text_structure.xml 55.5 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Dnia 25 kwietnia 1977 r. Komisja Oświaty i Wychowania, obradująca pod przewodnictwem poseł Marii Niemen (PZPR) rozpatrzyła realizację uchwały Sejmu PRL z dnia 12 kwietnia 1975 r. o zadaniach narodu i państwa w wychowaniu młodzieży i jej udziale w budownictwie socjalistycznej Polski.</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: sejmowych komisji: Nauki i Postępu Technicznego, Kultury i Sztuki, Zdrowia i Kultury Fizycznej, wojewódzkich zespołów poselskich w Zielonej Górze i Opolu, Ministerstwa Oświaty i Wychowania z ministrem Jerzym Kuberskim, Ministerstwa Administracji Gospodarki Terenowej i Ochrony Środowiska z wiceministrem Józefem Kuleszą, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Kultury i Sztuki, Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, GKKFiT oraz Najwyższej Izby Kontroli.</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były materiały Ministerstwa Oświaty i Wychowania, Ministerstwa Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki, materiały nadesłane przez wojewódzkie zespoły poselskie w Zamościu, Lublinie, Gorzowie Wielkopolskim, Krakowie, Zielonej Górze, Wrocławiu i Opolu oraz opinie komisji sejmowych Kultury i Sztuki, Obrony Narodowej, Nauki i Postępu Technicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">Jak wynika z informacji resortu zadania związane z uchwałą Sejmu PRL z dnia 12 kwietnia 1973 r. zostały skonkretyzowane w rządowym programie. Pełne urzeczywistnienie tego programu zależy od skutecznego działania wszystkich organizacji i instytucji wpływających na treść i kształt świadomości młodego pokolenia, zwłaszcza szkoły, rodziny, organizacji młodzieżowych, środków masowego przekazu, zakładów pracy, wojska i innych środowisk wychowawczych.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">W resorcie oświaty i wychowania skoncentrowano wysiłki na przygotowaniu organizacyjno-programowych i materialno-technicznych warunków do wprowadzenia powszechnego wychowania przedszkolnego dzieci 6-letnich oraz do wprowadzenia 10-letniej powszechnej szkoły średniej, przy jednoczesnym doskonaleniu dotychczasowej pracy szkół. Nastąpiło dalsze upowszechnienie rożnych form wychowania przedszkolnego, jako istotnej pomocy państwa dla rodziców pracujących oraz niezbędnego warunku wyrównania startu dzieci do podjęcia obowiązku szkolnego. Świadczy o tym wzrost liczby dzieci obejmowanych wychowaniem przedszkolnym, zwłaszcza w wieku lat 6, których 80 proc. objęto różnymi formami opieki przedszkolnej.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Znacznie zaawansowana jest modernizacja szkolnictwa na wsi poprzez rozwój zbiorczych szkół gminnych, które objęły już swoją działalnością 75 proc. gmin oraz ponad 80 proc. uczniów szkół podstawowych na wsi.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">W całym szkolnictwie w okresie ostatnich lat dokonywana była modernizacja programów i metod nauczania oraz poprawa organizacji pracy. Zwrócono szczególną uwagę na podniesienie i wyrównanie poziomu nauczania języka ojczystego, matematyki, języków obcych (zwłaszcza języka rosyjskiego) oraz wychowania technicznego.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Szczególną opieką pedagogiczną otoczono uczniów napotykających na trudności w nauce, poprzez zorganizowanie zespołów wyrównawczych i klas specjalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">W liceach ogólnokształcących wprowadzono i rozwinięto wyprofilowane szkoły bądź klasy o kierunkach: humanistycznym, biologiczno-chemicznym, matematyczno-fizycznym i sportowym. W szkołach zawodowych, zmiany w programach nauczania zmierzają do zapewnienia wysokiej jakości przygotowania zawodowego, zapoznanie młodzieży z nowoczesną organizacją pracy, powiązania z gospodarką narodową i kulturą; przygotowano nową nomenklaturę zawodów i specjalności.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">W celu zapewnienia szybszego dopływu kadr dla potrzeb rolnictwa, zakłada się podwojenie w bież. 5-leciu przyjęć do klas I szkół rolniczych oraz trzykrotnie zwiększenie liczby osób objętych kształceniem ustawicznym w formach szkolnych i w ramach oświaty pozaszkolnej.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Zakończono lub w dużym stopniu zaawansowano przygotowania do wdrożenia od 1978 r. 10-letniej szkoły średniej. Lepsza podbudowa programowa tej szkoły pozwoli na skrócenie okresu kształcenia zawodowego, które będzie trwało od 1/2 do 2 lat w zależności od zdobywanych kwalifikacji zawodowych. Dla części młodzieży będą organizowane 2-letnie szkoły specjalizacji kierunkowej przygotowujące do studiów wyższych oraz pracy w niektórych zawodach.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">W ostatnich latach nastąpiła również intensyfikacja pracy wychowawczej. Upowszechniony i wypróbowany w drodze wieloletnich doświadczeń jednolity system wychowania w szkole podstawowej ujmuje w logiczną strukturę organizacyjną całokształt działalności wychowawczo-opiekuńczej szkoły i środowiska, dostarcza bogatych propozycji metodycznych do codziennej pracy nauczycieli oraz pobudza aktywność uczniów w czasie nauki, pracy i zabawy. W szkołach i placówkach oświatowych wdrażany jest program wynikający z uchwał III Plenum KC PZPR dotyczący kształtowania prawidłowego stosunku młodzieży do państwa socjalistycznego, zapoznawania jej z zasadami Konstytucji PRL, kształtowania obywatelskich i patriotycznych postaw.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">W procesie wychowania ideowego i patriotycznego zwiększona została rola wychowania przez pracę. Wprowadzono obowiązek pracy fizycznej dla uczniów wszystkich typów szkół. Uzyskane doświadczenia potwierdziły słuszność tego przedsięwzięcia, konieczne jest jednak eliminowanie występujących jeszcze nieprawidłowości w organizowaniu pracy dla młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Wiele uwagi przywiązuje się do prawidłowego wykorzystania wolnego czasu młodzieży. Duże znaczenie ma tu działalność organizacji młodzieżowych, zwłaszcza ZHP. Dobiega końca opracowanie ogólnopolskiego programu upowszechnienia kultury pedagogicznej w rodzinie i społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">Znacznie rozwinięto studia wyższe dla nauczycieli pracujących; różnymi formami doskonalenia zawodowego objętych jest około 100 tys. nauczycieli. Instytuty naukowe Ministerstwa Oświaty i Wychowania prowadzą szeroki zakres badań nad problemami modernizacji systemu oświaty w rozwiniętym społeczeństwie socjalistycznym.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">W informacji resortu przedstawiono również działania mające na celu poprawę opieki nad dziećmi opuszczonymi i osieroconymi. M.in. opracowane zostały nowe zasady organizacyjno-prawne dotyczące działalności Pogotowia Opiekuńczego, rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">Dla uczniów szkół zbyt odległych od miejsca zamieszkania zapewnia się miejsce w internatach, jednakże zapotrzebowanie na tę formę opieki nie jest w pełni zaspokojone.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">Wiele uwagi przywiązuje się do organizowania różnych form wypoczynku dla dzieci i młodzieży w okresie ferii zimowych i letnich. Przystąpiono do określenia zasad organizacji i koordynacji wypoczynku wakacyjnego dzieci i młodzieży, a także określenia zasad i warunków użytkowania obiektów oraz sprzętu szkolnego.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Główne zadania instytucji podległych resortowi kultury i sztuki w procesie socjalistycznego wychowania młodzieży sformułowane zostały w „Programie rozwoju kultury na lata 1975-1990”. W listopadzie 1976 r. odbyło się plenarne posiedzenie Rady ds. Wychowania poświęcone zagadnieniom zabezpieczenia warunków niezbędnych dla uczestnictwa młodzieży w kulturze. Określono podstawowe zadania w zakresie ruchu wydawniczego, repertuaru teatrów dramatycznych i muzycznych, działalności bibliotek, placówek muzealnych, upowszechnienia filmów, zwłaszcza popularno naukowych i oświatowych. Wielka rola w upowszechnieniu kultury przypada Polskiemu Radiu i Telewizji, które za pośrednictwem specjalnych programów dla dzieci i młodzieży stara się kształtować patriotyczne postawy, poczucie rzetelności i aktywności w wypełnianiu obowiązków, kult dobrej pracy oraz szeroko pojęte zainteresowania kulturalne.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">Podjęto również działania na rzecz poprawy warunków zdrowotnych szkół i placówek oświatowo-wychowawczych. Konsekwentnie realizowany jest program rozwoju kultury fizycznej i turystyki, zatwierdzony przez Prezydium Rządu. Program ten zakłada dalsze upowszechnienie kultury fizycznej, a zwłaszcza rozwój wychowania fizycznego dzieci i młodzieży oraz szersze zaspokojenie potrzeb w dziedzinie turystyki i wypoczynku.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">W ostatnich latach podjęto szereg zadań w dziedzinie wychowawczo-opiekuńczej nad dziećmi i młodzieżą nieprzystosowaną społecznie. W wyniku przeprowadzonych badań i ocen działalności resocjalizacyjnej, opracowano jednolity program sukcesywnego przeobrażania struktury organizacyjnej i bazy materialnej placówek resocjalizacyjnych, systemu kwalifikowania i kierowania dzieci i młodzieży do zakładów wychowawczych, przeprofilowania oraz zaprogramowania działań tych placówek. Założenia tego nowego systemu zmierzają o unowocześniania metod, form i środków oddziaływania zakładów resocjalizacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">Dotychczasową realizację uchwały Sejmu PRL z dnia 12 kwietnia 1973 r. - mimo pewnych braków - resort ocenia pozytywnie. Kierownictwa resortów i centralnych urzędów powinny nadal analizować realizację programów działania w tej dziedzinie i wnioski przedstawiać Radzie ds. Wychowania i Prezydium Rządu. Powszechną zasadą powinno być konsultowanie projektów aktów prawnych i innych decyzji dotyczących młodzieży z Radą Główną FSZMP oraz kierownictwami młodzieżowych organizacji ideowo-wychowawczych.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Koreferat przedstawił poseł Jerzy Wojciechowski (PZPR).</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Nawiązując do rezultatów 4-letniej realizacji uchwały Sejmu z 12 kwietnia 1973 r. przedstawionych w materiałach resortu oświaty i wychowania mówca stwierdził, że najtrudniejszym w ocenie jest ukazanie efektów osiągniętych w postawach młodego pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Badania postaw młodzieży prowadzone są fragmentarycznie, w sposób nieskoordynowany i nie stwarzają możliwości pełnej oceny różnorodnych aspektów postaw różnych grup młodzieży oraz wpływu na nie każdego ze środowisk wychowawczych. Istnieje pilna potrzeba uzupełnienia tej luki, nakreślenia kompleksowego programu badań w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Ustosunkowując się do realizacji poszczególnych zadań resortu oświaty i wychowania, poseł J. Wojciechowski stwierdził, że mimo znacznego postępu w zakresie obejmowania dzieci wychowaniem przedszkolnym, dążyć należy do organizowanie sieci pełnowartościowych przedszkoli, zwłaszcza na terenie wsi.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">Dalszy rozwój zbiorczych szkół gminnych uzależniony jest od budowy ok. 700 nowych obiektów i modernizacji 750 już istniejących. Warunkiem dobrej jakości pracy gminnych szkół zbiorczych jest poprawa ich wyposażenia w sprzęt i pomoce naukowe oraz rozwój budownictwa mieszkaniowego dla nauczycieli.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Dużym osiągnięciem jest fakt, że 95 proc. absolwentów szkół podstawowych w 1976 r. rozpoczęło naukę w szkołach średnich. Zapewniane są coraz lepsze warunki kształcenia w szkołach zawodowych m.in. poprzez łączenie ich w duże zespoły. Funkcjonuje ich obecnie 1111, wobec 116 w 1972 r. Podjęto modernizację warsztatów szkolnych, ale mimo to baza do przeprowadzania praktyk zawodowych jest nadal niewystarczająca, niewykorzystane są możliwości organizowania tych praktyk bezpośrednio w zakładach pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Niepokoją występujące nadal opóźnienia w realizacji inwestycji oświatowych i remontów szkół oraz brak wyspecjalizowanych przedsiębiorstw budowlanych.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">W ostatnich latach podjęto próby dostosowania programów szkolnych do aktualnych potrzeb, uwzględniając przyspieszony rozwój psychofizyczny dzieci, jednakże ciągle brak jest odpowiednich pomocy naukowych dla realizacji tych nowych programów (np. dla nauczania matematyki w klasach od I-III).</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Młodzieży szkół średnich ogólnokształcących zaproponowano naukę w klasach o sprofilowanych programach, w celu wcześniejszego ujawniania uzdolnień i zainteresowań uczniów. Często jednak przydział do klas jest przypadkowy, zależy od ilości miejsc, wychowawcy itp.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Zmiana regulaminów maturalnych pozwala na rzetelne sprawdzenie wiedzy ucznia i jego rozwoju intelektualnego, ale nauczyciele broniąc się przed nadmiarem pracy, zniechęcają niejednokrotnie uczniów do podejmowania pisemnych prac maturalnych. Należy przeciwdziałać temu zjawisku.</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Mimo intensyfikacji działań w zakresie preorientacji zawodowej zbyt często jeszcze wybór zawodu przez ucznia jest przypadkowy. W niewielu szkołach prowadzi się systematyczną pracę związaną orientacją zawodową, najczęściej ogranicza się ona do informacji w ostatnich latach szkoły podstawowej. Koordynacja wysiłków organizacji młodzieżowych i zainteresowanych instytucji w tym zakresie jest niewystarczająca.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">Szybkiego uregulowania wymaga sprawa podręczników szkolnych: niektórych nadal jest brak, inne prezentują niski poziom, są mało atrakcyjne. Zaledwie dla kilku przedmiotów udało się wydać więcej niż jeden podręcznik dla jednego poziomu. Lepsze wykorzystanie podręczników można osiągnąć drogą zmiany systemu ich dystrybucji.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">W niektórych szkołach ponadpodstawowych wprowadzono przedmiot „przysposobienie do życia w rodzinie socjalistycznej”. Upowszechnienie go przyczynić się może do lepszego przygotowania młodzieży do życia.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Wielkie znaczenie dla opracowania właściwych programów szkolnych dla szkoły 10-letniej miała ogólnospołeczna dyskusja z udziałem młodzieży. Pewną słabością było zbytnie poszufladkowanie dyskusji, zabrakło konfrontacji międzydyscyplinarnej, przymiarki do sumy wiedzy jaką powinien zdobyć absolwent średniej szkoły 10-letniej. Zbyt mało uwagi poświęcono zadaniom wychowawczym szkoły.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">W ostatnich latach bardzo rozwinięto różnorodne formy kształcenia ustawicznego. Ważnym ogniwem tego systemu są 3-letnie studia zawodowe oraz specjalistyczne kształcenie zawodowe w czasie zasadniczej służby wojskowej. Obserwuje się jednak brak w bazie materialnej kształcenia ustawicznego oraz niedostatki w poziomie pracy dydaktyczno-wychowawczej spowodowane brakiem stałej kadry nauczycielskiej.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">Obecnie tylko 30 proc. nauczycieli legitymuje się wykształceniem wyższym. Mimo niedostatku bazy, stworzono możliwości szybkiego uzupełnienia kwalifikacji dla ok. 150 tys. nauczycieli na studiach magisterskich. Należy dbać o wysoki poziom tych studiów oraz o to, by dokształcanie nauczycieli nie wpływało negatywnie na pracę szkół.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Rekrutacja na kierunki nauczycielskie na wyższych uczelniach wciąż nie zadowala z punktu widzenia motywów skłaniających kandydatów do podjęcia tych studiów. Pewną szansę poprawy dają możliwości kierowania na te studia młodzieżowej spośród kadry instruktorskiej ZHP, którą predysponuje do zawodu nauczycielskiego doświadczenie pracy z dziećmi.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">Ciężar realizacji podstawowych zadań ideowo-wychowawczych spoczywa na szkole i organizacjach społecznych. Nadal zbyt słabe są powiązania szkoły z rodziną, środowiskiem zamieszkania, zakładem pracy. Nie w pełni wykorzystane są możliwości oddziaływania przez ZHP i inne związki młodzieżowe. Dążyć trzeba do tworzenia ciągu wychowawczego, tworzenia wspólnej płaszczyzny działania z środowiskiem zamieszkania, stałej konfrontacji poczynań.</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">W dalszym ciągu brak jest jednolitego systemu wychowania dla szkół ponadpodstawowych, największe niedociągnięcia w tej dziedzinie występują w szkołach zawodowych. Problem jest tym większy, że młodzież tych szkół najszybciej usamodzielnia się i wydostaje spod wpływu planowych działań wychowawczych.</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">Płaszczyzną partnerstwa uczniów i nauczycieli stał się Kodeks ucznia, dokument zainicjowany przez ZHP. Przyczynił się on do demokratyzacji stosunków w szkole, jednakże zbyt dużo jest jeszcze formalizmu w posługiwaniu się nim, gdyż każda ze stron broni swoich praw, nie respektując obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">Ważną rolę w procesie wychowawczym spełnia obowiązkowa praca fizyczna uczniów. Niezbędne jest właściwe organizowanie godzin pracy fizycznej, zastrzeżenia budzi celowość wykonywania niektórych prac i brak rzetelnej oceny. Stosunkowo mały jest udział młodzieży w organach przedstawicielskich i samorządowych należy szerzej wprowadzić młodzież do komitetów osiedlowych, samorządów mieszkańców, pracy w radach narodowych itp.</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">Wiele zrobiono dla poprawy warunków socjaIno-bytowych młodzieży przebywającej w placówkach opieki nad dzieckiem. Nowy podział administracyjny i brak koordynacji w wykorzystaniu miejsc w domach dziecka spowodowały, że nie wszędzie miejsca te są właściwie wykorzystane.</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">Nadal istnieje potrzeba rozbudowy sieci internatów i poprawy warunków bytowych w istniejących placówkach (na stancjach prywatnych mieszka ok. 80 tys. uczniów). Brak kadry wychowawczej w internatach spowodowany jest m.in. tym, że żadna uczelnia pedagogiczna nie kształci takich specjalistów. Sytuację pogarsza fakt, że tylko 50 proc. zatrudnionych wychowawców stanowią pracownicy etatowi, reszta jest zatrudniona w ramach prac zleconych.</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">Generalnego rozwiązania wymaga problem organizacji żywienia i dożywiania uczniów. Istnieje potrzeba zapewnienia wszystkim uczniom nieodpłatnie szklanki mleka, co wpłynie także na zapewnienie regularności spożywania śniadań w szkole. Rozwijać należy sieć szkolnych placówek żywienia. Obecnie z różnych form żywienia w szkole korzysta ok. 50 proc. uczniów, z obiadów zaledwie 10 proc.</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">Przemyślenia wymaga system przyznawania i wysokość stypendiów. Krzywdzące jest różnicowanie stypendium w zależności od tego czy uczeń mieszka w internacie, czy poza nim. Weryfikacji wymagają kryteria oceny sytuacji materialnej uczniów ubiegających się o stypendia, wobec podwyższenia płac w gospodarce narodowej.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">Młodzieży trzeba zapewnić aktywne uczestnictwo w kulturze oraz uczyć ją umiejętności organizowania i korzystania z różnych form rozrywki. Wymaga to m.in. zwiększenia liczby placówek społeczno-kulturalnych oraz położenia nacisku na tworzenie warunków dla podejmowania samodzielnych poczynań w tej dziedzinie przez dzieci i młodzież. Ośrodkami inspirującymi i przygotowującymi aktyw do organizowania imprez dla młodzieży powinny być: Pałace Młodzieży, Młodzieżowe Domy Kultury i projektowane Wojewódzkie Centrum Kultury dla młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Nadal występują różnice w poziomie organizacji opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą na terenie miast i wsi. Najtrudniejszą sprawą jest zapewnienie opieki nad tzw. grupami dyspanseryjnymi. Istnieje również potrzeba przyspieszenia prac nad projektem ustawy o zapobieganiu demoralizacji młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">W ostatnich latach uczyniono wiele wysiłków dla upowszechnienia sportu i wychowania fizycznego w szkole, m.in. wzrosła liczba szkół o zwiększonym wymiarze godzin wf. Realizację rozszerzonych programów utrudnia jednak brak sal gimnastycznych, basenów i boisk. Możliwości rozszerzenia tej bazy szukać należy m.in. przez zacieśnienie współpracy ze spółdzielczością mieszkaniową i samorządami mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">Jednym z czynników hamujących rozwijanie turystyki w szkołach są zaostrzone przepisy w sprawie uzyskiwania uprawnień przez nauczycieli do prowadzenia wycieczki. Przepisy te należy tak zmodyfikować, ażeby opiekę taką mogli sprawować również rodzice, instruktorzy harcerstwa i innych organizacji młodzieżowych.</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">Omawiając problemy szkolnictwa wyższego na podstawie materiałów przesłanych przez sejmową Komisję Nauki i Postępu Technicznego, poseł J. Wojciechowski zwrócił uwagę, że mimo dużego postępu, baza materialna i dydaktyczna wyższych uczelni jest nadal zbyt szczupła.</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">Programy nauczania w szkołach wyższych są obecnie lepiej dostosowane do potrzeb naszej gospodarki, należy dążyć do dalszego ich ulepszania, a także Zwiększania naboru na kierunkach szczególnie ważnych dla gospodarki narodowej. Podnosić trzeba efektywność nauczania m.in. poprzez zwiększanie samodzielności pracy studentów, większy ich udział w pracach badawczych, a także lepsze przygotowanie nauczycieli akademickich.</u>
          <u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">Pozwijać trzeba w zakresie realizacji programu wychowawczego współpracę z młodzieżowymi organizacjami studenckimi, aktywność, młodzieży, szybciej włączać ją w proces produkcyjny m.in. poprzez właściwe organizowanie praktyk studenckich oraz zapewnienie udziału młodzieży w podstawowych decyzjach dotyczących pracy uczelni.</u>
          <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">Istotne znaczenie ma również dalsze podnoszenie poziomu socjalno-bytowego młodzieży studenckiej. Podobnie jak w szkołach średnich, przemyślenia wymagają wysokość i kryteria przydziału stypendiów; stypendia fundowane przestają być skutecznym instrumentem w polityce zatrudniania absolwentów.</u>
          <u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">Mówca zwrócił również wiele uwagi na problemy opieki lekarskiej nad młodzieżą studiującą, podkreślając konieczność otoczenia szczególną opieką grup dyspanseryjnych oraz przeciwdziałania alkoholizmowi i nikotynizmowi wśród młodzieży studiującej.</u>
          <u xml:id="u-1.56" who="#komentarz">Realizacja długofalowych zadań uchwały o zadaniach narodu i państwa w wychowaniu młodzieży i jej udziale w budowie socjalistycznej Polski, wymaga opracowania etapowych przedsięwzięć i skutecznych sposobów ich realizacji.</u>
          <u xml:id="u-1.57" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#PosełWacławAuleytner">W ostatnich latach obserwujemy duży postęp w organizacji opieki zdrowotnej nad dziećmi i młodzieżą. Zawarte zostały odpowiednie porozumienia pomiędzy resortem zdrowia i opieki społecznej, resortem oświaty i wychowania oraz resortem nauki, szkolnictwa wyższego i techniki. Szczególnej uwagi wymaga otoczenie opieką specjalistyczną tzw. grup dyspanseryjnych. Opieka ta powinna być prowadzona przez poradnie psychologiczne. Poradnie te wypełniają swoje zadania zbyt schematycznie, orzeczenia ich nie zawsze uwzględniają pojawianie się coraz to nowych zjawisk. Pracownicy zatrudnieni w tych poradniach powinni przechodzić okresowe szkolenie, mające na celu uzupełnianie i upraktycznianie ich wiedzy.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#PosełWacławAuleytner">Nadal mamy do czynienia z nadmiernym zagęszczeniem warsztatów przy szkołach zawodowych. Złe oświetlenie pomieszczeń, niewłaściwa klimatyzacja, nie odpowiadają przewidzianym warunkom bhp.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#PosełWacławAuleytner">W ostatnich latach obserwujemy dynamiczny rozwój organizacji harcerskiej, lecz ilościowy rozwój nie zawsze idzie w parze z podniesieniem jakości jej pracy. Szczególną uwagę zwrócić należy na stałe podnoszenie poziomu kadry instruktorskiej, zbyt często bowiem zdarzają się przypadki, że właśnie ci, którzy powinni świecić przykładem, nie szanują przepisów prawa harcerskiego. Świadczyć o tym mogą sygnalizowane przypadki picia alkoholu przez instruktorów na obozach harcerskich itp.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#PosełWacławAuleytner">Więcej uwagi zwrócić należy na zacieśnienie współpracy organizacji harcerskich z rodzicami. Doświadczenia wskazują, że często właśnie postawy społeczne rodziców nie są najlepsze i zbliżenie ich do organizacji harcerskiej mogłaby wpłynąć na zmianę ich poglądów. Przemyślenia wymaga stworzenie rodzicom możliwości uczestniczenia w obozach harcerskich.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#PosełWacławAuleytner">Odrębnym problemem jest umożliwienie absolwentom szkół średnich, którzy podejmują naukę na wyższych uczelniach, sprawowania jeszcze przez jakiś czas funkcji instruktorskich w ZHP. Miałoby to istotny wpływ na kontynuowanie ich społeczno-wychowawczej działalności wśród młodzieży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełEwelinaSzyszko">Podkreślając wielkie znaczenie organizacji harcerskiej w wychowaniu młodzieży, poseł omówiła działalność tej organizacji na terenie województwa włocławskiego, wskazała na aktywność ZHP w zakresie wdrażania w życie Kodeksu ucznia, na pomyślne wdrażanie w życie starych tradycji harcerskich. Poseł postulowała dalsze urozmaicenie form pracy organizacji harcerskiej oraz ustalenie zasad współpracy szkoły i ZHP. Wydaje się, że istnieją ku temu dobre warunki, mamy opracowane odpowiednie materiały metodyczne, a więc należy spodziewać się szerszego oddziaływania organizacji harcerskiej na kształtowanie postaw obywatelskich i społecznych dzieci i młodzieży.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#PosełJerzySzymanek">W przedłożonych Komisji materiałach ukazano obiektywnie zakres oddziaływania szkoły i różnych organizacji społecznych na wychowanie młodego pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#PosełJerzySzymanek">Mimo wielu pozytywnych osiągnięć w tej dziedzinie, nadal mamy do czynienia z występowaniem dysproporcji w zakresie dostępności oświaty i życia kulturalnego, szczególnie na terenach wiejskich. Jeżeli zatem chcemy w pełni realizować postanowienia omawianej uchwały, to cały wysiłek organizacyjny skierować należy na likwidowanie tych dysproporcji.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#PosełJerzySzymanek">Mimo tego, że 90 proc. dzieci w wieku 6 lat objęliśmy wychowaniem przedszkolnym, to na wsi formy organizacji tej opieki nie są pełnosprawne i często ograniczają się do okresowych ognisk, czynnych niejednokrotnie tylko 2 albo 3 razy w tygodniu. Wykorzystać trzeba wszystkie możliwe środki dla poprawy sytuacji w tej dziedzinie, zwłaszcza zapewnić pomoc kadrową dla placówek przedszkolnych organizowanych na drodze bezinwestycyjnej.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#PosełJerzySzymanek">Niezbędne jest zapewnienie mocy wykonawczych przedsiębiorstw budowlano-montażowych dla realizacji inwestycji dla potrzeb oświaty, w tym zakresie zapewnić należy centralny rozdział robót.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#PosełJerzySzymanek">Jeżeli chodzi o działalność kulturalno-oświatową, to możemy pokazać w każdej dziedzinie ogromny postęp, ale występują tu dysproporcja w poszczególnych regionach kraju, co ilustruje np. wskaźnik 0,15 proc. etatu na placówkę kulturalną w środowisku wiejskim.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#PosełJerzySzymanek">Ogromnym osiągnięciem jest opracowanie raportu o stanie zdrowia dzieci i młodzieży, ale podobnie jak w innych dziedzinach - mamy do czynienia z dysproporcjami w organizacji opieki zdrowotnej w poszczególnych województwach, zwłaszcza opieki specjalistycznej.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#PosełJerzySzymanek">Jesteśmy w przededniu podjęcia ważkich decyzji o ubezpieczeniu emerytalnym rolników. Ustawa ta stanowić będzie istotny element w dziedzinie organizacji produkcji rolnej. Biorąc pod uwagę, iż 12 proc. gospodarstw indywidualnych jest własnością rolników, którzy ukończyli już 70 lat życia, a prawie 2 razy tyle w rękach rolników, którzy ukończyli 60 lat - problem zapewnienia dla nich młodych następców nabiera wielkiej wagi. Niemałe znaczenie ma jaki poziom będą reprezentować ci następcy. Obecnie zaledwie 10 proc. rolników ma zawodowe wykształcenie rolnicze, 40 proc. to ludzie bez pełnego wykształcenia podstawowego, a 50 proc. z wykształceniem podstawowym. Trzeba więc zapewnić możliwości stałego uzupełnienia wiedzy rolniczej. Potrzebne są decyzje formalno-prawne, które skoncentrowałyby całość tego szkolnictwa w jednym ręku. Trzeba również uatrakcyjnić szkoły rolnicze drogą organizacji internatów, gospodarstw przyszkolnych, rozbudowy bazy materialnej szkół rolniczych oraz właściwego organizowania praktyk. Obecnie zbyt wiele godzin w szkołach rolniczych poświęca się nauczaniu teoretycznemu wobec braku warunków dla praktycznego nauczania. Podejmującym naukę w szkołach rolniczych trzeba przyznawać stypendia, a po ukończeniu szkoły, przy przejmowaniu gospodarstwa - zapewnić możliwość zakupu niezbędnych środków produkcji.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#PosełJerzySzymanek">U kandydatów na wyższe uczelnie rolnicze lepiej trzeba sprawdzić predyspozycje psychofizyczne do tego zawodu, m.in. przez podejmowanie przez nich pracy w rolnictwie przed podjęciem studiów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełStefaniaOryl">Poświęcamy wiele uwagi problemom dzieci i młodzieży niedostosowanej społecznie. Powołano rejonowe zespoły, które koordynują całokształt działania w tej dziedzinie. Niektóre z nich wypracowały ciekawe metody działania.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełStefaniaOryl">Zbyt mało jeszcze uwagi poświęca się działalności i roli tzw. społecznych kuratorów w procesie resocjalizacji dzieci i młodzieży. Kuratorzy ci powinni mieć szerszy kontakt ze szkołą. Dbać trzeba o właściwy dobór tych ludzi, nie mogą to być osoby w podeszłym wieku, które często mają trudności w nawiązaniu kontaktu i porozumieniu się z młodymi ludźmi.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełStefaniaOryl">Szkoły otrzymują niejednokrotnie z sądów prośbę o wydanie opinii o uczniach. Należałoby sprecyzować dla jakiego celu ma być wydana ta opinia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełJadwigaCichocka">Przesłane Komisji materiały resortu ukazują rzetelny obraz działań podjętych dla realizacji omawianej uchwały Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełJadwigaCichocka">Dopracowaliśmy się już dobrych metod w zakresie pracy wychowawczej, wiele zmienia się na korzyść w świadomości młodzieży. Jeszcze kilka lat temu można było odczuwać swego rodzaju dwoistość osobowości ucznia, nie zawsze pozytywny stosunek do zasad ustrojowych. Dziś takie postawy należą do wyjątków.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełJadwigaCichocka">Duże znaczenie ma wprowadzenie odpowiedniego ceremoniału do uroczystości szkolnych. Wszystko jednak ma swoje granice, nie zawsze trzeba grać na najwyższych strunach, ażeby nie doprowadzić do spowszednienia słusznych przedsięwzięć.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełJadwigaCichocka">Mimo osiągnięć, w dziedzinie pracy wychowawczej występuje jeszcze wiele nieprawidłowości. Szczególnej uwagi wymaga wyrobienie u uczniów poczucia obowiązku i świadomości, że jego dobra nauka jest poważnym wkładem w rozwój naszego życia społeczno-gospodarczego. Młodzież cieszy się bowiem z osiągnięć naszego kraju, ale często nie odczuwa obowiązku sumiennego uczenia się. Zbyt łatwa bowiem jest dostępność do szkół, możliwość przejścia z jednej szkoły do drugiej, nie wiąże się to z określonym wysiłkiem i pracą.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełJadwigaCichocka">Niezrozumiałe są niektóre problemy dotyczące kadr nauczycielskich. Z jednej strony mówimy o odchodzeniu od zawodu, o konieczności wprowadzenia nakazów pracy, a z drugiej strony o tym, że istnieją trudności z zapewnieniem miejsc pracy dla absolwentów szkół wyższych. Obserwuje się również niepokojące zjawisko zniechęcania się do pracy w szkole nawet przez dobrych, zaangażowanych pedagogów. Praca nauczyciela, zwłaszcza w terenie, pochłania wiele czasu. W szkołach o niedużej obsadzie musi on uczyć czasem dwa, a nawet 3 przedmiotów, po zakończeniu pracy w szkole przygotowuje się do zajęć w dniu następnym. W tych warunkach niemożliwa jest realizacja koncepcji przedłużonego dnia pracy w niektórych zbiorczych szkołach gminnych. Często organizowanie zajęć pozaszkolnych limitują dodatkowo, takie prozaiczne czynniki, jak czas odjazdu autobusu odwożącego dzieci do domu.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełJadwigaCichocka">W terenie odczuwa się znaczny niedobór kadr nauczycielskich. Dużym mankamentem jest nadmierna feminizacja zawodu nauczycielskiego. W pewnym okresie życia, uczniowi bardziej odpowiada kontakt z nauczycielem. Kobieta, mimo najlepszych chęci nie zawsze może sprostać trudnym obowiązkom wychowawcy dorastającej młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełJadwigaCichocka">Istotne znaczenie ma zapewnienie właściwego oddziaływania różnego rodzaju organizacji oraz całego społeczeństwa na wychowanie dzieci i młodzieży, zwłaszcza w okresie pobytu dziecka pomiędzy szkołą a domem. Obserwujemy wiele przypadków niewłaściwego zachowania się młodzieży, pijaństwa m.in. na dworcach autobusowych i kolejowych oraz w innych miejscach publicznych. Rodzice, którzy często ciężko pracują, ażeby zapewnić możliwość kształcenia się dziecka, obciążają za złe wychowanie przede wszystkim szkołę, a tak nie jest. Pomiędzy szkołą a domem musimy znaleźć wielu sojuszników uczestniczących w procesie wychowawczym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełLudmiłaMazurkiewicz">Młodzież szkół średnich jest zobowiązana do udziału w pracach społecznie użytecznych. Podejmowanie takie pracy przez uczniów jest słuszne z punktu widzenia wychowawczego i korzyści społecznych. Jednakże nie zawsze tworzy się właściwe warunki dla tej pracy. Często przygotowanie prac jest niedobre, bądź w ogóle go brak, często też odrywa się młodzież od innych zajęć tylko dlatego, że trzeba coś nagle wykonać. W wielu przypadkach młodzi nie widzą efektów swej pracy, co rzutuje na ich stosunek do wykonywanej roboty. Stosunkowo najlepszą formą są umowy zawierane przez szkoły z zakładami pracy, określające ściśle do jakich prac przeznacza się uczniów; dobrze też na ogół organizowane jest praca w okresie wakacyjnym przez OHP.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełLudmiłaMazurkiewicz">Godziny pracy społecznie użytecznej uczniom się zalicza. W tej dziedzinie jest wiele nieprawidłowości. Przede wszystkim niepokoi to, że część młodzieży oczekuje zaliczania każdej czynności, także takiej jak np. wyładowanie z samochodu sprzętu dla szkoły, lub przyniesienie eksponatów do izby pamięci. Takie stanowisko występuje nawet u niektórych harcerzy. Kryteria zaliczeń wymagają więc przeanalizowania.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełLudmiłaMazurkiewicz">Coraz więcej dzieci i młodzieży korzysta ze zorganizowanych form wypoczynku w czasie ferii. Zgodnie z zarządzeniem ministra, wynajmowane na ten cel budynki szkolne muszą być odpowiednio przygotowane. Koszt tego przygotowania, jak też i uporządkowania obiektu po feriach jest wysoki. Mogą sobie na to pozwolić zakłady pracy, dysponujące odpowiednimi środkami. Środków tych nie mają organizacje społeczne, m.in. harcerstwo. Jak w tych warunkach organizować np. kolonie dla zuchów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełStanisławWróbel">Uchwała Sejmu stawia zadania przed każdym obywatelem; każdy może i powinien na swoim odcinku oddziaływać wychowawczo na młode pokolenie. Temat ten rozpatrywał Wojewódzki Zespół Poselski w Zielonej Górze. Stwierdzając poważne osiągnięcia w realizacji uchwały Sejmu, równocześnie zwrócono uwagę na liczne braki, jakie występują w codziennym oddziaływaniu wychowawczym. M.in. podniesiona została sprawa współpracy zakładów ze szkołami. Wiele zakładów pracy, realizując funkcje opiekuńcze wobec szkoły, ogranicza się do podpisania umowy i do świadczenia szkole doraźnej pomocy finansowej, bądź rzeczowej. Nie obserwuje się jednak głębszych kontaktów, przede wszystkim w sferze oddziaływania ideowo-wychowawczego, a formy takiego oddziaływania mogą być różnorodne. Interesujące dla uczniów i owocne wychowawczo mogłyby być spotkania z młodzieżą, na którym mówiono by o pracy w zakładzie, o jej znaczeniu; delegacje młodzieży można zapraszać na posiedzenia KSR, co byłoby praktyczną lekcją wychowania obywatelskiego.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełStanisławWróbel">Absolwentów szkół zawodowych podejmujących pracę, często nie otacza się należytą opieką, nie ułatwia adaptacji w nowym środowisku. Wielką rolę wychowawczą mogą spełniać brygadziści i majstrowie pod warunkiem, że będą nie tylko dobrymi fachowcami. Dyrekcja zakładów pracy i zakładowe organizacje społeczno-polityczne zbyt rzadko spotykają się z młodymi pracownikami, wysłuchują ich uwag i postulatów, a przecież i w tym tkwią wielkie rezerwy działania wychowawczego.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełStanisławWróbel">Niedoskonała jest realizacja ustawy o zwalczaniu alkoholizmu w odniesieniu do młodzieży. Mimo stwierdzonych faktów rozpijania młodych przez ludzi dorosłych, jakże rzadko takie sprawy stawiane są przed kolegiami orzekającymi. Nie bada się skąd młodzież zdobywa alkohol. Niedostatecznie też interweniują funkcjonariusze MO w przypadku napotkania nietrzeźwych młodych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełStanisławWróbel">WZP w Zielonej Górze opracował plan działania w zakresie tworzenia jednolitego frontu oddziaływania wychowawczego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełJaninaKocemba">Ideą uchwały sejmowej jest stworzenie społeczeństwa wychowującego. O potrzebie tworzenia społecznego frontu wychowawczego mówiono też na VII Plenum KC PZPR.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełJaninaKocemba">Uchwała stwarza konkretne zadania w różnych dziedzinach, na nas wszystkich ciąży obowiązek wywiązania się z tych zadań.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełJaninaKocemba">Na pozytywną ocenę zasługuje realizacja tych założeń programu rządowego, które dotyczą wydawnictw dla młodzieży. Wysoko ocenić też należy programy radia i telewizji służące pedagogizacji społeczeństwa, jak również wiele publikacji prasowych, m.in. w Trybunie Ludu.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełJaninaKocemba">Pracę wychowawczą w szkołach podstawowych prowadzi się w oparciu o wypracowany w toku praktycznego działania i dobrze funkcjonujący system wychowawczy. Odczuwa się natomiast dotkliwie brak takiego systemu dla szkół średnich. Opracowując go należałoby uwzględnić w nim wszystko to, co cenne i wartościowe jest w wychowaniu harcerskim oraz w Kodeksie ucznia.</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełJaninaKocemba">Na terenie kraju działa 4 tysiące etatowych kierowników ośrodków harcerskich. Na spotkaniach z posłami prezentują oni opinię, że nie została dotąd sprecyzowana ich rola, ich stanowisko w szkole.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#PosełJaninaKocemba">Potrzebne są warunki dla prowadzenia przez młodzież działalności kulturalnej. Idea tworzenia w dzielnicach, osiedlach młodzieżowych ośrodków kulturalnych jest trudna do realizacji. Jest jednak wiele pięknych niewykorzystywanych klubów zakładowych, które właśnie należałoby udostępnić młodym.</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełJaninaKocemba">Wiele się mówi - i słusznie - o potrzebie wpijania młodemu pokoleniu szacunku dla symboli i godeł państwowych. Wiele szkół pielęgnuje te piękne tradycje. Nie może to być jednak oddziaływanie okazjonalne, podejmowane od czasu do czasu. To praca na co dzień. Szacunku dla świąt państwowych nie utrwala dyrektor zakładu, który w swoim osiedlu mieszkaniowym dzień 22-go lipca wykorzystuje do budowy garażu.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełJaninaKocemba">Trzeba również wpajać młodym szacunek dla pracy. Przykład wielu dorosłych nie służy temu celowi. Młodzi stykają się z brakiem u dorosłych satysfakcji i zadowolenia z wykonywanej przez nich pracy, z lekceważącym stosunkiem do pełnionego zawodu. Nie służy także budzeniu szacunku do pracy ukazywanie jej wartości wyłącznie przez pryzmat korzyści materialnych. Pomija się w ten sposób całą sferę społecznego znaczenia pracy w danym zawodzie, przywiązania do niego, kultywowanych w nim tradycji. Dobrym przykładem mogą tu służyć górnicy.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełJaninaKocemba">Nauczycielom działającym poza szkołą na rzecz środowiska zapewnić należałoby jakieś bodźce. Nie tyle chodzi tu o zachętę materialną, ile usatysfakcjonowanie ich poprzez wyróżnienia, nagrody itp. Muszą oni mieć świadomość, że ich praca jest oceniana i spotyka się z uznaniem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełWładysławJonkisz">Komisja Nauki i Postępu Technicznego oceniając na jednym z posiedzeń realizację uchwały Sejmu stwierdziła, że jeśli za jedno z kryteriów pracy wychowawczej uznać przygotowanie młodych do podejmowania społecznie potrzebnej pracy, to efekty nie mogą zadowalać. I tak np. nadmierna ilość absolwentów szkół wyższych obejmuje pracę w mieście, podczas gdy zapotrzebowanie na nich zgłasza przede wszystkim teren. Dotyczy to nawet absolwentów akademii rolniczych.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełWładysławJonkisz">Zapotrzebowanie na kwalifikowane kadry powinno uwzględniać zarówno absolwentów szkół wyższych, jak i średnich, gdyż tylko tak sporządzony bilans kadr pozwoli eliminować niepożądane zjawisko jakim jest zatrudnianie ludzi z wyższym wykształceniem tam, gdzie mogą pracować absolwenci szkół zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełWładysławJonkisz">Aby kształcić młodzież w kierunkach pożądanych, trzeba podnieść na wyższy poziom preorientację zawodową, lepiej kształtować zainteresowania młodych. Działania takie podejmować musi i rodzina i nauczyciele na wszystkich szczeblach kształcenia. Jest tu też pole do działania dla zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełWładysławJonkisz">Na posiedzeniu Komisji Nauki i Postępu Technicznego wyrażono wiele uwag krytycznych na temat samorządu studenckiego. Stosunkowo najlepiej i najpełniej realizowany on jest w domach akademickich, do czego najczęściej się ogranicza. Młodzież nie wykorzystuje przyznanych jej form instytucjonalnych (np. udział przedstawicieli studentów w posiedzeniach organów kolegialnych szkół wyższych).</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełWładysławJonkisz">Z krytyczną oceną spotkała się też działalność kulturalna studentów. Jest ona zbyt hermetyczna. Tej działalności kulturalnej dobrze służyłyby kontakty studentów ze środowiskiem robotniczym, z młodzieżą szkół średnich.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełWładysławJonkisz">Wiele mankamentów występuje również w dziedzinie warunków socjalno-bytowych młodzieży akademickiej.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełWładysławJonkisz">Z tego krótkiego przeglądu widać, jak wiele jeszcze potrzeba rzetelnych działań w środowisku studenckim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełZofiaMroczka">Szkoła jest zobowiązana do koordynacji działań wychowawczych rodziny i środowiska i na tym polu odnosi ona duże sukcesy, które mogą cieszyć. Natomiast niepokoi fakt, że pewna, niewielka co prawda, grupa młodzieży po ukończeniu szkoły wymyka się spod wszelkich wpływów wychowawczych rodziny, organizacji młodzieżowych i innych. Trzeba poszukiwać dróg dojścia do tych młodych.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełZofiaMroczka">Preorientacja zawodowa rozpoczyna się już w najniższych klasach szkoły podstawowej. Organizuje się wtedy spotkania dzieci z rodzicami, przedstawicielami różnych zawodów; uczniowie starsi odbywają wycieczki do zakładów pracy, w czasie których mają możliwość bezpośredniego kontaktu z pracą zawodową. Wiele zakładów pracy prawidłowo i z dużymi efektami realizuje swe funkcje opiekuńcze nad szkołami, nie ograniczając kontaktów tylko do formalnej więzi. Za przykład mogą tu posłużyć zakłady pracy Rzeszowa. Kontakty ich ze szkołami są czyste i głębokie. Młodzież szkolna organizuje dla zakładów artystyczną część różnych akademii; szkoły udostępniają młodym pracownikom swoje sale gimnastyczne, a zakłady pracy ze swojej strony udzielają wszechstronnej pomocy szkołom i uczniom.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełZofiaMroczka">Jednakże preorientacja zawodowa, nawet tak troskliwie przez lata prowadzona, nie zawsze umożliwia uczniom klas ósmych właściwy wybór kierunku dalszego rozwoju. Czysto się zdarza, że naprzeciw zainteresowaniom młodych i wybranej przez nich dalszej drodze stają rodzice, którzy chcą dziecko pokierować zgodnie z własnymi ambicjami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełKazimieraPlezia">W uchwale Sejmu szczególną wagę przywiązuje się do roli i zadań rodziny w wychowaniu młodego pokolenia. Przygotowywanie młodych do wypełnienia tej roli jest m.in. zadaniem szkoły, która temu zagadnieniu powinna poświęcić tyle troski, ile poświęca jej dobrej realizacji programu nauczania. Tymczasem realizacja przedmiotu „wychowanie w rodzinie” budzi wiele zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełKazimieraPlezia">Słusznie zwraca się uwagę na to, jak mało młodych ludzi pracuje w różnych ogniwach samorządu ludności, jak wielu pozostaje poza organizacjami młodzieżowymi. Aktywną pracę społeczną podejmują najczęściej ci młodzi, którzy wyrośli w rodzinach o tradycjach pracy społecznej, którym zainteresowanie i zamiłowanie do tej pracy wpoili rodzice. Sama szkoła niewiele może zdziałać tej sferze, jeśli nie będzie miała mocnej podbudowy w rodzinie.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełKazimieraPlezia">Szczególny nacisk należy położyć na zapewnienie jedności celów wychowania rodziny, szkoły, organizacji młodzieżowych, zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#PosełKazimieraPlezia">Uchwała Sejmu należy do tych ważnych aktów, których postanowienia zawsze trzeba mieć na uwadze, stale działać w myśl zawartych w niej wytycznych.</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#PosełKazimieraPlezia">Musimy każdemu młodemu zaprezentować godny naśladowania wzorzec osobowy Polaka - członka społeczeństwa rozwiniętego socjalizmu. Także wzorce osobowe muszą mieć na uwadze organizacje młodzieżowe. Mają one szerokie pole działania w zakresie adaptacji społecznej młodych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#PosełKazimieraPlezia">Należałoby przyspieszyć prace nad przygotowaniem projektu ustawy o zapobieganiu przestępczości nieletnich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełStanisławRoziewicz">Podjęty przez Komisję temat ma doniosłe znaczenie. Dokonujemy podsumowania, tego, co udało nam się zdziałać w dziedzinie wychowania młodego pokolenia i na co należy zwrócić szczególną uwagę.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełStanisławRoziewicz">Konieczne jest tworzenie lepszych jeszcze warunków wypoczynku dzieci i młodzieży. Z różnych form tego wypoczynku korzysta coraz większa ilość młodych, jednakże można by zrobić jeszcze więcej, gdyby złagodzić przepisy w sprawie budowy przez zakłady pracy własnych ośrodków kolonijnych. Poseł S. Roziewicz przytoczył przykład własnego zakładu, który od 2 lat podejmuje starania o budowę takiego ośrodka. Zakład ma zapewnioną lokalizację, dokumentację projektową, zakupił nawet odpowiednie pawilony. Projektowany ośrodek służyłby poza sezonem wakacyjnym jako internat dla szkoły zawodowej. Nie można jednak rozpocząć budowy, gdyż nie ma na nią zezwolenia. związku z tym poseł S. Roziewicz postulował złagodzenie rygorów inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełStanisławRoziewicz">Sprawozdawca podkomisji poseł Jerzy Wojciechowski (PZPR): W dyskusji mocną podkreślono wychowawcze oddziaływanie na młodzież poprzez pracę. Wskazywano też - i słusznie - że ta praca musi być naprawdę użyteczna i społecznie wartościowa. Wartościową inicjatywą godną rozwijania jest akcja podejmowania indywidualnej pracy przez starszych uczniów i studentów w okresie wakacji. Koordynatorem tej akcji powinny być OHP. Wiele też mogą tu zdziałać zakłady pracy. Można też rozważyć możliwość wykorzystywania w tym celu w czasie wakacji warsztatów szkolnych.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełStanisławRoziewicz">Istotna jest rola prasy młodzieżowej i pedagogicznej w tworzeniu właściwej atmosfery wychowawczej. Na podkreślenie zasługują inicjatywy wydawnictwa „Nasza Księgarnia” oraz prasy harcerskie. Działalność taką na łamach prasy i wydawnictw należy rozwijać.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#PosełStanisławRoziewicz">Minister oświaty - Jerzy Kuberski: Debata w Komisji nad realizacją uchwały Sejmu była ważna i interesująca. Podkreślono w niej znaczenie tej uchwały, konieczność stałego wcielania w życie zawartych w niej postanowień. Uwagi zawarte w dyskusji poselskiej są słuszne i resort przyjmie je jako dyspozycje dla opracowywania dalszych etapów realizacji uchwały.</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełStanisławRoziewicz">Wartość wychowawcza uchwały leży w tym, że stwarza ona warunki do włączenia się wszystkich, którzy chcieliby coś wnieść w tworzenie jednolitego, powszechnego frontu wychowawczego.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełStanisławRoziewicz">Szczególna uwaga w obecnej fazie realizacji ustawy musi skupić się na najsłabszych ogniwach oddziaływania wychowawczego, a więc na sprawach najbardziej trudnych, skomplikowanych.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełStanisławRoziewicz">Pamiętać musimy na co dzień, że sytuacja w młodym pokoleniu jest odbiciem stanu jaki istnieje w pokoleniu dorosłych. To my dorośli wychowujemy młodzież, m.in. własnym przykładem. Trzeba to szeroko uwzględnić w działaniach frontu pedagogicznego. I tak np. sprawa skąd i w jaki sposób alkohol przenika do młodzieży jest przecież w rękach dorosłych. Należałoby w związku z tym przypomnieć o konieczności skutecznego respektowania zakazu sprzedaży alkoholu młodzieży. Resort zamierza podjąć rozmowy na ten temat z Ministerstwem Handlu Wewnętrznego i Usług.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#PosełStanisławRoziewicz">Wielkie zadania stoją przed szkołą, ale dobra, nowoczesna szkoła nie może pracować w oderwaniu, musi podejmować działania wspólnie z rodzicami, ze środowiskiem. Stąd tak ważna rola komitetów opiekuńczych i rodzicielskich. Należy jednak strzec się przed rozwijaniem nadmiernych inicjatyw ze strony czynników zewnętrznych, inicjatyw zakłócających normalny tok pracy szkoły.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełStanisławRoziewicz">Szczególnej pomocy i wsparcia wymaga Związek Harcerstwa Polskiego, gdyż jest to organizacja, która ma duże tradycje i wielkie doświadczenie w przygotowywaniu młodzieży do życia w społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#PosełStanisławRoziewicz">Odpowiadając na uwagę poseł Z. Mazurkiewicz, minister Kuberski stwierdził, że środki na przygotowanie obiektu dla kolonii zuchowych muszą zapewnić władze zarządzające szkołą, a nie harcerstwo.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#PosełStanisławRoziewicz">Jako przewodniczący Rady do spraw Wychowania min. Kuberski wyraził podziękowanie Komisji oraz resortom, organizacjom i wszystkim tym, którzy przygotowali programy służące realizacji uchwały Sejmu. Zarówno program rządowy, jak i programy szczegółowe uznać należy za dobre. Trzeba je konsekwentnie do końca realizować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaRiemen">Na podstawie materiałów opracowanych przez resorty, sprawozdania podkomisji oraz dyskusji można pozytywnie ocenić realizację uchwały Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaRiemen">Program rządowy i programy resortowe są częścią składową długofalowego działania na rzecz wychowania młodego pokolenia. Działania te muszą być wielostronne, obejmować dom, szkołę, środowisko, zakład pracy.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaRiemen">Na tle ogólnie pozytywnego obrazu, tym bardziej bolą pewne dostrzegane, ujemne wychowawczo zjawiska. One leżą u podstaw cynicznego nieraz podejścia młodych do życia. Dlatego też procesem wychowawczym obejmować trzeba nie tylko młode pokolenie, ale całe społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaRiemen">Szczególnie bolesne są przejawy pijaństwa młodzieży, to opracowanej przez Komisję opinii, temu zagadnieniu poświęci się specjalną uwagę.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczącaobradomposełMariaRiemen">Wszystko to, co się robi w placówkach oświatowych, w organizacjach młodzieżowych, klubach i świetlicach, turystyce i wypoczynku gwarantuje, że prowadzimy prawidłową działalność wychowawczą. Sprawy leżące na marginesie ogólnego nurtu wychowawczego, sprawy trudne, nabrzmiałe społecznie trzeba szybko i skutecznie rozwiązywać.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>