text_structure.xml
20.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#JózefBury">Dnia 19 stycznia 1983 r. Komisje: Górnictwa, Energetyki i Chemii, Pracy i Spraw Socjalnych oraz Prac Ustawodawczych, obradujące pod przewodnictwem posła Witolda Zakrzewskiego (bezp.), rozpatrzyły sprawozdanie podkomisji o rządowym projekcie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#JózefBury">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Górnictwa i Energetyki z wiceministrem Ryszardem Buchowieckim, Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z dyrektorem generalnym Jerzym Pacho, Najwyższej Izby Kontroli, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego i Lekkiego, Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#JózefBury">Sprawozdanie podkomisji o rządowym projekcie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin przedstawił poseł Tadeusz Gajda (PZPR): W wyniku dyskusji, uwzględniającej materiały zebrane w zakładach górniczych, podkomisja uznała potrzebę odrębnego potraktowania zaopatrzenia emerytalnego górników i ich rodzin od postanowień ustawy o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym. Przedstawiony przez rząd projekt ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin traktujemy jako wyraz szczególnej troski państwa o zabezpieczenie pracy górników. Wynikające z projektu ustawy odrębności, spowodowane są szczególnymi warunkami pracy górniczej. Uciążliwości i zagrożenia są nieporównywalne do zagrożeń przy wykonywaniu innych zawodów. Godzi się również podkreślić znaczenie szczególnego potraktowania pracy górnika od strony niewymiernej i niematerialnej. Wiąże się to ze świadomością górnika, który w pełni zdaje sobie sprawę z zagrożenia dla siebie i jego rodziny.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#JózefBury">Akceptując w pełni podstawowe założenia projektu, podkomisja wnosi równocześnie propozycje poprawek. Najistotniejsze zmiany proponuje się w art. 5, w którym określa się co należy uważać za pracę górniczą. Z projektu ustawy wynika, że za pracę górniczą uważa się tylko pracę pod ziemią, na odkrywkach w kopalniach siarki, diatomitów i ziemi krzemionkowej oraz w kopalniach otworowych siarki i soli czy podziemnym wytapianiu siarki i ługowania soli.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#JózefBury">Takie ograniczenie zaliczania do pracy górniczej, a szczególnie w pełni wyważone i wybiórcze potraktowanie kopalni górnictwa odkrywkowego, musiałoby rozczarować rzesze górników węgla brunatnego, kamieniołomów, nafty i gazu, gdzie specyfika stanowisk pracy ma odniesienie do górnictwa siarki i ziemi krzemionkowej, porównywalne uciążliwości i zagrożenia.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#JózefBury">Uznając uciążliwości pracy w kopalni ziemi krzemionkowej, gdzie za kryterium uznania zatrudnienia za pracę górniczą przyjęto zawartość krzemionki w eksploatowanej kopalni, trudno przyjąć brak w projekcie ustawy postanowień dotyczących górników zatrudnionych przy eksploatacji złóż kwarcu, bazaltu, grafitu, porfiru, piaskowca i innych pochodnych skał. Krzemionka stanowi podstawowy składnik mineralny. Np. zawartość krzemionki w eksploatowanych kwarcytach sięga 95–98%. Według kwalifikacji prof. Sulikowskiego granity i porfiry zaliczone są do skał przesyconych krzemionką a bazalty i porfiry do skał nasyconych krzemionką, a ciężkie warunki pracy w kamieniołomach są powszechnie znane.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#JózefBury">Na zakończenie chciałbym przedstawić gorąco dyskutowany podczas posiedzeń podkomisji temat, dotyczący uprawnień do świadczeń emerytalnych tych górników, którzy w wyniku wyboru objęli funkcje w organach partyjnych, względnie związkowej i tym samym odeszli od wykonywania swojego zawodu. Zdania członków podkomisji były podzielone. Jednak podkomisja uznała, iż byłoby dobrodziejstwem, by ludzie uznani za najbardziej godnych wyboru zachowali preferencje wynikające z poprzedniej pracy, by nie tracili uprawnień do świadczeń emerytalnych, przewidzianych w projekcie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin. Dlatego też do tego przepisu podkomisja nie wniosła propozycji zmian.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#RyszardBuchowiecki">Intencją Ministerstwa Górnictwa i Energetyki było zwiększcie motywacyjnej siły świadczeń socjalnych dla górników węgla kamiennego. W ramach prac nad ustawą postanowiono o rozszerzeniu jej przywilejów także na inne branże. Problem trzeba widzieć tak w wymiarze ekonomicznym, rozpatrując obciążenia skarbu państwa w aktualnej trudnej sytuacji ekonomicznej, jak i wymiarze społecznym, biorąc pod uwagę osłabianie siły motywacyjnej preferencji dla górnictwa węgla kamiennego. Przyjmując jednak za punkt wyjścia stanowisko podkomisji, chciałbym prosić o uzupełnienie art. 5 ust. 4 art. 9 pkt. 3 oraz ewentualnie innych postanowień projektu w taki sposób, aby ustawa dotyczyła również kopalń piasku podsadzkowego. Praca w nich przebiega w warunkach porównywalnych do szeregu kopalń, objętych aktualną wersją projektu ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#RyszardBuchowiecki">Na wniosek przewodniczącego obradom posła Witolda Zakrzewskiego (bezp.) przystąpiono do rozpatrywania kolejnych przepisów ustawy.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#RyszardBuchowiecki">Bez dyskusji przyjęto tytuł ustawy oraz art. 1, w którym dodano ust. 3 przedstawiony przez podkomisję: „3. Do górniczej emerytury i renty przysługuje również dodatek kombatancki oraz dodatek z tytułu tajnego nauczania na zasadach i w wysokości określonych w odrębnych przepisach”.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#RyszardBuchowiecki">Bez uwag wprowadzono przedłożone przez podkomisję zmiany redakcyjne do art. 2 i art. 5 ust. 1 pkt 2.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#RyszardBuchowiecki">Art. 3 i 4 zaakceptowano w wersji projektu rządowego.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#RyszardBuchowiecki">Długą i burzliwą dyskusję wywołała propozycja dodatkowego - ponad to, co przedłożyła podkomisja - rozszerzenia zakresu osób objętych postanowieniami ustawy także na pracowników kopalń piasku podsadzkowego.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#RyszardBuchowiecki">Dyrektor generalny w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych Jerzy Pacho: Chodzi o bardzo poważne rozszerzenie zakresu obowiązywania ustawy. Przecież piasek, a także żwir są wydobywane w wielu przedsiębiorstwach budowlanych. Sugerowana poprawka nie zawiera ograniczenia mówiącego, że chodzi o kopalnie piasku pracujące na rzecz górnictwa. Rozbija ponadto konstrukcję art. 5 ust. 4 w wersji proponowanej przez podkomisję, gdzie wszystkie zakłady wydobywcze są objęte przepisami prawa górniczego. Jest to związane ze szczególnymi rygorami pracy, zwłaszcza w zakresie nadzoru.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#IrenaSroczyńska">Nie rozumiem jak to możliwe, że resorty przedstawiają wzajemnie nieuzgodnione stanowisko, Komisje rozpatrują projekt zaakceptowany przez rząd. Proponuję dać czas przedstawicielom resortów górnictwa i energetyki oraz pracy na ustalenie jednolitej pozycji, a nie dyskutować poszczególne argumenty.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#JaninaŁęgowska">Dla mnie jest jasne, iż rząd reprezentowany jest przez przedstawiciela ministra pracy, jeśli są jednak jakieś dodatkowe motywacje, jakieś sprawy, które nie były znane jeszcze wczoraj, to proponuję je przedstawić, tłumacząc zarazem, dlaczego nie zgłoszono ich na posiedzeniu podkomisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#GenowefaRejman">Na dobro Ministerstwa Górnictwa i Energetyki przemawia fakt, że pierwotna koncepcja dyskutowanej ustawy była nieco inna. Stwierdźmy więc przede wszystkim, czy kopalnie piasku podsadzkowego są poddane prawu górniczemu, czy też nie?</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#TadeuszGajda">Projekt rządowy dotyczył przede wszystkim głębinowych kopalni węgla. Dopiero podkomisja zaproponowała objęcie jej przywilejami odkrywkowych kopalń węgla brunatnego, surowców skalnych, ropy naftowej i gazu ziemnego. Równocześnie wyraźnie stwierdziliśmy na posiedzeniu podkomisji, że jeśli - przykładowo - zostanie uruchomiony niewielki kamieniołom granitu, niepodlegający prawu górniczemu, to zatrudnienie w nim nie będzie traktowane jako praca górnicza. Ten sposób rozumowania powinniśmy przyjąć w naszej dyskusji, przez co większość piaskowni, eksploatowanych przez różne przedsiębiorstwa, czy osoby prywatne, nie będzie objęta postanowieniami ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#JanKubit">Na posiedzeniu podkomisji postanowiliśmy o rozszerzeniu zakresu tej ustawy. W tym świetle postulat resortu górnictwa i energetyki jest zrozumiały i ja go popieram.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#KazimierzRokoszewski">Rozumiem intencję resortu, jednak proponowany zapis jest nieścisły. Ponadto nie rozumiem różnicy między wydobyciem piasku dla potrzeb górnictwa oraz innych działów gospodarki. Dlatego popieram stanowisko dyrektora J. Pacho.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#MarceliFaska">Popieram wniosek Ministerstwa Górnictwa i Energetyki. Wydobywanie piasku dla górnictwa jest ściśle związane z wydobyciem węgla. Posłom byłoby łatwiej wytłumaczyć nieobjęcie ustawą pracowników kopalń surowców skalnych czy diatomitów, aniżeli wyjaśnić pominięcie kopalń piasku podsadzkowego.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#ElżbietaRutkowska">Z wypowiedzi posłów wynika, że niektóre kopalnie piasku są objęte postanowieniami prawa górniczego, natomiast - według dyrektora J. Pacho - że nie. Trzeba to jednoznacznie ustalić.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#RyszardNajsznerski">Przywileje związane z Kartą górnika, wprowadzone już od pewnego czasu i obecnie zapisywane w ustawie - pomyślane były jako preferencja wyłącznie dla górników węgla kamiennego. Jednak przedstawiony Sejmowi projekt rządowy ujął to szerzej, uwzględniając także górników odkrywkowych kopalń siarki, diatomitów i ziemi krzemionkowej. Powstaje w związku z tym problem kryterium, które wyznaczać będzie zakres ustawy i które nie będzie dowolne. Kryterium takim może być tylko poddanie zakładów wydobywczych prawu górniczemu. Nie można jednak nie postawić pytania, czy znaczne rozszerzenie zakresu obowiązywania ustawy pośrednio nie doprowadzi do likwidacji preferencji dla górników węgla kamiennego?</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#WitoldZakrzewski">Musimy rozstrzygnąć kwestię, czy traktować ustawę szeroko czy wąsko, zdając sobie sprawę z sytuacji ekonomicznej kraju oraz uwzględniając zalecenia Prezydium Sejmu, aby komisje z własnej inicjatywy nie rozszerzały zakresu świadczeń socjalnych, zwłaszcza że mamy tu podpisany przez ministra T. Bejma kolejny wniosek o rozszerzenie zakresu ustawy na inspektorów Państwowej Inspekcji Pracy, wykonujących funkcje w kopalniach.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#GenowefaRejman">Art. 5 ma dla ustawy znaczenie zasadnicze i jego odłożenie jest równoznaczne z przerwaniem prac nad tą ustawą. W projekcie rządowym jest mowa o trzech typach kopalń: otworowych, odkrywkowych i głębinowych bez precyzowania wielu stanowisk pracowniczych. W podkomisji posługiwaliśmy się zasadami prawa górniczego. Myślę, że w naszej kompetencji leży logiczne rozszerzenie zakresu obowiązywania ustawy na dodatkowe podmioty. Pytać tylko możemy Ministerstwo Pracy o ewentualne koszty przyjęcia nowych rozwiązań.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#JerzyGrochmalicki">Art. 5 jest sprawą dla ustawy zasadniczą. Ustawa dotyczy górników i ich rodzin, ale w praktyce jej projekt rozszerzony został także na skalników. Propozycje podkomisji idą bardzo daleko. Myślę, iż w tej sytuacji powinniśmy znać nowe stanowisko rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#SzczepanStyranowski">Musimy uwzględniać możliwości państwa w realizacji nowych, dodatkowych uprawnień. Celem ustawy było wzmocnienie uznania dla pracy górników. Mam wątpliwości, czy piasek wydobywa się w warunkach głębinowych z uciążliwością porównywalną z pracą górników dołowych. Zasadą powinno być zawężenie ustaleń ustawy do górników i to pracujących pod ziemią. Inaczej ustawa traci swój podstawowy sens.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#RyszardNajsznerski">W wyniku pracy podkomisja proponuje rozszerzenie uprawnień na nowe grupy pracowników. Mimo iż sam jestem górnikiem, to osobiście uważam, iż w chwili obecnej na takie rozszerzenie po prostu nas nie stać. Proponuję przyjąć projekt rządowy, preferujący górników zatrudnionych pod ziemią.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#WitoldZakrzewski">Mamy zatem trzy wnioski: 1. rządowy, 2. podkomisji rozszerzający ustalenia projektu rządowego oraz 3. Ministerstwa Górnictwa i Energetyki rozszerzający ustalenia podkomisji. Stawiam wniosek posła Najsznerskiego pod głosowanie. Wniosek ten uwzględnia głównie zagrożenie wynikające ze specyfiki pracy górniczej, potrzeby gospodarki narodowej oraz skutki finansowe.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#WitoldZakrzewski">Dyrektor generalny w Ministerstwie Pracy, Płac i Spraw Socjalnych Jerzy Pacho: Uważam, iż nawet w przypadku nieuwzględnienia kopalni węgla brunatnego, nafty, gazu itd. zatrudnieni tam pracownicy mają szereg uprawnień wynikających z przyjętej niedawno ustawy o powszechnym zaopatrzeniu emerytalnym nie uszczuplających ich praw w porównaniu z górnikami dołowymi. Różnica dotyczy w zasadzie tylko wieku emerytalnego i pewnych szczegółowych przywilejów wynikających ze specyfiki. pracy górniczej. Trzeba patrzeć z punktu widzenia prestiżu zawodu górniczego. Prawna definicja pracy górniczej jest wyważona. Jej rozszerzanie na nowe grupy pracowników sprawę by tylko rozmydliło.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#RyszardNajsznerski">Traktując sprawę szeroko nie znajdziemy precyzyjnego kryterium określenia pracy górniczej. Proponuję objęcie projektem ustawy tylko pracy ściśle górniczej, podziemnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#GenowefaRejman">Dyrektor J. Pacho co innego mówił na obradach podkomisji, a co innego mówi dzisiaj. Podkomisja proponuje rozróżnienie np. wieku różnych grup zatrudnionych na rzecz górnictwa. Szło o moralne usatysfakcjonowanie wszystkich ludzi zatrudnionych w pracach górniczych. Podążając za tokiem rozumowania posła R. Najsznerskiego trzeba by wykreślić także niektóre propozycje zawarte w projekcie rządu. A przecież w propozycjach rządowych nie wszystkie rodzaje prac górniczych zostały uwzględnione. Jeśli koszty wynikające z naszych propozycji byłyby zbyt duże, to można wszystko usunąć i pracę podkomisji spisać na straty.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#ZygmuntSurowiec">Jako poseł kierować się muszę nie tylko uznaniem moralnym dla tej lub innej grupy zawodowej, ale także skutkami ekonomicznymi jakie to pociąga. Wszyscy jako posłowie odpowiadamy za gospodarkę jako całość. Wszystkie przyjęte ostatnio ustawy z zakresu ubezpieczenia społecznego prawie dwukrotnie zwiększają koszty przewidywane w projektach rządowych. Dziwię się poza tym, że na posiedzeniu naszych komisji dochodzi do polemiki pomiędzy przedstawicielami rządu, mimo iż stanowisko rządu zostało wcześniej ustalone. Jestem za przyjęciem propozycji posła R. Najsznerskiego. Moralne uznanie nie wystarczy, trzeba liczyć się także ze stanem finansów państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#WitoldZakrzewski">Wniosek posła R. Najsznerskiego idzie najdalej i proponuje ograniczenie projektu rządowego poprzez wykreślenie pkt. 4 art. 5. Należy więc wniosek ten przegłosować.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#WitoldZakrzewski">W wyniku głosowania 21 posłów wypowiedziało się za przyjęciem wniosku, 17 posłów było przeciw, wstrzymało się 11 posłów.</u>
<u xml:id="u-21.2" who="#WitoldZakrzewski">Wynik głosowania jest niejasny. Proponuję zrobić przerwę i poprosić przewodniczącego Komisji Górnictwa, Energetyki i Chemii, przewodniczącego podkomisji, przedstawicieli Ministerstwa Górnictwa i Energetyki, Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych oraz Ministerstwa Przemysłu Chemicznego o uzgodnienie wspólnego stanowiska.</u>
<u xml:id="u-21.3" who="#WitoldZakrzewski">Po przerwie poseł Witold Zakrzewski (bezp.) stwierdził iż fakt wyłonienia zespołu dla rozwiązania spornego punktu dowodzi powagi, z jaką Komisje podchodzą do spraw zaopatrzenia emerytalnego górników i ich rodzin.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#RyszardNajsznerski">W wyniku dyskusji postanowiliśmy punkty 4, 5 i 6 projektu ustawy połączyć w jeden punkt i oznaczyć go jako pkt 4. Miałby on brzmienie następujące: „Na odkrywce w kopalniach siarki, przy ręcznym lub zmechanizowanym urabianiu, ładowaniu i przewozie nakładu i złoża, przy pomiarach w zakresie miernictwa górniczego oraz bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń wydobywczych, jak też w kopalniach otworowych siarki oraz przedsiębiorstwach wykonujących roboty górnicze dla kopalni siarki”.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#RyszardNajsznerski">Postanowiliśmy zachować uprawnienia emerytalne dla górników w kopalniach siarki.</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#JaninaŁęgowska">Chciałabym prosić o uzasadnienie dlaczego tak sformułowano ten punkt.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#RyszardNajsznerski">Uwzględniając przebieg dyskusji, postanowiliśmy skreślić z pierwotnego zapisu uprawnienia dla górników pracujących w kopalniach diatomitu i ziemi krzemionkowej. Nie chcemy bowiem rozszerzać uprawnień z tytułu świadczeń emerytalnych na nowe grupy górników, ze względu na skutki finansowe jakie by to za sobą pociągnęło. Postanowienia ustawy z 1957 r. przyznawały rozszerzone uprawnienia emerytalne dla górników kopalni siarki. Postanowiliśmy więc zachować je i w projekcie nowej ustawy.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#RyszardNajsznerski">W wyniku głosowania, przy 3 głosach wstrzymujących się, Komisje przyjęły proponowane brzmienie pkt. 4.</u>
<u xml:id="u-24.2" who="#RyszardNajsznerski">Następnie Komisje przedyskutowały pozostałe propozycje uzupełnień i zmian brzmienia poszczególnych artykułów rządowego projektu ustawy. Wobec braku merytorycznych zastrzeżeń co do zaproponowanych sformułowań całość projektu została poddana pod głosowanie. Został on przyjęty przez Komisje przy 2 głosach wstrzymujących się.</u>
<u xml:id="u-24.3" who="#RyszardNajsznerski">Po sprzeciwie posła T. Gajdy, który nie podjął się obowiązków referenta Komisje postanowiły jednogłośnie powierzyć posłowi Kazimierzowi Jezierskiemu (PZPR) funkcję posła sprawozdawcy projektu ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym górników i ich rodzin.</u>
<u xml:id="u-24.4" who="#RyszardNajsznerski">Na sprawozdawcę projektu ustawy powołano posła Kazimierza Jezierskiego (PZPR).</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>