text_structure.xml
19.8 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#MirosławSekuła">Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. W porządku posiedzenia przewidujemy pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów eksportowych o stałych stopach procentowych.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#MirosławSekuła">Czy ktoś chce zgłosić uwagi do proponowanego porządku dziennego?</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#StanisławStec">Chciałbym, aby pan przewodniczący poinformował mnie, co się dzieje z pracami podkomisji, zajmującej się dopłatami do kredytów rolnych. Podkomisja do rozpatrzenia tej zmiany została powołana jeszcze przed wakacjami. Chodziło o prostą zmianę, polegającą na zamianie równowartości z 10 na 15 kwintali. Dotychczas nie ma wyników prac podkomisji, a sprawa jakby zaginęła.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#MirosławSekuła">Podniesiona sprawa nie dotyczy problematyki proponowanej do rozpatrzenia podczas obecnego posiedzenia Komisji. Niemniej jednak, po zakończeniu posiedzenia dowiem się o stanie prac podkomisji i odpowiem panu posłowi. Zresztą sekretarz Komisji już podpowiada mi, że podkomisja nie skończyła pracy i nie przedłożyła sprawozdania.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#StanisławStec">To właśnie wiem. Dlatego chcę zwrócić się z prośbą do członków podkomisji, aby zakończyli pracę.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#MirosławSekuła">Czy są inne uwagi dotyczące porządku obecnego posiedzenia Komisji? Nie słyszę innych uwag lub wniosków, dlatego stwierdzam, że zaproponowany porządek posiedzenia został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#MirosławSekuła">Proszę pana ministra o zwięzłe uzasadnienie projektu ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#KrzysztofNers">Celem przedstawienia projektu ustawy jest stworzenie podstawy prawnej do uruchomienia w Polsce mechanizmu stabilizacji stóp procentowych. Powinno to umożliwić krajowym i zagranicznym bankom komercyjnym oraz międzynarodowym instytucjom finansowym udzielenie średnio- i długoterminowych kredytów przeznaczonych na finansowanie eksportu.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#KrzysztofNers">Ministerstwo Finansów przygotowało całościowy projekt zmiany w systemie prawnym. W istocie są to dwa projekty ustaw. Wczoraj Komisja Prawa Europejskiego rozpatrywała projekt nowelizacji ustawy o gwarantowanych przez skarb państwa ubezpieczeniach kredytów eksportowych.</u>
<u xml:id="u-6.2" who="#KrzysztofNers">Obecnie przedstawiona ustawa niejako uzupełnia wyżej wymienioną ustawę. Obie składają się na pewną propozycję stworzenia instrumentu, który mógłby wspierać polski eksport. Nawiązuję do wczorajszego posiedzenia Komisji Prawa Europejskiego, ponieważ wielu posłów podnosiło kwestię słabości instrumentów finansowych wspierania rodzinnego eksportu.</u>
<u xml:id="u-6.3" who="#KrzysztofNers">Obecnie funkcjonuje ustawa, która dopuszcza możliwość dopłat do zmiennych stóp procentowych. Jest ona jednak instrumentem nieskutecznym - to po pierwsze.</u>
<u xml:id="u-6.4" who="#KrzysztofNers">Po drugie - jest ona niezgodna z prawem europejskim i z tzw. konsensusem OECD. Jak wiadomo, Polska przystąpiła do OECD w 1996 r. Udało nam się wynegocjować okres przejściowy do końca 2001 r. Pozwala on bardziej elastycznie stosować pewne instrumenty wspierania eksportu.</u>
<u xml:id="u-6.5" who="#KrzysztofNers">Dlatego np. została dopuszczona możliwość dopłat do zmiennych stóp procentowych. Niemniej jednak, ze względu na potrzebę dostosowania prawa polskiego do prawa europejskiego oraz do owego konsensusu OECD, istnieje potrzeba rozpatrzenia przedłożonego Sejmowi projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-6.6" who="#KrzysztofNers">W projekcie mamy do czynienia z propozycją ustanowienia systemu udzielania dopłat do kredytów średnio- i długoterminowych, to znaczy przynajmniej dwuletnich o stałych stopach procentowych. System jest budowany na podstawie programu dopłat do oprocentowania kredytów eksportowych z udziałem banku państwowego - Banku Gospodarstwa Krajowego.</u>
<u xml:id="u-6.7" who="#KrzysztofNers">Ten właśnie bank został wybrany jako jedyny bank, który nie jest przewidziany do prywatyzacji oraz jako jedyny bank, który może służyć pełnieniu funkcji państwowych. Takie rozwiązanie jest stosowane we wszystkich państwach zrzeszonych w OECD, to znaczy dopłat do stopy procentowej dokonuje się przy udziale instytucji państwowych.</u>
<u xml:id="u-6.8" who="#KrzysztofNers">Z kolei pozwolę sobie przedstawić najważniejsze punkty przedłożenia rządowego. Chcę zwrócić uwagę, że niezwykle ważnym elementem przedłożenia są cztery projekty rozporządzeń. Dodam, że cała ustawa ma charakter techniczny. Dostosowano w niej do naszego prawa dorobek OECD, poczynając od 1978 r.</u>
<u xml:id="u-6.9" who="#KrzysztofNers">Dorobek ten ma często charakter techniczny. Zmieniają się np. rodzaje stawek, zasady formowania kosztów. Dlatego proponujemy, aby tego rodzaju przepisy techniczne znalazły się w rozporządzeniach, których projekty zostały przedłożone wraz z projektem ustawy.</u>
<u xml:id="u-6.10" who="#KrzysztofNers">Przypomnę, że chodzi o cały projekt rozporządzeń. Pierwszy dotyczy zasad obliczania kosztów finansowania i przyjmowania rynkowych stawek oprocentowania krótkoterminowego dla poszczególnych walut. W tym rozporządzeniu jest zawarta tabela opłat i prowizji stosowanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego wobec banków uczestniczących w programie DOKE, to znaczy Programie Dopłat do Oprocentowania Kredytów Eksportowych.</u>
<u xml:id="u-6.11" who="#KrzysztofNers">W rozporządzeniu określono także szczegółowe warunki odnoszące się do kredytu eksportowego oraz umowy eksportowej, których spełnienie jest niezbędne do objęcia kredytu eksportowego programu DOKE. Jest tutaj zawarta m.in. definicja tzw. kosztów lokalnych.</u>
<u xml:id="u-6.12" who="#KrzysztofNers">Kwestia warunków w umowie eksportowej ma kluczowe znaczenie, gdyż wśród tych szczegółowych warunków wymienione zostaną wszystkie kryteria umów eksportowych i kredytowych, określone w porozumieniu OECD z 1978 r., które nie znalazły się w projekcie samej ustawy bądź ze względu na zbytnią szczegółowość ustaleń, bądź też z powodu prawdopodobieństwa dokonano zmian w trakcie toczących się w OECD negocjacji. Dotyczy to w szczególności takich kwestii jak:</u>
<u xml:id="u-6.13" who="#KrzysztofNers">a) wyłączeń przedmiotowych (towary rolne, sprzęt wojskowy),</u>
<u xml:id="u-6.14" who="#KrzysztofNers">b) specjalnych uregulowań dla niektórych branż przemysłu (stoczniowy, lotniczy, elektrownie jądrowe, elektrownie konwencjonalne),</u>
<u xml:id="u-6.15" who="#KrzysztofNers">c) maksymalnych terminów spłat kredytów.</u>
<u xml:id="u-6.16" who="#KrzysztofNers">Drugie rozporządzenie dotyczy maksymalnej wysokości marży bankowej w zależności od kwoty, okresu spłaty oraz waluty kredytu eksportowego, a także w zależności od kraju nabywcy i kraju siedziby banku udzielającego kredytu eksportowego.</u>
<u xml:id="u-6.17" who="#KrzysztofNers">Jak już wspomniałem, w omawianym zakresie nie ma możliwości wyboru banku na zasadzie przetargu. Odbywa się to na zasadzie decyzji wyboru instytucji państwowej. Dlatego kwestie zawarte w rozporządzeniu muszą być bardzo szczegółowo uregulowane, aby nie było żadnej dowolności, ani żadnych niejasności.</u>
<u xml:id="u-6.18" who="#KrzysztofNers">Trzecie rozporządzenie stanowi o wzorze wniosku o wydanie przez Bank Gospodarstwa Krajowego przyrzeczenia zawarcia umowy w sprawie dopłat do oprocentowania kredytów eksportowych oraz o szczegółowych informacjach, które powinny znajdować się we wniosku oraz w załączonych do niego dokumentach.</u>
<u xml:id="u-6.19" who="#KrzysztofNers">Teksty rozporządzeń przekazaliśmy członkom Komisji, dlatego posłowie mogą ocenić, że to właśnie rozporządzenie ma szczególnie techniczny charakter.</u>
<u xml:id="u-6.20" who="#KrzysztofNers">Czwarte rozporządzenie mówi o trybie składania i rozpatrywania wniosku w sprawie wyrażenia zgody na odstąpienie od warunków odnoszących się do kredytu eksportowego oraz umów eksportowych. Możliwość odstąpienia od niektórych standardowych warunków jest przewidziana w Porozumieniu OECD w sprawie zasad oficjalnego wspierania kredytów eksportowych, w ramach szczegółowo opisanego systemu konsultacji wielostronnych.</u>
<u xml:id="u-6.21" who="#KrzysztofNers">Minister właściwy do spraw finansów publicznych, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw gospodarki, może wyrazić na to zgodę w zakresie, w jakim zezwalają na to międzynarodowe uzgodnienia w ramach OECD.</u>
<u xml:id="u-6.22" who="#KrzysztofNers">Z kolei pozwolę sobie zwięźle przedstawić, na czym polega mechanizm dopłat do oprocentowania kredytów eksportowych. Otóż najpierw jest zawierana wieloletnia umowa o dopłatach do kredytów eksportowych między Bankiem Gospodarstwa Krajowego a bankami udzielającymi kredytów na finansowanie eksportu.</u>
<u xml:id="u-6.23" who="#KrzysztofNers">Następnie w uzgodnionych terminach między Bankiem Gospodarstwa Krajowego a danym bankiem następuje rozliczenie. Jeżeli stała stopa oprocentowania w danym kredycie eksportowym jest niższa od kosztów finansowania banku w tym okresie, wówczas Bank Gospodarstwa Krajowego dokonuje dopłaty na rzecz owego banku.</u>
<u xml:id="u-6.24" who="#KrzysztofNers">Dodam, że stopa oprocentowania jest wyliczana w standardowy sposób. W przeciwnym wypadku, to dany bank dokonuje wypłat na rzecz Banku Gospodarstwa Krajowego.</u>
<u xml:id="u-6.25" who="#KrzysztofNers">Niekiedy kwestia dopłat do kredytów eksportowych o stałej stopie procentowej jest nazywana w skrócie ustawą „cirowską”, gdyż w bankach zagranicznych CIRR oznacza system standardowej referencyjnej stopy procentowej, do której odnosi się komercyjna stopa procentowa, dostarczana zwykle przez bank komercyjny, finansujący eksport.</u>
<u xml:id="u-6.26" who="#KrzysztofNers">Chcę dodać, że po stronie polskich eksporterów, ten instrument wspierania stóp procentowych nie jest zbyt znany. Jest on jednak stosowany w polskim imporcie, gdyż banki zachodnie udzielają kredytów z wykorzystaniem właśnie stałej stopy procentowej.</u>
<u xml:id="u-6.27" who="#KrzysztofNers">Efekt budżetowy został obliczony w dwóch wariantach. Jest on zdecydowanie wyższy w przypadku ustalenia CIRR dla waluty polskiej. Jest to już możliwe zgodnie z nowym prawem dewizowym. Koszty zostały obliczone w skonsolidowany sposób, przy wykorzystaniu standardowego modelu symulacyjnego TOKAJ, którego zadaniem jest m.in. ocena skutków polityki gospodarczej dla finansów sektora publicznego - dochodów, wydatków i deficytu.</u>
<u xml:id="u-6.28" who="#KrzysztofNers">Model obejmuje zarówno analizę skutków bezpośrednich, to znaczy dopłat, jak też efektów pośrednich, to znaczy wzrostu dochodów budżetu, wynikających z wyższej aktywności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-6.29" who="#KrzysztofNers">Obliczenia skutków budżetowych wprowadzenia programu DOKE zostały przeprowadzone przy założeniu, że obejmie on jeden procent eksportu Polski w 2001 r., to jest ponad 400 mln USD i udział ten będzie się powiększał o jeden punkt procentowy w każdym kolejnym roku.</u>
<u xml:id="u-6.30" who="#KrzysztofNers">W prognozie rozwoju gospodarki polskiej w latach 2001–2004, która jest wbudowana w model i stanowi punkt odniesienia do obliczeń, przewiduje się wzrost PKB w granicach 5% średnio w roku.</u>
<u xml:id="u-6.31" who="#KrzysztofNers">Na efekt brutto dla budżetu składają się dodatkowe wpływy wywołane wyższą produkcją z tytułu podatków pośrednich, podatku dochodowego od osób prawnych i fizycznych oraz mniejsze wydatki na zasiłki dla bezrobotnych.</u>
<u xml:id="u-6.32" who="#KrzysztofNers">Na wydatki budżetowe składają się dwa elementy - dopłata do oprocentowania kredytów w ramach programu DOKE, czyli wypłacana bankom różnica między stopą oprocentowania stałego kredytu eksportowego CIRR a krótkookresowym kosztem finansowania banku, uwzględniającym zagwarantowaną marżę oraz koszty Banku Gospodarstwa Krajowego administrującego Programem DOKE zwracane Bankowi Gospodarstwa Krajowego na podstawie umowy z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych.</u>
<u xml:id="u-6.33" who="#KrzysztofNers">Z przeprowadzonych symulacji efekt budżetowy przedstawia się dla dwóch wariantów. W wariancie I założono, że w ramach Programu DOKE udział kredytów eksportowych w złotych polskich - CIRR dla złotego - wyniesie średnio 33% w ciągu czterech lat objętych badaniem.</u>
<u xml:id="u-6.34" who="#KrzysztofNers">W wariancie II założono, że w przewidywanym okresie CIRR dla złotego nie zostanie ogłoszony, stąd wszystkie kredyty eksportowe będą udzielane w walutach innych niż złoty polski.</u>
<u xml:id="u-6.35" who="#KrzysztofNers">W wariancie I można się spodziewać wysokiej ujemnej różnicy między hipotetycznym polskim CIRR - rentowność obligacji 5-letnich plus 100 punktów bazowych, zgodnie z metodologią OECD, co w sumie daje ok. 15% - a kosztami finansowania w PLN, WIBOR 6-miesięczny plus prawdopodobna marża bankowa ok. 150 punktów bazowych, co w sumie daje obecnie ponad 20%, wyniosłaby ponad 5 punktów procentowych od wartości kredytu eksportowego. Przy założonym 33% udziale kredytów w złotych polskich, oznaczałoby to średnio 3,5% stopę dopłat.</u>
<u xml:id="u-6.36" who="#KrzysztofNers">Na zakończenie chcę zwrócić uwagę posłów, że wraz z projektem ustawy przedstawiliśmy również szczegółową listę decyzji Rady Europy, która włącza postanowienia wspomnianego porozumienia OECD do systemu prawa Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-6.37" who="#KrzysztofNers">Zgodność projektu ustawy z prawem Unii Europejskiej wynika wprost z oparcia konstrukcji ustawy na porozumieniu OECD z 1978 r. w sprawie zasad oficjalnego wspierania kredytów eksportowych. Unia Europejska jest stroną tego porozumienia na podstawie decyzji Rady z dnia 4 kwietnia 1978 r., ostatnio uaktualnionej decyzją Rady z dnia 14 grudnia 1992 r., zawierającą w formie aneksu jego aktualny tekst.</u>
<u xml:id="u-6.38" who="#KrzysztofNers">Te treści porozumienia OECD, które nie znalazły się w samym projekcie ustawy, umieszczono w projektach aktów wykonawczych.</u>
<u xml:id="u-6.39" who="#KrzysztofNers">Należy zwrócić uwagę, że projekt ustawy przewiduje powierzenie Bankowi Gospodarstwa Krajowego administrowanie programem DOKE w drodze ustawowej, to jest bez przeprowadzenia przetargu. Ustawa upoważnia ministra właściwego do spraw finansów publicznych do podpisania z Bankiem Gospodarstwa Krajowego umowy precyzującej w szczególności zakres współpracy oraz sprawozdawczości banku z wykonywania jego zadań. Sam zakres działań banku w związku z administrowaniem Programu DOKE jest określony w ustawie i jej aktach wykonawczych.</u>
<u xml:id="u-6.40" who="#KrzysztofNers">Za powyższym rozwiązaniem przemawia potrzeba zapewnienia dodatkowej kontroli nad wydatkowaniem środków publicznych, jak też poufności rozliczania transakcji i uniknięcia konfliktów konkurencyjnych, możliwych w wypadku zlecenia tej działalności jednej z prywatnych instytucji bankowych, działających na terenie Polski i zajmującej się m.in. obsługą transakcji w handlu zagranicznym.</u>
<u xml:id="u-6.41" who="#KrzysztofNers">W większości krajów OECD, gdzie funkcjonują podobne programy w sposób zgodny z porozumieniem OECD, wspieraniem eksportu zajmują się instytucje publiczne lub z dominującym udziałem państwa lub też wręcz organy administracji państwowej.</u>
<u xml:id="u-6.42" who="#KrzysztofNers">Z kolei we wszystkich krajach Unii Europejskiej, gdzie funkcjonują podobne programy - z wyjątkiem Wielkiej Brytanii - proeksportowa polityka państwa jest realizowana przez współdziałanie dwóch instytucji publicznych - agencji ubezpieczeń kredytów eksportowych, w Polsce tę formułę pełni od 1995 r. Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych SA oraz banku eksportowo-importowego lub agencji rządowej powołanej m.in. do przekazywania dotacji budżetowych do oprocentowania kredytów eksportowych w granicach dozwolonych przez porozumienie OECD.</u>
<u xml:id="u-6.43" who="#KrzysztofNers">Tę ostatnią funkcję miałby pełnić, na podstawie niniejszej ustawy, właśnie Bank Gospodarstwa Krajowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#MirosławSekuła">Przechodzimy do dyskusji i zapytań. Kto z posłów chce wypowiedzieć się na omawiany temat? Nie ma zgłoszeń. Zatem zamykam dyskusję w pierwszym czytaniu.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#MirosławSekuła">Przechodzimy do pracy w Komisji. Po konsultacjach z klubami parlamentarnymi składam propozycję, aby projekt skierowano do podkomisji, którą proponujemy powołać. Zadaniem podkomisji będzie szczegółowe rozpatrzenie przedstawionego Sejmowi projektu ustawy oraz opracowanie i przedstawienie Komisji sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#MirosławSekuła">Chcę zapytać, czy zostaną zgłoszone inne wnioski lub uwagi dotyczące przedstawionej propozycji? Stwierdzam, że nie zgłoszono innych wniosków.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#MirosławSekuła">W związku z tym chcę poinformować Komisję, że dotychczas zostały zgłoszone do składu podkomisji kandydatury następujących posłów: Jerzy Kowalewski, Andrzej Umiński oraz Krzysztof Jurgiel. Czy są inne zgłoszenia, w szczególności mam na myśli Klub Parlamentarny PSL, który nie zgłosił swojego przedstawiciela. Stwierdzam, że nie zgłoszono innych kandydatów.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#MirosławSekuła">W związku z tym stawiam wniosek o powołanie podkomisji dla rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów eksportowych o stałych stopach procentowych w składzie posłowie: Jerzy Koralewski, Andrzej Umiński oraz Krzysztof Jurgiel. Kto jest za powołaniem podkomisji w zaproponowanym składzie?</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#MirosławSekuła">W głosowaniu za wnioskiem opowiedziało się 21 posłów, nikt nie był przeciwny, nikt nie wstrzymał się od głosu.</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#MirosławSekuła">Stwierdzam, że podkomisja została wybrana w przedstawionym składzie. Stwierdzam również, że Komisja skierowała rozpatrywany projekt do powołanej właśnie podkomisji.</u>
<u xml:id="u-7.7" who="#MirosławSekuła">Zwracam uwagę członkom podkomisji, że projekt ustawy zawiera przepisy dostosowujące prawodawstwo polskie do prawa Unii Europejskiej. Oznacza to, że nad projektem należy pracować sprawnie i szybko.</u>
<u xml:id="u-7.8" who="#MirosławSekuła">Czy posłowie chcą zgłosić inne sprawy dotyczące obecnego porządku obrad. Nie ma zgłoszeń. W związku z tym stwierdzam wyczerpanie porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-7.9" who="#MirosławSekuła">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>