text_structure.xml
17.4 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 29 stycznia 1980 r. Komisja Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Sadurskiego (ZSL), rozpatrzyła:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- realizację opinii uchwalonych przez Komisję w VII kadencji. Sejmu oraz dezyderatów uchwalonych w okresie od grudnia 1978 r. do chwili obecnej.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z wiceministrem Henrykiem Białczyńskim, Ministerstwa Sprawiedliwości z wiceministrem Tadeuszem Skórą, Prokuratury Generalnej z zastępcą prokuratora generalnego Kazimierzem Kukawką, Komendy Głównej MO z zastępcą komendanta głównego gen. bryg. Józefem Bejnem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych oraz Państwowego Arbitrażu Gospodarczego.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Ocenę realizacji dezyderatów przedstawiła poseł Ewa Kwiatkowska (PZPR).</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Zrealizowane zostały postulaty Komisji zawarte w dezyderacie nr 14. Ilość etatów sędziów w Sądzie Najwyższym zwiększyła się w 1979 r. o 11 i w 1980 r. o dalszych 8. W okręgowych komisjach arbitrażowych - wzrosła też ilość etatów aplikanckich o 6 w 1979 r. i 6 w 1980 r.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W dezyderacie nr 15 Komisja zwracała uwagę na potrzebę szerszego informowania społeczeństwa przez środki masowego przekazu o tematyce postępowań sądowych, co ma istotne znaczenie - zdaniem Komisji -- dla kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Resort sprawiedliwości podjął szereg działań na rzecz rozszerzenia współpracy ze środkami masowego przekazu. M.in. wydawany jest w resorcie Biuletyn Prasowy zawierający informacje o głównych poczynaniach resortu i najważniejszych sprawach rozpatrywanych przez sądy. Czynione są też starania o powołanie przy telewizji stałej redakcji społeczno-prawnej. Kontynuowane są prace nad utworzeniem międzyresortowej rady świadomości kultury prawnej, która będzie pełnić funkcję rządowego organu doradczego i opiniującego w zakresie problematyki kształtowania podstaw obywatelskich oraz świadomości prawnej społeczeństwa. Projekt rozporządzenia w tej sprawie w najbliższym czasie przekazany zostanie Radzie Ministrów.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Komisja uchwaliła również dezyderat dotyczący alkoholizmu. Problem zwalczania alkoholizmu i negatywnych zjawisk społecznych z nim związanych nadal znajduje się w centrum uwagi resortu. Opracował on projekt noweli do ustawy z 10 grudnia 1959 r., w którym przewiduje objęcie całości orzecznictwa przeciwalkoholowego przez sądy, a placówek lecznictwa otwartego i zamkniętego przez Centralny Zarząd Zakładów Karnych.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Kierowanie na przymusowe leczenie odwykowe osób dotkniętych alkoholizmem napotyka na trudności wobec niedostatecznej ilości miejsc na oddziałach odwykowych w stosunku do potrzeb. Postulat rozwijania ośrodków kuratorskich pracy z młodzieżą jest realizowany przez resort sprawiedliwości. Mimo istniejących trudności lokalowych, ilość takich ośrodków wzrosła z 586 w r. 1978 do 620 w końcu 1979 r. Zwiększa się ilość etatów kuratorów, która obecnie wynosi już 711, podwyższone też zostało ich uposażenie, co nie pozostaje bez wpływu na stabilność i poziom tej kadry.</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Dezyderat nr 17 uchwalony na wspólnym posiedzeniu z Komisją Oświaty i Wychowania postulował, aby przy adopcji dziecka następowało pełne zatarcie we wszelkich dokumentach osobistych informacji o pochodzeniu i przeszłości dziecka. Adresaci tego dezyderatu: resorty sprawiedliwości i spraw wewnętrznych zapowiedzieli nowelizację prawa o aktach stanu cywilnego oraz Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego w sprawach objętych dezyderatem. Ministerstwo Sprawiedliwości poinformowało dodatkowo, iż wnioski o taką nowelizację pomimo ich przygotowania nie zostały jeszcze przeanalizowane przez Radę do spraw Rodziny, gdzie zostały skierowane. Po pozytywnej decyzji zostaną one niezwłocznie zrealizowane.</u>
<u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W dezyderacie nr 18 Komisja zwróciła się o zwiększenie nakładu wydawnictwa pt. „Zagadnienia wykroczeń”. Pomimo zapewnienia ministra kultury i sztuki, że przeznaczone zostanie na ten cel o 8 ton papieru więcej, Wydawnictwo Prawnicze nie otrzymało tej dodatkowej ilości papieru. Zwiększono nakład wydawnictwa „Zagadnienia wykroczeń”, ograniczając wydawanie innych czasopism.</u>
<u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W dezyderacie nr 19 Komisja postulowała poprawę warunków lokalowych i obsługi organizacyjno-prawnej kolegiów do spraw wykroczeń. W ramach realizacji dezyderatu minister spraw wewnętrznych wystąpił do ministra administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska o spowodowanie, aby terenowe organy administracji państwowej podjęły działania niezbędne do poprawy warunków lokalowych kolegiów i wzmocnienia ich obsługi organizacyjno-prawnej. Tej treści polecenie minister administracji przesłał wojewodom i prezydentom do realizacji. Brak jest informacji na temat realizacji tego polecenia.</u>
<u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Dezyderat nr 20 dotyczył kontynuowania i rozwijania instytucji sygnalizacji kierowanych przez Państwowy Arbitraż Gospodarczy do zakładów pracy i ich jednostek nadrzędnych. Zdaniem Komisji brak obowiązku udzielania na sygnalizacje odpowiedzi zmniejsza ich skuteczność. Minister sprawiedliwości stwierdził, iż nie widzi potrzeby, aby adresaci sygnalizacji udzielali na nie odpowiedzi, skoro i tak 80% jednostek udziela informacji o sposobie załatwienia sygnalizacji. Zdaniem Komisji należy kontynuować takie posunięcia, które rozwijają działalność profilaktyczną PAG, jak np. sesje sygnalizacyjne w zakładach pracy.</u>
<u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W dezyderacie nr 21 Komisja wskazała na potrzebę wzmocnienia dolegliwości ekonomicznej systemu kar umownych w gospodarce uspołecznionej. Minister finansów poinformował o przygotowaniu projektu uchwały Rady Ministrów, w którym przewiduje się podwyżkę kar umownych o 100% oraz ograniczenie możliwości odstępowania od nich. Do chwili obecnej zagadnienie to znajduje się w sferze dyskusji i uzgodnień w Urzędzie Rady Ministrów.</u>
<u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Poseł E. Kwiatkowska stwierdziła, że odpowiedzi resortów były wyczerpujące i nadchodziły w stosownych terminach, zwłaszcza resort sprawiedliwości prawidłowo wywiązywał się w tym zakresie ze swych obowiązków.</u>
<u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Ocenę realizacji opinii uchwalonych przez Komisję w VII kadencji Sejmu przedstawiła poseł Janina Banasik (ZSL).</u>
<u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W opinii nr 1 poruszona została sprawa przedterminowego zwalniania skazanych. Chodzi zwłaszcza o to, by większa liczba zakładów pracy i organizacji społecznych udzielała poręczeń za skazanych. Obecnie otrzymuje je jedynie 6% skazanych. Jak wynika z danych resortu sprawiedliwości w 1979 r. nastąpiła wydatna poprawa funkcjonowania instytucji warunkowego przedterminowego zwalniania. 72% wniosków zostało uwzględnionych, podczas gdy w 1978 r. wskaźnik ten wynosił 63%. Posłanka zwróciła uwagę, iż organizacje młodzieżowe wykazują tendencję do współpracy jedynie z młodzieżą moralnie zdrową. Skazanie członka powoduje najczęściej skreślenie go z ewidencji. Konieczne jest uaktywnienie Federacji SZMP w zakresie udzielania poręczeń i sprawowania dozorów nad osobami warunkowo zwolnionymi.</u>
<u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Opinia nr 2 dotyczyła umacniania systemu umów w gospodarce uspołecznionej, zwłaszcza konieczności rozszerzenia zakresu działalności sygnalizacyjnej i profilaktycznej Państwowego Arbitrażu Gospodarczego. Jak wynika z informacji zebranych przez posłankę w działalności profilaktycznej PAG odnotować można w ostatnich latach poprawę. I tak wzrosła ilość sygnalizacji (z 3126 w 1977 do 4106 w 1979 r.) sporów arbitrażowych wszczętych z urzędu (z 830 w 1977 r. do 859 w 1979 r.); sesji wyjazdowej o charakterze wychowawczo-politycznym (z 613 w 1977 r. do 764 w 1979 r.). Szerzej również informowane są terenowe instancje partyjne i wojewódzkie o zakłóceniach w funkcjonowaniu systemu umów i przypadkach nienależytej realizacji zobowiązań umownych.</u>
<u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Realizacja Kodeksu pracy była przedmiotem wspólnej opinii z Komisjami Prac Ustawodawczych oraz Pracy i Spraw Socjalnych. W opinii zwrócono uwagę na występujące w realizacji Kodeksu nieprawidłowości, zwłaszcza dotyczące stosowania przepisów prawnych w zakładach pracy. Posłanka stwierdziła, że w zakresie usuwania przyczyn powodujących spory pracownicze i doskonalenie praktyki likwidacji zaistniałych sporów w drodze polubownej nastąpiło wyraźne umocnienie praworządności w stosunkach pracy. Wykładnikiem tego jest stosunkowo niewielka liczba sporów ze strony pracy. System rozstrzygnięć spraw pracowniczych funkcjonuje coraz skuteczniej i sprawniej. Natomiast, mimo działań zmierzających do ograniczenia zjawisk samowolnego porzucania pracy, sytuacja w tym zakresie pozostawia jeszcze wiele do życzenia.</u>
<u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Postulat ochrony kobiet ciężarnych znajduje wyraz w rozwijaniu oddziałów pracy chronionej. Trudniej przebiega to w małych zakładach pracy, gdzie hamulcem stają się ograniczenia inwestycyjne. Zjawiska zatrudnienia kobiet w sposób stanowiący zagrożenie dla ich zdrowia stanowią jednak margines w skali kraju.</u>
<u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Wydatnemu wzmocnieniu uległą działalność ministrów i wojewodów w zakresie nadzoru nad stosowaniem prawa pracy. Przeprowadza się kontrole kompleksowe i wycinkowe.</u>
<u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Opinia nr 5 podejmowała problem ochrony własności społecznej. Realizując zawarte w opinii postulaty, podjęto szereg działań. Tworzone są resortowe programy ochrony mienia społecznego. Poświęcane są temu zagadnieniu odpowiednie narady. Podnoszona jest ranga kontroli wewnętrznej. Stosuje się surowsze kary za przestępstwa przeciwko mieniu społecznemu. W efekcie stwierdzono spadek liczby przestępstw przeciwko mieniu społecznemu o 5% w 1979 r. w stosunku do r. 1978.</u>
<u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">W opinii nr 6 dotyczącej realizacji ustawy o sądach społecznych, Komisja wyraziła pogląd, że możliwości jakie stwarza sądownictwo społeczne nie są w pełni wykorzystane. Powinny one działać w większej niż dotychczas liczbie zakładów pracy, a społeczne komisje pojednawcze - poza szczeblem gminnym również w sołectwach. Realizując zalecenia Komisji, Ministerstwo Sprawiedliwości zwiększyło w 1977 r. ilość spraw przekazanych przez sądownictwo społecznym komisjom pojednawczym, Resort przekazał również pogląd, że społeczne komisje pojednawcze powinny pozostać na szczeblu gminnym.</u>
<u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Opinia nr 7 postulowała popraw ę bezpieczeństwa ruchu na drogach publicznych. Jak wynika z informacji resortu w latach 1978-1979, mimo intensywnego wzrostu motoryzacji, stan bezpieczeństwa i porządku na drogach publicznych w Polsce nie uległ pogorszeniu. Nadal jednak zbyt dużo jest wypadków z udziałem osób pieszych. W ramach rozlicznych akcji podejmowanych w celu zwiększenia bezpieczeństwa na drogach na podkreślenie zasługuje zorganizowany z inicjatywy organów MO oraz telewizji program pt. „Poradnik zmotoryzowanego turysty” oraz kampania „Karta rowerowa”, w wyniku której w latach 1978-1979 950 tys. dzieci otrzymało pierwsze prawa jazdy.</u>
<u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">W dwóch opiniach, w tym jednej wspólnej z Komisją Oświaty i Wychowania poruszone zostały problemy ochrony dzieci i młodzieży przed demoralizacją. Według danych Ministerstwa Sprawiedliwości przestępczość nieletnich zmniejsza się. Obniża się też ciężar gatunkowy wykroczeń. Sprawy rodziny traktowane są kompleksowo. Niedostateczna jest jednak łączność szkoły z rodziną, o czym świadczyć może fakt, że tylko 16,3% sygnałów dla sądów rodzinnych o rażącym naruszeniu obowiązków rodzicielskich pochodzi z oświaty.</u>
<u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Tematyka prawno-karnej ochrony obywateli i ich indywidualnych interesów była przedmiotem opinii nr 9. Komisja stwierdziła, że obok pozytywnych zjawisk w tym zakresie występują również ujemne, m.in. pasożytnictwo społeczne i alkoholizm. Zwalczanie alkoholizmu to stałe pole działania Prokuratury Generalnej. Zabezpiecza ona realizację ustawy z grudnia 1959 r. Skontrolowano sieć punktów sprzedaży alkoholu we wszystkich województwach. W 1978 r. zlikwidowano 3.114 punktów sprzedaży alkoholu. W celu przeciwdziałania nielegalnemu handlu alkoholem wprowadza się również dolegliwości finansowe, wpłynęło do skarbu państwa z tego tytułu 37 mln zł. Prowadzony jest cały kompleks działań zmierzających do przestrzegania trzeźwości w zakładach pracy. Kładziony jest też odpowiedni nacisk na zwalczanie przestępczości związanej z alkoholizmem. Złożony temat pasożytnictwa społecznego rozwiązywany jest poprzez uczestniczenie prokuratorów w komisjach do spraw zatrudnienia. W stosunku do osób, które doznały uszczerbku na tle czynów chuligańskich szeroko stosuje się działania odszkodowawcze. W 1979 r. objęto tym procesem 9 tys. osób.</u>
<u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Funkcjonowanie systemu penitencjarnego poruszone zostało w opinii nr 10. Komisja podkreśliła konieczność objęcia jak największej liczby skazanych pracą, gdyż jest to jeden z ważniejszych środków wychowawczych. Według danych resortu sprawiedliwości wskaźnik zatrudnienia skazanych zmniejszył się z 99,8 w 1978 r. do 96,6 w 1979 r. Od września 1979 r. wprowadzono obowiązek nauki wszystkich skazanych. Należy ocenić to jako poważne osiągnięcie. Umożliwi to przyszłą adaptację skazanych w społeczeństwie. Podejmowane są także kroki, aby przyśpieszyć ten proces m.in. poprzez przyznawanie w trakcie odbywania kary okresowych 5-dniowych zwolnień. W ocenie Komisji w zakresie pomocy postpenitencjarnej jest jeszcze wiele do zrobienia, zwłaszcza w zakresie zatrudniania osób nie w pełni sprawnych fizycznie i psychicznie.</u>
<u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">W opinii nr 14 omawiającej wpływ wymiaru sprawiedliwości na kształtowanie postaw obywatelskich oraz na kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa. Komisja zwróciła uwagę na potrzebę zwiększenia troski o powagę sądów. Kulturze pracy sądów została poświęcona narada prezesów sądów wojewódzkich, na której wypracowane zostały odpowiednie zasady programowe. Efekty wymagają badań, które prowadzi odpowiedni instytut resortowy. Resort uwzględnił też postulat Komisji w sprawie powoływania na świadków niezbędnej ilości osób.</u>
<u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Poseł Franciszek Sadurski (ZSL) poinformował, iż nadeszły odpowiedzi na opinię nr 16 dotyczącą realizacji przepisów o wykroczeniach oraz na opinię nr 17 w sprawie udziału czynnika społecznego w wymiarze sprawiedliwości. Obie odpowiedzi są wyczerpujące i w pełni zadowalające.</u>
<u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie Adam Łopatka (PZPR), Franciszek Sadurski (ZSL), Ewa Kwiatkowska (PZPR) oraz Jerzy Zygmanowski (PZPR). Podkreślono, iż analiza dokonana w koreferatach pozwala uznać, iż działalność Komisji była owocna i że Komisja miała wpływ na te resorty, które podlegały jej kompetencjom. Z zadowoleniem podkreślono wrażliwość kierownictwa poszczególnych resortów na postulaty Komisji, jest to - w opinii posłów - symptom zwiastujący, iż w przyszłej kadencji współpraca będzie rozwijała się równie prawidłowo. Podjęto także kwestie dotyczące realizacji ustawy antyalkoholowej z grudnia 1959 r. Stwierdzono, że należy w dalszym działaniu postępować zgodnie z duchem i literą obowiązującej ustawy.</u>
<u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Dodatkowych wyjaśnień udzielili zastępca prokuratora generalnego Kazimierz Kukawka, wiceminister sprawiedliwości Tadeusz Skóra, wiceprezes Państwowego Arbitrażu Gospodarczego Czesław Ura oraz wicedyrektor Departamentu w Ministerstwie Finansów Jerzy Mirecki.</u>
<u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Przewodniczący Komisji poseł Franciszek Sadurski (ZSL) podziękował przedstawicielom resortów, z którymi Komisja współpracowała oraz za dobre przygotowywanie materiałów, które były bardzo pomocne w pracach Komisji. Wyraził nadzieję, że w VIII kadencji Sejmu współpraca ta będzie równie owocna.</u>
<u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Komisja przyjęła ocenę realizacji dezyderatów i opinii.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>