text_structure.xml 109 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godzinie 12 minut 05)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Janina Sagatowska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#JaninaSagatowska">Dzień dobry. Witam serdecznie wszystkich przybyłych na dzisiejsze posiedzenie Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#JaninaSagatowska">Witam szanowną komisję, a także przedstawicieli poszczególnych resortów, które w jakiejś części w swoim budżecie przewidują udzielanie pomocy związanej z szeroko pojętymi zadaniami w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą. Patrzę, czy jest pan minister Piotr Wawrzyk. Nie widzę pana ministra. Jeszcze go nie ma, ale dojdzie. Ma być, a więc już go witam. Witamy panią Elżbietę Kalbarczyk-Chochół, dyrektora Biura Finansów w MSZ, oraz panią naczelnik Janik. Nie wiem, czy ktoś jeszcze jest z Ministerstwa Spraw Zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#Gloszsali">Pan minister Piotr Wawrzyk…</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#JaninaSagatowska">Ale o tym już mówiłam. Dobrze, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#JaninaSagatowska">Bardzo serdecznie witam pana ministra Skuzę z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego wraz z dyrektorem Departamentu Współpracy Międzynarodowej Juliuszem Gałkowskim. Witam serdecznie panią Elżbietę Żebrowską, zastępcę dyrektora Departamentu Budżetu i Finansów. No, pewnie są jeszcze inni pracownicy ministerstwa. Witam także Ministerstwo Edukacji Narodowej, które też jest dosyć licznie reprezentowane – dlatego że z tych wszystkich resortów wykonuje chyba najwięcej zadań na rzecz Polonii i Polaków na świecie – na czele z dyrektorem Departamentu Ekonomicznego, panem Konradem Hodzyńskim, którego witam serdecznie, i Sebastianem Kęciekiem, dyrektorem Departamentu Współpracy Międzynarodowej. Cieszymy się, że są z nami jak zawsze pani Beata Pietrzyk, naczelnik wydziału w Departamencie Współpracy Międzynarodowej, i pani Agnieszka… Jest?</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#Gloszsali">Dojdzie.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#JaninaSagatowska">A, dobrze. Dojdzie.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#JaninaSagatowska">Witam bardzo serdecznie – jakoś mi to umknęło – pana Jana Badowskiego z Kancelarii Prezydenta, dyrektora biura do spraw kontaktów z Polonią i Polakami za Granicą. Bardzo się cieszymy. Jeszcze nie tak dawno, bodajże na ostatnim posiedzeniu, rozmawialiśmy z panem jako przedstawicielem Ministerstwa Edukacji Narodowej, ale te nasze spotkania są zawsze związane z Polonią i Polakami za granicą. W MSZ też się spotykaliśmy i omawialiśmy różne sprawy, zawsze z wielkim oddaniem i zaangażowaniem na rzecz Polonii. Dziękujemy bardzo. Reprezentuje pan pana prezydenta, więc dziękujemy w pana osobie również panu prezydentowi. Dziękujemy za to, że zawsze jesteście z nami. Kancelaria też żyje tymi problemami, jak zawsze.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#JaninaSagatowska">Witam bardzo serdecznie pana radcę z Departamentu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych, Michała Michalskiego. Pana też mieliśmy już przyjemność gościć na posiedzeniach komisji. Witam zastępcę dyrektora Departamentu Obywatelstwa i Repatriacji w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, który też jest z nami zawsze… O, właśnie za panem się rozglądałam. Witam pana Grzegorza Jędrasa, zastępcę dyrektora Departamentu Obywatelstwa i Repatriacji, a także Tomasza Janika, naczelnika w Departamencie Obywatelstwa i Repatriacji w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Minister sportu jest reprezentowany, jak widziałam, przez Jana Widerę, podsekretarza stanu – my też rozmawialiśmy już na posiedzeniach komisji – wraz z osobami towarzyszącymi. Bardzo dużo jest osób towarzyszących z Ministerstwa Sportu i Turystyki. Bardzo serdecznie witam panią Ewę Pawlak-Lewandowską, panią Jakóbczyk, pana Dobrowolskiego, pana Wilczkowskiego, pana Niedzielę, panią Jakimiak-Garnek… O, nie ma wszystkich?</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#JaninaSagatowska">Ale to i tak bardzo liczna reprezentacja. Bardzo dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#JaninaSagatowska">Witam pana Andrzeja Bidę, dyrektora generalnego w Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, a także panią Zdzisławę Gozdan, główną księgową w tym ważnym urzędzie. Bardzo serdecznie witamy. Witam bardzo serdecznie Instytut Pamięci Narodowej, reprezentowany przez dra Pawła Błażewicza. Nie ma na razie szefa Kancelarii Senatu, bo ma on bardzo ważną sprawę, ale po omówieniu pozostałych części budżetu będzie tu z nami i wtedy będziemy też omawiać część dotyczącą Kancelarii Senatu.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#JaninaSagatowska">Tak więc zacznijmy to nasze pierwsze posiedzenie. Później będzie drugie posiedzenie, na którym rozpatrzymy już oferty, które wpłynęły do Senatu, jeśli chodzi o pomoc na ten rok w części dotyczącej mediów i pomocy charytatywnej. No ale tym zajmiemy się na następnym posiedzeniu. To spotkanie, czyli siedemdziesiąte piąte posiedzenie, będzie poświęcone, tak jak mówiłam, rozpatrzeniu budżetu poszczególnych resortów w części przeznaczonej na zadania polonijne.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#JaninaSagatowska">No właśnie, miałam zaczynać od Ministerstwa Spraw Zagranicznych, ale nie ma pana ministra Wawrzyka.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#JaninaSagatowska">Czy pani uważa, że możemy rozpatrzyć tę część? Czy jednak poczekamy?</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#JaninaSagatowska">Dobrze, dobrze. To może zajmiemy się tym w drugiej części, a zaczniemy teraz od Ministerstwa Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#JaninaSagatowska">O, pan dyrektor. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#KonradHodzyński">Konrad Hodzyński, Ministerstwo Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#KonradHodzyński">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#KonradHodzyński">W projekcie ustawy budżetowej na rok 2019 w ramach części 30 „Oświata i wychowanie” na działania służące wspieraniu nauczania języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim za granicą wśród Polonii i Polaków oraz dzieci pracowników migrujących zaplanowano środki w łącznej wysokości 51 milionów 387 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#KonradHodzyński">W ramach rozdziału 80135 „Szkolnictwo polskie za granicą” zaplanowano wydatki w wysokości 44 milionów 185 tysięcy, co oznacza wzrost o 0,9% w stosunku do środków zaplanowanych w ustawie budżetowej na rok 2018. W ramach tego rozdziału realizowane będą zadania wykonywane przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. Tutaj zaplanowano środki w wysokości 42 milionów 50 tysięcy zł. W ramach wydatków bieżących zaplanowano kwotę 41 milionów 939 tysięcy. Środki te zostaną przeznaczone na funkcjonowanie zespołu szkół, szkolnych punktów konsultacyjnych przy przedstawicielstwach dyplomatycznych, urzędach konsularnych i przedstawicielstwach wojskowych RP.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#KonradHodzyński">Kolejnym zadaniem realizowanym w ramach tych środków będzie wspomaganie nauczania języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej i innych przedmiotów nauczanych w języku polskim wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą. Są to zadania związane z kierowaniem nauczycieli z Polski do pracy wśród Polonii i Polaków za granicą oraz z zakupem i przekazywaniem za granicę podręczników i pomocy dydaktycznych służących nauczaniu, a także zadania wynikające z przystąpienia do Konwencji o Statucie Szkół Europejskich.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#KonradHodzyński">W ramach wydatków majątkowych zaplanowano 111 tysięcy zł. Jest to kwota, która zostanie przeznaczona na zakup sprzętu komputerowego, tablic interaktywnych oraz rzutników i projektorów dla szkół i szkolnych punktów konsultacyjnych za granicą.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#KonradHodzyński">Wzrost planowanych wydatków w rozdziale 80135 „Szkolnictwo polskie za granicą” w porównaniu do środków ujętych w ustawie budżetowej na 2018 r. wynika ze zwiększenia środków na fundusz wynagrodzeń wraz z pochodnymi od tych wynagrodzeń. Jest to związane z finansowaniem całorocznych skutków przechodzących tego, że w dniu 1 kwietnia 2018 r. podwyższono wynagrodzenia nauczycieli zatrudnianych w szkołach i placówkach prowadzonych przez Ministerstwo Edukacji Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#KonradHodzyński">Na zadania realizowane przez Ministerstwo Edukacji Narodowej w rozdziale 80135 „Szkolnictwo polskie za granicą” zaplanowano 1 milion 530 tysięcy zł. Są to środki przeznaczone na współpracę szkół polonijnych oraz organizacji społecznych Polaków za granicą, prowadzących nauczanie języka polskiego, ze szkołami w Polsce. Chodzi o konkurs „Rodzina polonijna”. Dodatkowo na obsługę komisji programowych do spraw nauczania języka polskiego, historii i geografii oraz Rady Oświaty Polonijnej zaplanowano 30 tysięcy zł. To jest kwota na poziomie z 2018 r.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#KonradHodzyński">W ramach rozdziału 80143 „Jednostki pomocnicze szkolnictwa” zaplanowano kwotę 3 milionów 587 tysięcy zł na funkcjonowanie Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. W ramach tej kwoty na wydatki bieżące planuje się przeznaczyć 3 miliony 553 tysiące zł, a na wydatki majątkowe – 34 tysiące zł. Z rozplanowanych w tym rozdziale wydatków Ośrodka Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą, w porównaniu do planu na rok 2018, wynika, że zwiększono o 384 tysiące zł środki przeznaczone na fundusz wynagrodzeń osobowych, co również związane jest z finansowaniem całorocznych skutków przechodzących tego, że 1 kwietnia 2018 r. podwyższono wynagrodzenia nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach prowadzonych przez MEN.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#KonradHodzyński">Dodatkowo w ramach rozdziału 80146 „Dokształcanie i doskonalenie nauczycieli” zaplanowano kwotę 915 tysięcy zł. Są to środki przeznaczone na organizację przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą kursów metodycznych i merytorycznych dla nauczycieli polonijnych.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#KonradHodzyński">Na realizację przez Ministerstwo Edukacji Narodowej zadania polegającego na organizowaniu w kraju i za granicą doskonalenia zawodowego nauczycieli pracujących wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą zaplanowano środki w wysokości 2 milionów zł. Jest to kwota na poziomie z roku 2018.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#KonradHodzyński">Ponadto w rozdziale 85413 „Kolonie i obozy dla młodzieży polonijnej w kraju” na realizację przez Ministerstwo Edukacji Narodowej zadania polegającego na organizowaniu w Polsce kolonii i innych form wypoczynku letniego dla dzieci i młodzieży polonijnej zaplanowano środki w wysokości 700 tysięcy zł, również na poziomie z roku 2018. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JaninaSagatowska">Czy będą jeszcze jakieś uzupełnienia?</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#JaninaSagatowska">Myślę, że zrobimy tak, że po każdej części od razu będzie dyskusja. Nie będziemy robić zbiorczej dyskusji, bo uciekną nam ewentualne pytania. Tak więc towarzyszące nam osoby ewentualnie wypowiedzą się w ramach odpowiedzi. Czy wszystko jest jasne?</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#JaninaSagatowska">Czy któryś z senatorów zechciałby skierować zapytanie do przedstawicieli Ministerstwa Edukacji Narodowej?</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#JaninaSagatowska">Cieszymy się, że ten wzrost jest tak znaczny – na tyle znaczny, na ile nas stać. Na to właśnie czekali Polacy, szczególnie jeżeli chodzi o nauczycieli. Ten wzrost wynagrodzeń, te podręczniki… Zresztą to będzie wspierane przez Senat, ale dobrze, że w tej właśnie części tak się rozkładają te środki. Bardzo za to dziękujemy. Ja też zapoznałam się z tymi materiałami, ale widzę, że w sprawie tej części nie ma na razie pytań. My zresztą na bieżąco rozmawiamy. Może to z tego wynika, że niedawno była omawiana sprawa podręczników. Inne sprawy też omawiamy po kolei. Na bieżąco współpracujemy z resortem, dlatego nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję, Panie Dyrektorze. Oczywiście zachęcamy do pozostania, bo tu wszystkie sprawy są ważne.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#JaninaSagatowska">To teraz przechodzimy do odłożonego sprawozdania Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Właśnie przyszedł pan minister Piotr Wawrzyk, poprosimy więc o zreferowanie tej właśnie części budżetu, która jest przeznaczona na opiekę nad Polonią i szeroko rozumianą pomoc Polakom.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#JaninaSagatowska">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PiotrWawrzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PiotrWawrzyk">Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PiotrWawrzyk">Na wstępie bardzo przepraszam za spóźnienie i bardzo dziękuję za wyrozumiałość.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PiotrWawrzyk">Przechodzę do meritum. W 2019 r. współpraca z Polonią i Polakami za granicą będzie nadal wzmacniana i rozwijana w ramach rządowego programu współpracy z Polonią i Polakami za granicą, realizowanego w latach 2015–2020. Ministerstwo Spraw Zagranicznych będzie realizowało działania mające na celu, po pierwsze – o czym już była mowa – współpracę z Ministerstwem Edukacji Narodowej w zakresie wspierania nauczania języka polskiego oraz wiedzy o Polsce wśród Polonii, Polaków zamieszkałych za granicą oraz dzieci pracowników migrujących.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PiotrWawrzyk">Po drugie, priorytetem będzie zachowanie i wzmocnienie polskiej tożsamości oraz zapewnianie możliwości uczestniczenia Polonii i Polaków za granicą w kulturze narodowej.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PiotrWawrzyk">Po trzecie, będzie to wzmacnianie pozycji środowisk polonijnych poprzez podnoszenie efektywności ich działania, wzrost aktywności w życiu publicznym w krajach zamieszkania oraz popularyzowanie wiedzy o przysługujących im prawach.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PiotrWawrzyk">Dalej: wspieranie powrotu Polaków do kraju oraz tworzenie zachęt do osiedlania się w Polsce osób polskiego pochodzenia, jak również rozwój kontaktów z Polską, przede wszystkim młodzieżowych, naukowych, kulturalnych, gospodarczych i sportowych, oraz współpraca samorządów.</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#PiotrWawrzyk">Środki finansowe przeznaczone na te wszystkie cele zostały ujęte w części 45 „Sprawy zagraniczne”. W zakresie rozdziału 80135 „Szkolnictwo polskie za granicą”, tak jak wspomniałem, Ministerstwo Spraw Zagranicznych podejmuje działania wraz z Ministerstwem Edukacji Narodowej. Na rok 2019 w budżecie państwa, w części Ministerstwa Spraw Zagranicznych, zaplanowano kwotę 6 milionów 480 tysięcy. To jest potwierdzenie, że środków nie będzie mniej niż w roku poprzednim. Środki te przeznaczone będą przede wszystkim na organizację zajęć języka polskiego i w języku polskim dla Polonii i Polaków za granicą, przy czym wsparcie obejmie również takie kwestie, jak wynajem sal lekcyjnych, pokrywanie kosztów dojazdu dzieci do szkół, zatrudnianie nauczycieli, zakup materiałów niezbędnych do nauki lub zakup wyposażenia sal lekcyjnych. Dofinansowywane mogą być również konferencje naukowe, warsztaty edukacyjne dla nauczycieli, zajęcia dodatkowe, imprezy i konkursy dla dzieci i młodzieży, takie jak olimpiady, dyktanda, zawody sportowe, uroczystości rozpoczęcia i zakończenia roku oraz wycieczki edukacyjne i inne zadania służące rozwojowi oświaty polonijnej.</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#PiotrWawrzyk">W zakresie rozdziału 85413 „Kolonie i obozy dla młodzieży polonijnej w kraju” zaplanowano wydatki w kwocie 500 tysięcy zł. Środki te przeznaczone są na sfinansowanie przejazdów dzieci i młodzieży polonijnej na kolonie do Polski i będą adresowane głównie do dzieci i młodzieży ze Wschodu.</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#PiotrWawrzyk">Następnie, w zakresie rozdziału 85330 „Opieka i pomoc dla Polonii i Polaków za granicą”, zaplanowano środki w wysokości 1 miliona zł, które zostaną przeznaczone na pomoc w tworzeniu i utrzymywaniu aktywności instytucji wspierających Polaków pracujących za granicą, w krajach migracji zarobkowej – np. punktów porad prawnych i psychologicznych – a także na pomoc w organizowaniu porad prawnych w zakresie egzekwowania realizacji praw osób należących do mniejszości polskiej. Środki te są adresowane głównie do tzw. krajów nowej migracji, czyli do Wielkiej Brytanii, Niemiec, Holandii, Włoch, Hiszpanii, Norwegii, Finlandii oraz Francji.</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#PiotrWawrzyk">W zakresie rozdziału 92195 „Pozostała działalność” będą realizowane wydatki w kwocie 11 milionów 19 tysięcy. Środki te przeznaczone będą przede wszystkim na organizację przedsięwzięć kulturalnych, mających na celu podtrzymywanie polskiej kultury i tradycji za granicą, oraz aktywizację środowisk polskich. Odbywać się to będzie m.in. poprzez organizowanie konferencji, seminariów, pokazów filmów polskich, obchodów ważnych rocznic historycznych – zwracam uwagę, że mamy przed sobą takie rocznice, jak osiemdziesiąta rocznica wybuchu II wojny światowej – uroczystości i spotkań kombatanckich, wieczorów autorskich polskich artystów, koncertów, wystaw, przedstawień oraz warsztatów teatralnych, jak również dni kultury polskiej czy cyklicznych spotkań z przedstawicielami polskiej kultury, nauki, gospodarki i polityki. Z tych środków finansowane są też miejsca pamięci narodowej. Chodzi w szczególności o koszty zakupu zniczy, wieńców i kwiatów w związku z upamiętnieniem miejsc związanych z życiem i działalnością Polaków za granicą, m.in. podczas Wszystkich Świętych, jak również o drobne prace naprawcze i porządkowe na cmentarzach i w innych miejscach pamięci.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#PiotrWawrzyk">W zakresie rozdziału 92104 „Działalność radiowa i telewizyjna” na rok 2019 przewidziano łącznie 24 miliony 319 tysięcy, przy czym środki te zostaną podzielone. I tak kwota 16 milionów 319 tysięcy, ujęta w tej właśnie pozycji, przeznaczona będzie na sfinansowanie bloków tematycznych audycji telewizyjnych adresowanych do Polonii i Polaków za granicą, realizowanych na antenie TVP Polonia, w tym na finansowanie programu w języku angielskim, emitowanego od grudnia ubiegłego roku na antenie TVP Polonia. W tej pozycji zaplanowano również kwotę 8 milionów przeznaczoną na tworzenie TVP Wilno, jednakże środki te zostały w tej chwili ujęte w specjalnej rezerwie celowej, w poz. 31, z przeznaczeniem na redakcję zagraniczną TVP Polonia. Wymienione środki, z wyjątkiem tych przeznaczonych na finansowanie TVP, wydatkowane będą przez placówki zagraniczne, które realizują zadania w zakresie współpracy z Polonią i Polakami za granicą w formule projektowej. Większość projektów będzie realizowana w wyniku inicjatyw organizacji polonijnych. Placówki zadecydują o włączeniu ich w zakres swoich działań i przekażą je do zatwierdzenia przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych, a konkretnie przez Departament Współpracy z Polonią i Polakami za Granicą. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#JaninaSagatowska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#JaninaSagatowska">Czy ktoś z państwa senatorów ma zapytanie?</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#JaninaSagatowska">Proszę, pan senator Żaryn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#JanŻaryn">Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#JanŻaryn">Panie Ministrze, mam kilka pytań związanych z tymi potencjalnymi wydatkami i jednocześnie z celami, dotyczącymi m.in., jak pan słusznie podkreślił, bardzo ważnej rocznicy 1939 r. Ona jest ważna z punktu widzenia polskiej polityki historycznej, a Ministerstwo Spraw Zagranicznych jest jedną z tych instytucji, która wpisuje się w realizację polskiej polityki zagranicznej. Jest to data, która dla nas jest oczywista, data wyznaczająca początek II wojny światowej, a na dodatek początek czwartego rozbioru, jak my to nazywamy. A jednocześnie jest to data nieoczywista dla świata zachodniego. Czy istnieje w budżecie jakaś pula pieniędzy, która byłaby przeznaczona na realizację tych celów nie tylko poprzez udział Polonii i środowisk polonijnych, które byłyby aktywizowane w celu organizacji uroczystości związanych z tą rocznicą, ale także niejako obok Polonii – albo wraz z Polonią – tzn. na różnego rodzaju eventy organizowane przez ambasady czy konsulaty, mające jednak szersze zadania, polegające na docieraniu do różnych środowisk społecznych, np. tych elitarnych, które tworzą opinię publiczną we własnych krajach? To jest pierwsze pytanie. Chodzi o taką edukację związaną z 1939 r., prowadzoną przez MSZ nie tylko w skali polonijnej – no, być może via Polonia – ale i w społecznościach, do których docelowy chcielibyśmy dotrzeć.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#JanŻaryn">Druga kwestia związana z 1939 r. to cmentarze. Mam wrażenie, że istnieje bardzo daleko idące zróżnicowanie, jeśli chodzi o stan zachowania polskich cmentarzy na terenie szeroko pojętego Zachodu. Mam na myśli takie różnice: z jednej strony mamy bardzo dobrze utrzymany cmentarz Montmorency – wyglądający tak także dzięki wieloletnim działaniom Polonii francuskiej – a z drugiej strony niesatysfakcjonujący jest stan cmentarzy londyńskich, na których są pochowani polscy działacze emigracyjni różnych opcji, zmarli przede wszystkim w latach 1945–1989. Czy istnieje w związku z osiemdziesięcioleciem roku 1939 jakiś program MSZ dotyczący finansowania czy wspierania, także w łączności z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, procesu odnowy tychże miejsc pochówku?</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#JanŻaryn">I trzecie pytanie, związane pośrednio z TVP Wilno, ale i z polonijnymi inicjatywami w mediach w ogóle. Czy w tym budżecie, jak rozumiem kierowanym do placówek, czyli ambasad i konsulatów, znalazłaby się jakaś suma pieniędzy na wsparcie mediów polonijnych, istniejących np. na Zachodzie, w Stanach, w Kanadzie, w Wielkiej Brytanii, w krajach skandynawskich, wszędzie tam, gdzie jest bardzo dużo Polonii? I kto by miał rozstrzygać o tym, która z tychże polonijnych inicjatyw miałaby zostać przyjęta do realizacji? Czy byłaby to kompetencja ambasadora, czy decydowano by o tym w porozumieniu z TVP Polonia? Część z nas jest w Radzie Programowej TVP Polonia, w związku z tym także z tej perspektywy to pytanie zadaję. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#JaninaSagatowska">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PiotrWawrzyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PiotrWawrzyk">Odpowiadając na pytanie pana senatora – chodzi o pytanie pierwsze – zwracam uwagę, że wspominałem w swoim wystąpieniu, iż te środki będą wydatkowane na projekty zgłaszane przez środowiska polonijne. W tej chwili mogę powiedzieć, że to jest na pewno, tak jak wspomniałem, jeden z priorytetów na ten rok. No, rzeczywiście obchodzimy tę smutną rocznicę w tym roku. Zwracam jednak uwagę, że to nie jest jedyne źródło finansowania tych przedsięwzięć, dlatego że związane z tym celem działania będą również podejmowane, zapewne także za granicą, przez ministerstwo kultury czy Instytut Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PiotrWawrzyk">Jeżeli chodzi o ochronę miejsc pamięci, to zwracam uwagę na materiał, który państwo dostaliście, a zwłaszcza na to czwarte zadanie, jakim jest wspieranie działań Polonii i Polaków za granicą na rzecz ochrony miejsc pamięci narodowej. I tutaj mamy do czynienia ze zwiększeniem koordynacji działań Polonii z działaniami państwa polskiego, w tym z działaniami Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Instytutu Pamięci Narodowej na rzecz ochrony miejsc pamięci narodowej za granicą, oraz ze zwiększeniem liczby miejsc pamięci objętych opieką. Tak więc to jest oczywiście jeden z głównych obszarów aktywności Ministerstwa Spraw Zagranicznych w zakresie wspierania projektów zgłaszanych przez Polonię. Placówki zajmują się tego rodzaju zagadnieniami z własnej inicjatywy, niemniej jednak, tak jak powiedziałem poprzednio, wymaga to również koordynacji, tak więc odpowiednie działania podejmowane są także przez te 2 struktury, o których wcześniej wspomniałem.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PiotrWawrzyk">Jeżeli chodzi o pytanie trzecie, to w pewnym sensie jestem w trochę niezręcznej sytuacji, dlatego że głównym podmiotem podejmującym tego rodzaju działania jest Senat. My jesteśmy jedynie podmiotem wspierającym działania Senatu w tym zakresie. Stąd takie, a nie inne usytuowanie ministerstwa, stąd taka, a nie inna kwota przeznaczona na ten cel. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuje bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JaninaSagatowska">Czy są jeszcze pytania do pana ministra? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#JaninaSagatowska">Panie Ministrze, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#JaninaSagatowska">Jeżeli ja…</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#JaninaSagatowska">Przystępujemy do omówienia kolejnej części budżetu. Teraz Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#JaninaSagatowska">Pan minister. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#SebastianSkuza">Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#SebastianSkuza">W ramach realizacji polityki polonijnej działania Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz podległej ministerstwu Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, zgodnie z rządowym programem współpracy z Polonią i Polakami za granicą w latach 2015–2020, koncentrują się głównie na podnoszeniu poziomu wykształcenia młodych osób polskiego pochodzenia poprzez umożliwienie im podjęcia kształcenia w polskich uczelniach, wspieraniu kształcenia młodzieży polonijnej podejmującej studia w kraju zamieszkania, organizowaniu letnich kursów języka polskiego i kultury polskiej dla cudzoziemców, w tym także osób posiadających polskie pochodzenie, wspieraniu nauczania języka polskiego cudzoziemców na kierunkach polonistycznych w Polsce, wspieraniu nauczania języka polskiego, polonistyk i lektorów języka polskiego w zagranicznych ośrodkach akademickich, zapewnieniu funkcjonowania państwowego systemu poświadczenia znajomości języka polskiego jako języka obcego, wspieraniu powrotów do kraju naukowców polskiego pochodzenia oraz podejmowaniu przez nich zatrudnienia w polskich uczelniach lub jednostkach naukowych.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#SebastianSkuza">W części… Obecnie jest to 1 część budżetowa, część 28, bo taką zasadę wprowadziła ustawa 2.0. Obecnie mamy do czynienia z konsolidacją części budżetowych, w przedłożeniu skierowanym do Senatu jest to 1 część budżetowa. W części budżetowej, której dysponentem jest minister nauki i szkolnictwa wyższego na realizację wcześniej wymienionych zadań przewidziano łącznie kwotę 61 milionów 520 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#SebastianSkuza">Może pozwolę sobie przedstawić takie najważniejsze pozycje z tej części. Na stypendia dla cudzoziemców polskiego pochodzenia, kształcących się w uczelniach nadzorowanych przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego, w ramach programu stypendialnego dla Polonii przewidziano 28 milionów 750 tysięcy, na pokrycie kosztów dydaktycznych 9-miesięcznych kursów przygotowujących do podjęcia studiów w ramach programu dla Polonii przewidziano 2 miliony 434 tysiące zł, na stypendia dla młodzieży polonijnej studiującej w państwie zamieszkania – 500 tysięcy zł, na sfinansowanie części dydaktycznej zimowych i letnich kursów języka i kultury polskiej oraz na wypłaty stypendiów dla cudzoziemców uczestniczących w tych kursach – 2 miliony 660 tysięcy zł, na wspieranie nauczania języka polskiego w zagranicznych uczelniach – 5 milionów 323 tysiące, na stypendia dla studentów cudzoziemców przyjeżdzających na studia polonistyczne do Polski – 333 tysiące, na pokrycie kosztów związanych z funkcjonowaniem systemu poświadczenia znajomości języka polskiego jako języka obcego – 520 tysięcy. I tutaj jest jeszcze jedna duża pozycja, która zaczęła funkcjonować w tamtym roku, przy czym wzrost tej kwoty w stosunku do roku poprzedniego jest ponaddwukrotny. Chodzi o realizację programu „Polskie powroty”, a na rok 2019 zaplanowana jest kwota 21 milionów zł. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#JaninaSagatowska">Czy są pytania?</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#JaninaSagatowska">Ja mam pytanie dotyczące tego ostatniego punktu, programu „Polskie powroty”, na który jest ponad 20 milionów…</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#SebastianSkuza">21 milionów.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#JaninaSagatowska">Tak. Chciałabym się dowiedzieć, jak to się odbywa, czym zachęcacie i na co są te kwoty przeznaczone. Parę zdań bym chciała usłyszeć o tym, jak to ma wyglądać. Bo resorty robią różne rzeczy, właściwie każdy z resortów… Ministerstwo Spraw Zagranicznych też ma taki program powrotów, a i organizacje pozarządowe się tym zajmują. Chciałabym się dowiedzieć, jak ministerstwo nauki to sobie po prostu zaplanowało.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#JaninaSagatowska">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#SebastianSkuza">Już wyjaśniam, Pani Przewodnicząca.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#SebastianSkuza">To jest program ogłoszony i prowadzony przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej, a nie bezpośrednio przez ministra nauki i szkolnictwa wyższego. Tak w kilku punktach wyjaśnię, na czym on głównie polega. Środki są przyznawane na wynagrodzenia – takie, powiedzmy, przejściowe – dla osób, które zdecydowałyby się przenieść z zagranicznego ośrodka naukowego do ośrodka polskiego. Są to środki wypłacane w zakresie wynagrodzenia, umożliwiające utworzenie zespołu badawczego. Z tych środków finansowane może być zatrudnienie danej osoby i jeszcze 2 dodatkowych osób. Z tego, co pamiętam, wynika, że ten okres przejściowy, okres finansowania, wynosi 4 lata. Na razie byłaby to niewielka grupa. No, w tamtym roku podjęliśmy decyzję o pilotażu, który będzie dotyczył ok. 25, może trochę więcej osób. Niemniej jednak gdyby się to, że tak powiem, przyjęło, bylibyśmy w stanie ten program kontynuować również w dłuższym okresie.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#JaninaSagatowska">A więc zachęcamy do tego, żeby młodzi naukowcy… Bo to o nich chodzi, o naukowców.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#SebastianSkuza">Chcemy, by naukowcy wracali…</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#JaninaSagatowska">…do Polski.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#SebastianSkuza">…do Polski i mieli tutaj taki okres przejściowy. No, zachęcamy ich, żeby przyjeżdżali, bo tutaj też się opłaca tworzyć. Reforma systemu nauki i szkolnictwa wyższego również będzie gwarantowała pewne zachęty, ale to już, że tak powiem, równoległe rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#GrażynaSztark">Ja mam pytanie. W ubiegłym roku zgłaszany był problem uczelni o nazwie PUNO. Czy w tym roku też się o tym mówi? Nie wiem, czy oni uzupełnili brakujące dokumenty i czy ta sprawa została uporządkowana. Ona się u nas nieustannie, że tak powiem, pojawiała, więc dobrze by było mieć wiedzę na temat tej uczelni. Czy jakiekolwiek środki zostały jej przekazane? W jakiej sytuacji jest obecnie ta uczelnia? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#SebastianSkuza">To ja może przekażę głos. Z tego, co wiem, wynika, że cały czas toczy się jakaś korespondencja pomiędzy nami i PUNO. Nawet ostatnio rozmawiałem o tym z departamentem prawnym, ale możemy posiłkować się wiedzą pana Gałkowskiego, dyrektora Departamentu Współpracy Międzynarodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JuliuszGałkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#JuliuszGałkowski">Szanowni Państwo! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#JuliuszGałkowski">Jeżeli chodzi o Polski Uniwersytet na Obczyźnie, to tutaj jest pewien problem. Nikt w Polsce nie kwestionuje oczywiście wagi, doświadczenia i, że tak powiem, wielkiego dorobku tej instytucji, jednak żeby jakaś uczelnia mogła być uczelnią w świetle prawa polskiego, musi spełniać pewne warunki. To nie jest nawet kwestia samych dokumentów. Chcę powiedzieć, że całkiem niedawno było posiedzenie komisji sejmowej…</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#JaninaSagatowska">W senacie też…</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#JuliuszGałkowski">I w Senacie też. Ministerstwo cały czas deklaruje wolę współpracy. Powiedziałbym, że to nawet nie jest kwestia dokumentów. Chodzi po prostu o poprawienie organizacji i wypełnienie wymogów, no ale my też na pewno nie zostawimy tej uczelni bez wsparcia. Trzeba powiedzieć uczciwie, że już od wielu lat toczą się te rozmowy i niestety… Nie chciałbym przerzucać odpowiedzialności na którąś ze stron. Kolegom z Anglii sprawę utrudniła troszeczkę zmiana prawa dotyczącego systemu, no ale myślę, że być może już na przyszłym posiedzeniu będziemy mieli o wiele lepsze informacje dla państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#JaninaSagatowska">Czy są jeszcze pytania do pana ministra? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze. Panie Dyrektorze, Pani Dyrektor, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#JaninaSagatowska">Ja osobiście cieszę się z tych programów.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MichałMichalski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#MichałMichalski">Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#MichałMichalski">Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego nie prowadzi bezpośredniej współpracy z Polonią i Polakami za granicą, z pewnością jednak jako ważne działanie promujące i wspierające pozycję społeczności polonijnych i społeczności polskich za granicą, w krajach zamieszkania, należy traktować realizację jednego ze stałych i priorytetowych celów ministra kultury i dziedzictwa narodowego, jaki stanowi szeroko pojęta ochrona spuścizny kulturowej znajdującej się poza granicami Polski, w tym również miejsc pamięci narodowej za granicą.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#MichałMichalski">Do zadań ministra kultury i dziedzictwa narodowego należy zatem tworzenie warunków do efektywnej ochrony i popularyzacji obydwu zasadniczych komponentów polskiego dziedzictwa kulturowego poza krajem: dziedzictwa historycznego i wielonarodowościowego Rzeczypospolitej Obojga Narodów w tej jego części, która istniała na obszarach należących współcześnie do suwerennych państw sąsiadujących z Polską – Litwy, Białorusi, Ukrainy, częściowo Łotwy i Mołdawii – a także, co równie istotne, dorobku kulturalnego wielu generacji polskiego wychodźstwa, przeważnie o charakterze politycznym, wytworzonego, zgromadzonego bądź przechowywanego w instytucjach emigracyjnych i polonijnych w krajach Europy Zachodniej, Ameryki Północnej oraz innych częściach świata.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#MichałMichalski">Zasadniczymi instrumentami finansowymi – to jest, myślę, bardzo istotna informacja – służącymi wspieraniu szeroko pojętych inicjatyw w sferze ochrony polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą są programy ministra kultury i dziedzictwa narodowego: „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą” oraz „Miejsca pamięci narodowej za granicą”. Pragnę wskazać, że są to instrumenty o charakterze grantowym, konkursowym, zatem przy ich pomocy mogą być wspierane, współfinansowane projekty zgłoszone w ramach tychże konkursów. W edycji 2019 planowany budżet programu „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą” wyniósł po zwiększeniach 4 miliony 980 tysięcy 400 zł. W przypadku „Miejsc pamięci narodowej za granicą” jesteśmy cały czas w trakcie dynamicznego procesu składania wniosków o zwiększenie planowanego budżetu. W każdym razie po zwiększeniu miałby on wynieść 7 milionów 268 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#MichałMichalski">Te kwoty chciałbym zestawić z kwotami wynikającymi z wniosków złożonych w obydwu programach. W przypadku programu „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą” wpłynęły wnioski na przeszło 16 milionów zł, a w przypadku programu „Miejsca pamięci narodowej za granicą” – na przeszło 9 milionów 800 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#MichałMichalski">Dodatkowo budżet wyspecjalizowanej komórki ministerstwa, Departamentu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą i Strat Wojennych, w 2019 r. wyniesie 6 milionów 190 tysięcy zł, z czego w rozdziale 92105 zaplanowano kwotę 2 milionów 121 tysięcy, a w rozdziale dotyczącym ochrony miejsc pamięci narodowej za granicą – kwotę 4 milionów 69 tysięcy.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#MichałMichalski">Może jeszcze kilka informacji. Świadomy wagi problematyki ochrony polskiej spuścizny kulturowej poza krajem, w tym również w perspektywie wspierania i aktywizowania środowisk polskich oraz środowisk polonijnych, pan premier, prof. Piotr Gliński, podjął w grudniu 2017 r. decyzję o powołaniu Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą „Polonika”. Nowo powstała, nowo utworzona wyspecjalizowana państwowa instytucja kultury prowadzi projekty o charakterze konserwatorskim, naukowym, badawczym, edukacyjnym i popularyzatorskim, a dotacja podmiotowa dla tej instytucji została w 2019 r. zaplanowana w kwocie 13 milionów zł, co pozwoli z pewnością na intensyfikację jej działań oraz na jeszcze lepszą relokację tych środków w projektach rewaloryzacji kluczowych zabytków polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą.</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#MichałMichalski">Jako że za równorzędny komponent polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą uważamy w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego dziedzictwo znajdujące się – tak umownie, w sensie geograficznym – na zachodzie, chciałbym jeszcze wspomnieć o tym, że oprócz kwot tradycyjnie przeznaczanych na projekty rewaloryzacji obiektów na historycznych ziemiach wschodnich Rzeczypospolitej efektem inicjatywy izby wyższej parlamentu była, jak państwo pamiętacie, nowelizacja ustawy o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej, która została przyjęta w czerwcu ubiegłego roku. W grudniu tego roku, w terminie delegacji ustawowej, czyli 18 grudnia, zostało wydane rozporządzenie ministra kultury i dziedzictwa narodowego w sprawie zakresu zadań objętych mecenatem państwa, udzielania dotacji celowej na zadania nim objęte oraz udzielania dofinansowań podmiotom prowadzącym działalność w dziedzinie kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Pod tą długą nazwą kryją się przepisy prawne, które umożliwią wsparcie strukturalne – strukturalne, a nie projektowe. To jest bardzo istotna zmiana wynikająca ze znowelizowanej ustawy. Chodzi o wsparcie strukturalne kluczowych instytucji wychodźstwa i Polonii, prowadzących działalność w sferze ochrony dziedzictwa kulturowego, których siedziba znajduje się na terenie państw obcych. Obecnie trwają prace nad formułą nowego programu ministra, w ramach którego takie dofinansowania będą udzielane.</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#MichałMichalski">Jeśli można, w formie bardzo krótkiej glosy odniosę się jeszcze do pytania pana senatora Jana Żaryna, pytania o groby paryskie i londyńskie, bo po trosze ja również poczułem się wywołany do odpowiedzi. Otóż z uwagi na grantowy, konkursowy charakter instrumentów, które pozostają w gestii ministra kultury i dziedzictwa narodowego, można powiedzieć tak: jeśli wpłyną wnioski, to dofinansowania będą mogły zostać przyznane. W pełni zgadzam się, że cmentarze paryskie, w szczególności ten w Montmorency, wyglądają lepiej niż tzw. magnificent seven, czyli wspaniała siódemka cmentarzy Londynu, na których jest pochowane tak liczne grono polskich emigrantów. No, mogę powiedzieć tyle, że w tym roku w ramach programu „Ochrona dziedzictwa kulturowego za granicą” wpłynął wniosek na kontynuację prac na cmentarzu w Montmorency. Pewną jaskółką zwiastującą objęcie szerszą opieką grobów emigracji londyńskiej niech będzie ubiegłoroczny projekt zrealizowany na South Ealing Cemetery, a mianowicie rewaloryzacja wspólnego grobu marsz. Tadeusza Schaetzela i płk. Edmunda Charaszkiewicza, 2 bardzo istotnych, wybitnych działaczy akcji prometejskiej, ruchu prometejskiego, którzy są tam pochowani. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#JaninaSagatowska">Otwieram dyskusję, ale chciałabym najpierw, tak na gorąco, udzielić głosu samej sobie i zapytać o realizację tej naszej senackiej inicjatywy, o której pan wspomniał, dotyczącej wsparcia strukturalnego, a nie tylko projektowego. Szczególnie dotyczy to muzeów i bibliotek, bo to właśnie mieliśmy na uwadze, mówiąc o dofinansowaniu tych zadań w zakresie kultury. Jaka kwota jest na ten rok przewidziana? Chodziło o to, żeby umożliwić ewentualne wynagradzanie osób zatrudnionych w takich miejscach, chociażby w muzeum paryskim czy w bibliotece paryskiej, w muzeum w Londynie czy… no, na całym świecie. Chciałabym wiedzieć, jaką kwotę ministerstwo przeznacza w tym roku na te cele.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#MichałMichalski">Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#MichałMichalski">Jako że na razie trwają prace nad narzędziem, przy pomocy którego będzie możliwe finansowanie tego typu wsparcia w formule programu ministra, o konkretnej, przyznanej już kwocie powiedzieć nie mogę. Na poziomie departamentu myśmy wnioskowali o kwotę 20 milionów zł, która pozwoliłaby na zaspokojenie w skali roku potrzeb najważniejszych instytucji emigracyjnych. To są szacunki, które uwzględniają również potrzeby finansowe Biblioteki Polskiej w Paryżu.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#MichałMichalski">Kończymy już, we współpracy z polskimi placówkami dyplomatycznymi i konsularnymi, rozpoznawanie potrzeb finansowych kluczowych instytucji emigracyjnych. Zgodnie z rozporządzeniem możliwe będzie, tak jak pani przewodnicząca wspomniała, wsparcie w zakresie pensji. W założeniu mają to być oczywiście pensje na poziomie kraju, w którym działa dana instytucja, zatem w przypadku instytucji amerykańskich byłaby to pensja amerykańskiego bibliotekarza, amerykańskiego muzealnika czy amerykańskiego archiwisty. No, tylko takie wsparcie wydaje się mieć sens.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#MichałMichalski">Kolejna kategoria wydatków to wydatki związane z kosztami utrzymania konkretnych instytucji, czyli – no, trywializuję trochę – opłaty ponoszone przez te instytucje. I wspomnę wreszcie o możliwości finansowania wynajmu powierzchni magazynowych. Niektóre z tych instytucji wedle naszego rozpoznania mają trudną sytuację związaną z przechowywaniem zbiorów, którymi dysponują. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#JaninaSagatowska">Czy są pytania? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#JaninaSagatowska">A, pan się zgłasza. To ważne, tak. Bardzo ważna dla narodu jest kultura.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#JaninaSagatowska">Proszę, pan prof. Żaryn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JanŻaryn">Tak, tak, nie daruję panu naczelnikowi – z różnych powodów.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#JanŻaryn">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#JanŻaryn">Mam kilka pytań. Bardzo dziękuję za odpowiedź na pytanie pani przewodniczącej. To jest oczywiście przedmiotem naszej szczególnej troski, choćby dlatego, że jako Senat byliśmy wraz z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego inicjatorem tej ustawy. Przypomnę jednak, że przypadek Biblioteki Polskiej w Paryżu był dla nas jedynie pretekstem. Rzecz jasna, nie wyczerpuje on w całości sensu tejże ustawy. Rozumiem, że w tych 20 milionach zł jest potencjał sięgający dalej niż tylko w stronę Paryża. Chciałbym usłyszeć jednoznaczną odpowiedź, bo to nie była ustawa pretekstowa. Znamy oczywiście kontekst i wiemy, dlaczego ta paryska biblioteka jest szalenie ważna, ale niech ten pretekst nie przesłania całego MAB, czyli pozostałych muzeów, archiwów i bibliotek znajdujących się poza granicami kraju. Prosiłbym o takie doprecyzowanie, bo odczułem pewien niedosyt.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#JanŻaryn">Ale mam też pytanie główne, wiodące, skierowane szczególnie do pana, bo wiem, że pan od wielu lat zajmuje się naszymi Kresami Wschodnimi, i wiem też, ile dobra z pana działalności dla nas wynika. Czy Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego podeszło w tym roku systematycznie i systemowo do ochrony naszego dziedzictwa kresowego w związku z wiadomą rocznicą, tzn. z rocznicą Unii Lubelskiej? Czy istnieje jakiś potencjalny program, w ramach którego o granty mogłyby aplikować różne organizacje, struktury, pracownie konserwatorskie? No, nie wiem, kto jeszcze mógłby skorzystać z tego, że rok 2019 będzie postrzegany właśnie przez pryzmat rocznicy Unii Lubelskiej. Czy jest prowadzona – no, już nie ma z nami przedstawiciela MSZ – jakaś komunikacja w tej sprawie z przedstawicielstwami ministerstw kultury państw, które są dzisiaj gospodarzami tego polskiego dziedzictwa kulturowego? To jest szerokie pytanie, obejmujące nie tylko sferę budżetową. Chciałbym usłyszeć tyle, ile można w tej kwestii się od pana dowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#JanŻaryn">Powiedział pan, że te instrumenty grantowe w gruncie rzeczy nadal są – i to jest zrozumiałe – głównym instrumentem. Czy można się spodziewać większej mobilizacji w kwestii zachęt promocyjnych na stronach Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, tak aby ten zakres możliwych do wydatkowania sum został zrealizowany? Wiem, że z tych liczb wynika jednoznacznie, że i tak sumy istniejące w budżecie są mniejsze od sum wynikających ze składanych zamówień, ale zastanawiam się, czy to rzeczywiście jest taka jednoznaczna zależność. Czy nie ma tu odwrotnej zależności? Potencjalnie w budżecie na rok 2019 jest więcej pieniędzy, ale czy rok 2018 nie wskazuje, że de facto nie wykorzystano tych środków, właśnie ze względu na brak umiejętności promocyjnych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#JaninaSagatowska">Proszę, Panie Naczelniku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#MichałMichalski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#MichałMichalski">Jeśli chodzi o odpowiedź na pierwsze z pytań pana senatora, to ta planowana kwota nie dotyczy tylko Biblioteki Polskiej w Paryżu, ale wszystkich instytucji, których katalog jest zakreślony w ustawie i w rozporządzeniu. Są to instytucje prowadzące ważną działalność w zakresie ochrony kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zatem z pewnością mieszczą się w tym instytucje członkowskie Stałej Konferencji Muzeów, Archiwów i Bibliotek Polskich na Zachodzie – acz nie tylko one.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#MichałMichalski">Jeżeli chodzi o specjalny program ministra poświęcony problematyce rocznicy Unii Lubelskiej, to takiego programu w 2019 r. nie ma, niemniej jednak dialog z naszymi partnerami litewskimi, białoruskimi czy ukraińskimi na forum komisji bilateralnych do spraw ochrony wspólnego dziedzictwa kulturowego, który to dialog prowadzony jest przez ministra kultury, z pewnością będzie w tym roku kontynuowany. Z pewnością ta problematyka będzie poruszana.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#MichałMichalski">Jeżeli chodzi o zachęty promocyjne dla wnioskodawców, to ja jednak poszedłbym tropem tej drugiej myśli pana senatora. Chodzi mianowicie o to, że wnioski składane w ramach poszczególnych programów, z których można finansować przedsięwzięcia w zakresie ochrony spuścizny kulturowej oraz miejsc pamięci narodowej za granicą, co roku wielokrotnie przewyższają przewidziane budżety, co w mojej ocenie – choć oczywiście nie jestem w tej kwestii kompetentny – świadczy o tym, że wszelkie zachęty promocyjne dla wnioskodawców są wykorzystywane i że wnioskodawcy wiedzą o tych instrumentach finansowych. Z perspektywy osoby uczestniczącej na jakimś tam etapie w procesie opiniowania tych wniosków mogę powiedzieć, że wyraźnie widać, że z roku na rok te wnioski są coraz lepsze, coraz ciekawsze. Dotyczą one coraz bardziej interesujących, często nieoczywistych zagadnień w zakresie ochrony dziedzictwa kulturowego za granicą czy też miejsc pamięci narodowej za granicą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#JaninaSagatowska">Nie ma dalszych pytań.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję resortowi za współpracę, bo często się tutaj…</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#GrzegorzJędras">Pani Przewodnicząca! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#GrzegorzJędras">W zakresie spraw związanych z obsługą zadań, których adresatami są osoby polskiego pochodzenia, MSWiA jest dysponentem 2 rezerw celowych. Są to rezerwa celowa na pomoc dla repatriantów oraz rezerwa celowa na świadczenia pieniężne dla posiadaczy Karty Polaka osiedlających się na terenie Rzeczypospolitej. Obie te rezerwy mają na celu wsparcie osób pochodzenia polskiego, które chcą osiedlić się na terenie Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#GrzegorzJędras">Jeśli chodzi o rezerwę celową na pomoc dla repatriantów, to kwota proponowana w budżecie na rok 2019 to 58 milionów zł, tj. o 7,5 miliona więcej niż w roku 2018. I to jest podane w rozbiciu na poszczególne punkty. Rezerwę tę planujemy podzielić w ten oto sposób. Na dotacje dla pełnomocnika rządu do spraw repatriacji, do którego zadań należą powierzenie podmiotom zewnętrznym prowadzenia ośrodków adaptacyjnych dla repatriantów oraz wypłata pomocy mieszkaniowej dla repatriantów, przewidziano łącznie 30 milionów 500 tysięcy zł, na dotacje dla starostów wypłacających zasiłki z tytułu kosztów przelotu i zagospodarowania oraz wyprawek szkolnych – 8 milionów zł, na dotacje dla starostów, którzy dokonują refundacji kosztów poniesionych przez repatrianta na podniesienie kwalifikacji zawodowych oraz refundacji kosztów zatrudnienia repatrianta przez pracodawcę – 6 milionów zł, na dotacje dla gmin, które zobowiążą się zapewnić lokal mieszkalny z zasobów komunalnych – 10 milionów zł, na dotacje dla gmin, które ponoszą koszty remontu lub adaptacji mieszkania repatrianta – 1 milion 600 tysięcy zł, na potrzeby MEN związane z organizacją kursów językowych i adaptacyjnych dla repatriantów – 1,5 miliona zł, na potrzeby MSZ związane z pokryciem kosztów kursów języka polskiego dla kandydatów do repatriacji oraz wypłaceniem osobom, którym wydano wizę reprezentacyjną, środków potrzebnych na pokrycie kosztów podróży do Polski – 400 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#GrzegorzJędras">Drugą rezerwą jest rezerwa na świadczenia pieniężne dla posiadaczy Karty Polaka osiedlających się na terenie Rzeczypospolitej. W tej rezerwie przewidziano 55 milionów zł, tj. o 25 milionów zł więcej niż w roku 2018. Pozwoli to na objęcie blisko 8 tysięcy osób pomocą w osiedleniu się na terenie Rzeczypospolitej. Świadczenie to wynosi 6 tysięcy 930 zł na osobę. I to tyle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#JaninaSagatowska">No, te kwoty zostały zwiększone. W tej sytuacji zapytam, czy… Bo w minionych latach tak się zawsze składało – no, na nieszczęście nie było jeszcze tej zmienionej, poprawionej ustawy – że duża kwota przeznaczona na repatriację była odprowadzana, nie była wykorzystywana. Czy w tym minionym okresie, w 2018 r., wykorzystana została cała kwota na repatriację?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#GrzegorzJędras">Uruchomiliśmy całą kwotę. W tej chwili nie mamy jeszcze dokładnych danych, jak została ona wykorzystana przez wojewodów i starostów, ale sądzimy, że poziom wykonania będzie wysoki.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#JaninaSagatowska">Bardzo dziękuję, bo to odzwierciedla też…</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#GrzegorzJędras">Bliższe informacje powinniśmy mieć za ok. 2 tygodni, tak że wtedy możemy ewentualnie oczywiście Wysoką Izbę poinformować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#JaninaSagatowska">To dowodzi, że jednak…</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#JaninaSagatowska">…Potem pan senator Żaryn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#GrażynaSztark">Ja mam pytanie. Powiedział pan, że przewidziana jest kwota 10 milionów zł dopłaty czy też rekompensaty dla samorządów, które podjęły się przyjęcia repatriantów. Proszę mi powiedzieć, jaka była kwota w 2018 r. i czy właśnie została… Aha, za 2 tygodnie będą pełne informacje. Ale ile było w zeszłym roku?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#GrzegorzJędras">W tej chwili nie jestem w stanie pani senator dokładnie odpowiedzieć, nie chciałbym wprowadzać w błąd.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#GrażynaSztark">To jak będą dane, to…</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#GrzegorzJędras">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#Gloszsali">Albo pisemnie.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#GrzegorzJędras">Tak, pisemnie możemy odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#JaninaSagatowska">Zrobimy posiedzenie komisji, bo bardzo pilnujemy tej sprawy i będzie posiedzenie komisji…</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#GrażynaSztark">Może właśnie specjalne posiedzenie o repatriacji…</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#JaninaSagatowska">Tak, specjalne. Zawsze tak robimy, informacje o repatriacji i Karcie Polaka są nam zawsze potrzebne. To jest nawet sygnał dla Polaków, że to nam leży na sercu, bo niektórzy wypowiadają takie wnioski, że nie za bardzo leży. My musimy to wiedzieć, żeby Polacy czuli, że ta sprawa leży nam na sercu, i to pilotujemy, interesujemy się i chcemy, żeby usprawniać to, co jest możliwe.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#JaninaSagatowska">Pan senator Żaryn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#JanŻaryn">Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#JanŻaryn">Ja jednak podrążę sprawę, tylko w innym aspekcie. Mianowicie to, co pamiętam z naszego ostatniego spotkania komisyjnego w sprawie repatriacji Polaków, to jest to, że jedną z barier, która uniemożliwiała wzrost liczby ewentualnych repatriantów, był brak rozstrzygnięcia konkursowego dotyczącego wybrania ośrodków w kraju dla repatriantów. Powodem, dla którego ten wybór nie nastąpił, były zbyt niskie oferty cenowe, po prostu nikt się nie zgłosił. W związku z tym teraz mam pytanie budżetowe: czy ta kwota 30 milionów 500 tysięcy zł jest kwotą wynikającą z tegoż doświadczenia i jest szansa, że ośrodki zostaną wybrane, czy też już w roku 2018 zostały powtórzone konkursy? Wtedy oczywiście byłaby to odpowiedź na pytanie pani senator Sztark, bo m.in. tak je zrozumiałem. Albo – albo, albo konkursy były już w roku 2018, albo przewidujemy je na rok 2019. To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#JanŻaryn">I drugie. Czy dobrze zrozumiałem, że Karta Polaka została przewidziana dla 8 tysięcy nowych osób? Słowo „nowych” jest tutaj kluczowe, bo byłaby to nie tylko kontynuacja wydatków dotyczących tych osób, które otrzymały Kartę Polaka do 2018 r. włącznie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#JaninaSagatowska">Proszę bardzo, Panie Dyrektorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#GrzegorzJędras">Panie Senatorze, co do ośrodków w 2018 r… My rozpisaliśmy konkurs mniej więcej jesienią. Wtedy działały już 2 ośrodki, w Środzie Wielkopolskiej i w Pułtusku, i rozpisaliśmy konkurs na trzeci ośrodek, ale po prostu nikt się nie zgłosił. W tej chwili, w 2019 r. znowu działają te 2 ośrodki, i w Pułtusku, i w Środzie, przy czym podpisaliśmy z nimi już umowy długookresowe, na 2 lata od razu, żeby nie rozpisywać konkursu, żeby cały czas była możliwość uzupełniania ich repatriantami, a nie żeby to było zamykanie ośrodka i otwieranie go na nowo, szczególnie że obydwa te ośrodki się sprawdziły. I repatrianci wychodzą zadowoleni z tych ośrodków, i my jesteśmy zadowoleni z obsługi przez te ośrodki repatriantów. Teraz zastanawiamy się jeszcze, bo musimy do końca policzyć, czy uda nam się otworzyć trzeci ośrodek. Wstępnie dowiedzieliśmy się o zainteresowaniu 2 fundacji, które ewentualnie chciałyby wystartować w konkursie na następny ośrodek. I to tyle.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#GrzegorzJędras">A co do tych… To jest na nowych 8 tysięcy osób, które chcą się osiedlić na terenie Rzeczypospolitej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#JaninaSagatowska">Czy są jeszcze pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#JaninaSagatowska">To dziękuję, Panie Dyrektorze.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#JaninaSagatowska">Przechodzimy do następnego punktu rozpatrywania budżetu na rok bieżący: Ministerstwo Sportu i Turystyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JanWidera">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#JanWidera">Szanowna Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#JaninaSagatowska">Pan minister Widera, Jan Widera.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#JanWidera">Tak.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#JaninaSagatowska">Jeszcze raz zapowiem, żeby wszyscy wiedzieli. Proszę.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#JanWidera">W ramach realizacji programu „Sport dla wszystkich” Ministerstwo Sportu i Turystyki planuje przeznaczyć w 2019 r. ze środków pochodzących z budżetu państwa 1 milion zł na dofinansowanie zadań zleconych obejmujących dotacje celowe w zakresie wspierania organizowanych w Polsce przedsięwzięć realizowanych w ramach rządowego programu „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą”. Zadania w tym zakresie obejmują wspieranie różnorodnych form aktywności sportowej społeczności Polonii i Polaków za granicą. W działaniach programowych Ministerstwa Sportu i Turystyki potencjał sportu, jego wartości i możliwości wykorzystywane są do podtrzymania i zacieśniania więzi Polonii oraz Polaków za granicą z Polską. Głównymi celami realizowanego przez Ministerstwo Sportu i Turystyki programu „Sport dla wszystkich” w zakresie wspierania organizacji w Polsce przedsięwzięć sportowych realizowanych w ramach rządowego programu „Współpraca z Polonią i Polakami za granicą” są: wspieranie organizowanych w kraju polonijnych imprez sportowych, jak np. zawody sportowe, obozy sportowe z udziałem dzieci i młodzieży ze środowisk polonijnych, dających okazję do spotkań Polonii z różnych krajów z rówieśnikami z kraju; wykorzystanie przedsięwzięć sportowych jako instrumentu zbliżenia Polonii i Polaków mieszkających poza granicami kraju do kraju pochodzenia i wzmocnienia więzi z krajem ojczystym. Zgodnie z głównymi założeniami programu dostępne publiczne środki finansowe przeznaczane są wyłącznie na dofinansowanie przedsięwzięć sportowych organizowanych na terenie Polski realizowanych przez organizacje spoza sektora finansów publicznych powołane do prowadzenia działalności w zakresie upowszechniania kultury fizycznej, a w szczególności stowarzyszenia o zasięgu ogólnopolskim. W ramach podejmowanych działań realizowane są przedsięwzięcia sportowe wyłonione w otwartym konkursie wniosków kierowane do szerokich grup przedstawicieli środowisk Polonii oraz Polaków zamieszkujących za granicą. Inicjatywy te mają na celu angażowanie jak największej liczby uczestników, a także wspieranie organizowania sportowego wypoczynku letniego dzieci i młodzieży polonijnej na terenie Polski służącego rozwijaniu sportu dzieci i młodzieży w środowiskach polonijnych oraz utrzymywaniu więzi z krajem pochodzenia.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#JanWidera">W zakresie turystyki Polska Organizacja Turystyczna zaplanowała na 2019 r. działania adresowane do środowisk polonijnych na łączną kwotę 555 tysięcy 717 zł. Działaniami tymi będą m.in.: organizacja imprez promocyjnych, np. wystaw, stoisk, prezentacji; reklama w mediach skierowanych do Polonii i Polaków; współorganizacja innych ważnych wydarzeń, np. festiwali filmów czy bali polonijnych. Działania będą realizowane na rynkach wybranych zagranicznych ośrodków Polskiej Organizacji Turystycznej: w Austrii, Szwajcarii, Holandii, Belgii, na Ukrainie, w Wielkiej Brytanii, Irlandii, Hiszpanii, Federacji Rosyjskiej, Stanach Zjednoczonych, Francji, Szwecji, Niemczech i Włoszech. Ponadto centrala Polskiej Organizacji Turystycznej w Warszawie w 2019 r. będzie kontynuowała rozpoczętą w 2018 r. kampanię w postaci realizowanego w mediach społecznościowych konkursu skierowanego do Polonii mieszkającej w krajach anglojęzycznych. Nazwa projektu to „Reveal Poland to your friends”. Konkurs ma na celu aktywowanie w mediach społecznościowych osób pochodzenia polskiego mieszkających za granicą, które mają osobiste pozytywne skojarzenia z Polską, pozytywne wspomnienia, związane m.in. z podróżami, rodziną, kulinariami, oraz byłyby skłonne podzielić się tymi skojarzeniami w mediach społecznościowych. Dzięki temu dotrą oni z pozytywnym komunikatem o Polsce do swoich przyjaciół, znajomych i sąsiadów, głównie obcokrajowców, i zachęcą ich do wykonania działań w mediach społecznościowych. Polska Organizacja Turystyczna pozostawia uczestnikom konkursu dowolność, jeśli chodzi o tematykę ich działań, wpisów. Mogą to być zarówno wrażenia z wakacji spędzonych w Polsce, wspomnienia związane z miejscem pochodzenia przodków, jak i odniesienia do polskiego dziedzictwa kulturowego, przeniesione na obecny kraj zamieszkania. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#JaninaSagatowska">Czy są pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#JaninaSagatowska">Dziękujemy bardzo. Bo wbrew pozorom Senat też przeznacza bardzo dużo środków na sport wśród młodzieży. Jest tyle klubów polskich, weźmy np. Pogoń Lwów, inne chyba znane Polakom, znamy to wszystko. Senat poprzez organizacje pozarządowe przekazuje środki i także przywiązuje do tego olbrzymią wagę. Bo kultura, sport to jest to, co naprawdę krzesze takiego dobrego ducha, w tym i polskiego, uczy wszystkiego, co najlepsze, rywalizacji itd. To też jest bardzo ważna działka. Nie mówiąc o tym… Pan tak miło wspomniał o tej turystyce, nawet o kulinariach czy innych sprawach, w zakresie których Polska tyle zdobywa, i Polacy mogą być wielkimi ambasadorami w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#JaninaSagatowska">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze, za wspieranie Senatu, Polaków i polskiego rządu, za utrwalanie tej polskości, w ten właśnie sposób, poprzez takie działania. Dziękujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#JaninaSagatowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#AndrzejBida">Ja może najpierw przeproszę za nieobecność pana ministra, który bardzo chciał być na posiedzeniu komisji, ale jest dzisiaj…</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#JaninaSagatowska">Pozdrawiamy.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#AndrzejBida">…akurat we Lwowie.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#AndrzejBida">Przekażę pałeczkę dyrektorowi Jackowi Polańczykowi, szefowi Gabinetu Szefa Urzędu, który zrelacjonuje temat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#JaninaSagatowska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#JacekPolańczyk">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#JacekPolańczyk">Postaram się w skrócie przedstawić informację na temat wydatków na realizację zadań skierowanych do Polonii i Polaków za granicą. Według naszych danych szacunkowych w roku 2019 te wydatki wyniosą ok. 5 milionów 870 tysięcy zł. Wydatki te będą realizowane przez urząd w kilku obszarach. To przede wszystkim pomoc materialna dla kombatantów, ofiar represji wojennych, okresu powojennego, a także działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z przyczyn politycznych. Jeżeli chodzi o wydatki związane z realizacją ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego, to dla osób mieszkających zarówno w Polsce, jak i poza granicami udzielana jest przez urząd pomoc pieniężna, w tym przede wszystkim na leczenie rehabilitacyjno-sanatoryjne. W roku 2019 na pomoc dla kombatantów i innych osób uprawnionych przewidzieliśmy kwotę 30 milionów 150 tysięcy zł. Z tego, podobnie jak w roku bieżącym, wydatki na pomoc dla osób zamieszkałych za granicą to będzie ok. 500 tysięcy zł. Beneficjentami tej kwoty są przede wszystkim nasi rodacy mieszkający za wschodnią granicą, zwłaszcza na Białorusi i Ukrainie. Tam weterani i ofiary represji, w większości Sybiracy, dzięki naszej pomocy mogą korzystać właśnie ze świadczeń opieki sanatoryjno-rehabilitacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#JacekPolańczyk">Jeżeli chodzi o realizację wydatków z ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z przyczyn politycznych, to na dzień 21 listopada 2018 r. świadczenie pieniężne w wysokości 414,72 zł miesięcznie pobierało ok. 430 osób mieszkających za granicą, co przy tej liczbie daje kwotę ok. 2 milionów 200 tysięcy zł w skali rocznej. Jednorazową pomoc w roku 2018 otrzymały zaledwie 3 osoby, to jest kwota niewiele ponad 10 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#JacekPolańczyk">W roku 2019 zaplanowaliśmy środki w wysokości 80 tysięcy zł na wypłatę świadczeń…</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#Gloszsali">Milionów.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#JacekPolańczyk">…80 tysięcy zł na wypłatę świadczeń pieniężnych i pomocy pieniężnej jednorazowej i okresowej.</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#Gloszsali">Przepraszam, to miliony złotych, ale z tego tylko ułamek jest dla działaczy poza granicami Polski.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#JaninaSagatowska">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-44.8" who="#JacekPolańczyk">Tak.</u>
          <u xml:id="u-44.9" who="#JacekPolańczyk">Niemniej opierając się na danych z roku 2018 możemy przyjąć, że wydatki na te cele w roku bieżącym wyniosą ok. 2 milionów 800 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-44.10" who="#JacekPolańczyk">Kolejny obszar, na który urząd przeznacza pieniądze, realizując swoje zadania ustawowe, to organizacja uroczystości rocznicowych i patriotycznych w kraju i poza granicami kraju. Uroczystości państwowe upamiętniające wysiłek wojenny narodu polskiego i jego sił zbrojnych organizowane przez urząd samodzielnie, we współpracy z placówkami dyplomatyczno-konsularnymi, również przy wsparciu MSZ i Ministerstwa Obrony Narodowej… Wydatki w roku 2019 wyniosą ok. 3 milionów zł. Rok 2019 jest rokiem szczególnym, przypada wiele okrągłych rocznic ważnych dla polskiej historii wydarzeń. Ja przytoczę tylko kilka najważniejszych. To chociażby obchody siedemdziesiątej piątej rocznicy zbrodni w Hucie Pieniackiej na terenie Ukrainy, obchody siedemdziesiątej piątej rocznicy bitwy o Monte Cassino, o Ankonę we Włoszech, także obchody siedemdziesiątej piątej rocznicy operacji „Ostra Brama” będącej częścią akcji „Burza”, które będą w tym roku odbywały się na Wileńszczyźnie i Grodzieńszczyźnie, to także obchody osiemdziesiątej rocznicy wybuchu II wojny światowej, które będą połączone ze zjazdem działaczy opozycji antykomunistycznej, to oczywiście obchody powstania warszawskiego. Planujemy m.in. również ogólnopolski zjazd Polaków ratujących Żydów. Na te przedsięwzięcia w roku 2019, z których tylko najważniejsze pozwoliłem sobie wymienić, urząd przeznaczył kwotę 3 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-44.11" who="#JacekPolańczyk">Jeżeli chodzi o realizacje przedsięwzięć o charakterze wydawniczym i popularyzatorskim, to przewidując wydatkowanie na ten cel środków w roku 2019, zaplanowaliśmy kwotę 60 tysięcy zł. Mieści się w tym przede wszystkim wydawanie biuletynu „Kombatant” oraz „Kalendarza weterana” w formie książkowej. Tego rodzaju publikacje są przekazywane polskim placówkom dyplomatycznym oraz działającym za granicą polskim organizacjom, instytucjom kulturalno-oświatowym, a także kombatantom, działaczom opozycji antykomunistycznej i ofiarom represji mieszkającym za granicą.</u>
          <u xml:id="u-44.12" who="#JacekPolańczyk">Jeszcze jednym wydatkiem, o którym chciałbym wspomnieć, a który się mieści w tej kwocie 5 milionów 870 tysięcy zł, jest odznaczenie honorowe, które zostało ustanowione przez urząd w 2018 r. – to jest medal „Pro Bono Poloniae” – którym honorowane są osoby z zagranicy, ale też z Polski, które są szczególnie zasłużone dla niepodległości naszego kraju, a które pozostają na emigracji. Na ten cel przeznaczyliśmy kwotę ok. 10 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-44.13" who="#JacekPolańczyk">A zatem podsumowując, powiem, że łączna kwota to 5 milionów 870 tysięcy zł na rok 2019. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#JaninaSagatowska">Tak miło słuchać, szczególnie jak słyszałam, słyszeliśmy tu wszyscy o tej nawet pomocy charytatywnej, a wiemy, że mamy do czynienia z osobami bardzo zasłużonymi, ale już w wieku określonym, i one z różnych powodów żyją w niedostatku. Ale dlatego tak słuchamy, że to się zderza z naszą pomocą. Dzisiaj będziemy rozpatrywać wnioski charytatywne złożone przez organizacje pozarządowe do Senatu, bo także kiedyś uznaliśmy, że trzeba taki program wcielać w życie. Oczywiście nie można robić tego masowo, ale trzeba dawać sygnały i tym najbardziej potrzebującym właśnie pomagać w jakiś sposób, szczególnie tak zasłużonym dla naszej ojczyzny. Tak że dziękuję bardzo całemu urzędowi na czele z szefem. Pozdrawiamy szefa serdecznie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#JaninaSagatowska">Pan prof. Żaryn, senator. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#JanŻaryn">Przepraszam bardzo, że jestem taki namolny, ale mam takie prawa, Pani Przewodnicząca.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#JanŻaryn">Otóż chciałbym w zasadzie nie tyle zadać pytanie, ile podzielić się pewną refleksją idącą śladem wypowiedzi pani przewodniczącej. Mianowicie sądząc na razie po tym, co państwo powiedzieli, jeśli chodzi o realne możliwości pomocy naszym rodakom, weteranom żyjącym na Wschodzie, poza granicami kraju – mam na myśli panią Weronikę Sebastianowicz, całe środowisko, zarówno Białoruś, jak i Litwę – mam wrażenie, że ta suma, jeśli dobrze zanotowałem, 500 tysięcy zł wobec istnienia tam bardzo daleko idącej jednak biedy i także trudnego być może rozpoznania głębi tego środowiska to jest suma niewielka. Cieszę się tym bardziej, że Senat podjął takie zobowiązanie bodaj 2 lata temu i włączyliśmy tę pomoc charytatywną do swojego zestawu pomocy. Ale dlaczego o to chcę dopytać? Otóż interesuje mnie, czy to jest kwestia jakiegoś braku instrumentu, pieniędzy, czy może macie bariery prawne, które powodują – sekundę, bo nie skończyłem – że jest taki bilans, jaki jest.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#JanŻaryn">I teraz dalej idę, w drugą stronę, na zachód. Jeszcze bardziej się zdziwiłem, kiedy dowiedziałem się od państwa, że pomoc na rzecz Polaków działaczy opozycji, jak rozumiem nie tylko na Wschodzie, ale i na Zachodzie, przecież tylko na Zachodzie de facto… że to jest 430 osób, w tym 3 pomoce indywidualne. Jak wiadomo, w latach osiemdziesiątych 1 milion Polaków wyemigrował. Nie chcę twierdzić, że nie była to emigracja zarobkowa, bo oczywiście była, jednak wyjechali także działacze – no, sam ich znam osobiście i na pewno jest ich więcej niż 400 osób – którzy znajdują się dzisiaj w państwach skandynawskich, w Europie Zachodniej, w Stanach, w Kanadzie… no, można tak po prostu długo wymieniać. I teraz znowu pytanie: czy jest to wynik tego, że po prostu im nie zależy na tym, nie zgłaszają się, nie są zainteresowani, czy też jest to wynik jakiejś słabości promocyjnej, czy może kwestii prawnej, która np. w przypadku obywatelstwa obcego powoduje, że jest jakaś niemożność? Wtedy wielka prośba powinna być skierowana do nas, do Senatu, bo my jesteśmy od tego, żeby ewentualnie wesprzeć urząd do spraw kombatantów i wprowadzić należne poprawki czy należne ustawy, ponieważ, tak jak wielokrotnie tu mówimy, jesteśmy zainteresowani bardzo wyraźnie pomocą Polakom poza granicami kraju, w tym na pewno także pokolenie „Solidarności” jest nam bardzo bliskie. I jeżeli jest taki bilans, to musi być jakoś zreflektowany, stąd moje pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#JaninaSagatowska">Proszę bardzo, Panie Dyrektorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#AndrzejBida">Panie Senatorze, żadnych przeszkód prawnych nie ma, jeśli chodzi o osoby z zagranicy, które mogą się ubiegać o zarówno status działacza, jak i świadczenie pieniężne. Trzeba podkreślić, że to świadczenie jest przyznawane w zasadzie z automatu w tej chwili, po nowelizacji ustawy, dożywotnio, więc jakby te osoby, które otrzymały status działacza, otrzymują te pieniądze. To, że jest ich tak mało… No, w ogóle obecnie jest tylko ponad 10 tysięcy osób z potwierdzonym statusem działacza opozycji. Większość chyba po prostu nie jest tym zainteresowana, bo nie sądzę, żeby tu były jakieś braki informacyjne, gdyż było to naprawdę bardzo szeroko nagłaśniane, jak również wiadomo, że te środowiska działaczy są bardzo prężne, szczególnie w Polsce, ale myślę, że też za granicą jest coraz większa świadomość istnienia takiej ustawy. Tak więc tutaj nie ma żadnych przeszkód.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#AndrzejBida">I chciałbym jeszcze podkreślić, że w porównaniu z pomocą w ubiegłym roku ta nasza łączna pomoc dla Polonii wzrasta o prawie 2 miliony zł. Tak że…</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#AndrzejBida">Tak. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#JaninaSagatowska">…Pamięci Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PawełBłażewicz">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PawełBłażewicz">Instytut Pamięci Narodowej – Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu przewidział w roku bieżącym na działalność związaną z Polakami i Polonią za granicą 2 miliony 92 tysiące zł. Głównym celem jest obsługa wyjazdów edukatorów za granicę i to są koszty w wysokości 900 tysięcy zł, przy czym obsługujemy systematycznie 37 miast w 13 krajach, zarówno na Wschodzie, jak i na Zachodzie. I te punkty edukacyjne dzielą się na 2 rodzaje. Pierwszy to są stałe tzw. Przystanki Historia, w ramach których wyjeżdżamy, nawet 3, 4 razy w roku, jak np. do Brukseli czy do Nowego Jorku. Większość takich punktów to są właśnie miejscowości, miasta, do których wyjeżdżamy raz w roku, i są to większe skupiska Polonii czy Polaków za granicą. Tam odbywają się wykłady, lekcje dla uczniów czy wykłady dla osób dorosłych zainteresowanych historią Polski.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PawełBłażewicz">Drugim rodzajem naszej działalności są – szczególnie w tym roku, to jest otwarcie nowej działalności – 2 konkursy związane z uaktywnieniem młodzieży polonijnej za granicą. Przewidujemy 2 takie konkursy. Pierwszy to turniej debat historycznych, których pierwszy etap odbywa się z reguły w szkołach polonijnych, a później zwycięzcy przyjeżdżają do Polski i w Warszawie odbywa się finał. Drugi to jest właściwie projekt edukacyjny polegający na poznawaniu i odkrywaniu nieznanych miejsc pamięci związanych z historią Polski i Polaków w innych krajach, ale właśnie przez uczniów, przez polską młodzież. Zwycięzcy tego projektu, tego konkursu zostaną zaproszeni i będą w Polsce uczestnikami warsztatów historycznych. Na te 2 konkursy przewidujemy 0,5 miliona zł.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PawełBłażewicz">Trzeci rodzaj naszej działalności to jest coroczna konferencja, właściwie takie szkolenia edukacyjne dla nauczycieli, którzy uczą młodzież polską i polonijną za granicą. Oni co roku przyjeżdżają tutaj, najczęściej do Warszawy – to jest ok. 40 osób – na 10–12 dni i mają szkolenia dotyczące historii. Najczęściej oni wcześniej zgłaszają, jakie tematy ich interesują. I na to przewidujemy ok. 280 tysięcy zł.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#PawełBłażewicz">Są jeszcze takie punkty, jak: wysyłka materiałów edukacyjnych – 50 tysięcy zł; prezentacje, wystawy – kolejne 50 tysięcy zł; konferencje – 250 tysięcy zł. Ostatni punkt to nagroda „Polonijny świadek historii”. Osoby nagradzane zapraszamy na wręczenie tych nagród do Polski i na obsługę tego projektu jest 70 tysięcy zł. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#JaninaSagatowska">Czy są pytania?</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#JanŻaryn">Ja bym chętnie, ale…</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#JaninaSagatowska">Tak, ale…</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#JanŻaryn">…to jest indywidualna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#JaninaSagatowska">…mamy jeszcze jedną część. Ja nie chcę nic mówić, ale do 14.00 mamy salę, bo później mamy inną, zmieniamy salę.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#JaninaSagatowska">W każdym razie bardzo dziękujemy. Zresztą my, jako Senat, od lat wspieramy Instytut Pamięci Narodowej w walce o budżet, tak że dostrzegamy bardzo chwalebną działalność, w tym i polonijną. Dziękuję bardzo, Panie Dyrektorze.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#PawełBłażewicz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#JaninaSagatowska">…Naszego szefa, tak trzeba powiedzieć, Senatowi, senatorom służącego.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#JaninaSagatowska">Witamy pana ministra Jakuba Kowalczyka.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#JakubKowalski">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#Gloszsali">Kowalskiego.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#JaninaSagatowska">Boże, Kowalskiego. Z ministrem pomyliłam, ale…</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#JakubKowalski">Na środowisku się nie znam.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#JaninaSagatowska">Jeśli chodzi o inne sprawy, to życzę tego.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#JaninaSagatowska">W każdym razie witamy serdecznie. Została nam ta właśnie część…</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#Gloszsali">Ale się nauczy.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#JaninaSagatowska">…czyli kancelaria, budżet na ten rok Kancelarii Senatu.</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#JaninaSagatowska">Prosimy bardzo właśnie o zreferowanie go.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JakubKowalski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#JakubKowalski">Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo!</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#JakubKowalski">W uchwalonej przez Sejm ustawie budżetowej na 2019 r. w części 03 „Kancelaria Senatu”, rozdział 75195 „Pozostała działalność” – chociaż dla nas to nie jest pozostała działalność, ale działalność priorytetowa – ujęto środki na dotacje celowe dla podmiotów realizujących zadania w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą w wysokości 100 milionów 500 tysięcy zł, to jest na poziomie środków w roku 2018. W stosunku do projektu budżetu opiniowanego przez Wysoką Komisję w lipcu ubiegłego roku kwota wydatków przeznaczonych na dotacje celowe została zmniejszona o 10 milionów zł, tj. o 9%. Zmiana planu wydatków na 2019 r. nastąpił na etapie prac w Sejmie nad ustawą budżetową. Komisja Finansów Publicznych wprowadziła poprawkę, w wyniku której zmniejszono wydatki w części 03 „Kancelaria Senatu” o 10 milionów zł z przeznaczeniem na zwiększenie wydatków w części 24 „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego” na obchody rocznicowe.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#JakubKowalski">Jesteśmy po rozmowach z panią minister Czerwińską. Otrzymaliśmy deklarację – byłem przy tej rozmowie marszałka z panią minister – że przy pierwszej nowelizacji budżetu te środki wrócą, taka była deklaracja. Jest to jednak pewien problem, bo taka sytuacja, kiedy te środki wracają w trakcie roku, generuje potrzebę otwarcia nowego naboru ofert i w związku z tym może być sytuacja, że będzie 10 milionów zł, a wpłynie ofert na kilkadziesiąt, o ile nie na kilkaset milionów, bo każdy może upatrywać w tym szansę. Mimo to będziemy starali się tej sytuacji zaradzić.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#JakubKowalski">Ujęte obecnie w ustawie budżetowej na 2019 r. środki na realizację zadań w zakresie sprawowanej przez Senat opieki nad Polonią i Polakami za granicą są, jak państwo wiecie, niewystarczające i pozwolą na sfinansowanie tylko w 33% potrzeb zgłaszanych przez środowiska polonijne. Na realizację zadań w roku 2019 do Kancelarii Senatu wpłynęło 600 ofert na łączną kwotę 329 milionów 199 tysięcy zł, w tym w ramach kierunku: edukacja – 183 oferty na 101 milionów 282 tysiące zł; kultura i promocja Polski oraz ochrona polskiego dziedzictwa kulturowego i historycznego – 211 ofert na kwotę 81 milionów 554 tysięcy zł; wzmacnianie pozycji środowisk polskich i polonijnych w krajach zamieszkania – 99 ofert na kwotę 56 milionów 805 tysięcy zł, media polonijne – 28 ofert na kwotę 32 milionów 623 tysięcy zł; pomoc charytatywna i socjalna – 27 ofert na kwotę 20 milionów 689 tysięcy zł; infrastruktura polonijna – 52 oferty na kwotę 36 milionów 206 tysięcy zł. Tak więc ta skala zapotrzebowania jest zdecydowanie większa niż kwota, którą Senat dysponuje.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#JakubKowalski">Zapisane w projekcie budżetu środki w kwocie 100 milionów 500 tysięcy zł zostały wstępnie podzielone na: dotacje celowe udzielane na realizację zadań zlecanych fundacjom – kwota 52 milionów 500 tysięcy zł; dotacje celowe udzielane na realizację zadań zlecanych stowarzyszeniom – kwota 44 milionów 500 tysięcy zł; dotacje celowe udzielane na realizację zadań zlecanych pozostałym jednostkom niezaliczanym do sektora finansów publicznych – kwota 3,5 miliona zł. Ostateczny podział tej kwoty wydatków nastąpi po podjęciu przez Prezydium Senatu uchwały zlecającej podmiotom realizację w 2019 r. zadań publicznych w zakresie opieki nad Polonią i Polakami za granicą i udzieleniu dotacji celowych na ich realizację.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#JakubKowalski">To tyle z mojej strony. Jeśli są pytania, to oczywiście jesteśmy gotowi na nie odpowiadać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#JaninaSagatowska">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#GrażynaSztark">Ja mam pytanie: a jaki był powód obcięcia tych 10 milionów zł przez panią minister? I czy w ogóle…</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#JaninaSagatowska">Nie, to Sejm.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#GrażynaSztark">Ja wiem, no ale to ona wskazała tę kwotę.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#Gloszsali">Sejm.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#GrażynaSztark">To Sejm, oczywiście, to wiadoma sprawa. W Sejmie jest większość, Panie Senatorze, jak i w Senacie, tak że nie ma żadnego problemu. Ale jaki był powód, że akurat nam to się przydarzyło? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#JakubKowalski">To była solidarna rezygnacja z części wydatków przez szereg instytucji państwowych, instytucji publicznych. Ja ubolewam tylko nad tym, że nas nie zapytano o to, w której części chcielibyśmy się solidarnie ograniczyć. Ale nie moją rolą jest komentowanie tej sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#JaninaSagatowska">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#JanŻaryn">Panie Ministrze, bardzo dobrze pan odpowiedział na pytanie pani senator, ale w związku z tym wypada zapytać o 2 sprawy, a nawet 3.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#JanŻaryn">Pierwsza. Czy była jakakolwiek sugestia, że właśnie w zakresie tego działu, czyli wsparcia Polonii, Senat się nie spisuje? Czy była jakakolwiek sugestia, że jeśli chodzi np. o rozliczenia – to jest też pytanie do pana dyrektora – to były one na jakimś tak słabowitym poziomie, że po prostu nam się to obniżenie należy? To jest pierwsze pytanie. Mam nadzieję, że odpowiedź jest oczywista, że nie było takich sugestii, bo byłyby one świadectwem mówienia nieprawdy, ale chciałbym, żeby to zostało wyartykułowane. Bo na ogół, gdy jest jakieś cięcie, to ma ono jakieś merytoryczne uzasadnienie.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#JanŻaryn">I druga sprawa. Mianowicie powiedział pan, że była to solidarna postawa iluś tam instytucji, które się zdecydowały na rezygnację z części pieniędzy na rzecz kultury i ochrony dziedzictwa kulturalnego. Rozumiem, że pewnie w związku z rocznicami wydarzeń z 1939 r. i 1989 r. To jest rzeczywiście pewnego rodzaju ważny… nie chcę powiedzieć, że szantażowy argument, ale ważny argument. Czy jednak widzi pan, Panie Ministrze, jakąś inną solidarną postawę Senatu w zakresie budżetu, ale nieobciążającą akurat tego segmentu budżetu Senatu? W takiej sytuacji niewątpliwie mielibyśmy ułatwione zadanie, jeśli chodzi o wprowadzenie poprawki. Bo wtedy bez wątpienia nasza poprawka byłaby przyjęta, krótko mówiąc, przez Sejm, jeżeliby Senat w innym dziale zrezygnował z tychże pieniędzy. Ale i tak, i tak uważam, że oczywiście powinniśmy poprawkę wnieść, tylko z całą świadomością, że gdy będzie ona w innym trybie, tzn. będzie obciążała inny segment budżetu państwa, to zapewne zakończy się to odrzuceniem tejże poprawki. Skoro więc żyjemy w prawdzie i wiemy, jakie są realia, to warto się zastanowić, czy mamy takie miejsce w budżecie Senatu, w przypadku którego byśmy byli skłonni ugiąć się przed rzeczywistością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#JaninaSagatowska">Proszę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#JakubKowalski">Bardzo dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#JakubKowalski">Panie Senatorze, prześledziłem już po fakcie dyskusję na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych, na którym ta poprawka została zgłoszona. Tam absolutnie nie odnoszono się do kwestii merytorycznych, nie było jakichkolwiek zastrzeżeń do Senatu. Jeden z posłów złożył poprawkę, która zabierała 10 milionów zł Kancelarii Senatu, akurat w tej części polonijnej, i 3 miliony zł Kancelarii Sejmu. Była to jedna z kilku poprawek, które dotyczyły Kancelarii Sejmu, ale akurat w tej poprawce była proporcja 10:3. Ta poprawka została przyjęta. Nikt tego w żaden sposób nie uzasadniał ani nie argumentował. Gdyby nas zapytano, w zakresie której części moglibyśmy się solidarnie ograniczyć, to odpowiedziałbym, że w tej, która dotyczy wydatków związanych z obsługą urzędu i świadczeń senatorskich. Bo nie jest żadną tajemnicą, że w ubiegłym roku zwróciliśmy część środków do budżetu państwa. W tym roku mamy zaplanowane środki, które są trudne do oszacowania w związku ze zmianą kadencji, bo nie wiemy, jaka będzie proporcja nowych senatorów do senatorów, którzy aktualnie zasiadają w Izbie, więc też zakładam, że będą choćby w tym segmencie oszczędności. Nasze szacunki były zbyt odważne, no ale musimy mieć tu zaplanowaną większą kwotę na wszelki wypadek.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#JakubKowalski">Jestem po rozmowie z panem marszałkiem Karczewskim i zadeklarowałem, że bardzo szybko dokonam pełnego przeglądu kancelaryjnych pozycji budżetowych i wyłuskam te, w przypadku których jesteśmy w stanie się ograniczyć, tak żeby w ramach naszego budżetu decyzją szefa Kancelarii Senatu, bo jest to możliwe, przesunąć środki z działalności kancelaryjnej na działalność polonijną. Nie wymagałoby to wtedy poprawki, bo jak wiemy, czas na zakończenie procedury budżetowej jest już dość krótki. Nie wiem, jak będzie wyglądała kwestia procedowania poprawek w Senacie. Ale zadeklarowałem panu marszałkowi Karczewskiemu, że gdyby zaszła taka potrzeba i była taka konieczność, jesteśmy w stanie przesunąć część środków z pieniędzy kancelaryjnych na działalność polonijną. Są takie rzeczy, z których jesteśmy w stanie zrezygnować, nie realizować ich w tym roku, uznając wyższość tych priorytetów polonijnych. Nie potrafię udzielić państwu odpowiedzi, jaka to będzie kwota, bo to wymaga szeregu spotkań z urzędnikami, z Biurem Finansowym, z Biurem Polonijnym. Jesteśmy teraz bardzo zaangażowani zarówno w proces obsługi komisji w związku z uchwalaniem budżetu, jak i w proces rozdziału środków polonijnych, więc muszę wybrać dobry dzień w tym tygodniu, zapewne piątek, żeby odbyć szereg spotkań z urzędnikami i pomówić o tym, ile środków jesteśmy w stanie przesunąć, dołożyć z naszych kancelaryjnych pieniędzy do pieniędzy polonijnych bez konieczności procedowania poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#JaninaSagatowska">Pan przewodniczący Warzocha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#ArturWarzocha">Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#ArturWarzocha">Za godzinę jest kolejne posiedzenie komisji, na którym mamy już analizować pierwsze wnioski, oferty, i ja czuję wielki dyskomfort ze względu na tę sytuację, w której w tej chwili jesteśmy. No, jeżeli dzisiaj podejmiemy decyzję o ograniczeniu tego budżetu o 10 milionów zł, to nawet zakładając, że panu ministrowi rzeczywiście uda się dotrzymać słowa, jeżeli chodzi o oszczędności, które będą wygenerowane w trakcie roku budżetowego w budżecie Kancelarii Senatu, i tak musimy dzisiaj wziąć pod uwagę to, że będziemy dysponować mniejszą kwotą, i proporcjonalnie ścinać wydatki w kierunkach czwartym, czyli media, oraz szóstym, czyli pomoc charytatywna. Brak tych kilku milionów złotych de facto będzie skutkował tym, że wiele cennych inicjatyw…</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#ArturWarzocha">Dlatego, że dzisiaj będą kierunki czwarty i szósty.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#JaninaSagatowska">Tak, dzisiaj będzie posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#ArturWarzocha">To oznacza, że wiele, pewnie cennych – tak należy hipotetycznie zakładać – inicjatyw nie zostanie sfinansowanych. Dlatego ja uważam, że powinniśmy jednak mimo wszystko dzisiaj walczyć o te 10 milionów zł jako komisja i takie stanowisko w sprawie budżetu zaprezentować. A jakie będą dalsze losy procedowania, życie pokaże i posiedzenie Senatu przede wszystkim. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#JaninaSagatowska">W związku z tym ja też chciałabym powiedzieć… Ja muszę powiedzieć – myślę, że wszyscy to czujemy, ja jestem w Senacie, jesteśmy w Senacie już długo – że nie spotkałam się z takim oto stanowiskiem w Sejmie czy gdziekolwiek, bo środki polonijne to zawsze była taka pewna świętość. Nawet jak były mniejsze, takie, na jakie nas było stać, to one były i nikt ich nie uszczuplał. Zawsze walczyliśmy…</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#GrażynaSztark">Wprost przeciwnie.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#JaninaSagatowska">…o zwiększenie… Tak, zawsze walczyliśmy o ich zwiększenie, dlatego że wiemy, jakie są niesamowite potrzeby. One stale rosną, bo Polonia stale się powiększa, nawet z tego powodu… Powroty są znikome, mimo zachęt, ale nawet jak wracają… Dlaczego Polonia się powiększa? Chociażby przez te dzieci, które na szczęście… Przecież ile się rodzi dzieci w Londynie, gdzie indziej i wzrastają potrzeby edukacyjne, chociażby edukacyjne, a do tego kultura, obozy. To się tak zmienia i to trzeba uwzględnić. Czyli nawet jak za sprawą tego rządu zwiększyliśmy środki z 70 milionów zł do 100 milionów zł, bardzo cieszyliśmy się, ale to dotyczy stale rozwijającej się Polonii, a jednocześnie też zubożałej, chociażby na Wschodzie czy gdziekolwiek, ale bardzo ambitnej i przedstawiającej nam niesamowite, piękne działania w zakresie stanowienia o Polsce i polskości. I to, że nagle ktoś zgłasza taki wniosek, żeby jednak inicjatywę zwiększającą o 10 milionów zł nasz budżet polonijny zablokować, jest dla nas czymś niespotykanym. Jesteśmy tym… no, nie powiem, że oburzeni, ale jesteśmy tym bardzo zaskoczeni. Wydarzyło się to po raz pierwszy, muszę powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#JaninaSagatowska">I w związku z tym… Panie Ministrze, my nie wiemy, jakie będzie procedowanie, jak to się potoczy, ale ja pragnę złożyć poprawkę w imieniu senatorów. Myślę, że jesteśmy w stanie ją zaraz przegłosować. Ona by brzmiała w ten sposób… Bo jeżeli ta zgłoszona przez posłów w Sejmie mówiła, że zmniejsza się nasz budżet o 10 milionów zł i na części 24 „Kultura” się to daje, to ja chcę złożyć poprawkę zmierzającą w odwrotnym kierunku, wrócić do poprzedniej sytuacji. Czyli nasz budżet się zwiększa, odpowiednio zmniejszając środki w tej chyba części 24… Pan cytował, jak ona brzmi…</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#JaninaSagatowska">Pani legislator jest i ja bym…</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#GrażynaSztark">Wskazując na…</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#JaninaSagatowska">…brzmienie tej poprawki… Ja przeczytam, jak ona by…</u>
          <u xml:id="u-63.9" who="#Gloszsali">Pani Senator, tylko bez rozdziału, bo nie wiemy, do którego rozdziału w tej części zostały te pieniądze przekazane.</u>
          <u xml:id="u-63.10" who="#JaninaSagatowska">Tak. No to…</u>
          <u xml:id="u-63.11" who="#Gloszsali">Gdyby można było to ustalić…</u>
          <u xml:id="u-63.12" who="#JakubKowalski">Nie, nie, wiemy to.</u>
          <u xml:id="u-63.13" who="#JaninaSagatowska">Tak?</u>
          <u xml:id="u-63.14" who="#JakubKowalski">Jeśli mogę, Pani Przewodnicząca…</u>
          <u xml:id="u-63.15" who="#JaninaSagatowska">Tak. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#JakubKowalski">Zmniejszono wydatki w części 03 „Kancelaria Senatu” w rozdziale 75195 „Pozostała działalność” o 10 milionów zł z przeznaczeniem na zwiększenie wydatków w części 24 „Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego”, rozdział 92118 „Muzea”, na obchody rocznicowe…</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#Gloszsali">Jeszcze raz.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#JakubKowalski">Rozdział 92118, na obchody rocznicowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#JaninaSagatowska">To ja proponuję taką… Poprawka komisji do ustawy budżetowej na rok 2019 brzmiałaby w ten sposób: „W załączniku nr 2 w części 03 «Kancelaria Senatu» w rozdziale 75195 «Pozostała działalność» zwiększa się dotacje i subwencje o 10 milionów zł. W części 24 «Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego» w dziale 92118 zmniejsza się o 10 milionów zł wydatki na obchody rocznicowe”.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#JanŻaryn">Można, Pani Przewodnicząca?</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#JaninaSagatowska">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#JanŻaryn">Przepraszam, że tak powiem wprost, ale ja uważam, że ta poprawka zostanie uwalona, a nam chodzi o sukces. W związku z tym mam pytanie do pana ministra: czy jest możliwy taki zapis, w którym zgadzamy się, że te 10 milionów zł dzielimy, tzn. w części obciążamy jakby z powrotem tę część 24 „Kultura”, a w części jednak Senat? Powiedział pan, Panie Ministrze, że 3 miliony zł Sejm skreślił ze swojego budżetu. Uważam, że jeżeli chcemy być realistami, to też powinniśmy tę sumę podzielić tak, żeby odbić kontrargument, który będzie w sposób oczywisty uwzględniał wolę – przepraszam za słowo – uwalenia tej poprawki. Czy jest taka szansa, żebyśmy dzięki temu wygrali tę poprawkę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#JakubKowalski">Pani Przewodnicząca! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#JakubKowalski">Tak jak państwu powiedziałem, my jesteśmy w stanie dokonać autokorekty, autorefleksji w zakresie naszego budżetu w rozdziale 75101, a to są wydatki ponoszone na realizację zadań związanych z obsługą działalności Senatu i jego organów oraz z udzielaniem pomocy senatorom w wykonaniu mandatu senatorskiego, ale w którym konkretnie dziale w tym rozdziale miałaby być dokonana, ja teraz nie udzielę odpowiedzi, bo nie dokonywaliśmy jeszcze takiej analizy. Tak więc szczegółowe zapisanie tego w tej chwili w moim przekonaniu jest niemożliwe. Tak jest z mojej perspektywy, ale oczywiście państwo senatorowie możecie zapisać poprawkę tak, jak zdecydujecie. Ja nie czuję się dzisiaj na siłach udzielić szczegółowej odpowiedzi, w której to będzie części.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#GrażynaSztark">Pani Przewodnicząca…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#JaninaSagatowska">Pani przewodnicząca Sztark jeszcze chciałaby zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#GrażynaSztark">Ja bym chciała jednak podtrzymać ten wniosek, który przedstawiła nam pani przewodnicząca. Bo ja rozumiem, że tutaj ewentualnie jest próba wyjścia jakoś z tej sytuacji, też niewdzięczna rola czy też położenie jest pana ministra, który znalazł się w określonej sytuacji. Uważam, że właśnie proste postawienie sprawy, czyli w sposób jasny i dokładny, ewentualnie pozwoli na to, że może w tym roku uda się ten budżet poprawić. Ja tylko przypomnę, proszę państwa, że jeżeli chodzi o obniżenie – bo to wskazuje pan minister – środków w części dotyczącej działalności kancelarii, to… No, w zeszłym roku obniżono nam wynagrodzenia, prawda? Oczywiście możemy się opodatkować, tylko nie wiem, po co i na co. W związku z tym ja podtrzymuję jednak ten wniosek pani przewodniczącej. Niech to będzie czytelny sygnał, że my…</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#JaninaSagatowska">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#GrażynaSztark">…po prostu nie wyrażamy zgody na takie zmiany. Tym bardziej że – o czym powiedział pan minister, to jest ważna sprawa – to było zrobione bez konsultacji z Kancelarią Senatu. Bo to by było chyba wówczas w porządku czy też moglibyśmy się nie zgodzić, ale by było jakieś inne wskazanie. Tak że w związku z tym proponuję właśnie głosowanie, żebyśmy zdecydowali. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#JaninaSagatowska">Jeszcze pan przewodniczący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#ArturWarzocha">To ja, żeby uspokoić nasze wszystkie sumienia i żebyśmy nie mieli wyrzutów sumienia wobec, oczywiście zaprzyjaźnionej, Kancelarii Sejmu, zwrócę uwagę na jeszcze jeden fakt. Sejm nie realizuje zadania opieki nad Polonią i Polakami za granicą. To zadanie na razie spoczywa na barkach Senatu. W związku z tym my powinniśmy walczyć o…</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#JaninaSagatowska">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#ArturWarzocha">…te pieniądze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#JaninaSagatowska">…Bo będzie następne posiedzenie komisji. Ale myślę, że wyczerpaliśmy temat.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#JaninaSagatowska">Poddaję pod głosowanie wniosek sformułowany, przeczytany, od strony prawnej skonsultowany.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#JaninaSagatowska">Kto jest za przyjęciem takiej poprawki do ustawy budżetowej na rok 2019 w części 03 „Kancelaria Senatu”?</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#komentarz">(6)</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#JaninaSagatowska">Jednomyślnie za. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#komentarz">(Brak nagrania)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#JaninaSagatowska">Tak. W związku z tamtym omówieniem… no, nie zostały zgłoszone zastrzeżenia co do części przedstawionych nam przez poszczególne resorty.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#JaninaSagatowska">Kto jest za pozytywną opinią dotyczącą przeanalizowanych budżetów poszczególnych resortów na ten rok?</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#Gloszsali">Pani Senator?</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#GrażynaSztark">Nie, ja jestem… Nie.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#Gloszsali">To 5…</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#GrażynaSztark">Nie, nie jestem za. Ja jestem przeciw.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#JaninaSagatowska">Kto jest… Nie, nie, kto jest…</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#GrażynaSztark">Konsekwentnie w związku z tym właśnie obcięciem…</u>
          <u xml:id="u-73.8" who="#JaninaSagatowska">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-73.9" who="#komentarz">(5)</u>
          <u xml:id="u-73.10" who="#JaninaSagatowska">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-73.11" who="#komentarz">(1)</u>
          <u xml:id="u-73.12" who="#JaninaSagatowska">I kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-73.13" who="#komentarz">(0)</u>
          <u xml:id="u-73.14" who="#GrażynaSztark">To ja jestem przeciw.</u>
          <u xml:id="u-73.15" who="#JaninaSagatowska">1 przeciw. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-73.16" who="#JaninaSagatowska">To dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-73.17" who="#ArturWarzocha">Godzina przerwy.</u>
          <u xml:id="u-73.18" who="#JaninaSagatowska">Tak.</u>
          <u xml:id="u-73.19" who="#JaninaSagatowska">Będzie posiedzenie komisji, na którym będziemy rozpatrywać – dyrektor już tu jest, czuwa – zadania… pierwszą część zadań…</u>
          <u xml:id="u-73.20" who="#GrażynaSztark">Gdzie my je będziemy mieli?</u>
          <u xml:id="u-73.21" who="#JaninaSagatowska">O 15.00, pokój nr 101, ten w tym korytarzu. Kierunki: media i działalność charytatywna.</u>
          <u xml:id="u-73.22" who="#JaninaSagatowska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 14 minut 01)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>