text_structure.xml 38.4 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 23 maja 1977 r. Komisje: Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego, obradujące pod przewodnictwem posła Józefa Pińkowskiego (PZPR), wysłuchały informacji nt. założeń systemu emerytalnego rolników oraz przebiegu konsultacji w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli:</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- przedstawiciele sejmowej Komisji Pracy i Spraw Socjalnych,</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">- przedstawiciele Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z ministrem Tadeuszem Rudolfem, Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z ministrem Emilem Kołodziejem, Ministerstwa Rolnictwa z wiceministrem Eugeniuszem Mazurkiewiczem, Ministerstwa Finansów z wiceministrem Janem Jankowskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Informację nt. przebiegu konsultacji nad założeniami systemu emerytalnego rolników przedstawił wiceminister rolnictwa Eugeniusz Mazurkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Podkreślając, że PZPR i ZSL prowadzą politykę rolną mającą na celu uzyskanie szybkiego wzrostu produkcji rolnej oraz zapewnienie rolnikom odpowiedniego poziomu dochodów, mówca przypomniał, iż w ostatnich latach podjęto szereg ważnych decyzji, które korzystnie wpłynęły na kształtowanie się sytuacji gospodarczej i społecznej wsi. Kolejną, niezwykle doniosłą dla polskiego rolnictwa decyzją będzie wprowadzenie w życie powszechnego systemu emerytalnego rolników.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Zgodnie z uchwałą VI Plenum KC PZPR i propozycjami przedstawionymi na tym Plenum przez I Sekretarza KC tow. E. Gierka założenia systemu emerytalnego rolników zostały poddane powszechnej konsultacji na wsi w kwietniu br. Uczestniczący w konsultacjach rolnicy podkreślali doniosłość decyzji oraz wysuwali wiele propozycji i wniosków dotyczących samego systemu emerytalnego, jak również spraw związanych z poprawą poziomu produkcji rolnej, z lepszą obsługą rolnictwa, z usprawnieniem skupu itp. W spotkaniach uczestniczyli zarówno starzy, jak i młodzi rolnicy, przy czym każda grupa wieku prezentowała swoje problemy.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W toku konsultacji założenia systemu emerytalnego rolników uzyskały powszechną aprobatę.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Podkreślano, że wprowadzenie powszechnego systemu zaopatrzenia emerytalnego rolników mieć będzie doniosłe znaczenie dla dalszego rozwoju rolnictwa. Rolnicy starsi wiekiem uzyskają środki niezbędne do życia bez konieczności pozostawania na tzw. dożywociu. Młodzi - będą bardziej zainteresowani w pozostaniu na wsi; wzrośnie zainteresowanie zawodem rolnika w związku z perspektywą uzyskiwania zabezpieczenia materialnego w starszym wieku. Ocenia się, że system emerytalny korzystnie wpłynie także na gospodarowanie ziemią. Rolnik przechodzący na emeryturę będzie mógł przekazywać gospodarstwo jednemu następcy. Podział gospodarstwa dopuszczony będzie tylko w takich wypadkach, jeśli posłuży powiększeniu innych gospodarstw i zwiększeniu ich produkcji towarowej Koncentracji ziemi sprzyjać będzie również zasada, że w razie braku następców, gospodarstwa rolników emerytowanych przejmować będzie państwo i przekazywać uspołecznionym gospodarstwom rolnym, bądź rolnikom indywidualnym.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Dla pokrycia skutków finansowych związanych z wprowadzeniem systemu emerytalnego, proponuje się utworzenie funduszu emerytalnego rolników, który powstałby w 2/3 z dotacji państwa oraz w 1/3 ze składek rolników. Przyjęto też zasadę, że wszyscy rolnicy - płatnicy podatku gruntowego świadczyć będą na fundusz emerytalny, przy czym składki emerytalne obliczane będą w podobny sposób, jak podatek gruntowy. Przyjęcie takiej zasady obliczania wydaje się najbardziej sprawiedliwe. Jest to system znany rolnikom, stosunkowo prosty, uwzględniający wszystkie elementy mające wpływ na poziom produkcji w gospodarstwie.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W celu zapewnienia dogodnych warunków gospodarowania młodym następcom, przewiduje się zwolnienie ich w pierwszych latach od obowiązku opłacania składek emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Przewiduje się wypłatę emerytur począwszy od 1980 r., natomiast już w br. zacznie się gromadzić środki funduszu emerytalnego.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Wysokość emerytury uzależniona ma być od wartości produkcji rolnej sprzedanej państwu. Takie kryterium wymiaru emerytury uznano za sprawiedliwe i stymulować będzie zainteresowanie właścicieli gospodarstw wzrostem i specjalizacją produkcji rolnej.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Przyjęcie tej podstawy emerytury wymaga ustanowienia przejrzystego systemu ewidencji wartości produkcji towarowej sprzedanej państwu w każdym gospodarstwie przez banki spółdzielcze, począwszy od roku bież. Ministerstwo Finansów wydało w marcu odpowiednie przepisy, przy czym zasada ewidencji obowiązuje wszystkie uspołecznione jednostki skupu.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Jest jeszcze szereg spraw w toku dyskusji np. problem rozliczania wartości produkcji w gospodarstwach będących współwłasnością lub w zespołowych gospodarstwach chłopskich.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Przyjęta została zasada, że o przekazaniu gospodarstwa i przejściu na emeryturę decyduje sam rolnik. Gospodarstwo powinno być przekazane w stanie nieuszczuplonym, z pełnym wyposażeniem. Szczegółowe problemy związane z przekazywaniem gospodarstw są w toku rozważań.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Przy zasadzie dobrowolności przekazywania gospodarstw uznano za niezbędne, aby w przypadku, gdy rolnik uprawniony do emerytury źle gospodaruje i nie przejawia chęci do przejścia na emeryturę - państwo będzie decydowało z mocy prawa o przekazaniu gospodarstwa.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">W założeniach systemu emerytalnego przewiduje się, że następca zobowiązany będzie do przejęcia gospodarstwa na własność wraz z obciążeniami (np. kredyty zaciągnięte na rozbudowę obiektów inwentarskich, zakup ziemi czy maszyn), z wyjątkiem zadłużeni z tytułu podatków i opłat. Te ostatnie byłyby spłacane w drodze zmniejszenia emerytury rolnika przekazującego gospodarstwo.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Nad założeniami systemu emerytalnego trwają dalsze prace w resorcie rolnictwa oraz płacy, płac i spraw socjalnych. Uściślane są sformułowania projektu ustawy, opracowywane akty wykonawcze do niej. Ocenia się, że w okresie najbliższych miesięcy projekt ustawy będzie przygotowany do przekazania Sejmowi.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Minister pracy, płac i spraw socjalnych Tadeusz Rudolf stwierdził, że aktywna polityka społeczna państwa zapoczątkowana uchwałą VI Zjazdu PZPR przyniosła istotną poprawę warunków bytowych całego społeczeństwa, w tym również ponad 3,5 mln rzeszy emerytów i rencistów. Na przestrzeni ostatnich lat rozszerzył się krąg osób uprawnionych do świadczeń emerytalno-rentowych. W latach 1970-76 wysokość przeciętnej emerytury wzrosła z 1.144 do 1.679 zł, a liczba osób korzystających z 2,3 mln do 3,5 mln osób. Obecnie dobiega końca pierwszy etap wypłaty podwyżek dla „starego portfela”, a także emerytur i rent najniższych w związku z przyjętą przez Sejm ustawą o dalszym zwiększeniu rent i emerytur.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Decyzje dotyczące poprawy warunków życia społeczeństwa obejmowały również ludność wiejską. Od 1972 r. zapewniono rolnikom indywidualnym oraz członkom ich rodzin bezpłatną opieką lekarską. W 1974 r. wprowadzono renty za ziemię przekazywaną na własność państwu, obejmując nim również tych rolników, którzy przekazali swe gospodarstwa przed 1974 r. i podwyższając o 50 proc. renty przyznane wg starych przepisów. W 1976 r. wprowadzono w życie nowy system zaopatrzenia emerytalnego członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych oraz ich rodzin. Stworzono możliwość objęcia przepisami ubezpieczeniowymi rolników, członków zespołów współpracujących z uspołecznionymi jednostkami gospodarki rolnej.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Wszystko to nie stanowiło jednak powszechnego systemu świadczeń emerytalnych dla rolników, który zapowiedziany został na IV Plenum KC PZPR i będzie miał historyczne znaczenie nie tylko dla wsi, ale dla całego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Na tle dyskusji na zebraniach konsultacyjnych, które odbyły się prawie we wszystkich wsiach stwierdzić można, że generalnie założenia systemu emerytalnego zostały aprobowane.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">W toku konsultacji, wysunięto cały szereg problemów, które będą pomocne przy sformułowaniu ustawy i przepisów wykonawczych. Wszystkie wnioski zgłoszone w trakcie konsultacji są obecnie rozważane przez zespół rządowy pod przewodnictwem wiceprezesa Rady Ministrów Jana Szydlaka.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Założenia systemu emerytalnego rolników przewidują, że warunkiem przyznania emerytury rolnikowi przekazującemu następcy gospodarstwo w dobrym stanie jest: osiągnięcie wieku emerytalnego - 65 lat dla mężczyzn i 60 dla kobiety, posiadanie stażu pracy (25 lat dla mężczyzny, 20 lat dla kobiety, w tym co najmniej 10-letni okres pracy w rolnictwie), opłacanie składek na fundusz emerytalny oraz sprzedaż produktów rolnych dla państwa o wartości nie mniejszej niż 15 tys. rocznie. Zaproponowano ustalenie renty od 1200 do 5000 zł miesięcznie, przy czym wysokość jej zależeć będzie od średniej rocznej wartości sprzedaży produktów rolnych w ostatnich 5 latach.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Propozycje te spotkały się z aprobatą. Wysunięto szereg dodatkowych wniosków i postulowano, aby cała problematyka rent dla indywidualnych rolników znalazła unormowanie w jednym akcie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Wszystkie zgłoszone w konsultacjach wnioski oraz wypowiedzi na spotkaniach z wyborcami, na łamach prasy, w radiu, telewizji i w licznych listach będą wnikliwie rozpatrywane tak, ażeby projekt przyszłej ustawy spełnił jak najlepiej cele społecznej polityki partii i rządu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełEdwardSieradzki">Przechodzący na emeryturę rolnik powinien przekazać gospodarstwo jednemu spadkobiercy, jak będzie wyglądała sprawa spłat dla innych spadkobierców?</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełEdwardSieradzki">Czy przy przejmowaniu gospodarstwa będzie obowiązywać podatek od nabycia praw majątkowych?</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełEdwardSieradzki">Rolnik i wspólnie z nim pracująca żona otrzymują jedną rentę, czy w przypadku rozwodu renta będzie podzielona i na jakiej podstawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełJaninaSzczepańska">Rolnik sprzedaje swoje produkty różnym instytucjom zajmującym się skupem płodów rolnych. Kto będzie prowadził kontrolę tej sprzedaży i gdzie będzie ona rejestrowana?</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełJaninaSzczepańska">W przypadkach dużych urodzajów, kiedy jednostki skupujące nie będą chciały przejąć nadwyżek ponad ustalone ilości kontraktowe chłop ponosić będzie straty, nie będzie mu to zaliczane do renty.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełJaninaSzczepańska">Czy nowe zasady o przejmowaniu gospodarstw nie będą naruszać prawa własności?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełZofiaŁadyńska">W myśl projektowanych przepisów prawo do przejęcia gospodarstwa mieć będą najbliżsi członkowie rodziny rolnika. Przewiduje się również, że ten kto przejmuje gospodarstwo musi mieć przygotowanie rolnicze, ale nie zawsze ten warunek będzie mógł być spełniony. Jakie będą szczegółowe ustalenia w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełEwelinaSzyszko">Granica wieku emerytalnego dla rolników ma być taka sama jak w powszechnym systemie zaopatrzenia emerytalnego. Będą jednak zdarzać się przypadki, że dziecko, które ma przejąć gospodarstwo, wejdzie w wiek produkcyjny, a równocześnie ojciec będzie jeszcze stosunkowo młody. Taka sytuacja może wpłynąć na odchodzenie młodych ludzi od rolnictwa, zwłaszcza tych, którzy będą chcieli wcześniej się usamodzielnić.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełEwelinaSzyszko">W czasie konsultacji w środowisku chłopskim zgłaszano wnioski, ażeby wysokość produkcji sprzedanej obliczać wg ha przeliczeniowego, tak jak ma to miejsce przy obliczaniu wysokości podatku gruntowego. Uznano, że taka zasada byłaby słuszniejsza, gdyż uwzględnia ona różnorodność gruntów, a więc większą wydajność pracy, jakiej wymaga praca na gorszej ziemi.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełEwelinaSzyszko">W proponowanych zasadach przewiduje się przyjęcie do wymiaru renty wysokości sprzedaży produktów rolnych z okresu 5 lat przed emeryturą. W tym okresie rolnik jest już stary i wydajność jego pracy może być niższa. Wnioskowano, ażeby przyjąć okres 10 letni przed przejściem na emeryturę.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełEwelinaSzyszko">Czy i jak będą uwzględniane obroty towarowe pomiędzy poszczególnymi rolnikami?</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełEwelinaSzyszko">Rodziny wielodzietne muszą zużywać większą ilość produktów rolnych na wyżywienie, będą miały zatem mniejszą sprzedaż. Jak to będzie rekompensowane w wymiarze renty?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełCzesławJaroszewicz">W rodzinach chłopskich często poza najbliższymi członkami rodziny pracują w gospodarstwie i wspólnie żyją z nimi dalsi członkowie rodziny (ciotki, wujkowie). Nie będą oni mogli korzystać z zabezpieczenia emerytalnego, czy rozważa się jakieś rozwiązanie tego problemu?</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełCzesławJaroszewicz">Zdarza się, że gospodarzowi, który niedługo ma przejść na rentę pomaga młodych rolnik, któremu obiecano przekazanie gospodarstwa. W przepisach emerytalnych przewiduje się jednak, że tylko najbliżsi członkowie rodziny rolnika będą mogli przejmować gospodarstwo. Spowoduje to osłabienie zainteresowania produkcją rolną osób postronnych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełCzesławJaroszewicz">Najniższa płaca w gospodarce uspołecznionej wynosi 1.400 zł, natomiast najniższa rentą rolnika ma wynosić 1.200 zł. Czy słuszne jest takie zróżnicowanie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełEdwardGłodowski">Przewiduje się, że przenoszenie prawa własności może być dokonywane w urzędach gminnych. Jeżeli rolnik chce załatwić przepisanie gospodarstwa u notariusza, ponosi opłaty uzależnione od wartości przekazywanego gospodarstwa. Opłaty te - zdaniem rolników - są zbyt wysokie.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełEdwardGłodowski">Wspominano już tutaj, że na spotkaniach wyborcy zwracają uwagę na konieczność uwzględnienia sytuacji gospodarstw na słabszych glebach. Stosunek wysokości plonów w zależności od rodzaju gleby jest bardzo zróżnicowany (1:3).</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełEdwardGłodowski">Rozważyć należy możliwość wcześniejszego przekazywania gospodarstwa następcy, przed osiągnięciem wieku emerytalnego, albowiem 40-letni rolnik (mniej więcej w takim wieku będzie on przejmował gospodarstwo) nie zawsze będzie zainteresowany pracą w rolnictwie, nie będzie też pionierem modernizacji gospodarstwa.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełEdwardGłodowski">Jak będzie załatwiona sprawa tych rolników, którzy już przeszli w stan spoczynku, przekazali gospodarstwo swoim dzieciom, czy im też będzie się wypłacać renty?</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełEdwardGłodowski">W jaki sposób będzie ewidencjonowana sprzedaż produktów rolnych, czy i jak będzie uwzględniana np. sprzedaż indywidualna na jarmarkach, lub dla turystów?</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełEdwardGłodowski">W woj. rzeszowskim także zwracano uwagę na problem zmniejszonych możliwości sprzedaży produktów rolnych przez rodziny wielodzietne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAdamczakStefania">Gospodarstwa położone przy dużych kompleksach leśnych narażone są niejednokrotnie na szkody czynione przez zwierzynę leśną. Wpływać one będą na zmniejszenie ilości płodów rolnych; jak będzie to uwzględniane przy obliczaniu podstawy do emerytury?</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełAdamczakStefania">Czy przewiduje się przejęcie przez państwo zobowiązań dzieci, które już wiele lat temu od swoich rodziców przejęły gospodarstwo i zobowiązane są do alimentów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełWładysławOchota">Znaczna część produktów rolnych będzie sprzedawana bezpośrednio w sklepach gminnych spółdzielni, czy będą one wydawały pokwitowania?</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełWładysławOchota">Przewiduje się, że tzw. chłoporobotnicy mogą otrzymywać półtorej renty, czy nie będzie to zachętą do podejmowania dodatkowej pracy poza rolnictwem?</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełWładysławOchota">Sprawy związku z notarialnym przepisywaniem prawa własności powinna w całości przejąć służba rolna.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełWładysławOchota">Jak rozwiązać będzie sytuacja, jeżeli ojciec przekazał wcześniej, przed przejściem na emeryturę ziemię synowi, a ten wstąpił do spółdzielni. Czy będzie płacił rentę ojcu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełKazimieraCzechowska">Czy będzie dokonywany rozdział renty, jeżeli gospodarstwo było własnością męża, żona cały czas w nim współpracowała?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełDyzmaGałaj">Chłop będzie zainteresowany zwiększeniem sprzedaży produktów rolnych na 5 lat przed przejściem na emeryturę. Czy nie stworzy to trwałych podstaw do przepływu produktów pomiędzy rolnikami młodymi, a tymi którzy mają już w najbliższym czasie przejść na emeryturę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełJózefKołodziejski">W przemyśle stosuje się taką zasadę, że pracownikowi, który ma niedługo iść na rentę, daje się w ostatnim okresie jego pracy podwyżkę, chcąc w ten sposób podwyższyć podstawę wymiaru renty. Czy będą istniały takie możliwości w rolnictwie, jakie uprawnienia w tym zakresie będzie miał naczelnik gminy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełZofiaMroczka">Przechodzący na emeryturę chłop często będzie miał jeszcze na utrzymaniu kształcące się dzieci. Czy na ich utrzymanie wystarczy mu emerytura?</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełZofiaMroczka">Jak będzie uwzględniana trudna sytuacja rolnika, jeżeli np. w okresie przed przejściem na emeryturę dotknie go ciężka choroba, która wpłynie na zmniejszenie produktywności jego gospodarstwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełJózefBareła">Bardzo ostrożnie podejmować trzeba decyzje o przejmowaniu gospodarstw przez te dzieci rolnika, które nie rokują trwałości pracy w rolnictwie. Młodzi ludzie nie zawsze są zainteresowani zwiększeniem produkcji i nie dbają o przejęte gospodarstwo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełJózefBareła">Na spotkaniach z wyborcami zgłaszano wniosek o skrócenie o 5 lat wieku emerytalnego w rolnictwie. Jako argument podawano, że dzieci wiejskie wcześniej podejmują pracę w rolnictwie, natomiast ciężka praca bez wymiaru godzin przyczynia się do stosunkowo szybszego niż w mieście, starzenia się.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełStanisławGaertig">Czy proponowane uzależnienie od renty wysokością sprzedaży nie wpłynie na osłabienie zainteresowania rolników mniej opłacalnymi uprawami?</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełStanisławGaertig">Czy jesteśmy w stanie zabezpieczyć pełny skup zwiększonej podaży artykułów rolnych, którą mamy zamiar osiągnąć poprzez wprowadzenie powszechnego zaopatrzenia emerytalnego rolników?</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełStanisławGaertig">W wyniku wprowadzenia systemu emerytalnego może nastąpić zmniejszenie sprzedaży wolnorynkowej. Czy nasz handel jest przygotowany do przejęcia zwiększonej masy towarowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełJaninaBanasik">Jak będą rozwiązane sprawy zaopatrzenia rentowego w gospodarstwie rolnym, którego właścicielem jest żona, a mąż pracuje w przemyśle?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełMieczysławMedeński">W czasie spotkań z wyborcami zgłaszane wnioski, ażeby obniżyć granicę wieku emerytalnego w stosunku do tych, którzy przekazują swoje gospodarstwo na rzecz państwa. Przyspieszyłoby to proces przejmowania niektórych gospodarstw.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełMieczysławMedeński">Istnieje problem rozwiązania spraw rentowych w rodzinach trzypokoleniowych; kto będzie przejmował zobowiązania rentowe w stosunku do najstarszych członków takiej rodziny?</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełMieczysławMedeński">Dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceminister rolnictwa - Eugeniusz Mazurkiewicz. Stwierdził on, że szereg szczegółowych spraw, które zgłoszono w dyskusji poselskiej jest rozważanych przez rząd i trudno byłoby w tej chwili udzielić na nie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełMieczysławMedeński">Mówca poinformował, że minister finansów wydał już specjalne zarządzenie w sprawie prowadzenia ewidencji sprzedaży płodów rolnych. Każda sprzedaż dokonywana w sklepie spółdzielczym będzie kwitowana, sklepy przekazywać będą zestawienia do GS-ów, a te kolei zbiorcze dane do banku.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełMieczysławMedeński">Dążyć się będzie do takiego uporządkowania systemu kontraktacji oraz w miarę możliwości jej rozszerzenia, ażeby nie było przypadków niepełnego skupowania płodów rolnych w okresach zwiększonych urodzajów.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PosełMieczysławMedeński">Nie należy się obawiać, że przepisy ustawy będą w jakiejś mierze naruszać obowiązujące u nas przepisy prawa własności. Rolnik, który ma zamiar przejść na rentę, sam decyduje komu przekazuje swoje gospodarstwo. Jeżeli chodzi o dokonywanie spłat dla członków rodziny niezatrudnionych w gospodarce rolnej, to obowiązek ten został u nas zniesiony już w r. 1963 i przepisy takie znalazły się w Kodeksie cywilnym.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PosełMieczysławMedeński">Obowiązek posiadania odpowiedniego przygotowania zawodowego do prowadzenia gospodarstwa rolnego jest już przestrzegany. Rolnikom, którzy nie mają odpowiedniego wykształcenia ułatwia się zdobywanie uprawnień na różnego rodzaju kursach rolniczych, w szkołach przysposobienia rolniczego. Wydaje się, że nie byłoby słuszne odstępowanie od tej zasady.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PosełMieczysławMedeński">Rozważano obliczenie wysokości produkcji sprzedanej państwu wg hektara przeliczeniowego. Po konsultacjach jednak uznana, że nie byłoby to słuszne i określono tylko minimum sprzedaży na 15 tys. rocznie. Obroty między rolnikami oraz na jarmarkach i w sprzedaży prywatnej nie będą uwzględniane w obliczaniu wysokości sprzedaży produktów rolnych, stanowiących podstawę wymiaru renty.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#PosełMieczysławMedeński">W zasadzie wszystkie sprawy związane z przenoszeniem prawa własności gospodarstwa mogą być załatwiane przez naczelnika gminy. Natomiast przepisywanie hipoteczne jest dobrowolne i zależy tylko od decyzji rolnika.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#PosełMieczysławMedeński">Wydaje się, że problem rekompensowania szkód poczynionych przez zwierzynę leśną, zwłaszcza jeżeli są one dotkliwe, będzie mógł być rozwiązany na tej samej zasadzie jak uwzględnianie zmniejszonej produktywności w okresach klęsk żywiołowych.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#PosełMieczysławMedeński">Na pewno będą zdarzały się przypadki, że młodzi rolnicy będą przekazywać gospodarzom, którzy niedługo mają przejść na rentę część swoich produktów do sprzedaży na ich rachunek. Wydaje się, że będą to jednak przypadki sporadyczne i starzy rolnicy rzadko będą z nich korzystać.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#PosełMieczysławMedeński">Nie wydaje się słuszny wniosek, że ustawa może wpłynąć na zmniejszenie mniej dochodowych upraw. Trzeba bowiem brać pod uwagę, że wysokodochodowa produkcja rolna wymaga wysokich kwalifikacji, jest bardziej pracochłonna, a poza tym coraz bardziej rozszerzać się będzie kontraktacje różnych upraw.</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#PosełMieczysławMedeński">Wszystkie zgłoszone w toku dyskusji szczegółowe propozycje formułowaniu będą przeanalizowane przy formułowaniu ustawy emerytalnej dla rolników.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#PosełMieczysławMedeński">Minister pracy, płac i spraw socjalnych Tadeusz Rudolf: Przewiduje się, że w wypadku rozwodu właścicieli gospodarstwa, na wniosek jednego z małżonków nastąpi podział emerytury.</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#PosełMieczysławMedeński">Do uzyskania emerytury uprawnieni są rolnicy mężczyźni, którzy ukończyli 65 lat i kobiety, po skończeniu 60 lat. Przyznanie prawa do wcześniejszego przechodzenia na emeryturę nie byłoby uzasadnione, gdyż to samo kryterium obowiązuje w powszechnym systemie emerytalnym, jak też dlatego, że wydłuża się czym społeczność wiejska charakteryzuje się dłuższą żywotnością niż średnia krajowa. Rozważa się możliwość wcześniejszego uzyskiwania prawa do emerytury, ale przy zawieszeniu jej wypłaty do czasu, kiedy emeryt osiągnie wymagany wiek.</u>
          <u xml:id="u-17.15" who="#PosełMieczysławMedeński">Rozważa się również ewentualność przedłużenia okresu 5-letniego, przyjętego jako podstawę do obliczania przeciętnej wartości sprzedanych państwu produktów rolnych.</u>
          <u xml:id="u-17.16" who="#PosełMieczysławMedeński">Za słuszne uznać trzeba postulaty w sprawie podwyższenia kwot najniższej emerytury, biorąc pod uwagę, że najniższe płace w kraju wynoszą 1400, a najniższe emerytury wypłacane w powszechnym systemie emerytalnym - 1270 zł, przy czym począwszy od roku bież. do 1980 będą one stopniowo wzrastać.</u>
          <u xml:id="u-17.17" who="#PosełMieczysławMedeński">Rolnikom pracującym równocześnie w innym zawodzie przyznane jest prawo do półtorej emerytury, przy czym uprawniony może sobie wybrać korzystniejszą dla niego podstawową rentę czy emeryturę. Wymiar jej będzie powiększony o połowę drugiego świadczenia emerytalnego. Nigdzie nie jest stosowane przyznanie prawa do pobierania 2 pełnych emerytur. Współmałżonek pracujący w gospodarstwie rolnym otrzyma przysługującą mu część emerytury, niezależnie od emerytury otrzymywanej przez drugiego współmałżonka.</u>
          <u xml:id="u-17.18" who="#PosełMieczysławMedeński">Rozważa się przyznanie dodatku do emerytury za posiadane odznaczenia państwowe.</u>
          <u xml:id="u-17.19" who="#PosełMieczysławMedeński">Dzieci rolnika - w razie śmierci obojga rodziców - korzystać będą z renty rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-17.20" who="#PosełMieczysławMedeński">W toku dyskusji nad założeniami systemu emerytalnego, pamiętać trzeba, że wszelkie postulaty w sprawie powiększenia świadczeń emerytalnych powinny być rozpatrywane w kontekście środków, jakie można przeznaczyć na ten cel.</u>
          <u xml:id="u-17.21" who="#PosełMieczysławMedeński">Przewodniczący Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów poseł Józef Pińkowski (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-17.22" who="#PosełMieczysławMedeński">Z informacji przedstawionych przez przedstawicieli resortów wynika, że przeprowadzone w środowisku wiejskim konsultacje były wszechstronne i rzetelne. Zgromadzono bogaty materiał, który służyć będzie dobremu przygotowaniu projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-17.23" who="#PosełMieczysławMedeński">Dyskusja poselska i wypowiedzi ministrów dowodzą, że podstawowe założenia systemu emerytalnego dla rolników zostały zaaprobowane przez społeczność wiejską. Uznano za słuszne objęcie systemem emerytalnym tych wszystkich rolników, którzy spełniają określone kryteria: wieku, czasu pracy w gospodarstwie, uzyskiwania odpowiedniego poziomu gospodarowania. Przyjęte rozwiązania wychodzą naprzeciw potrzebom wsi.</u>
          <u xml:id="u-17.24" who="#PosełMieczysławMedeński">W toku konsultacji zgłoszonych zostało wiele wniosków. Część z nich może i powinna być uwzględniona, gdyż wzbogacają one podstawowe założenia systemu. Niektórych postulatów nie będzie można zaspokoić. Dotyczy to np. uwzględnienia, przy ustalaniu wartości sprzedanych artykułów rolnych, również i obrotu towarowego poza uspołecznionym aparatem skupu.</u>
          <u xml:id="u-17.25" who="#PosełMieczysławMedeński">W wielu regionach utrzymuje się tradycja sprzedawania niewielkich nawet ilości płodów rolnych na jarmarkach i targach. Od tej tradycji powinniśmy odchodzić: trzeba pobudzać zainteresowanie rolników sprzedażą artykułów rolnych państwu. Stawią to przed aparatem skupu rosnące zadania. Niezbędne jest usprawnienie pracy tego aparatu, przybliżenie go do rolnika. Niezbędne jest też prowadzenie prawidłowej ewidencji sprzedawanych towarów.</u>
          <u xml:id="u-17.26" who="#PosełMieczysławMedeński">Wnioski zgłoszone w czasie konsultacji można ująć w trzy zasadnicze grupy.</u>
          <u xml:id="u-17.27" who="#PosełMieczysławMedeński">Do pierwszej - zaliczyć należy uwagi i postulaty dotyczące kwestii generalnych, takich jak uprawnienia do uzyskania emerytury, granica wieku, sposoby obliczania wymiaru emerytur, zasady rejestracji sprzedanej produkcji, zasady przejmowania gospodarstw przez następców itp.</u>
          <u xml:id="u-17.28" who="#PosełMieczysławMedeński">Komisje sejmowe stoją na stanowisku, że w interesie rolnictwa jest, aby gospodarstwo przejmował jeden następca. Odstępstwem od tej zasady może być dopuszczenie podziału tylko wtedy, gdy dzieli się gospodarstwo między kilku następców w celu powiększenia areału posiadanej przez nich ziemi. Generalnie chodzi o to, by zahamowany został proces rozdrabniania gospodarstw rolnych.</u>
          <u xml:id="u-17.29" who="#PosełMieczysławMedeński">Druga grupa wniosków obejmuje szereg spraw szczegółowych, których ostateczne rozstrzygnięcie nastąpiło by w toku pracy nad projektem ustawy.</u>
          <u xml:id="u-17.30" who="#PosełMieczysławMedeński">Do trzeciej wreszcie grupy zaliczyć należy wnioski, które dotyczą metod i środków lepszego wykorzystywania możliwości produkcyjnych gospodarstw rolnych. Postulaty te kierowane są przede wszystkim pod adresem władz terenowych, które zobowiązane są do stwarzania lepszych warunków gospodarowania, do udzielania pomocy zarówno tym rolnikom, którzy będąc w podeszłym wieku zaniedbali swoją gospodarkę i chcą podnieść jej poziom, jak i tym wszystkim, którzy dążą do powiększenia produkcji towarowej, do unowocześnienia swych gospodarstw, do specjalizacji produkcji itp. Spraw takich nie rozwiąże się na szczeblu centralnym, w którego gestii są generalne decyzje o polityce rolnej, o rozdziale globalnych środków na rzecz rozwoju produkcji rolniczej. Samorząd wiejski i władze terenowe powinny ze zgłoszonych w toku konsultacji uwag i postulatów wyciągać wnioski dla swej działalności, dla usprawnienia swej pracy na wsi.</u>
          <u xml:id="u-17.31" who="#PosełMieczysławMedeński">Powszechne zaopatrzenie emerytalne rolników jest sprawą ogromnie ważną nie tylko dla wsi, ale dla całego społeczeństwa. Ma ono znaczenie społeczno-polityczne i ekonomiczne. Byłoby słuszne, aby z założeniami systemu emerytalnego oraz z przebiegiem konsultacji na ten temat zapoznać wszystkich posłów na posiedzeniu plenarnym. Kluby PZPR i ZSL wystąpiły z taką propozycją.</u>
          <u xml:id="u-17.32" who="#PosełMieczysławMedeński">Przewodniczący Komisji Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego poseł Bolesław Strużek (ZSL) poparł propozycje wniesienia pod obrady Sejmu systemu emerytalnego rolników.</u>
          <u xml:id="u-17.33" who="#PosełMieczysławMedeński">Zgłaszane były postulaty - stwierdził poseł strużek w sprawie zaliczania do wymiaru emerytury wartości sprzedaży płodów rolnych dokonywanej między rolnikami. Nie byłoby to słuszne, gdyż tego typu transakcji nie można zaliczyć do produkcji towarowej. Natomiast uwzględnienie wartości sprzedaży dokonywanej przez rolników na rynkach i bazarach byłoby niemożliwe z uwagi na trudności ewidencjonowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PosełStanisławRostworowski">W informacjach przedstawionych przez przedstawicieli resortów położony został nacisk na socjalne znaczenie objęcia wszystkich rolników systemem emerytalnym. Pominięte zostało natomiast to, jakich efektów gospodarczych można się spodziewać w wyniku wprowadzenia tego systemu. Wskazane byłoby, aby na te aspekty ekonomiczne zwrócić szczególną uwagę na plenarnym posiedzeniu Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJaninaSzczepańska">W toku dalszych prac nad założeniami systemu emerytalnego trzeba przeprowadzić pogłębiony sondaż, jakie opinie na ten temat mają młodzi rolnicy, którzy pozostają na gospodarstwie. Z dotychczasowych konsultacji wynika, że młodzi nie są w pełni usatysfakcjonowani; oczekiwali bowiem większych ulg w okresie, w którym organizują swoją gospodarkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#PosełJerzyBukowski">Słusznie zwrócono uwagę, że aspekt ekonomiczno-polityczny zbyt słabo był dotychczas uwzględniany w dyskusji nad założeniami systemu emerytalnego. System ten jest bardzo ważnym aktem dla kształtowania stosunków na wsi. Związane z nim jest ugruntowywanie zaufania indywidualnych rolników do trwałości naszego systemu gospodarki rolnej. W związku z tym trzeba sprecyzować, czy system emerytalny służyć ma umacnianiu i unowocześnianiu gospodarstw indywidualnych, likwidowaniu gospodarstw karłowatych, czy też ma być instrumentem rozszerzania społecznego gospodarowania ziemią. Te sprawy powinny być omówione na posiedzeniu plenarnym Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełTadeuszMaj">Komisje powinny zobowiązać resort do doskonalenia systemu kontraktacji, co jest sprawą istotną dla usprawniania odbioru od rolników płodów rolnych. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego oczekuje informacji w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełJózefPińkowski">Wniosek w sprawie podkreślenia aspektów ekonomicznych związanych z wprowadzeniem powszechnego systemu emerytalnego rolników jest słuszny.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełJózefPińkowski">Obecnie rolnicy przekazujący państwu ziemię w zamian za rentę nie są zainteresowani w rozwijaniu swego gospodarstwa w okresie poprzedzającym podjęcie decyzji o przejściu na rentę. Z tego tytułu ponosimy duże straty. Nowy system, traktujący tak samo przekazywanie ziemi następcy, jak i państwu, uruchamia stymulatory sprzyjające powiększaniu produkcji rolnej. Rolnik przekazujący gospodarstwo następcy będzie chciał oddać je w dobrym stanie.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#PosełJózefPińkowski">W wypadku, gdy następcy brak, gospodarstwo przejmować będzie, jak państwo, ale przejmować w lepszym stanie, o wyższym poziomie produkcji. System emerytalny rolników leży w interesie i wsi, i całego społeczeństwa, któremu nie może być obojętne, jak rozwiązywane są problemy socjalne wsi, czy sprzyjać one będą lepszemu gospodarzeniu i podnoszeniu na wyższy poziom produkcji rolnej.</u>
          <u xml:id="u-22.3" who="#PosełJózefPińkowski">Komisje podjęły uchwałę, w której stwierdzają, że:</u>
          <u xml:id="u-22.4" who="#PosełJózefPińkowski">„Komisje: Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów oraz Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego rozpatrzyły na wspólnym posiedzeniu w dniu 23 maja br. informacje ministrów: rolnictwa oraz pracy, płac i spraw socjalnych o założeniach systemu emerytalnego rolników oraz przebiegu konsultacji w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-22.5" who="#PosełJózefPińkowski">Mając na względzie doniosłe znaczenie społeczne powyższej tematyki, Komisje zwracają się do Prezydium Sejmu o umieszczenie na porządku dziennym najbliższego posiedzenia Sejmu informacji o wynikach społecznej konsultacji założeń systemu emerytalnego rolników i ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-22.6" who="#PosełJózefPińkowski">W przypadku akceptacji przez Prezydium Sejmu wniosku. Komisje proponują, by informację na plenum Sejmu w imieniu obu Komisji przedstawił przewodniczący Komisji Planu Gospodarczego, Budżetu i Finansów poseł J. Pińkowski”.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>