text_structure.xml 75.5 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Data 31 stycznia 1978 r. Komisja Kultury i Sztuki, obradująca pod przewodnictwem posła Witolda Lassoty (SD) rozpatrzyła:</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">- warunki socjalno-bytowe twórców i pracowników kultury;</u>
          <u xml:id="u-1.2" who="#komentarz">- informacje resortu na temat bieżących prac legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-1.3" who="#komentarz">W posiedzeniu udział wzięli przedstawiciele: Ministerstwa Kultury i Sztuki z wiceministrem Aleksandrem Syczewskim, Komitetu DS. Radia i Telewizji z wiceprezesem Eugeniuszem Patykiem, RSW „Prasa Książka-Ruch” z wiceprezesem Bronisławem Stępniem, Komisji Planowania przy Radzie Ministrów, Ministerstwa Finansów, Najwyższej Izby Kontroli, Związku Zawodowego Pracowników Kultury, Związku Plastyków, Centralnej Rady Związków Zawodowych.</u>
          <u xml:id="u-1.4" who="#komentarz">Podstawą dyskusji były informacje opracowane przez: Ministerstwo Kultury i Sztuki, Komitet DS. Radia i Telewizji oraz Robotniczą Spółdzielnię Wydawniczą „Prasa-Książka-Ruch”.</u>
          <u xml:id="u-1.5" who="#komentarz">Jak wynika z informacji Ministerstwa Kultury i Sztuki, w 1976 r. kwota odpisu na zakładowy fundusz socjalny osiągnęła wielkość 75,3 mln zł i była wyższa w stosunku do 1975 r. o 10,5%.</u>
          <u xml:id="u-1.6" who="#komentarz">Kwota odpisu będąca podstawowym źródłem środków zakładowego funduszu socjalnego powiększona była przez: odpłatność ludności, wpływy ze sprzedaży usług osobom i instytucjom obcym, dotacje organizacji związkowych oraz środki z zakładowego funduszu nagród przeznaczone na cele socjalne. Łączna kwota środków, którą jednostki resortu kultury i sztuki w 1976 r. posiadały na działalność socjalną wynosiła 157 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-1.7" who="#komentarz">Z zorganizowanych form wypoczynku urlopowego o pełnym i niepełnym zakresie skorzystało w 1976 r. 34.600 osób, co w porównaniu do roku 1975 daje wzrost o 7,4%. Średnia wielkość dopłat z funduszu socjalnego do jednego 14-dniowego skierowania wczasowego wyniosła 1.012 zł. Jednostki podległe Ministerstwu w 1976 r. prowadziły 45 zakładowych ośrodków wczasowych: 32 własne ośrodki campingowe, 4 ośrodki usytuowane na terenach należących do innych instytucji, 3 ośrodki w dzierżawionych kwaterach prywatnych, 5 ośrodków w wygospodarowanych pomieszczeniach, kin i placówek Domu Książki w miejscowościach wczasowych.</u>
          <u xml:id="u-1.8" who="#komentarz">Większość ośrodków to ośrodki o bardzo złym stanie technicznym i skromnym wyposażeniu. Dwa obiekty wczasowe nie nadają się do dalszej eksploatacji.</u>
          <u xml:id="u-1.9" who="#komentarz">Zorganizowanymi formami wypoczynku wakacyjnego w 1976 r. objęto ogółem 8.500 dzieci i młodzieży. Potrzeby kolonijne zaspokajane są głównie przez 20 własnych ośrodków kolonijnych oraz w niewielkim stopniu przez zakup miejsc u obcych organizatorów. W jednym z ośrodków organizowana jest od lat kolonia zdrowotna dla dzieci ze schorzeniami układu kostnego. Koszt skierowania na kolonie waha się od 2.000 do 3.000 zł, a na kolonii zdrowotnej wynosi 3.700 zł.</u>
          <u xml:id="u-1.10" who="#komentarz">Zakłady pracy resortu nie posiadają zakładowych placówek kulturalno-oświatowych. Jedynie przedsiębiorstwa zgrupowane w Zjednoczeniu Przemysłu Poligraficznego dysponują 22 świetlicami i klubami zakładowymi, które w większości wykazują bardzo skromną działalność. Do nielicznych należą placówki, które prowadzą zespoły amatorskie, kółka zainteresowań, naukę języków obcych, lub zajęcia dla dzieci pracowników w godzinach pozaszkolnych.</u>
          <u xml:id="u-1.11" who="#komentarz">Z pomocy zakładowego funduszu mieszkaniowego skorzystało w 1976 r. - 3.719 osób, a kwota udzielonych pożyczek wynosi 44,7 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-1.12" who="#komentarz">Z żywienia zbiorowego w jednostkach podległych Ministerstwu korzysta ponad 11% ogółu zatrudnionych, w tym w placówkach żywienia przyzakładowego 7,8%. W placówkach żywienia zbiorowego polepszyła się jakość świadczonych usług, w wielu bufetach wprowadzono gorące posiłki i napoje. Rozwój tej działalności hamują trudności z podpisywaniem umów przez zakłady pracy z gastronomią oraz zaplanowaniem odpowiednich kwot na dopłaty.</u>
          <u xml:id="u-1.13" who="#komentarz">Ochrona zdrowia pracowników resortu kultury i sztuki jest realizowana poprzez placówki społecznej służby zdrowia i własne, najczęściej małe i skromnie wyposażone gabinety internistyczne i stomatologiczne. Placówki te są dużym udogodnieniem dla pracowników, jednakże nie rozwiązują problemu ochrony zdrowia i nie są w stanie prowadzić szerokiej działalności profilaktycznej. Skierowania na leczenie sanatoryjne i profilaktyczne rozdzielane są przez branżowe związki zawodowe i pokrywają potrzeby.</u>
          <u xml:id="u-1.14" who="#komentarz">W zasadzie we wszystkich zakładach pracy resortu utworzono komórki socjalne lub wydzielono stanowiska do spraw socjalnych, jednak wiele stanowisk obsadzonych jest jeszcze przez personel przypadkowy, nieprzygotowany zawodowo. Niedostateczne jest nadal oddziaływanie służb socjalnych jednostek nadrzędnych na działalność socjalno-bytową zakładów pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.15" who="#komentarz">Jednostki i zakłady budżetowe planu terenowego dysponowały w roku 1976 zakładowym funduszem socjalnym w kwocie 44,9 mln złotych.</u>
          <u xml:id="u-1.16" who="#komentarz">- Ze skierowań na wczasy w 1976 r. skorzystało 9.725 osób przy średnim koszcie skierowania wczasowego 1.580 zł.</u>
          <u xml:id="u-1.17" who="#komentarz">- Kolonie i obozy objęły 2.307 dzieci i młodzieży przy średnim koszcie skierowania 2.610 zł.</u>
          <u xml:id="u-1.18" who="#komentarz">Jednostki zgrupowane w planie terenowym korzystały głównie z bazy wczasowej FWP oraz Zarządu Głównego Związku Zawodowego Pracowników Kultury i Sztuki. Niepokojącym zjawiskiem jest niepełne wykorzystanie środków zakładowego funduszu socjalnego, co tłumaczy się głównie brakiem możliwości zakupu skierowań na wczasy pracownicze w sezonie letnim. Istnieje zatem konieczność zwiększenia własnej bazy wypoczynkowej i modernizacji ośrodków istniejących.</u>
          <u xml:id="u-1.19" who="#komentarz">W roku 1976 w 38 województwach kwota odpisu od funduszu płac na zakładowy fundusz mieszkaniowy wyniosła 9,9 mln zł, przy wskaźniku odpisu 0,8%, a stan zakładowego funduszu mieszkaniowego na dzień 31.12.1976 r. wyniósł 20.662 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-1.20" who="#komentarz">Z pomocy zakładowego funduszu mieszkaniowego w roku 1976 skorzystało 1.339 osób na ogólną kwotę 8.012 zł.</u>
          <u xml:id="u-1.21" who="#komentarz">W okresie przejściowym, Zarząd Główny udzielał członkom Związku pożyczki na mieszkaniowe budownictwo spółdzielcze wg zasad i trybu zatwierdzonego regulaminem. W roku 1976 z funduszu związkowego udzielono 259 pożyczek na mieszkaniowe budownictwo spółdzielcze na ogólną kwotę 3.876 mln zł. System ten pozwolił na połączenie działań Związku i administracji i stanowił formę pożytecznej pomocy dla poprawy warunków mieszkaniowych członków Związku i ich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-1.22" who="#komentarz">Konieczność zapewnienia efektywnego wykorzystania środków zakładowych funduszów socjalnego i mieszkaniowego przy b. dużym rozdrobnieniu zakładów pracy resortu kultury i sztuki spowodowała, że ZG Związku Zawodowego działając w uzgodnieniu z Ministerstwem Kultury i Sztuki i Ministerstwem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych wystąpił z inicjatywą centralizacji tych funduszów dla jednostek i zakładów finansowanych z budżetu terenowego. W uzgodnieniu z wojewodami i wydziałami kultury i sztuki urzędów wojewódzkich wydano odpowiednie zarządzenia i powołano komórki socjalne i służby DS. socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.23" who="#komentarz">Po upływie dwóch lat od przeprowadzenia tej centralizacji zakładowych funduszów trwa proces doskonalenia zasad organizacyjno-formalnych służących polepszeniu świadczeń socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.24" who="#komentarz">Kolegium Ministerstwa Kultury i Sztuki i Prezydium Zarządu Głównego Związku na podstawie dokonanej oceny stanu organizacyjnego służb pracowniczych DS. socjalnych stwierdziło, że występują jeszcze dość liczne przypadki nakładania na pracowników tych służb dodatkowych czynności takich jak: administracyjne, zaopatrzeniowe, sprawy bhp i gospodarcze. Wynagrodzenie tych pracowników jest bardzo zróżnicowane mimo tych samych kwalifikacji stażu i zakresu pracy, wykształcenia.</u>
          <u xml:id="u-1.25" who="#komentarz">Na podstawie dokonanych przeglądów organizacyjnych uznano za celowe dążenie w uzgodnieniu z ZG Związku Zaw. do powoływania - tam, gdzie znajduje to uzasadnienie - silnych organizacyjnie Zakładów Działalności Socjalnej organizujących świadczenia socjalne dla wszystkich zakładów pracy resortu kultury i sztuki na terenie danego województwa, szczególnie w zakresie wczasów, kolonii i obozów młodzieżowych.</u>
          <u xml:id="u-1.26" who="#komentarz">W zakresie spraw związanych z zaopatrzeniem emerytalnym twórców i ich rodzin w informacji podaje się, że podjęte w ostatnich latach decyzje partii i rządu powodują stałą poprawę warunków. Dowodem szczególnego uznania dla środowisk twórczych było przyznanie im przez państwo prawa do emerytur, rent oraz wiążących się z zaopatrzeniem emerytalnym innych świadczeń socjalnych. Ustawa z dnia 27 września 1973 r. o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin, przyznaje prawo do zaopatrzenia emerytalnego osobom wykonującym działalność twórczą w zakresie: literatury pięknej, sztuk plastycznych, fotografiki, muzyki, choreografii i lutnictwa artystycznego. Ustawa ta stworzyła możliwości uzyskania odpowiednich świadczeń emerytalnych dla twórców, którzy zadeklarują w ZUS przychód uzyskany z tytułu działalności twórczej i opłacą składki. Aktualnie górny pułap emerytury obliczonej na podstawie deklarowanych przychodów (podstawa wymiaru 10.000 zł) z uwzględnieniem 10 proc. wzrostu na staż pracy w Polsce Ludowej oraz 20 proc. dodatku za działalność twórczą sięga 7.200 zł, a w 1980 r. osiągnie kwotę 8.640 zł.</u>
          <u xml:id="u-1.27" who="#komentarz">Dla pozostałej grupy twórców i artystów, którzy pobierali już świadczenia emerytalne i osiągnęli określony wiek, ustawa nie stwarza możliwości przyznania emerytury z uwzględnieniem przychodów w działalności twórczej i artystycznej. Osoby te mają natomiast prawo do zamiany pobieranej już emerytury na emeryturę tzw. podstawową, o ile jej wysokość jest korzystniejsza dla zainteresowanego lub mogą ubiegać się o przyznanie do pobieranej emerytury 20 proc. dodatku z tytułu działalności twórczej.</u>
          <u xml:id="u-1.28" who="#komentarz">Wysokość emerytury podstawowej tj. minimalnej wraz z 20% dodatkiem za działalność twórczą od 1.I.1974 r. wynosiła 2.400 zł w stosunku miesięcznym. Renta inwalidzka podstawowa z tytułu inwalidztwa III grupy wynosiła wraz z 20% dodatkiem 1.800 zł, natomiast renta rodzinna 1.500 zł bez względu na ilość osób uprawnionych do tej renty.</u>
          <u xml:id="u-1.29" who="#komentarz">Istotnym elementem mającym wpływ na sytuację materialną środowisk twórczych i artystycznych jest możliwość uzyskiwania przez nich dochodów z tej działalności bez zawieszania prawa do świadczeń emerytalnych i rentowych lub ich zmniejszania. Dopuszczalna wysokość zarobku w stosunku rocznym wynosi 36.000 zł.</u>
          <u xml:id="u-1.30" who="#komentarz">Ustawa z dnia 27 września 1973 r. o zaopatrzeniu emerytalnym twórców i ich rodzin oraz przepisy wykonawcze do tej ustawy przyznały komisji DS. zaopatrzenia emerytalnego twórców szerokie uprawnienia w zakresie uznawania wykonywanej działalności za twórczą (artystyczną). W podjętych przez komisję decyzjach w 1976 r. przeważająca ilość wniosków zgłoszona została przez duże liczbowo związki i stowarzyszenia (ZPAP, SPATiF) , a także Stowarzyszenie Twórców Ludowych.</u>
          <u xml:id="u-1.31" who="#komentarz">Na ogólną liczbę 1.554 rozpatrzonych spraw podjęto negatyw ne decyzje w 47 sprawach. Negatywne decyzje dotyczyły przede wszystkim osób zajmujących się działalnością pedagogiczną i instruktażową w amatorskim ruchu artystycznym (l7 decyzji), osób, których działalność publicystyczna nie miała charakteru literackiego (11 decyzji) oraz osób zajmujących się amatorską działalnością plastyczną (10 decyzji).</u>
          <u xml:id="u-1.32" who="#komentarz">Od decyzji komisji wniesiono 29 odwołań, które przedstawione były Ministrowi Kultury i Sztuki. W stosunku do 5 osób, Minister Kultury i Sztuki uchylił wydane decyzje Komisji, przyznając zainteresowanym prawo do świadczeń emerytalnych.</u>
          <u xml:id="u-1.33" who="#komentarz">W informacji dotyczącej warunków socjalno-bytowych pracowników twórczych zatrudnionych w Komitecie DS. Radia i Telewizji podkreśla się m.in. że aktualnie realizowany jest program zmierzający do poprawy warunków bytowych zatrudnionych stale oraz współpracujących z Komitetem twórców i pracowników artystycznych.</u>
          <u xml:id="u-1.34" who="#komentarz">Komitet DS. Radia i Telewizji zatrudnia 11.771 osób, wśród których 4.502 osoby to dziennikarze, pracownicy artystyczni i redakcyjni (w redakcjach literackich muzycznych itp.) oraz pracownicy realizacji programu, 3.820 osób to pracownicy inżynieryjno-techniczni, a 3.174 osób to pracownicy ekonomiczni, administracyjni oraz służb ochrony. Średni wiek pracowników wynosi 37 lat. Na niską stosunkowo przeciętną wieku wpływa bardzo liczna grupa młodych pracowników inżynieryjno-technicznych, a także pracowników transportu i administracji.</u>
          <u xml:id="u-1.35" who="#komentarz">Sytuacja płacowa pracowników Komitetu uległa poważnej poprawie na skutek Uchwały Rady Ministrów z dnia 13 maja 1977 r. w sprawie nowych zasad wynagradzania dziennikarzy oraz w wyniku decyzji Prezesa Rady Ministrów z dnia 7 lipca1977 r. w sprawie podwyższenia płac pracowników inżynieryjno-technicznych i transportu. Po wprowadzeniu w życie tych decyzji, przeciętna podstawowa płaca dziennikarzy wynosi obecnie 5.212 zł, pozostałych pracowników programowych 4.340 zł, a płaca pracowników inżynieryjno-technicznych wzrosła w roku bieżącym do 4.850 zł.</u>
          <u xml:id="u-1.36" who="#komentarz">Jednym z warunków skutecznej działalności programowej jest zapewnienie pracownikom stanowisk pracy, na które składają się przede wszystkim odpowiednia powierzchnia i wyposażenie techniczne. W ciągu minionych 3 lat zmieniła się na korzyść sytuacja w zakresie wyposażenia w sprzęt techniczny. Znacznej poprawie uległo także wyposażenie zespołów redakcyjnych w maszyny do pisania, kserografy i dalekopisy. Poprawie też uległy warunki pracy w rozgłośniach radiowych i ośrodkach telewizyjnych w wyniku modernizacji istniejących i w związku z budową nowocześnie wyposażonych obiektów. We wszystkich rozgłośniach dokonywana jest wymiana urządzeń technicznych, mająca na celu pełne przygotowanie bazy do produkcji emisji programów stereofonicznych.</u>
          <u xml:id="u-1.37" who="#komentarz">W telewizji kontynuowana jest modernizacja bazy studyjnej w celu przystosowania jej do produkcji i emisji programów kolorowych.</u>
          <u xml:id="u-1.38" who="#komentarz">Modernizacja ma charakter kompleksowy. Wraz z instalowaniem urządzeń technicznych, wprowadza się nowoczesne urządzenia klimatyzacyjne i oświetlenie zgodne z normami BHP.</u>
          <u xml:id="u-1.39" who="#komentarz">W działalności socjalno-bytowej prowadzonej w Komitecie d/sRadia i Telewizji wyróżnić można trzy okresy:</u>
          <u xml:id="u-1.40" who="#komentarz">- pierwszy: trwający do momentu wprowadzenia w życie ustawy o zakładowym funduszu socjalnym i zakładowym funduszu mieszkaniowym, charakteryzował się niskim stopniem zaspokojenia potrzeb załogi w zakresie wczasów pracowniczych i wypoczynku dzieci i młodzieży oraz brakiem świadczeń istotnych dla regeneracji sił i zdrowia pracowników;</u>
          <u xml:id="u-1.41" who="#komentarz">- drugi: obejmujący lata 1974-1976 charakteryzuje się zdecydowanym wzrostem ilości i zasięgu świadczeń, wdrażaniem szeregu nowych kierunków działalności socjalnej oraz zmianami w procentowym udziale poszczególnych grup zawodowych uczestniczących w świadczeniach socjalnych. Zmiany te ilustrują następujące przykłady:</u>
          <u xml:id="u-1.42" who="#komentarz">- podczas gdy w 1973 r. było na 14-dniowych wczasach pracowniczych 3350 miejsc, to w 1976 r. 10.000 miejsc</u>
          <u xml:id="u-1.43" who="#komentarz">, - podczas gdy w 1973 r. na koloniach, obozach, zimowiskach było 1000 miejsc, to w 1976 r. - 2300 miejsc,</u>
          <u xml:id="u-1.44" who="#komentarz">- podczas gdy w 1973 r. nie prowadzono wymiany zagranicznej, to w 1976 r. 250 pracowników oraz 220 dzieci wypoczywało w NRD i WRL,</u>
          <u xml:id="u-1.45" who="#komentarz">- podczas gdy w 1973 r. nie prowadzono działalności rekreacyjnej, rehabilitacyjnej ani nie organizowano turystyki kwalifikowanej, to w 1976 r. w zajęciach 12 zespołów rekreacyjnych i 3 zespołów rehabilitacyjnych, uczestniczyło ponad 1200 pracowników i członków ich rodzin, a około 300 osób przebywało na obozach specjalistycznych.</u>
          <u xml:id="u-1.46" who="#komentarz">- trzeci okres obejmuje lata 1977-1978 i charakteryzuje się przekształceniami jakościowymi, gdyż dalszy ilościowy wzrost świadczeń socjalnych napotyka na barierę finansową (odpis na fundusz socjalny utrzymuje się na poziomie niezmienionym od 1974 r.), a wszelkie rezerwy zostały już wykorzystane. M.in. modernizuje się więc - w oparciu o środki funduszu socjalnego i dotacje wojewódzkich rad związkowych - ośrodki wypoczynku sobotnio-niedzielnego.</u>
          <u xml:id="u-1.47" who="#komentarz">Największe rezultaty osiągnięto w dziedzinie ochrony zdrowia: zakres i nowoczesne metody działania stawiają lecznictwo zakładowe Komitetu DS. Radia i Telewizji w rzędzie wzorcowych placówek tego rodzaju w kraju. Opiekę zdrowotną sprawuje Międzyzakładowa Przychodnia Specjalistyczna w Warszawie oraz jej 4 placówki filialne. Badaniami profilaktycznymi objęto wszystkich pracowników zatrudnionych w warunkach szkodliwych i uciążliwych. Wykonano badania profilaktyczne 3.666 pracowników, ponadto przebadano kardiologicznie grupę 1.105 dziennikarzy.</u>
          <u xml:id="u-1.48" who="#komentarz">Żywienie zbiorowe dla pracowników w Komitecie prowadzone jest: w Warszawie i Katowicach przez własne gospodarstwa pomocnicze „Gastronomia” - w pozostałych ośrodkach i rozgłośniach poprzez system umów z innymi zakładami pracy prowadzącymi stołówki lub z WSS „Społem”. W Warszawie prowadzi się sprzedaż posiłków w 19 punktach obsługujących ponad 5.500 etatowych pracowników i 3.000 stałych współpracowników.</u>
          <u xml:id="u-1.49" who="#komentarz">Ponad 1.140 pracowników Komitetu ubiega się o przydział mieszkania, a 780 o mieszkania w Warszawie i województwie warszawskim. Sytuacja mieszkaniowa wielu z nich jest bardzo ciężka. Komitet nie może pomóc w rozwiązywaniu ich trudnej sytuacji, gdyż po 1975 r. otrzymał zaledwie 10 przydziałów mieszkań z terminem realizacji w 1978 r., mimo zawartych porozumień z Centralnym Związkiem Spółdzielni Budownictwa Mieszkaniowego.</u>
          <u xml:id="u-1.50" who="#komentarz">Cała działalność socjalno-bytowa Komitetu podporządkowana jest trosce o racjonalne wykorzystanie funduszu socjalnego i posiadanych obiektów oraz urządzeń socjalnych. Komitet stara się realizować konsekwentnie ogólny plan poprawy warunków pracy i warunków bytowych pracowników w nawiązaniu do postanowień VI i VII Zjazdu Partii.</u>
          <u xml:id="u-1.51" who="#komentarz">W informacji dotyczącej warunków socjalno-bytowych pracowników twórczych zatrudnionych w RSW „Prasa-Książka- Ruch” podaje się, że spółdzielnia zatrudnia 40 tys. pracowników w 72 samodzielnych jednostkach organizacyjnych oraz ok. 50 tys. sprzedawców zatrudnionych na podstawie umów agencyjnych. Pracownicy RSW reprezentują ponad 60 zawodów. Różnorodny charakter zadań (działalność edytorska, poligraficzna, kolportażowo-handlowa) rzutuje na strukturę organizacyjną, wielkość, a w konsekwencji również na formy i rozmiary działalności socjalnej poszczególnych przedsiębiorstw. Specyfika działalności wydawniczej i kolportażowo-handlowej narzuciła konieczność przyjęcia określonej struktury organizacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-1.52" who="#komentarz">Na pokrycie wydatków związanych z działalnością socjalną w 1975 r. spółdzielnia dysponowała środkami funduszu socjalnego, którego zasadniczym elementem był 5 proc. odpis od funduszu płac zgodnie z zasadami obowiązującymi w tym zakresie dla instytucji spółdzielczych.</u>
          <u xml:id="u-1.53" who="#komentarz">Ustawa „O zasadach tworzenia i podziału zakładowego funduszu nagród oraz zakładowych funduszów socjalnego i mieszkaniowego” zmieniła z dniem 1.01.1974 r. w sposób zasadniczy system finansowania zakładowej działalności socjalnej. W okresie 1974-77 nastąpiło w RSW „Prasa-Książka-Ruch” obniżenie wskaźnika odpisu procentowego na fundusz socjalny, stanowi on 3,7 proc. funduszu płac i wynosi 63.403 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-1.54" who="#komentarz">Uwzględniając strukturę organizacyjną instytucji, wprowadzono zasadę częściowego zdecentralizowania środków na działalność socjalną. Jednostki organizacyjne RSW dysponują środkami umożliwiającymi realizowanie własnych programów działalności socjalnej. Wybór kierunków działania, wysokość środków wydatkowanych na poszczególne cele uzależnione jest od specyfiki jednostki, struktury zatrudnienia, potrzeb pracowników itp. Scentralizowaniu podlega 50 proc. funduszu socjalnego z przeznaczeniem na finansowanie m.in.: inwestycji socjalnych, dofinansowania organizowanego w formie scentralizowanej wypoczynku dla dzieci i młodzieży, dotacji na rozbudowę i modernizację lokalnych ośrodków wypoczynkowych przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-1.55" who="#komentarz">W 1973 r. z różnorodnych form wczasów korzystało 15.300 osób, a w 1976 r. - 24.567 osób. RSW dysponuje własną bazą wypoczynkową, na którą składają się ośrodki scentralizowane (Kazimierz, Rabka, Międzyzdroje, Międzywodzie, Sulejów). W w/w ośrodkach RSW dysponuje 5.350 miejscami wypoczynkowymi rocznie. Ponadto przedsiębiorstwa RSW dysponują bazą ośrodków lokalnych o charakterze campingowym, w których w okresie sezonu letniego może wypoczywać ok. 8000 osób. Corocznie RSW zakupuje około 10.500 skierowań wczasowych w biurach turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-1.56" who="#komentarz">Znaczną popularnością cieszą się formy wypoczynku krótkotrwałego i sobotnio-niedzielnego. Korzysta z nich corocznie około 18.000 osób. Podstawową bazę dla tych form wypoczynku stanowią własne lokalne ośrodki wypoczynkowe.</u>
          <u xml:id="u-1.57" who="#komentarz">W 1974 r. opracowano program rozbudowy scentralizowanej bazy wczasowej o 8 tys. miejsc rocznie do realizacji w latach 1975-1980. W wyniku dotychczasowej realizacji tego programu uzyskano 1.500 miejsc wczasowych w sezonie letnim.</u>
          <u xml:id="u-1.58" who="#komentarz">Formy świadczenia opieki lekarskiej dla ogółu zatrudnionych są zróżnicowane. Pracownicy zakładów poligraficznych korzystają z przemysłowej służby zdrowia. Pozostała część zatrudnionych korzysta z opieki sprawowanej przez 31 własnych ambulatoriów, w których zatrudnionych jest ogółem 175 lekarzy oraz 107 osób personelu pomocniczego. Na podstawie zawartych umów pracownicy niektórych jednostek organizacyjnych RSW korzystają z ambulatoriów przyzakładowych innych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-1.59" who="#komentarz">Wiele uwagi poświęca się badaniom profilaktycznym pracowników. Poza okresowymi badaniami pracowników zatrudnionych w warunkach szkodliwych dla zdrowia, w latach 1975/1976 przeprowadzono po raz drugi kompleksowe badania stanu zdrowia dziennikarzy. Wyniki badań zostały przedstawione zainteresowanym władzom. Stwierdzono, że spośród zatrudnionych w RSW dziennikarzy - tylko 22,9 proc. to ludzie całkowicie zdrowi. Schorzenia najczęściej występujące wśród przebadanych to: nerwice i psychonerwice (27,1%) choroby układu krążenia (25,4 %) oraz choroby układu trawiennego (16,6 %). Obecnie podjęło badania profilaktyczne kadry kierowniczej RSW „Prasa-Książka-Ruch”. Badania okresowe innych grup zawodowych będą w przyszłości systematycznie prowadzone.</u>
          <u xml:id="u-1.60" who="#komentarz">Wszędzie tam, gdzie pozwalają na to warunki lokalowe stworzono pracownikom możliwość korzystania ze stołówek i bufetów. Jest 17 stołówek, które wydają posiłki dla 5.000 pracowników oraz 41 bufetów. Ponad 3.000 pracowników stołuje się w obecnych punktach żywienia, korzystając przy tym z dopłaty instytucji do kosztów obiadów. Pracownikom wykonującym pracę na powietrzu lub w pomieszczeniach tylko częściowo ogrzewanych zapewnia się w okresie zimy posiłki regeneracyjne (w ub. roku dla 1.800 pracowników). Nakłady na organizację żywienia zbiorowego systematycznie rosną. W 1977 r. dopłata do wydanych pracownikom obiadów wyniosła 12 mln. zł.</u>
          <u xml:id="u-1.61" who="#komentarz">Ogółem w okresie od 1958-1975 r. pracownicy RSW w wyniku starań instytucji otrzymali 1.921 mieszkań. Przydziały mieszkań dotyczyły tylko pracowników byłej RSW „Prasa”. Pracownicy b. Zjednoczenia „Ruch” i Wydawnictwa „Książka i Wiedza” nie korzystali z tej formy pomocy bytowej.</u>
          <u xml:id="u-1.62" who="#komentarz">Zgodnie z założeniami polityki mieszkaniowej na lata 1976-80 o ilości przydzielonych mieszkań dla zakładów pracy decydują wojewodowie i prezydenci miast, do których wystąpiono o uwzględnienie potrzeb mieszkaniowych pracowników RSW w obecnej 5-latce. Jak wynika z przekazanych informacji o spodziewanych przydziałach mieszkań w poszczególnych województwach, w bieżącej 5-latce RSW uzyska tylko znikomy procent zapotrzebowanej liczby 1.500 mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-1.63" who="#komentarz">Poza przydziałami mieszkań, zatrudnieni w RSW od 1958 r. korzystali z pomocy finansowej w formie pożyczek z funduszu mieszkaniowego. Obecnie w RSW odpis na fundusz mieszkaniowy wynosi 35.560 tys. zł i stanowi 1,95 % funduszu płac. Od kilku lat z pożyczek z funduszu mieszkaniowego korzysta corocznie ok. 2.000 pracowników.</u>
          <u xml:id="u-1.64" who="#komentarz">Poseł Karol Małcużyński (bezp.) zgłosił uwagi i zastrzeżenia, dotyczące relacji z poprzedniego posiedzenia Komisji. Diariusz był w zasadzie wierny i szeroki, poza pewnymi nieścisłymi sformułowaniami. Natomiast materiały, które ukazały się w prasie, były zniekształcone, nie odzwierciedlały najważniejszych głosów w dyskusji, nie oddawały istoty posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-1.65" who="#komentarz">Poseł Witold Lassota (SD) stwierdził, iż za sprawozdanie do biuletynu powinien odpowiadać przewodniczący Komisji, co się łączy z koniecznością autoryzowania tekstu. Natomiast na formę i treść sprawozdania przekazywanego przez Wydział Prasowy Kancelarii Sejmu dla Polskiej Agencji Prasowej - Komisja nie ma żadnego wpływu.</u>
          <u xml:id="u-1.66" who="#komentarz">Referat w imieniu podkomisji do spraw socjalnych wygłosiła poseł Anna Kochanowska (SD):</u>
          <u xml:id="u-1.67" who="#komentarz">Podkomisja zajmując się sprawą płac i zarobków, opieką socjalną, warunkami pracy i odpoczynku, opieką zdrowotną oraz analizując sytuację emerytów - w środowisku twórców - wykorzystała materiały przedstawione przez Ministerstwo Kultury i Sztuki, Komitet DS. Radia i Telewizji, RSW „Prasa-Książka-Ruch”, zarządy główne Związku Literatów Polskich, Stowarzyszenie Polskich Artystów Muzyków, ZAIKS, zarządy główne Związków Zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki, Książki, Prasy, Radia i Telewizji, Poligrafii, NIK. Przeanalizowała także materiały, zebrane na posiedzeniu wyjazdowym w woj. przemyskim i rzeszowskim oraz na spotkaniu z przedstawicielami wymienionych instytucji i związków w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-1.68" who="#komentarz">Sprawa, którą omawiamy - powiedziała poseł Anna Kochanowska - jest bardzo skomplikowana, bowiem warunki pracy i zarobki twórców oparte są na różnorodnych zasadach, odmiennych w różnych dziedzinach kultury. Od czasu, kiedy sejmowa komisja kultury i sztuki rozpatrywała w ub. kadencji problemy socjalne pracowników kultury i twórców - realizacja uchwał VI i VII Zjazdu Partii, dotyczących rozwoju kraju, a zatem i opieki socjalnej - posunęła się ogromnie naprzód. Szybki rozwój kraju pozwolił na zwiększenie płac i rozbudowę zaplecza socjalnego w zakładach pracy w stopniu większym, niż w całym poprzednim okresie. Poprawiła się opieka nad matką i dzieckiem, nad młodzieżą wstępującą w życie i nad emerytami. Wszystkie te zdobycze stały się także udziałem pracowników kultury i twórców.</u>
          <u xml:id="u-1.69" who="#komentarz">Posłanka przytoczyła w swoim referacie dane, dotyczące wzrostu przeciętnych płac w różnych gałęziach gospodarki uspołecznionej, wspomniała o wskaźnikach, dotyczących rozwoju budownictwa mieszkaniowego, akcji wczasowej, liczby miejsc w stołówkach itd.</u>
          <u xml:id="u-1.70" who="#komentarz">Do największych osiągnięć ostatniego okresu należy m.in. ustawa o rentach i emeryturach dla twórców i ich rodzin. Stworzyła ona wszystkim zainteresowanym znacznie lepszą sytuację życiową, zapewniając po ukończeniu 60 i 65 roku życia spokojny byt i możliwość tworzenia bez konieczności poszukiwania doraźnych zarobków. Ustawa ta nie rozwiązała jednakże wszystkich problemów i wymaga stałego nowelizowania, choćby na zasadzie podobnej, jak ustawa o rzemiośle, gdzie mowa jest m.in. o zasiłku chorobowym. Taka nowelizacja byłaby szczególnie korzystna dla członków ZPAP, których większość nie jest zatrudniona na etatach, u których praca wymaga dobrej kondycji fizycznej. W przypadku długotrwałej choroby twórcy ci powinni mieć możność korzystania z zasiłku. Rozpatrzenia wymaga również sytuacja wdów po twórcach, którym ustawa przyznaje stosunkowo niewysoką rentę. Mimo tych uwag, całe środowisko twórcze uważa ustawę za ogromną zdobycz, możliwą tylko w socjalistycznym państwie.</u>
          <u xml:id="u-1.71" who="#komentarz">Jeśli idzie o sprawy emerytur, to należy postulować podwyższenie emerytur dla zasłużonych, bowiem nie dorównują one obecnym emeryturom ich kolegów. Podkomisja proponuje, aby związki i stowarzyszenia twórcze przedstawiły listę zasłużonych osób w celu przygotowania przez resort odpowiednich wniosków do premiera. Warto przy okazji wspomnieć o kłopotach inwestycyjnych, które są przyczyną odsuwania na coraz to dalsze terminy budowy w Młocinach domu spokojnej starości dla twórców.</u>
          <u xml:id="u-1.72" who="#komentarz">Następnie posłanka przeszła do omawiania sytuacji twórców w średnim wieku opierając się na przykładzie pisarzy. Bardzo wydajny literat pisze w ciągu roku jedną książkę, za którą honorarium sięga około 44 tys. zł (netto około 36 tys. zł). Wynosi to przeciętnie 3 tys. zł mies., podczas gdy średnia zarobków krajowych sięga już około 4,5 tys. Jeśli sytuacja materialna literatów nie jest wyjątkowo trudna - to tylko dlatego, że twórcy parają się po prostu inną, dodatkową pracą, szukają zarobków poza pisarstwem. Dobrze, że na podpis premiera czeka nowa tabela stawek za twórczość literacką, ale za tą decyzją nastąpić musi zwiększenie sum przeznaczonych na honoraria w prasie, radiu i telewizji, w teatrach i filmie. W imieniu podkomisji posłanka Kochanowska zwróciła się do obecnych na posiedzeniu przedstawicieli resortu, Komitetu DS. Radia i Telewizji, RSW „Prasa-Książka-Ruch” z prośbą o wyjaśnienie, czy przewiduje się w br. zwiększenie honorariów w związku z wprowadzeniem nowych stawek. To samo dotyczy zresztą nowego cennika plastycznego, słusznie preferującego twórczą pracę, a nie krótko żyjące reklamówki.</u>
          <u xml:id="u-1.73" who="#komentarz">Posłanka poruszyła również sprawę stypendiów twórczych oraz podkreśliła konieczność wymiany uwag i doświadczeń między jednostkami, zajmującymi się sprawami socjalnymi w zarządach głównych związków zawodowych i stowarzyszeniach twórczych. Stypendia nie stanowią rozwiązania sytuacji materialnej twórców, aczkolwiek w pewnych przypadkach bywają potrzebne. Chodzi jednak o to, aby twórcom stworzyć takie warunki, w których mogliby oni zarabiać na siebie dzięki własnej pracy, tzn. poprzez sprzedaż swoich dzieł. Jeśli pisarz dostanie za książkę odpowiednio wysokie honorarium, wówczas nie będzie musiał korzystać ze stypendium. To samo dotyczy plastyków, których najlepsze dzieła powinny być zakupywane przez państwo.</u>
          <u xml:id="u-1.74" who="#komentarz">Nie jest chyba dobrze, że na liście stypendystów w ciągu ostatnich lat znajdują się nazwiska ludzi wybitnych, których dzieła zasługują na jak najwyższą ocenę, także finansową. Słuszne byłoby, aby ministerstwo i muzea dysponowały odpowiednimi sumami na zakup prac tych twórców.</u>
          <u xml:id="u-1.75" who="#komentarz">System stypendialny nie wydaje się wyjściem słusznym ze społecznego punktu widzenia, ale jeśli ma być zachowany - powinien być rozciągnięty również na inne środowiska nie tylko literatów i plastyków.</u>
          <u xml:id="u-1.76" who="#komentarz">W dalszej części referatu posłanka mówiła o kłopotach z papierem, co limituje nakłady książek, nut oraz prac graficznych i rysunków. Trudności z papierem są również przyczyną, iż nie wysyłamy w dostatecznej ilości utworów naszych kompozytorów za granicę, czyniąc tym krzywdę polskiej twórczości. Jeśli chodzi o muzyków, warto dodać słów parę o problemach kompozytorów. Jest wśród nich spora grupa ludzi wybitnych i dobrze sytuowanych, m.in. dzięki zagranicznym sukcesom. Najlepiej jednakże powodzi się przedstawicielom lekkiej muzyki, którymi nasza fonografia najbardziej się interesuje. Trzeba jednak gwoli sprawiedliwości dodać, iż poprawiły się stawki za nagrania dla radia i telewizji, chociaż niepokój budzi fakt, że w ostatnich latach zmniejsza się ilość muzyki w programach radia i telewizji, sądząc choćby po wysokości wypłacanych tantiem.</u>
          <u xml:id="u-1.77" who="#komentarz">W wydawnictwie muzycznym kompozytor otrzymuje 10 tys. zł za druk utworu, nad którym pracuje rok. Należy się zastanowić nad sposobem premiowania kompozytora za jego dzieła wykonywane w salach koncertowych. Trzeba jeszcze przy okazji wspomnieć o bardzo wysokich cenach instrumentów, które muzyk-wykonawca musi na ogół posiadać na własność, a które w wielu przypadkach przekraczają jego finansowe możliwości. Słuszną rzeczą byłovy zakupywanie instrumentu na zasadzie kredytowej i za wspólne pieniądze: wykonawcy i instytucji zatrudniającej artystę.</u>
          <u xml:id="u-1.78" who="#komentarz">Sprawy mieszkaniowe - to temat szczególnej troski wszystkich zainteresowanych. Najgorzej wygląda to w środowisku twórców, artystów i dziennikarzy w stolicy. Komitet d/s Radia i Telewizji nie może od paru lat załatwić w urzędzie stołecznym nie tylko mieszkań dla specjalistów, ale także przydziału działek pod budownictwo jednorodzinne. Te same problemy ma RSW „Prasa”. Na duże trudności narzekają też plastycy i kompozytorzy, których twórczość wymaga specjalnych, odpowiednich pomieszczeń. W tej sprawie pomoc obiecał Komisji prezes CZ SBM S. Kukuryka poseł na Sejm. Podkomisja proponuje Prezydium przedstawienie posłowi Kukuryce sytuacji mieszkaniowej pracowników kultury, zwłaszcza w celu rozstrzygnięcia spraw czekających od wielu lat.</u>
          <u xml:id="u-1.79" who="#komentarz">Następnie posłanka zajęła się sytuacją specjalną dziennikarzy, zatrudnionych w Komitecie DS. Radia i Telewizji i RSW „Prasa-Książka-Ruch”. Komitet DS. Radia i Telewizji ma spore osiągnięcia w tej dziedzinie: poczynając od wydatnej podwyżki płac dla wszystkich pracowników, a kończąc na opiece nad matką i dzieckiem oraz emerytami. Telewizja boryka się jednak z kłopotami, związanymi z brakiem dostatecznie dużej własnej bazy wczasowej i zamrożeniem funduszu socjalnego - przy wzroście liczby pracowników tej instytucji. Oznacza to spadek sumy przypadającej na jednego pracownika w br. o dalsze 165 zł.</u>
          <u xml:id="u-1.80" who="#komentarz">Sprawą nadal nie rozwiązaną jest żywienie zbiorowe. Wydaje się, iż ze względu na różne godziny pracy najlepszym rozwiązaniem byłoby wygospodarowanie pieniędzy na dopłaty abonamentowe do gastronomii, bądź też dotacje na prowadzenie stołówek w klubach SDP lub innych stowarzyszeniach twórczych - zwłaszcza w ośrodkach regionalnych. W tym miejscu podkomisja pragnie poprzeć postulaty zgłoszone przez SDP, a dotyczące:</u>
          <u xml:id="u-1.81" who="#komentarz">1) inwestycji socjalnych, służących nie tylko dziennikarzom, ale i pracownikom RSW „Prasa” w zakresie poprawy bazy wczasowej;</u>
          <u xml:id="u-1.82" who="#komentarz">2) stworzenia lepszych warunków dla leczenia i profilaktyki dziennikarzy;</u>
          <u xml:id="u-1.83" who="#komentarz">3) zaprzestania limitowania delegacji dziennikarskich, które stanowią podstawę pracy zawodowej. Dziennikarze szczególnie w radiu i telewizji jeżdżą swoimi wozami, wożąc cenny sprzęt;</u>
          <u xml:id="u-1.84" who="#komentarz">4) priorytetu dla dziennikarzy przy rozdziale miejsc wczasowych, niezależnie od wysokości zarobków, ponieważ to oni właśnie są pracownikami produkcyjnymi;</u>
          <u xml:id="u-1.85" who="#komentarz">5) stworzenia własnej bazy wczasowej SDP, co wymaga przyznania kredytów.</u>
          <u xml:id="u-1.86" who="#komentarz">O ile Komitet DS. Radia i Telewizji grupuje aż 200 zawodów, to w RSW „Prasa-Książka-Ruch” jest 60 zawodów, ale za to bardzo zróżnicowanych, często w małych jednostkach. RSW „Prasa” jest w podobnej sytuacji jak Komitet DS. Radia i Telewizji, jeśli chodzi o fundusz socjalny. Jest on zamrożony, a więc suma przypadająca na jednego zatrudnionego - maleje. Duże rozproszenie przedsiębiorstw i jednostek podległych tej instytucji utrudnia akcje socjalne. Inne możliwości mają wydawnictwa prasowe, inne zaś kolportaż, czy ajenci lub sprzedawcy.</u>
          <u xml:id="u-1.87" who="#komentarz">Należy podkreślić trudności inwestycyjne RSW „Prasy” w dziedzinie budowy bazy socjalnej. Mimo że są na ten cel pieniądze, nie można ich wydąć i program, który przewidywał uzyskanie 8 tys. miejsc wczasowych rocznie nie zostanie zrealizowany. W świetle przedstawionych materiałów, niepokojąco wygląda fakt wzrostu kosztów wczasów i kolonii. Przy zamrożeniu środków stwarza to konieczność podwyższania opłat wnoszonych przez samych pracowników.</u>
          <u xml:id="u-1.88" who="#komentarz">Bacznej uwagi wymaga również stan zdrowia pracowników RSW „Prasą”, a szczególnie 2 grupy: dziennikarzy i poligrafików. Wymaga to bardziej energicznych działań w sferze profilaktyki, a przede wszystkim pilnej poprawy warunków pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.89" who="#komentarz">Jeśli idzie o grupę poligrafików, to trzeba powiedzieć o braku bazy wypoczynkowej, o zmniejszeniu funduszu socjalnego, trudnościach mieszkaniowych oraz nieatrakcyjnych płacach.</u>
          <u xml:id="u-1.90" who="#komentarz">W ciągu ostatnich lat poligraficy z 6-go miejsca tabeli zarobków spadli na 17-te miejsce, a to pociąga za sobą pogłębiający się brak kandydatów do tego zawodu i niepełne zatrudnienie w zakładach poligraficznych. Podkomisja popiera wnioski, dotyczące przyznawania nagród jubileuszowych za 25-30 lat prący w tym zawodzie, jednolite odprawy emerytalne, wydłużenie urlopów, jako rekompensata za szkodliwe warunki pracy. Uważa też za słuszne przyznawanie odznak „Zasłużonego drukarza PRL”, zwiększenie stawek dla uczniów i wynagrodzenia dla szkolących instruktorów, zorganizowanie żywienia zbiorowego. Sytuacja socjalna pracowników poligrafii wymaga podjęcia energicznych działań ze strony resortu i RSW „Prasa”, zmierzających do poprawy stanu rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-1.91" who="#komentarz">Przechodząc do omówienia warunków socjalno-bytowych pracowników w jednostkach bezpośrednio podległych resortowi kultury i sztuki posłanka Kochanowska stwierdziła, że stosunkowo najlepsze są one w teatrach. Generalnie rzecz biorąc, poprawiła się sytuacja materialna aktorów. Młodzież nie zaczyna już od tak niskiego pułapu zarobków, jak poprzednio. Przeciętna podwyżka płac w teatrze wyniosła 805 zł przy czym pracownicy artystyczni otrzymali średnio 1.217 zł więcej. Przyzwoitą gażę ma dyrektor teatru, podwyższono dodatek objazdowy do 100 %, a za występy gościnne - stawka wynosi 1.500 zł. Ustawa emerytalna dla twórców objęła także aktorów. Rozwiązuje się systematycznie ich sprawy mieszkaniowe. Wzrosły stawki dla wykonawców występujących w radiu i telewizji. Gorsze warunki mają pracownicy zaplecza scenicznego, chociaż i tu nastąpiła pewna poprawa.</u>
          <u xml:id="u-1.92" who="#komentarz">Jeśli chodzi o przedsiębiorstwa rozrywkowe i cyrki, to resort zobowiązany został przez sejmową Komisję do poprawy sytuacji w Julinku - zimowej i szkoleniowej siedzibie artystów cyrkowych. Komisja chciałaby uzyskać odpowiedź, co w tej dziedzinie zrobiono?</u>
          <u xml:id="u-1.93" who="#komentarz">Co się tyczy spraw przedstawionych przez Stowarzyszenie Filmowców Polskich, to zgadzamy się z tym - powiedziała posłanka Kochanowska, że nie najlepszy jest start młodych dyplomantów łódzkiej szkoły filmowej, dla których brak jest etatów i pracy.</u>
          <u xml:id="u-1.94" who="#komentarz">Szukają oni zajęcia w świetlicach, dyskusyjnych klubach filmowych itd. Niewysokie są płace za reżyserię filmu fabularnego - najniższe w całym obozie Socjalistycznym.</u>
          <u xml:id="u-1.95" who="#komentarz">Filmowcy domagają się przeprowadzenia analizy płac w pionie produkcji, poprawy stanu bhp na planie, organizacji pomieszczeń wypoczynkowych w wytwórniach.</u>
          <u xml:id="u-1.96" who="#komentarz">W zdecydowanie trudnej sytuacji materialnej są pracownicy kin. W czasie pobytu w Przemyślu i Rzeszowie członkowie podkomisji zaznajomili się z kłopotami tamtejszego środowiska, które narzeka na zbyt wysokie plany wpływów, ustalone wtedy, gdy na ekranach były bardzo kasowe filmy. Plan wpływów został ustalony przy założeniu podwyżki o 30 proc. cen biletów do kin, ale podwyżka ta - jak dotąd - nie doszła do skutku.</u>
          <u xml:id="u-1.97" who="#komentarz">W Przemyślu pracownicy domów kultury podnieśli sprawę zabezpieczenia w budżecie tylko 60 proc. funduszów na płace. Tak ustawiany budżet zachęca do zwalniania pracowników lub do zachęcania ich, by korzystali z bezpłatnych urlopów. Posłowie chcieliby wiedzieć, jakie jest stanowisko resortu w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-1.98" who="#komentarz">I ostatnia grupa pracowników kultury: ludzie zatrudnieni w muzeach i bibliotekach. Tym powodzi się najgorzej. Płace w muzeach są niższe od przeciętnej krajowej o około 50 proc., podobnie jak płace pracowników konserwacji i bibliotekarzy, gdzie średnia w mieście sięga 2.960 zł, na wsi zaś 2.339 zł.</u>
          <u xml:id="u-1.99" who="#komentarz">Kończąc rozważania płacowe, podkomisja zastrzega się, iż nie domaga się nacisków w sprawie natychmiastowej regulacji płac w niektórych działach kultury, wnosi jednak o opracowanie przez resort planu działań w tej dziedzinie i przygotowanie danych o zarobkach pracowników kultury, także porównanie z płacami w innych zawodach i w przemyśle. Konieczne są chyba rozmowy z rządem na temat określenia terminów, w jakich przystąpi się do porządkowania spraw płacowych.</u>
          <u xml:id="u-1.100" who="#komentarz">Jasności wymaga też sprawa rozwoju niezadowalającego dziś zaplecza socjalnego, przeznaczonego dla pracowników kultury, poszerzenia bazy wypoczynkowej i wykorzystania obiektów zabytkowych na ten cel. Potrzebny jest program rozbudowy tej bazy, obejmujący przyszłą 5-latkę, lepsza praca służb socjalnych, zgodne z potrzebami rozwiązywanie spraw żywienia zbiorowego, program pomocy emerytom oraz opieki i pomocy dla młodych twórców, zaczynających pracę.</u>
          <u xml:id="u-1.101" who="#komentarz">(Dyskusja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WiceministerkulturyisztukiAleksanderSyczewski">W ostatnich latach nastąpiło znaczne polepszenie sytuacji socjalnej szerokiej rzeszy pracowników kultury. W wynika ustawy z 1975 r. o funduszu socjalnym powstały środki na ten cel oraz zorganizowane zostały służby socjalne we wszystkich jednostkach. W minionym roku nastąpił w wielu dziedzinach dalszy postęp, m.in. wzrosła np. w porównania z rokiem poprzednim liczba miejsc wczasowych o 50 proc.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WiceministerkulturyisztukiAleksanderSyczewski">Jeśli idzie o środowiska twórcze to warto zająć się szczególnie zasadami i wysokością honorowania dzieł we wszystkich dziedzinach twórczych. Zgodnie z rządowym programem podnoszenia płac i z Kodeksem Pracy dokonana została regulacja płac we wszystkich środowiskach kultury. Chodzi teraz o to, aby tak ustawić zasady honorowania, żeby pobudzały one do jeszcze aktywniejszej twórczości. Dobrym wzorem do naśladowania jest np. teatr, gdzie wiele spraw bytowych i twórczych udało się rozwiązać; najtrudniejsze zaś problemy występują w środowisku literackim, co wiąże się z ograniczeniami działalności wydawniczej, limitowaniem nakładów. Odbija się to niekorzystnie na wysokości zarobków literatów. W tej sytuacji resort wespół z wydawnictwami i zakładami poligraficznymi dokonał analizy programu na rok bieżący, w wyniku której opracowano wystąpienie w sprawie zwiększenia minimalnej puli przydziału papieru na potrzeby literatury współczesnej. Ma się to odbyć kosztem oszczędności na akcydensach, opakowaniach. Nastąpiło też pewne zwiększenie funduszy na honoraria, które stanowić powinny główne źródło utrzymania twórców.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WiceministerkulturyisztukiAleksanderSyczewski">Istnieje jednak konieczność różnych innych form dofinansowania. W 1977 r. 830 autorów otrzymało 6 mln zł. w formie stypendiów z funduszu autorskiego. Znaczne są środki na stypendia nie tylko dla literatów, ale i dla plastyków, którym taka pomóc materialna bardzo często bywa potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WiceministerkulturyisztukiAleksanderSyczewski">Jeśli idzie o realizację ustawy emerytalnej dla twórców, artystów, twórców ludowych - to załatwionych zostało ponad 8 tys. spraw, przy czym średnia wysokość emerytury wynosi obecnie ok. 7,5 tys. zł, a w 1980 r. sięgać będzie 8,5 tys. zł. Wdowy po twórcach otrzymują rentę wdowią (pod warunkiem, że składki były systematycznie płacone) liczącą średnio 4 tys. zł. Kłopot jest natomiast z emeryturami z tzw. „starego portfela” oraz z rentami dla zasłużonych, przyznanymi w minionych litach i dziś znacznie mniejszymi niż normalne emerytury.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WiceministerkulturyisztukiAleksanderSyczewski">Omawiając sytuację muzyków, wiceminister Syczewski skoncentrował się na dwóch sprawach: mieszkań i instrumentów. Resort zawarł porozumienie z Centralnym Związkiem Spółdzielczości Budownictwa Mieszkaniowego, który obiecał pomoc w przydziałach mieszkań i pracowni dla twórców - a są to lokale specjalnie przystosowane. W latach 1975–77 w samej Warszawie twórcy uzyskali 338 mieszkań. Uruchamia się także specjalne kasy pożyczkowe, udzielające pożyczek na wkłady mieszkaniowe. Kasa taka działa w Związku Literatów Polskich w Związku Kompozytorów, przewiduje się dla wykonawców muzyków. Jeśli idzie o instrumenty - wprowadza się nowy system zakupu polegający na tym, że w kosztach partycypuje zarówno muzyk, jak i państwo i to jest wyjście tańsze i korzystniejsze dla obu stron.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WiceministerkulturyisztukiAleksanderSyczewski">Nie udało się natomiast załatwić całkowicie wielu ważnych spraw dotyczących sytuacji materialnej pracowników poligrafii. Mimo trzykrotnej podwyżki w ciągu ostatnich lat pracownicy ci zajmują obecnie zaledwie 17 miejsce w tabeli płac, a chociaż średnia dla fachowców wysokokwalifikowanych nie jest mała - to jednak przy niewielkiej automatyzacji i zacofaniu tego przemysłu przeciętne zarobki są raczej skromne.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WiceministerkulturyisztukiAleksanderSyczewski">Do tego dodać należy trudne warunki pracy, bowiem wiele koniecznych inwestycji ulega opóźnieniu, a zdarza się, że ze względu na bezpieczeństwo i higienę pracy niektóre działy trzeba nawet zamykać. Resort czyni starania o poprawę sytuacji zarówno płacowej drukarzy i jak i warunków ich pracy zwłaszcza, że notuje się ostatnio gwałtowne zmniejszenie liczby nowych kandydatów do tego zawodu.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#WiceministerkulturyisztukiAleksanderSyczewski">Wiele jest też do zrobienia na zapleczu technicznym teatrów. Tu także największym problemem jest dopływ kadr m.in. dlatego, że obniżony został wiek emerytalny w niektórych grupach zawodowych i że w pionie technicznym teatru zarobki nie są atrakcyjne.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#WiceministerkulturyisztukiAleksanderSyczewski">Wiceminister Syczewski odpowiedział również na pytanie podkomisji dotyczące cyrkowej bazy w Julinku. Zrobiono tam wszystko, co dało się wykonać bez inwestycji, ale budowa hotelu, o który resort szczególnie zabiega, jest niezbędnym warunkiem radykalnej poprawy. Minister ustosunkował się do sytuacji filmowców mówiąc o ich zarobkach, na które składa się nie tylko suma pobierana za reżyserię lecz także premia za rozpowszechnianie filmu, a niekiedy honorarium za współautorstwo scenariusza. Podobnie jak zresztą z dramaturgami, którzy niezależnie od stosunkowo niewysokiego honorarium za dzieło - otrzymują tantiemy za jego wystawienie w teatrze. Niezbędne jest jednak podwyższenie podstawowych stawek. Postulaty tej grupy twórców, jak również pracowników kin (nie ma dotąd zgody na podwyżkę cen biletów) są słuszne i uzasadnione. Najpilniejszą jednak sprawą jest poprawa warunków płacowych pracowników bibliotek, muzeów oraz poligrafii i wiele się robi, aby sytuację tę poprawić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełWitoldLassota">Spośród 22 komisji sejmowych tylko jedna Komisja Kultury i Sztuki wyłoniła działającą od dwóch kadencji stałą podkomisję do spraw socjalnych, która szczególnie troskliwie zajmuje się sytuacją twórców i dba o stworzenie im właściwych warunków pracy. Chcielibyśmy mieć dokładny obraz sytuacji i potrzeb, aby mieć porównanie z sytuacją i potrzebami innych resortów.</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#PosełWitoldLassota">Wiceprezes Komitetu DS. Radia i Telewizji Eugeniusz Patyk: w odpowiedzi na zawarte w referacie uwagi na temat niedostatecznego popularyzowania muzyki poważnej, przedstawił następujące dane w 1967 r. Telewizja Polska nadawała 67 godzin muzyki poważnej w swoim programie. W 1975 było już 165 godzin, zaś w 1977 r. ponad 200 godz. Analogiczny wzrost udziału muzyki poważnej odnotować można w programie radia, które w ub. roku nadało 7 tys. godz. muzyki poważnej, podczas gdy 6 lat temu było to zaledwie 3.882 godziny. Wzrosła też ilość nagrań archiwalnych, zarówno w Warszawie, jak i ośrodkach regionalnych (przy czym połowa ich to polska muzyka poważna), podniosła się wysokość honorariów dla twórców i odtwórców i tantiem dla kompozytorów. Jest to rezultat zarówno obszerniejszego programu muzycznego, jak i nowych stawek.</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#PosełWitoldLassota">Wiceprezes Patyk wspomniał o filmach produkowanych przez telewizję. W wytwórni „Poltel” powstało w 1976 r. kilkaset odcinków filmów telewizyjnych, które w sumie złożyłyby się na 100 filmów pełnometrażowych. Te wielkości mają bezpośrednie znaczenie dla środowiska twórczego: scenarzystów, reżyserów, aktorów.</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#PosełWitoldLassota">Telewizja powołała wydawnictwa radia i telewizji, jako nową formę mecenatu nad twórczością literacką. W ub. roku wydano 11 pozycji literatury pięknej w nakładzie 499 tys. egz., a honoraria za to wyniosły 850 tys. zł. W bież. roku planuje się wydanie 22 tytułów w nakładzie ok. 850 tys. egz., zaś honoraria sięgnąć mają 1.931 tys. zł, przy czym zrównane zostały taryfikatory, do niedawna różne dla Warszawy i ośrodków terenowych: obecnie średnia w Centrali i w terenie zrównała się.</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#PosełWitoldLassota">Co się tyczy bazy wypoczynkowej, Komitet ma ok. 900 własnych miejsc w różnych regionach kraju, zbudowanych sposobem gospodarczym lub w formie wspólnych inwestycji z innymi związkami i instytucjami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WiceprezesRSWPrasaKsiążkaRuchBronisławStępień">Konieczna jest analiza wielkości funduszu socjalnego, bowiem maleje on, podczas gdy ceny za wczasy zasadniczo rosną, a limit wynajmowania kwater prywatnych dla pracowników także się zmniejsza. Oznacza to ograniczenie liczby korzystających z wypoczynku. Drugą sprawą jest problem żywienia zbiorowego dla pracowników: 240 redakcji, często małych, znajdujących się w nieodpowiednich lokalach nie może sobie pozwolić na zorganizowanie stołówek. Dlatego też na poparcie zasługuje wniosek skorzystania z usług gastronomii, na co przecież są środki w RSW. Jeśli idzie o sytuację mieszkaniową w Warszawie, to na 5 tys. dziennikarzy - 200 osób szczególnie potrzebujących czeka na przydziały. Do 1976 r. zawierane były umowy patronackie, dzięki czemu RSW otrzymywała kilkadziesiąt mieszkań rocznie; obecnie umowy te rozwiązano i przydział roczny sięga 7–8 mieszkań. Mówca zdecydowanie poparł również wniosek podkomisji, dotyczący konieczności analizy i poprawy płac w poligrafii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzedstawicielkaZarząduGłównegoZwiązkuPlastykówBronisławaWilimowska">Od szeregu lat występują duże trudności w zabezpieczeniu materiałowym plastyków. Jest to problem bardzo ważny, gdyż w wielu przypadkach trudności materiałowe pozbawiają możliwości wykonywania zawodu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#PosełKarolMałcużyński">Wydaje się konieczne uzupełnienie przepisów ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym twórców, a przede wszystkim ustawowe zapewnienie wypłacania zasiłków chorobowych. Zdarzają się przypadki, że przy dłuższym leczeniu, twórca nie może osiągnąć dochodu ze swej działalności, a jeżeli nie korzysta jeszcze z zaopatrzenia emerytalnego, pozbawiony jest środków do życia.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#PosełKarolMałcużyński">Należałoby również dopuścić możliwość wyboru renty, najkorzystniejszego dla twórcy. Np. niektórzy z nich, otrzymali kiedyś renty dla zasłużonych, ale teraz po wejściu w życie ustawy o emeryturach dla twórców mogliby przejść na normalne zaopatrzenie emerytalne, które jest wyższe niż renty dla zasłużonych.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#PosełKarolMałcużyński">Dobrodziejstwa ustawy o zaopatrzeniu twórców nie obejmują niektórych pracowników naukowych, którzy np. nie będąc równocześnie zatrudnionymi na etacie piszą dzieła naukowe, czy też tłumaczą prace naukowe z języków obcych. Problem wymaga uregulowania.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#PosełKarolMałcużyński">Skąd Komitet DS. Radia i Telewizji uzyskuje dodatkowe przydziały papieru na wydawanie literatury pięknej? Podjęcie działalności wydawniczej przez Komitet oznacza rozszerzenie frontu wydawniczego literatury pięknej.</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#PosełKarolMałcużyński">Nie należy chyba rozumieć wyjaśnień Komitetu o poważnym podniesieniu zarobków pracowników w placówkach terenowych jako dążenie do zrównania płac pomiędzy centralą i ośrodkami regionalnymi. Nie zawsze chyba byłoby to słuszne.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#PosełKarolMałcużyński">Przedstawiciel komitetu DS. Radia i Telewizji, dyrektor Stanisław Stampfl wyjaśnił, że Komitet w ramach swojej działalności wydawniczej wydaje niektóre dzieła literatury pięknej oraz scenariusze sztuk i seriali telewizyjnych. Działalność ta prowadzona jest w ramach ogólnej puli papieru przyznanej dla Komitetu. Podjęcie tej działalności stworzyło dodatkowe możliwości wydawania scenariuszy i dzieł literackich. Wśród autorów wydawanych przez Komitet są m.in.: Auderska, Mularczyk, Newerly, Drozdowski, Safian, Szypulski, Derecki, itd.</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#PosełKarolMałcużyński">Komitet nie dąży do tego, ażeby płace pracowników ośrodków regionalnych były równe płacom pracowników centrali. Przyznano jednak uprawnienia redaktorom ośrodków terenowych do stosowania tego samego taryfikatora płac jaki stosowany jest w centrali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Z wielkim uznaniem podkreślić należy, że Komisja po raz pierwszy podjęła dyskusję nad całokształtem spraw związanych z warunkami socjalno-bytowymi wszystkich pracowników kultury. Dotychczas problem ten rozpatrywany był tylko w stosunku do niektórych grup i raczej fragmentarycznie.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Jak wynika z przedstawionego koreferatu i dyskusji, wiele jest jeszcze do zrobienia w tej dziedzinie. A ogólnie można stwierdzić, że warunki pracowników kultury są często znacznie gorsze niż w innych działach gospodarki narodowej. Szkoda, że w czasie dyskusji na ostatnim plenarnym posiedzeniu Sejmu w sprawie realizacji kodeksu pracy, nie podjęto również problemu - jak jest on realizowany w stosunku do pracowników kultury, jakie są ich warunki płacowe i bytowe. Wizytacje poselskie wskazują na duże zróżnicowanie warunków pracy i złożoność problemów socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Wydaje się, że dzisiejsza dyskusja powinna stanowić sygnał wywoławczy dla porządkowania tych spraw. Z przedłożonych Komisji materiałów resortowych nie można wyrobić sobie stanowiska jakie przedsięwzięcia będą podjęte dla poprawy warunków socjalno-bytowych poszczególnych grup pracowników. Nie mogą zadowolić przedstawione w informacjach cyfry dotyczące przydziału skierowań na wczasy, czy też rozwoju akcji kolonijnej. Problem jest głębszy. Właśnie trudne warunki pracy w takich działach jak poligrafia, czy księgarstwo są jedną z podstawowych przyczyn niedoboru kadr w tych zawodach, dużej fluktuacji, słabego dopływu młodych pracowników. Ważną instytucją jest np. Polska Agencja Prasowa, która pracuje w bardzo trudnych warunkach.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Przedstawione środki dla rozwiązania problemów mieszkaniowych pracowników kultury wydają się niewystarczające i nie rokują perspektywy rychłej poprawy. Problem wymaga kompleksowego rozważenia i opracowania długofalowego planu działania, obejmującego nie tylko rozdział mieszkań z przydziału państwowego, ale również przyśpieszanie przydziału mieszkań w ramach spółdzielczości mieszkaniowej, ułatwianie podejmowania budowy domków jednorodzinnych itp. W polityce mieszkaniowej mieć trzeba na uwadze tworzenie dogodnych warunków dla tych zwłaszcza, którzy wyrażą chęć osiedlenia się w terenie. Jest to jeden z istotnych warunków realizowania policentrycznego modela kultury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#PosełWitoldLassota">Słusznie stwierdzono w dyskusji, że przedstawione przez resorty informacje rejestrujące tylko globalne cyfry dotyczące niektórych przedsięwzięć socjalnych nie mogą zadowolić posłów. Wizytacje poselskie wskazują, że na ogół w dużych ośrodkach warunki socjalno-bytowe pracowników kultury są lepsze, ale w terenie sytuacja jest znacznie gorsza, a tam przecież placówki kulturalne odgrywają doniosłą rolę w rozwoju życia kulturalnego.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#PosełWitoldLassota">Opracować trzeba program działania w zakresie poprawy warunków socjalno-bytowych pracowników kultury i z całą konsekwencją realizować go.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#PosełWitoldLassota">Wiceminister kultury i Sztuki Aleksander Syczewski zgodził się z tym, że warunki pracy w terenowych ośrodkach kultury są niejednokrotnie bardzo trudne, podobnie zresztą jak w wielu małych zakładach poligraficznych. Resort stara się o poprawę sytuacji, jednak środki na ten cel są jeszcze daleko nie wystarczające.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#PosełWitoldLassota">Ustosunkowując się do problemów poruszonych w dyskusji wiceminister Syczewski wyjaśnił, że w dawnym pałacu Bruhla w Młocinach mieścić się będzie dom pracy twórczej Związku Literatów Polskich. Część zabytkowa tego pałacu została właściwie już odrestaurowana, rozpoczęto również dobudowywane nowej części. Podjęto prace remontowe i adaptacyjne w celu przygotowania dalszych domów pracy twórczej zarówno dla literatów, jak i muzyków, kompozytorów i aktorów.</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#PosełWitoldLassota">Resort zdaje sobie sprawę z trudności w zaopatrzeniu plastyków w niezbędne pomoce i materiały. W roku ubiegłym na import tych materiałów wydano 800 tys. zł. dew., w roku bieżącym planuje się zwiększenie wydatków na ten cel do 2.300 tys. zł dewizowych.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#PosełWitoldLassota">Nie przewiduje się wypłaty zasiłków chorobowych dla twórców; w przypadkach szczególnych mogą oni występować o przyznanie zasiłku z funduszów resortu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełLucjanMotyka">W pałacyku Bruhla w Młocinach mieściły się dotychczas magazyny „Zachęty”. Po oddaniu go Związkowi Literatów trzeba „Zachęcie” przydzielić pomieszczenia zastępcze. Problem magazynów dla różnego rodzaju instytucji kulturalnych w Warszawie wymaga generalnego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełLucjanMotyka">Dyrektor departamentu w Ministerstwie Kultury i Sztuki Józef Mąka wyjaśnił, że resort zwrócił się do prezydenta Warszawy o pomoc w zapewnieniu pomieszczenia zastępczego na magazyny dla „Zachęty”.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełLucjanMotyka">Odpowiadając na pytanie poseł Kochanowskiej, co do zabezpieczenia funduszu płac dla pracowników w ośrodkach kultury w Przemyślu mówca wyjaśnił, że resort przekazuje pełną kwotę funduszu płac, dla zatrudnionych w tych ośrodkach i może tu tylko występować niedobór powstały w wyniku likwidacji dodatkowych etatów, które dotychczas były finansowane przez zakłady pracy.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#PosełLucjanMotyka">Wiceprzewodniczący Związku Zawodowego Pracowników Kultury Zdzisław Reksz stwierdził, że podobne problemy sygnalizowane były również w Poznaniu, Katowicach i Częstochowie. Związek wystąpił o szczegółowe informacje w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">Mimo przedłożonych wyjaśnień, sprawa zabezpieczenia funduszu płac dla terenowych domów kultury nie jest jasna. Wydaje się celowe, ażeby resort zbadał w trybie pilnym ten problem i przekazał sejmowej Komisji informację w tej sprawie, mając przy tym na uwadze pozytywne załatwienie wszystkich problemów konfliktowych.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#PosełZygmuntSurowiec">Zlecono podkomisji opracowanie projektu opinii i dezyderatów w oparciu o przebieg obrad.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#PosełZygmuntSurowiec">W kolejnym punkcie porządku obrad Komisja wysłuchała informacji wiceministra Aleksandra Syczewskiego na temat bieżących prac legislacyjnych. Z informacji tej wynika, że resort prowadzi te prace w kierunku doskonalenia istniejących już przepisów prawnych, obejmowania regulacją prawną różnych dziedzin działalności, przygotowania aktów o znaczeniu bardziej zasadniczym oraz przygotowania aktów prawnych regulujących całokształt spraw związanych z kontaktami międzynarodowymi.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#PosełZygmuntSurowiec">W wyniku realizacji decyzji Rady Ministrów z 1972 r. w sprawie porządkowania i doskonalenia prawa uchylono 129 aktów normatywnych obowiązujących w resorcie kultury i sztuki oraz zweryfikowano 365. Wykazy tych aktów opublikowano w Dzienniku Urzędowym resortu w czerwcu ubiegłego roku.</u>
          <u xml:id="u-10.4" who="#PosełZygmuntSurowiec">Jeżeli chodzi o regulację prawną różnych nowych dziedzin działalności resortu, to opracowano m.in. przepisy dotyczące stosowanych stawek w wydawnictwach, cenniki dla kompozytorów obejmujące stawki za nagrania i wykonywanie utworu, przygotowuje się nowe umowy dotyczące upowszechniania i wydawania dzieł muzycznych itp. Opracowano również cenniki za usługi plastyczne oraz uregulowano problemy opodatkowania twórczości plastycznej.</u>
          <u xml:id="u-10.5" who="#PosełZygmuntSurowiec">Praktyka potwierdza, że rozwiązania zawarte w ustawie o ochronie zabytków są słuszne i ustawa ta nie wymaga nowelizacji potrzebna jest tylko aktualizacją niektórych zarządzeń wykonawczych. Pracuje się nad projektem prawa autorskiego. Jest ono w tej chwili konsultowane z środowiskami twórczymi i wydaje się, że na przełomie 1978–79 r. będzie można przedłożyć roboczy projekt ustawy do szerszej konsultacji.</u>
          <u xml:id="u-10.6" who="#PosełZygmuntSurowiec">Resort przygotowuje również projekt uchwały Rady Ministrów regulujący zasady tworzenia i tryb wykorzystania Wojewódzkiego Funduszu Kultury.</u>
          <u xml:id="u-10.7" who="#PosełZygmuntSurowiec">Jeżeli chodzi o akty prawne dotyczące kontaktów międzynarodowych, to dotyczą one przede wszystkim dalszej aktywizacji Polski w światowych organizacjach kulturalnych, ochrony praw autorskich oraz koedycji wspólnych wydań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełAnnaKochanowska">Prosiła o wyjaśnienie, czy została uregulowana sprawa wynagradzania nauczycieli szkół muzycznych za godziny nieprzepracowane z powodu nieobecności ucznia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#PosełZygmuntSurowiec">Prosił o wyjaśnienie, jak zostały zrealizowane wnioski wysunięte w swoim czasie na wspólnym posiedzeniu Komisji Kultury i Sztuki i Komisji Spraw Zagranicznych, kiedy rozpatrywano politykę kulturalną w świetle aktu końcowego KBWE.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#PosełZygmuntSurowiec">Poseł Witold Lassota prosił o poinformowanie, czy przewiduje się nowelizację ustawy o bibliotekach uchwalonej przed 10 laty oraz ustawy o ochronie zabytków.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#PosełZygmuntSurowiec">Jeżeli chodzi o projekt prawa autorskiego, dążyć trzeba do tego, ażeby prace nad nim przebiegały bardziej sprawnie, a dyskusja była dynamiczna, twórcza i powszechna. Nie można przeciągać opracowywania tego projektu w nieskończoność.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełKrystynaMarszałekMłyńczyk">Komisja oczekiwała, że resort poinformuje ją, jakie problemy wymagają jeszcze uregulowania prawnego, i w jakiej mierze Komisja mogłaby pomóc w opracowaniu i przyśpieszeniu niektórych rozwiązań prawnych. Rozpatrując w swoim czasie realizację ustawy o ochronie zabytków zwracano uwagę na konieczność uregulowania niektórych spraw, m.in. wyraźnego określenia praw i obowiązków użytkowników obiektów zabytkowych oraz doprowadzenia do wpisania niektórych zabytków do rejestru światowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#PosełKarolMałcużyński">Projekt prawa autorskiego jest konsultowany z „Zaiksem”, ale rzeczywiście należy przyśpieszyć opracowywanie tego projektu. Trzeba zdawać sobie sprawę, że nie uda się nam opracować idealnych przepisów, m.in. z uwagi na żywiołowy postęp w rozwoju życia kulturalnego i technik pracy dziennikarskiej, twórczej. Wydaje się jednak, że na pewno nowe przepisy będą bardziej przydatne od tych, które opracowane były w 1952 r.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#PosełKarolMałcużyński">Przedstawicielka Związku Plastyków Bronisława Wilimowska postulowała, by projekt prawa autorskiego był konsultowany ze związkami branżowymi. Dotychczas Związek Plastyków nie otrzymał do zaopiniowania tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#PosełKarolMałcużyński">Wiceminister kultury i sztuki Aleksander Syczewski poinformował, że resort przygotował na spotkanie belgradzkie szczegółowe materiały dotyczące realizacji aktu końcowego KBWE i że problemy prawidłowej realizacji tych postanowień znajdują się nadal w centrum uwagi resortu.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#PosełKarolMałcużyński">Rada biblioteczna pracuje nad nowelizacją ustawy o bibliotekach.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#PosełKarolMałcużyński">Przewiduje się opracowanie rozporządzeń wykonawczych regulujących prawa i obowiązki użytkowników obiektów zabytkowych, Na pytanie poseł Kochanowskiej resort prześle odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#PosełKarolMałcużyński">Komisja przyjęła do wiadomości przedstawione informacje i wyjaśnienia.</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#PosełKarolMałcużyński">W związku z dyskusją na posiedzeniu sejmowej Komisji Kultury i Sztuki w dniu 6 grudnia 1977 nad projektem planu i budżetu na 1978 r., w imieniu podkomisji dezyderaty pod adresem Prezydium Komisji Kultury i Sztuki zgłosiła poseł Krystyna Marszałek-Młyńczyk (SD).</u>
          <u xml:id="u-14.7" who="#PosełKarolMałcużyński">Podkomisja proponuje:</u>
          <u xml:id="u-14.8" who="#PosełKarolMałcużyński">- uznać, że ograniczanie przydziału papieru na książki i czasopisma przynosi straty kulturze umysłowej społeczeństwa. Przydziały papieru na 1978 r. są niewystarczające i należy dążyć do ich podwyższenia w trakcie realizacji planu rocznego, a także - szukać dodatkowych rezerw i oszczędności w planach wydawniczych innych resortów. Przyznane na 1978 r. wydawnictwom podległym Ministerstwu Kultury i Sztuki przydziały papieru nie zabezpieczają realizacji uznanych za priorytetowe w pięciolatce planów wydawniczych w zakresie literatury pięknej, podręczników (1 rok reformy oświaty) i wydawnictw encyklopedycznych;</u>
          <u xml:id="u-14.9" who="#PosełKarolMałcużyński">- wyrazić zaniepokojenie zmniejszającymi się zapasami księgarskimi, co jest wynikiem ograniczania produkcji wydawniczej;</u>
          <u xml:id="u-14.10" who="#PosełKarolMałcużyński">- dokonać rewizji systemu ekonomicznego w zakresie relacji między wysokością dotacji na wydawnictwa deficytowe a wysokością akumulacji. Określenie wysokich zadań w zakresie akumulacji w przedsiębiorstwach wydawniczych i niezabezpieczenie odpowiedniej dotacji na wydawnictwa deficytowe spowoduje dalsze podwyżki cen książek, które i tak wzrastają nieproporcjonalnie do cen innych artykułów rynkowych;</u>
          <u xml:id="u-14.11" who="#PosełKarolMałcużyński">- dokonać rewizji systemu opodatkowania systemów twórczych za prące twórcze;</u>
          <u xml:id="u-14.12" who="#PosełKarolMałcużyński">- utworzyć fundusz dewizowy na stypendia i wyjazdy twórcze w dyspozycji ministra kultury;</u>
          <u xml:id="u-14.13" who="#PosełKarolMałcużyński">- upoważnić dyrektora Naczelnego Zarządu Wydawnictw do podejmowania decyzji, przyspieszających wydanie szczególnie potrzebnych ze społecznego punktu widzenia wydawnictw, takich jak słowniki i encyklopedie;</u>
          <u xml:id="u-14.14" who="#PosełKarolMałcużyński">- wyrazić zaniepokojenie przedłużającymi się pracami przy budowie gmachu Biblioteki Narodowej;</u>
          <u xml:id="u-14.15" who="#PosełKarolMałcużyński">- zobowiązać wojewodów do zabezpieczenia i pełnego wykorzystania funduszów na remonty, modernizację, poprawę warunków pracy i wyposażenie terenowych placówek kultury, zwłaszcza bibliotek, kin i muzeów. Powinni oni także zabezpieczyć fundusze na zakupy książek, muzealiów, wydatki bieżące placówek kultury, wspieranie działalności społecznego ruchu kulturalnego, stypendia dla uczniów szkół artystycznych oraz na płace i awanse dla pracowników kultury;</u>
          <u xml:id="u-14.16" who="#PosełKarolMałcużyński">- zobowiązać wojewodów do rozwoju muzealnictwa, zwłaszcza w woj. chełmskim, ostrołęckim i bielsko-podlaskim oraz do większej dbałości o zbiory muzealne;</u>
          <u xml:id="u-14.17" who="#PosełKarolMałcużyński">- wyrazić zaniepokojenie wydłużającym się cyklem prac rekonstrukcyjnych i remontowo-budowlanych w obiektach zabytkowych; - - przyznać „Desie” wyłączność eksportu monet i numizmatów;</u>
          <u xml:id="u-14.18" who="#PosełKarolMałcużyński">- wskazać na potrzebę większej troski o warunki pracy pracowników kultury, o stałą poprawę ich sytuacji socjalno-bytowej, wypoczynku, ochrony zdrowia, regeneracji sił;</u>
          <u xml:id="u-14.19" who="#PosełKarolMałcużyński">- wskazać na potrzebę poprawy warunków pracy i warunków bytowych pracowników i uczniów ośrodka Szkolenia Artystów Cyrkowych w Julinku;</u>
          <u xml:id="u-14.20" who="#PosełKarolMałcużyński">- uznać sprawozdanie z przebiegu posiedzeń komisji zamieszone w prasie za nie oddające w pełni istoty dyskusji i zgłaszanych propozycji merytorycznych;</u>
          <u xml:id="u-14.21" who="#PosełKarolMałcużyński">- uznać za konieczne podjęcia przez stałą podkomisję DS. poligrafii i wydawnictw interpelacji poselskiej w sprawie gospodarki papierem na cele wydawnicze i jakości papieru.</u>
          <u xml:id="u-14.22" who="#PosełKarolMałcużyński">Na temat stylistycznej i redakcyjnej formy dezyderatów wypowiedział się poseł Karol Małcużyński (bezp.), wiceminister Aleksander Syczewski i poseł Lucjan Motyka (PZPR). Upoważniono Prezydium Komisji do ostatecznego zredagowania tych dezyderatów i skierowania ich do rządu.</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>