text_structure.xml
33.2 KB
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
80
81
82
83
84
85
86
87
88
89
90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
<xi:include href="PPC_header.xml"/>
<TEI>
<xi:include href="header.xml"/>
<text>
<body>
<div xml:id="div-1">
<u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 31 maja 1977 r. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych, obradująca pod przewodnictwem posła Kazimierza Raszkowskiego (PZPR), rozpatrzyła problemy zatrudnienia i pomocy socjalnej kobietom oraz wysłuchała informacji Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych na temat europejskiej współpracy w dziedzinie polityki społecznej.</u>
<u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z wiceministrem Januszem Obodowskim, Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej z wiceministrem Tadeuszem Szelachowskim, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Oświaty i Wychowania, Ministerstwa Finansów oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
<u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały opracowane przez Ministerstwo Pracy, Płac i Spraw Socjalnych w uzgodnieniu z Ministerstwami: Oświaty i Wychowania oraz Zdrowia i Opieki Społecznej przesłane posłom przed posiedzeniem.</u>
<u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Informację przedstawił wiceminister pracy, płac i spraw socjalnych - Janusz Obodowski: Aktywność zawodowa kobiet jest - począwszy od lat pięćdziesiątych - wyższa od wzrostu aktywności zawodowej mężczyzn. Wpłynęły na to przede wszystkim: intensywny rozwój gospodarczy kraju, polityka społeczna państwa w zakresie pomocy matkom pracującym i rozwoju różnorodnych form opieki nad dziećmi oraz stały wzrost poziomu wykształcenia i aspiracji zawodowych kobiet.</u>
<u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W końcu ub. roku gospodarka uspołeczniona zatrudniała ponad 5 mln kobiet, co stanowiło około 43 proc. ogółu zatrudnionych. Następuje jednocześnie dynamiczny wzrost udziału kobiet z wysokimi kwalifikacjami zawodowymi wśród ogółu pracowników gospodarki uspołecznionej.</u>
<u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W latach 1971-76 wprowadzono Kodeks pracy, który zniósł różnice w uprawnieniach pracownic fizycznych i umysłowych przez równanie w górę, rozszerzył uprawnienia w dziedzinie ochrony pracy kobiet, zwłaszcza ciężarnych i matek małych dzieci. Przedłużono np. okres pobierania zasiłków macierzyńskich z 12 do 16 tygodni oraz z 18 do 26 tygodni, gwarantując jednocześnie 100 proc. zasiłek wszystkim pracownicom. Przedłużono również okres pobierania zasiłków z tytułu opieki nad chorym dzieckiem z 30 do 60 dni w roku oraz podwyższono kwotę tego zasiłku z 70 do 100 proc. zarobku. Stale doskonalono w omawianym okresie system zasiłków rodzinnych m.in. przez rozszerzenie grup społecznych uprawnionych do tych zasiłków, podwyższenie ich wysokości, ze szczególną preferencją rodzin wielodzietnych i o najniższych dochodach oraz przez wprowadzenie dodatku na dzieci kalekie do zasiłku rodzinnego.</u>
<u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Jednym ze znaczących osiągnięć pomocy materialnej kobietom samotnie wychowującym dzieci było utworzenie funduszu alimentacyjnego. Liczba korzystających z tego świadczenia stale rośnie, w związku z wprowadzeniem nowych zasad obliczania dochodu rodziny, uprawniającego do tego świadczenia. Zasady te wyłączają niektóre składniki dochodów takie jak np. wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych, nagrody jubileuszowe itp.</u>
<u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Mimo stałego postępu w rozwijaniu różnych form opieki nad dziećmi kobiet pracujących, wciąż jeszcze niewystarczająca jest liczba miejsc w żłobkach. Obecnie na 100 dzieci kwalifikujących się do żłobków przypada tylko 5 miejsc. Zwiększenie do 1980 r. ilości tych miejsc o 98 tys. nie rozwiązuje sprawy. Dlatego ze wszech miar popierane są inne formy opieki nad małymi dziećmi np. filie żłobków, czy tzw. mikrożłobki prowadzone przez osoby prywatne we własnych mieszkaniach. Liczba miejsc w przedszkolach jest...</u>
<u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">(Nieczytelne)</u>
</div>
<div xml:id="div-2">
<u xml:id="u-2.0" who="#WiceministerTadeuszSkóra">... liczby dzieci w wieku przedszkolnym znacznie wyższa niż w przypadku żłobków. Wśród dzieci uczęszczających do przedszkoli znacznie wzrosła w minionym 5-leciu przede wszystkim liczba 6-latków. Ogółem wychowaniem przedszkolnym objęto prawie 90 proc, dzieci w wieku 6 lat.</u>
<u xml:id="u-2.1" who="#WiceministerTadeuszSkóra">W związku z Dekadą Kobiet w latach 1976–1985 powołano międzyresortowy zespół do spraw koordynowania polityki społecznej na rzecz kobiet i rodziny. Jest to wyrazem wysokiej rangi, jaką nadaje się w naszym kraju zadaniu stworzenia matkom pracującym jak najlepszych warunków łączenia obowiązków zawodowych z wychowaniem dzieci i prowadzeniem gospodarstwa domowego.</u>
<u xml:id="u-2.2" who="#WiceministerTadeuszSkóra">Przechodząc do niektórych problemów europejskiej współpracy w dziedzinie polityki społecznej wiceminister Janusz Obodowski podkreślił, że: po ukształtowaniu przez KBWE korzystnej atmosfery politycznej dla dialogu Wschód-Zachód, międzynarodowa współpraca w tej dziedzinie i udział w niej Polski uzyskały korzystne warunki rozwoju. Resort pracy, płac i spraw socjalnych, współdziałając z resortem spraw zagranicznych i CRZZ, prowadzi na forum międzynarodowych organizacji do spraw społecznych szeroką działalność, której celem jest aktywna prezentacja osiągnięć naszej polityki społecznej oraz takie kształtowanie programów tych organizacji międzynarodowych, by służyły one poprawie sytuacji ludzi pracy w krajach kapitalistycznych i rozwijających się. Do organizacji tych zaliczają się przede wszystkim: Międzynarodowa Organizacja Pracy (MOP), ONZ-owski, Europejski program Rozwoju Socjalnego oraz Międzynarodowe Stowarzyszenia Zabezpieczenia Społecznego (AISS).</u>
<u xml:id="u-2.3" who="#WiceministerTadeuszSkóra">Delegacja polska wystąpiła na światowej konferencji zatrudnienia (MOP) w 1976 r. z apelem o nawiązanie szerszej współpracy między krajami o różnych ustrojach społecznych, w dziedzinie wymiany doświadczeń polityki zatrudnienia oraz niezwłocznego podjęcia przez MOP prac nad konwencją o prawie do pracy. Kraje kapitalistyczne ze względu na znane trudności na rynku pracy usiłowały storpedować inicjatywę Polski. Próba nie powiodła się, gdyż inicjatywę poparły kraje rozwijające się i niektóre kraje skandynawskie.</u>
<u xml:id="u-2.4" who="#WiceministerTadeuszSkóra">O pozycji Polski w dziedzinie polityki społecznej w świecie świadczy liczba konwencji MOP ratyfikowanych przez nasz kraj. Ratyfikowaliśmy wszystkie konwencje dotyczące podstawowych praw człowieka, m.in. konwencje w sprawie polityki pełnego zatrudnienia, równej pracy za równą płacę, powszechności ubezpieczeń społecznych, zniesienia pracy przymusowej i ochrony przedstawicieli związkowych.</u>
<u xml:id="u-2.5" who="#WiceministerTadeuszSkóra">Oprócz działalności na forum międzynarodowych organizacji, resort pracy, płac i spraw socjalnych, współdziałając z CRZZ i innymi zainteresowanymi instytucjami, rozwija współpracę dwustronną z rozmaitymi krajami oraz organizuje w naszym kraju międzynarodowe imprezy służącego wymianie doświadczeń np. w dziedzinie poprawy warunków pracy. Imprezą taką o światowej renomie jest Międzynarodowa Wystawa i Międzynarodowe Sympozjum „Secura” poświęcone ochronie człowieka w środowisku pracy. Pierwsza tego typu impreza odbyła się w Poznaniu w 1975 r. a druga odbędzie się w 1978 r. (również w Poznaniu). Jeśli idzie o współpracę dwustronną to szczególnie ożywione kontakty, oparte na pozytywnej ocenie naszych osiągnięć, mamy ze Szwecją.</u>
<u xml:id="u-2.6" who="#WiceministerTadeuszSkóra">Aktywny udział naszego kraju w europejskiej współpracy w dziedzinie polityki społecznej stanowi istotny wkład w odprężenie w stosunkach międzynarodowych i w poprawę warunków pracy na świecie.</u>
<u xml:id="u-2.7" who="#WiceministerTadeuszSkóra">Dyskusja:</u>
</div>
<div xml:id="div-3">
<u xml:id="u-3.0" who="#PosełZofiaŁadyńska">Polityka zatrudnienia i pomocy socjalnej kobietom spotyka się z uznaniem społecznym, kobiety pracujące w pełni doceniają troskę partii i państwa. Wiele pozostaje jednak jeszcze spraw do rozwiązania, zwłaszcza w dziedzinie zapewnienia opieki nad dziećmi kobiet pracujących. Wciąż jeszcze zbyt mała jest liczba miejsc w żłobkach. Braki w tej dziedzinie mniej dają znać o sobie w dużych ośrodkach, natomiast bardzo dotkliwie są w mniejszych. Np. w Brzezinach, w których mieszczą się znane zakłady odzieżowe „Darnina”, zatrudniające ponad 1300 kobiet nie ma ani żłobka, ani przedszkola, a plany inwestycji socjalnych w mieście, nie przewidują budowy tych placówek. Podobna sytuacja jest w Rawie Mazowieckiej, gdzie mieszczą się zakłady przetwórstwa mięsnego, których załogą, licząca ponad 1700 osób w 50 proc. składa się z kobiet. Należałoby zwrócić baczniejszą uwagę na rozwój sieci żłobków i przedszkoli w takich jak wymienione miejscowościach.</u>
<u xml:id="u-3.1" who="#PosełZofiaŁadyńska">W związku z istotną rolą jaką odgrywa zatrudnienie kobiet w rozwoju naszej gospodarki, coraz większego znaczenia nabiera troska o stałą poprawę warunków ich pracy. Bardzo wiele zrobiono już w tej dziedzinie, lecz są jeszcze przykłady, zwłaszcza w niewielkich zakładach produkcyjnych, niewłaściwych warunków pracy kobiet, zatrudnianych nierzadko na stanowiskach przewidzianych dla mężczyzn.</u>
<u xml:id="u-3.2" who="#PosełZofiaŁadyńska">Problem pomocy socjalnej matkom pracującym nie sprowadza się tylko do zapewnienia opieki małym dzieciom. Nadal otwarta jest sprawa organizacji dowożenia dzieci do gminnych szkół zbiorczych. Na spotkaniach z posłami mieszkańcy wsi wypowiadają na ten temat wiele krytycznych uwag.</u>
<u xml:id="u-3.3" who="#PosełZofiaŁadyńska">Wiele kłopotów nastręcza matkom zaopatrzenie małych dzieci w odzież. Są braki ilościowe, a zwłaszcza asortymentowe. Należałoby zwrócić uwagę resortowi handlu na konieczność jak najszybszego zbadania zapotrzebowania rynku na odzież dziecięcą pod względem asortymentu i tzw. rozmiarowzrostów. Wyciągając praktyczne wnioski z takich badań, można by było bez dodatkowych nakładów rozwiązać palący problem, z którym boryka się większość młodych matek.</u>
</div>
<div xml:id="div-4">
<u xml:id="u-4.0" who="#PosełBarbaraAndrejczyn">Niedostateczna ilość miejsc w żłobkach i przedszkolach wynika m.in. z tego, że w nowych osiedlach mieszkaniowych nie buduje się - wbrew planom - socjalnych obiektów towarzyszących. Wskutek tego radość z otrzymania nowego mieszkania zakłócają kłopoty spowodowane trudnościami z zapewnieniem opieki małym dzieciom. Należałoby bezwzględnie egzekwować pełną i terminową realizację inwestycji towarzyszących budownictwu mieszkaniowemu.</u>
<u xml:id="u-4.1" who="#PosełBarbaraAndrejczyn">Jednocześnie niezbędne wydaje się rozwijanie innych form opieki nad małymi dziećmi np. w postaci filii żłobków i przedszkoli. Na Wybrzeżu praktykuje się takie rozwiązanie, przeznaczając na ten cel 1–2 parterowe mieszkania 3-pokojowe. Stacje san.-epid. nie zgadzają się jednak na przygotowanie posiłków dla dzieci w tych mikrożłobkach czy przedszkolach, zalecając dostarczanie posiłków z pobliskich placówek tego typu. Personel kuchni tych placówek nie otrzymuje dodatkowego wynagrodzenia za wykonywanie zwiększonych obowiązków i niechętnie je podejmuje. Niezbędna jest uregulowanie sprawy finansowej rekompensaty za przygotowywanie posiłków dla dzieci w filiach żłobków i przedszkoli.</u>
<u xml:id="u-4.2" who="#PosełBarbaraAndrejczyn">W związku z niedostateczną ilością miejsc w przedszkolach w wielu regionach nie przyjmuje się 3-letnich dzieci ze żłobków do przedszkoli, co z kolei blokuje miejsca w żłobkach.</u>
</div>
<div xml:id="div-5">
<u xml:id="u-5.0" who="#PosełCecyliaModeracka">Konieczna jest dalsza racjonalizacja zatrudnienia kobiet. W związku z coraz wyższymi kwalifikacjami zawodowymi rosną bowiem ich aspiracje i potrzeby. Tymczasem zdarzają się przypadki zatrudniania niezgodnie z kwalifikacjami oraz trudności z uzyskaniem pracy przez absolwentki niektórych szkół zawodowych. Dotyczy to nawet w niektórych regionach kraju - absolwentek policealnych szkół pielęgniarskich. Wskazuje to na potrzebę zrewidowania planów naboru do szkół zawodowych różnych typów.</u>
<u xml:id="u-5.1" who="#PosełCecyliaModeracka">Wielkim dobrodziejstwem dla kobiet pracujących jest przemysłowa służba zdrowia i dlatego niezbędne jest zwrócenie większej uwagi na prawidłowe działanie tej służby. Zbyt dużo lekarzy przemysłowych zatrudnionych jest w niepełnym wymiarze godzin, brak jest lekarzy specjalistów i pielęgniarek.</u>
<u xml:id="u-5.2" who="#PosełCecyliaModeracka">Powiększając z 30 do 60 liczbę dni uprawniających do zasiłku z tytułu opieki nad chorym dzieckiem Kodeks pracy przyznał zasiłek ten wyłącznie matkom. Tylko w dwóch przypadkach - gdy matka jest w szpitalu lub poza miejscem zamieszkania - zasiłek może otrzymać ojciec. Takie postawienie sprawy powoduje jednak sporo trudności w zakładach produkcyjnych zatrudniających znaczną liczbę kobiet. Czy nie należałoby elastyczniej niż dotychczas traktować omawiane przepisy Kodeksu pracy i przenosić uprawnienia do zasiłków z tytułu opieki nad chorym dzieckiem na ojców. Warto by też zastanowić się nad wydzieleniem w żłobkach izb dla dzieci chorych, w których znajdowałyby się one pod opieką lekarza i pielęgniarki. Nie wymagałoby to dodatkowych nakładów inwestycyjnych, a bardzo pomogłoby kobietom pracującym i zakładom, w których są zatrudnione.</u>
<u xml:id="u-5.3" who="#PosełCecyliaModeracka">W dokumentacji technicznej żłobków powinno się uwzględniać pomieszczenia dla przechowywania wózków dziecięcych. Obecnie wózki stoją na wolnym powietrzu.</u>
</div>
<div xml:id="div-6">
<u xml:id="u-6.0" who="#PosełZuzannaPołaska">43 proc, udziału kobiet w globalnym zatrudnieniu zobowiązuje do coraz skuteczniejszej pomocy matkom pracującym. Jedną z form tej pomocy.jest organizacja letniego wypoczynku dzieci i młodzieży. W ostatnich latach nastąpił niezwykle szybki rozwój różnych form tego wypoczynku i dynamiczny wzrost liczby jego uczestników. W niektórych zakładach pracy jednak, w związku że wzrostem kosztów utrzymania na obozach wypoczynkowych dla młodzieży rezygnuje się z organizacji tych obozów. Tymczasem ta forma zorganizowanego wypoczynku młodzieży szkół ponadpodstawowych pod opieką wychowawcy cieszy się dużą popularnością wśród rodziców. Należałoby więc zastanowić się nad możliwością dofinansowywania obozów wypoczynkowych dla tej młodzieży.</u>
<u xml:id="u-6.1" who="#PosełZuzannaPołaska">Kobiety samotnie wychowujące dzieci wskutek niewysokich zwykle kwalifikacji zawodowych i w związku z tym płac, starają się zwiększyć swój zarobek, często kosztem zdrowia i wypoczynku. Wskutek tego jednak przekraczają one minimum dochodu na osobę w rodzinie, stanowiące podstawę do uzyskania świadczeń z funduszu alimentacyjnego i pozbawiane są tych świadczeń. Ponieważ fundusz dysponuje dostatecznymi środkami, wydaje się celowe przyjmowanie za podstawę świadczeń jedynie podstawowego wynagrodzenia samotnej matki.</u>
</div>
<div xml:id="div-7">
<u xml:id="u-7.0" who="#PosełMarianMatera">Ze wszech miar godne uznania jest wychodzenie na przeciw problemom kobiet pracujących i ich rodzin, problemom zatrudnienia i warunków pracy kobiet, jakie obserwujemy w ostatnim okresie. W sytuacji, gdy w zakładzie pracy 70–80 proc. załogi stanowią kobiety powstają jednak konflikty między realizacją ich uprawnień socjalnych a potrzebami zakładu pracy w dziedzinie zatrudnienia i wykonawstwa planowych zadań. Urlopy macierzyńskie i zwolnienia lekarskie dla opieki nad chorym dzieckiem zmniejszają w tych zakładach faktyczny stan zatrudnienia, gdyż brak zastępczych rąk do pracy. Należałoby więc już w momencie uruchamiania zakładu ustalać planową rezerwę etatową.</u>
<u xml:id="u-7.1" who="#PosełMarianMatera">Wciąż niedostateczna jest ilość i niewłaściwe wymiary obuwia i ubrań roboczych i ochronnych dla kobiet. Braki te stwarzają często wręcz zagrożenie wypadkowe.</u>
<u xml:id="u-7.2" who="#PosełMarianMatera">Miały być przeprowadzone badania możliwości i celowości wypłacania kobietom, korzystającym z 3-letnich bezpłatnych urlopów macierzyńskich pewnego minimum wynagrodzenia. W badaniach tych miało się korzystać z doświadczeń węgierskich i czechosłowackich w tej dziedzinie. Czy badania te były przeprowadzone, a jeśli tak, jakie z nich wypływają wnioski?</u>
</div>
<div xml:id="div-8">
<u xml:id="u-8.0" who="#PosełAleksanderZając">Ilość miejsc w żłobkach i przedszkolach jest za mała w całym kraju. Na wsi jednak sytuacja jest znacznie gorsza, niż to wynika z danych ogólno-krajowych - nie ma tam prawie wcale stacjonarnych żłobków i przedszkoli. Środowisko wiejskie, widząc potrzebę tego typu placówek, buduje je metodą czynów społecznych. Brak jednak środków finansowych na realizację tych inwestycji nawet tą metodą. Należałoby więc wystąpić do Ministerstwa Rolnictwa i kółek rolniczych o wydzielanie z funduszu rozwoju rolnictwa środków finansowych, a ze spółdzielni kółek rolniczych - mocy przerobowych dla realizacji tych inwestycji socjalnych, traktując je na równi z inwestycjami produkcyjnymi.</u>
</div>
<div xml:id="div-9">
<u xml:id="u-9.0" who="#PosełBarbaraDębicka">Niewypłacanie środków z funduszu alimentacyjnego tym samotnym matkom, które nieznacznie nawet przekroczyły dochody stanowiące podstawę dla uzyskania świadczeń - jest nieuzasadnione i mija się z celem, jaki przyświecał utworzeniu tego funduszu.</u>
<u xml:id="u-9.1" who="#PosełBarbaraDębicka">Należałoby zwrócić większą uwagę na problemy mieszkaniowe samotnych matek, gdyż zdarzają się przypadki skreślania ich z list przydziałów w zakładzie pracy zmarłego męża.</u>
</div>
<div xml:id="div-10">
<u xml:id="u-10.0" who="#PosełJózefaWojtkowska">Na wsi rozszerza się stale sieć wiejskich dziecińców letnich, finansowanych częściowo przez matki, a częściowo przez instytucje działające na wsi, a przede wszystkim przez spółdzielczość. Koła gospodyń wiejskich - inicjatorzy i organizatorzy tych dziecińców, muszą jednak dokładać wiele starań i zabiegów by uzyskać z instytucji działających na wsi odpowiednie kwoty na prowadzenie dziecińca. Należałoby wprowadzić zasadę, że instytucje te zobowiązane są wpłacać odpowiednie sumy na ten cel do wydziałów oświaty.</u>
</div>
<div xml:id="div-11">
<u xml:id="u-11.0" who="#PosełStanisławRoziewicz">To co zrobiono w dziedzinie pomocy kobietom pracującym wzbudza powszechny szacunek oraz wdzięczność zainteresowanych. Konieczne Jest Jednak Jak najpilniejsze rozwiązanie sprawy żłobków i przedszkoli w nowych osiedlach mieszkaniowych. Należy również zająć się egzekwowaniem od zakładów produkcyjnych obowiązku organizacji oddziałów pracy chronionej dla kobiet ciężarnych. Zatrudnianie ich np. w szatniach nie spełnia zadania. Zorganizowanie oddziałów pracy chronionej niezbędne Jest również dla wielu pracownic, które na podstawie zaświadczeń lekarskich powinny być przeniesione do lżejszej pracy.</u>
</div>
<div xml:id="div-12">
<u xml:id="u-12.0" who="#PosełDanielaTeresaLiberadzka">Należy się uznanie resortowi pracy, płac i spraw socjalnych, CRZZ i Ministerstwu Spraw Zagranicznych za aktywną politykę społeczną i za rozwijanie współpracy w tej dziedzinie na arenie międzynarodowej. Możemy być dumni z naszych osiągnięć, zwłaszcza w dziedzinie realizacji powszechnego prawa do pracy i podnoszenia kwalifikacji zawodowych, równych praw dla kobiet i młodzieży, zapewnienie pracy inwalidom, zwłaszcza młodym. W obecnej sytuacji kryzysu i inflacji w krajach kapitalistycznych! współpraca międzynarodowa w dziedzinie polityki społecznej nie jest łatwa. Tym bardziej godny uznania jest wkład Polski w tę współpracę. Stanowisko naszego kraju w kwestiach społecznych liczy się na arenie międzynarodowej.</u>
<u xml:id="u-12.1" who="#PosełDanielaTeresaLiberadzka">Z problemami zatrudnienia i pomocy socjalnej kobietom na wsi i w mieście łączy się zagadnienie przedłużania pobytu dziecka w szkole, która staje się coraz bardziej szkołą otwartą na wszystkie aktualne i perspektywiczne problemy społeczne. Przedłużony pobyt dziecka w szkole wymaga - zdaniem środowiska nauczycielskiego - wzmocnienia roli pedagogów szkolnych. Pedagog może dotrzeć do każdego domu, może pomóc matce pracującej w wychowaniu i w opiece nad dzieckiem w większym stopniu niż wychowawca klasy. Może też zająć się zagospodarowaniem wolnego czasu ucznia, chroniąc go nie tylko przed negatywnymi wpływami środowiska pozaszkolnego, lecz także ucząc racjonalnego korzystania z czasu wolnego. Niestety wiele etatów pedagogów jest jeszcze nie obsadzonych.</u>
<u xml:id="u-12.2" who="#PosełDanielaTeresaLiberadzka">Ważnym elementem pomocy kobietom jest sprawa zapewnienia opieki dzieciom z zaburzeniami rozwojowymi. Jest to problem socjalny i wychowawczy, a zwiększenie inicjatywy szkoły w tej dziedzinie byłoby bardzo cenne.</u>
<u xml:id="u-12.3" who="#PosełDanielaTeresaLiberadzka">Opieka lekarska nad kobietą-matką, zwłaszcza na wsi, wciąż jeszcze nie jest taka jak być powinna. Jeden lekarz ginekolog w gminnym ośrodku zdrowia nie jest w stanie należycie sprawować tej opieki.</u>
</div>
<div xml:id="div-13">
<u xml:id="u-13.0" who="#PosełKazimieraCzechowska">Na wsi jest znacznie większa liczba osób w podeszłym wieku niż w mieście, a stan opieki nad nimi pozostawia wiele do życzenia. Brak jest pielęgniarek środowiskowych spowodowany niskim ich wynagradzaniem. Ten stan rzeczy wymaga szybkiej zmiany na lepsze.</u>
</div>
<div xml:id="div-14">
<u xml:id="u-14.0" who="#PosełEdwardSieradzki">Kodeks pracy oraz przepisy w dziedzinie bhp i zabezpieczenia socjalnego należą do najbardziej postępowych w świecie. Często jednak nie są one w pełni stosowane przez kierownictwa zakładów pracy. Zbyt mało troski przejawiają one o poprawę szkodliwych warunków pracy, powodujących wzrost chorób i zwolnień lekarskich. Za mało uwagi zwraca się np. na natężenie hałasu w halach produkcyjnych, stężenie szkodliwych gazów i oparów, zwłaszcza w małych i średnich zakładach, gdzie niedociągnięć w dziedzinie bhp jest najwięcej. Systematyczna kontrola i wyciąganie wniosków przez związki zawodowe z nieprzestrzegania przepisów ustawodawstwa pracy przyczyniłoby się niewątpliwie do usunięcia wielu zaniedbań.</u>
</div>
<div xml:id="div-15">
<u xml:id="u-15.0" who="#PosełJadwigaMalinowska">Z badań przeprowadzonych w Łodzi wynika, że większość dzieci w szpitalach stanowią te, które są w żłobkach. Cierpią one na krzywicę, niedokrwistość i różne choroby zakaźne, które łatwo rozpowszechniają się w żłobkach. Potwierdza to opinię, iż w niemowlęctwie najlepsza jest opieka matki. Należy więc umożliwić matkom wychowanie dziecka do trzeciego roku życia, zapewniając im wypłatę części wynagrodzenia w tym czasie. Z tytułu zwolnień lekarskich udzielanych pracującym matkom na opiekę nad chorym dzieckiem ponosimy tak wysokie koszty. Wspomniane badania potwierdziły również w pełni celowość tworzenia oddziałów pracy chronionej dla kobiet ciężarnych. Dzieci tych kobiet są bowiem znacznie zdrowsze od dzieci matek pracujących w okresie ciąży w normalnych warunkach.</u>
<u xml:id="u-15.1" who="#PosełJadwigaMalinowska">Dodatkowych wyjaśnień i odpowiedzi na pytania posłów udzielili kolejno: dyrektor departamentu w Ministerstwie Oświaty i Wychowania - Wiesław Krauze, wiceminister zdrowia i opieki społecznej - Tadeusz Szelachowski oraz wiceminister pracy, płac i spraw socjalnych - Janusz Obodowski.</u>
<u xml:id="u-15.2" who="#PosełJadwigaMalinowska">Dyrektor Wiesław Krauze podkreślił 2-krotny wzrost liczby miejsc w przedszkolach w minionym 5-leciu i 30-procentowy ich wzrost zaplanowany w bieżącej 5-latce. Można by bardziej zwiększyć ilość miejsc, gdyby nie trudności z funduszem płac i etatami. Omawiając zagadnienie dojazdów dzieci do zbiorczych szkół gminnych mówca poinformował o przygotowywanej uchwale Rady Ministrów, zobowiązującej resorty i władze terenowe do zapewnienia dzieciom właściwych warunków dojazdu do szkół oraz przyznającej środki finansowe i transportowe na ten cel. Zdaniem resortu oświaty instytucja pedagoga szkolnego w pełni zdała egzamin. Pedagog jest niezbędny zwłaszcza w większych szkołach. Braki w obsadzie etatowej pedagogów szkolnych wynikają z przejściowych trudności finansowych i etatowych resortu.</u>
<u xml:id="u-15.3" who="#PosełJadwigaMalinowska">Osiągnięcia nasze w dziedzinie organizacji letniego wypoczynku dzieci i młodzieży szkolnej nie mają sobie równych w świecie - podkreślił dyr. Krauze. Z roku na rok wzrasta liczba korzystających z różnych form wypoczynku wakacyjnego. Resortowi nie sygnalizowano ograniczania liczby obozów wypoczynkowych dla młodzieży szkolnej.</u>
<u xml:id="u-15.4" who="#PosełJadwigaMalinowska">Wiceminister Tadeusz Szelachowski wskazał, iż dążeniem resortu zdrowia jest pełna hospitalizacja porodów. Dlatego przekształca się niektóre oddziały szpitalne na oddziały położnicze. Dąży się też do zapewnienia opieki lekarskiej nad kobietą ciężarną przez cały okres ciąży. Zwiększa się sieć placówek opieki nad kobietami również na wsi. Spośród 2400 wiejskich ośrodków zdrowia w 610 działają już poradnie dla kobiet i liczba ich będzie nadal rosła.</u>
<u xml:id="u-15.5" who="#PosełJadwigaMalinowska">W celu zwiększenia ilości miejsc w żłobkach umożliwiono od roku bieżącego nielimitowane budownictwo żłobków ze środków NFOZ, z funduszy socjalnych zakładów pracy oraz ze środków spółdzielczości mieszkaniowej. Wprowadza się również zmiany w dokumentacji technicznej w celu zapewnienia pomieszczeń na wózki dziecięce. Została zawarta umowa między Ministerstwem Zdrowia i spółdzielczością mieszkaniową w sprawie organizacji filii żłobków w osiedlach spółdzielczości mieszkaniowej. Dyskutowana jest obecnie sprawa ekwiwalentu dla osób prywatnych prowadzących we własnym mieszkaniu mikro-żłobki.</u>
<u xml:id="u-15.6" who="#PosełJadwigaMalinowska">Dla udoskonalenia działalności przemysłowej służby zdrowia skierowano w ubiegłym roku znaczny odsetek młodych lekarzy do tej służby, tworzy się międzyzakładowe przychodnie, w których zatrudnia się również lekarzy specjalistów. Zarówno rozszerzenie opieki nad ludźmi starymi, jak też obsada etatów w lecznictwie otwartym i zamkniętym wymaga rozbudowy i zwiększenia rekrutacji do szkół pielęgniarskich.</u>
<u xml:id="u-15.7" who="#PosełJadwigaMalinowska">Wiceminister Janusz Obodowski stwierdził, że powszechność pracy zawodowej kobiet, wynikająca z szybkiego rozwoju społeczno-gospodarczego naszego kraju, wiąże się z koniecznością innego niż obecnie modelu ich zatrudnienia. Idzie o to, że z punktu widzenia polityki populacyjnej państwa, nie jest korzystne, by najwyższy stopień aktywności zawodowej występował wśród młodych kobiet, w okresie najwyższej płodności. Alternatywą jest tu możliwość przerwania pracy dla opieki nad niemowlęciem bez znacznego uszczerbku w budżecie rodzinnym. Problem zapewnienia - tak jak na Węgrzech i w Czechosłowacji - minimum wynagrodzenia w okresie przedłużonego do trzech lat urlopu macierzyńskiego, jest obecnie na warsztacie prac resortu. Obecnie z 3-letniego bezpłatnego urlopu macierzyńskiego korzysta prawie ćwierć miliona kobiet, podczas gdy w 1970 r. z rocznego urlopu tego typu korzystało jedynie 50 tys. Zapewnienie ekwiwalentu finansowego wymagałoby znacznych kwot (3,5–4,1 mld zł), ale przyniosłoby też i pewne korzyści finansowe, np. jeśli idzie o wydatki na budowę żłobków i ich eksploatację. W rachunku tym należy też uwzględnić zasiłek z tytułu 60 dni na opiekę nad chorym dzieckiem. Zasiłek ten jest świadczeniem nie spotykanym w świecie.</u>
<u xml:id="u-15.8" who="#PosełJadwigaMalinowska">Wyjaśniając zagadnienie polityki racjonalnego zatrudnienia wiceminister Obodowski zwrócił uwagę na małą aktywność służb pracowniczych w przeprowadzaniu wymiany kadr i w zatrudnianiu absolwentów szkół ponadpodstawowych. Wskazał również na konieczność ulepszania sieci i programów nauczania szkół zawodowych i rekrutacji do wyższych uczelni, zapewniającej właściwą strukturę absolwentów według płci. Zmian w rekrutacji do szkół nie można jednak przeprowadzać z punktu widzenia doraźnych potrzeb, należy bowiem pamiętać o cyklu kształcenia kadr. Dlatego obecnie weryfikuje się zapotrzebowanie gospodarki narodowej na kadry do 1985 r., by na tej podstawie dopiero przeprowadzać zmiany w kształceniu. Aktualnie nie ma trudności z zatrudnianiem absolwentów, z wyjątkiem oświaty i służby zdrowia, w których to działach poziom zatrudnienia planowany na rok bieżący osiągnięto już pod koniec roku ubiegłego. Dla zaradzenia temu planuje się korektę planu zatrudnienia w tych działach.</u>
<u xml:id="u-15.9" who="#PosełJadwigaMalinowska">Wiceminister Obodowski przedstawił również stanowisko resortu w sprawie zatrudnienia w niepełnym wymiarze czasu pracy. Tę formę zatrudnienia popiera się jedynie w stosunku do kobiet i emerytów. Natomiast jako zatrudnienie dodatkowe w stosunku do pełnoetatowego, zwłaszcza w służbie zdrowia i w oświacie traktuje się za źródło rezerw etatowych. W odniesieniu do emerytów, praca w niepełnym wymiarze godzin powinna być wykonywana tylko przez emerytów sprawnych i posiadających kwalifikacje niezbędne na danym stanowisku pracy.</u>
<u xml:id="u-15.10" who="#PosełJadwigaMalinowska">Aby zapewnić realizację planu budowy żłobków i przedszkoli przeprowadza się co kwartał kontrolę stanu zaplecza socjalnego nowych fabryk, szpitali, domów towarowych i innych zakładów pracy, dla których kompletuje się załogi. Ponadto wprowadza się zasadę, że przy podejmowaniu budowy nowego obiektu przemysłowego, buduje się przede wszystkim hotel robotniczy, który po zakończeniu budowy adaptowany jest na żłobek czy przedszkole. W zakończeniu wystąpienia wiceminister Obodowski stwierdził, iż uważa za słuszne elastyczne podchodzenie do zasad wypłacania świadczeń z funduszu alimentacyjnego.</u>
</div>
<div xml:id="div-16">
<u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczącyobradomposełKazimierzRaszkowski">Problemy zatrudnienia i pomocy socjalnej kobietom stanowią zasadnicze zagadnienia polityki społecznej. Z materiałów resortu, dyskusji poselskiej i z wystąpień przedstawicieli resortów wynika, że w naszym socjalistycznym ustroju człowiek stał się czynnikiem nadrzędnym, że jego sprawom i potrzebom podporządkowane są problemy gospodarcze. Niektóre kraje zachodnie z uznaniem odnoszą się do naszych osiągnięć w dziedzinie polityki społecznej. Otrzymujemy z ich strony wiele propozycji wymiany doświadczeń w tej dziedzinie.</u>
<u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczącyobradomposełKazimierzRaszkowski">Nie przypadkowy był udział w posiedzeniu Komisji przedstawicieli resortów zdrowia i oświaty. Dowodzi to, iż polityka społeczna w naszym kraju zajmuje się potrzebami ludzkimi od momentu urodzenia, poprzez kształcenie i zatrudnienie, do okresu emerytalnego.</u>
<u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczącyobradomposełKazimierzRaszkowski">Materiały resortu omawiające zarówno problemy zatrudnienia i pomocy socjalnej kobietom jak też europejskiej współpracy w dziedzinie polityki społecznej zostały rzetelnie i wyczerpująco opracowane. Z zawodnieniem przyjmujemy je do zatwierdzającej wiadomości i wracać będziemy do nich w toku pracy nad dalszym doskonaleniem polityki społecznej w skali całego kraju i poszczególnych regionów. Doświadczenia z wizytacji poselskich potwierdzają konieczność takiego doskonalenia, w którym Komisja nadal będzie aktywnie uczestniczyć.</u>
<u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczącyobradomposełKazimierzRaszkowski">W kolejnym punkcie porządku dziennego informację o spotkaniu Prezydium Sejmu z prezydiami komisji sejmowych przedstawiła poseł Daniela Teresa Liberadzka (ZSL).</u>
</div>
</body>
</text>
</TEI>
</teiCorpus>