text_structure.xml 942 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 4474 4475 4476 4477 4478 4479 4480 4481 4482 4483 4484 4485 4486 4487 4488 4489 4490 4491 4492 4493 4494 4495 4496 4497 4498 4499 4500 4501 4502 4503 4504 4505 4506 4507 4508 4509 4510 4511 4512 4513 4514 4515 4516 4517 4518 4519 4520 4521 4522 4523 4524 4525 4526 4527 4528 4529 4530 4531 4532 4533 4534 4535 4536 4537 4538 4539 4540 4541 4542 4543 4544 4545 4546 4547 4548 4549 4550 4551 4552 4553 4554 4555 4556 4557 4558 4559 4560 4561 4562 4563 4564 4565 4566 4567 4568 4569 4570 4571 4572 4573 4574 4575 4576 4577 4578 4579 4580 4581 4582 4583 4584 4585 4586 4587 4588 4589 4590 4591 4592 4593 4594 4595 4596 4597 4598 4599 4600 4601 4602 4603 4604 4605 4606 4607 4608 4609 4610 4611 4612 4613 4614 4615 4616 4617 4618 4619 4620 4621 4622 4623 4624 4625 4626 4627 4628 4629 4630 4631 4632 4633 4634 4635 4636 4637 4638 4639 4640 4641 4642 4643 4644 4645 4646 4647 4648 4649 4650 4651 4652 4653 4654 4655 4656 4657 4658 4659 4660 4661 4662 4663 4664 4665 4666 4667 4668 4669 4670 4671 4672 4673 4674 4675 4676 4677 4678 4679 4680 4681 4682 4683 4684 4685 4686 4687 4688 4689 4690 4691 4692 4693 4694 4695 4696 4697 4698 4699 4700 4701 4702 4703 4704 4705 4706 4707 4708 4709 4710 4711 4712 4713 4714 4715 4716 4717 4718 4719 4720 4721 4722 4723 4724 4725 4726 4727 4728 4729 4730 4731 4732 4733 4734 4735 4736 4737 4738 4739 4740 4741 4742 4743 4744 4745 4746 4747 4748 4749 4750 4751 4752 4753 4754 4755 4756 4757 4758 4759 4760 4761 4762 4763 4764 4765 4766 4767 4768 4769 4770 4771 4772 4773 4774 4775 4776 4777 4778 4779 4780 4781 4782 4783 4784 4785 4786 4787 4788 4789 4790 4791 4792 4793 4794 4795 4796 4797 4798 4799 4800 4801 4802 4803 4804 4805 4806 4807 4808 4809 4810 4811 4812 4813 4814 4815 4816 4817 4818 4819 4820 4821 4822 4823 4824 4825 4826 4827 4828 4829 4830 4831 4832 4833 4834 4835 4836 4837 4838 4839 4840 4841 4842 4843 4844 4845 4846 4847 4848 4849 4850 4851 4852 4853 4854 4855 4856 4857 4858 4859 4860 4861 4862 4863 4864 4865 4866 4867 4868 4869 4870 4871 4872 4873 4874 4875 4876 4877 4878 4879 4880 4881 4882 4883 4884 4885 4886 4887 4888 4889 4890 4891 4892 4893 4894 4895 4896 4897 4898 4899 4900 4901 4902 4903 4904 4905 4906 4907 4908 4909 4910 4911 4912 4913 4914 4915 4916 4917 4918 4919 4920 4921 4922 4923 4924 4925 4926 4927 4928 4929 4930 4931 4932 4933 4934 4935 4936 4937 4938 4939 4940 4941 4942 4943 4944 4945 4946 4947 4948 4949 4950 4951 4952 4953 4954 4955 4956 4957 4958 4959 4960 4961 4962 4963 4964 4965 4966 4967 4968 4969 4970 4971 4972 4973 4974 4975 4976 4977 4978 4979 4980 4981 4982 4983 4984 4985 4986 4987 4988 4989 4990 4991 4992 4993 4994 4995 4996 4997 4998 4999 5000 5001 5002 5003 5004 5005 5006 5007 5008 5009 5010 5011 5012 5013 5014 5015 5016 5017 5018 5019 5020 5021 5022 5023 5024 5025 5026 5027 5028 5029 5030 5031 5032 5033 5034 5035 5036 5037 5038 5039 5040 5041 5042 5043 5044 5045 5046 5047 5048 5049 5050 5051 5052 5053 5054 5055 5056 5057 5058 5059 5060 5061 5062 5063 5064 5065 5066 5067 5068 5069 5070 5071 5072 5073 5074 5075 5076 5077 5078 5079 5080 5081 5082 5083 5084 5085 5086 5087 5088 5089 5090 5091 5092 5093 5094 5095 5096 5097 5098 5099 5100 5101 5102 5103 5104 5105 5106 5107 5108 5109 5110 5111 5112 5113 5114 5115 5116 5117 5118 5119 5120 5121 5122 5123 5124 5125 5126 5127 5128 5129 5130 5131 5132 5133 5134 5135 5136 5137 5138 5139 5140 5141 5142 5143 5144 5145 5146 5147 5148 5149 5150 5151 5152 5153 5154 5155 5156 5157 5158 5159 5160 5161 5162 5163 5164 5165 5166 5167 5168 5169 5170 5171 5172 5173 5174 5175 5176 5177 5178 5179 5180 5181 5182 5183 5184 5185 5186 5187 5188 5189 5190 5191 5192 5193 5194 5195 5196 5197 5198 5199 5200 5201 5202 5203 5204 5205 5206 5207 5208 5209 5210 5211 5212 5213 5214 5215 5216 5217 5218 5219 5220 5221 5222 5223 5224 5225 5226 5227 5228 5229 5230 5231 5232 5233 5234 5235 5236 5237 5238 5239 5240 5241 5242 5243 5244 5245 5246 5247 5248 5249 5250 5251 5252 5253 5254 5255 5256 5257 5258 5259 5260 5261 5262 5263 5264 5265 5266 5267 5268 5269 5270 5271 5272 5273 5274 5275 5276 5277 5278 5279 5280 5281 5282 5283 5284 5285 5286 5287 5288 5289 5290 5291 5292 5293 5294 5295 5296 5297 5298 5299 5300 5301 5302 5303 5304 5305 5306 5307 5308 5309 5310 5311 5312 5313 5314 5315 5316 5317 5318 5319 5320 5321 5322 5323 5324 5325 5326 5327 5328 5329 5330 5331 5332 5333 5334 5335 5336 5337 5338 5339 5340 5341 5342 5343 5344 5345 5346 5347 5348 5349 5350 5351 5352 5353 5354 5355 5356 5357 5358 5359 5360 5361 5362 5363 5364 5365 5366 5367 5368 5369 5370 5371 5372 5373 5374 5375 5376 5377 5378 5379 5380 5381 5382 5383 5384 5385 5386 5387 5388 5389 5390 5391 5392 5393 5394 5395 5396 5397 5398 5399 5400 5401 5402 5403 5404 5405 5406 5407 5408 5409 5410 5411 5412 5413 5414 5415 5416 5417 5418 5419 5420 5421 5422 5423 5424 5425 5426 5427 5428 5429 5430 5431 5432 5433 5434 5435 5436 5437 5438 5439 5440 5441 5442 5443 5444 5445 5446 5447 5448 5449 5450 5451 5452 5453 5454 5455 5456 5457 5458 5459 5460 5461 5462 5463 5464 5465 5466 5467 5468 5469 5470 5471 5472 5473 5474 5475 5476 5477 5478 5479 5480 5481 5482 5483 5484 5485 5486 5487 5488 5489 5490 5491 5492 5493 5494 5495 5496 5497 5498 5499 5500 5501 5502 5503 5504 5505 5506 5507 5508 5509 5510 5511 5512 5513 5514 5515 5516 5517 5518 5519 5520 5521 5522 5523 5524 5525 5526 5527 5528 5529 5530 5531 5532 5533 5534 5535 5536 5537 5538 5539 5540 5541 5542 5543 5544 5545 5546 5547 5548 5549 5550 5551 5552 5553 5554 5555 5556 5557 5558 5559 5560 5561 5562 5563 5564 5565 5566 5567 5568 5569 5570 5571 5572 5573 5574 5575 5576 5577 5578 5579 5580
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Piotr Zgorzelski, Ryszard Terlecki, Małgorzata Gosiewska, Małgorzata Kidawa-Błońska i Włodzimierz Czarzasty)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Karolinę Pawliczak, Roberta Gontarza, Krzysztofa Truskolaskiego i Patryka Wichra.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Karolina Pawliczak i Krzysztof Truskolaski.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Karolina Pawliczak i Robert Gontarz.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę wyznaczonych państwa posłów sekretarzy o zajęcie miejsc przy stole prezydialnym.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Uczyniła to już pani poseł Pawliczak.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W związku z tym proszę panią poseł sekretarz o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— Zdrowia — godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— Infrastruktury — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— do Spraw Unii Europejskiej wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— do Spraw Kontroli Państwowej — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— Sprawiedliwości i Praw Człowieka — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— Ustawodawczej — godz. 13.15,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">— Spraw Zagranicznych — godz. 13.30.</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#SekretarzPosełKarolinaPawliczak">I jeszcze komunikat. Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej uprzejmie zaprasza na uroczyste otwarcie wystawy z okazji 450. rocznicy uchwalenia konfederacji warszawskiej. Wystawę otworzy marszałek Sejmu Elżbieta Witek dzisiaj o godz. 12 w holu głównym. Serdecznie zapraszamy wszystkich parlamentarzystów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję pani poseł sekretarz za jak zwykle profesjonalne przedstawienie informacji.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej, druk nr 2983.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy, rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw oraz poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2651, 2800, 2897 i 2930).</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę panią poseł Barbarę Bartuś o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Pragnę przedstawić sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy, druk nr 2651, rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2800, oraz poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2897.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Przedstawione sprawozdanie dotyczy trzech projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Pierwszy projekt, rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy, który wpłynął do Sejmu 28 września 2022 r., dotyczy dostosowania przepisów Kodeksu wyborczego do umowy zawartej w 2020 r. między Polską a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej w kwestii udziału w niektórych wyborach obywateli jednego państwa zamieszkujących na terytorium drugiego państwa. Ta umowa została wymuszona brexitem. Projekt został skierowany do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu 29 września 2022 r. Pierwsze czytanie odbyło się 14 grudnia 2022 r., tak jak w przypadku następnego projektu, po czym projekt ten został skierowany do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Drugi, również rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw dotyczy m.in. wprowadzenia rozwiązań pozwalających na utworzenie Centralnego Rejestru Wyborców, który ma się stać częścią Systemu Rejestrów Państwowych. W Centralnym Rejestrze Wyborców mają być przetwarzane dane, które służą sporządzaniu spisu wyborców i osób uprawnionych do brania udziału w referendum oraz ustalaniu liczby wyborców. Ten rządowy projekt trafił do Sejmu 21 listopada 2022 r., druk otrzymał nr 2800. Pani marszałek skierowała ten projekt do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu 25 listopada. Również 14 grudnia, tak jak w przypadku wcześniej wspomnianego projektu rządowego, odbyło się pierwsze czytanie na posiedzeniu Sejmu i Sejm skierował ten projekt do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Obydwa projekty były rozpatrywane w jednym punkcie na posiedzeniu Sejmu. Zgłoszono wtedy wnioski o odrzucenie tych projektów, jednak Sejm większością głosów odrzucił wnioski o ich odrzucenie. Projekty zostały skierowane do komisji. Praca w komisji nad tymi dwoma projektami rozpoczęła się 5 stycznia już tego roku. Podjęto wtedy uchwałę o wspólnym rozpatrzeniu druków nr 2651 i 2800. Oba projekty skierowano do podkomisji stałej do spraw nowelizacji Kodeksu pracy oraz Kodeksu postępowania administracyjnego, której mam przyjemność i zaszczyt przewodniczyć. Ta podkomisja spotkała się 10 stycznia 2023 r., czyli już w bieżącym roku. Po kilkugodzinnych obradach, dyskusjach rozpatrzyliśmy obydwa projekty i przyjęliśmy sprawozdanie podkomisji.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Trzeci projekt, którego dotyczy to sprawozdanie, to poselski projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw. Projekt ten dotyczy wprowadzenia rozwiązań mających na celu zwiększenie frekwencji w wyborach przeprowadzanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz transparentności i przejrzystości całego procesu wyborczego poprzez wprowadzenie obowiązku tworzenia komisji we wszystkich miejscowościach zamieszkałych przez minimum 200 osób. Jest to zmiana w stosunku do tego, co jest teraz, bo obecnie to minimum jest określone na poziomie 500 osób. Projekt ten ma też na celu zapewnienie wyborcom powyżej 60. roku życia, po wcześniejszym zgłoszeniu, bezpłatnego transportu do lokali wyborczych, którego koszty pokryje wojewoda. Jest także takie novum: wprowadzenie diety dla mężów zaufania. Projekt ten wpłynął do Sejmu 22 grudnia 2022 r. i druk otrzymał nr 2897. Pani marszałek skierowała ten projekt do pierwszego czytania na posiedzeniu Sejmu. Pierwsze czytanie odbyło się 11 stycznia na posiedzeniu Sejmu. Po posiedzeniu projekt ten został skierowany również do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach. Oczywiście wcześniej został też poprzedzony wnioskiem o odrzucenie, który to wniosek został odrzucony przez Sejm. Komisja jeszcze w tym samym dniu, tj. 11 stycznia, zajęła się tym projektem, a dokładniej mówiąc, na początku posiedzenia komisji podjęliśmy uchwałę w trybie art. 40 ust. 4 regulaminu Sejmu o wspólnym rozpatrzeniu wszystkich trzech projektów ustaw, które wcześniej były wymieniane.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">W posiedzeniu naszej komisji, która pracowała intensywnie przez kilka godzin, wzięli udział m.in. oczywiście przedstawiciele rządu. Był z nami cały czas pan Janusz Cieszyński, który dzisiaj też tutaj jest, sekretarz stanu Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, wraz ze współpracownikami. Był też prezes Rządowego Centrum Legislacji Krzysztof Szczucki. W posiedzeniu komisji uczestniczył też pan Sylwester Marciniak — przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej, pani Magdalena Pietrzak — szef Krajowego Biura Wyborczego ze współpracownikami, doradca przewodniczącego Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej pan Mariusz Marszał, pan Marek Wójcik — przedstawiciel Związku Miast Polskich, pan Filip Pazderski — kierownik Programu Demokracji i Społeczeństwa Obywatelskiego w Instytucie Spraw Publicznych, panowie Paweł Zdun i Tomasz Hubert Cioska — przedstawiciele Ruchu Kontroli Wyborów, pan Jacek Haman — członek Zespołu Ekspertów Wyborczych Fundacji im. Stefana Batorego, pani Zofia Lutkiewicz — prezes Zarządu Fundacji Odpowiedzialna Polityka wraz ze współpracownikami, pani Róża Rzeplińska — prezes Zarządu Stowarzyszenia 61, pan Marcin Skubiszewski — przewodniczący Zarządu Stowarzyszenia Obserwatorium Wyborcze, pani Magdalena Bielska — członek zarządu Komitetu Obrony Demokracji.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Posiedzenie, tak jak powiedziałam, było kilkugodzinne, odbyło się na nim wiele dyskusji. Miałam także przyjemność prowadzić w części to posiedzenie razem z głównym przewodniczącym panem Piotrem Sakiem. Każdy, kto chciał, mógł zabrać głos. Były zgłaszane poprawki. Część z tych poprawek została przyjęta. Przy tej okazji chciałam wszystkim podziękować za tę ciężką, tak jak mówię, wielogodzinną pracę. Posiedzenie rozpoczęło się o godz. 15, a skończyło się przed północą — tylko z krótkimi przerwami, i to właściwie przerwami merytorycznymi. Było też to ułatwienie, że ono było zwołane w trybie zdalnym, więc każdy, kto chciał w nim uczestniczyć, a nie mógł cały czas być na miejscu, mógł to uczynić zdalnie, poprzez głosowanie czy zabieranie głosu. Po tych kilku godzinach intensywnej pracy, za którą jeszcze raz wszystkim członkom całej naszej komisji kodyfikacyjnej, Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, bardzo serdecznie dziękuję… Dziękuję posłom, którzy przyszli na to nasze posiedzenie, ale też wszystkim stronom, które chciały pracować nad tym projektem, nad tym, aby ten projekt, który ostatecznie z naszej komisji wyszedł, był dobry. I właśnie taki dobry projekt, łączący elementy tych trzech wcześniejszych projektów, i tych rządowych, i tego poselskiego, komisja przyjęła. Jest on dołączony do sprawozdania naszej komisji z druku nr 2930.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach proszę, aby Wysoki Sejm raczył ten przyjęty przez komisję projekt ustawy przyjąć. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwsza ponownie zabierze głos pani poseł Barbara Bartuś, tym razem prezentując stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie Pośle Wnioskodawco! Wobec jednego z tych trzech projektów, których dotyczy sprawozdanie, mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowni Państwo! Prawo i Sprawiedliwość popiera ten projekt przyjęty w trakcie prac przez komisję. Projekt, jak powiedziałam, składa się z trzech elementów, z trzech projektów, obejmuje trzy tematy. Prawo i Sprawiedliwość podkreśla, że demokracja jest dla wszystkich. Chcemy walczyć z wykluczeniem oraz sprawić, by każdy miał prawo dostępu do lokalu wyborczego na równych zasadach.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełBarbaraBartuś">Są zarzuty, że to nie ten czas, że może następne wybory, ale — jak wielokrotnie powtarzano w trakcie prac komisji — wybory w Polsce odbywają się cały czas. To są wybory, o których wszyscy wiemy. Mamy wybory do Sejmu, do Senatu czy prezydenckie, czy nawet oficjalnie ogłoszony termin wyborów samorządowych. Cały czas w Polsce mamy też wybory uzupełniające. Chciałam zwrócić się do opozycji z odpowiedzią na te zarzuty. Dla państwa zawsze jest niewłaściwy czas, zawsze jest za wcześnie, zawsze jest za późno, zawsze jest źle. Ale to są prawdziwie demokratyczne zmiany i dzisiaj jest taka chwila prawdy dla opozycji: Po której stronie państwo stoicie? Czy naprawdę chcecie w Polsce prawdziwej demokracji i dostępu do wyborów dla wszystkich, zapewnienia wszystkim prawdziwego, czynnego prawa wyborczego? To nie są zmiany w ordynacji wyborczej, bo przeliczenia, jeżeli chodzi o system D’Hondta, się nie zmienią. To są zmiany techniczno-organizacyjne. One zwiększają transparentność wyborów i walczą z wykluczeniem, jeżeli chodzi o dostęp do lokali.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełBarbaraBartuś">To, że te procedury wyborcze będą takie, że te wybory będą bardziej przejrzyste, nie powinno opóźniać pracy komisji, bo tych komisji po prostu będzie więcej. Będzie możliwość, żeby komisja zajmowała się mniejszą liczbą wyborców, kart do głosowania, które będzie miała do przeliczenia. Będzie więcej rąk do pracy, więc wydaje się, że te zmiany, które wprowadzamy, nie tylko zapewnią transparentność, ale też nie opóźnią podania wyników.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełBarbaraBartuś">Mówimy — bo to też jest ważne — o tym, żeby komisje szybko pracowały, żeby komisje szybko przedstawiały wyniki, ale to nie jest cel sam w sobie. Celem samym w sobie, tym najważniejszym, jeżeli chodzi o pracę komisji, jest przedstawienie rzetelnych, właściwych według wskazań wyborców wyników wyborów. Chodzi o to, żeby nie było żadnych możliwości fałszowania wyborów i żeby każdy wyborca, który chce to uczynić, mógł oddać głos. Chodzi o to, żeby każda osoba — czy to osoba niepełnosprawna, czy to osoba mieszkająca dzisiaj w jakimś miejscu odległym od dotychczasowych lokali obwodowych komisji wyborczych — która ma czynne prawo wyborcze, mogła wziąć udział w tych wyborach.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowni Państwo! Tak jak mówiłam jako sprawozdawca, trwały prace nad trzema projektami. Te projekty są połączone. Podczas pracy nad tymi projektami toczyły się liczne dyskusje. Były też zgłaszane uwagi. Była np. długa dyskusja nad słowem „niezwłoczność”. Co znaczy: niezwłoczne usunięcie zapisów, które mogą czynić mężowie zaufania?</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełBarbaraBartuś">Dlatego też w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość składam pakiet 21 poprawek, które są odpowiedzią na różne dyskusje i wątpliwości, które pojawiły się podczas posiedzenia komisji. Poprawki doprecyzowują różne kwestie. Często są to poprawki czysto legislacyjne. Chodzi o to, aby te wątpliwości, które pojawiały się na posiedzeniu komisji, usunąć i żeby przyjąć dobrą ustawę, która będzie służyć wszystkim nam, która będzie służyć Polsce, która będzie służyć demokracji w naszej ojczyźnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pan poseł Robert Kropiwnicki, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełRobertKropiwnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt jest tak świetny, tak cudownie przygotowany, że dzisiaj składacie 21 poprawek, o których pani nie powiedziała.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Trzy projekty.)</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełRobertKropiwnicki">Nie odniosła się pani w sposób merytoryczny do tych poprawek, a dzisiaj wieczorem mamy nad nimi głosować. Ja w międzyczasie mam jeszcze posiedzenie komisję. Gdzie są eksperci? Kto ma się tym tak naprawdę zająć? Przecież to jest po prostu fikcja, jeśli chodzi o proces legislacyjny i trzecie czytanie.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlatego pani się śmieje.)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełRobertKropiwnicki">Nie wiadomo, jakie są te poprawki. Możecie nimi wywrócić ten projekt. Robiliście tak wielokrotnie. Zgłaszacie je dzisiaj i dzisiaj mamy nad nimi głosować. To jest szaleństwo. Tzw. ciszę legislacyjną wprowadzono właśnie dlatego, żeby pół roku przed rozpoczęciem czynności wyborczych nie zmieniać Kodeksu wyborczego, żeby reguły gry były jasne. Wy je po prostu ciągle łamiecie. Łamiecie je cały czas i próbujecie dostosować do tego Kodeks wyborczy. Chodzi o to, żebyście mogli jeszcze bardziej go łamać, żeby tzw. limity finansowania i przejrzystość finansowania kampanii wyborczych były po prostu fikcją. Do tego zmierza wasza zmiana w art. 106. Chcecie wprowadzić możliwość finansowania kampanii wyborczych przez każdego. Przykładem tego, jak może wyglądać kampania wyborcza w najbliższym czasie, jest to, co dzieje się już teraz. Wasza posłanka Gembicka zaprasza na koncert kolęd, na wielkie kolędowanie w Wąbrzeźnie. Świetnie, że zaprasza. Jest to darmowy koncert ważnego zespołu disco polo. Nazwisko pani poseł jest wielkie, a nazwa sponsora malutka — Fundacja Orlen. Fundacja Orlen to finansuje, ale jest to napisane malutkimi literami, a nazwisko posła jest wielkie. Na tym polega nielegalne finansowanie kampanii wyborczej, które po prostu się rozkręca. Fundacja Orlen, KGHM oraz wiele innych fundacji i spółek Skarbu Państwa, które nakarmił wasz rząd, będzie finansować setki takich koncertów.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ja tam widzę duże zaproszenie…)</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełRobertKropiwnicki">Wasz kolega Horała będzie organizował instytucje promujące CPK nad morzem, w górach i wszędzie tam, gdzie są wasi koledzy. Nielegalnemu finansowaniu kampanii wyborczej trzeba położyć kres, bo to jest po prostu nieuczciwa gra. W ten sposób chcecie zabetonować swoją władzę na zawsze, ale Polacy się na to nie godzą. Po prostu was pogonią, a nowa Państwowa Komisja Wyborcza pewnie uwzględni protesty i będzie robiła wszystko, żeby wyrzucić sprawozdania partii, które przyjęły nielegalne finansowanie. Przypomnę, że to jest cały czas nielegalne finansowanie kampanii wyborczej. Tego właśnie dotyczy w projekcie art. 106, który chcecie w ten sposób zmienić.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#PosełRobertKropiwnicki">Mówicie o działaniach profrekwencyjnych, a tymczasem wyrzucacie art. 37d, który mówi o tym, że trzeba poinformować wyborców, że wybory się odbywają i w jakim miejscu się odbywają. To wyrzucacie. To wam nie przeszkadza.</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełRobertKropiwnicki">Chcemy wprowadzić głosowanie korespondencyjne — zgłaszamy taką poprawkę — bo uważamy, że to jest mechanizm naprawdę wspierający frekwencję w wyborach. W wyborach prezydenckich, na czas których incydentalnie przywróciliście głosowanie korespondencyjne, bo wtedy nagle wam się spodobało, korespondencyjnie zagłosowało prawie 600 tys. wyborców, z tego 400 tys. za granicą i 200 tys. w Polsce. Naprawdę duża liczba wyborców z tego skorzystała. W 2015 r. zarówno w wyborach prezydenckich, jak i w wyborach parlamentarnych również było głosowanie korespondencyjne. To wszystko działało, a wy to wyrzuciliście z niewiadomych powodów. Dzisiaj mówicie, że działacie profrekwencyjnie. To jest po prostu zwykła fikcja. Nie nabierajmy się na to.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#PosełRobertKropiwnicki">Chcemy umożliwić głosowanie Polakom mieszkającym za granicą, szczególnie tam, gdzie odległości od konsulatów, od punktów, w których można oddać głos, są ogromne. Często są to tysiące kilometrów. Te osoby będą mogły oddać głosy tylko przez głosowanie korespondencyjne. Przypomnę, że w wyborach prezydenckich było ok. 400 tys. ludzi, którzy zagłosowali w ten sposób, od których odebrano koperty. Wysłano 700 tys. kopert, a zwrócono 614 tys., z czego prawie 400 tys. właśnie za granicą. To są naprawdę poważne liczby. O tym możemy rozmawiać. To są prawdziwe zmiany i do tego was zachęcam. Wy jakoś nie bardzo chcecie rozmawiać o tym, co naprawdę może pomóc.</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełRobertKropiwnicki">Chcecie zrobić malutkie obwody wyborcze. My nie jesteśmy przeciw. Co do zasady można to zrobić, ale trzeba to robić w odpowiednim czasie, żeby gminy faktycznie mogły to zrealizować, a nie na łapu-capu. Przecież procedura, którą wprowadzacie, daje pół roku na przygotowanie obwodowych komisji wyborczych, a do wyborów, do rozpoczęcia czynności wyborczych zostało już mniej niż pół roku. O tym dyskutować nie chcecie. Mówią wam to samorządowcy, mówią wam to eksperci, a wy wszytko wiecie lepiej. Potem kończy się tak, jak wybory Sasina — jednym wielkim bajzlem i wyrzucaniem publicznych pieniędzy. Pójdźcie po rozum do głowy, wprowadźmy głosowanie korespondencyjne i zastanówmy się nad tym. To jest jeden wielki bałagan.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#PosełRobertKropiwnicki">Panie Marszałku! Składam wniosek o odrzucenie projektu i ewentualne poprawki, jeżeli wniosek nie przejdzie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana posła Krzysztofa Gawkowskiego, który przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prawo wyborcze w każdym państwie to fundament obrony demokracji i wyraz troski o tę demokrację. W Polsce tę troskę wyraża się w dość kuriozalny sposób, dlatego że w roku wyborczym, który poprzedza kolejny, następny rok, wybory będą trzy razy — na jesieni i wiosną. To prawo powinno być stabilne i powinno obowiązywać w taki sposób, żeby jego zasady były znane i przez nikogo nie były podważane.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Prawo i Sprawiedliwość jednak ma w nosie te zasady i przygotowało takie zmiany legislacyjne, które po pierwsze, mogą służyć konkretnej partii politycznej, a po drugie, mogą prowadzić do tego, że będą wzajemne oskarżenia o fałszerstwa po zakończeniu tych wyborów.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Prawo wyborcze powinno szanować święto demokracji. W Polsce prawo wyborcze po zmianach, które proponuje Prawo i Sprawiedliwość, ma służyć partii, żeby łatwiej wygrywała wybory. Prawo i Sprawiedliwość chce, żeby liczyć głosy w taki sposób, aby było to korzystne dla partii, które te zmiany wprowadza. To nieuczciwe zasady i prowadzące do wielkiego chaosu.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Przygotowanie prawa wyborczego powinno być jasne i czytelne, dlatego prawa wyborczego nie powinno się zmieniać w roku wyborczym — i to fundamentalny zarzut co do proponowanych zmian. Dlatego jeżeli mamy pracować nad zmianami, powinniśmy je obłożyć długim vacatio legis, takim, które zajrzy za horyzont zmian, czyli na rok 2025. To jest pierwsza z poprawek, które będziemy składali.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełKrzysztofGawkowski">My na lewicy mamy przekonanie, że Kodeks wyborczy można i trzeba poprawiać. Ale trzeba to robić w czasie, który nie budzi wątpliwości, dlatego ten 2023 r. jest tak specyficzny. Mieliśmy 3 lata, żeby nad tym prawem pracować, nikt się nad tym nie pochylił pomimo tego, że wielokrotnie politycy PiS-u o tym mówili i to zapowiadali.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Zmiany w ustawie, które proponuje PiS, budzą duże kontrowersje na wielu polach. Po pierwsze, wydłużenie pracy komisji obwodowej. Po drugie, doprowadzenie do sytuacji, w której będziemy mieli brak możliwości zgłaszania mężów zaufania bez ominięcia systemów informatycznych, czyli wykluczenie dużej części społeczeństwa, która np. nie ma jeszcze dzisiaj profilu zaufanego.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Prawo wyborcze w Polsce ma być skonstruowane tak, że jedną kartę do głosowania będziemy liczyli całą komisją, co może spowodować, że wyniki wyborów zostaną ogłoszone kilka dni później. To rodzi kolejne komplikacje i chaos, dlatego że Państwowa Komisja Wyborcza będzie ogłaszała wyniki cząstkowe. Przecież nikt nie potrafi sobie wyobrazić, że wszystkie wyniki będą od razu. A to znaczy, że jedna partia, druga partia czy trzecia partia może przez wiele godzin wygrywać wybory, a na koniec okaże się, że wynik jest inny, bo najzwyczajniej w świecie spłyną wyniki z komisji obwodowych z dużych miast. Toż to jest przecież normalne i widzimy to, obserwujemy od lat. I co wtedy się stanie? Jeżeli jedna partia będzie wygrywała wybory przez 24 godziny albo 48 godzin, a druga partia wygra te wybory, to każda będzie czuła się w obowiązku oskarżenia drugiej. Chaos i komplikacja.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Składamy zatem poprawki, które mają naprawić tę ustawę. Chcemy działań preferencyjnych, chcemy, aby Kodeks wyborczy był porządny, żeby każdy obywatel wiedział, że państwo, rząd i Sejm go szanują. Bo to wszystko jest możliwe do zrobienia, ale wystarczy dobra wola. O tę dobrą wolę apeluję, składając poprawki do projektu, i mam nadzieję na ich przyjęcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu przewodniczącemu.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Paweł Krutul, który dokończy wystąpienie klubowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełPawełKrutul">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należałoby zadać pytanie prawicy: Czego się boicie, czym nas jeszcze zaskoczycie? W roku wyborczym nie zmienia się zasad gry, to jest naturalne i normalne.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełPawełKrutul">Pani poseł mówiła o dowożeniu ludzi. Mieliście 8 lat, żeby poprawić logistykę w małych miejscowościach. I co?</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: I pracujemy.)</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełPawełKrutul">Pracujecie, pracujecie, ale tych połączeń jest coraz mniej. Ta praca jest niewidoczna. Ludzie nie mogą dojechać…</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Rządowy fundusz…)</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełPawełKrutul">Nie przeszkadzałem pani, pani poseł, jak pani przemawiała.</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełPawełKrutul">Powinniście się tym zajmować od 8 lat i nie zrobiliście nic. W województwie podlaskim jest coraz mniej połączeń do małych miejscowości i tak samo jest w całym kraju. Tak że powinniście to poprawić. Mieliście na to 8 lat. I nie używajcie tego argumentu, bo ten argument w ogóle do nas nie trafia.</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#PosełPawełKrutul">Powtarzam jeszcze raz: nie zmienia się zasad w roku wyborczym. Jeżeli chcemy pracować nad zmianami, to nie przy wyborach w 2023 r., tylko przy kolejnych wyborach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Ireneusza Rasia, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełIreneuszRaś">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści przedstawiam stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy, druk nr 2651, rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2800, oraz poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2897.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełIreneuszRaś">2 tygodnie temu odbyła się pierwsza dyskusja nad projektem poselskim, tam nasze stanowisko było co do zasady przedstawione i go nie zmieniamy. Czas wprowadzania tych zmian — zmian nie błahych, tylko ważnych — jest zbyt późny. Rządzący mieli czas na to, żeby w zeszłym roku spokojnie przeprowadzić pewne działania legislacyjne i żeby dziś nie było kompromitacji. Patrzę na doświadczonego pana Marka Asta i powiem tak: w dniu, kiedy spotykamy się po raz kolejny nad Kodeksem wyborczym, kiedy tego czasu do wyborów jest jeszcze mniej, państwo przynosicie 21 poprawek, których nikt z nas nie widział. Naprawdę tego nie da się obronić. To jest argument, który powinien wam przyświecać, żeby wycofać się z tych propozycji, dlatego że wydaje mi się, że zgodnie z argumentami, które pan poseł Gawkowski przedstawił, będzie skomplikowany odbiór wyników wyborczych późną jesienią tego roku. Naprawdę będzie trudno zrealizować niektóre bardzo szczegółowe zapisy, które w tym Kodeksie wyborczym proponujecie, przygotowując je na kolanie. Tak jak mówiłem 2 tygodnie temu, last minute jest korzystne dla niektórych obywateli polskich grających w lepsze ceny, którzy chcą taniej kupić wycieczkę turystyczną, ale last minute w Kodeksie wyborczym jest niedopuszczalne, państwo posłowie. Patrzę na pana Marka Asta, bo mam nadzieję, że przekona was, żeby się z tego wycofać.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełIreneuszRaś">My zgłaszamy poprawki. Po pierwsze, dotyczą one tego, czego nie uwzględniacie. Żeby była większa frekwencja, musimy mieć ofertę dla młodych ludzi. Chodzi o głosowanie przez Internet. To jest nasza poprawka, to są nasze zmiany, które proponujemy. Składamy je w postaci trzech poprawek, nad którymi powinniśmy głosować łącznie. I tutaj mówimy do was: sprawdzam, czy rzeczywiście jesteście za tym, żeby wszyscy mieli lepszą dostępność, żeby frekwencja była większa, żeby ten mandat był przez to mocniejszy. Na tym zależy naszemu środowisku politycznemu i powinno zależeć nam wszystkim. A druga kwestia, jeżeli już się uprzecie, to zgódźcie się chociaż na to, żeby ustawa wchodziła w życie z dniem 1 stycznia 2024 r., żeby było vacatio legis. Da ono możliwość samorządom, które będą musiały się mierzyć z tymi zapisami, by spokojnie, sprawnie wprowadzić te zmiany. Panie marszałku, to są poprawki.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełIreneuszRaś">Zwrócę uwagę na pewne zapisy szczegółowe, bo jest jeszcze kilka minut. Nie chcę już mówić, że mieliście 8 lat na to, żeby w tych miejscowościach zlikwidować wykluczenie komunikacyjne. Tego nie zrobiliście. I, o ironio, nie jest moralne dzisiaj — jako rządzący przez 8 lat — przyjść i powiedzieć tak: raz na kadencję będziecie mieć dobry dojazd tylko w naszym interesie. Czy to poprawia frekwencję, czy powoduje, że ręce opadają? Wyborcy ręce opadają. Chcą mojego głosu i raz na 4 lata o mnie zadbają. Naprawdę to nie jest etyczne i takie projekty nie powinny wychodzić z tej sali.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#PosełIreneuszRaś">Jak pani poseł będzie odpowiadała, to proszę zwrócić uwagę na te szczegółowe zapisy mówiące o tym, jak w małych miejscowościach mają być umiejscowione przystanki komunikacji. One mają być zorganizowane przez samorząd. Oczywiście czyta się to fajnie, natomiast trzeba to zrobić w terenie, trzeba to oszacować, wycenić, potem wasz wojewoda zapłaci 50% samorządom. Samorządy o tym mówią, bo jest to robione na kolanie. Tego nie da się wycenić, to nie jest dobry czas. To jest dobry czas na chaos.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PosełIreneuszRaś">I jeszcze jedna kwestia, pytanie do pana ministra. Jeśli chodzi o nagrania na urządzeniach rejestrujących i na nośnikach, to słusznie mówicie, że gdy się je już przekaże, to trzeba będzie je skasować. Jest taki obowiązek w tych zmianach, ujęliście to w tym sprawozdaniu. Ale jaka jest sankcja, jeżeli dany obserwator tego nie wykona? Ja tego nie mam. To jest pogwałcenie świętych zasad tajności głosowania podczas wyborów.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Tajność nie jest…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Krystian Kamiński, który przedstawi stanowisko koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełKrystianKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Procedujemy nad ustawą o zmianach w Kodeksie wyborczym. Wczoraj przeczytałem protokół posiedzenia Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, samo posiedzenie komisji trwało 8 godzin, i chyba zmarnowałem ten czas, bo dzisiaj jest 21 poprawek i nawet nie wiadomo, czego dotyczą.</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Tego, co w komisji.)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełKrystianKamiński">Pani nawet nie była łaskawa przez te 5 minut przedstawić jakiejkolwiek z nich. Skąd teraz wiemy, nad czym procedujemy?</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Mogę przedstawić.)</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełKrystianKamiński">Może zaraz się okaże, że wywróciliście wszystko do góry nogami. Skąd mamy to wiedzieć? I dzisiaj mamy nad tym głosować? Na 6 miesięcy przed wyborami zmieniacie wszystko. W ten sam dzień, kiedy jest głosowanie, dorzucacie 21 poprawek. Przecież to nie jest poważne procedowanie, to jest oszukiwanie wyborców i całego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#PosełKrystianKamiński">Wczoraj, gdy czytałem protokół, było wiele wątpliwości. Krajowe Biuro Wyborcze miało wątpliwości, Biuro Legislacyjne miało wątpliwości, była ogromna ilość wątpliwości. Co wtedy mówiliście? Rozumiemy, no to głosujmy szybko. Odrzuciliście wszelkie wątpliwości, przegłosowując tylko to, co chcieliście. Dzisiaj najwidoczniej się okazało, że to, czego sami chcieliście, już nie jest aktualne, bo może ktoś inny wam powiedział: słuchajcie, to nie jest wszystko takie łatwe.</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PosełKrystianKamiński">To, że chcecie rozmydlić przejrzystość finansowania, mnie nie dziwi. Każdy widzi, jakie macie zasoby, jakie macie wpłaty z różnych stron, więc nie jest to dziwne. To, że doprowadzicie do ogromnego chaosu, też mnie nie dziwi, bo jeśli kiedyś zgłaszaliście ludzi do komisji wyborczych — sami, a nie wasze struktury — to wiecie, jak trudno znaleźć osoby do komisji wyborczych. Poszczególne gminy zawsze dzwonią, prosząc jeszcze o dodatkowe osoby, a wy, nie dość, że rozszerzacie te komisje, stwarzacie ich dużo więcej. Tak że wprowadzicie ogromny chaos i będą podważane te wybory. Jeśli wy przegracie, to z waszej strony, jeśli przegrają oni — to z ich strony.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#PosełKrystianKamiński">Jedyne, co można w tym momencie zrobić z tym projektem, to wnioskować o odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Do kosza.)</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#PosełKrystianKamiński">W imieniu Konfederacji to robię. Wnoszę o odrzucenie tego projektu, ponieważ do niczego się nie nadaje. Wprowadzi ogromny chaos i nikt z tego nie będzie miał żadnych korzyści. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, musi być na piśmie ten wniosek. Jest?</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-18.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Sprostowanie, bo pan poseł mnie nie zrozumiał.)</u>
          <u xml:id="u-18.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">30 sekund, bo w przypadku tych poprawek wszyscy są ciekawi, co one zawierają.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Dlatego nie przedstawiałam dokładnie tych wszystkich poprawek, wspominałam tylko o sformułowaniu „niezwłocznie”…</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Żadnej.)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełBarbaraBartuś">…i mówiłam, że to są poprawki będące wynikiem dyskusji na posiedzeniu komisji, której pan wysłuchał. Te poprawki odnoszą się do tych zastrzeżeń, które były podnoszone na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zastrzeżenia mamy co do projektu.)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełBarbaraBartuś">Tam jest uszczegółowione. Chodzi o zmianę słowa „niezwłocznie” na określenie terminu. W punktach jest wymienione to, co było wcześniej, również kwestia wysokości diet dla mężów zaufania. Poprawki są dokładnie wynikiem tej dyskusji. Cieszę się bardzo, że pan to przeczytał. Mam nadzieję, że dzisiaj na posiedzeniu komisji będę miała okazję dokładnie przedstawić te poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełMichałGramatyka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Czy zmiany w Kodeksie wyborczym, które proponujecie, zwiększą frekwencję w polskich wyborach? Nie. I eksperci co do tego nie mają w zasadzie większych wątpliwości. Czy te zmiany ograniczą możliwość głosowania niektórym grupom Polek i Polaków? Tak. I co do tego niestety również nie ma najmniejszych wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełMichałGramatyka">Problemy dotkną w szczególności Polonii. Za granicą będzie trudniej dopisać się do spisu wyborców. Dzisiaj można to zrobić telefonicznie, dzwoniąc do konsulatu. Ta droga po prostu zniknie. W okręgu warszawskim w wyborach prezydenckich zagłosowało ponad 0,5 mln Polaków z zagranicy. Większość z nich głosowała korespondencyjnie i większość z nich, co warto podkreślić, głosowała na kandydatów opozycji. Te głosy znikną, ich nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełMichałGramatyka">W kraju nie będzie możliwości zagłosowania na paszport. Paszport w myśl polskiego prawa jest tak samo dobry do potwierdzania tożsamości jak dowód osobisty, ale mam wrażenie, że autorzy projektu prawem przejmują się tak nie za bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełMichałGramatyka">Mężowie zaufania będą szaleć po lokalach wyborczych ze swoimi smartfonami, bo będą mieli uprawnienie do nagrywania procesu liczenia głosów. Nikt nie będzie w stanie wymóc na nich skasowania tych nagrań, nikt nie będzie w stanie zabronić im np. wystreamowania tych nagrań do mediów społecznościowych.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PosełMichałGramatyka">I wisienka na torcie: sędziów w komisjach wyborczych chcecie zastąpić osobami z wykształceniem prawniczym. Chyba każdy czuje różnicę, jeżeli chodzi o zaufanie do takich osób, jeżeli chodzi o ich kompetencje, o ich doświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#PosełMichałGramatyka">Gdybyście naprawdę chcieli podnieść frekwencję w wyborach, przywrócilibyście — podkreślam — możliwość głosowania korespondencyjnego dla wszystkich zainteresowanych. Ten sposób jest sprawdzony w wielu krajach i ten sposób po prostu działa.</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#PosełMichałGramatyka">Wczoraj odbyło się w Sejmie spotkanie ekspertów reprezentujących różne organizacje. Niestety nie było na tym spotkaniu nikogo z wnioskodawców. Tylko dwa spostrzeżenia z tego wczorajszego spotkania. Ułatwienia dotyczące dojazdu, które proponujecie, obejmują głównie osoby, które i tak dojeżdżają na co dzień, dlatego że miejsca ich aktywności życiowej znajdują się poza miejscem ich zamieszkania. Równie dobrze moglibyście zorganizować im, nie wiem, dojazd na mszę świętą czy do supermarketu. Oczywiście waszym sposobem — na koszt samorządów.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#PosełMichałGramatyka">Ci sami wyborcy, którzy są w kręgu waszego zainteresowania, którzy mają daleko do lokali wyborczych i o których tak się troszczycie, głosują w wyborach samorządowych, ale nie głosują w wyborach parlamentarnych. W wyborach samorządowych frekwencja jest dużo wyższa wśród tej grupy wyborców.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#PosełMichałGramatyka">Co gorsza, wcale nie jesteście zainteresowani pracą nad tą ustawą. Występ pani posłanki składającej 21 poprawek jest tego dowodem.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#PosełMichałGramatyka">W czasie pierwszego czytania przeszła tylko jedna poprawka opozycji. Nie będzie specjalnej listy PKW dla organizacji społecznych.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#PosełMichałGramatyka">Składam poprawki, te same, które składałem w pierwszym czytaniu. Mam nadzieję, że pozwolą one rzeczywiście podnieść frekwencję w głosowaniu, i mam nadzieję, że spowodują, że będzie można nad tym prawem zagłosować, bo w takim stanie, w jakim ono jest, tylko niszczy sensowny, transparentny, sprawiedliwy i przejrzysty przebieg wyborów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-21.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Ryszarda Gallę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełRyszardGalla">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Procedujemy nad trzema projektami ustaw nowelizujących Kodeks wyborczy. Pozwoliłem sobie zabrać głos, dlatego że przy okazji takich nowelizacji bardzo często pojawiają się pomysły na poprawki, które mają na celu skreślenie zwolnienia z konieczności przekroczenia 5-procentowego progu w skali kraju, przywileju, który jest dedykowany mniejszościom narodowym i etnicznym.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełRyszardGalla">Wczoraj właśnie usłyszałem na spotkaniu z ambasadorem Niemiec z ust przedstawiciela Solidarnej Polski, że takowy wniosek będzie dzisiaj także składany. Wiem o tym, państwo także, że jest także złożony w lasce marszałkowskiej projekt nowelizacji ustawy dotyczącej tego właśnie punktu. Stąd też pozwoliłem sobie przybliżyć państwu, Wysokiej Izbie, kilka kwestii związanych z tym tematem.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełRyszardGalla">Przede wszystkim chciałbym bardzo wyraźnie powiedzieć, że nie ma żadnego przywileju w Kodeksie wyborczym dla mniejszości niemieckiej.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dla żadnej.)</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Jak nie ma, jak jest?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pana posła Brauna proszę o zachowanie spokoju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełRyszardGalla">Jest jedna rzecz, która dotyczy zwolnienia z konieczności przekroczenia 5-procentowego progu w skali kraju, ale jest to przywilej dla wszystkich komitetów tworzonych przez mniejszości narodowe i etniczne.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To jest cywilizacja, a nie…)</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PosełRyszardGalla">Po drugie, panie pośle Braun, zwolnienie z wymogu przekroczenia 5-procentowego progu przez komitety wyborcze utworzone przez wyborców zrzeszonych w zarejestrowanych organizacjach mniejszości narodowych to przykład tzw. dyskryminacji pozytywnej, wyrównawczej. Dotyczy to, panie pośle Braun, właśnie mniejszości, która zawsze ma ten próg startu nieco niższy, i często bywa tak, że to właśnie pozwala zabiegać o swoje ważne, istotne sprawy w danym państwie, gdzie się zamieszkuje.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Już wkrótce będziemy musieli się starać…)</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Cicho!)</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PosełRyszardGalla">Po trzecie, przyznanie mniejszościom narodowym przywileju wyborczego jest oznaką dojrzałości demokracji. Państwo decydujące się na wprowadzenie takiego rozwiązania okazuje przede wszystkim swój szacunek w stosunek do tego typu grup, które stanowią mniejszość w danym społeczeństwie i przez to mogą mieć problem ze skutecznym zabieganiem o swoje sprawy.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#PosełRyszardGalla">Państwo polskie przez ponad 30 lat stosuje tę zasadę, stąd też moja obecność. Chciałbym państwu powiedzieć, że historycznie było więcej przedstawicieli w polskim parlamencie, ale mamy taką sytuację, że dzisiaj w bezpośrednich wyborach zostałem jedynym posłem i reprezentuję bardzo często wielu przedstawicieli różnych innych mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#PosełRyszardGalla">Często jest takie pytanie, jak to się odbywa poza granicami Polski. Niektórzy mówią, że w ogóle nie ma żadnych preferencji. A więc preferencje dla mniejszości narodowych występują także w różnych krajach Europy, dla przykładu zwolnienie z konieczności przekroczenia określonego progu wyborczego poza Polską obowiązuje np. w Danii, w Rumunii, we Włoszech czy też w Niemczech. W Niemczech partie polityczne reprezentowane przez daną mniejszość narodową mają nawet 5-procentowe zwolnienie z progu na poziomie krajowym. Przywileje dla mniejszości obowiązują także w Chorwacji. Prawo gwarantuje miejsce w parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Polacy mają w Rumunii.)</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#PosełRyszardGalla">Przywileje w Rumunii. Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#PosełRyszardGalla">Na Węgrzech jest w ogóle stosowana odrębna lista, z której startują mniejszości narodowe i etniczne. Chciałbym państwa poinformować, że nawet po tych wyborach, już za czasów Orbána, jest także przedstawiciel mniejszości niemieckiej w tym parlamencie.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#PosełRyszardGalla">Po czwarte, preferencje dla mniejszości narodowych występują w… Przepraszam, już to mówiłem, powtarzam się.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#komentarz">(Poseł Marek Ast: Ale w projekcie nic na ten temat nie ma…)</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#PosełRyszardGalla">Ja tutaj prewencyjnie, panie pośle Marku, działam, ponieważ obawiam się…</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A pan słyszał wypowiedzi Kowalskiego.)</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#PosełRyszardGalla">…że będą jakieś takie pomysły. Chciałbym przestrzegać.</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#komentarz">(Wypowiedzi poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełRyszardGalla">Panie pośle Ast, ja jestem bardzo zadowolony z głosu pana posła. Pan był przez jedną kadencję przewodniczącym Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Wspominam ten czas bardzo dobrze, współpraca się układała, czego teraz nie mogę powiedzieć, szczególnie w końcówce tej kadencji.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Chyba był w opozycji.)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełRyszardGalla">Nie chciałbym, żeby ten element mniejszości narodowych i etnicznych w polskim parlamencie zniknął. A tym znakiem obecności jest przede wszystkim przedstawicielstwo moje czy też innych mniejszości, a także Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Proszę was o to, żebyście tego, co zbudowano przed laty, co funkcjonuje w życiu… Wczoraj posiedzenie komisji trwało ponad 3 godziny, Marku, ponad 3 godziny, tyle tematów podejmowaliśmy, czyli jest to ważne i istotne, ale też świadczy o demokracji i otwartości Polski, polskiego rządu, polskiego parlamentu. O to proszę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Szanowni Państwo Posłowie! Jest czas na dopisanie się do listy osób zadających pytania, bo za chwilę tę listę zamknę.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie ma już więcej chętnych, to właśnie to uczyniłem.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwsza pani poseł Joanna…</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Senyszyn: Najpierw stanowisko.)</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, w takim razie oddajemy głos pani poseł Joannie Senyszyn, która przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej przedstawiam stanowisko w sprawie zmian w Kodeksie wyborczym.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Prawo i Sprawiedliwość reklamuje zmiany w Kodeksie wyborczym jako profrekwencyjne i zwiększające dostępność wyborów, czyli demokratyczne. Śmiech ogarnia, kiedy partia, który ósmy rok z rzędu niszczy w Polsce demokrację, kreuje się na jej obrończynię. W rzeczywistości zmiany nie mają nic wspólnego z demokracją, ale są kolejnym biczem na opozycję. Kaczystowskie media trąbią, że opozycja jest przeciwna demokracji. W rzeczywistości państwa demokratyczne nie wprowadzają zmian w Kodeksie wyborczym przed samymi wyborami. Zresztą Trybunał Konstytucyjny również w Polsce zabrania tego w terminie krótszym niż 6 miesięcy. Kłamstwo polega na tym, że do zwiększenia liczby obwodowych komisji wyborczych i ułatwienia dostępu do urn wykluczonym transportowo obywatelom z niepełnosprawnościami i obywatelom starszym nie potrzeba wcale zmian w Kodeksie wyborczym. Obecne przepisy to umożliwiają i niejednokrotnie było to stosowane. Widocznie prezes Kaczyński o tym nie wiedział, kiedy mówił, że chodzi o zrobienie komisji przy kościołach. Gdybyście naprawdę chcieli zwiększenia frekwencji, upowszechnilibyście głosowanie korespondencyjne.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Co jest groźne w proponowanych zmianach? Przede wszystkim możliwość nielegalnego finansowania kampanii wyborczej przez wszystkich. Możemy być pewni, że obajtkopodobni do kilkudziesięciu tysięcy złotych wpłaconych już PiS-owi dołożą kilkaset milionów państwowej kasy na promowanie kandydatów i rzekomych osiągnięć partii rządzącej. Bardzo niebezpieczne jest to, że część zapisów może uderzyć w zasadę tajności wyborów, pogorszyć ich przebieg i logistykę. Niebezpieczne jest dopuszczenie osób z wykształceniem prawniczym do pracy do tej pory wykonywanej przez zawodowych sędziów. Chcecie znieść obowiązek obecności sędziów w okręgowych i rejonowych komisjach wyborczych. Ta zmiana otwiera furtkę dla nominacji do komisji osób, które są lub w przeszłości były zaangażowane politycznie. Chcecie umożliwić mężom zaufania rejestrowanie prywatnym sprzętem prac komisji w lokalu wyborczym, a przecież nie da się rejestrować czynności obwodowej komisji wyborczej bez rejestrowania tego, co robią wyborcy. Można odnieść wrażenie, że dowartościowuje się tych, którzy asystują, przyglądają się, ale nie tych, którzy realnie biorą odpowiedzialność za liczenie głosów.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełJoannaSenyszyn">Koło Parlamentarne Polskiej Partii Socjalistycznej składa wniosek o odrzucenie projektu w drugim czytaniu. Przed zakończeniem pytań przekażę ten wniosek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeszcze raz przepraszam panią poseł.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł jest chętna zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Poseł Joanna Senyszyn: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdyby PiS złożył ten projekt jako rządowy, przechodziłby on przez uzgodnienia resortowe, konsultacje i procedura trwałaby znacznie dłużej. Nie zdołalibyście go uchwalić w terminie. Niezbędne byłyby konsultacje z Państwową Komisją Wyborczą i z samorządami, które są współodpowiedzialne za organizację wyborów. Ale tego oczywiście boicie się jak ognia. Nie mamy potrzebnych opinii, szczegółowych wyliczeń kosztów, które będziemy musieli jako państwo ponieść w wyniku zmiany Kodeksu wyborczego, a to jest niebagatelna kwestia. Ile będą kosztować te zmiany? Proszę o konkretną odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Ile dodatkowych komisji chcecie powoływać? One już mogłyby być powołane, tak jak mówiłam, i bez tych zmian. Przede wszystkim: Jakie są prawdziwe intencje? Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest uzasadnienie.)</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#PosełJoannaSenyszyn">Bo przecież tak naprawdę chcecie po prostu robić tylko zamieszanie w głowach wyborców. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, także Wysokiej Izbie za wyrozumiałość, która pozwoliła pani poseł zadać pytanie, chociaż faktycznie była zapisana dopiero pod numerem siódmym.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A teraz głos zabierze, pytanie zada pan poseł Janusz Kowalski.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Janusz ma przećwiczone.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełJanuszKowalski">Szanowny Panie Marszałku! W imieniu grupy posłów składam poprawkę, która eliminuje nieuprawniony przywilej dla mniejszości niemieckiej, w związku z tym, że jest to przywilej całkowicie niekonstytucyjny. Art. 32 i art. 96 konstytucji mówią wprost, że wybory są równe. W polskich podstawach prawa wyborczego nie ma zgody na to, aby różnicować wagę głosu polskiego obywatela ze względu na narodowość. Nie jest prawdą to, co mówił poseł Ryszard Galla, że w Niemczech są jakiekolwiek przywileje wyborcze. To jest oczywiste kłamstwo. Tyle praw dla mniejszości niemieckiej w Polsce, ile praw dla mniejszości polskiej w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełJanuszKowalski">Ale najważniejsze: jako ludzie kompromisu składamy tę poprawkę z vacatio legis 18-miesięcznym, uwzględniając to, że w tym roku bardzo szybko są wybory. W związku z tym ta poprawka, jeżeli zostanie przyjęta przez Wysoką Izbę, będzie obowiązywała od kolejnych wyborów. Przywracamy polsko-niemiecką symetrię. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Janusz, masz taki reichstagowski sznyt w swoim stroju.)</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę pana posła Sławomira Nitrasa o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełSławomirNitras">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem przypomnieć państwu, pani szczególnie, pani poseł, raport OBWE, który został napisany po ostatnich wyborach prezydenckich. Ten raport powiedział, że PiS doprowadził w Polsce demokratycznej do tego, że wybory były nierówne. Na czym polegała nierówność tych wyborów? Na tym, że kandydat partii rządzącej miał przewagę, miażdżącą przewagę w dostępie do mediów publicznych i do środków publicznych. Bo prawda jest taka, że wy wzięliście pieniądze z państwowej kasy, z budżetu państwa, ze spółek Skarbu Państwa i finansowaliście bez umiaru ostatnią kampanię prezydencką.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełSławomirNitras">Co się dzieje dzisiaj? Dzisiaj poszerzacie ten mechanizm. Próbujecie doprowadzić do sytuacji, że występujący przed chwilą przede mną pan poseł Kowalski, a właściwie jego kumple z Elektrowni Opole będą finansować kampanię pana Kowalskiego za pieniądze publiczne po to, żeby dalej w tej elektrowni być. Powiem wam, do czego doprowadzicie, jak przegracie wybory. W Polsce komitety wyborcze — pan marszałek o tym najlepiej wie — z powodu 300 zł, z powodu jakichś drobnych nieprawidłowości traciły dotacje. Obiecuję wam: jeśli te przepisy wejdą w życie, to stracicie dotacje. Zrobimy wszystko, żeby po wyborach odebrać PiS całą dotację na 4 lata, bo w sposób nielegalny finansujecie kampanię wyborczą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Rafał Adamczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Rozmawiamy o Kodeksie wyborczym. Nasuwa się jedno z wielu pytań, o które pytają mnie wyborcy i uczestnicy aktywnie biorący udział w poszczególnych wyborach. Czy ktoś na tej sali słyszał, żeby w poszczególnych gminach wójt, burmistrz, prezydent odmówił komukolwiek z mieszkańców swojej gminy pomocy przy dotarciu do lokalu wyborczego? Ja osobiście nie słyszałem. Jeżeli ktoś słyszał, to prosiłbym, żeby z tej mównicy podał dowolną gminę, w której taka sytuacja się wydarzyła przy ostatnich, poprzednich, jakichkolwiek wyborach do parlamentu, do samorządu, na prezydenta. Bardzo bym prosił o taką odpowiedź. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Ireneusz Raś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełIreneuszRaś">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Jeszcze jedno pytanie, bardzo konkretne. Rozumiem, że państwo analizowaliście koszty, które muszą ponieść samorządy. Tak jak zwracałem uwagę, wczytując się w te zapisy — one są bardzo szczegółowe — w zadaniu przeprowadzenia wyborów przez samorządy są określone w ustawie dodatkowe czynności, które urząd wójta, burmistrza, prezydenta będzie musiał przeprowadzić. Nasi posłowie rozmawiali ze wszystkimi swoimi liderami tych samorządów i oni zwracają uwagę na niepewność środków finansowych. Już nie mówię o tym, że będą musieli coś na kolanie wdrażać. Czy wy to wyliczyliście? Bo najprawdopodobniej trzeba będzie dodatkowo zatrudnić urzędników, którzy przeprowadzą te wszystkie czynności. Wyborca ma prawa, a samorząd ma obowiązek, który nakładacie, i on powinien być wyliczony. Proszę mi powiedzieć konkretnie, czy liczyliście te pieniądze i ile to jest.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Braun.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże, rodacy!</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Ratuj się kto może, kiedy Zjednoczona łże-Prawica na pół roku przed wyborami z troski o demokrację reperuje Kodeks wyborczy. To, jak pełne hipokryzji są te frazesy, potwierdza fakt ignorowania przez was wezwania, które skierowała Państwowa Komisja Wyborcza jesienią ub.r. do marszałka Sejmu, o korektę liczby mandatów w okręgach. Ordynacja jaka jest, każdy widzi. No ale trzymajmy się zasad. Należy ująć w jednych, a dorzucić w drugich okręgach. Nie robicie tego. Udajecie, że nie ma tego problemu, choć PKW zwraca uwagę na niekonstytucyjność stanu, który zaistniał na skutek zmian demograficznych, społecznych, generalnie z tego powodu, że Polaków pod waszymi rządami ubywa, a nie przybywa.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Pro domo sua. Przybyłby Konfederacji jeden mandat na Podkarpaciu, gdybyście dokonali tych zmian. Być może właśnie z tego powodu się tym nie zajmujecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Proszę odpowiedzieć — pani poseł sprawozdawca, pan minister — czy ta sprawa jest przedmiotem jakiejś ożywionej korespondencji z Prezydium Sejmu i Państwową Komisją Wyborczą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Człowiek uczciwy, taki, który ma uczciwe intencje, nie miesza. A wy w prawie wyborczym mieszacie cały czas.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Oczywiście nie bez powodu dzisiaj rząd reprezentuje pan minister, który odpowiada za przewałkę z respiratorami. Bo jeżeli chodzi o prawo wyborcze, to to jest dokładnie ta sama sytuacja — chodzi o przewałkę na prawie wyborczym przed wyborami, tak żeby umożliwić sobie zwycięstwo. A w którym kierunku to idzie, pokazuje sytuacja z wyborcami, którzy mieszkają za granicą. Chcecie pół miliona wyborców wyłączyć z głosowania z absurdalnego powodu, że ktoś zagłosuje w Nowym Jorku, wsiądzie w samolot i tego samego dnia wyląduje w Polsce, w Warszawie i zagłosuje w tej Warszawie drugi raz. No puknijcie się w głowę. To tylko wam przychodzą tego typu chore pomysły do głowy, żeby kręcić w czasie wyborów.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Ryszard Galla.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełRyszardGalla">Panie Marszałku! Panie Przewodniczący Ast! Chyba jednak jest coś na rzeczy, bo taka poprawka została zgłoszona, chociaż troszeczkę kuriozalna.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#PosełRyszardGalla">Co nie znaczy, że przejdzie, zgadza się.</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PosełRyszardGalla">Chciałbym powiedzieć tylko jedną rzecz, bo często nawet wśród nas, koleżanek posłanek i kolegów posłów, pojawia się pytanie albo stwierdzenie, że poseł mniejszości ma tutaj zagwarantowane miejsce i on zawsze był, jest i będzie. To jest nieprawda. Szanowni państwo, my naprawdę musimy stoczyć taką samą walkę wyborczą jak każdy inny komitet wyborczy partii politycznych. My musimy w swoim okręgu wyborczym — bo tak się składa, że tylko tam możemy zawalczyć i tylko my możemy zawalczyć o ten mandant — normalnie walczyć, musimy przekroczyć zapisany próg 5-procentowy, ale tak naprawdę on w tej chwili jest w granicach 9%, bo metoda d’Hondta tego wymaga. Inaczej się tego mandatu nie otrzyma. Proszę o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#PosełRyszardGalla">Po drugie, proszę pamiętać o tym, że ten wniosek musiałby być konsultowany także z komisją wspólną.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#PosełRyszardGalla">Ostatnia rzecz. Pan Kowalski nie ma wiedzy albo się myli, jeśli chodzi o kwestię wyborów…</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#PosełRyszardGalla">Kłamie, dokładnie.</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#PosełRyszardGalla">…bo tam jest zwolnienie 5-procentowe. Mało tego, to 5-procentowe dotyczy także partii politycznych mniejszości, nie muszą mieć wyników powyżej 5 w innych okręgach wyborczych i jeszcze są zwolnieni ze zbierania podpisów. Tak że są naprawdę dobre udogodnienia.</u>
          <u xml:id="u-47.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Lorek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie! Ja też państwu przytoczę pewne dane, które były omawiane na posiedzeniu komisji. Nie wszyscy byli na posiedzeniu komisji, więc ich nie znają. W Danii na 15 tys. lokali wyborczych na każdy lokal przypada 390 mieszkańców. To jest pierwsze miejsce w Europie. W Hiszpanii, porównywalnej z Polską, na 60 tys. lokali wyborczych przypada 789 mieszkańców na lokal wyborczy. W Niemczech na 88 tys. lokali — 955 wyborców. Jeszcze Bułgaria, na 10 998 lokali wyborczych — 627 wyborców.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: A Mongolia, sprawdził pan to może?)</u>
          <u xml:id="u-49.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Polska, ostatnie miejsce, na 27 415 lokali wyborczych — 1378 mieszkańców. Transparentność w wyborach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-49.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Witold Zembaczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełWitoldZembaczyński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest wręcz ironiczne, że Janusz Kowalski, którego nie chciałbym nazwać ruską onucą, więc nazwę go po prostu skarpetkosceptycznym, przychodzi tutaj z poprawką, która ma zlikwidować przywileje wyborcze mniejszości narodowych w Polsce. To jest osoba, drodzy państwo, która w 2019 r., startując do Sejmu z okręgu opolskiego, startowała z trzeciej pozycji. Żeby to sobie zwizualizować, pomyślcie tak: miał wtedy limit na wydatki kampanii ok. 15 tys. A ja sobie zadałem trud, żeby zinwentaryzować jego materiały wyborcze. I wiecie, drodzy państwo, co się okazało? Że wystarczyło przejechać się po województwie opolskim, żeby zrobić zdjęcia i żeby to później wstępnie wycenić. Plakaty i materiały wyborcze Janusza Kowalskiego na kwotę 350 tys. Czy to jest uczciwe podejście do wyborów? A potem przychodzi tutaj jako moralizator, jako wielki naprawca systemu wyborczego i Kodeksu wyborczego i przynosi skandaliczne poprawki.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełWitoldZembaczyński">Najpierw rozliczcie własnych ludzi za tego typu nietransparentne finansowanie kampanii, a dopiero potem próbujcie wrzucać art. 106 do tej ustawy, bo inaczej okaże się, że każda wasza spółka Skarbu Państwa będzie miała swojego posła, każda wasza agencja rządowa będzie miała swojego posła. Istna patologia PiS. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Jan Szopiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę wyrazić ogromną satysfakcję, że aż dwoje posłów PiS-u zaszczyciło tę dyskusję dotyczącą Kodeksu wyborczego. To bardzo wiele, bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Dobre.)</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#PosełJanSzopiński">Z uznaniem przyjmuję, że aż tak wielu posłów PiS-u jest zainteresowanych tą debatą. Ale rozumiem, że pan prezes wyznaczył wam zadanie, które wy musicie zrealizować. Tylko że pan prezes nie wiedział, a wy zapewne wiecie, że Trybunał Konstytucyjny powiedział wam jasno w roku 2009, że zmiany w tym kodeksie można robić do dnia 12 lutego. Przekażcie to panu prezesowi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Artur Dziambor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełArturDziambor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani poseł Bartuś miała tutaj bardzo ciekawe przemówienie na temat tej ustawy, podczas którego nie powiedziała za dużo, nic, o tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#PosełArturDziambor">Ale przejdźmy do konkretów. Jeżeli tak bardzo jesteście państwo zatroskani o stan polskiej demokracji i o to, żeby jak najwięcej ludzi mogło głosować, to po pierwsze, dlaczego nie dopuszczacie do głosowania przez Internet? System jest, infrastruktura jest, możliwości są. Po drugie, dlaczego chcecie zlikwidować szansę na głosowanie ludzi za granicą i głosowanie kopertowe? Czy pani wie, że np. prezydent Stanów Zjednoczonych jest w ten sposób wybierany? To właśnie głosy ludzi, którzy głosują wysyłkowo, ważą na tym, kto jest prezydentem Stanów Zjednoczonych, i zaważyły ostatnio. A wy chcecie to zablokować.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#PosełArturDziambor">I trzecia, najważniejsza rzecz, techniczna rzecz. Dlaczego w tej ustawie nie ma zmiany, którą zaproponowała PKW, jeżeli chodzi o ilości mandatów z danego okręgu? To jest zmiana wynikająca z demografii. To nie jest kwestia polityczna. Po prostu w danym województwie, w danym okręgu dzisiaj mieszka więcej mieszkańców, a dawniej mieszkało mniej, i dlatego dzisiaj powinno tam być więcej mandatów, a w innych okręgach mniej. Dlaczego tej zmiany nie wprowadzacie? Ja wiem dlaczego. Dlatego że waszym posłom zależy na tym, żeby tego nie wprowadzać. Ale to się powinno wprowadzać automatycznie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełMichałGramatyka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Któryś raz zadaję to pytanie i nie mogę się doczekać odpowiedzi. Nowelizacja mówi, że głosować korespondencyjnie może osoba niepełnosprawna, chora albo powyżej 60. roku życia. Czy taka osoba mieszkająca na stałe za granicą będzie mogła zagłosować korespondencyjnie? Czy to będzie możliwe?</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełMichałGramatyka">Drugie pytanie. Dlaczego zostały zignorowane wszystkie zalecenia Państwowej Komisji Wyborczej, np. oznaczenie formularza zbierania podpisów danymi osoby zbierającej albo umieszczenie daty złożenia podpisu?</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełMichałGramatyka">I wreszcie trzecie pytanie. Dlaczego nie chcecie w dalszym ciągu zezwolić na elektroniczne gromadzenie podpisów na listach poparcia dla kandydatów? Technologicznie jesteśmy do tego przygotowani od dawna. Mężów zaufania chcecie rejestrować właśnie w ten sposób, a dla ludzi, którzy chcieliby poprzeć listy kandydatów, takiej możliwości nie ma.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PosełMichałGramatyka">Bardzo proszę o odpowiedzi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Marcin Kierwiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełMarcinKierwiński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani poseł, pani się zastanawiała nad tym, jaki to jest świetny moment na zmianę w kodeksie. Dla was jest świetny, bo boicie się, że przegracie wybory, skończą się spółeczki, skończą się fuchy i jakoś trzeba pokombinować, żeby jeszcze trochę to potrwało…</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: My się boimy — ale o czym pan poseł mówi? Czy pan zarzuca…)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PosełMarcinKierwiński">…chcecie fałszować te wybory, przecież wszyscy o tym wiedzą.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#PosełMarcinKierwiński">Ale ja mam bardzo konkretne pytanie dotyczące rejestru centralnego. Zakładam, że będzie robił to znany ekspert pan minister Cieszyński. Jak pan zamierza integrować te 2,5 tys. lokalnych rejestrów w jeden rejestr? Czy pan przeprowadził jakieś testy tego systemu? Czy ma pan coś przygotowane? Do tej pory, jeśli chodzi o pana działalność, zawsze znany był pan z tego, że zajmował się pan czymś, a potem okazywało się, że kosztowało to drogo, ktoś na tym zarobił, nic nie miało certyfikatu i wszystko kończyło się w atmosferze wielkiej afery. Tak będzie i tym razem? Przy wyborach też tak będzie pan eksperymentował jak przy respiratorach? Wie pan, to nie jest śmieszne. Ja widzę ten pana przyklejony uśmieszek. Ale my rozmawiamy o fundamentalnych kwestiach, o jakości demokracji. Jak pan się ma tym zajmować, to wiadomo, że będzie drogo i z przekrętem.</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Karolina Pawliczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełKarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszyscy wiemy, że wasze PiS-owskie zmiany w Kodeksie wyborczym, które usiłujecie przeforsować, nie pomogą w wyborach, za to pozwolą dofinansować partyjny aktyw i niosą ze sobą bardzo wiele zagrożeń. Ustawa jest przyjmowana oczywiście w ostatniej chwili, w chaosie, bo bałagan i chaos to wasz synonim, wtedy przecież najlepiej się rządzi.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#PosełKarolinaPawliczak">Ale to, co najważniejsze i najbardziej niebezpieczne — ta ustawa otwiera drogę, kolejną drogę do waszej korupcji, do politycznych układów i wpływów, bez żadnej weryfikacji i nadzoru wyborczego. W związku z tym nie mam żadnych pytań, bo ta ustawa po prostu nadaje się do kosza. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Małgorzata Tracz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełMałgorzataTracz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jedną ze zmian w Kodeksie wyborczym zakładanych przez omawiany projekt jest zwiększenie dostępu do lokali wyborczych dla mieszkańców i mieszkanek małych miejscowości poprzez zwiększenie liczby komisji wyborczych. Pomysł na pierwszy rzut oka wydaje się słuszny i dobry, ale jak wiemy, dobrymi chęciami piekło jest wybrukowane. Należy zadać pytanie, czy zmiana siatki lokali wyborczych w małych miejscowościach nie spowoduje tak naprawdę tylko chaosu. Wyborcy i wyborczynie pójdą do starego lokalu wyborczego i zostaną odprawieni z kwitkiem. Czy macie jakąkolwiek analizę, ilu wyborców i wyborczyń takie zmiany będą dotyczyć? Czy macie jakąkolwiek analizę, jak będzie wyglądać potencjalna siatka lokali wyborczych, chociażby w kilkunastu gminach? Bo ja nie mam pewności, że te zmiany będą profrekwencyjne. Mam wrażenie, że jak zawsze takimi ustawami na ostatnią chwilę wprowadzicie chaos i ta frekwencja będzie jeszcze mniejsza.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Gawkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy zadać fundamentalne pytanie: Po co w roku wyborczym Prawo i Sprawiedliwość wprowadza zmiany w Kodeksie wyborczym? Prawo i Sprawiedliwość wprowadza zmiany w Kodeksie wyborczym, bo chce Polakom ukraść wybory, chce Polakom ukraść święto demokracji. Prawo i Sprawiedliwość chce zamienić święto demokracji w święto jednej partii — partii, która będzie prowadziła politykę związaną z ustawianiem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Jeżeli chcecie uniknąć takich oskarżeń, przyjmijcie poprawki, które będą wprowadzały zmiany w ustawie — Kodeks wyborczy od 2025 r. Wprowadźcie długie vactio legis. Wykreślcie te wszystkie elementy, o których dzisiaj tutaj mówiliśmy, i zgódźcie się na to, aby prawo wyborcze było przygotowywane poza okresem wyborczym. Wtedy znikną pytania, a zacznie się normalna praca.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Waldy Dzikowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cóż takiego, koleżanki i koledzy z PiS-u, się stało, że likwidujecie wasz genialny pomysł z 2018 r., a mianowicie powstanie dwóch komisji — do spraw przeprowadzania wyborów i do spraw ustalania wyników wyborczych? W tak bohaterski sposób walczyliście przecież o powstanie tych komisji. Jakie negatywne doświadczenia pojawiły się w międzyczasie? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełWaldyDzikowski">Po drugie, twierdziliście przez długi czas, że nie można zmieniać Kodeksu wyborczego na pół roku przed wyborami. Okazało się oczywiście, że nie przeczytaliście orzeczenia TK, trzykrotnie przedstawianego, bo od pierwszej czynności wyborczej. To dopiero tak.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#PosełWaldyDzikowski">Dzisiaj twierdzicie, że to jest nieistotna zmiana, że istotną zmianą nie jest wprowadzenie dodatkowych 6 tys., 10 tys. obwodów wyborczych. To następna bzdura, bo to jest istotne. To nie jest tylko i wyłącznie zmiana sposobu głosowania. 6 tys., 10 tys. to jest istotna zmiana i nadal postępujecie niezgodnie z konstytucją, przeprowadzając, forsując ten Kodeks wyborczy.</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#PosełWaldyDzikowski">I ostatnia rzecz. Twierdzicie, że trzeba zmienić Kodeks wyborczy, bo w 2014 r. w wyborach samorządowych dokonano fałszerstw, bo było, że tak powiem, gdzieś ok. 16–17% głosów nieważnych w sejmiku. To jest oczywiście następną ewidentną bzdurą, bo we wszystkich wyborach samorządowych w sejmiku było między 11 a 12. Źle przygotowana wtedy broszura wyborcza spowodowała taki większy wynik. Znaczy, wszystkie rzeczy, które uzasadniacie pod tego Kodeksu wyborczego powstanie… i nowelizacja jest fałszywa, zgoła fałszywa i chodzi wam tylko o jedno: aby, że tak powiem, zaprowadzić swoich wyborców — i przywieźć, i odwieźć — do urn wyborczych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponad 50 organizacji obywatelskich, które specjalizują się w monitorowaniu procesów wyborczych, przyjęło stosowne stanowisko, w którym m.in. podnosi kwestie… W związku z tym chciałbym zapytać posła sprawozdawcę czy przedstawicieli rządu, czym jest spowodowany fakt, że w składzie okręgowych i rejonowych komisji wyborczych zastępujecie sędziów ludźmi z wykształceniem prawniczym. Co jest powodem: sędziowie nie chcą pracować, są obciążeni, za mała dieta dla nich? Skąd te wasze przemyślenia w tej sprawie? W związku z powyższym pytam o to wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Sędziowie są uczciwi.)</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Po drugie, przekazanie rządowi administrowania rejestrem wyborców, co oznacza centralizację. Chciałbym zapytać pana ministra, co legło u podstaw takiego rozwiązania i czy tutaj nie ma jakichś zagrożeń związanych z wprowadzeniem tego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Ostatnia kwestia dotyczy mężów zaufania, tego, że to ten, który ma być kontrolowany, czyli przewodniczący komisji obwodowej, będzie decydował o tej półdiecie dla męża zaufania. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Klaudia Jachira.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli naprawdę zależy wam na zwiększeniu frekwencji, to przyjmijcie naszą poprawkę dotyczącą przywrócenia głosowania korespondencyjnego za granicą. Naszej Polonii, która ma pełne konstytucyjne prawo do oddania głosu, z wyborów na wybory utrudnia się udział w głosowaniach. Przecież za granicą są setki, czasem nawet tysiące kilometrów, aby dostać się do punktu wyborczego, ale to nie może być przeszkodą uniemożliwiającą oddanie przez Polonię głosu. Co więcej, traktujecie Polonię jako obywateli i obywatelki drugiej kategorii, bo nie dopuszczacie do głosowania korespondencyjnego nawet tych, którzy są do tego uprawnieni w kraju. Dlaczego moja 82-letnia babcia mieszkająca na stałe we Francji nie może wysłać swojego głosu? W czym jest gorsza od swojej rówieśniczki i rodaczki mieszkającej na stałe w Polsce? Apeluję: zadbajmy o Polonię i zwiększmy tym samym frekwencję. Przyda się to dużo bardziej niż wasze marzenia, by głosowania odbywały się najlepiej w każdym kościele, a głosy liczyli księża.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Paweł Krutul.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełPawełKrutul">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Droga Młodzieży! To super, że odwiedzacie Sejm. Spójrzcie, ile mamy posłów z Prawa i Sprawiedliwości, kiedy debatujemy nad poprawą Kodeksu wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PosełPawełKrutul">Normalnie zasiada ponad 200 osób. Czy wyobrażacie sobie takie lekcje, że jest was zaledwie tylu na sali lekcyjnej? To jest śmiech i żenada.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: A z Lewicy ile jest?)</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Czterech.)</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#PosełPawełKrutul">Prawo i Sprawiedliwość, Solidarna Polska nie powinna gmerać przy Kodeksie wyborczym w roku wyborczym. Czego się boicie, czego się obawiacie? Przegranych wyborów. To po prostu się ziści w październiku. Wszystko zrobimy, żeby tak było. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Idźcie do wyborów.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Joanna Fabisiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest dyskryminująca dla Polaków mieszkających za granicą, których bardzo często prosiliśmy i prosimy o pomoc, uzasadniając, że Polska jest jedna: jedni mieszkają w ojczyźnie, a inni poza jej granicami. Jest dyskryminująca, bowiem nie daje możliwości. O głosowaniu korespondencyjnym wiele tutaj było mowy. Czy pani poseł sprawozdawca ma świadomość, że w Londynie były komisje, w których było 18 tys. wyborców lub 22 tys. wyborców? Czy jest możliwość, czy ci ludzie mogli zagłosować? Nie mogli. Po ile godzin stali w kolejkach? Dlaczego nie ma? Czy poprawki, o których pani mówi… I bardzo mi było przykro. Nie wszyscy są w komisji. Pani obowiązkiem było zreferować merytorycznie poprawki. Mam nadzieję, że w tych poprawkach znajdzie się i taka, która będzie mówiła o tym, że poza granicami będzie także zwiększona liczba punktów wyborczych, komisji okręgowych. W przeciwnym razie 22 tys. wyborców na jednej liście uniemożliwia… Nie tak daleko, w Wielkiej Brytanii…</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: No właśnie tak przygotowywaliście wybory, dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełJoannaFabisiak">Proszę nie mówić, że ktoś przygotował. Po 8 latach oczekujemy, że państwo zrobicie te wybory prawidłowo, tak żeby nikt nie był dyskryminowany. Młodzi ludzie będący w drugim, trzecim pokoleniu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zmierzamy do końca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PosełJoannaFabisiak">…chcą głosować i pytają, pytają nas, pytają ludzi pracujących w Komisji Łączności z Polakami za Granicą, gdzie mamy głosować, jak mamy głosować, co oni wyprawiają. I to pytanie zadaję państwu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Monika Falej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełMonikaFalej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! I pusta strono Prawa i Sprawiedliwości!</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę nas nie obrażać.)</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#PosełMonikaFalej">Po co PiS chce zmienić Kodeks wyborczy tuż przed wyborami? Ano, proszę państwa, po pierwsze — pieniądze, po drugie — pieniądze, po trzecie — pieniądze, a po czwarte — władza. Na dowód tego, proszę państwa, art. 106, w którym jasno jest zapisane, że agitację wyborczą może prowadzić każdy komitet wyborczy i każdy wyborca, czyli również każdy sympatyk, sympatyczka, kolega, koleżanka pana Obajtka. Wiemy, że lubi on oferować pieniądze swoim kolegom i koleżankom, więc mogą oni również poza komitetami wyborczymi prowadzić agitację za pieniądze, które nie będą w ogóle rejestrowane. A więc jasna sprawa, po co ta zmiana. Choć jest ryzyko, że w ogóle ta ustawa nie wejdzie, bo istnieje możliwość niedotrzymania terminu jej wprowadzenia. Wystarczy tylko, że Senat będzie rzetelnie tę ustawę sprawdzać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę nas nie obrażać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Mariusz Witczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełMariuszWitczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełMariuszWitczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! PiS-owi nigdy nie chodziło o zwiększanie frekwencji. Nie opowiadajcie nam bajek, że zależy wam na zwiększeniu frekwencji wyborczej. Wam zależy oczywiście na zwiększeniu poparcia dla PiS-u. Ta nowela uzupełnia dwie wcześniej podjęte ustawy. Chodzi mianowicie o przekazanie 3 mld zł na rządowe media propagandowe oraz uchwalenie lex pilot, czyli faworyzowanie na pilocie kanałów mediów propagandowych, mediów rządowych. I tą ustawą, tymi tzw. małymi obwodami, które według was miałyby zwiększać frekwencję, domykacie całą koncepcję polegającą na tym, że właśnie do tych obwodów ma docierać propaganda rządowa czy ma ona zdominować w tych obwodach przekaz informacyjny. Już dzisiaj było mówione o tym, że jesteście politykami, którzy zdemolowali przez lata system wyborczy i zdegenerowali zasadę równości wyborów. Jesteście zaopatrzeni w ogromne pieniądze, w ogromne możliwości przez zawłaszczenie państwa i teraz domykacie tę koncepcję zawłaszczeniem państwa.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PosełMariuszWitczak">Chcę wam tylko powiedzieć, że na szczęście jest taka zasada, że wtedy kiedy zmieniacie ordynację, to zazwyczaj przegrywacie wybory. Tak było w 2006 r. De facto przegraliście też wybory samorządowe w 2018 r. Wtedy również kolanem dopychaliście ordynację wyborczą. I przegracie wybory parlamentarne w 2023 r., również w roku wyborczym próbując zmienić ordynację wyborczą. To was czeka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panią poseł Skowrońską wpisujemy na listę oraz pana posła także.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A teraz prosimy panią poseł Ewę Kołodziej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełEwaKołodziej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cel niby słuszny: ujednolicenie rejestrów wyborców, ale wykonanie jak zawsze, po PiS-owsku. Pod płaszczykiem modernizacji i usprawnienia systemu rząd nakłada kolejne obowiązki na samorządy. To na gminach będzie spoczywał obowiązek aktualizacji danych. W art. 18 ust. 9 wskazują państwo wprost: Aktualizacja danych zgromadzonych w Centralnym Rejestrze Wyborców przez gminę jest zadaniem zleconym gminie. Na tę kwestię zwracają uwagę choćby eksperci Fundacji im. Stefana Batorego, którzy taki zabieg uznają za pozorne działanie. Dlaczego zatem rząd nie zaproponował ujednolicenia i usprawnienia obecnego systemu teleinformatycznego służącego prowadzeniu rejestrów wyborców i przepływowi danych między gminami?</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PosełEwaKołodziej">Moje drugie pytanie związane jest z inną wątpliwością ekspertów Fundacji im. Stefana Batorego. Dlaczego aż trzech ministrów: cyfryzacji, spraw wewnętrznych i administracji oraz spraw zagranicznych ma mieć dostęp do nowej centralnej bazy wyborców…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełEwaKołodziej">…jako administratorzy danych osobowych wyborców? Zalecenia Komitetu Ministrów Rady Europy wskazują jednoznacznie, że tylko osoby powołane przez organy wyborcze powinny mieć dostęp do centralnej infrastruktury serwerów danych elektronicznych.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ewa, kończ.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełEwaKołodziej">W Polsce zatem powinni to być przedstawiciele Państwowej Komisji Wyborczej. I pytam: Dlaczego zatem tak nie będzie w naszym kraju? Dziękuję ślicznie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Piotr Borys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełPiotrBorys">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To wasza obłuda i cynizm, to strach, który zajrzał wam w oczy przed przegraną w wyborach tego roku. Bo gdybyście byli rzetelni i uczciwi, to w ciągu 7 lat mielibyśmy w pełni korespondencyjne wybory, być może nawet głosowanie za pomocą Internetu i szereg innych ułatwień. Przez 7 lat nie zrobiliście nic, a teraz, kiedy grunt pali wam się pod nogami, kiedy waszym milionerom grozi utrata ciepłych posadek, robicie w pośpiechu zmianę tej ustawy. Ta ustawa ograniczy w zasadniczy sposób dostępność do uczestnictwa w wyborach Polonii, która powinna mieć szczególne prawo do tego, aby zyskać ułatwienia, a nie utrudnienia. Do dzisiaj tak naprawdę w wielu miejscach Polski nie znamy liczby dodatkowych lokali, nie wiemy, jak np. będziemy limitować mężów zaufania, którzy mogą się do lokalu zgłosić w liczbie kilkudziesięciu albo kilkuset. Wszystko po to, żebyście mieli podstawy do tego, aby w razie czego unieważnić przegrane wybory.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełPiotrBorys">Przegracie te wybory przez własny cynizm, a dokładnie przez złe intencje, które przyświecają tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Szanowni państwo, z racji, że dopisałem więcej osób, pomimo że lista była zamknięta, będę respektował te 60 sekund. Chodzi o to, żeby nie przekraczać tego czasu.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: A jak odbierzemy go tym wcześniejszym?)</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Truskolaski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełKrzysztofTruskolaski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełKrzysztofTruskolaski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wy pod przykrywką zwiększenia frekwencji chcecie zrobić wszystko, żeby te wybory sfałszować, ale my na to nie pozwolimy. Zmienianie ordynacji wyborczej w roku wyborczym jest po prostu skandalem. A największą hipokryzją jest fakt, że osobą reprezentującą premiera dzisiaj na tej sali jest pan Janusz Cieszyński. Chyba gorszym wyborem byłby tylko pan Sasin, który już raz odpowiadał za organizację wyborów i straciliśmy przez to jako państwo ponad 80 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Konrad Frysztak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełKonradFrysztak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! I prawa strono, prawie pusta! Tak właśnie jesteście zainteresowani tym, żeby zmienić Kodeks wyborczy.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Bo my pracujemy.)</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#PosełKonradFrysztak">Was tak naprawdę interesuje tylko zachowanie tego, by dalej próbować utrzymać większość w rządzie. Spadają wam sondaże…</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Ast: Do góry idą.)</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#PosełKonradFrysztak">…to próbujecie robić szacher-macher z Kodeksem wyborczym. Ale ja jestem spokojny, bo po pierwsze, za to się weźmie pan minister, a jak wiemy, z respiratorami mu się tak udało, jak się udało. A po drugie, za każdym razem, kiedy to zmienialiście, przegrywaliście wybory. Po trzecie, szanowni państwo, mam konkretne pytanie: Dlaczego nie rozszerzacie katalogu osób, które mogą brać udział w wyborach korespondencyjnie? Kiedy był COVID, tak bardzo chcieliście wybrać Andrzeja Dudę na prezydenta, że wtedy za wszelką cenę, za 70 mln zł wydrukowaliście karty do głosowania i uważaliście, że można zrobić wybory korespondencyjne. A teraz co? A teraz cisza. Korespondencyjnych wyborów nie ma. A to byłaby prawdziwa profrekwencyjna akcja.</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Piątkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Niektórym rozwiązaniom zaproponowanym przez posłów PiS można by nawet przyklasnąć, gdybyście kierowali się państwo dobrymi intencjami, ale przecież tak nie jest. Wam chodzi wyłącznie o to, żeby pokonać opozycję w czasie najbliższych wyborów. I żeby tak się stało, jesteście gotowi zrobić absolutnie wszystko, złamać wszelkie zasady demokratycznego państwa, z zachowaniem przejrzystości i transparentności włącznie. Świadczy o tym fakt, że procedujecie nad takimi zmianami w roku wyborczym, świadczy o tym fakt, że jest to projekt poselski, czyli taki, który nie musi być konsultowany społecznie, a wreszcie świadczy o tym 21 poprawek złożonych w ostatniej chwili. Czyli mamy tu do czynienia z typową patolegislacją. A jest tu jeszcze słynny art. 106, chodzi o możliwość prowadzenia kampanii wyborczej przez wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o spokój, szanowni państwo posłowie, i szacunek dla zadających pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Słynny art. 106 — możliwość prowadzenia kampanii wyborczej przez wszystkich. Jedno pytanie.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: O tym właśnie dyskutujemy, o art. 106.)</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Czy już wszystkich swoich prezesów, wiceprezesów, dyrektorów, członków rad nadzorczych przypisaliście konkretnym kandydatom Prawa i Sprawiedliwości, którym marzy się zdobycie mandatów?</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Dariusz Joński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełDariuszJoński">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PosełDariuszJoński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszyscy się zastanawiają, dlaczego PiS zmienia Kodeks wyborczy w roku wyborczym. Wydaje się, że odpowiedź jest oczywista: chodzi o kasę, władzę i wolność, o te trzy kwestie. Otóż art. 106 odpowiada na wszystkie te wątpliwości, bo mówi się w nim wprost: jeśli ta ustawa wejdzie w życie, to każdy obywatel, ale również, uwaga, przestępca i mafioso, będzie mógł mieć swojego posła. Dlaczego? Dlatego, że każdy z nich będzie mógł kupić bilbordy, plakaty dla kandydata.</u>
          <u xml:id="u-101.2" who="#PosełDariuszJoński">I teraz, panie ministrze Cieszyński, mogę sobie wyobrazić, że instruktor narciarstwa, który sprzedał wam bezużyteczne maski za 5 mln zł i do dzisiaj nie odpowiedział karnie, nagle wpłaca na kampanię kandydata PiS bądź kupuje mu bilbordy albo że ożywa handlarz bronią, który do dzisiaj nie oddał 50 mln zł, i nagle też kupuje plakaty i bilbordy. Otóż to jest oczywiste. Ktoś pisze ustawę dla tych, którzy chcą się odwdzięczyć. Tylko w takiej sytuacji jest jedno pytanie: Kto tak na dobrą sprawę po tych wyborach będzie rządził Polską, skoro wprowadzacie takie prawo?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Mateusz Bochenek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełDariuszJoński">I ostatnie pytanie: Czy prawdziwą intencją jest tu zbudowanie, stworzenie oligarchii? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełMateuszBochenek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Słuchając pani poseł wnioskodawcy, można by uznać, że ten projekt jest niemal idealny, prodemokratyczny, profrekwencyjny. Tymczasem pani poseł składa 21 poprawek i samo to świadczy już o jakości przygotowanego przez posłów większości sejmowej projektu. A przecież nad tym projektem proceduje się w okresie już rozpoczynającej się kampanii wyborczej, w roku wyborczym, w przeddzień ciszy legislacyjnej. I to są te podstawowe wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełMateuszBochenek">Stąd też pytanie: Dlaczego postanowiliście państwo zająć się tymi zmianami w Kodeksie wyborczym teraz, a nie wykorzystaliście czasu pomiędzy wyborami prezydenckimi a tymi, które odbędą się jesienią? Odpowiedź jest oczywista i sama się nasuwa: powiązane jest to z słabnącymi wynikami sondażowymi Prawa i Sprawiedliwości. Nie chcecie wykorzystać formuł wyborów korespondencyjnych, wyborów elektronicznych, głosowania przez pełnomocnika. Dlaczego nie odwołujecie się właśnie do tych formuł, tylko zmieniacie zapisy kodeksu tak naprawdę pod siebie?</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmiana prawa wyborczego nawet po pracach w komisji nadal budzi ogromne zastrzeżenia i trudno się temu dziwić. PiS składa 21 poprawek. To jak napisaliście tę ustawę? Żaden szanujący się rząd nie wprowadzałby tak daleko idących zmian w procesie organizacji i przeprowadzania wyborów na kilka miesięcy przed nimi. Organizacje społeczne mówią wprost, że sposób procedowania nad projektem i zawarte w nim zapisy to zwyczajnie oznaka braku szacunku dla wyborców.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Czemu ma służyć wymóg dla obserwatorów społecznych i mężów zaufania dotyczący niezwłocznego usunięcia filmów i zdjęć zawierających nieprawidłowości po zgłoszeniu ich na nieistniejącą dzisiaj i niesprawdzoną platformę internetową? Czemu ma służyć przekazywanie rządowi administrowania rejestrem wyborców? Przecież to oznacza centralizację danych wyborców i zarządzanie nimi de facto bez żadnej zewnętrznej kontroli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Robert Tyszkiewicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełRobertTyszkiewicz">Panie Marszałku! Chciałem jako przewodniczący sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą zwrócić się do pana posła wnioskodawcy i do pani poseł sprawozdawcy z apelem, który jednobrzmiąco kieruje do nas cała Polonia świata: przywróćmy wybory korespondencyjne w obwodach zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PosełRobertTyszkiewicz">To jest powszechne oczekiwanie naszych rodaków, bez względu na jakiekolwiek podziały i sympatie polityczne czy partyjne. W ostatnich wyborach w 2020 r. ponad 90% naszych rodaków za granicą oddało swoje głosy w trybie korespondencyjnym. Usunięcie tej możliwości, nieprzywrócenie tej możliwości grozi katastrofą frekwencyjną w wyborach zagranicznych. Złożyliśmy w tej sprawie poprawkę. Pani poseł sprawozdawca mówiła dziś o teście prawdziwości intencji. To chcę powiedzieć pani poseł: głosowanie nad poprawką przywracającą głosowanie korespondencyjne dla naszych rodaków za granicą będzie testem prawdziwości waszych intencji, jeżeli chodzi o profrekwencyjny charakter tych zmian w Kodeksie wyborczym. Gorąco apeluję o poparcie tej poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Elżbieta Gapińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełElżbietaGapińska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak Polacy słyszą słowa „demokracja”, „wolne wybory” odmieniane przez przypadki przez posłów PiS-u, to już wiedzą, że będziecie coś kombinować przy wyborach. I tak jest. Mieliście 8 lat na to, żeby zmienić Kodeks wyborczy. Co zrobiliście? Nic nie zrobiliście. Zainteresowaliście się tym teraz. Dlaczego? Bo wiecie, że przegracie te wybory, i chcecie temu zapobiec. Mówicie o zwiększeniu frekwencji, ale chcecie to robić tylko tam, gdzie będzie to działało na waszą korzyść, i tylko w taki sposób, aby to działało na waszą korzyść. Na wsi — tak, ale korespondencyjnie to już nie, bo chcecie utrudnić głosowanie tym, którzy w większości na was nie głosują. To my otrzymujemy więcej głosów od Polonii, więc Polonii utrudniacie głosowanie. Finansowanie kampanii wyborczej było dotąd jasne, przejrzyste i zrozumiałe. Teraz art. 106 spowoduje, że takie nie będzie. Chcecie stworzyć sytuację, w której można będzie podważyć wyniki wyborów. Najpierw manipulowaliście przy wyborach samorządowych, teraz chcecie manipulować przy parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Zofia Czernow.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Prawo wyborcze powinno być jasne, czytelne, powszechnie znane i akceptowane. Powinno gwarantować demokratyczne wybory. Tymczasem PiS w czasie ciszy legislacyjnej rozpoczął prace nad zmianą Kodeksu wyborczego. Dziś, o ironio, w dniu głosowania nad tym projektem czy tymi projektami PiS zgłasza 21 poprawek. Jakie to poprawki? Kiedy posłowie poznają merytoryczną treść tych poprawek? Czy dzisiaj wieczorem, w czasie głosowania? To jest metoda PiS: działać z zaskoczenia, w ostatniej chwili, aby osiągnąć swój cel. Fikcją jest bowiem wasza troska o prawidłowe, przejrzyste i uczciwe wybory. Jest odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PosełZofiaCzernow">Czy wśród tych poprawek jest poprawka dotycząca obowiązku informowania wyborców o terminie i miejscu głosowania?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełZofiaCzernow">A wybory korespondencyjne? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Cezary Grabarczyk.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wybory to istota demokracji. Demokratyczne reguły prawa wyborczego przesądzają o tym, jak wygląda demokracja w danym kraju. Nie może być tak, że zmienia się reguły gry w jej trakcie, zmieniając m.in. zasadę równości. Tylko szuler zmienia reguły gry, oszukując partnerów. Wprowadzacie zmianę w art. 106 w taki sposób, że łamiecie tę podstawową zasadę, ten podstawowy przymiot równości prawa wyborczego. Agitację będzie mógł prowadzić każdy wyborca. W związku z tym nie będą się liczyły żadne limity.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Czy dlatego spółki Skarbu Państwa w tej chwili masowo rezerwują bilbordy na czas kampanii wyborczych? — pytam pana wnioskodawcę i panią sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Grabczuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem wielkim zwolennikiem tego, by ułatwiać dostęp do wyborów. Jestem wielkim zwolennikiem tego, by jak najwięcej osób brało udział w wyborach i mogło głosować. Ale jestem przeciwnikiem tego, by zmieniać reguły wtedy, kiedy wychodzi się na mecz, kiedy mecz się rozpoczął, zmieniać reguły w ostatniej chwili. Państwo rządzicie praktycznie ósmy rok. Co do tej pory robiliście? Dlaczego do tej pory nie zmieniliście tych zasad? Dzisiaj, kiedy jest głosowanie, mówicie, że wprowadzacie jeszcze ponad 20 poprawek.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Dlaczego państwo wyrzucacie wybory korespondencyjne? W ostatnim okresie wzięło w nich udział 600 tys. osób. Dlaczego państwo wprowadzacie jawne finansowanie kampanii wyborczej dla ludzi PiS-u przez spółki Skarbu Państwa? To jest nieuczciwe i to wszystko w was uderzy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Katarzyna Lubnauer.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Panie Marszałku! Przede wszystkim chciałam pochwalić PiS, bo podobno zgodnie z jedną z poprawek ma być tak, że jeżeli kogoś już zawieziecie do urny wyborczej, to również przywieziecie go z powrotem do domu.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#komentarz">(Poseł Witold Zembaczyński: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#PosełKatarzynaLubnauer">To jest ruch w dobrym kierunku, szczególnie biorąc pod uwagę te 40% linii autobusowych, które zniknęły za waszych rządów.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#komentarz">(Poseł Teresa Pamuła: Za waszych rządów.)</u>
          <u xml:id="u-121.5" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Natomiast mam jedno pytanie: Czy ten autobus, który postawicie przed kościołem, będzie jeden na dwa kościoły, czy przy każdym kościele będzie jeden? I drugie pytanie: Czy ksiądz, nawet jeżeli ma mniej niż 60 lat, zostanie zabrany z kościoła, czy w nim zostawiony? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Adam Szłapka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełAdamSzłapka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! PiS ma już całkiem niezłe doświadczenie w manipulacji przy ordynacji wyborczej. Już w 2006 r. próbowaliście zmienić ordynację do samorządu i blokować listy. Skończyło się to waszą porażką. Ale dyskusja o Kodeksie wyborczym jest dobrym momentem, żeby przypomnieć największą katastrofę, której jesteście autorem, czyli tzw. wybory kopertowe. Radziłbym wam wszystkim robić zrzutkę, bo te 70 mln z budżetu państwa, które zmarnowano, będzie trzeba oddać co do złotówki, a sam Sasin może nie dać rady.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Marta Wcisło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełMartaWcisło">Panie Marszałku! Panie Ministrze od wszystkiego, od respiratorów Cieszyński! Niech pan zmieni tytuł ustawy. Nie Kodeks wyborczy, tylko ustawka — Kodeks wyborczy, bo ta ustawa wcale nie służy obywatelom. Ta ustawa ma służyć wam — niech pan się nie śmieje, to nie jest śmieszne, panie ministrze — ma służyć temu, abyście w sposób niekontrolowany, nietransparentny mogli prowadzić kampanię wyborczą i agitację wyborczą. Bo w art. 106 ust. 1 czytamy: Agitacja wyborcza może być prowadzona przez każdy komitet wyborczy i każdego wyborcę. Każdy wyborca, każdy wasz prezes spółki Skarbu Państwa, każdy Obajtek, każda fundacja finansowana przez spółki Skarbu Państwa może wykupić 100, 200 bilbordów, może kupić reklamy, co jej się podoba. Bez limitów, bez kontroli. To jest projekt bilbord PiS-owski plus.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PosełMartaWcisło">Wy mówicie o transparentności, panie ministrze? To jest kpina z ludzi, z obywateli, z demokracji. Skandal!</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Barbara Bartuś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytania do pana posła wnioskodawcy. Pierwsze pytanie, które chcę skierować do pana przewodniczącego Marka Asta, dotyczy uzasadnienia tego projektu. Chciałabym, żeby pan poseł odniósł się do tego, dlaczego opozycja tak bardzo boi się wprowadzenia ułatwień w skorzystaniu przez Polaków ze swojego czynnego prawa wyborczego. To jest moje pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#PosełBarbaraBartuś">A drugie pytanie: Gdzie w tym poselskim projekcie w ogóle jest mowa o Prawie i Sprawiedliwości? Cały czas w swoich pytaniach, w swoich atakach odnosiliście się do Prawa i Sprawiedliwości. Atakujecie moją partię, Prawo i Sprawiedliwość. Kłamiecie, rzucacie oszczerstwa. Gdzie w tych projektach w ogóle jest mowa o jakiejkolwiek partii? Gdzie w tych projektach jest mowa o Prawie i Sprawiedliwości? Dlaczego państwo tak bardzo boicie się Prawa i Sprawiedliwości? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Krystyna Skowrońska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Mam marzenie, aby wybory były demokratyczne, czyste, uczciwe…</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#PosełKrystynaSkowrońska">…i aby ludzie wybierali najlepszych. I wszyscy polscy obywatele, którzy popierają demokrację, mają takie marzenie.</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Ale państwo z PiS-u takich marzeń nie macie. Agitacja — każdy wyborca może kupić, ile chce bilbordów. Dotychczasowa praktyka, panie ministrze… Możemy sobie o tym powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Ale się pan cieszy.)</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Respiratory, maseczki, polskie szwalnie, wybory kopertowe. Trzeba więcej? Trzeba więcej tych argumentów?</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Koperty mi się z czym innym kojarzą.)</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Ile Obajtek będzie wykupywał bilbordów? I dla kogo, pani poseł Bartuś. Ile będzie inny członek spółki Skarbu Państwa wykupywał bilbordów? A kto kupi bilbordy dla pani poseł Teresy Pamuły z PiS-u?</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Szanowni Państwo! Marzą nam się, i tym wszystkim uczciwym, demokratyczne, rzetelne i dobrze przeprowadzone wybory.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Dariusz Klimczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Ile to będzie kosztowało, jeżeli chodzi o mężów zaufania?</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#komentarz">(Poseł Teresa Pamuła: Panie marszałku, ad vocem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Dariusz Klimczak teraz zabiera głos.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#komentarz">(Poseł Teresa Pamuła: Ale ja się muszę odnieść do tego.)</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ale teraz zabiera głos pan poseł Dariusz Klimczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Tak, odniesie się pani.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Sprawa pierwsza, czyli możliwość głosowania w obwodach, które są małe — mieszka tam ok. 200 osób. Z mojego doświadczenia, pewnie z waszego także, wynika, że są takie miejscowości, które nie mają żadnej instytucji publicznej, gdzie można by zlokalizować lokal wyborczy. Co wtedy zrobicie? Przywieziecie kontener? A może w sklepie, o ile tam jest sklep, zorganizujecie tego typu wybory?</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Ast: Czytaj projekt, tam jest odpowiedź na to.)</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#PosełDariuszKlimczak">To jest naprawdę bardzo poważna sytuacja, ponieważ jest idea, żeby stworzyć w mniejszym obwodzie, ale może do tego najprawdopodobniej nie dojść.</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#PosełDariuszKlimczak">Druga sprawa — dowożenie do wyborów. Pytanie zasadnicze: Czy w tym busie czy autobusie, który będzie jechał, może jeździć kandydat? Bo jak znam niektórych kandydatów z mojego okręgu wyborczego, jeden o imieniu Antoni, on na pewno będzie jeździł.</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#PosełDariuszKlimczak">Trzecia sprawa: Czy w takim autobusie będzie zabroniona możliwość serwowania kateringów? Na to też musicie odpowiedzieć, bo jak znam waszych kandydatów, to do wszystkiego się posuniecie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#komentarz">(Poseł Teresa Pamuła: Bardzo proszę…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł, odniesie się pani na koniec.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A teraz pan poseł Krzysztof Paszyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Szanowny Panie Marszałku! Panie, Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Ta debata i wypowiedzi prezesa Kaczyńskiego dowodzą jednego, że posłowie PiS-u bardzo rzadko bywają na terenie wsi kościelnych, pewnie prawie w ogóle. Ja w imieniu mieszkańców właśnie tzw. wsi kościelnych mam do was bardzo istotne pytanie. Dzwonili do mnie, pisali. Bo jak wygląda rzeczywistość? Bardzo często już dzisiaj na terenie tych rozległych sołectw tzw. kościelnych są dwie, a czasami trzy obwodowe komisje wyborcze. I ta zapowiedź prezesa Kaczyńskiego zasiała wielki niepokój wśród tych społeczności. Bo oni dzisiaj się boją, że PiS im dwie zlikwiduje i uczyni tylko jedną komisję obwodową w takim sołectwie. Więc bardzo dobrze, abyście dzisiaj tu, panie ministrze, się z tego wytłumaczyli, uzmysłowili prezesowi Kaczyńskiemu, jak naprawdę ta polska rzeczywistość dzisiaj wygląda, bo widać z tym nie jest najlepiej.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Propozycje PSL-u — od kolejnej kadencji, od kolejnych wyborów te propozycje wchodzą w grę. Przywróćmy głosowanie korespondencyjne, przywróćmy i wprowadźmy z myślą o młodych ludziach głosowanie przez Internet. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Dariusz Łącki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest złe, to jest zła ustawa. To jest prawo, które znowu psujecie, psujecie prawo w Polsce. Psujecie to prawo tak, że już każdy to widzi, że nie powinniście rządzić. Ale ze względu na to, że jest to ważna ustawa, ja bym nawet ją poparł wbrew mojemu klubowi, gdybyście wprowadzili dwie poprawki do tych 21.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PosełArturŁącki">Pierwsza poprawka — proponuję, że wydłużamy głosowanie do 2 dni. A druga poprawka — robimy je w piątki i w soboty. Kończymy z głosowaniami w niedzielę. Skończy się wtedy agitacja z ambon i może będzie to wtedy bardziej sprawiedliwe. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">I przepraszam pana posła za zmianę imienia.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#komentarz">(Poseł Artur Łącki: Nie szkodzi.)</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Mówił pan poseł Artur Łącki.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Listę osób zapisanych do pytań zamyka pan poseł Piotr Kaleta.</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Teraz cr?me de la cr?me.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełPiotrKaleta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie marszałku, dziękuję za grzeczność, za dopisanie. Wysoka Izbo! Powiem tak. Tacy jesteście nieprzyjemni, niegrzeczni. Już nie chcę wracać do tych rzeczy, które trzeba wam ciągle przypominać, że wymieniacie nazwiska posłów — tylko z nazwiska, nie z imienia. To świadczy o waszej beznadziejnej kulturze, ale jesteście tacy, jacy jesteście. Nie możemy wymagać zbyt wiele.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PosełPiotrKaleta">Proszę państwa, tak się mocno troszczycie o to, że Prawo i Sprawiedliwość, wprowadzając kwestię dotyczącą zmiany w Kodeksie wyborczym, przegra wybory. Jeżeli jesteście o tym przekonani, to po prostu nas poprzyjcie. To chyba jest coś absolutnie oczywistego. Przecież tu non stop się przewija, że przegramy wybory. To poprzyjcie te rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PosełPiotrKaleta">Proszę państwa, chciałbym się odnieść do jednej rzeczy. Jeden z posłów z Koalicji Obywatelskiej, który tutaj występował przede mną, był łaskaw powiedzieć o tym, że zawsze coś majstrujemy przy wyborach i te wybory przegrywamy. Ja sobie przypominam, jak ten właśnie poseł w kadencji w latach 2007–2011 razem ze mną zasiadał w izbie wyższej, w Senacie, i był odpowiedzialny za wprowadzenie jednomandatowych okręgów wyborczych. Tak spartaczonej ustawy Biuro Legislacyjne Senatu jeszcze nie widziało. W związku z tym zastanówcie się, co mówicie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Piotr Benedykt Zientarski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełPiotrBenedyktZientarski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ja krótko powiem o bardzo istotnej rzeczy, która pojawiła się w wyniku wczorajszej dyskusji na posiedzeniu Komisji Łączności z Polakami za Granicą. Uważam, że absolutnie niezbędne jest wprowadzenie poprawki, żeby umożliwić Polakom mieszkającym za granicą głosowanie korespondencyjne, bo przecież słyszeliśmy — byli przedstawiciele Polonii, m.in. amerykańskiej, kanadyjskiej — o sytuacji, w której do obwodu jest ponad 1 tys. km. Trudno w takim razie sobie wyobrazić, żeby ci obywatele, którzy mają konstytucyjne prawo zagłosować, mieli wynajmować samolot, żeby dostać się właśnie do obwodowej komisji wyborczej. To wprost uniemożliwia im głosowanie, nie tylko utrudnia, ale wprost uniemożliwia. Dlatego też zwracam uwagę jako człowiek związany z Polonią od wielu, wielu lat na ten bardzo ważny, istotny problem.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Barbara Dolniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełBarbaraDolniak">Panie Marszałku! Procedujemy w Sejmie nad ustawą o sądach pokoju. Sędziowie, jeżeli chodzi o kandydatów, to będą mogły być osoby należące do partii politycznych, a finansować tych kandydatów będą mogli członkowie partii politycznej, wykładając pieniądze na tę kampanię. W tym projekcie również stwarzacie rozwiązanie dotyczące szerokiej możliwości finansowania kandydatów. Ot, po prostu przysłowiowy Nowak czy Kowalski wyłoży pieniądze z własnej kieszeni i nie będzie musiał ich ujmować w sprawozdaniu. To jest rzetelność tworzonego prawa? Tak chcecie wygrywać wybory? Myślicie, że Polacy dadzą się nabrać? Otóż nie i szybko się o tym przekonacie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz w trybie sprostowania pani poseł Pamuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełTeresaPamuła">Panie marszałku, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PosełTeresaPamuła">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pani poseł Krystyna Skowrońska bardzo troszczy się o to, kto mi finansuje kampanię wyborczą. Dziękuję jej za tę troskę, ale muszę powiedzieć pani poseł Krystynie Skowrońskiej, że wszystkie kampanie, które prowadziłam, były finansowane z mojego prywatnego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-145.3" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: Finansowanie z własnego budżetu jest przestępstwem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zakończyliśmy pytania.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz o zabranie głosu sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, pełnomocnika rządu do spraw cyberbezpieczeństwa pana ministra Janusza Cieszyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówJanuszCieszyński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo z Opozycji! Mam dla państwa bardzo złą wiadomość, bo państwo przygotowali chyba trzydzieści kilka wypowiedzi na temat przepisów, oskarżając Prawo i Sprawiedliwość o to, że chcemy zmienić zasady finansowania kampanii wyborczej, ale przecież państwa przedstawiciele byli na posiedzeniu komisji, pan poseł Kropiwnicki ma poprawki Prawa i Sprawiedliwości i mógł was uprzedzić, żeby już od pewnego momentu po prostu przestać się kompromitować, bo to jest, szanowni państwo, poprawka klubu Prawa i Sprawiedliwości, która usuwa zmiany w art. 106, zmiany poparte przez Krajowe Biuro Wyborcze, ale skrytykowane przez organizacje pozarządowe, budzące wątpliwości. W związku z tym my się z nich…</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#komentarz">(Poseł Witold Zembaczyński: W jakim zakresie?)</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówJanuszCieszyński">Panie pośle, skreślić w całości. Żadnych zmian w tym zakresie nie ma. Tak że cała ta państwa…</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Dzisiejsza poprawka.)</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówJanuszCieszyński">Ale to było na posiedzeniu komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">To nie jest punkt: dyskusja, tylko to jest wystąpienie pana ministra i proszę, panie ministrze, odnosić się do wcześniej zadanych pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówJanuszCieszyński">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówJanuszCieszyński">Tak że bardzo przepraszam, nie mogę wejść w tę dyskusję, ale podsumowując, tak jak było uzgodnione na posiedzeniu komisji, gdzie byli też państwa przedstawiciele, dokładnie te poprawki zostały zgłoszone. Tak że, szanowni państwo, tyle gadania zupełnie po nic.</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówJanuszCieszyński">A teraz odpowiadam na pytania. Pan poseł Raś pytał o nagrywanie i wskazywał, że to jest pogwałcenie zasad dotyczących tajności. A chciałbym wskazać, że już dzisiaj można rejestrować tego typu wydarzenia i już dzisiaj osoba, która jest w komisji wyborczej, może takiego nagrania dokonać. My tworzymy jednolite rozwiązanie, w ramach którego wszystkie te informacje, wszystkie te nagrania będą dostępne w jednym miejscu. To zostanie, będą do tego miały dostęp komisja wyborcza, Krajowe Biuro Wyborcze i to posłuży właśnie temu, żeby wszelkie wątpliwości, które zostaną zgłoszone i będą udokumentowane, mogły być rzetelnie rozstrzygnięte.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówJanuszCieszyński">Pani poseł Senyszyn pytała o koszty. Jeżeli chodzi o Centralny Rejestr Wyborców, to w okresie 10-letnim to jest to kwota 99 mln zł, natomiast jeżeli chodzi o wszystkie inne inicjatywy związane z wyborami, to zgodnie z projektem ustawy budżetowej budżet plus rezerwa to jest łącznie kwota 1395 mln zł i w ramach tego będą finansowane wszystkie wydatki związane z wyborami.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówJanuszCieszyński">Pan poseł Kierwiński pytał, jak zintegrować 2,5 tys. rejestrów. Nie dziwi mnie, że zadał takie pytanie, ponieważ kiedy PO tworzyła rejestry państwowe, stworzyła je w ten sposób, że rejestr stanu cywilnego był bez migratora. I do dzisiaj zmagamy się z tym, żeby zaimportować te wszystkie dane z rejestru stanu cywilnego, tak żeby to był rzeczywiście taki rejestr, jaki jest potrzebny. Natomiast jeżeli chodzi o to, jak będzie działał Centralny Rejestr Wyborców, to on będzie połączony z rejestrem PESEL i co do zasady będzie rozwiązaniem dużo lepszym i bezpieczniejszym niż to, które jest obecnie. Nie ma potrzeby integrowania rejestrów, które są, ponieważ te rejestry, które są, powstają na bazie danych, które są zawarte w rejestrze PESEL. Tak że, szanowny panie pośle, jeśli chciałby pan zobaczyć, jak to działa, usłyszeć, to zapraszam, bardzo chętnie opowiemy. Na szczęście w przeciwieństwie do Ministerstwa Zdrowia w Ministerstwie Cyfryzacji nie ma szlabanu, więc nie będzie pan musiał znowu pod szlabanem się przeciskać.</u>
          <u xml:id="u-149.5" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówJanuszCieszyński">Pan poseł Tomaszewski pytał, dlaczego tworzymy Centralny Rejestr Wyborców. To jest zgodne z postulatami Państwowej Komisji Wyborczej i Krajowego Biura Wyborczego. To są postulaty, które zgłaszają eksperci od tego, jak powinny wyglądać wybory. To jest rozwiązanie, które zapewni wyższe bezpieczeństwo. W dobie zagrożenia, które mamy za wschodnią granicą, w dobie tego, że samorządy, które dzisiaj prowadzą rejestry wyborców, są znacznie bardziej narażone na cyberataki niż instytucje centralne, uważamy, że to jest racjonalny ruch, sposób na to, żeby takie wybory nie zostały sparaliżowane ingerencją z zagranicy. A ingerencje w systemy samorządowe się zdarzają. Jedna z nich zakończyła się m.in. tym, że zaszyfrowano cały rejestr wyborców jednej z podwarszawskich gmin.</u>
          <u xml:id="u-149.6" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówJanuszCieszyński">Pani poseł Kołodziej pyta, dlaczego dajemy gminom dodatkowe zadanie w postaci aktualizacji danych w Centralnym Rejestrze Wyborców. Otóż szanowna pani poseł, to jest zadanie per analogiam do tego, co dzisiaj realizują gminy, to znaczy utrzymują dane w rejestrach lokalnych. Tak że tutaj nie ma żadnych dodatkowych zadań, to jest po prostu przeniesienie w związku z tym, że to będzie rozwiązanie centralne, tego, co było do tej pory realizowane na poziomie lokalnym. Pani poseł Kołodziej pyta też, dlaczego dostęp do tego jako administratorzy mają minister cyfryzacji, minister spraw wewnętrznych i minister spraw zagranicznych. Już tłumaczę: minister cyfryzacji zapewnia system, minister spraw wewnętrznych utrzymuje bezpieczną sieć GovNet, za pomocą której są przekazywane te dane, a minister spraw zagranicznych obsługuje wybory za granicą, o które państwo wielokrotnie dopytywali, więc mam nadzieję, że tutaj będzie pełne zrozumienie.</u>
          <u xml:id="u-149.7" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówJanuszCieszyński">Pani poseł Pępek pytała jeszcze o to, dlaczego usuwamy nagrania. Otóż szanowna pani poseł, usuwamy je ze względu na to, że takie są wymogi RODO. Wszystkie nagrania, które trafią do systemu, będą przechowywane w bezpieczny sposób. Chodzi o to, żeby nie było sytuacji, w których mąż zaufania lub osoba uprawniona do wykonywania tego rodzaju nagrań będą później nimi dowolnie dysponowali. To jest, wydaje się, racjonalne. Oczywiście jeżeli będzie potrzeba wykazania czegoś, co jest na tym nagraniu uwidocznione, to będzie to dostępne w systemie i wszystkie instytucje, które będą tym zainteresowane, będą mogły się z tym zapoznać bez jakiegokolwiek uszczerbku dla prywatności uczestników wyborów. Dodam jeszcze, że żadne nagrania nie będą mogły być wykonywane w trakcie samego aktu wyborczego. Nikt nie będzie miał prawa dostępu z telefonem, z kamerą do momentu, w którym ktoś oddaje swój głos. Tak że absolutnie nie ma tutaj żadnych wątpliwości co do tego, że w ten sposób uchybiono by w jakikolwiek sposób tajemnicy głosowania. Bardzo dziękuję i proszę o poparcie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-149.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy pan poseł wnioskodawca Marek Ast zabierze głos?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełMarekAst">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pan minister na większość tych merytorycznych pytań odpowiedział, wyręczył mnie. Ja tylko mogę potwierdzić, że duża część zapisów w tym projekcie, jak również ewentualnych poprawek do projektu była uzgadniana z Państwową Komisją Wyborczą, z Krajowym Biurem Wyborczym, duża też część jest wręcz na ich wniosek. Ja o tym mówiłem zresztą w pierwszym czytaniu, przedstawiając projekt, więc tutaj nie ma jakiejkolwiek złej woli z naszej strony. Również jeśli chodzi o kwestie związane z wejściem w życie ustawy, to są naprawdę rozwiązania stricte techniczne. Zwiększenie dostępności lokali wyborczych to jest kwestia techniczna i tego państwo nie powinniście kwestionować ani się tego obawiać. Po prostu większa frekwencja wyborcza działa na korzyść wszystkich komitetów wyborczych. Naprawdę dopiero szum by się podniósł, i byście państwo rzeczywiście mieli wtedy rację, gdybyśmy uwzględnili wniosek pana posła Artura Dziambora, aby po prostu przed wyborami zmieniać zasady gry poprzez zmienianie liczby mandatów w poszczególnych okręgach. Wtedy byście nas po prostu posądzili o manipulację…</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#komentarz">(Poseł Artur Dziambor: Nieprawda. To by było uczciwe.)</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#PosełMarekAst">…o to, że próbujemy działać na korzyść wyłącznie naszego komitetu. Ale myślę, że to jest postulat, panie pośle, na przyszłość. Oczywiście w czasie między kadencjami takie weryfikacje można byłoby wprowadzać.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#PosełMarekAst">W odniesieniu do kosztów to już pan minister odpowiedział, że będą refundowane zarówno koszty utworzenia nowych lokali wyborczych, jak i koszty dowozów.</u>
          <u xml:id="u-151.4" who="#PosełMarekAst">Pan poseł Klimczak pytał o to, co jeżeli w miejscowości, w której mamy ponad 200 mieszkańców, nie będzie infrastruktury do stworzenia lokalu wyborczego. No to nie będzie można go stworzyć, nie stworzy się. Wtedy jest obowiązek, i to jest też zapisane w projekcie ustawy, dowiezienia wyborców z takiej miejscowości.</u>
          <u xml:id="u-151.5" who="#PosełMarekAst">Co do art. 106, już pan minister też odpowiedział, wracamy do tych rozwiązań, które obecnie obowiązują w Kodeksie wyborczym.</u>
          <u xml:id="u-151.6" who="#PosełMarekAst">Jeżeli chodzi o kalkulacje — pani poseł Tracz pytała — ile będzie tych lokali, szacujemy, że między 6 a 10 tys., raczej o ok. 6 tys. więcej. W tej chwili mamy 27 tys. lokali wyborczych, szacujemy, że po ewentualnych zmianach będzie ich 33 tys.</u>
          <u xml:id="u-151.7" who="#PosełMarekAst">Szanowni Państwo! Naprawdę zmiany są w interesie właściwie wszystkich komitetów wyborczych, ale przede wszystkim w interesie wyborców, bo zwiększenie frekwencji i transparentność wyborów to jest coś, na czym nam wszystkim powinno zależeć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam panią poseł Barbarę Bartuś, sprawozdawcę komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym odnieść się do tych merytorycznych kwestii, które były poruszane podczas państwa wystąpień, zarówno podczas wystąpień klubowych, jak i pytań. Chciałabym odnieść się do nich jako sprawozdawca komisji. Część tych wątków była przez państwa podnoszona na posiedzeniu komisji. Miałam tylko 5 minut na wystąpienie klubowe, podczas którego składałam poprawki. Mówiłam, że wiele tych poprawek wynika z dyskusji i z tych zastrzeżeń, które pojawiły się podczas posiedzenia komisji. Teraz po kolei.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#PosełBarbaraBartuś">W wystąpieniu klubowym Platformy Obywatelskiej pojawił się temat wysyłania pisemnego zawiadomienia do wszystkich wyborców o tym, że są zarządzone wybory, czyli tzw. druków bezadresowych, które są wysyłane. Komisja wyborcza… Ten temat był mocno dyskutowany na posiedzeniu komisji i dlatego w tym projekcie jest zapis o tym, żeby tego nie robić. To jest postulat Krajowego Biura Wyborczego i Państwowej Komisji Wyborczej. Podczas dyskusji wyszło, że nie wiadomo, czy z masą innych informacji — nawet nie ma wiadomości na ten temat — te druki bezadresowe do kogoś dochodzą, czy ktoś te druki w ogóle przegląda. To, że są zarządzone wybory, wiedzą wszyscy, bo o tym jest głośno we wszystkich mediach. Chcemy uniknąć niepotrzebnych kosztów, które w efekcie nic nie przynoszą. Chociażby w Sejmie odchodziliśmy od drukowania projektów ustaw, żeby oszczędzać papier, obniżać koszty, oszczędzać na pracy tych, którzy te ulotki powinni roznieść. Ten zapis nie służył niczemu, a generował wiele kosztów, dlatego został skreślony.</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#PosełBarbaraBartuś">Kolejna sprawa, która była podnoszona, dotyczyła tego, że te zmiany powinny być wprowadzone dużo wcześniej, bo gminy muszą się przecież przygotować do zorganizowania obwodowych komisji. Szanowni państwo, gminy, samorządy będą miały wystarczająco dużo czasu na przygotowanie nowych punktów, większej liczby punktów. Trochę wiary, jeżeli chodzi o gospodarzy naszych gmin. Przecież mamy dużo czasu do tych najważniejszych, najgłośniejszych wyborów w tym roku, czyli wyborów parlamentarnych. Tak naprawdę obwodowe komisje powoływane są na 21 dni przed dniem wyborów, do których, przypomnę, mamy dużo czasu. Projekty ustaw zostały wniesione w ubiegłym roku. Teraz mamy styczeń. Liczę na to, że Senat nie będzie stosował żadnej obstrukcji. Z wiarą, że nam się to uda, pracowała też przez wiele godzin komisja.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#PosełBarbaraBartuś">Kolejny temat też został mocno zaakcentowany podczas posiedzenia komisji. Dyskutowaliśmy o dowożeniu i te zarzuty, które tutaj padły, padły też na posiedzeniu komisji, padły też podczas pierwszego czytania poselskiego projektu. Sprawa dotyczy przewozów autobusowych i zarzutów, które dzisiejsza opozycja kieruje w stronę Prawa i Sprawiedliwości. Kolejny raz wyjaśnię, że ustawa z 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym — wtedy rządziła Platforma Obywatelska z PSL — doprowadziła do tego, że wszelkie kompetencje, jeśli chodzi o zapewnienie przewozów mieszkańcom, zostały przekazane na poziom samorządów, czyli na terenie gminy odpowiada za to wójt, na terenie powiatu — starosta, na terenie województwa — marszałek województwa. Trzeba przyznać, że faktycznie ci gospodarze — starostowie, wójtowie — różnie do tego tematu podeszli. Zauważyliśmy, że doszło do drastycznego ograniczenia liczby przewozów miejscowych. Mogę powiedzieć, że na moim terenie w ogóle nie mam żadnego państwowego przewoźnika, a autobusy zostały zastąpione przez tzw. busy. Prawo i Sprawiedliwość dostrzegło ten problem — nie przy okazji wyborów, ale dużo wcześniej — i przyjęło ustawę. Wprowadziliśmy tzw. rządowy fundusz przewozów autobusowych. Każdy samorząd, który jest obowiązany do zapewniania przewozów, otrzyma dofinansowanie, które może oferować przewoźnikom do każdego kilometra. Chodzi o to, aby te przewozy odtwarzać. Na szczęście dzieje się to w pewnym zakresie na moim terenie, chociaż z pewnością nie jest to wystarczające. Były rozstrzygnięcia. Każdy, kto zwrócił się o dofinansowanie, otrzymał je. Część kursów na moim terenie przywrócono. Najwięcej pracy włożyło w to województwo małopolskie, dlatego składam ukłony i podziękowania dla marszałka naszego województwa małopolskiego. Dziękuję, że te przewozy są odtwarzane. Niestety, nie wszędzie tak jest, dlatego ten zapis, który wprowadzamy, wynika z tego, że w dalszym ciągu zauważamy, że w mniejszych miejscowościach w Polsce powiatowej nie ma dostępu do przewozów. To jest kolejny krok rządu Prawa i Sprawiedliwości w kierunku tego, żeby ludzie z terenów takich jak ja nie czuli się wykluczeni. Dlatego jeszcze raz, prywatnie, jako mieszkaniec takiego terenu bardzo rządowi za to dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#PosełBarbaraBartuś">Kolejny temat, który często był podnoszony przez Koalicję Polską, ale też przez Konfederację, to głosowanie przez Internet. Temat został przedyskutowany bardzo dokładnie na posiedzeniu komisji kodyfikacyjnej podczas rozpatrywania tych projektów ustaw. Państwowa Komisja Wyborcza i osoby, które są odpowiedzialne za przeprowadzenie wyborów, zwracały uwagę, że jednak mamy liczne ataki hakerskie.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: A korespondencyjne?)</u>
          <u xml:id="u-153.7" who="#PosełBarbaraBartuś">Odnoszę się do pytania w imieniu komisji. O tym mówiliśmy, o głosowaniu przez Internet mówiliśmy dużo na posiedzeniu komisji. Pan poseł pozwoli, że odniosę się do tego, co padło z mównicy.</u>
          <u xml:id="u-153.8" who="#PosełBarbaraBartuś">Jeśli chodzi o głosowanie przez Internet, to na dziś nie jesteśmy gotowi i nikt nie jest jeszcze gotowy, aby dać pewność, że wybory przez Internet nie zostałyby w jakiś sposób zaatakowane przez hakerów mimo wielu zapewnień, zabezpieczeń. Chodzi o to, żeby wybory były bezpieczne. A przecież najważniejsze w każdym postępowaniu wyborczym jest to, żeby wyniki wyborów odzwierciedlały wolę wyborców. Nie wprowadzamy tego, tym bardziej że — tak jak było podnoszone — do wyborów mamy tylko kilka miesięcy. Nie jesteśmy pewni takiego rozwiązania, więc go nie wprowadzamy.</u>
          <u xml:id="u-153.9" who="#komentarz">(Poseł Robert Kropiwnicki: A korespondencyjne?)</u>
          <u xml:id="u-153.10" who="#PosełBarbaraBartuś">Kolejny temat. Samorządy nie dadzą rady utworzyć przystanku, koszty mogą być wyższe na dowóz. Jeszcze raz wrócę do tematu przewozów. To na samorządach spoczywa obowiązek zapewnienia transportu, i to nie tylko w przypadku wyborów. Na utworzenie takiego przystanku samorząd otrzyma pieniądze od wojewody. Mam przekonanie, że to same pozytywy zarówno w przypadku mieszkańców, jak i samorządów, bo za to zadanie, które jest na co dzień zadaniem samorządów, zapłaci budżet państwa. Czyli poprzez wojewodę zapłacimy my wszyscy, żeby dany samorząd mógł taki przystanek zrobić.</u>
          <u xml:id="u-153.11" who="#PosełBarbaraBartuś">Brak progu dla mniejszości narodowych. Myślę, że to się wyjaśniło w trakcie posiedzenia. Ani w przyjętym projekcie ustawy, który zawarty jest w druku nr 2930, ani w naszych poprawkach Prawa i Sprawiedliwości takiego zniesienia progu dla mniejszości narodowych nie ma.</u>
          <u xml:id="u-153.12" who="#PosełBarbaraBartuś">Kolejny temat. Zarzut, który się pojawiał, a był dyskutowany na posiedzeniu komisji, to jest to… Chodzi o to, że to nie jest zmiana w prawie wyborczym, zmiana nie ilości… To, czego państwo żądacie, żeby to zrobić. Nie jest to zmiana w liczbie posłów w danym okręgu, nie jest zmieniana zasada D’Hondta, nie ma zmian dotyczących chociażby ograniczeń w przypadku mniejszości narodowych, jeżeli chodzi o udział w wyborach. Dlatego jeszcze raz podkreślam to, co było mówione na posiedzeniu komisji: te zmiany mają charakter techniczno-organizacyjny.</u>
          <u xml:id="u-153.13" who="#PosełBarbaraBartuś">Kolejny zarzut, do którego bardzo trudno się odnieść, dotyczy tego, że ktoś chce ukraść wybory. Szanowni państwo! I projekty rządowe, i projekt poselski mają jeden podstawowy cel: żeby te wybory były prawdziwym świętem demokracji i żeby każdy w nich mógł wziąć udział. Najwięcej dyskusji, najwięcej odniesień, najwięcej zarzutów i tak naprawdę hipokryzji dotyczyło dyskusji nad art. 106 i kwestii prowadzenia kampanii wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-153.14" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowni Państwo! Jeżeli chodzi o art. 106, to była propozycja zmiany, też zmiany technicznej, która była w poselskim projekcie i która w takim brzmieniu została pozostawiona na posiedzeniu komisji. To była zmiana wskazywana przez Państwową Komisję Wyborczą. Pan przewodniczący, pan sędzia Marciniak, który był na posiedzeniu komisji, tłumaczył, dlaczego mają problem we właściwym stosowaniu art. 106 i dobrym odczytywaniu tego artykułu, kiedy jest potrzebna zgoda pełnomocnika czy konieczna zgoda pełnomocnika na zbieranie podpisów. Chodziło w tym przepisie, dokładniej mówiąc, o przecinek, bo ten przepis się zmieniał i pojawiły się wątpliwości. My, wychodząc naprzeciw tym wątpliwościom, żeby je rozwiać, jako poselski projekt był wniesiony, zmiana tego art. 106… Na posiedzeniu komisji podtrzymywaliśmy za namową i PKW, i Krajowego Biura Wyborczego zaproponowaną treść, ale w związku z tym, że macie państwo tyle wątpliwości, tyle podejrzeń odnośnie do tego brzmienia, to jedna z tych poprawek dotyczy art. 106, tego, że go nie ruszamy. On powinien być poprawiony, bo o to upominają się instytucje odpowiedzialne za przeprowadzenie wyborów, ale skoro państwo tego nie chcecie, to tego nie robimy.</u>
          <u xml:id="u-153.15" who="#PosełBarbaraBartuś">Te zmiany, które wprowadzamy, są po to, aby technicznie poprawić dostęp do tych wyborów, ich transparentność, aby te przepisy były jasne. To wielokrotnie było podkreślane na posiedzeniu komisji, bo takie są intencje, takie intencje były przedstawiane przez rząd w projektach rządowych, takie są intencje komisji, aby ten projekt pomógł. Każdy czas, który wystarczy na to, aby coś poprawić, jest dobry, dlatego konieczne jest, aby ten projekt ustawy jak najszybciej, ale dobrze przeprocedować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Dlatego ten projekt, powstał z trzech projektów ustaw. Po to były te 2 tygodnie, abyśmy mogli to przeanalizować.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PosełBarbaraBartuś">I teraz już ostatnie słowo, bo były też zarzuty, że ja nie powiedziałam o tych poprawkach. Te poprawki będą przedstawione na posiedzeniu komisji, ale to właśnie są takie poprawki, które — jeżeli chodzi o pewne wątpliwości, wejście w życie ustawy, przepisy przejściowe — zostały wprowadzone po tej dyskusji. Zresztą były z naszej strony deklaracje na posiedzeniu komisji, że poprawki, w przypadku których są jeszcze wątpliwości, zostaną przedstawione. I stąd te poprawki.</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#PosełBarbaraBartuś">Jeszcze raz w imieniu komisji wnoszę, aby ten projekt ustawy z poprawkami, które wychodzą naprzeciw temu, co było na posiedzeniu komisji, został przyjęty. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu kieruję ten projekt ustawy do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2650 i 2907).</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę pana posła Grzegorza Lorka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Wielce Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie z prac komisji.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druk sejmowy nr 2650, koncentruje się przede wszystkim na zmianach w obszarze Kodeksu postępowania cywilnego. Projektowane rozwiązania zmierzają do doprecyzowania oraz korekty niektórych rozwiązań, które znalazły się w k.p.c. w wyniku przeprowadzonej noweli ustawy z dnia 4 lipca 2019 r. o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Procedowany projekt zmierza zarazem do uproszczenia obowiązujących procedur, wypełnienia luk prawnych oraz uspójnienia przepisów, co przełoży się na zmniejszenie obciążenia sądów pracą i skrócenie czasu trwania postępowań. W konsekwencji zasadnicze i zarazem najbardziej obszerne zmiany proponuje się w ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. — Kodeks postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Dla osiągnięcia wymienionych na wstępie celów proponuje się: odciążenie sądów okręgowych poprzez podniesienie wartości przedmiotu sporu warunkującej właściwość rzeczową sądu okręgowego z 75 tys. do 100 tys. zł — sprawy te zostaną rozproszone pomiędzy działające w danym okręgu sądowym sądy rejonowe; mobilizację profesjonalnych pełnomocników do konstruowania pism w sposób zwięzły i przejrzysty; doprecyzowanie zasad dotyczących tzw. zażaleń poziomych; usprawnienie procesu sporządzania uzasadnień orzeczeń wydawanych na posiedzeniu niejawnym; uelastycznienie organizacji i przebiegu posiedzenia przygotowawczego; odciążenie orzeczników od zbędnej pracy poprzez przyjęcie niedopuszczalności złożenia wniosku o wyłączenie sędziego niewyznaczonego do rozpoznania sprawy i niedopuszczalności złożenia ponownego wniosku o wznowienie postępowania opartego na tych samych podstawach, a także niedopuszczalności skargi na przewlekłość postępowania, która zawiera takie same braki co skarga wcześniej odrzucona, skutkującej pozostawieniem pisma w aktach sprawy bez podejmowania żadnych dalszych czynności. To samo ma również dotyczyć ponownego wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, opartego na tych samych podstawach.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Wprowadza się też nowe postępowanie odrębne — z udziałem konsumentów, które powinno przyczynić się do zwiększenia zakresu przysługującej im ochrony sądowej.</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Na gruncie trzeciej części k.p.c. wprowadzono szereg rozwiązań utrudniających obstrukcję postępowań egzekucyjnych, jak też odciążających komorników od zbędnych obowiązków o charakterze biurowym. Znacznej poprawie powinna ulec, na skutek projektowanych zmian, sytuacja wierzycieli alimentacyjnych w przypadku sporządzenia planu podziału sumy uzyskanej z egzekucji. Sprawniejszemu korzystaniu z instytucji tzw. doręczeń komorniczych ma służyć uściślenie zasad dokonywania tego rodzaju doręczeń.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">W trakcie prac prowadzonych przez podkomisję zgłoszono liczne poprawki. Uwzględniając postulaty strony społecznej, ministerstwo zamieściło je tak, żeby zmierzały one m.in. do zharmonizowania zasad przeprowadzania elektronicznej licytacji z ruchomości z normami regulującymi elektroniczną licytację z nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Dodatkowo przyjęto mechanizm pozwalający na wydłużenie czasu trwania przetargu o 5 minut w sytuacji, gdy na krótko przed jego zakończeniem odnotowano postąpienie. Rozwiązanie takie umożliwi eliminację sytuacji, w których wynik licytacji rozstrzyga się w ostatnich sekundach przetargu, a jednocześnie pozwoli uzyskiwać wyższe oferty.</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Wprowadzono też poprawki w zakresie postępowania zabezpieczającego w sprawach dotyczących własności intelektualnej, które zwiększą zakres swobody w prowadzeniu działalności gospodarczej, w szczególności w sprawach, w których może zachodzić spór co do ważności prawa wyłącznego.</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Z kolei poprawki w ustawie z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych mają na celu m.in. przywrócenie udziału czynnika społecznego w procesie orzekania.</u>
          <u xml:id="u-157.9" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">W pozostałych obszarach projekt zakłada też usprawnienie procesu negocjacyjnego dotyczącego ustalania wynagrodzenia biegłych sądowych oraz zwiększenie dostępu wierzycieli do postępowań o udzielenie zabezpieczenia roszczeń pieniężnych poprzez zmniejszenie wysokości opłaty wstępnej oraz powiązanie wysokości pobieranej opłaty z rzeczywistym efektem pracy komornika.</u>
          <u xml:id="u-157.10" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Wielce Szanowni Państwo! Chciałem podziękować wszystkim organizacjom pozarządowym, które włączyły się w proces legislacyjny. Chciałem podziękować Ministerstwu Sprawiedliwości za wzięcie pod uwagę wielu postulatów tych organizacji, co przyczyniło się do powstania dobrego aktu, który państwu przedkładam. Chciałbym tu jeszcze zaznaczyć, że mieliśmy dużo czasu na pracę nad tym aktem, więc wszystkie wnioski i wszystkie postulaty zarówno strony społecznej, jak i państwa posłów mogły zostać uwzględnione w czasie prac podkomisji i komisji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-157.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Szanowni Państwo! Naszym obradom przysłuchują się przedstawiciele dalajlamy, którzy przybyli na zaproszenie pani poseł Moniki Wielichowskiej i których bardzo serdecznie powitajmy.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Apage, apage!)</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Grzegorz Lorek, który tym razem przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawiam stanowisko wobec projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druki sejmowe nr 2650 i 2907.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Dotyczy to zmian w obszarze Kodeksu postępowania cywilnego. Proponowane rozwiązania zmierzają do doprecyzowania niektórych przepisów, które znalazły się w k.p.c. w wyniku noweli wprowadzonej ustawą z dnia 4 lipca 2019 r.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Projekt zgodnie z uzasadnieniem dotyczy przyspieszenia postępowań sądowych oraz ułatwienia stronom i pełnomocnikom kontaktu z sądem, doprecyzowania tzw. doręczeń komorniczych oraz wprowadzenia nowych rozwiązań dotyczących planowania rozprawy i dokonywania przez sąd niezbędnych pouczeń.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#PosełGrzegorzLorek">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera przedłożony projekt i wnosi o dalsze procedowanie nad nim. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Barbara Dolniak przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Szanowny Panie Marszałku! Mamy uwagi i zastrzeżenia co do projektu. Przykładem jest art. 17 § 4, gdzie proponujecie zmianę wartości przedmiotu sporu wpływającą na właściwość rzeczową sądu. Uzasadnienie sprowadziło się do kwestii finansowej, a więc wzrostu przeciętnego wynagrodzenia czy procesów inflacyjnych. Do tego uzasadnienia nie dodaliście nic w trakcie prac legislacyjnych. Nie dodaliście nic, bo nie macie żadnej analizy, jak propozycja ta wpłynie na pracę sądów rejonowych czy okręgowych. Nie wiecie, a przynajmniej nie wskazaliście w czasie opiniowania projektu w Sejmie danych, które uzasadniałyby taką właśnie zmianę. A wprowadzenie takiej zmiany powoduje ryzyko zbyt dużego obciążenia sądów rejonowych, tym bardziej że statystyki pokazują większą liczbę spraw wpływających właśnie do tych sądów.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#PosełBarbaraDolniak">Proces zmiany tej wartości pokazuje także chaotyczność waszego działania. Najpierw była to kwota 150 tys. zł, a gdy w toku opiniowania kwestionowano wasz pomysł, zmieniliście to na kwotę 100 tys. zł. Ani pierwszej, ani drugiej kwoty nie uzasadniacie w sposób rzetelny. Czemu więc np. nie 90 albo 120 tys.? Żeby przeprowadzić takie zmiany, może i potrzebne, trzeba dokonywać ich w sposób rzetelny.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#PosełBarbaraDolniak">Mamy także zastrzeżenia co do propozycji zmiany art. 288 § 3, zgodnie z którym jeżeli opinia jest niepełna lub niejasna, o przyznaniu wynagrodzenia i zwrotu wydatków rozstrzyga się po jej uzupełnieniu lub wyjaśnieniu. Co niejasnego jest w tym przepisie, że dokonujecie zmian? Napisaliście także, że sąd zarządzi, czyli wyda zarządzenie. A drugi raz mówicie o postanowieniu. I po co w ogóle ten zapis o zaskarżalności postanowienia, skoro art. 3941a § 1 pkt 9 przewiduje, że zażalenie przysługuje na postanowienie, którego przedmiotem jest wynagrodzenie biegłego? Oczywistym jest więc, że odroczenie przyznania wynagrodzenia biegłemu nie wchodzi w zakres tak określonego przedmiotu.</u>
          <u xml:id="u-161.3" who="#PosełBarbaraDolniak">Innym przykładem jest art. 156 § 1, który nie jest przemyślany i w zaproponowanym kształcie może naruszać zasadę kontradyktoryjności.</u>
          <u xml:id="u-161.4" who="#PosełBarbaraDolniak">Kolejnym przykładem jest art. 280 § 2. Tak zaproponowana zmiana w praktyce rodzić będzie konieczność udostępnienia akt osobie, która nie jest formalnie wyznaczona do sporządzania opinii. A zatem nie jest jasne, jak powinno przebiegać złożenie w takim przypadku przez tę osobę przyrzeczenia. To oznacza, że będzie pokazywać się akta osobie, która może wcale nie zostać biegłym i nie złożyć przyrzeczenia. Ile takich osób przejrzy akta? Nie wolno tworzyć przepisów z założeniem: zobaczymy, jak to będzie w praktyce. Bo takie rozwiązania tylko szkodzą sprawności i szybkości postępowania oraz niszczą prawo.</u>
          <u xml:id="u-161.5" who="#PosełBarbaraDolniak">Składamy więc poprawki, licząc, że państwo je przemyślicie i uwzględnicie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Jaśkowiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aby nie powtarzać już podniesionych przez panią poseł Dolniak kwestii, chciałabym tylko zwrócić uwagę na jedną z poprawek, którą chciałabym zgłosić, a mianowicie dotyczącą wprowadzania postępowania odrębnego. Zwielokrotnianie ilości postępowań odrębnych nie służy jednolitości postępowania cywilnego, w którym zasadą powinno być rozstrzyganie sprawy w procesie, zaś odrębności poszczególnych spraw powinny mieć charakter wyjątkowy. Brak jest przy tym podstaw do tworzenia odrębności procesowych z uwagi na podmiot, albowiem pozostaje to w sprzeczności z konstytucyjną zasadą równości wobec prawa. Odrębności postępowania mogą być ewentualnie wynikiem charakteru sprawy ze względu na jej aspekt przedmiotowy.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Wprowadzenie postępowania z udziałem konsumentów jest rozwiązaniem zbędnym i nadmiarowym. Obecnie poziom ochrony praw konsumenta jest już bardzo wysoki, gwarantowany przez wiele innych przepisów Kodeksu postępowania cywilnego i prawa materialnego. Istnieje ryzyko kolejnych komplikacji i nakładania się równoległych procedur — procedura uproszczona, upominawcza, nakazowa i inne.</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#PosełJoannaJaśkowiak">Stąd składam poprawki dotyczące również innych postanowień, ale przede wszystkim poprawkę dotyczącą wykreślenia proponowanego postępowania konsumenckiego.</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełWandaNowicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Lewicy mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Stanowisko klubu prezentuję również w imieniu posła Krzysztofa Śmiszka.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PosełWandaNowicka">Z ubolewaniem muszę powtórzyć stanowisko mojego klubu sprzed paru miesięcy, kiedy mieliśmy pierwsze czytanie tego projektu. To już kolejna nowelizacja procedury cywilnej, którą zajmuje się Sejm w ostatnim czasie. To powoduje, że prawnicy, nie mówiąc już o obywatelach i obywatelkach, dla których przecież uchwalamy to prawo, coraz bardziej gubią się w tych zmianach. Niestabilność prawa, ciągłe zmiany, ciągłe tzw. ulepszanie powodują, że zaczynamy mieć do czynienia z inflacją propozycji legislacyjnych. Oczywiście nie ma nic złego w propozycjach nowelizacji ustaw procesowych, ale przecież Kodeks postępowania cywilnego to akt niezwykłej wagi dla funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, a przede wszystkim dla gwarancji procesowych zarówno osób fizycznych, jak i prawnych.</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#PosełWandaNowicka">Tylko w przypadku takich projektów aktów prawnych powinniśmy mieć do czynienia z rzetelną, długą i przemyślaną strategią legislacyjną. Niestety, z czymś takim nie mieliśmy do czynienia. To po prostu psucie procesu legislacyjnego i standardów uchwalania prawa oraz dyskusji publicznej i dyskusji profesjonalistów nad wprowadzanymi zmianami. Wprowadzane punktowe zmiany, bez całościowego patrzenia na procedurę cywilną, prowadzą tylko do jednego: do nieustannych nowelizacji nowelizacji i nowelizacji kolejnych nowelizacji, czyli po prostu coraz większego chaosu. Nie ma zgody Lewicy na ciągłe modyfikowanie procedury cywilnej i innych procedur.</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#PosełWandaNowicka">Jeśli chodzi o merytoryczne propozycje, to projekt zawiera kilka propozycji interesujących. Np. zakres pouczeń, których sędzia może udzielić, aby nie spotkać się z zarzutem stronniczości; rozszerzenie katalogu wniosków o wyłączenie sędziego; doprecyzowanie, że odsetki od kosztów procesu należą się z mocy prawa — jeśli projekt wejdzie w życie, to o obowiązku zapłaty odsetek sąd orzeknie z urzędu; rezygnacja z górnego pułapu zwrotu kosztów przejazdu dla strony występującej bez profesjonalnego pełnomocnika.</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#PosełWandaNowicka">Niestety propozycja podniesienia wartości przedmiotu sporu, która stanowi o rozpoznaniu sprawy przez sąd okręgowy jako właściwy rzeczowo w I instancji, musi budzić sprzeciw. Uznać tę zmianę należy za bardzo kontrowersyjną i szkodliwą, przede wszystkim dla interesów obywateli i ich prawa do sądu, prawa gwarantowanego przez konstytucję i zobowiązania międzynarodowe. Podniesienie tej wartości do 100 tys. zł oznaczać będzie tylko jedno: zarzucenie ogromem spraw sądów rejonowych. Przecież te sądy już i tak mają coraz gorsze wyniki. Coraz dłużej obywatele i obywatelki czekają na rozstrzygnięcie spraw.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#PosełWandaNowicka">Nie trzeba przecież wybitnego specjalisty od procedury cywilnej czy od organizacji pracy sądów, aby stwierdzić, że sądy rejonowe będą miały większe wpływy, bo dojdą do tego sprawy z zakresu spraw majątkowych, w których wartość przedmiotu sporu jest pomiędzy 75 tys. a 100 tys.</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#PosełWandaNowicka">Czy ktoś w ministerstwie przeprowadził jakąkolwiek symulację, analizę tego, co się stanie z liczbą spraw, które wpadną do kognicji sądów rejonowych? Wszyscy znamy wstydliwe statystyki, które niejednokrotnie omawiane były podczas posiedzeń Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka i podczas debat parlamentarnych. Mamy od lat do czynienia z postępującym wydłużeniem się postępowań sądowych. Sam premier Morawiecki kilka tygodni temu przecież oficjalnie stwierdził w jednym z wywiadów, że polski wymiar sprawiedliwości jest na progu zapaści. Między 2011 a 2021 r. czas postępowania w sądach rejonowych wydłużył się o ponad 3 miesiące. Jeśli chodzi o sprawy cywilne i rozpatrywanie kolejnej sprawy, to również jest to wysokość wynosząca ponad 3 miesiące. I to są oficjalne dane Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-165.7" who="#PosełWandaNowicka">Pytanie zatem, czy te postępowania się skrócą, czy wydłużą, jeśli sądom rejonowym dorzucimy kolejne sprawy. Odpowiedź wydaje się oczywista. Rząd PiS jak zwykle proponuje mieszankę wybuchową, jeśli chodzi o rozwiązania procesowe: z jednej strony słuszne i potrzebne przepisy ułatwiające życie stronom, a z drugiej chaos w sądach i nieprzemyślane decyzje organizacyjne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Już kilkadziesiąt razy przez ostatnie 8 lat do Wysokiej Izby trafiał projekt nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego, któremu ma przyświecać idea usprawnienia funkcjonowania sądów, uczynienia sądów przez to bardziej dostępnymi i pomocnymi polskim obywatelom. Natomiast mimo tych kilkudziesięciu prób sytuacja — tak jak to pani marszałkini Nowicka przed chwilą powiedziała, nie będę powtarzał — jest zgoła inna. W sądach jest coraz trudniej, coraz gorzej, coraz dłużej. Nie zaprzeczymy danym tu dzisiaj w żaden sposób. Nie da się temu zaprzeczyć, po jakiekolwiek by sięgać propagandowe narzędzia.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Jeśli chodzi o zastrzeżenia Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska do procedowanego projektu, to nie będziemy na wstępie oryginalni. Przekazanie do właściwości sądów rejonowych spraw o prawa majątkowe, których wartość przedmiotu sporu nie przekracza 150 tys. zł, rodzi naszym zdaniem obawy o nadmierne obciążenie tych sądów, co w konsekwencji wywoła efekt odwrotny do zamierzonego, czyli dalsze wydłużenie postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Zmiana właściwości rzeczowej sądów rejonowych poprzez podwyższenie progu wartości przedmiotu sporu z 75 tys. do 150 tys. jest zmianą szkodliwą i prowadzić będzie do naruszenia prawa stron do rozpoznania ich spraw w sądach rejonowych w rozsądnym terminie. Chciałbym bardzo wyraźnie powiedzieć przy okazji dzisiejszej debaty, że postulujemy zaniechanie tej zmiany, a w sytuacji jej utrzymania mimo wszystko — te rozwiązania powinny zbiec się z powstaniem sądów pokoju, o których Koalicja Polska lat mówi od wielu, i planowanym przez to odciążeniem sądów rejonowych. Miałoby to szansę powodzenia, gdyby te prace przeprowadzić równocześnie. Jest to naszym zdaniem kluczowe rozwiązanie, jeśli w sposób realny myślimy o usprawnieniu funkcjonowania sądów, które są najbliżej obywatela, a są to sądy rejonowe.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">W art. 1 pkt 10 projektu proponowanej regulacji — obok istniejących tu klasycznych braków formalnych — projektodawca wprowadza nieznaną do chwili obecnej instytucję nieistniejących wniosków dowodowych. O tym też była mowa. Przepis ten zachęca sędziów i strony do nieczytania pism procesowych w całości i poprzestania wyłącznie na zapoznaniu się wyłącznie z meritum pisma, skoro intencją projektu było wyeliminowanie sytuacji, gdy złożone wnioski dowodowe w obszernym piśmie mogą zostać przeoczone. Zdaniem projektodawcy powyższy przepis będzie miał korzystny wpływ na ekonomikę procesu i szybie zapoznanie się przez sąd z treścią wniosków.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Jeśli chodzi o art. 1 pkt 15 projektu: otóż w art. 139 § 1 otrzymał nowe brzmienie, zgodnie z którym zawiadomienie o złożeniu pisma umieszcza się w drzwiach mieszkania lub biura adresata, na portierni budynku lub w inny zwyczajowo przyjęty sposób umożliwiający adresatowi zapoznanie się z jego treścią. Zapis ten budzi poważne wątpliwości co do tego, czy rzeczywiście stworzy on warunki do skutecznego doręczania adresatowi pism sądowych. Wyjaśnienia wymaga pojęcie zwyczajowego sposobu umożliwiającego zapoznanie się adresata z treścią pisma sądowego. Następnie niezbędnego ustalenia wymaga sam zwyczaj. Oczywiście ustalenia tego nie będzie dokonywał sąd, gdyż musi się tym zająć doręczyciel. Nie jest jednak jasne, jakimi kryteriami będzie się posługiwał. Nie wiadomo wreszcie więc, czy odwoła się do szerszej perspektywy, w której zwyczaj funkcjonuje, czy też może zawęzić jego obowiązywanie do bardziej konkretnych lokalnych albo nawet sąsiedzkich stosunków. Doręczyciel będzie miał pełną swobodę w tym zakresie, co może prowadzić do nadużyć. Błędna ocena przyjętych zwyczajów przez doręczającego przy złożeniu zawiadomienia co prawda nie otworzy terminu procesowego, jednakże okoliczność tę trzeba będzie wykazywać, co już będzie wcale nie takie łatwe.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Na koniec zmiana w art. 7 pkt 2 może wywołać wątpliwości co do bezstronności biegłego, jeżeli tylko jedna ze stron zgodzi się na podwyższenie wynagrodzenia biegłego i uiści wymaganą zaliczkę.</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Tych zastrzeżeń, panie marszałku, Wysoka Izbo, naszym zdaniem jest zbyt dużo, żeby poprzeć projekt w tym kształcie. Zachęcamy ministerstwo do gruntowego przejrzenia tych zastrzeżeń i ich wyeliminowania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Nie dalej jak wczoraj podawałem tutaj przykład nieszczęsnego Kodeksu postępowania cywilnego jako przykład fatalnych praktyk ustawodawczych. Przypomnę, że w samym tylko zeszłym roku nowelizowany był 19 razy, czyli więcej niż przez 16 lat, w latach 1974–1990. Tak więc to pokazuje skalę tej rozpędzającej się spirali, biegunki ustawodawczej, z którą mamy do czynienia. To, że jest nowelizowany tak często, jest problemem samo w sobie. To jest kodeks, właśnie dlatego jest to skodyfikowane, że powinno być trwałym oparciem, punktem odniesienia, czymś w prawie bardziej stabilnym, stąd przecież różne podwyższone progi dla kodeksów. A my to zmieniamy po prostu jak rękawiczki.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#PosełDobromirSośnierz">Pomijając już procedury: w tej nowelizacji jest dużo pomysłów co najmniej kontrowersyjnych, zaczynając od podniesienia wartości przedmiotu sporu z 75 tys. do 100 tys. Pomijam, czy to słusznie czy niesłusznie, ale czy przy tej okazji nie naszła państwa w końcu refleksja, że warto by tego rodzaju kwoty zapisywać w odniesieniu do jakiegoś stałego współczynnika referencyjnego i nie zmieniać tego uznaniowo, kwotowo, raz za razem? Tylko żeby uzależnić to od np. od minimalnego wynagrodzenia albo wynagrodzenia posłów? Wtedy posłowie mieliby może tendencję do pamiętania o nowelizowaniu tych innych współczynników. Po co my to zmieniamy, po co my to ustawiamy na sztywno? Jaki jest cel tego, żeby przywiązywać się do jakiejś konkretnej kwoty?</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Traktowanie kosztów procesu jako kary — dwukrotność w przypadku, kiedy dopatrujemy się złej woli u przedsiębiorcy. Nosi to ewidentnie znamiona sankcji, ale koszty procesu powinny, jak sama nazwa wskazuje, służyć pokryciu kosztów procesu. Przecież one nie rosną w skutek tego, czy ktoś ma złą wolę czy dobrą wolę. To nawet nie jest powiedziane, że to ostatecznie przedsiębiorca nie może mieć w tym sporze racji, tylko że jeśli na początku wykazał złą wolę, to my mu zasądzamy dwukrotność kosztów procesu — w procesie, w którym on raczej wygrał. To jest bez sensu.</u>
          <u xml:id="u-169.3" who="#PosełDobromirSośnierz">Jeśli chodzi o skracanie terminów, to dajemy tydzień przedsiębiorcy na odpowiedź na pozew, w sytuacji kiedy sąd rezerwuje sobie czas właściwie nieograniczony. To jest walka z opóźnieniami zaczynana zupełnie od złego końca. To tak, jakbyśmy walczyli z opóźnieniami pociągów, popędzając batem pasażerów, żeby szybciej wchodzili z walizkami. Jakby to opóźnienia pociągów brały się stąd, że pasażerowie nie dość szybko wchodzą do pociągów, a nie stąd, że mamy idiotyczny pomysł, że opóźnienia pociągów skomunikowanych rozlewają się po całym kraju. Jeszcze kwestia niejawności, która sprzyja ograniczeniu prawa do sądu.</u>
          <u xml:id="u-169.4" who="#PosełDobromirSośnierz">To są powody, dla których nie będziemy popierali tego rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-169.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej przedstawiam stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druki nr 2650 i 2907.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Według uzasadnienia celem projektowanych zmian jest przyspieszenie postępowań sądowych oraz ułatwienie stronom i pełnomocnikom kontaktu z sądem, doprecyzowanie zasad tzw. doręczeń komorniczych oraz wprowadzenie nowych rozwiązań dotyczących planowania rozprawy i dokonywania przez sąd niezbędnych pouczeń. Będziemy się pilnie przyglądać dalszym pracom nad projektem, który co do zasady jest potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Od 2015 r. PiS psuje polskie sądownictwo, niszczy praworządność. Zauważył to nawet prezes Kaczyński, który w czerwcu 2022 r. powiedział: „W Polsce sądy działają nie źle, tylko fatalnie źle”. To jest oczywiście krytyczna, ale trafna ocena działalności ministra Ziobry. Stąd też trudno się dziwić konfliktom, które są między PiS-em a jego partią. Obywatele mają coraz bardziej utrudniony dostęp do sądu, bo bardzo wysokie są opłaty sądowe. Przewlekłość postępowania ma w Polsce charakter systemowy. Wynika ze złej organizacji pracy, braków kadrowych w sądach, wszechobecnego przywiązania do papieru. Skarga na przewlekłość postępowania nie jest skutecznym środkiem. Tak uważa większość ekspertów.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PosełJoannaSenyszyn">Zmiany są więc konieczne. Toteż będziemy popierać dalsze prace nad projektem, a co do ostatecznego głosowania zdecydujemy po przyjęciu lub nieprzyjęciu odpowiednich poprawek. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na galerii witamy uczniów VI liceum ogólnokształcącego im. Jana Kochanowskiego w Radomiu. Bardzo nam miło. Przybyli na zaproszenie posła Konrada Frysztaka. Witamy młodzież. No co? Oklaski.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pierwsze pytanie zadaje pani poseł Joanna Senyszyn, Polska Partia Socjalistyczna, pożal się Boże.</u>
          <u xml:id="u-172.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dotychczasowy próg wartości przedmiotu sporu decydującej o właściwości rzeczowej sądu okręgowego, obowiązujący od 2005 r., wynosi 75 tys. zł. Proponujecie 100 tys. zł, uzasadniając to wzrostem wynagrodzeń, inflacją, członkostwem w Unii Europejskiej, ale nie macie żadnych analiz, które odpowiedziałyby na pytanie, jak to wpłynie na pracę sądów, czy nie spowoduje jeszcze większej przewlekłości postępowań w sądach rejonowych. A przecież uzasadnieniem projektu jest przyspieszenie postępowań sądowych. Być może ta zmiana jest nawet słuszna i potrzebna, ale kwotę 100 tys. zł wzięliście z sufitu. Wnoszę o precyzyjną odpowiedź na piśmie: Dlaczego nie jest to 90, 110, 115 albo np. 130 tys. zł? Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Panie Marszałku! Czy Prezydium Sejmu mogłoby ustanowić jakiś limit zmian w k.p.c. na rok, miesiąc, jakąś normę? Nie przychodźcie, państwo ministrowie rządzący, większości parlamentarna, z tymi zmianami co dzień. Nie ma żadnej przesady w tym stwierdzeniu, bo przecież wczoraj procedowaliśmy nad zmianami w k.p.c., dziś procedujemy nad zmianami w k.p.c. Inflacja prawa rzeczywiście rośnie w tempie wprost proporcjonalnym do tempa biegunki legislacyjnej — nazwijmy to algorytmem Sośnierza, mojego znakomitego kolegi, który już tę zależność tutaj wskazał.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Pytanie: Czy trzeba koniecznie, w ramach tej inflacji, wpisywać do k.p.c., że dwa i dwa jest cztery i jako załącznik jeszcze słownik języka polskiego? Proszę zwrócić uwagę na własną propozycję zmiany art. 930, gdzie chyba całkowicie zbytecznie jednak…</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Dojeżdżam do kropki, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#PosełGrzegorzBraun">…chyba całkowicie zbytecznie stwierdzacie oczywistą oczywistość, to znaczy, że egzekucja…</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie o skuteczność, bo rzeczywiście tych zmian kodeksowych jest w parlamencie… te zmiany są co chwilę. Natomiast jeżeli popatrzymy np. na kwestię ochrony konsumentów, to zobaczymy, że w Polsce mamy jeden z najgorszych systemów ochrony konsumenta, najdłużej trwają postępowania, są one najbardziej przewlekłe w skali unijnej. Jeżeli chodzi o opłaty sądowe — to jest liczone w euro, czyli statystycznie porównywalne, jeśli chodzi o inne państwa — są one znowu jednymi z najwyższych w Europie. To jest absolutnie aobywatelskie, aspołeczne. W związku z tym jak te zmiany mają poprawić funkcjonowanie sądownictwa i rozstrzygnięcia, skoro nie dotykają państwo tych najważniejszych spraw, które dotyczą ludzi, a zmieniają państwo ten kodeks jak rękawiczki?</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projektowana jest zmiana art. 4241 § 1, według której żądanie stwierdzenia niezgodności z prawem prawomocnego wyroku uzależnione będzie od ustalenia, czy zmiana lub uchylenie tego wyroku nie były i nie są możliwe w drodze środków prawnych przysługujących stronie na podstawie kodeksu. Tego zwrotu: na podstawie kodeksu używacie państwo w art. 4245 § 1 pkt 5 i art. 4248 § 2. Projektowana regulacja rozwiązuje wprawdzie kolizję między skargą o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego wyroku a skargą nadzwyczajną od tego samego wyroku, niemniej pomija, że zmiana wyroku możliwa jest także w drodze środków przewidzianych poza Kodeksem postępowania cywilnego, np. w art. 138 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Zmiana nie wskazuje, o jaki kodeks chodzi, a to będzie rodziło problemy interpretacyjne. Co oznacza więc zwrot: na podstawie kodeksu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Która to już nowelizacja Kodeksu cywilnego, którą się zajmujemy w obecnej kadencji? Nie można nie ulec wrażeniu, że 7-letnie reformy ministra Ziobry w wymiarze sprawiedliwości były robione nie po to, by ludziom było lepiej, tylko po to, by wygodniej się rządziło władzy. Teraz podobno ma być inaczej. Polska Izba Ubezpieczeń, opiniując projekt, wskazała, że zakłady ubezpieczeń z uwagi na ogromną skalę prowadzonej przez siebie działalności nie są w stanie w toku normalnych czynności operacyjnych w ciągu tygodnia obejmującego wyłącznie 5 dni roboczych zgromadzić wszystkich dowodów. Jest to dość istotny głos w sprawie, gdyż podmioty te w zależności od skali prowadzonej przez nie działalności obejmują swym zakresem setki tysięcy, a w przypadku dużych zakładów ubezpieczeń — nawet miliony ubezpieczonych konsumentów. W związku z tym proszę o odpowiedź na pytanie: Czy w nowelizacji uwzględniono uwagi wyżej wymienionych podmiotów? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowni Przedstawiciele Resortu! W uzasadnieniu do nowelizacji ustawy można zapoznać się m.in. z wynikami tzw. opanowania spraw, z których wynika, że ten najgorszy wynik opanowania spraw w 2022 r. — 83,8 — był w sądach okręgowych I instancji. Państwo teraz znajdujecie rozwiązanie dotyczące zwiększenia kwot w przypadku spraw, które będą tam rozpatrywane. Ale czynnikiem, który pokazuje, jak bardzo pogarsza się sytuacja w sądach, jest średni czas trwania postępowania sądowego ujęty w miesiącach. W 2015 r. wskaźnik ten wynosił 4,2, w 2020 r. — 6,9. W związku z tym o ponad 2 lata wydłużył się czas rozpatrywania spraw. Jak ustawa wpływa na polepszenie sytuacji rozpatrywania spraw? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PosełMichałGramatyka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mamy rok 2023, XXI w. zaczął się dość dawno temu, wszyscy, łącznie z sędziami, korzystamy z usług elektronicznych. I teraz tak: w przedłożeniu jest słuszny przepis o formalizacji struktury pism procesowych, ale w dalszym ciągu ten przepis nie ma rozwinięcia w postaci uznania platformy gov.pl, czyli dawnego ePUAP, jako autoryzowanego czy działającego w sądzie sposobu dostarczania pism procesowych. Sądy nie są i jeszcze długo nie będą włączone w system elektronicznych doręczeń. Od tego, co znajduje się w nowelizacji k.p.c., tak niewiele brakuje do sytuacji, w której takie pisma, takie wnioski będzie można składać przez ePUAP. Dlaczego jeszcze to się nie stało? Przecież system gov.pl, ePUAP i cyfryzacja to jedne z najjaśniejszych elementów pracy tego rządu. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy, jak prezentują to wnioskodawcy, zmierzać ma do uproszczenia procedur, skrócenia czasu postępowania przed sądem i tak naprawdę wyjścia naprzeciw oczekiwaniom społecznym. Ostatnie lata pokazują jednak, że postępowania przed sądami się wydłużają. Obywatele na sprawiedliwość czekają długimi latami, a cała procedura nie jest dla nich ani zrozumiała, ani łatwa do przejścia. Dlatego tak ważne w XXI w., w 2023 r. jest implementacja cyfrowych usług, takich, które upraszczają procedury, ale jednocześnie eliminują zbędną procedurę administracyjną. Chciałbym poprosić o odpowiedź na piśmie na pytanie: Jak wygląda wdrażanie usług cyfrowego państwa w tę część postępowania cywilnego, która dotyczy procedury sądowej? Jak przez ostatnie lata, na przestrzeni ostatnich 7 lat to wyglądało? Jakie są propozycje na następne 7 lat? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podniesienie wartości, od której sprawy będą rozstrzygane przez sądy okręgowe, faktycznie prowadzi do tego, że większa liczba spraw będzie rozstrzygana, dokładniej mówiąc, przez sądy rejonowe. Usłyszałem tutaj, że spowoduje to wydłużenie trwania procesów, utrudni dostęp do sądów czy coś takiego. Nie bardzo to rozumiem, bo chyba jeżeli sąd będzie bliżej obywatela… Np. w mojej Rawie jest sąd rejonowy, ale sąd okręgowy jest w Łodzi. Jeżeli sprawa będzie rozstrzygana w Rawie, to przecież koszty tego procesu, które ja ponoszę na dojazd, na świadków itd., będą niższe. Również chyba niższe będą koszty postępowania. W k.p.c. chyba jest to samo, czy w przypadku sądów okręgowych, czy rejonowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">To było ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pani Katarzyna Frydrych.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie pragnę podziękować członkom podkomisji stałej do spraw nowelizacji prawa cywilnego, członkom Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach, legislatorom z Biura Legislacyjnego Sejmu, uczestnikom posiedzeń podkomisji i komisji, w tym ekspertom, przedstawicielom Krajowej Rady Komorniczej oraz przedstawicielom strony społecznej za zaangażowanie w pracę nad projektem, cenne uwagi oraz głos w dyskusji nad poszczególnymi zmianami.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Ubolewam, że nie zabierały głosu panie posłanki, które w chwili obecnej tak bardzo krytykują projekt, i że nie włączyły się aktywnie w prace podkomisji i komisji, ale rozumiem, że będziemy pracować i będziemy mieli możliwość dyskusji w zakresie poprawek, które zostały zgłoszone w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Zaznaczę, że przedkładany projekt jest rezultatem współpracy ww. przeze mnie uczestników posiedzeń podkomisji i komisji. Poprawki zgłoszone do niego w trakcie prac podkomisji i komisji, za które również chcę w tym miejscu podziękować, są w zdecydowanej mierze wyrazem realizacji uwag Biura Legislacyjnego jak też postulatów Krajowej Rady Komorniczej, prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych oraz Polskiej Izby Ubezpieczeń.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">W ramach poprawek do projektu zostały także częściowo uwzględnione propozycje legislacyjne związku pracodawców przemysłu farmaceutycznego, krajowych producentów leków oraz Konfederacji Lewiatan.</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Wyrażam przekonanie, że projekt ten zyska przychylność pań i panów posłów, gdyż wejście w życie zawartych w nim rozwiązań jest niezwykle oczekiwane nie tylko przez sędziów, sądy, komorników sądowych, ale i przez same strony postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Pozwolę sobie pokrótce odnieść się do pytań, które zostały sformułowane w czasie dzisiejszej debaty. Na wstępie zaznaczę, że bardzo trudno jest mi się do nich odnosić w sytuacji, kiedy państwo posługujecie się brzmieniem przepisów, które istotnie były w pierwotnym przedłożeniu, natomiast na skutek zmian i poprawek zostały zmienione.</u>
          <u xml:id="u-191.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Pan poseł Paszyk powoływał się na wartość przedmiotu sporu podnoszoną do 150 tys. zł. Nie jest to prawda. Wartość przedmiotu sporu zostaje podniesiona do 100 tys. zł. Pan poseł Paszyk powoływał się również na regulację związaną z doręczeniem przesyłki poprzez pozostawienie jej w portierni. Chcę zaznaczyć, że przedłożony po pracach podkomisji i komisji projekt tej regulacji już nie zawiera, podobnie jak nie posługuje się sformułowaniem „nieistniejące wnioski dowodowe”. Tak jak pan poseł Paszyk apelował do Ministerstwa Sprawiedliwości i zachęcał do pracy i pochylenia się nad tym projektem, tak ja proszę również państwa posłów o to, aby debata odbywała się na gruncie przepisów, które zostały przedłożone na skutek projektu wypracowanego w podkomisji i komisji.</u>
          <u xml:id="u-191.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Odnosząc się do kwestii związanej z wartością przedmiotu sporu, bo to, widzę, wzbudza największe emocje — chodzi o podniesienie tej wartości — chcę zaznaczyć, że ostatnia zmiana w tym zakresie odbyła się w 2005 r. Zmiany w zakresie wartości przedmiotu sporu są wpisane w model sądownictwa, bowiem w I instancji orzekają zarówno sądy rejonowe, jak i sądy okręgowe. Bierzemy pod uwagę parametr ekonomiczny oraz zmieniające się dynamicznie stosunki gospodarcze. Nie jest prawdą, że Ministerstwo Sprawiedliwości nie przeanalizowało konsekwencji związanych z tą zmianą.</u>
          <u xml:id="u-191.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Chcę państwu podać kilka danych. W 2019 r. do sądów okręgowych w zakresie spraw cywilnych procesowych z repertorium „C”, o którym mówimy, wpłynęło ponad 139 tys. spraw, podczas gdy w roku 2021 sądy okręgowe odnotowały już wpływ na poziomie ponad 180 tys. Do sądów rejonowych spraw procesowych z repertorium „C” w 2019 r. wpłynęło ponad 674 tys. Natomiast w roku 2020 i 2021 odnotowujemy spadek, jeśli chodzi o liczbę spraw wpływających w tym repertorium, tj. 379 tys. Jedna sprawa to był wpływ w roku 2021. Przypomnę, w 2019 r. był wpływ 674 273 sprawy. Próbujemy zrównoważyć ten wpływ. Zatem nie jest tak, że przedłożona propozycja nie została poparta analizami.</u>
          <u xml:id="u-191.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Jeśli chodzi o właściwość rzeczową, oszacowano, że na skutek podniesienia wartości przedmiotu sporu z 75 tys. zł do 100 tys. zł, warunkującej właściwość sądu rejonowego, w sądach rejonowych wpływ powinien kształtować się średnio na poziomie poniżej 10%, jeśli chodzi o wzrost tego wpływu. Zaznaczam, że sądów okręgowych jest 47, a sądów rejonowych jest 318. Sprawy, które dotychczas wpływały do jednego sądu okręgowego, zostaną rozłożone na jednostki organizacyjne w postaci sądów rejonowych w danym okręgu.</u>
          <u xml:id="u-191.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Nie zgadzam się z argumentacją, że nie ma potrzeby wprowadzania postępowania odrębnego w zakresie spraw dotyczących konsumentów. Zwracam uwagę, że było to m.in. przedmiotem postulatu Najwyższej Izby Kontroli dokonującej kontroli za okres 2014–2018. Jest to odpowiedź na postulat związany z wystąpieniem NIK-u.</u>
          <u xml:id="u-191.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Nie jest prawdą, że projekt zakłada również 7 dni na złożenie wszelkich wniosków, twierdzeń, odpowiedzi na pozew, jeśli chodzi o przedsiębiorców. Również tutaj ministerstwo wsłuchało się w postulaty związane z wydłużeniem tego terminu i ten termin, zgodnie z projektem przedłożonym po pracach podkomisji i komisji, wynosi 2 tygodnie.</u>
          <u xml:id="u-191.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Jeśli chodzi o kwestię, którą poruszyła pani poseł Dolniak, dotyczącą biegłego i, w ocenie pani poseł, braku podstaw, jeżeli chodzi o regulację związaną z tym, że nie będzie przysługiwało zażalenie, w sytuacji kiedy następuje swoiste odroczenie przyznania wynagrodzenia biegłemu, to nie zgodzę się, nie zgadzam się z tym poglądem. Pragnę zauważyć, że przepisy dotyczące zażalenia mówią, że przysługuje ono na postanowienie, którego przedmiotem jest wynagrodzenie.</u>
          <u xml:id="u-191.13" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dolniak: O tym właśnie mówiłam.)</u>
          <u xml:id="u-191.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Przedmiotem jest wynagrodzenie. Oznacza to, że sądy mogą błędnie interpretować, że skoro wynagrodzenie zostaje odroczone, to również jest to przedmiot postanowienia sądu, a co za tym idzie — uznawać, że takie zażalenie na tego rodzaju rozstrzygnięcie przysługuje.</u>
          <u xml:id="u-191.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Jeśli chodzi o kwestię, którą również poruszyła pani poseł Dolniak, czyli art. 4241 § 1 k.p.c., to chcę zaznaczyć, że przepis jest wprowadzany z inicjatywy rzecznika praw obywatelskich, który dostrzegł kolizję, która jest naprawiana.</u>
          <u xml:id="u-191.16" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Nie zgadzam się również z panią, z posłami, którzy twierdzili, że tak naprawdę nie wiadomo, o który kodeks chodzi w tych regulacjach. Chodzi zawsze o Kodeks postępowania cywilnego. Absolutnie nie możemy tutaj odnosić się do Kodeksu rodzinnego, albowiem Kodeks rodziny reguluje prawo materialne, a wszelkie regulacje procesowe znajdujemy w Kodeksie postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-191.17" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Niestety nie zdążyłam odnotować pytania dotyczącego art. 930 k.p.c., bo tak naprawdę nie wybrzmiało ono tutaj do końca. Dlatego nie jestem w stanie ustosunkować się do zarzutu, którego nie usłyszałam.</u>
          <u xml:id="u-191.18" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Co do kosztów sądowych pragnę tylko zaznaczyć, że obecnie obowiązujące regulacje już umożliwiają osobom, które z uwagi na trudną sytuację materialną, rodzinną nie są w stanie ponieść odpowiednio wysokich czy ustalonych przez sąd kosztów sądowych wynikających z ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, złożenie wniosku o zwolnienie od ponoszenia tych kosztów w całości lub w części.</u>
          <u xml:id="u-191.19" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Jeśli chodzi o kwestię związaną z wnoszeniem pism drogą elektroniczną, to w Ministerstwie Sprawiedliwości trwają prace w tym zakresie. Pragnę zaznaczyć, że nie jest tak, że wystarczy tylko wnieść takie pismo, musi być stworzony cały system po to, aby była możliwość pracowania przez sądy na aktach hybrydowych. Nad tą kwestią są aktualnie prowadzone w Ministerstwie Sprawiedliwości prace koncepcyjno-analityczne. Ministerstwo dostrzega, że informatyzacja musi również objąć akta postępowań sądowych. Chcę zaznaczyć, że nie jest to łatwy proces, albowiem zarówno pozwy, które są składane obecnie do sądów, są bardzo obszerne, jak i załączniki, które strony składają do tych pozwów, są także obszerne, jeśli chodzi o ilość materiału tam zgromadzonego.</u>
          <u xml:id="u-191.20" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościKatarzynaFrydrych">Wyrażam nadzieję, że ustosunkowałam się do wszystkich pytań. Natomiast jeżeli chodzi zgłoszone pytanie i prośbę o odpowiedź na piśmie, to oczywiście taka odpowiedź zostanie przesłana. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-191.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję…</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">A, jeszcze pan poseł sprawozdawca chciałby zabrać głos, tak?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Tak. Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">No trudno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowny panie marszałku, będzie krótko.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Wielce Szanowna Pani Minister! Wielce Szanowni Państwo Posłowie! Panie i Panowie! Jeżeli projekt jest przygotowywany szybko, to jest źle, bo na kolanie, bo nie ma czasu się do niego odnieść, bo nie ma kiedy przeczytać, bo nie ma wiedzy, jak go poprawić. Kiedy projekt jest robiony długo, żmudnie, kiedy wszyscy mogą się wypowiedzieć i dowolnie można sobie wybrać czas i miejsce, to przychodzi posiedzenie Sejmu i spadają poprawki. Moi drodzy państwo posłowie, zapraszam do pracy w komisjach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PosełMichałGramatyka">W zasadzie prezentowane zmiany nie budzą naszych większych wątpliwości. Podzielamy uwagi przedmówców dotyczące progu właściwości rzeczowej sądów okręgowych. Podzielamy obawy dotyczące wynikającego z tej zmiany niekontrolowanego wzrostu obciążenia sądów rejonowych.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PosełMichałGramatyka">Są w przedłożeniu zmiany, które witamy z uznaniem — ograniczenie możliwości wyłączenia sędziego czy kwestia zwrotu kosztów i odsetek od kosztów procesu.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#PosełMichałGramatyka">Tradycyjnie w Polsce 2050, jako zwolennicy cyfrowej komunikacji, która ułatwia życie każdemu, uważamy, że powinna istnieć możliwość elektronicznej komunikacji z sądami. Mamy rok 2023. XXI w. zaczął się dość dawno temu, wszyscy, łącznie z sędziami, korzystamy z usług elektronicznych.</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#PosełMichałGramatyka">Tymczasem słuszny przepis o formalizacji struktury pism procesowych w dalszym ciągu nie ma rozwinięcia w postaci uznania platformy gov.pl (dawniej EPUAP). Sądy nie są i jeszcze długo nie będą włączone do systemu elektronicznych doręczeń. Wydaje się, że od koncepcji stworzenia formularzy dla struktury pism tak niewiele brakuje do przeniesienia ich do świata cyfrowego. Doprawdy nie potrafię znaleźć powodu, dlaczego jeszcze się to nie stało. Cyfryzacja i platforma gov.pl to jeden z najjaśniejszych punktów działalności obecnego rządu. Warto myśleć do przodu — również w tak, wydawałoby się, tradycjonalistycznych obszarach jak sądownictwo.</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#PosełMichałGramatyka">Nie będziemy się sprzeciwiać przyjęciu tego projektu. Poprzemy złożone poprawki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, na podstawie art. 95 ust. 2 regulaminu Sejmu kieruję ten projekt do Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej (druki nr 2935 i 2983).</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę pana posła Tomasza Latosa o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PosełSprawozdawcaTomaszLatos">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W dniu wczorajszym po zakończeniu pierwszego czytania Komisja Zdrowia, zgodnie zresztą z decyzją całej Izby, zajęła się tym niezwykle ważnym projektem dotyczącym Krajowej Sieci Onkologicznej. Wczoraj podczas prac udało się także przyjąć kilka innych rozwiązań, które dodatkowo należałoby wprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#PosełSprawozdawcaTomaszLatos">Wspomnę chociażby o jednym — dotyczącym młodych lekarzy, lekarzy rezydentów. Chodzi tutaj o umożliwienie przesuwania rezydentur w kierunku tych specjalizacji deficytowych, jeżeli zostały wolne miejsca rezydenckie. Taka możliwość została bez głosów sprzeciwu zaakceptowana podczas prac w komisji. Oczywiście można powiedzieć, że to wykracza poza materię tej ustawy, ale jednocześnie wszyscy posłowie uznali, że sprawa jest pilna i wymaga szybkiego rozwiązania. Zresztą podobnie jest w przypadku innych poprawek: czy tych dotyczących kształcenia aptekarzy, czy też związanych z krwiodawstwem.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#PosełSprawozdawcaTomaszLatos">Myślę, że udało się przygotować dobry projekt, który wychodzi naprzeciw oczekiwaniom przede wszystkim pacjentów, ale podkreślić należy, że to środowisko onkologów to przygotowywało, pracowało najpierw nad zaproponowaniem programu pilotażowego, a następnie w oparciu też i o te doświadczenia nad przygotowaniem Krajowej Sieci Onkologicznej. Stąd ze względu na obecność ekspertów od początku pracy nad tym projektem jestem osobiście przekonany — tę opinię w głosowaniu podzieliła również Komisja Zdrowia — że jest to ważny i potrzebny projekt.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#PosełSprawozdawcaTomaszLatos">Były też pewne dyskusje co do momentu wejścia w życie tej ustawy. Ostatecznie jednak propozycja rządowa uzyskała większość. Pamiętajmy, że tak czy inaczej, biorąc pod uwagę również pewien okres dostosowawczy, kiedy to będą tworzone te trzy poziomy referencyjności, jeżeli chodzi o specjalistyczne ośrodki leczenia onkologicznego… Przypomnę, że te tzw. SOLO będą miały poziomy I, II i III. Później jeszcze jeden z podmiotów z poziomu III będzie tym ośrodkiem monitorującym czy też koordynującym.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#PosełSprawozdawcaTomaszLatos">I tutaj okres 9 miesięcy został zakreślony na przygotowanie tej sieci, oczywiście od momentu wejścia w życie ustawy. Były też głosy, żeby w ogóle do 2025 r. odłożyć funkcjonowanie tej sieci, ale jednak większość uznała, że nie ma co czekać, pacjenci oczekują zmian, pacjenci oczekują przełomu. Stąd też ta data zaproponowana w przedstawionym przez rząd druku, w rządowej ustawie została podtrzymana.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#PosełSprawozdawcaTomaszLatos">Ja osobiście też, wyrażając opinię większości, proszę Wysoką Izbę o pilne procedowanie nad tą ustawą i zgodną decyzję całego Sejmu, tak abyśmy mogli spokojnie, zgodnie ze wspomnianą decyzją przyjąć tę ustawę jeszcze na tym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-199.6" who="#PosełSprawozdawcaTomaszLatos">Bardzo dziękuję. Dziękuję już nie tylko jako sprawozdawca, ale też jako przewodniczący komisji, dziękuję wszystkim koleżankom i kolegom z komisji, a także zaproszonym gościom, ekspertom za czasami, chwilami dość burzliwą pracę, ale jednak merytoryczną, bo tego nie tylko oczekuje od nas środowisko lekarzy, pielęgniarek zajmujących się onkologią, ale przede wszystkim oczekują pacjenci. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwsza pani poseł Barbara Dziuk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PosełBarbaraDziuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości przedkładam stanowisko dotyczące ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#PosełBarbaraDziuk">Projekt dotyczy wprowadzenia nowego modelu zarządzania opieką onkologiczną w Polsce, który usprawni organizację systemu udzielania świadczeń opieki zdrowotnej dotyczących onkologii i utworzenie przez szpitale, które spełniają kryteria kwalifikacyjne, Krajowej Sieci Onkologicznej.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#PosełBarbaraDziuk">Celem ustanowienia Krajowej Sieci Onkologicznej jest realizacja założeń Narodowej Strategii Onkologicznej, osiągnięcie jak najlepszej organizacji opieki onkologicznej, poprawa jakości i bezpieczeństwa diagnostyki i leczenia, wzrost poziomu satysfakcji pacjenta, optymalizacja kosztów opieki, odwrócenie niekorzystnych trendów epidemiologicznych.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#PosełBarbaraDziuk">Kluczowe założenia Krajowej Sieci Onkologicznej to zapewnienie wystandaryzowanej struktury ośrodków diagnostyki i leczenia onkologicznego na kilku poziomach. Co należy podkreślić, tylko podmioty zakwalifikowane do Krajowej Sieci Onkologicznej uprawnione są do udzielania świadczeń gwarantowanych w zakresie opieki onkologicznej finansowanych ze środków publicznych.</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#PosełBarbaraDziuk">Proces kwalifikacji do poszczególnych poziomów zabezpieczenia opieki onkologicznej jest zautomatyzowany, wystandaryzowany, oparty na obiektywnych kryteriach.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#PosełBarbaraDziuk">Powołano koordynatora opieki onkologicznej dla każdego pacjenta, czyli będzie systematyczna ocena satysfakcji, monitorowanie jakości klinicznej opieki onkologicznej na poziomie krajowym przez krajowy ośrodek monitorujący, czyli Narodowy Instytut Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie — Państwowy Instytut Badawczy w Warszawie, a na poziomie województw przez wojewódzkie ośrodki monitorujące.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#PosełBarbaraDziuk">Stworzono Krajową Radę Onkologiczna, pełniącą funkcję opiniodawczo-doradczą dla ministra zdrowia oraz Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Podmioty lecznicze zobowiązane są do przekazywania danych do zintegrowanego systemu informatyczno-analitycznego KSO.</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#PosełBarbaraDziuk">Podsumowując, Krajowa Sieć Onkologiczna została wypracowana przez ekspertów medycznych, organizacje pacjenckie z bardzo dużym zaangażowaniem Ministerstwa Zdrowia. Wszystkim za dostrzeganie potrzeby systemowego usprawnienia należą się podziękowania. Wszystkie decyzje Ministerstwa Zdrowia, które są podejmowane w poprzedniej i w tej kadencji, służą przede wszystkim pacjentowi. To pacjent jest w centrum uwagi.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#PosełBarbaraDziuk">Wysoka Izbo! Razem zadbajmy o zdrowie i o dobro pacjenta. Klub Prawa i Sprawiedliwości pozytywnie opiniuje procedowaną ustawę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-201.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jerzy Hardie-Douglas, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PosełJerzyHardieDouglas">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Miesiącami nie kiwnęliście palcem, by dobrze opracować i skonsultować tę ustawę ze środowiskami onkologicznym i pacjenckim. Potem kolanem dopychacie na kolanie przygotowane rozwiązania legislacyjne, które momentami urągają zdrowemu rozsądkowi i które zamiast poprawić sytuację w leczeniu chorych onkologicznych, zamiast poprawić dostępność lekarzy, mogą ją niestety pogorszyć. Czy pogorszą? Na 100% nie wiem. Jest duże prawdopodobieństwo. Ale wy pewnie wiecie, bo czemu nie publikujecie raportu o pilotażu? Utajnienie raportu z wyników tzw. pilotażu sieci onkologicznej, pilotażu trwającego 3 lata, budzi nasz największy niepokój. Nie przekazując posłom opozycji pełnej treści tego raportu, łamiecie prawo, ale o tym przecież też doskonale wiecie. Ujawniając wczoraj w Komisji Zdrowia wierzchołek góry lodowej, minister Kraska przyznawał, iż jakość i spójność danych przekazywanych w raporcie o działaniu pilotażu sieci są niezadowalające, a wcześniej minister Niedzielski twierdził, że wnioski wyciągnięte przez badających pilotaż znalazły się w ustawie. Czy nie dostrzegacie błędu metodologicznego w stanowieniu prawa? Nie wierzę. Jeśli macie wątpliwości co do zastosowanych w pilotażu rozwiązań, to je zmieńcie, ponownie przetestujcie, przedłużając pilotaż, i wprowadźcie w życie ustawę z długim vacatio legis, np. od 1 stycznia 2025 r. To byłoby uczciwe rozwiązanie. W innym wypadku eksperymentujecie na setkach tysięcy polskich pacjentów onkologicznych. Nie stać Polski na taką niefrasobliwość.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PosełJerzyHardieDouglas">Mamy mnóstwo wątpliwości co do projektu ustawy. Wprowadzenie jej w życie spowoduje kolosalny wzrost biurokracji. Dziesiątki danych, w większości całkowicie zbędnych, odsyłam do art. 26 ustawy, które będą musiały raportować placówki opieki zdrowotnej, które znajdą się w sieci — to przecież obciąży głównie lekarzy, których jest dramatycznie mało i którzy nie powinni zajmować się wypełnianiem kolejnych papierów, a leczeniem chorych. A które to placówki opieki zdrowotnej znajdą się w tej sieci? Bóg raczy wiedzieć, bo nie podaliście dokładnych kryteriów wyłaniania szpitali i AOS-ów, które mają się w tej Krajowej Sieci Onkologicznej znaleźć. Daliście sobie 9 miesięcy od wejścia w życie ustawy na podanie listy szpitali sieciowych. Te szpitale mają być ocenianie przez krajowe i wojewódzkie ośrodki monitorujące, które same są interesariuszami ustawy i które mają oceniać na podstawie historycznych danych statystycznych i tzw. wskaźników jakości wykonywania procedur onkologicznych. Poza konfliktem interesów jest jeszcze jedno ale. W Polsce nie ma takich wskaźników. Stworzycie je przez 9 miesięcy? W innych krajach, takich jak Wielka Brytania, Niemcy czy Kanada, w których to działa, te kryteria tworzono i wprowadzano w życie latami. Ta ustawa to kolejny gniot, podobnie jak inna ustawa idąca w pakiecie jako kamień milowy niezbędny do otrzymania pieniędzy z KPO — ustawa o jakości w opiece zdrowotnej.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#PosełJerzyHardieDouglas">Chcieliśmy dać wam szansę na to, abyśmy mogli poprzeć ten bubel prawny, nie narażając równocześnie pacjentów onkologicznych. Prosiliśmy o jedno: o wydłużenie terminu wejścia w życie ustawy, tak aby nie blokować uchwalenia ustawy będącej kamieniem milowym niezbędnym do otrzymania przez Polskę środków z KPO, a równocześnie nie eksperymentować na setkach tysięcy Polek i Polaków najbardziej dotkniętych przez los. Kilkakrotnie usłyszeliśmy wczoraj na posiedzeniu Komisji Zdrowia od jej przewodniczącego, że występujemy przeciw czekającym na ustawę chorym, że występujemy przeciw interesowi chorych onkologicznych. To obraźliwe słowa, szczególnie dla mnie, dla chirurga onkologa od lat zajmującego się chorymi z nowotworami. Leczenie ich jest dla mnie zaszczytem, robiłem to przez lata i nadal robię wszystko, co w mojej mocy, by im pomagać. No cóż, nie daliście nam szansy na głosowanie za ustawą. Nie będziemy się więc dzielić z wami odium, jakie na was spadnie, gdy ustawa doprowadzi do pogorszenia dostępu pacjentów onkologicznych do uzyskania pomocy, a tak się stanie. I proszę mi wierzyć, nie będę miał najmniejszej satysfakcji ze stwierdzenia: a nie mówiłem? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Proszę, naprawdę…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Klimczak: Lewicy nie ma?)</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Będzie później.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W trakcie prac w komisji przyjęto 30 poprawek. Jedna z nich zakłada, że Krajowy Ośrodek Monitorujący będzie mógł korzystać z doświadczeń zagranicznych ośrodków. Adaptacja zagranicznych opracowań i rozwiązań jest w tym przypadku konieczna. Skąd się wzięła idea unitów, które w niektórych miejscach w Polsce funkcjonują i były tak naprawdę prekursorami dobrych rozwiązań dla pacjentów? Naprawdę warto zapytać o opinię osoby, które wdrażały jako samodzielny pilotaż — nie pilotaż ministerialny, ale ten wynikający z pracy w poszczególnych szpitalach czy samorządach — breast cancer units czy unity dotyczące jelita grubego. To są zachodnioeuropejskie, światowe, amerykańskie rozwiązania, które powinny być adaptowane dla wygody dla pacjenta.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Tutaj był podjęty wątek centralizacji, której jestem absolutnie przeciwny i którą zawsze krytykowałem, a niestety w systemie ochrony zdrowia w Polsce ta centralizacja postępuje pod względem zarówno instytucjonalnym, jak i proceduralnym i finansowym — zobaczmy, jakie zmiany nastąpiły chociażby w Narodowym Funduszu Zdrowia. Natomiast w przypadku tej ustawy nie można o tym mówić, ponieważ tutaj chodzi o grupowanie świadczeń i specjalistów dla dobra i wygody przede wszystkim pacjenta, od diagnozy, przez diagnostykę, po leczenie i rehabilitację. Jeżeli spojrzymy na poszczególne ośrodki, które już tak działają, widzimy bardzo dużo pozytywnych cech.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: No właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#PosełDariuszKlimczak">Problemem jest rejonizacja. Rozwiązaniem mogłoby być doprecyzowanie, zdefiniowanie możliwości tworzenia konsorcjów. Wtedy skończy się także mowa o centralizacji i konflikcie z inną ustawą. Na onkologię musimy patrzeć z punktu widzenia pacjenta, przede wszystkim z punktu widzenia pacjenta, i w założeniach tej ustawy tak jest. Jak będzie w praktyce? Tutaj bardzo wiele będzie zależało od samego resortu zdrowia, a także od poszczególnych szpitali, jednostek, klinik, wsparcia uniwersytetów, wszystkich tych, którzy tam pracują i zajmują się tym tematem, także naukowo, jeżeli chodzi o zarządzanie w ochronie zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#PosełDariuszKlimczak">Przeanalizowałem działalność niektórych placówek ochrony zdrowia — publicznych i niepublicznych — i dzisiaj mogę powiedzieć, że ocena jednostek, które bez tej ustawy w ten sposób funkcjonują lub próbują funkcjonować, jest bardzo dobra. Tu na pewno wymienię Łódź i Kielce, te ośrodki, które znam, które czerpią z wielu doświadczeń i realizują mnóstwo projektów zagranicznych. Kształcą pracowników medycznych, wysyłają ich do Stanów Zjednoczonych. O tych pracowników później biją się inne ośrodki. Ta ustawa ma zapewnić zmiany systemowe, bo systemowo trzeba pilnować terminów, pilnować dokształcania i rozwoju zawodowego kadry medycznej, wymuszać specjalizację poszczególnych lekarzy, pilnować jakości oraz procedur. Wszystko to dla pacjenta, przede wszystkim dla pacjenta.</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#PosełDariuszKlimczak">W pierwszym czytaniu zgłaszałem kilka uwag i cieszę się ze słów pana przewodniczącego Latosa, z którym rozmawiałem przed posiedzeniem Komisji. Przyznał mi rację, że jest błąd w rozporządzeniu, które dotyczy centrów kompetencji, jeżeli chodzi o raka piersi. Oprócz wskazania minimum — w tym przypadku 250 operacji raka piersi — w zakresie chirurgii właśnie onkologicznej… To słowo jest kluczowe. Widzę, że jeżeli rozmawiamy w sposób merytoryczny i wskazujemy na konkretne działania, to możemy liczyć na państwa uwagę. Mam nadzieję, że zostanie to zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#PosełDariuszKlimczak">Krytykować oczywiście można. Mogłem wyjść i przeznaczyć 5 minut na krytykę, bo tyle rzeczy można skrytykować, natomiast, tak jak powiedziałem, trzeba spojrzeć na zmiany w systemie onkologii z punktu widzenia pacjenta. Mój klub i ja staramy się wychwycić wszystko to, co pomoże. Pracy przed nami jest bardzo wiele. Niektórzy zwracają uwagę, że problemem będzie kryzys kadr medycznych. Oczywiście, tylko że to jest osobna sprawa, którą, mam nadzieję, jeszcze ten Sejm i ten minister się zajmą. Uważam, że w systemie specjalizacji powinna być przeprowadzona rewolucja.</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Zajmują się.)</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#PosełDariuszKlimczak">Pani poseł, chciałbym, żeby tak było, żeby zadziała się rewolucja w systemie specjalizacji. To wyprostowałoby wiele kwestii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Tuduj, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PosełKrzysztofTuduj">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PosełKrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! My nie zgłaszaliśmy poprawek, bo naszym zdaniem ten projekt jest raczej do odrzucenia. Rozmawiamy o ustawie o Krajowej Sieci Onkologicznej z druku nr 2935.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#PosełKrzysztofTuduj">Naszym zdaniem od mieszania w kotle zupy nie przybędzie. To, co jest warte podkreślenia, to ogromny dług zdrowotny powstały w wyniku państwa zarządzania w związku z problemem COVID-19 i reagowania na niego. To jest rzeczywiście bardzo duża strata. Wiem, że spóźnione diagnostyki, niestety, zapewne bardzo negatywnie wpłyną na poziom wyleczalności nowotworów w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#PosełKrzysztofTuduj">Państwo chcą budować hierarchię w onkologii, centralizację. Moim zdaniem hierarchia dobrze się sprawdza w wojsku, w Policji, natomiast w lecznictwie dużo lepsza jest konkurencja, rywalizacja, a nie trzymanie się jednej objawionej prawdy. Trochę identyfikuję się z tym problemem, bo mam przeszłość nowotworową. Wydaje mi się, że najważniejszą i kluczową sprawą jest dostępność do szybkiej diagnostyki. Chodzi o to, żeby lekarz pierwszego kontaktu mógł zlecać jak najwięcej badań, żeby nie był tępiony przez swoją placówkę, nie był ograniczany w tej materii. To jest clou problemu. Szybka diagnostyka, szybki dostęp do badań przełożą się na zwiększenie wyleczalności. Naszym zdaniem jest to rzecz podstawowa, którą trzeba zrobić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 wobec rządowego projektu ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Temat jest niezwykle ważny i myślę, że ta dyskusja jest niezwykle potrzebna. Panie ministrze, rozumiem problem pilnej potrzeby wzmocnienia opieki nad pacjentami onkologicznymi, ale doprawdy trudno zrozumieć iście diabelski pośpiech, który towarzyszy pracom nad tym projektem. Wiemy, że posiadają państwo informacje na temat tego, jak wyglądał pilotaż. Tymi informacjami w trakcie tych ekspresowych prac nie chcieliście się podzielić. Nie chcieliście powiedzieć, jakie są ich wyniki i jakie są opinie ekspertów, a te opinie są różne.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Tak jak mówili moi wielce szanowni przedmówcy, ta ustawa mogłaby być niezwykłą zmianą, jeżeli chodzi o opiekę. Ona tworzy przestrzeń, o której można powiedzieć, że posuwa ten obszar do przodu. Być może pacjenci będą mogli liczyć na lepszą opiekę, ale kluczem są słowa: być może. Mam wielki żal do rządu i do pana ministra osobiście, że zabrakło czasu na to, żeby usiąść nad tą ustawą, popracować nad nią w podkomisji. Moglibyśmy pracować dzisiaj, jutro, możemy pracować w soboty i w niedziele, jeśli trzeba, żeby mieć pewność, że ta ustawa naprawdę pomoże pacjentom, a nie im zaszkodzi.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Chcę też bardzo wyraźnie powiedzieć, że skonsultowaliśmy sprawę z naszymi ośrodkami, ze szpitalem onkologicznym. Oni widzą szansę w tym, że ta ustawa posuwa coś do przodu. Ale chcę też wyraźnie powiedzieć, że eksperci Polski 2050 widzą potężne bariery, które mogą stanowić, że ta ustawa nie zrealizuje tych celów, które są przed nią postawione. Dlatego przygotowaliśmy poprawki. Już o tym częściowo mówiłem, np. monitorowanie, weryfikacja skuteczności leczenia. Ustawa mówi o 5-letnim horyzoncie. To jest stanowczo za krótko. Stanowczo powinno to zostać wydłużone.</u>
          <u xml:id="u-209.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Kwestie funkcjonowania ośrodków różnych poziomów. W naszej ocenie brakuje odpowiednich regulacji, które umożliwią ministerstwu wydanie rozporządzeń w celu określenia kompetencji. Kwestie ośrodka kooperacyjnego i realizacji tej opieki też wymagają doprecyzowania, podobnie jak jeszcze dwie kwestie. Składamy łącznie sześć poprawek, panie ministrze. Bardzo proszę o to, aby tym poprawkom naprawdę wnikliwie, w interesie pacjentów, się przyjrzeć. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Koła Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej w sprawie sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej, druki nr 2935 i 2983.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">W Polsce według oficjalnych statystyk odnotowuje się rocznie ponad 170 tys. nowych zachorowań na nowotwory złośliwe oraz ponad 100 tys. zgonów, a ponad 1 mln osób żyje z chorobą nowotworową rozpoznaną w ciągu poprzednich 15 lat. Nowotwory złośliwe stanowią drugą przyczynę zgonów w Polsce, powodując ok. 1/4 zgonów zarówno mężczyzn, jak i kobiet. A pomimo to nie byłoby zapewne tak szybkiego procedowania nad tym projektem ustawy, gdyby Krajowa Sieć Onkologiczna nie stanowiła jednego z kamieni milowych wpisanych do polskiego Krajowego Planu Odbudowy.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Krajową Sieć Onkologiczną utworzą szpitale, które spełnią ministerialne kryteria. Zostaną podzielone na specjalistyczne ośrodki leczenia onkologicznego trzech poziomów: centra kompetencji, ośrodki satelitarne oraz ośrodki kooperacyjne. Tylko podmioty lecznicze wchodzące w skład KSO będą uprawnione do udzielania świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie opieki onkologicznej, za które zapłaci Narodowy Fundusz Zdrowia. Podobno dzięki temu chorzy w całym kraju będą mieć jednakową opiekę onkologiczną. Kolejne etapy leczenia będą przebiegać według ściśle określonych standardów przy współpracy specjalistów różnych dziedzin.</u>
          <u xml:id="u-211.3" who="#PosełJoannaSenyszyn">Czy jednak ten projekt sprawi, że więcej chorych na raka zostanie wyleczonych, a mniej umrze? Czy przybędzie onkologów, pielęgniarek, diagnostów? Pilotaż Krajowej Sieci Onkologicznej nie daje odpowiedzi. Specjaliści w zakresie onkologii podchodzą do tego programu sceptycznie, gdyż brakuje danych odnośnie do jego skuteczności. Nie ma wskaźników, które obiektywnie oceniałyby skuteczność KSO. Dlatego Koło Parlamentarne Partii Socjalistycznej popiera dalsze procedowanie nad projektem, a przede wszystkim poleca rządzącej partii nieodrzucanie niejako z automatu wszystkich poprawek demokratycznej opozycji. Bo taka działalność jest na szkodę pacjentów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panaceum Ministerstwa Zdrowia na 7-letnie opóźnienie w tworzeniu w Polsce systemu leczenia nowotworów ma być powstanie Krajowej Sieci Onkologicznej. W ramach tej sieci mają powstać kolejne etaty, rady, szyldy i inne wydatki, które niekoniecznie pójdą za onkologicznym pacjentem. W związku z tym pacjenci pytają, czy pomogą one rzeczywiście w leczeniu raka, czy nie zagoszczą te środki w kieszeniach kolejnych reformatorów i organizatorów. Krajowa Sieć Onkologiczna ma zapewnić kompleksową opiekę onkologiczną w każdym zakątku kraju. Ale o to, czy tworzenie tej sieci będzie dobre i pomocne, pytają pacjenci. Czy zapewni się choremu szybszą diagnostykę i czy nie będzie to kolejnym przykładem przerostu formy nad treścią? Mówią to z obawą pacjenci, albowiem wszyscy widzieliśmy w naszym kraju, jak kompromitowały się kolejne rządowe Polskie Łady i rządowe rewolucje, jak przynosiły one odwrotny skutek w porównaniu z ogłaszanym. Dlatego pacjenci onkologiczni obawiają się, że rząd tą reformą zamiast coś dobrego może coś złego zrobić, popsuć.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#PosełJanSzopiński">Minister przez pół roku w ramach tournée po Polsce obiecywał i informował: reforma systemu opieki zdrowotnej nad pacjentem onkologicznym jest blisko. Rzeczywiście blisko, bo mieliśmy jedynie 18 godzin na przeprocedowanie projektu tej ustawy. W dniu wczorajszym mówił pan minister z tego miejsca — szkoda, że dzisiaj nie przyszedł — że rząd w ciągu lat 2015–2022 podwoił nakłady na onkologię. Otóż, panie ministrze, z Narodowego Rachunku Zdrowia opublikowanego przez GUS wynika, że bieżące publiczne wydatki na zdrowie wynosiły w 2021 r. 4,8% PKB i w ciągu 2 lat wzrosły jedynie o 0,2 punktu procentowego. Natomiast dynamiczny wzrost wydatków publicznych na zdrowie, którym chwali się pan i pana obóz rządzący, z jednej strony zawdzięczamy metodologii zawartej w ustawie: 7% PKB, a z drugiej strony — pandemii COVID-19 ze względu na wliczanie do nich wydatków z funduszu COVID-owego m.in. na szpitale tymczasowe czy szczepienia, a z trzeciej strony — wysokiej inflacji. Co do samego wzrostu finansowania onkologii, to wzrost o ok. 5 mld oznacza nominalny wzrost o ok. 70%, odpowiadający skali wzrostu nominalnych wydatków na przestrzeni lat 2015–2022. W grudniu mówił pan, że bije się pan w piersi. Uważam, że to porażka pańskiego rządu, że pan do końca grudnia nie przedstawił tego na forum Rady Ministrów. Mogę panu powiedzieć, że czeka pana jeszcze większa porażka, albowiem zgodnie z dokumentami rządowymi ta ustawa miała funkcjonować do końca 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#PosełJanSzopiński">Dlaczego posłom, którzy procedowali nad tą ustawą, nie zostały przedstawione dokumenty w sprawie wyników pilotażu w naszym kraju? Tu też mam dla pana, panie ministrze, złą informację. Otóż pana poprzednicy nie dość, że dzielili się informacją, w jaki sposób w Polsce przebiega proces pilotażu, publikowali dokumenty, przedstawiali je parlamentarzystom, a nie ukrywali w swoich biurkach, to jeszcze zgodnie z przyjętym w 2018 r. rozporządzeniem ministra zdrowia przyjęli zapis, że prezes funduszu zdrowia sporządza we współpracy z wojewódzkimi ośrodkami koordynacyjnymi końcowy raport zawierający analizę i ocenę realizacji pilotażu. A zatem jest ten raport czy go nie ma? I raz jeszcze uprzejmie proszę pana ministra o przedłożenie tego raportu, do czego zobowiązuje pana rozporządzenie ministra zdrowia z 13 grudnia 2018 r.</u>
          <u xml:id="u-213.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rząd, a przede wszystkim minister zdrowia oczekuje od nas kredytu zaufania. Przypomnę dlaczego. W 2019 r. pilotaż — dwa, potem cztery województwa. Po 18 miesiącach miał być raport, oczywiście nie było, wewnętrzny — fundusz zdrowia, minister zdrowia. Zamiast tego minister powołał komitet monitorujący pilotaż. Termin miał być do września 2022 r. Nie było raportu, bo i pewnie nie mogło być, o czym wczoraj… Pan minister obiecywał, że w Komisji Zdrowia ten raport będzie przedstawiony, a pan minister Kraska z uczciwością, za którą dziękuję, mówił mniej więcej w takiej tonacji, że te dane są tak niejasne i tyle ich jest, że ciężko o wnioski.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PosełZdzisławWolski">Kończąc, bo nie mam czasu, chciałbym powiedzieć, że mam nadzieję, iż ocenę działalności krajowej sieci będziecie państwo prowadzili na bieżąco, zmieniając zasady, ujednolicając je, czego zabrakło przy ocenie pilotażu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Andrzej Sośnierz, Polskie Sprawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PosełAndrzejSośnierz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Osobiście nie podzielam optymizmu związanego z wprowadzeniem tej sieci. Oczywiście zdania mogą być podzielone, ale całe moje doświadczenie organizacyjne mówi mi, że te nadzieje nie zostaną spełnione. Nie poprawi to w żaden sposób funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej, bo problemy polskiej onkologii to nie są problemy struktur organizacyjnych. A tutaj powołujemy bardzo zhierarchizowaną strukturę, która utrwali nieformalne, a właściwie sformalizuje nieformalne układy w opiece onkologicznej. Od lat obserwuję, że w środowisku onkologów zawsze występowała duża tendencja do centralizacji i utrzymywania takich feudalnych stosunków i to znajduje odzwierciedlenie w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#PosełAndrzejSośnierz">Pojawiają się w tej ustawie dobre elementy. Pojawia się stanowisko opiekuna pacjenta, jeśli chodzi o drogę tego pacjenta w systemie opieki zdrowotnej. To może poprawić funkcjonowanie. Tak jak wspomniałem, nie należy powoływać nowych struktur, bo to właśnie funkcje szwankują w systemie opieki zdrowotnej. Ale oczywiście życie pokaże.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#PosełAndrzejSośnierz">Wstępne wyniki — wstępne, bo podkreślam, że nie zapoznałem się z ostatecznymi wynikami — pilotażu też nie napawały optymizmem. Właściwie niewiele się zmieniło, nawet ośrodki wyższego rzędu osiągały gorsze parametry niż ośrodki niższego rzędu, co też było zaskakujące. Ale to były robocze dane i być może w tej chwili ostateczny wynik tego pilotażu jest troszkę bardziej optymistyczny. Ale on również nie budził tutaj wielkich nadziei, bo przecież ostatecznym miernikiem tego, czy system działa czy nie, powinny być nie tylko jakieś parametry techniczne, ale przede wszystkim przeżywalność pacjentów, bo o to najbardziej chodzi w opiece zdrowotnej. Opieka zdrowotna jest po to, żeby wyleczyć i żeby przedłużyć życie pacjenta wtedy, kiedy nie da się go w pełni wyleczyć.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#PosełAndrzejSośnierz">Tak że zachowuję tu dużą ostrożność. Jak mówiłem, są dobre elementy, ale generalnie cała ta ustawa o sieci onkologicznej nie rozwiązuje problemów organizacyjnych ani problemów funkcjonalnych w opiece onkologicznej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Posłowie zapisali się do pytań.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wyznaczam czas na pytanie na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Od 2019 r. w czterech województwach: dolnośląskim, świętokrzyskim, podlaskim i pomorskim testowany był model skoordynowanej opieki nad pacjentami onkologicznymi. Pilotaż został przedłużony, ale wciąż nie ma raportu, który by go ocenił. KSO miała funkcjonować od początku 2023 r., będzie podobno od II kwartału tego roku.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Proszę o przedstawienie na piśmie porównania wyników leczenia raka uzyskanych w województwach objętych pilotażem z wynikami w innych województwach. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Bon zdrowotny zamiast piramidy finansowej, decentralizacja i powrót do zdrowych, indywidualnych relacji między pacjentem a lekarzem zamiast odzierania ludzi z godności i zamiast urzędniczej machiny, jaką pozostaje NFZ i Ministerstwo Zdrowia. W tej ustawie widzę raczej projekt opieki paliatywnej, która nie zmierza do uleczenia, w sensie przedłużenia życia, ale do tego, żeby rachunki się zgadzały, a koordynator terapii będzie zapewniał pacjenta: Będzie dobrze, będzie pan/pani zadowolona.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Do ministra Kraski zawsze mam to samo pytanie: Kim pan jest, człowieku bez biografii? Jaki mundur panu przysługiwał? Jakie szkolenia pan przeszedł? IPN nic nie wie o weryfikacji pańskiego oświadczenia lustracyjnego. Warto, żeby obywatele się dowiedzieli.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Krótkie pytanie: Jaka część placówek z województwa śląskiego, które obecnie realizują świadczenia onkologiczne, ostatecznie nie znajdzie się w sieci. Przypomnijmy, że zgodnie z projektem tylko lecznice włączone do Krajowej Sieci Onkologicznej będą miały możliwość prowadzenia pacjentów z chorobami nowotworowymi. Z rozmów z ekspertami wynika, że nie traktują sieci jako narzędzia do masowego wyłączenia z leczenia onkologicznego placówek np. na poziomie powiatów. Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam dwa pytania: Panie ministrze, co z pacjentami, którzy świadczenia zdrowotne mają udzielone, czy będą mieli udzielane, u świadczeniodawcy, który w tym SOLO będzie na poziomie pierwszym, a ten ośrodek nie będzie miał odpowiednich możliwości przeprowadzenia terapii czy jej organizacji u siebie? To jest istotna luka. Dzisiaj ta opieka powinna być kompleksowa, obejmować możliwie szeroki, a najlepiej kompleksowy dostęp do różnych metod leczenia, tak żeby pacjentowi zapewnić najlepsze możliwe leczenie. Jest poprawka Polski 2050, która jest w interesie pacjentów, i bardzo polecam ją uwadze.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Druga kwestia to monitorowanie, czyli ten okres wyłącznie pięcioletni. Przecież wszyscy wiemy, że wznowy mają miejsce po 7, 10 i 15 latach, natomiast państwo chcą…</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Panie marszałku, to jest ważny temat.)</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-226.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Zofia Czernow.</u>
          <u xml:id="u-226.4" who="#komentarz">(Poseł Zofia Czernow: A nie koleżanka?)</u>
          <u xml:id="u-226.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jest pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie wiem, czy jest potrzebna Krajowa Sieć Onkologiczna, ale wiem, że potrzeba więcej łóżek, potrzebne są wyższe wyceny zabiegów onkologicznych i więcej lekarzy.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#PosełJoannaFabisiak">Drugi dzień słucham tej debaty — wczoraj pan minister, dzisiaj jego zastępca. Chciałabym usłyszeć odpowiedź na proste pytania, bo jeśli jest to ustawa propacjencka, to pacjenci nie chcą czekać 8–10 godzin. Tak jest w Warszawie na Roentgena i pan minister o tym wie. A więc czy zmieni się ten tragiczny stan, trudny dla pacjentów?</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#PosełJoannaFabisiak">Rzecz druga to centra monitorowania. Pewnie pan minister wie — tak jest w Anglii, w Stanach Zjednoczonych — że jednostki, które monitorują, to nie są jednostki podległe ministrowi, tylko są to jednostki niezależne zarówno od ministra, jak i od szpitali. Są to na ogół pracownicy realizujący pewne programy audytowe dla służby zdrowia i to oni badają i wskazują kierunki. Ta droga, którą państwo wskazujecie, nie jest dobra. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PosełZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Każdy projekt zmierzający do poprawy jakości i skuteczności leczenia chorób nowotworowych ma sens, ale wymaga czasu na wnikliwą analizę i szeroką dyskusję. Niestety przy tym projekcie czasu na to nie było. A szkoda.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#PosełZofiaCzernow">Mam konkretne pytanie: Czy ten projekt ułatwia ratunkową dostępność technologii lekowych, czy też nadal, jak to jest obecnie, lekarze zmuszani będą pisać skomplikowane wnioski o tzw. leczenie ratunkowe, które powinno być wyborem lekarza, który wie najlepiej, a nie powinno być ograniczane przez system? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Strukturę Krajowej Sieci Onkologicznej w myśl ustawy mają tworzyć specjalistyczne ośrodki leczenia. Tylko one będą uprawnione do udzielania świadczeń w zakresie opieki onkologicznej finansowanych ze środków publicznych. Już teraz wiadomo, że dojdzie do ograniczenia liczby miejsc leczących tego rodzaju pacjentów. Ale chorych na raka od tego nie ubędzie, wręcz przeciwnie.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Już w tej chwili kolejki do placówek są tak olbrzymie, że trudno sobie wyobrazić, aby placówki zaliczane do sieci były w stanie zająć się następnymi tysiącami pacjentów. Czy ta część ośrodków, która znajdzie się w Krajowej Sieci Onkologicznej, będzie w stanie w należyty sposób zaopiekować się wszystkimi chorymi na nowotwory? Jak pan minister wyobraża sobie leczenie pacjentów chorych na raka, którzy nie dostaną się do tych ośrodków? Proszę o propozycje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Ustawa wdrażająca Krajową Sieć Onkologiczną daje nadzieję. Tylko jest pytanie: Czy daje nadzieję wszystkim pacjentom? Bo z raportu Najwyższej Izby Kontroli wynikało, że system jest nieskuteczny, niewydajny, nierówno traktuje pacjentów, jeśli chodzi o dostęp do publicznego leczenia onkologicznego. W związku z powyższym chciałbym zapytać: Czy jest szansa, że te rozwiązania będą równo traktować pacjentów również z małych miejscowości, miejscowości odległych od dużych ośrodków leczenia onkologicznego?</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">I druga rzecz. W założeniu mówi się o tym, że ta ustawa również realizuje jeden z kamieni milowych KPO. Czy ze środków Krajowego Planu Odbudowy będą przewidziane również środki finansowe na wdrażanie Krajowej Sieci Onkologicznej? Jeśli tak, to w jakiej kwocie je zaplanowano? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Bogusław Sonik, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PosełBogusławSonik">Panie Ministrze! Mam dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#PosełBogusławSonik">Czy za przedstawionymi tu rozwiązaniami technicznymi idą konkretne rozwiązania finansowe związane ze zwiększeniem finansowania szpitali onkologicznych, czy też jest to zmiana tylko systemowa, nierozwiązująca ogromnych kłopotów finansowych, z którymi aktualnie mierzą się placówki ochrony zdrowia?</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#PosełBogusławSonik">Drugie pytanie. Czy rozwiązania, które zakładają centralizację kontroli nad opieką onkologiczną oraz zredukowanie liczby podmiotów świadczących taką opiekę, nie wpłyną negatywnie na dostęp do opieki onkologicznej, zwłaszcza do usług wyspecjalizowanych, dla mieszkańców mniejszych ośrodków?</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ochrona zdrowia powinna być traktowana poważnie, a zmiany powinny być przeprowadzane systemowo. Niestety z tą ustawą tak nie jest. W czterech województwach przeprowadzany był pilotaż, który zamiast stanowić rzetelną informację o tym, jak przygotować przepisy, został utajniony. Nic nie wiemy, a zmiany, które proponujemy, idą w sukurs temu, co powinno być zrealizowane. Zamiast wprowadzić rozproszenie podstawowych usług dotyczących onkologii i skonsolidowanie usług specjalistycznych, cały czas zastanawiamy się, jak ten system ma funkcjonować. Więcej będzie chaosu i więcej będzie problemów dla pacjentów, a to oni powinni być najważniejszym i kluczowym obszarem zainteresowania Sejmu. Póki co ta ustawa pomimo szlachetnych celów nie realizuje tego podstawowego — dobra pacjenta. A o to powinniśmy najbardziej walczyć.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Iwona Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nowotwory złośliwe powodują śmierć ok. 100 tys. osób rocznie i stanowią drugą w kolejności przyczynę zgonów w Polsce. Zgodnie z danymi Ministerstwa Zdrowia w 2019 r. odnotowano ponad 171 tys. zachorowań na nowotwory. W 2020 r. oszacowano tę liczbę na 182,5 tys. Według prognozy Krajowego Rejestru Nowotworów w kolejnych latach nastąpi dalszy duży wzrost tych zachorowań.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Chory niestety czeka na diagnozę ok. 4 miesięcy. 2 miesiące czeka na zdiagnozowanie, przepraszam, a potem na leczenie czeka jeszcze 2 miesiące. Czyli w sumie czeka 4 miesiące na samo leczenie. To jest bardzo długo. Niestety pacjenci onkologiczni nie mają równego dostępu do lekarzy onkologów w poszczególnych regionach. Dla przykładu liczba specjalistów w zakresie onkologii na 100 tys. mieszkańców w województwie podkarpackim jest ponaddwukrotnie niższa niż chociażby w województwie mazowieckim. Krajowa Sieć Onkologiczna ma to zmienić. Chciałabym wiedzieć, na ile jesteśmy do tego przygotowani.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">I tylko pytanie, panie marszałku…</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tym eksperymencie jednak, bo póki nie mamy rzetelnej oceny pilotażu, trzeba to nazwać eksperymentalną ustawą, oby posłużyła pacjentom, bardzo ważną rolę ma koordynator opieki onkologicznej. Zadania piękne, ważne, oby wykonalne, bo patrzę ze strony praktyka. Mam pytanie: Czy będzie jakaś koordynacja między koordynatorem opieki onkologicznej a tymi POZ-ami, gdzie będzie koordynowana opieka? Bo oczywiście koordynator ma bezpośrednio pacjenta prowadzić, ale wiemy, że najważniejsze jest wczesne podejrzenie, gwałtowna diagnoza, gwałtowne rozpoczęcie leczenia. Szczególnie słabym punktem wydają się tereny wiejskie. Czy będzie też koordynacja koordynatorów, nadzorowanie, dawanie pieniędzy i usprawnianie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Elżbieta Gelert, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#PosełElżbietaGelert">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#PosełElżbietaGelert">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Trzy pytania.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#PosełElżbietaGelert">Mówi się o różnych poziomach SOLO, dokładnie o trzech poziomach SOLO. Mam pytanie do pana ministra i prosiłabym też o odpowiedź na piśmie: Kiedy pojawią się wskaźniki, według których potem odpowiednie szpitale będą kwalifikowane do odpowiednich poziomów SOLO? Jest to niezmiernie istotne i ważne.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#PosełElżbietaGelert">Brakuje mi również w tej ustawie podziału ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, w tym poradnictwa onkologicznego, którego też nie widzę w tej ustawie. Czy tutaj państwo też będziecie proponowali jakiś podział?</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#PosełElżbietaGelert">Trzecie pytanie dotyczy koordynatorów. Faktycznie idea jest słuszna, ale jeden koordynator, proszę państwa, to ok. 10 tys. dla szpitala, bo tyle będzie kosztował jeden etat koordynatora. Oczywiście w ramach pilotażu państwo mieliście dodatkowe pieniądze i te pieniądze były wtedy również na koordynatorów. W jaki sposób tutaj macie zamiar koordynatorów oceniać? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Tuduj, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#PosełKrzysztofTuduj">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#PosełKrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie, które chyba raczej pozostanie pytaniem retorycznym. W trakcie pierwszej debaty była informacja, że projekt wyniknął… czy został przedłożony przez środowisko onkologów. Moje pytanie jest takie: Czy zgodnie z tym projektem to środowisko onkologów, które ten projekt składa czy wnioskuje… Czy zgodnie z tym projektem te osoby będą odgrywać kluczową rolę w tym systemie, czy będą pełnić kierownicze role w tym systemie?</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#PosełKrzysztofTuduj">I uzupełniające pytanie retoryczne: Czy te osoby są związane z obecną władzą? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ojej…)</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha ha!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Chciałbym zapytać o załącznik do rozporządzenia ministra dotyczący szczegółowych kryteriów kwalifikacji do SOLO. Mianowicie w pkt 2 dotyczącym organizacji udzielania świadczeń jest napisane, że świadczeniodawca zapewnia współpracę z ośrodkami realizującymi świadczenia w zakresie programów lekowych. Pytanie: Dlaczego tego punktu nie ma w żadnym z pozostałych SOLO, SOLO II poziomu i SOLO III poziomu? Osobiście uważam, że i SOLO II poziomu, i SOLO III poziomu winny uwzględniać programy lekowe onkologiczne i trzeba zaznaczyć, że to mają być programy onkologiczne. Tego mi brakuje, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#PosełDariuszKlimczak">A do pana marszałka: Pan tak kaszle i chrypie, że powinien pan poszukać zastępstwa. Jeżeli pan nie był u lekarza, powinien pan się udać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Marek Hok, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#PosełMarekHok">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dwa pytania: Czy Krajowa Sieć Onkologiczna spowoduje, że wreszcie będzie większa zgłaszalność na badania przesiewowe? Chodzi głównie o cytologię i mammografię, gdzie zgłaszalność jest na poziomie 20–30%. To jest wstyd dla nas wszystkich, że w taki sposób mobilizujemy nasze pacjentki.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#PosełMarekHok">I drugie pytanie, jeszcze bardziej istotne, o którym bardzo często mówimy: Czy zapisy tej ustawy spowodują, że wreszcie szczepienia przeciwko HPV, czyli wirusowi odpowiedzialnemu za raka szyjki macicy, będą dostępne, będą powszechne, będą w pełni refundowane? To są szczepienia, które naprawdę mogą spowodować przełom, jeżeli chodzi o leczenie raka szyjki. W Polsce co roku jest ok. 2,5 tys. nowych zachorowań na raka szyjki macicy. Ponad 1500 kobiet umiera z tego powodu. Już w 100 krajach na całym świecie od roku 2006 są te szczepienia. W Polsce są one niedostępne, a jeżeli już są, to z 50-procentową płatnością. Proszę pana ministra o odpowiedź na pytanie: Czy te przepisy będą gwarantowały te dwie sprawy, o które pytam?</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Dziuk, PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#PosełBarbaraDziuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Po wsłuchaniu się w wypowiedzi totalnej opozycji chciałam poinformować, bo może wiele osób o tym nie wie, że po raz pierwszy została powołana podkomisja stała do spraw onkologii, gdzie wypracowaliśmy standardy dotyczące strategii onkologicznej, a w konsekwencji Krajową Sieć Onkologiczną. Niestety posłowie, którzy to negują, może nie mają wiedzy, jak to się odbywało. Można było przyjść, składać wnioski i współpracować z Ministerstwem Zdrowia. Miały tam miejsce spotkania z organizacjami pacjenckimi, jak również ekspertami medycznymi. Różnica między Prawem i Sprawiedliwością a opozycją jest taka, że my rozwiązujemy problemy społeczne, a państwo niestety tylko o problemach rozmawiacie i tworzycie fake newsy.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#PosełBarbaraDziuk">Apeluję: razem zadbajmy o zdrowie Polek i Polaków. Zdrowie nie ma barwy politycznej. To jest nasz wspólny interes. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na galerii naszym obradom przysłuchuje się młodzież ze Szkoły Podstawowej w Szklarce i Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego w Ostrzeszowie. Pozdrawiamy młodych widzów.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Głos ma teraz pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Podstawowym pytaniem jest pytanie: Które szpitale wejdą do Krajowej Sieci Onkologicznej? Zgodnie z projektem ustawy do sieci mają być zakwalifikowane placówki, które mają jeden z wymienionych w regulacji profili. Natomiast nie zmienia to faktu, że kwalifikacja do sieci może być również uzależniona od pewnych elementów związanych z liczbą i jakością wykonywanych świadczeń. Otóż te świadczenia miały być określone i wystandaryzowane na podstawie wyników pilotażu. I to, jak się wydaje, jest klucz. Nie otrzymaliśmy efektów, tj. wyników pilotażu, a na podstawie wyników pilotażu, tak jak powiedziałem, miały być wystandaryzowane i określone placówki, które wejdą do sieci. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Marcelina Zawisza, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#PosełMarcelinaZawisza">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wczoraj pierwsze czytanie projektu, rozpatrywanie na posiedzeniu komisji, dzisiaj drugie czytanie i spodziewamy się, że wieczorem w bloku głosowań będziemy głosować nad tą ustawą. Kiedy będzie raport z realizacji pilotażu w trzech województwach? W przyszłym tygodniu, bo jak wiadomo pilotaże robi się po to, żeby nie korzystać z ich efektów, z tego, czego będziemy mogli się z tych pilotaży dowiedzieć. My jako posłowie i posłanki powinniśmy w pierwszej kolejności, zaraz po ministrze, poznać efekty wdrożonych pilotaży. Dlaczego? Bo to od tego, jaki kształt będzie miała ta ustawa, zależy życie i zdrowie Polek i Polaków. Bardzo się cieszę, że posłanka Dziuk mówi o tym, że zdrowie powinno być ponadpolityczne. Pełna zgoda.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Bo pracuję właśnie w onkologii.)</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#PosełMarcelinaZawisza">Tylko w związku z tym pokażcie ten raport, tak żebyśmy z czystym sumieniem mogli zagłosować za ustawą…</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Zapraszam na posiedzenie podkomisji.)</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#PosełMarcelinaZawisza">…bo teraz nie mamy żadnej gwarancji, że to, co było w pilotażu, jest w tej ustawie zawarte.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-255.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-255.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba było przyjść na posiedzenie podkomisji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Marek Rutka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#PosełMarekRutka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kluczem do skutecznej walki z chorobami nowotworowymi jest efektywny dostęp do nowoczesnej i skutecznej diagnostyki. W Polsce zgłaszalność na badania kolonoskopowe wynosi zaledwie 20%, podczas gdy w Stanach Zjednoczonych i Australii ten odsetek wynosi ponad 70%. To nie jest kwestia wyłącznie większej świadomości pacjentów, ale także zachęt o charakterze podatkowym i ubezpieczeniowym.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#PosełMarekRutka">Pytanie: Czy strona rządowa rozważała takie rozwiązania, które będą zachęcały do szerszego korzystania z diagnostyki? Bo zgadzam się absolutnie z posłanką Zawiszą, że życie, zdrowie nie ma barw politycznych i powinniśmy wspólnie pracować nad dobrymi rozwiązaniami, ale takie rozwiązania najpierw muszą się pojawić.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Ale są.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Michał Jaros, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#PosełMichałJaros">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Środowisko medyczne, jak również ja ostrzegaliśmy wielokrotnie, że czeka nas onkologiczne tsunami, tyle że ono tak naprawdę już tu jest i zalewa nas śmiertelną falą, która stale rośnie. Skala tego problemu za 10 lat będzie niewyobrażalna. Jest już późno, to ostatni dzwonek, aby uratować wiele ludzkich istnień. Przytoczę kilka liczb: w 2019 r. na nowotwory zmarły łącznie 100 324 osoby, na Dolnym Śląsku zmarło 8365 osób. To w skali roku czwarta najwyższa liczba śmierci. Lekarze specjaliści są w tej kwestii zgodni: musimy już skończyć dyskusję, konieczne jest stałe rozbudowywanie możliwości wysoko specjalistycznego lecznictwa onkologicznego. Ten obszar medycyny wymaga wysokich nakładów na rozwój, badania i inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#PosełMichałJaros">W związku z tym mam pytanie, panie ministrze: Dlaczego tak późno? Dlaczego tak późno rozpoczynacie budowę nowego szpitala onkologicznego we Wrocławiu? Niestety, czekaliście z tym zbyt długo. Stwierdzam to z przykrością.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-259.3" who="#komentarz">(Głos z sali: 8 lat mieliście na to.)</u>
          <u xml:id="u-259.4" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gelert: Razem 15.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#PosełWandaNowicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Proszę o odpowiedź na piśmie na następujące pytania: Kiedy i o ile zwiększy się liczba onkologów? Kiedy i w jakim stopniu poprawi się dostęp do diagnostyki i rozszerzy się jej charakter? Kiedy nastąpi przyspieszenie pierwszej i następnych wizyt u onkologa? Jaki jest plan na zmniejszenie śmiertelności z powodu nowotworów, a także poprawę wyleczalności nowotworów? Rozumiem, że macie jakiś harmonogram prac, jakiś plan, jakieś założone cele. Kiedy ma nastąpić poprawa zdrowia obywateli i obywatelek? Mam nadzieję, że plan ten zostanie zrealizowany, nawet jeżeli nie otrzymamy pieniędzy z KPO.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Liczba pacjentów onkologicznych niestety jest duża i będzie jeszcze wzrastała. To pokazują badania i w Europie, i na świecie. Dlatego tutaj są potrzebne rozwiązania systemowe. Jestem, panie ministrze, troszeczkę zaskoczony, bowiem przez 3 lata pracowaliście nad pilotażem. Dobrze byłoby pokazać wyniki tego pilotażu, wówczas ta dyskusja byłaby może bardziej merytoryczna i udałoby się przyjąć lepszy projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Chciałbym się upomnieć tutaj o pacjentów z małych miejscowości. Oni mają najtrudniejszą sytuację, m.in. związaną z dojazdem. Oczywiście problemem jest sytuacja finansowa polskich szpitali. Państwo, kiedy szliście do wyborów w 2015 r. — przypomnę tylko — obiecywaliście, że oddłużycie polskie szpitale. Dzisiaj te szpitale są jeszcze bardziej, dwukrotnie bardziej zadłużone.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">I ostatnia rzecz. Trzeba, panie ministrze, przeznaczyć znacznie większe pieniądze na profilaktykę i zachęcanie ludzi do różnego rodzaju badań. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz głos ma sekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan Waldemar Kraska.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Dziękuję za dyskusję i wczoraj na posiedzeniu Komisji Zdrowia, i dzisiaj na sali plenarnej, bo myślę, że wszystkim nam, którzy są na tej sali, nie tylko tym związanym z medycyną w sposób zawodowy, ale także jako pacjentom lub przyszłym pacjentom, na pewno na sercu leży los chorych, którzy cierpią na choroby nowotworowe. Postaram się odpowiedzieć pytania, które padły dzisiaj na tej sali, a było ich wiele.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Myślę, że pierwsze, fundamentalne pytanie dotyczyło tego, że wprowadzenie Krajowej Sieci Onkologicznej zmniejszy liczbę miejsc do korzystania z pomocy onkologów. To oczywiście jest nieprawda, ponieważ, jak doskonale państwo wiecie — i to jest w założeniach ustawy — z chwilą wejścia w życie ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej wszystkie ośrodki, które w tej chwili zajmują się leczeniem pacjentów onkologicznych, z automatu wchodzą do tej sieci. Przez kilka następnych miesięcy będziemy oczywiście wprowadzać standaryzację, jeżeli chodzi o te ośrodki, i to nie dlatego, że chcemy je wykluczyć z tej sieci i ograniczyć dostęp Polaków do leczenia schorzeń onkologicznych, ale dlatego, że chcemy, aby wszystkie te ośrodki leczyły na podobnym poziomie, chcemy wprowadzić standaryzację leczenia w każdym miejscu w naszym kraju, w którym odbywa się takie leczenie, niezależnie od tego, czy to jest duża aglomeracja: Warszawa, Kraków czy też Gdańsk, czy właśnie mała miejscowość, gdzie także na leczenie trafiają pacjenci z tymi schorzeniami. Dlatego sens tej ustawy stanowi to, że mamy wszędzie pilnować wysokiej jakości leczenia pacjentów onkologicznych, niezależnie od tego, czy jest to pierwszy, drugi czy ten najwyższy, wysoko specjalistyczny poziom opieki onkologicznej. Mam nadzieję, że tak się stanie, ponieważ docierają do nas sygnały, że wiele ośrodków, które w tej chwili leczą onkologicznie, jest zainteresowanych wejściem do tej sieci, żeby osiągnąć pewien poziom.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Te poziomy są oczywiście zróżnicowane. Na pierwszym poziomie będzie świadczona najczęściej tylko jedna z dostępnych terapii onkologicznych: chirurgia czy chemioterapia lub radioterapia. Na następnych poszczególnych poziomach gama tych usług będzie rozszerzana. Oczywiście chcielibyśmy, żeby było jak najwięcej ośrodków, które będą świadczyły tę opiekę od samego początku, czyli od momentu diagnozy, po rehabilitację. Takie ośrodki na pewno także znajdą miejsce w naszej sieci i są bardzo pożądane.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Padało także pytanie o finansowanie. Myślę, że to jest bardzo ważne, bo każda reforma, którą się wprowadza, musi mieć jakieś finansowanie, które zachęci inne podmioty do wejścia do tej organizacji, do nowej organizacji leczenia onkologicznego.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">To, co już wczoraj mówiłem na posiedzeniu Komisji Zdrowia — te ośrodki w czterech województwach, które uczestniczyły w pilotażu, wykonały świadczenia za ponad 319 mln zł. To, że były właśnie w sieci onkologicznej, zwiększyło ich dochody o ponad 60 mln. Jeżeliby nie były w sieci onkologicznej, ta kwota byłaby o te 60 mln pomniejszona. To jest właśnie dowód na to, że zwiększamy finansowanie opieki onkologicznej i także zwiększamy dofinansowanie w ramach wprowadzania Krajowej Sieci Onkologicznej. Naprawdę jest w tej chwili bardzo ważne, aby ośrodki, które wchodzą w sieć, dostały tych pieniędzy zdecydowanie więcej.</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Padło pytanie, kto akceptował tę ustawę, kto się nad tym pochylał. To było szerokie gremium, wspomnę tylko o Krajowej Radzie ds. Onkologii, w skład której wchodzą konsultanci krajowi i całe gremium bardzo znamienitych lekarzy onkologów. Oczywiście nie zawsze zgadzaliśmy się i nie zawsze wszystkie postulaty, które padały, były przez nas akceptowane. Myślę, że w czasie tych dyskusji wielokrotnie znajdowaliśmy wspólny mianownik, aby wypracować taki system, który będzie przyjazny głównie pacjentom.</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Kolejne pytanie było o szczepionki przeciwko HPV. W tej chwili to się odbywa już na etapie przetargowym, jesteśmy już bardzo blisko tego, aby udostępnić bezpłatne szczepienia dla dzieci w wieku od 12. i 13. roku życia dla chłopców i dziewczynek. Myślę więc, że to już niedługo się wydarzy.</u>
          <u xml:id="u-265.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Proszę państwa, wielokrotnie podnosiliście kwestię tego, dlaczego tak szybko chcemy wprowadzić tę ustawę, dlaczego nie damy sobie czasu, żeby to analizować i jeszcze się nad tym zastanawiać. Myślę, że te wyniki, które w tej chwili otrzymujemy, jeżeli chodzi o zachorowania na choroby onkologiczne, szczególnie po okresie pandemii, pokazują, że nie mamy czasu. Musimy wdrożyć to jak najszybciej. Pilotaż pokazał, że dostęp do najnowocześniejszych terapii, ale jednocześnie do terapii, które są wystandaryzowane, jest dla pacjenta bardzo ważny. I kto będzie rozpoczynał leczenie onkologiczne z ośrodka na I poziomie, czyli SOLO I, musi być w kontakcie z ośrodkiem III stopnia. Dla tego pacjenta musi być ustalony dalszy program leczenia. Nie tylko będzie np. zabieg chirurgiczny i pytanie, co potem dalej z tym pacjentem się dzieje. Chodzi o to, żeby taki zabieg wykonać, a pacjent już będzie wiedział, że po tym zabiegu trafia tu czy tam i czy będzie wykonana chemioterapia czy radioterapia, czy dalsze leczenie w ośrodku o wyższej referencyjności. Jest więc tutaj podejście kompleksowe: pacjent, który trafia do ośrodka, który nie ma całego kompleksu diagnostyczno-medycznego czy też leczniczego, taką informację uzyska i takie leczenie będzie otrzymywał.</u>
          <u xml:id="u-265.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Wielokrotnie padały pytania, czy nas stać na koordynatorów systemu. To naprawdę było wielokrotnie podnoszone przez pacjentów, że to jest element, który zdecydowanie ułatwia poruszanie się po systemie, dzięki temu elementowi pacjent czuje się zaopiekowany, bezpieczny, czuje, że ktoś czuwa nad jego procesem terapeutycznym, ktoś za niego ustala harmonogram leczenia. Bardzo ważne jest także, aby odbywały się konsylia, które ustalają cały harmonogram leczenia. Bardzo kompleksowo zajęliśmy się pacjentem, nie tylko od czysto mechanicznego czy też operacyjnego wycięcia np. zmiany nowotworowej, ale też pomyśleliśmy o całej kaskadzie zdarzeń, które wydarzą się później.</u>
          <u xml:id="u-265.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">To, co także wczoraj przedstawiałem na posiedzeniu Komisji Zdrowia: przeprowadziliśmy ankietę satysfakcji pacjentów, którzy brali udział w pilotażu w tych czterech województwach — zajęła się tym niezależna pracownia na zlecenie ministra zdrowia. Tych ankiet było ponad 5,5 tys. Prosiliśmy w nich o ocenę satysfakcji z udzielanych świadczeń medycznych w skali od 1 do 10. To jest niepodważalny i bardzo obiektywny wskaźnik, bo średnia ocen respondentów w skali od 1 do 10 wynosiła 9,6. To jest ten miernik, który pokazuje, że pacjenci są zadowoleni z tej reformy, że ona idzie w dobrym kierunku, że oni są zaopiekowani, że proces leczenia od momentu, kiedy jest diagnoza, do momentu zakończenia leczenia czy też rehabilitacji odpowiada pacjentowi. To pokazuje, że warto wprowadzać Krajową Sieć Onkologiczną, że ona wychodzi naprzeciw oczekiwaniom pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-265.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Oczywiście wiele rzeczy w czasie pilotażu pokazało, że trzeba je poprawić, i my to właśnie robimy w tej ustawie i w rozporządzeniach, które zaraz po wejściu ustawy w życie będą opublikowane. To jest także uspójnienie szczególnie systemów informatycznych, aby karta DiLO była spójna z Krajową Siecią Onkologiczną. Chodzi o to, żeby wszystkie jednostki, które wchodzą w Krajową Sieć Onkologiczną, także pokazywały mierniki na takim samym poziomie, żeby one były uspójnione, bo wtedy zdecydowanie łatwiej jest oceniać jakość udzielanych świadczeń.</u>
          <u xml:id="u-265.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Nam bardzo zależy na tym, aby świadczenia, które były udzielane pacjentom, nie tylko były udzielane, ale były udzielane właśnie na najwyższym poziomie. Bardzo duży nacisk kładziemy na jakość. Zresztą też kolejna ustawa, która jest w tej chwili rozpatrywana przez parlament, to ustawa o jakości. One się ze sobą zazębiają. Myślę, że wszystkim nam zależy na tym, aby pacjent był jak najlepiej leczony według najnowszych standardów, najnowszych metod leczniczych. To oczywiście także wiąże się z tym, że musimy na to przeznaczać większe pieniądze i to rząd Prawa i Sprawiedliwości robi. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-265.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Zdrowia w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na galerii witamy serdecznie grupę stypendystów Programu Stypendialnego im. Lane’a Kirklanda przybyłych na zaproszenie pani wicemarszałek Małgorzaty Gosiewskiej. Pozdrawiamy.</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-266.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przypominam, że postawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-266.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pierwsze pytanie zadają posłowie Jerzy Paul, Barbara Bartuś, Adam Śnieżek, Sławomir Skwarek, Mariusz Trepka i Jan Warzecha z Prawa i Sprawiedliwości, w sprawie naboru wniosków do „Rządowego programu odbudowy zabytków”.</u>
          <u xml:id="u-266.10" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pan poseł Jerzy Paul.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#PosełJerzyPaul">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Nasza ojczyzna jest krajem o niezwykle bogatej historii. W Polsce nie brakuje obiektów o znaczeniu zabytkowym, cennych dla naszej tożsamości narodowej. Według danych z rejestru zabytków nieruchomych w całym kraju jest blisko 80 tys., stanowisk archeologicznych mamy ok. 8 tys., a zabytków ruchomych — prawie 270 tys. Niestety wiele z nich z biegiem czasu popadło w ruinę. Znaczna część obiektów zabytkowych znajduje się w zasobach samorządów, które niejednokrotnie nie mają środków na ich renowację.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#PosełJerzyPaul">Spuściznę wielu pokoleń Polaków bezwzględnie należy zachować dla przyszłych pokoleń, stąd szczególnie ważne są wszelkie inicjatywy, które umożliwiają renowację historycznych eksponatów i odbudowę zabytków. Dlatego też cieszę się, że powołano do życia program odbudowy zabytków. To bardzo potrzebna inicjatywa, która pozwoli uratować przed całkowitym zniszczeniem wiele cennych obiektów i pamiątek naszej historii.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#PosełJerzyPaul">„Rządowy program odbudowy zabytków” wychodzi naprzeciw tym potrzebom. Pozwala sięgać po środki na finansowanie prac konserwatorskich i robót budowlanych, tak by przywrócić świetność skarbom naszej historii.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#PosełJerzyPaul">W związku z tym, że program niedawno ruszył, chciałbym zapytać: Do kiedy trwa nabór wniosków i kto prowadzi ten nabór? Do kogo jest adresowany „Rządowy program odbudowy zabytków”? Kto może składać wnioski i o jakie kwoty może się ubiegać? A także chciałbym zapytać, jakie inwestycje mogą zostać zgłoszone do programu odbudowy zabytków i jakie kryteria muszą spełniać zgłoszone obiekty. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiada sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! Bardzo dziękuję za możliwość wypowiedzenia się w tej sprawie. Rzeczywiście uchwalony 23 listopada przez Radę Ministrów „Rządowy program odbudowy zabytków” osobiście oceniam jako najbardziej ambitny w historii Polski program zmierzający właśnie do ochrony zabytków. Tak, powiedzmy sobie otwarcie i górnolotnie, że tak to można określić. Tak ambitnego i tak zasobnego w środki materialne programu dotąd nie było.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Postaram się bardzo konkretnie państwu posłom odpowiedzieć na pytania, które sformułowaliśmy.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Początkowo był pomysł, żeby nabór wniosków do tego programu trwał do końca stycznia. Jednak okazało się, że program cieszy się tak dużym zainteresowaniem, że beneficjenci prosili, że chcieliby mieć więcej czasu na przygotowanie wniosków i w związku z tym zapadła niedawno decyzja, że nabór wniosków będzie trwał do 17 marca.</u>
          <u xml:id="u-269.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Program jest tak ambitny, że można zakładać, że będzie realizowany przez mniej więcej 2–3 lata. To nie jest tak, że wszystko będzie trzeba zrealizować w roku 2023. Decyzje będą zapadać w roku 2023, ale realizacja będzie mogła trwać dłużej.</u>
          <u xml:id="u-269.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Wnioski do programu będą składane do prezesa Rady Ministrów, ale za pośrednictwem Banku Gospodarstwa Krajowego. Ten bank na swojej stronie internetowej ma już specjalną aplikację podpowiadającą, w jaki sposób te wnioski składać. Każdy może sobie tam zajrzeć i w bardzo prosty sposób taki wniosek wypełnić.</u>
          <u xml:id="u-269.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Program jest skierowany do jednostek samorządu terytorialnego, a konkretnie do władz wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego, czyli wnioski mogą składać wójtowie, starostowie, burmistrzowie, prezydenci, marszałkowie województwa. Wyłącznie te podmioty mogą składać wnioski, bo to jest program dedykowany samorządom terytorialnym.</u>
          <u xml:id="u-269.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Maksymalna kwota złożonego wniosku to 3,5 mln zł. Oczywiście mogą być wnioski o wiele skromniejsze. Jeśli jest potrzeba, nie wiem, odnowienia jakiegoś ołtarza, kilkadziesiąt czy 100 tys. zł, to takie wnioski też można składać, ale maksymalna kwota to 3,5 mln zł. Potem te wnioski będą w pewnym sensie segregowane na te, które są skromne, czyli do 150 tys. zł, te, które są do 500 tys. zł, i te największe, do 3,5 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-269.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">W naborze można złożyć maksymalnie dziesięć wniosków, czyli każdy samorządowiec szczebla wykonawczego może złożyć do dziesięciu wniosków.</u>
          <u xml:id="u-269.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">W ramach programu środki będzie można przeznaczyć na realizację zadań inwestycyjnych, które obejmują finansowanie prac konserwatorskich, restauratorskich, robót budowlanych przy zabytku wpisanym do rejestru zabytków albo do ewidencji zabytków, w tym gminnej ewidencji zabytków. I tak jak pan poseł w pytaniu to słusznie pokazał, to jest duża skala. To są setki tysięcy obiektów w Polsce, bo nie tylko te, które są w rejestrze, ale również te, które są w ewidencji.</u>
          <u xml:id="u-269.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Nakłady konieczne ustalone są w art. 77 ustawy o ochronie zabytków. Ona jest bardzo obszerna. Wymienia 17 punktów. Ja może nie będę tutaj wymieniał, na co takie środki mogą iść, ale te wszystkie punkty są na tyle pojemne, że właściwie na wszystko, co jest potrzebne zabytkowi, można środki przeznaczyć. A więc to jest dosyć proste.</u>
          <u xml:id="u-269.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Warto też zaznaczyć, że dofinansowanie dla wnioskodawcy może być przyznane jedynie w przypadku posiadania przez wnioskodawcę udziału własnego na realizację inwestycji albo na dotację ze środków innych niż środki z programu, ale w wysokości nie niższej niż 2% inwestycji, czyli 2% lub więcej, jeżeli kogoś na to stać. A więc to nie jest jakaś bardzo wygórowana kwota. Myślę, że jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli będą miały ambicję, troszkę jednak tych środków własnych będą mogły też na to przeznaczyć.</u>
          <u xml:id="u-269.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Warto również zaznaczyć to, że samorządowcy nie muszą składać wniosków dotyczących renowacji tylko i wyłącznie obiektów, które do nich należą w sensie właścicielskim, ale mogą składać również wnioski dotyczące obiektów, które są na terytorium ich gminy, powiatu, województwa, miasta, na ich terytorium, ale nie należą do nich, ci samorządowcy mogą być pośrednikami w przekazaniu wniosku od instytucji np. kościelnej czy nawet od instytucji prywatnej, która ma zabytek rejestrowy bądź ewidencyjny w swoich zasobach.</u>
          <u xml:id="u-269.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">I budżet. Właśnie dlatego mówię, że to jest chyba najbardziej ambitny program w historii Polski, bo budżet jest duży, został ustalony na kwotę 3 mld zł, czyli krótko mówiąc, w najbliższych 2, 3 latach chcemy wydać 3 mld zł na realizację tego programu.</u>
          <u xml:id="u-269.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">To jest kolejny dowód naszych ambicji, bo chcę też przy okazji się pochwalić, że w takim normalnym programie dorocznym, który mamy w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, który jest dedykowany ochronie zabytków, w ostatnich 6 latach, kiedy ten program realizowaliśmy już pod naszą władzą, przyznaliśmy kwoty dofinansowania na ponad 1 mld zł, dokładnie 1024 mln zł, a umów w ciągu tych ostatnich kilku lat zawarliśmy 4600, umów dotyczących 4600 obiektów zabytkowych. To jest kolejny dowód naszej ambicji w tej sprawie, bo przedtem z tym bywało różnie. Dzisiaj na program „Ochrona zabytków” w ministerstwie mamy rocznie 220 mln zł, a kiedy przejmowaliśmy władzę, w tym programie było 80 mln zł. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dodatkowe pytanie zadaje pani poseł Barbara Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Na początek wielkie podziękowania za to, co pan robi, co robi pan premier Gliński, jeżeli chodzi w ogóle o ochronę zabytków, bo dzięki rządowi Prawa i Sprawiedliwości do tej pory wiele zabytków udało się już uratować. Mam przy sobie zdjęcia, które przekażę panu ministrowi, zabytku wpisanego na listę UNESCO, kościoła w Brunarach, jak wyglądał przed remontem, jak zaczynaliśmy, jak parafia zaczynała ten remont. Wielkie podziękowania też dla pana premiera Mateusza Morawieckiego razem z panem prof. Piotrem Glińskim, z panem wicepremierem, że rząd tak mocno inwestuje w ochronę zabytków.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#PosełBarbaraBartuś">I dwa pytania. Czy ten nowy program będzie mógł być łączony z tymi programami ministerstwa, które już funkcjonują? I drugie pytanie, które jest od pana posła Trepki: Czy w odniesieniu do jednego zabytku będzie mógł złożyć wniosek i starosta, i wójt, oczywiście w odniesieniu do różnego zakresu prac dotyczących tego zabytku? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ponownie odpowiada sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego pan Jarosław Sellin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Szanowna Pani Poseł! Na ogół jest tak, że nasze duże obiekty zabytkowe są restaurowane etapami i np. w naszym ministerialnym programie „Ochrona zabytków” bardzo często mamy takie sytuacje, że jest wniosek o środki najpierw np. na remont dachu, co jest realizowane w jednym roku, ale w następnym roku w odniesieniu do tego samego zabytku jest prośba o remont ścian, potem wnętrza itd., itd. A więc oczywiście te wnioski mogą być łączone, jeżeli oczywiście dotyczą innego zakresu, innego zakresu w naszym programie „Ochrona zabytków” i innego zakresu w „Rządowym programie odbudowy zabytków”.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">To samo, jeśli chodzi o wniosek dotyczący jednego obiektu. Jeżeli dotyczy innego zakresu, to starosta czy wójt może złożyć wniosek w odniesieniu do tego samego obiektu, tylko starosta poprosi, nie wiem, np. o renowację fundamentów, bo jest wilgotno i przecieka, a wójt np. o coś innego. Tak że ten sam obiekt może być zgłoszony przez inne podmioty władzy samorządowej.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Przy okazji też, skoro jeszcze mam trochę czasu, powiem państwu — myśmy takie badania ostatnio zrobili — jak ważne z punktu widzenia Polaków są kwestie związane z ochroną zabytków. Przeprowadziliśmy specjalne badania i wnioski są następujące. Zdecydowana większość Polaków uznaje ochronę zabytków za ważną. Obecność zabytków może być — tak uważają Polacy — szansą dla miejscowości, w której się znajdują. Zwiedzanie jest podstawowym skojarzeniem związanym z zabytkami. 89,5% Polaków ocenia pozytywnie decyzję o odbudowie zabytków po II wojnie światowej. 75% uważa, że państwo powinno przeprowadzić odbudowę i konserwację nawet większej liczby zabytków niż liczba zabytków, w odniesieniu do których zrobiliśmy to po II wojnie światowej. 91% Polaków uważa, że niszczenie zabytków jest zaliczane do aktów zbrodniczych. 88% Polaków uważa, że państwo polskie ma obowiązek zabezpieczać stałe finansowanie na konserwację i ochronę zabytków. I robimy to zgodnie z wolą Polaków. 83,5% Polaków uważa, że o zabytki należy dbać nawet w trudnych czasach, nawet jeśli są kłopoty finansowe, jest, nie wiem, zastój gospodarczy itd., to o zabytki i tak trzeba dbać. Większość Polaków stwierdza, że dbanie o zabytki może być opłacalną inwestycją i inwestycją, która podnosi wartość nieruchomości w ich pobliżu, jeśli żyjemy w pobliżu zabytków. 91% Polaków jest dumnych ze swoich zabytków. 89,5% Polaków uważa, że zabytki budują poczucie wspólnoty narodowej, bardzo się z tym zgadzam. 90% twierdzi, że dbanie o zabytki to nasz obowiązek wobec przyszłych pokoleń, 76% stwierdza, że wiele polskich zabytków jest w bardzo złym stanie, i w związku z tym ma oczekiwania wobec władzy publicznej, żeby to zmienić. I dlatego to robimy, zarówno w naszym programie ministerialnym, jak i w „Rządowym programie odbudowy zabytków”, o którym dzisiaj rozmawiamy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Posłowie Sławomir Nitras, Tomasz Szymański, Mateusz Bochenek i grupa posłów Koalicji Obywatelskiej kierują pytanie do ministra spraw wewnętrznych i administracji.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pytanie zadaje pan poseł Sławomir Nitras.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#PosełSławomirNitras">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#PosełSławomirNitras">Panie ministrze — do pana ministra Kamińskiego się zwracam — życie potrafi płatać figle albo zaskakiwać bardzo często. Kiedy upadała w Polsce komuna, ja to pamiętam, pan to pamięta bardzo dobrze, najbardziej znienawidzoną służbą w Polsce była Milicja Obywatelska. Funkcjonariusze Milicji Obywatelskiej kojarzyli się z opresją, z ochroną władzy, z pilnowaniem, żeby nikt nie mógł dotknąć żadnego aparatczyka. Na pewno nie kojarzyli się z obroną ludności, z pewnym poczuciem bezpieczeństwa. Na pewno nie kojarzyli się z tym, a wręcz przeciwnie, że w ich obecności ludzie czują się bezpieczniej, czują, że oni są powołani do tego, żeby ich bronić. Dzisiaj obserwujemy, z przykrością to mówię, proces bardzo podobny. Ja wiem, że wśród ponad 100 tys. funkcjonariuszy w Polsce, funkcjonariuszy polskiej Policji, zdecydowana większość to są uczciwi ludzie, którzy bardzo poważnie podchodzą do swoich obowiązków. Ale kiedy spojrzymy na ich wizerunek, na to, jaki przykład dają, bo zgódźmy się, polityk, policjant, urzędnik państwowy muszą dawać przykład, kiedy widzimy, że policjanci wykorzystywani są chociażby tutaj, wokół Sejmu, ale i na Mokotowie do chronienia funkcjonariuszy państwa, a właściwie ktoś by mógł powiedzieć: partii, ja to powiem: funkcjonariuszy partii, kiedy widzimy, że wykorzystujecie ich kilkuset do ochrony prezesa Kaczyńskiego, kiedy widzimy bezkarność komendanta głównego, bezkarność, kiedy popełnia przestępstwa, ba, kiedy widzimy bezkarność jego brata, który popełnia pospolite przestępstwa, kiedy widzimy, że funkcjonariusz Policji może wywieźć dziewczynę, dziecko, poza miasto, zadajemy sobie pytanie: co się stało? Odpowiedź jest prosta. Wy oderwaliście Policję od ludzi. Kiedyś Policja musiała tłumaczyć się chociażby samorządom. Jak jeszcze byłem młodym radnym, komendant Policji przychodził i tłumaczył się na sesji, dzisiaj tego nie ma. Jaki państwo macie pomysł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#PosełSławomirNitras">Panie marszałku, ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#PosełSławomirNitras">Jaki macie pomysł, by przywrócić autorytet Policji, by ludzie wierzyli Policji, by nie traktowali jej jako pałki pana Kaczyńskiego i pana pałki? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiada minister spraw wewnętrznych i administracji pan Mariusz Kamiński.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny panie pośle zadający pytanie! Cieszę się z pana troski o wizerunek polskiej Policji, o poczucie bezpieczeństwa naszych obywateli, ale wydaje mi się, panie pośle, że pan jest nieco oderwany od rzeczywistości. Przedstawię ubiegłoroczne badania opinii publicznej, co roku prowadzone na znaczącej próbie naszych obywateli przez CBOS. Otóż muszę pana bardzo rozczarować, panie pośle. Policja jest w ścisłej czołówce najlepiej ocenianych instytucji publicznych w naszym kraju. 68% obywateli dobrze ocenia pracę Policji. Najwyższe oceny ma polskie wojsko, to jest 73%. Dla porównania Sejm — 25%, Senat — 30%. Mam jeszcze jedną liczbę, która pokazuje, że polska Policja jest doceniana i że zwykły polski obywatel czuje się bezpiecznie w naszym kraju. Otóż w ubiegłym roku również CBOS pytał Polaków, czy czują się bezpieczni w miejscu swojego zamieszkania. Tak, panie pośle, 96% pytanych odpowiedziało: tak, czuję się bezpieczny w miejscu swojego zamieszkania. I to jest miara sukcesu polskiej Policji. Polska jest i będzie bezpiecznym krajem, a polska Policja jest szanowana przez zwykłych obywateli.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Mówił pan, panie pośle, że polska Policja chroni władzę. Nie, polska Policja chroni wszystkich. Nie chcę panu zarzucać wprost hipokryzji, bo zależy mi na pewnej kulturze dyskusji na temat bezpieczeństwa, ale to lider pana ugrupowania dwukrotnie zwracał się do mnie z prośbą o ochronę, bo czuł się zagrożony. I dostał tę ochronę, panie pośle, nie tylko od SOP-u, ale również od polskiej Policji.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Kobiety na ulicach.)</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Nie przeszkadzajmy sobie nawzajem.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">A więc lider pana ugrupowania uważa polską Policję i polskie państwo za instytucje, które są w stanie szefowi opozycji, za którego uważa się Donald Tusk, zapewnić bezpieczeństwo. I zapewnimy bezpieczeństwo. Moim celem jest to, żeby nie powtórzyła się nigdy taka sytuacja jak z Markiem Rosiakiem, zamordowanym w biurze poselskim PiS-u przez niejakiego Ryszarda Cybę, żeby nie powtórzyła się nigdy taka sprawa jak z Pawłem Adamowiczem. I to jest też cel działania polskiej Policji.</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Pan posunął się tutaj, w tej wypowiedzi, do insynuacji, że komendant główny polskiej Policji złamał prawo, że jego brat będzie bezkarny. Więc odpowiadam panu…</u>
          <u xml:id="u-279.6" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Jest bezkarny.)</u>
          <u xml:id="u-279.7" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Odpowiadam panu. Sprawa tzw. granatnika została w pełni wyjaśniona ze stroną ukraińską. Wszystkie okoliczności tej sprawy są jasne, wyjaśnione i podane do publicznej wiadomości. Informuję pana i państwa, że 28 grudnia, pod koniec ubiegłego roku, śp. Denys Monastyrski, minister spraw wewnętrznych Ukrainy, przyjechał specjalnie w tej sprawie do Warszawy, spotkał się ze mną i z komendantem Szymczykiem, wyraził publicznie ubolewanie z powodu tego incydentu. W komunikacie, który wydaliśmy razem, jest zdanie o pomyłkowym przekazaniu tego prezentu, więc ta sprawa jest jasna.</u>
          <u xml:id="u-279.8" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Sprawa brata. To Policja, szanowny panie pośle, wykryła tę sprawę. To Policja zebrała dowody w tej sprawie. To polska Policja kierowana przez komendanta głównego Policji gen. Szymczyka skierowała te dowody do prokuratury i to Policja zatrzymała tego podejrzanego i jego wspólników. Prokuratura złożyła wniosek o tymczasowe aresztowanie i to sąd podjął decyzję o tym, żeby nie było tymczasowego aresztowania, uzasadniając to sytuacją osobistą podejrzanego i jego najbliższych.</u>
          <u xml:id="u-279.9" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: W sprawie brata.)</u>
          <u xml:id="u-279.10" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Ale nie brata, tylko żony, która jest ciężko chora onkologicznie, która jest po ciężkiej operacji onkologicznej, po chemioterapii. Wychowują dwójkę niepełnoletnich dzieci. Tak to uzasadnił sąd.</u>
          <u xml:id="u-279.11" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Do dymisji komendanta.)</u>
          <u xml:id="u-279.12" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Tak to uzasadnił sąd. Chcę powiedzieć panu i opinii publicznej, że ten podejrzany, wobec którego dowody zgromadziła Policja, poniesie surowe konsekwencje. Będzie proces. On będzie odpowiadał z wolnej stopy w wyniku decyzji sądu, ale poniesie surowe konsekwencje, bo materiał jest bardzo poważny.</u>
          <u xml:id="u-279.13" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Chcę jasno powiedzieć, że to, co robicie wokół komendanta głównego Policji, to jest próba politycznego linczu na człowieku.</u>
          <u xml:id="u-279.14" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Co pan mówi?)</u>
          <u xml:id="u-279.15" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Na człowieku, którego chcecie zniszczyć i pozbawić godności, i to w imię swoich interesów politycznych. Nie róbcie tego. To jest sprawa bezpieczeństwa kraju, spójności działania służb odpowiedzialnych w tak trudnych czasach za bezpieczeństwo. Bawcie się za słowa…</u>
          <u xml:id="u-279.16" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Jeżeli chodzi o sprawę pruszkowską, do której pan nawiązał, to funkcjonariusz, który dopuścił się najprawdopodobniej ekscesu… Jest wobec niego wszczęte postępowanie dyscyplinarne i prokuratorskie i poniesie wszelkie konsekwencje, jeśli dopuścił się złamania prawa. I tak będzie za każdym razem.</u>
          <u xml:id="u-279.17" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A o karze wobec kobiet?)</u>
          <u xml:id="u-279.18" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Panie pośle, proszę nie używać takich słów wobec policjantów. To są słowa obraźliwe. Niegodne jest, żeby poseł na Sejm tak mówił o policjantach.</u>
          <u xml:id="u-279.19" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A bicie pałkami kobiet jest godne?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle Nitras, nie ma pan teraz głosu. Za chwilę będzie pan zadawał pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Policja chroni wszystkich obywateli niezależnie od poglądów, jakie głoszą, i będzie chroniła wszystkich obywateli. Będzie chroniła. Miarą tego jest tylko to, żeby zgromadzenia były legalne i żeby umożliwić innym obywatelom głoszenie swoich poglądów. Będą chronione również wasze wiece, jeśli będzie taka potrzeba i jeśli będziecie o to występowali. Na pewno będziecie chronieni, macie prawo. Tak jak wszystkie parady równości organizowane w całej Polsce są chronione przez polską Policję, a w jednym dramatycznym wypadku, kiedy osoba niezrównoważona emocjonalnie, chora chciała nożem zaatakować uczestników, została zatrzymana, a ja funkcjonariuszom, którzy zatrzymali tego nożownika, dałem bardzo wysokie nagrody finansowe. Za to, że nie dopuścili do tragedii. I tak będzie za każdym razem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dodatkowe pytanie zadaje pan poseł Tomasz Szymański, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#PosełTomaszSzymański">Wysoka Izbo! Mieliście okazję, panie ministrze, przyjść na tajne posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych i wyjaśnić wszystkie zagadnienia związane z tą sprawą, która wydarzyła się w Komendzie Głównej Policji, z panem komendantem na czele. Szanowni państwo, to, co się dzieje w strukturach polskiej Policji, jest dramatem. Wczoraj na posiedzeniu Komisji Spraw Wewnętrznych i Administracji pan minister Wąsik poinformował, że w samym styczniu wpłynęło 966 raportów o odejściu na emeryturę. To jest wierutne kłamstwo. Z samego Podlasia wiemy, że ponad 100% więcej jest takich wniosków, a w samym garnizonie lubelskim blisko 400 policjantów zgłosiło chęć odejścia na emeryturę. Dramatyczna sytuacja z pracownikami cywilnymi służb w Policji — blisko 60% tych pracowników otrzymuje najniższe wynagrodzenie.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#PosełTomaszSzymański">Co więcej, mamy taką sytuację, że za chwilę… Już są takie sygnały, że nie płacicie zobowiązań. Polska Policja nie płaci zobowiązań, rolujecie wydatki z poprzedniego roku na ten rok, za prąd, za gaz, za benzynę. I co z tego, że są nowoczesne radiowozy? Ale nie ma kto wlać paliwa, nie ma pieniędzy na paliwo. Poza tym 5 tys. funkcjonariuszy pracuje za biurkami. Czas najwyższy, żeby te obowiązki realizowali pracownicy cywilni, dobrze wynagradzani, a funkcjonariusze Policji niech idą strzec bezpieczeństwa i porządku publicznego.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli minister spraw wewnętrznych i administracji pan Mariusz Kamiński.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Krótko w sprawie mojej nieobecności na posiedzeniu komisji — otóż, panie pośle, jeżeli organizuje się posiedzenie komisji we wtorek przed południem, wiedząc, że zawsze w każdy wtorek zbiera się rząd… A tego dnia akurat były dwie ustawy przygotowane przez ministerstwo spraw wewnętrznych. Przyzna pan, że mam pełne prawo wysłać w pełni kompetentnego informacyjnie jednego ze swoich zastępców, żeby przekazał komisji właściwe informacje. Proszę więc organizować to w porozumieniu ze mną.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie ministrze, ale ustalaliśmy tę datę z ministrem Wąsikiem.)</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Teraz druga sprawa. Mówi pan o odejściu funkcjonariuszy z Policji. Otóż działania, które podjął nasz resort — m.in. wprowadzenie, opracowanie i wynegocjowanie ze związkami zawodowymi kształtu nowego dodatku motywacyjnego — mają na celu wycofanie tych podań, które zostały złożone. I to ma miejsce. Na koniec miesiąca dopiero będziemy mieli pierwsze wiarygodne dane na temat odejść, ale chcę pana zapewnić, że nic nadzwyczajnego się nie dzieje. Te odejścia, które są, nie są spowodowane tym, że w służbach dzieje się źle, że w wojsku dzieje się źle. One są spowodowane tym, że w tym roku jest wyjątkowo atrakcyjna waloryzacja emerytur. Tak, rząd zadbał o wysokie waloryzacje emerytur w Polsce w ogóle i o los emerytów, ale to oczywiście dotyczy również emerytów mundurowych. Jest to wyjątkowa okazja, natomiast system, który stworzyliśmy, powoduje, że tych odejść nie będzie tak dużo, jak mogłoby być, bo my przewidujemy. Rozmawiamy z ludźmi, rozmawiamy z funkcjonariuszami, tak będzie zawsze. Absolutnie nie ma żadnych podstaw, żeby obawiać się nadmiernej liczby odejść ze służb, grożącej wykonywaniu zadań ustawowych przez służby. Co roku odchodzi kilka tysięcy funkcjonariuszy, a rzeczywisty stan kadrowy polskiej Policji jest najwyższy w historii. Przekroczyliśmy ponad 100 tys. nie etatów, ale funkcjonariuszy. Zawsze były to tylko puste etaty.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#komentarz">(Głos z sali: 99 900 jeszcze nie macie.)</u>
          <u xml:id="u-285.4" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Mamy.</u>
          <u xml:id="u-285.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-285.6" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Panie pośle, proszę się nie obawiać. Nigdy nie będzie takiej sytuacji, że nie będzie benzyny na to, żeby radiowozy mogły…</u>
          <u xml:id="u-285.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale nie płacicie za nią. Minister Wąsik, widzę, przyszedł, zaraz wesprze.)</u>
          <u xml:id="u-285.8" who="#MinisterSprawWewnętrznychiAdministracjiMariuszKamiński">Płacimy w momentach właściwych, nie ma z tym żadnego problemu, a jeżeli pojawiają się jakiekolwiek problemy, to są one szybko i efektywnie rozwiązywane. Tak będzie i nie ma żadnego zagrożenia w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie w sprawie pomocy dla rolników poszkodowanych w wyniku działalności Grupy Producentów Rolnych „Ziarno”, przygotowane przez posłów z Koalicji Polskiej, kierowane do ministra rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pan poseł Dariusz Kurzawa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#PosełDariuszKurzawa">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#PosełDariuszKurzawa">Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Drodzy Rolnicy! Ta trójka, która stoi tu dzisiaj na galerii, to są przedstawiciele 830 rolników, którzy zostali pokrzywdzeni przez grupę „Ziarno”. To są rolnicy z terenu mojego powiatu, z województwa kujawsko-pomorskiego, z powiatu toruńskiego, z powiatów bydgoskiego, chełmińskiego …</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#komentarz">(Głos z sali: I grudziądzkiego.)</u>
          <u xml:id="u-287.3" who="#PosełDariuszKurzawa">…i grudziądzkiego, tak, panie pośle. Ci, którzy zostali pokrzywdzeni w 2019 r., kiedy pełni nadziei sprzedawali po żniwach swoje zboże bądź zawozili je do grupy „Ziarno” na przechowanie i zostali przez tę grupę okradzeni na kwotę ok. 30 mln zł. Rozpoczęło się oczywiście postępowanie prowadzone przez prokuraturę. Pomoc obiecał ówczesny minister rolnictwa, zresztą kolega z tego samego województwa, Jan Krzysztof Ardanowski, i od tej pory nic wielkiego się nie wydarzyło. Otóż przesłuchiwani są przede wszystkim rolnicy. Grupa co prawda została zlikwidowana, ale właściciele mają się bardzo dobrze, stoją świetnie finansowo i śmieją się w twarz tym biednym rolnikom, którzy potracili ogromne sumy, które w tej chwili bardzo by im się przydały w ich działalności. Dlatego mam pytanie; nomen omen właścicielem tej firmy był pan Kowalski, tak że cieszę się bardzo, że pan minister będzie odpowiadał na to pytanie: Jakie działania podjęło Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu ochrony rolników?</u>
          <u xml:id="u-287.4" who="#PosełDariuszKurzawa">Pan minister Ardanowski również złożył obietnicę, że nie zostawi tych rolników, że będzie ich wspierał. Wobec tego jakie decyzje zostały podjęte w ministerstwie i jakie kroki zostały w ogóle podjęte, by pomóc tym rolnikom?</u>
          <u xml:id="u-287.5" who="#PosełDariuszKurzawa">I pytania też do pana ministra Kowalskiego, właściwie do jego kolegi partyjnego, do jego szefa, do ministra sprawiedliwości: Dlaczego działania prokuratury są tak opieszałe? Dlaczego nie przesłuchuje się tych, którzy zawinili? Dlaczego nie zabezpieczono majątku firmy „Ziarno”? Co się dzieje z tą sprawą, dlaczego nie bronicie rolników?</u>
          <u xml:id="u-287.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odpowiedzi na pytanie udzieli sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi minister Janusz Kowalski.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Drodzy Posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego! Dziękuję, że zaangażowaliście się w tę sprawę. Zresztą w tę sprawę od samego początku — witam serdecznie również rolników — zaangażowany był i jest pan poseł Mariusz Kałużny, który również doprowadził do tego, że rzeczywiście na jego wniosek to postępowanie, które prowadzone jest przez prokuraturę toruńską, jest nadzorowane bezpośrednio przez prokuratora krajowego.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Rzeczywiście jest tak, szanowny panie pośle, że prezesowi oraz dwóm członkom zarządu grupy „Ziarno” sp. z o.o. zostały już postawione zarzuty z art. 296 § 2 i 3 Kodeksu karnego oraz art. 77 pkt 1 ustawy o rachunkowości. Te zarzuty są postawione. Postępowanie zostało przedłużone, rzeczywiście jeszcze się toczy, nawet była kontrola działań nadzorcy sądowego, który realizował przyspieszone postępowanie układowe. Tu akurat nie stwierdzono uchybień.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Nasza determinacja jako polskiego państwa… Rzeczywiście to jest pytanie szersze, nie tylko do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Uczciwie trzeba przyznać, że od 1 stycznia „Ziarno” sp. z o.o. nie posiada, czy nie posiadała, statusu grupy producentów rolnych na mocy ustawy z 15 września 2000 r. o grupach producentów rolnych. A więc w tym sensie oczywiście — szanowni panowie to wiecie — Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie sprawuje merytorycznego nadzoru nad działalnością tej spółki. Ale oczywiście problem jest i zadaniem polskiego państwa jest doprowadzenie do tego, żeby rzeczywiście takie sytuacje się nie powtarzały. W tym sensie jest realizowana obietnica pana wicepremiera Henryka Kowalczyka, ministra rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Zachęcam też panów z Polskiego Stronnictwa Ludowego do współpracy w momencie, kiedy — mam nadzieję, że już w lutym — do laski marszałkowskiej wpłynie ważny projekt ustawy o funduszu ochrony rolnictwa, projekt, który w tej chwili jest konsultowany z prawnikami w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz za chwilę będzie wpisany do prac programowych rządu. Projekt, który ma doprowadzić do tego, że powstanie specjalny rachunek, wyodrębniony przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. I właśnie ci producenci, wszyscy producenci, którzy będą skupować produkty rolne, będą płacić 0,25% wartości netto nabywanych produktów na taki rachunek, który będzie pewną ochronną tarczą solidarnościową dla oszukanych rolników.</u>
          <u xml:id="u-289.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Rzeczywiście to ponad 830 osób, ponad 30 mln zł, i jest kilka takich sytuacji. Sam jestem bardzo mocno zdeterminowany, aby ten projekt jak najszybciej wszedł w życie po to, żeby polski rolnik czuł się bezpiecznie, jeżeli zetknie się z kilkoma takimi cwaniakami, którzy oszukują polskie państwo. Chcę podkreślić tutaj determinację ministra sprawiedliwości, prokuratora generalnego, żeby wszyscy ci, którzy oszukali rolników, ci, którzy już mają postawione zarzuty, i ci, którzy jeszcze będą mieć postawione zarzuty, byli z tego powodu rozliczeni.</u>
          <u xml:id="u-289.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Mam nadzieję, że te informacje formalne państwa usatysfakcjonowały. W mojej ocenie najistotniejszą kwestią jest to, aby w sposób jak najbardziej profesjonalny pracować w ciągu najbliższych miesięcy. Mam nadzieję, że będzie tak już na posiedzeniu marcowym, podczas pracy nad ustawą o funduszu ochrony rolnictwa. Rzeczywiście jest też tak, że spotkania z grupą rolników to jeden z głównych argumentów za tym, aby ta ustawa była procedowana, była przygotowana w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Przyjmował państwa m.in. pan wiceminister Norbert Kaczmarczyk. Pytanie, które państwo postawili, dotyczy oczywiście ewentualnych mechanizmów, które miałyby zadośćuczynić oszukanym — jest jeszcze niestety kilka takich przykładów w Polsce — rolnikom. Myślę, że tę kwestię będziemy rozstrzygać na poziomie ustawowym. Jestem przekonany, że wszyscy jesteśmy po tej samej stronie, jeżeli chodzi o ochronę polskich rolników. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Zbigniew Ziejewski z pytaniem uzupełniającym.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam pana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#PosełZbigniewZiejewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Postawione są zarzuty, proces będzie trwał kilka lat. Co mają zrobić rolnicy? Kilka lat będzie trwał proces. Jeśli nie wyjdziemy naprzeciwko tym rolnikom, to oni zbankrutują.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#PosełZbigniewZiejewski">Mam do pana konkretne pytanie, panie ministrze. Z czego wynika tak duże opóźnienie, jeśli chodzi o rozporządzenia ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie określenia wzoru dyplomu lekarza weterynarii z tytułem specjalisty?</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#PosełZbigniewZiejewski">Kolejne bardzo istotne pytanie, panie ministrze. Rolnicy posiali zboża w roku 2022. Chodzi o zboża ozime i rzepak. Nie ma rozporządzeń. W tej chwili szkolimy rolników. Czy nie należy wprowadzić w roku 2023 okresu przejściowego? Rolnicy nie wypełnią ekoschematów, nie poprawią dobrostanu, nie spełnią wymogów, o których mówi ministerstwo rolnictwa, i nie otrzymają 250 euro. Oni nigdy ich nie wypełnią. Rząd musi potraktować rolników poważnie. Żeby mogli otrzymać średnią unijną, trzeba wprowadzić okres przejściowy w 2023 r. Musi być okres przejściowy.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#PosełZbigniewZiejewski">Mam kolejne pytanie do pana ministra. O te fundusze, o których pan mówił, Polskie Stronnictwo Ludowe wystąpiło już 3 lata temu. My od 3 lat walczymy, żeby stworzyć taki fundusz bezpieczeństwa dla rolnictwa, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#PosełZbigniewZiejewski">Mam kolejne pytanie. Myślicie o działach specjalnych tam, gdzie były czerwone strefy, jeśli chodzi o ASF i ptasią grypę. Bo ci rolnicy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#PosełZbigniewZiejewski">To jest bardzo istotne. Pół sekundy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Mam wrażenie, że pan wykracza tak naprawdę poza zakres wskazanego pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#PosełZbigniewZiejewski">Ale sprawy rolnictwa są bardzo istotne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, proszę przygotować kolejne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#PosełZbigniewZiejewski">W razie czego proszę o odpowiedź na te pytania na piśmie, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan minister Janusz Kowalski udzieli odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Trzymajmy się uzgodnionej tematyki. Zawsze można zgłosić kolejne pytanie na następne posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Ziejewski: Rozumiem, ale są istotne sprawy. Minuta to minuta.)</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Pośle! Oczywiście na wszystkie pytania, które dotyczą m.in. płatności bezpośredniej i kwestii weterynaryjnych, odpowiemy na piśmie, bo one wykraczają poza zakres tematyczny dzisiejszego pytania. Oczywiście drzwi wszystkich urzędników Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi są dla panów posłów zawsze otwarte. Można zadawać pytania w szczegółowych kwestiach merytorycznych.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Szanowny Panie Pośle! Mam nadzieję, że pan poseł jednak doceni fakt, że ta ustawa w końcu będzie procedowana jako fundusz ochrony rolnictwa. Nie chcę być oczywiście złośliwy, ale wspomnę, że w latach 2007–2015 mieliście państwo możliwość jako partia polityczna kierująca ministerstwem rolnictwa stworzenia mechanizmu, który przeciwdziałałby oszustwom, do których popełnienia doszło w latach 2017–2019. Niestety, zabrakło waszej determinacji i m.in. dlatego w 2019 r. nie było żadnego mechanizmu, który przeciwdziałałby oszustwom i pomógłby oszukanym rolnikom. Jeżeli mogę, chcę uczciwie powiedzieć, że powinniście się bić we własne piersi, że przez 8 lat nie dostrzegaliście tego problemu.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: 4 lata. Teraz już jest 8.)</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Przez 8 lat nie dostrzegaliście braku takiego mechanizmu. Dlatego zachęcam was, szanowny panie Stefanie Krajewski, do merytorycznej rozmowy. Jestem przekonany, że kiedy będziemy podejmować prace legislacyjne, wspólnie zgłosimy rozwiązania, które będą umożliwiały zadośćuczynienie oszukanym rolnikom. W tej sprawie wszyscy posłowie — bez względu na to, czy są z prawej strony, z lewej czy z centrum — są po tej samej stronie.</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Bardzo serdecznie dziękuję, pani marszałek. Dziękuję panom posłom i serdecznie zapraszam do Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi na merytoryczne rozmowy.</u>
          <u xml:id="u-301.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Padło moje nazwisko…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, panie pośle. Bardzo przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale padło moje imię i nazwisko.)</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie szkodzi.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przypominam, żebyśmy naprawdę trzymali się regulaminu. Tematyka pytania jest określona. Zawsze możecie państwo indywidualnie porozmawiać z ministrem, umówić się w ministerstwie.</u>
          <u xml:id="u-302.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale padło nazwisko…)</u>
          <u xml:id="u-302.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, wszyscy respektowaliśmy…)</u>
          <u xml:id="u-302.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł nie występował.</u>
          <u xml:id="u-302.8" who="#komentarz">(Głos z sali: W tym kontekście…)</u>
          <u xml:id="u-302.9" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ale nie występował.</u>
          <u xml:id="u-302.10" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-302.11" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Paszyk: Pani marszałek, wszyscy tę zasadę szanowali.)</u>
          <u xml:id="u-302.12" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-302.13" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie skierowane do ministra rolnictwa i rozwoju wsi, w sprawie programu „Energia dla wsi”, w ramach którego o dofinansowanie na instalacje OZE będą mogli się ubiegać rolnicy i spółdzielnie energetyczne. Pytanie przygotowane zostało przez posłów Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-302.14" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pan poseł Grzegorz Lorek.</u>
          <u xml:id="u-302.15" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie! Wysoka Izbo! Pierwsza odsłona programu „Energia dla wsi”, w ramach którego o dofinansowanie na instalację OZE ubiegać się będą mogli rolnicy i spółdzielnie energetyczne, wystartuje już 25 stycznia 2023 r. Panie ministrze, mam prośbę o wyjaśnienie, jaki jest cel tego programu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi minister Janusz Kowalski.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Państwa zachęcam do zapoznania się z regulaminem Sejmu. To zawsze się przydaje.</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Serdecznie dziękuje posłom Prawa i Sprawiedliwości za zadanie tego bardzo ważnego pytania. Rzeczywiście, wczoraj mieliśmy do czynienia z historycznym dniem. Wystartował bardzo ważny konkurs promujący odnawialne źródła energii na obszarach wiejskich, w gminach wiejskich, gminach miejsko-wiejskich. Chodzi o konkurs „Energia dla wsi”, czyli o 1 mld zł na odnawialne źródła energii w latach 2022–2030.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Pytanie, do kogo to jest skierowane. Oczywiście skierowane jest przede wszystkim do rolników indywidualnych oraz do spółdzielni energetycznych, choć na razie — przygotowujemy razem z Ministerstwem Klimatu i Środowiska reformę spółdzielni energetycznych — niestety tylko dwie spółdzielnie energetyczne są zarejestrowane w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Najważniejsze pytanie jest takie, na co ten 1 mld będzie przeznaczony, kto może aplikować. Przede wszystkim jeżeli chodzi o rolnika, może on aplikować, i rekomendować, o wsparcie na instalacje fotowoltaiczne i instalacje wiatrowe o mocy powyżej 50 kW, nie większej niż 1 MW. Ważna informacja: w tym obszarze dostępny jest tylko instrument pożyczkowy.</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Jeżeli chodzi o elektrownie wodne i biogazownie o mocy powyżej 10 kW, nie większej niż 1 MW, jest możliwość — i jestem przekonany, że z tej możliwości najczęściej będą korzystać rolnicy indywidualni — wsparcia dotacyjnego do 45% kosztów kwalifikowanych z możliwością zwiększenia dla rolnika indywidualnego, dla mikroprzedsiębiorcy, małego przedsiębiorcy o 20 punktów, czyli do 65% dotacja dla biogazowni. Tu bardzo ważne zastrzeżenie: pozostałą część można sfinansować również z tej części pożyczkowej.</u>
          <u xml:id="u-305.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Trzecia możliwość to jest dofinansowanie magazynu energii pod warunkiem zintegrowania magazynu ze źródłem, realizowane w ramach inwestycji w zakresie odnawialnych źródeł energii. Tutaj jest możliwość uzyskania dotacji do 20% kosztów kwalifikowanych.</u>
          <u xml:id="u-305.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">A więc jaki realny, taki mierzalny efekt może mieć i powinien mieć ten konkurs „Energia dla wsi”, który jest realizowany przez narodowy fundusz ochrony środowiska we współpracy z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi i Ministerstwem Klimatu i Środowiska? Popatrzmy na liczby. Jeżeli 1 MW w biogazowni rolniczej kosztuje dzisiaj mniej więcej — to jest oczywiście szacunkowa kwota — 18 mln zł, to za 350 mln zł dotacji w wysokości 65% będzie można sfinansować 30 biogazowni, za 700 mln zł 60 biogazowni. A chcę przypomnieć, że mamy zarejestrowanych przez 119 podmiotów ponad 140 biogazowni rolniczych. Niemcy mają tych biogazowni 9 tys.</u>
          <u xml:id="u-305.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Jestem przekonany, że w ciągu najbliższych tygodni trafi do prac parlamentarnych nasza, przygotowana w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, oczekiwana przez rolników indywidualnych i przez inwestorów specustawa o biogazowniach rolniczych, która w sposób kompleksowy umożliwi szybszą realizację takich inwestycji, tak aby tanią energię i tanie ciepło produkować na obszarach wiejskich z wykorzystaniem wszystkich odpadów po produkcji rolno-spożywczej. Ten wielki potencjał polskiej wsi cały czas niestety nie był wykorzystany i my to właśnie zmieniamy.</u>
          <u xml:id="u-305.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Czyli instrument finansowania już jest, a chcemy jeszcze poprawić możliwości inwestycyjne, przyspieszyć ścieżkę inwestycyjną dla biogazowni rolniczych. Co ważne — i to trzeba zawsze podkreślać, szczególnie po 24 lutego 2022 r., a więc jakby po drugiej części inwazji Rosji na Ukrainę — szczególnie Komisja Europejska, Unia Europejska wpiera inwestycje w biogaz, bo biogaz może w sposób kompletny zastępować import gazu ziemnego. Potencjał w przypadku produkcji biogazu to jest ok. 13 mld m3, czyli ok. 8 mld m3, jeżeli chodzi o już oczyszczony biometan.</u>
          <u xml:id="u-305.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Innymi słowy jestem przekonany, że ten duży program „Energia dla wsi”, dzięki Prawu i Sprawiedliwości, Solidarnej Polsce, a więc rządowi, który w III RP najwięcej robi dla polskiej wsi i polskich rolników indywidualnych, ma szansę spowodować bum na biogazownie na obszarach wiejskich i przede wszystkim doprowadzić do tego, że w sposób trwały energia elektryczna i ciepło na obszarach wiejskich będą produkowane z wykorzystaniem tych korzyści partnerstwa jednostki samorządu terytorialnego z rolnikiem indywidualnym, jak również często z inwestorami, bo np. Polski Koncern Naftowy, PKN Orlen jako pierwszy już inwestuje w polskie biometanownie, dając przykład i sygnał dla całego rynku, jak ważne jest to zadanie.</u>
          <u xml:id="u-305.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Chcę jasno powiedzieć, że jeżeli chodzi o biometan, również przygotowujemy i przygotowaliśmy do UC99 — ogromnej ustawy, którą zgłosi minister klimatu, w zakresie odnawialnych źródeł energii — regulacje, które, jak wejdą w życie, oczywiście będą bardzo korzystnie uzupełniały program „Energia dla wsi”, będą komplementarne. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-305.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Lorek z pytaniem uzupełniającym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Panie Ministrze! Jak wysoko są oprocentowane pożyczki i do kogo składamy wniosek? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan minister Janusz Kowalski.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Krótkie pytanie, pewnie krótka odpowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Panie Pośle! Oczywiście rolnicy indywidualni składają ten wniosek do narodowego funduszu ochrony środowiska.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Jest z nami też już pani wiceminister klimatu, jeden z głównych architektów tego programu i przyjaciel odnawialnych źródeł energii, szczególnie tych stabilnych biomasowych i biogazowych na obszarach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Jestem przekonany, że ta sprawa, bez względu na to, jakie mamy sympatie polityczne, będzie nas łączyć, bo rzeczywiście również w szeregach szanownej opozycji, Polskiego Stronnictwa Ludowego jest wielu przyjaciół biogazowni. Jeśli popatrzymy dzisiaj na kwestię dotyczącą stabilności funkcjonowania, to zobaczymy, że biogazownia rolnicza przez ok. 95% czasu w roku może produkować energię elektryczną i ciepło.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Chcę jeszcze jasno podkreślić, że naszym celem — to jest determinacja pana wicepremiera Henryka Kowalczyka, ministra rolnictwa i rozwoju wsi, a ja wspieram go w tym jako pełnomocnik rządu do spraw transformacji energetycznej obszarów wiejskich — jest pozyskanie z unijnego programu REPowerEU 2,7 mld euro, czyli prawie 13 mld zł, na budowę nowych linii dystrybucyjnych, przesyłowych na obszarach wiejskich. To jest dzisiaj to wąskie gardło rozwoju OZE, bo przecież 100% OZE będzie powstawało na obszarach wiejskich. Mam nadzieję, że w ciągu najbliższych miesięcy uzyskamy te pieniądze i że to będzie wielki zastrzyk inwestycyjny do budowania szczególnie tych stabilnych OZE na obszarach wiejskich. Zachęcam do tego wszystkich rolników indywidualnych, z którymi się spotykam, rozmawiam też z wójtami, jeżdżę po całej Polsce. Bez względu na to, czy jest to województwo podlaskie, mazowieckie czy, jak ostatnio, zachodniopomorskie, wszyscy chcą inwestować w biogazownie rolnicze. Rolnicy, którzy mają trzodę chlewną, którzy mają krowy mleczne, są naprawdę zainteresowani tym, żeby milionom Polaków produkować tanią energię i ciepło.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Samorządy są zainteresowane tym, żeby z tego korzystać. Mam nadzieję, że po wprowadzeniu naszej propozycji, przygotowywanej z ministerstwem klimatu, takiej fundamentalnej zmiany ustawy o odnawialnych źródłach energii o symbolu UC 99, zmiany dotyczącej m.in. spółdzielni energetycznych… Wierzę w to, że znajdzie się tam nasza propozycja, aby jednostki samorządu terytorialnego, które są zaangażowane w spółdzielnie energetyczne, mogły bez procedury zamówień publicznych nabywać produkowane w ramach spółdzielni energetycznych, np. w biogazowniach rolniczych finansowanych z „Energii dla wsi”, tanie ciepło czy tanią energię elektryczną.</u>
          <u xml:id="u-309.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiJanuszKowalski">Myślimy komplementarnie, myślimy kompletnie i liczymy na pełen konsensus polityczny. Zachęcam również tę zdroworozsądkową część opozycji do składania dobrych propozycji, aby ta kwestia była zawsze wyjęta spod sporu politycznego. Bardzo serdecznie dziękuję. Działamy dla polskiej wsi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie przygotowane przez posłów Koalicji Obywatelskiej, w sprawie sytuacji polskich firm w kontekście 30-procentowego wzrostu liczby ogłoszonych bankructw i niewypłacalności w 2022 r. oraz działań, które zamierza podjąć rząd, aby odwrócić tę katastrofalną tendencję, kierowane do prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie pierwsze zadaje pani poseł Maria Małgorzata Janyska.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rok 2022 był rekordowy pod kątem wielu negatywnych zjawisk. Jednym z nich był rekord ogłoszonych bankructw i niewypłacalności firm. Ten odsetek wzrósł o 30%. Podobnie w centralnej ewidencji działalności gospodarczej padł rekord, bo prawie 0,5 mln podmiotów, to stan z grudnia, ogłosiło wyrejestrowanie bądź zawieszenie działalności gospodarczej. Nastroje przedsiębiorców są najgorsze od wielu lat. Ponad 60% — i to z kategorii małych, średnich, dużych, mikro- — twierdzi, że nie wiedzą, jak przetrwają kolejne lata. Jako ogromny mankament pokazują brak stabilności prawa i niewiadome działania administracji publicznej.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Mam pytania do przedstawicieli pana premiera: W jaki sposób, i czy w ogóle, macie zanalizowaną tę sytuację, a także prognozy, które wydają się jeszcze gorsze niż w roku 2022? Jaką przyjęliście wobec tego strategię? Zapytam też o to, czy i w jaki sposób będzie zrealizowany kamień milowy F4G, reforma F2.1, w ramach której to jako kraj zostaliśmy zobowiązani do obowiązkowego przygotowywania oceny skutków i konsultacji publicznych ustaw poselskich i senatorskich, a także do ograniczenia stosowania przyspieszonych procedur do ściśle określonych i wyjątkowych przypadków.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Jako Koalicja Obywatelska złożyliśmy projekt ustawy, a wczoraj na posiedzeniu komisji deregulacyjnej -odpowiednie poprawki w tym zakresie, które pozwoliłyby wypełnić ten kamień. Mam też pytanie: Czy według was tym kamieniem jest powołanie w ubiegłym tygodniu pełnomocnika prezesa Rady Ministrów do spraw legislacji i edukacji prawniczej, którym został, o dziwo, szef Rządowego Centrum Legislacji? Czy on w tej chwili będzie brał podwójne wynagrodzenie za to samo, co robi, czyli za psucie procesu legislacyjnego?</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli z upoważnienia prezesa Rady Ministrów podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii pani minister Kamila Król.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Sytuacja gospodarcza, jak wszyscy sobie dobrze zdajemy z tego sprawę, jest trudna. Związane jest to tak naprawdę z kryzysami spowodowanymi pandemią COVID-19, jak też wojną w Ukrainie. Sytuacja geopolityczna jest również dynamiczna, co ma ogromny wpływ na sytuację gospodarczą. Tak naprawdę z tymi problemami mierzymy się wszyscy — przedsiębiorcy, gospodarstwa domowe, jak i gospodarka. Z uwagi na niepewną sytuację geopolityczną będziemy mierzyć się z tymi problemami w kolejnych miesiącach, a może nawet i latach.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Oczywiście możemy się skupiać na procedurach upadłościowych i restrukturyzacyjnych z 2022 r., na danych jednostkowych i na tej liczbie z 2022 r. Faktycznie te dane pokazują, że ta liczba była wyższa o 30% w porównaniu z rokiem 2021. Niemniej jednak trzeba mieć na uwadze to, że według danych instytucji finansowej Coface liczba upadłości sądowych zmniejszyła się o 12% rok do roku, co znajduje potwierdzenie w danych GUS.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Jeżeli chodzi np. o trzy kwartały 2022 r., to spadek ten wyniósł 18%. Co więcej, w trzech pierwszych kwartałach 2022 r. utworzyło się, i tutaj też mówimy o danych rok do roku, o 7% nowych przedsiębiorstw więcej, a ok. 19% więcej w stosunku do roku 2020.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Warto również tutaj podkreślić, że skutki pandemii czy wojny w Ukrainie mają wpływ na sektor przedsiębiorstw, jeżeli chodzi o zarówno kontekst popytu, jak i kontekst podaży. Kumulacja zróżnicowanych zjawisk związanych z kryzysami oddziałuje na bieżące uwarunkowania, a także na najbliższe perspektywy prowadzenia działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Jeśli chodzi o decyzje związane ze zmianami sposobu funkcjonowania przedsiębiorstw, to mówimy tutaj o różnego rodzaju zabiegach, począwszy od zmian związanych z zakresem, formułą prowadzenia działalności gospodarczej, ale mówimy również o sprzedaży części bądź całości aktywów, a skończywszy na zawieszeniu działalności gospodarczej. To tak naprawdę przykłady dostosowania się ze strony biznesu. Nierzadko zawieszenie działalności gospodarczej na pewien okres pozwala przedsiębiorcy skalkulować, czy prowadzić ten biznes, czy nie albo czy prowadzić go po prostu w innym modelu biznesowym.</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Niewątpliwie jednak w takich sytuacjach pomocne mogą być procedury restrukturyzacyjne, które mają na celu redukcję zadłużenia przedsiębiorców, ochronę przed upadłością, a także mają dać szansę na odzyskanie rentowności. Co więcej, dane finansowe pokazują, że w ubiegłym roku przedsiębiorstwa dobrze poradziły sobie z trudnościami. Zgodnie z danymi z I półrocza ub.r. poprawa wyników finansowych nastąpiła w 56 z 74 działów PKB.</u>
          <u xml:id="u-313.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Odniosę się do drugiej części pytania. W związku z bezprecedensowymi wyzwaniami, z jakimi mierzymy się nie tylko w Polsce, ale również w innych krajach, tak naprawdę jedynie w ograniczonym stopniu możemy kontrolować te zjawiska poprzez politykę krajową, niemniej jednak rząd odpowiada pomocą od samego początku. Przykładem takich działań może być chociażby tarcza antyinflacyjna, zamrożenie cen prądu w 2023 r. dla mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw, a także program pomocy dla sektorów energochłonnych, który był związany z nagłymi wzrostami cen gazu i energii elektrycznej. Nie można również zapominać o rekompensatach dla sektorów i podsektorów energochłonnych, które zostały przyznane w ubiegłym roku. W roku bieżącym, w najbliższych miesiącach zostanie przygotowany kolejny program tego typu. Oprócz działań osłonowych bardzo duże znaczenie ma również efektywność ram prawnych, procesów restrukturyzacyjnych i upadłościowych. Chodzi o to, aby pomóc przedsiębiorcom przejść przez trudności finansowe. Przykładowo procedura pozasądowa, która z założenia miała być rozwiązaniem tymczasowym, została na stałe wpisana do polskiego systemu prawnego.</u>
          <u xml:id="u-313.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Chciałabym również podkreślić, że niezależnie od sytuacji gospodarczej rząd prowadzi stałe prace na rzecz poprawy warunków prowadzenia działalności gospodarczej. Mówimy tutaj m.in. o ustawie o fundacji rodzinnej, nowej ustawie o rzemiośle, nowelizacji ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, ustawie o finansach publicznych czy też o ustawie o certyfikacji wykonawców zamówień publicznych i zmianie niektórych innych ustaw. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam panią poseł Mirosławę Nykiel z pytaniem uzupełniającym.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PosełMirosławaNykiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#PosełMirosławaNykiel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Dobrze, że pani się zgodziła i przynajmniej nie spierała się pani z tymi danymi, które były tutaj pokazane. Prawdą jest, wszyscy powinniśmy o tym pamiętać, a zwłaszcza rząd, że co druga złotówka wpływa do polskiego PKB od małych i średnich firm. Te dane niepokoją, bo duże firmy jakoś sobie radzą. Naprawdę ta przedsiębiorczość polskich podmiotów gospodarczych jest zadziwiająca, ale prędzej czy później ona się skończy.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#PosełMirosławaNykiel">Naprawdę powinniście państwo przedstawić konkretną strategię postępowania w stosunku do małych i średnich firm. Domagamy się tego z mównicy. Pokażcie wreszcie, w jaki sposób będziecie pomagać małym i średnim firmom, rzemieślnikom. Im się to należy jak, za przeproszeniem, psu zupa. Mówię to z mównicy sejmowej, upominam się o to od lat i chciałabym, żeby przedstawiła nam pani na piśmie, jakie konkretnie działania podejmiecie, bo wczoraj jako Koalicja Obywatelska złożyliśmy projekt ustawy o podatku VAT, która obniża podatek od gazu do 5%. Zróbcie to jeszcze na tym posiedzeniu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam panią minister Kamilę Król, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, i proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, trzymajmy się czasu i regulaminu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oczywiście przekażemy na piśmie te informacje, o które prosi pani poseł. Chciałabym jeszcze tylko dodać, że Ministerstwo Rozwoju i Technologii od zawsze wspiera, a także promuje konsultacje, aktywnie uczestniczy w działaniach, które mają na celu pomoc przedsiębiorcom. Rozmawiamy z przedsiębiorcami i jesteśmy w bieżącym kontakcie z poszczególnymi branżami. Chciałabym również podkreślić, że w ostatnim czasie Ministerstwo Rozwoju i Technologii brało udział w pracach nad zmianą regulaminu Sejmu, dzięki czemu udało się uregulować zasady stanowienia prawa z ustawy — Prawo przedsiębiorców. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jest to pytanie w sprawie rozpoczęcia pierwszego tegorocznego turnusu dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, przygotowane przez posłów Prawa i Sprawiedliwości, a kierowane jest do ministra obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pani poseł Barbara Dziuk.</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PosełBarbaraDziuk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dobrowolna zasadnicza służba wojskowa została wprowadzona dokumentem przełomowym dla obronności RP i polskich Sił Zbrojnych — ustawą o obronie Ojczyzny. Ustawa to dostosowany do współczesnych wyzwań całokształt prawa wojskowego oraz wykaz mechanizmów finansowania modernizacji Sił Zbrojnych RP. Wskazuje ona również model zwiększenia liczebności Wojska Polskiego, osiągnięcia liczby 300 tys. żołnierzy. Warto zwrócić uwagę, iż to rząd Prawa i Sprawiedliwości zwiększył nakłady na obronność do 3% PKB, co stawia Polskę wśród liderów Sojuszu Północnoatlantyckiego.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#PosełBarbaraDziuk">Pierwszy tegoroczny turnus dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej rozpoczął się w 35 jednostkach wojskowych. Wojsko Polskie wprowadza nowy rodzaj służby. Będzie to skuteczny mechanizm zwiększenia liczebności wojska oraz budowania jego rezerw. Musi być ono coraz liczniejsze, szczególnie na wschodzie kraju. Dobrowolna zasadnicza służba wojskowa jest najprostszą drogą do służby zawodowej. Wszyscy ochotnicy mają realną szansę, aby zostać żołnierzami zawodowymi po przejściu kursu specjalistycznego. To właściwa droga, żeby zapobiegać zagrożeniom, mając na uwadze fakt, iż za naszą granicą toczy się wojna.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#PosełBarbaraDziuk">Pytanie do pana ministra: Ilu żołnierzy dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej rozpoczęło szkolenie podstawowe oraz ile przewidzianych jest turnusów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Waldemar Andzel.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zostało panu pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PosełWaldemarAndzel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pozyskiwanie kandydatów do służby to wyzwanie. Z tymi samymi bolączkami borykają się inne kraje. Oczywiste jest, że w niektórych miesiącach zainteresowanie służbą wojskową wzrasta, chodzi np. o ukończenie edukacji szkolnej.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#PosełWaldemarAndzel">Chciałbym dopytać: Jak w kontekście wprowadzenia dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej zmieniła się dynamika zainteresowania służbą wojskową zarówno wśród mężczyzn, jak i wśród kobiet? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję za dyscyplinę czasową.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej minister Wojciech Skurkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W pierwszej kolejności, w pierwszych słowach chciałbym serdecznie podziękować państwu posłom za troskę o bezpieczeństwo Rzeczypospolitej, również o stan osobowy Sił Zbrojnych. Państwo jako członkowie sejmowej Komisji Obrony Narodowej pochylają się z wielkim pietyzmem nad tym, co dzieje się w polskim wojsku, w polskiej armii. Za to chcę serdecznie podziękować w imieniu całego kierownictwa resortu obrony narodowej.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">W istocie, szanowni państwo, ustawa o obronie Ojczyzny jest dokumentem przełomowym, skupia w sobie kilkanaście dokumentów, w oparciu o które funkcjonowały Siły Zbrojne do roku 2022. Na mocy tej ustawy powołana została dobrowolna zasadnicza służba wojskowa. Przypomnę, ta ustawa z 11 marca weszła w życie 23 kwietnia 2022 r. Zakładaliśmy w roku 2022, jeśli chodzi o dobrowolną zasadniczą służbę wojskową, limit na poziomie 15 tys. kandydatów i w istocie dla 15 tys. kandydatów zrealizowaliśmy to szkolenie. Mało tego, w roku 2022, pomimo że ustawa weszła w życie 23 kwietnia, na szkolenia w ramach dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej zgłosiło się 16 226 osób. Wykorzystaliśmy limit w stosunku do tego pierwotnie zakładanego na poziomie blisko 110%, co przyjęliśmy z wielkim zadowoleniem.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo! Te szkolenia, które się odbywają, mają dwa komponenty, czyli komponent podstawowy, 28-dniowy, i kolejny, 11-miesięczny, który daje asumpt do tego, aby podjąć szkolenie specjalistyczne. Jako Siły Zbrojne dajemy kandydatom możliwość realizacji tego w wielu aspektach i w wielu komponentach i oczywiście dajemy również możliwość wstąpienia w szeregi zawodowej armii, wojska zawodowego po ukończeniu tego cyklu blisko 12-miesięcznego, co jest szczególnie ważne i szczególnie pożądane.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo! Dla nas istotne jest to, że spośród tych, którzy zgłaszają się do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, już w tej chwili praktycznie 3/4 osób deklaruje kontynuację służby w szeregach Wojska Polskiego, co jest bardzo pozytywnym aspektem.</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo! Jeżeli chodzi o dobrowolną zasadniczą służbę wojskową, chętnie podejmują służbę tak mężczyźni, jak i kobiety. Szczególnie widzimy to po tym, co dzieje się w roku 2023, po pierwszym turnusie, który rozpoczął się 16 stycznia — w niektórych jednostkach wojskowych wśród tych, którzy się zgłosili do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, więcej jest kobiet niż mężczyzn.</u>
          <u xml:id="u-323.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo! Zgodnie z decyzją ministra obrony narodowej z 5 grudnia ub.r., ale również zgodnie ze wskazaniami budżetu na 2023 r. zamierzyliśmy czy przyjęliśmy limit szkoleniowy dla dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej na poziomie 25 tys. Te szkolenia oczywiście będą się odbywały w roku 2023, będzie to osiem turnusów podstawowych, 27-dniowych, bo skróciliśmy je o 1 dzień w roku 2023, jak również będziemy organizować trzy turnusy 12-dniowe. Te turnusy 12-dniowe są dedykowane tym żołnierzom, którzy już przeszli pierwsze szkolenia podstawowe w ramach czy to oddziałów przygotowania wojskowego, w których jest realizowany program w porozumieniu z ministrem obrony narodowej, czy to certyfikowanych wojskowych klas mundurowych. Ci żołnierze przeszli już pierwsze zręby szkolenia podstawowego, dlatego też skróciliśmy turnus do 12 dni dla tych wszystkich, którzy już byli zaangażowani do działań okołowojskowych. Tak jak wspomniałem, pierwszy turnus rozpoczął się 16 stycznia, kolejny planujemy rozpocząć 20 lutego, kolejny — 8 maja, kolejne — 12 czerwca, 17 lipca, 28 sierpnia, 2 października, 13 listopada.</u>
          <u xml:id="u-323.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Warto zwrócić uwagę, że w tym roku chcemy prowadzić szkolenia podstawowe dla żołnierzy dobrowolnej służby wojskowej w 45 jednostkach w całym kraju. To będzie realizowane na określonym poziomie, również z zaangażowaniem wojska operacyjnego, tak żeby to szkolenie przebiegało w taki sposób, jaki jest oczekiwany przez nas, przez kierownictwo Sił Zbrojnych. Ale chodzi też o to, żeby dla tych osób, które się zgłaszają do wojska w ramach dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, to było atrakcyjne i żeby ci żołnierze nie byli traktowani jak żołnierze innej kategorii. Na to absolutnie nie możemy się zgodzić.</u>
          <u xml:id="u-323.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pragnę poinformować, że na szkolenie wojskowe wybierają się również nasi parlamentarzyści pracujący w Parlamentarnym Zespole ds. Działań w zakresie Proobronności i Bezpieczeństwa. Dzięki współpracy z panem ministrem oraz Wojskową Akademią Techniczną wkrótce, 10 lutego zaczynamy takie półroczne szkolenie. Zachęcam panie posłanki i panów posłów do zapisania się do zespołu i rozpoczęcia szkolenia.</u>
          <u xml:id="u-324.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: Tak jest, wszystkich skoszarujemy.)</u>
          <u xml:id="u-324.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Tak jest, dajemy dobry przykład.</u>
          <u xml:id="u-324.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">A teraz bardzo proszę przewodniczącego komisji pana Michała Jacha o dodatkowe pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PosełMichałJach">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#PosełMichałJach">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Bardzo optymistyczne informacje, które pan przekazuje i które również propaguje ministerstwo, pokazują, że dobrowolna zasadnicza służba wojskowa jest bardzo dobrym pomysłem, bo z jednej strony zaspokaja potrzeby Sił Zbrojnych, a z drugiej strony również daje możliwość rozwoju kandydatom na żołnierzy.</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#PosełMichałJach">Panie Ministrze! Czy po tym półrocznym okresie można już zauważyć jakiś trend dotyczący liczby zgłoszeń do dobrowolnej służby wojskowej? I jeszcze mam prośbę o przedstawienie, jakie gratyfikacje, jakie wynagrodzenia otrzymują żołnierze pełniący tę służbę w ramach dodatkowej zachęty do tej jakże istotnej służby dla ojczyzny? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan minister Wojciech Skurkiewicz.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam pana ministra na mównicę i dziękuję za przychylność w odniesieniu do programu szkoleń parlamentarnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Pani Marszałek! Oczywiście jesteśmy otwarci na współpracę z parlamentem, tak z zespołami parlamentarnymi, jak i z Komisją Obrony Narodowej. W tym zakresie zawsze jesteśmy na tak.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo! W istocie to kluczowe pytania, bardzo ważne pytania. W poprzedniej wypowiedzi mówiłem o komponentach podstawowym i specjalistycznym. Ci żołnierze od samego początku wstąpienia do dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej otrzymują każdego miesiąca uposażenie w wysokości 4560 zł. To jest to, co ci żołnierze otrzymują, a więc ta gratyfikacja finansowa jest na przyzwoitym poziomie. Ona jest równa wynagrodzeniu, które w Wojsku Polskim pobiera żołnierz w stopniu szeregowego.</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo! My dobrowolną służbę wojskową postrzegamy w ten sposób, że chcemy dokonać naboru w zakresie różnego rodzaju specjalizacji, w których cały czas potrzebujemy zwiększonych stanów osobowych, zwiększonych stanów etatowych. Te osoby, które zgłaszają się do nas w ramach dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej, takie kompetencje mogą nabywać. My te młode kobiety i tych młodych mężczyzn szkolimy i oni stają się np. zawodowymi kierowcami, bo mogą uzyskać prawo jazdy kategorii C czy kategorii C+E, nawet kategorii D. Również mogą oni otrzymać uprawnienia operatora sprzętu do robót ziemnych i urządzeń pokrewnych, operatora maszyn i urządzeń dźwigowo-transportowych, nurka, skoczka spadochronowego, kucharza. Uzyskują oni również umiejętności w zakresie obsługi sprzętu inżynieryjnego, koparek, spycharek, spycharko-ładowarek, w zakresie obsługi elektrowni polowych, mobilnych zespołów spalinowo-elektrycznych. A więc ten wachlarz specjalizacji jest przebogaty, jeżeli chodzi o Siły Zbrojne.</u>
          <u xml:id="u-327.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Dziś potrzeby Sił Zbrojnych są również bardzo duże w związku z tym, iż prowadzimy bardzo intensywne działania związane ze zwiększeniem liczebności Wojska Polskiego. Te priorytety, które nakreślił wicepremier, minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak, są nastawione na zwiększenie liczebności Polskiego Wojska, co jest realizowane również poprzez dobrowolną zasadniczą służbę wojskową, poprzez modernizację techniczną Sił Zbrojnych, poprzez wzmocnienie potencjału obronnego na wschód od Wisły. To wszystko jest realizowane dziś, te priorytety premiera Błaszczaka są realizowane. Dobrowolna zasadnicza służba wojskowa jest jednym z tych elementów. Bo z jednej strony potrzebujemy żołnierza dobrze wyszkolonego w określonych specjalizacjach. Potrzebujemy tego żołnierza, aby rozwijał się, ale również aby realizował swoją służbę tam, gdzie to jest szczególnie pożądane i oczekiwane, czyli w garnizonach szczególnie na wschód od Wisły. Ale oczywiście preferujemy też pozostałe jednostki, bo nie chodzi tylko o wschodnią część kraju, ale i zachodnią, stąd też ta liczba jednostek wojskowych: 45, które dziś przystępują do szkolenia żołnierzy w ramach dobrowolnej zasadniczej służby wojskowej.</u>
          <u xml:id="u-327.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie przygotowane przez posłów Koalicji Obywatelskiej, w sprawie możliwości podjęcia mediacji i ustalenia przez niezależne instytucje przyczyn wadliwego funkcjonowania bloku o mocy 910 MW w Jaworznie i wynikającego z tego zagrożenia dla funkcjonowania systemu energetycznego kraju. Pytanie kierowane do prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pan poseł Wojciech Saługa.</u>
          <u xml:id="u-328.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PosełWojciechSaługa">Dzień dobry, panie premierze, którego nie ma, bo do niego pytanie, ale rozumiem, że pan minister reprezentuje pana premiera.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#PosełWojciechSaługa">Panie Ministrze! Co dalej? Bo mamy pasmo nieporozumień i nieszczęść. Ile to już trwa? Od ilu lat czy miesięcy zmagamy się z problemem źle funkcjonującego bloku energetycznego w Jaworznie? Mam przekonanie, że zaniechaliśmy rozwiązań, wtedy gdy było to potrzebne, chociażby w sierpniu, gdy była poważna awaria w zeszłym roku. Nie zadziałał rząd, nie zadziałał pan minister. I doprowadzimy do jeszcze gorszej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#PosełWojciechSaługa">Bagatelizujemy problem, panie ministrze. Gdy były już pierwsze sygnały, że na tym bloku coś nie działa, trzeba było po prostu wziąć byka za rogi i zacząć pracować, tak żeby to po prostu to naprawić, żeby wyjść z sytuacji kryzysowej. Przypominam: mamy czas wojny, gdzie sami ciągle mówimy, że prądu może nam zabraknąć, że mamy kryzys energetyczny i mamy niesprawny blok energetyczny w Jaworznie.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#PosełWojciechSaługa">No i co dalej? Nie wiemy właśnie, co dalej, bo to w waszych rękach są dzisiaj wszystkie sznurki do rozwiązania. Pan minister Sasin mówi, że nie ma kompetencji. Chyba jakieś żarty sobie… Umywa ręce? Czy to jest umywanie rąk? Przecież minister Sasin wydaje dyspozycje polityczne. W tweecie mówi, ile ma kosztować gaz, i informuje PGNiG na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#PosełWojciechSaługa">Obsadzacie swoich prezesów, przecież to są dyspozycje polityczne. Przelewy partyjnych nominatów w spółkach Skarbu Państwa na rachunki PiS to są decyzje polityczne. Ręczne sterowanie spółkami, mówienie, na co mają przekazywać pieniądze, to są decyzje polityczne i, rozumiem, do tego macie kompetencje.</u>
          <u xml:id="u-329.5" who="#PosełWojciechSaługa">Pan premier nie dołożył wszelkich starań, a prąd w Jaworznie nie płynie, nie jest produkowany. Miejsca pracy w Raciborzu i Jaworznie są zagrożone, czas się wziąć, panie premierze, panie ministrze, do rzetelnej roboty i ratowania tego, co jeszcze zostało.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PosełWojciechSaługa">Po prostu wstyd.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli z upoważnienia prezesa Rady Ministrów podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych minister Karol Rabenda.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychKarolRabenda">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Może na początek sprostuję, bo to już tradycja, że po tych pytaniach najpierw trzeba sprostować, żeby odpowiadać. To, czy ten blok działa, czy funkcjonuje — on funkcjonuje. To nie jest prawda, że on nie działa. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychKarolRabenda">Po drugie, jeśli chodzi o mediacje i rozmowy, to one trwają. Wczoraj odbyło się kolejne spotkanie mediacyjne w Prokuratorii Generalnej, więc tezy, że rozmów nie ma, że nikt nie rozmawia, że tutaj potrzebny jest minister, a najlepiej premier, są oderwane od rzeczywistości…</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Saługa: Coraz gorzej.)</u>
          <u xml:id="u-333.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychKarolRabenda">…bo te spółki rozmawiają i ustalają, więc dobrze by było, żebyśmy w sferze publicznej posługiwali się prawdą, a nie przekazami dnia czy przekazami medialnymi.</u>
          <u xml:id="u-333.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychKarolRabenda">Jeśli chodzi o ten spór, to ciężko wymagać od ministra, premiera, od polityków, żeby rozstrzygali kwestie techniczne i finansowe sporu pomiędzy dwoma dużymi, poważnymi podmiotami. Wydaje się też niewłaściwe to, żeby to politycy — czy to posłowie opozycji, czy ministrowie — decydowali o tym, kto komu ma zapłacić za daną czynność, zwłaszcza w tak skomplikowanej materii technologicznej jak blok energetyczny. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-333.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychKarolRabenda">Po drugie, jeśli chodzi o mediacje, to te rozmowy trwają. Tak jak wspomniałem wcześniej, wczoraj odbyło się kolejne spotkanie. Jeśli chodzi o możliwość porozumienia, jeśli dojdzie do rzetelnej rozmowy i ustalenia harmonogramu naprawiania różnych nieprawidłowości, do których doszło, to porozumienie jest możliwe. Jeśli chodzi o stronę Tauron, to od samego początku Tauron deklaruje chęć porozumienia się, tylko chęć musi być po obu stronach. Mam nadzieję, że do takiego porozumienia dojdzie, ale to jest kwestia ustaleń pomiędzy podmiotami, to są bardzo skomplikowane rzeczy, a nie kwestia dyskutowania w parlamencie czy robienia konferencji w tej czy w innej firmie. Bo to nie jest ani kwestia polityczna, ani kwestia, nie wiem, tego, kto ma rację, przepychanki w programach telewizyjnych, tylko to jest kwestia techniczna i wywiązywania się z umów. Tak że jeśli ktoś chce faktycznie, żeby doszło tam do porozumienia, to nie powinien tych kwestii wyciągać na zewnątrz. Bo każdy wie, że jeśli są prowadzone negocjacje, zwłaszcza na takim wysokim poziomie szczegółowości, dotyczące tak wielkich wartości pieniężnych, to urządzanie konferencji prasowych czy jeżdżenie po zakładach jest rzeczą, która szkodzi porozumieniu, a nie jej pomaga. Tak że tyle.</u>
          <u xml:id="u-333.6" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Saługa: Tauron robi te konferencje, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-333.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychKarolRabenda">Tak że dziękuję państwu. Jeśli chodzi o pytania szczegółowe co do tych negocjacji, to kolejna tura rozmów jest umówiona. Spółki przeszły na, można powiedzieć, poziom techniczny, merytoryczny co do naprawiania szkód. Wezwania, kwestie gwarancyjne zostały wydłużone, rozmowy trwają, więc jeśli komuś zależy na pozytywnym zakończeniu tych rozmów, to powinien temu dopingować, a nie próbować robić jakiś polityczne hucpy czy zbijać na tej sprawie polityczny interes. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-333.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Gadowski zada pytanie uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę, żeby z ław nie krzyczeć do ministra, zwłaszcza że jest jeszcze czas na zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Po to jest Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, żeby kontrolował działania rządu. Jeśli rząd działa sprawnie, to wszyscy klaszczemy, chwalimy, a jeśli chocholi taniec trwa już od kilku lat, bo 2 lata opóźnienia, jeżeli chodzi o budowę tego bloku… W 2021 r. — jedna awaria, w 2022 r. — kolejne awarie, 2023 r. — kolejne awarie. Nadal nie potraficie państwo wpłynąć na spółkę Skarbu Państwa, nad którą macie kontrolę? Po to jest Sejm, żeby problem rozwiązać, nie wiem, może polubownie, żeby o te sprawy wyraźnie pytać. Po to jest minister, wicepremier czy premier, żeby na takie pytania odpowiadać.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Ministrze! Mam do pana pytanie. Cały czas słyszymy o tym węglu, że węgiel jest niewłaściwy itd. Czy Tauron sprawdzał w Głównym Instytucie Górnictwa Instytucie Badawczym próbki…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">…które są tematem dyskusji, zarówno dla jednej, jak i dla drugiej strony? Czy doprowadziliśmy do tego i je sprawdzaliśmy? Gdzie jest rząd? Gdzie jest premier i jego nadzór nad spółkami Skarbu Państwa, które nie wykonują swoich zadań?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan minister…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Najnowszy blok, wybudowany za ponad 6 mld zł…</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Czas.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, przestrzegajmy regulaminu i wyznaczonego czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">…nadal nie funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję panu bardzo.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan minister Karol Rabenda.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie przypominam sobie, żeby wasz marszałek, kiedy rządziliście, zezwalał na wydłużanie czasu, szczególnie podczas rozpatrywania takiego punktu. Nie przypominam sobie tego, a nie jestem posłem pierwszą kadencję.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#komentarz">(Poseł Marek Matuszewski: Szczególnie Niesiołowski…)</u>
          <u xml:id="u-342.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychKarolRabenda">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychKarolRabenda">Nawiązując do kwestii woli porozumienia, powiem tak: rozumiem, terminy były tam przekroczone, to nie funkcjonuje, ale nie powinien pan z mównicy sejmowej tak atakować spółki Rafako za opóźnienia, bo to też jest pewna presja i chyba niewłaściwe zachowanie w stosunku do podmiotu gospodarczego, który funkcjonuje w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychKarolRabenda">Już tyle było historii z węglem… Nie chcę tego przypominać, ale to, że węgiel się nie pali, to opozycja w wielu miejscach próbowała zademonstrować i niestety wszystko skończyło się tym, że okazało się, iż to były, kolokwialnie mówiąc, bujdy.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychKarolRabenda">Jeśli pan pyta, czy ten węgiel był sprawdzany, to odpowiem, mam w notatce dosyć szczegółową informację tak: węgiel dostarczany do bloku o mocy 910 MW w Jaworznie spełnia parametry określone w kontrakcie. Na terenie składowiska węgla bloku 910 zostało zgromadzonych ponad 153 tys. t paliwa, z czego ponad 85% pochodzi z Zakładu Górniczego Sobieski. Paliwo to jest dedykowane dla tej jednostki. Tauron zlecił także podmiotom zewnętrznym analizy węgla spalanego w jednostce. W odróżnieniu od ekspertyzy Rafako dotyczą one nie tylko węgla jako surowca wydobywanego w kopalniach, ale wskazują na brak wpływu stosowanego paliwa na funkcjonowanie bloku.</u>
          <u xml:id="u-343.4" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: To za kogo… Nie instytutu badawczego.)</u>
          <u xml:id="u-343.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychKarolRabenda">Możecie próbować to przeinaczać, ale ekspertyzy mówią, że tak nie jest. Wszystko jest w porządku, jeśli chodzi o paliwo, największym problemem jest wykonanie tego bloku. I, tak jak wspomniałem wcześniej, zostawcie to technikom, ekspertom, nie mieszajcie się w tę sprawę, bo to nie jest sprawa polityczna, to jest sprawa techniczna, chodzi o rozliczenie pomiędzy podmiotami gospodarczymi. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-343.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-343.7" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Gadowski: 6 mld zł, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-343.8" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie przygotowane przez posłów Prawa i Sprawiedliwości, w sprawie możliwości zorganizowania kampanii promującej Polskę jako kraj atrakcyjny turystycznie w ramach III Igrzysk Europejskich, jest kierowane do ministra sportu i turystyki.</u>
          <u xml:id="u-344.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pani poseł Barbara Dziuk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#PosełBarbaraDziuk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! III Igrzyska Europejskie to sztandarowa impreza sportowa rozgrywana co 4 lata z udziałem 50 reprezentacji krajów europejskich. Idea zorganizowania igrzysk europejskich na wzór igrzysk azjatyckich czy afrykańskich pojawiła się pierwszy raz w połowie lat 90. XX w. 29 czerwca 2019 r. na nadzwyczajnym posiedzeniu Zgromadzenia Ogólnego Stowarzyszenia Europejskich Komitetów Olimpijskich w Mińsku został wskazany gospodarz III Igrzysk Europejskich w 2023 r. — miasto Kraków oraz region Małopolska.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#PosełBarbaraDziuk">W 2023 r. w Polsce najlepsi sportowcy Starego Kontynentu będą rywalizować w blisko 30 dyscyplinach. Warto zauważyć, iż w dwóch poprzednich edycjach: w Baku i w Mińsku, sportowcy rywalizowali odpowiednio w 20 i w 15 dyscyplinach sportowych.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#PosełBarbaraDziuk">W związku z powyższym mam pytanie do pana ministra: Jakie są warunki współpracy w ramach organizacji igrzysk? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-345.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zanim udzielę głosu jeszcze panu posłowi Markowi Polakowi… Ja panów posłów bardzo proszę o trochę szacunku do pani poseł. Pani poseł zadawała pytanie, a panowie tak głośno rozmawialiście, że ja nawet nie słyszałam tego pytania.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pan poseł Marek Polak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#PosełMarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#PosełMarekPolak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W tegorocznych Igrzyskach Europejskich wezmą udział reprezentanci z aż 50 państw. To rzeczywiście nie tylko wielka szansa, aby zaprezentować się jako kraj, który w imponujący sposób potrafi organizować wielkie międzynarodowe imprezy sportowe, ale także okazja do promowania naszego wizerunku, dziedzictwa kulturowego i różnorodnych, niepowtarzalnych walorów turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#PosełMarekPolak">Chciałbym zapytać, czy trwają przygotowania do zapewnienia należytego bezpieczeństwa nie tylko sportowcom, lecz także licznym kibicom i turystom, którzy odwiedzą nasze państwo. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki minister Arkadiusz Czartoryski.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo! Rzeczywiście czas igrzysk przypadł też niestety na czas wojny na Ukrainie, która toczy się tuż za naszymi granicami. Warto wiedzieć, że oprócz Krakowa, Zakopanego, Wrocławia, w ogóle lokalizacji śląskich, będziemy mieli też zawody w Rzeszowie, czyli stosunkowo niedaleko wschodniej granicy. Tutaj Ministerstwo Aktywów Państwowych prowadzi odpowiednie prace nad przepisami, które byłyby podobne do tych przepisów, które obowiązywały kilka lat temu, podczas pielgrzymki Ojca Świętego Franciszka do Polski. Chodzi tutaj o zapewnienie bezpiecznego transportu, ale też zapewnienie bezpieczeństwa podczas samych imprez sportowych kibicom, których spodziewamy się z całej Europy. Będą to pierwsze igrzyska, które w tak bardzo spektakularny sposób będą transmitowane przez smartfony. Tego się spodziewamy, ponieważ w dzisiejszych czasach media społecznościowe, te, na których są wstawiane filmiki, TikTok, Instagram, bardzo się rozpowszechniły w stosunku do lat ubiegłych i imprez tego typu w latach ubiegłych. Stąd też są prace potrzebne ze względu na obciążenia tychże mediów elektronicznych.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Spodziewamy się, że kibice, którzy przyjadą do Krakowa, do Zakopanego i do wielu innych miejsc tych igrzysk, będą wysyłali dziesiątki tysięcy filmików i dziesiątki tysięcy zdjęć. Będzie to swego rodzaju bezpłatna, ogromna promocja państwa polskiego, południa Polski, tych wszystkich przepięknych, atrakcyjnych miejsc, które są w Polsce. Niestety trafiliśmy na czas wojny. Igrzyska były planowane już od dłuższego czasu, a mamy taki trudny czas, ale może Opatrzność pozwoli, że wojna wiosną dogaśnie.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Szanowni Państwo! Jeżeli chodzi o Małopolskę, Kraków i przede wszystkim Zakopane, chciałbym zwrócić uwagę na skoki narciarskie na igielicie. Wpisane są one do programu III Igrzysk Europejskich — Kraków, Małopolska w 2023 r. Skoki narciarskie są jedną z 28 dyscyplin sportowych, bo będzie ich aż 28. Liczba konkurencji to 237, czyli bardzo dużo. Przypomnę: otwarcie 21 czerwca 2023 r. Będą odbywały się skoki zarówno pań, jak i panów, ale też mikst. 28 czerwca mężczyźni, 29 czerwca mikst, a wcześniej, 27 czerwca, panie. Następnie rywalizacja przeniesie się na Wielką Krokiew, gdzie 30 czerwca do konkursu przystąpią skoczkinie, a 1 lipca skoczkowie. Turniej obsadzony zostanie przez czołowe reprezentacje narodowe, w tym reprezentację Polski, która wystartuje w najlepszym składzie. Wiadomo, że dzisiaj, jeżeli chodzi o tę dyscyplinę, Polska jest potęgą na skalę światową.</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Szanowni Państwo! Centralny Ośrodek Sportu — Ośrodek Przygotowań Olimpijskich w Zakopanem i spółka zarządzająca igrzyskami europejskimi Igrzyska Europejskie sp. z o.o. precyzują warunki współpracy w ramach organizacji igrzysk, w tym najmu skoczni, Wielkiej Krokwi i Średniej Krokwi. Tam były przeprowadzone i dalej będą przeprowadzane remonty, w tym m.in. trybuny, wyciągów. Według najnowszych informacji ze spółki wszystko będzie przygotowane na czas.</u>
          <u xml:id="u-349.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">21 stycznia br. w Zakopanem została podpisana umowa pomiędzy Centralnym Ośrodkiem Sportu w Zakopanem a spółką Igrzyska Europejskie. W uroczystości zawarcia umowy uczestniczył pan minister sportu Kamil Bortniczuk, pan wiceminister Andrzej Gut-Mostowy, który pochodzi właśnie z Zakopanego. W związku z organizacją igrzysk europejskich na obiektach COS w Zakopanem zostaną przeprowadzone inwestycje. Zresztą tych inwestycji będzie więcej, również w Krakowie i w wielu innych miejscach. To jest taka wartość dodana. Po tych igrzyskach zostaną w Polsce bardzo nowoczesne obiekty, zwłaszcza na południu Polski. To pod względem promocji i rozwoju południa Polski od tej strony turystycznej, promocyjnej będzie niezwykle istotne.</u>
          <u xml:id="u-349.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Szanowni Państwo! Jeżeli chodzi o kampanię promującą Polskę jako kraj atrakcyjny turystycznie w ramach III Igrzysk Europejskich, to jest ona przede wszystkim planowana w ramach promocji igrzysk. W tym celu ministerstwo sportu oraz Polska Organizacja Turystyczna nawiązały współpracę z Komitetem Organizacyjnym Igrzyska Europejskie w 2023 r. oraz dostawcą usług teleinformatycznych odpowiedzialnym za promocję igrzysk. Jest po prostu wyspecjalizowana firma, która w sposób niezwykle nowoczesny… Po raz pierwszy igrzyska europejskiej, w ogóle igrzyska będą pokazane w tak nowoczesny sposób od tej strony właśnie mediów elektronicznych. To będą niezwykle nowoczesne urządzenia, które każdy sukces sportowca będą pokazywały po raz pierwszy w taki sposób. Będzie to swego rodzaju niespodzianka.</u>
          <u xml:id="u-349.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Walor promocyjny mają także same igrzyska europejskie, w których weźmie udział ok. 7 tys. zawodników z 48 krajów, praktycznie z całej Europy tysiące zawodników. Planowany jest też udział kilku tysięcy wolontariuszy. Będą one transmitowane w stacjach telewizyjnych w całej Europie. Elementy promocji Polski znajdą się również w programie ceremonii otwarcia i zamknięcia igrzysk na stadionie im. Henryka Reymana w Krakowie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-349.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Matuszewski zada pytanie uzupełniające.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#PosełMarekMatuszewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W związku z organizacją tak dużych zawodów sportowych nasz kraj, Polska, skupi na sobie uwagę europejskiej widowni. Transmisje telewizyjne i internetowe umożliwią kibicom śledzącym wydarzenia sportowe zaprezentowanie dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego kraju. Tysiące goście, którzy zdecydują się przyjechać, by oglądać rywalizację sportowców na arenach, będzie podróżowało po Małopolsce oraz całym kraju w poszukiwaniu atrakcyjnych miejsc do zwiedzania.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#PosełMarekMatuszewski">Igrzyska europejskie jako jedne z największych zawodów sportowych są doskonałą okazją do promocji Polski. Odbędą się w Polsce, w kraju rozwijającym się zgodnie ze światowymi trendami, w którym zachowana jest harmonia pomiędzy przyrodą a mieszkańcami, w państwie otwartych ludzi, dbających o środowisko naturalne, kraju ludzi lubiących spędzać czas aktywnie, uprawiających różne dyscypliny sportowe.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#PosełMarekMatuszewski">Mam pytanie: Czy ministerstwo ma jakieś szacunki, prognozy co do liczby kibiców z zagranicy, którzy mogą przyjechać do Polski na igrzyska? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan minister Arkadiusz Czartoryski.</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Jest właściwie to jedno uwarunkowanie, nad którym się zastanawiamy, czyli sytuacja międzynarodowa. Uważamy, że kilkadziesiąt tysięcy osób, może nawet kilkaset tysięcy osób na pewno pojawi się w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Południe Polski jest niezwykle atrakcyjne pod względem turystycznym. Piękno Karpat, Tatry, ale też Śląsk i zabytki Śląska, Kraków sam w sobie. Rzeszów jest znany w tej chwili w całej Europie i świecie z racji istnienia tam hubu przeładunkowego, ale będzie też okazja do pokazania Rzeszowa od strony sportowej, atrakcyjnej architektury i niesamowicie bogatej kultury Polski.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Uważamy, że będzie to olbrzymia okazja do promocji miejsc turystycznych, bo na te igrzyska wydajemy stosunkowo dużo pieniędzy, jednak szacunki, co wydarzy się po igrzyskach, świadczą o tym, że Europejczycy i goście z całego świata poznają niezwykłe walory turystyczne południa Polski, że to będzie się zwracało przez wiele, wiele lat. Dzisiaj prowadzone są inwestycje, nie tylko w obiektach sportowych, ale też w obiektach turystycznych. Czyli też prywatne firmy i samorządy przygotowują się do przyjęcia dziesiątków tysięcy gości z całej Europy i z całego świata. Będzie to wielka wartość dodana tej imprezy sportowej.</u>
          <u xml:id="u-353.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSportuiTurystykiArkadiuszCzartoryski">Same igrzyska to oczywiście emocje sportowe, ale element turystyczny jest tak samo ważny przy organizacji tej wielkiej imprezy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-353.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie przygotowane przez posłów Prawa i Sprawiedliwości, w sprawie korzystnych zmian wprowadzonych od 2023 r. w programie „Maluch+”, kierowane jest do ministra rodziny i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pani poseł Elżbieta Płonka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#PosełElżbietaPłonka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#PosełElżbietaPłonka">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! „Maluch+” to powszechna nazwa resortowego programu rozwoju instytucji opieki nad dziećmi do lat 3. Celem programu jest wsparcie dla rodzin z małymi dziećmi na mocy kompleksowego programu wsparcia dla rodzin „Za życiem” ustanowionego na podstawie uchwały Rady Ministrów w grudniu 2016 r. Program realizowany jest przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej. Ma on dwa cele podstawowe. To zwiększenie dostępności terytorialnej miejsc opieki w żłobkach, klubach dziecięcych i dziennych opiekunów dzieci dla wszystkich dzieci, a także dzieci niepełnosprawnych oraz wymagających szczególnej opieki, podwyższenie standardów opieki, a przede wszystkim także umożliwienie życia zawodowego rodzinom przez zwiększenie zatrudnienia przede wszystkim kobiet. Pytanie do pani minister: Jakie są dotychczasowe efekty tego programu, jakie środki zostały zaangażowane, w jakiej formie i jakie dało to efekty w postaci miejsc opieki dla dzieci do lat 3 i w odniesieniu do rodzin? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej pani minister Barbara Socha.</u>
          <u xml:id="u-356.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Program „Maluch+” to program istniejący już od kilkunastu lat, który doprowadził do tego, że w Polsce od momentu, kiedy rząd Prawa i Sprawiedliwości przejmował władzę w 2015 r. i było ok. 80 tys. miejsc w żłobkach, bardzo przyspieszył rozwój systemu żłobków. Budżet programu, który wcześniej wynosił ok. 150 mln zł, został w 2017 r. potrojony do kwoty 450 mln zł, a zatem do tego czasu łącznie na program „Maluch+”, na rozbudowę i budowę systemu żłobków, systemu instytucji opieki nad dziećmi do lat 3 wydano z budżetu państwa 2600 mln zł. To pozwoliło prawie potroić liczbę miejsc w żłobkach i dzisiaj mamy ok. 230 tys. miejsc dla dzieci do lat 3.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">To oznacza, że bardzo dużo zostało zrobione, natomiast ciągle w Polsce istnieje znacząca liczba gmin, na których terenie do tej pory nie ma ani jednej instytucji opieki nad dziećmi do lat 3.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Przez te kilka lat liczba gmin ze żłobkami zwiększyła się z ok. 25% do ponad 55%. Zatem w ponad połowie gmin w Polsce takie instytucje już występują, natomiast ponad 40% ciągle nie ma żadnej instytucji. Dlatego nowa edycja programu „Maluch+”, którą ogłosiliśmy, którą uruchamiamy teraz na początku 2023 r., jest zupełnie nową odsłoną programu „Maluch+”. Po pierwsze, ten nowy program „Maluch+” zyskuje ogromny, niespotykany wcześniej budżet — ponad 5,5 mld zł na najbliższe lata do 2029 r.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Po drugie, ten program zakłada przygotowanie pewnego algorytmu, który wylicza proponowane przez resort rodzinie, przez program „Maluch” kwoty środków dla każdej gminy. Każda gmina w Polsce pod koniec ubiegłego roku otrzymała z resortu rodziny informację, jak algorytm to przeliczył, jaką kwotę środków dofinansowania proponuje danemu samorządowi, tak aby mogły powstać pierwsze bądź kolejne instytucje opieki na terenie danej gminy. Algorytm brał pod uwagę dwie zmienne: po pierwsze, dochód na osobę na terenie danej gminy, tak by premiować gminy, które są uboższe, które mają większe trudności z przeznaczaniem znaczących środków na tego rodzaju inwestycje. Po drugie brał pod uwagę udział dzieci objętych opieką żłobkową w ogólnej liczbie dzieci do lat 3 na terenie danej gminy, a zatem też po to, by preferować gminy, w których jeszcze żadnej instytucji nie ma.</u>
          <u xml:id="u-357.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Na podstawie tego algorytmu propozycje, które otrzymały gminy, są teraz poddawane analizom. Jedna ze zmian proponowanych dzisiaj w programie polega na tym, że gmina musi albo przyjąć te środki, albo zawnioskować o wyższe, albo z nich zrezygnować. Czyli niejako zachęcamy w ten sposób samorządy do tego, by pochyliły się nad decyzją o tej inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-357.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Kolejną nowością jest to, że nie jest wymagany wkład własny, a zatem zakładamy, że nawet 100% kosztów inwestycji może zostać poniesione dzięki programowi „Maluch+”.</u>
          <u xml:id="u-357.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Bardzo istotną zmianą z perspektywy samorządów, zmianą bardzo oczekiwaną i bardzo pozytywnie ocenioną, jest przekształcenie programu „Maluch+” z programu rocznego w program wieloletni. W nowej edycji gminy, samorządy będą miały 3 lata na przeprowadzenie inwestycji, na wybudowanie nowego obiektu i przeprowadzenie całego procesu inwestycyjnego, natomiast pozostałe podmioty, niesamorządowe, będą miały 2 lata na utworzenie nowych miejsc.</u>
          <u xml:id="u-357.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Jeszcze jedną nowością w programie „Maluch+” jest wprowadzenie wyższego dofinansowania do utworzonych już nowych miejsc, wpisanych dzięki tej edycji do rejestru żłobków. Każdy podmiot publiczny, który takie miejsca utworzy w ramach tej edycji, będzie mógł uzyskać dofinansowanie miesięczne do każdego miejsca w wysokości ponad 830 zł przez 3 lata — nie przez 2 lata, jak do tej pory, a przez 3 lata. To też jest ogromna zmiana. Natomiast na zmianę finansowania bieżącego utrzymania instytucji opieki składają się jeszcze poprzednio wprowadzone instrumenty, które wprowadziliśmy w zeszłym roku. Dla takiego pełnego obrazu, jak to wygląda, myślę, że jest to bardzo ważna informacja, pozwolę sobie przypomnieć, że od zeszłego roku funkcjonuje stała dopłata na rzecz obniżenia opłaty żłobkowej dla wszystkich dzieci nieobjętych rodzinnym kapitałem opiekuńczym, czyli najczęściej dzieci pierwszych, w wysokości 400 zł miesięcznie na każde dziecko. Jest to ogromna zmiana dla samorządów, które już finansują, dofinansowują żłobki wcześniej utworzone. Jest to wyjście naprzeciw nie tylko oczekiwaniom Unii Europejskiej, która bardzo zaleca wprowadzenie stałych mechanizmów finansowania, ale przede wszystkim wyjście naprzeciw oczekiwaniom rodziców i samorządowców. Oczywiście uzupełnieniem tego instrumentu jest rodzinny kapitał opiekuńczy, który przysługuje na wszystkie formy opieki dla dzieci do lat 3 od drugiego dziecka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-357.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę panią poseł Joannę Borowiak o zadanie pytania uzupełniającego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#PosełJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#PosełJoannaBorowiak">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoki Sejmie! Więcej miejsc opieki dla dzieci do lat 3 to też prostszy, łatwiejszy wybór dla rodziców, czy wrócić do pracy, czy też pozostać z dzieckiem w domu. I tu chcę bardzo serdecznie podziękować Ministerstwu Rodziny i Polityki Społecznej za to, że od 2016 r. tak bardzo pochyla się nad wsparciem programu „Maluch+”, dzięki czemu powstało, tak jak powiedziała pani minister, 230 tys. miejsc opieki żłobkowej czy w klubach dla dzieci do lat 3. Przypomnijmy, w 2015 r., kiedy obejmowaliśmy rządy w kraju, było niewiele ponad 80 tys. takich miejsc dla dzieci do lat 3. Mówię o tym, żeby odkłamać to, co się rozpowszechnia, te nieprawdy, które rozpowszechniają posłowie opozycji, posługując się fałszywymi danymi, którzy twierdzą, że więcej miejsc dla dzieci było utworzonych za rządów Platformy i PSL-u. To jest nieprawda. Dziękuję serdecznie za to zwiększone dofinansowanie, trzykrotne, w 2018 r. A już teraz, w bieżącym roku, 5,5 mld zł jest przeznaczone na ten program.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#PosełJoannaBorowiak">Pani Minister! Na jakie dofinansowanie tworzenia miejsc opieki dla dzieci do lat 3 mogą liczyć gminy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PosełJoannaBorowiak">…i jak wpłynie to na podwyższenie standardów opieki żłobkowej i w klubach dla maluchów? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli pani minister Barbara Socha.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kwoty, które przewidzieliśmy, jednostkowe kwoty na utworzenie jednego miejsca w nowej edycji programu „Maluch+” to w przypadku samorządów 35 900 zł plus dodatkowe środki na pokrycie podatku VAT — to już ze środków budżetu państwa — natomiast dla pozostałych podmiotów, które będą tworzyć nowe miejsca w żłobkach i klubach dziecięcych, to jest dofinansowanie w wysokości do 12 400 zł. I ostatnia kwota, czyli środki na utrzymanie nowo utworzonych miejsc przez pierwsze 3 lata, tak jak mówiłam, jest to 837 zł na jedno dziecko, na jedno miejsce miesięcznie przez 36 miesięcy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przygotowane przez posłów Prawa i Sprawiedliwości pytanie w sprawie dostępności leków, ze szczególnym uwzględnieniem antybiotyków, kierowane jest do ministra zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zadaje pani poseł Marta Kubiak.</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#PosełMartaKubiak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Niedobory leków są stałym problemem dotyczącym zdrowia publicznego, a sytuację w Unii Europejskiej zaostrzyły zjawiska na świecie, takie jak wojna na Ukrainie, kryzys energetyczny i wysokie stopy inflacji. Media alarmują, że w aptekach brakuje leków, m.in. antybiotyków, leków neurologicznych i diabetologicznych oraz preparatów na przeziębienie i grypę. Według tych doniesień pacjenci muszą jeździć do aptek oddalonych o kilkadziesiąt, a nawet kilkaset kilometrów. W związku z tym uprzejmie proszę o odpowiedź na pytanie, jak przedstawia się dostępność leków, ze szczególnym uwzględnieniem antybiotyków. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">I pani poseł Monika Pawłowska.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PosełMonikaPawłowska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Niedawny wzrost zachorowań na infekcje dróg oddechowych doprowadził do wzrostu popytu na antybiotyki, takie jak amoksycylina, zwłaszcza w postaciach do podania dzieciom. Pytanie brzmi, jak przedstawia się bieżąca sytuacja zaopatrzenia aptek w te antybiotyki i jakie kroki podjęło Ministerstwo Zdrowia w celu zabezpieczenia dostępu do tych leków dla pacjentów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan minister Maciej Miłkowski.</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-370.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">A panów posłów bardzo proszę o przeniesienie rozmów w kuluary. Sala jest prawie pusta. Naprawdę roznosi się dźwięk. Nie słychać w sumie posła zadającego pytanie.</u>
          <u xml:id="u-370.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziękuję za pytania na temat dostępności leków, sytuacji i tego, jak ona wygląda w Polsce i w Europie. Na początek taki rzut ogólny na temat tego, ile leków w Polsce się sprzedaje, w szczególności w okresie grypowym. W ubiegłym roku w grudniu sprzedaliśmy 71 mln opakowań, tj. o 13% więcej rok do roku, ponieważ w ubiegłym roku to było 66 mln opakowań. Dokładnie w tym samym okresie także producenci musieli się zmierzyć z tym, żeby mieć zabezpieczone dodatkowe opakowania, które nie wynikały normalnie ze standardowego zużycia, które wynikało z poprzednich lat. W przypadku leków przeciwbakteryjnych, czyli leków dotyczących zachorowań na grypę i przeziębienia, w grudniu zostało sprzedanych prawie 5 mln opakowań, tj. rok do roku wzrost o 61%. Żeby była taka sprzedaż — bo to wynika ze sprzedaży faktycznej w polskich aptekach — producenci i hurtownie musieli być gotowi, zabezpieczeni w tym zakresie. A jeśli chodzi o leki przeciwwirusowe, to grudzień ub.r. to było 900 tys. versus 260 tys. w roku ubiegłym, tj. prawie 3,5-krotnie więcej niż w roku ubiegłym. Tak że widzimy, że jeśli chodzi o sytuację związaną z lekami przeciwwirusowymi i przeciwbakteryjnymi, była zdecydowanie wyższa dostępność leków niż w latach ubiegłych.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jednocześnie, tak jak przedstawiłem, ponieważ sprzedaż jest… Dostępność, którą analizujemy, dotycząca leków przeciwbakteryjnych, antybiotyków, to jest ok. 90-procentowe wykonanie zleceń lekarskich w poszczególnych aptekach. To jest standardowa dostępność leków. Niektórych oczywiście jest mniej.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Pani pytała o grupy antybiotyków dziecięcych. Faktycznie do niektórych był bardziej utrudniony dostęp, ale w ostatnim okresie widzimy zmniejszone zapotrzebowanie na ten zakres leków. Zapotrzebowanie, które mamy u podmiotów odpowiedzialnych… W hurtowniach poszczególne antybiotyki mamy: od ok. 2 tygodni, jeśli chodzi o jeden produkt, do 3 miesięcy, jeśli chodzi o produkty z azytromycyną. Ponieważ zapotrzebowanie spada, nie widzimy, żeby w tym zakresie były problemy z dostępnością. To samo dotyczy leków przeciwwirusowych. Oseltamiwir — na przełomie roku sprzedaż była nawet koło 50 tys. dziennie, tj. bardzo wysokie ilości. Przez ostatni okres była ok. 80-procentowa dostępność tych leków w polskich aptekach, ale mamy teraz zabezpieczone te leki na czas od 3 do 4 tygodni. Producenci, widząc, że lek się sprzedaje, zabezpieczyli zdecydowanie większą dostępność.</u>
          <u xml:id="u-371.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Muszę powiedzieć, że Ministerstwo Zdrowia w każdej takiej sytuacji, w ogóle przez cały czas, zawsze jest w kontakcie z podmiotami odpowiedzialnymi czy z hurtowniami, żeby zwiększone zapotrzebowanie… Chodzi o to, co my widzimy, bo oczywiście podmioty samodzielnie analizują sytuację. Ale Ministerstwo Zdrowia podpowiada, z czym może być problem w przyszłości, w jakim zakresie oni powinni bardziej się zatowarować. Wspólnie próbujemy rozwiązywać sytuację ze wszystkimi podmiotami, które w danym zakresie mają ten asortyment.</u>
          <u xml:id="u-371.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o leki przeciwcukrzycowe, były zmniejszone dostępności. Albo może nie zmniejszone, ponieważ one się podwoiły. Dostępność w stosunku do standardowej dostępności leków Dulaglutyd i Semaglutyd, które były sprzedawane w dużej części w zakresie wskazań pozarefundacyjnych i pozarejestracyjnych… Teraz dostępność dla pacjentów cukrzycowych jest większa w stosunku do tego, co było w ubiegłym roku. Wzrost sprzedaży jest ok. 20-procentowy. Mamy ok. 50 tys. opakowań Semaglutydu sprzedawanych co miesiąc i dwa razy więcej Dulaglutydu, ale wiemy, że od marca będzie istotnie zwiększona dostępność tych leków w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Monika Pawłowska zadaje pytanie uzupełniające.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#PosełMonikaPawłowska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wiemy, że aby zapobiec m.in. nielegalnemu wywozowi leków poza granice kraju, Ministerstwo Zdrowia co jakiś czas publikuje tzw. listę antywywozową, która obejmuje leki, określone produkty żywnościowe i wyroby medyczne, które mogą stać się produktem deficytowym. Dlatego one są objęte specjalnymi regulacjami i nie mogą być wywożone za granicę. Chciałabym zapytać, jakie produkty znajdują się aktualnie na liście antywywozowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odpowie pan minister Maciej Miłkowski.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o listę leków zagrożonych brakiem dostępności, to ta lista jest uwzględniona w Prawie farmaceutycznym. Minister zdrowia nie rzadziej niż raz na 2 miesiące publikuje obwieszczenie w sprawie leków zagrożonych brakiem dostępności. Przed publikacją tej listy minister zdrowia analizuje dostępność tych leków na rynku krajowym i potencjalne możliwości braków związanych w szczególności z nadmiernym wywozem leków. Jeśli chodzi o gospodarkę unijną, to wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów jest dopuszczone w pełnym zakresie, dotyczy to również leków. Zawsze można sprzedawać leki, z wyłączeniem ochrony swojego rynku. Ta lista służy właśnie temu — jeśli są problemy albo mogą pojawić się problemy, to minister zdrowia obwieszcza to w takim obwieszczeniu.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">To obwieszczenie było zmieniane w styczniu po wcześniejszej publikacji w grudniu. Aktualnie ma 269 pozycji. Ostatnie zmiany na liście dotyczyły produktów związanych z fentanylem i morfiną. Są tam leki przeciwcukrzycowe, są tam leki różnego typu.</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Widzimy, że inspekcja farmaceutyczna monitoruje obrót na rynku leków, dostępność leków w Polsce, procent sprzedaży leków za granicę i to, czy jest on zwiększony, czy nie. Na podstawie tego informuje ministra zdrowia, że pewien lek należy wprowadzić na tę listę. W celu dokładnej analizy Ministerstwo Zdrowia i Główny Inspektorat Farmaceutyczny, a także wszyscy interesariusze spotykają się formalnie w związku z powołaniem interdyscyplinarnego zespołu do spraw dostępności produktów leczniczych w Polsce. Chodzi o cały sektor publiczny, czyli Narodowy Fundusz Zdrowia, Centrum e-Zdrowia, inspekcję farmaceutyczną, urząd rejestracji produktów leczniczych, a także dwie instytucje, które są w to bezpośrednio zaangażowane, czyli samorząd aptekarski i samorząd zawodu lekarskiego. Analizujemy przyczynę, analizujemy problemy i przekazujemy te informacje tym izbom, żeby miały pełny dostęp do pełnej wiedzy w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">I tak dobrnęliśmy do ostatniego pytania.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jest to pytanie przygotowane przez posłów Lewicy, w sprawie długofalowej strategii dla ciepłownictwa w Polsce, możliwości podniesienia standardów energetycznych dla nowych budynków i budynków podlegających termomodernizacji oraz dotychczasowych efektów realizacji programu „Czyste powietrze”. Pytanie jest kierowane do ministra klimatu i środowiska.</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie zada pani poseł Anita Sowińska.</u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#PosełAnitaSowińska">Szanowna Pani Marszałek! Pani Ministro! Wysoka Izbo! W styczniu w wielu miastach Polski doszło do drastycznych podwyżek cen ciepła, np. w Piotrkowie Trybunalskim elektrociepłownia podniosła ceny o 64% i do tego doszła jeszcze podwyżka podatku VAT, co dało podwyżki cen o ponad 90%. Oczywiście te podwyżki są nie do zaakceptowania i mieszkańcy dali temu wyraz w proteście na ulicach miasta. Dziś wiemy, że ta presja ma sens. Dziś wiemy, że rząd ugiął się i na szybko przygotował projekt ustawy ograniczającej podwyżki cen ciepła systemowego, jednak nie powinno być tak, że władza ugina się tylko wtedy, kiedy pojawiają się protesty.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#PosełAnitaSowińska">Problem jest jednak w tym, że zamrożenie cen energii nie rozwiązuje problemu ciepłownictwa. To jest jedynie przekładanie pieniędzy z jednej kieszeni do drugiej kieszeni. Ciepło jest nadal drogie, ale płacą za to po prostu wszyscy podatnicy. Zamrożenie cen ciepła to nic innego jak dosypywanie pieniędzy do ciepłowni z publicznej kasy. Ból został uśmierzony, ale choroba pozostała — chorobą jest przestarzały i nieefektywny system ciepłownictwa, szczególnie w małych i średnich miastach. Aby uzdrowić system ciepłownictwa, potrzebna jest zielona transformacja tego obszaru gospodarki polegająca przede wszystkim na większym wykorzystaniu odnawialnych źródeł energii, podniesieniu efektywności energetycznej i skutecznym programie termomodernizacji budynków.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#PosełAnitaSowińska">Z tego powodu mam dwa pytania do pani minister. Dlaczego rząd do tej pory nie przyjął strategii dla ciepłownictwa w Polsce? Projekt tej strategii został ogłoszony w ubiegłym roku, ale do tej pory nie został przyjęty. Drugie pytanie również dotyczy strategii. W procesie konsultacji przedstawiono szereg uwag, również uwag krytycznych, choćby takich, że projekt jest zachowawczy i niedostosowany do zmian klimatycznych. Czy ministerstwo uwzględniło te uwagi? Kiedy w końcu zobaczymy ostateczny kształt strategii dla ciepłownictwa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odpowiedzi udzieli podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pani minister Anna Łukaszewska-Trzeciakowska.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Szanowna Pani Marszałek! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! W odpowiedzi na pierwszą część wypowiedzi pani poseł muszę sprostować kilka nieprawd czy półprawd, które się z tej mównicy objawiły. Robimy to zawsze, niezmiennie. Liczymy, że jeżeli będziemy powtarzali prawdę, to za którymś razem będziemy mieli odzew z drugiej strony, reakcję, i państwo będziecie tę prawdę mówić.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Wsparcie dla systemów ciepłowniczych zostało zaproponowane po raz pierwszy już w lipcu zeszłego roku, kiedy okazało się, że duża część ciepłowni — w tym duża część ciepłowni samorządowych — korzystała uprzednio z taniego paliwa węglowego z kierunków wschodnich. Toksyczne uzależnienie od dostępnego taniego paliwa, które obserwujemy u naszych zachodnich sąsiadów, jeżeli chodzi o gaz, było również na mikroskalę udziałem części ciepłowni. Kiedy wybuchła wojna i na Ukrainę spadły bomby, zaprzestano importu. Ogłoszone zostało embargo na import węgla z Rosji. Wtedy wiedzieliśmy, że część ciepłowni uzależniła się od tego węgla w wyniku ich decyzji biznesowych — przypominam państwu, że często są to prywatne albo samorządowe spółki. Część samorządów była uprzejma sprzedać swoje zasoby ciepłownicze — zarówno ciepłownie, jak i sieci — prywatnym podmiotom. One decydowały o tych sposobach, mimo że rolą samorządu terytorialnego jest odpowiedzialna… Wśród ich zadań własnych jest dostarczanie ciepła mieszkańcom. I co się stało? Wtedy zareagowaliśmy. Gwarancje BGK zostały przygotowane po to, żeby można było zakupić paliwo. Zdawaliśmy sobie sprawę, że część z tych ciepłowni będzie miała kłopot.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Co się stało w tym samym czasie? Państwo zaczęliście straszyć. Państwo z opozycji zaczęliście straszyć, że węgla nie będzie, gazu nie będzie, żeby jak najszybciej kontraktować co się da, dlatego że zabraknie. Domagaliście się państwo pokazywania kontraktów długoterminowych na gaz. Ten strach spowodował, że część ciepłowni podjęła decyzję o zakupie długoterminowych kontraktów na paliwa w tzw. górce ze strachu, który państwo wywołaliście. Myśmy tłumaczyli, że nie zabraknie ani węgla, ani gazu, ani mydła, ani niczego. Państwo wtedy nie przyjmowaliście tego do wiadomości i takie kontrakty zostały zawarte. Z tego wynika lwia część kłopotów, z którymi próbowaliśmy sobie radzić później, i radziliśmy sobie z nimi skutecznie.</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Wprowadziliśmy ograniczenie ceny paliw dla ciepłowni na poziomie 103–150 zł po to, żeby podwyżki ciepła dla obywateli nie przekraczały zaprojektowanych 40%, ale w niektórych ciepłowniach — chciałabym jeszcze raz podkreślić, że w niektórych, a nie we wszystkich i nie w większości — w niektórych systemach, tam gdzie są duże straty, gdzie nie dokonano inwestycji w sieci, te podwyżki znacząco przekroczyły 40%. Było tak wtedy, kiedy startowano z bardzo niskich poziomów. Mimo że ceny dochodziły do tych granicznych wartości, czyli do 103–150 zł, a czasem nawet ich nie przekraczały, to podwyżki dla obywateli przekraczały 40%. Stąd to doprecyzowanie dla poszczególnych grup. Dla nas każdy Polak, każda Polka, każdy obywatel jest tak samo ważny, więc nawet jeżeli dotknęłoby to tylko jednej rodziny, tobyśmy zareagowali. Dotknęło to mniejszości. Mówiłam o tym wczoraj w Sejmie. Ponad 500 podmiotów, ponad 500 ciepłowni zwróciło się już do zarządcy rozliczeń o zwrot środków, o rekompensatę w związku z ograniczeniem cen dla odbiorców. Ten zaprojektowany we wrześniu system zadziałał, ale nie zadziałał dla wszystkich, tak jak zapowiadaliśmy. Nawet gdyby to była tylko jedna rodzina, to zareagowalibyśmy równie stanowczo. Teraz nad tym projektem proceduje Wysoka Izba. Mam nadzieję, że zostanie on dzisiaj przegłosowany i skierowany do izby wyższej. Tam jest rzeczywiście gwarancja, że zastosowany zostanie ten mechanizm, który będzie korzystniejszy dla obywateli. Ponieważ to działa w zaliczkach, te zaliczki będą rozliczane. Co więcej, przedłużyliśmy ochronę do końca bieżącego roku.</u>
          <u xml:id="u-379.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jest jeszcze jedna półprawda, o której mówiła pani poseł. Myśmy wczoraj o tym rozmawiali. Teraz to też powtórzę. To nie jest prawda, że jest to finansowane wprost z kieszeni wszystkich podatników. Zarówno w ustawie dotyczącej energii elektrycznej, jak i w ustawie dotyczącej ochrony obywateli przed nadmiarowymi wzrostami cen gazu gwarantującej 200 zł, zapisane są nadmiarowe przychody, które są odpisywane, zabierane ze spółek wytwarzających energię elektryczną, ze spółek odbioru, ze spółek wydobywających gaz i przekazywane do funduszu, z którego potem finansowane są rekompensaty. Ta wojenna dywidenda do tego służy.</u>
          <u xml:id="u-379.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Oczywiście system ciepłowniczy w Polsce wymaga zmian. Oczywiście, jeśli chodzi o skalę lokalną, to ogromne znaczenie mogą mieć biogazownie, o których na początku pytań mówił pan poseł Kowalski. Współpracujemy bardzo intensywnie nad tym, żeby biogaz rolniczy i biomasę włączyć do systemu ciepłowniczego w Polsce. Oczywiście remontu wymagają sieci ciepłownicze. Mamy najbardziej rozbudowany system w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-379.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o termomodernizację, to mamy programy priorytetowe, np. „Czyste powietrze” w nowej odsłonie, „Stop smog”, „Ciepłe mieszkanie”. Ponad 100 mld zł przekazano na termomodernizację, na wymianę pieców obywatelom, zwykłym mieszkańcom oraz spółdzielniom, wspólnotom, gminom i samorządom na termomodernizację budynków wielorodzinnych. Mogę to, jeżeli padnie takie pytanie, omówić szczegółowo. Mam wszystkie dane przed sobą. Wydaliśmy już miliardy złotych i planujemy wydać kolejne, żeby efektywność termiczna budynków była większa. Dziękuję bardzo. Przepraszam, że nie zmieściłam się w czasie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł Beata Maciejewska z pytaniem uzupełniającym.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#PosełBeataMaciejewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#PosełBeataMaciejewska">Pani Marszałek! Pani Minister! Kiedy słyszę, że pan Janusz Kowalski jest ekspertem do spraw energetyki w Polsce, to zaczynam być spokojna. To znaczy, że energetyka w Polsce rzeczywiście jest w dobrych rękach.</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#PosełBeataMaciejewska">Chciałabym dopytać jeszcze o kwestię termomodernizacji i „Czystego powietrza”, ponieważ eksperci z alarmu smogowego wskazują, że zaplanowana na 2023 r. kolejna odsłona programu wciąż ma bardzo wiele wad i wymaga kolejnych reform. Wskazują oni, że ok. 70% beneficjentów nie kwalifikuje się do podwyższonych poziomów dotacji, która została wprowadzona od stycznia 2023 r. Tak naprawdę te podwyżki, które zostały wprowadzone, zostały już zjedzone przez inflację. Chciałabym przypomnieć, że 30% domów w Polsce w ogóle nie posiada żadnego ocieplenia ścian. Czy mogłaby się pani minister odnieść do tej kwestii? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam panią minister Annę Łukaszewską-Trzeciakowską, Ministerstwo Klimatu i Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę o udzielenie odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! To jest krótka wypowiedź, ale ja muszę to powiedzieć: znowu półprawda. Ja oceniałam pracę pana ministra Kowalskiego, i bardzo wysoko ją oceniam, w zakresie tematu biogazu, biomasy rolniczej. Rozmawiamy z każdym, kto efektywnie, racjonalnie i merytorycznie chce na temat transformacji energetycznej, w tym wsi, rozmawiać. Rozmawiamy z posłami z wielu opcji, rozmawiamy z kolegami z wielu opcji.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Niepotrzebne są te przytyki osobiste, dlatego że tutaj pan minister rzeczywiście wykazuje ogromne zaangażowanie i ten program „Energia dla wsi”, który został wspólnie zaprojektowany i przedstawiony, i można z niego sięgać po środki, naprawdę daje dużą ulgę wspólnotom wiejskim. Proszę tego nie lekceważyć i nie wyśmiewać.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o program „Czyste powietrze”, o którym pani mówi, że jakieś gremia mają co do niego wątpliwości, to ja bym chciała stanowczo podkreślić, że myśmy je przedyskutowali z każdym bardzo głęboko. Wprowadzone 3 stycznia — być może pani poseł nie zauważyła — zmiany w programie i nabór wniosków w zmienionej wersji programu zostały wynegocjowane i przedyskutowane z organizacjami pozarządowymi, w tym tymi, które bronią klimatu, z samorządami, ze stroną społeczną, z tymi, którzy są najbardziej wrażliwi społecznie. Efekty tych zmian są wprowadzone w nowych projektach i widzimy ich sukces, dlatego że już w tej chwili tych złożonych wniosków jest bardzo dużo. Widać, że obywatele chętnie korzystają z tego dodatkowego finansowania w przypadku przeprowadzenia kompleksowej termomodernizacji, może pani poseł tego nie zauważyła. Najwyższe dofinansowanie, do 136 200 zł, będzie można uzyskać na przeprowadzenie tzw. głębokiej, kompleksowej transformatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-383.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Podwyższenie progów dochodowych, które kwalifikują do uzyskania dofinansowania, jest również istotne. Jest także zwiększony poziom, od którego przyznawane jest największe dofinansowanie. Urealniona jest wartość poszczególnych kosztów kwalifikowanych przez podniesienie maksymalnych kwot dotacji dla poszczególnych elementów przedsięwzięć. Utrzymywana jest wyższa intensywność dofinansowania zakupów, prefinansowanie. Można złożyć dwa wnioski o dofinansowanie — i do 20 stycznia złożono ponad 543 500 takich wniosków. Czyli zostało złożonych blisko 550 tys. wniosków, udzielono dotacji na kwotę ponad 9,5 mld zł, i pożyczek stosownie. Tak że podpisanych już skutecznie blisko 0,5 mln umów wskazuje, że program naprawdę działa, jest wykorzystywany. I bardzo dobrze. I bardzo dobrze, że Polacy zmieniają piece, i bardzo dobrze, że termomodernizują swoje budynki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-383.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie to kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Informacja bieżąca.</u>
          <u xml:id="u-384.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przypominam, że na obecnym posiedzeniu Sejmu zostanie rozpatrzona informacja w sprawie trudnej sytuacji w polskim rolnictwie, o której przedstawienie wnosi Klub Parlamentarny Koalicja Polska — PSL, UED, Konserwatyści.</u>
          <u xml:id="u-384.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przypominam również, że przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Wystąpienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty. Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciel Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie wystąpienia przedstawiciela Rady Ministrów. Czas przeznaczony na rozpatrzenie punktu: Informacja bieżąca nie może być dłuższy niż 90 minut.</u>
          <u xml:id="u-384.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Mirosława Maliszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-384.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#PosełMirosławMaliszewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Sytuacja w polskim rolnictwie jest rzeczywiście trudna, stąd poprosiliśmy rząd o to, aby udzielił informacji, w jaki sposób zamierza zareagować na tę sytuację.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#PosełMirosławMaliszewski">O tym, że ona jest trudna, wiedzą wszyscy, przede wszystkim rolnicy. Widać to po ich reakcjach. Dzisiaj rolnicy masowo wychodzą na drogi, na spotkaniach masowo mówią o sytuacjach w swoich gospodarstwach, są bardzo aktywni w Internecie. Generalnie mają bardzo negatywną opinię na temat tego, co się aktualnie z nimi dzieje. Można by powiedzieć, że rolnicy nie powinni protestować w tych trudnych czasach, ale co innego mogą zrobić poza tym, że raz na 4 lata biorą udział w wyborach? A w tych momentach, kiedy wyborów nie ma — a w najbliższym czasie ich nie będzie — muszą w inny, nieraz ekspresyjny sposób, stosownie do sytuacji, wyrażać swoje poglądy.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#PosełMirosławMaliszewski">Rolnicy są dzisiaj niezadowoleni przede wszystkim z tej władzy, której kilka lat temu zaufali, dlatego że potrafią doskonale liczyć. Wiedzą, że po to, ażeby osiągnąć zysk w swoim gospodarstwie, po to, żeby mieć dochód, żeby posiadać środki finansowe na funkcjonowanie swoich rodzin, swoich gospodarstw, muszą zarabiać przede wszystkim na sprzedaży swoich produktów. Jak dzisiaj pod tym względem ten ich zysk wygląda? Zysk dla rolników to jest różnica między tym, co uzyskują ze sprzedaży płodów rolnych, tych, które wyprodukowali w swoim gospodarstwie, a kosztami, które ponoszą na osiągnięcie tej produkcji.</u>
          <u xml:id="u-385.3" who="#PosełMirosławMaliszewski">Zacznijmy od kosztów. One są dzisiaj niewątpliwie na najwyższym od lat poziomie. Wszystkie koszty, które decydują o dochodowości w gospodarstwach, w ostatnim czasie, i miesiącach, i latach, dynamicznie wzrosły. Zacznijmy od energii elektrycznej, którą rolnicy zużywają do wielu rzeczy: do schładzania swoich produktów, do nawadniania swoich upraw w okresach suszy. Koszty energii elektrycznej dla przeciętnego gospodarstwa rolniczego w Polsce wzrosły w ostatnim czasie od 60% do nawet 120%, w zależności od tego, jaką rolnik ma taryfę albo jakie ma zużycie.</u>
          <u xml:id="u-385.4" who="#PosełMirosławMaliszewski">Paliwo rolnicze w ostatnim czasie to wzrost kosztów o 30–40%, i to nie tylko w ciągu ostatnich kilku miesięcy, ale w ciągu ostatnich 2 lat, kiedy to cena oleju napędowego, tego, który rolnik zużywa w produkcji, wzrosła z 5–6 zł do nawet 8 zł w określonym momencie. W przypadku nawozów wzrost był największy, wyniósł 300%, nawet 400% w niektórych segmentach. Środki ochrony roślin — 10–20%. Siła robocza, która w wielu sektorach polskiego rolnictwa ma fundamentalne znaczenie dla kosztów w produkcji owoców, warzyw, w przetwórstwie rolno-spożywczym, to wzrost o 25–30% rok do roku. To jeżeli chodzi o koszty, gdzie wzrost był największy, nienotowany w ostatnich latach.</u>
          <u xml:id="u-385.5" who="#PosełMirosławMaliszewski">Teraz zastanówmy się, jak wyglądają przychody rolników. Otóż przychody rolników w większości gałęzi produkcji rolnej albo są na stabilnym poziomie, czyli w tym okresie zupełnie się nie zmieniły na korzyść, albo w niektórych segmentach są niższe z tego tytułu, że produkty rolne, które wytwarzają, w tym okresie staniały.</u>
          <u xml:id="u-385.6" who="#PosełMirosławMaliszewski">Jakie są tego przyczyny? Przede wszystkim dwie. Jedna to ograniczenie rynków zbytu, druga to malejący udział rolników w przychodach pośredników, które są w handlu i w dystrybucji. Nie jest tak, jak niektórzy chcieliby powiedzieć, że temu wszystkiemu — i kosztom, i przychodom — jest winna tylko i wyłącznie wojna na Ukrainie. Jeżeli przeanalizujemy wzrost poszczególnych kosztów, to one zaczęły już rosnąć przed wojną, jeżeli popatrzymy na przychody, to one zaczęły spadać jeszcze przed działaniami zbrojnymi.</u>
          <u xml:id="u-385.7" who="#PosełMirosławMaliszewski">Wynika z tego, że rolnicy to mądry naród i wiedzą, dlaczego protestują, dlaczego wychodzą, dlaczego wyrażają swoje niezadowolenie. I można by dzisiaj do nich mówić, pewnie i tak niektórzy przedstawiciele władzy… Dlaczego nie chcecie się podzielić kosztami działań wojennych? Dlaczego nie chcecie wziąć na siebie odpowiedzialności za te działania, podzielić się kosztami, które ponosi państwo? A ja w imieniu rolników zapytam: A dlaczego oni mieliby się tym dzielić?</u>
          <u xml:id="u-385.8" who="#PosełMirosławMaliszewski">A dlaczego rolnicy, którzy — jak często państwo z PiS mówicie — są tym suwerenem, który wam powierzył władzę, dzisiaj nie mogą być tym suwerenem, który tę władzę rozlicza i który od tej władzy oczekuje i żąda zmniejszenia kosztów i zwiększenia przychodów? Dlaczego rolnicy po raz kolejny w swojej działalności w ostatnich latach mają na siebie wziąć nie tylko ciężar działań wojennych, ale także ciężar dławienia inflacji, bo dzisiaj okazuje się, że ceny dla konsumentów w sklepach rosną, a ceny dla rolników jako dostawców spadają.</u>
          <u xml:id="u-385.9" who="#PosełMirosławMaliszewski">To wszystko powoduje, że dzisiaj sytuacja w wielu segmentach polskiego rolnictwa jest dramatyczna, a w ocenie polskich rolników działania, które są podejmowane — bo takowe są, powiedzmy uczciwie — są niewystarczające, nieadekwatne do powagi sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-385.10" who="#PosełMirosławMaliszewski">W związku z tym nasz klub, który od zawsze interesował się sprawami polskiej wsi, polskiego rolnictwa, dbał o jego dochodowość, stawia dzisiaj w imieniu polskich rolników pytanie: Co państwo zamierzacie zrobić, aby poprawić sytuację polskich rolników, mieszkańców polskich wsi, rolniczych rodzin, tych, które utrzymują się z produkcji rolnej? Nie tylko emerytów, nie tylko tych, którzy na wsi żyją z zasiłków, ale tych, którzy orzą, sieją i z tego tytułu chcą zarabiać pieniądze dla siebie, dla swoich rodzin, a także dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-385.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o udzielenie odpowiedzi sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana Ryszarda Bartosika.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Rząd Prawa i Sprawiedliwości na pierwszym miejscu stawia sprawy wsi i rolników. Każdego dnia w dialogu z rolnikami, z organizacjami rolniczymi staramy się rozwiązywać problemy, które dotykają polską wieś i polskie rolnictwo. Staramy się je rozwiązywać w porozumieniu z rolnikami, mimo że pracujemy w czasach bardzo trudnych, bo jeszcze nie zakończyła się pandemia, a już zmagamy się z sytuacją wojenną na Ukrainie i z jej skutkami. Ta sytuacja jest wyjątkowa, nadzwyczajna, wpływa na całą polską gospodarkę, ale także, a może przede wszystkim, na nasze rolnictwo. Każdego dnia pojawiają się nowe informacje, które mają wpływ, z reguły niekorzystny, na sytuację ekonomiczną wsi.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowni Państwo! Kiedy wybuchła wojna, na rynkach żywnościowych wybuchła panika. Doszliśmy do sytuacji, kiedy firmy zajmujące się obrotem zbożem i innymi płodami rolnymi zaczęły gromadzić, magazynować te towary. Niektóre państwa ograniczały handel zbożem, my również w ministerstwie dysponujemy pismami, nawet pismami izb rolniczych, które wnoszą o to, aby zatrzymać sprzedaż zboża. Mówię o sytuacji z marca, z kwietnia ub.r. W związku z tym ceny, głównie zboża, mocno poszybowały w górę. Cena pszenicy dochodziła do 1600 zł za 1 t, podobnie było z innymi produktami rolnymi. Ale z drugiej strony zaczęły rosnąć koszty. W wyniku najpierw szantażu gazowego, paliwowo-energetycznego Putina, a następnie agresji Rosji na Ukrainę z dnia na dzień o wieleset procent zdrożały gaz i ropa. To miało wpływ na koszty produkcji rolnej, głównie na ceny nawozów, w związku z czym rząd Rzeczypospolitej, rząd Prawa i Sprawiedliwości postanowił udzielić wsparcia.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Jako jedyny kraj w Europie przeznaczyliśmy na pomoc dla rolników w związku ze zwyżką cen nawozów 3900 mln zł. Te środki były dysponowane przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Wszyscy rolnicy, którzy stosują nawozy, którzy spełniali warunki, takie wsparcie otrzymali. Wydaliśmy na ten cel z budżetu krajowego 2600 mln zł. Te środki trafiły do rolników i była to bardzo znacząca i wydatna pomoc.</u>
          <u xml:id="u-387.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Oprócz tych klęsk i nieszczęść, o których mówiłem, cały czas zmagamy się przecież z ASF-em i to zmagamy się skutecznie, bo tych ognisk jest coraz mniej. W ostatnim okresie ta liczba zmalała do kilkunastu w kraju. Ale w związku z tym stosowaliśmy wsparcie dla producentów trzody chlewnej, dla tych, którzy w wyniku ASF-u musieli likwidować swoją produkcję w gospodarstwach, ale również dla tych, którzy chcieli odtworzyć produkcję, i takie środki na odtworzenie były. Był też program dla producentów prosiąt, dla tych, którzy mają lochy. Ten program był również realizowany. Pomagaliśmy też producentom jabłek, kiedy sytuacja była bardzo trudna.</u>
          <u xml:id="u-387.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowni Państwo! Cały czas dopłacamy do ubezpieczeń upraw rolnych — 65% do składki. Ta dopłata cały czas funkcjonuje. Przy okazji powstało Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych AGRO, czyli AGRO TUW, które powstało ze środków funduszu ubezpieczenia społecznego rolników. To towarzystwo jako TUW również funkcjonuje i służy rolnikom. Stosujemy też dopłaty do tzw. paliwa rolniczego. Na ten cel wydajemy ponad 1300 mln zł rocznie. To jest wsparcie dla wszystkich tych, którzy uprawiają ziemię, ale także dla tych, którzy hodują bydło mleczne.</u>
          <u xml:id="u-387.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowni Państwo! To szeroka gama wsparcia, ale nie jesteśmy w stanie wszędzie i wszystkim do końca zrekompensować skutków tych wszystkich niekorzystnych zdarzeń, które mają wpływ na naszą gospodarkę, a przede wszystkim na rolnictwo.</u>
          <u xml:id="u-387.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">W ostatnim czasie jest dużo informacji dotyczących napływu zboża z Ukrainy, związanych z cenami zbóż, które niestety spadają. Szanowni państwo, tak jak mówiłem, to zboże zostało zatrzymane ze względu na obawy, że zboża zabraknie. Chodzi o to, że być może niektórzy liczyli, że ten wzrost cen będzie jeszcze większy. Natomiast spadek cen obserwujemy na wszystkich giełdach, głównie na giełdzie paryskiej, i to jest główna przyczyna spadku cen zbóż. Oczywiście jedną z przyczyn jest import zboża z Ukrainy, ale to ma znikomy wpływ, bo większość tego zboża jest przesyłana dalej, do innych krajów europejskich czy pozaunijnych. To jest tylko jedna z przyczyn. W tej chwili pszenica w skupie jest po 1230–1250 zł. Zamojskie Zakłady Zbożowe oferują taką cenę i skupują pszenicę.</u>
          <u xml:id="u-387.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Gorzej jest na rynku kukurydzy. To w związku z tym, że jesteśmy dopiero co po żniwach kukurydzianych i że na tereny przygraniczne wpłynęła jakaś część kukurydzy z Ukrainy. Ale, szanowni państwo, sytuacja nie jest tragiczna. Chcę przypomnieć, że pszenica konsumpcyjna, która kosztowała w styczniu tego roku 1398 zł, była tańsza o 5,7% niż przed miesiącem, ale o ok. 11% droższa niż przed wybuchem wojny na Ukrainie, o 7% droższa niż rok wcześniej i o 52% droższa niż 2 lata temu. Kukurydza paszowa, która kosztowała 1287 zł, kosztuje o 17% więcej niż przed wybuchem wojny na Ukrainie, o 21% więcej niż rok temu i o 59% więcej niż 2 lata temu. Tak to historycznie się kształtowało.</u>
          <u xml:id="u-387.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowni Państwo! Stosujemy też monitoring wszystkich zbóż, które wpływają do naszego kraju. Przewidujemy dalsze wsparcie dla producentów trzody chlewnej. Pracujemy nad tym, aby to wsparcie trafiało przede wszystkim na odtworzenie produkcji. Monitorujemy również ceny nawozów, które w ostatnim czasie spadły. Mamy nadzieję, że w związku z obniżką cen gazu te ceny mogą spaść. Gdyby ceny nawozów rosły, będziemy reagować, tak aby cena nawozu dla naszych rolników była akceptowalna. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-387.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Informuję, że zgłosili się posłowie do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze zapisać się do głosu?</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zgłosiło się 35 parlamentarzystów, więc aby każdy mógł zabrać głos w określonym czasie, wyznaczam czas — 1,5 minuty.</u>
          <u xml:id="u-388.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">No ale to już od państwa zależy, na ile będziecie państwo przestrzegać czasu.</u>
          <u xml:id="u-388.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-388.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsza zabierze głos pani poseł Teresa Pamuła, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-388.8" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#PosełTeresaPamuła">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#PosełTeresaPamuła">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Może odniosę się historycznie do wspólnej polityki rolnej, jak to rząd Platformy Obywatelskiej i PSL, a szczególnie pan minister Kalemba, negocjował warunki do planu wspólnej polityki rolnej na lata 2014–2020. No i cóż wtedy zrobił rząd PSL-u? Otóż rząd PSL-u wtedy bardzo mocno zliberalizował rynki. Jakie rynki? Tytoniu, zboża, owoców, warzyw, zlikwidował kwoty mleczne, zlikwidował kwoty cukrowe. I co wtedy robią rolnicy? Niektórzy rolnicy jeszcze do tej pory muszą spłacać kwoty mleczne.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#PosełTeresaPamuła">Szanowni Państwo! Na podstawie tego, co rząd Prawa i Sprawiedliwości uzyskał na lata wcześniejsze, czyli po 2004 r., lata 2007–2013, powinno być co najmniej 21,3 mld euro na dopłaty bezpośrednie. A ile było? 18,8 mld. Więc proszę nie mówić, że źle negocjowaliśmy, że jest za mało środków. I tak, proszę państwa, na lata 2007–2013 rząd Prawa i Sprawiedliwości wynegocjował środki w kwocie 13,4 mld, a z budżetu państwa dołożył jeszcze 4 mld. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-389.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Dorota Niedziela, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#PosełDorotaNiedziela">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Może czegoś nie rozumiemy, ale to pan minister Jurgiel mówił, że wynegocjowaliście 1,5 mld mniej. Nieważne.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#PosełDorotaNiedziela">Odniosę się do sytuacji, jeżeli chodzi o trzodę chlewną. Przypomnę, że od 2015 r. z powodu nieudolności w zwalczaniu ASF zniknęło w Polsce 180 tys. stad świń. To jest fakt i tak po prostu było.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#PosełDorotaNiedziela">Ocena rolników w stosunku do programów, które proponujecie, jest jednoznaczna. Rolnicy stoją na ulicach i mówią: zniszczyliście nam hodowlę świń. W Polsce było zarejestrowanych w 2015 r. 250 tys., w tej chwili jest 59 tys. Dziennie 51 stad trzody chlewnej znika z polskiej wsi.</u>
          <u xml:id="u-391.3" who="#PosełDorotaNiedziela">Proszę państwa, mamy najniższe od II wojny światowej pogłowie świń, 9,8 mln sztuk. Państwo niestety nie ma pomysłu, co zrobić. Te wszystkie programy, o których pan minister mówił, rolnicy określają jako niewystarczające. A ocena rolników? Mówią o tym, że to w ogóle nie działa. Na końcu 2021 r. skorzystało z ostatnich programów wsparcia 21 rolników, na kwotę tylko 2 mln zł. Mówię o pomocy dla loch, na prosięta. I jeszcze jedno, bo już mi się czas kończy. Pomoc mogą otrzymać gospodarstwa małe i średnie z tego ostatniego naboru. Ale proszę państwa, strata producentów wieprzowiny w 2020 r. będzie wynosiła 95 zł na 100 kg żywca. I to jest obraz tego, co się dzieje z trzodą chlewną.</u>
          <u xml:id="u-391.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Widzę, że paniom, panom posłom z PiS-u dzisiaj trochę prawdy trzeba na tej sali, bo wam pięknie idzie kłamanie od 8 lat rolnikom na spotkaniach w Przysusze i na innych, które robicie ochoczo, ale z tej propagandy potem nic nie wychodzi.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Pani Poseł Pamuła! Jest w trybie wyborczym jasne, prawomocne orzeczenie sądu mówiące o tym, że w czasach PO-PSL i funkcjonowania ministra Kalemby wynegocjowano znacznie więcej, niż obecnie wy wynegocjowaliście z Brukselą, jeśli chodzi o budżet na polskie rolnictwo.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wyrok sądu to teraz…)</u>
          <u xml:id="u-393.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Ministrze! Staraniami nie obronimy polskich gospodarstw rolnych. Przez ostatnie 8 lat z mapy polskiej wsi zniknęło 120 tys. gospodarstw. Jak się nie ogarniecie, ten proces będzie postępował. Kiedy, panie ministrze, spotkałem się z panem w jednym z programów telewizyjnych, sygnalizowałem w czerwcu ubiegłego roku, że ma miejsce nielegalny wwóz zboża z Ukrainy na terytorium Polski. Pan wtedy zrobił wielkie oczy, ale od zrobienia wielkich oczu do dzisiaj właściwie żadnych działań nie podjęto.</u>
          <u xml:id="u-393.5" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Mam bardzo konkretne pytanie: Kiedy wprowadzicie system kaucjonowania zboża, które wjeżdża na terytorium Polski z terytorium Ukrainy? Jeśli się nie ogarniecie, za chwilę ceny na polskie zboże, na kukurydzę będą poniżej kosztów produkcji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-393.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-393.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże polskiej wsi, producentom rolno-spożywczym i konsumentom, wszystkim rodakom! Szczęść Boże i ratuj się kto może, kiedy rząd Zjednoczonej łże-Prawicy swoim systematycznym działaniem, implementacją norm eurokołchozowych doprowadza do zagłady tradycji i przemysłu, przemysłu często przecież mającego ciągłość wielopokoleniową.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#PosełGrzegorzBraun">I w tym kontekście pytanie. Sprawdzam. Czy jest pan gotów, panie ministrze, zaakceptować żywienie robactwem importowanym do eurokołchozu, jak słyszę, przez firmę nominowaną do roli monopolisty na tym rynku na kilka najbliższych lat? Firma wietnamska lub jakakolwiek inna szajka z piekła rodem będzie chciała zakazać schabowego czy wołowego, a karmić podludzi, eurokołchoźników, w tym nieszczęsnych Polaków, przetworzonym świerszczem czy prusakiem, czy co tam normy eurokołchozowe dopuszczą i uznają za zgodne z normą, pożywne, zdrowe. A pan minister Niedzielski na pewno to podżyruje, przypieczętuje i zaleci…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…i norma będzie to przewidywała dla dzieci przedszkolnych. A więc pytam: Czy wy to zaakceptujecie? Czy chcecie karmić Polaków robactwem?</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie pośle, świerszczak z majonezem kieleckim, myślę, jak panu zasmakuje, tak że nie warto odrzucać nowych wyzwań kulinarnych.</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jeżeli chodzi z kolei o rząd Prawa i Sprawiedliwości, to żyjecie państwo w równoległej rzeczywistości. Potwierdził to pan minister, mówiąc przed chwilą, że sytuacja rolnictwa nie jest taka zła. Ja już nie wiem, panie ministrze, co musiałoby się stać, żeby rząd zauważył, że jest tragicznie. Chyba nawet gdyby wszyscy rolnicy przestali produkować, to rząd nie zauważyłby tego i uważał, że jest doskonale.</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Pan minister uważa zapewne, choć niesłusznie, że rolnicy zawsze narzekają. Ale o tym, że sytuacja jest fatalna, mówią wprost eksperci, np. z Instytutu Rozwoju Gospodarczego Szkoły Głównej Handlowej. Mówią wprost: sytuacja jest fatalna. Zmniejszyły się zakupy obrotowych środków produkcji, jest najgorzej od ponad 20 lat. Inwestycje są najniższe od 20 lat. Skłonność do zaciągania kredytów już dawno nie była taka zła. Wartość salda prognostycznego dotyczącego oszczędności jest najniższa od 1999 r. Wskaźnik zaufania, czyli odsetek tych, którzy patrzą w przyszłość z ufnością, to niespełna 10%, najniższy wynik od ponad 20 lat. Nigdy w historii badań nie było tak złych wskaźników. Nadciąga kryzys. Recesja oznacza zmniejszenie konsumpcji.</u>
          <u xml:id="u-399.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Ministrze! Czy aby na pewno nie jest tak źle? Bardzo proszę, żeby pan minister wskazał jakiekolwiek światełko w tunelu, że wy w ogóle rozumiecie, jak zła jest sytuacja rolnictwa. Bo na dzisiaj wygląda to tak, jakbyście chcieli rolnictwo po prostu wykończyć na amen.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Leszek Kowalczyk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PosełLeszekKowalczyk">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Przede wszystkim jest manipulacja danymi statystycznymi. Zawsze można je przerobić na swoją modłę. Panie pośle, czy w tych czasach można myśleć o inwestowaniu? Czy ludzie mają optymizm optymistyczny? Nie mają. Przede wszystkim jest wojna za naszą miedzą i nie można tego…</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Możemy mieć optymizm pesymistyczny.)</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#PosełLeszekKowalczyk">Można manipulować danymi i państwo manipulujecie. Ja też mogę podać przykład, że w latach 2008–2014 pogłowie bydła mlecznego zmniejszyło się o 450 sztuk, o 16,7%.</u>
          <u xml:id="u-401.3" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: A stada trzody chlewnej — jedna trzecia, 3 lata.)</u>
          <u xml:id="u-401.4" who="#PosełLeszekKowalczyk">Trzeba powiedzieć, że mamy też problem taki, że zawsze jest spadek pogłowia, dlatego że jest większa wydajność i zawsze będzie spadać czy pogłowie trzody chlewnej, czy pogłowie bydła. Możemy to zwalić na rząd Prawa i Sprawiedliwości i możemy to zwalić też na rząd PSL i Platformy Obywatelskiej. Wtedy gdy rządziła Platforma Obywatelska z PSL, zostały zniesione kwoty mleczne. To też spowodowało perturbacje na rynku mlecznym. Obroniło się teraz rolnictwo i mleczarstwo.</u>
          <u xml:id="u-401.5" who="#komentarz">(Poseł Maria Małgorzata Janyska: Zaraz powiem, jak się obroniło.)</u>
          <u xml:id="u-401.6" who="#PosełLeszekKowalczyk">Tak że chciałbym… Dobrze. Ale teraz właśnie jesteśmy… Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-401.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Kazimierz Plocke, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! W ostatnich tygodniach bardzo wiele mówi się o sytuacji ekonomicznej gospodarstw rolnych w Polsce. Jak to jest z tą opłacalnością produkcji? Z jednej strony ministerstwo w trakcie posiedzenia komisji prezentuje wyniki badań Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej w wybranych 11 tys. gospodarstw rolnych wysokotowarowych, objętych systemem europejskiej rachunkowości FADN, z których oczywiście wynika, że opłacalność produkcji w gospodarstwach rolnych jest wysoka. A jak jest naprawdę? Bo eksperci niekoniecznie związani z instytutem ekonomiki rolnej również twierdzą — i to wynika także z rozmów, badań, które są prowadzone przez rolników, przez izby rolnicze, związki zawodowe, związki branżowe — że sytuacja jest zupełnie inna.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#PosełKazimierzPlocke">Dlatego chciałbym pana ministra zapytać, jakie jest rzeczywiste zadłużenie gospodarstw rolnych w Polsce, nie tych objętych systemem FADN, wszystkich gospodarstw rolnych w Polsce, żeby znać skalę zadłużenia gospodarstw w Polsce. Chciałbym też, żeby przy okazji pan minister powiedział nam, jaka jest wielkość tego zadłużenia, a równocześnie ilu rolników ma przeterminowane kredyty, bo to jest bardzo istotna informacja. Chcielibyśmy także wiedzieć, czy pan minister dysponuje danymi, ilu rolników jest ujętych w Krajowym Rejestrze Długów i na jaką kwotę.</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#PosełKazimierzPlocke">I ostatnia kwestia, pani marszałek. Jak pan minister skomentuje ostatnie informacje, że rolnicy z „Solidarności” Rolników Indywidualnych zostali oszukani przez rząd i będą protestować przez kolejny miesiąc? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-403.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo…</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Pani marszałek, pół minuty dla każdego, skoro…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, będzie pan chciał więcej powiedzieć, nie przerwę panu. Wie pan, że ja nie przerywam wypowiedzi, więc proszę mnie nie pouczać.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Dzięki. Nie, ja proszę, nie pouczam, jakżebym śmiał.)</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: Czas jest stały.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Sytuacja rolnictwa nie jest taka zła. Rozumiem, że ostatnie demonstracje rolnicze odbyły się w celu poparcia linii partii PiS i działalności rządu Matusza Morawieckiego. Ja to rozumiem. Nie wiem, czy protestujący potrafią to zrozumieć.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#PosełJanSzopiński">Ale pewnie oglądają naszą transmisję, to dojdzie to do nich.</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#PosełJanSzopiński">Rolnicy, mieszkańcy polskich wsi reprezentowani właśnie przez organizacje i samorządy rolnicze wielokrotnie zwracali się do rządu o podjęcie szybkich działań pomocowych i naprawczych, które zapobiegłyby zapaści w sektorze rolnictwa. Niestety apele i wezwania działaczy w 2022 r. nie doczekały się efektywnych działań ani ministra rolnictwa i rozwoju wsi, ani całego rządu.</u>
          <u xml:id="u-407.4" who="#PosełJanSzopiński">Niewłaściwy jest aktualny stan zaopatrzenia polskiego rolnictwa w środki do wznowienia produkcji w 2023 r., w szczególności chodzi o nawozy, energię elektryczną czy paliwa, ze względu na ich wysoką cenę oraz brak środków finansowych u rolników spowodowany ograniczonymi wypłatami dopłat obszarowych i brakiem możliwości sprzedaży zboża, rzepaku, kukurydzy czy trzody chlewnej. Rolnicy oczekują pilnej interwencji ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Uprzejmie proszę, panie ministrze, o odpowiedź na moje pytania na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-407.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dariusz Kurzawa, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#PosełDariuszKurzawa">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ja pochodzę z województwa kujawsko-pomorskiego, z województwa, które obok Wielkopolski jest jednym z najsilniejszych, jeżeli chodzi o rolnictwo, najlepiej rozwiniętych w tej dziedzinie. Mamy też podobne problemy jak w wielu województwach, czyli głód ziemi.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#PosełDariuszKurzawa">Całe szczęście okazało się, że sporo ziemi trafiło do zasobów KOWR-u i ogłoszono przetargi na dzierżawę. Przede wszystkim miały być to przetargi punktowe, korzystne dla rolników, wydyskutowane z izbą rolniczą, gdzie miejscowi rolnicy mieli mieć specjalne preferencyjne warunki. Ale co się okazało? W międzyczasie szef KOWR-u w województwie kujawsko-pomorskim pan dyrektor Kędzia, znany skądinąd, bo był przecież dyrektorem krajowym, prezesem, zmienił zasady przetargów. Nie wiem, czy stało się to na jego polecenie, czy na polecenie Warszawy, chciałbym taką odpowiedź otrzymać z ministerstwa. W tych przetargach ta ziemia zaczęła chodzić… Wcześniej była ona dzierżawiona za mniej więcej 0,5 t pszenicy, taka była wartość za 1 ha, a w tej chwili po 4,5 t zaczęli licytować rolnicy, bo tej ziemi jest mało. Zamiast pogodzić rolników, zamiast dać im preferencyjne warunki, spowodowaliście, że rozpoczęła się kłótnia i trwają wielkie dyskusje na polskiej wsi. Skłóciliście kujawsko-pomorską wieś właśnie przez takie przetargi. Co spowodowało, że takie zmiany zostały wprowadzone w całej tej sytuacji?</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#PosełDariuszKurzawa">Ziemia dla rolników poszkodowanych przez grupę Ziarno też miała być wydzierżawiona po preferencyjnych warunkach, oni też na tym stracili.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#PosełDariuszKurzawa">Dlaczego powstała taka sytuacja? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Pani Marszałek! Pan minister jest jeszcze, świetnie. Mam takie szybkie podsumowanie ostatnich kilkunastu miesięcy polityki w rolnictwie rządu PiS.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Do Polski w 2022 r. wjechało prawie 1,5 mln t kukurydzy, a wcześniej było to 5 tys. t. 100 tys. ha jest nieskoszone…</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: 500 tys.)</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#PosełMichałUrbaniak">…a nie ma komu kupić dzisiaj tej kukurydzy. 1700 tys. t pszenicy również wjechało do Polski. Jak robiliśmy z posłem Winnickim interwencję, to nie byliście w stanie odpowiedzieć, ile było w 2021 r. Widzimy, że ten zalew na rynku będzie miał duży wpływ na to, jak polscy rolnicy będą prosperować w ciągu najbliższych miesięcy. Po prostu zawiedliście.</u>
          <u xml:id="u-413.4" who="#PosełMichałUrbaniak">Część z tych skupów już dzisiaj nie przyjmuje plonów. Do mnie takie informacje docierają. Działania Elewarru, jak widać, też stanowią kroplę w morzu. Gdzie w ogóle byliście pół roku temu, kiedy już były pierwsze informacje o tym, że jest taki zalew zboża i kukurydzy w Polsce?</u>
          <u xml:id="u-413.5" who="#PosełMichałUrbaniak">Dodatkowo żadnych zdecydowanych działań ze strony rządu w celu powstrzymania np. polityki europejskiej w kwestii Europejskiego Zielonego Ładu czy Fit for 55. Gdziewyście byli? Gdzie był wasz sprzeciw wobec dążenia np. do minimalizacji produkcji mięsa? Gdzie był wasz sprzeciw wobec destrukcyjnych ekoregulacji, które mają być teraz wprowadzone? Gdzie jest wasz sprzeciw wobec wprowadzania, narzucania przez Brukselę ekoschematów np. w kwestii rolnictwa węglowego? Tutaj też zawiedliście.</u>
          <u xml:id="u-413.6" who="#PosełMichałUrbaniak">Stawiacie wyśrubowane wymagania polskim rolnikom, a później zawodzicie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Wpuszczacie do Polski gorszej jakości zboże i dodatkowo dopłaty w ogóle nie współgrają dzisiaj z kosztami produkcji, co też jest waszą odpowiedzialnością.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Kazimierz Choma, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PosełKazimierzChoma">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rzeczywiście sytuacja w rolnictwie jest trudna i nie można mówić, że jest bardzo dobrze. Natomiast najistotniejsze jest, jak się reaguje na te trudne sytuacje.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#PosełKazimierzChoma">Jeśli chodzi o ceny nawozów, został opracowany w Polsce, jako jedynej w Europie, program dopłat do nawozów i z tego tytułu ponad 418 tys. rolników otrzymało 2,6 mld zł do zakupu nawozów mineralnych z tytułu pomocy.</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#PosełKazimierzChoma">Co dalej? W tej chwili w kontekście tej trudnej sytuacji na rynku nawozów Komisja Europejska przedstawiła komunikat w sprawie zapewnienia dostępności i przystępności cenowej nawozów. Rząd RP już przygotował projekt stanowiska rządu odnośnie do tego komunikatu.</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#PosełKazimierzChoma">Jeśli chodzi o producentów zbóż, rzeczywiście nie można w tym kontekście zapominać o wojnie, o konieczności stworzenia korytarzy solidarnościowych. Wiecie państwo doskonale, z czego wynikają te sytuacje kryzysowe. Do komisarza do spraw rolnictwa zostało wystosowane pismo z prośbą o podjęcie działań ukierunkowanych na ochronę polskiego rynku zbóż. Mało tego, dołączyli się do tego ministrowie rolnictwa Bułgarii, Republiki Czeskiej, Rumunii i Węgier. Dziękuję bardzo. To są konkretne działania.</u>
          <u xml:id="u-417.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Maria Małgorzata Janyska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Występuję dzisiaj w imieniu mleczarni z mojej miejscowości, mojej lokalnej Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej Czarnków, która ma również zakład w Chodzieży. Alarmuje ona od kilku miesięcy — a ja przekazuję te alarmy, ale na razie bez skutku — o bardzo złej sytuacji na rynku mleczarskim, spowodowanej drastycznymi wzrostami kosztów energii i gazu. Alarmuje o tym, że ich dostawcy, dostawcy mleka, również są w trudnej sytuacji z dwóch powodów. Chodzi o, po pierwsze, nadpodaż mleka, a po drugie, o konieczność negocjacji cen skupu mleka i ich obniżenia.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Po ile jest mleko teraz, pani poseł?)</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Mleczarze, spółdzielnie mleczarskie zastanawiają się, czy mają podwyższyć ceny produktów, których konsumenci nie będą w stanie kupić, czy mają obniżyć ceny skupu.</u>
          <u xml:id="u-419.3" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Podam fakty: w 2021 r. za gaz spółdzielnia płaciła 90 zł/MWh, w 2022 r. — 130 zł/MWh, a według umowy na 2023 r mają płacić 1048 zł/MWh.</u>
          <u xml:id="u-419.4" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: A po 70 gr za waszych rządów…)</u>
          <u xml:id="u-419.5" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Nie są odbiorcą taryfowym niestety, a ten rząd nie dba o to…</u>
          <u xml:id="u-419.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">…żeby obniżyć chociażby VAT, co postulujemy. Złożyliśmy taki projekt, chodzi o obniżkę z 23% na 5%…</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">To samo jest w przypadku prądu, proszę państwa. W 2022 r. — 393 zł/MWh, z przesyłem — 540 zł/MWh, w 2023 r., mimo zamrożonej ceny, z przesyłem — 1 tys. zł/MWh. Na kogo przerzucić te koszty?</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Pani marszałek, jeszcze jedno zdanie, ponieważ pan Telus tak mi tutaj skutecznie próbował przeszkodzić. Jeszcze tylko dokończę.</u>
          <u xml:id="u-421.4" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">I co mówią mleczarze? Mówią, że w latach 2007–2009, kiedy była bardzo trudna sytuacja kryzysowa na świecie, rząd zachował się interwencyjnie, dopłacał do eksportu, do magazynowania, a także dokonywał skupu interwencyjnego. W tej chwili też czekają na takie rozwiązania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">I mam pytanie do pana ministra: Czy cokolwiek takiego planujecie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo prosiłabym państwa o spokój na sali.</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-424.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Sytuacja ekonomiczna rolników i gospodarstw jest w tej chwili bardzo trudna. Drastyczne wzrosty cen energii, paliwa, gazu — to wszystko powoduje, iż dochodowość gospodarstw rolnych jest na granicy opłacalności, a wiele rodzin nie może związać końca z końcem. W szczególności trudna sytuacja panuje na obszarach wiejskich również ze względu na to, że osoby starsze zamieszkujące tereny wiejskie mają bardzo ograniczony dostęp do lekarzy specjalistów. Po drugie, pomimo faktu, który zauważam, czyli podwyższenia najniższych emerytur rolniczych, to nadal są minimalne wynagrodzenia, co powoduje bardzo trudną sytuację właśnie tychże rodzin.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Jest też kwestia otoczenia, otoczenia formalnoprawnego. Składałem do resortu stosowną interpelację dotyczącą potrzeby zmian prawnych w zakresie funkcjonowania spółek wodnych. Była długa, wyczerpująca odpowiedź, ale na dzień dzisiejszy zdaniem ludzi zarządzających spółkami wodnymi nic się nie dzieje. Sytuacja się pogarsza. Wobec powyższego chciałem zapytać pana ministra: Czy sugerowane zmiany w otoczeniu funkcjonowania spółek wodnych będą realizowane? Kiedy można się spodziewać stosownego projektu ustawy w tej sprawie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę, pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Z 250 tys. stad trzody chlewnej ostało się 56 tys. To są dane ARiMR. Pytanie ze strony rolników, którzy chcą kontynuować tę produkcję: Jakie będą instrumenty wsparcia? Tucz nakładczy się rozwija w wyniku importu warchlaków.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ekoświnie.)</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">To nie jest dobre dla polskiej hodowli, również dla polskiej produkcji trzodziarskiej.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#PosełAndrzejGrzyb">Sprawa druga. Napływ zboża z Ukrainy. Nie ma kaucji przewozowej. To zrujnowało ten rynek, wynikiem tego są również protesty rolników, chociażby na Chełmszczyźnie. Myślę, że ten problem trzeba rozwiązać. Na najbliższym zebraniu Rady Ministrów do spraw rolnictwa powinno się wprowadzić system kaucji przewozowych, żeby to nie rujnowało… Kwestia zboża technicznego też powinna być tutaj wyjaśniona, powinniśmy wiedzieć, jakie są wyniki postępowania.</u>
          <u xml:id="u-427.4" who="#PosełAndrzejGrzyb">Ptasia grypa. W 2018 r. byli rolnicy, którzy stracili na ptasiej grypie, bo ich stada zostały zutylizowane. W ostatnim tygodniu podczas spotkań w ramach forów rolniczych w Wielkopolsce rolnicy pytali się… Mieli składać wnioski o rekompensatę z funduszy unijnych, bo taka była zapowiedź rządu. Do dzisiaj nie ma odpowiedzi, czy ta sprawa została zgłoszona do Komisji Europejskiej i jakie są efekty negocjacji.</u>
          <u xml:id="u-427.5" who="#PosełAndrzejGrzyb">W roku 2018 wspólnie z posłem Siekierskim, jeszcze wtedy jako europosłowie w Parlamencie Europejskim, złożyliśmy interpelację do ówczesnego komisarza do spraw rolnictwa i kilkadziesiąt milionów euro zostało przyznanych na pokrycie strat dla tych rolników, których stada zostały zutylizowane. I teraz, w tym roku mamy kolejny, trzeci rzut ptasiej grypy. Ci sami producenci pytają, czy — jeżeli zostanie wygaszona ich produkcja, stada zostaną zutylizowane — mogą liczyć na to, że uruchomiony zostanie instrument wsparcia odbudowy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-427.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dariusz Bąk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PosełDariuszBąk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Rzeczywiście sytuacja w rolnictwie, a także w innych obszarach działalności nie należy do łatwych. Ale to, że akurat przedstawiciele poprzedniej koalicji rządzącej, dzisiaj opozycji, występują i rozdzierają szaty, jest trochę dziwne. Szanowni państwo, my przypominamy tutaj wam, że na gospodarstwo trzeba patrzeć jak na rachunek ciągniony. To się wszystko odkłada, proszę państwa, bądź traci. Kiedy wy rządziliście, a rządziliście długo…</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tyle samo wy rządzicie.)</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#PosełDariuszBąk">…jako postkomuniści, jako postkomuniści z postkomunistami, ok. 15–17 lat… Proszę państwa, za waszych czasów wypłukiwano zasoby z polskiej wsi.</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Bzdura.)</u>
          <u xml:id="u-429.4" who="#PosełDariuszBąk">Dzisiaj rząd Prawa i Sprawiedliwości wraca zasoby na polską wieś.</u>
          <u xml:id="u-429.5" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Jakie zasoby?)</u>
          <u xml:id="u-429.6" who="#PosełDariuszBąk">Nie dziwcie się. Wy śmiejecie się z tego, że są emerytury, że są, proszę państwa, potężne inwestycje na polskiej wsi.</u>
          <u xml:id="u-429.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakie?)</u>
          <u xml:id="u-429.8" who="#PosełDariuszBąk">Dlatego że trzeba zwrócić zasoby polskiej wsi. Proszę państwa, tym się różnimy, tym się różni Prawo i Sprawiedliwość od was, że Prawo i Sprawiedliwość reaguje na potrzeby polskiej wsi, a wy się odwracaliście, plecami się odwracaliście. 130 dni strajkowali rolnicy i premier ówczesnego rządu nie wyszedł do nich. Proszę państwa, wy odpowiadacie za rynki rolne, wy sprzedaliście za grosze polskie zakłady przetwórcze.</u>
          <u xml:id="u-429.9" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Pan kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-429.10" who="#PosełDariuszBąk">Jeżeli Prawo i Sprawiedliwość będzie rządzić dalej, to, proszę państwa, odbuduje zakłady przetwórcze na polskiej wsi. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-429.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-429.12" who="#komentarz">(Głos z sali: To żadnej świni nie będzie.)</u>
          <u xml:id="u-429.13" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Brawo! O to chodziło.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle, ale chciałabym, żeby nie obrażał pan posłów i nie przypisywał im innych poglądów. Nie można obrażać kolegów na sali.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Piotr Borys, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#PosełPiotrBorys">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Polski rolnik nie da się zrobić w konia, i to jeszcze w stosunku do rządzących. Co obiecał premier? Obiecał, że do końca stycznia ceny nawozów spadną do 2 tys. zł. Rolnicza „Solidarność” zapowiedziała dzisiaj, kilkanaście minut temu, protesty w tej sprawie. Zostali oszukani. Jeżeli to Obajtek oszukuje polskich rolników — bo wiemy, że przynajmniej o złotówkę litr paliwa w tamtym roku powinien być tańszy — handluje i dokładnie okrada ludzi. To paliwo jest niepotrzebnie tak drogie. Przez kogo jest oszukiwany polski rolnik? Przez przedstawiciela waszego rządu w Orlenie.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#PosełPiotrBorys">Jeżeli mówimy o oprocentowaniu kredytów, blisko 9%… Jak rolnik ma spłacić kredyty, kiedy w Polsce jest najwyższe oprocentowanie kredytów w Europie? Kto za to odpowiada? Wasz człowiek Glapiński, przez swoją nieporadność.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#PosełPiotrBorys">Jeżeli mówimy o zwiększonych kosztach dzierżawy… Cena kwintala pszenicy — proszę zwrócić uwagę, jak ona wzrosła. Rolnicy nie są w stanie utrzymać dzierżaw przy tych cenach zbóż. Poza tym ziemi jest po prostu za mało.</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Za dużo wyrosła.)</u>
          <u xml:id="u-431.4" who="#PosełPiotrBorys">Przy tym wszystkim chcemy zadać pytanie również o dopłaty rolnicze, bo przecież baza to jest zaledwie 115 euro do 1 ha. A wszystkie ekoschematy — nikt nic nie wie, nie ma jeszcze rozporządzeń, nikt nie może uzyskać informacji. Co z ustawą o oddłużeniu gospodarstw rolnych? Bo za chwilę naprawdę bardzo wielu rolników będzie miało z tym problem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-431.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#PosełZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jestem lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej w Częstochowie, stolicy subregionu północnego województwa śląskiego, najbardziej rolniczego. Ja, moje koleżanki, koledzy mamy sporo pacjentów z okolicznych wsi dojeżdżających paręnaście, czasami więcej kilometrów, bo nie udało się rządowi zniwelować rażących różnic w dostępie przede wszystkim do opieki zdrowotnej między mieszkańcami wsi i miast.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#PosełZdzisławWolski">Bardzo przybliżona statystyka. Mieszkaniec miasta — 11 porad lekarskich w roku, mieszkaniec wsi — trzy porady. Wśród nich porady u specjalisty: niecałe 7% to mieszkańcy wsi, mieszkańcy miast — trzydzieści kilka procent. Nawet apteki: jedna apteka na terenach wiejskich przypada na prawie 8 tys. osób, w miastach — na ok. 2,3 tys. Teraz szykują się zmiany. Już obowiązuje opieka koordynowana w podstawowej opiece zdrowotnej, dająca lepszy dostęp do usług, lepszą jakość usług dla pacjentów. Szacuje się, że do końca tego roku 30% placówek wejdzie w ten system. Wśród nich jest bardzo mało placówek w powiatach, na wsiach. Ta różnica się pogłębi. Pracujemy w tej chwili nad ustawą o jakości w ochronie zdrowia. Standaryzacja itd. Bardzo zagrożone są przede wszystkim szpitale powiatowe. Boję się o przyszłość i zdrowie mieszkańców wsi.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#PosełZbigniewZiejewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Na posiedzeniu komisji rolnictwa byli rolnicy i opowiadali o sytuacji w rolnictwie. Odpowiedź była prosta: rolnictwo tonie w długach. Powstała instytucja, krajowy ośrodek wsparcia, który miał oddłużać rolników i pomóc im, zadłużonym rolnikom. I co się okazuje? W 2022 r. wpłynęło do KOWR-u 208 podań. 65 zostało od razu odrzuconych, 25 zostało rozpatrzonych pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: 15 wypłaconych.)</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#PosełZbigniewZiejewski">Drodzy Posłowie z PiS-u! Czy ta ustawa działa? 25 podań w skali kraju zostało rozpatrzonych pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#PosełZbigniewZiejewski">Teraz mam kolejne pytanie. ARiMR za pośrednictwem ministerstwa rolnictwa dzwoni do rolników i pyta, ile jest zboża sprzedanego, ile jest na składzie, ile jeszcze jest na sprzedaż. W jakim celu te telefony są wykonywane przez ARiMR do rolników i czy będzie uruchomiony skup interwencyjny? Czy to zboże będzie przeznaczone ewentualnie na biopaliwa, na bioestry? Bo skoro mamy takiego dzielnego rycerza, jakim jest Obajtek, to może zagospodaruje to zboże na biopaliwa. Może rolnicy się oddłużą, mają w magazynach bardzo dużo. Kolego pośle, kolego przewodniczący, zrobi pan ten ruch, porozmawia pan z Obajtkiem, żeby nadwyżki zboża zagospodarował na biopaliwa, bioestry we właściwych cenach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-435.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Robert Telus, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#PosełRobertTelus">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Oczywiście, że sytuacja w rolnictwie jest trudna, ale mamy wojnę na Ukrainie, mamy gospodarczą i ekonomiczną wojnę w Polsce i w Europie, a do tej wojny doprowadziła wasza polityka. To wy wzmocniliście Putina, to wy podpisywaliście z nim umowy na gaz do roku 2037…</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#komentarz">(Głos z sali: …płacicie za ropę cały czas.)</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#PosełRobertTelus">…to wy pozwoliliście na zbudowanie Nord Stream 2 w Europie. To Donald Tusk jako król Europy, bo tak się sam nazywał, budował siłę Putina, i on dzisiaj odważył się rozpocząć wojnę. To jest wasza wina, że mamy taką trudną sytuację w Europie i w Polsce, bo wyście do tego doprowadzili, wasza polityka do tego doprowadziła.</u>
          <u xml:id="u-437.3" who="#PosełRobertTelus">Kolejna rzecz, o której tak pięknie mówicie na konferencjach prasowych. To wy podnieśliście wiek emerytalny rolnikom, a rolniczkom o 12 lat. Wy jako Polskie Stronnictwo Ludowe daliście się podpuścić Platformie Obywatelskiej.</u>
          <u xml:id="u-437.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-437.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-437.6" who="#PosełRobertTelus">Wy, którzy mówicie, że jesteście partią dla wsi.</u>
          <u xml:id="u-437.7" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: 5 lat okradaliście rolników.)</u>
          <u xml:id="u-437.8" who="#PosełRobertTelus">To wy podnieśliście o 12 lat wiek emerytalny, to Kosiniak-Kamysz podniósł rolniczkom wiek emerytalny o 12 lat.</u>
          <u xml:id="u-437.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Robert, co ty opowiadasz?)</u>
          <u xml:id="u-437.10" who="#PosełRobertTelus">A jeżeli chodzi o kwoty emerytury, to za was emerytura wynosiła netto 870 zł, a brutto 1070 zł.</u>
          <u xml:id="u-437.11" who="#komentarz">(Głos z sali: A chleb był po 2 zł, a nie po 10.)</u>
          <u xml:id="u-437.12" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: A ile za to można węgla kupić, człowieku?)</u>
          <u xml:id="u-437.13" who="#PosełRobertTelus">Drodzy państwo, a ile teraz będzie wynosiła emerytura? W 2023 r. emerytura rolnicza, drodzy państwo, po 40 latach będzie wynosiła 1780 zł, 100% więcej, niż wynosiła za was.</u>
          <u xml:id="u-437.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-437.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-437.16" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Na tonę węgla nie starczy.)</u>
          <u xml:id="u-437.17" who="#PosełRobertTelus">Kiedy tak wzrosły emerytury rolnicze? Wy zniszczyliście polską wieś, a my ją odbudowujemy.</u>
          <u xml:id="u-437.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-437.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Uchowaj, Panie Boże.)</u>
          <u xml:id="u-437.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Aleś nam wygarnął.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Chciałam mówić o czymś zupełnie innym, ale po panu pośle Telusie to trzeba sprostować część kłamstw, które mówił.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Po pierwsze, emerytura rolnicza. Zauważmy, że w ostatnich latach szczególnie mało rolników przeszło na emeryturę. Dlaczego? Bo efektywnie im podnieśliście, a nie obniżyliście wiek emerytalny. To jest pierwsza rzecz.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-439.3" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Druga rzecz, jeszcze przed wojną, bo wszystko najchętniej byście zrzucili na pandemię i wojnę, był problem ze skupem owoców, nic z tym nie zrobiliście, był problem z zadłużeniem rolników, nic z tym nie zrobiliście, był problem z ASF-em — jak przejmowaliście władzę, to były chyba trzy ogniska, a w tej chwili jest ponad sto. W związku z tym zauważmy, że doprowadziliście do sytuacji, w której rolnictwo jest w dużo gorszym stanie, niż było wtedy, kiedy przejmowaliście władzę.</u>
          <u xml:id="u-439.4" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Czochara: Jak tam Nowoczesna? Wyszła na prostą?)</u>
          <u xml:id="u-439.5" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Natomiast jeśli chodzi o pytanie, które chciałam zadać, zauważmy jedną rzecz. W tej chwili wchodzi kwestia zielonego ładu. Chciałam spytać, czy konsultujecie to z rolnikami. Oznacza to zmniejszenie korzystania z pestycydów o 50%, zmniejszenie korzystania z nawozów i antybiotyków. To oznacza oczywiście mniejsze plony. To są rozwiązania dobre, żeby żywność była zdrowsza, a środowisko czystsze, ale trzeba rozmawiać z rolnikami. Trzeba powiedzieć, co w zamian. W jaki sposób chcecie im zrekompensować zmniejszenie plonów i zmniejszenie korzyści z hodowli zwierząt? Co w tej sprawie macie zamiar zrobić?</u>
          <u xml:id="u-439.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-439.7" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Jak tam finanse Nowoczesnej?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">A pana posła bardzo proszę o spokój.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#PosełWandaNowicka">Szanowna Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Poproszę od razu o odpowiedź na piśmie. Prawo i Sprawiedliwość słusznie zidentyfikowało jeden z poważniejszych problemów polskiej wsi, a mianowicie wykluczenie komunikacyjne. Wprawdzie zrobiło to przy okazji ustawy — Kodeks wyborczy, ale to prawda, że polska wieś, duża jej część, jest wciąż wykluczona komunikacyjnie. Nie dojedzie się tam pociągiem, PKS-em, nie wszyscy mają samochody, a jak jest jeden samochód w rodzinie, to często inne osoby też nie mogą dojechać. To prawda, że problem ten dostrzegliście, i to nie za sprawą Putina, ale moje pytanie jest takie: Jeżeli zidentyfikowaliście problem, to jaki w takim razie macie plan, żeby ten problem wykluczenia komunikacyjnego polskiej wsi rozwiązać w sposób systemowy, a nie wyłącznie na potrzeby własnej kampanii wyborczej i pozyskania głosów wyborczych dla siebie? Bardzo jestem ciekawa, co naprawdę chcecie zrobić, żeby poprawić sytuację komunikacyjną mieszkanek i mieszkańców polskiej wsi. Jeżeli to zrobicie, to będzie bardzo dobrze, ale ja bardzo bym chciała się dowiedzieć, jaki macie plan, co zrobicie, żeby i młode osoby, i kobiety na wsi, i wszystkie inne osoby mogły swobodnie się przemieszczać, poruszać po Polsce, a nie być uzależnione od nie wiadomo kogo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Krzysztof Głuchowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#PosełKrzysztofGłuchowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#PosełKrzysztofGłuchowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wrócę do rynku trzody chlewnej. Trzoda chlewna to ważny dział produkcji rolniczej. Mimo zmieniającej się struktury spożycia wieprzowina i jej przetwory to ważny artykuł na naszych stołach. Szkoda, że nastąpiła koncentracja produkcji. W roku 2011 w porównaniu do lat 2005–2007 aż 53% gospodarstw zrezygnowało z produkcji trzody chlewnej.</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Ależ co pan opowiada?)</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#PosełKrzysztofGłuchowski">W marcu 2015 r. stan pogłowia trzody chlewnej wynosił 11,5 mln sztuk.</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: 11, a teraz 9.)</u>
          <u xml:id="u-443.5" who="#PosełKrzysztofGłuchowski">Teraz w relacji do lat 2006–2007 nastąpił spadek pogłowia o ok. 40%.</u>
          <u xml:id="u-443.6" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: A w stosunku do XIX w. o ile?)</u>
          <u xml:id="u-443.7" who="#PosełKrzysztofGłuchowski">Świnie utrzymywały już tylko 270 tys. gospodarstw, to jest o 60% mniej niż w 2007 r. Obecnie jest to ok. 60 tys. producentów. Co robi rząd w tej sprawie? Nadal walka z ASF. Przypomnę, że w 2014 r., za rządów koalicji PSL — Platforma Obywatelska, takich ognisk w lutym było trzy. Można było zadziałać wtedy mocniej, solidniej.</u>
          <u xml:id="u-443.8" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-443.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzy…)</u>
          <u xml:id="u-443.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha! Człowieku…)</u>
          <u xml:id="u-443.11" who="#PosełKrzysztofGłuchowski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-443.12" who="#PosełKrzysztofGłuchowski">Później choroba się rozlała i mamy to, co mamy.</u>
          <u xml:id="u-443.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Co zrobił Jurgiel?)</u>
          <u xml:id="u-443.14" who="#PosełKrzysztofGłuchowski">Oprócz walki z afrykańskim pomorem rząd proponuje bezpośrednie wsparcie finansowe. I tak w 2023 r., już w 2022 r. dopłaty do loch wynosiły 100 zł w przypadku co najmniej 10 urodzonych prosiąt, w okresie od listopada 2021 r. do maja 2022 r. 80 zł, a w okresie od maja do lipca 2022 r. dopłata ryczałtowa na stado wynosiła od 2,4 tys. do 70 tys. zł. Czy to jest pomoc wystarczająca?</u>
          <u xml:id="u-443.15" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-443.16" who="#PosełKrzysztofGłuchowski">Zawsze można zrobić więcej, panie ministrze, i na to czekamy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-443.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-443.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Ryszard Wilczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Kurzawa: Cokolwiek by powiedzieć, PiS na świniach się zna.)</u>
          <u xml:id="u-444.3" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Czochara: Ciekawe, na czym się zna PSL.)</u>
          <u xml:id="u-444.4" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: Na schabowym.)</u>
          <u xml:id="u-444.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Szanowni państwo, bardzo proszę o spokój na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PosełRyszardWilczyński">Wysoki Sejmie! Czy my tutaj egzaminujemy z rozpoznawania podstawowych zbóż? Nie. My tu mamy rozmawiać o trudnej sytuacji polskiego rolnictwa. To gdzie słynny wiceminister rolnictwa Janusz Kowalski? Nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Prawda.)</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#PosełRyszardWilczyński">Będzie cytat: Wieś czeka na konkrety. Rolnicy oczekują od PiS-u jednoznacznego rozliczenia się z piątką dla zwierząt i konkretnych działań mających na celu zwiększenie produkcji rolniczej i wzmocnienie pozycji rynkowej rolników. Tu trzeba konkretów, a nie obietnic i słów w rodzaju: pracujemy, planujemy, przygotowujemy, zrobimy.</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#PosełRyszardWilczyński">Kto to powiedział? Jan Krzysztof Ardanowski, minister rolnictwa w waszym rządzie, a obecnie szef prezydenckiej Rady do spraw Rolnictwa i Obszarów Wiejskich. To która narracja jest prawdziwa? Uzgodnijcie to między sobą.</u>
          <u xml:id="u-445.4" who="#PosełRyszardWilczyński">I teraz, panie przewodniczący Telus, pytanie: Ile posiedzeń komisji pan przeprowadził na temat produkcji białka paszowego? O ile za waszych rządów wzrosła ta produkcja, że dziś w 70% produkcja zwierzęca wisi na białku paszowym z soi? Niech pan odpowie na to pytanie.</u>
          <u xml:id="u-445.5" who="#PosełRyszardWilczyński">I ostatnie. Przepraszam, bo zabrano mi czas. A gdzie ten koncern spożywczy, dzięki któremu mieliście przyjść z odsieczą polskim rolnikom i konsumentom, żeby w sklepach było taniej? Gdzie ten koncern? Pokażcie choć jeden produkt, na którym jest napisane, że on to wytworzył.</u>
          <u xml:id="u-445.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Katarzyna Czochara, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Ale było pytanie do mnie.)</u>
          <u xml:id="u-446.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">To za chwilę, panie pośle. Teraz pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-446.4" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Pytanie było retoryczne.)</u>
          <u xml:id="u-446.5" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Kurzawa: Nie padło nazwisko. A nam pani marszałek nie udzieliła głosu, jak…)</u>
          <u xml:id="u-446.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#PosełKatarzynaCzochara">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rząd Prawa i Sprawiedliwości to gwarancja silnej gospodarki i silnego rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Coś od siebie powiedz.)</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#PosełKatarzynaCzochara">Oczywiście, że mówię od siebie. Tak się składa, że mieszkam na wsi.</u>
          <u xml:id="u-447.3" who="#PosełKatarzynaCzochara">Fakty mówią same za siebie. Sprzedaż bezpośrednia wzrosła dwukrotnie. Środki unijne są rekordowe, jeśli chodzi o negocjacje z Unią Europejską. Polska — polski rząd, pan premier, pan minister — jako jedyny kraj wprowadziła dopłaty do nawozów w związku z trudną sytuacją na Ukrainie. To, co zrobiliśmy dla polskiej wsi, doceniają rolnicy. Dlatego polska wieś popiera Prawo i Sprawiedliwość. Rząd Prawa i Sprawiedliwości rozumie polskiego rolnika i dba o niego, o jego gospodarstwo i rodzinę. A jaka jest wasza zasługa, rządu Platformy Obywatelskiej i PSL? Wydłużony wiek emerytalny…</u>
          <u xml:id="u-447.4" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Było o tym. Daj spokój.)</u>
          <u xml:id="u-447.5" who="#PosełKatarzynaCzochara">Oczywiście, że było, ale o tym trzeba mówić, trzeba to powtarzać.</u>
          <u xml:id="u-447.6" who="#PosełKatarzynaCzochara">…brak wsparcia w najtrudniejszych chwilach dla rolników.</u>
          <u xml:id="u-447.7" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: I emerytura wystarcza na 1 t węgla.)</u>
          <u xml:id="u-447.8" who="#PosełKatarzynaCzochara">Panie Ministrze! Mam pytanie: Ile spółek Skarbu Państwa, zakładów państwowych specjalizujących się w rolnictwie bądź współpracujących z sektorem rolniczym zostało sprywatyzowanych, a później upadło za rządów Platformy Obywatelskiej i PSL? I jaki wpływ miało to na poziom rozwoju gospodarczego rolnictwa w naszym kraju?</u>
          <u xml:id="u-447.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tomasz Kostuś, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-448.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, to nie jest punkt, w którym poseł odpowiada na pytania.</u>
          <u xml:id="u-448.4" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Ale było pytanie do mnie.)</u>
          <u xml:id="u-448.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pytanie może być tylko do ministra. Proszę usiąść, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-448.6" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Padło moje nazwisko.)</u>
          <u xml:id="u-448.7" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nazwisko padło, ale na pytania w tym punkcie pan poseł nie odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-448.8" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Pani marszałek, oczywiście, że może pani mnie nie dopuścić w tej kwestii, ale myślę, że powinna pani.)</u>
          <u xml:id="u-448.9" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pytanie do pana było retoryczne.</u>
          <u xml:id="u-448.10" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Retoryczne? Nie. To był brak wiedzy, a nie pytanie retoryczne.)</u>
          <u xml:id="u-448.11" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#PosełTomaszKostuś">Szanowna Pani Marszałek! Pani Minister! Pani Poseł! Zwracam się najpierw do pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Czochara: Do której? Do mnie?)</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#PosełTomaszKostuś">Pani Poseł! Jeżeli było tak wspaniale, jeżeli było tak dobrze — tak, do pani — to proszę powiedzieć, dlaczego jest tak źle, dlaczego rolnicy masowo protestują, dlaczego masowo wychodzą na ulice, dlaczego kolejne zakłady branży rolniczej upadają, ogłaszają upadłość.</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#PosełTomaszKostuś">Do rzeczy, ad rem. Cytat: Rolnicy lawinowo ogłaszają niewypłacalność. Najwięcej ze wszystkich branż. Branża rolnicza zanotowała największy wzrost — proszę słuchać, pani poseł — liczby przedsiębiorstw, które ogłosiły upadłość w ubiegłym roku. Ich liczba wzrosła w stosunku do roku 2020 aż o 202%. Większość firm skorzystała z uproszczonego postępowania i ogłosiła niewypłacalność bez rejestracji sądowej.</u>
          <u xml:id="u-449.4" who="#PosełTomaszKostuś">To jest tytuł i to jest cytat sprzed dokładnie 12 miesięcy z jednej z bardzo opiniotwórczych gazet branży rolniczej. Niestety rok później, w 2022 r., niewiele się zmieniło. Jest to w dalszym ciągu na najwyższym, na rekordowym poziomie od 1989 r., dlatego mam pytanie do pana ministra. Patrzę, czy jest. Nie widzę go. Jest.</u>
          <u xml:id="u-449.5" who="#PosełTomaszKostuś">Panie Ministrze! Co zrobił rząd, co osobiście zrobił pan minister, żeby temu przeciwdziałać, żeby skutecznie zatrzymać upadłość przedsiębiorstw z branży rolniczej? Mam dodatkowe pytanie. Jakie pomysły, jakie rozwiązania ma rząd, aby zmniejszyć nadwyżkę zbóż i rzepaku? Czy lub kiedy wprowadzi interwencję w postaci np. dopłaty dla rolników? Dlaczego o tym mówię?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#PosełTomaszKostuś">Tak jest, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#PosełTomaszKostuś">Dlatego, że to mieszkańcy wsi najbardziej, najdotkliwiej odczuwają drożyznę, inflację i drenaż portfeli — dlatego te sprawy są tak ważne, tak istotne. Proszę również o odpowiedź w formie pisemnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę…</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Czochara: Było pytanie do mnie. Zapytałam, czy było do mnie. Było pytanie do mnie, chciałabym odpowiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie było.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Kostuś: Nie, nie było żadnego pytania do pani. Z nazwiska też nie była pani wywołana.)</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Szanowni państwo, to nie jest tak, że posłowie zadają z mównicy pytania posłom na sali. Proszę pani, bardzo proszę, jest debata.</u>
          <u xml:id="u-452.6" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Pani marszałek, to proszę zwrócić uwagę, żeby posłowie nie zadawali nam pytań.)</u>
          <u xml:id="u-452.7" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Głos zabierze pani poseł Agata Katarzyna Wojtyszek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-452.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-452.9" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-452.10" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Magdalena Łośko, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-452.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja nie zadawałem pani pytania. Prosiłem, żeby pani uważnie słuchała tego, co mówiłem.)</u>
          <u xml:id="u-452.12" who="#komentarz">(Głos z sali: To już jest bardzo dużo.)</u>
          <u xml:id="u-452.13" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Szanowni państwo…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#PosełMagdalenaŁośko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Producenci rolni apelują i alarmują, że rynek zbóż w naszym kraju naprawdę znajduje się w krytycznym położeniu. Ich apele niestety pozostają bez odzewu, a problem jest realny. Polskim produktom rolnym trudno jest obecnie konkurować ze zbożem ukraińskim, które napływa do naszego kraju. Polskie magazyny, skupy, suszarnie zalewane są zbożem zza granicy. Środowiska rolnicze nie są oczywiście przeciwne przywozowi zboża z Ukrainy, jednak tu i teraz potrzebne są realne działania, chociażby utworzenie korytarzy tranzytowych zboża — o to apelują rolnicy. Polska miała być krajem tranzytowym, a tymczasem ukraińskie zboże zalewa polski rynek i naraża na ogromne straty polskiego rolnika.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#PosełMagdalenaŁośko">W związku z powyższym proszę pana ministra o odpowiedź na pytanie: Jakie konkretne działania podjął w tej sprawie rząd? Pan minister wspominał również z tej mównicy, że istnieje monitoring przepływu ukraińskiego zboża przez Polskę, dlatego prosiłabym pana ministra o przedstawienie konkretnych danych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Ewa Szymańska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#PosełEwaSzymańska">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Rolnictwo od zawsze było i jest najtrudniejszą gałęzią gospodarki. Nawet najlepsze plany i ich realizacja zależą głównie od czynników zewnętrznych. Krytykujecie tutaj państwo działania rządu, ale gdyby nie zaniedbania waszych rządów i oczywiście rządów waszych poprzedników, to pewnie bylibyśmy dzisiaj w zupełnie innej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#PosełEwaSzymańska">Szanowny Panie Ministrze! W nawiązaniu do wojny na Ukrainie mówił pan o rynku zbóż, o cenach zbóż, które wzrosły tuż po wybuchu wojny. Aktualnie następuje ich spadek, lecz mimo tego te ceny, jak np. ceny pszenicy, są o ponad 50% wyższe niż jeszcze przed 2 laty. Jeszcze niedawno w potocznym obiegu pojawiały się opinie, że przez wojnę, zresztą przed chwilą też to tutaj wybrzmiało w poprzedniej wypowiedzi, i przez unieruchomienie portów czarnomorskich transporty ukraińskiego zboża będą kierowane przez Polskę i do Polski, co spowoduje drastyczny spadek cen na rynku krajowym i tragedię producentów zbóż. Przed chwilą mówiła o tym moja poprzedniczka.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#PosełEwaSzymańska">Moje pytanie dotyczy tzw. zboża technicznego. Co oznacza ten termin? Jak rząd poradził sobie z tym, że importerzy unikali kontroli na granicy, pisząc, że są to zboża techniczne? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Kazimierz Gwiazdowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Na pewno sytuacja na polskiej wsi jest bardzo zła, ale nie tylko tam — sytuacja jest bardzo zła w Polsce, w Europie, na świecie. Na pewno jest to spowodowane wojną, jak również wcześniejszym COVID-em. Nie zawsze jest tak, że nadąża się z tym, żeby we wszystkich dziedzinach było dobrze. Na pewno w rolnictwie jest tak jak zawsze — raz jest górka, a raz jest dołek w niektórych działach produkcji.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Szanowni Państwo! Nie zostawiamy rolników samych sobie. Staraliśmy się wspomagać rolników w tym ciężkim czasie. Chodzi o dopłatę do nawozów w wysokości 3,9 mld zł, dopłatę do energii, dopłatę do węgla, obniżenie VAT-u na paliwa, nawozy, artykuły spożywcze. Kierujemy wiele środków na polską wieś — to programy socjalne, jak również inwestycje w poszczególnych gminach. Te inwestycje są szeroko realizowane.</u>
          <u xml:id="u-457.2" who="#PosełKazimierzGwiazdowski">Powiem troszeczkę o pomocy suszowej, bo pomoc suszowa była w 2018 r. i w 2019 r. ale była również w 2015 r. W 2018 r. i w 2019 r. dopłacaliśmy do hektara po 1 tys. zł. W sumie w ciągu tych 2 lat wypłacono 4,5 mld zł. A ile wypłacono w 2015 r.? Straty oszacowano na 1,6 mld zł, a wypłacono ponad 400 mln zł. To świadczy o tym, że wspomagamy polską wieś. Uważamy, że polska wieś zasługuje na szacunek i pomoc. Nasz rząd udziela polskiej wsi takiej pomocy — oczywiście w miarę możliwości, bo nie zawsze można pomóc w 100%. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-457.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Paweł Rychlik, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Aleksander Mrówczyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#PosełAleksanderMrówczyński">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym podziękować opozycji za informację bieżącą, za to pytanie. Przynajmniej możemy dzisiaj powiedzieć rolnikom, których z tej mównicy serdecznie pozdrawiam, pozdrawiam polską wieś, prawdę. Natomiast oczywiście wytykacie i wytykacie. Żeby chociaż w jednej wypowiedzi była pochwała. Chociaż w jednej.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Kurzawa: Nie ma za co.)</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#PosełAleksanderMrówczyński">Pewnie to prawo opozycji. My natomiast przedstawiamy to, co jest pewne. Zawsze mogłoby być lepiej. Ale popatrzcie, jak było źle, a jak jest teraz dobrze.</u>
          <u xml:id="u-459.3" who="#PosełAleksanderMrówczyński">Chciałbym poruszyć dwa aspekty, a w swojej nadrzędnej wypowiedzi stwierdzić, że zrównoważony rozwój dotarł do polskiej wsi, dotarł do sołectw, i temu nie zaprzeczycie.</u>
          <u xml:id="u-459.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-459.5" who="#PosełAleksanderMrówczyński">Dwa aspekty.</u>
          <u xml:id="u-459.6" who="#PosełAleksanderMrówczyński">Środki w Polskim Ładzie na tereny popegeerowskie — nie zliczę. Od groma tego było. Po pierwszej edycji osobiście premiera prosiłem, żeby były kolejne, bo zapotrzebowania są wielkie. Na kanalizację, na drogi, na świetlice wiejskie. Wymienię świetlicę wiejską w gminie Rzeczenica Gockowo. Chwalą ją, niedługo będzie otwarta.</u>
          <u xml:id="u-459.7" who="#PosełAleksanderMrówczyński">I druga kwestia — koła gospodyń wiejskich. Wiemy, że pierwsze powstawały pod koniec XIX w. Tak, to jest polska tradycja. Podam liczby. Lata 2018–2022. W 2018 r. mieliśmy ok. 5 tys. kół, z dofinansowaniem 16 mln zł. Dzisiaj mamy ok. 12 tys., z dofinansowaniem, szanowni państwo, ponad 60 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-459.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-459.9" who="#PosełAleksanderMrówczyński">Nie zaprzeczycie. Bardzo dziękuję polskiemu rządowi za taką dbałość o polską wieś. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-459.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Barbara Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">I w trybie sprostowania pan poseł Telus.</u>
          <u xml:id="u-460.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#PosełRobertTelus">Pani Marszałek! Bardzo dziękuję. Oczywiście chciałbym sprostować swoją wypowiedź, bo pan poseł nie zrozumiał widocznie tego, co mówiłem. Oczywiście jeżeli chodzi o polskie białko, to my jako Prawo i Sprawiedliwość najbardziej o to walczymy od samego początku, wiemy, że to jest bardzo ważne. A to wy zgłaszaliście — tak naprawdę, uderzcie się w piersi — poprawkę, żeby w paszach białko z soi było jeszcze o 5 lat dłużej, to wy chcieliście jeszcze dłużej. Tak że to jest rozdwojenie jaźni. Z jednej strony mówicie, że polskie białko, a z drugiej strony chcecie to przedłużyć.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#PosełRobertTelus">A tak naprawdę, jeżeli chodzi o PSL, to jeszcze przypomnijcie sobie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Miało być sprostowanie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#PosełRobertTelus">To jest sprostowanie.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#PosełRobertTelus">…że za waszych czasów wprowadzono embargo na jabłka — i tego wam sadownicy nie zapomną. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: A kto wprowadził zakaz?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Mirosława Maliszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#PosełMirosławMaliszewski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Patrząc do przodu, to niestety w wypowiedzi pana ministra nie usłyszeliśmy do tej pory ani jednej zapowiedzi programu pomocowego, który będzie skierowany do polskich rolników, który poprawi ich sytuację ekonomiczną, nawet w kwestii korytarzy importowych czy wstrzymania importu do Polski zboża z Ukrainy, które dzisiaj zalało polskie magazyny. Polscy rolnicy nie tylko nie mogą sprzedać np. kukurydzy. Spadają ceny także tych zbóż, które są w magazynach.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#PosełMirosławMaliszewski">Ja oczywiście mówiłem o formach pomocy, które były udzielone, tylko stwierdziłem, że te formy pomocy były absolutnie niewystarczające w odniesieniu do skali potrzeb polskiej wsi, polskich rolników, tych, którzy produkują i wytwarzają. Bo jak popatrzymy chociażby na wsparcie do nawozów, to warto policzyć — i my to policzyliśmy. Polscy rolnicy na szczęście umieją liczyć, bo oni każdego dnia muszą oglądać każdą złotówkę, która wpłynie na ich konto, i 2 zł, które muszą wydać z tego konta, a nie mają tej drugiej brakującej złotówki.</u>
          <u xml:id="u-465.2" who="#PosełMirosławMaliszewski">Rolnicy doskonale wiedzą, że rocznie zużywają ok. 2 mln t nawozów, i wiedzą, że te nawozy zdrożały o 300–400%. Wiedzą też doskonale, ile pieniędzy z tych drożejących nawozów tak naprawdę trafiło do budżetu państwa w formie różnych podatków, i wiedzą też, ile z tego otrzymali. Więc mniej więcej to wygląda tak, że zabrali 100 zł, oddali 20 zł i każą się cieszyć polskim rolnikom, ile to wspaniałego wsparcia dostali, jeszcze nikt takiego nie udzielił. Już się rolnicy na to nie łapią. Rolnicy dobrze wiedzą, że to jest metoda, która prowadzi donikąd, i nie pomoże nawet tępa propaganda w niektórych mediach, która mówi, że powinniśmy się z tego cieszyć. Nie da się komuś zabrać 100 zł, oddać 20 zł i powiedzieć, że mu się poprawiło sytuację ekonomiczną.</u>
          <u xml:id="u-465.3" who="#PosełMirosławMaliszewski">Bardzo podobnie jest z paliwem rolniczym. Rolnicy zużywają ok. 1800 tys. t paliwa rolniczego rocznie, tj. średnio ok. 120 l na 1 ha. Dostali niewielki zwrot podatku akcyzowego, czy wzrostu podatku akcyzowego, a zapłacili ogromne kwoty na rzecz budżetu państwa z tytułu paliwa i podatków, które są w tym zawarte.</u>
          <u xml:id="u-465.4" who="#PosełMirosławMaliszewski">I tu nie ma co zganiać na Unię Europejską, nie ma co zganiać na Ukrainę, nie ma co zganiać na Rosję i na Putina, bo akurat te dwie dziedziny, jak produkcja nawozów i produkcja paliw, należą do państwowych koncernów, które nie mają dzisiaj żadnej konkurencji. Nie mają konkurencji ani na Wschodzie, ani na Zachodzie i swobodnie dysponują poziomem cen. Warto też zwrócić uwagę, że gaz już staniał, a co stało się z nawozami w ostatnim czasie? Zdrożały. Ropa naftowa na rynkach światowych staniała, a co z paliwem? Cena stoi w tym samym miejscu.</u>
          <u xml:id="u-465.5" who="#PosełMirosławMaliszewski">I bardzo podobnie jest w innych dziedzinach, na które rząd powinien mieć wpływ, a nie ma. Minister rolnictwa coś próbuje, jakąś kwotę wysupłał, dał polskim rolnikom, a drugi minister finansów czy minister aktywów państwowych zabrał tym rolnikom pięć razy tyle. To jest taka metoda, która waszym zdaniem jest skuteczna w walce o polską wieś, i jeszcze macie odwagę mówić, że polska wieś na tym skorzystała, rolnicy powinni być zadowoleni, a rząd PiS-u naprawia błędy, które były w poprzednich latach.</u>
          <u xml:id="u-465.6" who="#PosełMirosławMaliszewski">Wracając do cen paliwa, do cen nawozów, do cen gazu, do cen energii elektrycznej — polscy rolnicy już się nie dadzą nabrać. Pamiętają, ile płacili w poprzednich okresach rozliczeniowych. Doskonale wiedzą, ile ich kosztowała tona saletry, wiedzą, ile płacili za litr paliwa rolniczego, wiedzą też, ile uzyskiwali za swoje produkty. Umieją liczyć i widzą, że dzisiaj to jest cztery, pięć razy więcej, 80% więcej. I nie ma co się zasłaniać Putinem i uzależnieniem od niego, bo gdybyśmy wówczas zrobili inaczej, to polskie rolnictwo by wtedy upadło. A tak to w tym okresie miało tańsze nawozy, miało tańszą energię, mogło trwać i konkurować.</u>
          <u xml:id="u-465.7" who="#PosełMirosławMaliszewski">Jeśli chodzi o emerytury rolnicze, to tu się absolutnie zgadzam, bo dzisiaj emerytury rolnicze, chociaż mnie tego nie uczono, stanowią jedno z większych źródeł zaopatrzenia finansowego polskiej rodziny na wsi. Dzisiaj bardzo często tak się zdarza — w moim regionie tak jest — że rolnik czeka na emeryturę, którą przyniesie listonosz, po to, żeby zapłacić za nawozy, za środki ochrony roślin. Jak nie wierzycie, to jedźcie na wieś i się zapytajcie. Tak dzisiaj jest. Spłata faktur w hurtowniach środków ochrony roślin jest skorelowana z wypłatą emerytur rolniczych. Rolnicy powinni zarabiać na sprzedaży swoich płodów rolnych, a nie na emeryturze dziadka i babci, których jeśli mają w domu, to jest dobrze, a jak nie mają, to są problemy finansowe.</u>
          <u xml:id="u-465.8" who="#PosełMirosławMaliszewski">Co do wieku emerytalnego to jeszcze nigdy w historii polscy emeryci tak ciężko nie pracowali na polskiej wsi. Mimo że są na emeryturze. W tym roku, gdyby nie emeryci — czy w tym sezonie, który minął — gdyby nie emeryci rolni, nie zebrałoby się ani jabłek, ani truskawek, ani porzeczek, ani innych gatunków. Emeryci rolni, w tym kobiety, wsiadali na ciągniki, jeździli, bo nie miał kto tego zrobić.</u>
          <u xml:id="u-465.9" who="#PosełMirosławMaliszewski">Jeżeli chodzi o korytarze, to nie wstydźcie się tego naszego pomysłu. Wdrożcie go w życie. Nawet komisarz unijny już o nim mówi. Zboże transportowane via Polska do innych krajów powinno być objęte systemem kaucyjnym. To jest możliwe prawnie, tylko wstydzicie się to zrobić, bo to jest nasz pomysł i nasz projekt. Gdybyśmy to już…</u>
          <u xml:id="u-465.10" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-465.11" who="#PosełMirosławMaliszewski">Unia to ma, więc niech to wprowadzi. Wystąpcie o to.</u>
          <u xml:id="u-465.12" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: 30 stycznia minister będzie rozmawiać.)</u>
          <u xml:id="u-465.13" who="#PosełMirosławMaliszewski">30 stycznia minister zamierza rozmawiać o rzekomej renegocjacji umowy o wolnym handlu z Ukrainą. Tak, tylko szkoda, że rok temu o tej porze, czyli wtedy kiedy była podpisywana umowa, minister rolnictwa nie przedstawił polskiego stanowiska i nie powiedział, że to będzie dla nas niekorzystne.</u>
          <u xml:id="u-465.14" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Ale jeszcze rok temu nie było wojny, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-465.15" who="#PosełMirosławMaliszewski">Szkoda, że w 2016 r., kiedy była negocjowana umowa o wolnym handlu, Polska nie zajęła negatywnego stanowiska i od 2016 r. do 2022 r. wjeżdżały tanie zboża z Ukrainy, wjeżdżały mrożonki, wjeżdżał sok jabłkowy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#PosełMirosławMaliszewski">…i wjeżdżał szereg innych produktów.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Ale o embargo jeszcze powiedz.)</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#PosełMirosławMaliszewski">A embargo nie wprowadził rząd w Polce, tylko embargo wprowadził rząd Władimira Putina. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-467.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana Ryszarda Bartosika.</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-468.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę panów posłów o spokój na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tak na początek: panie pośle, za korzystnymi rozwiązaniami dla Ukrainy głosowali również posłowie Polskiego Stronnictwa Ludowego i Europejskiej Partii Ludowej, i dobrze. Dobrze, że takie rozwiązania zostały wprowadzone również waszymi głosami. Nie wstydźcie się dzisiaj tego, bo to są rozwiązania pożyteczne dla Ukrainy. Powinniśmy ją przybliżać do europejskiej rodziny.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowni Państwo! Ta debata dotyczyła bieżącej sytuacji na wsi, głównie cen płodów rolnych, zboża, trzody chlewnej. Można tutaj manipulować i podawać różne dane. Ja mogę powiedzieć, że za waszych czasów przez bardzo długi okres mleko było po 0,7–0,9 zł, taki był stan. Żyto było po 25 zł za 100 kg, a pszenica — po 50 zł. Takie były ceny. Dziś pszenica kosztuje 1200 zł, a mleko — 2,7 zł. To prawda, że koszty produkcji rolnej wzrosły, ale wzrosły też ceny. Za waszych czasów pomoc dotycząca ubezpieczeń rolnych, suszy kształtowała się w milionach, a my przez kolejne lata wypłacamy rolnikom miliardy. Taka jest różnica pomiędzy jednymi a drugimi rządami.</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowni Państwo! Nie jest prawdą, że ukraińskie zboże zalewa polskie magazyny, tak jak i nie jest prawdą, że na polskich ulicach są jakieś wielkie protesty rolnicze, bo nikt tego nie widzi. Wielokrotnie tutaj mówiliście o „Solidarności” rolniczej. My z „Solidarnością” rolniczą rozmawiamy każdego dnia i na pewno się porozumiemy. Że sytuacja jest trudna, to wiemy, że „Solidarność” rolnicza broni rolników, to jest naturalna rola związku, ale my staramy się i z „Solidarnością” rolniczą, i z innymi związkami szukać rozwiązań w dialogu.</u>
          <u xml:id="u-469.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowni Państwo! Na poszczególne pytania nie jestem w stanie w tym krótkim czasie odpowiedzieć. Postaram się odpowiedzieć zbiorczo, choć do niektórych pytań się odniosę.</u>
          <u xml:id="u-469.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Pan poseł Krzysztof Paszyk mówił o wyroku sądowym. Ten wyrok sądowy przewidział, jakie wynegocjujemy środki z Unii Europejskiej. Ten wyrok był z lat poprzednich. Pan mówi, że wyrok sądowy mówił o tym, że wynegocjowaliście więcej — wtedy zapadł wyrok, w 2019 r. czy którymś — a my mniej, chociaż sąd nie miał jeszcze wiedzy, jaką kwotę wynegocjujemy. To jest bardzo ciekawe.</u>
          <u xml:id="u-469.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Jeżeli chodzi o trzodę chlewną, to padło tutaj z ust jednej z pań posłanek stwierdzenie, że jest 100 ognisk ASF. Ognisk jest kilkanaście, w związku z czym chciałem to sprostować. Pogłowie trzody chlewnej zmniejszało się za waszych czasów, i to niestety nie z powodu ASF-u. Za naszych czasów to pogłowie również się zmniejsza, ale panuje choroba, z którą walczymy i dobrze sobie z nią radzimy. Są i będą kierowane programy na wieś, do rolników na bieżącą produkcję, na odtworzenie. Mówiłem już o tym w swojej pierwszej wypowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-469.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Jeżeli chodzi o zabezpieczenie socjalne, społeczne na wsi, to przecież też jest ogromny postęp. Najniższa emerytura rolnicza za chwilkę będzie wynosiła prawie 1800 zł.</u>
          <u xml:id="u-469.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Chyba brutto.)</u>
          <u xml:id="u-469.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Do tego jest trzynasta emerytura, jest czternasta emerytura. Do tego płyną środki ze wszystkich programów społecznych, od 500+ poprzez 300+ po inne. Za waszych czasów one nie płynęły, bo była zasada przeliczania hektarów przeliczeniowych i rolnik za każdym razem miał za duży dochód. Z takich powodów np. dzieci uczące się w szkołach czy studiujące nie mogły uzyskać stypendium. Ktoś miał 5 ha czy 7 ha przeliczeniowych i nie mógł z tych środków skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-469.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Warto też powiedzieć o wsparciu dla organizacji rolniczych, takich jak koła gospodyń wiejskich. Tych organizacji są tysiące. Przeznaczamy na to miliony złotych i w roku bieżącym te kwoty będą wzrastały. To jest dobry program, który przysłuży się integracji środowisk wiejskich, ale służy on również samorządom — również PSL-owskim — bo koła gospodyń wiejskich współpracują ze wszystkimi.</u>
          <u xml:id="u-469.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Chcę też wspomnieć o ogromnym wsparciu dla ochotniczych straży pożarnych. Niespotykana dotychczas ilość sprzętu i środków finansowych trafia do tych instytucji.</u>
          <u xml:id="u-469.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowni Państwo! Jeśli chodzi o zboże i działania na poziomie europejskim, to wicepremier Henryk Kowalczyk w ostatnich dniach podczas targów rolnych w Berlinie spotykał się ze wszystkimi ministrami rolnictwa z państw graniczących z Ukrainą, czyli z państw, których ta wojna bezpośrednio dotyka. Wypracowane jest wspólne stanowisko. Na wniosek naszego kraju, naszego ministra rolnictwa pana premiera Henryka Kowalczyka taki punkt będzie omawiany na spotkaniu Rady Unii Europejskiej, które odbędzie się 30 stycznia. Będzie na ten temat dyskusja. Sytuacja jest bardzo trudna i delikatna, bo przecież z jednej strony chcemy i powinniśmy pomagać Ukrainie i to robimy, a z drugiej strony ma to wpływ na nasze rolnictwo. W związku z tym trzeba szukać rozwiązań. Nie będzie to łatwe, ale dyskutujemy na ten temat, ponieważ sami jako kraj nie możemy wprowadzić żadnych blokad, jeśli chodzi o przywileje dla Ukrainy. Przypominam, że jesteśmy w strukturach Unii Europejskiej, możemy na ten temat dyskutować, a tym bardziej podejmować decyzje na poziomie unijnym. Tak też robimy.</u>
          <u xml:id="u-469.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Były też pytania dotyczące środków ochrony roślin. Padło tutaj stwierdzenie, ma być nakaz zmniejszenia poziomu użycia środków ochrony roślin o 50%. To jest całkowita nieprawda. Oczywiście takie projekty się pojawiały, ale nie podjęto żadnych decyzji. Myśmy stanęli na czele koalicji państw. Na nasz wniosek na spotkaniu Rady Unii Europejskiej ta sprawa została poruszona i w związku z tym temat jest odłożony. W tej chwili jest z nami 18 państw Unii Europejskiej. Sprawa wygląda tak, że przez Komisję Europejską prowadzone są analizy dotyczące tego, jaki wpływ na produkcję rolną może to mieć w przyszłości. W praktyce oznacza to odłożenie w czasie tak drastycznego, niedobrego dla rolnictwa europejskiego i polskiego projektu. Chciałbym to zdementować.</u>
          <u xml:id="u-469.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowni Państwo! Chciałbym też odnieść się do kwestii związanych z przetargami na dzierżawy. Jeżeli rośnie cena za kwintal zboża, to ma to bezpośredni wpływ na wysokość dzierżawy. Niestety tak jest. Jeśli zboże drożeje, to to się przekłada. Zresztą przy okazji chcę powiedzieć, że polska wieś, polscy rolnicy to nie tylko producenci zboża, lecz także hodowcy. Państwo o tym nie mówią, ale doskonale zdają sobie państwo sprawę z tego, że bardzo wysoka cena zboża ma wpływ na opłacalność produkcji np. producentów mleka czy hodowców bydła bądź trzody chlewnej.</u>
          <u xml:id="u-469.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Na koniec chciałbym powiedzieć, że widocznie nie jest tak źle, skoro eksport polskich towarów rolnych systematycznie rośnie. W roku 2022 była to rekordowa suma 40 mld euro. Tak wysokiego eksportu nigdy nie było.</u>
          <u xml:id="u-469.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowni Państwo! Na pytania szczegółowe postaram się odpowiedzieć państwu na piśmie. Dziękuję tym wszystkim, którzy troszczą się o polskie rolnictwo tak jak rząd Prawa i Sprawiedliwości. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-469.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Wypowiedź ta kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Jedną ze znaczących form pomocy rolnikom ze strony rządu jest dopłata do paliwa rolniczego. W celu obniżenia kosztów produkcji rolnej i poprawy konkurencyjności gospodarstw rolnych Rada Ministrów, rozporządzeniem z dnia 20 grudnia 2022 r. w sprawie stawki zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej na litr oleju w 2023 r., ustaliła stawkę zwrotu podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej w 2023 r. w wysokości 1,20 zł na 1 l oleju. W 2023 r. w przyjętej przez Sejm ustawie budżetowej na dopłaty do paliwa rolniczego została zaplanowana kwota 1,34 mld zł. Z tego wynika, że pomoc państwa w tym zakresie jest znacząca. Aktualnie trwają prace nad przedłożeniem Radzie Ministrów projektu ustawy o zmianie ustawy z dnia 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej, w którym zaproponowano wprowadzenie limitu zwrotu części podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2932).</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Ponieważ nie ma jeszcze pani minister, ogłaszam 10 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-472.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 13 do godz. 17 min 15)</u>
          <u xml:id="u-472.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-472.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę minister rodziny i polityki społecznej panią Marlenę Maląg.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 2932.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Ma on na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień dwóch dyrektyw. Są to dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej oraz dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylająca dyrektywę Rady 2010/18/UE.</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Dyrektywy te mają na celu osiągnięcie równości kobiet i mężczyzn pod względem szans na rynku pracy i traktowania w miejscu pracy poprzez ułatwianie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunami godzenia życia zawodowego z życiem rodzinnym oraz poprawę warunków pracy dzięki zapewnieniu bardziej przejrzystych i przewidywalnych warunków zatrudnienia. To równocześnie wpisuje się w naszą politykę, głównie politykę wsparcia rodzin.</u>
          <u xml:id="u-473.3" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przejdę teraz do zaprezentowania kluczowych zmian zawartych w projekcie ustawy.</u>
          <u xml:id="u-473.4" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Jedną z najważniejszych zmian wprowadzanych do Kodeksu pracy jest prawo do indywidualnego urlopu rodzicielskiego dla pracownic i pracowników. Łączny wymiar tego urlopu dla obojga rodziców będzie wynosił 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie albo 43 tygodnie w przypadku porodu mnogiego. Natomiast w celu uwzględnienia szczególnych potrzeb rodziców zwłaszcza dzieci z programu „Za życiem” łączny wymiar urlopu dla obojga rodziców będzie wydłużony o 24 tygodnie, a więc będzie wynosił w sumie 65 tygodni lub 67 tygodni w przypadku urodzenia bliźniąt. Jednocześnie w ramach ww. urlopu rodzicielskiego wprowadzona zostanie nieprzenoszalna część tego urlopu w wymiarze 9 tygodni dla każdego z rodziców. Oznacza to możliwość skorzystania przez każdego z rodziców z maksymalnie 32–34 tygodni tego urlopu, tak jak jest to obecnie, a w przypadku rodziców i dzieci ciężko chorych — 56–58 tygodni.</u>
          <u xml:id="u-473.5" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Kolejna zmiana. Prawo do urlopu rodzicielskiego zostanie uniezależnione od pozostawania matki dziecka w zatrudnieniu czy też ubezpieczeniu w dniu porodu. Oznacza to, że ojciec dziecka będzie mógł skorzystać z urlopu rodzicielskiego, mimo że matka dziecka w dniu porodu nie pozostawała w stosunku pracy. Jest to kolejne prorodzinne rozwiązanie, które wprowadzamy w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-473.6" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Projekt ustawy zawarty w druku sejmowym nr 2932 wprowadza także urlop opiekuńczy w celu zapewnienia opieki osobistej lub wsparcia osób najbliższych, krewnych, prowadzących wspólne gospodarstwo domowe. Urlop ten będzie w wymiarze 5 dni w ciągu roku kalendarzowego bez prawa do wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-473.7" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Wprowadzone zostanie również zwolnienie od pracy z powodu tzw. siły wyższej. W pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą czy wypadkiem pracownik będzie mógł skorzystać z 2 dni lub 16 godzin w ciągu całego roku kalendarzowego z zachowaniem połowy prawa do wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-473.8" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Kolejnym bardzo istotnym rozwiązaniem, które wprowadzamy w tej ustawie, jest umożliwienie szerszego stosowania elastycznej organizacji pracy. Jest to bardzo ważne, to zresztą podnosiliśmy wielokrotnie przy prezentacji strategii demograficznej. To wyjątkowo prorodzinne rozwiązanie pozwala na ruchomy czas pracy, indywidualny rozkład czasu pracy, weekendowy system czasu pracy, skrócony tydzień pracy czy przerywany czas pracy jako te elastyczne formy zatrudnienia. Wprowadzamy taki przepis, który umożliwia rodzicom opiekującym się dziećmi do 8. roku życia, aby wniosek, który zostanie złożony, o taką elastyczną formę czasu pracy był dla pracodawcy wnioskiem wiążącym. Czyli tutaj też jest bardzo mocne łączenie i wychodzenie naprzeciw rozwiązaniom prorodzinnym.</u>
          <u xml:id="u-473.9" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Wprowadzamy również zmiany w urlopie ojcowskim. Do tej pory można go było wykorzystać do 24. miesiąca życia dziecka, teraz ten okres skracamy do 12. miesiąca życia dziecka. Celem tego urlopu jest bowiem stworzenie więzi rodzinnych dziecka z rodzicami. Zależy nam, aby przede wszystkim właśnie w tym pierwszym okresie, pierwszym roku wychowywania dziecka również ojciec dziecka wykorzystał ten urlop.</u>
          <u xml:id="u-473.10" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Kolejną istotną zmianą jest wprowadzenie zakazu prowadzenia wszelkich przygotowań do zwolnienia pracowników, jak również wypowiedzenia i rozwiązania stosunku pracy w okresie ciąży, urlopu macierzyńskiego. Chodzi tu też o zabezpieczenie dla kobiety, która jest w ciąży lub jest po urodzeniu dziecka, jeżeli chodzi o organizację czasu pracy. Przesuwamy z 4. roku na 8. rok życia wiek dziecka, do ukończenia którego pracodawca może polecić pracownikowi, który jest rodzicem, pracę w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, zatrudniać w systemie przerywanego czasu pracy oraz delegować poza miejsce pracy tylko za jego zgodą.</u>
          <u xml:id="u-473.11" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kolejną kluczową zmianą, którą wprowadzamy do Kodeksu pracy, jest rozszerzenie zakresu informacji o warunkach zatrudnienia pracownika, przede wszystkim o dodatkowych elementach, np. o szkoleniach zapewnianych przez pracodawcę, o długości płatnego urlopu przysługującego pracownikowi.</u>
          <u xml:id="u-473.12" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Z kolei w zakresie umowy o pracę na okres próbny projektowane zmiany mają na celu zapewnić, że okres próbny będzie współmierny do przewidywanego czasu trwania umowy o pracę na czas określony i do rodzaju wykonywanej pracy. I wprowadzamy tutaj następujące zmiany. Jeżeli okres próbny będzie 1-miesięczny, to w tym przypadku umowę o pracę na czas określony będzie można zawrzeć na okres krótszy niż 6 miesięcy. Przy 2-miesięcznym okresie próbnym umowa na czas nieokreślony będzie musiała być zawarta na co najmniej 6 miesięcy…</u>
          <u xml:id="u-473.13" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Na określony.)</u>
          <u xml:id="u-473.14" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Określony.</u>
          <u xml:id="u-473.15" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">…ale nie więcej niż 12 miesięcy. Jest to kolejna zmiana, która przede wszystkim realizuje politykę prorodzinną w miejscu pracy.</u>
          <u xml:id="u-473.16" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Ponadto do Kodeksu pracy zostanie wprowadzona regulacja, która zapewnia pracownikom prawo do równoległego zatrudnienia. Zostanie wprowadzony zakaz zabraniania pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą, a także w stosunku prawnym będącym podstawą świadczenia pracy innym niż stosunek pracy oraz zakaz poddawania pracownika niekorzystnemu traktowaniu z tego też tytułu.</u>
          <u xml:id="u-473.17" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Dodatkowo pracownikowi, który wykonywał pracę od co najmniej 6 miesięcy, zostanie zapewnione prawo do wystąpienia o zmianę rodzaju umowy o pracę, np. z umowy na czas określony na umowę na czas nieokreślony. Pracodawca będzie zobowiązany do udzielenia odpowiedzi na ten wniosek pracownika w ciągu miesiąca. To jest też zmiana, która ma stabilizować umowy o pracę.</u>
          <u xml:id="u-473.18" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Istotną zmianą wprowadzoną do Kodeksu pracy jest również przyznanie pracownikowi prawa do nieodpłatnego i wliczanego do czasu pracy szkolenia niezbędnego do wykonywania określonego rodzaju pracy na określonym stanowisku. I prawo to będzie przede wszystkim przysługiwało pracownikom w przypadku szkoleń, które są zapisane w układach zbiorowych pracy, w porozumieniach, w regulaminie czy też w przepisach prawa pracy lub też w umowie o pracę. Szkolenia takie będą się odbywały na koszt pracodawcy i w miarę możliwości w godzinach pracy. Jednakże jeżeli szkolenie będzie odbywało się poza godzinami pracy, ten czas będzie wliczany do czasu pracy.</u>
          <u xml:id="u-473.19" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Te zmiany, mające przede wszystkim na celu wprowadzenie dyrektyw, jednoznacznie przyczynią się do umożliwienia łączenia pracy zawodowej z życiem rodzinnym, do tego, aby sytuacja na rynku pracy, sytuacja polskich rodzin była coraz lepsza.</u>
          <u xml:id="u-473.20" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Proponujemy, aby projekt tej ustawy wszedł w życie 21 dni od dnia ogłoszenia. Bardzo proszę wysoką radę o to…</u>
          <u xml:id="u-473.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Wysoki Sejm.)</u>
          <u xml:id="u-473.22" who="#MinisterRodzinyiPolitykiSpołecznejMarlenaMaląg">Bardzo proszę Wysoki Sejm, Wysoką Izbę o to, abyśmy przeanalizowali tę ustawę i dla dobra polskich rodzin wdrożyli te rozwiązania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-473.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Adam Śnieżek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-474.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#PosełAdamŚnieżek">Pani Marszałek! Pani Minister! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2932, ma na celu wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień dwóch dyrektyw Unii Europejskiej z dnia 20 czerwca 2019 r. Implementacja dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1152 w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej polega na wprowadzeniu do Kodeksu pracy zmian rozszerzających prawa pracowników do pełniejszej i uaktualnionej informacji o warunkach zatrudnienia oraz m.in. ustalających, że okres próbny będzie współmierny do przewidywanego czasu trwania umowy o pracę, a także zapewniających prawo pracownika do równoległego zatrudnienia u innego pracodawcy oraz przyznających pracownikom prawo do nieodpłatnego szkolenia niezbędnego do wykonywania określonego rodzaju pracy.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#PosełAdamŚnieżek">Wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2019/1158 w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów wprowadza do Kodeksu pracy m.in. przepisy wydłużające urlop rodzicielski do 41 tygodni, ustalające urlop opiekuńczy w wymiarze 5 dni w roku kalendarzowym, podwyższające zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego do poziomu 70% podstawy wymiaru zasiłku, umożliwiające szersze stosowanie elastycznej organizacji i rozkładu czasu pracy. Projekt ustawy przewiduje także zmiany w Kodeksie pracy niewynikające z dyrektyw, a zwiększające ochronę i uprawnienia pracowników.</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#PosełAdamŚnieżek">Wejście w życie proponowanych zmian spowoduje poprawę przewidywalności i stabilności zatrudnienia, warunków pracy oraz możliwości łączenia pracy i wychowywania dzieci lub opieki nad chorymi członkami rodziny, a także wzmocnienie ochrony pracowników przed nierównym traktowaniem. Uelastycznienie form pracy będzie sprzyjać zwiększeniu zatrudnienia kobiet oraz osób łączących życie rodzinne z pracą zawodową.</u>
          <u xml:id="u-475.3" who="#PosełAdamŚnieżek">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera omawiany projekt ustawy i opowiada się za skierowaniem go do prac w komisji. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-475.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Aleksandra Gajewska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#PosełAleksandraGajewska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Historia prac nad wdrożeniem dyrektywy work-life balance to jest właściwie odzwierciedlenie państwa faktycznego stosunku zarówno do legislacji, jak i do polityki prorodzinnej. Jak trzeba wyjść z czekami na konferencję prasową, to działacie państwo błyskawicznie. Jeśli zaś trzeba wprowadzić jakiekolwiek systemowe zmiany, wcale wam niespieszno. Termin na wdrożenie dyrektywy work-life balance upłynął w sierpniu ub.r. Pytaliśmy państwa o postępy w pracach. Mieliście 3 lata. Czas płynął, pracodawcy nie wiedzieli, na czym stoją, a pracownicy, rodzice nie uzyskiwali należnych praw. Na waszej opieszałości straciło blisko 95 tys. polskich rodzin, i o tym pani minister nie opowiada. A ja historie tych rodzin opowiem.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#PosełAleksandraGajewska">Jest historia pani Anny i pana Karola. Ich córka Dorotka urodziła się w styczniu ub.r. Rodzice planowali, że zgodnie z zapisami dyrektywy pan Karol przejmie opiekę nad córką po zakończeniu urlopu pani Ani, ale przez wasze opóźnienie państwo Anna i Karol nie będą uprawnieni do skorzystania z wydłużonego urlopu. Tymczasem Dorotka nie ma zapewnionego miejsca w przedszkolu, a rodziców po prostu nie stać na nianię, bo, przypomnę, że dopłatę do niań zmniejszyliście państwo również o 50%.</u>
          <u xml:id="u-477.3" who="#PosełAleksandraGajewska">Inna historia, historia małego Mikołaja, który również przyszedł na świat w styczniu 2022 r. Urodził się z rozszczepem wargi. Potem okazało się, że dziecko ma również niedosłuch. Od początku potrzebował codziennej rehabilitacji i właściwie niekończących się wizyt u specjalistów. Jego mama, pani Karolina bardzo cieszyła się, że na mocy dyrektywy będzie mogła zostać z synem w domu i zapewnić mu zarówno odpowiednie zabiegi, jak i potrzebne konsultacje lekarskie, ale państwo nie wprowadziliście tych zmian w terminie. Pani Karolina nie mogła pozwolić sobie na urlop wychowawczy i dziecko musiało pójść do żłobka. Dzisiaj rehabilitacja po powrocie dziecka ze żłobka ze względu na ogólne zmęczenie tego małego człowieka jest po prostu niezwykle trudna. Tych historii jest wiele, o wiele, wiele więcej. I opowiedziały mi je m.in. przedstawicielki Fundacji Share the Care.</u>
          <u xml:id="u-477.4" who="#PosełAleksandraGajewska">Ci ludzie to są ofiary waszej nieudolności, opieszałości, ale też ogólnej arogancji. Cieszymy się, że w końcu zdecydowaliście się nad tymi zmianami pracować i będziemy mogli wspólnie przyznać rodzicom należne im prawa, ale tę ustawę najpierw trzeba poprawić. Bo dzisiaj w przekazach medialnych państwo opowiadacie, że to rząd przyznaje rodzicom dodatkowe uprawnienia. Nie, nie rząd. To Unia Europejska, państwo wprowadzacie rozwiązania unijne. Rząd to akurat przez pół roku te przywileje polskim rodzinom blokował, pani minister, blokował możliwość spędzenia z dzieckiem tych pierwszych, jakże ważnych chwil. Jestem matką, wiem, jak ważne są to momenty. Potem znowu wyjdziecie państwo na konferencję i powiecie, że rodzina jest dla was najważniejsza. Tylko ja się pytam, która rodzina. Może ta wasza, w spółkach Skarbu Państwa? Bo ta zwykła, polska najwyraźniej aż tak bardzo was nie interesuje.</u>
          <u xml:id="u-477.5" who="#PosełAleksandraGajewska">I my do tej ustawy będziemy zgłaszać poprawki. Najważniejszą z nich jest tzw. bonus dla rodziny. Chcemy wyrównania zasiłku do 100% podstawy ojcu i matce w przypadku wykorzystania przez oboje 9 tygodni nieprzenaszalnego urlopu rodzicielskiego za okres tych 9 tygodni. I zaproponujemy również rekompensatę dla rodziców, którzy przez waszą nieudolność już zostali pokrzywdzeni. To właśnie wsłuchując się w ich apele, postulujemy przyznanie rodzicom, którzy w dniu 2 sierpnia 2022 r. przebywali na urlopie rodzicielskim, prawa do skorzystania z dodatkowego, 9-tygodniowego urlopu rodzicielskiego.</u>
          <u xml:id="u-477.6" who="#PosełAleksandraGajewska">Ale wróćmy do stawki odpłatności urlopu rodzicielskiego dla ojców i matek. Niższa stawka w wysokości 70%, którą chcecie przyznać ojcom, jest wprost niezgodna z duchem dyrektywy, która w art. 8 mówi: W odniesieniu do urlopu rodzicielskiego takie wynagrodzenie lub świadczenie musi zostać ustalone w taki sposób, aby ułatwić korzystanie z urlopu rodzicielskiego przez oboje rodziców. I nowe unijne prawo w sposób oczywisty wspiera rodziców, wydłużając urlopy rodzicielskie, wprowadzając dodatkowy wymiar dni wolnych, ale także elastyczność zawierania i przedłużania umów. I będziemy popierać zapisy tej dyrektywy. Ale powinniśmy zrównać prawo matek i ojców, promując partnerstwo w wychowaniu dzieci i ułatwiając rodzinom codzienne funkcjonowanie oraz łączenie obowiązków zawodowych z życiem osobistym. Zrozumcie państwo w końcu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#PosełAleksandraGajewska">…że ojcowie naprawdę chcą być ze swoimi dziećmi od pierwszych chwil ich życia, że wychodzimy z patriarchalnych stereotypów i konserwatywnych ról społecznych. Rodzice chcą się dzielić obowiązkami, ale zderzają się z czynnikami ekonomicznymi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#PosełAleksandraGajewska">Nie mają mieszkań, mierzą się z coraz wyższymi ratami kredytu i rachunkami. I kiedy dzisiaj, na mocy waszych zapisów, mają zrezygnować z aż 30% wynagrodzenia ojca, które jest zazwyczaj wyższe niż wynagrodzenie matki, niestety, po prostu są zmuszeni…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#PosełAleksandraGajewska">…z tych praw rezygnować.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#PosełAleksandraGajewska">Apeluję do wszystkich klubów, abyśmy się nad tym pochylili i pozwolili polskim rodzinom być po prostu dłużej razem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Magdalena Biejat, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#PosełMagdalenaBiejat">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#PosełMagdalenaBiejat">Szanowni Państwo! Chwalicie się zmianami w Kodeksie pracy, ale czy na pewno jest się czym chwalić? Te potrzebne zmiany, wyczekiwane przez rodziców, przez ojców, przez pracowników, tak naprawdę wymusza na was Unia Europejska. Gdyby to zależało od państwa, to prawdopodobnie nigdy byśmy się za waszej kadencji ich nie doczekali.</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#PosełMagdalenaBiejat">Dzisiaj, pod koniec stycznia 2023 r., zaczynamy pracę nad ustawą, która powinna wchodzić w życie pół roku temu. Chciałabym zapytać: Co się stało? Jak to jest możliwe, że nie znaleźli państwo wcześniej czasu na wdrożenie do polskiego kodeksu absolutnego minimum praw pracowniczych, którego wymaga od nas Unia Europejska, praw, z których już korzystają w znacznie większym wymiarze liczni obywatele Unii Europejskiej?</u>
          <u xml:id="u-485.3" who="#PosełMagdalenaBiejat">Drugie pytanie. Dlaczego ignorujecie dwie propozycje ustaw czekających na lepsze czasy w komisjach? Obie są zgodne z wymogami dyrektywy. Pierwsza powstała z inicjatywy Adriana Zandberga i dotyczy algorytmów regulujących pracę w takich firmach jak np. Amazon. Dzisiaj pracownicy tych algorytmów nie znają, mimo że mają one ogromny wpływ na ich życie. Na podstawie decyzji sztucznej inteligencji mogą stracić część pensji czy nawet stracić pracę. Ich warunki pracy są nieprzewidywalne i nieprzejrzyste. Dokładnie odwrotnie niż obiecuje to europejska dyrektywa, którą Polska zobowiązała się wdrożyć. Ustawa utknęła w komisji. Druga ustawa, która również realizuje dyrektywę, powstała z inicjatywy Macieja Koniecznego z Razem i Agnieszki Dziemianowicz-Bąk z Nowej Lewicy i mówi o skutecznej ochronie działaczy związkowych przed zwolnieniem. Dokładnie o tym samym mówi art. 17 dyrektywy. W projekcie rządowym ta kwestia w ogóle nie została poruszona. Mimo to ustawa również utknęła w komisji i dzisiaj nad nią nie procedujemy. Może po prostu państwo nie kontrolujecie procesów legislacyjnych, które się dzieją w tej Izbie. Ale w takim razie zwracam państwa uwagę na ten błąd i zapewniam, że jest jeszcze czas, żeby go naprawić.</u>
          <u xml:id="u-485.4" who="#PosełMagdalenaBiejat">Mamy również szereg nowych propozycji, poprawek do rządowego projektu. Chcemy zachęcić państwa do wykorzystania tej okazji i do stworzenia Kodeksu pracy, który naprawdę odpowiada na wymogi rynku pracy w XXI w., a nie tylko idzie po linii najmniejszego oporu. Jest ich trochę i nie będę miała czasu, żeby o wszystkich tutaj powiedzieć. Jedna z najważniejszych z nich to prawo do odłączenia się. Nie można bowiem mówić o work-life balance, o równowadze między pracą a życiem rodzinnym, w sytuacji gdy te dwie płaszczyzny nie są wyraźnie rozgraniczone. Przy popularności pracy zdalnej oraz coraz większym znaczeniu narzędzi elektronicznych nie ma mowy o odpoczynku, o czasie poświęconym rodzinie, jeśli nie możemy odłożyć telefonu w tej pracy. Brak tych regulacji i oczekiwanie pracodawców, że pracownicy będą pod telefonem przez 24 godziny na dobę, obniża jakość życia tysięcy rodzin w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-485.5" who="#PosełMagdalenaBiejat">Dotychczasowe podejście Prawa i Sprawiedliwości do implementacji tych dyrektyw pokazuje, jak lekceważący i obojętny stosunek ma rząd do codziennych, życiowych spraw Polaków, do praw pracowniczych i praw rodzin. Mam głęboką nadzieję, że mimo to uda się doprowadzić do rzetelnej i merytorycznej debaty o prawach pracy.</u>
          <u xml:id="u-485.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Katarzyna Kotula, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#PosełKatarzynaKotula">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Za późno, za mało ambitnie, po linii najmniejszego oporu — ale dobrze, że ta ustawa wdrożeniowa jest, i jesteśmy gotowi nad nią pracować.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#PosełKatarzynaKotula">Założenia dyrektywy przewidują wspieranie uczestnictwa kobiet na rynku pracy oraz równy podział obowiązków opiekuńczych między mężczyzn i kobiety — komplementarnie. Tymczasem wasz jedyny pomysł na politykę społeczną od 8 lat to pozbawienie Polek prawa do wyboru własnej ścieżki rodzicielstwa i kariery zawodowej oraz usilne wpychanie ich w patriarchalny model rodziny. Niestety wciąż tkwicie w XIX-wiecznym myśleniu, że wszystkie obowiązki związane z wychowywaniem dzieci są przypisane wyłącznie kobietom. Wasz model zakłada, że młody ojciec nie jest w stanie pełnić obowiązków rodzicielskich tak dobrze jak matka. Skąd to wiemy? Ano stąd, że chcecie mu za to mniej zapłacić, mniej niż jego partnerce. Jest to zapis niezgodny z założeniami dyrektywy. A ponieważ dyskryminacja to miecz obosieczny, to uderzy też oczywiście w kobiety. Wasz cel jest jeden — zatrzymać kobiety w domu, zniechęcić ojców do urlopów rodzicielskich, bo jeżeli będą otrzymywać niższe świadczenie niż matki, to wiadomo, że nie będą chcieli z nich skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#PosełKatarzynaKotula">Nie wiem, czy wiecie, ale ponad 58% Polaków, czyli większość, uważa partnerski model rodziny za optymalny. Partnerski, czyli taki, w którym dwoje rodziców pracuje, dzieli się opieką nad dzieckiem i obowiązkami domowymi. Co ciekawe, w Islandii, która od 2000 r. wprowadziła urlopy rodzicielskie dla ojców, aż 77% mieszkających tam polskich ojców korzysta z urlopu rodzicielskiego. Da się? Da się. Niestety nie w Polsce, niestety nie pod waszymi rządami. Według danych ZUS jedynie 1% ojców skorzystało z prawa do urlopu rodzicielskiego w 2021 r. — 1%. To pokazuje, że w zdecydowanej większości to matki korzystają z urlopów i odchodzą na dłuższy czas z pracy. Jakie są tego konsekwencje, wiemy. Są postrzegane jako pracownicy gorsi, pracownicy większego ryzyka, mają przez to mniejsze szanse na awans i na podwyżkę, zarabiają mniej, i to nie tylko od mężczyzn, ale także niestety od kobiet bezdzietnych. Wpływa to niekorzystnie na ich bezpieczeństwo finansowe i godne życie na emeryturze. Ale przykład Islandii pokazuje siłę skutecznej, sprawiedliwej polityki społecznej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#PosełKatarzynaKotula">…takiej, która realnie ma długofalowy wpływ na dobro obywateli — polityki społecznej, którą po najbliższych wyborach zacznie w Polsce naprawdę budować Lewica. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Bożena Żelazowska, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#PosełBożenaŻelazowska">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Panie Ministrze! W imieniu klubu parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe chcę przedstawić państwu stanowisko klubu wobec rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw z druku nr 2932.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#PosełBożenaŻelazowska">Ten projekt wypełnia prawo Unii Europejskiej, choć zdecydowanie za późno jest wprowadzany. Te rozwiązania powinny obowiązywać już co najmniej od III kwartału ub.r. Projekt ten poprawia warunki pracy. Nowe przepisy przewidują również minimalne wynagrodzenie mające na celu osiągnięcie równości kobiet i mężczyzn pod względem szans na rynku pracy i traktowania w miejscu pracy przez ułatwienie pracownikom będącym rodzicami lub opiekunami godzenia życia zawodowego z życiem rodzinnym.</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#PosełBożenaŻelazowska">Zanim przejdę do projektowanych zmian, chcę przypomnieć państwu na sali, ale też wszystkim tym, którzy nas oglądają i słuchają, że pierwsze prorodzinne rozwiązania zostały wprowadzone, kiedy ministrem pracy i polityki społecznej był Władysław Kosiniak-Kamysz. Wówczas to polityka prowadzona przez rząd była skoordynowana i spójna. Działania z jej zakresu były podejmowane nie tylko przez resort pracy i rodziny, ale także przez ministerstwa finansów czy edukacji, czego dzisiaj, przyznacie państwo, wyraźnie brakuje w polityce obecnego rządu. To wówczas wydłużono urlop macierzyński do 52 tygodni, wprowadzono tzw. kosiniakowe, świadczenia rodzinne stały się powszechne nie tylko dla osób odprowadzających składki ZUS, ale także dla bezrobotnych, studentów i rolników. To wówczas wprowadzono urlopy ojcowskie, jak również Kartę Dużej Rodziny, która do dziś przynosi wymierne efekty. To rząd PO-PSL wprowadził ulgi podatkowe i bezpłatne podręczniki. Poparliśmy również program 500+. Te zmiany powinny być skutecznie kontynuowane, bo dzietność w naszym kraju spada zatrważająco. Nasz projekt ustawy o dodatkowej wolnej godzinie dla rodziców małych dzieci wciąż leży w zamrażarce sejmowej.</u>
          <u xml:id="u-491.3" who="#PosełBożenaŻelazowska">Tą ustawą wprowadzane są dyrektywy Unii Europejskiej i w ten sposób chcecie państwo wypełnić prawo unijne. Jest to też poniekąd jeden z kamieni milowych, który powinien być wypełniony. Ale rozwiązania te powinny, jak już wspomniałam, obowiązywać w Polsce co najmniej od II kwartału ubiegłego roku. Na te rozwiązania, choć nie do końca są one takie, jakich oczekiwano, rodzice małych dzieci czekają od ponad pół roku. Prawie półroczne opóźnienie we wdrażaniu dyrektywy w Polsce spowodowało pozbawienie części rodziców prawa do dodatkowych dziewięciu tygodni urlopu rodzicielskiego dla ojców, rodziców, z których część liczyła na wejście dyrektywy w terminie i planowała kwestie zawodowo-opiekuńcze przy założeniu wydłużenia się urlopu rodzicielskiego o dziewięć tygodni.</u>
          <u xml:id="u-491.4" who="#PosełBożenaŻelazowska">Proponowane zmiany dotyczą warunków funkcjonowania polskich rodzin po urodzeniu się dziecka. Dlatego uważam, że ta ustawa powinna być poprawiona pod takim kątem, aby służyła polskim rodzinom. Chodzi o wysokość zasiłku dla ojców za dziewięć tygodni nieprzenaszalnego urlopu rodzicielskiego. Zasiłek na poziomie 70% jest niezgodny z zapisami dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 20 czerwca 2019 r. Dlatego postulujemy, aby zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w części przysługującej drugiemu rodzicowi dziecka, o której mowa w art. 182 § 4 Kodeksu pracy, wynosił 100% podstawy wymiaru zasiłku. Nadmieniam, że rzecznik praw obywatelskich Marcin Wiącek apeluje o to, aby poziom tego zasiłku wynosił właśnie 100%. Te rozwiązania są relatywnie proste w realizacji i nie wymagają tylu zmian w obszarze zasiłków, ile zaproponował rząd w swoim projekcie. Wystarczyłoby tylko zmienić wysokość zasiłku za dziewięć tygodni nieprzenaszalnego urlopu rodzicielskiego. Natomiast, drodzy państwo, do tych zmian oczywiście będziemy zgłaszać poprawki. Jeżeli one zostaną zaakceptowane, to poprzemy ten projekt. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#PosełRobertWinnicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Trzeba w tym miejscu, przy okazji tej debaty, powiedzieć o sytuacji na rynku pracy. A jak ona wygląda? W ubiegłym roku, licząc od początku do końca roku, odsetek ludzi, którzy obawiają się utraty pracy, wzrósł z 27 do 42%. 42% Polaków na przełomie roku boi się, że utraci pracę. A z czym to jest związane? To jest związane, szanowni państwo, z tym, że w zeszłym roku ponad 300 tys. działalności gospodarczych zawiesiło swoją działalność, a 200 tys. się zamknęło. Ponad pół miliona polskich firm.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: A ile się otworzyło?)</u>
          <u xml:id="u-493.2" who="#PosełRobertWinnicki">To jest, szanowni państwo, statystyka, połączona z tym, że 42% Polaków obawia się utraty pracy, co świadczy o tym, dokąd zmierzamy, jeśli chodzi o politykę gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-493.3" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Najniższe bezrobocie.)</u>
          <u xml:id="u-493.4" who="#PosełRobertWinnicki">A najniższe bezrobocie mamy dlatego, że mamy straszny kryzys demograficzny, pani poseł, i pani doskonale o tym wie.</u>
          <u xml:id="u-493.5" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: No oczywiście, bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-493.6" who="#PosełRobertWinnicki">Bezrobocie jest tylko i wyłącznie z tym związane.</u>
          <u xml:id="u-493.7" who="#PosełRobertWinnicki">Szanowni Państwo! Co wy w związku z tym proponujecie? Otóż niestety w ramach dyktatu eurokratów, na który się zgodziliście, skapitulowaliście, w ramach kamieni milowych jeszcze w I kwartale 2023 r. Polska jest zobowiązana wprowadzić oskładkowanie umów cywilnoprawnych. Tak, chcecie jeszcze bardziej oskładkować, opodatkować pracowitość Polaków. W sytuacji, w której zamykają się piekarnie, masowo zamyka się gastronomia, wy chcecie doprowadzić do tego, żeby za jałmużnę, która polega na kredytach i nowych podatkach z Brukseli, doprowadzić do jeszcze większej ruiny polskich przedsiębiorców i polskich pracowników. Taka jest dzisiaj rzeczywistość. To jest droga donikąd. To jest droga człowieka, który się coraz bardziej zadłuża, zamiast pracować. Coraz bardziej opodatkowujecie pracę i chcecie żyć na kredyt. Chcecie żyć na kredyt z Brukseli, za który Bruksela każe wam horrendalnie płacić, jeśli chodzi o politykę klimatyczną, o suwerenność, o sądownictwo, o takie właśnie kwestie jak kamienie milowe w postaci podatków czy to na samochody spalinowe, czy to na oskładkowanie umów cywilnoprawnych. To jest rzeczywistość gospodarcza, na którą my się nie zgadzamy.</u>
          <u xml:id="u-493.8" who="#PosełRobertWinnicki">My apelujemy o to, żeby był dobrowolny ZUS, żeby w okresie urlopu praca nie była oskładkowana, nie trzeba było płacić składek. Proszę państwa, to są realne działania, które pozwolą polskiemu pracownikowi, polskiemu przedsiębiorcy na to, żeby on mógł godnie zarabiać. Przestańcie żebrać. Przestańcie wprowadzać kamienie milowe, które doprowadzają do ruiny polską gospodarkę, i zacznijcie stawiać na pracowitość Polaków, bo oni chcą pracować, bo oni chcą walczyć o swoją godność, o swój byt własnymi rękoma, a nie jałmużną.</u>
          <u xml:id="u-493.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wspieranie praw pracowniczych oraz równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, a także równości między kobietami i mężczyznami w kwestii dzielenia się obowiązkami zawodowymi i rodzicielskimi to jest bardzo szczytny cel. Dobrze, że rząd wziął się za implementację dyrektyw europejskich w tym zakresie. Szkoda, że tak późno. Pani minister, naprawdę jak pani wytłumaczy to, że dziś mamy pierwsze czytanie ustawy wdrażającej dyrektywę z 2019 r., której termin wdrożenia upłynął 2 sierpnia zeszłego roku? Jeśli weźmiemy pod uwagę 21-dniowe vacatio legis, opóźnienie w ułatwianiu życia Polakom i Polkom wyniesie grubo ponad pół roku. Nie ma więc co się dziwić, że piszą do nas pokrzywdzeni tym faktem rodzice, których dzieci urodziły się w ostatnich miesiącach i nie mogą korzystać z dobrodziejstwa prawa europejskiego. Takich osób są setki tysięcy. Szymon Hołownia już w kampanii prezydenckiej mówił o tym, że tę dyrektywę trzeba wdrożyć w programie „Rodzina 2050”.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#PosełHannaGillPiątek">W ustawie znajdziemy oczywiście wiele ważnych i potrzebnych rozwiązań, natomiast bardzo dziwi to, że rzeczywiście wysokość świadczenia rodzicielskiego dla ojców będzie wynosiła 70%, a nie — jak dla matek — 81,5%. Rzecznik praw obywatelskich również podziela te obawy. Są to też obawy zgłaszane przez inne kluby. Jest to po prostu przejaw nierównego traktowania, przez które ojcowie po prostu nie będą decydować się na opiekę nad dziećmi. Być może nie jest to intencjonalne, ale myślę, że niestety służy to temu, żeby to kobiety zostawały w domu. Tak nie powinno, pani minister, absolutnie być.</u>
          <u xml:id="u-495.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: I tak powinno być.)</u>
          <u xml:id="u-495.3" who="#PosełHannaGillPiątek">Rodzi się także szereg innych pytań, również w związku z pismem skierowanym przez rzecznika praw obywatelskich. Np. dlaczego skraca się czas możliwości korzystania z urlopu ojcowskiego z 24 do 12 miesięcy? Projektodawcy powołują się tutaj na motywy dyrektywy, a nie na jej konkretne przepisy. To jest zły pomysł. Musimy być elastyczni w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-495.4" who="#PosełHannaGillPiątek">Dobrym pomysłem według nas jest wprowadzenie urlopu opiekuńczego. Koło Polska 2050 będzie zgłaszać również poprawki wprowadzające dodatkowy urlop zdrowotny, aby nie powtarzały się sceny sprzed miesiąca, gdy w szczycie sezonu grypowego obywatele nie mogli dostać się do lekarza, aby otrzymać L4.</u>
          <u xml:id="u-495.5" who="#PosełHannaGillPiątek">Deklarujemy oczywiście pracę nad tą ustawą. Ona jest jak najbardziej potrzebna. W komisjach, mam nadzieję, ulegnie poprawieniu. Mam nadzieję, że będzie otwartość ministerstwa na nasze poprawki. Zróbmy razem po prostu prawdziwy krok w stronę równości kobiet i mężczyzn, którzy w trudzie w Polsce wychowują swoje dzieci, a nie tylko jakieś udawane ruchy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-495.6" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Precz z równością kobiet i mężczyzn!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Żuk, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#PosełStanisławŻuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw ma poprawić warunki pracy poprzez wspieranie bardziej przejrzystego, przewidywalnego zatrudnienia, a ponadto pozwoli ułatwić pracownikom będącym rodzicami lub opiekunami godzenie życia zawodowego z życiem rodzinnym. To bardzo pożądane i oczekiwane zmiany.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#PosełStanisławŻuk">Najważniejsze zmiany dotyczące urlopów i czasu pracy: wprowadzone zostaną dwie dodatkowe przerwy, które nie będą wliczane do czasu pracy, co najmniej po 15 minut. Pierwsza dodatkowa przerwa w przypadku czasu pracy dłuższego niż 9 godzin i trzecia przerwa, też co najmniej 15 minut, w przypadku czasu dłuższego niż 16 godzin.</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#PosełStanisławŻuk">Wprowadzone zostaną zmiany dotyczące urlopu rodzicielskiego. Zarówno matki, jak i ojcowie będą mieli zagwarantowane indywidualne prawo do urlopu rodzicielskiego. Wprowadzona zostanie w ramach wymiaru urlopu rodzicielskiego nieprzenoszalna część tego urlopu, w wymiarze 9 tygodni dla każdego z rodziców. Wprowadzona zostanie możliwość skorzystania ze zwolnienia z pracy z powodu działania siły wyższej w pilnych sprawach rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem w wymiarze 2 dni albo 16 godzin w roku kalendarzowym. Za czas tego zwolnienia pracownik zachowa prawo do połowy wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-497.3" who="#PosełStanisławŻuk">Umożliwione zostanie szersze stosowanie elastycznej organizacji pracy, w tym poprzez pracę zdalną, elastyczne rozkłady czasu pracy oraz pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy.</u>
          <u xml:id="u-497.4" who="#PosełStanisławŻuk">Rozwiązania dotyczące umów o pracę. Pracownik, który wykonywał pracę przez co najmniej 6 miesięcy, zyska prawo, by wystąpić raz w roku o zmianę rodzaju umowy na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej przewidywalne i bezpieczne warunki pracy. Będzie on musiał otrzymać także pisemną odpowiedź na ten wniosek, wraz z uzasadnieniem.</u>
          <u xml:id="u-497.5" who="#PosełStanisławŻuk">Pracownik zyska więcej informacji o warunkach zatrudnienia. Dowie się o tym, jakie szkolenia są zapewnione przez pracodawcę oraz ile płatnego urlopu mu przysługuje. Dotyczy to także pracownika wysłanego do pracy do państwa Unii Europejskiej lub państwa trzeciego oraz pracownika delegowanego.</u>
          <u xml:id="u-497.6" who="#PosełStanisławŻuk">Wprowadzony zostanie wyraźny zakaz zabraniania pracownikowi jednoczesnego pozostawania w stosunku pracy z innym pracodawcą. Funkcjonować będzie także zakaz poddawania pracownika niekorzystnemu traktowaniu z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-497.7" who="#PosełStanisławŻuk">Te regulacje w polskim prawie chronią rynek pracy, ale chronią przede wszystkim pracownika. To dobre propozycje dla zatrudnionych, ale też uczciwie musimy powiedzieć: mniej korzystne albo mniej dobre dla pracodawcy. Jako koło Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia popieramy proponowane rozwiązanie. Opowiadamy się za dalszym procedowaniem nad projektem ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-498.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">To bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-498.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-498.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, jako pierwsza pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-498.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jest pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-498.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-498.7" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-498.8" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-498.9" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-498.10" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-498.11" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: To ja się zgłaszałem przed chwilą i podobno nie można było.)</u>
          <u xml:id="u-498.12" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czytam według listy, która jest wyświetlona.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ta ustawa wdrażająca dyrektywę dotyczącą łączenia życia prywatnego i zawodowego jest oczywiście bardzo ważna. Ale trzeba, panie ministrze, popatrzeć także na drugą stronę, na sytuację polskich firm. Rosnące koszty działalności, podwyżki VAT, bardzo, ale to bardzo zła sytuacja po działaniach spółek Skarbu Państwa, które podwyższają koszty prądu, gazu, podwyżki ciepła.</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Jakie podwyżki VAT, co pan opowiada?)</u>
          <u xml:id="u-499.3" who="#PosełMirosławSuchoń">To wszystko powoduje obciążanie coraz to nowymi obowiązkami, to wszystko powoduje, że firmy coraz gorzej sobie radzą na rynku. Przed nami potężny kryzys. Panie ministrze, dzisiaj trzeba również pomyśleć o tym, jak uwolnić potencjał polskich firm, tych mikro-, małych, średnich przedsiębiorców, którzy utrzymują nasze państwo od 30 lat po przemianach. Uproszczenia systemu podatkowego, likwidacja obowiązków biurokratycznych, zakończenie tego legislacyjnego pędu, który dobija polskie firmy. Polska 2050 ma bardzo dobre rozwiązania, które uwolnią potencjał również polskich firm. Naprawdę dzisiaj zaraz po tej dyrektywie trzeba zacząć pracować nad uwolnieniem potencjału, do czego absolutnie namawiam. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Parlament Europejski i Rada stworzyły prawdziwą szansę wyrównania praw matek i ojców zarówno na rynku pracy, jak i w życiu rodzinnym. Dlaczego rząd Prawa i Sprawiedliwości tak uparcie nie chce tej szansy w pełni wykorzystać? Bo tego właśnie dotyczy dyrektywa work-life balance, ale tego nie dotyczy w pełni wasza ustawa. Dlaczego chcecie w swojej ustawie dyskryminować ojców? Dlaczego zasiłek na 9-tygodniowym urlopie ojcowskim ma być niższy niż zasiłek na urlopie macierzyńskim? Ta dyskryminacja to miecz obosieczny. Uderzy zarówno w mężczyzn, jak i w kobiety. Ojcom uniemożliwi albo utrudni, a na pewno ich zniechęci do brania urlopów ojcowskich, a na barkach matek pozostawi tak jak dotychczas niemal wyłączny obowiązek opieki nad dziećmi. To pierwsze pytanie.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#PosełAgnieszkaDziemianowiczBąk">Drugie pytanie to pytanie o to, w jaki sposób zamierzacie zrekompensować rodzinom waszą opieszałość. Ta ustawa jest spóźniona o pół roku. Nawet 95 tys. rodzin, rodziców dzieci urodzonych w zeszłym roku poniosło straty. W jaki sposób zamierzacie im je wyrównać, bo oni zajmowali się swoimi dziećmi, wtedy kiedy wy, zamiast pracować, spaliście? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Daria Gosek-Popiołek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#PosełDariaGosekPopiołek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#PosełDariaGosekPopiołek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dyrektywa work-life balance wprowadza te specjalne 9 tygodni urlopu dla drugiego rodzica. W większości przypadków będą to ojcowie. Według rządowego projektu tata zajmujący się w domu dzieckiem w czasie takiego urlopu otrzyma jedynie 70% podstawy wynagrodzenia. To sprawia, że ten zapis w dużej mierze będzie fikcyjny, bo wiąże się to ze zbyt dużą stratą dla całej rodziny.</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#PosełDariaGosekPopiołek">Tymczasem z badań wynika, że dzisiejsi Polacy chcą być prawdziwymi ojcami — zaangażowanymi. Chcą z dziećmi spędzać czas, chcą mieć z nimi realną więź. Wyraźnie państwo nie chcecie ich w tym wspierać. Więc apelujemy o to, żebyście poparli propozycję Lewicy, żeby wyrównać tę właśnie kwestię związaną z urlopami dla drugiego rodzica. Bo nie możemy doprowadzić do sytuacji, w której ten model rodzinny, w której ojciec jest zapracowany, nieobecny, dalej będzie funkcjonować, bo on powinien odejść do lamusa. Chcą tego młodzi ojcowie, chcą tego matki, chcą tego Polki i Polacy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Katarzyna Ueberhan, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Późno i zbyt mało. Tak można podsumować rządowy projekt wdrażający unijne dyrektywy. A konsekwencje opieszałości poniosą jak zawsze obywatele i obywatelki pracujący, czekający na zmiany i zatrudniający, którzy w trybie ekspresowym będą teraz zmuszeni — teraz, zaraz — wdrożyć nagle wiele zmian. Tymczasem kolejny rok czekają w sejmowej zamrażarce projekty Lewicy, gwarantujące prawdziwą równość jak choćby złożona przeze mnie ustawa zapobiegająca nierównościom płacowym w wynagradzaniu kobiet i mężczyzn, dające realne narzędzie do likwidacji słynnej, niesławnej luki płacowej.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#komentarz">(Poseł Urszula Rusecka: Niższej niż średnia krajowa.)</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Wniosek o wspólne rozpatrzenie tego projektu ustawy wraz z przedłożeniem rządowym nie został uwzględniony. Nie nadano mu nawet do dziś numeru druku. Dlaczego? Kiedy ten numer zostanie nadany? Jak długo mamy jeszcze czekać na pełną i prawdziwą równość w zatrudnianiu, wynagradzaniu i traktowaniu na rynku pracy kobiet i mężczyzn? Bo nie będzie pełnej równości bez równej płacy za tę samą pracę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-505.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-505.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ile pani podniesie kilogramów?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dlaczego tak ważna ustawa jest procedowana dopiero dzisiaj, a powinna obowiązywać już od III kwartału ub.r.? Z uzasadnienia tej ustawy wynika, że mężczyźni będą otrzymywać mniejsze wynagrodzenie — 70%. Proszę mi odpowiedzieć na pytanie, co jest powodem, że tak zostali potraktowani. Mamy równouprawnienie czy raczej nie mamy równouprawnienia? Według prawej strony sali raczej chyba nie. Rodzice zostali pozbawieni urlopu rodzicielskiego w związku z opóźnieniem związanym z procedowaniem nad tą ustawą. Nie ułatwiacie życia Polakom, tylko je im komplikujecie przez swoją nieudolność, przez swoje zaniedbania, bo można to potraktować jako zwyczajne zaniedbanie. Ta ustawa powinna być procedowana już dawno temu.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Skraca się czas na wykorzystanie urlopu ojcowskiego z 24 miesięcy do 12 miesięcy. Proszę mi powiedzieć, co jest powodem takiej decyzji, i uzasadnić, dlaczego ten czas jest skrócony. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-507.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Ewa Kołodziej, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#PosełEwaKołodziej">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Debatujemy dziś nad ważnymi, nowymi usprawnieniami dla rodziców — to m.in. wydłużenie urlopu rodzicielskiego z 32 do 41 tygodni, prawo do 5 dni urlopu opiekuńczego, prawo do 2 dni urlopu ze względu na działanie siły wyższej czy ustalenie wysokości zasiłku za niezbywalny okres 9 tygodni urlopu rodzicielskiego na poziomie 70% podstawy wymiaru zasiłku, co nomen omen jest bardzo niesprawiedliwe względem ojców, bo mamy otrzymują więcej, otrzymują 80%.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#PosełEwaKołodziej">Nie dajmy się jednak zwieść tym wszystkim propozycjom. Te rozwiązania nie są gestem dobrej woli rządu, tak jak próbuje to nam przedstawić pani minister czy pan minister, ale implementacją unijnych standardów, postanowień dwóch unijnych dyrektyw do polskiego porządku prawnego. Jeśli chodzi o prawdziwe gesty rządu, to niestety można wymienić jedynie opóźnienie prac nad tymi rozwiązaniami. Przepisy wdrażające unijne dyrektywy powinny obowiązywać od 2 sierpnia 2022 r., natomiast dziś mamy 26 stycznia, a Sejm dopiero rozpoczyna pracę nad tymi rozwiązaniami.</u>
          <u xml:id="u-509.2" who="#PosełEwaKołodziej">Panie Ministrze! Dlaczego rząd opóźnił wejście w życie omawianych przepisów, tak ważnych dla polskich rodzin? Dziękuję ślicznie za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-509.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Marzena Okła-Drewnowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Pani Marszałek! Pani Minister! Bardzo się cieszę, że bierze pani dzisiaj udział w tej debacie. Zawsze gdy pani słucham, gdy panią słyszę, dociera do mnie jeden przekaz, że tak naprawdę polityka prorodzinna zaczęła się wtedy, kiedy państwo jako PiS zaczęliście rządzić. Jest to jedno wielkie kłamstwo.</u>
          <u xml:id="u-511.2" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Proszę, niech pani odpowie: Kto wprowadził w Polsce jeden z najdłuższych urlopów rodzicielskich w Europie? Ano rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u. Kto po raz pierwszy w historii wprowadził urlop ojcowski? Ano rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u. Chyba jednak pani przyzna, że wprowadziliśmy te bardzo dobre rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-511.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-511.4" who="#PosełMarzenaOkłaDrewnowicz">Dzisiaj wprowadzacie państwo dodatkowe 9 tygodni urlopu rodzicielskiego, tak naprawdę dla ojców. Nie robicie państwo łaski, to nic innego jak implementacja prawa unijnego. Problem polega na tym, że sprawiacie, że tak naprawdę przez tę wysokość 70% dla ojców będzie to urlop fikcyjny. Pytam się: Który ojciec weźmie ten urlop rodzicielski? To będzie fikcja. On powinien wynosić 100%, żeby był realny w obecnej sytuacji drożyzny i inflacji, która panuje za waszych czasów.</u>
          <u xml:id="u-511.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#PosełMonikaRosa">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pani Minister! Przy wprowadzaniu rozwiązań prawnych bardzo ważne jest to, żeby nie były one fikcyjne, ale żeby były realnie wykorzystywane przez obywateli, zadajmy więc sobie pytanie: Czy w dobie tak wysokiej inflacji, wysokich kosztów życia i utrzymania dzieci ojcowie, którzy z reguły zarabiają więcej niż ich partnerki, będą mogli pozwolić sobie na to, żeby pójść na urlop i mieć tylko i wyłącznie 70% wynagrodzenia? Czy polskie dzieci nie zasługują na to — przecież doskonale wiemy, że zasługują — aby być wychowywane przez oboje rodziców, żeby mieć prawo do tego, żeby w tych pierwszych miesiącach życia nie tylko matka mogła zostać w domu, ale żeby mógł to zrobić także ojciec?</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#PosełMonikaRosa">Zadam pani minister pytanie: Czy tak jak 58% obywateli i obywatelek Rzeczypospolitej Polskiej zgadza się pani z tym, że partnerski model rodziny jest tym modelem, do którego powinniśmy zmierzać, i z tym, że powinniśmy dać tym rodzinom, które chcą korzystać z takiego modelu, taką szansę? 70% zasiłku dla mężczyzny, który bierze urlop, nie jest takim rozwiązaniem.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Trochę się spóźniliście, ale nie będę o tym mówiła. W imieniu klubu mówiła o tym pani poseł Aleksandra Gajewska. Chcę zapytać i poproszę o odpowiedź: Skąd to kryterium innej wysokości stawki w trakcie urlopu rodzicielskiego dla ojca i matki? Dlaczego państwo tak zrobiliście?</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Teraz zapytam o inne rzeczy, które są ważne dla rodzin. Po pierwsze, ustawa za życiem — mieliście państwo dać duże wsparcie dla tej grupy osób, a nie ma takiego wsparcia. Żenujące jest to, że świadczenie pielęgnacyjne dla rodziców dzieci niepełnosprawnych w przypadku jednego dziecka wynosi dzisiaj 2458 zł. Jeżeli jest dwoje dzieci, to świadczenie przysługuje tylko na jedno dziecko. Zważcie państwo, jak traktujecie osoby, które wychowują takie dzieci. Chciałabym zapytać o tę kwestię: Kiedy w końcu z tego zrezygnujecie? Kiedy rodzice dzieci niepełnosprawnych pobierający zasiłek będą mogli pracować? Oni chcą pracować.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Przechodzę do ostatniej sprawy, terminu wprowadzenia kodeksów. Przygotowując to, powinniście państwo wiedzieć, że terminy wprowadzania kodeksów są zdecydowanie inne niż terminy wprowadzania zwykłych ustaw, a państwo tego nie rozumiecie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-515.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#PosełMichałKrawczyk">Pani Marszałek! Pani Minister! Wysoka Izbo! 3,5 roku zajęło wam przygotowanie tego projektu ustawy, który wdraża dyrektywę unijną work-life balance, która mówi o równowadze pomiędzy życiem prywatnym a życiem zawodowym. Pół roku temu minął termin jej ostatecznego przygotowania. Co powiecie państwo dziesiątkom tysięcy polskich rodzin, które od pół roku nie mogą korzystać z dobrodziejstw unijnej dyrektywy?</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#PosełMichałKrawczyk">Teraz przygotowaliście ten projekt ustawy tylko dlatego, że to jeden z kamieni milowych, które mają wam umożliwić pozyskanie pieniędzy z KPO. Gdyby nie wasze starania o KPO, to nigdy nie byłoby tego projektu ustawy w Polsce. Przygotowaliście projekt ustawy, który zgodnie z unijną dyrektywą wydłuża przysługujący ojcu urlop rodzicielski do 9 miesięcy. Bardzo dobrze, to jest zapis unijnej dyrektywy, tylko że proponujecie temu ojcu 70% wynagrodzenia. Doskonale wiecie, że młodzi ojcowie z tego przepisu korzystać nie będą ze względów ekonomicznych.</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: I bardzo dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-517.3" who="#PosełMichałKrawczyk">Tak wspieracie aktywne ojcostwo? Tak wspieracie partnerstwo w rodzinie? Wiecie dobrze, że tworzycie martwy przepis, ładnie wyglądający na papierze, ale tak naprawdę niezmieniający modelu rodziny i utrwalający model rodziny, w którym to zdecydowanie na głowie kobiety jest opieka nad dziećmi…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#PosełMichałKrawczyk">…i prowadzenie domu, bo taka rola kobiety jest wam najbliższa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Krzysztof Truskolaski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jest pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-520.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-520.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Urszula Rusecka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#PosełUrszulaRusecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Minister! Rozmawiamy dzisiaj o przepisach, o wprowadzaniu dyrektywy, która wprowadza elementy w polityce prorodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#PosełUrszulaRusecka">Szanowni Państwo z Opozycji! Jak was słucham, to tylko słowa, słowa, słowa, niemające w sobie zapewne nic wiarygodnego państwa oceny, bo przypomnę raport NIK-u z 2015 r., kiedy rządziliście, w którym NIK oceniał waszą politykę prorodzinną.</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Ale wy rządzicie.)</u>
          <u xml:id="u-521.3" who="#PosełUrszulaRusecka">Wstydem było w roku 2008 czy roku 2009, nie pamiętam, wykluczenie przez was z zasiłku rodzinnego nawet 2 mln dzieci, kiedy to kryterium uprawniające do zasiłku rodzinnego było niższe niż próg ubóstwa.</u>
          <u xml:id="u-521.4" who="#PosełUrszulaRusecka">Państwo z Lewicy mówicie o prawach kobiet. Przepraszam, ale jak rządziła lewica, to mieliśmy prawie 3 mln bezrobotnych, prawie 2 mln bezrobotnych było wtedy, kiedy rządziła Platforma Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-521.5" who="#PosełUrszulaRusecka">Pani Minister! Bardzo dziękuję całemu resortowi za dobrą politykę prorodzinną, za wprowadzanie takich przepisów, które pozwalają godnie żyć kobietom i rodzinom. Proszę powiedzieć, przytoczyć dane chociażby o luce płacowej, która jest mniejsza, która wynosi 4,5%, a średnia unijna to 13%. A więc o czym my rozmawiamy? Proszę te dane przytoczyć, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam, pani poseł, proszę już kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#PosełUrszulaRusecka">36 mld zł przeznaczonych w 2015 r. na politykę prorodzinną, a w tej chwili jest to 87 mld.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Jak się zwiększyła dzietność?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#PosełUrszulaRusecka">Państwo tu dużo mówicie. Poza podniesieniem wieku emerytalnego dla kobiet nie zrobiliście nic.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Za długo. Czas minął.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł. Bardzo proszę słuchać.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę, pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak mąż z żoną kłócą się o dziecko, to sądy przyznają je zawsze kobiecie, bo kobieta lepiej się opiekuje dzieckiem. A teraz słyszę głos wielce czcigodnej Darii Gosek-Popiołek, że oczywiście to mężczyźni powinni opiekować się dziećmi. Jakaś dziwnie zmieniona…</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: A nie chce pan?)</u>
          <u xml:id="u-527.2" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Słyszę ze strony Lewicy, że mężczyźni zarabiają więcej niż kobiety, a teraz słyszę, że mężczyźni powinni zajmować się dziećmi. W takim razie chcemy usunąć z rynku pracy tych, którzy dużo robią, a zostawić na rynku tych, których praca jest mniej warta, czyli kobietę, bo same kobiety twierdzą, że zarabiają mniej.</u>
          <u xml:id="u-527.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Niech pan powie…)</u>
          <u xml:id="u-527.4" who="#PosełJanuszKorwinMikke">To są fakty. Mężczyźni zarabiają więcej, bo wykonują po prostu i zwyczajnie większą pracę…</u>
          <u xml:id="u-527.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale nie zawsze lepiej to robią. W Sejmie to widać.)</u>
          <u xml:id="u-527.6" who="#PosełJanuszKorwinMikke">…bo kobieta podnosi 20 kg, a mężczyzna po prostu 30 kg. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, naprawdę…</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tytan pracy.)</u>
          <u xml:id="u-528.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Proszę mniej spać, a więcej pracować.)</u>
          <u xml:id="u-528.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ośmioro dzieci zrobiłem. Spokojnie.)</u>
          <u xml:id="u-528.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Słuchajcie, naprawdę, szanowni państwo, jesteśmy w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-528.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej pana Stanisława Szweda.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za tę dyskusję, choć myślę, że spodziewaliśmy się trochę innej dyskusji, bo zaproponowane rozwiązania są bardzo korzystne i idą w dobrym kierunku. Też pamiętam prace nad ustawą, która wprowadzała urlopy. Wtedy też Prawo i Sprawiedliwość jednoznacznie wspierało te działania, bo te działania, które są korzystne, Prawo i Sprawiedliwość zawsze wspiera. Tak też rozumiemy zmiany, które są wprowadzane.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Ale jeszcze kilka słów wyjaśnienia. Zmiany, które wprowadzamy, nikomu niczego nie odbierają, wręcz odwrotnie, te zmiany dokładają nowe możliwości wykorzystania urlopu, urlopu nieprzenoszalnego w ciągu 9 tygodni.</u>
          <u xml:id="u-529.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Z czyjej kieszeni?)</u>
          <u xml:id="u-529.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Często państwo się powołujecie na dyrektywę. Jeżeli chcielibyśmy zastosować wprost dyrektywę, to z dyrektywy wynika, że urlop macierzyński powinien wynosić 16 tygodni. My teraz łącznie urlopu macierzyńskiego plus urlopu rodzicielskiego będziemy mieli 41 tygodni przy urodzeniu jednego dziecka i 43 tygodnie przy urodzeniu dwójki dzieci. To jest olbrzymia przepaść.</u>
          <u xml:id="u-529.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Jeśli chodzi o nasz kraj, to jeżeli chodzi o urlopy macierzyńskie, urlopy rodzicielskiego, mamy jedne z najlepszych rozwiązań,…</u>
          <u xml:id="u-529.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-529.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">…które w naszym kraju funkcjonują. Na tle państw Unii Europejskiej po prostu mamy się czym pochwalić, bo jeśli chodzi o politykę prorodzinną, to w tym zakresie mamy bardzo dobre rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-529.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Oczywiście mógłbym tu jeszcze mówić o innych rozwiązaniach, które wprowadzaliśmy w ostatnich latach, wspierających nasze rodziny. To się odczuwa. A więc, jeżeli chcemy to porównać, tak jak mówię, jest 16 tygodni, a my proponujemy 41 tygodni. I nikt tu nikomu niczego nie odbiera.</u>
          <u xml:id="u-529.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Warto też powiedzieć, że wszystkie środki, które przeznaczamy na wypłatę zasiłków macierzyńskich czy generalnie rodzicielskich, pochodzą z budżetu państwa. W ubiegłym roku, jeśli chodzi o zasiłki macierzyńskie i rodzicielskie, to była kwota ok. 10 mld zł. Jeśli chodzi o zmiany, które proponujemy, szacujemy, że w najbliższych 10 latach, jeżeliby wszyscy z tych rozwiązań skorzystali, będzie to na poziomie ok. 17 mld zł. Jest to rozwiązanie, z którego będą mogli korzystać przede wszystkim ojcowie, bo tak ten proces jest kształtowany.</u>
          <u xml:id="u-529.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Tu też bardzo ważna, jak myślę, informacja. Większość państw, które te zmiany wprowadzało, decydowało się na wprowadzanie nieprzenoszalnego urlopu — mówię głównie o urlopie dla ojców — w ramach istniejącego urlopu. Czyli jeżeli byśmy w tym zakresie podobnie postąpili w naszym kraju, to w tych 32 tygodniach urlopu, które dzisiaj obowiązują, uwzględnilibyśmy też te 9 tygodni nieprzenoszalnego urlopu. A więc, przekładając to na działania: jeżeli ojciec by nie skorzystał z tego 9-tygodniowego urlopu, to skorzystałaby z niego matka, która w tym przypadku straciłaby możliwość wykorzystania tych 9 tygodni. My zrobiliśmy inaczej. Dołożyliśmy do obecnego urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego 9 tygodni, w związku z czym nawet jeżeli ojciec nie wykorzysta tego urlopu, to matka będzie mogła korzystać z pełnego urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego.</u>
          <u xml:id="u-529.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Nie zmieniamy też nic, jeśli chodzi o wysokość świadczenia, zasiłku. W tej chwili było to na poziomie 60% i 100%. To, co zaproponowaliśmy, jest na równym poziomie, bo wynosi 70%. W przypadku gdy matka się zdecyduje rozłożyć w czasie wypłatę zasiłku zarówno za okres urlopu macierzyńskiego, jak i za okres urlopu rodzicielskiego, to będzie to ponad 81%.</u>
          <u xml:id="u-529.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Jest jeszcze bardzo ważna zmiana, którą też warto podkreślić, bo wcześniej nie było takiego rozwiązania. Jeśli matka była nieubezpieczona, nie nabywała żadnego prawa do zasiłku macierzyńskiego. W tym przypadku te zmiany, których dokonujemy, sprawiają, że nawet jeżeli matka nie będzie zatrudniona, to również będzie mogła z tego rozwiązania skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-529.12" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Z jakich pieniędzy?)</u>
          <u xml:id="u-529.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Czyli tak jak już powiedziałem, są to zmiany korzystne dla pracowników. I co warte podkreślenia, jestem pewien, że gdy przyjdzie do ostatecznego głosowania nad tym projektem, to mimo tych różnych opinii Sejm będzie prawie jednogłośnie popierał te rozwiązania, tak jak to było w poprzednich latach. Bo jeżeli wprowadzamy rozwiązania, które są korzystne dla rodzin, to warto je podkreślić.</u>
          <u xml:id="u-529.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Myślę, że też warto podkreślić to, co w tej dyskusji było dosyć słabo poruszone, mianowicie kwestię związaną z wprowadzaniem tej drugiej dyrektywy, dyrektywy w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej. Tu też wprowadzamy liczne zmiany, które wychodzą naprzeciw pracownikom, służą ich większej ochronie, w tym przede wszystkim służą ochronie matek, które wychowują dzieci. Z jednej strony jest wydłużenie okresu ochronnego do 8 lat, ale z drugiej strony jest też możliwość korzystania z różnych form elastycznego czasu pracy, różnych form zatrudnienia, gdzie pracodawca nie będzie mógł odmówić matce wychowującej dziecko. Jeżeli by taką decyzję chciał podjąć, to będzie musiał to uzasadnić.</u>
          <u xml:id="u-529.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Są też korzystne zmiany, jeśli chodzi o kwestie zatrudnienia na czas próbny. Mówiła o tym pani minister w swoim wystąpieniu. Czyli to też są zmiany, które wprowadzamy i które są korzystne dla pracowników.</u>
          <u xml:id="u-529.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Jeśli chodzi o same wdrożenie, to prace nad ustawą rozpoczęliśmy w ubiegłym roku na przełomie lutego i marca, czyli jeszcze zanim upłynął termin wdrożenia dyrektywy. W sierpniu 19 państw w Unii Europejskiej nie wprowadziło jeszcze dyrektywy do porządku prawnego. Dyskusje, które prowadziliśmy głównie z partnerami społecznymi, czyli zarówno z pracodawcami, jak i ze związkami zawodowymi, polegały na tym, że staraliśmy się w konsensusie wypracować jak najlepsze rozwiązania. Chodziło o to, żeby z jednej strony były rozwiązania korzystne dla matek i ojców, a z drugiej strony żeby pracodawcy mieli poczucie, że w tym zakresie ich zdanie też jest brane pod uwagę. Dlatego też ten proces negocjacyjny przeciągał się i stąd to nieduże opóźnienie, jeśli chodzi o wprowadzenie ustawy w życie. Ale tak jak powiedziałem, ta ustawa nikomu nic nie zabiera, tylko daje dodatkowe możliwości korzystania z urlopu.</u>
          <u xml:id="u-529.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Bardzo ważne rozwiązanie, którego również nie było do tej pory, to 5-dniowy bezpłatny tzw. urlop opiekuńczy. Myślę, że to też jest rozwiązanie, które będzie dobrze służyło. Chodzi o możliwość korzystania z tego urlopu. W tym zakresie, nie ukrywam, były długie dyskusje z pracodawcami, jak ten urlop umieścić w porządku prawnym. Ostatecznie ten urlop jest bez zachowania prawa do wynagrodzenia za czas jego trwania, ale mimo to daje możliwość wsparcia osób, które zamieszkują we wspólnym gospodarstwie z osobami, które wymagają opieki, osobami niepełnosprawnymi. Myślę, że to też ważne rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-529.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Ważnym rozwiązaniem jest też to, że nie można kobiecie w ciąży czy innym osobom, które opiekują się osobami niepełnosprawnymi czy mają dziecko do 8. roku życia, powierzyć pracy w godzinach nocnych czy w godzinach nadliczbowych. Czyli jest szereg bardzo korzystnych zmian w tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-529.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Oczywiście padały też uwagi dotyczące luki płacowej. Za naszych rządów luka płacowa między płacą kobiet a płacą mężczyzn zdecydowanie się zmniejszyła. W tej chwili szacujemy ją na poziomie 4,5%. To jedna z najniższych luk płacowych we wszystkich krajach Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-529.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Jeśli chodzi o informacje dotyczące rynku pracy, to trudno mi się do nich odnieść, bo nie znam takich badań, które by pokazywały, że 40% Polaków przewiduje, że będą zwolnienia albo że zostaną oni pozbawieni pracy. Takich sytuacji nie ma. Mamy bardzo dobrą sytuację na rynku pracy, co też potwierdzają wskaźniki w zakresie poziomu bezrobocia. Ostatnie dane za grudzień: 5,2%. Jeżeli byśmy to przełożyli na wyniki Eurostatu, to jest to na poziomie 3%, czyli jest to drugi najniższy wskaźnik, najniższa stopa bezrobocia w Unii Europejskiej. Wszystkie te dane pokazują, że działania, które podejmujemy, wspomagają sytuację na rynku pracy, a jeżeli jest praca, to służy to również naszym rodzinom.</u>
          <u xml:id="u-529.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejStanisławSzwed">Szanowni Państwo! Tak jak już powiedziałem, rozwiązania, które wprowadzamy, są bardzo dobre. Poprawią one sytuację, jeśli chodzi o elastyczność zatrudnienia — szczególnie matek i kobiet. Dają one również dodatkowe uprawnienia do korzystania z urlopu dla ojców. Przeznaczamy na to środki z budżetu państwa. Mam nadzieję, że w szybkim tempie tę ustawę przyjmiemy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-529.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-529.23" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Poproszę o odpowiedź na piśmie, panie ministrze. Na żadne z moich pytań nie udzielił pan odpowiedzi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#PosełTomaszKostuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedmiotowy projekt ma na celu implementację do polskiego porządku prawnego przepisów unijnych w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów. W projekcie proponuje się m.in., by łączny wymiar urlopu rodzicielskiego dla obojga rodziców wynosił 41 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie albo 43 tygodnie w przypadku porodu mnogiego.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#PosełTomaszKostuś">Czy w związku ze zmianą długości urlopu rodzicielskiego planowane jest również wprowadzenie zmian w wysokości odpłatności za czas przebywania na tym urlopie? Czy rząd zamierza wprowadzić pełną odpłatność dla rodziców pozostających na urlopach rodzicielskich?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 2932, do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-532.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jednocześnie marszałek Sejmu, na podstawie art. 95b regulaminu Sejmu, wyznacza termin przedstawienia sprawozdania przez komisję do dnia 7 lutego 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-532.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Szanowni Państwo! Nie udało nam się przenieść następnego punktu tak, żeby go rozpatrywać teraz. Nie udało się tego zorganizować, dlatego ogłaszam przerwę do godz. 19.</u>
          <u xml:id="u-532.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 26 do godz. 19 min 04)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, w uzgodnieniu z Konwentem Seniorów, przedłożyło projekt uchwały w sprawie upamiętnienia 450. rocznicy uchwalenia konfederacji warszawskiej, druk nr 2986.</u>
          <u xml:id="u-533.2" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-533.3" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-533.4" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-533.5" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-533.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-533.7" who="#Marszałek">W związku ze zgłoszonym sprzeciwem sprawę tę rozstrzygniemy w głosowaniu.</u>
          <u xml:id="u-533.8" who="#Marszałek">Bardzo proszę państwa posłów o zajmowanie miejsc. Za chwileczkę zaczynamy głosować.</u>
          <u xml:id="u-533.9" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za wyrażeniem zgody na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu?</u>
          <u xml:id="u-533.10" who="#Marszałek">Kto jest przeciw…</u>
          <u xml:id="u-533.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-533.12" who="#Marszałek">Jeszcze raz.</u>
          <u xml:id="u-533.13" who="#Marszałek">Kto jest za?</u>
          <u xml:id="u-533.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-533.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-533.16" who="#Marszałek">U kogo nie działa?</u>
          <u xml:id="u-533.17" who="#Marszałek">Działa, tylko państwo kart nie macie.</u>
          <u xml:id="u-533.18" who="#Marszałek">A wystarczy prawdę powiedzieć, poczekam.</u>
          <u xml:id="u-533.19" who="#Marszałek">U kogo nie działa?</u>
          <u xml:id="u-533.20" who="#Marszałek">Działa?</u>
          <u xml:id="u-533.21" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-533.22" who="#Marszałek">Czy już wszystko w porządku?</u>
          <u xml:id="u-533.23" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-533.24" who="#Marszałek">Głosowało 439 posłów. 430 — za, 9 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-533.25" who="#Marszałek">Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-533.26" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o uchwałach Senatu w sprawie ustawy budżetowej na rok 2023, a także w sprawie ustawy o fundacji rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-533.27" who="#Marszałek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2960 i 2956.</u>
          <u xml:id="u-533.28" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-533.29" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-533.30" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-533.31" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-533.32" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych, druk nr 2984.</u>
          <u xml:id="u-533.33" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-533.34" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchwały w sprawie upamiętnienia 450. rocznicy uchwalenia konfederacji warszawskiej (druk nr 2986).</u>
          <u xml:id="u-533.35" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-533.36" who="#Marszałek">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie upamiętnienia 450. rocznicy uchwalenia konfederacji warszawskiej”</u>
          <u xml:id="u-533.37" who="#Marszałek">W 2023 roku mija 450. rocznica uchwalenia konfederacji warszawskiej, pierwszego na świecie dokumentu gwarantującego równość religijną i etniczną obywateli, oraz 20. rocznica wpisania tego dokumentu na światową listę programu UNESCO Pamięć Świata.</u>
          <u xml:id="u-533.38" who="#Marszałek">Akt konfederacji generalnej warszawskiej podpisano 28 stycznia 1573 roku. Było to wydarzenie bezprecedensowe, nazywane dziś początkiem końca prześladowań religijnych. Polska aktem najwyższego rzędu wprowadziła powszechną tolerancję wyznaniową oraz równość obywateli wobec prawa. Prawo do wolności religii stało się w ten sposób filarem Rzeczypospolitej, a do jego przestrzegania musiał zobowiązać się każdy nowo wybrany władca.</u>
          <u xml:id="u-533.39" who="#Marszałek">Ustawą zwaną konfederacją warszawską po raz pierwszy w dziejach wprowadzono do ustroju państwa wymogi obecnie nazywane prawami człowieka, wyprzedzając o kilka wieków powszechne prawodawstwo. Konsekwencją był błyskawiczny rozwój ówczesnej Rzeczypospolitej, nazywany do dziś złotym wiekiem. W ’kraju bez stosów’ osiedlali się bowiem ludzie różnych wyznań z całej Europy, wzbogacając kraj kulturowo i finansowo. Rangę wydarzenia zauważyło także UNESCO, umieszczając w 2003 roku akt konfederacji warszawskiej na światowej liście programu Pamięć Świata.</u>
          <u xml:id="u-533.40" who="#Marszałek">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, uznając doniosłą rolę konfederacji warszawskiej, upamiętnia 450. rocznicę jej uchwalenia”.</u>
          <u xml:id="u-533.41" who="#Marszałek">Proponuję przyjęcie tej uchwały przez aklamację.</u>
          <u xml:id="u-533.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-533.43" who="#Marszałek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-533.44" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia 450. rocznicy uchwalenia konfederacji warszawskiej.</u>
          <u xml:id="u-533.45" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pani poseł Urszula Pasławska, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#PosełUrszulaPasławska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 450 lat temu Polska wykazała się wielką otwartością, która była podstawą do budowania również i naszej tożsamości. Dla osoby, która reprezentuje Kościół protestancki, jedynej w polskim parlamencie, jest to bardzo ważna uchwała, ale przede wszystkim jest to ważna uchwała dla wszystkich Kościołów mniejszościowych, dla wszystkich wspólnot mniejszościowych. Chcę paniom i panom posłom, a także Prezydium podziękować za tę aklamację, za przyjęcie tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#PosełUrszulaPasławska">Zapraszam również państwa bardzo serdecznie na konferencję zorganizowaną przez klub Koalicji Polskiej i pana marszałka Zgorzelskiego, która odbędzie się w najbliższą sobotę o godz. 11 i będzie poświęcona konfederacji warszawskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-534.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#Marszałek">Z wnioskiem formalnym pan poseł Borys Budka, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-535.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#PosełBorysBudka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mieliście szansę obniżyć ceny gazu o 15%. Wasz rząd wprowadził najwyższą w Unii Europejskiej stawkę VAT na gaz i podwójnie łupicie Polaków. Łupicie na rekordowych marżach spółek Skarbu Państwa, takich jak Orlen, spółki energetyczne czy PGNiG, a dodatkowo łupicie Polaków, stosując najwyższy VAT.</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#PosełBorysBudka">Złożyliśmy projekt ustawy, jednozdaniowy, do przyjęcia na tym posiedzeniu Sejmu, żeby natychmiast od 1 stycznia obniżyć VAT do 5%. To oszczędności w gospodarstwach domowych Polaków.</u>
          <u xml:id="u-536.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-536.3" who="#PosełBorysBudka">W czasach drożyzny, gdy ludzie ledwie wiążą koniec z końcem, ten gest był potrzebny. Zamiast tego zaproponowaliście największe marże i największy VAT. Wstyd. Wstyd, panie premierze, że okłamuje pan Polaków i łupi pan kieszenie podatników.</u>
          <u xml:id="u-536.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#Marszałek">Panie pośle, to nie był wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-537.2" who="#Marszałek">Proszę, pan poseł Jacek Ozdoba, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#PosełJacekOzdoba">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Borys! Miał pan szansę wyjść i odciąć się od prorosyjskiej opcji Radosława Sikorskiego.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Panie Borys? Co ty, w sklepie jesteś?)</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#PosełJacekOzdoba">Jak to możliwe, że w waszych szeregach nie jesteście aktywni, kiedy rosyjska dezinformacja wykorzystuje waszego europosła?</u>
          <u xml:id="u-538.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Na podwórko.)</u>
          <u xml:id="u-538.4" who="#PosełJacekOzdoba">To nie jest żaden absolwent Oksfordu. Wygląda tak, jakby był absolwentem moskiewskiej szkoły dyplomacji MGIMO.</u>
          <u xml:id="u-538.5" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Panie Jacek, do Moskwy.)</u>
          <u xml:id="u-538.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-538.7" who="#PosełJacekOzdoba">To nie jest żaden polski polityk. Zabierzcie tego swojego lorda z Chobielina, wywieźcie do Moskwy, bo regularnie jest wykorzystywany w rosyjskiej propagandzie. To nie są słowa polskiego posła, tylko amerykańskiego Departamentu Stanu. Odetnijcie się od tych słów. Dlaczego pan nie ma odwagi? Pani Gasiuk, pani tak wiecznie krzyczy, broni pani demokracji rzekomo. Dlaczego pani nie odetnie się od Radosława Sikorskiego? Gdzie jest Grzegorz Schetyna? Facet był 7 lat ministrem spraw zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-538.8" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Tu jest.)</u>
          <u xml:id="u-538.9" who="#PosełJacekOzdoba">Ale tam, gdzie może pan zabrać głos i odciąć się od prorosyjskich słów, milczy pan, bo nie ma pan odwagi stanąć po stronie polskiej racji stanu.</u>
          <u xml:id="u-538.10" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Schetyna: Lekarza.)</u>
          <u xml:id="u-538.11" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: To nie jest wniosek formalny, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-538.12" who="#PosełJacekOzdoba">My wysyłamy leopardy, a wy wysłaliście na Ukrainę Sławomira Nowaka. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-538.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-538.14" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Pani marszałek, lekarza.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-539.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-539.3" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Do psychiatry.)</u>
          <u xml:id="u-539.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-539.5" who="#Marszałek">A pan poseł Borys Budka złożył wniosek formalny? Czy złożył wniosek formalny? Nie złożył. Proszę nie dyskutować ze mną, panie pośle. Proszę usiąść.</u>
          <u xml:id="u-539.6" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: To był wniosek formalny. Jestem ciekawy, pani zawsze tego pilnuje.)</u>
          <u xml:id="u-539.7" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Siadać.)</u>
          <u xml:id="u-539.8" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Dobromir Sośnierz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Mam wniosek o przerwę techniczną, w czasie której mikrofony przy siedziskach posłów partii rządzącej i ministrów zostaną włączone i sygnał zostanie udostępniony w sieci. W dalszej kolejności wnoszę o to, aby udostępnić zawartość tabletów sejmowych, a następnie również osobistych telefonów posłów. Jestem urzeczony argumentacją państwa posłów z PiS w sprawie ustawy — Prawo komunikacji elektronicznej, że uczciwy człowiek nie ma się czego obawiać, nie ma nic do ukrycia. Więc kto ma dać ten przykład, jeśli nie wy?</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Schetyna: Nabrał się.)</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#PosełDobromirSośnierz">No chyba takich 230 uczciwych jak tutaj…</u>
          <u xml:id="u-540.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-540.4" who="#PosełDobromirSośnierz">…nie znajdziemy już w Polsce, więc jeśli chcecie czymś obywateli przekonać, żeby poparli tę ustawę, to myślę, że jedynie własnym przykładem. Tak że proszę o to, żebyście stanęli na wysokości zadania i pokazali, że naprawdę nie macie nic do ukrycia.</u>
          <u xml:id="u-540.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#Marszałek">Jeżeli pan poseł sobie życzy przerwę techniczną, bo się przepracował, przegłosujemy wniosek o przerwę techniczną.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-541.2" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za ogłoszeniem przerwy technicznej?</u>
          <u xml:id="u-541.3" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-541.4" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-541.5" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: W regulaminie Sejmu nie ma nic o przerwie technicznej.)</u>
          <u xml:id="u-541.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Wniosek jest nieregulaminowy.)</u>
          <u xml:id="u-541.7" who="#Marszałek">Znawca regulaminu nareszcie siedzi tutaj.</u>
          <u xml:id="u-541.8" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 207 — za, 235 — przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-541.9" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-541.10" who="#Marszałek">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-541.11" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#PosełMichałGramatyka">Pani Marszałek! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Co wam zawinili Polacy mieszkający za granicą, żeby utrudniać im udział w wyborach? A właśnie to przecież się stanie, jeżeli przyjmiecie swoje zmiany w Kodeksie wyborczym. Te zmiany są złe. Niektóre są niepotrzebne, inne są niesprawiedliwe, a jeszcze inne są po prostu głupie. Zamiast wzrostu frekwencji przyniosą jej spadek. Może zabraknąć nawet 0,5 mln głosów, które zostały w okręgu warszawskim oddane przez Polki i Polaków mieszkających za granicą. Chcecie z komisji wyborczych wyrzucić sędziów, ale za to mężom zaufania dać smartfony, żeby kręcili pliki wideo i potem nie wiadomo, co z nimi robili. Przecież to jest szaleństwo. Przecież to wymaga opamiętania. Proszę o odroczenie posiedzenia. Może to da nam asumpt do namysłu. Może te przepisy po prostu znikną w koszu.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o finansowaniu wspólnej polityki rolnej na lata 2023–2027.</u>
          <u xml:id="u-543.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-543.3" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2955.</u>
          <u xml:id="u-543.4" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.5" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2955?</u>
          <u xml:id="u-543.6" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.7" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.8" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. 431 — za, 12 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-543.9" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o finansowaniu wspólnej polityki rolnej na lata 2023–2027.</u>
          <u xml:id="u-543.10" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z wprowadzeniem świadczenia za długoletnią służbę.</u>
          <u xml:id="u-543.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-543.12" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2957.</u>
          <u xml:id="u-543.13" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-543.14" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2957?</u>
          <u xml:id="u-543.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-543.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-543.17" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 445 — za, 1 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-543.18" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z wprowadzeniem świadczenia za długoletnią służbę.</u>
          <u xml:id="u-543.19" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-543.20" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2954-A.</u>
          <u xml:id="u-543.21" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-543.22" who="#Marszałek">Proszę pana posła Grzegorza Rusieckiego o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzRusiecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka zajęła się projektem ustawy z druku nr 2860. Sam projekt ustawy nie wywoływał większych kontrowersji, natomiast w dniu wczorajszym na posiedzeniu komisji zostały złożone dwie poprawki, które w opinii Biura Analiz Sejmowych, a także części posłów były złożone po terminie i wychodziły poza zakres przedłożenia. Ostatecznie w głosowaniu 15 posłów poparło te poprawki, 12 było przeciw, a więc Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka wnosi, aby Wysoki Sejm przyjął poprawki 1. i 2. i głosował nad nimi łącznie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2954.</u>
          <u xml:id="u-545.2" who="#Marszałek">Komisja przedstawia w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-545.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączy się poprawka 2.</u>
          <u xml:id="u-545.4" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-545.5" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-545.6" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 1. i 2.?</u>
          <u xml:id="u-545.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-545.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-545.9" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 270 — za, 178 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-545.10" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-545.11" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-545.12" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2954, wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-545.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-545.14" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-545.15" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 258 — za, 13 — przeciw, 175 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-545.16" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-545.17" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych.</u>
          <u xml:id="u-545.18" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2842-A.</u>
          <u xml:id="u-545.19" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-545.20" who="#Marszałek">Proszę pana posła Bartłomieja Wróblewskiego o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#PosełSprawozdawcaBartłomiejWróblewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji o komisyjnym projekcie ustawy o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych, wraz z autopoprawką.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#PosełSprawozdawcaBartłomiejWróblewski">Sejm wczoraj skierował ponownie projekt ustawy do komisji w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania. Komisja zebrała się wczoraj i rekomenduje przyjąć poprawki 2., 3., 6., 10., 13., 15., 18., 20., 22. i 25. Chciałem przy tej okazji złożyć podziękowania wszystkim tym, którzy wspierali przygotowanie tej ustawy i procedowanie nad nią, w szczególności tym ministerstwom, które okazały życzliwość i wsparcie. Polska konstytucja w preambule stanowi o tym, że wolność jest jedną z niewzruszonych podstaw Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-546.2" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Ty się nie wypowiadaj o konstytucji.)</u>
          <u xml:id="u-546.3" who="#PosełSprawozdawcaBartłomiejWróblewski">W dalszych postanowieniach konstytucja rozwija tę zasadę, mówiąc o wolności osobistej, wolności religijnej, wolnościach obywatelskich i wolnościach gospodarczych. W tym duchu komisja pracowała. Raz jeszcze dziękuję wszystkim, którzy życzliwie wspierali jej pracę.</u>
          <u xml:id="u-546.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2842.</u>
          <u xml:id="u-547.2" who="#Marszałek">Komisja przedstawia również w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi Sejm głosować będzie w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-547.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 1., z którą łączy się poprawka 19.</u>
          <u xml:id="u-547.4" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-547.5" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-547.6" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 1. i 19.?</u>
          <u xml:id="u-547.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.9" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 203 — za, 238 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.10" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-547.11" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-547.12" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-547.13" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-547.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.16" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 264 — za, 1 — przeciw, 182 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.17" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-547.18" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką, z którą łączy się poprawka 20.</u>
          <u xml:id="u-547.19" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-547.20" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-547.21" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 3. i 20.?</u>
          <u xml:id="u-547.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.24" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 311 — za, 12 — przeciw, 124 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.25" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-547.26" who="#Marszałek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-547.27" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-547.28" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-547.29" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.30" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.31" who="#Marszałek">Głosowało 440 posłów. 55 — za, 377 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.32" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-547.33" who="#Marszałek">Głosujemy nad 5. poprawką, z którą łączą się poprawki 16. i 24.</u>
          <u xml:id="u-547.34" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-547.35" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-547.36" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 5., 16. i 24.?</u>
          <u xml:id="u-547.37" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.38" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.39" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 219 — za, 228 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-547.40" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-547.41" who="#Marszałek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-547.42" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-547.43" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 7. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-547.44" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-547.45" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-547.46" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.47" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.48" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 264 — za, 58 — przeciw, 128 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.49" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-547.50" who="#Marszałek">7. poprawka stała się bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-547.51" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad 8. poprawką, z którą łączy się poprawka 21.</u>
          <u xml:id="u-547.52" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-547.53" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-547.54" who="#Marszałek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 9. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-547.55" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-547.56" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 8. i 21.?</u>
          <u xml:id="u-547.57" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.58" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.59" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 189 — za, 261 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-547.60" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-547.61" who="#Marszałek">Głosujemy nad 9. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-547.62" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-547.63" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-547.64" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.65" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.66" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 184 — za, 265 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-547.67" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-547.68" who="#Marszałek">Głosujemy nad 10. poprawką, z którą łączy się poprawka 22.</u>
          <u xml:id="u-547.69" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-547.70" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-547.71" who="#Marszałek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 11. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-547.72" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-547.73" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 10. i 22.?</u>
          <u xml:id="u-547.74" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.75" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.76" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 405 — za, 37 — przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.77" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-547.78" who="#Marszałek">11. poprawka stała się bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-547.79" who="#Marszałek">Głosujemy nad 12. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-547.80" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-547.81" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 12. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-547.82" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.83" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.84" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 208 — za, 238 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-547.85" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-547.86" who="#Marszałek">Głosujemy nad 13. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-547.87" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-547.88" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-547.89" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.90" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.91" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 279 — za, 1 — przeciw, 167 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.92" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-547.93" who="#Marszałek">14. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-547.94" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-547.95" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 15. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-547.96" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-547.97" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 14. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-547.98" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.99" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.100" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 208 — za, 229 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.101" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-547.102" who="#Marszałek">Głosujemy nad 15. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-547.103" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-547.104" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 15. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-547.105" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.106" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.107" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 281 — za, nikt nie był przeciw, 169 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.108" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-547.109" who="#Marszałek">Głosujemy nad 17. poprawką, z którą łączy się poprawka 23.</u>
          <u xml:id="u-547.110" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-547.111" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-547.112" who="#Marszałek">Ich przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość 18. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-547.113" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-547.114" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 17. i 23.?</u>
          <u xml:id="u-547.115" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.116" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.117" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 215 — za, 228 — przeciw, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.118" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-547.119" who="#Marszałek">Głosujemy nad 18. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-547.120" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-547.121" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 18. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-547.122" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.123" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.124" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 280 — za, nikt nie był przeciw, 170 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.125" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-547.126" who="#Marszałek">Głosujemy nad 25. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-547.127" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-547.128" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 26. i 27.</u>
          <u xml:id="u-547.129" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-547.130" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 25. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-547.131" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.132" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.133" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 282 — za, nikt nie był przeciw, 168 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.134" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-547.135" who="#Marszałek">Poprawka 26. stała się bezprzedmiotowa, podobnie jak poprawka 27.</u>
          <u xml:id="u-547.136" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-547.137" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2842, wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-547.138" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-547.139" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-547.140" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 271 — za, 177 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-547.141" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych.</u>
          <u xml:id="u-547.142" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-547.143" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2911-A.</u>
          <u xml:id="u-547.144" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-547.145" who="#Marszałek">Proszę pana posła Jerzego Polaczka o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych sprawozdanie komisji dotyczące zmiany ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">To dobry rządowy projekt. Komisja wnosi o jego przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">W drugim czytaniu zgłoszono 14 poprawek z rekomendacją odrzucenia ich przy sprzeciwie strony rządowej.</u>
          <u xml:id="u-548.3" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Proszę o przyjęcie tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2911.</u>
          <u xml:id="u-549.2" who="#Marszałek">Komisja przedstawia w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi Sejm głosować będzie w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-549.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączy się poprawka…</u>
          <u xml:id="u-549.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-549.5" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 1., z którą łączy się poprawka 7.</u>
          <u xml:id="u-549.6" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-549.7" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-549.8" who="#Marszałek">Przyjęcie tych poprawek spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 8.</u>
          <u xml:id="u-549.9" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-549.10" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 1. i 7.?</u>
          <u xml:id="u-549.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.13" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 208 — za, 240 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.14" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.15" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-549.16" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-549.17" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 9. i 11.</u>
          <u xml:id="u-549.18" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-549.19" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-549.20" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.22" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 208 — za, 240 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.23" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.24" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-549.25" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-549.26" who="#Marszałek">Jej przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 4.</u>
          <u xml:id="u-549.27" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-549.28" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-549.29" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.30" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.31" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 209 — za, 239 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.32" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.33" who="#Marszałek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-549.34" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-549.35" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-549.36" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-549.37" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.38" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.39" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. 204 — za, 239 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.40" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.41" who="#Marszałek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-549.42" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-549.43" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-549.44" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.45" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.46" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 209 — za, 240 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.47" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.48" who="#Marszałek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-549.49" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-549.50" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-549.51" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.52" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.53" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 206 — za, 240 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.54" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.55" who="#Marszałek">Głosujemy nad 8. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-549.56" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-549.57" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-549.58" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.59" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.60" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. 205 — za, 240 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.61" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.62" who="#Marszałek">Głosujemy nad 9. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-549.63" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-549.64" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-549.65" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.66" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.67" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 210 — za, 240 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.68" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.69" who="#Marszałek">Głosujemy nad 10. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-549.70" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-549.71" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-549.72" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-549.73" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.74" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.75" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 209 — za, 241 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.76" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.77" who="#Marszałek">Głosujemy nad 11. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-549.78" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-549.79" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 11. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-549.80" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.81" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.82" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 210 — za, 240 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.83" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.84" who="#Marszałek">Głosujemy nad 12. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-549.85" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-549.86" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 12. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-549.87" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.88" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.89" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 210 — za, 240 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.90" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.91" who="#Marszałek">Głosujemy nad 13. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-549.92" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-549.93" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-549.94" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.95" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.96" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 210 — za, 239 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.97" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.98" who="#Marszałek">Głosujemy nad 14. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-549.99" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-549.100" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 14. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-549.101" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.102" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.103" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 211 — za, 239 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-549.104" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-549.105" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-549.106" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2911, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-549.107" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-549.108" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-549.109" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 228 — za, 27 — przeciw, wstrzymało się 194.</u>
          <u xml:id="u-549.110" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-549.111" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-549.112" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2973-A.</u>
          <u xml:id="u-549.113" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-549.114" who="#Marszałek">Proszę pana posła Jana Warzechę o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#PosełSprawozdawcaJanWarzecha">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie z prac Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych dotyczących pilnego rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw oraz niektórych innych ustaw, druki nr 2950 i 2973.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#PosełSprawozdawcaJanWarzecha">Sejm na 71. posiedzeniu w dniu 25 stycznia skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 2950 do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-550.2" who="#PosełSprawozdawcaJanWarzecha">Komisja po rozpatrzeniu 13 poprawek na posiedzeniu w dniu dzisiejszym wnosi, by Sejm poprawki od 1. do 12. raczył odrzucić, a poprawkę 13. — przyjąć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-550.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2973.</u>
          <u xml:id="u-551.2" who="#Marszałek">Komisja przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-551.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączy się poprawka 6.</u>
          <u xml:id="u-551.4" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-551.5" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-551.6" who="#Marszałek">Przyjęcie tych poprawek spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 2. i 7.</u>
          <u xml:id="u-551.7" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-551.8" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 1. i 6.?</u>
          <u xml:id="u-551.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.11" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 216 — za, 231 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-551.12" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-551.13" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką, z którą łączy się poprawka 7.</u>
          <u xml:id="u-551.14" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-551.15" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-551.16" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-551.17" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 2. i 7.?</u>
          <u xml:id="u-551.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.19" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.20" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 219 — za, 228 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-551.21" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-551.22" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką, z którą łączy się poprawka 4.</u>
          <u xml:id="u-551.23" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-551.24" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-551.25" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 3. i 4.?</u>
          <u xml:id="u-551.26" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.27" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.28" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 220 — za, 230 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-551.29" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-551.30" who="#Marszałek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-551.31" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-551.32" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-551.33" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-551.34" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.35" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.36" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 220 — za, 228 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-551.37" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-551.38" who="#Marszałek">Głosujemy nad 8. poprawką, z którą łączy się poprawka 9.</u>
          <u xml:id="u-551.39" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-551.40" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-551.41" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-551.42" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 8. i 9.?</u>
          <u xml:id="u-551.43" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.44" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.45" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 220 — za, 228 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-551.46" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-551.47" who="#Marszałek">Głosujemy nad 10. poprawką, z którą łączy się poprawka 12.</u>
          <u xml:id="u-551.48" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-551.49" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-551.50" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 10. i 12.?</u>
          <u xml:id="u-551.51" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.52" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.53" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 220 — za, 230 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-551.54" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-551.55" who="#Marszałek">Głosujemy nad 11. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-551.56" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-551.57" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 11. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-551.58" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.59" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.60" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 219 — za, 230 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-551.61" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-551.62" who="#Marszałek">13. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-551.63" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-551.64" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-551.65" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.66" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.67" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 310 — za, 1 — przeciw, 139 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-551.68" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-551.69" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-551.70" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2973, wraz z przyjętą poprawką?</u>
          <u xml:id="u-551.71" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-551.72" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-551.73" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 441 — za, nikt nie był przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-551.74" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-551.75" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-551.76" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2907-A.</u>
          <u xml:id="u-551.77" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-551.78" who="#Marszałek">Proszę pana posła Grzegorza Lorka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Szanowna Pani Marszałek! Panowie Premierzy! Panie i Panowie Posłowie! Przedstawiam dodatkowe sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw, druki nr 2650 i 2907-A.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach po rozpatrzeniu tych poprawek na posiedzeniu w dniu 26 stycznia 2023 r. wnosi o odrzucenie 10 poprawek.</u>
          <u xml:id="u-552.2" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Uwaga, nad poprawkami 1. i 9. należy głosować łącznie, nad poprawkami 5. i 8. — głosować łącznie oraz poprawkami 7. i 9. — łącznie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-552.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2907.</u>
          <u xml:id="u-553.2" who="#Marszałek">Komisja przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-553.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 1., z którą łączy się poprawka 9.</u>
          <u xml:id="u-553.4" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-553.5" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-553.6" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 1. i 9.?</u>
          <u xml:id="u-553.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-553.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-553.9" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 224 — za, 226 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-553.10" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-553.11" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-553.12" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-553.13" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-553.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-553.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-553.16" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 210 — za, 240 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-553.17" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-553.18" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-553.19" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-553.20" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-553.21" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-553.22" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-553.23" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 209 — za, 237 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-553.24" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-553.25" who="#Marszałek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-553.26" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-553.27" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-553.28" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-553.29" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-553.30" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 208 — za, 239 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-553.31" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-553.32" who="#Marszałek">Głosujemy nad 5. poprawką, z którą łączy się poprawka 8.</u>
          <u xml:id="u-553.33" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-553.34" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-553.35" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 5. i 8.?</u>
          <u xml:id="u-553.36" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-553.37" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-553.38" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 209 — za, 239 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-553.39" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-553.40" who="#Marszałek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-553.41" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-553.42" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-553.43" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-553.44" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-553.45" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 210 — za, 234 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-553.46" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-553.47" who="#Marszałek">Głosujemy nad 7. poprawką, z którą łączy się poprawka 10.</u>
          <u xml:id="u-553.48" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-553.49" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-553.50" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 7. i 10.?</u>
          <u xml:id="u-553.51" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-553.52" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-553.53" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 171 — za, 228 — przeciw, 50 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-553.54" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-553.55" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-553.56" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2907?</u>
          <u xml:id="u-553.57" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-553.58" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-553.59" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 227 — za, 8 — przeciw, 214 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-553.60" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-553.61" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej.</u>
          <u xml:id="u-553.62" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2983-A.</u>
          <u xml:id="u-553.63" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-553.64" who="#Marszałek">Proszę pana posła Tomasza Latosa o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#PosełSprawozdawcaTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#PosełSprawozdawcaTomaszLatos">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W dniu dzisiejszym obradowała Komisja Zdrowia. Sprawa dotyczy rządowego projektu ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej. W czasie drugiego czytania zostało złożonych osiem poprawek. Komisja rekomenduje odrzucić sześć poprawek, a dwie poprawki przyjąć. Nad tymi dwiema poprawkami z pozytywną rekomendacją należy głosować łącznie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-554.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2983.</u>
          <u xml:id="u-555.2" who="#Marszałek">Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-555.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-555.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-555.5" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-555.6" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-555.7" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-555.8" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 50 — za, 350 — przeciw, 46 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-555.9" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-555.10" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-555.11" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-555.12" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-555.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-555.14" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-555.15" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 49 — za, 229 — przeciw, 168 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-555.16" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-555.17" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-555.18" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-555.19" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-555.20" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-555.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-555.22" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 37 — za, 231 — przeciw, 181 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-555.23" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-555.24" who="#Marszałek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-555.25" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-555.26" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-555.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-555.28" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-555.29" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 80 — za, 229 — przeciw, 140 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-555.30" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-555.31" who="#Marszałek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-555.32" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-555.33" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-555.34" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-555.35" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-555.36" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 80 — za, 228 — przeciw, 139 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-555.37" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-555.38" who="#Marszałek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-555.39" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-555.40" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-555.41" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-555.42" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-555.43" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 54 — za, 391 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-555.44" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-555.45" who="#Marszałek">Głosujemy nad 7. poprawką, z którą łączy się poprawka 8.</u>
          <u xml:id="u-555.46" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-555.47" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-555.48" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 7. i 8.?</u>
          <u xml:id="u-555.49" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-555.50" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-555.51" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 260 — za, nikt nie był przeciw, 190 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-555.52" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-555.53" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-555.54" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2983, wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-555.55" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-555.56" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-555.57" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 258 — za, 14 — przeciw, 178 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-555.58" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o Krajowej Sieci Onkologicznej.</u>
          <u xml:id="u-555.59" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy budżetowej na rok 2023 (druki nr 2943 i 2960).</u>
          <u xml:id="u-555.60" who="#Marszałek">Proszę pana posła Andrzeja Kosztowniaka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejKosztowniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedłożenia sprawozdania Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy budżetowej na rok 2023, druk nr 2943.</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejKosztowniak">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 110 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 13 stycznia 2023 r. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. Komisja Finansów Publicznych, po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 24 stycznia 2023 r., wnosi, aby Wysoki Sejm raczył poprawki Senatu odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-556.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-557.2" who="#Marszałek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-557.3" who="#Marszałek">Głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-557.4" who="#Marszałek">Przechodzimy do poprawki 1.</u>
          <u xml:id="u-557.5" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.6" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-557.7" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.8" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.10" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 231 — za, 208 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.11" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.12" who="#Marszałek">Przechodzimy do poprawki 2.</u>
          <u xml:id="u-557.13" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.14" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.17" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 230 — za, 208 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.18" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.19" who="#Marszałek">Przechodzimy do poprawki 3.</u>
          <u xml:id="u-557.20" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.21" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-557.22" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.23" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.24" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.25" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 228 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.26" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.27" who="#Marszałek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.28" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.29" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.30" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.31" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.32" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 230 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.33" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.34" who="#Marszałek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.35" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.36" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.37" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.38" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.39" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 229 — za, 218 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.40" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.41" who="#Marszałek">Przechodzimy do poprawki 6.</u>
          <u xml:id="u-557.42" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.43" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.44" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.45" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.46" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 229 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.47" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.48" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 7.</u>
          <u xml:id="u-557.49" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.50" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.51" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.52" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.53" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 230 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.54" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.55" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 8.</u>
          <u xml:id="u-557.56" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.57" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.58" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.59" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.60" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 230 — za, 218 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.61" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.62" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 9.</u>
          <u xml:id="u-557.63" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.64" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.65" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.66" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.67" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 238 — za, 208 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.68" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.69" who="#Marszałek">Rozpatrujemy poprawkę 10.</u>
          <u xml:id="u-557.70" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.71" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.72" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.73" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.74" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 230 — za, 207 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.75" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.76" who="#Marszałek">Rozpatrujemy poprawkę 11.</u>
          <u xml:id="u-557.77" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.78" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 11. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.79" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.80" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.81" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 229 — za, 209 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.82" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.83" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 12.</u>
          <u xml:id="u-557.84" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.85" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 12. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.86" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.87" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.88" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 241 — za, 206 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.89" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.90" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 13.</u>
          <u xml:id="u-557.91" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.92" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.93" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.94" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.95" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 229 — za, 208 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.96" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.97" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 14.</u>
          <u xml:id="u-557.98" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.99" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 14. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.100" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.101" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.102" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 230 — za, 209 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.103" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.104" who="#Marszałek">Poprawka 15.</u>
          <u xml:id="u-557.105" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.106" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 15. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.107" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.108" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.109" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 229 — za, 207 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.110" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.111" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 16.</u>
          <u xml:id="u-557.112" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.113" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 16. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.114" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.115" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.116" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 242 — za, 208 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.117" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.118" who="#Marszałek">Poprawka 17.</u>
          <u xml:id="u-557.119" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.120" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 17. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.121" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.122" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.123" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 230 — za, 205 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.124" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.125" who="#Marszałek">Przechodzimy do poprawki 18.</u>
          <u xml:id="u-557.126" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.127" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 18. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.128" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.129" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.130" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 230 — za, 207 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.131" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.132" who="#Marszałek">Poprawka 19.</u>
          <u xml:id="u-557.133" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.134" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 19. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.135" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.136" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.137" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 231 — za, 209 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.138" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.139" who="#Marszałek">Poprawka 20.</u>
          <u xml:id="u-557.140" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.141" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 20. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.142" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.143" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.144" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 230 — za, 208 — przeciw, wstrzymało się 12.</u>
          <u xml:id="u-557.145" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.146" who="#Marszałek">Poprawka 21.</u>
          <u xml:id="u-557.147" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.148" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 21. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.149" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.150" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.151" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 228 — za, 207 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.152" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.153" who="#Marszałek">Poprawka 22.</u>
          <u xml:id="u-557.154" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.155" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 22. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.156" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.157" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.158" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 229 — za, 208 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.159" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.160" who="#Marszałek">Poprawka 23.</u>
          <u xml:id="u-557.161" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.162" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 23. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.163" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.164" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.165" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 230 — za, 209 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.166" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.167" who="#Marszałek">Poprawka 24.</u>
          <u xml:id="u-557.168" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.169" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 24. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.170" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.171" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.172" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 229 — za, 208 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.173" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.174" who="#Marszałek">Poprawka 25.</u>
          <u xml:id="u-557.175" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.176" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 25. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.177" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.178" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.179" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 228 — za, 208 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.180" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.181" who="#Marszałek">Poprawka 26.</u>
          <u xml:id="u-557.182" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.183" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 26. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.184" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.185" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.186" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 229 — za, 219 — przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-557.187" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-557.188" who="#Marszałek">Poprawka 27.</u>
          <u xml:id="u-557.189" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.190" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 27. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.191" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.192" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.193" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 230 — za, 207 — przeciw, wstrzymało się 11.</u>
          <u xml:id="u-557.194" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.195" who="#Marszałek">Poprawka 28.</u>
          <u xml:id="u-557.196" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.197" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 28. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.198" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.199" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.200" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 230 — za, 206 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.201" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.202" who="#Marszałek">Poprawka 29.</u>
          <u xml:id="u-557.203" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.204" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 29. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.205" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.206" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.207" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 230 — za, 209 — przeciw, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-557.208" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-557.209" who="#Marszałek">Głosujemy nad 30. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.210" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.211" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 30. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.212" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.213" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.214" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 229 — za, 211 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.215" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.216" who="#Marszałek">Poprawka 31.</u>
          <u xml:id="u-557.217" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.218" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 31. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.219" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.220" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.221" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 229 — za, 207 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.222" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.223" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-557.224" who="#Marszałek">Proszę państwa, mogę przy głosowaniach prosić jednak o przyciszenie rozmów? Bardzo proszę i dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-557.225" who="#Marszałek">Rozpatrujemy poprawkę 32.</u>
          <u xml:id="u-557.226" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.227" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 32. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.228" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.229" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.230" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 230 — za, 207 — przeciw, wstrzymało się 11.</u>
          <u xml:id="u-557.231" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.232" who="#Marszałek">Poprawka 33.</u>
          <u xml:id="u-557.233" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.234" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 33. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.235" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.236" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.237" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 238 — za, 207 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.238" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.239" who="#Marszałek">Poprawka 34.</u>
          <u xml:id="u-557.240" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.241" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 34. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.242" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.243" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.244" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 230 — za, 209 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.245" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.246" who="#Marszałek">35. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-557.247" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.248" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 35. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.249" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.250" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.251" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 230 — za, 208 — przeciw, wstrzymało się 11.</u>
          <u xml:id="u-557.252" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.253" who="#Marszałek">Poprawka 36.</u>
          <u xml:id="u-557.254" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.255" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 36. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.256" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.257" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.258" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 229 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.259" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.260" who="#Marszałek">Poprawka 37.</u>
          <u xml:id="u-557.261" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.262" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 37. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.263" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.264" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.265" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 229 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.266" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.267" who="#Marszałek">Poprawka 38.</u>
          <u xml:id="u-557.268" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.269" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 38. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.270" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.271" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.272" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 230 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.273" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.274" who="#Marszałek">Poprawka 39.</u>
          <u xml:id="u-557.275" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.276" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 39. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.277" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.278" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.279" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 228 — za, 208 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.280" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.281" who="#Marszałek">Poprawka 40.</u>
          <u xml:id="u-557.282" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.283" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 40. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.284" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.285" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.286" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 229 — za, 208 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.287" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.288" who="#Marszałek">Poprawka 41.</u>
          <u xml:id="u-557.289" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.290" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 41. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.291" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.292" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.293" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 229 — za, 210 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.294" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.295" who="#Marszałek">Poprawka 42.</u>
          <u xml:id="u-557.296" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.297" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 42. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.298" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.299" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.300" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 230 — za, 207 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.301" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.302" who="#Marszałek">43. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-557.303" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.304" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 43. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.305" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.306" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.307" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 229 — za, 218 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.308" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.309" who="#Marszałek">Poprawka 44.</u>
          <u xml:id="u-557.310" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.311" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 44. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.312" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.313" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.314" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 228 — za, 215 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.315" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.316" who="#Marszałek">45. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-557.317" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.318" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 45. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.319" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.320" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.321" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 230 — za, 216 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.322" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.323" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 46.</u>
          <u xml:id="u-557.324" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.325" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 46. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.326" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.327" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.328" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. 229 — za, 214 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.329" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.330" who="#Marszałek">47. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-557.331" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.332" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 47. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.333" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.334" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.335" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 229 — za, 217 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.336" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.337" who="#Marszałek">48. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-557.338" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.339" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 48. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.340" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.341" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.342" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 230 — za, 217 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.343" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.344" who="#Marszałek">Poprawka 49.</u>
          <u xml:id="u-557.345" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.346" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 49. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.347" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.348" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.349" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 230 — za, 217 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.350" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.351" who="#Marszałek">50. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-557.352" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.353" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 50. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.354" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.355" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.356" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 231 — za, 210 — przeciw, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.357" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.358" who="#Marszałek">Poprawka 51.</u>
          <u xml:id="u-557.359" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.360" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 51. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.361" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.362" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.363" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 228 — za, 215 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.364" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.365" who="#Marszałek">52. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-557.366" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.367" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 52. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.368" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.369" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.370" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 229 — za, 210 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.371" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.372" who="#Marszałek">53. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-557.373" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.374" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 53. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.375" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.376" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.377" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. 229 — za, 206 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.378" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.379" who="#Marszałek">Poprawka 54.</u>
          <u xml:id="u-557.380" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.381" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 54. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.382" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.383" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.384" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 240 — za, 206 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.385" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.386" who="#Marszałek">Głosujemy nad 55. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.387" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.388" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 55. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.389" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.390" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.391" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 229 — za, 212 — przeciw, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.392" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.393" who="#Marszałek">56. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-557.394" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.395" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 56. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.396" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.397" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.398" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 228 — za, 207 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.399" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.400" who="#Marszałek">57. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-557.401" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.402" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 57. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.403" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.404" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.405" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 230 — za, 214 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.406" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.407" who="#Marszałek">Głosujemy nad 58. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.408" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.409" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 58. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.410" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.411" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.412" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 228 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.413" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.414" who="#Marszałek">Głosujemy nad 59. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.415" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.416" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 59. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.417" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.418" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.419" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 229 — za, 218 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.420" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.421" who="#Marszałek">Głosujemy nad 60. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.422" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.423" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 60. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.424" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.425" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.426" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 239 — za, 202 — przeciw, 6 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.427" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.428" who="#Marszałek">Głosujemy nad 61. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.429" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.430" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 61. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.431" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.432" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.433" who="#Marszałek">Głosowało 442 posłów. 240 — za, 194 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.434" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.435" who="#Marszałek">Głosujemy nad 62. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.436" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.437" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 62. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.438" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.439" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.440" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 229 — za, 209 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.441" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.442" who="#Marszałek">Głosujemy nad 63. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.443" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.444" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 63. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.445" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.446" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.447" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 229 — za, 209 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.448" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-557.449" who="#Marszałek">Głosujemy nad 64. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.450" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.451" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 64. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.452" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.453" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.454" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 229 — za, 211 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.455" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.456" who="#Marszałek">Głosujemy nad 65. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.457" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.458" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 65. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.459" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.460" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.461" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 231 — za, 210 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.462" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.463" who="#Marszałek">Głosujemy nad 66. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.464" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.465" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 66. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.466" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.467" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.468" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 231 — za, 211 — przeciw, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.469" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.470" who="#Marszałek">Głosujemy nad 67. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.471" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.472" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 67. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.473" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.474" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.475" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 231 — za, 208 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.476" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.477" who="#Marszałek">Głosujemy nad 68. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.478" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.479" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 68. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.480" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.481" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.482" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 229 — za, 210 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.483" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.484" who="#Marszałek">Głosujemy nad 69. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.485" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.486" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 69. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.487" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.488" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.489" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 230 — za, 209 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.490" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.491" who="#Marszałek">Głosujemy nad 70. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.492" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.493" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 70. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.494" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.495" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.496" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 229 — za, 212 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.497" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.498" who="#Marszałek">Głosujemy nad 71. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.499" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.500" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 71. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.501" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.502" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.503" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 230 — za, 218 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.504" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.505" who="#Marszałek">Głosujemy nad 72. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.506" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.507" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 72. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.508" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.509" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.510" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 230 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.511" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.512" who="#Marszałek">Głosujemy nad 73. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.513" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.514" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 73. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.515" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.516" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.517" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 229 — za, 217 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.518" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.519" who="#Marszałek">Głosujemy nad 74. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.520" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.521" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 74. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.522" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.523" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.524" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 233 — za, 209 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.525" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.526" who="#Marszałek">Głosujemy nad 75. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-557.527" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.528" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 75. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.529" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.530" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.531" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 230 — za, 219 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.532" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-557.533" who="#Marszałek">76. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-557.534" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.535" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 76. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.536" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.537" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.538" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 228 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-557.539" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-557.540" who="#Marszałek">77. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-557.541" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-557.542" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 77. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-557.543" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-557.544" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-557.545" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 231 — za, 211 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-557.546" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-557.547" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-557.548" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o uchwale Senatu w sprawie ustawy o fundacji rodzinnej (druki nr 2944 i 2956).</u>
          <u xml:id="u-557.549" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Jadwigę Emilewicz o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#PosełSprawozdawcaJadwigaEmilewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o uchwale Senatu w sprawie ustawy o fundacji rodzinnej.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#PosełSprawozdawcaJadwigaEmilewicz">Komisja zajęła się ponownie — po przesłaniu z Senatu ustawy i poprawek 24 stycznia — tą ustawą. I komisja po rozpatrzeniu uchwały wnosi, aby poprawki od 1. do 62. przyjąć, poprawki 63., 64. i 65. odrzucić, poprawki od 66. do 71. przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-558.2" who="#PosełSprawozdawcaJadwigaEmilewicz">Wśród poprawek przyjętych jest jedna ważna i dziękuję Senatowi oraz komisji za wspólną jednolitą pracę przez 4 lata nad tym ważnym projektem. To ustawa, która wprowadza obowiązek przeprowadzenia ewaluacji ex post po 3 latach, a zatem za 3 lata będziemy widzieć, ile mamy fundacji rodzinnych i które rozwiązania podatkowe są ważne, a które należałoby ewentualnie zmienić.</u>
          <u xml:id="u-558.3" who="#PosełSprawozdawcaJadwigaEmilewicz">Dziękując wszystkim za poparcie jednolite, ponad podziałami politycznymi, komisja wnosi o przyjęcie tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-558.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#Marszałek">Głosujemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-559.2" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 1., z którą łączą się poprawki 3., 7., od 10. do 12., 19., 23., 24., 26., 28., 30., 35., 37., 41., 42., 44., od 45. do 47., 54., 58., 62., 66., 67. i 70.</u>
          <u xml:id="u-559.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-559.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.5" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-559.6" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 1., 3., 7., od 10. do 12., 19., 23., 24., 26., 28., 30., 35., 37., 41., 42., 44., od 45. do 47., 54., 58., 62., 66., 67. i 70.?</u>
          <u xml:id="u-559.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.8" who="#Marszałek">Ja protestuję przeciwko takiemu łączeniu tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-559.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.10" who="#Marszałek">To jest po prostu…</u>
          <u xml:id="u-559.11" who="#Marszałek">Sprzeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.12" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. Nikt nie był za, 445 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.13" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.14" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką, z którą łączą się poprawki 34. i 51.</u>
          <u xml:id="u-559.15" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-559.16" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.17" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 2., 34. i 51.?</u>
          <u xml:id="u-559.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.19" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.20" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 1 — za, 446 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.21" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.22" who="#Marszałek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-559.23" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.24" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.25" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.26" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.27" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. Nikt nie był za, 449 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.28" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.29" who="#Marszałek">5. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.30" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.31" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.32" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.33" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.34" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. Nikt nie był za, 443 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.35" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.36" who="#Marszałek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-559.37" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.38" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.39" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.40" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.41" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. Nikt nie był za, 441 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.42" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.43" who="#Marszałek">Głosujemy nad 8. poprawką, z którą łączą się poprawki 15. i 53.</u>
          <u xml:id="u-559.44" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-559.45" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.46" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 8., 15. i 53.?</u>
          <u xml:id="u-559.47" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.48" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.49" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. Nikt nie był za, 446 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.50" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.51" who="#Marszałek">Głosujemy nad 9. poprawką, z którą łączą się poprawki 18. i 21.</u>
          <u xml:id="u-559.52" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-559.53" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.54" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 9., 18. i 21.?</u>
          <u xml:id="u-559.55" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.56" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.57" who="#Marszałek">Głosowało 442 posłów. Nikt nie był za, 442 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.58" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.59" who="#Marszałek">Głosujemy nad 13. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-559.60" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.61" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.62" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.63" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.64" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. Nikt nie był za, 444 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.65" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.66" who="#Marszałek">Głosujemy nad 14. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-559.67" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.68" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 14. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.69" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.70" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.71" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. Nikt nie był za, 446 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.72" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.73" who="#Marszałek">Głosujemy nad 16. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-559.74" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.75" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 16. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.76" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.77" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.78" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. Nikt nie był za, 444 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.79" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.80" who="#Marszałek">17. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.81" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-559.82" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 17. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.83" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.84" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.85" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 233 — za, 216 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.86" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-559.87" who="#Marszałek">Głosujemy nad 20. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-559.88" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.89" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 20. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.90" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.91" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.92" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.93" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.94" who="#Marszałek">22. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.95" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.96" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 22. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.97" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.98" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.99" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. Nikt nie był za, 442 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-559.100" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.101" who="#Marszałek">25. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.102" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.103" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 25. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.104" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.105" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.106" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. Nikt nie był za, 445 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.107" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.108" who="#Marszałek">27. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.109" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.110" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 27. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.111" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.112" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.113" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.114" who="#Marszałek">Sejm przyjął poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-559.115" who="#Marszałek">29. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.116" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.117" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 29. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.118" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.119" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.120" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. 1 — za, 442 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.121" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.122" who="#Marszałek">31. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.123" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.124" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 31. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.125" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.126" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.127" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.128" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.129" who="#Marszałek">32. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.130" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.131" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 32. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.132" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.133" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.134" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.135" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.136" who="#Marszałek">33. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.137" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.138" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 33. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.139" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.140" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.141" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.142" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.143" who="#Marszałek">36. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.144" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.145" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 36. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.146" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.147" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.148" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.149" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.150" who="#Marszałek">38. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.151" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.152" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 38. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.153" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.154" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.155" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.156" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.157" who="#Marszałek">39. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.158" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.159" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 39. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.160" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.161" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.162" who="#Marszałek">Głosowało 437 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.163" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.164" who="#Marszałek">Z 40. poprawką łączą się poprawki 43. i 56.</u>
          <u xml:id="u-559.165" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-559.166" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.167" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 40., 43., i 56.?</u>
          <u xml:id="u-559.168" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.169" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.170" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.171" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.172" who="#Marszałek">Głosujemy nad 48. poprawką, z którą łączą się poprawki 50., 52., 55., 59., 60. i 69.</u>
          <u xml:id="u-559.173" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-559.174" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.175" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 48., 50., 52., 55., 59., 60. i 69.?</u>
          <u xml:id="u-559.176" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.177" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.178" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.179" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.180" who="#Marszałek">Głosujemy nad 49. poprawką, z którą łączy się poprawka 57.</u>
          <u xml:id="u-559.181" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-559.182" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.183" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 49. i 57.?</u>
          <u xml:id="u-559.184" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.185" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.186" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.187" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.188" who="#Marszałek">61. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.189" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.190" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 61. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.191" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.192" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.193" who="#Marszałek">Głosowało 440 posłów. 2 — za, 438 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.194" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.195" who="#Marszałek">63. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.196" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-559.197" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 63. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.198" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.199" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.200" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 234 — za, 207 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-559.201" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-559.202" who="#Marszałek">64. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.203" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-559.204" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 64. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.205" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.206" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.207" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 231 — za, 214 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.208" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-559.209" who="#Marszałek">65. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.210" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-559.211" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 65. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.212" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.213" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.214" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. 233 — za, 211 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.215" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-559.216" who="#Marszałek">68. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-559.217" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-559.218" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 68. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.219" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.220" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.221" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 227 — za, 223 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.222" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-559.223" who="#Marszałek">Poprawka 71.</u>
          <u xml:id="u-559.224" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-559.225" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 71. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-559.226" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-559.227" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-559.228" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 449, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-559.229" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-559.230" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy, rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw oraz poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-559.231" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2930-A.</u>
          <u xml:id="u-559.232" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-559.233" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Barbarę Bartuś o przedstawienie dodtkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Premierzy! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy, druk nr 2651, rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2800, oraz poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2897.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Podczas drugiego czytania zostały złożone trzy wnioski o odrzucenie. Wnioski te zostały złożone przez Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska, koła Konfederacji i PPS-u, oraz zostało złożonych 49 poprawek do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-560.2" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Komisja Nadzwyczajna, do której zostały skierowane i te wnioski, i te poprawki, po rozpatrzeniu wniosków i poprawek na ponadczterogodzinnym posiedzeniu w dniu dzisiejszym wnosi, aby Wysoki Sejm wnioski o odrzucenie odrzucił oraz ze zgłoszonych 49 poprawek 22 raczył przyjąć, a pozostałe odrzucić, przy czym nad poprawką 3. należy głosować z poprawką 38. oraz nad poprawką 16. należy głosować z poprawką 17. i 18. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-560.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#Marszałek">Ponieważ Lewica nie miała wniosku formalnego, a pan poseł się upomina, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wnoszę wniosek formalny o zdjęcie z porządku obrad tego punktu i zwracam się do posłów Prawa i Sprawiedliwości: wycofajcie się z ustawy, która zepsuje święto demokracji. Kodeks wyborczy jest dla wszystkich,…</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-562.2" who="#PosełKrzysztofGawkowski">…dla tych z prawa i dla tych z lewa, jest dla obywateli. Kodeks wyborczy i zmiany, które proponujecie, mają ukraść Polakom święto demokracji.</u>
          <u xml:id="u-562.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nieprawda! Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-562.4" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Mają odebrać Polakom szansę na dobre i godne głosowanie. Zmiany, które proponujecie, w roku wyborczym nie powinny wchodzić w życie. Rok wyborczy powinien być wolny od jakichkolwiek zmian. Odrzuciliście wszystkie poprawki opozycji, które były merytoryczne i dawały szansę na długie vacatio legis. Chcecie upolitycznić wybory. Chcecie wybory ustawić przy zielonym stoliku. Nie może na to być zgody. To złe prawo, którego nie wolno w Polsce uchwalić.</u>
          <u xml:id="u-562.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2930.</u>
          <u xml:id="u-563.2" who="#Marszałek">Komisja przedstawia również wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości oraz poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-563.3" who="#Marszałek">Obecnie pod głosowanie poddam zgłoszonyw dyskusji wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-563.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-563.5" who="#Marszałek">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-563.6" who="#Marszałek">Głosujemy nad wnioskiem o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-563.7" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-563.8" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.10" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 219 — za, 229 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.11" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.12" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-563.13" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.14" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.17" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 205 — za, 231 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.18" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.19" who="#Marszałek">2. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.20" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.21" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.24" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 206 — za, 229 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.25" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.26" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką, z którą łączy się poprawka 38.</u>
          <u xml:id="u-563.27" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-563.28" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.29" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 3. i 38.?</u>
          <u xml:id="u-563.30" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.31" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.32" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 231 — za, 205 — przeciw, 13 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.33" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.34" who="#Marszałek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-563.35" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.36" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 23.</u>
          <u xml:id="u-563.37" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.38" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.39" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.40" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 205 — za, 241 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.41" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.42" who="#Marszałek">5. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.43" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.44" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.45" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.46" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.47" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 230 — za, 208 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.48" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.49" who="#Marszałek">6. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.50" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.51" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.52" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.53" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.54" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 228 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.55" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.56" who="#Marszałek">7. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.57" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.58" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.59" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.60" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.61" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-563.62" who="#Marszałek">To właśnie jest dezinformacja klasyczna.</u>
          <u xml:id="u-563.63" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 230 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.64" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.65" who="#Marszałek">8. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.66" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.67" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.68" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.69" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.70" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 229 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.71" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.72" who="#Marszałek">9. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.73" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.74" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.75" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.76" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.77" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 228 — za, 213 — przeciw, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.78" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.79" who="#Marszałek">10. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.80" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.81" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 11.</u>
          <u xml:id="u-563.82" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.83" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.84" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.85" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 230 — za, 212 — przeciw, 7 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.86" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.87" who="#Marszałek">11. poprawka stała się bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-563.88" who="#Marszałek">12. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.89" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.90" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 13.</u>
          <u xml:id="u-563.91" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 12. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.92" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.93" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.94" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 231 — za, 205 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.95" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.96" who="#Marszałek">13. poprawka stała się bezprzedmiotowa.</u>
          <u xml:id="u-563.97" who="#Marszałek">14. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.98" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.99" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek od 16. do 18.</u>
          <u xml:id="u-563.100" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-563.101" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 14. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.102" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.103" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.104" who="#komentarz">(Głos z sali: Za.)</u>
          <u xml:id="u-563.105" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeciw.)</u>
          <u xml:id="u-563.106" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, za!)</u>
          <u xml:id="u-563.107" who="#Marszałek">Jak dzieci w przedszkolu normalnie.</u>
          <u xml:id="u-563.108" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 191 — za, 245 — przeciw, 13 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.109" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.110" who="#Marszałek">15. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.111" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.112" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 15. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.113" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.114" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.115" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 230 — za, 194 — przeciw, 23 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.116" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.117" who="#Marszałek">16. poprawka, z którą łączą się poprawki 17. i 18.</u>
          <u xml:id="u-563.118" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-563.119" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.120" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 16., 17. i 18.?</u>
          <u xml:id="u-563.121" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.122" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.123" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 11 — za, 393 — przeciw, 44 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.124" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.125" who="#Marszałek">19. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.126" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.127" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 20. i 21.</u>
          <u xml:id="u-563.128" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-563.129" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 19. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.130" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.131" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.132" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 201 — za, 236 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.133" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.134" who="#Marszałek">20. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.135" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.136" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 20. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.137" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.138" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.139" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 230 — za, 204 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.140" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.141" who="#Marszałek">21. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.142" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.143" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 21. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.144" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.145" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.146" who="#Marszałek">Głosowało 439 posłów. 226 — za, 189 — przeciw, 24 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.147" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.148" who="#Marszałek">22. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.149" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.150" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 22. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.151" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.152" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.153" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 198 — za, 237 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.154" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.155" who="#Marszałek">23. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.156" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.157" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 23. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.158" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.159" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.160" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 206 — za, 228 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.161" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.162" who="#Marszałek">24. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.163" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej poprawki.</u>
          <u xml:id="u-563.164" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 24. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.165" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.166" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.167" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 206 — za, 230 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.168" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-563.169" who="#Marszałek">25. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.170" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.171" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 35.</u>
          <u xml:id="u-563.172" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 25. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.173" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.174" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.175" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 26 — za, 420 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.176" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.177" who="#Marszałek">26. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.178" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.179" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 26. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.180" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.181" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.182" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 204 — za, 232 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.183" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.184" who="#Marszałek">27. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.185" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.186" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 27. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.187" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.188" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.189" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 230 — za, 204 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.190" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.191" who="#Marszałek">28. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.192" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.193" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 28. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.194" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.195" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.196" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 228 — za, 207 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.197" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.198" who="#Marszałek">Głosujemy nad 29. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-563.199" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.200" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 29. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.201" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.202" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.203" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 431 — za, 4 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.204" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.205" who="#Marszałek">30. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.206" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.207" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 30. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.208" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.209" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.210" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 205 — za, 230 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.211" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.212" who="#Marszałek">Poprawka 31.</u>
          <u xml:id="u-563.213" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.214" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 31. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.215" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.216" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.217" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 192 — za, 245 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.218" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.219" who="#Marszałek">32. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.220" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.221" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 33.</u>
          <u xml:id="u-563.222" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-563.223" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 32. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.224" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.225" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.226" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 81 — za, 232 — przeciw, 135 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.227" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.228" who="#Marszałek">33. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.229" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.230" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 33. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.231" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.232" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.233" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 205 — za, 231 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.234" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.235" who="#Marszałek">34. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.236" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.237" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 34. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.238" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.239" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.240" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 207 — za, 230 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.241" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.242" who="#Marszałek">35. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.243" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.244" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 35. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.245" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.246" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.247" who="#Marszałek">Głosowało 429 posłów. 34 — za, 394 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.248" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.249" who="#Marszałek">36. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.250" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.251" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 36. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.252" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.253" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.254" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 13 — za, 435 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.255" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.256" who="#Marszałek">37. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.257" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.258" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 37. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.259" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.260" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.261" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 14 — za, 420 — przeciw, 13 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.262" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.263" who="#Marszałek">39. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.264" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.265" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 40. i 41.</u>
          <u xml:id="u-563.266" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 39. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.267" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.268" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.269" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 207 — za, 230 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.270" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.271" who="#Marszałek">40. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.272" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.273" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 40. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.274" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.275" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.276" who="#komentarz">(Poseł Paweł Kowal: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-563.277" who="#Marszałek">Nie nabierzecie mnie już.</u>
          <u xml:id="u-563.278" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 202 — za, 230 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.279" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.280" who="#komentarz">(Poseł Paweł Kowal: Co to ma znaczyć?)</u>
          <u xml:id="u-563.281" who="#Marszałek">Nie działa, panie pośle? Nie zdążył pan nacisnąć po prostu.</u>
          <u xml:id="u-563.282" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Tak działa ten system.)</u>
          <u xml:id="u-563.283" who="#Marszałek">41. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.284" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.285" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-563.286" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 41. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.287" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.288" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.289" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 205 — za, 232 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.290" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.291" who="#Marszałek">42. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.292" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.293" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 42. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.294" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.295" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.296" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 227 — za, 211 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.297" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.298" who="#Marszałek">43. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.299" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.300" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 43. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.301" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.302" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.303" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 230 — za, 208 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.304" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.305" who="#Marszałek">44. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.306" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.307" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 44. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.308" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.309" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.310" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 230 — za, 205 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.311" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.312" who="#Marszałek">45. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.313" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.314" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 45. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.315" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.316" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.317" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 229 — za, 205 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.318" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.319" who="#Marszałek">46. poprawka.</u>
          <u xml:id="u-563.320" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.321" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 46. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.322" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.323" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.324" who="#Marszałek">Głosowało 447 posłów. 230 — za, 164 — przeciw, 53 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.325" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.326" who="#Marszałek">Głosujemy nad 47. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-563.327" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.328" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 48. i 49.</u>
          <u xml:id="u-563.329" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 47. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.330" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.331" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.332" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 220 — za, 230 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.333" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.334" who="#Marszałek">Głosujemy nad 48. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-563.335" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-563.336" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość 49. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-563.337" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-563.338" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 48. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.339" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.340" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.341" who="#Marszałek">Głosowało 446 posłów. 217 — za, 229 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.342" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.343" who="#Marszałek">Głosujemy nad 49. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-563.344" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-563.345" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 49. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-563.346" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.347" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.348" who="#Marszałek">Głosowało 449 posłów. 230 — za, 219 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.349" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-563.350" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-563.351" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2930, wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-563.352" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.353" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.354" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 230 — za, 220 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.355" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-563.356" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-563.357" who="#Marszałek">Przypominam, że uprawnione podmioty złożyły wnioski o uzupełnienie porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-563.358" who="#Marszałek">— Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni o punkt: Pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o związku metropolitalnym w województwie pomorskim;</u>
          <u xml:id="u-563.359" who="#Marszałek">— Koalicyjny Klub Poselski Lewicy (Nowa Lewica, Razem) o punkt: Informacja Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Aktywów Państwowych w sprawie zabezpieczenia dostaw węgla do gospodarstw domowych przed sezonem grzewczym.</u>
          <u xml:id="u-563.360" who="#Marszałek">W związku ze zbliżaniem się terminu, o którym mowa w art. 173 ust. 5 regulaminu Sejmu, poddam kolejno pod głosowanie wnioski o uzupełnienie porządku dziennego o te punkty.</u>
          <u xml:id="u-563.361" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu głosowania te nie są poprzedzone debatą ani zadawaniem pytań.</u>
          <u xml:id="u-563.362" who="#Marszałek">Głosujemy nad wnioskiem w sprawie uzupełnienia porządku dziennego o punkt: Pierwsze czytanie senackiego projektu ustawy o związku metropolitalnym w województwie pomorskim.</u>
          <u xml:id="u-563.363" who="#Marszałek">Kto z państwa jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-563.364" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.365" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.366" who="#komentarz">(Poseł Agnieszka Pomaska: Hej, wy z Pomorza, zastanówcie się dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-563.367" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Proszę nie wywierać presji.)</u>
          <u xml:id="u-563.368" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 217 — za, 229 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.369" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.370" who="#Marszałek">Głosujemy nad wnioskiem w sprawie uzupełnienie porządku dziennego o punkt: Informacja Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Aktywów Państwowych w sprawie zabezpieczenia dostaw węgla do gospodarstw domowych przed sezonem grzewczym.</u>
          <u xml:id="u-563.371" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-563.372" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.373" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.374" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 219 — za, 228 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-563.375" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-563.376" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 2984).</u>
          <u xml:id="u-563.377" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-563.378" who="#Marszałek">Czy ktoś chce zabrać głos w sprawie zmian w składach osobowych komisji?</u>
          <u xml:id="u-563.379" who="#Marszałek">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-563.380" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-563.381" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku w brzmieniu z druku nr 2984?</u>
          <u xml:id="u-563.382" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-563.383" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-563.384" who="#Marszałek">Głosowało 440 posłów. 386 — za, 35 — przeciw, 19 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-563.385" who="#Marszałek">Sejm podjął uchwałę w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-563.386" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-563.387" who="#Marszałek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-563.388" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 20 min 58 do godz. 21 min 03)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dobry wieczór państwu.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2952).</u>
          <u xml:id="u-564.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana Artura Sobonia o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-564.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jest pan minister?</u>
          <u xml:id="u-564.5" who="#komentarz">(Poseł Jacek Protasiewicz: Wyszedł.)</u>
          <u xml:id="u-564.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W takim razie przechodzimy do następnego punktu. Do oświadczeń. Chyba że pan minister zacznie wykonywać swoje obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-564.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze — mówię do pana ministra Artura Sobonia — jest pan gdzieś?</u>
          <u xml:id="u-564.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa przyjaciół, znajomych pana ministra może spowodować jego obecność?</u>
          <u xml:id="u-564.9" who="#komentarz">(Poseł Radosław Fogiel: Zgłosił nieprzygotowanie.)</u>
          <u xml:id="u-564.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czujemy się opuszczeni przez pana ministra. Cóż Polska bez niego zrobi?</u>
          <u xml:id="u-564.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Wyjdzie na prostą.)</u>
          <u xml:id="u-564.12" who="#komentarz">(Poseł Jacek Protasiewicz: Rozpatrzymy projekt na kolejnym posiedzeniu.)</u>
          <u xml:id="u-564.13" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Wydzwaniają, ale jest pytanie, czy ma telefon przy sobie.</u>
          <u xml:id="u-564.14" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Nic nowego.)</u>
          <u xml:id="u-564.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-564.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-564.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-564.18" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Artur Soboń: Przepraszam, byłem w toalecie.)</u>
          <u xml:id="u-564.19" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, pod pana nieobecność sala ustaliła, że ma pan minutę.</u>
          <u xml:id="u-564.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-564.21" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jest późno. W związku z tym czy walczy pan o 2 minuty?</u>
          <u xml:id="u-564.22" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Artur Soboń: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-564.23" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">To ma pan 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-564.24" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo…</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-565.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-565.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Dobrze mówi.)</u>
          <u xml:id="u-565.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Chciałbym przedstawić Wysokiej Izbie projekt ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-565.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Projekt ustawy umożliwia dochodzenie od zagranicznych podmiotów należności z tytułu podatku VAT rozliczanego w procedurach specjalnych. Projekt ten usprawnia również wszczęcie i prowadzenie egzekucji administracyjnej. Zwiększona zostanie też jej efektywność. Projekt zawiera kilka istotnych zmian, uproszczeń, które powodują, że te postępowania będą skuteczne, dochody budżetu państwa będą większe. Oczywiście on jest korzystny również i dla wierzycieli, i dla dłużników. To cały szereg usprawnień. Nie wchodząc w szczegóły — dotyczą one: egzekucji VAT-u w tej specjalnej procedurze zagranicznej, wyrzucenia jednego z etapów, czyli nienadawania klauzuli o skierowaniu tytułu wykonawczego do egzekucji, blokowania środków na rachunkach bankowych, kosztów upomnienia czy, dokładniej, przedawnienia i terminów przedawnienia, zbiegu egzekucji i zabezpieczenia, zmian dotyczących Rejestru Należności Publicznoprawnych oraz wygaszania decyzji ratalnych.</u>
          <u xml:id="u-565.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Mam głębokie przekonanie, że Wysoka Izba będzie zgodnie pracować nad tym projektem. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, chciałem panu bardzo, bardzo serdecznie podziękować za to, że pan, uwzględniając godzinę, zmieścił się w 2 minutach. Chociaż oczywiście, jak pan wie, 15 minut pan miał, bo tak czas był ustalony. Ale to miłe. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-566.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-566.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie będę się do państwa zwracał z prośbą, żebyście brali przykład z pana ministra, ale jakbyście pamiętali o tym, co zrobił, byłoby miło.</u>
          <u xml:id="u-566.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Kosztowniak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-566.5" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wniosek formalny. Można?)</u>
          <u xml:id="u-566.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie, proszę pana.</u>
          <u xml:id="u-566.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jaki wniosek?</u>
          <u xml:id="u-566.8" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: O zmianę w sposobie prowadzenia dyskusji, żeby pan marszałek się powstrzymał od tak niepoważnych uwag.)</u>
          <u xml:id="u-566.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-566.10" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Czas, pan jest w Prezydium, niech pan panuje nad harmonogramem.)</u>
          <u xml:id="u-566.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle, za jak zwykle błyskotliwą i mądrą uwagę.</u>
          <u xml:id="u-566.12" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Kosztowniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-566.13" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-566.14" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jest pan poseł? Nie ma pana posła?</u>
          <u xml:id="u-566.15" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">To bardzo proszę pana posła Jarosława Urbaniaka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#PosełJarosławUrbaniak">Wielce Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pierwsza rzecz, jaka się rzuca w oczy w kwestii tego projektu ustawy, to termin, w jakim nad nim obradujemy. To nie wynika z żadnych przepisów, ale zwyczajem sejmowym od zawsze jest to, że jak następuje ostatnie głosowanie na posiedzeniu Sejmu, to jedynym punktem, jaki później występuje, są oświadczenia poselskie, a później słyszymy trzykrotne uderzenie laski marszałkowskiej i posiedzenie Sejmu jest zamknięte. A oto mamy projekt — 30 stron pełnych szczegółowych zmian w tak ważnej sprawie jak egzekucja administracyjna i twardo obradujemy w środku nocy po praktycznym zakończeniu obrad Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#PosełJarosławUrbaniak">Co więcej, panie ministrze, chciałem zwrócić uwagę, że dzisiaj Sejm miał tzw. przyspieszenie, jak to się w naszym języku mówi, i przed głosowaniami było ponad pół godziny na to, żeby ten punkt przeprowadzić wcześniej, wtedy kiedy na galerii są dziennikarze, kiedy ludzie w Internecie nas oglądają. A tak zajmujemy się nim pod przykrywką nocy. Ta ustawa, tak jak powiedziałem, to jest 30 stron szczegółów, a pan tylko powiedział z grubsza, że będziemy lepiej egzekwować VAT.</u>
          <u xml:id="u-567.2" who="#PosełJarosławUrbaniak">A z rzeczy poważnych i dobrych: to jedną z ważniejszych zmian, jakie zauważyłem w tym projekcie zmiany ustawy, jest zmiana podejścia do procedury rozkładania zaległości podatkowej na raty. Dotychczasowa procedura polegała na tym — zapis mówił wyraźnie — że wygasa decyzja o rozłożeniu na raty, kiedy podatnik nie zapłaci trzech kolejnych rat. To był zapis ustawy i typowo po polsku podatnicy, dłużnicy ten zapis omijali, choćby praktycznie, płacąc co drugą ratę. Na szczęście w tej ustawie wreszcie się to poprawia, mówi się o trzech ratach, a nie trzech kolejnych ratach, więc od tych wszystkich, którzy chcą zacwaniakować, będziemy lepiej to egzekwować.</u>
          <u xml:id="u-567.3" who="#PosełJarosławUrbaniak">Rzeczywiście dużo pan minister przez te niespełna 2 minuty mówił o procedurze VAT-owskiej i warto zauważyć, że w ramach tego… Dziwię się, że poprzednio, wtedy kiedy likwidował pan papierowe tytuły egzekucyjne, nie zlikwidowano klauzuli wykonalności, bo ona tak naprawdę w tej procedurze — tak to w tej chwili wygląda — jest podwojeniem decyzji tego samego naczelnika urzędu skarbowego. Czyli jest to dodatkowa robota, bo naczelnik musiałby mieć rozdwojenie jaźni, żeby raz zadecydować tak, a raz tak, szczególnie że w większości przypadków to są przecież rzeczy oczywiste. Nadanie klauzuli wykonalności jest w takiej sytuacji dość oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-567.4" who="#PosełJarosławUrbaniak">Chciałbym wrócić do tego — bo zostało mi jeszcze ciut, ciut — że w uzasadnieniu, panie ministrze, ministerstwo pisze, że generalnie wszystko to ma uprościć, spowodować, żeby egzekucja była skuteczniejsza. Zerknąłem, że zaraz piszecie o tym, że zmieniacie definicję wynagrodzenia, oczywiście jak się domyślam, po to żeby egzekucja z wynagrodzenia była lepsza i dlatego że dotychczasowa definicja była zbyt wąska i nie obejmowała każdego świadczenia pieniężnego. Tu jest napisane, że przez wynagrodzenie rozumie się wynagrodzenia oraz inne świadczenia pieniężne związane z pracą lub funkcją wykonywaną przez zobowiązanego — rzeczywiście jest rozszerzenie — na podstawie stosunku pracy oraz innej podstawie — jest rozszerzenie — jeśli z tego tytułu zobowiązany otrzymuje okresowe świadczenia pieniężne, w tym świadczenia pieniężne przysługujące z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, wypłacane przez pracodawcę w okresie zatrudnienia, a także w okresie 12 miesięcy od dnia rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy. To takie rozszerzenie, które na końcu zostało mocno zawężone. Przychodzicie do Sejmu Rzeczypospolitej z taką propozycją, gdzie kto jak kto, ale my, parlamentarzyści: posłowie i senatorowie, dobrze wiemy, że to jest zawężenie. My nie mamy stosunku pracy, my nie mamy wynagrodzenia, my mamy uposażenie poselskie czy senatorskie. To ja się pytam, czy już w tej pierwszej zmianie robicie tak, żeby w przyszłości wasi ministrowie, posłowie, senatorowie nie mogli oddawać pieniędzy, żeby nie można było egzekwować od nich starego zadłużenia…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękujemy serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#PosełJarosławUrbaniak">…bo przecież to nie wynagrodzenie otrzymywali. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">No dobrze, jest kwestia kolejności w tej chwili.</u>
          <u xml:id="u-570.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dobrze, ponieważ pan się spóźnił, czy teraz może być pani posłanka Katarzyna Kretkowska, a pan potem? Tak?</u>
          <u xml:id="u-570.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Może tak być, pani posłanko, że pani teraz wejdzie?</u>
          <u xml:id="u-570.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Katarzyna Kretkowska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-570.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu poselskiego Lewicy wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Zanim przejdę do samego projektu, pragnę w imieniu klubu zaprotestować wobec skandalicznego trybu wprowadzania tego typu projektu pod obrady. Wpłynął on do Sejmu zaledwie dzień przed posiedzeniem Sejmu i już został skierowany do pierwszego czytania. Praktycznie nie zostawiono posłankom i posłom, klubom poselskim czasu na zapoznanie się z nim, a tym bardziej na jakąś analizę zapisów, materiału liczącego kilkaset stron, 342 strony materiału. Jest to ewidentnie celowa praktyka rządu towarzysząca znakomitej większości projektów ustaw, świadcząca albo o lekceważeniu organu uchwałodawczego, albo o celowym utrudnianiu nam możliwości weryfikacji proponowanych zapisów i ich praktycznych konsekwencji. Projekt jest projektem rządowym, przeszedł konsultacje społeczne. Chwała mu za to, bo ze strony PiS nagminnie mamy do czynienia z uciekaniem się do formuły projektów poselskich, de facto rządowych, które jako formalnie poselskie nie muszą podlegać konsultacjom. Jednak w przypadku tego projektu konsultacje te miały miejsce 2 lata temu, a dotyczą m.in. egzekucji podatku VAT, w odniesieniu do którego od tego czasu następowały kilkukrotne zmiany dotyczące wysokości i zasad obowiązywania, zatem opinie sprzed 2 lat czy 1,5 roku mogą być po prostu nieaktualne. Dlaczego rząd zwlekał z przekazaniem projektu do Sejmu przez 1,5 roku, a potem wrzuca go i natychmiast kieruje pod obrady? Świadczy to o braku szacunku i do uchwalanej materii, i do parlamentu jako takiego.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Przechodząc do samego projektu, można powiedzieć, że mamy w uzasadnieniu zapowiedź, iż projekt ma na celu usprawnienie działań wierzyciela, organu egzekucyjnego w zakresie niezbędnym do wszczynania i prowadzenia egzekucji administracyjnej oraz zwiększenia jej efektywności. Wprowadza się rozwiązanie umożliwiające przymusowe dochodzenie należności z tytułu VAT rozliczanego w procedurze szczególnej od podmiotu, którego miejsce zamieszkania lub siedziba znajduje się w innym państwie niż Polska.</u>
          <u xml:id="u-571.3" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Jeśli chodzi o to usprawnianie, projekt ustawy zakłada ujęcie w definicji wynagrodzenia również świadczeń przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, wypłacanych przez pracodawcę na podstawie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Ich celem, jak tutaj czytamy, jest wyeliminowanie konieczności dokonywania odrębnie zajęć egzekucyjnych wierzytelności ze stosunku pracy oraz ze świadczeń, które są wypłacane zobowiązanemu przez pracodawcę, u którego dokonano zajęcia wynagrodzenia za pracę, oraz zapewnienie ciągłości egzekucji.</u>
          <u xml:id="u-571.4" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Wszystko pięknie, ale u nas zasadniczą wątpliwość budzi fakt, że na drodze postępowań egzekucyjnych w ogóle ma dochodzić do potrąceń ze świadczeń przysługujących z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Tak się działo do tej pory na drodze dwóch odrębnych postępowań, ale my się na to nie zgadzamy. Rozumiemy dążenie do uszczelniania systemu i usprawniania odzyskiwania należności, ale świadczenie w razie choroby czy macierzyństwa powinno znajdować się po prostu pod ochroną i nie powinno podlegać egzekucji. Wątpliwości te podzielał w czasie konsultacji sam ZUS, który stwierdził, że ta projektowana zmiana jest zbyt daleko idąca. Funkcją tych świadczeń jest bowiem rekompensata utraconego przez pracownika dochodu, tzn. wynagrodzenia za pracę, wskutek wystąpienia czasowej niezdolności do pracy, a świadczenia te są wypłacane na podstawie ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa po spełnieniu określonych w niej przesłanek i są finansowane ze środków Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-571.5" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Tutaj ZUS tłumaczy jeszcze konsekwencje samego ustawodawstwa, że wynagrodzenie za pracę wynika z ustawy Kodeks pracy, jest finansowane ze środków pracodawcy, że ponadto w określonych przypadkach pracownikowi, który stał się niezdolny do pracy wskutek choroby, prawo do zasiłku chorobowego nie przysługuje, jeśli nie są spełnione warunki określone w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, np. nie jest spełniony wymóg dotyczący okresu wyczekiwania na prawo do zasiłku. Zatem wynagrodzenie za pracę i świadczenia z tytułu niezdolności do pracy stanowią należności odrębnego stanu.</u>
          <u xml:id="u-571.6" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Dlatego też zawieranie w definicji wynagrodzenia za pracę również świadczenia pieniężnego z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa jest niezasadne. I taką poprawkę, zgodną z wynikającymi z konsultacji uwagami ZUS, które nie zostały uwzględnione, nasz klub na pewno będzie składał. Do pozostałych zapisów będziemy się ustosunkowywać w toku opiniowania w drugim czytaniu, w ramach prac komisji. Nie budzą one aż takich zastrzeżeń.</u>
          <u xml:id="u-571.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani posłanko.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Kosztowniak, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-572.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie. Jeszcze raz przepraszam, panie marszałku, za absencję.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Szanowni Państwo! Panie Ministrze! Mam przyjemność przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość dotyczącego projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-573.2" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, na wstępie zaznaczę, że stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec zmiany tej regulacji prawnej jest pozytywne. Tutaj moje koleżanki powiedziały już o potrzebie zmiany w tym zakresie. Wiele na ten temat zostało powiedziane. Zmiana ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji jest konieczna ze względu na brak możliwości przymusowego dochodzenia należności z tytułu podatku od towarów i usług rozliczanego w procedurze szczególnej od podatnika, którego miejsce zamieszkania lub siedziba znajduje się w innym państwie niż Polska, a co za tym idzie — również którego państwem identyfikacji, w którym została złożona deklaracja, jest państwo inne niż Polska.</u>
          <u xml:id="u-573.3" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Ponadto konieczna jest zmiana zasad dotyczących przedawnienia kosztów upomnienia i odstąpienia przez wierzyciela od czynności zmierzających do zastosowania środków egzekucyjnych. Istnieje także potrzeba wyeliminowania zbędnych czynności wykonywanych przez wierzyciela i organ egzekucyjny na etapie wszczęcia postępowania egzekucyjnego i zabezpieczającego oraz występowania dalszego, kolejnego i zmienionego tytułu wykonawczego. Ponadto istnieje potrzeba wyeliminowania wątpliwości w zakresie pobierania opłat egzekucyjnych od wyegzekwowanych lub zapłaconych kwot. Niezbędne jest, szanowni państwo, również dostosowanie przepisów ustawy regulujących egzekucję z ruchomości do przepisów o ochronie danych osobowych i Prawa celnego. Ponadto zaproponowano inne zmiany usuwające wątpliwości interpretacyjne co do stosowania przepisów powyższej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-573.4" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Tak jak powiedziałem na wstępie, klub Prawa i Sprawiedliwości będzie głosował za powyższym projektem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jacek Protasiewicz, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-574.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! W imieniu klubu Koalicji Polskiej, który tworzą Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów oraz środowisko Konserwatystów, zamierzam przedstawić w pierwszym czytaniu, a więc w bardzo wstępnej debacie, stanowisko na temat rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#PosełJacekProtasiewicz">Na wstępie chciałbym zaznaczyć, że jest to już kolejna zmiana aktu prawnego, który swoją historią sięga aż do roku 1966, ale — co chciałbym podkreślić — ostatnia nowelizacja była przygotowana właśnie przez tę samą ekipę rządzącą, ekipę Prawa i Sprawiedliwości, i ledwie 2 lata temu weszła w życie. A więc naturalnie nasuwa się pytanie, kto jest odpowiedzialny za tamten mało dopracowany projekt, nie użyję słowa: niedoskonały, bardziej powiedziałbym: za tamtą fuszerkę, skoro ledwie 2 lata później trzeba ponownie ustawę nowelizować w celu, jak zapewnia rząd, większej skuteczności prawa. Ja mam wrażenie, i mówię to w imieniu kolegów parlamentarzystów z mojego klubu, że takie mnożenie nowelizacji zamiast czynić prawo bardziej przejrzystym i klarownym dla obywatela, a w szczególności dla przedsiębiorców, czyni je tylko bardziej zagmatwanym i jeszcze bardziej niezrozumiałym.</u>
          <u xml:id="u-575.2" who="#PosełJacekProtasiewicz">Kiedy rząd kilka lat temu przygotowywał nowelizację, zapewniał, że była ona podyktowana potrzebą usprawnienia działań wierzyciela i organu egzekucyjnego w zakresie niezbędnym do wszczęcia i prowadzenia egzekucji administracyjnej oraz zwiększenia jej efektywności. A więc najwidoczniej powstaje pytanie. W sposób oczywisty nasuwa się taka konkluzja, że tamta nowelizacja zupełnie swoich celów nie spełniła, skoro przystępujemy do pracy nad nowym projektem, i to sążnistym, bo rzeczywiście składającym się z 30 stron dosyć szczegółowych zmian nie tylko w tej ustawie, lecz także w Kodeksie postępowania cywilnego oraz w ustawie, która nosi nazwę: o wzajemnej pomocy przy dochodzeniu podatków, należności celnych i innych należności pieniężnych, a więc w trzech naprawdę bardzo ważnych dokumentach, zwłaszcza dla osób, które są objęte skutkami tejże ustawy.</u>
          <u xml:id="u-575.3" who="#PosełJacekProtasiewicz">Proponowana zmiana przepisów ma ułatwić np. prokuraturze oraz szefowi CBA automatyczne uzyskiwanie danych o podmiotach wpisanych do rejestru należności publiczno-prawnych oraz znieść pisemną formę upoważnienia osoby fizycznej, która nie prowadzi działalności gospodarczej, do uzyskania jej danych z owego rejestru. Zmiana, którą również rząd proponuje, wprowadza uproszczenie wszczęcia postępowań egzekucyjnego i zabezpieczającego, a w ramach egzekucji z rachunku bankowego nie będzie już, po ewentualnym przyjęciu tych dzisiaj proponowanych i dzisiaj w pierwszym czytaniu dyskutowanych przepisów, obowiązku przetrzymywania przez bank środków pieniężnych objętych zajęciem przez 7 dni. Stawiam pytanie, na bardzo wstępnym etapie, dlaczego. Przecież te 7 dni do tej pory służyło do tego, żeby spróbować wyjaśnić sytuację osoby poddanej egzekucji, czasami niemającej nawet wiedzy o tym, że jakieś postępowanie wobec niej jakiś organ administracji — rządowej, samorządowej, Bóg wie jakiej — wszczął i że zajęto jej na koncie kilkaset, a czasami może nawet kilka tysięcy złotych, bez których ciężko normalnie funkcjonować, zwłaszcza zwykłej osobie fizycznej, nieprowadzącej wielkiego biznesu, tylko utrzymującej się ze zwykłej średniej pensji w naszym kraju. To wszystko, jak twierdzi rząd, ma usprawnić procedury egzekucyjne, ale jednocześnie budzi obawy związane z dalszym osłabieniem pozycji obywatela wobec organów administracji służb państwowych.</u>
          <u xml:id="u-575.4" who="#PosełJacekProtasiewicz">A zatem potrzeba pogłębionych i starannych prac na poziomie komisji nad tą ustawą, z udziałem przedstawicieli środowisk, organizacji, grup zawodowych najbardziej tym zainteresowanych, albowiem pilny tryb, który zaproponował nam rząd, bo ledwie kilka dni temu projekt trafił do Sejmu, a dziś już jest przedmiotem pierwszego czytania, sprawił, że nie mamy opinii tych środowisk dołączonych do tej ustawy. Jesteśmy gotowi do pracy nad tą ustawą, aczkolwiek, tak jak mówię, mamy wątpliwości co do jej zasadności, sensowności i pozytywnego efektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-575.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-576.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Kilka skandali w jednym. Najmniejszym jest oczywiście to, że się pan minister gdzieś zawieruszył wstępnie, i to, że pan poseł piewca tego projektu reprezentujący przemocową większość parlamentarną również się spóźnił. To najmniejsza bieda. Istotnym skandalem jest to, że pan marszałek Czarzasty w sposób dla siebie już nawykowy i tradycyjny zachęca niedwuznacznie posłów do tego, żeby nie procedowali poważnie, żeby się streszczali. Pan minister temu ulega…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czas panu mija.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…na odwal się referuje to, co tutaj przyniósł. Rzecz jasna, największego kalibru skandal to jest sam ten projekt, jego forma i treść, i sposób, w jaki władza prezentuje go Wysokiej Izbie. I ja w związku z tym, żeby nie zapomnieć, z ostrożności procesowej składam wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu, zanim się, koleżanki i koledzy czcigodni, doczytacie, jakie tam „lub czasopisma” władza zechciała w tym projekcie zainstalować. Odrzucam ten projekt z ostrożności procesowej. Ja już nie chcę, żebyście bardziej uszczelniali system, ponieważ ten system krzywdzi ludzi, ponieważ ich poniewiera, ponieważ doprowadza do upadłości i katastrofy życie ludzi, osób, kolektywów, firm. Nie chcę, żebyście więcej uszczelniali i nie chcę, żebyście jeszcze bardziej, na wylot czynili transparentnym nasze życie dla wszystkich i dla byle kogo w służbach, sądach.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Doczytałem się — nie w tym projekcie, ale w jego wcześniejszym anonsie prasowym, bo sam projekt, jak to już powiedziano, wpłynął do Sejmu wczoraj i doba nie minęła, żeby się weń wczytywać — że chcecie ułatwić dostęp do Rejestru Należności Publicznoprawnych, żeby to sędzia miał pod palcem służby, rzecz jasna. Czyli jeżeli ktoś zalega, o czym, co znowu zostało wytknięte, być może nawet sam nie wie, to ma być obywatelem drugiej kategorii, a jeżeli jakiś sędzia ma nerwicę natręctw i w jakiś szczególnie negatywny sposób odnosi się do osób zalegających 50 gr lub i nawet 50 tys., ale w sposób niekoniecznie przez siebie zawiniony, Skarbowi Państwa… Nie, nie, nie możemy się na to godzić.</u>
          <u xml:id="u-579.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Sam tekst jest napisany w sposób zwyczajny dla tej ekipy, ale o tym pewnie więcej, kiedy będę miał czas na zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-581.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Przedstawiony projekt, jeżeli chodzi o rozwiązania, jest dosyć przekrojowy i myślę, że w trakcie prac komisji będzie on szczegółowo analizowany. Ale wydaje się, że trzeba zaznaczyć kilka takich punktów, które pokazują, że można pójść w dobrą stronę, ale też takich punktów, które absolutnie stanowią zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-581.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Takim krokiem w dobrą stronę jest np. zaproponowane uproszczenie procedur po stronie administracji. Niestety znowu obciążone jest ono dużymi obowiązkami dokumentacyjnymi, o czym mówią eksperci. To stawia tę propozycję pod znakiem zapytania i skłania do refleksji, czy kierunek przyjęty przez rząd w ogóle ma sens.</u>
          <u xml:id="u-581.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Widzimy z jednej strony dobry instrument ochrony podatników w postaci uprawnienia do wstrzymania realizacji środka egzekucyjnego przez organ nadzoru, a nie jedynie przez organ, który prowadzi egzekucję. Ale właśnie widzimy również zmianę definicji dochodu, co pozwoli na jednym tytule egzekucyjnym wykonać egzekucję nie tylko z wynagrodzenia, ale także ze świadczeń z ZUS-u, urlopu macierzyńskiego czy wynagrodzenia w trakcie choroby. Tu oczywiście trzeba wyważyć rację i interes budżetu państwa, ale z drugiej strony pytanie: Jeżeli ktoś jest poważnie chory, niezdolny do pracy, to czy to jest ten moment, kiedy państwo powinno mu jeszcze utrudniać odzyskanie zdrowia? Niestety oceniamy, że w połączeniu z Polskim Ładem proponowane rozwiązania będą skutkować tym, że najpierw ministerstwo rozliczy podatnika, dana osoba nawet nie będzie wiedziała, że ma np. niedopłatę, a organ skarbowy uruchomi egzekucję administracyjną. I to jest bardzo poważne zagrożenie.</u>
          <u xml:id="u-581.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Ten projekt jest procedowany pod osłoną nocy. Ten projekt dopiero co trafił do Sejmu i choć zawiera bardzo dużo szczegółowych rozwiązań, to jednak wydaje się, że 3 dni na szczegółową analizę i rozpoznanie negatywnych czy w ogóle konsekwencji jego wdrożenia to stanowczo za mało. Realizujemy to czytanie pod koniec, w zasadzie na koniec posiedzenia. Panie ministrze, pytanie: Jakie są motywacje? Dlaczego w takiej formule?</u>
          <u xml:id="u-581.6" who="#PosełMirosławSuchoń">Projekt wprowadza również kolejne uprawnienia dla kolejnych służb do inwigilacji podatników. Czy to jest ten kierunek, który powinno państwo dzisiaj, przed kryzysem gospodarczym, przedstawiać w ramach rozwiązań, które mają pomóc podatnikom? Wydaje mi się, że nie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, sześć osób się zgłosiło do zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-582.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby się zapisać?</u>
          <u xml:id="u-582.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-582.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę panią posłankę Joannę Senyszyn o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-582.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-582.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zostało pięć osób.</u>
          <u xml:id="u-582.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-582.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Zwróćcie uwagę, szanowni autorzy tego projektu, że w proponowanej zmianie art. 115a bazowej ustawy w § 8 chcecie, żeby było napisane: Organ egzekucyjny przekazuje wierzycielowi przypadające mu należności pieniężne, jeżeli wynoszą one więcej niż 20 zł, chyba że dochodzone należności pieniężne nie przekraczają tej kwoty. Po co to tak pisać, że jeśli a to b, a jeśli nie zachodzi a to również nie zachodzi b? Panie ministrze, naprawdę ktoś był śpiący, jak to pisał.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#PosełGrzegorzBraun">W innym miejscu z kolei jedna rzecz mnie cieszy. Jest mowa o gotówce. W tym projekcie zmiany ustawy jest mowa o gotówce, czyli jakaś gotówka może jednak będzie w przewidywalnej przyszłości. Ale nawet tam, w projektowanej zmianie art. 105d, proszę zwrócić uwagę, brzmi to po prostu niemądrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński z Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-584.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#PosełGrzegorzBraun">I proponuję, żeby pan zwrócił uwagę jeszcze na coś, o czym zaraz panu powiem, jak mi pan marszałek wyłączy mikrofon.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie panu, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-586.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie wyłączyłem panu mikrofonu.</u>
          <u xml:id="u-586.2" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: A mogłem…)</u>
          <u xml:id="u-586.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Niestety po prostu nie wyczuł pan sytuacji. Chciałem, żeby pan mi powiedział, co pan myśli.</u>
          <u xml:id="u-586.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#PosełJanSzopiński">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Projekt przygotowany w ministerstwie w bardzo szczelny sposób określa rozwiązania egzekucyjne, które w zasadzie dają gwarancję odzyskania należności przez Skarb Państwa, pozostawiając jednocześnie prawie zerowy margines dłużnikowi na uniknięcie lub zwłokę zobowiązań w zakresie ich spłaty. Trzeba przyznać, że te działania są bardzo słuszne. Słuszne, gdyż w XXI w. w krajach demokratycznych nie może funkcjonować prawnie usankcjonowana metoda pozwalająca na odmówienie lub uniknięcie spłaty zobowiązań wobec dłużnika. Ale jest pewien warunek. Nie może, jednak pod warunkiem, że tym dłużnikiem nie jest rząd Zjednoczonej Prawicy. Jak to jest możliwe? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, dopytam o kwestię konsekwencji dla podatników w sytuacji automatycznego rozliczania podatników przez system skarbowy. Jeżeli nastąpi niedopłata, to może się okazać, że podatnik nie będzie miał tej świadomości, natomiast administracja rozpocznie procedurę skarbową, egzekucję. Ten podatnik… Za chwilę okaże się, że pół Polski… Przedmiotem jest właśnie wszczęta procedura, ponieważ nie widzimy w tym projekcie rozwiązań, które pozwolą uniknąć takiej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-589.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Druga rzecz. To projekt ustawy, który ma też uszczelniać dochody podatkowe. W ciągu 10 lat ma ona przynieść budżetowi niecałe 9 mln zł. Pytanie: Dlaczego tak skromne wpływy do budżetu państwa? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Bardzo interesujący jest projekt dotyczący egzekucji w administracji, dotyczący zobowiązań publiczno-prawnych. W tym zakresie można zgodzić się na sprawę związaną z doręczeniami, ale jednak ustaliliśmy kwotę wolną od zajęć egzekucyjnych i w tym zakresie świadczenia, które nie powinny podlegać zajęciom. Dziwi to trochę i nie znamy ratio legis tego, że państwo w zakresie świadczeń m.in. za okres choroby, które przysługują pracownikowi, chcecie dokonywać zajęcia.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Rozumiemy podatki, opłaty, grzywny, kary pieniężne i inne. Doręczenia, jak powiedziałam, w porządku. Ale w przypadku, kiedy jest zbieg egzekucji: egzekucji administracyjnej i egzekucji komorniczej, np. w przypadku postępowań upadłościowych, rodzi się… Jest to ogromnie skomplikowane. Namawiam pana ministra na zmiany przepisów w zakresie egzekucji komorniczych. Bo sami państwo narażacie dłużników na znaczne koszty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-591.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy pamiętać o sytuacjach, w których działania organów egzekucyjnych są sprzeczne z regulacjami ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, a ich ewentualne kwestionowanie nie jest skuteczne ze względu na długie okresy rozpatrywania spraw. W takich przypadkach należałoby zastanowić się nad wprowadzeniem skuteczniejszych narzędzi, które będą w słusznych sprawach chroniły prawa podatników. Choć w ustawie wprowadzono zmianę mówiącą o tym, że decyzję o ewentualnym wstrzymaniu środka egzekucyjnego będzie mógł podjąć również dyrektor izby skarbowej, a nie tylko organ prowadzący egzekucję, to istnieją obawy, że niewiele to pomoże w toczących się postępowaniach. Proponowane zmiany przepisów w tej ustawie są ważne, ale to, jak za rządów PiS-u stanowione jest prawo, to wstyd dla tej Izby. Czy projekt ustawy był konsultowany? Skąd ten pośpiech?</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-594.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Artura Sobonia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za głosy w tej dyskusji ze strony klubów i kół oraz pytania. Postaram się — zanotowałem sobie głosy, które tutaj padły — do nich odnieść, tak aby nie było przynajmniej na tym poziomie debaty na sali plenarnej… Rozpoczynamy dzisiaj prace na tym projektem, w żaden sposób tych prac nie przyspieszając ani nie ograniczając wnikliwych prac podczas posiedzeń komisji sejmowych, możliwości zadawania pytań, wyjaśnień, składania poprawek. Nie ma tutaj żadnego nadzwyczajnego trybu, więc ta godzina jest oczywiście całkowicie przypadkowa. Tak dzisiaj wyglądał harmonogram Sejmu. Natomiast nie ma w tym żadnych intencji, aby nad tym projektem procedować nadzwyczajnie szybko. On był konsultowany i aktualizowany poprzez to, że pracowaliśmy nad nim rzeczywiście dość długo w międzyczasie, więc jest projektem po wszystkich uzgodnieniach. Trudno się dziwić, że pewne zmiany, które są wprowadzane, są rozłożone w czasie, bo jeśli np. wprowadzamy daleko zaawansowane — 2 lata wcześniej — rozwiązania w zakresie np. elektronicznego przekazywania tytułów wykonawczych, to musi być odpowiedni czas do tego, aby te zmiany wdrożyć, aby proponować kolejne rozwiązania. Główna uwaga, czysto formalna, do tych głosów, które miały miejsce podczas tej dyskusji: nie ma żadnej intencji ze strony rządu i Ministerstwa Finansów, aby ten projekt miał jakiś szczególny tryb. Chcemy pracować w sposób taki, aby Wysoka Izba była całkowicie przekonana do tego, aby ten projekt przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Jeśli chodzi o kwestię, która była tutaj podnoszona kilkukrotnie, czyli kwestię jednego zajęcia ze świadczeń pracowniczych oraz innych świadczeń, np. z ubezpieczeń czy zasiłku macierzyńskiego, to tutaj nie ma żadnej zmiany co do istoty rzeczy. One już dzisiaj podlegały egzekucji, natomiast to, co jest zaproponowane, to jedno zajęcie. Czyli nie ma dwóch tytułów, mamy uproszczenie w tym zakresie, które jest korzystne i dla pracownika, i dla pracodawcy, i dla organu, natomiast wszystkie kwestie podlegające ochronie zawarte w dodatkowych regulacjach są podkreślone także w zapisie zmienianej ustawy, że w tym zakresie obowiązują, tak jak obowiązywały, więc nie ma żadnej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-595.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">W przypadku tych 7 dni również mamy sytuację, w której nie ma żadnej zmiany, jeśli chodzi o środki ochrony prawnej — zarówno w ustawie, nad którą w tej chwili procedujemy, jak i w k.p.c. — poza tym, że egzekucja jest szybsza.</u>
          <u xml:id="u-595.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Pan poseł Braun był tu wielokrotnie złośliwy, to ja też się odwdzięczę. Odwdzięczę się, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-595.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Nie dość, nie dość.)</u>
          <u xml:id="u-595.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Gdyby pan przeczytał ten projekt w zakresie, w którym pan podkreślał, że nie chce pan uszczelnień, to w kwestii uszczelnień podatkowych dotyczy on wyłącznie jednego, mianowicie uszczelnienia egzekucji VAT dla podmiotów zagranicznych. To jeśli pan nie chce, żebyśmy uszczelniali egzekucję z tytułu zobowiązań z podatku VAT dla podmiotów zagranicznych, to oczywiście mamy tutaj rozbieżność, ale tylko w tym zakresie dotyczy on uszczelnienia egzekucji podatkowej. Natomiast w przypadku wątpliwości dotyczących rejestru należności publiczno-prawnych tych organów, tych podmiotów, które są uprawnione, to tu również nie ma żadnych zmian. Jest tylko wprowadzenie automatycznej wymiany informacji pomiędzy tymi podmiotami, które mają te uprawnienia, ale lista samych podmiotów się nie zmienia, zmienia się tylko usprawnienie kanału egzekucyjnego. Pozostałe kwestie będziemy mieli możliwość wyjaśniać i nad nimi obradować zapewne podczas prac komisji.</u>
          <u xml:id="u-595.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">To, co jeszcze mógłbym dopowiedzieć do pytań państwa posłów, to to, że na pewno nie ma takiej sytuacji, uspokajając pan posła Suchonia, że podatnik nie będzie o tym wiedział, bo urząd poprzez wysłanie zawiadomienia informuje o niedopłacie i odsetki liczone są dopiero od daty odbioru, więc podatnik będzie oczywiście zawiadomiony przez urząd.</u>
          <u xml:id="u-595.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Co do przetrzymywania tych małych kwot, można oczywiście, zwracam się do pana posła, 20 zł czy wskazywać różne limity… Nie ma sensu przetrzymywanie małych kwot, stąd też tego rodzaju zapis. Natomiast kwestia tych zbiegów, o których mówiła pani poseł Skowrońska, czyli zbiegów zabezpieczeń i tytułów egzekucyjnych, tytułów wykonawczych, to wydaje mi się, że mamy bardziej jasne przepisy po tej zmianie, bardziej jasne zasady, które są bardziej zrozumiałe i czytelne w przypadku nie zbiegów różnych tytułów egzekucyjnych tylko egzekucji i zabezpieczeń. Myślę, że o szczegółowych sytuacjach będziemy rozmawiać podczas posiedzenia komisji. Mam nadzieję, że będziemy mogli, tak jak powiedziałem, zgodnie pracować nad tym projektem. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-595.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-596.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-596.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-596.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy na następnym posiedzeniu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-596.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 71. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-596.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-596.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnąłby się jeszcze dopisać?</u>
          <u xml:id="u-596.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ja mogę powiedzieć panu marszałkowi: do widzenia.)</u>
          <u xml:id="u-596.8" who="#komentarz">(Głos z sali: A mnie?)</u>
          <u xml:id="u-596.9" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: I pani poseł Małgorzacie również.)</u>
          <u xml:id="u-596.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Serdecznie żegnamy panią poseł. Dziękujemy za miłe słowa.</u>
          <u xml:id="u-596.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ponieważ nikt się nie zgłasza, rozpoczynamy oświadczenia poselskie.</u>
          <u xml:id="u-596.12" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na oświadczenie — 2 minuty.</u>
          <u xml:id="u-596.13" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Braun z Konfederacji złoży oświadczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże! Dobry wieczór.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#PosełGrzegorzBraun">W trybie oświadczenia poselskiego do protokołu dyktuję i objaśniam, dlaczego nie przyłączyłem się do aklamacji, przez którą Wysoka Izba zechciała przyjąć uchwałę czczącą 450-lecie uchwalenia tzw. konfederacji warszawskiej. Proszę przeczytać, coście uchwalili. Proszę przeczytać, że autorzy tej kuriozalnej uchwały zamieścili tam alternatywną wersję historii Polski, która oczywiście jest zgodna z pewnymi standardowymi, stereotypowymi kliszami postępackimi, które niestety składają się także na tkankę świadomości historycznej polskiego inteligenta, ale to nie zmienia faktu, że fakty historyczne są inne. Jakie fakty? No takie, że ten akt założycielski doktryny i praktyki tolerancjonizmu, jak chcieliby to widzieć autorzy i Wysoka Izba, która przyjęła tę uchwałę, abstrahują od faktu, że konfederacja warszawska to była przede wszystkim prototypowa gruba kreska w dziejach Polski, czyli zbiorowe, politycznym aktem podżyrowanie wszystkich wcześniejszych protestanckich, rewolucyjnych, rozbójniczych działań, rabunków mienia, tak, przede wszystkim Kościoła katolickiego w Polsce, ale nie wyłącznie. Katolicy byli w niektórych regionach po prostu prześladowani przez rewolucyjnych protestantów, tym bardziej, im wyżej stali owi protestanci w hierarchii społecznej i państwowej. Kuriozum jest oczywiście stwierdzenie, że od konfederacji warszawskiej zaczyna się złoty wiek w historii Polski. Na litość boską, w roku 1573 miałby się zaczynać złoty wiek, pomijając już problematyczność tej również kliszy. Ergo, kto w Sejmie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…uchwala i dekretuje historię, ten najczęściej błądzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję panu, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-600.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Nie ma za co, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-600.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Wiem, że nie ma za co, ale dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-600.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: To z obowiązku. Z poczucia obowiązku.)</u>
          <u xml:id="u-600.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Wiem, że nie ma za co, panie pośle, ale taka formułka.</u>
          <u xml:id="u-600.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński.</u>
          <u xml:id="u-600.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ministerstwo Zdrowia przeforsowało dzisiaj wprowadzenie Krajowej Sieci Onkologicznej. Projekt ustawy o Krajowej Sieci Onkologicznej poprzedził pilotaż prowadzony od roku 2019, pilotaż opisany w Dzienniku Ustaw z roku 2018. Ten pilotaż polega na tym, że początkowo w dwóch, a potem w czterech województwach mniejsze szpitale konsultowały leczenie chorych z nowotworami piersi, płuca, jelita grubego, jajników i prostaty z ośrodkami koordynacyjnymi drugiego i trzeciego stopnia. Właśnie hierarchia i koordynacja leczenia miały doprowadzić do poprawy wyników.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#PosełJanSzopiński">Projekt ustawy o Krajowej sieci Onkologicznej został oparty na raporcie, do którego dostęp miała niewielka garstka urzędników w Ministerstwie Zdrowia. Wczoraj pan minister Niedzielski na tej sali odmówił posłom przekazania raportu z pilotażu. Natomiast pani marszałek Sejmu spowodowała, że posłowie mieli dokładnie 18 godzin na przeanalizowanie tego raportu. Bo nie inaczej można zrozumieć wniosek pani marszałek, aby PiS-owska większość parlamentarna mogła przegłosować właśnie 18 godzin na procedowanie tak ważnego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-601.2" who="#PosełJanSzopiński">W toku tak ekspresowych prac nie udało się wyjaśnić rzeczy najważniejszej: Gdzie będą się leczyć pacjenci szpitali, które nie zostaną zaliczone do krajowej sieci?</u>
          <u xml:id="u-601.3" who="#PosełJanSzopiński">Zwracam się z apelem do pani marszałek. Wszystkie zebrane w pilotażu dane powinny zostać opublikowane i poddane publicznej debacie, co umożliwi ekspertom i pacjentom wypracowanie wspólnych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-601.4" who="#PosełJanSzopiński">I na koniec pytanie zasadnicze do pani marszałek Sejmu Elżbiety Witek: Otóż czy pani została wprowadzona w błąd, czy pani rzeczywiście na tak poważną sprawę temu Sejmowi chciała dać 18 godzin? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-602.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kilkanaście godzin temu dotarła do nas bulwersująca informacja. Bulwersująca informacja, że zgwałconej 14-latce, zgwałconej przez członka rodziny, instytucje ochrony zdrowia odmówiły zakończenia ciąży, która powstała w wyniku czynu zabronionego. Ta skandaliczna decyzja zapadła w szpitalach, które powinny zapewniać opiekę zdrowotną zgodnie z przepisami każdemu obywatelowi w zakresie, w jakim przewiduje to polskie prawo. Byliśmy świadkami dramatycznego złamania prawa, które obowiązuje w Polsce, ale także prawa człowieka, które powinno być respektowane przez instytucje.</u>
          <u xml:id="u-603.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Domagam się dzisiaj stanowczo ukarania kierowników jednostek, które dopuściły się tak kategorycznego złamania prawa. I nie chodzi tutaj o ukaranie tych jednostek, bo to oznacza, że koszty poniesiemy my, wszyscy obywatele. Tutaj kara powinna być wyznaczona przez jednostki, które są jednostkami nadzorującymi, założycielskimi, i być personalnie skierowana do kierowników tych jednostek, które podjęły takie działanie przeciwko obywatelowi. Mam nadzieję, że tego typu decyzje nie będą powtarzane, a obywatele, niezależnie od wieku, stanu i zakresu pomocy, której potrzebują, otrzymają tę pomoc, bo tak stanowi polskie prawo, tak stanowi konstytucja. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Agnieszka Soin, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-604.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#PosełAgnieszkaSoin">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#PosełAgnieszkaSoin">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 22 stycznia obchodziliśmy 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego. Okrągłą rocznicę najdłużej trwającego zrywu niepodległościowego uczciliśmy w stolicy Dolnego Śląska wraz z przedstawicielami władzy rządowej, samorządowej, środowisk i organizacji patriotycznych i prodemokratycznych. Uroczystość rozpoczęliśmy mszą świętą w kościele garnizonowym św. Elżbiety we Wrocławiu. Uczestniczyliśmy także w przemarszu pod tablicę na gmachu głównym Uniwersytetu Wrocławskiego upamiętniającą powstańców styczniowych.</u>
          <u xml:id="u-605.2" who="#PosełAgnieszkaSoin">Warto pamiętać, że na tej dolnośląskiej uczelni, gdzie została wmurowana tablica w 1963 r., studiowali wielcy Polacy, którzy walczyli o naszą wolność w powstaniu styczniowym, m.in. generał Marian Langiewicz czy poeta Adam Asnyk. To takim osobom zawdzięczamy dzisiejszy kształt naszej ojczyzny, jej tożsamość i trwałe istnienie na politycznej mapie świata.</u>
          <u xml:id="u-605.3" who="#PosełAgnieszkaSoin">Najbardziej masowy zryw niepodległościowy — powstanie styczniowe — był inspiracją dla późniejszych pokoleń. Ta pamięć była żywa i przypominała, do jakich wartości należy bezwarunkowo dążyć. Kolejne pokolenia żyły tym powstaniem. To one doprowadziły do odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 r. Dziś pamięć o tych bohaterach jest naszą powinnością — także w niepewnych czasach zbrojnej agresji Rosji na naszych wschodnich sąsiadów. Ponosimy także odpowiedzialność za budowanie polityki historycznej, mądre kształtowanie i wzmacniania publicznego dyskursu o przeszłości.</u>
          <u xml:id="u-605.4" who="#PosełAgnieszkaSoin">W 160. rocznicę wydarzenia, którą w tym roku obchodzimy, pamiętamy szczególnie o bohaterach powstania styczniowego. Nie zapominamy jednak o naszych współczesnych żołnierzach Wojska Polskiego, którzy służą naszej ojczyźnie zgodnie z etosem, któremu przyświecają hasła patriotyczne: odpowiedzialność, wolność i miłość do Polski. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-605.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-606.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wiele się działo na ziemi piotrkowskiej 160 lat temu. Tamten styczeń i miesiące po nim weryfikowały charaktery i pokazywały prawdziwe znaczenie słowa: patriota. Pokazywały też, kto nim był.</u>
          <u xml:id="u-607.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Nie ma wątpliwości, że patriotą był Józef Oxiński, powstańczy naczelnik wojenny powiatu piotrkowskiego. Urodził się w Płocku w 1840 r. w rodzinie szlacheckiej pieczętującej się Okszą. Przed powstaniem uczył się w Instytucie Agronomicznym, a także w słynnej Polskiej Szkole Wojskowej w Genui. Należał do tzw. czerwonych, czyli do stronnictwa, które parło do walki za wszelką cenę. W połowie stycznia uzyskał nominację oficerską i został wyznaczony na jednego z dowódców oddziału powstańczego w ówczesnym województwie kaliskim. Kiedy powstanie wybuchło, ten niezbyt duży oddział patrolował granice zaborów z zadaniem osłaniania dostaw broni, a także sprawował funkcje policyjne wobec uznanych za zdrajców sprawy narodowej.</u>
          <u xml:id="u-607.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Pierwszą bitwę stoczył pod koniec lutego w 1863 r. Mianowany na kapitana walczył w kilku potyczkach, m.in. pod Kuźnicą Grabowską, Jaworowem i Praszką. Udawało mu się skutecznie uniknąć rosyjskich zasadzek i odnosił nawet pewne sukcesy — aż do przegranej bitwy pod Przedborzem. Po niej rozpuścił resztki oddziału i przyłączył się do partii gen. Edmunda Taczanowskiego. Od września 1863 r. znów działał samodzielnie, organizując oddziały powstańcze w powiatach kolskim i konińskim. Od początku 1864 r. działał w zaborze pruskim, wspierając aktywnie działania powstańcze.</u>
          <u xml:id="u-607.3" who="#PosełGrzegorzLorek">Został aresztowany przez Prusaków w listopadzie 1864 r. Został wydalony do Belgii. Powstanie zgasło. Oxiński skończył w Paryżu studia i został inżynierem budowy dróg i mostów. Wrócił do Polski, do Galicji, już jako inżynier. Umarł w 1908 r.</u>
          <u xml:id="u-607.4" who="#PosełGrzegorzLorek">Opowiadano o Oxińskim legendy. Rosjanie bali się go, bo potrafił być bezlitosny. Zawsze pozostawał wierny swoim zasadom i nie tracił z oczu ostatniego celu, czyli niepodległości ojczyzny. Zostawił po sobie niezwykły pamiętnik przekazujący niesamowity wizerunek skromnego człowieka uwikłanego w historię. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-607.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-608.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Piotr Adamowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Słów kilka o marketingu politycznym. Otóż wraz z rozwojem cywilizacji stare powiedzenie, że w przyrodzie nic nie ginie, zyskało inny, nowoczesny wymiar. W Internecie nic nie ginie.</u>
          <u xml:id="u-609.1" who="#PosełPiotrAdamowicz">Właśnie okazało się, że przez ostatnie 3 miesiące z fanpage’y facebookowych kancelarii premiera oraz Mateusza Morawieckiego wykupiono reklamy za 651 tys. zł. Ministerstwo Zdrowia było skromniejsze bądź też oszczędniejsze, bo na emisję reklam wydało tylko 144 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-609.2" who="#PosełPiotrAdamowicz">Z krajowego podwórka przenieśmy się na podwórko europejskie. W czołówce największych reklamodawców są dwie instytucje unijne. Parlament Europejski na reklamy wydał 192 tys. zł, zaś Komisja Europejska — 157 tys. zł. Uruchamiam kalkulator, przeliczam i podaję wynik. KPRM i Mateusz Morawiecki wydali na reklamy trzy razy więcej niż Parlament Europejski i cztery razy więcej niż Komisja Europejska. Gratuluję. Jeśli chodzi o płatne reklamy, KPRM i premier Morawiecki są w europejskiej czołówce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-609.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-610.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed chwilą decydowaliśmy o losie ustawy metropolitalnej dla Pomorza. Niestety, większość rządowa zagłosowała przeciwko procedowaniu nad tą ważną ustawą. Nie poprali jej też posłowie PiS, nawet ci z Pomorza. Szkoda. Jeżeli zagłosowaliby razem z nami i ją poparli, to ustawa byłaby procedowana i mogłaby wejść w życie.</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#PosełMałgorzataChmiel">Przypominam, że w 2017 r. Sejm uchwalił ustawę dla metropolii śląskiej. Rząd z premierem na czele napisał — mam to na piśmie — że jeżeli ta metropolia okaże się sukcesem, to będzie zgoda na utworzenie metropolii pomorskiej. Śląska metropolia okazała się bardzo dużym sukcesem, ale cały czas nie ma zgody na utworzenie metropolii pomorskiej. Szkoda, dlatego że to realne pieniądze, które powinny zostać w samorządach Pomorza. Przełożyłyby się to na tworzenie nowych połączeń autobusowych i kolejowych.</u>
          <u xml:id="u-611.2" who="#PosełMałgorzataChmiel">Gdyby powstała metropolia, co roku na Pomorzu zostawałoby 200 mln zł. Obecnie te środki trafiają do budżetu państwa. Walka o tę ustawę trwa od ponad 6 lat. Wszyscy mieszkańcy zasługują na to, żeby posłowie wywiązali się ze swoich wyborczych obietnic i zagłosowali za tą ustawą. Jeszcze tak niedawno w kampanii wyborczej obiecywali pomagać mieszkańcom. Mówię tu oczywiście o posłach PiS, bo posłowie opozycyjni zagłosowali jak najbardziej za tym, żeby ustawa metropolitalna dla Pomorza została uchwalona. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-611.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-612.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Fryderyk Kapinos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-612.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#PosełFryderykKapinos">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W sobotę 10 grudnia 2022 r. w auli Muzeum Armii Krajowej im. gen. Emila Fieldorfa „Nila” w Krakowie odbyło się wręczenie medali „Niezłomnym w Słowie”.</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#PosełFryderykKapinos">Medal „Niezłomnym w Słowie” przyznawany jest osobom, które w latach 80. XX wieku, narażając się na represje i uwięzienie, podejmowały działania na rzecz wolności słowa w Polsce. Przyznaje go kapituła medalu w składzie: Krzysztof Bundziakowski, Krzysztof Bzdyl, prof. Zbigniew Chłap, Leszek Długosz, Tomasz Gąsowski, Stanisław Handzlik, ks. Tadeusz Isakowicz-Zaleski, Marek Lasota, Adam Macedoński, Wojciech Marchewczyk, Bogusław Sonik, Grzegorz Surdy.</u>
          <u xml:id="u-613.2" who="#PosełFryderykKapinos">Na uroczystości odznaczono osoby studiujące na krakowskich uczelniach w latach 1980–1986, które zaangażowały się w działania antykomunistyczne, jak również osoby z innych części Polski, które współpracowały z młodymi opozycjonistami m.in. z Akademii Rolniczej w Krakowie i Uniwersytetu Jagiellońskiego.</u>
          <u xml:id="u-613.3" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Do widzenia, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-613.4" who="#PosełFryderykKapinos">W gronie kilkudziesięciu odznaczonych znaleźli się Beata Chromik, Magdalena Antosiak, Stanisław Świderski, Zygmunt Cichoń, Waldemar Kluska, Tadeusz Klaus, Andrzej Pasternak, Barbara Pierścionek, Stanisław Kagan, ks. Marian Midura, Eugeniusz Kapinos, Piotr Cymerman, Dariusz Paprot, Stanisław Cichoń, Zygmunt Chromik, Jolanta Ligierska, ks. Leon Szot, Bożena Piwowarczyk, Bogdan Oleksy, Andrzej Cyganowski, Roman Dubiel, Marcin Dulian, Grażyna Pleśniarska-Gwizdała, Jan Gwizdała, Ireneusz Gajewski, Dariusz Datczuk, Leopold Bekier, Maciej Śliwa, Marek Kuźniar oraz moja skromna osoba.</u>
          <u xml:id="u-613.5" who="#PosełFryderykKapinos">Miłość do naszej ukochanej ojczyzny, którą zaszczepili nam nasi rodzice, a potem również to środowisko, w którym się wychowywaliśmy, nasi przyjaciele, znajomi — to dzięki niej mogliśmy działać, pracować na rzecz wolności Polski. Doskonale pamiętam te wszystkie chwile, akcje, działania, manifestacje, ale także wyjazdy do Mistrzejowic na msze święte za ojczyznę, z których czerpaliśmy siłę, gdy widzieliśmy te tłumy, które myślały o naszym kraju tak jak i my.</u>
          <u xml:id="u-613.6" who="#PosełFryderykKapinos">Z tego miejsca pragnę serdecznie pogratulować wszystkim odznaczonym medalem „Niezłomnym w Słowie” i życzę dalszej pięknej pracy na rzecz naszej umiłowanej ojczyzny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-613.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękujemy, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-614.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiemy, że w Polsce kobiety traktowane są jak inkubatory, gdy są w ciąży, boją się o swoje zdrowie i życie, nie wiedzą, co ich czeka na polskich porodówkach. Wiemy, co o kobietach sądzi szeregowy poseł Kaczyński, po tym jak niejednokrotnie nas obrażał.</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#PosełKlaudiaJachira">Mimo wszystko nawet w tak nieludzkim dla kobiet kraju nie musiało dojść do dramatu 14-latki z niepełnosprawnością intelektualną, która została zgwałcona przez swojego wujka. Bezbronna dziewczynka w ciąży z gwałtu nie musiałaby tułać się od szpitala do szpitala po całym Podlasiu, szukając pomocy, gdyby tylko lekarze po prostu wypełnili swój obowiązek, zamiast powoływać się na klauzulę sumienia.</u>
          <u xml:id="u-615.2" who="#PosełKlaudiaJachira">Gdyby nie pomoc ludzi dobrej woli, a dokładnie interwencja Federy, dramat trwałby w najlepsze, dlatego z tego miejsca składam ogromne podziękowania dla Fundacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny. Jako posłance na Sejm przykro mi to przyznać, ale kolejny raz jesteście tam, gdzie państwo nie tylko nie działa, ale wręcz jest winne piekła kobiet. Jesteście wielkie.</u>
          <u xml:id="u-615.3" who="#PosełKlaudiaJachira">Ta dramatyczna sytuacja pokazuje, że najwyższa pora, by znieść przepis o klauzuli sumienia, bo żadna religia nie może być ważniejsza od świeckiego prawa. Jeżeli komuś jego wierzenia nie pozwalają wykonywać obowiązków zawodowych, to niech po prostu zmieni pracę. W świeckim państwie nie ma miejsca na religijną ideologię, ale jeżeli już mówimy o sumieniu, to tylko osoby całkowicie go pozbawione, tylko takie osoby są w stanie odmówić pomocy zgwałconej dziewczynce.</u>
          <u xml:id="u-615.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Beata Strzałka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#PosełBeataStrzałka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wprowadzone przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej programy senioralne są istotnym rozwiązaniem, jeśli chodzi o zachodzące w Polsce zmiany w procesie demograficznym, ale także jeśli chodzi o oczekiwania społeczne seniorów.</u>
          <u xml:id="u-617.1" who="#PosełBeataStrzałka">Nasze społeczeństwo starzeje się i dlatego tak istotna jest właściwa polityka senioralna, polityka, która umożliwi osobom starszym pełny udział w życiu społecznym. Każdy z nas ma w swoim otoczeniu osoby starsze, wymagające wsparcia, opieki, a przede wszystkim zainteresowania ze strony najbliższych i społeczeństwa. Seniorom należy się ogromny szacunek oraz wdzięczność za wychowanie kolejnych pokoleń Polaków.</u>
          <u xml:id="u-617.2" who="#PosełBeataStrzałka">Programy senioralne wdrożone przez rząd Prawa i Sprawiedliwości to działania mające na celu poprawę jakości życia, to wyraz troski o tak liczną grupę społeczną, która zasługuje na szczególne i godne miejsce w społeczeństwie. Dzięki programom „Senior+”, „Aktywni+” czy „Opieka 75+”, które oparte są na aktywizacji i integracji społecznej, osoby starsze mają szanse na włączenie się do czynnego uczestnictwa w życiu społecznym.</u>
          <u xml:id="u-617.3" who="#PosełBeataStrzałka">W ramach programu „Senior+” osoby w podeszłym wieku mogą korzystać z usług dziennych domów seniora i klubów seniora. Uczestniczą w różnych formach aktywności przy jednoczesnym zapewnieniu odpowiedniej opieki kadry opiekuńczej. Program „Aktywni+” to szansa na zwiększenie uczestnictwa seniorów we wszystkich dziedzinach życia społecznego, na większą partycypację społeczną, wzmacnianie relacji międzypokoleniowych, a także zdobywanie umiejętności i wiedzy w zakresie włączenia cyfrowego, tak ważnego we współczesnym funkcjonowaniu społecznym. Poza istotną poprawą warunków życia osób starszych zadaniem wyżej wymienionych programów jest wykorzystanie ich doświadczenia życiowego.</u>
          <u xml:id="u-617.4" who="#PosełBeataStrzałka">Zachęcam zatem wszystkich samorządowców i organizacje pozarządowe do korzystania z rządowego wsparcia dla seniorów i ubiegania się o dofinansowanie na wyżej wymienione programy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-617.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#PosełWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 160 lat temu wybuchło powstanie styczniowe. Józef Piłsudski mówił, że gdyby nie to powstanie, nie byłoby legionów i odzyskania niepodległości. I trudno się z nim nie zgodzić. Powstanie to wybuchło dlatego, że jako naród nie godziliśmy się na odbieranie nam wolności, suwerenności i tożsamości. Przez prawie 2 lata powstańcy stoczyli ponad 1000 bitew i potyczek. Cieszę się, że pomimo agenturalnych wypowiedzi polityków opozycji udało nam się zorganizować tak wiele wspaniałych uroczystości upamiętniających wybuch powstania. Cześć i chwała bohaterom! Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-620.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-620.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#PosełMałgorzataSekułaSzmajdzińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Informacja, że dzisiejsi 30-latkowie są bez szans na utrzymanie się z emerytury, jest naprawdę bardzo smutna. Obecnie na 1000 osób w wieku produkcyjnym przypada 390 emerytów, w roku 2060 będzie to już ponad 800 osób. Przy takim tempie starzenia się naszego społeczeństwa i szorujących po dnie statystykach urodzeń system emerytalny będzie niedługo wystawiony na największą w historii próbę.</u>
          <u xml:id="u-621.1" who="#PosełMałgorzataSekułaSzmajdzińska">Wydatki z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych będą rosły nie tylko z powodu waloryzacji, ale też z tego powodu, że będzie coraz więcej emerytów. ZUS nie zbankrutuje. Jest zasilany z budżetu, ale państwo będzie musiało dopłacać więcej. Ważne jest zachęcanie do pozostania w miejscu pracy osób, które osiągnęły wiek emerytalny. Przedłużenie pracy o rok może przynieść nawet 15% wzrost emerytury.</u>
          <u xml:id="u-621.2" who="#PosełMałgorzataSekułaSzmajdzińska">Od 20 lat liczba osób w wieku produkcyjnym drastycznie maleje w stosunku do tych, które pobierają świadczenie. 30-latkowie nie mają wyjścia, muszą się zabezpieczać. Nawet niewielkie kwoty, ale jak najwcześniej trzeba zacząć lokować. Dziura w FUS stale się powiększa, a prawdziwy kryzys czeka Polskę ok. 2040 r. Gdy pokolenie wyżu z początku lat 80. będzie przechodzić na emeryturę, znajdziemy się w czołówce krajów, które starzeją się najszybciej. Państwo musi robić wszystko, żeby zachęcać młodych do poprawy dzietności. Najważniejsze jest realne wsparcie — nie udawane, ale takie, które przyniesie duży wzrost urodzeń. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-622">
          <u xml:id="u-622.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-622.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jacek Kurzępa, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-622.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-623">
          <u xml:id="u-623.0" who="#PosełJacekKurzępa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polskie Dzieci Wojny! Dzisiaj odbyło się kolejne posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Wspierania Środowisk Dzieci Wojny. To, szanowni państwo, nasze babcie i dziadkowie, najstarsi z nas, ostatni świadkowie II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-623.1" who="#PosełJacekKurzępa">Przybyli tu po to, żeby po raz kolejny poprosić Sejm Najjaśniejszej Rzeczypospolitej, żeby był łaskaw uchwalić Święto Polskich Dzieci Wojny. Święto, które bardziej miałoby wspomnieć gehennę okupacyjną dziewcząt i chłopców, małoletnich, nieletnich, którzy w okrutny sposób zostali doświadczeni przez nazizm niemiecki, ale również i sowiecki.</u>
          <u xml:id="u-623.2" who="#PosełJacekKurzępa">Zatem dziękuję za wasze dzisiejsze przybycie. Wielu z was to są staryki, ludzie w sile wieku, 70 parę, 80 lat. I trudziliście się po to, żeby przybyć do Sejmu i ponownie poprosić o swoje święto. Dziękuję ogólnopolskiemu stowarzyszeniu środowisk polskich Dzieci Wojny i tobie, prezesie Augustynie Wiernicki. Dziękuję ostatnim ocalałym dzieciom z obozu koncentracyjnego na ul. Przemysłowej w Łodzi, że zechcieliście tutaj być, bo sprawa jest o tyle ważna, o ile pamięć o waszym cierpieniu nie może być zapomniana, że wasz ból nie może iść na marne. Dlatego też mam nadzieję, że Sejm jeszcze na przednówku w komisjach sejmowych przeproceduje stosowną uchwałę i niebawem święto zostanie proklamowane.</u>
          <u xml:id="u-623.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-624">
          <u xml:id="u-624.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-624.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-625">
          <u xml:id="u-625.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziś 26 stycznia, dzień pierwszych urodzin Mikołaja Kubali, który toczy nierówną walkę z SMA, czyli rdzeniowym zanikiem mięśni. Mówiłem już o tym tu, w Sejmie. Wszystkiego najlepszego Mikołaju! Zdrowia i radości, a dzielnym rodzicom spełnienia marzeń o zdrowym synu.</u>
          <u xml:id="u-625.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Terapia kosztuje ok. 10 mln zł, na co obecny rząd nie znalazł pieniędzy. Znalazł natomiast prawie 3 mld zł na rządową propagandę.</u>
          <u xml:id="u-625.2" who="#PosełKrzysztofGadowski">Przed chwilą dotarła do mnie wiadomość, dobra wiadomość, że rodzice i tysiące ludzi dobrej woli zebrali prawie całą kwotę. Brakuje li tylko kilka tysięcy złotych. Dziękuję tym wszystkim, którzy nie byli obojętni na apel rodziców. Zebrali te środki pieniężne. Podzielili się dobrem, wspierając zbiórkę na leczenie Mikołaja. Jesteśmy z tobą, Mikołaju. Powodzenia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-625.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-626">
          <u xml:id="u-626.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-626.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Bąk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-627">
          <u xml:id="u-627.0" who="#PosełDariuszBąk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Powstanie styczniowe wpisuje się w ciąg naszych zrywów narodowych i należy do tych najkrwawszych, najdramatyczniejszych. Uczestnicy tej narodowej sprawy różnili się od siebie poglądami na sprawy społeczne, zamożnością, a nawet wiekiem. Najmłodsi opuszczali szkolne ławy i szli do oddziałów powstańczych, wiedząc, że to będzie walka na śmierć i życie.</u>
          <u xml:id="u-627.1" who="#PosełDariuszBąk">Świętujemy 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego, najtragiczniejszego z powstań, bo nasi przodkowie szli do boju, aby zwyciężyć lub umrzeć. Stoczyli wiele krwawych bitew, umierali od ran, tracili rodzinne majątki pustoszone przez wroga i konfiskowane przez cara. Tym razem nie ma potrzeby wspominać narodowych wad.</u>
          <u xml:id="u-627.2" who="#PosełDariuszBąk">Bohaterstwo powstańców przewyższa wszystko inne tak dalece, że o tym właśnie należy pamiętać przede wszystkim. Także o tym, że oni stworzyli państwo podziemne z własną armią, a na nich wzorowali się późniejsi obrońcy Polski — żołnierze AK i twórcy Podziemnego Państwa Polskiego w czasie II wojny światowej. Upodobnili się do nich żołnierze wyklęci w czasie powstania antysowieckiego.</u>
          <u xml:id="u-627.3" who="#PosełDariuszBąk">Dziś należy się cześć Romualdowi Trauguttowi, dowódcom i żołnierzom z 1863 r. Należy się też cześć tym znanym i nieznanym mieszkańcom polskich wsi, dworów, dworków, zaścianków i chat. Cześć i chwała bohaterom!</u>
          <u xml:id="u-627.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-628">
          <u xml:id="u-628.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-628.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Karolina Pawliczak, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-628.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-629">
          <u xml:id="u-629.0" who="#PosełKarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwolę sobie odczytać apel pielęgniarek i położnych oraz blisko 2400 mieszkańców miasta, którzy pod tym apelem się podpisali, mieszkańców miasta i powiatu ostrzeszowskiego w sprawie sytuacji w Ostrzeszowskim Centrum Zdrowia, które niestety dotknie likwidacja oddziału położniczego — taki jest zamiar, taka jest wola — i restrukturyzacja oddziału chirurgii.</u>
          <u xml:id="u-629.1" who="#PosełKarolinaPawliczak">Mając na uwadze dobro nas, mieszkańców Ostrzeszowa i powiatu ostrzeszowskiego, apelujemy do wszystkich rządzących: starosty, burmistrza, posłów na Sejm, radnych powiatowych i miejskich, rady nadzorczej szpitala, dyrektora NFZ, prezesa o działania na rzecz ratowania oddziału położniczego i neonatologicznego.</u>
          <u xml:id="u-629.2" who="#PosełKarolinaPawliczak">Obecna sytuacja, która nas tu sprowadziła, jest dla nas mieszkańców nie do przyjęcia. Rozumiemy, że potrzebne są zmiany, ale dlaczego tak drastyczne?</u>
          <u xml:id="u-629.3" who="#PosełKarolinaPawliczak">Nie wyrażamy zgody, aby zabrano nam dostęp do opieki, jaka powinna przysługiwać w powiatowym szpitalu. Planowana restrukturyzacja zmusi nas bowiem do leczenia się poza granicami powiatu. Zamknięcie położnictwa spowoduje zabranie dostępu kobietom ciężarnym do naszej sali porodowej.</u>
          <u xml:id="u-629.4" who="#PosełKarolinaPawliczak">W naszym szpitalu kobiety nie otrzymają pomocy w sytuacjach nagłych. W ginekologii takie się zdarzają i najczęściej zagrażają życiu i zdrowiu kobiety. Potrzebna jest niezwłoczna interwencja, a ginekologia jednego dnia tego nie zabezpiecza. Odbieramy to jako brak szacunku i troski o zdrowie i życie kobiet w naszym mieście i powiecie.</u>
          <u xml:id="u-629.5" who="#PosełKarolinaPawliczak">Zmiana działalności chirurgii na wyłącznie planową również zabiera mieszkańcom dostęp do podstawowej pomocy w sytuacjach nagłych. Chcemy podkreślić, że szpital, który w tym roku obchodzi 126-lecie działalności, nie został nam przekazany przez naszych dziadków i rodziców. Dostaliśmy go w dzierżawę od naszych przyszłych dzieci. Uświadommy sobie wszyscy, że po likwidacji tych oddziałów już nigdy nie urodzi się tutaj żadne dziecko, które w metryce urodzenia będzie miało wpisane: Ostrzeszów.</u>
          <u xml:id="u-629.6" who="#PosełKarolinaPawliczak">Dlatego my, pielęgniarki, położne oraz mieszkańcy miasta i powiatu, zwracamy się z apelem o pochylenie się nad tym pomysłem szkodliwych zmian i nieniszczenie tego, co dobre i służy pacjentom i społeczeństwu.</u>
          <u xml:id="u-629.7" who="#PosełKarolinaPawliczak">Niech ten apel do rządzących będzie symbolem tego, co dotyka niestety wiele szpitali powiatowych, które zmagają się dziś z bardzo trudną sytuacją finansową. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-630">
          <u xml:id="u-630.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani posłanko.</u>
          <u xml:id="u-630.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Elżbieta Duda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-631">
          <u xml:id="u-631.0" who="#PosełElżbietaDuda">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego uczciliśmy w Ojcowie. W dawnym hotelu „Pod Łokietkiem”, tam gdzie w 1863 r. była główna kwatera oddziału powstańczego dowodzonego przez pułk. Apolinarego Kurowskiego. Stąd wyszli w ostatni bój.</u>
          <u xml:id="u-631.1" who="#PosełElżbietaDuda">Powstańcy styczniowi byli krzykiem wolności. Stali się fundamentem dla przyszłych pokoleń Polaków o odzyskanie i obronę ojczyzny, ale także kamieniami węgielnymi niepodległości Polski. Na ich bojach kształcił się Józef Piłsudski. Na grobach poległych powstańców przysięgę składali młodzi strzelcy Józefa Piłsudskiego, a w 1914 r. pieśnią pierwszej kadrowej był „Marsz strzelców”, utwór śpiewany również w oddziałach powstańczych gen. Mariana Langiewicza.</u>
          <u xml:id="u-631.2" who="#PosełElżbietaDuda">Okres zaborów to dla Polaków walka o zachowanie polskości. Ci, którzy przywrócili Polskę na mapy świata w 1918 r., byli mocno zakorzenieni w tradycji insurekcji 1863 r. Ona stanowiła dla nich punkt odniesienia, ale także motywowała.</u>
          <u xml:id="u-631.3" who="#PosełElżbietaDuda">Tradycja powstańcza ukształtowała pokolenie urodzone i wychowane w II Rzeczypospolitej. Pokolenie, które zdało egzamin, trudny egzamin z patriotyzmu podczas II wojny światowej. To powstańcy styczniowi nauczyli ich, że w imię ojczyzny, w imię wolności ojczyzny trzeba poświęcić wszystko. To nasi przodkowie, bohaterowie, autorytety.</u>
          <u xml:id="u-631.4" who="#PosełElżbietaDuda">Groby, mogiły, miejsca życia i pracy rozsiane są nie tylko po Polsce, ale także po całym świecie, tworząc mapę, na której rozpięta jest nasza współczesność.</u>
          <u xml:id="u-631.5" who="#PosełElżbietaDuda">A co dzisiaj chcieliby przekazać powstańcy styczniowi nam, współczesnym? Zapewne to, aby nigdy się nie poddawać. Jeżeli marzenia są wielkie, a cele odpowiedzialne, to każdy upadek pozwala zrozumieć, jak skutecznie iść do przodu, że nie należy zadawać pytań, czy warto, po co, jeśli ważą się kwestie niepodległościowe ojczyzny, bo tylko bezinteresowna i ofiarna służba Rzeczypospolitej ma być wpisana w kodeks ideowy Polaków, wszystkich Polaków.</u>
          <u xml:id="u-631.6" who="#PosełElżbietaDuda">Niech te ważne daty, rocznice…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-632">
          <u xml:id="u-632.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani posłanko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-633">
          <u xml:id="u-633.0" who="#PosełElżbietaDuda">…pamiątki powstańcze budzą w nas dumę i przekonanie o niezłomności polskiego ducha. Gloria victis, chwała zwyciężonym! Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-633.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-634">
          <u xml:id="u-634.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-634.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">O 1,5 minuty dłużej było.</u>
          <u xml:id="u-634.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Monika Falej, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-634.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-635">
          <u xml:id="u-635.0" who="#PosełMonikaFalej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Aborcja w Polsce nadal jest legalna, np. kiedy ciąża powstała na skutek czynu zabronionego, czyli m.in. gwałtu — to jest typowy argument prawicy. Tymczasem lekarz odmawia aborcji, powołując się na klauzulę sumienia. Sumienia, którego ewidentnie on nie ma.</u>
          <u xml:id="u-635.1" who="#PosełMonikaFalej">Lekarz ze szpitala na Podlasiu nie chciał dokonać terminacji ciąży. Powoływał się na klauzulę sumienia. Tym samym odmówił pomocy 14-letniej dziewczynce, którą spotkała tragedia. Nastolatka z niepełnosprawnością intelektualną została zgwałcona przez członka swojej rodziny, w wyniku czego zaszła w ciążę. To nie koniec dramatu jej i jej najbliższych. Trafiła do szpitala. Podlascy lekarze w szpitalach powiatowych odmówili pomocy poszkodowanej. Odmówili legalnej aborcji. Ostatecznie zabieg został wykonany w Warszawie i to dzięki wsparciu organizacji pozarządowej, którą jest FEDERA. Z tego miejsca bardzo serdecznie wam, dziewczyny, dziękuję za to, że solidarnie stanęłyście za nastoletnią dziewczynką.</u>
          <u xml:id="u-635.2" who="#PosełMonikaFalej">Światopogląd lekarza nie może stać ponad zdrowiem, bezpieczeństwem i godnością kobiet. Lekarze są od leczenia i niesienia pomocy, a nie od moralizowania. Apeluję zatem do ministra zdrowia Adama Niedzielskiego i żądam wyjaśnienia okoliczności sprawy odmówienia przez lekarzy podlaskich szpitali aborcji zgwałconej czternastolatce. Jak to się stało, że państwo w dalszym ciągu nie pomaga kobietom w egzekwowaniu ich praw? Jest jedno rozwiązanie, i to również po waszej stronie. Należy natychmiast zlikwidować klauzulę sumienia. Natychmiast. A wy wszyscy, którzy potrzebujecie pomocy, pamiętajcie, jest taki numer: 222 922 597. Tu znajdziecie pomoc.</u>
          <u xml:id="u-635.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Takie rzeczy, wstyd.)</u>
          <u xml:id="u-635.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nagabywanie do aborcji.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-636">
          <u xml:id="u-636.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani posłanko.</u>
          <u xml:id="u-636.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Katarzyna Kretkowska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-637">
          <u xml:id="u-637.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tylko w minionym tygodniu w lasach polsko-białoruskiego pogranicza odnaleziono zwłoki dwóch osób i szczątki kolejnych dwóch. Jedną z osób zmarłych był młody lekarz z Jemenu — Ibrahim D. Kolejne cztery osoby uznane zostały za zaginione. Łącznie od początku kryzysu humanitarnego na polsko-białoruskim pograniczu zgłoszono 296 osób zaginionych, z których dotąd nie odnaleziono 222. Zgłoszenia te pochodzą od ludzi szlachetnych i nieobojętnych, zaangażowanych w inicjatywy humanitarne, takie jak Grupa Granica czy Fundacja Ocalenie.</u>
          <u xml:id="u-637.1" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Zabieram z tej trybuny głos po raz kolejny w sprawie bezprawia dziejącego się na polsko-białoruskiej granicy, bezprawia dziejącego się na polskiej ziemi i domagam się, by Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji zaprzestało wydawania Straży Granicznej sprzecznych z polskim prawem i z prawem międzynarodowym poleceń służbowych, poleceń, które skutkują śmiercią, które skutkują urazami, które skutkują zaginięciami, które skutkują długotrwałym uszczerbkiem na zdrowiu ludzi pochodzących z krajów ogarniętych wojną, okrutną dyktaturą…</u>
          <u xml:id="u-637.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Do Łukaszenki.)</u>
          <u xml:id="u-637.3" who="#PosełKatarzynaKretkowska">…ludzi zagrożonych śmiercią czy prześladowaniami w kraju swojego pochodzenia, czy po prostu ludzi, którzy uciekają przed głodem i biedą, szukając lepszej przyszłości dla swoich dzieci i dla siebie — może ludzi naiwnych, może ludzi oszukanych, ale ludzi.</u>
          <u xml:id="u-637.4" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Cudzoziemcy nielegalnie przekraczający naszą granicę, szukający w Polsce czy w Unii Europejskiej azylu, ochrony międzynarodowej, statusu pobytu tolerowanego są nagminnie przepychani przez polskie służby z powrotem na Białoruś, gdzie czekają na nich białoruscy pogranicznicy niepozwalający im się skutecznie wycofać. Dzieci, niemowlęta, kobiety, cywile. Konsekwencje tego są tragiczne. Ludzie są narażeni na mróz, na brak wody, na brak jedzenia, okaleczeni, połamani, przepychani tam i nazad. Nie ma miesiąca, byśmy nie słyszeli o zmarłych i o zaginionych.</u>
          <u xml:id="u-637.5" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-637.6" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Proceder ten, jak powiedziałam, jest sprzeczny z prawem. Wojewódzkie sądy administracyjne już w kilkunastu sprawach — a kolejnych kilkaset jest w toku — orzekły złamanie prawa przez strażników granicznych. Konsekwencje prawne ponoszą funkcjonariusze, a polecenia otrzymują od ministra i zwierzchników. To, co się dzieje, jest wielkim wstydem dla Polski i kładzie się cieniem na historii naszej, XXI w.</u>
          <u xml:id="u-637.7" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Jak napisała ostatnio w kontekście śmierci młodego lekarza z Jemenu redaktorka lokalnej białostockiej gazety…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-638">
          <u xml:id="u-638.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanko…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-639">
          <u xml:id="u-639.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Zamieściła relację o tym pod wymownym tytułem: „Nie potrzebujemy lekarzy, wolimy mieć trupy”.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-640">
          <u xml:id="u-640.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-640.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Elżbieta Płonka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-641">
          <u xml:id="u-641.0" who="#PosełElżbietaPłonka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jakże szczególne jest w tych dniach wspomnienie i uczczenie 160. rocznicy powstania styczniowego, tego narodowego zrywu przeciwko Imperium Rosyjskiemu.</u>
          <u xml:id="u-641.1" who="#PosełElżbietaPłonka">Powstanie wybuchło 22 stycznia 1863 r. w Królestwie Polskim i 1 lutego tego samego roku na Litwie. Było największym i najdłużej trwającym polskim powstaniem narodowym. Miało charakter wojny partyzanckiej, w której stoczono 1200 bitew. Wzięło w nim udział 200 tys. osób, w walkach poległo 10–20 tys. osób, blisko 1000 osób stracono, ok. 38 tys. osób skazano na katorgę lub zesłano na Syberię, a ok. 10 tys. osób wyemigrowało.</u>
          <u xml:id="u-641.2" who="#PosełElżbietaPłonka">Wojska rosyjskie niszczyły powstanie z dużą determinacją i okrucieństwem. Miejscowości były palone, odbywała się też rzeź ludności cywilnej. Niszczono dobra kultury. Po upadku powstania nasz kraj i Litwa pogrążyły się w żałobie narodowej. W 1867 r. zniesiono autonomię Królestwa Polskiego, jego nazwę i budżet. Wprowadzono rusyfikację i odebrano wielu miastom prawa miejskie.</u>
          <u xml:id="u-641.3" who="#PosełElżbietaPłonka">Pomimo klęski militarnej powstanie osiągnęło cele polityczne długofalowe. Mimo ogromnych ofiar Polska przetrwała i żyje, i jest mocna. Dlatego życzymy obrońcom Ukrainy zwycięstwa, gdyż nie opuścimy jej jako Polacy i świat zachodni, nie opuścimy Ukrainy. Jak widać, imperium rosyjskie nie zmieniło swoich celów od setek lat i nie ma możliwości dialogu z terrorystycznym państwem i nacjonalizmem rosyjskim.</u>
          <u xml:id="u-641.4" who="#PosełElżbietaPłonka">Niech żyje Polska! Sława Ukrainie! A na granicy polsko-białoruskiej toczy się wojna hybrydowa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-641.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-642">
          <u xml:id="u-642.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-643">
          <u xml:id="u-643.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Przed nami wszystkimi bardzo ważny dzień — 29 stycznia 2023 r. Wtedy najgłośniej zagra WOŚP!</u>
          <u xml:id="u-643.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Tysiące wolontariuszek i wolontariuszy z puszkami będzie kwestowało na cel najdroższy dla każdego z nas — zdrowie. Pokażmy jak co roku, jak wielkie mamy serce, i wesprzyjmy akcję po raz 31.</u>
          <u xml:id="u-643.2" who="#PosełRafałAdamczyk">Pamiętajcie: chcemy wygrać z sepsą!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-644">
          <u xml:id="u-644.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Oświadczenie w sprawie VIII Gorlickiego Konkursu Pieśni Patriotycznej pod patronatem honorowym marszałek Sejmu RP pani Elżbiety Witek</u>
          <u xml:id="u-644.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tydzień temu, 19 stycznia, odbył się, organizowany przeze mnie po raz ósmy, Gorlicki Konkurs Pieśni Patriotycznej. Pragnę podkreślić, że wydarzenie to uzyskało patronat honorowy marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej pani Elżbiety Witek.</u>
          <u xml:id="u-644.2" who="#PosełBarbaraBartuś">Uzyskanie patronatu dla naszej inicjatywy stanowi zaszczyt dla mnie, współorganizatorów i partnerów, którymi byli: Zespół Szkół Muzycznych w Gorlicach, Gorlickie Centrum Kultury, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie, małopolska kurator oświaty, Karpacki Oddział Straży Granicznej w Nowym Sączu, Stowarzyszenie „Nasze Miasto” w Gorlicach, Tomasz Płatek — przewodniczący Klubu Radnych Prawa i Sprawiedliwości w Radzie Powiatu Gorlickiego oraz Stadnina Koni Huculskich „Gładyszów” w Regietowie.</u>
          <u xml:id="u-644.3" who="#PosełBarbaraBartuś">Celem, dla którego organizujemy ten konkurs, jest przede wszystkim rozpowszechnianie wiedzy o historii naszej ojczyzny, budowanie poczucia patriotyzmu i promowanie znajomości pieśni patriotycznych, a także poszukiwanie młodych talentów muzycznych.</u>
          <u xml:id="u-644.4" who="#PosełBarbaraBartuś">Każdy z uczestników zaprezentował dwa utwory śpiewane z pamięci. Pierwszy to były dwie zwrotki pieśni wylosowanej z listy utworów obowiązkowych, w skład której wchodziły: „Mazurek Dąbrowskiego”, „Pierwsza Brygada”, „Warszawianka 1831”, „Rota”, „Boże, coś Polskę” oraz „Piechota”, natomiast drugi utwór był dobrowolnie wybrany, o tematyce patriotyczno-historycznej. Repertuar pieśni patriotycznych podczas występów był bardzo różnorodny i sprzyjał podniosłej atmosferze tego wydarzenia.</u>
          <u xml:id="u-644.5" who="#PosełBarbaraBartuś">Wśród solistów w kategorii uczniów klas I-IV szkół podstawowych pierwsze miejsce zajęła Natalia Krok ze Szkoły Podstawowej w Koniuszowej, która wykonała wylosowaną „Warszawiankę”, 1. i 2. zwrotkę, oraz „Kołysankę” (”W suterynie daleko za miastem”).</u>
          <u xml:id="u-644.6" who="#PosełBarbaraBartuś">Drugie miejsce przypadło Marii Książkiewicz ze Szkoły Podstawowej w Królowej Polskiej za wykonanie wybranego utworu „Rozkwitają pąki białych róż” oraz wylosowanego „Pierwsza brygada”, 1. i 2. zwrotki.</u>
          <u xml:id="u-644.7" who="#PosełBarbaraBartuś">Trzecie miejsce zajęli ex aequo Zofia Gryboś z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Kwiatonowicach, która wykonała utwór „Miejcie nadzieję”, a także wylosowaną „Rotę”, 1. i 2. zwrotkę, oraz Bartosz Książkiewicz ze Szkoły Podstawowej w Królowej Polskiej za wykonanie wybranego utworu „Pytasz mnie” oraz wylosowanego „Piechota”, 1. i 2. zwrotki.</u>
          <u xml:id="u-644.8" who="#PosełBarbaraBartuś">Zwycięzcą w kategorii solistów uczniów klas V-VIII szkół podstawowych została Zuzanna Hadalska z Zespołu Szkół w Staszkówce, która wylosowała i wykonała „Rotę”, 1. i 2. zwrotkę, oraz utwór „Wolność”.</u>
          <u xml:id="u-644.9" who="#PosełBarbaraBartuś">Drugie miejsce zajęli ex aequo Kinga Nosal ze Szkoły Podstawowej w Jankowej, która wykonała wybrany utwór „Cisza. Modlitwa Katyńska” oraz wylosowany „Mazurek Dąbrowskiego”, 2. i 3. zwrotkę, a także Piotr Duda z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Kobylance za wykonanie wybranego utworu „Dziś idę walczyć, mamo” oraz wylosowanego „Boże, coś Polskę”, 1. i 2. zwrotki.</u>
          <u xml:id="u-644.10" who="#PosełBarbaraBartuś">Trzecie miejsce wywalczył Mikołaj Szczepanek ze Szkoły Podstawowej im. Stanisława Staszica w Bobowej, który wykonał wybrany utwór „Szary mundur” oraz wylosowany „Piechota”, 1. i 2. zwrotkę.</u>
          <u xml:id="u-644.11" who="#PosełBarbaraBartuś">W równie przepięknym stylu wyśpiewali zwycięstwo laureaci ze szkół ponadpodstawowych. Pierwsze miejsce w kategorii soliści ex aequo zajęli Weronika Klocek z Liceum Ogólnokształcącego w Grybowie, która wykonała wylosowaną „Piechotę”, 1. i 2. zwrotkę, oraz wybrany utwór „Uwierz, Polsko”, oraz Jakub Jędrzejowski z Zespołu Szkół Ekonomicznych w Gorlicach, który również wylosował „Piechotę”, 1. i 2. zwrotkę, natomiast wybranym przez niego utworem był „Dziś idę walczyć, mamo”.</u>
          <u xml:id="u-644.12" who="#PosełBarbaraBartuś">Drugiego miejsca nie przyznano, natomiast trzecie miejsce zdobyła Monika Stawiarz z Zespołu Szkół Technicznych w Gorlicach, która wykonała wybraną „Spowiedź” oraz wylosowaną „Rotę”, 1. i 2. zwrotkę.</u>
          <u xml:id="u-644.13" who="#PosełBarbaraBartuś">W kategorii zespołów, uczniów klas V-VIII szkół podstawowych, pierwsze miejsce otrzymał Zespół Wokalny „Ósemka” składający się aż z 20 uczniów z Zespołu Szkolno-Przedszkolnego w Nowym Sączu. Wylosowanym utworem była „Rota”, 1. i 2. zwrotka, natomiast wybranym utworem był „Miejcie nadzieję”.</u>
          <u xml:id="u-644.14" who="#PosełBarbaraBartuś">Drugie miejsce otrzymał Zespół ŁAJW ze Szkoły Podstawowej w Ropicy Polskiej, który wykonał wybrany utwór „Kołysanka” (”W suterynie daleko za miastem”) oraz wylosowany „Mazurek Dąbrowskiego”, 3. i 4. zwrotkę.</u>
          <u xml:id="u-644.15" who="#PosełBarbaraBartuś">Trzecie miejsce przyznano duetowi Aleksandra Rybka i Aleksandra Wołkowicz ze Szkoły Podstawowej w Zagórzanach za wykonanie wybranego utworu „Wojenko, wojenko” oraz wylosowanego „Piechota”, 1. i 2. zwrotki.</u>
          <u xml:id="u-644.16" who="#PosełBarbaraBartuś">Przyznano również specjalne wyróżnienie dla zespołu Książkiewicz Family ze Szkoły Podstawowej w Królowej Polskiej, który wykonał wybrany utwór „Biały Krzyż” oraz wylosowany hymn „Mazurek Dąbrowskiego”, 1. i 2. zwrotkę. Trzeba przyznać, że wykonawcy utworów wykazali się nie tylko wybitnym talentem wokalnym. Wielu z nich niesamowicie zagrało na instrumentach i to niezależnie od wieku.</u>
          <u xml:id="u-644.17" who="#PosełBarbaraBartuś">Z uwagi na pracę włożoną w przygotowanie i udział w wydarzeniu każdy uczestnik oraz opiekun otrzymał pamiątkowy dyplom oraz upominki. Wybrani laureaci wystąpią wraz z Orkiestrą Reprezentacyjną Oddziału Straży Granicznej w Nowym Sączu podczas uroczystych obchodów Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, które organizujemy w Gorlicach 26 lutego 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-644.18" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z tego miejsca chciałabym bardzo podziękować wszystkim uczestnikom za udział w konkursie. Dziękuję również opiekunom za poświęcony czas i dodatkowy wysiłek włożony w przygotowanie uczniów. W szczególności pragnę wyrazić wdzięczność pani marszałek Sejmu Elżbiecie Witek za objęcie patronatem honorowym tego wydarzenia, a także Kancelarii Sejmu i Instytutowi Pamięci Narodowej Oddział w Krakowie za przekazanie licznych i bogatych w treści edukacyjne nagród i upominków.</u>
          <u xml:id="u-644.19" who="#PosełBarbaraBartuś">Dziękuję współorganizatorom i składam wyrazy uznania członkom komisji konkursowej za ich pracę i profesjonalizm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-645">
          <u xml:id="u-645.0" who="#PosełKrzysztofGłuchowski">Wysoka Izbo! Za wschodnią granicą Polski toczy się wojna. Na innym odcinku naszej wschodniej granicy sąsiadujemy z agresywną Rosją. To powód do niepokoju dla wszystkich mieszkańców naszego kraju. Ale to przede wszystkim mieszkańcy Polski wschodniej czują zagrożenie wynikające z bliskości konfliktu. Dlatego budowa zapory na granicy z obwodem kaliningradzkim jest ważna. Dzięki takim działaniom poczucie zagrożenia na wschodzie kraju nie wzrasta. Żyjemy i pracujemy ze świadomością, że system obronny państwa w porę wykrywa i neutralizuje większość zagrożeń, że nigdy nie zaistnieje potrzeba ewakuacji ludności z tej części kraju. Na wschodnich terenach Polski mieszka wielu ludzi starszych, często w odosobnionych wioskach i siedliskach. Ich poczucie zagrożenia wzmaga świadomość braku możliwości zmiany miejsca zamieszkania z powodu podeszłego wieku, stanu zdrowia i tego, co jest mądrością przysłowia mówiącego, że starych drzew się nie przesadza.</u>
          <u xml:id="u-645.1" who="#PosełKrzysztofGłuchowski">Dlatego apeluję do osób zatroskanych losem imigrantów dostarczanych na nasze granice przez wrogie nam rządy, do europosłów i posłów opozycji szkalujących Służbę Graniczną, by w swych humanitarnych rozterkach, w których powielają fałszywe, szkodzące Polsce informacje, uwzględnili także sytuację najsłabszych Polaków żyjących na wschodzie kraju, dla których aktywność rządu, Ministerstwa Obrony Narodowej jest jedyną przesłanką budującą poczucie ich bezpieczeństwa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-646">
          <u xml:id="u-646.0" who="#PosełJarosławGonciarz">Oświadczenie w sprawie wspierania seniorów w załatwianiu swoich spraw on-line</u>
          <u xml:id="u-646.1" who="#PosełJarosławGonciarz">Chciałbym poprzez swoje oświadczenie zwrócić uwagę na duże zainteresowanie, które wykazują szczególnie seniorzy, dostępną od niedawna e-usługą dotyczącą legitymacji emeryta i rencisty, która jest cyfrowym dokumentem z odwzorowaniem uprawnień emeryta i rencisty. Legitymacja, która jest dostępna w aplikacji mObywatel, pokazała, że nasi seniorzy są otwarci na tego typu udogodnienia i szczególnie podczas moich spotkań z mieszkańcami bardzo chwalą sobie takie możliwości.</u>
          <u xml:id="u-646.2" who="#PosełJarosławGonciarz">Nie jest to pierwsza tego typu forma wychodzenia naprzeciw oczekiwaniom seniorów w zakresie załatwiania swoich spraw on-line. Dotychczasowy katalog usług zachęcił osoby starsze do korzystania z nowych technologii, które usprawniają ich codzienne funkcjonowanie, oraz zaangażował je w to.</u>
          <u xml:id="u-646.3" who="#PosełJarosławGonciarz">W imieniu swoim oraz seniorów korzystających z dostępnych cyfrowych usług bardzo dziękuję za zaangażowane środki oraz aktywne działanie związane z wdrażaniem tych możliwości, które nakierowane są na seniorów oraz rencistów. Jest to nieoceniony wkład w przeciwdziałanie wykluczeniu cyfrowemu seniorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-647">
          <u xml:id="u-647.0" who="#PosełMaciejKopiec">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłowie! Zadłużenie Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 3 w Rybniku, który znajduje się w moim okręgu i obsługuje pacjentów z całego subregionu zachodniego województwa śląskiego, sięga już ponad 100 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-647.1" who="#PosełMaciejKopiec">Tak jak apelowałem w sierpniu 2022 r., nie jest to jednostkowy problem. Wiele podmiotów tworzących szpitale oraz dyrektorzy jednostek zwracali się do naszych biur poselskich z wnioskami o pilną interwencję w sprawie podjęcia natychmiastowych działań mających na celu zwiększenie finansowania i zapewnienie środków niezbędnych do wykonania zobowiązań wynikających z nowelizacji ustawy. Od 1 lipca tego roku obowiązują nowe wynagrodzenia minimalne w ochronie zdrowia. Wynikają one z przepisów znowelizowanej ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1801, z późn. zm.).</u>
          <u xml:id="u-647.2" who="#PosełMaciejKopiec">Sama nowelizacja ustawy była bardzo potrzebna, jednak deklaracje pana ministra Niedzielskiego, że koszt podwyżek zostanie uwzględniony we wzroście wyceny świadczeń, niestety nie zostały dotrzymane. Teraz szpitale popadają w kolejne długi i część z nich, tak jak SPZOZ WSS nr 3 w Rybniku, redukuje wynagrodzenia pielęgniarek i położnych. Sytuacja w Rybniku dotyczy ok. 100 pracowników, którzy stracą po ok. 2 tys. zł z pensji. Takie dramatyczne decyzje w czasach szalejącej inflacji mają przynieść ponad 2 mln zł oszczędności dla placówki, co i tak nie jest rozwiązaniem problemu. Jednak co z pracownikami, którzy zapłacą wysokie rachunki? Może odejdą i znowu będzie trzeba zamykać oddział za oddziałem. Co w takim razie z pacjentami?</u>
          <u xml:id="u-647.3" who="#PosełMaciejKopiec">Teraz doszło do kolejnej niezrozumiałej sytuacji. Tuż przed świętami rząd zaczął oszczędzanie na już i tak niedofinansowanej ochronie zdrowia. Ministerstwo Zdrowia przestało finansować usługi, które finansowało od lat. Dokonano przesunięcia finansowania części procedur medycznych z Ministerstwa Zdrowia do Narodowego Funduszu Zdrowia, nie dając NFZ na to dodatkowych pieniędzy. Tym samym zmniejszono środki na ochronę zdrowia o ponad 13 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-647.4" who="#PosełMaciejKopiec">Z jednej strony Prawo i Sprawiedliwość mami swoich wyborców kolejnymi dodatkami 500+, kolejnymi dodatkowymi jednorazowymi emeryturami, a po cichu zabiera to, co powinno być priorytetem, czyli sprawnie funkcjonującą ochronę zdrowia, tak ważną w kontekście np. starzejącego się społeczeństwa. Jak można tak krok po kroku niszczyć cały kraj, dbając o swoje stołki w spółkach Skarbu Państwa? Chciałbym tylko przypomnieć, że w ustawie z dnia 9 maja 1996 r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora art. 1 pkt 1 brzmi: Posłowie i senatorowie wykonują swój mandat, kierując się dobrem narodu. No właśnie, dobrem narodu, a nie swoim.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-648">
          <u xml:id="u-648.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Funkcjonariusze Państwowej Straży Pożarnej to wysokiej klasy specjaliści, profesjonaliści oddani służbie, którą wybrali. Niosąc ratunek ludziom i ich mieniu, niejednokrotnie czynią to z narażeniem życia. Pewnie większość z nich, gdy wybierała ten zawód, kierowała się właśnie chęcią niesienia pomocy i wysokim etosem tej profesji. Zaufanie społeczne do tej formacji przekracza 90%. Jednak społeczeństwo musi mieć pewność, że strażak na służbie skupia się na zadaniach do zrealizowania i nie musi sobie zaprzątać głowy, czy starczy mu pieniędzy do pierwszego.</u>
          <u xml:id="u-648.1" who="#PosełArturŁącki">Specyfika tej służby powoduje, że ustawodawca uregulował w ustawie zasady podejmowania przez strażaków dodatkowej pracy zarobkowej. To oczywiste, jeśli weźmie się po uwagę specyfikę tego zawodu. Tak samo, jak oczywistym jest, że strażacy powinni być na tyle dobrze wynagradzani, aby nie musieli szukać dodatkowych źródeł dochodów.</u>
          <u xml:id="u-648.2" who="#PosełArturŁącki">Niestety, zarobki w Państwowej Straży Pożarnej nie należą do szczególnie atrakcyjnych. Mediana zarobków zawodowych strażaków wynosi 3517 zł brutto miesięcznie, przy czym tylko 25% strażaków zarabia ponad 4448 zł brutto. To sprawia, że wielu, zwłaszcza młodych, strażaków ima się dodatkowych zajęć, aby zapewnić sobie i swoim bliskim godziwy poziom życia. Aby móc podjąć dodatkową pracę lub działalność gospodarczą, muszą występować do komendanta o zgodę. Komendant może zgodę wyrazić lub jej nie wyrazić. Decyduje o tym jego subiektywne przekonanie, czy dana praca będzie kolidować ze służbą, czy nie. Jego decyzja jest ostateczna i praktycznie nie ma od niej odwołania.</u>
          <u xml:id="u-648.3" who="#PosełArturŁącki">Ostatnio docierają do mnie sygnały od zawodowych strażaków, że za często zdarza się, że niektórzy komendanci swoje prawo wyrażenia zgody traktują jak nieformalne narzędzie dyscyplinujące. Zdarzają się przypadki, że pomimo iż planowana praca nie koliduje ze służbą, zgoda nie jest wydawana bądź jest wydawana na bardzo krótki okres. W skrajnych przypadkach o wydaniu zgody decyduje osobista sympatia bądź antypatia.</u>
          <u xml:id="u-648.4" who="#PosełArturŁącki">Wysoka Izbo! Nikt chyba nie chce, żeby jego bezpieczeństwo albo nawet życie ratował sfrustrowany strażak, któremu komendant odmówił zgody na dodatkową pracę, a on już w połowie miesiąca wie, że nie starczy mu na spłatę kredytu, opłacenie rachunków i edukację dzieci. Albo zapewnijmy pełną transparentność przy wydawaniu zgód na podejmowanie dodatkowej pracy, albo zróbmy wszystko, żeby strażacy zarabiali na tyle dobrze, by tej dodatkowej pracy nie szukali. Tym dzielnym ludziom to się po prostu należy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-649">
          <u xml:id="u-649.0" who="#PosełRobertObaz">Oświadczenie poselskie w sprawie rozpoczęcia działalności Sudeckiego Centrum Zdrowia Psychicznego</u>
          <u xml:id="u-649.1" who="#PosełRobertObaz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W Polsce z roku na rok pogłębiają się problemy zdrowia psychicznego zarówno wśród dorosłych, jak i młodych osób. W przypadku młodego pokolenia sytuację pogorszyła znacząco pandemia COVID-19, która wymusiła izolację dzieci w domach i długie miesiące spędzone z dala od rówieśników. Lekarze przyczyny masowych zachorowań na depresję upatrują w stresie i społecznym poczuciu zagrożenia, podsycanym m.in przez medialne doniesienia o pandemii, wojnie i kolejnych globalnych kryzysach.</u>
          <u xml:id="u-649.2" who="#PosełRobertObaz">W Jeleniej Górze, od 1 listopada 2022 r. na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia w sprawie programu pilotażowego w Centrach Zdrowia Psychicznego funkcjonuje Sudeckie Centrum Zdrowia Psychicznego, do którego mogą zgłaszać się wszystkie osoby w kryzysie zdrowia psychicznego. Sudeckie Centrum Zdrowia Psychicznego oferuje kompleksową opiekę psychologiczną, w ramach której znajdują się punkt zgłoszeniowo-koordynacyjny, poradnie zdrowia psychicznego, dzienny oddział psychiatryczny oraz zespoły leczenia środowiskowego. Cieplicki ośrodek jest jednym z 85 podmiotów realizujących świadczenia w ramach Centrum Zdrowia Psychicznego w całym kraju.</u>
          <u xml:id="u-649.3" who="#PosełRobertObaz">W ramach pilotażowego projektu w siedzibie szpitala działa całodobowy punkt konsultacyjno-koordynacyjny, do którego każda osoba mająca problemy może zgłosić się z prośbą o pomoc. W punkcie 24 godziny na dobę dyżuruje psycholog oraz personel biały, który udziela każdej zgłaszającej się osobie niezbędnej pomocy i w razie potrzeby kieruje na dodatkowe konsultacje.</u>
          <u xml:id="u-649.4" who="#PosełRobertObaz">Dzięki uruchomionemu w Jeleniej Górze Centrum Zdrowia Psychicznego wszyscy mieszkańcy Kotliny Jeleniogórskiej objęci są bezpłatną, łatwo dostępną opieką w zakresie zdrowia psychicznego. Ważne, że osoby potrzebujące pomocy mogą udać się do punktu zgłoszeniowo-koordynacyjnego o każdej porze dnia i nocy. Lekarze podkreślają, że centra zdrowia psychicznego zrewolucjonizowały opiekę psychiatryczną. Opierają się na lokalności, co daje możliwość szybkiej reakcji na pojawiające się wśród mieszkańców problemy. To niezwykle istotne, że mieszkańcy Kotliny Jeleniogórskiej mają możliwość otrzymania szybkiej pomocy psychologicznej oraz psychiatrycznej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-650">
          <u xml:id="u-650.0" who="#PosełCzesławSiekierski">Oświadczenie poselskie — trudna sytuacja w rolnictwie</u>
          <u xml:id="u-650.1" who="#PosełCzesławSiekierski">Rok 2022 i początek nowego roku są niezwykle wymagające dla rolnictwa i całej branży rolnej. Obecnie mamy kryzys wywołany wojną w Ukrainie i na pewno nie da się go w żaden sposób porównać do kryzysu ekonomicznego z 2008 r. Wojna na Ukrainie, a wcześniej pandemia oraz niepewna sytuacja na rynkach międzynarodowych spowodowały zerwanie wielu łańcuchów dostaw, co również jest odczuwane przez polskich rolników.</u>
          <u xml:id="u-650.2" who="#PosełCzesławSiekierski">Wzrost cen nawozów i innych środków do produkcji sprawia, że wszyscy z niepokojem patrzymy na coraz trudniejszą sytuację polskich rolników. Rolnicy martwią się załamaniem produkcji roślinnej i zwierzęcej, dlatego mają nie tylko prawo, ale obowiązek upomnieć się o swoje postulaty oraz protestować i jednocześnie alarmować o trudnej sytuacji w rolnictwie. Rolnicy robią to nie tylko we własnym interesie, ale również w interesie wszystkich konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-650.3" who="#PosełCzesławSiekierski">Wojna napędza drożyznę i inflację — odczuwaliśmy drastycznie rosnące ceny gazu, ropy, węgla. Rosły również ceny pasz, zbóż i roślin oleistych, obserwujemy zerwanie łańcuchów dostaw surowców rolnych, co pogłębia trudną sytuację w polskiej i europejskiej gospodarce.</u>
          <u xml:id="u-650.4" who="#PosełCzesławSiekierski">Polskie rolnictwo ma duże, potencjalne możliwości rozwoju, a rolnicy są w stanie to wykorzystać i potrafią wyprodukować tyle żywności, aby jej w naszym kraju nie zabrakło. Jednak obecna sytuacja na rynkach rolnych dla rolników i konsumentów jest bardzo trudna. Pomimo wzrostu cen podstawowych produktów rolnych rolnicy ponoszą ogromne koszty produkcyjne. Horrendalny wzrost cen nawozów, paliw, energii, leków oraz innych środków do produkcji w 2022 r. sprawia, że wszyscy z niepokojem patrzymy na coraz trudniejszą sytuację polskich rolników. Zagraża to ciągłości produkcji i osiąganiu opłacalności, która docelowo pozwala na odtworzenie produkcji w przyszłości. Problemy całego sektora rolniczego oznaczają kłopoty z dostępem do żywności dla konsumentów, którzy narażeni będą na dalszy wzrost już bardzo wysokich cen.</u>
          <u xml:id="u-650.5" who="#PosełCzesławSiekierski">W obliczu trwającej na wschodzie Europy wojny bez wątpienia potrzebne jest wielostronne wsparcie ekonomiczne i militarne państwa ukraińskiego. Oczywiście w obecnej sytuacji potrzebna jest pomoc dla ukraińskich rolników, jednak, jak zauważają polskie organizacje rolnicze, właścicielami na Ukrainie są często koncerny zachodnie lub oligarchowie, dlatego pomoc dla tych producentów nie może odbywać się kosztem polskich rolników, którzy będą zagrożeni upadkiem gospodarstw. Zatem należy pomagać Ukrainie w wielu aspektach, ale nie można doprowadzać do sytuacji, w której następować będzie tzw. efekt psucia rynku rolnego.</u>
          <u xml:id="u-650.6" who="#PosełCzesławSiekierski">Niestety otwarcie w połowie 2022 r. rynku europejskiego na towary ukraińskie zrodziło wiele obaw oraz przyszłych wyzwań dla polskiego rolnictwa i przemysłu rolno-spożywczego. W dłuższej perspektywie konkurencyjność polskiego rolnictwa może zostać ograniczona, głównie na skutek pojawienia się znacznej podaży produktów ukraińskich, ze względu na ogromne możliwości rozwoju rolnictwa ukraińskiego. Zmniejszenie bądź zniesienie unijnych ceł na produkty ukraińskie może wpłynąć na sytuację ekonomiczną polskich producentów i eksporterów żywności. Pamiętać jednak trzeba o tym, że produkcja rolna na Ukrainie jest znacznie tańsza, co sprawia, że towary rolne cenowo są bardzo konkurencyjne. Widzimy to bardzo dobrze w przypadku zboża, które od momentu uruchomienia korytarzy przewozowych, z większym nasileniem od żniw, rozlewa się tysiącami ton po kraju, głównie na wschodzie i południowym wschodzie Polski, a polscy rolnicy nie mają gdzie go sprzedać.</u>
          <u xml:id="u-650.7" who="#PosełCzesławSiekierski">Jeszcze pod koniec 2022 r. rządzący twierdzili, że tranzyt nie wpływa negatywnie na rynek zbóż. Niestety w opinii wielu rolników i organizacji rolniczych sytuacja jest zupełnie inna, niż prezentują ją ministrowie resortu rolnictwa. Obecnie obserwujemy znaczące spadki cen zbóż i rzepaku na giełdach i rynku krajowym, za co odpowiada m.in. rekordowy import tych surowców z Ukrainy po niskich cenach. Powoduje to, że znacząco zwiększają się zapasy zbóż w kraju oraz mamy coraz bardziej ograniczone możliwości eksportowe zbóż.</u>
          <u xml:id="u-650.8" who="#PosełCzesławSiekierski">Zamiast realnego zatrzymania importu zbóż i kukurydzy z Ukrainy rządzący wspominają o licznych kontrolach tzw. zboża technicznego, które po przekroczeniu polskiej granicy nie wiadomo gdzie trafia i w jakiej formie. Dlatego konieczne jest podjęcie stosownych działań, np. wprowadzenie kaucji na importowane zboże z Ukrainy oraz pilne uzgodnienia z Komisją Europejską celem wprowadzenia ograniczeń importowych, jeśli chodzi o surowce rolne z Ukrainy.</u>
          <u xml:id="u-650.9" who="#PosełCzesławSiekierski">Obecna trudna sytuacja w rolnictwie, narastające problemy rolników, wojna na Ukrainie, problemy z zachowaniem bezpieczeństwa żywnościowego to elementy, które wymagać będą dalszej pogłębionej analizy i identyfikacji priorytetów w zaspokajaniu najbardziej pilnych potrzeb rolników.</u>
          <u xml:id="u-650.10" who="#PosełCzesławSiekierski">Tak jak powiedziałem wcześniej, konieczna jest szybka interwencja i działania ze strony rządu w celu ograniczania spadku opłacalności produkcji rolnej. Polskie rolnictwo ma duże, potencjalne możliwości rozwoju, a rolnicy są w stanie to wykorzystać i potrafią wyprodukować tyle żywności, aby jej w naszym kraju nie zabrakło. Dlatego też jeśli nie zostaną wprowadzone dodatkowe instrumenty wsparcia ze strony państwa, to koszty środków do produkcji rolnej nadal będą wysokie, co skutkować będzie brakiem opłacalności produkcji. Doprowadzi to także do utraty rynków eksportowych, które w dużej mierze decydują o rozwoju polskiego rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-650.11" who="#PosełCzesławSiekierski">Polska i polscy rolnicy potrzebują również wsparcia z KPO. Stąd niezbędne i pilne jest uruchomienie tego programu, gdzie znajdują się środki dla przetwórstwa i rolnictwa, choć jest ich stosunkowo mało. Brak środków z KPO, chaos w systemie prawnym, nieprzejrzyste finanse publiczne sprawiają, że efektem działań obecnie rządzących jest odpływ inwestycji i słabość polskiej waluty oraz bardzo wysoka inflacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-651">
          <u xml:id="u-651.0" who="#PosełBogusławSonik">Powstanie styczniowe</u>
          <u xml:id="u-651.1" who="#PosełBogusławSonik">W tym roku przypada 160. rocznica wybuchu powstania styczniowego. Chociaż w przeciwieństwie do powstania listopadowego powstanie styczniowe było tylko wojną partyzancką, trwało ono dłużej. W jego trakcie stoczono ponad 1 tys. bitew i potyczek, a przez oddziały powstańcze przewinęło się około 200 tys. osób.</u>
          <u xml:id="u-651.2" who="#PosełBogusławSonik">Powstanie styczniowe zapisało się trwale w pamięci naszego narodu. Stało się tak również dlatego, że miało ono swoich pisarzy: Elizę Orzeszkową, Bolesława Prusa czy Stefana Żeromskiego. Miało też swoich malarzy: Artura Grottgera i Maksymiliana Gierymskiego. To ci twórcy, pracując w duchu pozytywizmu, m.in. na bazie powstania styczniowego budowali pamięć i tożsamość narodową. Znawcą powstania styczniowego był Józef Piłsudski. Dzięki staraniom marszałka weterani powstania byli otaczani szczególna czcią, zapraszano ich na uroczystości państwowe oraz uznano ich za żołnierzy Wojska Polskiego, określając ich umundurowanie, które zastąpiło surdut.</u>
          <u xml:id="u-651.3" who="#PosełBogusławSonik">Mimo że z punktu widzenia militarnego powstanie to było klęską, która ściągnęła na polskie społeczeństwo szereg dotkliwych represji ze strony caratu, to pozostawiło też po sobie szereg pozytywnych zmian. Największą z nich było stworzenie bardzo sprawnie działającej podziemnej administracji. Na tych strukturach wzorowało się Polskie Państw Podziemne w czasie II wojny światowej. Jak wiemy, było ono fenomenem na skalę światową. Ważnym osiągnięciem było także przypomnienie sprawy polskiej na arenie międzynarodowej. Konwencja Alvenslebena zakładała wzajemną pomoc Prus i Rosji. Działania zbrojne na obszarze ziem polskich doprowadziły do ochłodzenia relacji rosyjsko-francuskich. Cesarz Napoleon III wyraził swoje poparcie dla sprawy. Stwierdził, zwracając się do księcia Władysława Czartoryskiego, że sprawa polska staje się sprawą europejską. Mimo początkowego poparcia ze strony Wielkiej Brytanii i Austrii, ostatecznie Francja, a tym samym Polska, pozostały osamotnione. Ostatecznie Francja nie podjęła działań zbrojnych przeciwko Cesarstwu Rosyjskiemu.</u>
          <u xml:id="u-651.4" who="#PosełBogusławSonik">Dla naszego narodu powstanie styczniowe było jednym z ważniejszych wydarzeń w historii. Kształtowało naszą świadomość. Zacytuję Stefana Kieniewicza: Pokolenie wchodzące w życie w dobie I wojny światowej czerpało ze styczniowych tradycji nie tylko lekcje patriotyzmu, ale i lekcje radykalizmu społecznego. Zatem ludzie, którzy mieli największy wpływ na kształt niepodległej Polski, czerpali właśnie z tradycji powstania styczniowego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-652">
          <u xml:id="u-652.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz odpowiedzi na nie dostępna jest w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-652.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Na tym kończymy 71. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-652.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-652.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Porządek dzienny 72. posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 7, 8 i 9 lutego 2023 r., został paniom i panom posłom doręczony. Dziękuję państwu serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-652.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-652.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-652.6" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 22 min 34)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>