text_structure.xml 58.3 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 27 września 1979 r. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych, obradująca, pod przewodnictwem posła Ireny Sroczyńskiej (PZPR), rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- informację na temat załatwiania emerytur i rent przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz - stan organizacji i normowania pracy w przemyśle.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z wiceministrem Piotrem Karpiukiem, Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z I zastępcą prezesa Michałem Krukowskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Ministerstwa Górnictwa, Ministerstwa Przemysłu Chemicznego, Ministerstwa Przemysłu Lekkiego oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Podstawą dyskusji nad pierwszym punktem były materiały przedstawione, przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych uzupełnione przez I zastępcę prezesa Michała Krukowskiego i informacja Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Jak wynika z informacji ZUS zagadnienia emerytalno-rentowe stanowią ponad 50 % realizowanych zadań. Objęcie ubezpieczeniem rolników indywidualnych praktycznie zakończyło proces zmierzający do zagwarantowania wszystkim osobom zawodowo czynnym i członkom ich rodzin prawa do emerytur i rent, a jednocześnie znacznie zwiększyło liczbę osób, dla których świadczenie emerytalno-rentowe jest zabezpieczeniem środków utrzymania po zakończeniu dotychczasowego czynnego życia zawodowego.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Obserwuje się stały wzrost wpływu wniosków o nowe świadczenia. W roku 1978 wyniósł on 500 tys., natomiast w pierwszym półroczu br. - 320 tys. Wynika to z umożliwienia wcześniejszego przechodzenia na emeryturę na podstawie uchwały nr 100 Rady Ministrów z dnia 21. VII. 1978 r. Poprawie uległa terminowość załatwiania wniosków emerytalno-rentowych.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Znaczna część wniosków o świadczenia emerytalno-rentowe, załatwianych przez oddziały i inspektoraty, jest kompletowana przez zakłady pracy: w 1976 r. - 42%, w 1977 - 46,4%, w 1978 - 55,5%. Prawidłowo kompletowane są wnioski przez zakłady górnicze, hutnicze, stocznie morskie, administrację centralną, banki oraz instytucje społeczne szczebla centralnego i wojewódzkiego. Nieprawidłowości występują w małych i niektórych średnich zakładach pracy, w tym w zakładach rolniczych, przemysłu drzewnego i spółdzielczości.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W ostatnich latach - przy aktywnym udziale, a niejednokrotnie z inicjatywy instancji partyjnych i związkowych oraz władz administracyjnych wojewódzkich - przeprowadzono wiele rejonowych spotkań roboczych z kierownikami tych zakładów pracy, w których stwierdzono nieprawidłowości w realizacji zadań ubezpieczeniowych. Omawiano występujące niedociągnięcia i ich przyczyny oraz wytyczono kierunki działania dla uzyskania skutecznej poprawy.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W szeregu przypadków przewlekłe, jak też nieprawidłowe załatwianie poszczególnych wniosków było zawinione przez pracowników oddziałów ZUS, niewłaściwą organizacją pracy oraz brak należytego nadzoru. Za tego rodzaj u nieprawidłowości i zaniedbania stosowano kary.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Obsługa spraw emerytalno-rentowych polega m. in. na przyznawaniu do już pobieranych emerytur i rent różnego rodzaju dodatków, załatwianiu wniosków o zmianę podstawy wymiaru pobieranych świadczeń i ich wysokości ze względu na otrzymanie dodatkowych wypłat wynagrodzeń, załatwianiu wniosków o zmianę grupy inwalidztwa w następstwie zgłaszanych pogorszeń W stanie zdrowia, wniosków o zawieszenie lub wznowienie wypłaty świadczeń itp.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">W okresie od 1 stycznia 1978 r. do 30 czerwca 1979 r. rolnikom przyznano ogółem 111.174 emerytury, renty inwalidzkie oraz renty rodzinne /w tym 54.337 w I półroczu 1979 r./. Średnia miesięczna wysokość tych świadczeń wynosi około 2,300 zł. W okresie tym przyznano 42.374 emerytury i renty z tytułu przekazania gospodarstw państwu oraz 68.793 emerytury i renty z tytułu przekazania gospodarstw następcom.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">ZUS zapewnił terminowość załatwiania spraw emerytalno-rentowych rolników. Nastąpiła też poprawa pracy urzędów gminnych.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">O stanie inwalidztwa osób ubiegających się o renty inwalidzkie lub rodzinne (uzależnione od inwalidztwa) oraz o uprawnieniach do renty chorobowej orzekają komisje lekarskie do spraw inwalidztwa i zatrudnienia usytuowane przy ZUS, które działają w dwóch instancjach (obwodowe i wojewódzkie).</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W celu zabezpieczenia prawidłowości postępowania orzeczniczego w 1978 r. w ponad 20% przypadków wydanie przez komisję lekarską orzeczenia poprzedzono przeprowadzeniem ponad 69.000 badań (konsultacji) specjalistycznych, ponad 1.000 obserwacji klinicznych oraz ok. 28.000 badań w domu chorego.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Prawidłowość postępowania orzeczniczego zabezpieczają także badania kontrolne inwalidów pobierających świadczenia, dokonywane w zasadzie co 2 lata.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W stosunku do ogólnej liczby badań pierwszorazowych rentowych orzeczenia negatywne stanowiły: w 1976 r. - 6%, 1977 r. - 8%, 1978 r. - 7,4%, w I półroczu 1979 r. - 8,8%.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Podstawową przyczyną zgłaszania skarg dotyczących przyznawania emerytur i rent jest długotrwałe załatwianie poszczególnych spraw. W I półroczu 1979 r. skarg na przewlekłe załatwianie spraw wpłynęło 774, wśród których uzasadnionych było 554 (71,5%). Drugą grupę stanowią skargi, w których obywatele uznają, że przyznane im świadczenia zostały ustalone w zbyt niskim wymiarze, obliczone w oparciu o niewłaściwy przepis bądź wyrażają dezaprobatę dla obowiązujących przepisów ze względu na niemożność podwyższenia świadczeń lub odmowę przyznania świadczenia w konkretnej, nie przewidzianej przepisami sytuacji. W I półroczu bieżącego roku skarg z tego zakresu było 637 i stanowiły 40,4% skarg emerytalno-rentowych.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Część skarg jest spowodowana niezrozumieniem aktualnie obowiązujących przepisów emerytalno-rentowych, gdyż są one skomplikowane (wielokrotną nieraz nowelizacją tego samego przepisu).</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Kontrole NIK stwierdzają, iż ogólnie nastąpiła poprawa prawidłowości i terminowości załatwiania spraw emerytalno-rentowych w fazie przygotowawczej w zakładach pracy oraz wyraźna i znaczna poprawa w zakresie prawidłowości i terminowości załatwiania wniosków o emerytury i renty przez organa rentowe kontrolowanych oddziałów ZUS. Jednakże poprawa ta nie odpowiada jeszcze w pełni społecznemu zapotrzebowaniu.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Uwzględniając potrzebę dalszego, stałego doskonalenia pracy ZUS w w oparciu o dotychczasowe doświadczenie oraz wnioski aktywu kierowniczego i pracowniczego kontynuowana będzie realizacja wytyczonych już kierunków działania. Na szczególne podkreślenie zasługuje dalsze wzmocnienie różnych form nadzoru i nasilanie kontroli wykonywania zadań przez poszczególne jednostki organizacyjne ZUS, a zwłaszcza ścisłe egzekwowanie terminowego przyznawania świadczeń emerytalno-rentowych. Zwiększa się liczba inspekcji i wzmacnia instruktaż. W szkoleniu coraz większy nacisk kładziony jest na poprawę organizacji pracy, podniesienie wiedzy zawodowej, a tym samym jakości pracy, a także na ukształtowanie właściwych postaw zawodowo-społecznych stosunkowo młodej i mało doświadczonej kadry pracowniczej. Zacieśnia się współpracę ze związkami zawodowymi, zakładami pracy, urzędami gmin i społeczną służbą zdrowia w celu poprawy terminowości i sposobu wykonywania ciążących na nich obowiązków z zakresu spraw emerytalno-rentowym. Podejmowane są działania zmierzające do likwidacji źródeł powstawania skarg, bada się ich przyczyny i wyciąga właściwe wnioski oraz podejmuje skuteczne działania zmierzające do likwidacji nieprawidłowości występujących przy załatwianiu spraw emerytalno-rentowych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">W dotychczasowej praktyce usprawniania współdziałania ZUS z zakładami pracy i urzędami gminnymi wiele skutecznej pomocy udzielają instytucje związkowe i partyjne oraz wojewódzkie władze administracyjne.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełHenrykaFrąc">Ustawa emerytalna dla rolników ma wielką wagę. Na przykładzie woj. toruńskiego, a konkretnie Oddziału ZUS w Grudziądzu, gdzie w roku ubiegłym załatwiono 869 wniosków, natomiast w roku bieżącym do końca czerwca - 826, można stwierdzić, że rolnicy korzystają z dużym zadowoleniem z dobrodziejstw wspomnianej ustawy. Wnioski emerytalne załatwiane są znacznie szybciej niż poprzednio. Trochę gorzej wygląda sytuacja przy załatwianiu rent inwalidzkich. Należałoby uczulić oddziały ZUS w gminach na prawidłową realizację ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełHenrykaFrąc">Oddziały ZUS w terenie borykają się z dużymi trudnościami lokalowymi i kadrowymi, co oczywiście niekorzystnie wpływa na terminowość rozpatrywania zgłoszonych wniosków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełAlicjaGołyska">Kto i jakie powinien podjąć decyzje w następującej sprawie: Rodzice uprawiającego obecnie 12-hektarowe gospodarstwo rolnika zmarli w wieku ponad 80 lat, nie przekazując mu praw własności. Rolnik ów mający obecnie 61 lat posiada 20 letniego syna. Najsłuszniejsze byłoby przekazanie gospodarstwa wnukowi. Nie można jednakże dopuścić, aby po drodze niejako została zgubiona sprawa jego ojca, który powinien otrzymać świadczenia emerytalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełKazimierzRaszkowski">W ostatnich latach w ubezpieczeniach społecznych dokonany został duży postęp. Wyraźnie świadczą o tym dane zawarte w przedstawionych materiałach. Odbiorcami świadczeń emerytalnych i rentowych jest grupa przeszło 4 mln obywateli. Dlatego też należy w dalszym ciągu doskonalić system przydziału świadczeń. Podkreślić należy funkcję jaką mają tu do spełnienia zakłady pracy. Zdarza się niekiedy, iż w dokumentacji występują braki powodujące niepotrzebne przedłużanie załatwiania sprawy, Konieczna jest właściwa koordynacja funkcji wszystkich instytucji do tego celu powołanych.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełKazimierzRaszkowski">Przy olbrzymich zadaniach, jakie mają do spełnienia oddziały ZUS, baza jaką one dysponują jest nader skromna. Wygospodarowanie odpowiednich pomieszczeń dla poszczególnych placówek jest niezbędne do prawidłowego ich funkcjonowania. Należy też w większym stopniu mechanizować i automatyzować prace związane z załatwieniem spraw rentowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełJaninaWaśniowska">Czy ZUS przewiduje zwiększenie liczby etatów w najbliższym czasie? Samo organizowanie szkoleń nie wydaje się wystarczające w obliczu przewidywanego zwiększenia napływu wniosków w roku przyszłym.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełJaninaWaśniowska">Czy posiadanie Krzyży Kawalerskich przez małżeństwo rolników powoduje zwiększenie emerytury dla obojga?</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełJaninaWaśniowska">Wiadomo, że poza jedną rentą można jeszcze pobierać połowę drugiej. Czy słusznie oddział krakowski odmówił zastosowania tej zasady?</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełJaninaWaśniowska">Zdarza się niekiedy, iż rolnicy sprzedający artykuły rolne w innych gminach, nie otrzymują w odpowiednim czasie kwitów sprzedaży, które są podstawą ustalenia wymiaru emerytury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJózefaWojtkowska">Szkolenie kadr ZUS powinno objąć w pierwszej kolejności pracowników zatrudnionych w gminach i województwach. Przyczyni się to do dalszego usprawnienia prac związanych z przyznawaniem rent i emerytur.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJózefaWojtkowska">Wielu rolników przekazujących ziemię zbyt długo czeka na wydanie decyzji przyznającej odpowiednie świadczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAnnaKochanowska">W woj. olsztyńskim jest wiele małych zakładów pracy. Brak w lich z reguły wyspecjalizowanych służb zajmujących się problematyką ubezpieczeniową. W tej sytuacji komórka informacyjna zamienia się często w komórkę doradczą, choć zatrudnieni tam pracownicy nie mają odpowiednich kwalifikacji. Czy nie warto by pomyśleć o wprowadzeniu w oddziałach półetatów dla emerytowanych pracowników ZUS, którzy prowadziłby działalność doradczą?</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełAnnaKochanowska">Poprawy wymagają warunki lokalowe placówek ZUS oraz warunki pracy komisji lekarskich. Przy zwiększającej się liczbie klientów ZUS nie można tej sprawy pozostawić bez właściwego rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełAdamFuszara">W ostatnich dniach zgłosiła się do mnie matka czworga dzieci, która wykorzystała już urlop macierzyński i zamierzała podjąć pracę zawodową. Nie mogąc znaleźć właściwej opieki dla dzieci zawarła umowę o pracę ze swoją matką płacąc jej 1.500 zł miesięcznie. Matka będąca pracownikiem fizycznym odchodząc z instytucji, która ją dotychczas zatrudniała, zażądała, aby córka ją ubezpieczyła i aby zaliczono jej ten okres do stażu pracy. Oddział ZUS w Wałbrzychu odmówił pozytywnego załatwienia sprawy uznając, iż omawiana sytuacja wynika ze stosunków rodzinnych, a nie umowy o pracę. Czy decyzja ta jest prawidłowa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełCecyliaModeracka">Ludzie wycofujący się z czynnej pracy zawodowej muszą przystosować się psychicznie do nowej sytuacji. Należy im pomóc. Oczywista jest potrzeba szkolenia personelu oddziałów ZUS. Czy nie należałoby jednak w większym stopniu podkreślać potrzebę właściwego stosunku urzędników do obywateli. Z większą serdecznością i wnikliwością rozpatrywać trzeba sprawy przyznawania emerytur i rent. Przyspieszyć trzeba znacznie tryb prac z tym związanych, w wielu bowiem wypadkach ludzie ci nie mają środków do życia. Należy przeanalizować sytuację kadrową ZUS pod kątem zwiększenia zatrudnienia prawników.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełCecyliaModeracka">Jeśli człowiek, który pracuje ok. 30 lat w instytucji uspołecznionej i ma prawo do emerytury chce podjąć pracę w systemie prowizyjnym, aby uzyskać podstawę do zwiększonej emerytury, niesłuszne jest zabranianie mu skorzystania z tej możliwości.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełCecyliaModeracka">W lutym br. jedna z nauczycielek z mojego terenu zakończyła pracę zawodową, a do tej pory nie zapadła jeszcze decyzja w sprawie otrzymywania przez nią emerytury. Sądzę, że sprawa ta znajdzie w najbliższym czasie pozytywne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełCecyliaModeracka">Usprawnić trzeba system wydawania biletów towarowych na cukier osobom przechodzącym na emeryturę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełMarianKonieczny">Każdego roku z przemysłu górniczego na skutek obrażeń doznanych w czasie wypadków odchodzi wielu ludzi. Ich koledzy, którzy nadal pracują z biegiem lat awansują i otrzymują wyższe zarobki. Natomiast renty osób poszkodowanych nie wzrastają w sposób zadowalający. Powoduje to rozgoryczenie zainteresowanych.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełMarianKonieczny">Jeśli ktoś przepracował 35 czy 40 lat w zawodzie górnika może być zmęczony i nie będzie chciał podejmować dodatkowej pracy po przejściu na emeryturę. Należy zagwarantować tym ludziom odpowiednie świadczenia emerytalne.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełMarianKonieczny">Mężczyzna, który chce uzyskać, rentę musi przepracować 25 lat. Jeśli brakuje mu np. 4 miesięcy nie może jej otrzymać z tzw. karty górnika. Powoduje to wiele rozgoryczeń i nieporozumień.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełAleksanderZając">Dyskusja nad problemami załatwiania rent i emerytur przez ZUS wskazuje, że mimo pewnych osiągnięć, są jeszcze niedomagania w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełAleksanderZając">W udokumentowaniu uprawnień do renty krajowej wyręcza pracownika zakład pracy. Inaczej przedstawia się sprawa w udokumentowaniu uprawnień do renty zagranicznej. Niejednokrotnie uprawnieni do takich rent nie znają dobrze przepisów i konieczne jest zorganizowanie poradnictwa i informacji, jak również udzielenie pomocy w zebraniu odpowiednich dokumentów. Wiele osób, już obecnie starszych, które kiedyś pracowały za granicą nawet nie wie, że taka renta im się należy. Toteż słusznie w dyskusji wskazywano na konieczność rozszerzenia informacji na ten temat na szczeblu wojewódzkim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#DyrektorZespołuNIKKlemensRomanowski">W I półroczu br. Najwyższa Izba Kontroli zakończyła badania nad stanem załatwiania emerytur i rent przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#DyrektorZespołuNIKKlemensRomanowski">Ustalenia kontroli, które zostały przekazane ZUS-owi, władzom wojewódzkim, zakładom pracy i innym zainteresowanym instytucjom wskazują, że mimo pewnej poprawy w zakresie terminowości załatwiania rent, notuje się jeszcze wiele przypadków zbyt długiego rozpatrywania wniosków. Wydłużenie tego okresu spowodowane jest m. in. zaniedbaniami wynikającymi z niezadowalającej pracy zakładów macierzystych rencistów w zakresie zbierania niezbędnych dokumentów do załatwiania renty czy emerytury.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#DyrektorZespołuNIKKlemensRomanowski">W toku kontroli stwierdzono, że występująca poprawa w zakresie obsługi rencistów wynika głównie z bardziej zdyscyplinowanej pracy i wzmożonego wysiłku pracowników zatrudnionych w oddziałach i inspektoratach ZUS. Nadal poprawa wyposażenia technicznego komórek ZUS jest daleko nie wystarczająca w stosunku do potrzeb. Brak jest niezbędnych maszyn do liczenia, do pisania, trudne są warunki lokalowe wielu placówek ZUS.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#DyrektorZespołuNIKKlemensRomanowski">Niezbędna jest kodyfikacja przepisów dotyczących rent i emerytur, w obecnym stanie są one nieczytelne nawet dla pracowników ZUS i dla kontrolujących.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#DyrektorZespołuNIKKlemensRomanowski">Otrzymane przez NIK odpowiedzi na wnioski pokontrolne od wojewodów i innych zainteresowanych instytucji wskazują, że podjęto dużą pracę organizatorską dla poprawy obecnej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#DyrektorZespołuNIKKlemensRomanowski">Załatwianie rent i emerytur rolniczych pozostawia również wiele do życzenia. W sposób nieuzasadniony wydłuża się okres załatwiania tych rent m. in. z winy urzędów gminnych. W toku kontroli wykryto np. w woj, skierniewickim w kilku gminach przetrzymywanie uprawomocnionych już wniosków o przejęcie gospodarstwa rolnego i opóźnienie w związku z tym przyznania renty rolniczej. Podjęto w tych sprawach ostre interwencje.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#DyrektorZespołuNIKKlemensRomanowski">Wydaje się konieczne ponowne skontrolowanie realizacji ustaw emerytalnych dla rolników w roku przyszłym wspólnie z Ministerstwem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">W ostatnim okresie obserwuje się dużą poprawę w ZUS bazy lokalowej. Po dokonaniu reformy administracyjnej oddziały i inspektoraty ZUS uzyskały łącznie 21 tys. m2 powierzchni lokalowej. Mimo to sytuacja nadal jest dość trudna, ale dzięki pomocy resortów, władz terenowych i związków zawodowych stopniowo się ją rozwiązuje.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Podjęto ostatnio budowę oddziału ZUS w Nowym Sączu, Ciechanowie, w Łodzi, a w Bielsku Białej stopniowo wyprowadza się z lokalu ZUS inne urzędujące tam instytucje. Nadal trudna jest jeszcze sytuacja oddziałów ZUS w Częstochowie i w woj. konińskim. Na terenie Warszawy w październiku br. oddany zostanie do użytku nowy budynek na ulicy Szwedzkiej, który obsługiwać będzie lewobrzeżną Warszawę i okolicę.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Komisja Planowania zakupiła dla ZUS komputer i przyznała środki dewizowe na zakup maszyn niezbędnych do uruchomienia tego komputera.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Współpraca z urzędami gminnymi w sprawie pełnej realizacji ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym rolników układa się na ogół pomyślnie. W okresie wprowadzenia ustawy zatrudnionych było przy załatwianiu rent rolniczych 188 osób, w roku bieżącym 250 i przewiduje się dalsze zwiększenie etatów na rok przyszły. Opracowane zostały normatywy zatrudnienia przy załatwianiu rent, co ułatwi występowanie o dodatkowe etaty i prawidłowy ich rozdział.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">W roku przyszłym przewiduje się szkolenie wszystkich pracowników w inspektoratach ZUS. Chcemy doprowadzić do tego, ażeby komórki te, które są najbliżej zakładów pracy, miały dobrze przygotowaną kadrę, która może samodzielnie podejmować decyzje i dokonywać pierwszej wypłaty renty, jak to ma m.in. miejsce obecnie w woj. elbląskim.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Bony na cukier dla osób, które jeszcze nie mają decyzji o przyznaniu renty i nie pracują, mogą być przyznawane na podstawie zaświadczenia z oddziału ZUS o toczącym się postępowaniu.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Opracowano regulamin pracy lekarza zatrudnionego w komisjach lekarskich ZUS, w którym, obok wiedzy fachowej, zwraca się uwagę na sposób załatwiania spraw i traktowania pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Dla zniesienia anonimowości wprowadzono obowiązek wywieszania w okienkach, czy na biurku urzędnika nazwiska osoby załatwiającej petenta.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Przewiduje się, że w przypadku wydłużania się załatwiania postępowania rentowego, jeżeli stwierdza się, że uprawnienia są niewątpliwe, a tylko brak jakichś dokumentów, można wypłacać przyszłemu renciście zaliczkę na poczet renty.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Zaleca się bardzo wnikliwe rozpatrywanie spraw o przyznanie renty inwalidzkiej, gdyż praktyka wykazuje, że zgłasza się wiele nieuzasadnionych roszczeń. Jeśli postępowanie o rentę inwalidzką toczy się długo, to w tym czasie zainteresowany powinien otrzymywać rentę chorobową.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Wspomniane w dyskusji problemy zaniżonych rent inwalidzkich w górnictwie dotyczą szerszej grupy inwalidów i wiąże się to z koniecznością waloryzacji świadczeń rentowych. Mając na uwadze takie pogłębiające się dysproporcje, reforma rent w 1977 r., przewidziała wyższe podwyżki dla rent przyznawanych we wcześniejszym okresie.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">W przypadku, jeśli pracownikowi brak jest tylko kilku miesięcy do nabycia uprawnień emerytalnych, a nie może on ze względu na stan zdrowia dłużej pracować, minister górnictwa może wystąpić do ZUS z wnioskiem o uwzględnienie tej sytuacji. Na ogół wszystkie kierowane do ZUS przypadki załatwiane były pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Biuro Rent Zagranicznych w Warszawie ma Wydział Normatywny i tutaj można otrzymać wyczerpujące informacje na temat uprawnień rentowych z zagranicy. Również w Wałbrzychu jest komórka wyspecjalizowana w przepisach dotyczących rent zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Wiceminister pracy, płac i spraw socjalnych Piotr Karpiuk: Wspomniana w dyskusji sprawa przekazania 12-hektarowego gospodarstwa rolnego i nie załatwienia renty dla rolnika powinna być skierowana do Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych. Należy przypuszczać, że chodzi tu o nieuregulowane sprawy własnościowe.</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">W roku ubiegłym przejęto 57 tys. gospodarstw rolnych za rentę, w roku bieżącym przejmujemy dalsze 120 tys. gospodarstw, a na rok przyszły przewiduje się przejęcie ok. 200 tys. Jest to zatem olbrzymia praca i staramy się dobrze do niej przygotować.</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Dodatek za odznaczenie państwowe, przyznawany jest tylko raz i wynosi 25%. Jeżeli renta rolnicza jest dzielona (pomiędzy męża i żonę), to każdy z nich otrzymuje 50% tego dodatku.</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Pobyt w obozie koncentracyjnym nie daje automatycznie uprawnienia do otrzymania renty inwalidzkiej, musi to być stwierdzone na podstawie orzeczenia lekarskiego. W szczególnych przypadkach można występować o rentę uznaniową do ministra DS. kombatantów.</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Wszystkie banki mają obowiązek przesyłania kwitów za dostawy płodów rolnych na rzecz państwa do właściwego urzędu gminnego.</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">ZUS realizuje olbrzymie zadania, o czym może świadczyć fakt, iż budżet ZUS na rok przyszły wyniesie 181 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Resort pracuje nad kodyfikacją przepisów dotyczących wypłaty rent i emerytur oraz nad odpowiednimi wytycznymi i wykładniami dla zakładów pracy i urzędów załatwiających sprawy rentowe.</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Przewodnicząca Komisji poseł Irena Sroczyńska (PZPR) : Jak wynika z przedstawionych Komisji materiałów i z dyskusji na przestrzeni ostatnich lat wiele zrobiono dla doskonalenia sposobu załatwiania spraw rentowych i emerytalnych. Niezbędny jest jednak dalszy postęp, gdyż - jak wiemy - dotyczy to grupy ludzi starych, niejednokrotnie znajdujących się w trudnych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-13.21" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Szczególną uwagę zwrócić trzeba na przyśpieszenie postępowania rentowego, skrócenie okresu wyczekiwania na wypłatę pierwszej renty. W tej dziedzinie wiele pomóc mogą zakłady pracy, służby pracownicze, rady zakładowe. Należy przyjąć zasadę, co zresztą podaje się w wytycznych CRZZ, że nie zwalnia się pracownika z pracy do momentu załatwienia jego wniosku o rentę. Pożegnanie pracownika powinno odbywać się równocześnie z wręczeniem mu pisma o przyznaniu świadczeń emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-13.22" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Zaniedbania ze strony zakładów pracy nie zwalniają ZUS od podejmowania niezbędnych kroków dla przyspieszenia załatwiania spraw rentowych, a zwłaszcza zaległych wniosków. Ostro przeciwdziałać należy przypadkom bezduszności i wyciągać w stosunku do osób winnych konsekwencje. W oddziałach i inspektoratach ZUS pracować powinni ludzie odpowiedzialni, wyrobieni społecznie, dobrze przygotowani fachowo.</u>
          <u xml:id="u-13.23" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Z uznaniem należy podkreślić wysiłki podejmowane dla poprawy sytuacji, dla przybliżenia urzędów załatwiających sprawy rentowe i emerytalne bezpośrednio do zainteresowanych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-13.24" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Dobrze, że przyznano ZUS komputer, konieczne będzie teraz przeszkolenie kadr obsługujących to urządzenie.</u>
          <u xml:id="u-13.25" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Rozszerzać trzeba informację i wydawnictwa zawierające pełny komplet przepisów dotyczących uprawnień emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-13.26" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Dążyć należy do dalszej poprawy warunków pracy placówek ZUS, mając na uwadze zarówno sytuację tam zatrudnionych jak i osób starych i chorych, które przychodzą tam załatwiać swoje sprawy.</u>
          <u xml:id="u-13.27" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Komisja postanowiła opracować opinię w oparciu o przebieg obrad.</u>
          <u xml:id="u-13.28" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">W kolejnym punkcie porządku dziennego Komisja rozpatrzyła stan organizacji i normowania pracy w przemyśle.</u>
          <u xml:id="u-13.29" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Podstawą dyskusji była informacja Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych oraz uwagi podkomisji, które przedstawili posłowie Kazimierz Raszkowski (PZPR) i Daniela Liberadzka (ZSL).</u>
          <u xml:id="u-13.30" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Jak wynika z informacji resortu stan organizacji pracy w naszej gospodarce jest jeszcze niezadowalający, nie odpowiada on obecnemu etapowi rozwoju gospodarczego i technicznego oraz poziomowi przygotowania kadr.</u>
          <u xml:id="u-13.31" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Przyczyną tego jest fakt, że dokonanemu w ostatnich latach szybkiemu rozwojowi gospodarczemu oraz znacznemu zwiększeniu i unowocześnieniu potencjału wytwórczego nie towarzyszył równie szybki postęp w doskonaleniu organizacji pracy. W konsekwencji wzrost produkcji w warunkach niesprawnej organizacji pracy wymagał nadmiernych nakładów inwestycyjnych i finansowych oraz znacznego wzrostu zatrudnienia, a tym samym zmniejszał społeczną efektywność gospodarowania.</u>
          <u xml:id="u-13.32" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Głównym celem postępu organizacyjnego jest zwiększenie efektywności gospodarowania przez udoskonalenie metod pracy, racjonalizację działania zespołów pracowniczych, uproszczenie i zwiększenie funkcjonalności struktur organizacyjnych. Również poprawa stosunków międzyludzkich, podniesienie poziomu dyscypliny i kultury pracy zależne są w dużej mierze od stanu organizacji pracy. Nowoczesna organizacja stanowisk i procesów pracy, zapewniająca ciągłość i rytmiczność wykonywania pracy w warunkach bezpiecznych i higienicznych, pobudzająca zainteresowanie pracowników przebiegiem i wynikami pracy, kształtuje właściwy stosunek załóg pracowniczych do powierzonych im zadań, pobudza do podniesienia wydajności, zwiększa zadowolenie z wykonywanej pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.33" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Jedną z istotnych konsekwencji braków w organizacji pracy są znaczne straty czasu na stanowiskach pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.34" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">W pierwszym półroczu 1978 roku liczba godzin nie przepracowanych (bez urlopów) w przeliczeniu na jednego robotnika grupy przemysłowej i rozwojowej wzrosła w stosunku do analogicznego okresu w 1976 r. ze 100, 54 do 111,39, czyli o 10,8%.</u>
          <u xml:id="u-13.35" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">W pierwszym półroczu 1979 r. na zwiększenie się liczby godzin nie przepracowanych, rzutowały przede wszystkim godziny przestojowe, których znaczny wzrost został spowodowany zakłóceniami wynikającymi z trudności zaopatrzeniowych, energetycznych i transportowych, będących następstwem niesprzyjających warunków atmosferycznych, szczególnie w pierwszych miesiącach bieżącego roku. Trudności te i zakłócenia w normalnym toku pracy były powodem nierytmiczności produkcji i miały ujemny wpływ zarówno na organizację, jak i dyscyplinę pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.36" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">W grupie służb pomocniczych szczególnie dotkliwe w skutkach były nieprawidłowości w organizacji pracy brygad konserwacyjno-remontowych, co miało wpływ na gotowość eksploatacyjną maszyn i urządzeń, powodowało nieuzasadnione przestoje i straty w produkcji.</u>
          <u xml:id="u-13.37" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Znaczne straty czasu pracy spowodowane były wadliwą organizacją komórek i służb zaspokajających pozaprodukcyjne potrzeby pracowników, takich jak zakładowa służba zdrowia, żywienie zbiorowe, wypłata wynagrodzeń, zaopatrzenie w odzież roboczą i ochronną, realizacja deputatów pracowniczych, załatwianie przepustek, urlopów itp.</u>
          <u xml:id="u-13.38" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Niewłaściwa organizacja pracy, obok skutków ekonomicznych, wywiera niekorzystny wpływ na postawy pracowników, na ich adaptację zawodową, stosunek do pracy w przedsiębiorstwie, w którym są zatrudnieni. Wynikiem tego jest m.in. fluktuacja załóg, powodująca straty produkcyjne i koszty finansowe związane z koniecznością szkolenia i dokształcania nowych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-13.39" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Dotychczasowe działania w zakresie organizacji pracy podejmowane przez przedsiębiorstwa lub ich jednostki nadrzędne miały najczęściej charakter sporadycznych przedsięwzięć a nie planowanego, zakrojonego na szeroką skalę, systematycznego działania. Brak było wypracowanego systemu planowania postępu organizacyjnego i oceny jego efektywności społecznej i ekonomicznej.</u>
          <u xml:id="u-13.40" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Zasadniczym instrumentem doskonalenia organizacji pracy i efektywnego wykorzystania kadr oraz wynagradzania według ilości pracy jest normowanie pracy. Stosowanie właściwych normatywów czasu i norm pracy dostosowanych do aktualnych warunków technicznych i organizacyjnych stanowi - obok systemu taryfowego - jeden z podstawowych czynników warunkujących dobre wyniki pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.41" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Stan normowania w różnych okresach ulegał znacznym wahaniom. Wynikało to z braku systematycznego, długofalowego działania w kierunku właściwego ustalania i stosowania norm pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.42" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">W dotychczasowej praktyce normy pracy wykorzystywane były przede wszystkim jako miernik ilości pracy dla celów płacowych, w niedostatecznym stopniu jako instrument organizacji pracy. Świadczy o tym stosunkowo niski stopień znormowania prac, który w maju 1978 r. wynosił średnio w przedsiębiorstwach przemysłowych 49,3%.</u>
          <u xml:id="u-13.43" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Postępujący proces rozluźniania norm pracy wpływał ujemnie na sto pień wykorzystania czasu pracy i osłabiał stosowanie zasady zależności poziomu płac od ilości wykonywanej pracy, powodując wysokie opłacanie wzrostu wydajności pracy. Niewłaściwe ustalanie norm pracy powoduje dysproporcje w płacach i na tym tle powstające sytuacje konfliktowe.</u>
          <u xml:id="u-13.44" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Zaniedbania w organizacji pracy w naszym przemyśle wynikają m. in. z braku tradycji i nawyków sprawnego organizowania pracy, wieloletniej dominacji ekstensywnego charakteru rozwoju gospodarki, braku kadr specjalistów, niskiego poziomu wiedzy organizatorskiej wśród inżynierów, ekonomistów i kadry kierowniczej. Przede wszystkim jednak, na poziomie organizacji pracy zaważył brak dostatecznego zainteresowania problemem doskonalenia organizacji pracy, jako podstawowym czynnikiem wzrostu wydajności i efektywności gospodarowania.</u>
          <u xml:id="u-13.45" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Stan organizacji pracy zależy w znacznym stopniu od posiadanych przez całe społeczeństwo nawyków sprawnego działania i porządku. W dotychczasowym systemie oświatowo-wychowawczym niedostatecznie jednak zwracano uwagę na kształtowanie i utrwalanie u młodzieży nawyków prawidłowego organizowania własnej pracy. Zbyt małą wagę przykładano również do popularyzacji zasad właściwej organizacji pracy na każdym stanowisku i doceniania jej znaczenia dla usprawnienia działania pozwalającego na osiągnięcie lepszych wyników bez zwiększonych nakładów czasu i środków.</u>
          <u xml:id="u-13.46" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Całokształt spraw związanych z podniesieniem stanu organizacji i normowania pracy został uregulowany uchwałą nr 59 Rady Ministrów z 13 maja 1978 r. w sprawie doskonalenia organizacji i normowania pracy, która stanowi podstawowy dokument określający kierunki działania w tym za kresie na wszystkich szczeblach zarządzania.</u>
          <u xml:id="u-13.47" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Wynikająca z postanowień uchwały intensyfikacja prac nad doskonaleniem organizacji i normowania pracy w przedsiębiorstwach powinna opierać się na systematycznym, planowym działaniu. Z tych też względów ministrowie zostali zobowiązani do zwiększenia zadań z tej dziedziny w planach techniczno-ekonomicznych podległych przedsiębiorstw i zjednoczeń, przy czym zadania te powinny przede wszystkim obejmować zagadnienia doskonalenia organizacji procesów produkcyjnych, zwiększenia stopnia wykorzystania maszyn i urządzeń oraz likwidacji przyczyn strat czasu pracy pracowników, doskonalenia organizacji stanowisk pracy, zespołów produkcyjnych, zaplecza technicznego i obsługi administracyjno-biurowej. Efekty osiągane drogą doskonalenia organizacji i normowania pracy oraz poziom organizacyjny przedsiębiorstwa mają stanowić jedno z kryteriów oceny kadr kierowniczych przedsiębiorstw i zjednoczeń.</u>
          <u xml:id="u-13.48" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Podstawowy warunek postępu w tej dziedzinie stanowi zainteresowanie załóg pracowniczych sprawami organizacji i normowania pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.49" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Przepisy uchwały wprowadziły obowiązek weryfikowania istniejących normatywów i dostosowania ich do aktualnych warunków organizacyjno-technicznych oraz stałej, bieżącej aktualizacji obowiązujących norm pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.50" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Koordynacja wszystkich działań w zakresie doskonalenia organizacji i normowania pracy została powierzona ministrowi pracy, płac i spraw socjalnych, który został ponadto zobowiązany do wydania szeregu szczegółowych przepisów związanych z realizacją postanowień uchwały.</u>
          <u xml:id="u-13.51" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Na podstawie wstępnej oceny dokonanej w bieżącym roku można stwierdzić, że podjęte przez ministerstwa, zjednoczenia i poszczególne przedsiębiorstwa działania związane z realizacją postanowień uchwały przyniosły szereg pozytywnych zmian, m. in. w zakresie planowania postępu technicznego, uaktualnienia bazy normatywnej oraz szkolenia i doskonalenia zawodowego kadry pracowników służb organizacji i normowania pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.52" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Uwagi podkomisji DS. zatrudnienia i płac oraz podkomisji DS. ochrany pracy przedstawił poseł Kazimierz Raszkowski (PZPR): Do podstawowych form doskonalenia organizacji produkcji należy zaliczyć tworzenie gniazd przedmiotowych i technologicznych oraz linii produkcyjnych, co pozwala na znaczne skrócenie odległości w transporcie międzyoperacyjnym lub jego całkowite wyeliminowanie, wykluczając jednocześnie na niektórych stanowiskach uciążliwe prace transportowe oraz stratę czasu na zaopatrzenie stanowisk pracy w materiały i półfabrykaty. Podejmuje się również działania w kierunku paletyzacji transportu międzyoperacyjnego i międzywydziałowego. Wprowadzono pojemniki i deski produkcyjne tzw. „samoliczące”. Zamiast tradycyjnych uchwytów tokarskich i frezerskich oraz wkrętaków na taśmach montażowych stosuje się coraz częściej urządzenia pneumatyczne, co pozwala na zmniejszenie uciążliwości pracy oraz uzyskanie dodatkowych efektów ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-13.53" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Niepokojącym zjawiskiem jest wzrost straty czasu pracy. Niekorzystna sytuacja występuje również w zaopatrzeniu w materiały, surowce i półfabrykaty do obróbki i montażu. Częste postoje powodowane są ograniczeniami w dostawach energii elektrycznej. Wzrasta liczba godzin nadliczbowych. Stosowanie materiałów i surowców zastępczych oraz skracania serii ekonomicznych wpływa poważnie na przekraczanie kosztów wytwarzania i dezorganizuje pracę w przemyśle. Występują niedobory w zatrudnieniu, co wpływa na pogorszenie dyscypliny pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.54" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Stosowane normy pracy są uzasadnione technicznie i opracowane na bazie normatywów technologicznych i czasowych (resortowych, branżowych, zakładowych) oraz za pomocą chronometraży.</u>
          <u xml:id="u-13.55" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Analiza przyczyn przekraczania norm wykazała, iż ma to miejsce w przypadkach wieloletniej pracy na tych samych stanowiskach i osiągania dużej wprawy w wykonywaniu poszczególnych czynności, wprowadzania własnych drobnych usprawnień, prawidłowego wykorzystywania czasu pracy itp. Są jednak również przypadki przekraczania norm w wyniku nie przestrzegania procesów technologicznych i warunków bhp, pomijania wykonywania niektórych czynności lub zabiegów, nadmiernego zużycia narzędzi i maszyn, złej jakości wykonywanych operacji. Zjawiska te muszą zostać wyeliminowane, zgodnie z założeniami programu doskonalenia normowania czasu pracy.</u>
          <u xml:id="u-13.56" who="#WiceprezesZUSMichałKrukowski">Prowadzone badania w zakresie struktury wykorzystania czasu pracy na stanowiskach roboczych wykazują, że wskaźnik strat z przyczyn organizacyjno-technicznych i winy pracowników, wynosi od 3,2% do 3,4%, w tym udział strat z przyczyn organizacyjno-technicznych stanowi około połowy całości strat. Do strat powstałych z przyczyn organizacyjno-technicznych należy zaliczyć m. in. nieterminowe dostawy kooperacyjne, brak odpowiedniej ilości oraz jakości narzędzi i przyrządów. Natomiast do strat powstałych z winy pracownika należy nieuzasadnione opuszczanie stanowisk pracy, późniejsze rozpoczęcie i wcześniejsze zakończenie pracy w tym również przedłużanie przerw regulaminowych itp.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełDanielaLiberadzka">Podkomisja wizytowała zakłady na terenie woj. tarnowskiego. Jest to prężne i dobrze gospodarujące województwo, to też posiada wiele osiągnięć gospodarczych i społecznych. W wizytowanych Dębickich Zakładach „Stomil” stwierdzono na ogół dobrą organizację pracy, co nie oznacza, że osiągnięto już stan optymalny. Sygnalizowano posłom, że przy obecnej organizacji pracy i stosowanym zakordowaniu istnieje niebezpieczeństwo zahamowania inicjatyw. Przy niektórych pracach osiągnięto już pułap płac i nie ma możliwości jego podwyższenia.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełDanielaLiberadzka">Z drugiej jednak strony istnieją obok siebie bardzo różnie wyposażone pod względem technicznym oddziały, gdzie przy tych samych pracach osiąga się wyższe płace, w związku z lepszym wyposażeniem technicznym. Normy pracy nie są dostatecznie zróżnicowane, ażeby przeciwdziałać temu.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełDanielaLiberadzka">Stwierdzono, że problemami organizacji pracy i normowania w poszczególnych przedsiębiorstwach zajmują się różne komórki, których stopień zainteresowania jest bardzo zróżnicowany, jak również samo podejście do problemów organizacji prac i normowania. Rozpiętość wykonywania norm na terenie województwa wynosi od 100–200% i powyżej. 19,4% zatrudnionych w akordzie na terenie województwa przekracza normy powyżej 150%, a 11,7% powyżej 200%.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełDanielaLiberadzka">Dokonanie rewizji norm jest operacją bardzo delikatną, bo dotyka najżywotniejszych spraw pracownika tj. jego płac. Dlatego też z uznaniem należy przyjąć działania resortu w tym zakresie, które są bardzo ostrożne, wyważone i poparte odpowiednimi analizami i badaniami.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PosełDanielaLiberadzka">Poprawa organizacji pracy jest również nierozłącznie związana z poprawą warunków socjalnych i bytowych, której to tematyce Komisja nieustannie poświęca wiele uwagi.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PosełDanielaLiberadzka">Postulować trzeba przyspieszenie prac nad wprowadzaniem w życie uchwały Rady Ministrów w sprawie doskonalenia organizacji pracy.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#PosełDanielaLiberadzka">Dyskusja:</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełMarianMatera">W okresie ostatniego 10-lecia uzyskaliśmy niezaprzeczalne osiągnięcia w dziedzinie socjalno-bytowej. Mają one wpływ na efektywność pracy. Gdyby poprawić jeszcze organizację, efekty produkcyjne byłyby znacznie większe.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełMarianMatera">Dążymy do pełnego zabezpieczenia możliwości spożywania posiłków na terenie zakładów pracy. W praktyce jednak występuje jeszcze wiele mankamentów, np. zbyt długie kolejki i nieodpowiednie pomieszczenia. Z reguły są to sprawy drobne, które można rozwiązać własnymi siłami.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełMarianMatera">Wiele kłopotów przysparza zła organizacja pracy służb remontowo-budowlanych. Powoduje to niepotrzebną nerwowość, komplikuje prawidłową realizację zadań.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełMarianMatera">Tematyka organizacyjna nie jest chyba w dostatecznej mierze uwzględniana w przygotowywanych programach szkolenia zawodowego od najniższych szczebli począwszy, aż do wyższych uczelni.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełMarianMatera">Wydaje się, że organizacja pracy jest tą dziedziną, w której można osiągnąć wiele pozytywnych rezultatów bez dodatkowych inwestycji. Przeanalizowania wymaga system rozliczeń pracowników pod kątem ograniczenia stosowania stawek dniówkowych, co pozwoliłoby na lepsze egzekwowanie obowiązków od poszczególnych pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#PosełAnnaKochanowska">Przedstawione przez resort materiały zasługują na bardzo pozytywną ocenę. Słuszne jest spostrzeżenie, że innowacje techniczne wymagają również innowacji organizacyjnych. Interesujące jest czy będziemy w przyszłości nastawiać się na tworzenie wewnętrznych komórek w zakładach, które zajmować się będą sprawami ulepszeń organizacyjnych, czy też na organy zewnętrzne. W moim przekonaniu komórka zewnętrzna byłaby bardziej niezależna od kierownictwa zakładu, miałaby bardziej obiektywne spojrzenie na niektóre sprawy oraz mogłaby zbierać doświadczenia z większej liczby zakładów. Należy korzystać w tej kwestii z osiągnięć funkcjonujących już tego typu placówek.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#PosełAnnaKochanowska">Niezwykle istotne jest właściwe przygotowanie kadr specjalistycznych dla działań związanych z organizacją pracy i odpowiednie ich rozmieszczenie w terenie. Można podać wiele przykładów świadczących, że absolwenci wyższych uczelni nie podejmują pracy w uspołecznionych zakładach przemysłowych, gdyż nie oferuje się im odpowiednio atrakcyjnych warunków pracy. Wolą oni wykorzystywać zdobyte umiejętności w organizowaniu punktów usługowych, czy innych tego typu placówkach, w których mogą pracować na własny rachunek.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#PosełAnnaKochanowska">W materiałach resortu stwierdza się, iż wnioskodawcy w sprawach ulepszeń organizacyjnych powinni być traktowani na równi z autorami wniosków natury technicznej. Praktykę taką stosuje przemysł maszynowy. Wydaje się że jej upowszechnienie jest sprawą konieczną.</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#PosełAnnaKochanowska">Mając opracowane plany perspektywiczne, przedsiębiorstwa powinny rozpatrywać również problematykę organizacyjną pod kątem przyszłych planów.</u>
          <u xml:id="u-16.4" who="#PosełAnnaKochanowska">Na szczególną uwagę zasługuje poprawa organizacji pracy w budownictwie. Będzie to zgodne z interesem wszystkich osób oczekujących na przydział mieszkania. Wiadomo, iż znajdujące się w przedsiębiorstwach budowlanych importowane maszyny wykorzystywane są zaledwie w 40%. Nie można dopuszczać do sytuacji, w której robotnicy otrzymują wysokie premie w wyniku nieprawidłowego ustalenia wskaźników. Kwestia ta przyczynia się do znacznej demoralizacji niektórych grup pracowników. Dlatego też winna ona znaleźć właściwe rozwiązanie w najbliższym czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełZofiaŁadyńska">Jak wynika z materiałów resortu podjęto cały szereg prac mających na celu prawidłowe wprowadzenie w życie uchwały Rady Ministrów w sprawie doskonalenia organizacji pracy. Wysiłki te nie dają jednak pozytywnych rezultatów, gdyż nadal mamy do czynienia z istnieniem wielu tzw. obiektywnych przyczyn utrudniających prawidłową organizację procesu produkcyjnego. Jakie trzeba podjąć kroki, ażeby przepisy Kodeksu pracy, mające na celu przeciwdziałanie fluktuacji pracowników były w pełni przestrzegane przez zakłady pracy? Fluktuacja kadr w przemyśle jest nadal bardzo wysoka, a zakłady pracy przyjmują każdego kto się zgłasza, oferując mu niejednokrotnie lepsze warunki płacowe, niż otrzymywał w poprzednim zakładzie, w którym porzucił pracę.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełZofiaŁadyńska">Jak zorganizować dobrze pracę w przedsiębiorstwie, jeżeli wskutek wadliwie funkcjonującej komunikacji znaczna część pracowników dojeżdżających do pracy z bardziej odległych terenów, codziennie spóźnia się?</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełZofiaŁadyńska">Problemy prawidłowej organizacji pracy są na pewno dostrzegane przez kierownictwa zakładów i przedsiębiorstw, jak również przez organizacje polityczne i społeczne. Nie pomoże jednak tylko ich troska, jeżeli stale borykają się z trudnościami zaopatrzeniowymi. W Żyrardowskich Zakładach Przemysłu Lniarskiego pracuje się właściwie na styk, brak materiałów i dostaw kooperacyjnych zmusza do częstej zmiany asortymentu produkcji, nie zawsze uzasadnionej planem.</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#PosełZofiaŁadyńska">Przedsiębiorstwa borykają się również z dużymi trudnościami w zapewnieniu ciągłej pracy maszyn; brak jest bowiem części zamiennych, nawet do maszyn stosunkowo niedawno sprowadzonych z importu. W wielu przypadkach nie są bez winy służby remontowe, ale trudności w zaopatrzeniu w części zamienne w pewnym sensie usprawiedliwiają ich złą pracę. Dopóki tych podstawowych spraw nie rozwiążemy, to trudno mówić o realnej poprawie organizacji pracy.</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełZofiaŁadyńska">W praktyce produkcyjnej przedsiębiorstw utarł się już stały system pracy w godzinach nadliczbowych. Mamy skracać czas pracy, zwiększać ilość wolnych dni, a równocześnie rosną godziny nadliczbowe, zmniejsza się dopływ rąk do pracy. Są to problemy niesłychanie trudne i wymagają głębokiego rozważenia.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PosełZofiaŁadyńska">Wiceminister pracy, płac i spraw socjalnych Piotr Karpiuk: Problemy poprawy organizacji pracy są tematem stale aktualnym i można chyba powiedzieć, że stan organizacji pracy nigdy nie jest doskonały, że zawsze można jeszcze coś poprawić.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PosełZofiaŁadyńska">Niepokojące jest to, że w wielu zakładach problemom tym nie poświęca się dostatecznej uwagi, toteż wiele z nich znajduje się w impasie. Nakłada się na to szereg trudności natury obiektywnej, jak chociażby wspomniany tu brak dopływu rąk do pracy, trudności zaopatrzeniowe, czy też komunikacyjne. Stajemy się krajem wielkoprzemysłowym i musimy dostosować się do nowych potrzeb. Niestety wiele przedsiębiorstw przyzwyczaiło się do pracy w warunkach ekstensywnego rozwoju i nie uwzględnia faktu, że problem organizacji pracy, doskonalenia metod planowania produkcji może pomóc im w rozwiązywaniu wielu trudności.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PosełZofiaŁadyńska">Rewizja norm zaniżonych jest rzeczywiście problemem społecznie trudnym, chociaż z drugiej strony podzielamy pogląd, iż trzeba brać i taki jego oddźwięk, iż jest to nie zawsze sprawiedliwy podział płac.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#PosełZofiaŁadyńska">Trzeba zdawać sobie sprawę, że istnieją w naszej gospodarce jeszcze poważne rezerwy, zwłaszcza w takich działach jak budownictwo czy usługi. Nie zawsze właściwie wykorzystywany jest czas pracy, zmniejsza się obsada kadrowa na pierwszych zmianach w zakładach pracy. Poprawa sytuacji w tych dziedzinach może wpłynąć na poważny wzrost produkcji.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#PosełZofiaŁadyńska">Rząd przywiązuje wielką uwagę do tworzenia warunków dla prawidłowej organizacji pracy w gospodarce narodowej. Uchwała rządu w tej sprawie jest realizowana, chociaż niejednokrotnie z oporami. Tworzy się w resortach służby organizacji pracy i odpowiednie ośrodki badawcze.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#PosełZofiaŁadyńska">Dyscypliny i porządku trzeba uczyć od najmłodszych lat. Wiele uwagi przywiązuje się do pracy wychowawczej i propagandowej; Staramy się popularyzować pozytywne wzory.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#PosełZofiaŁadyńska">Wszelkie zmiany norm dokonywane są bardzo ostrożnie, nie chodzi bowiem o mechaniczne cięcia w przypadku zbyt wysokiego przekraczania norm, ale o prawidłową ocenę wysiłku i pracy oraz sprawiedliwy rozdział środków przeznaczonych na płace.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Komisja podjęła dyskusję nad trudną i złożoną problematyką.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Postęp w gospodarce wiąże się nierozłącznie z postępem technicznym, a temu towarzyszyć musi postęp w organizacji pracy i w jej normowaniu.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Dołożyć trzeba wszelkich możliwych wysiłków dla poszukiwania rezerw. w naszej gospodarce i usuwania przeszkód dalszego jej rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">W dyskusji wskazywano, że istnieje jeszcze wiele przyczyn natury obiektywnej, które utrudniają prawidłową organizację procesu produkcyjnego. Zastanowić należałoby się, czy wspomniane braki w zaopatrzeniu powodowane są zawsze przyczynami obiektywnymi, czy nie jest to wynikiem złego planowania.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Coraz częściej spotykamy się z zarzutem, że elektrownie wyłączają prąd bez uprzedzenia, co powoduje olbrzymie straty w produkcji. Czy zawsze było to konieczne i czy naprawdę nie można było wcześniej powiadomić o tym zakładu pracy. W tych sprawach podejmować trzeba decyzje w sposób bardziej odpowiedzialny.</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Również praca w godzinach nadliczbowych jest zarówno skutkiem, jak i przyczyną złej organizacji pracy. Jedną z przyczyn nadmiernej fluktuacji kadr jest łatwość otrzymania pracy w innym zakładzie. Wprawdzie Kodeks pracy ma prawidłowe ustalenia, które powinny przeciwdziałać temu zjawisku, ale nie są one przestrzegane.</u>
          <u xml:id="u-18.6" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Słusznie stwierdzano, że dokonywanie rewizji norm jest operacją trudną w punktu widzenia społecznego, ale zdawać sobie trzeba sprawę, że w wielu przypadkach obowiązujące normy trudno nazwać normami technicznie uzasadnionymi przy złej organizacji pracy.</u>
          <u xml:id="u-18.7" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Wiele jest jeszcze do zrobienia w zakresie właściwego wykorzystania kadr, a przede wszystkim kwalifikacji pracowników. Zbyt dużo osób nie pracuje w wyuczonym zawodzie, łatwo np. przyznaje się uprawnienia ajencyjne osobom posiadającym wysokie kwalifikacje techniczne.</u>
          <u xml:id="u-18.8" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Niejednokrotnie Komisja zwracała już uwagę na konieczność dostosowania godzin pracy w urzędach do potrzeb; ażeby pracownicy nie byli zmuszeni zwalniać się z pracy dla załatwiania spraw. Mimo postulatów Komisji niewiele się zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-18.9" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Jak wynika z dyskusji postanowienia uchwały Rady Ministrów w sprawie doskonalenia organizacji pracy, są nadal aktualne, a ich realizacja wymaga długofalowych działań na wszystkich szczeblach administracji gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-18.10" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Komisja postanowiła przyjąć informację resortu, stwierdzając, iż przedstawia ona w sposób obiektywny występujące trudności. Do tematu tego Komisja jeszcze powróci po pewnym czasie.</u>
          <u xml:id="u-18.11" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Komisja uchwaliła plan pracy do końca bieżącej kadencji Sejmu.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>