text_structure.xml
15.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
<?xml version='1.0' encoding='utf-8'?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml" />
<TEI>
<xi:include href="header.xml" />
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Posiedzenie rozpoczęło się o godz. 10 min. 15.)</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na porządku dziennym sprawozdanie Komisji o ustawie inwestycyjnej.)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#Sprawozdawca">Sprawozdawcą był poseł B. Sikorski: Podkreślił on, że w planie inwestycyjnym obejmującym 2 miliardy zł, przeznacza się 1.200 milionów na dotacje na F.O.N. Potrzeby tej nie ma powodu szerzej uzasadniać. Na inwestycje rolne przeznacza się 105 milionów. Szereg mówców wyraziło opinię, że ta ostatnia suma jest zbyt mała w stosunku do potrzeb.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#Sprawozdawca">Niewątpliwą jest - zdaniem referenta - potrzeba kredytów dla rolnictwa, zwłaszcza długoterminowych, kredyty te jednak nie mogą być przyznawane poprzez ustawę o inwestycjach publicznych, lecz należy zasilać właściwe źródła - kredytowe. P. Wiceminister awizował już pierwszą transzę 50 milionów zł takiego kredytu.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#Sprawozdawca">W obradach komisyjnych zwracano też uwagę na rozmiary podejmowanych inwestycji i wyrażono życzenie, aby dotychczasowe tempo wzrostu akcji inwestycyjnej nie słabło.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#Sprawozdawca">Należy podkreślić, że w ostatnich czterech latach tempo wzrostu inwestycji publicznych było w Polsce silniejsze, aniżeli w jakimkolwiek innym państwie. Według danych, jakie podał do wiadomości P. Wicepremier, wzrosły wydatki inwestycyjne: na drogi i mosty o 41 proc., na urządzenia pocztowe o 100 proc., na koleje - o 117 proc., na regulację rzek - o 138 proc., na produkcję obronną o 345 proc. W rezultacie wskaźnik publicznych wydatków inwestycyjnych za rok 1938 wynosi 173, gdy ogólny wskaźnik produkcji wynosi 122,3, a wskaźnik produkcji przemysłu spożywczego 94,9. Oczywiście dysproporcja, jaka się okazuje w tych wskaźnikach, nie powinna się już powiększać. Wzrost inwestycji publicznych musi pozostać w pewnym stosunku do ogólnego wzrostu inwestycji publicznych dochodu społecznego. Nie można traktować inwestycji publicznych w oderwaniu od innych podstawowych elementów gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#Sprawozdawca">Plan zakreślony na najbliższe 15 lat przewiduje w grubym zarysie przesunięcie szeregu ośrodków produkcyjnych bliżej baz surowcowych i ma wzmóc procesy urbanizacyjne. Zakreśla sobie jako cel uzyskanie w roku 1950 takiej struktury gospodarczej, ażeby połowa ludności utrzymywała się z rolnictwa, a druga połowa z innych działów zawodowych.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#Sprawozdawca">Przewiduje się, że na projektowane w ustawie inwestycje dadzą: Zakłady Ubezpieczenia Społecznego około 500 milionów, Banki Państwowe i inne instytucje publiczne - 400 milionów, w formie wewnętrznych pożyczek emisyjnych wpłynąć ma w okresie 3 lat około 600 milionów, w formie różnych kredytów krótkoterminowych - 300 milionów, w formie kredytów zagranicznych (gotówkowych i towarowych) 150 milionów, a w wewnętrznych kredytach towarowych - 75 milionów. Razem - 2.025 milionów. Z tych cyfr przybliżonych okazuje się, że przewidziany jest tylko minimalny udział kredytów zagranicznych, a całe sfinansowanie spada na rynek wewnętrzny. Komisja wprowadziła oprócz poprawek natury redakcyjnej dwie poprawki merytoryczne.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#Sprawozdawca">Art. 8 zmieniono w ten sposób, że sumy osiągnięte po 31 marca 1939 r. z pożyczki francuskiej, zawartej w roku 1937, nie będą włączone do kwoty 1.200 milionów na F.O.N. Następnie pozycję g) 50 milionów na budownictwo państwowe, która właściwie powinna stanowić pozycję wydatkową w budżecie, podzielono na dwie pozycje: g) i h). Pierwsza obejmuje 26 milionów na różnorodne budownictwo państwowe, a druga 24 miliony przeznaczona jest na budownictwo w zakresie Min. W.R. i O.P., w szczególności na szkolnictwo zawodowe. Wyszło się przy tym z założenia, że doniosłe jest zawodowe wychowanie człowieka, który ma realizować plan inwestycyjny.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#Sprawozdawca">W końcu sprawozdawca raz jeszcze podkreśla, że środki pieniężne na rynku muszą być tak dzielone między instytucje publiczne i prywatne, ażeby dla kraju powstało maksimum pozytywnych inwestycji.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#Sprawozdawca">Pos. Barański po dokonaniu przeglądu tego, co dzieje się na odcinku inwestycyjnym zagranicą, podkreśla, że jedynym źródłem operacji inwestycyjnej będzie dochód społeczny, bo nie z czego innego, tylko z kieszeni społeczeństwa będziemy te rzeczy finansować.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#Sprawozdawca">Należy stwierdzić, że przedłożony przez Rząd plan inwestycyjny odpowiada założeniom i wytycznym Obozu w zakresie inwestycji państwowych. Wszystkie inwestycje, które tu widzimy: obronne, komunikacyjne, energetyczne, czy rolne, odpowiadają tym zadaniom, które tezy O.Z.N. uznają za wyłączną domenę inicjatywy państwowej.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#Sprawozdawca">Potrzeby Ziem Wschodnich oby znalazły w realizacji planu inwestycyjnego należyte uwzględnienie.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#Sprawozdawca">Pos. Sowiński podkreśla, że lata 1932/33 stały pod znakiem przetrwania. Obecnie jesteśmy świadkami woli ofensywnej w rozwiązywaniu trudności gospodarczych. Dawniej akcja rozwiązywania zagadnienia bezrobocia drogą uprzemysłowienia kraju nie znajdowała zrozumienia, a dziś zyskała prawo powszechnego obywatelstwa. Mówca wypowiada się za przyjęciem planu inwestycyjnego w brzmieniu uchwalonym przez komisję inwestycyjną.</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#Sprawozdawca">Pos. gen. Żeligowski wskazuje na wagę planu inwestycyjnego obronnego, ale zaznacza, że poza tym planem istnieje plan inwestycyjny gospodarczy.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#Sprawozdawca">Z pietyzmem musimy się ustosunkować do wszystkich inwestycji obronnych i z dużym krytycyzmem do wszystkich innych. Plan inwestycyjny rolniczy nie wymaga wielkich środków, tylko wczucia się w tętno życia rolniczego narodu polskiego.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#Sprawozdawca">Poseł Żeligowski prosi o rozdzielenie planu inwestycyjnego na plan inwestycyjny obronny i na plan niedotyczący obronności. Oświadczam: będę głosował za obronnym planem inwestycyjnym. Za planem inwestycyjnym tylko przemysłowym - nie.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-2.16" who="#Sprawozdawca">Pos. Browiński, nawiązując do głosów prasy o rzekomej przeciwstawności O.Z.N. i czynników rządowych, oświadcza, że nastąpiło już wyjaśnienie, że nie ma tej przeciwstawności.</u>
<u xml:id="u-2.17" who="#Sprawozdawca">Plan inwestycyjny otwiera nowy okres budżetowania, w którym obok budżetu uchwalany będzie plan inwestycyjny na dłuższy okres czasu. Mówca poruszył wiele spraw, wysuwając koncepcję Ministerstwa Gospodarki Narodowej.</u>
<u xml:id="u-2.18" who="#Sprawozdawca">Istotną treścią mego przemówienia - oświadcza pos. Browiński - jest troska o naprawę struktury. Ta naprawa jest koniecznym warunkiem harmonijnego marszu wielkiej masy narodu do jego celów i zadań historycznych.</u>
<u xml:id="u-2.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-2.20" who="#Sprawozdawca">Pos. Nowak zaznacza, że na czoło należy wysunąć te inwestycje, które zwiększają pojemność konsumpcyjną rynku wiejskiego.</u>
<u xml:id="u-2.21" who="#Sprawozdawca">Pos. Pikusa zwraca uwagę, że poważna część 2 miliardów zł, przewidzianych w projekcie ustawy, nie pójdzie, niestety, na inwestycje, lecz będzie miała charakter konsumpcyjny.</u>
<u xml:id="u-2.22" who="#Sprawozdawca">Już dziś trzeba wysunąć poza planem trzyletnim potrzebę dodatkowego wysiłku finansowego na dozbrojenie Polski. Mówca jest pewien, że nasze społeczeństwo nigdy nie zawiedzie, gdy chodzi o tak wielki i nadrzędny cel, jakim jest obrona Państwa.</u>
<u xml:id="u-2.23" who="#Sprawozdawca">Pos. Wyszyński szczegółowo opisuje, jak ogromne bogactwa kryją ziemie południowo-wschodnie i jakie korzyści może przynieść Polsce uaktywnienie tych bogactw przez należytą i troskliwą politykę inwestycyjną.</u>
<u xml:id="u-2.24" who="#Sprawozdawca">Pos. Sommerstein składa następującą deklarację: zgodnie z naszą gotowością ponoszenia wszelkich wysiłków i ofiar dla ugruntowania poetycznej i gospodarczej potęgi Państwa, a przede wszystkim dla podniesienia potencjału obronnego Państwa, oświadczamy, jako przedstawiciele ludności żydowskiej, że będziemy głosowali za ustawą i dokładali wszelkich starań przy jej realizacji.</u>
<u xml:id="u-2.25" who="#Sprawozdawca">Pos. Bilak utrzymuje, że ziemie, będące przedmiotem gospodarki, dzielą się na uprzywilejowany i upośledzone. Za upośledzone uważa województwa wschodnie i połudn.-wschodnie.</u>
<u xml:id="u-2.26" who="#Sprawozdawca">Pos. Dudziński wypowiada cały szereg uwag i kończy słowami pod adresem kierownika O.Z.N.: Niech Pan generał zaryzykuje rzucenie wielkiej koncepcji i postawi na naród polski.</u>
<u xml:id="u-2.27" who="#Sprawozdawca">Pos. Trzeciak podkreśla, że plan inwestycyjny rozciąga się również na „inwestycje w człowieka”. W planie tym przewidziane są sumy na szkolenie mas ludzi do lepszego wykorzystania na polu gospodarczym.</u>
<u xml:id="u-2.28" who="#Sprawozdawca">Następnie zabrał głos P. Wicepremier E. Kwiatkowski, którego przemówienie podamy niebawem w brzmieniu urzędowym.</u>
<u xml:id="u-2.29" who="#Sprawozdawca">Pos. Huepsch mówi, że każda poszczególna inwestycja niezależnie od celu, jakiemu służy, powinna być wykonana tanio, dobrze i prędko. W pracach przygotowawczych tkwi zarodek pogodzenia lub niepowodzenia każdego przedsięwzięcia. Na szczęście popełniamy coraz mniej błędów, wchodzimy na drogę planowania we wszystkich dziedzinach gospodarki, co jest wielkim osiągnięciem Rządu.</u>
<u xml:id="u-2.30" who="#Sprawozdawca">Pos. Głowacki twierdzi, że przedłożony plan jest poważnym krokiem w kierunku stworzenia należytego potencjału gospodarczego i obronnego. Mówca uważa za rzecz niedopuszczalną, ażeby wydano olbrzymie sumy na urządzenie wystawy powszechnej w Warszawie i zgłasza następującą rezolucję: Sejm wzywa Rząd do spiesznej rewizji powziętej decyzji, a to w kierunku urządzenia wystawy w r. 1944 w Poznaniu zamiast w Warszawie oraz przeznaczenia zwolnionych w ten sposób sum na najpilniejsze potrzeby inwestycyjne ogólnokrajowe, wzmagające potencjał produkcyjny warsztatów w Polsce.</u>
<u xml:id="u-2.31" who="#Sprawozdawca">Pos. Jóźwiak po krótkiej polemice ze stanowiskiem posłów żydowskich oświadczył: Rząd przedłożył dziś dwa weksle do podpisu: jeden na 1.200 milionów złotych i drugi na 800 milionów złotych. Jeżeli wszyscy podpisujemy się pod pierwszym wekslem, to w stosunku do drugiego mam pewne zastrzeżenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#StanisławMystkowski">W dyskusji nad budżetami wszystkich resortów zgodnie zostało stwierdzone, że podstawą uprzemysłowienia kraju jest opłacalność rolnictwa.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#StanisławMystkowski">W projekcie ustawy inwestycyjnej skromna kwota 15 milionów zł na inwestycje w rolnictwie jest stanowczo za mała. Mówca nie stawia wniosku o podwyższenie ogólnej sumy ponad 2 miliardy zł, lecz podkreśla z naciskiem, że w granicach 2 miliardów muszą się znaleźć środki większe, niż te, które projekt przewiduje.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#ZygmuntCšadek">Na terenie dwóch powiatów górskich znajdują się dwa niewykończone obiekty przemysłowe: w pow. sanockim fabryka celulozy i w pow. leskim elektrownia wodna. Oba te obiekty kosztowały w swoim czasie ponad 11 mln zł, w czym 90 proc. kapitału polskiego. Brak gotówki uniemożliwia uruchomienie tych tak koniecznych dla życia gospodarczego Podkarpacia obiektów.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#ZygmuntCšadek">Mówca apeluje do P. Wicepremiera, by wziął pod uwagę potrzeby ludności Podkarpacia i umożliwił uruchomienie tych dwóch obiektów.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#JanPiotrowski">Najpoważniejszym konsumentem rynku wyrobów przemysłowych jest rolnictwo. Niestety, potrzeby rolnictwa nie znajdują poparcia w programie inwestycyjnym Państwa. Mówca zwraca uwagę na niedocenianie znaczenia zagospodarowania i zmeliorowania łąk.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#JanPiotrowski">Pos. Dziekoński omawia specjalnie potrzeby naszego kolejnictwa.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#JanPiotrowski">Zabrał głos jeszcze raz pos. gen. Żeligowski: Byłem źle zrozumiany, jakobym w mojej obronie rolnictwa występował przeciw przemysłowi. Chodzi o to, żeby plan inwestycyjny nie uśpił naszej czujności w stosunku do wielkiego zagadnienia organizacji rolniczego narodu. Wobec tego, że plan inwestycyjny obrony jest połączony z ogólnym planem, będę głosować za przyjęciem ustawy.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#JanPiotrowski">Po tych wywodach zabrał jeszcze głos sprawozdawca pos. Sikorski, który odpowiedział zarówno pos. Żeligowskiemu, jak i innym posłom na poruszone przez nich zagadnienia.</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#JanPiotrowski">W rezultacie dyskusji w głosowaniu ustawę przyjęto jednomyślnie w drugim i trzecim czytaniu.</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#JanPiotrowski">Zgłoszonej rezolucji P. Marszałek nie poddał pod głosowanie, gdyż nie pozostaje ona w związku z tematem rozprawy.</u>
<u xml:id="u-5.7" who="#JanPiotrowski">Wnioski zgłosili: pos. Rączkowski i 125 innych posłów o zmianę rozporządzenia Prezydenta z r. 1934 o konwersji i uporządkowaniu długów rolniczych, pos. Żenczykowski o wynagrodzenie pracowników za dzień Święta Niepodległości, 11 listopada.</u>
<u xml:id="u-5.8" who="#JanPiotrowski">Interpelacje wnieśli: pos. Surzyński w sprawie ostatnich wystąpień antypolskich w Gdańsku, pos. Klimek w sprawie wadliwego zabudowania osad z parcelacji rządowej na Pomorzu, gen. Żeligowski z powodu zwiększenia liczby gromad wiejskich w wojew. Wileńskim, pos. Putek w sprawie przewlekania przez władze prokuratorskie w Katowicach dochodzeń przeciw Wojciechowi Korfantemu, pos. Tarnawski w sprawie zbrojnego najścia na dom proboszcza w jednej z gmin w pow. Turka, pos. Baran w sprawie niedoręczania przez pocztę na Wołyniu i na ziemi chełmskiej czasopism i druków ukraińskich, pos. ks. Lubelski w sprawie kontroli Banków Państwowych przez N.I.K.</u>
<u xml:id="u-5.9" who="#komentarz">(Posiedzenie zamknięto o godz. 19 min. 25.)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>