text_structure.xml
19.1 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 6 października 1977 r. Komisja Spraw Wewnętrznych i Wymiaru Sprawiedliwości, obradująca pod przewodnictwem posła Franciszka Sadurskiego (ZSL), rozpatrzyła:</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- dekret Rady Państwa z dnia 19 lipca 1977 r. o amnestii;</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- plan pracy Komisji na okres od października 1977 do września 1978 r.;</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- odpowiedzi ministrów sprawiedliwości oraz kultury i sztuki na dezyderat;</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">- projekt opinii w sprawie ochrony mienia społecznego.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W posiedzeniu Komisji wziął udział członek Rady Państwa Henryk Szafrański oraz przedstawiciele Ministerstwa Sprawiedliwości z ministrem Jerzym Bafią, Prokuratury Generalne PRL z Prokuratorem Generalnym PRL Lucjanem Czubińskim, Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z Komendantem Głównym MO - Marianem Janickim, Sądu Najwyższego z prezesem Kazimierzem Dzięciołem oraz Komisji Planowania, Ministerstwa Finansów i URM.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Treść dekretu Rady Państwa z dnia 19 lipca 1977 r. o amnestii, jego cele i polityczne założenia przedstawił członek Rady Państwa poseł Henryk Szafrański. Wskazał on m.in., że celem ostatniej amnestii - w odróżnieniu od niektórych amnestii ogłaszanych w latach poprzednich - jest przedterminowe zwalnianie skazanych, wraz z nakładaniem na nich różnego rodzaju obowiązków, a nie łagodzenie kar (abolicja). Mówca prosił Komisję o wyrażenie pozytywnej opinii o dekrecie oraz przedstawienie go Sejmowi do zatwierdzenia.</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#PosełFranciszekSadurski">W jakim rozmiarze został wykonany art. 2 dekretu umożliwiający Prokuratorowi Generalnemu (w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości) umarzanie toczącego się postępowania przygotowawczego?</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#PosełFranciszekSadurski">Realizację amnestii, zwłaszcza w zakresie działalności resortu sprawiedliwości, omówił Minister Sprawiedliwości Jerzy Bafia. Zwrócił on uwagę na dobre przygotowanie dekretu, co wpłynęło na jego prawidłową realizację.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#PosełFranciszekSadurski">Mówca podniósł ścisłe łączenie założeń amnestii z podstawowymi zasadami polityki karnej w naszym kraju, takimi jak różnicowanie sposobu karania sprawców przestępstw w zależności od ich charakteru oraz dążenie do pełnej resocjalizacji skazanych. Powrotowi przestępców do normalnego życia służy cały system instytucji prawnych, który amnestia uzupełnia. Wszystkie decyzje amnestyjne są decyzjami względnymi, które mogą zostać odwołane, jeśli amnestiowany nie spełni warunków, jakie zostały na niego nałożone. Stawia to szczególnie poważne zadania przed sędziami penitencjarnymi. Poprzednie amnestie były bardziej automatyczne. Jeśli człowiek, który naruszył prawo, nie został osadzony w więzieniu, tworzony jest wobec niego system obowiązków (nakaz pracy, obowiązek alimentacji itp).</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#PosełFranciszekSadurski">Na podstawię dekretu o amnestii do 31.VIII.br zostało zwolnionych z zakładów karnych i aresztów łącznie 12.598 osób, z czego 7.263 osobom karę darowano (chodzi w tej liczbie o 1.168 osób korzystających ze szczególnych warunków amnestyjnych: kobiety mające na utrzymaniu nieletnie dzieci, skazani powyżej 70 roku życia, osoby które popełniły czyn przestępny w wieku poniżej 18 lat itp.). 1.127 osób zwolnionych było tymczasowo aresztowanych, 2.221 osób było ukaranych przez kolegia do spraw wykroczeń oraz 1.927 osób zostało warunkowo, przedterminowo zwolnionych. Sporadyczne przypadki zwolnień zdarzały się jeszcze w ciągu września br., tzn. nawet po formalnym zamknięciu akcji amnestyjnej.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#PosełFranciszekSadurski">Jeśli chodzi o sprawy w toku, to umorzono postępowanie wobec 27 tys. osób oraz darowano karę 56 tys. osobom, w tym 51 tys. osobom groziła kara ograniczenia wolności.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#PosełFranciszekSadurski">Łącznie realizacja dekretu o amnestii objęła 85 tys. osób w porównaniu z liczbą 125 tys. osób w przypadku amnestii z roku 1974. Znacznie mniejsza była również w przypadku ostatniej amnestii liczba osób zwolnionych z zakładów karnych - 12,6 tys. osób w porównaniu z amnestią poprzednią - ponad 32 tys. osób, co pokazuje, że obecna amnestia była węższa, mniej automatyczna.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#PosełFranciszekSadurski">W stosunku do 28.591 osób sądy nałożyły ogółem 47.167 różnego rodzaju obowiązków - nie tylko w stosunku do osób zwolnionych z zakładów karnych. W około 25 tys. przypadków dotyczy to obowiązku podjęcia pracy, w 5,5 tys. - łożenia na utrzymanie rodziny, a w 3,3 tys. - obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#PosełFranciszekSadurski">Około 2 tys. osób otrzymało pomoc postpenitencjarną (zakup odzieży, biletów PKP na przejazd itp.), co pochłonęło wydatki państwa rzędu 0,7 mln zł, 3.400 osób zostało skierowanych do pracy bezpośrednio przez zakłady karne (w przypadkach, gdy chodziło o kontynuację dotychczas wykonywanej pracy), 38 osób - do szpitali, oraz wieleset osób do poradni przeciwalkoholowych, przeciwgruźliczych oraz przeciwwenerycznych. Z przytoczonych danych wynika, że pomoc penitencjarną cechowała duża rozmaitość i że resort sprawiedliwości uwzględniał tu bardzo różne sytuacje życiowe.</u>
<u xml:id="u-2.8" who="#PosełFranciszekSadurski">Minister Bafia podkreślił duży wkład kadry resortu (z ministerstwa, sądów, zakładów karnych) w sprawne przeprowadzenie akcji amnestyjnej. Jeszcze raz potwierdziła się zasada wzrostu efektywności działań w rezultacie współdziałania wszystkich organów ścigania z wymiarem sprawiedliwości. Zdaniem resortu, dzięki współpracy organów sądowych, prokuratorskich i Milicji Obywatelskiej dekret o amnestii został zrealizowany bardzo sprawnie.</u>
<u xml:id="u-2.9" who="#PosełFranciszekSadurski">Poseł Franciszek Sadurski (ZSL) prosił Prokuratora Generalnego o poinformowanie, jak wyglądała realizacja art. 5 dekretu o amnestii przewidującego, że nieznany jeszcze sprawca przestępstwa może ujawnić się korzystając z dobrodziejstw dekretu.</u>
<u xml:id="u-2.10" who="#PosełFranciszekSadurski">Prokurator Generalny Lucjan Czubiński poinformował o realizacji dekretu o amnestii przez organy prokuratorskie.</u>
<u xml:id="u-2.11" who="#PosełFranciszekSadurski">Odpowiadając na pytanie posła Sadurskiego, Prokurator generalny powiedział, że do 30 września br. ujawniło się 2.377 osób opisując dokonane przez siebie, niewykryte przedtem czyny przestępcze. Wymieniona liczba zgłoszeń jest znacznie większa w stosunku do liczby osób zgłaszających się w analogicznym okresie (tzn. w ciągu 2 miesięcy od momentu ogłoszenia amnestii) amnestii z roku 1969 (1.492 osoby) i z roku 1974 (1.599 osób). Należy to oceniać jako objaw wzrostu zaufania obywateli do organów państwa. W większości przypadków zgłoszenia dotyczyły przestępstw drobnych (głównie kradzieży mienia prywatnego i społecznego).</u>
<u xml:id="u-2.12" who="#PosełFranciszekSadurski">Prokurator Generalny poinformował, że łącznie działalność organów prokuratury w zakresie realizacji dekretu o amnestii dotyczyła około 14 tys. osób (co mieści się już w liczbach podanych przez ministra Bafię), z czego w ok. 7 tys. spraw skierowano wnioski do sądów o umorzenie postępowania karnego, w pozostałych przypadkach umorzono postępowanie przygotowawcze (zwolniono 1.841 osób tymczasowo aresztowanych). W stosunku do 189 osób amnestionowanych, które weszły ponownie na drogę przestępstwa, należało podjąć postępowanie karne.</u>
<u xml:id="u-2.13" who="#PosełFranciszekSadurski">Jeśli chodzi o działalność prokuratur wojskowych, gdzie obowiązują inne zasady działania, umorzono postępowanie w stosunku do 49 osób.</u>
<u xml:id="u-2.14" who="#PosełFranciszekSadurski">Prokurator Generalny podkreślił, że realizacja dekretu o amnestii nie wpłynęła na pogorszenie się stanu bezpieczeństwa w państwie, można nawet mówić o pewnej poprawie na przestrzeni ostatnich kilku miesięcy.</u>
<u xml:id="u-2.15" who="#PosełFranciszekSadurski">Zastosowanie art. 2 dekretu o amnestii dotyczyło 11 osób (z czego 2 zostały zwolnione z aresztu wcześniej ze względu na stan zdrowia) planujących i organizujących „prowokację krakowską”. Niemal równocześnie z tą decyzją, Rada Państwa zdecydowała w trybie zastosowania prawa łaski o warunkowym przedterminowym zwolnieniu 5 osób posiadających prawomocne wyroki skazujące w związku z „wydarzeniami czerwcowymi”. Mogą oni zostać ponownie osadzeni w więzieniu, jeśli dopuszczą się przestępstwa umyślnego w ciągu najbliższych 3 lat. Z każdym z tych ludzi były przeprowadzane rozmowy, także z rodzinami niektórych z nich w celu uświadomienia im dobrodziejstwa z jakiego korzystają w wyniku amnestii lub zastosowania prawa łaski. Prokurator Generalny podkreślił, że Polska jest obecnie jedynym krajem na świecie, gdzie nie ma ani jednego przestępcy politycznego osadzonego w zakładzie karnym.</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">Bardzo przyjemnie jest usłyszeć, że problem ten, dwukrotnie poprzednio omawiany przez Komisję, został rozwiązany.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">Komendant Główny MO Marian Janicki: Spośród osób amnestionowanych do końca września br. łącznie 329 osób wróciło na drogę przestępstwa (w tym 189 osób zostało tymczasowo aresztowanych).</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">Nie ujawnieni do tej pory sprawcy przestępstw zgłaszają się w 2/3 do organów MO, w 1/3 do organów prokuratorskich. Niektórzy zgłaszają się ze strachu - w wyniku podjęcia przez organa MO w ostatnim okresie energicznych działań mających na celu ustalenie sprawców przestępstw poprzednio niewykrytych. Około 1/3 zgłaszanych przestępstw jest znanych milicji (tzn. znane są przestępstwa, a nieznani są ich sprawcy). Około 550 zgłoszonych przestępstw zostało popełnionych przed lipcem 1974 r., a więc mogły być one ujawnione jeszcze w toku działania poprzedniej amnestii.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">W stosunku do szeregu osób organa milicji wystąpiły do sądu o cofnięcie wyrobów amnestyjnych - ze względu na nierealizowanie nałożonych na nie obowiązków. 500 osób nie zgłosiło się ani do swego miejsca zamieszkania, ani też do innego deklarowanego miejsca pobytu, trwają ich poszukiwania.</u>
<u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">Ponadto komendant główny MO poinformował, że o ile na przestrzeni lat ubiegłych występowała długoletnia tendencja spadkowa przestępstw (spadek ok. 30 proc. w latach 1971–1976), o tyle w ciągu pierwszych 5 miesięcy br. nastąpił wzrost przestępstw o ok. 10 proc. Poczynając od br. obserwuje się ponowną tendencję spadkową.</u>
<u xml:id="u-3.5" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
<u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">Poseł Jadwiga Skóra (PZPR) poinformowała, że wszyscy trzej skazani z Radomia, zwolnieni decyzją Rady Państwa podjęli pracę. Jest ambicją załóg przedsiębiorstw, w których zostali zatrudnieni, aby nigdy więcej nie weszli na drogę przestępstwa. Zostali oni otoczeni szczególną opieką. Jeden z nich podjął pracę w Zakładach Wytwórczych Urządzeń Telefonicznych. Wykonuje on obecnie normy akordowe o 120 proc. do chwili obecnej nie widziano go w stanie nietrzeźwym.</u>
<u xml:id="u-3.7" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">Poseł J. Skóra skierowała na ręce gen. Janickiego życzenia z okazji święta MO.</u>
<u xml:id="u-3.8" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">Poseł Paweł Dąbek (PZPR) podziękował przedstawicielom resortów za wyczerpujące omówienie realizacji dekretu o amnestii, która rzeczywiście została wykonania bardzo sprawnie. Zawdzięczać to można z jednej strony dobremu skoordynowaniu akcji na szczeblu centralnym, z drugiej - dobremu współdziałaniu organów terenowych, w tym także organów administracji państwowej. Każdy zwolniony z zakładu karnego, który chciał podjąć pracę - otrzymał ją zgodnie z życzeniem. Poseł zaproponował, aby Komisja wyraziła podziękowanie resortom realizującym dekret o amnestii.</u>
<u xml:id="u-3.9" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">Poseł Michał Grendys (SD) stwierdził, że wzrastająca w stosunku do poprzednich amnestii - liczba osób ujawniająca dokonane przez siebie przestępstwa jest objawem bardzo pozytywnym i stanowi dowód zaufania obywateli do działalności organów wymiaru sprawiedliwości.</u>
<u xml:id="u-3.10" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">Przewodniczący Komisji poseł Franciszek Sadurski (ZSL) złożył w imieniu Komisji serdeczne podziękowania organom MO za ich ofiarną służbę z okazji święta MO.</u>
<u xml:id="u-3.11" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">Ocenił on wypowiedzi przedstawicieli resortów jako wyczerpujące przedstawienie realizacji dekretu o amnestii, dzięki czemu Komisja otrzymała pełny obraz poczynań w tej sprawie. Poseł F. Sadurski przekazał pozytywną opinię o dekrecie, jaką wyraziła na swym ostatnim posiedzeniu Komisja Prac Ustawodawczych oraz zaproponował, aby Komisja przyjęła dekret i przedstawiła swą pozytywną o nim opinie na najbliższym posiedzeniu Sejmu.</u>
<u xml:id="u-3.12" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">Komisja zaopiniowała dekret pozytywnie, wyznaczając zgodnie z propozycją klubów poselskich posłanką Marią Kotlicką (bezp.) na referentkę dekretu.</u>
<u xml:id="u-3.13" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja uchwaliła plan pracy na okres od października 1977 r. do września 1978 roku.</u>
<u xml:id="u-3.14" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">W związku z planowanymi pracami Komisji w najbliższym półroczu, powołano podkomisję ds. realizacji ustawy z 30.08.1965 r. o sądach społecznych w składzie posłowie Stanisław Antoszewski (PZPR) - przewodniczący, Janina Banasik (ZSL), Eryk Klasek (bezp.), Jan Malinowski (ZSL). Powołano przedstawicieli do wspólnej z Komisją Komunikacji i Łączności podkomisji dla zreferowania stanu bezpieczeństwa w ruchu drogowym i kolejowym w składzie posłowie: Alojzy Czarnecki (SD), Jadwiga Skóra (PZPR), Kazimiera Grzegorczyk (PZPR) oraz do wspólnej z Komisją Oświaty i Wychowania podkomisji dla przygotowania posiedzenia poświęconego działalności zapobiegawczo resocjalizacyjnej w zakresie ochrony dzieci i młodzieży przed demoralizacją w składzie posłowie: Jadwiga Giżycka Koprowska (SD), Maria Kotlicka (bezp.), Franciszek Sialańczuk (PZPR), Kazimiera Grzegorczyk (PZPR).</u>
<u xml:id="u-3.15" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">W kolejnym punkcie obrad rozpatrzono odpowiedzi ministrów sprawiedliwości oraz kultury i sztuki na dezyderat nr 1 z dnia 29.VI.1977 r. w przedmiocie zwiększenia nakładu orzecznictwa Sądu Najwyższego. Zabierając głos w dyskusji nad odpowiedziami resortów poseł Paweł Dąbek (PZPR) dał wyraz zadowoleniu Komisji z powodu załatwienia sprawy (przyznanie dodatkowego limitu zużycia papiery Wydawnictwu Prawniczemu) i podziękował zainteresowanym ministerstwom.</u>
<u xml:id="u-3.16" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła projekt opinii w sprawie ochrony mienia społecznego skierowanej do Prezesa Rady Ministrów. Projekt przedstawił poseł Jerzy Jóźwiak (SD), proponując uzupełnienie opracowanego przez podkomisję tekstu o wskazanie na problemy funkcjonowania ochrony mienia sprawowanej przez spółdzielnię inwalidów.</u>
<u xml:id="u-3.17" who="#PrzewodniczącyKomisjiposełFranciszekSadurski">W dyskusji nad projektem opinii zabrali głos minister sprawiedliwości Jerzy Bafia: Projekt opinii nie docenia znaczenia nowego elementu w dziedzinie ochrony mienia, a mianowicie uchwały Prezydium Rządu, która nałożyła na resorty obowiązek opracowania własnych programów działania w zakresie ochrony mienia. Działalność profilaktyczna jest bowiem donioślejsza niż represjonowanie działań sprzecznych z zasadą ochrony mienia. Mówca apelował o poparcie komisji sejmowych i kontrolę realizacji cytowanej uchwały rządu.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełJerzyJóźwiak">Na czerwcowym posiedzeniu komisji postanowiono, by ochrona mienia społecznego była przedstawiona Prezydium Sejmu jako temat koordynowany. Dlatego też w projekcie opinii nie znalazł się akcent o podjęciu problemu przed inne komisje. Czy natomiast nie należałoby w sposób zdecydowany zapisać w opinii, że jedynie Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Prokuratura Generalna należycie ustosunkowały się do realizacji ważnych decyzji Prezydium Rządu.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełJerzyJóźwiak">Poseł Franciszek Sadurski (ZSL) zaproponował przyjąć uwagi ministra sprawiedliwości, tekst opinii przepracować i projekt zatwierdzić na następnym posiedzeniu. Poseł poinformował, że Prezydium Komisji wystąpiło do Marszałka Sejmu w sprawie niewłaściwej reprezentacji poszczególnych resortów na posiedzeniu Komisji w czerwcu br., na którym omawiane były zagadnienia ochrony mienia społecznego.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełEwaKwiatkowska">Z planu pracy Komisji wynika, że zagadnienie ochrony mienia społecznego będzie omawiane przez Komisję we wrześniu przyszłego roku. Czy termin ten nie jest zbyt odległy?</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełEwaKwiatkowska">Podsumowując dyskusję poseł Franciszek Sadurski (ZSL) stwierdził, że do ponownego podjęcia omawianego tematu potrzeba co najmniej upływu roku.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PosełEwaKwiatkowska">Komisja upoważniła podkomisję przygotowującą projekt opinii w sprawie ochrony mienia społecznego do ostatecznej redakcji tekstu wspólnie z prezydium Komisji, przyjmując przedstawiony projekt wraz z uzupełnieniami.</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>