text_structure.xml 156 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę państwa senatorów o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Otwieram siódme posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej piątej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam pana senatora Zbigniewa Gołąbka oraz pana senatora Sławomira Izdebskiego. Listę mówców prowadzić będzie pan senator Sławomir Izdebski.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę panów senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Informuję państwa, że Sejm na dziewiątym posiedzeniu w dniu 21 grudnia ubiegłego roku przyjął wszystkie poprawki Senatu, co podkreślam, do następujących ustaw: ustawy o zmianie ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym, Prawo energetyczne, o partiach politycznych, o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych, o zmianie niektórych ustaw związanych z funkcjonowaniem administracji publicznej, Prawo telekomunikacyjne, o komercjalizacji, restrukturyzacji i prywatyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”, o spółdzielniach mieszkaniowych, o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, Ordynacja wyborcza do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w latach 2001–2006, o zmianie ustawy o zamówieniach publicznych oraz o utracie mocy ustawy o kasach oszczędnościowo-budowlanych i wspieraniu przez państwo oszczędzania na cele mieszkaniowe; ustawy o zmianie ustawy - Prawo wodne; ustawy o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Sejm przyjął większość poprawek Senatu do następujących ustaw: ustawy o zmianie ustawy o zagospodarowaniu przestrzennym; ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy; ustawy o zmianie ustawy o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym psychologów; ustawy o zmianie ustawy o uprawnieniach do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego oraz o zmianie innych ustaw; ustawy o zmianie ustawy o organizacji i trybie pracy Rady Ministrów oraz o zakresie działania ministrów, ustawy o działach administracji rządowej oraz zmianie niektórych ustaw; ustawy o zmianie ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, ustawy o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym, ustawy o zmianie ustawy o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym oraz niektórych innych ustaw, ustawy o Państwowym Ratownictwie Medycznym, ustawy - Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo farmaceutyczne, ustawę o wyrobach medycznych oraz ustawę o Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych oraz o zmianie ustawy o zawodzie lekarza oraz o zmianie innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">Informuję Wysoką Izbę, że protokoły piątego i szóstego posiedzenia Senatu, zgodnie z art. 39 ust. 3 Regulaminu naszej Izby, są przygotowane do udostępnienia senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do nich zastrzeżeń, to zostaną one zatwierdzone przez Wysoką Izbę na następnym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wysoka Izbo! Doręczony państwu senatorom projekt porządku obrad siódmego posiedzenia obejmuje cztery punkty:</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#MarszałekLonginPastusiak">1. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#MarszałekLonginPastusiak">2. Stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach prawnych związanych z usuwaniem skutków powodzi z lipca i sierpnia 2001 r. oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#MarszałekLonginPastusiak">3. Drugie czytanie projektu uchwały w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#MarszałekLonginPastusiak">4. Drugie czytanie projektu ustawy o ustanowieniu 2 maja Dniem Polonii i Polaków za Granicą.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam również państwu senatorom, że ustawy, które mają być omawiane w punkcie pierwszym i drugim dzisiejszych obrad, zostały wniesione przez Radę Ministrów w trybie art. 123 ust. 1 konstytucji jako projekty pilne. W tym przypadku, zgodnie z art. 123 ust. 3 konstytucji, termin rozpatrzenia przez Senat ustawy wynosi czternaście dni.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam ponadto, że zgodnie z art. 71 ust. 2 naszego regulaminu do postępowania w sprawie ustaw pilnych nie mają zastosowania art. 16 ust. 3 pkty 1 i 2 oraz terminy określone w art. 32 ust. 2 i art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tego stwierdzam, że Senat zatwierdził porządek obrad siódmego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej piątej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#MarszałekLonginPastusiak">Informuję, że głosowania zostaną przeprowadzone po przerwie w obradach.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam, że zgodnie za art. 49 ust. 1 Regulaminu Senatu marszałek na końcu posiedzenia po wyczerpaniu porządku obrad, udziela głosu senatorom dla wygłoszenia oświadczeń senatorskich. Przedmiotem oświadczenia mogą być sprawy związane z wykonaniem mandatu, przy czym nie może ono dotyczyć spraw będących przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu. Nad oświadczeniem senatorskim nie przeprowadza się dyskusji. Oświadczenie nie może trwać dłużej niż pięć minut.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wysoka Izbo, zatem przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na jedenastym posiedzeniu w dniu 17 stycznia bieżącego roku, natomiast do naszej Izby wpłynęła następnego dnia, 18 stycznia. Marszałek Senatu 18 stycznia bieżącego roku, zgodnie z art. 68 ust. 1 naszego regulaminu, skierował ją do Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam ponadto, że tekst ustawy jest zawarty w druku nr 54, a sprawozdanie komisji w druku nr 54A.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę sprawozdawcę Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia panią senator Krystynę Sienkiewicz o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">W imieniu i z upoważnienia członków senackiej Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia przedstawiam Wysokiemu Senatowi nasze stanowisko dotyczące uchwalonej przez Sejm 17 stycznia bieżącego roku ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Ustawa o komisji trójstronnej została uchwalona w lipcu ubiegłego roku. Celem działalności komisji jest dążenie do osiągnięcia i zachowania pokoju społecznego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Uchwalona przez Sejm zmiana ustawy, zawarta w drukach sejmowych nr 205 i 209, jest co prawda bardzo krótka, ale dotyczy bardzo ważnego podmiotu w dialogu społecznym, a propozycje zmian, aczkolwiek - jak mówiłam - bardzo krótkie, mają charakter porządkowy i ustrojowy. Na wzór komisji trójstronnej działającej na szczeblu centralnym, skupiającej związki zawodowe, organizacje pracodawców i rząd, powstać mają - i to jest ten nowy podmiot - wojewódzkie komisje dialogu społecznego. W ich składzie na równych prawach mają zasiadać: przedstawiciele wojewodów jako reprezentanci strony rządowej, przedstawiciele organizacji pracodawców i związków zawodowych oraz przedstawiciele marszałków województw jako reprezentanci strony samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Ten przepis w pierwotnie uchwalonej ustawie miał obowiązywać do 1 lipca 2002 r. Partnerzy społeczni na szczeblu centralnym stwierdzili, iż jest to termin zbyt odległy, bo sytuacja społeczna, nawarstwienie się problemów wymaga przyspieszenia wejścia w życie tych przepisów. Uznano zatem, iż należałoby te komisje na szczeblu wojewódzkim powołać już od 1 marca. Rząd uznał tę rację i stąd tryb pilny uchwalenia zmian w Sejmie. Sejm również, niemal jednogłośnie, podzielił pogląd, iż na szczeblu centralnym nie sposób załatwiać problemów, na przykład, lokalnego rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Przechodząc teraz do druku nr 54, wyjaśniam, iż pkt 1 w art. 1 dotyczy wojewódzkich komisji dialogu społecznego, ich składu i właściwości, a pkt 2 tego artykułu - zmian w ustawie o Państwowej Inspekcji Pracy, w ustawie o rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych, w ustawie o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu, w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych i w ustawie o statystyce. Wyjaśniam to, ponieważ są tu wymieniony tylko numery artykułów. Po prostu w tych ustawach precyzuje się określenie dotyczące organizacji związkowych, organizacji pracodawców reprezentatywnych w rozumieniu tej ustawy o komisji trójstronnej.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Członkowie komisji trójstronnych na szczeblu wojewódzkim będą otrzymywać zwrot kosztów podróży i zakwaterowania na takich samych zasadach jak pracownicy przebywający w delegacji. Skutki tego oszacowano mniej więcej na 1,5 miliona zł, wliczając w to przyspieszenie wprowadzenia ustawy. Będzie to sfinansowane w ramach wydatków zaplanowanych na rok 2002 na działanie urzędów wojewódzkich.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Wysoka Izbo! Zbliżając się ku konkluzji, komisja jednogłośnie rekomenduje przyjęcie uchwały zawartej w druku nr 54A. Jest to dorobek naszego posiedzenia, które odbyło się 24 stycznia, kilka dni po tym jak pan marszałek skierował tę ustawę do naszej komisji.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Na wniosek pana posła Jerzego Cieślaka komisja wprowadza do tekstu sejmowego następującą poprawkę: „w art. 1 w pkt 1, w pkt 1a wyrazy «art. 16–18, które wchodzą» zastępuje się wyrazami «rozdziału 3, który wchodzi».</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Komisja stała na stanowisku, iż materię prawną należy regulować w sposób konsekwentny, ponieważ te zmieniane przepisy są zawarte akurat w art. 3.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Wysoki Senat podejmie w tej sprawie decyzję. Wnioskodawca, czyli strona rządowa, szczegółowo wskazał przepisy ustawy, tak aby nie było żadnych wątpliwości interpretacyjnych, zaś poprawka pana senatora Jerzego Cieślaka bardzo precyzyjnie to uściśla.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Ustawa - bardzo mocno to podkreślam - wchodzi w życie po upływie czternastu dni od daty ogłoszenia. A więc my w komisji pracowaliśmy pod presją czasu, a teraz pod presją czasu pracuje Wysoka Izba. Czternaście dni od momentu ogłoszenia. Jutro jest 31 stycznia, a ustawa wchodzi w życie z dniem 1 marca; to ten zmieniony fragment. Mimo iż pracowaliśmy i pracujemy pod presją czasu, robimy to z należytą starannością. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję, Pani Senator. Proszę jeszcze przez chwilkę pozostać na trybunie.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przechodzimy do zadawania pytań senatorowi sprawozdawcy. Przypominam tylko, że senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tego pytam: czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie pani senator sprawozdawcy? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tego dziękuję bardzo pani senator.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#komentarz">(Senator Krystyna Sienkiewicz: Dziękuję, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była pilnym rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałbym bardzo serdecznie powitać na naszym posiedzeniu pana ministra Jerzego Hausnera.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałbym zapytać pana ministra, czy chce zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu wobec rozpatrywanej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#MarszałekLonginPastusiak">Nie ma chęci zabrania głosu ze strony pana ministra. Dziękuję, to nam przyśpieszy prace. Rozumiem, że w tej sytuacji nie będzie również pytań do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#MarszałekLonginPastusiak">Wobec tego otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u pana senatora sprawozdawcy, który prowadzi listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu. Wnioski muszą być złożone na piśmie do zamknięcia dyskusji nad rozpatrywaną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przypominam, że komisja będzie rozpatrywać tylko te wnioski, które zostały złożone na piśmie do marszałka Senatu przed zamknięciem dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#MarszałekLonginPastusiak">W tej chwili na naszej liście mówców zapisany jest pan senator Jerzy Cieślak.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo proszę, Panie Senatorze, o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Jak powiedziała, dokładnie relacjonując przebieg posiedzenia komisji, pani senator Krystyna Sienkiewicz, sprawozdawca Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, byłem wnioskodawcą poprawki do ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego. Poprawkę tę mamy przedstawioną w druku senackim nr 54A. Swój wniosek oparłem na opinii Biura Legislacyjnego Senatu.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#SenatorJerzyCieślak">Chcę podziękować członkom komisji za poparcie tego wniosku, ale równocześnie mam obowiązek poinformować zarówno koleżanki i kolegów z Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, jak i wszystkich państwa senatorów, że po posiedzeniu komisji otrzymałem inne opinie prawne, które w znacznym stopniu podważyły zasadność tej poprawki, przynajmniej w takim stopniu, w jakim jej wprowadzenie nie jest uzasadnione ze względu na przedłużenie procesu legislacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#SenatorJerzyCieślak">W związku z tym, uznając, że trudno o jednoznaczną opinię prawną co do celowości tej poprawki - a wątpliwości nie uzasadniają przedłużenia procesu legislacyjnego - zgłaszam formalny wniosek o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos w dyskusji. Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Pan senator Szafraniec ma jednak zapytanie do pana ministra i jeżeli pan minister wyraziłby zgodę, to bardzo bym prosił pana senatora o zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Minister Pracy i Polityki Społecznej Jerzy Hausner: Dobrze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#SenatorJanSzafraniec">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#SenatorJanSzafraniec">Komisja trójstronna, jak rozumiem, i wojewódzkie komisje dialogu społecznego obejmują trzy podmioty, mianowicie pracodawców, pracowników, którzy są reprezentowani przez związki zawodowe, i rząd. One właściwie mają na celu wypracowanie konsensusu w sprawach społeczno-gospodarczych itd. Ja obserwowałem dyskusję sejmową, podczas której kluby sejmowe takie jak Samoobrona, PiS i Liga Polskich Rodzin sygnalizowały brak w tych komisjach emerytów, rencistów, niepełnosprawnych, kombatantów, których liczba w Polsce wynosi ponad dziewięć i pół miliona osób. Zapewne pan minister powtórzy w odpowiedzi to, co powiedział w Sejmie, mianowicie, że ci kombatanci czy niepełnosprawni mają przecież Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych itd. Czy mimo wszystko nie wydaje się panu ministrowi, że przez dołączenie tej grupy osób otrzymalibyśmy jakiś spójny komplet podmiotów społecznych i jakieś takie pełne forum społecznego dialogu? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Czy są jeszcze ewentualnie inne pytania do pana ministra? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Rzeczywiście w toku dyskusji sejmowej ten problem był podnoszony i nie będzie zaskoczeniem dla pana senatora, że nie powiem nic nowego, ale ważne jest, by te argumenty były znane. Chcę podkreślić, że Komisja Trójstronna do spraw Społeczno-Gospodarczych, działająca w Polsce od 1994 r. na podstawie uchwały Rady Ministrów, powołana w wyniku paktu społecznego, paktu o przedsiębiorstwie państwowym z 1992 r. - w tej chwili przekształcona i działająca na podstawie ustawy, którą przyjął poprzedni parlament - jest komisją, w której są reprezentowane jakby trzy podmioty: pracodawcy, stąd organizacje pracodawców. W tej chwili w komisji są reprezentowane trzy takie organizacje, bo ustawodawca uznał, że trzy są reprezentatywne, przedstawicielstwa pracownicze - a konkretnie związki zawodowe, nie zaś inne przedstawicielstwa pracownicze - oraz rząd. I jest to bardzo ścisła formuła określana jako dialog społeczny, formuła, która dotyczy spraw społeczno-gospodarczych. Ale nie spraw społeczno-gospodarczych w ogóle, tylko spraw społeczno gospodarczych, które należą do ustawowych kompetencji organizacji pracodawców i związków zawodowych oraz należą do zagadnień mogących mieć bezpośrednie znaczenie dla tych dwóch reprezentacji. Sądzę, że jest to ścisła formuła i powinniśmy dbać o to, żeby jej nie poszerzać. Czymś innym jest zapraszanie do udziału w komisji, a czym innym formalna reprezentacja w komisji.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Podkreślę, że ustawodawca przewidział uczestnictwo, na zasadzie obserwatorów, przedstawicieli samorządu terytorialnego, ponadto ustawa nie wyklucza ani zapraszania przez związki zawodowe innych związków zawodowych, które nie mają sądowo potwierdzonej reprezentatywności, ani zapraszania przez organizacje pracodawców innych organizacji pracodawców, które nie mają sądowo potwierdzonej reprezentatywności. Ustawa nie zabrania także rządowi zapraszania innych przedstawicielstw społecznych, ale oczywiście na zasadzie obserwatorów, a nie stron. W tym sensie nie ma żadnych przeszkód, by w momencie, gdy będziemy na posiedzeniu komisji sejmowej dyskutowali na przykład nad sprawami budżetu, zapraszać przedstawicielstwa organizacji kombatanckich, emeryckich czy osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Trzymając się zasadniczo tego schematu, schematu dialogu społecznego, chcę jednak także zaznaczyć, że dialog społeczny nie jest jedyną formą prowadzenia dialogu w ogóle. Oprócz tego chcę podkreślić wagę dialogu środowiskowego. Zbliżoną do formuły komisji trójstronnej jest na przykład formuła społecznego przedstawicielstwa działającego przy Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Także pełnomocnik rządu do spraw rehabilitacji osób niepełnosprawnych ma swoją radę, ciało doradcze zbudowane również na zasadzie reprezentacji, w której są przedstawicielstwa pracownicze i przedstawicielstwa pracodawców, w tym przypadku zakładów pracy chronionej, ale także przedstawicielstwa różnych organizacji pozarządowych. Podobne formy społecznego dialogu prowadzi prezes Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Chcę jednocześnie podkreślić, że ten dialog powinien być stale rozwijany i wzbogacany. Na przykład część prowadzonego dzisiaj dialogu, dialogu w układzie trójstronnym, powinna stawać się powoli dialogiem autonomicznym, dialogiem pomiędzy pracodawcami i związkami zawodowymi, w którym rząd nie będzie stroną, raczej moderatorem. Bardzo poważnie dyskutowana aktualnie i bardzo pilna kwestia zmian w prawie pracy jest właśnie taką problematyką, gdzie rząd wolałby być moderatorem, a nie arbitrem.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Jednocześnie będę się starał, aby poszerzając formy szeroko rozumianego dialogu społecznego tworzyć także podstawę do tak zwanego dialogu obywatelskiego, w którym obok organizacji reprezentujących pracodawców i pracowników były także reprezentowane organizacje pozarządowe. Sądzę, że ustawa, którą dzisiaj, mam nadzieję, Wysoki Senat uchwali i która wejdzie w życie, stwarza taką możliwość. Stwarza możliwość, by do wojewódzkich komisji dialogu społecznego, w których oprócz tych dwóch stron będą także przedstawicielstwa rządu oraz samorządu terytorialnego, zapraszać przedstawicieli organizacji pozarządowych. Będę starał się, żeby to zapraszanie było możliwie szerokie. Sądzę, że wszyscy zechcą uznać ten pogląd.</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#MinisterPracyiPolitykiSpołecznejJerzyHausner">Tak więc, Panie Senatorze, moja odpowiedź w istocie rzeczy nie oznacza, że odrzucam pana argumentację. Przyjmuję ją w pełni, podkreślając, że w różnych formach będziemy rozwijać i już rozwijamy w naszym kraju dialog społeczny, uwzględniając także punkt widzenia osób niepełnosprawnych, kombatantów oraz emerytów i rencistów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#MarszałekLonginPastusiak">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#MarszałekLonginPastusiak">Przepraszam, nie włączyłem mikrofonu.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#MarszałekLonginPastusiak">Bardzo dziękuję panu ministrowi. Rozumiem, że pan senator Szafraniec jest usatysfakcjonowany odpowiedzią. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Minister Pracy i Polityki Społecznej Jerzy Hausner: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#MarszałekLonginPastusiak">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#MarszałekLonginPastusiak">Informuję, że w dyskusji wniosek o charakterze legislacyjnym na piśmie zgłosił pan senator Jerzy Cieślak.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#MarszałekLonginPastusiak">I w tej sytuacji, zgodnie z art. 52 ust. 2 naszego regulaminu, proszę Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia o ustosunkowanie się do przedstawionego wniosku i przygotowanie odpowiedniego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#MarszałekLonginPastusiak">Z kolei głosowanie w sprawie tej ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego zostanie przeprowadzone po przerwie w obradach.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#MarszałekLonginPastusiak">Zanim przejdziemy do następnego punktu porządku obrad, chciałbym prosić pana marszałka Kazimierza Kutza o przejęcie przewodnictwa obrad. Bardzo proszę pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Kazimierz Kutz)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach prawnych związanych z usuwaniem skutków powodzi z lipca i sierpnia 2001 r. oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na dwunastym posiedzeniu w dniu 25 stycznia 2002 r. Do Senatu została przekazana w dniu 28 stycznia tegoż roku. Marszałek Senatu w dniu 28 stycznia 2002 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierował ją do Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 56, a sprawozdanie komisji w druku nr 56A.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej senatora Henryka Gołębiewskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w sprawie rozpatrywanej ustawy. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorHenrykGołębiewski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorHenrykGołębiewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#SenatorHenrykGołębiewski">W imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej mam zaszczyt poinformować państwa senatorów, że w dniu 29 stycznia bieżącego roku komisja rozpatrzyła uchwaloną przez Sejm w dniu 25 stycznia ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach prawnych związanych z usuwaniem skutków powodzi z lipca i sierpnia 2001 r. oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#SenatorHenrykGołębiewski">Przyjęcie pilnego trybu prac nad ustawą uzasadnione jest szczególnymi względami społecznymi - możliwie szybkim udzieleniem pomocy materialnej rolnikom poszkodowanym w wyniku powodzi z lipca i sierpnia ubiegłego roku. Wymiar tej pomocy to 1 t pszenicy na 1 ha użytków dotkniętych powodzią za pierwsze 10 ha, a przy obszarze przekraczającym 10 ha - 0,5 t za każdy następny hektar.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#SenatorHenrykGołębiewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Sejm poprzedniej kadencji, powodowany tendencją jak najszybszego udzielenia pomocy poszkodowanym, przyjął stosunkowo krótkie terminy złożenia wniosków, przekazania ich wojewodom, a następnie Agencji Rynku Rolnego. Wpłynęły one odpowiednio 15 września, 30 września i 15 października 2001 r. Był to okres usuwania bezpośrednich skutków powodzi. Nie wszystkie osoby uprawnione oraz nie wszyscy wójtowie i wojewodowie zdążyli podjąć właściwe działania. W ustawowym terminie, to jest dnia 15 października 2001 r., do prezesa Agencji Rynku Rolnego wpłynęły wnioski z czternastu województw, obejmujące zapotrzebowanie dla trzystu dwudziestu czterech gmin na prawie 120 tysięcy t pszenicy. Po tym terminie wpłynęły wnioski z dziewięćdziesięciu dziewięciu gmin i dotyczą one 25 tysięcy t pszenicy.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#SenatorHenrykGołębiewski">Omawiana ustawa umożliwia złożenie wniosków przez osoby poszkodowane do 28 lutego - pozwolę sobie podkreślić, że sejmowa komisja przesunęła pierwotny proponowany przez rząd termin do 15 lutego. Z kolei termin przekazania przez gminy wniosków wojewodom - do 15 marca, a przekazania ich przez wojewodów Agencji Rynku Rolnego - do 31 marca 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#SenatorHenrykGołębiewski">Na zakończenie swojego wystąpienia pragnę poinformować Wysoki Senat, że wszyscy obecni na posiedzeniu komisji senatorowie głosowali za przyjęciem ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#SenatorHenrykGołębiewski">W trakcie dyskusji zostały wniesione bardzo istotne uwagi dotyczące technologii przekazywania informacji i pomocy osobom poszkodowanym. Bardzo szczególną argumentację przekazał tutaj kolega przewodniczący Jerzy Pieniążek. Sądzę, że one będą bardzo pomocne w przyszłości, aby tę bardzo ważną ustawę zmodyfikować, uwzględniając złożone propozycje.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#SenatorHenrykGołębiewski">Dziękując Wysokiej Izbie za uwagę, proszę w imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Senator Szafraniec?</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#komentarz">(Senator Jan Szafraniec: Przepraszam bardzo, że zadaję pytanie, ale...)</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorJanSzafraniec">Jeśli na przykład sadownik utracił swoje zbiory wskutek powodzi, to otrzyma ekwiwalent w postaci zboża?</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Senator Henryk Gołębiewski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#SenatorJanSzafraniec">A nie ma możliwości innej rekompensaty tej straty? Bo po co mu zboże, skoro on się trudni sadownictwem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorHenrykGołębiewski">Panie Senatorze, ustawa stanowi, że dotyczy to obszarów rolnych, stawów rybnych i sadów, które w jej dalszej części określane są mianem użytków. Właśnie za nie przekazywane jest zadośćuczynienie w formie pszenicy - 1 t pszenicy za 1 ha. Tej sprawy dotyczyły uwagi, których nie chciałem szerzej rozwijać, mówiące o potrzebie sprecyzowania, szczególnie w przypadku Żuław i innych obszarów. Chodziło o to, żeby uwzględniając istotę tej ustawy, która ma możliwie szybko zadośćuczynić oczekującym rolnikom, nie wprowadzać tego w tym momencie. Taka była interpretacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów chciałby zadać pytanie senatorowi sprawozdawcy? Nie widzę chętnych, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">(Senator Henryk Gołębiewski: Dziękuję, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była pilnym rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Na sali mamy podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pana ministra Kazimierza Gutowskiego. Czy pan minister chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierz Gutowski: Nie, dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chciałby zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnego na posiedzeniu przedstawiciela rządu.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo, senator Janowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorMieczysławJanowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#SenatorMieczysławJanowski">Panie Ministrze, mam pytanie następującej treści. Rząd, przesuwając ten termin, kieruje się dobrem osób poszkodowanych. Jest to dobre i szlachetne. Czy państwo orientują się, ile poszkodowanych osób i w ilu miejscowościach zostanie objętych tą formą pomocy? Czy ministerstwo posiada takie zestawienia statystyczne? Jeśli tak, to proszę o informacje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy pan minister chce odpowiedzieć z miejsca?</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzGutowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzGutowski">Nie mam ze sobą danych, ilu rolników to obejmie. Mam tylko zestawienie, ile to będzie gmin, ale dostarczę panu senatorowi informacje dotyczące liczby rolników i miejscowości.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzGutowski">Chcę powiedzieć, że w ustawowym terminie wpłynęły wnioski z czternastu województw z trzystu dwudziestu trzech gmin, a po terminie - te wnioski są już w tej chwili w Agencji Rynku Rolnego - z dziewięćdziesięciu dziewięciu gmin. W związku z przedłużeniem terminu istnieje możliwość, że następne gminy będą składały wnioski o udzielenie pomocy zbożowej.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKazimierzGutowski">Chcę powiedzieć, że w przypadku tych wniosków, które zostały złożone po terminie, ilość pszenicy, którą powinni otrzymać rolnicy, wynosi 25 tysięcy 303 t. Jeśli chodzi o trzysta dwadzieścia trzy gminy, które złożyły wnioski w terminie, to 10 stycznia łączna ilość zboża wynosiła 119 tysięcy 536 t, a odebrano 92 tysiące 884 t. Dodam, że agencja wyznacza magazyny, w których ma zboże, położone najbliżej danej gminy, a jego odbiorem w imieniu rolników zajmują się zarządy gmin. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zapytać o coś pana ministra?</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Panie Ministrze, niech pan zaczeka, bo może będą pytania.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#komentarz">(Senator Franciszek Bachleda-Księdzularz: Można?)</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Mam prośbę. Ponieważ pochodzę z okręgu, w którym wystąpiła powódź, jestem bardzo zainteresowany sprawami gmin i poszczególnych wniosków rolników. Proszę o kopię danych dla mnie, dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Kazimierz Gutowski: Dobrze, dostarczę to panu senatorowi.)</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Czy są jeszcze pytania? Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Dawno nie mieliśmy posiedzenia, więc przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka. Wnioski te muszą być złożone na piśmie itd.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Nikt się nie zgłosił? Czy ktoś chciałby jeszcze zabrać głos w sprawie tego projektu ustawy? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-22.7" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-22.8" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">W związku z tym, że nie ma chętnych do dyskusji i nie wpłynęły żadne wnioski na piśmie, informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach prawnych związanych z usuwaniem skutków powodzi z lipca i sierpnia 2001 r. oraz o zmianie niektórych ustaw zostanie przeprowadzone po przerwie.</u>
          <u xml:id="u-22.9" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Z przyczyn technicznych ogłaszam pięciominutową przerwę...</u>
          <u xml:id="u-22.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma takiej potrzeby.)</u>
          <u xml:id="u-22.11" who="#WicemarszałekKazimierzKutz">Tak? Nie ma potrzeby? Przepraszam, zjawiła się pani marszałek, której ustępuję miejsca. Nie wiedziałem, że chodzi o panią.</u>
          <u xml:id="u-22.12" who="#komentarz">(Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Jolanta Danielak)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Panie i Panowie Senatorowie, przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że projekt został wniesiony przez grupę senatorów i za warty jest w druku nr 29. Marszałek Senatu w dniu 13 grudnia 2001 r., zgodnie z art. 79 ust. 1 oraz art. 84 ust. 5 Regulaminu Senatu, skierował projekt do rozpatrzenia w pierwszym czytaniu do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Pierwsze czytanie projektu uchwały zostało przeprowadzone na posiedzeniu komisji w dniu 16 stycznia 2002 r. Komisja po rozpatrzeniu projektu uchwały przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Sprawozdanie to zawarte jest w druku nr 29S.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam też, że zgodnie z art. 81 ust. 1 Regulaminu Senatu drugie czytanie projektu uchwały obejmuje przedstawienie Senatowi sprawozdania komisji o projekcie uchwały, przeprowadzenie dyskusji oraz zgłaszanie wniosków.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Serdecznie proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawstwa i Praworządności, panią senator Annę Kurską, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji o projekcie uchwały.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę panią senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#SenatorAnnaKurska">Pani Marszałek! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#SenatorAnnaKurska">Przypadł mi zaszczyt odczytania uchwały Senatu w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego, która miała być ogłoszona 13 grudnia, ale - niestety - do tego nie doszło. Niewątpliwie miałaby ona inny wydźwięk, gdyby odbyło się to 13 grudnia, ale nie doszło do tego z przyczyn obiektywnych.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#SenatorAnnaKurska">Czytam tekst: „Mija dwadzieścia lat od wprowadzenia w dniu 13 grudnia 1981 r. stanu wojennego. Tamte bolesne dni pozostaną w naszej pamięci jako próba zdławienia społecznego zrywu ku niepodległości, wolności i demokracji.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#SenatorAnnaKurska">Senat RP wyraża uznanie wszystkim tym, którzy nie tracąc nadziei, kontynuowali szlachetną walkę o należne prawa Narodu do samostanowienia oraz elementarne prawa człowieka do życia w prawdzie i wolności”.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#SenatorAnnaKurska">W związku z tym, że zgodnie z obecnie obowiązującą ustawą z 20 lipca 2000 r. w s prawie aktów normatywnych trzeba zamieścić w uchwale wzmiankę, że podlega ona ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, wnoszę tę poprawkę i proszę o jej przegłosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 81 ust. 2 Regulaminu Senatu pragnę spytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić trwające nie dłużej niż minutę zapytanie do sprawozdawcy komisji w związku z przedstawionym sprawozdaniem oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili senatora Krzysztofa Piesiewicza do ich reprezentowania, a więc również pan senator Piesiewicz jest osobą, do której można adresować pytania.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Nie ma pytań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów w dyskusji, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję państwa senatorów, że na listę mówców wpisała się pani senator Krystyna Sienkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Pani Marszałek! Panie i Panowie!</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Jest mi niezwykle trudno zabierać głos w sprawie tej uchwały. Upłynął już czas jednego pokolenia. Pozostała w nas niezwykle żywa pamięć o tamtych doświadczeniach, pozostało również zobowiązanie do tego, by bronić wolności i demokracji. Dzisiaj jednak jesteśmy w takiej oto sytuacji: minęło półtora miesiąca od dwudziestej rocznicy wprowadzenia w Polsce stanu wojennego i dopiero dziś Senat rozpatruje projekt stosownej uchwały, dotyczącej tamtej daty. Tego dnia dziewięcioro opozycyjnych senatorów - dziś jesteśmy względem siebie opozycją, dawniej z niektórymi spośród tych osób łączyła nas przyjaźń czy współpraca - w trakcie debaty nad ustawami okołobudżetowymi zgłosiło projekt tej uchwały. Przypominam, że mieliśmy tu dość dramatyczną dyskusję, ponieważ wnioskodawcy prosili o niezwłoczne uchwalenie tej ustawy - było to przecież 13 grudnia. Nie zgodziliśmy się wówczas - mówię o lewej stronie sali - na tryb nadzwyczajny, ponieważ okoliczności były nietrudne do przewidzenia, takie mianowicie, że 13 grudnia co roku jest 13 grudnia. Marszałek nie uznał potrzeby wprowadzenia tego w regulaminowym trybie pilnym.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Projekt uchwały, który dzisiaj Senat rozpatruje w drugim czytaniu, jest krótki i zawiera emocjonalną i historyczną ocenę tego, co stało się w Polsce 13 grudnia 1981 r. Jest mi bardzo przykro, że znowu muszę powtórzyć, iż należę do tych osób, które mają doświadczenie upoważniające do takiej oceny. Takiej oceny w moim imieniu i w imieniu wielu Polaków dokonano 13 grudnia 2001 r. w miejscu najbardziej ku temu odpowiednim, a więc w Instytucie Pamięci Narodowej, podczas specjalnej sesji poświęconej dwudziestej rocznicy wprowadzenia stanu wojennego. To tam prezydent Aleksander Kwaśniewski mówił: nikt rozsądny nie ma dzisiaj wątpliwości - stan wojenny był złem; przyznają to także ci, którzy zdecydowali o jego wprowadzeniu. Prezydent apelował o pojednanie, stwierdzając: po dwudziestu latach od stanu wojennego, po trudnej drodze do wolności Polska zasłużyła na pojednanie.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Zdaniem Klubu Senackiego Sojuszu Lewicy Demokratycznej i Unii Pracy projekt uchwały Senatu, choć powodowany absolutnie szlachetnymi intencjami, nie sprzyja takiemu pojednaniu, o którym mówiono podczas sesji w Instytucie Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Wysoka Izbo! Są w naszej historii takie wydarzenia, o których trudno decydować w głosowaniu. Są takie wydarzenia, jeszcze bardzo świeżej daty, do których mamy osobisty i mocno emocjonalny stosunek. Naprawdę niezwykle trudno rozstrzygać o tym w głosowaniu, szczególnie wtedy, kiedy upływ czasu od tej daty jątrzy sprawę. Nasz klub nie ogranicza niczyjej woli w tym głosowaniu, choć zapewne wstrzyma się od głosu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, pani senator Teresa Liszcz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#SenatorTeresaLiszcz">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#SenatorTeresaLiszcz">Chciałabym się ustosunkować do kwestii terminu poruszonej w wystąpieniu pani senator Sienkiewicz. Otóż moim zdaniem nie jest tak, że jeżeli chodzi o przypomnienie, odnotowanie dwudziestej rocznicy ważkiego wydarzenia w najnowszej historii, to spóźnienie jednego miesiąca sprawia, że uchwała w tej sprawie przestaje być aktualna. Nie, ona jest jak najbardziej aktualna, bo w skali dwudziestu lat jeden miesiąc nie ma istotnego znaczenia.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#SenatorTeresaLiszcz">Oczywiście źle się stało, że nie podjęliśmy tej uchwały we właściwym dniu, w dniu 13 grudnia. Uważam, że nie bez winy są wnioskodawcy, do których należę, bo mogliśmy złożyć ten projekt wcześniej i wtedy mógłby on być rozpatrywany w normalnym trybie regulaminowym. Złożyliśmy go później, licząc na to, że istnieje pewna zgoda co do oceny tego stanu - pani senator Sienkiewicz mówiła chociażby o dosyć zdecydowanej i jednoznacznej ocenie prezydenta Rzeczypospolitej - i w związku z tym nie będzie przeszkód do rozpatrzenia go dokładnie w tym dniu, kiedy mija dwudziesta rocznica. Stało się jednak inaczej, pan marszałek nie skorzystał z możliwości rozpatrzenia tego w przyspieszonym trybie i stąd ta jednomiesięczna zwłoka, która - powtarzam - według mnie nie ma istotnego znaczenia. Wydaje mi się, że w treści uchwały nie ma niczego, co byłoby nie do zaakceptowania przez nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#SenatorTeresaLiszcz">Zgłosiłam się jednak do głosu przede wszystkim z innego powodu: żeby powiedzieć raz jeszcze o sprawie, o której może niezbyt wyraźnie powiedziała pani senator sprawozdawca. Mianowicie na posiedzeniu Komisji Ustawodawstwa i Praworządności nie dopełniliśmy pewnego formalnego obowiązku - uzupełnienia nie treści uchwały, ale sprawozdania komisji o formułkę konieczną do kierowania do publikacji. Formułka ta brzmi: „Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»”. Jest ona wymagana w związku z nową ustawą o ogłaszaniu aktów normatywnych. Przegapiliśmy tę kwestię, Biuro Legislacyjne i my. Na kolejnym posiedzeniu Komisja Ustawodawstwa i Praworządności przyjęła swoistą autopoprawkę do sprawozdania - powtarzam, nie do treści uchwały, tylko do samego sprawozdania - dotyczącą uzupełnienia sprawozdania o tę formułkę. Zatem nie jest to poprawka zgłaszana w dniu dzisiejszym przez panią senator Kurską, tylko jest to autopoprawka Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Proszę o poddanie jej pod głosowanie łącznie z treścią uchwały. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Pani Senator. Ułatwiła mi pani prowadzenie dalszej debaty, bo właśnie miałam zamiar dopytać się o to, czy ten wniosek należy traktować jako poprawkę zgłaszaną podczas debaty, czy też, zgodnie z wcześniej zgłaszaną informacją, jako autopoprawkę komisji. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę pana senatora Krzysztofa Piesiewicza o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#SenatorKrzysztofPiesiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#SenatorKrzysztofPiesiewicz">W istocie zabieram głos dlatego, że pani senator, pierwsza osoba, która zabrała głos w dyskusji, wysunęła pewną sugestię, że tego rodzaju uchwały powodują jątrzenie czy też, przekładając to na inny język, rozdrapywanie ran i że tego rodzaju uchwały dzielą.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#SenatorKrzysztofPiesiewicz">Ten projekt uchwały, który składał mój klub, jest bardzo wyważony. Odnosi się raczej do wartości niż do oceny wprowadzenia stanu wojennego, jego słuszności lub niesłuszności, odwołuje się raczej do aspektu aksjologicznego niż do oceny historycznej. Kontynuując myśl pani senator, chcę powiedzieć, iż zapewne są takie wydarzenia, które pro publico bono powinny łączyć, i takie uchwały, które powinny łączyć. W tej intencji została zaproponowana ta uchwała. Tak ją rozumiem. To po pierwsze. Dlatego nie zgadzam się z tezą, iż ta uchwała miała spowodować rozdrapywanie jakichkolwiek ran, nie, raczej zabliźnienie tych ran.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#SenatorKrzysztofPiesiewicz">Po drugie, mam takie odczucie, że szczególnie dla tej Izby powinno być ważne zdanie: „Senat RP wyraża uznanie wszystkim tym, którzy nie tracąc nadziei kontynuowali szlachetną walkę o należne prawa Narodu do samostanowienia oraz elementarne prawa człowieka do życia w prawdzie i wolności”. Oto ta Izba narodziła się w wyniku sukcesu tej walki, jest jak gdyby znakiem wybicia się Polski na wolność i niepodległość. I to ta izba powinna potwierdzić w głosowaniu to minimum, które jest zapisane w uchwale. Nie jest tak, żeby czyjeś poglądy, nawet osób sprawujących najwyższe urzędy w państwie, były tym samym, co uchwała drugiej izby parlamentu podjęta w sposób wolny, publikowana i przechodząca do dokumentacji Wysokiej Izby w kontekście historycznym. Myślę, że podjęcie tego rodzaju uchwały to nasza powinność. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę panią senator Marię Szyszkowską o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#SenatorMariaSzyszkowska">Czuję się uprawniona do zabrania głosu w tej chwili, ponieważ skutki stanu wojennego były dla mnie bardzo dotkliwe. Jednakże wbrew temu, co mówił pan senator Piesiewicz, jestem przekonana, że ta uchwała w żadnym wypadku nie zabliźni ran.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#SenatorMariaSzyszkowska">Chciałabym też zwrócić uwagę na to, że osobiste emocje i negatywne przeżycia nie powinny nigdy leżeć u podstaw działań Senatu. Musimy się wznosić ponad nasze osobiste doznania.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#SenatorMariaSzyszkowska">Chciałabym również zwrócić uwagę na to, że oceny niezbędności wprowadzenia stanu wojennego różnią nas, Polaków. Senat nie powinien w żadnym wypadku wyręczać uczonych, historyków w ocenie jakichkolwiek zdarzeń, w tym przypadku stanu wojennego, a oceny są niejednoznaczne.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#SenatorMariaSzyszkowska">Dlatego uważam, że nie byłoby właściwe podejmowanie jakiejkolwiek uchwały w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#SenatorMariaSzyszkowska">A tak zupełnie na marginesie: sądzę, że taka spóźniona w terminie uchwała, bo dziś przecież nie mamy 13 grudnia, w szczególny sposób podkreślałaby polityczny charakter Senatu. Oczywiście Senat uprawia politykę i ją tworzy, ale powinniśmy się wznosić ponad podziały nieocenione obiektywnie nawet przez historyków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Stanisława Nicieję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#SenatorStanisławNicieja">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#SenatorStanisławNicieja">Pozwolę sobie na taką refleksję historyczną. 12 maja 1926 r. marszałek Józef Piłsudski dokonał krwawego zamachu stanu. W wyniku tego zamachu zginęło około pięciuset osób. Nigdy obóz polityczny, nie tylko marszałka Piłsudskiego, nie świętował tej rocznicy i nie podejmował uchwał w jej sprawie. Uważał, że powinno się to zostawić historykom i nie komentować tego, ponieważ to będzie ciągle dzieliło. Zresztą marszałek Piłsudski wygłosił piękne przemówienie, w którym mówił o pojednaniu, o sensie budowania mostów, o sensie wspólnego myślenia o swoim kraju. I w tym kontekście o tym mówię.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#SenatorStanisławNicieja">W Polsce międzywojennej, w której były silne napięcia polityczne i było wiele ofiar, nie stawiano pomników. Uważano, że te pomniki dzielą. Oczywiście inna jest tradycja Polski powojennej. Wszystkie wstrząsające i krwawe wydarzenia są nie tylko dokumentowane przez historyków, nie tylko analizowane przez badaczy, ale również akcentowane pomnikami.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#SenatorStanisławNicieja">Ja nie wiem, która praktyka jest właściwa, i nie mnie to oceniać. Chcę tylko powiedzieć, że w Polsce międzywojennej uważano, że trzeba zostawić to dramatyczne zdarzenie, odnieść się do niego z chłodnym dystansem, a nie przypominać je i robić przy tej okazji różne manifestacje polityczne. Bo każde zachowanie jest jakąś formą manifestacji politycznej. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Grzegorza Matuszaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#SenatorGrzegorzMatuszak">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#SenatorGrzegorzMatuszak">W pełni podzielam opinię pana senatora Niciei. Marszałek Piłsudski mówił o wsiąkającej w ojczystą ziemię krwi braci, którzy się wadzili. I ani ofiar wśród tych, którzy walczyli w obronie rządu, ani ofiar wśród tych, którzy walczyli po stronie marszałka Piłsudskiego, nie czczono pomnikami. To jest, myślę, bardzo trafne i mądre przypomnienie.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#SenatorGrzegorzMatuszak">Chciałbym także powiedzieć, że wyniki wszystkich prowadzonych od lat badań opinii publicznej na temat stanu wojennego i postrzegania przez polskie społeczeństwo tych wydarzeń sprzed już przeszło dwudziestu lat są zróżnicowane. Można powiedzieć, że 50% uznaje, że było to zło, a 50% usprawiedliwia okoliczności.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#SenatorGrzegorzMatuszak">Chcę w związku z tym wyrazić następujący pogląd, prosząc Wysoką Izbę o jego rozważenie. Uważam, że sprawy etyczne i moralne, oceny historyczne i estetyczne nie podlegają rozstrzygnięciu w głosowaniu. To są sprawy sumienia każdego z nas. Uważam, że są rozmaite formy upamiętnienia faktów, w tym także stanu wojennego, oraz osób, które doznały krzywd w wyniku stanu wojennego. I takie formy upamiętnienia poprzez publikacje, poprzez tablice pamiątkowe, poprzez inne jeszcze formy materialne istnieją. Jeżeli natomiast będziemy głosować nad tego typu stanowiskiem, to znaczy, że Senat będzie ferować pewien wyrok, który należy zostawić czasowi i specjalistom. Uważam, że tego rodzaju decyzje podejmowane przez Wysoką Izbę będą próbą zajęcia politycznego stanowiska, które nie jest powszechnie uznawane w społeczeństwie. Będzie to próba wyrażenia stanowiska, co do którego jest zdecydowany podział w narodzie, w opinii publicznej. Dlatego wydaje mi się, że kiedy dojdzie do głosowania, każdy z nas będzie przeżywać konflikt sumienia, niezależnie od tego, czy jest po lewej czy po prawej stronie. Jeśli bowiem uznać, że o winie i karze powinien rozstrzygać czas, historia, a być może stwórca, to - jak sądzę - Senat nie powinien ani historii, ani Boga wyręczać w tych ocenach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Andrzeja Wielowieyskiego. Następnym mówcą będzie pan senator Janowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Pani senator Szyszkowska słusznie stwierdziła, że ocena przesłanek decyzji wprowadzenia stanu wojennego jest przedmiotem prac historyków, jest też sprawą ich kompetencji, niezależnie od tego, co szeroka opinia publiczna czy całe społeczeństwo sądzi czy odczuwa. Ale tak naprawdę w tym tekście nie ma nic na temat ferowania wyroków o decydentach, na temat oceny politycznej decyzji. Jest tylko stwierdzenie pewnego faktu, pewnego oczywistego nieszczęścia dla kraju, które cały naród przeżywał mniej lub bardziej boleśnie, przy czym oczywiście ludzie zaangażowani w walkę o wielką przemianę, o demokrację i niepodległość przeżywali to najmocniej. Chciałbym przypomnieć, że to przecież nie była tylko kwestia ugrupowań opozycyjnych, niezależnych związków zawodowych. 1/3 członków rządzącej wówczas Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej opuściła szeregi tej partii i zajęła stanowisko w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Wysoka Izbo, postawiono problem jątrzenia czy też godzenia. My tworzymy w tej chwili nowe społeczeństwo. Jesteśmy w bardzo trudnej chwili, na progu wchodzenia do demokratycznej, nowej Europy. Mamy swoje zadania, wielkie zadania budowania demokratycznego, uczciwego, dynamicznego społeczeństwa. Potrzebujemy jasnych kryteriów i potrzebujemy jasnej tradycji - tradycji bazującej na wspomnieniu, na dorobku walki o niepodległość i demokrację.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Wysoka Izbo, jest to problem blizn, ale wspomniany marszałek Piłsudski, któremu ja osobiście nie mogę darować zamachu stanu z 12 maja 1926 r., bo to był gwałt na konstytucji, na demokracji... W tej chwili większego znaczenia w odczuciu społecznym oczywiście to nie ma. Jest to zupełnie niezależne od wielkiego dorobku i zasług tego wybitnego polityka i przywódcy. Ale to był gwałt. Ośmielę się powołać na jego słowa. A powiedział ciężkie dla nas zdanie. I dlatego rozumiem panią senator Sienkiewicz, która poważnie przeżywa ten dylemat, Piłsudski powiedział, że należy rozdrapywać blizny, żeby nie zarosły błoną podłości. A my mamy tworzyć nowe społeczeństwo, bazując na jasnych kryteriach moralnych i jasnych tradycjach.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#SenatorAndrzejWielowieyski">Wysoki Senacie, między nami, jak widać, są istotne i głębokie podziały. Sądzę, że jest to dowodem słabości politycznej, słabości społecznej i słabości etycznej naszego społeczeństwa. Wyzwaniem dla nas jest to, żeby rzeczywiście te podziały odchodziły w przeszłość, a społeczeństwo trzymało się jasnych kryteriów i jasnych wartości. To jest również problem tej uchwały i tego głosowania. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, pan senator Janowski. Przygotowuje się pan senator Piesiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#SenatorMieczysławJanowski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#SenatorMieczysławJanowski">Szkoda, wielka szkoda, że ta uchwała nie została podjęta 13 grudnia, ale to już jednak jest historia. Pewnie zabrakło dobrej woli. Może i był, że tak powiem, błąd terminowy, ale można było to zrobić.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#SenatorMieczysławJanowski">Mamy trzy zdania. Trzy zdania, które mają wstrząsnąć Senatem? Nie sądzę. Sprawa jest poważna. Senat jest polityczny i stan wojenny był wydarzeniem politycznym, jakkolwiekby na to patrzeć.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#SenatorMieczysławJanowski">Pamiętamy, że Sejm usiłował podjąć uchwałę, i to również przedstawiciele SLD optowali za uchwałą sejmową. Nie mam jej treści przed oczyma, ale była ona w swym tonie znacznie bardziej stanowcza. Pamiętamy wypowiedź prezydenta Rzeczypospolitej, który przecież nie ukrywa, skąd pochodzi.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#SenatorMieczysławJanowski">Myślę zatem, że każdy w swoim sumieniu powinien się odnieść do owych trzech zdań. Tutaj nie ma mowy o czyimkolwiek triumfalizmie. To nie jest świętowanie, to jest po prostu chęć uczczenia pamięci i okazania uznania tym wszystkim, którzy nie zwątpili. Nie rozstrzygamy też ani o winie, ani o karze. Ta uchwała jest uchwałą-symbolem tego, że Senat jest przedstawicielem narodu polskiego. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę pana senatora Piesiewicza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#SenatorKrzysztofPiesiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#SenatorKrzysztofPiesiewicz">Pozwolę sobie odczytać uchwałę, bo mam poczucie, że nie dyskutujemy o tym, jaka jest propozycja, tylko o jakiejś nierzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#SenatorKrzysztofPiesiewicz">„Mija dwadzieścia lat od wprowadzenia w dniu 13 grudnia 1981 r. stanu wojennego. Tamte bolesne dni pozostaną w naszej pamięci jako próba zdławienia społecznego zrywu ku niepodległości, wolności i demokracji.</u>
          <u xml:id="u-42.3" who="#SenatorKrzysztofPiesiewicz">Senat RP wyraża uznanie wszystkim tym, którzy nie tracąc nadziei kontynuowali szlachetną walkę o należne prawa Narodu do samostanowienia oraz elementarne prawa człowieka do życia w prawdzie i wolności”.</u>
          <u xml:id="u-42.4" who="#SenatorKrzysztofPiesiewicz">Proszę mi wskazać choć jeden element oceniający, a nie afirmujący wartości, które powinny być bliskie każdemu Polakowi. Proszę wskazać jeden taki element w tej uchwale. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-42.5" who="#SenatorKrzysztofPiesiewicz">Po drugie, Panie Senatorze, Panie Profesorze, bardzo przepraszam, ale nie wplątywałbym Józefa Piłsudskiego w niesuwerenną Polską Rzeczpospolitą Ludową. Wydaje mi się, że to były dwa światy, inne historie, inne sytuacje. Zamach majowy to był zamach stanu i to był gwałt, ale Polska była suwerenna i chodziło o coś zupełnie innego. Odseparowałbym to, nie wplątywał. Wiem, że jest taka tendencja w tej chwili, żeby przyrównywać różnych generałów - de Gaulle, Piłsudskiego, Jaruzelskiego itd. Proponowałbym nie wchodzić w ten nurt myślenia, zatrzymać się na kodzie aksjologicznym tej uchwały. I to wszystko. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję państwa senatorów, że...</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jeszcze pani senator Maria Berny. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#SenatorMariaBerny">Pani Marszałek! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#SenatorMariaBerny">Zastanawiałam się, czy zabierać głos. Być może państwo od razu pomyślą, że stanę po jednej stronie, że zacznę mówić o niecelowości podejmowania tej uchwały ze względów stricte politycznych i ze względu na mój osobisty stosunek do stanu wojennego. Ale to niezupełnie tak.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#SenatorMariaBerny">Rzeczywiście Senat jest przedstawicielstwem. Zastanowiłabym się tylko przez moment, czy narodu, czy wszystkich obywateli tego państwa. W czasie stanu wojennego ucierpieli bowiem nie tylko obywatele narodowości polskiej, ale także inni obywatele Polski, obywatele innych narodowości. Ale nie będę się o to czepiała.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#SenatorMariaBerny">Tak się składa, że nie kręcę się wokół elit politycznych, ale raczej przebywam z moimi wyborcami, ze zwykłymi, prostymi obywatelami naszego państwa. Naszych wyborców, naszych obywateli naprawdę nie dzieli i nie łączy stosunek do historii, bo stan wojenny jest przecież historią. Mają wiele innych problemów i spraw.</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#SenatorMariaBerny">Jest rzeczą oczywistą, że przez lata ta ogromna siła polityczna, przeciwko której był skierowany stan wojenny, powoli się rozsypała, wtopiła się w społeczeństwo, żyje razem z nim. Ale jest także pewna grupa usiłująca w naszym społeczeństwie zachować swoją tożsamość. Ona wyrosła z opozycji tamtych czasów. I ja sądzę, że ta uchwała przede wszystkim ma skupić tę grupę, która już topnieje.</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#SenatorMariaBerny">Zastanawiam się jednak nad tym, czy tryb powstawania tej uchwały, niedotrzymany termin, merytoryczne zaniedbania, czy to wszystko nie wskazuje, że temat rzeczywiście nie jest już taki gorący i czy w związku z tym należy go podgrzewać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#komentarz">(Senator Anna Kurska: Ja, jako sprawozdawca.)</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, pani senator Kurska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#SenatorAnnaKurska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#SenatorAnnaKurska">Jestem poruszona tak wieloma zarzutami w odniesieniu do kilku dosłownie zdań, które nie godzą właściwie w nikogo i w nic. Omówię je po kolei.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#SenatorAnnaKurska">Kwestia daty. My rzeczywiście zgłosiliśmy to w przeddzień 13 grudnia, ale pan marszałek mógł skorzystać z art. 84 ust. 4, przychylić się do naszego wniosku i w tym terminie poddać to pod głosowanie. Nie zrobił tego, mimo że deklarował, obejmując urząd, że chce być marszałkiem wszystkich Polaków, wszystkich opcji, czego mu serdecznie życzę. No cóż, tej okazji nie wykorzystał.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#SenatorAnnaKurska">Następna sprawa. Mówi się o jątrzeniu. O jakim jątrzeniu? Wręcz przeciwnie, ta uchwała właśnie wprowadza coś, co może tylko łączyć. W sytuacji, gdy pan premier Miller jedzie do papieża, rozmawia z prymasem, wszyscy się skłaniają ku temu, żeby działać razem. A więc o jakim jątrzeniu można mówić, jeżeli nawet nie ma tu żadnego zdania, nie ma żadnego gestu oddającego hołd tym, którzy zginęli na skutek stanu wojennego? A przecież były ofiary w ludziach. Zginęli i górnicy, i inni, wiadomo jacy ludzie ginęli.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#SenatorAnnaKurska">I jeszcze jedno. Nie można mówić, że to jest fakt historyczny. No oczywiście to jest historia, ale od historii nie sposób się odciąć. Przecież tak samo obchodziło się rocznicę rewolucji październikowej, 1 Maja to też historia, z tego składa się życie, następują po sobie kolejne etapy i obchodzi się różne rocznice. I jeszcze mówienie o tym, że intencją jest ferowanie wyroku. Pytam się: jakiego wyroku? Absolutnie nie udowodniono... Osoby, które występowały w tych sprawach po prostu nie chciały uznać, że są to fakty historyczne, których nie da się odwrócić.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#SenatorAnnaKurska">Mało tego. Chcę powiedzieć, że to nie tylko ci, Pani Senator Berny, o których się teraz mówi, że ta grupa, która wtedy działała i walczyła, topnieje - walczyli wszyscy, w Solidarności było dziesięć milionów osób, a w strukturach poziomych było mnóstwo osób należących jednocześnie i do PZPR, i do „Solidarności”. Ucierpieli nie tylko ci, którzy teraz siedzą po prawej stronie, ucierpieli ci, którzy w tej chwili zasilają szeregi SLD i Unii Wolności, że wskażę tylko na mojego znakomitego kolegę Marka Balickiego, który był internowany i tak samo ucierpiał w czasie stanu wojennego.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#SenatorAnnaKurska">A więc, proszę państwa, o czym my tu mówimy? Ja chcę powiedzieć państwu jedno, że naród, którego symbolem są mogiły rodaków, a który nie szanuje przeszłości, nie ma przyszłości. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ponownie pan senator Nicieja.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#SenatorStanisławNicieja">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#SenatorStanisławNicieja">Jestem daleki od tego, aby przeciągać tę dyskusję i nie chciałbym zamienić posiedzenia Senatu w seminarium magisterskie, czy debatę z rodzaju tych, które odbywają się na uniwersytetach i w innych miejscach. Ale historii nie można traktować dogmatycznie. Historia jest materią, z której czerpie się myśl i wiedzę historyczną, i każda próba interpretacji jest w historii dopuszczalna. To nie jest mitologia, gdzie jest jeden zapis i jedna interpretacja mitu.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#SenatorStanisławNicieja">Z tego co wiem na temat okresu Polski międzywojennej, a napisałem książkę o tym, właśnie o ruchu piłsudczykowskim i o dramacie Piłsudskiego, o tym jak obóz jego i jego przeciwników politycznych próbował wyjść z tej sytuacji... Dlatego pozwoliłem sobie na refleksję, że tak było. Nie feruję żadnego wyroku, czy wtedy postanowiono dobrze, czy dzisiaj. Osobiście uważam, że historia martyrologii, która się w Polsce rozwija w sposób zadziwiający, która cieknie z ekranów telewizorów, często nie trafia do młodego pokolenia. I jak sobie przypominam, w rocznicę 13 grudnia we wszystkich mediach trwał ogromny spektakl, ciągle o tym samym.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#SenatorStanisławNicieja">Czy tak powinno być? Nie wiem. Ale mam prawo zgłosić swoje zastrzeżenie, swoje spojrzenie, swoją interpretację. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy są jeszcze zgłoszenia do dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#komentarz">(Senator Maria Berny: Czy mogę zadać pytanie z miejsca pani senator sprawozdawcy?)</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przykro mi bardzo, Pani Senator, przy tym punkcie nie przewidujemy zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#SenatorMariaBerny">Przepraszam. W takim razie wejdę na mównicę.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#SenatorMariaBerny">Ja nie próbowałam, mówiąc o tej grupie, grupie bojowników politycznych, bo tak chyba trzeba ich nazwać, oceniać, czy ona miała rację, czy nie, czy ja oceniam ją negatywnie, czy pozytywnie, choć raczej pozytywnie. Pani senator zdziwiła się, jak mogłam użyć określenia, że ta grupa topnieje, po czym przywołała te dziesięć milionów osób. Przepraszam, Pani Senator, ale jeśli ta grupa nie topnieje, to gdzie jest te dziesięć milionów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś...</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#komentarz">(Senator Anna Kurska: Czy mogę odpowiedzieć?)</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ja bym bardzo prosiła, Pani Senator, aby odpowiedzieć już w kuluarach, poza obradami.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#komentarz">(Senator Anna Kurska: No nie, przepraszam, padł zarzut.)</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przepraszam bardzo, czy pani zgłasza się do dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jeśli tak, to bardzo proszę. W dyskusji może pani ponownie zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#SenatorAnnaKurska">Pani Marszałek, Wysoka Izbo, nie chodzi o to, że stwierdzenie o topnieniu tej grupy akurat mnie dotyka, bo ja się z tym zgadzam. Uważam, że wszyscy, jak tu jesteśmy, odzyskaliśmy wolność w wyniku tego, iż właśnie ta grupa, która wtedy coraz bardziej rosła w siłę, walczyła. I dzisiaj wszyscy z tego korzystają, więc co tu mówić o tym, że nas to różni, kiedy nas to powinno łączyć. I to jest chyba fakt niezaprzeczalny.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#SenatorAnnaKurska">Co do dziesięciu milionów, to nie jest ważne, ile było osób. To był zryw narodowy. Wtedy było dziesięć milionów, teraz może być mniej. Nie ilość tylko jakość rozstrzyga, zresztą my się nie chcemy dzielić, my wszyscy chcemy działać dla dobra Polski. I myślę, że takie intencje ma większość państwa zgromadzonych tutaj na tej sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dla zasady zapytam ponownie, czy ktoś z państwa senatorów chciałby jeszcze zabrać głos w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, pani senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Otóż nie wytrzymałam, musiałam zabrać głos w tej sprawie. Ja również należę do tej grupy, która odczuła wszystko to, co działo się w czasie stanu wojennego, przed stanem wojennym, po stanie wojennym.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Jestem członkiem Unii Pracy, jestem reprezentantem koalicji SLD-Unia Pracy i chciałabym zabrać głos jako osoba znajdująca się, że tak powiem, po środku, bo wyobrażam sobie, że ta uchwała, gdyby dodać do niej jeszcze jedno zdanie, wszystkich by zadowoliła. Dlatego, że to drugie zdanie, które tu jest wpisane, rzeczywiście może nas, niestety, podzielić.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#SenatorZdzisławaJanowska">To drugie zdanie jednoznacznie mówi, że winę za to co się stało, ponosi człowiek o to do tej pory oskarżany, podczas gdy historia, dokumenty, próby wyjaśnienia według mnie, a ja reprezentuję przecież grupę tych właśnie osób, które były przeciwko, skłaniają ku temu, by sądzić, że gdyby do tej sytuacji nie doszło ze wszystkimi tego skutkami - można to było zrobić lepiej, sprawniej, sam generał przyznaje, że wykonawstwo było do niczego - mogłoby być o wiele gorzej. O wiele gorzej w tym sensie, że ucierpiałoby o wiele więcej ludzi, o wiele więcej grup społecznych. W związku z tym byłoby na pewno zręczniej, gdybyśmy nie dzieląc, nie rozdzierając ran, dopisali tutaj jeszcze jedno zdanie i potrafili w nim wyrazić ten pogląd, o którym mówię.</u>
          <u xml:id="u-54.4" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Właściwie są, proszę państwa, trzy grupy społeczne.</u>
          <u xml:id="u-54.5" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Jedna to ta, która się nigdy nie da przekonać, dla której absolutnie była to próba zdławienia społecznego zrywu ku niepodległości, wolności i demokracji - my tej grupy nigdy nie przekonamy, nigdy, ona będzie żyła aż do końca z tą świadomością.</u>
          <u xml:id="u-54.6" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Jest też druga grupa. Należy do niej wiele osób i także ja do niej należę. Ja jestem dalej członkiem „Solidarności” Uniwersytetu Łódzkiego, choć bardzo wielu moich kolegów odeszło od „Solidarności” zupełnie, pożegnało się z nią, bo uznało, że to o co walczyliśmy, przestało być realizowane. I ta grupa uznaje, że owa wielka przykrość, która się wydarzyła, była lepszym złem. Lepszym złem.</u>
          <u xml:id="u-54.7" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Do trzeciej grupy należą osoby, które nigdy nie włączyły się w działalność opozycyjną - tej grupy też nigdy nie przekonamy, ona też tu siedzi, jest reprezentowana na tej sali - które są przekonane, że wszystko co się działo, było niepotrzebne, że można było inaczej demokratyzować Polskę, że można było prowadzić do innych działań. Niepotrzebne było działanie opozycyjne, niepotrzebna była „Solidarność”, niepotrzebne było w ogóle interesowanie się tym wszystkim, bo sami byśmy się zreformowali. Tak myśli ta trzecia grupa. I te grupy przekazują swoje opinie dalej, swoim dzieciom, swoim rodzinom itd.</u>
          <u xml:id="u-54.8" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Dlatego też, jak sądzę, nawet ta trzecia, najbardziej opozycyjna grupa inaczej by się do tej kwestii ustosunkowała, gdyby uchwała zawierała trochę inne treści. Takie jest moje stanowisko. Proponuję, żeby jeszcze nad nią popracować i zadowolić wszystkich. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo. Ale pani senator nie składa w tej sprawie żadnego wniosku legislacyjnego?</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Senator Zdzisława Janowska: W tej chwili nie jestem w stanie. Ja wnoszę o to, aby jeszcze popracować nad tą uchwałą.)</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji?</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ale mam kłopot, Pani Senator, z tym, że pani, prosząc o dalszą pracę nad projektem tej uchwały, nie składa żadnego wniosku legislacyjnego...</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#komentarz">(Senator Zdzisława Janowska: Wnoszę o skierowanie projektu uchwały do ponownego rozpatrzenia przez komisję. Czy tak nie może być? O skierowanie do komisji.)</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jest mi bardzo przykro niestety, ale na tym etapie nie możemy takiego wniosku zrealizować. Praktycznie rzecz biorąc, zbliżamy się do końca pracy nad tą uchwałą.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#komentarz">(Senator Zdzisława Janowska: Ale ja nie wymyśliłam...)</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#SenatorDorotaSimonides">Zgłaszam wniosek formalny o przegłosowanie uchwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ale przegłosowanie czego pani senator?</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#komentarz">(Senator Dorota Simonides: Uchwały!)</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przepraszam bardzo, Pani Senator. Okazuje się, w wyniku krótkiej konsultacji z Biurem Legislacyjnym, że zgodnie z art. 48 pkt 6 Regulaminu Senatu pani wniosek może zostać przyjęty jako wniosek formalny o odesłanie projektu uchwały do komisji. Dlatego też pozwolę sobie zapytać o to, w jakim celu wnosi pani o odesłanie do komisji. Każdy wniosek formalny, po to aby mógł zostać zrealizowany, musi mieć określony cel, a wypełnienie celu w tym wypadku może się odbyć tylko poprzez skierowanie projektu uchwały do pracy w komisji.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">A więc w jakim celu, Pani Senator?</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Nie potrafię w tym momencie sprecyzować zdania, które pragnęłabym, żeby się znalazło w projekcie uchwały. Ale moja prośba i jej uzasadnienie są takie, że wzbogacenie treści uchwały daje szansę przyjęcia jej przez Senat. Wskazanie na potrzebę uzupełnienia ma znaczenie dla sensu tej uchwały, która w nowej postaci mogłaby zadowolić większość członków Senatu i miała więcej szans na przegłosowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Pani Senator, ja jednak zachęcałabym panią do złożenia wniosku. Aby to umożliwić, ogłoszę za chwilę kilkuminutową przerwę, żeby zdążyła pani sformułować i wnieść taki wniosek.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Senator Grażyna Staniszewska: Czy zawsze tak będzie, że będą ogłaszane przerwy na składanie wniosków legislacyjnych?)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przepraszam, w jakim trybie pani senator kieruje to pytanie?</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Senator Grażyna Staniszewska: Refleksji.)</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-59.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zachęcam panią wobec tego do refleksji i po to ogłaszam kilka minut przerwy - trzy minuty.</u>
          <u xml:id="u-59.6" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 12 minut 38 do godziny 12 minut 47)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę państwa senatorów o powrót na salę obrad.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Z uwagi na kierowane do mnie pytania, dlaczego podjęłam decyzję o ogłoszeniu krótkiej przerwy, informuję państwa, że pani senator Janowska była ostatnią osobą, która zapisała się do dyskusji, ale niemożliwe było przyjęcie jej wniosku bez wcześniejszego ogłoszenia przerwy w celu sformułowania go w prawidłowy sposób.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję również państwa, że mamy zapisaną kolejną osobę do dyskusji w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, pan senator Smoktunowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#SenatorRobertSmoktunowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#SenatorRobertSmoktunowicz">Będę chciał złożyć wniosek formalny, ale najpierw pragnę nawiązać do słów pani senator Janowskiej, ponieważ ja też się czuję, może nawet bardziej, przedstawicielem tego prawdziwego środka. O co chodzi? Jestem z pokolenia „Solidarności”, przeżywałem te wydarzenia jako dziewiętnastoletni chłopak, członek NZS. Do dzisiaj zachowałem jednoznaczną, negatywną ocenę stanu wojennego, co nie przeszkadza mi patrzeć na dzisiejszą rzeczywistość, na układ sceny politycznej w sposób pragmatyczny i co pozwalało mi również wielokrotnie mówić, że pojęcia „lewica” i „prawica” po tak wielu latach nijak się mają do tego, co czują i czego potrzebują Polacy. Ale nie chcę przedłużać.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#SenatorRobertSmoktunowicz">Obawiając się tego typu dyskusji, już apelowałem do klubu „Blok Senat 2001”. Jestem bowiem senatorem niezależnym, pozapartyjnym. Ze względu na pewne wątpliwości natury regulaminowej, ze względu na, pośrednio, art. 78 proponowałbym wnioskodawcom wycofanie tego punktu, wycofanie własnego wniosku. Uważam, że wnioskodawcy moralnie zyskają na tym o wiele więcej niż na przedłużaniu tego typu dyskusji, a tym bardziej na powrocie tej uchwały do komisji i próbach jej zmiany. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Pytam po raz kolejny, czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jeżeli nie, to informuję że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#SenatorTeresaLiszcz">Nie wiemy w końcu, gdzie i jaka poprawka została zgłoszona. Jeżeli będziemy to wiedzieli, to zechcemy się do tego ustosunkować. W szczególności, jeżeli została zgłoszona poprawka pani senator Janowskiej, będziemy chcieli złożyć wniosek formalny o zwołanie dzisiaj w przerwie w obradach posiedzenia Komisji Ustawodawstwa i Praworządności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Pani Senator, bardzo serdecznie proszę, żeby pozwoliła mi pani dokończyć mówienie tego, co dotyczy procedury obowiązującej w tej izbie.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że jeżeli w trakcie dyskusji zgłoszony zostanie wniosek przeciwny do wniosku wyartykułowanego przez komisję, to zgodnie z art. 81 ust. 3 Regulaminu Senatu drugie czytanie kończy się skierowaniem projektu do komisji w celu ustosunkowania się do zgłoszonych w toku dyskusji wniosków.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dlatego też proponuję, aby Senat skierował projekt ustawy do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jeżeli nie usłyszę innych propozycji, uznam, że Senat przyjął tę, którą przedstawiłam.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#komentarz">(Senator Teresa Liszcz: Można?)</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę. Czy to jest sprzeciw?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#SenatorTeresaLiszcz">To nie jest sprzeciw, tylko wniosek o zarządzenie posiedzenia Komisji Ustawodawstwa i Praworządności w tej sprawie w dniu dzisiejszym w przerwie w obradach, tak żeby trzecie czytanie mogło się odbyć dzisiaj, na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Pani Senator, jest pani przewodniczącą komisji i pani decyzja w tej sprawie jest jak najbardziej słuszna. Nie ma żadnego sprzeciwu, aby pani taki tok prac komisji przyjęła. Ja informuję panią i wszystkich państwa senatorów, że w związku z tym, iż zgłoszono poprawkę, kierujemy tę uchwałę ponownie do komisji, która będzie nad nią pracowała. A kiedy odbędzie się posiedzenie komisji, to, jak rozumiem, informacja o tym dla członków komisji zostanie przygotowana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#SenatorTeresaLiszcz">Mogę, Pani Marszałek?</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#SenatorTeresaLiszcz">Jedna część mojego wniosku jest aktualna. Rzeczywiście, zwołanie posiedzenia komisji to sprawa, która jest w gestii komisji, i ja natychmiast przygotuję komunikat. Ale chodzi mi o drugą część mojego wniosku, a mianowicie o to, że dzisiaj zostanie przygotowane sprawozdanie komisji, tak żeby dzisiaj odbyło się trzecie czytanie, czyli głosowanie w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję wobec tego panią przewodniczącą i państwa senatorów, że posiedzenie komisji w sprawie uchwały, będącej w tej chwili przedmiotem naszej pracy w Senacie, odbędzie się w przerwie w obradach Senatu.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Senator Teresa Liszcz: Czyli bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy.)</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w dzisiejszych obradach.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Senator Robert Smoktunowicz: Czy mogę zadać pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Panie Senator i Panowie Senatorowie! Przystępujemy do trzeciego czytania projektu uchwały...</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Jest pytanie!)</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#SenatorRobertSmoktunowicz">Czy mogę zadać pytanie? Bo ja nie bardzo rozumiem, nad czym...</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#SenatorRobertSmoktunowicz">Pani Marszałek, mogę zadać pytanie? Bo nad czym ma dyskutować komisja, skoro nie zgłoszono żadnej poprawki dotyczącej treści uchwały. Komisja już, o ile pamiętam, jednogłośnie przyjęła tę treść. Jaki jest powód zebrania komisji?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam panu senatorowi, że na etapie drugiego czytania jest możliwość składania wniosków legislacyjnych. Taki wniosek złożyła pani senator Janowska. Ten wniosek uzasadnia ponowne skierowanie uchwały do komisji, co się stało. Bardzo proszę o zaznajomienie się z Regulaminem Senatu. Wynika to jednoznacznie z regulaminu.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#komentarz">(Senator Robert Smoktunowicz: Ale czy my znamy ten wniosek?)</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Wniosek zaraz zostanie rozdany wszystkim państwu senatorom.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#komentarz">(Senator Robert Smoktunowicz: Aha, dziękuję bardzo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#SenatorGrażynaStaniszewska">A może on być odczytany?</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#komentarz">(Senator Krzysztof Piesiewicz: Lub wygłoszony.)</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#SenatorGrażynaStaniszewska">Żebyśmy wiedzieli, o co chodzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę panią senator Janowską o odczytanie wniosku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Pani Marszałek! Panie Senator i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#SenatorZdzisławaJanowska">Chciałabym prosić o rozważenie modyfikacji treści uchwały. Proponuję, aby, zachowując pierwsze zdanie: „Mija dwadzieścia lat od wprowadzenia w dniu 13 grudnia 1981 roku stanu wojennego”, w drugim zdaniu skreślić wyraz „naszej” i wyrazy „jako próba”, a po wyrazie „ pamięci” dodać wyrazy „dla wielu próbą”. Czyli drugie zdanie brzmiałoby: „Tamte bolesne dni pozostaną w pamięci dla wielu próbą”... itd. W drugim zdaniu po słowie „demokracji” dodaje się również wyrazy „a dla innych z perspektywy czasu są oceniane jako smutna konieczność wyboru mniejszego zła”. Trzecie zdanie absolutnie bez zmian.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#komentarz">(Senator Grażyna Staniszewska: To jest ocena.)</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#SenatorZdzisławaJanowska">W pierwszej części jest ocena, a w drugiej jest, że tak powiem, wyjście do środka. Dwa wiersze...</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo bym państwa prosiła, aby na tym etapie nie podejmować dyskusji. Rozumiem, że wniosek pani senator będzie przedmiotem prac komisji. Jaka będzie ostateczna forma i treść uchwały, zadecyduje komisja. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#komentarz">(Senator Zdzisława Janowska: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Panie Senator i Panowie Senatorowie! :bPrzystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o ustanowieniu 2 maja Dniem Polonii i Polaków za Granicą.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez Komisję Emigracji i Polaków za Granicą i zawarty jest w druku nr 53. Marszałek Senatu 21 grudnia 2001 r., zgodnie z art. 79 ust. 1 oraz art. 84 ust. 5 Regulaminu Senatu, skierował projekt do rozpatrzenia w pierwszym czytaniu do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Emigracji i Polaków za Granicą. Pierwsze czytanie projektu ustawy zostało przeprowadzone na wspólnym posiedzeniu komisji w dniu 16 stycznia 2002 r. Komisje po rozpatrzeniu projektu ustawy przygotowały sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Sprawozdanie to zawarte jest w druku nr 53S.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam też, że zgodnie z art. 81 ust. 1 Regulaminu Senatu drugie czytanie projektu ustawy obejmuje przedstawienie Senatowi sprawozdania komisji o projekcie ustawy, przeprowadzenie dyskusji oraz zgłaszanie wniosków.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawstwa i Praworządności oraz Komisji Emigracji i Polaków za Granicą, pana senatora Stanisława Nicieję, o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji o projekcie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#SenatorStanisławNicieja">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#SenatorStanisławNicieja">Przypadł mi wyjątkowy zaszczyt przedstawienia projektu ustawy, która ma charakter symboliczny i honorowy. Chodzi o ustawę o ustanowieniu dnia 2 maja Dniem Polonii i Polaków za Granicą.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#SenatorStanisławNicieja">Dotyczy ona kilkunastu milionów członków polskiej diaspory rozsianej po całym świecie. Nie ma precyzyjnych danych, jak liczna jest polska diaspora. Podaje się liczby piętnaście milionów, dwadzieścia milionów. Sądzę, że między tymi dwoma biegunami liczbowymi mieści się prawdopodobna liczebność polskiej diaspory.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#SenatorStanisławNicieja">Polska emigracja i Polonia ma ogromny i, jak sądzę, wyjątkowy dorobek oraz na trwałe wpisała się w historię Polski. Ma imponujące osiągnięcia, zwłaszcza w zakresie kultury. Przypomnę, że to polscy emigranci stworzyli tak ważne instytucje w dziejach narodu, jak Muzeum Polskie w Rapperswilu, Towarzystwo Historyczno-Literackie w Paryżu, Bibliotekę Polską w Paryżu, Bibliotekę Polską w Londynie, Instytut Polski i Muzeum Gen. Sikorskiego w Londynie, Instytutu Józefa Piłsudskiego w Nowym Jorku, Instytut Conradowski w Londynie, Polski Ośrodek Społeczno-Kulturalny na King's Road.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#SenatorStanisławNicieja">Stworzyli oni redakcje znakomitych polskich gazet, które w setkach swoich roczników, znajdujących się dziś we wszystkich bibliotekach polskich, odbijają historię polskiej diaspory. Przypomnę tylko „Kulturę” w Maisons-Laffitte, londyńskie „Wiadomości” redagowane kiedyś przez Mieczysława Grydzewskiego, a później Stefanię Kossowską, „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza”, który do dzisiaj wychodzi w Londynie i który jest właściwie jedynym polskim dziennikiem cały czas wydawanym.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#SenatorStanisławNicieja">Przypomnę też słynne wydawnictwa, jak choćby „Polonia” Jana Chodakowskiego, „Veritas” Juliusza Sakowskiego, „Oficyna Poetów i Malarzy” małżeństwa Bednarczyków czy „Kwartalnik Kresowy” pani Anny Nowakowej.</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#SenatorStanisławNicieja">Polska emigracja, polska diaspora wytworzyła centra polityczne, które też przypomnę w wielkim skrócie, bo chciałbym, żeby przy tej okazji to znalazło się w stenogramie. W XIX wieku był to Hotel Lambert, a w XX wieku tak zwany Zamek na Eton Place, siedziba prezydentów, w której urzędowali: prezydent Władysław Raczkiewicz, August Zaleski, Stanisław Ostrowski, Edward Raczyński, Kazimierz Sabbat czy Ryszard Kaczorowski.</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#SenatorStanisławNicieja">Powstały też ważne instytucje, jak teatr Urszuli Święcickiej czy kabaret Mariana Hemara.</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#SenatorStanisławNicieja">Chcę też krótko przypomnieć, gdzie są największe skupiska Polaków. Największe skupiska Polaków są w Stanach Zjednoczonych, w których, jak się szacuje, jest od siedmiu do dziesięciu milionów Polaków. Następnie w Niemczech - około dwóch milionów Polaków, Brazylii - milion, Kanadzie - osiemset tysięcy, na Litwie - trzysta pięćdziesiąt tysięcy, w Argentynie - trzysta tysięcy, Australii - dwieście tysięcy, Belgii - siedemdziesiąt tysięcy, Austrii - pięćdziesiąt tysięcy.</u>
          <u xml:id="u-75.9" who="#SenatorStanisławNicieja">Wysoki Senacie, nie ma w zasadzie państwa, w którym nie byłoby Polaków. To jest diaspora, która znajduje się na całym globie. Myślę, że warto wymienić tu miasta, w których są największe skupiska Polaków. Niewątpliwie najwięcej Polaków, poza Warszawą, mieszka w Chicago - około półtora miliona, następnie w Detroit - około pół miliona, w Zagłębiu Ruhry - około siedmiuset tysięcy, w Berlinie - około stu osiemdziesięciu tysięcy. No i miasta Ameryki Południowej.</u>
          <u xml:id="u-75.10" who="#SenatorStanisławNicieja">Szanowni Państwo, ustawa, której przyjęcie dzisiaj proponuję i którą przedstawiam w imieniu wnioskodawców, ma swoją historię. Kilkakrotnie próbowano uznać 2 maja za święto Polaków i emigrantów polskich. Pierwszy raz tę propozycję wysunął szef Światpolu Władysław Raczkiewicz, późniejszy prezydent Rzeczypospolitej na uchodźstwie, i gdyby nie wybuch wojny, już wtedy polski parlament przyjąłby tę ustawę. Stanowi ona symboliczny dowód uznania dla dorobku Polonii i jej pomocy dla ojczyzny. Debata na ten temat, jak już powiedziała pani marszałek Senatu, odbyła się najpierw na posiedzeniu Komisji Emigracji i Polaków za Granicą, później na posiedzeniu połączonych komisji. Ten projekt został tam wyartykułowany, teraz pozwolę sobie go przeczytać.</u>
          <u xml:id="u-75.11" who="#SenatorStanisławNicieja">„Uznając wielowiekowy dorobek i wkład Polonii i Polaków za granicą w odzyskanie przez Polskę niepodległości, wierność i przywiązanie do polskości oraz pomoc Krajowi w najtrudniejszych momentach, w celu potwierdzenia więzi z Macierzą, jedności i równości wszystkich Polaków, tak mieszkających w kraju, jak i żyjących poza nim, uchwala się, co następuje: Art. 1. Dzień 2 maja ustanawia się Dniem Polonii i Polaków za Granicą. Art. 2. Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia”.</u>
          <u xml:id="u-75.12" who="#SenatorStanisławNicieja">Chcę powiedzieć, że ustawa ta nie pociąga za sobą żadnych wydatków z budżetu. Dziękuję serdecznie za uwagę. Dziękuję, Pani Marszałek. Dziękuję Wysokiej Izbie za wysłuchanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 81 ust. 2 Regulaminu Senatu chciałabym spytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić trwające nie dłużej niż minutę zapytanie do sprawozdawcy komisji w związku z przedstawionym przez niego sprawozdaniem oraz do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że senator Stanisław Nicieja jest również upoważniony przez wnioskodawców do ich reprezentowania.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Nie ma pytań.</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję serdecznie, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#komentarz">(Senator Stanisław Nicieja: Bardzo dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów w dyskusji, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka Senatu.</u>
          <u xml:id="u-76.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję państwa senatorów, że nie ma zgłoszeń do dyskusji, ale pozwolę sobie zapytać, czy ktoś zmienił zamiar. Nie.</u>
          <u xml:id="u-76.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-76.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Z uwagi na fakt, że nikt nie złożył wniosku przeciwnego do wniosku przedstawionego przez komisję, zgodnie z art. 81 ust. 5 Regulaminu Senatu Senat mógłby przystąpić do trzeciego czytania projektu ustawy. Objęłoby ono jedynie głosowanie nad przedstawionym projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-76.11" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że głosowanie nad tym projektem ustawy zostanie przeprowadzone po przerwie w obradach, razem z pozostałymi głosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-76.12" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Panie i Panowie Senatorowie, bardzo proszę o wysłuchanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Uprzejmie informuję, że posiedzenie Komisji Ustawodawstwa i Praworządności odbędzie się w trakcie przerwy w obradach w sali nr 176 tuż po ogłoszeniu przerwy. Podpisała senator Teresa Liszcz, przewodnicząca komisji.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Komunikat „Bloku Senat 2001”. Informuję, że posiedzenie tego klubu odbędzie się trzydzieści minut po ogłoszeniu przerwy w obradach.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Komunikat Komisji Ustawodawstwa i Praworządności w sprawie rozpatrzenia wniosku zgłoszonego w debacie nad projektem uchwały Senatu w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego. Posiedzenie komisji odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w obradach w sali nr 217.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego, a także ustawy o zmianach w organizacji i funkcjonowaniu centralnych organów administracji rządowej i jednostek im podporządkowanych oraz o zmianie niektórych ustaw odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w sali nr 176.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Posiedzenie Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych odbędzie się o godzinie 14.00 w sali nr 182.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Uprzejmie informuję, iż marszałek Senatu zwołuje posiedzenie Konwentu Seniorów w dniu dzisiejszym, to jest 30 stycznia 2002 r., bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w obradach. Tuż po tym posiedzeniu odbędzie się kolejne, tym razem posiedzenie Prezydium Senatu.</u>
          <u xml:id="u-77.6" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">I następny komunikat. Uprzejmie informuję, że 2 lutego bieżącego roku, w sobotę, odbędzie się tradycyjna pielgrzymka parlamentarzystów na Jasną Górę. Chętnych do skorzystania z przejazdu autokarem z Warszawy, który odjeżdża w dniu 2 lutego o godzinie 16.15 sprzed Biura Przepustek, prosimy o zgłoszenie się do sekretariatu Klubu Parlamentarnego Ligi Polskich Rodzin, pokój nr 128, w dniu dzisiejszym do godziny 16.00. Parlamentarzystów, którzy mają własny transport, zachęcam, aby z niego skorzystali, gdyż jest zarezerwowany tylko jeden autokar. Początek uroczystości na Jasnej Górze o godzinie 10.00. Podpisano: z upoważnienia duszpasterza parlamentarzystów księdza prałata Chudka pani senator Teresa Liszcz.</u>
          <u xml:id="u-77.7" who="#komentarz">(Senator Franciszek Bachleda-Księdzularz: Chodzi chyba o 6.15, a nie o 16.15)</u>
          <u xml:id="u-77.8" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Przepraszam, chodzi o 6.15. Oczywiście, pomyliłem się.</u>
          <u xml:id="u-77.9" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Wszystkim senatorom, którzy włączyli się w zbiórkę pieniędzy na rzecz dzieci z ośrodka „Markot”, przekazuję serdeczne podziękowania. Podpisano: Marek Kotański.</u>
          <u xml:id="u-77.10" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Pokwitowanie. Potwierdzam odbiór od senator Teresy Liszcz kwoty 4 tysięcy 450 zł zebranej wśród senatorów na rzecz dzieci z ośrodka „Markot” przy ulicy Marwilskiej. Podpisano: Marek Kotański.</u>
          <u xml:id="u-77.11" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Dziękuję, nie mam więcej komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Ogłaszam przerwę do godziny 14.30.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam jednocześnie, że po przerwie rozpoczną się głosowania.</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 13 minut 09 do godziny 15 minut 01)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Panie i Panowie Senatorowie proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Powracamy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam też, że dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zamknięta i obecnie, zgodnie z art. 52 ust. 6 Regulaminu Senatu, głos mogą zabrać jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-79.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia panią senator Krystynę Sienkiewicz i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.</u>
          <u xml:id="u-79.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia rozpatrzyła podczas przerwy zgłoszony w trakcie debaty wniosek o przyjęcie bez poprawek ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego. Sprawozdanie z tego jest zawarte w druku nr 54Z.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#SenatorKrystynaSienkiewicz">W imieniu Komisji Polityki Społecznej i Zdrowia rekomenduję Wysokiej Izbie przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy pan senator wnioskodawca Jerzy Cieślak chce jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#komentarz">(Senator Jerzy Cieślak: Nie. Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do głosowania w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty zostały przedstawione następujące wnioski: pan senator Jerzy Cieślak wnosił o przyjęcie ustawy bez poprawek, Komisja Polityki Społecznej i Zdrowia przedstawiła wniosek o wprowadzenie poprawki do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-81.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że zgodnie z art. 54 ust. 1 Regulaminu Senatu w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawioną poprawką.</u>
          <u xml:id="u-81.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem senatora Jerzego Cieślaka, popartym przez komisję, o przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-81.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-81.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-81.10" who="#komentarz">(Głosy z sali: Nie pracują urządzenia.)</u>
          <u xml:id="u-81.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Coś niedobrego się dzieje.)</u>
          <u xml:id="u-81.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba kartę dobrze włożyć.)</u>
          <u xml:id="u-81.13" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę państwa senatorów o sprawdzenie, czy karty zostały prawidłowo włożone.</u>
          <u xml:id="u-81.14" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że głosowanie jest możliwe dopiero po naciśnięciu przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-81.15" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czy aparatura do głosowania już działa?</u>
          <u xml:id="u-81.16" who="#komentarz">(Głosy z sali: Działa, działa.)</u>
          <u xml:id="u-81.17" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-81.18" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto jest przeciwko, proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-81.19" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto się wstrzymał od głosu, proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-81.20" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-81.21" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Niestety nie mam wydruku.</u>
          <u xml:id="u-81.22" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-81.23" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Panie i Panowie Senatorowie! Wystąpił jakiś problem techniczny, w związku z czym bardzo proszę o powtórzenie głosowania. A więc rozpoczynamy procedurę od początku.</u>
          <u xml:id="u-81.24" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-81.25" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto z państwa senatorów jest za, proszę o naciśnięcie przycisku „za”.</u>
          <u xml:id="u-81.26" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto jest przeciw, proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw”.</u>
          <u xml:id="u-81.27" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto się wstrzymał od głosu, proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się”.</u>
          <u xml:id="u-81.28" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-81.29" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Stwierdzam, że na 85 obecnych senatorów 79 głosowało za, nikt nie był przeciw, 4 wstrzymało się od głosu, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-81.30" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego.</u>
          <u xml:id="u-81.31" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Tym samym nie ma potrzeby głosowania nad drugim wnioskiem, czyli wnioskiem komisji.</u>
          <u xml:id="u-81.32" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Powracamy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach prawnych związanych z usuwaniem skutków powodzi z lipca i sierpnia 2001 r. oraz zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-81.33" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona i obecnie możemy przystąpić do głosowania w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-81.34" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Projekt ten zostanie poddany pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-81.35" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach prawnych związanych z usuwaniem skutków powodzi z lipca i sierpnia 2001 r. oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-81.36" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-81.37" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-81.38" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto jest przeciw, proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-81.39" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto się wstrzymał od głosu, proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-81.40" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-81.41" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Stwierdzam, że na 87 obecnych senatorów 87 głosowało za, nikt nie był przeciw.</u>
          <u xml:id="u-81.42" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach prawnych związanych z usuwaniem skutków powodzi z lipca i sierpnia 2001 r. oraz o zmianie niektórych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-81.43" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Powracamy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.</u>
          <u xml:id="u-81.44" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Panie i Panowie Senatorowie! Otrzymałam informację, że nie możemy otrzymać wyników imiennych z poprzednich dwóch głosowań. Z uwagi na konieczność sprawdzenia aparatury do głosowania ogłaszam piętnastominutową przerwę.</u>
          <u xml:id="u-81.45" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 15 minut 10 do godziny 15 minut 28)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Panie i Panowie Senatorowie, proszę o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Senatorów sekretarzy proszę o zajmowanie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Czuję się zobowiązana poinformować Wysoką Izbę, że będzie można odtworzyć imienne głosowania dotyczące pierwszej ustawy. Problematyczne jest, czy uda się odtworzyć głosowania dotyczące drugiego punktu. Niemniej przypomnę, że wszyscy głosowali za. Jeżeli nie będzie sprzeciwu, przejdziemy do kolejnego, czyli do trzeciego punktu i mam nadzieję, że aparatura nie będzie już nam sprawiała kłopotów.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Tym samym powracamy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że Senat po przeprowadzeniu drugiego czytania projektu uchwały przed przerwą w obradach skierował projekt uchwały do Komisji Ustawodawstwa i Praworządności. Komisja w przerwie w obradach rozpatrzyła projekt uchwały oraz zgłoszoną do niego poprawkę i przygotowała dodatkowe sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że sprawozdanie to zawarte jest w druku nr 29X.</u>
          <u xml:id="u-82.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Wobec przygotowania przez komisję dodatkowego sprawozdania Senat może przystąpić do trzeciego czytania projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-82.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy więc do trzeciego czytania projektu uchwały w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.</u>
          <u xml:id="u-82.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że zgodnie z art. 82 ust. 1 Regulaminu Senatu trzecie czytanie projektu uchwały obejmuje przedstawienie Senatowi dodatkowego sprawozdania komisji na temat projektu uchwały oraz głosowania.</u>
          <u xml:id="u-82.11" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawstwa i Praworządności panią senator Annę Kurską o zabranie głosu i przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#SenatorAnnaKurska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#SenatorAnnaKurska">Komisja, która zebrała się w czasie przerwy, wysłuchała wniosku pani senator Janowskiej i poddała go pod głosowanie. Poprawka polega na tym, że skreśla się wyraz „naszej” w drugim zdaniu i zastępuje się go wyrazem „wielu”. Zdanie drugie brzmi wówczas w ten sposób: „Tamte bolesne dni pozostaną w pamięci wielu jako próba zdławienia społecznego zrywu ku niepodległości, wolności i demokracji”. Po wyrazie „pamięci”...</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#komentarz">(Senator Teresa Liszcz: Po wyrazie „demokracji”.)</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#SenatorAnnaKurska">Przepraszam, po wyrazie „demokracji” dodaje się więc zdanie: „a dla innych z perspektywy czasu jako trudna konieczność wyboru mniejszego zła”. Nie będzie więc tego, że należy to ocenić. I tu pragnę zaznaczyć, że pojawił się błąd maszynowy i w druku nr 29X nie dopisano wyrażenia „z perspektywy czasu”, na czym zależy wnioskodawczyni, pani senator Janowskiej. Ostateczne brzmienie jest więc takie: „Tamte bolesne dni pozostaną w pamięci wielu jako próba zdławienia społecznego zrywu ku niepodległości, wolności i demokracji, a dla innych z perspektywy czasu jako trudna konieczność wyboru mniejszego zła”.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#SenatorAnnaKurska">W głosowaniu nad tym wnioskiem pięć osób było za, dwie przeciw, a jedna osoba wstrzymała się od głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 82 ust. 3 Regulaminu Senatu pragnę zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chciałby zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę pytanie adresowane do pani senator sprawozdawcy. Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zgodnie z art. 82 ust. 1 pkt 2 Regulaminu Senatu, przystępujemy do głosowania w sprawie projektu uchwały w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że w tej sprawie w trakcie drugiego czytania projektu uchwały został przedstawiony wniosek o wprowadzenie poprawki do projektu uchwały. Przypominam ponadto, że komisja poparła ten wniosek.</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie bez poprawek projektu uchwały przedstawionego w druku nr 29 razem z autopoprawką, a następnie, w przypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawioną poprawką, zawartą w druku nr 29X.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o przyjęcie bez poprawek projektu uchwały w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego - to projekt uchwały razem z autopoprawką - a więc nad wnioskiem zawartym w punkcie oznaczonym rzymską jedynką w druku nr 29X.</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-84.8" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-84.9" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto wstrzymał się od głosowania?</u>
          <u xml:id="u-84.10" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-84.11" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Na obecnych 84 senatorów 15 głosowało za, 46 - przeciw, 22 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-84.12" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że przystąpimy do głosowania nad wnioskiem pani senator Zdzisławy Janowskiej o wprowadzenie poprawki do projektu uchwały, czyli nad punktem oznaczonym rzymską dwójką w druku nr 29X.</u>
          <u xml:id="u-84.13" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że senator Janowska wniosła o wprowadzenie następujących zmian w zdaniu drugim projektu uchwały. Wyrazy „w naszej pamięci jako próba” zastępuje się słowami „w pamięci wielu jako próba”. Po wyrazie „demokracji” dodaje się słowa „a dla innych z perspektywy czasu jako trudna konieczność wyboru mniejszego zła”. Poprawka ma na celu rozszerzenie oceny wprowadzenia stanu wojennego jako trudnej konieczności wyboru mniejszego zła.</u>
          <u xml:id="u-84.14" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-84.15" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-84.16" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-84.17" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-84.18" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-84.19" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Na obecnych 87 senatorów 50 głosowało za, 17 - przeciw, 19 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-84.20" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego...</u>
          <u xml:id="u-84.21" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-84.22" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-84.23" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Stwierdzam, że Senat przyjął poprawkę do projektu tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-84.24" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Tym samym przystępujemy do głosowania za przyjęciem projektu uchwały w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego w całości, wraz z przyjętymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-84.25" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-84.26" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały, proszę o przyciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-84.27" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto jest przeciwko?</u>
          <u xml:id="u-84.28" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-84.29" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-84.30" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Na obecnych 87 senatorów 49 głosowało za, 10 - przeciw, 26 wstrzymało się od głosu, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-84.31" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w 20. rocznicę wprowadzenia stanu wojennego.</u>
          <u xml:id="u-84.32" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Powracamy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: drugie czytanie projektu ustawy o ustanowieniu 2 maja Dniem Polonii i Polaków za Granicą.</u>
          <u xml:id="u-84.33" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że w dyskusji nie został zgłoszony wniosek przeciwny do wniosku przedstawionego przez komisję w sprawozdaniu i obecnie, zgodnie z art. 81 ust. 5 Regulaminu Senatu, możemy przystąpić do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-84.34" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy więc do trzeciego czytania projektu ustawy o ustanowieniu 2 maja Dniem Polonii i Polaków za Granicą.</u>
          <u xml:id="u-84.35" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że zgodnie z art. 82 ust. 1 Regulaminu Senatu w tej sytuacji trzecie czytanie projektu ustawy obejmuje jedynie głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-84.36" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że połączone komisje po rozpatrzeniu przedstawionego przez wnioskodawcę projektu ustawy o ustanowieniu 2 maja Dniem Polonii i Polaków za Granicą wprowadziły do niego poprawkę i przygotowały jednolity, uzupełniony o tę poprawkę projekt ustawy oraz projekt uchwały w sprawie wniesienia do Sejmu tego projektu ustawy. Jest to druk nr 53S.</u>
          <u xml:id="u-84.37" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-84.38" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-84.39" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu ustawy?</u>
          <u xml:id="u-84.40" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto jest przeciwko?</u>
          <u xml:id="u-84.41" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-84.42" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-84.43" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Na obecnych 87 senatorów 85 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu, wszyscy głosowali.</u>
          <u xml:id="u-84.44" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie wniesienia do Sejmu projektu ustawy o ustanowieniu 2 maja Dniem Polonii i Polaków za Granicą wraz z projektem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-84.45" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Jednocześnie informuję, że Senat upoważnił senatora Stanisława Nicieję do reprezentowania stanowiska Senatu w dalszych pracach nad tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-84.46" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję państwa senatorów, że porządek obrad siódmego posiedzenia Senatu został wyczerpany.</u>
          <u xml:id="u-84.47" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Za chwilę przystąpimy do oświadczeń senatorów, ale wcześniej proszę o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Uprzejmie informuję, że dalszy ciąg posiedzenia Komisji Gospodarki i Finansów Publicznych odbędzie się bezpośrednio po zakończeniu obrad Senatu w sali nr 182.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Z kolei posiedzenie Komisji Skarbu Państwa i Infrastruktury odbędzie się bezpośrednio po zakończeniu obrad Senatu w sali nr 176.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#SenatorSekretarzSławomirIzdebski">Nie ma więcej komunikatów.</u>
          <u xml:id="u-85.3" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przystępujemy do oświadczeń senatorów poza porządkiem obrad.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę, aby państwo senatorowie, którzy opuszczają salę, robili to troszeczkę ciszej i umożliwili kontynuację obrad Senatu.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Przypominam, że zgodnie z art. 49 ust. 2 Regulaminu Senatu oświadczenie nie może trwać dłużej niż pięć minut.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę senatora Jerzego Suchańskiego o wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#SenatorJerzySuchański">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#SenatorJerzySuchański">Pierwsze oświadczenie kieruję do prezesa Najwyższej Izby Kontroli, pana Mirosława Sekuły.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#SenatorJerzySuchański">W związku z odbywającym się w październiku 2001 r. konkursem na stanowisko dyrektora ośrodka COBRABiD w Warszawie otrzymałem informacje ze środowiska jednostek naukowo-badawczych i rady naukowej o nieformalnie i pospiesznie przeprowadzonym konkursie, w trakcie którego członkowie komisji reprezentujący KBN złożyli votum separatum.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#SenatorJerzySuchański">W odpowiedzi na moje wystąpienie do ministra z 3 października 2001 r. dostałem wymijające pismo sekretarza stanu w MENiS, pana K. Kawęckiego.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#SenatorJerzySuchański">Oświadczenie na ten temat złożyłem ponownie na trzecim posiedzeniu Senatu piątej kadencji. Po otrzymaniu wyjaśnień nabrałem przekonania, że odpowiedzialni za przeprowadzenie konkursu urzędnicy ministerialni w trakcie zmiany ekipy kierowniczej obu ministerstw postarali się bezkolizyjnie sprawę zamknąć, nie informując nowych przełożonych o zaistniałej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#SenatorJerzySuchański">Rzeczywiście KBN przeprowadził pobieżną kontrolę, pomijając jednak rzecz najważniejszą, a mianowicie sprawy gospodarcze - przekształcenia majątkowe ośrodka w ostatnich kilku latach.</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#SenatorJerzySuchański">Po zapoznaniu się z wystąpieniem do KBN i do ministerstwa profesora Zdzisława Jankiewicza, członka komisji konkursowej, który dokonał oceny merytorycznej, chociaż odmówiono mu dostarczenia podstawowych materiałów bądź udzielenia jednoznacznej odpowiedzi, nabrałem przekonania, że sprawą należy zainteresować Najwyższą izbę Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-87.7" who="#SenatorJerzySuchański">Profesor Zdzisław Jankiewicz, dochodząc w KBN na własną rękę do materiałów sprawozdawczych z ostatnich trzech lat, stwierdził, że z roku na rok są one przepisywane, choć corocznie na te cele otrzymywane są nowe dotacje. To oznacza, że nadzór ze strony ministerstwa nie wypełniał swoich elementarnych zadań, praktycznie nie istniał. Ponadto znaczną część środków transferowano do spółek zależnych.</u>
          <u xml:id="u-87.8" who="#SenatorJerzySuchański">W tej sytuacji szczególnego znaczenia nabiera fakt, że z bardzo bogatego ośrodka mającego oddziały w kraju - Warszawa, Poznań, Opole, Zielona Góra, Falenica i Michalin koło Warszawy, Lelewo koło Nasielska - posiadającego bardzo dobrą i unikatową aparaturę, zatrudniającego dwieście, trzysta osób, pozostało osób kilkanaście, łącznie z pracownikami spółek zależnych. Majątek trwały się rozpłynął. Po majątku tym - budynki, działki budowlane, niektóre w doskonałych miejscach, na przykład w Warszawie przy ulicy Łuckiej 13 i 15, około 10 tysięcy m² - nie ma śladu w dokumentach ani w papierach wartościowych, w inwestycjach budowlanych w toku, w udziałach w innych podmiotach gospodarczych, we wpływach z dywidend itp. Wiadomo, że żaden ruch majątkowy nie mógł być dokonany bez zgody jednostki założycielskiej, to jest ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-87.9" who="#SenatorJerzySuchański">W tej sytuacji zwracam się do NIK o przeprowadzenie stosownej kontroli. Z poważaniem, Jerzy Suchański.</u>
          <u xml:id="u-87.10" who="#SenatorJerzySuchański">Załączniki: pismo profesora Z. Jankiewicza do podsekretarza stanu, pani M. Kozłowskiej z KBN, z dnia 2 października, przesłane również na życzenie do ministerstwa dnia 20 listopada 2001 r.; komentarz do odpowiedzi sekretarza stanu, pana K. Kawęckiego, załączony do ponownego odwołania profesora Szukalskiego; załącznik nr 1 i nr 2 do odwołania profesora Szukalskiego do ministra Wittbrodta.</u>
          <u xml:id="u-87.11" who="#SenatorJerzySuchański">Drugie oświadczenie kieruję do ministra skarbu państwa, pana Wiesława Kaczmarka. Oświadczenie to składam również w imieniu pani senator Alicji Stradomskiej.</u>
          <u xml:id="u-87.12" who="#SenatorJerzySuchański">Serdecznie dziękujemy za podjęte działania zmierzające do niedopuszczenia do przejęcia kontroli nad Kieleckimi Kopalniami Surowców Mineralnych w Kielcach przez firmę zagraniczną. Jednocześnie prosimy o przyspieszenie działań w kierunku przekształcenia wymienionego przedsiębiorstwa państwowego w jednoosobową spółkę skarbu państwa.</u>
          <u xml:id="u-87.13" who="#SenatorJerzySuchański">Trzecie oświadczenie kieruję do Prokuratury Rejonowej Warszawa Śródmieście.</u>
          <u xml:id="u-87.14" who="#SenatorJerzySuchański">20 lipca 2000 r. na sześćdziesiątym drugim posiedzeniu czwartej kadencji Senatu RP zwróciłem się do Najwyższej Izby Kontroli o przeprowadzenie postępowania wyjaśniającego w sprawie objęcia przez jednego z oferentów ponad 60% akcji Państwowych Zakładów Zbożowych w Brzegu w województwie opolskim. W tym wystąpieniu stwierdziłem, że moim zdaniem nastąpiło istotne zaniżenie ceny zakupu. Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli doszło do naruszenia interesu skarbu państwa. PZZ „Brzeg” SA sprzedano za cenę ponad dwudziestokrotnie niższą - powtarzam: za cenę ponad dwudziestokrotnie niższą - od minimalnej rekomendowanej w wycenie spółki.</u>
          <u xml:id="u-87.15" who="#SenatorJerzySuchański">Najwyższa Izba Kontroli po przeprowadzeniu rozpoznania w trybie art. 63 ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli w dniu 24 lipca 2001 r. skierowała do Prokuratury Rejonowej Warszawa Śródmieście zawiadomienie o uzasadnionym podejrzeniu popełnienia przestępstwa polegającego na niedopełnieniu wynikających z ustawy obowiązków nadzoru nad przebiegiem prywatyzacji PZZ „Brzeg” SA przez prezesa Agencji Prywatyzacji. Spowodowało to powstanie szkody majątkowej skarbu państwa o wielkich rozmiarach, nie mniejszej niż 24 miliony 482 tysiące zł.</u>
          <u xml:id="u-87.16" who="#SenatorJerzySuchański">Uprzejmie proszę o informację o dalszych losach skierowanego do prokuratury zawiadomienia. Z poważaniem, Jerzy Suchański. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Proszę, pan senator Kazimierz Drożdż.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Swoje oświadczenie kieruję do ministra obrony narodowej Jerzego Szmajdzińskiego.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Czuję się w obowiązku poinformować pana o niepokoju, jaki pojawił się w moim regionie. Problem dotyczy 22 Karpackiej Brygady Piechoty Górskiej, która właśnie zakończyła restrukturyzację. Przeniosła ona swoje samodzielne pododdziały do Kłodzka i z bardzo okrojonym stanem osobowym na czas pokoju została podporządkowana obronie terytorialnej. Poniesiono przy tym bardzo wielkie koszty związane ze zmianą garnizonu, przeniesieniem w nowe miejsce kadry wraz z rodzinami i olbrzymich ilości sprzętu, przygotowaniem nowych warunków służby i eksploatacji sprzętu, zwolniono setki żołnierzy zawodowych, kontraktowych i pracowników cywilnych. Teraz, gdy praca jest na ukończeniu, w środowisku brygady zawrzało; otrzymałem mianowicie informację, że szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, podpisując nową koncepcję funkcjonowania obrony terytorialnej, zaplanował likwidację tej brygady.</u>
          <u xml:id="u-89.3" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Jest rzeczą ogólnie znaną, że współczesne konflikty zbrojne wymagają przede wszystkim lotnictwa i lekkich pododdziałów zdolnych do wykonywania zadań w trudnych warunkach terenowych i atmosferycznych, pododdziałów mobilnych, dobrze indywidualnie wyszkolonych. Takich pododdziałów potrzeba nam w Kosowie, Afganistanie, Syrii itp. Wszędzie tam zadania powinna realizować piechota górska, 21 Brygada Podhalańska i 22 Karpacka Brygada Piechoty Górskiej. W praktyce jednak trzon wysyłanych przez nasze siły zbrojne żołnierzy stanowią pododdziały pancerne ze Świętoszowa lub innych ciężkich brygad specjalnie do tego celu przygotowanych i wyposażonych. Nic więc dziwnego, że, jak stwierdził ostatnio jeden z wysokich oficerów Sztabu Generalnego, nie ma koncepcji wykorzystania brygad górskich.</u>
          <u xml:id="u-89.4" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Takie stawianie sprawy nie dziwi, gdy weźmie się pod uwagę to, że zdecydowana większość polskich generałów i oficerów zajmujących eksponowane stanowiska wojskowe ma wykształcenie pancerne. Czy to przypadek? Czy nie ma innych wykształconych oficerów, czy też prawdą jest, że do wyższych stanowisk dopuszcza się przede wszystkim swoich? Zmniejszanie się roli czołgów na współczesnym polu walki spowodowało, że nawet brygadami górskimi dowodzą dowódcy, którzy całą swoją karierę wojskową związali z czołgami. Nadmieniam, że - biorąc to bardzo ogólnie - wartość wyposażenia specjalistycznego brygady piechoty górskiej porównywalna jest z wartością jednego czołgu.</u>
          <u xml:id="u-89.5" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Powołana decyzją ministra obrony narodowej z 22 kwietnia 1992 r., w miejsce rozwiązanej 22 Karpackiej Brygady Piechoty Górskiej, 22 Brygada Piechoty Górskiej Obrony Terytorialnej kontynuuje z honorem dziedzictwo i tradycję Karpackiej Dywizji Piechoty, istniejącej od 1919 do 1939, Samodzielnej Brygady Strzelców Karpackich, działającej w latach 1940–42, i 3 Dywizji Strzelców Karpackich. Przekazanie tradycji tych wybitnych jednostek Wojska Polskiego odbyło się 3 maja 1992 r. przed Grobem Nieznanego Żołnierza w Warszawie przy okazji zlotu Karpatczyków z całego świata pod hasłem „Karpatczycy wracają do kraju”.</u>
          <u xml:id="u-89.6" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Przez dziesięć lat brygada godnie nosiła to miano. Wielokrotnie otrzymywała tytuł wyróżniającej się jednostki Śląskiego Okręgu Wojskowego. Była liderem współzawodnictwa sportowego i osiągnęła wiele znaczących wyników we współzawodnictwie pomiędzy reprezentacjami jednostek górskich NATO i innych państw. Rokrocznie brygada przywoziła puchary i dyplomy z międzynarodowych zawodów patroli górskich, pozostawiając pokonane w polu osławione patrole niemieckie austriackie i szwajcarskie.</u>
          <u xml:id="u-89.7" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Brygada dopracowała się ciekawych i skutecznych form szkolenia. Wykształciła instruktorów górskich, w tym poza granicami kraju, i zaangażowanych oficerów. Pododdziały brygady uczestniczyły we wspólnych ćwiczeniach z jednostkami francuskich strzelców alpejskich, 3 Brygady Zmechanizowanej Republiki Czeskiej i amerykańskich grup specjalnego przeznaczenia.</u>
          <u xml:id="u-89.8" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Brygada poddawana jest odpowiedzialnym egzaminom w trakcie częstych w Kotlinie Kłodzkiej powodzi, spiętrzenia lodów i innych klęsk.</u>
          <u xml:id="u-89.9" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Na jej terenie odbywają się spotkania integrujące całe środowisko mundurowe i samorządowe oraz przedstawicieli lokalnego biznesu.</u>
          <u xml:id="u-89.10" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Panie Ministrze, dążenie do likwidacji 22 Brygady Piechoty Górskiej w obecnej sytuacji międzynarodowej wydaje się nieracjonalne. Za jej pozostawieniem przemawiają jej bogate tradycje, zaangażowanie w służbę, stacjonowanie w narażonej na klęski żywiołowe Kotlinie Kłodzkiej i dopiero co ukończona restrukturyzacja.</u>
          <u xml:id="u-89.11" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Proszę pana ministra o zainteresowanie się tym tematem dla dobra sił zbrojnych i grona niezwykłych, szlachetnych i znających swoją wartość żołnierzy górskich oraz ich zaangażowanych poprzedników. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę pana senatora Cieślaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#SenatorJerzyCieślak">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#SenatorJerzyCieślak">Moje oświadczenie kieruję do pana profesora Jerzego Hausnera, ministra pracy i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#SenatorJerzyCieślak">Jednym z niekorzystnych efektów reformy administracji publicznej wprowadzonej 1 stycznia 1999 r. jest scentralizowanie w oddziałach wojewódzkich Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych obsługi programów finansowanych ze środków tego funduszu.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#SenatorJerzyCieślak">Przy załatwianiu formalności związanych z pozyskaniem środków osoby niepełnosprawne zmuszone są do wielokrotnych wyjazdów do miast wojewódzkich, nawet na odległość przekraczającą 100 km. Muszą ponosić koszty tych przejazdów, podobnie jak ich opiekunowie i żyranci pożyczek. W oddziałach wojewódzkich PFRON tworzą się długie kolejki.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#SenatorJerzyCieślak">W związku z tym proszę pana ministra o rozważenie możliwości usprawnienia obsługi osób niepełnosprawnych dzięki przeniesieniu zadań dotyczących obsługi niektórych programów specjalnych do ośrodków subregionalnych, czyli wybranych miast, które w 1999 r. utraciły status miast wojewódzkich. Na przykład na Dolnym Śląsku do Jeleniej Góry, Legnicy i Wałbrzycha. Przenosząc do tych miast kilka etatów z Wrocławia, można skrócić uciążliwe dojazdy osób niepełnosprawnych co najmniej o połowę i obniżyć ich koszty. Można też przyspieszyć rozpatrywanie wniosków, lepiej rozeznać się w potrzebach i merytorycznych uzasadnieniach podejmowanych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#SenatorJerzyCieślak">Oświadczenie dotyczy programu „Pegaz”, adresowanego do aktywnych zawodowo osób z dysfunkcją narządu ruchu, do uczącej się młodzieży i dzieci z głębokim upośledzeniem umysłowym, porażeniem mózgowym oraz do niewidomych. Dotyczy również drugiego i trzeciego obszaru programu „Drogowskaz”, obejmujących pomoc w zakupach sprzętu komputerowego i wózków inwalidzkich dla aktywnych zawodowo osób bez kończyn lub cierpiących na ich niedowład oraz uczącej się młodzieży i dzieci. Dotyczy wreszcie programu „Komputer dla Homera”, wspierającego zakupy sprzętu elektronicznego i oprogramowania umożliwiającego pracę osobom niewidomym i niedowidzącym.</u>
          <u xml:id="u-91.6" who="#SenatorJerzyCieślak">Znając zainteresowanie pana ministra rozszerzeniem i pogłębieniem współpracy administracji publicznej z organizacjami pozarządowymi, chcę dodać, że moje oświadczenie inspirowane było przez doświadczonych i zaangażowanych od wielu lat działaczy Polskiego Towarzystwa Walki z Kalectwem subregionu jeleniogórskiego. Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę panią senator Marię Szyszkowską o wygłoszenie oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#SenatorMariaSzyszkowska">Pani Marszałek!</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#SenatorMariaSzyszkowska">Pierwsze oświadczenie kieruję do ministra środowiska, pana Stanisława Żelichowskiego.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#SenatorMariaSzyszkowska">Chodzi mianowicie o informację na temat możliwości przywrócenia na stanowisko, z którego został odwołany, pana Wojciecha Gąsienicy-Byrcyna. Chciałabym bowiem zwrócić uwagę na to, że przywrócenie odwołanego przez poprzedni rząd dyrektora Tatrzańskiego Parku Narodowego było jedną ze szczegółowych obietnic wyborczych obecnej koalicji. Stąd też pytanie: dlaczego do tej pory tej obietnicy nie spełniono?</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#SenatorMariaSzyszkowska">Całe oświadczenie składam do protokołu.</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#SenatorMariaSzyszkowska">I oświadczenie drugie, które kieruję do pana Marka Pola, wicepremiera i ministra infrastruktury.</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#SenatorMariaSzyszkowska">Po pierwsze, w związku z otrzymanymi przeze mnie licznymi listami interesuje mnie odpowiedź na pytanie: jakie straty poniósł skarb państwa w wyniku niekompetentnego zarządzania Pocztą Polską przez polityków sprawujących poprzednio rządy w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#SenatorMariaSzyszkowska">Po drugie, czy znana jest wysokość kwot, jakie Poczta Polska łożyła na działalność Radia Maryja? I czy nadal Poczta Polska łoży na działalność tego radia?</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#SenatorMariaSzyszkowska">Wreszcie po trzecie, jakie są motywy zawieszenia dyrektora Okręgu Poczty Polskiej w Olsztynie?</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#SenatorMariaSzyszkowska">Całe oświadczenie składam do protokołu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Bardzo proszę pana senatora Henryka Stokłosę o wygłoszenie oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#SenatorHenrykStokłosa">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#SenatorHenrykStokłosa">Wszyscy narzekamy na jakość polskich dróg, ale często na narzekaniach się kończy. Tymczasem nawet w samorządach, gdy przyjdzie zaciskać pasa i szukać oszczędności, w pierwszej kolejności tnie się fundusze przeznaczone na drogi. Jest także wiele mankamentów w ustawodawstwie dotyczącym dróg. Na jedną z takich luk prawnych zwrócił moją uwagę starosta szamotulski.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#SenatorHenrykStokłosa">Ustawa z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych wprowadziła w art. 15 obowiązek udziału w kosztach budowy, modernizacji i utrzymania dróg jednostek gospodarki uspołecznionej. Zasady realizacji tego obowiązku zostały ustalone rozporządzeniem z dnia 24 stycznia 1986 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych. Nowelizacja ustawy z 29 sierpnia 1997 r. rozciągnęła ten obowiązek udziału w kosztach na podmioty prowadzące działalność gospodarczą. Niestety kolejne zmiany rozporządzenia, ostatnia z 9 lipca 1999 r., nie dostosowały zasad udziału w kosztach do obowiązującego brzmienia ust. 1 i 2 art. 15 ustawy o drogach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#SenatorHenrykStokłosa">Taka sytuacja uniemożliwia skuteczne dochodzenie, jeśli chodzi o udział w kosztach budowy, modernizacji i remontów dróg podmiotów gospodarczych, których działalność przyczynia się znacznie do niszczenia tych dróg. Jest to szczególnie widoczne w przypadku dróg o niższych parametrach technicznych, kategorii powiatowej lub gminnej.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#SenatorHenrykStokłosa">Rozwój gospodarczy, a w szczególności perspektywa budowy przez Wielkopolskę autostrady A-2, spowoduje znaczne zwiększenie natężenia ruchu ciężkich pojazdów przewożących kruszywa z lokalnych kopalni do miejsca budów. Będzie to powodować intensywne niszczenie istniejących dróg, a niedobór środków w samorządowych budżetach uniemożliwi ich skuteczne naprawy. Dlatego dostosowanie rozporządzenia w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych do aktualnego brzmienia tej ustawy jest dla samorządów bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#SenatorHenrykStokłosa">Podzielając pogląd starosty szamotulskiego w tej sprawie, zwracam się do pana wicepremiera Marka Pola z pytaniem: czy Ministerstwo Infrastruktury dostrzegło tę lukę prawną i czy w związku z tym przewiduje zmiany w rozporządzeniu w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o drogach publicznych? Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Chciałabym państwa poinformować, że do protokołu swoje oświadczenia złożyli panowie senatorowie: Wojciech Pawłowski, Andrzej Spychalski, Witold Gładkowski, Marian Lewicki, Władysław Mańkut, Jan Szafraniec, Józef Sztorc, oraz pani senator Krystyna Sienkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Informuję, że protokół siódmego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej piątej kadencji, zgodnie z art. 39 ust. 3 Regulaminu Senatu, zostanie udostępniony senatorom w terminie trzydziestu dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, pokój nr 255.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#WicemarszałekJolantaDanielak">Zamykam siódme posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej piątej kadencji.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>