PPC / ppc

text_structure.xml 344 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godzinie 10 minut 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Posiedzeniu przewodniczą wicemarszałek Tadeusz Rzemykowski i Donald Tusk)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Witam serdecznie wszystkich zebranych.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Rezerwiści powoli się schodzą, więc możemy przystąpić do rozpatrywania punktu trzynastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto jedenastym posiedzeniu w dniu 21 czerwca 2001 r. i w tym samym dniu została przekazana do Senatu. Marszałek Senatu w dniu 21 czerwca 2001 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Obrony Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 671, natomiast sprawozdanie komisji w druku nr 671A.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę panią senator Annę Bogucką-Skowrońską o zabranie głosu i zaprezentowanie sprawozdania Komisji Obrony Narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Panie Marszałku! Wysoki Senacie...</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek Tadeusz Rzemykowski: Koleżanki, proszę o uwagę! Koleżanko Czuba, trwa sprawozdanie, więc proszę nie przeszkadzać!)</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Konstytucyjna zasada demokratycznego państwa prawa wymaga, aby służby właściwe do spraw bezpieczeństwa państwa i porządku publicznego działały na podstawie i w granicach określonych prawem. Instytucja Żandarmerii Wojskowej została przywrócona do życia, zgodnie z tradycjami nawiązującymi do II Rzeczypospolitej, w 1990 r. Nie miała jednak swojej ustawy ustrojowej. Obecna ustawa sytuuje ją jako wyodrębnioną, wyspecjalizowaną służbę działającą w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej. Kompleksowo reguluje także status prawny żandarmerii i jej członków. Można w skrócie powiedzieć, że tworzy specyficzną policję wojskową.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Zadania żandarmerii to: zapewnienie przestrzegania dyscypliny wojskowej, ochrona porządku publicznego na terenach i w obiektach jednostek wojskowych oraz w miejscach publicznych, ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia wojskowego przed zamachami, wykrywanie przestępstw i wykroczeń, zadania profilaktyczne w sprawach bezpieczeństwa, jak również zwalczanie klęsk żywiołowych, uczestnictwo w akcjach poszukiwawczych, humanitarnych i ratowniczych. Podczas wykonywania tych zadań żandarmeria współpracuje z organami państwa o podobnym zakresie działania, mianowicie z Wojskowymi Służbami Informacyjnymi, z UOP, z Policją i Strażą Graniczną. A dla kogo jest właściwa? Dla żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową, pracowników jednostek wojskowych, osób przebywających na terenie jednostek, osób będących współsprawcami przestępstw popełnionych przez wojskowych, również przez żołnierzy sił zbrojnych obcych państw.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Swe zadania żandarmeria wykonuje przez kontrole dyscypliny, interwencje, czynności operacyjno-rozpoznawcze, czynności procesowe, kontrole uprawnień, doprowadzanie osób, wykonywanie zadań policji sądowej w sądach wojskowych i jednostkach prokuratury wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Instytucja ta ma jakby trzy szczeble: komenda główna, terenowe i specjalistyczne jednostki organizacyjne oraz najniższy, czyli placówki. Dowódcą żandarmerii jest jej komendant główny, powoływany przez ministra obrony narodowej. Żandarmeria ma trzy piony funkcjonalne: dochodzeniowo-śledczy, prewencyjny i administracyjno-logistyczno-techniczny.</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Oprócz tych zasadniczych spraw ustawa normuje także obowiązki i uprawnienia żołnierzy żandarmerii, wprowadza termin „wojskowe organy porządkowe”, których zadaniem jest utrzymanie porządku i dyscypliny przede wszystkim na terenie obiektów wojskowych. Stanowi również, że świętem żandarmerii jest 13 czerwca, ponieważ w tym dniu w II Rzeczypospolitej po raz pierwszy odbyła się jej promocja.</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Komisja Obrony Narodowej na posiedzeniu w dniu 12 lipca zaakceptowała ustawę, uznając konstytucyjną niezbędność jej uchwalenia i wprowadzenia. Ustawa ma bowiem charakter ustrojowy i normuje status prawny Żandarmerii Wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Komisja proponuje jednak także wprowadzenie trzydziestu siedmiu poprawek.</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka pierwsza ma charakter doprecyzowujący, bowiem określenie „podczas pracy” sugeruje czas zatrudnienia, a nie czas wykonania konkretnej pracy.</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka druga doprecyzowuje intencję ustawodawcy, bowiem żandarmeria właściwa jest dla żołnierzy i członków personelu cywilnego sił zbrojnych państw obcych tylko wówczas, gdy przebywają oni na terytorium Polski, a ich działalność jest związana z pełnieniem obowiązków służbowych.</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka trzecia precyzuje, że minister obrony narodowej określi w drodze zarządzenia jedynie formy, metody, sposoby i środki wykonywania czynności służbowych w zakresie objętym przepisami ustawy, nie zaś, jak to było w przedłożeniu sejmowym, w zakresie nieobjętym przepisami wydanymi na podstawie ustawy. Taki przepis byłby oczywiście niekonstytucyjny, nie można bowiem materii ustawowej umieścić w delegacji ministra.</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka czwarta ma charakter legislacyjny - istotą ust. 3 i 4 była delegacja do regulacji w drodze rozporządzenia, a nie sugestia co do liczby rozporządzeń.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawki piąta i szósta również mają charakter legislacyjny i dotyczą ochrony danych identyfikacyjnych żołnierzy w czasie czynności operacyjno-rozpoznawczych.</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka siódma prawidłowo określa status prawny środków finansowych uzyskiwanych z tytułu przepadku przedmiotów pochodzących z ujawnionych przestępstw. Po prostu tworzy się tak zwany środek specjalny ministra obrony narodowej, bo taki po prostu jest status prawny tego typu funduszy.</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka ósma ma charakter legislacyjny, bowiem ustawa nie stwierdza daty święta Żandarmerii Wojskowej, tylko je ustanawia na dzień 13 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka dziewiąta również ma charakter legislacyjny, doprecyzowuje przepis.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawki dziesiąta, jedenasta i dwunasta prawidłowo określają przypadki, w których żołnierze żandarmerii mają prawo zatrzymywania osób. Określają także, jakie inne regulacje dotyczące zatrzymania muszą mieć rangę przepisów ustawowych, ponieważ chodzi tutaj o wnikanie w sferę praw człowieka, w sferę takiej wartości jak wolność. Tworzy się także osobny zapis dotyczący doprowadzenia zatrzymanych do miejsca pełnienia służby wojskowej lub miejsca zamieszkania, jak również osobny zapis dotyczący osadzania w izbie zatrzymań w przypadkach i w trybie określonych w przepisach o dyscyplinie wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka trzynasta prawidłowo określa, że żołnierze zawiadamiają prokuratora wojskowego o popełnianiu wykroczeń, nie zaś sporządzają wnioski o ukaranie.</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka czternasta ma charakter legislacyjny. Zatrzymanie następuje bowiem w przypadkach, o których mowa w przepisie, a nie na podstawie przepisów.</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka piętnasta jest konsekwencją poprawki dwunastej.</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka szesnasta prawidłowo i czytelnie określa zakres delegacji ustawowej dla ministra obrony narodowej do wydania rozporządzenia dotyczącego izb zatrzymań.</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka siedemnasta skreśla przepis - to jest chyba najważniejsza poprawka - który nadawał osobom udzielającym doraźnej pomocy uprawnienia do legitymowania, zatrzymywania, kontroli osobistej i bagażu, usuwania pojazdów. Komisja uznała, że poprawka może być interpretowana w ten sposób, że taka pomoc może być wykonywana indywidualnie, czyli w praktyce osobie zupełnie niezwiązanej z żandarmerią funkcjonariusz może na przykład przez telefon przekazać uprawnienia co do zatrzymania osoby. Jest to po prostu niedopuszczalne. Oczywiście jeżeli taka osoba towarzyszy funkcjonariuszowi, korzysta z ochrony prawnej, ale czynności dokonuje sam funkcjonariusz. Tak więc taka treść przepisu wprowadzonego przez Sejm w art. 27 ust. 1 jest zbędna.</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka osiemnasta prawidłowo określa, że chodzi o urządzenia teletransmisyjne, a nie telekomunikacyjne. Telekomunikacyjna jest sieć, a urządzenia są teletransmisyjne.</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka dziewiętnasta również ma charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka dwudziesta określa, że kontrolę operacyjną w przypadku bezskuteczności innych środków wprowadza wojskowy sąd okręgowy na wniosek naczelnego prokuratora wojskowego, a nie prokuratora generalnego.</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawki dwudziesta pierwsza i dwudziesta trzecia doprecyzowują, że chodzi o właściwości sądów wojskowych i prokuratur wojskowych.</u>
          <u xml:id="u-3.27" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka dwudziesta druga ma charakter legislacyjny, wprowadza przecinki.</u>
          <u xml:id="u-3.28" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka dwudziesta czwarta doprecyzowuje, że chodzi nie o dowody, lecz materiały mogące być dowodem, ponieważ mamy tu do czynienia z czynnościami przedprocesowymi, a dowody mają już charakter procesowy.</u>
          <u xml:id="u-3.29" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka dwudziesta piąta i w konsekwencji poprawka dwudziesta szósta precyzują w jednym zapisie, że dane o osobie, która pomaga żandarmerii, mogą być ujawnione na żądanie prokuratora i sądu. Skreśla się w związku z tym osobny zapis w art. 39.</u>
          <u xml:id="u-3.30" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka dwudziesta siódma skreśla określenie uzasadnionego podejrzenia, pozostawiając samo podejrzenie użycia broni czy materiałów wybuchowych przez przestępcę jako uprawnienie do użycia broni palnej przez żołnierzy Żandarmerii Wojskowej. Gdyby chodziło o uzasadnione podejrzenie możliwości użycia broni, to żołnierz Żandarmerii Wojskowej praktycznie broni nie mógłby użyć, tylko musiałby się zastanawiać, czy nie poniesie odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-3.31" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka dwudziesta ósma poszerza zakres uprawnień żołnierzy wojskowych organów porządkowych o możliwość osadzania w izbie zatrzymań.</u>
          <u xml:id="u-3.32" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka dwudziesta dziewiąta - legislacyjna.</u>
          <u xml:id="u-3.33" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka trzydziesta, która poszerza zakres wymienionych podmiotów o Biuro Ochrony Rządu, też ma charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-3.34" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka trzydziesta pierwsza wprowadza przepis dodatkowy w ustawie o wychowaniu w trzeźwości jako konsekwencję zmian wprowadzonych tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-3.35" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka trzydziesta druga precyzuje, że chodzi o komendanta terenowej jednostki organizacyjnej Żandarmerii Wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-3.36" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka trzydziesta trzecia wprowadza zmianę będącą konsekwencją innych zmian ustawy.</u>
          <u xml:id="u-3.37" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka trzydziesta czwarta precyzuje brzmienie art. 76 ustawy o działach administracji rządowej, zmienianej w art. 66. Dotyczy to delegacji dla prezesa Rady Ministrów do ustalenia w drodze rozporządzenia rozdziału kompetencji oraz zasad współdziałania między takimi organami jak: Policja, UOP, Biuro Ochrony Rządu, Państwowa Straż Pożarna, Straż Graniczna, Obrona Cywilna Kraju oraz Żandarmeria Wojskowa, wojskowe organy porządkowe i Wojskowe Służby Informacyjne.</u>
          <u xml:id="u-3.38" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka trzydziesta piąta skreśla nieaktualny zapis ustawy o dyscyplinie wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-3.39" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka trzydziesta szósta wprowadza konsekwentnie w ustawie o ochronie informacji niejawnych uprawnienia dla komendanta głównego Żandarmerii Wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-3.40" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Poprawka trzydziesta siódma prawidłowo określa zmianę w ustawie o pracownikach urzędów państwowych, wprowadzoną w art. 69, wprost stanowiąc, że przepisy ustawy o pracownikach urzędów państwowych stosuje się do pracowników zatrudnionych w Komendzie Głównej Żandarmerii Wojskowej i innych jednostkach Żandarmerii Wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-3.41" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Tyle jest poprawek. Mają one charakter prawny, legislacyjny, doprecyzowujący. Ja pokrótce je przedstawiłam, żeby państwa zorientować, że nie mają one charakteru ustrojowego, nie zmieniają logiki ustawy. Jedyna poprawka o charakterze, można powiedzieć, merytorycznym dotyczy zakresu działania osób, chodzi o te osoby, które po prostu są do pomocy. Przepis jest niejasny, uznaliśmy, że naprawdę nie ma potrzeby zamieszczania go, bo może on, jak już zresztą wskazałam, doprowadzić do błędnej interpretacji.</u>
          <u xml:id="u-3.42" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Wnoszę zatem, aby Senat przyjął tę ustawę, bo jest ona po prostu potrzebna, jest ważna dla Żandarmerii Wojskowej, jest czytelna, bo w jednej ustawie są zawarte dane dotyczące i statusu prawnego, i uprawnień, i obowiązków, i jednostek organizacyjnych. Dlatego można i należy tę ustawę przyjąć. O to w imieniu Komisji Obrony Narodowej wnoszę. Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu zapytuję państwa senatorów, czy ktoś ma chęć zadać z miejsca pani senator sprawozdawcy krótkie zapytanie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Zbyszko Piwoński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Pani senator w swoim sprawozdaniu wymieniła między innymi sytuacje, w których żandarmeria ma prawo ingerować. Podała pani jako przykład wojska innych państw przebywające na tym terenie. Czy faktycznie to ustawodawstwo daje żandarmerii takie uprawnienia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Tak jest, wynika to z przepisów, które zostały implementowane, a dotyczyły naszego przystąpienia do Sojuszu Północnoatlantyckiego. Żandarmeria Wojskowa jest wprawdzie wyodrębnioną służbą, ale jest w siłach zbrojnych. W związku z tym można nawet powiedzieć, że te przepisy, mające charakter międzynarodowy, wręcz powodują konieczność dostosowania tego prawa. Bodajże w przepisach NATO SOFA - panowie z Ministerstwa Obrony Narodowej kiwają głowami, czyli tak jest - zawarta jest możliwość użycia jednostek polskich wobec innych jednostek przebywających na terenie Polski w przypadku popełnienia przestępstw, które są wymienione w tych przepisach, jak mówię. I tu jest doprecyzowanie - że tylko na terenie Polski i w związku z obowiązkami służbowymi wykonywanymi przez te osoby. Żandarmeria to jest, można powiedzieć, policja wojskowa, więc logika działania policji, tak jak ją sobie wyobrażamy, stosuje się też do żandarmerii, tylko wobec określonych osób i działań. Żandarmeria jest analogicznym organem. Ochrania przede wszystkim siły zbrojne, interes sił zbrojnych, ale przez to także bezpieczeństwo państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Mieczysław Janowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#SenatorMieczysławJanowski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#SenatorMieczysławJanowski">Pani Senator, czy komisja, analizując zapis art. 31, w którym mówi się o różnych rodzajach przestępstw, analizowała tę kwestię również w kontekście działań pokrywających się z zakresem działania WSI? Chodzi mi w szczególności o ostatnie przykre doświadczenia dotyczące podejrzeń o czerpanie korzyści majątkowych - jest to wymienione w ust. 1 pkt 7 - czy sprawy związane z pktami 11 i 13. Czy nie ma tutaj nakładania się zadań żandarmerii na zadania WSI i odwrotnie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Komisja nie analizowała tego w taki sposób, bo ten problem nie został postawiony, przynajmniej w mojej obecności. Myślę, że przedstawiciele Ministerstwa Obrony Narodowej się do tego ustosunkują. Ale ja tu przytaczałam przepis mówiący o ustawie o działach administracji rządowej, gdzie będzie delegacja dla premiera, który w drodze rozporządzenia po prostu rozdzieli kompetencje między wszystkie organy dbające o bezpieczeństwo państwa i używające określonych działań. Myślę, że w jakimś sensie te wszystkie działania są ze sobą zbieżne i komplementarne względem siebie. Można powiedzieć, że to jest tak jak w przypadku Policji i Urzędu Ochrony Państwa - wiele podmiotów może podjąć podobne działania, przy czym podział kompetencji nie ma charakteru bezpośrednio, powiedziałabym, ustawowego. A więc w rozporządzeniu można ustalić sposób działania tych organów. Może potem panowie z Ministerstwa Obrony Narodowej dokładniej odpowiedzą na to pytanie, bo ja mówię tu raczej o swoich rozważaniach niż o stanowisku komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Józef Frączek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorJózefFrączek">Pani Senator, moje pytanie dotyczy art. 3 ust. 2 pkt 7 mówiącego właśnie o tym, że Żandarmeria Wojskowa jest właściwa wobec żołnierzy sił zbrojnych państw obcych oraz członków ich personelu cywilnego, chyba że umowy międzynarodowe stanowią inaczej. Wymieniła tu pani umowę międzynarodową NATO SOFA. Czy są jakieś inne znane pani umowy międzynarodowe, które zabraniają żandarmerii interwencji w tych sprawach?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Myślę, że może tak być w przypadku różnych przedstawicielstw.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(Senator Józef Frączek: Ale tu chodzi o umowy międzynarodowe, a nie o przedstawicielstwa.)</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">No tak, ale to wszystko jest zawarte w umowach międzynarodowych, między innymi w tych ośmiu, które zostały przyjęte w związku z wstąpieniem do NATO. Sądzę, że chodzi tu o przedstawicielstwa wojskowe, o osoby należące do sił zbrojnych obcych państw, mające status dyplomatyczny, wobec których na pewno nie można podejmować takich działań. Tak więc takie wyjątki są, ale tak dalece tego nie rozpatrywaliśmy. Ustawa jest naprawdę bardzo obszerna i dotyczy pewnych zasad - zasad, które są słuszne. To są zasady ogólne, ale jeżeli umowy międzynarodowe mówią coś innego, to stanowią, zgodnie z naszą konstytucją, źródło prawa i ustawa nie może być z nimi sprzeczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Zbigniew Kulak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Pani Senator, odpowiadając panu senatorowi Piwońskiemu, mówiła pani o państwach NATO. Ja bym to jeszcze bardziej uściślił. A więc czy obecny stan prawny pozwala Żandarmerii Wojskowej zatrzymywać na terenie Polski żołnierzy Bundeswehry?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorAnnaBoguckaSkowrońska">Tak, jeżeli będą określone powody do ich zatrzymania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Kazimierz Drożdż.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Słuchamy pana senatora. A, nie chce pan zabierać głosu.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy jeszcze ktoś chciałby zadać pani senator sprawozdawcy pytanie, z miejsca, trwające nie dłużej niż jedną minutę?</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
          <u xml:id="u-16.5" who="#komentarz">(Senator Anna Bogucka-Skowrońska: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-16.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-16.7" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałbym zapytać obecnego na posiedzeniu podsekretarza stanu Tadeusza Diema, czy pan minister chciałby zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu.</u>
          <u xml:id="u-16.8" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, zapraszam na mównicę, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Chciałbym z satysfakcją odnotować, że wszystkie poprawki zaproponowane podczas prac w Wysokiej Izbie są zgodne z przedłożeniem rządowym i stanowią pewnego rodzaju uściślenie legislacyjne, jak również doprecyzowują niektóre zapisy poszczególnych artykułów. Szczególnie cieszy nas poprawka wniesiona do art. 27, dlatego że zapewnia ona integralność funkcjonowania Żandarmerii Wojskowej, nie wprowadzając przy tym dodatkowych uprawnień dla osób, które pomagają w prowadzeniu udanej akcji.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Chciałbym również, korzystając z możliwości zabrania głosu, wskazać na pewną możliwość - ale nie konieczność - związaną z jurysdykcją Żandarmerii Wojskowej w stosunku do sił zbrojnych państw obcych. Ratyfikowana już przez Polskę umowa NATO SOFA oraz ustawa o pobycie wojsk jednoznacznie przesądzają o właściwościach Żandarmerii Wojskowej, ale z jednym wyjątkiem. Otóż wczoraj była przez Wysoką Izbę na poziomie komisji senackich rozpatrywana, jako pewne dwustronne uzupełnienie, umowa pomiędzy Republiką Federalną Niemiec a Rzeczpospolitą Polską, dotycząca specjalnej jurysdykcji sił zbrojnych Republiki Federalnej Niemiec na terytorium Polski, w przypadku gdy nie przekroczą one ilości trzech tysięcy oraz gdy czas ich pobytu na terenie Polski nie przekroczy trzydziestu dni. Chciałbym również poinformować Wysoką Izbę, że podobne umowy negocjujemy w tej chwili z Republiką Francuską oraz ze Stanami Zjednoczonymi Ameryki Północnej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Panie Ministrze, proszę pozostać jeszcze na mównicy, bo zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu przewidziana jest teraz możliwość zadawania panu pytań przez państwa senatorów.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję także, że na sali obecny jest pan pułkownik Jerzy Pogorzelczyk, szef Sztabu Żandarmerii Wojskowej, tak więc specjalistyczne pytania można kierować także do niego.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo. Czy są jakieś pytania?</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Pan senator Jerzy Pietrzak... Wiesław, przepraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#SenatorWiesławPietrzak">Dziękuję. Myślałem że jest ktoś drugi o tym nazwisku.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#SenatorWiesławPietrzak">Panie Ministrze, mam następujące pytania. Nie byłem na posiedzeniu komisji, wobec tego pozwolę sobie zadać je dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#SenatorWiesławPietrzak">Wiadomo, że ustawa nie budziła żadnych kontrowersji. Dlaczego wobec tego leżała ona dwa lata w Sejmie i nie była rozpatrywana? To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#SenatorWiesławPietrzak">Pytanie drugie. W uzasadnieniu wnioskodawcy, w materiałach nam udostępnionych, jest takie zdanie, w którym, jak mi się wydaje, jest jakaś pomyłka. Przytaczam: Nie stanowi ona nowej formacji, zmianie ulega jedynie jej dotychczasowa nazwa, z Żandarmerii Wojskowej na Żandarmerię. Myślę, że jest to jakaś pomyłka w druku.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#SenatorWiesławPietrzak">Trzecie pytanie brzmi następująco. Proszę uzasadnić wybór daty święta. Dlaczego 13 czerwca? Czy były przez żołnierzy żandarmerii, przez kierownictwo, rozpatrywane inne daty? A jeżeli tak, to jakie?</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#SenatorWiesławPietrzak">I pytanie czwarte, dotyczące tej możliwości interwencji w stosunku do żołnierzy państw obcych. Co będzie, jeżeli na przykład siły narodowe Niemiec nie zdołają opanować sytuacji i będzie potrzebna pomoc? Tego tamta umowa nie reguluje. A więc jakie rozwiązanie będzie tu po prostu najbardziej praktyczne? Nie chodzi mi o teorię, lecz o praktykę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Po kolei, Panie Senatorze. Otóż przedłożenie rządowe nosi określoną datę. Nie jestem w stanie odpowiedzieć, jaki był powód takiego sposobu rozpatrywania go przez Wysoką Izbę, przez Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. Jeśli chodzi o nas, to jako strona rządowa byliśmy do dyspozycji natychmiast i na każde żądanie, niezależnie od wymagań.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Co do pytania dotyczącego uzasadnienia wnioskodawcy. Podzielam pogląd, że sformułowanie tam zawarte jest niefortunne - chodzi o to, który zapis jest dobry, czy „Żandarmeria Wojskowa”, czy „Żandarmeria”.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Kwestia święta wymaga szerszego omówienia. Otóż 13 czerwca wiąże się z rokiem 1936, z kolejną promocją żandarmów w szkole w Grudziądzu. Oczywiście w tym procesie ważnym elementem dla samej formacji jest nadawanie święta - na marginesie dziękuję za poprawkę, gdyż propozycja zapisu „ustanawia się święto” jest dobrym wskazaniem, dziękujemy za to uściślenie. Jest w Wojsku Polskim tradycja, że to jednostka wojskowa lub dana formacja, w tym wypadku służba, w sposób bardzo dokładny, niejako analizując swoją historię, ustanawia takie święto. Ponadto data 13 czerwca ma dodatkowy swój sens, a mianowicie dotyczy pierwszej szarży żandarmów wojskowych, wówczas jednostek zabezpieczenia, w Powstaniu Listopadowym - chodzi o obchody tego wydarzenia, specjalne uroczystości w roku 1904, kiedy Polska nie była jeszcze niepodległa. Mam tutaj przed sobą dziennik rozkazów, w którym Ministerstwo Spraw Wojskowych w pkcie 132 ustanowiło święto żandarmerii, zatwierdzając jako ten dzień 13 czerwca. Sądziliśmy, że odniesienie do tradycji II Rzeczypospolitej jest tutaj najbardziej właściwe.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Na to pytanie związane z układem, pytanie hipotetyczne - to znaczy, co będzie, jeśli w tym wypadku policja wojskowa Bundeswehry nie opanuje własnych żołnierzy, jeśli nad nimi nie zapanuje - jeśli można, odpowiem tak. W zasadzie jest to pytanie o wykonalność zobowiązania międzynarodowego. My nie jesteśmy w stanie... Po prostu do tego nie dopuszczamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Jerzy Chróścikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorJerzyChróścikowski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#SenatorJerzyChróścikowski">Panie Ministrze, ja mam pytanie dotyczące art. 13, który mówi o środkach finansowych w wysokości 20% wpływów uzyskanych przez skarb państwa z tytułu przepadku przedmiotów pochodzących z ujawnionych przez Żandarmerię Wojskową przestępstw przeciwko mieniu wojskowemu i obrotowi gospodarczemu. Chodzi właściwie o to, że środki te przechodzą jakby na finansowanie żandarmerii, na wynagrodzenia dla zasłużonych, którzy by ujawniali przestępstwa. Czy to jest precedens? Czy ta ustawa wprowadziła to jako pierwsza? Czy w Policji może też jest taki mechanizm? Czy to jest coś, co można przenieść na inne służby?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Jest to powszechna zasada w służbach tego typu, obowiązuje również, o ile mi wiadomo, w Policji. Sens tego zapisu jest jednak nieco odmienny. Otóż my nie wiążemy w sposób bezpośredni tej dwudziestoprocentowej nawiązki z tytułu pełnienia czynności z gratyfikacją personalną osób, które uczestniczyły w dochodzeniu i wykryciu przestępstwa. Byłby to mechanizm niewłaściwy. Potwierdzam jednak, że te 20% przechodzi na szeroko rozumiane potrzeby Żandarmerii Wojskowej jako służby. Nagrody personalne i wyróżnienia za pełnienie służby mają inny charakter, podlegają innemu mechanizmowi. Czyli te dwie kwestie pozostają rozdzielone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Zbigniew Kulak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Panie Ministrze, mówił pan dzisiaj w swojej wypowiedzi o negocjowaniu umów z Francją i Stanami Zjednoczonymi, podobnych do tej umowy z Niemcami. Czy naprawdę państwa typu Francja i Stany Zjednoczone zgodzą się na wyłączną interwencję polskiej żandarmerii wobec kilku tysięcy polskich żołnierzy przebywających na terenie Francji czy Stanów Zjednoczonych? Czy taką umowę faktycznie uda nam się wynegocjować?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Panie Senatorze, każda umowa międzynarodowa w momencie podejmowania negocjacji jest sprawą niewiadomą. Stąd nie mogę w tej chwili przesądzić końcowego rezultatu negocjacji. Nasze stosunki polityczno-militarne z Republiką Francuską oraz ze Stanami Zjednoczonymi rokują dobrze. I sądzimy, że będą one dowodem szczególnego związku Rzeczypospolitej Polskiej z tymi krajami, krajami szczególnej współpracy wojskowej. Ja jestem tutaj dobrej myśli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Mieczysław Janowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#SenatorMieczysławJanowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#SenatorMieczysławJanowski">Pierwsze pytanie zadałem już pani senator sprawozdawcy. Byłbym rad, gdyby pan minister także zechciał się odnieść do tej kwestii - żandarmeria a WSI w kontekście art. 31.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#SenatorMieczysławJanowski">Drugie pytanie, Panie Ministrze, dotyczyłoby art. 26, gdzie mówi się o tworzeniu izb zatrzymań. Czy również tworzy się areszty? Byłbym wdzięczny za wyjaśnienie tego. I wobec tego dlaczego w art. 7 te izby zatrzymań i areszty nie są wymienione w strukturze żandarmerii? Czy one nie będą podlegały żandarmerii? Prosiłbym o wyjaśnienie tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#SenatorMieczysławJanowski">Ostatnie pytanie odnosi się do art. 7. W ust. 3 mówi się o zarządzeniu wydawanym przez ministra obrony narodowej, które dotyczy tworzenia i przekształcania terenowych oraz specjalistycznych jednostek żandarmerii z uwzględnieniem jej struktury. To znaczy, że przyporządkowanie będzie związane z jednostkami wojskowymi czy z innym podziałem, na przykład terytorialnym kraju? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Bardzo ważne jest rozróżnienie między Wojskowymi Służbami Informacyjnymi, które prowadzą tylko działania operacyjne, a Żandarmerią Wojskową prowadzącą czynności operacyjno-rozpoznawcze w dochodzeniu procesowym. Jest to bardzo wyraźna i zdecydowana dystynkcja, ona właściwie tłumaczy wszystko.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Jeśli chodzi o izby zatrzymań. Otóż, Panie Senatorze, izba zatrzymań ma charakter pewnego inkubatora. Właściwie chodzi głównie - muszę to z przykrością powiedzieć - o umieszczenie żołnierza na czas nie dłuższy niż czterdzieści osiem godzin po to, żeby odzyskał możliwości dalszego funkcjonowania. W związku z tym izba zatrzymań nie ma charakteru aresztu i takim miejscem być nie może. Nie chcę dokonywać innych porównań z życiem cywilnym. Sądzimy, że ten inkubator - to dobre słowo - jest potrzebny i dlatego chcieliśmy, żeby miał pewne umocowanie ustawowe. Jeśli chodzi o kwestie związane z rozróżnieniem, to oczywiście jest to rozróżnienie wyraźne, a izba zatrzymań nie jest aresztem sensu stricto.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Kwestia struktury terenowej. Otóż gęstość występowania i teren działania Żandarmerii Wojskowej, która posiada w tej chwili jedenaście oddziałów, zależy od liczby jednostek wojskowych, na rzecz których musi funkcjonować. Stąd w pewnych rejonach Polski jej nasycenie jest jakby słabsze - co zresztą stwarza wiele kłopotów, bo decydują wówczas odległości - a w niektórych miejscach nieco większe. Jak powiedziałem, liczy się jakby taki iloczyn, liczy się odległość i liczba żołnierzy, których te czynności dotyczą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy ktoś jeszcze chce zadać panu ministrowi pytanie? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Tadeusz Diem: Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy ktoś z państwa chce zabrać głos w dyskusji, bowiem na razie nie ma zgłoszeń. Nie ma zgłoszeń?</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Potwierdzone, że nie ma, stwierdzam więc, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dla porządku informuję, że senator Wiesław Pietrzak, nie zabrawszy głosu w dyskusji, złożył swoją poprawkę do protokołu.</u>
          <u xml:id="u-31.9" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy panu ministrowi jest znana poprawka pana senatora Pietrzaka? A jeżeli tak, to czy chciałby pan minister zabrać głos w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejTadeuszDiem">Strona rządowa akceptuje poprawkę pana senatora Pietrzaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Ważne stwierdzenie.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Ponieważ został zgłoszony wniosek o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Obrony Narodowej o ustosunkowanie się do tego wniosku i przedstawienie swojego sprawozdania końcowego.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto jedenastym posiedzeniu w dniu 21 czerwca bieżącego roku. Do Senatu została przekazana w dniu 22 czerwca 2001 r. Marszałek Senatu w dniu 25 czerwca 2001 r., zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 675, natomiast sprawozdanie komisji w druku nr 675A.</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zaobserwowałem, że senator sprawozdawca jest już gotowy. Proszę więc senatora Kazimierza Drożdża o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#SenatorKazimierzDrożdż">W imieniu Komisji Gospodarki Narodowej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie dotyczące ustawy o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Jak wspomniał pan marszałek, omawiana ustawa została uchwalona przez Sejm Rzeczypospolitej na sto jedenastym posiedzeniu w dniu 21 czerwca 2001 r., a zawarta jest w druku nr 675. Pani marszałek Senatu w dniu 25 czerwca skierowała ustawę do komisji, która po jej rozpatrzeniu na posiedzeniu w dniu 29 czerwca 2001 r. wnosi, aby Wysoki Senat raczył uchwalić załączony projekt uchwały, zawarty w druku nr 675A.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Uchwalona przez Sejm w dniu 21 czerwca 2001 r. ustawa o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych zastąpi ustawę z dnia 11 grudnia 1997 r. o takim samym tytule.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Nowa ustawa nie wprowadza zasadniczych zmian w porównaniu z dotychczasową regulacją dotyczącą środków ochronnych przed wyrządzającym szkodę przemysłowi krajowemu przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych oraz zasad i trybu postępowania w sprawie stosowania tych środków.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Środki antydumpingowe mogą być, zgodnie z art. 4 ustawy, zastosowane wtedy, gdy w wyniku postępowania antydumpingowego zostanie stwierdzone, że dopuszczenie towaru do obrotu na polski obszar celny po cenie dumpingowej wyrządza szkodę przemysłowi krajowemu. Cena dumpingowa występuje wtedy, gdy cena eksportowa towaru jest niższa od jego normalnej wartości. Kwota, o jaką wartość normalna przewyższa cenę eksportową, nazywana jest marginesem dumpingu. Ustawa określa szczegółowo sposób ustalania wartości normalnej towaru, jego ceny eksportowej oraz marginesu dumpingu, a także sposób ustalania szkody wyrządzonej przemysłowi krajowemu.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Postępowanie antydumpingowe prowadzi minister właściwy do spraw gospodarki. Wszczynane jest ono na wniosek złożony w imieniu lub na rzecz przemysłu krajowego albo z urzędu. Efektem tego postępowania może być ustanowienie w drodze rozporządzenia tymczasowych lub ostatecznych ceł antydumpingowych lub złożenie przez zagranicznego eksportera zobowiązania cenowego. Cła antydumpingowe ustanawia się w wysokości niezbędnej do usunięcia szkody, ale nie przekraczającej marginesu dumpingu.</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Ustawa przewiduje też: postępowanie w sprawie odejścia od ceł antydumpingowych; postępowanie przeglądowe w celu ustalenia, czy zaprzestanie stosowania ceł jest zasadne; postępowanie weryfikacyjne w celu ustalenia celowości dalszego stosowania ceł; a także postępowanie rewizyjne w celu ustalenia indywidualnych marginesów dumpingu dla nowych zagranicznych eksporterów.</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Komisja Gospodarki Narodowej proponuje Wysokiej Izbie piętnaście poprawek.</u>
          <u xml:id="u-34.9" who="#SenatorKazimierzDrożdż">W poprawce pierwszej skreśla się zbędne wyrazy, ponieważ odwołanie do porozumienia nie występuje w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-34.10" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Poprawka druga ma charakter redakcyjny.</u>
          <u xml:id="u-34.11" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Poprawka trzecia ma charakter porządkowy i uzupełnia określenie kryterium, jakim należy się kierować przy ocenie skutków przywozu towarów po cenach dumpingowych.</u>
          <u xml:id="u-34.12" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Poprawka czwarta ujednolica terminologię ustawy.</u>
          <u xml:id="u-34.13" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Poprawka piąta poprawia redakcję przepisu.</u>
          <u xml:id="u-34.14" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Poprawka szósta powoduje, iż w harmonogramie postępowania nie będzie określany termin składania wniosków o zwołanie posiedzenia wyjaśniającego, ponieważ termin ten wynika bezpośrednio z ustawy.</u>
          <u xml:id="u-34.15" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Poprawki siódma i ósma mają na celu ujednolicenie terminologii ustawy, a ponadto przekształcają przepis dotyczący wyjaśnień przed dokonaniem wstępnych ustaleń tak, by był on zgodny z systematyką ustawy.</u>
          <u xml:id="u-34.16" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Poprawka dziewiąta ma charakter porządkowy.</u>
          <u xml:id="u-34.17" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Poprawka dziesiąta ma charakter porządkowy i uściśla odesłanie do art. 31 ust. 1 ustawy.</u>
          <u xml:id="u-34.18" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Poprawka jedenasta uzupełnia przepis o brakujący wyraz.</u>
          <u xml:id="u-34.19" who="#SenatorKazimierzDrożdż">W poprawce dwunastej skreśla się nieprawidłowe odwołanie do przepisu art. 41 ust. 1, ponieważ odmowa przyjęcia zobowiązania cenowego nastąpi w drodze innego postanowienia.</u>
          <u xml:id="u-34.20" who="#SenatorKazimierzDrożdż">Poprawka trzynasta ma charakter porządkowy. Skreśla się zbędny wyraz, ponieważ w pozostałych przepisach mówi się tylko o postępowaniu przeglądowym, a nie o postępowaniu antydumpingowym przeglądowym.</u>
          <u xml:id="u-34.21" who="#SenatorKazimierzDrożdż">W poprawce czternastej nakazuje się ministrowi uchylić w postępowaniu rewizyjnym cła antydumpingowe rozporządzeniem, a nie postanowieniem o wszczęciu tego postanowienia.</u>
          <u xml:id="u-34.22" who="#SenatorKazimierzDrożdż">W poprawce piętnastej skreśla się możliwość zaskarżania zawieszenia stosowania ceł antydumpingowych do Naczelnego Sądu Administracyjnego, ponieważ zawieszenie stosowania ceł może nastąpić tylko w drodze rozporządzenia.</u>
          <u xml:id="u-34.23" who="#SenatorKazimierzDrożdż">W imieniu Komisji Gospodarki wnoszę o przyjęcie ustawy wraz z piętnastoma poprawkami. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytanie do senatora sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo panu senatorowi Drożdżowi.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Drożdż: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałbym zaprosić do przedstawienia stanowiska rządu pana Bernarda Błaszczyka, sekretarza stanu w Ministerstwie Gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Pan senator Drożdż dość szczegółowo przedstawił główne cele, jakie ma przed sobą uchwalona przez Sejm ustawa o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych, rozpatrywana przez Wysoki Senat.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Ustawa ta, jak wiadomo, jako trzecia w kolejności należy do pakietu czterech ustaw, które mają zapewnić ochronę przemysłu krajowego przed nadmiernym importem. Mamy nadzieję, że w tym konglomeracie wszystkich ustaw będzie pełniła właściwą rolę.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Do zgłoszonych tu propozycji zmian w ustawie o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych nie wnieśliśmy uwag na posiedzeniu komisji senackiej, a rozpatrzyliśmy sprawę szczegółowo. Są to poprawki precyzujące oraz poprawki techniczne.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Mam nadzieję, że doprecyzowanie ustawy nie tylko wpłynie na jej czytelność, ale również sprawi, że tok postępowania rewizyjnego, które jest pewnego rodzaju nowością, oraz postępowania kończącego będzie w pełni czytelny i zgodny z celami stawianymi sobie przez Ministerstwo Gospodarki, rząd, i Wysoki Senat. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu pytam, czy ktoś z państwa senatorów chce skierować krótkie zapytanie z miejsca do ministra Błaszczyka.</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgłasza się senator Krystyna Czuba. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#SenatorKrystynaCzuba">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#SenatorKrystynaCzuba">Panie Ministrze, chcę zapytać, jak wygląda ochrona, jeżeli chodzi o polski rynek farmaceutyczny? Czy pan minister mógłby przedstawić jakieś bliższe wyjaśnienia? Dla wielu ludzi jest to bowiem jeden z ważniejszych problemów. Nie dla aptekarzy, a dla zwykłych ludzi. Leki importowane są wciąż bardzo drogie, a nasze leki nie mają możliwości zaistnieć w sposób prawidłowy na rynku. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Nie jest to ustawa, która bezpośrednio reguluje sprawę przemysłu farmaceutycznego. Regulują to rozporządzenia i zarządzenia ministra zdrowia. Z tego, co wiem, jest w tej chwili opracowywany przez Ministerstwo Zdrowia wykaz leków oraz jest rozpatrywany cały kompleks spraw związanych z przemysłem farmaceutycznym. Rzeczywiście można już to zastosować w stosunku do niektórych asortymentów towarów, aby uchronić się przed nadmiernym ich przywozem. Sprawy te zostały ujęte w tych ustawach.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Jeśli chodzi o przemysł farmaceutyczny, to największym problemem jest w tej chwili uznawanie i certyfikacja sposobu wejścia na rynki i utrzymanie się na nich. Mówię o eksporcie farmaceutyków, który także jest warunkiem niezbędnym do istnienia tej branży. Chciałbym zaznaczyć, że na etapie końcowym znajdują się rozmowy na ten temat z Ukrainą i z innymi państwami byłego Związku Radzieckiego, z którymi, mam nadzieję, jeszcze w sierpniu zakończymy rozmowy o certyfikacji. Wtedy znów zaistniejemy na rynkach tego obszaru.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Grzegorz Lipowski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorGrzegorzLipowski">Dziękuję panu marszałkowi.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#SenatorGrzegorzLipowski">Chciałbym zapytać, w jakim stopniu ta nowelizacja ustawy dotyczy ograniczeń w przemyśle lekkim. Nie będę przytaczał całej argumentacji, gdyż niedawno mieliśmy podobny temat i wówczas przedstawiłem argumenty. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Panie Senatorze, jak powiedziałem, jest to trzecia ustawa z pakietu czterech ustaw zwanych ochronnymi. Ustawa o ochronie przed nadmiernym przywozem towarów na polski obszar celny już obowiązuje, ustawa o ochronie przed nadmiernym przywozem niektórych towarów tekstylnych i odzieżowych została, jak wiemy, uchwalona i przyjęta przez Senat, a w tej chwili czeka na podpis prezydenta. Celem omawianej ustawy jest ochrona krajowego przemysłu przed skutkami przywozu towarów po cenach dumpingowych, czyli jak gdyby uzupełnia ona tamte ustawy.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Jeżeli chodzi o ochronę przemysłu lekkiego, podjęliśmy już wiele działań, a to jest jak gdyby domknięcie furtki, która mogłaby się pojawić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Jerzy Chróścikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#SenatorJerzyChróścikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#SenatorJerzyChróścikowski">Panie Ministrze, w art. 8 pkt 2 za dłuższy okres uznaje się zazwyczaj okres dwunastu miesięcy, nie mniej jednak niż sześć miesięcy. Czy to nie są za długie okresy?</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Bernard Błaszczyk: Przepraszam, czy pan już skończył zadawać pytanie?)</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#SenatorJerzyChróścikowski">Tak, tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Istotnie, ale my możemy zastosować pewne mechanizmy w czasie prowadzenia postępowania. Możemy nałożyć cła tymczasowe, czyli prowadzić działania ochronne w tym zakresie. Art. 42 daje nam tę możliwość. Dwanaście miesięcy to bardzo długi okres i dlatego na przykład podmiot zagraniczny musi w tej chwili wskazać adres w kraju, co też daje możliwość przyspieszenia. Jak mówię, tocząc postępowanie zgodnie z nowym ustawodawstwem, mamy możliwość przyspieszenia go przez stosowanie środków tymczasowych. Niebezpieczeństwu zbyt długiego rozpatrywania i sprawdzania można zaradzić, stosując takie właśnie środki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy są jeszcze zgłoszenia?</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Bernard Błaszczyk: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Będę musiał pójść do okulisty, bo coraz gorzej widzę. Nie ma zgłoszeń, a w związku z tym chcę zapytać, czy mimo to ktoś z państwa się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Kutz?</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#komentarz">(Senator Kazimierz Kutz: Mogę wspomóc w razie potrzeby.)</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Na przerwie sprawdzę, czy dobry byłby numer tych okularów, ale to...</u>
          <u xml:id="u-46.9" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Pytam, czy są zgłoszenia z sali. Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-46.10" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dla porządku informuję, że senator Marek Waszkowiak złożył poprawki na piśmie. O ile pamiętam, było ich czternaście.</u>
          <u xml:id="u-46.11" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy pan minister zna te poprawki i chciałby się do nich ustosunkować?</u>
          <u xml:id="u-46.12" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Jeśli tak, to przedtem wygłoszę formułkę, że zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-46.13" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">A teraz proszę pana ministra Błaszczyka o ustosunkowanie się do poprawek zgłoszonych przez senatora Marka Waszkowiaka.</u>
          <u xml:id="u-46.14" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Nie wszyscy uczestniczą w posiedzeniu komisji, dlatego dobrze, że stanowisko to będzie przedstawione na sali plenarnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieGospodarkiBernardBłaszczyk">Przedstawione przez pana senatora Waszkowiaka propozycje zmian do ustawy dumpingowej, dotyczące art. 3, 42, 44, 45 oraz nadające nowe brzmienie art. 47, 47a, 48, 48a i 48b, 65, 68, 69, 76, 77 - w pełni popieramy. Jest to doprecyzowanie i uszczegółowienie pewnych rzeczy. Materia będąca przedmiotem tej ustawy jest dyskutowana z Biurem Legislacyjnym i z Komisją Gospodarki Narodowej. Szczegółowo ją analizowaliśmy. Dla nas, opracowujących tę ustawę, była ona dość czytelna, ale patrzyliśmy na nią również z oczami osoby postronnej. Dlatego też zapisy doprecyzowujące zarówno w sensie technicznym, jak i jeśli chodzi o nowe formy uszczegółowienia - przykładowo dotyczące: zobowiązań cenowych, sprzedaży oraz trzech dodatkowych możliwości, to jest nakładania cła, kończącego postępowania bez udzielania środków i umarzania - wszystkie te poprawki przedłożone przez pana senatora Waszkowiaka w pełni popieramy, gdyż czynią one tę ustawę jeszcze bardziej spójną i czytelną. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Gospodarki Narodowej o ustosunkowanie się do przedstawionych przez senatora Marka Waszkowiaka wniosków i przygotowanie sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Posiedzenie komisji odbędzie się prawdopodobnie w przerwie w obradach.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piętnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona na sto jedenastym posiedzeniu Sejmu w dniu 20 czerwca bieżącego roku. Do Senatu została przekazana w dniu 21 czerwca 2001 r. W tym samym dniu marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam ponadto, że tekst ustawy jest zawarty w druku nr 669, a sprawozdanie komisji w druku nr 669A.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej senatora Stanisława Jarosza o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#SenatorStanisławJarosz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#SenatorStanisławJarosz">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej o uchwalonej przez Sejm w dniu 20 czerwca bieżącego roku ustawie o zmianie ustawy o rachunkowości oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#SenatorStanisławJarosz">Przedłożona przez Sejm ustawa przewiduje nowelizację ustawy o rachunkowości w sposób, który będzie realizował politykę uproszczenia prowadzenia działalności przez małe i średnie przedsiębiorstwa. Przepisy ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości określają zasady prowadzenia rachunkowości przez przedsiębiorców działających w formie spółek handlowych i innych osób prawnych, z wyjątkiem skarbu państwa i Narodowego Banku Polskiego. Ustawodawca mając na względzie ochronę małych i średnich przedsiębiorstw związaną z uciążliwością i kosztownością prowadzenia pełnej rachunkowości ustalił, że są one obowiązane do prowadzenia rachunkowości w oparciu o przepisy ustawy tylko w sytuacji, kiedy ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i usług finansowych za poprzedni rok obrotowy osiągną co najmniej równowartość 800 tysięcy euro w złotych. Dotyczy to tych przedsiębiorców, którzy obecnie prowadzą działalność gospodarczą jako osoby fizyczne lub w formie spółki cywilnej utworzonej przez osoby cywilne.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#SenatorStanisławJarosz">Przedsiębiorcy tacy - z zastrzeżeniem, że osiągają przychody mniejsze niż 800 tysięcy euro - nie są zobowiązani do prowadzenia pełnej rachunkowości, która jest sformalizowana, czasochłonna i kosztowna. Podmioty takie prowadzą rachunkowość w oparciu o przepisy podatkowe. Podstawową rolę odgrywają tu takie przepisy jak ordynacja podatkowa, ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz rozporządzenie ministra finansów w sprawie prowadzenia podatkowej księgi przychodów i rozchodów.</u>
          <u xml:id="u-49.4" who="#SenatorStanisławJarosz">Tak więc dla małych i średnich przedsiębiorstw ustawodawca przewidział prostszą formę rozliczeń - opłacanie zryczałtowanego podatku dochodowego lub prowadzenie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Obowiązujące dotychczas korzystne dla małych i średnich przedsiębiorstw rozwiązania prawne w zakresie rachunkowości zostały w istotny sposób ograniczone w chwili wejście w życie ustawy z 15 września ubiegłego roku, mianowicie kodeksu spółek handlowych.</u>
          <u xml:id="u-49.5" who="#SenatorStanisławJarosz">Przepisy art. 26 §3 w związku z §4 powołanej ustawy nakładają na wspólników spółki cywilnej obowiązek zgłaszania spółki do rejestru handlowego w sytuacji, kiedy jej przychody netto ze sprzedaży towarów lub świadczenia usług w każdym z dwóch kolejnych lat obrotowych osiągnęły równowartość w walucie polskiej co najmniej 400 tysięcy euro.</u>
          <u xml:id="u-49.6" who="#SenatorStanisławJarosz">Z chwilą wpisu do rejestru spółka cywilna staje się spółką jawną i tym samym jest zobowiązana na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości do prowadzenia pełnej rachunkowości, wiążącej się z utrudnieniami, o których wspominałem wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-49.7" who="#SenatorStanisławJarosz">W myśl art. 626 kodeksu spółek handlowych dla części przedsiębiorców obowiązki te zostały wprowadzone już od 1 stycznia 2001 r., choć odnosić się to będzie do sytuacji spółek cywilnych jeszcze sprzed wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-49.8" who="#SenatorStanisławJarosz">W zaistniałej sytuacji, zdaniem komisji sejmowych i Sejmu, niezbędne stało się dokonanie nowelizacji ustawy o rachunkowości tak, by małe i średnie firmy mogły w dalszym ciągu prowadzić uproszczoną, zdecydowanie bardziej dopasowaną do rozmiarów ich działalności rachunkowość, nawet po zmianie statusu prawnego. Celem proponowanej nowelizacji, która została przyjęta przez Sejm w ustawie o rachunkowości, jest usunięcie niespójności między zapisami w kodeksie spółek handlowych zmierzającymi do uproszczenia przekształcania w spółki jawne większych spółek cywilnych, których roczny przychód w złotych przekracza równowartość 400 tysięcy euro w każdym z dwóch kolejnych lat obrotowych.</u>
          <u xml:id="u-49.9" who="#SenatorStanisławJarosz">Obowiązujący przepis, zawarty w art. 2 ust. 1 ustawy przewiduje, że z przywileju prowadzenia uproszczonej księgowości mogą korzystać wyłącznie osoby fizyczne i spółki cywilne osób fizycznych, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów i usług za poprzedni rok obrotowy wyniosły mniej niż równowartość w walucie polskiej 800 tysięcy euro.</u>
          <u xml:id="u-49.10" who="#SenatorStanisławJarosz">Z możliwości takiej, postrzeganej przez wielu przedsiębiorców jako istotny przywilej, nie korzystają żadne spółki handlowe, nawet jeśli ich przychody są wielokrotnie niższe niż przychody spółek cywilnych.</u>
          <u xml:id="u-49.11" who="#SenatorStanisławJarosz">Wobec niejednolitego traktowania spółek prawa cywilnego i handlowych spółek osobowych przedsiębiorcy prowadzący działalność w formie spółek cywilnych postrzegają utratę przywileju prowadzenia uproszczonej rachunkowości z chwilą przekształcenia ich spółek w spółki jawne jako istotne obciążenie i trwały koszt restrukturyzacji przewidzianej przez ustawodawcę.</u>
          <u xml:id="u-49.12" who="#SenatorStanisławJarosz">W związku z tym było sprawą pilną, mimo tego że zmiana w ustawie o rachunkowości niedawno przez nas uchwalona jeszcze nie weszła w życie, usunięcie tej przeszkody. Sejm w zmianach, które wprowadził, doprowadził do tego, że również spółki prawa handlowego, które stały się takimi spółkami po przekształceniu spółek cywilnych, będą mogły korzystać z uproszczonej rachunkowości w sytuacji, kiedy są to spółki osób fizycznych.</u>
          <u xml:id="u-49.13" who="#SenatorStanisławJarosz">Komisja Gospodarki Narodowej podzieliła konieczność tych zmian, mimo zastrzeżeń pojawiających się w trakcie posiedzenia komisji, a dotyczących w szczególności pewnego ubolewania, że musimy zmieniać ustawę o rachunkowości w sytuacji, kiedy zmiana uchwalona przez nas w ubiegłym roku jeszcze nie weszła w życie.</u>
          <u xml:id="u-49.14" who="#SenatorStanisławJarosz">Komisja Gospodarki Narodowej w stosunku do zmian zaproponowanych przez Sejm wprowadziła kilka poprawek, które mają charakter, moim zdaniem, w zasadzie legislacyjny, z tym że są konieczne z uwagi na to - jak już wspomniałem - że ustawa o zmianie o rachunkowości jeszcze nie weszła w życie. W związku z tym nasze poprawki zmierzają do tego, żeby uchwalona przez Sejm ustawa dotyczyła nie tylko starej ustawy, która obecnie obowiązuje, ale również żeby dotyczyła ustawy, która wejdzie w życie po 1 stycznia 2002 r. To jest pierwsza rzecz.</u>
          <u xml:id="u-49.15" who="#SenatorStanisławJarosz">Następna rzecz. Zwróciliśmy uwagę na pewne nieścisłości w zapisach sejmowych, w szczególności dotyczących spółki partnerskiej. Posłowie wpisali, że chodzi o spółkę partnerską osób fizycznych, podczas gdy spółka partnerska może być wyłącznie spółką osób fizycznych. Uważamy, że jest to zbędne powielanie.</u>
          <u xml:id="u-49.16" who="#SenatorStanisławJarosz">Proponujemy również jako Komisja Gospodarki Narodowej wprowadzić pewne zmiany dotyczące zamykania i otwierania ksiąg rachunkowych. Uważamy, że zarówno w przypadku przekształcenia spółki osobowej oraz spółki cywilnej w inną spółkę osobową, jak również w przypadku połączenia jednostek, gdy rozliczenie przejęcia jednostki następuje metodą łączenia udziałów i nie powoduje powstania nowej jednostki, można nie zamykać i nie otwierać ksiąg rachunkowych.</u>
          <u xml:id="u-49.17" who="#SenatorStanisławJarosz">Generalnie Komisja uważa, że zmiana zaproponowana przez posłów idzie w dobrym kierunku i ułatwi prowadzenie rachunkowości przez mniejsze jednostki, a także usunie wrażenie, że zmiana w kodeksie spółek handlowych zmierzała do zwiększenia kosztów prowadzenia działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-49.18" who="#SenatorStanisławJarosz">Proszę o poparcie propozycji Komisji Gospodarki Narodowej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo panu senatorowi. Proszę o pozostanie przy mównicy, bowiem zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu chcę zapytać państwa senatorów, czy zamierzają zgłosić zapytanie do senatora sprawozdawcy. Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo senatorowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była projektem ustawy wniesionym przez komisje sejmowe. Prezes Rady Ministrów upoważnił do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów Krzysztofa Nersa. Czy pan minister chciałby zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Krzysztof Ners: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówKrzysztofNers">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówKrzysztofNers">Po tak wyczerpującej prezentacji będę mówił bardzo krótko. Chciałem tylko przypomnieć, że generalnym celem poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości i zmianie innych ustaw jest zwolnienie spółek osobowych prawa handlowego, to jest spółek jawnych osób fizycznych i spółek partnerskich, z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych do momentu przekroczenia zwolnienia określonego w art. 2 ustawy o rachunkowości, czyli limitu 800 tysięcy euro - oczywiście równoważnika tej kwoty w złotych - jako przychodów netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy, z jednoczesnym objęciem tych jednostek ewidencją w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówKrzysztofNers">Minister finansów, mając na uwadze propozycje dotyczące zwolnienia spółek jawnych osób fizycznych i spółek partnerskich z obowiązku prowadzenia ksiąg rachunkowych celem zmniejszenia kosztów ewidencji działalności małych i średnich przedsiębiorstw, uznaje ten kierunek zmian za pożyteczny i pożądany.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówKrzysztofNers">Chciałem również powiedzieć, że wszystkie cztery poprawki, które zostały zgłoszone w czasie prac komisji senackiej, rząd również uznaje za idące we właściwym kierunku i je popiera. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Jeszcze może moment, bowiem zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu jest możliwość zapytania pana ministra z miejsca.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Jest zgłoszenie. Pan senator Jan Chojnowski.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#SenatorJanChojnowski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#SenatorJanChojnowski">Panie Ministrze, powiedział pan: kierunek pożądany, słuszny. A jakby go pan określił: liberalizujący, czy też uszczelniający? Chodzi o ściągalność przez fiskus.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówKrzysztofNers">Ułatwienie działania spółek oraz małych i średnich przedsiębiorstw, których charakter jest tutaj prawnie opisany, powinno być ważniejsze niż ewentualne zagrożenie wynikające ze zliberalizowania tej formy. Tym niemniej chcę powiedzieć, że oczywiście zabezpieczeniem jest ewidencja w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów. Gwarantuje to ujawnienie i opodatkowanie odpowiedniej wielkości przychodów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Jerzy Chróścikowski, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#SenatorJerzyChróścikowski">Mam pytanie dotyczące kas fiskalnych. Chodzi o to, co w tym ujęciu będzie zwolnione z zakupu kas fiskalnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówKrzysztofNers">Nie widzę związku między tymi dwiema sprawami, Panie Senatorze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#SenatorJerzyChróścikowski">Jak mi wiadomo, w tej chwili największym problemem podnoszonym przez małych, a nawet drobnych kupców jest obowiązek stosowania kas fiskalnych, który ma zostać wprowadzony od nowego roku. Czy ten problem trzeba regulować w innej ustawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówKrzysztofNers">Absolutnie nie jest to związane z projektem dotyczącym nowelizacji ustawy o rachunkowości.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Senator Jerzy Chróścikowski: Dziękuję.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy ktoś jeszcze chce zadać pytanie? Nie.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Po raz kolejny, trzeci z rzędu, stwierdzam, że nie ma zgłoszeń do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Zdzisław Jarmużek?</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Jarmużek: Nie, nie...)</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Też nie.</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Chcę powiedzieć, że to jest bardzo fajne. Dobrze jest dyskutować, jak sprawy są oczywiste. Ponieważ nie ma zgłoszeń, pytam, czy są zgłoszenia z sali? Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję więc dla porządku, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję też, że senator Marek Waszkowiak złożył swoje poprawki na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-60.10" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Pytam pana ministra Nersa: czy pan zna poprawki senatora Waszkowiaka? Jeżeli tak, to czy chce pan zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-60.11" who="#komentarz">(Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Krzysztof Ners: Panie Marszałku, ta poprawka jest nam znana. Nie zgłaszam negatywnej oceny.)</u>
          <u xml:id="u-60.12" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.13" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Mimo to krótki komentarz. Senator Marek Waszkowiak, wiceprzewodniczący komisji, podpisywał oba sprawozdania komisji i zgłasza poprawki do obu ustaw - poprzednio i teraz. Poprawki nie były rozpatrywane przez komisję, nie są także przedmiotem dyskusji plenarnej, rząd je popiera. Moja skromna wątpliwość związana jest z tym, czy ta praktyka jest dobra.</u>
          <u xml:id="u-60.14" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Ponieważ w trakcie obrad plenarnych zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę, Komisję Gospodarki Narodowej o ustosunkowanie się do złożonych poprawek i przygotowanie sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-60.15" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-60.16" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szesnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz ustawy o zawodzie lekarza.</u>
          <u xml:id="u-60.17" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto jedenastym posiedzeniu w dniu 21 czerwca bieżącego roku i do Senatu została przekazana w dniu 22 czerwca 2001 r. Marszałek Senatu w dniu 25 czerwca bieżącego roku, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu. Komisja po rozpatrzeniu ustawy przygotowała swoje sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-60.18" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 676, natomiast sprawozdanie komisji w druku nr 676A.</u>
          <u xml:id="u-60.19" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu sprawozdawcę Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu senatora Macieja Świątkowskiego i przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">W imieniu Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie z pracy nad uchwaloną przez Sejm w dniu 21 czerwca bieżącego roku ustawą o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz ustawy o zawodzie lekarza.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">Komisja odbyła swoje posiedzenie 5 lipca bieżącego roku i w obecności ministra zdrowia oraz przedstawicieli korporacji zawodów medycznych rozpatrzyła przesłaną przez panią marszałek przedmiotową ustawę, która była zmodyfikowanym projektem rządowym. Komisja przedstawiła swoje stanowisko w druku senackim nr 676A.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">Pragnę zauważyć, że Wysoka Izba rozpatrywała zagadnienia merytoryczne tej ustawy przy okazji uchwalania przez Senat uchwały w sprawie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz innych ustaw w dniu 7 grudnia 2000 r. Wówczas to na usilną prośbę rządu Senat odstąpił od wnoszenia poprawek do tej ustawy, ponieważ wchodziła ona w życie z dniem 1 stycznia 2001 r. i miała ważne znaczenie dla funkcjonowania działalności gospodarczej w Polsce. Rząd jednocześnie zobowiązał się wnieść projekt ustawy, którą dzisiaj Wysoka Izba rozpatruje.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">Dla przypomnienia powiem, że istota zmiany do art. 1 i art. 2 przedmiotowej ustawy sprowadza się do zachowania dotychczasowego sposobu rejestrowania indywidualnej i grupowej praktyki lekarskiej lub pielęgniarek i położnych przez właściwy samorząd, a więc właściwą terenowo okręgową izbę lekarską lub okręgową izbę pielęgniarek i położnych. Art.3 rozpatrywanej ustawy dotyczy przedłużenia terminu ważności dotychczasowych praw wykonywania zawodu lekarza.</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">Mając powyższe na uwadze, Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu wnosi o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Wszystko?</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">(Senator Maciej Świątkowski: To wszystko.)</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu pytam, czy ktoś z państwa senatorów chce skierować krótkie pytanie, z miejsca, do senatora sprawozdawcy? Przyglądam się szczególnie senatorom lekarzom, ale nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Jerzy Kopaczewski, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#SenatorJerzyKopaczewski">Panie Marszałku, popieramy tę ustawę w całej rozciągłości. Chciałem tylko zapytać, dlaczego mamy nękać pana przewodniczącego niepotrzebnymi pytaniami skoro sprawa jest jasna i ewidentna?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Zdzisław Jarmużek, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Ta ustawa powinna przejść przez aklamację.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Ciągle studiuję Regulamin Senatu i nie znajduję takiego sposobu głosowania, przyjmowania ustaw, ale praca nad regulaminem jest pracą stałą, ciągłą, więc może kiedyś...</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w tej sprawie został upoważniony minister zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałbym zapytać obecnego na posiedzeniu pana ministra Tomasza Grottela, sekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia, czy chce zabrać głos? Widzę, że tak. Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaTomaszGrottel">Panie Marszałku! Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaTomaszGrottel">To dla mnie zaszczyt występować na tej sali przed szanownym państwem. Jako reprezentant rządu pragnę tylko podkreślić to, co zostało już powiedziane, mianowicie iż jest to inicjatywa rządowa, ale poprzedzona wcześniejszymi inicjatywami zarówno senatorskimi, jak i poselskimi. Tak więc wydaje się, że jest tutaj zgodność intencji wszystkich ciał, które o tym decydują. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję. Niech pan chwileczkę zostanie, bo zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu oprócz zaszczytu są także obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">A więc pytam, czy ktoś z państwa senatorów chce skierować z miejsca pytanie do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgłasza się senator Zbigniew Kulak, proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Sygnał telefonu komórkowego)</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">A co to za dyskoteka?</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Tomasz Grottel: Moja.)</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Minutka przerwy. Niech pan dyrektor wyłączy tę dyskotekę.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#komentarz">(Senator Zbigniew Kulak: Może trzeba coś nacisnąć, wtedy zwykle przestaje dzwonić.)</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, pan senator Zbigniew Kulak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#SenatorZbigniewKulak">Panie Ministrze, jako opozycja cały czas uważamy, że Ministerstwo Zdrowia powinno jednak koordynować politykę zdrowotną w kraju. I dlatego mam pytanie. Wobec takiej oczywistości tej ustawy, dlaczego tak długo trwała ta procedura? Dlaczego właściwie znaleźliśmy się tutaj dzisiaj, 19 lipca? Przecież właściwie już dziewiętnaście dni jest luka prawna, to po prostu moment istnienia wręcz bezprawia w tej dziedzinie. Dlaczego cała ta procedura nie mogła być załatwiona w terminie, czyli do końca czerwca? Jak pan to uzasadni? My w Senacie, jak pan widzi, załatwimy sprawę praktycznie w ciągu paru minut, a nie mogliśmy się tego doczekać, właśnie jako lekarze, do dzisiejszego dnia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaTomaszGrottel">Także Ministerstwo Zdrowia nie mogło się tego doczekać do dzisiejszego dnia. Przypominam, że ta ustawa, ta nowelizacja, ma dzisiaj dwie części. Z jednej strony jest kwestia rejestracji funkcjonowania działalności gospodarczej lekarzy i pielęgniarek. I tutaj pewnie panuje zgodność co do tego, iż to powinno nastąpić. Z drugiej strony chodzi o kwestię przesunięcia terminu obowiązywania dotychczasowych zaświadczeń o uprawnieniach. To przesunięcie jest związane z niedotrzymaniem terminów przez poszczególne izby lekarskie i pielęgniarskie przy weryfikacji danych personalnych dotyczących lekarzy i pielęgniarek oraz wydawaniu zaświadczeń według nowych wzorów. Stąd ta nagła, ta pilna potrzeba przedłużenia tego terminu. I to jest niezależne od woli, od chęci Ministerstwa Zdrowia. Ministerstwo wskazując na wcześniejsze terminy dawało jednocześnie samorządom zawodowym odpowiedni czas na przygotowanie się do tego zadania. Dzisiaj to przygotowanie wydaje się trudniejsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy jeszcze są pytania? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Tomasz Grottel: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia senatorów, o konieczności zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, ale przede wszystkim o obowiązku składania wniosków o charakterze legislacyjnym na piśmie do marszałka prowadzącego obrady do czasu zamknięcia dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu senatora Macieja Świątkowskiego. Następnym mówcą będzie senator Andrzej Krzak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">Środowisko lekarskie oraz pielęgniarek i położnych wielokrotnie podnosiło postulat uzyskania przez organy samorządu zawodowego uprawnień organu zezwalającego, a tym samym kontrolującego i nadzorującego działalność polegającą na udzielaniu świadczeń zdrowotnych, nie mogąc pogodzić się z tym, że jest ona traktowana analogicznie jak inne usługi. Podlegała jedynie wpisowi do ewidencji działalności gospodarczej, a obecnie jeszcze w Krajowym Rejestrze Sądowym.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">Podstawy prawne wykonywania zawodu lekarza, pielęgniarki i położnej w formie indywidualnej praktyki lekarskiej lub grupowej określają ustawy o zawodzie lekarza oraz pielęgniarki i położnej z roku 1996. Zapisy tych ustaw precyzują wymogi stawiane lekarzom, pielęgniarkom i położnym, aby mogli uzyskiwać stosowne zezwolenia, oraz zasadę wydawania przez okręgowe rady korporacji zawodowych tych zezwoleń.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">Nastąpił proces porządkujący te zagadnienia i doprowadził do uzyskiwania zezwoleń przez lekarzy, pielęgniarki i położne posiadających opinię dotyczącą kwalifikacji i dysponujących należytym sprzętem i pomieszczeniami oraz do zarejestrowania przez okręgowe rady lekarskie lub pielęgniarek i położnych tych praktyk. Znacząca liczba lekarzy, pielęgniarek i położnych uzyskała stosowne zezwolenia na prowadzenie indywidualnych praktyk i poniosła pewne koszta finansowe.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">Uchwalona przez Sejm w dniu 19 listopada 1999 r. ustawa - Prawo działalności gospodarczej, która obowiązuje od 1 stycznia bieżącego roku, stanowiła powrót przepisów liberalizujących wymogi dla świadczenia poszczególnych usług, jakimi są dość szczególne usługi zdrowotne, które mogą być świadczone przez każdego i w każdych warunkach, przez co może być narażone bezpieczeństwo pacjenta. Znowelizowana ustawa - Prawo działalności gospodarczej wprowadza w odniesieniu do indywidualnych praktyk lekarzy, pielęgniarek i położnych konieczność drugiej rejestracji i uzyskiwania zezwolenia od organu administracji państwowej lub jednostki samorządu terytorialnego, ponieważ okręgowe rady lekarskie, pielęgniarek i położnych nie odpowiadają definicji organu zezwalającego na prowadzenie działalności gospodarczej w myśl znowelizowanej ustawy. Dodatkowo, poza tym dualizmem i niespójnością prawa, doprowadzi to do dalszego obciążenia budżetu państwa lub samorządu terytorialnego kosztami stworzenia i utrzymywania jednostek w odpowiednich organach, które będą prowadziły procedury rejestracyjne, nadzorowały działalność lekarzy, pielęgniarek i położnych. Dalsze koszta również poniosą prowadzący indywidualne praktyki przedstawiciele zawodów medycznych. Wypełniając obowiązek rejestracji i uzyskiwania zezwoleń na prowadzoną działalność gospodarczą spotkają się oni także w urzędach z pewną barierą biurokratyczną, chociażby w pierwszym okresie, co może ograniczyć w istotnym stopniu dostępność do specjalistycznych usług medycznych dla pacjentów, w tym również do tych usług, które są zakontraktowane przez kasy chorych. Ograniczy to również możliwość uzyskiwania dochodów przez i tak już rozgoryczone i zdesperowane środowiska zawodów medycznych, w których istnieje też napięcie społeczne na tle tych niskich dochodów.</u>
          <u xml:id="u-72.5" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">Zawody lekarza, pielęgniarki i położnej należą do zawodów zaufania społecznego, z licznymi cechami zawodu wolnego, dlatego też należy je potraktować podobnie, jak to Sejm uczynił wobec adwokatów, radców prawnych, notariusza, a nawet biegłych rewidentów, właśnie zwalniając te zawody z podległości wobec ustawy o działalności gospodarczej i przyznając szczególny sposób rejestrowania tej działalności.</u>
          <u xml:id="u-72.6" who="#SenatorMaciejŚwiątkowski">Mając to na uwadze będę głosował za przyjęciem ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz ustawy o zawodzie lekarza, przyjętej przez Sejm w dniu 21 czerwca bieżącego roku, bez poprawek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu senatora Andrzeja Krzaka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#SenatorAndrzejKrzak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#SenatorAndrzejKrzak">Dla lekarzy sprawa jest jasna i oczywista, jak się okazało, ale zabieram głos, aby przybliżyć ją wszystkim państwu senatorom.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#SenatorAndrzejKrzak">Od 1 stycznia 2001 r. wraz z wejściem w życie nowych przepisów dotyczących działalności gospodarczej lekarze mają się zgłaszać, oprócz rejestru praktyk lekarskich w izbach lekarskich, również do ewidencji działalności gospodarczej. Lekarze, którzy działali już w dniu 1 stycznia 2001 r., mieli dokonać wpisu do tejże ewidencji do 30 czerwca 2001 r. Ponieważ obie ewidencje mają ten sam cel i charakter, lekarze odebrali tę zmianę jako zupełnie zbędne obciążenie ich obowiązkami biurokratycznymi, w dodatku w stopniu wyższym niż inne podmioty gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#SenatorAndrzejKrzak">Niestety, istniejące od początku roku podwójne ewidencjonowanie zrodziło już patologię, która przecież nie była intencją ustawodawcy. Mianowicie w ewidencjach działalności gospodarczej rejestrowani są lekarze, którzy nie posiadają zezwoleń na prowadzenie praktyk lekarskich wydawanych przez izbę lekarską. Lekarze na podstawie zaświadczeń o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej uzyskują w urzędach statystycznych numer identyfikacyjny REGON. Rodzi to nie tylko ryzyko powstania praktyki lekarskiej założonej przez osobę nieuprawnioną, nie lekarza, ale także przez lekarza, który na przykład ze względu na staż pracy czy też warunki w jego gabinecie nie otrzymałby zezwolenia izby lekarskiej. Wyłączenie lekarzy z podwójnej ewidencji nie grozi żadnymi negatywnymi skutkami dla pacjentów, nie wyłącza też lekarzy spod kontroli innych urzędów publicznych. Ze względu na ten zbędny obowiązek administracyjny oraz duże ryzyko nieprawidłowości samorząd lekarski wnosił o jak najszybsze przyjęcie zmian w ustawie.</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#SenatorAndrzejKrzak">Te uwagi dotyczą także pielęgniarek i położnych oraz ich samorządu zawodowego. Dobrze się stało, że Sejm w dniu 21 czerwca 2001 r. przyjął ustawę o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz ustawy o zawodzie lekarza, a senacka Komisja Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu wnosi o jej przyjęcie bez poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Trzeba stwierdzić, że oba wystąpienia były ważne, bo nie tylko chodzi o to, żeby lekarze rozumieli, ale także o to, żebyśmy i my, pacjenci, rozumieli, o co chodzi.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy jeszcze ktoś chce zabrać głos? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dla porządku informuję, że senatorowie Ireneusz Michaś i Dorota Czudowska złożyli swoje poprawki na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy pan minister doktor zna poprawki senatorów Michasia i Czudowskiej i chce zabrać głos w tej sprawie?</u>
          <u xml:id="u-75.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Jeżeli pan minister chce zabrać głos, to proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.7" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Jest prośba, żeby szybko dostarczyć panu ministrowi te poprawki, bo będziemy słuchać stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-75.8" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaTomaszGrottel">Znam poprawkę pani senator Czudowskiej. W trakcie debaty sejmowej rząd również zwracał uwagę na ten problem. Poprawka dotyczy uporządkowania funkcjonowania izb pielęgniarskich i lekarskich w stosunku do ich zadań odnoszących się do regionów. Dzisiaj w szesnastu województwach działa chyba czterdzieści dziewięć izb lekarskich. Może mniej niż czterdzieści dziewięć, ale znacznie więcej niż regionów wojewódzkich. To samo dotyczy izb pielęgniarskich. Zadania tych izb są zadaniami regionalnymi. Zostały powierzone przez rząd, jako zadania państwowe, w celu realizacji ich przez samorządy zawodowe. Te zadania dotyczą również całości regionów. Poprawka ta zmierza w kierunku uporządkowania tej sytuacji i rząd jest za jej pozytywnym rozpatrzeniem.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaTomaszGrottel">Drugiej poprawki nie znam. Musiałbym się do niej... No, ale muszę ją przeanalizować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Andrzej Krzak, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#SenatorAndrzejKrzak">Panie Ministrze, mam pytanie. Czy wprowadzenie poprawki, która nie była rozpatrywana przez Sejm, nie wykracza poza uprawnienia Senatu?</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A to w formie pytania?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę państwa, nie ma w tym momencie pytań, ale to pytanie ma charakter formalny...</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#komentarz">(Senator Andrzej Krzak: Formalne. Właśnie dlatego.)</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">... więc chciałbym usłyszeć odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaTomaszGrottel">Myślę, że najbardziej kompetentni będą ci, którzy zajmują się prawem. Ja reprezentuję Ministerstwo Zdrowia i moja odpowiedź niewątpliwie byłaby odpowiedzią niepełną i nie do końca wiarygodną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Pan senator Zbigniew Kulak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#SenatorZbigniewKulak">Panie Marszałku, chciałbym w tym momencie pomóc panu ministrowi, bo procedury i kompetencje senackie mogą nie być mu do końca znane.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#SenatorZbigniewKulak">Proponuję, żeby jednak Biuro Legislacyjne wypowiedziało się na ten temat na posiedzeniu komisji, bo faktycznie może zaistnieć taka sytuacja. I wtedy ustawa, która jeszcze parę minut temu wydawała nam się oczywista, znowu może się opóźnić i zatoczyć jeszcze jakby jeden krąg na drodze legislacyjnej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Żeby wszystko było zgodne z regulaminem - senator Krzak miał wątpliwości, a wyjaśniał senator Zbigniew Kulak, a więc nie były to pytania.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Z moich informacji wynika jednak, że senator Ireneusz Michaś w swoim przemówieniu złożonym do protokołu zawarł swoje stanowisko, a nie poprawkę. Czyli nie będziemy się tu ustosunkowywać, ale proponuję, żeby na posiedzeniu komisji wrócić do wystąpienia senatora Michasia i zobaczyć, co w nim zawarł.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Ponieważ w trakcie debaty został zgłoszony wniosek o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu o ustosunkowanie się do przedstawionego w toku pracy Senatu nad tym punktem wniosku i przygotowanie sprawozdania końcowego w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodach pielęgniarki i położnej oraz ustawy o zawodzie lekarza zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siedemnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach rud uranu oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-83.7" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto jedenastym posiedzeniu w dniu 20 czerwca bieżącego roku. Do Senatu została przekazana w dniu 21 czerwca 2001 r. W tym samym dniu marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały swoje sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-83.8" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że tekst ustawy jest zawarty w druku nr 666, natomiast sprawozdania komisji w drukach nr 666A i 666B.</u>
          <u xml:id="u-83.9" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka i Praworządności senatora Pawła Abramskiego o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#SenatorPawełAbramski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#SenatorPawełAbramski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Zaproszeni Goście! Szanowni Państwo!</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#SenatorPawełAbramski">Są ustawy, o których mówi się, że są ustawami, które choć w części mają zrekompensować krzywdy wyrządzone przez reżim. Ustawa, którą mam zaszczyt sprawozdawać w imieniu Komisji Praw Człowieka i Praworządności, jest jedną z takich ustaw. Myślę że jest to ustawa, która w ślad za dwiema poprzednimi ustawami, które również miałem przyjemność i honor sprawozdawać, a mianowicie o zastępczej służbie wojskowej i przymusowo zatrudnianych w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach rud uranu, w sposób jednoznaczny kończy pewnego rodzaju rozrachunki z przeszłością.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#SenatorPawełAbramski">Satysfakcja moja jest tym większa, że Komisja Praw Człowieka i Praworządności zdecydowaną większością głosów przyjęła rozwiązania zaproponowane w druku sejmowym i zgodnie z zapisem w druku nr 666A proponuje, aby uchwała przedstawiona przez komisję została przyjęta bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę sprawozdawcę mniejszości Komisji Praw Człowieka i Praworządności senator Jolantę Danielak o zabranie głosu i przedstawienie wniosku mniejszości tej komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#SenatorJolantaDanielak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#SenatorJolantaDanielak">W imieniu mniejszości Komisji Praw Człowieka i Praworządności pozwolę sobie przedstawić wniosek, który został wypracowany przez mniejszość. Pozwolę sobie bliżej przedstawić problem świadczeń pieniężnych przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej, który powraca do parlamentu po raz kolejny.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#SenatorJolantaDanielak">Próby rozwiązania tego problemu trwają już ponad dziesięć lat. W 1994 r. rozwiązano ustawowo problem żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach rud uranu. Parlament uznał, że przymusowe zatrudnianie żołnierzy zastępczej służby wojskowej w tych miejscach stanowi szczególny rodzaj represji z przyczyn politycznych.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#SenatorJolantaDanielak">Powstaje pytanie, dlaczego nie rozwiązano problemu żołnierzy służby zastępczej zatrudnianych w batalionach budowlanych. I tu przypomnę, że za każdym razem okazywało się, że nie można w sposób jednoznaczny określić i wskazać znamion represji wobec tej grupy. Zawsze dodatkowe wątpliwości wywoływało również określenie kosztów przyznanych świadczeń oraz określenie liczby ewentualnych świadczeniobiorców.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#SenatorJolantaDanielak">Zadaję sobie pytanie, czy w dniu dzisiejszym my te problemy mamy rozwiązane. Według jednej z ocen są cztery tysiące osób uprawnionych, a koszty sięgają 11 milionów zł. Ministerstwo szacuje, że jest siedemset tysięcy uprawnionych, a niezbędne środki to 100 milionów zł. Czy przy takich rozbieżnościach z czystym sumieniem możemy podejmować decyzję o przyznaniu tychże świadczeń? Jak rozstrzygnąć, czy były represje wobec tej grupy, skoro zarówno żołnierze służby czynnej, jak i żołnierze służby zastępczej realizowali te same zadania, często znajdowali się na tych samych placach budowlanych? Jak dzisiaj oddzielić tych bohaterów lat minionych, którzy odbudowywali kraj, uważając to za honor i swój obowiązek, od tych, którzy uznali, że był to akt represji? Ja jestem z pokolenia, które zawsze z szacunkiem odnosiło się do pokoleń wcześniejszych, między innymi ze względu na fakt odbudowania naszego kraju i wysiłek, który niewątpliwie naród włożył w to, aby dzisiaj można było funkcjonować lepiej i mieć jakieś zabezpieczenie bytowe. Jak oddzielić tych, którzy stanowią ziarno od tych, którzy stanowią plewy?</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#SenatorJolantaDanielak">Przez ostatnie lata zdołaliśmy już przyzwyczaić naród do tego, że przyznawane uprawnienia, a zwłaszcza te finansowe, wcale nie muszą być realizowane. Przyzwyczailiśmy naród do tego, że dajemy mu prawo, ale nie dajemy środków finansowych, które by to prawo realizowały. W tej filozofii ta ustawa się mieści.</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#SenatorJolantaDanielak">W moim odczuciu jednak zabezpieczenie tych świadczeń jest poza możliwościami budżetu tego państwa. I dlatego też składam wniosek o odrzucenie ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Rodziny i Polityki Społecznej senatora Dariusza Kłeczka o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania komisji w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#SenatorDariuszKłeczek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#SenatorDariuszKłeczek">W imieniu Komisji Rodziny i Polityki Społecznej mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach rud uranu oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#SenatorDariuszKłeczek">Nowelizacja ustawy proponuje rozszerzenie katalogu osób korzystających ze świadczeń pieniężnych i uprawnień o żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych w batalionach budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#SenatorDariuszKłeczek">W trakcie prac nad projektem ustawy korzystaliśmy z wielu materiałów, które często zawierały odmienne interpretacje, co do oceny charakteru batalionów budowlanych i liczby osób mogących skorzystać z tych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#SenatorDariuszKłeczek">Uznaliśmy, że nie ma powodu, by inaczej traktować żołnierzy, którzy odbywali służbę zastępczą w batalionach budowlanych, a inaczej tych, którzy byli wcieleni do batalionów pracy. Bataliony pracy, czyli bataliony górnicze, zostały już uznane za formację represyjną. Zgodnie z ustawą z dnia 2 września 1994 r. osoby, które w nich były, mają uprawnienia do świadczeń. Problem batalionów budowlanych, mimo że mówi się o nich w parlamencie już od dziesięciu lat, dotychczas nie był rozwiązany. W trakcie dyskusji uznano, iż bataliony budowlane, mimo że różniły się rodzajem wykonywanej pracy od batalionów górniczych, miały jednak charakter zdecydowanie represyjny.</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#SenatorDariuszKłeczek">Kryteria poboru do jednostek zastępczej służby wojskowej, w tym również do batalionów budowlanych, miały charakter represyjny, gdyż począwszy od pierwszych rozkazów organizacyjnych, wskazywano, że pobór do batalionów budowlanych należy przeprowadzać wśród osób nieprzyjętych do służby wojskowej, w porozumieniu z odpowiednimi urzędami bezpieczeństwa i z komitetami PZPR. Oznaczało to pobór na podstawie kryteriów klasowych, politycznych: ewentualni przeciwnicy PRL, i etyczno-moralnych: chociażby karani przez sądy PRL. Najlepszym przykładem tego jest rozkaz nr 008 ministra obrony narodowej Rokossowskiego z 2 lutego 1951 r., w którym mówi się, że podstawą do zakwalifikowania poborowego do zastępczej służby jest jego pochodzenie społeczne, oblicze polityczne i moralne oraz przeszłość polityczna. W świetle tego dokumentu represyjny charakter poboru do batalionów budowlanych nie budzi żadnych wątpliwości. Zdaniem kierownictwa wojska w jednostkach tych służyć mieli obcy i gorsi, którym nie ufano. Lepsi i swoi kierowani byli do służby kadrowej w wojskach operacyjnych. Komisja nie zgodziła się ze stwierdzeniem, że w praktyce rozkaz ten w niewielkim stopniu był stosowany w odniesieniu do batalionów budowlanych, ponieważ z dostępnych nam dokumentów wynikało, że w większości dotyczył on batalionów budowlanych jako części ówcześnie funkcjonujących batalionów pracy. Innym ważnym dokumentem, świadczącym o systemie represji politycznej było zarządzenie ministra bezpieczeństwa publicznego z 22 lutego 1951 r. mówiące o kwalifikacji przedpoborowych między innymi do zastępczej służby wojskowej, do której zaliczały się bataliony budowlane i bataliony pracy.</u>
          <u xml:id="u-88.6" who="#SenatorDariuszKłeczek">Problem, który rozważała komisja, to oczywiście problem, jak zwykle zresztą, kosztów ustawy. Wnioskodawcy ocenili je na 11 milionów zł rocznie. Koszty maksymalne wyliczone przez MON były zdecydowanie większe i wynosiły około 190 milionów zł rocznie. Jednak w trakcie dyskusji padły głosy, że obejmują one wszystkich zarejestrowanych żołnierzy służby zastępczej w tym czasie służących w batalionach budowlanych, czyli osiemdziesiąt dwa tysiące osób, z których znakomita większość, niestety, już nie żyje. Komisja uznała, że jest to kwota zawyżona i tylko teoretyczna, w rzeczywistości zaś będzie ona niższa i zbliżona do 11 milionów zł, oraz że obejmie od około czterystu do pięciuset osób.</u>
          <u xml:id="u-88.7" who="#SenatorDariuszKłeczek">Podsumowując, problem żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych w batalionach budowlanych wymaga rozwiązania. Komisja zgodziła się, że w większości były to przejawy represji politycznych. Przedkładając Wysokiej Izbie sprawozdanie, wnosi ona o to, aby Wysoki Senat raczył przyjąć ustawę bez poprawek. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu przed przystąpieniem do dyskusji chciałbym zapytać, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do poszczególnych senatorów sprawozdawców.</u>
          <u xml:id="u-89.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Zbyszko Piwoński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Mam pytanie do obydwu panów senatorów przedstawicieli komisji.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">Dość często wracamy do tematu, ale tak fragmentarycznie rozstrzygamy taką czy inną kwestię świadczeń dotyczącą osób, które dotknięte zostały w taki czy inny sposób określonymi działaniami ze strony władz. Fragmentarycznie, a odnosi się to do różnych grup ludzi. Czy w czasie prac komisji było to rozważane? Już wcześniej było bowiem sygnalizowane, w czasie którejś z debat, że istnieje potrzeba, ażeby po konsultacji ze wszystkimi zainteresowanymi środowiskami dokonać jednolitego postanowienia prawnego, które byłoby wyważone i obejmowałoby wszystkich, wszystkie grupy, wszystkie doświadczenia historyczne mające miejsce w naszym kraju, potrzeba dokonania tego w jednym dokumencie - przypominam, że taki wniosek do rządu czy tego typu sugestie z naszej strony padały już wcześniej - zwłaszcza że mamy tu dwie grupy ludzi: tych, których zaliczamy do kombatantów, i tych, którzy w taki czy inny sposób dotknięci zostali różnymi doświadczeniami życiowymi, w tym również podlegali działaniom represyjnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Abramski, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#SenatorPawełAbramski">Już odpowiadam, Panie Senatorze. Taka sugestia była nie pierwszy raz, jak pan słusznie zauważył, uzewnętrzniana, gdyż to samo mówiło się przy rozpatrywaniu ustawy o przymusowo zatrudnianych w kopalniach węgla czy zakładach rud uranu. Tym niemniej komisja wnikliwie się nad tą sprawą nie zastanawiała, gdyż, co chciałbym przypomnieć, żyjących, którzy pracowali w kopalniach uranu, jest kilku, tych którzy pracowali przymusowo w kopalniach węgla jest może kilkudziesięciu, tych zaś z batalionów budowlanych - kilkuset, a może parę tysięcy. W tej chwili jest to bardzo wąska grupa ludzi, z dnia na dzień zmniejszająca się, oczywiście zgodnie z nieubłaganymi prawami biologii. Dlatego, moim zdaniem - bo wypowiadam tu swoją sugestię, nie opinię komisji - jest to chyba jedna z ostatnich nowelizacji, jeżeli nie ostatnia, związanych właśnie z rekompensowaniem i wynagradzaniem krzywd, których ci ludzie doznali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Dariusz Kłeczek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#SenatorDariuszKłeczek">My też zauważyliśmy problem, ale nie mogliśmy nic więcej zrobić, żeby nie wykroczyć poza materię ustawową. Pracowaliśmy tylko nad tą ustawą, która przyszła do nas z Sejmu i w takim, a nie innym zakresie. Propozycja dotycząca objęcia świadczeniem wszystkich represjonowanych była jednak także rozważana. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Ryszard Jarzembowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Ja mam do sprawozdawców następujące pytanie: jakiego okresu dotyczy ta nowelizacja? Pytam o to nieprzypadkowo, bo kiedy ja służyłem w wojsku, w latach 1964–1966, w jednostce wojskowej nr 2376 w Jarosławiu, to stacjonował tam również batalion budowlany. Byli to moi rówieśnicy, którzy wykonywali prace związane z umocnieniami wojskowymi. Mam pytanie: czy ich też dotyczy ta nowelizacja? A jeżeli nie, to dlaczego? Z tekstu tej ustawy nie wynika bowiem, jakiego okresu dotyczą jej unormowania. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#SenatorPawełAbramski">Panie Senatorze, no, z ubolewaniem muszę powiedzieć, że chyba pan dokładnie nie przeczytał tekstu, a może opinia prawna, która jest do niego dołączona, nie dotarła do pana. Jednoznacznie jest tam bowiem powiedziane, że okres, o którym mowa, to lata 1949–1959. A więc prawie zahacza on o czasy pańskiej służby wojskowej. Jednak różnica między batalionem budowlanym, o którym pan mówi, a tym, o którym my mówimy, jest zasadnicza: do batalionu, który służył opodal pańskiej jednostki, byli rekrutowani żołnierze z poboru lub ochotnicy, do tamtego zaś - „ochotnicy” w rozumieniu rozkazu marszałka Rokossowskiego. Oczywiście powiedziałem z przekąsem „ochotnicy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Kłeczek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#SenatorDariuszKłeczek">Chciałbym tylko wyrazić ubolewanie, że pan senator nie przekonał kolegów, by zgłosili stosowną poprawkę, a nie składali wniosek o odrzucenie ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Ryszard Jarzembowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Ja oczywiście mam tę nowelę przed sobą i właśnie to przeczytałem, ale ponieważ moje doświadczenie mówi co innego, stąd też pytanie. Tego typu kwestia może bowiem również wiązać się z innymi grupami osób, które były kierowane do zastępczej służby wojskowej i które, moim zdaniem, w przypadku przyjęcia tej noweli staną w kolejce do podobnych uprawnień. O tym zresztą powiem w dyskusji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy są pytania do senatorów sprawozdawców? Nie widzę zgłoszeń. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa były poselskim projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w sprawie tej ustawy prezes Rady Ministrów upoważnił sekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej, panią Ewę Lewicką.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałbym zaprosić panią minister do zaprezentowania stanowiska rządu w sprawie tej ustawy. Jest to możliwość, nie obowiązek, więc bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Ewa Lewicka: Panie Marszałku, ja chętnie się wypowiem ewentualnie po dyskusji, w tej chwili dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dobrze, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Mimo to, zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu, jest możliwość skierowania do pani minister pytań.</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy pan senator Zbyszko Piwoński chce zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-103.8" who="#komentarz">(Senator Zbyszko Piwoński: Tak, właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-103.9" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#SenatorZbyszkoPiwoński">To samo pytanie, które kierowałem do senatorów sprawozdawców, chciałbym skierować do pani minister, jako że inicjatywa w tej sprawie powinna, w moim przekonaniu, wyjść ze strony rządu. Chodzi o to, by w sposób kompleksowy, jednolity uporządkować tę sprawę i po prostu później już postępować według takich samych regulacji. A my tak ciągle fragmentarycznie to regulujemy i wracamy to do tej grupy, to do kolejnej. Tego dotyczy moje pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">Panie Senatorze, tak się składa, że już od wielu lat inicjatywa jest po stronie parlamentu. A to z tego powodu, że kolejne rządy, właściwie wiele lat temu, uznawały, iż lista osób, którym należałoby się zadośćuczynienie, została dosyć dawno temu zamknięta. Dołączanie kolejnych grup do grona uprawnionych odbywa się dzięki aktywności różnych organizacji kombatanckich, skupiających czy zrzeszających osoby poszkodowane. Jest to proces, nad którym, można powiedzieć, rząd nie do końca panuje. Wiele inicjatyw było przeprowadzonych przez Wysoki Parlament przy negatywnym stanowisku rządu. Podobnie zresztą było w tej sprawie. W roku 1993, kiedy rozpatrywano tę nowelizację, stanowisko rządu wobec niej było negatywne. I teraz, przy kolejnej nowelizacji, rząd prezentował również negatywne stanowisko. Można powiedzieć, że rząd jest przegłosowywany za każdym razem i że ta lista jest rozszerzana jakby wbrew argumentom prezentowanym Wysokiej Izbie. I rzeczywiście, jest tak, że wbrew oczekiwaniom parlamentu najprawdopodobniej nie jest to jej koniec, bo coraz trudniej znaleźć różnicę między rozmaitymi grupami poszkodowanych a tymi, którzy żyli w bardzo podobnych warunkach i wykonywali w gruncie rzeczy bardzo podobne czynności. Akurat bataliony budowlane są, w naszym przekonaniu, dość dobitnym tego przykładem.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">Rząd w swoim stanowisku, powstałym na podstawie ekspertyzy Wojskowego Instytutu Historycznego, powiedział, że niewątpliwie selekcja do tego typu służby miała charakter represyjny, bo była oparta na przywoływanym tu rozkazie marszałka Rokossowskiego. I co do tego nie ma żadnych wątpliwości. Jednak warunki służby czy warunki pracy nie odbiegały w żaden sposób od tych, jakie panowały w owych czasach. Tak naprawdę wszyscy obywatele żyli w podobnych warunkach. Wiele wewnętrznych dokumentów wojskowych wskazuje, że starano się wynagradzać za tę pracę, także tę wykonywaną ponad pewien standard, i to w sposób świadczący o tym, iż traktowano ją po prostu jak ciężką służbę, a zarazem pracę. I z tego powodu wydaje mi się, że akurat ta inicjatywa, nie dość że jest kolejną tego typu, to nie zamyka listy roszczeń ze strony różnych grup, które będą starały się uzyskać podobne uprawnienia. Pozostaje chyba tylko poddać to rozwadze Wysokiej Izby, bo rząd nie ma wielkich możliwości powstrzymania tego procesu, może tylko o tym mówić i pokazywać, gdzie pojawiają się niebezpieczeństwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Pani Minister, ponieważ jest jeszcze kilka pytań, a cała sala jest zainteresowana odpowiedziami, to ja jednak zaprosiłbym panią na mównicę. Wtedy będzie pani minister występować tak bardziej centralnie.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Głos ma senator Tomasz Michałowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#SenatorTomaszMichałowski">Pani Minister, w kontekście tego, co przed chwilą pani powiedziała, mam pewne pytanie. Otóż ustawa odnosi się właściwie do tej z roku 1994, bo to tam generalnie zostały przyznane te świadczenia, ale z wyłączeniem batalionów budowlanych. Niemniej jednak w tamtej ustawie zakres czasowy był określony do roku 1956 i dopiero w wyniku skargi konstytucyjnej doszło do wydania przez Trybunał Konstytucyjny orzeczenia, iż takie zawężenie okresu jest niezgodne z konstytucją. Nowela z roku 1999 wydłużyła ten okres do roku 1959. Mamy więc w tym momencie sprawę uzupełnienia o bataliony budowlane, kiedy już ta kwestia czasowa została rozwiązana.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#SenatorTomaszMichałowski">Moje pytanie jest następujące: czy nie widzi pani możliwości dochodzenia roszczeń przez dodatkowo uprawnionych tą ustawą za okres od momentu jej wejścia w życie, czyli od roku 1994? Są bowiem podstawy, by twierdzić, że skoro kwalifikacja skierowania jest tożsama, jeśli chodzi o bataliony budowlane, kopalnie itd., to jest możliwość zgłaszania wstecz roszczeń o wyrównanie świadczeń tym osobom, które pracowały w batalionach budowlanych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">Jeśli można, Panie Marszałku, to odpowiem od razu.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">Panie Senatorze, z przykrością stwierdzam, że trybunał nie wypowiedział się w uzasadnieniu dokładnie w ten sposób, jak to pan senator przywołał. Chodziło o to, że były jeszcze przypadki pracy w kopalniach uranu po roku 1956, a nie o to, że ten przepis był sprzeczny z konstytucją. Nie ma więc takiego niebezpieczeństwa, że osoby, które nie zostały w 1994 r. objęte tamtymi rozwiązaniami, dzisiaj mogą sobie wstecz rościć jakiekolwiek pretensje do świadczeń. I to z prostego powodu - to prawo reguluje uprawnienia i jeżeli ówczesny parlament ich nie przyznał, to oznacza, że zrealizował swoją wolę polityczną właśnie w taki sposób. Być może dokładnie na podstawie tych samych argumentów i dowodów co w tej chwili Wysoki Parlament, tylko inaczej je zinterpretował. Jeśli uprawnienia zostaną przyznane na mocy tej ustawy, to oczywiście będzie to obowiązywało od momentu jej wejścia w życie. Co do tego nie mam żadnych wątpliwości i każdy prawnik, a także Trybunał Konstytucyjny, to potwierdzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Dorota Kempka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#SenatorDorotaKempka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#SenatorDorotaKempka">Pani Minister, ja chciałabym prosić o dodatkowe wyjaśnienie, którego nie udzielili senatorowie sprawozdawcy. Nie zadałam im zaś pytania, bo zrozumiałam, że ta sprawa nie była przedmiotem dyskusji na posiedzeniach komisji. Czy pani może nam dokładnie powiedzieć, jakiej grupy osób to wszystko dotyczy i jakie środki finansowe należy zagwarantować, by to świadczenie mogło być wypłacane, tym bardziej że zgodnie z projektem ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2002 r.?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">Pani Senator, w stanowisku rządu była mowa o większej liczbie osób niż w projekcie wnioskodawców, przy czym rozbieżność nie była tak wielka, jak mówiła pani senator sprawozdawczyni wniosku mniejszości - tam było o jedno zero więcej, że tak powiem. W batalionach budowlanych służyło w sumie około osiemdziesięciu tysięcy osób.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#komentarz">(Senator Jolanta Danielak: Ja tu mam siedemdziesiąt tysięcy.)</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">Pani senator się wtedy przejęzyczyła, bo ja usłyszałam, że siedemset tysięcy. Rząd uznał jednak, że ta grupa osób wymiera, to znaczy podlega naturalnemu procesowi pomniejszania, dlatego nie przyjął do swoich wyliczeń wielkości osiemdziesięciu tysięcy potencjalnych świadczeniobiorców, tylko siedemdziesięciu tysięcy. Ale między wielkością podawaną przez wnioskodawców, czyli kilku tysięcy osób, a owymi siedemdziesięcioma tysiącami jest jednak duża rozbieżność. Przy takich szacunkach koszty rzeczywiście mogą dochodzić do 100 milionów zł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Zdzisław Jarmużek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#SenatorZdzisławJarmużek">Częściowo już uzyskałem odpowiedź, bo mnie też chodziło właśnie o to, skąd się biorą różnice w ocenie skutków finansowych ustawy. Jednak między 11 milionami zł, o których mówią projektodawcy ustawy, a 190 milionami zł, o ile pamiętam, o których mówi rząd, jest ogromna różnica. Czy pani minister mogłaby to wyjaśnić? Czy pani może wie, na czym te różnice polegają?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">Panie Senatorze, to jest tak, że kiedy z jakąś inicjatywą do parlamentu występują osoby zainteresowane, których ta sprawa dotyczy, na ogół posługują się one wielkościami przyjętymi na podstawie liczby zrzeszonych w różnego rodzaju związkach i stowarzyszeniach. My się z tym zjawiskiem spotykamy właściwie w przypadku każdej inicjatywy, która dotyczy ustawy o kombatantach i osobach represjonowanych. Na ogół jako potencjalnie korzystających z uprawnień liczy się tych, którzy do tych organizacji należą. Jak się nie ma kontaktu z resztą środowiska, to na ogół się nie wie, ilu tych potencjalnie korzystających tak naprawdę jest. Podejrzewam więc, że wnioskodawcy policzyli osoby zrzeszone w jakimś stowarzyszeniu, które zabiega o wprowadzenie tej ustawy. Ale nikt nie wie, oczywiście rząd także, ile osób spośród owych osiemdziesięciu tysięcy służących niegdyś w batalionach budowlanych jeszcze żyje. My tylko odejmujemy pewną liczbę, mówiąc, że to jest maksymalny koszt, jaki może być poniesiony. Maksymalny, to znaczy też taki, który jest prawdopodobny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy są jeszcze pytania do pani minister? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemawiania senatorów zabierających głos, o obowiązku zapisywania się do głosu u senatora prowadzącego listę mówców, a także i przede wszystkim o obowiązku składania podpisanych wniosków o charakterze legislacyjnym do marszałka prowadzącego obrady do czasu zamknięcia dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu senator Elżbietę Płonkę. Następnym mówcą będzie senator Zbigniew Romaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#SenatorElżbietaPłonka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#SenatorElżbietaPłonka">Ustawa, nad którą dzisiaj debatuje Senat Rzeczypospolitej, to problem nie zastępczej służby wojskowej, nie przymusowego zatrudniania w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach rud uranu, jak mówi jej tytuł, ale problem znacznie poważniejszy - problem ludzi, którzy doznali szczególnych represji. I ten problem jest, jak widać, przysypany popiołem historii. Być może dalsza historia Polski będzie taka, że będzie on przysypany grubą warstwą popiołu, jak po wybuchu wulkanu. Ale dzisiaj jest czas, kiedy mamy szansę o tym powiedzieć. Dlatego ze zdziwieniem przyjęłam wniosek mniejszości Komisji Rodziny i Polityki Społecznej...</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Senator Jolanta Danielak: Komisji Praw Człowieka i Praworządności, Pani Senator.)</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#SenatorElżbietaPłonka">Przepraszam bardzo ...Komisji Praw Człowieka i Praworządności, w związku z deklaracją prezydenta Rzeczypospolitej w sprawie projektu tej ustawy, który jest projektem poselskim. I mam pewną deklarację skierowaną do stowarzyszenia, które jest dzisiaj tu reprezentowane, zatem do państwa się zwracam, przedstawicieli stowarzyszenia represjonowanych żołnierzy batalionów roboczych - nie robotniczych, ale roboczych. Chcę powiedzieć, że nie będę się posługiwała własnymi słowami, ale słowami prokuratora okręgowego w Warszawie. Chodzi o postanowienie o umorzeniu śledztwa i uzasadnienie w tej sprawie. Umorzone zostało postępowanie karne w sprawie utworzenia i podtrzymywania w latach 1949–59, w byłym PRL, represyjnego systemu wojskowych batalionów pracy - gdzie młodych Polaków, poborowych, zmuszano do niewolniczej pracy w warunkach stwarzających bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia - przez ówczesnego ministra obrony narodowej, marszałka Polski Konstantego Rokossowskiego, działającego wspólnie i w porozumieniu z wiceministrem obrony narodowej, generałem brygady Edwardem Ochabem, oraz szefem Sztabu Generalnego Ludowego Wojska Polskiego, generałem broni Władysławem Korczycem.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#SenatorElżbietaPłonka">Uzasadnienie postanowienia prokuratury wojskowej o umorzeniu śledztwa z uwagi na śmierć sprawców zdarzenia jest następujące. Wojskowa Prokuratura Okręgowa w Warszawie prowadziła śledztwo w sprawie funkcjonowania w latach, o których mówimy, 1949–1959, w byłym PRL represyjnego systemu wojskowych batalionów pracy oraz funkcjonowania batalionów budowlanych. Z zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności ekspertyz historyczno-prawnych sporządzonych przez kapitana Zbigniewa Palskiego, kapitana Leszka Pajórka, majora Henryka Wcisłę i kapitana Marka Jasiaka, przez Departament Prawny Ministerstwa Obrony Narodowej oraz przez Główne Kwatermistrzostwo WP - Szefostwo Służby Zakwaterowania i Budownictwa, wynika, iż w drugiej połowie lat czterdziestych oraz w latach pięćdziesiątych zasadnicza służba wojskowa dzieliła się na tak zwaną służbę kadrową oraz zastępczą służbę wojskową. Kryterium kierowania poborowych do służby kadrowej był pozytywny stosunek takich osób oraz ich rodzin do byłego PRL oraz tak zwana nienaganna przeszłość. Do zastępczej służby wojskowej kierowano zaś reemigrantów, synów rolników posiadających duże gospodarstwa rolne, tak zwanych kułaków, synów kupców, adwokatów, lekarzy prowadzących prywatną praktykę i przedstawicieli innych wolnych zawodów, synów właścicieli zakładów przemysłowych zatrudniających ponad dziesięciu pracowników, żołnierzy kompanii wartowniczych przy armii USA na terenie okupowanych Niemiec, synów i żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Narodowych Sił Zbrojnych i Armii Krajowej, osoby posiadające rodzinę za granicą, a także osoby, które w czasie okupacji miały niemiecką grupę narodowością lub należały do młodzieżowych organizacji niemieckich.</u>
          <u xml:id="u-117.5" who="#SenatorElżbietaPłonka">Tak więc od 1949 r. w ramach zastępczej służby wojskowej zaczęto tworzyć bataliony pracy. Podstawą kwalifikowania poborowych do tego typu jednostek były: pochodzenie społeczne, oblicze polityczne, przeszłość polityczna, opinia miejscowego urzędu bezpieczeństwa oraz narodowość.</u>
          <u xml:id="u-117.6" who="#SenatorElżbietaPłonka">Z materiałów źródłowych znajdujących się w aktach niniejszej sprawy wynika, że inicjatorem utworzenia tego typu jednostek był ówczesny szef sztabu generalnego, generał broni Władysław Korczyc. W piśmie z dnia 24 czerwca 1949 r. do ministra obrony narodowej zaproponował on utworzenie specjalnych batalionów roboczych, do których powoływani mieli być poborowi, którzy ze względów politycznych nie odbywali zasadniczej służby wojskowej. Pierwsze bataliony pracy utworzono rozkazem z 1949 r. wydanym przez generała brygady Edwarda Ochaba. Miały one być przeznaczone do pracy w kopalniach. Następnie marszałek Rokossowski wydał rozkaz, o którym mówiliśmy wielokrotnie, nie tylko dzisiaj przy okazji tej nowelizacji. Dotyczył on poborowych pochodzących ze środowisk bogaczy wiejskich, wywłaszczonych obszarników - przytaczam za uzasadnieniem - kupców, właścicieli przedsiębiorstw przemysłowych zatrudniających siły najemne, właścicieli większych nieruchomości miejskich oraz synów funkcjonariuszy II Rzeczypospolitej, którzy w opinii organów bezpieczeństwa byli wrogo ustosunkowani do ówczesnej rzeczywistości; których rodzice, rodzeństwo lub żona byli karani przez organa Polski Ludowej za przestępstwa polityczne; którzy utrzymywali kontakt z członkami najbliższej rodziny pozostającymi w krajach kapitalistycznych i zajmujących wrogą postawę wobec Polski Ludowej; którzy byli skazani w Polsce Ludowej za przestępstwa o charakterze politycznym lub społecznym.</u>
          <u xml:id="u-117.7" who="#SenatorElżbietaPłonka">Warunki pracy oraz warunki bytowe osób odbywających służbę w batalionach pracy były niezwykle ciężkie. Te osoby były zakwaterowane na terenie byłych niemieckich obozów jenieckich w drewnianych barakach bądź w namiotach bez względu na porę roku. Stanem nagminnym był brak pościeli. Ludzie ci nie byli przeszkoleni do pracy w górnictwie, a jednocześnie byli posyłani do wykonywania zadań na szczególnie ciężkich i niebezpiecznych odcinkach pracy. Czas pracy nie był znormalizowany i niejednokrotnie przekraczał dwanaście godzin. Bardzo często dochodziło do wypadków przy pracy. Jak wynika z przywołanych ekspertyz historyczno-prawnych, w jednym tylko roku 1953 miało miejsce dwa tysiące sześćset piętnaście wypadków przy pracy, w tym czterdzieści osiem śmiertelnych.</u>
          <u xml:id="u-117.8" who="#SenatorElżbietaPłonka">Mając na uwadze powyższe okoliczności, a w szczególności zasady, na jakich poborowi byli powoływani do batalionów pracy w ramach zastępczej służby wojskowej, należy stwierdzić, iż stanowili oni grupę dyskryminowaną i prześladowaną z powodów politycznych. Stworzenie zaś tego rodzaju systemu represji stanowi w myśl ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu zbrodnię komunistyczną. Tyle na ten temat z postanowienia prokuratora wojskowego.</u>
          <u xml:id="u-117.9" who="#SenatorElżbietaPłonka">Teraz krótko o opinii prawnej dla stowarzyszenia, z której wynika, że mamy do czynienia ze specyficzną postacią zbrodni przeciwko ludzkości. Właściwie w myśl konstrukcji prawa norymberskiego powinna ona być objęta podobnymi restrykcjami, podobnym wymiarem dochodzenia sprawiedliwości, bo jest to zbrodnia przeciwko ludzkości. Obecni tutaj przedstawiciele stowarzyszenia podczas rozmów przedstawili mi wiele dokumentów na ten temat, argumentując, że rzeczywiście mamy do czynienia nie ze zwykłym przymusem, ze zwykłą pracą robotniczą, ze zwykłą pracą najemną, tylko z wyjątkową represją.</u>
          <u xml:id="u-117.10" who="#SenatorElżbietaPłonka">Z dwunastu tysięcy okaleczonych z powodu właśnie takiego traktowania żyją cztery tysiące osób stowarzyszonych. Na terenach budowy zginęło około trzech tysięcy górników, uranowców i tych, którzy byli posyłani do kamieniołomów - to według służb informacyjnych. Grzebanie tych żołnierzy na polecenie służb informacyjnych było tajne, odbywało się po cichu, niszczono ich dokumenty. W ten sposób zginęło około trzech tysięcy.</u>
          <u xml:id="u-117.11" who="#SenatorElżbietaPłonka">W związku z tym, pochylając się nad tym problemem, który być może kiedyś przysypie jeszcze grubsza warstwa pyłu historii, proponuję, aby oprócz tego, co daje ta ustawa - uzupełnienia o tę grupę osób z batalionów budowlanych - dać tym ludziom szansę dochodzenia swoich praw, sprawiedliwości bez przedawnienia. Dotyka to problemu kodeksu cywilnego. Proponuję nie zmiany w kodeksie cywilnym, ale zmianę w tej ustawie, o której mówimy, przez dodanie art. 7a w brzmieniu: do odszkodowań dochodzonych przez żołnierzy zastępczej służby wojskowej za okres przymusowego zatrudnienia w zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranu - a więc wszystkich, o których mówi ustawa - kopalniach węgla, kamieniołomach i batalionach budowlanych nie mają zastosowania przepisy art. 442 §1 i 2 kodeksu cywilnego o przedawnieniu roszczeń z czynów niedozwolonych.</u>
          <u xml:id="u-117.12" who="#SenatorElżbietaPłonka">Uzasadnienie przedstawiłam, posługując się postanowieniem prokuratury wojskowej, a także ekspertyzami prawnymi. Myślę, że to ważne zadośćuczynienie, by ci ludzie, których jest niewielu - państwo w stowarzyszeniu mówią o czterech tysiącach żyjących - mieli szansę dochodzenia swoich praw w myśl sprawiedliwości, jaką III Rzeczpospolita daje, a grupa parlamentarna, chcę to szczególnie podkreślić, chce to uczynić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-117.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, głos ma senator Zbigniew Romaszewski. Następnym mówcą będzie senator Piotr Andrzejewski.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam o wymogu regulaminowym dotyczącym czasu przemówienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Moje wystąpienie miało być poświęcone kwestii pewnego deliktu konstytucyjnego, który w związku z tą ustawą powstał, ale poprzednie głosy w dyskusji i wypowiedź pani minister Lewickiej zbulwersowały mnie na tyle, że jednak postanowiłem powiedzieć również kilka zdań w kwestii ogólnej.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Otóż, Wysoka Izbo, tak się składa, że nie dalej jak wczoraj przyjmowaliśmy ustawę o ustroju sądów powszechnych. Ustawę, która od roku 1997 nadaje uprawnienia do przejścia w stan spoczynku wszystkim sędziom i prokuratorom PRL. Jest znamienne, że nikogo nie interesowało, jakie koszty z tego powodu poniesie państwo i jak to obciąży budżet wymiaru sprawiedliwości, który po prostu jest niedofinansowany właściwie od samego początku. Decyzje podjęto, wszystko zostało zaklepane. W ogóle problemy w tej Izbie powstają dopiero wtedy, kiedy trzeba dać jakieś grosze biedakom w tym kraju. Grosze, proszę państwa, grosze, bo to o takich sumach w gruncie rzeczy mówimy. No, wtedy to jest problem.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Muszę powiedzieć, że jestem zaskoczony poglądem wyrażonym przez panią minister Lewicką, że rząd jest zdania, iż represje skończyły się w roku 1956. Widocznie dawno już nie rozmawialiśmy, bo ja na przykład siedziałem w roku 1982. Wydawałoby się, że są to represje. Nie wiem, skąd wziął się w rządzie ten pogląd. Ja, w związku z tym, jestem skłonny mieć przekonanie, że chyba jednak nie jest to pogląd rządu, ale osobisty pogląd pani Lewickiej. Pogląd, że w tym kraju przez okres PRL właściwie nic się nie działo i że wszystko było tak wspaniałe, jest poglądem, którego ja nie jestem w stanie podzielić. Sądzę, że nie jest w stanie podzielić tego poglądu również większość senatorów AWS. Stąd dziwi mnie, powiedziałbym nawet, że w jakiś sposób oburza, stanowisko, które pani Lewicka chce przedstawić jako stanowisko rządu. W tym kraju były osoby represjonowane i były osoby, które w PZPR dobrze sobie funkcjonowały i dobrze sobie z życiem radziły. Różnice jednak były.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">Ponadto zastanawia mnie kwestia tej ogromnej liczby osób uprawnionych. Mamy tutaj orzeczenie Naczelnej Prokuratury Wojskowej, która dość precyzyjnie określa, ile tych batalionów było. A batalionów, które podlegałyby tej ustawie, było w sumie dziewięć. One wszystkie w tym orzeczeniu są wymienione. To orzeczenie, postanowienie Naczelnej Prokuratury Wojskowej z 8 czerwca 1999 r. mówi o batalionach budowlanych, batalionach podporządkowanych głównemu kwatermistrzowi, dowódcy wojsk lotniczych, dowódcy I okręgu, II okręgu, IV okręgu, V okręgu i Marynarki Wojennej. Jak się to doda, to jest ich w sumie dziewięć. Jak można było w ciągu lat 1949–1959 przepchnąć osiemdziesiąt tysięcy ludzi przez dziewięć batalionów? Ja sobie tego nie wyobrażam. To jest coś, co wymagałoby szczegółowego rozpatrywania. Ale tak to wygląda. Nie w tym zresztą, proszę państwa, tkwi problem. Problem tkwi po prostu w tym, że elity PRL mają korzystać z dobrodziejstw III Rzeczypospolitej w pełnym zakresie. Z kolei ci, którzy ponosili ciężary, którzy walczyli o demokratyczną Polskę, mają pozostać jako obywatele piątej kategorii tam, gdzie byli. Takie stanowisko przedstawiane w imieniu rządu jest po prostu zaskakujące.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">A teraz przejdźmy do kwestii merytorycznej. Wysoka Izbo, w związku z tym, że ustawa przyjęta w roku 1994 podaje jako okres służby lata 1949–1956, powstał pewien problem. Jeden z ludzi, którzy służyli w tych represyjnych batalionach górniczych, w kopalniach uranu czy w kamieniołomach, wystąpił do sądu, ponieważ pełnił służbę po roku 1956. Przegrawszy sprawę w trybie instancyjnym, złożył skargę konstytucyjną do trybunału. Skarga ta była rozpatrywana przez Trybunał Konstytucyjny 12 grudnia ubiegłego roku. Trybunał Konstytucyjny stanął przed dylematem, bo właściwie oczywiste było, że formacje te, formacje budowlane, represyjne, funkcjonowały po roku 1956. W związku z tym przyjęty termin 1949–1956 rzeczywiście naruszał zasadę równości. Tyle że w międzyczasie parlament ustawę zmienił i, podając lata 1949–1959, dostosował ją do rzeczywistości. Trybunał Konstytucyjny znalazł się w bardzo trudnej sytuacji, bo ustawa właściwie była już naprawiona. Co do umorzenia postępowania w tej sprawie, to w zasadzie trybunał nie ma uprawnienia do uchylania przepisów ustaw już nieobowiązujących, ustaw uchylonych. Znalazł się więc w bardzo trudnej sytuacji. Nie uchylając przepisu, prowadziłby jednocześnie do sytuacji, w której całkowicie zasadna skarga konstytucyjna zostałaby oddalona, a osoba poszkodowana nie mogłaby wznowić postępowania w tej sprawie, niezależnie od funkcjonowania zupełnie nowej, prawidłowej ustawy. W związku z tym Trybunał Konstytucyjny stanął na stanowisku, że sprawiedliwość odgrywa tu rolę podstawową i w swoim orzeczeniu uchylił art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o żołnierzach górnikach. Stąd nasza ustawa została w jakiś sposób, że tak powiem, okaleczona, pozostała bez art. 1 ust. 1 pkt 1, który w obecnym stanie był całkowicie poprawnym zapisem.</u>
          <u xml:id="u-119.7" who="#SenatorZbigniewRomaszewski">W związku z istniejącą sytuacją właściwie nie bardzo się orientuję, dlaczego w Sejmie tej sprawy nie zauważono i takiej poprawki nie wniesiono. Uważam, że ustawa została pozbawiona dosyć kluczowego zapisu. Ona może funkcjonować bez niego, ale w sposób ułomny. Bez tego kluczowego artykułu wygląda dość, powiedziałbym, niezręcznie. I z tego powodu proponowałbym, aby włączyć do naszej ustawy poprawkę, mówiącą, że art. 1 ust. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie: „zastępczej służby wojskowej, którzy w latach 1949–1959 byli przymusowo zatrudniani w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach pozyskiwania i wzbogacania rud uranowych oraz batalionach budowlanych”. W tym momencie ustawa byłaby domknięta. I taką poprawkę składam. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, głos ma senator Piotr Andrzejewski. Następnym mówcą będzie senator Tomasz Michałowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Oddając władzę na mocy porozumień Okrągłego Stołu funkcjonariuszom reżimu komunistycznego PRL, kupiliśmy ją za to, że zamienili oni władzę totalitarną, władzę monopartyjną, na władzę kapitałową. Nie oznacza to jednak, że zgodziliśmy się na zafałszowanie historii i na zepchnięcie w niepamięć tych, których reżim komunistyczny w swoim zbrodniczym sposobie działania usunął spośród mogących robić karierę, spośród mogących funkcjonować jako obywatele Polski. A represjonowane były przecież również rodziny wymordowanych przez reżim komunistyczny. Na to zgody nie było i nie będzie, nawet jeżeli chęć potwierdzenia prawdy traktuje się dzisiaj tylko jako nieuzasadnione obciążenie budżetu skarbu państwa, z którego pełnymi garściami czerpią elity okrągłostołowe, zarówno w sposób korupcyjny, jak i w sposób legalny. To tytułem wstępu.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dlatego trzeba dzisiaj, wobec wniosku mniejszości o odrzucenie tej ustawy, jeszcze raz powiedzieć, czym były te bataliony robocze. To, czym były, wyjaśnia wyraźnie wola poprzednika i mocodawcy władz PRL, a mianowicie Konstantego Rokossowskiego, wyrażona oficjalnie w cytowanym już rozkazie 008 z 2 lutego 1951 r. Sądzę, że nic tu dodać, ani nic ująć - że mieliśmy tutaj do czynienia z kontynuacją zmowy Hitler-Stalin, która najpierw zmierzała do całkowitego wyeliminowania Cyganów, Żydów, a później Polaków, i do zastąpienia ich przez wykastrowanych umysłowo, niewolniczo podporządkowanych reżimowi komunistycznemu niewolników. Oczywiście z wyjątkiem tych, którzy z racji swojej komunistycznej i służalczej przynależności do obcego mocarstwa w niesuwerennym państwie polskim po 1945 r. czerpali pełnymi garściami. W związku z tym, dementując, trzeba powiedzieć jeszcze raz, że nie było żadnej wojny domowej, była za to, po odzyskaniu tak zwanej niepodległości pojałtańskiej, chęć wymordowania i wyniszczenia kadry, od której można by było odbudować zdrowy trzon narodu polskiego. O ile Rosjanie w podstępny sposób wymordowali polską armię w liczbie około dwudziestu dwóch tysięcy żołnierzy - przy czym dokumentacja dotyczy zaledwie szesnastu tysięcy - o tyle reżim komunistyczny w różny sposób, zwartymi środkami zbrodniczymi, wymordował około dwustu tysięcy ludzi. A skutki tego odczuwamy do dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Wśród tych ludzi z życiem uszli nieliczni. A były tam wykorzystywane te same metody, które ustalili razem Hitler i Stalin, zanim te dwa reżimy totalitarne starły się ze sobą. Dzisiaj trzeba powiedzieć, że ta forma represji, szczególnie ohydna - to znaczy zarówno niszczenie jeńców wojennych, jak i wyniszczanie niewinnych ludzi, przy zakłamaniu i utrzymywaniu pozorów, że chodzi o pracę, że chodzi o jakąś służbę wojskową - jest szczególnie charakterystyczna i musi się spotkać dzisiaj, w III Rzeczpospolitej, z właściwą oceną, oczywiście jeżeli ma to być III Rzeczpospolita, a nie popłuczyny po PRL.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dlatego więc wydaje mi się, że to co tutaj usłyszeliśmy, było ze wszech miar słuszne. Ustawa o Instytucie Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu mówi wyraźnie o tym, z czym mieliśmy do czynienia w przypadku tworzenia tych represyjnych grup wyniszczania narodu polskiego, o których dzisiaj jest mowa zaledwie w kategoriach świadczeń pieniężnych. Otóż mieliśmy do czynienia z tym, co art. 1 określa jako zbrodnie komunistyczne równe zbrodniom nazistowskim. Bowiem art. 3 mówi, że zbrodniami przeciwko ludzkości są szczególnie zbrodnie ludobójstwa w rozumieniu znanej, przytoczonej konwencji, a także inne poważne prześladowania z powodu przynależności osób prześladowanych do określonej grupy narodowościowej, politycznej i społecznej, dokonywane przez funkcjonariuszy publicznych albo przez nich inspirowane lub tolerowane. Sama tolerancja dla wyniszczania narodu polskiego, dla antypolonizmu, który był kontynuowany przez reżim stalinowski, a później przez reżim sowiecki - z czego do dzisiaj nie rozliczyła się Rosja, która jest spadkobiercą tych reżimów - była skutkiem założonej polityki wynikającej z porozumienia między Hitlerem a Stalinem, zmierzającej do zajęcia ziem polskich i wyniszczenia tkanki narodu polskiego.</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Stąd mówienie dzisiaj o tym tylko w kategoriach materialnych, w ramach przepisów tej ustawy, jest nędznym surogatem. A skoro mówimy tu o pieniądzach, to trzeba to przykroić do rangi tego, czemu te pieniądze mają służyć. Nie damy zaprzepaścić tego, co jest czynem oporu przeciwko totalitaryzmowi komunistycznemu w Polsce. Chwała wszystkim tym, którzy to przeżyli, żyją jeszcze i reprezentują te osoby. To są nasi kombatanci. Ja przynajmniej uważam ich za bojowników o wolność i niepodległość Polski.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Dlatego też sadzę, że na ten kamuflaż okrągłostołowy w ustawie - nieuzasadniony, jak już powiedziałem, umowami Okrągłego Stołu - nie było przyzwolenia wtedy, kiedy kupowaliśmy wolność i niepodległość od postkomunistów. Dzisiaj niewątpliwie, demaskując ten kamuflaż dokonany już po dojściu poprzedniej koalicji do władzy - a ciekawe, co nas czeka w najbliższej przyszłości - mamy obowiązek przywrócenia i zawarcia w tej ustawie rzeczywistego punktu odniesienia. Będę więc wnosił o to, by w art. 1 w pkcie 2 po wyrazach „z przyczyn politycznych” - bo skoro dodajemy zapis: „Uznając, że przymusowe zatrudnianie żołnierzy zastępczej służby wojskowej w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach wydobywania rud uranu i w batalionach budowlanych stanowiło szczególny rodzaj represji z przyczyn politycznych...” - dodać wyrazy „oraz wynikających z prześladowania z powodu przynależności osób prześladowanych do określonej grupy narodowościowej, politycznej lub społecznej”. Postawmy kropkę na „i” - mieliśmy do czynienia z formą zbrodni popełnianych przez reżim komunistyczny. I o to wnoszę. Składam swoją poprawkę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu senatora Tomasza Michałowskiego. Następnym mówcą będzie senator Ryszard Jarzembowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#SenatorTomaszMichałowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#SenatorTomaszMichałowski">Są ustawy, które mają charakter wielowątkowy, wielopłaszczyznowy. Są ustawy, które mają charakter materialny, ekonomiczny. Są również ustawy, które odnoszą się do spraw związanych z naszą przeszłością, z naszą historią, które właściwie w swej istocie dotykają bolesnych ran naszej przeszłości. Wydaje mi się, że ta ustawa w swoim pierwszym zarysie ma właśnie taki charakter, bowiem, w moim odczuciu, ma ona również pewnego rodzaju wydźwięk edukacyjny. Oto bowiem parlament Rzeczpospolitej Polskiej poprzez tę ustawę wskazuje, iż w czasach PRL doszło do wielkiej niegodziwości, polegającej na tym, że według określonych kryteriów przymusowo kierowano ludzi do niewolniczej pracy. Zawarte jest w tej ustawie świadectwo historyczne, przez co ma ona, w moim odczuciu, walor edukacyjny. Nie budzi bowiem żadnej wątpliwości to, iż sam charakter kierowania do służby zastępczej zawierał element represyjny, bezwzględnie represyjny. Same nazwiska mocodawców świadczą o tym, iż żyliśmy w rzeczywistości kraju zniewolonego, w totalitaryzmie sowieckim, w którym to właśnie ci dyktatorzy wprowadzali pewne standardy działań represyjnych. Konstanty Rokossowski - marszałek Polski podpisujący rozkaz; wykonawca rozkazu - pułkownik Bogadenko. Mamy również zarządzenie podpisane przez ministra Radkiewicza. Przecież to są upiorne postaci z przeszłości, których represyjna rola po wielokroć została udowodniona. I ci ludzie wskazują, jaką zasadą należy się kierować w kwestii wprowadzania samego mechanizmu poboru i w kwestii wyznaczania do tego poboru.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#SenatorTomaszMichałowski">Ciekawe w tym wszystkim jest to, że jest warstwa chroniona, bowiem stwierdza się, że członków PZPR do służby zastępczej nie należy kwalifikować, a jeżeli w stosunku do poborowego, członka PZPR zachodzi wątpliwość co do celowości skierowania go do służby kadrowej, to należy sygnalizować to właściwemu powiatowemu komitetowi partyjnemu lub równorzędnemu.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#SenatorTomaszMichałowski">Było to narzędzie „resocjalizacji” tak zwanych niepokornych, którzy nie poddawali się temu reżimowi. Było więc to łamanie poprzez taki system kwalifikacji tych, którzy ośmielali się przeciwstawić temu reżimowi. Grozą napawa w tym rozkazie fragment mówiący, żeby przynależności do niemieckich grup narodowościowych, wpisania na volkslistę oraz przynależności do faszystowsko-niemieckich organizacji młodzieżowych w żadnym wypadku nie uważać za podstawę do zakwalifikowania poborowego do odbywania służby zastępczej, jeżeli jest on pochodzenia robotniczego, jeżeli pochodzi z mało- i średniorolnego chłopstwa oraz inteligencji pracującej.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#SenatorTomaszMichałowski">Proszę państwa, przecież to jest coś potwornego - przełożony na język wykonawczy ideologiczny zapis o walce klas, wprowadzenie w obieg bezwzględnego systemu represji wobec tych, którzy ośmielali się przeciwstawić temu systemowi. Jeżeli ktoś kwestionuje podstawę przyznania świadczeń, to chyba naprawdę niczego nie rozumie w naszej historii.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#SenatorTomaszMichałowski">Jest w tej ustawie niesprawiedliwość, która wynikła z tego, że w roku 1994 nie zakwalifikowano tu również batalionów budowlanych. Wydaje się to niezrozumiałe, bo przecież podstawa kwalifikacji jest ta sama i po upływie tego czasu ci ludzie, którzy w znacznej części odeszli, nie mieli możliwości skorzystać z zadośćuczynienia. Dlatego pytałem o to, czy jest możliwość wyrównania wstecz, bowiem naprawdę mamy tu nierównoprawne traktowanie ludzi, którzy z tych samych przyczyn i na tej samej podstawie byli kierowani.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#SenatorTomaszMichałowski">Uznając zasadność poprawki senatora Romaszewskiego, który ubiegł również moją poprawkę, doprecyzowującej ten czas, który musi być ściśle określony, w całej rozciągłości chcę ją poprzeć. Jednocześnie ufam, iż znajdzie się możliwość zatarcia niesprawiedliwości, o której powiedziałem, poprzez inne rozwiązania legislacyjne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, głos ma senator Ryszard Jarzembowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Nie zamierzam wpisywać swojego wystąpienia w tę retorykę kampanii wyborczej. Chcę jasno zadeklarować, iż uważam, że wszystkie ofiary konfliktów społecznych, jakie miały miejsce w Polsce w okresie pokojowym powinny uzyskać satysfakcję stosowną do możliwości państwa. W moim przeświadczeniu jest to prawda pierwsza i najważniejsza. Dotyczy ona również - powtarzam, bo kiedyś powiedziałem to również publicznie - tej grupy osób, której przedstawiciele są na tej sali.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Chciałbym powiedzieć, że Sojusz Lewicy Demokratycznej przez ostatnie półtora roku zajmował się przygotowaniem programu, w którym jako jedyni poświęciliśmy stosowny zapis osobom określanym mianem weteranów i kombatantów. Uważamy, że prawo to musi być kompleksowo i bardzo precyzyjnie uporządkowane.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Dlatego uważam, że takie przyczynkowe nowelizacje, jak dzisiejsza - szkoda, że akurat tej grupy to dotyczy - w sumie jeszcze bardziej psują prawo kombatanckie, osób represjonowanych, jakie mamy w Polsce. Co więcej, powiem, że po raz kolejny grupę ludzi ciężko doświadczonych przez życie traktuje się instrumentalnie, wykorzystując do kampanii wyborczej. Otóż czytam tę nowelę i widzę, że tak jak niektóre wypowiedzi, jest ona nadziana jadem kiełbasianym, jadem kiełbasy wyborczej. Nie jest to zresztą jedyna kiełbasa wyborcza, bowiem w ostatnim czasie parlament, w którym większość ma prawica, rozpatrzył kilkadziesiąt ustaw, które mają wejść w życie z dniem 1 stycznia 2002 r., wtedy, kiedy prawica, mam nadzieję, będzie na oślej ławie, i obciążą budżet kwotą 5 miliardów zł. Jest to moim zdaniem bezczelność, zwłaszcza w sytuacji, kiedy dzisiaj dziura budżetowa wynosi 17 miliardów zł. Ja wiem, że o krzywdach, jakich doznawali inni ludzie w innym czasie, mówi się bardzo ładnie i idzie wam to doskonale. Gdyby wam tak dobrze szło budowanie ustroju dzisiejszej Polski, zwłaszcza rozwiązań gospodarczych służących ludziom, mielibyście do tego prawo, a tak jest to - podkreślam, że z mojego punktu widzenia - bezczelność.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Nie dziwię się wystąpieniu pani minister Lewickiej, która wprowadziła do chóru, jaki tutaj rozbrzmiewał, pierwiastek racjonalności, bowiem nie można naprędce uchwalać potrzebnej tym ludziom ustawy w sytuacji, gdy istnieje rozbieżność, bo jedni szacują, że dotyczy to czterech tysięcy osób, a inni, że nawet miliona. Sądzę, że nie powinno się, zwłaszcza w tym momencie, tu i teraz, nad wątpliwościami stawianymi przez rząd - przecież nie przez SLD, ale przez rząd koalicji „Solidarności”, Unii Wolności, Platformy itd. - przechodzić obojętnie, dlatego że może się okazać, iż przyjmując dzisiaj między innymi tę nowelę, budujemy zamki na lodzie. A rozczarowanie będzie jeszcze większe, jeśli okaże się, że państwo będzie niewypłacalne.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Chcę powiedzieć, że uznając ideę satysfakcjonowania osób represjonowanych w różny sposób i w różnym czasie, jestem przeświadczony, co już zresztą podkreśliłem, że tego typu nowelizacje powinny być przeprowadzane kompleksowo.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Nie zgadzam się z jednym z moich przedmówców, że praca przymusowa w kopalni i praca przymusowa w batalionach budowlanych były jednakowo uciążliwe. Był to zapewne - historia wykazała, że tak - rodzaj represji, ale ten, kto był w kopalni i na budowie, bardzo łatwo tę bardzo wyraźną różnicę dostrzeże. Byłem w kopalni i na tej podstawie ukuwam swój pogląd.</u>
          <u xml:id="u-125.7" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Jestem troszkę zdziwiony tą cezurą. Przecież nieprzypadkowo zapytałem o datę. To nie było moje niedopatrzenie, bo rzeczywiście bataliony budowlane funkcjonowały chyba do niedawna i nie tylko w polskiej armii. Te bataliony, ci ludzie byli wykorzystywani najczęściej do budowania wojskowych umocnień, do budowania schronów, różnych tego typu urządzeń służących wojsku. Funkcjonowały one przez wiele lat, także po roku 1959.</u>
          <u xml:id="u-125.8" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Czy oni byli represjonowani? Jak ja popatrzę na to, przypomnę sobie tamte czasy - mówię o latach 1964–66, żeby było to jasne - to widzę, że żyli oni w takich samych warunkach jak my. Niejeden kanonier z obsługi haubicy kalibru 122 mm zimą, kiedy mu przyszło robić stanowisko ogniowe, wzdychał do pracy w batalionie budowlanym, w którym, na tej budowie, ludzie mieli lepsze warunki niż on w polu na mrozie i w śniegu, gdy dłonie przywierały do pancerza armaty w czasie mrozu. Tę sprawę, moim zdaniem, należy podrążyć. Należy ją, przede wszystkim dla prawdy, a nie demagogii, do końca wyjaśnić.</u>
          <u xml:id="u-125.9" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Wspomniałem o tym, że ta nowela, epizodyczna próba rozszerzenia tej ustawy, jest niewłaściwa i że otwiera furtkę kolejnym zastępom osób, które po jej przyjęciu będą czuły, że też mają prawo korzystać z podobnych świadczeń. Byłoby to około miliona osób, jak szacuje rząd. Chodziłoby o osoby z jednostek wojsk operacyjnych i terytorialnych oraz formacji obrony cywilnej, które wykonywały podobną pracę, tyle że w innych dziedzinach, i były w taki sam sposób wcielane do służb zmilitaryzowanych. To jest szacunek, powiadam, tego rządu, według którego dotyczyć to może w rezultacie miliona osób.</u>
          <u xml:id="u-125.10" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Ja myślę, że trzeba być bardzo ostrożnym w formułowaniu jakichkolwiek sądów dotyczących tego typu spraw. Ja sobie przypominam nie tak dawną dyskusję w telewizji z panem senatorem Romaszewskim. Jej przedmiotem był kolejny zastęp, nie wiem, ilu milionów ludzi. Tym razem chodziło o projekt ustawy o przyznaniu świadczeń kombatanckich członkom „Solidarności”, który jest w obiegu legislacyjnym. Na ten temat rozmawialiśmy mniej więcej dwa miesiące temu.</u>
          <u xml:id="u-125.11" who="#SenatorRyszardJarzembowski">Jak powiadam, będąc za ideą rozliczenia i zadośćuczynienia krzywdom tych ludzi, którzy rzeczywiście cierpieli, uczestniczyli w konfliktach społecznych okresu pokojowego, jestem przeciwny tego typu epizodycznym rozwiązaniom. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu senator Krystynę Czubę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#SenatorKrystynaCzuba">Panie Marszałku! Wysokie Senacie! Szanowni Państwo Kombatanci, którzy znaleźliście się dzisiaj na tej sali!</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#SenatorKrystynaCzuba">Powodem zabrania głosu przeze mnie jest zwłaszcza to, że chcę dzisiaj w imieniu nas, senatorów Akcji Wyborczej Solidarność, i tych wszystkich, którzy boleją nad tym, co się stało, przeprosić państwa za to, że muszą państwo słuchać tych cynicznych, tych kłamliwych i tych złych wypowiedzi kolegów z opozycji. To, co tutaj powiedziano na temat kiełbasy wyborczej, jest po prostu nieprzyzwoite, mówiąc najdelikatniej, nie używając ciężkich słów.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#SenatorKrystynaCzuba">Wraz z kapitałem, który został w Polsce zawłaszczony, zostały zawłaszczone media. I niestety, nikt się nie dowie, jaka jest prawda, jaka jest rzeczywistość. Media kreują bowiem rzeczywistość w taki sposób, że do ludzi docierają tylko skrawki sensacji, a nie dociera do nich żadna informacje o możliwość pracy i o prawdzie.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#SenatorKrystynaCzuba">Ta ustawa jest ustawą zadośćuczyniającą - zgadzam się z tymi, którzy tak powiedzieli - jest ustawą sprawiedliwości, jest ustawą historii. Po prostu jest ustawą w jakiś sposób symbolizującą to, co jesteśmy w stanie wszyscy, obie strony - i ci, którzy krzywdzili, i ci którzy byli bezradni wobec krzywdy - zrobić w ramach zadośćuczynienia. I żadne pieniądze - jestem o tym najgłębiej przekonana - nie są w tym momencie ważne, żadne rozliczenia nie są w tym momencie przyzwoite wobec tego, co się stało, wobec niewolniczej pracy.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#SenatorKrystynaCzuba">Dlatego myślę, że jesteśmy zobowiązani za tą ustawą się opowiedzieć. Raz jeszcze chcę państwu podziękować za to, że odważyliście się tutaj przyjść i być z nami. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, senator Piotr Andrzejewski, ponownie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Chcę w tym wystąpieniu przedstawić tylko kazus, w związku z nawoływaniem do tego, żeby zracjonalizować to ekonomicznie i przykroić do właściwych rozmiarów, w jakich dzisiaj rząd premiera Buzka może będzie chciał tę sprawę widzieć ze względu na kategorie interesu państwowego.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">Otóż tak się stało, że w drugiej połowie lat osiemdziesiątych trafiła do mnie jako do adwokata sprawa pewnej osoby. To była młoda dziewczyna. W dniu zakończenia II wojny światowej znalazła się ona w swojej szkole, w której akurat zjawiły się służby Wojska Polskiego z placówką NKWD. Została ona aresztowana, storturowana - rodzina została zabita - i zesłana na dziesięć lat za nic, bo to tak wtedy było: zbiorowo zsyłano ludzi. Pracowała przy karczowaniu lasu na Syberii w strasznych warunkach - już nie będę tego opisywał szczegółowo - i po dziesięciu latach w ramach repatriacji wróciła tutaj. Tak się złożyło akurat, że udało mi się osiągnąć anulowanie tego wyroku przed sądem, wtedy jeszcze Związku Radzieckiego, a raczej Białoruskiej Republiki Ludowej. W związku z tym wystąpiłem do Związku Radzieckiego o stosowne odszkodowanie, zadośćuczynienie i wynagrodzenie za pracę, bo jednak dziesięć lat budowała pod przymusem Związek Radziecki, tak jak i te osoby budowały dobrobyt, z którego nie wszyscy jednakowo korzystali, w okresie PRL. Strach padł na nasze ministerstwo i departament, no ale przesłali to z pokorną prośbą - jak dawniej do cara się pisało - żeby w miarę możliwości załatwili mój bardzo racjonalny pozew. Długo nie nadchodziła odpowiedź, dopominałem się o nią. W końcu w 1988 r. dostałem odpowiedź, wskazującą adwokata, że Związek Radziecki uwzględnia wszystkie te roszczenia, ale trzeba je przykroić do racjonalnych wymiarów. Toteż za dziesięć lat pracy w katorżniczych warunkach gotowi są przyznać to, co wynika z aktualnego prawa pracy w przypadku wypowiedzenia umowy: trzymiesięczne wynagrodzenie za pracę. A jeżeli chodzi o odszkodowanie i inne sprawy, to były to czasy wojenne, więc należy rozliczyć strony na zasadzie wzajemności.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#SenatorPiotrAndrzejewski">To gwoli racjonalnego potraktowania. Korzystajcie państwo dalej z tych wzorców. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Lista osób zapisanych do dyskusji została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Pytam, czy ktoś z państwa chce jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-130.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Chcę się ustosunkować do fragmentów wypowiedzi senator Krystyny Czuby, jako wicemarszałek prowadzący obrady.</u>
          <u xml:id="u-130.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę państwa, zgodnie z art. 113 konstytucji wszystkie posiedzenia Sejmu i Senatu są jawne, a więc obywatele mają prawo przybyć na nie. W związku z tym nie trzeba uznawać za szczególny przejaw odwagi przychodzenia obywateli do Senatu. Jeżeli już mamy coś na ten temat powiedzieć, to ja bym powiedział, że to jest przejaw odświętnego przybywania obywateli do nas. Więc żeby nie poszło do narodu, że trzeba mieć szczególną odwagę, żeby przybyć do parlamentu. Słuchać też można wszystkiego i nie trzeba mieć odwagi słuchania, jednak często trzeba mieć odwagę powiedzenia czegoś. To tyle wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-130.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję więc, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-130.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dla porządku informuję, że w czasie dyskusji wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożyli senatorowie: Elżbieta Płonka, Zbigniew Romaszewski i Piotr Andrzejewski.</u>
          <u xml:id="u-130.7" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Rozumiem, że pani minister Ewa Lewicka zgłaszała chęć wystąpienia, tak? Jeżeli pani minister to potwierdza, to proszę bardzo. Jednocześnie, jeżeli jest taka możliwość, prosimy o ustosunkowanie się do propozycji zawartych w poprawkach wymienionych przeze mnie senatorów.</u>
          <u xml:id="u-130.8" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo na mównicę, jeżeli taka jest pani wola.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">W związku z dyskusją, która się tu odbyła, chciałam się ustosunkować tylko do dwóch kwestii. Jedna z nich dotyczy wypowiedzi pana senatora Romaszewskiego, który w gruncie rzeczy włożył w moje usta coś, czego nie powiedziałam i czego nie twierdził rząd. Nie wypowiadałam się co do tego, kiedy się zakończyły represje i nie postawiłam granicy na roku 1956. Odpowiadając na pytanie pana senatora Michałowskiego, stwierdziłam tylko, że pierwotny projekt dotyczył roku 1956. Rozstrzygnięto jednak, że ten rok nie stanowił granicy represji w Polsce i w związku z tym przesunięto ją na rok 1959. W związku z tym bardzo bym prosiła, żeby ani w moje usta, ani w usta rządu nie wkładać poglądów, których nigdy nie wyrażałam. Prywatnie mogę powiedzieć, że uważam, iż ta granica represji powinna być postawiona dużo dalej niż na roku 1959, w związku z tym prosiłabym, by nie powtarzać tego typu poglądów.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">Poza tym informuję państwa, że wszystko, co dzisiaj zostało tu powiedziane, jest stanowiskiem rządu, a nie moim, i zostało przekazane na piśmie. Zarówno wyliczenia, którymi rząd się posługuje, jak i inne poruszane tu kwestie są udokumentowane i to nie na podstawie jednostkowych opinii wydawanych przez prokuratorów, którzy prowadzili sprawy tylko na podstawie dokumentów z Wojskowego Instytutu Historycznego.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">Co do liczby batalionów, to chciałam państwu powiedzieć, że było ich dwadzieścia pięć, a nie dziewięć oraz że były formowane i rozformowywane w pewnym cyklu czasowym. W związku z tym, żeby oszacować liczbę osób, których ustawa dotyczy, trzeba było wziąć pod uwagę i to, że średnio co jakiś czas bataliony te miały pewien stan osobowy. Na tej podstawie obliczono, że przez te dwadzieścia pięć batalionów budowlanych przeszło osiemdziesiąt dwa tysiące sto dwanaście osób. Jest to wyliczenie, które zostało przekazane państwu posłom. Oczywiście, część osób nie skorzysta już z tych świadczeń, bo nie żyje, ale tak naprawdę liczba uprawnionych jest dużo większa niż ta, którą do tej pory się posługiwaliśmy. To tyle gwoli faktów.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">Ja, proszę państwa, nie występuję w tym sporze jako przeciwnik zadośćuczynienia komukolwiek. Rząd zwraca tylko uwagę, że wielokrotnie dyskutowano już nad uprawnieniami dla tej i dla innych grup. I że niebezpieczne jest otwieranie drzwi dla kolejnej grupy uprawnionych w sytuacji, kiedy istnieje możliwość czy szansa, iż w podobnej sytuacji mogły znajdować się, i być może znajdowały się, inne i one mogą wystąpić o podobne uprawnienia. Rzeczywiście, Polskę Ludową budowało wojsko w bardzo różnych warunkach i robiło to jeszcze przez bardzo wiele lat.</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwiePracyiPolitykiSpołecznejEwaLewicka">Chciałam państwu powiedzieć, że do poprawek, które zostały złożone, rząd ustosunkuje się podczas posiedzenia komisji, natomiast jedna z poprawek, autorstwa pani senator Płonki, wymaga dodatkowego skomentowania, dlatego że po pierwsze, wykracza poza materię ustawową tejże nowelizacji, a po drugie, będziemy jeszcze toczyli spór, czy dotyczy to kodeksu cywilnego, czy też kodeksu karnego. Tutaj powstaje pewna wątpliwość. Pani senator proponuje, żeby nowelizować, a właściwie odnosić się do kodeksu cywilnego w kwestii dotyczącej przedawnienia roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym. W tej sprawie będziemy prawdopodobnie musieli odbyć właściwą debatę na posiedzeniu komisji, dlatego że to jest poważniejszy spór, wykraczający zresztą poza materię tej nowelizacji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Ponieważ w trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu proszę Komisję Praw Człowieka i Praworządności oraz Komisję Rodziny i Polityki Społecznej o wspólne ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie końcowego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o zmianie ustawy o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach rud uranu oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dla porządku informuję, że wspólne posiedzenie obu komisji jest także jawne i można w nim uczestniczyć. Mogą w nim uczestniczyć osoby spoza grona członków komisji i spoza grona senatorów.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Ogłaszam czternastominutową przerwę techniczną.</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 13 minut 06 do godziny 13 minut 22)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę państwa, wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu osiemnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska.</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto jedenastym posiedzeniu, w dniu 21 czerwca bieżącego roku, i w tym samym dniu została przekazana do Senatu. Także w tym dniu marszałek Senatu, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do dwóch komisji: Komisji Ochrony Środowiska oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 673, natomiast sprawozdanie komisji w druku nr 673A.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę senatora Franciszka Bachledę-Księdzularza sprawozdawcę Komisji Ochrony Środowiska oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania połączonych komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Szanowni Goście!</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Słusznie pan marszałek zatrzymał się na chwilę przed wypowiedzeniem słów „oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska”, albowiem także na posiedzeniu połączonych komisji nad tym się zastanawialiśmy. Nie chcieliśmy jednak blokować biegu sprawy i uznaliśmy, że chodzi o dostęp do wymiaru sprawiedliwości, a tu tylko tłumaczenie na język polski nie jest zbyt zręczne. A jeszcze dodatkowo, jeżeli ktoś weźmie do ręki druk nr 673A i zobaczy, że ustawa była rozpatrywana na posiedzeniach w dniach 4 i 5 lipca 2001 r., tymczasem zaś jest to tylko jedna kartka, czyli dwie strony, i jeden, dwa paragrafy, to będzie zastanawiał się także, jak to możliwe, że aż dwa dni ją rozpatrywano. Otóż jednym z załączników do tej ustawy jest tłumaczenie, w którym były podobne niezręczności gramatyczne jak w tytule ustawy. Nie mogliśmy w tej sprawie ustąpić, dlatego też zwróciliśmy się do ministerstwa, czyli do strony rządowej, aby poprawiło zapisy. I trzeba powiedzieć, że w ciągu jednego dnia przedstawiciele ministerstwa - za co im serdecznie dziękuję - zwrócili nam dokument poprawiony, zawierający już sprawniejsze sformułowania, poprawne stylistycznie zwroty języka polskiego. Nie zmienialiśmy jednak nazwy, bo nie chcieliśmy wprowadzać tu poprawek i tym sposobem opóźniać wprowadzenie w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">To tyle, jeśli chodzi o wytłumaczenie tych dwóch kwestii z pierwszej strony druku nr 673A, to znaczy sprawozdania Komisji Ochrony Środowiska oraz Komisji Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Pan marszałek przypominał już, że opiniowana ustawa została uchwalona w dniu 21 czerwca na sto jedenastym posiedzeniu Sejmu. Projekt ustawy jest przedłożeniem rządowym. Treść ustawy sprowadza się do wyrażenia zgody przez parlament na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej ratyfikacji konwencji o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących społeczeństwa. Tryb ten jest zgodny z art. 89 ust. 1 pktem 2 konstytucji, ponieważ postanowienia konwencji dotyczą praw obywatelskich określonych w art. 74 ust. 3 ustawy zasadniczej.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Przedmiotowa konwencja została podpisana w dniu 25 czerwca 1998 r. w Aarhus w Danii, w czasie IV Paneuropejskiej Konferencji Ministrów Ochrony Środowiska. Podpisało ją dotychczas trzydzieści pięć krajów, w tym Polska oraz państwa Wspólnoty Europejskiej. Cztery inne kraje podpisały konwencję przed upływającym 21 grudnia 1998 r. terminem wyłożenia jej do podpisu w Nowym Jorku.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Konwencja wejdzie w życie po ratyfikowaniu jej przez co najmniej szesnaście państw. Do tej chwili dokumenty ratyfikacyjne złożyło jedenaście państw, a kilka innych, podobnie jak Polska, jest na ostatnim etapie procesu legislacyjnego. Można się więc spodziewać, że to właśnie nasz kraj będzie tym, który przechyli szalę, co pozwoli konwencji wejść w życie. Dlatego, powtarzam, nie chcieliśmy opóźniać dodatkowo całego procesu, żeby czasem również w Sejmie nie przydarzyły się jakieś przygody.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Chcę przypomnieć, że konwencja definiuje pojęcia kluczowe dla jej funkcjonowania, takie jak władza publiczna, informacja dotycząca środowiska, zainteresowana społeczność, poza tym określa zasady dostępu do informacji dotyczących środowiska, co jest zawarte w art. 4, oraz reguluje kwestie zbierania i rozpowszechniania informacji dotyczących środowiska, co jest w art. 5. Ponadto konwencja porusza kwestie udziału społeczeństwa w trzech obszarach działań: w podejmowaniu decyzji dotyczących konkretnych przedsięwzięć - art. 6, w odniesieniu do planów programów i wytycznych polityki odnoszącej się do środowiska - art. 7 oraz przygotowaniu przepisów wykonawczych lub powszechnie obowiązujących aktów normatywnych - art. 8. Inne zagadnienia merytoryczne uregulowane w konwencji to między innymi: dostęp do wymiaru sprawiedliwości - art. 9, spotkania stron konwencji - art. 10 oraz przegląd przestrzegania postanowień konwencji - art. 15.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Teraz, nie omawiając szerzej ustawy ze względu zresztą na, jak widzę, niezbyt wielkie zainteresowanie państwa senatorów, a szkoda, powinienem przystąpić do odczytania głównego stwierdzenia, iż nasze komisje proponują przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Ale jeszcze tego nie uczynię, uważam bowiem, że stwierdzenia zawarte w preambule są godne przypomnienia tu i przytoczenia. Tak też uczynię, aby zainteresowanym państwu senatorom przybliżyć zapisy konwencji.</u>
          <u xml:id="u-134.8" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Na początku preambuła przypomina zasady Deklaracji Sztokholmskiej, dziesiątą zasadę deklaracji z Rio, rezolucję Zgromadzenia Ogólnego ONZ w sprawie Światowej Karty Przyrody, przypomina Europejską Kartę Środowiska i Zdrowia uchwaloną na I Europejskiej Konferencji na temat Środowiska i Zdrowia Światowej Organizacji Zdrowia, która odbyła się we Frankfurcie nad Menem, 8 grudnia 1989 r., a także zawiera następujące zapisy.</u>
          <u xml:id="u-134.9" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">„Potwierdzając potrzebę ochrony zachowania i ulepszania stanu środowiska oraz zapewnienia zrównoważonego i przyjaznego środowisku rozwoju; uznając, że odpowiednia ochrona środowiska jest niezbędna dla ludzkiej pomyślności i korzystania z podstawowych praw człowieka, włączając w to prawo do życia jako takiego; uznając także, że każda osoba ma prawo do życia w środowisku odpowiednim dla jej zdrowia i pomyślności oraz obowiązek, tak osobiście, jak i we współdziałaniu z innymi, ochrony i ulepszania środowiska dla dobra obecnych i przyszłych pokoleń; zważywszy na to, że aby być zdolnym do dochodzenia tego prawa i spełniania tego obowiązku, obywatele, w sprawach dotyczących środowiska, muszą mieć dostęp do informacji, muszą być uprawnionymi do uczestnictwa w podejmowaniu decyzji i muszą mieć dostęp do wymiaru sprawiedliwości, oraz potwierdzając w tym względzie, że obywatele mogą potrzebować pomocy w celu realizacji swoich praw; uznając, że, w dziedzinie środowiska, ułatwiony dostęp do informacji i udział społeczeństwa w podejmowaniu decyzji poprawia jakość i wykonanie decyzji, przyczynia się do wzrostu społecznej świadomości zagadnień dotyczących środowiska, daje społeczeństwu sposobność wyrażania swojego zainteresowania, a władzom publicznym możliwość należytego uwzględniania takiego zainteresowania; dążąc w ten sposób do wzmożenia odpowiedzialności i jawności w podejmowaniu decyzji i wzmocnienia społecznego poparcia dla decyzji dotyczących środowiska; uznając celowość jawności we wszystkich gałęziach administracji i zachęcając organy ustawodawcze do realizowania zasad tej konwencji w swoim postępowaniu; uznając także potrzebę znajomości przez społeczeństwo procedur udziału w podejmowaniu decyzji dotyczących środowiska, posiadaniu do nich swobodnego dostępu i wiedzy, jak z nich korzystać; uznając również znaczenie odpowiedniej roli, jaką indywidualni obywatele, organizacje pozarządowe i sektor prywatny mogą odgrywać w ochronie środowiska; pragnąc promować edukację dla pogłębienia zrozumienia środowiska i zrównoważonego rozwoju oraz pogłębiać powszechną wiedzę społeczeństwa o rozstrzygnięciach mających wpływ na środowisko i zrównoważony rozwój oraz udział w ich podejmowaniu; zauważając, w tym kontekście, znaczenie wykorzystania środków masowego przekazu oraz elektronicznych lub innych przyszłych form komunikacji; uznając znaczenie pełnego zintegrowania aspektów środowiskowych w podejmowaniu decyzji administracyjnych oraz związanej z tym potrzeby posiadania przez władze publiczne rzetelnych, pełnych i aktualnych informacji dotyczących środowiska; potwierdzając, iż władze publiczne gromadzą informacje dotyczące środowiska w interesie społeczeństwa; mając na uwadze, że skuteczne mechanizmy prawne powinny być dostępne dla społeczeństwa, włączając w to organizacje, tak aby chroniony był jego słuszny interes, a prawo egzekwowane; zauważając znaczenie dostarczania konsumentom odpowiedniej informacji o produktach dla umożliwienia im świadomego dokonania wyboru wynikających stąd konsekwencji dla środowiska; uznając zaniepokojenie społeczeństwa - i tu jest odniesienie do wczorajszych wystąpień pani senator Stokarskiej - zamierzonym uwalnianiem genetycznie zmodyfikowanych organizmów do środowiska oraz potrzebę zwiększonej jawności i większego udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji w tej dziedzinie; przekonane, że realizacja niniejszej konwencji przyczyni się do umocnienia demokracji w regionie Europejskiej Komisji Gospodarczej Organizacji Narodów Zjednoczonych; świadome roli odgrywanej w tym względzie przez Europejską Komisję Gospodarczą Organizacji Narodów Zjednoczonych i przypominając, inter alia, wytyczne EKG w dziedzinie dostępu do informacji dotyczących ochrony środowiska oraz udziału społeczeństwa w podejmowaniu decyzji w sprawach związanych z ochroną środowiska zaaprobowane w deklaracji ministerialnej przyjętej na III Konferencji Ministerialnej 'Środowisko dla Europy' w Sofii, Bułgaria, 25 października 1995 r.; mając w pamięci stosowne postanowienia Konwencji o ocenach oddziaływania na środowisko w kontekście transgranicznym, podpisanej w Espoo, Finlandia, w dniu 25 lutego 1991 r., oraz Konwencji w sprawie transgranicznych skutków awarii przemysłowych i Konwencji o ochronie i użytkowaniu cieków granicznych i jezior międzynarodowych, obydwu podpisanych w Helsinkach 17 marca 1992 r., oraz innych regionalnych konwencji; przeświadczone, że przyjęcie niniejszej konwencji przyczyni się do dalszego wzmocnienia procesu 'Środowisko dla Europy' i wyników IV Konferencji Ministerialnej w Aarhus w Danii w czerwcu 1998 r.; uzgodniły, co następuje”. I tu przytacza się artykuły tej konwencji.</u>
          <u xml:id="u-134.10" who="#SenatorFranciszekBachledaKsiędzularz">Mając to wszystko na względzie i pamiętając, że od czasu przyjęcia, zwłaszcza ostatnio, wielu legislacyjnych rozwiązań dotyczących środowiska Polska nie ustępuje, jeżeli chodzi o rozwiązania w tej chwili już przyjęte, standardom europejskim, z wielką radością w imieniu dwóch połączonych komisji przedstawiam uchwałę Senatu Rzeczypospolitej w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska. Oto ona: „Senat, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm na posiedzeniu w dniu 21 czerwca 2001 r. ustawy o ratyfikacji Konwencji o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, przyjmuje tę ustawę bez poprawek”. Jestem przekonany, że państwo senatorowie podzielą nasze przedłożenie i to przegłosują. Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu pytam się, czy ktoś z państwa senatorów chce zgłosić z miejsca, trwające nie dłużej niż minutę, zapytanie do senatora sprawozdawcy. Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję bardzo, Panu Senatorowi.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#komentarz">(Senator Franciszek Bachleda-Księdzularz: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych zostali upoważnieni minister spraw zagranicznych oraz minister środowiska.</u>
          <u xml:id="u-135.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałbym zapytać obecnych na posiedzeniu przedstawicieli rządu: panią minister Grażynę Bernatowicz, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, i pana Marka Michalika, podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska, czy chcą zabrać głos i przedstawić stanowisko rządu w sprawie rozpatrywanej ustawy. Czy ktoś z państwa chce zabrać głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMarekMichalik">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMarekMichalik">Chciałbym powiedzieć, że jeżeli byłyby jakieś wątpliwości, to możemy je wyjaśnić. Wydaje mi się jednak, że sprawozdanie zostało przedstawione bardzo precyzyjnie i my chyba nie mamy żadnych wątpliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Regulamin Senatu jest tak skonstruowany, że zgodnie z art. 44 ust. 6 można, jeśli ma się wątpliwości, pytać. Zachęcam więc państwa senatorów do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję państwa także, że art. 50 mówi, iż przedstawiciele rządu mogą zabrać głos w każdej sytuacji, jeżeli uznają to za stosowne.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo. Czy zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, pani senator Jadwiga Stokarska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#SenatorJadwigaStokarska">Panie Ministrze, jeżeli mówimy o ochronie środowiska, to bardzo proszę o poinformowanie nas, ile w ciągu roku 2000 i 2001 wpłynęło do Polski żywności zmodyfikowanej genetycznie? Szczególnie prosiłabym tutaj o uwzględnienie zbóż, w tym kukurydzy, a także soi i rzepaku, ponieważ ten temat omawiany jest w ustawie o środkach żywienia zwierząt.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#SenatorJadwigaStokarska">Prosiłabym również o poinformowanie nas, w jaki sposób odpowiednie laboratoria, jeżeli w ogóle takie istnieją, badają obecność organizmów w tych zmodyfikowanych genetycznie środkach importowanych do Polski. Ponadto prosiłabym o poinformowanie nas, czy są metody, czy są informacje naukowe, które w sposób stuprocentowy mogą udowodnić, że żywność modyfikowana genetycznie jest żywnością bezpieczną.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#SenatorJadwigaStokarska">Proszę ponadto powiedzieć, ile urząd patentowy w Warszawie wydał patentów koncernom międzynarodowym i jakie to były patenty.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#SenatorJadwigaStokarska">Proszę także powiedzieć, jak wygląda kozoowca, krzyżówka wyhodowana w instytucie w Jastrzębiu koło Warszawy. Nie ujrzała ona jeszcze światła dziennego, ludzie jeszcze jej nie oglądali. I jakie są efekty skrzyżowania przez przekazanie ludzkiego genu wzrostu karpiowi? Został on wyhodowany w Polsce, wpuszczony do środowiska i pływa w stawach Polski południowej. Czy te doświadczenia były wcześniej uzgodnione z ministerstwem? Czy ci, którzy eksperymentują w Polsce - a eksperymentują już powszechnie, na dosyć dużą skalę - otrzymali na to pozwolenia? To na razie tyle, dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Szanowni Państwo, Panie Ministrze. Publiczną odpowiedź proszę ograniczyć tylko do przedmiotu dzisiejszej ustawy. A jeżeli są pytania wykraczające poza tę ustawę i jeżeli będzie wola udzielenia odpowiedzi, to proszę udzielić ich pani senator na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMarekMichalik">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku!</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMarekMichalik">Oczywiście pytania pani senator nie dotyczą tej ustawy. Dotyczą one innego rozwiązania prawnego, to znaczy ustawy o organizmach genetycznie zmodyfikowanych, która to ustawa została już przyjęta przez parlament i wkrótce - bo chyba jeszcze nie jest podpisana przez prezydenta, do tego ma trzymiesięczne vacatio legis - wchodzi w życie, to znaczy trzy miesiące po jej uchwaleniu.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMarekMichalik">Dzisiejsza...</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">To na tym zakończylibyśmy część merytoryczną odpowiedzi. Jeżeli zaś jest wola co do udzielenia dalszych wyjaśnień, to proszę o nie na piśmie, poza porządkiem obrad.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMarekMichalik">Tak zrobimy, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMarekMichalik">Rzeczywiście, zgadzamy się z panią senator, że dzisiejsze rozwiązania dotyczące GMO są niedoskonałe, uważamy jednak, że ta nowa ustawa ureguluje to już w sposób właściwy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę państwa, proszę zadawać pytania dotyczące tej ustawy. Nie znaczy to, że nie można w ogóle zadawać pytań. A więc bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgłasza się senator Ireneusz Michaś...</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#komentarz">(Senator Ireneusz Michaś: Nie, dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Nie, nie ma pan pytań.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Jarmużek?</u>
          <u xml:id="u-143.5" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Jarmużek: Nie, sprawa jest oczywista.)</u>
          <u xml:id="u-143.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Też nie.</u>
          <u xml:id="u-143.7" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Nie znam jeszcze tych kodów, którymi się państwo posługują przy zgłoszeniach - ręką czy głową. Dlatego pytam.</u>
          <u xml:id="u-143.8" who="#komentarz">(Senator Zdzisław Jarmużek: Przeprowadzimy odpowiednią demonstrację.)</u>
          <u xml:id="u-143.9" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-143.10" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy są pytania do państwa ministrów? Nie ma już pytań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-143.11" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-143.12" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Ponieważ na razie nikt się nie zgłosił do dyskusji, to pytam, czy ktoś z państwa senatorów chce zabrać głos. Nie widzę chętnych do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-143.13" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 52 ust. 2 tegoż regulaminu zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-143.14" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy nadal państwo ministrowie podtrzymują decyzję, że nie będą zabierać głosu? Czy może chcą zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-143.15" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zdaje się, że pan minister Michalik zamierza zabrać głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMarekMichalik">Panie Marszałku, jeśli można, tylko jedną rzecz chciałbym Wysokiej Izbie powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieŚrodowiskaMarekMichalik">Z końcem zeszłego roku Sejm i Senat przyjęły ustawę o dostępie do informacji o środowisku i o ocenach oddziaływania na środowisko. Tak więc w polskim systemie prawnym mamy już wszystkie rozwiązania, które są zawarte właśnie w tej konwencji z Aarhus.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę państwa, w związku z tym informuję Wysoką Izbę, że głosowanie w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami, prawdopodobnie w dniu jutrzejszym.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiętnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych.</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa została uchwalona przez Sejm na sto dwunastym posiedzeniu w dniu 5 lipca 2001 r. W tym samym dniu została przekazana do Senatu. Marszałek Senatu w dniu 6 lipca bieżącego roku, zgodnie z art. 68 ust. 1 Regulaminu Senatu, skierowała ją do Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Komisje po rozpatrzeniu ustawy przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-145.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam ponadto, że tekst ustawy zawarty jest w druku nr 692, natomiast sprawozdanie komisji w druku nr 692A.</u>
          <u xml:id="u-145.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę sprawozdawcę Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Gospodarki Narodowej senatora Dariusza Kłeczka o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania połączonych komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#SenatorDariuszKłeczek">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#SenatorDariuszKłeczek">Mam zaszczyt w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej przedstawić sprawozdanie do ustawy o jednorazowym dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych. Omawiana ustawa została przyjęta w dniu 5 lipca bieżącego roku przez Sejm. Projekt ustawy był przedłożeniem rządowym.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#SenatorDariuszKłeczek">Podobnie jak w latach poprzednich, w roku 1999 i 2000, rząd zmierza do wprowadzenia rozwiązań, które zapewnią pomoc rodzinom wychowującym troje i więcej dzieci. Rozwiązanie uchwalone w 1999 r. wprowadzało zasadę, w myśl której dodatek rodzinny był wypłacany na trzecie i każde kolejne dziecko w rodzinie, na które za wrzesień 1999 r. przysługiwał zasiłek rodzinny na podstawie ustawy z 1 grudnia 1994 r. o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych. W myśl przywołanej ustawy zasiłek rodzinny przysługuje, jeśli przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie przekracza 50% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego dla celów emerytalnych. Przyjęte rozwiązania przesądziły o tym, że było to jednorazowe świadczenie socjalne. W roku ubiegłym, odchodząc od socjalnego charakteru świadczenia, przyjęto rozwiązanie odmienne, zgodnie z którym jednorazowy dodatek rodzinny przysługiwał wszystkim rodzinom wielodzietnym bez względu na ich sytuację materialną.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#SenatorDariuszKłeczek">Ustawa określa zasady i tryb przyznawania oraz wypłaty dodatku rodzinnego dla rodzin wielodzietnych. Podobnie jak w roku ubiegłym, dodatek rodzinny będzie przysługiwał bez względu na status majątkowy rodziny. Istotną różnicą jest to, że nie jest to ustawa epizodyczna. Obowiązywania ustawy nie ograniczono jedynie do roku 2001. Wprowadza ona rozwiązanie trwałe.</u>
          <u xml:id="u-146.4" who="#SenatorDariuszKłeczek">W myśl przepisów ustawy art. 2 ust. 1 uprawnionym do otrzymania dodatku rodzinnego jest obywatel polski zamieszkały na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz cudzoziemiec posiadający kartę stałego pobytu lub status uchodźcy pod warunkiem, że na jego utrzymaniu pozostaje troje i więcej dzieci i o ile spełniają one ustawowo określone wymagania określone w art. 2 ust. 1 pkty 1–5.</u>
          <u xml:id="u-146.5" who="#SenatorDariuszKłeczek">Ustawa precyzuje też, kto w rozumieniu ustawy jest dzieckiem - mówi o tym art. 2 ust. 2. Określa także kategorię osób, których nie uznaje się za pozostające na utrzymaniu uprawnionego - mówi o tym art. 2 ust. 3 i 4.</u>
          <u xml:id="u-146.6" who="#SenatorDariuszKłeczek">Wysokość dodatku rodzinnego na każde dziecko w tym roku określono na 115 zł. Ustalanie uprawnienia oraz wypłata dodatku rodzinnego będą się odbywać w dwóch różnych trybach. Po pierwsze, z urzędu, jeżeli uprawniony pobiera zasiłek rodzinny na podstawie ustawy o zasiłkach rodzinnych, pielęgnacyjnych i wychowawczych. W tym przypadku dodatek rodzinny wypłaca podmiot wypłacający zasiłek rodzinny na podstawie tych samych dokumentów, które są podstawą do wypłaty zasiłku rodzinnego za miesiąc sierpień. Po drugie, na wniosek, jeżeli uprawniony nie pobiera zasiłku rodzinnego. W tym przypadku dodatek rodzinny wypłaca pracodawca lub inna jednostka organizacyjna właściwa do wypłaty zasiłku rodzinnego na podstawie udokumentowanego wniosku. W pierwszym przypadku wypłata nastąpi w terminie wypłaty zasiłków rodzinnych za sierpień, w drugim - nie później niż do 15 października. Dodatek rodzinny będzie finansowany z budżetu państwa oraz nie będzie wliczany do dochodu rodziny, od wysokości którego zależy uzyskanie świadczeń z pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-146.7" who="#SenatorDariuszKłeczek">W związku z odejściem od epizodycznego charakteru przyjętych rozwiązań ustawowych, kwota dodatku rodzinnego, począwszy od 2002 r., będzie podlegać corocznej waloryzacji na zasadach określonych w ustawie. Na realizację tego dodatku zagwarantowano w budżecie państwa 150 milionów zł.</u>
          <u xml:id="u-146.8" who="#SenatorDariuszKłeczek">Połączone komisje większością głosów poparły wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek. Jednocześnie zgłoszono wniosek mniejszości o odrzucenie ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-146.9" who="#SenatorDariuszKłeczek">Dla porządku pragnę poinformować Wysoki Senat o tym, że był również zgłoszony wniosek, aby świadczenie to wypłacać we wrześniu, a nie w sierpniu, ze względu na czas potrzebny na opublikowanie ustawy po podpisaniu jej przez prezydenta. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę sprawozdawcę mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej oraz Komisji Rodziny i Polityki Społecznej senatora Jerzego Suchańskiego o zabranie głosu i przedstawienie wniosku mniejszości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#SenatorJerzySuchański">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#SenatorJerzySuchański">Senatorowie, którzy poparli wniosek o odrzucenie ustawy w całości, niestety nie uzyskali przewagi na posiedzeniu połączonych komisji. tak na dobrą sprawę, po głosowaniu był remis 6:6, co spowodowało, że wniosek o odrzucenie ustawy nie przeszedł.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#SenatorJerzySuchański">Jakie argumenty przemawiają za wnioskiem o odrzucenie ustawy? Po prostu należałoby sobie powiedzieć, co to jest za ustawa. Jest to ustawa o dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych. Tak na dobrą sprawę powinna raczej nosić nazwę: ustawa o jednorazowym dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych niezależnie od dochodu przypadającego na osobę w rodzinie. Wtedy byłoby jasne, komu taki dodatek przysługuje.</u>
          <u xml:id="u-148.3" who="#SenatorJerzySuchański">Jaki cel ma ta ustawa i co się chce przez nią osiągnąć? Projektodawcy, którzy kilka lat temu ją wprowadzili, nie mogą zapewne i dzisiaj w sposób jasny powiedzieć, co chcieli przez to osiągnąć. Czy chcieli zachęcić obywateli w Polsce do tego, aby mieli troje i więcej dzieci, bo to się opłaca? Czy właśnie ten jednorazowy dodatek na trzecie i każde następne dziecko zachęci obywateli do tego, aby rodzina miała troje, czworo czy pięcioro dzieci? Jeżeli ktoś chciałby taki pogląd głosić, chętnie się z nim sfotografuję na pamiątkę. Jeżeli zaś chce się ulżyć, zwłaszcza w przededniu roku szkolnego, rodzinom mającym dzieci, to powstaje następujące pytanie: dlaczego preferuje się rodziny mające troje i więcej dzieci bez względu na osiągany dochód w rodzinie? Dla przykładu: jeżeli rodzina, która ma trójkę dzieci, otrzyma jednorazowy dodatek w wysokości 115 zł na trzecie dziecko - a przecież nie są to pieniądze znaczone, aby dostało je tylko trzecie w kolejności dziecko - to na dobrą sprawę będzie miała na utrzymanie dzieci w ciągu roku kwotę większą o 115 zł, co daje na jedno dziecko miesięcznie 3 zł 19 gr. Jeżeli rodzina ma czwórkę dzieci, to ten dodatek będzie wynosił 230 zł, co daje na każde z czworga dzieci 4 zł 79 gr miesięcznie. Jeżeli dzieci będzie pięcioro, to można wyliczyć 5 zł 75 gr miesięcznie. Taką kwotą chcemy polepszyć byt w rodzinie, tak chcemy zachęcić rodziny do tego, żeby miały trójkę i więcej dzieci.</u>
          <u xml:id="u-148.4" who="#SenatorJerzySuchański">Ta ustawa jest mocno niesprawiedliwa, gdyż te skromne pieniążki daje również bogatym rodzinom. Chciałbym zapytać wszystkich tu obecnych: jak to, dziecko żyjące w rodzinie, gdzie jest trójka dzieci, mające zapewniony luksus, dostanie pieniądze, a dziecko żyjące w rodzinie, gdzie jest dwoje dzieci, bądź jedynak, których rodziny znajdują się na skraju nędzy, ma nic nie dostać? To jest logika postępowania?</u>
          <u xml:id="u-148.5" who="#SenatorJerzySuchański">Była propozycja w Sejmie, zgłoszona przez klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej, aby na każde dziecko z rodziny najuboższej, na każde dziecko żyjące na pewnym poziomie trudności materialnych przeznaczyć tę samą kwotę pieniędzy, aby nie wyróżniać dzieci z rodzin trzy-, cztero-, pięcio- czy sześcioosobowych, tylko pomóc tym, którzy naprawdę tej pomocy potrzebują. To jest logika. Skoro tam te poprawki nie przeszły, sądzę że również w Senacie tego rodzaju poprawki nie przejdą, bo Senat już kolejny raz upiera się, waląc głową w mur, że trzeba dać na trzecie czy czwarte dziecko bez względu na dochód przypadający na osobę w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-148.6" who="#SenatorJerzySuchański">A przecież trzeba sobie uczciwie powiedzieć, że jeżeli dochód na osobę w rodzinie wielodzietnej jest taki sam jak w rodzinie z jednym czy z dwojgiem dzieci, to i tak lepiej żyje się w rodzinie wielodzietnej, trzeba bowiem odliczyć z reguły zbliżone koszty stałe, czyli koszty czynszu, energii elektrycznej, a dopiero resztę podzielić na czwórkę, jeżeli jest dwoje dzieci i pełna rodzina, lub na większą liczbę osób. Można zatem wykazać, że i tak tam się żyje lepiej. O co więc chodzi w tej ustawie? Co chcemy tą ustawą zamanifestować, co chcemy pokazać?</u>
          <u xml:id="u-148.7" who="#SenatorJerzySuchański">Dlatego uważam, że tę ustawę w postaci, w jakiej przyszła do nas z Sejmu, trzeba odrzucić, jeżeli nie da się jej zmodyfikować tak, żeby mogła dotrzeć do rodzin najbardziej potrzebujących, do dzieci będących w rodzinach, które żyją na skraju nędzy. Te pieniądze powinny być przeznaczone w pierwszej kolejności dla tych rodzin - niezależnie od liczby dzieci w rodzinie - które nie mają innej szansy, aby chociaż w skromny sposób pomóc temu dziecku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, głos ma senator Dariusz Kłeczek.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#komentarz">(Senator Dariusz Kłeczek: Chciałbym jeszcze sprostować początek swego sprawozdania, jeżeli można.)</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#SenatorDariuszKłeczek">Ustawa nazywa się ustawą o dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych, a ja zaczynając wypowiedź powiedziałem, że jest to ustawa o jednorazowym dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych. Dlatego prosiłbym o wykreślenie ze sprawozdania słowa „jednorazowym”. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Nie będziemy wykreślać, bo jest to uzupełnione i znajdzie się w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 44 ust. 5 Regulaminu Senatu pytam, czy ktoś z państwa senatorów chce skierować z miejsca krótkie zapytanie do senatora sprawozdawcy większości bądź mniejszości połączonych komisji?</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Nie widzę chętnych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam, że rozpatrywana ustawa była rządowym projektem ustawy. Do reprezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych prezes Rady Ministrów upoważnił pełnomocnika rządu do spraw rodziny, panią Marię Smereczyńską.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgodnie z art. 50 Regulaminu Senatu chciałbym zapytać, czy pani minister chce zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#komentarz">(Pełnomocnik Rządu do spraw Rodziny Maria Smereczyńska: Tak jest, Panie Marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Chciałabym przedstawić kilka informacji dotyczących realizacji tej ustawy. W dwóch poprzednich latach, a zwłaszcza w ostatnim roku realizowania tejże ustawy zebraliśmy już pewne doświadczenia i informacje.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Na początku chcę powiedzieć, że w Polsce rodzin wielodzietnych, w których wychowuje się troje i więcej dzieci, jest 20% i że w tych rodzinach wychowuje się 40% dzieci.</u>
          <u xml:id="u-152.4" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Chcę również powiedzieć, że poziom dochodów na osobę w rodzinach z trojgiem dzieci i więcej znacząco odbiega od poziomu dochodów w pozostałych rodzinach - z jednym dzieckiem, z dwójką dzieci i w rodzinach niepełnych. W kategorii rodzin o najniższych dochodach dochód na osobę w rodzinie z trojgiem dzieci stanowi 55% dochodu na osobę w rodzinach z jednym dzieckiem, 65% dochodu na osobę w rodzinach z dwójką dzieci i 78% dochodu na osobę w rodzinach niepełnych. W rodzinach, które osiągają wysokie dochody dochód na osobę w rodzinie z trojgiem dzieci stanowi 51% dochodu na osobę w rodzinach z jednym dzieckiem, 64% dochodu na osobę w rodzinach z dwójką dzieci i 62% dochodu na osobę w rodzinach niepełnych. Stąd wniosek, że w skali kraju we wszystkich rodzinach wielodzietnych zawsze sytuacja jest gorsza niż w rodzinach z mniejszą liczbą dzieci, a nawet niż w rodzinach niepełnych.</u>
          <u xml:id="u-152.5" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">I jeszcze jedna informacja. Wśród rodzin, które korzystają z tego dodatku w sytuacji nieuznawania kryterium dochodowego, najbardziej zyskują rodziny rolnicze. Potwierdziła to nasza kontrola realizacji ustawy w roku ubiegłym. Sztucznie naliczone kryterium dochodowe dla rodzin utrzymujących się z pracy na roli, względnie tych, które utrzymują się z pracy na roli i z innych źródeł, powoduje, że hipotetycznie zakłada się dochód w tym roku z 2 ha przeliczeniowych mniej więcej na poziomie 850 zł. W rzeczywistości bardzo rzadko jest on osiągany w takiej wysokości, ale rodziny, szczególnie te na terenach wiejskich, mają mniejsze możliwości skorzystania z zasiłków rodzinnych. Jak nam powiedziano w oddziałach KRUS, wiele osób, które nie mogły skorzystać z zasiłków rodzinnych właśnie ze względu na to kryterium, było bardzo wdzięcznych za to, że w trudnych sytuacjach finansowych mogły skorzystać z jednorazowego dodatku. Niezależnie od tego, że w zeszłym roku była to kwota 130 zł, były to dla nich niemałe pieniądze. Pytaliśmy w oddziałach KRUS, jak wyglądała realizacja wypłat. Powiedziano, że nie było ani jednego przypadku, żeby jakaś zamożniejsza rodzina skorzystała z tego dodatku, chociażby ze względów proceduralnych. Wśród rodzin wiejskich sytuacja wygląda w ten sposób, że jest bardzo niewiele rodzin, które mają wyższy dochód i liczniejszą rodzinę. Dodatek ten pomógł więc rodzinom, które mają niełatwą sytuację, a kryterium nie pozwala na uzyskanie przez nie zasiłków rodzinnych. Przyglądano się wypłacie tego dodatku w roku ubiegłym, ale nie przekazano nam ani jednego sygnału, że ktoś zamożniejszy skorzystał z tego dodatku.</u>
          <u xml:id="u-152.6" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Chcę jeszcze powiedzieć, że liczba rodzin, które znajdują się w dobrej sytuacji finansowej i mają więcej dzieci, to rząd wielkości 2% w skali kraju. Ponad 8% rodzin wielodzietnych w niewielkim stopniu przekracza próg kryterium dochodowego uprawniającego do skorzystania z zasiłku rodzinnego, czasami o złotówkę - takie nam przykłady podawano. W tej sytuacji rodziny, które nieznacznie przekraczają kryterium dochodowe, mogą się ubiegać o zasiłek.</u>
          <u xml:id="u-152.7" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Korzystano z tego dodatku i muszę powiedzieć, że było sporo podziękowań za taką formułę jego wypłacania, często wyrażano też nadzieję na jego utrzymanie. I dlatego takie było przedłożenie.</u>
          <u xml:id="u-152.8" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Chcę także powiedzieć, że gdybyśmy porównywali wszystkie dzieci we wszystkich rodzinach, które stanowią grupę rodzin niezamożnych, to w zależności od grupy, jaką się bierze pod uwagę, w tym przedziale osób wysokość dodatku byłaby nieomalże symboliczna - od kilku, kilkunastu złotych do mniej więcej 50–60 zł, w zależności od sposobu naliczania. Kwota ponad 100 zł na progu roku szkolnego, w okresie kiedy zaczyna się szkoła, pomaga tym rodzinom. To tyle tytułem naszych informacji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Niech pani minister pozostanie na mównicy, bowiem zgodnie z art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu jest możliwość skierowania do pani minister pytań.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Zgłasza się właśnie senator Jolanta Danielak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#SenatorJolantaDanielak">Pani Pełnomocnik, ja mam zasadnicze pytanie. Cały czas mówimy o tym, że rodziny wielodzietne o wysokich dochodach nie będą korzystały z tego świadczenia dobrowolnie. Taka filozofia była przedstawiana i takie rozwiązanie mocno podkreślano. Mam pytanie, jaka kwota pozostała nierozdysponowana w związku z rezygnacją z poboru tego zasiłku. Bo rozumiem, że zamożne rodziny, oczywiście, z tego świadczenia nie skorzystały. Chciałabym znać wysokość tej kwoty, jaka pozostała. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Kwota, która została na ten zasiłek przeznaczona, to jest rząd wielkości prawie 97% wydanej kwoty. Tyle mniej więcej zakładano. Ponieważ potrzebne były niewielkie pieniądze na obsługę - to był niewielki procent kosztów, które wynikają z obsługi tego dodatku - i ponieważ liczba zamożnych rodzin wielodzietnych jest bardzo niewielka, niecałe 2%, ta kwota jest bardzo mała. Mieści się ona w tym elastycznym przedziale na obsługę administracyjną wypłat tego zasiłku. Tak więc nie ma kwoty, która zostałaby z tytułu niewzięcia dodatku przez zamożne rodziny wielodzietne. Tych rodzin jest tak bardzo niewiele, że to nie było bardzo dokładnie kalkulowane w rozliczaniu tej kwoty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę bardzo, ponownie senator Danielak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#SenatorJolantaDanielak">Przepraszam bardzo, ale w tym momencie bardzo mnie pani zaniepokoiła. Rozumiem, że kwota, której nie pobrały zamożne rodziny, została skonsumowana przez obsługę. Czy tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Nie, nie. Na pewno nie.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#komentarz">(Senator Jolanta Danielak: Dokładnie tak zostało to przedstawione.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy są jeszcze pytania do pani minister?</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Dorota Kempka, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#SenatorDorotaKempka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#SenatorDorotaKempka">Mam pytanie do pani pełnomocnik. Pani, informując Wysoką Izbę o rodzinach otrzymujących te dodatki, powiedziała, że dotyczy to 20% wszystkich rodzin w Polsce i 40% dzieci w Polsce, które są w tych rodzinach. W związku z tym mam pytania.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#SenatorDorotaKempka">80% rodzin w Polsce nie korzysta - jeżeli dobrze zrozumiałam pani wypowiedź - z żadnej dopłaty, z żadnego dodatku dla swoich dzieci. W tym około 20% to są rodziny niepełne, w których matki i ojcowie samotnie wychowują swoje dzieci. Z materiałów, które mam z GUS, tak wynika. Mam pytanie: czy rząd rozpatrywał również taką możliwość, żeby wprowadzić jednorazowy dodatek dla rodzin, które znajdują się w trudnej sytuacji i to wsparcie jest im potrzebne? Chodzi szczególnie o kobiety samotnie wychowujące dzieci, mężczyzn samotnie wychowujących dzieci i te rodziny, które mają mniej niż dwoje dzieci, a są w trudnej sytuacji. Bo tak wynika z dokumentu o sytuacji polskiej rodziny, który państwo przygotowaliście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę o odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Dodatek otrzymują rodziny wielodzietne, których rzeczywiście jest w Polsce 20% i w których wychowuje się 40% dzieci. To, że dodatek jest przyznawany rodzinom wielodzietnym na trzecie i kolejne dziecko nie oznacza, że inne rodziny nie dostają żadnych dodatków. A tak zrozumiałam pytanie pani senator.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#komentarz">(Senator Dorota Kempka: Nie dostają tego dodatku.)</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">W pytaniu było „żadnego dodatku”. Nawet sobie to zapisałam.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Chcę powiedzieć, że jest szereg innych dodatków, zasiłków, które otrzymują zwłaszcza rodziny będące w trudnej sytuacji. Należą do nich zasiłki rodzinne, zasiłki socjalne i cała gama różnych rozwiązań przewidzianych z tytułu pomocy społecznej. Wśród rodzin wielodzietnych są jednak rodziny z większą liczbą dzieci. Nie jest określone, czy są to rodziny pełne, czy niepełne. Jeżeli jest to matka czy ojciec samotnie wychowujący troje lub więcej dzieci, to również taki dodatek otrzymuje.</u>
          <u xml:id="u-162.5" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Jak już wcześniej wspomniałam, patrząc na dochód na osobę w rodzinach wielodzietnych, nawet tych najlepiej zarabiających, w rodzinie z trójką dzieci wynosi on 51% dochodu na osobę w rodzinie z jednym dzieckiem, 64% dochodu na osobę w rodzinie z dwójką dzieci i 62% dochodu dochodu na osobę w rodzinach niepełnych. Z tego chociażby wynika, że rodziny z większą liczbą dzieci, nawet jeżeli są lepiej sytuowane, mają zdecydowanie gorszą sytuację niż rodziny z jednym czy dwojgiem dzieci, a nawet niż rodziny niepełne, co nie przesądza o tym, że nie ma rodzin z jednym lub dwójką dzieci i rodzin niepełnych, które znajdują się w trudnej sytuacji. Takie rodziny są.</u>
          <u xml:id="u-162.6" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Patrząc w skali kraju i biorąc pod uwagę możliwości finansowe - bo w rezerwie celowej w budżecie państwa przeznaczono na to 150 milionów zł - trzeba te pieniądze podzielić w taki sposób, żeby rodzina znajdująca się w trudnej sytuacji dostała nie 5 zł, bo to w zasadzie w niczym nie pomaga, ale sumę, która ma jako takie wymierne znaczenie dla skromnego budżetu rodziny wielodzietnej. Trzeba sobie zdać sprawę, że dla tych rodzin każde 100 zł to zdecydowanie większe pieniądze. Dlatego ta ustawa jest skonstruowana w taki sposób.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Adam Rychliczek, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#SenatorAdamRychliczek">Pani Minister! Stwierdziła pani, że dzieci rolników będą mogły skorzystać z tej formy pomocy. Rozumiem to. Ale jakie są przyczyny, że dochód rolnika liczony z 1 ha do celów socjalnych jest taki wysoki i dlaczego rząd ustala tak absurdalnie wysokie dochody mimo ciągle spadającego parytetu dochodów między mieszkańcami miasta a mieszkańcami wsi? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Dodatki wedle kryteriów dochodowych zostały ustalone nie w czasie tej kadencji, tylko wcześniej. Były próby zmiany tych kryteriów, ale nie powiodły się. Ten rząd nie ustalał takich kryteriów w stosunku do rodzin rolniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Jerzy Chróścikowski, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#SenatorJerzyChróścikowski">Pani Minister! Podnosiłem tę sprawę już w ubiegłym roku i wymieniałem trzy możliwości naliczania dochodowości rolniczej. Prosiłem wtedy, żeby rząd ewentualnie przygotował zmianę i pytałem, czy trwają prace nad tym, bo przynajmniej chcemy wiedzieć, czy zostały zaproponowane jeszcze jakieś zmiany. Mówimy co roku o tym samym, a skutku nie ma. Chciałbym wiedzieć, co zrobiono w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Tak. Ja sama też próbowałam się zorientować w tej sprawie i spowodować, żeby te rzeczy można było zmienić. Jest to sprawa technicznie bardzo trudna do wykonania. Podejmowano się tego zadania zarówno w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jak i w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Na dzień dzisiejszy z bardzo wielu względów, a przede wszystkim z powodów technicznych naliczania dochodów w obowiązującym systemie rozliczeń podatkowych, bardzo trudno to wykonać. Przesunięcie wartości w zakresie tych kwot jest też niełatwe. Myślę, że prace nad tym na pewno nie zostały zakończone. Minister rolnictwa mówił, że tam też się tym zajmowano i rzeczywiście, z tego co wiem, a są to informacje sprzed kilku tygodni, prace te trwały.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy są jeszcze zgłoszenia do pytań?</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Senator Jadwiga Stokarska, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#SenatorJadwigaStokarska">Pani Minister, w kontekście odpowiedzi, którą usłyszeliśmy przed chwilą, chciałam zapytać, czy takie podejście do sprawy jest pomocne dla rodzin wiejskich. Przecież poszły w teren tak ciekawe informacje, jak wielka jest ta pomoc. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PełnomocnikRządudosprawRodzinyMariaSmereczyńska">Nie wiem, kto to mówił. Ja nie mówiłam, że pomoc jest wielka. W tej chwili mówię, że staraliśmy się, aby ten dodatek, kwota, którą dysponujemy dla rodzin wielodzietnych, była jak najlepiej podzielona, żeby stanowiła dla nich efektywną pomoc i żeby szczególnie uwzględnić w tym obszarze odpowiedzialności rodziny utrzymujące się z rolnictwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Nie widzę więcej zgłoszeń. Dziękuję bardzo, Pani Minister.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#komentarz">(Pełnomocnik Rządu do spraw Rodziny Maria Smereczyńska: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przypominam o wymogach regulaminowych dotyczących czasu przemówienia, obowiązku zgłaszania się do głosu u senator prowadzącej listę mówców, a przede wszystkim o obowiązku składania wniosków o charakterze legislacyjnym na piśmie do marszałka prowadzącego obrady Senatu do czasu zamknięcia dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę o zabranie głosu senator Jolantę Danielak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#SenatorJolantaDanielak">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#SenatorJolantaDanielak">Już trzeci raz pracujemy w parlamencie nad ustawą dającą możliwość udzielenia wsparcia rodzinom wielodzietnym i aż strach pomyśleć, że trzy lata zastanawiamy się, jak im pomóc. Za każdym razem poszukujemy jakiejś filozofii, a żadna z dotychczasowych nie była do końca satysfakcjonująca.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#SenatorJolantaDanielak">Przypomnę, że w 1999 r. dodatek ten przysługiwał tylko części rodzin. Był adresowany do tych rodzin, które otrzymywały zasiłek rodzinny, a więc tylko do osób, które spełniały określone kryteria finansowe.</u>
          <u xml:id="u-173.3" who="#SenatorJolantaDanielak">Już w ubiegłym roku nie uwzględniono kryterium dochodowego i dlatego uważam, że zasadne było moje pytanie adresowane do pani pełnomocnik, jakie oszczędności poczyniło państwo w związku niepobieraniem tego świadczenia przez rodziny zamożne.</u>
          <u xml:id="u-173.4" who="#SenatorJolantaDanielak">Fikcją jest oczywiście myślenie, że rodziny, którym przysługuje takie świadczenie, nawet jeżeli są bardzo zamożne, zrezygnują z niego. Nikt nie wątpił, że z tego świadczenia skorzysta każdy, komu ono przysługuje, niezależnie od poziomu dochodu.</u>
          <u xml:id="u-173.5" who="#SenatorJolantaDanielak">Dziwi trochę fakt, że rząd i parlament nigdy nie spróbowały tak naprawdę wypracować stałej koncepcji wsparcia rodzin wielodzietnych, jeżeli nawet ma się to odbywać w wyniku realizacji określonej polityki prorodzinnej wspierającej te rzeczywiście słabe w sensie ekonomicznym i materialnym ogniwa, czyli rodziny wielodzietne. To prawda, że wśród rodzin wielodzietnych niewiele jest szczególnie zamożnych, ale jednak są. Dlatego pozwolę sobie przedstawić bardzo obszerną poprawkę, która zmienia filozofię wypłat dodatków adresowanych do rodzin wielodzietnych.</u>
          <u xml:id="u-173.6" who="#SenatorJolantaDanielak">W moim odczuciu w sytuacji, w jakiej jesteśmy, trudnej finansowo, trudnej budżetowo - wiemy, że kwota, którą mamy do rozdysponowania wynosi 150 milionów zł - zwykła ludzka uczciwość nakazuje, żeby się trzymać przewidzianej w budżecie sumy, ale zwykła ludzka uczciwość każe także myśleć o tych, którzy są szczególnie biedni, a jednocześnie stanowią rodziny wielodzietne. Tam bieda jest szczególnie dotkliwa.</u>
          <u xml:id="u-173.7" who="#SenatorJolantaDanielak">Dlatego chcę przedstawić nieco inną koncepcję. Uwzględniając element wielodzietności, ale też element dochodu rodziny, wprowadza ona rozwiązanie, zgodnie z którym na każde dziecko w rodzinie wielodzietnej korzystającej z dodatku, czyli w rodzinie, która ma więcej niż troje dzieci, przypada kwota 66 zł. Jest to oczywiście niewiele, ale jeszcze raz powtarzam: staram się trzymać kwoty, którą mamy do dyspozycji.</u>
          <u xml:id="u-173.8" who="#SenatorJolantaDanielak">Co to oznacza? Otóż zamiast dodatku jednorazowego 115 zł dla trzeciego dziecka w rodzinie wielodzietnej przy kumulacji w rodzinie, w której jest trójka dzieci, dodatek ten będzie wynosił łącznie 198 zł, w rodzinie czteroosobowej zaś 264 zł, a nie 230 zł, jak to przewiduje obecne rozwiązanie ustawowe.</u>
          <u xml:id="u-173.9" who="#SenatorJolantaDanielak">Oczywiście może pojawić się argument, który już był wcześniej poruszany, że te kryteria dochodowe czy kryteria związane z wypłatą zasiłków rodzinnych spowodują pewne ograniczenia w stosunku do rodzin wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-173.10" who="#SenatorJolantaDanielak">Proszę Państwa, czy ktoś dobrze znający wieś, zna wielodzietne rodziny wiejskie o szczególnej zamożności? Ja po prostu takich rodzin nie znam. A jeżeli macie państwo co do tego wątpliwości, to przytoczę konkretne liczby. Z danych GUS wynika, że w 1995 r. na wsi mieszkało sześćset pięćdziesiąt pięć tysięcy rodzin z trójką i większą liczbą dzieci. Z tego 26% czerpie środki na utrzymanie tylko z gospodarstwa rolnego, chodzi o sto siedemdziesiąt tysięcy rodzin.</u>
          <u xml:id="u-173.11" who="#SenatorJolantaDanielak">Jeżeli w 1999 r. przy kryterium dochodowym właśnie sto siedemdziesiąt tysięcy rodzin otrzymało takie świadczenie, to znaczy, że nie pomijamy żadnej wiejskiej rodziny wielodzietnej. Te rodziny po prostu nie mają szansy na to, żeby być bogatymi.</u>
          <u xml:id="u-173.12" who="#SenatorJolantaDanielak">Dlatego przedkładam kompleksowy wniosek dotyczący zmiany, którą pozwoliłam sobie omówić. Spowoduje ona, że środki finansowe i wsparcie finansowe będą adresowane do każdego dziecka w rodzinie wielodzietnej. Ta zmiana będzie uwzględniała te rodziny, które rzeczywiście żyją w trudnych warunkach materialnych.</u>
          <u xml:id="u-173.13" who="#SenatorJolantaDanielak">I kolejna sprawa. Ja doskonale rozumiem, że wszystkim nam zależało na tym, żeby te pieniądze trafiły do rodzin wielodzietnych wtedy, kiedy wydatki związane z dzieckiem są szczególnie duże, czyli kiedy przygotowuje się dziecko do rozpoczęcia roku szkolnego. Proszę państwa, wszystko wskazuje jednak na to, że proces legislacyjny jest na etapie nie dającym najmniejszej szansy na wypłatę tych świadczeń w sierpniu. Jeżeli emeryci i renciści otrzymują zasiłki rodzinne za miesiąc sierpień przy wypłatach emerytur i rent, a terminy tych wypłat przypadają na 1, 5, 10, 15 i 25 sierpnia, to nie jest możliwe, aby w terminie wypłat zasiłków rodzinnych rodziny wielodzietne otrzymały dodatki rodzinne za miesiąc sierpień, jak nakazuje art. 3 ust. 5 ustawy, w 2001 r. Dlatego też, żeby być uczciwymi, przyjmijmy realną możliwość wypłaty tychże zasiłków.</u>
          <u xml:id="u-173.14" who="#SenatorJolantaDanielak">Proszę przyjąć poprawkę do art. 8, że ustawa wchodzi w życie 1 września bieżącego roku. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy ktoś z państwa senatorów chce jeszcze zabrać głos w dyskusji? Nie widzę zgłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję więc, że lista mówców została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję także, że senator Jolanta Danielak złożyła poprawki na piśmie, takie same poprawki na piśmie zgłosił senator Dariusz Kłeczek, mimo że nie występował w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#komentarz">(Senator Jolanta Danielak: Takie same?)</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Przepraszam, że tak powiedziałem. Pan senator Dariusz Kłeczek złożył poprawki do tej samej ustawy, żeby użyć określenia to samo, na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Czy pani minister Maria Smereczyńska chciałaby się odnieść do tych poprawek w tym momencie? Nie ma takie możliwości.</u>
          <u xml:id="u-174.7" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Ponieważ w trakcie dyskusji zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, zgodnie z art. 52 ust. 2 Regulaminu Senatu, proszę Komisję Gospodarki Narodowej oraz Komisję Rodziny i Polityki Społecznej o ustosunkowanie się do przedstawionych w toku debaty nad tym punktem wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-174.8" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Informuję, że głosowanie w sprawie ustawy o dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych zostanie przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.</u>
          <u xml:id="u-174.9" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę o komunikaty, Pani Senator Sekretarz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Uprzejmie informuję, że wspólne posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Gospodarki Narodowej w sprawie rozpatrzenia poprawek do ustawy o dodatku rodzinnym dla rodzin wielodzietnych odbędzie się w przerwie obrad plenarnych Senatu w sali nr 217, po zakończeniu wspólnego posiedzenia z Komisją Praw Człowieka i Praworządności.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Wspólne posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności poświęcone rozpatrzeniu wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych i uprawnieniach przysługującym żołnierzom zastępczej służby wojskowej, przymusowo zatrudnionym w kopalniach węgla, kamieniołomach i zakładach wydobycia rud uranu, odbędzie się w dniu dzisiejszym piętnaście minut po ogłoszeniu przerwy, w sali nr 179.</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Uprzejmie informuję, że marszałek Senatu zwołuje posiedzenie Konwentu Seniorów w dniu jutrzejszym, to jest 20 lipca, na piętnaście minut przed wznowieniem obrad.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych w toku debaty do ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz do ustawy o ochronie przed przywozem na polski obszar celny towarów po cenach dumpingowych odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy w obradach Senatu, w sali nr 217.</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Posiedzenie Komisji Obrony Narodowej w sprawie wniosków zgłoszonych do ustawy o żandarmerii wojskowej i wojskowych organach porządkowych odbędzie się w dniu dzisiejszym zaraz po ogłoszeniu przerwy, w sali nr 176.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi nad poprawkami do ustawy o środkach żywienia zwierząt, odbędzie się tuż po zakończeniu głosowań, w sali nr 182.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Przepraszam bardzo, nie wiem, czy rzeczywiście to dotyczy zakończenia głosowań, ale tak jest odnotowane.</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Posiedzenie Klubu Senatorskiego AWS odbędzie się dzisiaj zaraz po ogłoszeniu przerwy, w sali nr 217.</u>
          <u xml:id="u-175.8" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Posiedzenie Komisji Zdrowia, Kultury Fizycznej i Sportu odbędzie się bezpośrednio po ogłoszeniu przerwy, w sali nr 182. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.9" who="#komentarz">(Senator Wojciech Kruk: Przepraszam, posiedzenie komisji i klubu w tej samej sali?)</u>
          <u xml:id="u-175.10" who="#komentarz">(Wicemarszałek Tadeusz Rzemykowski: Może taka jest wola.)</u>
          <u xml:id="u-175.11" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Koncepcja.</u>
          <u xml:id="u-175.12" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Proszę Państwa, teraz komunikat w najważniejszej sprawie, jak dalej chcemy obradować. Obecnie będzie ogłoszona przerwa, po przerwie chcemy głosować nad częścią ustaw, które są gotowe, a nad resztą - jutro rano.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">W sprawie jutrzejszego głosowania są wnioski formalne, ale poczekajmy z ich zgłoszeniem do głosowania po przerwie. Wiem, o czym myśli na przykład senator Kruk, czy inni - żeby głosować dzisiaj nad wszystkim. Ale o tym możemy zdecydować jak będziemy wszyscy, na razie jest taki plan, że część robimy dzisiaj, a resztę jutro łącznie z informacją rządu o sytuacji na rynku zbóż.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Teraz odbędą się posiedzenia komisji, więc uzgodnijcie to z klubem. Jakbym miał coś sugerować to, by spotkanie klubu odbyło się trochę później, żeby komisje mogły się zebrać, ale to już nie moja rola.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#WicemarszałekTadeuszRzemykowski">Żeby się wszystko pomieściło i nie było zbędnego tłoku ogłaszam dziewięćdziesiąt minut przerwy. Planowana była godzinna, ale żeby było wszystko w porządku, to spotkamy się za półtorej godziny. Będziemy wtedy głosować. Kto przyjdzie później, niestety już nie będzie głosował.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 14 minut 30 do godziny 16 minut 03)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę senatorów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Powracamy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-177.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zamknięta i obecnie mogą zabrać głos jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-177.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej senatora Marka Waszkowiaka o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.</u>
          <u xml:id="u-177.6" who="#komentarz">(Rozmowy na sali)</u>
          <u xml:id="u-177.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Niestety, otrzymałem informację, że komisja pracuje nadal. Zarządzam dziesięć minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-177.8" who="#komentarz">(Przerwa w obradach od godziny 16 minut 05 do godziny 16 minut 15)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, pana senatora Marka Waszkowiaka, o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#SenatorMarekWaszkowiak">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#SenatorMarekWaszkowiak">Komisja Gospodarki Narodowej pracowała wczoraj nad całym zestawem ustaw. Potwierdziła właściwie jednogłośnie swój stosunek do poprawek, które były poprzednio przyjęte przez Komisję Gospodarki Narodowej, oraz wypracowała jednolity schemat daty wejścia w życie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#SenatorMarekWaszkowiak">W trakcie prac mniejszość Komisji Gospodarki Narodowej dokonała zmiany brzmienia w art. 263 ustawy - jest to poprawka pięćdziesiąta trzecia w zestawieniu, natomiast Komisja Gospodarki Narodowej zmodyfikowała brzmienie art. 263 ustawy - to poprawka pięćdziesiąta czwarta w zestawieniu.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#SenatorMarekWaszkowiak">Panie Marszałku, Wysoki Senacie, w imieniu Komisji Gospodarki Narodowej proszę również o przegłosowanie blokiem wszystkich poprawek, które mają charakter czysto legislacyjny i nie budziły żadnych kontrowersji w Komisji Gospodarki Narodowej. Są to poprawki: pierwsza, trzecia, czwarta, piąta, ósma, dziewiąta, dziesiąta, trzynasta, czternasta, siedemnasta, dwudziesta, dwudziesta pierwsza, dwudziesta czwarta, dwudziesta ósma, dwudziesta dziewiąta, trzydziesta pierwsza, trzydziesta druga, trzydziesta siódma, trzydziesta dziewiąta, czterdziesta pierwsza, czterdziesta trzecia i pięćdziesiąta siódma. Przekazuję kartkę panu marszałkowi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Czy senatorowie wnioskodawcy lub pozostali senatorowie sprawozdawcy chcą jeszcze zabrać głos? Proszę mi przerywać, kiedy będę wyczytywał nazwiska senatorów zainteresowanych zabraniem głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan senator Marian Noga?</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#komentarz">(Senator Marian Noga: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan senator Jerzy Smorawiński?</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#komentarz">(Senator Jerzy Smorawiński: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan senator Wojciech Kruk?</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#komentarz">(Senator Wojciech Kruk: Dziękuję, ta poprawka została poparta przez komisję, tak że nie będę zabierał głosu.)</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan senator Marek Waszkowiak?</u>
          <u xml:id="u-180.9" who="#komentarz">(Senator Marek Waszkowiak: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-180.10" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Ponadto sprawozdawcą mniejszości komisji był senator Jerzy Suchański.</u>
          <u xml:id="u-180.11" who="#komentarz">(Senator Jerzy Suchański: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-180.12" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.13" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty Komisja Gospodarki Narodowej i mniejszość komisji oraz senatorowie wnioskodawcy przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-180.14" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Informuję, że za chwilę zostaną przeprowadzone kolejne głosowania nad przedstawionymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-180.15" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to rozpoczniemy od przegłosowania blokiem poprawek wymienionych przez pana senatora sprawozdawcę. Czy nie ma sprzeciwu? Nie ma potrzeby odczytania jeszcze raz numerów poprawek? Nie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.16" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania blokiem nad tymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-180.17" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.18" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tych poprawek?</u>
          <u xml:id="u-180.19" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.20" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.21" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.22" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 85 obecnych senatorów 84 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.23" who="#komentarz">(Głosowanie nr 3)</u>
          <u xml:id="u-180.24" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-180.25" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania nad poprawką drugą. Jest to poprawka Komisji Gospodarki Narodowej poparta przez komisję. Dodaje do zakresu czynności ubezpieczeniowych prowadzenie marketingu i reklamy w zakresie świadczonych usług ubezpieczeniowych.</u>
          <u xml:id="u-180.26" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.27" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-180.28" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.29" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.30" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.31" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 87 obecnych senatorów 85 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.32" who="#komentarz">(Głosowanie nr 4)</u>
          <u xml:id="u-180.33" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.34" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka szósta jest poprawką Komisji Gospodarki Narodowej popartą przez komisję. Wskazuje, że składki ubezpieczeniowe mają być ustalone na podstawie danych statystycznych, a nie jedynie przy wykorzystaniu tych danych.</u>
          <u xml:id="u-180.35" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.36" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.37" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.38" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.39" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.40" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.41" who="#komentarz">(Głosowanie nr 5)</u>
          <u xml:id="u-180.42" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.43" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Będziemy głosowali nad poprawką siódmą. To poprawka komisji poparta przez komisję. Rozszerza ona krąg osób, które mogą żądać udzielenia informacji dotyczących poszczególnych umów ubezpieczenia na wszystkie osoby związane z umową ubezpieczenia.</u>
          <u xml:id="u-180.44" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.45" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.46" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.47" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.48" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.49" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 87 obecnych senatorów 86 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.50" who="#komentarz">(Głosowanie nr 6)</u>
          <u xml:id="u-180.51" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.52" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania nad poprawką jedenastą. Przegłosujemy ją łącznie z poprawką czterdziestą dziewiątą. Obie są poprawkami komisji popartymi przez komisję. Poprawki te w miejsce dotychczasowego obowiązku biegłego posługiwania się językiem polskim przez wszystkich członków zarządu wprowadzają taki obowiązek w stosunku do co najmniej dwóch członków zarządu, w tym prezesa zarządu. Do zarządów już istniejących przepis ten nie będzie miał zastosowania przez okres dwóch lat.</u>
          <u xml:id="u-180.53" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.54" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-180.55" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.56" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.57" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.58" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 81 głosowało za, 4 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-180.59" who="#komentarz">(Głosowanie nr 7)</u>
          <u xml:id="u-180.60" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-180.61" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka dwunasta, senatora Nogi, poparta przez komisję, eliminuje możliwość sprzeciwienia się przez Komisję Nadzoru Ubezpieczeniowego odwołaniu członka zarządu zakładu ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-180.62" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.63" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.64" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.65" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.66" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.67" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 84 głosowało za, 2 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.68" who="#komentarz">(Głosowanie nr 8)</u>
          <u xml:id="u-180.69" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.70" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka piętnasta, Komisji Gospodarki Narodowej, poparta przez komisję, dopuszcza posługiwanie się skrótem wyrazów „towarzystwo ubezpieczeń wzajemnych” dla oznaczenia tego typu zakładów ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-180.71" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.72" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.73" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.74" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.75" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.76" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 87 obecnych senatorów 85 głosowało za, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-180.77" who="#komentarz">(Głosowanie nr 9)</u>
          <u xml:id="u-180.78" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.79" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka szesnasta, senatorów Smorawińskiego i Kruka, poparta jest przez komisję. Poprawka ta przywraca w ustawie małe towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych.</u>
          <u xml:id="u-180.80" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.81" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.82" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.83" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.84" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.85" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 87 obecnych senatorów 76 głosowało za, 10 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-180.86" who="#komentarz">(Głosowanie nr 10)</u>
          <u xml:id="u-180.87" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.88" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jej przyjęcie wyklucza głosowanie nad poprawką trzydziestą ósmą.</u>
          <u xml:id="u-180.89" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka osiemnasta, komisji, poparta przez komisję, wskazuje, że odwołanie członka zarządu ma następować w przypadku długotrwałej niemożności sprawowania przez niego czynności.</u>
          <u xml:id="u-180.90" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.91" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.92" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.93" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.94" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.95" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 86 obecnych senatorów 85 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-180.96" who="#komentarz">(Głosowanie nr 11)</u>
          <u xml:id="u-180.97" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.98" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka dziewiętnasta, komisji, poparta przez komisję, dotyczy towarzystw ubezpieczeń wzajemnych. Poprawka ta w przypadku zmiany statutu, rozwiązania towarzystwa, połączenia z innym towarzystwem, przekształcenia w spółkę akcyjną znosi wymóg obecności co najmniej połowy uprawnionych do głosowania przy utrzymaniu wymogu większości trzech czwartych oddanych głosów.</u>
          <u xml:id="u-180.99" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.100" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.101" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.102" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.103" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.104" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 86 głosowało za, 1 - przeciw, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-180.105" who="#komentarz">(Głosowanie nr 12)</u>
          <u xml:id="u-180.106" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.107" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka dwudziesta druga, komisji, poparta przez komisję, doprecyzowuje, w jakiej wysokości środki finansowe muszą posiadać założyciele krajowego zakładu ubezpieczeń, aby otrzymać zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-180.108" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.109" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.110" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.111" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.112" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.113" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 86 obecnych senatorów 85 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-180.114" who="#komentarz">(Głosowanie nr 13)</u>
          <u xml:id="u-180.115" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.116" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawkę dwudziestą trzecią i dwudziestą piątą przegłosujemy łącznie. Obie są poprawkami komisji popartymi przez komisję. Określają one, iż zezwolenie na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej w przypadku nierozpoczęcia jej wykonywania przez okres dwunastu miesięcy od uzyskania zezwolenia wygasa nie w całości, lecz w zakresie grup ubezpieczeń, w których działalność nie została rozpoczęta.</u>
          <u xml:id="u-180.117" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.118" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.119" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.120" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.121" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.122" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 88 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.123" who="#komentarz">(Głosowanie nr 14)</u>
          <u xml:id="u-180.124" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-180.125" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawkę dwudziestą szóstą i dwudziestą siódmą przegłosujemy łącznie. Są to poprawki komisji poparte przez komisję. Doprecyzowują wysokość środków finansowych wymaganą dla otrzymania zezwolenia na wykonywanie działalności ubezpieczeniowej przez zagraniczny zakład ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-180.126" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.127" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.128" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.129" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.130" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.131" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 87 głosowało za, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-180.132" who="#komentarz">(Głosowanie nr 15)</u>
          <u xml:id="u-180.133" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-180.134" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka trzydziesta, komisji, poparta przez komisję, precyzyjnie określa, kiedy krajowy zakład ubezpieczeń może rozpocząć wykonywanie działalności poza granicami kraju.</u>
          <u xml:id="u-180.135" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.136" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.137" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.138" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.139" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.140" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 87 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.141" who="#komentarz">(Głosowanie nr 16)</u>
          <u xml:id="u-180.142" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.143" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka trzydziesta trzecia, komisji, poparta przez komisję, określa sposób zarządzania środkami funduszu organizacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-180.144" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.145" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.146" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.147" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.148" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.149" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 84 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu, 3 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-180.150" who="#komentarz">(Głosowanie nr 17)</u>
          <u xml:id="u-180.151" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.152" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka trzydziesta czwarta, senatora Nogi, poparta przez komisję, zastępuje pojęcie zasady ostrożnej wyceny pojęciem zasady ostrożności przy ustalaniu wartości aktywów zakładu ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-180.153" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.154" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.155" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.156" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.157" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.158" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 85 głosowało za, 1 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-180.159" who="#komentarz">(Głosowanie nr 18)</u>
          <u xml:id="u-180.160" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.161" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka trzydziesta piąta będzie przegłosowana łącznie z poprawką pięćdziesiątą. Są to poprawki komisji poparte przez komisję. Poprawka trzydziesta piąta umożliwia osobom, które będą ubiegały się o wpis do rejestru aktuariuszy, odbywanie dwuletniej obowiązkowej praktyki również przed ukończeniem studiów oraz znosi obowiązek jej odbywania pod kierunkiem aktuariusza. Zgodnie z poprawką pięćdziesiątą wymóg odbycia dwuletniej praktyki z zakresu matematyki ubezpieczeniowej, finansowej i statystyki, niezbędnej do wpisania osoby do rejestru aktuariuszy, nie dotyczy osób, które zdały egzamin kwalifikacyjny przed dniem wejścia w życie ustawy i spełniają pozostałe warunki określone w art. 148.</u>
          <u xml:id="u-180.162" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.163" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tych poprawek?</u>
          <u xml:id="u-180.164" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.165" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.166" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.167" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 86 głosowało za, 1 - przeciw, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.168" who="#komentarz">(Głosowanie nr 19)</u>
          <u xml:id="u-180.169" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-180.170" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka trzydziesta szósta, komisji, poparta przez komisję, uzupełnia o utratę praw publicznych katalog przesłanek powodujących skreślenie aktuariusza z rejestru, odpowiednio do wymogów stawianych przy wpisie do rejestru.</u>
          <u xml:id="u-180.171" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.172" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
          <u xml:id="u-180.173" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.174" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.175" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.176" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 88 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-180.177" who="#komentarz">(Głosowanie nr 20)</u>
          <u xml:id="u-180.178" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.179" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka czterdziesta, komisji, poparta przez komisję, w przypadku ogłoszenia upadłości zakładu ubezpieczeń nakłada na sąd obowiązek zasięgnięcia opinii Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego przy wyznaczaniu syndyka.</u>
          <u xml:id="u-180.180" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.181" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.182" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.183" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.184" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.185" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 89 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-180.186" who="#komentarz">(Głosowanie nr 21)</u>
          <u xml:id="u-180.187" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.188" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka czterdziesta druga, komisji, poparta przez komisję, upoważnia ministra finansów do określenia w rozporządzeniu szczegółowego zakresu gromadzonych przez Polską Izbę Ubezpieczeń danych o agentach ubezpieczeniowych, z którymi zakład ubezpieczeń rozwiązał umowę agencyjną z przyczyn leżących po stronie agenta, o osobach, przeciwko którym prowadzone było postępowanie karne w związku z podejrzeniem popełnienia przez nie przestępstwa na szkodę zakładu ubezpieczeń. Wydając rozporządzenie, minister uwzględni w szczególności przepisy o ochronie danych osobowych oraz o usuwaniu danych z Krajowego Rejestru Karnego.</u>
          <u xml:id="u-180.189" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.190" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.191" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.192" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.193" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.194" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 85 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-180.195" who="#komentarz">(Głosowanie nr 22)</u>
          <u xml:id="u-180.196" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.197" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka czterdziesta czwarta, Komisji Gospodarki Narodowej, poparta przez komisję, określa, że dotychczasowe zadania prezesa Państwowego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń w zakresie określonym w ustawie o rachunkowości ma wykonywać Komisja Nadzoru Ubezpieczeniowego, a nie jej przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-180.198" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.199" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.200" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.201" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.202" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.203" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 87 obecnych senatorów 84 głosowało za, 1 - przeciw, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-180.204" who="#komentarz">(Głosowanie nr 23)</u>
          <u xml:id="u-180.205" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.206" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Będziemy teraz głosowali łącznie nad poprawkami: czterdziestą piątą, pięćdziesiątą trzecią i pięćdziesiątą piątą, a także nad poprawką trzydziestą siódmą do ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym oraz poprawką osiemnastą do ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych. Przyjęcie tych poprawek wyklucza głosowanie nad poprawkami: czterdziestą szóstą, pięćdziesiątą czwartą i pięćdziesiątą szóstą, a także nad poprawką trzydziestą ósmą do ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym i poprawką dziewiętnastą do ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych. Poprawki, nad którymi będziemy głosowali, a więc czterdziesta piąta, pięćdziesiąta trzecia i pięćdziesiąta piąta oraz trzydziesta siódma i osiemnasta do kolejnych ustaw, są autorstwa senatora Waszkowiaka oraz mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej. Poprawki te określają datę wejścia w życie wszystkich trzech ustaw na dzień 1 stycznia 2003 r. oraz dokonują odpowiedniej korekty w przepisie ustawy o funduszach inwestycyjnych dotyczącym zakładów ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-180.207" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.208" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.209" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.210" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.211" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.212" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 34 głosowało za, 51 - przeciw, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.213" who="#komentarz">(Głosowanie nr 24)</u>
          <u xml:id="u-180.214" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawki nie zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-180.215" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania nad poprawkami: czterdziestą szóstą, pięćdziesiątą czwartą i pięćdziesiątą szóstą oraz poprawką trzydziestą ósmą do ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym i poprawką dziewiętnastą do ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych. Nad poprawkami tymi należy głosować łącznie. Są to poprawki senatora Waszkowiaka, poparte przez komisję, oraz poprawki komisji, poparte przez komisję. Określają one datę wejścia w życie wszystkich trzech ustaw na dzień 1 lipca 2002 r. oraz dokonują odpowiedniej korekty w przepisie ustawy o funduszach inwestycyjnych dotyczącym zakładów ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-180.216" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.217" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.218" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.219" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.220" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.221" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 88 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.222" who="#komentarz">(Głosowanie nr 25)</u>
          <u xml:id="u-180.223" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-180.224" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka czterdziesta siódma jest poprawką mniejszości komisji, popartą przez komisję. Wskazuje ona na to, że rygor wygaśnięcia zezwolenia w tych działach ubezpieczeń, w których zakład ubezpieczeń nie rozpoczął działalności w terminie dwunastu miesięcy od uzyskania zezwolenia, będzie obowiązywał zakłady funkcjonujące obecnie na rynku dopiero od 1 stycznia 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-180.225" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.226" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.227" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.228" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.229" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.230" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 80 głosowało za, 7 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.231" who="#komentarz">(Głosowanie nr 26)</u>
          <u xml:id="u-180.232" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.233" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka czterdziesta ósma, Komisji Gospodarki Narodowej, poparta przez komisję, dodaje przepis przejściowy stanowiący, że do postępowania upadłościowego zakładu ubezpieczeń wszczętego i niezakończonego przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.</u>
          <u xml:id="u-180.234" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.235" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.236" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.237" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.238" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.239" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 87 głosowało za, 2 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-180.240" who="#komentarz">(Głosowanie nr 27)</u>
          <u xml:id="u-180.241" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.242" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka pięćdziesiąta pierwsza, Komisji Gospodarki Narodowej, poparta przez komisję, powoduje, iż osoby, które przed dniem wejścia w życie ustawy zostały wpisane na listę aktuariuszy, zostają z urzędu wpisane do rejestru aktuariuszy.</u>
          <u xml:id="u-180.243" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.244" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.245" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.246" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.247" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.248" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 87 obecnych senatorów 85 głosowało za, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-180.249" who="#komentarz">(Głosowanie nr 28)</u>
          <u xml:id="u-180.250" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.251" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka pięćdziesiąta druga, Komisji Gospodarki Narodowej, poparta przez komisję, wyznacza okres nie dłuższy niż dwanaście miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy na wydanie nowych przepisów wykonawczych.</u>
          <u xml:id="u-180.252" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.253" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-180.254" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-180.255" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-180.256" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.257" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 89 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-180.258" who="#komentarz">(Głosowanie nr 29)</u>
          <u xml:id="u-180.259" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-180.260" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania za przyjęciem uchwały w sprawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej w całości, wraz ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-180.261" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-180.262" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem uchwały, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-180.263" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw, proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-180.264" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu, proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-180.265" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-180.266" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o działalności ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-180.267" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Powracamy do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-180.268" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-180.269" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zamknięta i obecnie głos mogą zabrać jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-180.270" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej pana senatora Adama Graczyńskiego o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#SenatorAdamGraczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#SenatorAdamGraczyński">Komisja Gospodarki Narodowej na posiedzeniu w dniu 18 lipca rozpatrzyła poprawki wniesione w trakcie debaty nad ustawą o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Wniesiono ogółem trzydzieści osiem poprawek. Komisja popiera trzydzieści pięć poprawek, wymienionych w druku nr 685Z, nie popiera zaś poprawek: siódmej, dwudziestej ósmej i trzydziestej siódmej.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#SenatorAdamGraczyński">Ponieważ szereg poprawek ma charakter legislacyjny, proponuję łączne głosowanie nad poprawkami: dziewiątą, jedenastą, dwunastą, od szesnastej do dwudziestej pierwszej, dwudziestą piątą, dwudziestą szóstą, od dwudziestej dziewiątej do trzydziestej trzeciej i trzydziestą piątą. Powtarzam: nad wymienionymi poprawkami proponuję głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#SenatorAdamGraczyński">Proszę Wysoką Izbę o przyjęcie sprawozdania komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Czy senatorowie wnioskodawcy i senatorowie sprawozdawcy chcą jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Jerzy Cieślak? Nie.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Marek Waszkowiak? Nie.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Jerzy Suchański? Nie.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty Komisja Gospodarki Narodowej, mniejszość komisji oraz senatorowie wnioskodawcy przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-182.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Informuję, że za chwilę zostaną przeprowadzone kolejne głosowania nad przedstawionymi poprawkami, według kolejności przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-182.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Nie słyszę sprzeciwu wobec propozycji, aby nad poprawkami wymienionymi przez senatora sprawozdawcę głosować blokiem, łącznie. Nie widzę ani nie słyszę sprzeciwu.</u>
          <u xml:id="u-182.9" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-182.10" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka pierwsza, komisji, poparta przez komisję, precyzje, że zawieranie lub wykonywanie umów ubezpieczenia nie jest pośrednictwem ani wykonywaniem czynności agencyjnych w rozumieniu ustawy, gdy dokonywane jest przez pracowników zakładu w imieniu i na rzecz tego zakładu.</u>
          <u xml:id="u-182.11" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.12" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.13" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.14" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.15" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.16" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 81 obecnych senatorów 79 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-182.17" who="#komentarz">(Głosowanie nr 31)</u>
          <u xml:id="u-182.18" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.19" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Nad poprawkami drugą i czternastą będziemy głosowali łącznie. Są to poprawki autorstwa senatora Cieślaka, poparte przez komisję. Wskazują one, że agent i broker ubezpieczeniowy nie mogą przysparzać klientowi ani zakładowi ubezpieczeń korzyści wykraczających poza istotę wykonywanych przez nich czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego, a nie wszelkich korzyści.</u>
          <u xml:id="u-182.20" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.21" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.22" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.23" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.24" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.25" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 83 obecnych senatorów 83 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-182.26" who="#komentarz">(Głosowanie nr 32)</u>
          <u xml:id="u-182.27" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-182.28" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka trzecia, komisji, poparta przez komisję, precyzuje, że przedsiębiorca może wykonywać działalność agencyjną jako uboczną, jeżeli wysokość składki z tytułu jednej umowy nie przekracza 1000 euro.</u>
          <u xml:id="u-182.29" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.30" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.31" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.32" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.33" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.34" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 83 obecnych senatorów 81 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-182.35" who="#komentarz">(Głosowanie nr 33)</u>
          <u xml:id="u-182.36" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.37" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka czwarta, komisji, poparta przez komisję, precyzuje, że agent ubezpieczeniowy odpowiada za szkody powstałe z tytułu wykonywania czynności agencyjnych tylko wtedy, gdy czynności te wykonuje na rzecz więcej niż jednego zakładu ubezpieczeń w zakresie tego samego działu ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-182.38" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.39" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.40" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.41" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.42" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.43" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 85 obecnych senatorów 84 głosowało za, 1 - przeciw.</u>
          <u xml:id="u-182.44" who="#komentarz">(Głosowanie nr 34)</u>
          <u xml:id="u-182.45" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.46" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka piąta, komisji, poparta przez komisję, precyzuje tryb postępowania w przypadku niezawarcia przez agenta umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC.</u>
          <u xml:id="u-182.47" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.48" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.49" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.50" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.51" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.52" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 85 obecnych senatorów 82 głosowało za, 3 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-182.53" who="#komentarz">(Głosowanie nr 35)</u>
          <u xml:id="u-182.54" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.55" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka szósta, senatora Waszkowiaka, poparta przez komisję, obliguje tak zwanego multiagenta do okazania klientowi dowodu zawarcia umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC.</u>
          <u xml:id="u-182.56" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.57" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.58" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.59" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.60" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.61" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 86 obecnych senatorów 86 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-182.62" who="#komentarz">(Głosowanie nr 36)</u>
          <u xml:id="u-182.63" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.64" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka ósma, komisji, poparta przez komisję, rozciąga obowiązek agenta ubezpieczeniowego zachowywania w tajemnicy informacji uzyskiwanych w związku z wykonywaniem czynności agencyjnych na informacje uzyskane od podmiotów szukających ochrony ubezpieczeniowej.</u>
          <u xml:id="u-182.65" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.66" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.67" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.68" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.69" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.70" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 87 obecnych senatorów 87 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-182.71" who="#komentarz">(Głosowanie nr 37)</u>
          <u xml:id="u-182.72" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.73" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka dziesiąta, komisji, poparta przez komisję, nakazuje cofnięcie... przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-182.74" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Tak, tak, teraz przystępujemy do głosowania łącznego nad poprawkami dziewiątą i innymi wymienionymi w sprawozdaniu przez senatora sprawozdawcę. Są to poprawki o charakterze redakcyjnym i porządkującym.</u>
          <u xml:id="u-182.75" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.76" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem poprawek wymienionych w sprawozdaniu, nad którymi głosujemy łącznie, proszę o naciśnięcie przycisku „za”.</u>
          <u xml:id="u-182.77" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.78" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.79" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.80" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-182.81" who="#komentarz">(Głosowanie nr 38)</u>
          <u xml:id="u-182.82" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-182.83" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka dziesiąta, komisji, poparta przez komisję, nakazuje cofnięcie pełnomocnictwa agentowi ubezpieczeniowemu w razie rozwiązania z nim umowy przez zakład ubezpieczeniowy z powodu naruszenia przez agenta przepisów prawa, staranności lub dobrych obyczajów.</u>
          <u xml:id="u-182.84" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.85" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.86" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.87" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.88" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.89" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-182.90" who="#komentarz">(Głosowanie nr 39)</u>
          <u xml:id="u-182.91" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.92" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka trzynasta, komisji, poparta przez komisję, precyzuje, że zakaz pozostawania przez brokera ubezpieczeniowego w stałym stosunku umownym z zakładem ubezpieczeń nie obejmuje zawieranych przez niego umów dotyczących sposobu wzajemnego rozliczania się z tytułu wykonywania czynności brokerskich.</u>
          <u xml:id="u-182.93" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.94" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.95" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.96" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.97" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.98" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 85 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu, 3 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-182.99" who="#komentarz">(Głosowanie nr 40)</u>
          <u xml:id="u-182.100" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.101" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka piętnasta, komisji, poparta przez komisję, zrównuje obowiązujące brokera zasady zachowywania w tajemnicy informacji uzyskiwanych w związku z wykonywaniem czynności brokerskich z zasadami obowiązującymi agenta.</u>
          <u xml:id="u-182.102" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.103" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.104" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.105" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.106" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.107" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-182.108" who="#komentarz">(Głosowanie nr 41)</u>
          <u xml:id="u-182.109" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.110" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka dwudziesta druga, komisji, poparta przez komisję, przewiduje, że członków komisji egzaminacyjnej dla brokerów powołuje i odwołuje minister finansów na wniosek Komisji Nadzoru Ubezpieczeniowego.</u>
          <u xml:id="u-182.111" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.112" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.113" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.114" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.115" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.116" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 86 głosowało za, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-182.117" who="#komentarz">(Głosowanie nr 42)</u>
          <u xml:id="u-182.118" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.119" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka dwudziesta trzecia, komisji, poparta przez komisję, wskazuje, że Polska Izba Ubezpieczeń zobowiązana jest w terminie siedmiu dni od dnia złożenia wniosku przez zakład ubezpieczeń dokonać wpisu agenta ubezpieczeniowego do rejestru, a następnie niezwłocznie wydać i doręczyć zaświadczenie o tym wpisie.</u>
          <u xml:id="u-182.120" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.121" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.122" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.123" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.124" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.125" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 88 głosowało za.</u>
          <u xml:id="u-182.126" who="#komentarz">(Głosowanie nr 43)</u>
          <u xml:id="u-182.127" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.128" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka dwudziesta czwarta, komisji, poparta przez komisję, precyzuje, że w zaświadczeniu o wpisie do rejestru, oprócz nazwy, podaje się siedzibę przedsiębiorcy wykonującego działalność agencyjną.</u>
          <u xml:id="u-182.129" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.130" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.131" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.132" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.133" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.134" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 87 obecnych senatorów 86 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-182.135" who="#komentarz">(Głosowanie nr 44)</u>
          <u xml:id="u-182.136" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.137" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka dwudziesta siódma, autorstwa senatora Waszkowiaka, poparta przez komisję, przewiduje umieszczanie w rejestrze agentów informacji o zawarciu przez agenta umowy obowiązkowego ubezpieczenia OC.</u>
          <u xml:id="u-182.138" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.139" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.140" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.141" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.142" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.143" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 87 głosowało za, 2 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-182.144" who="#komentarz">(Głosowanie nr 45)</u>
          <u xml:id="u-182.145" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.146" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jej przyjęcie wykluczyło głosowanie nad poprawką dwudziestą ósmą.</u>
          <u xml:id="u-182.147" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka trzydziesta czwarta, komisji, poparta przez komisję, precyzuje, że odpowiedzialności karnej podlega osoba, która w swej działalności używa błędnego oznaczenia wskazującego, iż prowadzi ona działalność brokerską w zakresie ubezpieczeń lub reasekuracji.</u>
          <u xml:id="u-182.148" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.149" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.150" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.151" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.152" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.153" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-182.154" who="#komentarz">(Głosowanie nr 46)</u>
          <u xml:id="u-182.155" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.156" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka trzydziesta szósta, komisji, poparta przez komisję, umożliwia w okresie do uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej prowadzenie działalności agencyjnej w zakresie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jako działalności uzupełniającej dla danego przedsiębiorcy.</u>
          <u xml:id="u-182.157" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.158" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-182.159" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-182.160" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-182.161" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.162" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-182.163" who="#komentarz">(Głosowanie nr 47)</u>
          <u xml:id="u-182.164" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-182.165" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania za przyjęciem uchwały w sprawie ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-182.166" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-182.167" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem uchwały, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-182.168" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw, proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-182.169" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu, proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-182.170" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-182.171" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-182.172" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Powracamy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-182.173" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-182.174" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam ponadto, że dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zamknięta i obecnie mogą zabrać głos jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-182.175" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej, pana senatora Mariana Nogę, o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#SenatorMarianNoga">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#SenatorMarianNoga">Komisja Gospodarki Narodowej na swoim posiedzeniu w dniu 18 lipca wnikliwie rozpatrzyła poprawki zgłoszone w czasie debaty nad projektowaną ustawą. Było ich dwadzieścia. Tylko poprawka osiemnasta nie otrzymała aprobaty komisji. Ponadto komisja dokonała zmiany swojej poprawki siódmej.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#SenatorMarianNoga">Komisja zastanawiała się również nad sposobem głosowania. Proponujemy głosowanie łączne nad poprawkami: drugą, trzecią, piątą, siódmą oraz poprawkami od dziewiątej do szesnastej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Czy sprawozdawca mniejszości senator Jerzy Suchański chce jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#komentarz">(Senator Jerzy Suchański: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-184.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-184.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty komisja oraz mniejszość komisji przedstawiły wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-184.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Informuję, że za chwilę zostaną przeprowadzone kolejne głosowania nad przedstawionymi poprawkami według kolejności przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-184.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-184.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka pierwsza precyzuje odesłanie do ustawy - Prawo budowlane w ten sposób, że obowiązkowym ubezpieczeniem objęte będą budynki wchodzące w skład gospodarstwa rolnego, a nie wszystkie obiekty budowlane. Jest to poprawka komisji, poparta przez komisję.</u>
          <u xml:id="u-184.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-184.9" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-184.10" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.11" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-184.12" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-184.13" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 82 obecnych senatorów 77 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu, 4 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-184.14" who="#komentarz">(Głosowanie nr 49)</u>
          <u xml:id="u-184.15" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.16" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, nad poprawkami drugą i następnymi, które zostały wymienione w sprawozdaniu, będziemy głosowali blokiem. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-184.17" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-184.18" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tych poprawek?</u>
          <u xml:id="u-184.19" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.20" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się do głosu?</u>
          <u xml:id="u-184.21" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-184.22" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 85 obecnych senatorów 84 głosowało za, 1 nie głosował.</u>
          <u xml:id="u-184.23" who="#komentarz">(Głosowanie nr 50)</u>
          <u xml:id="u-184.24" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawki zostały przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-184.25" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka czwarta, komisji, poparta przez komisję, wskazuje, że do udzielenia informacji koniecznych do identyfikacji zakładu ubezpieczeń i powiadomienia zakładu w razie zaistnienia zdarzenia objętego ubezpieczeniem obowiązkowym obowiązane są jedynie osoby objęte tym ubezpieczeniem, a nie wszyscy uczestnicy zdarzenia.</u>
          <u xml:id="u-184.26" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-184.27" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-184.28" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.29" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-184.30" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-184.31" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-184.32" who="#komentarz">(Głosowanie nr 51)</u>
          <u xml:id="u-184.33" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.34" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka szósta, komisji, poparta przez komisję, powoduje, że odpowiedzialność solidarna zbywcy i nabywcy pojazdu mechanicznego wobec zakładu ubezpieczeń za zapłatę składki ubezpieczenia OC trwa do momentu powiadomienia o fakcie zbycia tego pojazdu właściwego zakładu ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-184.35" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-184.36" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-184.37" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.38" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-184.39" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-184.40" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 86 obecnych senatorów 85 głosowało za, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-184.41" who="#komentarz">(Głosowanie nr 52)</u>
          <u xml:id="u-184.42" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.43" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka ósma, komisji, poparta przez komisję, wyłącza z zakresu regulacji ustawy dobrowolne ubezpieczenie upraw rolnych od skutków zdarzeń losowych.</u>
          <u xml:id="u-184.44" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-184.45" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-184.46" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.47" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-184.48" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-184.49" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 86 obecnych senatorów 81 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu, 3 nie głosowało.</u>
          <u xml:id="u-184.50" who="#komentarz">(Głosowanie nr 53)</u>
          <u xml:id="u-184.51" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.52" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka siedemnasta, komisji, poparta przez komisję, koryguje sposób wprowadzenia zmian do ustawy o usługach turystycznych, tak aby określenie przez ministra finansów warunków obowiązkowego ubezpieczenia OC organizatora turystyki nie naruszało przepisów tej ustawy dotyczących gwarancji bankowych i ubezpieczeniowych.</u>
          <u xml:id="u-184.53" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-184.54" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-184.55" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.56" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-184.57" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-184.58" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 85 głosowało za, 3 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-184.59" who="#komentarz">(Głosowanie nr 54)</u>
          <u xml:id="u-184.60" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.61" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka dwudziesta, komisji, poparta przez komisję, wskazuje datę uzyskania przez Polskę członkostwa w Unii Europejskiej jako datę wejścia w życie grupy przepisów, w stosunku do których Sejm przewidział, że wejdą one w życie po podpisaniu przez Polskie Biuro Ubezpieczeń Komunikacyjnych niezbędnych umów międzynarodowych.</u>
          <u xml:id="u-184.62" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-184.63" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-184.64" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-184.65" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-184.66" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-184.67" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 87 głosowało za, 1 - przeciw, 1 wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-184.68" who="#komentarz">(Głosowanie nr 55)</u>
          <u xml:id="u-184.69" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-184.70" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania za przyjęciem uchwały w sprawie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych w całości, ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-184.71" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-184.72" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem uchwały, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-184.73" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciwko, proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-184.74" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu, proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-184.75" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-184.76" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-184.77" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Powracamy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Wyposażenie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w samoloty wielozadaniowe” i zapewnieniu warunków jego realizacji.</u>
          <u xml:id="u-184.78" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona i obecnie możemy przystąpić do głosowania w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-184.79" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam też, że Komisja Obrony Narodowej przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-184.80" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Projekt ten zostanie poddany pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-184.81" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-184.82" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-184.83" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw, proszę o naciśnięcie przycisku „przeciw” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-184.84" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto się wstrzymał od głosu, proszę o naciśnięcie przycisku „wstrzymuję się” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-184.85" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-184.86" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego „Wyposażenie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w samoloty wielozadaniowe” i zapewnieniu warunków jego realizacji.</u>
          <u xml:id="u-184.87" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Powracamy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-184.88" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-184.89" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam też, że dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zamknięta i obecnie mogą zabrać głos jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-184.90" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę sprawozdawcę Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, pana senatora Mieczysława Janowskiego, o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#SenatorMieczysławJanowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#SenatorMieczysławJanowski">W imieniu Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej pragnę przedstawić sprawozdanie z obrad, które toczyły się 18 lipca bieżącego roku. Komisja po zapoznaniu się z wszystkimi wnioskami proponuje Wysokiej Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję uprzejmie, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Czy senatorowie wnioskodawcy chcą jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Piotr Andrzejewski?</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#komentarz">(Senator Piotr Andrzejewski: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Tadeusz Kopacz?</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#komentarz">(Senator Tadeusz Kopacz: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Lech Feszler?</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#komentarz">(Senator Lech Feszler: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Mieczysław Janowski?</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#komentarz">(Senator Mieczysław Janowski: Dziękuję bardzo.)</u>
          <u xml:id="u-186.10" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-186.11" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty zostały przedstawione następujące wnioski: Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz senator Piotr Andrzejewski wnosili o przyjęcie ustawy bez poprawek, senatorowie wnioskodawcy przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-186.12" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Informuję, że w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w przypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami, według kolejności przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-186.13" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz senatora Piotra Andrzejewskiego, popartym przez komisję, o przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-186.14" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-186.15" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-186.16" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciwko?</u>
          <u xml:id="u-186.17" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-186.18" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-186.19" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pracownikach samorządowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-186.20" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Powracamy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-186.21" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-186.22" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam też, że dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zamknięta i obecnie mogą zabrać głos jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-186.23" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę sprawozdawcę Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, pana senatora Zdzisława Maszkiewicza, o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#SenatorZdzisławMaszkiewicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#SenatorZdzisławMaszkiewicz">W dniu wczorajszym odbyło się posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej, która rozpatrzyła wnioski zgłoszone w debacie w dniu 18 lipca 2001 r. Wnioski zostały rozpatrzone, a komisja proponuje Wysokiej Izbie przyjęcie ustawy bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Czy senatorowie wnioskodawcy chcą jeszcze zabrać głos? Będę wyczytywał nazwiska, w razie potrzeby proszę przerywać.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Mieczysław Janowski? Nie.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Janina Sagatowska? Nie.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Adam Graczyński? Nie.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Zdzisław Maszkiewicz? Nie.</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Dariusz Kłeczek? Nie.</u>
          <u xml:id="u-188.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Roman Skrzypczak? Nie.</u>
          <u xml:id="u-188.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Senator Kazimierz Kleina? Nie.</u>
          <u xml:id="u-188.9" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-188.10" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty zostały przedstawione następujące wnioski: senator Zdzisław Maszkiewicz wnosił o przyjęcie ustawy bez poprawek, Komisja Rodziny i Polityki Społecznej oraz senatorowie wnioskodawcy przedstawili wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-188.11" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Informuję, że w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami, według kolejności przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-188.12" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem senatora Zdzisława Maszkiewicza, popartym przez komisję, o przyjęcie ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o pomocy społecznej bez poprawek.</u>
          <u xml:id="u-188.13" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-188.14" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-188.15" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-188.16" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-188.17" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-188.18" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zatrudnieniu i przeciwdziałaniu bezrobociu oraz ustawy o pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-188.19" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Powracamy do rozpatrzenia punktu dwunastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych.</u>
          <u xml:id="u-188.20" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, która ustosunkowała się do wniosków przedstawionych w toku debaty i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-188.21" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam też, że dyskusja nad rozpatrywaną ustawą została zamknięta i obecnie mogą zabrać głos jedynie sprawozdawcy i wnioskodawcy.</u>
          <u xml:id="u-188.22" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę sprawozdawcę Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pana senatora Józefa Kuczyńskiego, o zabranie głosu i przedstawienie uzgodnionych na posiedzeniu wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#SenatorJózefKuczyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#SenatorJózefKuczyński">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po rozpatrzeniu na posiedzeniu w dniu 18 lipca 2001 r. wniosków zgłoszonych w toku debaty w dniu 18 lipca nad ustawą o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych przedstawia Wysokiemu Senatowi następujące stanowisko. Komisja prosi, aby Senat wraz z ustawą przyjął poprawki pierwszą i drugą, zawarte we wniosku oznaczonym rzymską dwójką. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Czy senatorowie wnioskodawcy pragną jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan senator Maciej Świątkowski?</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#komentarz">(Senator Maciej Świątkowski: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Pan senator Stanisław Gogacz?</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#komentarz">(Senator Stanisław Gogacz: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-190.6" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.7" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że w tej sprawie w toku debaty przedstawiono następujące wnioski: senatorowie wnioskodawcy przedstawili wniosek o odrzucenie ustawy, Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiła wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
          <u xml:id="u-190.8" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Informuję, że w pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy, a następnie, w przypadku odrzucenia tego wniosku, nad przedstawionymi poprawkami, według kolejności przepisów ustawy.</u>
          <u xml:id="u-190.9" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem senatora Macieja Świątkowskiego oraz senatora Stanisława Gogacza o odrzucenie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych.</u>
          <u xml:id="u-190.10" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-190.11" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego wniosku, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-190.12" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciwko?</u>
          <u xml:id="u-190.13" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-190.14" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-190.15" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 89 obecnych senatorów 21 głosowało za, 60 - przeciw, 8 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-190.16" who="#komentarz">(Głosowanie nr 60)</u>
          <u xml:id="u-190.17" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wobec odrzucenia wniosku o odrzucenie ustawy przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi poprawkami.</u>
          <u xml:id="u-190.18" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka pierwsza, komisji, poparta przez komisję, zmierza do tego, aby upoważnienie ministra właściwego do spraw rolnictwa do wydania rozporządzenia zawierało wymagane przez art. 92 ust. 1 konstytucji wytyczne dotyczące jego treści, jak również do likwidacji nieprecyzyjnej redakcji przepisu polegającej na rozbiciu treści upoważnienia na dwa zdania. Ponadto poprawka zmierza do zastąpienia wymogu określenia w rozporządzeniu trybu nadzoru sprawowanego przez lekarza weterynarii przy niektórych czynnościach wykonywanych z zakresu zadań lekarza weterynarii przez osoby nieposiadające tytułu lekarza weterynarii wymogiem uwzględnienia w treści rozporządzenia konieczności sprawowania nadzoru przez lekarza weterynarii przy wykonywaniu niektórych czynności przez te osoby.</u>
          <u xml:id="u-190.19" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-190.20" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
          <u xml:id="u-190.21" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-190.22" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-190.23" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-190.24" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 79 głosowało za, 3 - przeciw, 6 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-190.25" who="#komentarz">(Głosowanie nr 61)</u>
          <u xml:id="u-190.26" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-190.27" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka druga, komisji, poparta przez komisję, zmierza do rezygnacji z zapisu, iż ustawa wchodzi w życie z dniem ogłoszenia, na rzecz zapisu, że wchodzi ona w życie po upływie czternastu dni od dnia ogłoszenia. Ma ona na względzie zasadę wyrażoną w ustawie o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych, iż akty normatywne zawierające przepisy powszechnie obowiązujące, ogłaszane w dziennikach urzędowych, wchodzą w życie po upływie czternastu dni od dnia ich ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-190.28" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-190.29" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-190.30" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-190.31" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-190.32" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-190.33" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Na 88 obecnych senatorów 84 głosowało za, 4 wstrzymało się od głosu.</u>
          <u xml:id="u-190.34" who="#komentarz">(Głosowanie nr 62)</u>
          <u xml:id="u-190.35" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Poprawka została przyjęta.</u>
          <u xml:id="u-190.36" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przystępujemy do głosowania za przyjęciem uchwały w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-190.37" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-190.38" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem projektu uchwały, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-190.39" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-190.40" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-190.41" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-190.42" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie lekarza weterynarii i izbach lekarsko-weterynaryjnych.</u>
          <u xml:id="u-190.43" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Powracamy do rozpatrzenia punktu osiemnastego porządku obrad: stanowisko Senatu w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska.</u>
          <u xml:id="u-190.44" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że debata nad rozpatrywaną ustawą została zakończona i obecnie możemy przystąpić do głosowania w sprawie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-190.45" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Przypominam, że Komisja Ochrony Środowiska oraz Komisja Spraw Zagranicznych i Integracji Europejskiej przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Projekt ten zostanie poddany pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-190.46" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o naciśnięcie przycisku obecności.</u>
          <u xml:id="u-190.47" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem przedstawionego projektu uchwały, proszę o naciśnięcie przycisku „za” i podniesienie ręki.</u>
          <u xml:id="u-190.48" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-190.49" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Kto wstrzymał się od głosu?</u>
          <u xml:id="u-190.50" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
          <u xml:id="u-190.51" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o ratyfikacji Konwencji o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska.</u>
          <u xml:id="u-190.52" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Proszę o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Informuję, że posiedzenie Komisji Nauki i Edukacji Narodowej z dnia 17 lipca bieżącego roku będzie kontynuowane piętnaście minut po zakończeniu posiedzenia plenarnego Senatu w sali nr 217.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Uprzejmie informuję, że marszałek Senatu zwołuje posiedzenie Konwentu Seniorów w dniu jutrzejszym, 20 lipca 2001 r., na piętnaście minut przed wznowieniem obrad.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#SenatorSekretarzJolantaDanielak">Wspólne posiedzenie Komisji Rodziny i Polityki Społecznej oraz Komisji Praw Człowieka i Praworządności, poświęcone rozpatrzeniu wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o świadczeniach pieniężnych i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej... Przepraszam bardzo, ono już się odbyło, to są stare komunikaty. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszałekDonaldTusk">Zarządzam przerwę do godziny 9.00 dnia jutrzejszego.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godzinie 17 minut 15)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>