PPC / ppc

text_structure.xml 626 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 04)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Piotr Zgorzelski, Włodzimierz Czarzasty, Małgorzata Gosiewska i Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę państwa posłów o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Na galerii mamy gości. Witamy uczniów ze Szkoły Podstawowej im. Armii Krajowej z Turska pod opieką pana Czesława Szymoniaka.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Witamy też uczniów ze Społecznego Liceum Ogólnokształcącego im. Maharadży Jam Saheba Digvijay Sinhji. Nie wiem, czy dobrze przeczytałam, ale przywitałam.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Martę Kubiak, Magdalenę Łośko, Pawła Rychlika i Konrada Frysztaka.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Marta Kubiak i Paweł Rychlik.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Paweł Rychlik i Konrad Frysztak.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie mamy komunikatów.)</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszałek">Nie ma komunikatów.</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych, druk nr 3354.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszałek">— o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta,</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#Marszałek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 3357, 3330 i 3332.</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusjach nad tymi punktami porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#Marszałek">Mamy wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Panie Szeregowy Pośle Kaczyński…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Pani poseł, pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Pani Marszałek…</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Pani poseł, pani poseł Jachira…</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wynocha!)</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Pani poseł, czy pani poseł mnie słyszy? Czy pani poseł mnie słyszy?</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#komentarz">(Wypowiedzi poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-6.4" who="#Marszałek">Pani poseł, pani podejdzie.</u>
          <u xml:id="u-6.5" who="#komentarz">(Wypowiedzi poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-6.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-6.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Do psychiatry.)</u>
          <u xml:id="u-6.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest na sali lekarz?)</u>
          <u xml:id="u-6.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Bez cenzury.)</u>
          <u xml:id="u-6.10" who="#Marszałek">Pani szeregowa poseł Jachira, proszę używać właściwych określeń.</u>
          <u xml:id="u-6.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-6.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-6.13" who="#komentarz">(Marszałek włącza mikrofon)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Ja. Tak.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale pani nabzdyczona dzisiaj.)</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełKlaudiaJachira">Panie Szeregowy Pośle Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo…</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#komentarz">(Część posłów uderza w pulpity)</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełKlaudiaJachira">Zgłaszam wniosek o przerwę i Konwent Seniorów, aby uzupełnić porządek obrad o informację rządu, dlaczego polskie rzeki zamieniacie w ścieki. Jako posłanka Zielonych byłam w poniedziałek nad Kanałem Gliwickim, widziałam, że sytuacja sprzed roku się powtarza.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Zapytała pani…)</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełKlaudiaJachira">Wyłowiono tonę martwych ryb. Woda jest słona, ścieki nadal płyną i pojawiły się złote algi. Czym zajmują się służby?</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełKlaudiaJachira">Wyławianiem i ukrywaniem tego, chodzili za mną i pilnowali, bym nic nie znalazła. Nie udało się. Stworzyliście taką putinowską rzeczywistość, ludzie się boją.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełKlaudiaJachira">Rzeka ginie i nic nie robicie. Polskie rzeki…</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj, jak nie masz nic do powiedzenia.)</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełKlaudiaJachira">…to nie ścieki!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Ponieważ Konwent Seniorów dopiero się odbył, nie będę go zwoływać.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#Marszałek">Pani poseł Marcelina Zawisza, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-8.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale przerwę tak.)</u>
          <u xml:id="u-8.4" who="#Marszałek">Nie, wniosek był o Konwent, a to należy do mnie. Nie zwołam Konwentu, bo dopiero był.</u>
          <u xml:id="u-8.5" who="#komentarz">(Głos z sali: I o przerwę.)</u>
          <u xml:id="u-8.6" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Zawisza.</u>
          <u xml:id="u-8.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Wniosek był o przerwę, nie rozumie tego pani?)</u>
          <u xml:id="u-8.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Wniosek był o przerwę.)</u>
          <u xml:id="u-8.9" who="#Marszałek">Głośniej. Głośniej.</u>
          <u xml:id="u-8.10" who="#komentarz">(Poseł Klaudia Jachira: Wniosek był o przerwę, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-8.11" who="#Marszałek">W celu zwołania Konwentu Seniorów. A Konwentu nie zwołam. Pani siada.</u>
          <u xml:id="u-8.12" who="#komentarz">(Poseł Klaudia Jachira: Ale wniosek był o przerwę.)</u>
          <u xml:id="u-8.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale przerwa to przerwa.)</u>
          <u xml:id="u-8.14" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani poseł Zawisza.</u>
          <u xml:id="u-8.15" who="#Marszałek">Pani poseł, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-8.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Odra należy do wszystkich, a nie do was.)</u>
          <u xml:id="u-8.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Nabzdyczona.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełMarcelinaZawisza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Od połowy kwietnia minister Wdówik jest w posiadaniu listy schorzeń kwalifikujących do jednorazowego orzeczenia o niepełnosprawności dla dzieci nieuleczalnie chorych. Obiecaliście, że jeszcze przed poprzednim posiedzeniem Sejmu ta lista wejdzie w życie, tak żeby nie ciągać dzieci z niepełnosprawnością i ich rodziców co roku przed komisje orzecznicze. I nic nie zrobiliście w tej sprawie przez 2 miesiące, jest to wstyd i hańba! Obiecaliście to nie opozycji, ale dzieciom z niepełnosprawnością i ich rodzicom. To oni co roku muszą udowadniać, że nie są oszustami. To oni co roku muszą udowadniać, że ich dzieci nie wyzdrowieją i że należy im się pomoc państwa. Zacznijcie działać i realizować swoje własne obietnice, bo to jest wstyd i hańba, żeby oszukiwać dzieci z niepełnosprawnościami. Weźcie się do roboty, bo jak chcecie, to potraficie zrobić rzeczy w ciągu jednego posiedzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę, o głos poprosiła pani minister Marlena Maląg.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-10.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To niech Gróbarczyk wyjdzie w sprawie…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Poseł! Powiem tak, w ostatnim czasie realizujemy wsparcie dla osób niepełnosprawnych, a ten ostatni czas to jest od 2015 r.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">To wsparcie finansowe, to Fundusz Solidarnościowy, to również wprowadzenie strategii dla osób niepełnosprawnych, ale co najważniejsze, ustawa, która aktualnie trafiła do Senatu i którą państwo popieraliście, za co dziękuję — prawie jednogłośnie przegłosowaliśmy ją na posiedzeniu Sejmu. I szczerze powiedziawszy, nie wiem, o czym pani poseł dzisiaj tutaj opowiada…</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę porozmawiać z rodzicami dzieci.)</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">…bo ta ustawa przede wszystkim jednoznacznie wprowadza nowe świadczenie wspierające, pokazuje drogę dojścia do tego świadczenia i jasno mówi, że od 1 stycznia 2024 r. to świadczenie będzie obowiązywało. Te zmiany są tam zawarte.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Dlatego też, szanowna pani poseł, zapraszamy do współpracy.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Pan minister Paweł Wdówik pochyla się nad wszystkimi tematami, chce te zadania skutecznie realizować i je realizuje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Pan poseł Artur Dziambor, Wolnościowcy.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, w trybie sprostowania…)</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma, nie było wymienione…)</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#Marszałek">Pani poseł, ale to był wniosek formalny, a nie debata.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale pani minister…)</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Została źle zrozumiana.)</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#Marszałek">Pani poseł, za chwilę, dobrze, za chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#Marszałek">Pan poseł Dziambor.</u>
          <u xml:id="u-12.11" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełArturDziambor">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dowiedziałem się, że Ministerstwo Finansów bawi się teraz w memy. Na ulicach polskich miast pojawiły się bilbordy z paletą z poukładanymi pieniędzmi i jest tam taki wielki napis: Gdzie są te pieniądze? Oczywiście nie jest to podpisane logo Prawa i Sprawiedliwości, właściwie nie wiadomo, kto te bilbordy wypuścił, ale jeden z internautów, pan Radosław Karbowski, zapytał Ministerstwo Finansów, ile to kosztowało. Okazało się, że na Internet i na prasę chcecie wydać prawie 0,5 mln zł, przepraszam, miliarda, 0,5 mld zł, ale drugie 0,5 mld będziecie chcieli wydać na bilbordy, i to już idzie z kancelarii premiera. Miliard złotych chcecie wydać na kampanię: Gdzie te pieniądze były zakopane?…</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Złodzieje. Morawiecki, złodzieje.)</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełArturDziambor">…którą próbujecie udowodnić, że nie dodrukowaliście pieniędzy, tylko znaleźliście je tam, gdzie ich nie było. To jest kłamstwo, pani minister finansów powinna się z tego wytłumaczyć.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Złodzieje!)</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Wniosek formalny złóż.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Pani poseł na końcu, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#Marszałek">Pan poseł Paweł Zalewski, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#Marszałek">Na końcu.</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, na bilbordy więcej niż…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełPawełZalewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Stara polityka, zamiast rozwiązywać realne problemy Polski, urządza polowania na rosyjskich agentów.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A co? Boisz się?)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Strach cię obleciał.)</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełPawełZalewski">PiS uczynił szkolnictwo polem walki politycznej, niszcząc godność i bezpieczeństwo finansowe zawodu nauczyciela. Tymczasem nowe technologie zmieniają świat. Jeżeli chcemy być w jego centrum, a nie w zaścianku, jeżeli chcemy edukacji równych szans, musimy zmienić naszą szkołę. Trzecia Droga chce dobrego angielskiego po podstawówce i nauki bez korepetycji. Dlatego złożymy poprawkę do budżetu zwiększającą roczne wydatki na edukację do 6% PKB. Do tego niezbędne jest przyjęcie naszej ustawy o subwencji oświatowej dla samorządów. Trzeba co najmniej o wysokość 3% PKB… Edukacja to pole do odbudowy wspólnoty, zaufania i współpracy, a nie do walki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Pani poseł Zawisza, sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakie sprostowanie, przecież nazwiska nie było.)</u>
          <u xml:id="u-16.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Jakie sprostowanie?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełMarcelinaZawisza">Pani minister mówi, że nie wie, o czym mówię, więc ja wytłumaczę. Minister Wdówik zobowiązał się do przygotowania listy schorzeń, które kwalifikują do jednorazowego wydania orzeczenia do 16. roku życia, tak żeby rodzice dzieci z niepełnosprawnością nie musieli co roku udowadniać, że ich dzieci nie wyzdrowieją. I teraz tak, nie potrzebują państwo do tego ani Sejmu, ani Senatu, ani nawet prezydenta, ponieważ wystarczy to przyjąć w randze rozporządzenia. Nie ma absolutnie żadnego usprawiedliwienia, że przez 2 miesiące minister Wdówik w tej sprawie nie zrobił nic. A więc może zamiast prostować moje słowa, pani minister porozmawia z ministrem Wdówikiem, dlaczego nie wykonał swojego zobowiązania, które złożył tysiącom rodzin w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pani minister Marlena Maląg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Poseł! Myślę, że tak jak wszyscy tutaj jesteśmy, to chyba nie kto inny, ale pan minister Paweł Wdówik najlepiej rozumie sprawy osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Pan minister Paweł Wdówik swoimi działaniami pokazuje, że krok po kroku zmienia sytuację osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Głos z sali: O konkretne rozporządzenie chodzi.)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Strategia na rzecz osób niepełnosprawnych pokazuje konkretne kroki, działania. Ustawa, o której wcześniej mówiłam, jest ustawą historyczną. Jest to tak naprawdę swoisty przewrót…</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#komentarz">(Głos z sali: 2 miesiące!)</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">…w zakresie przede wszystkim wsparcia osób niepełnosprawnych, dania im prawa do godnego i niezależnego życia.</u>
          <u xml:id="u-19.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie na temat.)</u>
          <u xml:id="u-19.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to za ściema?)</u>
          <u xml:id="u-19.9" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">I tę ustawę popierają zarówno państwo, jak i organizacje, które z nami współpracują.</u>
          <u xml:id="u-19.10" who="#komentarz">(Głos z sali: To tylko lanie wody.)</u>
          <u xml:id="u-19.11" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Działania, które są podejmowane, są przede wszystkim przemyślane. Jeżeli pan minister Paweł Wdówik zobowiązał się, to zapewne to swoje zobowiązanie wykona, natomiast wszystko wymaga odpowiednich procesów i analiz. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Pani poseł Joanna Senyszyn, Lewica Demokratyczna.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jako posłanka ziemi pomorskiej dostaję dużo listów od przerażonych pracowników fabryki Scania w Słupsku, która w I kwartale 2024 r. ma być zamknięta.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to nie są oświadczenia.)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Fabryka zatrudnia obecnie 847 osób. Przecież średnia rodzina w Polsce to 3,5 osoby, a więc tak naprawdę zagrożonych jest kilka tysięcy osób, mieszkańców Słupska. Wszyscy zostaną zwolnieni. To tragedia dla miasta i tragedia dla mieszkańców. Na razie w podsłupskiej Kobylnicy pozostanie jeszcze zatrudniający 200 osób zakład produkcji podwozi autobusowych. Trzeba więc działać szybko.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełJoannaSenyszyn">Jaką propozycję ma w tej sprawie rząd? Czy są prowadzone rozmowy ze Scanią? Co rząd chce zrobić? Zwłaszcza że likwidacja fabryki to również rezygnacja z dostaw różnych podzespołów produkowanych w wielu zakładach w Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł. To nie był wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#Marszałek">Proszę państwa, są komunikaty.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#Marszałek">Poproszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">Drogie Panie i Drodzy Panowie Posłowie! Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Infrastruktury — godz. 9.15,</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Infrastruktury — godz. 9.45,</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Finansów Publicznych — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Sprawiedliwości i Praw Człowieka — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 10.15,</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Kultury i Środków Przekazu — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych — godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Zdrowia — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-23.15" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-23.16" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Łączności z Polakami za Granicą — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-23.17" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-23.18" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Kultury i Środków Przekazu — godz. 14.30,</u>
          <u xml:id="u-23.19" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-23.20" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Spraw Zagranicznych — godz. 15.30,</u>
          <u xml:id="u-23.21" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-23.22" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Edukacji, Nauki i Młodzieży — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-23.23" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-23.24" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Spraw Zagranicznych — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-23.25" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-23.26" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Spraw Zagranicznych — godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-23.27" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 19.</u>
          <u xml:id="u-23.28" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">Pani poseł Barbara Dziuk, przewodnicząca podkomisji stałej do spraw onkologii, zaprasza wszystkich na otwarcie wystawy dotyczącej profilaktyki nowotworów męskich, które odbędzie się w dniu 14 czerwca o godz. 15 przy sali kolumnowej.</u>
          <u xml:id="u-23.29" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">Szef Kancelarii Sejmu zaprasza do oddawania krwi w ramach Światowego Dnia Krwiodawstwa, który przypada na dzień 14 czerwca. W tym dniu na terenie Sejmu będzie dostępny krwiobus, gdzie będzie można oddać krew w godz. 9–14. Szczegółowych informacji udziela Wszechnica Sejmowa Biura Komunikacji Społecznej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks spółek handlowych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 3191) — kontynuacja.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 3191?</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Chwilę, jeszcze chwilę.)</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#Marszałek">Czy już działa?</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze momencik.)</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#Marszałek">Jeszcze nie działa?</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#Marszałek">Działa?</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, działa.)</u>
          <u xml:id="u-24.15" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. 7 — za, przeciw — 424, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-24.16" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-24.17" who="#Marszałek">Na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu wyznaczam termin przedstawienia sprawozdania przez komisję do dnia 5 lipca 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-24.18" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ogólnoeuropejskim indywidualnym produkcie emerytalnym (druk nr 3186) — kontynuacja.</u>
          <u xml:id="u-24.19" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-24.20" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-24.21" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-24.22" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 3186?</u>
          <u xml:id="u-24.23" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-24.24" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-24.25" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. 132 — za, 298 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-24.26" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-24.27" who="#Marszałek">Na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu wyznaczam termin przedstawienia sprawozdania przez komisję do dnia 5 lipca 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-24.28" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-24.29" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-24.30" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Zdrowia w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-24.31" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-24.32" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 3259?</u>
          <u xml:id="u-24.33" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-24.34" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-24.35" who="#Marszałek">Głosowało 432 posłów. 7 — za, 418 — przeciw, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-24.36" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Zdrowia w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-24.37" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ochronie małoletnich przed dostępem do treści nieodpowiednich w internecie.</u>
          <u xml:id="u-24.38" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-24.39" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, z zaleceniem zasięgnięcia opinii Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki, w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-24.40" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-24.41" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 3282?</u>
          <u xml:id="u-24.42" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-24.43" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-24.44" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. 7 — za, 425 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-24.45" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii, z zaleceniem zasięgnięcia opinii Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki, w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-24.46" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o rewitalizacji rzeki Odry.</u>
          <u xml:id="u-24.47" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-24.48" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-24.49" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-24.50" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 3303?</u>
          <u xml:id="u-24.51" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-24.52" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-24.53" who="#Marszałek">Głosowało 434 posłów. 196 — za, 232 — przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-24.54" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-24.55" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 3354).</u>
          <u xml:id="u-24.56" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust 1. regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-24.57" who="#Marszałek">Czy w tej sprawie ktoś pragnie zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-24.58" who="#Marszałek">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-24.59" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.60" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku w brzmieniu z druku nr 3354?</u>
          <u xml:id="u-24.61" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-24.62" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-24.63" who="#Marszałek">Głosowało 431 posłów. 414 — za, 4 — przeciw, wstrzymało się 13.</u>
          <u xml:id="u-24.64" who="#Marszałek">Sejm podjął…</u>
          <u xml:id="u-24.65" who="#komentarz">(Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Pani marszałek, ja nie zagłosowałam. Zwracam uwagę. Nie było po prostu…)</u>
          <u xml:id="u-24.66" who="#komentarz">(Głos z sali: No to trudno.)</u>
          <u xml:id="u-24.67" who="#Marszałek">Pani poseł, mówi mi to pani po zakończeniu, po odczytaniu wyników. Pani wybaczy.</u>
          <u xml:id="u-24.68" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-24.69" who="#komentarz">(Głos z sali: Przed.)</u>
          <u xml:id="u-24.70" who="#komentarz">(Głos z sali: A kiedy ma mówić? Przed?)</u>
          <u xml:id="u-24.71" who="#Marszałek">Ale to proszę zgłosić do protokołu, pani poseł, że pani zagłosowała, a komputer się pomylił i pani nie zaliczył.</u>
          <u xml:id="u-24.72" who="#komentarz">(Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska: Nie zagłosowałam, bo w ogóle nie włączyła się maszynka.)</u>
          <u xml:id="u-24.73" who="#Marszałek">To proszę to zgłosić do protokołu, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-24.74" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę włączyć maszynkę.)</u>
          <u xml:id="u-24.75" who="#Marszałek">Sejm podjął uchwałę w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-24.76" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-24.77" who="#Marszałek">Ogłaszam 2 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-24.78" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 9 min 25 do godz. 9 min 29)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2977 i 3028).</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę pana posła Grzegorza Lorka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Wielce Szanowna Pani Minister! Panie, Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2977. Niniejszym przedkładam pod obrady Wysokiej Izby sprawozdanie komisji.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Pragnę przypomnieć, że projekt m.in. wprowadza nowe przesłanki niegodności dziedziczenia w postaci uporczywego uchylania się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem lub inną umową, a także w postaci uporczywego uchylania się od wykonywania nad spadkodawcą obowiązku pieczy, w szczególności wynikającego z władzy rodzicielskiej, opieki, sprawowania funkcji rodzica zastępczego, małżeńskiego obowiązku wzajemnej pomocy albo z obowiązku wzajemnego szacunku i wspierania się rodzica i dziecka.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Projektowana zmiana niewątpliwie stanowi odpowiedź na nieetyczne zachowania spadkobierców naruszające szczególnie cenne dobra osobiste spadkodawców, takie jak m.in. życie, zdrowie, godność, które są wartościami konstytucyjnymi podlegającymi szczególnej ochronie. W odniesieniu do ograniczenia ustawowego dojścia do spadku osób należących do dalszych krewnych spadkodawcy, tj. dalszych niż wnuki dziadków, zmiana ta niewątpliwie wpłynie na skrócenie czasu postępowań o stwierdzenie nabycia spadku. Projektowana regulacja nie będzie stała na przeszkodzie do odmiennego rozdysponowania swoim majątkiem przez spadkodawcę w drodze testamentu.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Kolejna rzecz to zwolnienie w określonych sytuacjach rodziców z obowiązku uzyskiwania zgody sądu na przyjęcie wprost lub odrzucenie spadku w imieniu dziecka. Tę zmianę również należy ocenić jednoznacznie pozytywnie, ponieważ rozwiązanie to nie stwarza zagrożenia dla interesów majątkowych dziecka, a spadek wcześniej już odrzucony przez rodzica jest najprawdopodobniej zadłużony. Zmiana ta eliminuje również formalności związane z koniecznością uzyskania w takiej sytuacji przez rodzica zgody na odrzucenie lub przyjęcie spadku wprost przez dziecko.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">W trakcie prac podkomisji i komisji posłowie brali czynny udział, za co chciałbym państwu szczególnie podziękować.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Szanowna Wysoka Izbo! Kieruję projekt do dalszych prac z rekomendacją komisji co do jego przyjęcia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy ponownie głos zabierze pan poseł Grzegorz Lorek, przedstawiając stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Wielce Szanowna Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2977.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Problem z tym, że spadkobierca odrzuca spadek, w przeszłości był rzadkością. Obecnie dostęp do kredytów, tzw. chwilówek, i zakupów na raty przyczynił się do lawinowego zadłużenia konsumentów. Coraz częściej zmarli pozostawiają swoim bliskim jedynie długi. Odrzucenie spadku stało się czynnością, z którą sądy i notariusze spotykają się na co dzień. Procedowany projekt zawiera wiele korzystnych zmian, które ułatwiają życie bardzo wielu osobom. Jesteśmy zdania, że prawo powinno nadążać zarówno za zmianami związanymi z zadłużaniem Polaków, jak i zmianami społecznymi.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Ze względu na powyższe w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość zdecydowanie rekomenduję skierowanie projektu ustawy do dalszych prac w komisji.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! W imieniu klubu składam poprawkę do projektu. Konsekwencją przyjęcia poprawki będzie potrzeba aktualizacji odnośnika nr 1 oraz dostosowania numeracji w projekcie ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Joanna Jaśkowiak przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koalicji Obywatelskiej wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2977.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Chciałabym powiedzieć pierwszą podstawową rzecz. Mój przedmówca przedstawił bardzo obszernie zmiany, które mają być wprowadzone, jedynie z podstawowego przedłożenia ustawowego. Tu się zgadzamy. Są to zmiany, które są potrzebne, które są oczekiwane zarówno przez prawników, jak i społeczeństwo. Natomiast projekt ten jest przykładem, jak z w miarę dobrego projektu, nad którym można faktycznie szczerze i uczciwie pracować, żeby wypracować rozwiązania jak najbardziej potrzebne i akceptowalne, zrobiono — tak jak zawsze metodą PiS-u — śmietnik na wszelkie inne ustawy, naruszając przy tym zarówno zasady techniki prawodawczej, jak i regulamin Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PosełJoannaJaśkowiak">W tym projekcie, który w swoim podstawowym założeniu obejmował usprawnienia dotyczące składania oświadczeń o odrzuceniu spadku zarówno w imieniu osób pełnoletnich, jak i małoletnich, kwestię ograniczenia uzyskiwania zgód sądu opiekuńczego na uzyskanie takiego oświadczenia, kwestię ograniczenia kręgu osób uprawnionych do dziedziczenia w dalszej kolejności po spadkodawcy, pojawiły się starą metodą PiS-u wrzutki. Wrzutki dotyczące np. ustawy o obronie Ojczyzny. Naprawdę nie jestem w stanie w żaden sposób sobie wyobrazić, co ustawa o obronie Ojczyzny ma wspólnego z odrzuceniem spadku.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Mam nadzieję, że w toku dalszych prac w komisji projekt odzyska swój pierwotny kształt i będzie nadawał się do przyjęcia. W związku z tym składam poprawki, jest ich trochę. Mam nadzieję, że zostaną przyjęte. Wtedy projekt uzyska naszą akceptację. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Monika Falej przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełMonikaFalej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koalicyjnego Klubu Parlamentarnego Lewicy wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw. Wcześniej to był druk nr 2977, obecnie jest to druk nr 3028.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełMonikaFalej">Przedłożony projekt dotyczy wprowadzenia zmian w prawie spadkowym i ma on wprowadzić zapisy gwarantujące lepsze zabezpieczenie sytuacji prawnej spadkobierców, w szczególności osób małoletnich i całkowicie ubezwłasnowolnionych, poprzez ułatwienie im lub ich opiekunom złożenia oświadczenia dotyczącego przyjęcia lub odrzucenia spadku w przypisanym terminie. Zakłada on także wyłączenie z dziedziczenia dalszych zstępnych dziadków spadkodawcy, czyli tzw. ciotecznych lub stryjecznych wnuków i dalszego pokolenia. Rozwiązanie to według projektodawcy ma m.in. skrócić czas trwania postępowań i ograniczyć potrzebę poszukiwania przez sąd i wzywania na rozprawę dalszych krewnych spadkodawcy.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PosełMonikaFalej">I tyle by było pozytywnego w tej ustawie, gdyby rzeczywiście dotyczyła ona tylko i wyłącznie tego tematu. Ale niestety. Co się zadziało de facto na posiedzeniu komisji kodyfikacyjnej i posiedzeniu podkomisji poświęconym temu projektowi? Ano właśnie to, że zostały dodane poprawki, które nijak mają się do przedmiotowego projektu. Jest kolejna próba wprowadzenia przez PiS chronienia swoich, w tym prezesa, próba obchodzenia prawa, by chronić swoich. To jest lex Kaczyński 2. Również poprawki, które zostały złożone, dotyczące chociażby obrony ojczyzny, nie mają nic wspólnego ze spadkiem ani z tym, czego dotyczyć miała ustawa. A więc nie ma tu żadnego związku z procedowaną ustawą, żadnego ułatwienia dla spadkobierców, nie ma tutaj przedłożonego żadnego ułatwienia w odrzucaniu spadku. Okazuje się, że te rozwiązania, które dotyczą dzieci spadkobierców, schodzą na dalszy plan, a ważniejsza jest ochrona własnych interesów partyjnych i naprawianie rzeczy czy też ustaw, które ze spadkobraniem nie mają nic do czynienia, chociażby właśnie ustawa o obronie Ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#PosełMonikaFalej">Szanowny Sejmie! Jeżeli państwo będziecie się przyglądali tej ustawie i w dalszych pracach rzeczywiście wrócimy do pracy nad pierwotnym projektem, to wówczas rzeczywiście klub Lewicy poprze tę ustawę. Jeżeli nie, to niestety ze smutkiem stwierdzam, że interes partyjny PiS-u nie będzie popierany przez klub Lewicy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Krzysztofa Paszyka, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Trudno na wstępie nie wyrazić oburzenia tymi praktykami, chociaż prawa strona, większość i te projekty rządowe przyzwyczaiły nas już do tego, że w projektach, które, wydawałoby się, dotykają jasnej i klarownej materii, zaczynają się pojawiać kwiatki zupełnie z innej planety. Niestety po raz kolejny w ustawie o spadkobraniu zaczyna górować obrona ojczyzny. To jest praktyka, której trudno z tego miejsca nie krytykować, bo to jest psucie legislacji. Myślę, że każdy parlamentarzysta, który już trochę lat w procesie legislacyjnym, w tworzeniu prawa uczestniczy, to wie i trzeba to nazwać po imieniu.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Oczywiście materia dotycząca spadkobrania jest warta podjęcia i dobrze, że została podjęta. Natomiast też nie można nie zgłosić krytycznych zastrzeżeń. Profesjonaliści, którzy znają się na tej materii prawnej, na tym wycinku prawa, na to zwracają uwagę. Ja też pozwolę sobie chociażby na taki jeden niuans zwrócić uwagę. Mianowicie pkt 4 w art. 928 § 1 jest ciągle mało precyzyjny. Istnieją przecież przypadki, gdy bliscy spadkodawcy przebywają stale za granicą i z tych przyczyn nie są w stanie sprawować nad spadkodawcą opieki czy nawet utrzymywać codziennego kontaktu ze względu na barierę technologiczną. Osoby starsze nierzadko mogą kontaktować się z bliskimi jedynie podczas bezpośredniego spotkania lub ewentualnie telefonicznie. W takiej sytuacji bez wątpienia w wielu przypadkach pojawiają się w toku procesu o stwierdzenie nabycia spadku zarzuty innych uczestników, iż osoba taka jest niegodna dziedziczenia. W takim przypadku zarówno przed sądem, jak i przed pełnomocnikami uczestników pojawi się wyzwanie związane z postępowaniem dowodowym mającym przedstawić uczestnika postępowania jako osobę, która nie zajmowała się spadkodawcą. Będzie to dotyczyć nie tylko faktu sprawowania opieki prawnej, lecz przede wszystkim opieki faktycznej. Należy uznać, że trudne będzie więc dowiedzenie w okolicznościach poszczególnej sprawy, że do takich zaniedbań doszło i że realizują one hipotezę omawianej normy prawnej. Takie unormowanie nowej przesłanki ze względu na jej niejasność może więc prowadzić do trudności interpretacyjnych przepisu, a w konsekwencji do wydłużenia w czasie postępowania o stwierdzenie nabycia spadku. To jest chociażby jeden z takich przykładów, które w toku prac powinny być zmienione i nasze poparcie tego projektu uzależnione będzie właśnie od tych zmian. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Tuduj przedstawi stanowisko koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełKrzysztofTuduj">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt wskazuje w dużym stopniu na to, że PiS i ziobryści chcą poprawić statystyki kosztem merytorycznego rozpoznania sprawy. Mówię o zmniejszeniu kręgu spadkobierców. Uważam, że jest to sposób na to, żeby majątki spadkodawców szybciej przechodziły na Skarb Państwa. Jak widać, w ten sposób następuje łatanie dziury budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełKrzysztofTuduj">Uzasadnieniem projektu jest fakt, że ma to przyspieszyć procedowanie nad postępowaniami spadkowymi. Chodzi o to, żeby ograniczyć szukanie dalszych krewnych. Tylko pytam, czy to nie jest tak, że państwo polskie się rozwija, następuje cyfryzacja, następuje rozwój skuteczności administracji i powinno być coraz łatwiej znaleźć w kraju potencjalnych spadkobierców, żeby mogli złożyć oświadczenie o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Tym samym rząd przyznaje, że administracja jest mało skuteczna. Chciałbym podkreślić, że aby realnie przyspieszyć postępowania, trzeba wprowadzić postulat Konfederacji, tj. parametryzację sądów. Chodzi o to, aby wyroki były sprawiedliwsze, a postępowania — zdecydowanie sprawniej prowadzone i szybciej zakańczane.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PosełKrzysztofTuduj">Oczywiście przyłączam się do krytyki, którą wyrazili moi szanowni przedmówcy, co do wrzucania do projektu z zakresu spadkobrania projektów dotyczących zupełnie innej materii — ustawy o obronie Ojczyzny, regulacji przepisów. Takie mieszanie to po prostu nieporozumienie legislacyjne. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Tomasz Zimoch przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Mógłbym podobnie jak poseł sprawozdawca przytaczać kolejne zdania uzasadnienia tego projektu, który przewiduje rozszerzenie katalogu przesłanek niegodności dziedziczenia o przesłankę zachowania szczególnie nagannego polegającego na uporczywym uchylaniu się od wykonywania wobec spadkodawcy obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową lub od wykonywania nad nim obowiązku pieczy. Mógłbym tak czytać dalej.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełTomaszZimoch">Skąd nagle, zupełnie niespodziewanie pojawiły się w tym projekcie propozycje zmieniające art. 448 Kodeksu cywilnego? Chodzi o zadośćuczynienie za naruszenie dobra osobistego. Panie pośle, pan nawet słowem o tym nie wspomniał, zdając sprawozdanie z dotychczasowych prac legislacyjnych. Skąd nagle u pana pomysł, by do tego projektu wrzucić właśnie taką poprawkę? Tym bardziej dlaczego dzisiaj, podczas posiedzenia plenarnego pan nawet o tym nie wspomina innym posłom?</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PosełTomaszZimoch">Chyba wysłuchał pan również tego, co powiedziała pani poseł Joanna Jaśkowiak, która zwróciła uwagę na to, że w tym projekcie znalazły się przepisy zupełnie niepotrzebne, zmieniające inne ustawy, np. Prawo o stowarzyszeniach. Czy to naprawdę nie jest nowelizacja kodeksowa? Czy to nie powinien być najwyższy stopień sejmowego procedowania? Kodeks ma być kodeksem. Nawet nowa ustawa nie może być zbiorem różnych poprawek do różnych ustaw, tak jak to się większości sejmowej podoba. Niestety za normę w tej kadencji przyjęto, że do każdego projektu można dorzucać wszystko, co w danym momencie jest potrzebne sejmowej większości. Pani minister, pytanie do pani: Dlaczego tak się dzieje?</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy ktoś z państwa posłów zechce jeszcze dopisać się do listy mówców zadających pytania?</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie, to zamykam tę listę.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym zapytać o sens prowadzenia prac nad proponowanymi zmianami w obliczu zapowiadanej przez resort ministra Ziobry likwidacji przepisów dotyczących ograniczeń prawnych, jeśli chodzi o pomawianie przez telewizję publiczną opozycji, lub wprowadzenia nowych przepisów dających wolność słowa prorządowym dziennikarzom. W omawianej ustawie mamy zmiany gwarantujące wypłatę zadośćuczynienia osobie pomówionej. Ministerstwo Sprawiedliwości, zapewne w trosce o kieszenie niektórych wylewnych polityków w okresie przedwyborczym, zapowiada zmiany w procedowanych dzisiaj zmianach. Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Panie Marszałku! Pani Minister! Panowie Posłowie! Chciałbym zadać pytanie. W myśl obowiązujących obecnie przepisów z żądaniem uznania spadkobiercy za niegodnego można wystąpić nie później niż przed upływem 3 lat od otwarcia spadku, art. 929 Kodeksu cywilnego. Wobec tego występujący jednocześnie 5-letni termin skutecznego dochodzenia roszczeń z tytułu zachowku, art. 1007 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego, w porównaniu z terminem przewidzianym na uznanie spadkobiercy za niegodnego, art. 929 Kodeksu cywilnego, wydaje się zbyt długi. Czy można byłoby to zmienić? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł, pani marszałek Barbara Dolniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tym projektem minister zdrowia, przepraszam, minister Ziobro znowu dzieli ludzi wedle własnych upodobań, według własnego uznania. Zajrzyjcie bowiem do art. 11 projektu: prokurator do spraw wojskowych po zwolnieniu ze służby wojskowej pozostaje na stanowisku prokuratora, i to w danej prokuraturze, niezależnie od liczby stanowisk w tej jednostce. A jak to jest w przypadku sędziów? Sprawdźmy w art. 15. Otóż sędzia zwolniony z zawodowej służby wojskowej, który pozostaje na stanowisku sędziego w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, przechodzi z tym dniem w stan spoczynku. To jakby skrojone pod usunięcie sędziów niewygodnych dla ministra zdrowia… Co ja dzisiaj z tym ministrem zdrowia? Chyba dlatego, że boli mnie gardło. To jakby skrojone pod usunięcie sędziów niewygodnych dla ministra Ziobry. W jaki sposób rozumiecie równość wobec prawa? Ogłaszacie przywracanie sędziów do pracy, a tylnymi drzwiami znowu się ich pozbywacie.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Zdzisław Wolski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie: Czy zmiana art. 24 ust. 5 jest potrzebna? Czy nie wprowadza zamieszania prawnego, nie powiela istniejących przepisów? Otóż proponowaną zmianą jest dopisanie w ust. 5, że uprzywilejowany dostęp do danych z ewidencji gruntów i budynków mają sądy w ramach swoich postępowań. A przecież właśnie w art. 24 ust. 5 — jest to w Dzienniku Ustaw z 2021 r. poz. 1990 — to uprzywilejowanie jest. Po co ta zmiana? Czy to znaczy, że urzędy nie respektują prawa już obowiązującego? I jedna uwaga: ciągle nie ma tego łatwego dostępu dla obywateli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Grabczuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście nabywanie spadków przez spadkobierców czy też ich odrzucanie wymaga pewnego uproszczenia, m.in. po to, żeby te procedury nie trwały zbyt długo. Ale z drugiej strony, biorąc pod uwagę dzisiejsze możliwości, które posiadamy — chodzi generalnie o Internet, ale również o media społecznościowe — zastanawiam się, czy nie należałoby tutaj zwrócić większej uwagi na to, żeby ten proces mógł przebiegać znacznie sprawniej i znacznie krócej.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">I kolejna rzecz, to, co stało się już pewną tradycją i czego PiS nie potrafi się wyzbyć — państwo przedstawiacie projekt ustawy, który dotyczy konkretnego problemu czy konkretnego celu, ale jednocześnie do tego projektu ustawy wrzucacie elementy, które de facto nie są w ogóle związane z daną ustawą. To niestety jest rzecz nagminna, z którą do czynienia mieliśmy wczoraj, mamy dzisiaj i najprawdopodobniej będziemy mieć do końca waszej kadencji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Monika Falej, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełMonikaFalej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! PiS chce wprowadzić lex Kaczyński 2 przez zmiany w Kodeksie cywilnym dotyczące spadków, wprowadzając art. 448 dotyczący zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych. A więc w Polsce będzie się opłacało kłamać. To element cynicznej strategii PiS, legalizacja politycznego dziennikar… bandytyzmu. PiS de facto w spadku zostawi nam prawo, które nie będzie działać albo będzie działać właśnie na korzyść partyjnych aparatczyków. A zatem mam pytanie, panie prezesie Kaczyński, czy rozważa pan możliwość poprawy swojego zachowania. To zdecydowanie lepiej uchroni pana przed odpowiedzialnością. Ale wy oczywiście musicie tworzyć prawo, które zapewni wam bezkarność. Nie bylibyście sobą.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełMonikaFalej">Podsumowując — zamiast zmieniać prawo, zmieńcie swoje zachowanie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz prosimy na mównicę panią minister Katarzynę Frydrych, podsekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości, która odniesie się do wystąpień w imieniu klubów i kół oraz pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie pragnę podziękować członkom Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, członkom podkomisji stałej do spraw nowelizacji prawa cywilnego, legislatorom z Biura Legislacyjnego Sejmu, uczestnikom posiedzeń podkomisji, komisji, ekspertom, przedstawicielom strony społecznej oraz wiceprezesowi Krajowej Rady Notarialnej, który również brał udział w pracach podkomisji, za zaangażowanie w prace nad projektem, cenne uwagi i głosy w dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Przedkładany projekt jest rezultatem współpracy ww. uczestników posiedzeń podkomisji i komisji. Zgłoszone do niego poprawki, za które również chcę w tym miejscu podziękować, są wyrazem realizacji uwag Biura Legislacyjnego, jak też mają charakter dostosowawczy, porządkujący oraz ustrojowy w zakresie niezbędnym dla sprawnego zarządzania sądami.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Zgłoszone poprawki dotyczące ustawy — Kodeks rodzinny i opiekuńczy oraz ustawy — Kodeks postępowania cywilnego mają na celu nadanie projektowanym przepisom bardziej precyzyjnego charakteru. Poprawki dotyczące ustawy — Prawo o ustroju sądów powszechnych, ustawy — Prawo o ustroju sądów administracyjnych, ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, ustawy o obronie Ojczyzny, o której była tutaj mowa i do której odniosę się za chwilkę, mają charakter dostosowawczy, porządkujący oraz ustrojowy w zakresie niezbędnym, o czym już mówiłam, dla sprawnego zarządzania sądami. Z kolei poprawka dotycząca ustawy — Prawo o stowarzyszeniach ma na celu dostosowanie ostatecznej daty zakończenia kadencji władz stowarzyszenia do przewidywanej daty zakończenia procedowania nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Wyrażam przekonanie, że projekt zyska przychylność pań i panów posłów, gdyż wejście w życie zawartych w tym projekcie rozwiązań jest oczekiwane zarówno przez sądy, jak i przez samych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">A teraz odniosę się już szczegółowo do kwestii podanych i przedstawionych przez panie i panów posłów w trakcie dzisiejszego posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Odpowiedź na pytanie pana posła Adamczyka — jest prośba, aby to było na piśmie. Oczywiście taka odpowiedź zostanie przedstawiona.</u>
          <u xml:id="u-52.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Lorka, to pytanie wymaga szczegółowej analizy. Pochylimy się nad tymi zagadnieniami, które pan poseł był uprzejmy w dniu dzisiejszym zasygnalizować, i po tej analizie Ministerstwo Sprawiedliwości również prześle stanowisko na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-52.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Jeśli chodzi o pytania pani poseł Dolniak dotyczące zmiany w zakresie ustawy o obronie Ojczyzny, chcę zaznaczyć, że ta zmiana jest konieczna. To nie jest tak, że nie widzimy różnicy pomiędzy prokuratorem, który przestaje być w zawodowej służbie wojskowej, a sędzią. Pragnę zwrócić uwagę, że zgodnie z ustawą — Prawo o ustroju sądów wojskowych nie ma możliwości, aby sędzia nie pozostawał w czynnej służbie wojskowej, a taką możliwość wprowadza właśnie ustawa o obronie Ojczyzny, przepis z art. 233. Inny charakter ma praca prokuratora, który może pracować w służbie po rezygnacji ze służby wojskowej, a inny sędziego, którym, zgodnie z ustawą — Prawo o ustroju sądów wojskowych, zgodnie z art. 22 tejże ustawy, może być oficer pełniący zawodową służbę wojskową. Utrzymując zatem obowiązywanie art. 233 ustawy o obronie Ojczyzny, doprowadzilibyśmy do sytuacji, w której w sądach wojskowych są sędziowie, co do których istnieje poważna ustawowa wątpliwość, czy mają możliwość dalszego pełnienia obowiązków orzeczniczych. W mojej ocenie utrzymanie tej regulacji może spowodować paraliż w sądach wojskowych. Widzimy, że jest sprzeczność pomiędzy regulacją art. 233 ustawy o obronie Ojczyzny, a wskazanym przeze mnie art. 22 ustawy — Prawo o ustroju sądów wojskowych. Takiej sprzeczności nie ma, jeśli chodzi o prokuratorów. Ten przepis, w takim brzmieniu, jakie ma nadane aktualnie, po poprawce, ma swój odpowiednik — jeśli chodzi o art. 233 — w odpowiednich przepisach prawa. Stąd też dostrzegamy taką konieczność.</u>
          <u xml:id="u-52.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Wolskiego, to ta zmiana jest wynikiem tego, że część urzędów ma wątpliwości, czy może udzielać tych informacji i czy sądy mają możliwość dostępu do tych informacji. Część urzędów powołuje się tutaj na zapis, że taki dostęp mają organy administracji publicznej, interpretując, że sądy nie są tymi organami. Chcemy wskazać, że sądy będą miały dostęp do tych danych.</u>
          <u xml:id="u-52.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Jeśli chodzi o kwestie, które były poruszane w trakcie prezentowania stanowisk przez kluby i koła, to chcę zaznaczyć, że wprowadzane poprawkami zmiany w zakresie przepisów dotyczących naruszenia dóbr osobistych są przez nas popierane. Są one konsekwentne, jeśli chodzi o stanowisko, które reprezentuje Ministerstwo Sprawiedliwości w zakresie przepisów dotyczących naruszenia dóbr osobistych. Celem tej zmiany w Kodeksie cywilnym jest m.in. wyeliminowanie co do zasady możliwości jednoczesnego wydania przez sąd orzeczenia o zadośćuczynieniu pieniężnym i o zapłacie odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny. Uważamy konsekwentnie, że ochrona dóbr osobistych winna toczyć się w trybie egzekucji czynności niezastępowalnych, a nie czynności zastępowalnych.</u>
          <u xml:id="u-52.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Jeśli chodzi o główny zarzut, który się pojawił, dotyczący momentu, w którym pojawiły się te poprawki, a mianowicie momentu prac podkomisji i komisji, to nie zgadzam się z argumentacją, że jest to zły moment. Zasada trzech czytań wynika z art. 119 ust. 1 konstytucji. Trybunał Konstytucyjny, wypowiadając się wielokrotnie na temat dopuszczalności składania poprawek po pierwszym czytaniu, wskazał ich dopuszczalny zakres i głębokość. Jak wskazuje się w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, dopuszczalny zakres poprawek nie powinien wychodzić poza zakres przedmiotowy projektu, lecz generalnie pogłębiać ten zakres.</u>
          <u xml:id="u-52.11" who="#komentarz">(Poseł Joanna Jaśkowiak: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-52.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Widzimy związek pomiędzy tymi przepisami, które zostały dodane do przedłożenia po pierwszym czytaniu, już w trakcie prac podkomisji. Ten związek jest następujący: ma to wszystko przyspieszyć funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości i sądów, jak również ma zabezpieczyć obywateli, jeśli chodzi o zakres ochrony prawnej.</u>
          <u xml:id="u-52.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Pozwolicie państwo, że przypomnę, jakie są to zmiany, bo był zarzut, że nie padły te informacje. Te zmiany, wprowadzone na posiedzeniu podkomisji, pośrednio dotyczą sytuacji przyznania asesorom nagrody jubileuszowej, umożliwienia elastycznego przepływu kadr pomiędzy sądami powszechnymi i administracyjnymi, poszerzenia kręgu podmiotów uprawnionych do ubiegania się o mianowanie na stanowisko referendarza sądowego, obniżenia wieku kandydatów na stanowisko asystenta sędziego…</u>
          <u xml:id="u-52.14" who="#komentarz">(Poseł Joanna Jaśkowiak: Jak to się ma do odrzucenia spadku?)</u>
          <u xml:id="u-52.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">…czy pośrednio usprawnienia procesów nominacji na stanowiska sędziowskie, procesów powołań asesorów na stanowiska sędziowskie, tożsamych zasad przenoszenia na inne miejsca służbowe osób, które sprawują wymiar sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-52.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Tak jak przedłożenie ma na celu przyspieszenie postępowań spadkowych, tak również wszystkie te poprawki zmierzają do tego, aby w sądach było szybciej, aby obywatel mógł sprawnie i szybko uzyskać ostateczne rozstrzygnięcie sprawy.</u>
          <u xml:id="u-52.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Dziwi mnie oburzenie niektórych posłów, mówiących o tym, że niedopuszczalna jest kwestia zgłaszania poprawek podczas prac podkomisji czy komisji. Absolutnie się z tym stanowiskiem nie zgadzam. Chcę zaznaczyć, że to jest właśnie moment merytorycznej pracy nad ostatecznym projektem przedłożenia, aby projekt wyszedł w jak najlepszej wersji, z korzyścią dla wymiaru sprawiedliwości oraz z korzyścią dla obywateli.</u>
          <u xml:id="u-52.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Przypomnę tylko szanownym państwu posłom, że to oburzenie nie powinno mieć miejsca z uwagi na to, że były takie ustawy — podam dwa przykłady — nad którymi procedowano z poprawkami zgłaszanymi właśnie w trakcie prac podkomisji czy też komisji. Pierwszy przykład to projekt ustawy o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i niektórych innych ustaw, druk nr 3761, Sejm VII kadencji. Nie planowano w nim pierwotnie nowelizacji art. 60 § 2 ustawy o Sądzie Najwyższym z 2002 r., a tymczasem po pierwszym czytaniu i posiedzeniu podkomisji taki przepis się pojawił. Drugi przykład, i takie przykłady można mnożyć — w ustawie o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych i niektórych innych ustaw w art. 17 zamieszczono dodaną poprawkę, zmianę art. 36 ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. Zupełnie nie było to związane z zakresem projektu. Zatem jeżeli chcemy merytorycznie mówić o tym, że błędem jest wnoszenie poprawek na posiedzeniach podkomisji czy komisji, to również proszę sięgnąć pamięcią do tych projektów, które były uchwalane poprzednio. Nie uważam, że to jest błędem. Każda poprawka, która ma służyć wymiarowi sprawiedliwości, sprawnemu postępowaniu, zapewnieniu dostępu do sądów i dobru obywateli, jest przez nas absolutnie w całej rozciągłości popierana. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W trybie sprostowania pani marszałek Dolniak, a później poprosimy pana posła sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zechce pan zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Lorek: Tak, tak.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Po wysłuchaniu pani minister sprawiedliwości już wiem, że moje wystąpienie w pełni polega na prawdzie. Różnicujecie państwo ludzi wobec prawa. Prokuratorom stworzyliście możliwość pozostania na stanowisku, a sędziom — by pozbyć się tych, których nie chcecie — stworzono sytuację, że zostaną zwolnieni z zajmowanego stanowiska, mimo że zdarzenie w ogóle miało miejsce przed wejściem w życie tego projektu ustawy. Nie ma chyba większego dowodu na to, jaką różnicę wprowadzacie w stosunku do prokuratorów i sędziów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszamy pana posła Grzegorza Lorka, sprawozdawcę komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Chciałbym zauważyć, że nadal procedujemy nad projektem, odbędą się obrady komisji, będziemy procedować nad poprawkami. Szanowny panie pośle Tomaszu, do jednej z kwestii, które pan podniósł, sam wniosłem poprawkę, więc zapraszam na obrady komisji. To, co powiedziała pani minister: są obrady…</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale nic pan o tym nie wspomniał.)</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Wspomniałem, wspomniałem. Nawet zacytowałem treść tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dobrze, że chociaż w tej kwestii uwzględniliście nasze uwagi.)</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#PosełGrzegorzLorek">Pani poseł, tym samym pani potwierdza, że pracujemy nad ustawą, uwzględniamy poprawki i słuchamy państwa. Jeszcze raz: naprawdę proszę niczego nie insynuować, dopóki projekt nie jest uchwalony. Zapraszam państwa do pracy w komisji i bardzo dziękuję za dotychczasową pracę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu kieruję ten projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o obywatelskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks karny (druki nr 2756 i 3168).</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę pana posła Piotra Saka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełSprawozdawcaPiotrSak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PosełSprawozdawcaPiotrSak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niniejszym przedstawiam sprawozdanie komisji kodyfikacyjnej, którego przedmiotem jest projekt obywatelski z druku nr 3168, dotyczący zmian w Kodeksie karnym.</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PosełSprawozdawcaPiotrSak">W toku prac na skutek uwag i sugestii legislatorów z Biura Legislacyjnego i przedstawicieli z Ministerstwa Sprawiedliwości przy pełnej akceptacji reprezentantów komitetu ustawodawczego do spraw projektu obywatelskiego dokonano pewnych modyfikacji i zmian zgodnie z sugestiami. Dokonano pewnych przeobrażeń, przebudowano przepisy, ale wszystkie kwestie rdzeniowe zostały oczywiście zachowane.</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#PosełSprawozdawcaPiotrSak">Szanowni Państwo! W państwie prawa filarem jest oczywiście swoboda wypowiedzi, możliwość protestowania, demonstracji swoich przekonań, ale te uprawnienia nie mają charakteru absolutnego. Ich granice, ich bariery wyznacza swoboda i przekonania innych osób, żeby nie dokonywać ingerencji w ich uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#PosełSprawozdawcaPiotrSak">Szanowni Państwo! Każdą myśl można wyrazić tysiącem słów. Można oczywiście wzbogacać dyskusję, co jest potrzebne w ramach tworzenia się wspólnoty, ale niemniej jednak nie można przekraczać pewnych granic. Ten projekt idzie w kierunku takim, że jest tak dla opinii, tak dla stanowisk, tak dla nawet nieprzychylnych czy krytycznych uwag na temat kwestii związanych z wiarą, ale nie ma zgody na to, żeby dochodziło do szydzenia, lżenia, manifestowania swoich poglądów w sposób skrajnie ekstremistyczny, skrajnie ekstremalny. Dlatego też te przepisy, które będą przedmiotem dalszych obrad zgodnie z intencją komisji, mają być gwarancją i swoistą tamą dla takich anomalii, dla takich postaw, które nie są całkowicie akceptowalne. Dlatego też, podsumowując, przepisy te wzmocnią bardzo mocno ochronę ludzi wiary i stworzą nowe mechanizmy reakcji prawnokarnej na właśnie tego typu patologie, które były wielokrotnie przedstawiane w mediach.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#PosełSprawozdawcaPiotrSak">Dlatego też to wszystko powoduje konieczność kontynuacji dalszych prac nad projektem w toku działań w Sejmie. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Mariusz Kałużny, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełMariuszKałużny">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu PiS w sprawie nowelizacji Kodeksu karnego, której zasadniczym celem jest ochrona prawna wolności sumienia i religii.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PosełMariuszKałużny">Szanowni Państwo! Powtórzę pytanie, które kiedyś już przed tą Izbą zadałem: Czy wolno być przeciwko religii? Nie wolno. Czy wolno być antysemitą? Nie wolno. Czy wolno być antybuddystą? Nie wolno. To dlaczego część środowisk… Pan jak zawsze śmieje się z tego, oczywiście, nie dziwi mnie to. Dlaczego część środowisk lewicowych w Polsce — mówiąc o środowiskach lewicowych, mam na myśli i Platformę, i Lewicę, bo to jest to samo — rości sobie prawo do dyskryminacji chrześcijan w Polsce? Dzisiejsza dyskusja i nasza ustawa to jest dyskusja o tym, jaką drogę można objąć w Polsce. Można dwie drogi: albo drogę właśnie lewicowych barbarzyńców, którzy się tutaj śmieją… Oni chcą piłować katolików, nawet zakazywać księżom wypowiadać się publicznie, oni chcą zakazać chodzić w procesjach Bożego Ciała.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PosełMariuszKałużny">Szanowni Państwo! Często odwołują się do haseł komunizmu, oczywiście takich rzekomych dobrych, przewrotnych haseł, które mówią: trzeba oddzielić państwo od Kościoła, trzeba oczyścić Kościół. Jak w poprzednim systemie właśnie tutaj ci państwo z Lewicy, którzy wtedy też rządzili, oczyszczali Kościół, to wiemy. Do dzisiaj niewyjaśnione morderstwa wielu wspaniałych kapłanów, szanowni państwo. Setki ludzi wierzących prześladowanych, więzionych, więziony jeden z największych Polaków ostatniego tysiąclecia, bł. kard. Wyszyński. Przykłady można by było mnożyć. Lewicowi barbarzyńcy roszczą sobie prawo do dyskryminacji, nienawiści, przemocy słownej i fizycznej, wkraczają do kościołów, nawołują do ataków na kapłanów i osoby wierzące. Ale po cóż więcej mówić o tej złej drodze?</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: O Boże! Panie Boże! Widzisz to i nie grzmisz.)</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#PosełMariuszKałużny">Szanowni Państwo! Proponujemy tą ustawą, żeby pójść dobrą drogą, drogą cywilizowanego świata, a cywilizowany świat podpisuje się pod Powszechną Deklaracją Praw Człowieka z 10 grudnia 1948 r., gdzie wolność religijna jest podstawowym prawem człowieka.</u>
          <u xml:id="u-60.5" who="#PosełMariuszKałużny">Szanowni Państwo! Jest to dokument absolutnie uznawany za fundament prawa międzynarodowego na całym świecie. I tam w art. 18 czytamy: Każdy człowiek ma prawo wolności myśli, sumienia i religii; prawo to obejmuje wolność zmiany religii lub wiary oraz wolność głoszenia swojej religii lub wiary bądź indywidualnie, bądź wespół z innymi ludźmi, publicznie lub prywatnie, poprzez nauczanie, praktykowanie, uprawianie kultu i praktyk religijnych. Konstytucja — wy krzyczycie: konstytucja tylko na potrzeby swojej brudnej polityki i kampanii wyborczej. A w preambule co mówimy?</u>
          <u xml:id="u-60.6" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Sobie mówicie.)</u>
          <u xml:id="u-60.7" who="#PosełMariuszKałużny">My, naród polski, wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga, jak i niewierzący w Boga, będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i niepodzielający tej wiary itd., odnosimy się do tych wartości w konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-60.8" who="#PosełMariuszKałużny">Szanowni Państwo! Może ostatni przykład, który zachęca do pójścia drogą właśnie uszanowania praw i wolności obywatelskich, wolności religii. Benedykt XVI, jeden z największych umysłów ostatniego stulecia, podkreślał, że potępienie przemocy musi być pełne. Jeśli uznamy, że wobec jednej osoby czy grupy można stosować przemoc, to ostatecznie przemoc dosięgnie każdego.</u>
          <u xml:id="u-60.9" who="#PosełMariuszKałużny">Szanowni Państwo! Nasze rozwiązania bronią podstawowych praw człowieka. Będziemy stali na straży praw człowieka, choćby to nas dużo kosztowało, choćbyście chcieli nas piłować. Dopóki właśnie Lewica będzie atakowała ludzi wierzących i też niewierzących, Kościół, kapłanów, my będziemy ich bronić. Będziemy bronić pokojowo i na gruncie prawa i wolności. Będziemy bronić Kościoła, będziemy bronić wolności, prawdy i będziemy bronić Polski. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-60.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana posła Rafała Grupińskiego, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Ten, co kpił z Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka.)</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, kiedy pan zabierał głos, nawet zwracając się do pana posła Grupińskiego, to pan poseł Grupiński zachowywał się ze znaną mu kulturą osobistą.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Kpił i komentował.)</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">I od pana tylko tyle, tylko tego samego…</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Słyszałem, jak komentował, a pan nie reagował.)</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Tylko o tyle pana prosimy, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełRafałGrupiński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PosełRafałGrupiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako katolik nie życzę sobie, żeby pan Kałużny bronił mnie jako chrześcijanina przed kimkolwiek. Jeśli katolicy w Polsce potrzebują obrony, to potrzebują przed politykami z tej strony sali sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jachira, Nitras.)</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#PosełRafałGrupiński">Bo tego rodzaju inicjatywy po prostu Kościołowi tylko szkodzą. Podam proste statystyki. Porównamy dwa razy 8 lat, między 2008 r. a 2015 r., patrząc na ludzi wierzących, biorących udział w mszach świętych, czyli dominicantes. W 2008 r. lekko ponad 40,4% brało udział w mszach, a w 2015 r., kiedy oddawaliśmy władzę — 39,8%, czyli brało w nich udział prawie 40% osób.</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To może stan wojenny powinien wrócić.)</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#PosełRafałGrupiński">Ile zostało dominicantes w 2021 r., po 7 latach waszych rządów? 28%. Ponad 10% ludzi przestało chodzić do kościołów. Dlaczego? Przez waszą politykę, przez wasze sklejenie się tronu z ołtarzem.</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Przez media.)</u>
          <u xml:id="u-62.7" who="#PosełRafałGrupiński">I to jest podstawowy problem katolicyzmu w Polsce, który powinien być chroniony przed wami. To nie jest ustawa w obronie chrześcijan, to jest tak naprawdę ustawa w obronie narodowo-katolickiej wizji Kościoła. Powiedziałbym w ten sposób, że przepisy, które stworzyliście, tj. chociażby próba wprowadzenia lżenia i wyszydzania jako kategorii, która podlega penalizacji, w świecie, którym konstytucja zapewnia wszystkim wolność słowa, poglądów i wyznania, są po prostu karygodne.</u>
          <u xml:id="u-62.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Wolność to nie obrażanie.)</u>
          <u xml:id="u-62.9" who="#PosełRafałGrupiński">W pewnym sensie — także niestety z częścią Kościoła, księży, którzy się angażują w politykę po stronie Prawa i Sprawiedliwości, czyli waszej partyjki — stworzyliście sytuację, w której tak naprawdę tyle macie wspólnego z obroną chrześcijan, co księża patrioci w latach 50. mieli wspólnego z patriotyzmem. Tak mniej więcej można ocenić waszą aktywność.</u>
          <u xml:id="u-62.10" who="#PosełRafałGrupiński">To jest kwestia, w przypadku której mówicie o jakiejś dyskryminacji katolików w Rzeczypospolitej, kiedy tak naprawdę, jeśli jakakolwiek dyskryminacja dotyka kogokolwiek, to są to mniejszości: wszelkiego rodzaju mniejszości, jeżeli chodzi o poglądy polityczne, orientacje seksualne, mniejszości etniczne. Przypomnę chociażby zabranie dzieciom z mniejszości niemieckiej finansowania nauki ich języka.</u>
          <u xml:id="u-62.11" who="#PosełRafałGrupiński">Tak naprawdę mamy do czynienia z wyjątkowo fałszywą i stworzoną wyłącznie na potrzeby kampanii wyborczej inicjatywą, rzekomo obywatelską, w ramach której wierzący są w istocie oszukiwani przez polityków, że niby to w ich obronie się przeprowadza tę inicjatywę ustawodawczą. A tak naprawdę chodzi o to, żeby ograniczyć wolność słowa, żeby można było łatwiej i swobodniej atakować ludzi o odmiennych poglądach od rządzących, ażeby trudniej było wyrażać swoje poglądy w kwestiach religijnych. A przypomnę, że chociażby sytuacja, w której państwo do artykułu, w którym mowa jest o obrażaniu uczuć religijnych, wprowadzacie lżenie i wyszydzanie — tak? — a znosicie kategorię znieważenia, a w art. 195 znosicie określenie złośliwości, powoduje, że osoba, która poczuje się obrażona np. politycznym kazaniem czy wystąpieniem jakiegoś duchownego w którymkolwiek z kościołów i opuści kościół, co się ostatnio coraz częściej zdarza, będzie po prostu mogła podlegać karze więzienia. Nie złośliwie, po prostu, ale jednak ktoś uzna, że akurat znieważyła miejsce kultu religijnego.</u>
          <u xml:id="u-62.12" who="#PosełRafałGrupiński">Tego rodzaju podniecenie, jakie obserwowaliśmy tutaj w wykonaniu pana posła Kałużnego, jakoby taka ogromna krzywda działa się katolikom w Rzeczypospolitej, to naprawdę jak się patrzy… Nie wiem, wystarczy… Dzisiaj rano słuchałem „Izraela w Egipcie” Händla — po prostu dawniej był inny Kościół, innych miał obrońców, innych miał wyznawców, inne dzieła tworzył, a to, co w tej chwili Kościół dotyka ze strony polityków, z prawej, rzekomo prawej strony… Bo wy z konserwatyzmem nie macie nic wspólnego, bo konserwatyzm szanuje przepisy, szanuje konstytucję, a wy to wszystko zrujnowaliście, więc nie jesteście żadnymi konserwatystami, tylko po prostu bolszewikami, którzy przybrali narodowo-katolicki kostium.</u>
          <u xml:id="u-62.13" who="#PosełRafałGrupiński">Należy odrzucić tę ustawę w całości i tak zrobimy.</u>
          <u xml:id="u-62.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-62.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, pan słyszy czy na słuch panu…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Joanna Scheuring-Wielgus przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, bolszewikami nas nazwał, tego pan nie słyszy.)</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Będzie pan miał możliwość sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzeba mieć naprawdę bardzo bujną wyobraźnię, żeby postawić tezę, że chrześcijanie są w Polsce dyskryminowani i że trzeba chronić ich specjalną ustawą.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Bo czymże jest dyskryminacja? Według słownika języka polskiego dyskryminacja to: ograniczanie przywilejów, praw, a nawet prześladowanie części społeczności. I według tej definicji dyskryminowane są w Polsce np. kobiety, które zmusza się do noszenia nieuleczalnie chorych płodów i które później umierają. Dyskryminowane są osoby ze społeczności LGBTQ+, które nie mogą wziąć ślubu ani po sobie dziedziczyć, a według polskiego prezydenta nawet nie są ludźmi. Nikt chrześcijan w Polsce nie prześladuje ani nie poniża. Ostatnio to widzieliśmy — ulicami polskich miast i wsi przeszły procesje, nikt nie był atakowany, znieważony ani wyśmiany. W styczniu przechodzą orszaki Trzech Króli, jest dokładnie taka sama sytuacja. Nikt im nie przeszkadza. Chrześcijanie mają w Polsce pełnię praw…</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To po co chodzić do kościoła?)</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">…a Kościół katolicki cieszy się, niestety, niebywałymi przywilejami, na czele których jest dotowanie z budżetu państwa. Więc o co tutaj chodzi? Jaki jest cel? Tu nie chodzi o obronę kogokolwiek, a już na pewno nie o ochronę chrześcijan. Pan Ziobro i cała ta szajka Ziobry…</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Szajka.)</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">…chcą cynicznie wykorzystać obronę chrześcijan do politycznej rozgrywki i budowania swojej pozycji na prawo od PiS. Bo o tym, co się ostatnio stało, wspominałam niedawno. Panowie Ziobro, Warchoł i Kamiński sami ścigali chrześcijan, szanowni państwo. Kościół Ewangelicko-Reformowany, chrześcijański, był ścigany za to, że błogosławił parom jednopłciowym. Czyli co? Jednych chrześcijan bronimy, ale drugich chrześcijan ścigamy.</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale co to znaczy: ścigany?)</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Generalnie chodzi też tutaj o bardzo dużą hipokryzję, bo cała ta szajka Prawa i Sprawiedliwości z Ziobrą na czele…</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Z ministrem.)</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">…bardzo często mówi o różnych chrześcijańskich zachowaniach. Ale czy chrześcijańskie jest mówienie o tym, że dzieci z in vitro to produkcja ludzi? Czy chrześcijańskie jest pokazywanie środkowego palca ludziom chorym na nowotwory? Czy chrześcijańskie jest darcie się z tej mównicy i wyzywanie ludzi od zdradzieckich mord i kanalii? Mogłabym naprawdę cytować, cytować i cytować.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">O co tutaj chodzi? Pan Warchoł w jednym z programów właśnie o tym powiedział. Powiedział to jasno i wyraźnie, cytuję: Wielgusa nie skazali, to my zmienimy prawo i napiszemy ustawę. I to jest właśnie ta ustawa. O czym pan Warchoł mówił? Mówił o uniewinnieniu mojego męża, ale również mnie, ponieważ nie zostaliśmy skazani za to, że w pokojowy sposób przez 60 sekund protestowaliśmy w kościele po wyroku Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-64.11" who="#komentarz">(Głos z sali: A po co?)</u>
          <u xml:id="u-64.12" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Z jednej strony pan Warchoł używa do politycznych celów chrześcijan i wykorzystuje wiarę ludzi, ale z drugiej strony cynicznie chce być architektem państwa wyznaniowego, w którym Kościoła i jego pracowników nie będzie można poddać jakiejkolwiek krytyce. Dlaczego? Pan Warchoł też w jednym z wywiadów powiedział, z kim konsultował ten projekt, z jakimi ekspertami. Powiedział, że ten projekt był konsultowany — wiecie państwo z kim? Nie z prawnikami, nie z ekspertami, tylko z Episkopatem. Minister polskiego rządu dyskutuje i konsultuje projekty z Episkopatem.</u>
          <u xml:id="u-64.13" who="#komentarz">(Głos z sali: No i co takiego?)</u>
          <u xml:id="u-64.14" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Co się stanie, jeżeli ta ustawa wejdzie w życie? W państwie Ziobry o Kościele i księżach nie będzie można mówić źle, bo ta ustawa ma być kneblem i straszakiem na wszystkich tych, którzy mają odwagę mówić o wszystkich przestępstwach Kościoła. Gdyby to coś, nad czym tutaj teraz procedujemy, weszło w życie, nie będzie można mówić o wszystkich nadużyciach kleru, czego jest masa. Natomiast karze np. 3 lat więzienia będą podlegały chociażby memy z papieżem, co jest jakimś totalnym absurdem.</u>
          <u xml:id="u-64.15" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Powiem jeszcze jedną bardzo ważną rzecz. Pan Warchoł w tym swoim wywiadzie powiedział coś takiego, cytuję: Chrześcijanie mają prawo do tego, by figurka, pod którą się modlą, nie była porysowana i niszczona. Oczywiście, że mają do tego prawo. Nikt nikomu nie zabrania się w tym kraju modlić czy wierzyć. Ale w Polsce nie trzeba tworzyć nowego prawa, żeby chronić figurki czy budynki kościołów przed niszczeniem, bo to jest po prostu wandalizm. Mówi o tym art. 288 Kodeksu karnego. A jeżeli jest przemoc fizyczna wobec kogokolwiek, np. wobec księdza czy osoby wierzącej, to mówi o tym art. 158 Kodeksu karnego. Po co więc mnożyć byty? Tak jak już wcześniej powiedziałam, po to żeby wykorzystywać to politycznie.</u>
          <u xml:id="u-64.16" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Natomiast najgorsze w tym wszystkim jest to, że jak ta ustawa wejdzie w życie, to kler nadal będzie mógł wykorzystywać ambonę do tego, żeby dyskryminować kobiety, społeczności LGBT i wszystkich innych, z którymi Kościołowi nie jest po drodze.</u>
          <u xml:id="u-64.17" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Dlatego jako Lewica składamy wniosek o odrzucenie tego haniebnego projektu, który nigdy nie powinien się pojawić w polskim Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-64.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Paszyk przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Poseł wnioskodawca odwołał się do standardów cywilizowanego świata, z których wywiedzione zostały założenia i zapisy tego projektu ustawy, ale już w drugim zdaniu użył słów, które nic z cywilizowanym światem nie mają wspólnego, do swoich oponentów politycznych.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">To jest taki model katolicyzmu, religii niezwykle fałszywy, przepełniony hipokryzją. Katechizm, do którego pan się odwołuje, mówi: szanuj bliźniego swego jak siebie samego. W tym kontekście padające z pana ust określenie: barbarzyńcy skierowane do oponentów politycznych dyskredytuje pana. Dyskredytuje pana i ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-66.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To są określenia użyte przez historyków, profesorów.)</u>
          <u xml:id="u-66.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Ten projekt, który pan zaprezentował, pokazuje, że to hipokryzja, a nie szczera, autentyczna chęć ochrony wyznawców religii katolickiej.</u>
          <u xml:id="u-66.5" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Przywołam opinię dotyczącą tego projektu, która nie jest opinią wywodzoną z ust polityka czy jakiejś instytucji, którą można posądzić o brak obiektywizmu, tylko jest opinią Sądu Najwyższego, który ocenia projekt w obecnym kształcie negatywnie, m.in. dlatego że w jego uzasadnieniu nie uzasadniono przekonująco w ogóle potrzeby dokonania zaproponowanych zmian. Projektodawca nie wskazał na charakter art. 27a. Nie uzasadnił też szczegółowo potrzeby jego wprowadzenia w kontekście obecnie obowiązujących polskich regulacji, wykazując np. istnienie luki, która prowadzi do nieuzasadnionego ścigania osób korzystających z konstytucyjnie gwarantowanych im praw — czytamy w opinii.</u>
          <u xml:id="u-66.6" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Zdaniem Sądu Najwyższego rezygnacja ze znamienia złośliwości w przypadku art. 195 oznaczałaby wprowadzenie możliwości ścigania również tych zachowań, które mają charakter umyślny, lecz nie można przypisać im cech złośliwości. Chodzi np. o możliwą odpowiedzialność karną kierowcy pojazdu, który z powodu braku miejsc parkingowych lub pośpiechu zaparkowałby go na trasie konduktu pogrzebowego lub procesji, utrudniając ich przejście, czy też osobę słuchającą głośnej muzyki w budynku położonym blisko kościoła lub cmentarza. W takiej sytuacji prawo wykroczeń stanowi wystarczającą podstawę do ścigania zachowań przeszkadzających w wykonywaniu praktyk religijnych, lecz pozbawionych cech złośliwości.</u>
          <u xml:id="u-66.7" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Sami państwo, Wysoka Izbo, przyznacie, że to brnie w jakieś absurdy.</u>
          <u xml:id="u-66.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Pana argumenty są absurdalne.)</u>
          <u xml:id="u-66.9" who="#PosełKrzysztofPaszyk">W przypadku zmian proponowanych w art. 196 ich potrzeba zdaniem Sądu Najwyższego nie została należycie przeanalizowana, poza krótkim wskazaniem, że oznacza to powrót do regulacji Kodeksu karnego z 1932 r., z ubiegłego wieku, w przekonaniu projektodawcy zasadnie chroniącej dogmaty i obrzędy. Nie uzasadniono natomiast należycie konieczności dokonania tych zmian. Nie wykazano też, aby brzmienie zawartych w art. 196 znamion generowało istotne problemy praktyczne w sprawach o to przestępstwo, np. przez konieczność wykazania skutku w postaci obrazy uczuć religijnych innych osób.</u>
          <u xml:id="u-66.10" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Zdaniem Sądu Najwyższego to jest źle skonstruowany projekt, który w żaden sposób nie osiąga celów, które są zdaniem projektodawców celami do zrealizowania. Jest niestety bardziej podszyty polityczną chęcią uzyskania poklasku, uzyskania zainteresowania społecznego. Przy wielu, wielu innych wyzwaniach, przed którymi staje dzisiaj nasze państwo, wydaje się zupełnie niepotrzebny. Bo przecież na co trzeba zwrócić uwagę? W Polsce mamy funkcjonujący od wielu lat, skutecznie funkcjonujący, system ochrony wyznawania, czci i kultu religijnego. Można go z powodzeniem stosować. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Tuduj przedstawi stanowisko koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełKrzysztofTuduj">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przedłożenie rzeczywiście wychodzi naprzeciw realnemu problemowi społecznemu, dlatego że wydaje się, że w Polsce nie wolno dyskryminować właśnie Żydów, muzułmanów czy różnego typu mniejszości, ale chrześcijan można, katolików można. I tutaj jest to realny problem. Mamy do czynienia z dosyć dużą hipokryzją lewicy w tej materii łącznie z posłanką, która przed chwilą zabierała głos i która zakłócała mszę świętą. Hipokryzja, która polega na tym, że na sztandarach jest tolerancja, ale ta tolerancja jest tylko dla wybranych, akurat chrześcijan czy katolików ona nie dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PosełKrzysztofTuduj">Problem polega na tym, że ludzie, którzy się modlą w kościele, modlą się m.in. za swoich nieprzyjaciół, chcą mieć spokój i nie chcą, żeby ktokolwiek go zakłócał, a niestety w historii polskiej i powszechnej lewica i księża… to połączenie bardzo często kończyło się dramatycznie dla księży, kiedy rządziła lewica. Więc jest to realny problem, nie możemy do tego w Polsce dopuścić.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#PosełKrzysztofTuduj">Natomiast trudno się oprzeć wrażeniu, że jest to cyniczne, obłudne wykorzystanie przez wnioskodawców tej realnej emocji społecznej. Bo projekt mógł być rządowy, a jak nie rządowy, to mógł być chociaż poselski. Tylko 15 podpisów posłów PiSu i ziobrystów wystarczyło, żeby złożyć ten projekt, a jednak wykazując jakąś dziwną niemoc, a może właśnie chcąc ugrać na tym punkty procentowe, trzeba było zebrać ponad 100 tys. podpisów od Polaków. Ciekawy jestem, czy ludzie, którzy składali podpisy pod tym projektem, mieli świadomość, że częściowo ich wybrańcy, na których już zagłosowali, zamiast złożyć taki projekt ustawy, robią po prostu publiczną zbiórkę i nie idą najkrótszą możliwą drogą.</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#PosełKrzysztofTuduj">Jeśli Ministerstwo Sprawiedliwości naprawdę tak się troszczy o wiarę, o Kościół katolicki, to pytanie, jak się mają sprawy księży, którzy w czasach COVID-owych zajmowali się odprawianiem mszy zamiast liczeniem wchodzenia wiernych do kościoła.</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#PosełKrzysztofTuduj">Pomimo tych uwag same rozwiązania oceniam korzystnie. Ta krytyczna kolizja norm pomiędzy ochroną wolności słowa i wolności religijnej jest zachowana, zachowana jest równowaga, aczkolwiek zwracam też uwagę na krytyczną opinię Sądu Najwyższego wskazującą, że projekt nie jest dostatecznie uzasadniony prawnie. Nieprzedstawiona została analiza akt podobnych spraw czy orzecznictwa. Dziwne, że w Ministerstwie Sprawiedliwości zabrakło prawników. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawa jest emocjonalna, jak słychać, ale spróbuję możliwie na zimno, spróbuję możliwie merytorycznie, dokładnie tak jak powinno działać prawo karne.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PosełMichałGramatyka">Te przepisy są absurdalne i nawet ogromny talent prawniczy pana przewodniczącego Komisji Nadzwyczajnej do spraw kodyfikacji Piotra Saka nie był w stanie ich uratować, bo one są absurdalne u samego swojego założenia. Chcecie państwo zaostrzyć przepisy art. 195 i 196 Kodeksu karnego, wyrzucając ten element, w którym działanie sprawcy musi obrażać uczucia religijne innych osób, a to właśnie subiektywne odczucie jest przedmiotem ochrony tego przepisu, o czym wie każdy prawnik, każdy karnista. Inaczej ten przepis nie miałby po prostu racji bytu.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PosełMichałGramatyka">Dokładacie państwo sytuację, w której tak naprawdę nie będzie można formułować krytycznych opinii w środkach masowego przekazu. To jest sytuacja absurdalna, to jest sytuacja, w której ośrodki wyznaniowe są impregnowane na jakąkolwiek krytykę. Każda krytyka wyrażona publicznie w mediach będzie mogła przy odrobinie wyobraźni zostać przez was uznana za lżenie, za wyszydzanie i od razu się uruchomią wszystkie konsekwencje, które za tym idą.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#PosełMichałGramatyka">Nie pokazujecie przy tym, żeby w polskim prawie karnym istniała luka, która uzasadniałaby potrzebę takiej modyfikacji przepisów. Mało tego, swoim zwyczajem macie w nosie stanowisko autorytetów, Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Pamiętacie na pewno sprawę wokalistki Doroty Rabczewskiej, skazanie jej w Polsce za obrazę uczuć religijnych. Przecież ETPCz na tym wyroku nie zostawił suchej nitki. Skazanie piosenkarki naruszyło zapisy konwencji o ochronie praw człowieka. Te przepisy gwarantują prawo do wyrażania opinii. Cały prawniczy, cywilizowany świat przekonuje, że to szaleństwo. ONZ, OBWE, Komisja Wenecka, wasza ulubiona Komisja Wenecka, a wy podajecie przykłady ze Stanów Zjednoczonych, z Wielkiej Brytanii, czasem z Niemiec, często z zupełnie innych systemów prawnych, czasem z zupełnie innych prawniczych światów.</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#PosełMichałGramatyka">Grupa religijna musi tolerować zaprzeczanie przez innych przekonań religijnych, a nawet propagowanie przez innych doktryn wrogich ich wierze, o ile sporne stwierdzenia nie podżegają do nienawiści lub nietolerancji religijnej, ale dla waszego projektu stosunek sprawcy do czynu nie ma znaczenia. Wy mówicie o lżeniu, o wyszydzaniu. Sami to zdefiniujecie, sami doprowadzicie do postępowania. Będziecie mogli każdą opinię potraktować tak, jak będzie to dla was wygodne.</u>
          <u xml:id="u-70.5" who="#PosełMichałGramatyka">Oczywiście zagłosujemy za odrzuceniem tego fatalnego projektu, dlatego że on jest po prostu zły. On jest po prostu z samego założenia zły, niezależnie od tego, że odnosi się do dóbr, które również dla mnie są dobrami wartościowymi. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy ktoś z państwa chciałby się dopisać do listy 22 osób już zapisanych?</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie, to zamykam listę, ustalając czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Nie mam żadnej wątpliwości, że ten projekt powinien mieć inną nazwę. Powinien mieć nazwę: o cynizmie i hipokryzji Solidarnej czy Suwerennej Polski i wykorzystaniu Kościoła katolickiego do swoich celów politycznych. Np. do tego, żeby udowodnić swoim partnerom, że mogą zebrać 100 tys. podpisów potrzebnych w razie czego do zarejestrowania list.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Natomiast co jest rzeczywistą obrazą Kościoła katolickiego? Niewątpliwie wprowadzanie do Kościoła katolickiego polityki jest obrazą. Niewątpliwie obrazą chrześcijaństwa są pełne nienawiści słowa zarówno polityków Prawa i Sprawiedliwości i Suwerennej Polski, jak i mediów Rydzyka.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pani mówi o projekcie, nie o ludziach.)</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Niewątpliwie ci, którzy robią największą krzywdę Kościołowi, robią ją wtedy, kiedy wykorzystują Kościół katolicki do swoich działań politycznych, kiedy przekazują setki tysięcy, setki milionów złotych Rydzykowi. Wtedy ludzie odchodzą z Kościoła, wtedy okazuje się, że rekordowo dużo dzieci odchodzi z lekcji religii, i wy się do tego przyczyniacie. To, co możecie zrobić najlepszego polskiemu Kościołowi, to przestać wykorzystywać go do swojej polityki.</u>
          <u xml:id="u-72.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie widzę pana posła Jana Szopińskiego.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A zatem głos zabierze pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Ale Jankowi statystyki spadną.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panu Jankowi statystyki nie spadną, będzie drugi do samego końca, nikt go nie wyprzedzi.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Ale wracając do projektu ustawy, przeczytam art. 54, bo pewnie nie wszyscy łączą go z tym projektem ustawy: Każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji. Cenzura prewencyjna środków społecznego przekazu oraz koncesjonowanie prasy są zakazane. Nie będę czytał do końca art. 54 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. A więc po co w zapisach ustawy art. 27a? I od razu nasuwa się pytanie: Czy ma on służyć walce politycznej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050, lider rankingu, o którym wspomniał pan poseł Frysztak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! To są ważne zagadnienia, bo tutaj dochodzi do odwrócenia sytuacji i odwrócenia praw, które są zagwarantowane wszystkim obywatelom w konstytucji, mowa tutaj oczywiście o wyrażaniu poglądów, wyrażaniu opinii, wyrażaniu własnego zdania. Ten przepis jasno sugeruje, że państwo uważają, że jest inaczej, że obywatel nie ma prawa wyrażać poglądów, własnej opinii, nie ma prawa robić tego publicznie. Jeżeli w taki sposób, jak jest to opisane w proponowanym art. 27a, państwo dopuszczają do wyrażania poglądów, mimo że ustawa zasadnicza to gwarantuje, to jest to nielogiczne albo jest to próba wprowadzenia cenzury w odniesieniu do innych typów przekazywania informacji.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Ministrze! Związki wyznaniowe również krytycznie wypowiadały się o tych rozwiązaniach. Co państwo na to? Dlaczego państwo nie słuchają związków wyznaniowych? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Rafał Grupiński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełRafałGrupiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście warto zwrócić jeszcze uwagę, na co nie starczyło mi już czasu w wystąpieniu, na art. 27 Kodeksu karnego i to słynne tautologiczne sformułowanie: nie popełnia przestępstwa (…), jeśli nie stanowi to czynu zabronionego. Otóż to jest bardzo ciekawy przepis, który jak rozumiem, ma wymiar właśnie polityczny, to znaczy w istocie chodzi o to, żeby można było bezkarnie atakować wszelkiego rodzaju mniejszości, o których wspomniałem. Inaczej ten przepis przecież w żaden sposób nie ma uzasadnienia prawnego, bo po prostu konstytucja, jeśli chodzi o granice swobody, dokładnie określa swobodę wypowiedzi, tak? A więc nie ma to większego uzasadnienia, natomiast być może właśnie kryje się za tym pomysł na polityczną bezkarność. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Joanna Scheuring-Wielgus, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zapomniałam o jeszcze jednej hipokryzji. Państwo mienicie się chrześcijanami, ale wczoraj mieliście okazję zachować się po chrześcijańsku, kiedy była minuta ciszy dla zmarłych kobiet w ciąży. Nikt z was, chrześcijan, nie zachował się po chrześcijańsku, nie wstał, żeby minutą ciszy uczcić te kobiety.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo kłamaliście, że to nasza wina, a to wasza wina.)</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Bo to wasza wina. Korzystając z tego, że jest pan Warchoł — panie ministrze, jak miałam swoje przemówienie, to oczywiście pana nie było, ale teraz pan jest. W jednym z programów, kiedy pytano pana o tę ustawę, powiedział pan, że powstaje ona, ponieważ, cytuję pana słowa: Wielgusa nie skazali, to my zmienimy prawo. Chciałam panu powiedzieć, że ja i mój mąż jesteśmy zaszczyceni tym, że jesteśmy dla pana przyczynkiem do tego, żeby powstała ta ustawa, inspiracją. Chciałabym, żeby pan jeszcze powtórzył to również dzisiaj z mównicy.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#komentarz">(Głos z sali: A co u piesków?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszystkie przywołane w uzasadnieniu przykłady prześladowań chrześcijan dotyczą innych krajów niż Polska. Chciałem prosić o przytoczenie, jak byli dyskryminowani, prześladowani chrześcijanie, mówię o chrześcijanach rodem z Polski i o prawdziwych, a nie wyimaginowanych prześladowaniach. Chcę zwrócić uwagę, że projekt narusza art. 25 konstytucji, który gwarantuje równouprawnienie wszystkim Kościołom i związkom wyznaniowym, a więc daje identyczne możliwości prawne w prowadzeniu działalności. Projekt tej ustawy łamie art. 25. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: W którym momencie? W którym miejscu?)</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#PosełZdzisławWolski">Równouprawnie Kościołów i związków wyznaniowych wszelakich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełMonikaRosa">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jeśli ten projekt ma kogokolwiek chronić, to rozumiem, że ma chronić państwa przed utratą władzy i ma chronić państwa miejsca na listach. Przed rozliczeniami trzeba was chronić, jeśli tylko stracicie władzę. Natomiast tak naprawdę to, przed czym trzeba chronić społeczeństwo, to wasze chore wyobrażenie chrześcijaństwa, wasza hipokryzja, to klękanie z frazesami na ustach, a czynami pełnymi nienawiści.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Co pani z tego wie?)</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PosełMonikaRosa">Trzeba chronić społeczeństwo przed przywilejami Kościoła, przed tym, że nie rozliczacie pedofilów w Kościele. Trzeba chronić je przed tą obłudą, którą prezentujecie.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ilu jest pedofilów w waszym środowisku?)</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#PosełMonikaRosa">Jeśli kogoś w Polsce trzeba chronić, to tych, których atakujecie niemal każdego dnia. Trzeba chronić kobiety, które umierają w polskich szpitalach, które uciekają za granicę w trosce o swoje zdrowie i o swoje życie. Trzeba chronić społeczność LGBT, na którą szczujecie niemal każdego dnia, używając do tego telewizji tzw. publicznej.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Same kłamstwa, same kłamstwa.)</u>
          <u xml:id="u-84.6" who="#PosełMonikaRosa">Trzeba chronić wszystkie mniejszości narodowe, etniczne, także te, których nie uznajecie, oraz te, które chcecie zniszczyć, np. mniejszość śląską. Trzeba chronić ludzi przed wami, przed obłudą, hipokryzją, kłamstwem.</u>
          <u xml:id="u-84.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jest za to pan poseł Krzysztof Mieszkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt to zdecydowany przejaw bezsilności Zjednoczonej Prawicy. Religijny fundamentalizm zawsze niósł cierpienie, tortury i śmierć, jak powiedziała Olga Tokarczuk. Chcę kontynuować to myślenie, bo Rzeczpospolita Polska nie jest przybudówką Kościoła Rzymskokatolickiego.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Przytoczę kilka ważnych dat z naszej historii. Są one niezwykle istotne dla naszej świadomości narodowej. Kościół uznał Konstytucję 3 maja 1791 r. za zamach stanu. W 1794 r. kościuszkowcy wieszali biskupów i księży zdrajców, a prymasowi Poniatowskiemu pozwolili zażyć truciznę. W 1863 r. papież Pius IX potępił powstanie styczniowe.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: I słusznie.)</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Watykan uznał niepodległą Rzeczpospolitą Polską dopiero po naciskach państw zachodnich 6 miesięcy po jej utworzeniu, w marcu 1919 r. Przedstawię jeszcze jedna ważną datę. W 1863 r. papież Pius IX potępił powstanie styczniowe.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: I słusznie.)</u>
          <u xml:id="u-86.5" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Kiedy Jerzy Grotowski został potępiony przez kardynała Wyszyńskiego, zapytano go, dlaczego krytykuje chrześcijaństwo i katolicyzm. Odpowiedział: krytykuję dlatego, że wychowałem się w tej kulturze i mam do tego prawo.</u>
          <u xml:id="u-86.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-86.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Przekonał nas pan tym…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Norbert Kaczmarczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełNorbertKaczmarczyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PosełNorbertKaczmarczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podczas tej debaty padały z mównicy różne epitety, określenia, np. szajka Ziobry, bolszewicy, partyjka, przejaw bezsilności. Zastanawiam się, dlaczego nie rozmawiamy o tym, że jest to przede wszystkim projekt obywatelski…</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Akurat.)</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#PosełNorbertKaczmarczyk">…że jest to projekt ludzi, którzy podpisali się pod tym projektem. Blisko 400 tys. obywateli chce rozmawiać o tym projekcie, chce, żebyśmy nad nim procedowali, czuje, że ich wiara jest zagrożona. Całe odium, ta agresja i te kłamstwa skierowane są w stronę kilku, kilkunastu polityków. Ta gra jest bardzo brudna, brutalna, dlatego że nie chcą państwo dać szansy ustawie, która jest zbudowana przez obywateli. Nie chcą państwo dopuścić do głosu strony społecznej, dopuścić do głosu wszystkich polityków na posiedzeniu komisji. Tak naprawdę chcą państwo zniszczyć tę ustawę już u podstaw, ale ona jest potrzebna.</u>
          <u xml:id="u-88.4" who="#PosełNorbertKaczmarczyk">Bardzo dziękuję panu ministrowi i parlamentarzystom za ich pracę. Mam nadzieję na rzeczową dyskusję na posiedzeniach komisji.</u>
          <u xml:id="u-88.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt to zagrożenie dla wolności słowa, zgromadzeń i protestów. Pod płaszczykiem ochrony chrześcijan próbuje się instrumentalizować prawo karne, aby łatwiej było skazywać osoby biorące udział w debacie publicznej dotyczącej społecznej roli Kościoła. Art. 54 konstytucji mówi wprost, że każdemu zapewnia się wolność wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji, ale wy macie gdzieś konstytucję, podobnie jak art. 10 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, zgodnie z którym każdy ma prawo do wolności wyrażania opinii.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Mam pytanie. Czy prawdą jest, że Jacek Kurski dwukrotnie brał ślub kościelny? Jak to się ma do przykazań kościelnych? Jestem katoliczką i nigdy się tego nie wyprę. Uważam, że nie powinno być polityki w Kościele, bo to jest obraza dla nas, katolików. To jest obraza dla nas, katolików. Przestańcie politykować w Kościele.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Halina spod trójki trzy razy się pobrała.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Paweł Krutul, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełPawełKrutul">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako katolik zwracam się do hierarchów polskiego Kościoła.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie to miejsce.)</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#PosełPawełKrutul">Dopóki będziecie uprawiali politykę na mszach świętych, dopóty katolicy będą odchodzić z Kościoła. Mówią o tym statystyki.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#PosełPawełKrutul">Przechodzę do wypowiedzi posła wnioskodawcy. Gdy uczciliśmy wczoraj minutą ciszy śmierć ciężarnych kobiet w polskich szpitalach, to wy, katolicy po tej stronie sali, siedzieliście.</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo fałszywie oskarżacie katolików.)</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#PosełPawełKrutul">Dla odmiany wszyscy klęczycie na imprezach w Toruniu i płaszczycie się przed toruńskim biznesmenem. To jest wasz katolicyzm.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Twój katolicyzm to nienawiść.)</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#PosełPawełKrutul">Wstyd. To jest obłuda, to coś nie do pomyślenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam pytanie. Czy Kościół katolicki potrzebuje tak drastycznych zmian w Kodeksie karnym, aby mógł prowadzić swoją działalność?</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakich drastycznych zmian?)</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#PosełZofiaCzernow">Czy obecne przepisy Kodeksu karnego są niewystarczające, aby Kościół bez żadnych przeszkód mógł realizować swoją misję religijną? Sąd Najwyższy w swojej negatywnej opinii nie popiera waszych pomysłów. Czy nie pomyśleli państwo, że te zmiany spowodują jeszcze większe problemy społeczne niż te, które już występują w Polsce, i jeszcze większe podziały społeczne? To jest hipokryzja, manipulacja i wykorzystywanie Kościoła katolickiego przez Suwerenną Polskę do realizacji swoich politycznych, propagandowych celów. Proszę, nie róbcie tego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Maria Siarkowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełAnnaMariaSiarkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyzwalanie na budowanie fałszywych stereotypów…</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Stereotypów?)</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PosełAnnaMariaSiarkowska">…budzących niechęć i uprzedzenie kończy się agresją i przemocą. I to właśnie obserwujemy dzisiaj w Polsce. Antykatolicyzm, powiedzmy to sobie wprost, powinien spotykać się z tak stanowczą reakcją społeczną, także organów państwa, z jaką spotyka się antysemityzm. I podobnie jak w przypadku Żydów, tak odnośnie do katolików i Kościoła zaczynają już funkcjonować teorie spiskowe, a osoby wierzące zaczynają występować w roli kozła ofiarnego.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#komentarz">(Głos z sali: A gdzie jest minister sprawiedliwości?)</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#PosełAnnaMariaSiarkowska">Przypomnę tylko skandaliczną, absolutnie skandaliczną akcję, którą od kilku dni prowadzi Lewica i zwolennicy zabijania dzieci nienarodzonych. Próbują zrzucić winę za błędy lekarskie na Kościół i na katolików. To jest wielkie kłamstwo, które ma odebrać prawo do życia dzieciom nienarodzonym…</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#PosełAnnaMariaSiarkowska">…i wywołać kolejną falę agresji i przemocy skierowaną wobec katolików. Osoby wierzące są dzisiaj hejtowane i potrzebują rzetelnej ochrony. Stąd ustawa w obronie chrześcijan, która daje im stosowne do tego instrumenty. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-96.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Joanna Jaśkowiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym mojej przedmówczyni przypomnieć, że nasze społeczeństwo nie składa się tylko z katolików i należy chronić również inne osoby. Procedowany projekt jest jednym z elementów polityki PiS wdrażającym państwo wyznaniowe według zasad narodowego katolicyzmu, modelu narzucającego nam wszystkim, zarówno tym niewierzącym, jak i tym wierzącym w innego Boga, jedyny słuszny model życia i moralności.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Doceniam wartości, jakie wnosi do życia człowieka wiara, jednakże wymogiem dobrodziejstw wiary jest jej dobrowolność. Działania podejmowane przez PiS, przez Suwerenną Polskę zrażają ludzi do Kościoła w sposób niespotykany w ostatnich dziesięcioleciach, prowadzą też do tragedii. W jaki sposób wy, kochający bliźniego swego jak siebie samego okazaliście miłość, wsparcie Dorocie, Agnieszce, Marcie, Izie czy ich rodzinom, dzieciom, które po nich pozostały?</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Maria Siarkowska: Za błędy lekarskie pani oskarża katolików. To nie jest budowanie…)</u>
          <u xml:id="u-98.3" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Nie, za błędy lekarskie obciążam ustawy i zasady, które wprowadzacie.</u>
          <u xml:id="u-98.4" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Wstyd!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł, proszę nie przeszkadzać. Proszę nie przeszkadzać osobie, która zabiera głos.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Obyście się, panie, nie znalazły w takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Wstyd! Politykę na martwych osobach robić — wstyd!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł zapytała tylko, jakie wsparcie zostało udzielone. Nie uprawiała tutaj ani demagogii, ani polityki.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie obciążała.</u>
          <u xml:id="u-101.3" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest skandal, co tu się dzieje.)</u>
          <u xml:id="u-101.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę pana posła Michała Gramatykę, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-101.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Jesteście odpowiedzialnie za tę agresję, która w Polsce rośnie.)</u>
          <u xml:id="u-101.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przepraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-101.7" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Za chwilę ogłoszę przerwę, jeżeli nie potraficie państwo powściągnąć emocji. Przy każdej wypowiedzi pani poseł zabiera głos i komentuje.</u>
          <u xml:id="u-101.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale pan prowokuje, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-101.9" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ale pan poseł, który jest sprawozdawcą, będzie miał szansę w ciągu kwadransa wypowiedzieć się…</u>
          <u xml:id="u-101.10" who="#komentarz">(Poseł Mariusz Kałużny: Z 10 razy byłem tu obrażany, a pan nic. Ani razu pan nie stanął w mojej obronie.)</u>
          <u xml:id="u-101.11" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie był pan obrażany, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dla odmiany czysto prawnicze pytanie. Europejski Trybunał Praw Człowieka rozstrzygał sprawę polskiej piosenkarki Doroty Rabczewskiej przez 10 lat. Ten wyrok był bardzo dobrze przygotowany, odnosił się do szeregu stanowisk międzynarodowych, do szeregu konwencji. Jednym z elementów tego wyroku jest kwestia rozróżnienia pomiędzy ściganiem mowy nienawiści, podżegania do przemocy na tle różnic religijnych a obrazą uczuć religijnych jako taką, nazwijmy ją bluźnierstwem, bo tak można ją nazwać. To pierwsze na pewno musi być penalizowane, a co do tego drugiego to jest to po prostu element wyrażania opinii.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełMichałGramatyka">Chciałem zapytać autorów projektu, gdzie ta granica przebiega w waszym projekcie, na ile jesteście państwo pewni, że jesteście w stanie zapewnić prawo do wyrażania opinii nawet krytycznych, nawet skrajnie krytycznych, na ile jesteście w stanie odróżnić te dwa typy, na które zwraca uwagę Europejski Trybunał Praw Człowieka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym zapytać, czy jest możliwe chrześcijaństwo z ludzką twarzą. Czy możliwe jest poszanowanie przez państwa rozdziału konstytucyjnego Kościoła od państwa? Czy na tej świeckiej sali musi wisieć krzyż?</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, musi.)</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Będzie wisiał.)</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#PosełKlaudiaJachira">Czy religia może nie być orężem w walce politycznej? Czy ambony mogą być wolne od polityki?</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie twoja sprawa.)</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#PosełKlaudiaJachira">Czy księża muszą głosić poglądy jednej partii politycznej? Czy niechrześcijanie w państwie katolickim muszą być obywatelami i obywatelkami drugiej kategorii? Czy kobiety w ciąży muszą umierać w polskich szpitalach? Czy dzieci muszą spowiadać się obcym dorosłym? Czy możecie nikogo nie wykluczać?</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Nic z tego nie rozumiem.)</u>
          <u xml:id="u-104.7" who="#PosełKlaudiaJachira">Czy chrześcijanie muszą zawłaszczać publiczne środki, które mogłyby trafić do bardziej potrzebujących? Pytam was, czy jest możliwe chrześcijaństwo z ludzką twarzą.</u>
          <u xml:id="u-104.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Anykatolicyzm powinien być karany jak antysemityzm, pani poseł.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani marszałek Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełWandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tzw. projekt ochrony chrześcijan Prawa i Sprawiedliwości i ziobrystów to już nie są himalaje hipokryzji, ale można powiedzieć, że to kosmiczna hipokryzja. Bo gdybyście tak naprawdę chcieli chronić polskich katolików, a także katoliczki, to przede wszystkim zatroszczylibyście się o te katoliczki, które umierają w polskich szpitalach. Bo przypominam, Polki to w większości katoliczki, a one nie mają od was żadnej ochrony, umierają w polskich szpitalach i to za sprawą klauzuli sumienia, którą narzucił ochronie zdrowia Kościół katolicki.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Co za bzdura!)</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Bzdura!)</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#PosełWandaNowicka">Zacznijcie wreszcie bronić Polki, żeby nie umierały w szpitalach. Gdybyście nie byli takimi hipokrytami, to bronilibyście polskie katolickie dzieci przed pedofilami w sutannach.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Uprzedzenia, uprzedzenia.)</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#PosełWandaNowicka">Przecież rodzice powierzają te dzieci księżom w największym zaufaniu. A co otrzymują? Otrzymują przemoc i krzywdę, a Kościół nic z tym nie robi. A wy, Prawo i Sprawiedliwość i ziobryści, też macie to głęboko w nosie. Skończcie wreszcie z tą hipokryzją.</u>
          <u xml:id="u-106.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będziemy dyskutowali tu nad tym, czy Bóg istnieje czy nie istnieje, acz chciałbym powiedzieć, że kiedy byłem w Dżeddzie, powiedział mi pewien stary Arab: jeżeli chcesz, żeby cię żona zdradzała, a dzieci nie słuchały, to mów im, że Boga nie ma. Ale to jest wasza sprawa oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Jaśkowiak: Nie ma to jak żonę sobie podporządkować, nie?)</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Natomiast ta ustawa nic nie mówi o Kościele katolickim ani nawet o chrześcijaństwie. Mówi dokładnie o wszystkich Kościołach po równo, więc nie wiem, skąd podejrzenie, że to jest akurat o Kościele katolickim. I mam nadzieję, że wszyscy ludzie, którzy wierzą w Boga… Bo w Boga wierzymy jednego, tylko inaczej interpretujemy jego słowo, droga pani.</u>
          <u xml:id="u-108.4" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Natomiast mam nadzieję, że nie dojdzie do tego, co jest na Ukrainie, gdzie w tej chwili trwają bijatyki i państwo ukraińskie tępi jedną z Cerkwi prawosławnych. W tej chwili świat milczy, kiedy dzieją się rzeczy naprawdę okropne i trwa prześladowanie jednej z tych Cerkwi. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Szanowni Państwo Posłowie! Chciałem w waszym i swoim imieniu przywitać grupę seniorów, która przybyła na zaproszenie pana marszałka Marka Borowskiego. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Dobromir Sośnierz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Jak słyszę tutaj Lewicę broniącą wolności słowa, to naprawdę… Ubrał się diabeł w ornat i ogonem na mszę dzwoni. Spadkobiercy PZPR będą nas uczyć wolności słowa. Przezabawne, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Przecież to wy przebieracie nogami, żeby zakazać wyrażania opinii, które wam się nie podobają, nazwać to mową nienawiści i wsadzać ludzi do więzienia.</u>
          <u xml:id="u-110.3" who="#PosełDobromirSośnierz">Ale ten projekt nie służy obronie chrześcijaństwa. Zakaz szydzenia z religii skończy się, zwłaszcza według wykładni naszych sądów, na pewno tym, że z muzułmanów nie będzie się można pośmiać a z chrześcijan — jak najbardziej będzie można. Wolnościowcy nie chcą być lustrzanym odbiciem Lewicy i zakazywać tego, co z kolei nam się nie podoba. Z całą pewnością ten przepis, który zakazuje szydzenia z religii, z dogmatów itd., jest zbyt daleko idący. Jest to zamach na wolność słowa. I w związku z tym nie możemy poprzeć tej ustawy w tym kształcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Listę osób zapisanych do głosu zamyka pani poseł Maria Kurowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełMariaKurowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie do przedstawicieli opozycji: Dlaczego tak boicie się zmiany Kodeksu karnego, która jedynie dookreśla kary za barbarzyńskie zachowanie wobec nie tylko Kościoła katolickiego, ale też innych wyznań? Gdyby nie wasze barbarzyńskie, prymitywne zachowania, jakie zaistniały w przestrzeni publicznej, to przecież tego projektu ustawy by nie było.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PosełMariaKurowska">I przyjmijcie do wiadomości, że krzyż w tej sali był i będzie.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#PosełMariaKurowska">A dlaczego? Bo Polska wzięła się z chrztu świętego. A Kościół katolicki stworzył Polskę i Polaków. I to są fakty historyczne.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pani poczyta, pani historii nie zna.)</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#PosełMariaKurowska">A kard. Wyszyński powiedział: Jeżeli przyjdą zniszczyć ten naród, to zaczną od Kościoła katolickiego, bo Kościół jest siłą tego narodu. I dlatego uderzacie w Kościół katolicki.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto uderza?)</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#PosełMariaKurowska">Bo wcale nie jesteście za wolnością. Jako katolicy nie możemy pozwolić i nie pozwolimy, aby w naszej ojczyźnie był obrażany Bóg. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękujemy.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Znasz 10 przykazań?)</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Nie znają.)</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie na ty, gówniarzu, do kobiety.)</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#komentarz">(Głos z sali: I dwa przykazania miłości?)</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Szanuj bliźniego swego jak siebie samego.)</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#komentarz">(Głos z sali: A kto was nie szanuje?)</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Głośno, pieski, głośno, zwierzątka. Do schroniska.)</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy pan minister będzie miał możliwość i przestrzeń do wypowiedzi, czy nie? Można już prosić o spokój?</u>
          <u xml:id="u-113.9" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pan minister Marcin Warchoł zabierze głos i odpowie na wystąpienia klubowe i pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Liczą się czyny nie słowa. Dziś jest wyjątkowy moment, aby opowiedzieć się czynem za obroną wolności. Dziś jest wyjątkowa okazja, aby czynnie postawić tamę złu, nienawiści, hejtowi i agresji. Dziś liczy się sumienie, a nie przynależność partyjna.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#komentarz">(Głos z sali: A gdzie minister sprawiedliwości?)</u>
          <u xml:id="u-114.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Z hejtem się walczy, a nie tylko o nim mówi. Taki właśnie antyhejterski wydźwięk ma ta ustawa. Ta ustawa jest odpowiedzią na rozlewającą się nienawiść i agresję wobec osób wierzących, a w szczególności chrześcijan. Jest ich wołaniem o pomoc, ich wołaniem o obronę. Ich obawy są uzasadnione, ponieważ za nienawistnymi słowami idą czyny. Zło się potęguje. Przyzwalanie na zło prowokuje do agresji fizycznej. Dochodzi do skandalicznych ataków na księży, kościoły, dewastowania kapliczek przydrożnych, ścinania krzyży.</u>
          <u xml:id="u-114.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Dziś przystanek autobusowy jako mienie publiczne jest słabiej chroniony niż kościół, krzyż czy przydrożna kapliczka.</u>
          <u xml:id="u-114.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Mocniej.)</u>
          <u xml:id="u-114.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Przystanek jest mocniej chroniony, ponieważ w związku ze ściganiem osoby za zniszczenie przystanku autobusowego nie potrzeba dowodów, zeznań, że kogoś to uraziło, a w związku ze ściganiem osoby, która niszczy kościół, dewastuje kapliczkę, ścina krzyż, potrzeba zeznań osób, które wykażą, że je to uraziło. Dlatego właśnie przystanek czy ławka są dziś mocniej chronione niż kościół, krzyż czy kapliczka.</u>
          <u xml:id="u-114.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Dziś przywiązanie do wiary może być powodem zwolnienia z pracy, co spotkało pracownika IKEA, ponieważ nie chciał brać udziału w promowaniu LGBT. Dziś obrona życia nienarodzonych może spotkać się z fizycznym atakiem, z napaścią, z pobiciem, jak miało to miejsce w Warszawie. Nie ma świętości, nie ma już dziś granic w obrażaniu wierzących, w kpieniu, wyszydzaniu, opluwaniu ludzi za największe dla nich wartości. Dziś nie ma już żadnych granic, skoro sąd uniewinnia osobę, która parodiuje podrzynanie gardła księdzu arcybiskupowi. Czy to nie jest nawoływanie do zabójstwa? Czy to nie jest zachęta dla kolejnych Cybów?</u>
          <u xml:id="u-114.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">W antyreligijnych ekscesach niestety biorą udział parlamentarzyści. Pani poseł Scheuring-Wielgus wraz z mężem przeszkodzili we mszy świętej w Toruniu. W Warszawie paradzie homoseksualistów, podczas której dochodzi do wyszydzania wartości religijnych, parodiowania mszy świętej, profanowania symboli religijnych, przewodniczy prezydent miasta. Jaki to przykład?</u>
          <u xml:id="u-114.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">W nietolerancji przodują szermierze tolerancji. Mówią o miłości, a szerzą nienawiść, mówią o prawach obywatelskich, a łamią sumienia tych, którzy myślą inaczej.</u>
          <u xml:id="u-114.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Mówicie o sobie?)</u>
          <u xml:id="u-114.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Mówią o wolności, a propagują totalitaryzm.</u>
          <u xml:id="u-114.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">W tej chwili mówimy o czymś więcej niż tylko o polityce. Mówimy o sumieniu, mówimy o wolności. Do podstawowych wolności wskazanych w konwencji europejskiej należy właśnie wolność religijna, do podstawowych praw człowieka należy brak dyskryminacji ze względu na wyznawane poglądy, wiarę, do powinności państwa należy zaś obrona tych praw. I tego oczekuje prawie 0,5 mln osób, które podpisały się pod tym obywatelskim projektem — pod tym projektem na rzecz obrony wolności chrześcijan, na rzecz wolności osób wierzących.</u>
          <u xml:id="u-114.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Głosowanie nad tym projektem jest wyborem moralnym, a nie partyjnym. Głosowanie nad tym projektem jest wyborem między wolnością i godnością a przyzwalaniem na opresję, hejt, nienawiść i agresję, między szacunkiem a pogardą, między dobrem a złem. Jest wyborem sumienia i ten wybór pozostawiam państwu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-114.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zanim poproszę pana posła Saka, chciałbym w naszym imieniu przywitać laureatów konkursów historycznych i konkursu pieśni patriotycznej organizowanych przez panią poseł Barbarę Bartuś, którzy reprezentują szkoły: LO im. Artura Grottgera w Grybowie, LO im. Stanisława Wyspiańskiego w Bieczu, Zespół Szkół Ogólnokształcących w Bobowej, Zespół Szkół Ekonomicznych w Nowym Sączu, Liceum nr 2 w Zespole Szkół nr 1 im. Ignacego Łukasiewicza w Gorlicach, Szkołę Podstawową im. Komisji Edukacji Narodowej w Zagórzanach, Szkołę Podstawową im. św. Jana Kantego w Białej Niżnej, Szkołę Podstawową im. Brata Witalisa — Wojciecha Lei w Podczerwonem, Zespół Szkół w Uściu Gorlickim, Szkołę Podstawową nr 1 im. Kazimierza Wielkiego w Grybowie, Szkołę Podstawową im. Generała Franciszka Gągora w Koniuszowej, Zespół Szkół im. Jana Pawła II w Staszkówce, Zespół Szkół Ekonomicznych im. Jana Pawła II w Gorlicach.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję za życzliwość, a dla uczniów na pewno będzie to przyjemność, gdy powitamy ich brawami.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz głos ma sprawozdawca komisji pan poseł Piotr Sak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełPiotrSak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#PosełPiotrSak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdy przysłuchiwałem się wypowiedziom, wszystkim elaboratom słownym, które zostały wypowiedziane zarówno przez przedstawicieli klubów, jak i posłów biorących udział w dyskusji, miałem nieodparte wrażenie, przeświadczenie, że państwo w ogóle nie czytaliście tych druków, na które się powoływaliście.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#PosełPiotrSak">A później miałem nie tylko takie przekonanie, ale i dowód w postaci wypowiedzi chociażby pana posła Grupińskiego czy pana posła Wolskiego, którzy mówili o art. 27a, który zniknął na skutek zmian podczas pracy komisji. Tym bardziej to pokazuje, że państwo się tutaj troszeczkę, albo i bardzo, skompromitowaliście.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#PosełPiotrSak">A więc myślę, że państwo nie wiecie, o czym mówicie. I im bardziej przysłuchiwałem się tym dyskusjom, tym bardziej byłem o tym, w 100%, przekonany.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#PosełPiotrSak">Przechodząc do konkretnych wypowiedzi, zacznę od pana posła Grupińskiego. Panie pośle, każda akcja wywołuje reakcję. Proszę zauważyć, ta pilna potrzeba społeczna nie wynikła z tego, że nic się nie działo.</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Co robicie przez 8 lat?)</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#PosełPiotrSak">Zaczęły się ataki frontalne — ataki — szukanie fejmu. Pani poseł Scheuring-Wielgus, przecież mogła pani w różny sposób pokazać swoje niezadowolenie, dezaprobatę.</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Co robicie przez 8 lat?)</u>
          <u xml:id="u-116.10" who="#PosełPiotrSak">Ale nie, pani musiała iść do kościoła.</u>
          <u xml:id="u-116.11" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-116.12" who="#PosełPiotrSak">Tak, musiała pani iść.</u>
          <u xml:id="u-116.13" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Jestem w tym kościele, proszę pana.)</u>
          <u xml:id="u-116.14" who="#PosełPiotrSak">I właśnie musi być pewna tama dla tego typu profanacji i anomalii w krytyce. Pani poseł, na pewno jest pani doświadczonym człowiekiem i mogła pani w różny sposób wyartykułować swoją dezaprobatę. Ale pani wybrała właśnie kościół. Dlaczego? Dlatego że chciała tam pani zaistnieć politycznie, niestety, i to jest bardzo przykre. Pani tutaj mówi, że się wykorzystuje kościół, jak pani sama najdobitniej pokazała, co pani uczyniła.</u>
          <u xml:id="u-116.15" who="#PosełPiotrSak">Szanowni Państwo! Pan poseł Grupiński zaczął przedstawiać takie trochę księżycowe argumenty, mówił, że jak ktoś wyjdzie z kościoła, to już na pewno będzie to traktowane… prawnokarnie wartościowane. Szkoda, że pan nie poszedł dalej, że jeśli ktoś kichnie albo zakaszle i to doprowadzi do przerwania aktu… Panie pośle, myślę, że pan doskonale wie, co to jest znamię bezpośrednie, jeżeli chodzi o znamiona czynów zabronionych. Pan wie to doskonale, wie, że musi być zamiar i intencja.</u>
          <u xml:id="u-116.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Zna wasze obsesje.)</u>
          <u xml:id="u-116.17" who="#PosełPiotrSak">To równie dobrze jakiś robotnik budowlany, który będzie wykonywał prace przed kościołem, miałby podlegać odpowiedzialności karnej.</u>
          <u xml:id="u-116.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Kompromitacja, panie pośle… został pan rozjechany.)</u>
          <u xml:id="u-116.19" who="#PosełPiotrSak">Troszeczkę logiki i wiary w prokuraturę, ale przede wszystkim w polskie sądy.</u>
          <u xml:id="u-116.20" who="#PosełPiotrSak">Szanowni Państwo! Jeszcze odniosę się do wypowiedzi pani poseł Scheuring-Wielgus. Myślę, że to jest jedna wielka kompromitacja, bo przecież jasne jest, i było to wielokrotnie artykułowane: „tak” dla krytyki, niepochlebnych, nieprzychylnych komentarzy, ale „nie” dla lżenia i szydzenia, czyli po prostu obelg. Trzeba to rozróżnić. Każdy doświadczony człowiek, a docelowo sąd … Ufam i wierzę, że najpierw organ prokuratorski, a docelowo organ sądowy, sąd będzie w stanie przesądzić te kwestie związane z wypełnieniem tych znamion, czyli właśnie tego szczególnego zamiaru, w tym zakresie kierunkowego.</u>
          <u xml:id="u-116.21" who="#PosełPiotrSak">Odnosząc się do wypowiedzi pana posła Gramatyki: to rzeczywiście wskazuje odnośnie do orzecznictwa ETPCz, ale też orzecznictwo ETPCz dość jednoznacznie wskazuje, że musi być niezbędność i potrzeba legislacyjna. I rzeczywiście zaistniała. Mamy dziesiątki dowodów, niezbitych dowodów, które pokazują, że rzeczywiście dochodzi niestety do odhumanizowania ludzi wiary i próby po prostu ataków. Dlatego też w tym momencie niestety musi być, bo z państwa strony jest bardzo duże, coraz większe przyzwolenie, nie tylko na krytykę, ale przede wszystkim na ataki, takie mało finezyjne, tępe, wulgarne, musi być w tym zakresie reakcja prawnokarna.</u>
          <u xml:id="u-116.22" who="#PosełPiotrSak">Żeby była jasność odnośnie do tej kwestii, nie ma możliwości, żeby był nakładany jakikolwiek tłumik czy jakaś cenzura. W dalszym ciągu będzie możliwość krytykowania Kościoła katolickiego czy jakiegokolwiek innego związku wyznaniowego. Państwo wskazujecie, że ostrze tej ustawy wymierzone jest w osoby, które naruszają prawa katolików. Absolutnie. Proszę zauważyć, że dotyczy to wszystkich w Polsce Kościołów oraz leganie działających związków wyznaniowych. A więc takie mówienie i państwa kalibracja tylko i wyłącznie na katolików są chybione, bo przepisy są obiektywne i dotyczą protekcji wszystkich związków wyznaniowych i Kościołów.</u>
          <u xml:id="u-116.23" who="#PosełPiotrSak">Szanowni Państwo! Kończąc, chciałbym podkreślić, że jeśli chodzi o te wszystkie zmiany, to tym bardziej jestem przekonany po państwa wypowiedziach, że tym bardziej jest wielka potrzeba legislacyjna wprowadzenia dodatkowej protekcji czy dodatkowej gardy ochronnej dla osób wiary, tak samo jak dla wszystkich związków, również Kościołów. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-116.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję…</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Scheuring-Wielgus: Sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-117.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Joanna Scheuring-Wielgus.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Byłam chyba pięć razy wzywana.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilka sprostowań. Panie pośle sprawozdawco, pan naprawdę przygotowuje się do tego, żeby być posłem sprawozdawcą tego projektu, i mówi pan o tym, że ja wykorzystałam Kościół. Proszę pana, ja jestem w tym Kościele i jako członkini tego Kościoła mam prawo do niego wejść i robić w tym Kościele co chcę. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Chyba pani żartuje.)</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Do pana Warchoła. Panie ministrze, pan powiedział, że z mężem przeszkadzaliśmy w kościele. Naprawdę bardzo proszę, aby pan poczytał akta, które zostały wydane w naszych sprawach. Zostaliśmy uniewinnieni i nie przeszkadzaliśmy w kościele…</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie przeszkadzaliście.)</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">…co nawet stwierdził jeden ze świadków. A tym świadkiem był kto? Ksiądz z tego kościoła.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Do pani Kurowskiej. Proszę pana, pani powiedziała, nie ma tutaj pani, pani zadała nam takie pytanie: Dlaczego my jako opozycja boimy się?</u>
          <u xml:id="u-118.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, to jakieś dyskusje są, to nie jest sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-118.8" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">My się w ogóle was nie boimy. Ludzie, my się w ogóle was nie boimy.</u>
          <u xml:id="u-118.9" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">I jeszcze jedna rzecz. Chciałabym sprostować, bo jedna z posłanek tutaj mówiła, że opozycja zabija dzieci.</u>
          <u xml:id="u-118.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Szanowni państwo, w Polsce jeżeli ktoś zabija dzieci, idzie po prostu do więzienia.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PosełJoannaScheuringWielgus">Płód to nie dziecko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy wniosek o odrzucenie, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu kieruję ten projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zanim przystąpimy do kolejnego punktu, chciałbym przywitać przebywających na galerii druhów, ochotników z OSP Pożarne…</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Żnin chyba.)</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">…OSP w Żninie, przepraszam bardzo, którzy przybyli na zaproszenie pani poseł Ewy Kozaneckiej.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Komisja Finansów Publicznych przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3350.</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-123.8" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał…</u>
          <u xml:id="u-123.9" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-123.10" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przepraszam. Czy mogę spokojnie odczytać komunikat?</u>
          <u xml:id="u-123.11" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">…5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-123.12" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-123.13" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-123.14" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3237, 3237-A i 3298).</u>
          <u xml:id="u-123.15" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych przedstawiam sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, druki nr 3237 i 3237-A.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Marszałek Sejmu zgodnie z regulaminem Sejmu skierowała w dniu 16 maja 2023 r. powyższy projekt ustawy oraz w dniu 24 maja autopoprawkę do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych do pierwszego czytania. Komisja przeprowadziła pierwsze czytanie na dwóch posiedzeniach, a więc w dniach 24 i 26 maja.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Projekt ustawy ma fundamentalny charakter dla funkcjonowania i rozwoju rynku energii elektrycznej, szczególnie z punktu widzenia dalszego budowania mechanizmów rynkowych, rozwoju konkurencji oraz umacniania pozycji i aktywizacji konsumenta. W niektórych rozwiązaniach wychodzimy daleko dalej, jeśli chodzi o prawa konsumenta, niż w niektórych państwach europejskich. Nowe rozwiązania mają zachęcić odbiorców domowych do zmiany ich zachowań, aby coraz aktywniej uczestniczyli w rynku energii, częściej zmieniali sprzedawcę, jeśli są z niego niezadowoleni, w celu znalezienia tańszej i bardziej dostosowanej do swoich potrzeb oferty. Chodzi też o to, żeby tych ofert było wystarczająco dużo na rynku. Co prawda dzięki skutecznym działaniom edukacyjno-informacyjnym zwiększa się świadomość odbiorców. Od kilku lat obserwujemy wzrost liczby zmian sprzedawcy. Jednak dynamika tego procesu ciągle nie jest satysfakcjonująca. A więc chcemy dać większe prawa konsumentom. W zakresie zachowań konsumenckich rynek energii powinien upodobnić się do rynku telekomunikacyjnego, aby odbiorcy energii korzystali z tego i czuli pełną swobodę w mobilnym poruszaniu się po nim.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Ministra nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Co ważne, celem jest, aby odbiorcy bardziej świadomie korzystali z energii. Mam tu na myśli korzystanie z energii w strefach pozaszczytowych, czyli tych tańszych.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Panie marszałku, nie ma ministra.)</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Tym samym będą oni wpływali na aktywny rozwój sieci elektroenergetycznych. Urządzenia w naszych domach już to nam obecnie umożliwiają, a omawiane dziś przepisy mają zachęcić odbiorców do korzystania z tej możliwości, aby zmywarkę, pralkę włączyć w południe, kiedy w systemie są dostępne duże ilości energii wprowadzane przez instalacje fotowoltaiczne. Mają temu sprzyjać taryfy dynamiczne, które będą mogły być wprowadzane na mocy tych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-124.7" who="#komentarz">(Poseł Iwona Arent: Panie marszałku, czas stanął.)</u>
          <u xml:id="u-124.8" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Jest to novum, jeśli chodzi o nasz rynek energii elektrycznej, ale to jest także novum w stosunku do niektórych państw, które zostają za nami w tyle.</u>
          <u xml:id="u-124.9" who="#komentarz">(Poseł Iwona Arent: Czas stanął.)</u>
          <u xml:id="u-124.10" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Dlatego w tym projekcie znalazły się takie rozwiązania jak diametralne skrócenie od 2026 r. czasu na techniczną zmianę sprzedawcy energii elektrycznej. Dziś jest to 21 dni, a ma być termin 24-godziny. Jest nowy model sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej opartej na pełnym automatyzmie i braku podejmowania działań przez odbiorcę z formułą ograniczenia jej ceny. Jest też wprowadzenie porównywarki cen. Chodzi o to, żeby ceny energii elektrycznej były porównywane i żeby ta możliwość porównania dotarła do wszystkich odbiorców energii elektrycznej. Chodzi tutaj o gospodarstwa domowe i mikroprzedsiębiorców o mniejszym zużyciu energii elektrycznej, czyli — jak przyjęliśmy — poniżej 100 tys. kWh rocznie. Jest możliwość zrzeszania się odbiorców w obywatelskich społecznościach energetycznych, które pozwolą na bardziej aktywne funkcjonowanie na rynku energii. W grę wchodzą spółdzielnie energetyczne itd. To jest odpowiedź na oczekiwania np. spółdzielni mieszkaniowych, którym do tej pory było trudno rozwiązać te problemy. Jest możliwość zawierania umów z dynamicznymi cenami energii elektrycznej, które będą sprzyjać racjonalizacji zużycia przez odbiorców. Jest ustalenie zasad dotyczących funkcjonowania na rynku tzw. odbiorcy aktywnego, tj. w pełni świadomego odbiorcy, który dynamicznie i interaktywnie zarządza swoim zużyciem. I nie chodzi tu wyłącznie o oszczędzanie energii, ale również o współdziałanie z innymi uczestnikami rynku, zmniejszanie zużycia w odpowiednich momentach. Dlatego pojawią się agregatorzy, tj. pośrednicy między odbiorcami a operatorami, którzy będą zbierać od odbiorców tzw. odpowiedzi odbioru czy też odpowiedzi dotyczące samoograniczenia zużycia przez odbiorców w interesujących dla operatorów momentach, co będzie sprzyjało zróżnicowaniu cen energii.</u>
          <u xml:id="u-124.11" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Ustawa sprzyja bezpiecznemu integrowaniu energii ze źródeł odnawialnych. Nowa regulacja linii bezpośredniej to potrzebne i oczekiwane rozwiązanie dla przedsiębiorców. Ustawa gwarantuje bezpieczne uelastycznienie przepisów regulujących powstawanie i funkcjonowanie linii bezpośredniej. Wśród innych zmian ujętych w projekcie ustawy sprzyjających przebudowie systemu i rynku energetycznego należy wskazać m.in. wdrożenie na grunt polski tzw. piaskownic regulacyjnych, które mają ułatwić wdrażanie w energetyce innowacyjnych technologii, usług, produktów i modeli współpracy użytkowników systemu, rozwiązań technologicznych lub teleinformatycznych w energetyce. Jest tu też dostosowanie zadań operatora systemu przesyłowego elektroenergetycznego, operatorów systemów dystrybucyjnych elektroenergetycznych i prezesa URE do przepisów dyrektywy rynkowej. Ponadto jest też mowa o wdrażaniu mechanizmu nierynkowego, ograniczeniu w zakresie wytwarzania odnawialnych źródeł energii oraz ograniczeniu poboru i wprowadzania energii elektrycznej do sieci przez magazyny energii elektrycznej na polecenie operatora systemu elektroenergetycznego, a także o wprowadzeniu przepisów w zakresie partnerskiego handlu energią odnawialną.</u>
          <u xml:id="u-124.12" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">Przedłożony projekt został uzupełniony autopoprawką, która obejmuje szereg dalszych przepisów doprecyzowujących, jak zwiększenie bezpieczeństwa dostaw gazu ziemnego do izolowanych systemów gazowych, skorygowanie zasad funkcjonowania systemu teleinformatycznego służącego sprawozdawczości przedsiębiorców, wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych w zakresie przekazywania odpisu na fundusz z przychodów uzyskiwanych ze sprzedaży gwarancji pochodzenia, wprowadzenie preferencyjnych zasad przyłączenia do sieci elektroenergetycznej instalacji odnawialnych źródeł energii służących do wytwarzania biogazu itd. W projekcie tym rozwiązania w przeważającej mierze stanowią implementację dyrektywy rynkowej 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej, która ustanawia zasady dotyczące wytwarzania, przesyłu, dystrybucji, dostaw i magazynowania energii elektrycznej wraz z aspektami ukierunkowanymi na potrzeby konsumenta, elastycznych, uczciwych oraz przejrzystych rynków energii elektrycznej w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-124.13" who="#PosełSprawozdawcaKrzysztofTchórzewski">W związku z tymi ustaleniami i niewielką liczbą poprawek zgłoszonych do tej ustawy, bo tylko cztery poprawki zostały zgłoszone, rekomenduję Wysokiej Izbie… W imieniu Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych wnoszę, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-124.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-124.15" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zanim rozpoczniemy dyskusję, chciałem powitać przedstawicieli koła gospodyń wiejskich i samorządowców z panem wójtem gminy Skarżysko Kościelne, którzy przyjechali do nas na zaproszenie pani poseł Agaty Wojtyszek. Mam nadzieję, że niczego nie pomyliłem. Witam was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie wiem, czy pani poseł jest na sali. Pozdrawiamy panią poseł.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-125.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-125.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Iwonę Arent z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełIwonaArent">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PosełIwonaArent">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, druki nr 3237 i 3237-A.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#PosełIwonaArent">Ustawa ta obejmuje przede wszystkim przepisy umożliwiające implementację przepisów unijnych do prawa polskiego. O tym mówił już pan poseł sprawozdawca. Chodzi o dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. dotyczącą wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającą dyrektywę 2012/27/WE.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#PosełIwonaArent">Ta nowelizacja jest obszerna, o czym mówił pan poseł sprawozdawca, wprowadza wiele zmian w różnych zakresach. Ja tylko wspomnę o jednym z zakresów, który uważam za bardzo, bardzo ważny. Dobrze, że następują takie zmiany w zakresie dotyczącym prawa odbiorców, bo to jest ważne. Chociażby wprowadza się przepis, który umożliwia techniczną zmianę sprzedawcy energii elektrycznej w ciągu 24 godzin. Ta zmiana ma wejść od 2026 r. Jest to bardzo dobra zmiana, dająca większą elastyczność zmiany sprzedawcy energii, tym bardziej że w Polsce wdrożono centralny system informacji rynku energii i otworzyły się takie możliwości techniczne.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#PosełIwonaArent">Następnym dobrym rozwiązaniem w tej nowelizacji dotyczącym praw odbiorców jest umożliwienie gospodarstwom domowym i mikroprzedsiębiorstwom nieprzekraczającym rocznego zużycia 100 tys. kWh nieodpłatnego porównania ofert sprzedawców. To jest bardzo dobre rozwiązanie. Dzięki temu odbiorcy będą mieli możliwość wybrania jak najlepszej oferty rynkowej dla siebie. To też jest ważne. Chodzi o to, żeby dopasować ofertę do swoich potrzeb i możliwości.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#PosełIwonaArent">Następną nowością jest tworzenie obywatelskich społeczności energetycznych. W ich kompetencji będzie szeroki zakres usług energetycznych. Odbiorcy będą mogli uczestniczyć w wytwarzaniu energii i dzieleniu się nią, co przyczyni się do zwiększenia efektywności energetycznej i zmniejszy zużycie energii, i ta energia będzie tańsza. Mamy prawo do zawierania umów z cenami dynamicznymi energii elektrycznej, prawo do zawierania umów w zakresie agregacji niezależnych od sprzedawców energii elektrycznej, prawo do wytwarzania, zużywania, magazynowania, sprzedawania energii elektrycznej indywidualnie lub za pośrednictwem agregatora, prawo do instalowania inteligentnych liczników, prawo odbiorcy, któremu grozi odłączenie, do uzyskania dużo wcześniej informacji o rozwiązaniu alternatywnym, co też jest ważne. Chodzi o to, żeby ktoś nie wszedł w pułapkę niemożności płacenia i nie został nagle odcięty od prądu, żeby miał możliwość wyboru. To jest bardzo ważne dla odbiorców. Rachunki powinny być jasne, zrozumiałe, dostarczane co 6 miesięcy lub co 3 miesiące, jeżeli odbiorca będzie mógł i będzie chciał odbierać te rachunki elektronicznie, co ważne — też jednomiesięczne, jeżeli licznik zdalny będzie na to pozwalał. To są prawa odbiorców.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#PosełIwonaArent">Oczywiście tych rozwiązań jest dużo więcej. Powiem krótko, bo mam już tylko minutę: mimo że ta ustawa jest dobra i implementuje dyrektywę unijną, chciałam złożyć 11 poprawek. Ponieważ to jest projekt rządowy, my jako posłowie chcemy złożyć 11 poprawek. Może nie będę ich wszystkich czytała. Część jest merytoryczna, część jest taka na wpół legislacyjna. Jedna z poprawek dotyczy tego, że pewna regulacja już została wprowadzona w innej ustawie, w związku z czym w tej regulacji nie ma potrzeby jej wprowadzania.</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#PosełIwonaArent">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywiście jak najbardziej jesteśmy za przyjęciem i wprowadzeniem tej ustawy, ale z tymi poprawkami, które składamy. Mam nadzieję, że w Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych będziemy te poprawki razem analizować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: To chyba będzie inne zdanie.)</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#komentarz">(Poseł Iwona Arent: Bym się zdziwiła, jakby opozycja miała takie samo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Tak, rzeczywiście mamy do czynienia z projektem, który jest implementacją prawa unijnego — dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego, energii elektrycznej oraz zmieniająca dyrektywę 2012/27/UE. Podkreślam to, żebyśmy wszyscy zrozumieli, nad czym dzisiaj debatujemy. Debatujemy nad projektem ustawy, który rząd przygotował na bazie prawa unijnego i pod presją ze strony Unii Europejskiej. Przez 4 lata rząd nie przygotował konkretnych dokumentów, których domagała się Unia w dyrektywie. A o czym mówiła Unia? Unia mówiła o wspólnych zasadach dotyczących wytwarzania, przesyłu, dystrybucji, magazynowania energii i dostaw energii oraz przepisach dotyczących ochrony konsumentów. O tym mówiła przed chwilą pani poseł. Podkreślała, jakie wspaniałe rozwiązania znalazły się w projekcie. To jest implementacja prawa unijnego. To nie jest efekt kreatywności polskiego rządu. To nie są propozycje polskiego rządu, to są propozycje Unii Europejskiej. Tego domagała się Unia Europejska dla nas, dla Polaków od polskiego rządu. Rząd czekał 4 lata, żeby to wszystko wprowadzić, zapisać w konkretnej ustawie. Co za problem, proszę państwa, żeby zmienić umowę sprzedaży w ciągu 24 godzin? Rząd mógł to zrobić dużo wcześniej. Teraz mówi dopiero o roku 2026. W tym projekcie ustawy przesuwa też o kolejny rok wdrożenie Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii. To są narzędzia ułatwiające funkcjonowanie. To są narzędzia do tego, żeby gospodarstwa domowe i mikroprzedsiębiorcy łatwo mogli porównać ceny dla odbiorców, żeby mieli dostęp. To wszystko jest zapisane w tej ustawie, ale to wszystko przesuwa ten problem.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Ramy prawne do funkcjonowania obywatelskich społeczności energetycznych. Słyszeliśmy o spółdzielniach mieszkaniowych, o klastrach energetycznych. Przecież te firmy, te podmioty od dawna czekają na uregulowanie zasad. Mówimy o cenach dynamicznych. To bardzo ważne. To pojawia się dopiero teraz, a powinno pojawić się 4 lata temu. Agregatorzy to też bardzo ważne ogniwo na rynku energii. Obowiązek wyłączenia umów kompleksowych też jest bardzo ważny. Jest też nowy system sprzedaży rezerwowej energii elektrycznej. To wszystko znajduje się w tej ustawie. Można było to wprowadzić 4 lata temu. Mówimy o liniach bezpośrednich. Na to wsparcie czekają przedsiębiorcy. Na to wsparcie czekają przedsiębiorstwa energochłonne. Rząd przez 4 lata nic z tym nie zrobił. Partnerska handlowa energia odnawialna, przepisy peer-to-peer — to jest rok 2018. Dotyczy tego dyrektywa nr 2001 z 2018 r. Minęło już 5 lat. Co w tym czasie robił rząd? Rząd rzeczywiście przygotował — tu trzeba go jednak pochwalić — rozwiązanie dotyczące wprowadzenia mechanizmu nierynkowego ograniczenia wytwarzania energii elektrycznej z OZE przez jednostki wytwórcze przyłączone do sieci przesyłowej i dystrybucyjnej. To wszystko ma się dziać na polecenie operatorów systemu elektroenergetycznego, przesyłowego i dystrybucyjnego. My nie potrafimy tej energii przyjąć. Zmarnowaliście 8 lat i zmarnowaliście środki finansowe.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PosełKrzysztofGadowski">Domagaliśmy się środków z Unii Europejskiej. One leżą tam na stole. Czeka na nas 700 mld zł, żeby doprowadzić system, żeby Polacy mieli tańszą energię. Co jest w tym projekcie? Czytamy, że projekt, który dzisiaj omawiamy, jest jednym z kamieni milowych do pozyskania środków z KPO. Gdzie są te środki? Czemu tak długo trzeba czekać? Miliardy złotych dla Polaków czekają. Przypominam, że ta dyrektywa została przyjęta 5 czerwca 2018 r. Co przez 4 lata robił rząd?</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koalicja Obywatelska zawsze opowiadała się za rozwojem odnawialnych źródeł energii, za maksymalnym wykorzystaniem potencjału energii pochodzącej z OZE, za energetyką rozproszoną i prosumencką, za tanim prądem, przejrzystymi cenami energii. Dlatego poprzemy ten projekt ustawy. Wychodzimy naprzeciw prosumentom, obywatelom, gospodarstwom domowym. Chodzi o to, żeby zasady były przejrzyste, żeby ludzie mogli skorzystać z tego, co Unia Europejska, cała Wspólnota Europejska przygotowała m.in. dla Polaków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie marszałku, ostatnie zdanie.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej składam również 5 poprawek do projektu ustawy. Dotyczą one transparentności przechowywania informacji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">O minutę pan przedłużył.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Następnym razem…)</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#komentarz">(Poseł Iwona Arent: Ile poprawek składacie?)</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Pięć. Zapomniałem powiedzieć o waszych. Najpierw była ustawa, później był drugi segregator, autopoprawki, 11 poprawek w komisji, a teraz dodatkowe 11…)</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#komentarz">(Poseł Iwona Arent: My jesteśmy lepsi.)</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: To taka jest ta wasza kreatywność…)</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest rządowa, nie poselska…)</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Może ja państwa zaproszę, wypijecie sobie kawę i po prostu pogadacie.</u>
          <u xml:id="u-133.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Z panem marszałkiem zawsze.)</u>
          <u xml:id="u-133.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie, ja prowadzę…</u>
          <u xml:id="u-133.10" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Nie wolno pić kawy z PiS-em.)</u>
          <u xml:id="u-133.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">I kto to mówi? I kto to mówi? Wie pani, zwrócę się do pani posłanki z Polski 2050, nie jestem…</u>
          <u xml:id="u-133.12" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: To nie jest pana rola, żeby prowadzić dialog.)</u>
          <u xml:id="u-133.13" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: To jest ważne oświadczenie.)</u>
          <u xml:id="u-133.14" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Kocham was bardzo. To chciałem powiedzieć. Po prostu kocham was bardzo i nie dam się sprowokować. Niech pani pozdrowi ode mnie wszystkich ludzi dobrej woli.</u>
          <u xml:id="u-133.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-133.16" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Wieczorek.</u>
          <u xml:id="u-133.17" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przepraszam, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-133.18" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Witam uczniów Publicznej Szkoły Podstawowej nr 1 w Brzesku przybyłych na zaproszenie pani poseł Józefy Szczurek-Żelazko. Witam was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-133.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-133.20" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Byliście świadkami aktu wyznania miłości, można po prostu w ten sposób to robić.</u>
          <u xml:id="u-133.21" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dariusz Wieczorek, poseł klubu parlamentarnego Lewicy, ma głos.</u>
          <u xml:id="u-133.22" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rzeczywiście debatujemy dzisiaj nad ustawą — Prawo energetyczne. Niestety trzeba powiedzieć Polkom i Polakom, że nikt tak nie zniszczył polskiej energetyki jak rząd Zjednoczonej Prawicy przez ostatnie 8 lat. Efekt jest taki, że dzisiaj mamy najdroższą energię w Europie. Przypomnę, że średnia cena energii w Europie za kwiecień to 97 euro, w Polsce — 124 euro. Energia kontraktowana na 2024 r. to dzisiaj w Europie ok. 130 euro, w Polsce — ok. 160 euro. To jest efekt polityki, którą prowadziliście. Oczywiście dzisiaj zmiana Prawa energetycznego i implementacja tych dyrektyw, o których mówiliśmy, jest konieczna, i co do tego nie ma wątpliwości, natomiast fakt, że jest taka liczba poprawek, że co chwilę je zgłaszacie, świadczy o tym, że będzie z tym bardzo wielki bałagan.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jestem bardzo kreatywny.)</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#PosełDariuszWieczorek">Jeżeli chodzi o ustawę — Prawo energetyczne, to, panie ministrze, apelowałbym, żeby pracować nad jednolitym tekstem tej ustawy, bo właściwie Prawo energetyczne powinno być dla konsumentów, dla odbiorców, a konia z rzędem temu, kto jest w stanie dzisiaj się zorientować, które poprawki, do których zmian są w tej chwili wprowadzane. To jest bardzo skomplikowana rzecz, bardzo skomplikowany dokument. Ale podkreślam, trzeba rzeczywiście to robić, tylko to 8 lat za późno. To trzeba było robić w 2015 r. czy w 2016 r. i wtedy byłaby szansa na to, że nie mielibyśmy problemów energetycznych, z którymi dzisiaj mamy do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#PosełDariuszWieczorek">Oprócz Prawa energetycznego kluczem jest zmiana filozofii podejścia do energetyki. Dzisiaj musicie jednoznacznie podjąć decyzję o decentralizacji i rynkowych warunkach, jeżeli chodzi o rynek energii elektrycznej i gazu, bo to, co robiliście przez 8 lat, to centralizacja i zabijanie rynku. Nie ma wolnego rynku energii i gazu w Polsce, macie tylko monopolistów, czyli trzy duże koncerny plus wielki Orlen, który ma wszystko, w związku z czym oni dyktują ceny. Jak dyktują ceny, to oczywiście co robią? No łupią nasze kieszenie i naszym kosztem zarabiają gigantyczne pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#PosełDariuszWieczorek">Od 4 lat zwracam uwagę na to i powtarzam jak mantrę: nie ma niezależnego operatora sieci dystrybucyjnej. Nie może być tak, że operatorzy sieci dystrybucyjnej to są spółki, których właścicielami są koncerny energetyczne. Przecież te spółki są drenowane przez spółki matki. One nie mogą prowadzić inwestycji, w tym zakresie nic nie mogą robić. Prawo energetyczne i te ułatwienia nie będą działały, do momentu kiedy nie będzie wyodrębniony niezależny operator systemu dystrybucyjnego. Bo macie absolutną rację, że powinniśmy ten system potraktować jak system telekomunikacyjny — czyli ta sieć powinna być dostępna dla wielu wytwórców, wielu podmiotów, które handlują energią elektryczną — ale żeby można było to zrobić, to oprócz sieci przesyłowej musi być niezależny operator systemu dystrybucyjnego. Spółki dystrybucyjne trzeba wyciągnąć z tych wielkich koncernów, bo wtedy przynajmniej jest przejrzysta kwestia dotycząca nakładów inwestycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#PosełDariuszWieczorek">Co z tego, że słusznie zapisujecie w tym projekcie ustawy, że Urząd Regulacji Energetyki będzie miał prawo do weryfikowania planów inwestycyjnych i do własnych zaleceń dla operatora systemu dystrybucyjnego co do kierunków rozwoju sieci? Jeżeli operator nie będzie niezależny, to URE i tak z tego nie skorzysta, a dzisiaj niestety jest niezależny.</u>
          <u xml:id="u-134.7" who="#PosełDariuszWieczorek">Oczywiście kwestie zmiany sprzedawców, kwestie wprowadzenia spółdzielni energetycznych, kwestie dotyczące regulacji związanych z liniami bezpośrednimi to są bardzo potrzebne rzeczy i to trzeba robić, natomiast jeszcze raz chcę podkreślić: Prawo energetyczne trzeba uporządkować. Dzisiaj trzeba je upraszczać w trosce o konsumenta, w trosce o odbiorcę, natomiast próba nadrobienia tego, co straciliśmy, będzie bardzo trudna. Jedyną szansą na rozwój energetyki, na rozwój OZE są środki z Krajowego Planu Odbudowy. Oczekiwalibyśmy, szczególnie od strony rządowej, że skoro szykuje Prawo energetyczne, to nam powie, kiedy te środki w Polsce się pojawią. Wtedy będzie można w tę energetykę inwestować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-134.9" who="#komentarz">(Poseł Iwona Arent: Ale jesteście za czy przeciw?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełZbigniewZiejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność i zaszczyt przedstawić stanowisko klubu w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3237.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#PosełZbigniewZiejewski">Projekt procedowanej ustawy wprowadza szereg zmian w Prawie energetycznym wynikających z konieczności implementacji do polskiego porządku prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2019/944 z dnia 5 czerwca 2019 r. w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej oraz zmieniającej dyrektywę 2012/27.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PosełZbigniewZiejewski">Ustawa wprowadza definicję agregatora na rynku energii, wskazuje jego zadania oraz uprawnienia. Agregator rozumiany jako uczestnik rynku działający na rynku energii elektrycznej, zajmujący się agregacją, najprościej rzecz ujmując, jest to spółka lub firma, która zajmuje się skupowaniem energii oraz jej sprzedażą do zakładów elektroenergetycznych. Po zakupie energii agregator jest w stanie rozdzielać ją wśród innych prosumentów lub w zależności od potrzeb kierować do magazynów. Agregatorzy pozwalają ustabilizować sieć, co w naszym przypadku, gdy część instalacji OZE nie dostaje pozwolenia na przyłączenia, jest niezwykle istotne. Tym bardziej jeśli weźmiemy pod uwagę sytuację z mijającej niedzieli, kiedy to w godz. 11–16 na polskim rynku hurtowym po raz pierwszy w historii odnotowaliśmy ujemne ceny energii, które wahały się między 1,27 a 5,24 euro za 1 MWh. Występowała wówczas nadpodaż energii w sieci. Agregacja umożliwia wszystkim grupom odbiorców, tj. przemysłowym, komercyjnym i gospodarstwom domowym, dostęp do rynku energii elektrycznej, na którym będą mogły oferować swoją elastyczność oraz energię, którą wytwarzają we własnym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PosełZbigniewZiejewski">Projekt omawianej ustawy pozwala także na zwiększenie konkurencji na rynku energii. Zgodnie z art. 14 dyrektywy 2019/944 państwa członkowskie zobowiązane są do zapewnienia, aby przynajmniej odbiorcy energii elektrycznej będący gospodarstwami domowymi i mikroprzedsiębiorcy o przewidywanym rocznym zużyciu poniżej 100 tys. kWh mieli nieodpłatny dostęp do co najmniej jednego narzędzia porównywania ofert sprzedawców, w tym ofert dotyczących zawarcia umów z cenami dynamicznymi energii elektrycznej. Niezależne narzędzia porównywania ofert stanowić mogą skuteczny środek umożliwiający mniejszym odbiorcom ocenę zalet różnych dostępnych na rynku ofert dotyczących energii elektrycznej. W przypadku np. stosowania przez sprzedawcę oferty promocyjnej, trwającej jedynie przez oznaczony w umowie okres, informacja ta powinna wprost wynikać z przedstawionej przez niego w wyszukiwarce oferty. Stworzenie narzędzia porównującego oferty cen energii powierzono prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#PosełZbigniewZiejewski">Ponadto projekt ustawy wprowadza ramy prawne do funkcjonowania obywatelskich społeczności energetycznych. Zgodnie z art. 11zi ust. 1 projektu ustawy obywatelska społeczność energetyczna może wykonywać działalność w formie spółdzielni, spółdzielni mieszkaniowej, wspólnoty mieszkaniowej, stowarzyszenia, z wyłączeniem stowarzyszenia zwykłego, spółki osobowej, z wyłączeniem spółki partnerskiej, spółdzielni rolników. Przedmiotem działalności obywatelskiej społeczności energetycznej może być wytwarzanie, dystrybucja, obrót, agregacja, magazynowanie energii elektrycznej, realizowanie przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej oraz świadczenie usług w zakresie ładowania pojazdów elektrycznych swoim członkom, w sieci dystrybucyjnej o napięciu znamionowym nie wyższym niż 110 kV.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#PosełZbigniewZiejewski">Bardzo ważnym elementem tej ustawy jest to, że wprowadza się przepis umożliwiający od 2026 r. techniczną zmianę sprzedawcy energii elektrycznej w ciągu 24 godzin. Ustawodawca wprowadza także prawo odbiorcy do zawierania umów z cenami dynamicznymi energii elektrycznej z co najmniej jednym sprzedawcą i każdym sprzedawcą, który ma ponad 200 tys. odbiorców, oraz prawo do otrzymywania informacji na temat korzyści i ryzyk związanych z takimi umowami. Chcę zaznaczyć, że zmniejsza się także obciążenia administracyjne właścicieli źródeł wytwórczych o mocy większej niż 2 MW.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#PosełZbigniewZiejewski">Chciałbym w imieniu klubu, panie marszałku, złożyć poprawkę dotyczącą linii bezpośrednich. Poprawki składam na ręce pana marszałka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na samym wstępie, jeśli rozmawiamy o energetyce, należy wspomnieć i powtarzać to chyba trochę do znudzenia, że wszyscy państwo, zarówno Tuskopozycja, jak i PiS, są odpowiedzialni za to, w jakim stanie jest dzisiaj polska energetyka. Zamiast budować rozsądny miks energetyczny z energetyką jądrową, węglem i odnawialnymi źródłami energii, jedni straszyli energią atomową, mówiąc, że wszystkich nas to wysadzi albo że zielona energia nam wystarczy, np. Zieloni czy ludzie od Biedronia czy od pana Hołowni, a inni bali się innowacji, mimo iż ta jest Polsce potrzebna. Już dekady temu w wielu państwach przecież powstawały dobrze działające elektrownie jądrowe, np. we Francji za de Gaulle’a, w Hiszpanii za Franco. A Polska to trochę energetyczny skansen. I wszyscy w tej kwestii byli nieudolni, zarówno PiS, jak i Platforma. Rząd PiS próbował się tym zająć, to jest fakt, ale, jak widzimy, są ogromne opóźnienia, czyli spartaczył. Daliście ogromne dotacje na OZE, a teraz nie możecie w pełni wykorzystać tej energii ze względu na brak infrastruktury, co nie pozwala na dostateczne magazynowanie. Jak zwykle założone ambitne plany nie były możliwe do realizacji. Pracujecie teraz też nad elektrowniami jądrowymi, a jest to perspektywa niestety długa, odległa i nie wiadomo, co z niej wyjdzie.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PosełMichałUrbaniak">A co do samej ustawy — możliwość tworzenia tzw. obywatelskich społeczności energetycznych w formach spółdzielni, wspólnot mieszkaniowych, które będą mogły wytwarzać energię, dystrybuować, prowadzić obrót, agregować także tę energię, magazynować, to jest dobry kierunek, to jest ciekawy kierunek…</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Unii Europejskiej.)</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#PosełMichałUrbaniak">…który może nieco to poprawić, to jest fakt. Ale pamiętamy, że chcecie tym projektem też realizować właśnie jeden z kamieni milowych dotyczących KPO. Przypominam, że pewnie unioniści i tak wam tych pieniędzy dla Polaków nie wypłacą, ponieważ premier Morawiecki zgodził się na mechanizm warunkowości, i będzie to przeciągane tak długo, jak długo unijne elity będą sobie tego życzyły. A więc nie bądźcie w tej kwestii naiwni.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#PosełMichałUrbaniak">Trzeba pamiętać, że jedni i drudzy w tej kwestii, w kwestii polskiej energetyki, przez lata zawalaliście sprawę. Dlatego wielu ludzi już dzisiaj wam nie ufa. Przypominam też, że za rządów PO-PiS-u, zarówno PiS-u, jak i Platformy, zamknięto 19 polskich kopalni. Wszyscy jesteście odpowiedzialni za to, jak wygląda…</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#komentarz">(Głos z sali: …14 i 18.)</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#PosełMichałUrbaniak">19 polskich kopalni. Zarówno wy, jak i oni.</u>
          <u xml:id="u-138.7" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: 14 zamknęli, a kolejne… wpisali do zamknięcia.)</u>
          <u xml:id="u-138.8" who="#PosełMichałUrbaniak">A wy pięć. Ceny energii wynikają także z systemu ETS, na który zgodziła się Platforma, a PiS de facto nie próbował nic zrobić z tym, by wymówić to szkodliwe porozumienie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#komentarz">(Poseł Michał Urbaniak: …wszystko nie, ale się udało…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! 11 czerwca, w niedzielę, po raz pierwszy w Polsce ceny energii na rynku hurtowym między godz. 11 a 16 były ujemne. Czy to jest zasługa polskiego rządu? Nie. Czy to jest zasługa polskich spółek energetycznych? Nie. Czy to jest zasługa waszej czy poprzednich rządów innowacyjności? Nie. To była wyłącznie zasługa naszych rynków ościennych, z których po prostu zaimportowaliśmy cenę. Zaimportowaliśmy cenę z rynków sąsiednich, które wytwarzają energię z OZE w dużo większym zakresie i w dużo większej ilości niż w Polsce. Niestety oczywiście te ujemne ceny energii elektrycznej na rynku hurtowym nie mają przełożenia na finalne ceny na rachunkach, bo te wynikają z kontraktów długoterminowych. I to pokazuje, jak mało elastyczny i niedostosowany mamy obecnie rynek, jak droga energia, która jest wytwarzana z węgla, wpływa na finalne ceny energii, którą pobierają Polacy w swoich domach, którą zużywają Polacy w swoich domach, ceny energii, którymi obciążona jest polska gospodarka. Nietransformowanie gospodarki pod kątem energetycznym oznacza jej niekonkurencyjność w przyszłości. Zrozumcie to w końcu i nie hamujcie tego procesu.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Ta ustawa idzie oczywiście w dobrą stronę, ale przyjmujecie ją wyłącznie dlatego, że jej zapisy stanowią kamienie milowe, na które umówiliście się z Komisją Europejską. Wstrzymywaliście te przepisy przez 4 lata. Teraz, pod koniec kadencji, potrzebujecie pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy. Morawiecki jeszcze walczy, żeby uruchomić Krajowy Plan Odbudowy w Polsce wbrew wewnętrznym procesom hamulcowym. Wyłącznie stąd jest realizacja tej dyrektywy unijnej, która ma lekko urynkowić, uwolnić ceny energii w Polsce, by Polacy mogli częściej korzystać z cen ujemnych, bo przecież 11 czerwca był pierwszy tego typu przypadek w Polsce, ale nie pierwszy w Europie, bo bardzo często w weekendy, kiedy jest duże nasłonecznienie, wieje wiatr, a jednocześnie zużycie energii w Europie spada, mamy do czynienia z tego typu zjawiskami.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Polska dzisiaj potrzebuje energetyki zdecentralizowanej, energetyki obywatelskiej. Będziemy taką wdrażać tuż po wygranych wyborach. Wasza droga energia oparta na węglu musi w końcu odejść. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, do zabrania głosu zgłosiło się 19 osób.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa chce się jeszcze zgłosić?</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-141.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-141.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">O zabranie głosu bardzo proszę panią poseł Małgorzatę Chmiel z Koalicji Obywatelskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PosełMałgorzataChmiel">Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Projekt dotyczy wprowadzenia prawa unijnego, szeregu ułatwień dla prosumentów, czyli indywidualnych producentów energii, np. z paneli fotowoltaicznych. To nie są propozycje wspaniałego rządu, tylko wynik nacisków Unii Europejskiej, presji, jeżeli chodzi o kamień milowy KPO, pozyskanie pieniędzy z KPO. Unijna dyrektywa w tej sprawie została przyjęta w 2019 r. Dlaczego tak długo, czyli 5 lat, zwlekaliście w przypadku wdrożenia jej do prawa polskiego, mimo że są to tak korzystne dla mieszkańców zapisy? Jest to przede wszystkim promowanie odnawialnych źródeł energii. Najpierw, tj. w 2016 r., zabiliście energetykę wiatrową, by potem ustawę zliberalizować, ale tylko częściowo. W zeszłym roku zmieniliście zasady dla osób instalujących panele fotowoltaiczne na niekorzystne. Brak sieci magazynów energii w Polsce to efekt 8 lat waszych zaniechań, mimo że były na to pieniądze z Unii Europejskiej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">…z wykupienia prawa do emisji CO2, tzw. ETS. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałbym do pana zaapelować w imieniu prosumentów, mieszkańców powiatów Jastrzębie, Żory, Wodzisław, Racibórz i Rydułtowy. Ci ludzie zainwestowali na swoich dachach panele fotowoltaiczne, wybudowali sobie małe elektrownie, a wy im dzisiaj odcinacie dostęp do przyłącza, dostęp do włączenia swojego wytworzonego prądu. Dla wielkich, dla przedsiębiorców dziś przygotowaliście ustawę o rekompensatach. Pytam się, panie ministrze, kiedy państwo przygotujecie ustawę, aby objąć tym prosumentów, którzy zostali odcięci w godzinach szczytu od oddania energii elektrycznej wytworzonej ze swoich małych elektrowni na dachu. Kiedy dla nich przygotujecie ustawę i wprowadzicie rekompensaty? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Na szczęście jej nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dzięki Bogu jej nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Wątpię, że dzięki Bogu. Po prostu nie przyszła.</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Trochę przesadziłam z tym: dzięki Bogu.)</u>
          <u xml:id="u-147.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Poseł Jan Szopiński z Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-147.8" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Wolski: Ja za niego, a on za mnie, bo za chwilę dojdzie. Może tak być?)</u>
          <u xml:id="u-147.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dobrze, ale on wejdzie na miejsce pana posła, czyli będzie musiał poczekać.</u>
          <u xml:id="u-147.10" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Wolski: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-147.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polskie Sieci Elektroenergetyczne opublikowały rynkową miesięczną cenę energii elektrycznej, czyli tzw. RCE. To cena, według której są ustalane ceny energii oddanej do sieci przez wspomnianych prosumentów. Ta cena spada od 2 miesięcy. W poprzednim miesiącu spadek był wyjątkowo duży. Przypominam, że są to pieniądze, którymi najczęściej rozlicza się wspomniany producent w przypadku energii z elektrowoltaiki. Jest to zjawisko fatalne, przyczyny były określone, chociażby przez posła Wieczorka: wieloletnie zaniedbania, brak sieci przesyłowych, magazynów energii i oparcie na gospodarce, na energetyce węglowej, szczególnie w sytuacji, gdy gazowa, o wiele bardziej mobilna, jest wyjątkowo tania.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#PosełZdzisławWolski">I krótkie pytanie: Jakie będą ceny prądu w przyszłym roku? Już w tym roku Enea i PGE wystąpiły do URE o zgodę na wzrost taryfy, a nie wiadomo, do kiedy będą zamrożone ceny. Dzięki.</u>
          <u xml:id="u-148.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełJanSzopiński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać, czy projekt ten zakłada dodanie do Kodeksu handlowego nowego rodzaju podmiotu gospodarczego, którym mają być obywatelskie społeczności energetyczne, i czy ich działanie różni się od dotychczas opisywanych zadań.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PosełJanSzopiński">Moje kolejne pytanie, na które prosiłbym o odpowiedź na piśmie, dotyczy cen netto za 1 kWh. Ile pieniędzy na dzisiaj otrzymuje producent za dostarczenie do sieci swojego produktu? Proszę również o informację, ile zbiorczo płaci odbiorca końcowy za prąd dostarczany do jego przedsiębiorstwa. Pod pojęciem zbiorczo rozumiem sumę wszystkich bez wyjątku składników występujących na fakturze. Na bazie tych informacji będę mógł w sposób rzetelny poinformować moich wyborców, ile płacą za usługi wszystkich pośredników oraz wszystkie pomysły obecnego rządu w kwestii proponowanych rewolucji energetycznych. Dziękuję bardzo. Poproszę o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Temat jest niezwykle ważny. Na inwestycje w zakresie energetyki możemy przeznaczyć z Funduszu Odbudowy ok. 9,2 mld euro, czyli ponad 40 mld zł. Wystarczy sięgnąć po te środki, wykorzystać synergię, łącząc je z finansowaniem krajowym, ze środkami z uprawnień do emisji i Polska rzeczywiście może stać się państwem w dużej mierze niezależnym energetycznie, z w miarę stabilnymi cenami prądu. Co zamiast tego robi rząd PiS i polityczni nominaci tej władzy? Rząd PiS blokuje środki z KPO, nominaci PiS w spółkach energetycznych zajmują się partyjną propagandą, finansując polityczne reklamy ze środków tych spółek. Energetyczne spółki Skarbu Państwa odłączają obywateli produkujących tani prąd, żeby wpuszczać drogi prąd z tych spółek. Środki z uprawnień do emisji trafiają w czarną dziurę budżetu.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Ministrze! Gdzie tu jest rozsądek, gdzie tu jest interes Polski? Kiedy wreszcie rząd PiS zacznie dbać o interes Polski i rzeczywiście zajmie się transformacją energetyczną? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W Polsce niestety mamy dzisiaj najdroższe ceny energii w Unii Europejskiej. Są ku temu trzy powody. Po pierwsze, 8 lat zaniedbań rządu PiS-u. Po drugie, spółki monopolistyczne, które decydują o cenach i to są spółki Skarbu Państwa. W zasadzie one opanowały całkowicie rynek. Po trzecie, zaniedbania związane np. z zablokowaniem OZE, z budową magazynów energii czy też z przebudową linii przesyłowych. Nic nie będzie można zrobić, dopóki linie przesyłowe nie zostaną zrobione. I ostatni, gigantyczny grzech: zaniechanie i blokada funduszy europejskich przez rząd PiS-u. Bo gdyby przyszły fundusze europejskie, a to jest 700 mld zł, można byłoby zupełnie inaczej tę politykę poprowadzić. To jest wasza wina, panie pośle. Blokujecie fundusze europejskie.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dzięki wam.)</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Od tego nie uciekniecie. Macie albo słaby rząd, albo słabych dyplomatów.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dziękujemy panu.)</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">To jest wasza wina. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Anita Sowińska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełAnitaSowińska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Aby osiągnąć wysoki poziom OZE w miksie energetycznym w skali kraju, kluczowy jest rozwój spółdzielni energetycznych. Dzieje się tak dlatego, że energii wyprodukowanej ze słońca i z wiatru nie da się w sposób ekonomiczny przesyłać na duże odległości. Dlatego trzeba tę energię zużyć albo zmagazynować lokalnie.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PosełAnitaSowińska">Niestety rozwój spółdzielni energetycznych w Polsce jest w powijakach. W Niemczech, w Danii, w Holandii, w Szwecji, w Austrii są już setki takich spółdzielni. U nas jest osiem, to jest oficjalna informacja opublikowana przez rząd.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#PosełAnitaSowińska">Pytanie: Dlaczego jest ich tak mało i co robi rząd, aby było ich znacznie więcej? Tak jak wspomniałam, one są kluczowe dla dalszego rozwoju OZE. Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z projektowanymi przepisami zdefiniowana ma zostać umowa z ceną dynamiczną energii elektrycznej, z minimalną częstotliwością rozliczeń co 15 minut. Oferować takie umowy mają sprzedawcy obsługujący powyżej 200 tys. odbiorców końcowych, którzy posiadają liczniki zdalnego odczytu. A co z odbiorcami, którzy takich liczników nie posiadają? Czy na ich wniosek taki licznik będzie musiał zostać wymieniony? Ile czasu będzie miał na to sprzedawca usług? Kto poniesie koszt ewentualnej wymiany? Jak wygląda w chwili obecnej sytuacja w Polsce, jeśli chodzi o stosunek liczby liczników z możliwością zdalnego odczytu do liczby liczników tradycyjnych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W imieniu konsumentów z Dolnego Śląska pytam: Kiedy będą mogli sprzedawać wyprodukowaną przez siebie energię? Mimo zawartych umów z Energetyką i poniesionych wysokich nakładów na fotowoltaikę odbiór energii jest nieregularny, niezgodny z umową, a często są dłuższe okresy, gdy w ogóle energii się nie odbiera. Co z przedsiębiorcami, którzy poszukując tańszej energii, zdecydowali się zainwestować w fotowoltaikę? Nikt nie gwarantuje im odbioru. Jak długo jeszcze trwać będzie taki paraliż i marnotrawstwo energii przy jednocześnie najwyższych cenach energii w Unii Europejskiej? Jak długo — pytają przedsiębiorcy i indywidualni prosumenci. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne oraz niektórych ustaw. Nie zadam pytania bezpośrednio związanego z projektem ustawy, ale zapytam o prosumentów, którzy produkując energię czystą i ekologiczną, bardzo często zderzają się z niemożnością sprzedaży w formie pełnej energii elektrycznej, którą wytwarzają. Kiedy w końcu zostaną wybudowane i zmodernizowane sieci energetyczne w celu odbioru tej energii elektrycznej? Jakie rozwiązania rząd proponuje prosumentom, ale nie na ich koszt, w celu magazynowania energii elektrycznej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam pytanie dotyczące rynku energii. W dyrektywie jest mowa o tym, że wytwórcy energii sprzedają energię i ustalają cenę zgodnie z kosztami, które ponoszą. Odbiorcy, szczególnie ci indywidualni, mają cenę regulowaną. Dzisiaj właściwie nie wiemy, jaka ta cena jest. Po decyzji o wycofaniu obowiązku obligatoryjnej sprzedaży energii na towarowej giełdzie energii nie wiemy właściwie, jak te ceny są w tej chwili kształtowane. To jest właśnie monopol i powód, dla którego tak dużo płacimy. Pytanie, czy planujecie powrót do zasady giełdowej sprzedaży, jeżeli chodzi o energię elektryczną.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PosełDariuszWieczorek">Druga rzecz — to jest kwestia nakładów na sieci elektroenergetyczne. Czy rzeczywiście nie uważacie, że powinien być jeden państwowy operator sieci dystrybucyjnej, po to żeby były przejrzyste kwestie związane z inwestycjami w sieci dystrybucyjne? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Piotr Nowak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie ministrze, pan zapewne odpowie na te liczne pytania o Wielkopolskę, o Dolny Śląsk…</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Górny Śląsk.)</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PosełTomaszPiotrNowak">…o całą Polskę, która nie może oddać energii elektrycznej efektywnie, ponieważ sieci nie przyjmują z naszych dachów. Pan pewnie odpowie: nie da się, bo… I będą tysiące powodów. Ale, panie ministrze, czy błąd nie leży w systemie, czy nie leży w tym, że jesteśmy za bardzo zmonopolizowani na rynku energii, czy nie leży w tym, że OSD zintegrowane jest w tych dużych grupach energetycznych i tak naprawdę nie ma żadnej konkurencji? Wydaje się, że nie ma chęci na to, ażeby przyjmować rozproszoną energetykę, bo cały czas w świadomości energetyków skonsolidowanych jest to, że prąd musi iść od elektrowni do domu, a odwrotnie to jest kłopot. Ten kłopot trzeba zlikwidować. Panie ministrze, odwagi! Wy tego pewnie nie zrobicie, ale my doprowadzimy do tego, że prąd z naszych domów będzie odbierany.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-166.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-166.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nawet sami z tego się śmiejecie, bo nie wierzycie w to.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Polska, polscy odbiorcy, konsumenci mają najdroższy prąd w Europie. Jaka jest tego przyczyna? Po prostu nie dbacie o przedsiębiorców, o konsumentów, o gospodarstwa domowe, bo ochroną obejmujecie przedsiębiorstwa energetyczne, spółki Skarbu Państwa. To jest m.in. jedna z przyczyn. Przedsiębiorcy od dawna domagają się linii bezpośrednich. Mogli od 4, od 5 lat — chodzi o to, co zaleca Unia Europejska — korzystać z własnego prądu. Nie można było się dobić. W tej chwili jest to rozwiązanie, ale ono jest niedoskonałe, więc zgłosiliśmy poprawkę, aby firmy powiązane kapitałowo mogły korzystać z linii bezpośredniej, nie tylko jedna firma, bo tak to jest zapisane, tylko te firmy, które są powiązane.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">To w znacznym stopniu wesprze przedsiębiorców, po prostu będzie tańsza produkcja w tych firmach, bo skorzystają ze swojego prądu, który sobie sami wyprodukują. To jest propozycja z naszej strony, aby uwzględnić tę poprawkę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Karolina Pawliczak, niezrzeszona.</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełKarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Korzystając z pana obecności, pozwolę sobie zadać szersze pytanie o problemy polskiej energetyki. Jeden z operatorów systemu przesyłowego energii elektrycznej miesiąc temu przymusowo zredukował produkcję ze źródeł odnawialnych. Zdaniem ekspertów te kilkugodzinne wyłączenia OZE mogły nas kosztować nawet 16,5 mln zł. Te ogromne problemy polskiej energetyki związane z brakiem elastyczności systemu prowadzą do marnotrawstwa energii i wymagają korzystania z drogich rozwiązań. Analitycy przewidują i ostrzegają, że jeżeli nie zostaną podjęte działania w kierunku zwiększenia elastyczności krajowego systemu energetycznego, przykładów marnotrawstwa taniej i czystej energii będzie coraz więcej. Proszę o informacje i odpowiedź na pytanie, co państwo z tym zrobiliście i jaki macie plan na przyszłość. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Warzecha, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PosełJanWarzecha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zmiany w tej nowelizacji są rewolucyjne, choćby te dotyczące odbiorców indywidualnych, mikroprzedsiębiorców, którzy mogą porównywać oferty sprzedażowe, z kolei odbiorcy indywidualni mogą zmienić sprzedawcę w ciągu jednej doby.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie słuchaliście tego przez 4 lata.)</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#PosełJanWarzecha">Oczywiście nie zgodzę się z krytyką opozycji odnośnie do zaniedbań w stosunku do OZE. Przecież mamy 12 GW energii pochodzącej z fotowoltaiki, mamy 9 GW energii pochodzącej z energii wiatrowej. Łącznie to już jest taki procent, który jest większy niż oczekiwania Komisji Europejskiej wobec nas.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#PosełJanWarzecha">I tu, panie ministrze, pytanie. Proszę wytłumaczyć opozycji, jaki jest nasz udział w energii z OZE w stosunku do zużycia całej energii i oczekiwań Unii Europejskiej, bo z tego, co wiadomo, ten udział już jest przekroczony. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Arent, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PosełIwonaArent">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam takie pytanie, bo tutaj pan poseł Dariusz Wieczorek powiedział o zaniedbaniach ostatnich 8 lat. Natomiast ja mam pytanie.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PosełIwonaArent">Panie Ministrze! To, że energia jest najdroższa w Europie, to nieprawda, bo nie jest najdroższa…</u>
          <u xml:id="u-174.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Teraz sprawdzałem.)</u>
          <u xml:id="u-174.3" who="#PosełIwonaArent">…ale rzeczywiście energia jest droga w Polsce. Dużo zaniedbań było przez ostatnie lata, powiem nawet: po 1989 r.</u>
          <u xml:id="u-174.4" who="#komentarz">(Głos z sali: 8 lat na pewno. 8 lat.)</u>
          <u xml:id="u-174.5" who="#PosełIwonaArent">To, że nie było inwestycji w energetykę, to, szanowni państwo, począwszy od AWS, po rząd Lewicy, po rząd Platformy Obywatelskiej, tak naprawdę nikt nie inwestował w energetykę.</u>
          <u xml:id="u-174.6" who="#komentarz">(Głos z sali: To minister Tchórzewski przypomni, jak to było.)</u>
          <u xml:id="u-174.7" who="#PosełIwonaArent">To, że mówicie dzisiaj, że wreszcie takie dobre rozwiązania, żeby rachunki były zrozumiałe… Ja pracowałam za waszych rządów, za poprzednich rządów w energetyce i zawsze o tym mówiłam, że te rachunki są niezrozumiałe. Nic nie robiliście w tym kierunku.</u>
          <u xml:id="u-174.8" who="#PosełIwonaArent">Mam pytanie: Czy ideą fotowoltaiki nie było to, żeby produkować na własne potrzeby, a nie to, żeby sprzedawać do sieci? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-174.9" who="#komentarz">(Głos z sali: 8 lat.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marcin Porzucek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełMarcinPorzucek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#PosełMarcinPorzucek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ciągu ostatnich 8 lat, o których mówią politycy opozycji, rząd Prawa i Sprawiedliwości wdrożył bardzo wiele rozwiązań służących bezpieczeństwu energetycznemu, zarówno temu konwencjonalnemu, jak i temu zielonemu.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakie?)</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#PosełMarcinPorzucek">Drodzy Państwo! Kilkusetkrotnie wzrosła liczba prosumentów.</u>
          <u xml:id="u-176.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Dobrze, że rekompensatę mieliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-176.5" who="#PosełMarcinPorzucek">Chciałbym, aby pan minister odniósł się do tego, czy prawdą jest, że liczba prosumentów wzrosła w ciągu 8 lat kilkusetkrotnie dzięki naszym rozwiązaniom. W ciągu ostatnich miesięcy ostatniego roku w moim okręgu wyborczym powstało kilka farm wiatrowych, chociażby w rejonie Piły, Chodzieży, Wągrowca czy Nowego Tomyśla. Państwo mówicie nieprawdę i robicie to z pełną świadomością bądź też jest inna przyczyna świadcząca o jakichś ułomnościach.</u>
          <u xml:id="u-176.6" who="#PosełMarcinPorzucek">Drodzy Państwo! Naprawdę trochę pokory i trochę przyzwoitości. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Tutaj słyszę, zwłaszcza z tej strony sali, że odbiorcą energii elektrycznej są sieci energetyczne. Chyba odbiorcą energii elektrycznej są przede wszystkim te podmioty, które zużywają tę energię, a sieci tylko dystrybuują energię elektryczną.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przesyłowo.)</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Natomiast chciałem się dopytać, panie ministrze, czy te rozwiązania, które są zaproponowane, pójdą dalej, aby zużycie energii, bo łatwiej jest w gospodarstwach indywidualnych sterować tym zużyciem energii, ułatwić również w przedsiębiorstwach, czy są przewidywane dalsze działania między resortami, by tak dostosować prawo, aby łatwiej można było tę energię wykorzystywać, zwłaszcza właśnie tę energię zieloną, bo tego ona wymaga. Dziękuję bardzo, panie marszałku. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-178.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zaraz pana ministra poproszę, ale chciałem w międzyczasie przywitać uczniów i nauczycieli ze szkoły podstawowej ze Strojca.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Witam was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Uczniowie i nauczyciele przyjechali na zaproszenie pani poseł Violetty Porowskiej, w imieniu której was witam, bo ona jest na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, poprosimy podsekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pana ministra Adama Guibourgé-Czetwertyńskiego o udzielenie odpowiedzi na wszystkie nurtujące nas pytania.</u>
          <u xml:id="u-179.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że zacznę od umiejscowienia tej propozycji legislacyjnej w ramach działań, które podejmujemy jako rząd w celu modernizacji polskiej energetyki, bo to jest prawda, że patrząc na ten mały wycinek naszych działań, można odnieść wrażenie, że wiele rzeczy brakuje albo że brakuje takiego całościowego spojrzenia właśnie na kwestie energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">My rzeczywiście konsekwentnie budujemy nowy system energetyczny, nowy system energetyczny, który zapewni konkurencyjność polskiej gospodarki, który zapewni dostęp do prądu nie tylko naszym przedsiębiorcom, ale także obywatelom, który będzie też przyjazny dla środowiska, bo będzie oparty na źródłach odnawialnych i na atomie.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">To wymaga bardzo wielu inwestycji. Stąd też systemy wsparcia, które też zostały uchwalone już przez ten Sejm, np. dla offshore’u. To wymaga też rozbudowy sieci. O problemach w tym zakresie mówiliście też w waszych licznych interwencjach przed chwilą, ale część tych problemów adresuje się właśnie w ustawie, którą Sejm przyjął na swoim poprzednim posiedzeniu, problemów dotyczących sieci przesyłowych.</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">To jest też kwestia inwestycji w magazyny energii, po to żeby nasz system energetyczny był zdolny do przejęcia większych ilości prądu. I to znowu jest ustawa, nad którą Sejm pracował na poprzednim posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Ale też centralna jest rola obywateli w tym nowym systemie energetycznym, rola energetyki rozproszonej. Rozwój odnawialnych źródeł energii został w dużej części dzięki takim programom właśnie jak „Mój prąd”, które dawały ludziom dotacje na budowę, instalację takich paneli… Dzięki temu osiągnęliśmy i rzeczywiście przebiliśmy te wszystkie wskaźniki. Tutaj odniosę się może do pytań odnośnie do tempa rozwoju OZE. Jeżeli patrzymy na cele, które mamy na poziomie unijnym, to cel na 2020 r. wynosił 15%. Przebiliśmy ten cel, osiągnęliśmy ponad 16% — dokładnie 16,1%. Jeżeli chodzi o rozwój liczby prosumentów, to jak 3 lata temu przejęliśmy politykę energetyczną, zakładaliśmy wzrost liczby prosumentów do miliona osób, miliona gospodarstw domowych do 2030 r., a udało się osiągnąć ten cel w zeszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Ludzie wzięli to w swoje ręce.)</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Ile to wzrosło? Kilkusetkrotnie na pewno, bo 8 lat temu praktycznie nie było prosumentów. Z kilku tysięcy wzrosło właśnie do ponad miliona w zeszłym roku. Ten kierunek jest zdecydowany. Czy można zrobić więcej? Na pewno można zrobić więcej, ale tempo wzrostu OZE podczas ostatnich 8 lat jest dwukrotnie większe niż podczas poprzednich 8 lat, więc jeżeli to tempo teraz jest wolne, co dopiero mówić o poprzednim tempie inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Zostawiliśmy wam ustawę.)</u>
          <u xml:id="u-180.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Za mało było inwestycji wcześniej, za późno się za to wzięliśmy. To, że się wzięliśmy dopiero w tej kadencji, rzeczywiście jest blamażem, ale blamażem właśnie wcześniejszych rządów, które się tymi inwestycjami nie zajmowały.</u>
          <u xml:id="u-180.10" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Myśmy byli pionierami.)</u>
          <u xml:id="u-180.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Co więc robi ta ustawa dla rozwoju i wzmocnienia roli obywateli i konsumentów w systemie energetycznym? Była mowa o problemach z adekwatnością mocy dostępnej w systemie i potrzebie konsumpcji na poziomie lokalnym i taki właśnie jest jeden z celów zmian, które są wprowadzane, żeby zwiększać poziom autokonsumpcji, żeby zachęcać konsumentów do skonsumowania czy do magazynowania tej energii, ale też do bycia aktywnymi uczestnikami rynku, tak żeby dostosować swój profil zużycia, jeżeli mają taką potrzebę, do tego, co jest możliwe na rynku.</u>
          <u xml:id="u-180.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Jakie rozwiązania zostały wprowadzone dzięki tej ustawie? To są np. ułatwienia w zakresie zmiany sprzedawcy energii, skrócenie czasu na dokonanie takiej zmiany, tak żeby docelowo można było zmieniać sprzedawcę energii nawet w ciągu 24 godzin. To też jest nowy system sprzedaży rezerwowej, który w większym stopniu będzie automatyczny i w którym konsument będzie wiedział, na jakich zasadach… Nie będzie zaskoczenia, jeżeli chodzi np. o poziomy cenowe zastosowane przez sprzedawców rezerwowych. To jest wprowadzenie możliwości porównywania cen, to też są zapisy dotyczące społeczności energetycznej. To też się pojawiło w waszych pytaniach i te przepisy ułatwiają zrzeszenie się konsumentów w takich społecznościach. To też jest możliwość zaoferowania umów opartych na cenach dynamicznych, które pomogą uczestnikom rynku właśnie korzystać z niskich cen, kiedy są dostępne, i tworzy to też miejsce dla nowych modeli biznesowych, właśnie np. dla agregatorów, które będą zbierać możliwości ograniczenia swojego zapotrzebowania przez odbiorców indywidualnych i reagować właśnie na potrzeby rynku.</u>
          <u xml:id="u-180.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Jeszcze może odniosę się do kilku kwestii, które się tutaj pojawiły w waszych pytaniach. Pojawił się zarzut, że jedyne, co to prawo robi, to wdraża rozwiązanie, uzgodnienie na poziomie unijnym. To jest nieprawda, to nie są jedynie rozwiązania, które zostały wprowadzone. Są też rozwiązania, które idą dalej niż to, co proponuje Unia. To są nasze, polskie, autorskie pomysły, np. rozwiązania dotyczące linii bezpośredniej, które ułatwią przedsiębiorcom podłączenia swoich instalacji do swoich fabryk. To są też rozwiązania w zakresie piaskownic regulacyjnych, które też są innowacją w skali europejskiej i które umożliwią nam na poziomie prezesa URE testowanie pewnych rozwiązań, które później będą mogły być rozszerzone na cały system, tak żeby ułatwić konsumentom właśnie aktywny udział w tym rynku.</u>
          <u xml:id="u-180.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Były pytania o ceny energii. Oczywiście mógłbym stosować te same chwyty retoryczne i wybrać poszczególne dni w roku, kiedy ceny są wyższe czy niższe w Europie, ale myślę, że bardziej uczciwe jest spojrzenie, jak to wyglądało w całym zeszłym roku. Przez cały zeszły rok Polska miała jeden z najtańszych prądów dla obywateli. W pierwszej połowie zeszłego roku to był siódmy najtańszy prąd w całej Europie, w drugiej połowie roku to był szósty najtańszy poziom cenowy w całej Europie. A więc nieprawdą jest, że prąd w Polsce jest wyjątkowo drogi.</u>
          <u xml:id="u-180.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Były pytania odnośnie do liczników inteligentnych. Pani poseł Pępek pytała o to, czy każdy konsument może złożyć taki wniosek. Mogę potwierdzić, że rzeczywiście każdy konsument może złożyć taki wniosek i wtedy ta wymiana następuje na koszt operatora. Obecnie mamy mniej więcej 4 mln inteligentnych liczników zainstalowanych w Polsce. To jest mniej więcej 25% odbiorców. To należy porównywać z celem na poziomie unijnym 15%, więc jest to kolejny obszar, w którym przekraczamy te unijne cele.</u>
          <u xml:id="u-180.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Były jeszcze pytania pana posła Wojciechowskiego o ułatwienia dla przedsiębiorców. W zakresie tej ustawy większość rozwiązań dotyczy wzmocnienia pozycji konsumenta i wzrostu konkurencji na rynku energetycznym, ale są też rozwiązania dotyczące przedsiębiorców. Wspomniałem już o linii bezpośredniej w zakresie, powiedzmy, odbiorców przemysłowych. To jest bardzo istotne rozwiązanie. Ale też piaskownice regulacyjne to mogą być ważne narzędzia dla przedsiębiorstw energetycznych, żeby właśnie nowe rozwiązania testować.</u>
          <u xml:id="u-180.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAdamGuibourgéCzetwertyński">Odnośnie do pytań dotyczących liczby prosumentów już odpowiedziałem, tak że wydaje mi się, że to jest mniej więcej tyle. Co do reszty pytań to były prośby o odpowiedzi pisemne, więc oczywiście odpowiemy na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-180.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sprawozdawcę komisji.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale dlaczego? Sprawozdawca już powiedział wszystko.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Dzisiejsza dyskusja dotycząca rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne wskazuje, mimo krytycznych uwag, że jednak ta ustawa jest dużym krokiem do przodu. W wielu sprawach możliwe, że można byłoby jeszcze lepsze rozwiązania wprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale my się zgadzamy z tym, że to jest krok do przodu, który Unia Europejska nam przygotowała.)</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Jest to krok do przodu, zgadzam się, w porządku. Jest to spory krok do przodu.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Wydaje się, że może można by było zrobić więcej, tylko trudno sobie wyobrazić to, jeżeli spojrzy się na to, co mamy zrobić, z praktycznego punktu widzenia, jeżeli chodzi o naszą energetykę, organizację energetyki. I tak porywamy się na rewolucyjne zmiany. Bo trzeba powiedzieć tak, że jeżeli my w tym momencie dokonujemy pełnego urynkowienia handlu energią elektryczną, jeszcze nie produkcji w tym momencie, ale pełnego urynkowienia handlu energią elektryczną, to tutaj idziemy bardzo dużo do przodu. I myślę, że z tej ustawy wynikną także bardziej korzystne ceny, tym bardziej że ona daje możliwość zdalnego kierowania nawet odbiorcom indywidualnym odbiorem energii elektrycznej w najbardziej korzystnych momentach, właśnie wtedy kiedy tej energii jest najwięcej i wtedy jest najtańsza. Te wszystkie rozwiązania wskazują na to, że stawiamy duży krok do przodu.</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Myślę, że następnym etapem będzie na pewno wyciągnięcie wniosków z dyskusji i z tych rzeczy, o których państwo posłowie mówili. Natomiast kwestia jest taka, że jest to taka dyskusja, która już się odbyła przy projektowaniu tej ustawy właśnie w ramach konsultacji, i wynika z niej, że można by było zrobić więcej, ale kwestia jest taka, że robiąc więcej, można przy okazji dużo popsuć. Trzeba robić to etapowo i trzeba rozwiązywać problemy tak, żeby iść do przodu.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Pan minister powiedział, że jesteśmy pod względem cen energii na szóstym miejscu w Europie, a jednocześnie jesteśmy na pierwszym miejscu w Europie pod względem bezrobocia. Wynika z tego, że u nas przedsiębiorcom powodzi się lepiej niż w innych krajach europejskich.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#komentarz">(Głos z sali: A co wczoraj po komisji było?)</u>
          <u xml:id="u-182.7" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Całość produkcji itd. jest jednak tańsza, ponieważ łatwiej się sprzedaje i więcej polskich pracowników jest zatrudnionych. Zatrudniliśmy dodatkowo jeszcze w ciągu tych ostatnich 2 lat prawie 700 tys. obywateli ukraińskich i nadal nie skoczył nam w górę poziom bezrobocia. To wszystko wskazuje na to, że te rozwiązania, które wprowadzamy, może nie są pełną rewolucją, ale są krokiem do przodu, który pewne rzeczy poprawia i daje możliwość poważnego ruchu do przodu w naszej gospodarce. A więc idziemy z gospodarką do przodu i wszystkie rzeczy, które robimy, dają możliwość jeszcze lepszego jej rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-182.8" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Dlatego też dziękuję za merytoryczną pracę nad tą ustawą. Myślę, że z tych wszystkich dyskusji będą znów wysuwane następne wnioski. Tak jak patrzę na przestrzeni ostatnich lat, to jednak jako Polska idziemy do przodu w zakresie organizacji sektora energetycznego. Myślę, że idziemy tak znacząco do przodu, że w innych państwach nam tego zazdroszczą. Dziękuję bardzo, panie marszałku, Wysoka Izbo.</u>
          <u xml:id="u-182.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-183.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3281 i 3330).</u>
          <u xml:id="u-183.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Danutę Nowicką o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-183.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ale zanim pani poseł przedstawi sprawozdanie komisji, chciałem w naszym imieniu przywitać uczniów rzeszowskich szkół — II Liceum Ogólnokształcącego, VI Liceum Ogólnokształcącego oraz Zespołu Szkół Elektronicznych w Rzeszowie. To są uczestnicy konkursu wiedzy o Sejmie. To fajna informacja. Zostaliście zaproszeni wraz z opiekunami przez posła Wiesława Buża, który ma niezłą wiedzę o Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-183.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-183.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełSprawozdawcaDanutaNowicka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przedstawię sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, druk nr 3330, o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3281.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PosełSprawozdawcaDanutaNowicka">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu skierowała w dniu 24 maja 2023 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny do pierwszego czytania. Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 12 czerwca 2023 r. wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Leszka Dobrzyńskiego z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełLeszekDobrzyński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PosełLeszekDobrzyński">Ta ustawa wprowadza kilka zmian. Pierwsza z nich to odejście od pojęcia mieszkania chronionego i wprowadzenie w jego miejsce dwóch nowych kategorii, czyli mieszkania treningowego i mieszkania wspomaganego, które mają stanowić odrębne formy wsparcia. Oba typy mieszkań tak naprawdę wiążą się z usługami bytowymi, natomiast różnią się tym, że w mieszkaniach jednego typu w szczególny sposób będzie prowadzona praca z podopiecznymi, którzy będą mogli uzupełniać tam swoje braki, będą mogli rozwijać swoje umiejętności. Chodzi zwłaszcza o umiejętności w zakresie samoobsługi.</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#PosełLeszekDobrzyński">Muszę powiedzieć, że jest to bardzo pożyteczna instytucja. Mam doświadczenie jako rodzic zastępczy. Kilkoro moich wychowanków przeszło przez takie mieszkania chronione. To jest szansa na to, żeby nabrać samodzielności, rozwijać się, żeby zobaczyć, jak wygląda, powiedzmy, samodzielne życie, więc jest to bardzo, bardzo potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#PosełLeszekDobrzyński">Muszę też powiedzieć, że ten projekt nakłada na wojewodę obowiązek prowadzenia rejestru mieszkań treningowych i wspomaganych, które są prowadzone zarówno przez gminy, jak i przez powiat, bo te organy będą mogły kierować właśnie do tych mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#PosełLeszekDobrzyński">Następnym problemem, jakim zajmuje się omawiany projekt, jest doprecyzowanie pewnych kwestii dotyczących usług opiekuńczych, które są realizowane w formie pomocy sąsiedzkiej czy też, można powiedzieć, usług sąsiedzkich. To bardzo przydatne, bo tę pomoc mogą realizować osoby, które nie mają pełnych uprawnień opiekuńczych, a po prostu mieszkają w pobliżu tych osób, które potrzebują pomocy. Chodzi o drobne usługi domowe, zakupy czy nawet pewną pomoc, powiedzmy, sąsiedzką. To niezwykle, niezwykle ważna sprawa, która poszerza możliwość pomocy.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#PosełLeszekDobrzyński">Następna kwestia dotyczy rejestru zgłoszeń o zdarzeniach nadzwyczajnych dotyczących mieszkańców domów pomocy społecznej lub osób przebywających w placówkach. Wszystko, co się tam wydarzy, powinno być zachowane w pewnej historii. Z jednej strony jest to delikatna sprawa, z drugiej strony jest to sprawa intymna, ale jest to niezwykle potrzebne, zwłaszcza wtedy, kiedy ma miejsce pewien konflikt, kiedy, mówiąc wprost, zaczyna dziać się źle.</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#PosełLeszekDobrzyński">Mamy tu również zmiany dotyczące regulacji udzielania zezwoleń na prowadzenie domów pomocy społecznej i placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym oraz osobom w podeszłym wieku. Mówiąc krótko, chodzi o te placówki, które utraciły swoje uprawnienia i ponownie chcą prowadzić działalność. W tej chwili zgodnie z tym projektem te zezwolenia będą wydawane na okres 1 roku. Jeżeli zostały one cofnięte, będzie miał miejsce pewien okres próbny, który ma pozwolić organowi nadzoru na sprawdzenie, czy ta działalność jest prowadzona prawidłowo.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#PosełLeszekDobrzyński">Jest jeszcze jedna zmiana. Mówiąc krótko, chodzi tutaj o wprowadzenie do ustawy o pomocy społecznej regulacji umożliwiającej świadczenie usług krótkoterminowych przez domy pomocy społecznej. Chodzi o usługi krótkoterminowe w formie pobytu całodobowego, a także w formie pomocy dziennej. Chodzi zatem o te sytuacje, kiedy po prostu jest taka potrzeba. Chodzi o to, żeby np. rodzina, która nie może opiekować się cały dzień osobą, która potrzebuje tej pomocy, mogła skorzystać właśnie z takiej pomocy krótkoterminowej.</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#PosełLeszekDobrzyński">Reasumując, są to zmiany, które uelastyczniają cały ten system, poszerzają nasze możliwości. Jest to bardzo potrzebne. Będziemy wspierać tę ustawę. Zostałem też upoważniony do tego, żeby przekazać panu marszałkowi poprawkę, którą chcemy wprowadzić do tej ustawy. Ta poprawka zwiększy zasiłek stały. Już ją podaję. Jeśli chodzi o osoby samotne, to zasiłek stały wynosi obecnie 719 zł. Ta poprawka zwiększy ten zasiłek do kwoty 1000 zł. Jeśli chodzi o osoby w rodzinie, to ta kwota z 600 zł obecnie zostanie powiększona do kwoty 780 zł. Zostanie również zwiększona kwota minimalna z 30 zł obecnie do 100 zł miesięcznie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu klubu Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni zaprezentować stanowisko odnośnie do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw, druki nr 3281 i 3330.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Projekt ten był długo oczekiwany. Ministerstwo powinno zająć się nim już kilka lat wcześniej. Pomimo zmian zawiera on jednak szereg braków. Uzupełnienie ich w sposób rozsądny, przemyślany może dać wielu osobom szansę na dobre funkcjonowanie w środowisku.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">O pobycie krótkoterminowym w DPS-ach mówiłam, panie ministrze, już od dawna. Przede wszystkim jednak uważam, że powinno się całkowicie znieść opłaty dla świadczeniobiorców, ich rodzin za krótkoterminowy pobyt dzienny w DPS-ach, tak jak jest to przyjęte w usługach wytchnieniowych, asystenckich czy w przypadku pobytu w innych placówkach, który jest bezpłatny lub za który odpłatność jest naprawdę symboliczna. Dobrym rozwiązaniem w projekcie jest podzielenie form mieszkalnictwa chronionego na mieszkania treningowe i wspomagane. Mam w tym naprawdę duże doświadczenie i tak jak wcześniej mówiłam, chętnie służę pomocą. Jednak pomijane są tu osoby potrzebujące szerszej pomocy. Zostały one wyłączone z mieszkalnictwa, co zgodnie z konwencją ONZ o prawach osób z niepełnosprawnościami może prowadzić do dyskryminacji i naruszenia zasady równości praw człowieka. Samodzielne i niezależne życie osób z niepełnosprawnościami to przede wszystkim samodzielność w podejmowaniu decyzji, dlatego w mieszkaniu treningowym należy realizować przede wszystkim program usamodzielniania się. Mieszkania wspomagane to głównie zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych. Mogą one także stać się długoterminowymi miejscami pobytu. Dla komfortu osób korzystających z tych miejsc właściwe byłoby podpisywanie z nimi bezterminowych lub długoterminowych umów. Z pewnością dla osób korzystających z mieszkań wspomaganych ważna jest forma zamieszkania. Odwołuję się tutaj do programu wspomaganych społeczności mieszkaniowych PFRON, który pokazuje, jak tworzyć zespoły mieszkań z odrębnymi łazienkami, aneksami kuchennymi czy kuchniami.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Obecny rząd dużo mówi o swoich działaniach na rzecz osób z niepełnosprawnościami. Mogliśmy również i w dniu dzisiejszym usłyszeć to ponownie od pani minister Marleny Maląg. Ile więc dzięki wsparciu rządu do dzisiaj powstało mieszkań chronionych? Jakie propozycje przedstawi ministerstwo w celu tworzenia mieszkań treningowych i wspomaganych, nie przerzucając oczywiście tych obowiązków na gminy, powiaty czy województwa? Czy ministerstwo zamierza określić, ile takich form wsparcia powinno działać na terenie jednostek samorządu terytorialnego? Mówimy, dyskutujemy o procesie deinstytucjonalizacji, który stopniowo powinien być wdrażany. Istotne jest więc wskazanie wymogów dla domów pomocy społecznej, które trzeba spełnić w celu zapewnienia wsparcia krótkoterminowego, zarówno dziennego, jak i całodobowego. W ustawie powinno się też znaleźć określenie maksymalnej liczby mieszkańców, procentu pomieszczeń jednoosobowych czy pokoi z łazienkami i aneksami kuchennymi. Dla każdej osoby z niepełnosprawnościami powinien być przygotowany zindywidualizowany program wsparcia, co obowiązuje placówki pomocy społecznej również i teraz.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Finansowanie mieszkalnictwa, pomocy sąsiedzkiej, pobytu krótkoterminowego w DPS-ach oczywiście spadnie na barki samorządów. A sukces będzie czyj? Rządu. Pytanie, czy jednostki samorządu terytorialnego będą w stanie udźwignąć te zadania. Nawet jeśli będą one fakultatywne, to potrzeby lokalnej społeczności, jeśli chodzi o powyższe usługi, są ogromne i na pewno należy wychodzić im naprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Panie Ministrze! W kwietniu składałam interpelację w sprawie rozbieżności dotyczących możliwości funkcjonowania centrum opiekuńczo-mieszkalnego w strukturze centrum usług społecznych. Odpowiedź, którą otrzymałam od sekretarza stanu Pawła Wdówika, zawierała informację, iż nie są prowadzone prace legislacyjne nad zmianą zapisów ustawy o realizowaniu usług społecznych w centrum usług społecznych. Ponieważ nie toczą się prace w tym zakresie, składam poprawkę, aby ministerstwo zainteresowało się tym coraz częściej podnoszonym tematem, problemem.</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Wsłuchując się uważnie w głosy środowisk, otoczenia osób, dla których rozwój usług wspierających jest szansą na funkcjonowanie w społeczności, klub Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni składa poprawki do projektu ustawy. Oczekujemy dalszych merytorycznych prac nad zmianą ustawy o pomocy społecznej, dlatego że ona może naprawdę bardzo dobrze służyć, szczególnie osobom, które wsparcia i pomocy oczekują i potrzebują. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dzisiaj głos Lewicy będzie głosem społecznym. W odniesieniu do zmienianego art. 53 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej należy zauważyć, że realizuje on zgłaszany od dawna przez środowisko osób z niepełnosprawnościami podział na mieszkania wspomagane i treningowe. Trzeba podkreślić, że to są formy o zupełnie innych celach, wobec czego funkcjonowanie ich pod wspólną nazwą: mieszkania chronione wprowadzało chaos i było nieuzasadnione merytorycznie. Rozdzielenie tych form zapewni przejrzystość, a także w sposób jasny wskaże potrzebę tworzenia obu z nich jako skierowanych do różnych grup. Dotychczas mieszkania chronione wspierane, przyznawane na czas nieokreślony, stanowią zdecydowaną mniejszość, mimo że dla znacznej części osób z niepełnosprawnościami jest to najbardziej pożądana forma.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Proponowana zmiana brzmienia art. 53 ust. 1 pomija osoby potrzebujące większej ilości wsparcia. Zostały one wyłączone z mieszkalnictwa, co w opinii strony społecznej narusza realizację zasady równości i niedyskryminacji sformułowaną w art. 5 konwencji Organizacji Narodów Zjednoczonych o prawach osób niepełnosprawnych. Z projektowanego art. 53 ust. 1 proponuje się w związku z powyższym usunięcie części przepisu, cytuję: ale nie wymaga usług w zakresie świadczonym przez jednostkę całodobowej opieki. Składamy taką poprawkę i ona zostanie na końcu przekazana.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#PosełRafałAdamczyk">Wątpliwości budzi również zobowiązywanie mieszkańca do przestrzegania regulaminu mieszkania, w przypadku mieszkania wspieranego o charakterze długoterminowym nie jest to zgodne z art. 1 KPON-u, gwarantującym osobom z niepełnosprawnościami pełny i skuteczny udział w życiu społecznym na zasadzie równości z innymi osobami, a także z art. 19. Wprowadzenie dodatkowych regulaminów, innych niż np. regulaminy lokatorskie czy regulaminy porządku domowego, łamie tę zasadę. Również w tym zakresie jest złożona poprawka.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#PosełRafałAdamczyk">Wskazanie zasad i sposobu realizacji programu usamodzielnienia osoby korzystającej ze wsparcia powinno dotyczyć tylko mieszkań treningowych. Natomiast mieszkania wspomagane co do zasady powinny być formą stałego docelowego zamieszkania, co do zasady powinny być przekazywane na stałe — i to są wskazania w art. 53 opiniowanego projektu. Dlatego też w art. 53 ust. 12 pkt 9 powinno znaleźć się wskazanie, że dotyczy on wyłącznie mieszkań treningowych, jako że mieszkania wspomagane nie powinny być objęte obowiązkową koniecznością realizacji przez ich mieszkańców programów usamodzielniających, które zostały zarezerwowane dla mieszkań treningowych, co nie wyklucza dobrowolnego udziału mieszkańców w tego typu programach.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#PosełRafałAdamczyk">Dyrektorzy ośrodków pomocy społecznej również pytają i proszą o doprecyzowanie warunków przyznawania usług sąsiedzkich i odpłatności za nie. Zgłaszali to posłance Katarzynie Kotuli. Jakie są kryteria przyznawania usług sąsiedzkich: czy otrzymają je tylko osoby samotne, czy będzie to uzupełnienie usług opiekuńczych, czy będą to osoby, które nie mają pomocy w formie usług opiekuńczych? Jaki będzie wymiar usługi? Czy będzie sprecyzowany zakres usług, sposób kontroli świadczenia i rozliczenia usług oraz nadzór, zasady wynagradzania sąsiada, cykl rozliczeń? Zapisy mówią, że ma to zostać ustalone w drodze uchwały, jednak pojawiają się pytania.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#PosełRafałAdamczyk">Kolejne pytanie: Czy mieszkanie treningowe będzie dedykowane tylko osobom z niepełnosprawnościami? Jeśli tak, to należałoby rozważyć rozszerzenie katalogu mieszkań treningowych, tym samym inne osoby mogłyby uzyskać takie wsparcie, czyli osoby bezdomne, z którymi prowadzone są indywidualne programy, plany wychodzenia z bezdomności, lub matki starające się o powrót dzieci z pieczy zastępczej. Gdy zmieniamy już nazwę mieszkalnictwa chronionego, należałoby zmienić rozporządzenie w sprawie mieszkań chronionych i w punkcie dotyczącym minimalnej liczby świadczonych usług zastąpić ją liczbą usług dostosowaną do rozeznanych potrzeb mieszkańców.</u>
          <u xml:id="u-190.6" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Składamy wszystkie wymienione poprawki i te, których dzisiaj klub Lewicy nie zaprezentował, proponowane przez Wspólnotę Roboczą Związków Organizacji Socjalnych — WRZOS oraz poprawki propracownicze dla pracowników DPS-ów.</u>
          <u xml:id="u-190.7" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Pozwolę sobie w imieniu klubu Lewicy złożyć na pana ręce te poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pozwolę sobie je wziąć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełBożenaŻelazowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści przedstawię stanowisko w sprawie projektu zmian ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw, druki nr 3281 i 3330.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PosełBożenaŻelazowska">Rozwiązania proponowane w tej nowelizacji idą w dobrym kierunku i myślę, że są one też bardzo oczekiwane przez środowisko. Te propozycje nie są wystarczające i uważam, że ustawa wymaga jeszcze pracy w komisjach. Ale najważniejsze rozwiązania, jakie proponowane są w tej nowelizacji, to wprowadzenie nowych usług pomocy społecznej, tj. usług opiekuńczych świadczonych w formie usług sąsiedzkich. Czyli wsparcie skierowane będzie głównie do osób starszych, które potrzebują pomocy np. przy zrobieniu zakupów czy posprzątaniu mieszkania, ale jeszcze nie wymagają pomocy w formie usług opiekuńczych, które świadczą profesjonalne opiekunki.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#PosełBożenaŻelazowska">Ważną zmianą będzie też to, że domy pomocy społecznej będą mogły świadczyć usługi opieki krótkoterminowej w formie całodobowej lub dziennej dla osób, które ich nie zamieszkują. Jednak tutaj moja obawa jest taka, czy wystarczy miejsc w tych domach, jaki będzie koszt tego pobytu i czy państwo będzie dokładało też do pobytu dziennego. Natomiast mieszkania chronione zostaną zastąpione mieszkaniami treningowymi i wspomaganymi. Ta zmiana dotyczy sposobu realizacji usług w nowych typach mieszkań i ma na celu jeszcze większe spersonalizowanie usług, które oferowane są w ramach tej formy wsparcia. Kierownicy lub dyrektorzy domów pomocy społecznej oraz podmioty prowadzące placówki, które zapewniają całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, będą musieli prowadzić rejestr zgłoszeń o zdarzeniach nadzwyczajnych.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#PosełBożenaŻelazowska">Pozostałe proponowane rozwiązania mówią o tym, że osoby, które odbywają karę pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, oraz osoby tymczasowo aresztowane będą mogły korzystać ze świadczenia pomocy społecznej, jakim jest praca socjalna.</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#PosełBożenaŻelazowska">Uregulowana zostanie kwestia zgłaszania przypadków napaści na pracowników socjalnych, dane gromadzone w rejestrach nie odzwierciedlają bowiem pełnego obrazu zdarzeń. Pracownik socjalny, który jest zatrudniony w samorządowych jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej i został pokrzywdzony przestępstwem czynnej napaści i znieważenia funkcjonariusza publicznego w związku z wykonywaniem zadań służbowych, będzie miał przyznaną bezpłatną ochronę prawną w postepowaniu karnym, i to jest też bardzo dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#PosełBożenaŻelazowska">Mamy świadomość, że ta ustawa wymaga jeszcze pracy w komisjach, ale rozwiązania proponowane są dobre, więc nasz klub będzie popierał tę ustawę i te zmiany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Należy docenić, że ten projekt ustawy po wielu latach apeli środowisk zajmujących się problematyką wsparcia osób wykluczonych, osób z niepełnosprawnościami, osób w kryzysie bezdomności wychodzi naprzeciw części postulatów tych organizacji i bierze na poważnie przynajmniej niektóre przepisy Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych. Z pewnością w tej ustawie są kroki w kierunku bardziej podmiotowego, włączającego traktowania tych osób i to trzeba docenić.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Jednocześnie trzeba wskazać również, że nie uwzględniono części uwag skierowanych do ministerstwa przez Ogólnopolską Federację na rzecz Rozwiązywania Problemu Bezdomności podczas wystąpienia, które miało miejsce 28 kwietnia 2023 r. Federacja ta poddaje w wątpliwość m.in. jedno z zasadniczych rozwiązań tej ustawy, tj. rozdzielenie mieszkań treningowych i mieszkań wspomaganych, jako niepotrzebnie komplikujące i utrudniające dalszy rozwój mieszkań wspomaganych poprzez zbytnie regulowanie i usztywnianie. Co więcej, w ustawie w zasadzie nie ma przewidzianych żadnych nowych środków dla samorządów na rozwój mieszkań wspomaganych i treningowych, a to jest dziś główny problem systemu. Organizacje pozarządowe muszą dziś wchodzić w rolę państwa, prowadząc mieszkania na zlecenie jednostek samorządu terytorialnego i wynajmując je po cenie rynkowej, a to nie jest korzystne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Chciałbym z tego miejsca bardzo serdecznie podziękować wszystkim społecznikom, działaczom organizacji pozarządowych, wszystkim organizacjom pozarządowym, w szczególności działaczom takim jak m.in. członkini naszego ruchu Polska 2050 pani Adriana Porowska, której Kamiliańska Misja Pomocy Społecznej prowadzi 18 takich mieszkań dla osób z niepełnosprawnościami, osób w kryzysie bezdomności. To właśnie dzięki takim wspaniałym organizacjom wiele osób otrzymuje realną szansę na poprawę swojego życia i uzyskanie podmiotowości w naszym społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Czas, panie ministrze, aby państwo wzięło na siebie większą odpowiedzialność za tę sferę. Czas np. pomyśleć o koordynatorach wsparcia dla osób z niepełnosprawnościami, którzy pomogliby im zorientować się w gąszczu przepisów i urzędów.</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Będziemy popierać tę ustawę, jeżeli oczywiście złożone poprawki nie spowodują całkowitej zmiany wymiaru tej ustawy, gdyż generalnie stanowi ona mały krok w dobrym kierunku. Dobrze by było jednak, panie ministrze, gdyby rząd pochylił się mocniej nad uwagami organizacji pozarządowych, które naprawdę wiedzą, co mówią, ponieważ codziennie pomagają tym osobom załatwiać ich sprawy i rozwiązywać problemy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">15 osób zgłosiło się do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze się zgłosić?</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam 1 minutę na zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Jana Szopińskiego z Lewicy o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Z każdym dniem pojawiają się nowe zagrożenia, nowe patologie, z którymi pracownicy opieki społecznej muszą sobie radzić. Mamy kolejne zmiany przepisów, którym ci ludzie będą musieli sprostać. Mam pytanie do pana ministra i uprzejmie poproszę o odpowiedź na piśmie. To pytanie w imieniu tych wszystkich osób, które sprawują szeroko pojętą opiekę nad osobami, które wymagają wsparcia ze strony państwa. Bardzo proszę o informację pana ministra, kiedy rząd zamierza uwzględnić systemowy wzrost wynagrodzenia w całym sektorze opieki społecznej w naszym kraju. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pytania, które zadali dyrektorzy DPS-ów: Czy mieszkania treningowe będą dedykowane tylko osobom z niepełnosprawnościami? Czy ministerstwo przewiduje w najbliższym czasie takie rozwiązania, które poszerzą docelową grupę odbiorców takich mieszkań? Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Usługi sąsiedzkie na dziś są realizowane z programów, np. z programu „Korpus wsparcia seniorów”, oraz ze środków unijnych. Czy ministerstwo może przedstawić dane dotyczące liczby osób, które korzystają z tych usług i świadczących te usługi. Oczywiście darmowe usługi sąsiedzkie są bardzo dobrym pomysłem i rozwiązaniem, ale czy nie obawiacie się państwo, że może to spowodować, iż większym zainteresowaniem będą się cieszyły właśnie usługi sąsiedzkie, a nie świadczone dotychczas odpłatne usługi opiekuńcze? Zbyt niskie wynagrodzenie dla osób świadczących usługi opiekuńcze może spowodować, iż chętnych do ich wykonywania i realizowania będzie niewielu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, ten obszar w zakresie pomocy osobom, które tej pomocy potrzebują, jest niezwykle ważny. Pragnę też zwrócić uwagę, że w ostatnich latach rząd prowadził systematyczne działania obniżające de facto realne dochody samorządu, np. zmieniając podatki, bez uzupełnienia tych ubytków na rzecz samorządów. Oczywiście to oznacza, że poszczególne zadania samorządów nie mogą być realizowane w takim wymiarze, jaki wynika z potrzeb społecznych. Tak jest również w przypadku osób np. dotkniętych kryzysem bezdomności czy osób z niepełnosprawnościami. I, panie ministrze, chcę zapytać o kwestie finansowe. Czy w ślad za tym projektem ustawy rząd planuje zwiększenie finansowania w tym obszarze kierowanego do samorządów, tak żeby rzeczywiście mogły zapewniać mieszkańcom opiekę, której oni wymagają? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Henryka Krzywonos-Strycharska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełHenrykaKrzywonosStrycharska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dla dorosłych osób ze spektrum autyzmu i z niepełnosprawnością intelektualną brakuje miejsc do godnego życia po śmierci prawnych i faktycznych opiekunów. Osoby te trafiają do dużych domów pomocy społecznej lub do zakładów psychiatrycznych, zupełnie nieprzystosowanych do ich potrzeb. Należy więc podjąć szerokie działania mające na celu zapewnienie im miejsc w małych domach, z miejscami dla nie więcej niż 12 osób, prywatnej przestrzeni i indywidualnego wsparcia. Kiedy więc będziemy procedować nad tego typu rozwiązaniami? Apelowało o to do wszystkich posłów Porozumienie Autyzm-Polska. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma pani posłanki Małgorzaty Prokop-Paczkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dobrze, że jest część o rejestrze zgłoszeń o zdarzeniach nadzwyczajnych wraz z informacjami o podjętych działaniach następczych. Informacje mają być przekazywane właściwemu organowi samorządu terytorialnego. To bardzo dobrze, bo właśnie wójt, burmistrz, prezydent miasta czy marszałek sejmiku wojewódzkiego mają pieczę nad konkretnymi ośrodkami i mogą w niektórych przypadkach podjąć zewnętrzne działania. Natomiast myślę, że co do zapisu ustawy dotyczącego czasu, chodzi o określenie: nie rzadziej niż raz na kwartał, powinien on być zmieniony na zapis brzmiący: raz na miesiąc, nawet jeśli najpierw miałyby być przekazywane informacje z rejestru, a ewentualnie w późniejszym terminie — dosłane informacje o podjętych działaniach następczych.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#PosełZdzisławWolski">Znamy wiele przypadków tragedii, sytuacji, gdzie wiodący był czynnik czasu, i gdyby różne instytucje wiedziały wcześniej o pewnych wydarzeniach, mogłoby się udać zapobiec tragedii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka inflacja, drożyzna są czynnikami, które decydują o funkcjonowaniu polskich rodzin. Jeden z elementów systemowych wspierających polskie rodziny stanowią zasiłki rodzinne i dodatki do tych zasiłków. One nie są waloryzowane, mimo że skumulowana inflacja w okresie od momentu, kiedy były waloryzowane, do dnia dzisiejszego wynosi 47%. Jeśli rząd nie uczyni nic w tej sprawie, to od 1 lipca nie będzie sytuacji, w której — nawet jeżeli będzie pracowała jedna osoba w rodzinie — będzie możliwe otrzymywanie płacy minimalnej i zachowanie progu uprawniającego do otrzymywania zasiłku rodzinnego.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">W związku z powyższym chciałem zapytać o tę kwestię: Kiedy rząd przewiduje waloryzacje zasiłków rodzinnych i ich dodatków w odniesieniu do tej grupy, będącej w najtrudniejszej sytuacji materialnej, liczącej w Polsce ok. 600 tys. osób? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wsparcie dla osób z niepełnosprawnościami, ale też w ogóle dla osób, które są w trudnej sytuacji życiowej, powinno być jednym z najważniejszych obowiązków państwa. Dotyczy to różnych form wsparcia, w tym tych związanych z usamodzielnianiem się, mieszkaniami chronionymi, ale ja chciałbym dzisiaj upomnieć się o wynagrodzenia pracowników socjalnych, osób, które pracują m.in. w MOPR-ach.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">W przypadku Chełma 80% tych pracowników, którzy mają przecież wyższe wykształcenie, zarabia najniższą krajową. Chciałem zwrócić uwagę, że to jest kadra niezwykle dobrze wykształcona. Jeśli ci ludzie odejdą z pracy, będzie trudno znaleźć ich następców. Uważam, że dzisiaj, kiedy finansowa sytuacja samorządów jest bardzo trudna, państwo powinno w absolutnie większym stopniu uczestniczyć w procedurze podwyższenia wynagrodzeń. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełMarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem dopytać o kwestie rejestru zgłoszeń zdarzeń nadzwyczajnych. Po pierwsze, czy jest jakiś katalog takich zdarzeń? Rozumiem, że to wszystko ma otwarty charakter, ale jeżeli takiego katalogu nie ma, to pytam, jak wtedy określić, subiektywnie czy obiektywnie, czy dane zdarzenie jest nadzwyczajne. Bo jak jest pożar, to jest to zdarzenie nadzwyczajne, ale co w sytuacji, jak np. jest konflikt między opiekunem a podwładnym? Czy to jest zdarzenie nadzwyczajne? Jakie to jest zdarzenie, jeżeli np. opiekun, załóżmy, stosuje przemoc fizyczną? To jest to nadzwyczajne czy nienadzwyczajne wydarzenie? Chciałbym to doprecyzować. I kto to rejestruje? Tu też może być czynnik subiektywny. Wiem, kto kontroluje, ale kto rejestruje? I dlatego chciałem zapytać, czy to będzie doprecyzowane np. w rozporządzeniu czy ma to zupełnie dowolny charakter? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bycie pracownikiem socjalnym to trudna, a czasem niebezpieczna, praca. Sami to przyznajecie, ponieważ zapewniacie w tej ustawie pracownikom socjalnym bezpłatną pomoc prawną, gdy zostaną napadnięci w trakcie wykonywania obowiązków służbowych. Przed chwilą wszedłem na portal z ogłoszeniami dotyczącymi pracy i poszukałem ofert dla pracowników socjalnych. W pierwszym ogłoszeniu z listy proponuje się 2784 zł na rękę. W przypadku drugiego ogłoszenia pensja jest wyższa zaledwie o 50 zł — 2830 zł. Tak rząd PiS naprawdę ceni pracę pracowników socjalnych i dba o nich. Osobom z wyższym wykształceniem, które pracują w bardzo trudnych warunkach, państwo polskie płaci niecałe 3000 zł. To kpina i naprawdę plucie w twarz ludziom, którzy wykonują ten zawód.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PosełFranciszekSterczewski">Mówicie bardzo dużo pięknych słów o opiece socjalnej, ale jeśli naprawdę wam zależy, to rozwiązanie jest bardzo proste. Wystarczy, byście zapewnili pracownikom socjalnym godne wynagrodzenie. Panie ministrze, jak zamierzacie tego dokonać? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Do pana ministra — najważniejsze pytanie, które przed chwilą zadał pan poseł Tomaszewski z Lewicy. Jeżeli państwo podwyższacie minimalną płacę, to czy macie przygotowany projekt, aby rodziny mogły otrzymywać zasiłek rodzinny? Bo to jest szalenie niebezpieczne — jeżeli podwyższy się minimalną płacę i ktoś w rodzinie będzie zarabiał, to żeby całe grupy osób nie straciły zasiłku rodzinnego. To niezwykle ważne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#PosełKrystynaSkowrońska">I kolejna sprawa — koszty w DPS-ach. Państwo mówicie, że dacie podwyżki. Ci młodzi ludzie, którzy siedzą na galerii, może tego nie czują, ale jeżeli dacie podwyżki dla pracowników DPS-ów, to kosztem samorządów. Podobno to będzie kosztowało 1 mld zł. Czy państwo nie rozważali możliwości subwencjonowania domów pomocy społecznej, bo przez ostatnie 2 lata koszty, które muszą ponosić albo pensjonariusze i ich rodziny, albo samorządy, które kierują tam osoby, zostały podwyższone średnio o ok. 60%? I nie mówcie, że nie ma inflacji. Po prostu wszystkie koszty rosną, a państwo nie dajecie żadnego wsparcie w zamian. Tylko po prostu Polacy płacą coraz wyższe podatki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marcin Porzucek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełMarcinPorzucek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PosełMarcinPorzucek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani poseł Skowrońska i wcześniej kolejni przedmówcy mówili o inflacji, o tym, jak według nich powinno być. A jak było za państwa czasów? Ile wynosiła renta socjalna? Czy wynosiła ponad dwa razy mniej niż obecnie? Ile wynosiło dla milionów polskich dzieci świadczenie wychowawcze? 0 zł.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: A ile kosztował chleb?)</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#PosełMarcinPorzucek">A teraz jest 500+, a zaraz będzie…</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#komentarz">(Poseł Iwona Maria Kozłowska: 8 lat rządzicie.)</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#PosełMarcinPorzucek">Tak pani poseł, 8 lat. Ile wynosiło wtedy to świadczenie? 700 zł. Teraz wynosi blisko 1600 zł. Umie pani liczyć? Procenty pani obliczyć? Bo pan poseł wspominał o 47%. A tutaj już ponad 100%. Proszę?</u>
          <u xml:id="u-218.6" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Ile kosztuje chleb?)</u>
          <u xml:id="u-218.7" who="#PosełMarcinPorzucek">No właśnie, ile kosztuje chleb, pani poseł? No ile? Niech pani powie, za ile pani kupiła chleb. Nie wie pani nawet. Tego pani nie wie.</u>
          <u xml:id="u-218.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Porównywanie, jakie są ceny…)</u>
          <u xml:id="u-218.9" who="#PosełMarcinPorzucek">Pani poseł Pępek nie wie, po ile jest chleb.</u>
          <u xml:id="u-218.10" who="#PosełMarcinPorzucek">Drodzy Państwo! Wracając do tematu, chciałem bardzo serdecznie podziękować za wszystkie świadczenia bezpośrednie, dla osób niepełnosprawnych, dla osób w trudnej sytuacji materialnej. To rewolucja rządu Prawa i Sprawiedliwości. Dziękuję także za rozwiązania systemowe i inwestycje infrastrukturalne w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Nie ma za co dziękować.)</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo za wypowiedź, a teraz bardzo proszę o wypowiedź panią poseł Małgorzatę Pępek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Skutkiem proponowanej ustawy co prawda będzie wzrost liczby podmiotów, które będą mogły prowadzić mieszkania treningowe i wspomagane, ale nie wszyscy zagrożeni wykluczeniem skorzystają z tej formy mieszkalnictwa.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Wsparcie uzyska osoba pełnoletnia, która ze względu na trudną sytuację życiową, wiek, niepełnosprawność lub chorobę, bezdomność czy przemoc w rodzinie, potrzebuje wsparcia w funkcjonowaniu w codziennym życiu, ale nie wymaga usług w zakresie świadczonej przez jednostkę całodobowej opieki. To zastrzeżenie o potrzebie całodobowego wsparcia słusznie budzi emocje, bo oznacza, że nie dla wszystkich dostęp będzie równy, a na to nie możemy pozwolić.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#PosełMałgorzataPępek">Czy w związku z powyższym ten kontrowersyjny zapis zostanie usunięty? Czy zostanie doprecyzowany w takim stopniu, aby nie wykluczyć nikogo z planowanego wsparcia, szczególnie osób z niepełnosprawnościami? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Urszula Rusecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#PosełUrszulaRusecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Tak, rządzimy 8 lat i środki, które wydatkujemy na politykę społeczną, to jest przepaść w stosunku do rządów Platformy Obywatelskiej. Zresztą rządy lewicy były nie lepsze, bo przecież za Lewicy było 3 mln bezrobotnych, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Zapomnieli o tym.)</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#PosełUrszulaRusecka">Za rządów Platformy Obywatelskiej Polska była na ostatnim miejscu w roku 2014 w Unii Europejskiej, jeżeli chodzi o wsparcie dla osób bezrobotnych. A przypomnę, że tych osób bezrobotnych było ok. 2 mln, a 2 mln młodych ludzi wyjechało za chlebem do Anglii. I tak wyglądała państwa polityka społeczna.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#PosełUrszulaRusecka">Ja bardzo dziękuję za tę ustawę, za kolejne dobre przepisy, panie ministrze, które są realizowane w resorcie, i które dobrze służą osobom potrzebującym i wykluczonym. To jest kolejny krok i kolejny wyższy poziom wsparcia polityki społecznej, która jest konsekwentna i solidarnościowa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej pana ministra Stanisława Szweda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziękuję za tę dyskusję, która odbyła się w czasie pierwszego czytania na posiedzeniu komisji polityki społecznej. Wprowadzane rozwiązania są ważne i istotne dla naszych obywateli, którzy takiego wsparcia potrzebują — czy są to osoby niepełnosprawne, czy wykluczone, czy osoby niesamodzielne, czy osoby bezdomne.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Na początku taka generalna uwaga do tej dyskusji: jeżeli rozmawiamy o wsparciu dla tych grup, o wsparciu poprzez pomoc społeczną, przez inne działania, które podejmujemy, to musimy mówić o trzech jednostkach. Są to: państwo, samorząd, bo jednostki podlegają samorządowi, i organizacje pozarządowe. A więc pytania dotyczące choćby kwestii wynagrodzeń warto też kierować do swoich samorządów. Jak wygląda wsparcie, jeśli chodzi o wynagrodzenia pracowników socjalnych, pracowników, którzy odpowiadają za pomoc społeczną, pracowników w domach pomocy społecznej itd.? Warto o tym pamiętać, bo te działania, które są podejmowane, w dużej mierze zależą od samorządów.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Kilka wyjaśnień dotyczących tych zmian, bo nad wszystkimi punktami, o których tutaj państwo mówiliście, warto się pochylić. Jeśli chodzi o zmiany systemowe dotyczące mieszkalnictwa, czyli zastąpienie mieszkań chronionych mieszkaniami treningowymi i wspomaganymi, to odniosę się do dyskusji dotyczącej mieszkań wspomaganych. Już sama nazwa pokazuje, że to mają być mieszkania, które wspomagają osoby czy to niepełnosprawne, czy to wymagające wsparcia w procesie usamodzielniania się, taki jest cel. A więc nie mogą to być mieszkania, które będą przyznawane bezterminowo, przekazywane osobom, które będą tam mieszkały do końca swoich dni. Nie taki jest cel, jak również nie zakładamy, że w mieszkaniach całodobowych, mieszkaniach wspomaganych ma być opieka całodobowa, bo od tego są inne jednostki, czy to domy pomocy społecznej, czy to zakłady opiekuńczo-mieszkalne, czy też nowe jednostki, które uruchomiliśmy, czyli centra opiekuńczo-mieszkalne, które są małymi jednostkami, gdzie może być świadczona usługa zarówno całodobowa, jak i dzienna.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">A więc wprowadzamy ważne zmiany, oczekiwane przez środowisko, choć trzeba od razu powiedzieć, że projekt był szeroko konsultowany i organizacje, które tym się zajmują, bo też tutaj były pytania w tym zakresie, nie do końca miały wspólne zdanie, jeśli chodzi o te zmiany. Tak że sam podział w środowiskach organizacji pozarządowych, których dotyczą te zmiany, był dosyć szeroki, ale myślę, że większość zaakceptowała jednak te propozycje dotyczące prowadzenia mieszkań treningowych i mieszkań wspomaganych.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Bardzo ważną zmianą, którą wprowadzamy, jest świadczenie usług sąsiedzkich. To są ważne zmiany, oczekiwane i warto o tym przypomnieć, że jeżeli chodzi o usługi sąsiedzkie, to wspomagamy je poprzez korpus wsparcia, przez inne działania, które pomagają, ale warto też podkreślić rolę samorządu, który będzie mógł w swojej uchwale określić rodzaj pomocy i ewentualne środki na wspomożenie usług sąsiedzkich. W ramach „Korpusu wsparcia seniorów”, ale też w programie „Opieka 75+”, który jest nakierowany na wsparcie usług opiekuńczych, będą wprowadzone — i już są wprowadzone — usługi sąsiedzkie, czyli też będzie możliwość dodatkowego wsparcia usług sąsiedzkich przez państwo.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Bardzo ważna, oczekiwana zmiana to ta dotycząca domów pomocy społecznej, czyli uruchomienia usług wsparcia krótkoterminowego, w tym m.in. opieki wytchnieniowej. Mamy w tej chwili ponad 4,5 tys. wolnych miejsc w domach pomocy społecznej i to pozwoli DPS-om lepiej wykorzystywać swój potencjał. Również przy opiece wytchnieniowej będzie wsparcie. Tutaj też pozostawiamy radom powiatów czy radom gmin decyzje dotyczące odpłatności za funkcjonowanie tej opieki krótkoterminowej. To ważne rozwiązanie, które pomoże osobom, które takiego wsparcia krótkoterminowego potrzebują — czy to będzie jakaś choroba, czy to ktoś potrzebuje taką osobę krótkoterminowo przekazać do domu pomocy społecznej — a domy pomocy społecznej będą mogły wykorzystać swój potencjał do wsparcia takich osób.</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Są tutaj też zmiany dotyczące tzw. rejestru zgłoszeń o zdarzeniach nadzwyczajnych. To też jest ważne, żeby jeżeli coś się dzieje niedobrego w podległych jednostkach, ta informacja była szybko przekazywana zarówno do strony samorządowej, która jest tak jakby pierwszym etapem, do wojewody, jak również do ministerstwa. Wtedy będziemy mogli szybciej zareagować na sytuacje, które się tam dzieją, czy też — w przypadku tego, co podlega nadzorowi wojewody, jak również samorządu — przeprowadzić szybką, błyskawiczną kontrolę, żeby nie dochodziło do jakichś sytuacji dramatycznych, z którymi mieliśmy już do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-224.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Proponujemy też wzmocnienie ochrony pracowników socjalnych. W tym przypadku chodzi o wsparcie dotyczące bezpłatnej ochrony prawnej. W tym zakresie też będziemy tego wsparcia udzielać.</u>
          <u xml:id="u-224.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Z istotnych zmian, o których tutaj nie było mowy, zaproponowaliśmy też, aby w przypadku cofnięcia zezwolenia na prowadzenie domów pomocy społecznej i placówek zapewniających całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym czy przewlekle chorym czy osobom w podeszłym wieku, następne zezwolenie było wydawane tylko na czas określony, na czas jednego roku, aby w tym czasie zobaczyć, czy ten dom działa prawidłowo. Doprecyzowaliśmy również dane w rejestrach prowadzonych przez wojewodów, jeśli chodzi o rejestrację domów pomocy społecznej. Wprowadziliśmy też, niepotrzebne już, przeprowadzanie wywiadów, jeżeli nie są tam pobierane za to świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-224.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Jeśli chodzi o pytania dotyczące np. mieszkań treningowych w DPS-ach, to tak, wszyscy podopieczni domów pomocy społecznej mogą być kierowani do mieszkań treningowych, przez co mogą się później usamodzielnić.</u>
          <u xml:id="u-224.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Warto też podkreślić, bo były też pytania dotyczące bezdomności, że w ramach programu „Pokonać bezdomność” — program rozstrzygnięty, program z kwotą 5 mln zł, realizowany przez organizacje pozarządowe — co roku dokładamy środki na pomoc dla bezdomnych. Tutaj też warto o tym powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-224.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Też warto przypomnieć, że jeżeli chodzi o pracowników socjalnych, to podnieśliśmy dodatek dla pracowników, którzy działają w terenie, z 250 zł do 400 zł, na to też przeznaczamy dodatkowe środki, jak również przeznaczamy środki na wsparcie mieszkań chronionych. Przypomnę, że kwota, która była do dyspozycji w tym roku, to 15 mln zł. Te środki też są przeznaczane na pomoc. Mamy w tej chwili 1450 mieszkań chronionych. Mamy nadzieję, że po tych zmianach będą mieszkania treningowe i wspomagane. To wsparcie sprawi, że tych jednostek powstanie zdecydowanie więcej.</u>
          <u xml:id="u-224.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Dziękuję za całą dyskusję, którą tutaj przeprowadziliśmy. Warto jeszcze pochylić się nad poprawką, którą złożył klub Prawa i Sprawiedliwości, dotyczącą zwiększenia zasiłku stałego do kwoty 1 tys. zł. To też jest wsparcie ze strony naszego rządu. Chodzi o to, żeby uniknąć tych sytuacji, o których państwo mówiliście, które mogą pojawić się przy okazji podniesienia płacy.</u>
          <u xml:id="u-224.13" who="#komentarz">(Głos z sali: A zasiłki rodzinne?)</u>
          <u xml:id="u-224.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Zaraz odpowiem.</u>
          <u xml:id="u-224.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Przy okazji podnoszenia płacy minimalnej taka sytuacja się pojawia.</u>
          <u xml:id="u-224.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Jeśli chodzi o zasiłki rodzinne, to odpowiem na posiedzeniu komisji. Musimy się zorientować, jakie działania w tym zakresie są podejmowanie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprawozdawca komisji nie chce zabrać głosu. I dobrze.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-225.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3356.</u>
          <u xml:id="u-225.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-225.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-225.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-225.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-225.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o poselskim projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3182 i 3301).</u>
          <u xml:id="u-225.12" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią poseł Annę Ewę Cicholską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaEwaCicholska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#PosełSprawozdawcaAnnaEwaCicholska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Finansów Publicznych przedstawić państwu sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3182.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#PosełSprawozdawcaAnnaEwaCicholska">Sejm na 76. posiedzeniu w dniu 25 maja 2023 r. zgodnie z art. 39 ust 2 regulaminu Sejmu skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu powyższego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 26 maja 2023 r. wnosi, aby wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marcin Porzucek z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość zabierze głos.</u>
          <u xml:id="u-227.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PosełMarcinPorzucek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#PosełMarcinPorzucek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd Prawa i Sprawiedliwości wsłuchuje się w głosy społeczne, a także reaguje na sytuację międzynarodową, szczególnie jeśli chodzi o pełnoskalową inwazję rosyjską na Ukrainę. Rzutuje to na bezpieczeństwo, jeśli chodzi o pewien obszar teoretyczny, skrajny. Może także rzutować w pewien sposób na bezpieczeństwo przepływu środków. Tak więc w naszej ocenie warto poprzeć te rozwiązania. Natomiast pragnę w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość na ręce pana marszałka złożyć dodatkową poprawkę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Jaros, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PosełMichałJaros">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W toku prac komisji nad poselskim projektem ustawy, druki nr 3182 i 3301, zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw został zmieniony oczywiście tytuł projektu, bowiem konieczne okazało się rozszerzenie zmian o zmiany w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. W projekcie zostały także wprowadzone zmiany o charakterze redakcyjnym i legislacyjnym. Dobrze, że autorzy zostali poprowadzeni za rękę.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#PosełMichałJaros">Po raz kolejny mam wrażenie, a w zasadzie jestem przekonany, że większość rządząca pisze projekty na przysłowiowym kolanie. Ustawa określana jako Polski Ład okazała się wielkim bałaganem, który do dzisiaj musimy sprzątać i pewnie będziemy musieli sprzątać w następnych miesiącach.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#PosełMichałJaros">PiS chyba tak bardzo obawia się jesiennych wyborów, że z uśmiechem przyjmuje policzek od Suwerennej Polski i od wiceministra sprawiedliwości posła Marcina Warchoła, który podczas pierwszego czytania projektu na posiedzeniu Sejmu wyraźnie go skrytykował, skądinąd słusznie. Szkoda tylko, że wcześniej miał inne zdanie. Obudził się po czasie. Zmiany wprowadzone przez Polski Ład skutkować miały ograniczeniem obrotu gotówkowego. Jest to powód, dla którego do dziś debatujemy nad tym, czy wrócić do stanu prawnego sprzed wprowadzenia tego bałaganu.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#PosełMichałJaros">Koalicja Obywatelska oczywiście popiera zniesienie limitów transakcji gotówkowych, które zostały wprowadzone przez rząd PiS. Należy podkreślić jednak, że w projekcie nie planuje się zupełnego zniesienia limitów, ale jedynie powrót do wcześniejszych uregulowań. Przypomnę, że na mocy przepisów Polskiego Ładu wprowadzono zmniejszenie limitu obrotu gotówkowego z 15 tys. zł do 8 tys. zł, które miało zacząć obowiązywać od 1 stycznia 2024 r. Już wtedy jako politycy, posłowie, parlamentarzyści Koalicji Obywatelskiej głośno krytykowaliśmy te rozwiązania. Najpierw partia rządząca chciała mieć pod kontrolą wydatki każdego z nas, w tym przede wszystkim przedsiębiorców, którym na co dzień uprzykrza życie, i wprowadziła nowe przepisy, po czym decyduje się wprowadzić zmiany, zgadzając się na rozwiązania zaproponowane w poselskim projekcie ustawy złożonym przez posłów Suwerennej Polski. Próżno tu szukać jakiegoś sensu i logiki.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#PosełMichałJaros">Postulowane zmiany są oczywiście konieczne, ponieważ aktualnie obowiązujące przepisy są sprzeczne z zasadą swobody umów, która jest jedną z podstawowych zasad kształtujących prawo zobowiązań. Rozmawiałem z wieloma reprezentantami i reprezentantkami środowiska przedsiębiorców, ich głos jest jednolity. Po prostu pozwólcie im funkcjonować, zamiast rzucać kłody pod nogi — to właśnie z tym apelem zwracam się w imieniu własnym, ale i przede wszystkim przedsiębiorców, przedsiębiorczyń do większości rządzącej. Naprawdę wystarczyło posłuchać parlamentarzystów opozycji, nie tylko Koalicji Obywatelskiej, mówiących o tym, że te zmiany po prostu są złe, że Polacy szanują transakcje gotówkowe i chcą obracać gotówką. Zmniejszanie tych kwot tak naprawdę prowadzi do pełnej kontroli nad obywatelami, obywatelkami. Zmieniając te kwoty, zmniejszając kwoty obrotu gotówkowego, państwo chcecie po prostu kontrolować każdą sferę życia. Zrobiliście to, wprowadziliście te zmiany, a teraz się z tego wycofujecie pod wpływem koalicjanta. Dobrze, że się z tego wycofujecie, dobrze, że doszliśmy do takich wniosków. Szkoda, że tak późno, szkoda, że nie zawsze słuchacie opozycji, bo czasami po prostu błądzicie.</u>
          <u xml:id="u-230.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-230.6" who="#PosełMichałJaros">To dobrze, że dzisiaj wycofujecie się z tych zmian, dlatego będziemy głosowali za tym projektem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Chciałem przywitać dzieci i młodzież ze Świebodzic oraz ze Starych Bogaczowic.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przyjechali oni na zaproszenie pani poseł Mrzygłockiej, którą też pozdrawiam.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-231.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy przed sobą kolejny projekt naprawczy dotyczący skandalicznej, źle przygotowanej ustawy, która nazywała się Polski Ład, tej samej ustawy, za którą głosowali jak jeden mąż wszyscy twórcy rzeczonego projektu. Nie będę pytał, co wpłynęło na zmianę waszego zdania w tej sprawie, bo obwinianie Putina o karygodne błędy popełnione podczas tworzenia Polskiego Ładu jest raczej niepoważne i godzące w dobre imię polskiego Sejmu. Zresztą największym krytykiem Polskiego Ładu okazał się poseł sprawozdawca z klubu PiS.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#PosełJanSzopiński">Chciałbym zaznaczyć, że zgadzamy się z zapisami tego projektu, proponowane zmiany uważamy za celowe, powiedziałbym wręcz: konieczne, w związku z tym będziemy głosować za ich przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jacek Protasiewicz, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-233.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-233.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jacek Protasiewicz był, jest i będzie.</u>
          <u xml:id="u-233.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dobrze, Jacku, powiedziałem?</u>
          <u xml:id="u-233.6" who="#komentarz">(Poseł Jacek Protasiewicz: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-233.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">To super. Zapraszamy cię serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PosełJacekProtasiewicz">Szanowny Panie Marszałku! — tak rozpocznę wystąpienie. Panie i Panowie Posłowie! Przedstawiając w imieniu klubu Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego, Unii Europejskich Demokratów i Konserwatystów po raz kolejny już stanowisko w sprawie poselskiej propozycji zmiany ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, nie sposób nie przypomnieć, że jest to nic innego jak kolejna zmiana tzw. Polskiego Ładu, który mniej więcej 2 lata temu — jak dobrze pamiętam, było to w połowie maja 2021 r. — był z wielką pompą, gigantyczną, że tak powiem, oprawą podpisywany przez liderów tzw. Zjednoczonej Prawicy. Pamiętam, jak w tym wydarzeniu osobiście brał udział prezes PiS-u Jarosław Kaczyński, był tam też, i to w aktywnej roli, bo występował również, prezentował swoje opinie, premier Mateusz Morawiecki, była pani marszałek Elżbieta Witek, był prezes, podówczas Solidarnej Polski, minister Zbigniew Ziobro, a także będący wówczas jeszcze członkiem koalicji rządowej wicepremier Jarosław Gowin.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PosełJacekProtasiewicz">Co wtedy słyszeliśmy? Ano to, że Polski Ład ma realizować polskie aspiracje — to jest cytat za prezesem Kaczyńskim. Cytując pana premiera Morawieckiego wypowiadającego się podczas tamtego wydarzenia, chciałbym przypomnieć, że mówił, że jest to program budowy klasy średniej. Premier mówił też, że Polski Ład ma być odrodzeniem i rozkwitem wielu setek tysięcy polskich firm. I jak podkreślał premier, nie ma wątpliwości, iż skorzystają na nim wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#PosełJacekProtasiewicz">A jak było w rzeczywistości? Ano tak, jak też przedstawiciel klubu Prawa i Sprawiedliwości w tej debacie pan poseł Porzucek zechciał powiedzieć: otóż nie wsłuchiwaliście się w głosy przedsiębiorców, nie wsłuchiwaliście się w głosy Polaków, bo już wówczas, jak dowiadujemy się z opinii nadesłanej w sprawie tego projektu, 2 lata temu rzecznik małych i średnich przedsiębiorców, przecież jeden z waszych posłów, polityk obozu rządzącego, którego na tę funkcję powołaliście, pisemnie informował rząd polski, że zmniejszenie limitu płatności gotówkowych z 15 tys. zł do 8 tys. zł — bo na tym fragmencie Polskiego Ładu się koncentrujemy — jest rozwiązaniem nieuzasadnionym ekonomicznie oraz nieuzasadnionym funkcjonalnie, gdyż już wówczas — zauważał to rzecznik małych i średnich przedsiębiorstw — ów limit, ówczesny limit wynoszący 15 tys., który w Polskim Ładzie zmniejszyliście do 8 tys., a dzisiejszą ustawą przywracacie znowu 15 tys., był dla przedsiębiorców bardzo uciążliwy i niepraktyczny. Jednym z argumentów, na które powoływał się ów rzecznik małych i średnich przedsiębiorstw, był argument, który tylko pogłębił się przez ostatnie 2 lata, czyli był to argument inflacyjny.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#PosełJacekProtasiewicz">Na to rzeczywiście zwraca też uwagę w swojej opinii o dyskutowanym już dzisiaj projekcie poselskim Związek Rzemiosła Polskiego, czyli organizacja, która reprezentuje sól polskiej przedsiębiorczości, polskich rzemieślników, polskich małych i średnich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#PosełJacekProtasiewicz">I nic nie pomogą, panie ministrze, panie pośle, kolejne konferencje prasowe z udziałem polityków już dzisiaj Suwerennej Polski, na których mówicie o tym, iż będziecie bronić wolnego obrotu gotówkowego, bo to nie Unia Europejska ograniczyła możliwość korzystania z gotówki, tylko dokładnie wasz obóz, wasz rząd. Wasz prezes, wasz premier i wasi liderzy waszego obozu stali za tym fatalnym rozwiązaniem, z którego dzisiaj wycofujecie się rakiem.</u>
          <u xml:id="u-234.6" who="#PosełJacekProtasiewicz">Dobrze byłoby jedną rzecz powiedzieć, panie pośle Porzucek, z tej trybuny, jak będzie pan miał okazję jeszcze raz zabrać głos: przepraszam. To się polskim przedsiębiorcom należy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-234.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Powiedzmy prawdę, jak było naprawdę z obrotem gotówkowym. W 2015 r. w Polsce obowiązywał maksymalny limit obrotu gotówkowego w wysokości 15 tys. euro. Prawo i Sprawiedliwość po przejęciu władzy zmniejszyło ten limit z 15 tys. euro do 15 tys. zł. Limit pomniejszony przez obecny rząd obowiązywał przez ostatnie lata. W Polskim Ładzie poszliście dalej. Postanowiliście zmniejszyć limit z 15 tys. zł do 8 tys. zł. Dzisiaj z tego drugiego zmniejszenia wycofujecie się z wielkim hasłem i okrzykiem: wiwat gotówka, w wykonaniu Zbigniewa Ziobry, który nagle zrobił się głównym obrońcą obrotu gotówkowego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Ale wobec tego mówię wam: sprawdzam. Chcecie być obrońcą gotówki, to poprzyjcie naszą poprawkę. Dzisiaj składam w imieniu Koła Parlamentarnego Polska 2050 Szymona Hołowni poprawkę, aby zwiększyć maksymalny limit obrotu gotówkowego z 15 tys. zł do 50 tys. zł. Zobaczymy, kto na tej sali okaże się obrońcą, prawdziwym obrońcą obrotu gotówkowego, a kto będzie ograniczał obrót gotówkowy w wolności gospodarczej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia, o ile nic się nie zmieniło oczywiście z tą demokracją. Jest nadal, okej.</u>
          <u xml:id="u-237.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełJarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Nieobecny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec poselskiego projektu ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#PosełJarosławSachajko">Projekt dotyczy uchwalenia przepisów zmieniających z dniem 1 stycznia 2024 r. limit obrotu gotówkowego z 15 tys. zł na 8 tys. zł w zakresie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą oraz uchylenia przepisów wprowadzających ograniczenia w obrocie gotówkowym w odniesieniu do płatności wykonywanych przez konsumentów w przypadku transakcji z przedsiębiorcą przekraczających wartość 20 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#PosełJarosławSachajko">Projekt jest bardzo dobrym projektem. Zmniejsza on uciążliwość oraz niepraktyczność tego rozwiązania, ale przede wszystkim zwiększa swobodę działalności gospodarczej, jak również zwiększa czy przywraca prywatność obywateli. Nie ma powodu, aby urzędy wiedziały o wszystkich naszych wydatkach. Ponadto trzeba zwrócić uwagę, że zawsze są jakieś koszty obsługi takich transakcji. Dlatego też te koszty są później przerzucane na koszty produktów i usług, i te usługi są droższe. Dlatego bardzo dobrze, że ten projekt wchodzi w życie. Dziękuję wszystkim posłom, którzy podpisali się pod tym projektem, i mam nadzieję, że cała Izba poprze ten projekt. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">12 osób zapisało się do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli ktoś z państwa chciałby jeszcze się zapisać, to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie ma nikogo, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas zadania pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-239.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-239.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-239.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-239.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W tym projekcie ustawy bardzo wyraźnie widać, jak głęboko w duchu PiS zakorzeniony jest duch socjalizmu. Ta ustawa ma naprawić błędy, które PiS popełnił w poprzednich latach. Dotyczy to m.in. obrotu gotówkowego. Spowodowaliście potężne koszty dla polskich firm, zwłaszcza tych mniejszych firm, mikrofirm, które musiały dostosowywać swoje procedury do tych nierealistycznych wymagań, które określili wasi ministrowie, którzy odpowiadają za tzw. Polski Ład, który uderzył w polską gospodarkę, uderzył w polskie firmy, który wprowadził m.in. podatek zdrowotny, który zabija dzisiaj polskie firmy. Nie pozwolimy wam zlikwidować gotówki, będziemy jej bronić. I mam nadzieję, że naszą dobrą poprawkę dotyczącą gotówki poprą zarówno Solidarna Polska, jak i cała Zjednoczona Prawica. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Również mam pytanie o podejście rządu do płatności gotówką. Była już o tym mowa w ramach Polskiego Ładu. W jednej z ustaw z dnia 29 października 2021 r. określono, że od 1 stycznia 2024 r. w przypadku niektórych przedsiębiorców ten limit będzie zmniejszony do 8 tys. zł. W ustawie, nad którą dzisiaj procedujemy, wracamy do poprzedniego limitu, tj. 15 tys., co jest mniej kontrowersyjne. Są oczywiście kraje, które dążą do wyeliminowania gotówki, banknotów i monet, z obiegu. Ale w naszych polskich realiach chyba na to za wcześnie.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#PosełZdzisławWolski">I pytanie: Co rząd planuje na przyszłość? W którym kierunku chce iść? Czy w kierunku stopniowego eliminowania gotówki, czy w kierunku ułatwień, szczególnie dla przedsiębiorców?</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilkanaście miesięcy temu większość sejmowa hucznie przyjmowała Polski Ład. Mało tego, przecież ten Polski Ład miał być wyjątkowo dobrym programem dla Polaków. W promocji Polskiego Ładu brali udział wszyscy najważniejsi przedstawiciele PiS-u, łącznie z premierem, z prezesem Kaczyńskim. To prezes Kaczyński mówił, że Polski Ład to są polskie aspiracje. Mateusz Morawiecki mówił, że jest to odrodzenie i rozkwit setek tysięcy firm. Panie premierze, Polski Ład zwinął tysiące firm. Panie prezesie Kaczyński, tak, takie są wasze aspiracje, żeby rzeczywiście wprowadzać bałagan i obciążać tym przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#komentarz">(Głos z sali: O czym pan mówi?)</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Proszę państwa, gdyby PiS słuchał opozycji, ostrzegaliśmy was przed tym, nigdy nie popełnilibyście tego błędu. A dzisiaj sami się przyznajecie, że oderwaliście się od rzeczywistości, oderwaliście się od ludzi. Nie odrywajcie się więcej. Słuchajcie, co mówi wam opozycja. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Kto tak powiedział?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marcin Porzucek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełMarcinPorzucek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#PosełMarcinPorzucek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Właśnie dlatego, że Prawo i Sprawiedliwość nie słucha opozycji, mamy dzisiaj w Polsce najniższy poziom bezrobocia w całej Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-246.3" who="#PosełMarcinPorzucek">Cały czas mamy coraz wyższe wynagrodzenia dla pracowników, dlatego że was nie słuchamy, bo za waszych czasów miliony Polaków pracowały na czarno albo za 5 zł za godzinę. Musieli się cieszyć, całując Niemca w rękę. I takich czasów już na pewno nie będzie, panie pośle Grabczuk. Niech pan się teraz nie chowa.</u>
          <u xml:id="u-246.4" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Grabczuk: Ja się nie chowam.)</u>
          <u xml:id="u-246.5" who="#PosełMarcinPorzucek">Panie Ministrze! Chciałbym zapytać, czy w obliczu rosyjskiej inwazji na Ukrainę te rozwiązania poprawią bezpieczeństwo transakcji. Natomiast jako członek Komisji Finansów Publicznych chciałbym zauważyć, że w ciągu ostatnich lat rządów Prawa i Sprawiedliwości o ponad 100% wzrosły wpływy do budżetu z tytułu podatku VAT. Akurat dywersyfikacja możliwości płacenia w różny sposób, tak to nazwijmy, wpłynęła na to w sposób pozytywny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-246.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nieobecna.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Skoro dziś rozmawiamy o nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, chciałbym prosić pana ministra o odpowiedź na piśmie. Mianowicie w nowym 2023 r. mamy odpis na organizacje pożytku publicznego w wysokości 1,5%. To podniesienie o 0,5% wynika przede wszystkim ze zmiany kwoty wolnej od podatku, czyli jej podniesienia, zmiany stawek podatkowych. Aby uchronić te ważne dochody dla organizacji pożytku publicznego zwiększono je do 1,5%.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Rozliczenia zakończone, więc chciałbym zapytać, jak wyglądają wpływy z 1,5% podatku dla organizacji pożytku publicznego, które dzięki tym środkom w 35 obszarach życia publicznego realizują ważne zadania dla swoich członków, ale także dla obywateli będących w potrzebie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełJarosławSachajko">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rozmawiajmy o tym projekcie ustawy, a nie o wszystkim, czyli rozmawiajmy o gotówce i dostępności tej gotówki. Chciałbym zapytać pana ministra, jak wygląda sprawa dostępności gotówki dla osób starszych.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#PosełJarosławSachajko">Panu Tadeuszowi Tomaszewskiemu chciałbym z tego miejsca odpowiedzieć, że decyzja o podniesieniu do 1,5% limitu dla organizacji pozarządowych jest decyzją Wysokiej Izby, podjętą również głosami Kukiz’15, która uważała, że obywatele mają prawo do decydowania o swoim podatku, o przekazywaniu go na różnego rodzaju organizacje pozarządowe. Te pieniądze są lepiej spożytkowane niż w sytuacji, kiedy idą one ścieżką rządową. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Dyduch, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PosełMarekDyduch">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#PosełMarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Przy jednej ze zmian ustaw Polskiego Ładu zapytałem, czy prawdą jest, że Polski Ład, ustawy z pakietu Polskiego Ładu pisali doktoranci. Nie doktorzy prawa finansowego, nie doktorzy finansów publicznych, tylko doktoranci. Nikt mi wtedy nie odpowiedział, czy to prawda, ale przy tak dużej ilości zmian chyba jednak pisali doktoranci.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#PosełMarekDyduch">I drugie pytanie, ile już zmieniliście ustaw z Polskiego Ładu i ile macie zamiar zmienić z tego pakietu ustaw, jeżeli patrzeć na całość. Bo chciałbym wiedzieć, jak wielki był ten bałagan. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jacek Protasiewicz, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#PosełJacekProtasiewicz">Ja też do pana ministra Warchoła, który reprezentuje pomysłodawców, posłów wnioskodawców tej ustawy. Dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#PosełJacekProtasiewicz">Po pierwsze, jest pan, panie ministrze, znany z krytykowania rozwiązań Unii Europejskiej. Czy zatem jest panu wiadome, czy przyznał pan tutaj z tej mównicy sejmowej, że absolutnie w strategii Komisji Europejskiej dotyczącej rynku finansowego jest zapisane nie ograniczanie, ale wręcz udostępnianie możliwości obrotu gotówkowego ze względu na ryzyko, jakie się wiąże z wykluczeniem cyfrowym całkiem sporej części społeczności, społeczeństw europejskich, zwłaszcza starszych.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#PosełJacekProtasiewicz">Drugie moje pytanie kieruję już pod adresem pana posła Porzucka, czy przyzna pan, panie pośle, że w roku 2021 o 30% wzrosła liczba upadłości ogłoszonych przez polskich przedsiębiorców? Takie są skutki działania Polskiego Ładu i takie są skutki polityki rządu, który pan reprezentuje.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ponieważ dyskutujemy o podatkach, odpowie państwu na wszystkie pytania wiceminister resortu sprawiedliwości pan poseł Marcin Warchoł.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pieniądz gotówkowy to wolność, bezpieczeństwo i prywatność. Gotówka zapewnia gwarancję zachowania dla siebie tego, co robimy, co sprzedajemy i co kupujemy. 100 zł w kieszeni ma większą wartość niż 100 zł na koncie.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Bo bierzecie podatek.)</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Tyle, ile jest warte, tyle w rzeczywistości zostanie wydane. Bez dodatkowych opłat dla banku, dla sklepu, dla operatora karty, bez prowizji dla dziesiątek tysięcy osób, pośredników i operatorów. To także bezpieczeństwo finansowe. Pieniądza w ręku nie można zablokować decyzją urzędnika, dyktatem Klausa Schwaba czy cyberatakiem. Pieniądz w ręku to prywatność, to gwarancja zachowania dla siebie tego właśnie, co kupujemy, co sprzedajemy, co robimy. Dlatego jesteśmy za wolnością w obrocie gotówką. Jesteśmy za gotówką.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Ten projekt wprowadza bardzo ważne rozwiązania w kierunku zniesienia projektowanych limitów w obrocie gotówką w relacjach przedsiębiorca — przedsiębiorca to 8 tys., natomiast w relacjach przedsiębiorca — osoba fizyczna to 20 tys. Te limity zostają zniesione.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Jako projektodawcy, autorzy, Suwerenna Polska, wraz z koleżankami i kolegami z Prawa i Sprawiedliwości, jesteśmy również za tym, żeby seniorzy mieli dostęp do gotówki. Bardzo dziękuję za to pytanie pana posła Sachajki. Rzeczywiście, jeśli chodzi o osoby powyżej 65. roku życia, stopień nieubankowienia mierzony brakiem dostępu, posiadania karty bankomatowej jest bardzo wysoki, wynosi on bowiem 47,5%. 47,5% seniorów powyżej 65. roku życia nie posiada karty bankomatowej. Wśród osób powyżej 18. roku życia jest to 18,3%. Więc Polacy chcą płacić gotówką. Według badań Narodowego Banku Polskiego przeszło 98% Polaków chce płacić gotówką i my im to zapewniamy tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Czy agresja rosyjska na Ukrainę, pyta pan poseł Porzucek, spowodowała, że te założenia z Polskiego Ładu musiały być zrewidowane? Tak, panie pośle, oczywiście. Bezwzględnie widzieliśmy wszyscy te kolejki przed bankomatami w pierwszych dniach agresji rosyjskiej na Ukrainę. I tak, rzeczywiście, wszelkiego rodzaju kryzysy — czy to kryzys spowodowany pandemią, czy kryzys wojenny — powodują powrót do gotówki. W ciągu pierwszych 3 tygodni o kilka procent wzrosła w krajach Unii Europejskiej właśnie tendencja do obrotu gotówką w okresie pandemii. To właśnie tego typu sytuacje sprawiają, że ludzie widzą zagrożenie wynikające z cyberataków, zagrożenie wynikające z elektronicznego obrotu.</u>
          <u xml:id="u-256.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Gotówki nie da się zablokować decyzją urzędnika czy cyberatakiem. I to jest jej przewaga nad pieniądzem elektronicznym. Dlatego też obrót gotówkowy zapobiega wykluczeniu społecznemu. Sprawia, że mamy dostęp w każdej sytuacji, w każdym miejscu do gotówki, możemy płacić każdemu. Jest to gwarancja prywatności, wolności i bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-256.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Pan poseł Wolski zapytał, czy dalsze prace rządu będą zmierzać w kierunku ograniczeń, czy ułatwień w obrocie gotówką. Panie pośle, w kierunku ułatwień, absolutnie tak. Chcemy ułatwiać obrót gotówką, nie chcemy jej ograniczać. Jesteśmy za wolnością, za prywatnością. Chcę jednocześnie uspokoić wszystkich tych, którzy twierdzili czy sugerowali, że w Polsce ten obrót jest już w tej chwili nadmiernie ograniczony. Otóż nie, mamy, drodzy państwo, 350 mld zł gotówki w naszym kraju, jesteśmy jednym z liderów obrotu gotówkowego i chcemy to zachować. Chcemy zachować ten status quo, nie dla przymusu, nie dla dyktatu międzynarodowych koncernów, korporacji, setek pośredników, którzy zarabiają, żerują właśnie na obrocie bezgotówkowym. Jesteśmy za gotówką, za wolnością, prywatnością i bezpieczeństwem. Tylko proszę o poparcie tego ważnego obywatelskiego projektu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (druki nr 3242 i 3350).</u>
          <u xml:id="u-257.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Andrzeja Szlachtę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-257.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zanim pan poseł Szlachta przedstawi sprawozdanie komisji, chciałbym przywitać Młodzieżową Radę Miejską z gminy Czersk. Witam serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-257.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-257.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jest pan poseł? Jest.</u>
          <u xml:id="u-257.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Do boju, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3242.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejSzlachta">Sejm na 76. posiedzeniu w dniu 26 maja 2023 r. skierował przedmiotowy projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych. Komisja Finansów Publicznych rozpatrzyła ten projekt wraz z 26 poprawkami złożonymi przez posłów. Poprawki miały charakter doprecyzowujący i legislacyjny. Po szczegółowej dyskusji komisja przyjęła w głosowaniu omawiany projekt ustawy. Wnoszę, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył projekt ustawy z druku nr 3242. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę pana posła Andrzeja Szlachtę o ponowne zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw z druku nr 3242.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#PosełAndrzejSzlachta">Jak już powiedziano podczas pierwszego czytania tego projektu, celem nowelizacji ustawy z 11 marca 2004 r. jest wprowadzenie obligatoryjnego fakturowania w Krajowym Systemie e-Faktur. Powoduje to konieczność zmiany w ustawie — Ordynacja podatkowa z 1997 r. oraz w ustawie o elektronicznym fakturowaniu w zamówieniach publicznych z 2018 r. Projekt zawiera również regulacje związane z koncepcją wprowadzenia wyłącznie elektronicznej obsługi wiążących informacji stawkowych, WIS, wiążących informacji akcyzowych, WIA, wiążących informacji o pochodzeniu, WIP, oraz wiążących informacji taryfowych, WIT, przez rozbudowę systemu EBTI-PL2 oraz połączenie się z systemem e-Urząd Skarbowy w zakresie WIS i systemem PUESC w zakresie WIA, WIP i WIT, tzw. projekt e-WIS. Zakres derogacji jest ograniczony do podatników mających siedzibę, stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium Polski.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#PosełAndrzejSzlachta">Zgodnie z decyzją derogacyjną Polska została upoważniona do zaakceptowania wyłącznie tych faktur, które zostały wystawione w postaci dokumentów lub not w formie elektronicznej. Ponadto została upoważniona do wprowadzenia przepisów zakładających, że stosowanie faktur elektronicznych wystawionych na terytorium Polski nie jest uzależnione od akceptacji odbiorcy.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#PosełAndrzejSzlachta">Jednocześnie Komisja Europejska zastrzegła, że przyznane Polsce upoważnienie dotyczące wprowadzenia obowiązkowego fakturowania elektronicznego nie powinno naruszyć prawa klienta do otrzymywania faktur papierowych w przypadku transakcji wewnątrzwspólnotowych.</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#PosełAndrzejSzlachta">Podatnicy zwolnieni podmiotowo, drobni przedsiębiorcy lub wykonujący wyłącznie czynności zwolnione z podatku VAT będą zobowiązani do korzystania z KSeF, ale dopiero od 1 stycznia 2025 r.</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#PosełAndrzejSzlachta">Dla umożliwienia wystawiania e-faktur przez podatników zwolnionych z VAT, w tym podmioty realizujące działalność nierejestrowaną, a także podatników wykonujących usługi w zakresie najmu nieruchomości na cele mieszkaniowe wprowadzenie zmian do ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników nie jest konieczne.</u>
          <u xml:id="u-260.6" who="#PosełAndrzejSzlachta">Wprowadzenie KSeF wpłynie na dotychczasowy system obsługi fakturowania elektronicznego w zamówieniach publicznych przy wykorzystaniu tzw. Platformy Elektronicznego Fakturowania, PEF. Realizując zasadę powszechności stosowania KSeF, proponuje się rezygnację z możliwości wystawiania faktur przy zastosowaniu kas rejestrujących.</u>
          <u xml:id="u-260.7" who="#PosełAndrzejSzlachta">Podczas wczorajszego posiedzenia Komisja Finansów Publicznych omawiała poszczególne zmiany przedmiotowego projektu ustawy oraz, jak już wspomniałem jako poseł sprawozdawca, 26 poprawek poselskich. Większość poprawek miała charakter doprecyzowujący, jedna z poprawek dotyczyła uprawnienia dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, pozostałe poprawki miały charakter legislacyjny. Wszystkie poprawki zostały przez komisję przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-260.8" who="#PosełAndrzejSzlachta">W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wnoszę o przyjęcie przez Wysoką Izbę tego ważnego projektu ustawy wraz z poprawkami. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Janusz Cichoń, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale wniosek formalny. Nie ma ministra, panie marszałku, to jak my procedujemy?)</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PosełJanuszCichoń">Szanowny Panie Marszałku! Rzeczywiście mamy debatę, w ramach której interlokutora brak.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Jak możemy procedować?)</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#PosełJanuszCichoń">Okej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, jedni podchodzą do swojej pracy w sposób poważny, a inni — w inny sposób.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: To dostanie upomnienie pan minister…)</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełJanuszCichoń">Zwracam uwagę na to, że strony rządowej na sali nie ma, a mówimy o projekcie rządowym.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#PosełJanuszCichoń">Zajmujemy się projektem, którego realizacja, przygotowanie zajęło PiS-owi, rządowi PiS 8 lat. W 2015 r. szybkie wprowadzenie centralnego rejestru faktur zapowiadał pan minister Szałamacha, mówił o 30 czerwca 2016 r. Pan minister Skiba, wiceminister finansów, w 2016 r. mówił, że do końca 2016 r. Powołaliśmy spółkę Aplikacje Krytyczne. Pan minister Skiba mówił, że jest 3 mld zł strat miesięcznie wynikających z braku tego rozwiązania i że jego wprowadzenie jest wobec tego niezwykle ważne z punktu widzenia uszczelnienia systemu podatkowego. Potem mówił, że do końca 2017 r. wejdzie centralny rejestr faktur. A po powstaniu KAS zaczęliście mówić, że CRF, centralny rejestr faktur, już jest, bo przygotowaliście go na bazie jednolitego pliku kontrolnego, czyli informacji, którą dostajecie od podatników. Tłumaczyłem wtedy, że ten rejestr faktur przygotowany w oparciu o jednolite pliki kontrolne to tak naprawdę muzeum faktur. To nie był rejestr, tylko muzeum, bo one trafiały do tego rejestru nawet z 2-miesięcznym poślizgiem. To oznaczało, że są gigantyczne furtki, dzięki którym mafie VAT mogły wyłudzać ogromne środki kosztem budżetu państwa. Mogę mnożyć przykłady. Czasu mam nie za wiele, więc podam dwa przykłady. Pierwszy to jest mafia w Ministerstwie Finansów, złożona z dyrektorów, urzędników wyższego stopnia pracujących w Ministerstwie Finansów. Respiratory — bez VAT-u zostały, że tak powiem, kupione i rozliczone. Nie byłoby to możliwe, gdyby istniał centralny rejestr faktur z prawdziwego zdarzenia.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#PosełJanuszCichoń">Mam pytanie, kto odpowiada za te opóźnienia.</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#PosełJanuszCichoń">Ale to nie wszystko, bo to, co państwo dzisiaj nam przedstawiacie, to jest rejestr faktur, krajowy system elektroniczny faktur, który jest pełny dziur. Jest praktycznie ograniczenie obowiązku do transakcji B2B i dostaw na rzecz podmiotów ze sfery publicznej. Niepokoi zwłaszcza — sygnalizowałem to już w ramach pierwszego czytania — wyłączenie z obowiązku, jeśli chodzi o KSeF, podatników nieposiadających siedziby ani miejsca wykonywania działalności na obszarze Polski. Widzę tutaj pole do nadużyć. Zasłaniacie się derogacją, mówicie, że to Unia Europejska wam nie pozwoliła, ale nie chcecie ujawnić waszego wniosku o derogację ani tego, w jaki sposób z Unią Europejską tę kwestię negocjowaliście, nie dajecie nam dostępu do procesu uzgodnień.</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#PosełJanuszCichoń">Kończąc, chcę zwrócić uwagę na to, że w projekcie są też rozwiązania nadmiarowe, które zwiększają niepotrzebnie obciążenia po stronie przedsiębiorców. To jest np. kwestia zakresu danych, których wymagacie w ramach tego systemu. Ten zakres danych znacznie wybiega poza zakres danych w przypadku tradycyjnej faktury. Nie widzę powodu, dla którego miałoby to tak wyglądać, zwłaszcza jeśli chodzi o dane obowiązkowe. Jeśli chodzi o dane fakultatywne, możemy je tutaj dowolnie rozszerzać, tyle że komplikujemy samą fakturę, bardzo ustrukturyzowaną. Druga kwestia to jest udostępnianie służbom danych wrażliwych z punktu widzenia funkcjonowania przedsiębiorców, tak naprawdę bezpieczeństwa obrotu gospodarczego. Te dane powinny być udostępniane w sytuacjach, kiedy służby prowadzą postępowanie, a nie w gruncie rzeczy on-line.</u>
          <u xml:id="u-264.6" who="#PosełJanuszCichoń">I jeszcze jedno pytanie na koniec, powtarzam je z uporem, związane z kosztami przygotowania tego rejestru od 2016 r. Proszę o tę informację wielokrotnie i do tej pory nie mogę się jej doprosić. Mówię o Aplikacjach Krytycznych, spółce, którą specjalnie dla wygenerowania tego rejestru powołaliście do życia i która, zdaje się, ma się jak pączek w maśle, dziesiątki milionów złotych już pożarła. Pytanie, ile tak naprawdę, bo dzisiaj nikt tego nie może się dowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-264.7" who="#PosełJanuszCichoń">Mam poprawki, panie marszałku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-264.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dzięki bardzo za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Katarzyna Kretkowska, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani posłanko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie wiem, czy obecny jest już przedstawiciel ministerstwa. Już w czasie pierwszego czytania tego projektu, przewidującego wprowadzenie obligatoryjnego Krajowego Systemu e-Faktur, informowaliśmy jako klub parlamentarny Lewicy, iż nie budzi on zasadniczo zastrzeżeń, jest wręcz oczekiwany i popierany przez nasz klub, podobnie jak elektronizacja wiążących informacji: skarbowej, taryfowej, stawkowej i celnej. Można jedynie zapytać, dlaczego następuje to wszystko tak późno, skoro ową pełną elektronizację zakładano już 9 lat temu przynajmniej i obiecana została, jak przypomniał przed chwilą mój przedmówca, pan poseł Cichoń, na początku rządów PiS w 2015 r. Paweł Szałamacha, ówczesny minister, zapowiadał, że rejestr zostanie wprowadzony do czerwca 2016 r., a wiceminister Leszek Skiba mówił na początku owego 2016 r., że każdy miesiąc zwłoki we wprowadzeniu Centralnego Rejestru Faktur to 3 mld zł strat dla budżetu państwa. Mogę zatem zapytać, czy dotąd zapłaciliśmy 24 mld za te straty i za tę zwłokę.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#PosełKatarzynaKretkowska">To, co może niepokoić w tym projekcie, to ograniczenie obowiązku e-fakturowania do transakcji B2B i do dostaw na rzecz podmiotów ze sfery publicznej. Niepokoi także wyłączenie z obowiązku podatników nieposiadających siedziby i miejsca wykonywania działalności na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, co stwarzać może pewne warunki do nadużyć i do pojawiania się większej ilości takich podmiotów.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Niewielka ilość podmiotów przystępujących dotąd do KSeF, gdy był on fakultatywny, uzasadniana była przez przedsiębiorców większą ilością informacji wymaganych niż przy fakturach papierowych. Poruszane to było na wczorajszym posiedzeniu komisji. Ministerstwo wprawdzie odpowiedziało, że to sami przedsiębiorcy chcieli w czasie konsultacji, by te kwestie specyficzne dla danej branży zostały ujęte, niemniej należałoby zastanowić się, czy wprowadzanie Centralnego Rejestru Faktur nie powinno wiązać się z umniejszeniem, a nie powiększeniem ilości administracyjnych wymogów, zmory przedsiębiorców, oraz nad zasadniczym skróceniem terminu zwrotu z planowanych aż 40 dni.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Projekt ponadto zakłada rekompensatę za pracę w godzinach nadliczbowych dla korpusu służby cywilnej. Biuro Legislacyjne na wczorajszym posiedzeniu komisji słusznie wniosło, iż kwestie te są bez związku z ustawą o podatkach i winny być ujęte w odrębnej ustawie. Dodam, jak informowałam już w czasie pierwszego czytania projektu, iż klub parlamentarny Lewica złożył własny projekt ustawy dotyczący tej kwestii. Nasz projekt zakłada rekompensatę finansową za pracę w godzinach nadliczbowych w wysokości 150% płacy w godzinach pracy. Obecny projekt ustawy zakłada jedynie 100% i nie jako obligo, tylko jeżeli dyrektor jednostki tak zdecyduje, zamiast czasu wolnego jako rekompensaty. Projekt zakłada także rekompensatę w postaci wynagrodzenia jedynie dla urzędników służby cywilnej. Klub parlamentarny Lewica wnosi zatem poprawkę, by ująć tu także pracowników służby cywilnej, których jest ponad 40 tys.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#PosełKatarzynaKretkowska">I wreszcie jest w tym projekcie kwestia zmiany limitu środków funduszu nabycia sprawdzającego do realizacji przez pracowników Krajowej Administracji Skarbowej. Nie do końca na wczorajszym posiedzeniu komisji ministerstwo wyjaśniło, skąd wzięła się tutaj w kolejnych latach kwota akurat 5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Projektodawca przewiduje, iż podatnicy poniosą pewne koszty wprowadzania obowiązkowego KSeF-u, które związane są głównie z koniecznością dostosowywania systemów księgowych. Mowa jest o planowanych środkach złagodzenia tych kosztów związanych właśnie z przechodzeniem podatników na e-fakturowanie w uzasadnieniu projektu. Jednak nie przewidziano w nim żadnych finansowych rekompensat za te koszty, wymieniono jedynie późniejsze korzyści dla firm czy oszczędności, które będą możliwe już po wprowadzeniu tego przefakturowania. Klub parlamentarny Lewica podnosił to już w czasie pierwszego czytania, wskazując na wnioski złożone w czasie konsultacji społecznych, takie jak Krajowej Izby Doradców Podatkowych, która proponuje wprowadzenie ulgi podatkowej na wdrożenie systemu, czy pracodawców RP, którzy proponują poszerzenie w ustawie o podatkach CIT i PIT katalogu kosztów kwalifikowanych na potrzeby ulgi badawczo-rozwojowej o koszty związane właśnie z wdrażaniem systemu KSeF.</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#PosełKatarzynaKretkowska">W czasie wczorajszego posiedzenie komisji propozycję tę uzasadniała także Konfederacja Lewiatan, przypominając, iż premier Morawiecki obiecywał na etapie negocjacji z Komisją Europejską, iż takich kosztów przedsiębiorstwa nie poniosą.</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Klub parlamentarny Lewicy wnosi zatem poprawkę, by wydatki związane z wdrażaniem KSeF-u ująć w katalogu kosztów kwalifikowanych uprawniających do odliczania w ramach ulgi na działalność badawczo-rozwojową, optymalnie możliwość odliczania 200% kosztów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Czesław Siekierski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Centralny Rejestr Faktur to faktycznie taki projekt widmo tego rządu. Pierwszy raz o nim słyszałam 8 lat temu, miał przynieść ogromne wpływy do budżetu państwa, zlikwidować szarą strefę i nieuczciwość w obrocie gospodarczym. Przez 8 lat nie udało się tego projektu doprowadzić do końca. Pytanie podstawowe, kto za to w ministerstwie odpowiada i dlaczego tak długo to trwa, skoro ten projekt jest tak ważny.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Na pewno cyfryzacja jest drogą wygodną dla przedsiębiorców. Za tym oczywiście musi iść spadek ilości dokumentacji i raportów, które przedsiębiorcy muszą składać jeszcze ręcznie, bo to nie o to chodzi, byśmy z jednej strony robili cyfryzację w przedsiębiorstwach w ramach walki z szarą strefą i przywracaniem równowagi, ale z drugiej strony, żeby dalej trzeba było też szereg różnej innej dokumentacji składać do urzędów i biur. I to musi iść w parze, czyli ta codzienna ewidencja ma iść płynnie, a różne raporty dodatkowe mają mniej obciążać codzienną działalność gospodarczą, wtedy będzie i wilk syty, i owca cała, czyli państwo będzie miało kontrolę nad obrotem gospodarczym, a obciążenia dodatkowymi formami kontroli gospodarczej dla przedsiębiorców będą mniejsze.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Natomiast chciałam powiedzieć, że koło Polska 2050 składa do tego projektu jedną poprawkę. Ona dotyczy wypłacania dodatku pieniężnego za nadgodziny dla pracowników służby cywilnej. Wy wprowadzacie tam takie rozwiązanie, żeby był możliwy ekwiwalent za nadgodziny, a my chcemy, żeby o tym, czy będzie ekwiwalent, czy odbiór godzin, mógł decydować pracownik. Ta poprawka zaraz zostanie dostarczona do pana marszałka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania dotyczącego rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw. Projekt dotyczy wprowadzenia obligatoryjnego fakturowania w Krajowym Systemie e-Faktur.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#PosełJarosławSachajko">Tutaj zgodzę się ze wszystkimi przedmówcami, że to rozwiązanie jest bardzo dobre. Zastanawiam się, dlaczego wchodzi tak późno. Trzeba przypomnieć, że był początek ubiegłej kadencji, kiedy hucznie zapowiedziano przygotowanie takiego rejestru, opowiadano, jakie większe pieniądze wpłyną do budżetu.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#PosełJarosławSachajko">Przedsiębiorcy również z tego rozwiązania są zadowoleni, bo będą spokojniejsi, że ich fakturowania są dobrze zafakturowane, a jednocześnie, likwidując szarą strefę, poza większymi wpływami do budżetu wprowadzamy również większą transparentność i równe zasady konkurencji, bo ci, którzy nie płacili podatków, mieli większe zyski, mogli mieć tańsze towary. A więc to rozwiązanie jak najbardziej na polskim rynku się sprawdzi. Sprawdziło się na kilku rynkach zachodnich.</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#PosełJarosławSachajko">Cieszę się, że ta ustawa w końcu w bólach po 6 latach wchodzi do Polski i polscy przedsiębiorcy będą mogli korzystać z dobrodziejstwa elektroniki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">10 osób będzie zadawało pytania.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ktoś jeszcze z państwa chciałby się dopisać na liście?</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nikt.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas zadawania pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-271.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun.</u>
          <u xml:id="u-271.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-271.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-271.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-271.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk.</u>
          <u xml:id="u-271.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-271.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-271.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Idzie.)</u>
          <u xml:id="u-271.13" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jak idzie, to znaczy, że jest.</u>
          <u xml:id="u-271.14" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-271.15" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Obecny, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-271.16" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, chciałem zapytać o te obowiązki, które nakłada ta ustawa, dotyczące właśnie tego nadmiarowego umieszczania informacji na fakturach. To jest jednak taka grupa obowiązków, które znowu są nakładane w formie dodatkowych wymagań na przedsiębiorców. Przez ostatnie 8 lat państwo zrobili wszystko, żeby obrzydzić Polakom prowadzenie działalności gospodarczej. Myślę, że jeżeli wyszliby państwo z tej bańki, w której jesteście, spotkalibyście się naprawdę z twardym lądowaniem wszędzie tam, gdzie ludzie walczą o utrzymanie własnych firm.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Wprowadziliście składkę zdrowotną, która jest de facto podatkiem, która rujnuje polskie firmy. W zeszłym roku ponad 100 tys. więcej firm — to jest niebywałe — zawiesiło swoją działalność, bo nie było w stanie podołać tym obowiązkom, które na nich nałożyliście. Dzisiaj przychodzicie z kolejną ustawą i znowu dokręcacie śrubę.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Pytam: Kiedy wreszcie zaczniecie doceniać pracowitość, zaangażowanie i trud ludzi, którzy codziennie ciężko pracują?</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sytuacja wielu polskich przedsiębiorców niestety jest bardzo trudna. Co jest dla przedsiębiorców najgorsze? Przede wszystkim chaos informacyjny. Rząd PiS-u wielokrotnie zmieniał przepisy prawa i cały czas je zmienia.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Kolejna rzecz: niepewność jutra. Proszę państwa, jak można coś zaplanować, kiedy ceny energii elektrycznej mogą wzrosnąć nawet o 1000%? Który przedsiębiorca jest w stanie to wytrzymać albo który przedsiębiorca jest w stanie zrobić dobrą inżynierię finansową? To dotyczy również po części cen gazu, ale przede wszystkim cen energii.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">I ostatnia rzecz. Polska przedsiębiorczość rozwinęła się bardzo mocno dzięki m.in. funduszom europejskim. Odblokujcie państwo środki europejskie. Doprowadźcie do tego, żeby miliardy, którymi chwaliliście się, a miało to być 700 mld zł, trafiły do polskich przedsiębiorców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Przez ostatnie 8 lat państwo nie zrealizowali swojej zapowiedzi obniżenia podatku VAT.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wy za to podnieśliście.)</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Deklarowaliście w 2015 r. obniżenie podatku VAT do stawki podstawowej 22%. Tego nie zrobiliście. Każdego roku to ok. 8–10 mld zł pieniędzy wyciągniętych z kieszeni Polaków. W tym zakresie nie ma środków z KPO, brak środków europejskich, brak realizacji aplikacji krytycznych, które mogłyby spowodować uszczelnienie systemu podatkowego, o czym mówił pan poseł Cichoń. Zakładacie państwo wysokie kwoty za nabycie usługi sprawdzającej. W budżecie bieżącego roku to 700 tys., a państwo planujecie, żeby to było 5 mln w 2023 r. Także wydatki na aplikacje krytyczne, czyli na ten Krajowy System e-Faktur. Państwo gwarantujecie znaczące kwoty na przyszłe lata.</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Kiedy będzie obniżka VAT-u do stawki podstawowej, do 23%, jak zapowiadaliście?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PosełJarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#PosełJarosławSachajko">Można by od razu zadać pytanie pani poseł Skowrońskiej, dlaczego nie było obniżki VAT-u do 16%, kiedy państwo ją obiecywali. Przepraszam, obiecano 3 razy 15 i nic z tego nie wyszło.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Jak będę mogła, to odpowiem.)</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#PosełJarosławSachajko">Przechodzę dalej. Chciałem zadać pytanie dotyczące tej ustawy. Czy oszacowali państwo, jaki mamy uszczerbek w budżecie z powodu tak późnego wprowadzenia tej ustawy? Mam drugie pytanie: Jak bardzo obniżą się koszty funkcjonowania administracji publicznej? Jeżeli mamy coś w elektronice, mamy coś pewnego, to liczę na to, że przedsiębiorcy będą mieli mniej kontroli, dzięki czemu będą mogli zająć się zarabianiem pieniędzy, a nie odpowiadaniem na pytania urzędników. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zanim poproszę kolejną osobę o zadanie pytania, mam zaszczyt i dużą przyjemność serdecznie przywitać obecnych na galerii wielkich przedstawicieli Polonii chicagowskiej. Na galerii obecni są pani Łucja Mirowska-Kopeć i pan Jan Kopeć, główni organizatorzy corocznej parady z okazji rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 maja, którzy organizują ją w pełni społecznie i charytatywnie. Pani Łucja jest również prezesem Związku Klubów Polskich w Stanach Zjednoczonych, organizacji, która we wrześniu będzie celebrować 95. rocznicę powstania. Szanowni państwo, witamy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Teraz proszę pana posła Andrzeja Szlachtę z Prawa i Sprawiedliwości o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Podczas wystąpień klubowych i zadawania pytań pojawił się temat inercji we wprowadzaniu tej ustawy. Pan poseł Cichoń jako wiceminister finansów wspomniał, że już w okresie, kiedy sprawował tę funkcję, podjęto prace nad projektem wdrażającym e-fakturowanie VAT-u.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PosełAndrzejSzlachta">Chciałem zapytać pana ministra o to, jakie rzeczywiste, formalne przeszkody stały na drodze do szybszego uruchomienia tej ustawy. Pan minister Cichoń wyliczył, jakie hipotetyczne pożytki dla budżetu państwa mogłaby przynieść ta ustawa, gdyby weszła w życie.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie ja, to minister finansów.)</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: To wasz minister.)</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#PosełAndrzejSzlachta">Teraz zapytam pana ministra o to, jakie pożytki według obliczeń ministerstwa może przynieść w kolejnych latach budżetowi państwa wprowadzenie tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.5" who="#PosełAndrzejSzlachta">Pani marszałek, chciałem zgłosić poprawki poselskie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 8 lat, rząd PiS-u miał 8 lat na wprowadzenie zmian, na wprowadzenie Centralnego Rejestru Faktur. Niewiele jednak zrobił, prace trwały w żółwim tempie. Droga dla przestępstw finansowych nadal pozostaje otwarta, bo jednak są tam luki. Rejestrowi daleko do doskonałości.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Mam pytanie: Kto poniesie odpowiedzialność za tak duże opóźnienie, za koszty, jakie zostały poniesione ze względu na przygotowanie tego systemu? Dlaczego sfera budżetowa nie została do końca objęta tym systemem? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marcin Porzucek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełMarcinPorzucek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#PosełMarcinPorzucek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałem spytać pana ministra, o ile procent w ciągu ostatnich 8 lat wzrosły wpływy z podatku VAT do budżetu państwa. Czy prawdą jest, że jest to ponad 100%? Czy wynika to z wprowadzenia mechanizmów zwiększających transparentność przepływów między podmiotami? Dziękuje bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Janusz Cichoń, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełJanuszCichoń">Pani Marszałek! Odpowiem panu posłowi Porzuckowi, że inflacja skumulowana wynosi mniej więcej 1,52. Realny wzrost z wyłączeniem inflacji to trochę ponad 1,30. To jest trochę ponad 2, więc tylko dzięki inflacji i realnemu wzrostowi gospodarczemu dochody z VAT-u powinny wzrosnąć o 200%.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, nie umie pan liczyć. Jakie 200%?)</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#PosełJanuszCichoń">To nie ja, to pan minister Leszek Skiba i pan minister Szałamacha, którzy oszacowali koszty związane z brakiem rejestru faktur na 3 mld miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#PosełJanuszCichoń">Mam pytanie dotyczące tych coraz bardziej zwiększających się obciążeń uzasadnianych uszczelnianiem systemu podatkowego. Czy przedsiębiorcy mogą liczyć na to, że dacie im trochę odetchnąć? Mówię tu o innych rozwiązaniach, które można by ograniczyć ze względu na wejście w życie rejestru faktur, np. o podzielonej płatności. Nawiasem mówiąc, jesteśmy jedynym krajem, w którym pieniądze z podzielonej płatności leżą na rachunkach bankowych, a nie na rachunku ministra finansów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym na wstępie powiedzieć to, co często mówią Polacy, a czego, mam wrażenie, ani PiS, ani opozycja Tuska nie chcą słuchać. Polacy mówią: nie dla likwidacji gotówki, tak dla wolności, normalności i prywatności.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie ten punkt.)</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#PosełMichałUrbaniak">Niestety rząd chce coraz bardziej ograniczać finansową wolność również w sferze biznesowej. Hamujecie nie tych, których powinniście hamować, bo uderzacie w małych przedsiębiorców, a pośrednio w pracowników. Większa kontrola będzie większym problemem tylko i wyłącznie dla tych najmniejszych.</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#PosełMichałUrbaniak">Zamiast ułatwić zakładanie firm, zamiast pomóc w uwolnieniu drobnej przedsiębiorczości poprzez podwyższenie kwoty wolnej od podatku chociażby do dwunastokrotności kwoty minimalnej, kwoty wolnej od podatku, którą podwyższacie tak, jak się wam spodoba w tym czy w innym roku, zamiast wprowadzić dobrowolny ZUS dla przedsiębiorców, wolicie nakładać kolejne obowiązki, jeszcze wnikliwiej sprawdzać, co Polacy robią ze swoimi pieniędzmi, choćby poprzez obowiązkowe e-fakturowanie w systemie e-faktur. To nie jest dobra droga. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Czesław Siekierski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełCzesławSiekierski">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! W poprzedniej dyskusji pytałem pana ministra, resort o sprawy związane z wystawianiem faktur, jeśli chodzi o system e-faktur i cały system ich wdrażania w stosunku do rolników, szczególnie w zakresie warunków ich włączenia, obciążeń, kosztów, korzyści. Jeśli bym mógł wrócić do tego tematu, to zapytałbym: Czy tu też są te same terminy? Byłbym bardzo wdzięczny za odpowiedź. I także chciałbym jeszcze raz się odnieść do problemu, jeśli chodzi o wynik. Jakie to przyniesie wymierne korzyści w ujęciu finansowym dla budżetu? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ostatnie pytanie zada pan poseł Marek Dyduch, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PosełMarekDyduch">Dziękuję za umożliwienie zadania tego pytania.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Pan poseł Janusz Cichoń stwierdził z tej mównicy, że nie zapłaciliśmy podatku VAT za zakupione szczepionki. Mam pytanie: Czy ten fakt zaistniał? Jeżeli tak, to na podstawie jakiego przepisu? Jest to przecież wyjątek, bo w przypadku każdego obrotu w Polsce płacimy podatek VAT. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Bartosza Zbaraszczuka o udzielenie odpowiedzi na pytania pań i panów posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówBartoszZbaraszczuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Odpowiadając na zadane pytania, może zacznę od wpływów z podatku od towarów i usług. Jeśli chodzi o to, jak się one kształtowały w poszczególnych latach, to rok 2015–123 mld zł, rok 2022–231 mld zł. Tak to wyglądało.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówBartoszZbaraszczuk">Odpowiadam na pozostałe pytania albo uwagi. Wynagrodzenie za nadgodziny fakultatywne przysługują w projekcie również pracownikom członkom korpusu służby cywilnej, nie tylko urzędnikom członkom korpusu służby cywilnej. I tak jest w obecnym projekcie.</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówBartoszZbaraszczuk">Jeżeli chodzi o kwestie wdrożenia Centralnego Rejestru Faktur, to tak jak mówiłem przy pierwszym czytaniu ustawy, w latach 2016–2018 skupiono się w pierwszej kolejności na tworzeniu obowiązkowego JPK VAT i Rejestru Faktur wynikającego ze złożonych JPK VAT. Wszyscy podatnicy, niezależnie od kategorii, do której zostali zaliczeni, od 1 stycznia 2018 r. zostali zobowiązani do tego, żeby składać JPK VAT, i jednocześnie od 1 stycznia 2018 r. powstał Rejestr Faktur wynikający właśnie ze złożonych JPK VAT. W tym zakresie minister finansów 3 marca 2020 r. odpowiadał na interpelację poselską i szczegółowo to wyjaśniał.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówBartoszZbaraszczuk">Jeżeli chodzi o dane dotyczące wydatków na utworzenie Krajowego Systemu e-Faktur, ale również JPK VAT, to podamy je jutro na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-294.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówBartoszZbaraszczuk">Jeżeli chodzi o szeroki zakres danych, które są przewidziane do wykazania w wystawionej fakturze, to tak jak wczoraj informowaliśmy na posiedzeniu komisji: tak naprawdę podatnik ma obowiązek wypełnić tylko te pozycje formularza, których obowiązek ujęcia w fakturze VAT wynika z ustawy o VAT. Pozostałe pozycje są fakultatywne, podatnik nie musi ich wypełniać. Wypełnia je tylko i wyłącznie wtedy, kiedy chce. I najważniejsze: te pozycje zostały ujęte we wzorze e-faktury właśnie z uwagi na oczekiwania podatników, którzy chcieli podawać dodatkowe informacje na fakturach przede wszystkim dla swoich kontrahentów, nie dla Krajowej Administracji Skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-294.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówBartoszZbaraszczuk">Co do stawek VAT i obniżenia stawek VAT, to stawki były obniżone w ubiegłym roku i w tym roku też są obniżone w ramach tarczy antyinflacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-294.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówBartoszZbaraszczuk">Jeżeli chodzi o planowany wzrost dochodów budżetu, to jest to ujęte w uzasadnieniu ustawy. To jest 10 mld zł w ciągu 10 lat.</u>
          <u xml:id="u-294.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówBartoszZbaraszczuk">Jeżeli chodzi o likwidację innych instrumentów czy narzędzi ograniczających lukę w podatku VAT, to nie jest możliwa na chwilę obecną likwidacja tych pozostałych instrumentów, dlatego że KSeF nie jest wystarczającym narzędziem do tego, żeby we właściwy sposób ograniczyć lukę w VAT. Ten instrument musi być wykorzystywany razem z innymi instrumentami, innymi narzędziami, takimi jak chociażby system STIR.</u>
          <u xml:id="u-294.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówBartoszZbaraszczuk">Jeżeli chodzi o kwestie rolników i faktur VAT RR, to na chwilę obecną przepisy przewidują, że rolnik może upoważnić nabywcę do wystawienia faktury w KSeF. Nie ma takiego obowiązku, natomiast może upoważnić, więc faktury dla rolników mają charakter dobrowolny.</u>
          <u xml:id="u-294.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówBartoszZbaraszczuk">Wydaje mi się, że odpowiedziałem na wszystkie pytania. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-294.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O głos prosił również sprawozdawca komisji pan poseł Andrzej Szlachta.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Podczas szerokiej, ale potrzebnej dyskusji na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych szczegółowo czytaliśmy ten projekt i rozpatrywaliśmy 26 poprawek. Chciałbym bardzo serdecznie podziękować wszystkim członkom, którzy aktywnie szli w takim kierunku, żeby ta ustawa była dobra. Wszyscy też stwierdzili, że jest potrzebna. Pan minister Cichoń wspomniał o początkach prac nad tym projektem, dobrze, że te prace są już na ostatnim etapie, są jeszcze drobne poprawki. Myślę, że będziemy mieli satysfakcję, że wprowadzamy do polskiego systemu podatkowego e-fakturowanie. Wszystkim bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PosełCzesławSiekierski">Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — PSL, UED, Konserwatyści mam zaszczyt ponownie przedstawić uwagi i stanowisko klubu wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#PosełCzesławSiekierski">Projekt przewiduje objęcie przedsiębiorstw obowiązkiem wystawiania faktur za pośrednictwem Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF).</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#PosełCzesławSiekierski">Zgodnie z zapowiedzią KE system faktur elektronicznych ma stać się rozwiązaniem obowiązującym w całej UE.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#PosełCzesławSiekierski">Korzyści, jakie ma przynieść ten system:</u>
          <u xml:id="u-298.4" who="#PosełCzesławSiekierski">1) unowocześnienie procesów fakturowych, obiegu dokumentów i wykorzystywanych przez przedsiębiorstwa systemów fakturowych;</u>
          <u xml:id="u-298.5" who="#PosełCzesławSiekierski">2) szybsze procesowanie dokumentu to niższe koszty; podatnicy będą dysponować na bieżąco — w czasie rzeczywistym — informacjami z faktur dla potrzeb zarządczych, w tym analityki, ale także w innych obszarach prowadzonej przez nich działalności;</u>
          <u xml:id="u-298.6" who="#PosełCzesławSiekierski">3) w nowej sytuacji, gdy wszystkie faktury będą dostępne w KSeF, nie będzie konieczności raportowania ich w innych systemach.</u>
          <u xml:id="u-298.7" who="#PosełCzesławSiekierski">Wdrożenie KSeF to poważne, choć różne wyzwania przed firmami w zależności od branży i wielkości przedsiębiorstwa.</u>
          <u xml:id="u-298.8" who="#PosełCzesławSiekierski">Dla wielu organizacji będzie to spore wyzwanie i znaczne koszty, co będzie wiązało się także ze znacznym czasem na adaptację przedsiębiorstw do nowego systemu.</u>
          <u xml:id="u-298.9" who="#PosełCzesławSiekierski">Reasumując, dobrze prowadzona digitalizacja zmniejszy ryzyko popełnienia błędów przy zarządzaniu obiegiem dokumentów, pozwoli też na dokładniejszą komunikację oraz automatyzację procesów w przedsiębiorstwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych celem przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o poselskim projekcie ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta (druki nr 3260 i 3357).</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Czesława Hoca o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PosełSprawozdawcaCzesławHoc">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić poselski projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, druk sejmowy nr 3260.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#PosełSprawozdawcaCzesławHoc">Wysoki Sejmie! Głównym bohaterem poselskiego projektu ustawy jest pacjent jako najważniejsze ogniwo w systemie opieki zdrowotnej. O jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta debatowano często od wielu lat, ale dotąd nie stworzono jednego zasadniczego, spójnego i kompleksowego dokumentu w formie ustawy. Tymczasem wydaje się, że we współczesnej medycynie, w której zaczynają dominować procedura i jej opłacalność, pacjent powoli traci swą podmiotowość. Ba, niektórzy wieszczą w dłuższej perspektywie nawet dehumanizację medycyny. A zatem dzisiaj naszym wręcz imperatywem moralnym jest odwołanie się do fundamentu medycyny i najważniejszej dewizy w medycynie: salus aegroti suplema lex esto, dobro pacjenta jest najwyższym prawem.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#PosełSprawozdawcaCzesławHoc">Wysoki Sejmie! Zwiększyliśmy potężnie nakłady na służbę zdrowia. Wprowadzono nowe technologie, nowoczesne i innowacyjne metody leczenia i terapii, uwolniono od limitów diagnostykę obrazową i ambulatoryjną opiekę specjalistów, zlikwidowano kolejki do niektórych zabiegów, np. operacji zaćmy, wprowadzono nawet chirurgię robotową itd., a pacjent nadal czuje się mało komfortowo w systemie służby zdrowia. Tak naprawdę bowiem współczesne rozumienie jakości i bezpieczeństwa w systemie opieki zdrowotnej powinno być rozpatrywane w kategoriach poziomu zadowolenia pacjenta.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#PosełSprawozdawcaCzesławHoc">Wysoki Sejmie! Projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta ma za zadanie stworzyć kulturę jakości, a nie sankcjonować podmioty lecznicze. Wprowadzamy obowiązek posiadania wewnętrznego systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem. To orientacja na zapobieganie powstawaniu błędów medycznych z wewnętrznym systemem monitorowania zdarzeń niepożądanych. Wprowadzamy regulacje obligatoryjnej autoryzacji, dotyczące jednak tylko podmiotów wykonujących działalność leczniczą należących do sieci szpitali, jako warunek realizacji umowy w ramach profili systemu podstawowego szpitalnego zabezpieczenia świadczeń opieki zdrowotnej. Usługi medyczne będą realizowane w warunkach zapewniających godność i podmiotowość pacjenta, zrozumienie procesu chorobowego i terapii. Będziemy mierzyć efekty leczenia, a nade wszystko nadzorować standardy jakościowe, kliniczne, konsumenckie i zarządcze. I co ważne, będziemy identyfikować i eliminować zdarzenia niepożądane, by unikać ich w przyszłości. Novum ustawy, a być może elementem przełomowym, jest możliwość oceny przez pacjenta jego pobytu szpitalnego w ramach ankiety badania opinii i doświadczeń pacjenta. Będziemy analizować i oceniać kwestię zarządzania, m.in. posiadania akredytacji lub innego certyfikatu. Uregulujemy sposób organizacji i finansowania przeglądów akredytacyjnych w podmiotach wielolokalizacyjnych. Wprowadzimy zasadę weryfikacji i aktualizacji standardów akredytujących co najmniej raz na 5 lat, z ich aktualizacją, zgodnie z aktualną wiedzą medyczną. Utworzymy rejestry medyczne w celu monitorowania jakości świadczeń opieki zdrowotnej z gwarancją dostępu do danych w systemie informacji medycznej w celu zapewnienia kompletności i walidacji danych, jednakże w sposób uniemożliwiający identyfikację danych pacjenta. Istotną kwestią będzie dodatkowe wynagrodzenie z zastosowaniem współczynnika korygującego podmiotów leczniczych dla tych szpitali, które spełniają standardy jakościowe. Co ważne, podmioty wykonujące działalność leczniczą będą oceniane na podstawie jednakowych uregulowań w zakresie odpowiednim dla każdego rodzaju udzielanych przez te podmioty świadczeń opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#PosełSprawozdawcaCzesławHoc">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Jednocześnie zrezygnowano z klauzuli no fault, natomiast powołano zespół ekspertów do spraw opracowania rekomendacji wdrożenia systemu kompensacji szkód bez orzekania o winie no fault. Nie ma też przepisów znoszących Centrum Monitorowania Jakości. Czynności podjęte przez Centrum Monitorowania Jakości w ochronie zdrowia zachowają ważność z mocy prawa.</u>
          <u xml:id="u-300.5" who="#PosełSprawozdawcaCzesławHoc">Wysoki Sejmie! Jakość, dostępność i bezpieczeństwo pacjenta determinuje oblicze współczesnej służby zdrowia. Naszym świętym obowiązkiem jest, by te stare determinanty poprawiać i ulepszać, wszak większość z nas była, jest albo będzie pacjentem. A zatem proszę o przyjęcie ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-300.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-300.7" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gelert: Jak na manifestacji, brawo!)</u>
          <u xml:id="u-300.8" who="#komentarz">(Poseł Czesław Hoc: Myślałem, że 5 minut, a to 15 minut…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pan poseł Fryderyk Kapinos.</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PosełFryderykKapinos">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam ogromny zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec poselskiego projektu ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, druk nr 3260.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#PosełFryderykKapinos">Celem projektu ustawy jest wdrożenie rozwiązań prawno-organizacyjnych, które w sposób kompleksowy i skoordynowany będą realizowały priorytety polityki zdrowotnej w obszarze jakości. Przedmiotowy projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta dotyczy uregulowania w kwestii systemowego monitorowania jakości udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej poprzez określenie zadań, obowiązków i uprawnień poszczególnych podmiotów w zakresie autoryzacji, wewnętrznego systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem, akredytacji i rejestrów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#PosełFryderykKapinos">Warto w tym miejscu wyjaśnić, że zadaniem ustawy jest stworzenie kultury jakości, a nie bynajmniej sankcjonowanie podmiotów leczniczych. Kształtowanie kultury jakości polega na kulturowej zmianie orientacji z usuwania skutków błędów przez służby kontroli jakości na orientację zapobiegania powstawaniu błędów przy zaangażowaniu wszystkich pracowników i wewnętrzny system rejestracji zdarzeń niepożądanych.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#PosełFryderykKapinos">Procedowany projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta niesie rozwiązania w zakresie jakości w jej opiece zdrowotnej, która będzie mierzona przez NFZ, z wykorzystaniem wskaźników jakości opieki zdrowotnej mieszczących się w zakresie obszarów: klinicznego, konsumenckiego i zarządczego. Jeśli chodzi o autoryzację podmiotów wykonujących działalność leczniczą, obligatoryjny będzie wymóg autoryzacji dla podmiotów wykonujących działalność leczniczą w ramach systemu podstawowego zabezpieczenia zdrowotnego. Autoryzacja wydawana będzie przez prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na okres 5 lat w terminie 3 miesięcy od złożenia wniosku o udzielenie autoryzacji.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#PosełFryderykKapinos">Jeśli chodzi o monitorowanie zdarzeń niepożądanych poprzez wewnętrzny system zarządzania jakością i bezpieczeństwem, zobowiązane będą do tego podmioty wykonujące działalność leczniczą w ramach umowy o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych zawartej z funduszem, na zasadach określonych w ustawie o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych w ramach wewnętrznego systemu zarządzania jakością i bezpieczeństwem.</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#PosełFryderykKapinos">Ustawa proponuje rozwiązania w zakresie usprawnienia procesu akredytacji w ochronie zdrowia, w tym wydłużenia okresu ważności akredytacji do 4 lat, w związku z wprowadzeniem wizyt kontrolnych oraz z problemami z bieżącą realizacją wniosków o odnowienie akredytacji, a także tworzenia i prowadzenia rejestrów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-302.6" who="#PosełFryderykKapinos">Uwzględnione w projekcie ustawy wymagania w zakresie monitorowania zdarzeń niepożądanych nie są nowym rozwiązaniem i funkcjonują już obecnie w systemie opieki zdrowotnej, m.in. jako tzw. rozporządzenia koszykowe czy wymagania określone w standardach akredytacyjnych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych oraz funkcjonowania szpitali weryfikowane w ramach procedury akredytacji. Rozwiązania zawarte w ww. projekcie zakładają jedynie uproszczenie już funkcjonującego procesu monitorowania zdarzeń niepożądanych, co w dłuższej perspektywie ma na celu przyczynienie się do zwiększenia zainteresowania podmiotów wykonujących działalność leczniczą działaniami projakościowymi, w szczególności związanymi z monitorowaniem zdarzeń niepożądanych, podwyższeniem standardów postępowania medycznego oraz poprawą skuteczności procesów diagnostyczno-terapeutycznych i ich bezpieczeństwa. Celem jest w tym przypadku zmotywowanie podmiotów świadczących usługi medyczne na dużo niższym poziomie jakościowym do systematycznego jego podnoszenia i poprawy.</u>
          <u xml:id="u-302.7" who="#PosełFryderykKapinos">Nowym rozwiązaniem będzie natomiast zasada weryfikacji i aktualizacji standardów akredytacyjnych co najmniej raz na 5 lat od dnia ich ogłoszenia w poparciu o przygotowaną przez Radę Akredytacyjną analizę, w szczególności w zakresie konieczności ich aktualizacji zgodnie z aktualną wiedzą medyczną.</u>
          <u xml:id="u-302.8" who="#PosełFryderykKapinos">Należy również wspomnieć, że przewidziany został dedykowany system teleinformatyczny. System Monitorowania Wniosku o Udzielenie Akredytacji jest systemem teleinformatycznym, którego zadaniem jest gromadzenie informacji pozwalających na usprawnienie postępowań o udzielenie, odmowie udzielenia, udzielenie lub cofnięcie akredytacji oraz opracowanie i aktualizację standardów akredytacyjnych, o których mowa w art. 22, obsługa wniosków o udzielenie akredytacji, monitorowanie przebiegu procedury oceniającej, wspomaganie procesu rozpatrywania sprzeciwu od odmowy udzielania akredytacji, wspomaganie procesu zarządzania postępowaniami o udzielenie, odmowy udzielenia albo cofnięcie akredytacji.</u>
          <u xml:id="u-302.9" who="#PosełFryderykKapinos">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Informuję, ze Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie wspierał poselski projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta w dalszych pracach legislacyjnych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-302.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Elżbieta Gelert w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o przedstawienie stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PosełElżbietaGelert">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#PosełElżbietaGelert">Pani Marszałek! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Projektu ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta, druk nr 3260, klub Koalicji Obywatelskiej nie może poprzeć. Dyskutowaliśmy przed posiedzeniem komisji, że nasza decyzja jest uzależniona od tego, jak to posiedzenie komisji będzie przebiegało i czy ewentualnie jakiekolwiek uwagi, które chcieliśmy nanieść, znajdą państwa poparcie. Niestety tak się nie stało. Nawet najprostsze rzeczy, które — wydawałoby się — nie powinny budzić jakichś kontrowersji, nie zostały przez państwa w ogóle poprawione.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#PosełElżbietaGelert">Jakie są zasady funkcjonowania systemu? O tym już dużo wszyscy mówili. Oczywiście, że pacjent jest najważniejszy, ale dla pacjenta to jest najważniejsze, żeby nie było kolejek takich, jakie są, i żeby mógł się dostać do lekarza, obojętnie, czy do lekarza POZ czy to lekarza specjalisty, bo na dzień dzisiejszy to chyba to jest największą bolączką pacjenta.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#PosełElżbietaGelert">Natomiast jeśli chodzi o system, który chcemy tej chwili poprawiać czy go wdrażać, to nieprawdą jest, że go cały czas nie było i dopiero w tej chwili jest wielkie objawienie. Zresztą pan minister mówił, że był on włożony w różne ustawy, a w tej chwili chce się stworzyć to w jednej ustawie, ale chyba jest to robione niezbyt udolnie. Państwo mówią o wskaźnikach — poruszaliśmy kilka razy kwestię, że są obszary, które naprawdę zawierają wskaźniki często nieadekwatne. Już chyba najbardziej nieadekwatne wskaźniki są w obszarze zarządczym, i to powinniście państwo wiedzieć, bo akurat wskaźniki w tym obszarze nie mają żadnego wpływu na jakość. Powinny one być badane, można to badać jak najbardziej. Taki obszar zarządczy powinien być badany inaczej, ale państwo uważacie, że te wskaźniki są dobre, aczkolwiek jednocześnie mówicie, że to minister wyda rozporządzenie, w którym będzie wyraźnie napisane, jakie obszary i jakie wskaźniki będą oceniane. Sami państwo mówicie, że w końcu będzie można porównać jednostki. Jeżeli ma się porównywać jednostki, ustalić, która jest faktycznie jednostką lepszą czy która powinna być opłacana wobec tego wyżej niż pozostałe, to muszą być to jednostki porównywalne. Na bazie tej ustawy tak naprawdę bardzo trudno porównać poszczególne jednostki ochrony zdrowia. To samo dotyczy bardzo dużego, zupełnie nowego działu, który państwo wprowadzacie, chodzi o wewnętrzny system zarządzania. Tego faktycznie nigdy nie było. W tej chwili w tej ustawie państwo po prostu dodajecie tę kwestię. Ale jednocześnie jeżeli chodzi o wewnętrzny system, znowu o to, co do czego będzie porównywane, kto z kim będzie porównywany, to mam nadzieję, że uregulujecie to państwo akurat za pomocą tych rozporządzeń, bo inaczej nie będzie można poszczególnych jednostek porównywać.</u>
          <u xml:id="u-304.5" who="#PosełElżbietaGelert">Duży niepokój, przynajmniej u nas, wzbudziło to, że oczywiście państwo… To bardzo dobrze, że Narodowy Fundusz Zdrowia w tej chwili ma mniejszy udział w ocenie jednostek, bo jest przecież płatnikiem, a cały czas się mówi, że te funkcje powinny być oddzielone. Tutaj są one nie do końca oddzielone, jeżeli jednak chodzi o akredytację, to jak państwo mówicie, faktycznie pozostał tu ośrodek akredytowany i nie jest tak, jak miało być poprzednio, że wszystko podlega Narodowemu Funduszowi Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-304.6" who="#PosełElżbietaGelert">Przenieśliście państwo prawie całą ustawę o akredytacji z 2008 r. do rozdziału dotyczącego akredytacji. Zaproponowaliście państwo chyba nie do końca dobre zapisy, jeżeli chodzi o wykształcenie i doświadczenie wizytatorów, bo w zakresie akredytacji jednym z istotnych elementów jest ocena koleżeńska, która jest nakierowana na poprawę i edukację. Natomiast jeżeli tutaj nie będzie wpisane, że wykształcenie ma być medyczne, to nie wiem, czy akurat taka ocena akredytacyjna będzie się wiązała z oceną koleżeńską, która ma odnosić się do poprawy, do edukowania. To samo dotyczy składu rady akredytacyjnej, który też…</u>
          <u xml:id="u-304.7" who="#PosełElżbietaGelert">Właściwie to, kończąc, chciałam tylko powiedzieć, że zastanawiamy się jeszcze, w jaki sposób Koalicja Obywatelska będzie głosowała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję pani bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PosełElżbietaGelert">Oceniamy tę ustawę negatywnie, więc na pewno nie możemy jej poprzeć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Marcelina Zawisza w imieniu klubu parlamentarnego Lewica.</u>
          <u xml:id="u-307.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PosełMarcelinaZawisza">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ustawa o jakości i ochronie pacjenta. Mam takie wrażenie, że podczas przygotowywania tej ustawy zabrakło podstawowej refleksji, np. jeżeli chodzi o monitorowanie jakości. Bardzo potrzebne jest monitorowanie jakości i tego, jak realizowane są świadczenia z perspektywy pacjenta i pacjentki. Problem jest taki, że w tej ustawie nie przewidziano czasu na to, aby ten stan faktyczny zbadać, poprawić, tak aby przy korekcie wyceny świadczeń uwzględniać dopiero ten stan, który będzie obowiązujący. Wiemy bowiem, że ocena jakości ma wpływać na to, ile pieniędzy będą dostawały np. szpitale powiatowe, które nieustannie informują o tym, jak źle są wyceniane procedury, które realizują, i jak zadłużone są szpitale. Więc sytuacja, w której ministerstwo będzie uzależniać wydatkowane środki od tego, jak są realizowane usługi, jaka jest ich jakość, jest słuszne, ale najpierw trzeba by było sprawdzić stan faktyczny, dać możliwość poprawienia tego stanu faktycznego, a dopiero potem, w trzecim kroku uzależniać od tej jakości wysokość przekazywanych środków.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#PosełMarcelinaZawisza">Kompletnie niezrozumiałe jest to, że nie ma jednolitego systemu raportowania zdarzeń niepożądanych ani jednej konkretnej instytucji, która takie zdarzenia niepożądane miałaby analizować. W sytuacji, w której szpitale nie dostaną odpowiednich wytycznych, będziemy mieli tak naprawdę powtórkę z pilotażu sieci onkologicznej, czyli otrzymamy masę danych, których nie będziemy w stanie przeanalizować, nie będziemy w stanie wyciągnąć wniosków na podstawie tych danych. Jest to kompletnie niezrozumiałe działanie. Dlaczego tak jest? Bo system ma się uczyć na tym, że raportowane są zdarzenia niepożądane, że wiemy, co nie działa, i próbujemy to naprawić. Ale żeby tak się stało, ministerstwo lub podległa mu instytucja musi mieć dostęp do tych danych, a system raportowania musi być ujednolicony. Inaczej nie będziemy w stanie poprawiać procedur medycznych. Jeśli bowiem spojrzymy na to, jak wyglądają procedury dotyczące badania jakości i zdarzeń niepożądanych w innych krajach, na które to przykłady ministerstwo się wielokrotnie powoływało, to widać, że właśnie dokładnie taki jest cel: zapewnić możliwość poprawy procedur, tak żeby system się uczył. Jeśli każdy szpital będzie sobie raportował indywidualnie, nie będzie żadnej instytucji, która to będzie monitorować, nadzorować, i nie będzie jednolitego sposobu przekazywania tych informacji, to po prostu ten system nie będzie mógł się uczyć, bo ministerstwo nie będzie miało o tym pojęcia. Jedyną instytucją, która będzie mogła cokolwiek robić, będzie rzecznik praw pacjenta, który będzie miał informacje pochodzące tylko i wyłącznie od pacjentów. Jest to system naprawdę głęboko niepełny.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#PosełMarcelinaZawisza">Jeśli chodzi o to, co jeszcze w ustawie się nie znalazło, to muszę przyznać, że absolutnie nie rozumiem tego, dlaczego w ustawie nie znalazła się kwestia monitorowania bezpieczeństwa pracowników. Mówimy tutaj o placówkach ochrony zdrowia. Ministerstwo i sam pan rzecznik podczas procedowania nad tym projektem po raz pierwszy wielokrotnie powoływali się np. na system, który funkcjonuje w szpitalu w Gdańsku. System rejestracji zdarzeń niepożądanych został tam wdrożony i jednym z elementów, które udało się wyłapać, było to, że np. pracownicy zakłuwali się igłami, ponieważ mieli pojemniki na igły, które miały zbyt małe wejście. Zakupiono pojemniki, które miały większe wejście, i zniwelowano problem zakłuwania się przez personel. Właśnie o to chodzi: żeby zapewniać bezpieczeństwo nie tylko pacjentom, ale również pracownikom, czyli w rezultacie — pacjentom poprzez zapewnienie bezpieczeństwa pracownikom.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#PosełMarcelinaZawisza">Jest jeszcze jedna kwestia, która nie znalazła się w tej ustawie z kompletnie niezrozumiałych przyczyn. To jest kwestia monitorowania jakości zatrudnienia i organizacji pracy pracowników, bo to również ma wpływ na to, jak realizowane są świadczenia dla pacjentów. Jeśli mamy mobbing, jeśli mamy dręczenie, jeśli mamy nieprawidłową atmosferę w pracy, jeśli nie przestrzega się zasad BHP… Prawda jest taka, że zakład pracy, w którym pracownicy nie czują się bezpiecznie, nie jest miejscem, gdzie świadczenia będą realizowane na najwyższym poziomie. To nie jest dużo. My naprawdę nie prosiliśmy o wiele na pierwszym etapie procedowania nad tym projektem, kiedy był on jeszcze projektem rządowym. Apelowałam do państwa, żeby zdarzenia niepożądane zanonimizowane w ogóle były szerzej dostępne, żeby miały do nich dostęp np. towarzystwa naukowe, które również mogłyby się zająć analizą danych i wystosować konkretne propozycje dotyczące poprawy stanu rzeczy. Wy zrezygnowaliście z tego kompletnie, tzn. nie tylko nie będzie to udostępniane towarzystwom naukowym, lecz także wy sami nie będziecie mieli tej wiedzy. To jest naprawdę absurdalne w kontekście jakości i bezpieczeństwa pacjentów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Klimczak w imieniu Koalicji Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mamy de facto do czynienia z czwartym podejściem do dokumentu forsowanego przez Ministerstwo Zdrowia, którym kieruje pan Adam Niedzielski, tym razem metodą na wnuczka, czyli jako projekt poselski, który siłą rzeczy nie przeszedł konsultacji. Warto na samym początku zapytać, co się stało z obietnicami pana premiera Morawieckiego dotyczącymi planu na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. Już nie istnieją? To bardzo ważne, bo mimo że mamy koniec kadencji, to my doskonale pamiętamy co obiecywaliście, jeżeli chodzi o to, w jaki sposób będą procedowane ustawy, dokumenty legislacyjne, które przechodzą przez tą Izbę.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Przypomnijmy, że pierwotny projekt rządowy nie zyskał poparcia i został odrzucony w tej Izbie w kwietniu. To ważne, żeby to przypomnieć, ponieważ dzisiaj mamy do czynienia z projektem podzielonym i oskubanym z najbardziej kontrowersyjnych zapisów, ale to nie znaczy, że on nie jest wciąż krytykowany. Krytyka jest naprawdę bardzo duża. Wiele osób twierdzi, że w ramach proponowanego przez państwa systemu nie da się sprawiedliwie ocenić diametralnie różnych podmiotów, tzn. ocenić ich równo. Krytykowane są braki, luki, sprawy, których tutaj brakuje, m.in. wspomniany wcześniej brak monitorowania bezpieczeństwa pacjentów. Ta krytyka dotyczy głównie Narodowego Funduszu Zdrowia. Nie będzie naszej zgody na to, żeby NFZ odgrywał podwójną rolę w procesie autoryzacji placówek medycznych. Jak mówił klasyk — nie można być jednocześnie twórcą i tworzywem. W krajach, w których system autoryzacji i akredytacji jest ustabilizowany, rozwinięty, oceny jakości w systemie ochrony zdrowia dokonują niezależne organizacje, często pozarządowe. Co mamy u nas? Scentralizowany proceduralnie, instytucjonalnie, finansowo i upolityczniony monopolista wykonujący świadczenia będzie wykonywał tę pracę, dokonywał oceny jakości. To jest w moim przekonaniu absurd i nie przystaje to do nowoczesnych rozwiązań, którymi powinny cechować się państwa demokratyczne.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#PosełDariuszKlimczak">Na początku obrad komisji pan wiceprzewodniczący Czesław Hoc raczył stwierdzić, cytuję: nastąpił postęp technologiczny, a mimo to pacjent nie czuje się komfortowo w systemie. Właśnie ta ustawa ma za zadanie wprowadzić kulturę jakości. Panie pośle, wprowadzanie kultury jakości warto zacząć chociażby od przeprowadzenia analizy takiego nowego i bardzo niebezpiecznego zjawiska, które pojawiło się w naszym systemie ochrony zdrowia, a mianowicie asekuracji medycznej. Przejawia się ona w różnych formach, m.in. jest to uciekanie od trudnych pacjentów, trudnych zabiegów, a nawet wybierania lekkich specjalizacji. Dzisiaj młodzi lekarze na progu swojej kariery zawodowej często wybierają specjalizację niezabiegowe, ale czy można się im dziwić? Tacy lekarze zostają później sami na kilkudziesięcioosobowym oddziale. Później, wieczorem oglądają w telewizji reportaż z Nowego Targu. Naprawdę nie ma co się dziwić, że obserwujemy właśnie takie niebezpieczne zjawisko asekuracji medycznej. Warto więc dzisiaj zapytać, dlaczego nie wprowadzą państwo norm zatrudnienia — nie norm kontraktowania, a norm zatrudnienia. Tego brakuje mi w rozwiązaniach proponowanych w tej ustawie i generalnie w prawie, w legislacji, którą tworzycie.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#PosełDariuszKlimczak">Może ktoś wyjdzie na tę mównicę i powie wprost, że nie ma lekarzy, którzy potrafią obsłużyć system, bo dzisiaj mamy do czynienia z kolejnym zjawiskiem. Chodzi o to, że może mamy wystarczającą liczbę lekarzy, którzy potrafią obsłużyć pacjentów, ale nie potrafią obsłużyć systemu, który został stworzony. Dlatego uważam, że naprawdę najwyższy czas na przemyślane, dalekowzroczne, inteligentne zmiany, a nie cerowanie starego swetra.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#PosełDariuszKlimczak">Uważam, że rząd i posłowie PiS — bo to jest projekt poselski — przedstawili nowe regulacje prawne, które tworzą kolejne biurokratyczne obowiązki. Nie ma to istotnego wpływu ani na rzeczywistą jakość w placówkach medycznych, ani na bezpieczeństwo pacjenta. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tomasz Zimoch w imieniu Polski 2050.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-311.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-311.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie pierwsze zada pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-311.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-311.8" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-311.9" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-311.10" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-311.11" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-311.12" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-311.13" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-311.14" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-311.15" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jest.</u>
          <u xml:id="u-311.16" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Wolski: Ależ błyskotliwy awans…)</u>
          <u xml:id="u-311.17" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PosełZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chyba nikt z nas nie jest przeciw poprawie jakości opieki zdrowotnej, poziomu obsługi pacjenta, bezpieczeństwa pacjenta, ale projekt, który omawiamy, jest w istocie pełen dobrych chęci. No i chyba trzeba być wielkim optymistą, żeby te cele, które sobie zakładamy, o których słyszymy chociażby od projektodawcy, zostały w jakiś istotny sposób osiągnięte. Jest to tylko fragmentaryczne uregulowanie problemu jakości opieki zdrowotnej i bezpieczeństwa pacjenta. Na pewno nakłada kolejne obowiązki na personel i jednostki, biurokratyczne obowiązki, kosztowne obowiązki. Natomiast jakie będą efekty, to przyszłość oceni. Obawiam się, że niewielkie. Ale tak na szybko: Czy jest jakiś szacunek, panie ministrze, ile szpitali, szczególnie powiatowych, nie będzie w stanie uzyskać autoryzacji, potem akredytacji? Ile z nich w istocie zostanie zlikwidowanych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Paulina Matysiak, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Przy kwestii jakości ochrony zdrowia, panie ministrze, musi paść najważniejsze pytanie: Jak wydłużyły się kolejki? Jak wygląda kontraktowanie? Kiedy będą dodatkowe środki m.in. dla szpitali? Bo zadłużenie w szpitalach jest horrendalne, wynosi ok. 18 mld zł. Ten projekt, nad którym procedujemy, jest takim wyjściem naprzeciw, korzystaniem z ratunkowego spadochronu, dlatego że nie przeszedł projekt rządowy. Nie mamy zatem żadnych informacji, żadnych projektów rozporządzeń, jak będzie to wyglądało w ochronie zdrowia. Minister powinien być zobowiązany, skoro mówi się, że w rozporządzeniach będą niektóre regulacje. Chciałabym zatem otrzymać na piśmie informację o kolejkach i o tym, co się zmieni, a także o tym, ile dodatkowych środków przyjdzie na ochronę zdrowia, której pracownicy protestują. Zapowiadane są podwyżki, a na to szpitale nie mają pieniędzy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Kilkanaście lat w kilku szpitalach byłem w radach społecznych. Mam taki obraz z tych szpitali: z jednej strony ogromne kolejki do badań — już nie mówię: do zabiegów — a z drugiej strony zmęczeni lekarze, którzy coraz częściej mogą popełniać błędy wynikające z przepracowania, ze stresu i innych rzeczy. Myślę, że nie bardzo da się wszystko rozwiązać ustawami i przepisami. Coraz bardziej widzę, że nakładamy na tych, którzy zarządzają służbą zdrowia na różnych poziomach, a szczególnie w szpitalach i w przychodniach, dodatkowe obowiązki. Tak jakby państwo jako takie chciało się usprawiedliwić, że zrobiło wszystko, żeby była wyższa jakość usług medycznych. A tam gdzieś po drodze leży problem. Otóż problem leży wszędzie. Jak nie będzie więcej etatów pielęgniarek, nie będzie więcej pieniędzy, to ta jakość nie będzie wyższa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rozmawiamy dzisiaj o służbie zdrowia i rozmawiamy również o bezpieczeństwie pacjenta. Ale nie można mówić o bezpieczeństwie pacjenta, dopóki będzie kolejka kilkumiesięczna, a w niektórych wypadkach nawet kilkuletnia do lekarza.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Nie da się rozwiązać żadnego istotnego problemu, dopóki nie zostaną zlikwidowane te długie kolejki. Niestety lista specjalistów, do których te kolejki są coraz dłuższe, jest również coraz dłuższa. To jest jedna rzecz, to są specjaliści. Ale wiemy również, jak dzisiaj wyglądają SOR-y. Czasami ktoś przychodzi na SOR, oczekuje bezpośredniej, szybkiej opieki, ale niestety musi w wielu wypadkach czekać godzinami.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Jeszcze jedna rzecz. Trudno mówić o bezpieczeństwie pacjenta, jeśli jest 50 pacjentów na sali i jest jeden lekarz. Nie da się również tego problemu rozwiązać, muszą być także większe środki finansowe. Bez tych trzech elementów trudno mówić o bezpieczeństwie pacjenta. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Elżbieta Gelert, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PosełElżbietaGelert">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#PosełElżbietaGelert">Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Mam pytanie. Nie dokończyłam tego właśnie może wcześniej. Chodzi mi o wewnętrzny system, który nakłada oprócz obowiązków także to, że te obowiązki będą wiązały się na pewno z kosztami, i to dosyć dużymi kosztami dla szpitala. Czy przewidzieliście państwo coś w związku z tym? Ponieważ obowiązków nakłada się coraz więcej na szpitale. Krajowa sieć, która powstała, koordynatorzy w krajowej sieci, nie tylko w onkologii… Za chwilę w kardiologii, za chwilę w neurologii. Właściwie powstaje jak gdyby cała rzesza innych zawodów, których wykonawcy muszą być zatrudnieni, żeby zapewniać tę jakość. To też będzie miało wpływ na jakość.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#PosełElżbietaGelert">Moje pytanie: Czy przewidujecie państwo dodatkowe koszty? No i kiedy będzie odbiurokratyzowanie? Bo faktycznie, naprawdę pacjenci narzekają, że lekarz patrzy w komputer, a nie na nich. A lekarze narzekają, że mają do wypełniania tak dużo różnego rodzaju dokumentów, że na pacjenta nie patrzą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Moje pytanie dotyczy szpitali pediatrycznych. One są w bardzo trudnej sytuacji. Zresztą pokazują to też dokonywane oceny i wyniki audytów. Pytanie: Czy szpitale pediatryczne w ogóle mają szansę na to, żeby spełnić wymagania w zakresie jakości stawiane w tych przepisach? Ile to będzie kosztowało? Czy te szpitale w ogóle będzie stać na to, aby przeprowadzić ten proces? I podstawowe pytanie: Czy ministerstwo analizowało tę sytuację i w jaki sposób zamierza pomóc powiatowym szpitalom pediatrycznym, których jest niewiele, a ich sytuacja jest tragiczna? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia pana ministra Piotra Brombera o udzielenie odpowiedzi na stawiane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Marszałek! Panie, Panowie Posłowie! Najpierw odniosę się po części do treści, które padły w stanowiskach posłów klubów parlamentarnych. Padła kwestia, że projekt nie był konsultowany. Przypomnę, że były spotkania m.in. z organizacjami pacjentów, były spotkania z pracodawcami, było spotkanie z przedstawicielami zawodów medycznych — projekt był konsultowany.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Kwestie związane również z rolą NFZ. Myślę, że niezasadne jest deprecjonowanie pozycji NFZ-tu. Dzisiaj jest to instytucja o wysokim poziomie sprawności i wysokim poziomie zarządzania: zadania, które są przypisane do NFZ-tu, są realizowane bardzo dobrze. Warto to podkreślić.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani poseł Gelert wspomniała, że nie zostały uwzględnione poprawki. Owszem, ale zostało szczegółowo wyjaśnione, dlaczego te poprawki nie zostały uwzględnione.</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Przychodząc do kwestii związanych z pytaniami, to szpitale w sieci już są poddane autoryzacji. A większość szpitali powiatowych jest w sieci, a takie padło pytanie. Pani poseł Skowrońska prosiła o odpowiedź na piśmie, takowej odpowiedzi udzielimy.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Jeden z posłów stwierdził: 1 lekarz na 50 pacjentów. Przypomnę, że jeżeli chodzi o liczbę uczelni, które kształcą na kierunku lekarskim, to w 2015 r. było to 15 uczelni, a dzisiaj zgodę ma 29 uczelni. W następnym roku, w nowym roku akademickim udostępnimy przeszło 11 tys. miejsc na kierunku lekarskim i lekarsko-dentystycznym. To robi różnicę.</u>
          <u xml:id="u-324.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-324.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Szpitale pediatryczne. Tu jakość ma szczególne znaczenie, bo myślę, że nikt nie ma wątpliwości, że opieka nad dziećmi wymaga szczególnej atencji. Przypomnę o miliardach złotych w ramach konkursu pediatrycznego alokowanego właśnie w szpitale pediatryczne.</u>
          <u xml:id="u-324.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Jeżeli chodzi o kwestie związane z kosztami i o to, dlaczego ta dowolność, to w pierwszym projekcie, tj. w projekcie rządowym, było to bardziej sformalizowane. Ale nie uważamy, że mamy monopol, wsłuchujemy się też w głos środowiska i uznaliśmy, że pozostawimy to w gestii kierownika podmiotu leczniczego, dyrektora szpitala.</u>
          <u xml:id="u-324.8" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gelert: Jak to porównać?)</u>
          <u xml:id="u-324.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">I właśnie. Zakładam, że rozwiązania będą się różniły w różnych szpitalach. Później dokonamy porównania, wypracujemy sobie standardy na bazie doświadczenia dyrektorów, prezesów szpitali, pani dyrektor. I mam nadzieję, że pani doświadczenie też tutaj będzie miało znaczenie. Bardzo dziękuję, pani marszałek, i dziękuję panom i paniom posłom.</u>
          <u xml:id="u-324.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Na galerii naszym obradom przysłuchuje się młodzież z Zespołu Szkół Miejskich nr 1 z ul. Rafineryjnej w Jaśle.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Młodzież przebywa u nas na zaproszenie pani poseł Marii Kurowskiej. Serdecznie witamy.</u>
          <u xml:id="u-325.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">A teraz uprzejmie proszę o zabranie głosu pana posła Czesława Hoca jako sprawozdawcę komisji.</u>
          <u xml:id="u-325.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PosełCzesławHoc">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#PosełCzesławHoc">Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Najpierw ogólna filozoficzna konstatacja jednego ze znanych filozofów: choć zdrowie na pewno nie jest wszystkim, to bez zdrowia wszystko jest niczym. I wydawać by się mogło, że w aspekcie zdrowia, w aspekcie dobra pacjenta jesteśmy wszyscy zjednoczeni. Wszyscy akceptujemy, że trzeba stale poprawiać jakość, dostępność i bezpieczeństwo pacjenta. Jednak tak się nie stało i bardzo żałuję, że opozycja jednakowoż cały czas nie dochodzi do tego najważniejszego, kulminacyjnego punktu, że jednak musimy łączyć siły przy kwestiach zdrowia pacjenta, właśnie by poprawić jakość świadczonych usług.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#PosełCzesławHoc">Dlatego ze zdziwieniem na przykład przyjmowałem pewne konstatacje czy też pewne działania, może w aspekcie niezrozumienia czynników jakości albo mierzenia standardów jakości opieki zdrowotnej w aspektach klinicznych, konsumenckich czy też zarządczych. Bo jeśli weźmiemy przykład, że w klinicznych kwestiach mamy teraz badać śmiertelność 30 dni, 90 dni i 1 rok po zabiegu, to proszę zwrócić uwagę, że w pewnym momencie, kilka lat temu dokonaliśmy wręcz rewolucyjnego postępu w kardiologii inwazyjnej. Uratowaliśmy życie wielu, wielu Polaków z ostrym zawałem serca. Kiedyś rzeczywiście ta śmiertelność była bardzo duża. Uratowaliśmy ich dlatego, że rozwinęliśmy w bardzo rewolucyjny sposób kardiologię inwazyjną. Dokonywaliśmy bardzo drogocennego, bardzo ważnego zabiegu, a potem pacjenta gubiliśmy. Pacjent w opiece ambulatoryjnej potem się gubił. Notowano wzrost śmiertelności, była nadumieralność tych pacjentów. Gdybyśmy mieli te czynniki kliniczne, jeżeli chodzi o jakość badania, monitorowanie jakości opieki zdrowotnej, to już wtedy byśmy stwierdzili, że w ciągu 30 dni, 90 dni, 1 roku od tego zabiegu śmiertelność była podwyższona. Wtedy byśmy zareagowali. Zareagowaliśmy teraz, ale naprawdę kilka lat i wielu ludzi straciliśmy. To jest właśnie ten aspekt. Natomiast jeśli chodzi, pani poseł, o aspekt zarządczy, tam jest długość hospitalizacji. Długość hospitalizacji też jest w aspekcie zarządczym, dlatego że można pacjenta trzymać w szpitalu bardzo krótko, co wcale nie oznacza, że to jest dobre, i można trzymać bardzo długo, co też wcale nie oznacza, że to jest dobre. I właśnie czynnik zarządczy musi widzieć, dlaczego tak jest, dlaczego tak się dzieje, bo trzeba właśnie doskonalić to w aspekcie pewnych działań klinicznych.</u>
          <u xml:id="u-326.3" who="#PosełCzesławHoc">Teraz chciałbym jeszcze powiedzieć na temat pewnych sugestii w takim może wymiarze aksjologicznym. Oczywiście system opieki zdrowotnej opiera się na ludziach, kapitał ludzki jest najważniejszy w tych przedsiębiorstwach, ale proszę zwrócić uwagę, że ten czynnik, chodzi o wymiar aksjologiczny, odnosi się przede wszystkim do opieki nad pacjentem, bo to właśnie do pacjenta powinno być skierowane. Nie jest to asekuracja lekarzy. To jest praktycznie między empatią i pewnymi działaniami, które trzeba podjąć, czasami działaniami ryzykownymi. To jest naprawdę bardzo wielka sztuka.</u>
          <u xml:id="u-326.4" who="#PosełCzesławHoc">Natomiast chciałbym tylko zauważyć organizacje i podziękować im serdecznie, bo z organizacjami przedsiębiorców, organizacjami pracowników czy też organizacjami pacjentów w bardzo wyważony i merytoryczny sposób dyskutowaliśmy. One widziały tę nadzieję, tę wiarę w to, że poprawiamy system, chcemy poprawiać system i chcemy poprawić jakość, dostępność i bezpieczeństwo pacjenta. Natomiast dziwne jest to, że opozycja tej wiary, tej nadziei nie miała i nie ma.</u>
          <u xml:id="u-326.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Totalna.)</u>
          <u xml:id="u-326.6" who="#PosełCzesławHoc">Myślę, że w głosowaniu poddacie się pewnej refleksji i wartość nadrzędna, jaką jest zdrowie, jednak zwycięży. Ze swojej strony również bardzo dziękuję panu ministrowi Adamowi Niedzielskiemu za determinację i za to działanie, współdziałanie, także panu ministrowi Piotrowi Bromberowi, który nadzorował nasze działania i nasze prace. Tak że naprawdę myślę, że w aspekcie ogólnym wykonaliśmy dobrą pracę dla dobra pacjenta. Pamiętajmy o tym, że albo byliśmy, albo jesteśmy, albo będziemy pacjentami. To jest ustawa nie tylko dla pacjenta, ale dla wszystkich. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-326.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle,</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Chciałabym serdecznie przywitać młodzież z Rabki-Zdroju. Nie wiem, z której szkoły jest młodzież, ale wiem, że z Rabki. Witamy was serdecznie i życzymy miłego pobytu w Warszawie.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o jakości w opiece zdrowotnej i bezpieczeństwie pacjenta wprowadza wymóg obligatoryjnej autoryzacji jako warunku realizacji przez podmiot świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych. Autoryzacja to część zakresu kamienia milowego w ramach naszego Krajowego Planu Odbudowy. Aby uzyskać autoryzację, należy wypełnić warunki realizacji świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie dotyczącym miejsca udzielania świadczeń opieki zdrowotnej, personelu i wyposażenia w sprzęt i aparaturę medyczną.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Moje pytanie dotyczy sytuacji, gdy zajdzie ryzyko albo dojdzie do braku zabezpieczenia udzielania świadczeń opieki zdrowotnej przez podmiot lub nastąpią zmiany warunków realizacji świadczeń gwarantowanych w zakresie świadczeń objętych autoryzacją, np. zabraknie personelu lub aparatury. Co wtedy z autoryzacją i jakie działania musi podjąć podmiot leczniczy?</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Drugie pytanie dotyczy relacji między autoryzacją a akredytacją. Czy brak akredytacji jest przeszkodą w uzyskaniu autoryzacji, czy to są byty niezależne? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ogłaszam 3 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 31 do godz. 15 min 35)</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o niektórych zawodach medycznych (druki nr 3183 i 3231).</u>
          <u xml:id="u-329.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę panią poseł Barbarę Dziuk o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-329.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">A później będziemy biczować za spóźnienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraDziuk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Zdrowia przedkładam sprawozdanie dotyczące ustawy o niektórych zawodach medycznych. Chciałabym przekazać informację na temat ww. ustawy, która pozwala rozwiązać legislacyjne problemy dla przyszłości opieki zdrowotnej w naszym kraju.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraDziuk">Jakość usług medycznych jest kluczowym elementem wpływającym na komfort, zaufanie i dobro pacjentów. Każdy z nas jako odbiorca tych usług pragnie mieć pewność, że oddaje swoje zdrowie w ręce wykwalifikowanych i kompetentnych specjalistów. Równocześnie dla osób świadczących usługi medyczne otrzymywanie uznania za swoją wiedzę, doświadczenie oraz zaangażowanie jest niezwykle istotne.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraDziuk">W ostatnich latach obserwujemy dynamiczny rozwój nauk medycznych oraz pojawienie się nowych zawodów, które mają na celu lepsze zaspokojenie potrzeb pacjentów. W tej sytuacji pojawia się naturalna potrzeba uregulowania tych kwestii w przepisach prawa, co pozwoli na jednoczesne lepsze funkcjonowanie całego sektora opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraDziuk">Prawo pacjenta do wysokiej jakości opieki zdrowotnej jest nieodłącznym elementem współczesnego społeczeństwa. Właśnie dlatego wprowadzenie nowych przepisów prawa jest oczekiwane. Będą one regulować wykonywanie wcześniej nieuregulowanych zawodów medycznych. W ten sposób możemy dążyć do harmonijnej współpracy między specjalistami z różnych dziedzin, a także wzmacniać zaufanie pacjentów do usług medycznych.</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraDziuk">Wspólnie z ekspertami oraz stroną społeczną przedstawiamy propozycję nowych przepisów prawa dotyczących zawodów medycznych, które do tej pory nie były uregulowane w sposób kompleksowy. Priorytetem Ministerstwa Zdrowia jest zapewnienie najwyższej jakości usług medycznych, bezpieczeństwa pacjentów oraz poszanowania ich praw. Wierzę, że przedstawiony projekt przepisów prawa skutecznie odpowiada na te potrzeby, wzmacniając zaufanie do usług medycznych oraz tworząc jasne ramy dla współpracy między specjalistami różnych dziedzin. Chcę podkreślić, że w ustawie proponuje się nowe przepisy, oraz ich znaczenie dla dalszego rozwoju systemu opieki zdrowotnej. Zaproponowane rozwiązania przyczyniają się do jeszcze lepszego funkcjonowania sektora medycznego, jednocześnie stanowiąc solidne podstawy współpracy i dalszej innowacji.</u>
          <u xml:id="u-330.5" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraDziuk">Szanowni Przedstawiciele Zawodów Medycznych! Drodzy Uczestniczy Konsultacji! Z głębokim szacunkiem i wdzięcznością pragnę podziękować wam za poświęcony czas, zaangażowanie i wkład w proces konsultacji dotyczący przygotowanych przepisów prawa, które po raz pierwszy uregulują wykonywanie wcześniej nieuregulowanych zawodów medycznych. Wasz wkład w te konsultacje był nieoceniony i stanowił gwarancję, że nowe przepisy będą uwzględniać rzeczywiste potrzeby i oczekiwania zarówno pacjentów, jak i specjalistów medycznych. To dzięki wam proponowane rozwiązania są praktyczne, elastyczne i innowacyjne, co umożliwia ich skuteczną adaptację do dynamicznie zmieniającego się świata medycyny.</u>
          <u xml:id="u-330.6" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraDziuk">Co dają regulacje prawne ustawy? Po pierwsze, Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego, kontrolę kwalifikacji zawodowych, ochronę przed niekompetentnymi specjalistami oraz transparentność i dostęp do informacji. Po drugie, ustawowe określenie wymogów dla wykonywania zawodu, zapewnienie wysokiej jakości usług, ochronę zdrowia i życia ludzkiego, zwiększenie zaufania społecznego. Po trzecie, zasady wykonywania zawodu medycznego, czyli zapewnienie etycznej praktyki zawodowej, wspieranie ciągłego rozwoju zawodowego, promowanie odpowiedzialności zawodowej. A co najważniejsze, należy stwierdzić, że ustawa podkreśla społeczną wartość poszczególnych zawodów medycznych. Są to następujące zawody: asystentka stomatologiczna, dietetyk pracujący w szpitalu, elektroradiolog, higienistka stomatologiczna, logopeda, opiekun medyczny, optometrysta, ortoptystka, podiatra, profilaktyk, protetyk słuchu, technik dentystyczny, technik farmaceutyczny, technik masażysta, technik ortopeda, technik sterylizacji medycznej i terapeuta zajęciowy.</u>
          <u xml:id="u-330.7" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraDziuk">Ustawa jest oczekiwana od prawie 18 lat przez środowisko zarówno medyczne, jak i pacjentów. I z tej strony chciałabym bardzo podziękować Ministerstwu Zdrowia, ministrom — szczególnie panu ministrowi Piotrowi Bromberowi, wszystkim pracownikom resortu za zaangażowanie i gotowość do wypracowania dobrych rozwiązań. Dziękuję wszystkim stronom społecznym i eksperckim za cierpliwość i wspólne działanie dla dobra pacjenta. Szczególne podziękowania kieruję do Stowarzyszenia Podiatrów i Podologów z Katowic za stworzenie od podstaw nowego zawodu — podiatry. Wyrażam nadzieję i przekonanie, że mogę w imieniu posłów oraz wszystkich zainteresowanych stron jeszcze raz serdecznie podziękować wszystkim za nieoceniony wkład w podnoszenie standardów leczenia pacjenta. Razem możemy zmierzać ku lepszemu jutru, w którym każdy pacjent będzie mógł liczyć na profesjonalną i wysokiej jakości opiekę zdrowotną. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pan poseł Krzysztof Szulowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości wobec rządowego projektu ustawy o niektórych zawodach medycznych, druki nr 3183 i 3231.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Celem projektu ustawy jest uregulowanie warunków i zasad wykonywania kilkunastu zawodów medycznych, które dotychczas nie były objęte regulacjami ustawowymi. Jest to trzecia i ostatnia ustawa z cyklu ustaw rządowych po ustawach przyjętych w 2022 r. o medycynie laboratoryjnej oraz o zawodzie ratownika medycznego oraz samorządzie ratowników medycznych dotyczących rozwoju zawodów medycznych. Projektowane przepisy nie dotyczą zawodów medycznych uregulowanych w przepisach ustawowych, takich jak zawód lekarza, lekarza dentysty, diagnosty laboratoryjnego, pielęgniarki, położnej, ratownika medycznego, farmaceuty oraz fizjoterapeuty. Plany dotyczące przyjęcia ustawy o takim charakterze sięgają wielu lat wstecz, roku 2005, ale pomimo czynienia przygotowań, dążenia wielu środowisk medycznych nie zostały dotychczas zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Projekt ustawy przewiduje utworzenie Centralnego Rejestru Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego, dzięki któremu będzie możliwa weryfikacja osób wykonujących zawody medyczne zarówno przez pracodawców, jak i pacjentów. Wpis do rejestru stanowić będzie warunek niezbędny do wykonywania danego zawodu medycznego, jak również umożliwi identyfikację osoby wykonującej zawód medyczny. Ponadto będzie on cennym narzędziem analitycznym pozwalającym na uzyskanie informacji o aktualnej liczbie osób wykonujących zawód medyczny, sposobie wykonywania tego zawodu, jak również będzie źródłem informacji o potrzebach kadrowych w tych zawodach w poszczególnych rejonach kraju.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#PosełKrzysztofSzulowski">W celu zagwarantowania bezpieczeństwa osób, którym są udzielane świadczenia zdrowotne, projektowane przepisy przewidują możliwość utraty uprawnienia do wykonywania danego zawodu medycznego w określonych w projekcie ustawy przypadkach, w tym m.in. prawomocnego skazania za umyślne przestępstwa ścigane z oskarżenia publicznego.</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#PosełKrzysztofSzulowski">W projekcie ustawy przyjęto zasadę, że osoba wykonująca zawód medyczny ma prawo i obowiązek ustawicznego rozwoju zawodowego, który będzie realizowany w ramach kształcenia podyplomowego lub doskonalenia zawodowego. Wielka dynamika zmian związanych z postępem nauk medycznych czy też związanych z postępem technologicznym wymaga od osób wykonujących zawód medyczny ciągłego doskonalenia posiadanych już kwalifikacji, jak również gotowości do zdobywania nowych umiejętności. Ustawiczny rozwój zawodowy osób wykonujących zawód medyczny będzie realizowany w 5-letnim okresie edukacyjnym. Za udział w poszczególnych formach doskonalenia zawodowego i kształcenia podyplomowego przysługiwać będą punkty edukacyjne.</u>
          <u xml:id="u-332.5" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Projekt reguluje też zagadnienia dotyczące odpowiedzialności zawodowej osób wykonujących zawód medyczny za zawinione naruszenia przepisów związanych z wykonywaniem zawodu medycznego. Będzie to miało istotne znaczenie dla pacjentów korzystających z usług tych osób. Projektowana regulacja pozwoli skutecznie pociągnąć osobę wykonującą zawód medyczny do odpowiedzialności zawodowej w przypadku nienależytego lub nierzetelnego przestrzegania obowiązków, wprowadzając istotne instrumenty zwiększające bezpieczeństwo pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-332.6" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Projektowane rozwiązania będą gwarancją zatrudniania wysoko wykwalifikowanej i kompetentnej kadry medycznej fachowo i rzetelnie udzielającej świadczeń opieki zdrowotnej. Zwiększy to bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów i wpłynie na wysoki poziom udzielanych świadczeń opieki zdrowotnej. Przyczyni się do niedopuszczania do wykonywania zawodów medycznych osób, które nie posiadają właściwych do wykonywania danego zawodu kwalifikacji. Ułatwi to również pracodawcom prowadzenie polityki zatrudnienia oraz spowoduje aktywizację osób wykonujących zawody medyczne przez wzrost ich konkurencyjności na rynku pracy.</u>
          <u xml:id="u-332.7" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Klub Prawa i Sprawiedliwości poprze ten wypracowany w dialogu projekt, wyrażający docenienie ciężkiej, wymagającej fachowości pracy przedstawicieli wielu zawodów, a jednocześnie projekt dobry dla pacjentów uzyskujących gwarancję uzyskania świadczeń opieki zdrowotnej na wysokim poziomie.</u>
          <u xml:id="u-332.8" who="#PosełKrzysztofSzulowski">Pani Marszałek! Na ręce pani marszałek w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość zgłaszam poprawkę do projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-332.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu klubu Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni zaprezentować stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o niektórych zawodach medycznych, druki nr 3183 i 3231.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">W projekcie ustawy zwraca uwagę zróżnicowanie zawodów posiadających odmienną charakterystykę, zarówno ze względu na sposób wykonywania, jak i ze względu na wykształcenie konieczne do uzyskania odpowiedniego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Na tej liście znalazły się zawody, które nie wymagają ukończenia wyższych studiów kierunkowych czy podyplomowych, a także te, które stanowią zawody pomocnicze względem innych zawodów. Na wniosek i w wyniku uzasadnionych sygnałów płynących ze strony środowisk logopedów zawód ten został z tego projektu wyłączony. W związku z tą zmianą w prezentowanej ustawie nie ma już zapisanych 17 zawodów, a jest ich 16. Tak, szanowni państwo, jest ich 16, gdyż zaproponowany przez przedstawicieli wnioskodawców zapis dotyczący dietetyków w formie: osoby wykonujące czynności zawodowe w zakresie planowania diety, prowadzenia konsultacji dietetycznych oraz udzielania porad edukacyjnych w ramach świadczeń gwarantowanych, nie rozwiązuje problemu dietetyków. Na takie sformułowanie zareagowali przedstawiciele zawodu, którzy mówią wprost: Posiadamy dyplom dietetyka i tak należy nas określać, a nie traktować przedmiotowo, panie ministrze. Dlatego ponownie składamy poprawkę, która wykreśla z ustawy zawód dietetyka. Zawód ten powinien być procedowany odrębną ustawą, tak jak inne zawody medyczne, i nie należy dzielić prawnie dietetyków na pracujących w ochronie zdrowia i pracujących w sektorze prywatnym, których niestety to nie dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Koalicja Obywatelska składa też poprawkę dotyczącą wykreślenia z projektu techników dentystycznych, którzy podkreślają, iż zawód powinien mieć odrębną ustawę zawodową. Taka ustawa pozwoli technikom dentystycznym na dostosowanie zawartych w niej przepisów do charakteru wykonywanej pracy, pozwoli na stworzenie mechanizmów kontroli świadczonych usług, indywidualnych zasad etyki zawodowej i deontologii medycznej.</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Kolejna poprawka rozszerza pojęcie zawodu profilaktyk o profilaktyka w systemie zdrowia. Zmiana uściśla wykonywanie czynności zawodowych w zakresie problematyki zdrowotnej, zaburzeń rozwojowych, zaburzeń zdrowia psychicznego itp.</u>
          <u xml:id="u-334.5" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Treść ustawy powinna właściwie regulować kwestie związane z wykonywaniem zawodów objętych ustawą. Leży to w interesie zarówno tych zawodów, jak i przede wszystkim pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-334.6" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Projekt był poddany konsultacjom społecznym, to prawda, ale na szereg uwag zgłaszanych ze strony środowiska i przedstawicieli wpisanych do ustawy zawodów Ministerstwo Zdrowia niestety nie zareagowało. Nie wszystkie organizacje reprezentujące beneficjentów niniejszej ustawy miały szansę na przedstawienie swoich propozycji zmian podczas indywidualnych spotkań z przedstawicielami Ministerstwa Zdrowia. Stąd ten projekt zawiera wiele uchybień.</u>
          <u xml:id="u-334.7" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Chciałabym jeszcze odnieść się do wybranych zapisów w dokumencie. Mianowicie ustawa tworzy Centralny Rejestr Osób Uprawnionych do Wykonywania Zawodu Medycznego. Wpisów do rejestru dokonują wojewodowie. W ustawie nie określono terminu, w którym wojewoda powinien dokonać wpisu. Może więc dojść do sytuacji, w której wojewoda będzie z uwagi na różnego rodzaju obowiązki opóźniał wpis danej osoby do rejestru i tym samym osoba taka nie będzie mogła podjąć pracy. Nie nałożono też na wojewodę obowiązku poinformowania o dokonaniu wpisu do rejestru. Z ustawy nie wynika, co powinna zrobić zainteresowana osoba w sytuacji, gdy wpis dokonany przez organ zawiera błąd — czy powinna złożyć wniosek o zmianę danych, czy powinna złożyć wniosek o to, aby organ sprostował wpis z urzędu. Rejestr ma zawierać jako jawne informacje o dacie i przyczynie utraty uprawnienia do wykonywania zawodu medycznego. Taką przyczyną jest np. ubezwłasnowolnienie całkowite lub częściowe. Upublicznienie takiej informacji ma charakter stygmatyzujący. Inną przyczyną utraty uprawnień jest prawomocne skazanie za umyślne przestępstwo ścigane z oskarżenia publicznego. Ujawnienie takiej informacji oznacza, że rejestr zawierać będzie informacje karne. Tymczasem informacje na ten temat nie są informacjami powszechnie dostępnymi w Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-334.8" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Podsumowując — ustawa zawiera też zapisy, które wykraczają poza zakres projektu, co stało się już normą przyjętą przez ten rząd, chociażby zmiany w ustawach: o zawodzie farmaceuty, o Państwowym Ratownictwie Medycznym, o zawodach lekarza i lekarza dentysty itd. Ten projekt nie spełnia oczekiwań wszystkich środowisk zawodów medycznych. Ministerstwo Zdrowia wraz z komisją powinno nadal pracować nad tym dokumentem. Klub Koalicja Obywatelska wnioskował o powołanie specjalnej podkomisji w celu przygotowania dobrych zapisów ustawy, które zostałyby zaakceptowane przez odbiorców tego dokumentu i służyły pacjentom. Niestety propozycja nie została przyjęta. Ustawa o niektórych zawodach medycznych powinna służyć zarówno osobom wykonującym zawody medyczne, które mają tą ustawą być objęte, jak i przede wszystkim pacjentom, którzy będą korzystać z ich usług. O swoim stanowisku wobec ustawy klub Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Już kończę, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">…Inicjatywa Polska, Zieloni zdecyduje po dalszych pracach w komisji.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Natomiast w tej chwili składam poprawki, pani marszałek…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dobrze, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">…te, o których mówiłam.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam panią poseł Marcelinę Zawiszę z klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę o przedstawienie stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PosełMarcelinaZawisza">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Uporządkowanie regulacji dotyczących sporej ilości profesjonalistów pracujących w ochronie zdrowia jest potrzebne od lat. Było bardzo dużo czasu, żeby przygotować osobne ustawy dotyczące poszczególnych zawodów medycznych i przemyśleć regulacje dotyczące tych, które znalazły się w ustawie zbiorczej. Niestety tak się nie stało. Personel pomocniczy zgłasza potrzebę regulacji nie tylko ze względu na nieuregulowany status zawodowy, ale przede wszystkim ze względu na karygodne praktyki wokół ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia w ochronie zdrowia. W czasie prac parlamentarnego zespołu do spraw pracowników niemedycznych stykam się z tym problemem właściwie ciągle. Równie ciągłe są zapewnienia przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia, że wiele z tych przypadków ureguluje właśnie ustawa o zawodach. Ale żeby to się stało, trzeba było w tej ustawie uregulować zawody pomocnicze, nieuregulowane i niewidzialne dla systemu. Nieuregulowanych i niewidzialnych dla systemu jest mnóstwo zawodów — salowe, sanitariusze, sekretarki medyczne, pracownicy techniczni. Tym bardziej że dodanie zawodów do ustawy, by potem pracować nad szczegółami w rozporządzeniach, to był relatywnie prosty sposób. Każdy zawód, który chciał znaleźć się w ustawie, musiał mieć nazwę, ogólny zakres obowiązków i ogólny zakres kwalifikacji. Do tego nie trzeba mieć Pokojowej Nagrody Nobla, tylko zwykłą wolę polityczną. Zgłaszaliśmy poprawki, była okazja. Woli rządowi w wielu przypadkach zabrakło.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#PosełMarcelinaZawisza">Brak w tej ustawie sanitariuszy szpitalnych, brak sekretarki medycznej — brak zastanawiający, bo o wielkiej roli sekretarek medycznych słucham ze wszystkich kątów sceny politycznej od dekady. A jest to zawód niedodefiniowany, właściwie nie wiadomo, jakie kwalifikacje ma mieć sekretarka medyczna, jaką ścieżkę rozwoju zawodowego, a także jakie dokładnie zadania ma wykonywać. W związku z tym nie wiadomo również, do której grupy personelu kwalifikować ten zawód na gruncie ustawy o wynagrodzeniach. Słyszeliśmy wielokrotnie, również podczas posiedzenia zespołu, że w jednym szpitalu kwalifikuje się tak, a w innym szpitalu kwalifikuje się inaczej. To samo tyczy się sanitariuszy. Powszechny jest odbiór taki, że sprzątać i przewozić pacjentów może ktoś z ulicy. A przecież wszyscy w Komisji Zdrowia wiemy, że transport wewnątrzszpitalny i zewnątrzszpitalny, czyli karetką sanitarną, czy higiena szpitalna to nie są rzeczy bez znaczenia. Tam też obowiązują standardy i tam też chcielibyśmy widzieć osoby z odpowiednim przeszkoleniem. Z drugiej strony sanitariusze też, myślę, z ulgą przyjmą rozpoznanie problematyki ich zadań i uregulowanie rozwoju zawodowego w swojej pracy.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#PosełMarcelinaZawisza">Konstrukcja protezy izby zawodowej, którą wprowadza ta ustawa, jest kompletnie niezrozumiała. Minister zdrowia ma być prezesem w odniesieniu do wszystkich tych zawodów medycznych. Naprawdę mieliście 18 lat, jeśli się nie mylę, od 18 lat kolejne rządy próbują przygotować podobne rozwiązania. Mieliście teraz 8 lat własnych rządów na to, żeby przygotować sensowne rozwiązania. Nie skorzystaliście z tego czasu. Musieliście wykreślać z tej ustawy naprędce poszczególne grupy zawodowe, dopisywaliście na kolanie kolejne. To nie jest dobrze skonsultowany projekt.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#PosełMarcelinaZawisza">Z drugiej strony mamy w nim ujęte np. niektóre zawody, które desperacko potrzebują uregulowania. Dlaczego? Dlatego że np. opiekunowie medyczni wielokrotnie spotykają się z takimi sytuacjami, że po to, aby ominąć ustawę o minimalnym wynagrodzeniu w ochronie zdrowia, zamienia się ich stanowiska z opiekunów medycznych np. na asystentów pacjenta. Ta ustawa pomoże walczyć z tego typu praktykami, żeby mogli mieć wynagrodzenie zgodne z ustawą.</u>
          <u xml:id="u-340.4" who="#PosełMarcelinaZawisza">Ta ustawa jest bardzo nierówna. Jest nieskonsultowana, wbrew temu, co ministerstwo wielokrotnie mówi, i nie jest to ustawa, z której powinniście być dumni.</u>
          <u xml:id="u-340.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Jesteśmy dumni.)</u>
          <u xml:id="u-340.6" who="#PosełMarcelinaZawisza">Jest to ustawa potrzebna, dlatego tym bardziej zastanawiające jest to, jak źle jest skonstruowana…</u>
          <u xml:id="u-340.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Jest bardzo dobra.)</u>
          <u xml:id="u-340.8" who="#PosełMarcelinaZawisza">…i jak brakuje wyłączenia z tej ustawy i stworzenia ustaw dotyczących poszczególnych zawodów, tak żeby mogły one mieć swoje izby zawodowe, żeby mogły mieć własny samorząd. Jest to kompletnie niezrozumiałe, że przedkładacie tę ustawę w tej formule. Ale ze względu na to, że są tam zawody, które bardzo desperacko potrzebują tego, żeby nie zmieniać ich stanowisk pracy i żeby miały możliwość walki w sądzie pracy o to, żeby uznawać ich stanowiska, żeby nie wymieniać tych miejsc, które obecnie zajmują, na fikcyjne tylko po to, żeby omijać ustawę, nie będziemy was blokować w przypadku w tej ustawy, ale również jej nie poprzemy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Radosław Lubczyk w imieniu Koalicji Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#PosełRadosławLubczyk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicja Polska mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec ustawy o niektórych zawodach medycznych.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#PosełRadosławLubczyk">Nasze społeczeństwo polega na wysoko wykwalifikowanych i zaangażowanych pracownikach służby zdrowia. To oni codziennie poświęcają się dla naszego zdrowia, życia i dobrobytu. Dlatego z zadowoleniem przyjęliśmy fakt, że w przypadku tego projektu ustawy przeprowadzono dialog i konsultacje z zainteresowanymi stronami. Taka otwarta wymiana poglądów jest kluczowa dla skutecznego tworzenia prawa, szczególnie w dziedzinie medycyny. Ważne jest, aby zapewnić uczestnictwo różnych grup zawodowych oraz innych zainteresowanych stron, które będą miały możliwość wypowiedzenia się i przedstawienia swoich opinii.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#PosełRadosławLubczyk">Podkreślam, że jesteśmy gotowi poprzeć ten projekt ustawy, ponieważ odzwierciedla on dialog, który został przeprowadzony podczas procesu konsultacji. Uważamy, że ważne jest uwzględnienie głosu wszystkich zainteresowanych stron w celu osiągnięcia zrównoważonego rozwiązania, które będzie służyło naszych bohaterom.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#PosełRadosławLubczyk">Jednakże niezależnie od tego, jakie decyzje zostaną podjęte w kontekście projektu ustawy, musimy pamiętać o kluczowych wartościach, które powinny kierować naszym działaniem. Przede wszystkim bezpieczeństwo i jakość opieki zdrowotnej dla pacjentów muszą być absolutnym priorytetem. Zapewnienie odpowiedniego wykształcenia, szkoleń i monitorowania jakości pracy zawodów medycznych jest niezbędne dla osiągnięcia tego celu.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#PosełRadosławLubczyk">Ponadto musimy zapewnić odpowiednie warunki pracy pracownikom ochrony zdrowia. Ich wysiłek i poświęcenie są nieocenione, dlatego ważne jest, aby zapewnić im godne warunki zatrudnienia, konkurencyjne wynagrodzenie i możliwości rozwoju zawodowego. Nie możemy ignorować ich potrzeb i oczekiwań, gdyż to od ich zaangażowania zależy jakość całego systemu opieki zdrowotnej. Nasze społeczeństwo zasługuje na system opieki zdrowotnej, który zapewni wysoką jakość usług i bezpieczeństwo pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-342.5" who="#PosełRadosławLubczyk">Ta ustawa jest krokiem w dobrą stronę, ale musimy iść dalej. Chciałbym podkreślić, że jednym z kluczowych czynników wpływających na jakość opieki zdrowotnej są warunki pracy i wynagrodzenie pracowników ochrony zdrowia. Pamiętajmy, że pracownicy ochrony zdrowia są naszymi bohaterami, którzy codziennie stawiają czoła wyzwaniom i nieustannie dbają o nasze zdrowie. Ich praca nie może być niedoceniana ani pomijana. Jeśli chcemy zapewnić wysoką jakość opieki zdrowotnej, musimy zainwestować w ludzi, którzy ją tworzą.</u>
          <u xml:id="u-342.6" who="#PosełRadosławLubczyk">Nie możemy jednocześnie zapomnieć o innych aspektach, które wpływają na jakość i bezpieczeństwo pacjenta, czyli o wspieraniu edukacji medycznej, promowaniu innowacyjnych rozwiązań, wzmocnieniu systemu monitorowania i kontroli jakości opieki zdrowotnej. To wszystko jest równie istotne dla zapewnienia skutecznej i bezpiecznej opieki naszym obywatelom.</u>
          <u xml:id="u-342.7" who="#PosełRadosławLubczyk">Ochrona zdrowia powinna być dla nas priorytetem. Musimy działać zdecydowanie i zwiększyć nakłady finansowe na ten sektor. Poprzez wprowadzenie odpowiednich poprawek w ustawie zapewnimy odpowiednie finansowanie pracownikom ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-342.8" who="#PosełRadosławLubczyk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Klub Koalicji Polskiej składa jedną poprawkę po konsultacjach ze środowiskiem. Chodzi o to, żeby dopisać jeszcze jeden zawód. Pani poseł mówiła szerzej o podologach, ale to środowisko…</u>
          <u xml:id="u-342.9" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-342.10" who="#PosełRadosławLubczyk">O podologach. My mówimy o podologach, żeby wpisać ich jeszcze do tych zawodów medycznych. Złożyłem na ręce pani marszałek tę poprawkę i zobaczymy, jaki kształt przyjmie ta ustawa po wszystkich poprawkach, które dzisiaj złożymy, ale kierunkowo idzie to w dobrą stronę i zapewne klub Koalicji Polskiej będzie głosował za projektem tej ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Urbaniak, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ronald Reagan powiedział kiedyś, że podejście rządu do gospodarki charakteryzuje filozofia, że jak coś się rusza — opodatkuj, jak się dalej rusza — ureguluj, a jak przestanie się ruszać — subsydiuj.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#PosełMichałUrbaniak">Mam wrażenie, że ta filozofia stała za projektem ustawy o niektórych zawodach medycznych, gdzie urzędnicy wymyślili, że regulują kilkanaście zawodów medycznych. Według nas jest to niepotrzebne. To jest raczej dysfunkcjonalne, nie pomoże przedstawicielom wielu tych zawodów ani pacjentom, a z dużym prawdopodobieństwem może też zaszkodzić.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#PosełMichałUrbaniak">Tutaj chcą państwo regulować zawód podiatry, a sami piszecie w uzasadnieniu, że jeszcze nie ma wykształconych specjalistów w tym zawodzie. A więc będzie tworzenie zawodu ustawą. W Polsce kształci się wielu kosmetologów. Na wydziale farmacji np. Uniwersytetu Jagiellońskiego jest kierunek kosmetologia, czyli jest to zawód związany z medycyną, ale jego jakoś nie chcecie regulować, do czego oczywiście nie zachęcam, nie musimy tego regulować, absolutnie.</u>
          <u xml:id="u-344.4" who="#PosełMichałUrbaniak">Od tygodni do posłów Konfederacji zgłaszają się zaniepokojeni przedstawiciele tych zawodów, o których mowa w tej ustawie. Wsparliśmy także protest logopedów. Im się udało, nie będzie ich w tej ustawie. Protestują też optycy, protestują optometryści. A jaki jest sens np. regulowania zawodu asystentki stomatologicznej? To są regulacje, które pozamykają dostęp do części zawodów. To będzie strata dla pacjentów, dla przedstawicieli, którzy pracują. Dotychczas regulowały to stowarzyszenia, regulowały to ewentualnie jakieś rozporządzenia rządowe, regulował to też rynek. Teraz chcecie państwo narzucić obowiązek nieustannego kształcenia, przewidujecie punkty, które będą przyznawać wojewodowie, np. za kurs dotyczący COVID-a, finansowany przez Unię Europejską.</u>
          <u xml:id="u-344.5" who="#PosełMichałUrbaniak">To ja mam w takim razie propozycję, aby zacząć regulować dokładniej np. zawód posła, też ważny społecznie. Dlaczego posłowie nie mają obowiązku nieustannego kształcenia się? Może posłowie też powinni przechodzić badania psychiatryczne, nim zostaną posłami? Może badania krwi na obecność środków psychoaktywnych albo alkomat, tu, obok, przy naszej mównicy?</u>
          <u xml:id="u-344.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-344.7" who="#PosełMichałUrbaniak">Jak chcą państwo być szczególarzami i psuć praktykę ludziom ciężko pracującym, to może warto zobaczyć, czy nasz zawód jest dostatecznie uregulowany. Mam tutaj wniosek o odrzucenie tego projektu, dodatkowo składam też poprawki. Jeśli państwo będą się upierać przy tym, żeby dalej przepychać ten projekt, to zachęcam do tego, żeby te poprawki poprzeć. One dotyczą konkretnie optometrystów, bo przychodzą do nas ludzie, rozmawiają z nami, przedstawiają bardzo konkretne problemy. Prosimy też o poparcie tych poprawek, ponieważ jeśli definicja, która jest w dzisiejszym projekcie, zostanie, to wielu z nich może stracić pracę. Jakieś 40% z nich straci swoje zajęcie. Jeśli to poprzemy, uratujemy chociaż ten zawód. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-344.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń w imieniu koła Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 wobec rządowego projektu ustawy o niektórych zawodach medycznych.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Procedowanie na chybcika pod koniec kadencji nad ustawą o kilkunastu zawodach medycznych, po latach bezczynności w temacie i bez niezbędnych konsultacji…</u>
          <u xml:id="u-346.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Co on opowiada?)</u>
          <u xml:id="u-346.4" who="#PosełMirosławSuchoń">…z tymi grupami zawodowymi, po tych kilku latach rządów i wyczynów legislacyjnych PiS w zasadzie nie powinno już dziwić. A jednak nadal potraficie państwo zaskoczyć. Z jednej strony wobec protestu środowiska logopedów, tak bardzo potrzebnych naszym dzieciom, potraficie wycofać się z bzdurnego pomysłu wrzucania ich do tej ustawy, a z drugiej strony wrzucacie nagle do projektu, również bez konsultacji ze środowiskiem, psychoterapeutów, lekceważąc fakt, że rozpoczęli oni tutaj, w Sejmie, serię konsultacji w związku z projektowaniem ustawy o zawodzie psychoterapeuty.</u>
          <u xml:id="u-346.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Działa Parlamentarny Zespół ds. ustawowego uregulowania zawodu psychoterapeuty i zamiast grzebać w ustawie o ochronie zdrowia psychicznego, idźcie tam i skonsultujcie się ze środowiskiem. Następne spotkanie jest już 4 lipca.</u>
          <u xml:id="u-346.6" who="#PosełMirosławSuchoń">Z jednej strony wycofujecie się państwo z absurdalnego wymogu, by przedstawiciele zawodów medycznych określonych w tym projekcie mogli wykonywać zawód tylko w gabinetach, jak np. podmioty lecznicze i dopuszczacie możliwość prowadzenia terapii czy wykonywania masaży w lokalach mieszkalnych, ale z drugiej strony zmieniacie system doskonalenia zawodowego dla dyspozytorów ratownictwa medycznego tak, że nie będzie realnej kontroli nad jakością kursów doskonalących. Kursów doskonalących dla dyspozytorów, którzy — przypominam — pracują w medycynie ratunkowej, czyli uczestniczą w sposób realny w ratowaniu życia.</u>
          <u xml:id="u-346.7" who="#PosełMirosławSuchoń">U Monty Pythona było ministerstwo głupich kroków. W Sejmie Rzeczypospolitej Polskiej nie ma na to miejsca, dlatego Koło Parlamentarne Polska 2050 składa poprawki do projektu ustawy zmierzające do usunięcia z niego nieskonsultowanych ze środowiskami medycznymi, ze środowiskiem psychoterapeutów zmian oraz do poprawienia systemu doskonalenia zawodowego dyspozytorów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-346.8" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Szczególnie niepokojące są te zmiany, które są związane z zawodem elektrokardiologów. Tam nie zostały wpisane wymagania w stosunku do ilości godzin, które przyszli absolwenci muszą poświęcić na edukację w trakcie studiów. To powinno być co najmniej 1700 godzin kształcenia, żeby zapewnić odpowiedni poziom wiedzy takiego absolwenta. Zdaniem elektrokardiologów zapewniłoby to dopuszczenie do wykonywania zawodu wyłącznie osób, które uzyskały odpowiednie kwalifikacje i przygotowanie do wykonywania czynności zawodowych. Niestety brak tego zapisu nie satysfakcjonuje i to może być groźne dla pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-346.9" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Na pani ręce składam poprawki, bardzo dobre poprawki i apeluję o ich przyjęcie w trosce o jakość systemu ochrony zdrowia w Polsce.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Sachajko w imieniu koła Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#PosełJarosławSachajko">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#PosełJarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania dotyczącego rządowego projektu ustawy o niektórych zawodach medycznych.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#PosełJarosławSachajko">Projekt dotyczy uregulowania warunków i zasad wykonywania zawodów medycznych, które dotychczas nie były objęte regulacjami ustawowymi, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień dotyczących doskonalenia zawodowego osób wykonujących zawód medyczny oraz odpowiedzialności zawodowej tych osób.</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#PosełJarosławSachajko">Na pierwszy rzut oka brzmi świetnie. Tylko czy na pewno tym projektem nie wylewamy przysłowiowego dziecka z kąpielą? Czy nie zaczynamy traktować Polaków jako osoby niepełnosprawne, które nie wiedzą, co jest dla nich dobre? Czy tym projektem nie wyeliminujemy masy specjalistów, którzy się latami dokształcali, zdobywali doświadczenie? Dlaczego Polacy nie mogą sami decydować o tym, kto im będzie świadczył określone usługi medyczne? Dlaczego te osoby będą musiały posiadać glejt, bez którego nie będą mogły funkcjonować na rynku?</u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#PosełJarosławSachajko">Ta ustawa ma również drugie dno. Jak ktoś będzie niepokorny, to będzie mógł utracić źródło utrzymania, prawo do wykonywania wyuczonego, dobrze wykonywanego zawodu. Uważam, że ta nadregulacja dotycząca masy zawodów, które sam rynek powinien wyregulować, jest kolejną niepotrzebną ustawą, która wprowadzi więcej utrudnień niż pożytku dla pacjentów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, koło Wolnościowcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PosełDobromirSośnierz">W latach 90. Porozumienie Centrum, czyli taki przodek dzisiejszego PiS-u, rozwieszało na mieście plakaty z dwoma SLD-owcami pochylonymi nad Polską, z napisem: Co by tu jeszcze spieprzyć? Problem polega na tym, że zamieniliście się miejscami, ale robicie to samo.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#PosełDobromirSośnierz">Druga ciekawostka historyczna jest taka, że o tych pierwszych rządach PiS-u można było wiele złych rzeczy powiedzieć, ale cokolwiek złego by się o nich mówiło, to trzeba przyznać, że chociaż zderegulowali wtedy tych kilkanaście zawodów. A teraz właśnie ten sam PiS tylko tą jedną ustawą reguluje kilkanaście nowych zawodów tak strategicznych dla państwa jak masażysta czy asystentka stomatologiczna. Logopeda wyleciał z tej ustawy, pani sprawozdawco, pani nie jest na bieżąco w waszej biegunce legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Jaki wtedy, w pierwszych latach rządów PiS-u, był podawany powód takiej deregulacji? Że w ten sposób wyeliminujemy kliki, zwiększymy konkurencję, obniżymy ceny, damy okazję do zatrudnienia się wielu nowym ludziom. To czemu te powody nie działają teraz, w tym przypadku? Czytając uzasadnienie, nie dowiedziałem się w ogóle, jaki problem jest tutaj rozwiązywany. Tam jest dokładnie napisane, że potrzeba regulacji wynika z braku regulacji. Co to jest? Jakaś sztuka dla sztuki? Skoro mamy w Polsce 31 700 ustaw, rozporządzeń i innego szajsu, to jeszcze jedna ustawa nie zawadzi waszym zdaniem, tak? Ktoś policzył, że w Polsce dziennie wychodzi 125 stron przepisów różnego kalibru. Do tej pory nie ma tej regulacji i co? Co się dzieje? Komu to przeszkadza? Jaki problem chcecie rozwiązać w ten sposób? Jasne, zawsze znajdą się tacy, których po prostu wnerwia nadmierna konkurencja w ich zawodzie. I dzwoni taki jakiś do znajomego z PiS-u i mówi: ty tam jesteś, w tym rządzie, to weź, kurczę, bo mnie tu wnerwia, szlag mnie trafia, jak widzę, że ten zarabia więcej ode mnie, ma więcej klientów, a nie ma takich kursów, jak ja mam.</u>
          <u xml:id="u-350.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Co pan opowiada?)</u>
          <u xml:id="u-350.4" who="#PosełDobromirSośnierz">Weźcie, zróbcie, napiszcie taką ustawę, że trzeba mieć takie kursy, jak ja akurat mam, ażeby tamten nie mógł w takim razie wykonywać zawodu. I to właśnie teraz robicie. Na zlecenie jakiegoś lobby piszecie ustawę, która pozbawi nas części specjalistów. Czy mamy w Polsce za dużo masażystów, asystentów stomatologicznych, instruktorów terapii uzależnień? Komu przeszkadza to, że oni są?</u>
          <u xml:id="u-350.5" who="#PosełDobromirSośnierz">Chyba każdy głupi rozumie, że jak się podniesie barierę wejścia na dany rynek, to spowoduje się, że będzie mniej specjalistów, a zatem wyższe ceny, mniejsza konkurencja, a więc też niższa jakość. Bełkot o tym, że to jest dla dobra pacjenta, właśnie dla zapewnienia jakości, to jest stała gadka tych, którzy optują za takimi regulacjami. I tak samo gadali ci, którzy w dawnych cechach obcinali ręce partaczom, którzy ośmielili się zrobić beczkę bez pozwolenia mistrza: że to dla dobra klienta, dla jakości.</u>
          <u xml:id="u-350.6" who="#PosełDobromirSośnierz">W imię dorobku deregulacyjnego waszego klubowego kolegi Bartka Wróblewskiego, który mozolnie usuwa te pojedyncze przepisy z tej dżungli prawnej, zaklinam was: nie róbcie tego, opanujcie się. Jeden przepis raz na jakiś czas uda mu się skasować, a wy otwieracie nad nami jakąś kolejną legislacyjną kloakę, z której po prostu leje się kolejny legislacyjny syf na głowę obywateli, nie wiadomo po co i nie wiadomo dlaczego.</u>
          <u xml:id="u-350.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-350.8" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Kompromitacja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-351.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Panie Ministrze! Kiedy wczoraj z tej mównicy zwróciłem uwagę na zbrodniczą skalę dokonań pańskiego resortu — blokada systemu lecznictwa pod pretekstem walki z pandemią, ćwierć miliona ofiar — wdał się ze mną w dyskusję jeden z kolegów, czcigodnych posłów, lekarz notabene, i polemizował ze mną, twierdząc, że to nie ministerstwo jest winne, lecz winni są lekarze. Lekarze, którzy sami ze siebie wychodzili przed szereg i, nadinterpretując wasze zarządzenia, zamknęli drzwi przed chorymi, przed pacjentami. Jakiego pan jest zdania? Kto jest właściwie bardziej odpowiedzialny za tę hekatombę, ćwierć miliona zgonów nadmiarowych? Czy zbrodnicza grupa z pańskiego resortu, która wspólnie i w porozumieniu wydawała takie zarządzenia, czy lekarze mordercy, którzy postawili świat na głowie i uznali, że najwyższą cnotą będzie nie leczyć?</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Proszę o opinię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Podczas konsultacji społecznych kolejne grupy zawodowe złożyły prawie 700 uwag do przedłożonego projektu ustawy. Większość nie została uwzględniona. Dlaczego do zawodów medycznych nie zostały zakwalifikowane takie zawody jak specjalista psychoterapii, terapii uzależnień i instruktor terapii uzależnień? W dobie popandemicznej odnotowujemy większe zapotrzebowanie na leczenie i terapie psychologiczne. Dlaczego nie wysłuchano opinii logopedów i dietetyków, którzy obawiają się konsekwencji uznania ich zawodu za zawód medyczny? Konsekwencją może być np. zakaz używania tytułu logopedy, jeżeli nie spełni się wyśrubowanych wymogów ustawowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W Polsce nie ma aktualnie regulacji ustawowych dotyczących zawodów medycznych, a zatem projekt tej ustawy to jest dobry kierunek. Osoby wykonujące te zawody będą miały możliwość podjęcia pracy zgodnej z umiejętnościami zawodowymi nabytymi w trakcie kształcenia i jeszcze dodatkowo opisanymi tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#PosełJanSzopiński">Chciałbym zadać pytanie. Jeśli mogę, to bardzo proszę o odpowiedź na piśmie. Dlaczego w tej ustawie nie można ująć takiego zawodu jak sekretarka medyczna? Dlaczego nie ma tam sanitariuszy i wprowadzanych w końcu ostatnio innymi ustawami koordynatorów opieki medycznej? Moim zdaniem powinni zostać tam ujęci. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałabym zapytać o zawód opiekuna medycznego, który znalazł się na liście zawodów medycznych. Rzeczywiście opiekunowie medyczni czekali na tę ustawę od kilkunastu lat. Opiekunów medycznych jest coraz więcej, całe szczęście. Ich edukacja została rozszerzona o zakres czynności, które mogą wykonywać w szpitalach. Są to osoby, które są świetnie przygotowane do pracy z osobami chorymi, z osobami z niepełnosprawnością, z osobami starszymi. Pracują nie tylko w szpitalach — pracują również w jednostkach pomocy społecznej takich jak domy pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Chciałabym się dowiedzieć, jaki będzie status tych opiekunów medycznych, którzy pracują w placówkach pomocy społecznej. Jak będą wynagradzani? Jak będą traktowani? Przecież domy pomocy społecznej nie są placówkami medycznymi. Bardzo bym prosiła o odpowiedź na pytanie, w jaki sposób będą wobec nich realizowane te ustawowe propozycje.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie, czy to, o ile wzrosną ceny usług medycznych, było analizowane przez ministerstwo lub przez rząd. Mam drugie pytanie: Czy po przyjęciu tej ustawy wycena usług medycznych będzie obejmowała właśnie ten czynnik, którym jest ograniczony dostęp do zawodów, które zostaną objęte regulacjami, jeżeli ta ustawa zostanie przyjęta?</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Oczywisty jest fakt, że wprowadzenie ograniczeń, zwłaszcza w tych obszarach, w których nie trzeba bardzo głębokiej medycznej wiedzy, doprowadzi do tego, że ten rynek potencjalnych pracowników będzie znacznie węższy, w związku z czym ceny pracy i usług z pewnością pójdą w górę. Pacjenci zapłacą więcej. Więcej będą musiały zapłacić też zakłady opieki zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Mam pytanie: Czy ministerstwo w jakikolwiek sposób to analizowało? Jeżeli tak, to proszę o szczegóły. Ile to będzie kosztowało? Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#PosełZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z braku czasu powiem tylko o jednym zawodzie — o dietetykach. Otóż od marca minionego roku trwają konsultacje na temat rozporządzenia ministra dotyczącego żywienia szpitalnego. To 15 diet, 9 wariantów. Nasi bardzo dobrzy dietetycy ciągle mają sporo uzasadnionych uwag. Może uda się chociaż opracować standardy dla dzieci i kobiet w ciąży oraz w czasie laktacji. Prace trwają od lipca 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#PosełZdzisławWolski">Mam pytanie. Zgodnie z konstytucją żywienie jest częścią leczenia, jest to w definicji świadczeń gwarantowanych. Czy znajdą się pieniądze na to, żeby żywienie w szpitalach było dobre i bezpieczne dla pacjentów? Czy będą tam dietetycy? Są propozycje typu: jeden dietetyk na 30 pacjentów w szpitalu. Czy będzie poprawa w tej kwestii?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-363.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-363.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Może najpierw powiem dwa zdania do pana posła Dobromira Sośnierza, który mówił, że jakiś lobbing chce coś załatwić w tym parlamencie. Chciałem powiedzieć, że w ogóle jesteśmy narażeni na lobbing naszych wyborców, pewnych grup społecznych, zawodowych i innych, które czegoś od nas oczekują. To jest normalne. To jest parlament. Każdy wyborca może indywidualnie i formacyjnie oczekiwać od nas załatwienia jakichś spraw. To jest normalne. W tej sytuacji jest to normalne.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#PosełMarekDyduch">Chciałem zapytać o następującą kwestię. W trakcie omawiania poprzedniego punktu pan minister powiedział, że stworzyliśmy 11 tys. miejsc, jeżeli chodzi o naukę zawodów medycznych. Chciałem zapytać, czy rząd dopuszcza, żeby uczelnie inne niż akademie medyczne również kształciły kadrę medyczną, np. żeby politechniki kształciły chirurgów robotowych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Ireneusz Raś, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PosełIreneuszRaś">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Składamy poprawkę wnioskującą o dopisanie podologa do listy zawodów medycznych. Robimy to nie bez przyczyny — chcemy tym realnie wpłynąć na zmianę w procesie leczenia zespołu stopy cukrzycowej. To jest tragedia. Dziś, pani poseł doskonale o tym wie, bo trochę się tym zajmuje, mamy w kraju od 5 tys. do 6 tys. niepotrzebnych amputacji kończyn.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Ja panu wyjaśnię później.)</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#PosełIreneuszRaś">Podolodzy muszą być w tym systemie.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Są podiatrzy.)</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#PosełIreneuszRaś">Nie ma ich, tak jak nie ma podiatrów. To jest jakaś nowa wizja państwa.</u>
          <u xml:id="u-366.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-366.6" who="#PosełIreneuszRaś">W całej Europie to podolog jest tym, który zajmuje się profilaktyką.</u>
          <u xml:id="u-366.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Podiatra.)</u>
          <u xml:id="u-366.8" who="#PosełIreneuszRaś">To od profilaktyki zaczyna się skuteczne leczenie zespołu stopy cukrzycowej. Od 2018 r. macie na biurku pana premiera Morawieckiego materiały od podologów. Skorzystajcie z tego. Jeżeli nie skorzystacie, to my to naprawimy jako Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-366.9" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Pan nie jest w temacie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PosełJarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#PosełJarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Regulujemy kolejnych kilkanaście zawodów. Chciałem zapytać, po pierwsze, jaki jest koszt tej ustawy. Ile nowych miejsc pracy powstanie w ministerstwie i jaki to będzie koszt? Może skoro regulujemy tak ważne zawody, to jednak jest jakaś potrzeba regulacji? Może pan minister ma statystyki, ile osób poniosło w Polsce śmierć z powodu złego działania asystenta stomatologicznego, technika dentystycznego czy osób wykonujących pozostałe zawody? Czy w tej ustawie poza karaniem i wyrzucaniem ludzi z zawodu jest uregulowana ważniejsza rzecz — odszkodowania za ewentualne powikłania wynikające z błędów popełnionych przez tych ludzi, których tutaj państwo chcą karać, wyrzucać, ubierać w odpowiednie punkty i kwalifikacje? A może chodzi o brak zaufania do koalicjanta Prawa i Sprawiedliwości, Suwerennej Polski, który odpowiada za sądownictwo?</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PosełMichałKrawczyk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rozpatrujemy projekt ustawy o niektórych zawodach medycznych, który — przypomnę — jeszcze 3 tygodnie temu wyglądał znacząco inaczej. Otóż rząd PiS-u uznał, że wśród 17 regulowanych tą ustawą zawodów znajdzie się także zawód logopedy. Zaproponowaliście państwo rozwiązania niszczące zawód logopedy, zaproponowaliście rozwiązania absurdalne, a czasami wręcz głupie. Podniósł się protest środowiska logopedów z całej Polski, w tym z Lublina, z Lubelszczyzny. Powstała petycja, odbyło się wysłuchanie publiczne zorganizowane przez posłanki i posłów Koalicji Obywatelskiej i na szczęście pod ogromną presją środowiska logopedów państwo z tych zapisów dotyczących zawodu logopedy się wycofaliście. Pytam tylko, po co to wszystko było, dlaczego naraziliście kilkadziesiąt tysięcy osób na niepotrzebne nerwy i obawę przed utratą miejsca pracy. Logopedzi chcą własnej ustawy, i taka ustawa jest potrzebna, ale mądrej i stworzonej w konsultacji ze środowiskiem, a nie gniota, który powstał wbrew ich woli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Niech pan nie opowiada.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Iwona Kurowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PosełIwonaKurowska">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Również z braku czasu chciałabym się skupić na jednym zawodzie, także na dietetykach, tylko że z trochę innego powodu niż szanowny przedmówca z Lewicy. Mianowicie uważam ten zawód za szczególnie istotny i bardzo dziękuję za to, że te regulacje się pojawiły. Trudno nie docenić znaczenia, jakie ma odżywianie w kontekście stanu zdrowia każdego człowieka, a wciąż wydaje się, że zależność między sposobem odżywiania a stanem zdrowia jest niedoceniana. Przecież to, jak się odżywiamy, ma wpływ i na sprawy kardiologiczne, i na sprawy ortopedyczne, właściwie na wszystko, także na sprawy neurologiczne. Wydaje się, że ten zawód powinien być pod szczególną opieką i nadzorem, a także szczególnie promowany.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#PosełIwonaKurowska">W związku z tym mam pytanie do strony rządowej: Czy jest rozważane, czy w ogóle taki temat mógłby być rozważony, żeby usługa dietetyczna także była refundowana, objęta finansowaniem przez Narodowy Fundusz Zdrowia? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Jak to jest, że Narodowy Fundusz Zdrowia Oddział Śląski od stycznia nie wypłaca za wykonane świadczenia ponad limit? Ustawowo podmioty mają wykonywać świadczenia bezterminowo. Przez pół roku placówki praktycznie pokrywają wszystkie koszty: wynagrodzenia, ZUS-y, badania diagnostyczne i inne. Gdy dzwonią przychodnie specjalistyczne z całego województwa śląskiego, otrzymują bezczelną odpowiedź, że fundusz nie ma pieniędzy, i tyle. To skandal.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Ministrze! Czy pan o tym wie? Proszę powiedzieć, jak mają funkcjonować wszystkie przychodnie specjalistyczne bez środków finansowych. Narodowy Fundusz Zdrowia w Katowicach nie płaci za świadczenia. Kto za to odpowiada, proszę mi powiedzieć. Kto za to odpowiada?</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#PosełMałgorzataPępek">Ponadto pytam ponownie, kiedy zostanie dofinansowana psychiatria dzieci i młodzieży przy szpitalu powiatowym w Cieszynie. Szpital w Cieszynie spełnia wszystkie wymogi i czeka na kontrakt, a zapotrzebowanie na usługi psychologiczne i psychiatryczne jest ogromne. Proszę o pisemną odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-374.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, koło Wolnościowcy.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Jeśli ktoś ogląda te nudne obrady Sejmu, to niech chociaż taką wyciągnie z tego lekcję, że jak będzie dalej głosował na PiS, to będzie nadal przybywało tak dużo przepisów, jak przybywa, a jak będzie głosował na Platformę albo na Lewicę, to będzie przybywało ich jeszcze szybciej. Bo zawsze będzie można liczyć na niezawodną panią poseł Chmiel, która zawsze ma jakiś pomysł, co by jeszcze dopisać do jakiejś ustawy, albo na pana posła Szopińskiego, który pyta, czemu nie uregulujemy jeszcze zawodu sekretarki medycznej. A czemu nie szatniarza? A kiedy wreszcie konserwator powierzchni płaskich doczeka się właściwej regulacji?</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#PosełDobromirSośnierz">Skąd państwu przyszło do głowy, że macie kompetencje do ustalania standardów masażu albo podawania narzędzi w gabinecie dentysty? Przypominam, że w uregulowanym przez państwa programie studiów medycznych nadal znajduje się wiedza o homeopatii. Czemu nie wiedza o leczeniu za pomocą upuszczania krwi albo zaklęć? Preparaty homeopatyczne mają status leków… Przypominam, że to są cukrowe kuleczki, które nie zawierają żadnej substancji czynnej. I te gusła są regulowane przez was prawnie. Przepuszczenie takiego babola daje wam prawo do regulowania innych zawodów? Niby na jakiej podstawie? Co się dzieje w waszych głowach, że macie według was kompetencje do regulowania jakichkolwiek zawodów medycznych?</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, trzymajmy się regulaminu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Dlaczego państwo wycofali logopedów z tej pierwotnej ustawy, przyjęliście ich argumenty, a jesteście superodporni na argumenty, które przedkładają dietetycy? Zastosowaliście protezę, jest to nieudany zabieg, że wprowadziliście zapisy, jeśli chodzi o dietetyków, że będą to osoby, które wykonują czynności zawodowe w zakresie planowania diety. Przez środowisko zostało to skrytykowane. Jeden ze szpitali pisze, mam podpisy m.in. kierownika działu dietetyki, że to jest rozwiązanie niestosowne, nie najlepsze. Ta grupa osób chciałaby posiadać izbę zawodową, samorząd, tak jak fizjoterapeuci czy ratownicy medyczni. Fizjoterapeuci walczyli o to 4 lata i myślę, że było to dobre.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Moja koleżanka złożyła poprawki, aby wykreślić m.in. dietetyków z tego nieszczęsnego art. 1 ust. 2, abyście państwo nad tym popracowali. W sprawie konsultacji — pan minister się umówił z tą grupą zawodową i pani dyrektor…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Nie odbyły się te konsultacje. List przekazuję ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia ministra Piotra Brombera o udzielenie odpowiedzi na pytania pań i panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Na wstępie odniosę się do treści, które padły w ramach wygłaszania stanowisk klubów, a później postaram się odpowiedzieć na pytania w przedmiocie ustawy, nad którą dzisiaj procedujemy.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Kwestia konsultacji. Tutaj padło wielokrotnie twierdzenie, że nie rozmawialiśmy. Szanowni państwo, spotkań z poszczególnymi grupami zawodowymi było dziesiątki. Odbyły się dziesiątki spotkań w formie bezpośredniej czy też formie zdalnej, w których osobiście uczestniczyłem, w której uczestniczyli moi współpracownicy, pani dyrektor Edyta Gadomska czy pan dyrektor Jakub Bydłoń.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Padła również sugestia, że zmiany, które były wprowadzane w tej ustawie, były pisane na kolanie. Zmiany, które są w tej ustawie, były procedowane w Komisji Zdrowia, były procedowane przez posłów w przewidzianym trybie.</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Kwestia pytań. Myślę, że w sprawie pytania pierwszego, podkreślę jedno: dla nas bardzo ważne jest bezpieczeństwo zdrowotne pacjentów, ale również ważne jest bezpieczeństwo i poczucie bezpieczeństwa osób wykonujących zawody medyczne.</u>
          <u xml:id="u-382.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Kwestie związane m.in. z opiekunami medycznymi. Pani poseł wskazała, że zmieniła się podstawa programowa i w tej podstawie programowej zapisane jest, że są oni kształceni po to, by pracować w ochronie zdrowia i w pomocy społecznej.</u>
          <u xml:id="u-382.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Czy ta ustawa wprowadzi wzrost cen usług medycznych? Nie. Ta ustawa również nie przewiduje dodatkowych etatów w Ministerstwie Zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-382.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Co do kwestii stanowisk pracy: sekretarka medyczna, sanitariusz szpitalny są to stanowiska pracy. W ochronie zdrowia mamy zawody medyczne, mamy stanowiska pracy, mamy umiejętności i mamy specjalizacje. Specjalizacja to m.in. specjalista psychoterapii uzależnień. W kształceniu podyplomowym mamy specjalizacje w dziedzinie psychoterapii.</u>
          <u xml:id="u-382.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Padło też pytanie odnośnie do dietetyków. Obecnie dietetycy już uczestniczą w realizacji świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, m.in. w związku z rozporządzeniem ministra zdrowia w sprawie świadczeń gwarantowanych z zakresu lecznictwa szpitalnego, z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej i z zakresu rehabilitacji leczniczej.</u>
          <u xml:id="u-382.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Szanowni Państwo! Jeżeli chodzi o pytania, w których padła prośba o ustosunkowanie się na piśmie, to oczywiście ustosunkowujemy się do tych zapytań na piśmie. Bardzo dziękuję, pani marszałek. Dziękuję paniom i panom posłom.</u>
          <u xml:id="u-382.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O głos prosiła również pani poseł Barbara Dziuk, sprawozdawca komisji.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#PosełBarbaraDziuk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałam przede wszystkim podziękować za dyskusję nad tak ważną ustawą, która reguluje sprawy, na które czekało wiele środowisk. Chciałam podkreślić, że są tu obecne osoby, które wykonują zawody medyczne, które bardzo serdecznie witam na obradach, bo specjalnie przyjechały ze Śląska, aby uczestniczyć w tym procesie, który nadaje im kompetencje.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#PosełBarbaraDziuk">Wiecie państwo, ja zawsze rozważam to, co mówią osoby z drugiej strony. Zawsze warto się zastanowić, ale ta ustawa jest dobra. Od czegoś trzeba zacząć, bo przedstawiciele innych zawodów na pewno też będą chcieli, żeby te zawody uwzględnić w ustawie przez nowelizację.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#PosełBarbaraDziuk">Ministerstwo Zdrowia wykonało wielką pracę. Ta ustawa nie była robiona na kolanie. Była opracowywana przez prawie 5 lat.</u>
          <u xml:id="u-384.3" who="#PosełBarbaraDziuk">Specjalne, szczególne podziękowania kieruję do pani dyrektor Gadomskiej, która zawsze była pod telefonem i po kilka razy w tygodniu spotykaliśmy się z przedstawicielami, którzy chcieli dobrych rozwiązań formalnoprawnych. Po pierwsze, żeby zabezpieczyć interes osób, które wykonują zawody medyczne, nadać im kompetencje, a najważniejszy w tym wszystkim jest pacjent i żeby to kształcenie było unormowane tak, aby nie po kursach, nie po jakichś innych formach kształcenia uzyskiwać zawody medyczne.</u>
          <u xml:id="u-384.4" who="#PosełBarbaraDziuk">Bardzo się cieszę, bo osobiście jest to dla mnie wielki moment, kiedy możemy rozmawiać i procedować nad bardzo istotnymi rozwiązaniami dla zawodów medycznych.</u>
          <u xml:id="u-384.5" who="#PosełBarbaraDziuk">Jeszcze raz z tej mównicy dziękuję, panie ministrze, za cierpliwość, bo tych spotkań był ogrom, trudno je zliczyć. To wszystko było wypracowywane poprzez dialog. A na pewno, jeżeli wejdzie ustawa w życie, będziemy mogli jeszcze wypracować, dodać inne zawody i to znowelizować. To jest dla mnie bardzo istotne, że możemy wspólnie działać dla poprawy zdrowia, bo zdrowie, szanowni państwo, czy jesteśmy z lewa, czy jesteśmy z prawa, obojętnie, dotyczy wszystkich. I takim moim marzeniem jest to, byśmy w tych kwestiach, które dotyczą pacjentów, byli jednością. Mam nadzieję, że taki moment nastąpi. Jeszcze raz bardzo dziękuję za tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-384.6" who="#PosełBarbaraDziuk">Szanowni Państwo! To jest naprawdę dobre rozwiązanie prawne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-384.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Zdrowia celem przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-385.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-385.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy śmierci Antoniego Abrahama (druki nr 3198 i 3253).</u>
          <u xml:id="u-385.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Piotra Adamowicza o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#PosełSprawozdawcaPiotrAdamowicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#PosełSprawozdawcaPiotrAdamowicz">Wastnô Marszôłk! Pani Marszałek! Wastne ë Wastowie P?sélcowie! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Komisji Kultury i Środków Przekazu mam zaszczyt zaprezentować sprawozdanie o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy śmierci Antoniego Abrahama, druki nr 3198 i 3253.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#PosełSprawozdawcaPiotrAdamowicz">Pomysłodawcą tejże ważne uchwały był rodowity Kaszëba z Pëcka pan poseł Kazimierz Plocke. Prace w komisji przebiegały nad wyraz sprawnie. Nie było najmniejszych sporów co do zasadności przyjęcia tejże uchwały honorującej Antoniego Abrahama w 100. rocznicę jego śmierci, co jest godne podkreślenia, bo nierzadko mamy do czynienia na posiedzeniach komisji z różnego rodzaju sporami, nie tylko natury merytorycznej. W tym przypadku na szczęście nie było kompletnie żadnych sporów, dlatego też w imieniu Komisji Kultury i Środków Przekazu rekomenduję przyjęcie tejże uchwały. Jeżeli pani marszałek pozwoli, pozwolę sobie zaprezentować jej treść:</u>
          <u xml:id="u-386.3" who="#PosełSprawozdawcaPiotrAdamowicz">„23 czerwca 2023 roku przypada 100. rocznica śmierci Antoniego Abrahama, działacza społecznego, ludowego korespondenta polskiej prasy, niezłomnego, wytrwałego orędownika polskości Kaszubów, nazywanego ’Królem Kaszubów’.</u>
          <u xml:id="u-386.4" who="#PosełSprawozdawcaPiotrAdamowicz">Urodził się w Zdradzie, w gminie Puck 19 grudnia 1869 roku. Przez całe życie pozostał wierny Ojczyźnie — Polsce. Sprzeciwiał się zaborcom, za co był wielokrotnie aresztowany, sądzony i więziony. Nie zważając na represje, tworzył polskie organizacje, wzywał Kaszubów, by nie mając polskiej publicznej oświaty, prowadzili Polską samoedukację, walczył o prawo do swobodnego posługiwania się językiem polskim. Przejawem walki o to prawo były m.in. strajki szkolne na Pomorzu i Kaszubach w latach 1906–1907. Z udokumentowanych przekazów wynika, że strajki były zorganizowane w 168 szkołach. Ich skala była zaskoczeniem, uświadomiła wszystkim, że Kaszubi — wbrew oczekiwaniom zaborcy — opowiadają się za polskością.</u>
          <u xml:id="u-386.5" who="#PosełSprawozdawcaPiotrAdamowicz">Antoni Abraham niestrudzenie prowadził polską działalność uświadamiającą wśród mieszkańców Pomorza. W 1914 roku na łamach ’Gazety Gdańskiej’ napisał: ’Nam nie płakać i rozpaczać, ale bronić mężnie praw swoich potrzeba’.</u>
          <u xml:id="u-386.6" who="#PosełSprawozdawcaPiotrAdamowicz">Na konferencji pokojowej w Wersalu pod Paryżem wspólnie z Tomaszem Rogalą z Kościerzyny w imieniu wszystkich Pomorzan i Kaszubów upominał się o przyłączenie Pomorza i Kaszub do Polski. Ukoronowaniem jego starań w obronie polskości tych ziem było uroczyste powitanie generała Józefa Hallera wraz z Błękitną Armią 10 lutego 1920 roku w Pucku, gdzie dokonano aktu zaślubin Polski z morzem.</u>
          <u xml:id="u-386.7" who="#PosełSprawozdawcaPiotrAdamowicz">W 1923 roku wraz z wójtem Janem Radtke witał w Gdyni ówczesnego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Stanisława Wojciechowskiego w czasie uroczystości oddania do użytku Tymczasowego Portu Wojennego i Schroniska dla Rybaków.</u>
          <u xml:id="u-386.8" who="#PosełSprawozdawcaPiotrAdamowicz">Antoni Abraham pochowany został zgodnie z życzeniem na cmentarzu w Gdyni-Oksywiu. W ten sposób wypełniło się jego pragnienie: ’Tu chciałbym spocząć i strzec nawet po śmierci tej bramy Polski na szeroki świat’.</u>
          <u xml:id="u-386.9" who="#PosełSprawozdawcaPiotrAdamowicz">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje cześć i hołd Antoniemu Abrahamowi — wiernemu Synowi Ziemi Kaszubskiej, niezłomnego orędownikowi jej polskości”. Dzäka. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-386.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pani poseł Dominika Chorosińska.</u>
          <u xml:id="u-387.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#PosełDominikaChorosińska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości w sprawie uchwały upamiętniającej Antoniego Abrahama w 100. rocznicę śmierci.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#PosełDominikaChorosińska">Wśród najbardziej zasłużonych w sprawie odzyskania morza dla Polski pierwsze miejsce zajmuje piastowy lud kaszubski — słowa te wypowiedziane dnia 29 kwietnia 1923 r. przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na Wybrzeżu są bardzo często powtarzane podczas uroczystości morskich i głoszą szczerą prawdę.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#PosełDominikaChorosińska">Lud kaszubski, lud w pełnym tego słowa znaczeniu, odzyskał dla Polski morze. Był to lud dziesiątkowany germanizacją, bałamucony odrębnością narodu kaszubskiego, ciągnięty w tę lub inną stronę polityki partyjnej i narodowościowej. Ostatecznie jednak nie inteligencja, nie przywódcy, ale lud sam zdecydował, w którym kierunku pójdzie. Wybierał spośród siebie liderów, wodzów. Takim wodzem ludowym, jednym z wielu, ale chyba największym i na pewno najbardziej ukochanym, był Antoni Abraham. On to jest przedstawicielem, księciem tego ludu, przez niektórych nazywanym królem Kaszubów. On to trwał i wytrwał przy swej wierze i mowie i sprawił, że polska bandera powiewa nad morzem. To również fragment cytatu z przemówienia prezydenta Stanisława Wojciechowskiego. Ród kaszubski uważał Antoni Abraham za nierozerwalną cząstkę wielkiej ojczyzny, jaką była Polska. Zrósł się z każdą piędzią ziemi nadmorskiej. Swoich Kaszubów nazywał strażnikami morza polskiego. Ta miłość do Polski pozwalała mu zapomnieć o sobie, nie myśleć o chorobie, która trawiła jego ciało, kazała pracować dla Polski do ostatniego tchu.</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#PosełDominikaChorosińska">Antoni Abraham na konferencji pokojowej w Wersalu pod Paryżem w imieniu wszystkich Pomorzan i Kaszubów upomniał się o przyłączenie Pomorza i Kaszub do Polski. Ukonorowaniem jego starań było uroczyste powitanie gen. Hallera wraz z Błękitną Armią 10 lutego 1920 r., którego rzekomo częstował tabaką. Był rzecznikiem budowy portu morskiego w Gdyni, jej rozwoju. Miał okazję również spotykać się ze Stefanem Żeromskim i omawiać problemy społeczne, które nękały Pomorze. Był wielkim orędownikiem polskości, dlatego też klub Prawa i Sprawiedliwości jak najbardziej przychyla się do tego i prosi Sejm, aby przyjął ową uchwałę. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Kazimierz Plocke, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Wastnô Marszôłk! Pani Marszałek! Wastnë ë Wastowie Posylcowie! Panie i Panowie Posłowie! Antoni Abraham zwany królem Kaszubów urodził się 19 grudnia 1869 r. w Zdradzie, parafia Mechowa, gmina Puck. Świadomość narodowo-religijną Antoniego Abrahama ukształtował ks. Teofil Bączkowski, proboszcz mechowskiej parafii, notabene mojej rodzinnej parafii. W młodości Antoni Abraham regularnie uczestniczył w pielgrzymkach na Kalwarię Wejherowską, a także rozpoczął wędrówkę po Kaszubach, najmując się do dorywczych prac w gospodarstwach rolnych, leśnych, rybnych i przemysłowych.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#PosełKazimierzPlocke">W wieku 25 lat brał czynny udział w życiu społecznokulturalnym Gdańska i okolic. Założył w sierpniu 1910 r. wraz z innymi działaczami Towarzystwo Ludowe „Jedność” w Pucku, Wejherowie, Kielnie, Redzie, Gdyni i Kościerzynie. Walczył o prawo do swobodnego posługiwania się językiem polskim. Przejawem tych działań było wsparcie strajków szkolnych na Pomorzu i Kaszubach. Z przekazów historycznych wynika, że strajki zorganizowano w 168 szkołach. Te działania uświadomiły pruskiemu zaborcy, że Kaszubi opowiadają się za polskością.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#PosełKazimierzPlocke">Antoni Abraham posługiwał się językiem kaszubskim i wielokrotnie w swoich wystąpieniach cytował słowa Hieronima Derdowskiego. Cytuję w języku kaszubskim: Czujcie to ze serca toni skład nasz apostolszczi. Nie ma Kaszëb bez Polonii, a bez Kaszëb Polszci. Koniec cytatu.</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#PosełKazimierzPlocke">Za swoją działalność Antoni Abraham był szykanowany przez władze pruskie a to karami finansowymi, a to wielokrotnymi aresztowaniami, był także więziony. Wielkim wydarzeniem życia Antoniego Abrahama, jak podają dokumenty historyczne, był udział wraz z Tomaszem Rogalą w konferencji wersalskiej w 1919 r. W trakcie tej konferencji upomniał się o przyłączenie Pomorza i Kaszub do Polski.</u>
          <u xml:id="u-390.4" who="#PosełKazimierzPlocke">Ukonorowaniem jego niestrudzonej walki o polskość Pomorza i Kaszub było powitanie gen. Józefa Hallera w Pucku 10 lutego 1920 r. W ten sposób zostało spełnione jego marzenie, by Pomorze i Kaszuby Polskę stanowiły. W latach 20. tamtego wieku Antoni Abraham był wielkim orędownikiem budowy Gdyni, portu morskiego, dumy naszego regionu. W 1923 r. wspólnie z wójtem Janem Radke witał w Gdyni, to ważne, ówczesnego prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Stanisława Wojciechowskiego w trakcie uroczystości oddania do użytku tymczasowego portu wojennego i schroniska dla rybaków.</u>
          <u xml:id="u-390.5" who="#PosełKazimierzPlocke">Antoni Abraham jako wierny syn ziemi kaszubskiej w pełni zasłużył, aby Wysoki Sejm uczcił jego pamięć w 100. rocznicę jego śmierci, która przypada 23 czerwca tego roku. Dzäka. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-390.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Prokop-Paczkowska w imieniu klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Parlamentarny Lewicy w pełni popiera uhonorowanie przez Sejm Rzeczypospolitej Antoniego Abrahama, kaszubskiego działacza nazwanego królem Kaszubów, pisarza ludowego, propagatora polskości tych ziem.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Walczył on niezłomnie z germanizacją, a potem o przyłączenie Kaszub do Polski. Robił to na różnych etapach swojego życia — będąc komiwojażerem, bankowcem, pomocnikiem leśnym czy pracownikiem wędzarni. Miał lepsze i gorsze okresy życia, był bardzo biedny, ale też na każdym etapie walczył i propagował polskość na tych ziemiach.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Antoni Abraham i jego życie są przykładem, jak trudne i powikłane są losy ludzi żyjących na tych terenach. Jego dwaj synowie uważali się za Niemców i zginęli na froncie, walcząc po stronie niemieckiej. Warto o tym pamiętać, kiedy często, nawet z tej mównicy, padają słowa, że ktoś jest odpowiedzialny za to, co robi jego ojciec, syn czy ktoś inny z rodziny.</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Lewica oczywiście zagłosuje za uhonorowaniem Antoniego Abrahama. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Biernacki, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-393.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, później pan sobie podyskutuje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#PosełMarekBiernacki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów i Konserwatyści z radością przedstawiam stanowisko w sprawie sprawozdania komisji o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy śmierci Antoniego Abrahama.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#PosełMarekBiernacki">Z radością popieramy ten projekt, bo ten projekt jest bardzo ważny. Chcę też bardzo podziękować inicjatorom tego projektu, inicjatorowi Kazimierzowi Plocke. W krótkich zdaniach można tylko… W tak krótkim wystąpieniu chcę pokazać pewne etapy funkcjonowania, działania wielkiego polskiego Kaszuba, wielkiego polskiego patrioty.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#PosełMarekBiernacki">Pochodził z ludu, z ludu kaszubskiego, był samoukiem, był wielkim mężczyzną, wyglądał jak stolem. Dlatego też jak później był trybunem ludowym, takim trybunem, który porywał Kaszubów do walki o polskość, to jak mityczny Remus przechodził i funkcjonował między kaszubskimi wsiami, rozprowadzając elementarze polskie, książki, „Gazetę Gdańską” — wszystko w imię jednego hasła: Elementarz, książka i gazeta — to polskiego domu zaleta. To był ten jeden etap istotny — praca organiczna Antoniego Abrahama.</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#PosełMarekBiernacki">Drugi etap istotny, legendarny — to jest chłop dyplomata. Wersal — przyjazd do Wersalu, do Paryża z wielkimi przygodami, bo trzeba było przecież przekraczać granicę w sposób nawet nielegalny. Tam też działał według swojego hasła, które było bardzo istotne. To, co Kazimierz powiedział tak ładnie po kaszubsku, ja powiem po polsku. Nie ma Kaszub bez Polonii, a bez Kaszub Polski. Taka jest naprawdę kwintesencja jego działania na tym terenie, na tak ważnej konferencji pokojowej. Jego słynne rozmowy z Paderewskim — bo to jest potwierdzone — to jest fakt. Swoją wielką sylwetką wszędzie zwracał uwagę i pokazywał: to jest Kaszub, to jest Kaszub Polak. To było bardzo istotne, sylwetka stolema — dlatego też o tym mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-394.4" who="#PosełMarekBiernacki">Koniec życia to Gdynia. Tylko 2 lata żył w Gdyni. Mieszkał na ul. Starowiejskiej 30. Ten domek jeszcze istnieje.</u>
          <u xml:id="u-394.5" who="#komentarz">(Poseł Michał Urbaniak: Restauracja tam jest.)</u>
          <u xml:id="u-394.6" who="#PosełMarekBiernacki">Gdynia — walczył o port w Gdyni, po to żeby on był. I ten domek istnieje. Gdynia mimo tylko 2 lat jego życia pamięta o nim. Co jest ciekawe, tam też stanął w czerwcu 2001 r. wspaniały pomnik. Na pl. Kaszubskim króluje wielki, monumentalny Antoni Abraham. Chcę państwu już prawie oficjalnie jako przedstawiciel ruchu ludowego powiedzieć, że w tym roku krajowe święto ludowe odbyło się w Gdyni właśnie z tego powodu, z powodu 100-lecia śmierci przedstawiciela ludu kaszubskiego. To był wspaniały widok, gdy cały plac… Msza obok tego wielkiego, wspaniałego wydarzenia pod pomnikiem, msza, którą celebrował infułat Edmund Skalski… Wspaniała uroczystość przy pomniku Abrahama robiła wrażenie na mieszkańcach Gdyni, gdy masa sztandarów ludowych oddawała hołd w 100-lecie jego śmierci, czcząc tym samym święto ludowe. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-394.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle, za tę piękną opowieść.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Chciałabym przywitać członków i sympatyków Prawa i Sprawiedliwości z Olsztyna przebywających na galerii na zaproszenie pani poseł Iwony Arent.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-395.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Witamy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-395.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">A teraz pan poseł Michał Urbaniak, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-395.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Słowa Hieronima Derdowskiego, że nie ma Kaszub bez Polonii, a bez Kaszub Polski — to są ważne słowa. Te słowa padły tutaj już kilka razy, a nazywany królem Kaszubów Antoni Abraham zapracował sobie całym swoim życiem na prawdziwość tego stwierdzenia. Miał 100% racji.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Część mojej rodziny też pochodzi z Kaszub. Uważam, że takie regionalizmy to piękna rzecz, ubogacająca naszą polską narodową kulturę, na którą składają się różne regiony, bo jesteśmy właśnie różni, pochodzimy z różnych stron. Mamy różne zainteresowania, ale łączy nas jeden cel i jest to właśnie nasza ojczyzna. Ślązacy, Mazowszanie, na Kociewiu czy właśnie na naszych Kaszubach — wszyscy jesteśmy Polakami. O tym pamiętał doskonale Antoni Abraham. On propagował na Pomorzu polskość. Był niezłomny. Tutaj już padła jasna informacja o tym, jakiej był postury. Tak, to było ważne, to pomagało mu w codziennej, trudnej działalności, w pracy organicznej nad ludem kaszubskim, który był katolicki, mówił inaczej niż Niemcy, mówił nieco inaczej niż część Polaków, a mimo to czuł się częścią narodu polskiego. Pracował nad tym też Antoni Abraham, by właśnie ta świadomość w Kaszubach rosła, by wiedzieli, że są też z Polakami.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#PosełMichałUrbaniak">To właśnie Antoni Abraham witał gen. Hallera w Pucku podczas zaślubin Polski z morzem. To właśnie on był na konferencji pokojowej w Wersalu, gdzie bardzo energicznie domagał się tego, by Pomorze było częścią naszego państwa. I jak widzimy, był to sukces. To był także jego sukces. Nie możemy o tym nigdy zapomnieć.</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#PosełMichałUrbaniak">Mieszkańcy Pomorza są dumni z tego, że na ich ziemi wyrósł Antoni Abraham. Jesteśmy dumni z tego, że żyjemy dzisiaj w jednym państwie, właśnie w państwie polskim, jesteśmy jednym narodem polskim. Jak wszyscy na tej sali — tak myślę — jesteśmy za tym, by uczcić właśnie Antoniego Abrahama dzisiejszą uchwałą, ponieważ on na to zasłużył. Antoni Abraham zasłużył jeszcze na o wiele więcej uznania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie poselskiego projektu uchwały w sprawie upamiętnienia 100. rocznicy śmierci Antoniego Abrahama.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Antoni Abraham był wielkim patriotą, był Kaszubą i wielkim patriotą polskim. Walczył o polskie Pomorze. Nie wahał się wtedy, kiedy trzeba było walczyć o Polskę, i w dniach konferencji paryskiej pojechał nad Sekwanę, żeby najważniejszych polityków ówczesnego świata, premiera Wielkiej Brytanii Lloyda George’a i prezydenta Wilsona, przekonać, że Pomorze musi znaleźć się w granicach odradzającej się Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Zasługuje na uznanie, pamięć i szacunek, bo nie bał się w swoim życiu ryzykować własną wolność, zakuwany raz po raz przez Niemców w kajdany. Doczekał się zasłużonego przydomka „król kaszubski”. Potrafił skutecznie, mimo braku wykształcenia i doświadczenia dyplomatycznego, zabiegać o interesy polskiego Pomorza u światowych polityków. Abraham posiadał wspaniały dar wygłaszania płomiennych przemów okraszanych często zręcznym dowcipem i kończących się puentą, czasem lekką złośliwością budzącą zainteresowanie słuchaczy. Warto przypomnieć, że jadąc na konferencję wersalską wraz z Tomaszem Rogalą, pokonali francuski kordon graniczny. Ta wyprawa, ten wkład Abrahama w decyzje konferencji pokazuje, jakim był człowiekiem. Fakt, że Kaszubi przyjechali do Wersalu z żądaniem przyłączenia ich ziem do Polski, miał głęboki wydźwięk moralny i polityczny. Ostatecznie uczestnicy kongresu zdecydowali m.in. o przyłączeniu Pomorza do Polski.</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Wysoka Izbo! Z pewnością Antoni Abraham zasłużył się Polsce. Koło Parlamentarne Polska 2050 będzie absolutnie wspierać i popierać przedłożony projekt ustawy i zagłosuje za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-398.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Po tylu latach postać potrafiła nas pięknie połączyć pomimo wszelkich różnic.</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: Można? Można.)</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Rzeczywiście.</u>
          <u xml:id="u-399.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-399.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-399.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-399.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#PosełGrzegorzBraun">100 lat od śmierci śp. Antoniego Abrahama — jakaż zmiana. Bycie Kaszubem przed 100 laty jako droga do polskości, do wolnej Polski. Dziś w eurokołchozowym post-PRL-u ideologia kaszubizmu lansowana m.in. przez niektórych przedstawicieli aktualnie totalnej opozycji jest ścieżką niestety coraz szerszą do wyprowadzania Kaszub z Polski, jest sposobem kwestionowania spoistości państwa polskiego. I to w związku z tym rzecz dobra, zbożna, że wspominamy tego Kaszuba, który o Polskę walczył i wywalczył. To optymistyczna historia z dobrym zakończeniem. Oby i w naszych czasach udało nam się dobre zakończenie dopisać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Antoni Abraham z racji ogromnej pracy na rzecz społeczności został nazwany królem Kaszubów. Bez wątpienia zasługuje na upamiętnienie swojego nazwiska przez Sejm Najjaśniejszej Rzeczypospolitej. Dał się poznać jako twórca, ale również jako żołnierz i działacz walczący o polskość Kaszub, wspaniałej ziemi, na której mieszkał i tworzył. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie dokończyłem w moim przemówieniu. Oczywiście mówiłem o projekcie uchwały, ale nie dokończyłem, że chciałbym zwrócić się do rządu z wnioskiem o to, aby rzeczywiście ta rocznica została wykorzystana do przypomnienia tej zacnej postaci, i w odpowiedni sposób to powinno zostać uhonorowane. Taki apel niniejszym kieruję do rządu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Kazimierz Plocke, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Chciałbym jeszcze uzupełnić swoją wypowiedź. Mianowicie rok 2023 został ogłoszony przez Zarząd Główny Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego Rokiem Antoniego Abrahama.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#PosełKazimierzPlocke">23 czerwca w gminie Puck w miejscowości Zdrada odbędą się uroczystości patriotyczne, które mają upamiętnić tego wielkiego człowieka, patriotę, bojownika o polskość Pomorza i Kaszub. Antoni Abraham nauczył nas żyć z pracy i z własności. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Osoby, które swoimi działaniami i postawą przyczyniły się do propagowania polskości, rozwoju kraju i regionu, z którego się wywodzą, to postacie, o których powinno się mówić dużo i często, wskazując ich postawę jako przykład do naśladowania. Powinno się podkreślać rolę takich osób, zwracać uwagę młodzieży, że to właśnie dzięki takim ludziom, dzięki ich postawie, oddaniu i celom, które sobie postawili, jesteśmy Polakami i mamy swoja wolną ojczyznę. Na Pomorzu postać Antoniego Abrahama jest znana chyba każdemu. Walczył on z germanizacją Kaszub, walczył o to, aby Pomorze było polskie. Miejmy nadzieję, że dzięki tej uchwale i w innych regionach naszego kraju nazwisko króla Kaszubów będzie w równej mierze rozpoznawalne, co na Pomorzu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Piotr Adamowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#PosełPiotrAdamowicz">Pani Marszałek! Rocznicowe uchwały okolicznościowe podejmowane przez Sejm siłą rzeczy są mocno ograniczone. Taka jest formuła i takie są zasady, dlatego chciałbym dodać kilka słów.</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#PosełPiotrAdamowicz">Niewątpliwie postać Antoniego Abrahama ukazuje, jak bardzo skomplikowane były życiorysy Kaszubów. Dwaj synowie Abrahama zginęli w czasie I wojny światowej, walcząc w mundurze kajzera. Według niektórych źródeł uważali się wręcz za Niemców, on zaś był orędownikiem Polski i polskości Kaszub. Zarówno życiorys, jak i dokonania Abrahama są dowodem na to, że państwo polskie winno pielęgnować i wspierać instytucje kaszubskie dbające o zachowanie tożsamości. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Czy pan poseł Adamowicz chciałby zabrać na zakończenie głos jako sprawozdawca?</u>
          <u xml:id="u-411.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym bardzo gorąco podziękować przedstawicielom wszystkich klubów i kół, ponieważ wszyscy zadeklarowali wsparcie i poparcie tejże uchwały. W imieniu komisji serdecznie za to dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do głosowania nad projektem uchwały przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że za chwilę u pani marszałek mamy posiedzenie Konwentu, zarządzam przerwę do godz. 17.30. Będzie dodawany jakiś punkt, ale wszystkiego dowiecie się państwo po posiedzeniu Konwentu.</u>
          <u xml:id="u-413.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-413.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zarządzam przerwę.</u>
          <u xml:id="u-413.6" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 08 do godz. 17 min 29)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3369.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-414.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała…</u>
          <u xml:id="u-414.5" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Sprzeciw!)</u>
          <u xml:id="u-414.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Do głosowania nad tym punktem przejdziemy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-414.7" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, sporządzonego w Seulu dnia 12 listopada 2012 r., do Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu, sporządzonej w Genewie dnia 21 maja 2003 r. (druki nr 3100 i 3294).</u>
          <u xml:id="u-414.8" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana posła Andrzeja Kosztowniaka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejKosztowniak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedłożenia sprawozdania Komisji Finansów Publicznych dotyczącego projektu ustawy z druku nr 3100 o ratyfikacji Protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, sporządzonego w Seulu dnia 12 listopada 2012 r., do Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu, sporządzonej w Genewie dnia 21 maja 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejKosztowniak">W trakcie prac komisji, szanowni państwo, panowała pełna zgodność. Zwracam uwagę na to, że sama ratyfikacja umowy czy cały zapis ustawowy to tak naprawdę dwa artykuły: jeden mówiący o wyrażeniu zgody na dokonanie przez prezydenta Rzeczypospolitej ratyfikacji tego protokołu, a drugi mówiący o wejściu w życie. Zgodność komisji była tutaj wręcz wzorcowa.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejKosztowniak">A więc, pani marszałek, to wszystko w tym zakresie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zanim przejdziemy do procedowania nad tym punktem, chciałam bardzo gorąco przywitać wycieczkę uczniów ze szkoły podstawowej w Trójczycach, gmina Orły, powiat przemyski,…</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-416.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">…którzy przybyli na zaproszenie pana posła Marka Rząsy. Chciałam też przywitać grupę z powiatu łowickiego, którzy przejechali na zaproszenie pana posła Pawła Bejdy.</u>
          <u xml:id="u-416.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-416.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Witamy wszystkich serdecznie, gorąco w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-416.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-416.7" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-416.8" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Andrzej Kosztowniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić — już na wstępie powiem — pozytywne stanowisko wobec druku nr 3100, a więc projektu ustawy o ratyfikacji Protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, sporządzonego w Seulu dnia 12 listopada 2012 r., do Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu, sporządzonej w Genewie dnia 21 maja 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Konwencja, do której Rzeczpospolita Polska przystąpiła 15 września 2006 r., zobowiązuje strony do wprowadzenia odpowiednich rozwiązań prawnych, administracyjnych i innych niezbędnych do wyeliminowania wszelkich form nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, a więc przemytu, nielegalnej produkcji czy też podrabiania wyrobów legalnych. Jest to ważny element ochrony ludności przed następstwem używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, w szczególności przed chorobami odtytoniowymi, a także ochrony budżetu państwa przed utratą wpływów z tytułu podatku od wyrobów tytoniowych.</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Tekst protokołu, który został przyjęty przez 5. konferencję stron w listopadzie 2012 r. w Seulu, zawiera wszystkie elementy skutecznej kontroli rynku tytoniowego i przeciwdziałania nielegalnemu obrotowi wyrobami tytoniowymi uznane przez strony konwencji za niezbędne, tj. kwestie: kontroli łańcucha dostaw obejmującej wytwarzanie, import i eksport wyrobów tytoniowych oraz urządzeń do ich produkcji, śledzenia i monitorowania wyrobów tytoniowych od wytwórcy do pierwszego odbiorcy, kontroli produkcji i handlu w strefach wolnocłowych, zasad ścigania naruszeń prawa w obrocie wyrobami tytoniowymi, zakresu i zasad współpracy międzynarodowej w zakresie wymiany informacji, współdziałania i pomocy prawnej.</u>
          <u xml:id="u-417.4" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Dla Polski, szanowni państwo, najistotniejsze są dwa elementy i realizacje dwóch celów: z jednej strony celu zdrowotnego, czyli ograniczenia spożycia tytoniu i związanych z tym konsekwencji zdrowotnych, z drugiej — ochrony interesów fiskalnych budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-417.5" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Protokół daje możliwości wprowadzenia regulacji prawnych sprzyjających podniesieniu efektywności przepisów dotyczących m.in. monitorowania przepływu wyrobów tytoniowych i urządzeń służących do ich produkcji, wzajemnego informowania państw stron protokołu o ruchu tych wyrobów, wzajemnej pomocy prawnej w ściganiu naruszeń prawa w tej dziedzinie.</u>
          <u xml:id="u-417.6" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Klub Prawa i Sprawiedliwości, tak jak na wstępie powiedziałem, będzie popierał projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-417.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Maciej Gdula, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#PosełMaciejGdula">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność w imieniu klubu Lewicy wygłosić stanowisko dotyczące ratyfikacji protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#PosełMaciejGdula">Muszę przyznać, że obydwie kwestie, o których pan poseł mówił, leżą Lewicy na sercu. Z jednej strony chodzi o zdrowie Polaków. Wyroby tytoniowe szkodzą — to wiadomo, pokazują to każde badania — a w Polsce pali sporo osób, bo aż 1/4, dokładnie 26%, czyli prawie 8 mln osób. Z drugiej strony, kiedy napływają papierosy i inne wyroby tytoniowe, które są nielegalne, to budżet państwa traci, i to jest ta druga sprawa, która nam bardzo leży na sercu. Nie zyskujemy wtedy pieniędzy, które moglibyśmy, które należy przeznaczyć, po pierwsze, na profilaktykę, czyli na to, żeby ludzie nie zaczynali palić, a po drugie, na leczenie tych, którzy już palą, trują się i rujnują swoje zdrowie. Ten protokół wprowadza regulacje, które ograniczają napływ nielegalnych produktów tytoniowych.</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#PosełMaciejGdula">Tak więc z tych dwóch względów szczerze i z całego serca popieramy ratyfikację tego protokołu. I na tym chciałem zakończyć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-419.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Michał Jaros, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#PosełMichałJaros">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Koalicji Obywatelskiej w sprawie sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, sporządzonego w Seulu dnia 12 listopada 2012 r., do Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu, sporządzonej w Genewie dnia 21 maja 2003 r., druki nr 3100 i 3294.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#PosełMichałJaros">Celem projektowanej ustawy jest ograniczenie następstw używania tytoniu i wyrobów tytoniowych oraz wyeliminowanie nielegalnego obrotu tymi wyrobami, co oczywiście należy uznać za słuszne. Przerażające jest bowiem, że na całym świecie średnio co 6 sekund przedwcześnie umiera jedna osoba z powodu palenia papierosów i narażania na oddziaływanie toksycznych substancji dymu nikotynowego, zaś w Polsce palenie tytoniu jest jednym z głównych czynników ryzyka przewlekłych chorób niezakaźnych.</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#PosełMichałJaros">W projekcie przewiduje się kontrolę łańcucha dostaw, która ma obejmować wytwarzanie, import i eksport wyrobów tytoniowych oraz urządzeń do ich produkcji. Wprowadza się też zapisy dotyczące śledzenia i monitorowania wyrobów tytoniowych od wytwórcy do pierwszego odbiorcy oraz kontroli produkcji i handlu w strefach wolnocłowych. Określa się zasady ścigania naruszeń prawa w obrocie wyrobami tytoniowymi, a także zakres i zasady współpracy międzynarodowej.</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#PosełMichałJaros">Nie ulega wątpliwości, że realizacja celów zdrowotnych, takich jak m.in. ograniczenie spożycia tytoniu i związanych z tym konsekwencji zdrowotnych, jest słuszna i potrzebna. Popieramy ten projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Władysław Teofil Bartoszewski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — PSL mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, sporządzonego w Seulu w 2012 r.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Dziwi mnie trochę, że zajęło nam 11 lat, żeby to ratyfikować, bo choć druk zawierający ustawę jest bardzo gruby, to jest tak tylko dlatego, że zawiera tłumaczenia protokołu na wiele języków. Tekst samego protokołu ma trzydzieści kilka stron.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Oczywiście ta ustawa jest bardzo pożyteczna i korzystna, jeśli weźmie się pod uwagę, że ponad 1/4 Polaków pali papierosy. Notabene pierwszy artykuł tej ustawy jest poświęcony m.in. zdefiniowaniu tego, co to jest papieros. To tak jakby ktoś nie wiedział. Nie będę tego odczytywał, ale to jest dość zabawne. Natomiast jest oczywiste, że istotne są tutaj kwestie zdrowotne, o których mówił pan poseł Gdula, ale realnie rzecz biorąc, z punktu widzenia państwa i rządu najważniejsze są kwestie finansowe. Nie oszukujmy się, chodzi o to, żeby rząd zbierał akcyzę i VAT od sprzedanych wyrobów tytoniowych, co — biorąc pod uwagę, że ponad 8% naszego rynku tytoniowego to są właśnie papierosy i tytoń rozprowadzane nielegalnie — pozbawia rząd między 1,5 a 2 mld zł rocznie. I tu jest pies pogrzebany.</u>
          <u xml:id="u-423.3" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Jeśli chodzi o kwestie, o których mówił pan poseł sprawozdawca, że ta ustawa czy ratyfikowanie tej ustawy zapewni nam skuteczną kontrolę, to ja niestety stwierdzam, że skuteczna kontrola obrotu nielegalnymi wyrobami, również tytoniowymi, jest praktycznie w każdym kraju nierealna, ale należy do tego dążyć.</u>
          <u xml:id="u-423.4" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">W związku z tym oczywiście nasz klub parlamentarny popiera ratyfikację tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Nie pij, nie pal, umrzesz zdrowszy. Szanowni państwo, ludzkość korzysta z rozmaitych używek i jedna rzecz jest pewna: walka z tym procederem — dzielenie używek na legalne i nielegalne — zawsze skutkuje, jeśli zostanie podniesiona na poziom reżimowy, państwowy, ministerialny, policyjny. Skutkuje oczywiście nakręceniem koniunktury gangom, które trudnią się produkcją, przemytem, zbytem i reklamą tego typu produktów.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Mamy tego historyczne przykłady. Chicago czasów Al Capone: walka z kartelami narkotykowymi prowadzona przez rozmaite służby i instytucje państwa amerykańskiego. Mamy także polskie przykłady: ot, przed rewolucją listopadową 1830 r. lud Warszawy ulegał coraz większemu pobudzeniu i wzburzeniu na tle monopolu alkoholowego i tytoniowego, który minister finansów, książę Drucki Lubecki sprzedał był pewnemu zasymilowanemu do ruszczyzny Żydowi z Podola, niejakiemu Newachowiczowi. Stąd wzburzenie ludu, rewolucja, noc listopadowa ludu Warszawy, wbrew pięknym legendom z czytanek patriotycznych nie tyle z powodu gwałcenia konstytucji przez księcia Konstantego, tylko właśnie z powodu drożyzny tytoniu, spadku jego jakości i również alkoholu. Do dzisiaj w archiwum akt dawnych możecie państwo znaleźć w grubych poszytach dokumentów z tamtego czasu takie nadsyłane do Warszawy, także z innych miast, próbki tytoniu z fabryk Newachowicza. Jak dziś pamiętam, w Lublinie był tytoń wymieszany z piaskiem, bo jeżeli tworzy się monopol, to monopolista, mając zagwarantowany zbyt, może nie martwić się o jakość.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#PosełGrzegorzBraun">I tak z tej historii wynika, wracając do współczesności, że nie możemy popierać, szanowni państwo, takiego systemowego podchodzenia do tego problemu, który reprezentuje właśnie ta międzynarodowa umowa, do której ratyfikacji państwo tutaj się przymierzacie, czy inaczej, już się przymierzyliście, a przyszliście tutaj tylko proforma uzyskać kontrasygnatę Sejmu. Tutaj wszyscy kiwają głowami, że oczywiście palenie zdrowiu nie służy, i ja kiwnę, jasna sprawa. Akurat nie hołduję takim nałogom. Suma nałogów w człowieku jest stała, ale bywają one różne. Palacze, którzy stają się powoli mniejszością prześladowaną w naszym państwie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…zawsze znajdą schronienie, także pod moim dachem. Popieranie takiego globalnego zamordyzmu, ryglującego rynki handlu używkami…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…nie jest wskazane.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Po przedstawieniu sprawozdania komisji mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, sporządzonego w Seulu dnia 12 listopada 2012 r., do Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu, sporządzonej w Genewie dnia 21 maja 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Konwencja, do której Rzeczpospolita przystąpiła w 2006 r., zobowiązuje strony do wprowadzania odpowiednich rozwiązań, których efektem ma być eliminowanie wszelkich form nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi. Ideą tej konwencji jest też ograniczenie spożycia i używania tytoniu w związku z bardzo negatywnymi skutkami zdrowotnymi w przypadku osób, które są od palenia tytoniu uzależnione.</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Niemniej jednak po wielu latach funkcjonowania tej konwencji uznano, że przepisy, które zostały zaprojektowane i ujęte w 2003 r., są niewystarczające, aby w sposób skuteczny walczyć z przemytem, walczyć z tymi wszystkim zjawiskami, które prowadzą do wzrostu nielegalnego rynku, na którym dochodzi do sprzedaży i zakupu papierosów. W związku z tym w 2012 r. został uzgodniony przez strony dodatkowy protokół, który zawiera zapisy, które w nowych warunkach, nowych realiach mają pozwolić na lepsze zwalczanie tytoniowej kontrabandy i dbanie o zdrowie obywateli.</u>
          <u xml:id="u-431.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Przedmiotem niniejszej ustawy jest zgoda Wysokiej Izby na ratyfikację tego dodatkowego protokołu. Z jednej strony oczywiście trzeba się zgodzić z tym, że tytoń szkodzi zdrowiu, a działania państwa powinny być zdecydowanie bardziej aktywne w obszarze edukacji i pokazywania tych negatywnych skutków. Chodzi o zdrowie i życie obywateli. Te działania są niewystarczające. Z drugiej strony, co zresztą znajdujemy w uzasadnieniu, taka kontrabanda może kosztować Skarb Państwa nawet 2 mld zł, co jest oczywiście, jak myślę, pierwszym celem, który wiąże się z tym projektem.</u>
          <u xml:id="u-431.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Uznając słuszność obu tych zagadnień, Koło Parlamentarne Polska 2050 udzieli poparcia przedstawionemu przez rząd projektowi ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#PosełJarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, sporządzonego w Seulu 12 listopada 2012 r., do Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu, sporządzonej w Genewie w dniu 21 maja 2003 r.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#PosełJarosławSachajko">Trzeba powiedzieć, że Polska jest liderem w działaniach mających na celu wyeliminowanie nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi. Świadczy o tym rekordowo niska szara strefa. Jeżeli już, to WHO powinno się od nas uczyć, a nie próbować nas pouczać.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#PosełJarosławSachajko">Jeśli chodzi o ratyfikację protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, to warto ją poprzeć, ale trudno jest poprzeć postulaty WHO opracowane w ramach konwencji ramowej, której omawiany protokół jest jedynie uzupełnieniem. Przykładowo WHO infantylnie oczekuje, że palacze z dnia na dzień przestaną palić. Jest to oczywiście nierealne. Są na to zupełnie inne, konkretne, sprawdzone rozwiązania. W wielu państwach się to udało. Mamy nawet państwa wolne od dymu nikotynowego, przepraszam, papierosowego. Szkoda, że w Polsce tego nie stosujemy. Ludzie zawsze korzystali z używek, ale nie powinno być tak, że za przyjemności jednych płacą ci, którzy nie ulegają tym nałogom, a niestety tak jest w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#PosełJarosławSachajko">Co więcej, zawarta w konwencji WHO polityka podatkowa zamiast dusić w krajach nielegalny handel papierosami, próbuje to absurdalnie zwalczać. Chodzi też o propozycję WHO, aby zamienić uprawy tytoniu na uprawy roślin jadalnych. Idea jest oczywiście piękna, ale takie postulaty dowodzą, że WHO jest oderwane od rzeczywistości, a z pewnością nie ma pojęcia o polskich realiach. Rolnicy będą produkowali wszystko, co im się będzie opłacało. Tutaj powinniśmy zrobić zmiany.</u>
          <u xml:id="u-433.4" who="#PosełJarosławSachajko">Jeszcze w tym roku w Panamie WHO będzie obradować nad konwencją ramową dla ograniczenia zdrowotnych następstw palenia tytoniu oraz omawianym dzisiaj protokołem, więc będzie to dobra okazja, aby przedstawić skuteczność polskich rozwiązań w tym zakresie. Niestety do tej pory nie wiemy, jakie jest stanowisko polskiego rządu wobec tych dokumentów, więc może Ministerstwo Zdrowia uchyli rąbka tajemnicy. Chodzi przecież o interes publiczny, a w omawianej sprawie nie mamy się czego wstydzić jako Polska. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pierwsze pytanie zada pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Pytanie brzmi: Kiedy Polska wystąpi z tej zmowy złoczyńców, której patronuje obecnie WHO, Światowa Organizacja Zdrowia? Jest to organizacja niewątpliwie w znacznej mierze odpowiedzialna za zainicjowanie zbrodniczej operacji blokowania systemów lecznictwa pod pretekstem walki z mniemaną pandemią. Ta operacja nadmiarowo kosztowała życie 250 tys. Polaków. Jak śmiecie państwo przynosić tutaj jakieś michałki na temat ścigania przemytników papierosów, które to michałki legitymizują działanie takiej organizacji jak WHO? Pytanie brzmi: Kiedy wypiszemy się z tego klubu morderców i zbrodniarzy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W pełni zgadzam się z koniecznością ograniczenia liczby zgonów oraz występowania poważnych chorób powstałych na skutek używania wyrobów tytoniowych, ale mam bardzo poważne podejrzenia, że rząd kierował się być może zgoła innymi przesłankami. Skoro odpowiednio przez 11 lat i 20 lat nikt specjalnie nie przejmował się omawianym protokołem i zaczęto się nim przejmować dopiero w chwili, gdy nadwyrężony kosztami kampanii wyborczej budżet kraju zaczął pękać w szwach, a wiele wydatków rządu jest ukrywanych za zasłoną tajemnicy państwowej, to należy zapytać, czy najzwyczajniej w świecie nie chodzi tutaj o pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#PosełJanSzopiński">Chciałbym zapytać zainteresowane resorty o to, ile będzie kosztowała w Polsce paczka papierosów, ale przede wszystkim o to, czy to prawo wejdzie w życie jeszcze przed wyborami, czy w obawie o 8 mln wyborców poczekacie z jego uchwaleniem i wejściem w życie do nowego roku. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania. Pierwsze dotyczy tej dramatycznej zwłoki w przedstawieniu Wysokiej Izbie projektu ustawy, która dotyczy ratyfikacji protokołu. Wydaje się, że jeżeli rozwiązania są słuszne — a jak wynika ze stanowisk przedstawianych tutaj zarówno przez rząd, jak i przez koła parlamentarne, są to rozwiązania słuszne — z jakich przyczyn państwo zwlekali tak długo z wdrożeniem tych przepisów, skoro mają one chronić także polskich rolników? Bo trzeba powiedzieć wyraźnie, iż to, że rząd PiS dopuszcza handel nielegalnym tytoniem i toleruje to, że ten handel rośnie, staje się coraz większy, przez lata był coraz większy, to jest działanie na szkodę polskiej wsi. Pytanie: Dlaczego państwo milcząco akceptowali te działania, które szkodziły polskiej wsi? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#PosełJarosławSachajko">Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#PosełJarosławSachajko">Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia. Taka jest pełna nazwa koła.</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#PosełJarosławSachajko">Tak jak wspominałem w moim oświadczeniu w imieniu koła, w tym roku w Panamie WHO będzie obradować nad konwencją ramową dotyczącą ograniczenia palenia tytoniu. Zatem chciałem zapytać: Czy polski rząd będzie reprezentowany na tym spotkaniu? Jeżeli tak, to przez kogo i jakie jest stanowisko polskiego rządu co do tej konwencji i postulatów w niej zawartych? Uprzejmie proszę o obszerną, wyczerpującą odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przyjęcie ustawy dającej możliwość ratyfikacji tego protokołu to nie tylko kwestia ochrony budżetu państwa, ale nade wszystko kwestia walki o zdrowie milionów obywateli. Z uzasadnienia wynika, że co 6 sekund odchodzi na drugi świat osoba, której zgon spowodowały skutki… Rocznie to 7 mln zgonów, u nas, jak podawano, 67 tys.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Chciałem zapytać przedstawicieli rządu, bo w uzasadnieniu jest mowa o tym, że budżet państwa traci ok. 2 mld zł: Jakie są nowe instrumenty zawarte w protokole, które Polska wdroży i które ograniczą nielegalny obrót wyrobami tytoniowymi? Po drugie, czy w tym protokole przewiduje się również możliwość uruchomienia mechanizmów wspierających ochronę zdrowia, jeśli chodzi o skutki palenia tytoniu? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zajmujemy się dzisiaj sprawozdaniem Komisji: Finansów Publicznych oraz Spraw Zagranicznych o projekcie ustawy o ratyfikacji Protokołu w sprawie wyeliminowania nielegalnego obrotu wyrobami tytoniowymi, sporządzonego w Seulu dnia 12 listopada 2012 r., do Ramowej Konwencji Światowej Organizacji Zdrowia o Ograniczeniu Użycia Tytoniu, sporządzonej w Genewie dnia 21 maja 2003 r. Mamy chronić polskich rolników, rolnictwo. Proste pytanie: Czemu czekaliśmy aż 20 lat?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o odpowiedź na pytania podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Mariusza Gojnego.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMariuszGojny">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Protokół nakłada obowiązki na podmioty. Tutaj panowie posłowie mówili, że Skarb Państwa coraz bardziej w związku z tym traci. Szara strefa w obszarze papierosów wynosi obecnie 4,2% — mówimy o roku 2022. W 2021 r. wynosiła 4,9%. Wzrost wpływów z podatku akcyzowego od wyrobów tytoniowych rok do roku, 2021 do 2022, to 2 mld zł. Jeżeli chodzi o zmianę stawek, to protokół nie przewiduje zmiany stawek, natomiast w Polsce jest mapa drogowa, która zakłada coroczny wzrost, i jest to wzrost, który jest znany producentom, konsumentom itd., czyli wszyscy wiedzą, o jaką kwotę akcyza od wyrobów tytoniowych wzrośnie. Zatem, resumując, szara strefa w kwestii wyrobów tytoniowych jest coraz mniejsza.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMariuszGojny">Jeżeli chodzi o zwłokę, co tutaj państwo posłowie podnosicie, w tym, aby ten protokół ratyfikować, w 2016 r. Unia Europejska przyjęła ten protokół, w 2021 r. wprowadziła system track &amp; trace. Myśmy ten system też przyjęli i — tak jak tu była mowa w wystąpieniu pana posła Kosztowniaka — jeżeli chodzi o kwestie wdrożenia tej konwencji, myśmy już wiele obszarów zagospodarowali. Wdrożenie dyrektywy TPD, czyli kwestii związanej z track &amp; trace, mamy już załatwione. Wdrożyliśmy dyrektywę Rady 2008/118/WE w sprawie ogólnych zasad dotyczących podatku akcyzowego oraz dyrektywę Rady 2011/64/UE i wdrożyliśmy kontrolę celną w przypadku importu i eksportu oraz oferowania do sprzedaży wolnocłowej wyrobów tytoniowych na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 952/2013.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMariuszGojny">Pozostała nam jedynie do załatwienia — i to jest odpowiedź na pytanie, jakie kroki podejmiemy jako rząd w kontekście ograniczenia, znaczy, dodatkowych instrumentów, które chronią rynek — kwestia licencjonowania lub wdrożenia systemu kontroli zatwierdzonego przez właściwy organ, produkcji urządzeń do wytwarzania wyrobów tytoniowych oraz przywozu i wywozu urządzeń do wytwarzania wyrobów tytoniowych. To jeszcze jest jeszcze przed nami.</u>
          <u xml:id="u-447.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMariuszGojny">Natomiast konwencja track &amp; trace już częściowo konsumuje kwestie informowania organów Krajowej Administracji Skarbowej o urządzeniach, które służą do wytwarzania wyrobów tytoniowych.</u>
          <u xml:id="u-447.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówMariuszGojny">Jeżeli chodzi o pozostałe tematy, to odpowiemy na piśmie, szczególnie jeżeli chodzi o kwestie zdrowotne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-448.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 14 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-448.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-448.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-448.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">W takim razie zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-448.7" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-448.8" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">2 minuty na…</u>
          <u xml:id="u-448.9" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-448.10" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-448.11" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-448.12" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Monika Falej, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-448.13" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-448.14" who="#komentarz">(Poseł Rafał Adamczyk: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-448.15" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Maciej Kopiec, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-448.16" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-448.17" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam bardzo, nie ma punktu dotyczącego uchwały.</u>
          <u xml:id="u-448.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Rzecznik praw pacjenta.)</u>
          <u xml:id="u-448.19" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie został wprowadzony, ponieważ pan poseł Braun nie wyraził zgody na to, żebyśmy nad tym procedowali. Ten punkt będzie musiał być przegłosowany w punkcie głosowań.</u>
          <u xml:id="u-448.20" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Iwona Kurowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-448.21" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-448.22" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Grzegorz Adam Woźniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-448.23" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-448.24" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-448.25" who="#komentarz">(Poseł Jan Szopiński: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-448.26" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jest. Brawo!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Pozwolę sobie przeczytać stanowisko Zarządu Śląskiego Związku Gmin i Powiatów z dnia 7 czerwca 2023 r. w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Zarząd Śląskiego Związku Gmin i Powiatów reprezentujący 155 gmin i powiatów z obszaru województwa śląskiego negatywnie ocenia skierowany do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 5 maja 2023 r. rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy — Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw, druk nr 3238. Zdaniem zarządu związku ww. projekt ustawy zawiera zmiany mające istotny, negatywny wpływ na funkcjonowanie samorządów, w szczególności ingerujące we władztwo planistyczne gmin.</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#PosełRafałAdamczyk">Główne kontrowersje budzą zapisy art. 94a dotyczące zasad ochrony nowo utworzonej kategorii złóż kopalin, tzw. złóż strategicznych. Ich kluczowy zakres związany jest z wprowadzeniem norm prawnych, w myśl których w przypadku uznania złoża za złoże strategiczne gmina, realizując swoje obowiązki na podstawie istniejącego obecnie art. 95 ustawy — Prawo geologiczne i górnicze, zobowiązana jest do wprowadzania dodatkowych obostrzeń związanych z ujawnianiem złóż w studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego.</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#PosełRafałAdamczyk">Będzie to skutkowało także koniecznością wprowadzenia zakazu trwałej zabudowy lub zakazu innego zagospodarowania wyznaczonego obszaru złoża strategicznego, w sposób który wyłączyłby możliwość zagospodarowania tego złoża. Konsekwencją tych działań będzie również obniżenie wartości niektórych nieruchomości objętych granicami takiego złoża, przy czym projekt ustawy nie uwzględnia kompensacji strat w formie odszkodowań.</u>
          <u xml:id="u-449.4" who="#PosełRafałAdamczyk">Z uwagi na ograniczony czas dalszej części już niestety nie odczytam. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#PosełJanSzopiński">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pozwolę sobie z tego miejsca zwrócić się do pana prezydenta Andrzeja Dudy.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#PosełJanSzopiński">Szanowny Panie Prezydencie! Dokumenty, które się podpisuje, należy najpierw przeczytać. A gdy już się to zrobi, należy zastanowić się nad konsekwencjami, które związane są z naszym podpisem. Jest to fundamentalna zasada, którą powinien kierować się każdy współczesny człowiek. Natomiast ludzie z wykształceniem prawniczym mają moralny obowiązek przekazywania i utrwalania tej wiedzy w społeczeństwie.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#PosełJanSzopiński">Pozwoliłem sobie skierować do pana prezydenta list, w którym wyraziłem osobiste obawy związane z faktem złożenia przez pana, panie prezydencie, podpisu pod dokumentem zwanym potocznie lex Tusk. Bardzo liczę na to, że otrzymam konkretną i wiążącą odpowiedź na postawione w tym liście pytania.</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#PosełJanSzopiński">Panie Prezydencie! Chciałbym pana zapytać z tego miejsca: Czy został pan zmuszony do podpisania tej haniebnej ustawy? Czy ktoś wywierał na pana naciski? Czy grożono panu lub pana rodzinie? To nie są bynajmniej żarty, bo mówimy tutaj o majestacie Najjaśniejszej Rzeczypospolitej. Mówimy o zaufaniu do urzędu prezydenta. Mówimy o powadze tego urzędu.</u>
          <u xml:id="u-451.4" who="#PosełJanSzopiński">Jeśli w naszym kraju istnieją ludzie, istnieją siły, którym wydaje się, że mogą sterować urzędem prezydenta z tylnego siedzenia, to polscy obywatele mają prawo o tym wiedzieć. Natomiast pan, który pełni tę zaszczytną funkcję, ma moralny obowiązek poinformować społeczeństwo o takim fakcie.</u>
          <u xml:id="u-451.5" who="#PosełJanSzopiński">Osobiście nie wierzę w to — i jestem przekonany, że moją opinię podzielają wszyscy profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego, którzy brali udział w procesie pańskiej edukacji prawnej — że mógł pan zapomnieć lub sprzeniewierzyć się zasadom, które wpaja swoim wychowankom ta szacowna uczelnia.</u>
          <u xml:id="u-451.6" who="#PosełJanSzopiński">Panie Prezydencie! Raz jeszcze apeluję do pana o szczerą odpowiedź na mój list. Panie prezydencie, proszę się nie bać. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jacek Kurzępa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Szymon Giżyński.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy — Prawo energetyczne dotyczy wprowadzenia prawa unijnego, szeregu ułatwień dla prosumentów, czyli mieszkańców producentów energii, np. z paneli fotowoltaicznych. To nie są propozycje naszego wspaniałego rządu, tylko wynik presji, nacisków Unii Europejskiej z dbałości o nasz klimat. Unijna dyrektywa w tej sprawie została przyjęta w 2019 r., również przez nasz rząd. Dlaczego 5 lat, tak długo, czekaliście z jej wdrożeniem do prawa polskiego, mimo że są to tak korzystne dla mieszkańców rozwiązania dotyczące odnawialnych źródeł energii? Najpierw zabiliście energetykę wiatrową w 2016 r. po to, by w tym roku tę ustawę tylko częściowo zliberalizować, a w zeszłym roku zmieniliście zasady dla osób instalujących panele fotowoltaiczne na dużo mniej korzystne. Brak sieci i magazynów energii w Polsce to efekt 8 lat waszych zaniechań, mimo że były na to pieniądze z Unii Europejskiej z wykupienia prawa do emisji CO2, tzw. ETS. Do tej pory dostaliśmy ok. 82 mld zł — powinniśmy mieć na te właśnie magazyny energii, na budowę sieci przesyłowych dla odnawialnych źródeł energii. W tym roku będą kolejne 23 mld zł. Pytam się, czy wreszcie zabierzecie się za budowę magazynów energii i sieci przesyłowych dla odnawialnych źródeł energii. Ja wiem, że dla tego rządu, a po nas choćby potop, ale nam zależy na świeżym powietrzu dla naszych dzieci i dla naszych wnuków. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Edukacja jest jednym z najważniejszych zadań każdego państwa. Dzięki edukacji młode pokolenia obywateli mają szansę na lepsze życie, mają szansę na to, aby realizować marzenia. Żeby ta działalność przynosiła odpowiedni efekt, jakość edukacji musi być wysoka, a zawartość programowa, podstawa programowa musi nadążać za wyzwaniami współczesnego świata, ale przede wszystkim odpowiadać na wyzwania przyszłości. Nie da się tego zrobić bez pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#PosełMirosławSuchoń">W wielu przypadkach, kiedy podejmowałem interwencje, zarówno na szczeblu centralnym, jak i, co szczególnie smutne, na szczeblu samorządowym, bardzo często to pytanie, które padało, było pytaniem o środki finansowe. Tak jak przez ostatnie lata topniała poduszka finansowa samorządów, tak topniały również możliwości wywierania lepszego wpływu na jakość edukacji.</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#PosełMirosławSuchoń">W związku z tym podjęliśmy decyzję o przedłożeniu Wysokiej Izbie projektu ustawy, który gwarantuje przeznaczanie co roku 3% PKB na część oświatową subwencji ogólnej dla samorządów. Dzięki temu wydatki naszego państwa na edukację wzrosną do 6% PKB. To jest minimum, które państwa rozwinięte, państwa, których systemy edukacji są jednymi z najlepszych na świecie, wydają na kształcenie młodych pokoleń. To jest także dobry krok z punktu widzenia gospodarczego. Badania Banku Światowego jasno wskazują, że wydatkowanie 1% PKB więcej na edukację przynosi w ciągu dekady wzrost PKB o 1%.</u>
          <u xml:id="u-455.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Wszystkich posłów zachęcam do tego, aby poparli ten projekt ustawy, który jest projektem przyszłościowym, dobrym i oczekiwanym przez obywateli. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-456.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jarosław Gonciarz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-456.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-456.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Barbara Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-456.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-456.7" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Paulina Matysiak, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-456.8" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#PosełPaulinaMatysiak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W zeszłym tygodniu spotkałam się z mieszkańcami Gawron pod Łęczycą. Dotarłam do spokojnej wsi, mijając po drodze piękną aleję, przy której rosną okazałe lipy. Jednak ten spokój był tylko pozorny, ponieważ mieszkańcy Gawron protestują przeciwko powstaniu w centrum ich wsi sortowni odpadów. O tym, że taka inwestycja planowana jest tuż pod ich domami, dowiedzieli się całkowicie przypadkiem od pracownika elektrowni, który wykonywał w pobliżu prace. Gdyby nie ten zbieg okoliczności, to nie mieliby szans dowiedzieć się o całej sprawie. Dlaczego? Ponieważ władze gminy nie poinformowały ich żadną oficjalną drogą o takim przedsięwzięciu. Żadnej wiadomości nie otrzymał także sołtys. Czy tak ma wyglądać relacja obywateli z lokalną władzą? Czy tak ważne z ich punktu widzenia decyzje powinny zapadać poza ich wiedzą? Absurdalności całej sytuacji dodaje fakt, że kiedy w połowie maja zaniepokojeni mieszkańcy spotkali się z wójtem Jackiem Rogozińskim i przekazali wieści, do których dotarli, ten stwierdził, że o niczym nie wie, ale dziękuje za czujność i za interwencję. Cóż, tymczasem formalną zgodę na powstanie sortowni pan wójt wydał już na początku maja, czyli o wiele wcześniej. Mieszkańcy Gawron opowiadali mi o tym, łapiąc się za głowę. Ci ludzie mają prawo do niepokoju i nie można stawiać ich przed faktem dokonanym. Gdyby od samego początku powiedziano im, że taka inwestycja jest planowana, gdyby odbyły się jakiekolwiek konsultacje społeczne, rozmowy, spotkania, dyskusje, to może nie byłoby problemu, gdyż wszelkie obawy i wątpliwości zostałyby rozwiane. Ale tak się nie stało. Martwi ich fakt, że dla tej inwestycji nie przeprowadzono żadnych ekspertyz i badań potencjalnego wpływu sortowni na środowisko.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#PosełPaulinaMatysiak">To, jak ci mieszkańcy zostali potraktowani przez władze gminy, które z założenia powinny stać po ich stronie, zdumiewa mnie i budzi mój sprzeciw. Brak transparentności i chęci dialogu z obywatelami to niestety nie tylko specjalność władzy centralnej, ale jak widać — także tej lokalnej.</u>
          <u xml:id="u-457.2" who="#PosełPaulinaMatysiak">W sprawie sortowni odpadów w Gawronach podjęłam już kilka interwencji i proszę wójta Łęczycy o szczegółowe wyjaśnienia. Podobnie o stanowisko proszę inspektorat środowiska. Mieszkańcy Gawron, jak również każdej wsi w Polsce powinni mieć prawo do informacji, a także do godności i tego, by traktowano ich z szacunkiem. Nie są poddanymi, lecz pełnoprawnymi obywatelami, z którymi po prostu należy się liczyć. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Aleksander Mrówczyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Eugeniusz Czykwin, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-458.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#PosełEugeniuszCzykwin">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zakończenie działań wojennych nie przyniosło pokoju ludności zamieszkującej obecne województwo podlaskie, przynależącej do mniejszości prawosławno-białoruskiej. Szczególne miejsce w tamtych tragicznych wydarzeniach zajmuje dowodzony przez Romualda Rajsa ps. Bury oddział akcji specjalnej Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, który na przełomie stycznia i lutego 1946 r. spacyfikował pięć zamieszkałych przez prawosławnych wsi, mordując 82 osoby, w tym kobiety i dzieci. W dniu 30 czerwca 2005 r. prokuratura Oddziałowej Komisji Ścigania Zbrodni Przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku po przeprowadzonym śledztwie stwierdziła, cytuję, że zamiarem tych działań było… Cytuję: …działania przeciwko określonej grupie osób, które łączyła więź oparta na wyznaniu prawosławnym, i związanym z tym określaniu przynależności tej grupy osób do narodowości białoruskiej. Reasumując, zabójstwa i usiłowanie zabójstwa tych osób należało rozpatrywać jako zmierzające do wyniszczenia części tej grupy narodowej i religijnej, a zatem należące do zbrodni ludobójstwa, wchodzących do kategorii zbrodni przeciwko ludzkości — koniec cytatu.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#PosełEugeniuszCzykwin">W 1995 r. Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego prawomocnie uchylił wyrok sądu z 1949 r. skazujący Romualda Rajsa na karę śmierci, a jego rodzinie z budżetu państwa wypłacono zadośćuczynienie. By umożliwić rodzinom ofiar zadośćuczynienie, choćby porównywalne do tego, jakie otrzymały rodziny sprawców tych zbrodni, konieczne jest uchwalenie ustawy, której projekt podpisany przez 45 posłów złożony został do laski marszałkowskiej w maju ub.r. Mimo że uprawnione instytucje, prokurator generalny, Prokuratura Generalna, Naczelna Rada Adwokacka, IPN, do których pani marszałek Elżbieta Witek zwróciła się o opinię, nie zakwestionowały potrzeby uchwalenia takiej ustawy, pani marszałek nie nadała projektowi numeru, uniemożliwiając rozpoczęcie nad nim prac.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#PosełEugeniuszCzykwin">W demokratycznym państwie prawa, jakim jest Polska, mamy sytuację, w której rodzinom sprawców zbrodni ludobójstwa wypłacane są zadośćuczynienia, a rodzinom ofiar takiego prawa się odmawia. W imieniu tych rodzin, które doznawały i wciąż doznają szykan i upokorzeń — gloryfikujące Romualda Rajsa marsze w Hajnówce są tego przykładem — proszę panią marszałek o niezwłoczne skierowanie projektu do pierwszego czytania, a Wysoką Izbę o uchwalenie ustawy jeszcze w tej kadencji. Decyzje, czy i w jakiej wysokości rodzinom ofiar będą przyznawane zadośćuczynienia, powinny pozostawać w wyłącznej kompetencji prawodawcy, czyli parlamentu, i nie mogą być blokowane jednoosobowo przez panią marszałek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-459.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Fryderyk Kapinos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Teresa Glenc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-460.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-460.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-460.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-460.7" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Piotr Adamowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-460.8" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#PosełPiotrAdamowicz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Unia Metropolii Polskich apeluje do rządu o sprawiedliwy podział finansów. Dziś prezydenci największych 12 miast przyjęli stanowisko w tej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-461.2" who="#PosełPiotrAdamowicz">Stanowczo domagamy się respektowania ustaleń poczynionych w gronie samorządowców w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, przedstawionych 22 maja tego roku, a dotyczących podziału dodatkowych środków i zmodyfikowania przepisów projektu ustawy zgodnie z wypracowanymi przez stronę samorządową w drodze konsensusu rozwiązaniami — wskazuje Unia Metropolii Polskich.</u>
          <u xml:id="u-461.3" who="#PosełPiotrAdamowicz">O wadliwości i niesprawiedliwości algorytmu podziału ujętego w projekcie ustawy, w tym w szczególności uwzględnienia ograniczeń dotyczących maksymalnych i minimalnych kwot wynikających z podziału dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego, świadczą m.in. wyliczone kwoty ograniczeń dochodów zaprojektowane dla miast UMP, których pozbawia się w drodze zastosowania powyższych ograniczeń dochodów łącznie na kwotę przekraczającą 1700 mln zł, w tym m.in. w zakresie m.st Warszawy na kwotę 1 mld, Krakowa na kwotę 202 mln zł, Wrocławia — 150 mln zł, Poznania — 98 mln zł. W wyniku radykalnego zaniżenia rekompensaty dla m.st. Warszawy jej poziom zapewnia sfinansowanie kwoty ubytku dochodów będącego skutkiem zmian podatkowych wprowadzonych w ramach rządowego programu Polski Ład na najniższym wśród wszystkich samorządów w Polsce poziomie wynoszącym 5,2%.</u>
          <u xml:id="u-461.4" who="#PosełPiotrAdamowicz">Szanowna Pani Marszałek! Całe stanowisko UMP pozwalam sobie przekazać i prosić o załączenie do protokołu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-461.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Anna Kwiecień, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-462.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-462.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zacznę od pytania. Ostatnio częściej spotykamy się z mieszkańcami, bo jest pora letnia, i na moje pytanie, czego oczekujesz od rządu czy od państwa polskiego, otrzymuję odpowiedzi, które bardzo często się powtarzają. Po pierwsze, bezpieczeństwa, spokoju w kraju i pokoju na świecie, dobrobytu, sprawiedliwości, dobrego prawa i stałej pracy. Po drugie, dobrej opieki medycznej, realnej, szybkiej pomocy w przypadku choroby i żebyśmy nie musieli zbierać pieniędzy na leczenie naszych dzieci czy naszych rodzin, opieki na starość. Po trzecie, dobrej szkoły dla dzieci, żeby mogły studiować i nie musiały wyjeżdżać za granicę, żeby miały dobry zawód i dobrą pracę. Zastanówmy się teraz. Wszystkie te potrzeby to podstawowe potrzeby społeczne, których zaspokojenie powinno zapewnić nam państwo.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Jak w tej chwili wygląda sytuacja w kraju? Z czego będzie zapamiętany obecny rząd? Z upolitycznionych sądów i Trybunału Konstytucyjnego. Z pochłoniętych mediów publicznych, które zostały przerobione na propagandową szczujnię. Ze zniszczonej edukacji, z zakłamanej historii, z największej w Europie inflacji i drożyzny. Z niekonstytucyjnych ustaw, łamania praw człowieka, ubezwłasnowolnienia kobiet. Z degradacji Polski na arenie międzynarodowej i próby polexitu. Do tego z korupcji setek afer finansowych, okradania społeczeństwa z miliardów i podzielenia społeczeństwa na swoich i innych.</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#PosełAnnaWojciechowska">A jaka jest potrzeba zmian? Ogarnąć po prostu te trzy podstawowe warunki, o których nasi rozmówcy mówili. Zagwarantować bezpieczeństwo, opiekę medyczną i porządną edukację, naukę zawodu, bezpłatne studia. Zwiększyć liczbę uczelni medycznych, wykształcić kadry naukowe. Wprowadzić jednolite, proste prawo podatkowe dla biznesu i wesprzeć przedsiębiorczość. Ponadto wprowadzić spokój. Niech rodziny, siedząc przy stole, rozmawiają o codziennych radościach i problemach. I nie dzielić społeczeństwa na dobrych i złych. Trzeba stworzyć dobre miejsca pracy. Będzie praca, będzie dobrobyt. Wprowadzić dobre, sprawiedliwe prawo, szanować ludzi. Trzeba też zapewnić bezpłatną opiekę medyczną, zlikwidować limity dla lekarzy, zapewnić rehabilitację…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">…fundusze wykorzystać w sposób właściwy, zwiększyć wynagrodzenia dla specjalistów i stosować profilaktykę.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Proszę państwa, to wszystko jest do zrobienia. Bezpieczni ludzie to ludzie szczęśliwi i uśmiechnięci, którzy mają czas na wychowanie dzieci, na przekazanie im miłości i nauczenie szacunku do drugiego człowieka, na przyjaźnie. Jest jeden warunek: idźmy na wybory. To my decydujemy o naszej przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#PosełGrzegorzBraun">W trybie oświadczenia poselskiego chciałbym odnotować, że na różnych etapach procedury są Wysokiej Izbie aż trzy projekty, które deklaratywnie przez wnioskodawców prezentowane są jako mające służyć zwalczaniu obcych wpływów w Polsce, w różnej skali: od wpływów na poziomie agentury, wpływu dezinformacji, aż do tak twardych deliktów jak szpiegostwo. I oczywiście co do generaliów trzeba powiedzieć, że sprawa jest poważna i każdy poważny państwowiec powinien tym projektom przyklasnąć. W szczegółach oczywiście one mogą, powinny być i są przedmiotem szyderstwa ze strony klubów opozycyjnych.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Ale ja chciałbym wskazać tutaj na pewien kontekst. Otóż już 5 lat chyba mija, od kiedy pożegnał się z urzędem marszałka Sejmu Marek Kuchciński, po tym jak nie tylko media, ale także i zeznający przed komisją sejmową wskazali na jego, powiedzmy, felery biograficzne związane z korzystaniem z przybytków rozkoszy ziemskich na Podkarpaciu z udziałem nieletnich Ukrainek i temu podobne. Oczywiście formalny powód dymisji był inny, ale takie były fakty. Żadnych pozwów o zniesławienie nie widzę, nie słyszę. Czyż nie jest zasadne podejrzenie wpływu ukraińskiej bezpieki na polskie życie publiczne przez osoby tak istotne jak eksmarszałek Sejmu, później premiowany przecież szefostwem komisji spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#PosełGrzegorzBraun">I drugi szczegół, fakt już historyczny: dwóch eurodeputowanych Prawa i Sprawiedliwości, Poręba i Legutko, jak doniosła prasa izraelska, przeprowadziło kapitulację na całej linii w sprawie ustawy o zmianie ustawy o IPN, która dawałaby państwu polskiemu, owszem, koślawe, ale jednak narzędzie do walki z antypolonizmem. Pytanie nasuwa się samo: Czy nie mamy do czynienia z mającymi charakter deliktu kryminalnego, zdradzieckiego wpływami państwa położonego w Palestynie na polską domenę publiczną?</u>
          <u xml:id="u-467.3" who="#PosełGrzegorzBraun">I fakt ostatni, pani marszałek pozwoli. Pół roku mija, od kiedy tu, w Wysokiej Izbie, zwracałem uwagę na to, że premier rządu Mateusz Jakub Morawiecki figuruje, jak donosi dziennikarz śledczy Leszek Szymowski, w aktach sowieckiej, niemieckojęzycznej, komunistycznej bezpieki Stasi…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…jako tajny współpracownik „Jakob”, „Student”. Pytanie: Czy brak asertywności Mateusza Jakuba Morawieckiego w kontaktach z eurokołchozem, z Berlinem, z Brukselą nie jest tym właśnie motywowany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Dziękuję bardzo, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#PosełArturŁącki">Ja też w ważnej sprawie.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#PosełArturŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną Koło w Gryficach właśnie obchodzi swoje trzydziestolecie. Stowarzyszenie to dba o godność ludzką swoich podopiecznych, ich miejsce w rodzinie i wśród innych ludzi. Wspiera rodziny, aby były one w stanie sprostać sytuacjom, które pociąga za sobą fakt urodzenia dziecka z niepełnosprawnością intelektualną. To doskonały czas, aby przypomnieć również rządzącym o potrzebach tego środowiska. Należy mówić o tym, jak ważne jest, by zapewniać profesjonalne wsparcie i wysokie standardy, które sprawiają, że wielu uczestników będzie mogło żyć samodzielnie i niezależnie. To wymaga jednak zmian społecznych, systemowych i nakładów finansowych, nadal niewystarczających.</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#PosełArturŁącki">Rządzący, którym leży na sercu dobro obywateli, powinni zagwarantować, w zależności od potrzeb osób niepełnosprawnych, zaopatrzenie w urządzenia pomocnicze, sprzęt rehabilitacyjny, zapewnić indywidualną pomoc, co stanowić będzie ważny czynnik wyrównania ich szans. Rządzący, którym leży na sercu dobro obywateli, powinni wspierać głównie osoby głęboko upośledzone lub dotknięte sprzężonymi kalectwami, a nie zastawiać drzwi sejmowych krzesłami, żeby niepełnosprawni nie mogli dostać się na posiedzenie komisji obradującej, o ironio, w ich właśnie sprawie.</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#PosełArturŁącki">Z okazji wspaniałego jubileuszu życzę Polskiemu Stowarzyszeniu na rzecz Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną Koło w Gryficach satysfakcji z osiągnięć w pracy zawodowej oraz wytrwałości w podejmowaniu kolejnych wyzwań. Natomiast uczestnikom warsztatów terapii zajęciowej w Mechowie życzę wielu sukcesów w zdobywaniu wiedzy i umiejętności, a na kolejne lata działalności życzę wszystkim dalszych sukcesów zawodowych oraz wszelkiej pomyślności. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-471.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#PosełWaldemarAndzel">Oświadczenie nt. Narodowego Dnia Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#PosełWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dokładnie dzisiaj, 14 czerwca, obchodzimy Narodowy Dzień Pamięci Ofiar Niemieckich Nazistowskich Obozów Koncentracyjnych i Obozów Zagłady.</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#PosełWaldemarAndzel">Dzień ten został ustanowiony uchwałą Sejmu w 2006 r., w 66. rocznicę przybycia pierwszego transportu z więzienia w Tarnowie do KL Auschwitz. Upamiętnia on przede wszystkim ofiary aresztów, więzień, obozów koncentracyjnych i obozów zagłady, które zginęły w czasie II wojny światowej. Obchodzimy go, by uczcić pamięć ofiar niemieckiego terroru. Cześć i chwała bohaterom!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Oświadczenie w sprawie 83. rocznicy pierwszego transportu polskich więźniów do Auschwitz</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziś przypada 83. rocznica pierwszego masowego transportu polskich więźniów do KL Auschwitz.</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#PosełBarbaraBartuś">Pierwszy numer więźnia politycznego, czyli nr 31, wydano przybyłemu Polakowi Stanisławowi Ryniakowi, którego przywieziono w pierwszym transporcie z Tarnowa 14 czerwca 1940 r. Więźniowie otrzymali numery od 31 do 758, gdyż pierwsze 30 numerów nadano więźniom kryminalnym — Niemcom, którzy przybyli do obozu 20 maja 1940 r. Wśród obywateli Polski byli m.in. działacze organizacji politycznych, konspiracyjnych i społecznych, urzędnicy państwowi, harcerze oraz maturzyści, a także niewielka grupa polskich Żydów. Wszyscy byli mężczyznami. Jeden z pojmanych porównał to tragiczne wydarzenie z zaganianiem stada do rzeźni. Mieszkańcy okolicznych kamienic oglądali to nieludzkie zjawisko zza okiennych firanek w obawie przed okupantami.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#PosełBarbaraBartuś">Spośród 728 tarnowskich więźniów pobyt w Auschwitz przeżyło 239 osób. Część została zwolniona po kilkunastu miesiącach, inni byli tam ponad 4 lata. Na pamiątkę tego okrutnego czynu postawiono pomnik w miejscu wyprowadzania przez Niemców pojmanych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-474.4" who="#PosełBarbaraBartuś">Wyjątkową podłością oraz brakiem ludzkich cech wykazał się zastępca komendanta obozu, SS-Hauptsturmführer Karl Fritzsch, który podczas apelu na terenie niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz skierował do nowo przybyłych słowa: Przybyliście tutaj nie do sanatorium, tylko do niemieckiego obozu koncentracyjnego, z którego nie ma innego wyjścia, jak przez komin. Jeśli się to komuś nie podoba, to może iść zaraz na druty. Jeśli są w transporcie Żydzi, to mają prawo żyć nie dłużej niż 2 tygodnie, księża — miesiąc, reszta — 3 miesiące.</u>
          <u xml:id="u-474.5" who="#PosełBarbaraBartuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Często słyszeliśmy, że historia nie jest potrzebna, że jest jej za dużo, że są rzeczy ważniejsze. Pamięć o smutnych i tragicznych wydarzeniach, które miały miejsce w przeszłości, trzeba rozpowszechniać, trzeba o nich pamiętać. Mówi się, że historia zatacza koło, dlatego aby nie powtarzać błędów przeszłości w przyszłości, należy wyciągać z nich lekcje.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Współpracownik Dmowskiego</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Mało znaną postacią jest urodzony w Piotrkowie Mieczysław Trajdos, jedna z ikon ruchu narodowego. Przyszedł na świat w moim trybunalskim grodzie w roku 1887. Kilka lat później rozpoczął naukę w słynnym piotrkowskim gimnazjum. Za działalność niepodległościową, a w szczególności za strajk w obronie polskiej mowy, w 1905 r. został relegowany i zmuszony do opuszczenia Królestwa Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Edukację skończył w Krakowie i tam też rozpoczął studia prawnicze zakończone uzyskaniem tytułu doktora praw. Od dzieciństwa, jak już mówiłem, był zaangażowany politycznie. Działał w Lidze Narodowej, Związku Ludowo-Narodowym i wreszcie Stronnictwie Narodowym. Od roku 1935 był w ścisłym zarządzie SN. Realizował się jako dziennikarz i redaktor naczelny „Gazety Warszawskiej” i „Gazety Warszawskiej Porannej”.</u>
          <u xml:id="u-475.3" who="#PosełGrzegorzLorek">Od 1939 r. pełnił obowiązki przewodniczącego prezesa zarządu SN. Doprowadził do reaktywacji stronnictwa pod okupacją. Jego benedyktyńskiej pracy można zawdzięczać powstanie Narodowej Organizacji Wojskowej. Był zwolennikiem współpracy z władzami Polskiego Państwa Podziemnego, wchodząc do Politycznego Komitetu Porozumiewawczego.</u>
          <u xml:id="u-475.4" who="#PosełGrzegorzLorek">Najprawdopodobniej zadenuncjowany, został aresztowany w maju 1941 r. Gestapo przewiozło go do Poznania i tam w lipcu 1942 r. został ścięty toporem.</u>
          <u xml:id="u-475.5" who="#PosełGrzegorzLorek">Niezłomny piotrkowianin. Cześć jego pamięci!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#PosełDariuszOlszewski">Oświadczenie z okazji marszu 4 czerwca — marszu nienawiści</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#PosełDariuszOlszewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 4 czerwca 2023 r. opozycja na czele z Donaldem Tuskiem zorganizowała marsz, który miał być pokazaniem siły i determinacji, jednak okazał się, jak powiedział lider Suwerennej Polski Zbigniew Ziobro, marszem nienawiści, marszem wulgaryzmów i rynsztokowego komunikowania się z obywatelami. To był marsz pogardy.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#PosełDariuszOlszewski">Już sama data marszu budzi refleksje. Donald Tusk wybrał tę datę nie z powodu wydarzeń 4 czerwca 1992 r., kiedy on i inni liderzy opozycji uczestniczyli w odwoływaniu pierwszego w pełni demokratycznego rządu po II wojnie światowej, rządu śp. premiera Jana Olszewskiego, rządu, który dokonał bardzo wielu istotnych reform w państwie, zapoczątkował proces usuwania Armii Czerwonej z terytorium Polski, który bardzo dzielnie walczył o to, aby zrzucić kajdany powiązań ze Związkiem Sowieckim, a później z Federacją Rosyjską, który rozpoczął również bardzo istotny proces uszczelniania polskiego prawa, w tym prawa podatkowego, który podejmował bardzo daleko idące działania, aby związać Polskę ze wspólnotami europejskimi, aby Polska stała się członkiem Sojuszu Północnoatlantyckiego.</u>
          <u xml:id="u-476.3" who="#PosełDariuszOlszewski">Czy my, Polacy, mieliśmy 4 czerwca tego roku uczestniczyć w absolutnej farsie, parodii demokracji i upodleniu narodu, gdzie naród może wybrać sobie tylko 35%, a nomenklaturowa partia o korzeniach agenturalnych w Moskwie dysponuje 65-procentowym pakietem posłów w Sejmie?</u>
          <u xml:id="u-476.4" who="#PosełDariuszOlszewski">Miniony marsz był szkołą nienawiści i pogardy. To był marsz anty-PiS i nie był on pokojowy. Nie pokazano tam żadnej wizji przyszłości, programu, strategii. Jedyne hasła, jakie się pojawiły, to wulgaryzmy, które widoczne są w wypowiedzi m.in. Andrzeja Seweryna.</u>
          <u xml:id="u-476.5" who="#PosełDariuszOlszewski">W mediach społecznościowych przechwalano się tym, jak wiele osób skandowało wulgaryzmy i niosło polityczne transparenty z hasłami nawołującymi do przemocy. Nieodosobnione były przypadki dzieci, które na czole miały namalowane osiem gwiazdek, czyli wulgarne określenie odnoszące się do partii rządzącej. Nie od wczoraj wiemy, że Donald Tusk przyjechał do Polski z zadaniem obalenia rządu Prawa i Sprawiedliwości wszystkimi możliwymi sposobami. Gotów jest nawet wywołać w Polsce wojnę polityczną. To są bardzo niedobre styl i język. Jest to również prężenie muskułów, które nie ma poparcia w faktach.</u>
          <u xml:id="u-476.6" who="#PosełDariuszOlszewski">Kategorycznie sprzeciwiamy się takiemu traktowaniu Polaków, dzieleniu Polski na Polskę A i Polskę B. Niech intelektualne zaplecze Donalda Tuska — np. Andrzej Seweryn czy Tomasz Lis — zajmie się siedzeniem w domu, a nie wypowiadaniu się o ważnych dla Polek i Polaków sprawach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Szanowna Pani Marszałek! Moje oświadczenie poselskie dotyczy braku waloryzacji progów dostępu i wysokości zasiłków rodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">W tym roku przypada ustawowy termin weryfikacji progów dochodowych, które obowiązują w odniesieniu do świadczeń rodzinnych, oraz wysokości wsparcia. Rząd PiS przekazał do Rady Dialogu Społecznego informacje, że przewiduje utrzymanie dotychczasowego poziomu zarówno kryteriów, jak i kwot świadczeń. Spowoduje to dalszy spadek liczby dzieci, na które przyznawany jest zasiłek.</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Od kwietnia 2016 r. do kwietnia 2023 r. skumulowana inflacja wyniosła 47,3%. Zasiłki rodzinne i dodatki do nich w 2021 r. pobierało ok. 680 tys. osób. Brak waloryzacji zasiłków rodzinnych to pogorszenie sytuacji rodzin ubogich. Ubóstwo w 2022 r. wzrosło do ok. 6,5%, czyli do poziomu z roku 2015. Aby kwalifikować się do wypłaty zasiłków rodzinnych, trzeba zarabiać poniżej 674 zł na osobę lub 764 zł na osobę, jeśli w rodzinie jest dziecko z niepełnosprawnością.</u>
          <u xml:id="u-477.3" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Od lipca 2023 r. płaca minimalna wyniesie 3,6 tys. zł. Tak więc jeżeli w rodzinie mamy jedną osobę zarabiającą płacę minimalną, to taka rodzina nie będzie kwalifikować się do otrzymania zasiłków rodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-477.4" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Wobec powyższego proszę panią minister Marlenę Maląg o zainteresowanie się problemem i poinformowanie o planowanych działaniach rządu w zakresie waloryzacji progów dostępu i wysokości zasiłku rodzinnego oraz dodatków do zasiłków w 2023 r.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Chciałam jeszcze w tej chwili serdecznie przywitać uczniów ze Szkoły Podstawowej im. Bohaterów Września 1939 w Gostyni, województwo śląskie. Witamy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. do 15 czerwca 2023 r., do godz. 9. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 18 min 30)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>