text_structure.xml 20.9 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 27 października 1976 r. Komisja Rolnictwa i Przemysłu Spożywczego obradująca pod przewodnictwem posła Bolesława Strużka (ZSL), wysłuchała informacji o realizacji programu badawczo-rozwojowego optymalizacji produkcji i spożycia białka oraz rozpatrzyła przebieg realizacji uchwały Sejmu z 21 września 1974 r. o dalszą poprawę wyżywienia narodu i rozwój rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Rolnictwa z wiceministrem Henrykiem Burczykiem. Ministerstwa Przemysłu Spożywczego i Skupu z wiceministrem Marianem Dębogórskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Handlu Wewnętrznego i Usług, Ministerstwa Handlu Zagranicznego i Gospodarki Morskiej, Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Centralnego Związku Kółek Rolniczych, CZRS „Samopomoc. Chłopska”, Najwyższej Izby Kontroli oraz Instytutu Zootechniki.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Materiał informacyjny nt. programu badawczo-rozwojowego optymalizacji produkcji i spożycia białka opracowany przez Ministerstwo Rolnictwa został przed posiedzeniem dostarczony posłom. Omówił go wiceminister rolnictwa Henryk Burczyk. Zaspokojenie rosnących potrzeb ludności w zakresie wyżywienia wymaga w krajach rozwiniętych zwiększenia produkcji białka zwierzęcego (mięso, mleko, jaja, ryby). Produkcja roślinna nie zapewnia ilości i jakości białka, jaka jest potrzebna dla wyżywienia ludzi oraz produkcji zwierzęcej. Z materiałów FAC i innych wynika, że trudności z pokryciem światowego zapotrzebowania na białko nie mają charakteru przejściowego - deficyt białka może się nadal pogłębiać.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Z obliczeń dotyczących zapotrzebowania na białko dla wyżywienia ludności i na produkcję zwierzęcą w Polsce wynika, że blisko 90 proc. białka musi być dostarczone na potrzeby paszowe. Rosnące na rynku światowym zapotrzebowanie na surowce wysokobiałkowe, wzrost ich cen i ograniczenie możliwości zakupu, stwarzają konieczność skoncentrowania wysiłków na maksymalnym zwiększeniu produkcji białka w kraju oraz racjonalizacji gospodarki białkiem zarówno dla celów spożywczych, jak i paszowych.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Sporządzony został bilans białka paszowego oraz program rozwoju produkcji białka do 1990 r. Program przewiduje wzrost produkcji białka m.in. z nowych odmian i gatunków zbóż i roślin pastewnych, poprawę wykorzystania i zmniejszenia strat białka w hodowli, wdrożenie odpowiednich prac badawczo-rozwojowych i innych. Zakłada się, że w rezultacie krajowa produkcja surowców wysokobiałkowych zabezpieczy docelowe potrzeby białka paszowego w około 85 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Bolesław Strużek (ZSL), Czesław Jaroszewicz (ZSL), Tadeusz Maj (ZSL), Władysław Pihan (PZPR), Stefan Poznański (PZPR). Dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceminister rolnictwa - Henryk Burczyk.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Podkreślano, że rządowy program optymalizacji produkcji i spożycia białka odpowiada potrzebom naszego kraju. Realizacja tego programu powinna zmierzać przede wszystkim do osiągnięcia wyższej zawartości białka w roślinach paszowych oraz racjonalnego gospodarowania zasobami białka w hodowli i spożyciu.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Rezerwy wzrostu produkcji białka tkwią w intensyfikacji całego rolnictwa, a zwłaszcza w zwiększeniu produkcji roślinnej, która - podobnie jak w wielu innych krajach - nie nadąża za rozwojem hodowli.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Duże znaczenie mają prace badawczo-rozwojowe nad nowymi odmianami zbóż i roślin paszowych o większej zawartości białka. Efekty tych prac powinny być szybko i powszechnie wprowadzane w życie. Należałoby również rozszerzać areał upraw roślin strączkowych oraz ulepszać ich odmiany.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Ważnym problemem jest wykorzystanie białka mlecznego w hodowli, podobnie jak czyni się to w innych krajach. Obecnie białkiem mlecznym karmi się u nas głównie trzodę chlewną, co nie jest racjonalnym wykorzystaniem tego cennego składnika pasz. Należy także zwrócić większą uwagę na podniesienie zawartości białka w mleku drogą intensyfikacji prac nad odpowiednią selekcją bydła.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Istotne znaczenie ma sprawa uprzemysłowienia pasz. Dotyczy to zarówno suszarnictwa zielonek, jak i uszlachetniania pasz wytwarzanych na bazie słomy.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Podkreślano wpływ nauki na realizację programu zwiększenia zasobów białka, obejmującego nie tylko tradycyjne, ale również nowe źródła pozyskiwania białka, nowe technologie itp. Z uwagi na to, że prace naukowo-badawcze w tym zakresie prowadzi wiele placówek podporządkowanych różnym resortom, szczególnej uwagi wymaga koordynacja ich działalności i egzekwowanie wyników.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Komisja przyjęła informację Ministerstwa. Rolnictwa o realizacji rządowego programu badawczo-rozwojowego optymalizacji produkcji i spożycia białka.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Ze względu na to, że program ten jest istotnym czynnikiem poprawy krajowego bilansu białka, Komisja postanowiła po upływie roku ponownie zbadać jego realizację.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisje rozpatrzyła przebieg realizacji uchwały Sejmu o dalszą poprawę wyżywienia narodu i rozwój rolnictwa. Koreferat opracowany na podstawie materiałów przedłożonych przez Ministerstwo Rolnictwa, Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu, CZSR „Samopomoc Chłopska”, przedstawił poseł Tadeusz Maj (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Sejm zobowiązał Radę Ministrów do przedkładania mu rocznych informacji o realizacji programu żywnościowego i rozwoju rolnictwa. Pierwsza informacja resortów rolnictwa i przemysłu spożywczego przedstawiona została w październiku 1975 r. Obecna informacja dotyczy aktualnego stanu prac związanych z realizacją uchwały Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Harmonogram prac rządu na ogół jest realizowany zgodnie z ustaleniami i terminami.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Z najważniejszych dotychczas podjętych uchwał oraz decyzji Rady Ministrów lub Prezydium Rządu należy wymienić:</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">- program gospodarki ziemią oraz dalszy rozwój specjalizacji i kooperacji, który już częściowo był tematem obrad komisji sejmowej w bieżącym roku,</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">- nowy system ekonomiczno-finansowy na lata 1976-80 dla państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej,</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">- program zwiększenia produkcji zbóż, ziemniaków, buraków cukrowych, warzyw i owoców,</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">- program owczarstwa, produkcji mleka oraz ryb,</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">- program zaopatrzenia rolnictwa w środki produkcji: pasze treściwe, nawozy wapniowe i wapniowo-magnezowe, nasiennictwo oraz przyśpieszenie rozwija usług dla rolnictwa,</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">- program wykorzystania zasobów wodnych,</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">- program warunków eksportu artykułów rolno-spożywczych.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Oprócz wyżej wymienionych tematów podjęto uchwały lub decyzje dotyczące istotnych problemów gospodarki żywnościowej m.in. temat rozpatrywany na dzisiejszym posiedzeniu komisji sejmowej, tj. optymalizacja produkcji i spożycia białka, uruchomienia produkcji licencyjnej ciągników rolniczych, rozwoju produkcji drobiu, przyspieszenia rozwoju produkcji mączki zwierzęcej i śrutu kostnego, rozwoju eksportu nasiennictwa i ziemniaków.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Na 31 tematów zawierających całość perspektywicznego programu kompleksu żywnościowego, 21 tematów realizowanych jest przez resort rolnictwa, w tym 19 tematów było już rozpatrywanych na posiedzeniu Rządu. Pozostałe zagadnienia będą rozpatrywani w późniejszym terminie łącznie z ustaleniami planu 5-letniego na lata 1976-1980.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Równocześnie Ministerstwo Rolnictwa współdziała w opracowaniu pilnych do wdrożenia praktycznego tematów: programu rozwoju suszarnictwa zbóż, rzepaku, roślin zielonych i okopowych, programu organizacji i rozwoju energetyki w celu intensyfikacji produkcji rolnego.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Drugim partnerem realizującym uchwałę sejmową w [NIECZYTELNE] żywnościowym jest Ministerstwo Przemysłu Spożywczego i Skupu.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Do najważniejszych zadań podjętych i realizowanych przez ten resort należy:</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">- rozwój wielostronnych form kooperacji i systemu prowadzonej kontraktacji,</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">- rozbudowa i modernizacja bazy obrotu rolnego,</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">- wzrost produkcji i dostaw rynkowych takich zestawów produktów żywnościowych, które zaspokajać będą wzrastające potrzeby i gusty konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Z informacji CZSR „Samopomoc Chłopska” wynika, że podstawowe zadania spółdzielczości rolniczej w 1975 r. zostały wykonane z nadwyżką. Doskonalono system organizacyjny kontraktacji i skupu produktów rolnych oraz usługi dla ludności.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">W dyskusji udział wzięli posłowie: Bolesław Strużek (ZSL), Ewelina Szyszko (SD), Stefania Adamczak (bezp.), Stanisław Kulesza (PZPR), Mieczysław Ziętek (PZPR), Zbigniew Gołacki (ZSL), Władysław Pihan (PZPR), Janina Szczepańska (ZSL), Stefan Poznański (PZPR), Władysław Ochota (PZPR), Mieczysław Solecki (PZPR), Czesław Jaroszewicz (ZSL), Józef Bareła (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Podkreślano znaczenie zaawansowania rozwiązań systemowych objętych uchwałą Sejmu z września 1974 r. W realizacji programu żywnościowego zaangażowanych jest - oprócz sfery bezpośredniej produkcji rolnej - wiele działów gospodarki narodowej, jak np. przemysł wytwarzający środki produkcji dla rolnictwa, przetwórstwo rolno-spożywcze, transport, budownictwo, usługi dla rolnictwa i in., obejmujące tysiące zakładów pracy i setki tysięcy pracowników. Pokazuje to rozmiar problemów i trudności, które muszą się ujawniać i które trzeba rozwiązywać w różnych sferach działania w toku realizacji programu żywnościowego.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">W ostatnich latach rząd przeznaczył ogromne środki i podjął ważkie decyzje w celu intensyfikacji produkcji rolnej i dostosowania jej do istniejących potrzeb gospodarczych i żywnościowych. Głównym zadaniem obecnie jest kontrola wykorzystania tych środków i wprowadzania decyzji w życie oraz wnoszenie niezbędnych korekt.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Omawiając problemy produkcji roślinnej, wskazywano, że o jej efektywności decydować będą nadal zboża, ziemniaki i użytki zielone. Nie podważając kierunkowej słuszności stopniowego ograniczania areału uprawy ziemniaków, postulowano zwrócenie szczególnej uwagi na postęp w ich uprawie, zwłaszcza podnoszenie wydajności ziemniaków z hektara i upowszechnienie odmian wysokokwalifikowanych. Ośrodki naukowo-badawcze nie zajmują się dostatecznie tą sprawą, mimo że ziemniak pozostaje jednym z podstawowych produktów żywnościowych i paszowych (posłowie: Stanisław Kulesza, Mieczysław Solecki, Józef Bareła).</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Duże znaczenie dla zwiększenia produkcji roślinnej ma upowszechnianie utrwalanie uprawy nowych gatunków i odmian zbóż i roślin pastewnych. Nie wolno dopuszczać do zniechęcania rolników do tych upraw na skutek lokalnych zaniedbań i trudności. Np. w niektórych województwach, m.in. leszczyńskim, rozwinęła się uprawa kukurydzy, cennej w naszym bilansie paszowym. Rolnicy zdobyli już doświadczenie niezbędne dla prawidłowych zasiewów, pielęgnacji i zbiorów tej rośliny. Hamulcem rozwoju uprawy kukurydzy stał się niedobór suszami oraz brak fachowców do ich konserwacji i napraw (poseł Stanisław Kulesza).</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Pewne niepowodzenia obserwowane ostatnio w plonach buraków cukrowych powinny zobligować resorty rolnictwa oraz przemysłu spożywczego i skupu do przeprowadzenia analizy przyczyn spadku wydajności tych upraw. Dostatecznie wcześnie podjąć trzeba odpowiednie środki, aby mógł być prawidłowo realizowany program cukrowy, zakładający rozwój produkcji tego artykułu (poseł Bolesław Strużek).</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">Wiele uwagi poświęcono problemom hodowli zwierząt. Ostatnio obserwuje się wzrost zainteresowania rolników odnową pogłowia bydła i trzody chlewnej. W niektórych województwach utrzymuje się jednak nadal tendencja odchodzenia od hodowli w gospodarstwach drobnych. Wynika to stąd, że niekorzystnie kształtuje się struktura kosztów własnych w tych gospodarstwach w porównaniu z gospodarstwami dużymi. Przy obecnym poziomie zarobków, także robotników niewykwalifikowanych, nie opłaca się drobnemu producentowi, tak jak dawniej, hodować pojedyncze sztuki zwierząt. Niepomyślnym zjawiskiem jest zbyt częste przestawianie się niektórych rolników indywidualnych z hodowli trzody na hodowlę bydła lub odwrotnie, w zależności od chwilowej koniunktury i na skutek wyrywkowych obliczeń opłacalności. Takie gospodarstwa nie uzyskują zadowalających wyników w hodowli (posłowie: Mieczysław Solecki, Czesław Jaroszewicz, Stanisław Kulesza).</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Dużo uwag krytycznych wzbudza niewłaściwa klasyfikacja mleka, stosowana w niektórych punktach odbioru. Zjawiskom takim trzeba ostro przeciwdziałać, gdyż wszelkie nieprawidłowości w tej dziedzinie bardzo zrażają producentów, zwłaszcza drobnych (poseł Bolesław Strużek).</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Jak bardzo złożone mogą być skutki decyzji w hodowli, ilustruje przykład wprowadzenia 2-zmianowej pracy w państwowych gospodarstwach rolnych. Jest te z pewnością wielka zdobycz socjalna pracowników, ale 2-zmianowa obsługa obór powoduje ujemne następstwa w hodowli (poseł Stefania Adamczak).</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Rolnicy zdają sobie sprawę, że im więcej używać będą pasz własnych, tym niższe będą koszty hodowli. Obserwuje się istotny postęp w gromadzeniu i stosowaniu własnych zasobów pasz. Przy istniejącym deficycie pasz, gospodarka paszowa wymaga jednak kompleksowych poczynań, ciągłych usprawnień, kontroli sprawnego, działania służb rolnych.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">Na tych terenach kraju, gdzie w tym roku dała się we znaki susza, mogą wystąpić trudności z karmieniem bydła. Resort rolnictwa musi uwzględnić pomoc dla tych rejonów w swej polityce paszowej (poseł Bolesław Strużek).</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">Pilnym zadaniem jest poprawa jakości pasz treściwych, a zwłaszcza koncentratów paszowych. Z powodu niskiej jakości wiele mieszanek jest trudno zbywalnych i zalega magazyny. Konieczne jest wzmożenie kontroli mieszalni pasz, by ściśle przestrzegano receptury; brak niektórych składników lub niewłaściwy ich zestaw powoduje obniżenie wartości mieszanek (posłowie: Józef Bareła, Władysław Pihan, Stefan Poznański).</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">Szybki rozwój charakteryzuje obecnie gospodarkę spółdzielczą na wsi; w tym roku przybyłe więcej nowych gospodarstw niż okresie minionych kilkunastu lat. Wzrasta areał gospodarstw spółdzielczych. Zwiększa się pogłowie bydła i trzody, podwoiło się pogłowie owiec. Prawidłowo przebiega skup produktów roślinnych i zwierzęcych. Hamulcem rozwoju tych gospodarstw są zaległości w realizacji inwestycji, które powstają z winy przedsiębiorstw wykonawczych. Obiekty nie są oddawane do użytku w planowanych terminach, często z powodu braku, drobnych niekiedy, elementów wyposażenia (poseł Mieczysław Solecki).</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">W sprawie zagospodarowania zasobów państwowego funduszu ziemi wskazywano m.in., że w wielu regionach indywidualni rolnicy żywo interesują się podjęciem produkcji na tych gruntach. Z uwagi na stopień zaniedbania tych ziem i wysokie koszty ich zagospodarowania, celowe byłoby zbadanie możliwości udzielenia rolnikom indywidualnym pomocy finansowej na podobnych zasadach, jak PGR u spółdzielniom kółek rolniczych (poseł Zbigniew Gołacki).</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Wiele uwagi poświęcono problemom zaopatrzenia rolnictwa w środki produkcji, działalności transportu, usług. W warunkach istniejących niedoborów, szczególne znaczenie ma pełna, terminowa i rytmiczna realizacja ustalonych planów dostaw materiałów i sprzętu dla rolnictwa. Zadania dla poszczególnych resortów zostały w tej mierze ustalone; trzeba, by każdy z nich ściśle wykonywał to, do czego został zobowiązany. Problem ten powinien pobudzić zwiększoną kontrolę ze strony Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, która nie tylko konstruuje plan dostaw, lecz ma również obowiązek dbania o należytą jego realizację.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">Wskazywano przykłady nieracjonalnego gospodarowania posiadanymi zasobami i środkami. Np. nadal występuje dublowanie działalności inwestycyjnych PGR, kółek rolniczych i spółdzielni produkcyjnych, podczas gdy takie obiekty jak mieszalnie pasz, rzeźnie, placówki remontowe itp. powinny być budowane i użytkowane wspólnie (poseł Mieczysław Ziętek). Magazyny zbożowe według pierwotnych założeń miały powstawać przy PZZ. Tymczasem PGR coraz częściej organizują własne mieszalnie dla zbóż paszowych, w związku z czym magazynują ziarno u siebie, najczęściej w nieodpowiednich pomieszczeniach (poseł Stefania Adamczak). Zdarzają się wypadki zbędnych transportów produktów rolnych, np. ziarno zwozi się do wielkich elewatorów a następnie przewozi do mniejszych magazynów, co podraża koszty produkcji i niepotrzebnie obciąża deficytowy tabor (poseł Janina Szczepańska).</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">Znaczne środki jakie przeznaczano w ostatnich latach na rozwój przemysłu spożywczego przyniosły efekty odczuwalne na rynku. Przemysł ten urozmaicił asortyment swoich wyrobów, dostarcza handlowi więcej i lepszych półfabrykatów, łatwych do przetworzenia w gospodarstwie domowym. Do zadań przemysłu spożywczego należy obecnie utrzymanie tak wysokiej jakości tych wyrobów, jak w momencie wprowadzenia ich na rynek, co wymaga nie tylko stałej troski producentów, lecz również lepszych warunków transportowych i sprzedaży w sklepach. Przy rozbudowie przemysłu owocowo-warzywnego, należy zapewnić możliwość dostosowania zdolności produkcyjnych nowych zakładów do przerobu zwiększonej podaży warzyw i owoców w latach urodzaju. Pilnym zadaniem jest zwiększenie produkcji i poprawa zaopatrzenia rynku w różne, poszukiwane przez nabywców przetwory z ziemniaków, jak purée, płatki ziemniaczane itp. (poseł Ewelina Szyszko).</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">Na zakończenie dyskusji, przewodniczący Komisji - poseł Bolesław Strużek (ZSL) stwierdził m.in., że wszelkim ruchom cen towarzyszą z zasady objawy nerwowości zarówno w sferze produkcji, jak i konsumpcji. Trzeba jednak pamiętać, że ruchy cen są nieuniknione i w rolnictwie muszą zachodzić procesy. przystosowania się do nowych układów cenowych. Jak wynika z danych dotyczących trzech kwartałów br., w rezultacie dokonanych ostatnio zmian cen wzrosły przychody pieniężne rolników, chociaż wzrost ten różnie się kształtuje w poszczególnych grupach gospodarstw. Natomiast konstrukcja cenników płodów rolnych i hodowlanych jest nadmiernie skomplikowana, co utrudnia rolnikom orientację przy obliczaniu dochodów, jakie uzyskują ze swej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">Zgłoszone w toku dyskusji uwagi i wnioski winny zostać uwzględnione w bieżącej pracy resortów.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>