text_structure.xml
31 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JerzyJaskiernia">Otwieram posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych. Witam posłów i zaproszonych gości. Porządek obrad został państwu udostępniony na piśmie. Czy są uwagi w tej kwestii? Nikt się nie zgłasza, zatem stwierdzam, że porządek został przyjęty. Punkt I przewiduje pierwsze czytanie poselskiego projektu uchwały w sprawie fali przemocy w Kosowie i Metochii (druk nr 2694). Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców posła Eugeniusza Czykwina.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#EugeniuszCzykwin">Intencje grupy posłów, którzy podpisali projekt uchwały, są oczywiste. Projekt uchwały został zgłoszony w momencie wybuchu nowych aktów przemocy, które - jak sądzę - niepokoją wszystkich, a w szczególności społeczeństwa, które aktywnie zaangażowały się 5 lat temu w przerwanie konfliktu albańsko-serbskiego w tej prowincji. Pamiętamy tragiczną dla Europy i świata sytuację bombardowań. Głównym przesłaniem akcji militarnej NATO było zachowanie wieloetnicznego charakteru tej prowincji. Dziś, po 5 latach, wybuch dość zaskakujący dla części obserwatorów ukazał, że sytuacja jest bardzo niestabilna. Część społeczności albańskiej stawia sobie za cel niedopuszczenie do powrotu ludności wypędzonej z tej prowincji, a także dalsze wypędzenia niewielkiej części ludności niealbańskiej, która w skrajnie trudnych warunkach tam pozostała. Trzeci element, który się pojawił, to zajadłość w niszczeniu dziedzictwa historycznego, przede wszystkim chrześcijańskiego, bo obok ludzi głównym celem ataków ekstremistów było niszczenie świątyń chrześcijańskich. Dlatego też sądzę, że uchwała Sejmu byłaby przejawem zaniepokojenia i ewentualnie zwrócenia uwagi, że inicjatywy służące osiągnięciu celów, które stawiała sobie społeczność międzynarodowa w odniesieniu do tej prowincji, uważamy nadal za aktualne. W tej sprawie byłyby potrzebne działania rządu polskiego, służb dyplomatycznych, ale także organizacji pozarządowych.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są pytania do przedstawiciela wnioskodawców?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#MarianPiłka">Chciałbym poprzeć ten projekt uchwały, ponieważ w Kosowie mamy do czynienia z czystkami etnicznymi, z próbą zniszczenia wieloetnicznego charakteru Kosowa i Metochii. To jest sytuacja dramatyczna dla ludności, która tam żyje. Trzeba jasno powiedzieć, że po Kosowie zagrożona jest Macedonia, gdzie według oficjalnych spisów 1/4 stanowi ludność albańska, ale ten procent systematycznie się zwiększa. Także do Kosowa napłynęło bardzo dużo ludności albańskiej z samej Albanii. Sądzę, że tendencja albanizacji Kosowa powinna być powstrzymana. Uchwała jest bardzo ostrożna, ale jest głosem wyrażającym niepokój i poparcie dla działań, które mają na celu chronienie chrześcijańskiego dziedzictwa i chrześcijańskich enklaw na terenie Kosowa.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są dalsze głosy w dyskusji?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#MaciejGiertych">Dla mnie nie jest zbyt jasne, do kogo ta uchwała jest adresowana. Jest ona zawieszona w próżni. Nie wiem, czy nie należałoby sprecyzować adresata. Oczywiście potępiamy akty przemocy. Sama treść nie budzi zastrzeżeń. Niestety, uchwała jest trochę spóźniona. Procedura „przedzierania się” projektów uchwał przez biuro marszałka Sejmu powoduje, że uchwały nie są przyjmowane w momencie, kiedy mogłyby odegrać jakąś rolę, lecz post factum. Mam zatem zastrzeżenia co do trybu funkcjonowania Kancelarii Sejmu. Uważam, że nasza Komisja spotyka się w tej sprawie zbyt późno. Jeśli chodzi o samą treść projektu uchwały, opowiadałbym się za podkreśleniem konieczności stanięcia po stronie pokrzywdzonych, gdyż jest to wyraźne działanie strony albańskiej przeciwko społeczności serbskiej i przeciwko dziedzictwu chrześcijańskiemu. Projektodawcy starali się nie angażować po żadnej ze stron, tymczasem doszło tam do ewidentnej krzywdy jednej strony. Sugerowałbym zatem, że zostało to zaakcentowane w uchwale, chociażby poprzez oburzenie z powodu niszczenia zabytków kultury chrześcijańskiej. Chodzi o to, aby intencja opowiedzenia się po stronie poszkodowanych przeciwko agresorom była czytelna.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#MarianCuryło">Moja obawa w odniesieniu do tego projektu uchwały dotyczy kwestii, iż znów Polska, jako kraj, miesza się w wewnętrzne sprawy społeczności bałkańskiej. Skoro istnieją międzynarodowe praworządne instytucje, które sprawują pieczę nad sytuacją w tym regionie, nie powinniśmy się w to angażować. Przyznaję, że cel jest słuszny, ale należy zastanowić się, co nowego wniesie ta uchwała. Uważam, że ponownie wmanipuluje nas w wewnętrzne gry polityczne. Wśród społeczności lokalnej będzie umacniała antagonizmy i zaostrzała nastroje, gdyż jedna ze społeczności będzie czuła się preferowana przez obcy kraj.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#JanuszDobrosz">Przyłączam się do opinii, że reakcja na wydarzenia w Kosowie jest uzasadniona, aczkolwiek nieco spóźniona. Skoro poseł Marian Curyło podniósł argument wtrącania się w czyjeś wewnętrzne sprawy, to trzeba pamiętać, że niestety strona polska wtrąciła się w konflikt, kiedy uznała, że rację mają tylko Albańczycy. Przypominam sobie, że w Sejmie poprzedniej kadencji była o to batalia i stworzył się przedziwny sojusz, niezależny od podziałów politycznych, natomiast uwzględniający ewentualne konsekwencje interwencji w Serbii. Do tego sojuszu należeli posłowie: Jan Łopuszański, Piotr Ikonowicz, Izabela Sierakowska i moja skromna osoba. Dziś w Kosowie Serbowie ponoszą konsekwencje tego, że świat, a ściślej Stany Zjednoczone opowiedziały się po jednej ze stron konfliktu. Na szczęście poseł Eugeniusz Czykwin ma świetną orientację w tych sprawach. Sam jest związany z Kościołem prawosławnym i doskonale wie, co tam się dzieje. Uważam, że lepiej zabierać głos w tej sprawie późno niż wcale, bo problem przestanie istnieć, gdy ostatni Serb zostanie zamordowany albo wypędzony, a ostatnia cerkiew zostanie spalona. Nie możemy być jednostronni i nie powinniśmy być w tej sprawie obojętni. Świat zachodni popełnił fatalną omyłkę wspierając ekstremalne siły muzułmańskie, bo przecież Albańczycy z Kosowa nie są nastawieni pokojowo i wcześniej mieli doskonale ułożone stosunki z Albanią, starając się realizować koncepcję tzw. Wielkiej Albanii. To, co było kolebką kultury serbskiej, kolebką południowych Słowian, czyli Kosowo, jest zawłaszczone przez muzułmanów i przez Albańczyków. Uważam, że powinniśmy wykonać przynajmniej jeden drobny gest wobec naszych braci Serbów, bo do tego zobowiązuje nas moralność i nasza wspólna przeszłość, a także fakt, że wcześniej nasze władze opowiedziały się po jednej ze stron konfliktu, a teraz ponosimy tego skutki. W pełni popieram tę inicjatywę, a także uwagi, które zgłosił poseł Maciej Giertych. Chcemy, aby uchwała miała nieco silniejszą wymowę, gdyż zbytnia poprawność polityczna, zwłaszcza gdy giną ostatni Serbowie, nie jest w tym momencie wskazana. Na Wołyniu podobne działania były podejmowane wobec narodu polskiego, więc jesteśmy zobowiązani do zwykłej ludzkiej solidarności z Serbami w Kosowie.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są dalsze wystąpienia w dyskusji? Nie ma zgłoszeń. Czy przedstawiciel rządu chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#JerzyChmielewski">Jestem byłym ambasadorem RP w Jugosławii i od ponad 30 lat zawodowo zajmuję się tymi sprawami. Dziękując za możliwość zabrania głosu, chciałbym powiedzieć, że Ministerstwo Spraw Zagranicznych nie zgłasza zastrzeżeń co do merytorycznej zawartości proponowanego tekstu, ale zarazem chcieliśmy zwrócić uwagę państwa na nazwę „Kosowo i Metochia”. Ta nazwa nie jest używana w dokumentach międzynarodowych. Taką matrycą dla nazwy jest rezolucja nr 1244 Rady Bezpieczeństwa ONZ z 10 czerwca 1999 r. W tej rezolucji i we wszystkich następnych dokumentach pojawia się nazwa „Kosowo”. Również taka nazwa używana jest w dokumentach Ministerstwa Spraw Zagranicznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#JerzyJaskiernia">Spróbujmy przeanalizować treść uchwały, gdyż nie został zgłoszony wniosek o jej odrzucenie, a wręcz przeciwnie, państwo posłowie podkreślali potrzebę przyjęcia takiego dokumentu, nawet jeśli oceniamy, że jest opóźnienie. Niestety, procedura pierwszego czytania nie sprzyja szybkości. Być może trzeba będzie pomyśleć o tym, aby w przypadku takich tekstów stworzyć wyjątkową procedurę. Chciałbym zapytać posła Eugeniusza Czykwina, czy byłaby zgoda, abyśmy usunęli wyrazy „i Metochii” zarówno w tytule, jak i dwukrotnie w tekście, skoro w świetle oceny rządu nazwa „Kosowo” jest prawidłowa.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#EugeniuszCzykwin">Oczywiście tak. Mam natomiast pytanie do pana dyrektora, ponieważ w moich kontaktach z przedstawicielami rządu przedtem Jugosławii, a obecnie Serbii i Czarnogóry, a także w kontaktach z przedstawicielami ambasady Serbii i Czarnogóry moi rozmówcy podkreślali, że nazwa prowincji brzmi „Kosowo i Metochia” i że celowo społeczność międzynarodowa, przede wszystkim Albańczycy, eliminują drugi człon z dokumentów, ponieważ Metochia oznacza własność parafialną. W Kosowie było ponad 1000 kościołów i cerkwi. Taką wersję przedstawiali moi rozmówcy. W dokumentach serbskich istnieje nazwa „Metochia”, więc chciałem być poprawny wobec państwa, o którym mówimy.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#JerzyJaskiernia">Może spróbujmy rozstrzygnąć ten dylemat. Czy w świetle uwag posła Eugeniusza Czykwina pan dyrektor podtrzymuje stanowisko rządu?</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#JerzyChmielewski">Powtarzam, że w praktyce międzynarodowej, dla której wzorem jest rezolucja nr 1244 Rady Bezpieczeństwa ustaliła się nazwa „Kosowo”. Rzeczywiście nazwa „Kosowo i Metochia” jest używana w wewnętrznych dokumentach państwa Serbia i Czarnogóra. Pochodzenie tej nazwy jest greckie. Nazwa pochodzi z okresu przedsłowiańskiego, bizantyjskiego i obejmuje tradycyjnie obszar szerszy niż Kosowo, które odnosi się do terenu tzw. Doliny Kosowskiej. W związku z tym uważamy, że właściwszą nazwą byłoby użycie terminu „Kosowo”, jako terminu neutralnego i powszechnie uznawanego, nie budzącego żadnych kontrowersji, ponieważ jest on uznawany przez obie strony, to znaczy Serbów i Albańczyków uczestniczących w rozmowach. Pierwsza ich runda odbyła się w Wiedniu, a druga w Belgradzie. Oczywiście decyzja należy do państwa posłów.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#JerzyJaskiernia">Rozumiem, że w tej sytuacji pan poseł wyraża zgodę, abyśmy zastosowali nazwę „Kosowo”.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#MarianPiłka">Osobiście opowiadałbym się za nazwą „Kosowo i Metochia”, bo to podkreśla chrześcijański charakter tej prowincji, która w tej chwili jest w sposób bezwzględny islamizowana.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#JerzyJaskiernia">Pan dyrektor wyjaśniał, że jest to nazwa aprobowana przez obie strony.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#MarianPiłka">Dotyczy to państwa Serbii i Czarnogóry, a każde państwo jest suwerenne w określaniu terminologii własnych prowincji. Skoro uznajemy państwo Serbia i Czarnogóra, powinniśmy uznać terminologię, którą to państwo proponuje.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#MarianCuryło">Opowiadam się na nazwą „Kosowo”.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#JerzyJaskiernia">Panie dyrektorze, proszę, aby zechciał pan po raz ostatni wyjaśnić tę kwestię. Proszę państwa, jest to kwestia natury formalnej, prawnomiędzynarodowej. W oficjalnym dokumencie, jakim jest uchwała Sejmu, musimy kierować się przede wszystkim logiką dokumentów w tej sprawie. Czy na tle dodatkowych uwag posła Mariana Piłki pan dyrektor podtrzymuje stanowisko, że prawidłowa, niekontrowersyjna nazwa to „Kosowo”.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#JerzyChmielewski">Podtrzymuję swoje poprzednie zdanie. Nazwą prawnie właściwą jest „Kosowo”, bo taka nazwa pojawia się w dokumentach międzynarodowych począwszy od rezolucji Rady Bezpieczeństwa. Taką nazwę stosujemy w naszej praktyce dyplomatycznej. Nie budzi ona kontrowersji u żadnej ze stron. Ponadto ma ona charakter słowiański. Jest równie chrześcijańska, a może nawet ma silniejszą konotację chrześcijańską niż „Metochia”, która jest nazwą grecką i trochę zapomnianą. Przypomnę, że za czasów Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii istniał autonomiczny okręg Kosowo, a nie Kosowo i Metochia. Zatem w samej Jugosławii, kiedy ona istniała jako duże państwo, używana była nazwa „Kosowo”.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#JanŁopuszański">Osobiście opowiadam się za utrzymaniem nazwy „Kosowo i Metochia”, ale w tej sytuacji proponuję poddać pod głosowanie Komisji oba warianty.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#JerzyJaskiernia">To jest oczywiste, tylko na razie próbujemy rozpatrzyć tę kwestię w sensie merytorycznym. To jest sprawa, w której nie tyle poglądy polityczne powinny dominować, ile pewna logika dokumentów. Rozumiem, że poseł wnioskodawca wyraził zgodę na nazwę „Kosowo”. Czy mam rozumieć, że poseł Marian Piłka wnosi o poddanie pod głosowanie obu wariantów? Będziemy głosować alternatywnie. Kto z państwa jest za wariantem „Kosowo”? Kto z państwa jest za wariantem „Kosowo i Metochia”? Stwierdzam, że 5 posłów głosowało za wariantem „Kosowo” i 5 za wariantem „Kosowo i Metochia”. Zapytuję Biuro Legislacyjne, co mamy zrobić w tej sytuacji i jak zinterpretować ten wynik?</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#MarekJurek">Czy mogę zabrać głos przed wyjaśnieniami Biura Legislacyjnego?</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#JerzyJaskiernia">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#MarekJurek">O wyniku głosowania decyduje to, co uznamy za tekst pierwotny, ponieważ poprawka nie uzyskała większości. Nie wiem, jaki jest tekst wyjściowy.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#JerzyJaskiernia">Pierwotna wersja to „Kosowo i Metochia”. Później poseł Eugeniusz Czykwin przychylił się do stanowiska rządu, że może być nazwa „Kosowo”. Rząd wskazuje, że w dokumentach międzynarodowych występuje nazwa „Kosowo” niewzbudzająca wątpliwości. Co więcej nazwa „Kosowo” ma silniejszą konotację chrześcijańską niż nazwa „Metochia”. Jak to rozstrzygnąć?</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#RadosławRadosławski">Przeszliśmy do pracy nad tekstem i rozpoczęliśmy rozpatrywanie projektu od tytułu, gdyż w tytule pojawia się nazwa „Kosowo i Metochia”. Pojawiły się głosy, iż tytuł został sformułowany nieadekwatnie do obowiązującego porządku prawnomiędzynarodowego, w związku z czym została przedłożona poprawka, aby dokonać zmiany tytułu uchwały, a co za tym idzie, stosownych zmian w tekście uchwały. Jeśli głosowanie byłoby nad przyjęciem tak sformułowanej poprawki, aby nazwa „Kosowo i Metochia” została zastąpiona nazwą „Kosowo”, to należałoby uznać, że poprawka nie uzyskała większości. W tym momencie pracujemy dalej nad tekstem.</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#JerzyJaskiernia">Przy okazji zapytam, jakie jest stanowisko Biura Legislacyjnego w kwestii tej nazwy, bo państwo także czuwacie nad aspektem prawnym. Czy w analizach Biura Legislacyjnego problem nazwy pojawił się i czy macie państwo stanowisko w tej kwestii?</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#RadosławRadosławski">Biuro Legislacyjne nie czuje się merytorycznie władne, aby rozstrzygać kwestię nazwy prowincji.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#JerzyJaskiernia">Proponuję, żebyśmy powtórzyli głosowanie, tylko nie w trybie rozłącznym. Rozumiem, że oryginalna nazwa była „Kosowo i Metochia”, natomiast poprawka polega na zmianie nazwy na „Kosowo”. Jeśli poprawka nie uzyska większości, wówczas pozostanie nazwa dotychczasowa. Czy w sprawie procedury są jakieś uwagi? Nie ma uwag. Kto z państwa posłów jest za przyjęciem poprawki polegającej na zastąpieniu wyrazów „Kosowie i Metochii” wyrazem „Kosowie”? Stwierdzam, że Komisja 6 głosami za, przy 5 przeciwnych i braku wstrzymujących się, przyjęła poprawkę. Oznacza to, że w tytule i w tekście wprowadzamy nazwę „Kosowo”. Proszę Biuro Legislacyjne, żeby dopilnowało stosownego skorygowania. Przechodzimy do rozpatrzenia tekstu projektu uchwały. Czy do pierwszego zdania ktoś z państwa wnosi poprawkę? Nikt się nie zgłasza, zatem stwierdzam, że zdanie pierwsze zostało uzgodnione. Czy do drugiego zdania rozpoczynającego się słowami „Potępiamy akty przemocy...” ktoś z państwa posłów wnosi poprawkę?</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#MaciejGiertych">Proponuję, żeby po wyrazie „przemocy” dodać przecinek i wyrazy „niszczenia świątyń chrześcijańskich”.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy w sprawie poprawki posła Macieja Giertycha ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#MarianPiłka">Zgłaszam odrębną poprawkę, ale dopiero po tym zdaniu. Proponuję następujące zdanie: „Szczególnie potępiamy niszczenie świątyń chrześcijańskich i czystki etniczne przeprowadzane przez Albańczyków”.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy pan dyrektor Jerzy Chmielewski chciałby odnieść się w imieniu rządu do obu wariantów poprawek?</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#JerzyChmielewski">Uzupełniając wiedzę państwa chciałbym dodać, że w czasie zajść w dniach 17–18 marca w Kosowie oraz w Serbii, a także w Republice Bośni i Hercegowiny spalonych zostało 6 meczetów. Oprócz wielu świątyń chrześcijańskich uszkodzonych, zniszczonych, zdewastowanych spalonych zostało 6 meczetów, w tym meczet w Belgradzie z XVI w., meczet w Niszu z XV w. i dwa meczety w Bośni i Hercegowinie. Zatem jest bezspornym faktem, że niszczone były również świątynie muzułmańskie.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy na tle dodatkowych wyjaśnień pana dyrektora posłowie Maciej Giertych i Marian Piłka zechcieliby zmodyfikować swoje poprawki? Rozumiem, że przyjęcie poprawki posła Macieja Giertycha rzutuje na aktualność poprawki posła Mariana Piłki. Może zamiast wyrazów „niszczenia świątyń chrześcijańskich” wprowadzilibyśmy tylko wyrazy „niszczenia świątyń”?</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#MaciejGiertych">W tej chwili mówimy o Kosowie. Rozumiem, że pan dyrektor poinformował nas o reakcjach serbskich na innych terenach niż Kosowo. Jeśli chodzi o poprawkę moją i posła Mariana Piłki, sądzę, że jesteśmy w stanie się porozumieć. Gotów jestem poprzeć poprawkę posła Mariana Piłki, przy czym gdyby ona nie uzyskała poparcia, wówczas proponowałbym poddać pod głosowanie tę zgłoszoną przeze mnie, która ma węższy zakres.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#MarekJurek">Ataki na meczety są działaniem nagannym zarówno jako na domy modlitwy, jak i na zabytki, ale to mieści się w potępieniu fanatyzmu, o czym mowa w projekcie uchwały. Proponuję dodanie zdania opisowego: „Polska opinia publiczna jest wstrząśnięta licznymi faktami niszczenia i bezczeszczenia świątyń chrześcijańskich”. To byłby akt solidarności, który uważam za niezbędny.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#MarianPiłka">Jestem gotów zaakceptować tę poprawkę, ale trzeba dodać także wyrazy o czystkach etnicznych. Mamy do czynienia z wieloma przypadkami morderstw, zaginięć ludzi, ucieczek ludności chrześcijańskiej, zatem nie możemy ograniczyć się tylko do potępienia niszczenia świątyń, ale także musimy stanowczo potępić czystki etniczne. Można nie wymieniać Albańczyków jako sprawców, ale trzeba powiedzieć, że potępiamy czystki, które są przeprowadzane.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy w kwestii czystek etnicznych MSZ ma jakieś uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#JerzyChmielewski">Ministerstwo Spraw Zagranicznych jest zdecydowanie przeciwne wszelkim czystkom etnicznym i dawaliśmy tego wielokrotnie dowody w praktyce. Nie zgłaszamy zastrzeżeń co do potępiania czystek etnicznych, jednak byłbym niezwykle ostrożny ze wskazywaniem na jedną lub drugą społeczność, biorąc pod uwagę sekwencję zdarzeń i fakt, że do dziś nie zostały zakończone dochodzenia, zwłaszcza w sprawie inicjującego zdarzenia, to znaczy dwójki dzieci albańskich, które zginęły w rzece. Podkreślam raz jeszcze, że wszyscy jesteśmy przeciwni czystkom etnicznym, natomiast byłbym niezwykle powściągliwy we wskazywaniu na sprawców tych czystek. Ewentualnie można by zawrzeć w uchwale potępienie sprawców czystek etnicznych bez względu na ich etniczną przynależność. Jednak decyzja należy do państwa i proszę nie potraktować tych uwag jako ingerencję w projekt.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#JerzyJaskiernia">Może dodalibyśmy wyrazy „czystki etniczne” po wyrazach „akty przemocy”. Nie słyszę sprzeciwu. Jest także kwestia dodania zdania dotyczącego niszczenia świątyń. Czy posłowie Maciej Giertych i Marian Piłka mogliby przedstawić wspólną propozycję?</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#MaciejGiertych">W imieniu swoim i posła Mariana Piłki stwierdzam, że popieramy wersję zaproponowaną przez posła Marka Jurka.</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#JerzyJaskiernia">Odczytuję to zdanie: „Polska opinia publiczna jest wstrząśnięta licznymi przypadkami niszczenia i bezczeszczenia świątyń chrześcijańskich”.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#MarianCuryło">Proponuję użycie sformułowania „niszczenie dziedzictwa narodowego obu narodów”, ponieważ świątynie stanowią dziedzictwo narodowe.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#JerzyJaskiernia">Autorzy poprawki chyba nie wyrażają zgody na tego typu zmianę, ale proszę o wypowiedź.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#MarekJurek">Proponowałbym pozostać przy formule, którą przedstawiłem. W moim przekonaniu to czynić zadość oczekiwaniom solidarności i potępienia. Potępienie jest oczywistym faktem wynikającym z tego, że mówimy o czynach wstrząsających, moralnie nagannych i wymagających reakcji.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#JerzyJaskiernia">Rozumiem, że drugi akapit projektu uchwały brzmiałby następująco: „Potępiamy akty przemocy, czystek etnicznych oraz wszelkie przejawy fanatyzmu i nienawiści. Polska opinia publiczna jest wstrząśnięta licznymi przypadkami niszczenia i bezczeszczenia świątyń chrześcijańskich”. Czy jest zgoda na takie brzmienie akapitu drugiego? Rozumiem, że tak. Przechodzimy do rozpatrzenia trzeciego akapitu rozpoczynającego się od słów: „Potwierdzamy gotowość...”. Czy w tej kwestii są jakieś uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#RadosławRadosławski">Przepraszam, mam jeszcze pytanie dotyczące drugiego zdania. Rozumiem, że brzmiałoby ono: „Potępiamy akty przemocy, czystki etniczne oraz wszelkie przejawy fanatyzmu i nienawiści”.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#JerzyJaskiernia">Tak jest. Czy do akapitu trzeciego ktoś z państwa wnosi uwagi? Nie ma uwag. Czy ktoś z państwa chciałby zaproponować inne poprawki do tego tekstu? Nie ma zgłoszeń. Przystępujemy do głosowania całości projektu. Kto z państwa posłów jest za rekomendowaniem Sejmowi projektu uchwały w brzmieniu przyjętym po uwzględnieniu poprawek? Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie rekomenduje Sejmowi projekt uchwały. Przystępujemy do wyboru posła sprawozdawcy. Czy są jakieś kandydatury? Zaznaczam, że poseł Eugeniusz Czykwin jest spoza Komisji, a poza tym, jako wnioskodawca, ma swoje uprawnienia na forum Sejmu.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#MarianPiłka">Proponuję posła Marka Jurka.</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#MarekJurek">Proponuję posła Mariana Piłkę.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy poseł Marian Piłka wyraża zgodę? Rozumiem, że tak. Czy są inne kandydatury? Nie ma zgłoszeń. Kto z państwa posłów jest za wyborem posła Mariana Piłki na sprawozdawcę? Stwierdzam, że Komisja 8 głosami za, przy braku przeciwnych i 1 wstrzymującym się, wybrała posła Mariana Piłkę na sprawozdawcę. Przechodzimy do pkt II, który obejmuje rozpatrzenie zawiadomienia Prezesa Rady Ministrów o zamiarze przedłożenia prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażonej w ustawie, Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Mołdowy o współpracy i wzajemnej pomocy w sprawach celnych, podpisanej w Warszawie dnia 18 września 2002 r. (druk nr 2763). Pragnę poinformować państwa, że w tej sprawie zwróciliśmy się do Biura Studiów i Ekspertyz Kancelarii Sejmu. Opinia przygotowana przez pana Jana Morwińskiego potwierdza trafność decyzji podjętej w tej sprawie. Chciałbym zapytać sekretariat Komisji, czy w obowiązującym trybie zostały zgłoszone zastrzeżenia ze strony posłów co do zastosowanego trybu?</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#PiotrBabiński">Żadne zastrzeżenia nie wpłynęły.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy państwo posłowie maja dodatkowe pytania do przedstawicieli rządu? Nikt się nie zgłasza. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja potwierdziła prawidłowość trybu ratyfikacji. Sprzeciwu nie słyszę, zatem stwierdzam, że Komisja uznała tryb ratyfikacji za właściwy.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#MarekJurek">Chciałbym na chwilę wrócić do kwestii rozpatrywanej w pkt I. Uważam, że ze względu na moralną rangę uchwały byłoby najlepiej, gdyby Komisja rekomendowała marszałkowi Sejmu przeprowadzenie konsultacji w sprawie przyjęcia uchwały w drodze konsensu. Sądzę, że to byłby najwłaściwszy tryb.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#JerzyJaskiernia">W tej fazie mogę jedynie stwierdzić, że tryb zastosowany przez pana marszałka - pierwsze czytanie na forum Komisji, zobligowało nas do przyjęcia sprawozdania, co uczyniliśmy i wskazaliśmy na sprawozdawcę. Możemy zasygnalizować marszałkowi Sejmu intencję posła Marka Jurka, której nie kwestionujemy. Przekażemy tego typu inicjatywę, natomiast nie przesądzamy, jak pan marszałek ustosunkuje się do niej. Proszę sekretariat Komisji o przygotowanie stosownego wystąpienia. Przechodzimy do pkt III, który obejmuje rozpatrzenie zawiadomienia Prezesa Rady Ministrów o zamiarze przedłożenia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażonej w ustawie, Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Kazachstanu o współpracy i wzajemnej pomocy w sprawach celnych, podpisanej w Warszawie dnia 24 maja 2002 r. (druk nr 2764). W tej sprawie zwróciliśmy się do Biura Studiów i Ekspertyz o przygotowanie ekspertyzy. W konkluzji opinii prawnej stwierdza się, iż należy podzielić stanowisko przedstawione przez Radę Ministrów odnośnie do trybu ratyfikacji. Zapytuję sekretariat Komisji, czy w obowiązującym trybie zostały zgłoszone zastrzeżenia ze strony posłów co do trybu zastosowanego przez Radę Ministrów.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#PiotrBabiński">Żadne zastrzeżenia nie wpłynęły.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy Biuro Legislacyjne wnosi uwagi?</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#RadosławRadosławski">Biuro Legislacyjne nie wnosi uwag.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#JerzyJaskiernia">Czy są pytania do przedstawicieli rządu? Nie ma zgłoszeń. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja potwierdziła prawidłowość trybu ratyfikacji. Sprzeciwu nie słyszę, zatem stwierdzam, że Komisja uznała tryb ratyfikacji za prawidłowy. Czy w sprawach różnych są jakieś uwagi? Nikt się nie zgłasza, zatem dziękuję za udział w obradach. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>