PPC / ppc

text_structure.xml 527 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml" />
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml" />
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczą wicemarszałkowie: Alicja Grześkowiak, Andrzej Czapski oraz marszałek August Chełkowski).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę państwa senatorów o zajmowanie miejsc. Proszę bardzo o zamknięcie drzwi, chciałabym rozpocząć posiedzenie Senatu. Bardzo proszę o zamknięcie drzwi!</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Otwieram dwudzieste dziewiąte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej drugiej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Serdecznie witam panie i panów senatorów. Na sekretarzy posiedzenia powołuję panów senatorów: pana Marka Czemplika oraz pana Wiktora Stasiaka. Bardzo proszę panów senatorów-sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym. Listę mówców prowadził będzie pan senator Marek Czemplik. Pana senatora Marka Czemplika jeszcze nie ma. Bardzo proszę o spowodowanie, by pan senator zajął miejsce sekretarza dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Wielce Szanowni Państwo Senatorowie! Chciałabym poinformować, że wobec niewniesienia zastrzeżeń do protokołów z posiedzenia Senatu: dwudziestego szóstego, dwudziestego siódmego i dwudziestego ósmego, uważam te protokoły za przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie! Ustalony przez Prezydium Senatu, w porozumieniu z Konwentem Seniorów, porządek dzienny dwudziestego dziewiątego posiedzenia Senatu obejmuje punkty:</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#AlicjaGrześkowiak">1. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#AlicjaGrześkowiak">2. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#AlicjaGrześkowiak">3. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy zmianie ustawy o dochodach gmin i zasadach ich subwencjonowania w 1991 i 1992 r. oraz o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#AlicjaGrześkowiak">4. Inicjatywa ustawodawcza Senatu: projekt ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji działalności spółdzielczości.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#AlicjaGrześkowiak">5. Stanowisko komisji w sprawie inicjatywy ustawodawczej: projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#AlicjaGrześkowiak">6. Stanowisko komisji w sprawie inicjatywy ustawodawczej: projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#AlicjaGrześkowiak">7. Zmiany w składzie komisji senackich.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#AlicjaGrześkowiak">Już tylko przypominam, że oświadczenia senatorów składane są na końcu posiedzenia po wyczerpaniu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#AlicjaGrześkowiak">Wielce Szanowni Państwo Senatorowie! Prezydium Senatu informuje Wysoką Izbę o możliwości uzupełnienia porządku dziennego posiedzenia o punkt: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej w 1993 r. I w związku z tym chcielibyśmy zwrócić uwagę państwa senatorów na fakt, że posiedzenie może przedłużyć się do soboty.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#AlicjaGrześkowiak">Chciałabym również, ponieważ jest to pierwszy raz, kiedy Wysoka Izba obraduje pod rządami zmienionej konstytucji, przypomnieć, że zgodnie z art. 17 ust. 3 ustawy konstytucyjnej z 17 października 1992 r. poprawki Senatu pociągające za sobą obciążenia budżetu państwa wymagają wskazania źródeł pokrycia.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy ktoś z państwa, pań i panów senatorów, ma jakieś uwagi do przedstawionego porządku dziennego?</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, pan senator Leszek Piotrowski. Słucham.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#LeszekPiotrowski">Wnoszę, Pani Marszałek i Wysoka Izbo, o uzupełnienie porządku dziennego, przedstawionego przed chwilą przez panią marszałek, o dwa punkty.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#LeszekPiotrowski">Pierwszy punkt to wysłuchanie informacji prezesa Rady Ministrów na temat sytuacji w górnictwie węglowym na Górnym Śląsku.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#LeszekPiotrowski">Drugi punkt, o którego wprowadzenie proszę, to powołanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw Górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#LeszekPiotrowski">Rozumiem, że taki wniosek może zgłosić Senatowi tylko komisja regulaminowa. Ale ja chcę zainicjować ten wniosek, bo uważam za technicznie możliwe, aby komisja regulaminowa zajęła się nim dzisiaj i jutro przedstawiła Senatowi projekt stosownej uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję. Czy ktoś z państwa senatorów chciałby złożyć jeszcze jakiś wniosek o uzupełnienie porządku dziennego?</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Są zatem tylko dwa wnioski o uzupełnienie porządku dziennego zgłoszone przez pana senatora Leszka Piotrowskiego. Zgodnie z regulaminem, jeżeli ktoś z państwa senatorów chciałby złożyć wniosek przeciwny, bardzo proszę. Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Poddam zatem pod głosowanie pierwszą propozycję uzupełnienia porządku dziennego. Jest to propozycja wysłuchania informacji prezesa Rady Ministrów o sytuacji w górnictwie węglowym na Górnym Śląsku.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę: kto z państwa senatorów jest za tym, aby uzupełnić porządek dzienny o ten punkt… Proszę o naciśnięcie najpierw przycisku „obecny”.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Kto zatem jest za - bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Kto jest przeciwko, proszę o naciśnięcie przycisku i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#AlicjaGrześkowiak">Kto z państwa senatorów się wstrzymał, proszę o naciśnięcie przycisku i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Proszę o wyniki.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#AlicjaGrześkowiak">Podaję wyniki głosowania. Obecnych - 69 senatorów, za rozszerzeniem porządku dziennego o punkt zgłoszony przez pana senatora Piotrowskiego wypowiedziało się 39 senatorów, przeciwko - 20, wstrzymało się od głosu - 8 osób, a 2 senatorów nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#komentarz">(Głosowanie nr 1).</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#AlicjaGrześkowiak">Ogłaszam zatem, że zgodnie z wynikami głosowania porządek dzienny obecnej sesji Senatu został uzupełniony o ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-4.11" who="#AlicjaGrześkowiak">I druga propozycja, też do porządku dziennego, powołania Komisji Nadzwyczajnej do spraw Górnictwa, przy czym oczywiście będzie to musiało być prowadzone zgodnie z przepisami Regulaminu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-4.12" who="#AlicjaGrześkowiak">Kto z państwa senatorów jest za tym, by rozszerzyć porządek dzienny o punkt zaproponowany przez pana senatora Leszka Piotrowskiego, jest proszony o naciśnięcie przycisku „za”.</u>
          <u xml:id="u-4.13" who="#AlicjaGrześkowiak">Kto z państwa jest przeciwny? Proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw”.</u>
          <u xml:id="u-4.14" who="#AlicjaGrześkowiak">Kto z państwa senatorów się wstrzymał? Proszę o naciśnięcie odpowiedniego przycisku.</u>
          <u xml:id="u-4.15" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.16" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o wskazanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-4.17" who="#AlicjaGrześkowiak">W głosowaniu udział wzięło 69 senatorów. Za wnioskiem opowiedziało się 30 senatorów, przeciwko -27, wstrzymało się 12 osób.</u>
          <u xml:id="u-4.18" who="#komentarz">(Głosowanie nr 2).</u>
          <u xml:id="u-4.19" who="#AlicjaGrześkowiak">Ponieważ większość głosujących opowiedziała się za wnioskiem o uzupełnienie porządku dziennego, tym samym porządek został poszerzony o punkt zgłoszony przez pana senatora Piotrowskiego.</u>
          <u xml:id="u-4.20" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Czy można zapytać panią marszałek jeszcze o wyjaśnienie w sprawie porządku?)</u>
          <u xml:id="u-4.21" who="#AlicjaGrześkowiak">Już po głosowaniach…</u>
          <u xml:id="u-4.22" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Ale mnie chodzi o poprzedni punkt, przy którym pani marszałek powiedziała, że być może posiedzenie będzie przedłużone do soboty. Co właściwie uzasadniałoby to przedłużenie?)</u>
          <u xml:id="u-4.23" who="#AlicjaGrześkowiak">Już o tym mówiłam. Mianowicie uzasadnienie jest takie, że porządek dzienny będzie, być może, uzupełniony o punkt: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o kształtowaniu środków na wynagrodzenia w państwowej sferze budżetowej w 1993 r. Możliwe, że ponieważ przewidujemy szerszą dyskusję na ten temat, posiedzenie przedłuży się również i na dzień trzeci.</u>
          <u xml:id="u-4.24" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Ale Sejm tego jeszcze nie uchwalił?)</u>
          <u xml:id="u-4.25" who="#AlicjaGrześkowiak">Jeszcze Sejm nie uchwalił. Jeżeli uchwali, wpłynie to do Wysokiej Izby.</u>
          <u xml:id="u-4.26" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Czy musimy wtedy tak od razu, szybko, bez zastanowienia, zajmować się tym? Czy nie można byłoby odłożyć tego na następne posiedzenie?)</u>
          <u xml:id="u-4.27" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie, odpowiem na to pytanie. Zastanawialiśmy się nad tym na posiedzeniu Prezydium Senatu. Jeżeli Wysoki Senat zebrałby się 22, czy 23 grudnia, to oczywiście możemy ten punkt rozpatrywać ewentualnie tego dnia.</u>
          <u xml:id="u-4.28" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy zatem… Ponieważ nie ma głosu sprzeciwu do przedstawionego przeze mnie porządku dziennego; powtarzam: nie ma głosów sprzeciwu, były tylko wątpliwości…</u>
          <u xml:id="u-4.29" who="#komentarz">(Senator Janusz Baranowski: Jest głos przeciwny)</u>
          <u xml:id="u-4.30" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, pan senator Baranowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#JanuszBaranowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#JanuszBaranowski">Uważam, że nie można „z marszu” przyjmować jakiejkolwiek opinii dotyczącej tak ważnej ustawy, jaką jest ustawa o wynagrodzeniach w sferze budżetowej. Dlatego jestem zdania, iż powinniśmy spotkać się 22 lub 23 grudnia, aby zapoznać się dokładnie z ustawą. A podnoszę tę kwestię, mimo iż większość moich kolegów z Komisji Gospodarki Narodowej z uwagą śledziła i śledzi tok postępowania w Sejmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie! Ponieważ propozycja rozszerzająca, ewentualnie, porządek obrad obecnego posiedzenia wzbudziła wątpliwości, chciałabym poddać pod głosowanie następujące stanowisko w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy państwo zaaprobowalibyście tak sformułowany wniosek? Kto z państwa jest za tym…</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Poddaję tutaj pod głosowanie wniosek pana senatora Baranowskiego. Jest on bowiem przeciwny do propozycji Prezydium Senatu.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Kto z państwa jest za tym, by ten punkt porządku dziennego, który prezydium proponuje rozważyć ewentualnie pojutrze, był przedmiotem odrębnego, specjalnego posiedzenia Senatu, zwołanego na dzień 22 albo 23 grudnia?</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Poddaję pod głosowanie taki wniosek… Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#EdwardWende">Czy pani marszałek nie uznałaby za celowe, żeby tę decyzję podjąć po uzyskaniu informacji, że ustawa została uchwalona. Bo jeżeli nie zostanie uchwalona, to problem jest zamknięty i nie ma powodu poddawania go pod głosowanie. Mnie się wydaje, że byłoby racjonalniej zastanowić się nad tym w momencie, kiedy będziemy wiedzieli, że ustawa została uchwalona. Wtedy podejmiemy decyzję. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję, Panie Senatorze. Wydawało mi się, że to rzeczywiście byłoby racjonalniej, ale regulamin mówi, że porządek obrad ustala się na początku posiedzenia. Jeżeli zatem złożony zostanie wniosek formalny, żebyśmy wprowadzili zmianę w porządku dziennym w toku posiedzenia, to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę bardzo, pan senator Leszek Piotrowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#LeszekPiotrowski">Ze swej strony chcę dodać do tego, co powiedział pan senator Wende, że wręcz uważam za niemożliwe wprowadzanie do porządku dziennego stanowiska w przedmiocie nie istniejącej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#AlicjaGrześkowiak">To jest absolutnie oczywiste. Dlatego prezydium proponuje wersję warunkową.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Ale jeżeli Wysoki Senat uważa, że do zmiany porządku obrad można będzie wrócić w trakcie ich trwania i po ewentualnym uchwaleniu przez Sejm ustawy wprowadzić odpowiedni punkt w toku posiedzenia, to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to będę uważała, że propozycja, żeby powrócić do sprawy ewentualnego rozszerzenia porządku obrad obecnego posiedzenia Senatu wówczas, kiedy uzyskamy informację, że ustawa została uchwalona, jest propozycją Wysokiego Senatu.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy jest na to zgoda? Ponieważ nie widzę sprzeciwu, uważam, że takie jest stanowisko w sprawie ewentualnego poszerzenia porządku dziennego posiedzenia Senatu.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy są jeszcze jakieś uwagi do porządku obrad?</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Wobec tego, że ich nie ma, stwierdzam, że Senat przyjął przedstawiony porządek dzienny wraz z przegłosowanymi wnioskami, i tym ostatnim również.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie! Przystępujemy zatem do punktu pierwszego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#AlicjaGrześkowiak">Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 125, a stanowiska komisji w drukach nr 125A oraz 125B.</u>
          <u xml:id="u-10.8" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych oraz Komisji Gospodarki Narodowej, pana senatora Janusza Baranowskiego.</u>
          <u xml:id="u-10.9" who="#AlicjaGrześkowiak">Przypomnę może tylko jeszcze, że listę mówców prowadzi pan senator Czemplik.</u>
          <u xml:id="u-10.10" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#JanuszBaranowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#JanuszBaranowski">Grupa senatorów zgłosiła inicjatywę ustawodawczą w zakresie zmiany ustawy o działalności ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#JanuszBaranowski">Projekt stał się kanwą dla projektu poselskiego i rządowego, a ponieważ prace nad nowelizacją ustawy będą długotrwałe, Sejm zaproponował krótką nowelizację ustawy, przesuwając termin wejścia zagranicznych firm ubezpieczeniowych na teren Polski do 1999 r. Termin ten nie narusza żadnych zobowiązań i umów międzynarodowych, a daje czas na organizację, na przykład, nadzoru ubezpieczeniowego i dopracowanie odpowiednich przepisów w formie rozporządzeń.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#JanuszBaranowski">Obowiązujący obecnie stan prawny, regulujący dostęp zagranicznego kapitału na rynek ubezpieczeniowy, jest następujący. Zgodnie z art. 38 ustawy o działalności ubezpieczeniowej rozróżnia się kapitał zagraniczny i ubezpieczycieli zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#JanuszBaranowski">Rygorystyczniej traktuje się kapitał pochodzący od ubezpieczycieli zagranicznych z uwagi na ewentualny dumping. Dzieje się tak również w związku z art. 96 nowelizowanym w ustawie. Artykuł ten w powiązaniu z art. 41 ust. 1 wskazuje, że ubezpieczyciel zagraniczny, począwszy od 1999 r. będzie mógł prowadzić działalność ubezpieczeniową w Polsce, ale za pośrednictwem głównego przedstawiciela. Głównym przedstawicielem mają być spółki akcyjne tworzone w trybie art. 39. Zauważyć należy, że ustawa nakłada obowiązek udziału kapitału zagranicznego, jeżeli taki jest angażowany przy zakładaniu spółki ubezpieczeniowej, na więcej niż 50%, co wskazuje, że spółki praktycznie są i będą własnością zagraniczną.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#JanuszBaranowski">Wysoki Senacie! Podając tę interpretację, w imieniu Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych oraz Komisji Gospodarki Narodowej wnoszę o przyjęcie ustawy z dnia 9 grudnia 1992 r. o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Chciałabym zapytać Wysoką Izbę, czy ktoś z państwa, pań lub panów senatorów, zamierza zadać pytanie sprawozdawcy obu komisji?</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, pan senator Czarnobilski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#ZdzisławCzarnobilski">Panie Senatorze, Chciałem zapytać, czym podyktowany jest ten termin: 1 stycznia 1999? Czy rok 2000 nie byłby lepszy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#JanuszBaranowski">Jest to związane, na przykład, z umowami dotyczącymi wejścia do Wspólnot Europejskich i ze współpracą ze Wspólnotami Europejskimi. Nasz rynek, jak każdy inny, powinien się otworzyć na zagraniczne firmy ubezpieczeniowe. W Sejmie toczyła się dyskusja, czy to ma być rok 1995 czy 1999. Postanowiono, żeby to był rok 1999. Jest to jednak bez znaczenia, gdyż ja wspomniałem, Sejm prowadzi prace nad nowelizacją całej ustawy i być może w noweli tej zostaną podane zupełnie inne rozwiązania, i firmy ubezpieczeniowe wejdą na polski rynek wcześniej. O tym chciałbym poinformować.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#JanuszBaranowski">A prace mogą potrwać bardzo długo. Ja tylko przypomnę przypadek, kiedy to pań minister Kuroń zaproponował pewne rozwiązania emerytalno-rentowe, gdyż był pewien, że proces legislacyjny będzie szybki i bardzo się przeliczył.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#JanuszBaranowski">Dlatego też, z ostrożności Sejm podjął taką decyzję. Ale pracując nad tą ustawą, może tę ustawę w ogóle zmienić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Czy jeszcze pytanie, czy może w debacie pan senator mógłby zabrać głos? Pytanie do pana sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Wobec tego bardzo proszę, pan senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#BolesławSzudejko">Czy wprowadzenie tej ustawy w życie nie pozwala czasem zagranicznym firmom ubezpieczeniowym na wykupywanie polskich spółek lub przedsiębiorstw ubezpieczeniowych? Czy międzynarodowe firmy ubezpieczeniowe, mimo tej ustawy, będą mogły wykupywać akcje, czy nawet całe przedsiębiorstwa ubezpieczeniowe, w Polsce?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#JanuszBaranowski">Z treści zapisów ustawy, a zwłaszcza z art. 42, który wiąże się z art. 39, wynika, że takiej możliwości nie powinno być. Chociaż muszę tutaj przyznać, był taki przypadek, a właściwie co najmniej dwa takie przypadki, że na terenie Polski działają przedstawiciele zagranicznych firm ubezpieczeniowych, w rozumieniu obecnie obowiązującej ustawy ubezpieczeniowej. No ale jest to, być może, związane z interpretacją zapisów ustawowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#komentarz">(Senator Bolesław Szudejko: Czy mogę jeszcze ja?)</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Jeszcze pan senator drugie pytanie? Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#BolesławSzudejko">Tak. Bo według posiadanej przeze mnie wiedzy ta ustawa nie pozwala na tworzenie spółek ubezpieczeniowych przedsiębiorstw zagranicznych, natomiast nie stanowi przeszkody w wykupywaniu akcji czy całych firm ubezpieczeniowych przez obcy kapitał. Dlaczego pytam? Zastanawiam się, jaki jest sens tej ustawy. Skoro można wykupić polskie przedsiębiorstwo, to praktycznie rzecz biorąc, w sensie działalności, nic się nie zmienia, zmienia się tylko litera prawa, która nie jest jak gdyby w pełni barierą chroniącą polski rynek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#JanuszBaranowski">Odpowiadam panu senatorowi,…</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Alicja Grześkowiak: Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi)</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#JanuszBaranowski">… że obecnie obowiązująca ustawa nie daje takiej możliwości zagranicznym zakładom ubezpieczeniowym. Zezwala to na wejście kapitału zagranicznego innego niż kapitał pochodzący od zagranicznych firm ubezpieczeniowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Czy jeszcze ktoś?</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, pan senator. Krótkie pytanie, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#JerzyKopaczewski">Mam pytanie do pana senatora-sprawozdawcy. Czy w świetle przepisów ustawy, którą mamy uchwalić, te dwie obce firmy ubezpieczeniowe będą musiały ustąpić z naszego rynku, czy ich działalność będzie niejako przedłużona poza przepisami tej ustawy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#JanuszBaranowski">Nie jestem władny udzielić tej odpowiedzi, leży to w gestii ministra finansów. Według mnie, w mojej ocenie, nie powinno mieć to miejsca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję. Chciałabym powiedzieć, że są przedstawiciele rządu, jest pan minister Osiatyński, i w odpowiednim czasie, zgodnie z porządkiem debaty, poproszę o zabranie głosu, i myślę, że wówczas Senat usłyszy odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy są jeszcze pytania? Tylko bardzo proszę, Wysoki Senacie, za chwilę otworzę debatę i będzie można zabierać głos.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę, Panie Senatorze, ale o pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PiotrAndrzejewski">Panie Senatorze, prosiłbym o skomentowanie zgodności proponowanego rozwiązania z art. 42 i 35 umowy stowarzyszeniowej z EWG. Tam jest jeden termin trzyletni i jest zakaz dyskryminacji przedsiębiorstw i inicjatyw zagranicznych. To jest pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#PiotrAndrzejewski">Drugie pytanie: czy nie grozi nam, w wyniku usunięcia konkurencji, kolizja z ustawą antymonopolową, jeżeli chodzi o działalność ubezpieczeniową, która w tej sytuacji będzie w Polsce zmonopolizowana?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#JanuszBaranowski">Jeżeli chodzi o terminy, to mam nadzieję, że wszystkie terminy dotyczące umów międzynarodowych będą zachowane. Tym bardziej że Sejm pracuje nad projektem rządowym i rząd także proponował termin roku 1999. Dlatego wydaje się to zgodne ze wszelkimi przepisami.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#JanuszBaranowski">Jeżeli natomiast chodzi o monopolizację rynku, to z tego, co wiem, PZU ma zostać podzielone na dwa zakłady ubezpieczeniowe, które zapewne będą ze sobą konkurować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze. Czy jeszcze ktoś z państwa, pań lub panów senatorów, chciałby zadać pytanie panu sprawozdawcy? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Otwieram debatę. Chciałabym przypomnieć, że senatorowie, którzy chcą złożyć wnioski o charakterze legislacyjnym, proszeni są o przedstawienie ich na piśmie. Jeszcze raz przypominam, że listę mówców prowadzi pan senator-sekretarz Czemplik.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Przemówienie może trwać, to też tylko przypomnienie, 10 minut, głos można zabierać dwukrotnie, czas powtórnego zabrania głosu jest troszeczkę krótszy.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie! Kto z państwa, pań i panów senatorów, chce zabrać głos w tej sprawie? Proszę o zapisywanie się na listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Pierwszym mówcą, jedynym zapisanym na liście, jest pan senator Andrzej Pawlik.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze, o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#AndrzejPawlik">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#AndrzejPawlik">Przedstawiona dzisiaj nowelizacja ustawy o działalności ubezpieczeniowej o zmianie daty w art. 99 z 1 stycznia 1993 r. na 1 stycznia 1999 r., dotyczy terminu wejścia w życie przepisów art. 41 i art. 42 ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o działalności ubezpieczeniowej, a w szczególności warunków podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej przez ubezpieczycieli zagranicznych. Zgodnie z treścią art. 99, w dotychczasowym brzmieniu, już z dniem 1 stycznia 1993 r. na terenie Polski mogliby rozpocząć działalność ubezpieczeniową ubezpieczyciele zagraniczni.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#AndrzejPawlik">Zapisy tekstu ustawy w art. 41 i art. 42, w zasadzie, w dostateczny sposób chronią interesy polskich ubezpieczycieli, interesy skarbu państwa powierzając Ministerstwu Finansów wiele delegacji ustawowych: od wydawania zezwoleń na działalność ubezpieczeniową, po cofnięcie zezwolenia oraz określenie części zysku możliwego do przekazania za granicę.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#AndrzejPawlik">W wymogach, związanych z uzyskaniem zezwolenia na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej przez ubezpieczycieli zagranicznych, określonych w art. 42 ust. 3, zawarte są dość ostre ograniczenia dla potencjalnych ubezpieczycieli zagranicznych. Są to, między innymi, zaświadczenia organu nadzorczego kraju ubezpieczyciela o posiadaniu zezwolenia na prowadzenie działalności ubezpieczeniowej, bilans oraz rachunek zysków i strat z ostatnich trzech lat działalności, dowód posiadania środków własnych, dowód, że ubezpieczyciele polscy mogą podejmować działalność na terenie ubezpieczyciela zagranicznego na zasadzie wzajemności, wpłacenie kaucji z tytułu przyszłych zobowiązań, lokowanie środków własnych ubezpieczyciela i jego rezerw techniczno-ubezpieczeniowych w Polsce. Tekst ustawy z 1990 r., w sposób daleko wybiegający w przyszłość, postawił także ostre wymagania w stosunku do ubezpieczycieli zagranicznych. Obecny tekst może wyjść obronną ręką nawet w konfrontacji z układem stowarzyszeniowym z EWG.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#AndrzejPawlik">W tym kontekście mogą pojawić się uzasadnione wątpliwości przed wprowadzeniem, proponowanej przez Sejm, nowelizacji odraczającej o kolejne sześć lat termin wejścia ubezpieczycieli zagranicznych do Polski. Wątpliwości te mogą powiększyć się w kontekście informacji o upadłości „Westy”, o problemach ubezpieczeniowego funduszu gwarancyjnego z ewentualną realizacją odszkodowań czy też informacji o ujemnych wynikach finansowych dwóch największych firm ubezpieczeniowych, znajdujących się we władaniu państwa: Państwowego Zakładu Ubezpieczeń i Towarzystwa Ubezpieczeń i Reasekuracji „Warta”, obecnie kontrolujących ponad 85% rynku ubezpieczeniowego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#AndrzejPawlik">Kłopoty polskich firm ubezpieczeniowych powiększają informacje na temat niewłaściwie prowadzonego nadzoru ubezpieczeniowego przez Ministerstwo Finansów.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#AndrzejPawlik">Te wszystkie wspomniane wyżej wątpliwości spowodowały intensyfikację prac nad nową ustawą ubezpieczeniową, eliminującą mankamenty obecnej. Niestety, sejmowe komisje nie zdołały rozpatrzyć dwóch istniejących projektów ustawy przed końcem bieżącego roku i z tego właśnie powodu zgłoszono, a Sejm zdecydowaną większością głosów przyjął, przesunięcie o sześć lat terminu wejścia ubezpieczycieli zagranicznych na polski rynek ubezpieczeniowy.</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#AndrzejPawlik">Decyzja Sejmu, w warunkach prowadzenia wolnej gry rynkowej, nie należy do uzasadnionych ekonomicznie. Ogranicza ona, z pewnością, zaufanie zagranicznych instytucji finansowych do rozwiązań prawnych, stosowanych w Polsce. Wprowadzenie konkurencji ubezpieczycieli zagranicznych przyspieszyłoby, na pewno, przystosowanie rodzimych firm ubezpieczeniowych, w tym naszych monopolistów: „Warty” i „PZU”, do nowoczesnych wzorców działania, lecz również przyspieszyłoby ewentualny ich upadek wskutek niesprostania konkurencji. Działania takie musiałyby zwiększyć obciążenie ubezpieczonych, jednocześnie jednak wymusiłyby podjęcie zabiegów profilaktycznych przez ubezpieczycieli.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#AndrzejPawlik">Są jednak dwa zasadnicze argumenty, przemawiające za utrzymaniem zaproponowanego przez Sejm rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#AndrzejPawlik">Po pierwsze: zaawansowane prace komisji sejmowych nad nową ustawą ubezpieczeniową, która w istotny sposób może zmienić istniejące dzisiaj rozwiązania, pozwalają jednocześnie na prace nad nową ustawą ubezpieczeniową bez presji na termin jej opracowania.</u>
          <u xml:id="u-29.10" who="#AndrzejPawlik">Po drugie: przyjęte w układzie stowarzyszeniowym z EWG rozwiązania dotyczące zakładania przedsiębiorstw usługowych, w tym również w sektorze ubezpieczeniowym, nie dają możliwości administracyjnego ingerowania w warunki udostępnienia rynku ubezpieczeniowego dla ubezpieczycieli zagranicznych, a ustawowa delegacja dla ministra finansów jest właśnie typową możliwością ingerencji administracyjnej. Ustalenie ustawowego terminu udostępnienia rynku ubezpieczeniowego oddala ewentualny zarzut o ingerencję administracyjną w tym względzie.</u>
          <u xml:id="u-29.11" who="#AndrzejPawlik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W tym kontekście, wnioskuję o przyjęcie bez zastrzeżeń ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Mimo iż nikt spośród państwa nie zapisał się już do głosu, chciałabym jeszcze zapytać, czy może jednak ktoś chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę wobec tego o zabranie teraz głosu przedstawiciela rządu. Mam nadzieję, że pan minister wyjaśni nam wątpliwości, które zgłaszali senatorowie.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#komentarz">(Minister Finansów Jerzy Osiatyński: W imieniu ministra finansów pan wiceminister Kawalec, jeśli pani marszałek pozwoli…)</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Minister Finansów Jerzy Osiatyński: Dziękuję bardzo)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#StefanKawalec">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#StefanKawalec">Przedkładany projekt poselski, który proponuje zmianę terminu rozpoczęcia działalności na polskim rynku przez ubezpieczycieli zagranicznych z 1 stycznia 1993 r. na 1 stycznia 1999 r., jest zbieżny z propozycją rządu. Rząd przedłożył znacznie szerszy projekt nowelizacji ustawy ubezpieczeniowej. Zawiera on również i tę konkretną zmianę. Z tym że, jak powiedziałem, nowelizacja ustawy o działalności ubezpieczeniowej jest szersza i wymaga nieco więcej pracy. Prace nad nią są prowadzone w tej chwili w podkomisji sejmowej, ale nie jest możliwe ich ukończenie tak, by ustawa została uchwalona i by weszła w życie przed końcem bieżącego roku. I dlatego rząd popiera inicjatywę poselską, aby tę konkretną zmianę wprowadzić odrębnie, w przyspieszonym trybie, by mogła wejść wżycie przed końcem tego roku.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#StefanKawalec">Przesunięcie terminu podejmowania bezpośredniej działalności przez ubezpieczycieli zagranicznych w Polsce jest związane z oceną aktualnego stanu rozwoju polskiego rynku ubezpieczeniowego i rozwoju nadzoru ubezpieczeniowego.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#StefanKawalec">Tutaj chciałem nieco więcej uwagi poświęcić istocie tej zmiany, którą chcemy wprowadzić, ponieważ wokół tej sprawy narosły pewne nieporozumienia. Wydaje mi się też, że nieporozumienia wkradły się również do sprawozdania, które przedstawiał pan senator Baranowski. Mianowicie, zgodnie z obecnie obowiązującą ustawą o działalności ubezpieczeniowej, na podstawie art. 38 i art. 39, można już teraz tworzyć w Polsce spółki, towarzystwa ubezpieczeniowe w formie spółek akcyjnych z udziałem kapitału zagranicznego. Nie ma żadnych ograniczeń co do źródeł pochodzenia kapitału takich, że na przykład nie może to być kapitał pochodzący z firm ubezpieczeniowych. Oznacza to, że inwestor zagraniczny, tak samo jak inwestor polski, może wystąpić o zgodę na utworzenie spółki. Może on utworzyć spółkę zgodnie z prawem polskim i wystąpić o zgodę na prowadzenie przez tę spółkę działalności ubezpieczeniowej w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#StefanKawalec">Do chwili obecnej wydano siedem zezwoleń dla towarzystw ubezpieczeniowych, w których większość udziałów posiadają renomowane zagraniczne firmy ubezpieczeniowe. Droga ta była otwarta od 1990 r. i pozostaje ona otwarta nadal. Czyli polski rynek nie jest zamknięty i nie będzie zamknięty dla zagranicznych ubezpieczycieli.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#StefanKawalec">Co natomiast chcemy zmienić? Chcemy przesunąć termin, pierwotnie przewidywany na dzień 1 stycznia 1993 r., kiedy to zagraniczne firmy ubezpieczeniowe będą mogły sprzedawać swoje ubezpieczenia w Polsce. To znaczy firmy zarejestrowane za granicą. Tak jak było powiedziane w debacie, przepisy o prawie ubezpieczeniowym nie zezwalałyby obecnie na to, żeby od dnia 1 stycznia 1993 r. firmy te sprzedawały swoje ubezpieczenia bez żadnych ograniczeń, bez żadnej kontroli. Wprowadzenie takiej możliwości oznaczałoby nowe, w sensie jakościowym, zadania dla nadzoru bankowego. Kontrola działalności przedstawicielstw zagranicznych firm ubezpieczeniowych byłaby z punktu widzenia nadzoru czymś nowym, łączącym się z wieloma dość skomplikowanymi czynnościami. Po pierwsze, należałoby utrzymywać stale kontakty nadzorami bankowymi w poszczególnych krajach, żeby mieć informacje o wiarygodności standingu tych firm, które chcą w Polsce podejmować swoją działalność. Po drugie, trzeba by kontrolować przepływy finansowe między oddziałami tych firm i firmami macierzystymi po to, żeby egzekwować przepisy mówiące o tym, że składka powinna być lokowana na zasadach określonych przez prawo polskie. W odniesieniu do oddziałów i przedstawicielstw firm byłoby to znacznie bardziej skomplikowane niż w przypadku firm zarejestrowanych na podstawie prawa polskiego. Świadomość tego, że jest to nowe zagadnienie dla nadzoru ubezpieczeniowego, nowa forma prawna i świadomość tego, że nadzór ubezpieczeniowy znajduje się w stosunkowo wczesnym etapie swojego rozwoju - bo jego tworzenie zaczęło się dopiero dwa lata temu, po wejściu w życie ustawy o działalności ubezpieczeniowej w sierpniu 1990 r. - uznaliśmy za celowe wystąpienie o przesunięcie tego terminu do 1999 r. Sprawdzaliśmy zgodność tego z umową stowarzyszeniową i nie ma tutaj, według naszych analiz, sprzeczności. Nie jestem wprawdzie w stanie szczegółowo odpowiedzieć na pytanie pana senatora, ale w każdym razie ta sprawa była sprawdzana przez Ministerstwo Finansów.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#StefanKawalec">Jeśli chodzi o obawy dotyczące monopolizacji rynku, mogę tylko powtórzyć raz jeszcze, że ubezpieczyciele zagraniczni mają możliwość podejmowania działalności w Polsce za pośrednictwem firm tworzonych na podstawie polskiego prawa i w Polsce zarejestrowanych. Niektórzy z tego korzystają i prawdopodobnie inni będą korzystać w najbliższym czasie, jeżeli będzie wiadomo, że alternatywna droga jest dla nich niedostępna.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#StefanKawalec">Jednocześnie potwierdzam to, co powiedział pan senator sprawozdawca, że w Ministerstwie Finansów są bardzo zaawansowane prace nad podziałem PZU i w tej sprawie minister finansów wkrótce przedstawi rządowi odpowiednią inicjatywę ustawodawczą. Jeżeli Rada Ministrów ją zaakceptuje, zostanie ona skierowana do parlamentu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Proszę o pozostanie przy mównicy, bo chciałabym zapytać, czy ktoś z państwa, pań lub panów senatorów, chciałby zadać pytanie panu wiceministrowi Stefanowi Kawalcowi?</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, pan senator Brzozowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#TadeuszBrzozowski">Pani Marszałek! Proszę Państwa!</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#TadeuszBrzozowski">Korzystając z obecności pana wiceministra, chciałbym zadać pytanie, które poniekąd związane jest z tematem, o którym dzisiaj mówimy. Otóż właściciele i użytkownicy pojazdów samochodowych muszą płacić obowiązkowe ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej, tak zwane OC. Świadczenia, jakie uzyskują w wyniku zawiązania umowy, są natomiast bardzo niejasne. Czy nie należałoby przeprowadzić jakichś konkretnych działań w tym zakresie? Naprawdę świadczenia ze strony użytkowników są wysokie, natomiast zobowiązania zakładów ubezpieczających, niestety, ale bardzo mgliste. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Stefan Kawalec: Czy pan senator zechciałby skonkretyzować swoje pytanie? Dlatego, że na postawione tak ogólnie bardzo mi jest trudno odpowiedzieć)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#TadeuszBrzozowski">Wpłacając, czy nawiązując umowę z zakładem ubezpieczonym, ja chcę wiedzieć, jakie uzyskam świadczenia w razie uczestnictwa w wypadku samochodowym. Czy osoba, która korzysta z mojego pojazdu również uzyskuje jakieś świadczenia? Tego niestety nie ma. My musimy zawierać dodatkowe ubezpieczenie, na przykład autocasco, żeby uzyskać dodatkowe świadczenia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Zanim poproszę o odpowiedź, chciałabym tylko zaapelować o stawianie pytań wiążących się ściśle z przedmiotem analizowanej, poddawanej pod dyskusję ustawy. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#StefanKawalec">Charakter obowiązkowy ma wyłącznie ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej i celem tego ubezpieczenia jest chronienie osób trzecich, nie osoby ubezpieczającej się, tylko osób trzecich. Tylko do tego zakresu jest ograniczony obowiązek ustawowy. W związku z tym samo ubezpieczenie obowiązkowe dotyczy wyłącznie odpowiedzialności cywilnej. Nie ma natomiast ustawowego obowiązku zawierania umowy o ubezpieczanie autocasco.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#StefanKawalec">Chciałem powiedzieć, że jest na sali obecna pani dyrektor Balas, specjalistka od prawa ubezpieczeniowego i jeżeli pan senator miałby jakieś jeszcze pytania szczegółowe w tej sprawie, to możemy odpowiedzieć bądź tutaj, bądź indywidualnie w czasie przerwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Jeszcze dwóch panów senatorów zgłaszało pytania. Pierwszym jest pan senator Baranowski.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze, o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#JanuszBaranowski">Panie Ministrze! Przedstawił pan interpretację ustawy troszeczkę inaczej, niż to wynika z literalnego jej zapisu. Jeżeli ubezpieczyciel zagraniczny wykupuje ponad 50% akcji spółki ubezpieczeniowej w Polsce, faktycznie jest jej właścicielem i zgodnie z art. 42 tejże ustawy, taka spółka staje się jego głównym przedstawicielem na terenie kraju. Jaki byłby sens zapisywania art. 41, 42 w związku z art. 38, gdyby mogła istnieć tak swobodna interpretacja ustawy? Dziękuję. Takie jest pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#StefanKawalec">Panie Senatorze! Prowadzenie działalności ubezpieczeniowej, czyli sprzedawanie polis ubezpieczeniowych, dokonywane jest przez osobę prawną, przez podmiot prawny, który tę działalność prowadzi. A zatem w przypadku, kiedy mamy do czynienia ze spółką prawa polskiego, zarejestrowaną w Polsce, to ta spółka prowadzi działalność ubezpieczeniową niezależnie od tego, kto jest jej właścicielem. To nie jej właściciele prowadzą działalność ubezpieczeniową i nie oni muszą uzyskać zezwolenie na prowadzenie tej działalności, tylko ta spółka musi mieć zezwolenie na prowadzenie działalności, i ona tę działalność prowadzi. Czyli w tej sytuacji, jeżeli zagraniczne towarzystwo ubezpieczeniowe jest udziałowcem spółki prawa polskiego, towarzystwa ubezpieczeniowego zarejestrowanego w Polsce, i to towarzystwo zarejestrowane w Polsce prowadzi działalność, to jest to podjęcie działalności zgodne z art. 38 ustawy.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#StefanKawalec">Art. 42 dotyczy natomiast takiego przypadku, kiedy ubezpieczyciel zagraniczny sam ubezpiecza podmioty w Polsce przez sprzedawanie polis. On jest ubezpieczycielem, który ponosi odpowiedzialność za realizację polis, a jego przedstawiciel jest wyłącznie pośrednikiem, który sprzedaje te polisy. Odpowiedzialność za realizację łych polis ponosi jednak ubezpieczyciel zagraniczny. I to jest przypadek określony w art. 42.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#StefanKawalec">Ministerstwo Finansów zna interpretację pana senatora, którą pan senator raczył nam przedstawić pisemnie. W tej sprawie minister finansów odpowiadał, te odpowiedzi były również kierowane do marszałka Senatu i według Ministerstwa Finansów nie ma tutaj żadnej wątpliwości interpretacyjnej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję. Chciałabym zwrócić uwagę, że w tej chwili nie możemy się zajmować problemem interpretacji przepisów. Tworzymy prawo i proszę w swoich pytaniach skoncentrować się tylko na tej kwestii. Jeżeli natomiast Pan, Panie Senatorze, chciałby uzyskać stanowisko Ministerstwa Finansów na temat takiego czy innego rozumienia przepisów, bardzo proszę zwrócić się o to w formie zgodnej z regulaminem. W tej chwili nie mogę dopuścić pytania.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Pan Senator Jagiełło zgłaszał pytanie, jest pan w kolejce pytających, ale tylko jeśli chodzi o sprawy związane z projektem uchwały, która jest przedmiotem debaty. Bardzo proszę jej nie rozszerzać do ogólnej debaty ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#komentarz">(Senator Janusz Baranowski: Pani Marszałek, ad vocem wypowiedzi pana ministra. Nie zwracałem się o żadną interpretację. Uważam, że to nie czas i miejsce na interpretacje. Dziękuję bardzo)</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o zadanie pytania przez pana senatora Jagiełłę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#EdmundJagiełło">Pani Marszałek! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#EdmundJagiełło">Troszeczkę nie na temat, ale proszę mi wybaczyć, czynię to z powodu bardzo licznych zapytań moich wyborców. W związku z problemem poruszonym przez pana senatora Brzozowskiego, czyli ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#EdmundJagiełło">Do 31 listopada, Panie Ministrze, w ramach nadzoru ubezpieczeniowego, to jest…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Przepraszam bardzo, Panie Senatorze, trzymajmy się pewnej dyscypliny przedmiotowej. Bardzo proszę je zadać, ale jeżeli będzie to pytanie z zakresu debaty, którą prowadzimy. Z zapytaniem na inny temat proszę zwrócić się w formie przewidzianej przez regulamin albo ustawę o posłach i senatorach. Bardzo o to proszę.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#komentarz">(Senator Edmund Jagiełło: Pani Marszałek! Problem jest ważki dla wszystkich posiadaczy samochodów, czyli takie oficjalne zapytanie jest istotne. To nie jest kameralne pytanie! To dotyczy wszystkich posiadaczy samochodów! Chodzi o naganną praktykę firm ubezpieczeniowych, przed 31 listopada…).</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy pan senator chciałby zadać konkretne pytanie powiązane z projektem…</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#komentarz">(Senator Edmund Jagiełło: Konkretne)</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#AlicjaGrześkowiak">… uchwały, która jest przedmiotem debaty? Jeżeli nie, proszę zadać to pytanie ministerstwu na piśmie, albo komisji zgodnie z regulaminem. Bardzo proszę pana senatora. Proszę ten problem podnieść w oświadczeniach, ale nie stwarzać precedensu, że przy okazji analizowania projektu ustawy, rozważamy wszystkie kwestie wątpliwe w odniesieniu do systemu ubezpieczeń, albo ogólnych warunków ubezpieczeniowych.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo o to proszę pana senatora.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#EdmundJagiełło">Pani Marszałek, punkt porządku obrad brzmi: „Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej”. Czyli mogę przyjąć, oczywiście nie na mój użytek, dość szeroką formułę. Mówimy o działalności ubezpieczeniowej, nie tylko o konkretnym zapisie. Pytanie jest, Pani Marszałek, zasadnicze, w ramach tej ustawy, w ramach nadzoru Ministerstwa Finansów nad działalnością firm ubezpieczeniowych.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#EdmundJagiełło">Firmy ubezpieczeniowe zmieniają z dnia na dzień zasady gry i posiadacze samochodów w ramach ubezpieczenia OC zostali przez PZU i „Wartę” oszukani, dlatego że do 31 listopada, wtedy kiedy trzeba było zgłaszać przynależność, akces do którejś z firm, zarówno jedna, jak i druga, przedstawiły bardzo ciekawe, zachęcające oferty, a w pierwszych dniach grudnia, wtedy kiedy zainteresowani się zgłosili, zmieniono składki. Chodzi mi o wyjaśnienie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Panie Senatorze, proszę o zadanie pytania. Przepraszam bardzo, ale ja nie uznaję, że jest to pytanie związane z przedmiotem debaty. Mam takie prawo. Dlatego proszę nie traktować tego jako pytania pana senatora. Prosiłam bardzo o to, żeby pan senator nie wszczynał ogólnej debaty na temat systemu ubezpieczeń, bo taka debata może się toczyć w innych formach, nie przy okazji takiej niewielkiej zmiany, nad którą teraz dyskutujemy.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby zadać pytania w związku z przedmiotem debaty?</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Pytanie formalne)</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Czy Senat stoi na stanowisku, że w swoich działaniach jest ograniczony zakresem nowelizacyjnym, wyznaczonym przez Sejm?</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Alicja Grześkowiak: Bardzo proszę…)</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#ZbigniewRomaszewski">To pytanie dotyczy i pani marszałek, i komisji regulaminowej. Czy Senat może wykroczyć poza zakres nowelizacyjny proponowany przez Sejm?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Jest to pytanie, Panie Senatorze, natury ogólnej, na które już wielokrotnie odpowiadaliśmy. My uważaliśmy, i mam nadzieję, że Wysoki Senat uważa w tej chwili tak samo, że nie jest wiązany propozycjami Sejmu. Czyli nie musi trzymać się propozycji tak zwanej ustawy zawartej w ustawie nowelizującej, a może się zająć ustawą nowelizowaną.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Przypominam jednakowoż, że poza jedną osobą w debacie nie zabierał głosu ani jeden senator i nikt nie zgłosił propozycji poprawek. Jeżeli ktoś z państwa chciałby zgłosić propozycje innego typu zmian do tej ustawy, to w moim przekonaniu miałby do tego prawo. Ale trzeba byłoby to zrobić w odpowiedniej formie, przewidzianej regulaminem, to znaczy zabrać głos w debacie, przedstawić swoją poprawkę i przedłożyć ją na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#AlicjaGrześkowiak">W tej chwili jesteśmy w tym momencie debaty, w którym zadaję się pytania przedstawicielowi rządu i proszę bardzo o przestrzeganie tego porządku. Jeżeli są jeszcze jakieś pytania do przedstawiciela rządu, to proszę bardzo o ich zadanie. Potem będziemy kontynuować debatę, a następnie, po jej zamknięciu, przejdziemy do ewentualnego głosowania czy też przedstawienia stanowisk komisji.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Teraz, panie senatorze, jeżeli pan chciałby złożyć wniosek o poprawkę wychodzącą poza materię ustawy nowelizującej, to proszę ją przedłożyć Wysokiemu Senatowi na piśmie i uzasadnić.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę bardzo, czy są jeszcze jakieś pytania do pana ministra? Nie ma więcej pytań. Dziękuję panu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos w debacie? Pytałam już o to przed poproszeniem o głos przedstawiciela rządu.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#AlicjaGrześkowiak">Nie ma osób chętnych do zabrania głosu, wobec tego zamykam debatę.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie! Wpłynęły dwa wnioski dwóch komisji, proponujące jednobrzmiący zapis tekstu uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Ponieważ nie ma innych wniosków legislacyjnych, Wysoki Senat może w tej chwili przystąpić do głosowania nad stanowiskiem Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#AlicjaGrześkowiak">Przedmiotem głosowania będzie projekt uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, przedłożony w druku nr 125A i w druku 125B o jednobrzmiącej treści, którą odczytam.</u>
          <u xml:id="u-48.9" who="#AlicjaGrześkowiak">„Senat po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 9 grudnia 1992 r. ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej, przyjmuje tę ustawę bez poprawek”.</u>
          <u xml:id="u-48.10" who="#AlicjaGrześkowiak">Poddaję pod głosowanie ten projekt uchwały.</u>
          <u xml:id="u-48.11" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę państwa senatorów o naciśnięcie przycisku „obecny”.</u>
          <u xml:id="u-48.12" who="#AlicjaGrześkowiak">Kto z pań i panów senatorów jest za przyjęciem projektu uchwały w proponowanym brzmieniu?</u>
          <u xml:id="u-48.13" who="#AlicjaGrześkowiak">Kto z państwa jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-48.14" who="#AlicjaGrześkowiak">Kto z państwa wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-48.15" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Proszę o przedłożenie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-48.16" who="#AlicjaGrześkowiak">W głosowaniu wzięło udział 74 senatorów. Za projektem uchwały głosowało 64 senatorów, przeciwko nie wypowiedział się nikt, 10 osób wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-48.17" who="#komentarz">(Głosowanie nr 3).</u>
          <u xml:id="u-48.18" who="#AlicjaGrześkowiak">Oznacza to, że Senat 64 głosami przyjął uchwałę zaproponowaną przez obie połączone komisje, bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-48.19" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję Wysoki Senacie. Stwierdzam, że Senat przyjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Bardzo proszę, pani senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#AnnaBoguckaSkowrońska">Pani Marszałek! Chciałam zgłosić wniosek formalny o reasumpcję uchwały dotyczącej rozszerzenia porządku dziennego o pierwszy punkt zaproponowany przez kolegę senatora Leszka Piotrowskiego.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#AnnaBoguckaSkowrońska">Z analizy naszego regulaminu wynika, że Senat nie ma prawa wzywać członków rządu, a tym bardziej premiera. Może co najwyżej zapraszać. Mają oni prawo, zgodnie z art. 31, do udziału w posiedzeniach Senatu. Nawet gdyby to wezwanie interpretować jako rodzaj informacji, czy zapytania, to odpowiedź, zgodnie z art. 33 ust. 4, może być udzielona najpóźniej w czasie najbliższego posiedzenia Senatu. Ponieważ punkt porządku dziennego został poddany pod głosowanie w formie kategorycznego wezwania prezesa Rady Ministrów i żądania informacji, uważam go za niezgodny z regulaminem.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#AnnaBoguckaSkowrońska">Wnoszę o dokonanie reasumpcji głosowania albo o zmianę porządku dziennego przez wyeliminowanie tego punktu ze względu na błąd, który miał miejsce przy głosowaniu. Polegał on na tym, że podjęta uchwała nie ma oparcia w Regulaminie Senatu. Ewentualnie można wystąpić z prośbą o udzielenie takiej informacji na najbliższym posiedzeniu Senatu, ale bez zobowiązywania, bo do tego nie mamy prawa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Ta kwestia zostanie podniesiona i rozważona później. Wrócimy do niej.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#AlicjaGrześkowiak">W tej chwili przystąpimy do drugiego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Chciałabym tylko powiedzieć, że Senat, zgodnie z regulaminem, ma prawo składać wniosek o udzielenie informacji łub odpowiedzi na pytania. Odpowiedź musi zostać udzielona najpóźniej w czasie najbliższego posiedzenia Senatu. Nie oznacza to jednak, że taka informacja nie może być przedłożona podczas bieżącego posiedzenia. I tak należy te przepisy rozumieć. Wrócimy do tego po zakończeniu pierwszej części obrad. Zaraz po przerwie rozważymy tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#AlicjaGrześkowiak">W tej chwili przystępujemy do punktu drugiego porządku dziennego: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 116, a wnioski komisji w drukach nr 116A i 116B.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, pana Janusza Baranowskiego… przepraszam tutaj jest pomyłka…</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#komentarz">(Senator Janusz Baranowski: Senator Piesiak)</u>
          <u xml:id="u-50.7" who="#AlicjaGrześkowiak">Pan senator Piesiak. Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, pana senatora Andrzeja Piesiaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#AndrzejPiesiak">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#AndrzejPiesiak">Mam zaszczyt w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko komisji w sprawie ustawy o podatku od towarów i usług i podatku akcyzowym. Jest to druk senacki nr 116. Pragnę przypomnieć, że dotyczy to również dwóch druków sejmowych. Projekt rządowy zamieszczony jest w druku sejmowym nr 332 z 15 czerwca 1992 r., natomiast sprawozdania odpowiednich komisji sejmowych zawarte są w druku nr 593.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#AndrzejPiesiak">Wysoka Izbo! Na wstępie przedstawię informacje ogólne.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#AndrzejPiesiak">Podatki pobierane od sprzedaży wyrobów i usług, czyli podatek obrotowy, podatek od wartości dodanej i akcyza, są w większości krajów podstawowym źródłem dochodów budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#AndrzejPiesiak">W przewidywanym wykonaniu budżetu w bieżącym roku wpływy z podatku obrotowego w wysokości 103 bln 400 mld zł stanowią około 34% dochodów budżetowych. Łączne wpływy z pozostałych podatków, czyli podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych oraz podatku od wzrostu wynagrodzeń, szacuje się natomiast na poziomie 137 bln 300 mld zł. Stanowi to ogółem około 45% wpływów.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#AndrzejPiesiak">Warto w tym miejscu zaznaczyć, że w projekcie budżetu na rok 1993 struktura wpływów podatkowych ma ulec zmianie. I tak, z podatku obrotowego i podatku od towarów i usług oraz akcyzowego przewiduje się wpływy w wysokości 185 bln zł, co ma stanowić około 43% dochodów budżetu. Wpływy z pozostałych podatków, w wysokości 175 bln 500 mld zł, złożą się na około 40% dochodów budżetowych. Mimo że zgodnie z projektem ustawy podatek od towarów i usług ma wejść w życie w drugiej połowie roku, spowoduje on poważną i korzystną zmianę struktury dochodów budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#AndrzejPiesiak">W Polsce obecnie obowiązują dwa ustawowe prawne regulujące zasady opodatkowania podatkiem obrotowym działalności gospodarczej. Jest to ustawa z dnia 16 grudnia 1972 r. o podatku obrotowym dotycząca jednostek gospodarki nie uspołecznionej oraz ustawa z 16 lutego 1982 r. o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej.</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#AndrzejPiesiak">Cechą charakterystyczną podatku obrotowego w Polsce jest przede wszystkim koncentracja jego poboru w kilku branżach przemysłu, ponieważ około 50% ogólnych wpływów z tego podatku stanowią wpływy z opodatkowania wyrobów spirytusowych, papierosów i innych wyrobów tytoniowych oraz benzyny i oleju napędowego.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#AndrzejPiesiak">Zakres przedmiotowy podatku obrotowego jest stosunkowo szeroki, jednakże zarówno w przepisach ustawowych, jak i w przepisach wykonawczych wprowadzono szereg zwolnień o charakterze przedmiotowym. Podstawę opodatkowania podatkiem obrotowym stanowi obrót osiągany przez podmiot gospodarczy, a więc wartość sprzedaży. Obrotem jest należność za sprzedane produkty i za świadczone usługi. Stawki podatku obrotowego określone są w procencie ceny sprzedaży. W niektórych wypadkach stosowane są również stawki kwotowe, dotyczy to m.in. wyrobów spirytusowych.</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#AndrzejPiesiak">Stawka podatku obrotowego od sprzedaży produktów, która wynosiła 20%, a od świadczenia usług i organizacji imprez 5%, zwiększa się w dniu dzisiejszym o około 4 punkty. Jednakże minister finansów został ustawowo upoważniony do zwalniania części artykułów i usług od podatku obrotowego oraz ustalania stawek podatkowych dla innych artykułów i usług w wysokości wyższej lub niższej od stawek podstawowych.</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#AndrzejPiesiak">Wiele artykułów jest zwolnionych od podatku obrotowego. Dotyczy to przede wszystkim artykułów o podstawowym znaczeniu dla kosztów utrzymania ludności, artykułów dla dzieci itp. Jeszcze do niedawna wiele tych artykułów było nie tylko zwolnionych z podatku obrotowego, ale również objętych dotacjami przedmiotowymi.</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#AndrzejPiesiak">Wynika z tego, że funkcjonujący obecnie w Polsce podatek obrotowy ma tak wiele wad, iż zastąpienie go innym podatkiem pośrednim, takim właśnie jak podatek od wartości dodanej, jest koniecznością.</u>
          <u xml:id="u-51.12" who="#AndrzejPiesiak">Podsumowując tę część, jeszcze raz pragnę podkreślić, że do najważniejszych mankamentów obecnego podatku obrotowego należy przede wszystkim deformacja cen towarów i usług, gdyż ceny te kształtują się zależnie od liczby faz obrotu. Działa on też dyskryminacyjnie w stosunku do niektórych przedsiębiorstw, dlatego że od czasu uwolnienia cen stał się m. in. regulatorem rentowności przedsiębiorstw, co jest oczywistą nieprawidłowością.</u>
          <u xml:id="u-51.13" who="#AndrzejPiesiak">Podatek od wartości dodanej jest odmianą podatku obrotowego wielofazowego, ale podatek ten - co należy podkreślić - opodatkowuje tylko obrót netto, który powstał u danego, konkretnego producenta. Dlatego, choć jest pobierany we wszystkich fazach obrotu, czyli w produkcji, imporcie, sprzedaży hurtowej i detalicznej, obciąża wyłącznie finalnego odbiorcę, czyli konsumenta. Nie ma on więc charakteru podatku kaskadowego i uwzględnia obowiązującą w systemie podatkowym zasadę jednokrotności opodatkowania.</u>
          <u xml:id="u-51.14" who="#AndrzejPiesiak">Nie jest też wkalkulowany w koszty działalności przedsiębiorstwa. Stawka tego podatku nie jest zawarta w cenie zbytu, jak w przypadku podatku obrotowego, lecz jest doliczana do ceny zbytu, czyli każdy kolejny producent płaci podatek proporcjonalny do wartości produkcji dodanej przez siebie. Stąd zresztą pochodzi ogólnie przyjęta nazwa: podatek od wartości dodanej. Podatek ten obciąża tylko różnicę w obrotach każdej z faz.</u>
          <u xml:id="u-51.15" who="#AndrzejPiesiak">VAT, czyli podatek od towarów i usług, jest podatkiem powszechnym, co oznacza, że będą go płaciły wszystkie podmioty niezależnie od formy własności.</u>
          <u xml:id="u-51.16" who="#AndrzejPiesiak">Powiem teraz kilka słów na temat historii i obecnie obowiązujących w świecie i w Europie zasad stosowania VAT. Podatek tego typu został pierwszy raz wprowadzony we Francji w 1954 r. Obecnie obowiązuje w 63 państwach, w tym we wszystkich należących do Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. W państwach stosujących VAT obowiązują w zasadzie cztery stawki, określane jako podstawowa, obniżona, podwyższona i zerowa.</u>
          <u xml:id="u-51.17" who="#AndrzejPiesiak">Stawka podstawowa, czyli powszechna, powinna obciążać jak najszerszy zakres towarów i usług. Zgodnie z założeniami przyjętymi w EWG, po roku 1992 stawka ta powinna znaleźć się w przedziale od 14 do 22%.</u>
          <u xml:id="u-51.18" who="#AndrzejPiesiak">Ze względu na przejrzystość systemu oraz koszty związane z naliczaniem i poborem podatku najlepszym rozwiązaniem jest oczywiście istnienie jednej stawki, obejmującej całość towarów i usług. Ideału takiego nie uzyskano nigdzie i my również nie chcemy go uzyskać.</u>
          <u xml:id="u-51.19" who="#AndrzejPiesiak">Rozwiązania bliskie ideału znalazły: Wielka Brytania, Kanada i Dania, z tym że najbliższe - Dania, gdyż w zasadzie, z niewielkimi wyjątkami, jest tam jedna, powszechna stawka 25%.</u>
          <u xml:id="u-51.20" who="#AndrzejPiesiak">Warto jeszcze wspomnieć o tym, jaki cel ma stosowanie stawki zerowej. Stawka zerowa jest szczególnym rozwiązaniem technicznym w zakresie zwolnień przedmiotowych. Stosowana jest przede wszystkim przy eksporcie i uprawnia podmiot gospodarczy, który dokonał transakcji sprzedaży zwolnionej od opodatkowania, do zwrotu z budżetu państwa podatku wliczonego w cenę zakupionych surowców i materiałów, związanych z wytworzeniem sprzedanych produktów. Czyli jest to, można powiedzieć, impuls proeksportowy.</u>
          <u xml:id="u-51.21" who="#AndrzejPiesiak">Dwa słowa jeszcze na temat konkretnych rozwiązań w kilku państwach europejskich.</u>
          <u xml:id="u-51.22" who="#AndrzejPiesiak">Niemcy: stawka podstawowa wynosi w tej chwili 14%, stawka obniżona - 7% i obejmuje podstawowe artykuły spożywcze, druki, transport pasażerski, produkty roślinne. Nie stosuje się stawek podwyższonych.</u>
          <u xml:id="u-51.23" who="#AndrzejPiesiak">Francja: podstawowa stawka - 18,6%; obniżona - 5%, obejmuje przede wszystkim artykuły spożywcze, książki, niektóre usługi; specjalnie obniżona wynosi 2,1%, obejmuje prasę i lekarstwa; stawka podwyższona wynosi 25% i dotyczy tzw. towarów luksusowych, jak pojazdy samochodowe, itd.</u>
          <u xml:id="u-51.24" who="#AndrzejPiesiak">Włochy: stawka podstawowa - 19% i trzy stawki obniżone - 2% na wyroby farmaceutyczne, 4% - artykuły spożywcze, 9% - książki, usługi, gaz i elektryczność. Stawka podwyższona wynosi 38% i obejmuje przede wszystkim tzw. towary luksusowe.</u>
          <u xml:id="u-51.25" who="#AndrzejPiesiak">Belgia: stawka podstawowa - 17%; obniżona - 6%, obejmuje artykuły spożywcze, lekarstwa, paliwa; podwyższona wynosi 25% i podobnie jak w innych krajach obejmuje tzw. towary luksusowe.</u>
          <u xml:id="u-51.26" who="#AndrzejPiesiak">Jakie korzyści przewidujemy z wprowadzenia podatku od wartości dodanej? Dzięki zastosowaniu tego podatku wszyscy producenci są opodatkowani według tych samych zasad, dzięki czemu ich rentowność jest porównywalna, co jest bardzo ważne. Oznacza bowiem przede wszystkim wprowadzenie czystych i przejrzystych reguł gry rynkowej.</u>
          <u xml:id="u-51.27" who="#AndrzejPiesiak">VAT nie ma wpływu na konkurencyjność cen poszczególnych towarów, gdyż przy zastosowaniu tego podatku wysokość ceny nie zależy od liczby faz obrotów. A więc likwiduje ten negatywny element, który funkcjonuje obecnie.</u>
          <u xml:id="u-51.28" who="#AndrzejPiesiak">Wprowadzenie tego podatku powoduje, że producenci i inwestorzy otrzymują z rynku prawidłowe sygnały o cenach, kosztach, rentowności, co w naszym wypadku, w okresie prywatyzowania gospodarki, nabiera szczególnego znaczenia. Stworzenie w Polsce czytelnych i stabilnych reguł gry ekonomicznej ma szczególnie duże znaczenie dla podmiotów zagranicznych, zainteresowanych inwestowaniem w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-51.29" who="#AndrzejPiesiak">Jeszcze jedną istotną zaletą podatku od towarów i usług jest jego konstrukcja znacznie prostsza niż podatku obrotowego. W wypadku VAT stosuje się kilka stawek podatkowych - w naszym projekcie trzy - natomiast przy podatku obrotowym funkcjonuje ich kilkadziesiąt.</u>
          <u xml:id="u-51.30" who="#AndrzejPiesiak">Uważa się też, że jest to podatek o bardzo przejrzystej technice obliczania i poboru. Wystarczy bowiem, że kolejny płatnik podatku wstawi do faktury, przekazywanej nabywcy, kwotę podatku obliczoną od danej fazy obrotu. Taki sposób obliczania VAT przyczynia się przede wszystkim do ograniczenia nadużyć podatkowych, wynikających ze sprzedaży bez faktur. Po prostu podatnik jest zainteresowany uzyskiwaniem od swojego dostawcy faktur, gdyż umożliwiają mu one odliczenie podatków pobranych we wcześniejszych fazach obrotu.</u>
          <u xml:id="u-51.31" who="#AndrzejPiesiak">Podkreślam tę sprawę, gdyż być może jest to element, który pomoże częściowo zlikwidować tzw. szarą strefę gospodarki. Wystawianie faktury powoduje, że dostawca nie może już uchylić się od zapłacenia należnego podatku.</u>
          <u xml:id="u-51.32" who="#AndrzejPiesiak">Ocenia się również, że konstrukcja podatku od towarów i usług, czyli wprowadzenie stawek zerowych, może mieć działanie stymulujące eksport - o tym już mówiłem - gdyż występuje szczególnie prosta procedura zwrotu tego podatku przy eksporcie towarów i usług. Podobnie system zwrotów wpłat podatkowych ma zachęcić do inwestowania, o czym też już wspominałem.</u>
          <u xml:id="u-51.33" who="#AndrzejPiesiak">Oczywiście, trzeba się również odnieść do pewnych wad, które są podkreślane. Warto je w jakiś sposób skomentować, bo każde rozwiązanie podatkowe jest pewną dolegliwością i każde ma pewne wady, dlatego że nie jest rozwiązaniem idealnym.</u>
          <u xml:id="u-51.34" who="#AndrzejPiesiak">Najważniejszym zastrzeżeniem, wysuwanym dosyć powszechnie w stosunku do tego podatku, jest jego przewidywane działanie proinflacyjne. To zresztą nie tylko cecha podatku od towarów i usług, ale również wszystkich podatków typu obrotowego. Wynika ona z ich pośredniego charakteru. Z chwilą wprowadzenia podatku od towarów i usług powstaje więc niebezpieczeństwo inflacyjnego wzrostu cen. Zresztą, zarówno instytut finansów, jak i inne instytuty szacują, że impuls proinflacyjny może wynosić, w zależności od ocen fachowców, średnio od 2% do 4,5%. Ja tego nie komentuję, są to pewne ekspertyzy. Oczywiście, nie można tego przewidzieć dokładnie dlatego, że gospodarka jest żywym organizmem, którego zachowania są do końca nieprzewidywalne. Nie można jednoznacznie przesądzać wyników tej operacji, ponieważ nie brakuje również, wśród innych ekspertów, opinii, że po wprowadzeniu podatku od towarów i usług, w grupach wyrobów i usług, szczególnie tam, gdzie ceny są cenami równowagi, ceny nie wzrosną, a być może w niektórych wypadkach zostaną obniżone.</u>
          <u xml:id="u-51.35" who="#AndrzejPiesiak">Tyle wstępnych informacji. Chciałem teraz posiedzieć kilka słów na temat ogólnej konstrukcji ustawy.</u>
          <u xml:id="u-51.36" who="#AndrzejPiesiak">Ustawa o podatku od towarów i usług i o podatku akcyzowym proponuje trzy stawki podatku - stawka podstawowa, powszechna, która powinna obowiązywać w stosunku do wszystkich towarów i usług - 22%, stawka obniżona - 7% i stawka zerowa.</u>
          <u xml:id="u-51.37" who="#AndrzejPiesiak">Zacznijmy od stawki zerowej. Stawką zerową proponuje się objąć przede wszystkim eksport towarów i usług. Poza tym stawkę tę wprowadza się na nisko przetworzone produkty rolnictwa, leśnictwa i rybołówstwa, to jest wyszczególnione w załączniku nr 1 do ustawy, oraz na wiele rodzajów usług, między innymi: mieszkaniowe, komunalne, w dziedzinie ochrony zdrowia i opieki społecznej. Wyszczególnia to dokładnie załącznik nr 2 do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-51.38" who="#AndrzejPiesiak">Stawka obniżona, czyli 7%, ma dotyczyć ponad pięćdziesięciu grup towarów i usług, zostały one wyszczególnione w tabeli, w załączniku nr 3. Są to przede wszystkim: żywność, towary dla niemowląt i dzieci, nawozy sztuczne, przewozy kolejowe, usługi telekomunikacyjne oraz duża grupa materiałów budowlanych, z tym że materiały budowlane, według ustawy, mają być objęte obniżoną stawką do końca 1995 r. Materiały budowlane są wyszczególnione w załączniku nr 5, jest to pięćdziesiąt pozycji.</u>
          <u xml:id="u-51.39" who="#AndrzejPiesiak">Sejm zaproponował również, w art. 51, obniżenie stawki podatku do 7% dla paliw i energii oraz świadczonych w tym zakresie usług, zresztą na czas określony, to znaczy na rok. Tabela tych surowców i usług jest zamieszczona w załączniku nr 4.</u>
          <u xml:id="u-51.40" who="#AndrzejPiesiak">Warto zaznaczyć, że ustawa daje uprawnienia ministrowi finansów do okresowego przesunięcia pewnych grup towarów i usług ze stawki 7% do stawki 0%, jak również okresowego obniżenia stawki z 22% do 7%. Wydaje się, że szczególnie w początkowym okresie funkcjonowania ustawy, czyli funkcjonowania nowego podatku, taka elastyczność pozwoli rządowi szybko reagować na sygnały docierające z rynku.</u>
          <u xml:id="u-51.41" who="#AndrzejPiesiak">Jeszcze kilka słów na temat podatku akcyzowego. Traktuje o tym rozdział trzeci ustawy, od art. 34 do art. 38. Akcyza obejmuje w aktualnej wersji 19 grup towarów, które są zamieszczone w załączniku nr 6. Są to, między innymi, paliwa, samochody osobowe, wyroby alkoholowe i tytoniowe, akcesoria do gier, broń gazowa, jachty pełnomorskie i wszelkiego rodzaju łodzie, z wyłączeniem rybackich, wysokiej klasy sprzęt elektroniczny oraz kamery video, sól, zapałki i na końcu guma do żucia.</u>
          <u xml:id="u-51.42" who="#AndrzejPiesiak">Ustawa podaję stawki maksymalne na akcyzę od 25% do 190%, a dla wyrobów przemysłu spirytusowego i drożdżowego nawet do 1900%, zróżnicowane w zależności od rodzaju towaru, jak i źródła jego pochodzenia, przy czym import został potraktowany znacznie surowiej. Stawki akcyzy ustala minister finansów, odpowiednio w drodze zarządzenia lub rozporządzenia. Należy przy tym pamiętać, że towary akcyzowe są ponadto obciążone podstawową stawką podatku od towarów i usług, czyli 22%, sprowadzane zaś z zagranicy również 6% podatkiem od importu. Czyli podatki, łącznie z akcyzą, w tym przypadku się sumują. Podkreślam to, żeby była jasność, jak działa proponowane rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-51.43" who="#AndrzejPiesiak">Przechodzę teraz do omówienia wniosku Komisji Gospodarki Narodowej, który jest zamieszczony w druku nr 116A. Komisja Gospodarki Narodowej generalnie proponuje cztery zmiany.</u>
          <u xml:id="u-51.44" who="#AndrzejPiesiak">Rozpocznę może od zmiany czwartej, dotyczącej art. 56, dlatego że wiąże się z nią zmiana pierwsza.</u>
          <u xml:id="u-51.45" who="#AndrzejPiesiak">Komisja proponuje inne brzmienie art. 56. Nie będę tego dokładniej wyjaśniał, myślę, że pan senator-sprawozdawca komisji inicjatyw zrobi to dokładniej, chodzi o rozwiązanie bardziej „czyste” z prawnego punktu widzenia. Komisja proponuje następujące brzmienie art. 56: „Ustawa wchodzi w życie z dniem 5 lipca 1993 r., z wyjątkiem art. 9, 46, 47 i 53, które wchodzą w życie z dniem ogłoszenia”. Różnica jest widoczna, jeśli państwo porównacie z aktualną treścią. Wiąże się z nią zmiana pierwsza w projekcie uchwały. W odpowiednich artykułach dokonuje się zamiany wyrazów „obowiązywania ustawy” na „wejścia ustawy w życie”. Dotyczy to art. 56 i innych, które są wymienione w pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-51.46" who="#AndrzejPiesiak">Istotna zmiana, proponowana w pkt 2 uchwały, dotyczy art. 50 ustawy. W wersji sejmowej, minister finansów jest zobligowany poprzez ten artykuł, konkretnie przez pkt 1, do ustalenia na okres co najmniej trzech lat stawki podatku 0% dla sprzedaży podręczników szkolnych i akademickich oraz dla wydawnictw o określonym przez ministra finansów nakładzie, a także dla sprzedaży towarów wymienionych w załącznikach. Dotyczy to towarów związanych z gospodarką rolną i leśną oraz urządzeń do regulacji i pomiarów przepływu prądu, wody, gazu i ciepła.</u>
          <u xml:id="u-51.47" who="#AndrzejPiesiak">Komisja Gospodarki Narodowej proponuje następujące brzmienie całego art. 50. „Minister finansów, w drodze rozporządzenia, ustali na okres nie dłuższy niż 3 lata listę towarów i usług, do których sprzedaży lub świadczenia w kraju stosuje się stawkę 0%, oraz przypadki, gdy sprzedaż towarów do wolnych obszarów i składów celnych jest traktowana na równi z eksportem”.</u>
          <u xml:id="u-51.48" who="#AndrzejPiesiak">Zapis taki daje większą elastyczność Ministerstwu Finansów i nie narzuca pewnej tylko grupy towarów, w stosunku do której minister ma zastosować stawkę zerową. Umożliwia wybór, w zależności od sytuacji na rynku. Zmiana jednocześnie niweluje aktualny pkt 2 w tym artykule.</u>
          <u xml:id="u-51.49" who="#AndrzejPiesiak">Jeżeli chodzi o kolejną zmianę, bardzo zresztą istotną i kontrowersyjną, mianowicie art. 51, a konkretnie pkt 1 w ust. 1 tego artykułu, to dotyczy ona sprawy, o której już mówiłem. Sejm wprowadził na czas ograniczony, do 30 czerwca 1994 r., obniżoną do 7% stawkę dla surowców energetycznych i nośników energii, które są wymienione w załączniku nr 4.</u>
          <u xml:id="u-51.50" who="#AndrzejPiesiak">Komisja Gospodarki Narodowej, po bardzo zresztą długiej, wnikliwej dyskusji i wymianie argumentów, proponuje, aby przywrócić - mówię „przywrócić” dlatego, że w wersji rządowej na surowce energetyczne i usługi proponowano stawkę podstawową, czyli 22%. Czyli technicznie wygląda to tak, że proponujemy skreślenie pkt 1 w ust. 1 art. 51 i jednocześnie skreślenie załącznika nr 4 i odpowiednie zmiany w numeracji.</u>
          <u xml:id="u-51.51" who="#AndrzejPiesiak">Jeszcze dwa słowa uzasadnienia, które komisja przedstawia, proponując tę zmianę. Projekt budżetu na rok 1993 został przygotowany na podstawie pewnego harmonogramu podwyżek cen, energii i nośników energii. Jest to zamieszczone zarówno w projekcie ustawy budżetowej, jak i w uzasadnieniu do tej ustawy. Jest to również skoordynowane z momentem wejścia w życie ustawy o podatku od towarów i usług, który przypominam, jest przewidywany w tej ustawie - tu nie ma kontrowersji - na dzień 5 lipca 1993 r.</u>
          <u xml:id="u-51.52" who="#AndrzejPiesiak">Przy rozwiązaniu sejmowym budżet traci około, według informacji Ministerstwa Finansów, sześciu bilionów wpływów. Jeśli Senat zdecyduje się podtrzymać to rozwiązanie, to sądzę, że powinniśmy zastanowić się, gdzie znaleźć te sześć bilionów złotych, aby starać się zbilansować budżet, nad którym zresztą niedługo będziemy debatować. To jest podstawowy argument. Kolejnym argumentem, który był używany - myślę, że pan minister Modzelewski o tym jeszcze powie - jest umowa z Bankiem Światowym. Konkretnie chodzi o pewne środki przeznaczone na restrukturyzację sektora energetycznego i paliwowego. Z tymi środkami związane są, nie chciałbym użyć określenia „zobowiązania”, ale ustalenia dotyczące dochodzenia do cen światowych. To jest jeszcze jeden, przykry zresztą, bardzo trudny warunek, który my jako Polacy musimy w 1993 r. wypełnić.</u>
          <u xml:id="u-51.53" who="#AndrzejPiesiak">Tyle, jeżeli chodzi o art. 51. Krótko mówiąc Komisja Gospodarki Narodowej proponuje powrót do wersji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-51.54" who="#AndrzejPiesiak">Jeszcze jedna sprawa zamieszczona w pkt 5 proponowanej uchwały. Zmiana dotyczy załącznika nr 3 do ustawy, czyli załącznika określającego wykaz towarów i usług, których sprzedaż lub świadczenie jest objęte stawką podatku w wysokości 7%.</u>
          <u xml:id="u-51.55" who="#AndrzejPiesiak">Po pierwsze, komisja proponuje zmianę poz. 15 tego wykazu. Konkretnie, żeby nie wchodzić w szczegóły. Sytuacja jest taka, że stawkę obniżoną podatku, czyli 7% stosuje się do wyrobów przemysłu spożywczego, z wyłączeniem produkcji wyrobów przemysłu spirytusowego i drożdżowego i dalej napojów owocowych pitnych. W tym zestawieniu napojów owocowych pitnych, nie umieszczono soków cytrusowych. Po prostu powoduje to, że soki inne niż cytrusowe mają stawkę podatku 22%, a soki cytrusowe mają stawkę 7%. Komisja proponuje wyrównanie szans dla wszystkich soków i również umieszczenie soków cytrusowych w stawce podatku 22%. Jest to drobna zmiana, ale istotna dlatego, że w tej sprawie docierają różne postulaty i informacje z zainteresowanych środowisk.</u>
          <u xml:id="u-51.56" who="#AndrzejPiesiak">Kolejna sprawa. Grupa poprawek od poz. 24, do 27 i poz. 29, 30. Dotyczy to towarów przeznaczonych dla dzieci. Różnych rodzajów towarów, to można wyczytać z zestawienia. Konkretnie aktualnym rozwiązaniu sejmowym proponuje się, aby obniżone stawki stosować do towarów dla dzieci do lat jedenastu. Komisja proponuje obniżenie tej bariery wieku, przesunięcie jej do następnej grupy, czyli do lat sześciu. Argument podstawowy jest taki - należy się z tym zgodzić - że towary, szczególnie odzież, jeżeli chodzi o dzieci w wieku dziesięć, jedenaście lat, można produkować w ten sposób, że ta odzież będzie odpowiednia również do wieku szesnastu i siedemnastu lat. Powstają obawy, że producenci mogą wykorzystywać tę możliwość do omijania stawki podatku 22%, i wprowadzać te towary do grup z obniżoną stawką 7%. Projektodawcy, którzy komisji przedstawiali ten wniosek - komisja się z nimi zgodziła - twierdzą że obniżenie tego progu do sześciu lat, ogranicza możliwość nadużyć tego typu.</u>
          <u xml:id="u-51.57" who="#AndrzejPiesiak">Również podobna sprawa, są to poz. 29 i 30, oraz poz. 37, dotyczy obuwia dziecięcego. Podobnie też proponuje się zmianę klasyfikacji. W ustawie dotyczy to obuwia o długości dwudziestu trzech centymetrów, a proponuje się określenie tej długości na dwadzieścia centymetrów. Wbrew pozorom w efekcie końcowym ma to duże znaczenie dla producentów i dlatego podkreślam tę sprawę.</u>
          <u xml:id="u-51.58" who="#AndrzejPiesiak">Czyli krótko mówiąc, komisja proponuje zmiany w tabeli nr 3. Już je przedstawiłem. Są to, wszystkie zmiany, które proponuje Komisja Gospodarki Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-51.59" who="#AndrzejPiesiak">Pragnę w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej poprosić Wysoką Izbę o poparcie tych poprawek i głosowanie za projektem uchwały, zaproponowanej przez Komisję Gospodarki Narodowej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo panu senatorowi-sprawozdawcy Komisji Gospodarki Narodowej. Chciałabym poinformować Wysoką Izbę, że Komisja Gospodarki Narodowej przedkłada dwa wnioski mniejszości. Sprawozdawcą pierwszego wniosku jest pan senator Janusz Baranowski. Sprawozdawcą drugiego - pan senator Janusz Woźnica.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę teraz o zabranie głosu sprawozdawcę pierwszego wniosku mniejszości. Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#JanuszBaranowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#JanuszBaranowski">Postulat dotyczy art. 23, który w ppkt 1 daje ministrowi finansów możliwość modyfikacji uchwalanej tutaj ustawy bez udziału parlamentu. Problem polega na tym, że cała istota podatku, określona w art. 21, a polegająca na możliwości odliczenia podatku należnego, może być w każdej chwili zmieniona w drodze rozporządzenia ministra finansów. Może on bowiem określić listę towarów i usług, których nabycie nie uprawnia do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatków, o których mowa w art. 21.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#JanuszBaranowski">Być może umknęło to uwadze komisji sejmowej, Sejmowi i dlatego też ośmielam się wnioskować do Wysokiej Izby, aby skierować ewentualnie tę poprawkę do rozpatrzenia przez Sejm. Wtedy minister finansów, w drodze rozporządzenia, mógłby określić przypadki i warunki zwrotu podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług wymienionych w art. 21 ust. 3, służących całkowicie lub częściowo czynnościom zwolnionym od podatku na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2.</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#JanuszBaranowski">To jest całe uzasadnienie mojego wniosku. Istota, podkreślam, polega na tym, że modyfikacja ustawy przez ministra finansów byłaby w każdym czasie możliwa bez udziału parlamentu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Proszę teraz o przedłożenie drugiego wniosku mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej. Pan senator Janusz Woźnica, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#JanuszWoźnica">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#JanuszWoźnica">Wniosek drugiej grupy mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej dotyczy drugiej części ustawy. Czyli ustawy o podatku akcyzowym, a konkretnie załącznika nr 6 do tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#JanuszWoźnica">Propozycja zmian dotyczy pozycji jedenastej. Otóż, propozycja sejmowa wyłącza karty do gry dla dzieci z podatku akcyzowego. A zatem karty do gry dla dorosłych są z podatkiem akcyzowym, a karty do gry dla dzieci bez podatku akcyzowego, w związku z tym karty dla dzieci będą tańsze oraz łatwiej dostępne. Nie uważamy, aby gra w karty była dla dzieci zajęciem pouczającym i szlachetnym. Jest wystarczająco dużo innych gier kształcących. Nie należy przyzwyczajać dzieci do gry w karty, bo później zechcą rozwijać tę umiejętność w szkole, w życiu dorosłym, zechcą uprawiać hazard. Chyba, że o to chodzi w propozycji sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#JanuszWoźnica">Propozycja druga. Należy skreślić pozycję o numerze 9. Sejm objął podatkiem akcyzowym środki upiększające i perfumy. Środków tych, jak wiadomo, używają głównie kobiety. W warunkach zubożenia części społeczeństwa, nie dla wszystkich kobiet te środki będą dostępne.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#JanuszWoźnica">Wiadomo, że pewna część społeczeństwa ma najprostsze kłopoty bytowe. Obawiamy się, że makijaż może nabrać charakteru, i tu użyję niemodnego określenia, po prostu klasowego. W okresie feudalizmu modne były blade lica, gdyż chłopki pracowały cały dzień na polu w skwarze słonecznym. We wczesnym okresie kapitalistycznym modna była opalenizna, gdyż robotnice pracowały w zakładach przemysłowych pod dachem. Obecnie obawiamy się, że nie wszystkie kobiety będzie stać na środki upiększające. A my, bo to jest inicjatywa moja i pana senatora Czarnockiego, chcemy, aby wszystkie panie były tak atrakcyjne jak nasze panie w Senacie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Proszę teraz pana senatora-sprawozdawcę o zajęcie miejsca. Chciałabym zapytać, czy ktoś z państwa chciałby zadać pytania sprawozdawcy Komisji Gospodarki Narodowej?</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Senator Jadwiga Bałtakis: Ja chciałabym zadać pytanie)</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę panią senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#JadwigaBałtakis">Chciałam zapytać, czy podatek od wartości dodanej zmieni sytuację finansową zakładów, które zatrudniają inwalidów? Czy skutkiem tego nie będzie zwolnień, bo takie obawy się już wśród inwalidów pojawiają? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#AndrzejPiesiak">Po pierwsze, ustawa ta zmienia w ogóle system podatku, który dotychczas zwał się obrotowym i co jest najistotniejsze, być może tego mocno nie podkreśliłem, nie przewiduje zwolnień podmiotowych, czyli zwolnień dotyczących konkretnych zakładów czy podmiotów gospodarczych. I z tego punktu widzenia system, który aktualnie obowiązuje, czyli system zwolnień podmiotowych, także w stosunku do zakładów pracy chronionej w tej ustawie nie jest przewidywany.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#AndrzejPiesiak">W pierwszej połowie roku 1993 będzie jeszcze obowiązywała stara zasada. W lipcu, jeżeli wejdzie wżycie ten podatek, nie będzie już aktualna. Sądzę, że jest czas, aby szukać innych rozwiązań, które pozwolą utrzymać czy zastosować inne zasady zatrudnienia inwalidów, aby nie spowodować uderzenia w zakłady pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#AndrzejPiesiak">Ale są to w tej chwili moje przypuszczenia. W tej ustawie w każdym razie nie da się wprowadzić zapisu, który byłby bezpośrednim przeniesieniem systemu preferującego zakłady pracy chronionej.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#AndrzejPiesiak">Myślę, że pan minister jeszcze na koniec to wyjaśni, bo były też dyskusje w Sejmie na ten temat i trzeba by precyzyjnie o tym powiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby skierować pytanie do sprawozdawcy? Proszę bardzo, pan senator Czarnobilski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#ZdzisławCzarnobilski">Panie Senatorze, pan senator podawał nam stawki podatkowe krajów zachodnich. Chciałem zapytać, czy pan senator zna stawki, jakie są na Węgrzech i czy efekty węgierskie można porównać do polskich? Czy korzystaliśmy również z tych doświadczeń?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#AndrzejPiesiak">Akurat w tej chwili nie mam dokładnych informacji na temat stawek. Mogę powiedzieć tylko tyle, że rozwiązanie węgierskie nie jest czystym rozwiązaniem, które się nazywa podatkiem od towarów i usług, czy podatkiem od wartości dodanej. Jest to pewnego rodzaju modyfikacja podatku obrotowego, ale przepraszam bardzo, szczegółów nie znam. Nie byłem w stanie prześledzić wszystkich systemów. Taka jest ogólna zasada. Nie wzorujemy się na rozwiązaniu węgierskim, a na tych rozwiązaniach zachodnich, które starają się wprowadzać najczystszą formę podatku od wartości dodanej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Proszę o pytanie pana senatora Romaszewskiego, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Panie Senatorze, muszę powiedzieć, że nie do końca rozumiem i prosiłbym o wyjaśnienie mi stanowiska komisji w sprawie art. 51 ust. 1 pkt. 1, które zostały zlikwidowane. Dotyczyły tego, że w okresie do 30 czerwca 1994 r. surowce energetyczne i nośniki energii wymienione w załączniku 4 ustawy są objęte podatkiem 7%. Rezygnujemy z tego, czyli siłą faktu dotyczy ich 22%.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#ZbigniewRomaszewski">Mnie po prostu bardzo interesuje problem, w jaki sposób obciąży to w szczególności nasz przemysł wydobywczy, bo tu jest o czym w tej chwili rozmawiać, kiedy mamy strajk 48 kopalń na Śląsku. Jak te rzeczy są ze sobą związane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#AndrzejPiesiak">Bezpośrednio zasada ta nie obciąża obrotu towarów, czyli powiedzmy surowców w tak zwanym rynku zaopatrzeniowym, to znaczy między kopalniami a elektrowniami. Trzeba natomiast wyraźnie powiedzieć, że podatek od towarów i usług obciąża bezpośrednio konsumenta. Jeżeli w indywidualnym odbiorze konsumentem energii elektrycznej jest każdy Polak, to w efekcie końcowym obciąża tego właśnie odbiorcę. Jeżeli w łańcuchu pomiędzy wydobyciem węgla a wytworzeniem energii elektrycznej na końcu jest jakiś towar wyprodukowany na podstawie, powiedzmy, tych surowców, to jest on obciążony w efekcie końcowym podatkiem, po tej zmianie, 22%.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#AndrzejPiesiak">Należy jeszcze przypomnieć, że na energię elektryczną nadal obowiązują ceny urzędowe, ustalane przez rząd czy przez Ministerstwo Finansów.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#AndrzejPiesiak">I tu należy pamiętać, że w ostatecznej cenie mieści się podatek 22%. Jeżeli rząd utrzyma ceny urzędowe na poziomie, który będzie wynikał z rynku, to należy wtedy odjąć od ceny finalnej 22% i pozostanie nam cena, która jest ceną zaopatrzeniową. Czyli są również argumenty, które przemawiają za tym, że tego typu podatek może wpływać na racjonalizację zużycia surowców i energii. To jest jeszcze jeden argument, który był przedstawiany.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#AndrzejPiesiak">Prosiłbym, aby tę sprawę dokładnie pan minister Modzelewski wyjaśnił, bo jest to niejako wniosek rządu, i jest to umieszczone w przedstawionym przez rząd programie podwyżek cen energii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Wydaje się, że w tej sytuacji bardzo poważnie powinno to wpływać na wzrost współczynnika inflacji, bo cena energii elektrycznej oczywiście będzie wchodziła praktycznie wszędzie. Wobec tego, jeżeli w rachunkach zostało uwzględnione 7%, a my wprowadzamy 22%, to te rachunki mogą się okazać wątpliwe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#AndrzejPiesiak">Myślę, Panie Senatorze, że to są naczynia połączone. Mówiłem o tym, iż budżet traci 6 bilionów i prawdopodobnie te pieniądze gdzieś trzeba znaleźć. Nie da się tego przenieść bezpośrednio, czyli liniowo, jeżeli jest podwyżka 22% i jest jakiś koszyk usług, i jeżeli bezpośrednio ma to wpływ na wzrost średnich cen towarów w roku 1993.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#AndrzejPiesiak">Zresztą takich analiz i wyliczeń, i symulacji, nie otrzymaliśmy. Nie sądzę, ażeby ktoś był w stanie zrobić w pełni dokładną symulację tego, co się zdarzy w roku 1993, po wprowadzeniu podatku VAT.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Do zadania pytania zgłaszał się jeszcze pan senator Włodyka, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#MieczysławWłodyka">Chciałem zapytać, czy Komisja Gospodarki Narodowej zastanawiała się nad odrzuceniem w ogóle tego podatku ze względu na co najmniej 30% inflację w kraju. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#AndrzejPiesiak">Nie, nie było wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Proszę o zadanie pytania pana Tadeusza Brzozowskiego. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#TadeuszBrzozowski">Mam pytanie, czy pan senator-sprawozdawca wie, z jakich przyczyn wyłączono z podatku od towarów i usług produkty gospodarki łowieckiej?</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#komentarz">(Senator Andrzej Piesiak: Prosiłbym o tekst, jest to w załączniku nr 1).</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#TadeuszBrzozowski">Tak. Załącznik nr 1.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#komentarz">(Senator Andrzej Piesiak: Załącznik nr 1 poz. 11).</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#TadeuszBrzozowski">Tam jest: „produkty gospodarki leśnej i łowieckiej”. Chodzi mi o gospodarkę łowiecką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#AndrzejPiesiak">Nie jestem w stanie szczegółowo odpowiedzieć na to pytanie. Prosiłbym o wsparcie, w odpowiednim momencie, przedstawicieli rządu. Są to już pewne fachowe sprawy, które wynikają z konstrukcji…</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#AndrzejPiesiak">Zresztą, pragnę przypomnieć, że ustawa była konstruowana przez kilka lat. I te szczegółowe rzeczy wynikają już z pewnych branżowych spraw, dlatego prosiłbym o pomoc przedstawicieli rządu,</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Sądzę, że pan Tadeusz Brzozowski uzyska odpowiedź w odpowiednim czasie. Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zadać pytanie panu senatorowi-sprawozdawcy Komisji Gospodarki Narodowej? Nikt nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję panu, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę o zabranie teraz głosu sprawozdawcę Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, pana senatora Waleriana Piotrowskiego.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę bardzo, panie senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WalerianPiotrowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WalerianPiotrowski">Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych nie zajmowała się w swym oddzielnym stanowisku problemami merytorycznymi, wynikającymi z przyjęcia tej ustawy. Pracowała natomiast nad jej legislacyjnym udoskonaleniem. I wyniki tej pracy, zawierające, jak się zdaje, legislacyjne udoskonalenie tej ustawy, przedstawiamy Wysokiej Izbie z wnioskiem o przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#WalerianPiotrowski">Moje sprawozdanie rozpocznę od problemu zasygnalizowanego już przez pana senatora Piesiaka, mianowicie od art. 56. Zwłaszcza że jednak pozostały różnice, jakkolwiek stanowiska obu Komisji: Inicjatyw i Prac Ustawodawczych oraz Gospodarki Narodowej idą w tym samym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#WalerianPiotrowski">Problem dotyczy zawartego w ustawie sformułowania, bardzo kontrowersyjnego z legislacyjnego punktu widzenia. Głosi ono bowiem, że ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, z mocą obowiązującą od pierwszego poniedziałku po upływie sześciu miesięcy od dnia ogłoszenia, jednak nie wcześniej niż dnia 5 lipca 1993 r. Wyjątek stanowią art. 9, 46, 47 i 53, które mają moc obowiązującą od dnia ogłoszenia ustawy, oraz art. 21 ust. 7, który ma moc obowiązującą po upływie sześciu miesięcy od dnia obowiązywania ustawy.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#WalerianPiotrowski">O co tutaj chodzi? Ustawodawca chciał znaleźć poprawne legislacyjnie rozwiązanie dylematu, który wyraża się w następujący sposób: ustawa ma wejść w życie w dniu 5 lipca 1993 r., na dodatek w poniedziałek. Przed terminem wejścia ustawy w życie muszą być dokonane także inne czynności, nie tylko legislacyjne, na przykład ze strony podatnika.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#WalerianPiotrowski">Przyjęto, naszym zdaniem, dziwne rozwiązanie. Czasem jest ono stosowane, gdy ustawodawca chce nadać przepisom ustawy moc obowiązującą, ale wstecz, przed terminem ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#WalerianPiotrowski">Dlatego w Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych została opracowana formuła szersza niż przedłożona przez Komisję Gospodarki Narodowej. Uwzględnia ona, w prawidłowym zapisie legislacyjnym, potrzebę wykonania ustawy przed terminem wejścia w życie jej części podatkowej. I to w aspekcie delegacji ustawowych dla ministra finansów do wydania rozporządzenia. Także w aspekcie tych czynności podatnika, które on sam we własnym interesie powinien wykonać przed terminem 5 lipca 1993 r.</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#WalerianPiotrowski">Przedstawiamy Wysokiej Izbie prawidłowy, moim zdaniem, zapis formuły wejścia w życie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#WalerianPiotrowski">Sejm zobowiązał rząd do wydania wszystkich rozporządzeń wykonujących tę ustawę w terminie 75 dni od dnia jej ogłoszenia. Gdyby nie było tego zapisu, który my proponujemy w art. 56, to rząd znalazłby się w trudnej sytuacji. Nie dysponowałby obowiązującymi zapisami ustawowymi, które zawierałyby delegację ustawową do wydania poszczególnych rozporządzeń. W razie wydania takich rozporządzeń mogłyby powstać problemy konstytucyjne. Powstałaby wątpliwość, czy rząd działał zgodnie z zasadą praworządnego państwa oraz zasadami konstytucyjnego działania, wydając rozporządzenie powołujące się na delegację ustawową zawartą w ustawie, która ma obowiązywać dopiero od 5 lipca. Wszystkie te wątpliwości i problemy nasza propozycja zapisu usuwa. Już w fazie prac komisyjnych spotkała się ona z aprobatą przedstawiciela ministra finansów, pana wiceministra Modzelewskiego. Sygnalizuję to Wysokiej Izbie jako pewien argument za przyjęciem tego zapisu.</u>
          <u xml:id="u-77.9" who="#WalerianPiotrowski">Z punktu widzenia legislacyjnego jest to może bardzo ważna zmiana. Inne mają również znaczenie dla wykonania ustawy. Chociaż część z nich dotyczy prawidłowego i jednolitego języka ustawy, stosowania jednolitych terminów. Niektóre zapisy zawierają uzupełnienia zmierzające do lepszego wykonywania tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-77.10" who="#WalerianPiotrowski">Proponujemy, by Wysoka Izba w art. 5 zastąpiła w pkt 1 wyrazy „w kraju” terminem „terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”. Nie z powodu, że mogłyby powstać wątpliwości, o co chodzi, bo takich wątpliwości prawdopodobnie nie byłoby. Przede wszystkim dlatego, że ustawodawca sejmowy posługuje się w art. 4 i art. 2 tej ustawy prawidłowym terminem „terytorium Rzeczypospolitej Polskiej”, jako terytorium, na którym ustawa ma obowiązywać. W momencie, kiedy do tej ustawy wnoszone są i tak poprawki, nie ma żadnych racji przemawiających za tym, aby utrzymywać w mocy zapis błędny, niejednolity, zupełnie wyjątkowy w tej ustawie. Jest to pierwsza poprawka komisji dotycząca art. 5.</u>
          <u xml:id="u-77.11" who="#WalerianPiotrowski">W art. 7 powstaje problem uzupełnienia zapisu ustawowego dotyczącego ust. 2. Art. 7 stanowi o zwolnieniu od podatku towarów i usług oraz od podatku akcyzowego szeregu czynności, świadczenia usług, eksportu i importu towarów. A w ust. 2 stanowi, że zwolnień, o których mowa w ust. 1 pkt 4, nie stosuje się w tylko jednej kategorii - kategorii importu towarów zwolnionych od cła - jeżeli na podstawie przepisów o prawie celnym powstaje obowiązek uiszczenia cła.</u>
          <u xml:id="u-77.12" who="#WalerianPiotrowski">Proponujemy, by zgodnie z intencją tej ustawy i zgodnie z obowiązującym prawem, wpisać dodatkowe zdanie: „obowiązek podatkowy powstaje w momencie powstania obowiązku uiszczenia cła”.</u>
          <u xml:id="u-77.13" who="#WalerianPiotrowski">Jest to konieczne z tej racji, że zwolnienie od obowiązku uiszczenia cła jest zwolnieniem udzielanym na określony termin, czasem nawet na okres trzech lat, a obowiązek podatkowy jest obowiązkiem odłożonym w czasie. Mogłyby więc powstać wątpliwości, kiedy powstaje obowiązek podatkowy, co ma istotne konsekwencje dla wymiaru tego obowiązku. Dlatego też proponujemy dopisanie tego drugiego zdania, które nie przeczy intencjom i zapisom ustawowym, a jest ich uzupełnieniem.</u>
          <u xml:id="u-77.14" who="#WalerianPiotrowski">Podobnie rzecz ma się z poprawkami proponowanymi do art. 11. Chodzi o to, że w art. 11 zapisano w ust. 1: „Podatnicy, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 3 obowiązani są wpłacać podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy w terminie i na warunkach określonych dla zapłaty cła”.</u>
          <u xml:id="u-77.15" who="#WalerianPiotrowski">Zmiana kolejności nie jest tutaj zmianą bagatelną. Zmierza do tego, by nie powstały wątpliwości co do tego, w jaki sposób ma być naliczany podatek. Zgodnie bowiem z art. 15 ust. 41 i art. 36 ust. 2 podstawą opodatkowania akcyzą jest wartość celna towaru powiększona o należne cło, a podstawą opodatkowania w podatku od towarów i usług wartość celna powiększona o należne cło i zwiększona o kwotę podatku akcyzowego. Stąd też kolejność dokonywania obliczeń podatku musi być inna niż ta, która została zapisana w art. 11.</u>
          <u xml:id="u-77.16" who="#WalerianPiotrowski">Propozycja zmiany art. 14 ust. 3 ma jednak charakter nie tylko legislacyjny. Jest zmianą merytoryczną, której wartość zawarta jest w zasadzie równości tego podatku.</u>
          <u xml:id="u-77.17" who="#WalerianPiotrowski">Art. 14 w ust. 3 uprzywilejowuje podatników, którzy kontynuują działalność gospodarczą rozpoczętą przed wejściem w życie podatku. Uprzywilejowuje w stosunku do tych, którzy taką działalność podejmą po wejściu podatku w życie.</u>
          <u xml:id="u-77.18" who="#WalerianPiotrowski">Chodzi o problem wartości sprzedaży towarów u podatników zwolnionych od podatku, zgodnie z zasadą określoną w szczególny sposób w art. 14 ust. 2. W ust. 3 Sejm postanowił, że jeżeli wartość sprzedaży towarów u podatników zwolnionych od podatku na podstawie ust. 2 przekroczy kwotę 4 mld zł o ponad 50% w okresie pierwszych 6 miesięcy roku podatkowego, to zwolnienie traci moc w momencie przekroczenia tej kwoty. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przekroczenia tej kwoty. Dotyczy to podatników, którzy kontynuują działalność gospodarczą. Gdy chodzi natomiast o tych, którzy rozpoczynają działalność gospodarczą, to kwota, po której przekroczeniu traci się zwolnienie od podatku, jest niższa o 2 mld zł. Jest to zatem różnica istotna, a preferencja dla tych, którzy kontynuują działalność gospodarczą, nie jest usprawiedliwiona żadnymi szczególnymi względami gospodarczymi.</u>
          <u xml:id="u-77.19" who="#WalerianPiotrowski">Stąd też nasza propozycja zmierza do tego, by zasady określone w art. 14 ust. 3 były takie same jak te, które są zawarte w ust. 7, a dotyczą granicy zwolnień podatników rozpoczynających działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-77.20" who="#WalerianPiotrowski">Art. 23 jest to propozycja zmian związana z wnioskiem mniejszości, dlatego nie będę tego problemu referował.</u>
          <u xml:id="u-77.21" who="#WalerianPiotrowski">W art. 40 jest zmiana terminologiczna, o której mówiłem wcześniej, a dotycząca jednolitego stosowania terminu: terytorium Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-77.22" who="#WalerianPiotrowski">Przepraszam, w art. 40 chodzi jeszcze o sprecyzowanie możliwości zwolnienia od podatku i akcyzy organizacji międzynarodowych, które prowadzą działalność w interesie publicznym i są zwolnione od analogicznych podatków w innych krajach. Zapis sejmowy mógłby budzić wątpliwości, na jakim terytorium ma być prowadzona ta działalność w interesie publicznym. Oczywiście, w sposób dorozumiany, nie można by przyjąć interpretacji innej jak ta, która aż się prosi o wpisanie: na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. I to jest ta propozycja legislacyjna.</u>
          <u xml:id="u-77.23" who="#WalerianPiotrowski">Propozycja legislacyjna do art. 42 dotyczy właściwie poprawności techniki legislacyjnej. W propozycji zawartej w ustawie sejmowej zapis art. 3 ust. 1 pkt 5 ustawy o opłacie skarbowej pojawia się, wbrew wszelkim zasadom techniki legislacyjnej, dwa razy. Proponujemy skreślić to bez jakiejkolwiek zmiany merytorycznej.</u>
          <u xml:id="u-77.24" who="#WalerianPiotrowski">Propozycja do art. 44, związanego ze zmianami w obowiązujących przepisach, jest także propozycją z zakresu techniki legislacyjnej i myślę, że nie będzie budziła żadnych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-77.25" who="#WalerianPiotrowski">Propozycją merytoryczną, chociaż wiążąca się z techniką legislacyjną, jest proponowana zmiana w art. 55 ust. 2. Art. 55 stanowi o tym, że tracą moc, z zastrzeżeniem ust. 2, ustawa o podatku obrotowym i ustawa o opodatkowaniu jednostek gospodarki uspołecznionej. Ustawa sejmowa stanowi: z zastrzeżeniem ust. 2. A ust. 2 mówi: przepisy ustaw wymienionych w ust. 1 stosuje się nadal w zakresie usług, polegających na skupie i sprzedaży walut obcych, nie dłużej jednak niż do dnia 31 grudnia.</u>
          <u xml:id="u-77.26" who="#WalerianPiotrowski">Proponujemy, by tym zastrzeżeniem objąć także zwolnienia, o których mowa w art. 53 ust. 5. Jest to niezbędne dla funkcjonowania ustawy, ponieważ art. 53 w ust. 5 stanowi to samo co ust. 2 art. 55: że sprzedaż towarów zwolnionych od podatku od towarów i usług na podstawie ust. 3 i 4 art. 53 podlega opodatkowaniu według dotychczasowych zasad i stawek podatku obrotowego.</u>
          <u xml:id="u-77.27" who="#WalerianPiotrowski">W przybliżeniu jest to ta sama materia, a zatem uchylenia muszą się odnosić również do możliwości pobierania podatku obrotowego w dalszym ciągu na podstawie art. 50 ust. 5. Stąd też myślę, że Wysoka Izba zgodzi się także i z propozycjami tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-77.28" who="#WalerianPiotrowski">Jeżeli pani marszałek pozwoli, to chciałbym się odnieść także do tego jednego wniosku mniejszości, który w jej imieniu prezentuję. Jest to drobiazg, ale widzę, że pani marszałek nie chce pozwolić…</u>
          <u xml:id="u-77.29" who="#komentarz">(Wicemarszałek Alicja Grześkowiak: Bardzo proszę nie łączyć…)</u>
          <u xml:id="u-77.30" who="#WalerianPiotrowski">Dobrze. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-77.31" who="#komentarz">(Wicemarszałek Alicja Grześkowiak: … sprawozdania komisji z wnioskiem mniejszości)</u>
          <u xml:id="u-77.32" who="#WalerianPiotrowski">Wobec tego pojawię się tutaj jeszcze raz.</u>
          <u xml:id="u-77.33" who="#WalerianPiotrowski">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-77.34" who="#komentarz">(Wicemarszałek Alicja Grześkowiak: Oczywiście, zapraszam pana senatora bardzo uprzejmie)</u>
          <u xml:id="u-77.35" who="#WalerianPiotrowski">I to wszystko, co chcieliśmy w imieniu Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych przedstawić Wysokiej Izbie pod rozwagę. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo panu senatorowi za przedstawienie sprawozdania Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Komisja zgłasza trzy wnioski mniejszości i trzy osoby będą sprawozdawcami poszczególnych wniosków.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę pana senatora Piotra Andrzejewskiego o zabranie głosu i zreferowanie pierwszego wniosku mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PiotrAndrzejewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PiotrAndrzejewski">Będę referował trzy wnioski, bo są jeszcze dwa dodatkowe, już nie mniejszości i nie przeze mnie reprezentowane.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PiotrAndrzejewski">Pierwszy wniosek mniejszości wynika z konieczności interwencji, ochrony upadającej polskiej, rolniczej bazy surowcowej. I tu proszę o uwagę rolników i wszystkich tych, którzy mienią się obrońcami interesów rolnictwa w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PiotrAndrzejewski">Otóż zmierza on do tego, żeby w wyłączaniu z podatku, czyli zastosowaniu stawki zerowej podatku, umieścić produkty rolne pochodzenia krajowego. Konsekwencją tego jest podanie definicji w punkcie 8 art. 4, tak w druku, jak i w załączniku nr 1, wszędzie tam, gdzie mowa jest o produktach, do których stosuje się zerową stawkę podatku; czy to będą surowce mleczarskie czy mięsne; dodanie do słowa „wyrób” przymiotnika „ krajowy”.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#PiotrAndrzejewski">Poprawka ta ma następujące skutki. Przede wszystkim skutki dla budżetu państwa:</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#PiotrAndrzejewski">zwiększenie przychodów budżetowych państwa, a tym samym obniżenie deficytu budżetowego. Po drugie, o czym była tutaj mowa: ochronę producentów i produktów rolnych w Polsce. Nie zapominajmy, że w Polsce 1/3 ludności to rolnicy, nie tak jak w EWG, gdzie dotyczy to marginesu. Następnie: ochronę zakładów i warsztatów pracy związanych z rolnictwem, przeciwdziałającą bezrobociu w rolnictwie, które jest groźbą następną po bezrobociu przemysłowym. Dalej: zwiększenie sprawności eksportowej przez usprawnienie rodzimej bazy surowcowej, oddziaływanie na kapitałochłonność inwestycyjną kapitału zagranicznego w Polsce, dlatego że to będzie pobudzać inwestowanie kapitału zagranicznego, w ramach joint venture, w przetwórstwo rolno-spożywcze w Polsce. Wreszcie, poprawka ta daje nam, i to już na bazie naszych rokowań dotyczących stosunków międzynarodowych, korzystniejszą pozycję w negocjacjach o ujednolicenie sytuacji prawnej z EWG, w procesach dostosowawczych. Możemy stopniowo wycofywać się z dopuszczalnej prawem pomocy publicznej dla rolnictwa polskiego, w miarę jak Wspólnota będzie się wycofywać z subsydiowania swoich produktów rolnych, wprowadzanych na rynek polski.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#PiotrAndrzejewski">Pytanie: skoro tyle w tym plusów, to dlaczego, proszę państwa, był to wniosek mniejszości? Odpowiedź jest jasna. Obiekcje, które były zgłaszane, dotyczą zgodności z międzynarodowymi zobowiązaniami Polski, to znaczy z naszą, traconą już w tej chwili, suwerennością legislacyjną w dziedzinie gospodarczej, w związku z umowami stowarzyszeniowymi z EWG.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#PiotrAndrzejewski">Ponieważ obiekcje były zgłaszane i nie zostały omówione w wyczerpujący sposób na forum komisji, zadałem sobie trud skonsultowania tego z ekspertami i z biurem prawnym ministerstwa rolnictwa. W wyniku analizy przepisów, doszedłem do wniosku, że obiekcje są nieuzasadnione i chcę to państwu przedstawić skrótowo, a jeżeli będą pytania - szerzej.</u>
          <u xml:id="u-79.8" who="#PiotrAndrzejewski">Otóż, zastrzeżenia w układzie stowarzyszeniowym z EWG, które dotyczą konkurencji i zobowiązania do nieuprzywilejowywania produkcji krajowej wobec produktów zagranicznych, są ograniczane w jednym wypadku. Mianowicie tam, gdzie to dotyczy rolnictwa i rybołówstwa.</u>
          <u xml:id="u-79.9" who="#PiotrAndrzejewski">Art. 19 mówi o ograniczeniach, a jego ust. 3, że te wszystkie postanowienia nie będą w żaden sposób ograniczać prowadzonej, odpowiednio przez Polskę i Wspólnotę, polityki rolnej lub stosowania jakichkolwiek środków w ramach tej polityki. Art. 33 naszej umowy stowarzyszeniowej z EWG, odpowiadający art. 63 samego układu europejskiego, również zawiera w ust. 5 wyjątek od zasady formułowanej w tym artykule. Mianowicie, w odniesieniu do produktów, o których mowa w rozdziałach drugim i trzecim, to znaczy rolnictwa i rybołówstwa, nie stosuje się postanowień restrykcyjnych, nie dopuszczających pomocy publicznej. Tak więc nie powinniśmy interpretować na niekorzyść Polski postanowień z ustawy stowarzyszeniowej. Myślę, że to istotne.</u>
          <u xml:id="u-79.10" who="#PiotrAndrzejewski">Jeszcze jeden argument, że nie wiadomo, jak ma się propozycja mniejszości, chroniąca i budżet, i producentów rolnych w Polsce, do zobowiązań Polski z tytułu GATT, przypominam - układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu.</u>
          <u xml:id="u-79.11" who="#PiotrAndrzejewski">Otóż, z uzyskanych przeze mnie informacji wynika, że Polska jest dopiero w fazie uzgodnień przystąpienia do GATT. W trakcie tak zwanej „rundy urugwajskiej” nastąpić powinna taryfikacja środków prawa celnego przez pretendentów do przystąpienia i ma to być przedmiotem obrad. W tym zakresie nie jesteśmy jeszcze związani postanowieniami GATT. Mówiłem o tym poprzednio jako o korzystnej pozycji negocjacyjnej. Jest chyba lepiej, jeżeli znajdzie się zapis interwencyjny wobec rolnictwa polskiego. Nie muszę państwu przypominać, że sytuacja jest dramatyczna. Wiadomo powszechnie, że hodowla surowca mięsnego w Polsce znajduje się w stanie katastrofalnego upadku, że do Polski wwożone jest w znacznych ilościach mięso ze Wschodu i z Zachodu. Pomijam już kwestie zdrowia i ochrony sanitarnej. Propozycja mniejszości wydaje mi się w tej chwili elementem racjonalnej interwencji.</u>
          <u xml:id="u-79.12" who="#PiotrAndrzejewski">Przechodzę do drugiego wniosku mniejszości. Pokrywa się on z wnioskiem mniejszości złożonym przez komisję gospodarki, to znaczy przez pana senatora Baranowskiego. Jest to propozycja wykreślenia ust. 1 z art. 23.</u>
          <u xml:id="u-79.13" who="#PiotrAndrzejewski">Ust. 1 ma na celu umożliwienie władzy wykonawczej, to znaczy ministrowi finansów, ominięcia dzisiaj sytuowanych w ustawie tabel i zwolnień od podatku. Jeżeli ten przepis wprowadzimy, to będziemy mieć fikcję uchwalania tabel w drodze ustawy, gdyż zastosowanie stawek może być dowolnie przesuwane przez ministra finansów, jako władzę wykonawczą, rządową.</u>
          <u xml:id="u-79.14" who="#PiotrAndrzejewski">W związku z tym tracimy kontrolę nad dalszym stosowaniem poszczególnych tabel w zakresie stawek podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-79.15" who="#PiotrAndrzejewski">To jest pierwszy wzgląd, który skłania do tego, aby wszelkie zmiany w tabelach były jednak zamieszczane w formie ustawowej, w systemie prawnym. Drugi powód jest istotny dlatego, że takie interweniowanie, znane na wstępnym etapie tylko urzędnikom Ministerstwa Finansów i osobom, które mają dostęp do informacji, jest aferogenne. Jeżeli nastąpią przesunięcia w zwolnieniach bądź zmiany podatkowe, osoba znająca wcześniej datę wprowadzenia ich w życie, ma pewne preferencje, które mogą być traktowane częściowo jako aferogenne, co znamy zresztą okresu niepewności co do zmiany stawek celnych. Dlatego wniosek mniejszości reprezentowanej przeze mnie jest identyczny z wnioskiem mniejszości komisji gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-79.16" who="#PiotrAndrzejewski">Wreszcie trzecia, pozornie drobna sprawa, dotyczy załącznika nr 1 i skreślenia produktów gospodarki leśnej z wyłączenia ze stosowania podatku i przesunięcia do zerowego wymiaru podatku. Uważam, że gospodarka leśna, nastawiona w tej chwili głównie antyekologicznie, to znaczy na rębność polskich lasów, powinna być również opodatkowana, a tym samym umożliwi to ewidencję podatkową. Przyczyni się to do proekologicznego nastawienia, a jednocześnie będzie dodatkowym dochodem skarbu państwa, nie mówiąc już o kontroli podatkowej w zakresie aktualnego gospodarowania drewnem. Kolejnym argumentem jest przeciwdziałanie katastrofalnie zwiększonej rębności lasów w indywidualnych gospodarstwach rolnych. W tej chwili jest to już ogromny problem ekologiczny. To drobna poprawka, ale wydaje mi się, że działanie proekologiczne ją w pełni uzasadnia.</u>
          <u xml:id="u-79.17" who="#PiotrAndrzejewski">Jeżeli są jakieś pytania, to jestem gotów wyjaśnić bardziej szczegółowo prawne elementy motywacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo panu senatorowi…</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Nie ma pytań. Dziękuję bardzo)</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o zabranie głosu pana senatora Piotra Chojnackiego. Później będzie część z pytaniami.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę teraz pana senatora Piotra Chojnackiego o przedstawienie wniosku mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PiotrChojnacki">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PiotrChojnacki">Chciałem odnieść się tylko do pozycji nr 12 w załączniku nr 2, dotyczącej wyłączenia usług w zakresie świadczonym przez kancelarie notarialne i adwokackie. Proszę nie traktować tego, co powiem, jako działania w imieniu pewnych korporacji zawodowych, aby zwiększyć ich nadmierne ponoć dochody. Wręcz przeciwnie. Chcę przekonać Wysoką Izbę i uzyskać aprobatę w interesie szerokich rzesz obywateli naszego państwa. I tak bowiem twierdzą, że usługi, które świadczymy, czy to w adwokaturze, czy w notariacie, są tak dalece drogie, że zdecydowana większość, podkreślam, zdecydowana większość obywateli, zaprzestała korzystania z usług adwokackich. Wielu procesów nie wszczyna się tylko dlatego, że ludzi nie stać na rzeczywistą, poważną obsługę prawną.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PiotrChojnacki">W obecnej sytuacji podobne zagrożenie może także wystąpić w zakresie usług świadczonych przez kancelarie notarialne. Nie będę komentował różnych wypowiedzi, dotyczących dochodów notariuszy, bo istotnie zdarzają się tu też „kominy”, ale prawdą jest, że obrót notarialny, którego podstawę stanowi działalność notariuszy, jest fundamentem porządku prawnego Rzeczypospolitej. Zrezygnowanie przez znaczną część obywateli z obrotu notarialnego wywrze wybitnie negatywny i destabilizujący wpływ na pewność obrotu prawnego. W państwie prawnym pewność obrotu prawnego jest gwarancją tego, że każdy z nas w swoim czasie, za lat pięć czy pięćdziesiąt, będzie mógł znaleźć i ujawnić swoje tytuły prawne. Doprowadzimy do nadmiernego wygórowania cen, a przecież podatek od usług i towarów jest podatkiem cenotwórczym. Nie chcę powiedzieć, że w ten sposób nastąpi oczywiste zmniejszenie dochodów kancelarii, aczkolwiek i to też może nastąpić. Faktem jest natomiast, że klientela zacznie omijać notariaty, zaistnieje nieformalny obrót. Doświadczyliśmy tego zwłaszcza po wojnie. Na przykład jeżeli chodzi o gospodarstwa rolne, z uwagi na troskę o ich większy, ekonomicznie silniejszy pułap, zakazaliśmy dzielenia gospodarstw rolnych. Do czego to doprowadziło - wiemy. Gospodarstwa rolne i tak były dzielone, nieformalnie oczywiście. Bałagan, jaki się wytworzył, trwa do dziś, mimo ustawy z 26 października 1971 r.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PiotrChojnacki">Dlatego też środowisko notariuszy przestrzega i zwraca się do Wysokiej Izby o uwzględnienie wniosku mniejszości, mając na uwadze przede wszystkim oddalenie niebezpieczeństwa obrotu poza notarialnego. Chcę wskazać, że obrót ten w większości przypadków nie jest wynikiem dobrej woli obywatela. Wynika on z nakazów prawa. Stąd też obywatel nie może uniknąć pewnych zachowań publicznych, tej formy jaką jest forma aktu notarialnego. Należy to uwzględnić i z tego też punktu widzenia reprezentujemy pogląd, że działania notariatów mają charakter publicznoprawny, zbliżony w swej istocie do działań administracji państwowej, wymiaru sprawiedliwości, obrony narodowej, bezpieczeństwa publicznego, czy także, jak słusznie wskazuje komisja inicjatyw, samorządu terytorialnego. Z tego też powodu uważamy, że byłoby słuszne przyjęcie rozwiązania zwalniającego zarówno usługi notarialne, jak i adwokackie z podatku w sposób określony w poz. 15b załącznika proponowanych zmian. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję panu senatorowi. Proszę pana senatora Waleriana Piotrowskiego o przedstawienie kolejnego wniosku mniejszości. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WalerianPiotrowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WalerianPiotrowski">Występuję tutaj, jak mi się wydaje, w sprawie bardzo oczywistej. Zgodziliśmy się na posiedzeniu komisji, że wykaz w załącznika nr 2 usług, których świadczenie jest zwolnione od podatku, trzeba uzupełnić w poz. 12: zwolnione od podatku są także usługi samorządu terytorialnego. Problem wynika właściwie nie z zastrzeżeń ustawodawcy sejmowego, ale ze statystycznej klasyfikacji usług. Z tych symboli, które tu są wpisane. One wszystkie powstały w okresie dawnym. W okresie, gdy nie znano pojęcia samorządu terytorialnego, a występowała jednolita administracja państwowa na terytorium całego państwa.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#WalerianPiotrowski">W toku prac nad tą ustawą otrzymaliśmy zapewnienie pana wiceministra Modzelewskiego, że jeżeli nie nastąpi zmiana tego zapisu - stale mówię o poz. 12 - to i tak ustawa będzie interpretowana w tym sensie, że w zakresie pojęcia administracji państwowej mieści się również administracja samorządu terytorialnego. Uznaliśmy jednak, że dla prawidłowości legislacyjnej i dla jasności pojęć trzeba uwzględnić tę rzeczywistość ustrojową, która jest i która różni w znaczny sposób administrację państwową od administracji samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#WalerianPiotrowski">Z tym zapisem propozycji uzupełnienia ustawy komisja się zgodziła. Nie zgodziła się natomiast w większości z propozycją zmiany poz. 14 tego samego załącznika, gdzie mówi się, iż zwolnione od podatku są usługi świadczone przez organizacje polityczne, związkowe i inne. Proponujemy, by ten zapis uzupełnić przez wpisanie tam organizacji samorządowych powołanych ustawą, z wyłączeniem działalności gospodarczej organizacji wyliczonych w ust. 14. Jakie były tutaj obiekcje? Były obiekcje co do tego, co oznacza pojęcie organizacji samorządowych. Mówiono, wskazując na liczne przykłady, że mamy organizacje samorządowe, powołane ustawą, takie jak samorządy adwokackie, samorząd radców prawnych, samorząd lekarski, pielęgniarek, weterynarzy, farmaceutów i mamy takie organizacje, które powstają na podstawie prawa o stowarzyszeniach i które się nazywają: samorząd regionalny, regionalna izba gospodarcza itd., itd. Jaka wobec tego byłaby intencja i jaki byłby zakres wyboru? Aby uniknąć wątpliwości, proponujemy tak jak to napisano w propozycjach, by zwolnienie od podatku ograniczyć do usług organizacji samorządowych powołanych ustawą, w zakresie, w którym te usługi związane są z ustawowym realizowaniem zadań tych organizacji, korporacji zawodowych. Na przykład odbieranie egzaminów, wydawanie świadczeń kwalifikacyjnych, prowadzenie niezbędnych szkoleń i innych zadań wynikających ze statutu tych organizacji. Statutu opartego na ustawie.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#WalerianPiotrowski">Wydawało mi się, nadal mi się wydaje, że wpisanie wyraźnie do poz. 14 usług organizacji samorządowych, powołanych ustawą, nie jest sprzeczne z intencją ustawodawcy. Dotyczy to również zwolnienia od podatku usług organizacji politycznych, związkowych i innych. Można powiedzieć, że w tych innych mieszczą się również organizacje samorządowe, powołane ustawą. Jeśli tak, jeśli z całą pewnością tak, to trzeba wyraźnie powiedzieć, żeby nie było wątpliwości, które zostały wyrażone w głosowaniu większości, w wyniku czego tę poprawkę akurat odrzucono. Ja rekomenduję, jeżeli tak wolno powiedzieć, Wysokiej Izbie, tę poprawkę z przekonaniem, że ona sprecyzuje zapis ustawowy w aktualnych warunkach ustrojowych, w których nastąpiła przecież istotnie zmiana. Mamy samorządy terytorialne, ale mamy już liczne, powołane na podstawie ustawy, samorządy zawodowe, co musi znaleźć wyraz w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#WalerianPiotrowski">Wyrażam przekonanie, że jeżeli klasyfikacja statystyczna nie obejmuje tych pojęć, to przecież zapisy ustawowe nie pozostają z nią w sprzeczności, a kiedyś te klasyfikacje trzeba będzie zmienić. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Poproszę o pozostanie tu na miejscu, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie! Bardzo proszę o zadawanie pytań panu senatorowi, jako sprawozdawcy Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, jeżeli takie pytania państwo senatorowie chcieliby zgłosić. Bardzo proszę, kto z państwa chciałby zadać pytanie panu senatorowi, jako sprawozdawcy Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych? Nie widzę chętnych. Dziękuję panu, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytania do senatorów-referentów wniosków mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, pan senator do którego z panów senatorów sprawozdawców?</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#komentarz">(Senator Franciszek Połomski: Do pana senatora Chojnackiego)</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze, może tutaj poproszę. Proszę bardzo o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#FranciszekPołomski">Otóż pan senator Chojnacki odważnie wystąpił w obronie interesów dwóch kategorii prawników, mianowicie adwokatów i notariuszy. Ostatnio właśnie zarobki, zwłaszcza notariuszy, bulwersują środowisko prawnicze i myślę, że w wystąpieniu pana senatora Chojnackiego odwaga graniczy desperacją. Chciałbym zapytać pana senatora, jaka jest średnia zarobków? Czy wie, jaka jest średnia zarobków notariuszy w tym kraju?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PiotrChojnacki">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#PiotrChojnacki">Przede wszystkim zaskakuje mnie pan senator tego rodzaju sformułowaniami. Ja przecież prosiłem Wysoką Izbę, panie i panów senatorów, aby rozumieli moje wystąpienie nie jako idące w kierunku obrony i tak znacznych dochodów, o których krążą wręcz legendy, tylko wskazywałem na zagrożenia płynące z przeforsowania pewnego pułapu wytrzymałości obywateli korzystających z naszych usług. Tylko do tego celu zmierzam. Niczego więcej nie zamierzam osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#PiotrChojnacki">Środowisko notarialne jest usatysfakcjonowane dochodami i nie musi mieć większych. Rzecz sprowadza się do tego, że istnieje obawa, o której dość szeroko mówiłem, związana z możliwością powstania nieformalnego, sprzecznego z ustawodawstwem, obrotu prawnego. To będą skutki bardzo wysoko obciążające nas w przyszłości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Przepraszam bardzo, nie może się w tej chwili toczyć wymiana poglądów. Taka odpowiedź…</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#komentarz">(Senator Piotr Chojnacki: Ja tak uważam)</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Nie, to nie o to chodzi, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#komentarz">(Senator Piotr Chojnacki: W jakim duchu mam odpowiedzieć?)</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę bardzo, po prostu na pytanie, jaka jest średnia miesięczna zarobków w notariacie. Pytanie było takie, ponieważ jest wniosek, który koresponduje z wnioskiem mniejszości. Bardzo proszę wszystkich państwa tylko o odpowiedzi na pytania, bo inaczej przeniesiemy debatę do fazy, która już nie jest debatą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PiotrChojnacki">Nie jestem członkiem władz naczelnych notariatu i nie są znane mi w tej chwili średnie dochody notariuszy. Wiem, ile sam zarabiam,…</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#komentarz">(Senator Franciszek Połomski: Ja mogę podać pani marszałek te dochody, ponieważ je znam)</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#komentarz">(Oklaski).</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#PiotrChojnacki">… jeżeli to pana senatora ewentualnie interesuje, to przecież mogę je podać.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#komentarz">(Senator Franciszek Połomski: Nie, nie, ja je znam, bo pytałem o to podczas posiedzenia Krajowej Rady Sądownictwa i otrzymałem miarodajną odpowiedź ze strony przedstawiciela ministerstwa. Miesięczne zarobki notariuszy w tym kraju wynoszą przeciętnie 40 milionów, natomiast skrajnie wysokie przekraczają ćwierć miliarda).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo, proszę o zadanie pytania…</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ad vocem w tej sprawie)</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę o zadanie pytania kolejną osobę.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#komentarz">(Senator Piotr Chojnacki: To są obroty, Panie Mecenasie, nie dochody za rok)</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę nie prowadzić dyskusji. W tej chwili nie ma dyskusji, są tylko pytania.</u>
          <u xml:id="u-90.5" who="#komentarz">(Senator Piotr Chojnacki: Ale ja nie wiem, czy to jest przesłuchanie mnie na okoliczność dochodów notariatów, czy w związku z tym, co dotyczy propozycji ustawowej regulacji?)</u>
          <u xml:id="u-90.6" who="#komentarz">(Senator Jerzy Stępień: Sam tego chciałeś Grzegorzu Dyndałło)</u>
          <u xml:id="u-90.7" who="#komentarz">(Oklaski).</u>
          <u xml:id="u-90.8" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Wydaje mi się, że do zadania pytania zgłosił się pan senator Chmura. Nie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#JerzyChmura">Przepraszam bardzo, ale ponieważ pani marszałek zechciała ograniczyć dyskusję w tym zakresie, to nie. Ja mam pytanie do pana senatora Andrzejewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Na razie do pana senatora Chojnackiego.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Pani senator bardzo proszę, później pan senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#JadwigaBałtakis">Nie zrozumiałam pana senatora Chojnackiego, do kogo kieruje apel o zmniejszenie cen usług prawnych czy notarialnych, które jak powiedział grożą obrotami nieformalnymi i brakiem poważnej obsługi prawnej. Jestem zaniepokojona, gdzie mogę spotkać się z niepoważną obsługą prawną. Chciałabym nie dać się zaskoczyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PiotrChojnacki">Jeżeli chodzi o to sformułowanie, może ono nie jest najszczęśliwsze. Chodzi mi o to, że będzie to na przykład pokątne poradnictwo prawne. Będzie mogła pani senator skorzystać z usług jakichś pokątnych radców, zdyskwalifikowanych fachowców, prawników poza oficjalnymi biurami, kancelariami. I niewątpliwe jest to pewne ryzyko.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Alicja Grześkowiak: Dziękuję bardzo…)</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#komentarz">(Senator Jadwiga Bałtakis: Do kogo jest skierowany ten apel o obniżenie ceny usług, która by zapobiegała patologii?)</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#PiotrChojnacki">Pani Senator, to nie jest apel, to jest po prostu wniosek legislacyjny w sprawie pkt 12 załącznika nr 12 i nic więcej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Proszę o zadanie pytania pana senatora Waleriana Piotrowskiego, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WalerianPiotrowski">Panie Senatorze, uzasadnienie pańskiego wniosku oparte jest na słusznym przewidywaniu, że wprowadzenie podatku spowoduje podwyższenie ceny usług notarialnych i ograniczenie możliwości korzystania z tych usług w sposób sprzeczny z interesami państwa prawnego.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WalerianPiotrowski">Czy obniżenia opłat notarialnych, ciężaru tych opłat, nie można osiągnąć przez obniżenie taryfy notarialnej?</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PiotrChojnacki">Owszem tak, niewątpliwie. Ja tego bynajmniej nigdy nie negowałem.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Alicja Grześkowiak: Bardzo proszę…)</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: I jeszcze może trochę wykroczę, pani marszałek, ale oświadczę, że środowisko adwokackie nie ubiega się o zwolnienie od podatku od towarów i usług)</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#PiotrChojnacki">Akurat tego bym nie powiedział, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę teraz o zadawanie pytań. Wszystko można powiedzieć w debacie, po zapisaniu się do głosu. Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie? Do pana senatora Chojnackiego, jako sprawozdawcy wniosku mniejszości? Jeżeli nie, dziękuję panu, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Chojnacki: Dziękuję)</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Było pytanie do pana senatora Piotra Andrzejewskiego.</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze, proszę pana senatora Chmurę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#JerzyChmura">Jak zrozumiałem, poprawka pana senatora jest oparta głównie na przepisie art. 19, ust. 3 umowy przejściowej dotyczącej handlu w izbach związanych z handlem między Polską a Europejską Wspólnotą. To znaczy obrona przed tym, że nie ma dyskryminacji produktu importowanego na podstawie tego przepisu. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PiotrAndrzejewski">Nie tylko. Art. 33 i art. 19 stanowią pewne iunctim, dlatego że umowa zmierza do ujednolicenia traktowania produktów krajowych i produktów zagranicznych, pochodzących z państw Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. Jak dotąd państwa EWG subwencjonują swoje produkty rolne i stwarzają korzystniejszą sytuację producentom, co pozwala na nadmierną konkurencyjność tych produktów wtedy, kiedy wchodzą do Polski. Produkty te w ogóle wypierają zdolność funkcjonowania producentów krajowych, to już przybrało taką skalę.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PiotrAndrzejewski">Oczywiście jest i przejściowa w tej chwili sytuacja zwiększonej podaży z zagranicy, ze Wschodu, kosztem wyniszczenia bazy, nawet surowcowej, ze względu na sytuację, która tam panuje, ale jest to element przejściowy.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PiotrAndrzejewski">Tak że art. 33, o którym chciałbym również przypomnieć, mówi, że wszelka pomoc publiczna, która zniekształca lub grozi zniekształceniem konkurencji przez faworyzowanie niektórych przedsiębiorstw lub produkcji niektórych towarów, jest w myśl tego stowarzyszenia zakazana. Ale ten przepis zawiera wyłączenie w odniesieniu do produktów, o których mowa w rozdziale II i III. To znaczy w odniesieniu do rolnictwa i rybołówstwa nie stosuje się postanowień z art. 33 o ograniczeniu konkurencyjności, a raczej o zniwelowaniu różnic.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#PiotrAndrzejewski">A art. 19, komplementarnie do art. 33, mówi również o tej zasadzie, co do której istnieje wyjątek w zakresie realizowania polityki rolnej lub stosowania jakichkolwiek środków w ramach tej polityki. Dopiero połączenie jednego z drugim daje właściwą interpretację propozycji, która jest mojego autorstwa, ale jest propozycją popieraną przez mniejszość komisji inicjatyw.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#komentarz">(Senator Jerzy Chmura: Ja jeszcze mam pytanie uzupełniające, jeśli można)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#JerzyChmura">Czy nie sądzi pan senator, że to jest ukryta dyskryminacja produktów importowanych ze względu na podmiot? Co z kolei z przyczyn powszechności podatku od towarów i usług nie jest możliwe. A tego rodzaju ochrona, o której pan senator mówił w swojej poprawce, możliwa jest wyłącznie przy stosowaniu innych stawek celnych, a nie przy stosowaniu takiego środka, jakim jest podatek dochodowy, podatek od obrotu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PiotrAndrzejewski">Stawki celne są innym zagadnieniem, którym musiałbym się szerzej zająć, bo też tego dotyczą postanowienia stowarzyszeniowe i są one stosowane i zróżnicowane. Tam jest szereg zwolnień.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PiotrAndrzejewski">W art. 14 zresztą się tym zajmowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#PiotrAndrzejewski">Chcę się ograniczyć tylko do pytania zadanego wprost, abstrahując od stawek celnych, które są innym instrumentalni, i przejdę do podatku, który jest powszechny. Nie widzę tutaj dyskryminacji podmiotowej producenta zagranicznego. Wręcz odwrotnie, ten producent może zainwestować w przemysł przetwórczy w Polsce, jeżeli uważa, że chce wejść na ten rynek i w ten sposób jest zachowana prokapitałowa chłonność kapitału zagranicznego, bez eliminowania polskiej bazy produkcyjnej w zakresie surowców rolnych. Dalej jest to tylko wyrównanie szans, bo proszę zważyć, że w EWG te towary są bardzo silnie subwencjonowane, w Polsce natomiast tych subwencji nie ma. W związku z tym one są niejako dumpingowo wspierane i jest to towar po prostu surowcowy, który wchodzi do Polski.</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#PiotrAndrzejewski">Mało tego, jego jakość często zagraża w tej chwili zdrowiu powszechnemu. Jest to konkurencja, która jest niezdrową konkurencją z punktu widzenia jednolitości i równości szans na rynku.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#PiotrAndrzejewski">Tak ten problem się rysuje, gdyby dzisiaj patrzeć na niego. Dlatego jest to propozycja, która po prostu wyrównuje szanse podmiotowe między subwencjonowanym producentem na Zachodzie i nie subwencjonowanym a represjonowanym producentem rolnym w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#PiotrAndrzejewski">Skorzystam z okazji i przypomnę. Proszę pamiętać o tzw. zjawisku afrykanizacji, kiedy to pomoc amerykańska dla krajów Trzeciego Świata spowodowała w Afryce wyniszczenie producentów rolnych. Jak pomoc cofnięto, zapanowały głód i nędza. W mieście były produkty, natomiast powszechne bezrobocie na wsi nasiliło procesy, które nazywamy dzisiaj afrykanizacją. Polska już jest w tej chwili w stanie zagrożenia syndromem afrykanizacji.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Do zadania pytania zgłaszał się pan senator Józef Hałasa. Bardzo proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#JózefHałasa">Pilnie wsłuchiwałem się w to, co przedstawił nam pan senator Andrzejewski, zwłaszcza po apelu, żeby zainteresowani się skoncentrowali. Na pytania, które mi się nasuwały, pan senator częściowo odpowiedział. Ale wydaje mi się, że zagadnienie jest tak poważne, że pewne rzeczy trzeba sobie powiedzieć nawet dwa razy. Myślę, że taka debata mogłaby wypełnić całe nasze posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#JózefHałasa">Chodzi mi o to, żeby całkiem wyraźnie powiedzieć, że w tym, co pan senator proponuje, jest nie tylko pewna pomoc rolnictwa dla towarów nie przetworzonych…</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Alicja Grześkowiak: Przepraszam, proszę o zadanie pytania)</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#JózefHałasa">To jest pytanie.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#JózefHałasa">Czy dotyczy to towarów nie przetworzonych, czy również towarów rolniczych przetworzonych, które miałyby mieć dotacje czy subwencje, pomoc ze strony państwa. I to jest moje pytanie.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#JózefHałasa">Jedna wątpliwość, jeśli pani marszałek pozwoli. To można również traktować jako pytanie, ale ja je wyrażam jako wątpliwość.</u>
          <u xml:id="u-106.6" who="#JózefHałasa">Co należy opodatkować, by uchronić nasze lasy, które są w sposób zatrważający w tej chwili wyrąbywane, a drzewo w różnych postaciach wywożone za granicę, także do krajów, które mają dużo więcej lasów niż my?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PiotrAndrzejewski">Dziękuję bardzo za to pytanie. Być może przybliży ono problematykę propozycji poprawki dotyczącej skreślenia ze zwolnień podatkowych gospodarki leśnej. Jak wiemy, gospodarka leśna w Polsce jest antyekologiczna i rabunkowa. Po pierwsze dlatego, że ma na celu pozyskiwanie drewna, nie zaś ochronę środowiska ekologicznego lasu.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PiotrAndrzejewski">Dodatkowym zagrożeniem są fundusze wspomagające, przywiezione przez byłego ministra Kozłowskiego z Banku Światowego, które mamy spłacać drewnem.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#PiotrAndrzejewski">Nie widzę powodu, dla którego należałoby preferować tę działalność i nie czerpać z tego tytułu dochodów do budżetu i nie zmniejszać deficytu. Tyle, jeżeli chodzi o podatek.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#PiotrAndrzejewski">Kolejna kwestia to sygnalizowana, zwiększona, katastrofalna rębność lasów w gospodarstwach indywidualnych, prywatnych, będąca w tej chwili praktyką powszechną. Jest to znaczny obszar. Ta rębność jest poza kontrolą. Bo, po pierwsze, nie są płacone z tego tytułu żadne podatki. Bo, po drugie, samo stosowanie podatku, ponieważ wszędzie uwidocznia się kwotę zasadniczą i później taksę, w każdej formacji sporządza się dodatkowo ewidencję i kontroluje zakres zjawiska, stwarza możliwość interwencji.</u>
          <u xml:id="u-107.4" who="#PiotrAndrzejewski">Wydaje mi się, że ze względu na ochronę budżetu i ochronę lasów, to skreślenie gospodarki leśnej z ewidencji podatkowej i ze zwolnienia od podatku będzie działało ze wszech miar korzystnie dla skarbu państwa, interesu społecznego i interesu ekologicznego w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Do zadania pytania zgłaszał się pan senator Jerzy Madej.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#JerzyMadej">Pani Marszałek! Panie Senatorze!</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#JerzyMadej">Moje pytanie wiąże się właśnie ze skreśleniem gospodarki leśnej z ulg podatkowych. Jeśli idzie o lasy państwowe, nie jest to tak, jak pan senator przedstawił. Jest to problem dotyczący lasów prywatnych.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#JerzyMadej">Nie bardzo wiem, w jaki sposób nałożenie tego podatku na właścicieli lasów prywatnych zmniejszy wycinanie tych lasów. To są zupełnie inne sprawy. Panie Senatorze, jak wprowadzenie tego podatku ma wpłynąć na wyręb lasów prywatnych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PiotrAndrzejewski">Każdorazowo podatek ma swoją specyficzną strukturę. Rozszerza niepomiernie sferę opodatkowania czynności prawnych związanych z tym podatkiem. Jeżeli rolnik będzie wiedział, że musi od rębności zapłacić podatek, być może, wstrzyma się. I na tym polega przeciwdziałanie.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#PiotrAndrzejewski">Poza tym, jeżeli nie chce popełnić wykroczenia, co najmniej skarbowego, musi również w rozdysponowaniu tym drzewem uwidocznić skalę podatku i swojej powinności podatkowej. Jeżeli nie on, to musi dokonać tej kontroli określony organ skarbowy i podatkowy.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#PiotrAndrzejewski">Proszę państwa! Jeżeli za tym podatkiem nie pójdzie właściwa kontrola egzekwowania go, to przy bezczynności organów egzekwujących prawo zostanie on tylko na papierze, jak większość naszych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#PiotrAndrzejewski">Ale nie możemy zakładać od razu nieudolności organów podatkowych, wręcz odwrotnie - musimy zrobić wszystko, żeby ten podatek był w miarę sprawnie ściągany. A sprawne ściąganie tego podatku rozciąga się jednocześnie na kontrolę skali zjawiska, które podlega opodatkowaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Pytanie chciałby jeszcze zadać pan senator Tadeusz Brzozowski. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#TadeuszBrzozowski">Pani Marszałek! Może nie pytanie, ale chciałbym sprostować pewne informacje. To, co pan senator Andrzejewski powiedział o rabunkowej gospodarce leśnej, czy nadmiernym wycinaniu lasów, to nie jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Można mieć różne zdania na ten temat)</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#TadeuszBrzozowski">Prosiłbym, żeby nie poruszać się w materii, w której nie mamy do końca rozeznania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę państwa, naprawdę debata jest znakomitą częścią obrad Senatu. Można w niej tego typu uwagi wymieniać. Teraz są przewidziane tylko zapytania do sprawozdawców.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Ale ja odpowiem, bo na każde pytanie mogę odpowiedzieć. To jest kwestia rozbijająca się o wiarygodność danych, tak to rozumiem)</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Panie Senatorze, proszę nie tworzyć pytania tam, gdzie go nie było.</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Wskażę panu senatorowi źródła!)</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#AlicjaGrześkowiak">Czy jeszcze ktoś chciałby skierować pytanie do sprawozdawcy? Pan senator, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WiesławPerzanowski">Mam takie pytanie do pana senatora. Czy jest możliwe ograniczenie wyrębu także w lasach państwowych? Wiele mówi się o lasach prywatnych, natomiast nikt nie wspomina o lasach państwowych, gdzie też jest prowadzona ogromnie rabunkowa gospodarka. Znam takie nadleśnictwa, które dokonują wyrębu lasów po to, żeby starczyło na pensje dla pracowników. W związku z sytuacją lasów w naszym kraju, należałoby, moim zdaniem, w jakimś stopniu ten wyręb ograniczyć. Czy to pomoże? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PiotrAndrzejewski">Myślę, że możemy obracać się tylko w ramach instrumentu prawnego, związanego z tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PiotrAndrzejewski">Wydaje mi się, że zagadnienie jest tak wielkiej wagi, że należy się zwrócić do naszego kolegi ministra Hortmanowicza, który jest kompetentny w tym zakresie. Nie zmierza to jednak do rozszerzenia możliwości interweniowania. Ograniczam się do tych interwencji, dotyczących ochrony lasów, które w tej chwili, dzięki tej ustawie są możliwe. I stąd propozycja dotyczy tylko skreślenia ze zwolnień podatkowych gospodarki leśnej, co ma na celu proekologiczne i probudżetowe jednocześnie działania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa chciałby zadać jeszcze pytanie panu senatorowi Andrzejewskiemu. Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#AlicjaGrześkowiak">Wysoki Senacie! Po odczytaniu komunikatów zarządzę przerwę obiadową do godziny 16.00.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#AlicjaGrześkowiak">Proszę jednak wysłuchać komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#MarekCzemplik">W przerwie posiedzenia Senatu odbędą się posiedzenia Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych w sali nr 217 oraz Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich w sali nr 179.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#MarekCzemplik">Marszałek Senatu zwołuje posiedzenie Prezydium Senatu w przerwie dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#MarekCzemplik">Informuję, że w dniu 17 grudnia br. w sali nr 179, po zakończeniu obrad plenarnych Senatu; odbędzie się posiedzenie Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich. Porządek obrad: rozpatrzenie wniosku o powołanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw Górnictwa. Podpisał przewodniczący Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich.</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#MarekCzemplik">Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zbierze się w przerwie posiedzenia Senatu, po ogłoszeniu przerwy w sali nr 269.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#AlicjaGrześkowiak">Zarządzam przerwę do godziny 16.00.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#MarekCzemplik">Przepraszam bardzo, przewodniczący Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych dementuje informację o zwołaniu posiedzenia w przerwie obrad.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godz. 13.50 16.08).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#AugustChełkowski">Proszę panie i panów senatorów o zajmowanie miejsc. Rozpoczynamy kontynuację przedpołudniowego programu.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#AugustChełkowski">Otwieram debatę nad stanowiskiem Senatu w sprawie ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowym. Pierwszym mówcą będzie pan senator Czarnobilski, następnym pan senator Kaźmierowski.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#AugustChełkowski">Proszę pana senatora o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#ZdzisławCzarnobilski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#ZdzisławCzarnobilski">Przedstawiony nam projekt ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym odbieram nie tylko jako próbę uporządkowania w naszym kraju systemu podatkowego, ale przede wszystkim jako próbę ratowania budżetu państwa. Zastanawiam się, czy w obecnej trudnej, a nawet dramatycznej sytuacji gospodarczej, i nie tylko gospodarczej, w biedniejącym społeczeństwie, przy nasilaniu się procesów inflacyjnych, powinniśmy głosować za tym projektem ustawy, nawet gdyby przyjęte zostały wnioski obu komisji wraz z wnioskami mniejszości, czy też termin głosowania powinien być przesunięty przynajmniej o rok?</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#ZdzisławCzarnobilski">Musimy przecież zdawać sobie sprawę z tego, że wprowadzenie w życie ustawy spowoduje jeszcze większą inflację, wzrosną znacznie ceny towarów i usług. A przecież większość społeczeństwa ma coraz mniej pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#ZdzisławCzarnobilski">Znając projekt ustawy budżetowej na 1993 r. należy spodziewać się, że emeryci i renciści będą mieli obniżone emerytury i renty, a pracownicy sfery budżetowej, zwłaszcza służby zdrowia, nauczyciele, będą coraz mniej zarabiać. Wzrośnie liczba bezrobotnych. Społeczeństwo jest coraz bardziej niezadowolone i zdeterminowane. Czy to jest najlepszy moment do wprowadzenia tej ustawy, ustawy proinflacyjnej? Uważam, że nie.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#ZdzisławCzarnobilski">Wysoki Senacie, proszę się nad tym dobrze zastanowić.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#ZdzisławCzarnobilski">Zwracam również uwagę na to, że nie mamy jeszcze dobrze przygotowanych i przeszkolonych kadr do przeprowadzenia tych operacji finansowych, co może prowadzić do masowych oszustw podatkowych, a w konsekwencji do mniejszych dochodów.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#ZdzisławCzarnobilski">Kończąc, pragnę powiedzieć, że będę głosował za odrzuceniem tej ustawy, ponieważ nie chcę doprowadzić do większej biedy w naszym kraju, a zarazem chcę uchronić rząd od przyszłych nieuchronnych kłopotów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#AugustChełkowski">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Proszę pana senatora Kaźmierowskiego, następnym mówcą będzie pan senator Kopaczewski.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#AugustChełkowski">Proszę pana senatora o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#AndrzejKaźmierowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#AndrzejKaźmierowski">Finanse państwa przeżywają głęboki kryzys. Jedną z przyczyn tego stanu jest niewydolność systemu podatkowego, który nie jest w stanie zapewnić budżetowi wystarczających dochodów.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#AndrzejKaźmierowski">Istotą VAT jest powszechność, co oznacza, że podatek będą płacili wszyscy bez względu na formę prawną i typ własności; wielofazowość, co oznacza, że podatek będzie pobierany na wszystkich etapach obrotu; potrącalność, co oznacza stały udział podatku w cenie i jednokrotność opodatkowania. Pamiętać należy, że VAT nie jest dodatkowym podatkiem do podatku, który obecnie obowiązuje. Chcę to jeszcze raz podkreślić. Nie jest to dodatkowy podatek, to jest podatek zamiast podatku obrotowego. Według senatora Piesiaka inflacja wzrośnie do 4%, według innych opinii osiągnie 6%. To są koszty przejścia do nowego systemu, systemu nietaniego.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#AndrzejKaźmierowski">Jak wygląda realizacja? Mechanizm zwrotu podatków, zawartych w zakupionych dobrach zaopatrzeniowych i inwestycyjnych, jest bardzo istotnym narzędziem dyscyplinującym obrót gospodarczy i pobór wszelkich podatków, nie tylko VAT. Wprowadzając ten podatek możemy również poprawić skuteczność poboru podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych, może także składek ZUS, oraz ograniczyć nie rejestrowaną działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#AndrzejKaźmierowski">W świetle tego nie bardzo rozumiem, jak można wnioskować dzisiaj o odrzucenie tej ustawy. Ustawa ma nam pomóc w tym, żeby budżet znalazł właściwe zasilenie i żebyśmy mogli te sfery, które na budżecie ciążą, finansować w sposób właściwy.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#AndrzejKaźmierowski">Ponadto podatek od towarów i usług jest zbliżony do standardów obowiązujących w europejskich państwach gospodarki rynkowej, a zatem będzie czytelny dla inwestorów zagranicznych, którzy będą inwestować w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#AndrzejKaźmierowski">Omawiana dzisiaj ustawa zawiera dwie stawki [nie mówię o stawce zerowej, o zwolnieniu] zaś stawki podwyższonej nie mamy: stawka podstawowa o wielkości 22% i preferencyjna o wielkości 7%. Kraje podobne do naszego ustaliły je w sposób następujący: Czechosłowacja - stawka podstawowa 23%, stawka preferencyjna 5%; Węgry - stawka podstawowa 25%, stawka preferencyjna 15%, czyli do krajów nam podobnych jesteśmy zbliżeni. Nadmiar stawek podatkowych oraz ulg, zwolnień i wyjątków powoduje wysokie koszty administrowania podatkiem od towarów i usług. W Sejmie była szeroka dyskusja na temat zakładów pracy chronionej. Po tej dyskusji Sejm nie wystąpił z nową, 11% stawką, mając na uwadze właśnie to, co już stwierdziłem, a mianowicie, że wielość stawek powoduje podniesienie kosztu ściągania podatków.</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#AndrzejKaźmierowski">Jednolita stawka jest najtańsza, ale jak powiedział pan senator Piesiak, obowiązuje ona tylko w Wielkiej Brytanii w wysokości 17,5%, w Kanadzie - 7%, w Danii - 25%.</u>
          <u xml:id="u-123.8" who="#AndrzejKaźmierowski">Na zakończenie pragnę poprzeć wnioski Komisji Gospodarki Narodowej, a szczególnie dotyczące objęcia paliw i energii stawką podstawową, a nie preferencyjną. Jest to posunięcie dotkliwe dla bezpośrednich rynkowych konsumentów węgla, energii elektrycznej i cieplnej oraz gazu. Pośredni odbiorcy będą otrzymywali zwrot, i nie ma to dla nich znaczenia. Natomiast fakt, że dobra te pełnią również istotną rolę zaopatrzeniową, wykrzywiłby system poborów i rozliczeń podatku, strukturę cen zaopatrzeniowych oraz uzgodnienia z Bankiem Światowym. Chodzi tu o kredyty na modernizację energetyki.</u>
          <u xml:id="u-123.9" who="#AndrzejKaźmierowski">W związku z tym, jako członek Komisji Gospodarki Narodowej, wnoszę o przyjęcie wniosków Komisji Gospodarki Narodowej i Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych. Art. 56 został lepiej sformułowany przez Komisję Inicjatyw i Prac Ustawodawczych niż przez Komisję Gospodarki Narodowej, za co chylę głowę przed przewodniczącym tej komisji.</u>
          <u xml:id="u-123.10" who="#AndrzejKaźmierowski">Chcę powiedzieć jeszcze dwa słowa na temat wniosków mniejszości, zwłaszcza pana senatora Andrzejewskiego. VAT nie jest instytucją, w której można wprowadzać protekcjonizm. VAT musi traktować wszystkich równo. Mamy możliwość oprowadzenia opłat podatku granicznego i rząd to będzie realizował. Dla naszych rolników wprowadzi się opłaty wyrównawcze. I EWG, i my od opłat wyrównawczych będziemy odchodzić. Nie ma natomiast możliwości umieszczenia tego w omawianej dziś ustawie.</u>
          <u xml:id="u-123.11" who="#AndrzejKaźmierowski">Jeśli chodzi o wystąpienie na temat zakładów pracy chronionej, to jeśli będzie potrzeba, zabiorę głos. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#AugustChełkowski">Dziękuję panu senatorowi. Proszę pana senatora Kopaczewskiego. Następnym mówcą będzie pan senator Pawlik. Proszę bardzo pana senatora o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#JerzyKopaczewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#JerzyKopaczewski">Ustawa z dnia 9 maja 1991 r. o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych w art. 19 określa warunki, których spełnienie wymagane jest przy uznaniu zakładu przez pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych za zakład pracy chronionej. Warunkami tymi są: zatrudnienie co najmniej 40% osób niepełnosprawnych, w tym 10% inwalidów I i II grupy. Wskaźniki te liczone są w stosunku do ogólnej liczby zatrudnionych w zakładzie pracy. Po drugie, obiekty i pomieszczenia zakładu powinny uwzględniać potrzeby osób niepełnosprawnych, a zakład pracy zapewnić podstawową i specjalistyczną opiekę medyczną, poradnictwo oraz usługi rehabilitacyjne.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#JerzyKopaczewski">Zgodnie z art. 20 wyżej wymienionej ustawy, zakład pracy chronionej jest zwolniony z podatków, niepodatkowych należności budżetowych oraz wpłat na Fundusz Pracy. Zwolnienie nie dotyczy granicznego podatku obrotowego oraz podatku obrotowego od wyrobów alkoholowych, tytoniowych, jubilerskich, paliw i olejów silnikowych, a także podatków od gier losowych i totalizatorów.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#JerzyKopaczewski">Kwoty zwolnień odprowadzone są w wysokości 10% na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, a 90% pozostaje w zakładzie pracy chronionej tworząc zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Ponadto składka na ubezpieczenie społeczne osób niepełnosprawnych, zatrudnionych w zakładzie pracy chronionej, wynosi 5% podstawy naliczania.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#JerzyKopaczewski">Środki zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych przeznacza się na finansowanie rehabilitacji zawodowej, społecznej, leczniczej osób niepełnosprawnych, zatrudnionych w zakładzie pracy chronionej. Środki te wykorzystywane są do zapewnienia i sfinansowania właściwej opieki rehabilitacyjno-leczniczej osób niepełnosprawnych oraz służą do pokrycia dodatkowych kosztów związanych z ich zatrudnieniem, jak poradnictwo zawodowe, szkolenia zawodowe, przygotowanie nowych miejsc pracy, wynagrodzenia za dodatkowy urlop wypoczynkowy oraz dodatkowe wynagrodzenia i koszty dowożenia do pracy i z pracy. Kierunki wykorzystywania zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych są szczegółowo określone w rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z dnia 17 czerwca 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#JerzyKopaczewski">Celem ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, a w szczególności przewidzianych w niej rozwiązań podatkowych, było „stworzenie możliwości realizacji zasady równości szans osób niepełnosprawnych w społeczeństwie oraz polityki zatrudnienia, mającej na celu ich rehabilitację zawodową i społeczną”. Jest to cytat z preambuły ustawy z dnia 9 maja 1991 r.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#JerzyKopaczewski">Wprowadzenie w życie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym powoduje, że wszelkie ulgi w podatku obrotowym, dotychczas przysługujące zakładom pracy chronionej, przestaną obowiązywać. Bez wątpienia pogorszy to już i tak trudną sytuację gospodarczą prawie wszystkich zakładów pracy chronionej. Trzeba przypomnieć, że zmiany te dotyczyć mogą 600 zakładów pracy chronionej w całej Polsce, w których zatrudnionych jest około 150 tysięcy osób niepełnosprawnych!</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#JerzyKopaczewski">Co prawda, w art. 14 ustawodawca przewidział, że zakłady pracy chronionej mogą wybrać zwolnienia od podatku od towarów i usług niezależnie od wartości sprzedaży. Jest to jednak w dużej mierze korzyść iluzoryczna, bowiem w istocie zwolnienie to dotyczy wyłącznie podatku od wytworzonej w danym zakładzie wartości dodanej. Ponadto wybór zwolnienia, zgodnie z treścią art. 19–25 ustawy, powoduje utratę możliwości skorzystania przez podatnika, czyli przez zakład pracy chronionej, ze zwrotu uprzednio uiszczonego, na wcześniejszych etapach obrotu, podatku od towarów i usług w przypadku sprzedaży na eksport, prowadzenia inwestycji, nabycia lub wytworzenia we własnym zakresie środków trwałych. Należy podkreślić, że takie zwolnienie przysługuje wszystkim innym podatnikom, czyli zakładom pracy, które nie wybrały lub nie miały możliwości wyboru zwolnienia. Jest oczywiste, że to rozwiązanie, w zamierzeniu mające na celu wyrównywanie szans zakładów pracy chronionej, w rzeczywistości stawia je z góry na straconej pozycji.</u>
          <u xml:id="u-125.8" who="#JerzyKopaczewski">Podobną, iluzoryczną korzyść dla zakładów pracy chronionej przewidywał projektowany zapis ustawy art. 40 proponujący obniżenie o 50% stawki podatku od towarów i usług wytworzonych i świadczonych przez zakład pracy chronionej. W przypadku tego rozwiązania, ulga w podatku od towarów i usług, przewidywana dla zakładów pracy chronionej, byłaby płacona za nie do budżetu na następnym etapie obrotu towarowego, czyli u kolejnego nabywcy towarów lub usług. Zakład pracy chronionej mógłby skorzystać z projektowanej ulgi jedynie w przypadku, gdy całość jego produkcji sprzedawana byłaby w sklepie fabrycznym, co dla wielu zakładów jest niemożliwe w praktyce do osiągnięcia.</u>
          <u xml:id="u-125.9" who="#JerzyKopaczewski">Jeżeli w dalszym ciągu istotnym wyznacznikiem polityki społecznej państwa polskiego ma być praktyczna realizacja zasady wyrównywania szans dla osób niepełnosprawnych, to zasadne byłoby wprowadzenie w ustawie o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym stosownych zapisów, pozwalających na jej realizację w praktyce.</u>
          <u xml:id="u-125.10" who="#JerzyKopaczewski">Naszym zdaniem, senatorów z Sojuszu Lewicy Demokratycznej, rozważenie wprowadzenia zmiany w tej ustawie jest celowe. Pozwalamy sobie przedstawić naszą propozycję wprowadzenia do art. 18 następujących zmian: w ust. 1, zamiast słów „ust. 2 i 3” wprowadzić słowa „ust. 2, 3 i 4” oraz wprowadzić nowy ust. 4 o treści: „Na towary i usługi wytwarzane i świadczone przez podatników będących zakładami pracy chronionej, którzy nie wybrali zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 14 ust. 5, ustala się stawkę podatku od towarów i usług w wysokości 50% stawek obowiązujących”.</u>
          <u xml:id="u-125.11" who="#JerzyKopaczewski">Wprowadzenie do ustawy powyższych zapisów spowoduje, że na towary i usługi wytworzone i świadczone przez podatników, będących zakładami pracy chronionej, obowiązywać będzie obniżona o 50% stawka podatku na wszystkich szczeblach obrotu towarowego. Przyjęcie takiego rozwiązania byłoby kontynuacją idei ulg w podatku obrotowym, przewidzianych w ustawie o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Będzie to działanie wspomagające praktyczną realizację zasady równości szans osób niepełnosprawnych w społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-125.12" who="#JerzyKopaczewski">Zaprezentowana powyżej propozycja w pewnym stopniu zapewni utrzymanie warunków, wynikających z ustawy o zatrudnieniu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, polegających na możliwości uzyskania przez zakłady pracy chronionej zwolnienia z naliczania i poboru podatku obrotowego, co z kolei pomaga im w wyrównaniu szans ludzi niepełnosprawnych w społeczeństwie. Nie będzie to specjalne, lecz jedynie właściwe potraktowanie około sześciuset istniejących w Polsce zakładów pracy chronionej. Ułatwi im to w pewnym stopniu konkurowanie z innymi producentami na rynku. A to uchroni większość tych zakładów przed niechybnym bankructwem i likwidacją. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu senatorowi. Głos ma pan senator Andrzej Pawlik. Przygotuje się pan senator Janusz Woźnica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#AndrzejPawlik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#AndrzejPawlik">Przyjęcie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi istotny krok w kierunku stworzenia systemu zasilania dochodów budżetowych nowoczesnego, wydajnego, stabilnego i trudnego do manipulowania. Nowy podatek jest instrumentem głównie fiskalnym i poprzez mechanizm zwrotu podatku, zawartego w zakupionych dobrach zaopatrzeniowych i inwestycyjnych dyscyplinujących obrót gospodarczy i pobór innych podatków, może również ograniczyć nie rejestrowaną działalność gospodarczą. Wadą podatku od towarów i usług jest konieczność prowadzenia dokładnej ewidencji każdego produktu, usługi, materiału i surowca w kolejnych fazach jego obrotu po to, aby można było określić i potrącić podatek w kolejnej fazie obrotu. Problem ewidencji jest tym większy i tym bardziej kosztowny, gdy obowiązuje więcej niż jedna stawka podatkowa.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#AndrzejPawlik">Przyjęte przez Sejm dwie stawki podatku oraz liczne wyłączenia, mogą doprowadzić do skomplikowania technicznej strony poboru podatku. Nieprzygotowanie aparatu podatkowego, ze względów technicznych i kadrowych, jak również ze względu na swoiście pojmowaną moralność, może przyczynić się do stworzenia nieuzasadnionych przywilejów, jak i nadużyć. Z tego względu wniosek Komisji Gospodarki Narodowej, ograniczający w istotny sposób zakres wyłączeń i stawek ulgowych, zasługuje mimo wszystko na uznanie Wysokiej Izby. Pozwoli wreszcie na prawidłowe podejście do problemu zapewnienia budżetowi państwa stabilnych dochodów i przybliży ceny wielu towarów do ich rzeczywistej wartości.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#AndrzejPawlik">Nie bez znaczenia jest fakt, iż odejście od propozycji Komisji Gospodarki Narodowej wymusi konieczność wygospodarowania w budżecie państwa na 1993 r., kwoty około sześciu bilionów złotych, prawdopodobnie głównie przez ograniczenia wydatków. Wszelkie postulaty o uwzględnienie celów socjalnych w tym podatku, poprzez zastosowanie zwolnień lub ulg, wcale nie przyczynią się do poprawienia sytuacji poszczególnych grup ludności. Nie trafią one do najbardziej potrzebujących, a zepsują system, podatkowy. Tylko przyjęcie określonych, jednoznacznych reguł, zapewniających dochody w budżecie państwa, pozwoli jednocześnie na wygospodarowanie środków na cele socjalne, które mogą być realizowane wybiórczo poprzez określenie odpowiedniej wysokości, na przykład zasiłków rodzinnych, zasiłków socjalnych, czy też innych środków pomocniczych, adresowanych bezpośrednio do potrzebujących. Z tego względu wnioskuję o przyjęcie bez zmian, stanowiska Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych oraz wnioskuję o odrzucenie wszystkich poprawek wniesionych przez mniejszości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo. Głos ma pan senator Janusz Woźnica. Przygotuje się pan senator Jan Draus.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#JanuszWoźnica">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#JanuszWoźnica">W okresie katastrofalnego kryzysu finansów publicznych w Polsce, sprawą podstawową staje się kwestia wpływów podatku od towarów i usług jako dochodu budżetu państwa. W krajach, w których jest stosowany ten podatek, zapewnia on pewne i wysokie źródło dochodów budżetowych. Taką rolę spełnia on w krajach o stabilnej i silnej gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#JanuszWoźnica">Gdybyśmy mieli w Polsce gospodarkę ustabilizowaną, podatek od wartości dodanej należałoby przyjąć zupełnie bezkrytycznie, może z wyjątkiem dyskusji w sprawie wielkości stawek podatkowych. Bez dyskusji, gdyż jest to system sprawdzony w praktyce. Nawet marksistowska definicja prawdy mówi, że co się potwierdza w praktyce, to jest prawdziwe a więc nawet członkowie skrajnej lewicy nie będą mieli chyba wątpliwości co do samej idei VAT.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#JanuszWoźnica">Kłopot nasz polega na tym, że mamy gospodarkę nie tylko w stanie transformacji, ale co gorzej, pogrążoną w głębokiej recesji. VAT ma tę cechę, że jest uzależniony od wielkości produkcji i jej sprzedaży. Gdy produkcja sprzedana będzie rosła, będą rosły - można powiedzieć - proporcjonalnie dochody budżetu z tytułu tego podatku, natomiast produkcja sprzedana będzie maleć, dochody budżetu, niestety, będą malały. Optymiści mogą powiedzieć, że jesteśmy na dobrej drodze, gdyż dostrzegają pierwsze objawy przełamania recesji. A więc można się spodziewać wzrostu wpływów budżetowych z tytułu VAT. W przeciwieństwie do optymistów mam pewne wątpliwości co do skutków gospodarczych i budżetowych wprowadzenia VAT. Specyfika VAT polega na tym, że płacą go wszyscy, bez względu na rodzaj prowadzonej działalności gospodarczej. Ale VAT daje, powiedziałbym, uprzywilejowaną pozycję podmiotom gospodarczym. Będą one wliczać stawkę podatku w cenę, w kolejnych etapach produkcji i obrotu. Tak więc przedsiębiorstwa nie odczują bezpośrednio oddziaływania VAT. Kto wobec tego będzie ponosił ciężar VAT? Cały ciężar podatku od wartości dodanej spadnie na końcowego nabywcę, a więc na konsumenta. Konsument będzie miał do dyspozycji tylko własną kieszeń. Trzeba powiedzieć kieszeń coraz bardziej szczupłą. Od tej szczupłej kieszeni będzie zależeć, nie powiem, że los, ale na pewno kondycja polskiej gospodarki. Obawiam się wystąpienia reakcji łańcuchowej. Wysoka stawka podatku, myślę o tych 22%, może wywołać wzrost cen. Ceny spowodują wzrost kosztów utrzymania ludności. To spowoduje ograniczenie popytu. Zwiększą się kłopoty przedsiębiorstw ze zbytem swoich produktów. Spowoduje to osłabienie popytu inwestycyjnego i tak bardzo słabego, z powodu wysokiej stopy procentowej. Wszystkie te czynniki mogą po prostu powodować utrzymanie recesji, a nawet jej zwiększenie. Recesja z kolei wpłynie na zmniejszenie wpływów do budżetu z tytułu podatków od wartości dodanej.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#JanuszWoźnica">Zastanawiam się, czy nie byłoby celowe zmniejszenie najwyższej stawki podatkowej o kilka procent. W zamian za to, dla zrekompensowania, można byłoby na przykład zmniejszyć liczbę zwolnień podatkowych. Każde zwolnienia podatkowe rodzą, szczególnie u nas, tendencje do oszustw, co przy niewydolności naszego systemu skarbowego jest bardzo prawdopodobne i obawiam się, że możemy mieć do czynienia ze zwiększoną liczbą afer podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#JanuszWoźnica">Chciałbym, aby pan minister Modzelewski w swoim wystąpieniu końcowym ustosunkował się do tych spraw i uspokoił moje sumienie.</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#JanuszWoźnica">Na zakończenie chciałem odnieść się do obaw pana senatora Chmury w związku z poprawkami, które zgłosił pan senator Andrzejewski. Pan senator Chmura proponował ochronę wyrobów krajowych przez podniesienie ceł. Niestety, układ o stowarzyszeniu z EWG nie daje nam wielkich możliwości podwyższenia ceł, a rolnictwo w krajach Europy Zachodniej, w krajach EWG jest chronione, dotowane przeciętnie w wysokości 43%. Wydaje mi się, że to, co przedstawił pan senator Andrzejewski, jest interesujące. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#komentarz">(Senator Eugeniusz Witkowski: Panie Marszałku, mam pytanie do pana senatora)</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#AndrzejCzapski">Proszę zapisać się do debaty. To nie jest moment na pytanie.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, zabierze głos pan senator Jan Draus. Przygotuje się pan senator Krzysztof Pawłowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#JanDraus">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#JanDraus">Wysoki Senat zajmie dzisiaj stanowisko wobec ustawy sejmowej o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#JanDraus">Ustawa ta w świetle opinii ekspertów, przedstawionych przez Biuro Studiów i Analiz Kancelarii Senatu, nie jest ustawą doskonałą, szczególnie na obecnym etapie rozwoju gospodarki. Jeśli uwzględnimy poziom inflacji oraz strukturę cen, to skutki wprowadzenia ustawy mogą być bardzo niekorzystne zarówno dla podmiotów gospodarczych, jak i ludności oraz budżetu. Wprowadzenie tej ustawy w życie może w konsekwencji pogorszyć sytuację finansową wszystkich wymienionych podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#JanDraus">Szczególne niebezpieczeństwo istnieje w przypadku zakładów pracy chronionej. Ma ono podwójny charakter. Z jednej strony zakłady te muszą wykonywać ustawę z 9 maja 1991 r. o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych, z drugiej zaś obowiązywać ich będzie niezbyt korzystna ustawa będąca dzisiaj przedmiotem naszej dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#JanDraus">Aby znaleźć właściwe proporcje w rozwiązaniach ustawowych, powinniśmy odpowiedzieć na pytanie - jakie jest miejsce osób niepełnosprawnych i inwalidów chcących żyć i pracować w społeczeństwie na równych prawach? Dla mnie nie ulega wątpliwości, że zakłady pracy chronionej, a jest ich w Polsce około 600 i zatrudniają około 150 tysięcy osób, powinny być również chronione przez omawianą ustawę. Jeśli ustawa o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych nakłada na dany zakład pewne obowiązki - a więc gdy wszystkie kwoty zwolnień podatkowych odprowadzane są w 10% na państwowy fundusz rehabilitacji, a w 90% pozostają w zakładzie tworząc zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych - to w ten sposób ustawa ta stwarza możliwości realizacji zasady równości szans osób niepełnosprawnych w społeczeństwie oraz tworzenie polityki zatrudniania tych osób.</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#JanDraus">A jak to, proszę państwa, wygląda w świetle omawianej ustawy o podatku VAT? Odpowiedź jest następująca: ustawa ta spowoduje, że wszelkie ulgi w podatku obrotowym przysługujące dotychczas zakładom pracy chronionej przestaną obowiązywać i pogorszy się sytuacja tych zakładów, które już dzisiaj nie najlepiej funkcjonują pod względem finansowym.</u>
          <u xml:id="u-131.6" who="#JanDraus">Wprawdzie art. 14 ust. 5 ustawy przewiduje jak już tutaj powiedziano, że zakłady pracy chronionej mogą wybrać zwolnienie od podatku i usług niezależnie od wartości sprzedaży, to jednak ta korzyść jest pozorna, bo w istocie zwolnienie dotyczy wyłącznie podatku od wytworzonej w danym zakładzie wartości dodanej. Powiedziano już, że wybór zwolnienia, zgodnie z treścią art. 9 i art. 25 tejże ustawy, powoduje utratę możliwości skorzystania przez zakład pracy chronionej ze zwrotu uiszczonego wcześniej podatku od towarów i usług w przypadku sprzedaży na eksport bądź prowadzenia inwestycji. W tym miejscu trzeba podkreślić, że takie zwolnienie przysługuje wszystkim innym podatnikom, którzy nie wybrali lub nie mieli możliwości wyboru zwolnienia. Staje się więc oczywiste, że rozwiązanie to, mające w zamierzeniu wyrównywać szanse zakładów pracy chronionej, w rzeczywistości stawia je z góry na straconej pozycji.</u>
          <u xml:id="u-131.7" who="#JanDraus">Wysoka Izbo! Jeżeli w dalszym ciągu ważnym kierunkiem polityki społecznej państwa ma być praktyczna realizacja zasady wyrównywania szans dla osób niepełnosprawnych, to bardzo proszę o wprowadzenie zmian do art. 18 tejże ustawy. Otrzymali je państwo w formie wniosku, nie będę więc ich cytować. Proponowane zmiany art. 18 spowodują, że na towary i usługi wytwarzane i świadczone przez zakłady pracy chronionej obowiązywać będzie stała 11% i 3,5% stawka podatku na wszystkich szczeblach obrotu towarowego.</u>
          <u xml:id="u-131.8" who="#JanDraus">Przyjęcie tych uwag, przez panie i panów senatorów, oznaczać będzie kontynuację idei ochrony tych zakładów, idei wyrażonej uprzednio w ustawie o zatrudnianiu i rehabilitacji zawodowej osób niepełnosprawnych. Wierzę, że Wysoki Senat, z właściwą sobie rozwagą i życzliwością wobec osób niepełnosprawnych, przyjmie proponowane uwagi. Dla tych osób i ich zakładów nie będzie to przywilejem, lecz tylko stworzeniem równych szans. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo. Głos ma pan senator Krzysztof Pawłowski. Nieobecny. Proszę bardzo pana senatora Jerzego Chmurę.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#AndrzejCzapski">Przygotuje się pan senator Jan Musiał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#JerzyChmura">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#JerzyChmura">Zabieram głos w związku ze zmianami, proponowanymi przez pana senatora Andrzejewskiego w ustawie przyjętej przez Sejm. Propozycje panów Drausa i Kopaczewskiego również zmierzają w tym kierunku. Chodzi o protekcjonizm państwowy, czyli ochronę pewnych artykułów ze względu na ich pochodzenie, a nie względu na ich jakość czy rodzaj. Otóż VAT, podatek od wartości dodanej, jest podatkiem powszechnym, któremu podlega wszelka sprzedaż i wszelkie odpłatne świadczenie usług na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym również eksport i import. Wynika to z art. 2 tej ustawy. Podatek ten jest podatkiem jednolicie stosowanym wobec wszystkich podmiotów mających siedzibę lub miejsce zamieszkania w Polsce - wynika to z art. 5 ust. 1 tej ustawy - lub też mających siedzibę, miejsce pobytu w Polsce, o ile czynności, objęte opodatkowaniem, wykonywane są na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#JerzyChmura">Na podstawie tych ustaleń przyjęta została zasada powszechności, polegająca na jednolitym opodatkowaniu wszystkich podmiotów wykonujących na terenie Rzeczypospolitej Polskiej czynności polegające na sprzedaży towarów lub odpłatnym świadczeniu usług. Nie można zatem czynić w ustawie żadnych wyłomów od tej zasady. Nie można wprowadzać jakichś innych rozwiązań ze względu na podmiot albo ze względu na pochodzenie produktu, jeżeli czynności polegające na sprzedaży tych produktów czy na świadczeniu usług wykonywane są na terytorium Polski. Podatek od wartości dodanej nie znosi protekcjonizmu wewnętrznego, protekcjonizmu państwowego. Poprawki, które proponują panowie senatorowie Andrzejewski, Draus i Kopaczewski, zmierzają do naruszenia zasady powszechności, skoro proponuje się w nich promocję produktów krajowych przed produktami importowanymi.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#JerzyChmura">Proszę państwa, różne traktowanie w opodatkowaniu tym podatkiem produktów krajowych i produktów pochodzących z importu narusza nadto zobowiązania, którymi jesteśmy związani. Narusza umowy wiążące Polskę. Narusza układy międzynarodowe, w których Polska uczestniczy. W szczególności dotyczy to umowy przejściowej dotyczącej handlu i spraw związanych z handlem między Rzeczypospolitą Polską a Europejską Wspólnotą Gospodarczą. Postanowienia tych przepisów stanowią, że obie strony, a więc zarówno Wspólnota, jak i Polska, powstrzymają się od stosowania jakichkolwiek środków lub praktyk o wewnętrznym charakterze fiskalnym, powodujących pośrednio lub bezpośrednio dyskryminację między produktami jednej strony a podobnymi produktami pochodzącymi z terytorium drugiej strony. To jest zakaz stosowania jakiejkolwiek wewnętrznej formy protekcjonizmu, jeśli chodzi o towary krajowe i towary importowane.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#JerzyChmura">Ten zakaz wprawdzie ma pewne wyłomy, między innymi w art. 19 ust. 3, ale już nie w pełnym zakresie, bo nie dotyczą one towarów objętych koncesjami udzielonymi zgodnie z art. 14 tej umowy. Właśnie w wykazie produktów, które są objęte listami koncesji, znajdują się produkty, o których mowa również w projekcie pana senatora Andrzejewskiego. A więc one wyłączone byłyby od tych wyjątków, które można stosować. Dlatego trzeba przyjąć, wbrew temu co mówił pan senator Woźnica, że właśnie ten podatek i właśnie ta ustawa wyłącza stosowanie protekcyjnych stawek w stosunku do produktów importowych, różnych od stawek dotyczących takich samych produktów krajowych.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#JerzyChmura">I odwrotnie, można chronić pewne produkty krajowe podatkami i sposobami mającymi swoją podstawę w podatkach granicznych, w szczególności w postaci podwyższonych stawek celnych, bo zezwala na to, w pewnych granicach i przy stosowaniu pewnych zasad, umowa przejściowa dotycząca handlu i spraw związanych z handlem pomiędzy Polską a Wspólnotą przy stosowaniu układu ogólnego w sprawie taryf celnych i handlu. W szczególności w art. 22 powiada się, że środki wyjątkowe o ograniczonym czasie obowiązywania, odbiegające od postanowień, od zasad, które są stanowione, i które są przyjęte w tej umowie przejściowej, mogą być zastosowane przez Polskę w postaci podwyższonych stawek celnych.</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#JerzyChmura">Jest to zatem jedyne rozwiązanie, które musi być negocjowane, które nie może być wprowadzone drogą restrykcji wewnętrznych, drogą dyskryminacji państwowej, drogą protekcjonizmu państwowego. Na tym polegają układy, do których Polska przystąpiła w umowie przejściowej.</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#JerzyChmura">Z tego względu propozycje, które przedstawił pan senator Andrzejewski i panowie senatorowie Draus i Kopaczewski, nie dadzą się wprowadzić do ustawy o podatku od towarów i usług. Mogą być natomiast przeprowadzone, i o ile wiem, już są przeprowadzane, w drodze stosownych rozporządzeń dotyczących taryf celnych. To jest jedyna droga.</u>
          <u xml:id="u-133.8" who="#JerzyChmura">Proszę państwa, podatek VAT, podatek od wartości dodanej jest podatkiem powszechnym. I również z tego względu należałoby stosować w najszerszym zakresie stawkę jednolitą. Szczególnie do tych artykułów, które są produktami powszechnego obrotu. A takimi produktami są z całą pewnością wszystkie nośniki energii. Dlatego produkty, które są powszechnie stosowane, powinny również mieć powszechnie stosowaną jednolitą stawkę, a nie podlegać stawce wyjątkowej, stawce niższej.</u>
          <u xml:id="u-133.9" who="#JerzyChmura">Dlatego, również ze względu na zasadę powszechności, którą jeszcze raz przypominam, powinniśmy przyjąć zmiany proponowane przez Komisję Gospodarki Narodowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu senatorowi. Głos ma pan senator Jan Musiał. Przygotuje się pan senator Mieczysław Włodyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#JanMusiał">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#JanMusiał">Nie można rozpatrywać ustawy o podatku od towarów i usług oraz akcyzowym bez jej odniesienia do projektu ustawy budżetowej na rok przyszły. Proszę mi pozwolić odnieść się, antycypując niejako czekającą nas debatę budżetową, do kwestii podatkowych w tamtym projekcie, w nawiązaniu do niniejszej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#JanMusiał">Wątpliwości moje budzi realność zaplanowanych tam dochodów podatkowych, a zwłaszcza z podatku obrotowego, jeżeli zakłada się, że od lipca 1993 r. dotychczasowy podatek zostanie zastąpiony podatkiem od towarów i usług. W przedłożonym 14 października przez rząd do sejmowej Komisji Polityki Gospodarczej Budżetu i Finansów szacunku do założeń społeczno-gospodarczych, skutki zmian w podatku zostały określone na 21 bln złotych. W projekcie ustawy budżetowej na rok przyszły natomiast, dochody z podatku obrotowego zaplanowano na kwotę 185 bln złotych. Znowelizowana ustawa na rok bieżący jeszcze dochody te określa na 103,4 bln złotych. Różnica między 1993 a 1992 r. sięga około 81 bln złotych. Według danych GUS dochody z podatku obrotowego za 10 miesięcy bieżącego roku wyniosły 78,8 bln zł.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#JanMusiał">Podobnie jest w przypadku dochodów z podatku dochodowego od osób prawnych, gdzie różnice są na poziomie 10,3 bln zł, podobnie też w przypadku dochodów z podatku dochodowego od osób fizycznych, gdzie różnice są na poziomie 39,7 bln zł. Danych wyjściowych tutaj nie przytaczam, podam je do protokołu.</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#JanMusiał">Z przedstawionych danych i analizy wyjaśnień zawartych w uzasadnieniu projektu ustawy budżetowej na rok przyszły wynika, że dochody z trzech wymienionych podatków, stanowiących główne źródło sfinansowania wydatków budżetu państwa, zostały ewidentnie przeszacowane. Przyjęcie dochodów z wymienionych podatków w wielkościach podanych w projekcie ustawy budżetowej stwarza zagrożenie kolejnym nowelizowaniem ustawy budżetowej w drugim półroczu przyszłego roku, a zatem zwiększenia deficytu, zmniejszenia wydatków.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#JanMusiał">Niekorzystną sytuację w zakresie realizacji wpływów podatkowych pogłębia - chcę na to, nie pierwszy raz, zwrócić szczególną uwagę - brak przepisów dotyczących obowiązkowego regulowania należności podatkowych, i to nie tylko należności w formie bankowych rozliczeń bezgotówkowych. Podmioty gospodarcze, jak państwo wiecie, zakładają coraz to nowe konta w różnych bankach. Utrzymywanie dotychczasowego stanu w tym zakresie utrudnia skontrolowanie pełnych obrotów wszystkich podmiotów, a także rozszerza zakres funkcjonowania drugiego, nieoficjalnego obrotu gospodarczego.</u>
          <u xml:id="u-135.6" who="#JanMusiał">W kontekście zarysowanych wyżej zagrożeń, generalnych zagrożeń, chciałbym poruszyć sprawę szczegółową, odnoszącą się do art. 50 omawianej ustawy. Otóż w informacji w sprawie założeń budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej na rok przyszły, przedstawionej przez departament finansów tegoż ministerstwa, znalazły się następujące konstatacje.</u>
          <u xml:id="u-135.7" who="#JanMusiał">Pierwsza: szczególnie niekorzystną sytuację odnotowano w zakresie modernizacji technicznej, na którą przeznaczy się w skali roku 12 do 14% ogólnej sumy wydatków, w 1991 r. - 16%, a odliczając wydatki poniesione na spłatę długów i przeniesionych dostaw oraz na części zamienne i środki bojowe, na nowe zakupy techniki wojskowej wydatkuje się tylko 1 do 3% budżetu MON.</u>
          <u xml:id="u-135.8" who="#JanMusiał">Druga: głęboka redukcja budżetu MON w ostatnich latach była możliwa jedynie przez wprowadzenie drastycznych cięć w zakupach uzbrojenia i sprzętu. Doprowadziło to do niemal całkowitego zahamowania modernizacji sił zbrojnych. Armia, która się systematycznie przezbraja, degraduje się technicznie. Na przyszły rok resort obrony narodowej wnioskował o realne zwiększenie wydatków o około 30%.</u>
          <u xml:id="u-135.9" who="#JanMusiał">Trzecia: zastosowanie zasad powszechnych, tak jak proponuje to ustawa w odniesieniu do tego pola, obciążyłoby dodatkowo budżet MON kwotą około 870 mld zł, z czego gros dotyczyłoby techniki wojskowej, gdyż obecne wyroby są zwolnione od podatku obrotowego, który ma być w połowie 1993 r., jak już mówiłem, zastąpiony przez VAT.</u>
          <u xml:id="u-135.10" who="#JanMusiał">Wobec tych konstatacji chcę zapytać, czy dostawy dla Wojska Polskiego będą obciążone podatkiem VAT i czy skutki wynikające z zapowiedzianego przez ministra finansów niedofinansowania budżetu MON w grudniu bieżącego roku nie zostaną przeniesione na rok przyszły? Jeśli tak się stanie, chcę to Wysokiej Izbie uświadomić, realna kwota na nowe zakupy będzie niższa od szczątkowej już jej wielkości w roku bieżącym.</u>
          <u xml:id="u-135.11" who="#JanMusiał">I wtedy będę zmuszony zapytać, czy i jak rozumieją interes państwa autorzy ustawy, dobijający obronę narodową, krajowych producentów uzbrojenia, a równocześnie dopuszczający ulgi podatkowe dla towarów importowanych, a zatem dla producentów zagranicznych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#AndrzejCzapski">Proszę, pani senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#ZofiaKuratowska">Chciałabym prosić pana marszałka, aby nasza debata była związana z przedmiotem ustawy, nie zaś z budżetem, i to jeszcze w dodatku poszczególnych resortów. Temu będzie, oczywiście, poświęcona bardzo obszerna debata w przyszłości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Ja w tej debacie wprawdzie nie uczestniczę, więc to nie do mnie zarzut, raczej do tych, którzy zabierają głos. Będę się jednak starał pilnować, ażeby państwo senatorowie nie odbiegali od tematu debaty.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#AndrzejCzapski">Proszę o zabranie głosu pana senatora Mieczysława Włodykę. Przygotuje się pan senator Franciszek Połomski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#MieczysławWłodyka">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#MieczysławWłodyka">Składam wniosek o odrzucenie tej ustawy w całości. Uważam, że wytrzymałość społeczeństwa już się kończy, świadczą o tym przecież liczne strajki w górnictwie i ostatni strajk ostrzegawczy.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#MieczysławWłodyka">Podatek VAT mógłby przynieść efekty, gdybyśmy mieli nieco inną sytuację gospodarczą. Obecnie wprowadzanie nowych podatków da nam tylko wzrost inflacji i wzrost biedy społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#MieczysławWłodyka">Sądzę również, że za bardzo chcemy stosować się do wzorców EWG. Nie ma przecież żadnej pewności, że będziemy przyjęci do EWG, nie ma nawet wyznaczonego terminu przyjęcia, jest tylko jakieś tam określenie „około 10 lat”. Dlatego też będę głosował przeciwko tej ustawie i wniosę o jej odrzucenie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu senatorowi. Głos ma pan senator Franciszek Połomski. Przygotuje się pan senator Sylwester Gajewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#FranciszekPołomski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#FranciszekPołomski">W przeciwieństwie do mojego przedmówcy apeluję do państwa, pań i panów senatorów, o przyjęcie tej bardzo ważnej ustawy. Ustawy, która nie tylko uporządkuje w szerokim zakresie sprawy podatku od towarów i usług, akcyzy, ale również otworzy, co jest najbardziej w tym wszystkim istotne, możliwość uprawiania przez rząd polityki finansowej i gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#FranciszekPołomski">Ustawa, która została przyjęta przez Sejm i którą mamy zaopiniować, jest z pewnością oczekiwana. VAT jest to podatek, który się sprawdził. Wiele jego walorów zostało już tutaj podniesionych. Choćby powszechność. Nasz system podatkowy będzie wreszcie kompatybilny z innymi systemami krajów Europy, do której przecież zmierzamy. To jest ważny etap na drodze zrównania naszego systemu prawnego, systemu podatkowego z innymi systemami. Nie ma negatywnych doświadczeń z podatkiem od wartości dodanej. Są pozytywne spostrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#FranciszekPołomski">Jest prawdą, że nasza sytuacja gospodarcza i finansowa jest nietypowa, ale przecież dlatego tam jest wprowadzony przez komisję słuszny zapis art. 50 i 51, że właśnie minister finansów, rząd, może tutaj prowadzić własną politykę i stosować różne stawki podatkowe. I dlatego właśnie podkreślam walor i znaczenie art. 50 i 51 w tej wersji, w jakiej zaproponowała nam je komisja gospodarcza.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#FranciszekPołomski">Jestem także w pełni za poprawkami, które przedstawia Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych. Są to w moim przekonaniu poprawki słuszne, które powinny być przez nas pozytywnie ocenione i w efekcie przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#FranciszekPołomski">Co do tych poprawek, które zgłosili przedstawiciele mniejszości, to chciałbym się pokrótce zatrzymać na zgłoszonej przez pana senatora Piotra Chojnackiego w imieniu dwu środowisk - adwokackiego i pracowników notariatu, rejentów, notariuszy. Zapytałem o wysokość zarobków głównie po to, ażeby dać panu senatorowi Chojnackiemu możliwość wycofania swojego wniosku, gdyż jest, moim zdaniem - użyję tutaj określenia względnie łagodnego - nie na miejscu upominanie się o zwolnienie od podatku od usług i towarów w przypadku kiedy średnia płaca, a mówię to z całą odpowiedzialnością, wynosi w notariacie 40 mln zł. Prawdą jest, że dochodzi tam podatek 40%, ale jakkolwiek byłoby, daje to jeszcze 26 mln zł w skali miesięcznej.</u>
          <u xml:id="u-141.6" who="#FranciszekPołomski">Nie będę tutaj mówił już o tych wysokich zarobkach, które właściwie są tak bulwersujące, że byłem zmuszony postawić to pytanie jako senator delegowany przez Wysoką Izbę do Krajowej Rady Sądownictwa. Na pytanie, co minister sprawiedliwości zamierza zrobić z tymi dysproporcjami, otrzymałem wtedy odpowiedź niezadowalającą, taką mianowicie, że minister będzie apelował o to, ażeby notariusze nie stosowali maksymalnych składek, maksymalnych opłat, bo takie stosują, i że zwiększy się nieznacznie liczbę notariuszy w tym kraju. A że problem istnieje proszę państwa, niech świadczą o tym podania, które Krajowa Rada Sądownictwa rozpatruje, podania mające w uzasadnieniu to, że sędziowie, często bardzo wysokiego szczebla - apelacji i wyżej jeszcze - rezygnują z pracy w sądownictwie po to, aby otworzyć kancelarie notarialne.</u>
          <u xml:id="u-141.7" who="#FranciszekPołomski">Więc jest problem i wydaje mi się, że przy tej okazji należałyby się Wysokiej Izbie wyjaśnienia ze strony ministra sprawiedliwości, gdy idzie o notariat, zarobki notarialne. Bo jeśli te zarobki, ta dysproporcja nie ulegnie zmianie, uważam, że powinniśmy wystąpić z pewną inicjatywą, która by te dysproporcje, rażące i niejednokrotnie krzywdzące, wyrównała.</u>
          <u xml:id="u-141.8" who="#FranciszekPołomski">Zatem przeciwko inicjatywie usunięcia czy wyjęcia spod podatku usług notarialnych jestem stanowczo przeciwny i uważam, że Wysoka Izba także takie stanowisko podzieli. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Głos ma pan Sylwester Gajewski… proszę bardzo ad vocem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PiotrChojnacki">Wysoki Senacie! Podziwiać należy upór, z jakim pan senator Połomski drąży sprawę dochodów notariuszy. To pierwsze. Po drugie, chcę powiedzieć, że myślenie, którym dzieli się z nami pan senator, ma dawno chyba już przebrzmiały aspekt „urawniłowki” społecznej.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Andrzej Czapski: Panie Senatorze, to nie jest głos ad vocem)</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PiotrChojnacki">To jest ad vocem, bo trwa tu cały czas niczym nie uzasadniony atak przeciwko pewnej grupie zawodowej, nie z własnej winy mającej takie czy inne dochody. Ja proszę w tej sytuacji, żeby pan senator był łaskaw wystąpić z inicjatywą, nie zaś podnosić te sprawy w taki ośmieszający sposób, jak by to zależało od nas. Nie my ustaliliśmy takie stawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#AndrzejCzapski">Głos ma pan senator Gajewski, przygotuje się pan senator Eugeniusz Wilkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#SylwesterGajewski">Panie Marszałku! Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#SylwesterGajewski">Wniosek mniejszości przedstawiony przez pana senatora Andrzejewskiego jest w naszym przekonaniu zbieżny z postulatami rolników-producentów żywności. I będziemy go zdecydowanie popierać. Stawka zerowa może obowiązywać tylko na produkty rolne pochodzenia krajowego. Polityka gospodarcza, w tym rolna, jest niekonsekwentna. Wychodzi z założenia, że nie warto chronić własnego potencjału wytwórczego, bo jest nieefektywny, a bez pomocy ekonomicznej, staje się coraz bardziej niesprawny i coraz bardziej podupada.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#SylwesterGajewski">Jeżeli rzeczywiście zależy nam na rozwoju własnej wytwórczości, to powinniśmy ją stopniowo, na miarę możliwości rozwijać i chronić. Alternatywą nie może być rozwój przez upadek dotychczasowej wytwórczości, bo może się okazać to niemożliwe, a przede wszystkim droższe.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#SylwesterGajewski">Chciałbym powiedzieć państwu, w jaki sposób na przykład Wspólnota chroni swoich producentów i przeczytam z oficjalnego opracowania, w jaki sposób następuje ochrona rolnictwa i gospodarki żywnościowej w EWG.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#SylwesterGajewski">Realizacja zasad wspólnej polityki rolnej EWG - ja cytuję - polega głównie na gwarantowaniu cen na produkty rolne w krajach członkowskich EWG, przy zachowaniu wysokiej opłacalności produkcji i jednocześnie ochrony rynku wewnętrznego Wspólnoty taryfą celną. W praktyce oznacza to, że importerzy towarów spoza EWG zmuszeni są do płacenia nie tylko cła importowego, lecz również dodatkowych opłat wyrównawczych typu levy oraz - proszę uważać - podatku od wartości dodanej VAT i opłat akceptowanych. Te dwa ostatnie instrumenty stosowane są do bardzo ograniczonej ilości towarów rolnych. Koniec cytatu.</u>
          <u xml:id="u-145.5" who="#SylwesterGajewski">Muszę odnieść się dwoma chociażby zdaniami do wypowiedzi pana senatora Chmury. Rozumowanie pana senatora jest dla mnie co najmniej dziwne. Wydaje mi się, że pan senator nie rozumie prostych mechanizmów i zależności. Przecież my żyjemy w kraju suwerennym, a z wypowiedzi pana senatora wynika, że nam już nic nie wolno. A gdyby pan senator przeczytał jeszcze art. 21 umowy o stowarzyszeniu, to tam właśnie jest napisane, że w razie zagrożenia dla rodzimej produkcji rolnej można wprowadzić określone instrumenty, oczywiście w porozumieniu z państwami członkowskimi. No właśnie, a dlaczego my boimy się już na starcie? Jest to nieporozumienie. I dlatego bardzo proszę panie i panów senatorów, abyśmy do tego podeszli bardzo poważnie. Żyjemy naprawdę w suwerennym państwie, wolno nam robić to, co uważamy za słuszne. A przede wszystkim zastanówmy się, co zrobimy z tymi milionami ludzi, jeśli rolnictwo zupełnie upadnie. Oni pojadą „za pracą”, tak jak przed wojną, na Zachód, bo już jeździmy. A przecież Zachód nie chce, żebyśmy jeździli do nich pracować. Zachód chce, żebyśmy do nich jechali z pieniędzmi i zwiedzali. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-145.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu senatorowi. Głos ma pan senator Eugeniusz Wilkowski, przygotuje się pan senator Jerzy Madej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#EugeniuszWilkowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#EugeniuszWilkowski">Pan senator Woźnica sprowokował mnie do zadania pytania. W swoich wystąpieniach z jednej strony zawsze występuje przeciwko podatkom, a z drugiej tak często żąda zwiększenia różnych dotacji, a więc większego obciążenia budżetu. Wydawać się to może pięknie: małe podatki, duże strumienie pieniędzy z budżetu. Rodzi się tutaj jednak zasadnicze pytanie, i chcę je skierować właśnie do pana senatora Woźnicy. Skąd wobec tego budżet ma brać duże środki, przy rezygnacji z pobierania podatków i równocześnie większego wydawania środków? Dzisiaj nie podoba się panu, panie senatorze, ten podatek, choć nie jest on nowy. Występuje dotychczas, tylko w innej postaci. A za kilka tygodni wystąpi pan, na pewno pan wystąpi, za zwiększeniem środków na taki, czy inny, cel. Czy wobec tego nie można odnieść wrażenia, że zawsze musi pan być przeciw? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Głos ma pan senator Jerzy Madej, przygotuje się pan senator Ireneusz Choroszucha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#JerzyMadej">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#JerzyMadej">Nie kwestionuję celowości, potrzeby, czy wręcz konieczności wprowadzenia podatku od towarów i usług w takiej formie, w jakiej to jest zawarte w omawianym dzisiaj projekcie ustawy. Zawsze byłem zwolennikiem szczelności systemu podatkowego. Zwolennikiem zapewnienia wpływu dochodów do budżetu państwa od wszystkich tych, którzy uzyskują dochody ze swojej produkcji, czy ze swojej pracy.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#JerzyMadej">Wiadomo, że w tym przypadku chodzi właśnie o systematyczne, skuteczne i maksymalne zapewnienie wpływu tych dochodów do budżetu państwa. Domyślam się, że projekt ustawy budżetowej na 1993 r. jest już opracowany przy uwzględnieniu tych koncepcji, zawartych w omawianym dzisiaj projekcie ustawy podatkowej. Mam wątpliwości, na ile te szacunki są realne.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#JerzyMadej">Moje wątpliwości wynikają zarówno z pewnych liczb, które w tym projekcie ustawy są podane, jak również z bardzo trudnej formy, która dla mnie, nie wstydzę się do tego przyznać, jest bardzo mało czytelna i zrozumiała. Dlatego w mojej wypowiedzi będą przeważały pytania i wątpliwości. Od odpowiedzi na nie uzależniam sposób, w jaki będę głosował, który z projektów - czy projekt komisji, czy mniejszości, czy może nawet projekt mówiący o odesłaniu ustawy - będę popierał.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#JerzyMadej">Podstawowe pytanie jest takie: skąd się wzięła wartość 22% normalnego, nazwijmy to, podatku. Czy w tym zakresie robiono rachunek symulacyjny? Czy były robione różne przymiarki, czy po prostu wzięto to jako średnią zachodnio- lub środkowoeuropejską? Słyszymy, że w niewielu krajach ten podatek jest wyższy niż 22%. W większości krajów górna granica jest znacznie niższa. Być może takie szacunki były robione, o czym świadczy argument, którego użył pan senator Piesiak, mówiąc o propozycji zlikwidowania ulgi podatkowej w odniesieniu do paliw i energii, zaproponowanej przez Sejm. Ze stwierdzenia, że zmniejszenie podatku z 22% do 7% spowoduje niedobór około 6 bln złotych w dochodach budżetu państwa wynika, że taki rachunek został zrobiony. Jeśli chodzi o pozostałe dochody, to sądzę, że także są takie analizy.</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#JerzyMadej">Dlaczego wyrażam te wątpliwości? Przytoczę to, co jest znane naszej komisji: sprawę wysokości opłat i kar za korzystanie ze środowiska, ustalonych uchwałą Rady Ministrów pod koniec ubiegłego roku. Miesiąc temu te kwoty obniżono, były bowiem nierealne. Istnieją zakłady produkcyjne przemysłu chemicznego, które gdyby uiściły te opłaty, to po prostu zbankrutowałyby. I czy przypadkiem nie grozi nam taka sytuacja, że jeżeli mniejsze czy większe przedsiębiorstwa będą chciały uczciwie i solidnie realizować wymagania ustawy podatkowej, to okaże się, że nie będą miały w ogóle zbytu na swoją produkcję i nie będzie dopływu pieniędzy do budżetu państwa?</u>
          <u xml:id="u-149.6" who="#JerzyMadej">Następne pytanie jest związane z zapisem w art. 14 ust. 2, mówiącym o zwolnieniu podatników, u których wartość sprzedaży towarów wynosi rocznie więcej niż 600 mln zł, a mniej niż 4 mld złotych. Ile jest takich przedsiębiorstw, czy w ogóle jest taki szacunek? Jakie będą w wyniku tego straty dla budżetu państwa, a jakie korzyści dla ożywienia działalności małych przedsiębiorstw? Rozumiem, że chodzi o zachęcenie małych przedsiębiorstw, które mają stanowić konkurencję dla tych dużych. Czy to jest ulga, czy to jest w ogóle zwolnienie, czy nie będzie żadnego innego podatku, oprócz podatku dochodowego? Jakie będą straty dochodu budżetu państwa, a jakie będą zyski w postaci zmniejszenia recesji, czy ożywienia gospodarki?</u>
          <u xml:id="u-149.7" who="#JerzyMadej">Kolejny punkt, który był przedmiotem wystąpienia kilku moich przedmówców, dotyczy zakładów pracy chronionej. Wracam do tego, mało przejrzystego zapisu ustawy i mam wątpliwości co do ust. 5 tego samego art. 14, w którym mówi się, że podatnicy, będący zakładami pracy chronionej, mogą wybrać zwolnienie od podatku bez względu na wartość sprzedaży towarów, pod warunkiem złożenia przez podatnika oświadczenia, o którym mowa w ust. 2. Powstaje wątpliwość, co to jest za oświadczenie? Czy to jest oświadczenie, że my nie chcemy płacić podatków? Czy wystarczy takie oświadczenie? Czy będzie to jeszcze coś znacznie bardziej skomplikowanego? Czy za tym będą się kryły jakieś inne zobowiązania, o których tu się nie mówi?</u>
          <u xml:id="u-149.8" who="#JerzyMadej">Wątpliwości i niepewności jest znacznie więcej. Poruszyłem, w moim przekonaniu, tylko te najważniejsze i oczekuję odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-149.9" who="#JerzyMadej">Przykładem takiego właśnie, mało zrozumiałego, języka - nie wiem kto jest autorem tego projektu ustawy, czy rząd, czy to jest propozycja komisji sejmowych - jest art. 56, w którym mówi się o wejściu w życie ustawy, o mocy obowiązującej i o dniu obowiązywania. Nie jestem prawnikiem, oczywiście mogę się na tym nie znać, ale wydaje mi się, że te terminy - nie wiem, czy one są jednoznaczne, czy wręcz przeciwnie, oznaczają coś zupełnie innego - wymagają sprostowania i dlatego jestem za tą formalną, czy też legislacyjną, poprawką komisji, szczególnie pana senatora Piotrowskiego, z którym się ostatnio coraz częściej zgadzamy. Zaczyna to być podejrzane, zwłaszcza dla pana senatora Piotrowskiego.</u>
          <u xml:id="u-149.10" who="#JerzyMadej">Uważam, proszę państwa, że takich sformułowań jest więcej w tej ustawie, ale zdaję sobie sprawę, że w tej chwili nie jest czas ani miejsce na wprowadzanie poprawek. Obawiam się jednak, że będzie to jedna z najczęściej nowelizowanych ustaw. Miejmy nadzieję, że tak nie będzie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Głos ma pan senator Ireneusz Choroszucha. Jako ostatni przygotuje się pan senator Krzysztof Pawłowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#IreneuszChoroszucha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#IreneuszChoroszucha">Zatrzymam się tylko nad jednym tematem, jednym zagadnieniem. Mianowicie nad poprawką mniejszościową Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, którą zgłosił pan senator Andrzejewski.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#IreneuszChoroszucha">W moim przekonaniu jest to sprawa niesłychanie istotna. Chodzi bowiem o to, czy mamy, formalnie biorąc, traktować jednakowo produkty rolne pochodzenia własnego, krajowego i produkty rolne importowane. Proszę zwrócić uwagę na to, że równe traktowanie jest traktowaniem tylko formalnym. Powiedziałbym inaczej, formalistycznym, matematycznym, bo w swojej istocie jesteśmy w takim miejscu Europy, gdzie na zachód od naszych granic mamy rolnictwo krajów bogatych, o wysokim dochodzie narodowym na głowę mieszkańca, rolnictwo w wysokim stopniu subwencjonowane, a więc takie rolnictwo, które stać na to, ażeby po niskich cenach eksportować żywność. Tym bardziej iż jest to jeden ze sposobów pozbywania się nadwyżek żywnościowych. Po drugiej stronie z kolei, mam na myśli tereny na wschód od naszych granic, mamy rolnictwo głodowe, gdzie koszty produkcji są niesłychanie niskie w porównaniu z naszymi kosztami. Znowu więc opłaca się nam importować żywność stamtąd. Opłaca nam się importować żywność i z Zachodu i ze Wschodu. Ale jest to, niestety, polityka bardzo krótkowzroczna i nie od rzeczy będzie tu powiedzieć, że bezpieczeństwo żywnościowe kraju jest równie istotne, jak bezpieczeństwo militarne. Stąd też dzisiaj, zastanawiając się dzisiaj nad ustawą o podatku, kiedy mówimy również o tym zagadnieniu, to powinniśmy mieć świadomość, że decydujemy o sprawie niesłychanie ważnej.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#IreneuszChoroszucha">W czasie debaty padło stwierdzenie, że nie można czynić z tej ustawy instrumentu protekcjonizmu. Oczywiście pojawia się pytanie, dlaczego nie można. Ale ja nie chcę skupiać się na pytaniach czysto retorycznych. Natomiast chciałbym zwrócić uwagę na pewną istotną kwestię.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#IreneuszChoroszucha">Prawdą jest, że chodzi o swego rodzaju protekcjonizm, ale proszę zwrócić uwagę, iż rezygnując z importu produktów rolnych ze strefy uprzywilejowanej, stawiamy w trudniejszym położeniu zachodnich producentów żywności, ale jednocześnie stwarzamy korzystniejszą koniunkturę dla tych podmiotów gospodarczych na Zachodzie, które chcą u nas inwestować w rolnictwo albo w przemysł przetwórczy.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#IreneuszChoroszucha">Rzeczywiście można powiedzieć, że jednym zabieramy, ale drugim dodajemy. Nie jest więc tak, że brakuje tu równowagi. Ta równowaga panuje, jeśli chodzi o interes ekonomiczny podmiotów gospodarczych Zachodu.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#IreneuszChoroszucha">Cały czas mówi się o preferencjach i wydaje mi się, że jednak tkwi w tym pewne nieporozumienie. Tak naprawdę „wyjęcie” produktów rolnych z uprzywilejowanej strefy podatkowej jest tylko wyrównaniem szans dla naszego rolnictwa i przemysłu spożywczego. Nie jestem nawet przekonany, czy rzeczywiście przez to nastąpi całkowite wyrównanie tych szans, czy tylko pewna względna poprawa stanu naszego rolnictwa i przemysłu przetwórczego.</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#IreneuszChoroszucha">Mówiąc o pomocy zagranicznej, często używa się porównania z rybą i wędką. Wiadomo o co chodzi. Po dziesiątkach lat pomocy dla krajów uboższych, bogate społeczeństwa Zachodu doszły do wniosku, że nie warto, nie opłaca się i jest wręcz szkodliwe dawanie potrzebującemu ryby. Należy mu dać wędkę, żeby sam sobie złowił rybę. I teraz, w moim przekonaniu, stoimy przed analogicznym problemem. Czy mamy brać rybę, czyli gotowe produkty, czy też wędkę, czyli kapitały na rozwój własnego przemysłu przetwórczego i rolnictwa?</u>
          <u xml:id="u-151.8" who="#IreneuszChoroszucha">Oczywiście zdaję sobie sprawę z tego, że każde rozwiązanie ma swoje korzyści i wady. Jeśli przyjmiemy propozycje mniejszości Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, na pewno straci na tym nieco elegancja rozwiązań prawnych. Każdy wyjątek w jakiś sposób psuje logikę aktu prawnego, to prawda. Prawdą jest też, że jeśli przyjmiemy te propozycje, to za rok możemy się spotkać z taką sytuacją, że w sklepie spożywczym weźmiemy do ręki jakiś produkt, na etykiecie przeczytamy, że jest to rzecz wyprodukowana na przykład w spółdzielni mleczarskiej w Mińsku Mazowieckim, a to będzie falsyfikat z jakiegoś kraju zachodniego.</u>
          <u xml:id="u-151.9" who="#IreneuszChoroszucha">Ale jeśli na jednej szali położymy skutki ujemne, a na drugiej korzyści, to nie ma wątpliwości co do tego, która z szal przeważy.</u>
          <u xml:id="u-151.10" who="#IreneuszChoroszucha">Mówimy tu w kategoriach interesu naszej wsi, naszych producentów rolnych, naszego przemysłu spożywczego. Jest to bardzo istotne, zwłaszcza, gdy weźmiemy pod uwagę fakt, że trzecia część ludności mieszka na wsi. Panuje tam bezrobocie większe niż w mieście, co jest zjawiskiem paradoksalnym. Weźmy pod uwagę i ten fakt, że przemysł przetwórczy w branży spożywczej jest pompą, która napędza obrót towarowy. Wysysa surowiec od producenta i pompuje go na rynek. Ten przemysł mamy jednak nierozwinięty, prymitywny, zacofany, niedoinwestowany. Tak że jest rzeczywiście ważne, aby mówić o interesach rolników, producentów, przemysłu spożywczego. To oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-151.11" who="#IreneuszChoroszucha">Być może jednak umyka naszej uwadze inny, ważniejszy interes, mianowicie dobro konsumenta. W gruncie rzeczy nie tylko rolnikowi czy przemysłowi spożywczemu będzie służyć to zróżnicowanie stawek, będzie ono służyć przede wszystkim naszemu konsumentowi, nam wszystkim. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Głos ma pan senator Krzysztof Pawłowski, przygotuje się pan senator Józef Hałasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#KrzysztofPawłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#KrzysztofPawłowski">Akurat tak się złożyło, że jestem wśród grona ludzi, którzy od dwóch przeszło lat domagali się ustawy o podatku od wartości dodanej, czy też podatku od towarów i usług, jak obecnie tę ustawę nazwaliśmy. I mogę powiedzieć, że ta ustawa przychodzi o półtora roku za późno. To jest generalny wniosek.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#KrzysztofPawłowski">Z radością witam tę ustawę, choć nie jest i nie będzie idealna tak długo, jak długo nie będzie idealna polska gospodarka. Ale od czegoś trzeba zacząć. Traktuję tę ustawę jako pewien etap porządkowania całego systemu podatkowego, nie końcowy, bo do tej ustawy są jeszcze potrzebne dodatkowe, w tym przede wszystkim ustawa porządkująca podatek dochodowy, czyli wprowadzenie generalnego systemu ulg inwestycyjnych. Dopiero te dwie ustawy łącznie potrafią zbudować koło napędowe polskiej gospodarki. Ta ustawa jest tak ważna, ponieważ potrafi doprowadzić nie od razu, nie po jednym czy dwóch miesiącach, do uporządkowania i stabilizacji dochodów państwa, dochodów budżetu. Najbardziej stabilnym elementem w gospodarce jest przecież konsumpcja, nie produkcja. Mało tego. Ustawa przez swoją powszechność, unaocznienie całemu społeczeństwu, że wszyscy będziemy płacili podatki, ułatwia członkom społeczeństwa identyfikację z państwem. Musimy do tego doprowadzić, bo obserwujemy dzisiaj brak tej identyfikacji, który jest groźny w obecnej chwili.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#KrzysztofPawłowski">Chciałem jeszcze powiedzieć o jednym bardzo szczegółowym zagadnieniu związanym z tą ustawą, gorąco zachęcając panów senatorów do przyjęcia go wraz z poprawkami zaproponowanymi przez większość Komisji Gospodarki Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#KrzysztofPawłowski">Nie można myśleć, że ta ustawa doprowadzi do dramatycznego wzrostu inflacji. Przecież już w tej chwili na większość produktów jest podatek obrotowy, tylko nałożony w sposób bezsensowny i hamujący rozwój gospodarki. Wprowadzenie podatku od towarów i usług porządkuje natomiast proces nakładania podatków w sferze produkcyjnej.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#KrzysztofPawłowski">Zgłosiłem bardzo szczegółową poprawkę, przepraszając kolegów z Komisji Gospodarki Narodowej, że nie zdołałem tego zrobić wcześniej. Sprawa dotyczy producentów owoców i soków, czyli całego polskiego przemysłu sadowniczego. Wprowadzenie poprzedniej wersji, tej, która jest umieszczona bądź to w projekcie czy w ustawie sejmowej, bądź to w poprawkach Komisji Gospodarki Narodowej, doprowadziłoby do obłożenia produkcji wszystkich napojów nazywanych napojami owocowymi, w tym czystych soków, podatkiem w wysokości 22%. Dzisiaj i tak wprowadzono podatek obrotowy, wyższy - 24%. Generalnie wszyscy ludzie zajmujący się przemysłem przetwórstwa rolnego twierdzą, że może to doprowadzić do dramatycznego zmniejszenia konsumpcji, a co za tym idzie upadku jednej z nielicznych polskich specjalności produkcyjnych, bo polskie soki, szczególnie jabłkowe i porzeczkowe są bardzo znane nie tylko w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#KrzysztofPawłowski">W mojej poprawce proponuję zostawić na poziomie 22%, czyli w normalnym opodatkowaniu, tylko importowane napoje owocowe, natomiast przenieść, tak jak to wynika z ustawy, do poziomu 7% opodatkowanie soków i napojów produkowanych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#KrzysztofPawłowski">Zgłaszam tę poprawkę licząc na zrozumienie interesu producentów, ale także konsumentów, którzy powinni pić przede wszystkim polskie soki. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Głos ma pan senator Józef Hałasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#JózefHałasa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#JózefHałasa">Należę do pokolenia, które pamięta jeszcze czasy, kiedy jajko kosztowało 5 groszy i kiedy nie każdy mógł sobie to jajko kupić. Dlaczego o tym mówię? Mówię o tym, ponieważ w czasie kiedy tu przedstawiałem moje podróże do Medyki i do Kołbaskowa, nasunęła mi się myśl, że jajko może u nas stać się bardzo tanie. Jajko ukraińskie, białoruskie może być w Polsce tak tanie, że absolutnie wyprze hodowlę kur i produkcję jaj w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#JózefHałasa">Mówię o tym dlatego, że tematy rolne wydają mi się nużące dla Wysokiej Izby. Nie zdajemy sobie w pełni sprawy z tego, że jeśli upadnie rolnictwo, to wraz z nim upadnie 1/3 ludności w Polsce. Będzie ona poszukiwać, tak jak nasi górale przed wojną, miejsca gdzieś daleko od Polski. To jest problem nas wszystkich. Jeżeli nie zrozumiemy, że to jest problem każdego z nas, to ten problem przyjdzie do naszej kuchni, do naszej lodówki, i będziemy mieli wielki kłopot.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#JózefHałasa">Jako mieszkaniec Szczecina, dobrze pamiętam, że jeszcze niedawno, zaledwie 4 czy 5 lat temu, nasi ludzie, nie tylko ze Szczecina, jeździli do Berlina Zachodniego i wozili w kieszeniach, w teczkach jaja. I to się im opłacało. Ale teraz kiedy widzę, że te jaja jadą kontenerami do Polski, to nie jest już handel na taką skalę.</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#JózefHałasa">Nam się teraz czasami mówi, że powinniśmy być liberalni. Nas wypuszczają za granicę, to i my powinniśmy wpuszczać. Ale proszę zwrócić uwagę, że wiele krajów poczyniło takie zastrzeżenie, że wpuści nas, ale bez handlu, jako turystów.</u>
          <u xml:id="u-155.5" who="#JózefHałasa">Trzy dni temu byłem w Kopenhadze. Rzeczywiście do Kopenhagi jeździ się teraz tylko w celach turystycznych. Nie ma tam żadnego handlu. Dlatego, że ceny się wyrównały, a niektóre są tam nieco niższe. Już się nie opłaca. Ale handel ze Wschodem, turystyka indywidualna i turystyka kontenerowa dusi nasze rolnictwo. Jeżeli nie podejmiemy możliwie szybkich działań, to obudzimy się w nieprzyjemnej dla nas sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-155.6" who="#JózefHałasa">To samo jest z żywnością zachodnią. Dobrze o tym wiemy, że ta żywność jest wysoko dotowana, subwencjonowana. Nie sprzeciwiajmy się temu, że rząd chce podjąć jakieś kroki, które by nas ratowały, czy to przez subwencje, czy jeśli nie mamy na nie pieniędzy, przez zmniejszenie podatków. Nie bójmy się. Tak stać się musi, bo w jakimś momencie nastąpi w Polsce sytuacja, w której naprawdę trudno będzie wytrzymać.</u>
          <u xml:id="u-155.7" who="#JózefHałasa">Przepraszam, o tym już była mowa. Mógłbym sobie podarować te informacje i nie marnować państwa czasu. Ale przedstawiam je państwu, bo wydaje mi się, że musimy to akcentować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-155.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Ponieważ nie ma zgłoszeń, chciałbym udzielić głosu podsekretarzowi stanu z Ministerstwa Finansów, panu Witoldowi Modzelewskiemu. Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WitoldModzelewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WitoldModzelewski">W swoim wystąpieniu chciałbym się przede wszystkim odnieść do wątków dyskusji, do wniosków komisji i do wniosków mniejszości. Nie chcę natomiast przedstawiać podstawowych argumentów za wprowadzeniem podatku. Sądzę bowiem, że w wystąpieniach panów senatorów zostały one podniesione w sposób przekonywający. W związku z tym czuję się w jakimś sensie zwolniony od prób wskazywania zalet tego podatku. Chcę się odnieść do samej dyskusji, do uchwał obu komisji, do wniosków mniejszości, do niektórych wypowiedzi, a także pytań, które zostały zadane w toku debaty i pośrednio lub bezpośrednio skierowane do strony rządowej.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WitoldModzelewski">Zacznę od ustosunkowania się do uchwał komisji: zarówno Komisji Gospodarki Narodowej, jak i Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#WitoldModzelewski">Stanowisko rządu, chcę to bardzo wyraźnie podkreślić, jest w pełni zgodne z uchwałami komisji. Wnioski wysunięte przez Komisję Inicjatyw i Prac Ustawodawczych i Komisję Gospodarki Narodowej są w pełni zbieżne ze stanowiskiem rządu. Trzeba tu wyjaśnić pewien szczegół. Między stanowiskami komisji dotyczącymi art. 56, czyli przepisu o wejściu w życie ustawy, jest pewna różnica. Chcę podkreślić, że po głębszej analizie doszliśmy do wniosku, że propozycja Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, pana senatora Waleriana Piotrowskiego, jest lepsza i chyba bardziej precyzyjna z punktu widzenia intencji wdrożenia tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#WitoldModzelewski">Wyjaśnię to w dwóch słowach. Chcemy, żeby ustawa weszła w życie 5 lipca przyszłego roku. To znaczy, żeby już dziś podatnik naprawdę dokładnie wiedział, kiedy będzie musiał stosować te przepisy. Ale Sejm zobowiązał rząd, a rząd od początku zakładał, że tak będzie, do przyjęcia aktów wykonawczych w ciągu 75 dni od dnia ogłoszenia ustawy, czyli ustawa jeszcze nie będzie obowiązywać. Pan senator Madej powiedział, że ten przepis jest bardzo skomplikowany, bo problem jest skomplikowany. Taka redakcja została zaproponowana przez komisję sejmową. Ale sądzę, że zmiana zaproponowana przez pana senatora Waleriana Piotrowskiego i Komisję Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, oddając lepiej, moim zdaniem, istotę problemu spełnia zarazem ten sam postulat, aby minister finansów i wszystkie organy władzy wykonawczej, które są zobowiązane do wydania aktów wykonawczych, mogły te akty wydać. Mimo że ustawa jeszcze nie obowiązuje, żeby mogły one być opublikowane w organach promulgacyjnych i żeby podatnik mógł zapoznać się z nimi, jeszcze na ponad 2 miesiące przed wejściem w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#WitoldModzelewski">W związku z tym, że wnioski obu komisji są w pełni zbieżne ze stanowiskiem rządu, chcę powiedzieć, że redakcja przepisu o wejściu w życie ustawy zaproponowana przez Komisję Inicjatyw i Prac Ustawodawczych, moim zdaniem, jest lepsza. Bo ona mówi, że ustawa wchodzi w życie 5 lipca przyszłego roku, ale te przepisy, poza pewnymi wyjątkami, w których zawarta jest delegacja ustawowa do wydania aktów wykonawczych, ale także wzorów, deklaracji, dokumentów nie będących sensu stricto aktem normatywnym, wchodzą w życie po jej ogłoszeniu. Czy nie będzie żadnych wątpliwości, że można je wydać i opublikować?</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#WitoldModzelewski">Chcę jeszcze, odnosząc się do stanowisk komisji, powiedzieć o art. 50 i 51. W stanowisku Komisji Gospodarki Narodowej poparto zmianę art. 50. Proszę pozwolić mi ustosunkować się do tego szczegółowo.</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#WitoldModzelewski">Otóż art. 50 jest bardzo ważnym przepisem, wspomagającym, w pewnym sensie, ułatwiającym wdrożenie tej ustawy. Zgodnie z propozycją Komisji Gospodarki Narodowej, zobowiązuje - zwracam uwagę na słowo „zobowiązuje” - ministra finansów do zastosowania w ciągu trzech lat stawki zerowej na towary inne niż eksportowane. Dobrze wiemy, że stawka zerowa jest cechą opodatkowania importu, ale opodatkowania w cudzysłowie, bo w gruncie rzeczy ono oznacza zwrot podatku. Po co jest ten przepis? Otóż zobowiązuje on ministra, aby w określonych sytuacjach - za chwilę nazwę te sytuacje - można było zastosować stawkę zerową, czyli zwrot podatku, i wyeliminowanie zarazem skutku inflacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#WitoldModzelewski">W jakich sytuacjach rząd zamierza z tego skorzystać? Deklarujemy zastosowanie stawki zerowej na pewno w początkowym okresie - dzisiaj naprawdę trudno jest powiedzieć na jak długo, ale na pewno nie na pół roku, na pewno na dłużej w odniesieniu do istotnych, ważnych środków produkcji na rzecz rolnictwa. Wiemy, że rolnictwo na mocy tej ustawy zwolnione jest od podatku, czyli samo podatku nie płaci. Niemniej jednak dla towarów kupowanych przez rolników, przede wszystkim dla środków produkcji na rzecz rolnictwa, została zaproponowana w tejże ustawie stawka 7%. Rząd uważa, że to może być początkowo nawet za dużo. Dlatego przepis art. 50 zaproponowany przez Komisję Gospodarki Narodowej, nakłada na ministra finansów obowiązek zastosowania stawki zerowej, czyli wyeliminowania skutku inflacyjnego, albowiem stawka zerowa oznacza zwrot podatku.</u>
          <u xml:id="u-157.9" who="#WitoldModzelewski">W imieniu rządu mam zaszczyt zadeklarować wprowadzenie stawki zerowej na środki produkcji na rzecz rolnictwa. Dzisiaj jeszcze trudno projektować na które. Przygotowujemy w tej sprawie rozporządzenia. Obecnie konsultujemy go, zgodnie z uchwałą Sejmu, z komisjami sejmowymi, przede wszystkim z Komisją Gospodarki i Polityki Gospodarczej, Budżetu i Finansów. Projekt powstanie i będzie opublikowany już w dwa i pół miesiąca po wejściu w życie ustawy. Zapis, jaki zaproponowała Komisja Gospodarki Narodowej, wydaje mi się właściwy i chcę, żeby był czytany łącznie z deklaracją, do której przedstawienia jestem tutaj upoważniony. W tym właśnie kierunku zostanie wykorzystany. W jakimś sensie jest to zgodne, jeśli dobrze odczytuję intencje, także ze stanowiskiem pana senatora Andrzejewskiego. Ale do stanowiska pana senatora i do wniosku mniejszości jeszcze wrócę.</u>
          <u xml:id="u-157.10" who="#WitoldModzelewski">Podobnie w przypadku wniosku Komisji Gospodarki Narodowej, dotyczącego art. 51. Wymaga on paru słów wyjaśnienia. To jest ten problem 22% stawki opodatkowania, zamiast 7%, na surowce energetyczne i nośniki energii. Proszę zwrócić uwagę, że stanowisko Sejmu co do stosowania stawki 22% jest w sumie aprobujące, jakkolwiek mówi on: oddalmy to w czasie, do 30 czerwca 1994 r.</u>
          <u xml:id="u-157.11" who="#WitoldModzelewski">Chcę wyraźnie powiedzieć, dyskutowaliśmy o tym długo właśnie w komisji, że nie należy tego bezpośrednio wiązać ze skutkiem cenowym. Większość towarów zawarta w załączniku nr 4 ma ceny kontrolowane przez państwo, czyli ceny, które dokładnie ustala minister finansów. W związku z tym prognoza cenowa, to znaczy plan podwyżek cen, zaproponowany na rok 1993, zawiera już to podatkowe zagadnienie. I niezależnie czy to będzie stawka 7 czy 22%, właśnie ta prognoza cenowa będzie stosowana.</u>
          <u xml:id="u-157.12" who="#WitoldModzelewski">Dlatego uważam - i tu jesteśmy w pełni zgodni z Komisją Gospodarki Narodowej - że skoro będzie realizowany, po zaakceptowaniu w ramach budżetu państwa, pewien plan podwyżek, lepiej będzie dojść od razu do docelowego modelu opodatkowania. Dla konsumenta jest to wszystko jedno, cena jest taka sama, tylko raz w niej jest 7, a raz 22% stawki. Z punktu zaś widzenia firmy jest to naprawdę co innego, i to - o paradoksie - na korzyść firmy.</u>
          <u xml:id="u-157.13" who="#WitoldModzelewski">Wyjaśnię to najprostszymi słowy. Jeżeli firma kupuje dobro - zakładam, przy tej samej cenie finalnej, której stawka wynosi 7% - to od swojego podatku odejmuje kwotę równowartości 7%, czyli o tyle zmniejsza swoją płatność do budżetu. Jeżeli natomiast firma kupuje dobro ze stawką 22% - cena finalna jest ciągle ta sama - to w koszty idzie mniejsza wartość, zaś o 22% firma pomniejsza swój podatek. Z punktu widzenia firmy nie ma dyskusji. Wiadomo, że lepiej kupować towar przy tej samej cenie finalnej z większym udziałem podatku, albowiem kwota podatku zmniejsza zobowiązania podatkowe firmy. O tym właśnie mówił pan senator Piesiak. Chcę w pełni poprzeć to stanowisko, czyli tę redakcję art. 51, która wynika ze stanowiska Komisji Gospodarki Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-157.14" who="#WitoldModzelewski">O art. 56 już się wypowiadałem. Mimo pewnych drobnych różnic między stanowiskami komisji istnieje tutaj zgoda. Chcę natomiast powiedzieć o jednej sprawie, która jest w uchwale Komisji Prac i Inicjatyw Ustawodawczych. Chodzi o art. 14 ust. 3. To jest też bardzo ważna i trudna sprawa, i sądzę, że wniosek komisji jest bardzo istotny. Dlaczego? Otóż art. 14 dla podatników, których obroty wynoszą od 600 mln do 4 mld zł, przewiduje możliwość wyboru zwolnienia.</u>
          <u xml:id="u-157.15" who="#WitoldModzelewski">Wiem, że pan senator Madej zadał pytania. Jeśli pan senator pozwoli, odniosę się do nich odrębnie, bo chodzi o tak zwane wyjaśnienia ideowe, koncepcyjne, tu zaś chodzi o pewną zasadę.</u>
          <u xml:id="u-157.16" who="#WitoldModzelewski">Proszę zauważyć: firmy mają prawo do wyboru zwolnienia. Po co jest ten przepis? Dla ułatwienia wdrożenia tej ustawy. Tak, żeby małe firmy, smali business, mogły zależnie od swojej sytuacji ekonomicznej albo być podatnikiem, albo być zwolnione od podatku. Tu nawet chyba odpowiadam częściowo na pana pytanie. To zwolnienie polega po prostu na złożeniu oświadczenia: oświadczam, że wybieram zwolnienie… Tam jest tylko termin, że w ciągu miesiąca.</u>
          <u xml:id="u-157.17" who="#WitoldModzelewski">Dlaczego to jest ważne? Bo jest to jedyny podatek, w którym ocena zwolniony-opodatkowany wcale nie jest tak prosta. Z reguły jest tak, że firma, podmiot zwolniony od podatku, jest w lepszej sytuacji niż podmiot opodatkowany. W VAT, w tym podatku - na tym polega jedna z jego tajemnic i zalet - jest trochę inaczej. Jeżeli podatnik inwestuje, eksportuje, ma duży udział kosztów materialnych, to jemu się nie opłaca być zwolnionym, bo nie ma stawki zerowej w eksporcie, czyli nie ma zwrotu. Jeżeli inwestuje, nie ma zwrotu podatku z tytułu inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-157.18" who="#WitoldModzelewski">Komu opłaca się być zwolnionym? Ministerstwo Finansów nie ukrywa tego, bo nie chce nikogo, a przede wszystkim podatników, wprowadzać w błąd. A zatem jeżeli podmiot nie eksportuje, nie inwestuje i ma duży udział robocizny w strukturze kosztów, wtedy, mimo że będzie płacił podatek przy zakupach i ten podatek wpłynie na koszty, to to, że ten podatek nie będzie zwrócony, może się firmie bardziej opłacać. I w tej redakcji - ona zresztą powstała w ostatniej chwili, już w toku debaty plenarnej w Sejmie - w art. 14, ust. 3 ustalono nieuzasadnioną preferencję, moim zdaniem, zupełnie nieuzasadnioną. I tu całkowicie podzielam stanowisko Komisji Prac i Inicjatyw Ustawodawczych. Otóż nowo powstała firma, która wybrała zwolnienie, do obrotu 4 mld zł była od podatku zwolniona, po przekroczeniu 4 mld obrotów powstawał obowiązek podatkowy. Art. 14 ust. 3 wprowadzał natomiast zasadę zobowiązań podatkowych powstających dopiero, gdy obroty przekroczyły o 50% kwotę 4 mld zł. Ale w jakich firmach? W firmach, które kontynuowały działalność. Co to oznaczało? Że nowo powstały podmiot, który wybrał zwolnienie, mógł osiągnąć bez skutku podatkowego obroty w wysokości 4 mld, a podmiot kontynuujący działalność 6 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-157.19" who="#WitoldModzelewski">To było nieuzasadnione, nie było tu merytorycznego uzasadnienia i zgodnie z propozycją zmiany art. 14 ust. 3 ta nieuzasadniona preferencja jest zlikwidowana i rząd w pełni popiera to stanowisko. I takie są moje podstawowe odniesienia do uchwał komisji.</u>
          <u xml:id="u-157.20" who="#WitoldModzelewski">Teraz chciałbym odnieść się i do dyskusji, i do wniosków mniejszości. Może w pewnej kolejności. Ta kolejność raczej wynika z kolejności zgłaszania się w dyskusji i pozwólcie państwo, że będę się odnosił do nich w sposób następujący Pan senator Woźnica zadał pytanie bezpośrednio skierowane do strony rządowej, czy nie warto by było trochę ograniczyć zakres zwolnień, obniżając zarazem stawkę podstawową? Na pewno jest to ważne pytanie i postaram się na nie odpowiedzieć. Są pewne ograniczenia przy wdrażaniu tego podatku, moim zdaniem, obiektywne.</u>
          <u xml:id="u-157.21" who="#WitoldModzelewski">Pierwszym takim ograniczeniem jest to, że na dzisiejsze rolnictwo, z jego strukturą agrarna, istniejącymi zasadami ewidencji, nałożyć tego podatku nie sposób. I to jest moim zdaniem bariera obiektywna, czyli szukanie tu ograniczenia zwolnień jest bezprzedmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-157.22" who="#WitoldModzelewski">Następne - materiały budowlane są drogie, nie chcemy, żeby zdrożały w wyniku wejścia w życie tej ustawy. Jeżeli do nich byłaby stosowana stawka podstawowa 22%, dzisiaj 7%, zbliżone do stawki docelowej, to mogłoby się okazać, że i tak nasze biedniejące budownictwo mieszkaniowe zostałoby dobite. W związku z tym uważa się to też za barierę obiektywną. Nie można więcej tu wprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-157.23" who="#WitoldModzelewski">W trzeciej tak istotnej grupie, jaką jest przetworzona żywność, gdzie w projekcie ustawy przyjęto, ze społecznego punktu widzenia, stawkę 7%, możliwości manewru są bardzo niewielkie, i szacując dokładnie, starając się możliwie najbardziej blisko prognozować, ile pieniędzy będzie z tego podatku i zakładając tylko, że początkowo chodzi nam, żebyśmy nie stracili - tak, tylko nie stracili - oszacowaliśmy, że potrzeba 22%.</u>
          <u xml:id="u-157.24" who="#WitoldModzelewski">Odpowiadając panu senatorowi Madejowi, jeszcze raz dokładnie odniosę się do tego. Ważne jest w tym momencie to, że dzisiaj szanse redukcji liczby zwolnień są naprawdę niewielkie. To by oznaczało objęcie tym podatkiem rolnictwa, a uważam za bezprzedmiotową dyskusję na temat. To jest po prostu niemożliwe. Podwyższenie stawki dla przetworzonej żywności też jest niemożliwe. A także podwyższenie stawki na materiały budowlane. Uważam, że są bariery, których przekraczać nie można.</u>
          <u xml:id="u-157.25" who="#WitoldModzelewski">W wypowiedzi pana senatora Andrzejewskie, ale także w wypowiedziach pana senatora Choroszuchy i pana senatora Gajewskiego, pojawił się bardzo ważny problem - jest on wnioskiem mniejszości - dotyczący dość prostej, ale ważnej zasady, polegającej na tym, że zwolnienia według załącznika nr 1 dotyczyłyby tylko towarów wytwarzanych w kraju. Chcę się do tego odnieść w dość specyficzny sposób.</u>
          <u xml:id="u-157.26" who="#WitoldModzelewski">Nie chcę dyskutować z samą zasadą, z potrzebą ochrony krajowych producentów. Moim zdaniem, jest w ogóle bezdyskusyjne to, że krajowy producent rolny musi być chroniony. Zastanówmy się tylko, czy tą metodą, która jest zaproponowana: przez przyjęcie zasady, że ten sam towar wytwarzany w kraju jest wolny od podatku, a jeśli jest z importu, ma 22% stawkę opodatkowania; ten efekt osiągniemy.</u>
          <u xml:id="u-157.27" who="#WitoldModzelewski">To można bardzo prosto wyjaśnić. Proszę zwrócić uwagę na VAT. Cechą tego podatku jest potrącalność, to znaczy, że każdy następny przetwórca odejmuje od swojego podatku to, co zapłacił poprzednio. Jeżeli sam jest obciążony stawką 7%, to nie tylko ze swojej stawki 7% odejmuje to, co zapłacili poprzednicy, ale nawet nadwyżkę zwraca mu budżet. I proszę zauważyć, jaki osiągniemy efekt, gdy zakładamy 22% w imporcie. To znaczy, że towar przechodzący przez granicę obciążony stawką 22% jest następnie przetwarzany w kraju. Zwracam państwa uwagę, że towary przetworzone, przetworzona żywność, są objęte stawką 7%. Czyli polski wytwórca, przetwarzający importowany towar, płacący 22% przy zakupie, który będzie od swojego siedmioprocentowego podatku odejmował te 22%, najczęściej otrzyma nadwyżkę ujemną. Kto tę nadwyżkę zwróci? Minister finansów. Czy osiągniemy efekt ochronny? Nie osiągniemy. Nie dyskutuję z zasadą, dyskutuję z metodą.</u>
          <u xml:id="u-157.28" who="#WitoldModzelewski">Rząd uważa, że trzeba chronić polski rynek, stąd ten powszechny 6% podatek importowy. Będzie on zachowany po wejściu w życie VAT. Rząd zwróci się do Wysokiej Izby o akceptację ustawy tymczasowej, która polega na tym, że do końca 1994 r. będzie stosowany w całym imporcie 6% nadzwyczajny podatek, niezależnie od VAT. Zwracam uwagę, że to jest bardzo ważne dla całej sprawy. Będzie wartość celna, cło, 6% podatek i dopiero VAT. Co będzie potrącane w dalszych etapach? Tylko VAT. Tamten podatek zostanie jako bariera ochronna i wtedy spełni swoją rolę. Jeśli cały mechanizm sprowadzimy do podatku od towarów i usług, to nie osiągniemy tego efektu przez fakt, że podatek 22% w imporcie faktycznie zwrócimy. I nie tylko to. Jest przygotowany, i przyjęty przez KERM, projekt ustawy o opłatach wyrównawczych. Tak, dodatkowo, opłaty wyrównawcze związane z importem produktów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-157.29" who="#WitoldModzelewski">Na czym polega różnica między tym rozwiązaniem, które wynika z ustawy o opłatach wyrównawczych i z 6% podatku importowego, a propozycją panów senatorów? Po prostu tamte opłaty, które działają w sposób zbliżony do cła, obciążają import i takim obciążeniem podrażają konkurencję. Wiem, że to dyskryminacja. Ale te sprawy, a przynajmniej 6% podatek importowy, zostały uzgodnione na arenie międzynarodowej. I sądzę, że mamy większą szansę osiągnąć ten efekt, o którym w swoich wystąpieniach mówili pan senator Andrzejewski, pan senator Gajewski, pan senator Choroszucha, tą metodą, nie zaś wprowadzaniem tego do VAT. Jeszcze raz to chcę powtórzyć, że nie dyskutuję z samą ideą, bo idea ochrony jest bezsporna. Tylko, proszę mi wierzyć, jeśli chcemy ją zrealizować, to zrealizujmy ją skutecznie. A wmontowanie tego rozwiązania do VAT może nie przynieść tego efektu.</u>
          <u xml:id="u-157.30" who="#WitoldModzelewski">Następnym wnioskiem mniejszości jest sprawa art. 23. To pan senator Baranowski i pan senator Andrzejewski proponują zmianę redakcji art. 23. Proszę pozwolić mi nie zgodzić się z tą propozycją. Dlaczego? Art. 23 w propozycji wniosku mniejszości sprowadza ten przepis wyłącznie do przypadku, w którym minister finansów musi - zwracam uwagę, bo to jest ważne - określić przypadki i warunki zwrotu podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług na cele inwestycyjne — art. 21 ust. 3 dotyczy celów inwestycyjnych - służących całkowicie lub częściowo czynnościom zwolnionym od podatku. To nie podlega dyskusji. Istotą propozycji wniosku mniejszości natomiast jest skreślenie w art. 23 ust. 1, w którym jest mowa o tym, że minister finansów może - to ma być skreślone - określić listę towarów i usług, których nabycie nie uprawnia do obniżenia podatku należnego lub zwrotu różnicy podatku w przypadku, o którym mowa w art. 21.</u>
          <u xml:id="u-157.31" who="#WitoldModzelewski">Wyjaśniam ten metajęzyk, bo on rzeczywiście posługuje się pewnymi, sobie właściwymi, pojęciami.</u>
          <u xml:id="u-157.32" who="#WitoldModzelewski">Na podstawie tej listy minister finansów może, zaznaczam może, a wcale nie musi, określić pewne towary, przy których zakupie naliczony podatek nie będzie zmniejszał podatku należnego. To znaczy, że będą traktowane bez prawa zwrotu.</u>
          <u xml:id="u-157.33" who="#WitoldModzelewski">Dlaczego to jest ważne? Bardzo chciałbym, żeby minister finansów nigdy z tego przepisu nie musiał skorzystać. Ale uważam, że jest on istotny. Naprawdę nie zgadzam się z opinią, że minister finansów albo ustawodawca mogą za pomocą tego przepisu zmieniać stawki, taryfy. To naprawdę jest nieporozumienie. Co tu można zrobić? Na przykład wyobraźmy sobie taką sytuację. Podatnik kupuje, jako inwestycję - proszę zwrócić uwagę, że w sensie formalnym bez tego przepisu tak będzie - samochód wyścigowy, na którym pisze nazwę swojej firmy. Podatek, który jest naliczony przy zakupie samochodu wyścigowego, naprawdę jest duży. Uznając to za inwestycję, mówi, że jest ona w celu promocji firmy. Jaki będzie skutek? Minister finansów zwróci całość podatku, ponieważ samochód jest inwestycją, ponad rok jest używany i jego wartość, zgodnie z dzisiejszymi przepisami, wynosi ponad 5 mln zł. Co to znaczy? Ta lista pozwala w skrajnych, wyjątkowych przypadkach wyeliminować zwrot podatku od zakupu towarów, które to zakupy naprawdę mogą mieć niewiele wspólnego z rozwojem ekonomicznym.</u>
          <u xml:id="u-157.34" who="#WitoldModzelewski">Ale to jest przepis awaryjny, dlatego zwracam się do Wysokiej Izby o odrzucenie wniosku mniejszości, ponieważ jest on potrzebny, a w imieniu ministra finansów mam prawo zadeklarować, że naprawdę nie będziemy go nadużywać w takich celach, o jakich była mowa w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-157.35" who="#WitoldModzelewski">Następny problem to wniosek mniejszości, przedstawiony przez pana senatora Chojnackiego, dotyczący usług notarialnych. Do tego zagadnienia odniosę się raczej tylko informacyjnie.</u>
          <u xml:id="u-157.36" who="#WitoldModzelewski">Uważamy, że te usługi powinny być objęte stawką podstawową. Ale przecież w tej ustawie jest pewien drobny, ale ważny przepis, który tu może mieć znaczenie z punktu widzenia problemów, o których mówił pan senator. Wszystkie firmy, w tym również firmy notarialne, które mają obroty do 600 mln zł są od podatku zwolnione. Wszystkie! Nieważne, jakie usługi świadczą. To znaczy, że niewielkie biura notarialne będą korzystały z pewnych preferencji.</u>
          <u xml:id="u-157.37" who="#WitoldModzelewski">Podatnik, ten podawany jako przykład przez pana senatora Chojnackiego, biedny kontrahent notariatu, będzie mógł zmniejszyć swoje wydatki, wybierając małe biuro notarialne. Bo to małe biuro notarialne, mające obroty do 600 mln zł, jest od podatku zwolnione. Ktoś powie, przecież mówiono, że to są miesięczne dochody, nie zaś obroty roczne. Ale ten przepis stwarza pewną szansę. Stwarza szansę dla rozwoju usług drobnych. Chroni usługi drobne o niewielkich obrotach. W jakimś sensie, z jednej strony, wychodzi naprzeciw problemom, o których mówił pan senator Chojnacki.</u>
          <u xml:id="u-157.38" who="#WitoldModzelewski">Chcę jednak jasno i wyraźnie powiedzieć, że generalne zwolnienie usług notarialnych i adwokackich z tego podatku jest całkowicie nieuzasadnione. Czyli wnosiłbym, to znaczy chciałbym się zwrócić do Wysokiej Izby o odrzucenie również tego wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-157.39" who="#WitoldModzelewski">Jeśli chodzi o pytanie pana senatora Romaszewskiego, dotyczące kopalń i ich obciążenia. Na to pytanie trzeba odpowiedzieć w sposób dość filozoficzny. To nie jest podatek obciążający firmę producenta. To jest podatek pośredni, czyli podatek, który faktycznie obciąża konsumenta. I to nie jest żadne odkrycie. To są podatki pośrednie. VAT, akcyzy i podatki obrotowe należą do tak zwanej grupy podatków pośrednich. Czyli kogo one obciążają? Oczywiście ostatecznie konsumenta. I na tym nawet w jakimś sensie polega ich zaleta.</u>
          <u xml:id="u-157.40" who="#WitoldModzelewski">Czyli w tym przypadku pytanie o obciążenie kopalń jest trochę nieporozumieniem, bo nie wskazuje istoty problemu. To raczej pytanie, czy VAT obciąży konsumenta? Tak. No bo taka jest jego istota.</u>
          <u xml:id="u-157.41" who="#WitoldModzelewski">Jeśli chodzi o wypowiedź pana senatora Włodyki, chcę powiedzieć tylko jedno. Oczywiście z tezą podstawową polemizowałbym, ale do jednej szczegółowej chciałbym się odnieść. Czy jest to moment do wprowadzania nowych podatków? Oczywiście jest to podatek nowy, ale ten podatek zastępuje zarazem formalnie dwa, a faktycznie trzy podatki. Bo zastępuje dzisiejszy podatek obrotowy od jednostek gospodarki uspołecznionej, podatek obrotowy od sektora prywatnego oraz podatek graniczny. Czyli w sumie jest to nowy podatek. Ale jest to podatek zastępujący faktycznie trzy podatki. Chodzi więc o to, żeby nie powstało wrażenie, że jest to dodatkowe obciążenie. Jest to reforma podatkowa, która wiąże się z eliminacją istniejących podatków i wprowadzeniem jedynego, jednolitego podatku.</u>
          <u xml:id="u-157.42" who="#WitoldModzelewski">Jeśli chodzi o wypowiedź pana senatora Musiała, dotyczącą art. 50 i uzbrojenia. To jest bardzo trudny problem, nawet delikatny. Chcę powiedzieć, tyle mi wolno, że prowadzimy rozmowy z Ministerstwem Obrony Narodowej. Nawet na etapie tworzenia tej ustawy, jeszcze w maju tego roku, były dyskutowane uzgodnienia, dotyczące wykorzystania art. 50 w tej dziedzinie. I proszę mi wierzyć, do szerszej informacji nie jestem upoważniony. Ale sądzę, że odpowiedziałem na pana pytanie.</u>
          <u xml:id="u-157.43" who="#WitoldModzelewski">Jeśli chodzi o pytania pana senatora Madeja, proszę mi pozwolić odnieść się do nich według kolejności ich zadawania. Czy były szacunki? Oczywiście, że były szacunki i stąd stawka 22%. Przyjęliśmy założenie wyjściowe. Niech wpływy z tego podatku w pierwszym półroczu jego obowiązywania będą na tym samym nominalnie poziomie jakby były, gdyby istniał podatek obrotowy. Czyli nie chcieliśmy w pierwszym półroczu obowiązywania tego podatku zwiększać obciążenia podatników, jeśli chodzi o tak zwaną globalną kwotę dochodów. To było założenie wyjściowe, wtedy przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-157.44" who="#WitoldModzelewski">Przyjęliśmy założenia graniczne, że rolnictwo będzie poza tym podatkiem. To było założenie, które przyjęliśmy i ja będę go bronić. Rolnik musi być od tego podatku, przynajmniej w ciągu najbliższych lat, zwolniony.</u>
          <u xml:id="u-157.45" who="#WitoldModzelewski">Drugie założenie, że materiały budowlane będą objęte stawką 7%, czyli stawką obniżoną, a nie stawką podstawową.</u>
          <u xml:id="u-157.46" who="#WitoldModzelewski">Punkt trzeci, oczywisty, że w przypadku, gdy będziemy mieli do czynienia z eksportem, będzie występować stawka zwrotu podatku, czyli jednak wpływy en bloc spadną.</u>
          <u xml:id="u-157.47" who="#WitoldModzelewski">W związku z przyjęciem tych kilku założeń podstawowych i zarazem, co jest naprawdę istotne, przyjęciem istniejącego stanu obciążeń w podatku obrotowym, czyli pewnego punktu startu wyszło nam, że stawką, która realizuje założenie wyjściowe, jest 22%.</u>
          <u xml:id="u-157.48" who="#WitoldModzelewski">Chcę zwrócić uwagę, że dzisiaj stawka podstawowa, najczęściej stosowana w podatku obrotowym, wynosi 24%. Czy można to arytmetycznie porównywać? O to chodzi, że nie. Bo VAT liczony jest rachunkiem z tak zwanym narzutem: 100 plus 22, a podatek obrotowy liczony jest rachunkiem 100. Czyli przeliczając stawkę VAT na dzisiejsze warunki, otrzymamy 18,03%. Czyli docelowa stawka, stosowana po 5 lipca powszechnie, jest niższa niż stawka podstawowa dzisiaj. I ta kwota nam z naszych rachunków wyszła.</u>
          <u xml:id="u-157.49" who="#WitoldModzelewski">Zwróciliśmy się do Instytutu Finansów z pytaniem, czy nasze szacunki są prawidłowe. Różnice wynikały raczej z prognozy inflacyjnej, bo przecież VAT będzie funkcjonował w warunkach innego poziomu cen, co najmniej za pół roku. Nikt nie kwestionował naszego szacunku. Wypowiadali się na temat tego podatku eksperci sejmowi, prawie całe środowisko naukowe. I na tym szacunku zbudowano budżet, plan budżetu na rok przyszły, ale rozumiem, że nie jest to przedmiotem debaty.</u>
          <u xml:id="u-157.50" who="#WitoldModzelewski">Następne pytanie pana senatora dotyczyło art. 14 ust. 2. Chodzi o ten przedział od 600 mln do 4 mld. Chcę powiedzieć, panu senatorowi i Wysokiej Izbie, że proponowaliśmy 2 mld. To znaczy, żeby wybór miały firmy o obrotach od 600 mln do 2mld. To jest wynik prac komisji. Dokładnie zaproponowano najpierw 6 mld. Rząd wyraził stanowczy sprzeciw. Uznał tę granicę za zbyt wysoką. Takie pole swobody wyboru byłoby za daleko idące. W wyniku kompromisu stanęło na tych 4 mld. Szacowaliśmy skutki, ilu firm to dotyczy. To jest bardzo trudny szacunek, bo chodzi o sytuację w drugiej połowie przyszłego rok jej czy nie opłaca wybrać zwolnienia.</u>
          <u xml:id="u-157.51" who="#WitoldModzelewski">Według naszych szacunków może to dotyczyć około 500 tys. podmiotów gospodarki. To jest bardzo dużo. Bo to są te firmy, które będą miały w tym roku obroty do 4 mld zł. Albo też te firmy, które powstaną w drugiej połowie roku i będą planowały w proporcji do całego roku obroty do 4 mld zł - co jeszcze ważne - nie są objęte kartą podatkową.</u>
          <u xml:id="u-157.52" who="#WitoldModzelewski">Miałem szereg spotkań z podatnikami, ze small businessem, i starałem się sondować ich stanowiska, jak się zachowają firmy. Szacunek tu może być już bardzo trudny. Wszystkie podmioty gospodarcze, niewielkie, czyli z obrotami do 4 mld zł, albo te, które rozpoczynają działalność, które eksportują i inwestują, nie wybiorą zwolnienia. Bo bycie podatnikiem oznacza prawo do zwrotu podatku, a firma, która wybrała zwolnienie, nie ma prawa do jakichkolwiek zwrotów.</u>
          <u xml:id="u-157.53" who="#WitoldModzelewski">Akcja szkoleniowa wobec podatników, a także aparatu skarbowego, już trwa. Ministerstwo Finansów ją w jakimś sensie wspiera, nie tylko programowo, ale nawet będzie wspierało finansowo. Została bowiem zawarta umowa z firmą „Ogiwi”, która przy pomocy pieniędzy zagranicznych, naszych na ten cel nie ma, będzie prowadziła akcję promocyjną i informacyjną również dotyczącą tego podatku. Wybór będzie zależał od stopnia wiedzy.</u>
          <u xml:id="u-157.54" who="#WitoldModzelewski">Dotrzemy i docieramy do podatników i w jakimś stopniu możemy dzisiaj, nawet z dużym prawdopodobieństwem odpowiedzieć, że tylko te firmy wybiorą zwolnienie, które przede wszystkim świadczą usługi o dużej pracochłonności. Wybiorą zwolnienie, bo im się to po prostu opłaca. I w jakimś sensie uważamy to rozwiązanie za właściwe. Chcę powiedzieć, że będzie ono zanikać, bo to jest rozwiązanie wyjątkowe, mające na celu ułatwienie wdrożenia tego podatku, złagodzenie jego skutków. Ale przecież ta kwota 4 mld zł będzie waloryzowana, ale o 50% wzrostu cen detalicznych, to znaczy wskaźnika inflacji. Natomiast kwota 600 mln zł będzie waloryzowana o całą inflację. Co to oznacza? W pewnym momencie te kwoty się spotkają, mniej więcej po trzech latach, ale wtedy zakończy się również etap wdrażania tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-157.55" who="#WitoldModzelewski">Dlatego sądzę, że szacunki nasze, mimo że musiały być zweryfikowane, Panie Senatorze, bo początkowo dotyczyły firm o obrotach do 2 mld zł, są stosunkowo precyzyjne.</u>
          <u xml:id="u-157.56" who="#WitoldModzelewski">Następne pana pytanie dotyczyło właśnie art. 14 ust. 5. Co to za oświadczenie? Najprostsze, jego wzór już jest: „Oświadczam, że wybieram zwolnienie, nazywam się…” Tylko tyle. Wzór oświadczenia określa minister finansów. Ta ustawa na tle podatku dochodowego od osób fizycznych w ogóle nie wymaga zbyt wielu dokumentów. I to oświadczenie czemu służy? Żeby podatnik w okresie przewidzianym w ustawie tego rodzaju oświadczenie złożył. Ono skutkuje tym, że jest zwolniony. Nikt tego nie weryfikuje, nie zatwierdza, no chyba, że nie był uprawniony do złożenia tego oświadczenia, ale to jest zupełnie inna sprawa. Czyli zakład pracy chronionej, bo o nim tutaj jest mowa, po prostu może wybrać zwolnienie i ten przywilej uważam za ważny.</u>
          <u xml:id="u-157.57" who="#WitoldModzelewski">Chciałbym przy okazji nawiązać do dwóch głosów, pana senatora Kopaczewskiego i pana senatora Drausa, które dotyczyły właśnie zakładów pracy chronionej, jeśli można problemy połączyć, bo to są problemy wiążące się, chociaż nie bezpośrednio.</u>
          <u xml:id="u-157.58" who="#WitoldModzelewski">Chcę polemizować z wnioskami pana senatora Drausa i pana senatora Kopaczewskiego nie z punktu widzenia samego celu, czyli ochrony zakładów pracy chronionej, bo to jest poza dyskusją. Będę polemizował, podobnie jak z wnioskiem mniejszości pana senatora Andrzejewskiego. To nam tak po prostu nie wyjdzie, Panie Senatorze. Jeśli chcemy osiągnąć efekt szczególnej ochrony zakładów pracy chronionej, to poszukujmy tej ochrony w podatkach dochodowych, bo one są adresowe. Dla tego, kto ma zwolnienie czy ulgę w podatku dochodowym, jest to czytelne. Pan senator Pawłowski mówił, że trzeba powiązać ten podatek z koncepcją ulg inwestycyjnych. Ja oczywiście co do zasady zgadzam się z panem senatorem, ale właśnie ulga inwestycyjna, ulga mająca na celu wzmocnienie danej firmy, musi być w podatku dochodowym, a nie w VAT. VAT po prostu się nie nadaje do realizacji takiego zadania i jak Wysoka Izba wie, na ten temat toczyła się wielotygodniowa dyskusja w komisjach sejmowych i jednak Sejm odrzucił ten pomysł, żeby zakładom pracy chronionej dać połowę stawki, bo co to znaczy? To jest pozorna ulga.</u>
          <u xml:id="u-157.59" who="#WitoldModzelewski">Zresztą ten wniosek, który jest zawarty w stanowisku pana senatora Kopaczewskiego i senatora Drausa, w zasadzie pokrywa się ze stanowiskiem, które zostało odrzucone przez Sejm. Stanowiska te są zgodne ze stanowiskiem rządu, w którym nie chodziło o zwalczanie zakładów pracy chronionej. Chcę tylko powiedzieć, że nie osiągniemy celu, o który chodzi, przez ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-157.60" who="#WitoldModzelewski">Dlaczego? Ja to bardzo prosto wyjaśnię. Jeżeli zakład pracy chronionej miałby na swoje towary połowę stawki podstawowej, to byłoby to dla niego preferencją tylko w jednej sytuacji: kiedy zakład ten byłby detalicznym sprzedawcą, bo jak konsument ma do wyboru cenę 100 + 22 i cenę 100 + 11, to wiadomo, że wybierze 100 + 11. Ale przecież zakłady pracy chronionej najczęściej nie są detalicznym sprzedawcą, sprzedają innym podmiotom, handlowi, innym firmom. I co to oznacza? Inna firma, to prawda, kupuje od zakładu pracy chronionej towar za cenę 100+ 11, ale przetwarza ten towar i przykładowo po przetworzeniu jego cena wynosi 200. Wówczas ta firma od towaru przetworzonego płaci 22%, bo to nie jest już towar zakładu pracy chronionej, tylko towar wytworzony przez tę firmę, czyli od 200 zł, podatek wynosi 44 zł, a do budżetu płaci 33 zł (44–11).</u>
          <u xml:id="u-157.61" who="#WitoldModzelewski">Co to oznacza? Ta firma, która kupuje od zakładu pracy chronionej, zapłaciła podatek za ulgę, którą przyznano zakładowi pracy chronionej, bo jeśli kupowałaby od tego, który miał stawkę 22%, to płaciłaby tylko 22%. Więc nie osiągniemy tego efektu. Zgadzam się co do celu, o którym mówią pan senator Kopaczewski i pan senator Draus, tylko my przy tego rodzaju preferencji nie tylko nie osiągniemy efektu, ale przede wszystkim strasznie skomplikujemy ten podatek i na to chcę szczególnie zwrócić uwagę.</u>
          <u xml:id="u-157.62" who="#WitoldModzelewski">Każda próba realizacji doniosłych, ważnych zadań społecznych za pomocą wprowadzania wyjątków od VAT jest próbą z góry skazaną na niepowodzenie, bo wymusza ona na administracji rządowej dokonywanie zbędnych wydatków na obsługę tego podatku, który staje się trudny, niekontrolowalny, a przede wszystkim bardzo drogi w poborze, natomiast cele społeczne nie bardzo są wtedy do osiągnięcia, co miałem tu okazję Wysokiej Izbie przedstawić.</u>
          <u xml:id="u-157.63" who="#WitoldModzelewski">Kończąc, chciałbym powiedzieć, że jest to chyba najważniejszy, jeśli mogę wyrazić swój pogląd, etap przebudowy polskiego systemu podatkowego. Ja bym go nie traktował jako etapu wyizolowanego, ponieważ tu też jest podatek akcyzowy oraz rozwiązania, które są już w trakcie prac rządowych, na przykład ustawa o banderolowaniu, to znaczy o ochronie rynku przed nielegalnym i nieopodatkowanym importem. To się mieści w wielkim obszarze reformy podatków przychodowych.</u>
          <u xml:id="u-157.64" who="#WitoldModzelewski">Dlatego chciałbym w imieniu Ministerstwa Finansów, w imieniu rządu, zwrócić się do Wysokiej Izby o poparcie dla tej ustawy i o przyjęcie jej z poprawkami zaproponowanymi przez obie komisje senackie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo panu ministrowi za sugestywną wypowiedź, za sugestywne wyjaśnienie.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, tylko pytania związane z przedmiotem.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#komentarz">(Senator Jerzy Kępa: Oczywiście. Mam kilka pytań do pana ministra)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#JerzyKępa">Pierwsze pytanie. Czy w wyniku wprowadzeniu VAT wzrosną ceny? Kolejne. Czy, biorąc pod uwagę stan naszej gospodarki, podatek od wartości dodanej spełni swoją funkcję fiskalną, motywacyjną i informacyjną? Jakie będą koszty wprowadzenia VAT, orientacyjnie oczywiście, zważywszy na fakt, że nie mamy odpowiedniej kadry, dokumentacji, bazy technicznej? Czy w wyniku wprowadzenia VAT wzrośnie inflacja?</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#JerzyKępa">I ostatnie pytanie. Czy wprowadzenie VAT nie jest przedwczesne, biorąc pod uwagę stan naszej gospodarki? Bo w EWG wprowadzano VAT bardzo ostrożnie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WitoldModzelewski">Wysoka Izbo! Te pytania się ze sobą wiążą, więc proszę mi pozwolić odpowiadać w kolejności.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WitoldModzelewski">Czy sami wprowadzenie VAT, to znaczy arytmetyczna operacja polegająca na tym, że znosimy dzisiejszy podatek obrotowy, a wprowadzamy w jego miejsce VAT, czy może to, jako jedyny czynnik sprawczy, spowodować wzrost cen? To szacowały nawet jednostki niezależne od nas i te kwoty, te procenty, które zostały podane w wypowiedziach, przede wszystkim pana senatora Piesiaka, są w pełni zgodne z naszym stanowiskiem. W szacunku, bez tych zmian w podatku obrotowym, które dzisiaj wchodzą w życie, różnica wynosi ponad 4%.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WitoldModzelewski">Jeszcze nie oszacowaliśmy skutku, bo nie sposób, ponieważ dopiero dzisiaj wchodzi w życie ta zmiana podatku obrotowego, która wiązałaby się z różnicami w obciążeniu ukształtowanym dzisiejszą reformą, czyli podwyżką podatku obrotowego, a wprowadzeniem VAT w dniu 5 lipca. Dzisiaj podatek obrotowy wzrósł. Na tle VAT stawka podstawowa, czyli 22%, po przeliczeniu na warunki podatku obrotowego, czyli 18%, na tle dzisiejszej stawki podstawowej 24%, więc dzisiejsza stawka podatku obrotowego jest wyższa… Czy obciążenie z tego tytułu spowoduje istotne ruchy cenowe? Sądzę, że wtedy nawet kwota 4%, jako różnica arytmetyczna, już jest nieaktualna, czyli może być mniej.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#WitoldModzelewski">Ale mogą być, Panie Senatorze, czynniki niezależne.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#WitoldModzelewski">Jeżeli w momencie wejścia w życie ustawy, mówię o VAT, podatnicy będą usiłowali dokonać czegoś, co my nazywamy antycypacyjną podwyżką cen, żeby wykorzystać tę reformę do wzrostu cen ponad skutek podatkowy, czy to jest możliwe? Na tych rynkach - nawet te rynki mamy dość dobrze nazwane - gdzie występuje albo monopol sprzedaży, albo bardzo sztywny popyt, tam sprzedawcy mogą się starać wykorzystać fakt wprowadzenia owej reformy podatkowej do osiągnięcia jeszcze wyższych przychodów. Sądzę, że różnica w ogólnym indeksie cen - to nawet nie są nasze szacunki, tylko szacunki firm niezależnych podmiotów naukowych - nie powinna przekraczać w skali całości indeksu 2%. I sądzę, że niewiele to odbiega od tego, co nas spotka po 5 lipca.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#WitoldModzelewski">A poza tym, co jest bardzo ważne, cała prognoza inflacyjna, czyli to co będzie Wysokiej Izbie prezentowane przez Ministerstwo Finansów w projekcie budżetu państwa, już te skutki VAT ujmuje.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#WitoldModzelewski">Ile będzie kosztowało wdrożenie VAT, obsługa VAT? Pamiętajmy, że obsługa podatku obrotowego też kosztuje i ten podatek w związku z trwającym procesem przebudowy całości aparatu skarbowego… W ogóle polski aparat skarbowy wymaga większych inwestycji, nawet gdybyśmy tego podatku nie wprowadzali.</u>
          <u xml:id="u-161.7" who="#WitoldModzelewski">Pamiętajmy, nasz aparat skarbowy był dostosowany do niewielkiej liczby podmiotów gospodarczych: było około 10 tysięcy przedsiębiorstw państwowych, podmiotów gospodarczych prywatnych było znacznie mniej. Teraz powstaje kilkaset tysięcy przedsiębiorstw, pojawia się w zasadzie co roku, część z nich upada, czyli aparat skarbowy musi być lepiej wyszkolony, lepiej opłacany, musi być zwiększone zatrudnienie.</u>
          <u xml:id="u-161.8" who="#WitoldModzelewski">I w projekcie ustawy budżetowej na rok 1993 przewidziane jest zwiększenie zatrudnienia o 15%, co dokładnie oznacza 4430 nowych pracowników. Oni, Panie Senatorze, nie wszyscy będą obsługiwać VAT. Duża ich część pójdzie do obsługi podatku dochodowego od osób fizycznych. Ale będę bronił tego zdania, że rozbudowa, usprawnienie, unowocześnienie aparatu skarbowego jest konieczne.</u>
          <u xml:id="u-161.9" who="#WitoldModzelewski">Nieważne czy VAT byłby, czy nie, ale skoro mamy szkolić nowych ludzi, to szkolmy ich już do tego podatku - a już to robimy, szkolimy już teraz - to szkolmy do tego podatku, który będzie rozwiązaniem docelowym.</u>
          <u xml:id="u-161.10" who="#WitoldModzelewski">I nie sądzę, aby efektywność tych nakładów była niska. Sądzę, że nawet będzie wyższa niż przy obecnym podatku obrotowym.</u>
          <u xml:id="u-161.11" who="#WitoldModzelewski">I chcę jeszcze jedną rzecz dodać. Trwają trudne, naprawdę niełatwe działania związane z komputeryzacją aparatu skarbowego. Ta komputeryzacja musi być dostosowana - każda zmiana programu, koncepcji, naprawdę dużo kosztuje - do docelowego modelu. A tym docelowym modelem w końcu jest ten podatek, lepiej więc ten proces, te pieniądze wykorzystać właśnie na wdrożenie tego podatku.</u>
          <u xml:id="u-161.12" who="#WitoldModzelewski">I jak zrozumiałem jeszcze jedno pytanie pana senatora - czy nie za wcześnie? To znaczy w toku debaty pan senator Pawłowski powiedział, że za późno.</u>
          <u xml:id="u-161.13" who="#WitoldModzelewski">Jeśli ja mam wyrazić swój pogląd, to ja uważam, że na pewno nie jest za późno. Polemizowałbym z panem senatorem Pawłowskim. To jest moment właściwy. Dlaczego? Ponieważ mamy nie zawsze najlepsze doświadczenia związane z wdrażaniem podatku dochodowego od osób fizycznych. Sądzę, że wykorzystując tamte negatywne doświadczenia, nie popełnimy pewnych błędów we wprowadzaniu tego podatku.</u>
          <u xml:id="u-161.14" who="#WitoldModzelewski">I ten moment, tzn. druga połowa przyszłego roku, wydaje się momentem optymalnym. I mamy na to jeszcze 7 miesięcy. W ciągu tych 7 miesięcy - a przygotowania nasze już od dawna trwają - jesteśmy w stanie, gdy nie zajdą przeszkody nieprzewidywalne zarówno podatników, jak i aparat skarbowy do tej ustawy przygotować. A mogę powiedzieć z całą odpowiedzialnością - zainteresowanie podatników tą ustawą jest tak duże, że nawet nam pomaga we wdrażaniu tego podatku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#JerzyKępa">Przepraszam, ale jaki stopień inflacji będzie w wyniku wprowadzenia WAT?</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#komentarz">(Głos z sali: 4%, jak słyszeliśmy).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WitoldModzelewski">4% w wyniku samej operacji, Panie Senatorze, tzn. samej zamiany jednego podatku na drugi. A to się mieści w całości prognozy inflacyjnej na przyszły rok, czyli to nie jest nic ponad tę prognozę, która jest przewidziana na rok przyszły.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WitoldModzelewski">I te dwa punkty, ta różnica między 4 a 6, to jest różnica, którą trzeba przewidzieć, którą można brać pod uwagę w przypadku, gdyby na przykład w tym samym czasie, w tym dokładnie, kiedy byłby wdrożony WAT, nastąpiła bardzo wyraźna zmiana polityki pieniężnej, czyli zwiększanie popytu. Wtedy o te dwa punkty może być więcej.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#komentarz">(Senator Jerzy Kępa: Ale czy zdaniem pańskim zbyt wysoki stopień inflacji u nas nie jest jakimś utrudnieniem?)</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#WitoldModzelewski">Czy jest barierą dla wprowadzenia?</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#komentarz">(Senator Jerzy Kępa: Tak, tak)</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#WitoldModzelewski">Nie, Panie Senatorze, ponieważ kraje, które wprowadzały ten podatek, wprowadzały go zarówno w warunkach inflacji pięcioprocentowej, jak i w warunkach inflacji czterdziestoprocentowej. Czyli to nie jest tak, że to musi być koniecznie inflacja bardzo niska.</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#WitoldModzelewski">Pamiętajmy, że ten podatek wykroczył już poza granice Europy. On jest również i w Azji, również w Afryce. A takie kraje w końcu porównywalne i do nas - to bardzo trudno powiedzieć - ale w każdym wypadku nie o najwyższym poziomie rozwoju, jak Portugalia, czy Grecja, czy już bardziej porównywalne z nami - Czecho-Słowacja i Węgry, wprowadzały ten podatek z reguły przy stawce zbliżonej lub wyższej, albo przy stosowaniu stawki podwyższonej. I według ekspertów, którzy oceniali, zarówno zagranicznych, jak i krajowych, bezpośredni skutek inflacyjny tego naszego projektu, a przede wszystkim stan przygotowania, czyli funkcjonowanie podatku obrotowego już bardzo zbliżonego do tego docelowego modelu stawek, uzasadnia tę hipotezę, którą postawiłem.</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#komentarz">(Senator Jerzy Kępa: Jeszcze jedno - ma spełnić funkcję fiskalną, motywacyjną…)</u>
          <u xml:id="u-163.8" who="#WitoldModzelewski">Ach przepraszam, rzeczywiście pominąłem tę odpowiedź. Podstawową funkcją podatków jest funkcja fiskalna. I to starałem się wykazać, że tę funkcję - zresztą to jest podstawowy cel wprowadzania każdej reformy podatkowej - że tę funkcję spełni.</u>
          <u xml:id="u-163.9" who="#WitoldModzelewski">Natomiast funkcja stymulacyjno-informacyjna to jest akurat taka dość podręcznikowa, w najlepszym tego słowa znaczeniu, teoretyczna wizja, czemu służą podatki.</u>
          <u xml:id="u-163.10" who="#WitoldModzelewski">Ja jestem zwolennikiem doktryny, w której funkcja pierwsza, funkcja fiskalna jest funkcją podstawową. Natomiast funkcja stymulacyjna i informacyjna są funkcjami wtórnymi, bo podatki przede wszystkim służą gromadzeniu dochodów budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-163.11" who="#WitoldModzelewski">I moim zdaniem, funkcję informacyjną ten podatek spełnia, jak żaden. Niezależnie co się produkuje, niezależnie co się sprzedaje, zawsze jest 22%, czyli konsument wie i wybór jego nie ma charakteru wyboru podatkowego.</u>
          <u xml:id="u-163.12" who="#WitoldModzelewski">Czyli informacyjna funkcja, jak rzadko, w tym, podatku jest spełniona. Jedna stawka podstawowa, wyjątek dla stawki preferencyjnej. Naprawdę realizacja funkcji informacyjnej jest tutaj zapewniona.</u>
          <u xml:id="u-163.13" who="#WitoldModzelewski">Funkcja stymulacyjna… mnie bardzo trudno jest polemizować, znaczy wypowiadać się na ten temat. Bo kiedy mam okazję czasami - przepraszam w tym momencie za tę dygresję, ale to jest dla mnie ważne - kiedy mam okazję studentom mówić na ten temat, to zawsze krytykuję funkcję stymulacyjną podatku, bo moim zdaniem akurat podatki do niczego nie stymulują. Stymulować mogą ulgi podatkowe, nie podatki jako takie. I to akurat dotyczy bardziej podatków dochodowych niż podatków przychodowych. W związku z tym nie będę się bezpośrednio ustosunkowywał, bo miałbym podstawowe zastrzeżenia teoretyczne na ten temat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#AndrzejCzapski">Czy już wszystko, Panie Senatorze?</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#komentarz">(Senator Jerzy Kępa: Dziękuję, już wszystko)</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Madej, pan senator Musiał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#JerzyMadej">Panie Marszałku, najpierw będzie króciutki komentarz i potem pytanie.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#JerzyMadej">Po prostu z tej dyskusji, a właściwie z tych wypowiedzi wynika, jak wiele jest wątpliwości, jak wiele jest niejasności związanych z tym podatkiem.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#JerzyMadej">Ponieważ pan minister większość wypowiedzi kierował do mnie, więc ja nie wiem, czy dlatego, że ja zadałem takie ciekawe pytania, czy dlatego, że wyglądałem na takiego, którego trzeba długo przekonywać. Bo generalnie mam mylący wygląd ale jestem średnio inteligentny.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#JerzyMadej">Teraz już mówiąc poważnie. Panie Ministrze. Te wątpliwości zmuszają do zadania pytania - jakie działania podejmie ministerstwo, rząd w tym zakresie, żeby to dotarło do tych właśnie, którzy ten podatek będą płacili. Żeby oni wiedzieli czy wybrać tę ulgę podatkową, czy nie wybrać.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#JerzyMadej">Czy zrobić unik od tego podatku, czy raczej decydować się na płacenie tego podatku. Zresztą już częściowo pan na to pytanie zaczął odpowiadać. Ale to mnie właśnie interesuje w związku z doświadczeniami z podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdzie wiadomo, co się będzie działo w pierwszym kwartale przyszłego roku w urzędach skarbowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WitoldModzelewski">Panie Senatorze, jak to zamierza Ministerstwo Finansów zrobić? Ministerstwo Finansów to nawet to już trochę robi, może przedwcześnie, bo ustawy jeszcze nie ma. Prowadzimy kampanię informacyjną na skalę bezprecedensową, bo jeszcze nikt tego w Polsce w tym zakresie nie robił. Będzie nawet w ramach tej kampanii taki element, że każdy podatnik otrzyma broszurę omawiającą te zagadnienia. Organizowana jest naprawdę duża liczba seminariów, kursów podstawowych, nawet szkoły WAT, którym Ministerstwo Finansów patronuje raczej merytorycznie. Bo pieniędzy naprawdę na to nie ma. Ale jest to pewien proces spontaniczny, bardzo fajny, dający efekty. Nasi pracownicy uczestniczą, pomagają merytorycznie, podsuwają tematy, materiały. My patronujemy całości operacji w ten sposób, że staramy jej się nadać właśnie efektywny charakter.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WitoldModzelewski">I bardzo ważne to, na co pan senator zwrócił uwagę: żeby to dotarło do podatnika, żeby dotarł np. ten wybór, kiedy mu się to opłaca. Pojawia się na ten temat naprawdę dużo artykułów, pojawia się wiele książek. Tak, już się pojawiają, niektóre czekają ostatecznych prac parlamentu, niektóre już zostały wydane.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#WitoldModzelewski">Jeśli chodzi o akcję informacyjną, jestem może trochę większym optymistą niż pan senator. Wydaje mi się, że damy radę, przede wszystkim patrząc na stopień zainteresowania samych podatników. Bo najłatwiej się uczy tych, których to interesuje. Dlatego wydaje mi się, że te braki organizacyjne i te wątpliwości w tym czasie, który mamy jeszcze przed sobą, jesteśmy w stanie wyeliminować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Musiał, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#JanMusiał">Panie Ministrze, większość naszych wątpliwości, co i pan sam spuentował, wynika z obaw co do skuteczności tego podatku i generalnie wszystkich mu towarzyszących.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#JanMusiał">Otóż tę skuteczność gwarantują może bardziej niż sieć komputerów przepisy w zakresie obowiązkowego uregulowania należności podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#JanMusiał">Chcę pana spytać, kiedy wejdzie w życie obowiązek bankowego rozliczania bezgotówkowego?</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Witold Modzelewski: Można?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#AndrzejCzapski">Nie wiem, czy to jest pytanie na temat, Panie Senatorze? Uważam, że to nie jest pytanie na temat, ale pan minister chce odpowiedzieć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WitoldModzelewski">Panie Senatorze! Jest już w Sejmie projekt ustawy, nazwanej okołobudżetową, wprowadzający tę zasadę. Kiedy zostanie przyjęty przez Sejm, to stanie się prawem. Na rolników tego rodzaju obowiązku nałożyć nie sposób - rozliczania należności budżetowych metodami bezgotówkowymi.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WitoldModzelewski">Ale w tej ustawie poszliśmy dalej, ponieważ poprzedni rząd już raz usiłował to wprowadzić i zostało to odrzucone.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#WitoldModzelewski">W podatku od towarów i usług w art. 21 zawarto pośrednie zabezpieczenie. Gdyby nawet tamten przepis nie wszedł w życie, Panie Senatorze, art. 21 ust. 6 mówi, że zwrot różnicy podatku następuje na rachunek bankowy podatnika w ciągu 15 dni od dnia złożenia rozliczenia. Ktoś powie, że chodzi o zwrot, prawda? Ale to, że zwrot podatku będzie wyłącznie na rachunek bankowy oznaczać będzie, że ten podatnik, który chce być podatnikiem VAT, musi mieć rachunek bankowy, a to już jest krok, Panie Senatorze, we właściwym kierunku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Gajewski, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#SylwesterGajewski">Panie Ministrze! Pan kwestionuje VAT jako instrument ochronny. EWG to stosuje. Nie bardzo się zgadzam z wywodami pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#SylwesterGajewski">Jestem zresztą rolnikiem i mam prawo nie rozumieć pewnych elementów. Wobec tego na przykładzie kilograma szynki sprowadzonej do Polski…</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Witold Modzelewski: Tak…)</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#SylwesterGajewski">… niech mi pan powie, jak to będzie wyglądać?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WitoldModzelewski">Już mówię. Każdy towar, który jest nieprzetworzoną żywnością, bo może być każdy, na przykład produkty mleczarskie, mięso, jeżeli ten towar w obecnym kształcie ustawy… Ale nie, to jest przetworzony wyrób, a przecież chodzi nie o przetworzony wyrób, tylko o podstawowy, chodzi o towar, bo przecież nie tego dotyczy dyskusja, chodzi na przykład o mięso, każde. Zgodnie z dzisiejszą wersją, to znaczy z wersją przyjętą przez Sejm i zaproponowaną przez komisję, a nie wniosek mniejszości, towar sprzedawany jest bez VAT zarówno w przypadku, gdy jest importowany, jak i sprzedawany przez producenta krajowego.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WitoldModzelewski">Po 5 lipca, kiedy wejdzie w życie VAT, każdy towar importowany będzie o 6 punktów droższy, bo będzie ten nadzwyczajny podatek importowy. Czyli już pierwszy cel, o którym mówił pan senator, będzie zrealizowany.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#WitoldModzelewski">Zakładam, że do tego czasu wejdzie również w życie ustawa o opłatach wyrównawczych, którą przygotowuje rząd, a dokładniej ministerstwo rolnictwa. Te opłaty wyrównawcze, polegają najprościej na tym… to wszystko wiemy, i to wszystko jest. I co to oznacza? Na towarze, na jego cenie ciążą, niezależnie od tego ile razy byłby on przetwarzany, odsprzedawany, te dwie wielkości, czyli kwota opłaty wyrównawczej plus 6%.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#WitoldModzelewski">I teraz spójrzmy. Wprowadzamy VAT w to miejsce, 22% na imporcie, sprzedaż krajowa wolna. To znaczy, że ten, kto sprzedaje produkt importowany lub go importuje, na granicy płaci 22%. Następnie sprzedaje go przetwórcy. Z tym mięsem ktoś będzie chciał, nawet handlując, coś zrobić. To oznacza, że przetwórca, przetwarzając mięso na przetworzoną żywność, cały zapłacony w imporcie VAT odliczy sobie od podatków płaconych do skarbu państwa, dokładnie Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#WitoldModzelewski">Cały zatem efekt ochronny tych 22% zwracamy podatnikowi. A przecież nie chodzi o to, żeby zwrócić. A niezwracalność, czyli bezzwrotność tego podatku, ochronę przed zbyt tanim importem, zapewnimy opłatą, która jest poza VAT. To chcę przekazać, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#WitoldModzelewski">Jeśli wprowadzimy w VAT te 22% na imporcie, każdy zapyta, jaki sens ma dalsze utrzymywanie 6% podatku? Przecież on przestanie mieć wtedy sens. Sens ma to rozwiązanie, które zaproponowano we wniosku mniejszości pana senatora Andrzejewskiego.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#WitoldModzelewski">I wtedy w ogóle staje pod znakiem zapytania cała idea opłat wyrównawczych, bo chcemy problem załatwić za pomocą VAT. A proszę mi wierzyć - nie załatwimy.</u>
          <u xml:id="u-173.7" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Można?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Pan senator Pusz był pierwszy, potem pan senator Andrzejewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#ZbigniewPusz">Panie Ministrze! Czy mógłby pan powiedzieć jeszcze, dlaczego nie opłaca się zastosować ulgi 50% do zakładów pracy chronionej? Czy ma znaczenie, że zakład wytwarza półprodukt, który jest dalej przerabiany, oraz druga sytuacja, że to jest wyrób gotowy, który idzie do sprzedaży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WitoldModzelewski">Mogę, Panie Marszałku? Panie Senatorze. W tym drugim przypadku to ja nie polemizuję. Jeżeli zakład pracy chronionej wytwarza wyrób, który sprzedaje detalicznie, czyli zarabia, ma sklep…</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Pusz: Niekoniecznie sam musi sprzedawać, ale jest to wyrób już gotowy…)</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#WitoldModzelewski">Panie Senatorze…</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Pusz: … i nie ulega już żadnej obróbce)</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#WitoldModzelewski">… to musi być sprzedawany, proszę mi wierzyć, bezpośrednio przez zakład pracy chronionej, bo jak ten zakład pracy chronionej sprzeda to handlowi detalicznemu, to handel detaliczny kupi ze stawką 11%, a odsprzedając stosuje stawkę 22%, bo dla niego każdy towar ma 22%, więc efektu naprawdę nie ma.</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#WitoldModzelewski">Natomiast przy półprodukcie ten efekt jest, proszę mi wierzyć, myśmy to ćwiczyli miesiącami. I przecież nie jest naszą ideą zwalczanie zakładów pracy chronionej za pomocą VAT. W projekcie rządowym roku 1991, podtrzymywaliśmy tę ideę, nawet zjawiła się w toku prac podkomisji. Ale jednak doszliśmy do wniosku, że to jest niedobre. Dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#WitoldModzelewski">Bo proszę zauważyć, jeżeli jestem kontrahentem zakładu pracy chronionej, to ten zakład wystawia mi fakturę na identyczny produkt ze stawką 11%, co ze stawką 3,5%. Dla mnie, firmy, ważna nie jest stawka podatkowa, tylko część cenowa. Czyli, jeżeli ta sama jest cena przy różnych stawkach, to akurat stawka nie decyduje.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#WitoldModzelewski">Jeżeli natomiast zakład pracy chronionej wystawia mi fakturę ze stawką 11%, to oznacza, że ja od swojego podatku, który na mnie ciąży jako kontrahencie, odejmuję tylko 11%. Jeżeli zaś wystawia mi fakturę ze stawką 22%, to odejmuję czyli do budżetu naprawdę płacę więcej.</u>
          <u xml:id="u-176.8" who="#WitoldModzelewski">I prawdą jest, że ci, którzy będą kontrahentami zakładów pracy chronionej, zapłacą tę połowę stawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Pan senator Andrzejewski, potem pan senator Baranowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PiotrAndrzejewski">Panie Ministrze! Łączy się to jednocześnie z odpowiedzią na pytanie pana senatora Gajewskiego, który jest w tej chwili zajęty, ale prosił, żebym zwrócił uwagę też i na tę odpowiedź. Czy pana rozumowanie nie jest dotknięte pewną wadą?</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PiotrAndrzejewski">Otóż stwierdził pan, iż przesłanką rozumowania jest stwierdzenie, że nasza propozycja podporządkowania zagranicznych produktów rolnych podstawowej stawce podatku 22% zetknie się ze stawką uprzywilejowaną tego produktu po jego przetworzeniu. I to jest przesłanka do wniosku, że wobec tego powstanie negatywny skutek.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#PiotrAndrzejewski">Czy przesłanka ta nie jest zawodna wobec pominięcia przez pana faktu, że wniosek mniejszości dotyczy nie tylko produktu podstawowego na wejściu, ale też podporządkowania stawce podstawowej 22% produktu przetworzonego. To jest wniosek oparty na pana rozumowaniu, wygłoszonym na komisji.</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#PiotrAndrzejewski">W związku z tym przetworzony produkt będzie zmieniony, gdyż wniosek mniejszości dotyczy nie tylko tabeli nr 1, w załączniku nr 1, ale i tabeli nr 3 załącznika nr 3, która mówi o towarach spożywczych po ich przetworzeniu.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Witold Modzelewski: Już…).</u>
          <u xml:id="u-178.5" who="#PiotrAndrzejewski">Jeżeli przyjmiemy taką przesłankę odmienną, to wówczas nie ma tych negatywnych skutków, o których mówił pan minister w zakresie stosowania tego podatku, dlatego że na wszystkich jego etapach jest jednakowa stawka, a nie zróżnicowana, to znaczy stawka podstawowa.</u>
          <u xml:id="u-178.6" who="#PiotrAndrzejewski">Mówię tu tylko o towarach pochodzenia zagranicznego, po to, żeby je doprowadzić do standardu powszechnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WitoldModzelewski">Panie Senatorze! Pan ma rację, ale to jeszcze nie jest problem rozstrzygający. Proszę zauważyć, jeżeli zmiana we wnioskach mniejszości w punkcie 3 dotyczy tego, że w załączniku nr 3 pozycja 14 czy 15 i 16, czyli towary spożywcze, będzie dodane…</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Wszystkie spożywcze)</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#WitoldModzelewski">… słowo „krajowe”, to problem jeszcze nie jest załatwiony. Naprawdę, bo proszę zauważyć, jeżeli ten produkt jest krajowy, przetworzony produkt żywnościowy, czyli jest wytworzony w Polsce, nie oznacza, że on jest wytworzony z surowca krajowego. Przecież tu decyduje zasada wytworzenia produktu, a nie surowca.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: O to chodzi)</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#WitoldModzelewski">Proszę zauważyć, jakie będą konsekwencje, jeżeli wszystkie artykuły przetworzone w Polsce, nieważne czy z produktu importowanego, czy z krajowego surowca rolniczego, będą ze stawką 7%, a te, które będą przechodzić przez granicę, będą ze stawką 22%. Mówię o nieprzetworzonych surowcach i przetworzonych produktach rolnych. Co to oznacza? Panie Senatorze, może się pojawić następujące zjawisko… Ja tylko analizuję pańską propozycję…</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Tak, tak)</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#WitoldModzelewski">Musimy zmienić nie cel, ale technikę, żeby osiągnąć to, o co panu chodzi. Będzie się jednak opłacało sprowadzać ze stawką 22% importowane surowce rolne, a przez to, że są one przetworzone w Polsce, a już jako przetworzone stają się zgodnie z proponowanym zapisem towarami wytworzonymi w kraju, skarb państwa będzie zwracał na granicy przed chwilą pobrany 22% podatek.</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#WitoldModzelewski">Dlatego, Panie Senatorze, proszę mi wierzyć, nie polemizuję jeszcze z pańską ideą, polemizuję z techniką osiągnięcia tego celu. Jeżeli chcemy zapewnić ochronę produktu krajowego, to podatek, który jest na granicy, musi być niepotrącalny w dalszych stadiach przetwórstwa.</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#WitoldModzelewski">Jeśli można Panie Marszałku… Zapomniałem o pewnej bardzo ważnej rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-180.9" who="#WitoldModzelewski">W wywodach pana senatora Andrzejewskiego pojawił się wątek międzynarodowo-prawny. Nie jestem od tego specjalistą, ale stronę rządową reprezentuje w tej dziedzinie dyrektor generalny pan Łagowski. Jeżeli byłaby taka potrzeba i jeżeli pan marszałek uznałby za celowe, aby w sprawie międzynarodowo-prawnych uwarunkowań wprowadzania określonego rozwiązania dyskryminującego import, wypowiedział się, jako nieporównanie lepszy ode mnie w tej dziedzinie specjalista, pan Łagowski, jego naświetlenie rozumowania pana senatora Andrzejewskiego byłoby tu na pewno bardziej właściwe.</u>
          <u xml:id="u-180.10" who="#WitoldModzelewski">Wracając do meritum. Jeżeli chcemy zachować ochronę krajowego producenta, to podatek obciążający cokolwiek na granicy nie może podlegać zwrotowi, bo zlikwidujemy cały efekt. Czyli nie chodzi o ideę, ale o technikę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Baranowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#JanuszBaranowski">Panie Ministrze, przekonał mnie pan praktycznie we wszystkim, z wyjątkiem jednego. Mianowicie, przykładem, który pan podawał podczas prac komisji, był koń wyścigowy, a w tej chwili pojawił się samochód wyścigowy.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Witold Modzelewski: Samochód to lepszy przykład. Przepraszam, koń wyścigowy w Polsce jest wolny od podatku. To był przykład brytyjski. Przepraszam)</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#JanuszBaranowski">Ale taki przykład był przytoczony w czasie obrad komisji. Chciałbym z panem ministrem polemizować.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#JanuszBaranowski">Jeżeli tutaj byłby zapis, że minister finansów w drodze rozporządzenia może określić listę nie towarów, ale przeznaczeń towarów, gdzie nie będzie to odliczane, to byłbym się z panem ministrem zgodził. Natomiast jeżeli minister finansów w drodze rozporządzenia ma określać listę towarów i usług, których nabycie nie uprawnia do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku, o których mowa w art. 21, to nie mogę się zgodzić. Podam przykład może nie tylko z Anglii, gdzie pracodawcy kupują samochody, nie wyścigowe, a osobowe dla swoich pracowników, wliczając to w koszty i odliczając chyba także pewną kwotę podatku. I co pan na to, Panie Ministrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WitoldModzelewski">Panie Senatorze, ja głośno myślę, nad tym, co pan zaproponował jako autopoprawkę do wniosku mniejszościowego, żeby tu zacieśnić zakres przedmiotowy. Zaznaczam, zawężenie, o którym pan mówi, w sumie temu służy. Ja tylko nie znajduję dobrych słów, bo idea jest stosunkowo prosta, aby pieniądz publiczny nie wracał do podatnika, który kupuje dobra, co do których preferencja nie jest do końca jasna. Jeśli chodzi o owe samochody, Panie Senatorze, mamy to już nawet w ustawie. Przyjęliśmy, proszę zwrócić uwagę, to jest art. 25.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Senator Janusz Baranowski: Ad vocem. Niekoniecznie. Nie chodzi o dyskusję na temat samochodu, chodzi o sam zapis. Ten zapis daje panu ministrowi możliwość w każdej chwili ominięcia przepisów tejże ustawy)</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#WitoldModzelewski">Tylko zwrotów.</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#komentarz">(Senator Andrzej Baranowski: Zwrotów)</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#WitoldModzelewski">Panie Senatorze, myślę, że moja deklaracja, która jest podstawą tego przepisu, ma na celu eliminowanie przypadków nabywania dóbr naprawdę niepreferowanych, po to, aby podatnicy nie korzystali z grosza publicznego. W tym przypadku chyba jest między nami zgoda.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#WitoldModzelewski">Jeżeli Pan Senator zaproponowałby redakcję zawężającą to przedmiotowo do przypadków, o których mówimy, sądzę, że nie byłoby między nami sporu. Bardzo trudno mi w tym momencie wpaść na dobry pomysł.</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#komentarz">(Senator Janusz Baranowski: Ad vocem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#JanuszBaranowski">Panie Ministrze, chciałbym podziękować i powiedzieć, że gdybym miał pewność, że będzie pan do końca istnienia tej ustawy w resorcie, podpisałbym się pod tym zapisem przyjmując umowę dżentelmeńską.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Witold Modzelewski: Dziękuję bardzo)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, pan senator Hałasa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#JózefHałasa">Panie Ministrze, do niedawna dla nas zagranica to był tylko Zachód, a towary konkurencyjne, które zagrażały naszemu rynkowi, pochodziły z Zachodu. Być może, że większość spraw, które pan przedstawił, odnosi się do tego rynku. Wie pan jednak, że wiele żywności przybywa do nas ze Wschodu, gdzie jest zupełnie inna relacja dolara. Oni nie wywożą od nas złotówek. Oni sprzedają za złotówki, zamieniają je na dolary, a tam relacja jest taka, że ich podatek, czy dodatek absolutnie nie przestraszy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Witold Modzelewski: Można Panie Marszałku?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WitoldModzelewski">To jest pytanie. Panie Senatorze, jeżeli jakiś kraj spotyka się z dwoma tak różnymi rodzajami konkurencji importowej, kiedy z jednej strony napływa wyrób dotowany w eksporcie z Zachodu a z drugiej strony wyrób naprawdę tani, ponieważ poziom życia, koszty robocizny w krajach położonych na wschód od Rzeczypospolitej rzeczywiście są dużo niższe niż w Polsce i gdzie indziej, to tu jednego instrumentu, który by załatwił tę sprawę nie można wymyślić. Ten instrument musi być w jakimś sensie dyskrecjonalny. Tu musi być inne obciążenie wyrównawcze, gdy towar płynie zza granicy zachodniej, a inne gdy płynie ze Wschodu. Taką rolę może spełnić instytucja dopłat wyrównawczych i ceny śluzy, bo temu służy.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WitoldModzelewski">VAT jest trochę toporny, ma jedną stawkę. Natomiast wiadomo, że obciążenie taniego zboża czy taniego mięsa płynącego z Białorusi czy z Litwy musi być inne niż obciążenie wołowiny płynącej z Zachodu, z EWG.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#WitoldModzelewski">W związku z tym, jeśli chcemy osiągnąć ten efekt, a sądzę, że nie dyskutujemy o efekcie, tylko o sposobie jego osiągnięcia, to służy temu nie toporny instrument, równo wszystkim 22%, ale cena śluzy, a różnica będzie zabierana z budżetu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PiotrAndrzejewski">Panie Ministrze, chciałbym jeszcze, żeby Pan wyjaśnił, bo to ważne, żeby zrozumieć istotę tego podatku, mechanizm, o którym pan mówi trochę w oderwaniu od całości zastosowania stawki podstawowej 22%, tak zwanego zwrotu.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PiotrAndrzejewski">Przyznam szczerze, że wprowadziło to pewien element niepokoju, a sytuacja powinna być całkowicie jasna. Weźmy przykład towaru zagranicznego, co do którego nie ma zwolnień, jest stawka podstawowa. On wchodzi tutaj ze stawką podstawową 22%, później styka się z producentem krajowym, który czyni z niego produkt krajowy, gdzie jest stawka 7%, w tym momencie produkt nie zawisł w próżni, ale idzie do handlarza i handlarz musi te dodatkowe 15% uiścić. Prawda? Nikt tu nikomu nie zwraca. Suma musi być constans. Constans jest 22%. Natomiast teraz, jeżeli mamy zwolnienie surowca krajowego i zwolnienie w zakresie towaru przetworzonego 7%, to sprzedawca nie dopłaca nic dlatego, że „pochodzie” zwolnienia nie są podmiotowe, a przedmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#PiotrAndrzejewski">I jeszcze jedno, bardzo ważne dla naszej wiedzy rozróżnienie, które chciałbym, żeby pan zrobił. Bo tam, gdzie chodzi o zakłady opieki czy inne podobne, to są zwolnienia podmiotowe, które wynikają z ustawy, z przepisu art. 14, ust. 5. Tabele natomiast dotyczą zwolnień przedmiotowych i teraz, niezależnie w którym stadium obrotu, czy wejścia czy wyjścia, na ile stadiów podzielimy drogę zwolnienia przedmiotowego, to i tak to zwolnienie obowiązuje. Jeżeli więc chodzi o ten produkt, gdzie sprzedawca dopłaci ewentualnie 15%; nie będzie to żadnym zwrotem, tylko będzie obciążać sprzedawcę; to w wypadku, kiedy będzie to produkt krajowy i będzie tylko te 7%, to sprzedawca będzie wolał wziąć produkt krajowy, bo jest on zwolniony od podatku ze swej istoty przedmiotowej i nie dolicza się tu nic. I na tej zasadzie produkt krajowy w tym „pochodzie” jest zwolniony.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#PiotrAndrzejewski">Proszę to rozważyć i naświetlić dlatego, że są dwie kwestie: po pierwsze, że nie mamy tu do czynienia ze zwrotem, tylko jest constans 22% i różnie jest rozłożona ta kwota; po drugie, że w przypadkach przedmiotowych zwolnień, niezależnie od tego, w jakim stadium się znajdzie ten produkt, to zwolnienie i tak obowiązuje i nie ma obowiązków dodatkowych, podmiotowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WitoldModzelewski">Panie Senatorze! Wysoka Izbo! Rozpatrzmy to laboratoryjnie, na jednym przykładzie; cena dobra wyjściowego wynosi 100, bo to się łatwo wtedy dodaje - ja zaznaczam, jeśli z tego wyjdzie polemika, to będzie polemika, jeśli potwierdzi się pana myśl, to będzie potwierdzenie. Są dwa produkty: wyprodukowany w kraju i zaimportowany. Jeden ma cenę 100 i drugi ma cenę 100. Zgodnie z propozycją przedstawioną przez pana senatora we wniosku mniejszości, krajowy ma 100, a importowany 100 + 22%…</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#komentarz">(Protest z sali)</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#WitoldModzelewski">… przepraszam importowany, tak importowany, ma 100+ 22%. I jeżeli jest on bezpośrednio sprzedawany konsumentom, to znaczy ten za 100, a tamten za 122, no to konsument na pewno wybierze ten za 100, bo konsument sobie w żaden sposób tego podatku nie zwróci. Ale przecież dotyczy to surowców rolnych przede wszystkim, bo to nie dotyczy towarów… na razie rozpatrzmy to na przykładzie tak zwanych nisko przetworzonych artykułów żywnościowych, które są przede wszystkim surowcem dla dalszej produkcji. I teraz, oba towary trafiają do dwóch firm, które przetwarzają je w Polsce, a towary przetworzone, wytworzone w Polsce, są objęte stawką 7%. Jeżeli kupuję od producenta krajowego…</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Chwileczkę, z tą różnicą, że tylko przetworzone krajowe…)</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#WitoldModzelewski">Ale tak, ale właśnie…</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Ale zagraniczne mają 22%).</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#WitoldModzelewski">Zgoda, ale tutaj akurat konkurencji nie ma, bo konkurencja jest między towarem przetworzonym a towarem przetworzonym, natomiast ja patrzę na polską firmę przetwarzającą ten produkt. Pan ma rację, ale to jest odrębne zagadnienie. Ta kupuje za 100+ 22, ta kupuje za 100, czyli ten kto kupuje za 100 zł, przetwarza i to kosztuje wtedy powiedzmy 200 zł plus 7% - czyli w sumie 214 zł. I płaci pełne 14 zł do budżetu, bo kupił od producenta krajowego. Natomiast ten, kto kupił od importera za 100 + 22%, przetworzył też za 214 (bo podatek wynosi również 7%). I teraz jeśli od 14 odejmiemy 22…</u>
          <u xml:id="u-194.7" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: A skąd jest te 22?).</u>
          <u xml:id="u-194.8" who="#WitoldModzelewski">Ten, kto kupił od importera, to kupił za 100+ 22, a więc za 122. W koszty, Panie Senatorze, idzie 100, a 22 odejmuję od swojego podatku. Mój podatek wynosi więc 14, czyli wychodzi minus 8. Kto te minus 8 zwraca zgodnie z zasadą? Budżet państwa. I to cały efekt ochronny. Okazuje się, że temu, kto przetwarza towar żywnościowy z importu, zwracamy podatek, a ten kto przetwarza towar krajowy, płaci do budżetu w naszym przykładzie 14%. Proszę mi wierzyć, to naprawdę tak jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PiotrAndrzejewski">Ad vocem. To jest rozumowanie dotknięte błędem, bo zwolnienie jest przedmiotowe, a nie podmiotowe. I właśnie tutaj o to chodzi. Jest rozumowaniu inne. Jeżeli wchodzi tutaj towar krajowy, ten sam kilogram mięsa za 100, a zagraniczny wchodzi za 100+ 22, to jest 122. I przypuśćmy, że będzie taki producent, który woli kupić towar droższy, nie za 100, a za 122 - „konia z rzędem” temu, kto znajdzie takiego producenta, ale może się taki znaleźć - i wtedy produkt kupiony za 100 będzie obciążony tylko jeszcze 7% i wychodzi od producenta za 107, powiedzmy, złotych.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PiotrAndrzejewski">Tamten produkt, ponieważ jest stawka dla wszystkich 22%, ponieważ już 22% jest zapłacone na granicy, wyjdzie z takim samym obciążeniem, jak wszedł, czyli 122. Bo jest to zwolnienie przedmiotowe, a nie zwolnienie podmiotowe. Jeżeli przyjmiemy, że stawka 22% dotyczy tylko towaru zagranicznego.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansom Witold Modzelewski: Przepraszam jeżeli można…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#AndrzejCzapski">Może ja pomogę. Panu senatorowi Andrzejewskiemu chodzi o to, że towar zaimportowany czy surowiec zaimportowany, na całej drodze przerobu ma mieć stawkę 22%. Według tego wyjaśnienia to byłoby 122+ 100 i od tych 100 dodanych trzeba by drugie 22% dodać. Tak, do tego zmierza rozumowanie pana senatora Andrzejewskiego.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Witold Modzelewski: Czy pan marszałek… przepraszam.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PiotrAndrzejewski">Bardzo bym prosił, żeby przetworzyć to według tego sposobu rozumowania, bo wydaje mi się, że jeżeli my przyjmujemy, że każdy następny podmiot ma zwielokrotniać o te 22%, to jesteśmy w błędzie. Dlatego, że nie jest to tak, że jednorazowe zapłacenie może być całkowitym zapłaceniem tego podatku. Chyba że jest to czynność, która jest nierozkładalna na poszczególne elementy. Ale ona jest rozkładalna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#AndrzejCzapski">Panie Senatorze, jak mi się wydaje, nie jest to problem rozwiązywalny dlatego, że pan minister wyjaśnił już dość szczegółowo, że ten podatek nie jest dobrym instrumentem do zatrzymania towarów na granicy. W tej chwili, tak na gorąco mogę powiedzieć, że zaniżając towar na wejściu z zagranicy, odbijamy sobie ten podatek, czyli wyrównamy sobie cenę, więc ten problem nie jest…</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Ale nie zaniżamy, wręcz odwrotnie, na granicy jest obciążony, jest droższy)</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#AndrzejCzapski">Ale zaniżając tylko ceny u kontrahenta na fakturze, w Niemczech na przykład. Proszę bardzo, Panie Senatorze…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WitoldModzelewski">Ale czy mógłbym jednak odnieść się, Panie Marszałku do jednego szczegółu. Jeżeli kupuję towar od kogoś, a ten towar jest obciążony podatkiem, to kosztem jest tylko cena, a podatek, czyli te 22% w naszym przykładzie, nie jest moim kosztem, kosztem jest ciągle 100.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Ale od swojego obciążenia 22 potrącam te 22 i wychodzę na zero, bo ten podatek jest potrącalny).</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#WitoldModzelewski">Ja przepraszam, przerywam tę dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: … od poprzednika, podatek zapłacony…)</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#WitoldModzelewski">Panie Senatorze odbieram panu głos. Proszę bardzo, wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#AndrzejPiesiak">Wniosek formalny jak zwykle brzmi: zakończyć etap zadawania pytań, bo sądzę, że problem wszechstronnie został wyjaśniony, a jeszcze będzie możliwość dyskusji na posiedzeniu połączonych komisji i myślę, że szczegóły będzie można będzie wyjaśnić. To tyle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Czy jest wniosek przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za tym, ażeby skończyć zadawanie pytań? Jest? Myślałem, że pan chce już głosować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#JerzyMadej">Panie Marszałku! Senat ma podjąć decyzję w bardzo ważnej sprawie. Ja na moje pytania uzyskałem odpowiedzi od pana ministra, natomiast pan senator Andrzejewski do końca nie jest przekonany i przypuszczam, że jeszcze kilku z państwa senatorów nie jest przekonanych.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#JerzyMadej">Moim zdaniem ta dyskusja powinna być doprowadzona do końca, nawet na tym plenarnym posiedzeniu Senatu. Jestem przeciwnikiem ucinania dyskusji w tym momencie. Chodzi o to, żebyśmy świadomie podejmowali decyzje. Jeżeli ja chcę odrzucać wniosek, czy głosować za wnioskiem zgłaszanym przez pana senatora Andrzejewskiego, to również chcę być o tym przekonany, że robię to z pełną świadomością. Jestem przeciwny zakończeniu w tej chwili tych pytań i odpowiedzi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#AndrzejCzapski">Panie senatorze, ja ten wniosek poddam pod głosowanie tylko dlatego, że zmęczenie narasta.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#AndrzejCzapski">I sądząc po długości zadawania tego samego pytania, czy wyjaśniania, sądzę, że już nie dojdziemy do tego, co chcielibyśmy osiągnąć przez zadawane pytania.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: To ja zrezygnuję. Można?)</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PiotrAndrzejewski">Proszę państwa, wobec tego, że jest spóźniona pora a sytuacja nie jest dostatecznie wyjaśniona, rezygnuję z zadawania dalej pytań. Myślę, że będziemy sprawę kontynuować na wspólnym posiedzeniu komisji i państwa zainteresowanych zapraszam na posiedzenie Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych oraz Komisji Gospodarki Narodowej. Mam nadzieję, że i komisja rolnictwa dopisze też.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#AndrzejCzapski">Myślę, że również wnioskodawcy wniosków pojedynczych, wniosków mniejszości, też zechcą tam wziąć udział, żeby sobie wyjaśnić do końca.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#komentarz">(Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Witold Modzelewski: Dziękuję bardzo)</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#komentarz">(Oklaski).</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#AndrzejCzapski">Proszę państwa, jest pewien kłopot. Otóż był wniosek pani senator Skowrońskiej, ażeby poddać reasumpcji uchwałę. Prezydium podjęło decyzję, że takiej reasumpcji nie można dokonać dlatego, że nie ma zastosowania tutaj tryb, który pani senator chce zastosować. Mianowicie nie jest to uchwała Senatu. Jest to załatwienie wniosku formalnego o rozszerzenie porządku obrad. I Prezydium Senatu podjęło decyzję taką, że na zasadzie art. 33 ust. 1 i 2 zwróciło się do rządu o delegowanie umocowanego przedstawiciela w celu wyjaśnienia tej sprawy.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#komentarz">(Senator Anna Bogucka-Skowrońska: Panie Marszałku, w takim razie cofam wniosek)</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#AndrzejCzapski">Tak. I informuję, że jutro na godzinę dziewiątą został zaproszony pan minister Niewiarowski. Dlatego na dziewiątą, że później musi wyjechać do Mielca. Sprawy są bardzo napięte w całym kraju i musi wyjechać do Mielca. Zgodziliśmy się i zaczniemy obrady jutro od godziny dziewiątej.</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo Komisje: Inicjatyw i Prac Ustawodawczych Rolnictwa Gospodarki Narodowej o ustalenie terminu swego posiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WalerianPiotrowski">Panie Marszałku, ja mam taką propozycję. Ponieważ w chwili obecnej jest już późna pora, oczywiście można powiedzieć, że nie. Ale problemy, z którymi związane jest roztropne i wszechstronne rozpatrzenie poprawki pana senatora Andrzejewskiego wymagają konsultacji z Ministerstwem Współpracy z Zagranicą i Ministerstwem Spraw Zagranicznych w zakresie problemów - w jaki sposób obowiązują nas układy GATT i w jaki sposób obowiązują nas inne zobowiązania międzynarodowe, dotyczące problemu podnoszenia podatków, a w szczególności dyferencjacji produktu krajowego i produktu zagranicznego. Bez uzyskania opinii w tym zakresie, moim zdaniem, w sposób odpowiedzialny decyzji w odniesieniu do tych poprawek przyjąć nie można.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WalerianPiotrowski">I dlatego ja chciałem pana marszałka prosić, skoro już został ustalony termin wysłuchania informacji pana ministra Niewiarowskiego na godzinę 9.00, byśmy wysłuchali tej informacji.</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#WalerianPiotrowski">Po czym pan marszałek zarządzi przerwę, komisje się spotkają i w możliwie najkrótszym terminie zajmą stanowisko wobec zgłoszonych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#WalerianPiotrowski">Równocześnie chciałbym poinformować, bo to też jest problem, że w chwili obecnej w Sejmie dobiega końca proces legislacyjny w odniesieniu do ustawy o wynagrodzeniach w sferze budżetowej i powstaje zagadnienie, które podjęliśmy na wstępie dzisiejszych obrad.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#WalerianPiotrowski">I mam taką propozycję, ponieważ nie widzę możliwości rozpoznania tego wszystkiego należycie w dniu dzisiejszym przez komisje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#AndrzejCzapski">Ja mam pytanie. Co stało na przeszkodzie, że Komisje Inicjatyw i Prac Ustawodawczych oraz Gospodarki Narodowej nie odniosły się do spraw związanych z GATT w trakcie prac nad ustawą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WalerianPiotrowski">Komisja się odniosła, na ten temat rozmawialiśmy. Uważamy jednak, że - powiedzmy - zakres naszej wiedzy w tym momencie, w tym już decydującym momencie jest jednak zbyt mały i musimy poszerzyć te konsultacje.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WalerianPiotrowski">Problem był rozważany, teksty są przygotowane, udostępnione, komisja je analizowała, Pan minister Modzelewski i sztab jego współpracowników, przepraszam że tak to określam…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#AndrzejCzapski">Panie senatorze, dziękuję bardzo. Tej akurat argumentacji nie przyjmuję. Bardziej trafia mi do przekonania argumentacja o zmęczeniu państwa senatorów i niemożność podjęcia pracy w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#AndrzejCzapski">Dlatego kończąc, ogłaszam przerwę do jutra do godziny 9.00. A jutro się zastanowimy nad dalszą pracą.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#AndrzejCzapski">Bardzo proszę pana senatora-sekretarza o komunikaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#MarekCzemplik">„Serdecznie zapraszam na adwentowe nabożeństwo w intencji Polski, które odbędzie się w dniu 17 grudnia o godzinie 20.30 w kaplicy Sekretariatu Episkopatu Polski.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#MarekCzemplik">Z wyrazami szacunku, podpisano: ksiądz Kazimierz Kurek”.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#MarekCzemplik">Mikrobus o godzinie 20.00 spod nowego hotelu.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#MarekCzemplik">Uprzejmie informuję, że w dniu 17 grudnia br. w sali nr 179, po zakończeniu obrad plenarnych Senatu, odbędzie się posiedzenie Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich.</u>
          <u xml:id="u-210.4" who="#MarekCzemplik">Porządek obrad: rozpatrzenie wniosku o powołanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw Górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-210.5" who="#MarekCzemplik">Podpisano: Przewodniczący Komisji Regulaminowej senator Stefan Śnieżko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo. Przypominam - przerwa do jutra do godziny 9.00.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godziny 19 minut 11)</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia godzina 9 minut 07)</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczy wicemarszałek Andrzej Czapski).</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę państwa senatorów o zajęcie miejsc. Wznawiamy dwudzieste dziewiąte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej drugiej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#AndrzejCzapski">W związku z uzupełnieniem porządku dziennego, zgodnie z wnioskiem pana senatora Leszka Piotrowskiego, o informację rządu w sprawie sytuacji w górnictwie, proszę o zabranie głosu ministra przemysłu pana Wacława Niewiarowskiego.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, Panie Ministrze, udzielam panu głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WacławNiewiarowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WacławNiewiarowski">Jestem w niezręcznej trochę sytuacji, ponieważ takie sprawozdanie składałem wczoraj w Sejmie. Fragmenty tego wystąpienia były również w telewizji, w związku z tym nie będę powtarzał dosłownie przynajmniej tego, co było mówione wczoraj. Chciałbym natomiast odnieść się do zapytania i udzielić wszystkich informacji, które są w tej chwili dostępne, o których wiemy. Prosiłbym później o ewentualne pytania, na które w miarę możności odpowiem.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#WacławNiewiarowski">Przede wszystkim przedstawię sytuację na dzisiaj chociaż radio od rana podaje wiadomości. Właściwe ta informacja jest bardzo krótka: nie strajkują tylko dwie kopalnie, to jest kopalnia „Anna” i „Kleofas”. Nie strajkują również cztery kopalnie na Dolnym Śląsku. Jeżeli od 70 odejmiemy 6, to okaże się, że strajkują w tej chwili 64 kopalnie. W strajku biorą także udział zakłady robót górniczych, gospodarki komunalnej. Praktycznie cały Śląsk jest oflagowany.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#WacławNiewiarowski">Może należałoby powiedzieć, żeby zrozumieć sytuację, dlaczego akurat na Śląsku i jak oceniać te napięcia, te niepokoje społeczne w momencie, kiedy autentycznie następuje jakby powolne, ale jednak z całą pewnością zahamowanie recesji i jakby przyspieszenie produkcji, wyraźny wzrost produkcji.</u>
          <u xml:id="u-213.4" who="#WacławNiewiarowski">Otóż, w ocenie ministra przemysłu, i jak myślę coraz bardziej w ocenie całego rządu, sytuacja jest taka, że należy kontynuować przyjęły kierunek, bo on z całą pewnością daje efekty. Dał te efekty, o których wszyscy wiemy. Na samym początku kurs restrukcyjny zahamował przecież inflację, spowodował wymienialność złotówki, uporządkował rynek. Niemniej jednak w miarę upływu czasu skutki tego postępowania, bo niestety, wszystko ma swoje plusy i minusy, powodują, że w poszczególnych regionach, w poszczególnych branżach czy sektorach, sytuacja staje się groźna.</u>
          <u xml:id="u-213.5" who="#WacławNiewiarowski">Pozostawienie przemysłu państwowego przez dłuższy okres samemu sobie powoduje, że niektóre sektory jakby chylą się ku upadkowi. W związku z tym w takich regionach jak mielecki, w takich regionach jak wałbrzyski i właśnie na Śląsku, gdzie skupia się nie tylko górnictwo, ale i hutnictwo, i cała prawie energetyka - również trzeba tu myśleć o Łodzi - w takich regionach mogą występować, było to do przewidzenia, lokalne napięcia. W związku z tym generalnie musi nastąpić jakby odejście od tego bardzo sztywnego kursu, musi być realizowana polityka przemysłowa, która z wyprzedzeniem będzie lokalizowała te miejsca zapalne i nie zmieniając kursu, nie odchodząc od przyjętego kierunku prywatyzacji, wolnego rynku, będzie jednak powodować łagodzenie czy wcześniejsze likwidowanie konfliktów. Choćby z tego prostego, pragmatycznego powodu, że ten zasadniczy kierunek może nie być zrealizowany, bo napięcia mogą być tak duże, że spowodują nawet zahamowanie reform. A jeżeli już nie zahamowanie, bo to jest raczej niemożliwe, to jednak przedłużenie tego procesu, cofnięcie się w czasie. I w takim kontekście należałoby rozumieć również to, co nastąpiło na Śląsku.</u>
          <u xml:id="u-213.6" who="#WacławNiewiarowski">Chciałbym krótko powiedzieć, co do tej pory, przez ostatnie trzy lata robiono, żeby region śląski, żeby kopalnie, bo chodzi w tym wypadku o kopalnie, przystosować do nowej sytuacji gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-213.7" who="#WacławNiewiarowski">Tego, że Śląsk jest miejscem szczególnym na mapie Polski, nie trzeba udowadniać; są to racje historyczne, geograficzne, gospodarcze. Śląsk jest również istotny na mapie polskich przemian. Przez 40 czy 45 lat próbowano stworzyć obraz Śląska jako motoru polskiej gospodarki, jako centrum nowoczesności, potęgi, koła zamachowego przemysłu. Prawdziwe znaczenie Śląska polega natomiast na czymś znacznie większym, na czymś bardziej istotnym - na ludziach, którzy tam są, którzy tam pracują.</u>
          <u xml:id="u-213.8" who="#WacławNiewiarowski">Prawda o gospodarce, która została ujawniona w ostatnich latach, okazała się, jak wiemy, trudna dla całego kraju. Ale wyjątkowo trudna właśnie tam, wyjątkowo trudna i skomplikowana na Śląsku, gdzie jest jednak niedoinwestowanie, gdzie jest degradacja ekologiczna, przestarzałe technologie, gdzie nie ma podstawowych obiektów infrastruktury miejskiej, gdzie występuje nierentowność poważnej, właściwie zdecydowanej części przemyski. Można by było tę listę jeszcze kontynuować.</u>
          <u xml:id="u-213.9" who="#WacławNiewiarowski">Te wszystkie prawdy, które skoncentrowały się na Śląsku, w szczególny sposób dotknęły górnictwo, górnictwo węgla kamiennego. I powstało pytanie, co należy robić i jak tym nowym, narastającym zadaniom sprostać?</u>
          <u xml:id="u-213.10" who="#WacławNiewiarowski">Od trzech lat, krok po kroku próbujemy w Polsce budować nową gospodarkę. Również ten rząd od samego początku powstania, praktycznie od 15 lipca wspólnie ze związkami zawodowymi - które są bardzo liczne na Śląsku, które są związane z górnictwem, z zarządami kopalń - analizuje nowy program restrukturyzacji dla górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-213.11" who="#WacławNiewiarowski">Wcześniej, właściwie niedawno, został przyjęty program restrukturyzacji hutnictwa. Program górnictwa chcemy natomiast dopracować i zakończyć do końca marca. Wspólnie ze związkowcami dochodziliśmy do jego stworzenia - krok po kroku, narada po naradzie. Jesteśmy na ostatnim etapie. Kolejno określano realizację poszczególnych etapów, poszczególnych celów, które po drodze należy przeanalizować, uzgodnić, osiągnąć. Proces ten jest bardzo zaawansowany. Wszystko, co należało do resortu, zostało właściwie zrobione. Za chwilę krótko przedstawię aktualną sytuację związaną z programem restrukturyzacji, powiem, co zostało dokonane, przyjęte, jakby już zdecydowane.</u>
          <u xml:id="u-213.12" who="#WacławNiewiarowski">To jest jednak dopiero pierwszy etap. Musi nastąpić drugi, czyli praktyczna realizacja programu. To ona spowoduje zmiany, na których zależy strajkującym i wszystkim mieszkańcom Śląska. Oczywiście, strajk temu nie służy. Nie może wymusić szybszych zmian, bo one nie mogą nastąpić z dnia na dzień. Trzeba je kształtować latami.</u>
          <u xml:id="u-213.13" who="#WacławNiewiarowski">Nie będę relacjonował poszczególnych rozmów i kontaktów ze związkowcami. Podam natomiast w skrócie, co zostało na dziś osiągnięte - dodam tylko, że pierwsze spotkanie w sprawie restrukturyzacji górnictwa miało miejsce 15 lipca, następne 22 lipca, później zaś w sierpniu i we wrześniu. To nie były zresztą tylko spotkania lecz wielogodzinne, kilkunastogodzinne dyskusje poprzedzone wysłaniem materiałów, których zebrało się już tony. Ostatnie spotkanie miało miejsce 30 listopada.</u>
          <u xml:id="u-213.14" who="#WacławNiewiarowski">Widzimy konieczność pogrupowania kopalń w siedem dużych organizacji gospodarczych. Utworzone spółki węglowe powinny posiadać strukturę koncernów, tzn. będą w nich zgrupowane kopalnie pozbawione osobowości prawnej i finansowej. Mamy już szczegółowe uzasadnienie i składy oraz charakterystykę techniczną i ekonomiczną tych grup.</u>
          <u xml:id="u-213.15" who="#WacławNiewiarowski">Proponujemy utworzenie następujących spółek węglowych jako jednoosobowych spółek skarbu państwa:</u>
          <u xml:id="u-213.16" who="#WacławNiewiarowski">- Bytomskiej Spółki Węglowej - obejmowałaby 12 kopalń;</u>
          <u xml:id="u-213.17" who="#WacławNiewiarowski">- Rudzkiej Spółki Węglowej - obejmowałaby 8 kopalń;</u>
          <u xml:id="u-213.18" who="#WacławNiewiarowski">- Gliwickiej Spółki Węglowej - obejmowałaby 8 kopalń;</u>
          <u xml:id="u-213.19" who="#WacławNiewiarowski">- Katowickiej Spółki Węglowej - obejmowałaby 13 kopalń;</u>
          <u xml:id="u-213.20" who="#WacławNiewiarowski">- Nadwiślańskiej Spółki Węglowej - obejmowałaby 9 kopalń;</u>
          <u xml:id="u-213.21" who="#WacławNiewiarowski">- Rybnickiej Spółki Węglowej - obejmowałaby 7 kopalń;</u>
          <u xml:id="u-213.22" who="#WacławNiewiarowski">- Jastrzębskiej Spółki Węglowej - obejmowałaby 7 kopalń.</u>
          <u xml:id="u-213.23" who="#WacławNiewiarowski">Opracowane zostały zasady tworzenia i funkcjonowania tych nowych podmiotów gospodarczych, jak również warianty statutów różnego rodzaju spółek, w tym także i samego koncernu. Opracowaliśmy podstawy prawne oraz możliwy zakres przekształceń własnościowych obiektów i działów znajdujących się na powierzchni kopalń, co zmierza do ich „odchudzenia”.</u>
          <u xml:id="u-213.24" who="#WacławNiewiarowski">5 listopada wydałem zarządzenie, powołujące zespoły robocze dla proponowanych siedmiu grup kopalń. Ich zadaniem - aktywnie pracują do dziś - jest przeprowadzenie wszystkich prac przygotowawczych związanych z pogrupowaniem kopalń w spółki węglowe oraz utworzeniem spółek. Zespoły te stanowią zalążek ich przyszłych zarządów. Zaprojektowaliśmy także organizację zbytu węgla na rynku krajowym i zagranicznym, w nowej sytuacji, przy nowej strukturze górnictwa. To wszystko jest właściwie zrobione, przygotowane.</u>
          <u xml:id="u-213.25" who="#WacławNiewiarowski">Prawie wszystkie - chociaż może to za mocno powiedziane - a przynajmniej większość kierunków czy zasygnalizowanych tu problemów została uzgodniona ze związkami zawodowymi. Niektóre zostały przez nie jakby przyjęte do wiadomości. Do niektórych pewne związki mają zastrzeżenia. Sądzę, że na tym etapie można przystąpić do wdrożenia bez większych problemów.</u>
          <u xml:id="u-213.26" who="#WacławNiewiarowski">W takim razie, co zostało jeszcze do zrobienia w celu zakończenia pierwszego etapu? Reszta musi nastąpić w rządzie. To muszą już być uzgodnienia międzyresortowe. Przede wszystkim należy rozstrzygnąć dwa problemy ze sfery ekonomiczno-finansowej: po pierwsze, uregulowania zobowiązań kopalń, które powstały w poprzednim okresie i nie wiążą się wprost z produkcją przewidzianą w nowych strukturach organizacyjnych; po drugie, stworzenia warunków do trwałego samofinansowania się kopalń.</u>
          <u xml:id="u-213.27" who="#WacławNiewiarowski">Pierwszy z problemów powinien być rozwiązany przy zastosowaniu instrumentów i procedur zawartych w projekcie ustawy o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków. Przypomnę, że ze względu na rozmiar strat, ta ustawa jest obecnie rozważana przez Sejm. Z powodu rozmiaru strat występujących w górnictwie węgla kamiennego oraz ze względu na trudną sytuację finansową kopalń, dla rozwiązania tej kwestii będzie jednak niezbędne szukanie dodatkowych środków. Nie mówiłem o tym w Sejmie, jest to oczywiście sprawa do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-213.28" who="#WacławNiewiarowski">Podam może jednak, o czym powinniśmy dyskutować - głównie z Ministerstwem Finansów. Przede wszystkim o dotacjach z budżetu państwa niezbędnych przy załatwieniu tego problemu, o długoterminowych kredytach z banków krajowych, gwarantowanych przez państwo, o niskoprocentowych pożyczkach z Funduszu Agencji Rozwoju Przemysłu - również długoterminowych - lub wręcz o subwencjach.</u>
          <u xml:id="u-213.29" who="#WacławNiewiarowski">Musimy wreszcie dyskutować z Bankiem Światowym lub innymi bankami zagranicznymi, o formach długoterminowego, niskoprocentowego kredytu. To wszystko razem z ustawą o restrukturyzacji finansowej przedsiębiorstw i banków powinno rozwiązać ów zasadniczy problem w pierwszym etapie restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-213.30" who="#WacławNiewiarowski">Drugi z problemów - stworzenie warunków do samofinansowania kopalń - musi być rozwiązany poprzez uzyskanie w zbycie węgla cen na poziomie światowym, tj. uzyskiwanym podczas importu tego surowca.</u>
          <u xml:id="u-213.31" who="#WacławNiewiarowski">Z uwagi na to, że w 1993 r. nie będzie możliwe podniesienie ceny zbytu węgla do pożądanego poziomu, niezbędne jest szukanie innych możliwości. Podam tu również to, o czym nie mówiłem wczoraj - powinny one uzupełnić powolne podwyższanie cen węgla. Jeszcze raz podkreślam, że są to tematy przeznaczone do dyskusji i uzgodnień międzyresortowych, szczególnie z ministrem finansów.</u>
          <u xml:id="u-213.32" who="#WacławNiewiarowski">Chodzi więc o ustalenie dla kopalń węgla kamiennego stawki VAT na poziomie 7%, zwolnienie ich z podatku dochodowego - właściwie i tak go nie płacą - do czasu powołania spółek węglowych, zwolnienie z opłat eksploatacyjnych lub poważne ich obniżenie, zwolnienie z obowiązku uiszczania dywidendy.</u>
          <u xml:id="u-213.33" who="#WacławNiewiarowski">Już w tym miesiącu prowadzone są dyskusje na tematy, które wymieniłem przed chwilą, z ministrem finansów, ministrem pracy i polityki socjalnej, w gronie rozmówców znajduje się również minister przekształceń własnościowych.</u>
          <u xml:id="u-213.34" who="#WacławNiewiarowski">W pracach międzyresortowych chodzi również o uzgodnienia dotyczące utworzenia funduszu restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego. Do podstawowych zadań takiego funduszu należałoby finansowanie przedsięwzięć zmierzających do wdrażania inwestycji związanych z modernizacją procesów wydobycia i wzbogacania węgla, do realizacji przekształceń własnościowych w górnictwie, programów sanacji pól wydobywczych, wdrażania przedsięwzięć dotyczących ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-213.35" who="#WacławNiewiarowski">Jeżeli te problemy zostaną dogadane, rozwiązane - a muszą zostać, ponieważ Sejm wyznaczył ostateczny termin na 31 marca 1993 r., byłoby zaś dobrze, gdyby udało się zrobić to wcześniej - pozostaną dwa ostatnie elementy. Pierwszy to uchwalenie przez Sejm ustawy o przekształceniach własnościowych przedsiębiorstw sektora paliwowo-energetycznego, obronnego i innych sektorów strategicznych, o ile przekształceń kopalń miałby dokonywać minister przemysłu i handlu, który reprezentowałby skarb państwa. Drugi element to utworzenie spółek węglowych decyzją prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-213.36" who="#WacławNiewiarowski">Chciałbym jeszcze powiedzieć kilka słów o uzgodnieniach z Bankiem Światowym. Równolegle z rozmowami, które były prowadzone z górnikami i z przedstawicielami górników, ze związkowcami, były i są prowadzone rozmowy z Bankiem Światowym. Ostatnia sesja rozmów odbyła się w dniach od 17 listopada do 9 grudnia tego roku.</u>
          <u xml:id="u-213.37" who="#WacławNiewiarowski">Jakie wnioski wypływają z tych spotkań? Po pierwsze, Bank Światowy popiera proponowany program restrukturyzacji; po drugie, Bank Światowy uznaje, że program ten doprowadzi do powstania silnych przedsiębiorstw górniczych; po trzecie, Bank Światowy uważa, tak jak i my, że zamykanie kopalń czy pól wydobywczych powinno przebiegać w sposób nie wywołujący napięć i w miarę możliwości bez zwolnień grupowych.</u>
          <u xml:id="u-213.38" who="#WacławNiewiarowski">Jeżeli idzie o stronę finansową, to Bank Światowy proponuje, i to w zasadzie zostało uzgodnione, swoje wsparcie finansowe rozbić na dwie fazy. Pierwsza - ocenić i sfinansować program inwestycyjny jednej z wybranych grup kopalń. Ponieważ są tu zapewne panowie senatorowie ze Śląska, podam o jaką grupę chodzi: o grupę piątą - Nadwiślańską Spółkę Węglową. W drugiej fazie sfinansować lub znaleźć kredytobiorców dla innych rozpoznawanych i wytypowanych projektów. Bank Światowy uzależnia dalszą pomoc od sprawnego prowadzenia procesu restrukturyzacji. Projekty, które chce realizować Bank Światowy, muszą być kompleksowe, a więc muszą uwzględniać podniesienie wydajności i efektywności, poprawę jakości węgla, zredukowanie negatywnego wpływu eksploatacji na środowisko naturalne.</u>
          <u xml:id="u-213.39" who="#WacławNiewiarowski">Taka jest sytuacja, jeżeli chodzi o restrukturyzację górnictwa. Na czym polega dramat tej sytuacji, praktycznie ironia tej sytuacji? Otóż ten rząd, jako pierwszy z tych dotychczasowych, solidarnościowych rządów, rozpoczął działania pragmatyczne. Powolne, bo sytuacja jest bardzo trudna w budżecie. Krok po kroku zbliżamy się do realizacji tego, co przez poprzednie lata było w fazie dyskusji, dogadywania, tworzenia programów - musiało to nastąpić i nie mówię tego w formie wyrzutu. I ten rząd postanowił rozpocząć realizację tego, powoli dochodzimy…</u>
          <u xml:id="u-213.40" who="#WacławNiewiarowski">Niestety, nie są jeszcze przyjęte założenia polityki przemysłowej, ale myślę, że niebawem to nastąpi. Przyjęliśmy program restrukturyzacji hutnictwa, w przyszłym tygodniu na posiedzeniu KERM będą omawiane problemy gazownictwa, mamy program restrukturyzacji stoczni, program restrukturyzacji przemysłu zbrojeniowego realizowany jest z oporami i napotyka wiele trudności, ponieważ brak pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-213.41" who="#WacławNiewiarowski">W najtrudniejszym chyba sektorze, górnictwie, doszliśmy do tego momentu, o którym mówię. Proszę mi wierzyć, w tej sytuacji i w tych warunkach jest to naprawdę bardzo dużo. To naprawdę nie było łatwe. To, co mamy dogadać, paradoksalnie zostanie przez ten strajk jakby ułatwione.</u>
          <u xml:id="u-213.42" who="#WacławNiewiarowski">Rozumiałbym ten strajk, gdyby był pod hasłem: jak najszybciej rozpocząć wdrażanie wynegocjowanego do tej pory programu restrukturyzacji. Ironia polega na tym, że właśnie w momencie, kiedy właściwie jest już nawet określony jednoznacznie termin, wybucha tak potężny strajk, który - mam nadzieję - nie przeszkodzi, ale może skomplikować sytuację. Ponieważ strajk ma charakter wyraźnie konfrontacyjny, świadczy o tym chociażby to, że strajkuje tyle kopalń, należałoby zadać zasadnicze pytanie: co można przeciwstawić zaproponowanej i uzgadnianej w tej chwili przez rząd, już ostatecznie, wersji restrukturyzacji? Co można dać w zamian?</u>
          <u xml:id="u-213.43" who="#WacławNiewiarowski">Są różne możliwości rozwiązania problemów. W tym przypadku - dwie i chyba jedynie dwie możliwości. Pierwsza to upadek polskiego górnictwa, całkowita likwidacja tej branży, tego sektora. Tylko że do tego dojść nie może, nawet gdyby chciał tego rząd, a z całą pewnością nie chce. Pani premier 4 grudnia powiedziała jednoznacznie, byłem przy tym, że polskie górnictwo musi istnieć. Niezależnie od słów górnictwo po prostu nie może upaść, choćby z tego prostego powodu, że 60% zapotrzebowania energetycznego kraju jest pokrywane dzięki węglowi kamiennemu. Tak więc ta możliwość nie może wchodzić w rachubę. Jest jeszcze inna, ostatnia możliwość: dotowanie górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-213.44" who="#WacławNiewiarowski">Jeżeli przeanalizujemy wszystkie postulaty strajkowe, to stwierdzimy, że chodzi właśnie o to. Nie jest to nazwane wprost, ale o to w gruncie rzeczy chodzi. Paradoks polega na tym, że to górnictwo już jest dotowane. Jeżeli w tym roku tylko 4 kopalnie będą miały dodatni wynik finansowy, a pensje są wypłacane wszędzie przez cały czas i do budżetu państwa nie wpływają należności, to przecież jest owo dotowanie.</u>
          <u xml:id="u-213.45" who="#WacławNiewiarowski">Jeżeli to dotowanie jest, to o co chodzi? Chodzi o to, żeby było ono jeszcze większe i żeby było zapisane, że będzie zawsze. To jest prawdziwa istota tego strajku. Oczywiście jest to niemożliwe. Wspomniałem, że tylko 4 kopalnie będą miały dodatni wynik finansowy. Może podam w takim razie kilka istotnych liczb. Wynik finansowy netto po 10 miesiącach jest oczywiście ujemny, minus 7 bln 570 mld zł. W analogicznym okresie 1991 r. wynosił 3 bln 40 mld zł. Zapasy węgla na zwałach wynosiły w roku ubiegłym 2,2 mln, a obecnie 6,8 mln t, czyli wzrosły o 300%. Jeżeli chodzi o zadłużenia, zobowiązania, to wzrosły, w zaokrągleniu z 9 bln zł do ponad 18 bln zł, czyli ponad 200%. Należności wzrosły odpowiednio o 160%, czyli nastąpiło to rozwarcie. W roku ubiegłym 13 kopalń miało wynik finansowy dodatni, w tym roku, tak jak mówiłem, tylko 4 kopalnie. Płaca górników wynosi 1,83 płacy krajowej w sześciu głównych działach gospodarki narodowej.</u>
          <u xml:id="u-213.46" who="#WacławNiewiarowski">Skoro nie ma zwolnień grupowych, skoro są płace - proszę mnie źle nie zrozumieć, nie twierdzę, że wystarczające za tę ciężką pracę, ale jednak są regularne, a znamy sytuacje, gdzie pracownicy otrzymują połowę pensji regularnie - to dotowanie jest.</u>
          <u xml:id="u-213.47" who="#WacławNiewiarowski">Co w związku z tym rząd zamierza zaproponować?</u>
          <u xml:id="u-213.48" who="#WacławNiewiarowski">Wynika to z mojego wczorajszego wystąpienia w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-213.49" who="#WacławNiewiarowski">Jedynym wynikającym z tego strajku warunkiem naprawdę realnym i możliwym do przyjęcia jest rozpoczęcie procesu restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego. Najchętniej pojechałbym, poszedłbym pieszo na Śląsk i podpisał umowę, że od 1 kwietnia czy od 1 marca, czy nawet od 1 lutego - można tu negocjować - zaczniemy ten program wdrażać.</u>
          <u xml:id="u-213.50" who="#WacławNiewiarowski">Jeżeli ten program zostanie wdrożony, jeżeli rozpoczniemy jego wdrażanie, to 3/4 postulatów zostanie automatycznie załatwione i nie trzeba na to podpisywać żadnych umów. Pozostaną postulaty bardzo ogólne, dotyczące spraw ogólnokrajowych, posłów… Państwo pewnie te postulaty znają; te, które dotyczą gwarancji postrajkowych, przestrzegania zasad równości wobec prawa, jeżeli chodzi o posłów, czy ukarania tych, którzy są winni nadużyć. Te i inne tego typu oczywiście zostaną. Te natomiast, które dotyczą bezpośrednio części technicznej, merytorycznej, będą ten sposób załatwione. Dla mnie jest to jedno wyjście i jedna jedyna propozycja, jedyna możliwość.</u>
          <u xml:id="u-213.51" who="#WacławNiewiarowski">Jestem zaskoczony nie tym, ze strajk wybuchł. Od dwóch miesięcy to przewidywałem, starałem się przeszkodzić rozwojowi zaistniałej sytuacji. Właśnie dlatego te rozmowy były prowadzone bardzo regularnie i bardzo skutecznie. Jestem natomiast zaskoczony tym, że mimo to, że w tej sytuacji strajk wybuchł.</u>
          <u xml:id="u-213.52" who="#WacławNiewiarowski">Z przywódcami związkowymi, którzy w tej chwili przewodzą strajkowi, z panem Marszewskim, z panem Moricem, z panem Krauze, spędziłem przy stole kilkadziesiąt godzin. Nie przesadzam, przez te pięć miesięcy to było naprawdę kilkadziesiąt godzin. Przyjmowałem i nadal przyjmuję, że te rozmowy były szczere i miały jeden cel: stworzenia wreszcie normalnej sytuacji w sektorze węgla kamiennego.</u>
          <u xml:id="u-213.53" who="#WacławNiewiarowski">Następnym problemem, który się z tym wiąże, jest problem regionu śląskiego. Jeżeli zaczniemy, w co wierzę, restrukturyzować górnictwo i hutnictwo, a jeszcze jest energetyka, to problem tego regionu jest oczywisty. Należy spojrzeć na to całościowo. To jest następne zadanie, które natychmiast trzeba podjąć i zajmować się nim równolegle.</u>
          <u xml:id="u-213.54" who="#WacławNiewiarowski">W tej chwili regionami, które będą wreszcie całościowo postrzegane i na których będą prowadzone prace kompleksowe, są region wałbrzyski i mielecki. Myślę, że nastąpiło tu przełamanie. Śląsk też nie może już dłużej czekać. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu ministrowi. Myślę, że debaty nie będziemy prowadzić.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#AndrzejCzapski">Może są jakieś pytania do pana ministra? Proszę notować. Pan senator Piotrowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#LeszekPiotrowski">Bardzo proszę o odpowiedź na pytanie: czy będą prowadzone rozmowy z regionalnym komitetem strajkowym na temat sposobu zakończenia tego strajku?</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#LeszekPiotrowski">Panie Marszałku, czy mogę zadać od razu drugie pytanie?</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek Andrzej Czapski: Tak, bardzo proszę, pan minister będzie notował odpowiedzi)</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#LeszekPiotrowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.4" who="#LeszekPiotrowski">Mam w ręku decyzję pana ministra, o której minister mówił. Jest to decyzja z 5 listopada 1992 r. o powołaniu zespołów roboczych celem opracowania koncepcji przekształceń własnościowych w kopalniach węgla kamiennego. W §3 jest mowa o tym, że termin ukończenia prac określonych w §2 ustala się na 23 listopada 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-215.5" who="#LeszekPiotrowski">Inżynier-górnik, który mi wręczył tę decyzję, był krańcowo zdenerwowany z powodu tego terminu. W ciągu dwóch tygodni pan minister polecił bowiem tym grupom roboczym opracowanie zadań spisanych w załączniku drugim. Przeczytam je może:</u>
          <u xml:id="u-215.6" who="#LeszekPiotrowski">- analiza koncepcji przekształceń własnościowych w kopalniach grupy przygotowanej przez Państwową Agencję Węgla Kamiennego SA;</u>
          <u xml:id="u-215.7" who="#LeszekPiotrowski">- adaptacja koncepcji na potrzeby grupy z możliwością wydzielenia działalności pomocniczej i usługowej;</u>
          <u xml:id="u-215.8" who="#LeszekPiotrowski">- sformułowanie strategii rozwoju grupy kopalń z analizą sytuacji ekonomiczno-finansowej, zdolności produkcyjnej oraz stanu zatrudnienia;</u>
          <u xml:id="u-215.9" who="#LeszekPiotrowski">- rozwinięcie systemu ekonomiczno-finansowego dla poszczególnych grup kopalń;</u>
          <u xml:id="u-215.10" who="#LeszekPiotrowski">- analiza przedsięwzięć inwestycyjnych w ramach grup kopalń;</u>
          <u xml:id="u-215.11" who="#LeszekPiotrowski">- sformułowanie propozycji dotyczących statutów grup kopalń, kopalń węgla kamiennego, oraz schematów organizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-215.12" who="#LeszekPiotrowski">W związku z tą decyzją mam następujące pytania do pana ministra: dlaczego ta decyzja ma datę dopiero 5 listopada, skoro pan się zajmuje restrukturyzacją górnictwa, jak pan w tej chwili powiedział, od 15 lipca? Dlaczego pan utworzył te grupy na dwa tygodnie? Dlaczego termin wykonania takiego zadania jest dwutygodniowy? Dlaczego jest taki a nie inny skład osobowy tych grup?</u>
          <u xml:id="u-215.13" who="#LeszekPiotrowski">Niektóre z tych nazwisk, Panie Ministrze, wprawiają mnie w osłupienie. Czy to jest dekomunizacja czy rekomunizacja? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Piotrowski, proszę bardzo. Potem pan senator Bender.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WalerianPiotrowski">Panie Ministrze! Mówiąc o problemach restrukturyzacji górnictwa, a także o problemach polityki cenowej i niemożliwości uzyskania cen na poziomie światowym, wypowiedział się pan za koniecznością utrzymania stawki 7% w podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WalerianPiotrowski">Wczoraj pan wiceminister Modzelewski z tego samego miejsca szeroko uzasadniał konieczność i racjonalność powrotu, w relacji do uchwały sejmowej, do stawki 22% i, jak twierdził, wyrażał w ten sposób stanowisko rządu.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#WalerianPiotrowski">Pan przez swoje stanowisko ujawnia istnienie wewnątrz rządu rozbieżności w tej materii. Proszę o wyjaśnienie tego stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, pan senator Bender.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#RyszardBender">Dziękuję. Panie Ministrze, zaskakuje mnie pańskie dobre samopoczucie, gdy strajkuje Śląsk, gdy nawet komunikacja kolejowa tam już staje i gdy rzeczywiście, można by powiedzieć, górnicy w naszym kraju larum grają. Pan przedstawia nam jakąś futurologię mówiąc, że restrukturyzacja nastąpi do końca trzeciego kwartału i później.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#RyszardBender">Panie Ministrze! Stwierdził pan, że wszystko, co powinien zrobić resort, zostało zrobione. Rozkłada pan ręce. Trzeba jednak odpowiedzieć górnikom, przecież oni strajkują nie bez powodu. Co zrobił i co zrobi resort, żeby górnicy natychmiast dostali pracę, żeby nie groziło bezrobocie i żeby za godziwą pracę mogli dostać właściwą płacę? Nie można mówić, że strajkującym chodzi przede wszystkim o dotowanie. Górnicy nie chcą, żeby ich utrzymywać na garnuszku państwa. To jest najbardziej pracowita część naszego narodu polskiego. Chodzi tylko o to, ażeby zorganizować dla nich dobry sposób pracy i możliwość organizowania sprzedaży produkcji.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#komentarz">(Senator Edward Wende: To nie jest pytanie, Panie Marszałku)</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#RyszardBender">To też jest pytanie.</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#komentarz">(Senator Edward Wende: To jest sprawa polityczna)</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#RyszardBender">Co pan zrobi, Panie Ministrze, żeby nie groziło bezrobocie i żeby górnicy mogli uzyskać godziwą płacę? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, pan senator Jesionek. Potem…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#JanJesionek">Pan minister był łaskaw przedstawić tylko część prawdy o górnictwie. To może 5% tego, o co walczą górnicy. Nie sądzę, żeby pan minister nie znał tych 23 postulatów górnictwa, które są przesłane ministerstwu. I nie są to postulaty byle jakie. Tam pan minister znajduje potwierdzenie porozumienia z lipca 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Andrzej Czapski: Senatorze, bardzo proszę o zadanie pytania. Bardzo proszę, nie wydłużajmy…)</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#JanJesionek">Chciałem uprzejmie zapytać, czy pan minister zna te 23 postulaty? Chciałem też zapytać, dlaczego - jeśli jest nadwyżka węgla i zamierza się likwidować szereg kopalń - buduje się kosztem wielu bilionów złotych nową kopalnię „Budryk”? Czym to jest uzasadnione? Może tym, że dyrektorem budującej się kopalni „Budryk” jest były sekretarz Komitetu Wojewódzkiego PZPR w Katowicach? Nie wiem. Może pan minister nam to wyjaśni. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Czarnocki. Później panowie senatorowie Witkowski i Włodyka, i pan…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#HenrykCzarnocki">Chciałbym usłyszeć od pana ministra odpowiedź na zarzut, że blokuje się eksport węgla, jak również utrzymuje się stabilną cenę, pomimo że koszty wydobycia wzrastają.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Wilkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#EugeniuszWilkowski">Moje pytanie będzie trochę korespondowało z zadanym wcześniej. Mówił pan, Panie Ministrze, o zapasach węgla na Śląsku. Jakie są możliwości eksportu węgla w najbliższym czasie, żeby przynajmniej przez jakiś czas rozładować problem produkcji? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Włodyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#MieczysławWłodyka">Panie Ministrze, pan prezydent powiedział ostatnio, że ma 6 mld dolarów, z tego, podobno, 2 mld ma zawieźć na Śląsk. Nie rozumiem więc, dlaczego nie ma pieniędzy? I widzę, że są genialne plany, których górnicy nie rozumieją. Czy to znowu spisek, czy reakcja zachodnia? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Błaszczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#ZbigniewBłaszczak">Jako konsument nie rozumiem pewnych rzeczy i dlatego pytam. Odbiorcy płacą w tej chwili na składach za tonę węgla średniej klasy 1250 tys. zł, co stanowi ponad 80 dolarów. Wyczytałem w prasie, że w porcie można nabywać węgiel z importu po 50 dolarów. Wyczytałem również, że w Niemczech, w Berlinie, cena detaliczna tony węgla waha się w granicach od 100 do 110 marek, to jest mniej więcej 1100 tys. zł. Pan minister powiedział, że będziemy dążyć do samofinansowania się kopalń. Jeżeli będzie ono polegało na wzroście ceny węgla, to ja, jako konsument węgla, jestem przerażony.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#ZbigniewBłaszczak">Jak pan minister skomentuje ten fakt? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Rejniewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#MarianRejniewicz">Panie Ministrze. Chciałem zapytać, czy to prawda, że kopalnie nie są uprawnione do sprzedawania węgla bezpośrednio kontrahentom zagranicznym, na przykład do Skandynawii - mimo że w Skandynawii jest właśnie duży popyt na węgiel - tylko muszą dokonywać transakcji za pośrednictwem jakiejś tam specjalnej firmy? Jeżeli tak jest, to dlaczego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#AndrzejCzapski">Czy ktoś jeszcze chciałby zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#komentarz">(Senator Jan Jesionek: Jeszcze jedno pytanie)</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#JanJesionek">Chciałem uprzejmie zapytać pana ministra, jak wygląda sprawa zadłużenia kopalń, bo tego nam pan minister nie był łaskaw wyjaśnić. Zadłużenia po 500 mld zł, po 750 mld zł. To nie wynika z jakiegoś niedowładu kopalń, bo górnicy kopią węgiel, a nie pieniądze. Oni ten węgiel sprzedają energetyce, koksowniom i całej ludności, ale nikt za to nie płaci. Panowie! Za te zaległe pieniądze rosną potworne procenty.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#JanJesionek">Panie Ministrze, może pan będzie łaskaw - nawet na pociechę - powiedzieć, jak te biliony długów w górnictwie będzie można zlikwidować, bo to jest główny problem górnictwa w Polsce. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#AndrzejCzapski">Pan minister odpowiedział na to pytanie. Zobowiązania wzrosły dwukrotnie, a należności wzrosły 1,6.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#AndrzejCzapski">Czy ktoś jeszcze chciał zadać pytanie? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#AdamSkupiński">Chciałem zwrócić uwagę na to, co mówią wyborcy-emeryci. Niektórzy renciści otrzymują miesięcznie około 1 mln zł, a cena węgla kamiennego wynosi ponad milion zł. Zarobki w Polsce są dziesięciokrotnie mniejsze niż w Niemczech Zachodnich, a cena węgla w Niemczech równa się prawie cenie węgla w Polsce. Jest taki paradoks. Społeczeństwo twierdzi, że w takiej sytuacji trudno mu w ogóle żyć, że opalanie mieszkań jest tak drogie, iż niewyobrażalna jest jeszcze podwyżka ceny węgla kamiennego. To samo mówią rolnicy na terenie Podkarpacia. Ceny węgla są tak wielkie, że przy obecnych niskich zarobkach, jest to problem ogólnokrajowy, ogólnonarodowy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Czy ktoś jeszcze chciałby zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#AndrzejCzapski">Czy pan minister jest w stanie w tej chwili udzielić odpowiedzi? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WacławNiewiarowski">Czy będą rozmowy z regionalnym komitetem strajkowym? Wczoraj postanowiono, że posłowie nawiążą dzisiaj kontakt z regionalnym komitetem strajkowym w celu przygotowania wstępnych rozmów. To po pierwsze. Po drugie, dzisiaj pani premier spotyka się z panem przewodniczącym Krzaklewskim. To jest odpowiedź na pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WacławNiewiarowski">Natomiast drugie pytanie pana senatora jest bardziej skomplikowane, ale myślę, że wynika ono z niezrozumienia tych rozmów. Zresztą nie byłem w stanie w krótkim czasie przedstawić całego przebiegu rozmów między związkowcami i wynikającymi z tych rozmów postanowieniami, i działaniami.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#WacławNiewiarowski">Dlaczego dopiero 5 listopada został powołany ten zespół? Otóż dlatego, że do tego czasu prowadzono szereg rozmów, w trakcie których uściślano, kierunkowano, uzupełniano to, co już było wiadomo i co było przyjęte w związku z restrukturyzacją. I właśnie wtedy doszliśmy do przekonania, że powinno powstać siedem… najpierw była mowa o holdingach, ostatecznie postanowiono, że będą to koncerny. I wówczas należało je powołać, i zrobiłem to.</u>
          <u xml:id="u-237.3" who="#WacławNiewiarowski">Ta sprawa jest oczywista. Wynikała po prostu z harmonogramu prac. Dlaczego tylko na dwa tygodnie? Powiedziałem, że te zespoły pracują do tej pory, nie tylko przez dwa tygodnie. Miały określone zadania do wykonania, które, jak zamierzyłem, miały zostać wykonane do końca grudnia. To było moje marzenie. To też jest krótki czas. Bardzo krótki. Ale ostatecznym terminem rozwiązania wszystkich problemów, które należało rozwiązać przed praktycznym rozpoczęciem realizacji restrukturyzacji, przed faktycznym rozpoczęciem istnienia owych spółek węglowych, jest 31 marca.</u>
          <u xml:id="u-237.4" who="#WacławNiewiarowski">Na pewno wszystkie te sprawy zostaną załatwione. Nie chodzi tu o termin. Dlaczego natomiast był tam termin dwutygodniowy? Chodzi o to, że 30 listopada było spotkanie. W ten sposób chcieliśmy przyspieszyć prace - w porozumieniu ze związkami - i dlatego ten termin był tak krótki. I na ten termin wiele spraw zostało przygotowanych. I wiele z tych spraw - których tematy pan wyczytał, że są w moim zarządzeniu i miały być rozwiązane - jest rozwiązanych. Są już statuty, są schematy organizacyjne. Tak więc, wynika to z harmonogramu prac i dziękuję, że pan łaskawie to zauważył, świadczy to o tym, że staraliśmy się nie marnować czasu i pracować dość intensywnie nad restrukturyzacją.</u>
          <u xml:id="u-237.5" who="#WacławNiewiarowski">Natomiast nie docierają jakoś do mnie sugestie tego typu, że jest to komunizacja, czy rekomunizacja, że przygotowujemy tam jakieś pole dla rozwoju komunistów. Szczerze mówiąc, nawet tych nazwisk nie znam i nie mam zamiaru się nimi zajmować.</u>
          <u xml:id="u-237.6" who="#komentarz">(Senator Edward Wende: To niedobrze)</u>
          <u xml:id="u-237.7" who="#WacławNiewiarowski">Natomiast są fachowcy i są ludzie, którzy potrafią ocenić jakość pracy, potrafią ocenić człowieka za to… potrafią ocenić, czy jest zdolny pracować.</u>
          <u xml:id="u-237.8" who="#WacławNiewiarowski">Tym pytaniem - to jest pierwsze pytanie - jestem trochę zaskoczony. Sprawdzę rzeczywiście rodowody tych ludzi, sprawdzę, czy to jest jakiś przypadek, czy jakieś nazwisko czy są autentycznie, tak jak to jest sugerowane… bo w pytaniu była sugestia, że są to wszystko nazwiska ludzi z dawnej nomenklatury.</u>
          <u xml:id="u-237.9" who="#komentarz">(Senator Edward Wende: Chodzi o to, czy to są wybitni fachowcy, Panie Ministrze. O to chodzi)</u>
          <u xml:id="u-237.10" who="#WacławNiewiarowski">Te nazwiska, były „wypracowane” przez związkowca solidarnościowego i akceptowane przez ministra Lipko. Ja to podpisałem i uważam, że temu człowiekowi mogę wierzyć. Nazwiska te były również konsultowane w Państwowej Agencji Węgla Kamiennego. I jeszcze jedno… Powiedziałem, że jest to zalążek zarządu spółek węglowych, nie powiedziałem, że są to zarządy… Tak że tę sytuację też można jeszcze zmienić. Tak bym odpowiedział na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-237.11" who="#WacławNiewiarowski">Następne pytanie: 7% czy 22%? Jestem przedstawicielem rządu i popieram to, co ostatecznie rząd uchwalił, popieram również w Sejmie. Przed ustaleniem ostatecznie 22%, również dla energetyki, również dla węgla, miałem inne stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-237.12" who="#WacławNiewiarowski">I to stanowisko głosiłem oficjalnie. Teraz, w tej sytuacji, będę do tego powracał w rozmowach międzyresortowych - dlatego wspomniałem, że to są rozmowy międzyresortowe. Będę jeszcze raz o tym rozmawiał. Bo nawet w tej sytuacji - sytuacja się zmieniła radykalnie po strajku, to przecież jest oczywiste - należałoby do tego powrócić. I tak to należy rozumieć, a nie w ten sposób, że ktoś łamie… W sytuacji, kiedy się nic nie zmienia i kiedy się przyjmuje raz zaakceptowane kanony za wieczne i niepodważalne, popełnia się najwięcej błędów i najwięcej szkód. Tak więc tu sytuacja jest klarowna i jasna. Jeżeli nie dogadam się, nie będę podważał tych 22%, natomiast… Zresztą nie podważam, to nie o to chodzi, chodzi o ponowne przeanalizowanie, co się po prostu bardziej opłaca. Niestety, decyzja w tej sytuacji gospodarczej i politycznej nie jest dobra. Wszystkie decyzje są złe, mają jednak plusy i minusy. I chodzi o wybranie, „wydyskutowanie” takiej, która według najlepszej wiedzy i najlepszych doświadczeń jest najlepsza w tej sytuacji. I do takiej dyskusji chcę również w sprawie VAT powrócić.</u>
          <u xml:id="u-237.13" who="#WacławNiewiarowski">Dobre samopoczucie… Dobre samopoczucie, to minister przemysłu może sobie schować gdzieś do sztambucha i zapisać w pamiętniku, że coś takiego istnieje… Dobrego samopoczucia nie można mieć… I nie mam go, niestety, chociaż chciałbym bardzo…</u>
          <u xml:id="u-237.14" who="#WacławNiewiarowski">Pytania, które poszły za tym stwierdzeniem o dobrym samopoczuciu, według mnie nie oddały istoty żądań strajkujących. Bezrobocie… Nie było w górnictwie zwolnień grupowych, to po pierwsze. O ile bezrobocie w kraju jest duże, również i na Śląsku, o tyle same kopalnie węgla kamiennego nie miały zwolnień grupowych. Nie nastąpiły nawet zwolnienia grupowe w siedmiu kopalniach, które zostały decyzją jeszcze wcześniejszą przyjęte do likwidacji. To są cztery kopalnie wałbrzyskie i trzy górnośląskie. I to jest jedna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-237.15" who="#WacławNiewiarowski">Druga sprawa. W tym programie, który zakładamy, nie mówimy o zwolnieniach grupowych. Chciałem powiedzieć, że w roku 1991 z kopalń w sposób naturalny odeszło 35 tysięcy ludzi - na emerytury, renty, z powodu zmiany pracy. W roku 1992 przez dziewięć miesięcy - 17 tysięcy.</u>
          <u xml:id="u-237.16" who="#WacławNiewiarowski">Jeżeli ten proces utrzyma się, a będzie się utrzymywał, to zatrudnienie, które w latach 2000–2002 powinno wynosić 180 tysięcy, jest do osiągnięcia. Jest do osiągnięcia tym bardziej, że w programach, które chcemy realizować, w programie dla całego Śląska, który - tak jak mówiłem — musimy zacząć realizować, na pewno będzie mowa o tworzeniu nowych miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-237.17" who="#WacławNiewiarowski">Tego typu zarzuty i takie stawianie sprawy to jest właśnie niedoinformowanie - myślę przede wszystkim o strajkujących. Właśnie takie hasła powodują, że ci ludzie występują trwając w głębokiej nieświadomości.</u>
          <u xml:id="u-237.18" who="#WacławNiewiarowski">Nie ma tam zagrożenia bezrobociem i nie ma zagrożenia, że ludzie nie dostaną płacy. Natomiast zgadzam się, że powinni mieć właściwe płace. Tylko że właściwe płace powinni mieć i kolejarze, i hutnicy, i ministrowie, i nauczyciele, i lekarze… Wszyscy powinni mieć właściwe płace, a mają takie, jakie mają, bo taka jest rzeczywistość.</u>
          <u xml:id="u-237.19" who="#WacławNiewiarowski">Co im się proponuje? Było takie pytanie retoryczne z sugestią, że się zwalnia, że się zaniża płace, że ich się męczy i nic się nie proponuje. Proponuje się coś, co jest najlepsze w tej sytuacji. To co udało się wypracować. Proponuje im się rozwiązania pragmatyczne, rozwiązanie techniczne, które załatwia wszystkie problemy, również socjalne. To jest jedyne rozwiązanie na ten okres.</u>
          <u xml:id="u-237.20" who="#WacławNiewiarowski">Uważam, nie mając tego dobrego samopoczucia, że zrobiliśmy rzeczywiście wszystko, co można było zrobić do tego czasu, w tych warunkach i w tej sytuacji - napięć, strajków na Śląsku w lipcu i sierpniu. Nie sądzę, żeby ktoś mógł zrobić więcej.</u>
          <u xml:id="u-237.21" who="#WacławNiewiarowski">Czy znam postulaty? Cytowałem niektóre, i te postulaty znam. Nie wiem, czy chciałby pan senator mnie z nich przepytać? Rozumiem, że jakobym nie oddał treści czy nie rozumiał istoty tych postulatów. Jeszcze raz stwierdzam: przy realizacji programu restrukturyzacji - co do której praktycznie jest zgoda - większość postulatów zostaje załatwiona.</u>
          <u xml:id="u-237.22" who="#WacławNiewiarowski">Jeden z ważniejszych postulatów: zadłużenie kopalń - niestety, dotyczy to nie tylko kopalń, pętla zadłużenia dławi większość przedsiębiorstw państwowych - zostaje automatycznie załatwiony… Przecież mówiłem, żeby rozpocząć ten proces, trzeba to uzgodnić… i gdyby był postulat: natychmiast rozpoczynajcie restrukturyzację, w miarę możliwości po tym dogadaniu, to automatycznie załatwia się postulat zadłużenia.</u>
          <u xml:id="u-237.23" who="#WacławNiewiarowski">Odrzucenie koncepcji podporządkowania górnictwa węglowego Ministerstwu Przekształceń Własnościowych…</u>
          <u xml:id="u-237.24" who="#WacławNiewiarowski">Cieszę się, że ministerstwo przemysłu jest tu bardziej uznawane… ale to nie ma znaczenia. Przy tworzeniu tych spółek sprawa jest jakby rozwiązana.</u>
          <u xml:id="u-237.25" who="#WacławNiewiarowski">Zapewnienie przez rząd funduszy na ratowanie górnictwa, Bank Światowy itd…</u>
          <u xml:id="u-237.26" who="#WacławNiewiarowski">Mówiłem o tym, to przecież też wynika z realizacji programu.</u>
          <u xml:id="u-237.27" who="#WacławNiewiarowski">Ustawianie właściwych zasad polityki eksportowej dla polskiego węgla… Tam będzie też pytanie o eksport.</u>
          <u xml:id="u-237.28" who="#WacławNiewiarowski">Zakupy interwencyjne węgla…</u>
          <u xml:id="u-237.29" who="#WacławNiewiarowski">Cały program zmierza do tego, że powstaną silne organizmy gospodarcze, które mają większe możliwości finansowe, operacyjne, gospodarcze, mogą kierować ludźmi, pieniędzmi, urządzeniami. To załatwia te wszystkie sprawy, o których mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-237.30" who="#WacławNiewiarowski">Oczywiście, są sprawy socjalne, sprawy chorób zawodowych… Nie wypowiadam się na ten temat, bo to są pytania i ciągłe rozmowy między ministrem pracy i polityki socjalnej a górnikami, i nie tylko górnikami. Te tematy bez przerwy muszą być omawiane i załatwiane. Po to jest ministerstwo. I nie widzę powodu, żeby z tego robić strajki.</u>
          <u xml:id="u-237.31" who="#WacławNiewiarowski">Znam postulaty. Nauczyłem się ich przez pięć miesięcy na pamięć i nie tylko tych, lecz wielu innych. Zawierają się one w rożnych liczbach - po 17, i po 23, po 11, i po 10. Postulaty, proszę państwa naprawdę nic nie dają. Trzeba rozwiązać problem zasadniczy. W tym przypadku zasadniczym problemem jest rozpoczęcie programu restrukturyzacji.</u>
          <u xml:id="u-237.32" who="#WacławNiewiarowski">Blokuje się eksport węgla…</u>
          <u xml:id="u-237.33" who="#WacławNiewiarowski">Zarzuca się ministerstwu przemysłu, w poprzednim rządzie, że zbyt długo trzymało zablokowany eksport węgla. Rzeczywiście miało to miejsce. Ja już nie oceniam, bo to nie ma znaczenia w tej chwili. Rzeczywiście ten eksport prawdopodobnie był za długo wstrzymany, bo sytuacja z roku poprzedniego wskazywała na to, że może węgla zabraknąć. Zostało to odblokowane dokładnie 5 czerwca i w tej chwili nie ma żadnego problemu.</u>
          <u xml:id="u-237.34" who="#WacławNiewiarowski">Odpowiadam więc od razu na któreś z dalszych pytań: czy można eksportować? Można sprzedawać, nie ma żadnych przeszkód. Od 5 czerwca można sprzedawać i do Norwegii, i do Holandii. Problem jest inny, czy udaje się sprzedawać ten nasz węgiel. To jest zasadniczy, naprawdę zasadniczy problem.</u>
          <u xml:id="u-237.35" who="#WacławNiewiarowski">Ceny węgla nikt nie trzyma…</u>
          <u xml:id="u-237.36" who="#WacławNiewiarowski">O to chodzi, że cena węgla jest wolna, natomiast cena energii jest ustalana, ale to już jakby odrębny temat, chociaż bardzo związany z górnictwem.</u>
          <u xml:id="u-237.37" who="#WacławNiewiarowski">Jakie są możliwości eksportu? Już słyszę tu następne pytanie… No więc po to jest program restrukturyzacji, żeby był również możliwy eksport. W tej chwili oceniamy te możliwości na około 20 milionów ton i w tym roku taki będzie eksport. Możliwości eksportowe natomiast niestety się kurczą. Z tego powodu, że jest za mała wydajność pracy, że jest za dużo kamienia w węglu, że jest za dużo popiołu po spalaniu, że za dużo siarki. Dlatego trzeba robić instalacje odsiarczania, instalacje wzbogacania węgla, wprowadzać nową technikę, odsalanie kopalń, zwiększać również wydajność, co jedno z drugim się wiąże. Wówczas cena naszego węgla będzie konkurencyjna i łatwiej będzie go sprzedać, również na Zachodzie.</u>
          <u xml:id="u-237.38" who="#WacławNiewiarowski">Dwa miliony złotych…</u>
          <u xml:id="u-237.39" who="#WacławNiewiarowski">Nie złapałem sensu pytania, ale rozumiem, że chodzi o wypowiedź w sprawie… Dwa miliony dolarów czy dwa miliardy dolarów? Chodzi o to, że są fundusze zagraniczne Ja rozumiem, że chodzi o wypowiedź: 2 mln czy 2 mld dolarów… Chodzi o to, że są fundusze zagraniczne i nie w pełni z nich korzystamy. A chyba ktoś powiedział, że to było dla Śląska.</u>
          <u xml:id="u-237.40" who="#WacławNiewiarowski">Otóż rozumiem, z czego wynika to pytanie. Rzeczywiście są pewne środki pomocowe z banków zagranicznych, które nie są w pełni wykorzystane. Nie są one wyłącznie dla Śląska. Są to środki generalnie dla naszej gospodarki. I rzeczywiście nie są wykorzystywane.</u>
          <u xml:id="u-237.41" who="#WacławNiewiarowski">Pani premier powołała specjalny zespół, który w określonym terminie - nie pamiętam, ale chyba dwóch miesięcy od czasu powołania, a to było gdzieś dwa tygodnie temu - ma dokładnie przeanalizować wszystkie możliwości, jakie były, i ocenić, dlaczego te możliwości nie zostały wykorzystane. Nie chodzi tu tylko o Śląsk, chodzi o całą gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-237.42" who="#WacławNiewiarowski">Zgadzam się, że w stosunku do naszych płac, cena węgla jest wysoka. Ale jeżeli musimy… nie chodzi o słowo: musimy… Jeżeli będziemy…, jeżeli chcemy być we Wspólnocie Europejskiej, jeżeli chcemy handlować z całym światem, musimy te ceny urealniać. I chyba ta dyskusja jest czysto akademicka, bo chodzi o to, żebyśmy mieli takie płace, które by powodowały, że ta cena węgla jest normalna. Powoli do tego dążymy, powoli tę gospodarkę regulujemy. Właśnie z tego powodu - o który, zdaje się, dwóch panów senatorów pytało i podważało zasadność podwyższania ceny - właśnie z tego powodu stwierdziłem jednoznacznie, że w roku 1993 nie będzie możliwe podniesienie tej ceny, do takiej, jaka powinna być. I dlatego szukamy innych środków, innych możliwości, które jakby zastąpią to, co należałoby zrobić, gdy się spojrzy z czysto ekonomicznej perspektywy, a co nie jest w tej chwili realne.</u>
          <u xml:id="u-237.43" who="#WacławNiewiarowski">Zadłużenie a wierzytelności… To tutaj pan marszałek zechciał za mnie odpowiedzieć. Właśnie w tym problem, że jest ta rozbieżność. W ostatnim roku, niestety, się zwiększyła. Bo kopalnie mają i długi, i wierzytelności. Ale niestety, to się „rozwiera”. I już na koniec roku 1991 zadłużenia przekraczały to, co się kopalniom należało. A teraz jeszcze bardziej to się pogłębia.</u>
          <u xml:id="u-237.44" who="#WacławNiewiarowski">Dziękuję. Starałem się odpowiedzieć na wszystkie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#AndrzejCzapski">Nie ma pytań już. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#AndrzejCzapski">Ogłaszam przerwę do godziny 11.30.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Jest pytanie…)</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Jest pytanie)</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#AndrzejCzapski">Nie ma już pytań, Panie Senatorze… Bardzo przepraszam, nie możemy dnia…</u>
          <u xml:id="u-238.5" who="#AndrzejCzapski">Proszę z panem ministrem na…</u>
          <u xml:id="u-238.6" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: To poprosimy pana ministra, żeby po przerwie poczekał)</u>
          <u xml:id="u-238.7" who="#komentarz">(Senator Edward Wende: Nie, nie można)</u>
          <u xml:id="u-238.8" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Romaszewski: Pytanie jest krótkie. Ja zapytam pana ministra…)</u>
          <u xml:id="u-238.9" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, ogłaszam przerwę do godziny 11.30.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WalerianPiotrowski">W sali 217 zbiorą się komisje zainteresowane podatkiem od towarów i usług - za 10 minut.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#komentarz">(Przerwa do godziny 11 minut 30)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę państwa senatorów o zajmowanie miejsc. Wznawiamy obrady. Ze względu na trudności obiektywne i techniczne, musimy zająć się w tej chwili punktem czwartym dwudziestego dziewiątego posiedzenia - inicjatywą ustawodawczą Senatu, projektem ustawy o zmianie ustawy o zmianach w organizacji i działalności spółdzielczości. Druki nr 111 i 111 A.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#AndrzejCzapski">Bardzo proszę senatora-wnioskodawcę pana Jana Chodkowskiego o krótkie uzasadnienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#JanChodkowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#JanChodkowski">W pierwszych latach po wojnie ówczesne władze, walcząc z kułakami i przeciwnikami politycznymi, zabrały wielu rolnikom gospodarstwa rolne. Bardzo często zabór gospodarstw odbywał się z naruszeniem prawa. Gospodarstwa te w zdecydowanej większości najpierw użytkowały, a w latach osiemdziesiątych za symboliczną złotówkę nabyły rolnicze spółdzielnie produkcyjne. Większość byłych właścicieli podjęła starania o odzyskanie swojej własności.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#JanChodkowski">Po zmianie ustroju, gdy zaczęto mówić o reprywatyzacji, a kołchoz przestał być pupilem władzy, spółdzielnie zaczęły pośpiesznie wyprzedawać grunty byłych właścicieli, co uniemożliwia ich fizyczny zwrot, nawet w wypadku gdy udowodniono by naruszenie prawa. Aby temu zapobiec, w dniu 9 stycznia br. Wysoka Izba zdecydowaną większością głosów dokonała zmiany w ustawie z 20 stycznia 1990 r., dodając art. 19a mówiący, że nieruchomość stanowiąca własność spółdzielni produkcji rolnej, co do której toczy się postępowanie w związku z zarzutem o sprzeczne z prawem jej przejęcie, nie może być sprzedana przed zakończeniem postępowania. Niektóre spółdzielnie z pomocą odpowiednio wyszukanych notariuszy obchodzą ten przepis, dokonując darowizny lub zamiany, a to, tak jak i sprzedaż, uniemożliwia zwrot fizyczny tych gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#JanChodkowski">Można sądzić, że zgodnie z art. 58 i 83 kodeksu cywilnego umowy darowizny lub zamiany są nieważne i można występować do sądu o ich unieważnienie. Trzeba jednak pamiętać, że byli właściciele to ludzie w podeszłym wieku, ze zszarpanymi nerwami, nie bardzo majętni i niechętnie zgłaszający się do sądu. Uważam, że najlepszym i koniecznym rozwiązaniem tego problemu jest zastąpienie w art. 19a wyrazu „sprzedana” wyrazem „zbyta”. Jestem też wdzięczny Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych za rozszerzenie zmiany o zakaz obciążania takiej nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#JanChodkowski">Kończąc, proszę Wysoką Izbę, aby przyjęła treść art. 19a w następującym brzmieniu: ruchomość stanowiąca własność spółdzielni produkcji rolnej, co do której toczy się postępowanie w związku z zarzutem o sprzeczne z prawem jej przejęcie, nie może być zbyta lub obciążona przed zakończeniem postępowania”.</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#JanChodkowski">Uważam, że ustawa powinna wejść w życie z dniem ogłoszenia, aby jak najbardziej ograniczyć liczbę zawieranych umów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję, Panie Senatorze. Proszę chwileczkę poczekać. Czy są pytania do senatora? Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#FranciszekPołomski">Proponuję słowo „lub” zastąpić słowem „ani”: Nie może być zbyta ani obciążona”.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#komentarz">(Senator Jan Chodkowski: Nie mam nic przeciwko temu)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#AndrzejCzapski">Czy są jeszcze jakieś pytania? Dziękuję panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#AndrzejCzapski">Proszę o zabranie głosu w imieniu Komisji Rolnictwa… Nie widzę pana senatora Grzeszczaka. Wobec tego proszę pana senatora Waleriana Piotrowskiego o zabranie głosu w imieniu Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WalerianPiotrowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WalerianPiotrowski">Jak już powiedział pan senator Chodkowski, Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych w zakresie swojej właściwości legislacyjnej popiera tę propozycję inicjatywy ustawodawczej. Uwaga pana senatora Połomskiego jest godna rozważenia. Myślę, że należałoby się jeszcze zastanowić nad problemem wejścia ustawy w życie z dniem ogłoszenia. To jest jednak nieprawidłowy zabieg legislacyjny i myślę, że należałoby dotrzymać owego czternastodniowego terminu wynikającego z ustawy o „Dzienniku Ustaw”. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Nie widzę sprawozdawcy Komisji Rolnictwa. Czy ktoś z Komisji Rolnictwa mógłby zabrać głos w imieniu senatora Grzeszczaka?</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, pan senator Makarewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#HenrykMakarewicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#HenrykMakarewicz">Komisja Rolnictwa popiera propozycję senatora Chodkowskiego, całkowicie zgadzając się z proponowanym projektem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo. Otwieram debatę nad tym punktem porządku dziennego. Czy ktoś z pań i panów senatorów chce zabrać głos w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o zmianach w działalności spółdzielczości? Nie widzę chętnych, wobec tego, zgodnie z art. 61 ust. 2 Regulaminu Senatu, zarządzam przerwę w debacie nad tym punktem, celem umożliwienia właściwym komisjom merytorycznym oraz komisji inicjatyw ustosunkowania się do zgłoszonych propozycji. Mamy do rozpatrzenia propozycje pana senatora Połomskiego i pana senatora Piotrowskiego.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#AndrzejCzapski">Przystępujemy do piątego punktu porządku dziennego: stanowisko komisji w sprawie inicjatywy ustawodawczej projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości. Wnioskodawcą jest pan senator Janusz Baranowski.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#AndrzejCzapski">Płoszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#AndrzejCzapski">Czy jest pan senator Baranowski?</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#komentarz">(Senator Andrzej Piesiak: Nie ma, przed chwilą wyszedł)</u>
          <u xml:id="u-248.5" who="#AndrzejCzapski">Proszę poszukać. Może w imieniu Komisji Rolnictwa zabierze głos senator Makarewicz? Może najpierw… Tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#HenrykMakarewicz">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#HenrykMakarewicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#HenrykMakarewicz">Komisja Rolnictwa, po rozpatrzeniu senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, uznaje za nieuzasadnione podejmowanie przez Senat inicjatywy ustawodawczej w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#HenrykMakarewicz">Komisja uznała za nieuzasadnione podejmowanie tej inicjatywy, ponieważ: po pierwsze, ustawa o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości w brzmieniu obowiązującym do dnia 5 grudnia 1990 r. przewidywała wniesienie pierwszej opłaty z tytułu użytkowania wieczystego lub zarządu w wysokości trzydziesto-, bądź sześćdziesięciokrotności opłaty rocznej, co sugerować by mogło, że opłata ta równa była wartości nieruchomości. Jednakże uwzględnić należy, że ceny nieruchomości państwowych i komunalnych, udostępnionych w zarząd lub użytkowanie wieczyste oraz liczone od nich opłaty roczne nie były wówczas cenami rynkowymi.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#HenrykMakarewicz">Po drugie, wprowadzenie przepisów projektu ustawy powodowałoby pozbawienie skarbu państwa bądź gminy własności bez ich wiedzy i woli. Pozbawiłoby to gminy majątku, z którego, w wielu wypadkach, czerpią dochody, co wywołałoby protesty ze strony organów samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#HenrykMakarewicz">Po trzecie, projekt ustawy zawiera błąd, gdyż przewiduje przejęcie nieruchomości na własność również przez zarządcę nieruchomości. A zgodnie z obowiązującymi przepisami, nieruchomości są oddawane w zarząd tylko jednostkom nie posiadającym osobowości prawnej. Wobec tego zarządca nie może być właścicielem.</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#HenrykMakarewicz">I po czwarte, projekt przewiduje przejęcie nieruchomości na własność. W związku z tym domniemywać należy, że będzie to przejęcie nieodpłatne, podczas gdy ustawa o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości nie przewiduje nieodpłatnego przekazania nieruchomości na własność. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Pojawił się już wnioskodawca, pan senator Baranowski. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#JanuszBaranowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#JanuszBaranowski">Projekt, jaki złożyłem, ma na celu usatysfakcjonowanie wszystkich tych, którzy w okresie przed wejściem w życie obecnie obowiązującej ustawy, przy pierwszej wpłacie za działki budowlane wnieśli więcej, niż te działki kosztowały.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#JanuszBaranowski">Wierzę, że organ administracji terenowej, gmina, może czuć się pokrzywdzona. A czy obywatel nie może się czuć pokrzywdzony, skoro raz zapłacił tyle albo więcej niż była warta dana nieruchomość, a w tej chwili wnosi opłatę za wieczyste użytkowanie bądź za zarząd? To, co mówili moi przedmówcy nie jest prawdą, a doświadczyłem tego sam podczas działalności gospodarczej mojej rodziny. Jedna z moich firm jest także zarządcą nieruchomości i zapłaciła za zarząd 2,5 raza więcej, niż była wyceniona działka. Dlatego też te zarzuty uważam za chybione. Dlatego uważam, że kiedy mówimy o reprywatyzacji, o prywatyzacji, należy także usatysfakcjonować wszystkich tych, którzy przy przejmowaniu nieruchomości w wieczystą dzierżawę bądź zarząd wnieśli opłatę przewyższającą wartość nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-251.3" who="#JanuszBaranowski">Nie mogę zgodzić się z zarzutem Komisji Rolnictwa, która twierdzi, że kiedyś ceny były źle ustalane. Nie wiem, jak były kiedyś ustalane ceny, ale płacono więcej, niż naprawdę ten grunt był wart. I dlatego wnoszę do Wysokiej Izby o prowadzenie prac nad ustawą o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Proszę pana senatora Waleriana Piotrowskiego o sprawozdanie w imieniu Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WalerianPiotrowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie!</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WalerianPiotrowski">Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych wypowiedziała się negatywnie o propozycji zawartej w inicjatywie pana senatora Baranowskiego i grupy senatorów, którzy pod tym wnioskiem złożyli swoje podpisy.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#WalerianPiotrowski">Motywacja jest następująca. Propozycja nowelizacji art. 6 ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości oznaczałaby praktyczne wywłaszczenie skarbu państwa lub gminy z przysługujących im praw własności na podstawie jednostronnego wniosku zarządcy łub wieczystego użytkownika nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#WalerianPiotrowski">Ponadto naszym zdaniem propozycja ta wynika z błędnego odczytania ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczeniu nieruchomości, a błąd polega na tym, że przyjmuje się założenie, iż wysokość opłat z tytułu wieczystego użytkowania może przewyższać wartość nieruchomości. To są zasadnicze przyczyny, które sprawiły, iż nie widzimy możliwości przyłączenia się do tej inicjatywy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Zapomniałem zrobić to wcześniej, zapytuję więc teraz, czy ktoś z państwa ma pytania do senatora-wnioskodawcy i do senatorów sprawozdawców?</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#AndrzejCzapski">Nie ma pytań, wobec tego otwieram debatę nad tym punktem porządku dziennego. Zapisał się do niej pan senator Andrzej Kaźmierowski. Bardzo proszę pana senatora o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#AndrzejKaźmierowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#AndrzejKaźmierowski">Miałem być referentem tej ustawy w Komisji Gospodarki Narodowej, ale komisja ta nie wypowiadała się na ten temat. W związku z tym chcę indywidualnie zabrać głos jako senator, który zapoznał się ze sprawą.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#AndrzejKaźmierowski">W ustawie o gospodarce gruntami z 29 kwietnia 1985 r. w ostatnim artykule jest zapis, iż ustawa wchodzi w życie z dniem 1 sierpnia 1985 r., z tym że przepis dotyczący opłat za użytkowanie istniejące w dniu wejścia w życie ustawy i użytkowanie wieczyste, z dniem 1 stycznia 1986 r. Praktycznie oznaczało to, że do końca 1985 r. osoby fizyczne, które miały działki budowlane, mogły opłacić całość wieczystego użytkowania za lata pozostałe do wyczerpania 99 lat na starych, bardzo korzystnych zasadach.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#AndrzejKaźmierowski">Art. 46 i 47 tej ustawy nakładały na Radę Ministrów obowiązek wydania rozporządzenia regulującego opłaty za użytkowanie, zarząd. Chodzi tu głównie o pierwszą wpłatę. Dyspozycja ta została wykonana rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 16 września 1985 r., „Dziennik Ustaw” nr 47 poz. 241. Pan senator Baranowski ma rację, mówiąc, że pierwsza opłata roczna mogła wynosić więcej niż cena nieruchomości oszacowana zgodnie z przepisami, które wówczas obowiązywały i które państwu przytoczyłem i tak, zgodnie z ust. 4 § 7 cytowanego rozporządzenia: „pierwsza oplata roczna za grunt oddany w zarząd lub użytkowanie na cele inwestycji przemysłowych na obszarach, na których ze wskazań miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego wynika ograniczenie lokalizacji zakładów przemysłowych ze względu na ochronę środowiska, nie może być niższa niż studwudziestokrotność opłaty rocznej”. Oplata roczna wynosiła co najmniej 1,5%. Jeśli więc pomnożymy 120 przez 1,5%, okaże się, że pan senator Baranowski ma rację - niektórzy zarządcy zapłacili większą kwotę. Ale czy o to chodzi?</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#AndrzejKaźmierowski">Jeśli z kolei weźmiemy pod uwagę zabudowę letniskową. Reguluje to w tym samym rozporządzeniu § 3 ust. 4. Pierwsza opłata roczna za grunt oddany pod budowę domu letniskowego lub grunt z takimi zabudowaniami nie może przekraczać sześćdziesięciokrotnej opłaty rocznej. Przy minimum 1,5% to wynosi dziewięćdziesięciokrotność. W fazie ulepszania legislacyjnego zarówno ustawy, jak i rozporządzenia, działy się na przestrzeni lat różne rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#AndrzejKaźmierowski">Podałem państwu tylko dwa przykłady, które, moim zdaniem, wspierają stanowisko Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych i Komisji Rolnictwa. Nie chcę państwa zanudzać dalszymi szczegółami. Przychylam się do wniosków, które przedstawili sprawozdawcy dwóch komisji. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu senatorowi. Czy ktoś z państwa chciał jeszcze zabrać głos? Proszę bardzo, pan senator Kępa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#JerzyKępa">Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#JerzyKępa">Przepis art. 43 ust. 2, na który powołuje się pan senator Baranowski w inicjatywie ustawodawczej, w uzasadnieniu, został zakwestionowany przez Trybunał Konstytucyjny w dniu 8 grudnia br. z powodu sprzeczności z konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#JerzyKępa">Ponadto ogranicza on prawa użytkownika wieczystego. Istotnie należy się zgodzić, że te opłaty były wygórowane, ale sądzę, że teraz będą chyba niższe. A poza tym, najważniejsze, że od wyznaczonych opłat będzie przysługiwała odwoławcza droga do sądu. Do tego czasu nie było takiej możliwości i z tej właśnie racji Trybunał Konstytucyjny uznał, że ten przepis jest niezgodny z konstytucją. To wszystko, dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu senatorowi. Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Nie ma chętnych.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#AndrzejCzapski">Zamykam debatę.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#AndrzejCzapski">Przypominam, że są dwa jednakowo brzmiące wnioski komisji o niepodejmowanie inicjatywy ustawodawczej przez Senat.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#AndrzejCzapski">Wobec tego przystępujemy do głosowania. Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#AndrzejCzapski">Zapytuję, kto z pań i panów senatorów jest za przyjęciem przedstawionego przez komisję wniosku o niepodejmowanie przez Senat inicjatywy ustawodawczej - projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości, druk nr 112?</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwny wnioskom komisji?</u>
          <u xml:id="u-258.6" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-258.7" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-258.8" who="#AndrzejCzapski">Za wnioskiem połączonych komisji głosowało 51 senatorów, przeciwko 4, 7 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-258.9" who="#komentarz">(Głosowanie nr 4).</u>
          <u xml:id="u-258.10" who="#AndrzejCzapski">Wniosek o niepodejmowanie inicjatywy ustawodawczej - projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce gruntami i wywłaszczaniu nieruchomości został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-258.11" who="#AndrzejCzapski">Przystępujemy do punktu szóstego porządku dziennego: stanowisko komisji w sprawie inicjatywy ustawodawczej - projektu ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, druk senacki nr 113 i 113A.</u>
          <u xml:id="u-258.12" who="#AndrzejCzapski">Senatorem wnioskodawcą jest również pan senator Janusz Baranowski, którego proszę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#JanuszBaranowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#JanuszBaranowski">Jednym z palących problemów gospodarczych jest już od dłuższego czasu zadłużenie podmiotów gospodarczych w bankach i zadłużenie osób fizycznych. Wysoka stopa odsetek kredytowych przy recesji gospodarczej powoduje, że kredytobiorcy, po zainwestowaniu kapitału i sprzedaży swej produkcji, nie są wstanie ponieść kosztów oprocentowania. Przy okazji, nagminne stosowanie przez banki zmiennej stopy oprocentowania doprowadziło do tragedii w wielu rodzinach, w wielu przedsiębiorstwach.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#JanuszBaranowski">Oprocentowanie jest znacznie wyższe niż inflacja, którą kolejne rządy starają się wszelkimi sposobami, choć nie zawsze z pełnym skutkiem, obniżać. Jest to czasami niezależne od tych rządów. Proszę państwa, do jesieni 1991 r. roku stopa oprocentowania wynosiła nawet 140%. Pewne rodziny stanęły przed dylematem spłaty kredytu mieszkaniowego. Kodeks cywilny upoważnia Radę Ministrów w drodze rozporządzenia do zmiany stopy oprocentowania kredytu i określenia, jaki kredyt jest lichwiarski. Ponieważ kolejne rządy - z wyjątkiem jednej spektakularnej decyzji podjętej przed kilku miesiącami, związanej z obniżeniem stopy refinansowej - nie czynią tego, więc zdecydowałem się wystąpić z inicjatywami ustawodawczymi Senatu dotyczącymi popiwku, dywidendy i oprocentowania.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#JanuszBaranowski">Stąd propozycja, aby w ustawie „Kodeks cywilny” z dnia 23 kwietnia 1964 r. wprowadzić zmiany. W mojej i wnioskodawców ocenie § 3 art. 359 powinien przyjąć brzmienie: „Wysokość odsetek ustawowych wynosi 10% w stosunku rocznym”. Natomiast ust. 4 powinien brzmieć: „Zabrania się zastrzegania i pobierania odsetek wyższych niż 15% w stosunku rocznym”. Ust. 5 zaś: „Rada Ministrów może obniżyć w drodze rozporządzenia wysokość odsetek ustawowych”. Myślę, że zaproponowany projekt ustawy byłby jednym z elementów poprawy sytuacji gospodarczej w kraju. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Ponownie proszę pana senatora Waleriana Piotrowskiego o sprawozdanie Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WalerianPiotrowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#WalerianPiotrowski">Inicjatywa ustawodawcza, zgłoszona i prezentowana przez pana senatora Janusza Baranowskiego i innych senatorów, opiera się na wierze, iż dekretacją stopy odsetek w kodeksie cywilnym można zmienić bieg wydarzeń w gospodarce naszego kraju, że można natychmiastowo wpłynąć na poprawę jej funkcjonowania i i jej efekty. Ta wiara, jak się wydaje, nie jest niczym uzasadniona. Nie została zresztą zaprezentowana w postaci argumentów, które byłyby jasne, czytelne i ekonomicznie uzasadnione z punktu widzenia makrogospodarki w państwie.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#WalerianPiotrowski">Kodeks cywilny w aktualnie obowiązującym brzmieniu nie zawiera dekretacji odsetek, a problem ustalania ich wysokości odsyła do rozporządzenia Rady Ministrów. Od momentu przyjęcia kodeksu cywilnego zmienił się w tym zakresie także stan prawny. Obowiązujące przepisy ustawy o Narodowym Banku Polskim w brzmieniu ustalonym nowelą z 14 lutego 1992 r., pozostawiają problem wysokości odsetek w kompetencji NBP. Tak też mówi prawo bankowe, które w art. 27 stanowi, że wysokość oprocentowania kredytów bankowych ustalana jest przez banki w umowie z kredytobiorcą.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#WalerianPiotrowski">Nie można zatem przez nowelę kodeksu cywilnego zmienić tamtego prawa, a przede wszystkim nie można ustalić wysokości odsetek na takim poziomie. Albowiem, zdaniem ministra finansów, aktualna i przewidywana stopa inflacji nie stwarza możliwości ustalenia odsetek na takim poziomie i ustawowego określenia wysokości odsetek zarówno ustawowych, jak i maksymalnych w drodze aktu ustawodawczego umieszczonego w kodeksie cywilnym.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#WalerianPiotrowski">Przeciwko nowelizacji w tym kierunku wypowiedział się minister sprawiedliwości, minister finansów i prezes NBP. Motywy stanowisk poszczególnych ministrów i prezesa Narodowego Banku Polskiego przedstawiłem Wysokiej Izbie w skrócie.</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#WalerianPiotrowski">Proszę zatem o niepodejmowanie tej inicjatywy, albowiem poza jej werbalną stroną i gdyby wiarą, iż w ten sposób można zmienić bieg procesów gospodarczych, nie jest ona niczym uzasadniona. Nie uwzględnia ona także bardzo istotnego problemu: na tym poziomie mają być także oprocentowane wkłady w bankach, w tym także wkłady oszczędnościowe ludności, o czym mówił tutaj pan senator Baranowski, kierujący swoją inicjatywę w stronę obrony tych interesów. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu senatorowi. Czy ktoś z państwa chce zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, pan senator Kępa jako pierwszy, potem pan senator Włodyka. Rozumiem, że pan senator Włodyka chciał zadać pytanie. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#MieczysławWłodyka">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#MieczysławWłodyka">Może to nie będzie pytanie, ale z ubolewaniem muszę stwierdzić, że czuję, iż czas spędzony w Senacie jest czasem rzeczywiście straconym. Skoro nic nie możemy zmienić, po co właściwie tu jesteśmy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#AndrzejCzapski">Tak, rzeczywiście, to nie było pytanie. Pan senator troszkę…</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Panie Marszałku, można ad vocem?)</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WalerianPiotrowski">Ad vocem. Istnieje możliwość zrezygnowania z mandatu, jeżeli ktoś uważa, że tutaj traci czas. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Kruk, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WojciechKruk">Mam pytanie do pana senatora Baranowskiego, podpowiedział mi je pan senator Piotrowski. Jak pan senator Baranowski wyobraża sobie w tej sytuacji odsetki od oszczędności? W jakiej powinny być wysokości?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#JanuszBaranowski">Oczywiście nie powinny przekraczać maksymalnych odsetek, jakie są zaproponowane. Przecież nie może być tak, żeby kapitał ulokowany w banku dawał więcej niż w najlepszym interesie. To by było „recesjogenne”.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Banki splajtują)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Horodecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#KrzysztofHorodecki">W sprawie formalnej: chciałem powiedzieć, że zostałem zgłoszony przez przypadek jako osoba popierająca ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Andrzej Czapski: Nie rozumiem do kogo jest ta…)</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#KrzysztofHorodecki">Po prostu informuję salę, że nie podpisałem tego wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#AndrzejCzapski">Nie podpisywał pan senator tego? Proszę wyjaśnić to z wnioskodawcami.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#komentarz">(Senator Janusz Baranowski: Uprzejmie proszę o sprawdzenie tego na oryginale. Może ktoś źle rozszyfrował podpis?)</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Czy ktoś chce zabrać głos w debacie i zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PiotrAndrzejewski">Chciałem spytać w związku z art. 17 ust. 3 małej konstytucji: czy ta inicjatywa pociąga za sobą obciążenie budżetu skarbu państwa? Jeżeli tak, to z jakich źródeł, jeżeli nie, to jest oczywiste, nie trzeba wskazywać źródeł pokrycia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#AndrzejCzapski">Czy pan senator Baranowski może odpowiedzieć na to pytanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#JanuszBaranowski">Odpowiem. Jeżeli chodzi o koszty, jakie poniesie skarb państwa, to nie ma żadnych, ponieważ jest to wolna gra rynkowa handlem kredytu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#AndrzejCzapski">Otwieram debatę nad tym punktem porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#AndrzejCzapski">Proszę, pan senator Kępa.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Ponieważ pan senator Horodecki zakwestionował swój podpis pod tą inicjatywą, proszę by pan marszałek zechciał przerwać debatę i zarządzić sprawdzenie tego. Jeżeli bowiem nie ma podpisu pana senatora Horodeckiego, to jest tylko 9 podpisów, a zatem nie ma warunków regulaminowych do podjęcia inicjatywy ustawodawczej).</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#komentarz">(Senator Janusz Baranowski: Dlatego też wnioskuję o sprawdzenie, kto złożył dziesiąty podpis. A może tam jest i pan senator Horodecki, tylko zapomniał?)</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#AndrzejCzapski">Podpisów na wniosku było na pewno dziesięć. Być może po prostu nazwisko jest pomylone. Zadbamy o to, żeby w przyszłości obok podpisu było, czytelnie napisane nazwisko, co uniemożliwi tego typu pomyłki.</u>
          <u xml:id="u-275.5" who="#AndrzejCzapski">Proszę, pan senator Kępa w debacie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#JerzyKępa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#JerzyKępa">Tylko jedno zdanie. Inicjatywa ustawodawcza nie rozwiązuje podstawowego problemu, bo ani doktryna, ani praktyka do dziś wyraźnie nie określa, czym są właściwie odsetki: czy ekwiwalentem za korzystanie z cudzego kapitału, czy też odszkodowaniem za utratę wartości pieniądza? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#AndrzejCzapski">Wobec braku dalszych zgłoszeń zamykam debatę nad tym punktem porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#AndrzejCzapski">Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych przedstawiła wniosek o odrzucenie projektu ustawy. Możemy przystąpić do głosowania tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#AndrzejCzapski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem wniosku Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych o odrzucenie przedstawionego projektu ustawy o zmianie ustawy „Kodeks cywilny”?</u>
          <u xml:id="u-277.4" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-277.5" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-277.6" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za wnioskiem głosowało 52 senatorów, przeciwko 12, wstrzymało się od głosowania 3 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-277.7" who="#komentarz">(Głosowanie nr 5).</u>
          <u xml:id="u-277.8" who="#AndrzejCzapski">Wniosek o odrzucenie inicjatywy ustawodawczej został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-277.9" who="#AndrzejCzapski">Przystępujemy do punktu siódmego porządku dziennego: zmiany w składzie komisji senackich. Druk nr 118.</u>
          <u xml:id="u-277.10" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo pana senatora Stefana Śnieżkę o sprawozdanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#StefanŚnieżko">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#StefanŚnieżko">Pan senator Rzeźniczak zwrócił się o odwołanie go ze składu Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą. Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich podzieliła ten punkt widzenia. Nie znajduje powodów, aby nie zgodzić się z tym. Dlatego komisja składa zawarty w druku nr 118 wniosek dotyczący propozycji odwołania senatora Andrzeja Rzeźniczaka ze składu Komisji Spraw Emigracji i Polaków za Granicą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Czy są jakieś uwagi w tej sprawie? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#AndrzejCzapski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#AndrzejCzapski">Proszę o naciśnięcie przycisku „obecny”.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem uchwały zawartej w druku nr 118?</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-279.6" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Proszę o wynik. Za wnioskiem głosowało 57 senatorów, przeciwko nie było nikogo, 3 senatorów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-279.7" who="#komentarz">(Głosowanie nr 6).</u>
          <u xml:id="u-279.8" who="#AndrzejCzapski">Wniosek został przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-279.9" who="#AndrzejCzapski">Proszę Państwa! Wobec faktu, że w dniu wczorajszym nie zamknąłem w sposób formalny debaty na temat ustawy o podatku VAT i o akcyzie, debata będzie kontynuowana. Zapisał się do głosu pan senator Baranowski. Myślę jednak, że to będzie po przerwie, którą w tej chwili chcę ogłosić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WalerianPiotrowski">Chciałem prosić, żeby pan marszałek tej debaty nie zamykał z ważnego względu politycznego.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#WalerianPiotrowski">Uzyskaliśmy informację, że po posiedzeniu połączonych komisji w tej sprawie w politycznej debacie sejmowej pan poseł Aleksander Kwaśniewski zarzucił, iż Senat pod naciskiem rządu przyjął uchwałę o 22% stopie podatku od nośników energii i od węgla; pod naciskiem rządu, wbrew interesom polskiego górnictwa i ze szkodą dla polskich górników.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#WalerianPiotrowski">Ta wypowiedź była w prosty sposób adresowana do strajkujących górników i ma niesłychanie ważne, doniosłe znaczenie polityczne. Wiemy także, że z tą wypowiedzią ma polemizować w Sejmie pan minister Osiatyński. Składam prośbę, by pan marszałek zechciał zaprosić pana ministra Osiatyńskiego, aby jeszcze przed głosowaniem złożył oświadczenie w tej ważnej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#WalerianPiotrowski">Myślę, że to jest sprawa niesłychanie doniosła. Dotyczy ona autorytetu Senatu, ale także ważnego problemu gospodarczego państwa i niezwykle ważnego problemu politycznego.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Mówiłem, że debata nie jest zamknięta formalnie. Jest już jeden mówca do debaty. Proszę chętnych o zapisywanie się.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#AndrzejCzapski">Podejmiemy starania, aby pan minister Osiatyński przybył do nas na część popołudniową.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#AndrzejCzapski">Ogłaszam przerwę do godziny 14.30.</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#AndrzejCzapski">Chciałbym, żebyśmy dzisiaj zakończyli porządek dzienny, a jest jeszcze kilka rzeczy. Jest jakiś komunikat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#MarekCzemplik">Posiedzenie Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w sali nr 179.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 13 minut 18 do godziny 14 minut 30)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę państwa senatorów o zajęcie miejsc. Wznawiamy dwudzieste dziewiąte posiedzenie Senatu Rzeczpospolitej Polskiej drugiej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#AndrzejCzapski">Wracamy do punktu drugiego porządku dziennego, do debaty nad ustawą o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#AndrzejCzapski">Proszę pana senatora Jarzembowskiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#RyszardJarzembowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#RyszardJarzembowski">Ad vocem pana senatora Waleriana Piotrowskiego. Otóż poseł na Sejm, pan Aleksander Kwaśniewski upoważnił mnie do odczytania w tej izbie jego listu. List jest adresowany do pana senatora Waleriana Piotrowskiego.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#RyszardJarzembowski">„W związku z pańskim stwierdzeniem, oceniającym ujemnie moją wypowiedź w czasie debaty sejmowej o decyzji Senatu na temat wysokości VAT od nośników energii, pragnę Wysoką Izbę i Pana przeprosić. W istocie, pomyliłem się. Powinienem powiedzieć o niewłaściwej, moim zdaniem, decyzji komisji senackiej. Będę bardzo zadowolony, jeżeli ostatecznie Senat podejmie inne rozwiązanie, niż proponuje jego komisja.</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#RyszardJarzembowski">Z poważaniem - Aleksander Kwaśniewski”.</u>
          <u xml:id="u-284.4" who="#RyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.5" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Panie Marszałku, ad vocem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, pan senator Piotrowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WalerianPiotrowski">Mogę przyjąć pierwszą część listu pana posła Kwaśniewskiego odczytanego przez pana senatora Jarzembowskiego. Nie możemy natomiast zaakceptować ostatniego zdania: „Będę bardzo zadowolony, jeżeli ostatecznie Senat podejmie inne rozwiązanie…”. Jest to już merytoryczna wypowiedź, niedopuszczalna w debacie Senatu zarówno ustawowo, jak i regulaminowo. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Jako osiemnasty zapisał się w debacie pan senator Janusz Baranowski. Bardzo proszę, Panie Senatorze. Przygotuje się pan senator Piesiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#JanuszBaranowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#JanuszBaranowski">Chciałem ustosunkować się do poprawki dotyczącej art. 23 ustawy o podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego. W druku doręczonym państwu senatorom podałem dwa przykłady wyliczeń: ceny i podatku - raz zgodnie z projektem przyjętym przez Sejm, drugi raz po wprowadzeniu poprawki.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#JanuszBaranowski">W pkt 1 VAT jest kosztem, gdyż minister finansów może określić listę towarów i usług, których nabycie nie uprawnia do obniżenia należnego podatku oraz zwrotu różnicy podatku, o czym jest mowa w art. 21. Oznacza to, że minister finansów może powiedzieć, iż VAT doliczony na przykład do węgla, do energii elektrycznej, do nośników energii w ogóle, nie podlega odliczeniu. Gdy w tej chwili pan podsekretarz stanu i pan minister zapewniają, że nie jest to ich celem, to im wierzę. Podsekretarze i ministrowie jednakże się zmieniają, a ustawa ma trwać długo. A ich następcy mogą dokonać innej interpretacji tego przepisu. Co to powoduje? To, iż ten sam towar raz może kosztować 706 zł, a innym razem 610 zł. Tylko dlatego że nie odlicza się podatku od wartości dodanej. Przy czym nic nie stoi na przeszkodzie, aby cały produkcyjny był zwolniony od odliczenia VAT. Wtedy cena wynosząca 706 zł może rosnąć i podatki mogą być wyższe niż obecnie obowiązujące. Dlatego też wnoszę o przyjęcie poprawki.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#JanuszBaranowski">Chciałbym także powiedzieć, że niebezpieczne jest nieopatrzne zastosowanie przez ministerstwo finansów jakiegoś ograniczenia poprzez niewłaściwe określenie listy towarów, na przykład stwierdzenie, że w odniesieniu do surowców służących do produkcji samochodów osobowych nie obowiązuje zwrot różnicy podatku. Co się wtedy stanie? Polskie samochody będą bardzo drogie w porównaniu z wyrobami zachodnimi. Podałem przykład samochodu, ale może być to każdy inny towar produkowany w Polsce i sprowadzany z zagranicy, gdyż na granicy będzie stosowany jedynie podatek wynoszący 22%. Z tej prostej przyczyny bardzo gorąco proszę Wysoką Izbę o uwzględnienie tej poprawki. Pozostałe poprawki są, moim zdaniem, marginalne. Sejm pracował nad tym ponad pół roku i dlatego też apeluję o przyjęcie poprawki. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu senatorowi. Głos ma pan senator Krzysztof Piesiewicz. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#KrzysztofPiesiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#KrzysztofPiesiewicz">Około dwóch godzin temu zupełnie przypadkowo miałem okazję być świadkiem incydentu, który miał miejsce w Sejmie. Chodzi o wypowiedź pana posła Kwaśniewskiego. W liście, który wpłynął, mówi się o tym, iż w wypowiedzi miał miejsce pewien lapsus. Słyszałem to przemówienie, jego ton był taki: oto od trzech lat rządzą ludzie, którzy doprowadzili ten kraj do ruiny. Dalsza część przemówienia była podobna. Wynikało z niego, że Senat, uciskając lud pracujący miast i wsi, uchwalił 22% podatku od nośników energii w ramach ustawy o VAT. Ton był właśnie taki, a wygłoszone to zostało z energią o godz. 12.30. Odbywała się transmisja, a strajkujący górnicy pewnie bacznie obserwują obrady Sejmu. Był to ewidentny zabieg socjotechniczny mający na celu „podgrzanie” nastrojów za pośrednictwem osoby, która staje w obronie strajkujących górników.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#KrzysztofPiesiewicz">Oto mamy do czynienia z pewnym incydentem w określonej sytuacji, z oczywistym kłamstwem, nieprawdą, która miała charakter manipulacji. Zaistniało to w ważnym i tragicznym momencie, bo strajki są już dosyć zaawansowane. Senat zostaje wmanipulowany w pewnym momencie. Wypowiedź była wyemitowana, a obrady Senatu nie i ów list nie będzie odczytany górnikom.</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#KrzysztofPiesiewicz">Chcę, abyście państwo wzięli to pod uwagę, gdy będziecie głosować w sprawie owych 22%, czyli zmiany ustawy sejmowej. Jeżeli jesteśmy przekonywani przez pana wiceministra, że te 22% od nośników energii praktycznie nie będzie miało wyraźnego wpływu na kształt i rodzaj górniczej egzystencji, to musimy sobie jeszcze powiedzieć, że na pewno może mieć natomiast wpływ na tzw. procesy inflacjogenne. Musimy się zastanowić po tych sejmowych 7%, czy mamy być wmanipulowani w pewną grę, w której ktoś po nas, po tych 22%, będzie mógł zminimalizować kwotę do 7% czy do 8%? Zastanówmy się bardzo poważnie i głęboko, czy w tej sprawie, w tej sytuacji, w tym momencie nie jesteśmy podmiotem pewnej gry sytuacyjnej. W związku z tym, co się dzieje, sprawa ta musi być poddana przez Wysoki Senat bardzo głębokiej merytorycznej refleksji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Czy ktoś z państwa senatorów chciał zabrać głos? Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#JanJesionek">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#JanJesionek">Jako senator ziemi śląskiej, chciałem potępić tego rodzaju metody manipulacji stosowane przez pana posła z komunistycznej partii. Jest to bardzo ważkie, w momencie kiedy większość górniczych zakładów strajkuje o słuszne sprawy. Ktoś wykorzystuje to na swoją korzyść.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#JanJesionek">Pan poseł z lewicy przedstawia nieprawdę. Pragnę to z tego miejsca potępić i zwrócić się do komisji regulaminowej Senatu, by podjęte zostały odpowiednie działania. Senat został prawie oszkalowany. Jest to niedopuszczalne i urągające jego powadze. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#AndrzejCzapski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Piesiewicz: Ad vocem)</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#komentarz">(Senator Leszek Piotrowski: Czy mogę prosić?)</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#KrzysztofPiesiewicz">W związku z wypowiedzią pana senatora chcę jeszcze dodać, że oczywiście traktuję ten list jako zachowanie, które jest właściwe. Uważam, że akurat dowodzi ono przestrzegania dobrych obyczajów. Pan Kwaśniewski wykonał ruch, który należy przyjąć jako pozytywny. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#LeszekPiotrowski">Wysoki Senacie! Panie Marszałku!</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#LeszekPiotrowski">W sytuacji, kiedy komisja senacka domaga się zmiany czy poprawki do ustawy sejmowej, będę osobiście głosował za taką treścią art. 51 omawianej ustawy, jaka jest przyjęta w Sejmie. Bardzo gorąco proszę Wysoką Izbę o pójście w moje ślady w tragicznej sytuacji górnictwa, o którym mówimy już drugi dzień. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Baranowski po raz drugi, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#JanuszBaranowski">Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#JanuszBaranowski">Przychylam się do wyrażanych opinii, ale uważam, że w tej chwili znajduję się w bardzo dziwnej sytuacji. Mam do poprawek ściśle określony stosunek i nie chciałbym, aby głosowania moje czy kogokolwiek z kolegów i koleżanek senatorów były traktowane jako poparcie tej czy innej strony. Uważam, że nad tym, co się stało, powinno się przejść do porządku dziennego. Nie jesteśmy dziećmi, wiemy, o co chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Senator Walerian Piotrowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WalerianPiotrowski">Panie Marszałku, pozwolę sobie mówić z miejsca. Nie wiem, czy jako sprawozdawca przedstawiający uchwałę komisji będę miał możliwość zabrania głosu w tym aspekcie. Stwierdzone zostało, że dopuszczono się wielkiej manipulacji politycznej zmierzającej do uzyskania efektów absolutnie nie związanych z tą ustawą. Chcemy czy nie, Senat znajduje się w tym momencie pod wpływem owej manipulacji. Apeluję do pań i panów senatorów, by jej nie ulegli i by podczas głosowania kierowali się sumieniem, ale też interesem narodu, interesem Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Można Panie Marszałku?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, senator Bender.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#RyszardBender">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#RyszardBender">Rzeczywiście mamy do czynienia z manipulacją. Zadamy jej cios i odrzucimy ją wtedy, gdy zgodnie z apelem pana senatora Leszka Piotrowskiego - opowiemy się za siedmioprocentowym podatkiem VAT, nie zaś tym zawyżonym, który proponuje nasza komisja. Sytuacja na Śląsku jest tragiczna. Śląsk i nasze górnictwo wymaga wręcz opieki. Zaofiarujemy ją, jeśli zgodzimy się z propozycjami Sejmu, nie będziemy zaś wracać do rządowych. Podobnie jak senator Leszek Piotrowski, proponuję, by głosować za utrzymaniem propozycji sejmowej, a nie pochodzącej od naszej komisji.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#AndrzejCzapski">Senator Romaszewski, potem senator Piesiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#ZbigniewRomaszewski">Proszę państwa, odchodząc od problemów manipulacji czy nie manipulacji, chciałem zwrócić uwagę na jedną rzecz, która chyba nie została dostatecznie uwzględniona. Wprowadzenie opodatkowania źródeł energii podatkiem dwudziestodwuprocentowym będzie ponownie powracało i pośrednio podwyższało koszty wydobycia. Trzeba sobie przecież zdawać sprawę, że górnictwo jest przemysłem wyjątkowo energochłonnym. Energia zużywana jest w samym procesie wydobycia, niezwykle energochłonna jest stal. I w gruncie rzeczy, bardzo interesujące, na jakim rzeczywiście poziomie ukształtują się koszty wydobycia. Już i tak są one wysokie, a zostaną jeszcze zwiększone o 25%, bo takie mniej więcej podwyżki są przewidywane. To jest problem egzystencji naszego górnictwa i jego konkurencyjności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Pan senator Piesiak zabierze głos. Przypominam państwu senatorom, że na wniosek pana senatora Waleriana Piotrowskiego został zaproszony minister finansów Jerzy Osiatyński. W odpowiedniej chwili zostanie on poproszony o złożenie wyjaśnień. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#AndrzejPiesiak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#AndrzejPiesiak">Chciałem jeszcze raz powtórzyć to, co mówiłem jako sprawozdawca Komisji Gospodarki Narodowej. W tej chwili manipulacja polega na tym, że próbuje nam się wmówić coś, czego de facto art. 51 nie powoduje. Zmiana, którą proponuje Senat, nie ma bezpośredniego wpływu na sytuację górnictwa. Chciałem to bardzo wyraźnie podkreślić, żeby nie było żadnych niejasności. Oczywiście, cały mechanizm VAT może mieć pośredni wpływ na poziom cen, o czym mówił pan senator Romaszewski. Ale jeszcze raz chciałem podkreślić to, o czym mówiłem, że ceny na energię są urzędowe i później, w roku 1993, poziom ich zależał będzie od rządu i od decyzji ministerstwa finansów. Chciałbym, abyśmy mieli świadomość, że wprowadzając tę podwyżkę, Senat nie powoduje pogorszenia sytuacji górnictwa polskiego. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#AndrzejCzapski">Pan Senator Kaźmierowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#AndrzejKaźmierowski">Chciałem powiedzieć panu senatorowi Benderowi, że to nie jedna, ale trzy komisje przedstawiają Wysokiej Izbie wyniki swoich obrad: Komisja Gospodarki Narodowej, Komisja Rolnictwa i Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych. Tyle chciałem dodać dla wyjaśnienia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Czy można ad vocem, Panie Marszałku?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#RyszardBender">Tym gorzej dla komisji i dla Senatu, że nie rozumie wagi sprawy Śląska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Baranowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#JanuszBaranowski">Panie Marszałku! Uprzejmie proszę o zamknięcie dyskusji. Nie wiem w końcu… Mam określony stosunek do poszczególnych poprawek i jestem w stanie głosować. Jedne popieram, inne nie. Każdy z senatorów ma określone zdanie. Uprzejmie proszę o zakończenie tej dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#AndrzejCzapski">Wydaje mi się, że o naszym stanowisku powinny decydować argumenty merytoryczne, a nie propagandowe i polityczne.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#AndrzejCzapski">Czy ktoś jeszcze chciał zabrać głos merytoryczny? Skoro nie, zamykam debatę.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#AndrzejCzapski">Proszę pana ministra Osiatyńskiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#JerzyOsiatyński">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#JerzyOsiatyński">Przede wszystkim chciałem bardzo serdecznie podziękować państwu za zaproszenie, które dzisiaj otrzymałem.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#JerzyOsiatyński">Zacznę od spraw mniej ważnych, aby skończyć na sprawach ważniejszych, które były teraz także podnoszone. Konstruując cały ten system podatku od wartości towarów i usług dążyliśmy do tego, aby była tylko jedna stopa opodatkowania, aby było możliwie jak najmniej wyłączeń. Dlatego że jest to taki podatek, który poprzez mechanizm zwracania, naliczania, zwracania, naliczania jest bardzo skomplikowany w administrowaniu. I wobec tego każde wyłączenie rodzi olbrzymie trudności w możliwości wyegzekwowania tego podatku. I to jest sprawa podstawowa. W gruncie rzeczy przechodzimy rewolucję podatkową. W tym roku po raz pierwszy będzie rozliczany podatek od dochodów osobistych ludności. Podatek od towarów i usług wprowadzamy, w gruncie rzeczy, w tym samym momencie, przy dosyć słabych urzędach skarbowych i izbach skarbowych nie dość dobrze jeszcze skomputeryzowanych. W istocie mamy tu ogromny problem logistyczny, z którym, szczerze mówiąc, nie wiem, jak sobie ostatecznie poradzimy. To jest pierwsza przyczyna, dla której w ogóle jako zasadę staraliśmy się ograniczyć wszelkiego rodzaju wyłączenia i obniżenia stawek.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#JerzyOsiatyński">Sprawa druga. Sejm zgodził się na stawkę 22% dla węgla, energii elektrycznej itd. Nie jest prawdą, że Sejm to odrzucił. Tyle tylko że powiedział, aby ją wprowadzić 12 miesięcy później, niż my chcemy. Dlaczego więc rząd uważa, że jest to nieszczęśliwe rozwiązanie? Dlatego że jest to tych pierwszych 12 miesięcy, kiedy próbujemy ten system uruchomić. Co ważniejsze, w tym czasie będziemy mieli po prostu deformacje struktury cenowej.</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#JerzyOsiatyński">Czy jest to rzeczywiście podatek, który wpływa na koszty? Otóż nie. Ten podatek nie wpływa na koszty. W tym sensie, że jest to podatek naliczany dla końcowego odbiorcy, konsumenta. Co się stanie, jeżeli na węgiel obniżymy podatek do 7%? Na węgiel będzie 7%, a na energetykę 22%. I w gruncie rzeczy wszystkie te obciążenia, które dzisiaj spoczywają na górnictwie, przejdą na energetykę, dlatego że energetyka zwraca górnictwu 7%, a jednocześnie jest obciążona podatkiem 22%.</u>
          <u xml:id="u-314.5" who="#JerzyOsiatyński">Co się stanie, jeżeli nie będzie podatku w wysokości 22%? Według naszych rachunków, z punktu widzenia budżetu, jest to utrata 6 bln zł. Jakie są rozwiązania? Pierwsze: ceny podstawowych nośników energii są nadal w ręku administracji państwowej, są regulowane przez państwo. Wówczas minister finansów i tak będzie musiał te ceny podnieść. W ustawie budżetowej, którą Wysoka Izba będzie się zajmowała za parę tygodni, będzie to zupełnie jasne.</u>
          <u xml:id="u-314.6" who="#JerzyOsiatyński">Otrzymaliśmy od Banku Światowego kredyty na restrukturyzację górnictwa, gazownictwa, energetyki. Warunkiem tych kredytów jest określona ścieżka wzrostu cen. Rząd postanowił od niej odejść i wprowadzić trochę niższe ceny, co oczywiście wymaga renegocjowania tych kredytów z Bankiem Światowym. Jesteśmy w trakcie łych działań. Ale podwyżki, które są przewidziane w budżecie, będą musiały być wprowadzone. Tam po prostu będzie odpowiednio większy podatek dochodowy. Tak czy owak będę musiał zebrać te środki. Wyobraźmy sobie, że tego nie zrobię i że to jest utrata dodatkowych 6 bln zł. Jest to w gruncie rzeczy różnica pomiędzy opodatkowaniem, które przyjmie albo postać podatku od wartości towarów i usług, albo opodatkowaniem inflacyjnym. Dlatego że to jest wypływ dodatkowych 6 bln zł na rynek. Zgodnie z prognozami monetarnymi, my w tej chwili jesteśmy już raczej na górnej granicy tego, co może wytrzymać gospodarka z punktu widzenie nieinflacyjnej emisji pieniądza. Wobec tego będziemy mieli odpowiednio wyższe ceny dla konsumentów i wszędzie po drodze. Nie dlatego że będzie podatek od wartości dodanej, podatek od wartości towarów i usług, ale dlatego że będą odpowiednio wyższe ceny, bo popyt będzie większy, któremu nie będziemy mogli sprostać.</u>
          <u xml:id="u-314.7" who="#JerzyOsiatyński">W gruncie rzeczy wybór nie polega na tym, czy jest opodatkowanie, czy go nie ma. Jest to natomiast różnica w rodzaju opodatkowania. musimy zdecydować, czy będziemy mieli najgorszy z możliwych podatek inflacyjny, to znaczy wyższą stopę inflacji, która wymusza odpowiednio wyższe stopy oprocentowania, zniechęca do inwestycji i będzie wpływała na to, że ożywienie, które się zaczęło w tym roku, skończy się, utknie. Czy też będziemy mieli rezultaty, których oczekujemy, które będą się odznaczały dosyć jasną strukturą cen i jednocześnie zrównoważonym… W takim przedziale deficytu, jaki jest możliwy do sfinansowania z zewnętrznych źródeł. Nie chcę w to wchodzić, dlatego że jest to przedmiotem debaty Senatu w najbliższych tygodniach i może będę miał okazję mówić więcej na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-314.8" who="#JerzyOsiatyński">To jest alternatywa, przed którą stoi Wysoka Izba. Dlatego wydaje mnie się, że jeżeli ktoś chce pomagać górnictwu, a rząd tego pragnie - nie mam wątpliwości, że takie jest także stanowisko Wysokiej Izby - to z całą pewnością nie może przyjąć tego rozwiązania. Taka konstrukcja podatku nie nadaje się do tego typu zastosowania. Podobnie, jak nie nadaje się do wykorzystania w przypadku, na przykład zakładów pracy chronionej i wszystkich tego typu wyłączeń, dlatego że z tych ulg nie skorzystają ci, którzy są ich adresatami. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Może są pytania do pana ministra, proszę poczekać.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, pan senator Baranowski. Proszę o krótkie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#JanuszBaranowski">Panie Ministrze! Dałem uzasadnienie do poprawki w art. 23. Chciałem zapytać: czy przeprowadzone przeze mnie wyliczenia uważa pan poprawne, czy też ma pan jakieś zastrzeżenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#JerzyOsiatyński">Zastrzeżenia, które przedstawił pan wiceminister Modzelewski, są także zastrzeżeniami ministra finansów. Miałem okazję się z nimi zapoznać i podzielam stanowisko, które zajęła w tej sprawie komisja i które prezentował pan minister Modzelewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#JanuszBaranowski">To, cieszę się, bo pan minister Modzelewski potwierdził, że moje wyliczenia były prawidłowe.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#JanuszBaranowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Jesionek?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#JanJesionek">Chciałem uprzejmie zapytać pana ministra, jakie pan widzi perspektywy oddłużenia kopalń, które toną, które są zupełnie bezradne w takiej sytuacji finansowej? Chciałem uprzejmie zapytać także, czy pan minister jest zorientowany w sprawie tych 23 postulatów górnictwa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#AndrzejCzapski">To nie jest pytanie związane z tą debatą. Bardzo przepraszam, Panie Senatorze, ale muszę uchylić to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#komentarz">(Senator Jan Jesionek: Ja skierowałem pytanie do pana ministra)</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#AndrzejCzapski">Jestem zmuszony uchylić to pytanie. Pan minister skończy mówić na temat VAT i wtedy będzie pan mógł osobiście zadać pytanie panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#AndrzejCzapski">Ktoś jeszcze chciał zapytać? Pan senator Woźnica?</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#komentarz">(Senator Janusz Woźnica: Nie)</u>
          <u xml:id="u-321.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze pan Modzelewski)</u>
          <u xml:id="u-321.6" who="#AndrzejCzapski">Pan Modzelewski do głosu pana senatora? Proszę bardzo, może z miejsca?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WitoldModzelewski">Jeśli można, Panie Senatorze. Problem, który przedstawił panu ministrowi Osiatyńskiemu wydaje mi się trochę niewłaściwie sformułowany. W dyskusjach, w obu komisjach, pan senator zwracał uwagę, że art. 23, na który pan senator zwracał uwagę, wnioskując zmianę jego treści, dotyczy sytuacji, w której minister finansów nie miałby możliwości określenia listy towarów, co do których podatek naliczony przy ich cenie nie mógłby być odliczany w dalszych fazach przetwórstwa i podnosiłem argumenty - sądzę, że komisja je podzieliła - iż funkcjonowanie tego przepisu jest potrzebne i może być wykorzystane, a na pewno nie będzie nadużywane przez ministra finansów. Natomiast wyliczenia, o których pan senator miał okazję mówić, nie dotyczą konkretnie tego przypadku, o którym dyskutujemy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WitoldModzelewski">Dziękuję. Czy są jeszcze pytania? Do pana ministra Osiatyńskiego nie ma już pytań? Do pana ministra już nie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#JerzyOsiatyński">Dziękuję bardzo. Chciałem tylko powiedzieć - jeśli pan marszałek i państwo pozwolicie - że są mi znane te wszystkie pytania. I chcę powiedzieć panu senatorowi, że każdy pomysł polegający na połączeniu górnictwa z energetyką, czy to przy obliczaniu podatku, czy kiedykolwiek indziej, spowoduje tylko - w moim głębokim przekonaniu, według najlepszego mojego rozeznania - że będziemy mieli strajki nie tylko w górnictwie, ale także w energetyce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Do pana ministra Modzelewskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#JanuszBaranowski">Tak jest, ad vocem. Pytałem, czy moje wyliczenia były prawidłowe. O przykłady, Panie Ministrze, możemy się sprzeczać. To może być koń wyścigowy, samochód wyścigowy, ale może to być także pralka automatyczna czy „Frania”. W związku z tym, moje pytanie jest proste. Czy wyliczenie podane w uzasadnieniu do poprawki w art. 23 jest prawidłowe czy nieprawidłowe? Proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WitoldModzelewski">Panie Senatorze! Prosiłbym, żebyśmy się trzymali samej istoty problemu. Polega on na tym, że na podstawie art. 23 może być określona lista towarów, podatek od których nie mógłby być przez nabywców odliczany od ich podatku należnego. I zgodziliśmy się chyba co do tego - i tak rozumiałem stanowisko przedstawiane w imieniu rządu - że lista ta ma przede wszystkim charakter fakultatywny i najlepiej by było, gdyby minister finansów nie miał ani potrzeby jej wykorzystać, ani nie byłoby to celowe. I proszę mi wierzyć, zastosowanie tego przepisu do pralki jest w ogóle bezprzedmiotowe. Taki przykład jest niedobry. Gdyby podmiot gospodarczy nabył towar, to podatek naliczony w cenie tego towaru nie byłby odliczany od podatku płaconego przez nabywcę. Na tym polega sama istota problemu. I nie spieramy się co do techniki, a tylko co do celowości. I w dalszym ciągu, proszę Wysokiej Izby, podtrzymuję celowość istnienia tego przepisu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję wszystkim uczestnikom debaty. Przed przystąpieniem do głosowania chcę oddać głos sprawozdawcy. Pan senator Piotrowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WalerianPiotrowski">Panie Marszałku, Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#WalerianPiotrowski">Z upoważnienia trzech obradujących wspólnie komisji uprawniony jestem do poinformowania Wysokiej Izby, że komisja nie przyjęła, jako propozycji połączonych komisji, wniosku pana senatora Andrzejewskiego o wprowadzenie w art. 4 i w załączniku nr 1 poprawek dyskryminujących produkty rolne pochodzenia zagranicznego. Sprawa była głęboko i wszechstronnie rozpatrywana i podzieliliśmy poglądy przedstawicieli strony rządowej, że wprowadzenie tej preferencyjnej, a w istocie dyskryminacyjnej, taryfy narażałoby nas na wejście w konflikty z istniejącymi zobowiązaniami międzynarodowymi, uruchomiłoby przeciwko polskiemu eksportowi procesy retorsyjne i spowodowałoby w gospodarce polskiej szkody.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#WalerianPiotrowski">Ponadto, podzieliliśmy prezentowany tutaj szeroko przez pana wiceministra Modzelewskiego pogląd, że efektów gospodarczych z wprowadzenia owej taryfy dyskryminującej absolutnie by się nie uzyskało i spowodowałaby ona szkody w budżecie. Te argumenty zostały przez komisję podzielone. A ponieważ były one szeroko omawiane i jeszcze raz sprawdzane, sądzę, że mam prawo odwołać się do wczorajszej debaty w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#WalerianPiotrowski">Nie uwzględniliśmy także wniosków pana senatora Jana Drausa i Jerzego Kopaczewskiego dotyczących odmiennego traktowania zakładów pracy chronionej z przyczyn, o których mówił już dzisiaj pan minister Osiatyński, a szerzej wczoraj pan minister Modzelewski. Instrumenty tego podatku nie nadają się do wywołania efektów chronienia tych szczególnych zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#WalerianPiotrowski">Wnioski legislacyjne zawarte w sprawozdaniu Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych zostały przez wszystkie komisje przyjęte, stanowią one zatem wspólny wniosek do Wysokiej Izby o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-329.5" who="#WalerianPiotrowski">Przyjęliśmy wniosek pana senatora Krzysztofa Pawłowskiego dotyczący - tak to skrótowo tutaj zasygnalizuję - soków pitnych. Z całym uzasadnieniem merytorycznym przyjęliśmy w załączniku nr 3, jako wspólny wniosek komisji, poprawkę do załącznika nr 3 do poz. 15, a także w dalszej części tych załączników, które są dołączone do roboczego druku zestawienia poprawek do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-329.6" who="#WalerianPiotrowski">Ponadto, nie przyjęliśmy wniosku mniejszości dotyczącego skreślenia w załączniku nr 6 poz. 9 i poz. 11. Poz. 9 dotyczy owych perfum, środków upiększających, a poz. 11 wyłączenia z opodatkowania kart do gry. Tam wniosek zmierzał do zwolnienia z podatku, tutaj do objęcia podatkiem kart do gry dla dzieci.</u>
          <u xml:id="u-329.7" who="#WalerianPiotrowski">I to jest rezultat ponaddwugodzinnej pracy komisji, która szczególnie wszechstronnie rozpatrywała poprawkę pana senatora Andrzejewskiego, wykazując w tej debacie daleko idącą troskę o interesy polskiego rolnictwa. Zaakceptowaliśmy, nie przyjmując tej poprawki, wczorajsze oświadczenie pana ministra, że rząd wykorzysta i w najbliższym czasie przedstawi propozycje właściwych dla ochrony polskiego rolnictwa instrumentów prawnych. I w tym krótkim sprawozdaniu przedstawiam Wysokiej Izbie stanowisko komisji zawarte w zestawieniu poprawek do głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#AndrzejCzapski">Chciałbym, aby ktoś pomagał mi prowadzić głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Jestem do dyspozycji, Panie Marszałku)</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#komentarz">(Senator Andrzej Kaźmierowski: Można zadać pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#AndrzejKaźmierowski">Panie Senatorze, o ile dobrze zrozumiałem, powiedział pan, że wniosek pana senatora Pawłowskiego do pozycji 15…</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Przepraszam, prostuję Panie Senatorze…)</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#AndrzejKaźmierowski">Dziękuję. Ten wniosek nie przeszedł?</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Nie przeszedł)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#AndrzejCzapski">Czy pan senator będzie mnie wspomagał?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WalerianPiotrowski">Jeżeli pan marszałek sobie tego życzy, to chętnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#AndrzejCzapski">Bardzo proszę - już bez sugerowania izbie czegokolwiek - o chłodne zreferowanie treści, ażebyśmy mieli świadomość nad czym głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#AndrzejCzapski">Mam pytanie. Czy wniosek pana senatora Włodyki o odrzucenie ustawy…</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Nie został przez komisję przyjęty.)</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#AndrzejCzapski">Nie został, ale pan senator Włodyka podtrzymuje ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#komentarz">(Senator Mieczysław Włodyka: To znaczy nie był głosowany)</u>
          <u xml:id="u-334.5" who="#AndrzejCzapski">Bo formalnie muszę go poddać pod głosowanie jako pierwszy.</u>
          <u xml:id="u-334.6" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Proszę o poddanie wniosku pod głosowanie w pierwszej kolejności)</u>
          <u xml:id="u-334.7" who="#AndrzejCzapski">Przystępujemy do głosowania wniosku pana senatora Włodyki, który zmierza do odrzucenia ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-334.8" who="#AndrzejCzapski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-334.9" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem wniosku pana senatora Włodyki?</u>
          <u xml:id="u-334.10" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwko przyjęciu wniosku pana senatora Włodyki?</u>
          <u xml:id="u-334.11" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-334.12" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za wnioskiem głosowało 4 senatorów, przeciwko 52, 7 senatorów wstrzymało się od głosowania.</u>
          <u xml:id="u-334.13" who="#komentarz">(Głosowanie nr 7).</u>
          <u xml:id="u-334.14" who="#AndrzejCzapski">Wniosek nie został przyjęty. Został odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-334.15" who="#AndrzejCzapski">Głosujemy poprawkę nr 1, zestawienia poprawek do głosowania do ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym; biały druk, pod spodem w nawiasie: 18 grudnia 1992 r., tak go identyfikujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WalerianPiotrowski">Można głosować całość tej poprawki w pkt 1.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Andrzej Czapski: Rzecz dotyczy preferencji dla…)</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#WalerianPiotrowski">Dla produktu rolniczego.</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#komentarz">(Głos z sali: dla rolnictwa)</u>
          <u xml:id="u-335.4" who="#WalerianPiotrowski">Odwrotnie. Dyskryminacji produktów pochodzenia zagranicznego, bo to jest istota tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę o głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwko tej poprawce?</u>
          <u xml:id="u-336.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję. Proszę o wynik. Za poprawką głosowało 31 senatorów, przeciwko - 29, 5 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-336.4" who="#komentarz">(Głosowanie nr 8).</u>
          <u xml:id="u-336.5" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-336.6" who="#AndrzejCzapski">Poprawka nr 2, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka w pkt a, jak i w pkt b ma charakter legislacyjny i wpisuje do ustawy prawidłowe pojęcia. Jeżeli Wysoka Izba się zgodzi, można ją głosować w całości. Jest to wspólna poprawka obu komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#AndrzejCzapski">W całości poprawka nr 2a i b, jak rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Tak jest)</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#AndrzejCzapski">Tak. Proszę o głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwko tej poprawce?</u>
          <u xml:id="u-338.5" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-338.6" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za poprawką głosowało 63 senatorów, przeciwko 1 senator, 1 osoba wstrzymała się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-338.7" who="#komentarz">(Głosowanie nr 9).</u>
          <u xml:id="u-338.8" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-338.9" who="#AndrzejCzapski">Poprawka nr 3.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka nr 3 jest uzupełniająca i ustala moment powstania obowiązku podatkowego. Ma charakter legislacyjno-precyzujący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#AndrzejCzapski">Czy sprawa jest jasna?</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#AndrzejCzapski">Wobec tego głosujemy. Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-340.4" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-340.5" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za poprawką głosowało 63 senatorów, przeciwko - 1 osoba.</u>
          <u xml:id="u-340.6" who="#komentarz">(Głosowanie nr 10).</u>
          <u xml:id="u-340.7" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-340.8" who="#AndrzejCzapski">Poprawka nr 4, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka nr 4 ma charakter porządkująco-legislacyjny, ma jednak znaczenie merytoryczne, albowiem w tym zapisie ustala właściwą kolejność podatków, co ma znaczenie dla podstawy ich wyliczenia. Konsekwencją przyjęcia poprawki w pkt a jest także dokonanie takiej samej poprawki w pkt b, można zatem głosować je łącznie. Jest to wspólne stanowisko wszystkich komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę o głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem poprawki nr 4a i b?</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za poprawką głosowało 64 senatorów, 1 osoba wstrzymała się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-342.5" who="#komentarz">(Głosowanie nr 11).</u>
          <u xml:id="u-342.6" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-342.7" who="#AndrzejCzapski">Poprawka nr 5, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka nr 5 ma znaczenie merytoryczne i wprowadza równe traktowanie zarówno tych podatników, którzy kontynuują działalność gospodarczą po wejściu w życie podatku, jak i tych, którzy po wejściu w życie podatku taką działalność rozpoczynają. Za tą poprawką wypowiedziały się wszystkie komisje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#AndrzejCzapski">Sprawa jest jasna?</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwko?</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za poprawką głosowało 63 senatorów, przeciwko - 2,1 osoba wstrzymała się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#komentarz">(Głosowanie nr 12).</u>
          <u xml:id="u-344.6" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-344.7" who="#AndrzejCzapski">Poprawka nr 6, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka nr 6 jest autorstwa panów senatorów Drausa i Kopaczewskiego, a zmierza do wprowadzenia stawki preferencyjnej od usług i towarów wytwarzanych przez zakłady pracy chronionej. Można głosować wszystkie punkty tej poprawki łącznie, ponieważ taki jest jej sens. Przeciwko tej poprawce wypowiedziały się komisje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#AndrzejCzapski">Poprawkę głosujemy w całości. Proszę o naciśnięcie przycisku „obecny”.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwko?</u>
          <u xml:id="u-346.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-346.4" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za poprawką głosowało 19 senatorów, przeciwko - 38, 11 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-346.5" who="#komentarz">(Głosowanie nr 13).</u>
          <u xml:id="u-346.6" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-346.7" who="#AndrzejCzapski">Poprawka nr 7, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka nr 7 to poprawka prezentowana przez pana senatora Baranowskiego zmierzająca do zmiany art. 23 zawierającego uprawnienie ministra finansów do wydania rozporządzeń, o których z tej trybuny przed chwilą była mowa. Komisje większością głosów wypowiedziały się przeciwko przyjęciu tej poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę o głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwko tej poprawce?</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję. Proszę o wynik. Za poprawką głosowało 16 senatorów, przeciwko - 38, 13 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#komentarz">(Głosowanie nr 14).</u>
          <u xml:id="u-348.5" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-348.6" who="#AndrzejCzapski">Poprawka nr 8.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WalerianPiotrowski">Jest to poprawka legislacyjna. Wypowiedziały się za nią wszystkie komisje.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#WalerianPiotrowski">Panie Marszałku, chcę prosić o rozważenie takiej możliwości: poprawki nr 8, 9 i 10 to poprawki legislacyjne, a 9 i 10 dotyczą nawet techniki zapisu legislacyjnego. Wszystkie komisje wypowiedziały się za przyjęciem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#AndrzejCzapski">Poprawki 8, 9 i 10 głosujemy łącznie. Proszę o głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tych poprawek?</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję. Proszę o wynik. Za przyjęciem poprawki głosowało 66 senatorów, przeciwko - 1 senator.</u>
          <u xml:id="u-350.4" who="#komentarz">(Głosowanie nr 15).</u>
          <u xml:id="u-350.5" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-350.6" who="#AndrzejCzapski">Poprawka nr 11.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka 11 zmienia art. 50 ustawy przyjętej w wersji sejmowej przez ustalenie, że minister finansów w drodze rozporządzenia na okres nie dłuższy niż 3 lata może ustalić listę towarów i usług… Ustali, przepraszam, ustali listę towarów i usług, do których sprzedaży lub świadczenia w kraju stosuje się stawkę zero, oraz przypadki, gdy sprzedaż towarów do wolnych obszarów i składów celnych jest traktowana na równi z eksportem. Różni się to od zapisu sejmowego nie tylko dlatego, że minister finansów ustali na okres nie dłuższy niż 3 lata - w ustawie sejmowej - na okres co najmniej 3 lata - ale także dlatego, że nie ma tutaj przykładowych wyliczeń towarów, a jest powiedziane ogólnie, że minister ustali listę towarów i usług według uznania i zależnie sytuacji, w jakiej znajdzie się gospodarka krajowa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę o głosowanie, o naciśnięcie przycisku „obecny”.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwny tej poprawce?</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję. Proszę o wynik. Za poprawką głosowało 57 senatorów, przeciwko - 6, 3 wstrzymało głosu.</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#komentarz">(Głosowanie nr 16).</u>
          <u xml:id="u-352.5" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-352.6" who="#AndrzejCzapski">Poprawka nr 12, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka nr 12 to ta, która była szeroko omawiana i zmierza do tego, by stawka podstawowa w odniesieniu do surowców energetycznych i nośników energii stosowana była nie od 30 czerwca 1994 r., tylko od dnia wejścia w życie ustawy w części podatkowej, to znaczy od dnia 5 lipca 1993 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#AndrzejCzapski">Poprawki zostały zintegrowane, możemy głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Razem z załącznikiem nr 4).</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#AndrzejCzapski">Tak, do tego momentu: „załącznik nr 4 do ustawy skreśla się”, łącznie z nim.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#AndrzejCzapski">Proszę o naciśnięcie przycisku „obecny”.</u>
          <u xml:id="u-354.4" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-354.5" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-354.6" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję. Jeszcze jedna osoba.</u>
          <u xml:id="u-354.7" who="#AndrzejCzapski">Wobec tego proszę o wynik.</u>
          <u xml:id="u-354.8" who="#AndrzejCzapski">Za poprawką głosowało 47 senatorów, przeciwko 17, wstrzymało się od głosowania 5 osób.</u>
          <u xml:id="u-354.9" who="#komentarz">(Głosowanie nr 17).</u>
          <u xml:id="u-354.10" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-354.11" who="#AndrzejCzapski">Poprawka nr 13.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka nr 13 ma charakter legislacyjny, została poparta przez wszystkie komisje. Jest niezbędnym uzupełnieniem zapisu ustawowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę o głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-356.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-356.4" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za poprawką głosowało 66 senatorów, głosów sprzeciwu nie było, 2 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-356.5" who="#komentarz">(Głosowanie nr 18).</u>
          <u xml:id="u-356.6" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-356.7" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, poprawka nr 14.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka nr 14 dotyczy przepisu określającego datę wejścia w życie ustawy. Jest to przepis obejmujący wszystkie aspekty tej ustawy i chronologię wejścia w życie poszczególnych przepisów, uzgodnione przez wszystkie komisje. Konsekwencją przyjęcia poprawki do art. 56 jest także konieczność przyjęcia poprawek w art. 46 i następnych, wyliczonych na str. 5 zestawienia poprawek. Proszę o głosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę o naciśnięcie przycisku „obecny”.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję. Proszę o wynik. Za przyjęciem poprawki głosowało 59 senatorów, przeciwko było 6, wstrzymały się od głosu 4 osoby.</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#komentarz">(Głosowanie nr 19).</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-358.6" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Przechodzimy do załącznika nr 1).</u>
          <u xml:id="u-358.7" who="#AndrzejCzapski">Rozumiem, że chodzi o poprawkę nr 15?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#WalerianPiotrowski">Tak. Jest to wniosek mniejszości nie poparty przez komisje, a zmierzający do tego, by w poz. 11 skreślić z wykazu towarów, których sprzedaż jest zwolniona od podatku, produkty gospodarki leśnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#AndrzejCzapski">Czy sprawa jest jasna? Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem poprawki nr 15?</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-360.4" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za przyjęciem poprawki głosowało 15 senatorów, przeciwko 49, wstrzymało się od głosu 5.</u>
          <u xml:id="u-360.5" who="#komentarz">(Głosowanie nr 20).</u>
          <u xml:id="u-360.6" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-360.7" who="#AndrzejCzapski">Proszę o poprawkę nr 16.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka nr 16 dotyczy poz. 12 w załączniku nr 2, w punktach „a” i „b”, ale musi być głosowana oddzielnie.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WalerianPiotrowski">W pkt a, w poz. 12 do usług w zakresie administracji państwowej itd. zwolnionych od podatku, dopisujemy „usługi samorządu terytorialnego”. Jest to wspólny wniosek wszystkich komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#AndrzejCzapski">Głosujemy poprawkę 16a. Proszę o głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwko tej poprawce?</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-362.4" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za przyjęciem poprawki głosowało 61 senatorów, 6 było przeciwko, 5 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-362.5" who="#komentarz">(Głosowanie nr 21).</u>
          <u xml:id="u-362.6" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-362.7" who="#AndrzejCzapski">Poprawka 16b, proszę bardzo…</u>
          <u xml:id="u-362.8" who="#komentarz">(Senator Piotr Chojnacki: W kwestii formalnej, Panie Marszałku!)</u>
          <u xml:id="u-362.9" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PiotrChojnacki">Wydaje mi się, że poprawka zapisana w pkt 16, pod literą „b” jest ujęta inaczej, aniżeli proponowała na posiedzeniu połączonych komisji mniejszość. Wniosek uległ modyfikacji w tym sensie, że wnosimy oczywiście o skreślenie tej pozycji z przeniesieniem do załącznika nr 3, do rozdziału 6.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#PiotrChojnacki">Tak to było sformułowane i oczywiście też nie uzyskało poparcia. Chodzi o przeniesienie do grupy usług obłożonych 7% podatkiem.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Można, Panie Marszałku?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#WalerianPiotrowski">Rzeczywiście, problem tak sformułowany został podniesiony przez senatora Chojnackiego na posiedzeniu komisji. Powstał problem regulaminowy, czy po debacie można zgłaszać na posiedzeniu komisji wnioski, które nie były objęte debatą.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#WalerianPiotrowski">Wyraziłem pogląd, że skoro można już zgłaszać wniosek o wyłączenie z podatku, to można zgłaszać wniosek o zastosowanie stawki podatkowej innej niż podstawowa.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#WalerianPiotrowski">Prosiłbym, żeby Wysoka Izba wniosek senatora Chojnackiego zechciała przegłosować. Rzecz bowiem zmierza, Panie Senatorze, do przyjęcia 7% stawki usług notarialnych i adwokatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#AndrzejCzapski">Panie Senatorze! Wobec tego będziemy głosować według pańskich sugestii, natomiast pan, w przypadku pozytywnego przegłosowania, ustali treść wniosku. Rozumiem, że głosując pozytywnie, głosujemy za 7% stawką.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Pan Marszałek pozwoli, że dodam wyjaśnienie. Ustawa stanowi o tym, że usługi notarialne i adwokackie są objęte normalną stawką podatkową)</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#AndrzejCzapski">Sprawa jest jasna, każdy z senatorów ma prawo zgłaszać poprawki i senator Chojnacki ma do tego prawo.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#AndrzejCzapski">Głosujemy poprawkę zmodyfikowaną, czyli poprawkę, która polega na wyłączeniu 22% podatku usług adwokackich i przeniesieniu ich do 7% stawki.</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#AndrzejCzapski">Z obecnego brzmienia wynikałoby, że chodzi o wyłączenie całkowite. Natomiast senatorowi Chojnackiemu chodzi o wyłączenie z pełnego opodatkowania i przeniesienie do 7%. Czy jest to jasne?</u>
          <u xml:id="u-366.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak)</u>
          <u xml:id="u-366.6" who="#AndrzejCzapski">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-366.7" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem poprawki senatora Chojnackiego?</u>
          <u xml:id="u-366.8" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwko tej poprawce?</u>
          <u xml:id="u-366.9" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-366.10" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za przyjęciem poprawki głosowało 14 senatorów, przeciwko było 48, wstrzymało się od głosowania 11 senatorów.</u>
          <u xml:id="u-366.11" who="#komentarz">(Głosowanie nr 22).</u>
          <u xml:id="u-366.12" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-366.13" who="#AndrzejCzapski">Proszę poprawka 16c.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka 16c zmierza do wpisania w poz. 14, jako wolnych od podatku usług organizacji politycznych, związkowych, ale także usług organizacji samorządowych powołanych ustawą, z wyłączeniem ich działalności gospodarczej. Chodzi o samorządy lekarskie, aptekarskie, farmaceutyczne, adwokackie, radców prawnych i wszelkie inne, które zostały powołane ustawą i mają pewien zakres funkcji publicznych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#AndrzejCzapski">Czy jest to jasne? Czy trzeba coś wyjaśnić? Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwny?</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-368.4" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za przyjęciem poprawki głosowało 57 senatorów, przeciwko 6, wstrzymało się od głosowania 12 osób.</u>
          <u xml:id="u-368.5" who="#komentarz">(Głosowanie nr 23).</u>
          <u xml:id="u-368.6" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-368.7" who="#AndrzejCzapski">Poprawka 16d.</u>
          <u xml:id="u-368.8" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Poprawka 16d czy 16c?).</u>
          <u xml:id="u-368.9" who="#AndrzejCzapski">Głosowaliśmy już 16c, teraz przechodzimy do 16d.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka 16d, przyjęta przez wszystkie komisje, zmierza do wykreślenia załącznika nr 2, jako zwolnionych od podatku usług filmowych, w zakresie filmu telewizyjnego i kinowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#AndrzejCzapski">Czyli przyjęcie tej poprawki oznacza,…</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: że, to będzie podlegało…)</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#AndrzejCzapski">… że te usługi będą podlegały podatkom…</u>
          <u xml:id="u-370.3" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: … probudżetowym)</u>
          <u xml:id="u-370.4" who="#AndrzejCzapski">Głosujemy poprawkę 16d.</u>
          <u xml:id="u-370.5" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-370.6" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-370.7" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-370.8" who="#AndrzejCzapski">Jeszcze cztery osoby…</u>
          <u xml:id="u-370.9" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za przyjęciem poprawki głosowało 67 senatorów, przeciwko 2, wstrzymało się od głosu 9 osób.</u>
          <u xml:id="u-370.10" who="#komentarz">(Głosowanie nr 24).</u>
          <u xml:id="u-370.11" who="#AndrzejCzapski">Stwierdzam, że poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-370.12" who="#AndrzejCzapski">Kolejna będzie poprawka nr 17. Senator Pawłowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#KrzysztofPawłowski">Mam pytanie do senatora-sprawozdawcy. Jak w sytuacji przegłosowania pierwszej poprawki, którą dzisiaj głosowaliśmy, to znaczy wniosku mniejszości komisji, zmienia się sytuacja mojej poprawki, ponieważ tam wybraliśmy rozwiązanie ochraniające krajowe produkty.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Panie Senatorze, nie było jeszcze głosowania tej pańskiej poprawki, natomiast…)</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#KrzysztofPawłowski">Chodzi mi o relację do pkt 1, który został pozytywnie przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-371.3" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: W tej sytuacji nie ma pańskiej poprawki, Panie Senatorze. Sprawa została już przegłosowana)</u>
          <u xml:id="u-371.4" who="#KrzysztofPawłowski">Nie, to nie jest dokładnie tak.</u>
          <u xml:id="u-371.5" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Ponadto pragnę zwrócić uwagę, że możemy i będziemy głosować pańską poprawkę oddzielnie. Pan nie zgłosił zastrzeżenia, że ma to być wniosek mniejszości, w związku z tym poprawka będzie głosowana jako pańska indywidualna, poza tym indeksem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#AndrzejCzapski">Póki co głosujemy poprawkę 17a, więc jeszcze chwilę można… Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka 17a, nadaje poz. 15 brzmienie inne niż zapisane w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Pawłowski: Jeżeli można, jeszcze… Ponieważ przegłosowanie pkt a wyklucza głosowanie nad pkt b, żeby było jasne zupełnie…)</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#WalerianPiotrowski">Pkt b to pańska poprawka, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę, Panie Senatorze, o wyjaśnienie różnic.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#WalerianPiotrowski">Różnice polegają na tym, że senator Pawłowski proponuje wyłączenie spod tej stawki krajowych napojów owocowych.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: … wyłączenie jej z dużej stawki.)</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to jest za stawka?)</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#komentarz">(Senator Ryszard Bender: Proponuję 7%).</u>
          <u xml:id="u-375.4" who="#WalerianPiotrowski">Przepraszam, to jest cały czas stawka 7%.</u>
          <u xml:id="u-375.5" who="#WalerianPiotrowski">Panu senatorowi chodziło o to, że w poz. 15 było wyłączenie napojów z owoców cytrusowych.</u>
          <u xml:id="u-375.6" who="#WalerianPiotrowski">Pan senator Pawłowski, przepraszam, Panie Marszałku, że ja tak…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, pan senator Pawłowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#KrzysztofPawłowski">Jeśli wolno mi wytłumaczyć. Początkowo z Sejmu przyszła ustawa, w której chyba przez pomyłkę w niższej grupie opodatkowania pozostawiono soki cytrusowe, pomarańczowe, chroniąc jak gdyby import. Po głosowaniu w Komisji Gospodarki Narodowej wyrównano tę samą pozycję dla wszystkich soków, niezależnie od ich pochodzenia.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#KrzysztofPawłowski">Moja poprawka zmierza do ochrony soków krajowych, do ochrony polskiego przemysłu spożywczego i producentów, przede wszystkim producentów polskich owoców.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Przepraszam, jeśli wolno zapytać. Czy wynika to z tak sformułowanej poprawki, którą mamy na stronie szóstej?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#AndrzejCzapski">Importowane napoje przechodzą do stawki podstawowej.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Tak jest. Rozumiem)</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#AndrzejCzapski">Jak jest natomiast w wersji komisji?</u>
          <u xml:id="u-378.3" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: W wersji komisji nie ma tego wyłączenia)</u>
          <u xml:id="u-378.4" who="#AndrzejCzapski">To znaczy wszystkie napoje są opodatkowane równo 22%?</u>
          <u xml:id="u-378.5" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Tak jest)</u>
          <u xml:id="u-378.6" who="#AndrzejCzapski">Wszystkie napoje są włączone do opodatkowania podstawowego.</u>
          <u xml:id="u-378.7" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Wszystkie są wyłączone. Napoje owocowe cytrusowe i niecytrusowe)</u>
          <u xml:id="u-378.8" who="#AndrzejCzapski">Wszystkie napoje mają stawkę podstawową?</u>
          <u xml:id="u-378.9" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Tak jest)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#KrzysztofPawłowski">Przyjęcie wersji „a” oznacza, że wszystkie napoje owocowe będą podobnie jak alkohole opodatkowane na poziomie 22%.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#KrzysztofPawłowski">Przyjęcie wersji „b” oznacza, że tylko napoje importowane będą objęte stawką 22%, natomiast krajowe napoje owocowe przechodzą do niższej grupy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#AndrzejCzapski">I poprawki wzajemnie się wykluczają.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#AndrzejCzapski">Głosujemy poprawkę 17a.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-380.5" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za przyjęciem poprawki głosowało 23 senatorów, przeciwko 48, wstrzymały się od głosu 4 osoby.</u>
          <u xml:id="u-380.6" who="#komentarz">(Głosowanie nr 25).</u>
          <u xml:id="u-380.7" who="#AndrzejCzapski">Stwierdzam, że poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-380.8" who="#AndrzejCzapski">Głosujemy poprawkę 15b.</u>
          <u xml:id="u-380.9" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-380.10" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-380.11" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-380.12" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za przyjęciem poprawki głosowało 47 senatorów, przeciwko 22, wstrzymało się od głosu 9 osób.</u>
          <u xml:id="u-380.13" who="#komentarz">(Głosowanie nr 26).</u>
          <u xml:id="u-380.14" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-380.15" who="#AndrzejCzapski">Poprawka 17c, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka 17c dotyczy pozycji 24 do 27, 29, 30 i 37, a zmierza do przywrócenia sejmowej wersji katalogu grupy towarów dla dzieci do sześciu lat oraz obuwia dziecięcego wszelkiego rodzaju, obuwia z łyżwami o numerach metrycznych do 20 cm.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#WalerianPiotrowski">Sejm przyjął w przypadku poz. 30 kategorię wiekową „do jedenastu lat”, a ta poprawka zmierza do przyjęcia w kwestii ubiorów dla dzieci granicy sześciu lat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#AndrzejCzapski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwko?</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-382.4" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za przyjęciem poprawki głosowało 37 senatorów, przeciwko 25, wstrzymało się od głosu 14 osób.</u>
          <u xml:id="u-382.5" who="#komentarz">(Głosowanie 27).</u>
          <u xml:id="u-382.6" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-382.7" who="#AndrzejCzapski">Poprawka nr 18.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#WalerianPiotrowski">Poprawka nr 18 poz. 9 są to środki piękności, o których wczoraj mówiliśmy. Chodzi o zwolnienie ich od podatku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję, Panie Senatorze. Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem poprawki nr 18? Zapytuję wnioskodawcy, czy możemy głosować poprawkę w całości?</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: …karty do gry dziecięcej też)</u>
          <u xml:id="u-384.3" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki? Poprawki 18 w całości?</u>
          <u xml:id="u-384.4" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie… To są dwie różne rzeczy)</u>
          <u xml:id="u-384.5" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Nie, głosujmy oddzielnie)</u>
          <u xml:id="u-384.6" who="#AndrzejCzapski">Jednak oddzielnie. Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-384.7" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-384.8" who="#AndrzejCzapski">Poprawki 18a?</u>
          <u xml:id="u-384.9" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-384.10" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-384.11" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za przyjęciem poprawki głosowało 18 senatorów, przeciwko 49, wstrzymało się od głosu 11.</u>
          <u xml:id="u-384.12" who="#komentarz">(Głosowanie nr 28).</u>
          <u xml:id="u-384.13" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-384.14" who="#AndrzejCzapski">Poprawka 18b. Proszę o głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-384.15" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem poprawki 18b?</u>
          <u xml:id="u-384.16" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-384.17" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-384.18" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za przyjęciem poprawki głosowało 13 senatorów, przeciwko 52, wstrzymało się od głosu 12.</u>
          <u xml:id="u-384.19" who="#komentarz">(Głosowanie nr 29).</u>
          <u xml:id="u-384.20" who="#AndrzejCzapski">Poprawka została odrzucona.</u>
          <u xml:id="u-384.21" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#WalerianPiotrowski">To wszystko, ja również dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#AndrzejCzapski">Głosujemy poprawki w całości, całość stanowiska Senatu w sprawie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem całości stanowiska Senatu, całości poprawek?</u>
          <u xml:id="u-386.3" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwko?</u>
          <u xml:id="u-386.4" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-386.5" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za przyjęciem stanowiska z poprawkami głosowało 63 senatorów, przeciwko było 6 osób, 9 senatorów wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-386.6" who="#komentarz">(Głosowanie nr 30).</u>
          <u xml:id="u-386.7" who="#AndrzejCzapski">Stwierdzam, że Senat przyjął stanowisko w sprawie ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym.</u>
          <u xml:id="u-386.8" who="#AndrzejCzapski">Wysoki Senacie, przystąpimy teraz do trzeciego punktu porządku dziennego dwudziestego dziewiątego posiedzenia: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dochodach gmin, zasadach ich subwencjonowania w 1991 i 1992 r. oraz o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym. Są to druki senackie nr 115, 115A i 115B.</u>
          <u xml:id="u-386.9" who="#AndrzejCzapski">Wobec nieobecności sprawozdawcy komisji samorządu terytorialnego proszę pana senatora Janusza Mazurka jako sprawozdawcę Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych.</u>
          <u xml:id="u-386.10" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#JanuszMazurek">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Komisja Inicjatyw i Prac Ustawodawczych wnosi o przyjęcie bez poprawek uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 27 listopada 1992 r. o zmianie ustawy o dochodach gmin i zasadach ich subwencjonowania w 1991 i 1992 r. oraz o zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#JanuszMazurek">Sprawa kształtu systemu finansów komunalnych jest przedmiotem dyskusji od momentu powstania samorządu terytorialnego. Trudności w stosowaniu dobrego i racjonalnego systemu finansów lokalnych oraz kontrowersje wokół zaproponowanych rozwiązań zaowocowały przyjęciem 14 grudnia 1990 r. tymczasowej z założenia ustawy o dochodach gmin i zasadach ich subwencjonowania w 1991 r. oraz zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#JanuszMazurek">Ustawa nałożyła wówczas na Radę Ministrów obowiązek przedstawienia Sejmowi do dnia 31 sierpnia 1991 r. projektu ustawowego uregulowania dochodów i gospodarki finansowej gmin. Do tej pory jednak nie doszło do uchwalenia ustawy o finansach gmin. Są natomiast dwa projekty takiej ustawy: rządowy i poselski. Ten ostatni został przygotowany przez Unię Metropolii.</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#JanuszMazurek">W związku z tym, że zbliża się koniec 1992 r., powstała konieczność przedłużenia terminu obowiązywania dotychczasowych przepisów, z niezbędnymi zmianami, na rok 1993.</u>
          <u xml:id="u-387.4" who="#JanuszMazurek">Powiem pokrótce o najistotniejszych zmianach. Najważniejszą w stosunku do regulacji obowiązującej w 1992 r., jest przywrócenie pięcioprocentowego udziału gmin w dochodach z podatku dochodowego od osób prawnych. Tu przypomnę, że na mocy ustawy budżetowej na 1992 r. udział ten, między innymi z woli Senatu, został obniżony do dwóch procent, począwszy od 1 kwietnia br.</u>
          <u xml:id="u-387.5" who="#JanuszMazurek">Myślę, że można mieć nadzieję, iż uchwalając ustawę budżetową na rok 1993, parlament nie będzie ponownie zmieniał tej pozycji w dochodach gmin. Brak bowiem stabilizacji w dochodach gmin utrudnia im prowadzenie dalekosiężnej polityki finansowej i gospodarczej. Jest to już jednak sprawa budżetowa.</u>
          <u xml:id="u-387.6" who="#JanuszMazurek">Zmiana w art. 6, polegająca na skreśleniu ust. 2. wiąże się z faktem, że przeznaczenie i sposób rozdzielenia między gminy środków na dofinansowanie zadań własnych są określone w ustawie budżetowej. Zmiana ta zmierza do podmiotowego ujednolicenia organów uprawnionych do podziału dotacji z tytułów określonych w art. 5 pkt 2 i 3. Organem upoważnionym do tych czynności będzie wyłącznie minister finansów.</u>
          <u xml:id="u-387.7" who="#JanuszMazurek">Zmiana w art.19. polegająca na skróceniu terminu powiadamiania gmin o ustaleniu ostatecznej kwoty subwencji z 14 dni do 7 dni, jest korzystna dla gmin.</u>
          <u xml:id="u-387.8" who="#JanuszMazurek">Skreślenie ust. 2 w art. 20 należy uznać za pożądane, ponieważ ten przepis sugerował i stwarzał możliwość stosowania innego trybu przekazywania subwencji niż określony w ust. 1. Możliwość regulacji przewidywana dotychczas w ust. 2 jest po prostu zbędna.</u>
          <u xml:id="u-387.9" who="#JanuszMazurek">Wreszcie: nowa formuła art. 23 oznacza pewne „poluzowanie” ograniczeń rocznych kwot zaciąganych przez gminę kredytów i pożyczek oraz ograniczeń emisji przez gminę papierów wartościowych. Konsekwencje tej zmiany są w tej chwili dość trudne do oceny, dlatego chyba dobrze się stało, że ten przepis został umieszczony w ustawie o charakterze przejściowym.</u>
          <u xml:id="u-387.10" who="#JanuszMazurek">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Jest to ustawa, która wprowadza niezbędne poprawki do ustawy dotychczas obowiązującej. W założeniu ma ona obowiązywać w roku 1993. W międzyczasie należy się spodziewać uchwalenia ustawy, która będzie już kompleksowo regulować sprawy finansów gmin. Mając powyższe na uwadze, wnoszę w imieniu komisji jak na wstępie. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo panu senatorowi. W imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej głos zabierze pan senator Jerzy Stępień. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#JerzyStępień">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#JerzyStępień">Stanowisko Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej jest identyczne z przedstawionym przed chwilą. Prosimy o niewnoszenie poprawek do tej ustawy i nie chcę właściwie nic dodać do sprawozdania pana senatora Mazurka. Może tylko miałbym taką uwagę: dopóki nie zbudujemy całego systemu finansów publicznych państwa, dopóty nie możemy się kusić o zbudowanie jakiegoś spójnego systemu finansów lokalnych. I wyrazem tego jest właśnie ta ustawa.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#JerzyStępień">Uchwalenie VAT przybliża moment, kiedy będziemy znali kształt finansów publicznych. Wczoraj dowiedziałem się, że mniej więcej po pięciu miesiącach od chwili wejścia w życie VAT będzie można poznać skutki finansowe stosowania tego podatku. Byłby to zatem koniec przyszłego roku. I chyba dopiero pod koniec przyszłego roku będziemy w stanie uchwalić tę dobrą już, właściwą ustawę o finansach lokalnych, która oczywiście będzie musiała obejmować cały ustrój samorządu powiatowego. To jest jedna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#JerzyStępień">Pewną wątpliwość może budzić w tej ustawie tylko skreślenie ust. 2 w art. 6. W art. 6 ustawy o finansach lokalnych była dotąd mowa o tym, że jeżeli w ustawie budżetowej zostaną zaplanowane dotacje określone w innym artykule, to podziału tych dotacji między poszczególne gminy dokonuje minister finansów w porozumieniu z ogólnopolską reprezentacją gmin. Tak więc skreślenie tego punktu eliminuje właściwie ogólnopolską reprezentację gmin z uczestniczenia w podziale subwencji.</u>
          <u xml:id="u-389.4" who="#JerzyStępień">Prawdę mówiąc, nie jest to takie niebezpieczne, ponieważ subwencja na 1993 r. została już podzielona przy udziale tej ogólnopolskiej reprezentacji gmin - a właściwie przy udziale Krajowego Sejmiku Samorządu Terytorialnego, który jednak chyba nie jest ogólną reprezentacją gmin, tylko reprezentacją sejmików samorządowych z całej Polski, z wszystkich województw.</u>
          <u xml:id="u-389.5" who="#JerzyStępień">Subwencja na 1993 r. została już podzielona w samej ustawie budżetowej, a ta ustawa ma charakter epizodyczny, nie ma więc chyba żadnej obawy, że w przyszłości samorząd terytorialny byłby pozbawiony realnego wpływu na podział subwencji, której kwota będzie wynosiła w przyszłym roku ponad 3 bln zł. To jest istotny wzrost tej kwoty.</u>
          <u xml:id="u-389.6" who="#JerzyStępień">Wątpliwości, jakie mogą powstać co do nowego brzmienia art. 6, są złagodzone już samym faktem podziału dotacji na ten rok w ustawie budżetowej i tym, że ustawa budżetowa ma charakter epizodyczny.</u>
          <u xml:id="u-389.7" who="#JerzyStępień">A zatem z całym spokojem możemy państwu rekomendować nasze stanowisko, czyli właśnie niewnoszenie żadnych poprawek do ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Czy ktoś ma pytania do senatorów sprawozdawców? Czy ktoś chciałby zabrać głos w debacie? Nie widzę…</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Woźnica, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#JanuszWoźnica">Chciałem odnieść się do drugiej zmiany, dotyczącej art. 3 ust. 1 pkt 2 - chodzi o zastąpienie wyrazów „dwa procent” wyrazami „pięć procent”.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#JanuszWoźnica">Mam na myśli konsekwencje finansowe tej propozycji. Co to oznacza? Oznacza to, że więcej podatków pozostanie w gminie, że gminy będą miały większą kwotę do dyspozycji. Ale jakie gminy? Bo są gminy różne - bogatsze i biedniejsze. Na tej propozycji sejmowej skorzystają gminy bogatsze, według mnie, nie skorzystają natomiast gminy biedniejsze. Do tej pory w gminach pozostawał podatek w wysokości 2%, większa część kwot szła do budżetu, który dzielił te pieniądze na subwencje dla gmin. Ten podział, by tak powiedzieć, był bardziej sprawiedliwy: korzystały zeń na równi i gminy bogate, i gminy biedniejsze.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#JanuszWoźnica">Wydaje mi się, że propozycja sejmowa w jakiś sposób na pewno skrzywdzi gminy uboższe, a gminom bogatszym pozwoli osiągać jeszcze większe dochody. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Pan senator Stępień, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#JerzyStępień">To tylko pozornie tak jest, Panie Senatorze. Notabene do 1 kwietnia tego roku obowiązywał właśnie system pięcioprocentowego udziału w podatku dochodowym od osób prawnych a nie dwuprocentowego.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#JerzyStępień">Chcę tu przypomnieć dyskusję, która toczyła się przy okazji debaty nad ustawami okołobudżetowymi, bo właśnie wtedy nastąpiła ta zmiana. Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej protestowała, ale niestety nie byliśmy wówczas w stanie państwa przekonać, że zmiana polegająca na obniżeniu udziału gminy w podatku jest zła, niekorzystna dla gmin. Po półrocznym funkcjonowaniu takiego właśnie układu sam rząd zaproponował powrót do poprzedniego stanu rzeczy i my to akceptujemy.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#JerzyStępień">Dlaczego? Dlatego, że zawsze można sobie „odbić” obniżenie tego podatku dzięki subwencji. To znaczy, że nawet jeśli w tej chwili rzeczywiście wzrosną dochody większych miast, gdzie jest więcej podmiotów gospodarczych, to w gruncie rzeczy dochody uwzględniane w bilansie ogólnym finansów lokalnych są uszczuplane przy uwzględnianiu kwoty subwencji. Prawdę mówiąc, kwota ogólna udziału finansów lokalnych w globalnym budżecie państwa nie zmieni się na skutek tego.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#JerzyStępień">Rzeczywiście, to bardziej wiąże dochody poszczególnych gmin z ich gospodarczą aktywnością, ale przecież o to nam chodzi. O to nam chodzi, żeby nie dzielono pieniędzy z góry, według jakiś kryteriów ustalonych przez centrum, ale żeby maksymalnie wiązać dochody gmin z pewnymi mechanizmami ich wytwarzania w samych gminach.</u>
          <u xml:id="u-393.4" who="#JerzyStępień">A zatem tego rodzaju rozwiązanie w naszym pojęciu lepiej odpowiada zasadzie decentralizacji państwa.</u>
          <u xml:id="u-393.5" who="#komentarz">(Senator Janusz Woźnica: Czy można?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#JanuszWoźnica">Panie Senatorze, pieniądze i tak będą dzielone, a więc temu pan nie zapobiegnie.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#komentarz">(Senator Jerzy Stępień: Ale będzie wtedy dzielona jakby mniejsza kwota…)</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#JanuszWoźnica">Chcę wprowadzić poprawkę mającą na celu wykreślenie tej drugiej poprawki, a więc pozostawienie dotychczasowego podatku w wysokości 2%.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#AndrzejCzapski">Panie Senatorze, proszę złożyć to formalnie na piśmie i zaraz zaczniemy to dyskutować. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#JerzyStępień">Przepraszam, powiem jeszcze jedno. Gdyby taka poprawka została przyjęta, to oczywiście należałoby korygować wysokość kwoty subwencji przewidzianą na 1993 r., która już została w budżecie uwzględniona i podzielona przy akceptacji Krajowego Sejmiku Samorządu Terytorialnego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#AndrzejCzapski">Czy po tym wyjaśnieniu pan senator podtrzymuje swoje zdanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#JanuszWoźnica">W tej sprawie byłoby potrzebne wyjaśnienie ministerstwa finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#AndrzejCzapski">Według mego rozeznania zyskają na tym duże gminy, najbardziej zaś stracą gminy średnie. Małe, rolnicze gminy nie stracą, ponieważ istnieje subwencja wyrównawcza. A może nawet zyskają. Taka jest sytuacja, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Stępień to potwierdzi?</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#komentarz">(Senator Jerzy Stępień: Tak, tak)</u>
          <u xml:id="u-400.3" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#EugeniuszWilkowski">Do pana Woźnicy… Panie Senatorze, to przecież właśnie ze strony samorządów był postulat, aby podnieść ten próg podatku i pan powinien o tym wiedzieć. A więc to nie są głosy „z nieba wzięte”, tylko uwzględniające właśnie propozycje samorządów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, pan senator Pankanin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PiotrPankanin">Ja również mam dwa zdania do pana senatora Woźnicy.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#PiotrPankanin">Panie Senatorze, chciałem wiedzieć, co pan rozumie przez pojęcie „bogata gmina” lub „biedna gmina”.</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#PiotrPankanin">Odniosę się może do przykładu, z którym mam na co dzień do czynienia, jako wiceprezydent miasta. W moim mieście na mieszkańca przypada rocznie kwota około 1 mln 200 tys. do 1 mln 300 tys. zł. W małej gminie rzeczywiście najczęściej jest tak, że ta kwota jest zdecydowanie większa. A jeśli chodzi o wydatki, to proszę zwrócić uwagę, że takie małe gminy, w których nie ma komunikacji miejskiej, w których nie ma PGM, utrzymania zieleni itp., mają zupełnie inną strukturę również wydatków. Tak więc wydaje mi się, że ten zapis powrotu z 2% do 5% jest korzystny.</u>
          <u xml:id="u-403.3" who="#PiotrPankanin">Jeśli natomiast idzie o podział dotacji, to i tak nie bardzo mamy na to wpływ, ponieważ jego struktura nie jest do końca jasna. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#AndrzejCzapski">Przepraszam, ale póki nie ma formalnego wniosku pana senatora Woźnicy, to dyskutujemy troszkę na próżno.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#AndrzejCzapski">Czy ktoś chciałby zabrać głos w debacie? Bo widzę, że rodzi się taki nawyk, że chcemy dyskutować z foteli.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#AndrzejCzapski">Zamykam wobec tego debatę.</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#AndrzejCzapski">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-404.4" who="#AndrzejCzapski">Proszę senatora Woźnicę o nieskładanie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-404.5" who="#komentarz">(Senator Janusz Woźnica: Już nie zdążę…)</u>
          <u xml:id="u-404.6" who="#komentarz">(Wesołość na sali).</u>
          <u xml:id="u-404.7" who="#AndrzejCzapski">Głosujemy stanowisko Komisji Inicjatyw i Prac Ustawodawczych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej zawarte w druku 115A i 115B, które brzmi następująco: Senat po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu… Proszę mi nie przeszkadzać, Panie Senatorze Woźnica!</u>
          <u xml:id="u-404.8" who="#AndrzejCzapski">Senat po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 27 listopada 1992 r. ustawy o zmianie ustawy o dochodach gmin i zasadach ich subwencjonowania w 1991 i 1992 r. oraz zmianie ustawy o samorządzie terytorialnym przyjmuje tę ustawę bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-404.9" who="#AndrzejCzapski">Proszę o głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-404.10" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem uchwały tej treści?</u>
          <u xml:id="u-404.11" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwko?</u>
          <u xml:id="u-404.12" who="#AndrzejCzapski">Prosimy pana senatora o zagłosowanie.</u>
          <u xml:id="u-404.13" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-404.14" who="#AndrzejCzapski">Proszę o wynik. Za uchwałą głosowało 60 senatorów, przeciwko 2, wstrzymały się od głosu 3 osoby.</u>
          <u xml:id="u-404.15" who="#komentarz">(Głosowanie nr 31).</u>
          <u xml:id="u-404.16" who="#AndrzejCzapski">Uchwała została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-404.17" who="#AndrzejCzapski">Wysoki Senacie! Wobec konieczności zwołania Konwentu Seniorów w sprawie punktu dziewiątego porządku dziennego, jak również zastanowienia się nad terminem przyszłego posiedzenia Senatu, ogłaszam w tej chwili przerwę do godziny 16. 30, a członków Konwentu Seniorów proszę o zebranie się w sali obok.</u>
          <u xml:id="u-404.18" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, pan senator Baranowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#JanuszBaranowski">Wysoki Senacie, chciałem poinformować, że wyjaśniła się kwestia trudnego do zidentyfikowania podpisu. Należał on do pana senatora Stanisława Kostki. Za nieporozumienie przepraszamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#AndrzejCzapski">Przerwa do godziny 16. 30. Konwent Seniorów zbierze się w trakcie przerwy.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 16 minut 07 do godziny 16 minut 30)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#AndrzejCzapski">Proszę państwa senatorów o zajęcie miejsc i zamknięcie drzwi. Przystępujemy do dziewiątego punktu porządku dziennego: powołanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw Górnictwa, druk senacki nr 126. Proszę bardzo o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Regulaminowej i Spraw Senatorskich, pana senatora Stefana Śnieżkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#StefanŚnieżko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#StefanŚnieżko">Realizując uchwałę Senatu w sprawie wprowadzenia tego punktu do porządku dziennego, Komisja Regulaminowa i Spraw Senatorskich ma zaszczyt przedstawić projekt uchwały o powołaniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw Górnictwa. Treść tej uchwały zawarta jest w druku nr 126 i nie chciałbym się do niej odnosić. Zawiera ona nazwiska senatorów kandydujących do tej komisji. Natomiast gdy chodzi o brzmienie, chciałbym prosić o chwilę uwagi i wnieść autopoprawkę, taką że brzmienie art. 2 jest następujące: „Zadaniami komisji są” - tu jest dwukropek, natomiast słowa „w szczególności” skreśla się. Zadania wymienione w czterech punktach pozostają bez zmian. Chodzi tu o precyzyjne określenie, czym komisja ma się zajmować. Jest to wymóg wynikający z art. 14 regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#StefanŚnieżko">Proszę o przyjęcie uchwały w takim brzmieniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję senatorowi-sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#AndrzejCzapski">Kto ma uwagi do zgłoszonej przez komisję propozycji uchwały?</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przyjmujemy…)</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#AndrzejCzapski">Czy możemy przystąpić do głosowania?</u>
          <u xml:id="u-409.4" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Tak jest)</u>
          <u xml:id="u-409.5" who="#AndrzejCzapski">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-409.6" who="#AndrzejCzapski">Kto jest za przyjęciem uchwały zaproponowanej przez Komisję Regulaminową i Spraw Senatorskich w sprawie powołania Nadzwyczajnej Komisji do spraw Górnictwa?</u>
          <u xml:id="u-409.7" who="#AndrzejCzapski">Kto jest przeciwko?</u>
          <u xml:id="u-409.8" who="#AndrzejCzapski">Kto się wstrzymał od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-409.9" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Proszę o wynik. Stwierdzam, że za przyjęciem uchwały głosowało 50 senatorów, przeciw - 5, wstrzymało się od głosu 7.</u>
          <u xml:id="u-409.10" who="#komentarz">(Głosowanie nr 32).</u>
          <u xml:id="u-409.11" who="#AndrzejCzapski">Uchwała została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-409.12" who="#AndrzejCzapski">Wobec takiego stanowiska Senatu, na podstawie art. 16 ust. 4 pkt 5 Regulaminu Senatu w imieniu Konwentu Seniorów mam zaszczyt przedstawić projekt uchwały w sprawie powołania przewodniczącego tejże komisji. Czytam jego treść.</u>
          <u xml:id="u-409.13" who="#AndrzejCzapski">„Uchwała Senatu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 18 grudnia 1992 r. w sprawie wyboru przewodniczącego Nadzwyczajnej Komisji do spraw górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-409.14" who="#AndrzejCzapski">Art. 1. Na podstawie art. 14 ust. 2 Regulaminu Senatu wybiera się senatora Stefana Jurczaka na przewodniczącego Nadzwyczajnej Komisji do spraw górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-409.15" who="#AndrzejCzapski">Art. 2. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia”.</u>
          <u xml:id="u-409.16" who="#AndrzejCzapski">W związku z tym, że regulamin nakazuje nam głosowanie tajne, w tej chwili rozdawane są państwu senatorom druki. Proszę senatorów-sekretarzy o rozdanie kart do głosowania. Proszę kolegów sekretarzy o pomoc.</u>
          <u xml:id="u-409.17" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Mam pytanie…)</u>
          <u xml:id="u-409.18" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#PiotrAndrzejewski">Czy istnieje możliwość zgłaszania innych kandydatur? Nie ma po co głosować, jeśli jest tylko jedna kandydatura. Głosujmy „za” albo „przeciw”?</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#PiotrAndrzejewski">Pytanie jest oczywiste: czy istnieje możliwość zgłaszania innych kandydatur, czy też Konwent Seniorów ogranicza uprawnienia do zgłoszeń z sali? Jakie jest w tym zakresie stanowisko Konwentu Seniorów i pana marszałka?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#AndrzejCzapski">Regulamin w tej sprawie nic nie mówi. Myślę, że interpretacja powinna należeć do komisji regulaminowej.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Zawsze można zgłaszać innych kandydatów)</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#AndrzejCzapski">Wydaje mi się, że Senat jako całość jest ważniejszy niż Konwent Seniorów, więc zgłaszanie kandydatur…</u>
          <u xml:id="u-411.3" who="#komentarz">(Senator Edward Wende: Oczywiście!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#PiotrAndrzejewski">Dziękuję bardzo. Spytałem, jakie jest zdanie pana marszałka dlatego, że do niego należy wykładnia. Ja również podzielam to zdanie, dlatego może by spytać jeszcze, czy ktoś z senatorów chce zgłosić inną kandydaturę? Poddaję tę kwestię pod rozwagę panu marszałkowi. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#AndrzejCzapski">Rozumiem, że przedmiot dyskusji jest zrozumiały dla państwa senatorów, wobec tego proszę, by chętni, którzy chcą zgłosić kandydatury na przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej, uczynili to. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#JanJesionek">Panie Marszałku, chciałem zgłosić kandydaturę pana senatora Leszka Piotrowskiego, który wywodzi się z regionu górniczego i ma doskonałą orientację w tych sprawach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#AndrzejCzapski">Co pan senator Piotrowski na to?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#LeszekPiotrowski">Bardzo dziękuję panu senatorowi za tę wypowiedź, ale z powodu przeciążenia inną pracą nie przyjmuję tej propozycji. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję. Wobec braku zgłoszeń przystępujemy do głosowania. Pana senatora sekretarza proszę o odczytanie kolejno nazwisk, a państwa proszę o głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#AndrzejCzapski">Proszę senatora-sekretarza Brzozowskiego, może pana senatora Lewoca i pana senatora Stasiaka o policzenie głosów.</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#AndrzejCzapski">Państwa senatorów proszę o nieopuszczanie sali ze względu na ważność ogłoszeń dotyczących następnego posiedzenia Senatu, które będą odczytane na końcu.</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#AndrzejCzapski">Przystępujemy do oświadczeń poza porządkiem dziennym.</u>
          <u xml:id="u-417.4" who="#AndrzejCzapski">Jako pierwszy zapisał się pan senator Janusz Baranowski…</u>
          <u xml:id="u-417.5" who="#komentarz">(Senator Janusz Baranowski: Nie, nie)</u>
          <u xml:id="u-417.6" who="#AndrzejCzapski">Skreślił się pan senator, tak?</u>
          <u xml:id="u-417.7" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Kaźmierowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#AndrzejKaźmierowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#AndrzejKaźmierowski">W związku z kolejnym dowodem nieznajomości podstawowych reguł ekonomicznych znajdującej wyraz w zgłaszanych inicjatywach ustawodawczych, my, niżej wymienieni senatorowie, członkowie Komisji Gospodarki Narodowej, informujemy Wysoką Izbę, że na najbliższym posiedzeniu komisji wystąpimy z wnioskiem o odwołanie senatora Janusza Baranowskiego z funkcji przewodniczącego Komisji Gospodarki Narodowej. Podpisali senatorowie: Wojciech Kruk, Andrzej Kaźmierowski, Andrzej Pawlik, Andrzej Piesiak, Zbigniew Filipkowski, Krzysztof Pawłowski, Wiesław Wójcik.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#AndrzejKaźmierowski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#JózefKuczyński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#JózefKuczyński">Chociaż obecnie dramatycznym dla naszego narodu tematem jest sprawa górnictwa, to jednak po raz kolejny jestem zmuszony zabrać głos w sprawie sytuacji, w jakiej znajdują się PGR. Brałem ostatnio udział w kilku spotkaniach z załogami tych gospodarstw. W wielu z nich warunki są wprost tragiczne. Do codziennej, od wielu miesięcy trwającej beznadziejności, głodowych zarobków i coraz bardziej rosnącego bezrobocia doszło obecnie nowe zagrożenie - zima. W niektórych gospodarstwach zarówno przedsiębiorstwo, jak i pracownicy nie mają środków na kupno opału. Mieszkania nie są opalane. Co będzie gdy przyjdą mrozy?</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#JózefKuczyński">Dla ratowania sytuacji zaczyna się wycinać na opał okoliczne drzewa. I coraz częściej zdarza się, że są one pozostałością przydworskich parków. A często są to unikatowe okazy! Gdy przyjdą mrozy, uprawianie tego procederu na pewno przybierze na sile, powodując olbrzymie zniszczenia, a zarazem dalszy wzrost napięcia i frustracji wśród załóg.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#JózefKuczyński">Wysoki Senacie! Sprawa PGR wymaga pilnych, natychmiastowych rozwiązań. Mimo upływu kilku miesięcy działania Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, sytuacja w tym sektorze nie tylko nie uległa poprawie, ale z trudnej stała się dramatyczna. Prowadzona polityka zmierza do fizycznej likwidacji przedsiębiorstw, do olbrzymiego marnotrawstwa majątku narodowego i dalszego spadku produkcji rolnej.</u>
          <u xml:id="u-420.4" who="#JózefKuczyński">To nie są gołosłowne stwierdzenia, znam to z praktyki. Dla przykładu: PGR w Marezie w województwie elbląskim ma określoną, mądrą koncepcję restrukturyzacji i wyprowadzenia gospodarstwa z zapaści i ma poparcie załogi dla tej koncepcji. Trzeba jednak pomocy i decyzji agencji. Niestety, nic się nie dzieje i gospodarstwo ginie. Pozostaną puste budynki, nie obsiana ziemia i kilkudziesięciu nowych bezrobotnych wsi. Wierzyciele, w tym banki i skarb państwa, nic nie otrzymają, a gdyby pomogli temu PGR, istniałaby możliwość stopniowej spłaty długów i należności. Taka sytuacja jest nie tylko w Marezie.</u>
          <u xml:id="u-420.5" who="#JózefKuczyński">Trzeba więc radykalnych rozwiązań i zmiany koncepcji działania agencji. Należałoby zacząć od udzielania pomocy finansowej najsłabszym i tam, gdzie są takie deklaracje - a jest ich sporo - śmiało przekazywać przedsiębiorstwa w użytkowanie załóg. Pozwoli to rozwinąć produkcję i ograniczy wzrastające lawinowo koszty utrzymania bezrobotnych.</u>
          <u xml:id="u-420.6" who="#JózefKuczyński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Z rozwiązaniem tych problemów nie wolno zwlekać ani tygodnia. Dla przeciwdziałania dalszemu groźnemu spadkowi zbiorów oraz hodowli w tym sektorze, kierownictwo i załogi PGR muszą już w tej chwili mieć wyraźnie określone, klarowne warunki dalszego funkcjonowania, gwarantujące im stabilną perspektywę działania w najbliższej przyszłości. Jeżeli tego nie zagwarantujemy, to grozi naszemu krajowi, naszemu społeczeństwu zwiększający się bardzo niebezpiecznie niedobór żywności, a w konsekwencji krach gospodarczy uniemożliwiający dalszy proces planowanych reform i pogłębiający ubóstwo narodu. Poza spadkiem produkcji i nasilającą się biedą narastać będzie radykalizacja nastrojów. Wynikające z tego następstwa mogą być bardzo groźne.</u>
          <u xml:id="u-420.7" who="#JózefKuczyński">Apeluję więc raz jeszcze: decyzje rozwiązujące obecne problemy rolnictwa, w tym szczególnie problemy PGR, muszą być bezwzględne i podjęte bezzwłocznie. Nie wolno z tym zwlekać. Nieobjęcie Państwowych Gospodarstw Rolnych, a także BGŻ, projektem ustawy o restrukturyzacji zadłużenia przedsiębiorstw i banków jest wyraźnym dyskryminowaniem tej grupy przedsiębiorstw. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-420.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#AndrzejCzapski">Dziękuję panu senatorowi. Odczytam w tej chwili protokół głosowania tajnego w sprawie powołania senatora Stefana Jurczaka na stanowisko przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej do spraw Górnictwa z dnia 18 grudnia 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#AndrzejCzapski">„W głosowaniu tajnym nad powołaniem senatora Stefana Jurczaka na stanowisko przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej do spraw Górnictwa oddano głosów 71, w tym głosów nieważnych 1. Powołani przez marszałka Senatu do przeprowadzenia głosowania senatorowie: Leszek Lewoc, Tadeusz Brzozowski i Wiktor Stasiak stwierdzają, że: za kandydaturą głosowało 58 sekatorów, przeciw - 4, a 8 senatorów wstrzymało się od głosu. Warszawa, 18 grudnia 1992”. Podpisy senatorów sekretarzy.</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#AndrzejCzapski">W związku z tym stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie wyboru przewodniczącego komisji Nadzwyczajnej do spraw Górnictwa.</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-421.4" who="#AndrzejCzapski">Wysoki Senacie! Pod obradami Sejmu pozostaje ustawa o kształtowaniu wynagrodzeń sfery budżetowej na rok 1993. Nieprzyjęcie jej w bieżącym roku grozi wydaniem około 30 bln zł na waloryzację płac sfery budżetowej, gdyż wchodzi mechanizm waloryzacji wiążących z płacami w sferze materialnej. Nie potrafimy dzisiaj powiedzieć, kiedy Sejm ją uchwali. Wobec tego, Konwent Seniorów przyjął następujący tok postępowania: jeżeli ustawa ta zostanie uchwalona na bieżącej sesji do soboty, to Senat zbierze się we wtorek. Jeżeli nie, to senatorowie zostaną powiadomieni telefonicznie, telegraficznie, jak również przez środki masowego przekazu - telewizję i radio. Jeżeli Sejm zbierze się w tygodniu przed świętami i rozpatrzy tę ustawę, to my powinniśmy zebrać się 29 grudnia, a jeżeli Sejm rozpatrzy ją 29 grudnia, to my musimy spotkać się 30 grudnia. Nie wiem, czy dobrze to tłumaczę. Nawiążemy tym samym do tradycji pierwszego Senatu, który ustawy wprowadzające reformę gospodarczą przyjmował właśnie 30 grudnia 1989 r. to jedna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-421.5" who="#AndrzejCzapski">Druga sprawa to ta, że głosując ustawę o VAT, nie uniknęliśmy pomyłki. Otóż przegłosowanie pierwszego punktu, dotyczącego preferencji dla produkcji krajowej, czyni zbędnym głosowanie poprawki senatora Pawłowskiego dotyczącej napojów. W związku z tym proszę pana senatora Waleriana Piotrowskiego o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#WalerianPiotrowski">Panie Marszałku!</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#WalerianPiotrowski">Rzeczywiście zaistniała konieczność dokonania reasumpcji tego głosowania i przyjęcia nowego tekstu w pkt 17 załącznika nr 3 pozycji 15. Nie całkiem jestem przekonany co do tego, że wystarczy z tekstu usunąć słowa: „importowanych napojów owocowych pitnych”, ponieważ cały pkt 15 odnosi się do wyrobów krajowego przemysłu spożywczego. Nie proponuję zwoływania komisji w tej sprawie, ale gdybyście państwo zechcieli zarządzić pięciominutową przerwę, to w tym czasie ja wraz z Biurem Legislacyjnym Senatu postaram się zaproponować tekst właściwy, który pozwoli uniknąć następnej pomyłki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#AndrzejCzapski">Panie Senatorze, przede wszystkim proszę ustalić, czy naprawdę jest potrzebne reasumowanie naszej uchwały. Czy nie może być tak, że znajdą się tam obydwa teksty?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WalerianPiotrowski">Panie Marszałku! Zbędne są tam słowa: „importowane napoje owocowe pitne”, ponieważ cała pozycja 15 dotyczy wyrobów krajowego przemysłu spożywczego po przyjęciu poprawki z pkt 1, więc trzeba usunąć przynajmniej te słowa, a myślę, że tylko te. Chciałbym to jednak spokojnie rozważyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#AndrzejCzapski">Gdy Sejm odrzuci poprawkę nr 1, to przepada poprawka senatora Pawłowskiego.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Wtedy Sejm musi…)</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#AndrzejCzapski">Wtedy nic nie musi.</u>
          <u xml:id="u-425.3" who="#AndrzejCzapski">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-425.4" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Trzeba się więc nad tym zastanowić)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#KrzysztofPawłowski">Chciałbym jeszcze raz przypomnieć, że dlatego właśnie zapytałem pana senatora-sprawozdawcę o związek z pkt 1. Pan senator wyraźnie odpowiedział mi, że jednak powinno być głosowanie. Wynik senackiego głosowania rozumiem jako wzmocnienie konkretnego punktu z tej tabeli. Jeżeli bowiem w tej chwili Sejm odrzuci poprawkę senatora Andrzejewskiego, to automatycznie zostanie odrzucona, niezgodnie z wolą Senatu, także poprawka nr 17.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#AndrzejCzapski">Byłbym skłonny właśnie w taki sposób to interpretować, żeby zostawić dwie możliwości obronienia poprawki senatora Pawłowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#WalerianPiotrowski">Można, Panie Marszałku? W czasie głosowania tak byłem zaabsorbowany czytaniem tekstu, iż wydawało mi się, że poprawka pana senatora Andrzejewskiego nie przeszła. Stąd wynikła moja odpowiedź, stąd też zdziwienie dotyczące uwagi pana senatora Pawlika. Nie kontrolowałem tego. To jest dziwne czy śmieszne, ale tak wtedy było. Panie Marszałku, gdybyśmy mogli się nad tym przez chwilę zastanowić. Proszę jednak o chwilę refleksji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#AndrzejCzapski">Panie Senatorze, boję się, że jeśli ogłosimy przerwę, to potem nie będziemy mieli quorum, dlatego…</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#AndrzejCzapski">Pan senator Piesiewicz, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#komentarz">(Senator Walerian Piotrowski: Wiem, że to się może zdarzyć)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#KrzysztofPiesiewicz">Sądzę, że nie ma się nad czym zastanawiać ponieważ możemy stworzyć sytuację, która będzie niezgodna z intencją Senatu. Poprawka pana senatora Pawłowskiego przeszła wyraźną większością głosów, natomiast pierwsza poprawka przeszła znikomą liczbę głosów. Jeżeli ta poprawka przepadnie w Sejmie, to ten sam los spotka przyjętą wyraźną większością głosów poprawkę pana senatora Pawłowskiego. Dla bezpieczeństwa nie tworzy się tu żadnej sprzeczności wewnątrz ustawy, żadnej sprzeczności, która blokuje. W związku z tym nie ma potrzeby, z punktu widzenia praktycznego i funkcjonalnego, dokonywania jakiejkolwiek reasumpcji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#AndrzejCzapski">Też tak uważam. Jeżeli jest błąd legislacyjny, biorę to na siebie. Podejmuję decyzję, że…</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Piesiewicz: Nie ma tu błędu, bo nie ma sprzeczności)</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#AndrzejCzapski">Stwierdzam, że porządek obrad dwudziestego dziewiątego posiedzenia Senatu został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#AndrzejCzapski">Proszę pana senatora-sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#MarekCzemplik">Komisja Nadzwyczajna do Spraw Górnictwa zbiera się bezpośrednio po zakończeniu obrad w sali obok gabinetu marszałka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#AndrzejCzapski">Informuję, że protokół z dzisiejszego posiedzenia Senatu będzie wyłożony w sekretariacie posiedzeń w pokoju nr 253.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#AndrzejCzapski">Zamykam dwudzieste dziewiąte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej drugiej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek uderza trzykrotnie laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 05)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>