text_structure.xml
308 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108
109
110
111
112
113
114
115
116
117
118
119
120
121
122
123
124
125
126
127
128
129
130
131
132
133
134
135
136
137
138
139
140
141
142
143
144
145
146
147
148
149
150
151
152
153
154
155
156
157
158
159
160
161
162
163
164
165
166
167
168
169
170
171
172
173
174
175
176
177
178
179
180
181
182
183
184
185
186
187
188
189
190
191
192
193
194
195
196
197
198
199
200
201
202
203
204
205
206
207
208
209
210
211
212
213
214
215
216
217
218
219
220
221
222
223
224
225
226
227
228
229
230
231
232
233
234
235
236
237
238
239
240
241
242
243
244
245
246
247
248
249
250
251
252
253
254
255
256
257
258
259
260
261
262
263
264
265
266
267
268
269
270
271
272
273
274
275
276
277
278
279
280
281
282
283
284
285
286
287
288
289
290
291
292
293
294
295
296
297
298
299
300
301
302
303
304
305
306
307
308
309
310
311
312
313
314
315
316
317
318
319
320
321
322
323
324
325
326
327
328
329
330
331
332
333
334
335
336
337
338
339
340
341
342
343
344
345
346
347
348
349
350
351
352
353
354
355
356
357
358
359
360
361
362
363
364
365
366
367
368
369
370
371
372
373
374
375
376
377
378
379
380
381
382
383
384
385
386
387
388
389
390
391
392
393
394
395
396
397
398
399
400
401
402
403
404
405
406
407
408
409
410
411
412
413
414
415
416
417
418
419
420
421
422
423
424
425
426
427
428
429
430
431
432
433
434
435
436
437
438
439
440
441
442
443
444
445
446
447
448
449
450
451
452
453
454
455
456
457
458
459
460
461
462
463
464
465
466
467
468
469
470
471
472
473
474
475
476
477
478
479
480
481
482
483
484
485
486
487
488
489
490
491
492
493
494
495
496
497
498
499
500
501
502
503
504
505
506
507
508
509
510
511
512
513
514
515
516
517
518
519
520
521
522
523
524
525
526
527
528
529
530
531
532
533
534
535
536
537
538
539
540
541
542
543
544
545
546
547
548
549
550
551
552
553
554
555
556
557
558
559
560
561
562
563
564
565
566
567
568
569
570
571
572
573
574
575
576
577
578
579
580
581
582
583
584
585
586
587
588
589
590
591
592
593
594
595
596
597
598
599
600
601
602
603
604
605
606
607
608
609
610
611
612
613
614
615
616
617
618
619
620
621
622
623
624
625
626
627
628
629
630
631
632
633
634
635
636
637
638
639
640
641
642
643
644
645
646
647
648
649
650
651
652
653
654
655
656
657
658
659
660
661
662
663
664
665
666
667
668
669
670
671
672
673
674
675
676
677
678
679
680
681
682
683
684
685
686
687
688
689
690
691
692
693
694
695
696
697
698
699
700
701
702
703
704
705
706
707
708
709
710
711
712
713
714
715
716
717
718
719
720
721
722
723
724
725
726
727
728
729
730
731
732
733
734
735
736
737
738
739
740
741
742
743
744
745
746
747
748
749
750
751
752
753
754
755
756
757
758
759
760
761
762
763
764
765
766
767
768
769
770
771
772
773
774
775
776
777
778
779
780
781
782
783
784
785
786
787
788
789
790
791
792
793
794
795
796
797
798
799
800
801
802
803
804
805
806
807
808
809
810
811
812
813
814
815
816
817
818
819
820
821
822
823
824
825
826
827
828
829
830
831
832
833
834
835
836
837
838
839
840
841
842
843
844
845
846
847
848
849
850
851
852
853
854
855
856
857
858
859
860
861
862
863
864
865
866
867
868
869
870
871
872
873
874
875
876
877
878
879
880
881
882
883
884
885
886
887
888
889
890
891
892
893
894
895
896
897
898
899
900
901
902
903
904
905
906
907
908
909
910
911
912
913
914
915
916
917
918
919
920
921
922
923
924
925
926
927
928
929
930
931
932
933
934
935
936
937
938
939
940
941
942
943
944
945
946
947
948
949
950
951
952
953
954
955
956
957
958
959
960
961
962
963
964
965
966
967
968
969
970
971
972
973
974
975
976
977
978
979
980
981
982
983
984
985
986
987
988
989
990
991
992
993
994
995
996
997
998
999
1000
1001
1002
1003
1004
1005
1006
1007
1008
1009
1010
1011
1012
1013
1014
1015
1016
1017
1018
1019
1020
1021
1022
1023
1024
1025
1026
1027
1028
1029
1030
1031
1032
1033
1034
1035
1036
1037
1038
1039
1040
1041
1042
1043
1044
1045
1046
1047
1048
1049
1050
1051
1052
1053
1054
1055
1056
1057
1058
1059
1060
1061
1062
1063
1064
1065
1066
1067
1068
1069
1070
1071
1072
1073
1074
1075
1076
1077
1078
1079
1080
1081
1082
1083
1084
1085
1086
1087
1088
1089
1090
1091
1092
1093
1094
1095
1096
1097
1098
1099
1100
1101
1102
1103
1104
1105
1106
1107
1108
1109
1110
1111
1112
1113
1114
1115
1116
1117
1118
1119
1120
1121
1122
1123
1124
1125
1126
1127
1128
1129
1130
1131
1132
1133
1134
1135
1136
1137
1138
1139
1140
1141
1142
1143
1144
1145
1146
1147
1148
1149
1150
1151
1152
1153
1154
1155
1156
1157
1158
1159
1160
1161
1162
1163
1164
1165
1166
1167
1168
1169
1170
1171
1172
1173
1174
1175
1176
1177
1178
1179
1180
1181
1182
1183
1184
1185
1186
1187
1188
1189
1190
1191
1192
1193
1194
1195
1196
1197
1198
1199
1200
1201
1202
1203
1204
1205
1206
1207
1208
1209
1210
1211
1212
1213
1214
1215
1216
1217
1218
1219
1220
1221
1222
1223
1224
1225
1226
1227
1228
1229
1230
1231
1232
1233
1234
1235
1236
1237
1238
1239
1240
1241
1242
1243
1244
1245
1246
1247
1248
1249
1250
1251
1252
1253
1254
1255
1256
1257
1258
1259
1260
1261
1262
1263
1264
1265
1266
1267
1268
1269
1270
1271
1272
1273
1274
1275
1276
1277
1278
1279
1280
1281
1282
1283
1284
1285
1286
1287
1288
1289
1290
1291
1292
1293
1294
1295
1296
1297
1298
1299
1300
1301
1302
1303
1304
1305
1306
1307
1308
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę państwa senatorów o zajmowanie miejsc.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Otwieram trzydzieste pierwsze posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej piątej kadencji.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam panią Alicję Stradomską oraz pana senatora Mariana Lewickiego.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę państwa senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wysoki Senacie, pragnę poinformować, że dzisiaj przybyli do nas harcerze, którzy zgodnie z uświęconą już tradycją przekazują nam od paru lat Betlejemskie Światło Pokoju.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo serdecznie witamy harcerzy. Pozwolicie, że jako były harcerz powitam druhów i druhny.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę teraz o zabranie głosu naczelnika Związku Harcerstwa Polskiego, harcmistrza Wiesława Maślankę.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#MarszałekLonginPastusiak">Panie Harcmistrzu, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#NaczelnikZwiązkuHarcerstwaPolskiegoWiesławMaślanka">Panie Marszałku! Panie i Panowie!</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#NaczelnikZwiązkuHarcerstwaPolskiegoWiesławMaślanka">Harcerki i harcerze ze Związku Harcerstwa Polskiego wędrują z Betlejemskim Światłem Pokoju. Ten ogień przebył już długą drogę, trafił do Warszawy z Betlejem poprzez Wiedeń, Bratysławę, Łysą Polanę i Wawel. W tej chwili chcemy, żeby w tych dniach trafił do polskich domów, do szkół, do szpitali, do domów dziecka, żeby trafił do urzędów. Stąd nasza wizyta tutaj, w Senacie. Chcielibyśmy, żeby ten symbol pokoju, radości i nadziei trafił też w najbliższych dniach do naszych przyjaciół za wschodnią granicą. Przekażemy go skautom, harcerzom z Litwy, Białorusi, z Ukrainy. O tym, jak ten symbol jest potrzebny, zaświadcza przede wszystkim fakt, jak to światło jest oczekiwane, jak wiele osób gromadzi się na uroczystym przekazaniu Betlejemskiego Światła Pokoju w różnych miejscowościach.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#NaczelnikZwiązkuHarcerstwaPolskiegoWiesławMaślanka">Myślę, że w tych szczególnych dniach, kiedy tak wiele ważnych decyzji dotyczących przyszłości Polski, przyszłości Europy, zapada wokół nas, szczególną wymowę ma fakt, że młodzi ludzie, właśnie Austriacy, Słowacy, Niemcy, Polacy, Estończycy, skupieni są na wspólnym działaniu. To potwierdza, że młodzi w Europie mają wspólne wartości. Mogą przeżywać wspólne przygody, mogą podejmować różne wspólne działania, nie tylko tak symboliczne jak przekazywanie znaku pokoju, ale myślę, że także wiele innych wspólnych działań. Jesteśmy gotowi do tej służby. Chcemy zachęcać młodych ludzi do podejmowania takich działań.</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#NaczelnikZwiązkuHarcerstwaPolskiegoWiesławMaślanka">Przychodzimy do tego szczególnego miejsca, jakim jest Senat, z życzeniami. Oby ten symbol pokoju był znakiem, który będzie determinował polskie sprawy w nadchodzącym 2003 r. Życzymy, aby wystarczyło nam wszystkim sił w służbie Rzeczypospolitej, życzymy tego panu marszałkowi i wszystkim senatorom. Życzymy, aby prawo stanowione w Rzeczypospolitej poprawiało naszą rzeczywistość - państwo odgrywacie tutaj szczególną rolę. Życzymy wszystkiego dobrego.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#NaczelnikZwiązkuHarcerstwaPolskiegoWiesławMaślanka">Prosimy pana marszałka o przyjęcie Betlejemskiego Światła Pokoju.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Wszyscy wstają)</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#komentarz">(Harcerze wręczają Betlejemskie Światło Pokoju)</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pozwólcie państwo, że postawimy to na honorowym miejscu.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przede wszystkim w imieniu wszystkich senatorów chciałbym bardzo serdecznie podziękować państwu za przekazanie Senatowi Rzeczypospolitej Polskiej tego symbolu pokoju, miłości i dobroci.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę również przekazać wszystkim druhów, wszystkim druhnom w całej Polsce najserdeczniejsze życzenia świąteczno-noworoczne od senatorów Rzeczypospolitej Polskiej. Życzymy wam wszystkiego dobrego i jeszcze raz dziękujemy za wizytę.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Państwo Senatorowie, dwa tygodnie temu w tej właśnie sali uroczyście obchodziliśmy osiemdziesiątą rocznicę odrodzenia Senatu II Rzeczypospolitej Polskiej. W dniu wczorajszym minęła również osiemdziesiąta rocznica, ale innego, tragicznego wydarzenia - zamordowania pierwszego prezydenta II Rzeczypospolitej Polskiej. Niechaj ta tragedia utrwali w naszej świadomości to, że nienawiść w życiu publicznym jest też źródłem postaw tragicznych, fanatycznych, które mogą prowadzić właśnie do takich tragedii, jaka miała miejsce w Rzeczypospolitej Polskiej osiemdziesiąt lat temu.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wysoka Izbo! W dniu wczorajszym odbyło się pierwsze, inauguracyjne posiedzenie Polonijnej Rady Konsultacyjnej przy marszałku Senatu, powołanej z woli Wysokiej Izby w wyniku debaty, jaka miała miejsce 30 kwietnia bieżącego roku tutaj, w Senacie Rzeczypospolitej. Ta rada została utworzona decyzją Wysokiej Izby, uchwałą Wysokiej Izby 21 czerwca. W skład Polonijnej Rady Konsultacyjnej wchodzą przedstawiciele najważniejszych organizacji polonijnych kontynentu: Ameryki Północnej, Ameryki Południowej, Afryki Południowej, Australii, Kanady, Europy, przedstawiciele organizacji polonijnych naszych wschodnich sąsiadów, a także krajów odległych od Polski, jak Kazachstan.</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">W dniu wczorajszym było pierwsze posiedzenie rady, bardzo owocne. W ramach programu tego posiedzenia omówiliśmy nie tylko tryb pracy i zasady działania Polonijnej Rady Konsultacyjnej, ale również poprosiliśmy szefa dyplomacji polskiej, ministra spraw zagranicznych, pana Włodzimierza Cimoszewicza, o przedstawienie rządowego programu współpracy z Polonią. Jest to program bardzo kompleksowy. Był poddany ocenie przedstawicieli najważniejszych organizacji polonijnych i chcę stwierdzić, że został przez nich oceniony pozytywnie.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">Uczestnicy wczorajszego posiedzenia wysłuchali też informacji prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców o stanie repatriacji Polaków z Kazachstanu. Również w tej sprawie padały bardzo konkretne uwagi. Generalnie rzecz biorąc, spodziewano się bardziej intensywnej akcji repatriacyjnej. Prezes poinformował nas, że w tym roku osiedliło się w Polsce ponad siedemset rodzin. Spodziewa się, że podobna liczba polskich rodzin z Kazachstanu osiedli się u nas również w roku przyszłym.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#MarszałekLonginPastusiak">Poddaliśmy również ocenie Polonijnej Rady Konsultacyjnej sprawę naszych grantów, naszych świadczeń i pomocy pieniężnej, jaką Senat udziela Polonii i Polakom za granicą. Generalnie rzecz biorąc, obrane kierunki działania i sposób rozdziału środków spotkały się z pozytywną oceną.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chcę również dodać, że wszyscy uczestnicy wczorajszego posiedzenia bardzo pozytywnie ocenili fakt powołania takiej rady. Wyrazili Wysokiej Izbie podziękowanie właśnie za tę inicjatywę, ponieważ okazuje się, że jest to faktycznie jedyny organ zajmujący się bezpośrednimi kontaktami organizacji polonijnych z władzami Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#MarszałekLonginPastusiak">Ustaliliśmy, że zgodnie z wolą Wysokiej Izby rada będzie zbierała się co najmniej raz w roku. Była wola uczestników tej konferencji, aby te spotkania odbywały się częściej, nie rzadziej niż dwa razy do roku, a w sytuacji, kiedy zaistnieje tego potrzeba, nawet i częściej, bo nagła sytuacja może spowodować potrzebę zwołania takiej rady.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#MarszałekLonginPastusiak">Ustaliliśmy również, w trosce o zachowanie pewnego umiaru w kosztach i w związku z ograniczeniami budżetowymi, że będziemy komunikować się drogą elektroniczną, wymieniliśmy między sobą adresy e-mailowe. I w ten sposób pozostaniemy w kontakcie, zarówno my, jako Senat, oraz organizacje polonijne, jak i liderzy poszczególnych organizacji polonijnych.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałem powiedzieć, że zwróciłem się z pewnym apelem do wszystkich liderów obecnych na posiedzeniu, w tym zwłaszcza do pani Heleny Miziniak, która jest prezydentem Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych, a więc, można powiedzieć, przewodniczy właściwie wszystkim stowarzyszonym federacyjnie organizacjom polonijnym, zarówno tym z Europy Zachodniej, jak i z Europy Wschodniej. A chodziło nam przede wszystkim o to, aby skorzystać również z tych doświadczeń, jakie wynieśliśmy z lobbingu na rzecz przyjęcia Polski do Sojuszu Północnoatlantyckiego. I mój apel był zwrócony do organizacji polonijnych w krajach Unii Europejskiej, aby zadziałały w momencie, kiedy sprawa akcesji Polski do Unii Europejskiej wkroczy na płaszczyznę parlamentarną. Bo w tej chwili, po wynikach naszych negocjacji w Kopenhadze w miniony piątek, rządy już właściwie powiedziały wszystko, co miały do powiedzenia i tu nie należy się spodziewać jakichkolwiek zmian w układzie akcesyjnym, natomiast nie jest oczywiście do końca pewne, jak zachowają się parlamenty krajów członkowskich. To znaczy, nie spodziewam się, żeby wynik był negatywny, chociaż wystarczy, że jeden parlament z piętnastu nie ratyfikuje tego układu z Polską i wtedy sprawa upada, ale państwo wiecie, że parlamenty mają różne sposoby, żeby opóźniać taktykę, mogą stosować różne chwyty regulaminowe itd. I chodziło o to, aby środowiska polonijne, które mają spore wpływy w niektórych krajach, choć nie we wszystkich, zaangażowały się w aktywny lobbing na rzecz przyśpieszenia procesów ratyfikacyjnych, kiedy na wokandę właśnie tych parlamentów zostaną wniesione sprawy naszej ratyfikacji, naszego układu akcesyjnego.</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czyli w sumie chciałbym poinformować Wysoką Izbę, że rada spełniła nasze oczekiwania. A jak stwierdzili uczestnicy spotkania, członkowie Polonijnej Rady Konsultacyjnej, to posiedzenie, z tym porządkiem dziennym i z tym zasobem informacji, jakie przedstawiliśmy członkom rady, spełniło ich oczekiwania, o czym niniejszym informuję Wysoką Izbę.</u>
<u xml:id="u-3.14" who="#MarszałekLonginPastusiak">Panie i Panowie Senatorowie, wobec niewniesienia zastrzeżeń do protokołu dwudziestego siódmego posiedzenia stwierdzam, że protokół tego posiedzenia został przyjęty.</u>
<u xml:id="u-3.15" who="#MarszałekLonginPastusiak">Informuję, że protokół dwudziestego ósmego posiedzenia Senatu zgodnie z regulaminem naszej Izby jest przygotowany do udostępnienia państwu senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do niego zastrzeżeń, to zostanie on przyjęty.</u>
<u xml:id="u-3.16" who="#MarszałekLonginPastusiak">Doręczony państwu senatorom projekt porządku obrad trzydziestego pierwszego posiedzenia obejmuje następujące punkty:</u>
<u xml:id="u-3.17" who="#MarszałekLonginPastusiak">1. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych.</u>
<u xml:id="u-3.18" who="#MarszałekLonginPastusiak">2. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-3.19" who="#MarszałekLonginPastusiak">3. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o systemie oświaty.</u>
<u xml:id="u-3.20" who="#MarszałekLonginPastusiak">4. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o waloryzacji emerytur i rent w 2003 r. oraz o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-3.21" who="#MarszałekLonginPastusiak">5. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o usługach detektywistycznych oraz ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
<u xml:id="u-3.22" who="#MarszałekLonginPastusiak">6. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gwarancjach Skarbu Państwa dla przewoźników lotniczych.</u>
<u xml:id="u-3.23" who="#MarszałekLonginPastusiak">7. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z dostosowaniem do prawa Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-3.24" who="#MarszałekLonginPastusiak">8. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo wodne.</u>
<u xml:id="u-3.25" who="#MarszałekLonginPastusiak">9. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania karnego, ustawy o świadku koronnym oraz ustawy o ochronie informacji niejawnych.</u>
<u xml:id="u-3.26" who="#MarszałekLonginPastusiak">10. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw ciekłych.</u>
<u xml:id="u-3.27" who="#MarszałekLonginPastusiak">11. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-3.28" who="#MarszałekLonginPastusiak">12. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o nadaniu Akademii Medycznej w Lublinie nazwy „Akademia Medyczna w Lublinie imienia profesora Feliksa Skubiszewskiego”.</u>
<u xml:id="u-3.29" who="#MarszałekLonginPastusiak">13. Drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami i ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
<u xml:id="u-3.30" who="#MarszałekLonginPastusiak">14. Trzecie czytanie projektu ustawy o równym statusie kobiet i mężczyzn.</u>
<u xml:id="u-3.31" who="#MarszałekLonginPastusiak">15. Trzecie czytanie projektu uchwały w sprawie zwiększenia sprawności administracji publicznej.</u>
<u xml:id="u-3.32" who="#MarszałekLonginPastusiak">16. Informacja Prezesa Rady Ministrów na temat rezultatów negocjacji o członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-3.33" who="#MarszałekLonginPastusiak">Panie i Panowie Senatorowie! Pragnę państwa poinformować, że w dniu 6 grudnia bieżącego roku minister skarbu Wiesław Kaczmarek skierował do marszałka Senatu pismo z prośbą o pilne rozpatrzenie ustawy z dnia 6 grudnia bieżącego roku o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-3.34" who="#MarszałekLonginPastusiak">W związku z tym proponuję rozpatrzenie dotychczasowego punktu jedenastego projektu porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, jako punktu drugiego.</u>
<u xml:id="u-3.35" who="#MarszałekLonginPastusiak">Ponadto informuję, że planowane wcześniej na 20 grudnia, na piątek, przedstawienie informacji prezesa Rady Ministrów na temat rezultatów negocjacji o członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej odbędzie się w dniu jutrzejszym, 18 grudnia o godzinie 9.00. Prezes Rady Ministrów najpierw wystąpi w Senacie, a następnie w Sejmie.</u>
<u xml:id="u-3.36" who="#MarszałekLonginPastusiak">W związku z tym proponuję rozpatrzenie dotychczasowego punktu szesnastego projektu porządku obrad, czyli informacji prezesa Rady Ministrów na temat rezultatów negocjacji o członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej, jako punktu dziesiątego porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-3.37" who="#MarszałekLonginPastusiak">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawione propozycje.</u>
<u xml:id="u-3.38" who="#MarszałekLonginPastusiak">Nie słyszę głosu sprzeciwu, stwierdzam więc, że Senat przedstawione propozycje przyjął.</u>
<u xml:id="u-3.39" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie porządku obrad? Nie.</u>
<u xml:id="u-3.40" who="#MarszałekLonginPastusiak">Stwierdzam, że Senat zatwierdził przedstawiony porządek obrad trzydziestego pierwszego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej piątej kadencji.</u>
<u xml:id="u-3.41" who="#MarszałekLonginPastusiak">Informuję, że głosowania w sprawie rozpatrywanych ustaw zostaną przeprowadzone jutro oraz pod koniec posiedzenia.</u>
<u xml:id="u-3.42" who="#MarszałekLonginPastusiak">Panie i Panowie Senatorowie, w dniu dzisiejszym planujemy rozpatrzyć pierwsze dziesięć punktów porządku obrad. Następnie zostanie zarządzona przerwa, w trakcie której zbiorą się komisje senackie. W dniu jutrzejszym obrady zostaną wznowione o godzinie 8.00 rano, co podkreślam. Rozpoczniemy od głosowań nad ustawami rozpatrzonymi dzisiaj. O godzinie 9.00 przystąpimy do obecnego punktu dziesiątego porządku obrad: informacja Prezesa Rady Ministrów na temat rezultatów negocjacji o członkostwo Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-3.43" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przystępujemy zatem do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad...</u>
<u xml:id="u-3.44" who="#komentarz">(Senator Teresa Liszcz: Czy można zabrać głos?)</u>
<u xml:id="u-3.45" who="#MarszałekLonginPastusiak">A w jakiej sprawie?</u>
<u xml:id="u-3.46" who="#komentarz">(Senator Teresa Liszcz: W sprawie porządku obrad.)</u>
<u xml:id="u-3.47" who="#MarszałekLonginPastusiak">Kiedy pytałem, czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawie porządku obrad, nikt się nie zgłaszał.</u>
<u xml:id="u-3.48" who="#komentarz">(Senator Teresa Liszcz: Czekałam, aż pan marszałek skończy.)</u>
<u xml:id="u-3.49" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pani Senator, przepraszam bardzo, ale trzeba uważnie słuchać, co mówi marszałek. Pytałem, czy ktoś chce zabrać głos. Nikt nie chciał zabrać głosu, więc stwierdziłem, że Wysoka Izba zatwierdziła porządek obrad.</u>
<u xml:id="u-3.50" who="#komentarz">(Senator Teresa Liszcz: Ale mnie chodzi tylko o kolejność. Po tym ostatnim zdaniu pana marszałka...)</u>
<u xml:id="u-3.51" who="#MarszałekLonginPastusiak">Tak?</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#SenatorTeresaLiszcz">Jeżeli dobrze zrozumiałam, to również punkt, który jest umieszczony w pierwotnym projekcie jako dziewiąty, dotyczący k.p.k. miałby być dzisiaj rozpatrzony.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#komentarz">(Marszałek Longin Pastusiak: Tak. Punkt dziewiąty tak.)</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#SenatorTeresaLiszcz">Chciałabym prosić, żeby jednak przenieść go na jutro. Uzasadnię to, jeśli można.</u>
<u xml:id="u-4.3" who="#komentarz">(Marszałek Longin Pastusiak: Chodzi o kodeks postępowania karnego?)</u>
<u xml:id="u-4.4" who="#SenatorTeresaLiszcz">Tak, tak. O to chodzi.</u>
<u xml:id="u-4.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale przyjęliśmy już porządek.)</u>
<u xml:id="u-4.6" who="#SenatorTeresaLiszcz">Mnie chodzi tylko o kolejność, bo punkt dziewiąty po zmianie jest dziesiąty, a pan marszałek powiedział, że...</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przepraszam, chodzi pani o punkt: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania karnego, ustawy - Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania karnego, ustawy o świadku koronnym oraz ustawy o ochronie informacji niejawnych?</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Senator Teresa Liszcz: Tak.)</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">On zostanie rozpatrzony w dniu jutrzejszym, po informacji prezesa Rady Ministrów na temat negocjacji z Unią.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Senator Teresa Liszcz: Jeżeli tak, to w porządku.)</u>
<u xml:id="u-5.4" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-5.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przepraszam, czy ktoś prosił o głos? Chętnie go udzielę.</u>
<u xml:id="u-5.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#SenatorKrzysztofSzydłowski">Panie Marszałku, powiedział pan, że informacja premiera jest zawarta w punkcie dziesiątym, a póki co stanowisko Senatu w sprawie ustawy - Kodeks karny jest w punkcie dziewiątym. A więc to by oznaczało...</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Panie Senatorze, jutro, o godzinie 9.00, czyli po głosowaniach, przystąpimy do informacji prezesa Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chcę również uprzedzić państwa senatorów, że obrady nad tym punktem będą rejestrowane przez telewizję i po południu retransmitowane. Ponieważ jest to informacja prezesa Rady Ministrów, będzie można kierować do premiera pytania. Nasz regulamin nie przewiduje debaty, ale pytania będzie można zgłaszać. Premierowi będą towarzyszyli szef dyplomacji polskiej, kierownik Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej, główny negocjator polski. Tak więc na pytania państwa senatorów odpowiadać będzie nie tylko premier, ale również te osoby, które były bezpośrednio włączone w proces negocjacji. Bardzo proszę o solidne przygotowanie się do tego punktu porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Rozumiem, że możemy teraz zająć się punktem pierwszym porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-7.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przystępujemy zatem do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych.</u>
<u xml:id="u-7.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm 5 grudnia bieżącego roku. Do Senatu została przekazana następnego dnia. Zgodnie z Regulaminem Senatu 9 grudnia skierowałem tę ustawę do Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-7.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 300, natomiast sprawozdanie komisji w druku nr 300A.</u>
<u xml:id="u-7.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych senatora Bernarda Drzęźlę o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
<u xml:id="u-7.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#SenatorBernardDrzęźla">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-8.1" who="#SenatorBernardDrzęźla">Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych. Ustawa ta została uchwalona przez Sejm 5 grudnia bieżącego roku. Nasza komisja rozpatrywała ją 13 grudnia. Opinia komisji, jak już pan marszałek powiedział, przedstawiona jest w druku nr 300A.</u>
<u xml:id="u-8.2" who="#SenatorBernardDrzęźla">Komisja rekomenduje Wysokiemu Senatowi przyjęcie rozpatrywanej ustawy bez poprawek. Potrzeba uchwalenia ustawy wynika z faktu, że poprzednia ustawa dotycząca tej sprawy traci moc 31 grudnia bieżącego roku. Ustawa ta stanowiła podstawę realizacji programu pod tytułem „Reforma górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 1998–2002”. Proces reformowania górnictwa, jak wiadomo, nie został jeszcze zakończony, bo nadal do rozwiązania pozostają problem nadmiaru mocy produkcyjnych w górnictwie oraz wszystkie związane z tym problemy socjalne. Ponadto nie wywiązano się jeszcze ze zobowiązań wobec pracowników przedsiębiorstw górniczych korzystających z dwuletnich zasiłków socjalnych lub pięcioletnich urlopów górniczych. W celu umożliwienia wydatkowania środków budżetowych na te cele konieczne jest utrzymanie w mocy niektórych przepisów poprzedniej ustawy.</u>
<u xml:id="u-8.3" who="#SenatorBernardDrzęźla">Nowa ustawa dostarcza instrumentów prawnych dla realizacji programu reformy górnictwa węgla kamiennego pod tytułem „Program restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2003–2006 z wykorzystaniem ustaw antykryzysowych i zainicjowaniem prywatyzacji niektórych kopalń”. Program ten został przyjęty przez rząd 20 listopada bieżącego roku.</u>
<u xml:id="u-8.4" who="#SenatorBernardDrzęźla">Program ten, rozpatrywana ustawa, a także dwie uprzednie ustawy - ustawa o pomocy publicznej dla przedsiębiorców o szczególnym znaczeniu dla rynku pracy, którą też miałem przyjemność rekomendować swego czasu Wysokiemu Senatowi, a także ustawa o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców oraz o zmianie ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy - stanowią w sumie pewną całość umożliwiającą ratowanie górnictwa węgla kamiennego przed bankructwem.</u>
<u xml:id="u-8.5" who="#SenatorBernardDrzęźla">Rozpatrywana ustawa została dość późno dostarczona do Sejmu, że tak powiem, na dwie minuty przed dwunastą, co zresztą było tam dość krzykliwie podnoszone. Wysokiemu Senatowi jest przedstawiana właściwie na minutę przed dwunastą, bo 31 grudnia musi ona wejść w życie. Powodem tych opóźnień jest to, że program restrukturyzacji górnictwa powstawał z wielkimi trudnościami. Był on na różne sposoby oprotestowywany, dlatego jego ostateczna wersja ukształtowała się, jak już mówiłem, dopiero 20 listopada.</u>
<u xml:id="u-8.6" who="#SenatorBernardDrzęźla">Nasza komisja, wsparta opinią Biura Legislacyjnego Senatu, prosi Wysoki Senat o przyjęcie ustawy bez poprawek. Dodam jeszcze, że w Sejmie przedłożenie rządowe zostało wzbogacone szeregiem fachowych poprawek, które uczyniły ustawę tworem jeśli nie doskonałym, to co najmniej dobrym. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję, Panie Senatorze. Proszę jeszcze chwilkę pozostać na mównicy.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie panu senatorowi sprawozdawcy? Tak, pan senator Graczyński.</u>
<u xml:id="u-9.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#SenatorAdamGraczyński">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-10.1" who="#SenatorAdamGraczyński">Tytuł ustawy jest znany, wiadomy. Jego ostatni akapit mówi o szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych. Mam pytanie do pana senatora sprawozdawcy: czy nowelizacja ustawy wnosi jakieś szczególne rozwiązania dla gmin górniczych? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#SenatorBernardDrzęźla">O ile dobrze pamiętam, Panie Senatorze, to nie wnosi. Ale podczas dyskusji na posiedzeniu komisji podnosiliśmy sprawę ewentualnej nowelizacji ustawy w związku z tym, że rozmowy ze związkami zawodowymi jeszcze trwają i niewątpliwie wynikną z nich pewne nowe kwestie. Obecny tutaj pan minister Kossowski zadeklarował, że ustawa będzie weryfikowana w pierwszym kwartale przyszłego roku. Przy tej okazji mogłaby zostać wprowadzona, tak ważna dla nas, sprawa gmin górniczych.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy państwo senatorowie mają dalsze pytania do pana senatora sprawozdawcy? Nie.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#komentarz">(Senator Bernard Drzęźla: Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-12.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Rozpatrywana ustawa jest oczywiście rządowym projektem. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych upoważniony został minister gospodarki. Witam w naszej Izbie pana ministra Marka Kossowskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki, a także witam pana ministra Jana Czekaja, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów. Rozumiem, że pan minister Kossowski zgłasza chęć przedstawienia stanowiska rządu.</u>
<u xml:id="u-12.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-13.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Jak powiedział pan senator Drzęźla, 31 grudnia 2002 r. tracą moc przepisy ustawy z listopada 1998 r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych.</u>
<u xml:id="u-13.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Proces likwidacji kopalń finansowany w przeważającej mierze ze środków budżetu państwa nie został, jak już podkreślono, zakończony. Pozostają do zrealizowania zobowiązania wobec pracowników przedsiębiorstw górniczych oraz dodatkowe świadczenia wynikające z układu zbiorowego pracy. Dla utrzymania podstaw do wydatkowania środków budżetowych na wymienione cele jako praw nabytych konieczne jest utrzymanie w mocy niektórych przepisów, poza tymi, które są przewidziane w dotychczasowym art. 58 wspomnianej ustawy. Dotyczy to między innymi art. 22 mówiącego o wypłatach świadczeń z tytułu urlopu górniczego, o wypłatach zasiłków socjalnych, art. 31 mówiącego o wskazywaniu przez ministra gospodarki jednostki organizacyjnej do wypłat świadczeń i art. 35 zawierającego upoważnienie dla ministra gospodarki do wydania rozporządzenia odnośnie trybu wypłacania świadczeń.</u>
<u xml:id="u-13.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">20 listopada bieżącego roku Rada Ministrów przyjęła nowy program reformy górnictwa węgla kamiennego pod tytułem „Program restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2003–2006 z wykorzystaniem pakietu ustaw antykryzysowych i zainicjowaniem prywatyzacji niektórych kopalń”. O pakiecie ustaw mówił wyczerpująco pan senator Drzęźla, więc nie będę jeszcze raz przytaczał ich tytułów, ale tak naprawdę to był początek właśnie tego całego programu. Jego zawartość składa się z podstawowego programu, który został przyjęty przez Radę Ministrów i całego pakietu ustaw, które były przyjmowane również przez Wysoki Senat. Wdrożenie przyjętych w omawianym programie rozwiązań wymaga wprowadzenia właśnie tych instrumentów prawnych, o których mówiłem.</u>
<u xml:id="u-13.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Omawiając ogólnie proponowane zapisy ustawy, chciałbym zwrócić uwagę Wysokiego Senatu na następujące kwestie.</u>
<u xml:id="u-13.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">W przepisie art. 6 ust. 4 zakłada się zwolnienie przedsiębiorstw górniczych z wpłat z zysku do budżetu państwa w części dotyczącej zysku osiągniętego w rezultacie ustawowych umorzeń zobowiązań, a więc zysku stricte papierowego, takiego zysku, który nie przekłada się na konkretne pieniądze pozyskiwane w wyniku działalności gospodarczej.</u>
<u xml:id="u-13.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">W art. 8 ogranicza się, przy utrzymaniu dotychczasowych warunków oddłużeniowych wynikających z ustawy tak zwanej górniczej, zasadę ogłoszenia upadłości podmiotów górnictwa w okresie prowadzonej restrukturyzacji finansowej. W okresie tym zawiesza się również stosowanie przepisów art. 5 §2 i 3 prawa upadłościowego. Chciałbym zwrócić uwagę, że dotyczy to wyłącznie sytuacji, kiedy podmioty górnictwa węgla kamiennego objęte są procesami naprawczymi, procesami restrukturyzacji. Nie dotyczy to takiej sytuacji, kiedy podmioty te nie są restrukturyzowane i chronione nadzwyczajnym prawem, które wyłączałoby je z normalnych reguł funkcjonowania w gospodarce rynkowej.</u>
<u xml:id="u-13.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">W art. 11 zwalnia się spółki prawa handlowego grupujące całkowicie likwidowane kopalnie węgla kamiennego i finansowane ze środków budżetu państwa z obowiązku wnoszenia bieżących wpłat, opłat i kar na rzecz Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarki wodnej, z wyjątkiem opłat i kar stanowiących dochody jednostek samorządu terytorialnego.</u>
<u xml:id="u-13.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">W art. 43 utrzymuje się do 31 grudnia 2006 r. dotychczasową zasadę reprezentowania Skarbu Państwa przez ministra właściwego do spraw gospodarki w podmiotach górniczych, z wyłączeniem Kopalni Węgla Kamiennego „Bogdanka” Spółka Akcyjna. Nie dotyczy to jednakże prywatyzacji spółek węglowych, bo jej dokonuje minister do spraw skarbu państwa.</u>
<u xml:id="u-13.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">W art. 44 zapewnia się sukcesję dla agencji ograniczoną do koncesji i innych decyzji wydanych na podstawie prawa geologicznego i górniczego, a także innych ustaw w takim zakresie, w jakim decyzje te są niezbędne do prowadzenia zakładu górniczego. Kolejne przepisy tego artykułu umożliwiają umorzenie zobowiązań ciążących na przedsiębiorstwach za korzystanie ze środowiska i kar administracyjnych, a także wyłączenie przychodów ze zbycia takiego przedsiębiorstwa z opodatkowania wynikającego z ustawy o podatkach od osób prawnych oraz zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych wynikających ze zbycia przedsiębiorstwa. To również dotyczy wyłącznie procesów naprawczych, restrukturyzacyjnych. Nie są to przepisy prawa, które tworzyłyby szczególne względy dla podmiotów nieobjętych trudnymi i bardzo bolesnymi często procesami naprawczymi.</u>
<u xml:id="u-13.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">W nowym art. 44a stwarza się możliwość realizacji zadań założonych w programie, chodzi o utworzenie Kompanii Węglowej Spółka Akcyjna, bez zbędnej zwłoki, na co potrzebne jest szybkie rozpatrzenie wniosku o wszczęcie postępowania antymonopolowego.</u>
<u xml:id="u-13.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Następny przepis, zawarty w art. 45, daje Państwowej Agencji Restrukturyzacji Górnictwa Węgla Kamiennego SA legitymację do udziału w postępowaniach restrukturyzacyjnych prowadzonych na podstawie ustawy o restrukturyzacji należności publicznoprawnych, a także na podstawie ustawy o pomocy publicznej dla przedsiębiorstw szczególnie ważnych dla rynku pracy. Status strony w tych postępowaniach, co do zasady mających charakter administracyjny, agencja nabędzie z mocy prawa, to jest z mocy omawianego przepisu. Ten przepis dotyczy procesu oddłużenia, tego procesu, który w istotnym stopniu powinien przyczynić się do poprawy sytuacji w górnictwie węgla kamiennego. Bez oddłużenia i pozbawienia górnictwa tego balastu, który właściwie jest nie do spłacenia w tej chwili - są to pieniądze, które nagromadziły się przez lata, a niemożliwe są do odzyskania - nie stworzy się górnictwu węgla kamiennego warunków do normalnego funkcjonowania w gospodarce rynkowej.</u>
<u xml:id="u-13.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Przepis zawarty w art. 46 reguluje skutki zamierzonych transakcji z punktu widzenia regulacji zawartej w ustawie o komercjalizacji, zwłaszcza w kontekście uprawnień pracowników do nieodpłatnego nabycia akcji. Używając terminu „transakcja” chciałbym przekazać Wysokiemu Senatowi informację, że konstrukcja programu restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego polega między innymi na tym, że tworzona Kompania Węgla Kamiennego SA powstanie z kopalń i zakładów górniczych przejętych od pięciu spółek węglowych, które w tej chwili są w niezwykle trudnej sytuacji. W tej kompanii węglowej, w nowej strukturze zarządzania, przy instrumentach prawnych i instrumentach finansowych, jest realna szansa na to, że te kopalnie i te podmioty odzyskają normalną zdolność funkcjonowania w gospodarce.</u>
<u xml:id="u-13.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Przepis zawarty w art. 4 ustawy, umożliwia organom gmin przyjęcie uchwał o podjęciu procedury oddłużeniowej zobowiązań podatkowych, stanowiących dochody budżetu jednostek samorządu terytorialnego, jeśli tego nie uczyniły w oparciu o art. 7 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. o restrukturyzacji niektórych należności publicznoprawnych od przedsiębiorców.</u>
<u xml:id="u-13.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Chciałbym tu, w jakimś sensie odpowiadając na pytanie pana senatora Graczyńskiego, powiedzieć, że to jest ważna dla gmin sprawa unormowania pewnych relacji finansowych samych gmin jako takich. Jeżeli zaś chodzi o szczególne uprawnienia gmin górniczych, o czym pan senator wspomniał, to, jak mówił pan senator Drzęźla, pewnie będzie zachodziła taka konieczność, aby w nieodległej przyszłości wprowadzić również zmiany do tej ustawy, które w sposób korzystniejszy dla tych gmin unormowałyby istotne dla nich kwestie finansowe. Z taką świadomością prezentuję ten projekt Wysokiemu Senatowi. Niestety, z propozycjami nowelizacji tej ustawy będziemy zmuszeni wystąpić w pierwszych miesiącach przyszłego roku, między innymi w związku z negocjacjami ze związkami zawodowymi, które były prowadzone w ostatnich dniach, ponieważ w wyniku tych negocjacji również powstały pewne zobowiązania wymagające uzupełnienia tej ustawy. Istnieje jednak konieczność wejścia tej ustawy w życie z ostatnim dniem bieżącego roku ze względu na zagrożenie upadłością podmiotów górnictwa węgla kamiennego, co mogłoby mieć trudne do oszacowania skutki ekonomiczne i społeczne.</u>
<u xml:id="u-13.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję panu ministrowi za przedstawienie stanowiska rządu. Proszę jeszcze pozostać, bo chciałbym zapytać państwa senatorów, czy ktoś pragnie zgłosić z miejsca krótkie, trwające nie dłużej niż minutę pytanie.</u>
<u xml:id="u-14.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę bardzo, pan senator Biela.</u>
<u xml:id="u-14.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">I proszę, żeby podnieśli ręce ci z państwa, którzy również chcą się zgłosić, pani senator sekretarz zapisze nazwiska.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#SenatorAdamBiela">Panie Marszałku, chciałbym zadać następujące pytania.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#SenatorAdamBiela">Jak likwidacja siedmiu kopalń i trzydziestu pięciu tysięcy miejsc pracy w kopalniach oraz wydobycie do 88 milionów t węgla kamiennego rocznie ma się do zobowiązań strony polskiej w sprawie warunków akcesji do Unii Europejskiej? To jest pierwsze pytanie.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#SenatorAdamBiela">Drugie: jakie są koszty likwidacji tych kopalń i skąd wziąć na to środki? Czy naprawdę najlepszym wyjściem jest likwidacja kopalń przy wykorzystaniu kredytu Banku Światowego?</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#SenatorAdamBiela">I trzecie pytanie: jakich środków - wobec norm ekologicznych Unii Europejskiej - wymaga ochrona środowiska w przypadku środowisk kopalnianych? Jak ocenia się globalnie koszty uchronienia tych kopalń przed zamknięciem? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Panie Ministrze, czy chciałby pan najpierw zebrać pytania, czy od razu odpowiedzieć?</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Marek Kossowski: Proszę bardzo, Panie Marszałku, jestem gotów odpowiedzieć.)</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-17">
<u xml:id="u-17.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Panie Senatorze, oczywiście to nie jest kwestia regulowana przez tę ustawę, dlatego że sprawy likwidacji kopalń i redukcji zatrudnienia czy może, zaczynając od przyczyny problemów polskiego górnictwa, zmniejszenia wydobycia węgla kamiennego regulowane są głównie przez program przyjęty przez Radę Ministrów. Ta ustawa rzeczywiście pomaga zrealizować ten program, ale ona w dużym stopniu pomaga polskiemu górnictwu i pozwoli mu - oczywiście po jej przyjęciu przez Wysoki Senat - przetrwać i funkcjonować w sposób normalny.</u>
<u xml:id="u-17.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Odpowiadam jednak wprost na pierwsze pytanie - nie ma to związku z wymaganiami Unii Europejskiej. Unia Europejska nie nałożyła na Polskę żadnego obowiązku likwidowania jakichkolwiek kopalń i zwalniania pracowników tych kopalń. Nie jest też intencją rządu i tego programu, który został przyjęty, żeby redukować zatrudnienie i likwidować kopalnie. Intencja jest przede wszystkim taka, żeby poziom wydobycia był uzasadniony ekonomicznie i zapewnił przychody pozwalające na ponoszenie opłat ekologicznych, o których pan senator wspomina, już nie tylko wedle standardów unijnych, ale wedle obowiązujących w tej chwili standardów polskich.</u>
<u xml:id="u-17.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Zaległości górnictwa, jeżeli chodzi o opłaty ekologiczne, wynoszą w tej chwili ponad 3 miliardy zł, z czego w przypadku samych gmin to jest około 500 milionów. Tak mniej więcej wygląda stan zobowiązań. Oczywiście nie jest to koszt powstały w ciągu jednego roku, te zaległości powstawały w ciągu ostatnich dziesięciu lat, ale mniej więcej taka jest skala zobowiązań górnictwa z tytułu opłat, kar i innych konsekwencji finansowych związanych z koniecznością wypełniania norm ekologicznych, które obowiązują w naszym kraju. Ta wysokość nie powinna ulec zasadniczej zmianie po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej, nie powinno się to w istotny sposób zmienić. Chcielibyśmy do tego czasu doprowadzić polskie górnictwo do takiego stanu, aby ono mogło rzeczywiście na bieżąco regulować opłaty.</u>
<u xml:id="u-17.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Jeżeli chodzi o koszty likwidacji kopalń, to rzeczywiście jest zamiar skorzystania z kredytu, być może niekoniecznie Banku Światowego, rozważamy również innych potencjalnych kredytodawców, w każdym razie nie jest możliwe sfinansowanie tego w tej chwili bezpośrednio z budżetu państwa. Staramy się znaleźć takiego kredytodawcę, który da najkorzystniejsze, najlepsze warunki finansowe. Jeżeli dojdzie do likwidacji kopalń, to z pewnością dołożymy wszelkich starań, aby ten kredyt nie był, krótko mówiąc, przepłacony. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-18">
<u xml:id="u-18.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-18.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Sztorc.</u>
</div>
<div xml:id="div-19">
<u xml:id="u-19.0" who="#SenatorJózefSztorc">Panie Marszałku, mam do pana ministra trzy krótkie pytania.</u>
<u xml:id="u-19.1" who="#SenatorJózefSztorc">Panie Ministrze, było już wiele ustaw, które miały oddłużyć i naprawić polskie górnictwo. Może by pan tak pokrótce powiedział, ile ich było i jaki odniosły skutek?</u>
<u xml:id="u-19.2" who="#SenatorJózefSztorc">Drugie pytanie: jakie są górne granice płac w górnictwie? Nie wiemy tego dokładnie, mówi się, że są to dziesiątki tysięcy złotych, a poza tym są dziesiątki tysięcy złotych premii. Ja sądzę, że premie się dostaje za dobrą pracę, a tej dobrej pracy nie widać w zarządach kopalń.</u>
<u xml:id="u-19.3" who="#SenatorJózefSztorc">Ilu jest ludzi, którzy pobierają te horrendalne wynagrodzenia w sektorze górnictwa? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-20">
<u xml:id="u-20.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Jestem gotów, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-20.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Panie Senatorze, była jedna ustawa, która miała doprowadzić do oddłużenia górnictwa, ustawa z 1998 r. Ona była nowelizowana w późniejszym terminie i była nieskuteczna. To jest ta ustawa, która jest w tej chwili nowelizowana. Ona była nieskuteczna, nie doprowadziła do oddłużenia górnictwa węgla kamiennego. Te działania, które były podjęte w ramach programu z 1998 r., nie doprowadziły skutecznie do oddłużenia górnictwa, tak to wygląda statystycznie. W związku z tym pod koniec ubiegłego roku, w listopadzie, zobowiązania w górnictwie wynosiły 21 miliardów 500 milionów zł, w tej chwili wynoszą 20 miliardów 500 milionów zł, więc ta kwota co prawda nieznacznie, ale jednak spadła, jest mniejsza. Mimo to jest ogromna, to jest połowa deficytu budżetowego, to jest równowartość ponad 5 miliardów dolarów. Dlatego między innymi Rada Ministrów, Ministerstwo Gospodarki podjęły działania, aby stworzyć skuteczne instrumenty, które mają doprowadzić do oddłużenia górnictwa węgla kamiennego.</u>
<u xml:id="u-20.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Jeżeli chodzi o płace, to średnia płaca w górnictwie wynosi w tej chwili 3 tysiące 500 zł, a maksymalne płace w górnictwie, które są w zarządach, są objęte tak zwaną ustawą kominową i nie przekraczają brutto 12 tysięcy 500 zł. Tak się kształtują wynagrodzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-21">
<u xml:id="u-21.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-21.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Janowski.</u>
</div>
<div xml:id="div-22">
<u xml:id="u-22.0" who="#SenatorMieczysławJanowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-22.1" who="#SenatorMieczysławJanowski">Panie Ministrze, nie tak dawno Senat dyskutował nad ustawą o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Przedłużone zostało działanie ustawy, która miała obowiązywać w latach 1999–2002. W tej ustawie znalazły się przepisy odnoszące się do gmin górniczych. Ministerstwo Finansów mówiło, że będzie nowe rozwiązanie, i Sejm odrzucił poprawkę przyjętą przez Senat. W tej chwili gminy górnicze ponoszą dodatkowe straty, nie mając wpływów z tytułu udziału w podatku dochodowym od osób fizycznych i od osób prawnych, jako że ci ludzie nie pracują, jednostki gospodarcze nie działają. Gminy nie dostały też rekompensaty z tytułu utraconych wpływów z racji opłaty eksploatacyjnej. Ta ustawa żadnego z tych problemów nie rozwiązuje, a w tytule ustawy mówi się wyraźnie również o gminach górniczych. Jest to stanowisko, które gminy górnicze mi przekazały. Od dłuższego czasu jestem w stałym kontakcie z tymi gminami, wyrażam swój niepokój. Jak pan minister widzi rozwiązanie tego problemu?</u>
</div>
<div xml:id="div-23">
<u xml:id="u-23.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Tak, to jest problem. Ja o tym wspominałem, mówił o tym również pan senator Drzęźla. Ja może jeszcze raz spróbuję powiedzieć o tej sprawie w ten sposób: gminy górnicze na mocy ustawy z 1998 r., która jest w tej chwili nowelizowana, posiadały pewne uprawnienia, które wyróżniały je spośród pozostałych gmin w Polsce ze względu na trudną sytuację finansową, ekonomiczną w tych gminach. I w istocie, tak jak powiedziałem, do tej sprawy pewnie trzeba będzie wrócić na początku przyszłego roku.</u>
<u xml:id="u-23.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Chciałbym jednak powiedzieć o jednej sprawie, która, jak mi się wydaje, jest istotna. Ta ustawa, zmierzając do tego, aby naprawić finanse polskiego górnictwa, tak naprawdę przyczyni się w istotny sposób do poprawienia finansów gmin górniczych. Może to zabrzmi paradoksalnie, ale tak jest. W tej chwili tylko z tytułu opłaty eksploatacyjnej górnictwo węgla kamiennego reguluje swoje zobowiązania wobec gmin górniczych na poziomie niespełna 50%, dokładnie na poziomie 47%. Zakładamy, że górnictwo, które będzie już sprawne, wydolne ekonomicznie, będzie w stanie ponosić te opłaty w 100%. To są niebagatelne środki, które wpłyną do kasy gmin. Podobnie w przypadku innych opłat, które w sposób pośredni zasilają kasy gminne. Po prostu zdrowe górnictwo, które będzie funkcjonowało w sposób prawidłowy, które odzyska równowagę ekonomiczną, stanie się znacznie lepszym podmiotem gospodarczym, który powinien również w większym niż dotychczas stopniu przyczynić się do rozwoju gospodarczego na terenie gmin.</u>
<u xml:id="u-23.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">W tej chwili czas regulowania należności, regulowania zobowiązań wobec przedsiębiorstw kooperujących z górnictwem węgla kamiennego wynosi ponad trzysta dni. Nie muszę pewnie szerzej tłumaczyć, co to oznacza zwłaszcza dla małych i średnich przedsiębiorstw. Jest wiele upadłości i bankructw w tej grupie przedsiębiorstw, które współpracują z górnictwem węgla kamiennego na terenie gmin górniczych. Gdyby udało się skrócić czas realizacji tych zobowiązań do normalnie przyjętego w cywilizowanej gospodarce terminu trzydziestu dni, a może nawet dwóch tygodni, to te przedsiębiorstwa powinny się zacząć rozwijać, one wtedy będą w stanie na bieżąco płacić swoje zobowiązania, podatki. Tak więc właściwie ten proces naprawy polskiego górnictwa służy w istotny sposób również gminom górniczym.</u>
<u xml:id="u-23.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Jeżeli zaś chodzi o sprawy związane z pewnymi dogodnościami, które wynikały z wcześniejszych zapisów ustawowych, to, jak powiedziałem, sprawa jest obecnie analizowana, w wyniku licznych sygnałów ze strony senatorów i posłów, przez Ministerstwo Gospodarki i Ministerstwo Finansów. Jak powiedziałem, w pierwszych miesiącach przyszłego roku pewnie będziemy mogli do tej sprawy także z naszej inicjatywy powrócić.</u>
</div>
<div xml:id="div-24">
<u xml:id="u-24.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-24.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Izdebski.</u>
</div>
<div xml:id="div-25">
<u xml:id="u-25.0" who="#SenatorSławomirIzdebski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-25.1" who="#SenatorSławomirIzdebski">Panie Ministrze, z moich informacji wynika, że w wielu kopalniach stworzono spółki do, że tak powiem, rozbierania tak zwanych pozostałości kopalnianych. Chciałbym zapytać, czy one zostały rozliczone i czy to nie było elementem pomocnym w rozbijaniu załóg górniczych. Z tego, co mi wiadomo, górnicy również prosili o przekazanie takich informacji; mówią, że nie wierzą w tworzenie małej i średniej przedsiębiorczości, twierdzą, że to są bzdury. Ja w znacznej części podzielam te opinie, ponieważ wielokrotnie mówiło się na temat tworzenia nowych miejsc pracy, a bezrobocie wzrasta i tych miejsc pracy jednak nie przybywa. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-26">
<u xml:id="u-26.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Pozostałości kopalniane. Jak rozumiem, Panie Senatorze, chodzi tutaj o kopalnie likwidowane. Tymi pozostałościami i w ogóle likwidacją kopalń zajmuje się jedna spółka, Spółka Restrukturyzacji Kopalń, która w sposób mniej czy bardziej udany - jest to ogromny zakres prac - likwidacją tych pozostałości się zajmuje. Na bazie tych pozostałości powstało rzeczywiście ileś małych czy średnich przedsiębiorstw, raczej małych niż średnich. One są w różnej kondycji ekonomicznej. Ja myślę, że budowanie przyszłości dla osób, które będą odchodziły z górnictwa węgla kamiennego, wyłącznie poprzez tworzenie dla nich miejsc pracy w oparciu o majątek zbędny w górnictwie węgla kamiennego byłoby wypaczeniem idei tworzenia alternatywnych miejsc pracy. To jest jeden ze sposobów tworzenia miejsc pracy, i to w tej chwili, jak sądzę, nie najbardziej istotny.</u>
<u xml:id="u-26.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiMarekKossowski">Jeżeli zaś chodzi o gminy górnicze, jeżeli chodzi o region Śląska, to można oczywiście nie wierzyć w to, że powstają małe czy średnie przedsiębiorstwa, ale statystyka mówi inaczej, bo jednak cały czas te przedsiębiorstwa powstają. Oczywiście dobrze by było, gdyby ich powstawało więcej, dobrze by było, gdyby one stworzyły miejsca pracy dla ponad trzystu tysięcy ludzi bezrobotnych z tego regionu, jest to jednak pewien proces. Ten problem zostanie rozwiązany nie tylko przez cały zespół działań podejmowanych w związku z restrukturyzacją górnictwa, musi to wynikać przede wszystkim z realizacji programu gospodarczego rządu i rozwoju gospodarczego regionu śląskiego i całego kraju. Wtedy problem bezrobocia, a także problem tych pracowników, którzy będą odchodzić z branży górnictwa węgla kamiennego, zostanie rozwiązany. Z pewnością jednak działalność Spółki Restrukturyzacji Kopalń w tym zakresie należałoby poprawić i nad tym pracujemy.</u>
</div>
<div xml:id="div-27">
<u xml:id="u-27.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-27.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie jeszcze zadać pytanie panu ministrowi? Nie widzę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-27.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję, Panie Ministrze, za wyczerpujące odpowiedzi na pytania państwa senatorów.</u>
<u xml:id="u-27.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-27.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam o standardowych wymogach regulaminowych, mianowicie o konieczności zapisywania się do głosu u senatora sekretarza, a także o obowiązku składania wniosków legislacyjnych przed zamknięciem dyskusji.</u>
<u xml:id="u-27.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Informuję Wysoką Izbę, że w tej chwili jest pięciu senatorów zapisanych do dyskusji, w tym jeden senator, pan senator Stokłosa, złożył swoje przemówienie do protokołu.</u>
<u xml:id="u-27.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę pana senatora Jerzego Markowskiego o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-28">
<u xml:id="u-28.0" who="#SenatorJerzyMarkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-28.1" who="#SenatorJerzyMarkowski">Chciałbym prosić Wysoką Izbę, aby była uprzejma wysłuchać tego, co mam do powiedzenia, przede wszystkim po to, ażeby mógł uzasadnić swój apel. Ja paradoksalnie, co mi się jeszcze nigdy nie zdarzało, będę prosił państwa senatorów o to, ażeby nie zgłaszać poprawek do tej ustawy. Nie dlatego, że takie jest stanowisko komisji, której mam zaszczyt przewodniczyć, ale dlaczego, to za chwilę powiem.</u>
<u xml:id="u-28.2" who="#SenatorJerzyMarkowski">Niemniej jednak, jeśli pan marszałek pozwoli, w kilku zdaniach odniosę się do tego problemu, który staje się wyjątkowo silnie akcentowany społecznie, zwłaszcza w środkach masowego przekazu, z potężną dozą niesprawiedliwości w ocenach, których nawet dzisiaj tutaj byliśmy świadkami.</u>
<u xml:id="u-28.3" who="#SenatorJerzyMarkowski">Proszę państwa, kilka liczb. Przede wszystkim, dlaczego ten węgiel jest takim problemem i dlaczego jest taki, tak to nazwijmy, ważny. Po pierwsze dlatego, że 50% produkowanej w Polsce energii elektrycznej wytwarza się na węglu kamiennym, resztę na węglu brunatnym. Po drugie, daje to miejsce pracy dla około stu czterdziestu tysięcy osób, co pomnożone przez trzy, cztery osoby z otoczenia nie tylko górnictwa, ale i w ogóle Śląska, daje ponad półmilionowy rynek pracy. Po trzecie, mało kto zdaje sobie sprawę z tego, że 20% wpływów dewizowych do polskiej gospodarki pochodzi właśnie z eksportu węgla. Ale to jest jak gdyby przytłumione, przyćmione informacją o tym, że ten eksport jest niezbyt efektywny.</u>
<u xml:id="u-28.4" who="#SenatorJerzyMarkowski">Dla pełniejszego obrazu tego, co się stało i dzieje w polskim górnictwie, podam kilka liczb. Pamiętamy czas, gdy w polskim górnictwie pracowało około czterystu trzydziestu tysięcy osób, i to nie tak dawno, kilkanaście lat temu. Dziś pracuje sto czterdzieści tysięcy osób. Pamiętamy czas, gdy w polskim górnictwie wydobywano około 200 milionów t, prawie dwieście, bo tak naprawdę to nigdy do 200 milionów t nie doszliśmy. Dziś wydobywamy około 100 milionów t węgla. Kiedyś w Polsce były siedemdziesiąt cztery kopalnie węgla kamiennego, dziś jest ich o połowę mniej.</u>
<u xml:id="u-28.5" who="#SenatorJerzyMarkowski">Szanowni Państwo! Problem górnictwa jest problemem nie tylko energetycznym, ale i społecznym, a od czasu do czasu za sprawą, niestety, różnych gier politycznych staje się problemem politycznym. Sprzyjają temu, można powiedzieć, podejmowane co jakiś czas w formie programów rządowych programy restrukturyzacji górnictwa, które, jak sądzę, najwyższy czas przestać nazywać programami restrukturyzacji górnictwa. Trzeba je po prostu nazywać klasyczną, pragmatyczną działalnością gospodarczą w sektorze węgla kamiennego. Tak naprawdę bowiem w tych wszystkich programach chodzi cały czas o to samo. Chodzi o to, ażeby dostosowywać poziom wydobycia węgla do potrzeb polskiej gospodarki i ażeby dostosowywać poziom zatrudnienia w polskim górnictwie węgla kamiennego do takiego poziomu, by przy wydobyciu takiej ilości węgla dało się utrzymać tyle miejsc pracy, ile jest potrzebnych, żeby ten węgiel wydobyć. I to jest całe kryterium.</u>
<u xml:id="u-28.6" who="#SenatorJerzyMarkowski">Rzecz tylko w tym, że różne parametry decydują o użyteczności polskiego węgla. Ktoś kiedyś próbował policzyć, jak poziom wzrostu produktu krajowego brutto ma się do poziomu produkcji węgla. Dla mnie zależność jest dość czytelna. Wnoszę to chociażby z faktu, że kiedyś wydobywano 137 milionów t węgla, mówię o roku 1997, i wtedy PKB był na poziomie 7,5%. Dziś, kiedy wydobywamy około 100 milionów t węgla, PKB jest na poziomie 1%, i to też jest jeszcze za dużo. Tak więc ta relacja wydaje mi się bliska.</u>
<u xml:id="u-28.7" who="#SenatorJerzyMarkowski">Różne są również przez ten cały okres narzędzia restrukturyzacji tego sektora, związane przede wszystkim z obniżaniem poziomu zatrudnienia. Tu trzeba uczciwie powiedzieć, że do roku 1997 restrukturyzacja poziomu zatrudnienia odbywała się bez wsparcia ze strony budżetu państwa. Były to wyłącznie odejścia naturalne, co przy tym poziomie zatrudnienia - przypomnę, czterysta trzydzieści tysięcy osób - przy tym bardzo jednak skoncentrowanym nacisku na efektywność w sektorze kadr górniczych, powodowało, że rocznie z górnictwa odchodziło około czternastu do piętnastu tysięcy ludzi. Przy dzisiejszym poziomie zatrudnienia te odejścia są już na naturalnym poziomie pięciu tysięcy osób góra. Pracuje mniej ludzi, a poza tym mamy jednak za sobą potężny proces. To tyle, jeśli chodzi o to drugie narzędzie.</u>
<u xml:id="u-28.8" who="#SenatorJerzyMarkowski">I trzecie, w górnictwie polskim od lat narasta skala zobowiązań finansowych. Różnie można mówić o powodach, jednak proszę zwrócić uwagę na to, że górnictwo, zwłaszcza węgla kamiennego, to może zabrzmi paradoksalnie, ale płaci cenę swojej potęgi. Węgiel bowiem decyduje o energii elektrycznej w Polsce i trzeba pamiętać, że koszt węgla w energetyce stanowi w 60 lub 70% o koszcie produkcji energii elektrycznej. Innymi słowy, im droższy byłby węgiel, tym droższa byłaby energia. A cena energii, jak pamiętamy, od roku 1992 nie rośnie nigdy więcej niż 2% powyżej poziomu inflacji. To jest naturalna granica wzrostu ceny węgla i nikt nie chce inaczej. I dobrze, że nikt nie chce inaczej. Źle jednak, że nikt nie przyjmuje tego faktu do wiadomości.</u>
<u xml:id="u-28.9" who="#SenatorJerzyMarkowski">To między innymi skutkuje wynikiem finansowym, o którym powiedział pan minister przed chwilą. Statystycznie, powiedziałbym, można to czytać jako zestawienie dwóch liczb. Zadłużenie na dzisiaj, przy tym poziomie produkcji, wynosi około 21 miliardów zł. Proszę jednak zwrócić uwagę na pewną subtelność interpretacji tych liczb, mianowicie jeszcze w 1997 r. zadłużenie na poziomie 11 miliardów zł stanowiło równowartość sześciomiesięcznej produkcji sektora węgla kamiennego. Dziś to zadłużenie stanowi równowartość półtorarocznej produkcji sektora węgla kamiennego. I to jest podstawowy powód do zmartwienia. Czyli nie ma szans na to, żeby ten sektor odłożył takie środki z tytułu sprzedaży swojego produktu, żeby zapłacić za te zobowiązania.</u>
<u xml:id="u-28.10" who="#SenatorJerzyMarkowski">Dlatego pojawiają się różnego rodzaju inicjatywy oddłużeniowe tego sektora i powiem państwu szczerze, że kiedyś dotyczyły one przede wszystkim górnictwa węgla kamiennego, a dziś dotyczą bardzo wielu gałęzi przemysłowych w Polsce. To jest jak gdyby dowód na to, że nie jest tak źle z polskim górnictwem tylko dlatego, że górnicy nie potrafią inaczej wydobywać węgla, ale dlatego, że po prostu sytuacja polskiego przemysłu jest, jaka jest. Polski przemysł utracił płynność finansową, polski przemysł nie ma zdolności do inwestowania z własnych środków, polski przemysł nie ma zdolności do kredytowania swojej działalności inwestycyjnej. To dotyczy nie tylko górnictwa, ale i hutnictwa, i kolei, a przecież nie tak dawno mówiliśmy o przemyśle zbrojeniowym i wielu innych gałęziach gospodarki. Stąd też szuka się narzędzi restrukturyzacji finansowej, czyli tak naprawdę oddłużenia. I tu, jeśli pan minister Kossowski pozwoli, uzupełnię jednak jego informację w odpowiedzi na pytanie pana senatora Sztorca. Otóż górnictwo stosuje tym razem czwarte narzędzie restrukturyzacji finansowej. Pierwsze narzędzie, bo takie były kompetencje i prawo, zastosowano w roku 1993, kiedy to jeszcze rząd stanowił o cenach węgla kamiennego. Wtedy ówczesny minister przemysłu i handlu miało do tego prawo i tak zrobił - podniósł cenę węgla energetycznego o prawie 40% odbiorcom energii...</u>
<u xml:id="u-28.11" who="#komentarz">(Sygnał telefonu komórkowego)</u>
<u xml:id="u-28.12" who="#SenatorJerzyMarkowski">Przepraszam bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-28.13" who="#SenatorJerzyMarkowski">W tym samym miesiącu, w tym samym okresie, minister przemysłu spowodował, że ówczesne podmioty w górnictwie ogłosiły postępowanie układowe, które oddłużyło polski sektor węglowy o ponad 50% swojej należności, ale po drodze spowodowało upadłość czterech i pół tysiąca podmiotów związanych z górnictwem w gospodarce.</u>
<u xml:id="u-28.14" who="#SenatorJerzyMarkowski">Drugim, Panie Ministrze, projektem, ustawową próbą oddłużenia polskiego górnictwa była ustawa z 10 czerwca 1997 r. Rozumiem, dlaczego pan minister tego nie pamięta. Warto powiedzieć, że ustawę przyjęto nie na wniosek rządu. Była to inicjatywa parlamentu. Największą jej ułomnością było to, że została uchwalona 10 czerwca 1997 r., we wrześniu były wybory parlamentarne i w tym samym czasie ustawa przestała funkcjonować. Funkcjonowała zatem kilka miesięcy, ale i w tych kilku miesiącach oddłużyła o ponad 11% sektor węgla kamiennego. Dopiero w 1998 r., jak gdyby na bazie tej, o której powiedziałem przed chwilą, eseldowsko-peeselowskiej ustawy, powstała ustawa, która po drodze, kiedy okazało się, że górnictwo i tak zadłuża się ponad wszelką miarę, doczekała się kolejnej nowelizacji. Ta nowelizacja dotrwała do roku 2002, czyli do teraz.</u>
<u xml:id="u-28.15" who="#SenatorJerzyMarkowski">I teraz już tylko uzasadnienie, dlaczego będę prosił o to, żeby państwo senatorowie nie wnosili poprawek. Otóż z czysto formalnej przyczyny. Szanowni Państwo, zarówno pan minister, bo takie ma zobowiązanie z tytułu rozmów i uzgodnień ze związkami zawodowymi na Śląsku, jak i my parlamentarzyści mówiliśmy o tym - i pan senator Graczyński, i senator Drzęźla w swoim wystąpieniu, każdy z nas, senator Janowski również, także senator Biela - iż wszyscy mamy świadomość tego, że trzeba wnieść do tej ustawy szereg poprawek. Jednak gdybyśmy te poprawki wnieśli dziś, to przy obecnym trybie postępowania legislacyjnego ta ustawa nie miałaby szansy wejścia w życie przed 1 stycznia 2003 r. Czyli mogłoby się zdarzyć, że pewien fragment sektora węgla kamiennego zostałby postawiony w stan upadłości. Ale nie w tym jest największy problem. Największy problem jest w skutkach tej upadłości.</u>
<u xml:id="u-28.16" who="#SenatorJerzyMarkowski">I teraz jednym zdaniem, Panie Marszałku, o bardzo prozaicznych skutkach upadłości na przykład dwóch z sześciu czy siedmiu spółek węglowych. Otóż kiedy ogłoszona jest upadłość, syndyk masy upadłościowej ma obowiązek zaspokojenia wierzycieli z wszystkiego, co ma do dyspozycji, czyli majątku i produktu podmiotu, którego upadłość nadzoruje. I wtedy mogłoby dojść do sytuacji - na pewno by do niej doszło - że syndyk masy upadłościowej skierowałby na polski rynek węgiel w takiej cenie, która byłaby w jego pojęciu zbywalną. Na pewno byłaby to cena dużo niższa od cen oferowanych przez spółki niebędące w stanie upadłości. Tym samym dokonalibyśmy po prostu zabójstwa polskiego rynku węgla kamiennego. Spółki węglowe niebędące w stanie upadłości nie byłyby w stanie sprzedawać swojego węgla. Tym samym sektor w ciągu paru miesięcy upadłby po prostu wskutek totalnej utraty płynności finansowej i niezdolności nie tylko do zaspokajania własnych potrzeb finansowych, ale i zaciągania kredytów, nawet tych płatniczych, które w tej chwili zaciąga.</u>
<u xml:id="u-28.17" who="#SenatorJerzyMarkowski">Stąd też, proszę państwa, kierując się przede wszystkim tą i wyłącznie tą intencją, a przede wszystkim skutkami z tego tytułu dla gospodarki państwa, jak również dla warunków społecznych w województwie śląskim, uprzejmie proszę i apeluję do państwa senatorów, ażeby - przy całej świadomości, spektrum pytań i wątpliwości wobec ustawy, nie tylko moich, aczkolwiek to stało się już publiczną tajemnicą - dali państwo szansę na to, żeby polskie górnictwo nie upadło, przynajmniej we fragmencie, od 1 stycznia przyszłego roku, a w dalszej kolejności w ciągu najbliższego roku, i przyjęli wersję przedłożenia rządowego bez poprawek.</u>
<u xml:id="u-28.18" who="#SenatorJerzyMarkowski">Jednocześnie zobowiązaliśmy się wszyscy, może przynajmniej przed sobą, moralnie, że jeśli nawet minister gospodarki nie podejmie takiej inicjatywy, to na pewno Komisja Gospodarki i Finansów Publicznych w ciągu pierwszego półroczu 2003 r. wystąpi z nowelizacją tej ustawy. Dziękuję za uwagę.</u>
<u xml:id="u-28.19" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Kazimierz Kutz)</u>
</div>
<div xml:id="div-29">
<u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję panu senatorowi.</u>
<u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Poproszę o zabranie głosu senatora Bielę. Potem wystąpi senator Drzęźla, tak jak jest zapisane.</u>
</div>
<div xml:id="div-30">
<u xml:id="u-30.0" who="#SenatorAdamBiela">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-30.1" who="#SenatorAdamBiela">Jest to już kolejna próba, podejmowana przez kolejny rząd, restrukturyzacji polskiego górnictwa. Niestety, próby te owocują nie tylko likwidacją kopalń, lecz coraz większym bezrobociem. Jest przy tym pełna świadomość tego, że przeznaczone na restrukturyzację górnictwa środki pochodzące z budżetu państwa nie są w sposób właściwy wykorzystywane na kreowanie nowych miejsc pracy dla osób zwolnionych z kopalni lub tych, które same poprosiły o zwolnienie.</u>
<u xml:id="u-30.2" who="#SenatorAdamBiela">Niestety, po wysłuchaniu debaty sejmowej na temat kondycji polskiego górnictwa muszę przyznać rację dyskutantom. Chcę tu wspomnieć o wypowiedzi pana posła Wrzodaka, że Niemcy z Rosją już dawno porozumiewały się nad głowami Polaków w kwestii importu gazu z Rosji do Niemiec. To interes Niemiec i Rosji, aby Polska kupowała rosyjski gaz od Niemców w ramach Unii Europejskiej. Taki po prostu fragment. Niestety, jest to również związane z restrukturyzacją górnictwa.</u>
<u xml:id="u-30.3" who="#SenatorAdamBiela">Trafne jest pytanie, które można postawić, jak są liczone koszty zysków i strat, na jaką metę i w jakim zakresie, koszty będące podstawą decyzji o sprowadzeniu do Polski węgla z Rosji, z Ukrainy, z Czech, a nawet z Ameryki Południowej czy z dalekiej Australii. Jaki to jest koszt, dla kogo to jest opłacalne, w jakim zakresie i jak długo, zważywszy, że grozi to skutkami, o których pan poseł Markowski mówił bardzo wyraźnie.</u>
<u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Senator.)</u>
<u xml:id="u-30.5" who="#SenatorAdamBiela">Pan senator Markowski. Likwidacja kopalń to nie jest tylko likwidacja kopalń, ale likwidacja całej infrastruktury związanej z kopalniami. Jeśli kopalnie padną, to przelicznik wzrostu bezrobocia rośnie mnożnikowo. W tej sytuacji można liczyć co najmniej razy cztery.</u>
<u xml:id="u-30.6" who="#SenatorAdamBiela">Mam przygotowaną poprawkę do ustawy, dotyczącą art. 5, który w obecnym brzmieniu mówi, że przedsiębiorstwa górnicze oraz przedsiębiorstwa robót górniczych zatrudniają w pierwszej kolejności pracowników likwidowanych kopalń o wymaganych przez te przedsiębiorstwa kwalifikacjach. Wydaje mi się, że takie brzmienie nie jest zgodne z porozumieniem rządu ze związkami zawodowymi, podpisanym całkiem niedawno, 11 grudnia. Należałoby, moim zdaniem, wprowadzić poprawkę, która mówi, że pracownicy zatrudnieni pod ziemią i w zakładach przeróbki mechanicznej węgla kamiennego w kopalniach częściowo i całkowicie likwidowanych otrzymują propozycje pracy na czas nieokreślony w czynnych kopalniach węgla kamiennego. Taką poprawkę zamierzałem zgłosić. Jednakże z jej złożeniem wstrzymam się do zastanowienia w związku z apelem pana senatora Markowskiego. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-31">
<u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę o zabranie głosu senatora Drzęźlę.</u>
</div>
<div xml:id="div-32">
<u xml:id="u-32.0" who="#SenatorBernardDrzęźla">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-32.1" who="#SenatorBernardDrzęźla">Rozważana ustawa przynosi doraźny sposób zapobieżenia grożącej katastrofie, dlatego, jak już tutaj apelowałem ja, apelował pan minister, apelował pan senator Markowski, ustawa powinna być uchwalona, i to bez poprawek. Dziękuję panu senatorowi Bieli, że zrezygnował ze złożenia swojej poprawki.</u>
<u xml:id="u-32.2" who="#SenatorBernardDrzęźla">Niezależnie jednak trzeba poszukiwać trwałego, polityczno-, techniczno-, organizacyjno-ekonomicznego sposobu poprawy sytuacji tej branży. Punktem wyjścia do znalezienia takiego sposobu jest ustalenie przyczyn zaistniałej sytuacji. Nie jest to oczywiście możliwe w toku krótkiej debaty senackiej, niemniej chciałbym się z państwem podzielić kilkoma przemyśleniami i wątpliwościami.</u>
<u xml:id="u-32.3" who="#SenatorBernardDrzęźla">Zacznę od często podawanej w kręgach górniczych przyczyny, czyli faktu, że górnictwo na początku lat dziewięćdziesiątych stanowiło tak zwaną kotwicę inflacyjną. Pan minister doskonale zna sprawę i na pewno już się kurczy w sobie, bo sprawa jest stale podnoszona w różnych sytuacjach. Jest to pewna zaszłość historyczna, ale, Panie Ministrze, Szanowni Państwo, ona ciągle skutkuje. To nie była wina górnictwa. Zmieniało się bowiem rynkowo otoczenie, rosły ceny usług, towarów, maszyn, a górnictwu utrzymywano ceny i wpadło ono wtedy w kolosalne długi, których do dzisiaj się nie pozbyło, mimo że następowały różne umorzenia i postępowania układowe. Nigdy jednak nie było opcji zerowej i to brzemię długów stale po prostu górnictwo przytłaczało.</u>
<u xml:id="u-32.4" who="#SenatorBernardDrzęźla">Przyczyna druga to nadmierna gazyfikacja kraju, nielicząca się z naszymi uwarunkowaniami gospodarczymi, a w szczególności geologicznymi. Wobec niedostatków własnych zasobów gazu gazyfikacja ta bazuje głównie na imporcie gazu. Import ten jest słabo zrównoważony eksportem, do czego przyczyniły się też rażące błędy w naszej polityce wschodniej. W rezultacie mamy prawie 80 miliardów dolarów zadłużenia, a jednocześnie kolosalne problemy z naszym przemysłem węglowym, uważanym niegdyś za nasz przemysł narodowy. Oczywiście znane mi są ekologiczne argumenty za gazyfikacją, ale straciły one już swoją siłę wobec istnienia także prawie ekologicznych sposobów spalania węgla, zapewniających ponadto porównywalną wygodę tego procesu dzięki istnieniu układów automatyzacji obróbki nadawy węgla. W tym kontekście chciałoby się, żebyśmy w większym stopniu stąpali po gruncie realiów ekonomicznych. Przykładem takiego postępowania, choć może nazbyt skrajnym, mogą tu być Stany Zjednoczone, które nie podpisały protokołu z Kioto, ponieważ, jak stwierdziły, to naraziłoby je na pewne perturbacje gospodarcze. Dodam jeszcze, że według różnych szacunków koszt pozyskiwania energii z gazu jest od dwóch do sześciu razy wyższy od kosztu pozyskiwania energii z węgla. W świetle tego wszystkiego stwarzanie w tej sprawie preferencji dla gazu można by nazwać wręcz szkodnictwem gospodarczym.</u>
<u xml:id="u-32.5" who="#SenatorBernardDrzęźla">Kolejna sprawa. Polityka naszego państwa wobec górnictwa, w szczególności wobec górnictwa węgla kamiennego, była w pewnym stopniu wzorowana na polityce stosowanej w Europy Zachodniej - tam obserwuje się zjawisko stopniowego ograniczania działalności górniczej i przechodzenia na import z krajów pozaeuropejskich surowców pozyskiwanych metodami górniczymi. Tam mówiło się nawet - a my to powtarzaliśmy, częściowo bezmyślnie - o zmierzchu epoki węgla, szczególnie wobec zachłyśnięcia się możliwościami tkwiącymi w energetyce jądrowej. To stwierdzenie o zmierzchu epoki węgla stworzyło wokół górnictwa niekorzystny klimat, a nawet spowodowało pewne działania zmierzające w kierunku zmiany profilu energetycznego kraju. Tymczasem jednak, proszę państwa, nie ma zmierzchu epoki węgla. Górnictwo węgla kamiennego burzliwie się rozwija na świecie, na przykład w Stanach Zjednoczonych. I tu znowu podam przykład Stanach Zjednoczonych, bo na ten kraj najczęściej się powołujemy w różnych sprawach i kontekstach. Otóż w Stanach Zjednoczonych w latach sześćdziesiątych wydobycie węgla kształtowało się na poziomie czterystu kilkudziesięciu milionów ton rocznie, a obecnie, proszę państwa, jest to wydobycie rzędu miliarda ton rocznie. Tak, oczywiście rocznie. Podobnie rzecz ma się w wielu innych krajach świata. Do tego w Europie Zachodniej występują pewne procesy, zjawiska, fakty związane z górnictwem, które nas dotyczą tylko częściowo. Wystarczy powiedzieć, że w Niemczech średni koszt wydobycia węgla wynosi około 160 euro, podczas gdy jego cena rynkowa to około 26 euro - tak jest w środku tego kraju - a więc koszt jego wydobycia jest ponad sześciokrotnie wyższy od jego ceny rynkowej. U nas zaś średni koszt wydobycia jest rzędu 34 euro, a więc niewiele odbiega od jego ceny na rynkach międzynarodowych, ten stosunek wynosi dokładnie 1,3.</u>
<u xml:id="u-32.6" who="#SenatorBernardDrzęźla">O możliwościach sprzedaży węgla na rynku krajowym decydują działające różnokierunkowo takie czynniki jak: renta geograficzna, koszt transportu kolejowego - a jest on, moim zdaniem i zdaniem wielu innych ludzi, zdecydowanie zawyżony, bo wynosi około 14 dolarów za tonę - i koszt transportu drogowego, a także wszystkie inne koszty logistyki handlu węglem. Wchodzi tu w grę także wzmiankowana już tutaj konkurencja węgla rosyjskiego - no niestety, ta konkurencja wynika z przyczyn czysto ekonomicznych, bo nie jest żadną tajemnicą, że węgiel rosyjski jest po prostu tańszy. I dalej, jest też konkurencja węgla z ARA - przy tej okazji odpowiadam częściowo na wątpliwości podnoszone przez pana senatora Bielę, bo chodzi tu po prostu o fakty ekonomiczne - czyli z rynku europejskiego, z regionu Amsterdamu, Rotterdamu i Antwerpii.</u>
<u xml:id="u-32.7" who="#SenatorBernardDrzęźla">W tym kontekście nasuwa mi się szereg różnych pytań, wątpliwości i zagadek, ale żeby nie przedłużać, sformułuję tutaj tylko jedną taką kwestię. Mianowicie nie rozumiem, jak to jest, że poza Śląskiem cena tony węgla przekracza ponad dwukrotnie cenę węgla opuszczającego kopalnię.</u>
<u xml:id="u-32.8" who="#SenatorBernardDrzęźla">Trudności przeżywane przez przemysł węglowy skłaniają do poruszenia problemu systemu fiskalnego naszego kraju. W kręgach górniczych ten problem jest często podnoszony. Stwierdza się, że przemysł górniczy odprowadza do budżetu w postaci różnego rodzaju podatków i obciążeń parafiskalnych znacznie więcej pieniędzy, niż sam otrzymuje w postaci dotacji i umorzeń długów. I istotnie, tak właśnie jest. W kolejnych latach przemysł ten wprowadził lub wprowadzi do budżetu następujące sumy: w roku 2001 wprowadził 5,2 miliarda - no, miało to wprawdzie być 6 miliardów z czymś, ale zdołano wprowadzić tylko 5,2 miliarda; rok 2002 - szacuje się że ten wpływ wyniesie 6 miliardów, a w roku 2003 - 7 miliardów. Są to sumy kilkakrotnie przekraczające uzyskane dotacje i umorzenia. Czy więc ten przemysł jest rzeczywiście deficytowy? Czy stwierdzenia o deficytowości tego przemysłu nie wynikają raczej z jakiegoś dogmatyzmu fiskalnego, nieliczenia się z rzeczywistymi interesami gospodarki kraju i społecznymi aspektami funkcjonowania tego przemysłu? Czy nie można by, wzorem innych krajów, wprowadzić bardziej elastycznego systemu fiskalnego, reagującego na zmieniającą się w danej branży koniunkturę?</u>
<u xml:id="u-32.9" who="#SenatorBernardDrzęźla">Należy też wziąć pod uwagę fakt, że gospodarka kraju stanowi skomplikowany system naczyń połączonych, w związku z czym górnictwo generuje miejsca pracy nie tylko w swoim bezpośrednim otoczeniu, co już tutaj było mówione, ale również daleko poza Śląskiem. Szacuje się, i to też było mówione, że na jedno miejsce pracy w górnictwie przypada od trzech do czterech miejsc pracy poza górnictwem.</u>
<u xml:id="u-32.10" who="#SenatorBernardDrzęźla">Trzeba by więc przeprowadzić wnikliwą analizę ekonomiczną, społeczną, ekologiczną itd. wszystkich aspektów funkcjonowania górnictwa. Wymagałoby to uruchomienia jakiegoś programu badawczego, którego koszt byłby jednak nikłym ułamkiem procenta sum, którymi się w górnictwie operuje.</u>
<u xml:id="u-32.11" who="#SenatorBernardDrzęźla">Podam tu jeszcze, proszę państwa, przykład jednej kopalni, kopalni średniej wielkości. Otóż za rok 2002 wszystkie przewidywane tam obciążenia fiskalne, obciążenia różnego rodzaju, wynoszą 113 milionów zł, podczas gdy otrzymane dotacje wynoszą 4 miliony 200 tysięcy zł. Podobne sytuacje występują w całym górnictwie.</u>
<u xml:id="u-32.12" who="#komentarz">(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Senatorze, pański czas już mija.)</u>
<u xml:id="u-32.13" who="#SenatorBernardDrzęźla">Już będę kończył, Panie Marszałku, jeszcze minutkę, proszę.</u>
<u xml:id="u-32.14" who="#SenatorBernardDrzęźla">W Niemczech przeprowadzono w tym zakresie pewne szacunki i stwierdzono, że astronomiczna suma około 7 miliardów marek, będąca roczną dotacją dla górnictwa, zapewnia, w różnej formie, efekt dla gospodarki kraju w wysokości około 13 miliardów marek.</u>
<u xml:id="u-32.15" who="#SenatorBernardDrzęźla">I jeszcze, proszę państwa, krótko na temat tego, co górnictwo samo mogłoby zrobić, żeby poprawić swoje warunki. Na pewno jakieś pozytywne skutki, aczkolwiek minimalne, da zmiana struktur organizacyjnych tego przemysłu, przewidziana w programie rządowym. Ale trzeba by się zastanowić nad dalszą ich optymalizacją. Trzeba by również, moim zdaniem, przewidzieć większą samodzielność kopalń, ponieważ obecnie są one skrajnie ubezwłasnowolnione.</u>
<u xml:id="u-32.16" who="#SenatorBernardDrzęźla">Co dalej? W zakresie poprawy wskaźników techniczno-ekonomicznych już prawie nic się nie da zrobić, bo w naszych warunkach naturalnych osiągnęliśmy właściwie wyniki światowe. W latach dziewięćdziesiątych dokonał się iście rewolucyjny postęp w tym zakresie.</u>
<u xml:id="u-32.17" who="#SenatorBernardDrzęźla">Na pewno uporządkowania wymaga problem handlu węglem, bo w tej sprawie występuje wiele rażących nieprawidłowości. Handel ten jest bardzo nieprzejrzysty, bogaci się na nim wielu pośredników, podczas gdy kopalnie nie są w stanie regulować swoich podstawowych należności i muszą oszczędzać nawet na wydatkach z zakresu bezpieczeństwa pracy.</u>
<u xml:id="u-32.18" who="#SenatorBernardDrzęźla">Sprawa zdobyczy socjalnych załóg. No...</u>
<u xml:id="u-32.19" who="#komentarz">(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Pański czas, z dokładką, już minął.)</u>
<u xml:id="u-32.20" who="#SenatorBernardDrzęźla">Już, już, sekundeczkę. Już kończę, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-32.21" who="#SenatorBernardDrzęźla">A więc w tej sprawie zapewne nic nie da się wynegocjować, niemniej jednak uważam, że związku zawodowe - o ile czują się prawdziwie odpowiedzialne za branżę i jeśli cechuje je prawdziwa troska o długofalowe bezpieczeństwo socjalne ludzi w niej zatrudnionych - powinny zdecydować się na jakąś dyskusję z rządem.</u>
<u xml:id="u-32.22" who="#SenatorBernardDrzęźla">No i wreszcie, niestety, sprawa systemu pracy w górnictwie. Uważam, że tutaj także są duże możliwości, ale żałuję, że nie będzie mi dane o tym powiedzieć. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-33">
<u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę senatora Graczyńskiego o zabranie głosu.</u>
</div>
<div xml:id="div-34">
<u xml:id="u-34.0" who="#SenatorAdamGraczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-34.1" who="#SenatorAdamGraczyński">Ja też chciałbym wziąć udział w tej ważnej debacie, ważnej nie tylko dla Śląska, ale i dla całej Polski.</u>
<u xml:id="u-34.2" who="#SenatorAdamGraczyński">Ustawa o zmianie ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych powinna być, jak sądzę, rozpatrywana razem z programem restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego w Polsce w latach 2003–2006, przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 20 listopada.</u>
<u xml:id="u-34.3" who="#SenatorAdamGraczyński">Ja przyłączę się do moich przedmówców i powiem, co następuje. Przede wszystkim bardzo źle się stało, że tak późno otrzymaliśmy określone dokumenty, jak również źle się stało, że rząd dopiero w listopadzie podjął tak ważne i oczekiwane decyzje. W tej chwili nasze pole manewru jest niesłychanie małe. Sądzę, że ustawa musi wejść w życie 1 stycznia, ponieważ oddala ona groźbę upadłości kopalni i stwarza szanse na ich oddłużenie. Pojawia się również - co chciałbym podkreślić i o czym nie było tutaj mowy - możliwość i szansa dokapitalizowania podmiotów górniczych, o czym przedstawiciele Ministerstwa Finansów wspominali i wspominają. Mam nadzieję, że będą w tym skuteczni, będą o tym pamiętać, tak by dokapitalizowanie podmiotów górniczych stało się faktem.</u>
<u xml:id="u-34.4" who="#SenatorAdamGraczyński">Otrzymaliśmy bardzo dużo różnego typu propozycji dotyczących tej ustawy, szczególnie ze strony gmin górniczych, samorządów, ze strony zainteresowanych podmiotów. Należy więc ubolewać, że w tej chwili nie możemy za bardzo podjąć dyskusji na ten temat i że nie możemy zmienić tej ustawy tak, jak to powinno być zrobione.</u>
<u xml:id="u-34.5" who="#SenatorAdamGraczyński">Wysoka Izbo, Śląsk przedstawiany w trakcie tej debaty to Śląsk górnictwa, a ja dodam, że także hutnictwa, energetyki, przemysłu obronnego. I to wszystko jest faktem, te przemysły istnieją i będą istnieć, choć oczywiście zmienione, w zmienionym kształcie. Ale pracujący w tych przemysłach ludzie ulegli degrengoladzie społecznej i ekonomicznej. I to też jest faktem. Te zawody - myślę tu o zawodzie górnika, hutnika - niegdyś tak bardzo prestiżowe, w tej chwili już takimi nie są. To wszystko odbija się na nastrojach społecznych, jest wielka groźba narastania napięć. Na Śląsku powstały obszary nędzy i biedy, co dawniej było niewidoczne. Nie chciałbym tutaj na ten temat dyskutować, ale kiedyś, nie tak dawno zresztą, w kręgu ekspertów zastanawialiśmy się, jak różna jest dolegliwość bycia bezrobotnym w mieście liczącym sto tysięcy bądź pięćdziesiąt tysięcy mieszkańców od tej w obszarach wiejskich, gdzie jest znacznie większe rozproszenie. Otóż okazało się oczywiście, że tam ta dolegliwość jest znacznie większa, przede wszystkim ze względu na mieszkania i wyżywienie, dlatego właśnie mówię o tych powstałych obszarach nędzy i biedy. Sądzę więc, że powinniśmy spojrzeć na Śląsk trochę inaczej niż to, jak do tej pory się o nim mówiło. Powinniśmy być przekonani, że te sektory - jeszcze raz je wymienię: górnictwo, hutnictwo, energetyka, przemysł obronny - będą funkcjonować, wprawdzie w zmienionym kształcie, ale nadal będą funkcjonować. Ale też ważne jest, żebyśmy Śląsk widzieli jako region szans dla innej aktywności gospodarczej. Ja to nazywam nową gospodarką, gospodarką na miarę XXI wieku.</u>
<u xml:id="u-34.6" who="#SenatorAdamGraczyński">Muszę tu jeszcze przytoczyć chociażby dwie liczby: otóż w górnictwie pracuje 1/3 ludzi zatrudnionych w przemyśle śląskim i wytwarzają oni 1/5 produkcji. To też ma swoje znaczenie. Sądzę więc, że my powinniśmy, szanując ogromnie górnictwo i myśląc o jego utrzymaniu, wspierać to wszystko, co na Śląsku powinno powstać i to, co już powstaje, przy bardzo niewielkim zasilaniu kapitałowym.</u>
<u xml:id="u-34.7" who="#SenatorAdamGraczyński">Dlatego też sądzę, że jest bardzo ważne, by ta ustawa została znowelizowana - i to jak najszybciej - i by znalazły się w niej propozycje dotyczące możliwości funkcjonowania samorządów, a szczególnie gmin górniczych. Ubolewam bardzo, że zgłoszone i przedyskutowane w Senacie poprawki, które dotyczyły dochodów gmin górniczych w wysokości w sumie 230 milionów zł, nie uzyskały poparcia w Sejmie. Można przyjąć, że to jest niewiele, ale jeśli mówimy przy tym o absorpcji środków z Unii Europejskiej, to kwota możliwa do skonsumowania wyniosłaby około 1 miliarda zł, bo taki jest montaż finansowy. I dlatego tak ważne i, niestety, bolesne jest to, że nie udało się tych poprawek przeforsować.</u>
<u xml:id="u-34.8" who="#SenatorAdamGraczyński">Jednakże trzeba wspierać wszystko to, co jest przyszłością Śląska, a myślę tu o edukacji. Chciałbym więc zgłosić z tego miejsca następującą propozycję. Finansujemy - i bardzo dobrze - budowę kampusu Uniwersytetu Jagiellońskiego, co ma trwać dziesięć lat, na kwotę 600 milionów zł, finansujemy też obiekty w Poznaniu, w Lublinie. To wspaniale, ja się bardzo z tego cieszę i gorąco popieram te decyzje. Naprawdę gorąco to popieram, proszę Wysokiej Izby. Ale jednocześnie dyskutujemy o poprawce - ona jeszcze będzie poddana pod głosowanie w Sejmie - dotyczącej przyznania kwoty aż około 5 milionów zł na dofinansowanie wydziału prawa na Śląsku. Dlatego wnioskiem, oczywistym dla mnie, jest konieczność dofinansowania obiektów edukacyjnych na Śląsku, obiektów dla takich właśnie kierunków jak prawo, informatyka, biotechnologia, farmacja. To wszystko będzie stanowiło o przyszłości Śląska. Dlatego ten blok zagadnień jest tak niesłychanie ważny.</u>
<u xml:id="u-34.9" who="#SenatorAdamGraczyński">Musimy też wspierać przedsiębiorczość na Śląsku, musimy też zasilać Śląsk kapitałowo, chociażby tak jak inne regiony. Jeśli mówimy o rządowym planie dotyczącym funduszu poręczeń kredytowych, to dobrze by było zacząć go realizować właśnie od Śląska, z wiadomych powodów. I sądzę, że ten plan dla Śląska, który powstaje i który wynika z programu restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego, ujęty w punkcie 3.2.2 - aktywizacja zawodowa i tworzenie nowych miejsc pracy, powinien być jak najszybciej przygotowany. Powinno się brać w nim pod uwagę możliwości, potrzeby i aspiracje samorządów i gmin górniczych. Sądzę, Przedstawiciele Rządu, że wtedy zmiany w górnictwie, zmiany w hutnictwie, zmiany w energetyce, zmiany w przemyśle obronnym będą przebiegały zdecydowanie łatwiej. A bez tego spojrzenia na inne scenariusze rozwojowe Śląska będziemy dyskutować w nieskończoność ze związkami zawodowymi, spotkamy się z oporem, a ogólny przebieg restrukturyzacji będzie zły - nie poniesiemy porażki, ale też nie będziemy odnosić sukcesów.</u>
<u xml:id="u-34.10" who="#SenatorAdamGraczyński">Dlatego, Wysoka Izbo, kończąc, chciałbym jeszcze raz poprzeć przyjęcie tej ustawy bez poprawek z tych powodów, o których wspomniałem.</u>
<u xml:id="u-34.11" who="#SenatorAdamGraczyński">Chciałbym też zwrócić się do przedstawicieli rządu, żeby w pierwszym kwartale przyszłego roku została przedstawiona propozycja nowelizacji tej ustawy - o czym była mowa i dzisiaj, w debacie plenarnej, i na posiedzeniu komisji - oraz żeby tak szybko, jak to jest możliwe, powstał pozytywny program dla Śląska, stwarzający szansę niezbędnych i koniecznych przeobrażeń. Dziękuję uprzejmie.</u>
</div>
<div xml:id="div-35">
<u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję panu senatorowi.</u>
<u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Senator Janowski zabierze teraz głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-36">
<u xml:id="u-36.0" who="#SenatorMieczysławJanowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Przedstawiciele Rządu!</u>
<u xml:id="u-36.1" who="#SenatorMieczysławJanowski">Chcę, proszę państwa, zabrać głos w sprawie, która była tutaj w Senacie omawiana. Ale też nawiążę do tego stylu, w jakim pracujemy nad tworzeniem prawa.</u>
<u xml:id="u-36.2" who="#SenatorMieczysławJanowski">Ustawa została przedłożona przez rząd 27 listopada. Wypadałoby, abyśmy mieli czas na solidne przeanalizowanie wszystkich jej aspektów. Ale tego czasu nie mamy. Padały tu argumenty, że jeżeli nie zostanie ona podpisana przez prezydenta do końca tego roku, to będą olbrzymie straty. Ale przecież nie tak powinniśmy tworzyć prawo.</u>
<u xml:id="u-36.3" who="#SenatorMieczysławJanowski">Przypomnę Wysokiej Izbie dyskusję dotyczącą ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego, która została przedłużona co do ważności na kolejny rok. Padało tam wówczas stwierdzenie dotyczące gmin górniczych... Ja nie mieszkam na Śląsku, ale mam stały kontakt z przedstawicielami samorządów śląskich. Tak więc było tam stwierdzenie, że ustawa, o której dziś mówimy, traci praktycznie moc z dniem 31 grudnia, w tych aspektach, które dotyczyły dochodów, a więc opłaty eksploatacyjnej i innych źródeł mających tymczasowo rozwiązywać specyficzne problemy Śląska. Okazało się to nieprawdą. Kilka tygodni później rząd zmienił zdanie i parlament, praktycznie rzecz biorąc, nie ma szansy, aby to naprawić. Żałuję bardzo, że w przedłożeniu rządowym nie znalazły się te sugestie, które Senat wyraził. Zostało to totalnie zlekceważone. Dlaczego? Nie wiem.</u>
<u xml:id="u-36.4" who="#SenatorMieczysławJanowski">Otrzymałem wiele pism od Stowarzyszenia Gmin Górniczych w Polsce. Kontaktowali się ze mną przedstawiciele samorządów różnych miast śląskich. Mam przygotowaną poprawkę, powinienem ją złożyć, ale znów ta racja terminu zwycięży i nie złożę tej poprawki.</u>
<u xml:id="u-36.5" who="#SenatorMieczysławJanowski">Uważam, że konieczne jest, nawiążę tutaj do wypowiedzi moich poprzedników, kompleksowe przeanalizowanie wszystkich zagadnień tego obszaru Polski, a więc działalności gospodarczej związanej z górnictwem, hutnictwem i innymi gałęziami tak zwanego ciężkiego przemysłu, z sytuacją samorządów terytorialnych, z problemami związanymi z ochroną środowiska w szczególności, i ze środkami finansowymi.</u>
<u xml:id="u-36.6" who="#SenatorMieczysławJanowski">Szkoda, że ta ustawa nie była konsultowana z samorządami terytorialnymi. To też jest zaprzeczeniem prawidłowej techniki legislacyjnej.</u>
<u xml:id="u-36.7" who="#SenatorMieczysławJanowski">Panie Marszałku, chciałbym, aby to była ostatnia ustawa analizowana w taki sposób. Nie składam na pańskie ręce poprawki. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-37">
<u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję senatorowi.</u>
<u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Stwierdzam, że lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-37.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Ale jeszcze ja pozwolę sobie powiedzieć parę słów.</u>
<u xml:id="u-37.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Myślę, że wszystko to, co się dzieje w związku z tą ustawą, co się dzieje w związku z sytuacją w górnictwie, sytuacją na Śląsku, jest rzeczą bardzo niebezpieczną. Śląsk jest jakby czarną chmurą nad Polską, która może się przekształcić w nawałnicę.</u>
<u xml:id="u-37.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Sprawy Śląska od lat, od kilkunastu lat, staramy się załatwiać fragmentarycznie, wycinkowo, jakąś łataniną, na chybcika. Myślę, że ta ustawa też jest tego przykładem. To natomiast, co się dzieje w społeczności śląskiej, i to, co się może stać z tą społecznością, jest coraz groźniejsze i może się skończyć kryzysem państwa. Sprawa Śląska nie jest bowiem tylko sprawą Śląska i sprawą Polski; to jest sprawa europejska. Kiedyś, bardzo dawno, dobre parę lat temu, w Unii Europejskiej robiono różne scenariusze dotyczące regionów groźnych, zrobiono między innymi czarny scenariusz na temat Śląska i wyniki były przerażające. Ja myślę, że coraz bardziej prawdopodobne jest, że ten scenariusz się będzie spełniał.</u>
<u xml:id="u-37.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgadzam się z moimi kolegami ze Śląska, że trzeba się obudzić z tego letargu i trzeba zacząć myśleć o Śląsku w sposób bardziej kompleksowy. Dla mnie, mówiłem to od paru lat i zawsze to będę mówił, myślenie o Śląsku bez silnego programu edukacyjnego jest największym błędem. Dlatego że jeżeli się tak zachowujemy, przy narastającej biedzie, przy tej pożerającej samą siebie grupie społecznej, która już z tej biedy nie wyjdzie, to gwarantujemy dziedziczenie tej biedy dzieciom, a tych jest setki, setki tysięcy.</u>
<u xml:id="u-37.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">A więc apeluję, Panie Ministrze, żeby nie tylko uzupełnić tę ustawę w pierwszym kwartale, co jest konieczne choćby w związku z rozmowami, które pan toczył. Z rozmowami, które pan będzie toczył, bo przecież w tej chwili to, co się na Śląsku między rządem a górnikami stało, jest tym, co się w języku sportowym nazywa przerwą sędziowską. Ale ja myślę, i apeluję o to, że trzeba obudzić się i pobudzić instynkt samozachowawczy, dlatego że sprawa jest o wiele poważniejsza. Że trzeba naprawdę zacząć myśleć o Śląsku jako o regionie, który choć lekko niebezpieczny, zasługuje na to, żeby po latach czy wiekach czerpania z niego, wyzyskiwania go, nie zostawić go samego, bo to się może wszystko, jak powiadam, bardzo źle skończyć. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-37.7" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Jak powiedziałem, lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-37.8" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z Regulaminem Senatu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-37.9" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Pytam, gwoli sprawiedliwości, pana ministra, czy chciałby jeszcze coś dodać.</u>
<u xml:id="u-37.10" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Marek Kossowski: Dziękuję, Panie Marszałku.)</u>
<u xml:id="u-37.11" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję panu ministrowi.</u>
<u xml:id="u-37.12" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych zostanie przeprowadzone jutro rano.</u>
<u xml:id="u-37.13" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję panu ministrowi za wizytę w Senacie.</u>
<u xml:id="u-37.14" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-37.15" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na trzydziestym siódmym posiedzeniu w dniu 6 grudnia tego roku. Do Senatu została przekazana w tym samym dniu, a marszałek Senatu w dniu 9 grudnia, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury i Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Komisje te po rozpatrzeniu ustawy przygotowały wspólne sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-37.16" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Tekst ustawy jest zawarty w druku nr 304, a sprawozdanie komisji w druku nr 304A.</u>
<u xml:id="u-37.17" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę sprawozdawcę Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi senatora Mariana Kozłowskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-37.18" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-38">
<u xml:id="u-38.0" who="#SenatorMarianKozłowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-38.1" who="#SenatorMarianKozłowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Przedstawiciele Rządu!</u>
<u xml:id="u-38.2" who="#SenatorMarianKozłowski">Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa wpłynął do Sejmu 26 kwietnia tego roku, a rządowy projekt tejże ustawy - 22 lipca tego roku. Pod obrady Senatu poprawiony projekt tejże ustawy wpłynął dopiero 6 grudnia tego roku - druk nr 304. Z materiału porównawczego Biura Legislacyjnego Senatu wynika, że w Sejmie wniesiono bardzo dużo zmian do projektu rządowego.</u>
<u xml:id="u-38.3" who="#SenatorMarianKozłowski">Uchwalenie tej ustawy uzasadnione jest koniecznością wdrożenia zmienionych zasad gospodarki finansowej i rachunkowości Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, począwszy od 1 stycznia przyszłego roku.</u>
<u xml:id="u-38.4" who="#SenatorMarianKozłowski">Połączone komisje senackie: Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w dniach 11 i 13 grudnia bieżącego roku wniosły trzynaście poprawek - druk nr 304A - i zwracają się z prośbą, aby Wysoki Senat raczył uchwalić załączony projekt uchwały. Dziękuję za uwagę.</u>
</div>
<div xml:id="div-39">
<u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję. Proszę zostać jeszcze chwilkę.</u>
<u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie senatorowi sprawozdawcy? Nie widzę, również nie słyszę zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-39.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję panu.</u>
<u xml:id="u-39.3" who="#komentarz">(Senator Marian Kozłowski: Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-39.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była poselskim i rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych wyznaczona została, jest na sali, pani podsekretarz stanu Barbara Misterska- -Dragan z Ministerstwa Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-39.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy pani minister chciałaby zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-39.6" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Barbara Misterska-Dragan: Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-39.7" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję pani.</u>
<u xml:id="u-39.8" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z naszym regulaminem państwo senatorowie mogą zadać pani minister pytania.</u>
<u xml:id="u-39.9" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś chciałby z tego skorzystać?</u>
<u xml:id="u-39.10" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-40">
<u xml:id="u-40.0" who="#SenatorKazimierzPawełek">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-40.1" who="#SenatorKazimierzPawełek">Ja mam pytanie, a właściwie dwa pytania. Jaki areał gruntów rolnych jest w posiadaniu Agencji Rolnej Skarbu Państwa? I ile z tych gruntów rolnych nie jest uprawiane? Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-41">
<u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję. Czy pani minister chce odpowiadać z miejsca, czy pofatyguje się pani na trybunę?</u>
<u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-41.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Barbara Misterska-Dragan: A mogę odpowiadać stąd, z miejsca, Panie Marszałku?)</u>
<u xml:id="u-41.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Może pani, właśnie o to pytałem. Tam jest taki przycisk, proszę, niech pani sobie naciśnie.</u>
</div>
<div xml:id="div-42">
<u xml:id="u-42.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Areał gruntów, który stanowi własność Agencji Rolnej Skarbu Państwa, wynosi obecnie ponad 3 miliony 300 tysięcy ha. Jest to areał gruntów, który stanowił własność Skarbu Państwa, a który został powierzony Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa.</u>
<u xml:id="u-42.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Pytanie pana senatora dotyczyło również tego, jaka część tych gruntów nie jest użytkowana, a jest to około 300 tysięcy ha.</u>
<u xml:id="u-42.2" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Pawełek: Przepraszam, ale nie dosłyszałem.)</u>
<u xml:id="u-42.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Niech pani powtórzy, bo chyba wyłączył się mikrofon na chwilę. Ile z tego jest wykorzystane?)</u>
<u xml:id="u-42.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Ja może odpowiem na pytanie, ile jest niewykorzystane. Ten areał wynosi ogółem 3 miliony 300 tysięcy ha, z tych 3 milionów 300 tysięcy ha 2 miliony 500 tysięcy ha jest przekazane w dzierżawę. Pozostałą część stanowią różne inne użytki, takie jak lasy państwowe i inne użytki rolne, które nie są wykorzystywane.</u>
</div>
<div xml:id="div-43">
<u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy jeszcze ktoś chciałby zadać pytanie?</u>
<u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Senator Anna Kurska: Ja mam pytanie.)</u>
<u xml:id="u-43.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, pani senator Kurska.</u>
</div>
<div xml:id="div-44">
<u xml:id="u-44.0" who="#SenatorAnnaKurska">Chciałam zapytać, jaki areał jest przeznaczony na zalesienie?</u>
</div>
<div xml:id="div-45">
<u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-46">
<u xml:id="u-46.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Bardzo szczegółowe są te pytanie, ale postaram się odpowiedzieć. To jest 80 tysięcy ha.</u>
</div>
<div xml:id="div-47">
<u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Kto jeszcze?</u>
<u xml:id="u-47.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
</div>
<div xml:id="div-48">
<u xml:id="u-48.0" who="#SenatorIrenaKurzępa">Ja mam pytanie w zasadzie dwuczłonowe. Czy agencja odkupuje obecnie ziemię, czy przejmuje ziemię od rolników indywidualnych? I czy jest zainteresowanie ze strony osób prywatnych nabyciem ziemi z agencji? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-49">
<u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
<u xml:id="u-49.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Barbara Misterska-Dragan: Czy mogę poprosić panią senator o powtórzenie drugiej części pytania?)</u>
<u xml:id="u-49.3" who="#komentarz">(Senator Irena Kurzępa: Czy są nabywcy, czy jest zainteresowanie zakupem ziemi z agencji?)</u>
<u xml:id="u-49.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Jednym słowem, jaka jest różnica między zbywaniem ziemi a nabywaniem ziemi.</u>
<u xml:id="u-49.5" who="#komentarz">(Senator Irena Kurzępa: Nabywanie i zbywanie.)</u>
<u xml:id="u-49.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-50">
<u xml:id="u-50.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Jeśli chodzi o przejmowanie gruntów przez Agencję Własności Rolnej Skarbu Państwa od rolników, to są one przejmowane w ramach świadczeń emerytalnych. Rolnicy przekazują grunty wtedy, kiedy przechodzą na emeryturę. A jeśli chodzi o zbycie gruntów i zainteresowanie zbyciem tych gruntów, to w zasadzie można powiedzieć, że około 50% gruntów oferowanych jest sprzedawane przez agencję.</u>
</div>
<div xml:id="div-51">
<u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Senator? Bardzo proszę senatora.</u>
</div>
<div xml:id="div-52">
<u xml:id="u-52.0" who="#SenatorWładysławMańkut">Pani Minister, może zechciałaby pani skomentować, wyjaśnić nieco bliżej ten podział Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa na dwie części: na zasób i część agencyjną.</u>
<u xml:id="u-52.1" who="#SenatorWładysławMańkut">W jakim zakresie usprawni to zarządzanie nieruchomościami Skarbu Państwa związanymi z gruntami rolnymi, i nie tylko, także tymi nieruchomościami, które dzisiaj znajdują się w dyspozycji Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa? Czy jest to tylko dostosowanie do wymogów ustawy o rachunkowości, czy też ma to usprawnić zarządzanie nieruchomościami Skarbu Państwa?</u>
</div>
<div xml:id="div-53">
<u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-54">
<u xml:id="u-54.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Celem tego podziału, polegającego na wydzieleniu mienia, które stanowi własność Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa, i oddzieleniu go od powierzonego jej do zarządzania mienia rolnego stanowiącego własność Skarbu Państwa, nie jest tylko uporządkowanie rachunkowości.</u>
<u xml:id="u-54.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Agencja jest państwową osobą prawną. Zasób jest własnością Skarbu Państwa. Chodziło o to głównie, żeby prawnie, administracyjnie i ekonomicznie oraz rachunkowo oddzielić to mienie, które zostało nabyte przez agencję z jej środków, od zasobu, który został powierzony agencji do zarządzania, do dysponowania w imieniu Skarbu Państwa. Chodziło o to, żeby wykazać, jakie są faktyczne obciążenia, jakie są faktyczne wpływy z tytułu zbywania majątku stanowiącego element zasobu Skarbu Państwa, jakie są z tym związane koszty, jaki jest osiągany wynik tego gospodarowania zasobem mienia Skarbu Państwa. Dzisiaj wynik gospodarowania agencji jest jeden i trudno tak naprawdę określić, jakie są skutki działania agencji na zasobie własności rolnej Skarbu Państwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-55">
<u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, senator... Przepraszam, teraz senator Dzido będzie zadawał pytanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-56">
<u xml:id="u-56.0" who="#SenatorHenrykDzido">Panie Marszałku, Pani Minister, mnie interesuje sprawa pierwszeństwa w nabyciu nieruchomości z tego zasobu. Jako jedna z pierwszych upoważnionych do tego grup jest wskazana grupa byłych właścicieli zbywanej nieruchomości lub ich spadkobierców, jeżeli nieruchomość została przejęta przez Skarb Państwa przed 1 stycznia 1992 r. - to jest jasne. Ale jaka jest najwcześniejsza data przejęcia przez Skarb Państwa nieruchomości, do której ma pierwszeństwo były właściciel? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-57">
<u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Senatorze, pan chciał zapytać drugi raz.</u>
</div>
<div xml:id="div-58">
<u xml:id="u-58.0" who="#SenatorWładysławMańkut">No, niezupełnie jestem usatysfakcjonowany tą odpowiedzią.</u>
<u xml:id="u-58.1" who="#SenatorWładysławMańkut">Czy to znaczy, że stosowane dzisiaj w Agencji Własności Rolnej Skarbu Państwa narzędzia zarządzania i dysponowania zasobami nie pozwalają na ocenę efektywności zarządzania? Czy może ja to źle rozumiem.</u>
</div>
<div xml:id="div-59">
<u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo panią minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-60">
<u xml:id="u-60.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Jeśli chodzi o to ostatnie pytanie, to dzisiejsza ewidencja nie pozwala... Rzeczywiście informacje takie znajdują się w planie finansowym agencji, który jest zatwierdzany przez ministra skarbu i ministra rolnictwa. Ale jest jeszcze kolejna kwestia, która jest dosyć kłopotliwa, jeśli chodzi o ewidencję finansową agencji. Agencja prowadzi ewidencję kasową, co jest niezgodne z zasadami rachunkowości, w myśl których powinna ujmować wszystkie przychody i koszty w ujęciu memoriałowym. Agencja nie posiada dzisiaj w majątku wykazywanym w sprawozdaniu finansowym kompletnej wartości zasobu powierzonego do dysponowania. Czyli te 3 miliony 300 tysięcy ha nie posiadają swojej wartości w sprawozdaniu finansowym. Ta ustawa w swojej nowelizowanej postaci daje agencji możliwość wyceny wartości zasobu i wprowadzenia jej do ksiąg rachunkowych. Stosowaliśmy tę zasadę, żeby to nie było kosztowne, żeby nie wymagało zbyt dużo dodatkowych nakładów.</u>
<u xml:id="u-60.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Jeśli chodzi o pytanie pana senatora dotyczące art. 29... Chyba o ten artykuł chodzi, prawda? Przyznam szczerze, że ja nie zrozumiałam tego ostatniego pytania, bo wspomniał pan, Panie Senatorze o...</u>
<u xml:id="u-60.2" who="#komentarz">(Senator Henryk Dzido: To ja powtórzę.)</u>
<u xml:id="u-60.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Oczywiście, bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-61">
<u xml:id="u-61.0" who="#SenatorHenrykDzido">Którą datę progową, tę najbardziej wsteczną, najdalszą, liczymy jako datę przejęcia nieruchomości zasobu przez Skarb Państwa? W przepisie jest podana ustawa i podany jest tylko jeden termin: 1 stycznia 1992 r. A mnie interesuje od kiedy się to liczy.</u>
</div>
<div xml:id="div-62">
<u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę.</u>
<u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">(Senator Henryk Dzido: Od 1939 r., 1938 czy może jeszcze...)</u>
</div>
<div xml:id="div-63">
<u xml:id="u-63.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">... dekretu reformy rolnej. To znaczy, jak rozumiem, mówimy... W nowej, znowelizowanej ustawie nie ma zapisów dotyczących zmian w art. 29. Czyli pytanie dotyczy, jak rozumiem, interpretacji ustawy obecnie obowiązującej, tak?</u>
<u xml:id="u-63.1" who="#komentarz">(Senator Henryk Dzido: Nie, tej uchwalonej.)</u>
<u xml:id="u-63.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">No, ale my nie zmieniamy art. 29 ustawy.</u>
<u xml:id="u-63.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Dobrze, dziękuję...)</u>
<u xml:id="u-63.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Zmiana dotyczy tylko wprowadzenia pojęcia zasobu, czyli to jest czysto porządkowe, legislacyjne.</u>
</div>
<div xml:id="div-64">
<u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Senator Sztorc jeszcze chciał zadać pytanie, tak?</u>
<u xml:id="u-64.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Barbara Misterska-Dragan: Tak, art. 29 się nie zmienia...)</u>
<u xml:id="u-64.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę...</u>
<u xml:id="u-64.4" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Barbara Misterska-Dragan: ... w jego treści merytorycznej.)</u>
<u xml:id="u-64.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-64.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-65">
<u xml:id="u-65.0" who="#SenatorJózefSztorc">Panie Marszałku, ja mam taką serdeczną prośbę do pani minister, bo widzę, że się troszeczkę gubimy w tych ustawach. Wiemy już, ile jest hektarów, ale nie wiemy jeszcze, ile jest majątku... no ile jest dworów, pałaców i parków, które nie są zagospodarowane, nie są wydzierżawione i nie są sprzedane. Jaka to może być ilość?</u>
</div>
<div xml:id="div-66">
<u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-67">
<u xml:id="u-67.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Około dwóch tysięcy zespołów pałacowo-parkowych zostało przekazanych do agencji. Połowa została rozdysponowana do dnia dzisiejszego. A szczegółowe informacje mogę przekazać w formie pisemnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-68">
<u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Senator Józef Sztorc: A, bardzo proszę.)</u>
<u xml:id="u-68.2" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Barbara Misterska-Dragan: Proszę bardzo, Panie Senatorze.)</u>
<u xml:id="u-68.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Senator Piwoński.</u>
</div>
<div xml:id="div-69">
<u xml:id="u-69.0" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Ja troszkę z innej strony mam zamiar podejść do tego zagadnienia. W jakim stopniu te zmiany finansowe, a właściwie zmiany w redystrybucji środków, które kreuje agencja, będą nadal uczestniczyły w zaspokajaniu społecznych potrzeb?</u>
<u xml:id="u-69.1" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Przypomnę, że dzisiaj padło tutaj takie zdanie: bieda rodzi biedę. Właśnie do tych gmin i wiosek popegeerowskich można by je przede wszystkim odnieść. I ostatnio, w ostatnich latach, po pierwszym okresie, kiedy każda złotówka szła na spłacanie zobowiązań dawnych pegeerów, coraz więcej pieniędzy było przeznaczanych właśnie na kształcenie tych dzieci. Bo jedynie dzięki oświacie można będzie wyrwać stamtąd te dzieci. Mam więc pytanie - powracam do tego, bo to działanie agencji postrzegałem jako wielkie dobrodziejstwo - w jakim stopniu te zmiany wpłyną na tę sytuację, o której mówię?</u>
</div>
<div xml:id="div-70">
<u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Pani Minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-71">
<u xml:id="u-71.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Chciałabym na to pytanie, Panie Senatorze, odpowiedzieć tak: nic się nie zmieni. Nie spowoduje to uszczerbku środków przeznaczanych na aktywizację zawodową i na pomoc dla dzieci z rodzin popegeerowskich, bo to przewiduje plan finansowy agencji na rok 2003. Ta ustawa generalnie nie zmniejsza zakresu potrzeb. Wprost przeciwnie: ta ustawa wprowadziła dwa dodatkowe elementy. Jeden został wprowadzony w art. 20e, który przewiduje przeznaczenie środków na aktywizację zawodową bezrobotnych, a w szczególności absolwentów zamieszkałych na terenach wiejskich. A więc ustawa jak gdyby rozszerzyła zakres stosowanych uprawnień. Tak więc nie przewidujemy, i nie taki był cel rządu, ograniczenia możliwości wspomagania dzieci i młodzieży z rodzin popegeerowskich oraz ograniczenia możliwości pomocy, jaką agencja teraz świadczy.</u>
</div>
<div xml:id="div-72">
<u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Pani senator Kurska chce jeszcze zabrać głos, czy tak?</u>
<u xml:id="u-72.2" who="#komentarz">(Senator Anna Kurska: Tak jest, Panie Marszałku.)</u>
<u xml:id="u-72.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-73">
<u xml:id="u-73.0" who="#SenatorAnnaKurska">Z tego wyliczenia, jakie pani minister podała, wynika, że 720 tysięcy ha leży odłogiem. Bo wygląda to tak: w zasobach znajdowało się 3 miliony 300 tysięcy ha, 2 tysiące 500 ha...</u>
<u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Barbara Misterska-Dragan: 2 miliony 500 tysięcy ha.)</u>
<u xml:id="u-73.2" who="#SenatorAnnaKurska">...przekazano w dzierżawę, 80 tysięcy ha przeznaczono na zalesienie, zostało 720 tysięcy ha. Co z tą ziemią?</u>
</div>
<div xml:id="div-74">
<u xml:id="u-74.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Pani Senator, ja teraz nie odpowiem bardzo szczegółowo na to pytanie. Posiadamy odpowiednie materiały w formie pisemnej i postaram się jak najszybciej je przekazać. Chciałabym tylko sprostować, że nie 2 tysiące 500 ha, ale 2 miliony 500 tysięcy ha jest oddanych w dzierżawę. Ale ja przekażę te materiały, jeśli pani sobie życzy.</u>
</div>
<div xml:id="div-75">
<u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Kto z państwa senatorów chciałby zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-75.2" who="#komentarz">(Senator Henryk Dzido: Jeśli można, to poproszę.)</u>
<u xml:id="u-75.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Senator Dzido, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-76">
<u xml:id="u-76.0" who="#SenatorHenrykDzido">Pytanie, które zadałem, dotyczy art. 1 ust. 14 obecnie rozpatrywanej ustawy. To jest strona 9 w załączniku, jeżeli pani go ma. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-77">
<u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-78">
<u xml:id="u-78.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">W dalszym ciągu, jak rozumiem... Przepraszam na stronie 8 czy na stronie 9?</u>
<u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">(Senator Henryk Dzido: Na stronie 9.)</u>
<u xml:id="u-78.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Zaczyna się na stronie 8.)</u>
<u xml:id="u-78.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Nie, coś tu nie pasuje. Czy możemy przeczytać zapis tego artykułu? Pkt 14: „w art. 29 ust. 1 otrzymuje brzmienie”... tak, Panie Senatorze?</u>
<u xml:id="u-78.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
<u xml:id="u-78.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Chciałabym zwrócić uwagę na to, że zmiana, którą wprowadziliśmy w ustawie nowelizowanej, w projekcie tej ustawy dotyczy tylko i wyłącznie pojęcia zasobu. Brzmi to tak: „pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości Zasobu”. I to jest ta zmiana. Pozostała treść merytoryczna jest zapisem z obecnie obowiązującej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-79">
<u xml:id="u-79.0" who="#SenatorHenrykDzido">Jaszcze powtórzę, o co chodzi w pytaniu. Mnie interesuje, od kiedy właściciele mogą liczyć na prawo pierwszeństwa zakupu.</u>
</div>
<div xml:id="div-80">
<u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-81">
<u xml:id="u-81.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Od dekretu o reformie rolnej.</u>
</div>
<div xml:id="div-82">
<u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy są jeszcze pytania do pani minister?</u>
<u xml:id="u-82.2" who="#komentarz">(Senator Włodzimierz Łęcki: Ja mam pytanie.)</u>
<u xml:id="u-82.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bardzo proszę, Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-83">
<u xml:id="u-83.0" who="#SenatorWłodzimierzŁęcki">Ja mam pytanie pośrednio związane z tą ustawą. Jest w niej zapis mówiący, że agencja może przekazywać grunty zasobu agencji w administrowanie, w gestię parków narodowych i administracji leśnej, jeśli na tych terenach znajdują się rezerwaty przyrody. Zapewne pani minister trudno będzie odpowiedzieć na pytanie, ile hektarów gruntów, jako tych, na których są rezerwaty przyrody, do tej pory agencja przekazała w administrowanie parkom narodowym i ewentualnie administracji lasów.</u>
</div>
<div xml:id="div-84">
<u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę, może pani odpowiedzieć.</u>
</div>
<div xml:id="div-85">
<u xml:id="u-85.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSkarbuPaństwaBarbaraMisterskaDragan">Panie Senatorze, rzeczywiście trudno jest mi odpowiedzieć na to bardzo szczegółowe pytanie. Odpowiem pisemnie. Nie mam informacji statystycznych właśnie na ten temat.</u>
</div>
<div xml:id="div-86">
<u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy są jeszcze pytania do pani minister? Nie widzę zgłoszeń. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-86.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-86.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Na liście mówców zapisane jest jedno nazwisko, a mianowicie nazwisko pani senator Anny Kurskiej, i to właśnie ona zabierze głos.</u>
</div>
<div xml:id="div-87">
<u xml:id="u-87.0" who="#SenatorAnnaKurska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-87.1" who="#SenatorAnnaKurska">Ja zgłaszam w zasadzie jedną poprawkę, która moim zdaniem jest poprawką antykorupcyjną. Chodzi o to, żeby w pkcie 9 art. 24 ust. 5 dodać wzmiankę mówiącą, że w przypadku zamiaru zbycia zalesionego gruntu przez osoby, o których mowa w pkcie 3, to znaczy właśnie przez tych rolników, którzy mają prawo otrzymać 2 ha na zalesienie, bo pięć lat pracowali w pegeerach, prawo pierwokupu, w przypadku niezalesienia, mają Lasy Państwowe, a jeżeli z tego prawa nie skorzystają, cenę sprzedaży ustali agencja, według zasad określonych w art. 30 ust. 1, przy czym kolejnych właścicieli gruntów przeznaczonych do zalesienia obowiązywać będą przepisy określone w ustawie.</u>
<u xml:id="u-87.2" who="#SenatorAnnaKurska">Mam tu na myśli po prostu to, że w sytuacji, gdy rolnik obdarowany tą ziemią przez dwa lata nie zrobi zgoła nic i, powiedzmy, będzie chciał to sprzedać czy przepić pieniądze, które uzyska ze sprzedaży, będzie jednak czuwało nad tym państwo w postaci Lasów Państwowych. I po prostu nie będzie tego rodzaju nadużyć. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-88">
<u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy pani tę poprawkę składa?</u>
<u xml:id="u-88.2" who="#komentarz">(Senator Anna Kurska: Tak, Panie Marszałku.)</u>
<u xml:id="u-88.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bo jest taki wymóg regulaminowy. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-88.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-88.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy mimo to ktoś chciałby jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie widzę chętnych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-88.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Informuję, że w trakcie dyskusji została złożona, przez panią senator Annę Kurską, poprawka o charakterze legislacyjnym.</u>
<u xml:id="u-88.7" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z art. 52 regulaminu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-88.8" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Pytam panią minister, czy chciałaby...</u>
<u xml:id="u-88.9" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-88.10" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Panie Senatorze, ja chciałbym jednak skontaktować się z panią minister, dlatego że zgodnie z regulaminem muszę ją zapytać, czy zapoznała się z tą poprawką i czy chciałaby wyrazić swoją opinię teraz, czy na posiedzeniu komisji?</u>
<u xml:id="u-88.11" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa Barbara Misterska-Dragan: Myślę, że ta poprawka będzie rozpatrywana na posiedzeniu komisji.)</u>
<u xml:id="u-88.12" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-88.13" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">W związku z tym, że została zgłoszona poprawka legislacyjna, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu, proszę Komisję Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisję Rolnictwa i Rozwoju Wsi o ustosunkowanie się do przedstawionej w toku debaty poprawki.</u>
<u xml:id="u-88.14" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa zostanie przeprowadzone jutro rano.</u>
<u xml:id="u-88.15" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję, Pani Minister.</u>
</div>
<div xml:id="div-89">
<u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na trzydziestym siódmym posiedzeniu w dniu 5 grudnia. Do Senatu została przekazana w dniu 6 grudnia. Marszałek Senatu w dniu 9 grudnia 2002 r., zgodnie z Regulaminem Senatu, skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-89.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 296, a sprawozdanie komisji w druku nr 296A.</u>
<u xml:id="u-89.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę sprawozdawcę Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia senatora Marka Balickiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-89.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-90">
<u xml:id="u-90.0" who="#SenatorMarekBalicki">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-90.1" who="#SenatorMarekBalicki">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-90.2" who="#SenatorMarekBalicki">Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia zebrała się 13 grudnia i rozpatrzyła ustawę o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
<u xml:id="u-90.3" who="#SenatorMarekBalicki">Komisja przedłożyła sprawozdanie. W sprawozdaniu znajduje się trzynaście poprawek, które komisja proponuje wnieść do ustawy.</u>
<u xml:id="u-90.4" who="#SenatorMarekBalicki">Może parę słów o ustawie. Ustawa ta była wynikiem inicjatywy legislacyjnej rządu. Na posiedzeniu komisji pani minister Banach, która reprezentowała rząd, uzasadniała zasadność tej dosyć rozległej zmiany legislacyjnej. Tu warto powiedzieć, że ta ustawa została uchwalona 27 sierpnia 1997 r. Zastąpiła ona poprzednią ustawę, która trochę inaczej się nazywała: ustawa o zatrudnieniu i rehabilitacji osób niepełnosprawnych, ustawę z 9 maja 1991 r., która była pierwszą ustawą, będącą wyrazem trudu podjęcia ochrony czy odbudowania chronionego rynku pracy. Wówczas został wprowadzony ten system kwotowy, to znaczy składki na Narodowy Fundusz Zdrowia, których wysokość uzależniona była od tego, czy zakład pracy zatrudniał osoby niepełnosprawne w ilości procentowo określonej w ustawie - dziś ona wynosi 6%. Wówczas został też utworzony Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych oraz wprowadzony system rozwiązań ekonomicznych, które promowały poprzez ulgi i zwolnienia dla zakładów pracy chronionej, zwrot kosztów tworzenia miejsc pracy i inne mechanizmy zatrudnianie tych osób.</u>
<u xml:id="u-90.5" who="#SenatorMarekBalicki">Tamta ustawa została zastąpiona ustawą z 27 sierpnia 1997 r., która do dzisiaj była ponad dwadzieścia razy nowelizowana. To jest kolejna nowelizacja, nowelizacja dosyć duża. Poprzednie nowelizacje były związane głównie z procesem reformowania państwa, z reformą administracji publicznej, ubezpieczeń społecznych, systemu opieki zdrowotnej, a ostatnie nowelizacje poprzez zmianę zaniechania poboru podatku VAT na jego zwrotu do określonego limitu miały służyć ograniczeniu możliwości nadużyć. Część zmian była traktowana przez odbiorców jako ograniczanie zakresu i wielkości pomocy.</u>
<u xml:id="u-90.6" who="#SenatorMarekBalicki">Powstaje więc pytanie: skoro było tyle zmian, dlaczego ta kolejna zmiana, i to w tak szerokim zakresie, jest potrzebna? W czasie debaty sejmowej, jak również na posiedzeniu komisji rząd wskazywał, że przede wszystkim jest potrzeba dostosowania przepisów tej ustawy do ustawy o dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej, do wielokrotnych zaleceń pokontrolnych Najwyższej Izby Kontroli i aparatu skarbowego i wreszcie do ustawodawstwa Unii Europejskiej, dotyczącego obszaru podatków, w zakresie niedyskryminacji oraz polityki w zakresie konkurencji. Inne powody, które wskazywane były jako najistotniejsze, to potrzeba mocniejszego związania pomocy z faktem zatrudniania konkretnej osoby niepełnosprawnej i maksymalnego zindywidualizowania pomocy, większego wsparcia zatrudniania osób niepełnosprawnych na otwartym rynku pracy oraz adresowania środków PFRON, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, do lokalnych środowisk, zdolnych do lepszego rozpoznania potrzeb osób niepełnosprawnych i skuteczniejszego ich zaspokojenia.</u>
<u xml:id="u-90.7" who="#SenatorMarekBalicki">I tym celom ustawy służy wiele konkretnych zmian. Ustawa jest dosyć obszerna, panie i panowie senatorowie ją otrzymali, więc nie będę omawiał wszystkich zmian. Warto może wskazać niektóre.</u>
<u xml:id="u-90.8" who="#SenatorMarekBalicki">Po pierwsze, ustawa doprecyzowała wiele kwestii, między innymi definicję osoby niepełnosprawnej, uprościła też w niektórych przypadkach kwestie orzecznicze tak, żeby nie było podwójnego orzekania wtedy, kiedy osoba niepełnosprawna chce korzystać z niektórych należnych jej uprawnień.</u>
<u xml:id="u-90.9" who="#SenatorMarekBalicki">Po drugie, w sposób właściwy, zdaniem rządu, określono kompetencje pełnomocnika do spraw osób niepełnosprawnych, w tym przypisano mu kontrolę orzeczeń, kontrolę prawidłowości i jednolitości stosowania przepisów, standardów i procedur.</u>
<u xml:id="u-90.10" who="#SenatorMarekBalicki">Po trzecie, określono kryteria dochodowe w stosunku do osób niepełnosprawnych, na przykład ubiegających się o dofinansowanie do turnusów rehabilitacyjnych. Tutaj komisje wniosły poprawkę i trochę inaczej zostały określone te kryteria.</u>
<u xml:id="u-90.11" who="#SenatorMarekBalicki">Po czwarte, w projekcie zastosowano zasadę decentralizacji zadań i podziału środków według ściśle określonego w rozporządzeniu algorytmu.</u>
<u xml:id="u-90.12" who="#SenatorMarekBalicki">Po piąte, zostały zmienione, i te sprawy w toku całej procedury legislacyjnej budziły najwięcej kontrowersji czy emocji, formy pomocy materialnej dla pracodawców. Między innymi zostały zmienione zasady otrzymywania zwrotu kosztów: chodzi nie o zwrot za stworzenie, ale za, jak jest obecnie, przystosowanie miejsca pracy dla osoby niepełnosprawnej.</u>
<u xml:id="u-90.13" who="#SenatorMarekBalicki">To, co jest najważniejsze oprócz wielu innych zmian, to fakt, że od 1 stycznia 2004 r. zakłady pracy chronionej nie będą korzystały ze zwrotu podatku VAT. Ta kwota, którą uzyskiwały zakłady pracy chronionej, w wysokości mniej więcej 1 miliarda 200 milionów, 1 miliarda 250 milionów zł, zostanie przeznaczona na dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych, i to zarówno w zakładach pracy chronionej, jak i na otwartym rynku. Pracownicy w zakładach pracy chronionej otrzymają dofinansowanie, w zależności od stopnia niepełnosprawności, wynoszące 130, 110 albo 49%. Na otwartym rynku pracy pracodawcy będą otrzymywać 70% bądź, w przypadku osób chorych psychicznie czy niewidomych, 90% tej kwoty. Tak więc pieniądze będą, w rozumieniu dosłownym, szły za zatrudnioną osobą niepełnosprawną.</u>
<u xml:id="u-90.14" who="#SenatorMarekBalicki">W czasie prac komisji zgłoszono kilkanaście poprawek, z których trzynaście zostało przyjętych. Kilka z nich ma charakter legislacyjny, a kilka wymaga krótkiego omówienia.</u>
<u xml:id="u-90.15" who="#SenatorMarekBalicki">Pierwsza z tych, które wymagają omówienia, dotyczy warsztatów terapii zajęciowej. Sejm uchwalił nowy art. 10b. Ust. 3 tego artykułu mówił, że ze środków funduszu nie mogą być dofinansowane koszty uczestnictwa w warsztacie osób niepełnosprawnych, które są stałymi podopiecznymi jednostek organizacyjnych prowadzących terapię zajęciową na podstawie odrębnych przepisów. No, to dotyczy domów pomocy społecznej. W tym czasie napłynęło wiele protestów, również do senackiej Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. W trakcie prac komisji został wypracowany kompromis, godzący te cele, które Sejm chciał osiągnąć poprzez uchwalenie tego przepisu, z celami, które wiążą się z zaspokajaniem praw do warsztatów terapii zajęciowej również uczestników z domów pomocy społecznej. To, co przyjęła komisja, zawiera się w rozwiązaniu polegającym na tym, że dofinansowanie ze środków funduszu kosztów uczestnictwa w warsztacie osób niepełnosprawnych, które przebywają w tych jednostkach, jest obniżane w zależności od procentowego wskaźnika liczby tych osób w ogólnej liczbie uczestników warsztatu. I tak, jeśli liczba tych osób nie przekracza 30%, to zwrot kosztów nie ulega obniżeniu, a jeśli przekracza 80%, no to za te osoby, które są na przykład pensjonariuszami domu pomocy społecznej, koszty nie będą zwracane. W tym przedziale 30–80% będzie stopniowy degresywny spadek. Szczegółowe zasady tego obniżania będą uregulowane w akcie wykonawczym.</u>
<u xml:id="u-90.16" who="#SenatorMarekBalicki">Tak samo warto jeszcze wspomnieć o art. 10e, który mówi o tym, że osoby niepełnosprawne mogą ubiegać się o dofinansowanie ze środków funduszu uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym. W ustawie sejmowej określone progi były związane z dochodem uzyskiwanym na osobę we wspólnym gospodarstwie domowym. Komisja proponuje uzależnienie tego od przeciętnego wynagrodzenia, które jest zdefiniowane w słowniczku ustawy, ponieważ to będzie zdecydowanie łatwiejsze i korzystniejsze dla osób korzystających z tej pomocy oraz zdecydowanie ułatwi obliczanie tego progu.</u>
<u xml:id="u-90.17" who="#SenatorMarekBalicki">Panie Marszałku, jeszcze jedna, ostatnia poprawka wymaga omówienia, a właściwie te poprawki, które wiążą się z przepisami przejściowymi, z wejściem w życie ustawy. Chodzi o to, żeby to, co jest zawarte w art. 6 i 7 ustawy sejmowej... Ponieważ nasza ustawa wejdzie w życie po 1 stycznia, wytworzyłaby się luka w przepisach. Dlatego komisje zaproponowały, żeby kilka przepisów, czyli te przepisy, które się wiążą z uprawnieniem do zasiłków pielęgnacyjnych czy zasiłków stałych, weszło w życie w dniu ogłoszenia, z mocą od 1 stycznia 2003 r. I to wszystko, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-90.18" who="#SenatorMarekBalicki">Tak więc, kończąc, w imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia zwracam się o przyjęcie poprawek, które zostały przedstawione w sprawozdaniu komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-91">
<u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy są pytania do senatora sprawozdawcy?</u>
<u xml:id="u-91.2" who="#komentarz">(Senator Andrzej Wielowieyski: Jeśli można, Panie Marszałku.)</u>
<u xml:id="u-91.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bardzo proszę, Senatorze Wielowieyski.</u>
</div>
<div xml:id="div-92">
<u xml:id="u-92.0" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Panie Senatorze, doszły do mnie sygnały - zdaje się, że nawet były już o tym notatki prasowe, które dotyczyły chyba art. 10c na stronie 8 tego dokumentu - że w warsztatach, które dotąd były dostępne dla podopiecznych domów pomocy społecznej, teraz, według nowych przepisów, osoby będące pod opieką tych domów, mieszkające w tych domach, nie będą mogły uczestniczyć bez jakiejś szczególnej opłaty, nie będą mogły z nich korzystać. Jak to wygląda? Bo już słyszałem na ten temat żale. Czy rzeczywiście nie ma sposobu, żeby taki stały podopieczny domu pomocy społecznej mógł uczestniczyć w takim warsztacie?</u>
</div>
<div xml:id="div-93">
<u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-94">
<u xml:id="u-94.0" who="#SenatorMarekBalicki">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-94.1" who="#SenatorMarekBalicki">Ja już o tym wspomniałem, ale sprawa rzeczywiście jest ważna i budzi wiele emocji, dlatego to powtórzę.</u>
<u xml:id="u-94.2" who="#SenatorMarekBalicki">W ustawie uchwalonej przez Sejm znalazł się przepis mówiący o tym, że ze środków funduszu nie mogą być dofinansowane koszty uczestnictwa w warsztacie osób, które na przykład są pensjonariuszami domów pomocy społecznej. Dlatego nasza komisja zaproponowała poprawkę - to jest poprawka trzecia - próbującą pogodzić dwie sprawy: wydawanie środków funduszu w sposób racjonalny i zaspokajanie potrzeb osób niepełnosprawnych, które są mieszkańcami domu pomocy społecznej. W tej naszej poprawce jest tak, że jeśli takie osoby będą stanowiły do 30% uczestników, to wtedy będzie pełne refinansowanie, jeśli zaś ponad 80% uczestników warsztatu terapii zajęciowej będzie pensjonariuszami domu pomocy społecznej, to zwrot kosztów będzie dotyczył tylko tych, którzy nie są pensjonariuszami. Pomiędzy tymi przedziałami będzie stopniowy degresywny spadek. Bo chodzi też o to, żeby warsztaty terapii zajęciowej, które są organizowane na przykład w domach pomocy społecznej, były otwarte na uczestników spoza domu pomocy społecznej, a nie były wyłącznie formą dofinansowywania domu pomocy społecznej, który również powinien prowadzić zajęcia, na przykład warsztaty terapii zajęciowej.</u>
<u xml:id="u-94.3" who="#SenatorMarekBalicki">Tak więc próbowaliśmy znaleźć takie rozwiązanie, które pozwoliłoby uratować to, co jest najważniejsze, a jednocześnie sprzyjałoby takiej integracyjnej - jeśli można użyć tego słowa - funkcji warsztatów terapii zajęciowej, kiedy część uczestników stanowią pensjonariusze domu pomocy społecznej, a część osoby przychodzące spoza zakładu. Bo takie wydzielone enklawy też są niebezpieczne z różnych innych przyczyn.</u>
<u xml:id="u-94.4" who="#komentarz">(Senator Andrzej Wielowieyski: Krótkie doprecyzowanie, Panie Marszałku.)</u>
</div>
<div xml:id="div-95">
<u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-96">
<u xml:id="u-96.0" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Jeśli można, chciałbym doprecyzować pytanie, Panie Senatorze. Jak wygląda praktyka? Pytam właśnie w związku z tymi żalami, które do mnie doszły. Czy jest taka praktyka w domach społecznych? Czy one potrafiły zarezerwować trochę środków na to, żeby organizować takie warsztaty czy dofinansować pensjonariusza, który będzie w czymś takim brał udział, czy też jest to rzeczywiście, że tak powiem, jakaś rewolucja, radykalna zmiana, że oto ci faceci zostają na lodzie, bo nie ma żadnych takich środków w domach pomocy społecznej?</u>
</div>
<div xml:id="div-97">
<u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę trzymać się tematu ustawy.</u>
<u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-98">
<u xml:id="u-98.0" who="#SenatorMarekBalicki">Wchodzimy w ten sposób w dyskusję. Ja myślę, że pani minister Banach uzupełni te odpowiedzi o pewne konkrety i liczby. Ale to, co było omawiane w komisji, to również fakt, że jest wiele powiatów w Polsce, w których nie ma ani jednego warsztatu terapii zajęciowej. Liczba środków, które są do dyspozycji, jest ograniczona, dlatego utrzymanie takiej formy zajęć i w takim zakresie jak obecnie jest jednocześnie barierą dla powstawania warsztatów terapii zajęciowych w tych rejonach Polski, w których ich nie ma, na przykład na terenach wschodnich czy w północno-wschodnim rejonie Polski, gdzie jest wiele powiatów, w których nie ma warsztatów terapii zajęciowej.</u>
<u xml:id="u-98.1" who="#SenatorMarekBalicki">Ale zgadzam się z tym, a komisja podziela to zdanie, że nie można podejmować takich ostrych, radykalnych działań. Stąd taka próba pogodzenia tych wszystkich interesów, które są, no, częściowo sprzeczne. Bo ci, którzy już coś mają, oczywiście nie chcą zrezygnować - to jest zrozumiałe - ze środków, które mogły być przeznaczone dla tych, którzy nic nie mają.</u>
</div>
<div xml:id="div-99">
<u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Senator Spychalski chce jeszcze o coś zapytać.</u>
</div>
<div xml:id="div-100">
<u xml:id="u-100.0" who="#SenatorAndrzejSpychalski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-100.1" who="#SenatorAndrzejSpychalski">Proponowane zmiany do ustawy przewidują rehabilitację zawodową i społeczną w warsztatach terapii zajęciowej w zasadzie tylko dla osób niepełnosprawnych, które robią postępy w rehabilitacji i dobrze rokują co do przyszłych możliwości uczestnictwa w rehabilitacji. Brak postępów w rehabilitacji eliminuje osoby niepełnosprawne z udziału w dalszej rehabilitacji, to jest z uczestnictwa w warsztacie terapii zajęciowej. Rada programowa na mocy art. 10a ust. 5 ustawy może nie rzadziej niż co trzy lata dokonywać takiej oceny i podejmować w tych sprawach decyzje. Może to oznaczać, że jakiś niepełnosprawny może być skreślony z listy uczestników warsztatów terapii zajęciowej, ponieważ stwierdzono u niego brak postępów w rehabilitacji, może też zostać zakwalifikowany do rehabilitacji zawodowej w zakładach aktywności zawodowej, których w większości powiatów nie ma.</u>
<u xml:id="u-100.2" who="#SenatorAndrzejSpychalski">Teraz pytanie: czy przedstawione uregulowania nie spowodują ponownego zamknięcia niepełnosprawnych w przysłowiowych czterech ścianach, czy nie spowodują braku możliwości dotychczasowej rehabilitacji? Byłaby to duża szkoda.</u>
</div>
<div xml:id="div-101">
<u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-102">
<u xml:id="u-102.0" who="#SenatorMarekBalicki">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-102.1" who="#SenatorMarekBalicki">W stanowisku przedstawionym przez rząd podczas posiedzenia Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia został wyrażony odmienny pogląd, mianowicie taki, że ta ustawa - a więc również przepisy, o których wspomniał pan senator - nie jest wyrazem zamykania czy ograniczania tej drogi. Takie stanowisko nam zaprezentowano. Wynikało z niego, że zmiany w tej ustawie spowodują wręcz pełniejsze zaspokojenie potrzeb osób niepełnosprawnych, jeśli chodzi o rehabilitację społeczną i zawodową. Przypomnę tylko brzmienie art. 10a ust. 5 pkt 3, w którym mówi się, że rada programowa decyduje o przedłużeniu czyjegoś uczestnictwa w terapii ze względu na pozytywne rokowania. To pierwszy element. Ale drugi jest taki: okresowy brak możliwości podjęcia zatrudnienia. Oprócz tego wymienia się jeszcze okresowy brak możliwości skierowania osoby niepełnosprawnej do ośrodków wsparcia. Czyli rada programowa ma dosyć szerokie możliwości podejmowania decyzji.</u>
</div>
<div xml:id="div-103">
<u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy są jeszcze pytania do senatora sprawozdawcy?</u>
<u xml:id="u-103.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-104">
<u xml:id="u-104.0" who="#SenatorRyszardSławiński">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-104.1" who="#SenatorRyszardSławiński">Panie Senatorze, zacznę od art. 5a. To jest nowy artykuł. W ust. 4 zapisano: „Od orzeczenia, o którym mowa w ust. 2, nie służy odwołanie”. Chodzi o postępowanie w sprawach, o których mowa, zespołu do spraw orzekania niepełnosprawności. Wydają one orzeczenie, w którym stopień niepełnosprawności określa się na podstawie przedłożonych orzeczeń, a wskazania, o których mowa w art. 6b, ustala się stosownie do naruszonej sprawności organizmu i ograniczeń funkcjonalnych uzasadniających korzystanie z ulg itd. Dlaczego nie ma prawa do odwołania? To jest pytanie pierwsze.</u>
<u xml:id="u-104.2" who="#SenatorRyszardSławiński">Teraz zaś, jeśli państwo pozwolą, chciałbym, Panie Marszałku, trochę rozwinąć kwestię, którą poruszył senator Spychalski. Otóż z art. 10 wynika, że podstawowymi dwoma formami aktywności wspomagającej proces rehabilitacji zawodowej i społecznej są warsztaty terapii zajęciowej, zwane dalej warsztatami, i turnusy rehabilitacyjne, zwane dalej turnusami. Z tej dużej nowelizacji praktycznie zniknęły więc zakłady aktywności zawodowej.</u>
<u xml:id="u-104.3" who="#SenatorRyszardSławiński">Czy rady warsztatów wypełnią postulat jakiegokolwiek zajęcia się osobą niepełnosprawną, która po zakończeniu udziału w warsztacie terapii zajęciowej... Bo nie jest określone, jak długi ma być czas tego pobytu. Czy nadal zapewni się takiej osobie jakąś formę rehabilitacji, na przykład poprzez owe mityczne niemalże, ustanowione w 1997 r. zakłady aktywności zawodowej, które w całym kraju są bodaj trzy czy cztery w tej chwili? One były jakąś szansą, a z tej nowelizacji wyraźnie wynika, że jeśli nawet się ich nie wykreśliło, to się ich nie promuje. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-104.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Proszę...)</u>
<u xml:id="u-104.5" who="#SenatorRyszardSławiński">Aha, jeszcze jedno, jeśli można, Panie Marszałku. Przepraszam najmocniej.</u>
<u xml:id="u-104.6" who="#komentarz">(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Tak, ale to miała być minuta. Jest minuta na zadanie pytania.)</u>
<u xml:id="u-104.7" who="#SenatorRyszardSławiński">Już kończę, jeszcze tylko to jedno pytanie.</u>
<u xml:id="u-104.8" who="#SenatorRyszardSławiński">Czy powiaty są finansowo - mówię o art. 10b pkt 4 - gotowe do współuczestniczenia w finansowaniu rehabilitacji w warsztatach terapii zajęciowej?</u>
</div>
<div xml:id="div-105">
<u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-106">
<u xml:id="u-106.0" who="#SenatorMarekBalicki">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-106.1" who="#SenatorMarekBalicki">Pierwsze pytanie dotyczyło art. 5a ust. 4, w którym jest mowa o odwołaniu. Ja przypomnę, że art. 5a służy uproszczeniu uzyskiwania przez osobę niepełnosprawną dokumentów niezbędnych do korzystania z niektórych praw. Odbywa się to na podstawie ważnego orzeczenia będącego w posiadaniu takiej osoby, dlatego nie zachodzi potrzeba odwoływania się. Taka osoba musi mieć ważne orzeczenie, żeby uzyskać jedynie pewne formalne uzupełnienie, pozwalające jej na korzystanie z uprawnień, które się jej należą.</u>
<u xml:id="u-106.2" who="#SenatorMarekBalicki">Jeśli chodzi o drugie pytanie, jest ono raczej związane z polityką rządu, więc zwróciłbym się tutaj do pana marszałka z prośbą o skierowanie tego pytania do pani minister.</u>
<u xml:id="u-106.3" who="#SenatorMarekBalicki">Trzecie pytanie dotyczyło powiatów. Otóż jeśli chodzi o powiaty, to po pierwsze, od początku swojego istnienia mają one wpisane do zadań własnych finansowanie warsztatów terapii zajęciowej. Ta ustawa przewiduje jeszcze finansowanie z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, ale udział powiatów ma być stopniowo w ciągu kilku lat zwiększany. I odwrotnie: udział PFRON w finansowaniu warsztatów ma się nieznacznie zmniejszać w ciągu kilku lat. Czyli dzięki tej ustawie odbędzie się to w sposób łagodny.</u>
</div>
<div xml:id="div-107">
<u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy są jeszcze pytania?</u>
<u xml:id="u-107.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bardzo proszę, senator Grabowska.</u>
</div>
<div xml:id="div-108">
<u xml:id="u-108.0" who="#SenatorGenowefaGrabowska">Ja mam pytanie spowodowane pewną interwencją, związaną być może z nieznajomością interpretacyjną projektu ustawy ze strony Oddziału Śląskiego Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych. Dotyczy to art. 30, w którym są określone przesłanki i tryb utraty statusu zakładu pracy chronionej.</u>
<u xml:id="u-108.1" who="#SenatorGenowefaGrabowska">Istnieje obawa, że proponowana w projekcie rządowym formuła, według której wojewoda obligatoryjnie stwierdza utratę takiego statusu w razie niespełnienia jakiegokolwiek ze wskazanych warunków w tym przepisie, może zakłócić funkcjonowanie pracy tego zakładu oraz że jest to nie do końca zgodne z prawem działalności gospodarczej i może narazić na szwank zatrudnione tam osoby.</u>
<u xml:id="u-108.2" who="#SenatorGenowefaGrabowska">Prosiłabym o wyjaśnienie w tej sprawie i ewentualnie rozwianie tych wątpliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-109">
<u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-110">
<u xml:id="u-110.0" who="#SenatorMarekBalicki">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-110.1" who="#SenatorMarekBalicki">Ta kwestia była przedmiotem dyskusji na posiedzeniu komisji i nawet została zgłoszona stosowna poprawka, mająca na celu złagodzić tryb podejmowania takiej decyzji przez wojewodę. Ale trzeba powiedzieć, że w dzisiejszym stanie prawnym również jest tak, że wojewoda podejmuje decyzję o utracie przez zakład przyznanego mu statusu, i to z dniem stwierdzenia, że zakład przestał spełniać ustawowe warunki dotyczące zakładu pracy chronionej. Tak więc to, co zostało w tym punkcie zapisane czy dopisane, według argumentacji rządu wynikało z zaleceń pokontrolnych NIK czy z orzecznictwa sądowego i stanowi doprecyzowanie niezbędne do tego, żeby Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych i finansowanie wszystkich zadań, które są w tej ustawie określone, funkcjonowały w sposób prawidłowy. Tak to zostało uargumentowane. Zasada, która jest przyjęta, wymusza sytuację, w której utrata statusu następuje z dniem stwierdzenia niespełniania tych warunków.</u>
</div>
<div xml:id="div-111">
<u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Senator Spychalski jeszcze raz.</u>
</div>
<div xml:id="div-112">
<u xml:id="u-112.0" who="#SenatorAndrzejSpychalski">Panie Marszałku, przepraszam, ale jeszcze raz chciałbym wrócić do art. 10c ust. 5 pkt 3c. Wracam do tego pytania, bo nie wyjaśnia ono moich wątpliwości. A powstają one w związku z niepokojem organizatorów warsztatów terapii zajęciowej, którzy właśnie w tym zapisie upatrują wielu nieszczęść dotykających podległych im podopiecznych.</u>
</div>
<div xml:id="div-113">
<u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-113.1" who="#komentarz">(Senator Marek Balicki: Proponuję, żeby pani minister odpowiedziała, jakie jest stanowisko rządu.)</u>
<u xml:id="u-113.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Właśnie, zostawmy coś pani minister, która cały czas żywo reaguje. Wiem o tym, bo widzę ją z przodu, a wy nie. Zaraz oddamy głos pani minister.</u>
<u xml:id="u-113.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy są jeszcze pytania do senatora sprawozdawcy? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-113.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję, Senatorze.</u>
<u xml:id="u-113.5" who="#komentarz">(Senator Marek Balicki: Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-113.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Stanowisko rządu w toku prac w Senacie reprezentuje obecna na sali pani pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych Jolanta Banach, sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.</u>
<u xml:id="u-113.7" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z naszym regulaminem pytam panią minister, czy zechciałaby zabrać głos.</u>
<u xml:id="u-113.8" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: Tak.)</u>
<u xml:id="u-113.9" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bardzo proszę.</u>
<u xml:id="u-113.10" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: Czy mogę z miejsca?)</u>
<u xml:id="u-113.11" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Nie, poprosiłbym tutaj, dlatego że - jak pani widzi - będzie dosyć dużo pytań.</u>
</div>
<div xml:id="div-114">
<u xml:id="u-114.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-114.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-114.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Przepraszam za te żywe reakcje. Właśnie trwa głosowanie w Sejmie, ale już się pogodziłam z myślą, że nie zdążę. Służę więc państwu senatorom wyjaśnieniami, bo sprawa jest rzeczywiście bardzo ważna, bardzo brzemienna w konsekwencje.</u>
<u xml:id="u-114.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Jeśli pan marszałek pozwoli...</u>
<u xml:id="u-114.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek Kazimierz Kutz: Pozwoli.)</u>
<u xml:id="u-114.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">...to do bardzo szczegółowych i precyzyjnych wyjaśnień pana senatora Balickiego chciałabym dodać kilka uwag, żeby ewentualnie wyjaśnić wątpliwości państwa senatorów i szerzej zilustrować kontekst zmian w budzących obawy poszczególnych poprawkach.</u>
<u xml:id="u-114.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Pan senator Spychalski i pan senator Wielowieyski dopytywali się o kwestię rzeczywiście ostatnio głośną, dotyczącą dwóch źródeł finansowania rehabilitacji osób będących podopiecznymi domów pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-114.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Otóż podopieczni domów pomocy społecznej, zgodnie z nowelizacją ustawy o pomocy społecznej z 1996 r. i rozporządzeniem ministra pracy z 2000 r., powinni w domach pomocy społecznej mieć umożliwiony dostęp do rehabilitacji, jeśli tego wymagają. Od 1999 r. prowadzenie domów pomocy społecznej jest zadaniem własnym powiatu. Słaby ekonomicznie powiat większość zadań własnych wykonuje oczywiście dzięki dotacji z budżetu państwa. Dotyczy to między innymi prowadzenia domów pomocy społecznej. A więc w ramach dotacji budżetowej do zadań własnych powiat otrzymuje na prowadzenie domu pomocy społecznej dofinansowanie na każdego podopiecznego.</u>
<u xml:id="u-114.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Od roku czynimy starania, zresztą na wniosek niektórych państwa senatorów, aby w całej Polsce wyrównać poziom dotacji na jednego podopiecznego, bo poziom ten był bardzo zróżnicowany w całej Polsce, również z tych powodów, że jak państwo wiedzą, i wojewoda, i starosta mają prawo do przesuwania środków, oczywiście w określonych ustawowo granicach. To powodowało, że dofinansowanie na jednego podopiecznego w różnych domach pomocy społecznej było różne. Udało się jednak osiągnąć standard dofinansowania, który wynosi dzisiaj około 1200 zł na jednego podopiecznego domu pomocy społecznej.</u>
<u xml:id="u-114.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Oczywiście w ramach tej dotacji, jak powiedziałam, powiat ma obowiązek - powtarzam - obowiązek stworzenia warunków dla rehabilitacji pensjonariuszy domu pomocy społecznej, którzy tego wymagają. Ale jednocześnie, wskutek pewnej niespójności przepisów, czyli wprowadzenia rehabilitacji w formie warsztatu terapii zajęciowej w innej ustawie, niezależnie od tej, mianowicie w ustawie o rehabilitacji i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, również można utworzyć warsztat terapii zajęciowej. Każda jednostka organizacyjna i każdy podmiot może go utworzyć, a to rodzi automatycznie skutek w postaci dofinansowania z PFRON.</u>
<u xml:id="u-114.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">W związku z tym niektóre domy pomocy społecznej - co przecież nie jest rzeczą niezrozumiałą w tych trudnych czasach - tworzyły warsztaty terapii zajęciowej, w których rehabilitowały - przepraszam za słowo - pensjonariuszy domów pomocy społecznej, na których otrzymywały środki z budżetu państwa. Dzisiaj koszt utrzymania jednego uczestnika warsztatu terapii zajęciowej kształtuje się na poziomie około 1100 zł, z kawałkiem. Czyli mieliśmy do czynienia z taką sytuacją w trzydziestu siedmiu domach pomocy społecznej, bo - zwracam się do obu panów senatorów - na czterysta czterdzieści jeden warsztatów terapii zajęciowej dotyczy to trzydziestu siedmiu takich warsztatów, tyle ich jest prowadzonych w domach pomocy społecznej. W związku z tym w tych trzydziestu siedmiu warsztatach terapii zajęciowej uczestnicy byli podwójnie dofinansowani, zaś w pozostałych miejscach - i w domach pomocy społecznej, i w warsztatach terapii - tylko z jednego źródła.</u>
<u xml:id="u-114.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">I oczywiście ta zmiana, którą zaproponował rząd, nie wynika z tego, że rząd ocenił, iż są domy pomocy społecznej, które znajdują się w korzystniejszej sytuacji niż inne. Ona wynika z tego, o czym mówił pan senator Balicki - z nierównomiernego, szalenie nierównomiernego rozmieszczenia w Polsce warsztatów terapii zajęciowej. Proszę spojrzeć: tak zwana ściana północna, a zwłaszcza ściana wschodnia, w szczególności województwo warmińsko-mazurskie, to obszar, na którym dostęp do warsztatów terapii zajęciowej jest nierówny. Dotyczy to też samego województwa mazowieckiego, bo w połowie powiatów województwa mazowieckiego nie ma warsztatów terapii zajęciowej. I teraz PFRON przeznacza na te warsztaty około 170 milionów zł, a zapotrzebowania ma na 500 milionów zł. Tak więc każdy zaoszczędzony grosz pozwala utworzyć nowy warsztat terapii zajęciowej tam, gdzie go nie ma. Stąd ta poprawka. Tłumaczę jej genezę, przyczyny powstania tej poprawki. Ponieważ jednak warsztaty terapii zajęciowej i domy pomocy społecznej zgłaszały, że zmiana jest zbyt radykalna i nie są na nią przygotowane, Sejm postanowił o ustanowieniu jednorocznego vacatio legis dla wprowadzenia zasady, że nie może być zbiegu finansowania rehabilitacji pensjonariuszy domów pomocy z dwóch źródeł, z PFRON i z dotacji budżetu państwa.</u>
<u xml:id="u-114.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Senacka komisja poszła dalej, ponieważ uznała, że roczne vacatio legis do 2004 r. to za krótki czas. Pan senator Balicki już zreferował wiążącą się z tym poprawkę. Wydaje się być kompromisowa, a więc, jeśli państwo senatorowie zaakceptują ten kierunek myślenia, to myślę, że będzie to bez szkody dla tych dyrektorów domów pomocy, którzy jednocześnie prowadzą warsztaty terapii zajęciowej. To tyle wyjaśnień, jeśli chodzi o wutezety.</u>
<u xml:id="u-114.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Jeśli chodzi o pytanie pana senatora Sławińskiego dotyczące art. 5a i braku mechanizmu czy instytucji odwołania, to chcę powiedzieć tak. Panie Senatorze, proszę spojrzeć na zapis art. 5a. To zapis czy konstrukcja, która wychodzi naprzeciw osobom niepełnosprawnym. Wychodzi naprzeciw tym osobom niepełnosprawnym, które posiadają orzeczenia z innego systemu, nie z systemu związanego z orzecznictwem w zespołach do spraw orzekania o niepełnosprawności, tylko z systemu krusowskiego, systemu zusowskiego. Ta ustawa, jak państwo wiedzą, zakłada wzajemne respektowanie orzeczeń. A więc zakłada respektowanie orzeczenia z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, orzeczenia krusowskiego. Ale respektowanie orzeczeń w systemie ustawy o rehabilitacji nie jest takie proste, ponieważ ustawa ta wymaga, aby w orzeczeniu znalazły się przyczyny niepełnosprawności i przesłanki dla korzystania z uprawnień z tej ustawy. W orzeczeniu lekarza orzecznika w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, w orzeczeniu krusowskim nie ma tych przesłanek. W związku z tym musielibyśmy, niejako po raz drugi, kazać osobom, które posiadają już orzeczenie wydane w systemie zusowskim i krusowskim, stawać przed zespołami do spraw orzekania o niepełnosprawności, aby to orzeczenie uzupełniły o przesłanki dla korzystania z uprawnień, ulg na podstawie tej ustawy i innych przepisów. To by była mitręga dla tych ludzi. Dlatego przewidujemy, że zespoły do spraw orzekania o niepełnosprawności będą uzupełniały tamte orzeczenia, orzeczenia z innych systemów, o uprawnienia do korzystania z ulg i praw określonych w tej ustawie i w innych ustawach, tylko na podstawie dokumentacji medycznej. A więc cały czas mamy do czynienia niejako z pewnym ruchem do przodu. To jest poprawka umożliwiająca polepszenie sytuacji osób, które mają orzeczenia z innych systemów. Czyli tutaj nawet nie ma się od czego odwoływać. Orzeka się na podstawie dokumentacji medycznej, a właściwie to uzupełnia orzeczenie. To tyle wyjaśnień. Myślę, że rozwiałam wątpliwości pana senatora.</u>
<u xml:id="u-114.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Nie znikają zakłady aktywności zawodowej, Panie Senatorze. My po prostu nie dokonujemy w tym obszarze, czyli w art. 29, żadnej zmiany, te zakłady istnieją dalej. Ich istnienie nie może być wymuszone zmianami prawnymi - z oczywistych względów, a mianowicie takich, że zakłady aktywności zawodowej są bardzo drogą formą rehabilitacji zatrudnieniowej osób niepełnosprawnych. To z przyczyn finansowych, czyli ograniczonych środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, mamy w kraju pięć funkcjonujących zakładów aktywności zawodowej, trzy w procesie tworzenia, a cztery złożyły wnioski o utworzenie. Sprawa nie jest oczywiście taka prosta, ponieważ środków w PFRON najzwyczajniej w świecie nie wystarcza. Mam tutaj mapkę, którą pozwoliłam sobie przynieść. Te żółte kropki na niej to funkcjonujące zakłady aktywności zawodowej, a te czerwone to zazy w tworzeniu. A więc tak wygląda sieć zazów, która jest bardzo uboga.</u>
<u xml:id="u-114.15" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
<u xml:id="u-114.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Ja to potem przekażę państwu senatorom, dobrze?</u>
<u xml:id="u-114.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Ale chcę też państwu powiedzieć, że kwoty na utworzenie jednego zazu są rzędu 1 miliona 320 tysięcy zł, a środki przeznaczone w okresie rocznym na utrzymanie zazów to kwota 1 miliona 629 tysięcy zł. To nie są, jak na możliwości PFRON, bagatelne kwoty. W związku z tym najbardziej optymalna byłaby sytuacja, w której byśmy stworzyli ogniwo rehabilitacji zatrudnieniowej osób niepełnosprawnych, do czego dążymy, a więc system chronionego rynku pracy, warsztaty terapii zajęciowej, zakłady aktywności zawodowej, potem chroniony rynek pracy, czyli zakłady pracy chronionej, a w konsekwencji, otwarty rynek pracy. To jest optymalny sposób zatrudnienia osób niepełnosprawnych i temu służą zmiany w warsztatach terapii zajęciowej. Po to wprowadzamy obowiązek diagnozowania postępów uczestnika warsztatów terapii zajęciowej, żeby właśnie nie skazywać go na getto, żeby mu pokazać, jakie ma perspektywy. Jeżeli ma perspektywy zatrudnienia w zazie, to najlepiej by było, żeby po trzech latach był tam zatrudniony, jeżeli nie ma takich perspektyw, to dalej zostaje w warsztacie terapii zajęciowej, przy czym kadrę rehabilitacyjną trzeba inspirować do tego, żeby diagnozowała postępy osób niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-114.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">I ostatnie pytanie, pani senator Grabowskiej, dotyczące pewnych wątpliwości pracodawców, a związane ze stwierdzeniem utraty statusu zakładu pracy chronionej. Chcę państwu powiedzieć, że ten problem był naprawdę wnikliwie dyskutowany, również na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Dlaczego? Otóż obecny stan prawny zakłada stwierdzenie nabycia i utraty statusu zetpechu w trybie deklaratoryjnym, a więc wojewoda stwierdza, że miały miejsce przesłanki ustawowe do nabycia statusu zakładu pracy chronionej. W sposób, że tak powiem, lustrzany stwierdza się też utratę uprawnień do statusu zakładu pracy chronionej. Oczywiście można zamienić te dwie decyzje na decyzje podejmowane przez wojewodę w trybie konstytutywnym. Myśmy przez długi czas dyskutowali o tym, również z pracodawcami, Pani Senator, w Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. I komisja była tu otwarta na propozycje i wręcz pytała państwa pracodawców, co wolą, czy tryb, w którym to wojewoda ocenia spełnianie warunków potrzebnych do uzyskania zakładu pracy chronionej, z dużą dozą swobody, czy taką sytuację, w której wojewoda nie ma wyjścia, tylko po zaistnieniu przesłanek ustawowych po prostu musi stwierdzić uprawnienia związane ze statusem zakładu pracy chronionej, bądź z jego nabyciem, bądź z jego utratą.</u>
<u xml:id="u-114.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Chcę też powiedzieć, Pani Senator, że zebraliśmy różne opinie pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne. A to środowisko pracodawców jest zrzeszone przynajmniej w czterech organizacjach. I w końcu - o tym też z nimi dyskutowaliśmy - wybraliśmy wariant optymalny i dalece kompromisowy. To znaczy, że decyzja w sprawie przyznania statusu ma charakter obligatoryjny, w sprawie odebrania - też obligatoryjny. Z dniem niespełnienia jakiegokolwiek z warunków... Chcę tylko powiedzieć, Pani Senator, że tych warunków trudno nie zauważyć, bo to są warunki dotyczące obowiązku prowadzenia konta wydzielonego na zakładowy fundusz rehabilitacji osób niepełnosprawnych i decyzje dotyczące osiągania wskaźnika zatrudnienia. Trudno nie zauważyć, że nie ma się osiągniętego wskaźnika zatrudnienia, tym bardziej, że w macierzystej ustawie wojewoda może nawet odstąpić - czasowo, nie dłużej niż na pół roku - od warunku spełniania wskaźnika zatrudnienia osób niepełnosprawnych w zakładzie pracy chronionej, jeśli miejscowy powiatowy urząd pracy nie jest w stanie skierować do tegoż pracodawcy osoby niepełnosprawnej. Proszę więc zobaczyć, ile dookoła jest kryteriów, które powodują, że nie można nie zauważyć, iż nie spełnia się tych warunków.</u>
<u xml:id="u-114.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Ale wyszliśmy naprzeciw pracodawcom. Decyzje o nabyciu prawa do statusu i utracie tego prawa mają charakter deklaratoryjny. Status traci się z dniem niespełniania jakiegokolwiek z warunków, ale prawo do statusu zakładu pracy chronionej nabywa się też z powrotem, Pani Senator, od dnia spełnienia przesłanek. I wówczas pracodawca nie musi spełniać warunków, które są w art. 28, czyli nie musi prowadzić działalności gospodarczej przez dwanaście miesięcy, nie musi przez pół roku zatrudniać określonego wskaźnika osób niepełnosprawnych. Czyli można też, że tak powiem, z mocą wsteczną, nabyć status zakładu pracy chronionej. I to jest ten kompromis, osiągnięty z dużym trudem na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Żeby już państwa senatorów całkowicie uspokoić, powiem, że ustawa wprowadza też odstępstwo od konieczności spełnienia warunków do nabycia statusu zakładu pracy chronionej, kiedy przedsiębiorca przejmuje zetpech będący w stanie likwidacji lub upadłości bądź kiedy przejęcie następuje w formie darowizny. Czyli to są daleko idące kompromisy.</u>
<u xml:id="u-114.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Panie Marszałku, przepraszam, że mówiłam tak długo, ale sprawa jest ważna i mam nadzieję, że rozwiałam wątpliwości.</u>
</div>
<div xml:id="div-115">
<u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Pani Minister, pani ma tak pięknie sprzężone głos i ciało, że...</u>
<u xml:id="u-115.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
<u xml:id="u-115.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Ma pani niewątpliwie zdolności aktorskie, i to spore.</u>
<u xml:id="u-115.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy są jeszcze pytania do pani minister?</u>
<u xml:id="u-115.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Senatorze.</u>
<u xml:id="u-115.5" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: To nie jest przypadek, że tu jestem, Panie Marszałku.)</u>
</div>
<div xml:id="div-116">
<u xml:id="u-116.0" who="#SenatorJózefSztorc">Chciałem jeszcze coś dodać do tych pięknych słów pana marszałka, bo tutaj nie padły takie słowa.</u>
<u xml:id="u-116.1" who="#SenatorJózefSztorc">Pani Minister, czy pani mogłaby odpowiedzieć na pytanie, ile jest w Polsce osób niepełnosprawnych? Ile ich w ogóle tu żyje? Ilu niepełnosprawnych jest zarejestrowanych w powiatowych urzędach pracy i ilu jest zatrudnionych w zakładach pracy chronionej i na otwartym rynku pracy? Pokazywała pani mapę z zaznaczonymi zakładami aktywizacji zawodowej, tymi, które się tworzą, i tymi, które już są, ale tu nie było tego dokładnie widać. A więc ile tych zazów już jest, a ile ich powstaje? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-117">
<u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Pani Minister, ponieważ jest pani taka perfekcyjna, to pozwoli pani, że pozbieramy jeszcze parę pytań.</u>
<u xml:id="u-117.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: Ale mogę nie zapamiętać, Panie Marszałku.)</u>
<u xml:id="u-117.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Tak? A ołóweczek?</u>
<u xml:id="u-117.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
<u xml:id="u-117.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przy okazji jeszcze się czegoś nauczyłem.</u>
<u xml:id="u-117.5" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: Bardzo mi miło.)</u>
<u xml:id="u-117.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-118">
<u xml:id="u-118.0" who="#SenatorGerardCzaja">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-118.1" who="#SenatorGerardCzaja">Ustawa ta w sposób bardzo istotny zmienia jedną rzecz, która do tej pory była jak gdyby przypisana zarządowi Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Mianowicie środki przekazuje się, poprzez wojewodę, starostom, oddaje do ich dyspozycji. Rodzi się tu pytanie, czy rzeczywiście samorządy są przygotowane do takiej roli. I czy pani zdaniem społeczne rady, które powołuje, zgodnie z tą ustawą, wojewoda czy starosta, spełnią swoje zadania? Aparat państwowego funduszu, który kontrolował te sprawy, był bardzo duży, w porywach było to ponad siedemset osób, a tu raptem oddaje się tak znaczne środki do dyspozycji starosty. Rodzi się również pytanie, co dalej z Państwowym Funduszem Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych jako instytucją, która mieści się tu, w Warszawie. A w związku z tym, co z oddziałami, które są w każdym województwie? Tych oddziałów jest szesnaście.</u>
<u xml:id="u-118.2" who="#SenatorGerardCzaja">Mam też pytanie o to, skąd się wzięło akurat 49% najniższego wynagrodzenia, jeżeli chodzi o dofinansowywanie pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne. Oczywiście są to różne wielkości w zależności, od stopnia niepełnosprawności, ale akurat przy lekkim stopniu niepełnosprawności jest to 49%. Przepraszam, ale dlaczego nie 50% albo 51%? Chyba dla tych, którzy będą te środki przekazywali, i którzy je będą odbierali, matematycznie łatwiejsza jest liczba pięćdziesiąt, a nie czterdzieści dziewięć. I w związku z tym mam pytanie: skąd się wzięło te 49%? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-119">
<u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zaraz się dowiemy.</u>
<u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, Pani Minister. Widzę, że pani woli odpowiadać kolejno na pytania, tak więc proszę, oto dwa.</u>
</div>
<div xml:id="div-120">
<u xml:id="u-120.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Zacznę od ostatniego pytania pana senatora Czai. Jak nie wiadomo, o co chodzi, to oczywiście chodzi o pieniądze. Podstawą wyliczenia dofinansowania do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych była globalna kwota zwrotu podatku VAT za 2001 r. udzielona zakładom pracy chronionej. Ta kwota wynosiła 1 miliard 261 milionów zł. Podzielono tę kwotę na otwarty i chroniony rynek pracy, a to wszystko razem podzielono jeszcze przez trzy stopnie niepełnosprawności: lekki, umiarkowany i znaczny. I w ten sposób w przedłożeniu rządowym, Panie Senatorze, znaczny stopień niepełnosprawności uzyskiwał dofinansowanie w wysokości 125%, umiarkowany - 105%, a lekki - 44%. Po pracach w komisji polityki społecznej za zgodą ministra finansów podwyższono te kwoty o 5%, czyli o globalną sumę około 98 milionów zł, a to z tego powodu, że akurat te środki w formie pośredniej wrócą, przez urzędy skarbowe, w postaci wyższego podatku dochodowego od osób fizycznych. To jest nieco skomplikowana sprawa. Polega to na tym, że zwrot VAT powiększał wynik finansowy netto zetpechu, natomiast dofinansowanie do wynagrodzeń podwyższa przychód w zakładzie pracy chronionej, w sytuacji, kiedy już wynagrodzenia wrzucono w koszty. Jak się dofinansowania do wynagrodzeń ponownie nie wrzuci w koszty, to po prostu przychód w taki sposób konstruowany powiększa dochód do opodatkowania, w związku z tym komisja postanowiła ubruttowić te dofinansowania. Z kolei te kwoty netto, czyli zmniejszone o 5% na każdym stopniu niepełnosprawności, odpowiadają kwocie globalnej zwrotu podatku VAT za 2001 r. Ta kwestia była bardzo precyzyjnie omawiana z pracodawcami, proszę nam wierzyć, że pilnowali oni swego z ołówkiem w ręku. W związku z tym tu naprawdę nie ma żadnych nieporozumień. Musi to być 49%, bo 50% powiększa ową kwotę globalną zwrotu podatku VAT.</u>
<u xml:id="u-120.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Kolejne pytanie. Co dalej z PFRON i jego oddziałami, jeżeli starosta wspólnie z radą konsultacyjną będą swobodnie dysponować środkami przekazanymi z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych? Może zaczniemy od początku. Od 1999 r. starostowie realizują zadania z zakresu rehabilitacji osób niepełnosprawnych jako zadania własne. Jest dotyczące tej materii orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego, który stwierdza jednoznacznie, że zadania z zakresu rehabilitacji są zadaniami własnymi powiatu. W tej chwili sceptyczne podchodzenie do kwestii wydolności powiatu i jego zaradności w tej mierze jest jakby podważaniem sensu całej reformy. Pewne decyzje już zapadły. Co więcej, powiat otrzymuje od chwili decentralizacji wyliczone algorytmem środki na rehabilitację osób niepełnosprawnych. Różnica między obecnym stanem prawnym a tym, co robimy, polega na tym, że starosta kształtował wydatki ze środków uzyskanych z Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, uwzględniając strukturę wydatków w planie centralnym Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Do czego to prowadziło, to państwo senatorowie sami nam wskazywali w licznej korespondencji, mówiąc, że oto w konkretnym powiecie starosta ma duże potrzeby i obowiązki z zakresu rehabilitacji społecznej, na przykład dotyczące dofinansowania do sprzętu rehabilitacyjnego i do sprzętu umożliwiającego poruszanie się osobie niepełnosprawnej, ale nie może wydać więcej, ponieważ jest związany strukturą wydatków w centralnym planie finansowym. To była absurdalna sytuacja. I w tej ustawie nie zmienia się nic poza tym, że uniezależniamy niejako decyzje powiatu od struktury wydatków w centralnym planie finansowym. Aby jednak ta swoboda kształtowania wydatków w powiecie, jak pan senator słusznie zauważył, nie była swobodą mogącą naruszyć interesy osób niepełnosprawnych, powołujemy obligatoryjnie, na szczeblu wojewódzkim i powiatowym, rady konsultacyjne, które niejako niwelują to zagrożenie, Panie Senatorze. Nie możemy być jednak tak sceptyczni wobec dobrych intencji powiatu. I myślę, że tego się już po prostu nie da odwrócić.</u>
<u xml:id="u-120.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Co w tym kontekście z oddziałami PFRON? Zarówno PFRON jako instytucja, jak i jego oddziały będą istniały dalej, zmieniają swoje funkcje. PFRON przestaje być kreatorem wydatków na cele rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych - a przecież wiemy, czego było to przyczyną - tylko staje się instytucją quasi-bankową, instytucją windykacyjną i zbierającą środki, niczym więcej. Co więcej, od 2004 r. PFRON przejmuje przecież na siebie obowiązek dotowania otwartego i chronionego rynku pracy w zakresie wypłaty dofinansowań do wynagrodzeń osób niepełnosprawnych. Zatem musi istnieć jako instytucja, bo nie będą już tego robiły urzędy skarbowe. Do tej pory bowiem utrzymywaliśmy dwa kosztowne systemy wspierania zatrudniania osób niepełnosprawnych: urząd skarbowy i Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Zmieniamy tę sytuację, będzie to robił Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
<u xml:id="u-120.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Odpowiadam panu senatorowi: w Polsce prawnie niepełnosprawnych jest cztery miliony trzysta tysięcy osób. Są to osoby niepełnosprawne w myśl definicji prawa, mające orzeczoną niepełnosprawność.</u>
<u xml:id="u-120.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Pan senator Czaja dodał: ale jakie to życie. To życie jest różne, bo różna jest sytuacja osób z orzeczoną niepełnosprawnością, tak jak różna jest sytuacja emerytów - są emeryci zasobniejsi i mniej zasobni. Chcę jednak państwu powiedzieć, że system transferów socjalnych na rzecz osób niepełnosprawnych najskuteczniej chroni przed biedą akurat tę grupę osób. Ubóstwo wśród osób niepełnosprawnych z orzeczoną prawnie niepełnosprawnością jest relatywnie mniejsze niż wśród rodzin wychowujących dzieci, a dzieje się tak na skutek ustalenia dla tej grupy osób minimalnego dochodu gwarantowanego w postaci takich świadczeń jak renta socjalna, stały zasiłek czy zwyczajnie - renta. To jest grupa bardzo zróżnicowana. Panie Senatorze, 2/3 tej grupy to osoby bierne zawodowo. Trudno tu mówić o identyfikacji mapy bezrobocia i potrzeb na rynku pracy, bo w tej grupie przeważają osoby bierne zawodowo, jest ich ponad 2/3. Niemniej jednak w urzędach pracy jest zarejestrowanych około trzydziestu sześciu tysięcy bezrobotnych osób niepełnosprawnych, a jako poszukujących pracy zarejestrowano około pięćdziesięciu tysięcy. Tylko to niczego nie dowodzi, ponieważ za bezrobotnych niepełnosprawnych uważa się tych bezrobotnych, których definiuje ustawa o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, czyli są to osoby, które oczywiście muszą spełnić określone kryteria. To nie jest pełny obraz sytuacji.</u>
<u xml:id="u-120.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Nie mamy dokładnych szacunków, jeśli chodzi o liczbę osób niepełnosprawnych pracujących na otwartym rynku pracy, ale myślimy, że jest to grupa licząca około trzydziestu tysięcy osób. W zakładach pracy chronionej zaś, czyli na chronionym rynku pracy, jest zatrudnionych sto osiemdziesiąt dziewięć tysięcy osób, w przeliczeniu na pełne etaty. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-120.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Ryszard Jarzembowski)</u>
</div>
<div xml:id="div-121">
<u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo dziękuję.</u>
<u xml:id="u-121.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: Jeszcze pan senator prosił o głos.)</u>
<u xml:id="u-121.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przypominam, że pytanie może trwać nie dłużej niż minutę i dotyczyć tylko omawianej ustawy.</u>
<u xml:id="u-121.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Panią minister także proszę, żeby te odpowiedzi nie były wykładami monograficznymi, a ściśle dotyczyły materii ustawowej. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-121.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-122">
<u xml:id="u-122.0" who="#SenatorTadeuszBartos">Panie Marszałku, Pani Minister, wynikające z ustawy pozbawienie zakładów pracy chronionej ulg ma ogromny wpływ na zwiększenie bezrobocia nie tylko osób niepełnosprawnych, ale i pełnosprawnych. W związku tym... Tu też chyba powód będzie ten sam: brak środków pieniężnych na dofinansowanie. Bardzo proszę o dwa zdania komentarza.</u>
</div>
<div xml:id="div-123">
<u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Nie ma tu komentarzy, są tylko odpowiedzi na pytania.</u>
<u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pani Minister, proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-124">
<u xml:id="u-124.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Pan senator prowokuje do wykładu monograficznego, jak był uprzejmy nazwać te odpowiedzi pan marszałek.</u>
<u xml:id="u-124.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: Proponuję sobie tego oszczędzić.)</u>
<u xml:id="u-124.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Rzeczywiście to jest prowokacja, która mogłaby spowodować wielogodzinną odpowiedź.</u>
<u xml:id="u-124.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Nie zabieramy ulg zakładom pracy chronionej, tylko zamiast zwrotu VAT przyznajemy wszystkim zakładom pracy chronionej stabilny i równy rodzaj dofinansowania zatrudnienia osób niepełnosprawnych, czyli dopłatę do wynagrodzeń. Trudno to nazwać odebraniem ulg, jest to zmiana formy pomocy na bardziej stabilną i równą.</u>
<u xml:id="u-124.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejJolantaBanach">Ostatnie słowo komentarza. Panie Senatorze, na zwrocie VAT korzystał ten pracodawca, który osiągnął najniższy wskaźnik zatrudnienia niepełnosprawnych, zatrudniał dużo ludzi, osiągał wielkie obroty i wtedy miał najwyższy poziom zwrotu VAT. Spółdzielnia - bo dotyczyło to zwłaszcza spółdzielni - która zatrudniała wiele osób niepełnosprawnych i osiągała niskie obroty, albo nie była podatnikiem podatku VAT, albo sprzedawała produkty bądź usługi obłożone preferencyjną stawką VAT, w ogóle z tej formy pomocy nie korzystała. Dlatego spółdzielnie miały kłopoty z płynnością finansową - nie tylko dlatego, ale przede wszystkim. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-125">
<u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję, Pani Minister.</u>
<u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy czyjaś ciekawość jest jeszcze niezaspokojona? Nie.</u>
<u xml:id="u-125.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo i gratuluję wysokiego poziomu gry aktorskiej, która z całą pewnością przyczyniła się do tego, że ten wykład był bardzo atrakcyjny.</u>
<u xml:id="u-125.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Jolanta Banach: To w sposób niezamierzony. Dziękuję, Panie Marszałku.)</u>
<u xml:id="u-125.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pani ma to w sobie, Pani Minister. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-125.5" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-125.6" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przypominam o formalnych wymaganiach: pierwsze wystąpienie nie może trwać dłużej niż dziesięć minut, a drugie - dłużej niż pięć minut. Wnioski powinny być złożone na piśmie do marszałka prowadzącego obrady do czasu zakończenia debaty.</u>
<u xml:id="u-125.7" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Mamy na liście mówców zapisanych dziewięć osób, z tym że panowie senatorowie Henryk Stokłosa i Tadeusz Bartos złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu. Wnioski legislacyjne na piśmie złożyli: pani senator Alicja Stradomska, wspólny - panowie senatorowie: Henryk Dzido, Adam Biela i Sławomir Izdebski, oraz pan senator Marek Balicki.</u>
<u xml:id="u-125.8" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę o zabranie głosu pana senatora Józefa Sztorca. Następnym mówcą będzie pan senator Gerard Czaja.</u>
</div>
<div xml:id="div-126">
<u xml:id="u-126.0" who="#SenatorJózefSztorc">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-126.1" who="#SenatorJózefSztorc">Przedłożony projekt zmian w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych porządkuje wiele spraw z zakresu orzecznictwa, eliminuje selektywność i uznaniowość dofinansowań, definiuje i uściśla przepisy prawa, wprowadza nowe formy wspierania i ochrony miejsc pracy w zakładach pracy chronionej, usuwa problem przedsiębiorstw produkujących artykuły akcyzowe, podejmuje decentralizację wielu uprawnień Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. To wszystko jest czynione ze względu na wymogi Unii Europejskiej. Dostosowuje on także przepisy do wymogów ustawy o dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej oraz przyjmuje zasadę kierowania środków PFRON na rehabilitację zawodową osób niepełnosprawnych oraz na rehabilitację społeczną pod warunkiem, że wspiera ona rehabilitację zawodową. Należą się za to słowa podziękowania pani minister Jolancie Banach i całemu zespołowi pracującemu nad przedłożonym projektem, otwartemu podczas swojej pracy na wnioski i postulaty płynące z organizacji skupiających zakłady pracy chronionej i zrzeszających osoby niepełnosprawne.</u>
<u xml:id="u-126.2" who="#SenatorJózefSztorc">Nowelizacja wprowadza także wiele utrudnień, rodzi dodatkową biurokrację, a także wprowadza różnego rodzaju sankcje, co dotychczas nie było tak bardzo podkreślane. Wiele zmian jest niekorzystnych dla osób niepełnosprawnych, wiele zmian jest także niekorzystnych dla pracodawców zatrudniających te osoby.</u>
<u xml:id="u-126.3" who="#SenatorJózefSztorc">Podobnie jak w poprzednich zmianach dzisiejsze propozycje rządowe mają stwarzać niepełnosprawnym w większym stopniu niż obecnie możliwość podejmowania pracy lub prowadzenia działalności gospodarczej. Jednak trzeba sobie powiedzieć, że tylko w 2001 r. zatrudnienie osób niepełnosprawnych zmniejszyło się o około dziesięć tysięcy osób, w pierwszym półroczu 2002 r. zatrudnienie spadło trochę mniej, o dwa tysiące sześćset osób.</u>
<u xml:id="u-126.4" who="#SenatorJózefSztorc">Byłoby uproszczeniem sprowadzenie proponowanych zmian tylko do wymogów Unii Europejskiej czy zapisu ustawy o pomocy publicznej. Ukierunkowują one co prawda nasze decyzje, ale rozmiar pomocy zależy od możliwości budżetu. Mówiłem, że projekt ustawy porządkuje wiele spraw z zakresu orzecznictwa - to dobrze - ale zarazem przepisy ustawowe powodują podniesienie kryteriów orzekania, szczególnie przy lekkim stopniu niepełnosprawności. Dotychczasowy zapis art. 4 ust. 3 mówiący, że do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, zdolną do wykonywania zatrudnienia, proponuje się zastąpić zapisem o następującym brzmieniu: do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu, powodującej w sposób istotny obniżenie zdolności do wykonywania pracy, w porównaniu do zdolności, jaką wykazuje osoba o podobnych kwalifikacjach zawodowych z pełną sprawnością fizyczną i psychiczną. Różnica między jednym i drugim zapisem jest dość istotna. Tak sprecyzowane kryterium oceny w istotny sposób zbliża osoby niepełnosprawne zaliczane do lekkiego i do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności.</u>
<u xml:id="u-126.5" who="#SenatorJózefSztorc">Nie proponuję - jak postulują osoby niepełnosprawne i wielu ich pracodawców - powrotu do pierwotnego zapisu ustawowego, widzę jednak, że zasadne jest zrekompensowanie pracodawcom zmian, powodujących w istotny sposób obniżenie aktywności zawodowej - chodzi o zmianę zapisu art. 26, ust. 1 pkt 1–3. W tych zapisach proponuje się, żeby w ramach środków globalnie przeznaczonych na miesięczne dofinansowanie z tego, co się dzisiaj dofinansowuje w całości ze zwrotu podatku VAT, jeżeli taki zwrot przysługuje zakładom pracy chronionej, dofinansowywać wynagrodzenia niepełnosprawnych: ze znacznym stopniem niepełnosprawności - w wysokości 130% najniższego wynagrodzenia, z umiarkowanym stopniem - 110%, a z lekkim stopniem - 49%.</u>
<u xml:id="u-126.6" who="#SenatorJózefSztorc">Miałem zamiar złożyć dzisiaj poprawkę, żeby to trochę pozmieniać, bo są różne dysproporcje i różne niedomówienia, jeśli chodzi o to dofinansowanie zakładów pracy chronionej, ale myślę, że na to jest jeszcze czas. Nie będę więc burzyć tego, co pani minister z komisją ustaliła i poprawki nie złożę. Poproszę jednak pana senatora Balickiego o wszczęcie przez komisję senacką procedury związanej z jeszcze jedną nowelizacją ustawy.</u>
<u xml:id="u-126.7" who="#SenatorJózefSztorc">Poza tym chcę dodać coś do art. 28 ust. 1 pkt 2. Ustawa określa, że pracodawca prowadzący działalność gospodarczą może uzyskać status pracodawcy prowadzącego zakład pracy chronionej między innymi pod warunkiem, że obiekty i pomieszczenia użytkowane przez dany zakład odpowiadają przepisom i zasadom bezpieczeństwa i higieny pracy, uwzględniają potrzeby osób niepełnosprawnych w zakresie przystosowania stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i ciągów komunikacyjnych. Okoliczności, o których mowa, ma stwierdzić Państwowa Inspekcja Pracy. Ale - i tutaj jest problem, który musimy kiedyś pewnie rozwiązać - nie dotyczy to osób zajmujących się dozorem i ochroną mienia. Jest to problem, Panie Marszałku, Panie i Panowie Senatorowie, ponieważ firmy, które zajmują się ochroną mienia... Gdzieś tam w kółku rolniczym zakład pracy chronionej posiada jakąś portiernię, której pracownicy są pozbawieni odpowiedniej opieki, a wiadomo, ustawa mówi wyraźnie, że opieka pielęgniarska, medyczna, zaplecze rehabilitacyjne, pokój wypoczynkowy itp. muszą być. Tam tego nie ma. Proszę sobie wyobrazić, że w Ożarowie zatrudnieni w zakładzie pracy chronionej inwalidzi prowadzili - to wszystko jest nagrywane, więc muszę użyć dobrego słowa - całą tę akcję związaną z wywozem maszyn. To robili inwalidzi. Jacy to są inwalidzi? W firmie Alima-Gerber w Rzeszowie była podobna sytuacja. To samo, jeśli chodzi o ochronę meczów - ostatnio w Lublinie na meczu z Cracovią sto niepełnosprawnych osób biło się z chuliganami...</u>
<u xml:id="u-126.8" who="#komentarz">(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: I jaki był wynik?)</u>
<u xml:id="u-126.9" who="#SenatorJózefSztorc">1:1, ale aresztowanych było dużo.</u>
<u xml:id="u-126.10" who="#SenatorJózefSztorc">Ta sytuacja wcześniej czy później musi ulec zmianie, ponieważ jest to chore. Ten system jest chory. W jednej z firm ochroniarskich zatrudnionych jest paręnaście tysięcy ludzi, co rzuca złe światło na zatrudnianie osób niepełnosprawnych, a także burzy system. Myślę, że będzie to kiedyś przedmiotem dalszych rozważań.</u>
<u xml:id="u-126.11" who="#SenatorJózefSztorc">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Myślę, że przedstawione przeze mnie rozwiązania mogą spowodować, że zarówno inwalidzi, osoby niepełnosprawne, jak i zakłady ich zatrudniające odniosą określoną korzyść. Sądzę, że ustawę trzeba przyjąć taką, jaka jest, i podziękować tym, którzy ją tworzyli. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-127">
<u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pan senator Gerard Czaja. Następnie głos zabierze pani senator Krystyna Sienkiewicz.</u>
</div>
<div xml:id="div-128">
<u xml:id="u-128.0" who="#SenatorGerardCzaja">Panie Marszałku! Pani Minister! Pani Dyrektor! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-128.1" who="#SenatorGerardCzaja">W uzasadnieniu do ustawy o zmianie ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw określono zasadnicze względy, jakimi kierowali się projektodawcy. Oto kilka z nich: konieczność dostosowania polskiego ustawodawstwa do ustawodawstwa Unii Europejskiej, potrzeba dostosowania przepisów do ustawy o dopuszczalności i nadzorowaniu pomocy publicznej, pilna potrzeba usunięcia niespójności i doprecyzowania niektórych przepisów. Rozwiązania dotyczące tych kwestii i wielu innych znalazły się w ustawie, która trafiła pod dzisiejsze obrady Izby i była przedmiotem, jak sądzę, wnikliwych dyskusji na posiedzeniu senackiej Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia.</u>
<u xml:id="u-128.2" who="#SenatorGerardCzaja">Moim zdaniem jest to szczególna ustawa, bowiem dotyczy szczególnej grupy osób. Jest ich w Polsce - i tu zgadzam się z panią minister, rocznik statystyczny wyraźnie to podaje - cztery miliony trzysta tysięcy, a pracuje ponad sześćset czterdzieści tysięcy. Najliczniejszą grupę stanowią osoby w wieku od czterdziestu pięciu do pięćdziesięciu czterech lat. Przeważająca część pracujących niepełnosprawnych to mężczyźni, bo aż 62% - równouprawnienie. 20% pracujących zatrudnionych jest w zakładach pracy chronionej. Jak podaje rocznik statystyczny, 86% niepełnosprawnych ma pracę stałą - wydaje mi się, że jest to bardzo ważne, a niewiele ponad 14% - pracę dorywczą. Tyle jeśli chodzi o statystyki.</u>
<u xml:id="u-128.3" who="#SenatorGerardCzaja">Projekt ustawy, który jest przedmiotem naszych obrad w tej chwili, jest przede wszystkim skierowany do tej właśnie grupy naszego społeczeństwa. Pragnę podkreślić, i to podkreślić z całą mocą, że ustawa ta napisana jest naprawdę bardzo dobrze, prostym i zrozumiałym językiem. Adresat tej ustawy, którym nie zawsze będzie prawnik, nie będzie potykał się o skomplikowany język i w ostateczności będzie mógł znaleźć zwroty dotyczące bezpośrednio jego.</u>
<u xml:id="u-128.4" who="#SenatorGerardCzaja">Prawdą jest również i to, że ustawa ta począwszy od 1991 r. była już kilkakrotnie nowelizowana - jak powiedział przewodniczący, chyba ponad dwadzieścia razy. Za każdym razem wprowadzane są nowe zmiany, rzec by można: bardzo rewolucyjne, będące konsekwencją bądź to uwarunkowań wewnętrznych, bądź zewnętrznych. A oto kilka z nich. Po pierwsze, wprowadzono zmodyfikowany system orzekania o niepełnosprawności. Po drugie, precyzyjnie określono - właściwie dokładnie sprecyzowano, co pani minister ma robić - katalog uprawnień przysługujący pełnomocnikowi rządu do spraw osób niepełnosprawnych. Po trzecie, zdecydowano o bardzo daleko idącej decentralizacji środków gromadzonych w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, przekazując je w większości do dyspozycji starostów. I po czwarte - wydaje mi się, że jest to bardzo ważna ustrojowa zmiana - zastąpiono zwrot podatków VAT dla zakładów pracy chronionej dofinansowaniem wynagrodzeń dla zatrudnionych w tych zakładach osób niepełnosprawnych. To ostatnie rozwiązanie wynika z przewidywanego wejścia Polski do Unii Europejskiej i konieczności dostosowania naszych rozwiązań do rozwiązań unijnych. Uszczelnia ono system, który był bardzo nieszczelny, o czym w wielu przypadkach donosiły bardzo głośno publikatory. Uwagi do obecnych rozwiązań miał czy ma również Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który zarzuca im nierówne traktowanie podmiotów gospodarczych.</u>
<u xml:id="u-128.5" who="#SenatorGerardCzaja">Jeszcze jedna sprawa. Godny podkreślenia jest również fakt, że nigdy dotąd, jak sądzę, w trakcie dyskusji nad projektem rządowym nie konsultowano tak bardzo projektu z zainteresowanym środowiskiem. A środowisko to jest bardzo duże i przede wszystkim bardzo zróżnicowane - począwszy od pracodawców i to działających w różnych formach własności, od spółdzielni, poprzez spółki, indywidualne zakłady pracy i oczywiście zakłady zatrudniające około sto trzydzieści czy sto dziewięćdziesiąt tysięcy osób niepełnosprawnych, do różnego rodzaju stowarzyszeń, fundacji, których celem jest między innymi niesienie pomocy w różnych formach. Środowisko to bardzo poważnie potraktowało dyskusję nad założeniami do projektu. W toku partnerskich rozmów uzgodniono wiele podstawowych założeń. Jak sądzę, wyraźnie należy zaznaczyć to, że bardzo długie jest vacatio legis, dzięki czemu zakłady pracy chronionej - szczególnie zakłady pracy chronionej - będą mogły przygotować się do tych nowych rozwiązań.</u>
<u xml:id="u-128.6" who="#SenatorGerardCzaja">I z takiego kompromisu, rzec by można, jestem zadowolony. Ale nie jestem zadowolony z brzmienia niektórych artykułów. Brakuje mi w tej już kolejnej nowelizacji, dwudziestej, strategii państwa, wyraźnie określonej strategii państwa. Nie ma, powiedziałbym, gruntu, na którym szczególnie zakłady pracy mogłyby się rozwijać, mogłyby lokalizować swoją przyszłość. Mówiąc „przyszłość”, mam na myśli rozwój. Można by zapytać, gdzie są te przestrzenie, w których te zakłady mogą się poruszać. I tego mi w tej ustawie brakuje.</u>
<u xml:id="u-128.7" who="#SenatorGerardCzaja">Nie znajduję również pewności, że można będzie przez to realizować piękną ideę profesora Wiktora Degi, który kiedyś powiedział, że osoba niepełnosprawna nie może być pozbawiona dobrodziejstwa pracy z tytułu swego kalectwa. Niepewność tę wywodzę zarówno z lektury tej ustawy, jak i z mojego ponad trzydziestoletniego zawodowego działania wśród osób niepełnosprawnych. Pozwoli pan, Panie Marszałku, że wyrażę swoje ubolewanie z tego powodu, że członkowie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia nie dość wnikliwie rozpatrzyli kilka poprawek, które między innymi ja zgłosiłem. W głównej mierze chodzi o poprawki związane z rehabilitacją zawodową. Przyjmuję to z ubolewaniem, ale większość zawsze ma rację.</u>
<u xml:id="u-128.8" who="#SenatorGerardCzaja">Zgłaszam jednak dwie poprawki. Jedna z nich dotyczy - mówił już o tym jeden z senatorów - art. 5a. Nie przekonała mnie pani minister, że to można ewentualnie w jakiś sposób załatwić przy orzekaniu. Sądzę, że w dostateczny sposób określone są obowiązki, wynikające z art. 32 konstytucji, i to, że każdy obywatel ma prawo odwoływać się w systemie dwuinstancyjnym. A tego mi tu brakuje. W związku z tym pozwalam sobie zgłosić taką poprawkę.</u>
<u xml:id="u-128.9" who="#SenatorGerardCzaja">Nie przekonała mnie pani minister również do tego, że rzeczywiście te 40% wynika z jakiegoś wzornika. Stąd i moja poprawka polegająca na tym, aby z 40% zrobić 50%. Dziękuję i przekazuję poprawki. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-129">
<u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Zapraszam panią senator Krystynę Sienkiewicz. Ostatnia z zapisanych do zabrania głosu jest pani senator Wiesława Sadowska.</u>
</div>
<div xml:id="div-130">
<u xml:id="u-130.0" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-130.1" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Nie wpiszę się w ten chór chwalców, bo na ogół jest tak, że gdy na początku chwalą, to na koniec jest totalna albo przynajmniej zmasowana krytyka.</u>
<u xml:id="u-130.2" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Z ustawą o rehabilitacji i zatrudnianiu osób niepełnosprawnych - skróciłam nieco jej tytuł - jestem związana od jej pierwszej wersji, uchwalonej w 1991 r. Potem były kolejne zmiany. Tych zmian było już dwadzieścia czy dwadzieścia jeden - czyli mamy oczko - a więc najwyższy czas, żeby powstał tekst jednolity. O tym mówiłam zresztą na posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Tego przecież nie tylko ja oczekuję.</u>
<u xml:id="u-130.3" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Teraz ustosunkuję się do wypowiedzi znakomitego pana senatora. Aczkolwiek od momentu powstania projektu, jak pan mówił, do zakończenia prac w Sejmie ustawa była szeroko konsultowana, to jednak, jak dość zgodnie twierdzą z kolei moi rozmówcy i osoby, z którymi się konsultowałam, uczestnicy konsultacji nie mieli wpływu na kształt i treść normy prawnej. Widocznie mamy różnych konsultantów. Moi nie mieli żadnego wpływu, poza satysfakcją uczestniczenia w posiedzeniach komisji.</u>
<u xml:id="u-130.4" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">A ustawa ma rzeczywiście duży rezonans społeczny i mocno zaniepokoiła pracodawców oraz różnego rodzaju organizacje pozarządowe. Jesteśmy w posiadaniu obszernych pism Wrocławskiego Sejmiku Osób Niepełnosprawnych, Rady Miejskiej Wrocławia, licznych fundacji, duszpasterstwa osób niepełnosprawnych - dla mnie było to pismo bardzo zobowiązujące - jak również indywidualnych pism osób niepełnosprawnych. Wiele z tych osób dawało wyraz obawom w kierowanych do nas listach i apelach. Był ogólnopolski marsz protestacyjny osób niepełnosprawnych. Były i akty strzeliste, nawet do świętego Mikołaja, z prośbą o interwencję. Oczywiście różny jest ciężar gatunkowy tych lęków, zarzutów, skutków.</u>
<u xml:id="u-130.5" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Pracodawcy zatrudniający osoby niepełnosprawne, w tym zorganizowani, na przykład w Krajowej Izbie Gospodarczo-Rehabilitacyjnej, czy też krajowym związku rewizyjnym, dowodzą, że maleje zatrudnienie osób niepełnosprawnych. I tu nie ma sporu pomiędzy wypowiedziami moich przedmówców. Zdaniem pracodawców ta zmiana, którą zapewne uchwalimy, nie gwarantuje absorpcji ani też wzrostu zatrudnienia. Bo ten rynek, który otwieramy dla niepełnosprawnych, „zasilą środki” odebrane zakładom pracy chronionej.</u>
<u xml:id="u-130.6" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Jest taka opinia, że osobom niepełnosprawnym ciężej znaleźć jakąkolwiek pracę nie tylko z powodu ich dysfunkcji, ale po prostu ze względu na sytuację, jaka jest na rynku pracy. Ciągle, od ponad dziesięciu lat, bardzo daleko do znalezienia satysfakcjonujących rozwiązań problemu zatrudnienia osób niepełnosprawnych. Zagmatwany, kosztowny system pozyskiwania i rozliczania środków, zorganizowania stanowiska pracy, praca dla nielicznych, bo z ponad czterech milionów osób pracuje zaledwie dwieście pięćdziesiąt tysięcy - to wszystko nie są fakty krzepiące.</u>
<u xml:id="u-130.7" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Pracodawcy, z którymi konsultowałam ustawę, proponują - to już jest propozycja na przyszłość - aby zaniechać rozlicznych transferów środków od pracodawców do innych pracodawców plus dotacje budżetowe i zamienić to na przejrzysty system ulg, na przykład w podatku dochodowym. Firma prosperuje dobrze, ma dochody, więc ma z tego tytułu ulgi. Firma nie zatrudnia osób niepełnosprawnych - płaci z tego tytułu ekwiwalent. Ta ustawa, oczywiście, tego uproszczenia nie zawiera i pewno się tego nie doczekam.</u>
<u xml:id="u-130.8" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Jest jeszcze jeden problem, który pojawił się w pytaniach państwa, a którego można było naprawdę uniknąć, bo w sytuacji naszej biedy nie należy jednym zabierać, pogłębiać biedy jednych po to, żeby nie poprawić sytuacji drugich. Problem ten jest wyartykułowany, zapisany w art. 10b ust. 3, który brzmi: „ze środków funduszu nie mogą być dofinansowane koszty uczestnictwa w warsztacie osób niepełnosprawnych będących stałymi podopiecznymi jednostek organizacyjnych”... itd. Otóż te jednostki organizacyjne to nasze, w większości przepełnione, niedofinansowane, ubożejące i dalekie od spełnienia oczekiwanych standardów, domy pomocy społecznej. Nie tylko że w wielu przypadkach nie mogą one stworzyć warsztatów terapii zajęciowej, a istniejące warsztaty często są zwykłą fikcją, ale zwyczajnie nie starcza im pieniędzy na podstawowe utrzymanie. Ponadto chodzi nie tylko o te warsztaty, które są w szczęśliwych domach pomocy społecznej, niezależnie od ich zasobów, ale również o te warsztaty w mieście - umownie mówiąc - do których chodzą mieszkańcy domów pomocy społecznej. Piszą o tym między innymi mieszkańcy domu przy ulicy Mierniczej 10, uczestnicy warsztatów terapii zajęciowej przy ulicy Wallenroda 2 w Lublinie. Systematyczne uczestnictwo w warsztatach motywuje do podejmowania codziennej aktywności życiowej itd. Nie będę cytowała pisma, ponieważ, jak myślę, dotarło ono do wszystkich senatorów.</u>
<u xml:id="u-130.9" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Ta niekorzystna zmiana, którą, mam nadzieję, Wysoka Izba jednak zatamuje, adresowana była do grupy mniej więcej tysiąca osób niepełnosprawnych, która była bliska utracenia możliwości uczestniczenia w warsztatach terapii zajęciowej. I po raz kolejny mam taką gorzką refleksję: czy warto było rozpętywać tę burzę? Czy warto było kiedyś odbierać ulgowe przejazdy, żeby potem prędko je przywrócić? Przywrócenia ludzie nie zauważyli, nie pamiętają, ciągle pamiętają jednak to, że jakieś ich prawa zostały uszczuplone. Czy naprawdę warto podejmować takie decyzje, z których potem wycofujemy się, do tego jeszcze z dużym niesmakiem?</u>
<u xml:id="u-130.10" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Z tego też powodu bardzo proszę Wysoką Izbę o poparcie poprawki trzeciej. Czuję się z nią związana i za nią odpowiedzialna. Poprawka ta, chociaż nie do końca satysfakcjonuje, może ulżyć warsztatom terapii zajęciowej, w których uczestniczy co najmniej 30% pensjonariuszy. Wraz ze wzrostem liczby uczestników będzie malało dofinansowanie, nie mówiąc już o tym, że przy 80% szczęśliwych ustanie ono całkowicie.</u>
<u xml:id="u-130.11" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Chciałabym podzielać entuzjazm, bardzo bym chciała, a mój znak zodiaku wskazuje na to, że powinnam, ale jakoś nie umiem z siebie wykrzesać entuzjazmu dla zmiany tej ustawy. Chciałabym podzielać nadzieję na poprawę sytuacji osób niepełnosprawnych, ale powiem, że pospolitość skrzeczy. Pozostaję zatem przy dość umiarkowanym poparciu dla tej dwudziestej pierwszej zmiany ustawy o zatrudnianiu i rehabilitacji. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-131">
<u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję, Pani Senator.</u>
<u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Zapraszam panią senator Wiesławę Sadowską.</u>
</div>
<div xml:id="div-132">
<u xml:id="u-132.0" who="#SenatorWiesławaSadowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-132.1" who="#SenatorWiesławaSadowska">Ustawa ta, rzeczywiście, poddana była tak gruntownej konsultacji, że już niewiele w tej chwili można dodać, a nawet i nie warto już dalej dyskutować, bo wszystko zostało powiedziane.</u>
<u xml:id="u-132.2" who="#SenatorWiesławaSadowska">Jeśli da się jeszcze coś poprawić, to myślę, że byłoby to z korzyścią i dla pracodawców, i dla osób zatrudnianych w zakładach pracy chronionej. Wśród pracodawców ustawa ta budzi rzeczywiście spore niepokoje. Na ile okażą się one słuszne, pokaże życie.</u>
<u xml:id="u-132.3" who="#SenatorWiesławaSadowska">Chciałabym wrócić do art. 26, który był już tu cytowany, ponieważ wzbudza on wśród pracodawców dosyć duże kontrowersje. Zmienia się tu zakres pomocy państwa w związku z tworzeniem stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych. Dotychczas pracodawca dostawał częściowy zwrot kosztów za każde tworzone stanowisko pracy dla osoby niepełnosprawnej. Nowy zapis zakłada taki zwrot „tylko w przypadku przystosowania już istniejącego stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej”.</u>
<u xml:id="u-132.4" who="#SenatorWiesławaSadowska">Według pracodawców, i również według mnie, a pracowałam przy tym systemie przez kilka lat, jest w tym sporo racji. Spowoduje to, moim zdaniem, brak zainteresowania tworzeniem, przystosowywaniem takich stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych, zwłaszcza w sytuacji, gdy rynek pracy jest tak bogaty i właściwie na każde stanowisko pracy jest kilku, kilkudziesięciu, w zależności od regionu, a nawet kilkuset chętnych.</u>
<u xml:id="u-132.5" who="#SenatorWiesławaSadowska">W czasie obrad komisji zgłosiłam poprawkę, która polegała na zapisaniu w art. 26, że zwrot kosztów dotyczy zarówno tworzenia, jak i przystosowania stanowiska pracy dla osoby niepełnosprawnej. Okazało się jednak, że taki wariant jest kwestionowany przez Komitet Integracji Europejskiej, jako niezgodny z prawem unijnym traktującym o pomocy publicznej dla przedsiębiorstw.</u>
<u xml:id="u-132.6" who="#SenatorWiesławaSadowska">W związku z tym zgłaszam poprawkę, polegającą jedynie na wydłużeniu vacatio legis tych przepisów. Proponuję, aby zaczęły one obowiązywać od dnia 1 stycznia 2004 r. Niektóre zapisy tej ustawy już to roczne vacatio legis, zgodnie z przedłożeniem rządowym, posiadają. Ma to związek między innymi ze zobowiązaniami finansowymi i kredytowymi, które pracodawcy już podjęli przy tworzeniu nowych stanowisk pracy dla osób niepełnosprawnych. Ustanowienie takiego przejściowego przepisu umożliwiłoby im przystosowanie się w sposób bezkolizyjny i w miarę bezbolesny do nowelizowanej ustawy. Poprawka ta jest dosyć długa, ale sens jej sprowadza się do tego, że przedłużamy vacatio legis na zwrot kosztów dla tworzonych i przystosowywanych stanowisk pracy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-133">
<u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-133.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy ktoś z państwa chce jeszcze zabrać głos? Nie stwierdzam takiej chęci.</u>
<u xml:id="u-133.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Zatem zgodnie ze stosownymi przepisami regulaminu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-133.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Ponieważ w toku debaty zostały zgłoszone, także bez zabierania głosu, wnioski legislacyjne, przeto proszę Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia o ich rozpatrzenie i przedstawienie nam sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-133.5" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Głosowanie w sprawie tej ustawy odbędzie się jutro o świcie.</u>
<u xml:id="u-133.6" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo dziękuję, Pani Minister, za to, że zechciała pani tak pouczająco i tak atrakcyjnie wystąpić na tej trybunie. Bardzo dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-134">
<u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o systemie oświaty.</u>
<u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Sejm tę ustawę uchwalił 5 grudnia, a 6 grudnia otrzymaliśmy ją w Senacie. 9 grudnia marszałek skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, która po rozpatrzeniu tej ustawy przygotowała sprawozdanie. Mamy je w druku nr 297A.</u>
<u xml:id="u-134.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę panią senator sekretarz Alicję Stradomską, żeby teraz wcieliła się w rolę sprawozdawcy i zechciała przedstawić to sprawozdanie.</u>
</div>
<div xml:id="div-135">
<u xml:id="u-135.0" who="#SenatorAlicjaStradomska">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-135.1" who="#SenatorAlicjaStradomska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Przedstawiciele Ministerstwa!</u>
<u xml:id="u-135.2" who="#SenatorAlicjaStradomska">Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia sprawozdanie w sprawie nowelizacji ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o systemie oświaty.</u>
<u xml:id="u-135.3" who="#SenatorAlicjaStradomska">Ustawa została uchwalona przez Sejm w dniu 5 grudnia 2002 r. i jest oparta na projekcie rządowym. Zawiera ona wiele zmian natury organizacyjnej, systemowej i porządkowej w zakresie funkcjonowania systemu przeciwdziałania bezrobociu. Do tej ustawy komisja sejmowa wprowadziła bardzo dużo poprawek i zmian, aż trzydzieści osiem. Większość tych poprawek wychodzi naprzeciw oczekiwaniom społecznym.</u>
<u xml:id="u-135.4" who="#SenatorAlicjaStradomska">Cele tej nowelizacji to przede wszystkim zwiększenie zakresu aktywności zawodowej i liczby osób objętych programami specjalnymi oraz łagodzenie skutków bezrobocia, a także uproszczenie wielu procedur. Nowa ustawa ma również zdyscyplinować bezrobotnych oraz motywować pracodawców do zatrudniania zgodnie z przepisami.</u>
<u xml:id="u-135.5" who="#SenatorAlicjaStradomska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ tych zmian jest bardzo dużo, pozwolę sobie przytoczyć tutaj tylko najważniejsze. Spośród najważniejszych zmian wprowadzonych w nowelizacji należy wymienić przede wszystkim włączenie gmin do kręgu tych podmiotów, które mają współdziałać w realizacji zadań na rzecz zatrudnienia i przeciwdziałaniu bezrobociu, oraz wprowadzenie zasady ustalania przez wojewódzki urząd pracy kwot środków funduszu pracy dla samorządów powiatowych tego województwa na finansowanie programów aktywnego przeciwdziałania bezrobociu i innych fakultatywnych zadań. Następują również zmiany w refundacji wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne młodocianych pracowników, zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego. Ta refundacja będzie obowiązywać od 1 czerwca 2003 r. i będzie zadaniem własnym samorządu powiatowego, realizowanym na podstawie umowy starosty z pracodawcą bądź organizacją zrzeszającą pracodawców. Będą mogły w tym uczestniczyć również Ochotnicze Hufce Pracy. Jest to wyjście na przeciw oczekiwaniom, bo przecież taką rolę w przeciwdziałaniu bezrobociu mają te hufce. Wojewódzki urząd pracy zaś, po zasięgnięciu opinii wojewódzkiej rady zatrudnienia, określi wykaz zawodów, do których przygotowanie może być refundowane.</u>
<u xml:id="u-135.6" who="#SenatorAlicjaStradomska">Następnie dodaje się przesłankę pozbawienia statutu bezrobotnego. Teraz starosta będzie mógł pozbawić daną osobę statusu bezrobotnego nie tylko wtedy, gdy odmówi ona dwukrotnie pracy, ale również wtedy, gdy odmówi udziału w szkoleniu, stażu lub w programie specjalnym. Starosta może również skierować bezrobotnych, którzy ukończyli pięćdziesiąty trzeci rok życia, w przypadku kobiet, i pięćdziesiąty ósmy rok życia, w przypadku mężczyzn, do prac interwencyjnych na okres do dwudziestu czterech miesięcy, o ile w ostatnim zakładzie pracy zostali oni zwolnieni z przyczyn dotyczących tego zakładu. Jest to zmiana, na którą oczekiwano, ponieważ bardzo często tak się zdarzało, że były zwalniane osoby, którym brakło dwa, trzy miesiące, roku, żeby mogły odejść na emeryturę i spełnić to wymaganie czasu pracy. Teraz będzie można zatrudnić właśnie te osoby w ramach prac interwencyjnych i wtedy będą one mogły dopracować do tego okresu. Obniża się również kwotę maksymalnej refundacji pracodawcy kosztów robót publicznych z 75% przeciętnego wynagrodzenia do 50% tego wynagrodzenia oraz refundacji rzeczowych z 50% do 20% i ogranicza ich wysokość do 15%, było 25%.</u>
<u xml:id="u-135.7" who="#SenatorAlicjaStradomska">Wprowadza się również zasadę, że okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych ulega skróceniu o okres zatrudnienia w ramach właśnie prac interwencyjnych bądź robót publicznych, przypadających na okres, w którym przysługiwałby zasiłek.</u>
<u xml:id="u-135.8" who="#SenatorAlicjaStradomska">Następne zmiany dotyczą powiększenia kręgu podmiotów uprawnionych do prowadzenia pośrednictwa pracy. Na tym rynku jest bardzo dużo propozycji, w związku z tym proponuje się wprowadzenie agencji pracy tymczasowej i agencji doradztwa personalnego. Agencje te będą mogły osiągać zysk, ale nie będą mogły osiągać tego zysku poprzez pobieranie opłat od bezrobotnych, którzy poszukują pracy w tych agencjach.</u>
<u xml:id="u-135.9" who="#SenatorAlicjaStradomska">Również odstępuje się od refundowania pracodawcom ze środków Funduszu Pracy dodatków i premii wypłaconych opiekunom praktyk uczniowskich. W tej chwili pracodawcom, u których będą odbywały się takie praktyki, środki dla tych opiekunów będą przekazywane przez szkoły prowadzące kształcenie zawodowe. Będzie to finansowane w ramach dotacji celowych z budżetu państwa. Przewidziane na to w ustawie budżetowej środki w kwocie około 6 milionów zł są w dyspozycji Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu.</u>
<u xml:id="u-135.10" who="#SenatorAlicjaStradomska">I ostatnia, bardzo ważna zmiana, zasługująca na szczególną uwagę, odnosi się do art. 3 nowelizacji, który wychodzi naprzeciw wnioskom złożonym do Trybunału Konstytucyjnego w związku ze zbyt krótkim vacatio legis ustawy. Obecnie przepis został tak skonstruowany, by zagwarantować prawo do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego tym osobom, które spełniłyby warunki do ich uzyskania na określonych zasadach przed 1 stycznia 2002 r., gdyby ustawa weszła w życie czternaście dni po jej opublikowaniu. Niemniej jednak prawo do takich świadczeń będzie przysługiwało zgodnie z tym artykułem najwcześniej od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy.</u>
<u xml:id="u-135.11" who="#SenatorAlicjaStradomska">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia po dokładnej analizie tej ustawy postanowiła wprowadzić pięć poprawek. Trzy z nich są typowo legislacyjne, dwie doprecyzowują ustawę. W imieniu komisji proszę Wysoką Izbę o przyjęcie tej ustawy wraz z poprawkami. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-136">
<u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę jeszcze chwilę pozostać.</u>
<u xml:id="u-136.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy ktoś z państwa chce skorzystać ze swojej minuty przeznaczonej na zadawanie pytań na ten konkretny temat, ściśle - temat nowelizacji?</u>
<u xml:id="u-136.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę bardzo, pan senator Józef Sztorc.</u>
</div>
<div xml:id="div-137">
<u xml:id="u-137.0" who="#SenatorJózefSztorc">Panie Marszałku, ja mam takie krótkie zapytanie.</u>
<u xml:id="u-137.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: Proszę bardzo, niech pan pyta.)</u>
<u xml:id="u-137.2" who="#SenatorJózefSztorc">Nie wiem, czy pani senator sprawozdawca będzie w stanie mi na to pytanie odpowiedzieć.</u>
<u xml:id="u-137.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: Zobaczymy.)</u>
<u xml:id="u-137.4" who="#SenatorJózefSztorc">Jeśli nie, to pewnie pan minister. Procedujemy nad ustawą o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o systemie oświaty. Do tego czasu narosły w urzędach pracy i w starostwach powiatowych potężne długi związane z całokształtem spraw związanych z bezrobociem. Jak to na dzień dzisiejszy wygląda? Czy ta sprawa jest zakończona, czy urzędy pracy dalej brną w długi?</u>
</div>
<div xml:id="div-138">
<u xml:id="u-138.0" who="#SenatorAlicjaStradomska">Myśmy na posiedzeniu komisji nie omawiali tego, jaki jest stan urzędów pracy. W tej sprawie o odpowiedź poproszę może jednak ministra.</u>
</div>
<div xml:id="div-139">
<u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">To raczej luźno łączy się z tą ustawą, ale dla państwa na pewno będzie ciekawie to usłyszeć.</u>
<u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby o coś zapytać panią senator sprawozdawcę?</u>
<u xml:id="u-139.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pan senator Romaszewski.</u>
</div>
<div xml:id="div-140">
<u xml:id="u-140.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Pani Senator, ja jednej kwestii nie rozumiem. Chodzi o zmianę pierwszą lit. c. Tam w definicji bezrobotnego wprowadza się zmianę do lit. i; do tej pory było tam napisane, że chodzi o kogoś, kto nie uzyskuje miesięcznie dochodu w wysokości przekraczającej połowę najniższego wynagrodzenia, a teraz jest dodane: z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych, na dodatek jeszcze z zastrzeżeniem lit. d.</u>
<u xml:id="u-140.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Rozumiem, że przez to włączono wszelkich rentierów, ale ja nie pojmuję, jaki to ma sens, bo tutaj nie ma ograniczenia. Ja rozumiem, że to jest sprawa socjalna, ale w tym momencie nie ma żadnego górnego ograniczenia. Jakie to mogą być oszczędności? I do tego jeszcze ta lit. d, czyli wyłącza się z tego rolników. Nie, po prostu nie rozumiem tego przepisu.</u>
</div>
<div xml:id="div-141">
<u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy pani senator rozsupła ten węzeł?</u>
</div>
<div xml:id="div-142">
<u xml:id="u-142.0" who="#SenatorAlicjaStradomska">Jest mi trudno go w tej chwili rozsupłać. Poproszę też w tym przypadku ministra o ustosunkowanie się do tego pytania.</u>
</div>
<div xml:id="div-143">
<u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy są jeszcze pytania do pani senator sprawozdawcy? Nie ma.</u>
<u xml:id="u-143.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję pani senator sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-143.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">A w ławach rządowych druga zmiana w reprezentacji Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej na czele z panem ministrem Andrzejem Zdebskim. Witam panie i panów.</u>
<u xml:id="u-143.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy pan minister chciałby zabrać głos, czy może poczekamy...</u>
<u xml:id="u-143.5" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Andrzej Zdebski: Jestem zobowiązany, Panie Marszałku, bo były pytania.)</u>
<u xml:id="u-143.6" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Były pytania do pani senator, nie do pana, ale proszę bardzo. Rozumiem, że teraz pan wstaje i czeka na ewentualne dodatkowe pytania, tak? Czy chce pan wygłosić, że tak powiem, zagajenie?</u>
<u xml:id="u-143.7" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Andrzej Zdebski: Ja bym nawiązał do apelu pana marszałka i starałbym się być zwięzły w swojej wypowiedzi, niemniej jednak będę się starał odpowiedzieć konkretnie.)</u>
<u xml:id="u-143.8" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę uprzejmie, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-144">
<u xml:id="u-144.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejAndrzejZdebski">Otóż pierwsze pytanie, pana senatora Sztorca, dotyczyło urzędów pracy. Mam rozumieć, Panie Marszałku, że mogę odpowiedzieć? Pytam, bo to nie wiąże się bezpośrednio z problematyką tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-144.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: Tak, nie wiąże się, właśnie nie wiąże się.)</u>
<u xml:id="u-144.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejAndrzejZdebski">Powiem krótko tak. Ja myślę, że jeśli chodzi o długi urzędów pracy, to jest to dość popularna kategoria. Mogą być dwie grupy problemów związanych z finansowaniem urzędów pracy. Jedna z nich wiąże się z wydatkami na tak zwane aktywne formy zwalczania bezrobocia. Muszę w tym miejscu powiedzieć, że w tym roku po raz pierwszy, w związku z kredytem, który Fundusz Pracy zaciągnął, nie będzie żadnych opóźnień w przypadku wypłaty środków na aktywne formy zwalczania bezrobocia, zarówno jeżeli chodzi o kwestię młodocianych, jak i o wszystkie inne formy aktywnego zwalczania bezrobocia.</u>
<u xml:id="u-144.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejAndrzejZdebski">Osobnym problemem jest natomiast kwestia finansowania działalności, a więc wydatków osobowych i rzeczowych urzędów pracy. Mamy tu sytuację związaną z budżetem. Służby zatrudnienia, czyli osoby zatrudnione w urzędach pracy, to około dwunastu i pół tysiąca ludzi zatrudnionych bezpośrednio na etatach i około czterech i pół tysiąca ludzi na robotach publicznych. Jest to taki zamknięty krąg, w którym pieniądze państwowe wydawane na pewną formę aktywną są używane do tego, żeby finansować urzędników pracujących w urzędach pracy.</u>
<u xml:id="u-144.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejAndrzejZdebski">Łącznie siedemnaście tysięcy osób to rzeczywiście, jak na skalę bezrobocia, bardzo niewielka liczba ludzi. Ja dla porównania powiem, że przy skali czteromilionowego bezrobocia w Niemczech urzędy pracy zatrudniają ponad dziewięćdziesiąt jeden tysięcy pracowników. Te liczby może wydają się szokujące, ale ta prawidłowa działalność urzędów pracy jest związana głównie z identyfikowaniem potrzeb osób bezrobotnych, bo to odbywa się przez rozmowę, która wymaga czasu, pewnej wiedzy, przygotowania i wyciągania odpowiednich wniosków.</u>
<u xml:id="u-144.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejAndrzejZdebski">Stąd dzisiaj z jednej strony rzeczywiście niedostateczna liczba pracowników, a z drugiej strony kłopoty budżetowe. To są ludzie opłacani stosunkowo słabo. Ja mogę powiedzieć, że minister pracy wielokrotnie zwracał się do ministra finansów z prośbą o zwiększenie budżetu na finansowanie działalności powiatowych i wojewódzkich urzędów pracy. Dla porządku tylko powiem, że urzędy pracy nie są służbami ministra pracy, są to jednostki samorządowe. Jest to rozwiązanie unikatowe w Europie. Od dwóch lat wprowadzamy system, który niejako testujemy, jeżeli chodzi o rozwiązania europejskie.</u>
<u xml:id="u-144.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejAndrzejZdebski">Mam nadzieję, że małą jaskółką, jeżeli chodzi o kwestię finansowania powiatowych urzędów pracy, będzie to, co jest przewidziane w ramach poprawek poselskich, a więc 16 milionów zł przeznaczonych w budżecie roku 2003 na dofinansowanie wojewódzkich i powiatowych urzędów pracy. To w jakimś bardzo niewielkim stopniu pomoże urzędom pracy, ale - jak powiadam - w niewielkim stopniu.</u>
<u xml:id="u-144.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejAndrzejZdebski">Drugie pytanie zadał pan senator Romaszewski. Tam chodzi o zabieg polegający na zrównaniu statusu wszystkich osób, które podlegają ustawie. Odnosi się to do osób pobierających zasiłki i świadczenia przedemerytalne. Otóż również dochodów pochodzących z lokat nie wlicza się w ich przypadku do dochodów, które skutkowałyby odebraniem świadczenia czy zasiłku przedemerytalnego. Tak samo ma być w stosunku do osób bezrobotnych, bo wydaje się, że czym innym jest uzyskanie statusu bezrobotnego w związku z pozbawieniem pracy, a czym innym jest posiadanie środków finansowych z tytułu lokaty. Żeby zrównać te osoby w statusie, żeby było takie samo traktowanie, zaproponowaliśmy w stosunku do osób bezrobotnych rozwiązanie identyczne z wcześniej istniejącym rozwiązaniem stosowanym do osób pobierających zasiłki i świadczenia przedemerytalne.</u>
</div>
<div xml:id="div-145">
<u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pani senator Aleksandra Koszada z pytaniem do pana ministra.</u>
</div>
<div xml:id="div-146">
<u xml:id="u-146.0" who="#SenatorAleksandraKoszada">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-146.1" who="#SenatorAleksandraKoszada">Panie Ministrze, w projekcie rządowym miała być wprowadzona możliwość bieżącego informowania urzędów pracy przez pracodawców o wolnych miejscach pracy. Odstąpiono od tego, a Sejm pozostawił ten zapis.</u>
<u xml:id="u-146.2" who="#SenatorAleksandraKoszada">Jednocześnie byłam zdziwiona, że poziom dostępności urzędów pracy do tego rynku szacuje się tylko na 20%. Czy są podejmowane jakieś działania, żeby to zmienić? Bo to jest bardzo mocno krytykowane przez osoby bezrobotne. Tak jak pan powiedział, daleko jest do prawidłowego funkcjonowania urzędów pracy. Czy jednak są przewidziane jakieś działania? Pytam, bo nasze biura zaczynają stawać się urzędami pośrednictwa pracy. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-147">
<u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo proszę, kto z państwa chciałby jeszcze zadać panu ministrowi pytanie związane z omawianym tematem?</u>
<u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pani senator Irena Kurzępa.</u>
</div>
<div xml:id="div-148">
<u xml:id="u-148.0" who="#SenatorIrenaKurzępa">Tak, mam pytanie do pana ministra w związku z tym tematem.</u>
<u xml:id="u-148.1" who="#SenatorIrenaKurzępa">Rozpatrujemy ustawę o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o systemie oświaty. Mnie interesuje ten drugi człon. Na ile Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu włączyło się w prace nad tą ustawą? Pytam, bo art. 70a ustawy dotyczy w zasadzie, Panie Ministrze, uzupełnienia ustawy o systemie oświaty o sformułowanie, że to szkoły przekazują pracodawcom, instruktorom, u których uczniowie pobierają praktykę, środki na pokrycie dodatków i premii. Czy dotyczy to także tych pracodawców, u których uczniowie mają status pracownika młodocianego, i czy ta kwota zaplanowana w budżecie jest wystarczająca? Czy te pieniądze przeznaczone na dodatki i premie znajdują się w budżetach szkół? Czy pan minister jest w stanie na to odpowiedzieć? Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-149">
<u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Kto z państwa chciałby jeszcze zadać pytanie?</u>
<u xml:id="u-149.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pan senator Adam Biela.</u>
</div>
<div xml:id="div-150">
<u xml:id="u-150.0" who="#SenatorAdamBiela">Panie Marszałku, chcę zadać pytanie dotyczące miejsca kredytów na rozpoczynanie działalności gospodarczej przez osoby bezrobotne w aktualnym systemie zapobiegania bezrobociu. Kredyty te stanowią, w moim przekonaniu, bardzo aktywną formę zapobiegania bezrobociu, gdyż są związane z wyzwalaniem aktywności samych bezrobotnych. Jakie są aktualnie warunki uzyskania takiego kredytu? Jakie są możliwe środki pochodzące z budżetu państwa na takie kredyty i czy pana urząd dysponuje jakimiś analizami, z których wynikałoby, jaka jest efektywność tego rodzaju formy zapobiegania i przeciwdziałania bezrobociu? Ponieważ ci ludzie, rozpoczynając aktywność zawodową, działalność gospodarczą są przecież płatnikami podatku od osób fizycznych, który można wyliczyć, więc czy pana urząd dysponuje takimi...</u>
<u xml:id="u-150.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Ryszard Jarzembowski: Pana czas już upłynął.)</u>
<u xml:id="u-150.2" who="#SenatorAdamBiela">...statystykami, które mogłyby to w przybliżeniu ocenić?</u>
<u xml:id="u-150.3" who="#SenatorAdamBiela">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-151">
<u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę państwa, kto jeszcze chciałby zadać pytanie? Już widzę jednego chętnego.</u>
<u xml:id="u-151.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pan senator Franciszek Bachleda-Księdzularz, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-152">
<u xml:id="u-152.0" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-152.1" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Panie Ministrze, interesuje mnie, dlaczego w art. 2 w ust. 1 przy wprowadzeniu nowej definicji absolwenta oprócz dyplomu i świadectwa wprowadza się inne dokumenty potwierdzające ukończenie szkoły. Czy przy obecnej możliwości kopiowania dokumentów nie stanowi to zagrożenia, że będzie można posługiwać się dokumentami, które nie mają określonej wartości czy wręcz standardu? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-153">
<u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pan senator Zbigniew Romaszewski, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-154">
<u xml:id="u-154.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Ministrze, to jest niewątpliwie związane z tą ustawą, aczkolwiek może wybiega troszkę poza zakres tego, czym pan się zajmuje. Mianowicie jest przepis karny, że cudzoziemiec nieposiadający zezwolenia na osiedlenie się lub statusu uchodźcy w Rzeczypospolitej Polskiej, który wykonuje pracę bez zezwolenia, podlega karze grzywny nie niższej niż 1 tysiąc zł lub wydaleniu, zgodnie z przepisami o cudzoziemcach. Otóż, Panie Ministrze, sytuacja jest taka, że spośród trzech tysięcy uchodźców czeczeńskich status uchodźcy dostało kilkadziesiąt osób. Polska jednak nie zdecydowała się reszty wydalić. I taka jest sytuacja.</u>
<u xml:id="u-154.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Andrzej Zdebski: A pytanie, Panie Senatorze?)</u>
<u xml:id="u-154.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Co z tym faktem zrobić?</u>
<u xml:id="u-154.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Andrzej Zdebski: To znaczy co? Karać? Czy jest to wniosek o ukaranie?)</u>
<u xml:id="u-154.4" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Po prostu: co z tym zrobić?</u>
</div>
<div xml:id="div-155">
<u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Może jeszcze zbierzmy pytania, więc jeżeli ktoś z państwa je ma, to proszę bardzo.</u>
<u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Nie stwierdzam chętnych. Turę pytań zamykamy. Dziękuję państwu senatorom, którzy zadali pytania. A teraz bardzo proszę pana ministra Andrzeja Zdebskiego, żeby zechciał odpowiedzieć na te pytania, które wiążą się z treścią zmian w ustawie, a na inne odpowiedź jest nieobowiązkowa, ale na pewno pożądana, bo były to ciekawe pytania. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-156">
<u xml:id="u-156.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejAndrzejZdebski">Odpowiadam na pytanie pani senator Koszady. Oczywiście, tak jak pani powiedziała, do urzędów pracy spływa 20–30% ofert pracy, które są na rynku. Nie wydaje mi się jednak, żebyśmy mogli jakimikolwiek metodami administracyjnymi zmusić przedsiębiorców do składania wszystkich ofert w sieci urzędów pracy i między innymi dlatego ministerstwo proponowało, żeby nie wprowadzać takiego obowiązku, ponieważ jest to fikcja, z której chcieliśmy zrezygnować. Ale Wysoki Parlament, Sejm doszedł do wniosku, że taki zapisany obowiązek ma jednak pewien dyscyplinujący charakter, a więc jeśli może być jakiś efekt takiego zapisu, to należy ten zapis pozostawić. Poza tym my nie możemy wprowadzić takiego znacjonalizowanego pośrednictwa pracy, a więc nie może być monokultury, jeżeli chodzi o pośrednictwo pracy. Dzisiaj jest wolny rynek, są prywatne agencje pośrednictwa pracy, oferty pracy są również zamieszczane na przykład w Internecie, jest to system mieszany, oferty można dzisiaj znaleźć w różnych miejscach, a to, gdzie te oferty będą umieszczane, zależy tylko i wyłącznie od pracodawców.</u>
<u xml:id="u-156.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejAndrzejZdebski">Drugie pytanie dotyczyło art. 70a. To jest bardzo prosta sprawa, w zasadzie zabieg techniczny, który sprowadza się do tego, ażeby ten, kto ma bezpośredni wpływ na osobę nadzorującą praktykę młodocianych - bo to dotyczy wyłącznie młodocianych - i nadzór nad nią, wypłacał te dodatki. To cała istota zmian. 6 milionów zł to jest mniej więcej taka kwota, która od kilku lat była wydawana na ten cel i powinna być wystarczająca, by zapewnić wszystkie wypłaty.</u>
<u xml:id="u-156.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejAndrzejZdebski">Trzecie pytanie, pana senatora Bieli, dotyczyło kredytów i pożyczek. Był pan uprzejmy powiedzieć, że taka forma jest bardzo efektywna. Otóż okazuje się, że chyba nie aż tak bardzo. Rocznie jest udzielanych cztery i pół tysiąca takich pożyczek. Jeśli podzielić je na urzędy pracy, to okaże się, że jeden urząd pracy udziela od dziesięciu do piętnastu pożyczek w roku. Ja chcę powiedzieć, że w przedłożeniu rządowym byliśmy przeciwni temu, żeby takie uprawnienie przysługiwało urzędom pracy. Zdaniem rządu urzędy pracy to nie są instytucje, które powinny stosować instrumenty parabankowe. Przy założeniu, że ma następować rozwój systemu poręczeń kredytowych i systemu instytucji mikropożyczkowych, to nie urząd pracy powinien się zajmować tą czynnością. Ale choć skala tych pożyczek, jak powiadam, jest relatywnie niewielka, to możliwość ich zaciągania została utrzymana. Efektywność tej formy, przynajmniej z punktu widzenia budżetu państwa i wydatków, była mierzona w ten sposób - bo takie dane mamy - że około 80% pożyczek rzeczywiście wracało do pożyczkodawcy, przy czym było to spowodowane głównie tym, że ich skala była niewielka. Wszędzie tam, gdzie urzędy pracy udzielały większej liczby pożyczek - bo są takie urzędy - ta liczba kredytów, które w kategoriach bankowych można by określić mianem straconych, była znacznie wyższa. I ich procent zaczyna być już coraz większy, co niejako potwierdza, że przy pożyczkach na większą skalę jest to instrument, który powoduje określone straty finansowe w budżecie państwa.</u>
<u xml:id="u-156.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejAndrzejZdebski">Jeżeli chodzi o pytanie pana senatora Bachledy, to wyjaśniam, że wprowadziliśmy pojęcie innego dokumentu potwierdzającego ukończenie szkoły, bo okazuje się, że tytuły dokumentów, które są wydawane na zakończenie szkoły, są bardzo różne. Nie zawsze jest to dyplom czy świadectwo, czasami jest to tylko zaświadczenie o ukończeniu i dlatego, żeby nie wymieniać wszystkich dokumentów, jasno charakteryzujemy, że musi to być rodzaj dokumentu, który określa finał, jakim jest ukończenie pewnego etapu nauki.</u>
<u xml:id="u-156.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejAndrzejZdebski">No i wreszcie to, do czego jest mi się najtrudniej odnieść, bo być może nie do końca rozumiem istotę pytania. Rzeczywiście za naruszenie zapisów ustawy przewidziane są określone kary. My wprowadzamy tutaj dolną granicę kary, ponieważ do tej pory wymierzana kara grzywny za naruszenia przepisów ustawy wynosiła średnio 49 zł. Skuteczność takiej sankcji była żadna, więc zaproponowaliśmy podniesienie tej dolnej granicy kary, reszta jest już w rękach sądu. W przypadku przepisu, o którym pan mówi, inną sankcją, poza grzywną, może być wydalenie. I to też leży w gestii sądu, Panie Senatorze. Jak rozumiem, to jest taka sytuacja, jakie czasem się zdarzają, kiedy oprócz kazusu prawa jest życiowy kazus, taki jak ten, że uchodźcy czeczeńscy przebywają na terytorium naszego kraju, część ma status uchodźcy, a pozostała część nie, ale na szczęście nikt, jak myślę, nie skierował żadnych wniosków do sądu. Uważam więc, że to życie niejako pokazuje rozwiązanie. Ale jest pewna sankcja przewidziana w ustawie i tę sankcję, jeżeli taki wniosek będzie skierowany do sądu, można zastosować.</u>
</div>
<div xml:id="div-157">
<u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Otwieram dyskusję, przypominając o jej stałych rygorach.</u>
<u xml:id="u-157.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Na liście mówców są trzy nazwiska, ale pan senator Henryk Stokłosa i pan senator Tadeusz Bartos złożyli już swoje wystąpienia do protokołu.</u>
<u xml:id="u-157.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Z kolei pani senator Alicja Stradomska złożyła na piśmie swój wniosek legislacyjny.</u>
<u xml:id="u-157.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos? Nie ma chętnych.</u>
<u xml:id="u-157.5" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Wobec tego zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-157.6" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Ponieważ pani senator Alicja Stradomska złożyła wniosek legislacyjny na piśmie, bardzo proszę Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia o odniesienie się do tego wniosku i przygotowanie sprawozdania.</u>
<u xml:id="u-157.7" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Głosować nad tą ustawą będziemy, podobnie jak w przypadku poprzednich ustaw, o świcie. Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-157.8" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dzisiaj w roli głównej mamy panów ministrów pracy i polityki społecznej.</u>
<u xml:id="u-157.9" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Witam pana ministra Patera.</u>
<u xml:id="u-157.10" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o waloryzacji emerytur i rent w 2003 r. oraz o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-157.11" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Ustawa została uchwalona przez Sejm 5 grudnia, 6 grudnia przekazano ją do Senatu, a 9 grudnia marszałek skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, która przygotowała swoje sprawozdanie.</u>
<u xml:id="u-157.12" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Sprawozdanie to zawarte jest w druku nr 298A.</u>
<u xml:id="u-157.13" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">I już zbliża się do nas pan senator sprawozdawca Jerzy Cieślak, który zaraz poinformuje nas, jakie wnioski przygotowała dla Senatu komisja.</u>
<u xml:id="u-157.14" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-158">
<u xml:id="u-158.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
<u xml:id="u-158.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Mam zaszczyt poinformować Wysoką Izbę, że w dniu 9 grudnia bieżącego roku odbyło się posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, w czasie którego omawiano ustawę o waloryzacji emerytur i rent w 2003 r. oraz o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
<u xml:id="u-158.2" who="#SenatorJerzyCieślak">Dla uzasadnienia konieczności zmian regulacji prawnych w obszarze, którego dotyczy ustawa, chcę podkreślić, że we wszystkich rozwiniętych krajach świata obserwujemy niskie wskaźniki przyrostu naturalnego, zmniejszającą się liczbę osób czynnych zawodowo i zwiększanie się średnich długości życia, czego konsekwencją jest rosnąca liczba osób niezdolnych do pracy z powodu podeszłego wieku lub złego stanu zdrowia. Zjawiska te i tendencje obserwujemy również w naszym kraju. W tej sytuacji dalsze finansowanie świadczeń emerytalno-rentowych środkami wypracowanymi przez pokolenie ludzi czynnych zawodowo może doprowadzić w niezbyt odległej perspektywie do głębokiego kryzysu ekonomicznego całego systemu.</u>
<u xml:id="u-158.3" who="#SenatorJerzyCieślak">Pozwolę sobie przypomnieć, że omawiana ustawa dotyczy blisko dziewięciu milionów dwustu tysięcy obywateli Polski. Uprzedzając ewentualne pytania pań senator i panów senatorów, przypomnę również, że średnia emerytura wynosi w naszym kraju obecnie 1 tysiąc 126 zł, renta - 828 zł, a renta rodzinna - 964 zł. Trzeba również podkreślić, że najniższa emerytura i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi 533 zł, a renta przy częściowej niezdolności - 410 zł, renta wypadkowa z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi 640 zł, a przy częściowej niezdolności - 492 zł. Te najniższe świadczenia otrzymuje obecnie milion sto dwadzieścia pięć tysięcy osób.</u>
<u xml:id="u-158.4" who="#SenatorJerzyCieślak">W tej sytuacji bardzo ważny jest sposób waloryzowania emerytur i rent, gwarantujący utrzymanie co najmniej realnej wartości tych świadczeń. Obecnie wysokość i częstotliwość waloryzacji świadczeń ustala się w oparciu o prognozowany w ustawie budżetowej wzrost kosztów utrzymania na rok następny, czyli - mówiąc krótko - przewidywany wskaźnik inflacji.</u>
<u xml:id="u-158.5" who="#SenatorJerzyCieślak">Według zgodnych opinii ekspertów ten sposób waloryzacji jest zły. Potwierdzają to wydarzenia z ostatnich trzech lat. W 1999 r. rząd pana premiera Jerzego Buzka zaplanował błędnie, że waloryzacja w roku następnym wyniesie 4,3%. Tymczasem inflacja w 2000 r. przekroczyła 10%, a świadczenia wzrosły tylko o 34 zł. W konsekwencji w 2001 r. trzeba było wyrównać źle zaplanowany wzrost świadczeń za rok poprzedni. Świadczenia te wzrosły więc o 105 zł, a skutki tej podwyżki przeniosły się na rok następny. Ponieważ inflacja zmniejszała się nadspodziewanie szybko, to przy zastosowaniu tego samego systemu waloryzacji w 2002 r. świadczenia wzrosły tylko o niespełna 5 zł, czym wielu emerytów i rencistów - chyba słusznie - poczuło się obrażonych. Nie był to jednak skutek woli politycznej rządu i parlamentu ani przymus ekonomiczny związany z zasypywaniem tak zwanej dziury budżetowej. Był to skutek niedobrych regulacji prawnych, które działały w latach przeze mnie omawianych w sposób niemal automatyczny.</u>
<u xml:id="u-158.6" who="#SenatorJerzyCieślak">Wysoki Senacie, obecnie trwają już w Sejmie czasochłonne prace nad kompleksową, korzystną dla emerytów i rencistów zmianą tego systemu, która nie wejdzie jeszcze w życie w dniu 1 stycznia przyszłego roku. W tej sytuacji rząd i partnerzy społeczni w Komisji Trójstronnej do spraw Społeczno-Gospodarczych oraz reprezentatywni przedstawiciele środowisk emerytów i osób niepełnosprawnych uznali potrzebę pilnej, chociaż tylko doraźnej, zmiany obowiązujących regulacji prawnych.</u>
<u xml:id="u-158.7" who="#SenatorJerzyCieślak">Omawiana ustawa ma więc rzeczywiście charakter epizodyczny i określa zasady waloryzacji emerytur i rent w 2003 r. Będzie miała trzy zasadnicze skutki: uniezależni wskaźnik waloryzacji tych świadczeń od inflacji, ustali go na poziomie 103,7% i przyspieszy równocześnie termin waloryzacji, przesuwając go z dnia 1 czerwca na dzień 1 marca 2003 r. Zmiany te spowodują, że emeryci i renciści otrzymają większą podwyżkę świadczeń, niż otrzymaliby na podstawie przepisów obowiązujących obecnie, a wysokość podwyżki będą znać z kilkumiesięcznym wyprzedzeniem.</u>
<u xml:id="u-158.8" who="#SenatorJerzyCieślak">I tak od 1 marca 2003 r. przeciętna emerytura wzrośnie o 43 zł 12 gr, renta o 31 zł, a renta rodzinna o 37 zł. Podałem średni wzrost emerytur i rent, będą one oczywiście zróżnicowane. Waloryzacja kosztować będzie ogółem 3 miliardy 413 milionów zł i te środki zagwarantowane są w ustawie budżetowej na 2003 r.</u>
<u xml:id="u-158.9" who="#SenatorJerzyCieślak">Panie Marszałku, jestem zaszczycony obowiązkiem sprawozdawcy ustawy, która nie budzi sporów politycznych, kontrowersji społecznych i wątpliwości legislacyjnych.</u>
<u xml:id="u-158.10" who="#SenatorJerzyCieślak">W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia proszę Wysoki Senat o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Wniosek w tej sprawie zawiera druk nr 298A.</u>
<u xml:id="u-158.11" who="#SenatorJerzyCieślak">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
</div>
<div xml:id="div-159">
<u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję, zwłaszcza za nasycenie tego sprawozdania bardzo ciekawymi danymi, które przydadzą się nam też w działalności parlamentarnej.</u>
<u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">I pytanie tradycyjne: czy ktoś z państwa chce zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-159.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Tak, już widzę, że pan senator Andrzej Wielowieyski będzie pytał.</u>
<u xml:id="u-159.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę bardzo - minuta.</u>
</div>
<div xml:id="div-160">
<u xml:id="u-160.0" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-160.1" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Wysłuchałem z wielką uwagą, Panie Senatorze Sprawozdawco, uzasadnienia liczb, które mamy w art. 2 i 4, jednakże muszę stwierdzić, że one się nie zgadzają z naszym budżetem. W budżecie założono wzrost cen artykułów konsumpcyjnych o 2,3%. Nawet jeżeli nie weźmiemy pod uwagę tych dwóch miesięcy, stycznia i lutego, bo o dwa miesiące się to przedłuża, to i tak jest to całe 2% albo też 2,8%. Tutaj, w tej ustawie, przyjmuje się zaś wskaźnik waloryzacji znacznie wyższy - 3,7%. W oparciu o co on powstał? Art. 4 mówi, że ma to być co najmniej 100,2%. Przyznaję szczerze, że nie wiem, do czego to się odnosi - czy to jest zgrane z tym wskaźnikiem wzrostu inflacji 2,3%?</u>
</div>
<div xml:id="div-161">
<u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo proszę, Panie Senatorze. Ale może zbierzemy pytania, może będą jeszcze jakieś pytania do pana senatora Jerzego Cieślaka jako sprawozdawcy komisji... Nie ma dalszych pytań.</u>
<u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-162">
<u xml:id="u-162.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Panie Marszałku, ponieważ wyprzedzająco minister pracy i polityki społecznej, reprezentujący na posiedzeniu komisji rząd, omawiał problemy, o których wspomniał pan senator, proponuję, żeby to pan minister odpowiedział, posługując się bardzo precyzyjnymi wyliczeniami, którymi dysponuje.</u>
</div>
<div xml:id="div-163">
<u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">(Senator Jerzy Cieślak: Dziękuję uprzejmie.)</u>
<u xml:id="u-163.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Rozumiem, że kontuzjowany pan minister Krzysztof Pater już poczuł się adresatem tego pytania i właśnie zmierza na trybunę. Czyli pierwsze pytanie mamy już zapisane w pamięci pana ministra Krzysztofa Patera.</u>
<u xml:id="u-163.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy są jeszcze pytania do pana ministra? Tak, są.</u>
<u xml:id="u-163.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pan senator Józef Sztorc, proszę bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-164">
<u xml:id="u-164.0" who="#SenatorJózefSztorc">Mam do pana ministra kilka krótkich pytań. Pan minister jest kontuzjowany, więc nie będę go bardzo dręczył, ale chwileczkę tak. Panie Ministrze, jest około dziewięciu milionów dwustu osób pobierających świadczenia emerytalne. Chciałbym się dowiedzieć, ile z tych osób pobiera emerytury rolnicze i robotnicze? Jaka jest średnia emerytura wypłacana rolnikom i robotnikom i czy ta różnica jest zgodna z przepisami Unii Europejskiej? Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-165">
<u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Z dużą tolerancją można uznać, że pytania mieszczą się akurat w temacie, będącym przedmiotem naszych rozważań. Dobrze, przyjmujemy je.</u>
<u xml:id="u-165.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Kto z państwa ma jeszcze pytanie?</u>
<u xml:id="u-165.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Pani senator Aleksandra Koszada.</u>
</div>
<div xml:id="div-166">
<u xml:id="u-166.0" who="#SenatorAleksandraKoszada">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-166.1" who="#SenatorAleksandraKoszada">Króciuteńko. Mamy podany przyrost przy średniej emeryturze, a jaki będzie minimalny i maksymalny przyrost? Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-167">
<u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo.</u>
<u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę o ewentualne dalsze pytania.</u>
<u xml:id="u-167.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Mamy trzy pytania: pana senatora Wielowieyskiego, pana senatora Sztorca i pani senator Aleksandry Koszady. Proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-168">
<u xml:id="u-168.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-168.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Odpowiadam na pytanie pana senatora Wielowieyskiego. Tak, to jest wyższy wskaźnik. To wyższy wskaźnik niż to ustawowe minimum zapisane obecnie w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ten wskaźnik został uzgodniony z partnerami społecznymi w czasie dialogu prowadzonego w komisji trójstronnej. Wówczas, gdy uzgodniono wskaźnik wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej, ustalono, że emerytury i renty wzrosną od 1 marca o 3,7%.</u>
<u xml:id="u-168.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Gdyby realizować aktualne zapisy ustawowe, czyli zapisy przewidujące, że przeciętny wzrost emerytur i rent powinien nastąpić o wskaźnik nie niższy niż prognozowana inflacja plus 20% realnego wzrostu płac i przesunąć wyłącznie termin waloryzacji z 1 czerwca na 1 marca, to ten wskaźnik waloryzacji powinien wynosić nie 3,7%, a 2,8%. I to jest ta realna nadwyżka, która została wpisana i która jest również zaprognozowana w tegorocznym budżecie. Te środki są zapisane. W uzasadnieniu do budżetu rząd zaznaczał, że kwoty dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych obejmują również przewidywaną, uzgodnioną z partnerami społecznymi, waloryzację na poziomie 3,7% od 1 marca.</u>
<u xml:id="u-168.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Art. 4 i ten wskaźnik realny przeciętnej emerytury i renty na poziomie 100,2% wynika z następujących przesłanek. Otóż w chwili obecnej jest zaprognozowany mechanizm korekcyjny na wypadek sytuacji, gdyby się okazało, że prognozowany wskaźnik waloryzacji jest nieadekwatny do inflacji w danym roku kalendarzowym. Czyli gdyby ustawodawca się pomylił i inflacja była w rzeczywistości wyższa niż prognozowany wskaźnik waloryzacji, wówczas w obecnym stanie prawnym mamy zapisany mechanizm korekcyjny. Pomimo że rząd do Sejmu skierował praktycznie równolegle dwa projekty ustaw - ten drugi projekt ustawy, którego pierwsze czytanie odbyło się w dniu dzisiejszym, przewiduje, że będziemy mieli do czynienia z waloryzacją opartą o wskaźniki faktyczne, o wskaźniki zrealizowane - to w tym momencie to jest dopiero prognoza, to są plany rządu popierane przez partnerów społecznych, popierane w trakcie prac sejmowych, ale wciąż tylko plany. Stąd, żeby niejako domknąć sprawę, żeby w tym momencie zapisać również w ustawie waloryzacyjnej na rok 2003 mechanizm zabezpieczający, przewidziano, że gdyby ten wskaźnik realny przeciętnej emerytury był poniżej 100,2%, to wówczas będziemy mieli wyrównanie. A to 100,2% wzięło się stąd, że prognozujemy jednoprocentowy realny wzrost płac, a 20% od tego to jest 0,2%. Wydaje się, że nie będziemy mieli do czynienia z takim mechanizmem wyrównawczym, bo nie będzie potrzeby, biorąc pod uwagę prognozy inflacyjne. Niemniej jednak, aby tutaj w systemie nie było żadnej luki prawnej, pojawiły się te zapisy.</u>
<u xml:id="u-168.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Teraz odpowiadam na pytanie, ile osób pobiera emerytury pracownicze, emerytury rolnicze. Emerytury rolnicze i renty pobiera około miliona ośmiuset tysięcy osób, emerytury pracownicze i renty ponad siedem milionów osób. Średnia emerytura z FUS wynosi w tej chwili, w październiku 2002 r., 1 tysiąc 136 zł i 54 gr. To jest emerytura pracownicza. Dla przykładu emerytury górnicze, biorąc pod uwagę grupy pracownicze o najwyższych zarobkach, wynosiły 2 tysiące 313 zł i 49 gr. Renty z tytułu niezdolności do pracy - pracownicza: 831 zł 50 gr, górnicza: 2 tysiące 104 zł i 93 gr. I dla porównania podam rolnicze - przeciętna emerytura to 739 zł 22 gr, renta z tytułu niezdolności do pracy - 661 zł i 65 gr.</u>
<u xml:id="u-168.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejKrzysztofPater">Trudno mówić, oczywiście, o maksymalnym przyroście, gdyż nie dysponuję wiedzą, jaka jest w tej chwili najwyższa emerytura czy najwyższa renta wypłacana w kraju. Te minimalne, czyli najniższa renta, najniższa emerytura, wzrosną o kilkanaście złotych. W ogóle najniższa renta to renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-169">
<u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-169.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w dyskusji? Nie ma zgłoszeń.</u>
<u xml:id="u-169.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Zamykam przeto dyskusję.</u>
<u xml:id="u-169.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Informuję, że głosowanie nad przepisami tej ustawy odbędzie się jutro o świcie.</u>
<u xml:id="u-169.5" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-169.6" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o usługach detektywistycznych oraz ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
<u xml:id="u-169.7" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Ustawa ta była uchwalona przez Sejm 5 grudnia, a 6 grudnia przesłana do Senatu. 9 grudnia marszałek skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury oraz Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego. Komisje przygotowały sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-169.8" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Sprawozdania te zawarte są w drukach nr 301A i 301B.</u>
<u xml:id="u-169.9" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury, senatora Józefa Sztorca, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
</div>
<div xml:id="div-170">
<u xml:id="u-170.0" who="#SenatorJózefSztorc">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-170.1" who="#SenatorJózefSztorc">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury o uchwalonej przez Sejm w dniu 5 grudnia 2002 r. ustawie o zmianie ustawy o usługach detektywistycznych oraz ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
<u xml:id="u-170.2" who="#SenatorJózefSztorc">Komisja po rozpatrzeniu obydwu ustaw wnosi o przyjęcie ich bez poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-171">
<u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">To wszystko?</u>
<u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Senator Józef Sztorc: To wszystko, jeżeli panie i panowie senatorowie...)</u>
<u xml:id="u-171.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">No tak. Zobaczymy przy pytaniach.</u>
<u xml:id="u-171.3" who="#komentarz">(Senator Józef Sztorc: No właśnie.)</u>
<u xml:id="u-171.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo proszę, pan senator Grzegorz Niski sprawozdawca Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-172">
<u xml:id="u-172.0" who="#SenatorGrzegorzNiski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-172.1" who="#SenatorGrzegorzNiski">Z upoważnienia senackiej Komisji Obrony Narodowej i Bezpieczeństwa Publicznego mam zaszczyt przedstawić państwu wnioski tej komisji w sprawie uchwalonej przez Sejm w dniu 5 grudnia 2002 r. ustawy o zmianie ustawy o usługach detektywistycznych oraz ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
<u xml:id="u-172.2" who="#SenatorGrzegorzNiski">Projekt niniejszej ustawy ma na celu dokonanie zmian w dwóch ustawach: w ustawie z dnia 6 lipca 2001 r. o usługach detektywistycznych oraz z dnia 6 września 2001 r. o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym.</u>
<u xml:id="u-172.3" who="#SenatorGrzegorzNiski">Nowelizacja ustawy o usługach detektywistycznych zmierza, po pierwsze, do przesunięcia o sześć miesięcy terminu ważności zezwoleń na działalność gospodarczą w zakresie usług detektywistycznych, przekształconych z koncesji w trybie art. 96 ust. 2 w związku z ust. 3 ustawy z dnia 19 listopada 1999 r. - Prawo działalności gospodarczej. Po drugie, do zobligowania do złożenia wniosku o wymianę zezwolenia przekształconego z mocy prawa z koncesji udzielonej przed dniem 1 stycznia 2001 r. na zezwolenie wydawane w trybie ustawy o usługach detektywistycznych, jeśli przedsiębiorca zamierza kontynuować świadczenie usług detektywistycznych, a jednocześnie spełni warunki określone w ustawie o usługach detektywistycznych, w tym w szczególności uzyska licencję detektywa. I po trzecie - do wprowadzenia obowiązku pozyskania licencji detektywa przez osoby wykonujące czynności detektywa przed dniem wejścia w życie ustawy o usługach detektywistycznych, a więc takie, które podjęły i wykonywały działalność detektywistyczną w okresie, w którym przepisy prawa nie wymagały uzyskiwania licencji detektywa.</u>
<u xml:id="u-172.4" who="#SenatorGrzegorzNiski">Proponowana zmiana jest korzystna dla przedsiębiorców zajmujących się świadczeniem usług detektywistycznych, ponieważ przedłuża im okres kontynuowania działalności na starych zasadach. Jest to spowodowane opóźnieniem w wydaniu aktów wykonawczych do ustawy o usługach detektywistycznych, w szczególności brakiem rozporządzenia regulującego tryb przeprowadzanie badań lekarskich i psychologicznych osób ubiegających się o wydanie licencji. Badania te, zgodnie z art. 29 ust. 3 ustawy o usługach detektywistycznych, są warunkiem koniecznym do wydania licencji detektywa. A zatem brak aktu prawnego, określającego zakres tych badań, kwalifikacje lekarzy upoważnionych do ich przeprowadzenia oraz warunki i tryb uzyskiwania uprawnień do ich przeprowadzenia, uniemożliwia w istocie rozpoczęcie procedury wydawania licencji detektywa i zezwoleń na wykonywanie usług detektywistycznych.</u>
<u xml:id="u-172.5" who="#SenatorGrzegorzNiski">Na faktyczne skrócenie terminów określonych w zmienianych art. 47 i 49 ustawy wpływ miało również, spowodowane zaskarżeniem ustawy do Trybunału Konstytucyjnego i związaną z tym procedurą rozpatrywania skargi, późniejsze opublikowanie i wejście w życie ustawy o usługach detektywistycznych.</u>
<u xml:id="u-172.6" who="#SenatorGrzegorzNiski">To tyle, jeśli chodzi o pierwszą ustawę. Omawiam to osobno dlatego, że ustawy, które nowelizujemy jedną ustawą, są dość luźno tematycznie ze sobą związane.</u>
<u xml:id="u-172.7" who="#SenatorGrzegorzNiski">Zaproponowana nowelizacja ustawy o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym ma na celu przesunięcie o jeden rok terminu uruchomienia systemu wydawania świadectw oryginalności pojazdów. Termin ten proponuje się zsynchronizować z wdrożeniem Centralnej Ewidencji Pojazdów, bowiem jak stanowi ustawa, podmioty wykonujące badania oryginalności pojazdów będą przekazywać informacje o wykonanym badaniu i wydanym świadectwie oryginalności do Centralnej Ewidencji Pojazdów - zgodnie z art. 80 ust. 1 pkt 5 ustawy - Prawo o ruchu drogowym. Ponadto przesunięcie tego terminu pozwoli przedsiębiorcom, którzy zamierzają podjąć działalność w zakresie wydawania świadectw oryginalności pojazdów, na przygotowanie się do tej operacji od strony organizacyjno-technicznej. Świadectwa wydawane bowiem będą po przeprowadzeniu specjalistycznych badań technicznych pojazdu. A zatem przedsiębiorcy zyskają dłuższy czas na odpowiednie wyposażenie lub uzupełnienie infrastruktury potrzebnej do wykonywania badań.</u>
<u xml:id="u-172.8" who="#SenatorGrzegorzNiski">Panie i Panowie Senatorowie! Proponowana ustawa nie pociąga za sobą obciążeń dla budżetu państwa. Reguluje ona sprawy, które nie są objęte prawem Unii Europejskiej. Zawarte w niej rozwiązania są korzystne zarówno dla obywateli, dla firm, jak i dla naszego kraju.</u>
<u xml:id="u-172.9" who="#SenatorGrzegorzNiski">Biorąc pod uwagę te argumenty, chciałbym prosić panie i panów senatorów o przyjęcie proponowanego projektu uchwały zmierzającej do przyjęcia ustawy o zmianie ustawy o usługach detektywistycznych oraz ustawy - Prawo o ruchu rogowym bez poprawek. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-173">
<u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję. bardzo.</u>
<u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy do pana senatora Grzegorza Niskiego mamy pytania? Nie. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-173.2" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">A do pana senatora Józefa Sztorca? Także nie. Dziękuję sprawozdawcom.</u>
<u xml:id="u-173.3" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Rozpatrywana ustawa była poselskim projektem ustawy. Rząd jest reprezentowany dzisiaj w tej Izbie przez pana ministra Tadeusza Matusiaka, którego serdecznie witam. Witam również towarzyszące mu osoby.</u>
<u xml:id="u-173.4" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Zauważyłem także, że już przybył pan minister Andrzej Piłat - do następnego punktu. Serdecznie witam i pana, i osobę, która panu towarzyszy.</u>
<u xml:id="u-173.5" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Czy pan minister chciałby zabrać głos?</u>
<u xml:id="u-173.6" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Tadeusz Matusiak: Projekt ustawy został tak dokładnie przedstawiony przez pana senatora, że ja nie widzę potrzeby uzupełniania.)</u>
<u xml:id="u-173.7" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">A może senatorowie widzą taką potrzebę?</u>
<u xml:id="u-173.8" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Proszę bardzo, czy mamy pytania? Nie ma chętnych. Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-173.9" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-173.10" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Ze względu na stan zapisów na liście mówców, dyskusję tę zamykam, żeby procedurom stało się zadość.</u>
<u xml:id="u-173.11" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o usługach detektywistycznych oraz ustawy - Prawo o ruchu drogowym zostanie przeprowadzone o świcie.</u>
<u xml:id="u-173.12" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Dziękuję panom ministrom.</u>
<u xml:id="u-173.13" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gwarancjach Skarbu Państwa dla przewoźników lotniczych.</u>
<u xml:id="u-173.14" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Także i ta ustawa, uchwalona 5 grudnia 2002 r., 6 grudnia została przekazana do Senatu, zaś 9 grudnia marszałek Senatu skierował ją do Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury.</u>
<u xml:id="u-173.15" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Sprawozdanie komisji jest zawarte w druku nr 302A.</u>
<u xml:id="u-173.16" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">A za chwilę opowie o tym pan senator Kazimierz Drożdż, sprawozdawca Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury.</u>
<u xml:id="u-173.17" who="#WicemarszałekRyszardJarzembowski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-174">
<u xml:id="u-174.0" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
<u xml:id="u-174.1" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Ministrze!</u>
<u xml:id="u-174.2" who="#SenatorKazimierzDrożdż">W imieniu Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury pragnę przedłożyć informację z prac komisji nad ustawą o zmianie ustawy o gwarancjach Skarbu Państwa dla przewoźników lotniczych - druk senacki nr 302.</u>
<u xml:id="u-174.3" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Omawiana ustawa została uchwalona w dniu 5 grudnia bieżącego roku na trzydziestym siódmym posiedzeniu Sejmu w wyniku wniesienia projektu poselskiego. Nowelizuje ona ustawę z dnia 14 listopada 2001 r. o gwarancjach Skarbu Państwa dla przewoźników lotniczych, która zawiera upoważnienie dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do udzielania przewoźnikom lotniczym gwarancji Skarbu Państwa obejmujących szkody wobec osób trzecich związane z eksploatacją statków powietrznych, powstałe w wyniku wojny lub aktów terroru. Zgodnie z tą ustawą, gwarancje mogą dotyczyć szkód o wartości jednostkowej ponad 50 milionów dolarów i nie mogą przekroczyć łącznie 1 miliarda dolarów.</u>
<u xml:id="u-174.4" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Celem opiniowanego przez komisję aktu prawnego jest przedłużenie okresu ważności gwarancji skarbu państwa do dnia 31 grudnia 2003 r.</u>
<u xml:id="u-174.5" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Jolanta Danielak)</u>
<u xml:id="u-174.6" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Pani Marszałek, Komisja Skarbu Państwa i Infrastruktury na swoim posiedzeniu w dniu 10 grudnia jednogłośnie postanowiła rekomendować przyjęcie ustawy bez poprawek i taki wniosek przedkłada Wysokiej Izbie - druk senacki nr 302A. Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
</div>
<div xml:id="div-175">
<u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-175.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów chce zadać takie pytanie? Nie ma pytań.</u>
<u xml:id="u-175.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję panu serdecznie.</u>
<u xml:id="u-175.4" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Drożdż: Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-175.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była poselskim projektem ustawy. Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pragnę zapytać obecnego pana ministra, przedstawiciela rządu, czy chce zabrać głos. Jest z nami pan minister Piłat, którego już witaliśmy, ale jeszcze i ja z największą przyjemnością to czynię.</u>
<u xml:id="u-175.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zapraszamy, Panie Ministrze.</u>
</div>
<div xml:id="div-176">
<u xml:id="u-176.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-176.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Chciałem przeprosić Wysoką Izbę za to, co za chwilę powiem, bo jako przedstawiciel rządu nie powinienem się pewnie tak zachowywać, ale w tej sprawie, jak to czasem bywa, Wysoka Izba może być dla nas ratunkiem.</u>
<u xml:id="u-176.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Otóż propozycje tych gwarancji dla linii lotniczych zgłosili posłowie. Jest to projekt sejmowy, on został w trybie bardzo pilnym przeprowadzony przez komisje sejmowe i trafił do drugiego czytania, zanim zostało wypracowane stanowisko rządu wobec tej propozycji. Ja, występując wtedy w Sejmie, powiedziałem, że jako przedstawiciel ministra infrastruktury popieram poprawkę sejmową, jako że trudno mi było jako ministrowi właściwemu, temu, który bezpośrednio nadzoruje lotnictwo cywilne, być przeciw w tej sprawie. Projekt trafił jednak pod obrady rządu, ponieważ konieczna była w tej sprawie opinia całego rządu, tak zwana formalna opinia rządu. I muszę powiedzieć, że na posiedzeniu rządu, no, rozgorzała znacząca dyskusja, głównie nad tym, czy rząd stać w chwili obecnej na to, aby udzielić takiej gwarancji właściwie na cały rok 2003. Tak jak pan senator, mój przedmówca, powiedział, gwarancja obejmuje 1 miliard dolarów. My musielibyśmy te środki zatrzymać w dyspozycji budżetu, one mogłyby być oczywiście niewykorzystane, ale nie mogłyby być wcześniej rozdysponowane na inny cel.</u>
<u xml:id="u-176.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Chcę przy okazji poinformować Wysoką Izbę, że mamy dzisiaj jeszcze w dyspozycji budżetu 12 miliardów zł, które to pieniądze przeznaczone są na tak zwane gwarancje związane z budową autostrad i dróg. Stosowne ustawy są już, czy będą jeszcze w tym tygodniu, w tak zwanym drugim czytaniu w Sejmie. I problem teraz polega na tym, że gdybyśmy cały ten miliard przekazali na gwarancje na cały rok 2003 dla przewoźników lotniczych, nie moglibyśmy zawrzeć stosownych umów na wykonawstwo autostrad i dróg, umów, które będą zawierane mniej więcej w połowie 2003 r.</u>
<u xml:id="u-176.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Stąd mam serdeczną prośbę do Wysokiej Izby Senackiej. Chciałbym, z naszej strony, zaproponować do tej przekazanej tutaj ustawy poprawkę. I tu miałbym prośbę, aby ktoś z państwa senatorów, gdyby to było możliwe, taką poprawkę złożył. Rzecz w tym, by ta gwarancja była ważna nie do 31 grudnia 2003 r., jak jest zapisane w druku, tylko do 30 czerwca 2003 r. To jest jedyna poprawka. Ona mówi tylko o zmianie terminu, ale chcę powiedzieć, że dla rządu ona jest sprawą o ogromnym znaczeniu. To tyle, Pani Marszałek.</u>
</div>
<div xml:id="div-177">
<u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
<u xml:id="u-177.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-178">
<u xml:id="u-178.0" who="#SenatorJózefSztorc">Pani Marszałek, ja chciałem zapytać pana ministra, czy zdarzyło się kiedyś w historii tych gwarancji, że trzeba było w lotnictwie z tych gwarancji skorzystać. Dziękuję.</u>
</div>
<div xml:id="div-179">
<u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę.</u>
</div>
<div xml:id="div-180">
<u xml:id="u-180.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejPiłat">Nie, Panie Senatorze, na szczęście dla Polski tak się nie zdarzyło. Ale sytuacja jest taka, że czy się zdarzy, czy nie, ten miliard musi być do dyspozycji, i on nie może być, powtórnie jakby, użyty do gwarancji innego typu. I stąd to ograniczenie, bo gdyby przyjąć zasadę, że gwarancja na pewno nie będzie użyta, to oczywiście można by tego typu sugestie snuć. Niestety, rząd nie może sobie na takie sugestie pozwolić.</u>
</div>
<div xml:id="div-181">
<u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
<u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-181.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jednocześnie informuję państwa senatorów, że nie ma zgłoszeń do dyskusji, natomiast pan senator Marian Noga złożył wnioski o charakterze legislacyjnym do protokołu.</u>
<u xml:id="u-181.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-181.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Skarbu Państwa i Infrastruktury o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie sprawozdania w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-181.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o gwarancjach skarbu państwa dla przewoźników lotniczych zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
<u xml:id="u-181.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję przedstawicielowi rządu za udział w posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-181.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z dostosowaniem do prawa Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-181.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na trzydziestym siódmym posiedzeniu 5 grudnia 2002 r., a do Senatu została przekazana 6 grudnia 2002 r. Marszałek Senatu w dniu 9 grudnia 2002 r. zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu skierował ją do Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-181.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 299, a sprawozdanie komisji w druku nr 299A.</u>
<u xml:id="u-181.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę sprawozdawcę Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej pana senatora Zbigniewa Zychowicza o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-181.11" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-182">
<u xml:id="u-182.0" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Dziękuję.</u>
<u xml:id="u-182.1" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-182.2" who="#SenatorZbigniewZychowicz">W imieniu Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z prac komisji nad ustawą o zmianie niektórych ustaw w związku z dostosowaniem do prawa Unii Europejskiej.</u>
<u xml:id="u-182.3" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Sejm uchwalił tę ustawę na trzydziestym siódmym posiedzeniu 5 grudnia 2002 r. Jej treść przedstawia druk senacki nr 299.</u>
<u xml:id="u-182.4" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Ustawa zmienia wybrane przepisy trzech ustaw. Jej celem jest dokonanie zmiany dat wejścia w życie tych ustaw, których termin wejścia w życie pierwotnie został określony na 1 stycznia 2003 r. Z jednej strony nie jest to, jak wiadomo, data obowiązująca, to znaczy nie jest to data naszego członkostwa. A z drugiej strony, i to jest główny powód zmiany, w tym czasie, z różnych przyczyn ustawy te nie mogą wejść w życie. A oto te przyczyny.</u>
<u xml:id="u-182.5" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Ustawa o ochronie roślin uprawnych z 12 lipca 1995 r. wraz z późniejszymi zmianami zawiera artykuły wchodzące w życie 1 stycznia 2003 r., między innymi art. 13f i 13g. Artykuły te dotyczą obowiązku tak zwanego paszportowania wprowadzanych do obrotu partii roślin, produktów roślinnych i przedmiotów wymienionych w stosownym akcie, a także określenia podmiotu uprawnionego do wystawiania paszportu, zasad wystawiania tego paszportu oraz informacji w nim zawartych, wzorów druków itp.</u>
<u xml:id="u-182.6" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Paszport powinien wchodzić w życie równocześnie z wymogiem wpisania do rejestru producentów, którzy będą zobowiązani do posiadania takiego paszportu. Do wystawienia paszportu potrzebny jest także pewien okres na dokonanie odpowiedniej oceny, czyli pewien cykl produkcyjny, w trakcie którego prowadzi się kontrolę i ocenę stanu zdrowotności roślin. Żadnego z tych wymogów dziś nie spełniamy. Pozostawienie ustawy w dotychczasowym brzmieniu mogłoby więc uniemożliwić i zablokować w kraju obrót roślinami, produktami roślinnymi i określonymi przedmiotami, a więc spowodowałoby masę zamieszania i potworne koszty, mogłyby się nawet pojawić niepokoje społeczne. Ustawy te dotyczą również wymiany handlowej Polski z Unią Europejską, a dziś nie jesteśmy jeszcze krajem członkowskim.</u>
<u xml:id="u-182.7" who="#SenatorZbigniewZychowicz">W ustawie z 29 listopada 2000 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu oraz rynku suszu paszowego Sejm dokonał zmiany, polegającej na przesunięciu terminu wejścia w życie art. 9 ust. 3 pkt 2 i art. 15–21 na dzień uzyskania przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej. Wymienione przepisy przewidują wypłacanie rekompensat grupom producentów owoców i warzyw, wpisanym do rejestru grup uznanych, z tytułu niewprowadzania do obrotu niektórych gatunków owoców i warzyw. W chwili obecnej brakuje w wyżej wymienionym rejestrze grup producentów owoców i warzyw, a więc ustawa byłaby bezprzedmiotowa, nie można by było jej skonsumować.</u>
<u xml:id="u-182.8" who="#SenatorZbigniewZychowicz">I wreszcie jeśli chodzi o ustawę z dnia 21 czerwca 2002 r. o materiałach wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego, nowelizacja dotyczy przesunięcia na dzień uzyskania członkostwa w Unii Europejskiej wejścia w życie przepisów dotyczących rozdziałów 3, 4 i 5 ustawy, czyli zasad i kontroli przemieszczania materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego, zasadniczych wymagań dotyczących materiałów wybuchowych przeznaczonych do użytku cywilnego i procedur oceny zgodności.</u>
<u xml:id="u-182.9" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Otóż może być tak, że jeden artykuł przeczy drugiemu, a tak by się stało, gdybyśmy zostawili art. 72 i 73 w starym brzmieniu. Zmiana ma na celu dostosowanie terminu wprowadzenia systemu oceny zgodności wyrobów objętych tą ustawą do terminu wprowadzenia tego systemu określonego w ustawie o systemie oceny zgodności, gdzie w art. 65 mówi się, że system ten wejdzie w życie z dniem uzyskania członkostwa w Unii Europejskiej. A zatem, skoro ustawa o materiałach wybuchowych normuje szereg kwestii na podstawie systemu oceny zgodności, nie może wchodzić w życie wcześniej niż sam ten system.</u>
<u xml:id="u-182.10" who="#SenatorZbigniewZychowicz">Biorąc pod uwagę powyższe, Wysoka Komisja prosi Wysoką Izbę o to, aby raczyła przyjąć ustawę bez poprawek.</u>
</div>
<div xml:id="div-183">
<u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu, przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-183.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytania? Nie ma pytań.</u>
<u xml:id="u-183.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję serdecznie.</u>
<u xml:id="u-183.4" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Zychowicz: Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-183.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych prezes Rady Ministrów upoważnił podsekretarza stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej pana Jarosława Pietrasa, ale w dniu dzisiejszym jest z nami podsekretarz stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej pani Krystyna Gurbiel, którą bardzo serdecznie witam.</u>
<u xml:id="u-183.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy chce pani zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
</div>
<div xml:id="div-184">
<u xml:id="u-184.0" who="#PodsekretarzStanuwUrzędzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejKrystynaGurbiel">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
<u xml:id="u-184.1" who="#PodsekretarzStanuwUrzędzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejKrystynaGurbiel">Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-184.2" who="#PodsekretarzStanuwUrzędzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejKrystynaGurbiel">Chciałabym tylko powiedzieć, że to jest ważna ustawa...</u>
<u xml:id="u-184.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek Jolanta Danielak: Bardzo serdecznie zapraszamy panią do mównicy.)</u>
<u xml:id="u-184.4" who="#PodsekretarzStanuwUrzędzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejKrystynaGurbiel">Tam? Dobrze.</u>
<u xml:id="u-184.5" who="#PodsekretarzStanuwUrzędzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejKrystynaGurbiel">Wysoka Izbo!</u>
<u xml:id="u-184.6" who="#PodsekretarzStanuwUrzędzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejKrystynaGurbiel">Przedłożenie rządowe to ustawa ważna, jeśli chodzi o proces przygotowań do członkostwa, dlatego w imieniu rządu chciałabym bardzo serdecznie prosić o jej przyjęcie.</u>
<u xml:id="u-184.7" who="#PodsekretarzStanuwUrzędzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejKrystynaGurbiel">Jest to ustawa nieobjęta prawem wspólnotowym. Jeśli więc chodzi o opiniowanie jej zgodności z prawem europejskim, od razu powiem, że ustawa po prostu nie jest objęta regulacjami unijnymi. Chodzi więc o to, żeby dostosować polskie prawo do regulacji unijnych dopiero w momencie akcesji, i to w tych kwestiach, których dotyczy ustawa.</u>
<u xml:id="u-184.8" who="#PodsekretarzStanuwUrzędzieKomitetuIntegracjiEuropejskiejKrystynaGurbiel">Jeśli państwo mają jakieś pytania, to oczywiście postaram się na nie odpowiedzieć, a na razie to tyle z mojej strony. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-185">
<u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Pani Minister, proszę jeszcze o pozostanie na mównicy, bo istotnie, senatorowie mogą zadawać pytania.</u>
<u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad. Nie ma pytań.</u>
<u xml:id="u-185.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję serdecznie.</u>
<u xml:id="u-185.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Urzędzie Komitetu Integracji Europejskiej Krystyna Gurbiel: Dziękuję bardzo.)</u>
<u xml:id="u-185.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-185.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że nie ma zgłoszeń do dyskusji.</u>
<u xml:id="u-185.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu, zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-185.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z dostosowaniem do prawa Unii Europejskiej zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
<u xml:id="u-185.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję pani minister i towarzyszącym jej osobom za udział w posiedzeniu.</u>
<u xml:id="u-185.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo wodne.</u>
<u xml:id="u-185.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na trzydziestym siódmym posiedzeniu w dniu 5 grudnia 2002 r., a do Senatu została przekazana 6 grudnia 2002 r. Marszałek Senatu 9 grudnia 2002 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Ochrony Środowiska. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
<u xml:id="u-185.11" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 303, a sprawozdanie komisji w druku nr 303A.</u>
<u xml:id="u-185.12" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę sprawozdawcę Komisji Ochrony Środowiska, pana senatora Włodzimierza Łęckiego, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
<u xml:id="u-185.13" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
</div>
<div xml:id="div-186">
<u xml:id="u-186.0" who="#SenatorWłodzimierzŁęcki">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
<u xml:id="u-186.1" who="#SenatorWłodzimierzŁęcki">Mam zaszczyt w imieniu Komisji Ochrony Środowiska przedstawić kilka krótkich informacji i rekomendować przyjęcie uchwały w sprawie ustawy zmieniającej ustawę - Prawo wodne.</u>
<u xml:id="u-186.2" who="#SenatorWłodzimierzŁęcki">Przypomnę, że ustawa ta jest inicjatywą senacką. Senat na swoim posiedzeniu w dniu 12 września podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o następującym tytule: ustawa o zmianie ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzeniu ścieków oraz ustawy - Prawo wodne.</u>
<u xml:id="u-186.3" who="#SenatorWłodzimierzŁęcki">Rzecz dotyczyła dwóch kwestii. Po pierwsze, dopuszczenia do prowadzenia wodociągów i oczyszczalni ścieków przez spółki wodne, a po drugie, dopuszczenia do odprowadzenia do naturalnych zbiorników wodnych wód pochłodniczych o temperaturze do 26°C.</u>
<u xml:id="u-186.4" who="#SenatorWłodzimierzŁęcki">Ta druga sprawa została rozwiązana przez Sejm w nieco innym trybie, mianowicie dołączono ją do zmiany ustawy - Prawo wodne, związanej - powiem krótko i lapidarnie - z problemem rybnym. Wysoki Senat był łaskaw podjąć uchwałę akceptującą zmianę ustawy - Prawo wodne w odniesieniu do parametrów zarówno wód odprowadzanych ze stawów rybnych, jak i wód ciepłowniczych.</u>
<u xml:id="u-186.5" who="#SenatorWłodzimierzŁęcki">Pierwsza sprawa, dotycząca wyrażenia zgody na prowadzenie przez spółki wodne wodociągów, ujęć wodnych wodociągów i oczyszczalni ścieków, okazała się bardziej skomplikowana. Wysoki Senat w projekcie ustawy zawarł sześć zmian do ustawy - Prawo wodne, regulujących sprawę tegoż pozwolenia dla spółek wodnych. Przypomnę, iż poprzednia ustawa - Prawo wodne zezwalała spółkom wodnym na prowadzenie takiej działalności, to znaczy ustawa uchwalona przez Sejm w 2000 r. pozwoliła spółkom wodnym na prowadzenie oczyszczalni i wodociągów, ale tylko do końca bieżącego roku. Dlatego bardzo pilną sprawą okazała się albo zmiana przepisów, albo - i to właśnie zostało ustalone na trzech spotkaniach komisji sejmowej - wydłużenie okresu przejściowego do końca przyszłego roku.</u>
<u xml:id="u-186.6" who="#SenatorWłodzimierzŁęcki">Obecny tu pan minister Śleziak przedstawił stanowisko rządu odmienne od stanowiska Senatu. Po wysłuchaniu dyskusji uważam, że słusznie, jako że nasza propozycja była fragmentaryczna, dotyczyła tylko jednej kwestii. Po głębszym zapoznaniu się ze sprawą i ze stanowiskiem ministerstwa stwierdziliśmy więc, że głębszej analizy wymaga nie tylko ten problem, ale i kilka innych.</u>
<u xml:id="u-186.7" who="#SenatorWłodzimierzŁęcki">Ustawa - Prawo wodne wymaga zatem większej liczby zmian i rząd pragnie przedstawić odpowiednią nowelizację w przyszłym roku. W związku z tym nasza ustawa, bardzo zresztą słuszna, sprowadziła się do jednej tylko zmiany, pozwalającej spółkom wodnym do końca przyszłego roku, a więc do 31 grudnia 2003 r., prowadzić oczyszczalnie i ujęcia wodne wodociągów. Kolejne zmiany nastąpią zaś w ciągu przyszłego roku.</u>
<u xml:id="u-186.8" who="#SenatorWłodzimierzŁęcki">Komisja Ochrony Środowiska na swoim posiedzeniu parę dni temu przyjęła taką argumentację Ministerstwa Środowiska, dlatego w tej chwili, w imieniu tej komisji, rekomenduję Wysokiemu Senatowi przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
</div>
<div xml:id="div-187">
<u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
<u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę jeszcze pozostać przy mównicy, bo zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
<u xml:id="u-187.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie ma pytań.</u>
<u xml:id="u-187.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję serdecznie.</u>
<u xml:id="u-187.4" who="#komentarz">(Senator Włodzimierz Łęcki: Dziękuję.)</u>
<u xml:id="u-187.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była senackim projektem ustawy. Prezes Rady Ministrów upoważnił do reprezentowania rządu w sprawie tej ustawy sekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska pana Czesława Śleziaka oraz głównego inspektora ochrony środowiska Krzysztofa Zarębę.</u>
<u xml:id="u-187.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Witam pana ministra Śleziaka bardzo serdecznie na posiedzeniu Senatu.</u>
<u xml:id="u-187.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy pan minister chce zabrać głos w sprawie tej ustawy.</u>
<u xml:id="u-187.8" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Środowiska Czesław Śleziak: Dziękuję bardzo, Pani Marszałek. Nie ma takiej potrzeby.)</u>
<u xml:id="u-187.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad? Nie ma pytań.</u>
<u xml:id="u-187.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram dyskusję.</u>
<u xml:id="u-187.11" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Stwierdzam, że pan senator January Bień złożył swoje wystąpienie do protokołu.</u>
<u xml:id="u-187.12" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że w ten sposób lista mówców została wyczerpana.</u>
<u xml:id="u-187.13" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
<u xml:id="u-187.14" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy - Prawo wodne zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
<u xml:id="u-187.15" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Panie Senatorze Sekretarzu, czy są komunikaty?</u>
<u xml:id="u-187.16" who="#komentarz">(Senator Sekretarz Marian Lewicki: Nie ma, Pani Marszałek.)</u>
<u xml:id="u-187.17" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ogłaszam przerwę do godziny 8.00 w dniu jutrzejszym. Jednocześnie informuję, że obrady rozpoczniemy od głosowań.</u>
<u xml:id="u-187.18" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo za dzień dzisiejszy. Do jutra.</u>
<u xml:id="u-187.19" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godzinie 19 minut 54)</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>