text_structure.xml 17.9 KB
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 9 listopada 1976 r. Komisja Pracy i Spraw Socjalnych, obradująca pod przewodnictwem posła Ireny Sroczyńskiej (PZPR), dokonała oceny organizacji i działalności służby pracowniczej w zakładach pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Pracy, Płac i Spraw Socjalnych z wiceministrem Januszem Obodowskim, Ministerstwa Finansów, Najwyższej Izby Kontroli i Centralnej Rady Związków Zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Posłowie otrzymali opracowaną przez Ministerstwo Pracy, Płac i Spraw Socjalnych informację nt, organizacji i działalności służby pracowniczej w zakładach pracy, którą omówił wiceminister Janusz Obodowski.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Po niespełna 3 latach od wejścia w życie uchwały nr 250 Rady Ministrów w sprawie powołania służby pracowniczej w państwowych jednostkach organizacyjnych, proces tworzenia tej służby został w zasadzie zakończony. Jedynie w 5 proc. zakładów pracy nie została jeszcze powołane służba pracownicza.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W większości przypadków zapewniono właściwe miejsce służbie pracowniczej w strukturze organizacyjnej zakładów pracy: w 80 proc. zakładów podporządkowana jest ona zastępcy dyrektora do spraw pracowniczych, głównemu specjaliście do spraw pracowniczych bądź dyrektorowi naczelnemu.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">W pracach, wielu resortów metody działania służby pracowniczej stanowią przedmiot specjalnego zainteresowania.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Najpełniejszy obraz pozytywnych zmian obserwuje się w zakładach pracy, które rozwiązują problemy pracownicze w sposób kompleksowy, systemowy. Wyrazem tego są programy adaptacji zawodowej i społecznej nowych pracowników, realizowane przez służbę pracowniczą we współdziałaniu z kadrą kierowniczą i inżynieryjno-techniczną całego zakładu pracy, jak również z organizacjami społeczno-zawodowymi.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">W dziedzinie polityki kadrowej, przy podejmowaniu decyzji personalnych coraz częściej stosowane są oceny pracowników. W realizacji funkcji adaptacyjnych służba pracownicza zajmuje się szczególnie wzbogacaniem, informacji dla pracowników o stanowiskach pracy, na których będą zatrudnieni i funkcjonowaniu zakładu pracy oraz zwiększaniu opieki nad pracownikami w początkowym okresie pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Analiza stanu kwalifikacji zatrudnionych około 40 tys. osób w służbie pracowniczej 11 resortów wykazuje korzystne zmiany, które wyrażają się w spadku udziału pracowników nie mających wykształcenia średniego i wzrost udziału pracowników z wykształceniem wyższym. Ministerstwo Pracy, Płac i Spraw Socjalnych opracowało wytyczne w sprawie dokształcania i doskonalenia kadr zatrudnionych w służbie pracowniczej, przewidująca m.in. uruchomienie nowego kierunku kształcenia w zakresie ekonomiki pracy, płac i spraw socjalnych w policealnych studiach zawodowych, rozwinięcie odpowiednich kierunków studiów w szkołach wyższych, utworzenie studiów podyplomowych itp.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Niemałe znaczenie dla doskonalenia funkcjonowania służby pracowniczej ma tworzenie bazy normatywnej i instruktażowej stanowiącej pomoc metodyczną dla jej pracowników.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Uwagi podkomisji przedstawił poseł Kazimierz Paszkowski (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Dwa zespoły poselskie dokonały wizytacji zakładów pracy na terenie woj. wrocławskiego, warszawskiego, toruńskiego i bydgoskiego, gdzie zapoznały się ze stanem organizacji i działalnością służby pracowniczej.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Proces wdrażania w życie uchwały nr 250 Rady Ministrów w sprawie powołania służby pracowniczej trwa zbyt długo. Wizytacje poselskie stwierdziły dużą dowolność w interpretowaniu struktury organizacyjnej tej służby.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">W wizytowanych przez zespół zakładach PAFAWAG służba pracownicza z dużym powodzeniem rozwiązuje szereg trudnych problemów kadrowych, socjalnych i bytowych pracowników. Istnieje tam np. wyodrębniony oddział rehabilitacji zawodowej, w którym zatrudnionych jest ponad 80 pracowników.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Podobnie przedstawia się sytuacja w Hucie Metali Nieżelaznych Wrocławiu, gdzie służba pracownicza działa w ścisłym powiązaniu z samorządem robotniczym i dyrekcją zakładu, Dobra współpraca całego kolektywu przyczynia się do stałego podnoszenia poziomu pracy oraz warunków socjalnych załogi.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W zakładach, gdzie dobrze pracuje służba pracownicza zmniejsza się fluktuacja kadr. Natomiast np. istnieje duża fluktuacja kadr w zakładach odzieżowych we Wrocławiu, czego przyczyną są w głównej mierze trudne warunki pracy i brak odpowiednich pomieszczeń socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Szczególnej uwagi służby pracowniczej wymagają problemy adaptacji zawodowej młodych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Walczyć trzeba z ujawniającymi się tendencjami do nadmiernego biurokratyzowania pracy służby socjalnej. Nie zawsze dla załatwienia niektórych spraw pracowniczych potrzebne są papierki, podania, zaświadczenia itp.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Zarówno służba pracownicza, jak i rady zakładowe poświęcić muszą wiele uwagi problemom właściwego gospodarowania funduszem socjalnym. Występują dysproporcje w wykorzystaniu tych funduszów przez zakłady, które dysponują własnymi obiektami socjalnymi, a tymi, które takich obiektów nie posiadają. Stosunkowo wysokie są koszty utrzymania obiektów socjalnych, a z drugiej strony rosną koszty tzw. usług socjalnych. Problemy te wymagają generalnego rozważenia i unormowania.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełLeonDotarba">Można zgodzić się z tym, że niektóre merytoryczne problemy dotyczące metod i zakresu działania służby pracowniczej nie są jeszcze w pełni rozwiązane, natomiast proces powołania tej służby w poszczególnych przedsiębiorstwach powinien być już zakończony.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełLeonDotarba">Kryteria doboru kadr do służby pracowniczej powinny uwzględniać oprócz wykształcenia - umiejętność pracy z ludźmi, autorytet i zaufanie załogi. Praktyka wykazuje, że ludzie młodzi nie zawsze są przydatni w tej służbie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełLeonDotarba">Zacieśniać trzeba bezpośrednie kontakty służby pracowniczej z załogą, a przede wszystkim ze średnią kadrą techniczną. Musi ona posiadać znajomość poszczególnych stanowisk pracy oraz problemów nurtujących załogę i wymagających szczególnej uwagi, a także niektórych spraw bytowych i osobistych pracowników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełZuzannaPołaska">Niejednokrotnie pierwsze wrażenia nowoprzyjętego pracownika decydują o jego zostaniu w zakładzie pracy. Potrzebna jest zatem aktywność służby pracowniczej, znajomość profilu produkcyjnego, technologii, uciążliwości poszczególnych stanowisk, ażeby właściwie przygotowała i wprowadziła młodego człowieka.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełZuzannaPołaska">Duże znaczenie w doskonaleniu kwalifikacji załogi mają organizowane przez służbę pracowniczą różnego rodzaju kursy dokształcania zawodowego. Bardzo pożyteczną inicjatywą jest szkolenie przedegzaminacyjne mistrzów w zakładach UNITRA w Warszawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełAnnaKochanowska">Analizując niektóre problemy zatrudnienia i socjalne w zakładach pracy woj. olsztyńskiego, Wojewódzka Rada Związków Zawodowych, Wydział Zatrudnienia w Olsztynie oraz Zaproszeni dziennikarze ocenili również pracę służby pracowniczej. W dużych zakładach pracy sytuacja jest pomyślna, natomiast w mniejszych zakładach, zatrudniających nieraz do 800 osób, nie zorganizowano dotychczas tej służby.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełAnnaKochanowska">Stwierdzano dużą nieznajomość podstawowych przepisów prawa pracy, aktów normatywnych, instrukcji i zarządzeń. Należałoby pilnie przekazać służbie pracowniczej zbiory obowiązujących przepisów, które stanowiłyby kompendia niezbędne w jej pracy. Rozwiązania wymaga problem organizacji służby pracowniczej w małych zakładach pracy. Powoływanie 1-osobowych komórek nie spełnia zadania, natomiast celowsze byłoby tworzenie tej służby na szczeblu jednostki zarządzającej.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełAnnaKochanowska">W związku ze zmniejszaniem zatrudnienia w administracji, należałoby przesunąć niektórych pracowników, posiadających odpowiednie kwalifikacje zawodowe do pracy w komórkach pracowniczych. Uzupełnienia wymagają niektóre elementy ewidencji pracowników w zakładach pracy. Służby pracownicze powinny posiadać dane dotyczące warunków rodzinnych i warunków bytowych poszczególnych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełAnnaKochanowska">Wielokierunkowość działania i oddziaływania służby pracowniczej wymaga łączenia znajomości przepisów z dziedziny prawa pracy i z dziedziny socjalnej. Więcej uwagi poświęcić należy np. walce z alkoholizmem. Znajomość ustawy przeciwalkoholowej i właściwe jej stosowanie mogłoby się przyczynić do likwidacji negatywnych zjawisk w niektórych zakładach pracy.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełAnnaKochanowska">Więcej uwagi poświęcać trzeba problemom opieki nad emerytami. Niektórych z nich można by wykorzystać do pracy w służbach pracowniczych, gdyż posiadają oni duże doświadczenie i znajomość zakładu pracy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełZbigniewBiałecki">Proces organizacji służby pracowniczej w uspołecznionych gospodarstwach rolnych został dopiero zapoczątkowany. Organizacja tej służby musi być dostosowana do specyfiki pracy gospodarki rolnej. Celowym jest powoływanie służby pracowniczej na szczeblu okręgu, zarządu lub zjednoczenia PGR. Odpowiednie ukierunkowanie pracy tej służby w PGR może mieć istotne znaczenie dla rozwiązywania trudach problemów zatrudnienia gospodarce rolnej.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełZbigniewBiałecki">Nie negując konieczności podejmowania prac naukowo-badawczych, wystrzegać się trzeba fascynacji pseudonaukową rolą służb pracowniczych. Nie mogą to być komórki posługujące się schematycznie ustalonymi scenariuszami w pracy tej służby dominować powinny doświadczenia z bezpośrednich kontaktów z pracownikami.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełZbigniewBiałecki">Sama służba pracownicza bez pomocy dyrekcji, organizacji partyjnych, związków zawodowych i organizacji młodzieżowych, niewiele zdziała w zakładzie pracy. Rola tych organizacji jest szczególnie doniosła w procesie adaptacji nowo przyjętych pracowników. W tej sprawie nadal obserwuje się dużą nieporadność organizacji młodzieżowych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełStanisławRostworowski">Wiele uwagi poświęcić trzeba prawidłowej organizacji służby pracowniczej w małych zakładach pracy oraz w zakładach, którym podlegają mniejsze filie. Służba pracownicza powinna być usytuowana w przedsiębiorstwie wiodącym, ale zapewnić trzeba właściwe jej oddziaływanie i integrację pracy z podległymi jej przedsiębiorstwami.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełStanisławRostworowski">Wiele do życzenia pozostawia jeszcze ewidencja pracowników i przechowywanie akt; np. zbyt krótki okres gromadzenia akt w poszczególnych zakładach, utrudnia dokumentowanie ciągłości pracy.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełStanisławRostworowski">Większe musi być oddziaływanie terenowych wydziałów zatrudnienia na problemy kształcenia i zatrudniania pracowników w poszczególnych zakładach oraz na sporządzanie bilansów siły roboczej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełEwaKwiatkowska">Więcej uwagi poświęcić trzeba problemom kształcenia zatrudnionych w służbie pracowniczej. Z doświadczeń w Okręgowym Sądzie Pracy wynika, że tam gdzie służba pracownicza i komisje rozjemcze działają dobrze, interwencja sądów pracy nie jest potrzebna. Należałoby prowadzić łączne szkolenie służby pracowniczej i członków komisji rozjemczej. Jako wykładowców trzeba częściej angażować sędziów sądów pracy, którzy na przykładach z praktyki sądowej w sposób przystępny objaśniać mogą wiele istotnych problemów pracowniczych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełMarianMatera">Należałoby zastanowić się, czy nie słuszne byłoby włączenie do zakresu działania służby pracowniczej problemów bezpieczeństwa i higieny prący.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMarianKonieczny">Na ogół organizacja służby pracowniczej przebiega sprawniej w dużych zakładach pracy, gdzie łatwiej jest rozwiązywać niektóre problemy socjalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełJózefaWojtkowska">Rozwój przemysłu i budownictwa na terenie województwa siedleckiego zmusił władze wojewódzkie do szczegółowej analizy polityki kadrowej. Prowadzi się działania na rzecz racjonalizacji zatrudnienia. W najbliższym czasie problemom tym poświęcone będzie posiedzenie Komitetu Wojewódzkiego i władz województwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełMariaOlczyk">Wizytacje poselskie na terenie woj. toruńskiego i bydgoskiego potwierdzają wnioski zebrane na innych terenach. W dużych zakładach pracy organizacja służby pracowniczej przebiega sprawniej, małe zakłady borykają się nadal z trudnościami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełAleksanderStachura">W uspołecznionych gospodarstwach rolnych woj. elbląskiego występuje duża fluktuacja kadr. Istotną rolę w zahamowaniu tej fluktuacji mogła by odegrać służba pracownicza oraz szybsze wprowadzenie zdobyczy socjalnych i innych bodźców wiążących pracowników z gospodarstwami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełJadwigaMalinowska">Jednym z zadań służby pracowniczej jest typowanie kadr rezerwowych. Pracownikom tym poświęcić trzeba szczególnie wiele uwagi i w szerszym niż dotychczas zakresie wykorzystywać ich przy obsadzaniu zwalnianych stanowisk.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełJadwigaMalinowska">Dodatkowych wyjaśnień udzielił wiceminister pracy, płac i spraw socjalnych Janusz Obodowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Proces tworzenia służby pracowniczej został w zasadzie zakończony. Jednakże organizacja, formy i metody jej działania wymagają dalszego doskonalenia i dostosowywania do potrzeb poszczególnych przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Szczególnie wiele uwagi poświęcić trzeba prawidłowemu doborowi pracowników do służby pracowniczej. Powinni to być ludzie z dużym stażem pracy, doświadczeniem, cieszący się autorytetem wśród pracowników.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Autorytet służby pracowniczej musi być wspierany przez dyrekcje przedsiębiorstw oraz organizacje polityczne i społeczne. Odgrywają one bowiem wielką rolę w kształtowaniu postara pracowników, ich stosunku do pracy i mienia społecznego.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Częściej korzystać trzeba ze stosowania różnego rodzaju wyróżnień pracowników za dobrą pracę.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Słusznie zwracano uwagę na konieczność przygotowania kadr rezerwowych. Osiągnięcia w tej dziedzinie są nadal zbyt małe. Często jeszcze mamy do czynienia z przypadkowym obsadzaniem niektórych stanowisk, nawet kierowniczych, co niejednokrotnie powoduje trudne do odrobienia skutki społeczne.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Umacniać należy oddziaływanie służb pracowniczych na prawidłową gospodarkę funduszem socjalnym, środki z funduszu socjalnego powinny być wykorzystywane gospodarnie i na cele, które uzyskały aprobatę załogi. Pilnować trzeba, aby ze świadczeń socjalnych korzystali przede wszystkim wyróżniający się dobrą pracą oraz znajdujący się w szczególnie trudnych warunkach materialnych.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">W okresie 3 lat działania służby pracowniczej wypracowano wiele dobrych doświadczeń i metod działania, które należałoby upowszechnić.</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#PrzewodniczącaKomisjiposełIrenaSroczyńska">Komisja przyjęła do wiadomości przedstawioną informację resortu.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>