpowiem na wszystkie inne pytania, wnioski, prośby o uzupełnienie w dalszej części debaty.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#MaciejDuszczyk">Może zacznę od pokazania takiego obrazka migracyjnego, z którym mamy dzisiaj do czynienia, bo wydaje mi się, że to jest absolutnie kluczowe, aby zrozumieć, jak skomplikowane jest to zagadnienie. W ogóle migrację próbujemy zrozumieć jako badacze, wprowadzić taką perspektywę, próbujemy zrozumieć strony, łącząc różne decyzje migracyjne. To jest niezmiernie trudne, ponieważ za każdym migrantem stoi jego indywidualna perspektywa. Musimy sobie zdawać sprawę z tego, że jedni wyjeżdżają, dlatego że czynnik ekonomiczny spowodował to, że wyjeżdżają, tak jak Polacy w przeszłości. Dzisiaj Ukraińcy z powodu wojny przyjeżdżają do Polski. Mamy ludzi, którzy uciekają przed zmianami klimatycznymi. Mamy tysiące, setki tysięcy, miliony różnego rodzaju przypadków. Europa jest miejscem, w którym żyje się bardzo dobrze, dlatego też coraz więcej migrantów w Europie chce mieszkać.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#MaciejDuszczyk">Mamy obecnie pięć szlaków migracyjnych do Unii Europejskiej. Najczęściej wykorzystywany jest szlak przez Morze Śródziemne, podzielony na dwa podszlaki. Jeden idzie na Wyspy Kanaryjskie, drugi idzie głównie do Hiszpanii. Mamy mikroszlaki przez Ceutę i Melillę czy dwie enklawy hiszpańskie w Maroku. Mamy oczywiście szlak bałkański, który zależy trochę od decyzji Serbii jako głównego państwa, które jest położone na tym szlaku migracyjnym. Mamy cyniczną grę Viktora Orbána, który momentami decyduje się na wpuszczanie tych ludzi, a czasami decyduje się na niewpuszczanie. On gra tym szlakiem migracyjnym, trochę przypominając niestety pana prezydenta Łukaszenkę w niektórych sytuacjach. I to jest bardzo niepokojące. Natomiast oczywiście od pewnego czasu mamy do czynienia również z sytuacją, w której to…</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#komentarz">(Głos z sali: A to jest oficjale stanowisko, że Łukaszenka jest prezydentem?)</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#MaciejDuszczyk">Panie pośle, pokazuję sytuację, w której to Viktor Orbán od czasu do czasu decyduje się na to, żeby wprowadzić część, żeby otworzyć te szlaki migracji, a potem je zamknąć. My tego nie robimy.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale nazywa pan Łukaszenkę prezydentem.)</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#MaciejDuszczyk">W tym przypadku: dyktator Łukaszenka. Lepiej? Dobrze?</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie powinniśmy pana poprawiać.)</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#MaciejDuszczyk">Super, świetnie. Dobrze, idźmy dalej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#KrzysztofBosak">Bardzo proszę nie zakłócać wystąpienia ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#MaciejDuszczyk">Mamy do czynienia z nowo otwartym, sztucznie kreowanym szlakiem migracyjnym, który został wytworzony w 2021 r. tak naprawdę w wyniku decyzji politycznej Putina i Łukaszenki. To są dwie osoby, które zdecydowały się na otwarcie tego szlaku migracyjnego. To jest oczywiste. Reakcja ówczesnego rządu była następująca: uda nam się zamknąć ten szlak, budując zaporę. Jestem akurat osobą, która mówiła wam, że źle to robicie, ponieważ mam doświadczenie migracyjne, doświadczenie dotyczące migracji. Mówiłem: budujecie coś, co nie zadziała.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Co znaczy: budujecie?)</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#MaciejDuszczyk">Niestety nie zadziałało. Gdybyście się troszeczkę wtedy lepiej posłuchali, to nie mielibyśmy tego problemu. Ale go mamy. Idźmy do paktu. Obecny rząd nie miał żadnej możliwości wpłynięcia na kształt regulacji, które składają się na unijny pakt o migracji i azylu. Był on negocjowany przez poprzedni rząd Zjednoczonej Prawicy. W kształcie przez ten rząd wynegocjowanym został ostatecznie przyjęty. To w trakcie negocjacji, przede wszystkim dyskusji z innymi państwami członkowskimi w Radzie Unii Europejskiej, można było go zmienić, a nawet zablokować.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#komentarz">(Głos z sali: A kto go przyjął?)</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#MaciejDuszczyk">Ostatnia możliwość zablokowania była 22 czerwca 2023 r. podczas posiedzenia Rady Europejskiej. Otóż odczytam ten zapis: Rada Europejska, mając na uwadze postępy poczynione w 2022 r., apeluje do współprawodawców o kontynuowanie prac nad paktem o migracji i azylu zgodnie ze wspólnym planem działania. Ta konkluzja nie została w żaden sposób zablokowana. Przypominam, że ta konkluzja była po 2018 r., kiedy była zgłoszona kwestia wątpliwości co do paktu.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale wie pan, jak brzmi ta konkluzja?)</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#MaciejDuszczyk">Poprzedni rząd przyjął zdecydowanie błędną strategię negocjacyjną. Kluczowe z punktu widzenia Polski są rozwiązania dotyczące procedur granicznych, z tym się dzisiaj borykamy. Jedno z rozporządzeń mówi o tym, w jaki sposób musimy dokonywać screeningu na granicy oraz w jaki sposób dokonywać kontroli granicznej. I to jest dla nas problem. Gdybyście państwo wtedy spróbowali lepiej do tego podejść, byłoby nam po prostu dzisiaj dużo łatwiej. Procedura graniczna jest dla Polski bardzo, bardzo niedobra i trzeba ją zdecydowanie zmienić. Dlaczego? Ponieważ, tak jak mówimy, nie odpowiada na instrumentalizację migracji. Jest to kompletnie nowe zjawisko. W historii migracji, a zajmuję się tym elementem 30 lat, nie było takiej sytuacji, w której to rządy państw stają się szmuglerami. Dzisiaj rządy białoruski i rosyjski pełnią rolę szmuglerów. Od 2021 r., od początku „Śluzy” mamy do czynienia z sytuacją, w której to my musimy na to zareagować.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Do nich niech pan to mówi.)</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#MaciejDuszczyk">Drugim elementem, który jest dla nas również bardzo niedobry, jest kwestia zawracania do Polski migrantów. Polska jest krajem tranzytowym. To też trzeba było blokować. W tym przypadku też trzeba było starać się to zmienić, żeby taka sytuacja nie miała miejsca.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Blokowaliśmy całość, panie ministrze, całość.)</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#MaciejDuszczyk">To jest pakiet, ponieważ jest to sytuacja, w której łatwiej odsyłać niestety osoby, które przejeżdżają przez Polskę tranzytem z innych państw, nie tylko z Niemiec. Gdyby pan poseł, pan minister Przydacz był troszeczkę wcześniej, to usłyszałby moją odpowiedź na pytanie pana posła Tumanowicza z Konfederacji, w której wyraźnie tłumaczyłem, jak wygląda kwestia readmisji i zawróceń do Polski osób, które przez Polskę przyjechały.</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#komentarz">(Głos z sali: 3 tys. Pan minął się z prawdą.)</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#MaciejDuszczyk">Niestety wbrew rozpowszechnionym twierdzeniom żadne z konstrukcji przygotowanych w tym czasie przez Radę Europejską nie dawały nam politycznej możliwości ani tym bardziej prawnej podstawy do zablokowania przyjęcia paktu. Całe prace zostały wcześniej zakończone, a ostatnie elementy były w zasadzie formalnością.</u>
          <u xml:id="u-99.13" who="#MaciejDuszczyk">Natomiast oczywiście natychmiast po przejęciu władzy dokonywaliśmy przeglądu tego paktu, tak naprawdę wcześniej już było to robione i udało nam się ustalić następującą rzecz. Chodzi o to, na co zwracaliście państwo bardzo często uwagę, mianowicie o kwestię dobrowolnej solidarności, natomiast mówiliście o przymusowej relokacji, przymusowej relokacji.</u>
          <u xml:id="u-99.14" who="#komentarz">(Głos z sali: To po co tam jesteście?)</u>
          <u xml:id="u-99.15" who="#MaciejDuszczyk">My, żeby mieć pewność w tej kwestii, zapytaliśmy służbę prawną Rady. Odpowiedź była bardzo jasna: nie ma czegoś takiego jak przymusowa relokacja. Jest tylko i wyłącznie dobrowolna relokacja jako jeden z instrumentów.</u>
          <u xml:id="u-99.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Przymusowa solidarność.)</u>
          <u xml:id="u-99.17" who="#MaciejDuszczyk">Służba prawna Rady, 27 ambasadorów powiedziało coś takiego: nie ma przymusowej relokacji. Ale solidarność, ta, która jest zaproponowana — oczywiście że nie jest specjalnie korzystna dla nas, na pewno, absolutnie.</u>
          <u xml:id="u-99.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Szantaż, panie.)</u>
          <u xml:id="u-99.19" who="#MaciejDuszczyk">Trzeba do niej podejść w taki sposób, żeby ta solidarność nigdy nie weszła w życie. O tym mówi pan premier Tusk, o tym mówi pan minister Sikorski. To jest teraz nasza ciężka praca, żeby poprawić pakt, poprawić pakt w taki sposób, żeby on nie wszedł w życie w takiej formie przez najbliższe 2 lata. Będą 2 lata na jego implementację. Zrobimy wszystko, już podjęliśmy masę działań takich, żeby on w takiej formie nie wszedł w życie.</u>
          <u xml:id="u-99.20" who="#MaciejDuszczyk">Co robimy? Budujemy koalicję. Udało nam się stworzyć bardzo ważną koalicję wszystkich państw graniczących z Rosją i Białorusią: od Norwegii przez Finlandię, przez Polskę, Litwę, Łotwę i Estonię.</u>
          <u xml:id="u-99.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Efekty. Efekty.)</u>
          <u xml:id="u-99.22" who="#MaciejDuszczyk">Do tego dołączyła Szwecja i dołączyła Norwegia. Jest to działanie, które ma pokazać, że uwzględnią naszą specyfikę. Pakt niestety w wyniku tego, że państwo nie byliście w stanie przedstawić dobrych argumentów, dzisiaj uwzględnia głównie sytuację tych innych szlaków migracji, o których mówiłem na początku, tych, które idą na południe Europy, nie tego sztucznie wywołanego, politycznego, politycznie sterowanego szlaku przez Polskę. Gdybyśmy wtedy mieli więcej argumentów, słuchaliby nas wtedy jako ekspertów, że tutaj są argumenty, aby te rzeczy zablokować. Mielibyśmy dużo łatwiejszą sytuację dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-99.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Czemu z pizzą biegaliście?)</u>
          <u xml:id="u-99.24" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba było nie biegać z pizzą.)</u>
          <u xml:id="u-99.25" who="#MaciejDuszczyk">Niestety to sprzątanie jest bardzo, bardzo trudne.</u>
          <u xml:id="u-99.26" who="#MaciejDuszczyk">Mamy 15 państw, które podpisały list, z inicjatywy również Polski. Mamy 15 państw…, które mówią o tym: pakt migracyjny to nie jest dobre rozwiązanie. Pakt migracyjny musi zostać uzupełniony. Głosowanie w Parlamencie Europejskim — w jednym przypadku prawie udało się ten pakt zablokować, niestety nie udało się tego zrobić. To teraz trzeba po prostu działać na gruncie politycznym, żeby to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-99.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze nieskutecznie.)</u>
          <u xml:id="u-99.28" who="#MaciejDuszczyk">Dlatego mamy 15 państw, które mówią o tym: pakt to za mało, musimy dołożyć wiele innych rzeczy. Musimy uwzględnić perspektywę państw Europy Północnej i Wschodniej, centralno-wschodniej, po to, żeby ten pakt został uzupełniony z naszej perspektywy. I to jest nasze absolutnie kluczowe, priorytetowe zadanie. Pakt nie może wejść w życie realnie w taki sposób, jak został przez państwa wynegocjowany. Bo jest wynegocjowany po prostu źle.</u>
          <u xml:id="u-99.29" who="#MaciejDuszczyk">Do tego mamy kolejny wniosek do nowej Komisji Europejskiej, który mówi następującą rzecz: procedury azylowe, co do których państwo nie wnioskowaliście, by zostały w taki sposób zmienione, muszą być zawieszane. Państwo musi mieć prawo do tego, żeby w pewnym momencie nie przyjmować wniosków, bo to jest właśnie instrumentalizacja emigracji. Oczywiście, jeżeli ta osoba pojawia się na plaży w Hiszpanii czy na Malcie, jest to dużo trudniejsze. Oczywiście, że tak. Ale w Polsce mamy na szczęście granicę lądową, a więc możemy mieć prawo — tak jak Finowie — do tego, żeby nie przyjmować wniosków. Finlandia dzisiaj…</u>
          <u xml:id="u-99.30" who="#MaciejDuszczyk">Ja powinienem być dzisiaj na posiedzeniu Rady Unii Europejskiej, ale w związku z wnioskiem państwa jestem oczywiście tutaj. Zdaję sobie sprawę z wagi dzisiejszej debaty.</u>
          <u xml:id="u-99.31" who="#MaciejDuszczyk">Dzisiaj Finlandia prezentuje projekt, również przez nas bardzo mocno wsparty, zawieszania procedury azylowej na granicy. To jest absolutną koniecznością. My oczywiście do tego dołączamy, bo to jest realna zmiana paktu, żeby on w takiej formie nie wszedł w życie. On może być korzystny dla Polski, ale nie w takiej formie, jak dzisiaj został wynegocjowany.</u>
          <u xml:id="u-99.32" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Witek: Co pan bredzi?)</u>
          <u xml:id="u-99.33" who="#MaciejDuszczyk">On musi zostać zmieniony. Musi zostać uzupełniony. Jeżeli zostanie zmieniony i uzupełniony, może być korzystny dla Polski, ponieważ w czerwcu 2023 r. po spotkaniu ministrów spraw wewnętrznych i administracji Niemiec i Polski stwierdziliście państwo w liście podpisanym przez dwóch ministrów, że problem migracyjny jest do rozwiązania na poziomie europejskim, a nie narodowym. Bo to jest nasze wspólne wyzwanie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-99.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#KrzysztofBosak">Czy jeszcze ktoś z rządu będzie przemawiał? Nie.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#KrzysztofBosak">W takim razie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#KrzysztofBosak">Przechodzimy do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#KrzysztofBosak">Tak jak powiedziałem, ustanowiłem czas na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#KrzysztofBosak">Czy ktoś z posłów jeszcze chce się zgłosić?</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#KrzysztofBosak">Jeżeli nie, to zamykam listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-100.7" who="#KrzysztofBosak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-100.8" who="#KrzysztofBosak">Rozpoczynamy od posła Pawła Jabłońskiego.</u>
          <u xml:id="u-100.9" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PawełJabłoński">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Ze zdumieniem wysłuchałem tych opowieści, bo niestety pan wprowadza Sejm w błąd. Mam niestety bardzo złą wiadomość, drodzy państwo. Ja się zwróciłem już do rządu Tuska w maju z pytaniem, co się dzieje z tą skargą do Trybunału, którą mają obowiązek złożyć. I niestety oni tego zrobić nie zamierzają. Prosto od pana ministra taką odpowiedź dostałem. Co mi odpowiedział? Cytuję: rząd nie dysponuje opiniami prawnymi stwierdzającymi sprzeczność przepisów prawa wchodzących w skład pakietu migracyjnego z traktatami czy Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PawełJabłoński">Panie ministrze, ja panu powiem, na czym polega sprzeczność. Mateusz Morawiecki w czerwcu 2018 r. wynegocjował pkt 6 konkluzji, zasadę — uważa pan — dobrowolności. A teraz pod rządami Tuska czeka nas zasada przymusu. Rozumie to pan, panie ministrze: dobrowolność — przymus. Pan tu nie dostrzega sprzeczności? Na co wy czekacie? Jesteście rządem Polski, macie obowiązek reprezentować polski interes narodowy. Ani razu przez te pół roku nie skorzystaliście z narzędzia, które wam zostawił rząd Mateusza Morawieckiego. Ani razu nie powołaliście się na zasadę dobrowolności. Napisaliśmy wam nawet projekt skargi. Macie ją natychmiast złożyć w interesie narodu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Konrada Frysztaka.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#KonradFrysztak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#KonradFrysztak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Na początek zacznę od krótkiej lekcji geografii dla państwa. Czy państwo kojarzycie, gdzie leżą takie kraje jak Uzbekistan, Bangladesz, Turkmenistan, Kirgistan, Tadżykistan?</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nauczyłeś się.)</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#KonradFrysztak">Patrząc na część twarzy intelektualistów Prawa i Sprawiedliwości, widzę, że jest z tym problem. To może coś łatwiejszego. Myślę, że z tym poradziłby sobie nawet pan Marek Suski.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Przez Uzbekistan prowadziliśmy jako Polska…)</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#KonradFrysztak">Czy wiecie, gdzie leżą Nigeria, Iran, Irak, Syria? Może wiecie, co łączy te kraje? Te kraje łączy jedna rzecz: stamtąd wpuszczaliście nielegalnych migrantów do Polski.</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie patrz na ściągę.)</u>
          <u xml:id="u-103.8" who="#KonradFrysztak">Stamtąd ściągaliście ludzi i wpuszczaliście ich do naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-103.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Szczerba ci to napisał?)</u>
          <u xml:id="u-103.10" who="#KonradFrysztak">Jeśli chodzi o kwestię obłudy, to właśnie w ten sposób należy nazwać wasze działania: to czysta obłuda. Wprowadzaliście ludzi pod pozorem wydawania paralegalnych wiz…</u>
          <u xml:id="u-103.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Przecież to bzdura jest.)</u>
          <u xml:id="u-103.12" who="#KonradFrysztak">…a z drugiej strony robiliście co? Uważaliście, że pakt migracyjny to zło. Oczywiście to zło, ale rząd Prawa i Sprawiedliwości, rząd Mateusza Morawieckiego nie potrafił wspólnie…</u>
          <u xml:id="u-103.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas minął.)</u>
          <u xml:id="u-103.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy ma pan coś do powiedzenia na temat tej sytuacji?)</u>
          <u xml:id="u-103.15" who="#KonradFrysztak">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle. Koniec czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#KonradFrysztak">…nie potrafiliście obronić naszego kraju przed migrantami zza wschodniej granicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#KonradFrysztak">Wpuszczaliście ludzi pod pozorem legalnych wiz. Spowodowaliście, że w naszym kraju dziś…</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Sterczewski…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Marcina Skonieczkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#KonradFrysztak">Panie marszałku, krótkie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#KonradFrysztak">…nasz kraj stał się krajem przerzutowym.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Zejdź ze sceny.)</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#KrzysztofBosak">Panie pośle, już koniec czasu i…</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Frysztak, siadaj, dwójka.)</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#KrzysztofBosak">Panie pośle, już wyłączyłem mikrofon.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#KonradFrysztak">Pakt migracyjny nie będzie obowiązywał naszego kraju, bo my jako…</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Słuchał pan, co minister mówił?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#KrzysztofBosak">Panie pośle, już wyłączyłem mikrofon i nie pozwolę wchodzić w nowe wątki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#KonradFrysztak">Jedno zdanie.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#KonradFrysztak">…jest mnóstwo uchodźców z Ukrainy i to jest nasza odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Poprawki czytaj.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#KrzysztofBosak">Pozwolę każdemu dokończyć zdanie, ale bardzo proszę o niewchodzenie w nowe wątki i posłom też…</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Pokaż to sobie do lustra.)</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#KrzysztofBosak">Szanowni posłowie z Prawa i Sprawiedliwości, bardzo proszę nie przeszkadzać tak agresywnie w wygłaszaniu krótkich, minutowych wystąpień.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Marcin Skonieczka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#MarcinSkonieczka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pan minister w swoim wystąpieniu mówił o błędnej strategii negocjacyjnej paktu migracyjnego, którą miał poprzedni rząd, w tym o braku uwzględnienia migracji, instrumentalizacji migracji na polsko-białoruskiej granicy. Mówił pan o potrzebie zmiany tych przepisów. Moje pytanie jest takie, jeśli chodzi o procedurę: Czy te potrzebne zmiany, o których pan mówił, będą możliwe na etapie wdrażania paktu przez Komisję czy będzie potrzeba podobnego procedowania nad tym paktem? Czy jest realna szansa, że te korzystne zmiany, które są niezbędne, będą mogły wejść w życie przed wejściem paktu migracyjnego w 2026 r.? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Urszulę Nowogórską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#UrszulaNowogórska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bardzo dużo mówi się o pakcie migracyjnym w przestrzeni publicznej. Wywołuje on wiele niedomówień i wiele emocji. Przed chwilą pan minister wspominał o błędnej strategii negocjacyjnej. Chciałam powiedzieć i zapytać… W naszym kraju przebywa obecnie, szanowni państwo, ok. 1 mln uchodźców z Ukrainy. Od wybuchu wojny na Ukrainie do Polski trafiło ok. 4,9 mln osób, głównie kobiet i dzieci. Ostatnio polski rząd, który był reprezentowany przez ministra finansów Andrzeja Domańskiego, był przeciw paktowi migracyjnemu. Unia Europejska wypracowała tzw. mechanizm dobrowolnej solidarności, o którym przed chwilą była mowa. Panie ministrze, czy to prawda, że ze względu na zapisy o specjalnej presji migracyjnej, jaka dotyczy Polski w związku z wojną na Ukrainie i napięciach na granicy polsko-białoruskiej, będziemy zwolnieni z tego mechanizmu i nie będziemy ponosić obciążeń finansowych z tytułu nieprzyjmowania migrantów? Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Paulinę Matysiak.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#KrzysztofBosak">Jeżeli pani poseł nie ma na sali, to zapraszam pana posła Witolda Tumanowicza.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WitoldTumanowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! No cóż, wybory się już skończyły, więc prawda jest taka, że Donald Tusk już wcale nie musi mydlić oczu obywatelom i w sumie pakt migracyjny może zostać przyjęty, bo jak zapowiada RMF FM, ma zgłosić, poprzeć kandydaturę Ursuli von der Leyen na przewodniczącą Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Zgłosić.)</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#WitoldTumanowicz">Tej samej, która m.in. wprowadza pakt migracyjny, ale także zielony ład i te wszystkie inne wariactwa. Trzeba sobie powiedzieć jasno, że teraz na telefon z Brukseli — oczywiście nieważne, czy ćwierć miliona, pół miliona, milion migrantów na pewno zostanie przyjętych do Polski, bo Donald Tusk dokładnie tak samo obiecywał benzynę po 5,19 zł, kwotę wolną od podatku w wysokości 60 tys. zł i wszystkie te inne rzeczy. Teraz po wyborach oczywiście wszystko to się zmieni.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#WitoldTumanowicz">Ja tylko mam apel do posłów, żeby zaapelowali do europosłów Prawa i Sprawiedliwości, aby tym razem nie popierali kandydatury Ursuli von der Leyen na stanowisko przewodniczącej Komisji Europejskiej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Konfederacja jak zwykle…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#KrzysztofBosak">Poseł Radosław Fogiel.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#RadosławFogiel">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oto najnowsze notowanie listy przebojów koalicji 13 grudnia w kwestii migracji. Miejsce trzecie: Wpuśćcie w końcu tych ludzi do Polski. Kim są, ustali się później — poseł Iwona Hartwich. Miejsce drugie: Jako kraj jesteśmy przygotowani na każdą liczbę — minister Cezary Tomczyk. I miejsce pierwsze: To są biedni ludzie, którzy szukają swojego miejsca na ziemi — to są słowa Donalda Tuska, kiedy rozpoczynał się atak na polską granicę. Dla koneserów jest jeszcze wersja zremiksowana, gdzie słychać szloch marszałka Hołowni, bo to Polska 2050 organizowała na portalu Pomagam.pl zbiórkę w październiku 2021 r. na wsparcie tych, którzy nielegalnie chcieli przekraczać polską granicę. Jesteście bandą hipokrytów,…</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#RadosławFogiel">…którzy wykorzystywali atak na polską granicę do celów politycznych. Przeproście i zmieńcie swoje postępowanie.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Aleksandrę Wiśniewską.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pakt migracyjny, migranci, zło. Dla poprzedniej władzy świat był czarno-biały, nie wymagał zrozumienia, jedynie krzyku. Tak było lepiej dla ich gry.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">Obecna konstrukcja paktu ma wady, jest efektem pasywności i zaniedbań poprzedniego rządu, niezainteresowanego negocjacjami unijnymi. Rząd Donalda Tuska nie poparł rozwiązań w pakcie, bo nie uwzględniają one specyfiki państw takich jak Polska…</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale twierdził, że są…)</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">…czyli państw mierzących się z instrumentalizacją migracji i cynicznym wykorzystaniem ludzi jako broni demograficznej przez Białoruś i Rosję. Nasz rząd z determinacją dąży do modyfikacji paktu, czego efekty widać już dziś.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakie?)</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">Jednocześnie nie ucieka się do upraszczającej i moralnie niegodnej, odczłowieczającej retoryki latami używanej przez PiS, wykorzystującej ludzką gehennę jako oręże walki politycznej. Dla rządu Donalda Tuska bezpieczeństwo jest najwyższym priorytetem.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#AleksandraKarolinaWiśniewska">Rozumie potrzebę uwspólnotowienia wyzwań, negocjacji w imię polskiego interesu i opracowania strategii migracyjnej. Rząd PiS-u, populistyczny, kłamliwy i zamknięty na Europę, nie był do tego zdolny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-123.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Udało się przeczytać całe?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Adama Dziedzica.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#AdamDziedzic">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawy migracyjne zawsze budzą wiele emocji, ale sądzę, że odpowiedzi na kilka pytań może by te emocje ostudziły. Zatem tych kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#AdamDziedzic">Czy, a jeżeli tak, to jakie konkretne działania podjął czy podejmie rząd, żeby odpowiednie instytucje Unii Europejskiej, odpowiadające m.in. za bezpieczeństwo zewnętrzne granic Unii, udzieliły niezbędnej pomocy Polsce w obronie i ochronie tych właśnie granic?</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#AdamDziedzic">Dlaczego tylko i wyłącznie żołnierze Wojska Polskiego oraz pozostałe służby mundurowe narażają swoje życie i zdrowie, chroniąc zewnętrzne granice Unii Europejskiej, podczas gdy jest to zadanie wszystkich państw Unii?</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#AdamDziedzic">Jakie konkretne działania w najbliższym czasie, najlepiej z podaniem harmonogramu, rząd ma zamiar podjąć i realizować w celu uszczelnienia zapory na wschodniej granicy, co przyczyniłoby się do zmniejszenia nielegalnej liczby przekroczeń oraz zmniejszy stopień narażenia polskich żołnierzy na utratę zdrowia lub życia?</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#AdamDziedzic">Polska deklaruje, że nie przyjmie żadnych migrantów z uwagi na pomoc Ukraińcom, ale jak to się ma do sytuacji, w której ci nielegalni migranci już przeforsowali granicę i znajdują się obecnie w naszym kraju? Co rząd zamierza z nimi zrobić?</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#AdamDziedzic">Jakie konkretne mechanizmy rząd Rzeczypospolitej ma zamiar wdrożyć, żeby skutecznie wyegzekwować wsparcie finansowe dla Polski w związku z tym, że Polska przyjęła setki tysięcy uchodźców z Ukrainy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Tadeusza Tomaszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#KrzysztofBosak">Jeżeli pana posła nie ma, to zapraszam pana posła Krzysztofa Mulawę.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#KrzysztofMulawa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam jedną prośbę i jedno pytanie. Jesteśmy w części: Pytania.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#KrzysztofMulawa">Panie ministrze, prośba. Proszę nie obrażać inteligencji tej Izby i Polaków. Nie ma czegoś takiego jak dobrowolna solidarność. Nie ma, jeżeli mamy za to później zapłacić jakiekolwiek pieniądze. Tak że gorąca prośba.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#KrzysztofMulawa">Pytanie w związku z tym, że teraz bardzo dużo samolotów kursuje pomiędzy Warszawą a Brukselą. Bez tej mowy-trawy, że wy zrobicie wszystko, czy pojedziecie tam, do tej Brukseli, i powiecie: żadnego paktu, żadnego imigranta, żadnej złotówki, żadnego euro? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Elżbietę Witek.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#ElżbietaWitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zaskarżenie tego haniebnego paktu migracyjnego do TSUE powinno być waszym podstawowym obowiązkiem w obliczu oszustwa, jakiego dopuściliście się wobec naszych obywateli w roku 2019 w czasie kampanii wyborczej do polskiego parlamentu. Pamiętacie? Wtedy również odbywało się referendum. Jedno z pytań referendalnych dotyczyło przyjmowania nielegalnych migrantów z Afryki i Bliskiego Wschodu. Robiliście wszystko, żeby to referendum się nie udało i ono się nie udało, ale spośród ponad 12 mln obywateli, którzy wzięli karty referendalne, ponad 96% obywateli powiedziało: nie. Gdyby to referendum było ważne, a niewiele zabrakło, gdyby nie wasza inicjatywa, żeby się to nie udało, to dzisiaj mielibyście bardzo silny mandat do tego, żeby powiedzieć Unii Europejskiej: Nie ma zgody na to, co zrobiła pani Angela Merkel. To tak, jakby ktoś… jakbym zaprosiła gościa do swojego domu, ale jest u mnie za długo, jest dla mnie obciążeniem, więc wystawiam go za drzwi i mówię do mojego sąsiada: weź go teraz ty. Nie ma na to zgody.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#ElżbietaWitek">W roku 2016 pani premier Beata Szydło pokazała, jak to się robi. Powiedziała: Nie będziemy przyjmować nielegalnych migrantów. I nie przyjęliśmy ich, mimo że Donald Tusk straszył nas karami dla Polski. Trzeba to zrobić i teraz. Nie — dla bezpieczeństwa Polski i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#ElżbietaWitek">Przepraszam, panie marszałku, moment jeszcze. Jestem…</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#komentarz">(Poseł Patryk Jaskulski: Nie — dla bezpieczeństwa Polek i Polaków?)</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#ElżbietaWitek">Nie dlatego, żeby burzyć bezpieczeństwo Polski i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#ElżbietaWitek">Ale jeszcze jedno. Ja jestem z Dolnego Śląska. Sporo mówimy o granicy wschodniej. A na granicy zachodniej mamy miasteczka, gdzie oni już są. Nasi obywatele są zaniepokojeni, boją się. To są grupy, które już są na działkach, które szwendają się po całym mieście. To są młodzi mężczyźni ze smartfonami najczęściej.</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#ElżbietaWitek">Mamy pytanie, panie ministrze: Ilu strażników granicznych broni naszej zachodniej granicy? Jaki jest stan na dzisiaj? Czy zamierzacie państwo zwiększyć liczbę etatów i po prostu zrobić tak, jak zrobiła Australia? Tam nie ma problemu. Dlaczego? Bo rozwiązanie problemu nielegalnej migracji polega na tym, że nie wpuszcza się po prostu do swojego państwa nielegalnych migrantów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#KrzysztofBosak">Ja bym zachęcał do rozpoczęcia sprawdzania tematu od tego, czy nie są to legalni imigranci wpuszczeni przez wasz rząd.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#KrzysztofBosak">Teraz pan poseł Patryk Jaskulski.</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-130.5" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Witek: Panie marszałku, proszę nie odnosić się do mojej wypowiedzi. Bardzo pana proszę, dobrze? To jest moje prawo.)</u>
          <u xml:id="u-130.6" who="#KrzysztofBosak">Pani poseł, zachowuję się też zgodnie z obyczajem, który pani prezentowała jako marszałek Sejmu. Pani niejednokrotnie odnosiła się do naszych wystąpień. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-130.8" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Witek: Na pewno nie do wypowiedzi z mównicy sejmowej.)</u>
          <u xml:id="u-130.9" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Patryk Jaskulski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PatrykJaskulski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przed chwilą usłyszeliśmy: nie — dla bezpieczeństwa Polek i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Witek: Niech pan przejęzyczenia nie traktuje w ten sposób.)</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#PatrykJaskulski">Mam wrażenie, że dokładnie to robicie w ostatnich dniach. Próbujecie destabilizować sytuację w Polsce. Chciałbym powiedzieć jedną rzecz. Poseł Przydacz powiedział tutaj o mamieniu opinii publicznej. Tak, wy dzisiaj mamicie opinię publiczną fake newsami.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Wy to robicie.)</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#PatrykJaskulski">Po pierwsze, pakt migracyjny został wynegocjowany i był opracowywany przez rząd Mateusza Morawieckiego. Niech Polki i Polacy o tym usłyszą.</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-131.6" who="#PatrykJaskulski">Po drugie, nie zapłacimy 20 tys. euro za przyjęcie migrantów, dlatego że przyjęliśmy 1800 tys. uchodźców z Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-131.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamczuszku.)</u>
          <u xml:id="u-131.8" who="#PatrykJaskulski">Proszę nie rozsiewać na tej sali fake newsów…</u>
          <u xml:id="u-131.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Zapłacimy więcej.)</u>
          <u xml:id="u-131.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Przestań kłamać.)</u>
          <u xml:id="u-131.11" who="#PatrykJaskulski">…proszę nie straszyć Polek i Polaków. Jedyni egzotyczni migranci, którzy zostali wpuszczeni do Polski, to ci, którzy wpuszczeni zostali przez waszą aferę wizową.</u>
          <u xml:id="u-131.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Od Szczerby.)</u>
          <u xml:id="u-131.13" who="#PatrykJaskulski">Ale problem na granicy trzeba rozwiązać i trzeba o tym rozmawiać merytorycznie. Dlatego mam konkretne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-131.14" who="#PatrykJaskulski">Panie ministrze, problem ten trzeba uciąć, rozwiązać u źródła. Czy rząd polski planuje ofensywę dyplomatyczną…</u>
          <u xml:id="u-131.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-131.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Ofensywa.)</u>
          <u xml:id="u-131.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Najlepiej do Moskwy.)</u>
          <u xml:id="u-131.18" who="#PatrykJaskulski">…w krajach trzeciego świata, skąd pochodzą ci emigranci, żeby przeciąć te szlaki przemytnicze? Bardzo proszę o odpowiedź na to pytanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-131.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Michała Pyrzyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#MichałPyrzyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyjęty przez Unię Europejską pakt migracyjny budzi niesamowite emocje, co słychać również dzisiaj na tej sali, wśród Polek i Polaków z co najmniej trzech dodatkowych powodów. Mamy stały exodus obywateli Ukrainy do naszego kraju, w świeżej pamięci aferę wizową, ale przede wszystkim coraz bardziej napiętą sytuację na granicy polsko-białoruskiej, gdzie — trzeba o tym pamiętać, bo tu nie ma wątpliwości — imigrant, uchodźca albo potencjalny przyszły azylant traktowany jest przez reżim Putina i Łukaszenki jako broń hybrydowa, jako narzędzie używane już do stałego ataku na naszą granicę.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#MichałPyrzyk">Unia Europejska, która jest już po nowym wyborczym rozdaniu, powinna moim zdaniem zająć się tym niezwłocznie, bo nie mamy już czasu, i podjąć działania w zakresie stałej i wymiernej pomocy Polsce w obronie naszej granicy. Na tym powinien skupić się nasz rząd, bo presja migracyjna na krajach południowej Europy, ta sprzed 10 lat, która była podstawą paktu migracyjnego, jest niczym w porównaniu z obecną dramatyczną sytuacją na naszej granicy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Andrzeja Śliwkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#AndrzejŚliwka">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#AndrzejŚliwka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dla pana Aleksander Łukaszenka jest prezydentem. Szczerze powiedziawszy, było to zdumiewające, że my pana, przedstawiciela polskiego rządu, musimy poprawiać, że Aleksander Łukaszenka jest dyktatorem. To także świadczy o panu i o tym rządzie, jakich mają przyjaciół.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#AndrzejŚliwka">Ale, panie ministrze, szczerze powiedziawszy, wysłuchując pana wypowiedzi, byłem zdumiony. Nie wiem, co się dzieje w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, czy Tomasz Siemoniak świeci wam latarkami po oczach, że nie wiedział pan o tym, że to Parlament Europejski i Rada Unii Europejskiej podejmowała decyzje w tej kwestii. I kiedy to było? 14 maja Rada Unii Europejskiej podjęła w tym zakresie decyzję, 10 kwietnia zapadła decyzja Parlamentu Europejskiego. Kto wtedy rządził? Kto za to odpowiadał? Jaki rząd był? Rząd Donalda Tuska. Okazaliście się bandą nieudaczników. Jesteście nieskuteczni, ale z drugiej strony może to nie jest kwestia skuteczności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#KrzysztofBosak">Bardzo proszę konkludować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#AndrzejŚliwka">Może właśnie to jest ta filozofia wpuszczania biednych ludzi, o czym mówił wasz przywódca.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Henryka Szopińskiego.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#HenrykSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Tyle tu nieprawdziwych słów z prawej strony padło, że aż zęby bolą.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba iść do dentysty.)</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#HenrykSzopiński">Trzeba to po prostu na bieżąco prostować, bo prawda trudno sama się broni, tak?</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Z chorymi zębami do Sejmu?)</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#HenrykSzopiński">Kolejny raz powiem: to wy wynegocjowaliście ten pakt, to wy po prostu bezwarunkowo przyjęliście ten pakt.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#komentarz">(Głos z sali: To bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-139.6" who="#HenrykSzopiński">Dzisiaj próbujecie odwrócić kota do góry nogami, zresztą jesteście w tym wybitnymi specjalistami.</u>
          <u xml:id="u-139.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Dobrowolność.)</u>
          <u xml:id="u-139.8" who="#HenrykSzopiński">Jak zwykle wina Tuska, wina Tuska wraca.</u>
          <u xml:id="u-139.9" who="#HenrykSzopiński">Po drugie, w maju tego roku nasz rząd nie sprzeciwił się regulacjom tego paktu. Mimo że pakt wszedł, nie znaczy to, że od jutra zaleje nas fala migrantów. Przestańcie straszyć migrantami, bo to już po prostu nie działa. Zresztą widać było to od początku agresji Rosji na Ukrainę, kiedy polskie serca i polskie domy otworzyły się dla wielu tysięcy uchodźców wojennych. Była to naprawdę dużo większa liczba niż 30 tys.</u>
          <u xml:id="u-139.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Chyba nie tylko zęby, ale i głowa cię boli.)</u>
          <u xml:id="u-139.11" who="#HenrykSzopiński">W związku z tym pytanie, panie ministrze, bo czas już się kończy: Na jakim etapie zaawansowania jest system pobierania danych biometrycznych na granicy i kiedy zostanie wdrożony? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Rzeczywiście pan wygląda, jakby pana zęby bolały.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Antoniego Macierewicza.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Płk Gaj.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#AntoniMacierewicz">Wysoki Sejmie! Muszę powiedzieć, że to, co słyszę od przedstawicieli Platformy Obywatelskiej, ta skala kłamstw, nieprawd, dezinformacji jest zupełnie niesłychana. Warto sobie przypomnieć, że to wy podjęliście decyzję w roku 2011 r., w grudniu 2011 r. o sojuszu i układzie właśnie migracyjnym z Federacją Rosyjską.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#AntoniMacierewicz">Podjęliście tę decyzję, która sprawiła, że setki tysięcy Rosjan przeszło do Polski, setki tysięcy Rosjan przeszło także do Niemiec. Warto o tym pamiętać. Co więcej, warto też pamiętać, że ten układ, który nazwany został trójkątem królewieckim, miał miejsce w Królewcu w 2011 r., w Berlinie w 2012 r., w Warszawie w 2014 r. i w Petersburgu w czerwcu 2014 r. To wy zawarliście układ z Rosją, z Niemcami o przepływie ludności do Polski i o niszczeniu Polski. Najwyższy czas, żeby ten rząd odszedł, bo będzie prowadził taką samą politykę, jaką zaczął w 2011 r. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam teraz panią poseł Iwonę Krawczyk.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#IwonaMałgorzataKrawczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szkoda, że gen strachu wobec imigrantów z Afryki i z Azji wykorzystywany jest przez PiS…</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#komentarz">(Głos z sali: I przez Szczerbę.)</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#IwonaMałgorzataKrawczyk">…do politycznej walki, a nie do budowania konstruktywnej narracji i budowania silnej pozycji Polski.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#IwonaMałgorzataKrawczyk">Mieliście 8 lat. Dziś uprawiacie dezinformację i celowo wprowadzacie ludzi w błąd.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#IwonaMałgorzataKrawczyk">My mamy już imigrantów i są to uchodźcy wojenni. Nie będziemy musieli przyjmować żadnych migrantów z innych kierunków. Unia Europejska nie narzuci nam żadnych kwot migrantów.</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Gdzie to jest zapisane?)</u>
          <u xml:id="u-143.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-143.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Nagrywamy, nagrywamy.)</u>
          <u xml:id="u-143.9" who="#IwonaMałgorzataKrawczyk">Polska będzie skutecznie egzekwowała wsparcie finansowe ze strony Unii w związku z tym, że stała się państwem goszczącym setki tysięcy migrantów, głównie z Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-143.10" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie są imigranci, tylko uchodźcy.)</u>
          <u xml:id="u-143.11" who="#IwonaMałgorzataKrawczyk">To słowa obecnego premiera Donalda Tuska. Wy przyzwyczailiście się do tego, że co innego premier mówił, a co innego robił. Ale dziś premierem jest Donald Tusk.</u>
          <u xml:id="u-143.12" who="#komentarz">(Głos z sali: I nic nie robi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#IwonaMałgorzataKrawczyk">Tak na koniec, panie ministrze, pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#KrzysztofBosak">Pani poseł, ale już naprawdę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#IwonaMałgorzataKrawczyk">Czy przyjęcie uchodźców wojennych z Ukrainy jest lub będzie przedmiotem ustaleń paktu migracyjnego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, będzie.)</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Kabaret.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Annę Gembicką.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#AnnaGembicka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#AnnaGembicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska na tle innych państw Unii Europejskiej, szczególnie państw Europy Zachodniej, pozytywnie wyróżnia się poziomem bezpieczeństwa. Dlaczego? Ponieważ rząd PiS powiedział twarde: nie przymusowej relokacji i polityce wpuszczania do Polski nielegalnych imigrantów.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#AnnaGembicka">Zgodnie z badaniami z 2021 r. w Szwecji na 100 tys. mieszkańców było 3500 włamań, rozbojów, kradzieży, w Danii — 2600, w Finlandii — 2300, we Francji — 2200. Jeśli chodzi o liczbę gwałtów, to ogółem we Francji — 19 tys., w Niemczech — ponad 9 tys., w Belgii, trzykrotnie mniejszej od Polski, ponad 3 tys. gwałtów. W Polsce kilkunastokrotnie mniej. Pani poseł Krawczyk mówiła o genie strachu. To nie jest gen strachu, to są po prostu statystyki.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#AnnaGembicka">Dlatego mam pytanie, bo te statystyki były powszechnie znane w momencie, gdy rząd Tuska zdecydował, że tego nie zablokuje, a więc de facto zaakceptuje pakt migracyjny. Dlaczego podjęliście decyzję o tym, żeby narazić Polki i Polaków? W kampanii mówiliście o piekle kobiet. Dlaczego chcecie zgotować Polkom piekło ze strony nielegalnych imigrantów?</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Alicję Łepkowską-Gołaś.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#AlicjaŁepkowskaGołaś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#AlicjaŁepkowskaGołaś">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Znowu gracie na emocjach, manipulujecie faktami. Powtarzacie stały motyw narracyjny. A fakty są takie, że to Mateusz Morawiecki negocjował pakt migracyjny i to my musimy teraz naprawiać błędy, które popełniliście.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego pani kłamie, pani poseł? To bardzo nieładnie tak kłamać.)</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#AlicjaŁepkowskaGołaś">Skutki waszej nieudolności negocjacyjnej: zepsuliście w tych negocjacjach wszystko, co było do zepsucia. Renegocjujemy ten pakt i naprawdę Unia Europejska nie będzie nam narzucała kwot migrantów. Polska przyjęła i doskonale o tym wiecie — stanęliśmy na wysokości zadania — setki tysięcy uchodźców wojennych z Ukrainy. I to jest argument, dla którego nie będziemy przyjmować migrantów.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#AlicjaŁepkowskaGołaś">Ciężko rozmawiać o pakcie migracyjnym z ludźmi, którzy wpuścili tylu nielegalnych migrantów. Wystarczyło kupić wizę na targu. A wszystko przez waszą pazerność. Dla was liczy się tylko kasa.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ilu?)</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#komentarz">(Głos z sali: To bzdury są, przecież nawet Szczerba mówi, że to są bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#AlicjaŁepkowskaGołaś">Zwyczajnie nie macie żadnej wiarygodności w tym, co mówicie, jeżeli chodzi o wizerunek, który próbowaliście stworzyć przez te wszystkie lata. Nie martwcie się, naprawimy wasze błędy.</u>
          <u xml:id="u-151.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Waldemara Andzela.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę nie mylić paktu migracyjnego z przyjmowaniem uchodźców z Ukrainy. Koalicja Obywatelska ciągle kłamie w sprawie paktu migracyjnego. Was wsypał prezydent Francji Emmanuel Macron. Fakt także, że wpuściliście do Polski 3 tys. migrantów.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WaldemarAndzel">Ciągle okłamujecie Polaków. Koalicja 13 grudnia ciągle okłamuje wszystkich Polaków właśnie w sprawie paktu migracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#WaldemarAndzel">W Niemczech 62% rodzin otrzymujących zasiłek socjalny nie ma niemieckiego paszportu. Proszę o odniesienie się do tej kwestii. Wiemy, że to właśnie Niemcy są wzorem dla premiera Tuska. Czy chcecie, aby w Polsce mniejszość stała się większością?</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#WaldemarAndzel">Sprawa migrantów ekonomicznych to wewnętrzna kompetencja każdego z krajów członkowskich Unii Europejskiej. Dlaczego więc mamy zgadzać się na pakt migracyjny, relokację migrantów? Unia Europejska nie może nam tego narzucić. Ale wy oczywiście jesteście pod butem Niemiec. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Sylwię Bielawską.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#SylwiaBielawska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z przykrością, osobistą przykrością dla mnie, muszę stwierdzić, że po raz pierwszy zgadzam się ze słowami pana posła Antoniego Macierewicza. Rzeczywiście liczba dezinformacji, półprawd i kłamstw, która pojawia się w ramach tej dyskusji, jest ogromna. Tyle tylko, drodzy państwo, że manipulacja faktami dotyczy niestety was. To wasza broń obosieczna, którą staraliście się wykorzystać, szczególnie w ostatniej kampanii. Chcieliście tak naprawdę, jak szermierze zadawać celne trafienia. I stąd lider waszego klubu Mariusz Błaszczak grzmiał, iż pakt migracyjny to koń trojański wprowadzony do Europy. A jego słowa powtarzane niczym mantra przez wielu akolitów trafiały do społeczeństwa, trafiały i miały to społeczeństwo zastraszyć. Ale niestety nie udało wam się, bo jeżeli wasze półprawdy zestawimy, proszę państwa, z faktami, to naprawdę wasza narracja przypomina bezzębnego starca.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To przedstawcie fakty.)</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#SylwiaBielawska">Przykład? Proszę bardzo. Tylko jeden z pierwszych. Rząd Donalda Tuska wynegocjował niekorzystny dla Polski pakt migracyjny — wasze słowa. A jaki jest fakt?</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas.)</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#SylwiaBielawska">Wystarczy spojrzeć na harmonogram i kalendarium Rady Unii Europejskiej i wszyscy wiemy, że zapisy legislacyjne paktu migracyjnego były negocjowane przez rząd waszego premiera.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Zbigniewa Kuźmiuka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#ZbigniewKrzysztofKuźmiuk">Właśnie. Panie Marszałku! Panie Ministrze! Trwa intensywna spłata zobowiązań, jakie zaciągnął Donald Tusk w Brukseli i w Berlinie. W poniedziałek Donald Tusk zgłosi Ursulę von der Leyen na przewodniczącą Komisji Europejskiej. Polski premier w pierwszym ruchu zgłasza Niemkę na szefową Komisji Europejskiej. To właśnie obraz spłacania zobowiązań za to, że był wsparty, aby odsuwać Prawo i Sprawiedliwość od władzy. Sama Ursula von der Leyen mówiła, że będzie go serdecznie witała jako polskiego premiera w Brukseli — stąd zablokowanie środków z KPO, stąd 40 rezolucji Parlamentu Europejskiego, żeby pieniędzy Polsce nie wypłacać. I teraz przychodzi czas spłacania owych zaciągniętych zobowiązań. Pakt migracyjny jest tego dobitnym dowodem. Donald Tusk mówił, że pakt będzie korzystny dla Polski, będziemy jego beneficjentem, a następnie, jak rozumiem, tylko dla poklasku wyborczego kazał swojemu przedstawicielowi głosować przeciw. Proszę państwa, nie miejmy złudzeń, pakt migracyjny spowoduje podział uchodźców, którzy są w Europie Zachodniej, i skierowanie ich do krajów Europy Wschodniej. Przyjmowanie uchodźców wojennych nie ma tu żadnego znaczenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Tomasza Kostusia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#TomaszKostuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polityka rządu w zakresie migracji w ciągu ostatnich 8 lat nie była kompleksowa, odpowiedzialna ani bezpieczna. Była chaotyczna, dyletancka i zakłamana.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#komentarz">(Głos z sali: I skuteczna.)</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#TomaszKostuś">Za to odpowiada Prawo i Sprawiedliwość. Nie zrobiliście nic, aby przygotować i przyjąć strategię migracyjną. Mieliście na to 8 lat. Nie zrobiliście nic, aby zabezpieczyć interes Polski w czasie negocjacji paktu migracyjnego w Brukseli. Odpowiadacie za skutki i konsekwencje afery wizowej, odpowiadacie za rozszczelnienie granic, odpowiadacie za fałszywą narrację w sprawie migracji. Wstyd — taki polityczny i tak po ludzku.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#TomaszKostuś">Pytania: Czy jest prowadzony w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji audyt w zakresie zaniedbań i zaniechań w obszarze polityki migracyjnej rządu? Kiedy Polska może liczyć na pierwsze środki unijne w zakresie pomocy migracyjnej?</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Kiedy Polska może liczyć na pierwszych migrantów?)</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#TomaszKostuś">I wreszcie: Na jakim etapie są prace nad strategią migracyjną na lata 2025–2030? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Dariusza Stefaniuka.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#DariuszStefaniuk">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pan minister powiedział, że dzisiejszy rząd nie ma pozostawionych przez poprzedników argumentów w sprawie blokady dotyczącej paktu migracyjnego. Mam następujące pytanie. Przypomina pan sobie, że pana premier, Donald Tusk, unieważnił referendum, gdzie było czwarte pytanie: Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowych mechanizmem relokacji narzucanym przez biurokrację europejską? Pamięta pan? Donald Tusk powiedział, że to jest nieważne, żeby ludzie nie głosowali w tym referendum, tak żeby okazało się ono nieważne.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#DariuszStefaniuk">Pan jest tu z nadania Polski 2050, waszą posłanką w Parlamencie Europejskim była Róża Thun — na szczęście już nie została wybrana — która o pakcie migracyjnym powiedziała: pakt migracyjny przy wszystkich zastrzeżeniach, które są wobec niego formułowane, jest nam potrzebny, pakt migracyjny jest w interesie Polski. To mówiła posłanka partii, z nadania której pan wszedł do rządu.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#DariuszStefaniuk">I teraz mam pytanie: Gdzie w pakcie migracyjnym jest zapis, że nie musimy przyjmować żadnych migrantów? Gdzie jest zapis, że przyjęliśmy uchodźców z Ukrainy i dlatego nie musimy przyjmować migrantów? Odniosę się jeszcze do mojego okręgu wyborczego. Biała Podlaska — tam są ośrodki dla uchodźców: Biała Podlaska, Łuków, Bezwola, Kolonia Horbów. Czy na podstawie paktu migracyjnego tam w pierwszej kolejności trafią migranci? O tym mówią wszyscy ludzie na Wschodzie, tego się boją. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Marcina Józefaciuka.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#MarcinJózefaciuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Pakt migracyjny ma kompleksowo regulować sprawy migracji w Unii Europejskiej, w tym kwestie związane z pomocą udzielaną krajom pod presją migracyjną. Były szef MON, Mariusz Błaszczak ocenił, że pakt migracyjny to szkodliwe rozwiązanie, koń trojański wprowadzany do Europy. To dziwne słowa ze strony reprezentanta byłego rządu, który wpuścił tysiące nielegalnych migrantów bez jakiejkolwiek kontroli, traktując wizy jak dochodowy biznes.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Znowu kłamiesz.)</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#MarcinJózefaciuk">Faktem jest, że nad paktem migracyjnym pracował i negocjował go poprzedni rząd, rząd PiS. Wygląda na to, że rząd PiS zepsuł podczas tych negocjacji praktycznie wszystko, co było możliwe do zepsucia, i nie wypełnił swojego obowiązku dotyczącego zadbania o interesy Polski. Niewielkie pole do manewru, a tym bardziej do negocjacji pozostawiliście obecnemu premierowi i jego rządowi.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jedna płyta.)</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeprosiłeś?)</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#MarcinJózefaciuk">Wracając jednak do tematu: przepisy mają obowiązywać od 2026 r., teraz zapisy paktu trzeba zmienić na praktyczne działania, czyli stworzyć akty wykonawcze, dopracować realia. W związku z tym mam dwa pytania: Czy na etapie tworzenia aktów wykonawczych polski rząd widzi szansę na poprawienie projektu? Czy gotowy jest już harmonogram działań lokalnych? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-163.8" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest projekt, to jest coś, co już przyjęliście.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Romana Fritza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#RomanFritz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Problem związany z migracją, z paktem migracyjnym jest ogromny. Nikt oczywiście nie widzi słonia, mamuta, całego stada słoni, mamutów w menażerii, a chodzi o to, co jest praprzyczyną paktu migracyjnego, kto go uchwalił. Otóż praprzyczyną tego jest obecność Polski w Unii Europejskiej. Taka prawda, panie ministrze, nie ma się z czego śmiać.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#RomanFritz">Tu się zwracam z pytaniem i prośbą: Jaka była mapa drogowa, kto w minionym i obecnym rządzie jest odpowiedzialny za podjęcie konkretnych decyzji? Będziecie się bowiem państwo przerzucać odpowiedzialnością: Prawo i Sprawiedliwość — na rządy rewolucji i odwrotnie. Czy chodzi tu o Mateusza Morawieckiego czy Donalda Tuska, czy Różę Thun, czy jeszcze inne osoby, już na szczęście niebędące w Parlamencie Europejskim? Kto fizycznie ponosi za to odpowiedzialność i jakie są realne koszty, jakie nas wszystkich czekają? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Michała Moskala.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#MichałMoskal">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku przekonywaliście, że nie przyjmiecie paktu migracyjnego, z początkiem kwietnia to zrobiliście. 14 maja Donald Tusk zapewniał, że Polska nie przyjmie żadnego migranta, a w czerwcu wasi wojewodowie zaczęli rozsyłać pisma do samorządowców, żeby wskazali miejsca, w których mogą powstać ośrodki dla nielegalnych imigrantów, np. na Podlasiu czy Lubelszczyźnie. Wasza polityka to przyjęcie paktu migracyjnego, to nielegalne przerzucanie migrantów z Niemiec, to wschodnia granica, na której zespół prokuratorów Bodnara ściga obrońców naszych granic. Polacy was z tej hipokryzji rozliczą. Bo to dzięki naszym rządom, rządom Prawa i Sprawiedliwości, Polska przez lata była najbezpieczniejszym miejscem w Europie — i chcemy, żeby tak zostało. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Jana Dziedziczaka.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#JanMichałDziedziczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam pytanie do pana ministra jako osoby, która naukowo już od wielu lat zajmuje się kwestią migracji. Pan minister był uprzejmy w czasie dzisiejszej debaty powiedzieć nam o szmuglerach, o ataku hybrydowym Putina i Łukaszenki trwającym już od 2021 r. Jak pan minister skomentuje wypowiedzi ówczesnego lidera opozycji pana Donalda Tuska, który mówił o tym, co pan nazwał atakiem hybrydowym i szmuglerami, że to są biedni ludzie, którzy szukają miejsca na ziemi? Jak pan skomentuje wypowiedzi posłów tworzących dzisiaj koalicję 13 grudnia, którzy mówili: Wpuście ich, zobaczymy, kim są, jak już tutaj wjadą? Jak pan skomentuje zachowanie parlamentarzystów koalicji 13 grudnia biegających z pizzą, z reklamówkami, atakujących de facto naszych funkcjonariuszy Straży Granicznej, próbujących podważyć ich autorytet? Jak pan skomentuje wypowiedzi celebrytów z TVN24 mówiących o śmieciach — tak, w ten sposób nazywających dzielnych funkcjonariuszy broniących naszych granic?</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#JanMichałDziedziczak">Chciałbym też zapytać, jaka jest prawda, kto mówi prawdę. Jak pan skomentuje wypowiedź premiera Francji, który wprost powiedział, że obciążenia paktu migracyjnego spadną głównie na kraje Europy Środkowej i Wschodniej, takie jak Polska? Kto tutaj mówi prawdę? Czy te obciążenia spadną na Polskę, czy nie? Czy będziemy musieli przyjmować islamskich imigrantów, czy będziemy musieli płacić, czy nie? Prosimy o jednoznaczną wypowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#KrzysztofBosak">Proszę pana posła Pawła Hreniaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PawełHreniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilka dni temu byłem na kontroli poselskiej w placówce Straży Granicznej w Zgorzelcu. Byłem tam na prośbę mieszkańców miejscowości przygranicznych powiatu zgorzeleckiego, którzy obawiają się tego, co dzieje się w miejscu, w którym mieszkają. Jest coraz więcej osób, migrantów, cudzoziemców, którzy — w dużej liczbie — przemieszczają się po powiecie zgorzeleckim i miejscowościach przygranicznych. Te obawy są słuszne, stąd moja tam obecność. Strona niemiecka, co ciekawe, podaje liczbę 3,5 tys. migrantów, cudzoziemców, którzy od początku roku zostali wypchnięci przez nich do Polski. Pan minister dzisiaj mówił o liczbie 500. Pytanie jest takie: Gdzie obecnemu rządowi zgubiło się te 3 tys. cudzoziemców, migrantów? Co dziś się z nimi dzieje? Gdzie oni właściwie są? Mam wrażenie, że strona rządowa dzisiaj nie panuje nad tym, co dzieje się na granicy niemieckiej, a wynika to w dużej części z uległości obecnego rządu wobec strony niemieckiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Dariusza Piontkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#DariuszPiontkowski">Dziś posłowie koalicji 13 grudnia mówią o tym, że migranci używani przez Łukaszenkę to broń hybrydowa. Kilka lat temu Donald Tusk mówił o tym, że kryzys na granicy był wywołany m.in. przez polski rząd, który podobno współpracował z Putinem. Kiedy przeprosicie Polaków za to, że kłamaliście w sprawach dotyczących ich bezpieczeństwa? Dziś mówicie, że zakładanie strefy buforowej jest konieczne do skutecznej ochrony granicy. Kilka lat temu poseł Platformy Obywatelskiej krzyczał, że powinniśmy się wstydzić, dlatego że taka strefa buforowa powstaje, że rząd ma coś do ukrycia. Kiedy przeprosicie za to, że dziś kontynuujecie politykę Prawa i Sprawiedliwości, próbujecie chronić granicę, a kłamaliście wyłącznie po to, aby zyskać popularność wśród części Polaków, którzy karmieni propagandowymi programami w telewizji niepublicznej, zgodnymi z propagandą Łukaszenki, próbowali zaszkodzić Polakom? Dziś wojewodowie szukają miejsc dla nielegalnych migrantów. Czy to już jest ta dobrowolna zapłata, ta korzyść, o której mówił Donald Tusk, którą Polacy mają odnieść? Chodzi o szansę lokowania migrantów na terenie Polski. Kiedy przeprosicie za to, że kłamaliście w sprawie polskiej granicy? Kiedy przeprosicie za to, że kłamaliście w sprawie paktu migracyjnego?</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Zbigniewa Boguckiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#ZbigniewBogucki">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Panie ministrze, przysłuchiwałem się pana wystąpieniu. Pan krytykował rozwiązanie, jakim jest zapora na granicy. Nie wiem, dlaczego pan to krytykuje. Gdyby dzisiaj nie było zapory, mielibyśmy potężny problem. Nawet pana koleżanki i koledzy o tym wiedzą. Pan powiedział również, że zna lepsze rozwiązanie. Proszę nam przedstawić to rozwiązanie, proszę je wprowadzić w życie. Rządzicie od pół roku. Dlaczego pan nie wprowadza tego rozwiązania? Ale przede wszystkim: Jakie jest to genialne rozwiązanie, które ma zatrzymać tę migrację, w brutalny sposób wpychaną nam przez Putina i Łukaszenkę?</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#ZbigniewBogucki">Jeszcze jedno pytanie. Panie ministrze, jaka instrukcja poszła do wojewodów? Byłem wojewodą zachodniopomorskim. Przygotowaliśmy setki tysięcy miejsc, razem z polskim społeczeństwem, razem z samorządami, razem z NGOs, razem ze służbami. Ale wie pan, dla kogo? Dla uchodźców wojennych, dla kobiet i dzieci uciekających przed piekłem wojny. A wy chcecie przyjmować nielegalnych migrantów i jeszcze mówicie, że to nie jest wasza sprawa, tylko sprawa rządu Prawa i Sprawiedliwości. Przecież to wy dzisiaj rządzicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#ZbigniewBogucki">To wy dzisiaj jesteście odpowiedzialni. Proszę o odpowiedzi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Grzegorza Lorka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Szwecja wprowadziła strefy bezpieczeństwa. To są takie strefy, w których policja ma prawo bez podania przyczyny rewidować i zatrzymać każdego obywatela. Dlaczego to zrobiono? Dlatego że polityka emigracyjna w Szwecji została doprowadzona do takiego stanu, że państwo szwedzkie już nad tym nie panuje. Czy chcecie tego samego w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#GrzegorzLorek">Panie Ministrze! Przedwczoraj zadzwonił do mnie dziennikarz z Sieradza i powiedział, że prezydent miasta Sieradza dostał pismo od wojewody łódzkiego, zgodnie z którym prezydent ma przygotować w Sieradzu 2 tys. miejsc dla uchodźców. Podobne pisma trafiły do wielu innych prezydentów. Z czyjej inicjatywy to się dzieje? Pana premiera, pana ministra, panów wojewodów? Czy jest prawdą to, że takie działania są już podejmowane, czyli że szukacie miejsc na relokację imigrantów w Polsce? Dostałem taką informację od dziennikarza z Sieradza. Jest to coś niesamowitego. Nie chcecie o tym powiedzieć, a to się dzieje. To jest fakt.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Golińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#MałgorzataGolińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wtedy, kiedy został przyjęty pakt migracyjny, pan Tusk powiedział, że jest on wręcz korzystny dla Polski, Polska będzie jego beneficjentem. Pan minister mówi dzisiaj, że chcecie renegocjować ten pakt, bo jest niekorzystny. Kto więc kłamie? Pan Donald Tusk wtedy czy pan dzisiaj?</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#MałgorzataGolińska">Mówicie, że pakt nie obowiązuje Polski, że będziecie go renegocjować, ale komisarz Schinas mówi, że czas negocjacji już był, a dzisiaj jest czas wdrażania. Kto kłamie? Wy czy pan komisarz? Mówicie dzisiaj, że pakt migracyjny to pakt, z którego możecie wybrać to, co jest korzystne dla Polski, ale pani komisarz Ylva Johansson mówi, że to nie jest szwedzki stół, z którego można sobie wybrać, co nam pasuje, tylko mamy wziąć go w całości i już do 12 grudnia tego roku trzeba przekazać plan wdrożenia paktu migracyjnego.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#MałgorzataGolińska">W związku z tym kieruję apel do wszystkich Polek. Skoro Polska nie jest wyłączona z paktu, a obecny rząd przez swoje kłamstwa próbuje nam wszystkim jedynie zamydlić oczy, szanowne panie, już dzisiaj zapisujmy się na zajęcia z samoobrony. Jeżeli rząd nie jest w stanie stanąć za polskim żołnierzem broniącym polskiej granicy, to nie stanie też w obronie polskich kobiet.</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#MałgorzataGolińska">My same musimy się dzisiaj bronić. Nie bójcie się zespołów prokuratorskich Bodnara. Lepiej tłumaczyć się przed prokuratorami Bodnara, niż dać się skrzywdzić nielegalnym imigrantom przyjętym przez rząd Donalda Tuska.</u>
          <u xml:id="u-181.7" who="#komentarz">(Głos z sali: To będzie piekło kobiet.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Przemysława Wiplera.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PrzemysławWipler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ostatnich tygodniach media podały, że w okresie od 1 stycznia 2024 r. do 30 kwietnia 2024 r. niemiecka policja federalna zarejestrowała łącznie 5621 osób, które nielegalnie przekroczyły granicę polsko-niemiecką. Spośród nich aż 3570 osób zostało zawróconych do Polski. To jest gigantyczna liczba, biorąc pod uwagę, że dotyczy zaledwie 4 miesięcy tego roku.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#PrzemysławWipler">Skąd oni się wzięli w Polsce? To jest pierwsze pytanie. Jak oni trafili do Polski?</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#PrzemysławWipler">Co się dzieje z tymi ludźmi, którzy zostali cofnięci? Czy pan minister potwierdza te liczby? Gdzie są przechowywani ci ludzie? Gdzie oni są przetrzymywani? Ile to kosztuje? Kto i w jakim trybie zajmuje się tymi sprawami? Czy macie pomysł, w jaki sposób rozwiązać ten problem? Czy nie jest tak, że już w chwili obecnej możemy mieć u siebie, w Polsce większą liczbę osób, niż mamy przyjąć zgodnie z przymusowym unijnym przydziałem w ramach paktu migracyjnego? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam teraz pana posła Andrzeja Kryja.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#AndrzejKryj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mieszkańcy naszego kraju, widząc to, co dzieje się na ulicach miast niemieckich, w krajach Beneluksu, we Francji, we Włoszech czy w Szwecji, obawiają się, że będzie pojawiało się to także w Polsce, że te ekscesy nielegalnych imigrantów albo nawet tych, którzy mieszkają tam już w drugim pokoleniu, będą pojawiać się także w naszym kraju. Boją się tego mieszkańcy mojego województwa, województwa świętokrzyskiego.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#AndrzejKryj">Pan minister w swojej wypowiedzi bardzo dużo mówił o tym, że kwestia paktu migracyjnego jest kwestią, za którą odpowiada rząd Zjednoczonej Prawicy. Za taką narracją poszli także politycy, posłowie Platformy Obywatelskiej, powtarzając tę ewidentną nieprawdę. Zabrakło natomiast odpowiedzi ze strony pana ministra, czy naprawdę za 2 lata Polska nie będzie zmuszona do przyjmowania nielegalnych imigrantów. Zabrakło odpowiedzi na pytanie, co stało się z tymi tysiącami nielegalnych imigrantów odesłanych przez rząd niemiecki.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#AndrzejKryj">Nie przymusowa relokacja, nie rzekoma solidarność krajów europejskich, ale obrona zewnętrznych granic Unii Europejskiej powinna być kluczową kwestią. Co zrobicie, żeby wzmacniać Frontex…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#AndrzejKryj">…żeby ten zalew nielegalnych imigrantów nie dotykał dalej Europy i Polski? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#KrzysztofBosak">Pani poseł Teresa Pamuła.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#TeresaPamuła">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! 3 tygodnie temu rozmawiałam z żołnierzem, który służył na granicy polsko-białoruskiej. Co mi powiedział? Powiedział, że czują się bezradni, mają tylko ostrą broń, nie mają nic więcej, żeby się bronić. Poza tym na podstawie rozkazów wysyłani są do stacjonowania na granicy przez 3 miesiące. Prosił mnie, żebyśmy jako posłowie zainteresowali się ich bezpieczeństwem. To było jeszcze przed ujawnieniem przez prasę wszystkich informacji dotyczących śmierci żołnierza i zakucia naszych żołnierzy w kajdanki. I co? Zwróciliśmy się z prośbą, ale niestety nie można było spotkać się na posiedzeniu komisji Ministerstwa Obrony Narodowej ani ministerstwa spraw wewnętrznych. Nie można było porozmawiać o tych sprawach.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#TeresaPamuła">Szanowni Państwo! Chciałam jeszcze zapytać, panie ministrze, czy tylko żołnierze z Podkarpacia są kierowani na granicę polsko-białoruską i w jakiej ilości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Magdalenę Filipek-Sobczak.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Krótko przypomnę, że zatwierdzony 14 maja br. pakt migracyjny zakłada przymusowe, a nie dobrowolne, uczestnictwo każdego państwa członkowskiego w procesie relokacji imigrantów pod groźbą kar finansowych w wysokości 20 tys. euro za każdego nieprzyjętego imigranta.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Z tego miejsca zwracam się z prośbą o wskazanie, jakie działania zamierza podjąć rząd w celu zablokowania realizacji paktu migracyjnego oraz zapobieżenia nałożeniu na Polskę kar finansowych związanych z odmową przyjęcia nielegalnej imigracji. Podkreślam, że forsowany przez Unię Europejską przymusowy mechanizm relokacji, wbrew hucznym deklaracjom, jest i będzie czynnikiem dynamizującym rozwój przestępczości związanej z przemytem migrantów i handlem ludźmi. Polityka unijna nie wygasza przyczyn problemu, lecz wzmaga powstały pożar.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Zwracam się do rządu Donalda Tuska z prośbą o podjęcie działań zmierzających do zaskarżenia paktu migracyjnego do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Chcemy bezpieczeństwa dla naszych dzieci, naszych rodzin, Polek, Polaków, dla naszej ojczyzny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Andrzeja Gawrona. Apeluję też o dyscyplinę, żebyśmy się wszyscy zmieścili w czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#AndrzejGawron">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koalicja 13 grudnia twierdzi, że nie będzie przyjmować nielegalnych migrantów, że nie będziemy płacić wysokich kar, a więc 20 tys. euro od osoby, ale fakty są inne. Już teraz tysiące migrantów ze wschodu i z zachodu przybywa do Polski. Oprócz tego są szykowane miejsca dla nielegalnych migrantów i powoływane zespoły prokuratorskie, które mają ścigać polskich żołnierzy broniących wschodniej granicy. Żeby uwiarygodnić się w tych kłamstwach, Donald Tusk głosował poprzez swoich przedstawicieli w Radzie Europejskiej przeciwko paktowi migracyjnemu, ale za sojusznika mamy pana Viktora Orbána, którego tak się tutaj wstydzi i o którym mówi, że to jest osoba, która rzeczywiście szkodzi Unii Europejskiej. Zrobicie wszystko w grze pozorów i kłamstwa, żeby przyjąć nielegalnych migrantów. Ale kłamstwo ma krótkie nogi i Polacy wam tego nie wybaczą.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Ryszarda Bartosika.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#RyszardBartosik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To są biedni ludzie, którzy szukają swojego miejsca na ziemi — czyż potrzeba lepszego zaproszenia dla tych ludzi? Chciałbym zakomunikować premierowi Tuskowi, że właśnie jeden z tych biednych ludzi niedawno zamordował na granicy naszego żołnierza. To jest fakt. Oni tu przybyli na pańskie zaproszenie, panie Tusk. I to mówi dobitnie o tym, jaki jest wasz stosunek do paktu migracyjnego. W związku z tym chciałbym zapytać, czy złożycie skargę do TSUE.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#RyszardBartosik">Chciałbym się też zwrócić do samorządowców: Szanowni państwo samorządowcy, skończył się program Polski Ład rozbudowujący nasze wsie, miasta i drogi. Zaczął się program migracyjny. Dziś musicie łożyć środki finansowe pochodzące z naszych podatków na ośrodki dla uchodźców. Już ślą do was pisma w tym zakresie. Chciałbym zapytać: Czy te pisma otrzymują już wszyscy samorządowcy? Jakie środki muszą oni przeznaczyć na tworzenie obozów dla uchodźców?</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Katarzynę Czocharę.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#KatarzynaCzochara">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tysiącach liczone gwałty, rozboje — to działo się przez wiele lat. Przez 8 ostatnich lat, za rządów Prawa i Sprawiedliwości, Polska była bezpieczna. Polskie kobiety, Polacy byli bezpieczni, bo to właśnie rząd Prawa i Sprawiedliwości był gwarantem tego, żeby tu, na terenie naszego kraju, nie pojawiły się osoby, które będą wywoływać kryzys. Co się dzieje dzisiaj? Dzisiaj nawet polski żołnierz nie może czuć się bezpiecznie, dlatego że są mu odbierane jego podstawowe obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#KatarzynaCzochara">Panie Ministrze! Mam dwa pytania. Pierwsze: Czy prawdą jest, że wpłynęły pisma do poszczególnych wojewodów w związku z relokacją nielegalnych imigrantów z granicy wschodniej? A drugie pytanie jest takie: Czy zostanie złożona skarga do TSUE, żeby zatrzymać to, co szykuje Unia Europejska? Powiem jeszcze jedno: to rząd Prawa i Sprawiedliwości, pani premier Beata Szydło w 2015 r. zablokowała przyjęcie 50 tys. nielegalnych uchodźców. To była liczba, która została zaakceptowana i przyjęta przez wcześniejszy rząd — Ewy Kopacz.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#KrzysztofBosak">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Tomasza Zielińskiego.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#TomaszZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Niedawno obiegła media informacja o piśmie wojewody podlaskiego do samorządów, aby wskazały miejsca, gdzie mogą być relokowani nielegalni migranci. Kiedy pismo to spotkało się z powszechną krytyką, rząd przyjął nową taktykę. Wojewoda lubelski 10 czerwca zwrócił się do marszałka województwa, prezydentów miast i starostów o wskazanie miejsc, gdzie mogą być ulokowani uchodźcy. Uwaga, uchodźcy skąd? Z Ukrainy, panie ministrze, w związku z rzekomym realnym wystąpieniem nagłego przypływu uchodźców wojennych. Wojewoda jednocześnie groził samorządowcom, że mylne przekazywanie informacji może wskazywać na poświadczenie przez nich nieprawdy.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#TomaszZieliński">Panie ministrze, nikt w województwie lubelskim nie wierzy, że chodzi tu o Ukraińców — chodzi o nielegalnych imigrantów przerzucanych z Europy Zachodniej. Przestańcie okłamywać ludzi. Pytanie do pana: Kto w rządzie zdecydował o zmianie treści pisma do samorządów? I w końcu przyznajcie się, ilu nielegalnych imigrantów obiecaliście lokować w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Kazimierza Chomę.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#KazimierzBogusławChoma">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bezpieczeństwo to podstawowe prawo obywatela w demokratycznym państwie. Obawiam się, że w tej chwili my już przestajemy żyć w demokratycznym państwie, ponieważ niszczenie gospodarki, ekonomii, te ośmieszające się komisje śledcze tworzą obraz Polski jako republiki bananowej. Jeszcze ta hipokryzja, te kłamstwa, które padają ze strony osób, które są w rządzie i które mówią, że zapora była nieskuteczna, a teraz tworzą zaporę, która ma być jeszcze skuteczniejsza. Wzajemne zaprzeczanie sobie. A teraz trzeba działać, bo jeśli nasze rodziny… Rodziny na Zachodzie cierpią z powodu ataków, przestępstw nielegalnych migrantów, to jest realny problem. Nie czekajmy, aż ten problem dotknie naszych rodzin. Działajcie wreszcie.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam panią poseł Ewę Leniart.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#EwaLeniart">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W kwietniu 2024 r. przyjęty został pakt migracyjny, aktualnie plan migracyjny, który ma oczywiście służyć m.in. wzmocnieniu kontroli nad granicami zewnętrznymi. Chciałabym zapytać, jak rząd zakłada, która z formacji będzie realizować wzmożone kontrole na granicy w związku z napływem migrantów z Afryki, jeśli Straż Graniczna, a także polskie wojsko są ciągle zaangażowane we wzmożoną ochronę granicy polsko-białoruskiej, która jest także granicą zewnętrzną Unii Europejskiej. Jaka jest pozycja startowa państwa polskiego? Czy tylko jako kraju, który będzie zobligowany do solidarnościowego wsparcia krajów południowej Europy przed napływem migrantów z Afryki, czy też jesteśmy uwzględniani jako kraj, który ma już swój wkład w ochronę Unii Europejskiej przed napływem nielegalnych migrantów? Która z formacji będzie realizować wzmożone procedury azylowe i sprawdzenia w stosunku do nielegalnych migrantów, którzy będą przebywać na terenie Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#KrzysztofBosak">Zapraszam pana posła Tadeusza Tomaszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#TadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Czy w świetle obowiązującego prawa, czyli tzw. mechanizmu solidarnościowego, Polska, biorąc pod uwagę to, ilu uchodźców z Ukrainy przyjęła, może być zwolniona z obowiązku przyjmowania migrantów w ramach relokacji? To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#TadeuszTomaszewski">Drugie pytanie, które chciałbym zadać, i proszę o odpowiedź na piśmie: Ile na koniec 2023 r. było tzw. zamkniętych ośrodków dla cudzoziemców prowadzonych przez Straż Graniczną, a ile otwartych? Ile osób przebywało w Polsce w ośrodkach prowadzonych przez Urząd do Spraw Cudzoziemców? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#KrzysztofBosak">Teraz będzie ostatnie już pytanie.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę pana posła Marcina Przydacza, który ma zabrać głos w imieniu wnioskodawców, jeżeli go nie ma, żeby pojawił się na sali, bo już za chwilę będzie konieczność zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#KrzysztofBosak">Proszę teraz pana posła Pawła Rychlika.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze 19 osób, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#KrzysztofBosak">Nie zdążymy, jest ograniczenie czasowe. W tej chwili ostatnie pytanie, tak że proszę…</u>
          <u xml:id="u-206.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ostatnie pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-206.7" who="#KrzysztofBosak">Teraz ostatnie.</u>
          <u xml:id="u-206.8" who="#KrzysztofBosak">Proszę przywołać pana posła Przydacza.</u>
          <u xml:id="u-206.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja zadzwonię, ale dajmy jeszcze 5 minut.)</u>
          <u xml:id="u-206.10" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Nie ma Rychlika.)</u>
          <u xml:id="u-206.11" who="#KrzysztofBosak">No to proszę dzwonić i jeszcze idziemy z pytaniami, póki nie ma przedstawiciela wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-206.12" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#AnnaKwiecień">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#AnnaKwiecień">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W lipcu 2023 r. niemiecki polityk Michael Gahler z CDU w wywiadzie dla niemieckiego radia powiedział: Możliwe, że w październiku powstanie nowy rząd — w Polsce oczywiście — mam nadzieję, że moi polityczni przyjaciele wraz z koalicjantami będą prowadzili inną politykę. Przypominam, że w 2015 r., krótko zanim PiS doszedł do władzy, miało miejsce porozumienie o rozmieszczeniu 165 tys. imigrantów w Polsce. Ówczesny polski rząd, rząd Donalda Tuska i Ewy Kopacz, przyjął kilka tysięcy osób. Oznacza to, że politycznie nie zależy to od samego kraju, ale od konkretnej partii, która w Polsce rządzi.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#AnnaKwiecień">Tak, panie ministrze. Proszę zwrócić uwagę, że już wtedy Niemcy odkryli i powiedzieli, na co liczą. I co dzisiaj mamy na niemieckiej granicy? Otóż, szanowni państwo, media donoszą: Mamy liczby. Gdzie jest nasze polskie MSWiA? Gdzie są polskie media, gdy mają swoje do zrobienia? Niemiecka policja federalna odpowiada na pytanie polskiej dziennikarki: W okresie od 1 stycznia do 30 kwietnia 2024 r. policja federalna zarejestrowała łącznie 5 tys. przekroczeń osób, które nielegalnie przekroczyły…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#KrzysztofBosak">Pani poseł, bardzo proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#AnnaKwiecień">…granicę polsko-niemiecką, i ponad 3 tys. osób zostało zawróconych do Polski.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#AnnaKwiecień">Panie ministrze, gdzie są te osoby? Gdzie one zostały umieszczone? Już dzisiaj państwo doprowadziliście do tego, że Niemcy wdrażają pakt migracyjny na terenie naszej Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#KrzysztofBosak">Bardzo proszę trzymać się dyscypliny czasowej. Przypominam, że mamy ustalony czas wypowiedzi na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#KrzysztofBosak">Rozumiem, że pana posła Przydacza…</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#komentarz">(Poseł Marcin Przydacz: Jestem.)</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#KrzysztofBosak">Już się pojawił.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, jeszcze jeden…)</u>
          <u xml:id="u-210.6" who="#KrzysztofBosak">Może ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-210.7" who="#KrzysztofBosak">Pan poseł Mariusz Krystian — minuta.</u>
          <u xml:id="u-210.8" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#MariuszKrystian">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Można powiedzieć, że ostatni poseł wygrał los na loterii. Słuchając tej dyskusji, nie mam najmniejszych wątpliwości, że w najbliższych latach w Polsce jednymi z najdynamiczniej rozwijających się gałęzi usług będą szkolnictwo sportowe i szkoły sztuk walki, które będą uczyć Polki i Polaków na kursach samoobrony, jak obronić się przed atakami nielegalnych imigrantów. Zresztą takie obrazki już ostatnio w Warszawie mogliśmy obserwować, gdzie inżynier z Afryki i specjalista od blacharstwa samochodowego sprawdzał wytrzymałość karoserii na samochodach zaparkowanych na jednej z ulic w Warszawie. Prawdy dowiadujemy się tak naprawdę od policji niemieckiej, która mówi, że zawróciła do Polski ponad 3,5 tys. nielegalnych imigrantów, dowiadujemy się od premiera Francji, który powiedział, że główny ciężar, główny ciężar polityki migracyjnej w najbliższych latach spadnie na kraje Europy Środkowo-Wschodniej. To jest ta prawda, a nie kłamstwa rządu Donalda Tuska. Proszę podać, panie ministrze, prawdziwe statystyki, ile w ostatnich miesiącach nielegalnych imigrantów wpłynęło do Polski i ile zostało zawróconych, zwłaszcza przez służby niemieckie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#KrzysztofBosak">Też pozwolę sobie zadać jeszcze panu ministrowi jedno króciutkie pytanie: Czy w związku z przetrzymywaniem nielegalnych imigrantów w ośrodkach zamkniętych i wzrostem natężenia, obciążenia funkcjonariuszy planowane są rozszerzenie stanu kadrowego funkcjonariuszy Straży Granicznej odpowiedzialnej za strzeżenie tych ośrodków, jakieś szkolenia lub współpraca ze Służbą Więzienną i ewentualnie szkolenia lub rozszerzenie zakresu współpracy z Policją, która bywa wzywana do tłumienia buntów, jeżeli takie wybuchają w tych ośrodkach? Bardzo proszę o odpowiedź, bo również byłem alarmowany przez funkcjonariuszy, że mamy problem z utrzymaniem porządku w tych ośrodkach, które są czasem tworzone ad hoc. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#KrzysztofBosak">I proszę o wypowiedź przedstawiciela wnioskodawców, czyli pana posła Marcina Przydacza.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#MarcinPrzydacz">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#MarcinPrzydacz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, mam wrażenie, że chorujecie na taki rodzaj politycznej schizofrenii albo jesteście jak tytułowy Zelig z komedii Woody’ego Allena. Macie różne twarze w zależności od rozmówcy, macie różne przekazy. I w tym sensie jest w tym jakaś logika, bo zupełnie coś innego mówicie Polakom, zabezpieczając ich, mamiąc, informując, że wszystko będzie dobrze, a zupełnie coś innego mówicie mocodawcom z Europy Zachodniej, którzy chcą się po prostu podzielić problemem. Polakom mówicie, że nie będzie migrantów, a jedziecie do Brukseli i mówicie: tak, będziemy realizować politykę, jaka została zarysowana przez duże państwa europejskie i państwa południa. I tak trzeba patrzeć na pakty migracyjne. Dzisiaj trochę jak katarynka wszyscy odczytywali tutaj ten sam przekaz dnia, że to złe negocjacje i że to decyzja Prawa i Sprawiedliwości. Kto rządził wiosną tego roku, panie ministrze? Przecież jeżeli uważacie, że kluczowe decyzje zapadły rok temu podczas negocjacji, to po co było głosowanie w Parlamencie Europejskim? Zresztą częściowo pańscy koledzy nie sprzeciwiali się temu paktowi. Raz mówicie, że jest dobry, raz mówicie, że jest niedobry, a raz się wstrzymujecie. Kompletny rozjazd w przekazie. Jeżeli wszystko było wynegocjowane wcześniej, bo pan mówi, że nie było żadnych możliwości zablokowania tego, to po co było głosowanie na posiedzeniu Rady Unii Europejskiej w maju tego roku? Przecież tak tworzy się prawo europejskie. Najpierw są różnego rodzaju dyskusje, negocjacje. Myśmy w trakcie tych negocjacji zaciągali hamulec ręczny po prostu w Unii Europejskiej, żeby ten proces nie szedł naprzód, a wy w grudniu doszliście do władzy, spuściliście ten hamulec ręczny i ruszyliście z wielkim pędem, czego efektem są głosowania w Radzie Unii Europejskiej z waszym przedstawicielem i w Parlamencie Europejskim. Nie byliście w stanie tego zablokować. Pytanie, czy była to świadoma decyzja, żeby jednak do tego doszło, do przegłosowania, czy po prostu nie umieliście stworzyć większości blokującej. Już nie mówię o powoływaniu się na zasadę jednomyślności. Panie ministrze, nie doczekaliśmy się. Mówił pan o konkluzjach Rady Europejskiej. Dlaczego nie zacytował pan konkluzji Rady Europejskiej z 2018 r., gdzie wprost mówi się o zasadzie dobrowolności? Przecież nikt nie uchylił tych konkluzji, one nadal funkcjonują, nadal są w obiegu w tym sensie politycznych wytycznych Rady Europejskiej. Zasada dobrowolności. Nie powołujecie się na nią w żaden sposób. Pytanie, za jaką cenę to robicie, dlaczego Polaków narażacie na to niebezpieczeństwo, czy jest to tylko wynik po prostu waszej nieumiejętności. Bo jak widzę ministra Szłapkę, który miałby to negocjować, to nie mogę się rzeczywiście dziwić temu brakowi skuteczności.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Rowerem jedynie potrafi jeździć.)</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#MarcinPrzydacz">Panie ministrze, mówił pan czy mówił jeden z pańskich kolegów, że nie zapłacimy ani jednego euro, bo przyjęliśmy ukraińskich uchodźców. Przecież pakt migracyjny nie dotyczy uchodźców z Ukrainy, dotyczy rozwiązania problemu narosłego przez lata na zachodzie Europy, gdzie po prostu są miliony migrantów, w tym nielegalnych migrantów z Afryki i z Bliskiego Wschodu. Tego dotyczy ten pakt i tego będzie dotyczył problem, jaki chcecie na Polskę sprowadzić. Pan mówi, że tych Ukraińców nam, powiedzmy, zaliczą. Z czego to wynika? Niech mi pan wskaże konkretny przepis prawny w tych rozporządzeniach, który daje podstawę do takiego myślenia. Bo znów będziecie opowiadać, manipulować opinią publiczną, a fakty są zupełnie inne. I naprawdę nie doczekałem się znów pańskiej odpowiedzi. Złożycie tę skargę do TSUE czy nie? Planujecie czy nie planujecie? Bo nie powiedział pan o tym. Jeżeli głosowaliście przeciw, to zostaliście tylko z Viktorem Orbánem, tym takim strasznym, o którym pan się tutaj wypowiadał. Tylko Donald Tusk i Orbán — tyle jesteście w stanie stworzyć w Unii Europejskiej. Nikt więcej z wami w tej sprawie nie głosował. Zostawili was zupełnie. W Parlamencie Europejskim brakło 30 głosów. Gdyby wasi europosłowie z koalicji 13 grudnia nie wstrzymali się, a zagłosowali przeciw i jeszcze przekonali kilku kolegów, ten pakt by upadł. Nie udało wam się, jesteście po prostu nieskuteczni i nieudolni.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: W ogóle nie chcieli.)</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#MarcinPrzydacz">Ale teraz jest szansa, można to zaskarżyć do TSUE. A pan mówi, że pan się zapytał w Brukseli prawników, czy można zaskarżyć, czy nie. Oni panu powiedzieli, że nie, to pan nie zaskarża. Jeżeli pan w Brukseli będzie pytał, to pewnie, że panu tak powiedzą. Niech pan ich zmieni na lepszych prawników, takich, którzy będą się kierować interesem Rzeczypospolitej, a nie podsuwać panu taką argumentację, żeby pan w nią uwierzył. Mówi pan o Łukaszence. Naprawdę mnie to uderzyło. Już nie będę się odnosił do tytulatury, bo rozumiem, że to było przejęzyczenie. Zgadzamy się, że Łukaszenka nie jest legalnie wybranym prezydentem. No ale kto grał w orkiestrze Łukaszenki, gdy — pan to przyznał — w 2021 r. rozpoczął się atak hybrydowy na granicę polską ze strony Białorusi?</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Na granicy.)</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#MarcinPrzydacz">Pańscy koledzy z dzisiejszego rządu i popierająca koalicja wtedy ochoczo grali w orkiestrze pod batutą Aleksandra Łukaszenki. Tym się zajmowali. Już nie mówię o tym, że chodzili na granicę…</u>
          <u xml:id="u-215.8" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Kłamiesz!)</u>
          <u xml:id="u-215.9" who="#MarcinPrzydacz">Pani poseł też.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#KrzysztofBosak">Panie pośle, czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#MarcinPrzydacz">Siali dezinformację, której źródło pochodziło z Moskwy i z Mińska. Przeciwdziałaliście bezpieczeństwu państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dezinformacja.)</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#MarcinPrzydacz">Dzisiaj trochę to może lepiej rozumiecie, bo odpowiadacie za bezpieczeństwo, ale pan Schetyna mówi, śmiejąc się w oczy Polakom: wtedy to były tylko kobiety z dziećmi, a dzisiaj są młodzi mężczyźni. Widział pan atak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#KrzysztofBosak">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#MarcinPrzydacz">Ostatnie zdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#KrzysztofBosak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#MarcinPrzydacz">Widział pan atak na granicę w Kuźnicy? Tam wtedy naprawdę były kobiety z dziećmi, tymi łopatami uderzające w polskie umocnienia graniczne?</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#MarcinPrzydacz">Panie ministrze, bardzo proszę, żeby się pan do tego odniósł. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Złóżcie skargę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#KrzysztofBosak">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#KrzysztofBosak">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji pana ministra Macieja Duszczyka.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#KrzysztofBosak">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#MaciejDuszczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od czego by tu zacząć? Środki. Złożyliście państwo… Głosowaliście razem praktycznie wszyscy — poczytuję to sobie za własny sukces — 398 posłów na tej sali zagłosowało za zmianą ustawy o pomocy Ukraińcom. Co tam się znalazło? Znalazł się art. 13, który uszczelnia system, likwiduje możliwość finansowania pobytu z powodów humanitarnych uchodźców wojennych z Ukrainy w prywatnych mieszkaniach. Te pisma, o których państwo mówicie, dotyczą tego, czy te osoby, które będą opuszczały Ukrainę z powodów humanitarnych, zaznaczam, kobiety z dziećmi, osoby z niepełnosprawnościami, osoby z 300-złotowymi emeryturami, które musiały uciekać spod Charkowa, spod Bachmutu i wszystkich tych miejsc, będą miały gdzie mieszkać, jeżeli to im się należy. To są te pytania. Ponadto sytuacja pod Charkowem nie jest jasna. Zapytaliście państwo o miejsca dla uchodźców w 2022 r. w lutym na tydzień przed wybuchem pełnoskalowej wojny. My, patrząc na to, co się może wydarzyć, pytamy wcześniej, jeżeliby nastąpiła kolejna fala migracyjna, a w przypadku zimy tego nie wiadomo, bo 80% infrastruktury w Ukrainie jest teraz zniszczone, gdzie są te miejsca, żeby można było tym lepiej zarządzać.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale nie o tym dyskutujemy, to nie jest przedmiot dyskusji.)</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#MaciejDuszczyk">Bo wy niestety tylko i wyłącznie — obserwowałem to bardzo dokładnie — postawiliście na samorządy i na międzynarodowe organizacje pozarządowe. I tylko dzięki temu się udało zarządzać procesami migracyjnymi. Oczywiście też dzięki panu ministrowi Szefernakerowi wtedy, kiedy zebrał to w kupę. Ja mu jestem naprawdę wdzięczny, uważam, że zrobił naprawdę dobrą robotę, i wtedy się to zaczęło. Ale z początku gdzie byliście? To był jeden wielki chaos. Co się działo w Warszawie? Nie pamiętacie tego? My robimy tak, żeby to było możliwe wcześniej — jeżeli będzie nowa fala uchodźców, musimy być na to przygotowani. Ponadto jeżeli te osoby wyjdą — nie dopuścimy do bezdomności uchodźców wojennych z Ukrainy. Za chwilę będzie 1 lipca. Pytamy, jeżeli te osoby będą odchodziły od osób prywatnych, będą je wyrzucali ci, którzy dziś na tym zarabiali, po to, żeby to uszczelnić, to gdzie one pójdą.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale nie o tym jest dyskusja.)</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#MaciejDuszczyk">Panowie posłowie i panie posłanki, było dwanaście razy pytanie o ośrodki, dwanaście razy pytaliście. To pozwólcie mi na to odpowiedzieć. Już, okej? Zrozumiałe? Super.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#MaciejDuszczyk">Dobra, kolejna sprawa. Dane Eurostatu, z którymi mamy do czynienia. Szanowni państwo, ostatnie dane Eurostatu: wydanych 700 tys. nowych pozwoleń za 2022 r. Pamiętacie? To jest element polityki migracyjnej. Doprowadziliście do tego, że tak naprawdę liczba dokumentów, które były wydawane, pozwoleń na pobyt, była gigantyczna, największa w Unii Europejskiej. No przecież to są porównywalne dane Eurostatu. Tak jak mówiłem, 30 lat zajmuję się statystykami. To są dane porównywalne. Porównujemy Niemcy, Hiszpanię, Polskę, Węgry itd. 700 tys.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#MaciejDuszczyk">Niemcy. Nie mówię o Niemcach, państwo sobie odsłuchacie to, jak odpowiadałem na pytania posłów Konfederacji — tam jest wszystko ładnie powiedziane, ze wszystkimi statystykami: ile zostało przyjętych, ile readmisji, ile w ramach Dublin II…</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie jest wykład, tylko oczekujemy, że będzie pan odpowiadał na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-223.9" who="#MaciejDuszczyk">Dobra. Pytanie następujące: skarga do TSUE, to bardzo było interesujące. Wchodząc do resortu, byłem absolutnie przekonany, że zrozumiem wszystko, co tam jest. Dostałem 147 stron dokumentów, mówię: zajmuję się tym tyle lat, nie ma problemu. Rzeczywiście nie miałem problemu, wiem, co to jest VIS, SIS, wszystkie te inne techniczne rzeczy, wszystko wiem. Tylko że w tych szufladach nie było skargi do TSUE. Dopiero teraz rozpoczęliśmy analizy prawne, które mają nam powiedzieć, jaka jest szansa zaskarżenia do TSUE.</u>
          <u xml:id="u-223.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak może pan tak manipulować…)</u>
          <u xml:id="u-223.11" who="#MaciejDuszczyk">Koniec, kropka. Pracujemy nad tym. Jest wystarczająca moja odpowiedź. Patrzymy, czy będzie to możliwe czy nie.</u>
          <u xml:id="u-223.12" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-223.13" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę o umożliwienie wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#MaciejDuszczyk">Będzie decyzja wtedy, kiedy będziemy pewni, jakie są analizy prawne. Panie pośle, panie ministrze. No błagam, już chyba wystarczająco jasno powiedziałem, że to była kwestia opinii Rady dotycząca obowiązku relokacji. Przecież ja nie mówiłem o TSUE. Dlaczego pani zarzuca mi coś, czego nie zrobiłem? Naprawdę, zapytaliśmy, czy jest przymusowa relokacja. Informacji Rady nie ma. Nie pytaliśmy żadnych prawników spoza Polski, pytamy polskich prawników, jaka jest szansa złożenia tego do TSUE. Koniec, kropka.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan mi odpowiedział, że nie dostrzegacie sprzeczności.)</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#MaciejDuszczyk">Australia. To mi się bardzo podobało: Australia. Wzięcie pod uwagę kwestii polityki migracyjnej z Australii.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#komentarz">(Poseł Antoni Macierewicz: Nie macie szans, bo wasz premier się nie zgadza.)</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#MaciejDuszczyk">Błagam was, zwracam się do wszystkich posłów, do opinii publicznej: Australia jest wyspą, nie ma granicy lądowej.</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest kontynentem.)</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#MaciejDuszczyk">Jest i wyspą. Jest kontynentem i wyspą. Nie ma granicy lądowej. Polityka migracyjna Australii — napisałem na ten temat dwa artykuły: o systemie punktowym, o Nauru, o wielu innych rzeczach, polecam lekturę.</u>
          <u xml:id="u-225.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Pana ego zaraz wyleci.)</u>
          <u xml:id="u-225.8" who="#MaciejDuszczyk">Następna kwestia — dane statystyczne jeszcze raz. Musicie państwo zdawać sobie sprawę z tego, że w wyniku waszych działań, niestety waszych działań, tego, że nie umieliście zamknąć szlaku migracyjnego, dzisiaj liczba przekroczeń granicy polsko-białoruskiej jest podobna do tej w Grecji.</u>
          <u xml:id="u-225.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Odpowie pan na jakieś pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-225.10" who="#MaciejDuszczyk">Przecież cały czas odpowiadam.</u>
          <u xml:id="u-225.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie odpowiada pan, prowadzi pan wykład.)</u>
          <u xml:id="u-225.12" who="#MaciejDuszczyk">Cały czas odpowiadam na pytania, jak państwo sobie zażyczyliście. Na wszystkie staram się odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-225.13" who="#MaciejDuszczyk">Pytanie dotyczące uchodźców z Ukrainy — przecież 2 tygodnie czy 3 tygodnie temu państwo głosowaliście nad ustawą, w której my to właśnie zapewniamy.</u>
          <u xml:id="u-225.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale w pakcie…)</u>
          <u xml:id="u-225.15" who="#MaciejDuszczyk">Co robimy? Karta pobytu dla tych ludzi, którzy będą wychodzić z ochrony tymczasowej. Pobyt tymczasowy. Jest napisane: to była osoba, która otrzymała ochronę tymczasową.</u>
          <u xml:id="u-225.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Odpowie pan na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-225.17" who="#MaciejDuszczyk">Oznacza to, że właśnie dokładnie to jest argumentacja. Gdyby do tej nieszczęśliwej solidarności miało dojść, kiedy Rada Unii Europejskiej w 2027 r. będzie nad tym dyskutowała, to jest główny argument, który mówi: nie, to są te osoby, które nadal są w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-225.18" who="#MaciejDuszczyk">To, co musimy zrobić, i to, nad czym dzisiaj już pracujemy, to to, żeby wydatki na ochronę naszej granicy, na nadgodziny dla strażników granicznych, na relokacje żołnierzy itd. były również w tym wszystkim uwzględnione. To jest konkretna rzecz.</u>
          <u xml:id="u-225.19" who="#MaciejDuszczyk">Jestem dumny z tego — bo była też wspomniana partia polityczna — że uzyskałem rekomendację Polski 2050. Polska 2050 zwróciła się do mnie: Pan jako ekspert wejdzie do rządu, żeby zarządzać migracjami, żeby odzyskać kontrolę nad migracją. Pomoże pan nam to zrobić?</u>
          <u xml:id="u-225.20" who="#MaciejDuszczyk">Tak jest, pomogłem. Dlaczego? Dlatego że uważam, że przez 30 lat podatnik polski inwestował we mnie, żebym miał tę wiedzę, którą mam, wysyłał mnie za granicę, w różne miejsca, żebym mógł przyjechać i pomóc państwu odzyskać kontrolę. I to robię.</u>
          <u xml:id="u-225.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest pan bardzo mądry.)</u>
          <u xml:id="u-225.22" who="#MaciejDuszczyk">Dumny jestem z tego, że Polska 2050 skierowała mnie do tego rządu, i bardzo za to dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-225.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-225.24" who="#MaciejDuszczyk">Co konkluzji z 2018 r., szanowni państwo, jest mi niezmiernie przykro, ale daliście się ograć. Kiedy jeszcze pracowałem w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej — zaraz podam konkret, spokojnie, niech się państwo nie denerwują — zwracaliśmy uwagę na dodatki, kiedy w pewnym momencie jakieś państwo coś dokładało. Jaka jest konkluzja? Chcieliście państwo cytatu: wszystkie środki dotyczące tych centrów kontroli, również relokacje i przesiedlenia, będą podejmowane na zasadzie dobrowolności.</u>
          <u xml:id="u-225.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Relokacje…)</u>
          <u xml:id="u-225.26" who="#MaciejDuszczyk">Dobrowolność. Ale co jest po przecinku? Dopisali wam, nie wiem, czy zauważyliście, kraje południowe dopisały wam, daliście się ograć krajom południowym: bez naruszania reformy systemu dublińskiego. Dziękuję. Koniec. Daliście się ograć. Ten kawałek…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie ministrze, czy może pan w trochę mniej ekspresyjny sposób wyrażać się do posłów? Tak samo zrozumiemy to bez wygrażania ręką i rzucania papierami.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziękuję, panie marszałku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#MaciejDuszczyk">Przepraszam, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#MaciejDuszczyk">Przepraszam, panie marszałku, nie powinienem tak zrobić. Przyjmuję pańską opinię.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, panie marszałku!)</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-229.3" who="#MaciejDuszczyk">Szanowni państwo, Wysoka Izbo, przepraszam państwa, Wysoką Izbę, za trochę emocjonalne wystąpienie, ale to z tego powodu, że migracje to są migracje ludzi. Pamiętajmy o tym, że mamy do czynienia z osobami, które z bardzo różnych powodów — o tym mówiłem wcześniej — się przemieszczają. Wśród nich absolutnie są hochsztaplerzy. Natomiast są również biedni ludzie. Tak, wśród imigrantów są biedni ludzie, którzy uciekają z różnego rodzaju miejsc, starają się dostać do państw, które zaoferują im lepszą pomoc.</u>
          <u xml:id="u-229.4" who="#komentarz">(Głos z sali: …od 10 lat dostają w Niemczech pieniądze.)</u>
          <u xml:id="u-229.5" who="#MaciejDuszczyk">Tak jest. Tak samo jak Polacy w przeszłości szukali innych miejsc. Pozwolę sobie powiedzieć jedną prywatną rzecz. W 1989 r. byłem potencjalnym migrantem, byłem nawet spakowany — skończę 18 lat i wyjeżdżam z tego państwa, bo tu się nie da żyć. Na szczęście wybory 4 czerwca — niedawno była rocznica — spowodowały to, że nie wyjechałem. I na szczęście nie wyjechałem, mam nadzieję, bo prawdopodobnie gdybym pojechał do Niemiec, do innego państwa, do Wielkiej Brytanii czy do Australii, nie byłbym podsekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Jestem dumny z tego państwa, że to mi umożliwiło. Ale tak, migracje dotyczą bardzo różnych ludzi, bardzo różnych sytuacji i musimy sobie z tego zdawać sprawę.</u>
          <u xml:id="u-229.6" who="#MaciejDuszczyk">Było pytanie dotyczące referendum. Wiecie państwo, znów muszę, przepraszam, jako pracownik naukowy… Pytania były kompletnie źle zadane, pytania były bezsensowne po prostu.</u>
          <u xml:id="u-229.7" who="#komentarz">(Głos z sali: To samo możemy powiedzieć o pańskich odpowiedziach.)</u>
          <u xml:id="u-229.8" who="#MaciejDuszczyk">Nie dało się na nie odpowiedzieć. Dlatego bardzo dobrze, że tak to się skończyło.</u>
          <u xml:id="u-229.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Pytania były złe, tory też były złe.)</u>
          <u xml:id="u-229.10" who="#MaciejDuszczyk">O konkluzjach już powiedziałem.</u>
          <u xml:id="u-229.11" who="#MaciejDuszczyk">A, granica. Proszę państwa, to jest sekwencyjność. To znaczy można nie dopuścić do powstania szlaku migracyjnego. Można było to zrobić w 2021 r., nie udało się, nie zrobiliście tego, nie posłuchaliście ekspertów, trudno. Dużo trudniej zamyka się szlaki, które już powstały. Szlaki, które powstały, zamyka się kompleksowo. Zapora to jest jedna rzecz. I dlaczego ja też tutaj może w pewien sposób trafiłem? Trafiłem z tego powodu, że jeszcze przed objęciem stanowiska napisałem duży tekst o tym, jak można ten problem rozwiązać.</u>
          <u xml:id="u-229.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Rozwiązał pan?)</u>
          <u xml:id="u-229.13" who="#MaciejDuszczyk">I my to generalnie realizujemy, w pewien sposób realizujemy. To potrwa. To nie jest tak, że zrobimy ot tak i coś się zrobi.</u>
          <u xml:id="u-229.14" who="#komentarz">(Głos z sali: My mieliśmy to rozwiązać w minutę, a panu to zajmuje 7 miesięcy.)</u>
          <u xml:id="u-229.15" who="#MaciejDuszczyk">Trzeba uszczelnić zaporę (…) migrację, odpowiedzieć na instrumentalizację migrantów, podjąć wszystkie działania związane z tym, żeby starać się Łukaszenkę z Putinem w taki sposób zapędzić do kąta, żeby nie można było tego zrobić. Jest masa różnego rodzaju działań, które trzeba zrealizować. Robimy to i mam nadzieję, że jak najszybciej to zrobimy. Bardzo państwu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-229.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Na żadne pytanie pan nie odpowiedział.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#PiotrZgorzelski">Wypowiedź ta kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#komentarz">(Poseł Paweł Jabłoński: Czy można w trybie sprostowania?)</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni państwo, przywitajmy wspólnie uczniów i nauczycieli z Publicznej Szkoły Podstawowej im. Jana Brzechwy w Chotkowie w województwie lubuskim, którzy przybyli na zaproszenie pana posła Stanisława Tomczyszyna, który im dzielnie towarzyszy. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku…</u>
          <u xml:id="u-230.6" who="#komentarz">(Poseł Paweł Jabłoński: Czy można w trybie sprostowania, panie marszałku? Pan minister się odnosił do mojej wypowiedzi w kontekście systemu dublińskiego i konkluzji. Zostałem źle zrozumiany.)</u>
          <u xml:id="u-230.7" who="#PiotrZgorzelski">30 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PawełJabłoński">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PawełJabłoński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pan się odwoływał do punktu szóstego konkluzji wynegocjowanych przez Mateusza Morawieckiego, gdzie była zasada dobrowolności rzeczywiście bez naruszania systemu dublińskiego. Ale co to jest system dubliński? System dubliński nigdy nie przewidywał przymusowej relokacji. Dobrowolność — to wynegocjował rząd Prawa i Sprawiedliwości. Przymus — to jest teraz. Macie to zaskarżyć. To jest wasz polski obowiązek.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy — Kodeks pracy (druk nr 384).</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę pana posła Ryszarda Petru o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#RyszardPetru">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiejsza debata o uwolnieniu handlu w niedziele jest czymś więcej niż tylko dyskusją o zakupach w niedziele. To debata o tym, jakim krajem ma być Polska — czy krajem wolności, świeckim państwem, państwem zaufania, wzrostu gospodarczego i dobrobytu, czy też krajem zakazów, kar, krajem promującym kombinowanie, krajem, w którym w imię ideologii ogranicza się możliwości zarobkowe i wolność Polaków. To debata o tym, jak głęboko państwo powinno regulować nasze życie i czy ma mówić nam, jak mamy żyć, jak pracować, jak spędzać czas. Słuchajcie, to jest debata o wolności jednostki, która w ostatnich 8 latach została zastąpiona omnipotencją państwa.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#RyszardPetru">Szanowni państwo, Polacy kupują w niedzielę. Kupują w Żabce, kupują w Lewiatanie, kupują w Carrefourze. To tylko przykłady sieci spożywczych, w których handel w niedzielę jest możliwy, i każdy z nas o tym wie. Ustawodawca miał świadomość, że nie można zupełnie zakazać handlu w niedzielę, dlatego wprowadził 32 wyjątki. A Polak, wiadomo, wie, jak kombinować. Przypomnę tylko niektóre z nich, bo mam wrażenie, że posłowie znajdujący się tu, w Wysokiej Izbie, nie pamiętają, jak omijana jest ta ustawa przez te wyjątki. Tak więc zakaz handlu w niedzielę nie obowiązuje: na stacjach paliw, w placówkach handlu kwiatami, w punktach aptecznych, w zakładach leczniczych dla zwierząt, w placówkach z przewagą handlu pamiątkami lub dewocjonaliami, w placówkach z przewagą handlu prasą lub wyrobami tytoniowymi, w placówkach pocztowych, w zakładach hotelarskich, w zakładach kultury, sportu, oświaty i turystyki, na dworcach, w portach lotniczych, w strefach wolnocłowych, w środkach transportu, w sklepach internetowych, tam gdzie sprzedawane są towary z automatów, tam gdzie handel jest prowadzony przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną wyłącznie osobiście, w piekarniach, w cukierniach, w lodziarniach, tam gdzie prowadzony jest skup produktów pochodzenia rolniczego, tam gdzie odbywa się rolniczy handel detaliczny, tam gdzie odbywa się handel maszynami rolniczymi między 1 czerwca a 30 września. Z tych wyjątków korzysta ponad 10 tys. sklepów w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#RyszardPetru">Ale co najgorsze, być może państwo o tym nie wiedzą, Polacy za te same produkty płacą w niedzielę znacznie więcej niż w inne dni tygodnia. Zrobiliśmy porównanie. Kupiliśmy te same produkty w dyskoncie w tygodniu, a potem w jednym ze sklepów otwartych w niedzielę. W tym koszyku były: pomidory, chleb, masło, mąka, cukier, herbata, olej, ketchup, sok pomarańczowy, kawa, czekolada, dżem i jaja. W tygodniu zapłaciliśmy za te towary 96 zł, w niedzielę — 140 zł. W niedzielę płacimy 40% więcej, kupując w sklepach, które są w ten dzień otwarte.</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Więcej będziemy wydawać.)</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#RyszardPetru">To jest wymierna cena zakazu handlu w niedzielę. Zaraz ktoś powie, że nie trzeba kupować w niedzielę, że można robić zakupy na zapas. To po co te wyjątki? Pomyślmy, jak bardzo potrzebny jest handel w niedzielę, jeśli Polacy są skłonni robić zakupy znacznie droższe. Robią, bo są zmuszeni.</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Cały tydzień…)</u>
          <u xml:id="u-233.7" who="#RyszardPetru">Wysoka Izbo, o co tak naprawdę chodzi w zakazie handlu w niedzielę? Bo jak nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o pieniądze. Chodzi o to, aby ktoś zarobił na tym, że Polacy płacą w niedzielę znacznie więcej niż w inne dni, że na Polakach w niedzielę można więcej zarobić. Taki jest efekt zakazu handlu. Zakaz handlu był tylko po to, aby znikały polskie sklepy i rozwijały się sieci zagraniczne, bo to one mają pieniądze na promocję zakupów w sobotę. Gdyby zwolennicy handlu w niedzielę naprawdę mieli dobre intencje, zakazaliby handlu bez wyjątków, a tak nie jest.</u>
          <u xml:id="u-233.8" who="#RyszardPetru">Słuchajcie, nie możemy zapomnieć np. o studentach, młodych ludziach, którzy przed obowiązywaniem zakazu handlu w niedzielę masowo dorabiali w ten dzień. Kilka lat temu ta możliwość została im zabrana.</u>
          <u xml:id="u-233.9" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-233.10" who="#RyszardPetru">Nie możemy zapomnieć o gminach położonych daleko od aglomeracji, np. o Ustrzykach Dolnych. Najbliższe galerie handlowe, te duże, znajdują się dopiero w Rzeszowie. Niedziela handlowa jest dla wielu mieszkańców Bieszczad zarówno ważną wyprawą na zakupy, jak i formą spędzania czasu z rodziną. I zgodnie z deklaracjami mieszkańców byli oni w stanie zdążyć na mszę w niedzielę rano lub wieczorem, co wcale nie kolidowało z możliwością zrobienia przez nich zakupów. Nie możemy zapomnieć, że Polacy kupują w niedziele, tyle że w Internecie. Obroty niemieckiego Zalando w Polsce wzrosły m.in. przez wprowadzenie handlu w niedzielę. Ci, którzy werbalnie krytykują Niemców, w rzeczywistości wspierają niemiecki biznes i inne zagraniczne sieci internetowe, które czeszą polskich klientów w weekendy z zakazem handlu.</u>
          <u xml:id="u-233.11" who="#RyszardPetru">Szanowni państwo, ci, którzy pochylają się nad losem najuboższych, nie zauważają wielkiego marnotrawstwa, jakim jest wyrzucanie żywności, która nie została sprzedana do końca soboty. W każdą niedzielę na śmietnik w Polsce wyrzucanych jest 25 t żywności, która nie dotrwa do poniedziałku.</u>
          <u xml:id="u-233.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale ile jest wyrzucane w czwartek?)</u>
          <u xml:id="u-233.13" who="#RyszardPetru">Ci, którym leży na sercu troska o Polskę, powinni przynajmniej przyznać, że to skrajne marnotrawstwo odbywa się w imieniu prawa, które zakazuje sprzedawać nadającą się do spożycia żywność w niedzielę.</u>
          <u xml:id="u-233.14" who="#RyszardPetru">Wprowadzanie zakazu handlu w niedzielę uzasadniano obroną polskich małych sklepów rodzinnych. Miały się rozwijać i rosnąć w siłę. Zacytuję premiera Morawieckiego z 2019 r. Mówił wtedy: U nas ewolucja gospodarcza doprowadziła do tego, że niepolskie sklepy, galerie wielkopowierzchniowe zdominowały handel. Takim cichym marzeniem byłoby, żeby dzięki ustawie małe polskie sklepy rosły w siłę. A wiecie, jakie były prawdziwe intencje premiera Morawieckiego? Promocja wielkich koncernów międzynarodowych i szybsze zamykanie polskich sklepów. To był prawdziwy cel ustawy zakazującej handlu w niedzielę. Przecież tak się stało, słuchajcie. Zakaz handlu w niedziele doprowadził w Polsce do upadku 30 tys. sklepów, polskich sklepów…</u>
          <u xml:id="u-233.15" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-233.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-233.17" who="#RyszardPetru">…i przyczynił się do dominacji dwóch sieci dyskontowych i Żabki. W samym 2023 r. zamknięto 3 tys. małych sklepów. Zapiszcie sobie państwo to w kajecikach, bo widzę, że nie słuchacie tego, co mówię.</u>
          <u xml:id="u-233.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo nie ma czego…)</u>
          <u xml:id="u-233.19" who="#RyszardPetru">W 2015 r. było 3,6 tys. dyskontów, w 2023 r. — 5,4. Jak byście byli państwo…</u>
          <u xml:id="u-233.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Przedszkolaki.)</u>
          <u xml:id="u-233.21" who="#RyszardPetru">Taka podstawowa matematyka: 5,4 minus 3,6 — o tyle wzrosła liczba dyskontów, a zamknięto 30 tys. polskich małych sklepów. Dam inną liczbę za przykład. W 2015 r., jeśli chodzi o rynek spożywczy, 27% to były dyskonty, dzisiaj jest to 37%. Taki jest efekt zakazu handlu w niedzielę.</u>
          <u xml:id="u-233.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-233.23" who="#RyszardPetru">Widać jak na dłoni, że prawdziwym celem ustawy była likwidacja polskich sklepów, małych sklepów, na rzecz dużych sieci handlowych. I to się wam udało, to się PiS-owi udało.</u>
          <u xml:id="u-233.24" who="#RyszardPetru">Jest sporo mitów o handlu w niedziele na świecie. Ta debata to najlepszy moment, żeby Polakom przypomnieć i poinformować ich, jak wygląda to na świecie. W Kanadzie przepisy dotyczące handlu w niedziele zapadają na szczeblu lokalnym. Podobne rozwiązanie funkcjonuje w USA. W Stanach Zjednoczonych zasady handlu regulowane są na szczeblu stanowym lub nawet w poszczególnych miejscowościach. W Anglii i Walii duże sklepy mogą handlować w niedziele w godz. 10–18, a mniejsze — kiedy chcą. W Unii Europejskiej różne kraje mają różne rozwiązania, ale w żadnych restrykcji nie ma. W Bułgarii nie ma, w Czechach nie ma, w Danii nie ma, w Estonii…</u>
          <u xml:id="u-233.25" who="#komentarz">(Głos z sali: A w Niemczech?)</u>
          <u xml:id="u-233.26" who="#RyszardPetru">…nie ma w Finlandii, nie ma na Litwie, nie ma na Łotwie, nie ma w Portugalii na szczeblu krajowym, nie ma w Rumunii, nie ma w Słowacji, nie ma w Szwecji, nie ma we Włoszech.</u>
          <u xml:id="u-233.27" who="#komentarz">(Głos z sali: A jak jest w Niemczech?)</u>
          <u xml:id="u-233.28" who="#RyszardPetru">To może się pan przeprowadzić do Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-233.29" who="#RyszardPetru">Nie ma w Irlandii i nie ma na Węgrzech, gdzie wprowadzono zakaz, a potem się z niego wycofano. W Belgii zabroniony jest handel w niedziele, są jednak wyjątki dotyczące regionów turystycznych. W Hiszpanii każda wspólnota autonomiczna ustala własny kalendarz niedziel, kiedy można handlować. W Madrycie można handlować w każdą niedzielę, podobnie jak w regionach turystycznych. W Austrii nie wolno handlować od godz. 18 w sobotę do godz. 8 rano w poniedziałek, ale mogą być wyjątki, gdzie jest regionalne zapotrzebowanie.</u>
          <u xml:id="u-233.30" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak jest na Maderze?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PiotrZgorzelski">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#RyszardPetru">W Chorwacji do 2023 r. obowiązywało rozwiązanie podobne jak w Polsce, ale jest 16 niedziel handlowych w roku. Uwaga, we Francji w niedziele nie wolno handlować w tych placówkach handlowych, gdzie zatrudniani są pracownicy, ale są wyjątki dla sklepów spożywczych — mogą w niedziele pracować do godz. 13. I uwaga, są wyjątki dla regionów turystycznych. We Francji władze lokalne mają też możliwość wprowadzić 12 niedziel handlowych w roku na terenie gminy. Co więcej, we Francji w niedziele są otwarte sklepy budowlane i meblowe. Przypomnę, polski przemysł meblowy jest znany na całym świecie, jesteśmy potęgą, ale nie możemy sprzedawać polskich mebli w polskich sklepach w niedziele. Słuchajcie, jeżeli chcemy pomóc polskim producentom, dajmy możliwość sprzedawania polskich mebli Polakom właśnie w niedziele. W Holandii zakaz obowiązuje, ale gminy — znów — mają prawo do rezygnacji z takiego zakazu. W Niemczech obowiązuje zakaz federalny, ale zakazy mogą być modyfikowane przez prawo lokalne. Zauważcie, prawie wszędzie są wyjątki regionalne, czasowe albo turystyczne.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#RyszardPetru">Jestem otwarty na to, aby w Polsce szukać sensownego kompromisu i sensownego rozwiązania, takich możliwości jak otwarcie sklepów np. w obszarach turystycznych czy godziny otwarcia w niedziele. To, co byłoby chyba najlepszym rozwiązaniem, to przeniesienie kompetencji w tym zakresie na poziom samorządów, bo są regiony, gdzie możliwość handlu byłaby zbawieniem gospodarczym, a są takie, które tego sobie po prostu nie życzą. Polska zdecentralizowana, demokratyczna, samorządowa to model, do którego powinniśmy dążyć nie tylko w przypadku handlu w niedziele, ale także w przypadku formy funkcjonowania państwa.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#RyszardPetru">Wysoka Izbo! Proponujemy dwie niedziele handlowe w miesiącu. To rozwiązanie kompromisowe pomiędzy pełnym zakazem a pełną liberalizacją. Proponowane rozwiązanie utworzy 20 tys. nowych miejsc pracy w handlu, zwiększy obroty handlu o ok. 25 mld i z tego tytułu wpłynie do budżetu kilkaset milionów złotych więcej.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#RyszardPetru">W naszej propozycji przedstawiliśmy cały zestaw ochrony pracowniczej. Co jest ważne, to przede wszystkim wyższe o 100% wynagrodzenie za pracę w niedziele, ale także dni wolne w okresie 6 dni przed pracującą niedzielą lub po niej. Chcę jednak podkreślić, że zarówno podczas tej debaty, jak i — mam nadzieję — w trakcie szerokich konsultacji społecznych, jakie planujemy po skierowaniu tego projektu do komisji, chętnie wysłuchamy innych konstruktywnych postulatów. Jesteśmy na nie otwarci. Co można rozważyć? Wyższe wynagrodzenie dla pracowników, możliwość odbierania dodatkowych godzin wolnych za przepracowaną niedzielę, skrócony czas handlu w niedziele, np. od godz. 10 do godz. 18, otwarcie sklepów w tych branżach, w przypadku których trudno jest robić zakupy w tygodniu, mówię o sklepach budowlano-remontowych czy meblowych, i otwarcie sklepów w regionach turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#RyszardPetru">Deklaruję z tego miejsca: jeśli ustawa zostanie skierowana do prac w komisji, to zorganizujemy wielkie konsultacje społeczne, aby wysłuchać wszystkich opinii.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-235.6" who="#RyszardPetru">W ramach konsultacji, których wysłuchamy, byłby głos związków zawodowych, pracowników handlu, organizacji konsumenckich, właścicieli małych sklepów, ale także tych większych aż po galerie handlowe, organizacji zatroskanych o marnowanie żywności, ale też sprzedawców branżowych, w tym m.in. branży meblowej.</u>
          <u xml:id="u-235.7" who="#RyszardPetru">Ci, którzy chcą zamknąć usta połowie polskiego społeczeństwa, głosując za odrzuceniem ustawy w pierwszym czytaniu…</u>
          <u xml:id="u-235.8" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: 67% nie chce.)</u>
          <u xml:id="u-235.9" who="#RyszardPetru">…a mają na ustach jednocześnie dialog, są po prostu hipokrytami. Na tym posiedzeniu nie dyskutujemy bowiem o tym, czy ustawa wchodzi w życie, tylko o tym, czy możemy w ogóle na ten temat dyskutować w komisji sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-235.10" who="#RyszardPetru">Apeluję do Lewicy, aby przynajmniej wstrzymała się od głosu, jeśli dialog społeczny jest dalej, wciąż jej bliski. Apeluję też do Lewicy o to, aby zastanowiła się w trakcie prac komisji, czy sprawiedliwa jest sytuacja, kiedy właściciel sklepu może korzystać z nieodpłatnej pomocy swojej żony czy dzieci, a nie może zatrudnić do tej pomocy studenta, który zgodzi się to zrobić odpłatnie.</u>
          <u xml:id="u-235.11" who="#RyszardPetru">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Handel w niedziele budzi wiele emocji. Potrzebna jest ogólnopolska debata o tym zagadnieniu, debata w formie prawdziwych konsultacji społecznych. Zwracam się z apelem do Wysokiej Izby, do reprezentantów narodu w tej Izbie, bez względu na to, czy są za zakazem handlu czy nie, o to, aby skierować ten projekt do dalszych prac w komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#PiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#PiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Jan Mosiński, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#JanMosiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Należałoby zacząć pytaniem Lucjusza Kasjusza: Cui bono, pośle Petru?</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#JanMosiński">W czyim interesie i na czyją korzyść? Bo na pewno nie polskich handlowców, kupców, małych i średnich przedsiębiorców. Cui bono, panie pośle Petru?</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#JanMosiński">Wysoka Izbo! W roku 2018 klub Prawa i Sprawiedliwości, realizując wcześniejsze deklaracje, ale też w drodze trudnego dialogu społecznego z szeroko rozumianą grupą społeczną, wypracował kompromis, porozumienie, które pozwoliło na wprowadzenie do polskiej przestrzeni prawnej ustawy ograniczającej handel w niedziele, a nie, jak powiedział przed chwilą wnioskodawca zmian, pan poseł Petru, zakazu handlu w niedziele. To jest po prostu nieprawda. Nie ma czegoś takiego jak zakaz handlu w niedziele, dlatego że ustawa, po pierwsze, zawiera trzydzieści kilka wyjątków, wykluczeń, ale również daje możliwość handlu w określone dni, zwłaszcza podczas takiego natężenia zakupowego w okresie przedświątecznym.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#JanMosiński">Szanując stronę społeczną i partnerów społecznych, ustaliliśmy taki, a nie inny kształt projektu ustawy, który został przyjęty przez Wysoką Izbę. W chwili obecnej jest pewien balans między interesem konsumentów a interesem handlujących, kupców, przedsiębiorców itp., podmiotów zajmujących się szeroko rozumianym handlem w — podkreślę — niedziele. W chwili obecnej, jak spojrzymy na sondaże społeczne, zdecydowana większość Polaków nie chce poszerzania czy też, mówiąc inaczej, liberalizowania tejże ustawy, aby na mocy tejże zwiększać liczbę niedziel, w które pozwala się na handel. Waszym projektem burzycie tę relację, demolując, że tak powiem, przyjęty już model, który doskonale funkcjonuje. Mało tego, w zachodniej Europie przyjęto pewien model, który nazywa się work-life balance…</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#JanMosiński">…a więc balansowanie między czasem przeznaczonym na rodzinę, na wypoczynek a czasem pracy. Wasz projekt burzy również ten model, który jest, że tak powiem, przyjęty i stosowany w zachodniej Europie.</u>
          <u xml:id="u-237.7" who="#JanMosiński">Klub Prawa i Sprawiedliwości, kierując się licznymi ekspertyzami, ale również stanowiskiem strony społecznej, związków zawodowych, w tym Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”, opiniami ekspertów, Polskiej Izby Handlowej, jest przekonany, że projekt tej ustawy nie tylko że narusza konstytucję, a więc ustawę zasadniczą, lecz także jest nie do przyjęcia i powinien wylądować w koszu,…</u>
          <u xml:id="u-237.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-237.9" who="#JanMosiński">…a nie być ewentualnie dalej procedowany, taki powinien być los tejże inicjatywy, szanując oczywiście prawo grupy posłów do składania projektów ustaw, nawet tak złych jak ten, który przedstawił przed chwilą pan poseł Ryszard Petru. A więc klub Prawa i Sprawiedliwości, kierując się ekspertyzami, stanowiskami strony społecznej, jak również stanowiskiem komisji do spraw duszpasterstwa Episkopatu Polski, podpisanym przez ks. bp. Andrzeja Czaję, uważa, że ten projekt narusza pewien porządek i ład funkcjonujący już od ponad 6 lat w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-237.10" who="#JanMosiński">I jeszcze jedna kwestia, już jakby wewnątrz koalicji 13 grudnia. Z jednej strony Lewica mówi: chcemy ograniczyć tygodniowy wymiar czasu pracy. Z drugiej strony partia pana Szymona Hołowni mówi: wprowadźmy więcej niedziel handlowych. Uzgodnijcie to państwo w ramach własnej koalicji.</u>
          <u xml:id="u-237.11" who="#JanMosiński">Panie marszałku, Wysoka Izbo, reasumując, kończąc moje wystąpienie, w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, dysponując stosownym upoważnieniem, informuję Wysoką Izbę, że wnosimy o odrzucenie w całości w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy — Kodeks pracy, druk nr 384. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-237.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pani poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka, która przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy — Kodeks pracy, zawartego w druku 384.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Wprowadzony w 2018 r. zakaz handlu w niedziele od początku wywoływał skrajne emocje. Platforma Obywatelska proponowała wtedy sensowny kompromis, gwarantujący pracownikom dwie wolne niedziele bez konieczności wprowadzania całkowitego zakazu handlu. Dziś rozmawiamy o bardzo podobnym rozwiązaniu.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Obecny kształt przepisów dotyczących handlu w niedziele nie spełnił oczekiwania jego twórców. Miał wesprzeć małe, rodzinne sklepy, a według statystyk w ostatnich latach mieliśmy do czynienia z ich likwidacją na szeroką skalę. Niektóre duże sieci sklepów przekształciły się w pseudorestauracje, nawet biblioteki, funkcjonują sklepy na stacjach benzynowych, w ten sposób obchodząc obowiązujące prawo.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Co jednak jest najważniejsze, mimo upływu lat polskie społeczeństwo jest nadal podzielone w kwestii zakazu handlu w niedziele. W tej sytuacji pomysł złagodzenia przepisów wydaje się rozwiązaniem, nad którym warto się pochylić. Warto rozpocząć ponowną dyskusję, która pozwoli przekonać się, jak wprowadzenie dzisiaj niedziel handlowych wpłynie na rynek pracy i mały, lokalny biznes. Wtedy zyskamy wiedzę, która może pomóc nam w zdecydowaniu, co dalej w przyszłości: Czy zakaz handlu w niedziele należy ostatecznie zlikwidować, czy może zaostrzyć przepisy?</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Takiego myślenia zabrakło w 2018 r., kiedy mieliśmy do czynienia ze zbyt krótkim okresem przejściowym, który pomógłby znaleźć najlepsze rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Wiele grup społecznych pracuje w niedziele i są osoby, dla których nie jest to żadnym problemem, a wręcz przeciwnie. Warto dodać, że zakaz handlu w niedziele nie obowiązuje w większości krajów Unii Europejskiej, takich jak Bułgaria, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Litwa, Łotwa, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Szwecja czy Węgry. W pozostałych wypracowano rozsądne kompromisy dotyczące niedzielnego handlu.</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#IzabelaKatarzynaMrzygłocka">Biorąc powyższe pod uwagę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska proponuje dalsze prace i dyskusję nad tym projektem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-239.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Elżbieta Burkiewicz przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#ElżbietaBurkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polska 2050 jest zdania, że rząd nie powinien narzucać tak arbitralnych zakazów, jakim był wprowadzony przez poprzedni rząd całkowity zakaz handlu w niedziele.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma zakazu.)</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#ElżbietaBurkiewicz">Zakaz ten nie zmienił zasadniczo sytuacji małych sklepów, a dla wielu osób okazał się sporym utrudnieniem i niedogodnością w życiu. Jak już padło dzisiaj z tego miejsca, jest to promowanie kombinacji oraz nieuczciwej konkurencji. Poseł wnioskodawca udowodnił w wystąpieniu, jak dużo negatywnych skutków dla naszej gospodarki ma obowiązujący zakaz. Udowodniliśmy, że poprzez obchodzenie obowiązujących przepisów kieszenie Polaków są drenowane, a wszelkie luki prawne są wykorzystywane. Uważam, że umożliwienie handlu w co drugą niedzielę w miesiącu będzie kompromisem, który przyjęty zostanie z zadowoleniem przez większą część Polek i Polaków. Niedziela to często jedyny dzień, w którym niektóre osoby mają czas na zrobienie większych zakupów. Zakaz handlu ogranicza ich możliwości zaopatrzenia się w niezbędne produkty.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma zakazu.)</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#ElżbietaBurkiewicz">Projekt przedstawiony przez Polskę 2050, który ma na celu przywrócenie niedziel handlowych, jest słuszny, racjonalny i stanowi zmianę, która przyczyni się do wzrostu gospodarczego i pobudzenia gospodarki. Według szacunków Polskiej Rady Centrów Handlowych powrót do handlu w każdą niedzielę przyniósłby wzrost zatrudnienia o kilkadziesiąt tysięcy miejsc pracy. Wiemy, że nowe miejsca pracy pojawią się przy nawet częściowym przywróceniu niektórych niedziel jako handlowych.</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#ElżbietaBurkiewicz">Zakaz handlu paradoksalnie odbierał również niektórym grupom społecznym możliwość zarabiania. Wielu studentów dorabiało, pracując właśnie w niedziele i święta po to, aby podreperować swoje budżety. Handel w niedziele nie tylko stworzy dodatkowe miejsca pracy, ale też umożliwi pracownikom pobieranie wyższych wynagrodzeń poprzez nadgodziny lub pracę w weekendy, która jest, jak już mówiliśmy, lepiej płatna.</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#ElżbietaBurkiewicz">Zmiany w ustawie, o której mówimy, przewidują również zabezpieczenie finansowe dla pracowników handlu, którzy będą pracować w niedziele. Wiemy, że proponowana zmiana sprawi, że te 10 tys. podmiotów gospodarczych, które potrafią obchodzić obowiązujący obecnie zakaz, będzie bardzo protestować. Musimy potwierdzić, że nie chcemy, aby fikcja zakazu handlu trwała w obowiązującej formie. Ta fikcja naraża nasze państwo i jego prawodawstwo na prawdziwą śmieszność, a najbardziej zajętych Polaków naraża na nadmierne wydatki. Sieci handlowe i niektóre sklepy prześcigały się wręcz w wynajdywaniu coraz to nowych sposobów na omijanie obowiązującego zakazu i prowadzenie handlu właśnie w niedziele i święta. Nasz projekt jest krokiem ku zakończeniu tej fikcji, krokiem do tego, żeby przestać udawać.</u>
          <u xml:id="u-241.8" who="#ElżbietaBurkiewicz">Wnioskuję o to, aby nasz projekt oczywiście został skierowany do dalszych prac. Jednocześnie wnioskuję, aby przy wprowadzaniu omawianego projektu przedłużyć okres vacatio legis do 3 miesięcy po to, by dać możliwość swobodnego przystosowania się do nowych regulacji zarówno firmom, jak i pracownikom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-241.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Magdalena Sroka przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#MagdalenaSroka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga dotyczące poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy Kodeks pracy, druk nr 384.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#MagdalenaSroka">Wbrew intencjom ustawodawcy z 2018 r. projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta nie przyczynił się do wsparcia małych, lokalnych sklepów w ich konkurencji z wielkimi sieciami handlowymi. Tylko w samym 2023 r. zamknęło się 3 tys. placówek, a cały okres trwania ustawy to ponad 30 tys. zamkniętych drobnych handlowców prowadzących swoje sklepy.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Handlowców zamknęli?)</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#MagdalenaSroka">A zwłaszcza chodzi o ostatni okres. Dlatego też należy zrezygnować z obecnej fikcji. Sektor, korzystając z furtek w ustawie, i tak prowadzi handel w niedziele. Dlatego też warto, aby słuchać i pracować nad propozycjami przedłożonymi w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#MagdalenaSroka">A co ten projekt zakłada? Zwiększenie liczby niedziel handlowych w placówkach niebędących placówkami zwolnionymi z zakazu przez umożliwienie działalności w pierwszą i trzecią niedzielę każdego miesiąca, a nie jak dotychczas, jedynie w ostatnie niedziele stycznia, kwietnia, czerwca oraz sierpnia. Zasady handlu w święta, w dniu 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą dzień Wielkiej Nocy pozostają bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#MagdalenaSroka">Kolejna propozycja to rozszerzenie uprawień pracowniczych z tytułu pracy w niedziele. Obecnie wszystkich pracowników placówek handlowych pracujących w niedziele obowiązują identyczne zasady rekompensaty będące zapisane w Kodeksie pracy, który gwarantuje pracownikom dzień wolny od pracy, a jeżeli nie jest to możliwe, wypłatę dodatku do wynagrodzenia w wysokości 100%. Jeśli chodzi o poszanowanie prawa pracowników do odpoczynku i nieograniczania czasu poświęconego na sprawy własne i rodzinne, ten projekt zakłada, że za pracę w niedziele pracownik będzie otrzymywał 200% wynagrodzenia. Będzie miał prawo do innego dnia wolnego od pracy w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po danej niedzieli, z tym że jeżeli wykorzystanie przez pracownika dnia wolnego w tym czasie nie jest możliwe, pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikowi dzień wolny od pracy w okresie rozliczeniowym. Kolejną propozycją są wolne od pracy co najmniej dwie niedziele kalendarzowe.</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#MagdalenaSroka">Zmiany prezentowane w tej ustawie będą dotyczyły całego społeczeństwa. Proponowany projekt oznaczać będzie zwiększenie swobody wyboru konsumentów co do czasu i miejsca robienia zakupów. Nastąpi wzrost zatrudnienia i dochodów osób zatrudnionych w handlu. Gwarancje dni wolnych i weekendów sprawią, że większa liczba dni pracy w niedziele w znikomym stopniu wpłynie na sytuację pracowników i rodzin.</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#MagdalenaSroka">Możliwość swobodnego handlu w niedziele może być jednym z silnych bodźców do wzrostu sprzedaży detalicznej, konsumpcji gospodarstw domowych i polskiego PKB. Dlatego też Klub Parlamentarny Polskiego Stronnictwa Ludowego — Trzeciej Drogi jest za tym, aby skierować ten projekt do dalszych prac w komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-243.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Arkadiusz Sikora przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#ArkadiuszSikora">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Ministrowie! Mam zaszczyt w imieniu klubu Lewicy zaprezentować nasze stanowisko w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta oraz w niektóre inne dni oraz ustawy — Kodeks pracy, druk nr 384.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#ArkadiuszSikora">Szanowni Państwo! Któż z nas, osób pracujących, nie myśli o tym, aby pod koniec tygodnia móc chwilę odpocząć, spotkać się z bliskimi, porozmawiać, odespać zarwane noce i wypić poranną kawę z partnerem. Któż z nas nie marzy o tym, aby przynajmniej raz w tygodniu zjeść wspólne śniadanie z dziećmi, które na co dzień widzą nas tylko w przelocie. Któż z nas? Można by tak wymieniać nasze podstawowe potrzeby. Większość z nas, posłów siedzących na sali, myśli: przecież my to mamy, takie to oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#ArkadiuszSikora">Część z nas doskonale wie, że o wolne niedziele walczyli nasi przodkowie na początku XX wieku, ale chyba nie wnioskodawcy dzisiejszego projektu. Chciałbym im przypomnieć, że pionierem 5-dniowego tygodnia pracy i 8-godzinnego dnia pracy była Nowa Zelandia już w 1840 r. W 1926 r. firma Ford Motor Company pod przywództwem Henry’ego Forda wprowadziła 5-dniowy tydzień pracy po 8 godzin dziennie. A w Polsce? 21 lipca 1973 r. wprowadzono pierwszą wolną sobotę, podkreślam, sobotę. W zawartych porozumieniach gdańskich władze wyraziły zgodę na wprowadzenie wszystkich sobót wolnych od pracy.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#ArkadiuszSikora">Świat idzie do przodu. Dzisiaj w wielu krajach cywilizowanego świata tęgie głowy dyskutują o tym, aby wprowadzić 35-godzinny tydzień pracy, jednocześnie biorąc pod uwagę wprowadzenie 4-dniowego tygodnia pracy.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Wipler: 3-dniowy.)</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#ArkadiuszSikora">A u nas, w Polsce aspirującej do grona państw o najlepszym standardzie życia? Tak, proszę państwa, dzisiaj dzień wolny od pracy w Polsce to nie standard, ale luksus, na który cały tydzień czekają pracownicy sklepów wielkopowierzchniowych. To luksus, który mają niektórzy pracownicy od 2018 r., od kiedy obowiązuje zakaz handlu w niektóre niedziele, a od 2020 r. prawie we wszystkie niedziele. Dzisiaj na tej sali winniśmy pochylić się nad ustawą zakazującą handlu we wszystkie niedziele, a nie wracać do przeszłości, przywracając niedzielny handel.</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#ArkadiuszSikora">Wnioskodawca w uzasadnieniu projektu proponuje otwarcie sklepów i wyższe wynagrodzenia dla pracowników, jednocześnie nie podając informacji, że na taką formę rekompensaty hipermarketów po prostu nie stać. Spowoduje to omijanie prawa lub wręcz jego łamanie. Winniśmy dyskutować nad uszczelnieniem obecnie obowiązujących przepisów, które przez wiele sieci handlowych oraz marketów są dzisiaj omijane i łamane, przez co obecna ustawa zakazująca handlu w niedzielę i święta jest fikcją. Winniśmy zwiększyć nadzór nad sieciami, w których nagminnie łamane są prawa pracownicze, a warunki pracy pozostawiają wiele do życzenia.</u>
          <u xml:id="u-245.7" who="#ArkadiuszSikora">Dzisiaj według Business Insider sytuacja w sklepach wielkopowierzchniowych różnych sieci jest dramatyczna, brakuje ponad 300 tys. pracowników. To, o czym pan przewodniczący mówił, że powstanie dodatkowych 20 tys. miejsc pracy, ma się nijak do tych 300 tys. wolnych wakatów w handlu. A ci, którzy pracują, są przeciążeni pracą. Wprowadzenie dodatkowych pracujących niedziel tylko ten krytyczny problem pogłębi. Wolne niedziele są standardem w Niemczech, na które tak ochoczo powołuje się wielu ekonomistów. Dzisiaj nikt nie pyta, dlaczego w niedzielę żłobki, przedszkola, szkoły publiczne czy urzędy mają wolne. Nikt nie pyta, dlaczego dzisiaj w bankach w niedzielę nikt nie pracuje, a przecież pan przewodniczący jest bankowcem z wykształcenia, podobnie zresztą jak ja.</u>
          <u xml:id="u-245.8" who="#ArkadiuszSikora">Ja handlowałem, pracując w banku…</u>
          <u xml:id="u-245.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Do 17 jest.)</u>
          <u xml:id="u-245.10" who="#ArkadiuszSikora">…na giełdach międzynarodowych nie tylko akcjami i walutami, handlowałem również ropą, gazem i różnego rodzaju innymi towarami.</u>
          <u xml:id="u-245.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-245.12" who="#ArkadiuszSikora">Panie przewodniczący, przyzna pan, że w weekendy te giełdy międzynarodowe nie pracują.</u>
          <u xml:id="u-245.13" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Rysiek pracuje.)</u>
          <u xml:id="u-245.14" who="#ArkadiuszSikora">W handlu 70% personelu stanowią kobiety. Wiele z nich jest młodymi mamami. Gdzie mają w wolny dzień od pracy zostawić swoje pociechy? Kiedy mają poświęcić im czas, pracując 7 dni w tygodniu?</u>
          <u xml:id="u-245.15" who="#ArkadiuszSikora">Szanowne posłanki, szanowni posłowie, Lewica nie wymyśliła sobie wolnych niedziel handlowych. Są z nami tutaj, na sali, na galerii, przedstawicielki i przedstawiciele związków pracowniczych, którzy przyszli do nas ze swoimi postulatami. Obok mnie stoi pudło, w którym znajdują się listy z podpisami pracowników kilkudziesięciu firm, marek zajmujących się handlem właśnie w niedzielę. Dzisiaj tutaj jest kilka tysięcy podpisów, ale będzie ich z pewnością kilkadziesiąt tysięcy, bowiem te podpisy spływają do centrali. Rozumiem, że część społeczeństwa chciałaby właśnie swój wolny czas spędzać z rodziną na zakupach w niedziele handlowe. W tym roku jest ich siedem. Mamy do was, państwo, dzisiaj wielką prośbę: w geście solidarności dajcie szansę na chwilę odpoczynku pracownikom właśnie tej branży, wybierając inną formę relaksu. W ich imieniu bardzo was o to prosimy.</u>
          <u xml:id="u-245.16" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: To niech Trzaskowski palety rozłoży.)</u>
          <u xml:id="u-245.17" who="#ArkadiuszSikora">Szanowni państwo, uważamy, że przedstawiony projekt ustawy jest szkodliwy społecznie, dlatego w imieniu klubu Lewicy składam wniosek o odrzucenie omawianego projektu poselskiego już w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-245.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-245.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#PiotrZgorzelski">Zanim poproszę pana posła Wiplera, przywitajmy uczniów i opiekunów z Zespołu Szkół Rolniczych im. Stefanii Karpowicz w Krzyżewie. Grupa została zaproszona przez wicemarszałka Krzysztofa Bosaka. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#PiotrZgorzelski">Witamy także nauczycieli i uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 3 w Mielcu. W Sejmie przebywają na zaproszenie pani poseł Elżbiety Burkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#PiotrZgorzelski">Witamy także bardzo serdecznie i prosimy o przedstawienie stanowiska Konfederacji pana posła Przemysława Wiplera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PrzemysławWipler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt zaprezentować stanowisko klubu Konfederacja w debacie nad projektem, który nie jest projektem ustawy o wolnych niedzielach. Powiedzmy sobie to jasno i precyzyjnie: jest to projekt o tym, by dwie niedziele w każdy miesiącu: pierwsza i trzecia, były niedzielami handlowymi i by pracownicy, którzy pracują w tych sklepach, które teraz są zamknięte, dostawali 200% normalnego wynagrodzenia za to, że w niedzielę pójdą do pracy.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PrzemysławWipler">Punktem wyjścia do dyskusji o tym, co chcemy zmieniać, jest omówienie sytuacji, w której jesteśmy po wprowadzeniu zmian przez poprzedników obecnego rządu, przez polityków Prawa i Sprawiedliwości. Co się dzieje z handlem? Co się dzieje z handlem po wprowadzeniu regulacji, które miały mieć dwa podstawowe cele? Po pierwsze, miało to dać Polakom realnie szansę na odpoczynek w wolną niedzielę. Po drugie, miało to — tak mówiliście, prezentując ten projekt — chronić małe polskie sklepy, chronić małych i średnich polskich przedsiębiorców. Przeczytam kilka nagłówków: „Trwa rzeź małych sklepów, które znikają najszybciej”, „Świat bez małych sklepów to koniec zakupów, jakie znamy”, „Małe sklepy w Polsce znikają tysiącami, a sieci rosną”, „Znikają błyskawicznie kolejne sklepy w Polsce”. W trakcie waszych rządów zlikwidowano 30 tys. małych polskich sklepów.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#PrzemysławWipler">Za to jednocześnie za waszych rządów na podstawie wyjątku, który wprowadziliście, rozwinęły się dwie wielkie sieci handlowe, dwie wielkie spółki: fundusz CVC, czyli właściciel sieci Żabka — w chwili obecnej kilkanaście tysięcy sklepów, a także grupa Eurocash — kolejnych kilkanaście tysięcy sklepów pod kilkoma markami. Te sklepy są otwarte w niedzielę. Z uwagi na to, że to przegapiliście, a takich rzeczy się nie przegapia, bo to jest efekt lobbingu i wydaje się ciężkie miliony, żeby… W sposób korzystny dla dwóch konkretnych podmiotów, które w tej sytuacji przejęły rynek, ukształtowaliście regulacje, dzięki którym trwa ta rzeź małych sklepów.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#PrzemysławWipler">Inne zjawisko, które ma miejsce, oczywiście na całym świecie, na które wpłynęliście też tymi regulacjami, to jest przyspieszenie robotyzacji handlu. Wielki koncern otwiera sklepy samoobsługowe i sklepy, w których normalnie pracowali ludzie, teraz są sklepami z kamerami, w których są komputery. Wchodzisz, jesteś sam, nie ma żadnych pracowników, kupujesz. Poza tym zaczęły być ciągle otwarte sklepy, w których produkty kupujesz przez aplikację i dostarczają ci je do domu. Czy to zrobi mała i średnia firma? Nie. To zrobi koncern, który zainwestuje, który ma pieniądze i narzędzia, dzięki którym handluje w niedzielę. Jeżeli bowiem możesz przez aplikację zamówić zakupy do domu i one do ciebie przyjadą, to oznacza to, że są specjalne punkty, te sieci mają te punkty, które są otwarte w niedzielę i których pracownicy w niedzielę dowożą ci produkty do domu. Do sklepu iść nie możesz, ale sklep może ci to przywieźć. Czy ludzie, którzy tam pracują, mają wolną niedzielę? Nie mają wolnej niedzieli, pracują. I to się pojawiło jako jedna z konsekwencji wprowadzenia tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#PrzemysławWipler">Jak mówił Stefan Kisielewski, chcieliście dobrze, wyszło jak zwykle. Przepisy, które obowiązują w chwili obecnej, są patologiczne i mają niepożądane skutki, dlatego my jako klub Konfederacja, którego duża liczba posłów jest za wolnością, za tym, by obywatele mieli prawo nie pracować w niedzielę, będziemy chcieli dyskutować dalej nad tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-247.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-247.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-247.7" who="#PrzemysławWipler">Ta dyskusja jest potrzebna, chociażby po to, by wasze patologie i wasze błędy naprawić. Zobaczymy, jak szczerze bronicie wolnych niedziel, gdy doprowadzimy…</u>
          <u xml:id="u-247.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, wy doprowadzicie.)</u>
          <u xml:id="u-247.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-247.10" who="#PrzemysławWipler">Nie buczcie, tylko słuchajcie.</u>
          <u xml:id="u-247.11" who="#PrzemysławWipler">Zobaczymy, co zrobicie, gdy doprowadzimy do tego, że samodzielnie prowadzący działalność gospodarczą będzie mógł prowadzić ją w niedzielę, o ile nie będzie pracował w ramach umowy franczyzowej. To będzie realna ochrona małych sklepów. Zobaczymy, co wtedy zrobicie, czy będziecie w kieszeniach lobbystów, dwóch wielkich koncernów, które zaraz uruchomią media i hejt, czy będziecie chcieli skasować to rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-247.12" who="#PrzemysławWipler">Jesteśmy za dalszą pracą nad tym projektem. Wiemy, że wielu wyborców chciałoby tego. Wiemy jednocześnie, że są głosy przeciwne. Ludzie, np. z małych i ze średnich polskich firm, którzy pracują w galeriach handlowych, mówią: słuchajcie, ja się przyzwyczaiłem, nie chcę być otwarty w niedzielę, a wielkie galerie zmuszą mnie do tego, jeśli te przepisy się zmienią. To nie są proste kwestie, chcemy nad nimi dyskutować i mamy nadzieję, że będzie do tego okazja na posiedzeniu komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-247.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jarosław Sachajko przedstawi stanowisko koła Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wraca temat…</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Żabki są otwarte w niedziele.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#JarosławSachajko">Wraca temat handlu w niedziele. Wcale się nie dziwię, że wraca on za pośrednictwem pana przewodniczącego posła Ryszarda Petru, bo widocznie w 2017 r., 2018 r. nie było go w Polsce, a na pewno nie było go w Sejmie, bo przytoczył argumenty, które przyczyniły się do tego, że ta ustawa weszła w życie. Dziwię się, że te same argumenty podaje niestety PSL. To jest dotychczas dla mnie największe zaskoczenie.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#JarosławSachajko">Pan przewodniczący Petru mówił o tym, że ta ustawa przyczyniła się do upadku 30 tys. małych sklepów. Pan po prostu stwierdził fakt, ale nie wyciągnął z tego żadnych wniosków. Właśnie po to weszła ta ustawa, żeby spowolnić upadek małych sklepów. Jakby pan porozmawiał z tymi sklepikarzami, toby pan wiedział, że dzięki temu, że ta ustawa weszła, oni mogli egzystować na tym rynku kilka lat dłużej. Pan powinien znać pojęcie skali. Ponieważ supermarkety kupują w dużych partiach i niestety mają narzędzia, żeby wymusić niższe ceny, to sprzedają taniej. Mówienie o tym, że w niedziele kupowanie w małych sklepikach jest droższe, to znowu stwierdzenie przez pana faktu. Tak jest, rzeczywiście w małych sklepach jest drożej. Ale może zlikwidujmy wszystko, bo taniej się produkuje w Argentynie. W Polsce drogo się prowadzi produkcję roślinną i zwierzęcą. Taki mamy klimat — to Platforma Obywatelska. Może sprowadzajmy wszystko z miejsc, gdzie jest taniej, a my będziemy żyli z zasiłków lub z dochodu gwarantowanego — to akurat Lewica.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#JarosławSachajko">Mówi pan o tym, że zarabiały obce sieci. Właśnie dzięki temu, że mieliśmy czy mamy tę ustawę, część tych sklepów jednak wciąż pozostała. Jest problem z franczyzą, ale pan nie powiedział, że w tych sklepach franczyzowych, w Żabce czy w Lewiatanie pracują ich właściciele. Tu chcącemu nie dzieje się krzywda. Jeżeli ktoś chce w niedzielę pracować w takiej sieci franczyzowej, to wykupuje licencje i pracuje w niedzielę, ale tam nie ma przymusu pracy, a w supermarketach jest.</u>
          <u xml:id="u-251.4" who="#JarosławSachajko">Najbardziej zdziwił mnie argument, że dla pana to jest forma spędzania wolnego czasu, chociaż może mnie nie zdziwił. To nie jest żadna forma spędzania wolnego czasu, bo 70% kobiet nie może spędzić czasu ze swoimi rodzinami, ponieważ idzie do pracy. Był argument, że matki chciały spędzić niedziele z własną rodziną, bo w poniedziałek pozostała część rodziny albo jest w szkole, albo pracuje.</u>
          <u xml:id="u-251.5" who="#JarosławSachajko">Pan przewodniczący również mówił, że Polacy kombinują. Myślę, że pan mówił o swoim środowisku politycznym lub swoich znajomych,…</u>
          <u xml:id="u-251.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-251.7" who="#JarosławSachajko">…bo Polacy nie kombinują.</u>
          <u xml:id="u-251.8" who="#JarosławSachajko">Bardzo dziękuję Lewicy oraz Prawu i Sprawiedliwości za złożenie wniosku o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu. Będzie to sprawdzian dla wszystkich. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-251.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PiotrZgorzelski">Także bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Adama Gomołę.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#PiotrZgorzelski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#AdamGomoła">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt, który trafia pod obrady, jest w moim przekonaniu projektem kompromisowym. Ma naprawić stan, który funkcjonuje w Polsce od 2018 r. i jest patologią prawną, bo inaczej nie można nazwać sytuacji, kiedy nagle po jakiejś nowelizacji jak grzyby po deszczu pojawia się kilkaset tysięcy punktów pocztowych. To oczywiście próbowano zwalczać, natomiast oczywiste jest, że próba walki z oczekiwaniami społecznymi co do tego, aby móc coś gdzieś kupić w niedzielę, musiała się skończyć fiaskiem. Dziś jesteśmy w takim stanie prawnym, w którym faktycznie słyszymy o tym, że franczyzodawcy czy stacje benzynowe są obecnie zdecydowanie uprzywilejowane. Jaka jest tego faktyczna przyczyna? To pytanie pozostawiamy do odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#AdamGomoła">Kłamstwem jest natomiast na pewno to, że jest to projekt antypracowniczy, bo jest wręcz przeciwnie. Ten projekt wprowadza dwie daleko idące zmiany propracownicze. Po pierwsze, jest to wyższe o 100%, ekstrapłatne wynagrodzenie za pracę w niedzielę. A po drugie, to zapewnienie, że pracownik, który pracował na zmianie w niedzielę, będzie mógł sobie ten dzień wolny odrobić w ciągu tygodnia.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Kodeks pracy: odebrać, a nie odrobić.)</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#AdamGomoła">I najważniejsze: chciałbym zapewnić koalicjantów z Lewicy, że nie ma najmniejszej wątpliwości, że inne prawa pracownicze muszą być podnoszone, umacniane. Niemniej spoglądając na to wszystko, o czym tutaj mówiliśmy, m.in. na to, co mówił, jak słyszałem, poseł z Prawa i Sprawiedliwości o work-life balance, pytam: Co w obecnej sytuacji z kwestią work-life balance…</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-253.5" who="#AdamGomoła">…pracodawców, którzy mają franczyzy czynne w niedziele i tak naprawdę zmuszeni są prosić swoich małżonków, swoje dzieci o to, żeby wtedy nieodpłatnie pracowali? Co z kwestią work-life balance pracowników stacji benzynowych, którzy sami przyznają, że tak naprawdę w niedziele oprócz tego, że muszą handlować tym, co zazwyczaj, stacje pełnią funkcję punktów handlu detalicznego artykułami spożywczymi, co dokłada im dodatkowej pracy? Co z kwestią work-life balance pracowników zwykłych sieci dyskontowych, którzy w sobotę przechodzą istny armagedon z powodu nawałnicy klientów, którzy zmuszeni są zrobić zakupy na cały weekend w ciągu tylko jednego dnia? To wszystko wymaga zmian i właśnie po to powstał ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-253.6" who="#AdamGomoła">Wreszcie przechodzę do kwestii bardzo dla mnie ważnej, czyli kwestii młodych ludzi, szczególnie studentów, którzy w ciągu ostatnich rządów doświadczyli ponad dwukrotnego wzrostu nominalnych kosztów życia. Szanowni państwo, albo damy im możliwość, szczególnie studentom dziennym, pracować w weekendy, albo doświadczymy sytuacji, w której studiować będą mogli tylko ci, których na to stać, będziemy mieli sytuację, w której wyższe wykształcenie zdobywają tylko osoby z zamożniejszych domów, zamożniejszego pochodzenia. Chyba tego nie chcemy. Przecież to będzie tylko pogłębiało nierówności społeczne. Przecież na pewno jest to dalekie od oczekiwanej sytuacji. Wiadomo jest, że musimy też redukować koszty życia tych ludzi — czy to poprzez inwestycje w budownictwo społeczne, czy poprzez inwestycje w akademiki, czy poprzez szereg programów, które konsekwentnie wprowadzamy jako koalicja 15 października. Przede wszystkim dajmy młodym ludziom bogacić się ich pracą, bo to jest najtrwalszy i najbardziej oczekiwany komponent. Serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#PiotrZgorzelski">Czy ktoś z państwa posłów pragnie dopisać się jeszcze do i tak już bardzo długiej listy? Oczywiście nie ograniczamy jej.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#PiotrZgorzelski">Jeszcze pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#PiotrZgorzelski">Po dopisaniu się pani poseł zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#PiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#PiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Mariusz Krystian, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#MariuszKrystian">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzeba przypomnieć kilka podstawowych kwestii, bo widać, że pan Ryszard Petru oraz posłowie Polski 2050, PSL-u, Konfederacji i Platformy Obywatelskiej o nich nie wiedzą. W Polsce nie obowiązuje zakaz handlu w niedziele. W Polsce obowiązuje ograniczenie handlu w niedziele. To jest zasadnicza różnica. To ograniczenie handlu w niedziele jest korzystne dla pracowników oraz dla właścicieli sklepów. Jest to korzystne dla pracowników, głównie kobiet, bo to one dominują w handlu, bo najzwyczajniej w świecie prawem człowieka jest to, aby mieć wolną niedzielę. To jedno z podstawowych praw socjalnych każdego pracownika. Wy chcecie je z powrotem przykuć do kas w niemieckich sieciach handlowych. Dlaczego? Bo liberalne jaśniepaństwo chce sobie zrobić w niedzielę zakupy.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#MariuszKrystian">Druga podstawowa rzecz: ograniczenie handlu jest bardzo korzystne dla właścicieli polskich sklepów. Przecież to pana liberalny mentor Leszek Balcerowicz, który swoją liberalną rewolucją zlikwidował polski handel, wpuścił bez ograniczeń zagraniczne sieci handlowe i tak naprawdę doprowadził do bankructwa tysiące właścicieli polskich sieci, polskich sklepów, tych drobnych sklepów. Oni teraz w niedziele, dobrowolnie stając za kasami, za ladami polskich sklepów, ratują swoje biznesy, ratują prowadzoną przez siebie działalność gospodarczą. Czy wy tego nie rozumiecie? Tak naprawdę to, że chcecie zlikwidować ograniczenie handlu w niedziele, które obowiązuje, jest w interesie wielkich sieci handlowych. Mówię: nie dla waszego pomysłu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Artur Jarosław Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#ArturJarosławŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Największą słabością państwa jest to, że tworzy złe prawo, prawo, na podstawie którego później tworzą się różne patologie. Państwo o tym wie, przez kilka lat patrzy na to, że te patologie istnieją, że to prawo nie działa, i nic nie robi, nic nie zmienia. To jest wielka słabość państwa. Można powiedzieć, że takie państwo to państwo papierowe.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#ArturJarosławŁącki">Ta ustawa od samego początku tworzyła patologie. Nie zrobiła tego, co miała zrobić, po co została napisana. Sprawiła tylko, że w dużych miastach przestały funkcjonować małe sklepiki, przyszły franczyzy, to wszystko. Fakt, to jest trudna materia. Jakbyśmy się do niej nie dobrali, to zawsze z tyłu zostanie ta część ciała. Ale nie można też — i to jest skierowane do Lewicy — zamiatać brudów pod dywan i mówić, że mieszkanie jest czyste. Tak się nie da. Niestety trzeba się przyjrzeć tej sprawie, trzeba się z nią zmierzyć i doprowadzić do tego, żeby wyeliminować patologie, dać ludziom zarabiać, wszystkim ludziom — i tym z większych dyskontów, i tym z małych sklepików. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marcin Skonieczka, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#MarcinSkonieczka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z różnych badań opinii publicznej wynika, że średnio połowa Polaków jest za utrzymaniem zakazu handlu w niedziele, a druga połowa jest za jego zniesieniem, dlatego proponujemy kompromis. Chcemy, aby handel był dozwolony w dwie niedziele w miesiącu, w pierwszą i trzecią. To proste i dobre rozwiązanie. Tak jak mówił Ryszard Petru, skorzystają na tym zarówno klienci, jak i polskie sklepy. Skorzystają też pracownicy i studenci, którzy za pracę w niedziele otrzymają podwójną stawkę wynagrodzenia. Nasz projekt to rozwiązanie zapewniające więcej wolności i możliwości. Nikt na tym nie straci, a niektórzy skorzystają. Zyska na tym polska gospodarka i budżet naszego państwa. Jednocześnie planujemy szerokie konsultacje w sprawie tej ustawy. Jesteśmy otwarci na zasadne propozycje różnych środowisk. Zapraszamy do współpracy i do merytorycznej debaty. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Adrian Zandberg, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#AdrianZandberg">Wysoka Izbo! Ludzie mają prawo do tego, żeby po prostu odpoczywać w niedziele. Ten pomysł, pomysł Ryszarda Petru, chyba już właściwie tylko Ryszarda Petru i galerii handlowych, jest zbędny. Jest zbędny, po pierwsze, dlatego, że pracownicy mówią jasno i zdecydowanie, że chcą w niedziele odpocząć. Te wyobrażone osoby, o których mówił Ryszard Petru, są niereprezentatywne dla organizacji pracowniczych, których stanowisko jest jasne. Ale też, powiedzmy sobie otwarcie: o tym, żeby się otwierać, nie marzą nawet te większe sklepy, bo już dzisiaj są problemy z obsadą. Ludzie, którzy prowadzą stoiska w galeriach handlowych, boją się, że będą zmuszeni do tego, żeby pracować 7 dni w tygodniu, chociaż wcale nie mają na to ochoty. Naprawdę to koalicja Ryszarda Petru i galerii handlowych chce wprowadzenia tych zmian.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#AdrianZandberg">Mam tylko jedno pytanie do Ryszarda Petru jako do wnioskodawcy: Ryszard, czy biura poselskie twojej partii są otworzone w niedziele?</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#AdrianZandberg">Wszystkie biura poselskie twojej partii są otworzone w niedziele? Obsługujecie w niedziele? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Właśnie tak.)</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Te, co chcą.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Witold Tumanowicz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WitoldTumanowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przede wszystkim obecne przepisy, które stworzyliście… Tutaj oczywiście doprecyzowanie: to jest ograniczenie, a nie zakaz. Słuszna idea odpoczynku w niedziele doprowadziła do tego, że wprowadziliście ustawę, która tylnymi drzwiami doprowadziła do tego, że tak naprawdę handlować w niedziele można bez przeszkód. Nie wiem, czy to zauważyliście. Przejdźcie się w niedzielę po Warszawie, przejdźcie się w niedzielę po jakimkolwiek mieście. Zobaczycie, że bez problemu zrobicie zakupy. Doprowadziliście do patologicznej sytuacji: tak naprawdę to ograniczenie i idea wolnych niedziel są po prostu fikcją. Dlatego bez względu na nasze poglądy w sprawie idei zakazu handlu w niedziele konieczne jest to, aby przepisy były jasne, sprawiedliwe i skutecznie egzekwowane. Tylko wtedy będą mogły spełniać swoją rolę i zyskać społeczne poparcie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#JarosławSachajko">Panie Marszałku! Mam pytanie do pani minister rodziny. Co pani myśli o tym pomyśle pana przewodniczącego Petru, żeby rodziny chodziły w niedziele odwiedzić mamusię, która będzie pracowała, zamiast gdzieś pojechać, odpocząć, być razem? Chodzi o wizyty w supermarketach, żeby pooglądać, jak mamusia wykłada czy sprzedaje produkty. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Paweł Szefernaker, Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#KlaudiaJachira">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska jest na 7. miejscu w Europie i 12. miejscu na świecie wśród krajów, w których najtrudniej prowadzi się biznes. Nawet na ogarniętej wojną Ukrainie przedsiębiorcom jest łatwiej niż u nas. A u nas? Oczywiście trzeba kombinować, jeśli chce się handlować w niedziele, bo państwo tego zabroniło. Trzeba otworzyć ajencję pocztową, przemianować swój sklep na dworzec autobusowy, uruchomić wypożyczalnię sprzętu sportowego albo część regałów przeznaczyć na bibliotekę. Wtedy według ustawodawcy może uda ci się zrobić coś strasznego: handlować w niedziele — teoretycznie, bo potem i tak te osoby, które chcą prowadzić swój biznes, są latami targane po sądach. Co ciekawe, jeśli chcesz pracować w niedziele jako ksiądz, to nie ma sprawy. Nawet możesz zorganizować odpusty. Wtedy możesz handlować w niedziele.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#KlaudiaJachira">To są te absurdy, które sprawiają, że Polska jest w czołówce krajów na świecie, w których najtrudniej prowadzi się biznes. Ale dosyć tego, przywrócimy handel w niedziele właśnie z troski o wszystkich Polki i Polaków, którzy tego chcą!</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie krzycz.)</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#KlaudiaJachira">Bo z handlową niedzielą jest trochę jak z aborcją: nie lubisz handlowych niedziel, to nie chodź do sklepu, ale nie zabraniaj tego innym.</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Żaneta Cwalina-Śliwowska, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To, co powiem, będzie bardzo wiarygodne, ponieważ moi rodzice całe życie prowadzili osiedlowy sklep. Skończyłam szkołę handlową i byłam pracownikiem sieci handlowej w służbach zakupowych. Poza tym jestem przedsiębiorcą i konsumentem, więc uważam, że mam wyważony pogląd w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Proszę państwa, koniec hipokryzji. Pracownicy centrów logistycznych pracują w niedziele. Pracownicy magazynów sieci handlowych pracują w niedziele. Pracownicy dyskontów też pracują w niedziele, ale w nocy. Dlaczego? Bo muszą przygotować sklep do poniedziałku, muszą go zatowarować. Służby zakupowe pracują w niedziele, bo muszą kupić świeże produkty, muszą je zakontraktować. Giełdy rolno-spożywcze także pracują w niedziele. Te świeże produkty trzeba gdzieś kupić na poniedziałek. Handel też pracuje w niedziele.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Samoloty latają w niedziele.)</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#ŻanetaCwalinaŚliwowska">Mamy e-handel. Ci, którzy dostarczają towary na telefon, też pracują w niedziele. Kierowcy, którzy dowożą towar, też pracują w niedziele. Skończmy z hipokryzją. Stwórzmy te przepisy w ten sposób, żeby odpowiadały stanowi faktycznemu, żeby pracownik mógł zarobić więcej w niedziele — przede wszystkim pracownik handlu, bo to jest najcięższa praca. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Przemysław Wipler, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PrzemysławWipler">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas pracy nad tym projektem będziemy musieli odpowiedzieć na wiele różnych technicznych i ekonomicznych pytań. Jedno z nich, na które chciałbym znać odpowiedzieć, brzmi następująco: Dlaczego osoba sprzątająca albo pracująca na innym stanowisku, ochroniarz, w sklepie, w markecie ma zarabiać dwa razy więcej w niedziele niż osoba wykonująca dokładnie tę samą pracę w innym miejscu, w innej placówce? Dlaczego takie różnicowanie robić? Czy to nie wynika z kompletnej nielogiczności, która polegała na tym, że jeżeli ktoś chce dać Polakom wolne niedziele, powinien dać to na poziomie Kodeksu pracy, a nie na poziomie jakiejś dziwnej specustawy? Gdyby Kodeks pracy mówił, że macie dwie wolne niedziele, a jak ktoś wam każe iść do pracy w niedzielę, to musi wam dać dwa razy więcej pieniędzy, byłoby to spójne. Bez 32 wyjątków, bez tych wszystkich udziwnień. Dlaczego nie pójdziemy taką drogą? Bo to jest niezrozumiałe. Jest sklep i niesklep oraz dwóch ludzi pracujących jako ochroniarze. Jeden zarabia dwa razy więcej niż drugi. Skąd taka logika? Gdzie jest ta logika? Co z tym zrobić? Czy nie ma innych, lepszych rozwiązań? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marek Jakubiak, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#MarekJakubiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pamiętam ten moment, kiedy związki zawodowe, m.in. zrzeszone wokół hipermarketów, bardzo lobbowały za tą ustawą. Jednym z argumentów, najważniejszym, który wtedy Kukiz’15, to była VIII kadencja, podnosił, była chęć obrony małych sklepów. I powiem państwu, że takie mam wrażenie, że dzięki temu zakazowi w niedzielę jeszcze w ogóle jakiekolwiek małe sklepy są.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#MarekJakubiak">Gdyby nie ten zakaz dziś by już pewnie ich nie było. I możemy mówić o różnych wolnościach gospodarczych itd., natomiast liberalizm niestety w swojej istocie doprowadził do tego, że handel, szczególnie detaliczny…</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#MarekJakubiak">A już naprawdę, panie pośle Petru, porównywanie dyskontu do małego osiedlowego sklepu, to już naprawdę zakrawa już na brak doświadczenia albo wiedzy w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-273.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Sześciu króli.)</u>
          <u xml:id="u-273.6" who="#MarekJakubiak">Czym innym jest instytucja zakupowa, duża sieć, a czym innym jest mały sklep, który często kupuje po to, żeby ratować swoje życie, a jego koszty są nieprawdopodobnie wysokie, szczególnie w Warszawie. Powiem tak: proszę państwa, to już istnieje i to działa. Nie wiem, po co przy tym grzebać.</u>
          <u xml:id="u-273.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Małgorzata Golińska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Urszula Augustyn, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#UrszulaAugustyn">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#UrszulaAugustyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Chyba najgorsza sytuacja jest taka, jak się poruszamy od ściany do ściany: albo całkowity zakaz, albo wszystko wolno. Pomiędzy jednym i drugim rozwiązaniem jest naprawdę ogromna paleta różnych rozwiązań, doświadczeń, a my te doświadczenia już też mamy. Jeśli chcemy zmieniać prawo, to trzeba je zmieniać w sposób mądry.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Zgadzam się.)</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#UrszulaAugustyn">Jeśli mamy doświadczenia, to trzeba słuchać tych, którzy te doświadczenia chcą nam przekazać. Najgorszym rozwiązaniem jest mówienie: nie, nie zgadzamy się na to, wyrzucamy do kosza, zamykamy, nawet nie wolno debatować. Wręcz przeciwnie, rozmawiajmy, korzystajmy z tego, co jest dobre, szukajmy takich rozwiązań, które będą dobre dla pracowników, dla pracodawców i dla całego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie blokujcie naszych ustaw.)</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#UrszulaAugustyn">Można takie rozwiązanie wypracować, tylko trzeba debatować i trzeba rozmawiać. Mam pytanie do ministerstwa, do pani minister: Czy w związku z tym, że już nabraliśmy trochę doświadczeń w przypadku różnych stanów naszego prawa, państwo będą robili pogłębione badania, dzięki którym można by zobaczyć, jakie jest naprawdę oczekiwanie społeczeństwa: i pracowników, i pracodawców? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-275.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Barbara Okuła, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Paulina Matysiak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PaulinaMatysiak">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Pośle! Powiedział pan w swoim wystąpieniu, że to jest debata i ustawa o wolności. To nie jest debata o wolności, to jest debata o olbrzymich zyskach koncernów handlowych.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#PaulinaMatysiak">Bo to dla nich jest ten projekt, a nie dla kupujących ani dla pracowników. I naprawdę niech pan nam nie opowiada o wolności, bo pana ustawa realizuje interes dużych koncernów. I tylko ich. Pracownicy handlu nie chcą powrotu do handlu w niedzielę.</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#PaulinaMatysiak">I przypomnę jeszcze tutaj postulat OPZZ, bo nad nim naprawdę należałoby się zastanowić. Chodzi mianowicie o dwie wolne niedziele dla wszystkich pracowników, dla wszystkich pracowników. Nad tym proszę myśleć.</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Ciecióra, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Elżbieta Anna Polak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#ElżbietaAnnaPolak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy ta nadmierna interwencja państwa polskiego była w ogóle uzasadniona? Pamiętam dokładnie, że w 2018 r. byłam oburzona, że państwo organizuje mi życie w niedzielę.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Matko…)</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#ElżbietaAnnaPolak">I czytałam wasze uzasadnienie, w którym napisaliście o potrzebie wsparcia i zaopiekowania się małymi sklepami. Tylko w 2023 r. 3 tys. takich małych sklepów zostało zamkniętych. Czyli państwo powinno zająć się tym, czym musi. Czym nie musi, lepiej zajmie się obywatel. Okazało się, że Polak potrafi zorganizować sobie życie w niedzielę, zorganizować sobie zakupy na stacji benzynowej itd. Tymczasem dzisiaj mamy projekt, który wymaga dalszej debaty. Rzeczywisty stan prawny wymaga naprawienia. W mojej ocenie wymaga decentralizacji. Bardzo się różnimy w samorządach, mamy inne potrzeby. Należy przekazać te kompetencje samorządom.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Sławomir Ćwik, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#SławomirĆwik">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nawiązując do wypowiedzi mojej poprzedniczki, chciałbym przypomnieć, w jakiej atmosferze przyjmowana była obowiązująca ustawa, gdzie faktycznie mówiono o tym, że to jest ochrona małych, prywatnych sklepów. A skutki zostały przedstawione m.in. przez wnioskodawcę. Skutkiem jest to, że te największe sieci handlowe zracjonalizowały sobie wydatki. Ponieważ mają w niedziele zamknięte sklepy, nie muszą płacić pracownikom. Natomiast wydłużyli czas pracy w soboty, zorganizowali specjalne akcje promocyjne, weekendowe, czym przyzwyczaili Polaków do tego, że robią duże zakupy w dużych sieciach handlowych, nie chodzą do sklepów małych, przez co ich udział w handlu drastycznie wzrósł z 27% do 37%. Skutek jest taki, skutek tych wyłączeń, że chodzimy po ulicy, wybieramy, które sklepy są otwarte, które nie, i to przypomina sytuację z 31 maja, gdzie wszyscy śmialiśmy się trochę z takiej mapki Polski, gdzie w połowie diecezji obowiązywał post, a w połowie diecezji post nie obowiązywał. I tak samo jest z zakazem handlu z niedziele. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Katarzyna Ueberhan, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#KatarzynaUeberhan">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! To nie kompromis, a przywracanie rozwiązań, których dziś nikt nie chce — ani pracownicy handlu, ani związki zawodowe, ani nawet sami handlowcy. Wnioskodawcy wiedzieliby, gdyby zapytali zainteresowanych, ale nie musieli. Projekt poselski, inaczej niż rządowy, nie podlega obowiązkowym konsultacjom społecznym, ale może jednak jakieś konsultacje przeprowadzono.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#KatarzynaUeberhan">Pan poseł Petru oburza się dziś, że na ograniczaniu handlu w niedziele zarabiają franczyzowe sieci handlowe. Ale to, panie pośle, bardzo łatwo rozwiązać odpowiednią poprawką. A tak naprawdę, kto ma szansę dziś zarobić, kto ma szansę konkurować ze sklepami wielkopowierzchniowymi? To te polskie, małe, rodzinne, a zanikające sklepiki wiejskie, osiedlowe. To mali, średni, mikroprzedsiębiorcy i obsługujący ich, proszę państwa, lokalni dostawcy: pszczelarze, piekarze. Nie zapominajmy też o nich. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Czarnecki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#KrzysztofCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niedziela jest dniem wolnym. Niedziela to nie jest dzień, kiedy powinno się pracować czy też handlować. Chcecie, proszę państwa, w tej ustawie doprowadzić do sytuacji, aby wszystkie markety w niedziele były otwarte, a jeszcze w ślad za tym wykończyć pozostałe rodzinne sklepy spożywcze.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#KrzysztofCzarnecki">Chcecie przekonać pracowników danej sieci handlowej do tego, aby przyszli do pracy, podwyższając ich wynagrodzenie o 200% i jeszcze dając dzień wolny. Ale kiedy się rozmawia z pracownikami marketu, oni mówią, że tego nie chcą, chcą mieć dzień wolny.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#KrzysztofCzarnecki">Dzisiaj koalicja rządząca mówi, że będzie krótszy tydzień pracy, a ugrupowanie w tej koalicji rządzącej mówi, że trzeba pracować jeszcze w niedziele. Dojdźcie do jednego wspólnego porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#KrzysztofCzarnecki">Natomiast jak się rozmawia z pracownikami, jaki klient jest w niedzielę w markecie, to jest klient, który idzie do półki, gdzie stoją Chopin, Pan Tadeusz, Sobieski czy też Soplica.</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Magdalena Małgorzata Kołodziejczak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Izabela Bodnar, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#IzabelaBodnar">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Politycy PiS, wprowadzając w 2018 r. praktycznie zakaz handlu w niedziele, powoływali się na umocnienie drobnego handlu.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ograniczenie.)</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#IzabelaBodnar">Tymczasem jaki mamy skutek? Ten bilans jest fatalny. Rok do roku upada kilka tysięcy małych sklepów. Od początku tego zakazu upadło 30 tys. małych sklepów. Musimy realnie pomóc małym przedsiębiorcom, którzy sprzedają towary od lokalnych producentów, rzemieślników, rolników, przywracając im możliwość normalnej pracy w niedziele, bez kombinowania i wymyślania coraz to nowych sposobów na ominięcie aktualnych przepisów. Już nie mówiąc o morderczej walce z niezdrową konkurencją, jaką ten system wprowadził.</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#IzabelaBodnar">Przed zakazem handlu w niedziele te dni były dniami największych obrotów w ciągu tygodnia. Powrót handlu w co drugą niedzielę pozwoliłby na kilkuprocentowe podniesienie obrotów, a co za tym idzie, na większe zatrudnienie i większe wpływy podatkowe.</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#IzabelaBodnar">Jesteśmy jednym z najbardziej zapracowanych społeczeństw w Europie…</u>
          <u xml:id="u-287.5" who="#komentarz">(Głos z sali: No właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-287.6" who="#IzabelaBodnar">…i my, matki Polki, my, mające dzieci, chcemy po 5-dniowym dniu pracy zwyczajnie w sobotę odpocząć, a nie pchać się do sklepów w dzikie tłumy zdesperowanych ludzi, którzy uprawiają wyścig z czasem, żeby zrobić zaopatrzenie na cały następny tydzień pracy.</u>
          <u xml:id="u-287.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-287.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Słyszysz, co mówisz?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Daria Gosek-Popiołek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#IzabelaBodnar">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#IzabelaBodnar">Panie pośle Mosiński — ostatnie słowo, panie marszałku — to nie episkopat powinien dyktować Polakom, jak spędzać wolny czas w niedziele. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PiotrZgorzelski">Jeżeli nie ma, pan poseł Władysław Dajczak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WładysławDajczak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 1 marca 2018 r. był niezwykle ważnym dniem dla setek tysięcy pracowników handlu i ich rodzin. Po dziesięcioleciach życia w poczuciu, że są w swoim kraju traktowani jak obywatele drugiej kategorii, odzyskali jedno z najważniejszych i elementarnych praw pracowniczych, tj. prawo do niedzieli. Przez 6 lat funkcjonowania tej ustawy wytworzyła się pewna stabilność, pewna pewność. To jest w biznesie bardzo istotne, panie pośle. Pan o tym chyba najlepiej wie. Polscy przedsiębiorcy, ci mali przedsiębiorcy, mikroprzedsiębiorcy i średni przedsiębiorcy wyrażają opinię, że akceptują ten stan rzeczy i nie chcą w tym czasie tych zmian. Mówi o tym też Polska Izba Handlu, najszersza reprezentacja polskich handlowców.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#WładysławDajczak">W związku z tym, dlaczego i po co te zmiany? Jaki one mają sens i w czyim interesie są prowadzone, bo z tego wynika, że nie w interesie polskich przedsiębiorców, polskich handlowców.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Paweł Masełko, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PawełMasełko">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam wrażenie, że dzisiejszy temat, dzisiejsza dyskusja jest troszkę w pewnym stopniu zastępcza, bo problemy, które dotykają szczególnie mały rodzinny handel, są całkowicie inne. To wysokie koszty pracy, wysokie ceny energii elektrycznej…</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Bo za to odpowiadacie.)</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#PawełMasełko">…czy też, jeżeli chodzi o przedstawiony projekt, to, czy mały rodzinny sklep będzie w stanie podołać 200-procentowym stawkom, które się pojawią w niedziele. Te pytania powinny się tutaj pojawić.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#PawełMasełko">Proszę państwa, brakuje również konsultacji ze stroną związkową. Zapytajmy pracowników, a jest ich kilkaset tysięcy, którzy pracują w…</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-293.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Wypowiedzieli się już.)</u>
          <u xml:id="u-293.6" who="#PawełMasełko">Panie marszałku, bardzo bym prosił o reakcję.</u>
          <u xml:id="u-293.7" who="#PawełMasełko">Szanowni państwo, brakuje również kilkuset tysięcy rąk do pracy w handlu. I najważniejsze, dzisiaj zdecydowanie łatwiej kupić w niedzielę makaron aniżeli leki i prosiłbym, żebyśmy w tym kierunku dyskutowali — o dyżurach aptek w niedzielę i w dni świąteczne w miastach, bo tego brakuje właśnie w tych miejscach. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-293.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-293.9" who="#komentarz">(Głos z sali: A to samorząd.)</u>
          <u xml:id="u-293.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba się douczyć.)</u>
          <u xml:id="u-293.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba się leczyć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Barbara Oliwiecka, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#BarbaraOliwiecka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#BarbaraOliwiecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o ograniczeniu handlu w niedziele nie spełniła swoich założeń. Mieliście, szanowni państwo, którzy wdrażaliście tę ustawę, wspierać małe sklepy, tymczasem 30 tys. podmiotów się zamknęło.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#BarbaraOliwiecka">Ludzie mieli odpoczywać, a ludzie pracują. I to jest fakt: ludzie w handlu pracują. Trzeba otworzyć oczy. Rolą polityków jest również weryfikacja i analizowanie skutków prawnych stanowionego prawa, a wy zamykacie oczy i udajecie, że wszystko jest w porządku. Rozmawiajmy o tym. Ten projekt właśnie umożliwia rozmowę o tym, co się zmieniło, jak Polacy sobie radzą w tej sytuacji. A dane są ewidentne: ludzie chcą kupować i są ludzie, którzy chcą pracować w niedzielę.</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Gdzie? Źródło.)</u>
          <u xml:id="u-295.5" who="#BarbaraOliwiecka">Ten kompromis, który proponujemy, jest bardzo rozsądnym rozwiązaniem, bo dba o konsumentów, o pracodawców, ale przede wszystkim o pracowników. Naprawdę, niech ludzie decydują, czy w niedzielę pojadą do lasu, czy pójdą do kościoła, czy pojadą z rodziną wybrać tapetę do sklepu. Nie jest rolą polityków urządzać życie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-295.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Dorota Olko, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#DorotaOlko">Panie pośle — mówię tu do pana posła wnioskodawcy — muszę powiedzieć, że bardzo mi utkwiła w pamięci pana kampania sprzed kilku lat, ta z hasłem: Kupuję, kiedy chcę. To hasło na bilbordach brzmiało bardzo arogancko. Bo czy mnie np. byłoby wygodniej czasami iść do sklepu w niedzielę? Tak, byłoby wygodniej. Ale myślę, że warto widzieć nie tylko czubek własnego nosa. A kiedy jest się posłem czy posłanką, to nie tylko warto, ale i trzeba. Naprawdę, wolność kupowania non stop kolor, wolność do chodzenia na spacer akurat do galerii, jakby nie można było pójść na spacer np. do parku, nie powinna być nadrzędna wobec prawa kasjerki do spędzenia czasu ze swoją rodziną w niedzielę, wobec jej prawa po prostu do odpoczynku. I tak, to jest dyskusja o wartościach. Myślę, że prawo wyboru, czy chce się odpocząć, czy nie, należy się również pracownikom handlu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Zbigniew Bogucki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#ZbigniewBogucki">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Kiedy przyglądam się ostatnim poczynaniom Trzeciej Drogi, również temu projektowi, to coraz częściej mam wrażenie, że nie mówimy o Trzeciej Drodze, tylko o drodze donikąd. Nie prowadźcie tą drogą donikąd Polaków, tych, którzy spokojnie chcą odpocząć, spędzić czas w domu z rodzinami. I nie mówicie o wyborze, bo wiecie doskonale, że to jest fałszywy wybór. Bo jeżeli będą otwarte sklepy, to ludzie będą musieli tam pracować, przede wszystkim kobiety, bo mówimy tutaj często o paniach, które obsługują kasy. A więc nie mówicie o tym fałszywym wyborze. Myślę, że pan, panie pośle, powinien przekonać panią minister Hennig-Kloskę, pseudonim: wiatrak podwyżka…</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#ZbigniewBogucki">…żeby zajęła się tym, co uderzy w przedsiębiorców, także tych małych, czyli podwyżkami cen energii, bo to będzie rujnować tych małych przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#ZbigniewBogucki">I nie wchodźcie po raz kolejny w buty lobbystów. Pokazaliście na samym początku tej kadencji, że chcieliście lobbować za wielkimi koncernami związanymi z wiatrakami, a teraz lobbujecie za wielkimi koncernami handlowymi. Nie przystoi.</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie przystoi być chamskim.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Krystyna Skowrońska. Nieobecna.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Artur Chojecki, Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#komentarz">(Poseł Zofia Czernow: Ja? Już?)</u>
          <u xml:id="u-300.5" who="#PiotrZgorzelski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#ZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zakaz handlu w niedzielę tak jak każdy zakaz spowodował to, że ludzie zaczęli poszukiwać rozwiązań, jak ten zakaz ominąć. I miały miejsce różne sytuacje, które absolutnie nie były intencją autorów tej ustawy. Dlatego, a jestem do tego głęboko przekonana, zachęcam państwa, aby po upływie kilku lat, od kiedy ten zakaz obowiązuje, przeanalizować sytuację, bo Polacy są podzieleni, i zastanowić się, wysłuchać Polaków. Niech się wypowiedzą Polacy, czyli klienci, którzy korzystają z handlu, pracownicy placówek dużych marketów i innych wielkich sieci…</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Marzą o tym.)</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#ZofiaCzernow">…właściciele tychże sieci, związki zawodowe. Porozmawiajmy Polacy z Polakami, aby znaleźć najlepsze rozwiązanie, a nie odrzucajmy z góry. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Wałęsa walczył o wolne niedziele, pamiętam to.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W 2018 r. weszła ustawa ograniczająca handel w niedzielę. Obecnie 64,9% ankietowanych chce zachowania zakazu niedzielnego handlu. 64,9% ankietowanych. Polska Izba Handlowa opowiada się za odrzuceniem tego projektu. W jej ocenie jest to wsparcie dużych, zagranicznych dyskontów. Z dokładną analizą można się zapoznać. Mimo tego dzisiaj obradujemy nad nowelizacją ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele, zwiększającą liczbę handlowych niedziel do 26. Przypomnę, w 2024 r. siedem z 52 niedziel jest pracujących.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#AnnaDąbrowskaBanaszek">Moje pytanie. W debacie publicznej przewija się propozycja 4-dniowego tygodnia pracy przy zachowanym wynagrodzeniu. Osoby pracujące w handlu mają obligatoryjnie 6-dniowy tydzień pracy. Teraz planuje się wydłużenie do 7 dni — przez połowę miesiąca. Czy można tu będzie mówić o jednakowych przywilejach? Ludzie mają prawo do wypoczynku. Nie zabierajmy im tego prawa. Warto myśleć o osobach zatrudnionych w handlu, które będą zobligowane do świadczenia pracy w 26 niedziel w roku.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Patryk Jaskulski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Zbigniew Chmielowiec, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#ZbigniewChmielowiec">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polska Izba Handlu jest przeciwna projektowi, której zdaniem powinien on być skonsultowany. Zwracam się do pana posła Ryszarda Petru. Z kim i kiedy konsultowaliście państwo swój projekt? Organizacja ta również podnosi fakt dotyczący zwiększenia wynagrodzeń za pracę w niedziele, co podwyższa koszty działalności małych i średnich sklepów. Czy przeprowadzono symulację kosztów, zwracając uwagę, że polskie sklepy przestaną być rentowne, a na zmianach skorzystają zagraniczne sieci handlowe? Również Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji niechętnie patrzy na projekt ustawy. Czy przewidziana w projekcie ustawy możliwość handlu w pierwszą i trzecią niedzielę nie doprowadzi do dezorientacji klientów, którzy nie będą pamiętać, która niedziela jest handlowa, a która nie? Czy takie rozwiązanie nie komplikuje organizacji logistyki i czy nie doprowadzi do marnowania żywności? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Renata Rak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#RenataRak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele uwzględnia oczekiwania klientów, pracodawców i pracowników. Pracownicy otrzymają 200 proc. wynagrodzenia za pracę w niedziele, wolne od pracy co najmniej dwie niedziele w miesiącu, wolne od pracy w ciągu 6 dni poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli. Badania sondażowe pokazują, że 46 proc. chce zniesienia handlu, a 44% — utrzymania zakazu handlu w niedzielę.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#komentarz">(Głos z sali: 58% chce.)</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#RenataRak">Rozwiązanie to ma charakter kompromisowy, godzi interesy klientów i pracowników. Są sklepy, które obchodzą istniejące prawo, wprowadzając absurdalne rozwiązania, takie jak kąciki czytelnicze. Takie sklepy cieszą się powodzeniem, kiedy są otwarte w niedziele. Jest to korzystne rozwiązanie dla tych, którzy nie mogą robić zakupów w inny dzień, a także dla tych, np. studentów, którzy ze względu na naukę mogą dorobić tylko w niedzielę. Ta ustawa to wybór, a nie przymus. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-307.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Artur Szałabawka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#ArturSzałabawka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle Petru! Jak się Donald Tusk dowie o tej wolności i demokracji — bo pan powiedział, że w Niemczech nie ma demokracji, bo tam jest zakaz handlu, sam pan tak powiedział — to pan będzie miał. Nie ma demokracji w Austrii, Niemczech, Norwegii, Szwajcarii, Francji, Wielkiej Brytanii — pan powiedział, że handel jest czasowo, jest tylko czasowo, do godz. 18 — w Grecji, Belgii, Danii, Hiszpanii — czasowo dopuszczony, w Portugalii tak samo. Ale ja panu powiem, gdzie jest handel. Cały czas handlują, tylko kioski mają zamknięte.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#komentarz">(Głos z sali: W Moskwie.)</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#ArturSzałabawka">Nie, w Moskwie nie.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#ArturSzałabawka">Łukaszenko. Mówi panu to coś? To na pewno pana kolega, bo tam handel… Tam jest wolność i demokracja, jest pełna wolność na Białorusi. Na Białorusi jest handel pełny.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#ArturSzałabawka">Dla kogo mają być te handlowe niedziele? Na pewno nie dla ludzi, na pewno nie dla ciężko pracujących, bo ludzie przyzwyczaili się, społeczeństwo już się przyzwyczaiło. W Europie jest tak, że te bardziej rozwinięte kraje właśnie mają wolne niedziele, a te takie trochę bardziej do tyłu nie mają wolnych niedziel. No i tak to z panem będzie, jak pan Donald Tusk się dowie, że w Niemczech nie ma demokracji. Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-309.5" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Tomasz Zieliński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#TomaszZieliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Procedowany dzisiaj poselski projekt ustawy o zwiększeniu liczby niedziel handlowych jest bardzo zły. Posłowie Polski 2050 robią ukłon przed wielkimi sieciami handlowymi, jednocześnie uderzając w małe i średnie sklepy będące w większości firmami rodzinnymi. Wprowadzone w 2018 r. przez Prawo i Sprawiedliwość ograniczenie — nie zakaz, jak mówią, tylko ograniczenie — handlu w niedziele miało znaczący wpływ na poprawę sytuacji mikroprzedsiębiorców, którym ciężko konkurować z wielkimi korporacjami. Potwierdza ten fakt stanowisko, zresztą dołączone do projektu, Polskiej Izby Handlu skupiającej ok. 30 tys. przedsiębiorców, która proponuje, aby poselski projekt wyrzucić do kosza. Słuchając dzisiejszej debaty, tak mi się wierzyć nie chce, że publicznie państwo mówicie, że chcecie ratować małe sklepy, otwierając wielkie markety w niedzielę. Naprawdę, niedziela ma być dla rodziny. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#GrzegorzLorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najpierw apel kasjerki, Polki, kobiety, dodam: matki, a przede wszystkim osoby wierzącej, która powiedziała mi tak: panie pośle, błagam was, nie uchwalajcie pracujących niedziel. Chcemy być matkami, chcemy być w swoich domach, chcemy wychowywać swoje dzieci. To niniejszym czynię, przekazuję Wysokiej Izbie ten apel matki Polki. Naprawdę pochylcie się państwo nad tym, bo to jest bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#GrzegorzLorek">Większość Polaków, jak tu było powiedziane, jest przeciwna handlowi w niedziele. Co więcej, obecne przepisy dotyczące zakazu handlu w niedziele dla zdecydowanej większości małych i średnich przedsiębiorców są korzystne. a branża przedsiębiorców, tak jak było powiedziane, jest przeciwna. Jako poseł katolik pragnę przypomnieć wszystkim posłom katolikom, szczególnie niektórym wolnościowcom, że 7. dzień święcimy.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#GrzegorzLorek">Na koniec do partii Razem: czas już skończyć być przystawką Koalicji i kapitału, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Szymon Pogoda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#SzymonPogoda">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyznam szczerze, że tylu manipulacji i zaklinania rzeczywistości dawno nie słyszałem. Powtarzacie państwo dziś wkoło, że zakaz handlu w niedziele nie przyczynił się do wsparcia małych, lokalnych sklepów, a wręcz przyczynił się do rozkwitu wielkich sieci handlowych. Mam prośbę do państwa: weźcie państwo sobie żonę, męża, dziecko, wnuka za rękę w którąś z niedziel, wyjdźcie na ulicę którejś z polskich wsi i miasteczek i rozejrzyjcie się dookoła. W te dni, kiedy jest zakaz handlu w niedziele, te małe, rodzime polskie sklepy są otwarte. Wtedy, kiedy nie ma zakazu handlu, są zamknięte. Z prostej przyczyny — wtedy, kiedy są niedziele handlowe, następuje przepływ klientów do sieci wielkopowierzchniowych. Po prostu nie opłaca się tym rodzimym sklepom ich otwierać.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#SzymonPogoda">I kluczowe pytanie, szanowni państwo: W czyim interesie państwo działacie? W interesie Polek, Polaków czy właśnie w interesie zachodnich sieci handlowych? Lobby wiatrakowe już, szanowni państwo, było. Teraz, rozumiem, czas na interesy sieci wielkopowierzchniowych.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#SzymonPogoda">I jeszcze jedno do kolegów z Konfederacji: ja się z państwem zgodzę, że musimy zadbać o polskich przedsiębiorców, bo konkurowanie z zachodnim kapitałem jest wręcz niemożliwe, ale przecież państwo potraficie napisać dobre swoje projekty. Napiszcie taki projekt, usiądźmy i dyskutujmy, a nie popieracie to, abyśmy kierowali tego gniota do komisji. Dziękuję państwu bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Łukasz Kmita, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#ŁukaszKmita">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Pośle Wnioskodawco! Rzeczywiście padło tutaj, z tej trybuny sejmowej, bardzo wiele konkretnych danych, konkretnych argumentów, ale trzeba mocno zapytać, w czyim interesie jest ten projekt ustawy. Czy w interesie 900 sklepów Lidl, które działają w Polsce, i 3,5 tys. sklepów Biedronka, sklepów Auchan, Aldi i innych, czy w interesie małych, lokalnych sklepów? Bo na pewno nie. A przecież małe, lokalne sklepy to także podatki. Chcecie doprowadzić do tego, aby te sklepy upadły, aby także samorządy zbiedniały. Zakaz handlu w niedziele, czyli ograniczenie, to swoista, nieznaczna, ale jednak pewna przewaga konkurencyjna dla małych, lokalnych sklepików.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#ŁukaszKmita">Stąd pytanie, panie Ryszardzie: Czy jest pan lobbystą zachodnich koncernów, czy może pogromcą lokalnych polskich sklepów? Trzeba na to pytanie odpowiedzieć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Jeszcze raz jakby pan pokazał, to zdjęcie zrobimy.)</u>
          <u xml:id="u-317.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Selfika pan chce?)</u>
          <u xml:id="u-317.5" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Chcemy zdjęcie zrobić.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Andrzej Adamczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#AndrzejAdamczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#AndrzejAdamczyk">Panie pośle, pozwoli pan? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#AndrzejAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy powtórzyć to i powtarzać za każdym wystąpieniem w wystąpieniach poselskich, a pana posła wnioskodawcę proszę, aby przeczytał tytuł projektu ustawy, z którym tutaj przyszedł. Bo nie jest to projekt ustawy o zakazie handlu w niedziele, tylko projekt ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele, święta oraz w inne dni oraz ustawy — Kodeks pracy.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-319.5" who="#AndrzejAdamczyk">Tak brzmi tytuł dokumentu, z którym pan tutaj przyszedł, i proszę Polaków nie wprowadzać w błąd, że rząd z Prawa i Sprawiedliwości wprowadził zakaz handlu w niedziele, święta i inne dni. To jest jedno.</u>
          <u xml:id="u-319.6" who="#AndrzejAdamczyk">W uzasadnieniu, które pan przedstawił, nie ma tego, co jest najważniejsze — jakie są skutki tego projektu dla gospodarki, jakie są skutki dla branży turystycznej, transportowej, dla branży gastronomicznej, szeroko rozumianej branży spędzania wolnego czasu czy branży eventowej, jakie są skutki dla gospodarki w tym zakresie, kiedy Polacy zaczną spędzać czas w galeriach, a nie wszędzie tam, gdzie spędzają go teraz w wolne dni, niedziele.</u>
          <u xml:id="u-319.7" who="#AndrzejAdamczyk">Ponadto takie pytanie: Czy obliczył pan…</u>
          <u xml:id="u-319.8" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Czas minął, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-319.9" who="#AndrzejAdamczyk">Czy obliczył pan, ilu studentów straci pracę w gastronomii, w transporcie, w branży eventowej, w szerokiej branży turystycznej, kiedy będą one ofiarą wprowadzenia regulacji, które pan proponuje?</u>
          <u xml:id="u-319.10" who="#AndrzejAdamczyk">Jeszcze raz powtarzam: w Polsce nie obowiązuje ustawa o zakazie pracy w niedziele, święta, dni wolne. W Polsce obowiązuje ustawa o ograniczeniu handlu w tychże dniach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-319.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-319.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Wiesław Krajewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WiesławKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie ma absolutnie żadnych przesłanek, aby zmieniać dzisiaj obowiązujące przepisy ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#WiesławKrajewski">Mam pytanie do wnioskodawców: Skąd u państwa ta determinacja i ogromne parcie, aby wprowadzać w Polsce handel w niedziele i święta? Chcecie uszczęśliwić konsumentów, którzy dzisiaj sobie spokojnie radzą. Przez 6 dni w tygodniu zgodnie z przepisami mogą kupować różnego rodzaju towary, które są zabezpieczeniem na życie rodzin, ich najbliższych. Chcecie na siłę uszczęśliwić przedsiębiorców i handlowców. Przedsiębiorcy i handlowcy w żaden sposób nie oczekują na tego typu zmiany, radzą sobie znakomicie, ciężko pracując przez 6 dni w tygodniu, i uzyskują oczekiwane efekty wykonywanej działalności gospodarczej. Na koniec chcecie uszczęśliwić pracowników. Chcecie na siłę aktem prawnym zmusić, aby chodzili do pracy w niedziele i święta. Proszę iść do sklepów, porozmawiać z tymi osobami, które na co dzień ciężko od rana do wieczora pracują, szczególnie z kobietami, jak oceniają waszą propozycję, te wasze fanaberie. Absolutnie negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#WiesławKrajewski">Wycofajcie ten projekt ustawy, który jest absolutnie szkodliwy dla milionów Polek i Polaków. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Stanisław Szwed, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#StanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Najbardziej bulwersującym przepisem w tej zmianie ustawy o ograniczeniu handlu jest zaproponowana kwestia podwójnego wynagrodzenia. Takiej możliwości nie ma w polskim prawie, w Kodeksie pracy nie ma czegoś takiego. Skutek takiego rozwiązania byłby prosty: płacimy najniższą płacę, bo można sobie dorobić za podwójną pensję — tak jak pan przewodniczący powiedział: za podwójną pensję — w niedziele. To jest absolutnie skandaliczna propozycja i absolutnie nie do przyjęcia. Płaćmy dobrze za pracę, a nie próbujmy kupczyć pracownikami,…</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#StanisławSzwed">…tym bardziej że wiemy, że w handlu zatrudnione są głównie kobiety. No to skazuje pan wtedy wszystkie matki, które chcą mieć dzień wolny, na takie działanie, aby sobie dorabiały.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#StanisławSzwed">I druga kwestia, która tutaj była poruszana. Absolutnie nieprawdą jest, że poprzez ograniczenie handlu w niedziele są likwidowane małe sklepy. Jest to absolutnie nieprawda.</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie obchodzi ich to.)</u>
          <u xml:id="u-323.5" who="#StanisławSzwed">Małe sklepy znikają, powoływane są nowe. Ta pana propozycja jeszcze bardziej ograniczy możliwość funkcjonowania małych sklepów i jest absolutnie nie do zaakceptowania.</u>
          <u xml:id="u-323.6" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-323.7" who="#StanisławSzwed">Gdyby pracownicy handlu, którzy siedzą na galerii, mogli powiedzieć, co myślą na temat pańskiej propozycji, to pan by usłyszał. Proponuję podejść później po debacie, to pan usłyszy, jakie mają zdanie pracownicy handlu na temat tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-323.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-323.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Bożena Borys-Szopa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#BożenaBorysSzopa">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zacznę od tego, że serdecznie przywitam przedstawicieli pracowników handlu. Cieszę się, że jesteście z nami.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#BożenaBorysSzopa">Przekażcie wszystkim pracownikom, jak wygląda dzisiejsza debata w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#BożenaBorysSzopa">A teraz do rzeczy. Obiecujecie państwo, obiecuje pan, panie pośle, w ustawie podwójne wynagrodzenie za pracę w niedziele. Co to jest za pojęcie: podwójne wynagrodzenie? Ono nie występuje w polskim systemie prawnym. A co będzie z przepisami dotyczącymi pracowników innych branż pracujących w niedziele: turystyki, medycyny, usług i wielu, wielu innych branż?</u>
          <u xml:id="u-325.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Zaskarżą.)</u>
          <u xml:id="u-325.6" who="#BożenaBorysSzopa">Tam też będzie podwójne? Jak ono będzie liczone? Jak będzie to kontrolować np. Państwowa Inspekcja Pracy? To przykład kolejnego dzielenia Polaków. Co z pracownikami w zatrudnieniu niepracowniczym? Oni też dostaną i na jakiej podstawie?</u>
          <u xml:id="u-325.7" who="#BożenaBorysSzopa">Reprezentuje pan tylko i wyłącznie jedną organizację, tj. Polską Organizację Handlu i Dystrybucji, w której skupione są Auchan, Biedronka i Żabka.</u>
          <u xml:id="u-325.8" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-325.9" who="#BożenaBorysSzopa">To są instytucje, które lobbują za pracą we wszystkie niedziele bez żadnych dodatków.</u>
          <u xml:id="u-325.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale w Żabce tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-325.11" who="#BożenaBorysSzopa">Zupełnie inną opinię reprezentuje Polska Izba Handlu, zrzeszająca przede wszystkim małych i drobnych, w większości polskich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-325.12" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: I związki pracownicze.)</u>
          <u xml:id="u-325.13" who="#BożenaBorysSzopa">Przeciwko są pracownicy, w większości kobiety zatrudnione w handlu, organizacje związkowe i większość Polaków. Sondaż dla Wirtualnej Polski pokazał, że zdecydowana większość Polaków, ponad 64%, opowiada się przeciwko przywróceniu niedzielnego handlu. Czyje interesy reprezentuje Polska 2050 — Trzecia Droga poprzez prezentowany przez pana posła Petru projekt, odpowiecie sobie państwo sami.</u>
          <u xml:id="u-325.14" who="#BożenaBorysSzopa">I na koniec jedno zdanie. Panie pośle, w Portugalii, na Maderze wszystkie Biedronki w niedziele są zamknięte, a pan chce, żeby w Polsce w Biedronkach kobiety, zamiast być z dziećmi w niedziele, w te niedziele pracowały. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-325.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-325.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PiotrZgorzelski">Szanowni państwo posłowie, przywitajmy bardzo serdecznie uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 12 w Olsztynie, budzącej się szkoły, którzy przybyli na zaproszenie pana posła Janusza Cichonia. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#PiotrZgorzelski">Prosimy o zabranie głosu panią poseł Joannę Borowiak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#JoannaBorowiak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#JoannaBorowiak">Panie Marszałku! Być może politycy Trzeciej Drogi chcą ze swoimi rodzinami spacerować w niedziele po galeriach handlowych albo wielkich marketach, ale Polacy tego nie chcą. 65% Polaków tego nie chce. Nie chcą tego również pracownicy handlu i nie chcą tego również związkowcy, na których państwo się powołujecie, mówiąc o jakichś konsultacjach. Te konsultacje dawno się odbyły. Odpowiedź na nie doskonale znamy: nie dla handlu w niedziele.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#JoannaBorowiak">Ta propozycja Trzeciej Drogi uderza w małych i średnich przedsiębiorców. Oni zyskali na ograniczeniu handlu w niedziele i taka jest prawda, a ta propozycja będzie skutkować zamknięciem wielu małych, często rodzinnych, osiedlowych sklepów. Kto na tym zyska? Wielkie sieci handlowe i wielkie koncerny, te same, które w krajach Unii Europejskiej w niedziele są zamknięte, tak jak np. w Niemczech, na które państwo tak często się powołujecie.</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#JoannaBorowiak">I moje pytanie: W czyim interesie, panie Petru, jest ta ustawa? Na czyją korzyść działacie? Bo nie na korzyść polskich małych i średnich przedsiębiorców handlowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-327.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Lidia Burzyńska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#LidiaBurzyńska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W przedwyborczym wyścigu obietnic zarówno Koalicja Obywatelska, jak i Trzecia Droga obiecywały mnóstwo rzeczy. I tak kilka spraw, które w 100 dni mieliście zrealizować, a które do tej pory nie są zrealizowane, to chociażby 60 tys. kwoty wolnej od podatku, akademik za jedną złotówkę dla studentów, od zarobku do 6 tys. podatki miały być niepłacone. I teraz co? Tylko 16 obietnic udało wam się zrealizować, i to takich, które naprawdę nie są trzonem tej waszej przedwyborczej struktury programowej.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#LidiaBurzyńska">Ale idźmy dalej. Jeżeli chodzi, słuchajcie, o pracę w handlu, to musicie wiedzieć, że 80% pracujących na kasie w sklepach wielkopowierzchniowych to są kobiety, które niedziele chcą spędzić z dziećmi, z rodziną. Czy tak w waszej wyobraźni funkcjonuje rodzina, że matka idzie do pracy, a dzieci są przed komputerem?</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#LidiaBurzyńska">Mam jeszcze ostatnią, panie marszałku, propozycję. Skoro kobiety mają iść do pracy i handel ma funkcjonować, to może my, posłowie, w tygodniu będziemy pracować w terenie, a w sobotę i niedzielę będziemy przychodzili do Sejmu?</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Kwiecień, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#AnnaKwiecień">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ta ustawa to bez wątpienia ustawa realizująca interes wielkich sieci, a konkretnie kadry menedżerskiej i właścicieli, tych nielicznych, którzy zapewne nie pracują w niedziele. Ale w niedziele w Polsce pracuje prawie 1400 tys. kobiet. Handel to mniej więcej 2 mln osób zatrudnionych, a 70% to kobiety.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#AnnaKwiecień">Chciałam spytać pana w imieniu pani Agnieszki, która prosiła mnie o to, czy ona, jako samotna matka wychowująca dwoje dzieci, dwoje przedszkolaków, będąc zmuszoną do podjęcia takiej pracy w niedziele, w kolejne niedziele, które wprowadzicie, będzie mogła swojego Franka i swoją Małgosię przywieźć panu, bo przedszkola i żłobki są zamknięte. Czy wy w ogóle myślicie, jak urządzacie życie tym wszystkim kobietom? Bo wy mówicie „wolność”, „proszę nam nie urządzać życia”, ale ta ustawa na nowo urządza, i to w sposób okropny i okrutny, życie wielu kobietom i wielu rodzinom. Opamiętajcie się.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Paweł Szrot, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PawełSzrot">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na sprawę handlu w niedziele mój pogląd się zmienił w biegiem lat. Kiedyś lubiłem spędzać wolny czas, również niedziele, na spacerach w galeriach handlowych. Nie nazywajcie mnie tutaj hipokrytą, bo przecież mieliśmy tu już miejsca do czynienia z eksplozją przedszkolnego antyklerykalizmu w wykonaniu pani poseł Jachiry. My, katolicy, dobrze wiemy, że — cytując ewangelię — szabat jest dla człowieka, a nie człowiek dla szabatu. Nie mylcie nas z fundamentalistami protestanckimi czy ortodoksyjnymi żydami. Mój pogląd na tę sprawę zmieniły liczne rozmowy właśnie ze związkowcami reprezentującymi handel wielkopowierzchniowy i detaliczny, a są to osoby z demokratycznym mandatem zobowiązane do realizowania interesów związkowców, członków, którzy wielką uwagę zwracali na sprawę relacji rodzinnych, wolnego czasu. Przekonali mnie. I chciałem tylko uspokoić tych związkowców, którzy tam siedzą: szacunek dla was. Niepokoicie się tym projektem, spokojnie, znacie drogę do Pałacu Prezydenckiego.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Andrzej Kryj, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#AndrzejKryj">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ja, spodziewając się tych emocji, które dzisiaj targają częścią sali, rozmawiałem z przedstawicielami pracowników sklepów wielkopowierzchniowych, tych, którzy pracują w sklepach sieciowych, i uwierzcie mi państwo: oni nie chcą zmian idących w tym kierunku, żeby tych niedziel handlowych było więcej. Nie chcą przede wszystkim tego panie, które tam pracują. One chcą spędzać czas z rodziną. Mało tego, one chętnie nie pracowałyby nawet w te wybrane niedziele, które są w tej chwili…</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#AndrzejKryj">…bo chciałyby i tych kilka niedziel w roku spędzić w domu. Mało tego, rozmawiałem także z właścicielami sklepów małych, rodzinnych. Pan poseł Petru mówił, ile ich upadło. A ile by ich upadło, gdyby nie te ograniczenia, które zostały wprowadzone?</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-335.4" who="#AndrzejKryj">Jeszcze więcej by ich upadło, bo takie są warunki rynku. Dzięki temu, że są ograniczenia w handlu, że oni sami mogą pracować i zarabiać pieniądze, przetrwali na tym rynku. Oni także nie chcą rozszerzenia liczby niedziel handlowych. Kto chce? Wielkie sieci, ich właściciele chcą generować coraz większe zyski kosztem polskich pracowników, kosztem małych sklepów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-335.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marek Matuszewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#MarekMatuszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przepisy, które są obecnie, panie wnioskodawco, są bardzo dobre. Bardzo dużo czasu Solidarność spędziła na konsultacjach z przedsiębiorcami, z wszystkimi tymi, którzy byli zainteresowani tym tematem i został wypracowany dobry kompromis. Pan chce to zepsuć.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#MarekMatuszewski">Czy pan, panie wnioskodawco, chodzi do marketów w niedzielę? Pewno pan chodzi. To niech pan zapyta kobiet tam pracujących na kasie, czy chcą pracować. Jakby pan zapytał ich mężów, rodziny, czy ich żony, matki mają pracować w niedziele, to odpowiedziałyby: Precz od naszych kobiet, one chcą niedziele spędzać z nami.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#komentarz">(Oklaski, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-337.3" who="#MarekMatuszewski">I panie pośle, wiem, że ma pan problemy, rozumiem, że nic dobrego pan nie wymyśli. To ja panu podpowiem. Panie pośle, niech pana partia skonstruuje przepisy, które spowodują, że potężne markety będą płacić godne podatki w Polsce, bo dzięki polskim klientom bardzo się wzbogaciły. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-337.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Paweł Jabłoński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PawełJabłoński">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#PawełJabłoński">Wysoki Sejmie! Panie Pośle! Drodzy Wnioskodawcy! W czyim interesie wy dzisiaj działacie? Przecież nie w interesie Polaków. Sondaże są absolutnie jednoznaczne: 2/3 ludzi w Polsce jest przeciwnych temu, żeby znowu kazać ludziom pracować w niedziele. Czy w interesie tych firm zagranicznych czy we własnym, bo z waszego wygodnictwa po prostu chcecie mieć ten komfort, żeby was obsługiwano, żeby móc w niedzielę zrobić zakupy? No panie pośle, Polacy jednoznacznie się wypowiedzieli i to jest konsekwentne. Na początku, jak wprowadzaliśmy ten zakaz, też straszono, że to będzie jakoś utrudniało funkcjonowanie. Okazało się, że nie. Polacy ucieszyli się z tego i do dzisiaj jednoznacznie są przeciwni. Ale pan poseł Ryszard Petru wie lepiej.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#komentarz">(Głos z sali: 50%.)</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#PawełJabłoński">66%, pani poseł, sondaż z 2 czerwca. Proszę sobie zajrzeć do tego sondażu, zdaje się, że „Dziennik Gazeta Prawna” to publikował. Działacie wbrew interesowi większości społeczeństwa, w interesie wielkich, międzynarodowych korporacji i w interesie własnego wygodnictwa. To nie jest właściwy kierunek i będziemy wnioskować o odrzucenie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#JanuszKowalski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Ustawę Ryszarda Petru należy nazwać lex Lidl, lex Aldi, lex Kaufland, lex Biedronka. Wzmacnianie hipermarketów i wielkich sieci to uderzenie w polski handel, w polskie rolnictwo, w polskie przetwórstwo. Każdy o tym wie. Gdyby zaproponował pan rozwiązanie, które złamie kręgosłupy tym wielkim sieciom, które importują coraz więcej produktów żywnościowych z zagranicy, chociażby niepolskie jabłka, to poparlibyśmy takie rozwiązanie, ale ta ustawa jest antygospodarcza i antypolska. Apeluję o jej wycofanie z każdego powodu, który został tu przedstawiony, z powodów społecznych i z powodów gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#JanuszKowalski">Martwi mnie, że Polska 2050, która chyba za chwileczkę będzie się nazywała klub parlamentarny lobbyści 2050, cały czas idzie w kierunku lobbingu w różnych kwestiach — wiatraki, teraz sieci handlowe. Jest jeszcze afera i śledztwo w sprawie pana Gomoły, waszego byłego posła. Co wy, na litość boską, robicie? Zacznijcie się zajmować Polską, skoro macie taką nazwę klubu parlamentarnego, a nie zagranicznymi sieciami handlowymi.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-341.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Norbert Jakub Kaczmarczyk, Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Robert Telus. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marek Suski. Też nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#PiotrZgorzelski">Ale jest pan poseł Jan Mosiński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#JanMosiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Pracownicy handlu to ponad 2 mln Polaków, z czego 70% to kobiety. Zwróćcie uwagę na tę debatę. Dziwna koalicja Platformy Obywatelskiej, Trzeciej Drogi i Konfederacji chce, żebyście pracowali jeszcze dłużej. Przecież Polacy jako naród ciężko pracują, najdłużej nie tylko w Europie, ale i na świecie, ponad 1929 godzin rocznie, podczas gdy Niemcy pracują 1363 godziny rocznie. To pokazuje skalę.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#JanMosiński">Jak jeszcze można dokręcić śrubę Polakom? Przecież jest coś takiego jak okres rozliczeniowy. W wielu przypadkach zgodnie z duchem zmian proponowanych przez pana posła Petru pracodawca nie zmieści się w tym okresie rozliczeniowym, pracownik nie odbierze wolnego. Ba, wielka łaska, chodzi o środek tygodnia, kiedy dzieci, mąż lub żona są w pracy.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#JanMosiński">Jeszcze raz zwracam się do pana posła Ryszarda Petru. Niech pan wycofa tego prawnego gniota, bo nie tylko dzieli Polaków, ale też działa na szkodę polskich przedsiębiorców. Polecam panu opinię, panie pośle, Polskiej Izby Handlu, która przestrzega przed tego typu działaniami, a jest to organizacja, która reprezentuje ponad 30 tys. przedsiębiorców, handlowców, kupców itp. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Kazimierz Smoliński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#KazimierzSmoliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy 6 lat temu trwała debata nad ograniczeniem handlu, liberałowie z Platformy Obywatelskiej straszyli Polskę likwidacją tysięcy miejsc pracy w handlu, tym, że będzie wzrost bezrobocia. I co się okazało? Nic, nie spowodowało to zwiększenia bezrobocia, a rzeczywiście zmniejszył się trend związany z upadkami małych firm. Gdyby nie ta ustawa, małe polskie sklepy byłyby likwidowane w zdecydowanie większej skali.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#KazimierzSmoliński">Mówicie teraz: przystępujmy do debaty nad dalszą częścią, róbmy konsultacje. Przecież społeczeństwo już jednoznacznie to oceniło, Polska Izba Handlu zdecydowanie sprzeciwia się temu projektowi. Związki zawodowe są przeciwne. Są różne sondaże, ale według każdego sondażu zdecydowana większość Polaków jest przeciwna.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#KazimierzSmoliński">Dziwię się, że Lewica stanęła na wysokości zadania, chodzi o kobiety z Lewicy. Kobiety, feministki z Platformy Obywatelskiej: Dlaczego nie bronicie swoich koleżanek, które pracują w niedzielę, a nie chcą? Wstydźcie się za to.</u>
          <u xml:id="u-345.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-345.4" who="#komentarz">(Poseł Izabela Bodnar: Zaraz panu pokażę, że wcale tak nie jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Andrzej Gawron, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#AndrzejGawron">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mówiono tutaj, przedstawiciele tego projektu ustawy mówili o tym, że poszerzy to naszą wolność. Rozumiem, że w kilkunastu krajach europejskich ta wolność też jest ograniczona?</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#AndrzejGawron">Przechodzę już do meritum. Myślę, że uregulowania, które są przewidziane w tej ustawie, działają na korzyść sieci wielkopowierzchniowych. Pamiętam jeszcze debaty z czasu, kiedy wprowadzany był zakaz handlu w niedziele, kiedy była mowa o tym, jaka tragedia spotka te wielkie sklepy. Okazuje się, że nic się nie stało, pracownicy nie zostali zwolnieni, dalej wszystko dobrze funkcjonuje. Rzeczywiście przeprowadzane ostatnio sondaże pokazują społeczną akceptację dla tego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#AndrzejGawron">Myślę, że już w pierwszym czytaniu absolutnie trzeba odrzucić ten projekt, nie dyskutować nad tym, ponieważ jest to projekt szkodliwy społecznie, szkodliwy dla małych i średnich przedsiębiorców, którzy dzięki tym rozwiązaniom mogą przynajmniej jakoś egzystować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#PiotrZgorzelski">Proszę teraz o zabranie głosu pana posła Piotra Kaletę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#PiotrKaleta">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Rodacy! Nie, nie, nie jest tak do końca. Chciałbym stanąć w obronie pana Ryszarda Petru, ponieważ wiem, że od jakiegoś czasu ma on trudne chwile.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#PiotrKaleta">Pani Lubnauer jest ministrem, pani Gasiuk-Pihowicz trafiła do europarlamentu, a on, bidulek, został tutaj sam i pewnie dlatego wymyśla jakieś propozycje, które mają mu przysporzyć chwały. Chwały jednak nie przysparzają.</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#PiotrKaleta">Proszę państwa, kieruję też apel do Trzeciej Drogi. Jak to było? Głowa psuje się od góry, czyli wy zaczynacie psuć się od Ryszarda Petru. Może to tak wygląda.</u>
          <u xml:id="u-349.4" who="#PiotrKaleta">Mam pytanie: Co np. z wolnym świętem sześciu króli? Czy to wszystko też będzie jakoś uregulowane?</u>
          <u xml:id="u-349.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-349.6" who="#PiotrKaleta">Przechodzę do kolejnej sprawy. Panie pośle, wiem, że jesteś pan młodym żonkosiem.</u>
          <u xml:id="u-349.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Do rzeczy.)</u>
          <u xml:id="u-349.8" who="#PiotrKaleta">Właśnie dlatego trzeba może przedstawić pewną rzecz. Wyobraź pan sobie, to jest taki mechanizm wyobraźni, bardzo cenny, że jest niedziela, żona mówi: zostań. Może żona pracowałaby na kasie w Biedronce, a pan byłbyś ochroniarzem gdzieś na dworcu. To właśnie takie mechanizmy mogą sprawić, że pan i wasi posłowie zaczniecie myśleć trochę logiczniej.</u>
          <u xml:id="u-349.9" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Oj, żeby pan myślał logicznie.)</u>
          <u xml:id="u-349.10" who="#PiotrKaleta">Mam jeszcze jedną uwagę. W historii kinematografii polskiej pojawił się kiedyś taki cytat, że wszystkie Ryśki to fajne chłopaki. Po dzisiejszym dniu mówimy: wszystkie Ryśki to fajne chłopaki, z wyjątkiem Ryśka Petru. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-349.12" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Petru: Dobre, mądre.)</u>
          <u xml:id="u-349.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale lotny.)</u>
          <u xml:id="u-349.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale show.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Edward Siarka, Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Milczanowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#AnnaMilczanowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam takie pytanie: Komu służycie państwo wnioskodawcy? Wbrew temu, co usłyszeliśmy tutaj od posłów Prawa i Sprawiedliwości, od związków zawodowych, opinii publicznej, która w zdecydowanej większości jest przeciwko temu projektowi ustawy, który zaproponowaliście; wbrew opinii związków zawodowych, które gościmy tutaj na sali, są moi koledzy z Solidarności; wbrew polskim kobietom, polskiej rodzinie — dlaczego chcecie robić takie zamieszanie? Jeżeli chce pan wykazać się jako ekspert razem ze swoimi kolegami jako przystawka rządzącej koalicji 13 grudnia, to szturchnijcie lidera, premiera Rzeczypospolitej Polskiej pana Donalda Tuska i weźcie się wreszcie za inwestycje, które gospodarczo postawią Rzeczpospolitą na nogi, takie jak Centralny Port Komunikacyjny, elektrownie atomowe i wiele innych. Tutaj może wreszcie pan zabłyśnie.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Mulawa, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#KrzysztofMulawa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ryszardzie Petru, ja nie będę taki uszczypliwy, absolutnie nie będę nic mówił o Maderze i o królach.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Petru: Absolutnie.)</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#KrzysztofMulawa">Bardzo prosto. Handel w niedziele — to po prostu działa. Zmiany w przepisach dotyczących handlu w niedziele, szanowni państwo, nie są oczekiwane ani przez samych pracowników, ani przez ich rodziny, ani przez samych przedsiębiorców, przynajmniej przez znakomitą większość przedsiębiorców. Tak że, szanowni państwo, grzebanie w tych przepisach nie ma sensu. W chwili obecnej w Polsce są inne bardzo ważne problemy, jak np. niż demograficzny. Dajmy tym rodzinom, tym kobietom, tym mężom popracować nad bardzo ważnymi rzeczami dla całej naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Ciecióra, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#KrzysztofCiecióra">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym przypomnieć o słowach pana Ryszarda Petru w kontekście jego wiarygodności. Pan, panie pośle, mówił o 500+, że PiS gotuje nam scenariusz grecki. Nie było takiego scenariusza.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Petru: Nie ma? Na pewno?)</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#KrzysztofCiecióra">Kiedy była mowa o oskładkowaniu umów, pan grzmiał i krzyczał, że będzie scenariusz hiszpański w Polsce. Czy ktoś coś takiego dostrzegł? Absolutnie nie. Kiedy pojawiały się jakiekolwiek zagrożenia w polskiej gospodarce, pan krzyczał, straszył. Ale żadna pana analiza, żadna pana opinia na temat skutków gospodarczych nie weszła w życie.</u>
          <u xml:id="u-355.3" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Petru: A jaki jest dług i deficyt? Jaki jest dług i deficyt?)</u>
          <u xml:id="u-355.4" who="#KrzysztofCiecióra">Szanowni państwo, on was dzisiaj reprezentuje. Pan poseł was dzisiaj reprezentuje. Czy wy macie jakąkolwiek gwarancję, że cokolwiek zapisanego w tym projekcie ustawy zostanie zrealizowane i wejdzie w życie? Absolutnie żadną. Ten projekt nie ma żadnej wiarygodności, ponieważ jego wnioskodawca nie ma żadnej wiarygodności, nie ma żadnej podstawy merytorycznej.</u>
          <u xml:id="u-355.5" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Petru: To po co pan występuje?)</u>
          <u xml:id="u-355.6" who="#KrzysztofCiecióra">Ale jeszcze się wypowiem, szanowni państwo, w imieniu nie tylko małych sklepikarzy, ale również tych, których oszukaliście na targowiskach chociażby, nie zdejmując tego oskładkowania, jak im obiecaliście. Do mnie mówili przedsiębiorcy z Bełchatowa, Radomska, Buczka, Łęczycy, Zduńskiej Woli w województwie łódzkim, którzy handlują w niedziele. To są małe targowiska, to są małe firmy, które jeżdżą i sprzedają swoje produkty nie tylko spożywcze.</u>
          <u xml:id="u-355.7" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Petru: No to dobrze czy źle?)</u>
          <u xml:id="u-355.8" who="#KrzysztofCiecióra">Oni dzisiaj proszą was o to, żebyście ten bubel prawny, który został tutaj przyniesiony przez skompromitowanego ekonomistę ze szkoły Balcerowicza, wyrzucili do kosza. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-355.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Barbara Okuła, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#BarbaraOkuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zakaz handlu w niedziele od wielu lat wywołuje kontrowersje. Chcę dobitnie podkreślić, że jest to jednak zakaz, a nie wybór. Gospodarka rynkowa powinna kierować się możliwością wyboru, a nie zakazami. Wyjątki od zakazów są, ale to też jest zakaz mimo wszystko. O tym powinien decydować popyt. Jeśli społeczeństwo chce robić zakupy w niedziele, to my powinniśmy ludziom to umożliwić, a nie zakazywać. Żyjemy w końcu w wolnym kraju.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#BarbaraOkuła">Ale jak zawsze jest wielu zwolenników i przeciwników handlu w niedziele i to nie jest złe. To jest normalne, że ludzie mają odmienne zdania. Dlatego my, Polska 2050, proponujemy kompromis i handel tylko w dwie niedziele w miesiącu oraz podwójne wynagrodzenie dla pracowników za pracę w niedziele. To naszym zdaniem ogromna szansa pracy dla studentów, którzy ucierpieli z powodu tego zakazu, ale również możliwość zrobienia zakupów przez osoby pracujące cały tydzień, np. przez rolników, którzy właśnie w niedziele mają czas na zrobienie takich zakupów. Jeśli poprzedni rząd tak dbał o dobro kobiet i pracowników, to dlaczego są wyjątki od tej zasady? Dlaczego część pracowników ma pracować w niedziele, a część nie może? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Andrzej Śliwka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#AndrzejŚliwka">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#AndrzejŚliwka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To temat ważny, ponieważ dotyczy kwestii gospodarczych, i dziwi mnie to, że Polska 2050 wysyła na ten odcinek pana Ryszarda Petru. Szczerze powiedziawszy — mówił o tym już pan poseł Ciecióra — nie znam żadnej, żadnej analizy, prognozy pana Ryszarda Petru, która się spełniła.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Petru: Niech pan poczyta trochę.)</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#AndrzejŚliwka">To jest szokujące, bo człowiek, który przez wiele lat był uważany za autorytet ekonomiczny, tak naprawdę jest kompletnym ignorantem ekonomicznym. Nie wie, co to jest luzowanie ilościowe. Chce za to stawiać prezesa Narodowego Banku Polskiego przed Trybunał Stanu.</u>
          <u xml:id="u-359.4" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Petru: Bo jest niezgodne z polską konstytucją.)</u>
          <u xml:id="u-359.5" who="#AndrzejŚliwka">Nie wie, co to jest parytet siły nabywczej. Całkowita kompromitacja, panie Ryszardzie. Ale, jak to się mówi, ryba psuje się od głowy, tak? Tak to było.</u>
          <u xml:id="u-359.6" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Petru: Pan powie, może ludziom wytłumaczy.)</u>
          <u xml:id="u-359.7" who="#AndrzejŚliwka">Ale mówiąc poważnie, bo temat jest bardzo ważny, chciałbym poznać stanowisko rządu w tej sprawie, stanowisko rządu wobec tego projektu przedłożonego przez pana Petru, który tak naprawdę nigdy nie miał racji, żadna jego analiza się nie zgadzała. Najlepiej to potwierdza fakt, że w 2018 r. przedstawił te same argumenty. A co się okazało, szanowni państwo? Polska była liderem wzrostu gospodarczego w Unii Europejskiej w tym okresie…</u>
          <u xml:id="u-359.8" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Petru: A teraz ma 0% za waszych rządów, 0%.)</u>
          <u xml:id="u-359.9" who="#AndrzejŚliwka">…i miała najniższe bezrobocie w tym okresie. A więc, panie Ryszardzie, do nauki, do nauki. Proszę się uczyć, mniej gadać.</u>
          <u xml:id="u-359.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Daria Gosek-Popiołek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#DariaGosekPopiołek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Ministro! Przyznam, że nie spodziewałam się wiele po tej debacie ze strony posła Petru, ale jednak część z jego argumentów po prostu opierała się na nieprawdziwych stwierdzeniach, jak choćby tym o wzroście sprzedaży w sklepach internetowych.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#DariaGosekPopiołek">Panie pośle, pan naprawdę nie wie, że to trend globalny i nie ma nic wspólnego z ograniczeniem sprzedaży w Polsce? Jeżeli pan jako ekonomista nie wie, to chyba pora na dokształcenie się.</u>
          <u xml:id="u-361.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie jest ekonomistą.)</u>
          <u xml:id="u-361.3" who="#DariaGosekPopiołek">Praca w handlu jest bardzo ciężka, wykonywana głównie przez kobiety, których praca tak naprawdę nigdy się nie kończy, ponieważ po pracy w sklepie pracują w domu. Zasługują one na odpoczynek, na czas z rodziną czy z przyjaciółmi. Troską parlamentarzystów nie powinna być troska o zysk wielkich galerii handlowych i uleganie ich wpływowi, presji, lobbingowi, ale troska o ludzi pracy, o małych przedsiębiorców, małe sklepy, a osoba pana posła w żaden sposób im nie pomaga i działa na korzyść dużych sieci handlowych. Jeżeli mówimy o patologiach rynku franczyzowego, to walczmy z nimi, ale nie odbierajmy ludziom prawa do odpoczynku.</u>
          <u xml:id="u-361.4" who="#DariaGosekPopiołek">Pani ministro, czy może pani przybliżyć posłowi wnioskodawcy opinię na temat znoszenia ograniczeń w handlu, którą mają organizacje pracownicze, a także sami handlowcy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#PiotrZgorzelski">Pani poseł Marcelina Zawisza, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#MarcelinaZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 65% Polek i Polaków sprzeciwia się powrotowi handlu w niedziele. Nic dziwnego. Ludzie zaczęli — i to wiemy, bo mamy na to badania — spędzać czas z rodziną poza centrami handlowymi, poza galeriami handlowymi, w parkach, w teatrach, w kinach, w centrach rozrywki, ze swoimi dziećmi i z rodzicami. To, co dla nas powinno być ważne, to zadbanie o to, żebyśmy mieli więcej czasu na odpoczynek, wspólny odpoczynek z naszymi rodzinami. Pracownicy handlu, którzy pracowali w trybie 7-dniowym, nie mieli tego czasu ze swoimi dziećmi, które są w szkole od poniedziałku do piątku. Dzięki wprowadzeniu zakazu handlu w niedziele mają ten czas.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#MarcelinaZawisza">Mówimy głównie o kobietach, które są obciążone dodatkowo innymi obowiązkami domowymi. Ale mówimy również o obronie małych sklepów, bo to one teraz najgłośniej protestują obok samych pracowników handlu, żeby nie wprowadzać tego, nie uchylać tego zakazu, ponieważ to oni stracą na tym najwięcej. Jeśli pan Ryszard Petru chce doprowadzić do tego, żeby te rodzinne, małe sklepiki się pozamykały, to, panie Ryszardzie, śmiało, proszę procedować nad tą ustawą. My będziemy się temu sprzeciwiać.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Marek Suski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#MarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W gruncie rzeczy padło tu sporo pytań o to, po co państwo chcecie rozszerzyć zakres handlu w niedzielę, ale pan przewodniczący w czasie swojego wystąpienia w gruncie rzeczy dał na to odpowiedź, bo powiedział, że zakupy w niedzielę są droższe. Czyli chodzi o to, żeby zwiększyć ilość niedziel, w których dyskonty handlowe zwiększą swoje dochody. I nie jest to troska o interes nabywcy, klienta i jego kieszeń, tylko troska o interesy tych, którzy ten handel prowadzą.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#MarekSuski">A co do tej pracy, która… Pamiętam, w kampanii wyborczej padały obietnice, że będzie 4-dniowy tydzień pracy, a teraz rozszerzacie i będzie 7-dniowy tydzień pracy. A ludzie rzeczywiście często chodzą w niedzielę na zakupy, bo ciężko pracują 6 dni w tygodniu i czasem nie mają możliwości zrobić zakupów w inny dzień. Ale z tym 4-dniowym tygodniem pracy i troską o kieszenie klientów jest podobnie jak z tymi obietnicami dotyczącymi benzyny po 5,19 zł. A po wyborach 7 dni w tygodniu do roboty i benzyna po 8 zł nawet, bo już takie ceny widziałem. Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Robert Telus, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#RobertTelus">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oczywiście jest to bardzo poważna ustawa, bardzo ważna. Dziwię się, bo to kolejna ustawa, która uderza w polską rodzinę, kolejna ustawa ugrupowania, które się mieni ugrupowaniem katolickim. Mam tu na myśli Trzecią Drogę i Polskie Stronnictwo Ludowe. Ubolewam nad tym, że tę ustawę, która uderza w polskie rodziny, w polskie firmy, polskie małe sklepiki, wprowadzacie w takim momencie, kiedy idzie drożyzna, żeby zaatakować polską rodzinę, więzi w polskiej rodzinie. Oczywiście apeluję również do naszych kolegów z Konfederacji, żeby nie iść tą drogą, żeby uderzać w rodzinę, w nasze bardzo ważne wartości chrześcijańskie, katolickie, nasze wartości.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#RobertTelus">Chcę podziękować związkom zawodowym, m.in. od lat walczącemu o wolne niedziele panu Alfredowi Bujarze, którego pozdrawiamy. To jest człowiek, który od samego początku walczy o wolne niedziele, o tych ludzi, którzy siedzą na kasie, którzy muszą pracować w niedziele, którzy też zasługują na to, żeby byli wolni.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#RobertTelus">A tak dla przypomnienia, ostatnie zdanie, panie marszałku, jak pan pozwoli.</u>
          <u xml:id="u-367.3" who="#RobertTelus">Dla przypomnienia pokażę pewną mapę. Proszę zobaczyć, drodzy państwo, nie wiem, czy to będzie widać, ale na zachód od Polski prawie wszystkie kraje są na czerwono, co oznacza, że mają ograniczenia, na wschód Rosja, Turcja nie mają ograniczeń i również Portugalia nie ma ograniczeń, jest na zielono. Madera także, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-367.4" who="#komentarz">(Głos z sali: W Turcji niedziela nie jest dniem świętym.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#PiotrZgorzelski">Pan poseł Edward Siarka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#EdwardSiarka">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Otóż ilekroć pojawiają się projekty Trzeciej Drogi w obszarze gospodarki czy kwestii społecznych, zawsze pojawia się wątpliwość, komu czy czemu te rozwiązania zaproponowane przez przedstawicieli tego ugrupowania tak naprawdę służą. W tym wypadku mamy podobną sytuację. Wtedy kiedy dyskutowaliśmy na temat handlu w niedziele, pojawiały się często takie argumenty, że oto załamie się budżet państwa. Dzisiaj po latach wiemy, że nic takiego się nie wydarzyło. Proszę zwrócić uwagę, że tych argumentów dzisiaj nikt nie podnosi. Wręcz przeciwnie, rozmawiam z przedsiębiorcą, który wynajmuje powierzchnię w galerii, sprzedaje garnitury i on wprost mówi, że po przyjęciu tych rozwiązań będzie musiał zwinąć swój biznes, dlatego że galeria zmusza go do tego — mimo że on nie chce handlować w niedziele — że będzie musiał utrzymać tam dwie zmiany pracowników tylko po to, żeby ten sklep był otwarty, a ekonomicznie całkowicie mu się to nie opłaca. Niestety jest to kolejny projekt, który uderza w naszych przedsiębiorców, i trzeba to bardzo wyraźnie powiedzieć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#PiotrZgorzelski">Zanim przystąpimy do kolejnych wystąpień, w trybie sprostowania głos zabierze pani poseł Izabela Bodnar, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#IzabelaBodnar">Dziękuję bardzo za tę możliwość, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#IzabelaBodnar">Chciałabym troszeczkę zaktualizować wiedzę posłów PiS-u oraz niektórych posłanek Lewicy i przytoczyć najnowszy, świeżutki, bo z maja, sondaż firmy UCE Research dla Onetu, badanie przeprowadzone wśród pracowników handlu.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#IzabelaBodnar">Szanowni Państwo Posłowie! A więc jak wypowiadają się kasjerzy na temat możliwości pracy w niedzielę za podwójną stawkę? Wyobraźcie sobie, że aż 70% kasjerek mówi, że chętnie będzie pracowało w każdą niedzielę za podwójną stawkę. Zanim więc wbijecie się w buty adwokatów i pełnomocników uciemiężonych polskich kobiet czy też kasjerów, to może zapdejtujcie swoją wiedzę na temat tego, czego te kasjerki chcą i oczekują od polskiego prawa. Są gotowe pracować w 70%. Tylko 26% powiedziało, że kategorycznie nie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#PiotrZgorzelski">Teraz, Wysoka Izbo, wysłuchamy wystąpienia minister rodziny, pracy i polityki społecznej pani Agnieszki Dziemianowicz-Bąk, a następnie głos zabierze przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Ryszard Petru.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Pracownicy i Pracownice Handlu! Poseł wnioskodawca zadeklarował przeprowadzenie konsultacji społecznych już po ewentualnej zgodzie Wysokiej Izby na dalsze procedowanie nad projektem. To jest projekt poselski, projekt nierządowy, zatem wcześniejsze konsultacje społeczne nie były oczywiście obowiązkowe. Jako ministra rodziny, pracy i polityki społecznej czuję się jednak w obowiązku przedstawić państwu efekty rozmów, spotkań i analiz dotyczących zagadnienia pracy w niedziele, handlu w niedziele, które przeprowadzałam w resorcie pracy przez ostatnie 6 miesięcy. Chcę to zrobić dlatego, że każdy projekt, niezależnie od tego, czy poselski, czy rządowy, każda legislacja powinny mieć na celu przede wszystkim zaspokajanie jakiejś ważnej potrzeby społecznej.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Podsumowując te swoiste konsultacje, jakie prowadziliśmy przez ostatnie 6 miesięcy w ramach resortu pracy, można wyciągnąć następujące wnioski: zwiększenia liczby pracujących niedziel, handlowych niedziel i zniesienia ograniczenia handlu w niedzielę nie chcą pracownicy, a przede wszystkim pracownice handlu, bo to głównie kobiety pracują w tej branży. To jest branża, w której zatrudnienie kobiet jest największe, bo ponad 70% kasjerów to kasjerki i one nie chcą pracować w niedzielę. One chcą niedziele spędzać z rodziną, chcą w niedzielę odpoczywać i to niezależnie od tego, do jakiej organizacji związkowej przynależą. Związki zawodowe, zarówno Solidarność, jak i Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych, są przeciwne zmianom w obowiązujących przepisach.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Ale nie tylko pracownicy są przeciwni wprowadzaniu zmian. Nie chcą tego także przedsiębiorcy i to zarówno mali, średni, jak i ci więksi. Polska Izba Handlu, która zrzesza ok. 30 tys. podmiotów działających w branży handlu, wręcz alarmowała nie tylko w swoim pisemnym stanowisku, ale także podczas spotkania w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, że wejście w życie proponowanych przepisów pozbawi drobnych handlowców szans na konkurowanie z dużymi dyskontami. Co więcej, wskazała, że kiedy upadną małe, powiatowe sklepy, to w ślad za nimi mogą upaść ich dostawcy — niewielcy hurtownicy, przetwórcy, dostawcy miodów, wędlin, lokalne piekarnie. Ci dostawcy, którzy nie mogą konkurować z większymi dostawcami, z większymi hurtowniami w zakresie dostarczania towarów do wielkich sklepów, dlatego że po prostu są zbyt mali, że zbyt mało produkują, żeby móc stanowić konkurencję.</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Kto jeszcze nie chce tych zmian, które są zawarte w projekcie poselskim? Co ciekawe, wcale ich nie chcą duże sieci handlowe. One z kolei informują, że już teraz brakuje im rąk do pracy, że już teraz nie ma kto pracować w niedziele albo mało kto chce pracować w niedziele. Co więcej, wskazują na to, że w ramach obecnych przepisów do niedzieli handlowych muszą dopłacać, w związku z tym nie jest im na rękę, żeby przepisy się zmieniały.</u>
          <u xml:id="u-373.4" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">I w końcu jak wynika chociażby z majowych badań opinii publicznej, tych zmian nie chcą Polki ani Polacy, czyli konsumenci. 65% badanych jest przeciwko zmianom — tak wynika z majowego sondażu Wirtualnej Polski. Wbrew temu, co padło tutaj, na tej sali, handlu w niedziele nie chcą także — a w zasadzie przede wszystkim — młodzi Polacy. Z badań Fundacji Konrada Adenauera wynika, że aż 78% Polaków od 18. do 30. roku życia jest przeciwnych zmianom w przepisach dotyczących handlu w niedzielę.</u>
          <u xml:id="u-373.5" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Trzeba zatem zapytać, kto jest za, oraz uczciwie odpowiedzieć na to pytanie, że jest ktoś, kto jest za. Tym kimś są galerie handlowe. Nie małe sklepy, nie duże sklepy, nie pracownicy ani nie Polacy, ale galerie.</u>
          <u xml:id="u-373.6" who="#AgnieszkaDziemianowiczBąk">Powiedziałam na początku, że każda legislacja powinna zaspokajać jakąś ważną potrzebę społeczną. Czy taką istotną potrzebą społeczną jest akurat potrzeba galerii handlowych stojąca w kontrze do potrzeb wymienionych pozostałych aktorów? Myślę, że możecie państwo odpowiedzieć sobie na to pytanie sami. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-373.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#PiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#PiotrZgorzelski">Zapraszam teraz na mównicę przedstawiciela wnioskodawców, pana posła Ryszarda Petru.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#RyszardPetru">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, chciałbym państwu serdecznie podziękować za tę debatę, z wyjątkiem kilku wystąpień prymitywnych, osobistych, włącznie z wystąpieniem pana Kalety.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Mąż stanu.)</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#RyszardPetru">Prosiłbym pana marszałka o jego uciszenie, ponieważ zawsze zachowuje się nieelegancko i po chamsku.</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#RyszardPetru">Chciałbym powiedzieć, że ta debata była potrzebna, bo zgłosiło się do niej 62 posłów. Chciałbym też podziękować wszystkim: od posłów PiS-u przez całą salę aż do posłów Lewicy. Ta debata pokazuje, jak ważny jest to temat dla Polaków, jak ważny to temat dla nas wszystkich, jak dużo tu jest nieporozumień.</u>
          <u xml:id="u-375.4" who="#RyszardPetru">Jestem pod wrażeniem również tego, że Konfederacja jest za tym, żeby rozmawiać, a Lewica jest za tym, żeby odrzucić. To jest jakaś nowa sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-375.5" who="#RyszardPetru">Chciałbym zaapelować do państwa o rozsądek. Pani minister przed chwilą powoływała się na konsultacje, które przeprowadziła. W ramach tych konsultacji wyszło na to, że wielkie sieci handlowe nie są za handlem w niedzielę, bo nie mają rąk do pracy. Przed chwilą coś innego mówili przedstawiciele PiS, którzy twierdzili, że wielkie sieci handlowe niby są za tym, żeby ten handel w niedzielę był. W związku z tym mamy dwie opinie w tej sprawie. Apeluję więc o to, żeby skierować ten projekt do kolejnego czytania.</u>
          <u xml:id="u-375.6" who="#RyszardPetru">Przedstawię państwu rozwiązanie, którego nie było wcześniej na stole, a mianowicie takie, aby np. osoby, które mają pracować w niedzielę, były tymi, które zapiszą się na weekendowy system czasu pracy. Polega to na tym, że pracownik sam deklaruje, że chce pracować w piątek, sobotę, niedzielę na stałe, że on tak chce. I w związku z tym tylko takie osoby mogłyby pracować w niedzielę. Mówię to szczególnie do Lewicy. Byłoby to rozwiązanie, zgodnie z którym ci, którzy naprawdę chcą, którzy się zapisali, będą pracować, a ci, którzy nie chcą chodzić do sklepu w niedzielę, przecież nie będą chodzić.</u>
          <u xml:id="u-375.7" who="#RyszardPetru">Przypomnę tylko podstawowe dane, bo państwo argumentujecie tak, jakby to była inna rzeczywistość. W ciągu ostatnich 8 lat padło 30 tys. małych i średnich polskich sklepów. W ciągu ostatnich 8 lat o 2 tys. wzrosła liczba dyskontów Jeszcze raz powtórzę: 30 tys. małych polskich sklepów padło, 2 tys. dyskontów powstało. Nie mówcie mi, że to i tak by się stało, gdyby nie było tej ustawy. Oczywiście, że stało się tak z powodu tej ustawy. Co robią bowiem wielkie sieci dyskontów? Robią promocje w soboty, wydłużają godziny pracy. W związku z tym Polacy w soboty robią w tych sklepach zakupy na zapas i to one na tym zyskują.</u>
          <u xml:id="u-375.8" who="#RyszardPetru">Bardzo ważny wątek poruszyła pani poseł Żaneta Cwalina-Śliwowska. Jako osoba doświadczona w zakresie pracy w handlu zwróciła uwagę, że w niedzielę pracują magazyny sieci handlowych. Tam pracują ludzie, tylko ich nie widać. Udajemy, że nie ma problemu. Pracują centra logistyczne, tylko my tego nie widzimy. Przykrywamy głowę kołderką i mówimy: wszystko jest okej. Pracują dyskonty, bo ktoś musi przygotować towar na sprzedaż na poniedziałek rano. Cytuję panią poseł z Polski 2050, która zwróciła na to uwagę: również w weekend pracują służby zakupowe, pracują służby sprzedażowe. Oczywiście pracują też giełdy rolno-spożywcze, bo ktoś u nich kupuje, żeby można było potem w tygodniu sprzedawać. Nie bądźcie państwo hipokrytami, nie udawajcie, że nie ma problemu. 10 tys. polskich sklepów pracuje w niedzielę. W związku z tym nie rozumiem, jak można promować zakaz handlu i jednocześnie mówić, że jesteście przeciwko temu, żeby to zracjonalizować. Cytujecie państwo badania, ale w ramach tych badań nie było pytania o dwie niedziele handlowe. Nie było takiego pytania. Proponujemy kompromis, szukamy rozwiązania. Przedstawiłem państwu kilka przykładów, propozycję weekendowego czasu pracy, propozycję np. pracy w niedzielę w godzinach 10–18. Rozważmy też wariant decentralizacji, o którym mówiła pani poseł Polak. To jest bardzo ważne, są różne regiony: są takie, które chcą zakazu handlu, i takie, które tego nie chcą. Dajmy ludziom wolność, dajmy ludziom możliwość decydowania, nie narzucajmy skrajnych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-375.9" who="#RyszardPetru">Szanowni państwo, jeszcze raz podkreślę: wasza ustawa wypromowała wielkie sieci handlowe. To one zniszczyły polski handel. Przecież dobrze wiemy, że Lidl, Biedronka i Żabka rozwinęły się w wyniku zakazu handlu, w wyniku zakazu handlu są teraz tak potężne, wcześniej nie były. Nie wiem, czy to robiliście celowo czy przypadkowo, ale taki jest efekt. Mówił o tym poseł Wipler. Bardzo słusznie mówił, że to przecież jest ewidentny lobbing, komuś się to bardzo opłacało.</u>
          <u xml:id="u-375.10" who="#RyszardPetru">Pani Katarzyna Ueberhan mówi o potrzebie złożenia poprawki do ustawy. Zapraszam panią na posiedzenie komisji, bo tam będzie mogła pani składać poprawki. Widać zatem, że jest potrzeba rozmowy na ten temat, ale tutaj nikt przecież poprawki nie zgłasza, będzie można złożyć ją dopiero na kolejnym etapie. W związku z tym, szanowni państwo, albo chcecie rozmawiać o tym problemie, albo nie. Jeżeli chcecie zgłaszać poprawki, to nie odrzucajcie projektu w pierwszym czytaniu. Na Boga, bądźcie rozsądni. Ludzie, jeżeli jest to ważny temat, jeżeli pani minister od 6 miesięcy prowadzi konsultacje, to dlaczego chcecie zakazać możliwości prac nad tym projektem? W ramach tych prac jestem skłonny wysłuchać argumentów PiS, Konfederacji, Trzeciej Drogi, Platformy i Lewicy. Jesteśmy w stanie wypracować dobry kompromis, o którym mówiły tutaj posłanki Platformy. To jest bardzo ważne. Panie posłanki mówiły o tym, że są różne racje, trzeba zrobić głęboką analizę, badanie, zaprosić związki zawodowe, ale również tych, którzy przejmują się tym, o czym mówiłem — marnowaniem żywności. W każdy weekend 25 t żywności wyrzucanych jest do śmieci ze względu na to, że żywność, która była oferowana jeszcze w sobotę, nie może być sprzedawana po prostu w poniedziałek.</u>
          <u xml:id="u-375.11" who="#RyszardPetru">Szanowni państwo, nie będę przedłużał… Pan poseł Zandberg, mój ulubiony, mówi, że chcemy ludzi zmusić do wykonywania pracy przez 7 dni w tygodniu. Mam prośbę: jak ktoś z państwa występuje, to niech przeczyta najpierw ustawę. My mówimy, że w zamian jest wolny dzień, czyli nikt nie pracuje przez 7 dni w tygodniu tylko przez 6, bo sobie odbiera ten…</u>
          <u xml:id="u-375.12" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-375.13" who="#RyszardPetru">Panie pośle Kaleta, inteligentny to pan specjalnie nie jest, ale jeżeli pan ma komentować, niech pan sobie wyjdzie i sobie pokomentuje.</u>
          <u xml:id="u-375.14" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ale ja do Tomasza mówiłem.)</u>
          <u xml:id="u-375.15" who="#RyszardPetru">Niech pan powysyła SMS-y… Pan jest mocny w gębie, ale jak się spotykamy w cztery oczy, to pana zatyka, nic nie jest pan w stanie powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-375.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-375.17" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: A pan nawet gęby nie otworzy.)</u>
          <u xml:id="u-375.18" who="#RyszardPetru">Proszę pana, takich chojraków to ja widziałem całą masę. W cztery oczy to pan główkę spuszcza i ucieka.</u>
          <u xml:id="u-375.19" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: To chodź, wyjdziemy.)</u>
          <u xml:id="u-375.20" who="#RyszardPetru">Słuchajcie, to jest taki pseudobohater. Jak jest dookoła niego PiS, to się nie boi, jak zobaczy mnie, to spada, ucieka.</u>
          <u xml:id="u-375.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-375.22" who="#RyszardPetru">Z takich tchórzliwych posłów Polski nie będzie. Bohater.</u>
          <u xml:id="u-375.23" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: To chodź, wyjdziemy. Wyjdziesz?)</u>
          <u xml:id="u-375.24" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-375.25" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Monika Wielichowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, proszę…</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: I się skończyło to zachowanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#RyszardPetru">Ja mam, panie marszałku, prośbę, żeby zwrócić uwagę na tego pana posła…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#MonikaWielichowska">Pani marszałek. Pan marszałek zmienił się w panią marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#RyszardPetru">Przepraszam, nie zauważyłem.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#RyszardPetru">Pani marszałek, pani marszałkini, proszę zwrócić uwagę na przyszłość na zachowanie tego posła, bo to taki pseudochojrak jest.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Pierwszej żonie to powiedz.)</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#RyszardPetru">Podsumowując, szanowni państwo, zwracam się z uprzejmą prośbą… Dziękuję posłom PiS-u za obecność na tej sali, bo znaczna liczba osób była na sali, dziękuję również pani minister za obecność. To wskazuje na to, że ten problem jest ważny. I nie rozumiem, dlaczego państwo chcecie to odrzucić w pierwszym czytaniu. Apeluję w związku z tym i do pana, panie pośle Sikora, z którym jesteśmy razem… Pan dobrze wie, że banki pracują w weekend. Może pan robić przelewy, może pan kupować akcje, może pan wszystko robić w weekend, może pan… Ktoś pracuje. Słuchajcie, to, że nie widać, nie znaczy, że nie pracuje, ludzie kochani. Jest cała masa pracy, która jest wykonywana w weekend, której po prostu nie widzimy. Miejmy to na uwadze.</u>
          <u xml:id="u-379.4" who="#RyszardPetru">Podsumowując…</u>
          <u xml:id="u-379.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale w bankowości.)</u>
          <u xml:id="u-379.6" who="#RyszardPetru">W bankowości, o której mówiłem, bo pan z banku, tylko on myślał o swojej pracy, a ja myślę o wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-379.7" who="#RyszardPetru">Szanowni Państwo! Jest w tej sprawie różnica zdań, są różne racje. Szukajmy dobrych rozwiązań dla dobra Polski, Polaków. Szukajmy rozwiązań, które zwiększą możliwości zarobkowania, dadzą wolność wyboru, a jednocześnie dadzą bezpieczeństwo pracownikom. Naprawdę kwestia możliwości przekazania tych kompetencji samorządom wydaje się bardzo dobra. Możliwość, żeby w weekend pracowali tylko ci, którzy się zapiszą na taką pracę, też jest bardzo dobra. Myślmy o rozwiązaniach, a nie odrzucajmy pomysłu tylko dlatego, że zgłosił go ktoś, z kim się nie zgadzamy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-379.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-379.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#MonikaWielichowska">Myślę, że panowie będą kontynuować swoją rozmowę w kuluarach. A jeżeli pan poseł Kaleta ma ochotę, to dzisiaj może oświadczyć w obojętnie jakim temacie.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Nie no, w życiu, pani marszałek. Nie, myślałem, że oświadczyć się Ryśkowi.)</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#MonikaWielichowska">Bez oświadczeń? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#MonikaWielichowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-380.5" who="#MonikaWielichowska">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-380.6" who="#MonikaWielichowska">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy na kolejnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-380.7" who="#MonikaWielichowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o uchyleniu ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022 (druk nr 351).</u>
          <u xml:id="u-380.8" who="#MonikaWielichowska">Będziemy rozpatrywać druk nr 351.</u>
          <u xml:id="u-380.9" who="#MonikaWielichowska">Rozglądam się za panem posłem sprawozdawcą…</u>
          <u xml:id="u-380.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Pomyłka.)</u>
          <u xml:id="u-380.11" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Wipler: Nie to wyświetlenie, nie to.)</u>
          <u xml:id="u-380.12" who="#MonikaWielichowska">Tu jest pomyłka. Zmieniamy na tablicy.</u>
          <u xml:id="u-380.13" who="#MonikaWielichowska">O, widzę pana posła sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-380.14" who="#MonikaWielichowska">Proszę pana posła Mirosława Suchonia o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#MirosławSuchoń">Pani marszałek, a ja na wprost po prostu tak w oczy patrzyłem ze środkowego rzędu. Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić projekt ustawy, który jest projektem niezwykle ważnym. Jest to projekt, którego celem jest uchylenie ustawy z dnia 14 kwietnia 2023 r. o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022.</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#MirosławSuchoń">Wysoka Izbo! Namierzanie, wykorzystywanie i likwidowanie wpływów, nie tylko rosyjskich, ale i każdych innych, to zadanie służb specjalnych, służb, które są odpowiednio finansowane, odpowiednio wyposażone w narzędzia prawne i w środki rzeczowe, dobrze zorganizowane i stabilnie prowadzone. To jest niezwykle ważne, ponieważ tylko takie służby mogą skutecznie wywiązywać się ze swoich obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-381.3" who="#MirosławSuchoń">W tej ustawie nigdy nie chodziło o to, aby osiągnąć jakikolwiek efekt wzmocnienia służb, tych służb, które przez lata doznawały szkodliwej działalności nominatów PiS i Suwerennej Polski. W tej ustawie chodziło wyłącznie o to, aby zbudować kolejny propagandowy mechanizm oddziaływania w kampanii wyborczej. Ta komisja została powołana jako politycznie użyteczne ciało mające służyć poprzedniej władzy. W tej kampanii partie prezesów Kaczyńskiego i Ziobry wykorzystywały pieniądze z instytucji państwowych, pieniądze ze spółek Skarbu Państwa, z funduszy celowych. Ale to im nie wystarczyło. PiS i Solidarna Polska do celów politycznych postanowiły wykorzystać jedną z najbardziej wrażliwych kwestii dotyczących bezpieczeństwa państwa — kwestię wpływów obcych państw na działania i decyzje podejmowane w Polsce. Ten mechanizm zaszyty w ustawie przewidywał, że członkami komisji zostaną polityczni nominaci dwóch partii, panów prezesów Kaczyńskiego i Ziobry, i ci nominaci w czasie kampanii wyborczej będą publikować na polityczne zamówienie PiS i Suwerennej Polski materiały uderzające w konkurentów politycznych. Trudno to postępowanie nazwać inaczej niż polityczną patologią. Co więcej, w tej sytuacji i w tym przypadku ręce zacierali prawdziwi agenci wpływów, tacy jak były sędzia, zdrajca rezydujący już dzisiaj na Białorusi, awansujący za czasów PiS na najważniejsze stanowiska, ludzie będący autorami takich pomysłów jak zatrzymanie rozwoju energetyki wiatrowej, ludzie, którzy stali za zerwaniem kontraktów na caracale, czy też stojący za pomysłem kolejnej reformy służb planowanej w latach 2017–2018, która co prawda nie doszła — na szczęście — do skutku, ale w ówczesnym czasie spowodowała poważne zawirowania. Wspomniani ludzie działający na szkodę Polski doskonale wiedzieli, że w tej politycznej zasłonie dymnej tworzonej przez członków komisji ich szkodliwe działania zostaną ukryte i będą mogli szkodzić Polsce w dalszym ciągu.</u>
          <u xml:id="u-381.4" who="#MirosławSuchoń">Uchylana ustawa naruszała także liczne przepisy konstytucji Rzeczypospolitej, w tym te fundamentalne. Po pierwsze, art. 2 ustanawiający zasadę demokratycznego państwa prawa poprzez wprowadzenie nieprecyzyjnych i działających wstecz przepisów represyjnych. Po drugie, art. 7 zobowiązujący funkcjonariuszy publicznych do działania na podstawie i w granicach prawa poprzez wprowadzenie możliwości karania ich za działania prowadzone metodami prawnie dozwolonymi.</u>
          <u xml:id="u-381.5" who="#MirosławSuchoń">Po trzecie, art. 10 ustanawiający zasadę trójpodziału władzy poprzez przyznanie de facto funkcji sądowniczych organowi politycznemu czy wreszcie art. 42 zakazujący karania za czyny, które w chwili popełnienia nie były objęte sankcją karną.</u>
          <u xml:id="u-381.6" who="#MirosławSuchoń">To tylko wybrane przepisy ustawy zasadniczej naruszane przez tę haniebną ustawę. Liczne autorytety prawne, w tym rzecznik praw obywatelskich, wskazywały na jej dewastujący wpływ na życie publiczne i na demokratyczne procesy w Polsce. Ta ustawa stała się również przedmiotem kolejnego postępowania przeciwnaruszeniowego ze strony Komisji Europejskiej, zatem jej skutkiem mogło być dalsze osłabianie pozycji Polski w Unii Europejskiej i utrata kolejnych środków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-381.7" who="#MirosławSuchoń">Uchylana ustawa jest martwa. Jak zostało wyżej wskazane, założenia, na których opierają się działania komisji, naruszają zasady demokratycznego państwa prawa. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 29 listopada 2023 r. odwołał wszystkich członków komisji. Wejście w życie proponowanej ustawy uchylającej formalnie kończy działalność tej komisji. Warto, aby głośno wybrzmiało, że w sferze prawnej uchylenie ustawy naruszającej tak wiele przepisów konstytucji naszego państwa jest elementem przywracania praworządności. Do tego zobowiązała się koalicja 15 października. Te działania były systematycznie podejmowane w ostatnich miesiącach. Ten projekt ustawy jest jednym z elementów przywracania praworządności w Polsce. Jeżeli zostanie przyjęty, w co głęboko wierzę, przez Wysoką Izbę, to będzie to kolejny krok na drodze przywracania ładu demokratycznego w naszym państwie.</u>
          <u xml:id="u-381.8" who="#MirosławSuchoń">Na koniec, Wysoka Izbo, trzeba podsumować działania powołanych przez poprzednią władzę nominatów. Jedyne realne wpływy, jakie odnaleźli członkowie tej pseudokomisji, to wpływy na konta bankowe każdego z nich. Każdy nominat otrzymywał ministerialną pensję w wysokości, uwaga, 16 tys. zł miesięcznie. To są te wpływy, o które chodziło. Dodatkowo przewodniczący otrzymywał dietę w wysokości ponad 10 tys. zł. Działali tak, jak ich polityczni koledzy z PiS i z Suwerennej Polski: na bogato, bo za pieniądze podatników. Nie dziwi zatem, że członkowie w zasadzie nie byli w stanie zabrać się do realnej pracy przez 3 miesiące. Praca w komisji dawała niewyczerpane źródło zarobku, więc się nie przepracowywali. O swoich obowiązkach ustawowych przypomnieli sobie, gdy nad ich obecnością w komisji zawisły czarne chmury. Wtedy w pośpiechu przygotowali tzw. raport cząstkowy, który straszył Polaków nazwiskami czołowych polityków opozycji, co już samo w sobie jest skandalicznym złamaniem zasad jakiegokolwiek ustroju demokratycznego. Oczywiście nikt tych rewelacji nie brał i nigdy nie weźmie na poważnie, bo komisja działała wyłącznie na polityczne zapotrzebowanie swoich mocodawców.</u>
          <u xml:id="u-381.9" who="#MirosławSuchoń">Dziś tylko zakrawa na chichot historii, że rozliczać chcieli ci, co sami powinni być rozliczeni. O sprawach, które budzą potężne wątpliwości i uzasadnione obawy o to, że miały miejsce z powodu wpływów obcych służb, już dzisiaj mówiłem. To m.in. ten były sędzia zdrajca, który uciekł na Białoruś. To m.in. zerwanie kontraktu na caracale. To m.in. przygotowywanie kolejnej reformy, zmiany organizacji służb specjalnych, która pomimo że nie doszła do skutku, spowodowała potężne perturbacje wewnątrz służb. Jeżeli popatrzymy m.in. na te działania i działania dotyczące wymiaru politycznego i energetyki i zobaczymy, komu służyły tego typu działania, osłabianie służb, osłabianie zdolności do produkcji zielonej energii, to okaże się, że tak naprawdę to ta komisja powinna być poddana bardzo gruntownemu sprawdzeniu.</u>
          <u xml:id="u-381.10" who="#MirosławSuchoń">Szanowni państwo, chciałoby się jeszcze wiele powiedzieć o pracach tej komisji, o żmudnych dociekaniach, o wytężonych śledztwach, o przenikliwych wnioskach jej członków. Niestety można tylko powiedzieć: kilkaset tysięcy złotych wyrzucone w błoto.</u>
          <u xml:id="u-381.11" who="#MirosławSuchoń">W imieniu posłów wnioskodawców wnoszę o zakończenie tej hańby i o przyjęcie tej dobrej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-381.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Mirek, a może komisje śledcze…)</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#MonikaWielichowska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#MonikaWielichowska">Ale zanim otworzę dyskusję, chciałam serdecznie pozdrowić grupę młodzieży z Fundacji Sto Serc oraz ze Stowarzyszenia „Uśmiech” z Mikołowa. Młodzież jest dzisiaj w Sejmie na zaproszenie pana posła Łukasza Osmalaka. Serdecznie was pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-382.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-382.5" who="#MonikaWielichowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-382.6" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam do zabrania głosu pana posła Marcina Przydacza, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-382.7" who="#MonikaWielichowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#MarcinPrzydacz">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#MarcinPrzydacz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Działając w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości, wnoszę o odrzucenie w całości w pierwszym czytaniu poselskiego projektu ustawy o uchyleniu ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#MarcinPrzydacz">Z uwagą wysłuchałem wystąpienia pana posła Suchonia i z niemałym zaskoczeniem przyjąłem tezy głoszone przez pana posła. Ale po kolei. Wskazuje pan poseł, że przyjęcie tej ustawy, de facto likwidującej komisję, to element przywracania praworządności w Polsce. Panie pośle, Komisja Europejska zamknęła już procedurę z art. 7. Polska już jest państwem w pełni praworządnym zgodnie z decyzją Komisji Europejskiej. Bardzo silnie zabiegaliście o to, aby Komisja Europejska rzeczywiście stosowała te wszystkie środki restrykcyjne wobec Polski. Komisja już stwierdziła pełną praworządność.</u>
          <u xml:id="u-383.3" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: A my nadal ją przywracamy.)</u>
          <u xml:id="u-383.4" who="#MarcinPrzydacz">A przecież ta ustawa ciągle obowiązuje — w już praworządnym państwie, panie pośle. Tak że nie wiem, czy jest konieczność zmiany tego typu ustaw…</u>
          <u xml:id="u-383.5" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Jeszcze likwidujemy ostatnie…)</u>
          <u xml:id="u-383.6" who="#MarcinPrzydacz">…skoro już jesteśmy państwem praworządnym, jak wskazała ukochana Komisja Europejska, do której podchodzicie bezkrytycznie.</u>
          <u xml:id="u-383.7" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Dlatego ulepszamy.)</u>
          <u xml:id="u-383.8" who="#MarcinPrzydacz">O co chodzi w tej waszej ustawie? Dlaczego chcecie zlikwidować tę komisję? Bo się boicie, po prostu.</u>
          <u xml:id="u-383.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-383.10" who="#MarcinPrzydacz">Bo chcecie ukryć to, co działo się w latach 2007, 2008, 2015.</u>
          <u xml:id="u-383.11" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Panie pośle, naprawdę…)</u>
          <u xml:id="u-383.12" who="#MarcinPrzydacz">Chcecie, żeby Polacy nie pamiętali, dlaczego blokowaliście rozwój tarczy antyrakietowej w Polsce. Chcecie, żeby Polacy nie pamiętali, dlaczego za waszych rządów Gazpromowi umorzono 1200 mln zł. Tyle budżet państwa stracił na działaniach de facto waszej koalicji. Już nie wiem, czy pan poseł był wtedy w Platformie, czy w Nowoczesnej, ale na pewno sympatyzował pan z tymi rządami. Za waszych rządów rzeczywiście rosyjski Gazprom zarobił na polskim podatniku dodatkowo 1200 mln zł. Chcecie, żeby komisja nie miała możliwości badania umowy gazowej, którą podpisaliście z Gazpromem na okres do 2037 r. Do tego stopnia była to zła umowa, że ta Komisja Europejska, o której dzisiaj rozmawialiśmy, musiała interweniować, pukając się w głowę, przytrzymywać wam ręce, powstrzymywać przed tą prorosyjską aktywnością. Chcieliście uzależnić Polskę od rosyjskiego gazu do 2037 r. Oczywiście na skutek krytyki, jaka na was spadła, a konkretnie na waszego ówczesnego koalicjanta, Polskie Stronnictwo Ludowe, wycofaliście się z tej haniebnej umowy, skróciliście okres jej obowiązywania. To dzięki temu naciskowi, także pochodzącemu ze środowiska, które ja reprezentuję, mamy dzisiaj sytuację, w której nie potrzebujemy rosyjskiego gazu. Mamy sytuację, w której podczas agresji rosyjskiej na Ukrainę nie musieliśmy być ani uzależnieni od interesów rosyjskich, ani w pełni dyspozycyjni wobec nich.</u>
          <u xml:id="u-383.13" who="#MarcinPrzydacz">Dlaczego chcecie zamknąć tę komisję? Przecież jedną z pierwszych waszych decyzji po przejęciu większości w tej Izbie było odwołanie jej członków i sparaliżowanie funkcjonowania tej komisji. Nie chcieliście, aby Polacy rzeczywiście pamiętali o tych wszystkich waszych haniebnych działaniach. Nie chcieliście, aby pamiętali, dlaczego de facto w latach tzw. resetu… Wasz minister, minister Sikorski, przyznaje się, że sam był pomysłodawcą tego resetu. Jak mówił na jednym z kanałów telewizyjnych, inne państwa Europy dopiero poszły za waszym pomysłem resetu polityki z Rosją, z tą putinowską Rosją, której prezydentem był Putin, premierem był Miedwiediew, w której Sergiej Ławrow był ministrem spraw zagranicznych i w której funkcjonowali ci sami generałowie i szefowie służb, którzy później podejmowali decyzję o ataku na Ukrainę. Chcecie, aby ta komisja nie miała możliwości badania, dlaczego jeden z waszych ministrów wypowiadał się tak ochoczo, afirmatywnie o gazociągu Nord Stream 2, dlaczego wasi koalicjanci z lewej strony, jeszcze za wcześniejszych czasów, zamknęli tak naprawdę projekt Baltic Pipe, skazując nas na pełne uzależnienie od rosyjskiego gazu. Nie chcecie, aby Polacy pamiętali o tym, dlaczego chcieliście sprzedawać Lotos Rosjanom, bo przecież, jak mówił, pani poseł, premier Donald Tusk, nie ma żadnych ideologicznych przesłanek uniemożliwiających ewentualnie sprzedaż naszych sreber narodowych, najważniejszych spółek Rosjanom. Nie chcecie, aby Polacy pamiętali o tym, że likwidowaliście jednostki na wschód od Wisły itd., itd.</u>
          <u xml:id="u-383.14" who="#MarcinPrzydacz">Pan poseł mówi, że to jest zadanie służb. Zgadzam się. Ale czy to jest zadanie służb, w których są pan Nosek, pan Pytel? Naprawdę? To ci? Proszę zobaczyć, jaką wykazali skuteczność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#MarcinPrzydacz">Przywołał pan tego haniebnego sędziego, który uciekł na Białoruś. Jasne. Dlaczego go wypuściliście? Dlaczego wypuściliście szpiega z terytorium Polski na Białoruś?</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Nie, ale to jest nieprawda, panie pośle.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#MarcinPrzydacz">Dlaczego mu pozwoliliście uciec? I ci ludzie mają dzisiaj rzeczywiście badać wpływy rosyjskie? Wolne żarty.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: To jest nieprawda, co pan mówi. Bardzo mi przykro, że wprowadza pan na sali plenarnej…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Katarzynę Piekarską, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Szanowna Pani Marszałek! Panie, panowie…</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Przepraszam, czy może pan mi nie przeszkadzać? Ja dokładnie pana słuchałam, a nie było to łatwe.</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Jeszcze raz. Szanowna pani marszałek, szanowni państwo, mam zaszczyt reprezentować stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska w sprawie projektu ustawy z druku nr 351. Projekt ten odsyła ustawę z kwietnia 2023 r., powołującą państwową komisję do spraw badania wpływów rosyjskich, tam gdzie jest jej miejsce, czyli na legislacyjny śmietnik. Bo ta ustawa jest wyjątkowym i wyjątkowo niebezpiecznym bublem legislacyjnym. Ta ustawa jest obarczona licznymi wadami prawnymi. Była sprzeczna z konstytucją. Inna sprawa, że sprzeczność z konstytucją nigdy specjalnie członkom Prawa i Sprawiedliwości nie przeszkadzała, a konstytucję omijali oni szerokim łukiem. Ale komisja wenecka także nie pozostawiła suchej nitki na komisji do spraw wpływów, określając ją — tu będzie cytat — jako fundamentalnie wadliwą. A przed tą komisją, przypomnijmy, mógł stanąć każdy niewygodny władzy człowiek: przedstawiciel mediów, przedstawiciel organizacji pozarządowej, przy czym także za działanie zgodne z prawem, które upolityczniona komisja uznałaby za rosyjski wpływ.</u>
          <u xml:id="u-389.4" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Ale jaka była prawdziwa przyczyna powołania tej komisji? Prawdziwa przyczyna powołania tej komisji nam, demokratom, nie mieści się w głowie. Jej celem była eliminacja z życia politycznego osób uznanych za przeciwników politycznych. Nie na darmo opinia publiczna, dziennikarze nazwali tę ustawę lex Tusk. Czerpała ona głównie z wzorów bolszewickich, takich jak chociażby nadzwyczajna komisja do walki z kontrrewolucją i sabotażem, tzw. czerezwyczajka. Chcieliście ścigać wpływy rosyjskie, natomiast czerpaliście z wpływów bolszewickich.</u>
          <u xml:id="u-389.5" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Rezultatem prac tej komisji stał się cząstkowy raport. Ten raport, który został ogłoszony 29 listopada 2023 r., został sporządzony bez przeprowadzenia jakichkolwiek dowodów we wszczętych w tym samym dniu postępowaniach administracyjnych. Skandalem było odtajnienie i opublikowanie w charakterze załączników protokołów zeznań złożonych przez Donalda Tuska, Tomasza Siemoniaka, Bogdana Klicha i Jacka Cichockiego w śledztwie prowadzonym przez prokuraturę wojskową przeciwko członkom byłem kierownictwa SKW, czyli generałom, których pan wymienił: gen. Noskowi, gen. Pytlowi, gen. Duszy. To było polityczne śledztwo, w którym polskim oficerom postawiono haniebne zarzuty współpracy z FSB. To trwało 8 lat. Niszczyliście życie, ale niszczenie życia to jest hobby PiS-u. I zostało ono umorzone w tym roku z uwagi na brak znamion czynu zabronionego.</u>
          <u xml:id="u-389.6" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Kompromitacją tego raportu na arenie międzynarodowej było także wymienienie w raporcie przedstawicieli dyplomatycznych Słowacji, Chorwacji, Ukrainy jako funkcjonariuszy rosyjskiej FSB. Równolegle z pracami komisji, której przewodniczącym był Sławomir Cenckiewicz, ówczesna propaganda TVP emitowała serial „Reset”, którego współautorem był również Sławomir Cenckiewicz. Całość tych przedsięwzięć łącznie z prowadzonym przez prokuraturę wojskową śledztwem stanowiła zaplanowaną operację polityczno-medialną mającą na celu utrzymanie władzy i skompromitowanie polskich służb specjalnych, a beneficjentem takiego działania stały się głównie służby Federacji Rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-389.7" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Konkluzją raportu była natomiast rekomendacja niepowierzenia stanowisk związanych z bezpieczeństwem państwa m.in. Donaldowi Tuskowi, Tomaszowi Siemoniakowi czy Jackowi Cichockiemu. W ten sposób komisja próbowała wpłynąć na prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, aby odmówił zaprzysiężenia rządu z Donaldem Tuskiem na czele. Usiłowała zablokować rezultat demokratycznego werdyktu wyborczego z 15 października 2023 r. To naprawdę jest przeciwne standardom demokratycznego państwa. Tej ustawy poprawić się nie da. Ona musi być odesłana do śmietnika i muszą być skorygowane i anulowane wszelkie decyzje, które ta komisja podjęła. Wiem, że taka poprawka będzie przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-389.8" who="#KatarzynaMariaPiekarska">Na zakończenie: Czy to oznacza, że nie należy badać wpływów rosyjskich? Ależ należy badać wpływy rosyjskie czy białoruskie, ale należy to robić tak, jak zapowiedział pan premier Donald Tusk, powołując komisję w rządzie, w skład której wchodzą wybitni eksperci, naukowcy i dyplomaci. Dziękuję bardzo. Będziemy głosować za przyjęciem tych regulacji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-389.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-389.10" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: I tak nie rozumiemy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Tomasza Zimocha, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#TomaszZimoch">Jest martwa i niech taką już pozostanie.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#TomaszZimoch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 14 miesięcy temu posłowie Polski 2050 bardzo krytycznie wypowiadali się o projekcie ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne. Niestety Sejm w kwietniu 2023 r. przyjął tę ustawę. Procedowanie nad nią było zaprzeczeniem właściwej legislacji. Przyjęto ustawę niezgodną z konstytucją. Przed rokiem z tej mównicy wspominałem, jak wyglądała praca nad projektem w komisji. Kiedy na prawne problemy zwracali uwagę sejmowi legislatorzy, to jedna z posłanek Zjednoczonej Prawicy namawiała kolegę, który przygotował projekt, by zupełnie tymi uwagami się nie przejmował. Podpowiadała mu głośno: nie pozwalaj sobie na krytyczne opinie, nie zgadzaj się na żadne uwagi. No i posłowie Zjednoczonej Prawicy po raz kolejny nie przejęli się niekonstytucyjnym projektem.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#TomaszZimoch">Pora tę ustawę wysłać w prawny, legislacyjny niebyt. Dlatego dzisiaj posłowie Polski 2050 przedstawiają projekt po to, by wspomniana ustawa o Państwowej Komisji do spraw zbadania wpływów rosyjskich straciła moc. Projekt to dwa artykuły, niespełna 50 słów. Wszystko po to, by komisja weryfikacyjna nie wchodziła w rolę sądu karnego lub Trybunału Stanu i w trybie administracyjnym ograniczała prawa wyborcze. Wszystko po to, by nie poddawać politycznej zemście osób podejrzewanych o działania na szkodę kraju, bo w takich przypadkach należy je stawiać przed sądami i trybunałami. Ustawa o państwowej komisji jest niezgodna z art. 2 konstytucji, czyli zasadą praworządności. Jest niezgodna z art. 7 konstytucji, który zobowiązuje funkcjonariuszy publicznych do działania na podstawie i w granicach prawa. Ustawa jest niezgodna z art. 10 konstytucji wprowadzającym zasadę trójpodziału władzy. Tymczasem przekazano uprawnienie do orzekania środków tożsamych ze środkami karnymi organowi wykonawczemu, choć powinno być ono przecież zarezerwowane dla sądów karnych. Ustawa jest także niezgodna z art. 42 konstytucji, który zakazuje wprowadzania odpowiedzialności karnej za czyny, które nie były zagrożone karą w dniu ich popełnienia, i z art. 78 konstytucji wprowadzającym zasadę dwuinstancyjności. To dziwne, że po 14 miesiącach choćby pan poseł Przydacz nie wie, że przepisy ustawy o państwowej komisji były również obejściem art. 198 konstytucji, który stanowi, że odpowiedzialność za naruszenie ustaw lub konstytucji w związku z zajmowanym stanowiskiem lub w zakresie urzędowania najwyżsi urzędnicy ponoszą przed Trybunałem Stanu.</u>
          <u xml:id="u-391.3" who="#TomaszZimoch">Od ponad pół roku komisja nie ma nikogo w swoim składzie, jest martwa. I ta ustawa niech martwą pozostanie. Ustawa nigdy nie powinna nabrać mocy i dobrze, że straci ją w najbliższych dniach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-391.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Marka Biernackiego, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#MarekBiernacki">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga popiera projekt ustawy o uchyleniu ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022, druk nr 351. Jest to oczywiste i jest to naturalne, ponieważ ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 r. o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne RP w latach 2007–2022 z prawnego punktu widzenia jest klasycznym potworkiem legislacyjnym przywodzącym na myśl niektóre rozwiązania z bolszewickiej Rosji. Trudno się zatem nie zgodzić, że akurat w tym przypadku wpływ sowiecki jest wciąż widoczny, zwłaszcza na twórców tej ustawy. Sposób procedowania nad nią też był zaskakująco niekonstytucyjny. Prezydent najpierw ją podpisał, następnie skierował do Trybunału Konstytucyjnego, a w końcu przedstawił projekt nowelizujący, który nie zmienił zasadniczej filozofii ustawy. Filozofią ustawy była, o czym mówili poprzednicy, próba eliminacji z życia politycznego osób uznanych za przeciwników politycznych. Logika jej działania polegająca na pozasądowym — podkreślam: pozasądowym — wykluczeniu osób z życia publicznego przypomina stalinowską Komisję Specjalną do Walki z Nadużyciami i Szkodnictwem Gospodarczym z lat 1948–1954.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#MarekBiernacki">Komisja skompromitowała się ostatecznie w czasie swojego urzędowania 29 listopada 2023 r., publikując jakiś cząstkowy raport, który nie powstał w oparciu ani o przeprowadzone, zakończone postępowania, ani o materiał dowodowy. Był to raport ewidentnie polityczny, który czym się zajął? Czy zajął się likwidacją delegatur ABW na granicy wschodniej? Nie. Czy zajął się likwidacją ośrodka pozamiejscowego ABW w Elblągu? Główny front walki z Rosją? Nie. Czy zajął się brakiem oficera łącznikowego policji w Kijowie podczas wojny? Nie. Czy zajął się agentem rosyjskim panem L. i stratami, na jakie mógł narazić państwo polskie? Nie. Ta komisja zajęła się tylko polskimi oficerami, którzy wykonywali swój obowiązek. Bo służby są od różnego typu działań, też od tych działań, które możemy nazwać tak, że nie do końca są jasno czytelne, czy od interesów, co do których ktoś by powiedział, że są brudne. One nie są brudne. One dla służb specjalnych są zawsze konieczne. Oficerowie polscy działali w imieniu polskich służb, polskiego państwa i działali w imieniu polskich żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#MarekBiernacki">Powiem państwu, że często jeździłem na misje zagraniczne i spotykałem oficerów oskarżonych przez Prawo i Sprawiedliwość, przez prokuratorów — właśnie tych oficerów, którzy ryzykowali swoim życiem w Afganistanie, w Ghazni. Z panem gen. Noskiem spotykaliśmy się w Ghazni, nie tylko z panem gen. Noskiem. Prawda, panie ministrze? I to jest dla mnie honor. Pamiętam tę wysoką ocenę oficerów amerykańskich, naszych sojuszników. Byliśmy najbardziej uprzywilejowaną grupą ze wszystkich państw NATO-wskich, poza sferą anglosaską. No i co? Tych oficerów zeszmaciliście, próbowaliście zeszmacić, bo oficerów z honorem się nigdy nie zeszmaci. I o tym musicie pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#MarekBiernacki">Tak naprawdę to działalność komisji powinna stać się przedmiotem analizy prawnokarnej pod kątem sprowadzenia zagrożenia dla bezpieczeństwa państwa, zwłaszcza w obszarze dotyczącym interesów politycznych, gospodarczych, relacji RP z państwami sojuszniczymi oraz wizerunku międzynarodowego naszego kraju. Nie ukrywajmy, że wielką kompromitacją na arenie międzynarodowej było zaliczenie w raporcie do grona funkcjonariuszy FSB oficjalnych przedstawicieli dyplomatycznych sił zbrojnych państw sojuszniczych NATO z Chorwacji i Słowacji, w tym odznaczonego przez prezydenta RP za zasługi dla polsko-słowackiej współpracy wojskowej gen. Viktorina oraz attaché Ukrainy walczącego z Rosją. Nawet to zrobiliście.</u>
          <u xml:id="u-393.4" who="#MarekBiernacki">Wydawałoby się, że jest to szaleństwo, ale uświadommy sobie całą sekwencję działania niektórych polityków Prawa i Sprawiedliwości, nie powiem: wszystkich. Proszę zwrócić uwagę, że jak polskie służby się odbudują, to dostają po łapach, są niszczone, są ośmieszane. Ujawnia się informacje, których się nie powinno ujawniać. Było tak w raporcie WSI, zrobiono to z szeregiem błędów, tak samo działo się teraz. Czy to jest przypadek? Uważam, że nie, bo dzieje się to w okresie wojny, wojny na Ukrainie, gdzie następnym celem dla Rosji byłaby Polska. I o tym musimy pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-393.5" who="#MarekBiernacki">Podczas prac przygotujemy poprawkę, którą zgłosimy, mówiła o niej pani poseł Piekarska. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-393.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią posłankę Paulinę Matysiak, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#PaulinaMatysiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Lewicy w sprawie projektu ustawy o uchyleniu ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na Bezpieczeństwo Wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#PaulinaMatysiak">Wysoka Izbo! Przywracanie praworządności to nie są rozliczenia personalne. To przede wszystkim przywracanie prawidłowych, legalnych, zgodnych z konstytucją mechanizmów prawa i usuwanie tych, które z prawem nie miały nic wspólnego. W kwietniu zeszłego roku ówczesna większość parlamentarna przegłosowała ustawę, która depcze podstawowe zasady prawne: działa wstecz, narusza trójpodział władzy, pozwala karać funkcjonariuszy publicznych za działania prowadzone metodami prawnie dozwolonymi. Był to nie tylko bubel prawny, ale ustawa niezwykle groźna dla polskiej demokracji. Na tyle, żeby pod presją opinii publicznej i wielu instytucji nawet Prawo i Sprawiedliwość nie odważyło się ostatecznie wprowadzić jej w życie w pełnym zakresie. Dzisiaj przyszedł czas, żeby ostatecznie usunąć ją z polskiego porządku prawnego, bo niebezpieczne narzędzia walki politycznej mają to do siebie, że niebezpiecznie kuszą. PiS, szarżując na swoich przeciwników, zdeptało po drodze podstawowe zasady prawa i nie zauważyło, że sięga po broń, która może być łatwo użyta przeciwko niemu.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#PaulinaMatysiak">Dzisiaj twórcy tej ustawy z Prawa i Sprawiedliwości oburzają się, gdy nowy rząd zapowiada, że będzie badał czasy ich rządów pod kątem rosyjskich wpływów, i widzą w tym zagrywkę polityczną, zemstę, polowanie na czarownice i przerzucanie się odpowiedzialnością. Dopiero teraz do prawej strony tej sali dotarło, jak niebezpieczne narzędzie stworzyli i na jak wiele sposobów można byłoby je wykorzystać do walki z konkurentami politycznymi.</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#PaulinaMatysiak">Dlatego Lewica popiera ten projekt ustawy o uchyleniu ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022. Rosyjskie wpływy w Polsce to jest kwestia zbyt ważna, żeby miała stać się kolejnym polem bitwy w wiecznej wojnie między Prawem i Sprawiedliwością a Platformą i Obywatelską. I to jest sprawa, którą powinny zajmować się nasze służby, a nie sądy kapturowe powoływane naprędce i z pogwałceniem prawa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Przemysława Wiplera, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PrzemysławWipler">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rzadko jestem tak zgodny ze stanowiskiem prezentowanym przez klub Koalicji Obywatelskiej, ale w dniu dzisiejszym, mając zaszczyt reprezentowania klubu Konfederacji w sprawie ustawy o likwidacji tzw. speckomisji ds. śledzenia wpływów rosyjskiej w polskiej polityce, praktycznie wszystkie argumenty, które padły w wystąpieniu pani poseł Katarzyny Marii Piekarskiej, podzielam.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#PrzemysławWipler">Ustawa, która likwiduje komisję, to jest ustawa, co do której baliśmy się, że jej nie będzie. Gdy kilka miesięcy temu głosowaliśmy za odwołaniem członków tej komisji, występowałem tutaj, z tej mównicy i pytałem, kiedy będzie ustawa o likwidacji tej komisji jako organu niepotrzebnego, niewłaściwego, niekonstytucyjnego, organu, którego nie powinno być, bo polityczne zarzucanie sobie wpływów rosyjskich ma bardzo długą tradycję w Polsce i bardzo łatwo można to robić. Lewicy można wypominać jej pochodzenie, bo powstała z Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, partii satelickiej radzieckiej partii komunistycznej…</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-397.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ale to prawda.)</u>
          <u xml:id="u-397.4" who="#PrzemysławWipler">…i finansowanie z zagranicy, moskiewską pożyczkę, korzenie bardzo wielu osób, które były tajnymi współpracownikami służb bezpieczeństwa i wojskowych, i cywilnych PRL. To jest bardzo proste.</u>
          <u xml:id="u-397.5" who="#PrzemysławWipler">Jeżeli szukamy łatwych ataków za rzekomą czy realną prorosyjskość, to możemy dyskutować o tym, w jaki sposób był wywracany kontrakt norweski i w jaki sposób Polska została odcięta od pierwszej dużej próby dywersyfikacji dostaw nośników energii. Praktycznie każdy klub parlamentarny można łączyć z tym i atakować, zarzucając mu realną albo domniemaną prorosyjskość.</u>
          <u xml:id="u-397.6" who="#PrzemysławWipler">Można to robić w sposób karykaturalny jak niektórzy publicyści, którzy wszędzie widzą rosyjskich agentów, Rosjan i łączą sobie te kropki na poziomie paranoika, można też stawiać bardzo poważne zarzuty, ale jest w Polsce Kodeks karny, są przepisy, są instytucje publiczne, są służby specjalne, są przestępstwa stypizowane jako szpiegostwo, działanie na rzecz innego, obcego wywiadu i są narzędzia, by prowadzić postępowania w tym zakresie. Jeżeli mamy w Polsce służby specjalne, jeżeli mamy w Polsce instytucje do tego powołane, to one powinny zajmować się śledzeniem wpływów agentury obcych państw, i to nie tylko tych wrogich nam, lecz także tych, które są teraz nam przyjazne, z którymi jesteśmy w sojuszach, bo powinniśmy śledzić i weryfikować, kto jest czyim agentem wpływu, kto z kim ma bliskie relacje, kto na rzecz jakiego obcego państwa działa.</u>
          <u xml:id="u-397.7" who="#PrzemysławWipler">Komisja, którą właśnie likwidujemy, to komisja niewątpliwie niekonstytucyjna, to komisja, której jedynym skutkiem było nakręcenie frekwencji na marszu organizowanym przez Donalda Tuska w czerwcu zeszłego roku, bo tylko to wam się udało. Nakręciliście tę frekwencję, ludzie poszli w ramach protestu przeciw tak absurdalnemu aktowi, który wprowadziliście.</u>
          <u xml:id="u-397.8" who="#PrzemysławWipler">Ta komisja nie miała racji bytu, ponieważ zawsze możemy sobie powołać komisję ds. napadania pod jakimś pretekstem na opozycję i powołać swoich ekspertów. I nieważne, czy są to politycy, czy są to zaprzyjaźnieni historycy i publicyści. To jest łatwe, proste, ale to jest marnowanie pieniędzy podatnika. To jest powoływanie ciał niepotrzebnych, zbędnych i prowadzenie przez rząd z wykorzystaniem kolejnego narzędzia polityki wobec i przeciw opozycji.</u>
          <u xml:id="u-397.9" who="#PrzemysławWipler">Jako Konfederacja jesteśmy za tym, żeby szanować pieniądze podatników, żeby nie powoływać fikcyjnych, niekonstytucyjnych ciał. Dlatego będziemy oczywiście głosować za uchwaleniem tej ustawy, za tym, żeby ta komisja została zlikwidowana, a jeżeli ktoś będzie chciał zmieniać np. definicję szpiegostwa, wskazując, że przesłanki uznania kogoś za szpiega są archaiczne i sprawiające, że trudno jest nawet w ewidentnych przypadkach w sposób stabilny podtrzymać zarzuty, a wydaje się, że tak właśnie jest w chwili obecnej, że definicja szpiegostwa i przesłanki uznania za szpiega są archaiczne i że tutaj jest o czym dyskutować, to róbmy to, badajmy wpływy obcych państw, zwłaszcza wrogich, ale nie powołujmy fikcyjnych komisji, które są tylko po to, by gnębić opozycję, bo raz wy macie kij w ręku, a zaraz się zmieni rząd i ktoś inny będzie miał kij. Chodzi o to, żeby ten kij zlikwidować. Za tym właśnie głosujemy. A więc w całej rozciągłości poprzemy ten projekt. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-397.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Marka Jakubiaka, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#MarekJakubiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szczerze mówiąc, miałem nie zabierać głosu, natomiast przemówienie pana posła Suchonia spowodowało, że jednak zabiorę głos w tej sprawie, bowiem jestem za tym i będę całym sercem popierał taką oto tezę, że służby czy to wywiadowcze, czy to kontrwywiadowcze powinny podlegać szczególnej ochronie. Tak naprawdę nie powinniśmy nawet na ten temat rozmawiać, tylko powinniśmy je budować, poprawiać ich sprawność i nie udawać, że są niepotrzebne.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#MarekJakubiak">Służby są potrzebne w każdym państwie, szczególnie poważnym państwie. Widać wyraźnie, jak ważną rolę służby odgrywają w Stanach Zjednoczonych, nawet w dzisiejszym ukraińskim konflikcie są na potęgę wykorzystywane i szczerze mówiąc, po prostu zwyczajnie po ludzku nie zgadzam się na to, żeby kontrwywiad i wywiad wprowadzać w debatę polityczną.</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#MarekJakubiak">Jeżeli dyskutuje się na temat tego, że ta komisja miała wyjaśnić relacje polityczne w zakresie wpływów, to ja chcę powiedzieć, że po 1990 r., proszę państwa, w Polsce — przynajmniej takie do mnie dochodziły informacje — zostało ok. 32 tys. aktywnych agentów rosyjskiego wpływu, Niemcy mówią o 2,5 tys. aktywnych agentów rosyjskiego wpływu w samych kołach rządzących itd., itd.</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#MarekJakubiak">Tak jest w Stanach Zjednoczonych, tak jest we Francji, tak jest wszędzie. Chodzi o to, żebyśmy zdawali sobie sprawę z tego, jak to działa. Wydaje się jednak, że pan sprawozdawca nadużył trochę słownictwa, dlatego że nie składała się ona z żadnych nominatów — po prostu nie chcieliście państwo brać w niej udziału. Są tam profesorowie, historycy, ludzie, którzy z archiwistycznego punktu widzenia mieli wyjaśnić, jak było w czasach wymienionych w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-399.4" who="#MarekJakubiak">Przykro mi to mówić, ale nie podoba mi się, kiedy służby fraternizują się z rosyjską służbą wywiadowczą. Nie podoba mi się, że razem piją wódkę, nie podoba mi się. Zostało to pokazane w jasny sposób. Nie podoba mi się, że na prośbę prezydenta Putina rozdzielano wizyty smoleńskie. Nie podoba mi się to. W tym wszystkim chodziło o to, żebyśmy wyjaśnili sobie, jakie wpływy miał w Polsce Putin, po prostu, zwyczajnie. Nie ma to nic wspólnego z tym, co mówicie.</u>
          <u xml:id="u-399.5" who="#MarekJakubiak">Jeżeli chodzi o caracale, panie pośle, to dobrze, że nie kupiliśmy tego złomu. Cały świat to oddaje. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-399.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-399.7" who="#MarekJakubiak">Trzeba by zadać pytanie, jak to się stało, że ktoś podjął decyzję o kupieniu tego złomu, za który mieliśmy zapłacić dwa razy tyle, ile był wart. W dodatku co drugi z nich nie lata, przynajmniej we Francji. Powiem panu, że np. Kuwejt czy inne kraje arabskie, które je kupiły, chcą je zwrócić. Proszę nie dyskutować, nie debatować nad tym przykładem, bo to po prostu zwykły obciach.</u>
          <u xml:id="u-399.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-399.9" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Marek na ministra obrony.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#MonikaWielichowska">Do dyskusji, do pytań zapisało się ponad 20 parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#MonikaWielichowska">Jeśli na sali są jeszcze posłanki i posłowie, którzy chcą się dopisać do tej listy, to teraz jest czas, ponieważ za moment ją zamknę.</u>
          <u xml:id="u-400.3" who="#MonikaWielichowska">Wyznaczam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-400.4" who="#MonikaWielichowska">Jako pierwszą zapraszam panią poseł Agnieszkę Wojciechowską van Heukelom, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#AgnieszkaWojciechowskavanHeukelom">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wczytując się w ten projekt i wsłuchując w mowy przedstawicieli koalicji rządzącej, nie posiadałam się ze zdumienia, jak można prezentować tak bardzo antypolską postawę w sytuacji, w której jest się polskim posłem. Państwo robicie dokładnie to samo, co robiliście przy okrągłym stole. Nie jesteście w ogóle zainteresowani wyjaśnieniem wpływów rosyjskich w Polsce — i to w sytuacji, w której za naszą wschodnią granicą toczy się wojna rozpoczęta przez Rosję, wojna, która stanowi zagrożenie dla Europy.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Maria Piekarska: Ale pani kłamie. Kłamiesz, kobieto.)</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#AgnieszkaWojciechowskavanHeukelom">Szanowni Państwo! Opowiadacie się za zlikwidowaniem tej ustawy, jednocześnie nie zająknąwszy się nawet, że przecież została powołana rządowa komisja, tak, rządowa, bo zostali wskazani przedstawiciele różnych resortów, komisja, która w tej chwili ma się niby zajmować właśnie wyjaśnianiem kwestii wpływów rosyjskich w Polsce. Tę komisję tworzą m.in. osoby, które były posądzane o rosyjskie wpływy. Po prostu Donald Tusk stosuje technikę służb rosyjskich znaną z lat 60., którą…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#MonikaWielichowska">Poseł Agnieszka Wojciechowska van Heukelom:</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#MonikaWielichowska">…opisywał już Volkoff, technikę, która polega na tym, że wywiad rosyjski i służby rosyjskie mają udawać antyrosyjskie i w ten sposób się uwiarygadniać. Jesteście państwo po prostu żenujący i naród was z tego kiedyś rozliczy.</u>
          <u xml:id="u-402.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-402.4" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Pani tej ustawy nawet nie przeczytała.)</u>
          <u xml:id="u-402.5" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-402.6" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Mariusza Krystiana, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-402.7" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#MariuszKrystian">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Można by było zadać pytanie, dlaczego tak bardzo boicie się badania wpływów rosyjskich w Polsce, dlaczego chcecie zlikwidować tę komisję w sensie prawnym, ale to pytanie byłoby pytaniem retorycznym. Pamiętamy, wiemy dlaczego, naród pamięta. Pamiętamy doskonale sytuację z sopockiego molo, pamiętamy długotrwałe kontrakty z Gazpromem, jakie zawieraliście, uzależniając nasze państwo od rosyjskiego gazu. Pamiętamy brak sprzeciwu wobec rurociągów, budowy rurociągów Nord Stream 1 i Nord Stream 2. Nic z tym nie zrobiliście. Pamiętamy, jak rozdzielano wizyty śp. prezydenta Lecha Kaczyńskiego i premiera Donalda Tuska w Smoleńsku. Pamiętamy wasze działania uzależniające Polskę bezpośrednio lub pośrednio, bezpośrednio lub za pośrednictwem Niemiec, od polityki rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#MariuszKrystian">Dziś państwo polskie musi zmagać się z rosyjską agenturą, o której powiedział pan poseł Jakubiak. Efekty działania tej agentury są bardzo widoczne. Liczne podpalenia, pożary…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#MariuszKrystian">…akty dywersji, które w tym momencie są dokonywane na terytorium polskiego państwa, nie dzieją się bez powodu. To jest efekt działania obcej agentury. Ta kwestia również powinna być wyjaśniana w sensie prawnym i politycznym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Witolda Tumanowicza, Konfederacja. Nie… A, jest pan poseł.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#komentarz">(Poseł Witold Tumanowicz: Jestem, jestem.)</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#WitoldTumanowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie ma wątpliwości, że ta komisja była wytworem czysto PR-owym. Miała na celu zwrócić uwagę na to, czym i tak się państwo przerzucacie, czyli na oskarżenia o prorosyjskość. Była to taka szopka polityczna. Ostatecznie był to prezent dla ekipy Donalda Tuska, bo w sumie była to jedna z cegiełek, które doprowadziły do tego, że obecnie rządzą. Cała ta manifestacja, podobno milionowa manifestacja, była efektem właśnie powołania tej PR-owej komisji.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#WitoldTumanowicz">Przy okazji debaty mam pytanie do rządzących. Kiedy powołacie komisję do spraw badania wpływów niemieckich w kontekście dopłat do niemieckich elektrogruzów, wiatraków Siemensa i lobby wiatrakowego,…</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#WitoldTumanowicz">…całej historii rządów Donalda Tuska i doniesień, że postawi on w tym momencie na Niemkę, czyli będzie głosował za Ursulą von der Leyen, jeśli chodzi o kolejną kadencję Komisji Europejskiej? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-407.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszamy pana posła Krzysztofa Cieciórę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#KrzysztofCiecióra">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Potrzebujemy dzisiaj komisji, potrzebujemy zespołu, potrzebujemy ponadpartyjnej grupy, aby badać wpływy rosyjskie, niemieckie, białoruskie, jakkolwiek byśmy ich nie określili, wpływy jakiejkolwiek strony jako zagrożenie dla Polski, ponieważ jesteśmy krajem frontowym. Jesteśmy krajem, obok którego trwa wojna, krajem, który wspiera Ukrainę w tej wojnie. Jesteśmy inwigilowani, penetrowani przez różne wpływy.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#KrzysztofCiecióra">To, co dzisiaj robicie… Chcecie likwidować jedną komisję, a powołaliście swoją, drugą, w której teraz będziecie wydawać jakieś werdykty. To jest absolutnie skandaliczne.</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#KrzysztofCiecióra">Apeluję do was, abyście rządząc w Polsce, wyszli z inicjatywą budowania takich zespołów, takich grup, które będą ponadpartyjnie wspierać walkę z dezinformacją, sabotażem, różnego rodzaju konfrontacją w wojnie hybrydowej, która już teraz trwa. I to dzisiaj powinno być przedmiotem naszej dyskusji, naszej rozmowy, naszej refleksji, a nie przerzucanie się z lewej na prawą stronę, kto, gdzie i jak działał. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuje.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Filipa Kaczyńskiego, Prawo i Sprawiedliwość. Jest pan poseł? Jest.</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#FilipKaczyński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Swoje wystąpienie zacznę od cytatu: Bardzo bym chciał, aby dzięki pracy tej komisji atmosfera i życie publiczne w Polsce zostały uwolnione od tego nieznośnego już ciężaru spekulacji, domysłów, setek publikacji, audycji telewizyjnych, dziesiątków książek na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#FilipKaczyński">Kto to powiedział? Wasz premier, Donald Tusk. Dlaczego zatem, szanowni państwo, likwidować Państwową Komisję do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022, skoro została powołana w jej miejsce rządowa komisja? Właśnie dlatego, szanowni państwo, że nie podoba się wam ten okres. Bo to nie są tylko rządy Prawa i Sprawiedliwości, ale również koalicji PO-PSL i pierwsze premierostwo Donalda Tuska. Warto więc zadać pytanie: Czego się boicie, Platformo? Ujawnienia polityki resetu stosunków międzynarodowych z Moskwą — sami zresztą o tym mówiliście — czy współpracy waszych służb z FSB? Dzisiaj macie większość i możecie zlikwidować tę komisję, ale historia nie zapomina.</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Krzysztofa Haburę, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#KrzysztofHabura">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 29 listopada ub.r. Sejm odwołał — i bardzo dobrze — wszystkich PiS-owskich nominatów państwowej komisji do spraw badania rosyjskich wpływów w naszym kraju, haniebnej i niekonstytucyjnej komisji zwanej lex Tusk, ponieważ głównym celem, prawdziwym celem jej działania było wyeliminowanie z życia publicznego i politycznego lidera opozycji Donalda Tuska. Na szczęście dla Polaków te nikczemne plany Zjednoczonej Prawicy nie powiodły się, a Donald Tusk poprowadził demokratyczną opozycję do zwycięskich wyborów październikowych.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Dobry jest, jak Rysiek.)</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#KrzysztofHabura">Dzisiaj kończymy ten żałosny PiS-owski spektakl, dewastujący życie publiczne i demokratyczne procesy w naszym kraju. Likwidujemy tę komisję. Natomiast prawdziwe związki z Rosją wyjaśni powołana przez premiera niezależna, złożona z ekspertów, działająca bez medialnego huku komisja do spraw badania wpływów rosyjskich i białoruskich w Polsce w ostatnich 20 latach.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Zbigniewa Boguckiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Bogucki: Jeszcze Władysław Dajczak, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-414.4" who="#MonikaWielichowska">Poseł Władysław Dajczak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-414.5" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#WładysławDajczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#WładysławDajczak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chyba nigdy od czasów stalinowskich nie dochodziło do takiego zakłamywania rzeczywistości jak teraz, gdy rządzi ekipa Donalda Tuska. Do granic możliwości rozbudowane są struktury kłamstwa. Komisję do spraw badania wpływów rosyjskich powołuje premier, który do 2014 r. prowadził reset w polityce z Rosją. Premier, który za cel swojej pierwszej wizyty jako jedyny polski premier obrał Moskwę. Premier, który odcinał się od słów śp. prezydenta Lecha Kaczyńskiego w Gruzji, kiedy ten krytykował inwazję na Gruzję. Premier, który w tej chwili mówi i mówił o tym, co się działo wtedy w stosunkach z Rosją, że dbał z prezydentem Putinem o to, aby nikt piachu nie sypał w szprychy. Czy taka komisja może być wiarygodna? Nie ma jakiejkolwiek wiarygodności.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-415.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#MonikaWielichowska">I wywołany już poseł Zbigniew Bogucki.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle, zapraszam. Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#ZbigniewBogucki">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Zacznę od cytatu, bo ten cytat bardzo wiele mówi, dlaczego podejmujecie państwo tę inicjatywę. 23 listopada 2007 r.: Choć mamy swoje poglądy na sytuację w Rosji, chcemy dialogu z Rosją taką, jaką ona jest — mówi to Donald Tusk, premier dzisiejszy i ówczesny. Brak dialogu nie służy ani Polsce — uwaga — ani Rosji. Wielka troska Donalda Tuska, o to, co służy, a nie służy Rosji. Dalej: psuje interesy — uwaga — reputację obu krajów na arenie międzynarodowej. Jak mówi młodzież, to absolutny hit tego wystąpienia: Dlatego jestem przekonany, że czas na dobrą zmianę w tej kwestii właśnie nadszedł.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#ZbigniewBogucki">Szanowni państwo, to chcecie zakrzyczeć. Chcecie zakrzyczeć to, kiedy Donald Tusk umorzył 10 200 tys. długu dla Gazpromu.</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak?)</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#ZbigniewBogucki">Tak. I to chcecie zakrzyczeć. Kiedy my rządziliśmy, Gazprom zwracał PGNiG 1,5 mld dolarów i nikt u nas nie podpisywał notatek, żeby polskie służby współdziałały z FSB. To chcecie zakrzyczeć, likwidując tę komisję.</u>
          <u xml:id="u-417.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Artura Łąckiego, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#ArturJarosławŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Pośle Bogucki, Mój Kolego! Chyba mam większy hit, niż pan powiedział. Trochę z innej beczki, ale to jest wszystko powiązane. Kiedy pana koledzy tworzyli tę ustawę, brali tych Cenckiewiczów, żeby nie wiadomo co robili, to wasz kolega, teraz eurodeputowany, Obajtek, sprzedawał właśnie Lotos Arabom z Aramco. Sprzedał go za nędzne pieniądze, za jeden rok ich zysku.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#ArturJarosławŁącki">Kiedy mówiliśmy, że to, co robicie, to jest takie dyzmowanie polskiej gospodarki, że wy nie macie zielonego pojęcia…</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Marek Sawicki mówi, że Orlen teraz bankrutuje.)</u>
          <u xml:id="u-419.3" who="#ArturJarosławŁącki">…o sprzedaży majątku, jesteście zwykłymi Dyzmami, to mówiliście: nie, to jest najlepszy biznes świata.</u>
          <u xml:id="u-419.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-419.5" who="#ArturJarosławŁącki">I co teraz, panie pośle Kaleta? Wczoraj prasa podała, że Aramco zaczyna kupować polskie stacje paliw. W Polsce mamy ok. 8 tys. stacji paliw: Orlenu, BP, Schella i niezależnych. Tych niezależnych jest prawie 4 tys. Wczoraj Aramco złożył ofertę niezależnym odbiorcom, że ich wykupi, da pieniądze na rozwój pod jednym warunkiem: że będą kupowali tylko paliwo od nich.</u>
          <u xml:id="u-419.6" who="#ArturJarosławŁącki">…Jedno zdanie, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-419.7" who="#ArturJarosławŁącki">…I nie wydadzą na to ani jednego swojego własnego petrodolara, ani jednego, zrobią to wszystko z zysku Lotosu. I to jesteście wy, dyzmowie gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-419.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-419.9" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Teraz wystąpi Antonio Banderas.)</u>
          <u xml:id="u-419.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-419.11" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Geniusz.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Artura Szałabawkę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#MonikaWielichowska">Jest pan poseł Szałabawka? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Grzegorza Lorka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#GrzegorzLorek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szkoda, że nie ma pana posła Wiplera, bo ta informacja jest adresowana przede wszystkim do niego. Donald Tusk wydał zarządzenie w sprawie powołania komisji do spraw badania wpływów rosyjskich i białoruskich w Polsce w latach 2004–2024. Jej szefem będzie szef SKW gen. Jarosław Strużyk, który był szefem kontrwywiadu w czasach rządu Donalda Tuska, przed nimi i teraz.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#GrzegorzLorek">Nieprawda? Nie był szefem? To media kłamią. Na pewno był generałem.</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-421.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba to sprostować.)</u>
          <u xml:id="u-421.5" who="#GrzegorzLorek">Jest na pewno generałem i na pewno zaczynał w 1987 r. w strukturach Ludowego Wojska Polskiego. To na pewno wybitny fachowiec. Ale do czego zmierzam? Zmierzam do tego, że na pewno ta komisja zbada wpływy rosyjskie szczególnie w latach 2012–2014, kiedy to wywiad wojskowy i kontrwywiad wojskowy współpracowały z KGB, FSB i GRU. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Pawła Jabłońskiego, Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Janusza Kowalskiego, Prawo i Sprawiedliwość. Też nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-422.3" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Jakubiaka, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-422.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-422.5" who="#komentarz">(Poseł Marek Jakubiak: Jestem.)</u>
          <u xml:id="u-422.6" who="#MonikaWielichowska">Proszę, panie pośle. Mamy przyspieszenie.</u>
          <u xml:id="u-422.7" who="#komentarz">(Poseł Marek Jakubiak: Takiego przyspieszenia na liście dostaliśmy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#MarekJakubiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Skoro już jesteśmy, chciałem panu sprawozdawcy zadać pytanie: Czy prawdą jest, że Rosjanie napierali na rząd Donalda Tuska w sprawie aresztowania „Starucha”, młodego człowieka, mieszkańca Warszawy, legionisty, którego bezprawnie trzymano 6 miesięcy w więzieniu na skutek interwencji rosyjskiej? Bo w sumie ta komisja nad takimi właśnie rzeczami miałaby pracować. Bardzo bym prosił, żeby pan odpowiedział na to pytanie. A, i niech się pan zastanowi, bo są na to dokumenty.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Patryka Wichra, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PatrykWicher">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Gra służbami to gra bardzo wysublimowana, umiejętna, która toczy się tak naprawdę w cieniu, kiedy to kontrwywiady, wywiady nawzajem się obserwują, analizują swoje wpływy, czasami wiedzą o swoich działaniach, dopuszczają te działania. To taka gra, która się toczy od wieków i od lat między różnymi mocarstwami i krajami chcącymi mieć strefy wpływów. Polska też nie jest na to obojętna. Niestety byliśmy w strefie wpływów Związku Radzieckiego, który zostawił u nas wiele niespodzianek. Jak tutaj było powiedziane, to są tysiące agentów wpływu, którzy nadal funkcjonują i niestety nie zostali do końca zidentyfikowani ani odnalezieni. Przeraża to, że nie było nigdy do końca doprowadzonej sytuacji, żeby dobrze przepracować kondycję służb. Były próby rozliczenia WSI, które zostały zdyskredytowane przez różne środowiska. Ta komisja miała szansę zrobić to pod względem historycznym, dokumentowym, archiwalnym, ale boicie się, moi drodzy państwo, podejść do tego tematu. Pytanie, kto ma na was wpływ. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#MonikaWielichowska">Teraz głos zabierze już przygotowany pan poseł Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#JarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jesteśmy jedynym państwem postkomunistycznym, które nie przeprowadziło lustracji. Czesi, Słowacy — wszyscy dokonali lustracji, włącznie z pełnym otwarciem archiwów. A u nas czegoś takiego nie było. Czy państwo sobie wyobrażają, że u nas nie było żadnych wpływów rosyjskich, że nie było współpracowników rosyjskich? Na pewno byli i niestety pozostali. Oczywiście mam pretensje do Prawa i Sprawiedliwości, że ta komisja powstała o 4 lata, o 5, 6 lat za późno, ale ona powinna działać. Pan poseł Suchoń mówił tutaj, że członkowie tej komisji zarabiali pieniądze. Panie pośle, proszę mieć pretensje do swojego ugrupowania, bo stworzyli państwo komisje sejmowe, przez które dopiero wychodziły pieniądze. Każdy członek komisji miał dwóch ekspertów, którzy zarabiali ogromne pieniądze. Proszę powiedzieć ile, bo to dla państwa, jak się okazało, nie były komisje do wyjaśnienia, ustalenia czegokolwiek, ale to była trampolina, żeby wysłać kolegów do europarlamentu.</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#JarosławSachajko">Proszę teraz powiedzieć, co ta komisja przy premierze będzie robiła? Do tej komisji, którą teraz państwo likwidujecie czy chcecie zlikwidować, mogli państwo wysłać swoich członków, ale nie chcieliście tego zrobić, bo się czegoś baliście. Bali się państwo prawdy. W tej komisji przy premierze są sami nominaci pana premiera i jego kolegów.</u>
          <u xml:id="u-427.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Pawła Jabłońskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PawełJabłoński">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#PawełJabłoński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Pośle Wnioskodawco! Co chcecie ukryć? Dlaczego chcecie usunąć z polskiego porządku prawnego ustawę, która jest obowiązującym prawem, może jest niedoskonała, może wymagająca kolejnych nowelizacji i poprawek, ale daje dzisiaj polskiemu państwu narzędzia do badania wpływów rosyjskich? Dlaczego tworzycie jakiś erzac ciała prawnego, które ma umocowanie ustawowe w postaci tej komisji przy premierze, absolutnie podporządkowanej politycznie, działającej w trybie niejawnym, nieprzejrzystym? Nie wiadomo, co ta komisja będzie badać, a zwłaszcza czego ta komisja nie będzie badać i jakie tematy będzie omijać. Mamy bardzo poważne powody, by podejrzewać, że będzie omijać badanie rzeczywistych wpływów rosyjskich zwłaszcza w latach 2007–2014, tego nowego resetu z Rosją, kiedy staraliście się, żeby nikt nie sypał piachu w tryby polsko-rosyjskich relacji. Donald Tusk mówił o tym osobiście. Dlatego chcecie to usunąć, bo się tego boicie.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Pawła Bliźniuka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#PawełBliźniuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Igrzyska politycznej zemsty, bo tym właśnie w intencji projektodawców, autorów komisji do spraw badania wpływów rosyjskich, miała być ta komisja. Upolityczniona, powołana niezgodnie z konstytucją — stworzyliście potworka prawnego. Komisja miała być publicznym oskarżycielem, sędzią i katem w jednym. Miała eliminować przeciwników politycznych z życia publicznego, miała rzucać oskarżeniami bez podstaw, bez możliwości prawdziwej, wiarygodnej obrony. W listopadzie zeszłego roku jak na dłoni widać było, czym tak naprawdę ta komisja była. Ten raport cząstkowy, który został sformułowany w przededniu rozwiązania czy odwołania PiS-owskich członków tej komisji, pokazuje, jakie były intencje tych, którzy w tej komisji działali, i tych, którzy tę komisję powoływali.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#PawełBliźniuk">Wpływy rosyjskie w Polsce wymagają wyjaśnienia, ale niech to robią fachowcy, eksperci, a nie upolitycznieni nominaci PiS-owskiej większości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po 8 latach rządów PiS mamy w Polsce deficyt prawdy na temat wpływów rosyjskich i białoruskich. Już w chwili powołania komisji w 2023 r. podkreślaliśmy, że jest to organ, którego powstanie łamie mnóstwo przepisów prawa i utworzono go tylko do celów przedwyborczej walki politycznej, zatem uchylenie ustawy z porządku prawnego jest jak najbardziej zasadne. Nowa rządowa komisja zostanie powołana tak jak trzeba — bez konstytucyjnych wad i z ekspertami, ale bez polityków w składzie. Skończy się bezkarność polskiego państwa, jeśli chodzi o kompletny brak reakcji, złą wolę albo agenturę. Możecie być państwo pewni, że wszystkie aspekty zostaną odpowiednio wyjaśnione i ja w waszym przypadku bym się nie śmiała. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Witolda Zembaczyńskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#WitoldZembaczyński">Szanowna Pani Marszałkini! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Kiedy odwołaliśmy skład tej fatalnej komisji lex Tusk, zanurzyliśmy jej projekt w takiej formalinie, a dzisiaj ten fatalny projekt wrzucamy do sejmowego dołu z wapnem, żeby zakończyć coś, co właściwie miało służyć odwracaniu pojęć i uwagi, bo występowanie w nieoczywistych rolach, które jest dla was takie bliskie, jest czymś naturalnym dla środowiska alt- i patoprawicy. To właśnie te środowiska były nośnikami rosyjskiej propagandy i rosyjskich wpływów. To one hejtowały szczepionki, one uderzały w pomoc Ukrainie. Jakże inaczej nazwać ludzi, którzy poprzez użycie służb specjalnych, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego i inne parasole ochronne takie środowiska kryły? To oni właśnie w klapie nie nosili orła białego, a orła dwugłowego. Dzisiaj ten naprawdę daremny spektakl służący obronie komisji lex Tusk tylko potwierdza, jak nieoczywista jest wasza rola. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To, co się dzieje w naszym kraju od 13 grudnia, można by było nazwać tragifarsą, gdyby nie dotyczyło tak ważnych aspektów życia, a mianowicie bezpieczeństwa naszego kraju. A bezpieczeństwo, doskonale wiemy, jest zależne również od wpływów obcych państw, które dla nas są wrogie.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowni Państwo! Pierwszą decyzją Donalda Tuska było wycofanie członków komisji, która została powołana przez Sejm. Na określenie „farsa” zasługuje to, co dzieje się dzisiaj, dlatego że dzisiaj występujecie o likwidację tej komisji, natomiast pan premier zarządzeniem powołał komisję, która ma de facto badać to samo, tylko powołał sobie swoich ekspertów. Czego tak naprawdę się boicie? Mogliście do komisji, która była powołana ustawą sejmową, również wskazać przedstawicieli, których państwo chcielibyście widzieć podczas prac tej komisji. Nie zrobiliście tego. Boicie się, że analizując wpływy rosyjskie na elity polityczne naszego kraju, dotkniemy wielu waszych funkcjonariuszy, którzy dzisiaj pełnią ważne dla państwa funkcje. I to jest szczególnie niebezpieczne.</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Janusza Cieszyńskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#JanuszCieszyński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pan poseł Bliźniuk mówił o politycznej zemście i to właśnie jej narzędziem ma być powołana zarządzeniem w kancelarii premiera ta antykomisja złożona z osób, co do których werdyktu… Już dzisiaj możemy stwierdzić, jaki on będzie, bo ich opinie i poglądy są powszechnie znane.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#JanuszCieszyński">Uchylenie tej ustawy miałoby sens tylko pod jednym warunkiem: że zakończyłaby się ta fatalna wojna polsko-polska, obrzucanie się oskarżeniami o to, kto jest ruskim agentem. Jak można oskarżyć o agenturalność premiera polskiego rządu, który stał na czele antyputinowskiej koalicji po wybuchu wojny na Ukrainie? Skończcie ten spektakl, nie osłabiajcie Polski i weźcie się w końcu do roboty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam panią poseł Magdalenę Łośko, Koalicja Obywatelska. Nie widzę pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Cieszyński: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Andrzeja Śliwkę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#komentarz">(Poseł Marcin Przydacz: Biegnie, za chwilkę będzie.)</u>
          <u xml:id="u-440.4" who="#MonikaWielichowska">Biegnie.</u>
          <u xml:id="u-440.5" who="#MonikaWielichowska">To zapraszam siebie jako posłankę i damy szansę wtedy panu posłowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#MonikaWielichowska">Wysoka Izbo! Likwidujemy komisję, która była atrapą. Likwidujemy komisję, która powstała tylko i wyłącznie po to, by wyeliminować z życia publicznego politycznych przeciwników, a uchylana ustawa narusza przede wszystkim konstytucję, w tym jej fundamentalne — przypomnę — przepisy, jak art. 2, który ustanawia zasadę demokratycznego państwa prawa. Miała też dewastujący wpływ na życie publiczne i na demokratyczne procesy w Polsce. Przypomnę, że Sejm odwołał wszystkich członków komisji pod koniec ubiegłego roku, więc dziś dyskutujemy o sprzecznym z konstytucją, legislacyjnym bublu, o martwym prawie. Dlatego jako posłanka przede wszystkim dziwię się, że posłowie z klubu Prawa i Sprawiedliwości pomimo tego i pomimo wszystko złożyli wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#MonikaWielichowska">Czy na salę dotarł pan poseł Śliwka? Nie dotarł. Miał szansę. Musicie państwo przekazać panu posłowi, że miał szansę.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#MonikaWielichowska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pana Radosława Kujawę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#RadosławKujawa">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rada Ministrów podziela przedstawioną przez projektodawców ocenę ustawy z dnia 14 kwietnia 2023 r. o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022. W stosunku do ustawy zostało podniesionych wiele zarzutów dotyczących niezgodności jej przepisów zarówno z Konstytucją RP, z prawem Unii Europejskiej, jak i z innymi aktami prawa międzynarodowego, w szczególności europejską konwencją praw człowieka. Poza zarzutami o charakterze konstytucyjnym za likwidacją przywołanej komisji przemawia także praktyka jej działania. Komisja nie funkcjonuje, gdyż Sejm RP 29 listopada 2023 r. odwołał wszystkich jej członków. Jednocześnie Rada Ministrów podjęła działania mające na celu powołanie ciała eksperckiego mającego za zadanie zbadanie wpływów rosyjskich i białoruskich na bezpieczeństwo wewnętrzne i interesy RP. W dniu 21 maja zostało wydane zarządzenie nr 55 Prezesa Rady Ministrów w sprawie powołania Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich i białoruskich na bezpieczeństwo wewnętrzne i interesy Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2004–2024. Została powołana komisja, w skład której wchodzą eksperci wskazani przez ministrów właściwych w zakresie poszczególnych obszarów prac komisji. Należy przy tym podkreślić, że komisji do spraw badania wpływów rosyjskich i białoruskich nie nadano budzących wątpliwości konstytucyjne uprawnień przewidzianych dla komisji powołanej ustawą z dnia 14 kwietnia 2023 r. W tym kontekście zatem nie ma uzasadnienia równoległe istnienie dwóch podmiotów, których zadaniem byłoby badanie obcych wpływów, w szczególności w sytuacji, gdy funkcjonowanie jednego z nich budzi, jak wskazano, poważne wątpliwości natury konstytucyjnej.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#RadosławKujawa">Rada Ministrów rekomenduje kontynuowanie prac parlamentarnych nad poselskim projektem ustawy o uchyleniu ustawy o Państwowej Komisji do spraw badania wpływów rosyjskich na bezpieczeństwo wewnętrzne Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2007–2022.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#RadosławKujawa">Tak brzmi, proszę państwa, oficjalne stanowisko Rady Ministrów w kontekście projektu ustawy, o której dzisiaj dyskutujemy. Natomiast korzystając z tego, że prezentuję na tej sali stanowisko rządu, chciałbym zwrócić uwagę na jedną fundamentalną rzecz. Oczywiście można tutaj podnosić wiele wątków, natomiast ciało, które dzisiaj jest likwidowane, zostało powołane jako organ administracji publicznej, który ma absolutnie nieograniczone kompetencje w zakresie dostępu do informacji i możliwości działania w sposób niekonwencjonalny. Zapewniono sobie dostęp do wszystkich dokumentów, do przesłuchań. Nawet w przepisie tej ustawy stwierdzono, że poza obszarami badania komisji mogą pozostawać nieliczne wyjątki, jak np. tajemnica spowiedzi. Mamy do czynienia z pewnym kuriozum formalnoprawnym, którego skutkiem miały być decyzje administracyjne mające w sposób inkwizycyjny eliminować osoby z życia publicznego. Komisja powołana decyzją rządu jako organ pomocniczy Rady Ministrów jest ciałem ekspercko-badawczym, które sporządza raporty i analizy i pracuje na dokumentach, do których dostęp regulowany jest ustawami Rzeczypospolitej Polskiej. Zwracam uwagę na ten element, dlatego że przywracamy możliwość badania wpływów rosyjskich w Polsce w świetle obowiązującej konstytucji i aktów prawnych Rzeczypospolitej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła wnioskodawcę Mirosława Suchonia, Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#MirosławSuchoń">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za tę debatę, dlatego że ona z jednej strony była bardzo merytoryczna, a z drugiej strony pokazała w części, w jaki sposób niektóre ugrupowania podchodzą do tak ważnych spraw, jak choćby bezpieczeństwo państwa czy zapewnienie tego, że decyzje podejmowane są w sposób, który ujmuje wyłącznie interes państwa i obywateli, a nie jakieś zewnętrzne interesy, których nie chcę tutaj jakoś specjalnie definiować. Wydaje mi się, że zobaczyliśmy taki podział. Z jednej strony są w gruncie rzeczy posłowie Prawa i Sprawiedliwości broniący pomysłu, który miał przysłużyć się kampanii wyborczej, używający do jego obrony wielkich słów, ale tak naprawdę wyłącznie jako politycznego ping-ponga, który ma wykazać wyższość pewnej politycznej idei nad pragmatycznym, racjonalnym, dobrym dla państwa podejściem do kształtowania tego obszaru działalności.</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#MirosławSuchoń">Tutaj chcę się zwrócić w sposób szczególny i bezpośredni do pana posła Przydacza, którego widzę na sali. Panie pośle, chodzi o to… Pan mówił o tym ostatnim zdrajcy, który wyjechał na Białoruś, o sędzim, który za państwa czasów pełnił wysokie i coraz wyższe godności. Gdybyśmy mieli rozmawiać w ten sposób, to ja mógłbym przytoczyć historię wyłącznie tego człowieka, mówiąc o tej ustawie, ale to kompletnie nic by nie wniosło. Dlatego szanując to, co pan poseł był uprzejmy tu przedstawić, jednak zaapeluję o to, abyśmy w sytuacji, w której rozmawiamy o naprawdę ważnych elementach funkcjonowania naszego państwa, wznieśli się ponad poziom takiego politycznego ping-ponga i starali się rozmawiać o tym, czy dane rozwiązanie wnosi coś dobrego, czy wręcz przeciwnie, stanowi przeszkodę, żeby coś dobrego osiągnąć. W tym kontekście jeszcze raz zachęcam wielce szanownego pana posła i cały klub Prawa i Sprawiedliwości do tego, aby jednak zobaczyć działalność tej komisji nie przez pryzmat polityczny, tylko przez pryzmat szkód, które ta komisja mogła wyrządzić państwu. To był organ, który był pozakonstytucyjny, co wielokrotnie z tej mównicy padło. To był organ, który był nacechowany takim politycznym podejściem.</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#MirosławSuchoń">Bardzo ważną rzecz, za co bardzo dziękuję, był uprzejmy powiedzieć pan minister Kujawa, czyli o nieograniczonym dostępie do informacji. Tutaj znowu moglibyśmy się powołać na przykład tego zdrajcy, który uciekł na Białoruś — dostęp do informacji, w zasadzie bezproblemowy wypływ i w związku z tym wielkie szkody dla państwa. Bardzo bym chciał, żebyśmy wszyscy w duchu odpowiedzialności, podejmując decyzje dotyczące kształtowania ładu prawnego w Polsce, mieli na uwadze fakt, że jeżeli tak wrażliwe mechanizmy wykorzystywane są w interesie politycznym, to powstają potężne luki, które później mogą zaszkodzić państwu. Ja interpretuję słowa pana ministra Kujawy jako troskę o to, żeby tę lukę również zamknąć, co stanie się wtedy, kiedy ta komisja faktycznie — ona już na szczęście nie działa — zostanie zlikwidowana.</u>
          <u xml:id="u-445.4" who="#MirosławSuchoń">Wielce szanowna pani poseł Piekarska mówiła o potrzebie uzupełnienia przepisów w zakresie odnoszącym się do tego pseudoraportu, który powstał, zresztą później o tym mówił również pan poseł Biernacki. My jesteśmy bardzo otwarci na rozmowę o ostatecznym kształcie tej ustawy, dlatego że rzeczywiście nie można pozwolić na to, aby taki polityczny raport, mający służyć wyłącznie celom politycznym, funkcjonował w przestrzeni prawnej. To jest niemoralne, to jest sprzeczne z interesem państwa. Gdybyśmy tego nie zrobili, w sposób oczywisty nie uczynilibyśmy zadość tej wartości, o którą walczymy, czyli praworządności.</u>
          <u xml:id="u-445.5" who="#MirosławSuchoń">Wielce szanowny pan poseł Zimoch mówił o konstytucyjności czy niekonstytucyjności tego rozwiązania, o potrzebie powrotu do ładu konstytucyjnego, o tym, że w naszych decyzjach powinna królować praworządność i chęć kształtowania praworządności. Bardzo za to, panie pośle, dziękuję, dlatego że to jest stanowisko, które też pan poseł bardzo często prezentuje tutaj na mównicy, nie tylko w formie werbalnej, ale także przedstawiając konkretne projekty, konkretne przepisy. Jest pan również jednym z posłów, którzy stoją za tym projektem, i myślę, że to jest właśnie przykład dobrej pracy poselskiej. Bardzo za to dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-445.6" who="#MirosławSuchoń">Wielce szanowny pan poseł Biernacki mówił o procedurze uchwalania. Szanowni państwo, ja o tym już nie mówiłem w trakcie przedstawiania stanowiska i prezentowania projektu, ale rzeczywiście projekt, który był procedowany, został przez pana prezydenta odesłany do Trybunału Konstytucyjnego, pojawiła się jakaś poprawka. Wszyscy pamiętamy, jak to wyglądało. Sposób procedowania urągał wszelkim zasadom prawidłowej legislacji. W związku z tym to jest kolejny argument, który świadczy przeciw temu projektowi.</u>
          <u xml:id="u-445.7" who="#MirosławSuchoń">Pani posłanka Matysiak też mówiła o niekonstytucyjności, o potrzebie powrotu do praworządności. Również bardzo za to dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-445.8" who="#MirosławSuchoń">Pan poseł Wipler, prezentując stanowisko Klubu Poselskiego Konfederacja, mówił o tym, że ten projekt odpowiada na oczekiwanie, które werbalnie wyraził wtedy, kiedy procedowaliśmy nad odwołaniem członków komisji. Rzeczywiście, panie pośle, pamiętam te słowa, wyraził pan oczekiwanie, że przedstawimy projekt ustawy. On jest. Jeżeli podejmujemy się, jako Polska 2050, ale, myślę, też szerzej, jako koalicja 15 października, że coś zrobimy, że zrealizujemy jakieś zadanie, to ma później swój praktyczny wymiar. Ta ustawa jest wprost realizacją naszego zobowiązania, że z jednej strony będziemy przywracać praworządność, z drugiej strony nie zatrzymamy się w tym procesie.</u>
          <u xml:id="u-445.9" who="#MirosławSuchoń">Na koniec wystąpił pan poseł Jakubiak i znowu był spór dotyczący konkretnych zakupów, konkretnych decyzji. Panie pośle, pan mówił o caracalach. Chcę powiedzieć, że gdybyście państwo wtedy… Bo pan przecież, to nie jest tajemnica, wspiera, kibicuje PiS-owi i wtedy też, mam poczucie, pan kibicował PiS-owi. Gdybyście państwo, a zwłaszcza pan minister Macierewicz, nie podjęli decyzji na skutek lobbingu… Później wszyscy słyszeliśmy, kto uwalił przetarg — przepraszam, pani marszałek, cytuję te słowa.</u>
          <u xml:id="u-445.10" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Kidawa-Błońska.)</u>
          <u xml:id="u-445.11" who="#MirosławSuchoń">Gdyby wtedy pan minister Macierewicz nie rozwiązał kontraktu na caracale, to dzisiaj Wojsko Polskie miałoby wyposażenie na zdecydowanie wyższym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-445.12" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Nie, to nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-445.13" who="#MirosławSuchoń">Oczywiście bardzo cenię takie publicystyczne sformułowania, co jak długo pracuje, jaka jest dostępność itd., ale każdy wie — i też pan poseł Jakubiak powinien to wiedzieć jako członek komisji obrony — że każda jednostka sprzętowa ma swoją w tym zakresie charakterystykę i caracale pod tym względem niczym się nie różnią…</u>
          <u xml:id="u-445.14" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Kontrakty podpisujecie na apache.)</u>
          <u xml:id="u-445.15" who="#MirosławSuchoń">…od innych tego typu śmigłowców. Natomiast jeżeli popatrzymy na dyskusję, to znowu to odbiega od meritum, tak że też bardzo proszę o powrót do konkretnej dyskusji o konkretnych problemach i rozwiązaniach.</u>
          <u xml:id="u-445.16" who="#MirosławSuchoń">Szanowni państwo, jeżeli chodzi o poszczególne wystąpienia państwa posłów, to pragnę zwrócić uwagę na słowa pana posła Habury. Panie pośle, rzeczywiście ma pan w 100% rację, że ta komisja to był żenujący, polityczny spektakl, który absolutnie nie przysłużył się Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-445.17" who="#MirosławSuchoń">Pan poseł Łącki powiedział o bardzo ważnej sprawie, o kontekście Lotosu, Orlenu i Aramco. Dzisiaj mamy tego ciąg dalszy. To jest niesłychanie ważna sprawa — zweryfikować, kto wpłynął na takie, a nie inne, decyzje dotyczące de facto likwidacji Lotosu, odsprzedaży części rafinerii poniżej kosztów…</u>
          <u xml:id="u-445.18" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Śliwka: Nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-445.19" who="#MirosławSuchoń">… kto wpłynął na decyzje dotyczące sprzedaży czy wystąpienia do Komisji Europejskiej przez Orlen z propozycją, że pozbędzie się części stacji benzynowych, bo to były decyzje niekorzystne dla Polski. Powiem więcej: ponad 1,5 mld zł wypłynęło ze szwajcarskiej spółki na skutek niejasnych powiązań, niejasnych umów. To jest skandal i to rzeczywiście powinny wyjaśnić służby specjalne. Jestem przekonany, że dzisiaj służbami kierują osoby rozumiejące współczesne wyzwania, które kształtują decyzje i działania w sposób, który będzie lepiej chronił obywateli. To już się dzieje.</u>
          <u xml:id="u-445.20" who="#MirosławSuchoń">Pan poseł Bliźniuk mówił o tym, że komisje miały eliminować przeciwników politycznych z życia politycznego. Panie pośle, pan dotknął sedna pomysłu, który stał za powołaniem tej komisji. Bardzo za to dziękuję, bo rzeczywiście chodziło tu o wyłącznie taki polityczny element oddziaływania, który miał się sprawdzić przed wyborami. Na szczęście się nie sprawdził, nie poczynił większych szkód w polskiej państwowości.</u>
          <u xml:id="u-445.21" who="#MirosławSuchoń">Pani poseł Pępek powiedziała, że to był zły pomysł. Rzeczywiście, zgadzam się w 100%.</u>
          <u xml:id="u-445.22" who="#MirosławSuchoń">Pan poseł Zembaczyński słusznie zauważył, że ta komisja bardzo dużo zasobów poświęciła konkurentom politycznym, ale zupełnie nie dotknęła kwestii środowisk powiązanych z PiS, które w różnych obszarach negatywnie wpływały na państwo polskie. Chodzi o kwestie szczepionkowe i inne — pan poseł bardzo szeroko o tym mówił. Bardzo za to dziękuję, bo rzeczywiście to jest sedno tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-445.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-445.24" who="#MirosławSuchoń">Ważne było zajęcie się przeciwnikiem politycznym, konkurentem politycznym, a nie tym, kto rzeczywiście — nie chcę już mówić, pod jakimi wpływami — w sposób zastanawiający podejmował decyzje, wpływał na te decyzje, co, jak później widzieliśmy, szkodziło państwu.</u>
          <u xml:id="u-445.25" who="#MirosławSuchoń">Wielce szanowna pani marszałek Wielichowska mówiła o potrzebie powrotu do rozwiązań konstytucyjnych. Pani marszałek, w 100% zgadzam się z pani diagnozą dotyczącą tego projektu. Chcę powiedzieć, że zgadzam się z również tym, co pani mówiła o potrzebie powrotu do rozwiązań stanowiących o tym, że państwo jest praworządne, a nie o tym, że chodzi jakimiś opłotkami.</u>
          <u xml:id="u-445.26" who="#MirosławSuchoń">Tak naprawdę bardzo konkretnych pytań nie było za dużo i na większość chyba już odpowiedziałem. I teraz tak: pan poseł Sachajko mówi, że lustracji nie było. Nie wiem, z którego pan jest rocznika, bo być może to pana nie dotyczy, ale np. kandydaci na posłów składają oświadczenia lustracyjne, które są badane, co oznacza, że dana osoba jest zobowiązana do ujawnienia faktu współpracy ze służbami bezpieczeństwa PRL, jest to później weryfikowane. Więc jeżeli pan jest, tak jak ja, trochę młodszy, urodzony po — o ile dobrze pamiętam — 1973 r., to rzeczywiście może pan tego nie wiedzieć, więc uprzejmie informuję, że taka procedura jest. Jeżeli pan będzie potrzebował, to służę szerszymi wyjaśnieniami, jak również odwołaniami do przepisów, bo rzeczywiście widać, że nie do końca chyba pan poseł ma świadomość tej procedury. Rozumiem, że tak może być. Panie pośle, pytał pan o tych ekspertów, tylko że to byli nominaci Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-445.27" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Bo państwo… nominatów…)</u>
          <u xml:id="u-445.28" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: A teraz kto jest?)</u>
          <u xml:id="u-445.29" who="#MirosławSuchoń">Przepraszam, ale uważam, że to jest przejaw politycznej hipokryzji. Mówił pan o tej komisji, która jest powołana przez pana premiera i złożona z ekspertów, i zarzucał pan, że jest ona polityczna — choć nie jest, co widać, jak się popatrzy na skład tej komisji — a jednocześnie bronił pan tych, którzy zostali powołani przez PiS. To jest polityczna hipokryzja, panie pośle. Jeżeli pan prześledzi historię członków tej niesławnej komisji, to widać, że to jest, przepraszam bardzo, aktyw polityczny, polityczne zaplecze Prawa i Sprawiedliwości. Naprawdę nie warto przy tak poważnych sprawach uciekać od meritum i uciekać od prawdy.</u>
          <u xml:id="u-445.30" who="#MirosławSuchoń">Pani marszałek, myślę, że… Widzę, że czas się kończy. Chyba na większość pytań, zagadnień i wniosków udało mi się odpowiedzieć. Szanowni państwo, jeszcze raz dziękuję za tę merytoryczną dyskusję. Jestem przekonany, że przyjęcie projektu ustawy poprawi jakość funkcjonowania państwa, poprawi jakość naszej demokracji, spowoduje, że polityczny potworek zniknie. Serdecznie państwa do tego przyjęcia zachęcam. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-445.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#MonikaWielichowska">Informuję, że pan poseł Przydacz upiera się, że został źle zrozumiany. Jestem bardzo ciekawa, w którym kierunku pan poseł zmierza, ponieważ pan poseł sprawozdawca mówił w pana kierunku wiele o koncyliacyjności.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#MonikaWielichowska">Słucham.</u>
          <u xml:id="u-446.3" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Ale pan Przydacz wyszedł z sali, nie słuchał dyskusji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#MarcinPrzydacz">To pana nie było, kiedy odnosił się do mnie pan poseł Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#MarcinPrzydacz">Bardzo dziękuję, pani marszałek, za elastyczność. Zaraz wytłumaczę.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Pan poseł był. Był, był.)</u>
          <u xml:id="u-447.3" who="#MarcinPrzydacz">To jeżeli pan był, to mnie pan tam widział, a jeśli nie, to trudno. Panie pośle, rzeczywiście zostałem źle zrozumiany w kontekście prawdopodobnego szpiega białoruskiego. Przecież w żaden sposób nie wskazywałem na jakiekolwiek działania usprawiedliwiające tego człowieka. Wręcz przeciwnie, to jest haniebne, że taki człowiek w ogóle mógł pracować w polskim wymiarze sprawiedliwości. Tylko przypomnę: pan zapowiedział, że chce przekazać cały jego życiorys, ale nie wspomniał pan, że został on powołany jeszcze za czasów prezydenta Kwaśniewskiego, a awansowany za czasów prezydenta Komorowskiego, tak że ta jego historia jest dużo dłuższa. Natomiast to, co najbardziej haniebne, to to, że po prostu ten człowiek przez nikogo nie pytany mógł sobie wyjechać z Rzeczypospolitej Polskiej do Republiki Białoruś.</u>
          <u xml:id="u-447.4" who="#MarcinPrzydacz">Natomiast powiem jedno zdanie, jeśli pani marszałek pozwoli, o konstytucyjności. Wiele tutaj słów padało o niekonstytucyjności tej ustawy. W praworządnym państwie, jak wskazała Komisja Europejska, to Trybunał Konstytucyjny decyduje o konstytucyjności, a nie pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#MonikaWielichowska">Dziękuję bardzo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Bardzo dziękujemy.)</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#MonikaWielichowska">Panie pośle Sachajko, pan również został źle zrozumiany.</u>
          <u xml:id="u-448.3" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-448.4" who="#MonikaWielichowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Pośle Sprawozdawco!</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: Jednego prezydenta pan nie wymienił, to jest hipokryzja.)</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#komentarz">(Poseł Marcin Przydacz: Mówiłem o całej historii.)</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#JarosławSachajko">Chciałem panu powiedzieć, że ja mówiłem o zupełnie innej lustracji. Jak sobie pan poczyta o lustracji w państwach postkomunistycznych, to tamta lustracja, chociażby w Czechach, wyglądała tak, że tajni współpracownicy do tej pory nie mogą zajmować stanowisk. W pozostałych państwach wszystkie akta zostały otwarte, a u nas tymi teczkami cały czas się gra. Jestem akurat jeszcze z tego rocznika, który się załapał na to oświadczenie lustracyjne. Ale znowu: tylko jakiś urzędnik po cichu sobie sprawdza, co tam na daną osobę jest. A lustracja, która była w pozostałych państwach postkomunistycznych, nie dotyczyła tylko posłów czy niektórych urzędników, ale właśnie wszystkich współpracowników, czego u nas nie było. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuje.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#MonikaWielichowska">Kropkę nad i postawi jednak wnioskodawca pan Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#MirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#MirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Warto tutaj bardzo dokładnie wytłumaczyć panu posłowi, że idea lustracji w Polsce jest ideą niezwykle demokratyczną. Osoba, która ubiega się o najwyższe stanowiska państwowe, deklaruje, czy była współpracownikiem, czy nie. I to obywatele, wybierając taką czy inną osobę, decydują, czy to jest ważne, czy to ma znaczenie, czy też są inne czynniki, które pozwalają na to, żeby jednak zapadła inna decyzja.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#MirosławSuchoń">Co ważne, panie pośle, jeżeli ktoś skłamie, podlega przepisom prawa. I myślę, że warto o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-451.4" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Ale jak mówi prawdę, to obywatele o tym nie wiedzą.)</u>
          <u xml:id="u-451.5" who="#MirosławSuchoń">I teraz do szanownego pana posła Przydacza. Panie pośle, naprawdę to jest nie w porządku w stosunku do służb, kiedy pan tutaj bez głębszej wiedzy merytorycznej wysuwa wnioski, które nie mają kompletnie żadnego uzasadnienia. Tego dotyczyła moja wypowiedź i uważam, że ten temat w ten sposób powinniśmy zamknąć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-451.6" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Zimoch: I pomija jedną osobę pan Przydacz.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#MonikaWielichowska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#MonikaWielichowska">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#MonikaWielichowska">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy na kolejnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#MonikaWielichowska">Zanim przystąpimy do rozpatrzenia kolejnych punktów, chciałabym serdecznie pozdrowić uczennice i uczniów ze Szkoły Podstawowej im. Jana Pawła II w Kowalewie z województwa kujawsko-pomorskiego. Młodzież zwiedza dzisiaj Sejm na zaproszenie pani posłanki Iwony Kozłowskiej. Pozdrawiamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-452.6" who="#MonikaWielichowska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 9. i 10. porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-452.7" who="#MonikaWielichowska">Poproszę sekretarza stanu w Ministerstwie Cyfryzacji pana Michała Gramatykę o przedstawienie uzasadnienia projektów ustaw zawartych w drukach nr 423 i 424.</u>
          <u xml:id="u-452.8" who="#MonikaWielichowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#MichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To jest dzisiaj dla mnie ogromna przyjemność i zaszczyt przedstawić państwu dwa niezwykle istotne projekty ustaw, mianowicie Prawo komunikacji elektronicznej i Przepisy wprowadzające ustawę — Prawo komunikacji elektronicznej, które w pełni po wielu, wielu latach zaniedbań implementują w polskim systemie prawnym dyrektywę prawa europejskiego, tzw. dyrektywę EKŁE — Europejski kodeks łączności elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#MichałGramatyka">Uchwalenie tych dwóch projektów ustaw ma na celu zapewnienie przepisów, które w pełni uregulują rynek komunikacji elektronicznej w Polsce. To wdrożenie Europejskiego kodeksu łączności elektronicznej powinno było nastąpić do 21 grudnia 2020 r., czyli 2 lata po przyjęciu dyrektywy. 3,5 roku po dacie granicznej Komisja Europejska skierowała przeciwko Polsce skargę do Trybunału Sprawiedliwości w Unii Europejskiej. W tej skardze wnosiła o stwierdzenie, że poprzez nieprzyjęcie przepisów niezbędnych do wdrożenia kodeksu Polska uchybiła zobowiązaniom, które ciążą na niej na mocy dyrektywy. TSUE 14 marca tego roku wydał wyrok. Orzekł obowiązek zapłaty okresowej kary pieniężnej w wysokości 50 tys. euro dziennie, a także ryczałtu w wysokości 4 mln euro. Tak się kończy niewdrażanie norm prawa unijnego.</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#MichałGramatyka">Te niezwykle istotne dla polskiego rynku komunikacji elektronicznej projekty ustaw nie zostały przyjęte w poprzedniej kadencji z różnych przyczyn, m in. ze względu na to, że do tego projektu bez przeprowadzania konsultacji społecznych usiłowano włączyć przepisy, które dość mocno wykraczały poza zakres regulacji dyrektywy. Inną przyczyną był brak porozumienia pomiędzy resortami ówczesnego rządu co do ostatecznego, finalnego kształtu tych dwóch ustaw.</u>
          <u xml:id="u-453.3" who="#MichałGramatyka">Ale nie sposób nie powiedzieć również dobrego słowa pod adresem poprzedniej ekipy, w szczególności zespołu Ministerstwa Cyfryzacji, osób, które pracowały nad tymi dwiema ustawami. To są na razie najobszerniejsze ustawy, jakimi zajmuje się obecna kadencja Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Łącznie oba te projekty ustaw to 572 artykuły, to 406 stron tekstu prawnego. Sam art. 39 przepisów wprowadzających Prawo komunikacji elektronicznej, który zawiera modyfikację, nowelizację tzw. megaustawy, czyli ustawy, która określa warunki budowy sieci telekomunikacyjnych w Polsce, zawiera 39 punktów. To jest naprawdę wielka robota i w tej pracy dobrze widać efekt sztafety. W pewien sposób jest kontynuacja. Pewne elementy są nowe.</u>
          <u xml:id="u-453.4" who="#MichałGramatyka">Wdrożenie tej dyrektywy od początku było dla rządu priorytetem, oczywiście nie tylko ze względu na karę, jaką na Polskę nałożył Trybunał, ale przede wszystkim ze względu na potrzebę zapewnienia przepisów, na które czekali konsumenci i cały rynek telekomunikacyjny. Kilka dni po powołaniu nowego rządu, jeszcze w grudniu 2023 r., proces legislacyjny został wznowiony w tej sprawie. Przyjęliśmy taką zasadę, żeby wyrzucić, usunąć z tych tekstów wszystko, co bezpośrednio nie ma zakotwiczenia w europejskim prawie, w europejskiej dyrektywie. Skasowaliśmy również całą grupę przepisów, które wprowadzały dla uczestników rynku telekomunikacyjnego nowe obowiązki w oparciu o nowe systemy, które powinny na tym rynku działać, ale jeszcze nie działają, jeszcze nie są gotowe, jeszcze nie zostały wytworzone.</u>
          <u xml:id="u-453.5" who="#MichałGramatyka">Zastosowany został przyspieszony tryb, tzw. tryb odrębny, ale warto podkreślić, że w sprawie obu projektów ustaw przeprowadzono bardzo szczegółowe konsultacje społeczne i opiniowanie obu ustaw. Dzięki temu projekty zostały przyjęte przez Radę Ministrów 7 maja zgodnie ze sporządzonym i zadeklarowanym przez nas wcześniej harmonogramem. Ukłony dla Rządowego Centrum Legislacji, dla pana ministra Berka. Ich zaangażowanie bardzo mocno pomogło dotrzymać terminów tegoż harmonogramu.</u>
          <u xml:id="u-453.6" who="#MichałGramatyka">Ta dyrektywa obejmuje niezwykle szeroki zakres spraw, które są bardzo ważne nie tylko z punktu widzenia państwa, ale przede wszystkim z punktu widzenia konsumentów i przedsiębiorców. Kluczowe jest zagwarantowanie odpowiedniego poziomu ochrony dla użytkowników końcowych, zapewnienie narzędzi, które pozwalają na bezpieczne korzystanie z usług komunikacji elektronicznej, takich, które będą spójne z regulacjami funkcjonującymi w innych państwach członkowskich. Generalnie ten rynek tylko w Unii Europejskiej na razie opiera się centralizacji. Zapewne państwo wiedzą, że w Unii Europejskiej funkcjonuje 20 albo ponad 20 regulatorów, funkcjonuje ponad 200 operatorów telekomunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-453.7" who="#MichałGramatyka">Nie można pominąć faktu, że implementowane przepisy dyrektywy mają pozytywnie wpłynąć na rozwój sieci szerokopasmowych, w szczególności rozwój sieci światłowodowych, możliwość korzystania z przystępnych cenowo usług przez wszystkich obywateli, którzy znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej. Obie ustawy zastępują prawo sprzed 20 lat, tzw. Prawo telekomunikacyjne. Zakres merytoryczny tych ustaw jest bardzo szeroki. W skrócie, żeby zmieścić się w czasie — zasadnicze punkty, które są pomieszczone w tych ustawach: prawa użytkowników końcowych, w tym regulacje prokonsumenckie, w szczególności kwestie dotyczące umów oraz informacji przedumownych, zwrotu niewykorzystanych środków z usług na kartę prepaid czy usługi direct billing albo likwidacji tzw. fikcyjnych ulg. Często odbywało się to w taki sposób, że operator w momencie podpisywania umowy dawał jakieś fikcyjne ulgi. W momencie rozwiązania umowy przed upływem okresu związania umową żądał zwrotu tych ulg. Tyle że te ulgi pojawiały się dopiero wtedy, gdy abonent musiał oddać pieniądze, wcześniej były wirtualne, były tylko ulgami na papierze.</u>
          <u xml:id="u-453.8" who="#MichałGramatyka">Sporo jest regulacji dotyczących funkcjonowania Urzędu Komunikacji Elektronicznej jako niezależnego organu, regulatora zgodnie ze standardami określonymi przez Unię Europejską. Sporo jest regulacji dotyczących gospodarowania częstotliwościami radiowymi, zasobami numeracji, w tym są kwestie rezerwacji częstotliwości, kwestie związane z pozwoleniami radiowymi. Bardzo interesujący fragment tych dyrektyw, tych przepisów, czyli dostęp do numeracji maszyna — maszyna, czyli specjalnych pul numerów — pul przez „u” otwarte, o ile dobrze pamiętam — które zapewniają komunikację w ramach tzw. Internetu rzeczy, niezwykle dynamicznie rozwijającego się obszaru w nowoczesnym świecie.</u>
          <u xml:id="u-453.9" who="#MichałGramatyka">Kwestia dostępu telekomunikacyjnego, w tym zwłaszcza nowe uprawnienia prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej do wydawania decyzji obszarowych, kwestia wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych, rejestru jednostek samorządu terytorialnego, sprawozdawczość, tematy związane z bezpieczeństwem oraz wszelkiego rodzaju opłaty, które są związane z funkcjonowaniem rynku telekomunikacyjnego. Szanowni państwo, te opłaty stoją w miejscu od ponad 20 lat. Trzeba było wreszcie kogoś, kto zdefiniował je na nowych poziomach, na nowych wysokościach. Ale to nie tylko Europejski kodeks łączności elektronicznej. W ramach przepisów, nad którymi dziś będziemy debatować, jest też implementacja dwóch innych dyrektyw. Chodzi o dyrektywę AML — Advanced Mobile Location, która pozwala na identyfikację każdego abonenta wykonującego połączenie alarmowe. Wszystkie połączenia trzycyfrowe, wszystkie połączenia alarmowe już za 27 miesięcy od momentu uchwalenia tych ustaw będą informowały o precyzyjnej, z dokładnością do kilkunastu metrów kwadratowych lokalizacji abonenta, który wykonuje takie połączenie. To bardzo często może uratować życie. Powiedzą państwu to ratownicy GOPR, ratownicy WOPR, wszyscy ratownicy, którzy operują na obszarach, które dość rzadko są pokryte stacjami nadawczymi.</u>
          <u xml:id="u-453.10" who="#MichałGramatyka">To również — i tutaj ukłon w stronę byłej europosłanki Róży Thun — implementacja dyrektywy RED, czyli dyrektywy o wspólnej ładowarce. Od pewnego już czasu wszystkie urządzenia, które są sprzedawane w Unii Europejskiej, ładowane są z jednego złącza, ze złącza USB-C. Najlepszym przykładem tego, jak duże jest oddziaływanie takich właśnie wspólnych, europejskich przepisów na świat gospodarczy, na świat technologii, jest jeden z największych gigantów, który przez lata opierał się wprowadzeniu ładowania przez USB-C. Dopiero po uchwaleniu dyrektywy RED zmienił w swoich aparatach telefonicznych złącze autoryzowane i wymyślone wyłącznie przez siebie na złącze USB-C. To również przepisy, które umożliwiają konsumentowi podjęcie świadomej decyzji co do związania się umową. To wymóg napisania umowy prostym, jasnym, zrozumiałym językiem, a w szczególności wymóg tzw. one-pagera, czyli jednej strony, na której znajdują się wszystkie najistotniejsze warunki umowy. To też bardzo ciekawy przykład działania prawa europejskiego, bo te tzw. one-pagery zaczęły się pojawiać w umowach telekomunikacyjnych i są już dziś standardem, pomimo że jeszcze nie ma przepisów, które to regulują. Po prostu uczestnicy rynku dostrzegli taką potrzebę i ukłonili się swoim klientom, ukłonili się abonentom. To także wspomniany już przeze mnie zwrot środków, które pozostały na karcie prepaid, wyeliminowanie naliczania wątpliwych opłat za usługi dodatkowe, zapewnienie ochrony przed pewnym specyficznym rodzajem sprzedawców, czyli domokrążcami, którzy wykorzystywali naiwność ludzi często mieszkających w mniejszych miejscowościach, sprzedając im usługi telekomunikacyjne podczas tzw. nieumówionych wizyt.</u>
          <u xml:id="u-453.11" who="#MichałGramatyka">Jestem bardzo dumny, że ten projekt dotarł do Wysokiej Izby i że udało się przeprowadzić ten proces w kilka miesięcy, pomimo tak dużej trudności, tak dużej jego obszerności. Rozmawiałem przed wystąpieniem z kilkorgiem państwa, z kilkoma posłankami i posłami, tłumacząc pewne elementy tej dyrektywy, tych ustaw. One naprawdę nie są łatwe i często są bardzo skomplikowane.</u>
          <u xml:id="u-453.12" who="#MichałGramatyka">Wysoka Izbo! Będę niezwykle zobowiązany za sprawne i szybkie procedowanie nad tymi przepisami i za uchwalenie stosownych ustaw. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-453.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#MonikaWielichowska">Sejm ustalił, że w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego wysłucha 15-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 5-minutowego oświadczenia w imieniu koła.</u>
          <u xml:id="u-454.2" who="#MonikaWielichowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-454.3" who="#MonikaWielichowska">Jako pierwszego do zabrania głosu na mównicy zapraszam pana posła Janusza Cieszyńskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#JanuszCieszyński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Prawo komunikacji elektronicznej wraz z ustawą wprowadzającą zastępują Prawo telekomunikacyjne i to będzie najważniejsza ustawa, która reguluje funkcjonowanie rynku telekomunikacyjnego w Polsce. Żyjemy w takich czasach, że Internet jest równie potrzebny jak prąd, woda czy ogrzewanie i trudno sobie bez niego wyobrazić życie. A rolą PKE jest ustalenie zasad, po pierwsze, dla operatorów i regulatora, a po drugie, dla konsumentów. Prace nad PKE trwały kilka lat i z wielką satysfakcją przyjmuję fakt, że dobiegają końca. Tak że chapeau bas, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#JanuszCieszyński">Projekt nie został przyjęty przez Sejm poprzedniej kadencji ze względu na kontrowersyjną wrzutkę, tzw. lex pilot i kontrowersje związane z objęciem takimi samymi obowiązkami, jakie dzisiaj spoczywają na tradycyjnych przedsiębiorcach telekomunikacyjnych, tzw. przedsiębiorców komunikacji elektronicznej, czyli operatorów usług poczty elektronicznej czy komunikatorów. O tych guzikach na pilocie chyba nie ma co mówić, ale kwestia zakresu współpracy służb z operatorami nowoczesnych form komunikacji to jest temat, który według zapowiedzi powróci w ramach kodeksu pracy operacyjnej. Tak że bardzo jestem ciekaw, czy ówczesna opozycja jako rząd będzie prezentowała równie wolnościowe stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#JanuszCieszyński">Warto w tym momencie wspomnieć o najważniejszych zmianach, które PKE wprowadza dla konsumentów. Po pierwsze, upraszcza umowy z operatorami, tak aby każdy mógł się zorientować, o co tak naprawdę w tych umowach chodzi i czy nie ma tam jakichś pułapek. Wiemy, że takie sytuacje niestety zbyt często dotykały polskich konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#JanuszCieszyński">Po drugie, ogranicza ona wysokość kar, które można nakładać na klientów w związku z zerwaniem umowy. Chodzi o to, żeby skończyć z sytuacją, w której kara jest wyższa od abonamentu będącego do zapłacenia do końca trwania umowy. Tutaj trzeba jednak powiedzieć, że zakres tego ograniczenia kar został na wniosek biznesu ograniczony. Szkoda, ale będzie na to jeszcze czas. Razem z panem przewodniczącym Pejo, z panem przewodniczącym Napieralskim ustaliliśmy, że tutaj była sztafeta, ale na koniec będzie sprint i bardzo szybko postaramy się nad tą ustawą procedować na posiedzeniach komisji. Chodzi o to, żeby wróciła ona na salę plenarną i żeby udało się ją uchwalić jeszcze przed wakacjami, tak jak pan minister prosił. Mam nadzieję, że to jest jedna ze zmian, którą się wprowadzi.</u>
          <u xml:id="u-455.4" who="#JanuszCieszyński">Po trzecie, klienci, którym zostały niewykorzystane środki z doładowań telefonów na kartę, będą mogli je wreszcie odzyskać. I tu serdeczne pozdrowienia dla operatorów telekomunikacyjnych. Oni zwracali się z prośbą o usunięcie tego obowiązku, a motywowali to tym, że podawanie numeru konta w miejscu publicznym może być niebezpieczne, więc lepiej, żeby te pieniądze zostały na ich kontach. Nikt się na to nie dał nabrać, tak że bardzo się cieszę, że to w tej postaci będzie funkcjonować.</u>
          <u xml:id="u-455.5" who="#JanuszCieszyński">Natomiast uwierzono w inne opowieści lobbystów firm, które każdego roku osiągają na polskim rynku ponad 40 mld zł przychodu, i obniżono możliwe wpływy do budżetu państwa względem pierwotnego projektu o dziesiątki milionów złotych rocznie. Jest wiele dowodów na to, że jest to pokłosie zatrudnienia w Ministerstwie Cyfryzacji lobbysty, człowieka, który łączy funkcję ministerialnego wolontariusza z funkcją dyrektora Fundacji Digital Poland finansowanej m.in. ze środków firmy T-Mobile i innych dużych firm technologicznych, które mają w tym swój bezpośredni interes. To jest sytuacja bez precedensu.</u>
          <u xml:id="u-455.6" who="#JanuszCieszyński">Ktoś może powiedzieć, że te kilkadziesiąt milionów złotych to jest promil w obliczu potrzeb budżetu państwa. Pieniądze z opłaty telekomunikacyjnej, a o nich m.in. mowa, są zgodnie z Europejskim kodeksem łączności elektronicznej przeznaczone na utrzymanie organów rynku. Tego nie można wydać na cokolwiek. To ma bardzo konkretny cel. One mają pójść na to, żeby sfinansować funkcjonowanie Urzędu Komunikacji Elektronicznej i Departamentu Telekomunikacji w Ministerstwie Cyfryzacji, którego eksperci są dzisiaj z nami na sali sejmowej. Dzisiaj, szanowni państwo, wpływy z tej opłaty pokrywają połowę kosztów, które ponosi państwo. A prognoza na nadchodzące lata jest taka, że ta proporcja będzie się jeszcze bardziej pogarszać. I mamy teraz wyjątkową możliwość wzmocnienia urzędów, które zajmują się nadzorem nad dużym i kluczowym dla gospodarki i bezpieczeństwa sektorem bez uszczuplenia budżetu państwa. To jest taki model jak w Komisji Nadzoru Finansowego, gdzie to banki finansują funkcjonowanie regulatora.</u>
          <u xml:id="u-455.7" who="#JanuszCieszyński">Szanowni państwo, ta sprawa jest także papierkiem lakmusowym odnośnie do intencji moich koleżanek i kolegów z komisji cyfryzacji. Wczoraj podczas posiedzenia dotyczącego wyłudzeń w handlu internetowym wszyscy byli zgodni, że niezbędne jest wzmocnienie UOKiK-u. Kilka tygodni wcześniej podczas prezentacji pana ministra Standerskiego o sztucznej inteligencji członkowie komisji, właściwie ponad podziałami, zgodzili się co do tego, że nie powinniśmy oszczędzać na urzędzie, który ma nadzorować właśnie sztuczną inteligencję, dlatego że tam trzeba po prostu zatrudnić ekspertów.</u>
          <u xml:id="u-455.8" who="#JanuszCieszyński">Przepraszam, ale lata mucha. To strasznie wyprowadza z uwagi, ale postaram się…</u>
          <u xml:id="u-455.9" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Jak to mucha.)</u>
          <u xml:id="u-455.10" who="#JanuszCieszyński">Jak to mucha, właśnie.</u>
          <u xml:id="u-455.11" who="#JanuszCieszyński">I wszyscy się co do tego zgodzili, że na sztuczną inteligencję nie można oszczędzać pieniędzy. Dzisiaj mamy jako Sejm możliwość wzmocnienia nadzorcy rynku telekomunikacyjnego. Skorzystajmy z niej. Panie przewodniczący Napieralski, wczoraj pan o tym mówił na posiedzeniu komisji w sprawie UOKiK-u. Dzisiaj jest szansa zrobić dokładnie to samo w sprawie Urzędu Komunikacji Elektronicznej i Departamentu Telekomunikacji. Nie oglądajmy się na interesy lobbystów, nawet jeżeli mają kartę wstępu do ministerstwa. Tak być po prostu nie powinno.</u>
          <u xml:id="u-455.12" who="#JanuszCieszyński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W trakcie prac nad Prawem komunikacji elektronicznej zgłosimy poprawki, które dotyczą usunięcia lobbystycznych wrzutek. Poza nimi ustawa jest dobra i należy ją jak najszybciej przyjąć. Będę rekomendował klubowi Prawa i Sprawiedliwości głosowanie za tym projektem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-455.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#MonikaWielichowska">I zapraszam pana posła Grzegorza Napieralskiego, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#MonikaWielichowska">Widzę, że Koalicja Obywatelska podzieliła się na trzy wystąpienia, więc zapraszam najpierw pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#GrzegorzBernardNapieralski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#GrzegorzBernardNapieralski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jest pan poseł. 50 tys. euro dziennie to jest 2000 euro na godzinę. Tyle każda i każdy z nas, Polek i Polaków, musi zapłacić z naszych podatków za to tak naprawdę, czego nie zrobiliście w zeszłej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-457.2" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Wspólnie.)</u>
          <u xml:id="u-457.3" who="#GrzegorzBernardNapieralski">Próbujecie dzisiaj narzucić taką retorykę, że my nic nie robimy, ten nowy rząd nic nie robi. Ale tak naprawdę, jak popatrzymy dzisiaj na pracę koalicji 15 października i na waszą pracę przez te 8 lat, to wy nic nie robiliście. Bo w kluczowych ustawach, choćby takich jak Prawo komunikacji elektronicznej, nie spełniliście prostego warunku. Wystarczyło tę ustawę uchwalić i nie płacilibyśmy tych kar. Nie zrobiliście tego. Przypomnieliście sobie o ustawie przed wyborami, ale tylko dlatego chcieliście ją uchwalić, żeby mieć bata na opozycję. Przypomnijmy to. I dokładnie pan poseł Cieszyński o tym wspomniał. Choćby ta wrzutka z lex pilot. Przypomnijmy, o co chodziło z lex pilot. Chodziło o to, żeby na pilocie wszystkie główne programy od 1 do 9 były zapełnione TVP1, TVP2, TVP Info itd., tylko po to, żeby ta rządowa, propagandowa, PiS-owska telewizja po prostu biła i niszczyła opozycję, żeby wygrać te wybory. Na szczęście wam się to nie udało.</u>
          <u xml:id="u-457.4" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: O ustawie.)</u>
          <u xml:id="u-457.5" who="#GrzegorzBernardNapieralski">I tak zastanawiam się nad waszą logiką działania. Ona jest taka sprawna, to się trzyma kupy. Te ustawy, na których wam tak bardzo zależało, które służyły waszym interesom, np. Fundusz Sprawiedliwości. Po prostu rozkradaliście, mamy nagrania. Wyprowadzaliście pieniądze z Ministerstwa Sprawiedliwości zamiast pomagać ludziom. To służyło waszym nominatom partyjnym.</u>
          <u xml:id="u-457.6" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: Proszę nie kłamać.)</u>
          <u xml:id="u-457.7" who="#GrzegorzBernardNapieralski">To przegłosowaliście bardzo szybko, ale Prawa komunikacji elektronicznej jakoś nie daliście rady. Dzisiaj płacimy kary. Jeżeli chodziło o ustawę, żeby zawłaszczyć sobie dla waszego kumpla partyjnego Kurskiego telewizję, to zrobiliście to tak naprawdę na jednym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-457.8" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: O ustawie.)</u>
          <u xml:id="u-457.9" who="#GrzegorzBernardNapieralski">Po co? Bo była wam potrzebna telewizja, żeby niszczyć opozycję i budować wasze wpływy w Polsce. Tylko po to wam było to potrzebne. A dzisiaj widzimy, jakie pieniądze wyprowadzaliście w telewizji, jakie są straty, co robił Kurski, ile wydawał na dziennikarzy, którzy głosili propagandę PiS-owską. I tak można by było wymieniać i wymieniać. Już nie mówię o dewastacji wymiaru sprawiedliwości, pani poseł, jak go zniszczyliście, przez co mieliśmy też problemy finansowe. Tak to działało. I nagle ta ustawy przyspieszyła przed samymi wyborami parlamentarnymi. Ale co tam się jeszcze wydarzyło oprócz lex pilot? Pojawił się kolejny zapis, który miał inwigilować wszystkich Polaków, wszystkie Polki, bo chcieliście mieć dostęp nie tylko do naszych numerów telefonów, do połączeń telefonicznych, ale również do naszej prywatnej korespondencji, do naszych komunikatorów. To było waszym celem, żeby przed wyborami mieć tak naprawdę pełną wiedzę, co się dzieje. Straciliście Pegasusa, zabrali wam twórcy Pegasusa, bo robiliście z tym naprawdę nielegalne rzeczy, więc stwierdziliście, że zrobicie nowe przepisy i ten Pegasus to będzie inwigilacja WhatsAppa, Facebooka, Messengera, Signala i wielu innych komunikatorów, których Polki i Polacy używają.</u>
          <u xml:id="u-457.10" who="#GrzegorzBernardNapieralski">Bardzo ważna i istotna ustawa, która miała, jak mówili moi przedmówcy, a szczególnie pan minister Gramatyka, regulować rynek i pomagać Polkom i Polakom, która miała tak naprawdę wprowadzić Polskę w XXI w., jeżeli chodzi o telekomunikację, która miała spowodować odejście od miedzi, żeby wszędzie był światłowód. Mógłbym tak wymieniać i wymieniać. Moi koledzy z Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska o tym dokładnie powiedzą. Zamiast to zrobić, to wy staraliście się tak naprawdę uprawiać taką perfidną, złą, partyjną politykę tylko po to, żeby wam było dobrze, a innych gnębić. Ale to na szczęście się nie udało.</u>
          <u xml:id="u-457.11" who="#GrzegorzBernardNapieralski">Chciałem na ręce pana ministra Gramatyki złożyć dla całego resortu i pana ministra, i wicepremiera Gawkowskiego podziękowania za to, że udało się to zrobić. Faktycznie jest tak, że zrobimy wszystko, aby uchwalić tę ustawę jak najszybciej, bo 50 tys. euro dziennie, ponad 2 tys. euro na godzinę musimy płacić tylko dlatego, że ktoś nie dopilnował tych terminów, do których — to trzeba powtórzyć i wyjaśnić wszystkim, którzy nas słuchają — PiS sam się zobowiązał w 2018 r. Sami się zobowiązaliście i powiedzieliście: tak, my to zrobimy. Nie wdrożyliście tego, więc taki był z was sprawny rząd — właśnie to dzisiaj pokazuję — taki był z was sprawny klub parlamentarny partii rządzącej, że takie właśnie robiliście rzeczy w naszym kraju, a my dzisiaj za to płacimy. Ale ci, którzy robili takie rzeczy, którzy zachowywali się niezgodnie z prawem, zostaną ukarani. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-457.12" who="#komentarz">(Poseł Józefa Szczurek-Żelazko: Genialne, genialne wystąpienie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Pawła Bliźniuka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#PawełBliźniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#PawełBliźniuk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kontynuując wypowiedź mego poprzednika, chciałbym powiedzieć: lepiej późno niż wcale. Szkoda, że wszystkie Polki i wszyscy Polacy, podatnicy muszą za tę zwłokę zapłacić.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#PawełBliźniuk">Szanowni państwo, mam zaszczyt współprezentować stanowisko Klubu Koalicji Obywatelskiej na temat projektu ustawy — Prawo komunikacji elektronicznej oraz projektu przepisów wprowadzających tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-459.3" who="#PawełBliźniuk">Na wstępie zaznaczyć należy, iż przedstawione projekty ustaw wdrażają do polskiego porządku prawnego dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2018/1972 z dnia 11 grudnia 2018 r. ustanawiającą Europejski kodeks łączności elektronicznej. Ta dyrektywa weszła w życie pod koniec 2018 r.</u>
          <u xml:id="u-459.4" who="#PawełBliźniuk">Dla przejrzystości procesu legislacyjnego — to warto podkreślić, bo to jest dobra decyzja — oraz na potrzeby wdrożenia przepisów powyższej dyrektywy do polskiego systemu prawnego projektodawca przyjął rozwiązanie polegające na przygotowaniu dwóch projektów ustaw: nowej ustawy merytorycznej — Prawo komunikacji elektronicznej zastępującej ustawę — Prawo telekomunikacyjne oraz odrębnej ustawy zawierającej przepisy wprowadzające, która obejmuje swoim zakresem kilkadziesiąt zmian w innych ustawach.</u>
          <u xml:id="u-459.5" who="#PawełBliźniuk">Dla przypomnienia — dzisiaj dużo już o tym tutaj było — powiem: państwa członkowskie zostały zobowiązane do wdrożenia dyrektywy do 21 grudnia 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-459.6" who="#PawełBliźniuk">Projekt ustawy — Prawo komunikacji elektronicznej dokonuje również wdrożenia do polskiego porządku prawnego innej dyrektywy Parlamentu Europejskiego, tj. dyrektywy z dnia 23 listopada 2022 r. w sprawie zmiany dyrektywy 2014/53/UE w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich dotyczących udostępniania na rynku urządzeń radiowych, tzw. Dyrektywy RED. Też o tym pan minister dzisiaj wspomniał. Termin implementacji tej dyrektywy minął już 28 grudnia 2023 r. Jak widać, jesteśmy mocno po terminach, mocno spóźnieni.</u>
          <u xml:id="u-459.7" who="#PawełBliźniuk">Ze względu na znaczącą zwłokę we wdrożeniu przepisów unijnych oraz jej negatywne konsekwencje procedowanie — o tym pan minister również dzisiaj wspomniał — projektów ustaw na poziomie rządowym nastąpiło w trybie odrębnym, mającym na celu jak najszybsze dostosowanie polskiego prawodawstwa do regulacji europejskich. 50 tys. euro dziennie, 2 tys. euro na godzinę — tyle kosztuje każdy dzień, każda godzina zwłoki, jeżeli chodzi o wdrożenie tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-459.8" who="#PawełBliźniuk">Zakres merytoryczny Prawa komunikacji elektronicznej obejmuje przede wszystkim następujące zagadnienia. Sam druk, jeżeli chodzi o projekt tejże ustawy, ma łącznie blisko 3200 stron. To pokazuje, jak kompleksowe, jak szerokie są to regulacje. O tym też pan minister dzisiaj wspominał.</u>
          <u xml:id="u-459.9" who="#PawełBliźniuk">Ale po kolei kilka płaszczyzn, które są dotknięte tymi zmianami regulacyjnymi. To jest kwestia wpisu do rejestru przedsiębiorców telekomunikacyjnych i rejestru JST, to obowiązki informacyjne podmiotów funkcjonujących na rynku komunikacji elektronicznej, obowiązki związane z bezpieczeństwem sieci i usług, obowiązki na rzecz bezpieczeństwa państwa oraz opłaty związane z funkcjonowaniem na rynku komunikacji elektronicznej. Chodzi też o problematykę gospodarowania częstotliwościami oraz zasobami numeracji, w tym warunki uzyskania zmiany czy odnowienia rezerwacji częstotliwości, kwestie związane z pozwoleniem radiowym, procedury związane z prowadzonymi przez prezesa UKE postępowaniami selekcyjnymi, kwestie zapewnienia dostępu do sieci telekomunikacyjnych, w tym wprowadzenia uprawnienia prezesa UKE do wydawania decyzji obszarowych, które w kompleksowy sposób będą mogły regulować kwestie dostępowe, regulację rynku komunikacji elektronicznej, w tym m.in. procedurę analizy rynków i nakładania właściwych obowiązków regulacyjnych, obowiązki na rynkach hurtowych, ograniczenia na rynkach detalicznych, szczegółowe warunki inwestowania, rachunkowości regulacyjnej i kalkulacji kosztów.</u>
          <u xml:id="u-459.10" who="#PawełBliźniuk">Prawo użytkowników końcowych — to też bardzo ważny segment proponowanych rozwiązań w projekcie ustawy — w tym m.in. kwestie dotyczące zawierania i rozwiązywania umów, zakresu dokumentów składających się na umowę — o tym będzie za chwilę mówił mój kolega — o świadczenie usług komunikacji elektronicznej, reklamacji usług, dostęp do niezależnego narzędzia porównawczego ofert usług, regulacja usługi direct billing, uruchomienie w Polsce — to też tutaj bardzo ważna rzecz, o której wspomniał już pan minister — usługi advance mobile location, umożliwiającej przekazanie precyzyjnej informacji w zakresie lokalizacji osoby dzwoniącej na numer alarmowy 112 lub inne trzycyfrowe AUS, abonamenckie usługi specjalne, czyli numery zaczynające się od cyfry 9, w czasie trwania połączenia głosowego z operatorem numeru alarmowego, funkcjonowanie organów właściwych w sprawach telekomunikacji oraz komunikacji elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-459.11" who="#PawełBliźniuk">Zakres przedmiotowy omawianych projektów jest bardzo szeroki. Będziemy nad tymi dwoma projektami pracować szczegółowo w ramach komisji. Natomiast bardzo istotnym elementem dotyczącym tych rozwiązań jest również kwestia ochrony praw konsumenta, ale o tym za chwilę więcej będzie mówił mój kolega poseł Wróbel. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Macieja Wróbla, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#MaciejWróbel">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#MaciejWróbel">Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rzeczywiście Prawo komunikacji elektronicznej to także bardzo istotne kwestie dla konsumentów. Ustawa przewiduje wdrożenie w Polsce usługi Advance Mobile Location, AML, o której mówił przed chwilą mój kolega Paweł Bliźniuk, za pomocą której precyzyjne dane lokalizacyjne pochodzące ze smartfona dzwoniącego na numer alarmowy 112 czy inny numer alarmowy są przekazywane do centrum powiadamiania ratunkowego. To niezwykle ważne chociażby na szlaku Wielkich Jezior Mazurskich, żeby dokładnie zlokalizować tego, kto wzywa pomocy. Ważne jest to, że dziać się to będzie w momencie, kiedy trwa połączenie z centrum powiadamiania ratunkowego, i że ta lokalizacja będzie podawana z dokładnością do 5 m, a nie do 1250 m, jak to się dzieje obecnie.</u>
          <u xml:id="u-461.2" who="#MaciejWróbel">Nowe Prawo komunikacji elektronicznej dokonuje również wdrożenia dyrektywy RED, czyli chodzi o jeden typ ładowarki do wszystkich urządzeń. W pierwszej kolejności dotyczyć to będzie smartfonów, tabletów, aparatów cyfrowych, słuchawek, a w 2026 r. już wszystkich laptopów.</u>
          <u xml:id="u-461.3" who="#MaciejWróbel">Kolejna istotna kwestia, która dotyczy konsumentów, z której się bardzo cieszymy, to kwestia umożliwienia konsumentowi podjęcia świadomej decyzji co do związania się umową, a tym samym dokonania wyboru najkorzystniejszej dla siebie oferty na świadczenie usług telekomunikacyjnych. Umowy takie będą określać cenę usługi, okres obowiązywania usługi, warunki przedłużenia umowy i sposób zakończenia obowiązywania umowy oraz zostaną przedstawione w jasny i zrozumiały sposób. Ważne jest to, że dostawca usług komunikacji elektronicznej obowiązany będzie dostarczyć konsumentowi podsumowanie warunków umowy przed jej zawarciem, na jednej stronie, by te wszystkie warunki były jasne i czytelne, a niejasności, które będą pojawiały się w kontekście tej umowy, zawsze będą rozstrzygane na korzyść konsumenta.</u>
          <u xml:id="u-461.4" who="#MaciejWróbel">To, co mówił też pan minister Michał Gramatyka — regulacja zastąpi aktualne zasady dochodzenia odszkodowań przez dostawcę usług i zlikwiduje fikcyjną ulgę. Każdy z nas, jak podpisuje jakąś umowę, to widzi, że tam jest duży rabat. Bardzo często jest tak, że przedsiębiorca udziela rabatu wyższego niż kwota, którą na danej umowie zarabia, a w przypadku jej rozwiązania oczekuje zwrotu tych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-461.5" who="#MaciejWróbel">Ostatnia kwestia — ustawa wprowadza także nowe uprawnienia dla konsumentów, którzy korzystają z usług przedpłaconych, czyli np. telefonów na kartę, w postaci możliwości otrzymania zwrotu pozostałych na koncie pieniędzy z doładowań w przypadku wygaśnięcia ważności konta.</u>
          <u xml:id="u-461.6" who="#MaciejWróbel">Nowe przepisy premiują także operatorów za zastępowanie sieci miedzianych sieciami światłowodowymi. Jedną z korzyści jest oczywiście zapewnienie wysokiej jakości usług, ale także zmniejszenie, redukcja śladu węglowego poprzez obniżenie kosztów eksploatacji i odzyskiwanie surowców.</u>
          <u xml:id="u-461.7" who="#MaciejWróbel">Zależy nam na tym, aby nad tym projektem ustawy procedować niezwłocznie, procedować w komisji, jak będzie trzeba — także w podkomisji, by móc przygotować jak najlepsze prawo. 2 tys. euro dziennie, 50 tys. euro dziennie Polska płaci kar za to, że tego prawa nie zdążyła jeszcze zaimplementować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#MonikaWielichowska">Chciałam przywitać w Sejmie uczennice i uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 5 w Zduńskiej Woli.</u>
          <u xml:id="u-462.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-462.3" who="#MonikaWielichowska">Dziś biorą udział w lekcji obywatelskiej na zaproszenie posłanki Jolanty Zięby-Gzik. Pozdrawiam was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-462.4" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Adama… Łukasza Osmalaka…</u>
          <u xml:id="u-462.5" who="#komentarz">(Poseł Łukasz Osmalak: Dokładnie tak.)</u>
          <u xml:id="u-462.6" who="#MonikaWielichowska">…Polska 2050 — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#ŁukaszOsmalak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#ŁukaszOsmalak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zacni Nasi Goście! Szanowni Obywatele! Przede wszystkim chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu ministrowi Michałowi Gramatyce za to, że zajmuje się tym tematem, i za to, że przed chwilą tak dobrze nam całą tę kwestię przedstawił.</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#ŁukaszOsmalak">Zacznę od dygresji. Jestem posłem pierwszą kadencję i oczywiście bardzo nie podoba mi się to, że jako Polacy na dzień dzisiejszy — nie powinno się mówić: na dzień dzisiejszy — że jako Polacy dzisiaj musimy płacić za to, że wcześniej coś nie zostało dowiezione i nie zostało dopilnowane. Chciałbym jednak zaprosić wszystkich państwa na posiedzenie komisji cyfryzacji, żebyście zobaczyli właśnie tam, na posiedzeniu komisji, że cyfryzacja nie jest ani lewicowa, ani prawicowa. Chciałbym, żebyście zobaczyli, jak ponad podziałami potrafimy prowadzić i w mojej opinii robić naprawdę wiele dobrych rzeczy dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-463.3" who="#ŁukaszOsmalak">Ale przechodzę już do meritum. Europejski kodeks łączności elektronicznej, bo o tej dyrektywie dzisiaj mówimy, to dyrektywa, która miała być transponowana do prawa krajowego do dnia 21 grudnia 2020 r. Przepisy obowiązują od tej daty i to właśnie od wtedy naliczane są kary. Dyrektywa zawiera szereg uaktualnionych przepisów regulujących kwestie informatyczne i telekomunikacyjne, sieci łączności elektronicznej oraz różne usługi telekomunikacyjne wraz z towarzyszącymi im urządzeniami. Określa ona zadania wykonywane przez organy regulacyjne, a także wprowadza szereg procedur służących usystematyzowaniu tego w całej Unii Europejskiej. Ma ona także na celu zwiększenie konkurencyjności sieci oraz inwestycji w sieci 5G i sieci o bardzo dużej przepustowości, tak aby wszyscy obywatele Unii Europejskiej i wszystkie przedsiębiorstwa Unii Europejskiej mogli i mogły korzystać z łączności o bardzo wysokiej jakości. Dyrektywa ma za zadanie zwiększyć poziom ochrony konsumentów oraz zapewnić większy wybór innowacyjnych usług cyfrowych. Wprowadza szereg nowych lub uaktualnionych zasad regulujących działalność sektora telekomunikacyjnego. Stanowi element pakietu przepisów informatyczno-telekomunikacyjnych, modyfikując i uchylając szereg innych. Najważniejsze jej cele to: zwiększenie konkurencyjności rynku teleinformatycznego, co w perspektywie przekłada się na lepszą ofertę, a to z kolei powoduje, że mamy spadek cen i lepszą jakość produktów, które oferują nam usługodawcy; promowanie łączności oraz korzystanie z sieci o dużej przepustowości, w tym sieci stacjonarnych i bezprzewodowych, przez wszystkich obywateli i podmioty Unii Europejskiej; również zwiększenie poziomu bezpieczeństwa sieci i usług, co w sposób bezpośredni przełoży się na bezpieczeństwo konsumentów, a wiemy, że to bezpieczeństwo konsumentów w dzisiejszych czasach, m.in. to informatyczne, cyfrowe, jest bardzo ważne, zaspokojenie potrzeb różnych grup społecznych, zwłaszcza osób z niepełnosprawnościami, osób starszych i osób o szczególnych potrzebach społecznych. Realizacja powyższych celów doprowadzi do rozwoju rynku wewnętrznego w obszarze sieci i usług telekomunikacyjnych w Unii Europejskiej przez opracowanie wspólnych przepisów i przewidywalnych regulacji.</u>
          <u xml:id="u-463.4" who="#ŁukaszOsmalak">Implementacja tego prawa to współpraca na poziomie krajowym oraz współpraca z Komisją Europejską przy planowaniu strategicznym. To wspólna koordynacja procesów z wykorzystaniem widma radiowego, z uwzględnieniem konieczności unikania szkodliwych zakłóceń. Zapewnia ona to, że konkretne procesy i zadania realizowane są przez właściwe organy. Zapewnia również spójność krajowych organów regulacyjnych i innych właściwych organów, w tym producentów sprzętu telekomunikacyjnego i dostawców usług. Zapewnia to, że krajowe organy regulacyjne są chronione przed ingerencją zewnętrznych firm, przed naciskami politycznymi, które mogłyby zagrozić niezależności wydawanych przez nie ocen, oraz że mają autonomię budżetową i dysponują wystarczającymi zasobami finansowymi i ludzkimi do wykonywania przydzielonych im zadań.</u>
          <u xml:id="u-463.5" who="#ŁukaszOsmalak">Szanowni państwo, reasumując: dyrektywa nie tylko zastępuje i uchyla istniejące akty prawne, ale także wprowadza szereg nowych celów i zadań. Do takich w mojej opinii trzech najważniejszych dla nas jako obywateli, na które możemy zwrócić uwagę, należą przede wszystkim: uproszczenie wszelkich kwestii związanych z umowami między konsumentami a operatorami, ograniczenie wszelkich kar, które mogą być nakładane przez operatorów na obywateli, oraz wspomniane już też kilkukrotnie zwroty środków pieniężnych, które jako obywatele wpłacamy jako doładowania na nasze konta telefoniczne po to, aby one w przypadku rezygnacji czy chęci wycofania się z umowy, mogły zostać zwrócone.</u>
          <u xml:id="u-463.6" who="#ŁukaszOsmalak">Szanowni państwo, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga będzie głosował za przyjęciem i za dalszym procedowaniem nad tymi projektami ustaw. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-463.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#MonikaWielichowska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#MonikaWielichowska">Zapraszam pana posła Adama Dziedzica, Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#AdamDziedzic">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy — Przepisy wprowadzające ustawę — Prawo komunikacji elektronicznej, druk 424 oraz rządowy projekt ustawy — Prawo komunikacji elektronicznej, druk 423 stanowią implementację dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającej Europejski kodeks łączności elektronicznej. Wdrożenie Europejskiego kodeksu łączności elektronicznej następuje poprzez przyjęcie dwóch aktów prawnych — nowej ustawy merytorycznej — Prawo komunikacji elektronicznej zastępującej ustawę z dnia 16 lipca 2004 r. — Prawo telekomunikacyjne i odrębnej ustawy — Przepisy wprowadzające ustawę — Prawo komunikacji elektronicznej, która obejmuje swoim zakresem kilkadziesiąt zmian w innych ustawach.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#AdamDziedzic">Biorąc pod uwagę wielość zmian koniecznych do wprowadzenia w odrębnych ustawach w związku z zastąpieniem obecnie obowiązującej ustawy — Prawo telekomunikacyjne nową ustawą zasadne jest uregulowanie zmian przepisów przejściowych oraz dostosowujących w odrębnej ustawie wprowadzającej właśnie ustawę — Prawo komunikacji elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#AdamDziedzic">Projekt realizuje kamień milowy służący likwidacji barier we wdrażaniu sieci 5G w ramach reformy Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Ustawa w art. 1 reguluje termin wejścia w życie tzw. ustawy głównej tj. ustawy — Prawo komunikacji elektronicznej, która powinna wejść w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-465.3" who="#AdamDziedzic">Należy jednak wskazać, że w Europejskim kodeksie łączności elektronicznej został określony termin transpozycji tej dyrektywy, co powinno nastąpić do 21 grudnia 2020 r. Wyjątkiem od ogólnego tego terminu wejścia w życie Prawa komunikacji elektronicznej jest regulacja wynikająca z art. 301 ust. 1 dotycząca maksymalnego okresu, na jaki mogą być zawierane umowy w zakresie usług telekomunikacyjnych, z wyłączeniem usług transmisji danych używanych do świadczenia usług komunikacji maszyna-maszyna.</u>
          <u xml:id="u-465.4" who="#AdamDziedzic">Uprawnienie konsumenckie limitujące długość trwania umowy z dostawcą usług jest bardzo ważne z punktu widzenia interesów konsumenta, gdyż uniemożliwia związanie konsumenta z danym dostawcą na okres dłuższy niż 24 miesiące i pozwala na częstsze niż dotychczas korzystanie z różnorodności wyboru samej usługi, jak również dostawcy. Należy wspomnieć, że obecnie na rynku oferowane są umowy trwające 36, a nawet 48 miesięcy, co nie zawsze z punktu widzenia konsumenta jest pożądane, gdyż w tak długim okresie zobowiązaniowym na rynku pojawić się mogą korzystniejsze oferty, z których konsument nie mógł do tej pory swobodnie skorzystać bez ryzyka konieczności zwrotu ulgi udzielonej przy zawarciu umowy, jak to już wspominali moi przedmówcy. W związku z tym zasadne jest, aby przepis regulujący długość trwania umów wszedł w życie w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia ustawy, eliminując tym samym możliwość zawierania od tego dnia umów z konsumentami na okres dłuższy niż 24 miesiące.</u>
          <u xml:id="u-465.5" who="#AdamDziedzic">Zmiany dokonywane ustawą wprowadzającą ustawę — Prawo komunikacji elektronicznej w ustawach odrębnych wynikają z konieczności aktualizacji znajdujących się w tych przepisach odesłań do Prawa telekomunikacyjnego lub są konsekwencją rozwiązań wprowadzonych w Prawie komunikacji elektronicznej lub też implementują postanowienia Europejskiego kodeksu łączności elektronicznej, które nie zostały uregulowane w Prawie komunikacji elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-465.6" who="#AdamDziedzic">Prawo komunikacji elektronicznej z druku nr 423. Szanowni państwo, w styczniu 2016 r. Parlament Europejski podkreślił rolę, jaką w postępie cyfrowym odgrywają prywatne inwestycje w sieci dostępu do Internetu, oraz znacznie stabilniejszych ram prawnych w umożliwieniu wszystkim podmiotom inwestowania we wszystkich obszarach, w tym na obszarach wiejskich i oddalonych. Podobnie Rada Europejska wezwała w czerwcu 2016 r. do zapewnienia w całej Europie stałych i bezprzewodowych łączy szerokopasmowych o bardzo dużej przepustowości, co stanowi warunek przyszłej konkurencyjności, a także do przeprowadzenia reformy regulacyjnej w dziedzinie telekomunikacji w celu stworzenia zachęt do dużych inwestycji sieciowych, a jednocześnie wspierania efektywnej konkurencji i praw konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-465.7" who="#AdamDziedzic">W dniu 14 września 2016 r. Komisja Europejska przedstawiła długo zapowiadaną, kompleksową reformę regulacji telekomunikacyjnych. Jest to jeden z najambitniejszych projektów w ramach strategii jednolitego rynku cyfrowego. Europie już teraz jest potrzebne rozmieszczenie sieci służących jej cyfrowej przyszłości — wizja europejskiego społeczeństwa gigabitowego, w którym dostępność i wykorzystanie sieci o bardzo dużej przepustowości umożliwia powszechne korzystanie z produktów, usług i aplikacji w ramach jednolitego rynku cyfrowego. Realizacja tej wizji wymaga osiągnięcia do 2025 r. trzech celów strategicznych: zapewnienia gigabitowego dostępu do Internetu w miejscach stanowiących siłę napędową rozwoju społeczno-gospodarczego, aby w ten sposób wspierać wzrost i zatrudnienie w Europie; zapewnienia na wszystkich obszarach miejskich oraz na wszystkich głównych szlakach komunikacyjnych zasięgu sieci 5G, aby w ten sposób wspierać konkurencyjność Europy oraz zapewnienia we wszystkich gospodarstwach domowych w Europie dostępu do Internetu o przepustowości co najmniej 100 Mb/s, aby w ten sposób wspierać spójność Europy.</u>
          <u xml:id="u-465.8" who="#AdamDziedzic">Rząd Rzeczypospolitej Polskiej w ślad za komunikatem Komisji w ramach przyjętej przez Radę Ministrów uchwały nr 27/2020 z dnia 10 marca 2020 r. zmieniającej uchwałę w sprawie przyjęcia programu rozwoju Narodowy Plan Szerokopasmowy, aktualizującej ten plan, zobowiązał się do realizacji tych celów w ciągu najbliższych 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-465.9" who="#AdamDziedzic">Aby pomóc urzeczywistnić tę wizję, w komunikacie Komisji zaproponowano szereg inicjatyw służących stworzeniu odpowiednich warunków dla niezbędnych inwestycji, które mają być zrealizowane głównie przez rynek. Inicjatywy te obejmują istotną reformę ram regulacyjnych w dziedzinie łączności elektronicznej w postaci towarzyszącego wniosku ustawodawczego odnośnie do Europejskiego kodeksu łączności elektronicznej i rozporządzenia w sprawie Organu Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej, plan działania w sprawie dostępu do sieci 5G dla Europy oraz dalsze środki finansowe i środki z zakresu polityki wprowadzane na szczeblu unijnym, krajowym i lokalnym, w tym również dla Polski. Ma to sprzyjać powszechnej dostępności szczególnie połączeń wi-fi.</u>
          <u xml:id="u-465.10" who="#AdamDziedzic">Rozwój szybkich sieci szerokopasmowych — zarówno światłowodowych, jak i bezprzewodowych — jest uznawany za jeden ze strategicznych elementów rozwoju gospodarczego Polski i krajów Unii Europejskiej. Duży nacisk w chwili obecnej kładzie się szczególnie na sieci 5G, które są traktowane jako jeden z najważniejszych czynników warunkujących postęp ekonomiczny i techniczny, a także przezwyciężanie kryzysu wywołanego pandemią. Sieci 5G są uruchamiane na całym świecie, a tempo tego procesu w poszczególnych państwach będzie decydowało o pozycji Unii Europejskiej na świecie, a tym samym o pozycji Polski.</u>
          <u xml:id="u-465.11" who="#AdamDziedzic">Projekt ustawy — Prawo komunikacji elektronicznej kompleksowo reguluje m.in. kwestie wykonywania działalności polegającej na zapewnieniu komunikacji elektronicznej, regulowania rynków komunikacji elektronicznej, warunki gospodarowania częstotliwościami, zasobami orbitalnymi oraz zasobami numeracji, a także prawa i obowiązki użytkowników, zasady przetwarzania danych telekomunikacyjnych i ochrony tajemnicy komunikacji elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-465.12" who="#AdamDziedzic">Konieczność opracowania nowej ustawy wynika z potrzeby wdrożenia do polskiego porządku prawnego przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 2018/1972 z dnia 11 grudnia 2018 r. ustanawiającej Europejski kodeks łączności elektronicznej. Zastąpienie dotychczasowej ustawy — Prawo telekomunikacyjne nowym aktem prawnym uzasadnione jest zakresem i ilością zmian oraz koniecznością uporządkowania, przeredagowania i niejednokrotnie uproszczenia dotychczas funkcjonujących przepisów tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-465.13" who="#AdamDziedzic">Jako Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga rekomendujemy dalsze prace w komisji nad tym projektem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-465.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-465.15" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Dorota Niedziela)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, że przywitam przedstawicieli Rady Polonii Świata z przewodniczącym Jarosławem Narkiewiczem. Państwo są na zaproszenie przewodniczącego Komisji Łączności z Polakami za Granicą panem Zbigniewem Konwińskim oraz panem posłem Markiem Rząsą. Pozdrawiam państwa i bardzo się cieszę, że przybyliście państwo do parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-466.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-466.3" who="#DorotaNiedziela">Głos zabierze pan poseł Adrian Zandberg, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-466.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#AdrianZandberg">Wysoka Izbo! Ta ustawa jest równie potrzebna, co opóźniona, bo Europejski kodeks łączności elektronicznej powinniśmy byli wdrożyć już parę lat temu. Termin transpozycji — to już było mówione w tej debacie — minął w grudniu 2020 r. Projekt w zasadzie był gotowy, ale poprzedni rząd na ostatnią chwilę uparł się, żeby zapakować tam pierwsze miejsca na pilocie dla kanałów TVP. Chodzi o rozszerzenie retencji danych telekomunikacyjnych dla przedsiębiorców komunikacji elektronicznej. Było to politycznie kompletnie bez sensu i skończyło się tak, jak się musiało skończyć, w znany nam wszystkim sposób. Ustawa nie obowiązuje i to, że musimy teraz do tego tematu wrócić — będzie konieczność pracy w sprinterskim tempie, pewnie w podkomisji, żeby uniknąć tych kar, o których już parę osób mówiło — to jest efekt tamtej błędnej decyzji rządu Morawieckiego.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#AdrianZandberg">Europejski kodeks to jest sensowny akt, wiele z tych użytecznych rozwiązań mogło już funkcjonować wcześniej. Pamiętacie państwo na pewno, jak wdrażaliśmy dyrektywę Omnibus. Wtedy składaliśmy poprawki do ustawy wdrażającej brane wprost z europejskiego kodeksu, dzięki temu udało się już wcześniej ograniczyć uciążliwość, jeśli chodzi o naciąganie ludzi na drogie badania, udawanie publicznych instytucji, żeby opchnąć kursy językowe czy fotowoltaikę po zawyżonych cenach. Europejski kodeks daje liczne, proste tak naprawdę rozwiązania, które ułatwią ludziom życie i pomogą konsumentom.</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#AdrianZandberg">Chodzi o zwrot pieniędzy z niewykorzystanych prepaidów czy publiczną porównywarkę ofert telekomów, żeby nie wciskały konsumentom kitu o wspaniałych korzyściach, kiedy oferta celowo jest napisana w zagmatwany sposób. Chodzi o wspominane przez pana ministra one pagery przy umowach telekomunikacyjnych czy AML, czyli lokalizację dla służb ratunkowych — to skraca czas reakcji, czas, w którym dotrze pomoc. Czasem nawet te kilkanaście sekund, kiedy ktoś zemdleje, dzwoniąc na numer ratunkowy, czy kiedy po karetkę dzwoni mały dzieciak, który jest przestraszony i nie umie powiedzieć, gdzie jest, te paręnaście sekund może komuś uratować życie i zdrowie.</u>
          <u xml:id="u-467.3" who="#AdrianZandberg">Mówiłem już o perypetiach związanych z poprzednią edycją tej ustawy. Rząd chciał rozszerzyć obowiązek retencji danych także na maile, na komunikatory internetowe. Pewnie pamiętacie państwo tę dyskusję, ale warto tutaj przypomnieć, że nawet powszechny obowiązek retencji samych danych telekomunikacyjnych jest kwestionowany przez TSUE. Pamiętamy to spięcie między ministrem spraw europejskich a ministrem koordynatorem służb specjalnych w sprawie tamtego projektu i tego obecnie omawianego. Póki co przepisy prawa telekomunikacyjnego zostają tutaj w dotychczasowej formie.</u>
          <u xml:id="u-467.4" who="#AdrianZandberg">Przyjrzałem się i UODO, i stanowisku Fundacji Panoptykon. Przypominają, że jeśli chodzi o nałożenie bezwarunkowego obowiązku przechowywania informacji o wszystkich klientach, to istnieje problem ze zgodnością z prawem unijnym. UODO zwracało uwagę na wyroki TSUE z października 2020 r. — chodzi o sprawę La Quadrature du Net i Privacy International. Jest problem dotyczący niezgodności tego niezróżnicowanego gromadzenia danych wszystkich użytkowników przez przedsiębiorstwo telekomunikacyjne nawet z Kartą Praw Podstawowych Unii Europejskiej, więc może faktycznie warto by było spojrzeć ponownie na ten model udostępniania uprawnionym podmiotom danych o użytkownikach i kwestię wprowadzenia dodatkowych, jasnych warunków takiego udostępniania. Ten problem dotyczy art. 47 ustawy, który został przepisany z art. 180a i późniejszych z Prawa telekomunikacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-467.5" who="#AdrianZandberg">Jest jasne, że nie będziemy teraz tego zmieniać w sprinterskim tempie, bo jesteśmy w niedoczasie, ale chciałbym zapytać nawet nie pana ministra, ale pewnie bardziej ministra do spraw europejskich, ministra sprawiedliwości, ministra koordynatora służb specjalnych, co z tym fantem zrobimy, czy zmiany w tym zakresie są planowane na później, jakie to będą zmiany.</u>
          <u xml:id="u-467.6" who="#AdrianZandberg">Oczywiście opowiadamy się za pracą nad tym projektem, za szybką pracą. Macie nasze pełne wsparcie. Trzymamy kciuki, żeby tym razem udało się to zrobić w miarę szybko. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-467.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuje bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, głos zabierze pan poseł Adam Płaczek, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Muszę powiedzieć, że jestem zafascynowany, bo nie spodziewałem się, że nawet debatując nad tego typu ustawą, aż tak bardzo będziecie się państwo przerzucać politycznym błotem. Ustawa jest ważna. Wiemy, że jesteśmy w niedoczasie, ale głównie słyszymy o mocnych punktach tej ustawy, dlatego pozwolę sobie skupić się na tych słabszych stronach projektu i na zagrożeniach.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Debatujemy dziś nad projektem ustawy — Prawo komunikacji elektronicznej, druk nr 423. Tekst ustawy liczy, uwaga, 322 strony. Załączniki oraz projekty rozporządzeń to kolejne, uwaga, 2857 stron. Łącznie to ponad 3 tys. stron. Czy ktoś upadł na głowę? Mieliśmy upraszczać życie Polakom i przedsiębiorcom, a idziemy w stronę kolejnych dokumentów, papierologii i zapisów.</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#GrzegorzAdamPłaczek">W 2016 r. Komisja Europejska zaprezentowała długo zapowiadaną kompleksową reformę regulacji telekomunikacyjnych. Konieczność opracowania ustawy — Prawo komunikacji elektronicznej wynika z konieczności wdrożenia do polskiego porządku prawnego przepisów unijnej dyrektywy.</u>
          <u xml:id="u-469.3" who="#GrzegorzAdamPłaczek">W ustawie poza technicznymi kwestiami znalazło się niestety wiele budzących wątpliwości zapisów, których wdrożenie uderza w prywatność obywateli i bezpośrednio w przedsiębiorców. Przykładem może być art. 43, który jasno stwierdza, iż przedsiębiorca telekomunikacyjny będzie zobowiązany do zapewnienia warunków technicznych i organizacyjnych dostępu i utrwalania danych oraz prywatnych informacji, do których będą miały dostęp Policja, Biuro Nadzoru Wewnętrznego, Straż Graniczna, Inspektorat Wewnętrzny Służby Więziennej, Służba Ochrony Państwa, Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Żandarmeria Wojskowa, Centralne Biuro Antykorupcyjne oraz, uwaga, Krajowa Administracja Skarbowa, czyli skarbówka. Innymi słowy, bez jakiejkolwiek świadomości i zgody Polaków te podmioty potencjalnie otrzymają dostęp do informacji, kto z kim kontaktował się za pomocą komunikatorów elektronicznych, danych abonentów i użytkowników, a w szczególności do ich imienia i nazwiska, numeru PESEL, adresu korespondencyjnego, REGON-u, NIP-u czy danych lokalizacyjnych. Proponuję również dołączyć do tej listy numer buta abonenta oraz informację, w której restauracji ktoś jadł obiad, chociaż do tego skarbówka zgodnie z ustawą będzie miała dostęp — wystarczy, że sprawdzi lokalizację danej osoby.</u>
          <u xml:id="u-469.4" who="#GrzegorzAdamPłaczek">A to dopiero początek. Nie dość, że na przedsiębiorców spadnie obowiązek rejestrowania i archiwizowania danych oraz prywatnych informacji dotyczących Polaków, to jeszcze firmy będą musiały za to zapłacić. Kuriozalny zapis art. 43 stanowi, iż cały nowy system inwigilacji Polaków sfinansuje sam przedsiębiorca. Ustawa słowem nie porusza kwestii rekompensat kosztów ponoszonych przez przedsiębiorców telekomunikacyjnych realizujących ustawowe obowiązki na rzecz administracji publicznej. Przecież to jest łupienie Polaków i przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-469.5" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Ustawodawca na tym się nie zatrzymał, lecz poszedł dalej. Nie tylko chce kontrolować komunikatory Polaków, ale także zamierza jeszcze bardziej szczegółowo kontrolować przedsiębiorców. Działania kontrolne prezesa Urzędu Komunikacji Elektronicznej związane z rozszerzeniem uprawnień kontrolnych pracowników tego urzędu, co zostało zawarte w art. 426, są ewidentnie zbyt szerokie, a drobiazgowość kontroli obywatela i innych podmiotów już wkrótce może zacząć przypominać drobiazgowość dającą się zauważyć w państwach policyjnych.</u>
          <u xml:id="u-469.6" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Bardzo poważne wątpliwości budzi wielokrotnie używany w ustawie zwrot „sytuacja szczególnego zagrożenia”. W myśl konstytucji sytuacja szczególnego zagrożenia jest to zdarzenie, które uzasadnia wprowadzenie stanu nadzwyczajnego. To znaczy, że zaistniało takie zagrożenie, wobec którego przeciwdziałanie środkami konstytucyjnymi jest niewystarczające, więc państwo musi zastosować środki nadzwyczajne. Używanie w ustawie tak nieprecyzyjnego pojęcia jak „sytuacja szczególnego zagrożenia” może powodować wątpliwości interpretacyjne. Czy owa sytuacja ma być rozumiana jako zdarzenie uzasadniające wprowadzenie stanu nadzwyczajnego czy uzasadniające podjęcie wewnętrznych działań u przedsiębiorcy komunikacji elektronicznej? Kto będzie decydował ostatecznie o tym, czy owa sytuacja szczególnego zagrożenia ma miejsce?</u>
          <u xml:id="u-469.7" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Art. 41 również wydaje się zbyt ogólny i nieprecyzyjny. Nakłada on bowiem w sytuacji szczególnego zagrożenia na przedsiębiorcę telekomunikacyjnego obowiązek nieodpłatnego udostępniania innemu przedsiębiorcy telekomunikacyjnemu urządzeń telekomunikacyjnych niezbędnych do przeprowadzenia akcji ratowniczej lub zapewnienia porządku publicznego. Kierunek jest tu właściwy, ale kto będzie decydował o tym, które urządzenie jest niezbędne, a które nie? Ustawa nie chroni w tym przypadku przedsiębiorców przed potencjalnymi nadużyciami ze strony innych firm.</u>
          <u xml:id="u-469.8" who="#GrzegorzAdamPłaczek">Na koniec: wszyscy my, posłowie, powinniśmy odpowiedzieć sobie na pytanie, czy naprawdę chcemy pozwolić w Polsce na to, aby nowa ustawa wprowadzała możliwość blokowania komunikatorów. O tym dzisiaj nie słyszeliśmy. Naprawdę tak ma wyglądać nasza wolność w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-469.9" who="#GrzegorzAdamPłaczek">W klubie Konfederacji cenzurze i cyfrowej inwigilacji mówimy głośne „nie”. Projekt wymaga dalszych prac w ramach Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#DorotaNiedziela">Chciałam przywitać bardzo serdecznie Koło Gospodyń Wiejskich z Śliwnika, gmina Małowice w Lubuskiem.</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-470.3" who="#DorotaNiedziela">Państwo przyjechaliście na zaproszenie pani poseł Elżbiety Polak. Pozdrawiam również burmistrza. Bardzo się cieszę, że jesteście z nami. Mam nadzieję, że ta wycieczka będzie owocowała tylko miłymi wspomnieniami. Oczywiście zapraszam ponownie i życzę miłego zwiedzania.</u>
          <u xml:id="u-470.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Witolda Tumanowicza, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#WitoldTumanowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oczywiście, jak zwykle nie ma posiedzenia, żebyśmy się nie zajmowali implementacją prawa unijnego, czyli dla niepoznaki przyklepujemy to, co wymyślą dla nas w Brukseli. Wszystkie te zapisy wraz z załącznikami to tysiące stron, jak tutaj powiedział mój przedmówca, a przebrnąć przez to ze zrozumieniem to nie lada wyzwanie. Co mają powiedzieć ci, którzy będą to prawo implementować? W ogóle tak się zastanawiam: może powinniśmy tutaj robić takie przedposiedzenia, przed głosowaniami — kolokwia dla posłów z tego, co w ogóle w ustawie jest.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Dla posłów z Konfederacji.)</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#WitoldTumanowicz">I do głosowania dopuszczano by tylko tych, którzy odpowiedzieli na te pytania właściwie. Może wtedy znacząco zmniejszylibyśmy liczbę takich 1000-stronicowych potworków, które będziemy tutaj uchwalać. Powiem tak: nie przebrnąłem przez tę ustawę, niestety. Natomiast jest tutaj przewodniczący komisji cyfryzacji poseł Bartłomiej Pejo, który czuwa nad procesem legislacyjnym w przypadku tejże ustawy.</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#WitoldTumanowicz">Ja chciałbym się skupić na zapisach, które budzą uzasadnione obawy obywateli, czyli na kwestii możliwości inwigilacji dotyczącej korespondencji elektronicznej w komunikatorach przez dziewięć różnych służb: Policję, Biuro Nadzoru Wewnętrznego, ABW, CBA, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, Żandarmerię Wojskową, Straż Graniczną, Służbę Ochrony Państwa, Krajową Administrację Skarbową.</u>
          <u xml:id="u-471.4" who="#WitoldTumanowicz">Słyszę o tym i czytam, że obecnie ustawa zmniejsza te możliwości inwigilacyjne w stosunku do ustawy, którą proponowało Prawo i Sprawiedliwość. Natomiast wciąż rodzi to wątpliwości, bo będzie dostęp do bilingów internetowych z Messengera czy maila, oczywiście za zgodą sądu lub prokuratora, ale będzie też możliwość zablokowania komunikatorów przez PKE. A w ogóle sam zainstalowany system AML będzie używany przez służby ratunkowe, ale przecież zawsze może być używany przez inne służby do innych, niecnych celów.</u>
          <u xml:id="u-471.5" who="#WitoldTumanowicz">Dlatego powiem tak: zgodnie z tym, co tutaj rekomenduje też przewodniczący komisji do spraw cyfryzacji, będziemy po prostu przyglądać się dalszym pracom nad tą ustawą i patrzeć na to, jak ta ustawa będzie ostatecznie wyglądać. Wtedy zdecydujemy o tym, jak zagłosujemy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, koło parlamentarne Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#JarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 mam zaszczyt przedstawić stanowisko dotyczące rządowego projektu ustawy Prawo komunikacji elektronicznej. Projekt ma na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej. Bardzo się cieszę, że ministerstwo zrezygnowało z nadmiarowych regulacji i skoncentrowało się, tak jak to było w poprzedniej kadencji, tylko na tym, co jest niezbędne i wymagane prawem Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#JarosławSachajko">Projekt dotyczy ustanowienia Europejskiego kodeksu łączności elektronicznej, który ma poprawić pozycję konsumentów. Z jednej strony ma ją poprawić, ale z drugiej strony te ewentualne możliwości inwigilacji nie wpłyną na poprawę we wszystkich przypadkach. Dużo prostsze będzie wypowiedzenie umowy, nie będzie umów z takimi potencjalnymi korzyściami. To bardzo dobrze, że te projekty ministerstwo już złożyło po pół roku swojej pracy. I od razu tutaj bym zapytał, poprosił, aby minister powiedział, jak wyglądają te opłaty, które były zaproponowane przez poprzedni rząd dużym, międzynarodowym operatorom. Jak, o ile państwo obniżyli je tym gigantom?</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#JarosławSachajko">Druga kwestia, która też jest ważna: Jak, o ile państwo obniżyli poziomy, jeżeli chodzi o małe i średnie firmy, tak że one szybciej wpadają w tę konieczność opłat? I czy pan minister mógłby rozwinąć kwestię dotyczącą ministerialnego wolontariusza, który pracował przy tej ustawie, o której mówił pan minister Janusz Cieszyński, i który wylobbował obniżenie tych opłat dla międzynarodowych gigantów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#DorotaNiedziela">Na tym skończyliśmy wystąpienia w imieniu klubów i koła.</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#DorotaNiedziela">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#DorotaNiedziela">Mamy zapisanych osiem osób.</u>
          <u xml:id="u-474.4" who="#DorotaNiedziela">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-474.5" who="#DorotaNiedziela">Ustalam czas na 1,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-474.6" who="#DorotaNiedziela">Jako pierwszy pan poseł Witold Tumanowicz, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-474.7" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#WitoldTumanowicz">Kontynuując przedstawianie wątpliwości, które już zgłosiłem przy stanowisku klubu, chciałem się ostatecznie dowiedzieć, czy faktycznie ta inwigilacja korespondencji elektronicznej przez dziewięć różnych służb: Policję, Biuro Nadzoru Wewnętrznego, ABW, CBA, Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, Żandarmerię Wojskową, Straż Graniczną, Służbę Ochrony Państwa czy Krajową Administrację Skarbową… Czy one rzeczywiście nie będą miały dostępu do naszej korespondencji i korespondencji Polaków? To jest moje pytanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Cieciórę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Sachajko: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-476.3" who="#DorotaNiedziela">Nie widzę pana posła.</u>
          <u xml:id="u-476.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Zofię Czernow, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-476.5" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Rafał Kasprzyk, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-476.6" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Pępek, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Pani poseł jest.</u>
          <u xml:id="u-476.7" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#MałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekty resortu cyfryzacji są wyczekiwane i wprowadzają pozytywne zmiany, istotne zarówno dla biznesu, jak i dla konsumentów. Ale też trzeba sobie jasno powiedzieć, że zaniechania poprzedniego rządu — niewdrożenie Europejskiego Kodeksu Łączności Elektronicznej na czas — spowodowały, że przez PiS Polska będzie płacić wysokie kary. To są pieniądze wyrzucone w błoto. Tego nie można nazwać gospodarnością, to jest niegospodarność z waszej strony i powinniście się za to wstydzić.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#MałgorzataPępek">Mając w pamięci to, że do nowego Prawa komunikacji elektronicznej nasi poprzednicy próbowali wpisać rozwiązania lex pilot, mam pytanie do przedstawiciela wnioskodawców: Czy z projektu ustawy usunięto zapisy, które nie stanowiły bezpośredniej implementacji dyrektywy o Europejskim Kodeksie Łączności Elektronicznej? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Kamila Wnuka, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią marszałek Monikę Wielichowską, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Złożyła pytanie do protokołu.</u>
          <u xml:id="u-478.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Jarosława Sachajkę, klub… koło parlamentarne Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#JarosławSachajko">Pani marszałek, jeszcze raz dziękuję za nobilitację — koło, ale cieszę się, że pani marszałek wspomina o klubie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#DorotaNiedziela">Wszystko przed panem, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#JarosławSachajko">Oczywiście, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#JarosławSachajko">Panie ministrze, wracam do wątku, który rozpocząłem w trakcie przedstawiania stanowiska, bo to byłoby czymś dziwnym, gdyby lobbyści pisali dla nas prawo. Czy pan minister mógłby wyjaśnić, dlaczego państwo zdecydowali się obniżyć opłaty dla dużych międzynarodowych korporacji? Czy pracownicy, współpracownicy tych korporacji wpływali na ministerstwo, tak że te opłaty za funkcjonowanie nadzoru nad telekomunikacją są dla nich niższe? Jak pan minister by wyjaśnił, dlaczego państwo zdecydowali się chronić duże międzynarodowe korporacje? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#DorotaNiedziela">Myślę, że z ilością wystąpień i aktywnością to będzie blisko nie tylko koła, ale też klubu.</u>
          <u xml:id="u-482.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pan poseł Paweł Bliźniuk, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#PawełBliźniuk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#PawełBliźniuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ta dyskusja w trakcie debaty podczas pierwszego czytania przedłożonych projektów ustaw wskazuje, że te projekty będą wymagały dalszej pracy w komisji cyfryzacji, i dobrze, bo mam nadzieję, że ta dyskusja będzie owocna również na tamtym pułapie.</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#PawełBliźniuk">Tutaj chciałem się tylko odnieść do takiej zgrabnej retorycznej wrzutki pana posła Tumanowicza, który wskazał, że mamy do czynienia z jakimś unijnym potworkiem. Ja jednak, jeżeli chodzi o znajomość tych przepisów, nie pójdę tropem, który pan poseł wyznaczył. Warto zwrócić uwagę, że Prawo telekomunikacyjne, ustawa uchwalona w 2004 r., ma 242 strony. A więc myślę, że to nie jest kwestia unijnych wymysłów. Prawo komunikacji elektronicznej w swoim zakresie przedmiotowym jest zdecydowanie szerszą regulacją. W czasie ostatnich dwóch dekad wiele rzeczy na niwie technologicznej uległo zmianie. Stąd też trochę szersze regulacje, które są wymagane w tym zakresie. Przypomnę, że Prawo komunikacji elektronicznej to 323 strony. A więc to nie jest tak, że ktoś w Brukseli wymyślił jakieś nowe regulacje i nas obłaskawił naprawdę szeroko zakrojonym aktem prawnym, tylko po prostu ta materia już dotychczas była tak szeroko regulowana. Myślę, że to jest akurat ślepa uliczka, jeżeli chodzi o szukanie argumentów przeciwko temu projektowi ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy etap zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#DorotaNiedziela">Gotowość do odpowiedzi na pytania zgłosił sekretarz stanu w Ministerstwie Cyfryzacji pan minister Michał Gramatyka.</u>
          <u xml:id="u-484.3" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#MichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałkini! Wysoki Sejmie! Po pierwsze, bardzo dziękuję za merytoryczną dyskusję na temat tych projektów ustaw. To bardzo ważne i bardzo komfortowe, że w tych wystąpieniach pojawia się tak mało polityki, a tak dużo argumentów merytorycznych. Uwaga do przedstawicieli klubu Konfederacji: po pierwsze, do mojego krajana, pana posła Płaczka. Bardzo dziękuję za bardzo szczegółowe odniesienia się do konkretnych artykułów Prawa komunikacji elektronicznej. To są cenne i szczegółowe uwagi, jestem jednak przekonany, że na takim poziomie szczegółowości powinniśmy o tej ustawie rozmawiać podczas posiedzenia komisji.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#MichałGramatyka">Generalna uwaga do wszystkich tych, którzy zarzucają przeregulowanie, którzy zarzucają tworzenie jakichś potworów legislacyjnych — tak, nie jest to regulacja mała, a nawet w drugą stronę. Jest to najbardziej obszerna regulacja, która jak dotąd powstaje w Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej tej kadencji. Ale ta regulacja dotyczy obszaru, który rozciąga się bardzo szeroko, horyzontalnie. Obejmuje on kwestie od Urzędu Komunikacji Elektronicznej poprzez kwestie gospodarowania częstotliwościami, dotyczące Internetu rzeczy, dotyczące wyzwań związanych z nowymi technologiami, poprzez kwestie uregulowań konsumenckich — regulacja wprowadza szereg ułatwień dla konsumentów, UOKiK by się nie powstydził takich przepisów, jakie znajdują się w tych ustawach — aż po dyrektywę AML, która jest wykorzystywana przez ratowników, przez służby specjalne, przez służby ochrony porządku prawnego, i dyrektywę RED, która z kolei dotyczy jednolitego złącza ładowania wszystkich urządzeń elektronicznych. Naprawdę horyzontalnie to jest niezwykle szeroki przedmiot regulacji i po prostu czasem nie da się tego napisać krócej.</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#MichałGramatyka">Rozumiem zachwyt Michaiłem Bakuninem i jego XIX-wiecznymi kolegami anarchistami, którzy mówili, że państwo w ogóle nie powinno istnieć, że istnienie państwa samo w sobie jest złe.</u>
          <u xml:id="u-485.3" who="#komentarz">(Poseł Witold Tumanowicz: Bez przesady.)</u>
          <u xml:id="u-485.4" who="#MichałGramatyka">Ale jak tworzymy legislację, to ona przede wszystkim musi być merytoryczna, słuszna, dostrzegająca naprawdę istotne elementy i regulująca te elementy.</u>
          <u xml:id="u-485.5" who="#MichałGramatyka">I tutaj odpowiedź dla nieobecnej niestety pani posłanki Pępek. Tak, jesteśmy dumni z tego, że z projektu, który został po poprzednikach, udało się nam usunąć wszystkie uregulowania, które nie miały bezpośredniego zakorzenienia, zakotwiczenia w dyrektywach europejskich. Czy to w EKŁE i EECC po angielsku, czy to w dyrektywie harmonizacyjnej, czy w dyrektywie AML, czy w dyrektywie RED — wyrzuciliśmy je na bok, może czasem do innych regulacji, czasem do innych dyskusji, do innych procesów legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-485.6" who="#MichałGramatyka">Kilka razy pojawia się wątek lobbystów, nie wiem po co. Nie wiem, dlaczego sięgać po tak spektakularne, nie powiem: science fiction, bo to jest bardziej fiction niż science. Dysponuję grafiką jednego z byłych ministrów cyfryzacji wydaną przez jednego z wiodących operatorów telekomunikacyjnych na rynku polskim, gdzie jest jego imię, nazwisko i podpis: „Nasi eksperci”, „Nasz ekspert”. Czy to znaczy, że były minister cyfryzacji jest lobbystą, bo jeden z operatorów telekomunikacyjnych nazywa go naszym ekspertem? „Znaj proporcjum”, jak pisał klasyk. To, że korzystamy z wiedzy i doświadczenia osób, które pracują dla biznesu, odbywa się na każdym kroku. Ale na każdym kroku korzystamy z wiedzy i doświadczenia organizacji, które reprezentują konsumentów, organizacji, które reprezentują pracodawców, organizacji, które reprezentują abonentów, krótkofalowców, radiowców, wszelkie inne środowiska. Na tym polega praca naszego resortu, że wchodzimy z przedsięwzięciami administracyjnymi tam, gdzie działa biznes, ale tam, gdzie wymagają tego wszystkie grupy społeczne — od stowarzyszeń poprzez organizacje przedsiębiorców, a skończywszy na organizacjach pracodawców czy wielkich międzynarodowych wspólnotach poświęcających swój czas np. zagadnieniom standaryzacji czy normalizacji, czy tworzącym zręby wspólnego rynku telekomunikacyjnego w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-485.7" who="#MichałGramatyka">Jeden z zarzutów, który padał w dyskusji, że obniżamy opłaty telekomunikacyjne. Jak obniżamy opłaty telekomunikacyjne, skoro opłata telekomunikacyjna, która dziś daje budżetowi ok. 20 mln zł, zostanie zastąpiona w taki sposób, że po uchwaleniu — Prawa komunikacji elektronicznej da trzy razy więcej, 57 mln zł? W dodatku wiążemy niektóre wysokości opłat z przeciętnym wynagrodzeniem, co powoduje, że wraz ze wzrostem przeciętnego wynagrodzenia będą wzrastały wpływy do budżetu. To jest absolutne novum, tego wcześniej nie było. W dodatku mówią to osoby, które często były w poprzedniej kadencji odpowiedzialne za funkcjonowanie resortu cyfryzacji i pomimo dysponowania wszelkimi narzędziami prawnymi do podnoszenia opłat nie podnosiły tych opłat, bo opłaty od ponad 20 lat są na tym samym poziomie.</u>
          <u xml:id="u-485.8" who="#MichałGramatyka">Bardzo ciekawe i bardzo dobre pytanie pana posła Zandberga dotyczące retencji danych, ale też powtórzone przez pana posła Tumanowicza w odniesieniu do dostępu służb do korespondencji elektronicznej. To nie jest zagadnienie dla znawców rynku telekomunikacyjnego, dlatego bardzo mocno postawiliśmy tamę zapędom z jednej strony resortów siłowych, które chciały taką retencję danych zapewnić w Prawie komunikacji elektronicznej, ale z drugiej strony ministerstwu odpowiedzialnemu za regulacje unijne, które w ramach Prawa komunikacji elektronicznej chciało wprowadzać w życie wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, te właśnie, o których wspominał pan poseł Zandberg.</u>
          <u xml:id="u-485.9" who="#MichałGramatyka">Szanowni państwo, służby muszą mieć oczy i uszy i to nie podlega żadnej wątpliwości. Natomiast każdy obywatel powinien mieć i każda obywatelka powinna mieć i niezbywalne prawo do uzyskania wiedzy o wszystkich przypadkach inwigilacji, czegokolwiek ona by dotyczyła, wtedy kiedy te przypadki nie dostarczą materiałów do wszczęcia czy do zakończenia postępowania karnego wobec takiej osoby. I takie prace się toczą, ale one nie są w domenie Ministerstwa Cyfryzacji. My chcemy regulować rynek. My chcemy regulować rynek telekomunikacyjny, chcemy dać Polkom i Polakom informację o lokalizacji na wypadek zagrożenia życia, chcemy poprawić kwestie rozdzielania częstotliwości, chcemy wzmocnić Urząd Komunikacji Elektronicznej, również wzmocnić finansowo. Za chwilę będą nowe obowiązki w urzędzie. To jest dla nas istotne. Od regulowania uprawnień służb nie jest Ministerstwo Cyfryzacji, z całym szacunkiem. Dlatego pozostawiamy te przepisy, które były w Prawie telekomunikacyjnym, i nie posuwamy się ani o krok do przodu. Z tego, co wiem, co już tutaj było sygnalizowane, stosowne przepisy w tym zakresie powstają.</u>
          <u xml:id="u-485.10" who="#MichałGramatyka">Czy warto przykręcać śrubę rynkowi? Czy warto przykręcać śrubę wielkim operatorom telekomunikacyjnym, ale też tym mniejszym, średnim również, operatorom dostarczającym sieci telekomunikacyjne, dostarczającym Internet? Na pewno należy zbalansować kwestię obciążeń, biorąc choćby pod uwagę, że przecież ten rynek od kilku dobrych lat wykazuje się stabilnością. Ten rynek stoi w miejscu. Z drugiej strony jest bardzo dużo zobowiązań inwestycyjnych po stronie operatorów telekomunikacyjnych. My jesteśmy niecały rok po rozstrzygnięciu aukcji na częstotliwości 5G. Kiedy jedziemy pociągiem z Warszawy do Krakowa albo z Warszawy do Katowic, nie sposób jest rozmawiać przez całą drogę, dlatego że prędzej czy później zabraknie nam dostępu do sieci GSM. To pokazuje, ile jeszcze trzeba w Polsce zainwestować, żeby ten zasięg był na odpowiednim poziomie. I te procesy inwestycyjne teraz trwają.</u>
          <u xml:id="u-485.11" who="#MichałGramatyka">Przedsiębiorcy radzą sobie w jakiś sposób, ale korzystają w lwiej części ze środków publicznych. Zasypują potrzeby inwestycyjne takimi programami jak KPO, Program Operacyjny „Polska cyfrowa” czy FERC. Te pieniądze się kiedyś skończą. To zawsze jest kroplówka z pieniędzy publicznych. Musimy pamiętać, żeby tego rynku po prostu nie zniszczyć. Te opłaty rosną i tak trzykrotnie. Jednocześnie ograniczamy grono podmiotów zobowiązanych do ponoszenia opłat, żeby ulżyć przedsiębiorcom małym i średnim. Tu też mamy taki cel. Opłaty są ponoszone od pewnego progu dochodowego.</u>
          <u xml:id="u-485.12" who="#MichałGramatyka">Bardzo się cieszę z zapowiedzianego już, chyba przez pana posła Zandberga, zamiaru powołania podkomisji. To jest bardzo dobry pomysł. Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, z której zresztą w tym Sejmie się wywodzę, z różnymi przygodami zasiadałem w tej komisji przez całą poprzednią kadencję, to chyba jedyne bardzo i wyłącznie merytoryczne grono w tym Sejmie, które oddaje się debatowaniu nad tym, co merytoryczne, a niekoniecznie nad tym, co polityczne. Jeżeli taka podkomisja zostanie powołana, to jest to rzeczywiście chyba najlepszy pomysł na przedyskutowanie przepisów, na wniesienie stosownych poprawek. Mam nadzieję, że jak najszybciej te ustawy uchwalimy, dlatego że za każdy dzień ponosimy bardzo, bardzo sowite kary. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#MonikaWielichowska">Wysoka Izbo! Dziś w Sejmie odbywa się pierwsze czytanie dwóch rządowych projektów ustaw: Prawo komunikacji elektronicznej i Przepisy wprowadzające ustawę — Prawo komunikacji elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#MonikaWielichowska">To projekty ustaw mocno spóźnione. Przepisy powinny wejść w życie w ubiegłej kadencji. Przez nieudolność poprzedniej władzy, Zjednoczonej Prawicy, na Polskę od 14 marca br. naliczane są kary, na które przecież składają się Polki i Polacy — my wszyscy. Są to kwoty ogromne. Wynoszą 50 tys. euro dziennie, czyli ponad 2 tys. euro na godzinę. Aż tyle wynoszą koszty nieudolności i zaniechań Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#MonikaWielichowska">Rząd koalicji 15 października naprawia błędy poprzedników. Rząd Koalicji Obywatelskiej pracą nad naprawą tego stanu rzeczy zajął się natychmiast, przygotował stosowne regulacje i chce niezwłocznie przystąpić do pracy nad projektami, aby zakończyć płacenie przez Polskę, przez nas wszystkich, wysokich kar finansowych.</u>
          <u xml:id="u-487.3" who="#MonikaWielichowska">Projekty są bardzo ważne, istotne. Po latach zaniedbań wprowadzają zmiany oczekiwane przez konsumentów i nadrabiają zaległości, jeśli chodzi o Europejski kodeks łączności elektronicznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#DorotaNiedziela">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#DorotaNiedziela">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowe projekty ustaw:</u>
          <u xml:id="u-488.2" who="#DorotaNiedziela">— Prawo komunikacji elektronicznej, projekt zawarty w druku nr 423,</u>
          <u xml:id="u-488.3" who="#DorotaNiedziela">— Przepisy wprowadzające ustawę — Prawo komunikacji elektronicznej, projekt zawarty w druku nr 424</u>
          <u xml:id="u-488.4" who="#DorotaNiedziela">do Komisji Cyfryzacji, Innowacji i Nowoczesnych Technologii w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-488.5" who="#DorotaNiedziela">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm przyjął tę propozycję.</u>
          <u xml:id="u-488.6" who="#DorotaNiedziela">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-488.7" who="#DorotaNiedziela">Jednocześnie marszałek Sejmu, na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu, wyznacza termin przedstawienia sprawozdania przez komisję do dnia 9 lipca 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-488.8" who="#DorotaNiedziela">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-488.9" who="#DorotaNiedziela">Informuję, że do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy z druku nr 351 Sejm przystąpi jutro w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-488.10" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 13 czerwca br.</u>
          <u xml:id="u-488.11" who="#DorotaNiedziela">Informuję, że do oświadczeń majątkowych zgłosiło się 33 posłów…</u>
          <u xml:id="u-488.12" who="#komentarz">(Poseł Witold Tumanowicz: Poselskich, nie majątkowych.)</u>
          <u xml:id="u-488.13" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Tomaszewski: Ja tam pamiętam.)</u>
          <u xml:id="u-488.14" who="#DorotaNiedziela">Przepraszam. A to byłoby ciekawe.</u>
          <u xml:id="u-488.15" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-488.16" who="#komentarz">(Poseł Roman Fritz: Ja mogę powiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-488.17" who="#DorotaNiedziela">Może się okazać, że te 33 osoby są bardzo odważne i chcą zaprezentować oświadczenia majątkowe.</u>
          <u xml:id="u-488.18" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Skalik: Pani marszałek, trzeba było nas uprzedzić, byśmy się przygotowali.)</u>
          <u xml:id="u-488.19" who="#DorotaNiedziela">Rozumiem, że państwo nie jesteście przygotowani, więc przechodzimy do oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-488.20" who="#DorotaNiedziela">Zgłosiły się 33 osoby.</u>
          <u xml:id="u-488.21" who="#DorotaNiedziela">Ustalam czas — 1,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-488.22" who="#DorotaNiedziela">Pierwszego zapraszam pana posła Roman Fritza, klub parlamentarny Konfederacja, który wygłosi oświadczenie poselskie.</u>
          <u xml:id="u-488.23" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#RomanFritz">Zgadza się, dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#RomanFritz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jesteśmy po serii spotkań w formacie bilateralnym grup parlamentarnych Polska — Słowacja, Polska — Czechy, jak również żegnaliśmy dzisiaj panią ambasador Węgier w Warszawie. To wszystko skłania ku wygłoszeniu czy naświetleniu pewnego obrazu miejsca Polski w polityce zagranicznej Grupy Wyszehradzkiej. I to właśnie chciałbym państwu tutaj przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-489.2" who="#RomanFritz">Okazuje się, że jest duże oczekiwanie naszych partnerów z zagranicy, aby Polska jednak była krajem wiodącym w Grupie Wyszehradzkiej. Niestety z polskiego MSZ-etu płyną sygnały, w moim przekonaniu, troszeczkę chybione. Okazuje się, że są dwa kraje w grupie, które są grzeczne, w domyśle Polska i Republika Czeska, oraz dwa kraje, które nie są zbyt grzeczne, w domyśle Słowacja oraz Węgry. Polskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych niestety, z ubolewaniem to wygłaszam, postrzega węgierską politykę prowęgierską za niespójną z oczekiwaniami polskiego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, przez co nadwątlona jest cała struktura Grupy Wyszehradzkiej. Okazuje się, że ten format, w którym Polska może być krajem wiodącym, ze względu na nasze Ministerstwo Spraw Zagranicznych przestaje być naturalnym liderem krajów naszego regionu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam do wygłoszenia oświadczenia poselskiego pana posła Włodzimierza Skalika, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#WłodzimierzSkalik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ukrainizacja Polski postępuje. W sołectwie Gogolice na Pomorzu Zachodnim w ostatni wtorek odbyły się wybory sołeckie. Spośród 234 osób uprawnionych do głosowania w wyborach wzięło 140. O ponowny wybór ubiegała się m.in. dotychczasowa sołtys Cornelis Vreeswijk. W wyniku głosowania żaden z dwóch kandydatów nie uzyskał wymaganej większości głosów i dlatego zostanie wyznaczony kolejny termin wyborów. Jak alarmuje Marcin Sowiński, lider Konfederacji Korony Polskiej na Pomorzu, lider listy Konfederacji w wyborach do Parlamentu Europejskiego, w trakcie wyborów doszło do skandalicznej sytuacji, ponieważ służby obsługujące wybory dopuściły do głosowania co najmniej ośmiu obywateli Ukrainy. Jest to drastyczne złamanie prawa. Nasi działacze na konferencji prasowej wczoraj pod urzędem miejskim w Trzcińsku-Zdroju zapowiedzieli złożenie zawiadomienia do prokuratury o przekroczeniu uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#WłodzimierzSkalik">Uczulam zatem wszystkich polskich patriotów, by monitorowali te wybory na swoim terenie, by nie dochodziło do podobnych sytuacji jak w Gogolicach. Nie chcemy, by Ukraińcy czy obywatele innych państw decydowali o tym, kto w Polsce sprawuje władzę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Andrzeja Tomasza Zapałowskiego, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#komentarz">(Poseł Włodzimierz Skalik: Nie ma pana posła.)</u>
          <u xml:id="u-492.3" who="#DorotaNiedziela">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-492.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Witolda Tumanowicza, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#WitoldTumanowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rząd Donalda Tuska szuka już miejsc noclegowych dla cudzoziemców. Jak wynika z ujawnionego dokumentu, urząd wojewódzki zwrócił się do starostów i prezydentów miast na Podlasiu, by wskazali miejsca, obiekty możliwe do wykorzystania przy masowym napływie cudzoziemców innych niż objętych pomocą na podstawie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym. Tusk przekonywał, że Polska nie przyjmie żadnych imigrantów w ramach paktu migracyjnego, natomiast po raz kolejny okłamał Polaków. Poszukiwanie miejsc noclegowych oznacza, że Donald Tusk szykuje te miejsca do przyjmowania imigrantów, tych, którzy szturmują nasze granice i nastają na życie naszych mundurowych. Taka polityka tylko zachęca. To jest fałszywy humanitaryzm. To zachęca wrogów do większego forsowania tych migrantów w stronę Polski i naszych granic.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#WitoldTumanowicz">Oczekujemy uszczelnienia granic i zapewnienia bezpieczeństwa, a nie przyjmowania imigrantów, którzy mordują polskich żołnierzy. Władza w Polsce powinna bronić Polaków, bronić kobiet przed niebezpieczeństwami, jakie niesie masowa i niekontrolowana imigracja. Konfederacja jako jedyna przedstawiła kompleksowy pakiet odpowiedzialnej polityki migracyjnej „Po pierwsze Polacy!”, dlatego warto go wdrażać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-493.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam do wygłoszenia oświadczenia poselskiego pana posła Zbigniewa Boguckiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#ZbigniewBogucki">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W tym roku, dokładnie w czerwcu, mija 900 lat od chrztu Pomorza. Dzisiaj nazywamy tę część naszego kraju Pomorzem Zachodnim. Miałem okazję być w ostatnią sobotę na uroczystych obchodach związanych z tą doniosłą dla mojego regionu rocznicą chrztu, którego dokonał św. Otton z Bambergu, można powiedzieć, na zaproszenie i z inicjatywy polskiego księcia Bolesława Krzywoustego.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#ZbigniewBogucki">Wspominam o tym, bo należy to odczytywać również w kontekście tego, co dzieje się w Polsce, czyli w kontekście tego, o czym mówił św. Jan Paweł II i tego, co mówi prezydent Warszawy. Wsłuchajmy się w słowa wielkiego, największego Polaka, Ojca Świętego, bo warto przypomnieć, jakie przesłanie do nas kierował. Brońcie krzyża. Nie pozwólcie, aby imię Boże było obrażane w waszych sercach, w życiu społecznym i rodzinnym. Dziękujemy Bożej Opatrzności za to, że krzyż powrócił do szkół, urzędów publicznych, szpitali. Niech przypomina o naszej chrześcijańskiej godności i narodowej tożsamości. O tym, kim jesteśmy i dokąd zmierzamy, i gdzie są nasze korzenie.</u>
          <u xml:id="u-495.2" who="#ZbigniewBogucki">I dzisiaj, bez względu na to, czy w pana Boga wierzymy, czy tej wiary nie podzielamy, jak stanowi preambuła do polskiej konstytucji, to wszyscy powinniśmy mieć szacunek do krzyża, ponieważ on jest fundamentem wartości, na których zbudowana jest cywilizacja Zachodu — wartości europejskich, wartości, które pozwalają nam być bardziej ludźmi. A więc jeżeli ktoś dzisiaj chce wyprowadzać krzyż, to my będziemy tego krzyża bronić.</u>
          <u xml:id="u-495.3" who="#ZbigniewBogucki">A wszystkim mieszkańcom Pomorza Zachodniego życzę, aby rocznica dziewięćsetlecia chrztu była powodem do tego, aby sięgać do tych korzeni, bez względu na to, jeszcze raz podkreślę, czy w Pana Boga wierzymy, czy tej wiary nie podzielamy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-495.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Henryka Szopińskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#HenrykSzopiński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Drodzy mieszkańcy Zakrzewa, kibice i wszyscy związani z Ludowym Klubem Sportowym Jedność Zakrzewo! W minioną sobotę miał miejsce wyjątkowy jubileusz. To jubileusz stulecia naszego Ludowego Klubu Sportowego Jedność Zakrzewo. Ludowy Klub Sportowy Jedność to nie tylko klub sportowy, ale również wspólnota, która łączy pokolenia, buduje przyjaźnie i kształtuje charaktery.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#HenrykSzopiński">W 1924 r. po sugestiach ks. dr. Bolesława Domańskiego, prezesa V Dzielnicy Związku Polaków w Niemczech, nowopowstała drużyna przyjęła nazwę klubu sportowego Jedność, nazwę symbolizującą zjednoczenie wszystkich Polaków w Niemczech, wszystkich polskich zawodników w jednym, narodowym zespole sportowym. W ten sposób rozpoczął działalność jeden z najstarszych klubów sportowych w Wielkopolsce i najstarszy klub w powiecie złotowskim. W latach 1931–1936 w klubie rozpoczęła działalność także sekcja siatkówki dziewcząt oraz sekcja lekkoatletyczna, co nie było w tamtych czasach takie oczywiste. Przed wojną drużyna piłkarska trzykrotnie zdobywała puchar przechodni jako najlepsza drużyna oraz tytuł Mistrza Pogranicza i Kaszub.</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#HenrykSzopiński">W latach powojennych klub sportowy Jedność aktywnie prowadził działalność nie tylko piłkarską, ale również założył w latach 70. sekcję strzelecką, która odnosiła spore sukcesy na szczeblu wojewódzkim i centralnym. Niech ten jubileusz będzie przypomnieniem o wszystkich tych, którzy przyczynili się do sukcesów klubu: zawodnikach, trenerach, działaczach i kibicach. Wasza wytrwałość, determinacja i miłość do sportu są fundamentem, na którym Jedność budowała swoje sukcesy, tradycję i historię.</u>
          <u xml:id="u-497.3" who="#HenrykSzopiński">Pragnę wyrazić najserdeczniejsze podziękowania dla wszystkich członków i działaczy klubu za lata pasji, zaangażowania i niezliczone godziny spędzone na wspieraniu i rozwijaniu tej organizacji. Z głębi serca dziękuję i życzę kolejnych 100 lat pełnych sukcesów, radości, ducha sportowej rywalizacji i nieustającego rozwoju. Niech LKS Jedność nadal będzie dumą Zakrzewa, powiatu złotowskiego i Wielkopolski. Niech będzie inspiracją dla młodych sportowców i symbolem jedności, która nas wszystkich łączy. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-497.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Bartosza Zawieję, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#BartoszZawieja">Wielce Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Zwracam się do państwa z prośbą o wsparcie jednego z najstarszych klubów piłkarskich w Polsce — Warty Poznań. Klub ten założony w 1912 r. ma za sobą bogatą historię. Ostatnie lata były okresem udanym dla Warty. Nowy właściciel zorganizował klub od nowa, wytyczył nową strategię rozwoju. Niestety w zakończonym sezonie piłkarskim Warta Poznań spadła z ekstraklasy. Oczywiście wpływ na to miały mecze rozgrywane w Grodzisku Wielkopolskim. Warta w tej chwili znajduje się, można powiedzieć, w bardzo trudnej sytuacji. Otóż nie ma własnego stadionu, a możliwości jego budowy przekraczają możliwości finansowe miasta Poznania. Z tego powodu zwracam się z gorącą prośbą do pana ministra sportu o wsparcie Warty Poznań, choćby w zakresie budowy podgrzewanej murawy na tzw. ogródku. Zwracam się do władz miasta Poznania, aby w sposób bardziej zaangażowany wpisać się w program ratowania klubu tak zasłużonego dla kraju, jak i całego miasta. Przykładem może być tu Wrocław, gdzie zaangażowanie miasta w klub umożliwiło zdobycie w tym roku czy w tym sezonie wicemistrzostwa Polski dla Śląska Wrocław. Choć Warta Poznań jest w rękach prywatnych, wsparcie przez samorząd jest nieadekwatne. Dlatego proszę wszystkie władze miasta Poznania o pomoc w ratowaniu tego zasłużonego klubu.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#BartoszZawieja">Tytułem klasyka: Tak pisała się historia/ Gramy tutaj od 100 lat/ Żadne zło i żadna wojna/ Nie zabiły wiary w nas/ Warta Poznań ukochana/ W mieście, gdzie na tronie król/ Piękną przy nim jest królową/ Warta — nieśmiertelny klub.</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Artura Jarosława Łąckiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska. Nie widzę go.</u>
          <u xml:id="u-500.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Mariusza Krystiana, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#MariuszKrystian">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Gmina Kalwaria Zebrzydowska w powiecie wadowickim słynie m.in. z wysokiej jakości rzemiosła, którego rozwój trwa na tym terenie od kilkuset lat. Jest ono jedną z cech charakterystycznych dla tego regionu oraz ważną gałęzią lokalnej gospodarki, która napędza lokalny biznes i daje pracę tysiącom mieszkańców. Jedną z głównych gałęzi lokalnego rzemiosła jest obuwnictwo. Na terenie gminy Kalwaria Zebrzydowska istnieje wiele firm małych i rodzinnych, ale także znanych marek na polskim i europejskim rynku obuwniczym, które produkują towar znakomitej jakości.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#MariuszKrystian">W ostatnim czasie przeprowadziłem kilkanaście rozmów z właścicielami zakładów produkcyjnych w tej branży, którzy wskazali na potrzebę pilnej interwencji polskiego rządu, która jest istotna dla uniknięcia kryzysu w tej branży. Do grupy najważniejszych zadań należą: ograniczenie niekontrolowanego napływu towarów niskiej jakości produkowanych poza Unią Europejską poprzez pełne wykorzystanie organów państwa do działań monitorujących i kontrolnych, w tym wzmocnienie systemu kontroli jakości towarów sprowadzanych na rynek polski; zmiana w drodze ustawy lub rozporządzenia wadliwych przepisów prawa krajowego dopuszczających znakowanie towarów sprowadzanych z krajów trzecich znakiem towarowym producenta krajowego; wsparcie inicjatywy mającej na celu wprowadzenie dyrektywy: made in, czyli obowiązku znakowania produktu według kraju pochodzenia; wsparcie eksportu niezależnie od unijnych programów pomocowych; uproszczenie aplikowania i realne finansowanie projektów związanych z ekspansją na rynki zagraniczne. Konieczne jest tutaj dofinansowanie dla izb branżowych w ramach wyjazdów kluczowych na targi międzynarodowe. Te działania pozwolą na dalszy rozwój rzemiosła, w tym branży obuwniczej, z terenu gminy Kalwaria Zebrzydowska i gmin ościennych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-501.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#DorotaNiedziela">To też gmina, gdzie jest również ogrom — ponieważ ją znamy — dużo producentów mebli.</u>
          <u xml:id="u-502.2" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Krystian: Tak, również, rzemiosło ogólnie.)</u>
          <u xml:id="u-502.3" who="#DorotaNiedziela">Rzemiosło ogólnie, tak.</u>
          <u xml:id="u-502.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Waldemara Andzela, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie widzę go.</u>
          <u xml:id="u-502.5" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Skonieczkę, Klub Parlamentarny Polska 2050 — Trzecia Droga. Nie widzę go.</u>
          <u xml:id="u-502.6" who="#DorotaNiedziela">Pan poseł Władysław Kurowski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-502.7" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#WładysławKurowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W sobotę, 8 czerwca br., odbyła się uroczystość z okazji jubileuszu 150-lecia Ochotniczej Straży Pożarnej Myślenice Śródmieście. Jednostka powstała w 1873 r. i jest najstarszą jednostką OSP nie tylko w Myślenicach, ale i w całym powiecie myślenickim, a także jedną z najstarszych w Małopolsce. Inicjatorem jej powstania był burmistrz Myślenic Andrzej Marek, który został także pierwszym naczelnikiem myślenickiej straży. Na jego następcę wybrano również byłego powstańca styczniowego dr. inż. Emila Szünke, który podczas swojej kadencji przyczynił się znacznie do rozwoju straży pożarnych na terenie ziemi myślenickiej. W okresie sprawowania przez niego urzędu powstał m.in. jeden z pierwszych regulaminów straży w Galicji. Od początku dziejów OSP ze strażą związani byli wybitni obywatele miasta Myślenice, w tym burmistrzowie i zastępcy burmistrza, a także poseł na Sejm wiedeński, późniejszy senator II RP Andrzej Średniawski.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#WładysławKurowski">W 1897 r. rozpoczęto budowę magistratu, w którym straż znalazła swoją siedzibę, a w 1911 r. na działce podarowanej przez Ignacego Dzieżę rozpoczęto budowę nowej remizy. Tak jak 150 lat temu, tak i obecnie strażacy są mocno zaangażowani w działalność ochotniczej straży pożarnej, a jednostka szczyci się nowoczesnym sprzętem i największą liczbą wyjazdów ratowniczych. Jubileuszowe obchody były okazją do poświęcenia oraz oficjalnego przekazania jednostce nowego, lekkiego samochodu ratowniczo-gaśniczego oraz wręczenia odznaczeń.</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#WładysławKurowski">Za wasze serce i bezinteresowną służbę jeszcze raz wielkie dzięki. Niech św. Florian otacza was opieką. Szczęść Boże waszej dalszej pracy zgodnie z zawołaniem: Bogu na chwałę, ludziom na ratunek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-503.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Grzegorza Lorka, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#GrzegorzLorek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ministerstwo klimatu ma zaledwie kilka miesięcy na przekonanie Brukseli, że Polska wciąż potrzebuje elektrowni węglowych. Pytanie, czy w ogóle podjęło takie działania. Według mnie nie. Trzeba wyraźnie powiedzieć, że jeżeli to się nie uda, to będzie trzeba je zwyczajnie wyłączyć, bo nie będą rentowne. Koszty związane z opłatami za emisję je zjedzą, a obecnie produkują ponad 60% potrzebnej nam wszystkim energii. Choć może się to wydawać szokujące, to twarde prawo unijne zakłada, że polskie elektrownie węglowe mogą w oparciu o specjalny mechanizm rynku mocy pracować jeszcze tylko przez rok. Co ciekawe, to brukselscy urzędnicy ocenią, czy grozi nam deficyt mocy w systemie, czy też nie. Jeśli zatem uznają, że nie ma problemu i że Polska może sprowadzać energię od sąsiadów, np. z Niemiec, to nie będzie zgody na rynek mocy, czyli dalsze działanie elektrowni węglowych.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#GrzegorzLorek">W takiej sytuacji oczywiście odrębną kwestią do rozstrzygnięcia będzie to, czy jakiekolwiek państwo powinno być uzależnione od importu energii elektrycznej i czy tym samym nie traci swojej suwerenności. Problem polega na tym, że w lipcu przyszłego roku kończy się obowiązujące wsparcie dla elektrowni węglowych w Polsce, czyli właśnie rynek mocy. A to dzięki niemu produkcja energii z węgla była w ostatnich latach rentowna, choć nawet ten mechanizm jest niewystarczający do utrzymania pełnej rentowności produkcji. Bez rynku mocy elektrownie praktycznie stracą rację bytu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Aleksandra Mikołaja Mrówczyńskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#AleksanderMikołajMrówczyński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W chojnickiej Dolinie Śmierci, w miejscu masowych mordów niemieckich, kaźni Polaków z powiatu chojnickiego: inteligencji, urzędników, księży, członków stowarzyszeń oraz żołnierzy polskiego podziemia odkryto kolejne masowe groby. Przekazy historyczne mówiły, że pacjenci krajowego zakładu opieki społecznej, osoby psychicznie chore również zostały rozstrzelane w Dolinie Śmierci. Mordu dokonano we wrześniu 1939 r. Zamordowano ok. 240 osób. W maju tego roku, po 85 latach od bestialskiego czynu niemieckiego okupanta dokonano ekshumacji 80 szkieletów. Ogromne i przytłaczające wrażenie zrobiła na mnie wizyta w Dolinie Śmierci. Skłębione, powyginane, wrzucone do masowego grobu szczątki zamordowanych Polaków zmuszają do refleksji każdego człowieka, który widzi taki obraz. Niemiecka propaganda antypolska, antysemicka, która doprowadziła do największej w historii wojny, cały czas ukrywa swoje ofiary. Dzisiaj, po wielu latach od tych mordów nadal są odkrywane szczątki Polaków zamordowanych pod Chojnicami i nie tylko.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#AleksanderMikołajMrówczyński">Jestem niezwykle wdzięczny panu dyrektorowi Dawidowi Kobiałce, archeologom, antropologom i chojnickim wolontariuszom oraz prokuratorowi towarzyszowi Jankowskiemu za odkrywanie tej makabrycznej historii naszego miasta i przywracanie pamięci o tych tragicznych chwilach. Z serca składam podziękowania władzom Instytutu Pamięci Narodowej z dr. Karolem Nawrockim na czele za zaangażowanie w prowadzenie prac w Dolinie Śmierci. Wierzę, że uda się ekshumować wszystkie szczątki naszych rodaków i godnie ich pochować. Mam nadzieję, że wszyscy tego oczekujemy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią posłankę Klaudię Jachirę, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#KlaudiaJachira">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! „Liberalizm z zasadami” to tytuł najnowszej książki Marcina Święcickiego. Sądzę, że potrzebujemy właśnie takiej myśli liberalnej z zasadami. Bo prawdziwy liberalizm nie ma nic wspólnego z tym, co Konfederacja próbuje wmówić szczególnie młodym ludziom. To, że członkowie ruchów nacjonalistycznych czy neofaszystowskich wykorzystują niektóre wolnorynkowe postulaty, nie zmienia faktu, że sami są zamordystami, a ich działania prowadzą do dyktatury albo anarchii. Jeżeli zachęcają do nieszczepienia się i do nienoszenia maseczek, to jest to postulat z gruntu anarchistyczny, a nie wolnościowy. Dla mnie liberalizm z zasadami oznacza, że nie wprowadzamy nadmiernych regulacji w gospodarce, bo dobrze wiemy z historii, do czego to doprowadziło: bankructwa państwa.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#KlaudiaJachira">Nie prześladujemy tych, którzy mają odwagę prowadzić biznes. Nie zawyżamy płacy minimalnej, bo niedługo jak w komunie wszyscy będą zarabiać minimalną, a szczególnie mali przedsiębiorcy będą zarabiać mniej niż pracownicy. Mamy szacunek do pieniędzy, szczególnie tych wspólnych, więc dbamy o przejrzystość i dyscyplinę finansów publicznych, np. nie wyprowadzamy pieniędzy podatników do funduszy będących poza kontrolą parlamentu. Pomoc kierujemy do tych najbardziej potrzebujących, a nie do wszystkich jak leci. Wspieramy przede wszystkim tych, którym chce się pracować. Ale liberalizm gospodarczy to też zobowiązania. Kiedy większość tej Izby nas zadłużała, głosowałam za podwyżką podatków, bo jako liberałka wiem, że sorry, ale bilans musi się zgadzać i że nasz deficyt będą spłacać kolejne pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-509.2" who="#KlaudiaJachira">Jestem liberałką i nie zamierzam się tego wstydzić. Myślę, że im więcej nas, liberałów, będzie także w tej Izbie, tym mniej będą znaczyć skrajnie prawicowe ruchy, które tak chętnie wykorzystują liberalne postulaty w swojej propagandzie. Aż by się chciało tutaj krzyknąć: Liberałowie prawdziwi z całej tej Izby, łączmy się! Bo bez liberalizmu nie będzie prawdziwej demokracji. Po prostu.</u>
          <u xml:id="u-509.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Fryderyka Sylwestra Kapinosa, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Nie ma pana posła? Wydawało mi się, że go widziałam. Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-510.2" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Barbarę Bartuś, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-510.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-510.4" who="#DorotaNiedziela">Też nie widzę. Okej.</u>
          <u xml:id="u-510.5" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość. Widzę.</u>
          <u xml:id="u-510.6" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#KrzysztofTchórzewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo zaniepokoiły mnie ostatnie informacje o możliwości wprowadzenia zakazu używania koni w przewozach turystów do Morskiego Oka i na innych zakopiańskich szlakach turystycznych. Takie inicjatywy mogą mieć, nie wiadomo dlaczego, jakiś tam cel. Chodzi zasadniczo chyba o to, żeby przewoźnicy samochodowi na te trasy wkroczyli. Spowoduje to zmniejszenie atrakcyjności Zakopanego. Zakopane będzie mniej atrakcyjne. Wynika też z tego, że populacja tych koni zacznie gwałtownie spadać, a tymczasem tłumaczy się, że to jest w interesie koni, bo są one przemęczane. Tak naprawdę chyba chodzi o to, żeby kilku innych przedsiębiorców na tym zarobiło, a górale zostali wpędzeni w biedę. A konie pójdą, oficjalnie czy nieoficjalnie, na rzeź. Wprowadzenie takich zasad, jakie w tej chwili są proponowane, odpędzi turystów od Zakopanego, przynajmniej w znacznej części.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#KrzysztofTchórzewski">Jestem zakopiańskim turystą, często tam jeżdżę i zdecydowanie protestuję przeciw eliminacji koni ze szlaków góralskich. Chciałbym podkreślić, że ludzie też pracują bardzo ciężko, często pracują bardzo ciężko i nie widzę żadnego powodu, żeby… Konie mogą sobie żyć, pracując. Chcemy po prostu przyczynić się do likwidacji populacji koni w Zakopanem i nie tylko. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-511.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Magdalenę Filipek-Sobczak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-512.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniu 14 maja br. Rada Unii Europejskiej zatwierdziła tzw. pakt migracyjny. Dokument ten zakłada przymusowe uczestnictwo każdego państwa członkowskiego w procesie relokacji imigrantów pod groźbą kar finansowych w wysokości 20 tys. euro za każdego nieprzyjętego. Państwa Unii Europejskiej niezdolne do zaostrzenia własnej polityki imigracyjnej i podjęcia zdecydowanych kroków w kierunku ochrony własnej integralności terytorialnej postanowiły pod pretekstem rzekomej dobrowolności narzucić reszcie Europy użycie mechanizmu masowych przesiedleń niewidzianego na kontynencie od końca II wojny światowej. Forsowany w Unii Europejskiej przymusowy mechanizm relokacji jednak, wbrew temu, jak się go przedstawia, jest i będzie czynnikiem dynamizującym rozwój przestępczości.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Z tego miejsca zwracam się z prośbą o wskazanie, jakie działania rząd zamierza podjąć w celu zablokowania realizacji paktu migracyjnego oraz zapobieżenia nałożeniu na Polskę kar finansowych związanych z odmową przyjęcia nielegalnej imigracji. Rząd Donalda Tuska powinien jak najszybciej zaskarżyć pakt migracyjny do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#MagdalenaFilipekSobczak">Kończąc, pragnę podkreślić, że niekontynuowanie sprzeciwu wobec unijnego dyktatu migracyjnego stanowić będzie najdonioślejszy wyraz wasalnej postawy Donalda Tuska wobec władz w Berlinie. Już dziś wojewodowie czynią przygotowania do lokowania na terytorium Polski nielegalnych migrantów odsyłanych przez m.in. Niemcy i Francję. Limity przyjmowania będą z każdym rokiem coraz wyższe, aż za parę lat obudzimy się w kraju ze strefami typu szwedzkich no go zones, przed czym przestrzegał już parę lat temu premier Jarosław Kaczyński. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-513.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Zofię Czernow, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#ZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Z przyjemnością i dumą pragnę poinformować Wysoki Sejm o nowatorskiej szkole w Sokołowcu w gminie Świerzawa w powiecie złotoryjskim. W Sokołowcu funkcjonuje mała szkoła podstawowa, która swoją innowacyjnością, kreatywnością i osiągnięciami wyróżnia się wśród szkół podstawowych w Polsce, a nawet w Europie. Hasło: semper in altum przyświeca działaniom szkoły we wszystkich obszarach. Jej specjalność to szeroko rozumiana przedsiębiorczość.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#ZofiaCzernow">Oto ważniejsze sukcesy szkoły. Prestiżowe wyróżnienie na arenie europejskiej przyznane przez JA Europe „Szkoła Przedsiębiorczości 2023” dla wybijających się szkół podstawowych i średnich za promowanie i nauczanie przedsiębiorczości. Tytuł odebrano podczas festiwalu przedsiębiorczości w Stambule. Drużyna młodych przedsiębiorczych szkoły zajęła w konkursach Ogólnopolskiego Forum Ekonomicznego Młodych pierwsze miejsce. W programie „Złote Szkoły NBP” szkoła z Sokołowca zdobyła certyfikat „Złotej Szkoły NBP”. Uczniowie szkoły z sukcesem realizują projekty edukacyjne z zakresu ekonomii: „Ferie z ekonomią”, „Finansoaktywni”, „Były sobie pieniądze”, „Porwani przez ekonomię”, „Świat pieniądza” i wiele innych, odnosząc bardzo duże sukcesy.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#ZofiaCzernow">Podkreślić pragnę bardzo duże zaangażowanie dyrektora szkoły i całego grona pedagogicznego. To dzięki ich pomysłowości i zaangażowaniu mała szkoła podstawowa licząca 140 uczniów świeci blaskiem na mapie wszystkich szkół w Polsce. Jestem dumna ze szkoły podstawowej w Sokołowcu, w moim okręgu na Dolnym Śląsku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-515.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Pieczarkę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#AnnaPieczarka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#AnnaPieczarka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 84 lata temu do Auschwitz przyjechał z Tarnowa pierwszy masowy transport z więźniami. Większość z nich stanowili Polacy. Z 728 więźniów pierwszego transportu wojnę przeżyło 325 osób. Zginęły i zostały zamordowane 292 osoby. Nieznany jest los 111 więźniów oraz 59 osób, które podróżowały pierwszym transportem, ale nie dotarły do obozu.</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#AnnaPieczarka">14 czerwca 1975 r. przed budynkiem dawnej mykwy w Tarnowie odsłonięto monument upamiętniający pierwszy transport do Auschwitz. Plac przed łaźnią nosi dziś nazwę placu Więźniów Auschwitz. 14 czerwca 2010 r. na peronie nr 1 na dworcu głównym PKP w Tarnowie odsłonięto obelisk upamiętniający wszystkie transporty, jakie wyjechały z Tarnowa do Auschwitz. Są na nim nazwiska więźniów z pierwszego transportu oraz odpowiedni napis.</u>
          <u xml:id="u-517.3" who="#AnnaPieczarka">Dziś przed południem w moim rodzinnym Tarnowie odbyły się miejskie uroczystości 84. rocznicy pierwszego transportu do Auschwitz. Jutro natomiast, 14 czerwca, przypada ustanowiony przez Sejm w 2006 r. Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady. Święto to ma upamiętniać przede wszystkim polskie ofiary obozów hitlerowskich. Pamiętamy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-517.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, pani poseł. Ze swojej strony absolutnie się przyłączam i bardzo dziękuję za to oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Pieczarka: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-518.2" who="#DorotaNiedziela">Pani poseł Anna Kwiecień, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-518.3" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pani poseł. Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-518.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Elżbietę Annę Polak, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#ElżbietaAnnaPolak">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! 13 lipca 2023 r. Sejm przyjął specustawę odrzańską. Odrzucono wtedy wszystkie poprawki opozycji i zignorowano głos naukowców i ekspertów. Dzisiaj pozwalam sobie wygłosić to oświadczenie, ponieważ to był rok 2022, kiedy doświadczyliśmy największej katastrofy ekologicznej na Odrze. Niestety wszystko wskazuje na to, że taka klęska stanowi zagrożenie też dzisiaj i może się powtórzyć.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#ElżbietaAnnaPolak">Czy została rozpoczęta renaturyzacja Odry? Czy zostały ograniczone zrzuty wód zasolonych z przemysłu i zakładów górniczych? Pytanie nasze jest takie: Czy gotowa jest nowelizacja specustawy odrzańskiej? Bo poważna sytuacja rozpoczyna się od Kanału Gliwickiego. To jest już praktycznie sytuacja kryzysowa. Należy pilnie wdrożyć instrukcje postępowania dla sztabów kryzysowych w celu zminimalizowania strat. To jest głos całego środowiska regionów nadodrzańskich. Działania są potrzebne natychmiast, bo możemy doświadczyć jeszcze większych skutków katastrofy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-519.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Patryka Wichra, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#PatrykWicher">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Stoimy tu w przeddzień wyjątkowego dnia, międzynarodowego dnia honorowych krwiodawców.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#PatrykWicher">To są bohaterzy dnia codziennego. To są ludzie, którzy codziennie ratują setki, a w skali świata miliony żyć ludzkich, oddając coś, co jest najcenniejsze — to złoto, które płynie w ich żyłach. A więc moi drodzy, przed tym dniem trzeba o nich pamiętać, ale też trzeba o nich pamiętać na co dzień. Dlatego mam nadzieję, że będzie, jest kontynuowana praca nad ustawą o krwiodawcach, którą zaczęliśmy w tamtej kadencji. Mam nadzieję, że ona wejdzie w życie i wspólnie ją uchwalimy ponad podziałami. Mam nadzieję, że będziemy codziennie pamiętać o tych, którzy oddają krew: o strażakach, o funkcjonariuszach różnych straży, żołnierzach, policjantach, strażnikach granicznych, ale też uczniach szkół, tych średnich i ponadpodstawowych, a także każdego innego krwiodawcy pracującego w różnych środowiskach.</u>
          <u xml:id="u-521.3" who="#PatrykWicher">Pamiętajmy też o oddawaniu szpiku kostnego, co jest też istotnym elementem, ale także promocji transplantologii, tej świadomej zgody na oddanie organów. A więc, moi drodzy, razem, ponad wszelkimi podziałami, twórzmy dobry klimat dla tych ludzi. Dbajmy o nich, mówmy o nich dobrze, zachęcajmy do oddawania krwi nie tylko jutro, pojutrze, ale codziennie, w każdym momencie i twórzmy tę świadomość, że jak oddałeś krew, to uratowałeś drugie życie. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-521.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-521.5" who="#komentarz">(Poseł Łukasz Kmita: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#DorotaNiedziela">Przyłączam się. Myślę, że do tej grupy krwiodawców trzeba też dołączyć bardzo dużą grupę posłów, którzy oddają krew w trakcie akcji i ostatniej wczorajszej, która jeszcze dziś trwała, naszej akcji oddawania prób do przeszczepów i do transplantacji.</u>
          <u xml:id="u-522.2" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-522.3" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Michała Pyrzyka, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#MichałPyrzyk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#MichałPyrzyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Wczoraj na posiedzeniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej omawialiśmy wstępne założenia reformy dotyczącej finansowania jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, samorządowych dochodów, które powinny być stabilne i niezależne od jakichkolwiek cykli politycznych czy też zmian w prawie podatkowym. Ta reforma ma wejść w życie w przyszłym rok. Póki co mamy jednak rok 2024 i otrzymujemy — moje koleżanki i koledzy posłowie — wiele sygnałów od samorządów dotyczących tego roku: że nie będą mogły w tym roku spiąć budżetów samorządowych. Nie wynika to z jakiejś nieudolności czy z rozpasania finansowego, a można powiedzieć, że jest to zależne od wielu czynników makroekonomicznych. W ubiegłym roku nastąpiło takie uzupełnienie dochodów, a te środki można było przeznaczać na dowolne cele. Gminy, ale również powiaty oczekują od nas, oczekują od polskiego rządu podobnej kładki finansowej, która pozwoli im w miarę suchą nogą przejść do kolejnego, następnego roku, w którym, głęboko w to wierzę, będą obowiązywać już nowe, lepsze zasady finansowania jednostek samorządu terytorialnego w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-523.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-524.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Marcina Józefaciuka, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#MarcinJózefaciuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Uczniowie! Zbliża się czas urlopów, wakacji, czas wyjazdów w gronie rodziny oraz tych momentów, które często chcemy zapamiętać. Często robimy zdjęcia i nagrywamy filmy, a następnie wrzucamy te materiały na media społecznościowe. W takich chwilach często zapominamy, jak ważna jest ochrona prywatności dzieci. Istnieje wiele zagrożeń związanych z publikowaniem treści z dziećmi. Naruszenie dóbr osobistych, cyberprzemoc, hejt, kradzież tożsamości, przerabianie tych zdjęć przez sztuczną inteligencję, a także bezprawne wykorzystywanie w celach przestępczych, włącznie z pornografią.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#MarcinJózefaciuk">Jak pisze rzeczniczka praw dziecka Monika Horna-Cieślak, wizerunek dziecka jest jego dobrem osobistym, a także daną osobową, którą powinniśmy chronić. Raz udostępniony wizerunek dzieci w sieci zostaje tam już na zawsze. Powinniśmy być świadomi zagrożeń i konsekwencji publikowania zdjęć w Internecie. Kwestia ta będzie tematem najbliższego webinaru organizowanego przez rzeczniczkę na platformie Facebook 19 czerwca o godz. 18.30. Tematyką szczegółową webinaru będzie zjawisko upublicznienia wizerunku młodych i bardzo młodych, zarówno przez nich samych, jak i przez osoby dorosłe. Dlatego zanim opublikujesz zdjęcie bądź film z udziałem dziecka, zastanów się: Czy dziecko o tym wie i zgadza się na publikację? Jaki jest cel opublikowania zdjęcia dziecka i czy jest on istotny? Czy udostępniony materiał może sprawić dziecku problemy w przyszłości? Czy materiał nie ośmiesza dziecka? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Annę Baluch, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#AnnaBaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ograniczenie handlu w niedziele i święta przez lata budziło ogromne emocje. Liberalizację ograniczenia handlu w kampanii wyborczej obiecywali m.in. politycy Trzeciej Drogi. I to Trzecia Droga złożyła projekt poselski, który dotyczy zwiększenia liczby niedziel pracujących. One znalazły się również jako 100 konkretów Koalicji Obywatelskiej w jej kampanii wyborczej. Pomysł spotkał się z ciekawym stanowiskiem Polskiej Izby Handlu, która jednoznacznie jest przeciwna takim zmianom, a obecnie przepisy dotyczące ograniczenia handlu w niedzielę są korzystne dla zdecydowanej większości małych i średnich przedsiębiorców działających w handlu, dla których największym zagrożeniem są duże sieci dyskontowe. Kolejne sondaże pokazują, że zdecydowanie ponad połowa Polaków popiera obowiązujące przepisy dotyczące niedzielnego handlu.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#AnnaBaluch">Zwracam się do pana Hołowni, do pana Kosiniaka-Kamysza, przedstawicieli Trzeciej Drogi i popierającej ten projekt Koalicji Obywatelskiej. Po co wywracać coś, co działa dobrze i jest akceptowane przez większość społeczeństwa? Czy wiecie, że z 2 mln osób pracujących w handlu ponad 1,5 mln, a może 1700 tys. to są kobiety? Czy w taki sposób walczycie o prawa kobiet? Mamy i ojcowie, którzy musieliby pracować w niedziele, też chcą nacieszyć się swoimi pociechami. Chcą pójść do kina, chcą pójść z nimi na spacer czy po prostu z nimi pobyć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-527.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Krew darem życia. Oddajemy krew, ratujemy życie ludzkie. Te hasła, nie tylko hasła, ale idee zna każdy z nas. 14 czerwca obchodzimy Światowy Dzień Krwiodawcy. Jest to wyjątkowa okazja, aby podziękować wszystkim tym, którzy nas obdarowują tym cennym lekiem, podziękować za ich poświęcenie. Ale jest to też okazja, żeby promować tę ideę honorowego krwiodawstwa, promować ją wśród wszystkich mieszkańców. Ten cenny dar ratuje często życie. Mimo rozwoju technologii medycznych nie jesteśmy w stanie wyprodukować tego leku.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Początki krwiodawstwa w Polsce sięgają lat 30. XX w. To wtedy członkowie PCK tworzyli na ziemiach polskich pierwsze ośrodki krwiodawstwa i krwiolecznictwa. Początek honorowego krwiodawstwa datujemy na rok 1958. Ruch Honorowego Krwiodawstwa w całej Polsce zrzesza bardzo wielu członków. W województwie małopolskim, które mam zaszczyt reprezentować, jest ich ponad 2800. Również zaangażowanych jest ponad 8 tys. wolontariuszy. Działa ponad 130 klubów honorowych dawców krwi. Bardzo serdecznie wam za tę działalność dziękuję. Wielu z nich działa w powiecie brzeskim, w którym miałam okazję z nimi współpracować, pracując jako dyrektor szpitala. Organizują wiele akcji oddawania krwi.</u>
          <u xml:id="u-529.2" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Nie tak dawno, 10 czerwca, Komenda Powiatowa Policji w Brzesku zorganizowała akcję w ramach akcji 100 l na 105. rocznicę powstania Policji. Zebrano ponad 10 800 ml krwi. Podobna akcja odbyła się 3 kwietnia. Również zaangażowane są ochotnicze straże pożarne. Np. Klub Honorowych Dawców Krwi Moto w Jadownikach 3 marca organizował tę szczytną akcję. Również we wsi Łoniowa OSP zorganizowało 10 lutego akcję krwiodawstwa.</u>
          <u xml:id="u-529.3" who="#JózefaSzczurekŻelazko">Te wszystkie akcje są organizowane z serca, mają na celu pomoc tym, którzy są w stanie zagrożenia życia i zdrowia. Za to wam bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-529.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#DorotaNiedziela">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#DorotaNiedziela">Pozwólcie państwo, jest nas może niewiele, ale myślę, że gromkimi brawami przywitamy szkołę ogrodniczą z Bielska-Białej, która przyjechała do nas z miłej mojemu sercu miejscowości.</u>
          <u xml:id="u-530.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-530.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Samborski: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-530.4" who="#DorotaNiedziela">Państwo przyjechali na zaproszenie pana posła Przemysława Drabka. Bardzo się cieszę, że wytrwaliście tak długo. Jest już nas może niewielu, ale jak widzicie, oświadczenia są bardzo ciekawe, więc myślę, że będziecie mieć same dobre wrażenia z dzisiejszego pobytu w Sejmie. Oczywiście zapraszamy nieustannie.</u>
          <u xml:id="u-530.5" who="#DorotaNiedziela">Do wygłoszenia oświadczenia zapraszam pana posła Tomasza Głogowskiego, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#TomaszGłogowski">Szanowna Pani Marszałek! 8 lat rządów Prawa i Sprawiedliwości doprowadziło do bardzo złej sytuacji w wielu obszarach życia…</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wielu sukcesów.)</u>
          <u xml:id="u-531.2" who="#TomaszGłogowski">…gospodarczej sytuacji także. Dzisiaj m.in. dwa punkty w pytaniach bieżących dotyczyły sytuacji w PKP Cargo i Cargotabor, która jest katastrofalna. Ta firma przez lata generowała straty, które skumulowały się teraz w zadłużenie zagrażające płynności spółki. Traciła także klientów z różnych przyczyn, m.in. przez bezpośrednią decyzję premiera Mateusza Morawieckiego, który nakazał wypowiedzieć wszystkie kontrakty i zająć się przewożeniem węgla z północy na południe kraju. Zostały hałdy tego węgla, klienci potraktowani niepoważnie przez firmę już nie wrócili. W tej chwili firmie grozi upadłość. Odbija się to także na spółkach zależnych jak Cargotabor, która wykonywała prace dla PKP Cargo. Cargo zalega swojej spółce córce z opłatami za remonty wykonywane w poprzednich latach. Obecny p.o. prezes stoi przed wyborem, czy wypłacać pensje pracownikom, czy płacić zaległe faktury. Można powiedzieć, że trochę szkoda, że te zmiany w pierwszych miesiącach tego roku nie nastąpiły szybciej, że dopiero w maju została dokonana zmiana w zarządzie PKP Cargo SA. Nowym zarząd obecnie pełniący obowiązki, jak i ten wyłaniany stoi przed koniecznością naprawienia tej spółki. Mam nadzieję, że zostanie utrzymana płynność finansowa spółki, w przyszłości zanotujemy jej rozwój i nie będziemy mieli do czynienia z takim katastrofalnym zarządzaniem jak w ubiegłych latach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-531.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam do wygłoszenia oświadczenia pana posła Piotra Uruskiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#PiotrUruski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z okazji jubileuszu 90-lecia powołania i działalności klubu piłkarskiego Start Rymanów składam serdeczne gratulacje wszystkim osobom, które na przestrzeni minionych lat były zaangażowane w organizację i życie klubu — byłym i obecnym samorządom, trenerom, zarządom, zawodnikom oraz sympatykom drużyny.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#PiotrUruski">Start Rymanów od początku swojego istnienia w 1934 r. wrósł w historię miejscowości i znalazł trwałe miejsce w sercach kibiców, którzy z dumą i radością obserwują kolejne zmagania zawodników. Doceniając starania władz klubu o to, aby sportowcy mieli godne warunki do pracy i treningu, a kibice mogli być świadkami wspaniałych wydarzeń sportowych w wykonaniu czerwono-czarnych, wszystkim działaczom, trenerom oraz pracownikom klubu dziękuję za zaangażowanie i serce.</u>
          <u xml:id="u-533.2" who="#PiotrUruski">Pamiętam, że całkiem niedawno został oddany do użytku odnowiony stadion, co bez wątpienia ma wpływ na jakość rozgrywek, a także podnosi poziom ich atrakcyjności. Jednak jak zawsze najważniejsi są ludzie i to dzięki państwu, pasjonatom piłki nożnej, kolejne pokolenia mogą realizować swoje pasje i ambicje sportowe. Ta wieloletnia praca zasługuje na uznanie i szacunek.</u>
          <u xml:id="u-533.3" who="#PiotrUruski">Na kolejne lata działalności pragnę złożyć życzenia wytrwałości, hartu ducha w pokonywaniu codziennych trudności oraz jak największych osiągnięć sportowych. Życzę nieustającej satysfakcji z aktywności na rzecz propagowania kultury fizycznej poprzez tę piękną, drużynową dyscyplinę sportu. Niech następne lata przynoszą sukcesy w szkoleniu, wychowaniu kolejnych pokoleń młodych piłkarzy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-533.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Tadeusza Samborskiego, Klub Parlamentarny Polskie Stronnictwo Ludowe — Trzecia Droga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#TadeuszSamborski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jako mieszkaniec wsi Rogów Legnicki oddalonej w linii prostej ok. 1,5 km od nurtu rzeki Odry na wysokości Lubiąża z jego słynnym XVIII-wiecznym, barokowym klasztorem Cystersów odnotowuję z radością, że nazwa rzeki Odra coraz częściej pojawia się w przestrzeni publicznej polskiej i europejskiej. Czasem w negatywnym znaczeniu, negatywnym aspekcie, ale coraz częściej w pozytywnym.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#TadeuszSamborski">Jeden z takich pozytywnych aspektów pragnę dzisiaj zauważyć i się nim pochwalić. Mianowicie kilkanaście dni temu otwarto w Ścinawie, urokliwym miasteczku nad Odrą, port rzeczny. Włodarze tego miasta, burmistrz Krystian Kosztyła i sekretarz Dariusz Stasiak i współpracownicy mogą być dumni z tego, że ta 30-milionowa inwestycja i budowa tego portu podnoszą walory turystyczne, walory historyczne tego pięknego miasteczka.</u>
          <u xml:id="u-535.2" who="#TadeuszSamborski">Kilka miesięcy temu w twórczej współpracy z samorządem sąsiednich Prochowic, którym kieruje pani burmistrz Alicja Sielicka — w Prochowicach jest XIII-wieczny zamek piastowski — utworzono wspólną, piękną ścieżkę rowerową między Ścinawą a Prochowicami, a więc wzrastają walory turystyczne tej małej ojczyzny — i Prochowic, i Ścinawy. Jestem przekonany, że dzięki takim działaniom, jakie podejmują samorządowcy tych gmin, rzeka Odra doczeka się takiego godnego miejsca w świadomości Polaków, takiej apoteozy i miejsca w literaturze jak rzeki Wisła, Niemen, Wilia czy chociażby Bug. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Dariusza Mateckiego, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#DariuszMatecki">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziś mija dokładnie pół roku rządów Donalda Tuska i przytoczę takie krótkie podsumowanie. CPK — stop, atom — stop, inwestycje na Odrze — stop, terminale zbożowe — stop, Izera — stop, rządowy program inwestycji strategicznych — stop. Za to ucieczki inwestorów z Polski, upadki wielu fabryk, pracodawców, rekordowy deficyt budżetowy, ogromne problemy w Narodowym Funduszu Zdrowia, zahamowanie wywiązywania się z umów ramowych z USA, z Koreą Południową, mrzonki proniemieckiego rządu o współpracy z Niemcami, Unią Europejską w sprawie europejskiej kopuły, wytworzenie chorej atmosfery wśród polskich obrońców granicy, którzy tak naprawdę nie mogą bronić siebie, nie mogą bronić Polski, prokuratorski zespół ds. ścigania polskich bohaterów broniących naszych granic, osłabienie kontaktów MON z Departamentem Obrony USA, zwijanie Polskiej Grupy Zbrojeniowej.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#DariuszMatecki">Pytanie, czy były kłamstwa i ukrywanie przed opinią publiczną niewygodnych faktów w sprawie śmierci żołnierza i zakutych w kajdany żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-537.2" who="#DariuszMatecki">Obsadzenie służb specjalnych ludźmi z czasów resetu z Rosją, zniszczenie i nielegalne obsadzenie Prokuratury Krajowej, walka na linii prezydent — rząd, czystki w sądach z niezależnych sędziów, obsadzanie ich kastą sędziowską sprzyjającą władzy, szczególnie sądów karnych tutaj, w Warszawie, z których chcą zrobić posłuszne organy prześladowania opozycji, zniszczenie powagi Sejmu przez marszałka Szymona Hołownię, przyjęcie paktu migracyjnego i potajemne przygotowanie miejsc dla migrantów, zwijanie lokalnych inwestycji, powrót do Polski dwóch prędkości, zniszczenie mediów publicznych przez siepaczy Sienkiewicza, zniszczenie wielu propolskich instytucji kultury, zwijanie nauki historii, zatrzymanie tematu reparacji wojennych należnych Polsce od Niemiec, ostry zwrot w lewo w prowadzeniu polityki historycznej, próby wprowadzenia zabijania dzieci na życzenie, próby wprowadzenia wszelkimi metodami tabletki „dzień po” dla kobiet i młodych dziewczyn, znaczne osłabienie relacji polsko-amerykańskich, znaczne osłabienie polityki transatlantyckiej, znaczne osłabienie Grupy Wyszehradzkiej, praktyczne zniszczenie idei Międzymorza — Polska stała się regionalnym przedłużeniem polityki europejskiej Niemiec, praktycznym niemieckim landem — i krótkowzroczne stawianie na Niemcy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#DorotaNiedziela">Panie pośle, proszę zmierzać do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#DariuszMatecki">…i obrzucanie błotem niektórych liderów konserwatywnych z USA i Europy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#DorotaNiedziela">Ja tylko chcę powiedzieć, panie pośle, że jest nas tu naprawdę niewielu. Nie trzeba krzyczeć. Mikrofony naprawdę działają i bardzo dobrze pana słychać. Wystarczy zwykły…</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-540.3" who="#komentarz">(Poseł Rafał Weber: Ekspresja była potrzebna.)</u>
          <u xml:id="u-540.4" who="#DorotaNiedziela">Bardzo proszę, pan poseł Rafał Weber, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#RafałWeber">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#RafałWeber">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W tym roku jubileusz czterdziestopięciolecia swojej artystycznej pracy obchodzi pan Jerzy Augustyński.</u>
          <u xml:id="u-541.2" who="#RafałWeber">Jerzy Augustyński, ikona stalowowolskiej muzyki, menedżer kultury, pedagog, doktor nauk muzycznych, człowiek wielu talentów, ale przede wszystkim założyciel i dyrygent Chóru Kameralnego w Stalowej Woli. Jerzy Augustyński jako muzyk bardzo delikatny, subtelny, wrażliwy, ale z drugiej strony nieprzejednany, jeżeli chodzi o jakość śpiewu swoich chórzystów, wymaga bardzo wiele od innych, ale jeszcze więcej wymaga od siebie. Jerzy Augustyński jako człowiek to wielki patriota, to osoba, której polskie wartości, wartości, na których zbudowana jest nasza ojczyzna, są bardzo bliskie. Widać to i słychać również w muzyce, którą nam w Stalowej Woli, w Polsce, ale i na całym świecie prezentuje.</u>
          <u xml:id="u-541.3" who="#RafałWeber">Pozdrawiam serdecznie z tego miejsca tę wybitną postać. Pozwalam sobie to uczynić tutaj, w Sejmie, w obecności pań i panów posłów, ponieważ nie mogłem uczestniczyć w benefisie Jerzego Augustyńskiego, który miał miejsce w kwietniu tego roku. Wspaniały, piękny koncert, ale polityk nie zawsze może być tam, gdzie chce, musi być tam, gdzie jest obowiązany być. Pozdrawiam serdecznie. Jurek, wiem, że odchodzisz na zasłużoną emeryturę, ale wiedz, że swoim muzycznym piętnem i pięknem odbiłeś się na niejednej stalowowolskiej duszy. Wszystkiego dobrego, Bóg ci zapłać za wielkie rzeczy, wszelkie dobro, które muzycznie i nie tylko w Stalowej Woli czyniłeś. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-541.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Łukasza Kmitę, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#ŁukaszKmita">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Dzisiejsze oświadczenie chciałbym poświęcić ważnemu tematowi dla mieszkańców ziemi olkuskiej, tzn. konieczności wsparcia przez rząd problemu zalewisk, które powstają w związku z likwidacją kopalni na terenie powiatu olkuskiego.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#ŁukaszKmita">W ciągu najbliższych lat powstanie ok. 300 ha zbiorników wodnych, jezior, które w sposób naturalny wpływają na geografię rejonu olkusko-bolesławskiego. Ma to związek z faktem zakończenia eksploatacji ród cynku i ołowiu na terenie powiatu olkuskiego i bardzo szybkim podnoszeniem się poziomu wód podziemnych, według badań naukowców nawet 5 cm na dobę. W ostatnim półroczu to ok. 1,5 m na miesiąc. Dla porównania w grudniu 2021 r. były to aż 24 m.</u>
          <u xml:id="u-543.2" who="#ŁukaszKmita">W tym tygodniu we wtorek odbyło się spotkanie z udziałem przedstawicieli samorządów, także ZGH Bolesław, gdzie zostały określone konkretne zadania, ale także oczekiwania od polskiego rządu. Z dyskusji płynie jeden z najważniejszych wniosków: należy najpierw zadbać o bezpieczeństwo mieszkańców, a bez wyraźnego i zdecydowanego wsparcia ze strony rządowej oraz koniecznych zmian w prawie lokalne samorządy nawet przy ścisłej współpracy między sobą z uwagi na wagę problemu nie będą w stanie go udźwignąć.</u>
          <u xml:id="u-543.3" who="#ŁukaszKmita">Dlatego zwracam się z gorącym apelem do Ministerstwa Klimatu i Środowiska, ale także do podległych mu instytucji — do centrum geozagrożeń, do głównego geologa kraju, do wojewody małopolskiego — o kontynuowanie działań związanych z przygotowaniem specustawy dla powiatu olkuskiego, która regulowałaby te kwestie. Państwo polskie przez ponad 50 lat eksploatowało zasoby naturalne ród cynku i ołowiu, a dzisiaj mieszkańcy stoją przed ogromnymi problemami dotyczącymi zalewisk. Bez wątpienia ten temat powinien być przedmiotem prac specjalnego zespołu, który powinien powołać minister klimatu i środowiska. Głęboko wierzę, że tak się stanie, a my jako parlamentarzyści z Małopolski będziemy ten temat monitorować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-543.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#DorotaNiedziela">Panie wojewodo, rozumiem, że rozumie pan bardzo dobrze temat, ponieważ sama się z tym tematem do pana jako wojewody zwracałam, więc myślę, że wspólnie…</u>
          <u xml:id="u-544.2" who="#komentarz">(Poseł Łukasz Kmita: I współpraca była świetna.)</u>
          <u xml:id="u-544.3" who="#DorotaNiedziela">…będziemy dalej ten temat monitorować.</u>
          <u xml:id="u-544.4" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Waldemara Andzela, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#WaldemarAndzel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#WaldemarAndzel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam dzisiejsze oświadczenie na temat braku spełnienia przez rząd Donalda Tuska obietnic w sprawie podwyżek dla budżetówki. Pieniędzy nie ma i nie będzie — tak właśnie trzeba nazwać całą politykę budżetową tego rządu. Po co były obietnice podwyżek w wysokości 20%, skoro jedyne, co uda się osiągnąć, to inflacyjne 4%? Co tu się dziwić? Opadł kampanijny kurz, można przestać udawać. NFZ bankrutuje. Olej napędowy jest po prawie 7 zł. Niemcy cichcem podsyłają nam inżynierów i lekarzy. Kosztem zmniejszenia czternastej emerytury następuje zwrot emerytur komunistycznym oprawcom i ubekom. Podwyżki prądu i gazu. Po prostu uśmiechnięta Polska w pełnej krasie. Osiem gwiazdek pełną parą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-545.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#DorotaNiedziela">Zapraszam pana posła Andrzeja Tomasza Zapałowskiego, klub parlamentarny Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przed miesiącem zwróciłem się do ministra kultury z prośbą o podjęcie prac ekshumacyjnych dotyczących żołnierzy Wojska Polskiego, którzy zginęli w 1939 r. — to nie są ofiary ludobójstwa — w okolicach Mościsk. Otrzymaliśmy udokumentowane informacje, że w dołach leży kilkuset żołnierzy, których Niemcy tam pochowali. Absolutnie zbulwersowała mnie odpowiedź pana wiceministra Andrzeja Wyrobca, który stwierdził, cytuję: Aktualnie nie są prowadzone prace poszukiwawczo-ekshumacyjne dotyczące żołnierzy Wojska Polskiego w Mościskach. Ministerstwo kultury nie dysponuje informacjami na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Poinformowałem, wskazałem, gdzie są pełne dokumentacje.</u>
          <u xml:id="u-547.2" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Dalej: Prace nad budową polskiego cmentarza wojennego w Mościskach nie są prowadzone. Ze względu na toczące się działania wojenne ministerstwo nie podejmuje obecnie działań zmierzających do prowadzenia prac ekshumacyjnych na obszarze Ukrainy. Ich realizacja będzie możliwa po ustaniu działań wojennych.</u>
          <u xml:id="u-547.3" who="#AndrzejTomaszZapałowski">Chciałem tylko zwrócić państwu uwagę, że w ostatnim czasie Niemcy prowadzą tam ekshumacje, że Mościska są zaledwie 10 km od polskiej granicy, że Lwów żyje tak, jak gdyby wojny nie było. Proszę państwa, tu chodzi o żołnierzy września 1939 r. Nie trzeba prac poszukiwawczych, wszystko jest wskazane, i to obywatele Ukrainy nas o tym poinformowali. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-547.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#DorotaNiedziela">Prawie dobrnęliśmy do końca oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#DorotaNiedziela">Jako ostatni oświadczenie wygłosi pan poseł Artur Jarosław Łącki, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#ArturJarosławŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak nie wiesz, co się dzieje w Polsce, to poseł Andzel ci to powie.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-549.2" who="#ArturJarosławŁącki">Moje dzisiejsze oświadczenie. Ministerstwo edukacji ogłosiło program „Podróże z klasą”. To nowa odsłona dotychczasowego programu „Poznaj Polskę”, który został wprowadzony, by wspomóc rozwój kulturalny i patriotyczny młodzieży szkolnej w okresie pandemii. Tym razem dofinansowane będą wycieczki trwające 2–5 dni, poprzednio — 1–3 dni. Każda wycieczka może zostać dofinansowana kwotą maksymalnie 10 tys. na dzień, poprzednio — 5 tys. na dzień. Warunkiem otrzymania dofinansowania jest wizyta każdego dnia w jednej instytucji kulturalnej z listy wskazanej przez MEN, poprzednio — wizyta w dwóch punktach edukacyjnych z listy wskazanej przez MEN każdego dnia. Dofinansowanie wynosi 100% kosztów kwalifikowalnych: transport, wyżywienie, zakwaterowanie, bilety wstępu do obiektów kultury oraz ubezpieczenie. Wycieczki muszą się odbyć między 2 września a 15 grudnia i zostać rozliczone do 20 grudnia. Dyrektorzy już teraz mogą składać wnioski do organów prowadzących.</u>
          <u xml:id="u-549.3" who="#ArturJarosławŁącki">To jest bardzo dobry pomysł, ale uważam, że wymaga dopracowania. Jestem zdania, że czas realizacji projektu powinien zostać wydłużony przynajmniej o I kwartał roku, a najlepiej o I półrocze roku następnego, co byłoby z korzyścią dla wielu szkół. Uważam też, że powinna zostać uregulowana sprawa wynagrodzeń dla nauczycieli za opiekowanie się dziećmi podczas tych wyjazdów.</u>
          <u xml:id="u-549.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-549.5" who="#ArturJarosławŁącki">Co innego wyjechać na jednodniową wyprawę, a co innego przyjąć na siebie odpowiedzialność przez 5 dni za każde dziecko. Uważam też, że powinno się powrócić do odwiedzania dwóch instytucji kulturalnych w ciągu dnia — a nie tylko jednej. Najlepiej gdyby na liście zostały uwzględnione prawdziwe nośniki kultury, chociażby takie jak skansen kolejki wąskotorowej w Gryficach, a nie komercyjne kino w kompleksie handlowym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-549.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-549.7" who="#komentarz">(Poseł Władysław Dajczak: Brawo dla PiS za ten projekt!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#DorotaNiedziela">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#DorotaNiedziela">Chciałam serdecznie pozdrowić uczniów Szkoły Podstawowej im. św. Jana Pawła II w Radomyślu Wielkim.</u>
          <u xml:id="u-550.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-550.3" who="#komentarz">(Poseł Władysław Dajczak: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-550.4" who="#DorotaNiedziela">Uczniowie przyjechali na zaproszenie pana posła Fryderyka Kapinosa. Macie wyjątkowe szczęście, że jeszcze jesteśmy w stanie was przywitać przed zakończeniem obrad.</u>
          <u xml:id="u-550.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-550.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-550.7" who="#DorotaNiedziela">Życzę miłego zwiedzania i samych dobrych wspomnień. Właśnie kończymy posiedzenie, więc rzeczywiście macie państwo wyjątkową okazję, żeby jeszcze zobaczyć część posłów na sali sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-550.8" who="#DorotaNiedziela">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#TadeuszTomaszewski">Oświadczenie poselskie w sprawie funkcjonowania obiegu zużytych opon w Polsce</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#TadeuszTomaszewski">Szanowna Pani Marszałek! Polskie Stowarzyszenie Recyklerów Opon zasygnalizowało mi problemy branży recyklingu opon. W Polsce jedynie 79% zużytych opon jest efektywnie poddawanych odzyskowi i recyklingowi. W krajach UE stosujących system EPR w przypadku opon gorzej jest tylko w Bułgarii (67%), Czechach (72%) i Słowenii (76%). Średnia UE to 95%. W Polsce 32% zużytych opon trafia do przysłowiowego pieca (odzysk energii), podczas gdy analizy LCA pokazują, że recykling jest ponad czterokrotnie korzystniejszy dla środowiska niż spalanie. To dane za 2019 r., brak nowszych, za Europejskim Stowarzyszeniem Producentów Opon i Gumy ETRMA.</u>
          <u xml:id="u-551.2" who="#TadeuszTomaszewski">Spośród krajów UE, które wprowadziły system EPR, Polska ma jeden z najniższych poziomów odzysku i recyklingu. W Polsce niezmiennie od 2007 r. ustawowy poziom odzysku, do którego zobowiązani są producenci, wynosi tylko 75%, w tym m.in. 15% to recykling. W większości krajów UE z systemem EPR ten poziom to ponad 90%. Źródło: opracowanie własne PSRO za 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-551.3" who="#TadeuszTomaszewski">Stawki opłat związanych z odzyskiem w Polsce to drugie najniższe stawki w głównych 15 krajach stosujących EPR i wynoszą tylko 300 zł za 1 t. Niższe są tylko w Rumunii, ok. 173 zł za 1 t. Średnia dla ww. 15 krajów europejskich stosujących EPR to 600 zł za 1 t. Źródło: opracowanie własne PSRO za 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-551.4" who="#TadeuszTomaszewski">Liczne doniesienia prasowe wskazują na to, że wady systemu prowadzą do problemów środowiskowych. Tylko w dwóch gminach: Maciejowice i Damnica i trzech nadleśnictwach: Lębork, Międzychód, Gniewkowo w 2023 r. odnaleziono 47,9 t zużytych opon na dzikich wysypiskach. Zgodnie z informacjami z samorządów 13 200,5 t w całej Polsce znajduje się na nielegalnych składowiskach w dyspozycji rolników. Pełne dane są nieznane, ponieważ wiele gmin i nadleśnictw nie prowadzi ewidencji i analiz w tym zakresie. Źródło: opracowanie własne PSRO na podstawie informacji od wskazanych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-551.5" who="#TadeuszTomaszewski">Opony są cennym źródłem surowców i łatwym success story dla GOZ. Obecnie są z powodzeniem stosowane np. jako składnik nawierzchni drogowych. Opony są jednym z priorytetów ecodesignu przewidzianym w powstającym rozporządzeniu ESPR.</u>
          <u xml:id="u-551.6" who="#TadeuszTomaszewski">Polskie Stowarzyszenie Recyklerów Opon przedstawiło swoje postulaty. Postulaty w sprawie recyklingu opon: przywrócenie poprzedniej definicji odzysku i zwiększenie ustawowych minimów odzysku i recyklingu odpowiednio do 100% i 50%, objęcie systemem EPR opon pełnych, wsparcie edukacji, logistyki i systemu zachęt dla małych i średnich zakładów wulkanizacyjnych, uszczelnienie systemu odzysku i recyklingu ELT w obszarze BDO ze zmianą dotyczącą procesu R1 (dokumenty DPR), uzupełnienie hierarchii postępowania z odpadami o kryteria oparte o ochronę zasobów, emisje i oszczędność energii, wprowadzenie monitoringu problemu w drodze jakościowych (skład) obowiązków informacyjnych firm usuwających tzw. dzikie wysypiska.</u>
          <u xml:id="u-551.7" who="#TadeuszTomaszewski">W sprawie wykorzystywania recyklatów postulują o skoordynowanie w ramach Unii Europejskiej wprowadzenia obowiązku uwzględnienia aspektów środowiskowych w zamówieniach publicznych, w tym poprzez wykorzystanie recyklatów, wprowadzenia jako zasady wykorzystania recyklatów w sektorze budowlanym, ze szczególnym uwzględnieniem dróg, stworzenie celowanych działań pomocowych nakierowanych na wsparcie innowacji w obszarze GOZ, w tym recyklingu opon, wprowadzenie specjalnej ustawy nakierowanej na obowiązki związane z GOZ i wspierające udział polskich podmiotów na forum ecodesignu.</u>
          <u xml:id="u-551.8" who="#TadeuszTomaszewski">W związku z powyższym uprzejmie proszę o odpowiedzi na następujące pytania: Jak pani minister odniesie się do problemów branży recyklingu opon przedstawionych przez Polskie Stowarzyszenie Recyklerów Opon? Czy planowane jest zwiększenie ustawowego poziomu odzysku i recyklingu? Czy planowane jest zwiększenie opłat związanych z odzyskiem w Polsce? Czy planowane są konsultacje ministerstwa ze środowiskiem branży recyklingu opon? Jakie działania podjął rząd w celu wyeliminowania problemu składowania zużytych opon na dzikich wysypiskach? Jak pani minister odniesie się do postulatów przedstawionych przez Polskie Stowarzyszenie Recyklerów Opon?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#DorotaNiedziela">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 14 czerwca 2024 r., do godz. 9. Dziękuję bardzo. Dziękuję państwu za dzisiejsze popołudnie i wieczór. Do zobaczenia jutro.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-552.2" who="#komentarz">(Poseł Łukasz Kmita: Pani marszałek, dobrego wieczoru.)</u>
          <u xml:id="u-552.3" who="#DorotaNiedziela">Wzajemnie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-552.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 19 min 44)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>