text_structure.xml 569 KB

Edit Raw Blame History

<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9 min 01)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Włodzimierz Czarzasty, Piotr Zgorzelski, Ryszard Terlecki, Małgorzata Kidawa-Błońska i Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Rafała Bochenka — nieobecny, Roberta Gontarza, Magdalenę Łośko i Bożenę Żelazowską.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Magdalena Łośko i Bożena Żelazowska.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Magdalena Łośko i Robert Gontarz.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pozwólcie, że odczytam informację o posiedzeniach komisji. W dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">— Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii — godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">— Infrastruktury — godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">— Nadzwyczajnej do spraw deregulacji — również godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">— Zdrowia — godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 9.30,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">— Polityki Społecznej i Rodziny — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">— Zdrowia — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">— Gospodarki i Rozwoju wspólnie z Komisją Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 10.45,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">— Kultury i Środków Przekazu — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">— Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">— Edukacji, Nauki i Młodzieży — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzPosełBożenaŻelazowska">— Finansów Publicznych — godz. 13. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktów 18. i 19. porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę minister finansów panią Magdalenę Rzeczkowską o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy budżetowej na rok 2023 oraz projektu ustawy zawartego w druku nr 2654.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Witam panią serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie projekt ustawy budżetowej na 2023 r., który Rada Ministrów przyjęła 28 września.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Opracowywanie projektu ustawy budżetowej przypadło w tym roku na okres szczególny. Niemal w tym samym momencie, kiedy wspólnymi siłami, działaniami rządu, samorządów, przedsiębiorstw i obywateli udało nam się przezwyciężyć kryzys pandemiczny, stanęliśmy w obliczu kryzysu energetycznego, geopolitycznego i zachwiania stabilności gospodarek światowych w konsekwencji wybuchu wojny w Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">W tym miejscu warto przypomnieć, że polska gospodarka jako jedna z pierwszych gospodarek Unii Europejskiej odnotowała powrót do poziomu PKB do wartości sprzed pandemii, a realny PKB zwiększył się w 2021 r. według ostatnich danych GUS o 6,8%. Niemniej wybuch wojny w Ukrainie znacząco zmienił perspektywy gospodarki zarówno w roku bieżącym, jak i na kolejny rok.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">W świetle powyższego przedstawiany Wysokiej Izbie projekt ustawy budżetowej na 2023 r. jest odpowiedzią rządu na zaistniałą niepewność geopolityczną, na negatywne skutki makroekonomiczne, jakie ta sytuacja niesie ze sobą.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">W projekcie ustawy budżetowej odpowiedzialność łączymy z wolą kontynuacji ambitnych programów społecznych, które wzmacniają polskie rodziny, osoby starsze, pracowników i przedsiębiorców. Programy „Rodzina 500+”, „Dobry start”, trzynasta emerytura to tylko niektóre z tych działań. Realizacja tych programów nie byłaby oczywiście możliwa bez skutecznych działań uszczelniających system podatkowy oraz rosnących wpływów z podatków.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Na potrzeby opracowania projektu ustawy budżetowej na rok 2023 przyjęliśmy konserwatywne i ostrożne założenia. Szacujemy, że w 2022 r. realne PKB zwiększy się o 4,6%.</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">W przyszłym roku spodziewane jest pogorszenie sytuacji gospodarczej. Będzie to skutkiem, oprócz utrzymującej się niepewności, która jest związana z sytuacją geopolityczną, o której już wspominałam, także znaczących wzrostów cen surowców energetycznych, oddziaływaniem restrykcyjnej polityki monetarnej i przewidywanym obniżeniem dynamiki PKB w Unii Europejskiej, tj. na głównych rynkach eksportowych Polski. W efekcie przewidujemy obniżenie tempa wzrostu PKB w 2023 r. do 1,7%.</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Warto przy tym dodać, że ta prognoza mieści się w przedziale prognoz rynkowych i jest zbliżona do mediany tychże prognoz jak również do prognozy Narodowego Banku Polskiego i Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Co ważne, w I połowie br. bezrobocie w Polsce spadło do historycznie niskich poziomów. Na koniec sierpnia br. liczba zarejestrowanych bezrobotnych była najniższa dla tego miesiąca od 32 lat, a stopa bezrobocia spadła do 4,8%.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Zakładany przez nas w projekcie ustawy budżetowej na rok 2023 scenariusz przewiduje utrzymanie się dobrej sytuacji na rynku pracy w horyzoncie bieżącego roku. Szacujemy, że w bieżącym roku przeciętne zatrudnienie w gospodarce narodowej wzrośnie o 1,8%, a stopa bezrobocia na koniec tego roku wyniesie 5%. W przyszłym roku ze względu na spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego popyt na pracę obniży się, w efekcie w 2023 r. zatrudnienie w gospodarce narodowej nieznacznie spadnie — o 0,5%, a prognozowana stopa bezrobocia na koniec roku wyniesie 5,4%.</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Jeżeli chodzi o prognozy dotyczące inflacji konsumenckiej, to dotychczasowy przebieg procesów inflacyjnych wskazuje na konieczność podwyższenia prognozy inflacji do 13,5% średnio w bieżącym roku. Jest to związane oczywiście ze wzrostem cen surowców energetycznych i żywności na rynkach światowych wywołanych wojną w Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Zakładamy, że w 2023 r. inflacja wzrośnie na początku roku, aby następnie w dalszej jego części wyhamowywać. Niemniej niepewność co do prognoz w tym zakresie pozostaje wysoka i zależy w największym stopniu od kształtowania się cen żywności i surowców energetycznych w przyszłym roku. Przy założeniu braku nowych szoków podażowych na rynku żywnościowym czy energetycznym szacujemy, że inflacja CPI w 2023 r. wyniesie w ujęciu średniorocznym 9,8%.</u>
          <u xml:id="u-5.12" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Głównym czynnikiem ryzyka dla naszej prognozy jest oczywiście dalszy przebieg wojny w Ukrainie i jej wpływ na krajową i światową gospodarkę. W przypadku przedłużającego się i zaostrzającego się konfliktu oraz utrzymujących się problemów z łańcuchami dostaw możliwy jest dalszy wzrost cen surowców energetycznych na rynkach światowych powyżej poziomów założonych w prognozie, a tym samym wyższej przewidywanej stopy inflacji. Niepewność dotyczy także kształtowania się cen innych produktów, których znaczącym eksporterem są Rosja i Ukraina, m.in. cen niektórych produktów rolnych. Zaostrzenie wojny może również nasilać skalę kryzysu energetycznego w krajach Unii Europejskiej, skutkując pogorszeniem perspektyw gospodarczych u kluczowych partnerów handlowych Polski, przede wszystkim Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-5.13" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Kolejnym czynnikiem ryzyka jest wciąż sytuacja związana z pandemią COVID-19. Zaprezentowany scenariusz makroekonomiczny zakłada jednak, że nie będzie konieczności wprowadzania dodatkowych obostrzeń gospodarczych w bieżącym lub przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-5.14" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Czynnikiem ryzyka związanym ze zmianami strukturalnymi na rynku pracy w Polsce jest także wielkość podaży pracy w horyzoncie prognozy. Scenariusz zakłada umiarkowany spadek podaży pracy ze względu na proces starzenia się społeczeństwa, który nie jest w pełni kompensowany wzrostem stopy aktywności zawodowej. Napływ uchodźców z Ukrainy oraz ich wysoka aktywność zawodowa może jednak zwiększyć podaż pracy w kraju i tym samym poprzez wzrost potencjału polskiej gospodarki średnie tempo wzrostu gospodarczego. Niemniej skala tego napływu i w konsekwencji efekt netto wpływu wojny na podaż pracy w Polsce jest w tej chwili trudny do oszacowania.</u>
          <u xml:id="u-5.15" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Wysoka Izbo! Projekt budżetu państwa, który dzisiaj państwu prezentuję, przewiduje, że poziom dochodów budżetu państwa w 2023 r. będzie determinowany przede wszystkim sytuacją makroekonomiczną. Wzrost dochodów to także efekt rządowych prac nad uszczelnieniem systemu podatkowego. Lukę VAT obniżyliśmy w ciągu 7 lat z 24,1% do 4,3% w 2021 r. To spadek o 82%, to są dodatkowe dziesiątki miliardów w budżecie państwa.</u>
          <u xml:id="u-5.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.17" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Szacujemy, że dochody budżetu państwa ogółem w 2023 r. ukształtują się na poziomie 604 700 mln zł, w tym dochody podatkowe na poziomie 545 300 mln zł, co oznacza odpowiednio wzrost dochodów ogółem o ponad 21% oraz wzrost dochodów podatkowych o ponad 17% w porównaniu do przewidywanego wykonania w roku bieżącym.</u>
          <u xml:id="u-5.18" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Co istotne, pragnę także wskazać, że projekt budżetu na przyszły rok nie przewiduje dochodów z tytułu wpłaty z zysku NBP.</u>
          <u xml:id="u-5.19" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Projekt budżetu państwa na przyszły rok ustala limit wydatków budżetu państwa na poziomie blisko 672 700 mln zł. Jest on wyższy od zaplanowanego w ustawie budżetowej na rok bieżący o 150 900 mln zł, tj. 28,9%.</u>
          <u xml:id="u-5.20" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Wysoki Sejmie! Budżet na 2023 r. to przede wszystkim budżet na trudne czasy z myślą o priorytetowym znaczeniu wydatków na bezpieczeństwo Polski, bezpieczeństwo polskich rodzin. W ramach budżetu przyjęliśmy wiele założeń w zakresie wydatków, które pomogą zapewnić bezpieczeństwo rodzinom w tym trudnym, niestabilnym czasie.</u>
          <u xml:id="u-5.21" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Zapewniamy m.in. zwiększenie finansowania potrzeb obronnych Rzeczypospolitej Polskiej z 2,2% PKB do 3% PKB, realizując tym samym postanowienia ustawy o obronie ojczyzny. Jest to wzrost bez precedensu, konieczny z uwagi na aktualną sytuację geopolityczną.</u>
          <u xml:id="u-5.22" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Równolegle nie zapominamy o społecznej odpowiedzialności. W tym celu w ramach wydatkowej strony budżetu państwa zabezpieczyliśmy wszystkie niezbędne środki na kontynuację naszych dotychczasowych priorytetowych zadań w zakresie polityki prorodzinnej i zabezpieczenia społecznego. Programy „Rodzina 500+”, „Dobry start”, „Rodzinny kapitał opiekuńczy” — wszystkie te świadczenia zostały już zaplanowane w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-5.23" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">W ramach projektu ustawy budżetowej zostały także przewidziane środki na waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2023 r. wskaźnikiem waloryzacji na poziomie 113,8%, na co przeznaczymy łącznie ok. 40 mld zł. Projekt budżetu uwzględnia także wypłatę tzw. trzynastej emerytury oraz zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-5.24" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Ponadto w projekcie ustawy budżetowej założyliśmy wzrost wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz wzrost wynagrodzeń dla nauczycieli na tożsamym poziomie, czyli 7,8%.</u>
          <u xml:id="u-5.25" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">W świetle omówionych dochodów i wydatków budżetu państwa w projekcie ustawy budżetowej założyliśmy, że na dzień 31 grudnia 2023 r. kwota deficytu budżetu państwa zamknie się kwotą na poziomie nie wyższym niż 68 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-5.26" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Na zakończenie pozwolę sobie przedstawić Wysokiej Izbie informację, jak będzie wyglądać sytuacja w całym sektorze finansów publicznych — na zakończenie oczywiście, jeżeli chodzi o ustawę budżetową.</u>
          <u xml:id="u-5.27" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Jeśli chodzi o deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych, to prognozujemy, że w roku 2023 wyniesie on ok. 4,5% PKB, natomiast jeśli chodzi o zadłużenie, to szacujemy, że w przyszłym roku poziom państwowego długu publicznego w relacji do PKB pozostanie na stabilnym poziomie, wyniesie 40,6%.</u>
          <u xml:id="u-5.28" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Jednocześnie wielkość długu sektora instytucji rządowych i samorządowych, czyli wielkość długu liczona według metodyki unijnej, szacowana jest przez nas na poziomie 53,3%. I co trzeba podkreślić, jest to wielkość poniżej wartości referencyjnej zawartej w traktacie z Maastricht, która jest ustalona na poziomie 60%. Polska pozostaje w gronie tych krajów Unii Europejskiej, które w dalszym ciągu potrafią sprostać temu wymaganiu.</u>
          <u xml:id="u-5.29" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Chcę podkreślić, że finanse publiczne pozostają w dobrej kondycji. Aktualna sytuacja płynnościowa budżetu jest dobra. Na koniec września rezerwa płynnych środków złotowych i walutowych na rachunkach budżetowych wyniosła ok. 126 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-5.30" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Dobrą sytuację makroekonomiczną Polski potwierdzają również agencje ratingowe. 30 września uznana międzynarodowa agencja ogłosiła decyzję o utrzymaniu oceny ratingowej Polski dla długo- i krótkoterminowych zobowiązań w walucie zagranicznej oraz dla długo- i krótkoterminowych zobowiązań w walucie krajowej. Według raportu agencji stabilna perspektywa odzwierciedla równowagę między ryzykiem makroekonomicznym wynikającym z konfliktu rosyjsko-ukraińskiego a zabezpieczeniami, jakie zapewniają stabilny bilans zewnętrzny i w zakresie finansów publicznych kraju.</u>
          <u xml:id="u-5.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.32" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: To jest bardzo ważne, bo zewnętrzne.)</u>
          <u xml:id="u-5.33" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Zewnętrzna ocena, zewnętrzna duża agencja ratingowa.</u>
          <u xml:id="u-5.34" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Perspektywy zaopatrzenia Polski w energię również wyglądają lepiej niż w innych krajach regionu. Wieloletnie wysiłki rządu w celu poprawy infrastruktury energetycznej i zabezpieczenia alternatywnych źródeł dostaw pozwoliły uniknąć niedoborów energii po zawieszeniu importu z Rosji w kwietniu tego roku.</u>
          <u xml:id="u-5.35" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Fantastyczne to jest, bo obiektywne.)</u>
          <u xml:id="u-5.36" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Wysoki Sejmie! Projekt ustawy budżetowej na 2023 r. to odpowiedzialny, a jednocześnie ambitny projekt budżetu na trudne czasy, który stanowi bezpośrednią odpowiedź rządu na sytuację geopolityczną i uwarunkowania makroekonomiczne. Realizując wszystkie dotychczasowe programy prorodzinne i społeczne, koncentruje się on na zwiększeniu nakładów inwestycyjnych, w tym przede wszystkim na obronę narodową, przy jednoczesnym zachowaniu bezpieczeństwa i stabilności finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-5.37" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Bardzo proszę Wysoką Izbę o rozpatrzenie projektu ustawy budżetowej i przyjęcie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-5.38" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Jednocześnie pragnę wraz z projektem ustawy budżetowej przedstawić projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023. Rada Ministrów przyjęła ten projekt i skierowała razem z ustawą budżetową do rozpatrzenia Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-5.39" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Główne rozwiązania. Przewiduje się utrzymanie podstawy naliczenia funduszy socjalnych na poziomie analogicznym do roku bieżącego. Podstawę ma stanowić rok 2019. Rozwiązania te dotyczą nauczycieli, emerytów, rencistów, żołnierzy oraz funkcjonariuszy służb mundurowych i ich rodzin, jak również pracowników cywilnych, w odniesieniu do naliczenia których jest tworzony zakładowy fundusz świadczeń socjalnych.</u>
          <u xml:id="u-5.40" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">W projekcie ustawy zaproponowano jako podstawę do ustalenia w roku 2023 wynagrodzenia zasadniczego sędziów i prokuratorów oraz innych grup pracowniczych, których wynagrodzenia są do nich relacjonowane — w oparciu o kwotę 5444,42 zł. Efektem zawartej w projekcie regulacji będzie wzrost wynagrodzeń tych grup pracowniczych o 7,8% w stosunku do roku 2022. Jest to poziom przyjęty w 2023 r. dla państwowej sfery budżetowej.</u>
          <u xml:id="u-5.41" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">W projekcie ustawy uwzględniono również przepisy nadające prezesowi Rady Ministrów uprawnienia do tworzenia nowej rezerwy celowej z blokad środków budżetowych w celu przeciwdziałania klęskom żywiołowym, w tym np. suszy oraz epidemii. W stosunku do roku bieżącego regulacja została rozszerzona o możliwość przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom inflacji.</u>
          <u xml:id="u-5.42" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Ponadto w roku 2023 kontynuowane jest przekazanie skarbowych papierów wartościowych o wartości nominalnej ok. 0,5 mld zł uczelniom. Działanie to umożliwi kontynuację programu „Inicjatywa doskonałości — uczelnia badawcza”. Ponadto planowane jest przekazanie dodatkowych skarbowych papierów wartościowych o tej samej wartości nominalnej, czyli 0,5 mld zł, na wzmocnienie potencjału uczelni.</u>
          <u xml:id="u-5.43" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">W projekcie zawarto też przepisy, które umożliwią przekazanie skarbowych papierów wartościowych o wartości nominalnej do 20 mld zł do Funduszu Reprywatyzacji z przeznaczeniem na zakup i obejmowanie akcji w spółkach.</u>
          <u xml:id="u-5.44" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">W projekcie przewidziano również dodatkowe źródło finansowania zadań państwa w zakresie informatyzacji z Funduszu Szerokopasmowego i Funduszu Centralna Ewidencja Pojazdów i Kierowców; utrzymanie kwot bazowych w tzw. ustawach kominowych na poziomie określonym w tegorocznej ustawie okołobudżetowej. Dotyczy to maksymalnych wynagrodzeń osób wymienionych w ustawie o wynagradzaniu osób kierujących niektórymi podmiotami prawnymi oraz osób podlegających pod przepisy ustawy o zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami. Przewidziano także wsparcie samorządów powiatów realizujących zadania na rzecz aktywizacji bezrobotnych środkami Funduszu Pracy na dofinansowanie kosztów wynagrodzeń zasadniczych oraz składek na ubezpieczenia społeczne pracowników powiatowych urzędów pracy realizujących zadania określone ustawą.</u>
          <u xml:id="u-5.45" who="#MinisterFinansówMagdalenaRzeczkowska">Podsumowując, mając na uwadze, że przepisy zawarte w ustawie okołobudżetowej na rok 2023 są nierozerwalnie związane z budżetem na rok kolejny, czyli 2023, i zapewniają jego właściwą realizację, bardzo proszę o przyjęcie przez Wysoką Izbę także tego projektu. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-5.46" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił w łącznej dyskusji nad tymi punktami porządku dziennego podział czasu pomiędzy kluby i koła, w zależności od ich wielkości, w granicach od 104 do 5 minut, tj. debatę średnią.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-6.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Kosztowniak z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Państwo Ministrowie! Państwo Parlamentarzyści! Szanowni Państwo! Przypadł nam dzisiaj w udziale zaszczyt dyskusji w tej Izbie nad budżetem na rok 2023. To budżet wyjątkowo szczególny, patrząc na to, w jakiej sytuacji geopolitycznej, społecznej, ale również gospodarczej znajduje się Polska, Europa i świat. Z jednej strony Polska to miejsce, w którym gospodarka w sposób wyjątkowy dobrze się rozwija, jej podstawy finansowe, gospodarcze dla państwa polskiego są bardzo dobre.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Jesteśmy dzisiaj najsilniej i najlepiej rozwijającą się gospodarką Europy — i to nie jest tylko i wyłącznie ocena polityków, analityków gospodarczych. Ale jesteśmy też w sytuacji wyjątkowej, bo pierwszy raz po II wojnie światowej mamy do czynienia za naszymi granicami bezpośrednio z wojną, która ma bezpośredni wpływ nie tylko na gospodarkę polską, europejską, ale też światową. Światowa gospodarka jest również pogrążona w chaosie po COVID-19, o którym tak często chcemy zapomnieć, ale szanowni państwo, skutki COVID-19 w gospodarce światowej będą jeszcze odczuwalne na pewno przez najbliższych kilka lat, a niektórzy twierdzą, że nawet kilkanaście lat. Widać to bardzo dobrze po rynkach azjatyckich, widać to po Stanach Zjednoczonych czy w ogóle po obydwu Amerykach. Cały świat dzisiaj przeżywa, szanowni państwo, okres bardzo dużej zmiany.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Ale przypadł mi zaszczyt reprezentowania Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Na początku, szanowni państwo, pragnę poinformować o tym, że klub Prawa i Sprawiedliwości będzie głosował za projektem budżetu, jak również za pracami nad jego rozwiązaniami, podobnie jak za rządowym projektem ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Projekt budżetu państwa na 2023 r. odpowiada na wyzwania geopolityczne i makroekonomiczne. To budżet bezpieczeństwa, odpowiedzialności, zapewnienia realnych, ważnych programów społecznych przy jednoczesnym zagwarantowaniu stabilności finansów publicznych. Odpowiedzialność budżetową łączymy z realizacją ambitnych programów społecznych, które wzmacniają polską rodzinę, polskich seniorów, pracowników, ale też pracodawców. Realizacja tych programów nie byłaby możliwa, szanowni państwo, bez skutecznej działalności uszczelnionego systemu podatkowego oraz rosnących wpływów podatkowych.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Gdyby nie zmniejszenie luki VAT-owskiej, o której powiedziała już tutaj pani minister, w tegorocznym budżecie byłoby ok. 50 mld zł mniej. 50 mld. Szanowni państwo, mówimy o perspektywie tak wielkich pieniędzy w tak krótkim czasie, 50 mld w ciągu jednego roku. To, szanowni państwo, więcej niż większość programów społecznych. Myślę tutaj o programach takich jak 500+, „Dobry start” czy „Rodzinny kapitał opiekuńczy”.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełAndrzejKosztowniak">W planach na 2023 r. założyliśmy deficyt sektora na poziomie 4,5% PKB. Z tego jednak znacząca część związania jest ze zwiększeniem wydatków na obronność. Bez tego wzrost byłby zdecydowanie niższy, a deficyt budżetowy byłby bez wątpienia o te kilkadziesiąt miliardów złotych niższy. Chcę powtórzyć już po wielu z kolegów i koleżanek, że nie cieszymy się, szanowni państwo, z tego, że musimy aż tyle pieniędzy wydawać na obronność, o których zresztą za chwilę mój kolega powie, ale też mamy świadomość powagi sytuacji i tego, że Polska musi dzisiaj podjąć ten bardzo ważny wysiłek, aby obronić polskie granice.</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Finanse publiczne pozostają, szanowni państwo, w dobrej kondycji i aktualna sytuacja płynnościowa budżetu państwa jest dobra. Na koniec września rezerwy płynnościowe środków złotowych i walutowych na rachunkach bieżących wynosiły 126 mld zł. Dobrą sytuację makroekonomiczną Polski potwierdzają agencje ratingowe, o których tu już pani minister mówiła, określając poziom na A1 i A?/A2.</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Perspektywy zaopatrzenia Polski w energię, o której będziemy mówili bez wątpienia przez całą końcówkę 2022 r., ale jestem też przekonany, że przez cały 2023 r., są zdecydowanie lepsze niż w wielu innych państwach regionu. Wieloletnie wysiłki rządu w celu poprawy infrastruktury energetycznej i zabezpieczenia alternatywnych źródeł dostaw pozwoliły uniknąć niedoboru energii, szczególnie gazowej, importowanej z Rosji. W kwietniu, przypomnę, Rosja rozpoczęła realną wojnę ze światem Zachodu, w kwietniu 2022 r. Proszę państwa, obecna wysoka zdolność magazynowania paliw płynnych została zwiększona poprzez otwarcie w październiku 2022 r. Baltic Pipe, co stawia Polskę w sytuacji wręcz komfortowej, patrząc na mapę dostaw tych paliw dla innych państw w Europie.</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Najważniejsze liczby projektu 2023 r. to, proszę państwa, wręcz imponujące wzrosty dochodów. I tutaj pozwolę sobie na to poświęcić chwilę. Prognozy dochodów budżetu państwa, proszę państwa, to 604 700 mln zł. Dochody będą o 105 800 mln zł wyższe, tj. o 21,2% w relacji do poprzedniego roku. To gigantyczny wzrost, patrząc nie tylko na polską gospodarkę i polski budżet, ale również de facto na wszystkie budżety państw Unii Europejskiej. Limity wydatków budżetu państwa na poziomie 672 700 mln zł, które będą wyższe o 28,9%, zostały zaplanowane na rok 2023. Deficyt budżetu państwa w wysokości nie większej niż 68 mld, deficyt sektora finansów publicznych liczony metodologią Unii Europejskiej na poziomie 4,5%, zaś dług sektora instytucji rządowych i samorządowych na poziomie 53,3%. To trochę, proszę państwa, zadaje kłam twierdzeniu, że Polska nie tylko w sferze finansów publicznych, mówię tutaj o rządzie, ale również o samorządzie, jest tak bardzo mocno zadłużona. Jest to rzecz nieprawdziwa. Te dane są tego najlepszym potwierdzeniem.</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Wydatki budżetu państwa w 2023 r. będą oscylowały wokół 672 700 mln zł. Zaplanowane zostało m.in. zwiększenie nakładów na ochronę zdrowia do poziomu 6% PKB. Stawia to nas, proszę państwa, w gronie państw najlepiej rozwiniętych, tych, które na ochronę zdrowia przeznaczają ponad 5%, a tak naprawdę weszliśmy do bardzo wąskiego grona państw, które przeznaczają ponad 6% PKB na ochronę zdrowia. Ale o tym w późniejszej części powiedzą moje koleżanki i koledzy.</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#PosełAndrzejKosztowniak">To, co, szanowni państwo, godne podkreślenia, to to, że zostały również zabezpieczone środki na kluczowe programy społeczne, takie jak 500+ — 40 200 mln zł, „Dobry start” — 1400 mln zł, czy na realizację „Rodzinnego kapitału opiekuńczego” — 2400 mln zł. Zostały również zabezpieczone środki na wzrost wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej na poziomie 7,8%. Przypomnę, że były lata, kiedy te wynagrodzenia były, proszę państwa, zamrożone i de facto waloryzacji nie było w ogóle. Zresztą nie przez jeden rok, ale przez wiele lat. Waloryzacja świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca 2023 r. ze wskaźnikiem waloryzacji na poziomie 13,8% oraz wypłata trzynastej emerytury.</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełAndrzejKosztowniak">To, co jest szczególnie godne podkreślenia, o czym powiedziała już pani minister i ja już pozwoliłem sobie wspomnieć, ale będzie to dalej również rozwinięte przez państwa posłów, to wzrost wydatków na obronę narodową. Proszę państwa, w tym roku to 2,2%. Wartość, która nas obliguje do wydatkowania — myślę tutaj o zobowiązaniach NATO — a więc 2%, przekroczyliśmy i doszliśmy do poziomu 2,2%. Nie chcę powiedzieć, że jesteśmy dzisiaj troszeczkę w awangardzie Europy, ale niestety tak to wygląda. Rok 2023 będzie rzeczywiście rokiem wyjątkowo przełomowym w tym zakresie. Przeznaczymy 3% PKB zgodnie z ustawą o obronie Ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-7.13" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Przypomnę, że w 2015 r. wydatki na obronność wynosiły 37 400 mln zł. W tym roku w samym budżecie będzie to 97 400 mln zł. Tym samym w samym budżecie przeznaczamy więcej o 60 mld zł na obronność — jeszcze raz powtórzę — nie ciesząc się z tego, ale mając świadomość odpowiedzialności za nasz kraj i za obywateli naszego państwa, widząc to, co dzieje się dosłownie kilometry za naszymi granicami.</u>
          <u xml:id="u-7.14" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Będą realizowane zadania inwestycyjne, m.in. w obszarze zdrowia, transportu lądowego, kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Zwiększone zostaną również wydatki w szkolnictwie wyższym, nauce oraz rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-7.15" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Prognozowane wpływy z podatków w 2023 r. to systematyczny wzrost wpływów podatkowych. W ostatnich latach dzięki dobrej sytuacji gospodarczej oraz wprowadzonym rozwiązaniom uszczelniającym system podatkowy obserwujemy stały wzrost wpływów podatkowych. Przypomnę, że w latach 2015–2021 dochody budżetu państwa wzrosły, szanowni państwo, o 206 mld zł, tj. o 71,1% w relacji do 2015 r. — jeden z najwyższych wzrostów podatkowych w Europie. Udział dochodów budżetu państwa, tak jak już wspomniała tu wcześniej pani minister, zwiększył się z poziomu 16% do prawie 19% w 2021 r. Wynika to ze wzrostu przede wszystkim podatku VAT, w konsekwencji też PIT i CIT.</u>
          <u xml:id="u-7.16" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Nie jest, szanowni państwo, prawdą, że wyższe dochody budżetowe są wyłącznie wynikiem inflacji. Bardzo często jest stawiany taki zarzut i tu pozwolę sobie przywołać konkretne liczby. Składowa inflacji z ostatnich 7 lat, proszę państwa, czyli od 2016 r. do 2022 r. sięga ok. 30%, a dochody podatkowe państwa w tych latach wzrosły, proszę państwa, o 110%, więc myślę, że różnica między 30% a 110% dla każdego powinna być widoczna.</u>
          <u xml:id="u-7.17" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Bo nowe podatki nałożyliście.)</u>
          <u xml:id="u-7.18" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Prognozowane wpływy z podatków. Tu odniosę się właśnie do podatków w 2023 r. i pozwolę sobie na pewne porównanie, proszę państwa, z podatkami z 2015 r. Podatek VAT wynosi w 2023 r., oczywiście wedle założeń, 286 300 mln zł, o ponad 163 mld więcej niż w 2015 r., podatek CIT wynosić będzie 73 600 mln zł, o prawie 48 mld więcej niż w 2015 r., podatek PIT wyniesie 78 400 mln zł, o ponad 33 mld więcej niż w 2015 r., zaś podatek akcyzowy wyniesie 88 600 mln zł, o prawie 26 mld zł więcej niż w 2015 r.</u>
          <u xml:id="u-7.19" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Wskaźniki makroekonomiczne dla Polski, proszę państwa, wskazują na jedną rzecz: polska gospodarka charakteryzuje się dużą odpornością na sytuacje kryzysowe o nadzwyczajnym charakterze. To udowadniają liczby, tego nie udowadniają politycy. W 2021 r. Polska znalazła się na ścieżce szybkiej odbudowy po recesji wywołanej pandemią. W I kwartale 2022 r. nastąpiło dalsze przyspieszenie wzrostu gospodarczego, do 2,4% kwartał do kwartału. To bardzo dobry wynik, w szczególności jeżeli weźmiemy pod uwagę, że nastąpiły piąta fala pandemii oraz rozpoczęcie agresji Rosji na Ukrainę pod koniec lutego 2022 r. Poziom PKB był o 8,5% wyższy niż przed rokiem.</u>
          <u xml:id="u-7.20" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Ponadto musimy zwrócić, szanowni państwo, uwagę również na rynek pracy. Rynek pracy w Polsce jest rzeczywiście w wyjątkowej sytuacji. Tak jak powiedziała pani minister, tak niski poziom bezrobocia mamy pierwszy raz od 32 lat, od 1990 r. nie mieliśmy tak niskiego poziomu bezrobocia. Aktywność zawodowa Polaków jest dużo, dużo większa niż przed laty. W 2022 r. oscyluje, proszę państwa, wokół 4,8%. Zakładamy, że w przyszłym roku wzrośnie o ok. 1%.</u>
          <u xml:id="u-7.21" who="#PosełAndrzejKosztowniak">PKB. Według prognoz Ministerstwa Finansów wzrost PKB w 2022 r. wyniesie 4,6%, zaś w 2023 r. ta prognoza zostanie zmniejszona do 1,7% z racji, szanowni państwo — nie ma co ukrywać — bardzo dużego osłabienia europejskiej, ale też światowej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-7.22" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Projekt ustawy budżetowej nie zakłada m.in. tego, że rządowe tarcze antyinflacyjne będą działały w 2023 r. Mamy nadzieję, że już 2023 r. to będzie ten moment, w którym będziemy mogli wyjść z tej formy wsparcia. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w I kwartale br. poziom PKB był o 8,5% niższy niż przed rokiem. W II kwartale roczne tempo wzrostu PKB było już niższe o 5,5%. Dynamika wzrostu gospodarczego spada. Ale też chcę podkreślić bardzo, ale to bardzo jednoznacznie: to, że ona spada, szanowni państwo, nie znaczy, że polska gospodarka się kurczy. Ona zmniejsza relatywnie swój wzrost, ale się nie kurczy. Cały czas jako polska gospodarka mamy ten przywilej, że wzrastamy. Niestety nasi główni partnerzy w Europie, myślę tutaj przede wszystkim o Niemczech, nad czym zresztą ubolewam, tak dobrej sytuacji finansowej, ale i makroekonomicznej, nie mają, co niestety będzie też powodem przenoszenia pewnej relacji również w wymianie z Polską.</u>
          <u xml:id="u-7.23" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Komisja Europejska prognozuje, że wzrost gospodarczy w całym 2022 r. wyniesie 5,2%. To bardzo dobry wynik na tle państw europejskich. Komisja szacuje, że Polska znajdzie się w piątce najlepiej rozwijających się państw Europy w 2022 r. Przypomnę informację bodajże z wczorajszego dnia, z późnego popołudnia, a nawet wieczora, że w tym momencie jesteśmy najlepiej rozwijającą się gospodarką w Europie.</u>
          <u xml:id="u-7.24" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Główne przyczyny wysokiej inflacji, bo o niej będziemy zapewne dyskutować, szanowni państwo, przez kolejne miesiące, a tak naprawdę myślę, że przez cały 2023 r., to bez wątpienia wojna na Ukrainie i działania Rosji przed wojną, których efektem jest bardzo wysoki wzrost wszelkiego rodzaju czynników związanych z produkcją energii. Wszyscy musimy mieć świadomość, że to nie tylko gaz, ale też i ropa naftowa, wszelkiego rodzaju kopaliny. Ostatnie miesiące, a tak naprawdę ostatni rok pokazał wyjątkowe uzależnienie całej Europy, jeśli chodzi o system zabezpieczenia w te wszystkie dobra naturalne, od Rosji.</u>
          <u xml:id="u-7.25" who="#PosełAndrzejKosztowniak">To, na co ja pragnę szczególnie zwrócić uwagę, i myślę, że w najbliższych miesiącach to będzie powodem do dyskusji dla nas wszystkich, to rosnące ceny żywności na świecie. To jest element, który niestety będzie cały czas wzmagał poziom inflacji nie tylko w Polsce, ale również w Europie czy na całym świecie. Według FAO w marcu br. indeks produktów żywnościowych na świecie sięgnął najwyższego poziomu od początku jego badania. Proszę państwa, od 1990 r. nie mieliśmy takiego poziomu wzrostu cen żywności na świecie. Ta sytuacja jest bardzo trudna nie tylko dla Polski, ale również dla wszystkich. Powiem to jeszcze raz: moim zdaniem niestety będzie to jedną z determinant wzrostu inflacji czy też utrzymywania się poziomu inflacji nie tylko w Polsce, ale również w Europie. Nie wspomnę już o innych państwach obydwu Ameryk, bo to pokazuje, że te kryzysy rozlały się również na całym świecie i są najsilniejsze od końca II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-7.26" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Przerwanie łańcuchów dostaw skutkuje również brakiem możliwości dostarczenia materiałów, półproduktów niezbędnych do produkcji, które również determinują załamanie na rynkach światowych i wzrost inflacji.</u>
          <u xml:id="u-7.27" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Rynek pracy, o którym powiedziałem, w 2023 r. będzie oscylował wokół 5,4% wynagrodzenia, szanowni państwo. Mówię tutaj o minimalnym wynagrodzeniu od 1 stycznia 2023 r., które będzie wynosiło 3490 zł, aby od 1 lipca 2023 r. wzrosnąć do 3600 zł. Prognozowane przeciętne wynagrodzenie w Polsce w przyszłym roku będzie wynosiło 6935 zł.</u>
          <u xml:id="u-7.28" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Deficyt i dług publiczny. Szanowni państwo, wartość referencyjna relacji długu do PKB zawarta w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej na poziomie 60% PKB nie zostanie przekroczona. Przytaczana wcześniej przeze mnie wartość 53,3% wskazuje, że do poziomu 60% mamy jeszcze daleko. Myślę, że to też jest dzisiaj jeden z lepszych wskaźników, jeśli spojrzymy na wskaźniki dla całej Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.29" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Strategia zarządzania długiem to dokument obejmujący 4-letnią strategię zarządzania długiem Skarbu Państwa oraz czynniki oddziałujące na państwowy dług publiczny. Szanowni państwo, ten dokument jest przygotowywany corocznie. Jego celem pozostaje minimalizacja kosztów obsługi długu Skarbu Państwa w długim horyzoncie czasowym przy przyjętych ograniczeniach związanych z ograniczeniami rynku. Do realizacji celów strategicznych w latach 2023–2026 przyjęto m.in., że utrzymane zostanie elastyczne podejście do kształtowania struktury finansowania pod względem wyboru rynków, walut, instrumentów w stopniu przyczyniającym się do minimalizacji kosztów obsługi długu i ograniczenia, które wynikają z przyjętych poziomów ryzyka. Głównym źródłem finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa pozostaje cały czas, szanowni państwo, rynek krajowy. Trzeba to podkreślić i na to wskazać. Udział długu nominowanego w walutach obcych w długu Skarbu Państwa zostanie utrzymany na poziomie poniżej 25%, co przynajmniej w zakresie teorii finansów wskazuje na właściwy udział, podział pomiędzy długiem zewnętrznym a wewnętrznym.</u>
          <u xml:id="u-7.30" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Zostanie utrzymana średnia zapadalność krajowego długu Skarbu Państwa na poziomie zbliżonym do 4,5%, długu całości — na poziomie 5%. Uwzględnienie państwowych funduszy celowych w limitach i wynikających z reguły wydatkowej… Tu bardzo często padają takie stwierdzenia ze strony opozycji, że jest to jakaś forma nadużycia. Przypomnę, proszę państwa, że ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców choćby energii elektrycznej na 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej wyłączyła nieprzekraczalność limitu wydatków ustaloną w ustawie budżetowej w odniesieniu do państwowych funduszów celowych, funduszów utworzonych, powierzonych lub przekazanych Bankowi Gospodarstwa Krajowego na podstawie odrębnych ustaw Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Zaobserwowana w ustawie zmiana nie jest rozwiązaniem, szanowni państwo, stałym. To należy też podkreślić. Ma obowiązywać w roku 2022, czyli w tym roku, i w przyszłym. Takie działania podyktowane są kumulacją różnych negatywnych czynników zewnętrznych, takich jak agresja Rosji na Ukrainę i związany z nią choćby kryzys energetyczny oraz wzrost inflacji.</u>
          <u xml:id="u-7.31" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Na walkę ze skutkami rosnącej inflacji podyktowanej przede wszystkim cenami energii państwa europejskie wydadzą, szanowni państwo, w przyszłym roku, czy planują wydać, astronomiczną kwotę 500 mld euro. Od września 2021 r. 1/3 część tej sumy jest wydatkowana przez Wielką Brytanię, która przeznaczyła lub planuje przeznaczyć łącznie 6,5% PKB w postaci wsparcia dla firm i gospodarstw domowych. To też będzie czynnik, szanowni państwo, w najbliższych miesiącach, latach, który jednak w jakimś stopniu będzie utrzymywać poziom wyższej inflacji, podniesionej inflacji w Europie, ale też będzie hamował destrukcję gospodarek europejskich. Większość wsparcia…</u>
          <u xml:id="u-7.32" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Na samym końcu, szanowni państwo, zanim oddam kolegom i koleżankom głos, powiem, że projekt ustawy okołobudżetowej jest ściśle związany z projektem ustawy budżetowej na 2023 r., przewidywane w nim propozycje odpowiadają kwotom ujętym w projekcie budżetu i zapewniają jego prawidłową realizację. Tym samym również za tym projektem będziemy, szanowni państwo, głosować. Jeszcze raz powtórzę, zanim oddam kolegom i koleżankom głos: rozmawiamy dzisiaj czy dyskutujemy, szanowni państwo, nad budżetem wyjątkowym. Z jednej strony w sferze czystych liczb i warunków gospodarczych Polski na dzień dzisiejszy mamy naprawdę bardzo dobrą sytuację, niemniej jednak dynamika zdarzeń, zmian, które dotykają Europę i świat, jest dzisiaj tak duża, że trudno jest przewidzieć jednoznacznie, że sytuacja tak dobrego wzrostu będzie w 2023 r. naszym udziałem. Choć tak jak wszystkie liczby wskazują, poziom polskiej gospodarki na wszelkiego rodzaju wahnięcia i zachwiania europejskie czy światowe jest dużo, dużo bardziej odporny niż innych. Tym samym jeszcze raz, panie marszałku, dziękuję za zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-7.33" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Izabela Leszczyna, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-8.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na początek mam dobrą wiadomość: to ostatni budżet PiS.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Mają nadzieję. Coś niesamowitego.)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#PosełIzabelaLeszczyna">To naprawdę dobra wiadomość, bo ten budżet już dawno przestał być planem finansowym państwa. Budżet, który PiS przyniósł do Sejmu, jest jak finanse krętacza, który część pieniędzy chce dać pod stołem, a część zostawić w swojej kieszeni. Dlatego nie lubi, gdy patrzy mu się na ręce. Dlatego też klub Koalicji Obywatelskiej złoży wniosek o odrzucenie tego budżetu w pierwszym czytaniu. Właściwie dzisiejszą debatę powinniśmy odbywać w Banku Gospodarstwa Krajowego, kilka przecznic stąd, bo tak naprawdę to tam wydawane są miliardy pieniędzy podatników poprzez fundusze celowe. Tam rozdawane są największe i niekontrolowane pieniądze publiczne.</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Głos z sali: O budżecie coś.)</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Zapewniam was, że nie myślę o ławeczkach patriotycznych, które poległy w starciu z pierwszym jesiennym deszczem.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Mówię o 420 mld zł, które bez żadnego trybu premier Mateusz Morawiecki wydaje poprzez fundusze w Banku Gospodarstwa Krajowego.</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Na co?)</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Lekką ręką, komu chce i na co chce, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Na co? Na co? Konkretnie.)</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Cicho!)</u>
          <u xml:id="u-9.13" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Pani minister, mówiąc, że to odpowiedzialny budżet na niepewne czasy, okłamała Wysoką Izbę. Ale przede wszystkim okłamała obywateli. No bo co właściwie PiS przyniósł do Sejmu? Zawyżone dochody, zaniżone wydatki i deficyt, który nijak ma się do rzeczywistego deficytu budżetowego. Rząd pisze w ustawie, że dochody to ponad 604 mld. Tymczasem powinno być, pani minister, 557 mld. Mówią, że wydatki to 672 mld, tymczasem prawdziwe wydatki tego budżetu to 763 mld.</u>
          <u xml:id="u-9.14" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: To zgroza przecież.)</u>
          <u xml:id="u-9.15" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Co to znaczy? To znaczy, że deficyt nie wynosi 68 mld zł, tylko, uwaga, 206 227 545 tys. Dlaczego rząd przyniósł fałszywe dane do Sejmu?</u>
          <u xml:id="u-9.16" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Kosztowniak: Z czego to wynika?)</u>
          <u xml:id="u-9.17" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Zaraz panu powiem, z czego to wynika. Ale to może pani minister odpowie, dlaczego w budżecie nie ma kosztów tarczy inflacyjnej. Przecież tarcza będzie, bo gdyby jej nie było, to prognoza inflacji w budżecie byłaby jeszcze bardziej niedorzeczna i zaniżona. Poza tym prezes Glapiński wczoraj do was apelował, że tarcza być musi. Wie, że nie dotrwalibyście inaczej do przyszłorocznych wyborów.</u>
          <u xml:id="u-9.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.19" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Dlaczego nie ma czternastej emerytury? Przecież prezes ją zapowiedział. Dlaczego nie ma wydatków wynikających z zamrożenia cen prądu, gazu i z tych wszystkich dodatków? Dlatego w czasie dzisiejszej debaty PiS będzie udawał, że Sejm to jest ciągle miejsce debaty politycznej, a budżet jest budżetem. Niestety ani jedno, ani drugie nie jest już tym, czym być powinno.</u>
          <u xml:id="u-9.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.21" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Powiedziałam, że to ostatni budżet PiS-u, dlatego porównajmy ten budżet z ostatnim budżetem realizowanym przez rząd PO-PSL.</u>
          <u xml:id="u-9.22" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: To do 2015 r. porównajcie.)</u>
          <u xml:id="u-9.23" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Zacznijmy od płacy minimalnej. Ile razy słyszeliśmy, że rząd PiS-u podnosi ją, że dba przede wszystkim o najuboższych? A jak jest naprawdę? Ile warte są te ich podwyżki? Bo przecież nie chodzi o to, ile masz pieniędzy w portfelu, tylko ile za nie kupisz. Pan poseł się zgadza. Cieszę się. To jaki był realny wzrost minimalnego wynagrodzenia w czasie rządów Platformy Obywatelskiej, PSL i PiS-u? Bierzemy pod uwagę prognozę pani minister, czyli do końca 2023 r. Dla wzrokowców wygląda to tak. Proszę się przyjrzeć. W czasie 8 lat rządów Platformy Obywatelskiej i PSL płaca minimalna wzrosła o 56%.</u>
          <u xml:id="u-9.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.25" who="#PosełIzabelaLeszczyna">W czasie rządu PiS o 42%. Mówimy o realnym wzroście.</u>
          <u xml:id="u-9.26" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Zgroza.)</u>
          <u xml:id="u-9.27" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Wytłumaczcie pani poseł, co znaczy: realny. To który rząd bardziej dbał o pracowników i to tych najmniej zarabiających, czyli tych najuboższych? Może być jeszcze gorzej niż na tym wykresie, bo inflacja nie powiedziała ostatniego słowa ani w tym, ani w przyszłym roku.</u>
          <u xml:id="u-9.28" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: 4 zł za godzinę.)</u>
          <u xml:id="u-9.29" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Z drożyzną związany jest kolejny sukces rządu PiS. To najwyższa od lat waloryzacja emerytur. Chwalą się tym, jakby emeryci dzięki temu mieli stać się bogatsi, a przecież chodzi przede wszystkim o to, a właściwie tylko o to, żeby zapobiec dramatycznemu zubożeniu seniorów. W tym roku emerytury podnieśli o 7%, a inflacja będzie wynosiła 14% albo więcej.</u>
          <u xml:id="u-9.30" who="#komentarz">(Poseł Teresa Pamuła: Nie mieli na lekarstwa.)</u>
          <u xml:id="u-9.31" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Koszmarna drożyzna, która jest skutkiem fatalnej polityki rządu PiS i prezesa Narodowego Banku Polskiego, powoduje ubożenie całego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-9.32" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Oni są bez serca.)</u>
          <u xml:id="u-9.33" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Obiecywali przywracanie godności najuboższym, tymczasem nierówności dochodowe w miastach już dzisiaj są wyższe niż w 2015 r.</u>
          <u xml:id="u-9.34" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Zero empatii.)</u>
          <u xml:id="u-9.35" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Dwucyfrowa inflacja powoduje i będzie powodować pauperyzację całego społeczeństwa, szczególnie osób najuboższych.</u>
          <u xml:id="u-9.36" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Liberałowie pomogą, tak. Już to widzę.)</u>
          <u xml:id="u-9.37" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Chyba dokładnie to miał na myśli premier Morawiecki, gdy w jednej z restauracji mówił: najpierw trzeba obiecać ludziom, że będzie lepiej, a później obniżać ich oczekiwania. Rzeczywiście oczekiwania Polaków wobec publicznej ochrony zdrowia udało się PiS-owi obniżyć do minimum. W roku 2021 Polacy z własnych kieszeni wydali na leczenie 47 mld zł. Wzrost publicznych nakładów na ochronę zdrowia istnieje właściwie tylko na papierze. Wiecie, które miejsce zajmowała Polska w Unii Europejskiej pod względem nakładów na zdrowie w relacji do PKB w 2019 r., na koniec pierwszej kadencji, po 4 latach prosperity i wysokich dochodów do budżetu? 23. na 27 państw. Jak wam nie wstyd?</u>
          <u xml:id="u-9.38" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-9.39" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Rząd kłamie, że w przyszłym roku na zdrowie wyda 6% PKB. Wiecie, ile wyda naprawdę z dochodów NFZ, z naszych podniesionych w tym roku składek i z budżetu? 4,74%. Wiecie, jaki to jest wzrost w stosunku do nakładów z 2015 r., czyli za naszego rządu? 0,32 punktu procentowego. Oszałamiając wzrost.</u>
          <u xml:id="u-9.40" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Po 8 latach.)</u>
          <u xml:id="u-9.41" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Przypomnę: mówimy o systemie ochrony zdrowia zrujnowanym po 2 latach pandemii.</u>
          <u xml:id="u-9.42" who="#PosełIzabelaLeszczyna">PiS, idąc tropem swojego premiera, usiłuje jeszcze bardziej obniżyć oczekiwania pracowników sfery budżetowej, w tym nauczycieli. Żeby zrekompensować tylko to, co stracili na inflacji — skumulowana inflacja od końca 2019 r. wynosi prawie 27% — powinniście w przyszłym roku wprowadzić 20-procentową podwyżkę, o którą postuluje klub Koalicji Obywatelskiej. Projekt ustawy leży w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-9.43" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.44" who="#PosełIzabelaLeszczyna">I byłoby to możliwe, gdyby nie raj wydatkowy premiera Morawieckiego w Banku Gospodarstwa Krajowego. Niestety nauczyciele w państwie rządzonym przez PiS są szykanowani, tak samo jak przedsiębiorcy. Edukacja jest niedofinansowana, tak jak nigdy nie była. W 2015 r. — ostatni budżet PO-PSL — przeznaczyliśmy na oświatę 2,24% PKB. Wiecie, ile przeznaczą w przyszłym roku? Mniej niż 2%.</u>
          <u xml:id="u-9.45" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: Wyborcy wam podziękowali.)</u>
          <u xml:id="u-9.46" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Tymczasem chyba nieświadomy niczego prezes Kaczyński obwieścił ostatnio w Koszalinie albo w Karlinie, nie pamiętam, że Polska dogadania Zachód, że już niedługo będziemy tak bogaci jak mieszkańcy krajów zachodnich. Prezes nie mówił, co ma na myśli, ale zwykle bierzemy pod uwagę dwa wskaźniki: PKB per capita, czyli na głowę mieszkańca, albo — to jeszcze lepszy wskaźnik — konsumpcję indywidualną gospodarstw domowych. To jak to było w czasie 8 lat naszych rządów i w czasie 8 lat waszych rządów? My doganialiśmy Europę pod względem zamożności w tempie prawie 2 punktów procentowych, jeśli mówimy o PKB per capita, wy — 1,33 punktu procentowego. Jesteście gorsi.</u>
          <u xml:id="u-9.47" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Wskaźniki.)</u>
          <u xml:id="u-9.48" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Jeszcze gorzej wygląda PiS, kiedy porównamy konsumpcję indywidualną gospodarstw domowych, czyli chodzi o prawdziwą miarę dobrobytu materialnego. My doganialiśmy Europę w tempie 2 punktów procentowych rocznie, wy — 1,33 punktu. Powiedzcie to prezesowi.</u>
          <u xml:id="u-9.49" who="#komentarz">(Poseł Teresa Pamuła: Dzieci nie miały na…)</u>
          <u xml:id="u-9.50" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Tak więc smutne podsumowanie 8 lat rządów PiS jest takie, że ani nie poprawili jakości usług publicznych, ani nie inwestowali w rozwój, ani nie zapewnili długotrwałego dobrobytu, bo całe społeczeństwo ubożeje, a najbardziej ubożeją najbiedniejsi. Jedyne co po sobie pozostawią naprawdę wielkiego, to horrendalny dług. Do końca przyszłego roku zadłużą Polskę, czyli na wszystkich, na 850 mld zł. 850 mld zł my, nasze dzieci i wnuki będziemy spłacać. Właśnie tak zapamiętają PiS obywatele.</u>
          <u xml:id="u-9.51" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-9.52" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: I dzieci, i wnuki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Tomasza Trelę, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełTomaszTrela">Panie Marszałku! Pani Minister! Szanowni Państwo! Trzeba wam jeszcze powiedzieć trochę prawdy o budżecie i paru sprawach. Budżet to taki dokument, który powinien być drogowskazem dla każdego państwa. To powinien być dokument, z którego wynika, jaki jest kierunek rozwoju, jakie są najpilniejsze potrzeby, w jaki sposób państwo chce wspierać swoich obywateli i pomagać im.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PosełTomaszTrela">Ale każdy budżet jako wyznacznik powinien być oparty na faktycznych i stabilnych wskaźnikach. Pierwszy wskaźnik. Jak my mamy wam w ogóle wierzyć, że wskaźnik inflacji, który jest założony w budżecie na 2023 r., jest wskaźnikiem prawdziwym, skoro wy w budżecie na rok 2022 założyliście wskaźnik inflacji 3,3%? I cały czas uważacie, że w 2022 r. wskaźnik inflacji to jest 3,3%, podczas gdy tak naprawdę od pierwszego miesiąca, czyli do stycznia, lutego szedł on do góry i dzisiaj wynosi 17,2%, a najprawdopodobniej w grudniu będzie wynosił zdecydowanie więcej. To pierwsza rzecz.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#PosełTomaszTrela">Jednak przecież wszyscy obywatele wiedzą, że wskaźnik inflacji nijak ma się do rzeczywistych wydatków i tej rzeczywistej cholernej drożyzny. Bo przecież w sklepie nie jest drożej o 17,2%, tylko w sklepie jest drożej o 30%, 40%, 50%, a nawet ponad 100%. Teraz krótka wyliczanka, żeby państwu uzmysłowić, jak zmieniły się ceny w ciągu ostatnich 7 lat. A tak naprawdę biorąc pod uwagę te 7 lat, to jest ostatni rok waszych rządów. Podstawowe produkty, które obywatele kupują niemalże każdego dnia w sklepie: masło, rok 2015–3,30 zł, teraz 7,90 zł; chleb, rok 2015–3,40 zł, teraz ponad 6 zł; ziemniaki kosztowały 1 zł, teraz kosztują blisko 2 zł; 1 kg kurczaka w 2015 r. — 6,80 zł, teraz blisko 13 zł; pomidory — 4,30 zł, teraz 5,80 zł; jabłka — 2,50 zł, teraz ponad 4 zł; olej — 6 zł, teraz 13 zł. Przecież to są realne rządy Prawa i Sprawiedliwości. To jest wasza odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: A o wojnie ani słowa i o COVID-zie.)</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PosełTomaszTrela">To jest wasza odpowiedzialność. Wszystko wiemy, wojna i COVID, wiemy. Natomiast średnia inflacyjna w Unii Europejskiej to dzisiaj 8%, 9%, a w Polsce 17%. Takie są fakty i o tym trzeba bardzo głośno mówić. To jest wasza odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Trochę ekonomii.)</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#PosełTomaszTrela">2015 r. — wiele obietnic, które miały być zrealizowane, wiele obietnic, które miały pomagać Polkom i Polakom. Myślę, że jedna z najważniejszych obietnic i deklaracji, bo przecież każdy obywatel chce mieć swój własny dach nad głową — pewnie pamiętacie „Mieszkanie+”? Miało być 100 tys. mieszkań. 100 tys. mieszkań dla obywateli. Rządzicie 7 lat: 18 tys. mieszkań wybudowanych, 24 tys. mieszkań w budowie. I wy chodziliście i mówiliście: Bierzcie sobie kredyty, bo mieszkania się budują. Ja uczestniczyłem w takich debatach i dyskusjach na posiedzeniach komisji finansów. Przychodzili specjaliści z Banku Gospodarstwa Krajowego i mówili, że przecież mieszkań na rynku jest tak dużo, że każdy może sobie mieszkanie kupić. Ale zapomnieliście powiedzieć o jednym — że macie takiego zawodnika w Narodowym Banku Polskim, który bardziej specjalizuje się w stand-upie i artystycznych występach na konferencjach prasowych, niż przewiduje i podejmuje realnie decyzje. Bo ten wasz zawodnik z Narodowego Banku Polskiego jeszcze kilka miesięcy temu mówił: za mojej kadencji nie będę podnosił stóp procentowych, możecie brać kredyty, mamy najtańszy pieniądz na rynku. I jaki jest dzisiaj efekt? Ci, którzy pracują, ciężko pracują, a wy nie zapewniliście im dachu nad głową, chcieli pójść do banku, chcieli wziąć kredyt. Tylko że w żadnym banku im kredytu nie chcą dać, bo kredyt, którego rata wynosiła 1,5 tys. zł, 2 tys. zł, dzisiaj wynosi 4,5 tys. zł i oni nie mają zdolności kredytowej. I co mają zrobić? To jest wasza obietnica, której nie zrealizowaliście. Co gorsza, nic w tym zakresie tak naprawdę dalej nie jesteście w stanie zrobić.</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełTomaszTrela">Po tych 7 latach też trzeba wam powiedzieć o paru sprawach, które zostały niezałatwione i nic nie zrobiliście, żeby je załatwić. To jest taki katalog waszej odpowiedzialności i waszej hańby. XXI w. — 1200 tys. mieszkań w Polsce nie ma łazienki, 6,5 mln mieszkań nie ma dostępu do gazu, 2,5 mln mieszkań nie ma centralnego ogrzewania, 1,5 mln mieszkań brakuje według spisu powszechnego, to jest o tych mieszkaniach, o których mówiłem.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Spuścizna.)</u>
          <u xml:id="u-11.9" who="#PosełTomaszTrela">Zlikwidowaliście 300 tys. połączeń PKS w ciągu ostatnich lat. 70 lat temu było gorzej.</u>
          <u xml:id="u-11.10" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Po komunie to jest jeszcze.)</u>
          <u xml:id="u-11.11" who="#PosełTomaszTrela">Ujemny przyrost naturalny w 2021 r., dzieci rodzi się najmniej od 70 lat. Rocznie 50 tys. dzieci mniej po tych haniebnych wyrokach na kobiety. To jest wasza odpowiedzialność. To jest podsumowanie waszych 7 lat. To są te braki społeczne, o które nie zabiegacie i nic nie robicie, żeby je naprawić.</u>
          <u xml:id="u-11.12" who="#PosełTomaszTrela">Mówicie o kryzysie, mówicie o wojnie, mówicie o COVID-zie. Pieniądze z Unii Europejskiej. Pieniądze z Unii Europejskiej, które przydałyby się dzisiaj jak nigdy wcześniej. 270 mld zł z Unii Europejskiej, 120 mld w bezzwrotnych dotacjach, 150 mld w niskooprocentowanych pożyczkach, które można byłoby przeznaczyć dla samorządowców, dla tych przedsiębiorców, którzy dzisiaj niemalże każdego dnia zwracają się do was z prośbą o wsparcie i o pomoc. Bo prowadzą małe biznesy, zatrudniają 3, 4, 5 osób. Małe piekarenki, małe cukiernie, małe punkty gastronomiczne, które są na skraju bankructwa i upadku — i proszą was o pomoc. Z tych pieniędzy można byłoby im pomóc. Można byłoby ich wesprzeć. Tak samo jak można byłoby wesprzeć samorządowców. Można byłoby budować tanie mieszkania na wynajem. Można byłoby wspierać szpitale powiatowe. Dlaczego nie chcecie wziąć tych pieniędzy? Wyjdźcie podczas debaty budżetowej, spójrzcie w oczy Polkom i Polakom i powiedzcie, że gardzicie 270 mld zł, że są wam niepotrzebne. Wyjdźcie i to powiedzcie. W czym macie problem?</u>
          <u xml:id="u-11.13" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Nikt tak nie powiedział.)</u>
          <u xml:id="u-11.14" who="#PosełTomaszTrela">Można te pieniądze odblokować. Te pieniądze mogą pracować. I one Polkom i Polakom są bardzo potrzebne. Można wspierać te grupy społeczne, które są dzisiaj w potrzebie.</u>
          <u xml:id="u-11.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Odblokujcie.)</u>
          <u xml:id="u-11.16" who="#PosełTomaszTrela">Brakuje nauczycieli, tysięcy nauczycieli, są tysiące wakujących miejsc. Nauczyciel nie chce przyjść do pracy za 2700–2800 zł na rękę, bo wie, że nie utrzyma swojego gospodarstwa domowego, nie utrzyma swojej rodziny. 20% w budżecie to absolutne minimum. Ale 20% myśmy postulowali, jak inflacja wynosiła 8 punktów procentowych. Dzisiaj inflacja wynosi 17%. Trzeba myśleć nie o 20%, tylko o 25% albo 30%, bo nie będzie miał kto uczyć naszych dzieci i naszych wnuków. To jest wasza odpowiedzialność, wasza polityka, polityka waszego rządu.</u>
          <u xml:id="u-11.17" who="#PosełTomaszTrela">I na koniec tej pierwszej części, bo moje koleżanki i koledzy jeszcze dołożą — 7 lat. Zadłużenie naszego kraju: w 2015 r. — 877 mld, w 2022 r. — 1175 mld. Zadłużenie na jednego obywatela: w 2015 r. — 24 600 zł, w 2022 r. — 31 200 zł. Każdy obywatel, bez względu na to, czy ma 1 miesiąc, 10 lat, 50 lat czy 70 lat, ma dług w kwocie 31 200 zł. Jeden rok waszych rządów to 1 tys. zł zadłużenia na jednego obywatela.</u>
          <u xml:id="u-11.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.19" who="#PosełTomaszTrela">Jeden rok rządów PiS-u to 1 tys. zł więcej dla każdego, bez względu na wiek.</u>
          <u xml:id="u-11.20" who="#PosełTomaszTrela">Ten budżet w tym kształcie jest absolutnie nie do przyjęcia. My będziemy nad tym budżetem pracować, będziemy zgłaszać propozycje, będziemy chcieli ten budżet uspołecznić. To od was będzie zależeć, czy będziecie chcieli jakąkolwiek propozycję poprawki przyjąć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-11.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Czesław Siekierski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Do PKB…)</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Tadziu, wyluzuj troszeczkę, proszę cię, jak cię kocham, tak?</u>
          <u xml:id="u-12.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-12.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Tak troszeczkę, wiesz.</u>
          <u xml:id="u-12.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Poważnie? Panie marszałku…)</u>
          <u xml:id="u-12.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Na razie nikt z nikim się nie pokłócił, więc…</u>
          <u xml:id="u-12.8" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Nie mogę się doczekać.)</u>
          <u xml:id="u-12.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ja wiem, że nie możesz się doczekać, Tadeusz, i już się nie doczekasz.</u>
          <u xml:id="u-12.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czesławie, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełCzesławSiekierski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Jakie są uwarunkowania budżetu 2023 r. — wiadomo. Ciągle mówimy o pandemii w latach 2020, 2021, 2022, mówimy o wojnie na Ukrainie od 8 miesięcy. Ale nie mówimy o błędach, jakie popełnia rząd, o błędnej polityce rządu, za mało mówimy o nieodpowiedzialnej polityce Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#PosełCzesławSiekierski">Jeśli chodzi o porwane łańcuchy dostaw, to zostało w jakiś sposób opanowane. Kryzys energetyczny, który został wywołany przez Rosję, był w dużej mierze do przewidzenia, bo przecież rząd jesienią 2021 r. miał pewne informacje, jakie są zagrożenia, co się może wydarzyć, a więc trzeba było podjąć pewne działania przygotowawcze. Ponadto Komisja Europejska na szczęście rozluźniła cały system wydatkowy, jeśli chodzi o budżet. Ale rozluźnienie, zwiększenie możliwości wydatkowych nie oznacza stworzenia raju wydatkowego. Taki raj wydatkowy rząd realizuje. Oczywiście jest rzeczą normalną, że w okresie kryzysu wzrastają wydatki. Wszystkie państwa zwiększają wydatki, próbując dofinansować swoją gospodarkę, dofinansować obywateli w ich trudnej sytuacji. Ale ważne jest, na co te środki wydajemy, jak one są wykorzystywane, czy one przynoszą oczekiwany, zakładany efekt. Brak właściwie rozeznania, ile co kosztuje, ile co będzie kosztowało. A przecież te rachunki można przeprowadzić z wyprzedzeniem. A więc mamy sytuację trudną i rząd nie może odnaleźć się w tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#PosełCzesławSiekierski">Teraz chciałbym przedstawić parę drobnych uwag odnośnie do liczb zawartych w budżecie.</u>
          <u xml:id="u-13.3" who="#PosełCzesławSiekierski">Zakłada się rekordowy wzrost podatkowy — o 81 mld w stosunku do roku 2022. A więc pytanie: Z jakim skutkiem, skąd? I oczywiście pytanie: Czy także na rok 2023 będzie przedłużona tarcza antyinflacyjna, czy założono z tego tytułu zmniejszenie wpływów z VAT w roku 2023? Bo przy tej skali przewidywanego wzrostu wpływów podatkowych należy sądzić, że nie. Drugi problem — rząd zapowiadał obniżkę podatków od obywateli, a w 2023 r. zakłada wzrost dochodów z PIT o 15 mld. Przecież Polski Ład i dalsze jego tzw. udoskonalenia miały pozostawić więcej pieniędzy w kieszeniach podatników.</u>
          <u xml:id="u-13.4" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: I zostawiają.)</u>
          <u xml:id="u-13.5" who="#PosełCzesławSiekierski">Jaka jest rzeczywiście sytuacja?</u>
          <u xml:id="u-13.6" who="#PosełCzesławSiekierski">Jeśli chodzi o wydatki na…</u>
          <u xml:id="u-13.7" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-13.8" who="#PosełCzesławSiekierski">Zaraz do tego dojdziemy.</u>
          <u xml:id="u-13.9" who="#PosełCzesławSiekierski">Jeśli chodzi o wydatki na służbę zdrowia, to oczywiście zapominamy i nie mówimy o tym, że wydatki prywatne są w granicach prawie 50 mld zł, a więc to jest prawie 1/3 całościowych wydatków, tych 165 mld. Jaka jest sytuacja wielu szpitali — wiemy. Jakie jest zadłużenie — wiemy. Jakie są przeciwdziałania rządu w tym zakresie — nie wiemy. Nie ma propozycji.</u>
          <u xml:id="u-13.10" who="#PosełCzesławSiekierski">Jeśli chodzi o wydatki na cele obronne, to budżet został zwiększony do 3% PKB, do prawie 97,5 mld zł. Oczywiście tu była pełna akceptacja, wszyscy głosowaliśmy za ustawą o obronności. Ale jeśli chodzi o cały system zakupów, on ma być poza budżetem. Na razie plany są takie, że to będzie ok. 40–50 mld, jednak tak naprawdę nie wiemy, jaki jest plan zakupów, jeśli chodzi o uzbrojenie.</u>
          <u xml:id="u-13.11" who="#PosełCzesławSiekierski">Wreszcie wszyscy wiemy, jaka jest ogromna drożyzna. Jeśli chodzi o pokrycie wydatków na programy społeczne, zakładaną waloryzację, świadczenia, to te pozycje nie są adekwatne do oczekiwań i ogromnej drożyzny, jaka jest na rynku. Najlepiej obrazuje to system wsparcia, a właściwie brak tego systemu, jeśli chodzi o przeciwdziałanie wzrostowi kosztów, drożyźnie w zakresie energii elektrycznej, gazu, a także jeśli chodzi o dopłaty w kwestii ciepła. Właściwie rząd nie wie, ile to wszystko będzie kosztować, wnosi natomiast kolejne propozycje, które będą obowiązywały w przyszłym roku, nie pokazując źródeł finansowania.</u>
          <u xml:id="u-13.12" who="#PosełCzesławSiekierski">Jest też problem samorządów. Oczywiście samorządy wymagają stabilnego finansowania. Jakie są propozycje? Właściwie samorządy muszą kosztem swoich środków współfinansować pensje nauczycieli. Umowa była inna. Jeśli samorządy przesuwają środki, bo muszą to zrobić, to nie mogą realizować wtedy innych inwestycji, innych zadań, na które umówiły się ze swoimi wyborcami, a więc istnieje problem stabilności dochodów samorządów. Myślę, że to, o co upominają się samorządowcy, jest wyjątkowo ważne dla zachowania tych relacji między samorządem czy władzą a obywatelami. Nie ma nic gorszego niż uznaniowość i brak stabilności w finansowaniu samorządów.</u>
          <u xml:id="u-13.13" who="#PosełCzesławSiekierski">W budżecie na 2023 r. nie widać odpowiednich środków na wsparcie przedsiębiorstw, szczególnie małych przedsiębiorstw, a także sektorów energochłonnych. Są tam same zapowiedzi, nie ma pokazywania źródeł finansowania, wielkości kwot. To jest po prostu zapowiedź bez pokrycia. W projekcie nie zapisano także środków na wsparcie sytuacji w rolnictwie.</u>
          <u xml:id="u-13.14" who="#PosełCzesławSiekierski">Wiemy, jaki jest poziom cen nawozów, paliw, energii. Wiemy, że zagraża to utrzymaniu ciągłości produkcji i odpowiedniego poziomu dochodów. To wymaga trwałego rozwiązania, bo jeszcze tej jesieni rolnicy opierali się na pewnych zapasach, a kwestia finansowania w przyszłym roku wymaga jednak, aby teraz pokazać rolnikom tę perspektywę. To jest ważne dla spraw bezpieczeństwa w kwestii żywności.</u>
          <u xml:id="u-13.15" who="#PosełCzesławSiekierski">Wreszcie przechodzę do problemów związanych z deficytem i zadłużeniem. Oczywiście przedstawiana inflacja jest niepełna, bo inflacja, która jest odczuwalna, jest znacznie wyższa. Szacuje się, że odczuwalna inflacja wynosi od 25% do 30%, a jeśli chodzi o ludzi biednych, to jest to poziom od 30% do 35%, bo inne są ich koszty…</u>
          <u xml:id="u-13.16" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Koszyk.)</u>
          <u xml:id="u-13.17" who="#PosełCzesławSiekierski">…inny jest ich koszyk. Oni wydają te środki na inne rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-13.18" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Tak jest. To jest ważne.)</u>
          <u xml:id="u-13.19" who="#PosełCzesławSiekierski">Musimy to wziąć pod uwagę. Trzeba wziąć pod opiekę zwłaszcza biednych, ubogich w różnych aspektach.</u>
          <u xml:id="u-13.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-13.21" who="#PosełCzesławSiekierski">Nie wolno przed tym uciekać bez względu na to, czy jesteśmy po tej stronie sceny politycznej, czy po drugiej, czy w środku.</u>
          <u xml:id="u-13.22" who="#PosełCzesławSiekierski">Wreszcie przechodzę do problemu, który wzbudza bardzo duże obawy, problemu wydatków, które są poza budżetem. Właściwie ten budżet jest, można powiedzieć, połową budżetu. Jest to budżet niepełny, a przez to nie można porównywać go do budżetu z poprzednich lat. Nie ma się czego obawiać. Trzeba pokazać pełną skalę wydatków poza budżetem, bo łatwiej będzie to rozwiązywać, łatwiej będzie później walczyć i zmniejszać te wydatki, które pewnie w większości są celowe, ale nie ma nic gorszego niż ich ukrywanie.</u>
          <u xml:id="u-13.23" who="#PosełCzesławSiekierski">Jeśli porównamy te wydatki w oparciu o tzw. program konwergencji, który co roku kierowany jest do Brukseli, to zadłużenie na koniec 2022 r. będzie wynosiło 1,56 bln, a na koniec 2023 r. będzie wynosiło 1,767 bln. To zadłużenie będzie jeszcze wyższe, bo 2023 r. jest rokiem wyborczym, a poza tym sytuacja jest dynamiczna. Pojawiają się nowe zagrożenia, które trzeba rozwiązywać.</u>
          <u xml:id="u-13.24" who="#PosełCzesławSiekierski">Wreszcie pojawia się problem, jak to rozwiązywać. Krajowy Plan Odbudowy, który mówi o transformacji, o przygotowaniu, o odbudowie gospodarki, o przebudowie, obniży inflację, wzmocni złotówkę, wzmocni poziom całej naszej gospodarki. Naprawdę trzeba z tego skorzystać. To obrażanie się czy ta wojenka, która jest nikomu niepotrzebna, to działania, które są bezsensowne. Niskie stopy inwestycyjne właściwie nie gwarantują rozwoju.</u>
          <u xml:id="u-13.25" who="#PosełCzesławSiekierski">Wreszcie na koniec, bo chciałem zostawić jeszcze czas kolegom, poruszę kwestię obsługi długu. Obsługa długu publicznego w tym roku będzie kosztowała ok. 30 mld. W przyszłym roku będzie kosztowała ponad 80 mld. Trzeba szczerze, realnie, uczciwie mówić o budżecie. Nie ma nic gorszego niż oszukiwanie obywateli.</u>
          <u xml:id="u-13.26" who="#PosełCzesławSiekierski">Myślę, że o sprawach samorządu i innych kwestiach więcej powie kolega Krzysztof Paszyk i inni koledzy. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-13.27" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Chciałem przywitać osoby ze Szkoły Podstawowej nr 1 im. Romualda Traugutta w Jaśle.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-14.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-14.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Witam uczniów, nauczycieli, wychowawców. Ponieważ do nas machacie, to też wam odmachamy, żebyście wiedzieli, że naprawdę żyjemy.</u>
          <u xml:id="u-14.5" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Tak, panie marszałku. Brawo dla marszałka.)</u>
          <u xml:id="u-14.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Ratuj się kto może, kiedy rząd Zjednoczonej łże--Prawicy równoważy budżet. Podziwiam nerwy pani minister. Pani minister mówiła tutaj z podniesionym czołem, że kryzys energetyczny, jakoś tak to pani powiedziała, jest rozwiązany, poradziliśmy sobie, wydatki socjalne zostały utrzymane. To znaczy, że mamy budżet, który jest oparty na kontynuacji, kontynuacji polityki przekupywania Polaków ich własnymi pieniędzmi. Mamy kontynuację w kwestii stosowania kreatywnej księgowości, która polega u was na wystawianiu drugiego budżetu poza budżet. Bank Gospodarstwa Krajowego — tam dopiero są przepływy tak ogromne, że aż szumi. Ale to jest poza polem widzenia Wysokiej Izby, a zatem opinii publicznej trudniej będzie zrozumieć, jak właściwie gracie w trzy karty z narodem w tym sezonie.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Zadłużanie następnych pokoleń Polaków… Wy na to wszystko macie nerwy. To jest właściwie w tym wszystkim jedna jedyna rzecz, która dalej przyprawia mnie o pewne zdziwienie: wasza odporność na tę sytuację. Może skoro nie da się sprowadzić tyle gazu, ile trzeba do palenia, ogrzewania, zainwestowaliście w gaz rozweselający u was w ministerstwie i dlatego to wszystko tak fajnie i kolorowo wygląda. Ale my nie możemy, szanowni państwo, pudrować tego koszmaru. Nadchodzi tsunami, a państwo opowiadacie: Będzie dobrze, będziecie państwo, Polacy, rodacy, zadowoleni. Nie jesteśmy czarnowidzami, nie chcemy nikogo straszyć, ale straszna jest ta rzeczywistość, która wyłania się z kart tej księgi, w której wszystko jest pochowane.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#PosełGrzegorzBraun">Bardzo chciałbym, żeby znalazło odpowiedź na piśmie pytanie, ile kosztuje nas wikt i opierunek dla ludności, którą przesiedlacie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej pod pretekstem walki o pokój na Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PosełGrzegorzBraun">Pytanie, ile kosztuje nas zaangażowanie w tę wojnę, gdzie jest w tym budżecie ta rubryka.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Co ty gadasz?)</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#PosełGrzegorzBraun">Polska jest na tej wojnie. Podkreślacie to co dzień. To nasza wojna, jesteśmy w niej stroną.</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Chyba wasza.)</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#PosełGrzegorzBraun">Chciałbym wiedzieć, ile to kosztuje, szanowna pani minister. Oczekuję odpowiedzi na pytanie.</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: I ile podatków…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Od kilku tygodni słyszymy, jak rząd chwali się rekordowym budżetem państwa na rok 2023. Faktycznie dochody państwa mogą wydawać się imponujące. To łącznie ponad 605 mld zł, ponad 100 mld zł więcej niż rok wcześniej. Niestety nie jest to — pani minister próbowała nas wprowadzić w błąd — efekt pracy rządu, uszczelnienia luki. Na ten budżet złożyła się bieda obywateli. Tak naprawdę ten budżet bazuje na biedzie obywateli, bo kasa państwa zyskuje dzięki ogromnej inflacji. Dobrze policzył to minister Soboń. Żeby nie było, posłużę się wyliczeniami pana ministra, który stwierdził, że każdy punkt procentowy inflacji to 4,7 mld zł więcej dochodów w budżecie państwa, czyli każdy punkt procentowy inflacji daje wpływy do budżetu wynoszące blisko 5 mld zł. Przy inflacji na poziomie 17% mamy o ponad 80 mld zł większe wpływy do budżetu państwa w kolejnym roku. Czy ktoś na sali jest jeszcze zdziwiony, że rząd nie walczy z inflacją, tylko w zasadzie markuje działania?</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Ludziom jest coraz trudniej. Dla rodzin o niższym dochodzie spięcie domowych rachunków już stanowi naprawdę ogromny problem. Ta sama niepewność towarzyszy dzisiaj wielu przedsiębiorcom, którzy z uwagi na rachunek kosztowy zastanawiają się nad sensem kontynuowania działalności. Drastycznie rosnące koszty w zasadzie eliminują nowe zamówienia. Oni nie są w stanie ich realizować. Inflacja dla wszystkich jest coraz trudniejsza, okrada nas z zarobków, emerytur, oszczędności, kapitału. Jeśli ktoś dziś cieszy się z inflacji, to właśnie rząd, który kasuje coraz wyższe wpływy do budżetu, bo inflacja jest, jak już mówiono w przeszłości, formą podatku, która może być wprowadzona bez ustawy.</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Niestety dla panów ministrów i pana premiera wyczyszczenie kieszeni obywateli to łup zbyt skromny, by przyniósł uczucie sytości. Postanowili więc pójść dalej, najeść się bardziej, wypić jeszcze więcej. Kto na sali, szanowni państwo, wie, jaki poziom dług publiczny faktycznie osiągnie na koniec przyszłego roku? Panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-17.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Można oszacować. Do PKB niech pani powie.)</u>
          <u xml:id="u-17.4" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Nie, to jest zapisane w ustawie budżetowej. Na koniec przyszłego roku dług publiczny wyniesie łącznie 1767,5 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-17.5" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Na tle Europy?)</u>
          <u xml:id="u-17.6" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Wy naprawdę puścicie nas z torbami, choć mam wrażenie, że z papierowymi, bo na walizki zabraknie. Czy ktoś pamięta, jaki dług PiS odziedziczył po poprzednikach? To było 923 mld zł, co oznacza, panie pośle, wzrost o 850 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-17.7" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Do PKB.)</u>
          <u xml:id="u-17.8" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Mało tego, 400 mld zł z tych 850 mld, które zdążyliście dołożyć przez 7 lat do długu publicznego, to pieniądze, które wzięliście z kasy, a z których się nigdy nie rozliczyliście. Jesteście jak kreatywny księgowy, który pobrał zaliczkę z kasy firmy i nigdy nie przyniósł na to pokrycia w postaci rachunków. Dokładnie tak jest, bo pieniądze, które pobraliście, wydaliście poza kontrolą parlamentu, poza kontrolą obywateli, Komisji Finansów Publicznych. Wydaliście je i nie przedstawiliście z tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-17.9" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Głosowaliśmy za tym. Głosowałaś za tym, koleżanko.)</u>
          <u xml:id="u-17.10" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Pan poseł dobrze wie, że za każdym razem, przy każdym funduszu składam poprawkę, by sprawozdanie z wykonania planów tego funduszu było przedstawione na sali plenarnej i przedłożone do sprawozdania Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-17.11" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: A potem popieracie, można sprawdzić.)</u>
          <u xml:id="u-17.12" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Jakby pan mógł mi nie przeszkadzać, byłabym wdzięczna.</u>
          <u xml:id="u-17.13" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Prawda w oczy kole. Prawda jest taka, że pobraliście z kasy państwa 400 mld zł i się z nich nie rozliczyliście.</u>
          <u xml:id="u-17.14" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Oczywiście są tego brutalne konsekwencje. Jedną z konsekwencji jest wzrost kosztów obsługi długu państwa. W tym roku wynosi on 26 mld zł. W przyszłym roku ma wynieść 66 mld zł. To wzrost o 40 mld zł. To mniej więcej tyle, ile wydajemy z kasy państwa na obsługę całego programu 500+ dla wszystkich polskich dzieci.</u>
          <u xml:id="u-17.15" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Kiedy rządzą nami ludzie nieuczciwi, prawdy trzeba szukać między wierszami, a w przypadku budżetu — także w ustawie okołobudżetowej. Rząd postanowił w tym dokumencie poinformować nas, uwaga, że w przyszłym roku możemy stracić płynność i stanąć na krawędzi wypłacalności. W związku z tym premier przyznał sobie prawo do tego, by dowolnie przesuwać pieniądze w budżecie, żeby mieć je na spłatę długu i odsetek od tego długu. Może zabrać pieniądze z edukacji, może zabrać pieniądze ze zdrowia, by spłacić zadłużenie czy odsetki od tego długu — do tego doprowadziliście kasę państwa.</u>
          <u xml:id="u-17.16" who="#PosełPaulinaHennigKloska">W zasadzie można powiedzieć, że ta dyskusja, ta ustawa budżetowa to luźne sugestie, którą rządzący mogą wziąć pod uwagę, ale nie muszą. Premier zarezerwował sobie prawo do przeznaczania bez zgody parlamentu, bez zgody ministra dowolnych środków na usuwanie skutków społeczno-gospodarczych inflacji. To de facto oznacza, że premier będzie dowolnie dysponował kasą państwa. To jest w zasadzie takie zarządzanie, jak zarządzanie dekretami. Wcześniej zrobiliście to przy funduszach pozabudżetowych. Premier na telefon do prezesa Bankowego Funduszu Gwarancyjnego uruchamiał sobie środki, nie rozliczając się z nich przed nikim. Dziś dokładnie to samo chcecie zrobić w ustawie budżetowej. Chcecie, by nie była ona wiążąca dla rządu.</u>
          <u xml:id="u-17.17" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Na tym tle szczególnie burzliwie wygląda budżet IPN-u, który rośnie o 26%. Szanowni państwo, to ponadsześciokrotnie więcej, niż wynosi budżet rzecznika praw obywatelskich, i ponadpięciokrotnie więcej, niż wynosi budżet Polskiej Akademii Nauk. Takich przypadków w tym budżecie jest dużo więcej.</u>
          <u xml:id="u-17.18" who="#PosełPaulinaHennigKloska">W związku z tym składam wniosek o odrzucenie projektu ustawy budżetowej na rok 2023 i projektu ustawy okołobudżetowej również na rok przyszły. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-17.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-17.20" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Jedyny konkret. Odrzucenie, no i dobrze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Gowin, Porozumienie.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełJarosławGowin">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Ten projekt budżetu to przykład dokumentu, w którym manipuluje się danymi i faktami. To przykład działań, które powodują, że zadłużenie będące poza kontrolą parlamentu będzie rosło w następnym roku i w kolejnych latach na niespotykaną skalę. Podam dwa przykłady.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#PosełJarosławGowin">Fundusz Przeciwdziałania COVID-19. Na koniec roku 2022 ma on wynosić 161,3 mld zł. W planie na rok 2023 ta kwota wynosi już 184,3 mld zł. Jest to wzrost o 14%. W roku 2024 — żeby wybiec w przyszłość, bo powinniśmy patrzeć na politykę państwa w dalszej perspektywie — ta kwota rośnie do 214,8 mld zł, a więc w stosunku do roku 2022 mamy wzrost o 33%. To przykład kreatywnej księgowości, to przykład ukrywania faktycznego długu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełJarosławGowin">Drugi przykład to Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych. W sytuacji wojny w Ukrainie z całą pewnością nakłady na obronność powinny rosnąć, ale trzeba się z tego rzeczowo, uczciwie rozliczyć w ustawie budżetowej. Dane są następujące: na koniec 2022 r. ten fundusz opiewa na kwotę 15,2 mld zł; w roku 2023 rośnie w sposób radykalny o 360% rok do roku i ma wynosić 54,8 mld zł; w roku 2024 ma opiewać na kwotę 97,6 mld. Jest to wzrost już o 642% względem roku 2022. Te dwa fundusze, fundusz COVID-owy i Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych, to łącznie 39,5% budżetu państwa na rok 2022.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#PosełJarosławGowin">Ale jest też inny sposób ukrywania przez rząd faktycznej skali długu publicznego. Mianowicie w roku 2023 wydatki rządowe zostaną ukryte w ramach 126 agencji, funduszy celowych i państwowych osób prawnych. To jest wzrost o 33 podmioty od roku 2015. Ten wzrost służy jednemu: temu, żeby zamydlić oczy społeczeństwu, temu, żeby ukryć rzeczywistą skalę zadłużenia, które w przeliczeniu na jednego obywatela rzeczywiście wynosi już ponad 30 tys. Wspominali o tym moi poprzednicy.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#PosełJarosławGowin">Inflacja. Wiemy, ile ona wynosi w roku 2022. W ciągu zaledwie 9 miesięcy wzrosła o blisko 8%: z poziomu 9,4% w styczniu do poziomu 17,2% we wrześniu. Średni poziom inflacji za ten okres to 13,3%. Niestety, z pewnością ten poziom, ta liczba wzrośnie znacząco do końca roku. Tymczasem rząd bardzo optymistycznie zakłada, że średnioroczny wskaźnik inflacji wynosi 9,8%. To oznacza znaczący spadek inflacji, a przecież rząd nadal prowadzi politykę bardzo proinflacyjną. Trzeba sobie wyraźnie powiedzieć, że osiągnięcie tego celu jest niemożliwe bez przedsięwzięcia konkretnych i stanowczych działań antyinflacyjnych, na co w roku wyborczym z pewnością liczyć nie możemy. W rzeczywistości deficyt budżetowy, który według rządu wynosi 68 mld zł, jest zdecydowanie wyższy.</u>
          <u xml:id="u-19.5" who="#PosełJarosławGowin">Ten projekt budżetu jest — powtórzę to raz jeszcze — przykładem manipulowania danymi i faktami. Jest trochę tak, że jeżeli chodzi o ten dokument, trzeba czytać nie tyle to, co jest napisane, ile to, co jest ukryte między wierszami. Właśnie dlatego koło Porozumienie będzie głosowało za wnioskiem o odrzucenie budżetu w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Witam uczniów z Zespołu Szkół Technicznych w Wodzisławiu Śląskim.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przy okazji powitam też państwa. Nie wiem, skąd jesteście, ale też dobrze wyglądacie. Super w ogóle. Miło.</u>
          <u xml:id="u-20.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Robert Kwiatkowski, PPS.</u>
          <u xml:id="u-20.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełRobertKwiatkowski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! To był kiedyś najważniejszy punkt w harmonogramie obrad Wysokiej Izby w całym roku: ustawa budżetowa, czyli kluczowe decyzje dotyczące finansów państwa i finansowe exposé rządu na kolejny rok. Tak było kiedyś. Jak wynika z raportu Najwyższej Izby Kontroli z wykonania budżetu państwa za rok 2020, cytuję: rząd zastosował bezprecedensowe mechanizmy służące wypychaniu wydatków poza budżet. Nie inaczej jest z projektem budżetu państwa na rok 2023.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełRobertKwiatkowski">Tymczasem budżet nie jest jedyną rzeczą, jaką PiS w ciągu tych ostatnich lat zdołał zepsuć, ani nawet najważniejszą. Wspomnę tu o praworządności czy zniszczonych relacjach z Unią Europejską. Te kwestie także mają swój wymiar finansowy. Polsce brakuje miliardów euro z KPO, które do Polski nie wpłynęły. Żal nam tych setek milionów euro kar, jakie Polska zapłaci za lekceważenie wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak bardzo by się nam, Polakom, przydały te pieniądze, widać właśnie po projekcie budżetu na rok 2023.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełRobertKwiatkowski">To, co przede wszystkim uderza, to erozja systemu zabezpieczeń społecznych spowodowana brakiem waloryzacji dochodów w przypadku osób ubiegających się o pomoc społeczną, co przy gigantycznej, nienotowanej od 25 lat inflacji powoduje osuwanie się beneficjentów tej pomocy w nędzę. Kolejnym wyróżnikiem przedłożenia rządowego jest niedoinwestowanie sfery usług publicznych, np. projektuje się wzrost wynagrodzeń nominalnych na poziomie 7,8%, w czasie gdy inflację ten rząd planuje na poziomie 9,8%. To oznacza, że urzędnicy, a także nauczyciele mogą w przyszłym roku spodziewać się pogorszenia poziomu życia. Takie są plany tego rządu. Rząd chwali się także 6-procentowymi nakładami na sferę ochrony zdrowia, ale zapomina dodać, że podstawą tych wyliczeń jest PKB sprzed 2 lat. Tak więc, jak słusznie tutaj podkreślono, te wydatki nie będą sięgały nawet 5%, będą wynosiły ok. 4,8% PKB. Na tym jednak niestety nie koniec.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#PosełRobertKwiatkowski">Jeśli poważnie potraktujemy przedłożony dokument, to wynika z niego, że w przyszłym roku nie będzie już tarczy antyinflacyjnej, o czym mówił pan poseł Kosztowniak, która to tarcza może w niedoskonały sposób, bo bez uwzględnienia kryterium dochodowego, ale jakoś chroniła przed uderzeniami inflacji. Nie jest to jednak przesądzone. Być może chodzi o kolejną sztuczkę księgową, dzięki której po stronie przychodów da się zapisać kilkadziesiąt miliardów złotych. Przy okazji oczywiście zapomina się o urealnieniu poziomu inflacji, bo w tych 9,8% inflacji przyszłorocznej zmieścić się, jeśli nie będzie tarczy antyinfalcyjnej, niestety nie da.</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#PosełRobertKwiatkowski">Przypomnę zresztą, że obowiązuje obecnie ustawa budżetowa, która inflację zakłada na poziomie 3,3%, a mamy mieć realnie 13,5%. Trudno o bardziej wymowną ilustrację chaosu, jaki zapanował w polskim budżecie, zresztą nie tylko w budżecie. Wszystko jest tu możliwe. Dodatki węglowe wypłaca się z funduszu do walki z COVID-19, a czternastą emeryturę z Funduszu Sprawiedliwości, a nie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Solidarności. Funduszu Solidarności.)</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#PosełRobertKwiatkowski">Wypłaca się ją z Funduszu Solidarności, a nie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#PosełRobertKwiatkowski">Poza budżetem do końca 2023 r. zostanie wydanych ponad 420 mld zł, co przy wydatkach budżetu rzędu 670 mld zł czyni ten budżet atrapą.</u>
          <u xml:id="u-21.8" who="#PosełRobertKwiatkowski">A pozabudżetowa maszynka do finansowania wydatków rządu zacięła się już rok temu. Jej działanie spowodowało skok inflacji i wycofywanie się zagranicznych inwestorów, a w konsekwencji zaś przecenę złotego. Przy okazji spowodowało też zapchanie banków obligacjami PFR. To daje skutek w postaci ograniczenia akcji kredytowej, co silnie uderza w polskie firmy. Putin Putinem, wojna wojną, ale za inflację w części odpowiadają działania rządu i zaniechania banku centralnego. Tak czy inaczej skok inflacji oznacza też skokowy wzrost kosztów obsługi długów państwa. W ubiegłym roku jego obsługa kosztowała budżet 26 mld, w tym roku — 50 mld, a w przyszłym — już 66 mld zł. Czy to dużo? Cały program 500+ kosztuje ponad 40 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-21.9" who="#PosełRobertKwiatkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne PPS będzie głosować za odrzuceniem przedłożenia rządowego w pierwszym czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zdzisław Sipiera, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełZdzisławSipiera">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#PosełZdzisławSipiera">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Omówię tematy, które są takim znakiem firmowym Prawa i Sprawiedliwości, czyli bezpieczeństwo, bezpieczeństwo wewnętrzne i bezpieczeństwo zewnętrzne. O tym już pan przewodniczący Kosztowniak mówił, zaznaczając, że to są ogromne zmiany, szczególnie w wymiarze bezpieczeństwa zewnętrznego.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełZdzisławSipiera">Rozpocznę od części dochodowej, bo ona jest oczywiście istotna w każdej dziedzinie dochodów, które są tworzone, natomiast jest rzeczą oczywistą, że w zakresie akurat tych działów, tj. obrony narodowej, spraw wewnętrznych i kancelarii premiera, to nie są wielkie dochody. W przyszłym roku kwota, która będzie wchodziła do budżetu po stronie dochodowej, wyniesie mniej więcej 4,4 mld zł. Natomiast kwintesencją całego zachowania tych sfer jest dobre planowanie wydatków. Po stronie wydatkowej mamy kwotę 672 mld zł, a na obronę narodową z tego budżetu przeznaczono 97 445 mln zł. To jest gigantyczny wzrost kwot, który wynika z konkretnych rzeczy. I tu, proszę państwa, oczywiście trzeba powiedzieć, o tym mówili też moi przedmówcy, że była tu zgoda co do tego, że przyjęliśmy ustawę, która warunkuje takie zachowanie. Nie można przyjąć ustawy, która nie będzie pociągała za sobą efektów finansowych. One mają ogromne odniesienie do przyszłorocznego budżetu. Zgodnie z tą ustawą przechodzimy z 2,2% do 3% PKB. Przypomnę, że to jest taka gradacja wydatków: w 2015 r. — 37,4 mld zł wydatków na obronność, w 2022–57,8 mld, a przyszłym budżecie — 97,5 mld zł. Ale jeżeli do tego jeszcze dołożymy to, co jest w funduszu w BGK, utworzonym na podstawie tej ustawy, czyli prawie 40 mld, do dyspozycji ministra obrony narodowej w roku przyszłym będzie 137,2 mld zł. To są gigantyczne pieniądze, proszę państwa. Ale dlaczego? Dlatego że państwo polskie musi jasno pokazać i w stanie zagrożenia — jeszcze nie tego bezpośredniego, bo nie musimy iść dzisiaj na pole walki, ale tego zagrożenia bezpośredniego wojną za naszą wschodnią granicą — dać sygnał, wyraźny sygnał, że to nie jest akceptowalne. Naprawdę musimy, nie planując tego na następne lata, tj. na lata 2025–2026, w bardzo szybkim tempie dozbroić polską armię i zrobić to, co jest bezwzględnie potrzebne. I tu się nasuwa bardzo proste pytanie: Czy to byłoby możliwe, gdyby nie było decyzji politycznych? To właśnie jest ta kwintesencja. Prawo i Sprawiedliwość nie boi się tych decyzji. Podejmujemy je stanowczo, a państwa krytyka co do tego zadłużenia jest oczywiście krytyką dla opozycji dostępną i możliwą, tylko w ogóle nie ma ona żadnego większego znaczenia. Jeżeli państwo byście tak zakładali, to w ogóle nie powinno być zadłużeń nigdzie. Zobaczcie współczynnik zadłużenia państw zachodnich, który daleko przekracza 60%.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Otóż to.)</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#PosełZdzisławSipiera">My mamy 53%, a inne państwa mają 115%, 160%. I jakoś tam tragedii nie ma. Ale to pozostawmy, to jest prawo opozycji.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Dokładnie tak. I klauzula.)</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#PosełZdzisławSipiera">Te decyzje były podjęte przez polski rząd, przede wszystkim z ogromnym udziałem wicepremiera Jarosława Kaczyńskiego, który dopilnował tej ustawy. Potrafiliśmy ją przyjąć w takim konsensusie, jaki mogliśmy osiągnąć. Ale za tym muszą pójść decyzje. I te właśnie decyzje w przyszłorocznym budżecie będą miały konkretny wymiar.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#PosełZdzisławSipiera">Przypomnę zadania, które są głównymi, żeby nie wchodzić w szczegóły. Zadanie pierwsze: utrzymanie i rozwój zdolności operacyjnych — 79 mld zł, a w wydatkowym ciągu na lata 2023–2025 to będzie 258 mld zł. To pójdzie na polską armię, to pójdzie na polską siłę rażenia. Oczywiście kompleksowo, ale to są ogromne pieniądze, dzięki którym zostanie to zrobione.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: To kupcie to w Polsce.)</u>
          <u xml:id="u-23.9" who="#PosełZdzisławSipiera">Wsparcie wywiadowcze i kontrwywiadowcze — ponad 1 mld zł. Realizacja zobowiązań sojuszniczych i międzynarodowych oraz uczestnictwo w działaniach na rzecz pokoju i stabilizacji — 2,2 mld zł. Gotowość struktur administracyjnych kraju do obrony państwa — 840 mln zł, a wsparcie kierowania obronnością — 520. W ramach tych tegorocznych wydatków z budżetu podstawowego wynoszącego 97 mld na wydatki inwestycyjne przeznacza się 40,2 mld, czyli to jest konkretny zakup uzbrojenia dla polskiej armii. Wydatki osobowe wynoszą 18 mld zł. Nie będę wchodził w podział na różnego rodzaju wojska lądowe, nie będę wchodził w szczegóły. Jednym z największych punktów jest centralne wsparcie — 33,9 mld zł, wszystkie wydatki materiałowe, telekomunikacyjne i remontowe — 19,5 mld zł, jak również zabezpieczenie wojsk — 16,8 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-23.10" who="#PosełZdzisławSipiera">Słowa uznania dla ministra obrony narodowej, dla rządu, dla ministra finansów, że takie decyzje zostały podjęte. Słyszymy, że opozycja będzie występowała o odrzucenie w pierwszym czytaniu. Na pewno Prawo i Sprawiedliwość będzie z całej mocy popierało ten bardzo dobry budżet, który właśnie w tym komponencie obrony narodowej zapewni te środki dla polskiej armii.</u>
          <u xml:id="u-23.11" who="#PosełZdzisławSipiera">Drugim komponentem, który jest bardzo istotny, a jest wewnętrznym wsparciem, jest to, co wykonuje, przede wszystkim cały zakres spraw wewnętrznych, z dominującą rolą ministra spraw wewnętrznych i administracji. Te wydatki w przyszłym roku sięgną ponad 32 mld zł. Tą największą częścią jest bezpieczeństwo publiczne i ochrona przeciwpożarowa — 22,6 mld zł, tj. 3,37% budżetu. Przypomnę tylko, mówiąc jeszcze o budżecie polskiej armii, że jest to prawie 14,5% budżetu państwa polskiego. To naprawdę ogromny procent udziału w budżecie państwa.</u>
          <u xml:id="u-23.12" who="#PosełZdzisławSipiera">Jakie są najważniejsze wydatki, zadania w tej części naszego wewnętrznego bezpieczeństwa? Przede wszystkim chodzi o elementy związane z funkcjonowaniem ochrony porządku publicznego — 16,3 mld zł, strzeżenie praworządności i czuwanie nad ściganiami. To są elementy, które wykonują i prokurator krajowy, i m.in. minister obrony narodowej — 3,8 mld zł. System ochrony przeciwpożarowej — 4,33 mld zł, zarządzanie kryzysowe — 450 mln zł, tutaj z jednym bardzo ważnym elementem. Mianowicie chodzi o rozwój alertu RCB, który ma sprawić, że w Polsce obywatele będą punktowo otrzymywali informacje o różnego rodzaju stanach zagrożenia. To bardzo ułatwi życie, bo to będzie szybka, konkretna reakcja na zagrożenia.</u>
          <u xml:id="u-23.13" who="#PosełZdzisławSipiera">Bezpieczeństwo granic zewnętrznych Unii Europejskiej i terytorium RP. Przypomnę o zakończonej budowie, która naprawdę przysłużyła się temu, że prowokacje od strony białoruskiej znacznie się zmniejszyły. Pamiętamy słowa dotyczące tego, że ten mur nigdy nie powstanie. Powstał, jest i te elementy również są w tym budżecie przyszłorocznym zapewnione, tak żeby polska Straż Graniczna, polskie służby mogły gwarantować ten element bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-23.14" who="#PosełZdzisławSipiera">I wreszcie to, co jest elementem zwierającym całość, czyli wydatki, które są wydatkami dość istotnymi, które są wykonywane w ramach budżetów wojewodów — 34,6 mld zł. Jak państwo wiedzą, to są te wydatki bezpośrednie, które są przekazywane do elementów wykonawczych w danych województwach na w dużej mierze elementy bezpieczeństwa, m.in. chodzi o straż pożarną, zarządzanie kryzysowe, elementy klęskowe. To są te wszystkie rzeczy, które bezpośrednio wykonują wojewodowie. W przyszłym roku na to są przeznaczone potężne środki.</u>
          <u xml:id="u-23.15" who="#PosełZdzisławSipiera">Bardzo istotne elementy kontynuowane z lat ubiegłych to są rezerwy celowe, rezerwy wsparcia Policji, straży pożarnej, Straży Granicznej, bardzo dobrze sprawdzające się w poprzednich latach. One są kontynuowane. Wynikają oczywiście z innej ustawy, ale konsekwencje są ujęte również w tym budżecie.</u>
          <u xml:id="u-23.16" who="#PosełZdzisławSipiera">I, proszę państwa, to, co jest takim mózgiem, co zawsze w każdym państwie musi być robione, to funkcjonowanie kancelarii premiera, która jest elementem źródła decyzyjnego. Wydatki w wysokości 1140 mln zł obejmują całą obsługę kancelarii premiera, tj. Rządowe Centrum Legislacji, SOAR, czyli centralne zamówienia publiczne, Fundusz Inwestycji Kapitałowych i mnóstwo innych instytucji, które gwarantują funkcjonowanie państwa, takich do obsługi rządu, premiera, jak również innych ministerstw, które wykonują te zadania ciągle. Tutaj nie ma możliwości zaprzestania.</u>
          <u xml:id="u-23.17" who="#PosełZdzisławSipiera">W ramach m.in. tego, co jest planowane w przyszłym roku, jeżeli chodzi o współczynnik mianowań, to wynika też z ustawy, z podjętych decyzji. W służbie cywilnej będzie w roku 2023–275 mianowań osób do tego korpusu, w roku następnym, 2024–300 osób i w 2025–300 osób.</u>
          <u xml:id="u-23.18" who="#PosełZdzisławSipiera">Proszę państwa, reasumując. Te propozycje, które przedstawił rząd, są bardzo ambitne, a jednocześnie oparte na naprawdę znaczących wzrostach dochodów. Niektórzy moi przedmówcy chyba mylili pewne pojęcia, mówiąc o wzroście podatków, które ściągamy z PIT i CIT. To wynika tylko i wyłącznie z normalnych elementów związanych z funkcjonowaniem państwa i tego, że np. Polacy się bogacą, i to jest ten współczynnik — mimo obniżenia podatków, mamy ich więcej.</u>
          <u xml:id="u-23.19" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: …płacą w sklepie.)</u>
          <u xml:id="u-23.20" who="#PosełZdzisławSipiera">I, proszę państwa — jeżeli mógłbym powiedzieć, bo i w tej części swojego wystąpienia powiem — ja bym nie był tak pewny jak pani poseł Leszczyna, która w imieniu Platformy powiedziała, że to ostatni budżet Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-23.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Oby.)</u>
          <u xml:id="u-23.22" who="#PosełZdzisławSipiera">Szanowni Państwo! Trochę szacunku do obywateli, to oni o tym decydują. Nie ta sala, nie to, co tutaj państwo często mówicie, tylko obywatele decydują.</u>
          <u xml:id="u-23.23" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale obywatele mają dość.)</u>
          <u xml:id="u-23.24" who="#PosełZdzisławSipiera">Gdy słuchałem wypowiedzi opozycji od prawa do lewa, która mówiła o tym, że było tak wspaniale, tak doskonale, że tego w ogóle nikt nie docenił… To właśnie po tym doskonałym okresie państwa rządów — połączonej Lewicy, Platformy, PSL — okazało się, że na końcu tego dobrobytu ludzie wybrali Prawo i Sprawiedliwość. I wybaczcie państwo, ale to właśnie obywatele w wyborach za paręnaście miesięcy będą decydowali, czy tę politykę, którą zaproponowaliśmy od przejęcia rządów, będą popierać, politykę bezpieczeństwa wewnętrznego, zewnętrznego i bezpieczeństwa socjalnego, czy będą te piękne słupki, eksperymenty, które państwo robiliście i tego obywatele nie docenili. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Janusz Cichoń, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Panie marszałku, sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Macie 40 minut jeszcze na…</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: To 30 sekund.)</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: Ale nie, żadnych sprostowań, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ale nie ma potrzeby, naprawdę nie ma potrzeby się kłócić.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#komentarz">(Poseł Janusz Cichoń: W ramach naszego czasu.)</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Janusz, zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Panie marszałku, zawiodłam się na panu.)</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">To jest debata budżetowa, a nie jatka.</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-24.13" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Sprostowanie jest w regulaminie Sejmu, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-24.14" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, pan poseł Janusz Cichoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełJanuszCichoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jestem przekonany, że ten budżet, nad którym dzisiaj debatujemy, to jest przyczynek do tego, żeby Polacy powiedzieli wam: dziękujemy. Przypomnę, co mówiłem rok temu 14 października w debacie nad budżetem na rok 2022, zanim ktokolwiek zaczął mówić o wojnie, o kryzysie energetycznym. 14 października mówiłem, że budżet na rok 2022 napędza inflacja, że to w gruncie rzeczy rządowy program drożyzna+.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Pamiętamy.)</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#PosełJanuszCichoń">Prognozy inflacji są funta kłaków warte — mówiłem. Przypomnę: 4,3% — taka miała być inflacja w 2021 r., a 3,3% — w 2022 r. Do tego prognozy dotyczące stóp procentowych, kursów walutowych — kraina mchu i paproci, tak jak w obecnym budżecie. Mówiliście: inflacja, osłabienie złotego to nie nasza wina, to czynniki zewnętrzne, to ta okropna Unia Europejska. My przestrzegaliśmy i mówiliśmy, że to rząd napędza inflację. Mówił tak, nawiasem mówiąc, prezes NBP Adam Glapiński, a premier Morawiecki w rewanżu odcinał się i mówił, że to NBP za późno reagował, jeśli chodzi o stopy procentowe. Z jednym i z drugim twierdzeniem trudno się nie zgodzić. Obydwaj mieli rację. Mówiliśmy: wymykająca się spod kontroli inflacja, drożyzna w pełnej krasie, najniższa stopa inwestycji, rekordowo słaby złoty, zjadanie oszczędności, rosnący dług i, co gorsza, rosnące koszty obsługi zadłużenia to zjadanie własnego ogona, to podcinanie gałęzi, na której siedzimy my, Polacy. Do tego konflikt z Unią Europejską, zawieszenie KPO to realizacja waszego planu, z którym obejmowaliście 2015 r. władzę. Przypomnę wasz cel: Polska w ruinie. Tak wyglądało podsumowanie mojego wystąpienia sprzed roku. Miałem rację.</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Plocke: Proroctwo.)</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PosełJanuszCichoń">Niestety realizację waszego niecnego planu przyspieszyła wojna za naszą granicą, a będący jej konsekwencją kryzys energetyczny jest przysłowiowym katalizatorem. Ale jaka jest wasza odpowiedź w budżecie? Jak zwykle uciekacie do krainy mchu i paproci, bo co widzimy, jeśli chodzi o prognozę PKB, jeśli chodzi o inflację? Kursy walutowe: dolar — 4,43, euro — 4,65 na koniec przyszłego roku. Zapytam: Czy ktoś w to wierzy? Czy to się może udać? Przypomnę, że jeśli coś może się nie udać, nie uda się na pewno.</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#PosełJanuszCichoń">Kluczowe jest przy tym rozwiązanie problemów związanych z kosztami energii elektrycznej, paliw kopalnych, ale o tym za chwilę. Największe obawy wiążą się z przestrzeganiem podstawowych zasad finansów publicznych. Po raz kolejny zmieniacie stabilizującą regułę wydatkową. Wybiliście już jej praktycznie wszystkie zęby. Zamiast stabilizacji mamy destabilizację. Najświeższe pomysły to wyłączenie z limitu wydatków inwestycji, wyłączenie funduszy celowych, także BGK i PFR-u. Reakcja rynków? Widać wyraźnie osłabienie złotego, spadki na giełdzie. To wskazuje, dokąd to prowadzi. Wydajecie coraz więcej poza kontrolą parlamentu. Skala omijania konstytucyjnej definicji długu wzrośnie w przyszłym roku do ponad 420 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Legalnie.)</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#PosełJanuszCichoń">Wydajecie więcej przede wszystkim na siebie. Przykładem jest budżet KPRM. W projekcie — 1510 mln zł. To ponad 10 razy więcej niż wydawał KPRM za czasów premier Ewy Kopacz.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#PosełJanuszCichoń">Przez grzeczność nie będę mówił, ile razy mniej wydawano za czasów premiera Tuska. Polakom mydlicie oczy, mówicie, że możemy wydawać więcej, bo rosną dochody podatkowe, a ich wzrost w 2023 r. to efekt uszczelnienia systemu podatkowego, zwłaszcza VAT. Ale to nieprawda. Dochody VAT rosną w zapisach budżetowych, bo nie przewidujecie kontynuacji tarczy antyinflacyjnej. Nie będzie już obniżonych stawek VAT. Swoje robi inflacja. To inflacja napędza wam dochód. Przypomnijmy, że biorąc pod uwagę aktualnie obowiązujące prawo, powinniście obniżyć VAT w zasadzie z automatu do 22,7%, ale tego nie robicie.</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#PosełJanuszCichoń">Sięgacie coraz głębiej do kieszeni Polaków, bo to polskie gospodarstwa domowe płacą VAT. Przedsiębiorcy są tylko poborcami podatkowymi i odprowadzają VAT do budżetu. Obniżenie luki VAT było wynikiem wprowadzonego przez nas jednolitego pliku kontrolnego. Kontynuowaliście rozpoczęty przez nas proces i chwała wam za to. Nie sposób jednak nie zauważyć, że od początku swoich rządów zwiększacie obciążenia podatkowe, jeśli chodzi o działalność gospodarczą, od podatku od instytucji finansowych poczynając, na podatku od sprzedaży detalicznej kończąc. Tylko z tych dwóch podatków wpłynie prawie 10 mld zł w tym roku. Po drodze przez ostatnie 7 lat było mnóstwo zmian w CIT, w PIT, zwiększających obciążenia podatkowe, także obciążenia administracyjne, a kulminacją jest nowy nieład podatkowy. Do tego niezliczona liczba nowych opłat, składek, nowych funduszy zasilanych tymi składkami, opłatami i podwyżek dotychczasowych opłat. Zapominacie o przerzucalności podatków.</u>
          <u xml:id="u-25.13" who="#PosełJanuszCichoń">Mnie już tak naprawdę mierzi to, że muszę się ciągle powtarzać, ale tam, gdzie to możliwe, przedsiębiorcy podnoszą ceny, przerzucają koszty na nas wszystkich. Ale dzisiaj stoją pod ścianą. Pojawia się bariera popytu, bo Polaków już nie stać na codzienne zakupy. Ogromny wpływ mają tutaj koszty paliw i energii. Są one kluczowe, jeśli chodzi o konkurencyjność gospodarki i jej wzrost. W konsekwencji są one także istotne dla dochodów budżetowych, a wy lekceważycie sytuację przedsiębiorców, liczycie tylko zyski w spółkach energetycznych. To może doprowadzić do prawdziwej zapaści — nie tylko technicznej recesji, ale tak naprawdę fali upadłości i wzrostu bezrobocia.</u>
          <u xml:id="u-25.14" who="#PosełJanuszCichoń">To, co się dzieje w tym obszarze, woła o pomstę do nieba. Przyjrzyjmy się temu, co się dzieje, jeśli chodzi o energię, przyjrzyjmy się kosztom jej wytworzenia. Największe polskie elektrownie: Bełchatów, Turów, Konin, wytwarzają energię, spalając węgiel brunatny z własnych zasobów, są zintegrowane z kopalniami. Koszty nie wzrosły. Elektrownie węglowe przeszły w ostatnich latach kosztowny proces integracji z górnictwem, przejmowały kopalnie i zwały węgla. Mało tego, płaciliśmy za to wyższymi cenami energii w ostatnich latach. Ich koszty, poza niewielkim udziałem węgla z importu, także nie wzrosły. Słońce nie podrożało. Wiatr nie podrożał. Woda napędzająca turbiny w elektrowniach wodnych nie podrożała, płynie. Do tego koszty emisji CO2, w których wy upatrujecie przyczyn wzrostu kosztów energii, w ciągu ostatniego roku spadły. Było już prawie 100 euro, jest 60.</u>
          <u xml:id="u-25.15" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Kosztowniak: A miało być 8.)</u>
          <u xml:id="u-25.16" who="#PosełJanuszCichoń">Ale spadły, a nie wzrosły. Spadły, a nie wzrosły w ostatnich miesiącach. Było 100. Koszty to mniej więcej 400 zł. Czas coś z tym zrobić, a nie opowiadać …</u>
          <u xml:id="u-25.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-25.18" who="#PosełJanuszCichoń">…bzdury i bajki.</u>
          <u xml:id="u-25.19" who="#PosełJanuszCichoń">Jeszcze jedna kwestia, kwestia obsługi zadłużenia. 66 mld zł, tyle zapisaliście — rekordowe koszty obsługi zadłużenia. Ale nie uwzględniacie w tych kosztach tego, co jest poza budżetem i co pożyczamy, płacąc więcej, ponaddwukrotnie więcej niż w krajach strefy euro. W relacji do PKB nasze koszty obsługi zadłużenia należą do najwyższych w Europie, są jednymi z najwyższych w Europie. To jest nie tylko kwestia długu, ale też kwestia wiarygodności państwa. A rentowność polskich obligacji to jest właśnie najlepsza recenzja, lepsza niż ratingi uznanych firm. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-25.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Anita Sowińska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełAnitaSowińska">Panie Marszałku! Pani Ministro! Wysoka Izbo! Debatujemy dzisiaj nad budżetem państwa. Musimy jednak zdać sobie sprawę z tego, że jest to pewnego rodzaju fikcja, bo widzimy tylko fragment sytuacji finansowej państwa.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#PosełAnitaSowińska">Debatę można by porównać do sytuacji, w której małżonkowie siadają przy stole i liczą, ile mają przychodów i ile mają wydatków. Ustalają, ile wydadzą na czynsz, ile na opłaty, ile na żywność, a ile zainwestują w lodówkę. Jeżeli wydatki przekraczają przychody, muszą wziąć kredyt, bo bilans musi się zgadzać. Tyle że się niestety nie zgadza, bo mąż zaciąga w tajemnicy długi, poza ustalonym budżetem domowym. Żona nic o tym nie wie, albo udaje, że nie wie, a dzieci nie mają świadomości, że ojciec je zadłuża na boku i to one te długi będą spłacać.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełAnitaSowińska">Dokładnie tak samo jest z naszym budżetem państwa. Duża część wydatków nie jest w nim w ogóle ujęta. Środki te mogą wynosić tylko w tym roku nawet 75 mld zł. Rząd nazywa te pieniądze specjalnymi funduszami, takimi jak np. Fundusz Przeciwdziałania COVID-19 czy Fundusz Solidarnościowy, ale faktycznie są to środki, nad którymi ani społeczeństwo, ani parlament nie mają kontroli. Dla porównania: oficjalny deficyt budżetowy, czyli różnica między planowanymi przychodami a wydatkami, wynosi 68 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#PosełAnitaSowińska">Zatem — wracam do przykładu naszego gospodarstwa domowego — nasza rodzina bierze oficjalny kredyt na pewną kwotę, ale na drugie tyle, a nawet więcej, mąż zadłuża rodzinę nieoficjalnie w chwilówkach. Po co to robi? Nie wiadomo. Mógłby to przecież robić w ramach ustaleń z rodziną. Może robi to dlatego, że nikt go nie kontroluje, albo po to, żeby móc oszukiwać ludzi, że budżet jest zrównoważony. Otóż nie jest zrównoważony.</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#PosełAnitaSowińska">Moi przedmówcy dużo już powiedzieli o budżecie na przyszły rok, ale ja skupię się tylko na dwóch jego podstawowych wadach: wydatkach na pensje w budżetówce i braku wydatków na inwestycje energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PosełAnitaSowińska">Jeśli chodzi o pensje w budżetówce, to największymi poszkodowanymi są nauczycielki i nauczyciele, którzy mają otrzymać podwyżkę w wysokości niecałych 8%, czyli mniej niż wynosi inflacja. Nie jest to zresztą pierwszy rok. Rząd po raz kolejny wykorzystuje nauczycielki i obniża im realne płace. Nie lepiej jest z urzędnikami i urzędniczkami. Wzrost cen jest około dwukrotnie wyższy niż wzrost płac, co oznacza realny spadek płac.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#PosełAnitaSowińska">Tu przychodzi mi na myśl pewna refleksja, że jeszcze kilka lat temu PiS zapewniało nas, że chce wyrównać płace mężczyzn i kobiet. Dziś okazuje się, że to kobiety w największy stopniu dostaną po kieszeni, bo znacząca większość osób pracujących na stanowiskach nauczycielskich i urzędniczych to są właśnie kobiety. Ale właściwie mnie to nie dziwi, bo nie pierwszy raz Zjednoczona Prawica toczy wojnę z kobietami.</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PosełAnitaSowińska">Drugi obszar, który jest bardzo niepokojący w budżecie na 2023 r., to są niewielkie wydatki w energetyce. Potrzeby są duże — inwestycje w rozwój sieci przesyłowych, wiatraki na lądzie, magazyny energii, termomodernizacja budynków. Dlaczego podkreślam rolę inwestycji w transformację energetyczną? Bo są to wydatki kluczowe z punktu widzenia bezpieczeństwa kraju i przyszłości całej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#PosełAnitaSowińska">Obecnie mamy do czynienia z potężnymi zaburzeniami na rynkach energii, powodującymi wiele ryzyk gospodarczych i społecznych. Dlatego wydatki na energetykę powinny być porównywalne do wydatków na obronność. Od nich zależy nasze bezpieczeństwo — fizyczne, społeczne i gospodarcze. Inwestycje w czystą i zieloną energię to inwestycje w tanią energię przyszłości. Bez niej nasz kraj utraci konkurencyjność na rynku globalnym. To jest absolutnie być albo nie być naszego społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-27.9" who="#PosełAnitaSowińska">Pieniądze na rozwój energetyki mogłyby pochodzić z Krajowego Planu Odbudowy. W KPO były zaplanowane pieniądze na zieloną transformację. Spośród całkowitej kwoty 170 mld w planie ok. 42% środków miało być przeznaczone m.in. na inwestycje w instalacje wiatrowe, remonty budynków, modernizację kolei, inwestycje w zieloną transformację miast lub wsparcie technologii wodorowych. Ponad 70 mld na zieloną transformację. Tracimy dziejową szansę na skok cywilizacyjny, który przyczyniłby się do zapewnienia ludziom dobrego standardu życia i ochrony klimatu. Tych pieniędzy w tym budżecie nie ma. Nie ma też funduszy unijnych, bo te blokuje nieodpowiedzialny rząd.</u>
          <u xml:id="u-27.10" who="#PosełAnitaSowińska">I znów pozwolę sobie porównać budżet państwa do budżetu rodziny. Dom się sypie, dziury są w dachu, okna są nieszczelne. Rodzina płaci wysokie rachunki za ogrzewanie, a mimo to nie inwestuje w termomodernizację i wymianę ogrzewania, bo nie ma z czego. Rodzina mogłaby dostać te pieniądze w ramach współpracy, w ramach spółdzielni, jaką jest Unia Europejska, ale ojciec mówi: nie, my wolimy mieć własną dziurę w dachu, nieszczelne okna i starą kozę. A na boku, w tajemnicy zadłuża rodzinę chwilówkami, doprowadzając ją do bankructwa. Chciałbym opowiedzieć państwu historię z happy endem, ale niestety nie mogę. Ta historia nie skończy się dobrze. Jedyną szansą jest wymiana złego gospodarza domu.</u>
          <u xml:id="u-27.11" who="#PosełAnitaSowińska">Koalicyjny klub Lewicy nie poprze ustawy budżetowej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-27.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ale cisza się zrobiła. Wszyscy jesteśmy ciekawi, co pan poseł powie.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Paszyk: Postaram się zaspokoić tę ciekawość.)</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Budżet rządu PiS-u na 2023 r. jest tak samo wiarygodny jak premier Morawiecki, premier Sasin i Adam Glapiński razem wzięci. To jest, Wysoka Izbo, nie budżet państwa, tylko patobudżet. Bo czymże jest budżet? Budżet jest precyzyjnym zestawieniem wszystkich wydatków i dochodów. O ile dochody jeszcze lepiej czy gorzej znajdziemy w tym budżecie, o tyle, tak jak tu dzisiaj wszyscy z opozycji zwracają na to uwagę, większość wydatków jest usunięta poza budżet państwa.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Skoncentruję się na trzech obszarach: rolnictwo, edukacja i samorząd. Proponujecie państwo subwencję dla samorządów niewiele powiększoną w stosunku do tej ubiegłorocznej, która nawet nie przybliża się do poziomu inflacji, której, nawet przyjmując tę waszą, nie wyrówna. Tyle słyszymy ostatnio o tym, jak zwracacie się do samorządów w różnych obszarach, łącznie z pomocą w dystrybucji węgla. Jeśli po partnersku traktujecie samorządy, tak jak tu, z tej mównicy premier Sasin mówił o samorządach jako o elemencie władzy publicznej państwa — po 7 latach dopiero doszliście do tego, pojęliście to — to bądźcie konsekwentni i dajcie w tym budżecie samorządom środki na pokrycie najważniejszych wydatków.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Kwestia oświaty. Ile to się pan minister Czarnek nie naprodukował latem z opowieściami o podwyżkach dla nauczycieli. I trzeba przyznać, że naprawdę wielu nauczycieli w dobrej wierze przyjęło te propozycje. Dzisiaj pytam się: Gdzie w tym budżecie zapisaliście te podwyżki dla nauczycieli, nawet gdyby miały być na bardzo skromnym poziomie? Bardzo bym chciał, bardzo chcielibyśmy to wiedzieć, ale przede wszystkim nauczycielom jesteście to winni. Wskażcie, gdzie jest zapisana podwyżka płac obiecana przez ministra Czarnka.</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełKrzysztofPaszyk">I ostatni obszar, niezwykle ważny, bo ostatnie wydarzenia w tym roku pokazały, że bezpieczeństwo żywnościowe i sytuacja producentów rolnych to nie jest tylko kwestia wsi, rolników, tylko to jest dzisiaj racja stanu każdego Polaka. Każda Polka, każdy Polak dzisiaj oczekuje od władzy publicznej, od rządu Rzeczypospolitej bezpieczeństwa żywnościowego. Budżet jest dzisiaj takim testem dla rządu PiS, dla Zjednoczonej Prawicy, jak ten interes jest odczytywany. I tu znowu, jak się zapoznajemy z częścią dotyczącą rolnictwa, nie za bardzo widzimy troski o to, żeby było zapewnione bezpieczeństwo żywnościowe dla każdego gospodarstwa domowego w Polsce. Mizernie, mizernie. Niestety dzisiaj sprawa bezpieczeństwa żywnościowego jest tożsama z obroną i bezpieczeństwem militarnym naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-29.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">O ile — tu trzeba to oddać — jeśli chodzi o obronność, robicie sporo w tym względzie, zresztą mając od samego początku, od początku roku pełne poparcie opozycji, o tyle w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego to jest stanowczo za mało. Potrzeba dzisiaj, tak jak mówimy od wielu lat, nakładów na stabilizowanie dochodów rolniczych. Ciągle jakoś jesteście głusi na te apele. Dzisiaj rolnik, każdy producent rolny musi mieć zapewnioną stabilność, zwłaszcza w obliczu klęsk żywiołowych, w obliczu suszy, która dotyczy wielu regionów. Reprezentuję Wielkopolskę, która stepowieje. W ogóle nie widać tego, tak jakbyście nie dostrzegali dzisiaj problemu suszy. To jest kluczowy czynnik, który będzie oddziaływał na ilość żywności i bezpieczeństwo żywnościowe w Polsce. Pan przewodniczący komisji rolnictwa rozkłada ręce.</u>
          <u xml:id="u-29.5" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Pośle! Czas wziąć się do roboty, a nie czas na litościwe rozkładanie rąk.</u>
          <u xml:id="u-29.6" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Pan kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-29.7" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Wpiszcie, bardzo was proszę, więcej pieniędzy na nakłady związane właśnie ze zwalczaniem skutków suszy, na inwestycje, które będą retencjonowały wodę i tym samym pozwalały rolnikom np. w Wielkopolsce podnosić wydajność.</u>
          <u xml:id="u-29.8" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, też dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Artur Dziambor, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełArturDziambor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jesteśmy na pogrzebie. Jesteśmy na pogrzebie polskiego budżetu, do którego wy doprowadziliście. Pamiętam początek tej kadencji, kiedy ta kadencja się zaczynała — pierwszy budżet był budżetem zrównoważonym, budżetem bez deficytu, pierwszy raz. Wtedy miało to służyć temu, żeby zamknąć usta wolnorynkowcom, którzy zawsze narzekali na to, że budżet państwa jest tak gigantycznie zadłużony. Wtedy mówiliśmy, że jest to oczywiście całkowicie nierealne, ale wy przedstawialiście to w ten sposób, wasz prezes mówił, że Prawo i Sprawiedliwość jest partią wolnościową, kpiąc sobie z inteligencji ludzi, którzy słuchają regularnie. Jeszcze nawet powtórzył to teraz podczas jednej ze swoich wizyt, tam, gdzie jeździ po kraju z gigantyczną ochroną, nie dopuszczając do siebie nikogo poza ludźmi z legitymacjami Prawa i Sprawiedliwości. Powiedział nawet, że PiS jest partią liberalną. I widać to — oczywiście szydzę sobie — w waszym budżecie, jak bardzo liberalni jesteście. Wzrastają zyski budżetu. Tylko zamiast opowiadać o tym jako o sukcesie — jestem przekonany, że w „Wiadomościach” TVP to będzie wielki sukces — powiedzcie ludziom: więcej zdzieramy z waszych portfeli, jak nigdy dotąd dostajemy tyle pieniędzy od was, że nie wiemy, co z nimi robić, a to, że wam jest gorzej, to trudno, ale głosujcie na nas, załatwimy wam jakieś dodatkowe 500+. Tak to będzie wyglądało, tak rzeczywiście wygląda wasza polityka — chwalenie się tym, że budżet będzie miał rekordowe zyski. Z czego to wynika? Z gigantycznego obciążenia podatkowego oraz z gigantycznej inflacji, którą wywołaliście. Wtedy kiedy był budżet zrównoważony, wtedy kiedy o tym opowiadaliście, nagle okazało się, że można dodrukować bez żadnych konsekwencji 200 mld zł i wypuścić je na rynek. To spowodowało ten cały bałagan, który był teraz, bo przypomnę, że jeszcze przed wojną w Ukrainie inflacja wynosiła prawie 10%…</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Kosztowniak: COVID to spowodował.)</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PosełArturDziambor">…i to była wasza wina, tylko wasza wina.</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Wtedy COVID…)</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#PosełArturDziambor">Nie, to wy spowodowaliście, nie COVID. COVID-u nie spowodowaliście, akurat tego wam nie przypisuję, takiego sukcesu byście nie byli w stanie osiągnąć.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#PosełArturDziambor">Szanowni Państwo! Jesteście niestety ekipą skrajnie nieodpowiedzialną. Tworzycie w tym momencie budżet, który ma mieć kolejny kilkudzisięciomiliardowy deficyt. Wyprowadziliście gigantyczne miliardy złotych poza ten budżet, żeby nie było jeszcze gorzej, żeby już nie ogłosić się Grecją, ale tak naprawdę doskonale wiemy, że idziemy w stronę Grecji, a następnie Wenezueli.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#PosełArturDziambor">Wasza Rada Polityki Pieniężnej nie podniosła stóp procentowych, tym samym przyznając się do tego, że idzie kryzys, jakiego nasze pokolenie jeszcze nie widziało, i wszyscy o tym wiemy. Możecie używać swojej propagandy, swojego TVP, a i tak tego nie zakłamiecie. To jest budżet, który jest pogrzebem polskich finansów i polskiej gospodarki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Budżet państwa przygotowany przez rząd PiS to takie kłamstwo spisane na 951 stronach. Jeżeli oceniać władzę po tym, jak kończy, to chyba nawet najwięksi zwolennicy PiS wiedzą już, że takiej chałtury jak ten rząd nie gra nikt inny w Polsce. W budżecie na rok 2023 widać, iż rząd podjął decyzję, że społeczeństwo będzie podlegało pauperyzacji. Warto powtórzyć ten fakt. W tym budżecie rząd PiS zapisał, że obywatele mają zbiednieć, i to jest fakt. PiS zaplanował znaczący wzrost dochodów VAT o 25%, a z podatku detalicznego o niemalże 35% — to znacząco powyżej inflacji. W jaki sposób Polacy mają przeżyć ten 2023 r., nie wie nikt. Dochody z CIT mają wzrosnąć o 33%. To szaleństwo, żeby w dobie kryzysu obciążać małe i średnie polskie firmy takim wzrostem podatku płaconego do budżetu państwa…</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Szlachta: Zakończ.)</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#PosełMirosławSuchoń">…pomimo kiepskiej pracy tej władzy, pomimo kryzysu. Chcecie zabić tę gospodarkę.</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Ten budżet to asteroida i jeżeli uderzy ona w polskich obywateli i w polskie firmy, to po prostu nie będzie czego zbierać.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku…)</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! W imieniu Polski 2050 składam wniosek o odrzucenie tej asteroidy, zanim zabije polską gospodarkę i polskich obywateli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Adam Gawęda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełAdamGawęda">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Projekt budżetu państwa na rok 2023 przyjęty przez Radę Ministrów odpowiada na wyzwania geopolityczne i makroekonomiczne. Warto podkreślić w tym momencie, że w tych trudnych czasach, w czasie wojny na Ukrainie, zawirowań na rynkach europejskich w obszarze surowcowo-energetycznym utrzymanie wysokiego poziomu bezpieczeństwa przy jednoczesnym zapewnieniu realizacji ważnych programów społecznych to najważniejsze wyzwania, przed którymi stoi nasz kraj. Dlatego projekt budżetu musi odpowiadać i odpowiada na główne wyzwania gospodarcze Polski, które będą decydowały o utrzymaniu wysokiego tempa rozwoju Polski przy jednoczesnym zagwarantowaniu stabilności finansów publicznych. Pamiętać też musimy, że realizacja wielu programów społecznych, samorządowych, rozwojowych, gospodarczych nie byłaby możliwa bez skutecznych działań uszczelniających system podatkowy oraz rosnących wpływów z podatków. Gdyby nie znaczące ograniczenie luki VAT, w tegorocznym budżecie byłoby ok. 50 mld zł mniej.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#PosełAdamGawęda">Chciałbym też mocno to podkreślić, bo moi przedmówcy, szczególnie z Lewicy, podkreślali to, że deficyt jest zbyt wysoki, że zbyt daleko idące są kwestie związane z realizacją wielu programów. To ja pytam, stawiam tutaj diagnozę, to pewna puenta — proszę zaproponować te projekty społeczne, z których powinniśmy zrezygnować. I niech się Lewica pod tym podpisze, wtedy to będzie odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#komentarz">(Głos z sali: …o Pałacu Saskim.)</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#PosełAdamGawęda">Dobrą sytuację makroekonomiczną Polski — warto tu znowu to przypomnieć — potwierdza agencja ratingowa S&amp;P, która 30 września ogłosiła decyzję o utrzymaniu oceny ratingowej Polski na stosunkowo wysokim poziomie. Według tej agencji stabilna perspektywa odzwierciedla równowagę między ryzykiem makroekonomicznym wynikającym z konfliktu rosyjsko-ukraińskiego, a zabezpieczeniami, jakie zapewniają silny bilans zewnętrzny i w zakresie finansów publicznych kraju. Perspektywy zaopatrzenia Polski w energię również wyglądają dużo lepiej niż w innych krajach Unii Europejskiej, niż w innych krajach naszego regionu. Wieloletnie wysiłki rządu Prawa i Sprawiedliwości w celu poprawy infrastruktury energetycznej i zabezpieczenia alternatywnych źródeł dostaw pozwoliły uniknąć wielu niedoborów energii czy surowców po zawieszeniu importu z Rosji w kwietniu tego roku.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Kto wybudował gazoport?)</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#PosełAdamGawęda">Obecnie wysokie zdolności magazynowe, jak również oczekiwane przez nas i przez Polaków oddanie do użytku w ostatnich tygodniach gazociągu bałtyckiego Baltic Pipe pozwalają sądzić i twierdzić, że Polska jest w dobrym położeniu, jest zabezpieczona w dostawy gazu z Norwegii, które pozwolą zaspokoić nasze zapotrzebowanie na gaz w zimie. Warto również powiedzieć, że wysokie ceny energii, które dotykają wszystkie państwa Unii Europejskiej, to ceny, które w znaczącej kwestii nie zależą od naszych polskich regulacji. Jesteśmy zobligowani, by stosować prawo unijne, i w tym zakresie również oczekujemy, że zawieszenie handlu emisjami gazów cieplarnianych, w tym ETS, pozwoli na to, żeby ulżyć wszystkim obywatelom, nie tylko Polski, lecz również Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PosełAdamGawęda">Nie można w tym momencie nie zauważyć wzrostu i konsekwencji wzrostu cen energii, jaką jest inflacja. Cała Europa, tak jak powiedziałem, boryka się z największym kryzysem surowcowo-energetycznym wywołanym wojną na Ukrainie oraz zerwaniem dostaw surowców z Rosji do Europy, w tym głównie gazu, ropy i węgla. W wyniku tych zawirowań ceny prądu już na początku tego roku dla gospodarstw domowych, firm usługowo-produkcyjnych i sektora przemysłowego poszybowały mocno w górę w całej Unii Europejskiej. Sytuacji nie poprawiły też notowania gazu. Po okresie, gdy cena tego błękitnego paliwa nieco spadła i wydawało się, że rynek wyszedł z trudnej sytuacji i wchodzi w fazę stabilizacji, niestety znowu odnotowujemy wzrosty cen tego surowca. Głównym czynnikiem ryzyka pozostaje kwestia podaży surowca na rynek europejski przy dużym, bardzo dużym uzależnieniu Europy, przed czym wielokrotnie przestrzegaliśmy, od dostaw rosyjskich paliw. Na to nakładają się też jeszcze inne, losowe wydarzenia poza kontynentem europejskim.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#PosełAdamGawęda">Europejskie gospodarki są obecnie pod silną presją ograniczenia siły nabywczej konsumentów. Rosnące rachunki zmniejszają popyt, przez co firmy nie są w stanie przerzucić dodatkowych kosztów na ceny produktów. W modelu opracowanym przez ekonomistów europejskich prognozuje się, że obecny kryzys energetyczny w Europie może obniżyć PKB od jednego do nawet kilku procent. Zatem wpływ cen energii na inflację jest niezaprzeczalny. Największe instytucje finansowe i consultingowe sugerują, że obecny kryzys energetyczny może w konsekwencji doprowadzić do spowolnienia gospodarki europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#PosełAdamGawęda">Tak jak wspominałem, warto, żeby Europa i Unia Europejska, która podkreśla, że nasze przestrogi, nasze wnioski skierowane po to, by nie uzależniać europejskiej energetyki tak mocno od dostawców wschodnich, od głównego dostawcy, jakim była Federacja Rosyjska… Niestety dzisiaj przynosi to bardzo drastyczne skutki: wywołuje poważne perturbacje w obszarze finansowym, funkcjonowania wielu firm i całej gospodarki europejskiej. Dlatego my, Polska, przechodząc do konkretnych działań, również wnioskujemy do Komisji Europejskiej, by zamrozić ceny energii, uregulować tę kwestię, jak również zawiesić system ETS-u.</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#PosełAdamGawęda">Szanowni Państwo! Jeśli mówimy o rozwoju, jeśli mówimy o kwestiach związanych z ustawą budżetową na przyszły rok, to chcę również podkreślić, że zostały zaplanowane środki na finansowanie instrumentu na rzecz odbudowy i zwiększenia odporności. Grantowa część w budżecie środków europejskich w rezerwie celowej jest określona w pozycji 97 na poziomie ponad 26, prawie 27 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#PosełAdamGawęda">Również, jeżeli chodzi o perspektywę finansową na lata 2021–2027, to została w niej ujęta część budżetowa oraz rezerwy celowe o łącznej wysokości ponad 40 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-35.11" who="#PosełAdamGawęda">Wydatki na infrastrukturę transportu lądowego, bardzo ważne dla rozwoju naszego kraju, zaplanowane na rok 2023 wynoszą 12,5 mld zł, łącznie z wydatkami na współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej. Wzrosły w stosunku do roku ubiegłego o ponad 6,5 mld zł. Wydatki, nazwijmy to, krajowe, na infrastrukturę transportu lądowego wynoszą ponad 11 260 mln i wzrosły w stosunku do ub.r. o 6,5 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-35.12" who="#PosełAdamGawęda">Prognozowane wpływy z podatków w ostatnim okresie, ale również prognozowane wpływy z podatków na rok 2023 dzięki sytuacji gospodarczej będą znacznie większe. One również wynikają z uszczelnienia systemu podatkowego. Obserwujemy tutaj stały wzrost wpływów podatkowych. W latach 2015–2021 dochody budżetu państwa wzrosły o ponad 206 mld zł, odnotowujemy tutaj wzrost o 71%.</u>
          <u xml:id="u-35.13" who="#PosełAdamGawęda">Udział dochodu budżetu państwa w PKB zwiększy się z poziomu 16,1% obserwowanego w 2015 do 18,9%. Największe wzrosty są z wpływów z tytułu VAT, PIT i CIT. Pragnę pokazać, o jakich kwotach mówimy. Prognozowane wpływy z podatków w roku 2023 z VAT-u będą wynosiły 286 mld zł, większe o ponad 163 mld zł niż w roku 2015; z podatku CIT — 73,6 mld zł, to o prawie 48 mld więcej niż w roku 2015; z podatku PIT — 78,4 mld zł, są większe o ponad 33 mld zł niż w roku 2015.</u>
          <u xml:id="u-35.14" who="#PosełAdamGawęda">W kolejnym roku budżetowym 2023 r. będą realizowane programy, które wspierają inwestycje o istotnym znaczeniu dla gospodarki polskiej. To są programy wieloletnie, programy na lata 2011–2030. Program wspierania inwestycji ukierunkowany jest na zapewnienie wzrostu poziomu innowacyjności oraz konkurencyjności polskiej gospodarki. Chodzi o wspieranie nowych inwestycji realizowanych przez polskie i zagraniczne firmy z sektora małych, średnich oraz dużych przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-35.15" who="#PosełAdamGawęda">Jest też „Program rządowy — Udział Polski w części COSME Programu na rzecz rynku wewnętrznego, konkurencyjności przedsiębiorstw, w tym małych i średnich przedsiębiorstw, dziedziny roślin, zwierząt, żywności i paszy, oraz statystyk europejskich”. Ten program pozwoli na to, żebyśmy poprawili funkcjonowanie rynku wewnętrznego i poziom jego konkurencyjności.</u>
          <u xml:id="u-35.16" who="#PosełAdamGawęda">Mamy również, tak jak już wspomniałem, bardzo mocny wieloletni program, czyli „Program budowy dróg krajowych na lata 2014–2023 (z perspektywą do 2025 r.)”. Jest to program, którego głównym celem jest budowa spójnego i nowoczesnego systemu dróg krajowych zapewniającego efektywne funkcjonowanie drogowego transportu osobowego i towarowego, co w przypadku naszej gospodarki jest bardzo ważne.</u>
          <u xml:id="u-35.17" who="#PosełAdamGawęda">Tych programów jest bardzo wiele i na koniec chciałbym powiedzieć, że projekt budżetu na rok 2023 musi odpowiadać, jeszcze raz to podkreślam, i odpowiada na główne wyzwania gospodarcze w Polsce. Chodzi o utrzymanie wysokiego tempa rozwoju Polski przy jednoczesnym zagwarantowaniu stabilności finansów publicznych. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-35.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dzień dobry.)</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Budżet na stole zawiera kwotę na wydatki na poziomie 672 mld. Pokażcie ten budżet spod stołu, w którym mamy 420 mld zł. Gdzie on jest?</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Żądamy, aby w Komisji Finansów Publicznych przedłożono informacje o PFR i BGK. Skąd bierzecie kredyt i ile on kosztuje?</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Przecież emisje obligacji kosztują. Nie możemy zgodzić się na wasze propagandę taką jak w TVPiS. Skończcie z tą propagandą. Za tę propagandę Kurski pożegnał się ze swoim stanowiskiem. Pewnie wy się pożegnacie ze swoimi rządami.</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Obrona narodowa. Mówicie, że jest świetnie, że będziemy wydawać 3% PKB. Tak, będziemy wydawać 3% PKB, ale nie ma żadnego planu logistycznego, jeśli chodzi o to, jak zagospodarowywać te środki i budować wojsko. Mówicie o wydatkach na poziomie ok. 90 mld zł, ale to jest chaotyczne i wszyscy o tym mówią.</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: Wszyscy, czyli kto?)</u>
          <u xml:id="u-37.9" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Nie próbujecie państwo przy okazji tej inwestycji zrobić offsetu. Nie próbujecie państwo kupować sprzętu wojskowego w Polsce. Jest przecież Huta Stalowa Wola, są armatohaubice Krab. Nie kupujecie tego w Polsce, kupujecie to w Korei. Panie ministrze, kiedyś już pytałam o okręt podwodny, którego nie ma. Wydajecie środki chaotycznie. Potrzebny nam plan strategiczny zakupów, potrzebny nam plan logistyczny dotyczący tego, jak będziemy uzupełnić polską armię w związku z ustawą o obronie ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-37.10" who="#PosełKrystynaSkowrońska">W budżecie państwa myślicie o sądownictwie. Przypomnę, że od 378 dni płacimy 1 mln euro dziennie z powodu niewykonania wyroku TSUE. Bogaci jesteśmy. Rozliczcie się z tego ok 1,9 mld zł. Przecież to są środki wyciągnięte z naszych kieszeni. Panie Cymański, niech pan to powie swojemu szefowi. Mówicie państwo, że nie ma pieniędzy dla nauczycieli, a w sądownictwie w waszym neo-KRS jest zwiększenie wynagrodzeń o 126%. Taka jest dynamika. W Sądzie Najwyższym jest to 118%. Dla nauczycieli, którzy uczą uczniów — pozdrawiam was na galerii — nie ma pieniędzy. Nie ma pieniędzy na ogrzewanie szkół. Na to nie dajecie.</u>
          <u xml:id="u-37.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-37.12" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Nie wierzcie.)</u>
          <u xml:id="u-37.13" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Mówią: samorząd zrobi, ale odbierają samorządowi pieniądze. Przeszło 50% samorządy przeznaczają z własnych środków.</u>
          <u xml:id="u-37.14" who="#komentarz">(Poseł Adam Gawęda: Czyste kłamstwa.)</u>
          <u xml:id="u-37.15" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Teraz powiem o zdrowiu, o tym, jak wyglądają wydatki na zdrowie i jaki jest dostęp do leczenia. Wydatki z budżetu, z narodowego funduszu to 160 mld. Przecież to są środki z naszych kieszeni, bo my płacimy składki.</u>
          <u xml:id="u-37.16" who="#komentarz">(Głos z sali: No a z czyich? Kto ma płacić? To nasz budżet.)</u>
          <u xml:id="u-37.17" who="#PosełKrystynaSkowrońska">W bieżącym roku podwyższono składkę zdrowotną przedsiębiorcom i innym. To jest 159,5 mld zł. Był plan, żeby przeznaczać 7% na ochronę zdrowia. Sprytnie to rozwiązaliście — wzięliście pod uwagę PKB sprzed 2 lat.</u>
          <u xml:id="u-37.18" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Inflacja szaleje. Jak wyliczymy to wydatkowanie… Wy wyliczycie to po swojemu, czyli N minus 2 sprzed 2 lat… Wyjdzie, że to jest 6,8%, ale gdybyśmy policzyli z roku bieżącego, to jest ok. 5%, czyli 4,81%. Tyle dajecie na ochronę zdrowia. Wypychacie dwie rzeczy: ratownictwo medyczne i leczenie chorych na hemofilię. Dzisiaj wszyscy chorzy do nas piszą. Obudźcie się wreszcie. Trzeba po prostu dać im pieniądze na leczenie. Chcemy powiedzieć również, że w tym przypadku brakować będzie — według waszych wyliczeń i naszych wyliczeń — 93 mld zł. Analiza świadczeń między 2016 r. a 2020 r. wykazuje, że pomimo tych gigantycznych pieniędzy, które płacą Polacy, to liczba wykonanych świadczeń zwiększyła się tylko o 3%, a wydatki o 50%.</u>
          <u xml:id="u-37.19" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Wyceny.)</u>
          <u xml:id="u-37.20" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Wydatki.</u>
          <u xml:id="u-37.21" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Tylko o 3%. I w dalszym ciągu są kolejki.</u>
          <u xml:id="u-37.22" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Inflacja zjada wydatki na zdrowie. Przy obowiązujących przepisach wydatki na zdrowie liczy się nie od PKB bieżącego roku, ale od tego sprzed 2 lat, o czym wcześniej mówiłam. Z budżetu przekazano ratownictwu te 3 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-37.23" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Jeszcze o Funduszu Medycznym. Fundusz Medyczny to wasz skandal. Na Kurskiego w telewizji publicznej przez te lata, od 2016 r., udawało wam się wydać 14 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-37.24" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-37.25" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Na koniec go odwołaliście, ale to dobrze. A środki na Fundusz Medyczny od 2020 r. wynoszą 10 mld zł. No i co? I nie wychodzi wam. Przed rokiem z tych pieniędzy wydaliście 171 mln, w tym roku, do sierpnia — 650 mln.</u>
          <u xml:id="u-37.26" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: To jest skandal.)</u>
          <u xml:id="u-37.27" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Leżą na koncie w BGK, zamiast być przeznaczone na inwestycje, na leczenie chorych, na konkursy, na leczenie dzieciaków.</u>
          <u xml:id="u-37.28" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Szanowni Państwo! Nie ściemniajcie, bo ciemny lud Kurskiemu nie uwierzy, chociaż takich Kurskich wyprodukujecie bardzo wielu. Ludzie to wiedzą. Ludzie nie cieszą się, że są bogaci. Jest najwyższa inflacja. Ludzie płaczą i płacą, i będą płacić za drogi prąd, za drogi gaz i za wszystko. Inflacja szaleje, a prezes NBP nie pomaga. Prezes nie pomaga w ratowaniu nas przed inflacją, ale i rząd nie ma żadnej strategii w zakresie bezpieczeństwa energetycznego — gdzie przejedliście 70 mld zł — i walki z inflacją. To są wasze zadania. Skupcie się. Czekamy na to, że pokażecie, jak oszukujecie nas w wydatkach. Pokażcie, co jest poza budżetem i ile to kosztuje, bo to będą spłacały przyszłe pokolenia, które wam tego nie zapomną. Gwarantujemy.</u>
          <u xml:id="u-37.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-37.30" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Powiem raz jeszcze, jak powiedziała pani przewodnicząca Leszczyna, pan poseł Cichoń i moi koledzy: jesteśmy za odrzuceniem tego budżetu, bo to nie jest budżet dla ludzi. Próbujecie się chwalić, ale ludzie wystawią wam rachunek.</u>
          <u xml:id="u-37.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Ale pochwal ten budżet.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Słyszę głosy, że trzeba ten budżet pochwalić. Jak państwo ze Zjednoczonej Prawicy dobrze wiecie, Lewica jest mądra i rozsądna i chwali to, co jest dobre, natomiast gani to, co jest złe. Dzisiaj niestety tego budżetu nie można pochwalić. Nie można go pochwalić, bo to jest zły budżet i rzeczywiście to jest budżet ukrywający faktyczną sytuację finansów publicznych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: To z czego zrezygnować, panie pośle?)</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PosełDariuszWieczorek">Nie da się ukryć, że po prostu chcecie oszukiwać. Mówiąc krótko i jasno, mam wrażenie, że żyjecie w jakiejś innej Polsce, że ta część sali żyje w innej Polsce i ta część sali żyje w innej Polsce. Ale nie da się nie przedstawić takich faktów, jakie są.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#PosełDariuszWieczorek">Dzisiaj mówicie — słyszę to już od 7 lat — że uszczelniacie dziurę VAT-owską i dzięki temu te środki z podatku VAT są większe. Rozumiem, że w 2015 r. mogliście ją uszczelnić, w 2016 r. mogliście ją uszczelnić, w 2017 r. mogliście ją uszczelnić, ale już przestańcie gadać takie rzeczy, przestańcie gadać, że uszczelniacie dziurę VAT-owską i że dzięki temu w budżecie na 2023 r. wpływy z podatku VAT będą o 50 mld większe.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Kosztowniak: No tak, to prawda.)</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#PosełDariuszWieczorek">Kłamiecie. Te wpływy VAT-owskie wynikają wyłącznie z szalejącej inflacji, wynikają z tej drożyzny, wynikają z tego, że 23% czy 8% VAT-u płacimy przy każdym towarze. Świadczy o tym również to, że jeżeli chodzi o tarczę antykryzysową, nie planujecie zwolnienia z VAT-u chociażby cen energii elektrycznej czy cen gazu, bo z czegoś pewnie ten VAT w przyszłym roku wpłynie. To jest VAT, to jest drożyzna. To jest absolutnie wasza wina, co do tego nie ma żadnej wątpliwości. O energii za chwilę powiem dwa zdania, bo pani minister powiedziała o bezpieczeństwie energetycznym, którego nie ma.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#PosełDariuszWieczorek">Tak patrzę, co planujecie na rok 2023 w stosunku do roku 2022, jeżeli chodzi o podatek CIT. Plan na rok 2022, jeżeli chodzi o podatek CIT — wpływy 53 mld. Jaki jest plan na rok 2023? 73 mld. To o 20 mld więcej. Pytanie, z czyich środków. Co takiego planujecie, że PKB będzie się rozwijać, będzie gigantyczny rozwój gospodarczy i firmy będą płacić podatki? Przecież to jest ewidentne oszustwo. Chyba że rzeczywiście planujecie wprowadzić ten słynny podatek Sasina i łupić polskie firmy 50-procentowym podatkiem. Wtedy rzeczywiście te dodatkowe 20 mld z CIT-u może się znajdzie. Ale żeby była jasność, położycie wiele firm w Polsce, one zbankrutują.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#PosełDariuszWieczorek">Pani minister dużo mówiła o tym, jak ten budżet wszystkich nas pięknie zabezpiecza. Tylko czemu ani razu nikt z was nie powiedział nic o inwestycjach? Czemu nie przyznajecie się do tego, że przez waszą politykę gospodarczą i politykę budżetową mamy najniższy poziom inwestycji w stosunku do PKB po 1989 r.? Przecież te 16%, jeśli chodzi o inwestycje, w naturalny sposób nie spowoduje rozwoju polskiej gospodarki. Nie ma takiej możliwości. W samym budżecie na inwestycje i wydatki majątkowe planujecie 59 mld, z czego 39 mld to wydatki dotyczące obrony narodowej i zbrojeń. Taka jest prawda: dzisiaj wasza polityka gospodarcza i ten budżet powodują, że prywatne firmy nie chcą inwestować, mieszkańcy Polski nie chcą inwestować.</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#PosełDariuszWieczorek">Rosnąca inflacja powoduje, że rosną oczywiście wpływy do budżetu, ale niestety rosną również koszty życia.</u>
          <u xml:id="u-39.9" who="#PosełDariuszWieczorek">Mówicie o zabezpieczeniu infrastruktury energetycznej. Cena energii, o czym pani minister doskonale wie i pan minister też to doskonale wie, będzie kluczowa, jeżeli chodzi o kwestie związaną z inflacją, którą szacujecie na 9,8%, nie wiadomo, na jakiej podstawie. Teraz wynosi ona 17%, a niestety, odpukać, może to być więcej, ale wy szacujecie inflację na 9,8%. Cena energii jest kluczowa, jeżeli chodzi o inflację.</u>
          <u xml:id="u-39.10" who="#PosełDariuszWieczorek">Jeszcze raz powtarzam: to jest wasza wina, że ceny energii są takie, jakie są. Poczytajcie sobie te wszystkie doniesienia. Lewica złożyła doniesienie do NIK-u, jest wiele doniesień do UOKiK-u, do URE o zmowie koncernów energetycznych. To one doprowadziły do tego, że mamy dzisiaj taką cenę energii, jaką mamy. Ta inflacja spowodowana przez ceny energii będzie niestety rosła, jeżeli szybko nie zareagujecie, jeżeli nie skończą się te kłótnie w rządzie i codziennie będzie inny pomysł na ograniczenie cen energii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Bosak, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest zamiana.)</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma zamiany.</u>
          <u xml:id="u-40.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-40.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Niech pan się wpisze na koniec. Nie pracujemy w ten sposób, że przychodzimy tu i mówimy, że jest zamiana. Rozumiem to i akceptuję, ale bardzo proszę: na koniec kolejeczki.</u>
          <u xml:id="u-40.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, panie marszałku!)</u>
          <u xml:id="u-40.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Ważną częścią budżetu państwa są subwencje i dotacje dla jednostek samorządu terytorialnego. W wypowiedziach opozycji często słyszymy subiektywne oceny dotyczące rzekomego niedofinansowania samorządów przez administrację rządową, dlatego pozwolę sobie szczegółowo przybliżyć informacje na temat rzeczywistych nominalnych wartości środków budżetowych zabezpieczonych w tym budżecie dla jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PosełAndrzejSzlachta">Wydatki na subwencję ogólną, które zostały zaplanowane w projekcie budżetu na 2023 r., wynoszą 85,6 mld zł. Są one wyższe, to informacja dla pana posła Paszyka, który właśnie wychodzi, o 18,6. Pan poseł nie doczytał starannie budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Paszyk: Dobrze czytam wskaźnik inflacji.)</u>
          <u xml:id="u-41.3" who="#PosełAndrzejSzlachta">Warto wspomnieć, że w 2015 r. subwencja ogólna dla JST wynosiła 51 mld zł, czyli ponad 35 mld zł mniej. Tyle pieniędzy przeznaczono dla polskich samorządów.</u>
          <u xml:id="u-41.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-41.5" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Kontynuuj.)</u>
          <u xml:id="u-41.6" who="#PosełAndrzejSzlachta">Największą część subwencji ogólnej stanowi subwencja oświatowa, której kwota zaplanowana w budżecie państwa wynosi 64,5 mld zł. Jest ona wyższa, panie Paszyk, o 21% w stosunku do budżetu na ten rok.</u>
          <u xml:id="u-41.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-41.8" who="#PosełAndrzejSzlachta">Jest to kwotowo, nominalnie o 11 mld zł więcej aniżeli w roku poprzednim. Taka kwota jest przeznaczona dla samorządów na cele edukacyjne, na kształcenie naszych dzieci i młodzieży.</u>
          <u xml:id="u-41.9" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Troszkę się pan pomylił.)</u>
          <u xml:id="u-41.10" who="#PosełAndrzejSzlachta">Można porównywać dynamikę wzrostu tej subwencji od 2015 r. Jest to wzrost o ponad 24 mld zł — o tyle wzrosły wydatki na tę subwencję w okresie naszych rządów. Na część wyrównawczą subwencji ogólnej przeznaczono w budżecie 10,5 mld zł. Jest to wzrost o ponad 9% w porównaniu z rokiem bieżącym. Na część wyrównawczą dla powiatów przeznaczono w budżecie blisko 3 mld zł. Stanowi to 102% podobnej subwencji w 2022 r. Kwota przeznaczona na część wyrównawczą dla województw wynosi 3,2 mld zł, co stanowi wzrost o ponad 37% w stosunku do bieżącego roku. W budżecie na 2023 r. kwota przeznaczona na część wyrównawczą subwencji ogólnej dla gmin i powiatów wynosi blisko 2,8 mld zł. Jest ona wyższa dla gmin o 22%. Kwota przeznaczona na część regionalną subwencji ogólnej dla województw wynosi 1,2 mld zł. Jest wyższa o ponad 32% w stosunku do bieżącego roku. Łączne wydatki na oświatę i wychowanie w budżecie na 2023 r. wynoszą blisko 71 mld zł. W stosunku do bieżącego roku jest to wzrost o ponad 11,9 mld zł — o tyle więcej trafi do samorządów. To wzrost o ponad 20%.</u>
          <u xml:id="u-41.11" who="#PosełAndrzejSzlachta">Mam informację dla pana posła Paszyka: to wzrost o ponad 20%, więc jest to znacznie więcej, niż pan powiedział, gdy mówił pan o inflacji.</u>
          <u xml:id="u-41.12" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Sprostujemy.)</u>
          <u xml:id="u-41.13" who="#PosełAndrzejSzlachta">Jeżeli chodzi o porównanie tych łącznych wydatków na oświatę i wychowanie do tej bazy, która istniała, kiedy przejmowaliśmy rządy w Polsce, to jest to wzrost o ponad 26 mld zł. Czyli ile procent, pani poseł? Dajemy o ponad 57% więcej.</u>
          <u xml:id="u-41.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-41.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-41.16" who="#PosełAndrzejSzlachta">Głównym elementem wzrostu oświatowej części subwencji w budżecie na 2023 r. jest wzrost średnich wynagrodzeń nauczycieli od 1 stycznia 2023 r. o 7,8%.</u>
          <u xml:id="u-41.17" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Żadna łaska. W KRS o ponad 25.)</u>
          <u xml:id="u-41.18" who="#PosełAndrzejSzlachta">Na te cele zabezpieczono w budżecie, panie pośle, bo mówił pan, że nie zabezpieczono, 3,8 mld zł. Trzeba czytać projekt ustawy budżetowej ze zrozumieniem.</u>
          <u xml:id="u-41.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-41.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Wzajemnie.)</u>
          <u xml:id="u-41.21" who="#PosełAndrzejSzlachta">Na wsparcie inwestycyjne zadań własnych samorządu terytorialnego, na program budowy hal sportowych w budżecie na 2023 r. zabezpieczono 800 mln zł. Na rezerwę celową, pozycja 45: Dofinansowanie zadań własnych zabezpieczono 490 mln zł na III Igrzyska Europejskie — 222 mln zł, na Program wieloletni „Budowa nowego szpitala onkologicznego we Wrocławiu” — 97 mln zł, a w rezerwie subwencji ogólnej na tzw. rezerwę drogową — 336 mln zł. A więc widać, jaka skala środków jest zabezpieczona dla samorządów.</u>
          <u xml:id="u-41.22" who="#PosełAndrzejSzlachta">Kolejną ważną częścią budżetu państwa w zakresie kształcenia, czyli rozwoju cywilizacyjnego naszego państwa, jest część 28: Szkolnictwo wyższe i nauka. W budżecie na 2023 r. zaplanowano wydatki w tej części budżetu w wysokości 25,3 mld zł. W kwocie tej nastąpił w stosunku do 2022 r. wzrost środków budżetu państwa o ponad 1,8 mld zł, czyli blisko o 8%, natomiast nastąpiło zmniejszenie udziału środków europejskich. Zmniejszenie środków w części 28 wynikało z przeniesienia nadzoru nad Narodowym Centrum Badań i Rozwoju do części 34: Rozwój regionalny. W wydatkach dominującą pozycję mają wydatki w dziale 730: Szkolnictwo wyższe i nauka, w kwocie 24,8 mld zł, przy czym wydatki bieżące zamykają się kwotą 24 mld zł, w tym na działalność dydaktyczną i badawczą zaplanowano 18,3 mld zł, na pomoc materialną dla studentów i doktorantów — ponad 1,5 mld zł, na dotację podmiotową dla Narodowego Centrum Nauki — ponad 1,4 mld zł, na dotację celową dla Narodowego Centrum Badań i Rozwoju — ponad 935 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-41.23" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Zróbcie z tym porządek.)</u>
          <u xml:id="u-41.24" who="#PosełAndrzejSzlachta">Na współpracę zagraniczną — ponad 530 mln zł. Na finansowanie programów lub przedsięwzięć ministra edukacji i nauki — ponad 436 mln zł. Na działalność Sieci Badawczej Łukasiewicz — 382 mln zł. Na dotację podmiotową dla Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej — 167 mln zł. Fundusz Kredytów Studenckich — 47 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-41.25" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: I będą gasić światło.)</u>
          <u xml:id="u-41.26" who="#PosełAndrzejSzlachta">Wydatki w ramach pozostałej działalności to kwota ponad 280 mln zł. Wydatki bieżące w pozostałych działach obejmują kwotę ponad 242 mln zł, w tym dotacja celowa dla Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, finansowanie składek ubezpieczeniowych i zdrowotnych studentów i doktorantów, wydatki płacowe i rzeczowe MEN-u, dotacja dla Centrum Nauki Kopernik i dotacje dla muzeum techniki.</u>
          <u xml:id="u-41.27" who="#PosełAndrzejSzlachta">W zakresie wydatków majątkowych w dziale 730 zaplanowano ponad 600 mln zł z przeznaczeniem na: realizację zadania inwestycyjnego w Programie wieloletnim „Uniwersytet Warszawski 2016–2017” — blisko 120 mln zł, na inwestycje dla szkół wyższych — ponad 270 mln zł. Tyle środków trafi do naszych uczelni na poprawę sytuacji tylko inwestycyjnej.</u>
          <u xml:id="u-41.28" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A nie mają na bieżące utrzymanie.)</u>
          <u xml:id="u-41.29" who="#PosełAndrzejSzlachta">Zadania inwestycyjne związane z działalnością naukową to kwota 209 mln zł i zakupy inwestycyjne dla Narodowego Centrum Nauki, Centrum Łukasiewicz, Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej — to blisko 3 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-41.30" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-41.31" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Kosztowniak: Kończymy, Andrzej, kończymy.)</u>
          <u xml:id="u-41.32" who="#PosełAndrzejSzlachta">Na realizację wydatków z udziałem środków Unii Europejskiej zaplanowano w części 28 kwotę 165 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-41.33" who="#PosełAndrzejSzlachta">Polska Akademia Nauk — warto wspomnieć, że na akademię w dziale 730 zabezpieczono kwotę wysokości 111 mln i to jest wzrost o ponad 5%. I na koniec Akademia Kopernikańska — kwota 25 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-41.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-41.35" who="#PosełAndrzejSzlachta">A więc, proszę państwa, widać, że budżet państwa dba również o rozwój cywilizacyjny naszego kraju. Stąd zabezpieczono środki znacznie przekraczające poziom inflacji. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-41.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-41.37" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Będą gasić światło, bo nie ma na energię.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, nazwisko pana posła Paszyka padło siedem razy.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym bardzo proszę w trybie sprostowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję, panie marszałku. Obiecuję, że będzie krótko.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie pośle Szlachta szanowny, skoro jest tak dobrze, to dlaczego jest tak źle? Dlaczego samorządowcy dzisiaj będą tu protestować, bo Polsce grozi ciemnota na zimę? Wiele ulic będzie nieoświetlonych.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: Jak ich ściągacie do Sejmu…)</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Wy przeszkadzacie.)</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ci z Platformy będą tu, a nie samorządowcy.)</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Pośle Szlachta! Jeśli chce pan pouczać innych parlamentarzystów, w tym mnie, wytykać niekonsekwencję, niewiedzę, brak doczytania ustawy budżetowej, to bardzo bym prosił zacząć od siebie,…</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#PosełKrzysztofPaszyk">…bo nie godzi się w tej Izbie wprowadzać posłów i opinię publiczną w błąd. Jeśli chce pan porównywać subwencje, to bardzo proszę być w tym uczciwym i konsekwentnym. Niech pan porówna subwencję ogólną z subwencją ogólną w minionych latach, a nie porównuje subwencji ogólnej z subwencją oświatową…</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-43.9" who="#komentarz">(Głos z sali: To wasze kłamstwa.)</u>
          <u xml:id="u-43.10" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Bo to pana porównanie jest bardzo znamienne dla tego budżetu. On jest oparty na takich fałszywych porównaniach jak pańskie — od pierwszego zdania do ostatniego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-43.12" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Trafiony zatopiony.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Rosati, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie profesorze, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełDariuszRosati">Bardzo dziękuję! Panie marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Państwo Ministrowie! Niestety muszę stwierdzić, że rządowy projekt budżetu na 2023 r. to kolejny, już któryś tam przykład nieodpowiedzialnego rozdawania pieniędzy i manipulacji księgowej. Jego przyjęcie, szanowni państwo, wbrew temu, co mówiliście z tej mównicy, spowoduje wzrost inflacji, wzrost zadłużenia, ale co najważniejsze, nie rozwiąże żadnego z problemów, które stoją przed polską gospodarką.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Gawęda: Z czego zrezygnować?)</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#PosełDariuszRosati">Zaraz to uzasadnię, panie pośle. Od 3 lat polskie finanse publiczne są obciążane kolejnymi zobowiązaniami, których jedynym celem jest utrzymanie wyborczego poparcia dla Prawa i Sprawiedliwości. Tylko w bieżącym roku dodatkowe wydatki transferowe w postaci dodatku węglowego, działań osłonowych, dodatkowych emerytur wyniosą ponad 60 mld zł. Dodajmy do tego gwałtownie rosnący koszt obsługi długu, który przekroczy kwotę zapisaną w budżecie na ten rok co najmniej o 10–15 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#PosełDariuszRosati">Jednocześnie rząd w ciągu ostatniego roku dopuścił, lekkomyślnie, do poważnej utraty dochodów budżetowych, m.in. z tytułu podatku VAT na kwotę 23 mld zł i podatku PIT na kwotę 22 mld zł. W ramach niesławnego Polskiego Ładu, waszego kluczowego dzieła ostatnich 2 lat, a następnie w ramach tarcz antyinflacyjnych objęto ulgami i zwolnieniami wszystkich, jak leci. Tu nie chodzi o to, żeby odmawiać osłony ludziom, którzy jej potrzebują, tylko chodzi o bezmyślne rozdawanie pieniędzy wszystkim, niezależnie od poziomu dochodu i sytuacji materialnej. To jest wasz główny grzech.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#PosełDariuszRosati">Łącznie w wyniku wzrostu wydatków i spadku dochodów dziura w finansach publicznych powiększy się tylko w tym roku o 120 mld zł. To jest 4% PKB. W budżecie na przyszły rok planuje się jeszcze więcej tego samego. Projekt budżetu przewiduje największy w historii, skokowy wzrost wydatków — o prawie 160 mld — w porównaniu z bieżącym rokiem. To jest niemal 30%, mimo że PKB wzrośnie w przyszłym roku według waszego budżetu tylko o 1,7%.</u>
          <u xml:id="u-45.6" who="#PosełDariuszRosati">Ale te wydatki z budżetu, które rosną skokowo, to nie koniec. Rząd planuje wydać jeszcze więcej pieniędzy poza budżetem, o czym była już mowa, za pośrednictwem Polskiego Funduszu Rozwoju i funduszy celowych zarządzanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego, ponieważ celem w przyszłym roku jest oczywiście wygranie wyborów parlamentarnych. PiS zapowiada kolejne prezenty wyborcze, które będą finansowane poza budżetem.</u>
          <u xml:id="u-45.7" who="#PosełDariuszRosati">Przedłużenie działania tarcz antyinflacyjnych — chyba musicie się przyznać, że to będzie, w budżecie tego nie ma, Izba nie może tego ocenić, ale to oczywiście będzie miało miejsce, tyle tylko, że bez naszej zgody, poprzez fundusze znajdujące się poza kontrolą parlamentarną. To będzie kosztować ponad 30 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-45.8" who="#PosełDariuszRosati">Macie zamiar, ponieważ w budżecie tego nie ma, przyznać czternastą emeryturę i być może piętnastą emeryturę. Jeśli tak się stanie, to są to dodatkowe 23 mld. Dlaczego nie robicie tego w budżecie? Przecież moglibyście uczciwie postawić sprawę, że chcecie dofinansować emerytów i że są na to pieniądze. Nie, prowadzicie taką manipulację, która ma ukryć właściwy stan finansów.</u>
          <u xml:id="u-45.9" who="#PosełDariuszRosati">Jeżeli jeszcze przedłużycie instrumenty osłonowe, które są wprowadzane w tych tygodniach dla gospodarstw domowych, a także planowane dla dużych przedsiębiorstw, to oznacza to wydatki większe o kolejne 45 mld zł. To wszystko w Ministerstwie Finansów wiedzą, tylko my na tej sali nie jesteśmy o tym informowani.</u>
          <u xml:id="u-45.10" who="#PosełDariuszRosati">Działania te będą oczywiście realizowane poza budżetem, a ich łączny koszt to jest ok. 100 mld zł. Ze wzrostem wydatków budżetowych o 160 mld zł to jest razem 260 mld zł wzrostu wydatków, czyli 8% produktu krajowego brutto. Pan poseł Cymański lubi to porównywać do PKB, więc na jego użytek podaję te liczby.</u>
          <u xml:id="u-45.11" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Liczby nie kłamią, ludzie tak.)</u>
          <u xml:id="u-45.12" who="#PosełDariuszRosati">Szanowni Państwo! Przechodzę teraz do spraw naprawdę ważnych. Przy tak ekspansywnej polityce fiskalnej — ekspansywnej, bo ona polega na ogromnym zwiększaniu wydatków, pieniędzy, których, podkreślam, nie ma, to jest wszystko z długu — nie może być mowy o obniżeniu inflacji. Mowy nie ma. Wy właściwie już nie zaprzeczacie temu, że wy się w ogóle tą inflacją nie będziecie przejmować. Nawet NBP i nowa Rada Polityki Pieniężnej też poddały się w tej walce z inflacją — ostatnia decyzja o nieruszaniu stóp oznacza, że po prostu nie będzie walki z inflacją. My wszyscy, 38 mln polskich obywateli, będziemy musieli pogodzić się z tym, że będziemy żyli z dwucyfrową inflacją. W przyszłym roku ona może przekroczyć 20%.</u>
          <u xml:id="u-45.13" who="#PosełDariuszRosati">Równolegle o kolejne setki miliardów rośnie zadłużenie Skarbu Państwa, o czym już też była mowa. Według metodologii unijnej ta kwota na przyszły rok to ma być ponad 1750 mld zł, ponad 1750 mld zł. Uważacie, że można się tak bezkarnie zadłużać, ponieważ są kraje w Unii Europejskiej, które mają o wiele wyższe zadłużenie? Nie, bo one ciągle płacą za swój dług 2% albo 3%, tak jak w przypadku Niemiec, Francji czy krajów skandynawskich, natomiast my przy zadłużeniu ciągle poniżej 60% płacimy już ponad 7%.</u>
          <u xml:id="u-45.14" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Nawet 8%)</u>
          <u xml:id="u-45.15" who="#PosełDariuszRosati">To, co się liczy, to nie jest ogólny poziom zadłużenia, bo liczy się wiarygodność kraju. Liczy się wysiłek i ciężar związany z bieżącą obsługą zadłużenia. A my jesteśmy, szanowni państwo, na granicy.</u>
          <u xml:id="u-45.16" who="#PosełDariuszRosati">Argentyna, kraj, w którym był jeden z największych kryzysów finansowych w historii, miała zadłużenie na poziomie 55%, kiedy stała się kompletnym bankrutem. Grecja zwróciła się o pomoc do państw strefy euro wtedy, kiedy rentowność greckich obligacji przekroczyła 7%. U nas ona przekroczyła 7%, na szczęście mamy niższy poziom długu, niż miała wtedy Grecja — na razie.</u>
          <u xml:id="u-45.17" who="#PosełDariuszRosati">Sam koszt obsługi długu w tym roku, jak powiedziałem, sięgnie 40–45 mld, mimo że w ustawie było zapisane 25 mld, a w przyszłym roku będzie ponad 60 mld, co sami przyznajecie.</u>
          <u xml:id="u-45.18" who="#PosełDariuszRosati">Ale najgorsze jest to, że te kolosalne wydatki finansowe, to kolosalne zadłużanie się na koszt naszych dzieci i wnuków wcale nie przyczynia się do rozwiązywania głównych problemów strukturalnych, jakie stoją przed polską gospodarką.</u>
          <u xml:id="u-45.19" who="#PosełDariuszRosati">W budżecie brak instrumentów wspierających transformację energetyczną. Tam powinien być, w tym budżecie, pani minister, program na 100 mld zł, który pozwoli nie tylko łagodzić skutki wzrostu cen energii, ale zasadniczo przebudować naszą konsumpcję energii, tak żebyśmy ten problem rozwiązali. Bo w tej chwili wszystkie działania podejmowane przez rząd to jest przepychanie problemu na przyszłość. Przepychacie inflację na przyszły rok, przepychacie problem energetyczny na przyszły rok. Przecież nasze uzależnienie od kosztów energii, od zużycia zwłaszcza paliw kopalnych nie spada. Ono nie spada. W przyszłym roku będziecie dawali dodatki węglowe i dodatki osłonowe, ale konsumpcja węgla będzie ciągle taka sama. Nie robicie nic, żeby coś z tym zrobić. Powinny być specjalne programy, które pozwoliłyby finansować termoizolację na dużą skalę, pompy ciepła, fotowoltaikę, rozbudowę sieci na dużą skalę.</u>
          <u xml:id="u-45.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Są.)</u>
          <u xml:id="u-45.21" who="#PosełDariuszRosati">Są, wiem, że są. Ale na dużą skalę, na skalę taką, na jaką…</u>
          <u xml:id="u-45.22" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Większą.)</u>
          <u xml:id="u-45.23" who="#PosełDariuszRosati">Mówiłem o tych dziesiątkach miliardów wzrostu wydatków. Wzrost wydatków sektora budżetowego w najbliższym roku to łącznie 260 mld. W związku z tym przynajmniej połowa tego powinna być na rozwiązywanie problemów, a nie na przepychanie ich na przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-45.24" who="#PosełDariuszRosati">Mówicie, że zwiększacie wydatki budżetowe. Nieprawda. Wydatki budżetowe na zdrowie spadają z 21 mld w tym roku do 17 mld w przyszłym roku. Bo nie liczmy NFZ. NFZ to są nasze składki, a nie pieniądze budżetowe.</u>
          <u xml:id="u-45.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Wszystkie są nasze.)</u>
          <u xml:id="u-45.26" who="#PosełDariuszRosati">Rząd nie przewiduje żadnych programów. Mamy zapaść w edukacji, odchodzą nauczyciele, nie ma podejmowanych działań. Mieszkalnictwo leży. Szanowni państwo, inwestycje nie są finansowane. Dlaczego nie ma programu pobudzania inwestycji? To wcale nie jest nawet kosztowne, wystarczy zapewnić stabilność warunków finansowania i stabilność otoczenia biznesowego i mielibyśmy dużo inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-45.27" who="#PosełDariuszRosati">Wysoka Izbo! Omawiany dokument to nie jest żaden projekt odpowiedzialnego budżetu. To jest po prostu wasz biznesplan obliczony na wygranie wyborów.</u>
          <u xml:id="u-45.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-45.29" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Chciałem w imieniu własnym i obecnych tutaj państwa posłów bardzo serdecznie pozdrowić dzieci i młodzież z Lublina i Tomaszowic, klub amazonek z opiekunami i trenerami, którzy przybyli do nas na zaproszenie pani poseł Marty Wcisło,…</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">…oraz przedstawicieli czy mieszkańców domu pomocy społecznej z Raciborza. Bardzo serdecznie witamy.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo panią poseł Katarzynę Kretkowską, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Spróbuję rozmydlić to mydlenie oczu i próby matactw pana posła Andrzeja Szlachty, kiedy mówił o wzroście subwencji oświatowej i o fantastycznej sytuacji polskiej oświaty, triumfalnie ogłaszając, że ta subwencja przyszłoroczna ma wynosić 64,4 mld, owszem, i ma to być wzrost o 20,8%, owszem.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Dlaczego zatem na alarm biją samorządy? Dlaczego zatem trwa akcja protestacyjna nauczycieli?</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo związki lewicowe podkręcają.)</u>
          <u xml:id="u-47.3" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Dlaczego zatem Związek Miast Polskich, reprezentując samorządy, w odniesieniu do tej wysokości proponowanej subwencji mówi, że to oznacza, iż resort edukacji, cytuję, całkowicie utracił kontrolę nad sytuacją polskiej oświaty, doprowadzając ją do głębokiego kryzysu, największym śmiertelnym grzechem jest jej rosnące niedofinansowanie, a obecnie proponowane kwoty to po prostu sabotaż?</u>
          <u xml:id="u-47.4" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Edukacja dzieci i młodzieży w Polsce dotyczy, przypominam, 4,5 mln uczniów, 2 mln rodziców. Jest to najważniejsza dziedzina społeczna w Polsce, najważniejsza inwestycja państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-47.5" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Problem z tą subwencją jest taki, że bieżące koszty utrzymania placówek oświatowych od lat rosną szybciej niż subwencja i od lat subwencja nie pokrywa tych minimalnych kosztów, w tym od 2 lat nie pokrywa także wynagrodzeń i pochodnych. Obecnie zaplanowana subwencja nie uwzględnia inflacji i nie uwzględnia wzrostu płacy minimalnej. Od początku przekazywania szkół publicznych samorządom odbywało się to bez jasnego mechanizmu finansowania i bez zapewnienia odpowiedniej wysokości subwencji, jednak do 2015 r. luka finansowa między subwencją a wydatkami bieżącymi rosła stale o 0,5 mld zł, a począwszy od 2015 r. ta luka wynosi 3 mld rocznie. 20 lat temu, za rządów lewicy, subwencja wynosiła 2,8% PKB. 2 lata temu spadła poniżej 2% PKB. Powinna wynosić 3% PKB.</u>
          <u xml:id="u-47.6" who="#PosełKatarzynaKretkowska">I już tylko na koniec, bo nie mam czasu, chcę ostrzec, że wiele samorządów zamierza ubiegać się o zwrot wydatków poniesionych z tytułu niewystarczającej subwencji. Przypominam wyrok Trybunału Konstytucyjnego sprzed 2 lat…</u>
          <u xml:id="u-47.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas.)</u>
          <u xml:id="u-47.8" who="#PosełKatarzynaKretkowska">…który stwierdził, że zakaz dochodzenia zaniżonych przez państwo kwot…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">…jest niezgodny z ustawą zasadniczą.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zanim poproszę pana posła Roberta Telusa, to wraz z panem posłem i pozostałymi obecnymi na sali powitamy wycieczkę, która przybyła do nas z Ostrowa Wielkopolskiego na zaproszenie pana posła Urbaniaka.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#komentarz">(Oklaski, poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#komentarz">(Głos z sali: No właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">I teraz pan poseł Robert Telus, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#PosełRobertTelus">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! Mam wielki zaszczyt przedstawić projekt budżetu na 2023 r. w bardzo ważnym obszarze — w obszarze rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#PosełRobertTelus">Rząd Prawa i Sprawiedliwości wie, że bardzo ważne jest bezpieczeństwo żywnościowe. Zresztą pokazała to pandemia, pokazała to wojna, że oprócz bezpieczeństwa militarnego, bezpieczeństwa energetycznego jest bardzo ważne, może, powiedziałbym, najważniejsze bezpieczeństwo żywnościowe.</u>
          <u xml:id="u-51.2" who="#PosełRobertTelus">Dlatego, drodzy państwo, przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 28 września projekt budżetu na rok 2023 odpowiada na wyzwania geopolityczne w trudnych czasach wzmożonej niepewności. Mówimy przede wszystkim o wojnie, która się toczy za wschodnią granicą, ale również o wojnie, która toczy się w Polsce, w Europie i na świecie. Mam na myślę wojnę ekonomiczną, wojnę gospodarczą, ale przede wszystkim, drodzy państwo, wojnę medialną, która się toczy w całej Polsce, w całej Europie.</u>
          <u xml:id="u-51.3" who="#PosełRobertTelus">Ogółem wydatki budżetu państwa na całe rolnictwo, na rynki rolne, rybołówstwo, KRUS oraz wydatki, środki z budżetu europejskiego zaplanowane zostały w wysokości 67,3 mld, co oznacza wzrost o 11%.</u>
          <u xml:id="u-51.4" who="#PosełRobertTelus">Drodzy Państwo! Pamiętam sam osobiście, jak bardzo trudno było przebić 50 mld wydatków na rolnictwo. W 2021 r. udało nam się przebić 50 mld, a dziś już mamy 67 mld przeznaczone na polskie rolnictwo. To jest bardzo duże wsparcie, tak jak powiedziałem, prawie 11% wzrostu na polskie rolnictwo. I co przede wszystkim w tym jest? Teraz spróbuję to rozbić na elementy.</u>
          <u xml:id="u-51.5" who="#PosełRobertTelus">Dopłaty do paliwa rolniczego w kwocie 1340 mln. Dopłaty do ubezpieczeń rolnych — 1120 mln, drodzy państwo, to też bardzo ważna informacja. Pieniędzy na ubezpieczenia nie braknie. Nie będzie takiej sytuacji, żeby rolnicy musieli się bić o te środki.</u>
          <u xml:id="u-51.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.7" who="#PosełRobertTelus">Pieniądze na ubezpieczenia będą i są zabezpieczone na pełne potrzeby, tyle, ile będzie potrzeba, bo mamy je również w rezerwie celowej, jeżeli takie będą potrzeby. Realizacja pomocy dla podmiotów, które poniosły szkody w gospodarstwie rolnym. Mówię, drodzy państwo, o Funduszu Gwarancji w Rolnictwie — ponad 1 mld zł; Fundusz Gwarancji w Rolnictwie, gdy występują niekorzystne zjawiska. A gdy o tym mówię, drodzy państwo, również trzeba powiedzieć o tym, co było. Jesteśmy jedynym państwem w Europie, tym się szczycimy, i myślę, że opozycja nie zaprzeczy, że w tej ciężkiej sytuacji, w jakiej znalazła się Polska wojny, w czasie wojny, o której mówiłem, militarnej za wschodnią granicą i gospodarczej, ekonomicznej w Polsce, my jako jedyni pomogliśmy swoim rolnikom. Pomogliśmy w zakupie nawozów — prawie 4 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-51.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-51.9" who="#PosełRobertTelus">Nikt na to się nie odważył w całej Europie, tylko my pomogliśmy.</u>
          <u xml:id="u-51.10" who="#komentarz">(Głos z sali: 5 tys. zł. Ale pomogliście…)</u>
          <u xml:id="u-51.11" who="#PosełRobertTelus">Tutaj były zarzuty o suszę. Drodzy państwo…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, panie pośle, chciałbym prosić państwa, obserwują i oglądają nas nasi goście, o zachowanie kultury osobistej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#PosełRobertTelus">Dziękuję bardzo, panie marszałku. Bardzo szanuję to, co pan przed chwilą zrobił.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#PosełRobertTelus">Drodzy Państwo! Była tu mowa o suszy. Jesteśmy jedynym krajem, rządem, który tak mocno wsparł polskie rolnictwo, gdy była potrzeba w czasie suszy — ponad 4 mld zł przez 2 lata. W tym roku również wypłacamy za suszę, bo tutaj były emocje, że nie wypłacamy. Również rozpoczęliśmy wypłatę za suszę za 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Kowalski się tym zajął?)</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#PosełRobertTelus">Finansowanie lub dofinansowanie ponoszonych przez producentów rolnych kosztów zbioru transportu i unieszkodliwienia padłych zwierząt. To jest stały element, za który dopłacamy ponad 170 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#PosełRobertTelus">Pomoc finansowa dla producenta rolnego na sfinansowanie zobowiązań cywilnoprawnych — 140 mln zł. Dopłaty do oprocentowania — 123 mln zł. No i miękkie rzeczy, które są bardzo ważne, drodzy państwo, żeby dowartościować polskiego rolnika. Dopłata do materiału siewnego — 75 mln zł. Dopłata do kół gospodyń wiejskich, czego nie było nigdy, myśmy to wprowadzili w 2018 r. W roku 2023 planujemy 70 mln zł dla kół gospodyń wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-53.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-53.7" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Brawo, gospodynie.)</u>
          <u xml:id="u-53.8" who="#PosełRobertTelus">Drodzy Państwo! Kolejna rzecz, poprzednie rządy zwijały polską oświatę, oddając szkoły do prowadzenia samorządom. My przywracamy z powrotem szkoły pod ministerstwo i przeznaczyliśmy kwotę wyższą o 259 mln zł, wyższą od kwoty z 2022 r. na szkolnictwo rolnicze. Wiemy, jak bardzo ważne jest szkolnictwo rolnicze. Wiemy, jak bardzo ważne jest dofinansowanie polskiej młodzieży rolnej. Wy tego nie robiliście, zwijaliście polskie rolnictwo.</u>
          <u xml:id="u-53.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Czarnek im zabrał.)</u>
          <u xml:id="u-53.10" who="#PosełRobertTelus">Zwijaliście polskie ośrodki doradztwa rolniczego, oddając je samorządom. Myśmy je przywrócili i ciągle dofinansowujemy, co roku są wyższe kwoty na naukę.</u>
          <u xml:id="u-53.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-53.12" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Kaczmarczyk się tym zajmował.)</u>
          <u xml:id="u-53.13" who="#PosełRobertTelus">Bo wiemy, jak bardzo ważna jest nauka, jeżeli chcemy się liczyć w Europie. Wzrastają wydatki na dotacje przedmiotowe z tytułu ochrony roślin — 16 mln zł. Wzrastają wydatki na zarybianie polskich obszarów. Tutaj myślę, że pan minister…</u>
          <u xml:id="u-53.14" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Gorzka, ale prawda.)</u>
          <u xml:id="u-53.15" who="#PosełRobertTelus">Dla nich gorzka, dla opozycji, dla opozycji gorzka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę pozwolić mi na chwilę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#PosełRobertTelus">8,5 mln zł…</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Poczekaj, masz wyłączony mikrofon.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#PosełRobertTelus">Muszę powtórzyć.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#PosełRobertTelus">Wzrastają również wydatki na Inspekcję Weterynaryjną. Wiemy, jak to jest bardzo ważne. Kwota ponad 2 mld, 2100 mln, wzrost o 11%. Dlatego że wiemy jak bardzo ważna jest sprawa Inspekcji Weterynaryjnej, inspekcji nasiennej również są większe środki na inspekcję nasienną, żeby wzrosły płace, żeby ludzie, którzy pracują w naszych urzędach, w urzędach zajmujących się rolnictwem również zarabiali odpowiednie pieniądze, żeby nie uciekali do prywatnych instytucji, zagranicznych koncernów. Wy tak robiliście, że z ODR-u uciekli prawie wszyscy dobrzy fachowcy do prywatnych firm, żeby tam zarobić pieniądze, bo nie mogli zarobić w ośrodkach doradztwa rolniczego, bo nie przeznaczaliście na to odpowiednich środków.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#PosełRobertTelus">W ramach budżetu środków europejskich zaplanowano wydatki w wysokości ponad 25 mld zł. Zapewniono środki na waloryzację rolniczych świadczeń emerytalno-rentowych.</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#PosełRobertTelus">To sobie zapisałem jako ostatni punkt, bo chciałem to bardzo mocno podkreślić. Drodzy państwo, zwracam się do panów z PSL-u, doprowadziliście do tego, że za waszych czasów polski rolnik miał głodową emeryturę, parę złotych, ponad 800 zł.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Teraz też ma.)</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#PosełRobertTelus">W tej chwili doprowadziliśmy do tego, że ta emerytura wzrosła o 150%.</u>
          <u xml:id="u-57.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.7" who="#PosełRobertTelus">I dalej będzie rosła. Planujemy, że w 2023 r. emerytura wzrośnie o ponad 13%.</u>
          <u xml:id="u-57.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.9" who="#PosełRobertTelus">Przeznaczyliśmy na to, drodzy państwo, 2,5 mld zł, prawie 2,5 mld zł. Wiemy, że polski rolnik, szczególnie emeryt, który pracował w polskim rolnictwie…</u>
          <u xml:id="u-57.10" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale inflacja wyniesie 20. To nie spadnie.)</u>
          <u xml:id="u-57.11" who="#PosełRobertTelus">…który pracował w trudnych warunkach, musi mieć odpowiednią emeryturę. Wy o to nigdy nie zadbaliście, mając tak dużo do powiedzenia w wielu rządach z lewicą, z całą polską lewicą, bo Platforma również jest dzisiaj tylko i wyłącznie lewicą.</u>
          <u xml:id="u-57.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-57.13" who="#PosełRobertTelus">Drodzy Państwo! I na koniec rzecz, która was na pewno za chwilę zbulwersuje. Chcę wam powiedzieć jedną rzecz.</u>
          <u xml:id="u-57.14" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ceny nawozów — to nas bulwersuje.)</u>
          <u xml:id="u-57.15" who="#PosełRobertTelus">Robicie wszystko jako polska opozycja w Unii Europejskiej, żebyśmy nie dostali środków z KPO, bo to jest decyzja polityczna, wasza decyzja. Karzecie w ten sposób nie tylko polskich rolników, karzecie w ten sposób Polaków. W 2023 r., drodzy państwo…</u>
          <u xml:id="u-57.16" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Ziobry zapytaj.)</u>
          <u xml:id="u-57.17" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A wniosek złożyliście?)</u>
          <u xml:id="u-57.18" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest czas dla Prawa i Sprawiedliwości, a nie dla was.)</u>
          <u xml:id="u-57.19" who="#PosełRobertTelus">Mogę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, momencik. Panie pośle, z jakiego ugrupowania jest komisarz do spraw rolnictwa?</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#PosełRobertTelus">O tym właśnie chcę powiedzieć. Dziękuję bardzo, panie marszałku, za tę podpowiedź. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Gdzie jest Wojciechowski? Zgarnia euro i nic nie robi. Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#PosełRobertTelus">Dzięki komisarzowi Wojciechowskiemu na przyszły rok przeznaczyliśmy 3 mld zł, prawie 3 mld zł z KPO. Ruszamy z KPO, mimo że wy tego nie chcecie.</u>
          <u xml:id="u-59.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-59.4" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Podziękuj Ziobrze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#PosełRobertTelus">Jeszcze chwilę, jeszcze momencik.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Jeszcze o nawozach.)</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#PosełRobertTelus">Drodzy Państwo! Bardzo się cieszę, że są tutaj panie z kół gospodyń wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#PosełRobertTelus">Chcę was poinformować, że 70 mln zł w przyszłym roku będzie przeznaczone dla was, dla kół gospodyń wiejskich, dla kobiet wyjątkowych, które kształtują naszą tradycję ludową. Bardzo wam za to dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-61.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech żyją kobiety!)</u>
          <u xml:id="u-61.8" who="#PosełRobertTelus">Drodzy Państwo! Mamy tu dzisiaj wiceministra obrony narodowej. Tak jak powiedziałem, wiemy, jak bardzo ważne jest bezpieczeństwo militarne, jak bardzo ważne jest bezpieczeństwo energetyczne. Ale wiemy również, jak bardzo ważne jest dla Polski, dla Polaków bezpieczeństwo żywnościowe. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-61.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Telus trochę mnie wyręczył, bo proszono mnie, abym powitał panie z koła gospodyń wiejskich z powiatu tarnowskiego, które przybyły na zaproszenie pani poseł Anny Pieczarki. Witamy panie bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Lublin.)</u>
          <u xml:id="u-62.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Witamy także Lublin.</u>
          <u xml:id="u-62.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-62.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani posłanka Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#PosełUrszulaZielińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Też pozdrawiam panie z koła gospodyń wiejskich. Do państwa posłów, zwłaszcza posłów z Prawa i Sprawiedliwości, apeluję o spokój. Po co te nerwy?</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#komentarz">(Głos z sali: No własnie.)</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#PosełUrszulaZielińska">I powiem państwu tak: mam dla państwa rozwiązania. Bardzo proszę o wyjęcie notatników i zapisywanie. Ta kłótnia jest niekonstruktywna i do niczego nie doprowadzi, a stoimy przed poważnym wyzwaniem.</u>
          <u xml:id="u-63.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-63.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakie nerwy?)</u>
          <u xml:id="u-63.5" who="#PosełUrszulaZielińska">Panie Marszałku! Na rozwiązania kluczowe dla przyszłości tego kraju, stabilizację cen energii i obniżenie rachunków i inflacji, rząd w budżecie planuje przeznaczyć niespełna 7 mld zł. Tyle wynosi w sumie plan na tanią energię ze źródeł odnawialnych, docieplenie domów, a przy okazji też na walkę ze smogiem i kryzysem klimatycznym. 7 mld zł inwestycji w zmiany systemowe i stabilizację cen energii to jest, proszę państwa, kpina i kropla w morzu potrzeb.</u>
          <u xml:id="u-63.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-63.7" who="#PosełUrszulaZielińska">A ile inwestujemy w węgiel, który winduje ceny energii, zabija 50 tys. osób rocznie i powoduje miliardowe koszty dla gospodarki? Ile? W ustawie budżetowej zapisaliście państwo na ten cel 10,5 mld zł. Ale ten budżet to fasada, to jest fake. W praktyce państwowe dopłaty do węgla i innych paliw kopalnych są znacznie wyższe, a roczne inwestycje w stabilizację cen, w tanie źródła energii są znacznie niższe. Tylko od początku tego roku koszty pozabudżetowych dopłat jednorazowych do węgla i innych paliw kopalnych przekroczyły już według moich oszacowań 150 mld zł. 150 mld zł ze środków pozabudżetowych, bo pochodzących głównie z funduszu COVID-owego, który jest poza kontrolą publiczną. Takie kwoty z państwa podatków, z naszych podatków ten rząd przeznacza na jednorazowe rozwiązania, które zwykłej polskiej rodzinie wystarczą na miesiąc, maksymalnie 2 miesiące ciepła tej zimy. Proszę państwa, pod płaszczykiem tej pomocy tak naprawdę chodzi o wielomiliardowe transfery do państwowych przedsiębiorstw energetycznych, bo one na koniec gwarantują miejsca pracy i dofinansowanie do kampanii wyborczej państwa z Prawa i Sprawiedliwości. I to musi się skończyć.</u>
          <u xml:id="u-63.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-63.9" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Ciężki zarzut.)</u>
          <u xml:id="u-63.10" who="#PosełUrszulaZielińska">Z tych 150 mld nowego długu publicznego poza kontrolą parlamentu nie przeznaczono prawie nic na ustabilizowanie cen energii, na tanią energię. Ale co zrobić, powiecie państwo, przecież idzie zima, jakoś trzeba się ogrzać. I tutaj właśnie proszę o te notatniki i zapisywanie pomysłów. Trzeba się ogrzać i można się ogrzać.</u>
          <u xml:id="u-63.11" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Szlachta: Ha, ha, ha! Pani żartuje?)</u>
          <u xml:id="u-63.12" who="#PosełUrszulaZielińska">W sytuacji kryzysowej, jaką mamy dziś, potrzebne są rozwiązania na lata. Pierwsze rozwiązanie. Za te 150 mld nowego długu publicznego, który państwo właśnie zaciągnęliście, można by wyposażyć w tanie źródło ciepła trzy miliony gospodarstw domowych, które najbardziej potrzebują wsparcia, i w ten sposób obciąć rachunki za ciepło, uwaga, o połowę, a nie podnosić ich o 40%, obciąć rachunki za ciepło o połowę na, uwaga, 20 lat, a nie 2 miesiące.</u>
          <u xml:id="u-63.13" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: W jaki sposób?)</u>
          <u xml:id="u-63.14" who="#PosełUrszulaZielińska">Opowiem państwu o szczegółach w kuluarach.</u>
          <u xml:id="u-63.15" who="#PosełUrszulaZielińska">Drugie rozwiązanie: za 230 mld z grantów z Europejskiego Funduszu Odbudowy, których PiS nie chce wziąć od Europy, nie wiadomo dlaczego, można docieplić w Polsce wszystkie domy, które wymagają docieplenia, wszystkie, i obniżyć ich rachunki o połowę na najbliższe 20 lat.</u>
          <u xml:id="u-63.16" who="#PosełUrszulaZielińska">I trzecie rozwiązanie — na chwilę obecną ostatnie, bo koledzy krzyczą o czas — za te 420 mld pozabudżetowego długu publicznego, który zaciągnięcie państwo w przyszłym roku, można zredukować rachunki za ciepło i prąd praktycznie do zera na 20 lat i całkowicie zlikwidować ubóstwo energetyczne w Polsce. Całkowicie je zlikwidować.</u>
          <u xml:id="u-63.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Dopłacać.)</u>
          <u xml:id="u-63.18" who="#PosełUrszulaZielińska">Takie rozwiązania wprowadzą Zieloni i Koalicja Obywatelska. Ich wprowadzenie wymaga odsunięcia od władzy ludzi antyekologicznych, którzy dziś mówią, że można palić w piecu wszystkim, a tak naprawdę palą w piecu państwa pieniędzmi.</u>
          <u xml:id="u-63.19" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Marek Matuszewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#PosełMarekMatuszewski">Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! W czasach, w których przyszło nam żyć, w czasie pandemii i wojny na Ukrainie, niewiele jest dziedzin tak ważnych jak sport i tak wymagających uwagi jak turystyka. Pandemia COVID-19 zmieniła nasz styl życia. Przez ponad 2 lata ograniczone były kontakty międzyludzkie i możliwość podróżowania. Praca zdalna, a przede wszystkim nauka zdalna w szkołach i na uczelniach sprawiły, że Polacy zdecydowanie mniej czasu spędzali, korzystając z różnego rodzaju form ruchu. Wiele osób z powodu ciężkiego przebiegu choroby do dziś zmaga się też z powikłaniami.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#PosełMarekMatuszewski">W tej sytuacji rozwój sportu masowego, ale i wyczynowego jest absolutnym priorytetem. Sport jest tym, co może podźwignąć z szoku, jakim była dla wszystkich pandemia. Jednak żeby tak rzeczywiście było, potrzebne są odpowiednie działania państwa. Polacy chcą żyć aktywnie i zasługują na to, by mieć dostęp do najlepszych i najnowocześniejszych obiektów sportowych, do boisk i sal gimnastycznych, basenów, siłowni, lodowisk, tras narciarskich i wszelkiej innej infrastruktury służącej uprawianiu sportu, a polscy sportowcy zasługują na to, by trenować w jak najlepszych warunkach. Dlatego polski rząd, rząd Zjednoczonej Prawicy, z roku na rok zwiększa środki przeznaczone na wspieranie polskiego sportu we wszystkich obszarach: sportu wyczynowego, sportu powszechnego, sportu dzieci i młodzieży, sportu osób z niepełnosprawnościami i infrastruktury sportowej.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#PosełMarekMatuszewski">Wspieranie polskiego sportu to także organizacja w Polsce międzynarodowych imprez mistrzowskich. Zakończone niedawno mistrzostwa świata w siatkówce mężczyzn czy trwające właśnie mistrzostwa świata w piłce siatkowej kobiet są przykładami tego, że Polska jako gospodarz największych imprez sportowych zyskuje na arenie międzynarodowej renomę sprawdzonego partnera, kraju bezpiecznego i przyjaznego, kraju, który warto odwiedzać i z którym warto współpracować. To nieocenione korzyści nie tylko dla sportu i turystyki, ale także dla całej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-65.3" who="#PosełMarekMatuszewski">Sport to również ważne narzędzie dyplomacji. W czasie gdy wiele krajów zastanawia się, jak poradzić sobie bez rosyjskiego gazu, Polska dzięki zdecydowanym działaniom pokazuje, że świat sportu sprawnie funkcjonuje bez udziału Rosji. Nie sposób pominąć także gestów solidarności ze strony środowisk sportowych wobec naszych ukraińskich sąsiadów w obliczu okrutnej rosyjskiej napaści. Nie bez znaczenia są wreszcie zdobywane przez polskich sportowców medale, które dla wielu są inspiracją do tego, by samemu uprawiać sport, i budzą wiarę w to, że możemy odnosić sukcesy także w innych dziedzinach. Sukcesy polskich zawodników są w dużej mierze wynikiem stałego wzrostu środków przeznaczonych na rozwój polskiego sportu, na działalność klubów sportowych, na sport młodzieżowy.</u>
          <u xml:id="u-65.4" who="#PosełMarekMatuszewski">Nie mniej ważną dziedziną, wymagającą przemyślanej polityki państwa, jest turystyka. Pandemia, ostatnie wydarzenia na naszej granicy z Białorusią czy wojna na Ukrainie pokazują, że jest to dziedzina gospodarki obarczona szczególnym ryzykiem i jako taka wymaga aktywnej polityki państwa i reagowania w sytuacjach kryzysowych. Dlatego właśnie wprowadzono m.in. bon turystyczny, który znacząco zmienił wakacyjne przyzwyczajenia Polaków i pozwolił uratować tysiące miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-65.5" who="#PosełMarekMatuszewski">Jako Zjednoczona Prawica stawiamy sobie ambitne cele i chcemy dalej rozwijać polski sport i wspierać polską branżę turystyczną. Świadczy o tym przedstawiony projekt budżetu na 2023 r. Niewątpliwie będzie to rok wielkich wyzwań. Polska będzie gospodarzem największej multidyscyplinarnej imprezy sportowej w Europie, III Igrzysk Europejskich. To wielka szansa dla naszego kraju, dla Krakowa i Małopolski oraz dla wszystkich miast, w których odbywać się będą zawody. Ok. 7 tys. zawodników z 48 krajów będzie rywalizować o medale, tytuły mistrzów Europy i kwalifikacje do igrzysk olimpijskich w Paryżu w prawie 30 dyscyplinach.</u>
          <u xml:id="u-65.6" who="#PosełMarekMatuszewski">Ruszają też nowe programy, w tym program budowy hal o lekkiej konstrukcji, dzięki któremu samorządy będą mogły starać się o środki na budowę hal nad istniejącymi boiskami lub budowę hal wraz z boiskami, tak aby wszyscy uczniowie w całej Polsce mieli możliwość ćwiczenia pod dachem jesienią i zimą. Planowane są też kolejne inwestycje w ośrodkach przygotowań olimpijskich, tak aby reprezentanci Polski w jak najlepszych warunkach mogli się przygotowywać do startu w zawodach.</u>
          <u xml:id="u-65.7" who="#PosełMarekMatuszewski">Oczywiście można mówić, tak jak mówią niektórzy: Po co nam igrzyska europejskie w Krakowie, skoro mamy mistrzostwa europejskie w Monachium? Po co nam hale, skoro mamy orliki? Po co nam nowoczesne ośrodki przygotowań olimpijskich, skoro nasi zawodnicy mogą jeździć na zgrupowania za granicę? Ale chcę dziś jasno powiedzieć, że czasy, gdy Polacy z zazdrością patrzyli na Niemców, gdy polski rząd dopuszczał się zaniechań w zakresie kluczowych inwestycji i przedsięwzięć, gdy najważniejszym i najbardziej priorytetowym projektem była budowa autostrady do Berlina, bezpowrotnie minęły.</u>
          <u xml:id="u-65.8" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A2, ważny ciąg komunikacyjny.)</u>
          <u xml:id="u-65.9" who="#PosełMarekMatuszewski">Dziś dbamy o polską rację stanu, o polski sport i polską turystykę, dlatego inwestujemy w polskie kluby, w polską infrastrukturę sportową, dlatego podejmujemy się organizacji wielkich imprez. Wszystko to wymaga ambitnego budżetu, dlatego w projekcie ustawy budżetowej na rok 2023 na realizację zadań w obszarze kultury fizycznej przewiduje się łączne nakłady w wysokości ponad 3383 mln. To ponaddwukrotnie więcej niż w roku 2022.</u>
          <u xml:id="u-65.10" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Łubu-dubu…)</u>
          <u xml:id="u-65.11" who="#PosełMarekMatuszewski">W projekcie ustawy budżetowej na rok 2023, w części: Kultura fizyczna są zaplanowane wydatki w wysokości 1801 mln, co stanowi 358,7% w stosunku do planu wynikającego z ustawy budżetowej na rok 2022. 137 mln zabezpieczono w rezerwie celowej „Środki na wsparcie przygotowania III Igrzysk Olimpijskich w 2023 roku”. 1420 mln zaplanowano na koszty realizacji zadań Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej, a 25 mln przeznaczono na koszty realizacji zadań Funduszu Zajęć Sportowych dla Uczniów. W zakresie kultury fizycznej przewidziano i zabezpieczono na dotacje w obszarze sportu wyczynowego ponad 619 mln, a na dotacje w obszarze sportów powszechnych zaplanowano 471 mln — o 71 mln więcej niż w 2022 r. Zabezpieczono tym samym zwiększone środki na realizację programów adresowanych do dzieci i młodzieży oraz różnych grup społecznych i środowiskowych, w tym na programy cieszące się ogromnym zainteresowaniem, takie jak: „Sportowe wakacje+”, program „Klub” czy „Szkolny Klub Sportowy”.</u>
          <u xml:id="u-65.12" who="#PosełMarekMatuszewski">Na dotacje w obszarze sportu osób z niepełnosprawnościami zaplanowano ponad 84 mln — o 28 350 tys. więcej niż w 2022. Na inwestycje w infrastrukturę sportową na 2023 r. zabezpieczono aż 1 517 000 tys., co stanowi 262% tego, co było w 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-65.13" who="#PosełMarekMatuszewski">W ramach wydatków inwestycyjnych zaplanowano na rok 2023 kwotę w wysokości 800 mln przeznaczonych dla jednostek samorządów terytorialnych na program budowy hal sportowych o lekkiej konstrukcji. Podstawowym celem programu jest stworzenie warunków do całorocznego korzystania z boisk sportowych. Jego realizacja przyczyni się do poprawy jakości zajęć sportowych poprzez wyeliminowanie problemu z dostępem do nowoczesnej i bezpiecznej infrastruktury sportowej w sezonie jesienno-zimowym. Program skierowany będzie przede wszystkim do mniejszych samorządów…</u>
          <u xml:id="u-65.14" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 1 tys. hal.)</u>
          <u xml:id="u-65.15" who="#PosełMarekMatuszewski">…w szczególności do tych zlokalizowanych w obszarach wiejskich, i pozwoli wyrównać szanse w dostępie do nowoczesnej i bezpiecznej infrastruktury sportowej.</u>
          <u xml:id="u-65.16" who="#PosełMarekMatuszewski">Wysoka Izbo! 1 tys. hal sportowych od rządu PiS-u dla małych gmin.</u>
          <u xml:id="u-65.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-65.18" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale do kiedy? Do którego roku?)</u>
          <u xml:id="u-65.19" who="#PosełMarekMatuszewski">Brak ochrony boisk przed warunkami atmosferycznymi stanowi istotną barierę dla ich wykorzystania w sezonie jesienno-zimowym. Problem ten jest szczególnie dotkliwy na obszarach wiejskich, na których przeniesienie zajęć sportowych organizowanych przez szkółki i kluby do hal sportowych i sal gimnastycznych jest utrudnione ze względu na brak sal gimnastycznych i hal sportowych, dlatego budujemy te hale, aby mogli mieszkańcy, szczególnie tych małych gmin, z nich korzystać.</u>
          <u xml:id="u-65.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-65.21" who="#PosełMarekMatuszewski">Wy nic nie zrobiliście, my robimy.</u>
          <u xml:id="u-65.22" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: 2500 orlików, Stadion Narodowy, chcielibyście.)</u>
          <u xml:id="u-65.23" who="#PosełMarekMatuszewski">Dodatkowe środki na inwestycje sportowe zostały zabezpieczone w kwocie 138 mln w rezerwie celowej dedykowanej wsparciu przygotowań III Igrzysk Europejskich w 2023.</u>
          <u xml:id="u-65.24" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ostrołękę macie.)</u>
          <u xml:id="u-65.25" who="#PosełMarekMatuszewski">Dotacja celowa dla Centralnego Ośrodka Sportowego w 2023 wyniesie ponad 54 mln, co stanowi 152,8% w stosunku do roku poprzedniego.</u>
          <u xml:id="u-65.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-65.27" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Oj, nowy minister.)</u>
          <u xml:id="u-65.28" who="#PosełMarekMatuszewski">Dbamy o sportowców i sportowców amatorów. W projekcie ustawy budżetowej na rok 2023 blisko o połowę zwiększono również wydatki na turystykę…</u>
          <u xml:id="u-65.29" who="#komentarz">(Głos z sali: Ojej…)</u>
          <u xml:id="u-65.30" who="#PosełMarekMatuszewski">…ujęte w części 40. budżetu państwa, które wynoszą ponad 110 mln Najwięcej, bo niemal pięciokrotnie, zwiększono dotacje w zakresie upowszechniania turystyki, co pozwoli na objęcie dotacjami większej liczby podmiotów oraz zadań z zakresu turystyki ze względu na zwiększone zapotrzebowanie w tym zakresie. Dbamy o tych, którzy do tej pory nie wyjeżdżali na wczasy, nie korzystali. Dajemy tym ośrodkom ogromne pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-65.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-65.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Dajemy, dajemy.)</u>
          <u xml:id="u-65.33" who="#PosełMarekMatuszewski">Na dotacje dla Polskiej Organizacji Turystycznej zaplanowano ponad 84 324 tys.</u>
          <u xml:id="u-65.34" who="#PosełMarekMatuszewski">Kończę już powolutku.</u>
          <u xml:id="u-65.35" who="#PosełMarekMatuszewski">Łączna kwota wydatków ujętych w projekcie ustawy budżetowej na rok 2023 w obszarze kultury fizycznej i turystyki wynosi blisko 3,5 mld i jest niemal dwukrotnie wyższa niż w roku 2022 — i uwaga — oraz 3,5 raza wyższa niż w roku 2015 za rządów Platformy i PSL.</u>
          <u xml:id="u-65.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-65.37" who="#PosełMarekMatuszewski">Takie są fakty i taka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-65.38" who="#komentarz">(Głos z sali: Hurra!)</u>
          <u xml:id="u-65.39" who="#PosełMarekMatuszewski">Rządy PO-PSL niestety przekazywały małe kwoty na sport.</u>
          <u xml:id="u-65.40" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Euro, panie marszałku, stadion narodowy — chociażby podziękowanie — orliki, panie marszałku, trzeba to sprostować.)</u>
          <u xml:id="u-65.41" who="#PosełMarekMatuszewski">My to zmieniamy i stwarzamy warunki, aby Polacy uprawiali sport wyczynowo i amatorsko. Sport to zdrowie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-65.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-65.43" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze pan poseł Marek Sowa, który z pewnością będzie miał także ochotę odnieść się do tego.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Orliki.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#PosełMarekSowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Słuchajcie, bo mam dla was parę faktów chyba bardzo niesympatycznych, ale trzeba je bardzo wyraźnie przedstawić. 2 dni temu z tego miejsca premier Sasin mówił, że samorządy to część państwa. Szkoda, że o tym nie pamiętał tydzień wcześniej, kiedy był przyjmowany budżet. Zobaczmy, co w tym budżecie państwa dla samorządów zostało przewidziane.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#PosełMarekSowa">Najważniejsza część to dochody własne, podatki, udział w podatku od osób fizycznych. W roku 2021 to było ponad 73 mld, w roku przyszłym będzie 51 735 mln zł, to jest o 22 mld mniej niż w roku 2021…</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-67.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pamiętajcie.)</u>
          <u xml:id="u-67.4" who="#PosełMarekSowa">…i o 16 mld mniej niż w tym roku.</u>
          <u xml:id="u-67.5" who="#komentarz">(Głos z sali: A w 2014 r. ile było?)</u>
          <u xml:id="u-67.6" who="#PosełMarekSowa">To jest efekt demolki, którą Polskim Ładem wprowadziliście dla samorządów.</u>
          <u xml:id="u-67.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.8" who="#PosełMarekSowa">Chwalicie się, że dajecie samorządom miliony…</u>
          <u xml:id="u-67.9" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A jaka inflacja była w 2014 r., panie pośle?)</u>
          <u xml:id="u-67.10" who="#PosełMarekSowa">…ale zabraliście samorządom miliardy — zapamiętajcie — zabraliście samorządom miliardy. Gdyby je miały, spokojnie by zrealizowały wszystkie inwestycje.</u>
          <u xml:id="u-67.11" who="#komentarz">(Głos z sali: …więcej jak mają teraz.)</u>
          <u xml:id="u-67.12" who="#PosełMarekSowa">Kolejna kwestia. Przejdźmy do subwencji. Bardzo się tutaj chwalicie, jak ona wzrosła.</u>
          <u xml:id="u-67.13" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-67.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, samorządy nas chwalą, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-67.15" who="#PosełMarekSowa">Ale na ile ona starczy, to jest najistotniejsze. Na ile ta subwencja starczy?</u>
          <u xml:id="u-67.16" who="#PosełMarekSowa">Jeśli popatrzymy przez pryzmat subwencji oświatowej, subwencja starczy dla nauczycieli na płacę minimalną. Wy często przywołujecie Tuska. Wiecie, jakie były proporcje wynagrodzeń nauczycieli za Tuska? 1,6, 1,8, 2,2.</u>
          <u xml:id="u-67.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Beznadziejny.)</u>
          <u xml:id="u-67.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Broń, Panie Boże.)</u>
          <u xml:id="u-67.19" who="#PosełMarekSowa">Gdybyście utrzymali tylko ten standard, to dzisiaj nauczyciel początkujący zarabiałby 5,5 tys. zł, 7,5 tys. zł nauczyciel dyplomowany. Taka jest skala różnicy i dewastacji, jaką zrobiliście z zawodem nauczyciela. Dzisiaj nauczyciel początkowy zarabia mniej niż sprzątaczka. Wstydźcie się za to…</u>
          <u xml:id="u-67.20" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-67.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Co?)</u>
          <u xml:id="u-67.23" who="#PosełMarekSowa">…bo te osoby mają wychowywać nasze dzieci.</u>
          <u xml:id="u-67.24" who="#PosełMarekSowa">Dotacje. Wiecie, ile jest dotacji na przyszły rok dla samorządów? 27 mld zł. Nie znajdziecie porównania z poprzednimi latami. W tym roku 41,4 mld zł — o 14,5 mld zł mniej, kolejna grabież środków finansowych dla samorządów.</u>
          <u xml:id="u-67.25" who="#PosełMarekSowa">Na koniec środki europejskie. Chwalicie się tutaj środkami europejskimi, ale przecież minister Buda was zdemaskował, powiedział, jaka jest wasza strategia.</u>
          <u xml:id="u-67.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, Sowa i Przyjaciele.)</u>
          <u xml:id="u-67.27" who="#PosełMarekSowa">Uważacie, że jak KPO będzie blokowany przez Morawieckiego, Kaczyńskiego i Ziobrę, to wam to ułatwi wygranie wyborów.</u>
          <u xml:id="u-67.28" who="#komentarz">(Głos z sali: Wy, Platforma.)</u>
          <u xml:id="u-67.29" who="#PosełMarekSowa">A ja w imieniu samorządowców chcę was spytać…</u>
          <u xml:id="u-67.30" who="#komentarz">(Głos z sali: A w imieniu samorządowców wszystkich?)</u>
          <u xml:id="u-67.31" who="#komentarz">(Głos z sali: Spytaj się swoich kolegów z parlamentu.)</u>
          <u xml:id="u-67.32" who="#PosełMarekSowa">Gdzie są pieniądze z KPO dla samorządowców na energooszczędne mieszkania, na transport zeroemisyjny, na pociągi, tramwaje, gospodarkę wodną, na szpitale, na termomodernizację szkół i przedszkoli, na żłobki na cyfryzację usług publicznych w administracji, edukacji czy w zdrowiu, na czyste powietrze?</u>
          <u xml:id="u-67.33" who="#komentarz">(Głos z sali: W imieniu kogo pan pyta, niech pan powie.)</u>
          <u xml:id="u-67.34" who="#PosełMarekSowa">Gdzie są te pieniądze, na której stronie tego budżetu? Nie ma nigdzie.</u>
          <u xml:id="u-67.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Tuska się spytaj.)</u>
          <u xml:id="u-67.36" who="#PosełMarekSowa">I na koniec, dzisiaj jest demonstracja samorządowców: Tylko ciemność. Przygotowałem wam tabliczkę, z którą wszyscy powinniście się udać na tę demonstrację: Jestem z PiS-u. Zabrałem wam 20 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-67.37" who="#komentarz">(Głos z sali: W imieniu kogo pan pyta, panie pośle?)</u>
          <u xml:id="u-67.38" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-67.39" who="#PosełMarekSowa">Tadeusz, zabierz to i udaj się do samorządowców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.40" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-67.41" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Zły adres, Bruksela.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Marcin Porzucek.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstydzi się.)</u>
          <u xml:id="u-68.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jestem z Platformy. Zablokowałem dla Polski…)</u>
          <u xml:id="u-68.5" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: Idź na demonstrację.)</u>
          <u xml:id="u-68.6" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Na ochłonięcie.)</u>
          <u xml:id="u-68.7" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, jeszcze sekundkę.</u>
          <u xml:id="u-68.8" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#PosełMarcinPorzucek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#PosełMarcinPorzucek">Panie Marszałku! Jestem przekonany, że i tak opozycja będzie nieustannie przerywać.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#PosełMarcinPorzucek">Jednym z kluczowych obszarów działań państwa przy tak niestabilnej sytuacji na świecie jest polityka zagraniczna. Ministerstwo Spraw Zagranicznych planuje w roku 2023 dochody budżetowe w wysokości ok. 237 mln zł. Przede wszystkim będą to opłaty za czynności konsularne. Pozostałe dochody to wpływy z czynszu za wynajem pomieszczeń, z tytułu wpłat za egzaminy resortowe oraz za wydaną dokumentację. Wydatki budżetowe planowane są na poziomie 2778 mln zł, finansowana będzie działalność 168 placówek zagranicznych, w tym 94 ambasad i 38 urzędów konsularnych. Pamiętamy, jak dekadę temu był taki minister, który likwidował placówki dyplomatyczne. W ciągu ostatnich lat rząd Prawa i Sprawiedliwości sukcesywnie je odbudowywał i przywracał, tworzył także takie, których wcześniej nie było.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Na przekupienie rosyjskiego posła.)</u>
          <u xml:id="u-69.4" who="#PosełMarcinPorzucek">Ciekawa uwaga, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-69.5" who="#PosełMarcinPorzucek">Najważniejszym celem polskiej polityki zagranicznej jest zapewnienie bezpieczeństwa państwa. Inwazja Rosji na Ukrainę to największe od dekad zagrożenie dla naszej części świata. To gorzka satysfakcja, że przestrzeganie przed neoimperialnymi zapędami Rosji nie było urojoną rusofobią, o którą byliśmy przez lata oskarżani, tylko chłodną oceną zagrożenia. Ci, którzy mówili inaczej, powinni przeprosić i co najmniej nie powinni przeszkadzać. Polska musi dalej prowadzić działania na rzecz przeciwdziałania nasilającym się…</u>
          <u xml:id="u-69.6" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Zawsze to przeszkadza…)</u>
          <u xml:id="u-69.7" who="#PosełMarcinPorzucek">Pani poseł, nie będę pani przeszkadzał, gdy będzie pani za chwilę się wypowiadać.</u>
          <u xml:id="u-69.8" who="#PosełMarcinPorzucek">Polska musi dalej prowadzić działania na rzecz przeciwdziałania nasilającym się zagrożeniom, dezinformacji oraz atakom cybernetycznym. Jak groźne mogą być ataki hybrydowe, przekonaliśmy się w ubiegłym roku w obszarze energetycznym, imigracyjnym, niestety także z udziałem wielu posłów. Imigracyjnym — mam na myśli te incydenty, które w sierpniu i we wrześniu obserwowaliśmy na granicy.</u>
          <u xml:id="u-69.9" who="#PosełMarcinPorzucek">Polska dyplomacja będzie prowadziła aktywne działania na rzecz utrzymania jedności sojuszniczej w polityce wobec Rosji. Istotne będą starania na rzecz wdrożenia uzgodnionych na szczycie NATO w Madrycie decyzji dotyczących odstraszania i obrony wschodniej flanki NATO i jej wzmocnienia, szczególnie w aspekcie stacjonowania sił sojuszniczych w naszym regionie. Będziemy aktywnie wspierać akcesję Finlandii i Szwecji do Sojuszu Północnoatlantyckiego.</u>
          <u xml:id="u-69.10" who="#PosełMarcinPorzucek">W roku 2023 istotną kwestią będzie także zapewnienie Ukrainie dostaw broni, sprzętu z państw Zachodu. Polska obok Stanów Zjednoczonych i Wielkiej Brytanii jest liderem w tym zakresie. Liczymy na to, że także inne kraje Europy Zachodniej się wreszcie do tego przyłączą.</u>
          <u xml:id="u-69.11" who="#PosełMarcinPorzucek">Utrzymanie i wzmocnienie relacji dwustronnych z partnerami europejskimi pozostaje niezmiennym priorytetem polskiej dyplomacji. W relacjach z Niemcami polska dyplomacja będzie skoncentrowana na utrzymaniu intensywnego dialogu dwustronnego, w tym egzekwowaniu od władz RFN respektowania praw Polonii.</u>
          <u xml:id="u-69.12" who="#PosełMarcinPorzucek">Szczególnie ważnym obszarem będą dalsze działania na rzecz uzyskania od Niemiec odszkodowania za wszelkie szkody, które wyrządzili Polsce w czasie II wojny światowej. Znamienne są słowa szefa polskiej dyplomacji: Sprawca zbrodni nie może decydować o zakresie swojej odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-69.13" who="#PosełMarcinPorzucek">Istotnym zadaniem polskiej dyplomacji będzie także wzmocnienie współpracy z Wielką Brytanią. Widać wyraźnie, że choć kraj ten wystąpił z Unii Europejskiej, to w sprawy bezpieczeństwa Europy angażuje się bardziej niż wiele innych państw będących nadal jej członkiem.</u>
          <u xml:id="u-69.14" who="#PosełMarcinPorzucek">Ważnymi elementami aktywności polskiej polityki zagranicznej pozostaną relacje z krajami Grupy Wyszehradzkiej w zakresie stosownym do polskich interesów politycznych i gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-69.15" who="#PosełMarcinPorzucek">Priorytetem pozostaje również angażowanie państw należących do inicjatywy Trójmorza, m.in. w promocję funduszu inwestycyjnego Trójmorza. Polska nadal będzie uznawała suwerenne decyzje obywateli państw europejskich w podstawowym akcie obywatelskim, jakim są demokratyczne wybory. To do kompetencji poszczególnych krajów należy prawo do regulowania kwestii światopoglądowych czy związanych z wymiarem sprawiedliwości. Unia Europejska powinna wrócić do korzeni, do chrześcijańskiego fundamentu oraz faktycznej swobody przepływu osób, towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-69.16" who="#PosełMarcinPorzucek">Szanowni Państwo! Moi zacni poprzednicy przedstawiali cały szereg zestawień, chociażby zestawienie dotyczące inflacji. Przypomnę państwu raz jeszcze, że jeżeli spojrzymy na kraje Unii Europejskiej, te, które razem z nami wstępowały do tego gremium w 2004 r., to inflacja w Polsce jest jedną z najniższych. Gdy spojrzymy na wskaźniki bezrobocia, to mamy drugie najniższe bezrobocie w całej Unii Europejskiej. Czy kiedykolwiek za rządów PO i PSL też byliśmy na drugim miejscu albo chociaż na trzecim miejscu w Unii Europejskiej pod względem poziomu bezrobocia? Nie. Co najwyżej byliśmy w czołówce, jeżeli chodzi o państwa, w których te zarobki były najniższe. Wielu Polaków zarabiało po 5 zł za godzinę i oni te czasy pamiętają.</u>
          <u xml:id="u-69.17" who="#PosełMarcinPorzucek">Tak, panie pośle Rosati, pan tego nie pamięta, bo był pan wtedy w europarlamencie, ale byli Polacy, i to naprawdę setki, jeśli nie miliony Polaków, którzy zarabiali kilka złotych za godzinę i nie mieli gwarancji zatrudnienia. Dziś w Polsce mamy trzykrotnie niższy poziom bezrobocia niż w wielu krajach Europy Zachodniej. Mówi o tym Eurostat, czyli urząd statystyczny Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-69.18" who="#PosełMarcinPorzucek">Samorządy protestują. W moim okręgu jest ok. 60 gmin, w których zdecydowana większość samorządowców mówi, że jest znacznie lepiej, niż było za czasów PO i PSL, a nie ma wśród nich, wśród włodarzy z mojego okręgu, członka Prawa i Sprawiedliwości. Nie ma wójta, nie ma burmistrza z PiS-u. Większość jest bezpartyjna, część jest z związana PSL-em, część — z Platformą. Ale nawet oni w absolutnej większości wiedzą, ile środków trafiło do nich na inwestycje, które sami wskazywali: na drogi, na przedszkola, na inwestycje sportowe. Ten ordynus już wyszedł, ale może przypomnę, ile inwestycji chociażby w ostatnim czasie zostało otwartych bądź za chwilę będzie otwartych. Hala sportowa w Chrzypsku Wielkim. Walczyli tyle lat, nie udało się. Dopiero gdy jako Prawo i Sprawiedliwość wygraliśmy, przyznaliśmy środki w powiecie międzychodzkim. Sala w Kruszewie, wiejska szkoła. Sala sportowa w Lipce, boisko w Lipinach, boisko w Starej Wiśniewce, boisko w Lubaszu. Są to także miejscowości, w których mamy samorządowców przeciwnych naszemu obozowi politycznemu. Są środki. Prawie 20 mln zł trafiło do Piły, do miasta zarządzanego przez Platformę Obywatelską. Podejrzewam, że włodarz już gdzieś tutaj kręci się pod Sejmem, protestując. Były to środki na stadion, bo chcieli remontować stadion. Nie udało im się do tej pory rozstrzygnąć przetargu, bo coś im po prostu źle poszło, jeżeli chodzi o kosztorysy. A w innych gminach się udaje. Te kosztorysy są na tyle odpowiedzialnie przygotowane, że potem kwoty w przetargach są poniżej albo nieznacznie powyżej przewidywanych. Ale takiej sytuacji, żeby było o 100% czy ponad 100% więcej, to w normalnych gminach się nie zdarza, tam, gdzie nie rządzą samorządowcy, którzy zajmują się przede wszystkim atakiem na Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-69.19" who="#PosełMarcinPorzucek">Tutaj jeszcze pan poseł Sowa coś wspominał… Chyba zapomniał przypomnieć o pani Agnieszce z waszej konwencji, tej, która zarabia rocznie 150 tys. zł. Myślę, że Polacy pamiętają tę osobę, której świetnie się powodzi. Pracuje, bardzo dobrze, że działa aktywnie, ale to jest bardzo dobry…</u>
          <u xml:id="u-69.20" who="#komentarz">(Poseł Dorota Niedziela: Przy waszym gigantycznym złodziejstwie…)</u>
          <u xml:id="u-69.21" who="#PosełMarcinPorzucek">I jeszcze OZE. Przypomnę państwu o liczbach prosumentów. Za rządów tak przyjaznych OZE, rządów PO i PSL, było kilka tysięcy prosumentów w Polsce. Dziś mamy ponad 1 mln. Natomiast pani poseł bodaj Zielińska mówi o tym, że ma pomysł, jak w ciągu kilku tygodni, do zimy doprowadzić, aby 3 mln polskich gospodarstw nagle zostało podłączonych do OZE. Nie starczyło jej czasu, aby to wyjaśnić. Mówiła, że powie o tym w kuluarach, więc być może…</u>
          <u xml:id="u-69.22" who="#PosełMarcinPorzucek">O, dałem pani poseł okazję, aby mogła sprostować. Proszę nam powiedzieć, jak w ciągu miesiąca doprowadzić do tego, aby 3 mln polskich gospodarstw było podpiętych do OZE. Nie za rok, nie za 5 lat, tylko za 4 tygodnie. Dziękuję bardzo, szanowni państwo.</u>
          <u xml:id="u-69.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W trybie sprostowania głos zabierze pan poseł Rosati, a następnie pan poseł Robert Winnicki.</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#komentarz">(Poseł Marcin Porzucek: A ja nie mówiłem nazwiska.)</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie było nazwiska.)</u>
          <u xml:id="u-70.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nazwisko pan powiedział, panie pośle.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełDariuszRosati">Mówił pan. Było, było.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#PosełDariuszRosati">Panie Pośle Porzucek! Chciałem tylko powiedzieć, że kręciłem głową w sprawie, którą pan poruszył, mianowicie w sprawie najniższego bezrobocia w Polsce. Chcę tylko powiedzieć, że główną przyczyną tego, że mamy rzeczywiście niskie bezrobocie w Unii Europejskiej…</u>
          <u xml:id="u-71.2" who="#komentarz">(Poseł Marcin Porzucek: Drugie w Europie.)</u>
          <u xml:id="u-71.3" who="#PosełDariuszRosati">…nie jest akurat taka wspaniała polityka Prawa i Sprawiedliwości, tylko trendy demograficzne. Tracimy na rynku 200 tys. ludzi rocznie, bo o tyle więcej osób odchodzi na emerytury, niż wchodzi młodych ludzi na rynek pracy. Po prostu kurczy się nam kategoria osób, które działają na rynku pracy, i stąd mamy takie dobre wskaźniki, jeśli chodzi o stopy bezrobocia. Niemniej jednak trzeba pamiętać, że to wy przyspieszyliście ten proces wypychania ludzi z rynku pracy, obniżając wiek emerytalny. Tylko tyle chciałem powiedzieć w ramach sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-71.4" who="#PosełDariuszRosati">A poza tym zgadzam się z panem, że lepiej zarabiać 20 zł za godzinę niż 5 zł za godzinę, z całą pewnością.</u>
          <u xml:id="u-71.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-71.6" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: Jesteśmy zgodni przynajmniej w jednym.)</u>
          <u xml:id="u-71.7" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PosełRobertWinnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten budżet to nie jest budżet tylko roku kryzysowego, to jest budżet pogłębiania kryzysu. To jest budżet kontynuacji złej polityki, która nabrała tempa zwłaszcza w 2020 r. i która jest bezpośrednim, głównym, największym sprawcą obecnie galopującej inflacji, obecnie galopującej drożyzny. Chodzi o tę politykę, która stała za lockdownami, tę politykę, która stała za masowym dodrukiem pieniądza, tę politykę, w której PiS razem z Platformą, razem z PSL-em, z Lewicą, z Hołownią pod rękę głosowali, by rozkręcać tę spiralę. To jest wasza wspólna odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PosełRobertWinnicki">Dzisiaj to PiS przygotowuje budżet, choć wiemy doskonale, że ten budżet nie byłby wiele lepszy, gdyby przygotowywały go Lewica z Platformą czy z Hołownią, ponieważ wy jesteście identyczni pod względem stosunku do gospodarki. Kiedy PiS chce dosypywać na rynek 20 mld zł, to wy chcecie 40 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#PosełRobertWinnicki">Czyli chcecie napędzać inflację kolejnymi zrzutami pieniądza, de facto niemającego pokrycia w realnym wzroście gospodarczym, bo na tym to polega.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#PosełRobertWinnicki">Proszę państwa, rząd założył, że wysokość inflacji w przyszłym roku wyniesie 10%. Ale skąd to założenie, skoro już na początku przyszłego roku spodziewamy się dwucyfrowej inflacji? A wszystko, co robicie w związku z tym budżetem, robicie, żeby ją zwiększyć. Spodziewamy się ponad 20-procentowej inflacji na początku przyszłego roku. I to, co wy…</u>
          <u xml:id="u-73.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-73.6" who="#PosełRobertWinnicki">Tak, panie pośle. Co ty mówisz? Rok temu tu, na tej sali twierdziliście, że nie ma zagrożenia inflacją. Tu wszyscy ci idioci z rządu od finansów, tu wszyscy ci zaklinacze…</u>
          <u xml:id="u-73.7" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-73.8" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-73.9" who="#PosełRobertWinnicki">Tak.</u>
          <u xml:id="u-73.10" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-73.11" who="#PosełRobertWinnicki">Mamy idiotów w rządzie…</u>
          <u xml:id="u-73.12" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: Co ty, to ty jesteś idiota.)</u>
          <u xml:id="u-73.13" who="#PosełRobertWinnicki">…którzy nie znają się na gospodarce, którzy prowadzą…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, niech pan popatrzy do lustra…</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">…a nie wykrzykuje tu inwektywy pod adresem…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełRobertWinnicki">Szykujecie, panie marszałku, największą katastrofę gospodarczą od 30 lat. Jest to wasza bezpośrednia odpowiedzialność, prowadzicie do tego realizacją socjalistycznej polityki.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Z wnioskiem formalnym.)</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#PosełRobertWinnicki">I tak ludzie, którzy nie znają się na gospodarce, jak Morawiecki i spółka, którzy przygotowują papierowe plany, z których nic nie wynika poza chaosem gospodarczym… Dokładnie to. Proszę pójść do przedsiębiorstw. Proszę zapytać, co wynika z PiS-owskiego ładu. Proszę zapytać tych wszystkich, którzy dzisiaj nie mogą związać końca z końcem, wszystkich sklepikarzy, wszystkich przedsiębiorców, którzy nie tylko ze względu na inflację, nie tylko dlatego, że nie zapewniliście węgla, ale ze względu na skutki waszej polityki gospodarczej dzisiaj bankrutują.</u>
          <u xml:id="u-75.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-75.4" who="#PosełRobertWinnicki">Ludzie tracą pracę.</u>
          <u xml:id="u-75.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Krystyna Sibińska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Z wnioskiem formalnym, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Po pytaniach, po tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Z wnioskiem formalnym.)</u>
          <u xml:id="u-76.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Tłumaczę przecież, że po tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-76.5" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Mam wniosek o zmianę sposobu prowadzenia dyskusji, więc taki wniosek po zakończeniu dyskusji będzie już nieaktualny, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-76.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nic panu na to nie poradzę.</u>
          <u xml:id="u-76.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#PosełKrystynaSibińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Żeby stwierdzić, jak bardzo odbiegają od rzeczywistości budżety państwa przyjęte przez PiS, wystarczy spojrzeć na to, co się dzieje z obecnym budżetem. Tak więc według PiS miały znacznie wzrosnąć PKB, fundusz wynagrodzeń, spożycie prywatne, a inflacja miała wzrosnąć tylko o 3,3%. Jak te wzrosty wyglądają w rzeczywistości? Inflacja — do poziomu 17,2%. Drastycznym podwyżkom uległy rachunki za gaz i prąd dla samorządów, czasem nawet o 1000%.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#PosełKrystynaSibińska">PiS obiecywał inwestycje, które miały zmienić Polskę. Przekop Mierzei Wiślanej miał kosztować 880 mln zł, kosztował 2,2 mld zł. Program rozwoju śródlądowych dróg wodnych, przywrócenie żeglowności Odry i Wisły, kanał Wisła — Odra. Co tymczasem mamy? Zatrutą Odrę i żadnego winnego.</u>
          <u xml:id="u-77.2" who="#PosełKrystynaSibińska">Jeżeli chodzi o CPK, to poza tym, że pełnomocnik rządu i zarząd CPK mają niezłe pensje, dla reszty społeczeństwa nie ma równie dobrych wiadomości. Ludzie protestują, a władza arogancko prze do przodu ze swoimi megalomańskimi planami wedle zasady: po nas choćby potop. Polska miała być kolejową potęgą, tymczasem obserwujemy rezygnację z inwestycji, np. z dworca w moim mieście, w Gorzowie Wielkopolskim. Baltic Pipe: rura jest, gazu brak. Miało być 100 tys. mieszkań w 2019 r. Według raportu NIK z marca 2022 r. do 2021 r. powstało ich tylko 15 tys. Mieszkania bez wkładu własnego: miało być 80 tys. umów rocznie, jest totalna wydmuszka. Tymczasem oprocentowanie kredytów mieszkaniowych, dane z maja 2022 r., wynosi dziś 7–9%. W Unii Europejskiej mamy w tym zakresie najwyższe oprocentowanie, niżej niż u nas pod tym względem jest w Bangladeszu — 8,85%, Burkina Faso — 7,96%, Jamajka — 6,96%. I tak mogłabym wymienić jeszcze kilka innych krajów. Polskie Domy Drewniane: do 2022 r. miało być 11 tys. mieszkań i 950 domów jednorodzinnych. Pieniądze na płace zarządu — wydane, efekt — mizerny. Straty z chybionych inwestycji: Ostrołęka — 1,5 mld zł. O CPK i przekopie mierzei mówiłam. Jeżeli chodzi o Turów, za każdy dzień płacimy 2,3 mln zł, w tej chwili suma wynosi już prawie 900 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-77.3" who="#PosełKrystynaSibińska">Rządowy Program Inwestycji Strategicznych miał rozruszać inwestycje samorządowe. Rząd zapewniał, że pieniądze trafią do wszystkich polskich gmin. Problem w tym, że środki trafiły nie do wszystkich, tylko do swoich, a na razie są to tylko promesy. Samorządy mogą w ogóle nie skorzystać z tych pieniędzy. Powodem są założenia programu, które skutkują podbiciem cen ofert. Wyższe ceny wynikają z przerzucenia całej odpowiedzialności w zakresie finansowania gminnych inwestycji na wykonawców, którzy muszą brać kredyty i niestety często rezygnują z inwestycji. Według Związku Miast Polskich w latach 2019–2023 członkowie związku na skutek fiskalnej polityki rządu PiS stracą ponad 27 mld zł. Krajowy Plan Odbudowy, o którego powstaniu triumfalnie informował PiS, miał wzmocnić polską gospodarkę oraz sprawić, że będzie ona łatwiej przechodzić wszystkie kryzysy. Pytam: Gdzie są te pieniądze i dlaczego ich nie ma? Jeżeli chodzi o inwestycje w Polsce i ich udział w PKB, to spadł on z poziomu 20,1% w 2015 r. do 16,6% w 2021 r., co jest najniższą wartością. A rząd w swojej strategii rozwoju zakładał, że będzie to 22%–25%. To wielka klęska planu Morawieckiego.</u>
          <u xml:id="u-77.4" who="#PosełKrystynaSibińska">Lepiej w 2023 r. nie będzie. Wobec niestabilnego otoczenia prawnego, znaczących wzrostów dotyczących cen energii i kredytów trudno oczekiwać, żeby było lepiej. Nie ulega wątpliwości, że w przyszłorocznym budżecie zabraknie środków na prorozwojowe inwestycje w gospodarce. To ważny aspekt, ponieważ to właśnie inwestycje budują potencjał gospodarczy do wykorzystania w przyszłości. I niestety, drodzy rodacy, jak zwykł mówić premier Morawiecki, dobrych wiadomości dla was nie ma. Obietnica wyborcza PiS, ich hasło, czyli „Polska w ruinie”, się spełnia.</u>
          <u xml:id="u-77.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wysoki Sejmie, z galerii obserwuje nas grupa samorządowców i działaczy stowarzyszeń z Leszna zaproszona przez pana posła Andrzeja Grzyba.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pozdrówmy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-78.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę, pan poseł Arkadiusz Marchewka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#PosełArkadiuszMarchewka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Zamiast myśleć o przyszłości, prowadzicie politykę hazardu. W przyszłym roku zadłużenie naszego kraju wyniesie 1763 mld zł. Oznacza to, że każdy Polak, bez względu na to, czy jest w kołysce, czy się uczy, czy pracuje, czy jest emerytem, będzie zadłużony na 46,5 tys. zł, i to jest wasz rachunek.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#PosełArkadiuszMarchewka">Nie myślicie o przyszłości. Najlepszym dowodem jest to, jak traktujecie edukację. W przyszłym roku większość wynagrodzeń dla nauczycieli, którzy są na początku swojej drogi zawodowej, będzie na poziomie płacy minimalnej. Kiedy przejmowaliście władzę, wynagrodzenie nauczyciela, który był na początku swojej drogi zawodowej, wynosiło o ponad 30% więcej niż wynagrodzenie minimalne. Doprowadziliście do tego, że przyszłym roku nauczyciele będą zarabiać tyle, ile wynosi płaca minimalna. To jest niedopuszczalne. Tylko w moim Szczecinie w ciągu 1 roku odeszło z pracy prawie 400 nauczycieli. Dlaczego? Bo mają taką pensję. Pensja, którą proponujecie, uwłacza po prostu godności nauczycieli. Życie za minimum jest życiem na granicy wytrzymałości. To jest po prostu degradacja zawodu nauczyciela, tak ważnego zawodu dla przyszłości naszych dzieci. Wy będziecie oczywiście opowiadać, że zaplanowaliście jakieś podwyżki dla nauczycieli, ale spójrzmy prawdzie w oczy — wygląda to tak, że w ciągu tego i następnego roku podwyżka wynagrodzeń nauczycieli będzie wynosiła ok. 12,5%. Ile będzie wynosiła w ciągu tych 2 lat inflacja? To będzie 24,5%, czyli prawie dwa razy więcej. Oznacza to, że nauczyciele będą mogli za swoje pensje kupić coraz mniej. To jest niedopuszczalne. Wyjmijcie z zamrażarki ustawę, którą złożyliśmy jako Koalicja Obywatelska, która zakłada podniesienie pensji nauczycieli tylko w ciągu 1 roku o 20%. Na co czekacie? Wystarczy tylko wyciągnąć z to szuflady.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: …jak rządziliście.)</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#PosełArkadiuszMarchewka">To samo dotyczy uczelni wyższych. To, do czego doprowadziliście i co czeka uczelnie wyższe… To jest raczej wyższa szkoła przetrwania. Podwyżki cen prądu na poziomie 700%. Zapadają już decyzje o nauczaniu zdalnym, o zamykaniu basenów dla studentów. Co będzie następne? Wyłączanie aparatury badawczej? Jeżeli nastąpi zapaść w nauce, konsekwencje tego będą po prostu dramatyczne. Lekceważycie edukację, lekceważycie naukę, a to jest przecież fundament naszego państwa. Zamiast polityki odpowiedzialności, myślenia o przyszłości, o nowych pokoleniach, o edukacji, o nauce prowadzicie politykę hazardu, która doprowadzi raczej do katastrofy i bankructwa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">O matko…</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani poseł Dorota Niedziela, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#PosełDorotaNiedziela">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po wysłuchaniu triumfalnego przemówienia pana posła Telusa na temat budżetu rolnictwa chcę przedstawić wam prawdziwy budżet, a jest to budżet, który doprowadzi do upadku małych gospodarstw rodzinnych. Chwalicie się, że macie 67 mld. Otóż zwracam uwagę, że 22 mld z tego pochłonie ZUS i KRUS, a to oznacza, że zamiast 3% PKB na rolnictwo przeznaczycie tylko 0,56%. Powtórzę, 0,56% PKB przeznaczacie na rolnictwo. Przypomnę tylko, że pani premier Szydło obiecywała 3%. Przez 7 lat dochodzicie do tych 3%. Moje pytanie brzmi: Kiedy dojdziecie?</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#PosełDorotaNiedziela">W przyszłym budżecie aż 24 mld to pieniądze z Brukseli, z tej znienawidzonej przez Unii Europejskiej. Szczytem waszej arogancji jest zapisywanie w przyszłorocznym budżecie prawie 3 mld zł na rolnictwo z Krajowego Planu Odbudowy. Może coś przeoczyłam, proszę państwa, może nie wiem, że płyną miliardy z KPO. Raczej byłabym cicho, jeśli o to chodzi, bo jak się dowie pan minister Ziobro, to stracicie możliwość głosowania.</u>
          <u xml:id="u-81.2" who="#PosełDorotaNiedziela">Żeby przyszłoroczny budżet ładnie wyglądał, zapisaliście w nim też 9 mld dla rolnictwa na rezerwy celowe. Sami wiemy, że rezerwy można wykorzystać, a można ich nie wykorzystać. Pan poseł Telus chwalił się, że w 2022 r. fundusz gwarancji w rolnictwie to 3 mld. Jak wiemy, w tym roku wykorzystaliście tylko 1 mld. Środki miały przejść na następny rok, ale nie przeszły. Takie to kłamstwa. Nikt ci tyle nie da, co ci PiS obieca.</u>
          <u xml:id="u-81.3" who="#PosełDorotaNiedziela">W przyszłym roku — podobnie jak w roku bieżącym — będą dopłaty do paliwa rolniczego, które wyniosą 1,1 zł do 1 l. Litr paliwa kosztuje w tej chwili 7,5 zł. Mam takie pytanie — nie jest to teleturniej „Jeden z dziesięciu” — Co wolałby rolnik: paliwo za 5 zł czy 1 zł dopłaty do paliwa za 7 zł?</u>
          <u xml:id="u-81.4" who="#PosełDorotaNiedziela">Chwalicie się, że budżet co roku jest wyższy o 10% — łącznie ze wspomnianymi środkami z KRUS i KPO. Niech wam będzie, tylko czy zauważyliście, że nawozy są droższe o 400% albo o 600%? Podobnie jest w przypadku pasz i energii. Czy zauważyliście, że od 2020 r. przeciętny dochód z hektara spadł prawie o 20%. Spadł z 3819 zł w 2020 r. do 3288 zł. Żeby była jasność, są to dane z GUS.</u>
          <u xml:id="u-81.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Kazimierz Plocke, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Od kilkunastu dni Prawo i Sprawiedliwość informuje, że w przyszłym roku rolnicy będą mieli 3 tys. kW tańszego prądu. Czy ktoś zapytał rolników, którzy mają gospodarstwa o powierzchni 20 ha czy 50 ha, 20 krów mlecznych i 15 cieląt, na jak długo wystarczy ten limit? Miesiąc, dwa, może trzy. Co dalej?</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#PosełKazimierzPlocke">Obiecaliście, że zwiększycie pogłowie świń do 20 mln sztuk — dzisiaj mamy poniżej 10 mln sztuk — a w budżecie na rok 2023 na odbudowę hodowli i zwiększenie pogłowia świń w Polsce przeznaczacie 140 mln zł i to w formie dopłaty do kredytów dla producentów świń.</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#PosełKazimierzPlocke">Kolejna sprawa dotyczy funkcjonowania Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi. Przeznaczacie na to dodatkowe pieniądze. Rozumiemy, że chodzi o rok wyborczy. Przypuszczamy, że jest to fundusz wyborczy Prawa i Sprawiedliwości, który będzie wykorzystywany do promocji na obszarach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#PosełKazimierzPlocke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiele by jeszcze tutaj mówić, ale chcę stwierdzić, że budżet na 2023 to budżet prowadzący do upadku gospodarstw rodzinnych w Polsce i drożyzny dla polskich konsumentów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Porażające.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jarosław Urbaniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#PosełJarosławUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym rozstrzygnąć kwestię tego, czy to ostatni budżet PiS-owski, czy nie. Ano ostatni. To wcale nie wynika z jakiejś pychy i pewności co do wyniku przyszłorocznych wyborów, tylko z prostego wnioskowania. To się nazywa dylemat konstrukcyjny prosty. Albo PiS wygra wybory w przyszłym roku, albo nie wygra wyborów. Jak mówili łacinnicy: tertium non datur, nie ma innego wyjścia. Jak PiS przegra wybory, to następny budżet będzie budżetem partii, która wygra wybory, a jak PiS wygra wybory, to nie będzie budżetu, proste.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: Ale filozofia niesamowita.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sami się śmiejecie z tych swoich opowieści.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#PosełJarosławUrbaniak">Już to, co nam dzisiaj przedłożono, trudno nazwać budżetem państwa. Jak można mówić, że te kilkaset stron to budżet państwa, pani minister, i non stop używać słów o całości finansów publicznych, kiedy… Chociażby to, co widzimy. Pani mówi o wydatkach na poziomie 672 mld zł, a my wiemy, że oprócz tego są wydatki wynoszące co najmniej 420 mld zł, nieujęte w tym budżecie. To znaczy, że nie mamy pojęcia, na co zostanie przeznaczone co najmniej 40% wydatków państwa.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: Trafi do ludzi.)</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#PosełJarosławUrbaniak">Nie wiemy, czy deficyt budżetowy to 68 mld zł, jak pani twierdzi, czy może, jak twierdzą eksperci, co najmniej 206 mld zł. Przecież to są ogromne różnice. Przecież to jest jedno wielkie kłamstwo na temat finansów publicznych tego państwa.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#PosełJarosławUrbaniak">Spójrzmy chociażby na spółki Skarbu Państwa, bo one są ważne. PiS wpadł na pomysł — jak już wprowadził 40 nowych podatków, nazywając je opłatami, daninami itd., i zrobiło się kłopotliwie — że należy z Polaków zdzierać pieniądze inaczej. Jak? W postaci wielkich marż w spółkach Skarbu Państwa: Orlenie, PGNiG, spółkach energetycznych. My to wszystko wiemy, łącznie z panem ministrem Sasinem, który stwierdził, że marże są za duże, więc będzie 50-procentowy podatek i będzie fajnie. Nie będzie, bo Polacy nadal będą płacić ogromne pieniądze za paliwo, tylko że teraz połowa pójdzie do budżetu państwa w postaci dywidendy, a druga połowa — w postaci nowego, sasinowego podatku.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#PosełJarosławUrbaniak">Z ostatnich wiadomości …</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełJarosławUrbaniak">Parę minut temu dostałem informację, że Orlen wstrzymał sprzedaż hurtową. To państwo zaczyna się walić. Przez was, przez PiS.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Spokojnie, nic się nie zawali, niech się pan nie przejmuje. Sami się śmiejecie z tego, co opowiadacie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#PosełJarosławUrbaniak">Panie marszałku, to pan się śmieje, jak zawsze, a państwo jest w tragicznej sytuacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">To zobaczymy, kto będzie się śmiał ostatni.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tadeusz Cymański.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełTadeuszCymański">Co prawda można tu mówić wszystko, bo to jest parlament, ale warto słowa ważyć. Nie mogę sobie odmówić… Debata była taka sobie. Ja tu widziałem już 25 debat. Ta zaczęła się od profetycznej wypowiedzi pani poseł Leszczyny, że to jest ostatni budżet, i koniec też był w tym stylu, z tą dywagacją.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: Nazwiska nie wymieniaj.)</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#PosełTadeuszCymański">Mówisz mi kolego, żeby nazwiska nie wymieniać, bo zaraz będą informacje uzupełniające. Ale do rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#PosełTadeuszCymański">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypadło mi w udziale pewne wyróżnienie i zaszczyt zabrania głosu właściwie na samym końcu tej debaty. Chcąc nie chcąc, muszę się jednak odnieść do tego, co tu dzisiaj miało miejsce. Miały miejsce różne wypowiedzi. Szkoda, że znakomita większość z nich — mówię to z przekonaniem, zresztą niech każdy to sprawdzi, bo dzisiaj mamy środki techniczne i nawet można zobaczyć, kto co mówił, a nie tylko usłyszeć, jakie tu były teksty i wypowiedzi — to nie była poważna dyskusja. A to, że można, udowodnili posłowie opozycji, niestety tylko nieliczni. Nie chciałbym tutaj nikogo wyróżniać, ale nawet przed chwilą Kazimierz Plocke bardzo ostro wytknął różne błędy. Można się zgadzać czy nie, ale można to zrobić w formie parlamentarnej. Do prof. Dariusza Rosatiego za chwilę przejdę, bo fragment jego wypowiedzi może być kanwą całego mojego wystąpienia, jest interesujący. Nawet Robert Kwiatkowski, przedstawiciel najmniejszej partii opozycyjnej, maleńkiej grupy, oddał, co cesarskie, nie zostawił na nas, na Zjednoczonej Prawicy przysłowiowej suchej nitki, ale powiedział, można sprawdzić…</u>
          <u xml:id="u-93.4" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-93.5" who="#PosełTadeuszCymański">…że ta inflacja i to nieszczęście to wina nie tylko rządu Zjednoczonej Prawicy, że jest coś takiego jak wojna, że był COVID. Bo nikt… Proszę sprawdzić stenogramy. To było takie niesprawiedliwe, tak jak Gołota kiedyś kogoś uderzył poniżej pasa, to był taki cios poniżej pasa, bo trzeba zauważyć, i to jest uczciwe, że przychodzi nam wszystkim, państwu z opozycji też, żyć w takich czasach, kiedy są wielkie nieszczęścia, i to nagłe nieszczęścia.</u>
          <u xml:id="u-93.6" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: PiS — wielkie nieszczęście.)</u>
          <u xml:id="u-93.7" who="#PosełTadeuszCymański">A do kolegi Brauna, którego szanuję i nawet darzę pewną sympatią, powiem: drogi kolego pośle, co do wypowiedzi, która była bardzo ostra i niesamowita, jeśli chodzi o odbiór, bo bardzo skrajna i mająca niewielkie poparcie w Polsce, trzeba zauważyć, że oprócz kosztów pobytu Ukraińców w Polsce mamy wyraźne profity dzięki zaangażowaniu zawodowemu i pracy zawodowej wielu ukraińskich kobiet. Niech kolega to weźmie do serca i mówi sprawiedliwie, a nie tak jednostronnie i tak po bandzie. Ten osąd jest też nieuprawniony. Pani minister i pan minister pewnie się do tego odniosą. Trzeba patrzeć troszeczkę dalej. Szkoda, że oni pomnażają nasz PKB, bo byłoby lepiej, gdyby odbudowywali zniszczoną ojczyznę. Ale oprócz tego, że mamy być ludźmi, musimy też być ekonomistami i widzieć drugą stronę tego medalu.</u>
          <u xml:id="u-93.8" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Ale wy liczycie na ich głosy wyborcze.)</u>
          <u xml:id="u-93.9" who="#PosełTadeuszCymański">Bardzo chętnie umówię się na kawę, porozmawiam, ale tutaj proszę mi pozwolić… Mam jeszcze 13 minut. Ile to jest! Nigdy nie miałem takiego luksusu.</u>
          <u xml:id="u-93.10" who="#PosełTadeuszCymański">Jeżeli chodzi o budżet państwa i próbę równoważenia… Dlaczego wspomniałem o panu profesorze, którego darzę szacunkiem i sympatią? Dlatego że padły ciekawe słowa. Zarzucił on nam — i co ciekawe, bliskie mi są te słowa — że nasze programy pomocowe, bardzo kosztowne, dotyczą wszystkich. Ile dyskusji wzbudziła ostatnia sprawa wakacji kredytowych? Znane mi jest stanowisko Związku Banków Polskich. To jest pole do dyskusji, możemy o tym rozmawiać i należy o tym rozmawiać. Ta sprawa nie będzie zamknięta tą debatą. My też to musimy analizować, bo to jest bardzo trudne. Dlaczego w przypadku węgla robimy to dla wszystkich? Dlatego że przecież jest domniemanie graniczące z pewnością, że ponad 90% tych, którzy palą w kozie czy piecu kaflowym zwykłym węglem, czarnym węglem, to są ludzie o niskich dochodach. A więc tutaj akurat to przyłożenie jak najbardziej jest trafne. Ale ta dyskusja jest przed nami. Trzeba się o to spierać i o tym dyskutować, a nie w czambuł potępiać, jednostronnie, używając najgorszych słów — słowa „kłamstwo”, słów najróżniejszych.</u>
          <u xml:id="u-93.11" who="#PosełTadeuszCymański">Sprawa następna, o której warto powiedzieć. Otóż nie jest prawdą, że jest lewy… Tu nawet ktoś powiedział — pani poseł, która, zdaje się, jest zajęta rozmową — że mamy pod biurkiem schowane 400 mld, jeden na wierzchu i prawdziwy. To, że się ktoś nie obnosi z tym, że to nie jest wszystko… To wszystko, po pierwsze, jest legalne, a po drugie, nie jest to tajne. To, ile w jakim funduszu jest i jakie są to zadłużenia — jest to element przyszłości trudny, bo to też będzie kiedyś spłacane — nie jest tajemnicą. I nieprawdziwy jest zarzut, że to jest ukrywane.</u>
          <u xml:id="u-93.12" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Czemu nie ma tego w budżecie?)</u>
          <u xml:id="u-93.13" who="#PosełTadeuszCymański">Co więcej — powie o tym więcej pan minister, bo będzie miał luksus dłuższego czasu — to nie jest nasz wynalazek. Kraje, na których się wzorujecie, najlepsze, najbogatsze — takim krajem chcielibyśmy w obszarze finansów być — stosują to nie od dzisiaj. Tu były nawet przywołane Niemcy. Myślę, że usłyszymy o tym. A więc to nie jest nowy wynalazek. Nie kto inny jak kandydat chyba Lewicy, czy wasz kandydat, mówię „wasz” w sensie Platformy, w czasie przesłuchania kandydatów na członków Rady Polityki Pieniężnej powiedział to bardzo czytelnie i jasno. To było nawet odkrywcze, przyznam się do niewiedzy. Chodzi o to, że wstępując do Unii Europejskiej, Polska była jedynym krajem o może jakiejś takiej aktywności… Jesteśmy jednym krajem, który wpisał do konstytucji kryteria długu i deficytu budżetowego. A więc to ogranicza możliwości i nie jest żadnym wynalazkiem. Nie jest też tajemnicą, że w warunkach skrajnych, jeszcze raz to podkreślam… Co najciekawsze, ci sami ludzie, którzy nakłaniali nas, zarzucali nam, że za mało, za wolno dajemy przedsiębiorcom, potem mówią, że jest inflacja i że za mało daliśmy.</u>
          <u xml:id="u-93.14" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: Albo pod stołem.)</u>
          <u xml:id="u-93.15" who="#PosełTadeuszCymański">Proszę państwa, to wszystko jest do sprawdzenia. Nie czas i miejsce na to. Jest jeszcze 9 minut, pomimo wszystko czas szybko ucieka.</u>
          <u xml:id="u-93.16" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Tylko nie Konfederacja.)</u>
          <u xml:id="u-93.17" who="#PosełTadeuszCymański">Konfederacji oddam jedno: jesteście — może nie wszyscy — z krwi i kości prawdziwymi liberałami. I siedzący tutaj znakomity były…</u>
          <u xml:id="u-93.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.19" who="#PosełTadeuszCymański">…Natomiast co do farbowanych liberałów, to o tym, czy nawrócenie Platformy, która zawsze była liberalna, jest szczere i prawdziwe, zdecydują Polacy przy urnie wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-93.20" who="#PosełTadeuszCymański">A na czym polega to, że jednak jest ta sprawa i ona ciągle wraca? Uważam, że osią polityki będzie zawsze spór między polityką skrajnie liberalną i bardziej społeczną. Bardzo żałuję, że Lewica tak ostro nas atakuje, bo ten rów mariański, jeżeli chodzi o Kościół, o LGBT, o tę całą politykę, to jest jeden temat, ale w obronie słabszych, wielodzietnych, chorych w wielu sprawach się spotykamy w dyskusji w Komisji Finansów Publicznych i w innych, bo nie możemy się wstydzić ani brzydzić, bo obrona najsłabszych jest ponad podziałami politycznymi. To trzeba powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-93.21" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Załóżcie koalicję.)</u>
          <u xml:id="u-93.22" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Nie obściskujcie się po kątach, tylko do koalicji.)</u>
          <u xml:id="u-93.23" who="#PosełTadeuszCymański">A teraz zilustruję moje wystąpienie konkretnym przykładem z historii — bo to jest przykład idealny — na czym polega specyfika myślenia obozu liberalnego, którego emanacją, uosobieniem jest Platforma Obywatelska. Dotknę tematu — jako byłemu grabarzowi może mi to bardziej wypada — zasiłku pogrzebowego. Ta liberalna ręka, lepka, chyża, nie wstydziła się w momencie trudnym sięgnąć tam, gdzie nigdy sięgać nie powinna — do domu żałobników. Śmierć sprawiedliwa, chuda, bo nie bierze łapówek. Wiemy o tym, to prawda. Zmniejszyliście ten zasiłek o 2 tys. Ale ja powiem o czymś innym.</u>
          <u xml:id="u-93.24" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Pan wrócił do zawodu, bo grzebiecie Polskę.)</u>
          <u xml:id="u-93.25" who="#PosełTadeuszCymański">Spokojnie, spokojnie.</u>
          <u xml:id="u-93.26" who="#PosełTadeuszCymański">Nie kto inny jak dawny minister zdrowia z Unii Pracy w radiu zapytany, dlaczego dla służby zdrowia nie ma więcej pieniędzy i co zrobić, powiedział pani redaktor, można sięgnąć: trochę zwiększyć podatki. To myśmy zrobili z daniną solidarnościową. Chodzi o tych, którzy naprawdę mają najlepiej, których nie boli i w których nie uderza inflacja. Co powiedział pani redaktor, można sprawdzić. Myśmy to liczyli w Ministerstwie Finansów. To jednak dałoby niewiele ponad 1 mld zł, to nie rozwiązuje problemu. Ale nie minęło kilka miesięcy, jak ten sam człowiek zapytany, dlaczego o 2 tys. zł… Te 2 tys. zł, uwzględniając wskaźniki śmiertelności 300–350 tys., to jest 600–700 mln. Wzięli to. I my to naprawimy, bo to jedna z najbardziej bezwstydnych spraw. To jest zapowiedziane. Pani minister, nawet w tej trudnej sytuacji to musi być. Nie może być tak, że osoba, która cierpi z powodu inflacji, z powodu wielu problemów…</u>
          <u xml:id="u-93.27" who="#PosełTadeuszCymański">Nie chwalimy się, że jest super w służbie zdrowia, ale nawet w niej dużo zmieniliśmy. Podam konkretny przykład.</u>
          <u xml:id="u-93.28" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: 200 tys. zgonów nadmiarowych.)</u>
          <u xml:id="u-93.29" who="#PosełTadeuszCymański">Już odpowiadam. Służba zdrowia od wielu, wielu lat…</u>
          <u xml:id="u-93.30" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-93.31" who="#PosełTadeuszCymański">Drogi, szanowny kolego, ale bardzo proszę. Ja też nieraz nie mogę wytrzymać, ja wiem, jak to jest, też czasami puszczają mi nerwy, ja to znam, ale bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-93.32" who="#PosełTadeuszCymański">Teraz powiem o jednej rzeczy. Źrenicą służby zdrowia — przy całym szacunku dla wszystkich: dla ratowników, dla obsługi technicznej, dla pielęgniarek — są lekarze. Dramatyczny brak lekarzy w naszym państwie jest prawdą. Kto dokonał przełomu? Kto bardzo mocno i wyraźnie zmienił ilość osób, które na te studia idą? W 2022 r. — i chodzi też o przyszły rok — 10 tys. młodych ludzi podjęło studia medyczne.</u>
          <u xml:id="u-93.33" who="#PosełTadeuszCymański">Pojawia się problem, problem jakości kształcenia. Polska Komisja Akredytacyjna musi to sprawdzać, ale daliśmy pieniądze. Jakie są szczegóły? Wspólnie pieniądze dają również Ministerstwo Zdrowia i bank, właśnie ten fatalny bank, który krytykujecie, Bank Gospodarstwa Krajowego. Wytykacie nam kwestię tych pieniędzy. Poszły one m.in. na program stypendialny, dzięki czemu każdy student, który skończy studia i przepracuje 10 lat w publicznej służbie zdrowia, będzie miał następnie odłożone 12 lat kadencji i będzie miał możliwość umorzenia długu, jeżeli wybierze specjalizację deficytową, np. onkologię czy psychiatrię dziecięcą.</u>
          <u xml:id="u-93.34" who="#PosełTadeuszCymański">To wszystko. Możecie powiedzieć, że to są drobiazgi, ale nie mówcie tego. Nie mówcie tego i nie szczujcie na nas. Już niedługo Polacy zdecydują. Muszę przechodzić do końcowych fragmentów. Polacy zdecydują i to, na kogo postawią, jest najważniejsze, bo to jest tak naprawdę moim zdaniem problem wiarygodności. Czasami mówię: nie wierzcie politykom, nie wierzcie mi, nie wierzcie panu, koledze i innym, sami sprawdźcie. Mamy komputery, możemy sprawdzić, jaką politykę ktoś prowadził. Wiem, że w Sejmie bardzo łatwo jest coś zarzucać, kiedy przychodzi moment głosowania.</u>
          <u xml:id="u-93.35" who="#PosełTadeuszCymański">Już niedługo, jak domniemywam, będą testy. Konfederacja będzie tutaj głosowała przeciwko pomaganiu. Spodziewam się tego przynajmniej w przypadku większości, bo jesteście skrajnie liberalni.</u>
          <u xml:id="u-93.36" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Jesteśmy skrajnie logiczni.)</u>
          <u xml:id="u-93.37" who="#PosełTadeuszCymański">Platforma ma natomiast dylemat, bo głosuje za tym, a potem z tego miejsca wielokrotnie mówi w telewizji: ten socjal to rozdawnictwo. To, co wy robicie, to fatalna polityka. Jest tu elementarna sprzeczność, czyż nie? Mam nadzieję, że już za kilka miesięcy zostanie przeprowadzona taka analiza w myśl zasady: widziały gały, co brały.</u>
          <u xml:id="u-93.38" who="#PosełTadeuszCymański">Dlaczego o tym wszystkim mówię? Bo, proszę państwa, to jest trochę tak, jak się uczy od dziecka. Wiadomo, że przysłowia są mądrością narodu. Często to mówię z tej trybuny i dzisiaj też przywołam pewien fragment. Mianowicie mówi się wprost: bogatemu diabeł dzieci bawi, a biednemu wiatr w oczy.</u>
          <u xml:id="u-93.39" who="#PosełTadeuszCymański">Otóż, proszę państwa, trzynasta emerytura kosztuje nas ponad 12 mld, a czternasta emerytura, która jest obwarowana kryterium dotyczącym kwoty świadczenia w wysokości 2900 zł brutto, kosztuje nas ponad 10 mld. Nie trzeba mieć piątki z matematyki, żeby wiedzieć, co to znaczy.</u>
          <u xml:id="u-93.40" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A ile kosztuje 1 t węgla dla emeryta?)</u>
          <u xml:id="u-93.41" who="#PosełTadeuszCymański">Przepraszam, kolego, ale mam swój czas.</u>
          <u xml:id="u-93.42" who="#PosełTadeuszCymański">Chcę powiedzieć, o czym to świadczy. O czym to świadczy? O tym, że 85% emerytów ma niskie bądź bardzo niskie emerytury. Są jeszcze miejsca, gdzie chcielibyśmy pomóc. Czy uważacie, że nie potrafimy liczyć?</u>
          <u xml:id="u-93.43" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Tak, tak uważamy.)</u>
          <u xml:id="u-93.44" who="#PosełTadeuszCymański">Czy sądzicie, że nie wiemy o tym, że ważne i wrażliwe kwestie są niedofinansowane? Boli nas to. To prawda: 7,8 to nie kilkanaście czy 20. Chciałaby dusza do raju, ale powiedzcie: Skąd wziąć? Gdzie się zadłużyć? Mnożnika nie ma. Nie robimy takich cudów, nie mnożymy pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-93.45" who="#komentarz">(Poseł Mirosława Nykiel: Z KPO.)</u>
          <u xml:id="u-93.46" who="#PosełTadeuszCymański">Bardzo łatwo jest…</u>
          <u xml:id="u-93.47" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Piotr Zgorzelski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo przepraszam, panie pośle. Momencik. Ma pan jeszcze 2,5 minuty i z pewnością chciałby pan odpowiedzieć także na to pytanie, na które miał pan odpowiedzieć: Dlaczego te środki gromadzone są poza budżetem i jak mogłyby znaleźć się w budżecie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#PosełTadeuszCymański">Tak, tak jest. Może mi pan dać, panie marszałku, dodatkowy czas na rundę pytań i odpowiedzi, bardzo chętnie.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#PosełTadeuszCymański">Nie przeceniam swojej roli, nie jestem ministrem i skorzystam z pomocy lepszych od siebie. Skromności mi nie brakuje, wyniosłem to z domu.</u>
          <u xml:id="u-95.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-95.3" who="#PosełTadeuszCymański">A poza tym nie jestem frajerem, okej? Jasne? Ha, ha, ha! Tak, tak, tak. Dobrze, dobrze. O, nawet kolega to wie.</u>
          <u xml:id="u-95.4" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: To się okaże.)</u>
          <u xml:id="u-95.5" who="#PosełTadeuszCymański">Stary szachista i brydżysta zrozumiał. Okej. Niech żyją szachiści.</u>
          <u xml:id="u-95.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Idąc za posłem Cymańskim, można powiedzieć, że wyszło szydło z worka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełTadeuszCymański">Przechodzę do rzeczy. Powiem tak, żeby było ładnie, na czym polega różnica społeczna, jeśli chodzi o różnych ludzi. Cytuję: „A jak poszedł król na wojnę,/ Grały jemu surmy zbrojne,/ Grały jemu surmy złote/ Na zwycięstwo, na ochotę…”. Reszta dotyczy ludu, którego symbolem w tym pięknym wierszu pani Marii Konopnickiej jest Stach. Cytuję: „A jak poszedł Stach na boje,/ Zaszumiały jasne zdroje,/ Zaszumiało kłosów pole/ Na tęsknotę, na niedole…”. Jeszcze to powtórzyła. Dlaczego warto przywoływać wielkich Polaków? Bo Maria Konopnicka miała serce po właściwej stronie. Nie wstydźmy się. To nie nadużycie. Wziąłem tylko kawałek fragmentu, a poza tym z perspektywy PSL-u tekst o Stachu i o polu jest super.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, to nie jest konkurs recytatorski, ale debata budżetowa. Proszę zatem odpowiedzieć, po co…</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale poseł Cymański czuje scenę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#PosełTadeuszCymański">Dobrze, dobrze.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#PosełTadeuszCymański">Odpowiedź pani minister czy pana ministra będzie znakomita, w to nie wątpię. Jeżeli ktoś uważa, że to nadużycie, że po tych kilku godzinach zabrałem 2 minuty, aby zacytować Marię Konopnicką, to popełnia wielki grzech.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Koszałki-opałki.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Szanowni Państwo! Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Grzegorz Wojciechowski.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie może być 1,5 minuty?)</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: 3 minuty na pytania. Dzień jeszcze młody.)</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, właściwie pożegnaliśmy się dzisiaj po północy i dzisiaj się witamy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem dopytać się o kwestię relacji między budżetem a KPS-em. Chodzi o pieniądze, które zostały przeznaczone na rolnictwo, a także pieniądze, które zostały przeznaczone na politykę spójności. Czy zwiększą się pieniądze przeznaczone na politykę spójności na obszarach wiejskich? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Nie wiem, czy będę umiała tak się wykręcić jak pan poseł Cymański. Nie wiem, czy będę mogła bredzić takie duby smalone, ale coś powiem.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nikt tak nie potrafi.)</u>
          <u xml:id="u-103.2" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Pod pomnikiem Armii Krajowej protestują samorządowcy. Zabieracie im 20 mld zł subwencji i drożeje im wszystko. W Rzeszowie potrzeba 300 mln zł, aby można było sprostać cenom energii, w Mielcu jest wzrost cen energii o 700%. Jak wam nie wstyd? Panie pośle Cymański, niech pan pamięta liczby: przed wojną 12-procentowa inflacja — to przecież było przed wojną — a każdy 1% inflacji to z naszej kieszeni zabrane 4,8 mld zł. Zabieracie i braknie nawet na pański fortepian, o którym pan tak marzy. Iluzorycznie pan opowiada i robi to pan za każdym razem.</u>
          <u xml:id="u-103.3" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Niestety, weźcie się do roboty. Ludzie czekają, nauczyciele czekają na podwyżki. W sądach, w Krajowej Radzie Sądownictwa dajecie 25-procentowy wzrost podwyżek, ale dla nauczycieli nie ma. Okrętu podwodnego nie ma.</u>
          <u xml:id="u-103.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale są śmigłowce.)</u>
          <u xml:id="u-103.5" who="#PosełKrystynaSkowrońska">No jasne, ale pan nie odpowiedział, już trzeci rok pan nie odpowiada.</u>
          <u xml:id="u-103.6" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Szanowni Państwo! I mówił pan o dodatku pogrzebowym.</u>
          <u xml:id="u-103.7" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Ale rozjuszyłem…)</u>
          <u xml:id="u-103.8" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Proszę pana, panie Cymański, 7 lat grzebiecie tę gospodarkę. Nie podwyższacie dodatku pogrzebowego. Dla siebie potrzebujecie tego dodatku pogrzebowego? Na pohybel! Do widzenia.</u>
          <u xml:id="u-103.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-103.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Coś niesamowitego.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Ministrowie! Mam kilka pytań. Po pierwsze, rzeczy twarde i potrzebne jak najbardziej mieszkańcom Zagłębia — kiedy w końcu znajdą się środki na obwodnicę dla Ząbkowic w Dąbrowie Górniczej? Kiedy znajdą się środki na drogę S1 w Sosnowcu, czy też drogę wojewódzką nr 910 w Będzinie?</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Ale to nie wszystko, bo również ważne jest to, kiedy oddacie samorządom lokalnym miliardy złotych, które został zabrane ze środków z podatku PIT. Nie wspomnę już o nauczycielach i pracownikach administracji, bo kilkuprocentowe podwyżki przy prawie 20-procentowej inflacji — to jest śmieszne.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Do trybuny zmierza pan poseł Andrzej Grzyb.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Wykorzystam ten moment i chciałbym we własnym i obecnych tutaj państwa parlamentarzystów imieniu serdecznie powitać młodzież z XII Liceum Ogólnokształcącego we Wrocławiu, z klas IVe i IVd. Nasi młodzi przyjaciele przybyli na zaproszenie pani posłanki Małgorzaty Tracz.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-106.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">I z takim oto wstępem wkroczył na mównicę pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Pozdrawiam młodzież z Wrocławia. Także przyznaję się, że grupa z mojego okręgu, z Leszna, też jest tutaj obecna.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo reprezentujący rząd! Chciałbym zapytać, na ile ten obecny budżet jest nie tylko budżetem pomocowym, dotyczącym kosztów związanych ze wzrostem cen energii, paliw stałych — jako wyniku z jednej strony COVID-u, ale również wojny — a na ile jest też prorozwojowy w zakresie transformacji energetycznej, w zakresie budowy nowych źródeł wytwarzania. Bo to jest jedyny sposób na rozwiązanie tego problemu. Pomoc w chwili obecnej dla gospodarstw domowych, dla firm jest pomocą doraźną. Docelowo powinniśmy rozbudowywać jednak nasze moce wytwórcze, zarówno fotowoltaikę, wiatr, biogaz — i tu w sposób szczególny chcę to podkreślić — jak i inne moce wytwórcze. Na ile ten budżet odpowiada na to wezwanie, które jest związane z transformacją energetyczną? Prosiłbym o pisemną informację ze strony wysokiego rządu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-107.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Ratuj się kto może, kiedy rząd Zjednoczonej łże--Prawicy ma w swych rękach zdrowie, życie, mienie Polaków. Co byście zrobili bez tej totalnej opozycji, która zresztą występuje najczęściej w charakterze żyranta waszych działań i zaniechań? Nie mielibyście na kogo zwalać. Jak się urywa ten wątek, to oczywiście wina Putina, a jak będzie jeszcze większa bida, to wrócicie do COVID-a. I tym będzie można wszystko wytłumaczyć.</u>
          <u xml:id="u-109.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Pytanie konkretne. Wczoraj przed północą szła przez tę Wysoką Izbę ustawa, taka sobie krótka, skromna, o jakiejś tam, że tak powiem, rewaloryzacji finansów, funduszy na tzw. repatriację, na powrót do kraju Polaków, którzy zresztą nie tłoczą się już wcale, ale stoją w ogonku. Rozkładacie to na lata. Sumy skromne, bo w ciągu 10 lat niesięgające 0,5 mld, to przecież jest u was na waciki. Wy z helikoptera potraficie rozrzucać wagony pieniędzy. Więc mam pytanie: Czy moglibyście skorelować przynajmniej te sumy na sprowadzanie do ojczyzny potomków tych, którzy za żadną granicę nie wyjeżdżali, bo to raczej granica wyjechała za nich, czy moglibyście to skorelować jako jakiś procent tych pieniędzy, które miliardami wydajecie na sprowadzanie do Polski nie Polaków, ale Ukraińców, także mieszkańców rozmaitych dalekich azjatyckich krajów? Czy możecie to skorelować? Bo wydajecie miliardy — na poziomie wydatków na obronność Rzeczypospolitej — na proces przesiedlenia, który nazywacie pomocą dla uchodźców wojennych. Upominam się o Polaków, którzy czekają z dala od ojczyzny, aż będą mogli do niej wrócić.</u>
          <u xml:id="u-109.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Coś tam się zacięło.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie zacięło się, panie pośle. Ale czasami są takie pytania, które płyną z ust Grzegorza Brauna, że warto poczekać, aż się skończą. Chodzi o sprawę związaną z naszymi rodakami na Wschodzie i warto tego wysłuchać. Warto tego wysłuchać…</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Prezentuję tutaj rachunki grozy za energię elektryczną, które będą otrzymywać polskie firmy, polscy przedsiębiorcy. Rachunki za prąd w przyszłym roku wzrosną dwuipółkrotnie, trzykrotnie, a nawet czterokrotnie. Tymczasem widzimy, że wpływy z podatku VAT mają wzrosnąć o 25%, wpływy z podatku CIT mają wzrosnąć ponad 30%, a wpływy z podatku handlowego mają wzrosnąć również ponad 30%. To pokazuje, że rząd PiS postanowił po prostu zlikwidować działalność gospodarczą w Polsce. Ja się dzisiaj pytam: Jak przedsiębiorcy mają wytrzymać tego typu obciążenia? Czy rząd jest niepoważny, że w dobie kryzysu, kiedy grozi nam potężne załamanie, podnosi jeszcze dodatkowo podatki? Przecież kiedy przedsiębiorstwa zaczną upadać, ludzie zaczną tracić pracę, skąd będą środki na to, żeby w przyszłym roku się utrzymać? Apeluję o rozsądek, apeluję o jakąś refleksję, bo jeżeli będziecie, rząd PiS będzie w ten sposób prowadził sprawy naszego państwa, to za chwilę nie będzie komu działać w Polsce. Zatrzymajcie ten niepoważny pęd.</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Stanisław Bukowiec, Porozumienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełStanisławBukowiec">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Projekt budżetu państwa na 2023 r. ma również swój alternatywny budżet. Są to środki gromadzone, a właściwie drukowane, w Banku Gospodarstwa Krajowego, w Polskim Funduszu Rozwoju czy stu dwudziestu kilku innych agencjach i funduszach państwa.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PosełStanisławBukowiec">Pani Minister! Proszę o odpowiedź na piśmie na pytanie, dlaczego te środki są wyjęte, wyłączone spod kontroli parlamentu. Ile wynoszą budżety Banku Gospodarstwa Krajowego, Polskiego Funduszu Rozwoju na 2023 r., a także jakie są koszty obsługi ww. funduszy? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Joanna Senyszyn, Polska Partia Socjalistyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Fundusz Kościelny powstał 1950 r. jako rekompensata za przejęte przez państwo dobra kościelne. Powinien być dawno zlikwidowany, bo złodziejska komisja majątkowa dała Kościołowi Katolickiemu więcej, niż kiedykolwiek posiadał, i jest teraz największym po Skarbie Państwa posiadaczem ziemskim. Ale Kościół nadal wyciąga swoje pazerne łapska po nasze pieniądze, a PiS je daje bez opamiętania. W 2023 r. da 216 mln zł, ponaddwukrotnie więcej niż na Polską Akademię Nauk. Z tego funduszu finansowane są przede wszystkim składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne kleru, które każdy świecki obywatel płaci sam za siebie. Za sułtannowych darmozjadów płacą uczciwie pracujący Polacy. Precz z Funduszem Kościelnym! Precz z klerykalnym państwem!</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To nie oświadczenia.)</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Żądamy świeckiej Polski i zaprzestania finansowania Kościoła z budżetu państwa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Teresa Wargocka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełTeresaWargocka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przysłuchujemy się tej debacie, temu, co pada po stronie opozycji, i można powiedzieć, że każdy, kto uwierzy w państwa narrację, zobaczy wielką klęskę budżetu państwa w roku 2023. Wasza narracja jest tak straszna, że aż śmieszna.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PosełTeresaWargocka">Szanowni Państwo! Dzisiaj samorządowcy, szczególnie z dużych miast, protestują w Warszawie. Chciałam zapytać panią minister, o ile wzrasta subwencja dla jednostek samorządu terytorialnego. O ile wzrasta subwencja wyrównawcza dla samorządów o niższych dochodach? O ile wzrasta subwencja oświatowa? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#komentarz">(Głos z sali: O koszty zapytaj.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pani Minister! Debata o budżecie powinna być najważniejszą debatą o finansach publicznych, o pieniądzach Polaków.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#PosełZofiaCzernow">Aby tak było, rząd powinien przedstawić Sejmowi rzetelną ocenę stanu finansów publicznych — niestety tak nie jest.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#PosełZofiaCzernow">Bardzo mi przykro.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#PosełZofiaCzernow">Chciałam zapytać panią minister, kiedy pani powiedziała dzisiaj, że finanse publiczne są w dobrej kondycji, czy przy tej ocenie uwzględniła pani gigantyczny wzrost cen nośników energii? Głównie odczują to samorządy, których finanse będą kompletnie zrujnowane. Dlaczego, mówiąc o wzroście płac w sferze budżetowej, nie powiedziała pani ludziom, Polakom, że faktycznie realna płaca w sferze budżetowej spadła w ciągu 2 lat o 10%? Potrzebna jest rzetelność. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Panie i Panowie Ministrowie! Z powodu inflacji, windowania cen przez rządowe spółki i marnowania publicznych pieniędzy przez rząd i ministerstwa zagrożone są inwestycje lokalne, a sytuacja finansowa większości pracowników pogarsza się lawinowo i pogorszy jeszcze bardziej w roku 2023.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PosełJanSzopiński">Poproszę o odpowiedź na piśmie na dwa pytania: Czy w przyszłym roku pan premier Mateusz Morawiecki wybuduje wreszcie halę sportową Zawiszy w Bydgoszczy dla medalistów mistrzostw świata i Europy w strzelectwie sportowym i lekkiej atletyce? Pan premier zobowiązał się wobec sportowców do wybudowania tej hali 3 lata temu. Muszę panu premierowi z tego miejsca to przypomnieć.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#PosełJanSzopiński">Drugie pytanie: Jakie wyrównanie inflacyjne i jakie podwyżki są zaplanowane dla pracowników sfery budżetowej — nauczycieli i pracowników szkół, pracowników cywilnych Policji i innych służb, szeregowych urzędników administracji publicznej? Raz jeszcze bardzo uprzejmie proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zbierze teraz pan poseł Czesław Siekierski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełCzesławSiekierski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Rząd już po złożeniu budżetu na rok 2023 przedstawił nowe propozycje wydatków na przeciwdziałanie skutkom kryzysu energetycznego. Nowe formy wsparcia dopłat dla gospodarstw domowych. Pamiętajmy także o potrzebie wsparcia małych przedsiębiorstw, w tym piekarni, restauracji, stołówek, a przede wszystkim barów mlecznych. Rząd zapowiedział, że w przyszłym tygodniu złoży dodatkowe propozycje, które znowu będą związane z określonymi wydatkami. Proszę zatem o całościowe wyliczenie i przedstawienie kosztów wszystkich działań, które właściwie pojawiły się po złożeniu budżetu.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PosełCzesławSiekierski">A więc czy będzie może nowelizacja budżetu jeszcze przed uchwaleniem, bo właściwie przecież będą nowe, grube wydatki,…</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#PosełCzesławSiekierski">…które należy wprowadzić? Oczekujemy informacji, ile to wszystko będzie kosztowało, i dobrze, żebyśmy te informacje otrzymali w formie pisemnej. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Artur Dziambor, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełArturDziambor">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PosełArturDziambor">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani poseł Wargocka pytała o wysokość subwencji, jaką dostają samorządy. Chciałbym pani poseł przypomnieć, że to wy strzeliliście w nos samorządom Nowym Ładem, i to wy sprawiliście, że samorządy dzisiaj mają problem.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#PosełArturDziambor">Poseł Cymański zwrócił uwagę, że brakuje nam lekarzy, mamy z tym problem. Zgadzam się, panie pośle, ale chciałbym przypomnieć, że najwięcej lekarzy z Polski uciekło w latach 2005–2007. Jak pan sprawdzi w Wikipedii, tam jest informacja, kto wtedy rządził.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#PosełArturDziambor">Szanowni Państwo! Jesteśmy na pogrzebie: najpierw byliśmy na pogrzebie polskiej przedsiębiorczości, gdy wprowadzano Nowy Ład, w tym momencie jesteśmy na pogrzebie budżetu, ale też przy okazji jesteśmy na pogrzebie matematyki, ponieważ największym problemem, jaki mamy, jest to, że budżet nie jest budżetem, tylko jest jakąś wyimaginowaną listą różnych kwot. Tak naprawdę i tak będziemy później słuchali, że rząd je sobie zmienia. Tak że, szanowni państwo, niestety zepsuliście to. Patrzą na nas młodzi ludzie i nie mogą chyba uwierzyć, ponieważ jak na lekcjach matematyki dostaną ten budżet, to im nic z tego nie wyjdzie, ale wy to i tak przegłosujecie.</u>
          <u xml:id="u-125.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełMichałGramatyka">Panie Marszałku! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Jak tam idą projekty z programu dla Śląska? Czy może działają już inteligentna kopalnia albo odtworzenie wydobycia węgla koksującego? Jak ona by się dziś przydała w dniach, kiedy przez waszą niekompetencję w Polsce brakuje węgla. Jak tam instalacje fotowoltaiczne na pogórniczych terenach, gdzieś na granicy Śląska i Zagłębia? A może działa już poligon dla dronów na terenie byłej kopalni Krupiński?</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#PosełMichałGramatyka">Przypomnę tylko, że wszystkie te działania obiecywaliście dwa razy, przed wyborami w 2018 r. i przed wyborami w 2019 r., a dzisiaj nikt już wam nie wierzy, nawet „Solidarność” nazwała program dla Śląska nieboszczykiem, zabrała manatki i poszła precz. Pic dla Śląska. Odpowiecie kiedyś za to i nawet fortepian w gmachu Sejmu, o który tak dzielnie z panem posłem Cymańskim walczymy, tej odpowiedzialności nie złagodzi.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Andrzej Szlachta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! W swoich wystąpieniach klubowych często posługujemy się dynamiką wzrostu wydatków w roku 2023 do roku poprzedniego. To jest normą, podaje się wskaźniki wzrostu. Jeden z posłów korygował moje wystąpienie w sprawie subwencji, ale myślę, że do końca nie zrozumiał. Nazwiska nie wymienię, bo znów dostanie szansę wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PosełAndrzejSzlachta">Proszę państwa, subwencja ogólna, bo o to też tutaj padło pytanie, w budżecie państwa jest zapisana enumeratywnie i wynosi 85,6 mld, a subwencja oświatowa jest zapisana w wysokości 64,5 mld. Dynamika wzrostu w przypadku subwencji oświatowej sięga 21%. Kwestionował to kolega poseł.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#PosełAndrzejSzlachta">Panie Ministrze! Czy w budżecie państwa jest zapisana kwota 3,8 mld na podwyżki nauczycieli i czy to jest wskaźnik 7,8%? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Dorota Niedziela, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełDorotaNiedziela">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie: Czy budżet rolny to taka sprawa jak traktor Kaczmarczyka, że niby jego, a nie jego, ale tak naprawdę nie dla niego? Czy ten budżet jest na pewno dla rolników?</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#PosełDorotaNiedziela">Skoro mówimy, że przez ostatnie 7 lat z polskiej wsi zniknęło 180 tys. stad świń, a pogłowie świń jest najniższe od powojnia, to jak wytłumaczyć, że państwo w tym budżecie — niby on rolny, ale nie dla rolników — dają tylko 140 mln, i to jako dodatki do pożyczek, by odbudować polskie stada świń? Proszę państwa, to jakiś śmiech. Co wy przedstawiacie? Jak to możliwe, że Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, który zatrudnia 2 tys. osób, na same wynagrodzenia wydaje 200 mln, a na inwestycje w rolnictwie w roku 2023 wyda tylko 15 mln? To pokazuje, że to naprawdę dokładnie budżet ciągnika Kaczmarczyka.</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Karolina Pawliczak, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zatem pan poseł Marek Sawicki, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszamy pana ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełMarekSawicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koleżanki i Koledzy z PiS-u! Najpierw zmieńcie sobie przewodniczącego komisji rolnictwa, bo poziom niewiedzy jest zastraszający.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Czyjej?)</u>
          <u xml:id="u-133.2" who="#PosełMarekSawicki">Jeśli on dzisiaj tutaj mówi, że trudno było przebić 50 mld budżetu na rolnictwo, to mu przypominam, że w 2015 r. było 54 mld i było to ok. 2% budżetu, a teraz jest niecały 1%. Odnośnie do tych 4 mld… Liczę razem z KRUS-em i wtedy, i teraz. A jeżeli chodzi o 4 mld na nawozy, o których mówicie, to jeszcze rolnicy nie dostali 1,8 mld.</u>
          <u xml:id="u-133.3" who="#PosełMarekSawicki">Panie Pośle Cymański! Gorąca prośba do pana, niech pan przekona swojego szefa Zbigniewa Ziobrę, żeby nie blokował pieniędzy z KPO,…</u>
          <u xml:id="u-133.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-133.5" who="#PosełMarekSawicki">…bo kary, jakie płacimy za niewykonywanie orzeczeń Trybunału, to już prawie 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-133.6" who="#PosełMarekSawicki">Pani Poseł! Wie pani, co można zrobić za 2 mld zł? 100 biogazowni po 1 MWh. To jest wystarczająca ilość energii dla takich miast prezydenckich jak nasze Siedlce, Wałbrzych i Świdnica razem wzięte. Może czas najwyższy nie marnować polskich pieniędzy, tylko zacząć inwestować je w rozsądne działania.</u>
          <u xml:id="u-133.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-133.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, Marek!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Krystian Kamiński, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełKrystianKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy budżetowej na rok 2023 zakłada zwiększenie kosztów obsługi długu z 26 mld do 66 mld, to o 153,8% więcej niż w 2022 r. Koszty obsługi długu urosną do 40 mld. Dla porównania cały program 500+ właśnie tyle kosztuje. Najgorsze, że zadłużacie nas nie na rozwój, tylko na bieżące wydatki.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Już popieracie 500+?)</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PosełKrystianKamiński">To się zemści, to odczują przyszłe pokolenia. W związku z tym rozdawnictwem, z tym zadłużaniem pojawia się zasadnicze pytanie: Co zrobiliście z tą krainą? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Zbigniew Sipiera, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: Zdzisław.)</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo przepraszam pana posła.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Zdzisław Sipiera, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełZdzisławSipiera">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#PosełZdzisławSipiera">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Padają różne słowa z tej mównicy, ale to, co będzie faktycznie elementem realizacji tego budżetu, który przedstawiamy, to będą wybory w przyszłym roku. I tu padały świetne sformułowania. Zobaczymy, co obywatele wybiorą: czy straszenie, czy mówienie o różnych elementach, które nie mają nic wspólnego z rzeczywistością, czy sprowadzenie samorządowców, żeby pokazywali, że jest tragedia w samorządach. To jest najlepszy okres w samorządach, jeżeli chodzi o finanse publiczne i te, którymi dysponują od lat. Nigdy takiego budżetu nie było.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#PosełZdzisławSipiera">To jest metoda, którą państwo stosujecie.</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Wiwatują tutaj pod Sejmem.)</u>
          <u xml:id="u-137.5" who="#PosełZdzisławSipiera">Jest element związany z pewną socjotechniką, czyli bicie w samorządy i straszenie, że tam nie będzie pieniędzy, że będą wyłączali prąd, że szkoły będą przechodziły na zdalne.</u>
          <u xml:id="u-137.6" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Politycy, nie samorządowcy.)</u>
          <u xml:id="u-137.7" who="#PosełZdzisławSipiera">To są właśnie elementy straszenia, proszę państwa. My raczej — też o tym mówiłem w swoim wystąpieniu — chcemy zabezpieczać bezpieczeństwo obywateli, a państwo chcecie straszyć. Zobaczymy, co wygra.</u>
          <u xml:id="u-137.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeszcze raz pana posła przepraszam za zmianę imienia.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Kazimierz Plocke, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym postawić trzy pytania ministrowi rolnictwa i rozwoju wsi. Pierwsze pytanie: Kilka tygodni temu pan premier Mateusz Morawiecki stwierdził, że z Krajowego Planu Odbudowy będą realizowane inwestycje w ramach prefinansowania. Chciałbym się dowiedzieć, ponieważ w budżecie ministra rolnictwa zapisano 3 mld zł w ramach Krajowego Planu Odbudowy na 2023 r., jakie inwestycje będą z tego programu w ramach prefinansowania realizowane i kiedy. Bardzo bym prosił o odpowiedź na piśmie,</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#PosełKazimierzPlocke">Po drugie, jak jest realizowany proces interwencyjnego skupu nawozów mineralnych? Premier Morawiecki o tym także wspominał. Chciałbym się dowiedzieć, gdzie są tego typu punkty i po ile rolnicy będą mogli zakupić nawóz.</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PosełKazimierzPlocke">Wreszcie kwestia trzecia, dotycząca płatności jednolitej i dodatkowej. Jaka będzie wielkość dopłaty jednej i drugiej do 1 ha upraw rolnych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Arkadiusz Iwaniak, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">To może pani poseł Pawliczak, która akurat przybyła.</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełKarolinaPawliczak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PosełKarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak zwykle przy procedowaniu nad budżetem pytam o infrastrukturę i związany z tym program realizacji 100 obwodnic. Chciałabym zapytać, na jakim jest etapie realizacji ta inwestycja czy te inwestycje, ile z tych 100 obwodnic jest w trakcie budowy, a ile państwo odłożyliście na później. Szczególnie interesuje mnie kwestia obwodnicy dla miasta Kalisza. Na jakim jest etapie? Kiedy państwo rozpoczniecie realizację tej inwestycji i kiedy będzie jej zakończenie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak wygracie wybory, to zrobicie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Dobromir Sośnierz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Różnych głupot muszę na tej sali wysłuchiwać wielokrotnie, ale jak już słyszę o tym, że z budżetu mamy finansować wspieranie inwestycji, to mi już naprawdę kartofle z piwnicy uciekają. Żeby dać pieniądze na inwestycje, trzeba je najpierw zabrać ludziom, którzy mogliby je zainwestować. Najlepszym sposobem wspierania inwestycji jest niezabieranie pieniędzy ludziom, którzy wypracowali zysk i mogą je dalej inwestować. Ci ludzie, którzy wiedzą, jak wypracować zysk, najprawdopodobniej zainwestują te pieniądze z sensem. Ci, którzy przychodzą po pomoc do państwa, najprawdopodobniej zainwestują te pieniądze bez sensu, bo jakby wiedzieli, jak inwestować, toby zarobili sami albo wzięli od innych inwestorów, którzy znają się na tym, jak pieniądze wypracować. To, co robimy, jest absolutnie bez sensu. Jeśli zabieramy pieniądze z inwestycji, żeby dać na inwestycje, to to jest próba pomagania poprzez szkodzenie. To się nie może udać, to jest próba oszukania praw ekonomii i to jest próba wynalezienia ekonomicznego perpetuum mobile. Nie idźcie tą drogą.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Wojciech Maksymowicz, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełWojciechMaksymowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie podstawowe: Co z 3,5 mld zł mniej na zdrowie w tym budżecie planowanym w stosunku do tego, co było w tym roku — z 14,5 mld? Jeśli te zadania zostaną przeniesione do Narodowego Funduszu Zdrowia, to kolejny raz będą to przeniesione zadania bez pieniędzy. Zauważam już brak zupełnie pozycji, która występowała od 1998 r. pod tytułem: Świadczenia wysokospecjalistyczne. Pierwszy raz tego nie ma.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#PosełWojciechMaksymowicz">Swego czasu, w 1998 r., odbyłem bardzo poważne walki jeszcze nawet z premierem Balcerowiczem, żeby doszło do wpisania mechanizmów działania rządu w warunkach budżetu państwa. Dzięki temu mamy dializoterapię.</u>
          <u xml:id="u-145.2" who="#PosełWojciechMaksymowicz">I co ze środkami, jeżeli chodzi o programy polityki zdrowotnej? Zmniejszenie o 0,5 mld. To jest tragiczna informacja. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Andrzej Kosztowniak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Panie Marszałku! Pani Minister! Państwo Ministrowie! Chciałem zapytać o trzy parametry, w moim przekonaniu bardzo podstawowe dla gospodarki. Pierwszy to PKB, który w przypadku Polski jest bardzo wysoki. Drugim z parametrów jest poziom bezrobocia. Tutaj rzeczywiście jest się z czego cieszyć, bo to bez wątpienia jeden z najlepszych wyników w Europie, ale też najlepszy od 32 lat w naszym kraju. Trzecim parametrem jest inflacja, z którego oczywiście się nie cieszymy. Chciałem zapytać o to, jak wygląda to na tle innych państw porównywalnych w sensie gospodarczym w Europie. Jak wyglądają te trzy parametry w odniesieniu do tego, jak wygląda to w przypadku Polski? Bo one w moim przekonaniu będą determinowały dalszą możliwość rozwoju. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! W maju 2021 r. szumnie na Śląsku podpisywaliście umowę społeczną, piękny, wspaniały dokument celebrowany w mediach i nie tylko. Powoływaliście się na niego przez ostatnie lata. Obiecywaliście powołanie tzw. funduszu sprawiedliwej transformacji Śląska. Panie ministrze, chciałem zapytać, jakie pieniądze chcecie przeznaczyć w roku 2023 na powstanie tego funduszu. Jakimi środkami chcecie zasilić ten fundusz, aby ratować nowe miejsca pracy na Śląsku? Bo wypisaliście ostatnio, że między 2015 a 2017 r. zlikwidowaliście, przekazaliście 17 kopalń Spółce Restrukturyzacji Kopalń. Jakie pieniądze zainwestujecie w powstanie nowych miejsc pracy? Drugie pytanie. Obserwujemy dziś i dobitnie przez ostatnie dni widać, że rząd rozwalił system dystrybucji i sprzedaży węgla. Premier Sasin próbuje te działania sprowadzić, zrzucić na samorządy.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Już nie ma czasu.)</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#PosełKrzysztofGadowski">Chciałem zapytać, jakie środki planujecie przekazać samorządom w przypadku, kiedy na nie te zadania zrzucicie.</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Wiesław Buż, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Akurat mamy pana posła Iwaniaka, który chwilkę się spóźnił, ale wchodzi w miejsce pana posła Wiesława Buża.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zobaczymy, na czyje miejsce pan Wiesław Buż wejdzie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać, jak wygląda sytuacja w budżecie, jeśli chodzi o pogłębianie Wisły na wysokości miasta Płocka. Jest to dla nas niezwykle ważne. Dzisiaj Wisła wygląda na tej wysokości w ten sposób, że są miejsca, w których głębokość wynosi 6 m, a metr dalej wynosi 60 cm. Co się stanie w zimę, jak pójdzie kra? Czy będziemy patrzeć na to w ten sposób, że za chwilę będą kolejne podtopienia? Miał być system pogłębiania. Praktycznie na tym odcinku Wisły kompletnie nic się nie dzieje. Pisałem w tej sprawie dwie, trzy interpelacje. Miało być świetnie, miały chodzić pogłębiarki, nic się nie dzieje. Nie mogę znaleźć takiej pozycji w budżecie i chciałbym coś więcej na ten temat się dowiedzieć. Bo to jest sytuacja dość dramatyczna. Powódź bardzo mocno nam, jeśli chodzi o Płock i okolice, zagraża. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Jakub Kulesza, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełJakubKulesza">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#PosełJakubKulesza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Rządzie! Jesteście naprawdę wybitnymi ekspertami w wydawaniu publicznych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: W zarabianiu.)</u>
          <u xml:id="u-153.3" who="#PosełJakubKulesza">Nikt tak lekką ręką nie potrafi wydawać tych pieniędzy jak państwo. Ale jak to powiedziała Margaret Thatcher, rząd nie ma własnych pieniędzy, ma tylko te pieniądze, które zabrał obywatelom. Każda złotówka, którą wydajecie, jest to złotówka, którą marnujecie, złotówka, którą wcześniej zabraliście obywatelom. Zobaczmy wasze sukcesy. Budżet w 2015 r., jeśli chodzi o wydatki, to było 336 mld zł. 8 lat później, czyli w 2023 r., jest to już 672 mld. To oznacza, że zwiększyliście wydatki publiczne. Sam budżet — o 99,8%.</u>
          <u xml:id="u-153.4" who="#komentarz">(Głos z sali: A co? Mieliśmy zmniejszyć?)</u>
          <u xml:id="u-153.5" who="#PosełJakubKulesza">Mam wrażenie, że pan premier założył się z kimś 8 lat temu, że w 8 lat zwiększy wydatki publiczne o 100%. Ale przegrał — 99,8%. Ale nie doliczył jeszcze wydatków pozabudżetowych. Bo gdyby je doliczyć, to byłoby już 123%. To jest za dużo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Teresa Pamuła, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zatem prosimy panią poseł Małgorzatę Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałabym zapytać, ile jeszcze powołacie instytutów i funduszy, żeby wyprowadzać pieniądze poza budżetem, poza kontrolą. Powołaliście już 36 takich. Obsadziliście swoimi. Nawet wczoraj przegłosowaliście dofinansowanie w wysokości 190 mln dla instytutu dla narodowców pana Bąkiewicza, Ordo Iuris i Forum Młodych PiS. Szanowni państwo, kiedy złożycie wniosek o pieniądze z KPO? Jego realizacja by nas postawiła na zupełnie innym poziomie cywilizacyjnym. Tam są pieniądze na inwestycje, które jako jedyne skutecznie mogą obniżyć inflację, obniżyć zużycie energii, na oświatę, służbę zdrowia. Przestańcie wreszcie walczyć z Unią Europejską.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: No i po co te 46 rezolucji przeciw Polsce?)</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#PosełMałgorzataChmiel">Sięgnijcie po te pieniądze, bo Polacy naprawdę mają bardzo ciężko. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-155.4" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Po co te rezolucje przeciw Polsce?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Jacek Czerniak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełJacekCzerniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam chyba raczej retoryczne pytanie do rządu PiS: Dlaczego nie chcecie pieniędzy z KPO?</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Chcemy. Dlaczego wy nie chcecie?)</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#PosełJacekCzerniak">Apeluję do pana posła Tadeusza Cymańskiego, który mówi o pewnej wrażliwości, zwracając się do Lewicy. Ja wiem, że pan poseł jest również wrażliwy. Apeluję, żeby zwrócił się do swojego pryncypała, ministra sprawiedliwości, żeby odblokował te pieniądze i żeby one przyszły, bo te pieniądze są inwestycyjne, te pieniądze są potrzebne Polsce i Polakom.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Miller nie chce.)</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#PosełJacekCzerniak">Te pieniądze są m.in. na służbę zdrowia, na szpitale.</u>
          <u xml:id="u-157.5" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: 46 rezolucji przeciw Polsce.)</u>
          <u xml:id="u-157.6" who="#PosełJacekCzerniak">Proszę państwa, według ostatniego raportu 134 placówki ochrony zdrowia mają problem z wypłaceniem podwyżek, które uchwaliła Wysoka Izba, w tym 15 z województwa lubelskiego. Przykładem może być chociażby szpital powiatowy w Hrubieszowie, któremu miesięcznie brakuje 650 tys. zł. Być może dla ministra finansów to mało. Szpital powiatowy w Janowie, któremu brakuje 800 tys. zł — dla ministra finansów to mało. Ale mówicie dużo o bezpieczeństwie i energetycznym, i zdrowotnym. To zrealizujcie to, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-157.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-157.8" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Ursula von der Leyen, to ona, do niej trzeba się zwrócić.)</u>
          <u xml:id="u-157.9" who="#komentarz">(Głos z sali: PSL to zawsze brakuje na służbę zdrowia.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Poproszę pana posła Janusza Korwin-Mikkego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tutaj posłów z lewicy katolickiej i ateistycznej łączy jedno — wiara w to, że jak będzie więcej pieniędzy w budżecie, to będzie lepiej. Jest dokładnie odwrotnie. Jeżeli np. dacie 5 mld zł na kulturę, to kultura straci 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#PosełJanuszKorwinMikke">To jest za trudne dla was, wiem, ale postaram się wytłumaczyć. Otóż jeżeli Kowalski chciał wydać 4 tys. zł na kulturę — kupić bilety do kina, do teatru, jakiś obraz kupić, cokolwiek — zabierzecie mu z tego 2 tys. zł i z tego połowę czy 40% wydacie na urzędników ministerstwa kultury i innych urzędników, to kultura straci na tym, a nie zyska.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Była kiedyś kultura francuska, która rządziła światem.</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Królestwo Polskie…)</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: …jest niepotrzebne.)</u>
          <u xml:id="u-159.6" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Wprowadzono ministerstwo kultury we Francji i kultura francuska zginęła. Co się stało? Przeniosła się do USA. Dlaczego? Bo tam nie ma ministerstwa kultury. Popatrzcie, jest taka instytucja, nazywa się: Hollywood. Całkiem niezłe filmy robią. Dlaczego? Bo nie ma żadnych dotacji, bo nie ma instytutu kultury amerykańskiej, który by dokładał do Hollywoodu. Dlatego że nie ma dotacji, żyją dobrze. Pozbądźcie się myśli, że im więcej pieniędzy w budżecie, to jest gorzej, a nie lepiej. Pieniądze mają być u ludzi, a nie w rządzie.</u>
          <u xml:id="u-159.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Ewa Szymańska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie widać.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszamy pana posła Tomasza Piotra Nowaka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Pytanie pierwsze. Słyszę, że powołujecie kolejnego pełnomocnika do spraw transformacji energetycznej terenów wiejskich. Kolejny pełnomocnik, kolejne etaty — jak to będzie zapisane w ustawie budżetowej i jak to się ma do rzeczywistej transformacji energetycznej, bowiem na tę transformację energetyczną są pieniądze z Unii Europejskiej, ale tych pieniędzy tak naprawdę nie ma i nie jesteśmy pewni. W związku z tym, czy rząd w momencie, w którym chce przeprowadzić tę transformację energetyczną, chce zapewnić środki, żeby ona się stała rzeczywista, a nie była tylko czymś, z czego skorzysta kilka osób z otoczenia PiS, którzy przejmą te tytuły pełnomocnika infrastruktury transformacyjnej?</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Druga sprawa: zima 2023/2024. Czy przygotowujecie się na nią również w zakresie ograniczenia cen węgla, jeśli dojdzie do niestety powtórzenia z trudnej sytuacji tegorocznej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Przedstawiciele Rządu! Projekt budżetu państwa wyznacza określone cele i jak mówiła pani minister finansów, daje zabezpieczenie, jeśli chodzi o realizację projektów społecznych ważnych dla polskich rodzin. Jednym z projektów, o który zabiega ponadpółmilionowa grupa obywateli, jest obywatelski projekt ustawy o emeryturach stażowych. Tu, w tej Izbie, 15 grudnia 2021 r. 426 posłów opowiedziało się za dalszą pracą nad tym projektem. W sposób świadomy pani przewodnicząca Komisji Polityki Społecznej i Rodziny z PiS przez 10 miesięcy mrozi, jak mówi pan przewodniczący Piotr Duda, tę ustawę. Nie pozwala nad nią pracować. Jest to po prostu rozwiązanie, które świadomie blokuje, a ostatnio w jednej z wypowiedzi w ramach objazdu pan prezes Kaczyński powiedział, że to za dużo kosztuje i nie będzie. W związku z powyższym chciałbym zapytać: Czy w projekcie budżetu państwa na przyszły rok znajdują się środki na wdrożenie ustawy o emeryturach stażowych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo Ministrowie! Debata budżetowa to najważniejsza w roku debata w polskim Sejmie, a w tym czasie, w czasie szalejącej inflacji, w czasie popandemicznym, w czasie, gdy na Ukrainie trwa wojna, ta debata jest tym bardziej ważna. Niestety zamiast debaty słyszymy inwektywy, słyszymy wystąpienia populistyczne, tak jakby opozycja nie była odpowiedzialna za to, co jest w naszym państwie. Niestety ja pamiętam czasy, kiedy rządziła opozycja, kiedy w bankach komercyjnych były brane pożyczki na to, żeby wypłacać emerytury. Pamiętam czas, kiedy zmieniono zasady waloryzacji emerytur i rent, bo brakowało 1,5 mld zł. I właśnie przy tym czułym punkcie chciałam zapytać panią minister: Na jakim poziomie jest przewidziana przyszłoroczna waloryzacja emerytur i rent? Pamiętamy, że zależy ona od inflacji, ale też od zwyżki zarobków. Czy zakładamy, że te dzisiejsze 13,5% czy ponad 13% się utrzyma, czy trzeba będzie jeszcze tę waloryzację na początku roku zwiększyć? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Krystyna Szumilas, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełKrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak, debata o budżecie powinna być rzetelna. Powinna być tym bardziej rzetelna w czasie szalejącej inflacji i trwającej wojny. Natomiast to, co się dzieje tutaj, na tej sali, jeśli chodzi o rząd, to jest mydlenie oczu Polakom.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PosełKrystynaSzumilas">Pan minister Czarnek mówił o tym, a państwo to powtarzacie, że subwencja oświatowa wzrośnie o 11,1 mld zł. Nie o 11,1 mld zł, lecz tylko o 8,5 mld zł. Nie będzie podwyżek dla nauczycieli o 9%, tylko będą podwyżki o 7,8%. Państwo to, co stało się już w tym roku, doliczacie do wzrostu subwencji na następny rok. Oszukujecie Polaków, oszukujecie nauczycieli, oszukujecie samorządy.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#PosełKrystynaSzumilas">Po prostu tak, bez mrugnięcia okiem.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#PosełKrystynaSzumilas">Chciałabym się dowiedzieć, ile z tych 8,5 mld zł, bo o tyle wzrośnie subwencja oświatowa, tyle będą wynosić środki na wydatki przechodzące z 2021 r., będzie przeznaczone na podwyżki wynagrodzeń nauczycieli w 2022 r., a ile na podwyżki z tytułu np. wzrostu cen energii. I proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Marek Rutka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełMarekRutka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy w Polsce służbę ratunkową, która reprezentuje bardzo wysoki poziom w wymiarze nie tylko europejskim, ale i światowym. Do tej służby zalicza się Lotnicze Pogotowie Ratunkowe. Z niepokojem przyjąłem informację o wykreśleniu z projektu budżetu środków na zakup nowych śmigłowców ratunkowych i silników do dotychczas używanych maszyn. W sytuacji kiedy LPR zaangażowane jest chociażby w ewakuację medyczną ofiar wojny w Ukrainie, wykreślenie tego typu pozycji budżetowej jest niezrozumiałe. Wobec tego proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Zbigniew Babalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełZbigniewBabalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Opozycjo! Od 7 lat przy okazji debaty budżetowej słyszę, że to jest zły budżet, że się załamie, że nie zabezpiecza podstawowych potrzeb Polek i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: No tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#PosełZbigniewBabalski">Zabezpiecza, i to w każdym wymiarze.</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PosełZbigniewBabalski">Pytanie do pana ministra Skurkiewicza. Panie ministrze, dobrze by było, żeby to jeszcze raz bardzo mocno wybrzmiało w odpowiedziach. Jakie pieniądze w budżecie są przygotowane na zapewnienie bezpieczeństwa wewnętrznego i zewnętrznego naszego kraju? W 2011 r. Platforma Obywatelska i PSL zamknęły w Polsce, szczególnie na ścianie wschodniej, wiele jednostek wojskowych. Panie ministrze, dziękuję, bo wiem, że zapadła decyzja i następuje reaktywacja jednostek wojskowych i powrót wojska do licznych miast na ścianie wschodniej. Z zadowoleniem przyjmuję informację, że jednym z tych miast jest również Ostróda. Dziękuję za to, że tam będzie wojsko.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#PosełZbigniewBabalski">Chciałbym zapytać, w jakim dystansie czasowym możemy liczyć na obecność wojska w Ostródzie. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Szanowni Państwo! Chciałem we własnym, ale także i w waszym imieniu powitać młodzież i dzieci, którzy znajdują się na galerii, a przybyli ze Szkoły Podstawowej nr 2 w Olsztynie i ze Szkoły Podstawowej w Dźwierzutach. Znaleźli się tu na zaproszenie pani poseł Iwony Arent.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Barbarę Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeszcze w sierpniu rząd twierdził, że w 2023 r. podwyżki dla sfery budżetowej mogą nie skończyć się na poziomie 7,8%. I co? I ten pułap pozostał — 7,8%. Natomiast prognozowana inflacja to już 9,8%. A doskonale wiemy, jak rząd prognozuje inflację: zawsze w sposób zaniżony. Ciągle mówicie, że podnosicie wynagrodzenia. Proszę państwa, urzędnicy w 2022 r. otrzymali podwyżki w wysokości 4,2%, a inflacja we wrześniu wyniosła 17,2%. Trudno więc o inny wniosek niż ten, że urzędnicy tracą wyjątkowo. Nie tylko urzędnicy, cała sfera budżetowa traci w sposób wyjątkowy, a rząd robi to w sposób świadomy.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#PosełBarbaraDolniak">I jeszcze jedno. Panie premierze, na mapie Polski jest również zagłębie śląsko-dąbrowskie. Tam obywatele czekają na pieniądze z KPO, bo to gwarantuje inwestycje, a co za tym idzie — rozwój samorządu. Mamy plany, czekamy tylko na pieniądze. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Robert Gontarz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełRobertGontarz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dochody budżetowe w roku 2023 wyniosą 604 mld zł. To oznacza, że wzrost tych dochodów wyniesie ponad 315 mld zł. Kiedy rządzili nasi poprzednicy, dochody budżetowe wzrosły o 36 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Kiedyś też w milionach zarabialiśmy.)</u>
          <u xml:id="u-175.2" who="#PosełRobertGontarz">A zatem, szanowni państwo, kiedy rządziły Platforma i PSL, dochody budżetowe wzrosły o 14%. Kiedy rządzi Prawo i Sprawiedliwość, te dochody wzrastają o 110% przez czas naszych rządów. To jest, szanowni państwo, przepaść. I ktoś może zadać pytanie: Dlaczego właśnie tak wygląda ta sytuacja? Dlaczego dochody, kiedy wy rządziliście, były tak niewielkie i ich wzrost był tak mały? Odpowiedź jest bardzo prosta: program karuzela+.</u>
          <u xml:id="u-175.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Inflacja wam tyle…)</u>
          <u xml:id="u-175.4" who="#PosełRobertGontarz">Karuzela VAT-owska kręciła się w całej Polsce, mafiozi byli zadowoleni. Tusk nie wiedział, gdzie są zakopane pieniądze, a pieniądze zakopane były w mafiach VAT-owskich.</u>
          <u xml:id="u-175.5" who="#PosełRobertGontarz">Szanowni Państwo! Właśnie dzięki temu, że tak znacząco zwiększyliśmy dochody, możemy przekazać te pieniądze na takie programy jak 500+, 300+, trzynasta emerytura, czternasta emerytura. Ale jednocześnie możemy obniżyć podatek, chociażby PIT z 17% na 12%, o czym pan Rafał Trzaskowski mówił, że to przecież szaleństwo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-175.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#komentarz">(Głos z sali: O Jezu…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pierwsze czytanie budżetu, ale tak naprawdę patobudżetu, bo w 2023 r. kwota poza kontrolą parlamentu wzrośnie do 422 mld zł. 422 mld zł to 5 tys. pociągów Pendolino, 28 tys. przedszkoli i szkół i 2 tys. rocznych budżetów gminy Końskie. Zapisujecie w budżecie jakieś drobne kwoty np. na Polską Agencję Kosmiczną, a wyrzucacie setki miliardów złotych poza kontrolę tej Izby, tak naprawdę poza kontrolę Polek i Polaków. Swoją drogą, kto w ogóle wie, że w Polsce jest agencja kosmiczna?</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Każdy.)</u>
          <u xml:id="u-177.2" who="#PosełKlaudiaJachira">To jest tak, jakbyśmy w sklepie dostali rachunek za zakupy, na którym jest tylko połowa produktów, za które płacimy. Połowy nie ma lub jest zamazana, a łącznej kwoty trzeba się samemu domyślić, doliczyć, bo nie ma końcowej kwoty. I tylko musimy zaufać kasjerowi, że mówi prawdę. Niestety to nie jest kasjer, tylko zwykły hochsztapler łamiący konstytucję, a imię jego premier Mateusz Morawiecki. Strzeżcie się.</u>
          <u xml:id="u-177.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie widzę pana posła Gawkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zatem zapraszam pana posła Jarosława Krajewskiego, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełJarosławKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pani Minister! Wysoka Izbo! Czy pamiętacie państwo, że jeszcze w ubiegłym roku posłowie opozycji proponowali poprawkę do budżetu zmniejszającą wydatki na obronność o prawie 5 mld zł? Kiedy Prawo i Sprawiedliwość mówiło, że musimy wzmocnić polską armię, musimy zwiększyć stan liczebny Wojska Polskiego, totalna opozycja, głównie spod znaku Platformy Obywatelskiej, proponowała oszczędności na obronności.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Ale pan kłamie. Poseł Krajewski kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#PosełJarosławKrajewski">Mam pytanie do pani minister: Czy prawdą jest, że w roku 2015 wydatki na obronność wynosiły jedynie 37 mld zł, a w przyszłym roku te same wydatki budżetowe wyniosą ponad 97 mld zł?</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Nie z budżetu.)</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#PosełJarosławKrajewski">Tak, dla nas bardzo istotna jest kwestia bezpieczeństwa, szczególnie w obliczu trwającej rosyjskiej agresji na Ukrainę. Państwo powinniście ten budżet poprzeć i wstydzić się za swoje wcześniejsze zachowania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! O tym budżecie można powiedzieć za pomocą trzech słów: fikcja, fałsz i fundusz wyborczy. Fikcją są wszystkie kluczowe wskaźniki: inflacja, dochody i wydatki. W przypadku inflacji jest to nawet recydywa w kłamstwie. Wcześniej sugerowaliście, że będzie wynosiła 3,3, a teraz sugerujecie, że 9. O fałszu świadczy brak środków na sfinansowanie czternastej emerytury, dodatku węglowego, rekompensat za wzrost cen energii, podwyżek dla nauczycieli itd. Ten rząd zamierza przepuścić dziesiątki, setki miliardów złotych poza kontrolą parlamentu, a więc poza kontrolą polskich obywateli, zadłużając nas na konto tekturowych czeków rozdawanych w roku wyborczym. Dług ma wynieść do końca 2023 r. 850 mld zł. Mówiła o tym pani poseł Izabela Leszczyna. Podobnym celom wyborczym oczywiście służyć będą w roku 2023 rozmaite wasze kieszonki w rezerwie ogólnej. Dlatego uzasadnionym jest nazywanie projektu budżetu państwa na rok 2023 funduszem wyborczym Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Marcelina Zawisza, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PosełMarcelinaZawisza">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 46 gr — tyle rocznie w przeliczeniu na osobę wydaje polski rząd na działalność rzecznika praw pacjenta. To urząd, który strzeże praw przeszło 38 mln ludzi, bo pacjentem i pacjentką stanie się każdy i każda z nas. Niedawno rozpatrywaliśmy sprawozdanie rzecznika. Rzecznik praw pacjenta prowadzi rosnącą liczbę spraw, również sądowych. Z powodu niedofinansowania urząd zmaga się z dużą rotacją kadr, a także z trudnościami w pozyskaniu wykwalifikowanych pracowników. Na koniec grudnia 2021 r. zatrudnionych było 122 pracowników. To o 24 etaty mniej niż w roku 2020. Rotacja pracowników w biurze znacznie przekracza średnią w przypadku korpusu służby cywilnej, co stanowi realne zagrożenie dla realizacji zadań. W 2020 r. wynosiła ona 27,2%, a w roku 2021 — aż 32%. W 2021 r. ogłoszono 32 nabory. Rośnie liczba zgłoszeń, które rzecznik rozpatruje. Wzrosła z ok. 65 tys. w 2014 r. do 135 tys. w pandemicznym roku 2020. W roku ubiegłym wynosiła 110 tys. Niestety za tym wszystkim nie idzie adekwatne zwiększenie budżetu rzecznika. I nie chodzi tu tylko o podążanie za trendem wynikającym ze starzenia się społeczeństwa, ale o to, by rzecznik mógł aktywnie działać w przypadku większej liczby spraw i obszarów. Dlatego zgłoszę stosowną poprawkę mającą na celu przekazanie dodatkowych środków rzecznikowi. Mam nadzieję, że ją poprzecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Czesław Hoc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PosełCzesławHoc">Szanowny Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoki Sejmie! Opozycja, która sama siebie nazwała totalną, w aspekcie służby zdrowia złowrogo grzmi, stale sieje defetyzm i uprawia czarnowidztwo. I kto to mówi? Przypomnijmy. Ci, którzy obowiązkowo chcieli komercjalizować wszystkie placówki służby zdrowia, co jest wstępem do prywatyzacji.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Niechże pan nie kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#PosełCzesławHoc">Jedna prominentna polityk Platformy Obywatelskiej mówiła, że ludzie chodzą do lekarza dla rozrywki i że nie opłaca się operować biodra w przypadku ludzi starszych, bo się nie rehabilitują. W aferze taśmowej były minister zdrowia grzmiał: chłopie, zamknij cztery szpitale i dopiero przyjdź po 200 baniek. A marszałek województwa określił w sposób bardzo ordynarny lekarzy: wyleniałe… I tu pada bardzo brzydkie słowo. A minister finansów wówczas mówił: pieniędzy nie ma i nie będzie. A ja podam państwu tylko jedną kwotę. W służbie zdrowia mamy 157 mld zł w 2023 r., a więc o 83% więcej niż w 2006 r. W ostatnim tygodniu przeznaczono 3100 mln na budowę centrum pediatrii. Pytanie do pana ministra: Jakie będą dalsze działania w aspekcie wzmacniania polskiej pediatrii? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Tomasz Olichwer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PosełTomaszOlichwer">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać w tym miejscu o tempo prac związanych z budową dwóch wielkich inwestycji z obszaru kultury. Po pierwsze, czy prawdą jest, że ze względu na braki finansowe państwa zachęcać będziecie do zbiórek publicznych mających na celu wsparcie przy budowie Pałacu Saskiego? I po drugie, czy prace związane z budową niezwykle oczekiwanej przez środowisko filmowe instytucji, jaką będzie Europejskie Centrum Filmowe Camerimage w Toruniu, nie są zagrożone? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Magdalena Biejat.</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zanim zaproszę panią poseł Iwonę Śledzińską-Katarasińską, chciałem bardzo serdecznie, razem z obecnymi państwem posłami, powitać uczniów wraz z opiekunami ze Szkoły Podstawowej z Uciechowa koło Odolanowa, którzy przybyli do nas na zaproszenie pana posła Jana Mosińskiego.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">I bardzo proszę panią poseł Iwonę Śledzińską-Katarasińską, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Najważniejsza debata w roku, a premier nie jest zainteresowany, i bardzo żałuję, bo mam do premiera pytanie. Co to za państwo, w którym budżet pozbawionej kompetencji i autorytetu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji jest wyższy niż budżet rzecznika praw obywatelskich? Ta pierwsza instytucja stoi — wbrew konstytucji, łamiąc konstytucję — na straży kłamstwa, a ta druga instytucja stoi na straży praw wszystkich Polaków.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Chciałam też zapytać pana premiera — bo to było takie jego ukochane dziecię, powstał wśród 36 instytutów, o których tutaj mówiliśmy — o Instytut Felczaka. Nieduże pieniądze tam idą, powiem państwu — 5,5 mln zł, ostatecznie można to przeżyć przy tych miliardach zakopywanych gdzieś w parabudżetowych instytucjach. Ale ten Felczak jest patronem przyjaźni polsko-węgierskiej. Chciałam więc zapytać, czy znów mamy jakiś manuskrypt do oddania, czy znów jest nam potrzebna ta przyjaźń, a instytut powstał na prośbę pana premiera. To były takie dwa pytania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Przemysław Koperski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale pani poseł się spóźniła.)</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">To bardzo przepraszam panią poseł.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz pan Koperski. Jak już jest na mównicy, to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A za chwilę pani poseł Hanna Gill-Piątek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PosełPrzemysławKoperski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowni Państwo Ministrowie! Wysoka Izbo! W 2018 r. premier Mateusz Morawiecki obiecał 103 mld zł na program „Czyste powietrze”. W połowie okresu realizacji tego programu — to jest screen z dzisiejszej strony Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej — jest to 3,5 mld zł. Szanowni państwo, z tej kwoty, którą obiecał premier Morawiecki, zakontraktowaliście 3%. Dzisiaj również do Wysokiej Izby trafił raport Najwyższej Izby Kontroli, który jasno pokazuje, że z tym programem absolutnie sobie nie radzicie. Przygotowaliście go na kolanie. Cele, które zostały założone, nie zostały zrealizowane i obecnie na podstawie tych przepisów, które obowiązują, nie ma szans na jego realizację. Ja dzisiaj rano byłem w telewizji z trójką posłów Prawa i Sprawiedliwości i wszyscy oni jak jeden mąż zapewniali, że 100 mld zł, których jeszcze nie wydaliście, możemy znaleźć w budżecie państwa. W związku z tym proszę o odpowiedź na piśmie, gdzie jest 100 mld zł zapisanych w budżecie państwa na program „Czyste powietrze”. Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj dyskutujemy tutaj nie tylko o budżecie, ale też o ustawie okołobudżetowej. Chciałam zapytać o art. 33 tej ustawy, w którym następuje bardzo ciekawe zjawisko, tzn. pan premier może bez zasięgnięcia opinii komisji finansów wyciągnąć z rezerw jakąkolwiek kwotę na — bardzo szeroko zdefiniowany — fundusz przeciwdziałania skutkom gospodarczym inflacji. Chciałam zapytać, po co nam w ogóle ten budżet, skoro de facto mamy wprowadzany tylnymi drzwiami mechanizm kompletnie rozregulowujący i pozwalający wyciągać jakiekolwiek pieniądze na bardzo szeroko zdefiniowane cele, czyli właściwie na wszystko. Jak również chcę państwu zwrócić uwagę na s. 8 uzasadnienia ustawy okołobudżetowej, gdzie mowa jest o hipotetycznej niewypłacalności budżetu państwa. Proszę, żebyście otwarli tę ustawę i przeczytali o tym. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Izabela Leszczyna, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przypomnę Wysokiej Izbie, że jedyna mafia VAT-owska, jaką udało się znaleźć PiS-owi, była ulokowana w Ministerstwie Finansów…</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#PosełIzabelaLeszczyna">…i należeli do niej dyrektorzy przyjęci do pracy przez ministra z PiS-u…</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#PosełIzabelaLeszczyna">…a na wniosek prokuratury sąd utajnił tę sprawę. Więc właściwie nie wiemy dokładnie…</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: I jak PiS głosował przy jednolitym pliku kontrolnym, jak głosowaliście.)</u>
          <u xml:id="u-195.6" who="#PosełIzabelaLeszczyna">…ilu działaczy PiS-u brało w niej udział. W swoim wystąpieniu powiedziałam, że to ostatni budżet PiS-u, pan poseł zarzucił mi arogancję. Panie pośle, to nie arogancja, tylko stwierdzenie faktu. Przyszły rok to ostatni rok kadencji Sejmu, czyli ostatni rok rządów PiS.</u>
          <u xml:id="u-195.7" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: To wyborcy zdecydują.)</u>
          <u xml:id="u-195.8" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Jednocześnie głęboko wierzę w to, że Polacy, umęczeni waszym krętactwem, kłamliwą propagandą i nieudolnością tego rządu, wystawią wam rachunek. Dlatego to nie był przejaw arogancji, tylko przejaw wiary w ludzi.</u>
          <u xml:id="u-195.9" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Panią minister bardzo proszę o odpowiedź na piśmie. Pani minister, jakie działania antyinflacyjne, ale nie osłonowe, działania zwalczające źródła inflacji podjął rząd w tym roku i jakie zamierza podjąć w przyszłym?</u>
          <u xml:id="u-195.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Katarzyna Kretkowska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed chwilą odbył się przed Sejmem protest samorządowców z całej Polski.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: Tłumy.)</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Na Twitterze 3 tygodnie temu wicepremier Sasin radośnie obiecał zamrożenie cen energii dla samorządów i instytucji wrażliwych na poziomie 618 tys. zł za 1 MWh. I zapadła cisza, jeśli chodzi o ten projekt. Chciałam zapytać, gdzie w budżecie są środki na ustabilizowanie cen energii w Polsce, na zamrożenie cen energii dla samorządów. W Poznaniu odbył się przetarg grupowy dla miasta, dla 14 gmin, dla instytucji publicznych, w tym szkół, przedszkoli, instytucji kultury, spółek gminnych. Zaproponowana cena wynosiła 370%… Była pięciokrotnie wyższa. Przetarg został unieważniony. Miasto Poznań nie ma 409 mln zł, żeby zapłacić za energię w przyszłym roku. Stawki są spekulacyjne. Gdzie w budżecie są środki na zamrożenie marż czy na inne działania, które spowodują, że ceny energii dla samorządów i instytucji wrażliwych będą na zbliżonym do tegorocznego poziomie?</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Cezary Grabarczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! PiS przygotował najbardziej proinflacyjny budżet na przestrzeni ostatnich lat. Prognoza inflacyjna to 9,8%. Budżet, który realizujecie, przewidywał tylko 3,3%, a wiemy, że dziś inflacja przekroczyła 17%. Dlaczego PiS nie walczy z inflacją? Każdy punkt procentowy inflacji to o 4,7 mld zł dochodów w budżecie więcej. Tak powiedział 2 dni temu wiceminister Artur Soboń. To dlatego hodujecie inflację. 10-procentowa inflacja to o prawie 50 mld więcej do rozdania, 20-procentowa inflacja to o 100 mld więcej. To wszystko dzieje się jednak kosztem gospodarki, kosztem małych, mikro- i średnich firm. Takich firm w Polsce działa dziś 2 mln. Ile tych firm nie przetrwa inflacyjnego budżetu w przyszłym roku? Ile osób zostanie zwolnionych? Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#PosełWandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Psychiatria dziecięca leży. Nie ma na nią pieniędzy. Kolejne oddziały w kolejnych miejscowościach są zamykane. Tymczasem są pieniądze na fundacje i organizacje typu Odro Iuris czy dla pana Bąkiewicza.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: …Suskiego.)</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#PosełWandaNowicka">Chodzi o fanatyczne i skrajnie nacjonalistyczne organizacje. Na to wyrzucacie pieniądze szeroką strugą. Na Fundusz Kościelny w tej chwili płaci się trzy razy więcej niż 10 lat temu. Na różnego typu spółki partyjne, wasze inicjatywy też wypływają pieniądze. Zróbcie wreszcie coś, żeby nie wyrzucać pieniędzy w błoto. Pieniądze mają być przeznaczane na ważne cele społeczne. Zdrowie społeczeństwa, zdrowie dzieci jest jednym z fundamentów naszej polityki społecznej. Na to muszą się znaleźć pieniądze.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#PosełMateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#PosełMateuszBochenek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rok 2021 — marża wytwórców energii wynosiła 18 zł za 1 MWh. Rok później, w 2022 r. wynosi prawie 1300 zł. Jest to siedemdziesięciojednokrotny wzrost. Marża spółek Skarbu Państwa wzrosła o 7000%. Grube koty mają się dobrze. A co z przedsiębiorcami? Co z samorządami? Co ze zwykłymi obywatelami, którzy ledwo wiążą koniec z końcem? Dzisiaj protestują samorządowcy. Proszę wyjść i zobaczyć …</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: Działacze polityczni Platformy i PSL-u, działacze.)</u>
          <u xml:id="u-203.3" who="#PosełMateuszBochenek">Skonfrontujcie się z prawdziwymi samorządowcami, którzy walczą o byt ludzi, swoich mieszkańców, swoich małych ojczyzn. W samym Sosnowcu zabraliście prawie 250 mln zł mieszkańcom, nie samorządowcom.</u>
          <u xml:id="u-203.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-203.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-203.6" who="#PosełMateuszBochenek">To wy okradacie ludzi właśnie przez działania, które podejmujecie. Dzisiaj samorządy muszą dostać pieniądze. Dzisiaj ceny energii muszą zostać zamrożone. Dzisiaj trzeba wspierać samorządy i tych, którzy pracują na rzecz naszej przyszłości. Trzeba wspierać przedsiębiorców, którzy ledwo wiążą koniec z końcem, a nie opowiadać tutaj na sali głupoty.</u>
          <u xml:id="u-203.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-203.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Mirosława Nykiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#PosełMirosławaNykiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#PosełMirosławaNykiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa budżetowa to najważniejsza ustawa. Gdzie jest premier?</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Śpi. Działki sprzedaje.)</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#PosełMirosławaNykiel">A może jest tu któryś z wicepremierów? Czterech ich mamy. Gdzie oni są? Gdzie są posłowie partii rządzącej?</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jesteśmy.)</u>
          <u xml:id="u-205.5" who="#PosełMirosławaNykiel">Wysoki Sejmie! Sytuacja, w której się znaleźliśmy, jest naprawdę bardzo poważna. Wbrew temu, co mówił Glapiński na swoich stand-upach, mamy kryzys energetyczny i gospodarczy. Ta sytuacja wymaga odpowiedzialności i rozwagi, zwłaszcza kiedy chodzi o stanowienie finansów na najbliższy rok.</u>
          <u xml:id="u-205.6" who="#PosełMirosławaNykiel">Pytam panią minister finansów: Jak podczas kryzysu energetycznego zadbaliście o przedsiębiorców — zwłaszcza małych i średnich — i o rzemieślników? Oni wypracowują co drugą złotówkę do polskiego PKB. Gdzie jest zapisana konkretna pomoc dla nich? Proszę pokazać.</u>
          <u xml:id="u-205.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-205.8" who="#PosełMirosławaNykiel">Macie skąd wziąć te pieniądze, bo ponad 80 mld zł w wyniku inflacji wpływa do budżetu. Budżet jest największym beneficjentem. Pani minister, jeśli nie wiecie, jak to zrobić, to przeczytajcie nasz projekt ustawy, który właśnie złożyliśmy. Dziękuję i proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-205.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-205.10" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Ewa Kołodziej, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#PosełEwaKołodziej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jako przewodnicząca Parlamentarnego Zespołu ds. Cukrzycy po raz kolejny składam poprawkę do budżetu w zakresie konieczności uwzględnienia wydatków na rzecz wszystkich osób zmagających się z chorobami cywilizacyjnymi, w tym przede wszystkim z cukrzycą. Mimo licznych starań nie wszystkie niezbędne działania zostały zrealizowane.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#PosełEwaKołodziej">Szanowni Państwo! Cukrzyca nazywana jest jedną z najgroźniejszych utajonych i podstępnych chorób cywilizacyjnych, dlatego niezbędna jest zarówno szeroko pojęta profilaktyka poprzez edukację, jak i wczesna diagnostyka. Nie możemy w nieskończoność odkładać w czasie refundacji pomp insulinowych dla wszystkich pacjentów bez względu na ich wiek. Należy bezwzględnie doprowadzić do wyrównania świadczeń dla wszystkich pacjentów diabetologicznych. Taki jest mój postulat i taki jest mój wniosek budżetowy. Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Barbara Nowacka.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani posłanka Urszula Zielińska.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PosełUrszulaZielińska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister prezentowała dziś rano wskaźnik długu publicznego, który w przyszłym roku ma rzekomo wzrosnąć nieznacznie, praktycznie pozostać na stałym poziomie. Pani minister, jednocześnie w załącznikach do ustawy budżetowej prezentujecie koszty obsługi długu publicznego, które mają wzrosnąć trzykrotnie — z 26 mld do 66 mld rocznie.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PosełUrszulaZielińska">Skoro procent długu publicznego ma być stały, to dlaczego koszt długu publicznego rośnie trzykrotnie, pani minister? Dlaczego wskaźnik prawdopodobieństwa bankructwa kraju wzrósł w ciągu ostatnich kilku miesięcy o 100%? Czy to też ma jakiś związek z długiem publicznym wyciąganym poza budżet i z potężnym, coraz większym, kilkudziesięciomiliardowym, co kilka miesięcy, zadłużeniem kraju? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Tomasz Głogowski.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Jarosław Wałęsa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#PosełJarosławWałęsa">Jest coś przerażającego, jak się słyszy ten hurraoptymizm tej strony sali. Tu nie ma refleksji ani chwili zastanowienia. A mili państwo, musicie widzieć ten strach w oczach większości Polaków, którzy naprawdę boją się decyzji, które podejmujecie. Od lat, od początku waszych rządów, prowadzicie jakieś czary-mary nad budżetem, wyprowadzacie setki miliardów złotych poza budżet. Nawet w tych ławach jako zwykli posłowie nie czujecie, jak bardzo uwłaczające jest to, że ta Izba, najważniejsza Izba, Sejm, który ma sprawować kontrolę nad wydatkami naszych pieniędzy, jest pozbawiony tej najważniejszej, najistotniejszej funkcji? Czy nie widzicie, jak wiele szkody powodują wasze decyzje, które rujnują gospodarkę, rujnują budżet Polski, a teraz rujnują budżety domowe Polaków? Naprawdę, proszę o tę chwilę refleksji, bo będzie za późno. Za chwilę będzie za późno. Prowadzicie nas do katastrofy.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#PosełMichałKrawczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Budżet 2023 r. to będzie budżet pogłębiającej się zapaści polskiej szkoły. Były obietnice wielkich podwyżek dla nauczycieli. I co z nich zostało? Praktycznie nic. Nauczyciel, który przyjdzie do pracy po studiach, zarobi niewiele ponad minimalne wynagrodzenie za pracę. Samorządowcy mówią jasno: mamy w Polsce spadający udział państwa w finansowaniu oświaty. Samorządom ledwo starcza na pokrycie 50% kosztów oświaty, resztę muszą dokładać ze swoich budżetów. Finansowanie oświaty poprzez wzrost subwencji oświatowej w przyszłym roku jest absolutnie niewystarczające. Budżet, który państwo zaplanowaliście, to będzie budżet, z którego nie będzie lepszej szkoły i nie będzie dobrej nauki. To będzie budżet pogłębiających się nierówności w dostępie do edukacji, frustracji nauczycieli i wzrastających kosztów samorządów, których subwencja oświatowa absolutnie nie pokrywa. Taki jest wasz plan na przyszły rok.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Joanna Frydrych, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#PosełJoannaFrydrych">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#PosełJoannaFrydrych">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! O sprawności i efektywności państwa decydują ludzie, którzy to państwo tworzą. Nie są to ministrowie z pierwszych stron gazet czy obsadzeni na państwowych posadach znajomi premiera. To nie premier ani nie ministrowie pracują dla obywateli. To pracownicy samorządowi, urzędnicy w gminach i powiatach, pracownicy ZUS-u, KRUS-u, ośrodków pomocy społecznej, nauczyciele, pielęgniarki, pracownicy różnych urzędów oraz służby mundurowe tworzą struktury naszego państwa. Dzisiaj drożyzna, kredyty i ogromne ceny energii zżerają znaczą część ich wynagrodzeń. W przyszłym roku inflacja może sięgnąć nawet 20%, a rząd PiS planuje podwyżki w budżetówce o niespełna 10%. Tak niski wzrost wynagrodzeń w dobie galopującej drożyzny spowoduje zubożenie kolejnych grup społecznych i zagrożenie dla realizacji zadań. W tym samym czasie wydatki kancelarii premiera wzrastają o dziesiątki milionów złotych.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#PosełJoannaFrydrych">Dlaczego okradacie Polaków, a ich pieniądze przeznaczacie dla własnych politycznych pobudek, a tym, którzy sprawnie realizują zadania na rzecz Polek i Polaków, rzucacie ochłapy? Dlaczego nie chcecie pracownikom sfery budżetowej dać 20-procentowych podwyżek? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Jakub Rutnicki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Czego się tam śmiejesz?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#PosełJakubRutnicki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#PosełJakubRutnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tutaj, po stronie PiS-u, słyszymy, jak jest wspaniale. Zadaję pytanie: Skoro jest tak dobrze, to dlaczego jest tak źle? Skoro jest tak dobrze, to dlaczego mamy największe, gigantyczne zadłużenie na głowę mieszkańca? 2015 r. — 20 tys., w waszym fantastycznym roku 2022 to już jest ponad 40 tys. zadłużenia na głowę mieszkańca. Skoro jest tak dobrze, to dlaczego złotówka jest najsłabsza w historii? Skoro jest tak świetnie, jak mówicie, to dlaczego rata Polaków spłacających kredyt praktycznie uległa podwojeniu przez ostatni rok?</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#PosełJakubRutnicki">Ktoś mówił na temat ochrony zdrowia. Skoro jest tak świetnie, to dlaczego likwidujecie oddziały pediatryczne? Tak było w szpitalu powiatowym w Międzychodzie, w małym Międzychodzie. Potem trzeba dojechać o kilkadziesiąt kilometrów dalej. Dlaczego to robicie? Taka sama sytuacja jest w Olsztynie. W tej chwili ten oddział jest zamknięty. Dlaczego? Bo zmieniliście zasady finansowania, odchodząc od zasady tzw. ryczałtu. To jest, szanowni, prawda o was.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#PosełJakubRutnicki">A na samym końcu: Co mówicie przedsiębiorcom? 600-procentowe podwyżki cen prądu. Natychmiast trzeba zamrozić ceny energii i pomóc tym wszystkim ludziom, bo dzięki nim jest ten budżet. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Jaros, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#PosełMichałJaros">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy budżet na 2023 r. jest realny? Nie. Pan premier Morawiecki jak Piotruś Pan żyjący w Nibylandii udaje, że ma magiczne zdolności. Jego przyjacielem nie jest bajkowy Dzwoneczek, tylko Ziobro, Kukiz, Kaczyński, którzy przepchną wszystko. Rządowy projekt budżetu na 2023 r. jest fikcją do potęgi entej.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#PosełMichałJaros">A teraz kilka pytań, bo czas wyjść z tej Nibylandii, panie Morawiecki. Po pierwsze, czy wierzycie, że inflacja w 2023 r. naprawdę wyniesie 9%? Po drugie, jaki byłby realny deficyt, gdyby w oficjalnym budżecie uwzględniono czternastą emeryturę, dodatek węglowy czy rekompensatę za wzrost cen energii i np. Fundusz Przeciwdziałania COVID-19, Rządowy Fundusz Inwestycji Lokalnych czy fundusz zbrojeniowy? Trzecie pytanie: Dlaczego wyprowadzacie miliardy złotych bokiem? I pytanie fundamentalne, do pana premiera Morawieckiego i do wszystkich państwa: Jaki jest realny deficyt państwa? Jaki jest dług publiczny, który będą spłacały nasze dzieci, wnuki i prawnuki? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-219.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: Nie trzeba krzyczeć, można zadać spokojnie pytanie.)</u>
          <u xml:id="u-219.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Gdzie te działki pana premiera?)</u>
          <u xml:id="u-219.5" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: Pilnuj swoich.)</u>
          <u xml:id="u-219.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Chciałbym.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Arkadiusz Marchewka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#PosełArkadiuszMarchewka">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie Pośle! Zapytał pan o dług publiczny. Na koniec przyszłego roku — 1763 mld zł. Oznacza to, że zadłużenie na głowę każdego mieszkańca Polski wzrosło z 24 tys. zł w czasie, kiedy PiS przejmował władzę, do 46,5 tys. zł w 2023 r. Oznacza to, że zadłużenie przeciętnego Polaka zwiększyliście o 100%. Możecie opowiadać różne bajki na temat tego, jak świetnie wygląda kondycja finansów publicznych, ale prawda jest taka, że zadłużacie nasz kraj najszybciej w historii.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#PosełArkadiuszMarchewka">I druga sprawa, dotycząca inflacji i wynagrodzeń dla nauczycieli, którzy potrzebują podwyżek. Zamroziliście i trzymacie w szufladzie ustawę, którą zaproponowała Platforma Obywatelska i w której jest zapisany 20-procentowy wzrost wynagrodzenia dla nauczycieli. Co wy zaproponowaliście? 12% w ciągu 2 lat, a w tym czasie inflacja wyniosła dwa razy tyle — 24,5%. Tak być nie może. Proszę, abyście wyciągnęli tę ustawę z zamrażarki i ją przyjęli. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wynika z tego, że tak naprawdę nauczyciele będę zarabiać mniej: zamiast 9% mamy 7,8% podwyżki. Można stwierdzić, że dla rządu nauka nie jest wartością i nie warto inwestować w nowe pokolenia. Kiedy ta grupa zawodowa doczeka się w końcu realnych, a nie papierowych podwyżek wynagrodzeń?</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Co ze środkami na zwiększenie kontraktów dla szpitali powiatowych? Szpital Powiatowy w Żywcu generuje przeszło 1 mln zł długu miesięcznie, a minister zdrowia nie jest zainteresowany zdrowiem mieszkańców powiatu żywieckiego.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#PosełMałgorzataPępek">Psychiatria dziecięca jest na wykończeniu. Trwonicie pieniądze na lewo i na prawo, a na priorytetowe cele nie ma pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#PosełMałgorzataPępek">Chciałam wiedzieć, czy są zabezpieczone wystarczające pieniądze na zakończenie budowy obejścia Węgierskiej Górki, drogi do Milówki. Bo z tego, co mi wiadomo, ta inwestycja będzie trwała do końca waszych, nie wiadomo jakich, dni. Proszę o pisemną odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#PosełMałgorzataPępek">Ten budżet to wielka fikcja. Czy wy naprawdę tego nie widzicie, czy udajecie?</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze trzy kadencje.)</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#PosełMałgorzataPępek">A te wasze uśmiechy są przerażające.</u>
          <u xml:id="u-223.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-223.9" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Brawo, pani poseł!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W którym miejscu budżetu zostały zapisane środki na terapię genową dla dzieci z SMA? Fundusz Medyczny, w którym zamrożono 8 mld zł, mający służyć pacjentom cierpiącym na choroby rzadkie niestety nie spełnia obietnic, które pan prezydent składał w czasie kampanii prezydenckiej.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">27 dzieci, na które rodzice zbierają pieniądze do puszek, wręcz datki, czeka na leczenie najdroższym lekiem świata. Tylko 170 mln zł wystarczy, aby uratować dzieci powyżej 6. miesiąca życia. Ile środków utopiliście w swoich kaprysach, w nieodpowiedzialnej polityce finansowej? 30 mln — komisja Macierewicza. 70 mln — afera kopertowa. 7 mln — portal Tomasza Sakiewicza. 2 mld — TVP. Nagrody w rządzie PiS. CBA gdzieś zagubiło 10 mln zł, nie wiadomo gdzie.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: I na Pałac Saski jeszcze — 2,5 mld.)</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Respiratory — 20 mln. Ponad 300 mln euro za system sędziowskich dyscyplinarek. Ile dzieci można by było za to wyleczyć? Ilu dzieciom można by było pomóc? Ilu rodzinom można by było zaoszczędzić cierpienia i tragedii? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-225.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-225.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Monika Rosa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#PosełMonikaRosa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! „Wrażliwość społeczna” to słowa, które nie schodzą z państwa ust. Zapytam więc o wrażliwość społeczną. Zapytam o realizację wyroku Trybunału Konstytucyjnego, o który państwo wnioskowaliście, zapytam o wyrównanie świadczeń dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami, niezależnie od wieku, w którym ta niepełnosprawność powstała. To totalna nieuczciwość, że przez tyle lat tego wyroku nie udało się zrealizować.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#PosełMonikaRosa">Przy rosnącej inflacji te nierówności są jeszcze bardziej dotkliwe i bolesne. Czy w tym budżecie przewidziane są pieniądze na realizację tego wyroku i na uczciwość wobec osób, które opiekują się swoimi podopiecznymi z niepełnosprawnością?</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#PosełMonikaRosa">Hospicjum Cordis w Katowicach i wiele takich miejsc, których w związku z rosnącymi rachunkami i inflacją nie stać już na opiekę nad swoimi pacjentami w ostatnich momentach ich życia, potrzymanie za rękę, opiekę hospicyjną w domach i stacjonarnie. Czy pieniądze na takie miejsca się znajdą? Bo pieniądze z NFZ są niewystarczające. Wrażliwość społeczna, szanowni państwo, wobec najbardziej potrzebujących, o nich teraz pomyślmy.</u>
          <u xml:id="u-227.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie widzę pani poseł Lenartowicz.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie widzę pani poseł Hennig-Kloski.</u>
          <u xml:id="u-228.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jest pan poseł Andrzej Sośnierz.</u>
          <u xml:id="u-228.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#PosełAndrzejSośnierz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie, dlaczego Prawo i Sprawiedliwość, które swego czasu było zwolennikiem przeniesienia środków na finansowanie ochrony zdrowia do budżetu państwa, czego nie byłem zwolennikiem, w tej chwili robi ruch dokładnie odwrotny, czyli przenosi do Narodowego Funduszu Zdrowia, czyli do systemu ubezpieczeniowego, finansowanie procedur kosztochłonnych i wysokospecjalistycznych. Tu dołączam się do głosu pana prof. Maksymowicza — to jest kolejny błąd systemowy, tak jak błędem systemowym byłby ten ruch, o którym wspomniałem. Przeniesienie takiego nieubezpieczeniowego produktu jak rzadkie i kosztochłonne procedury jest kolejnym zepsuciem systemu. W tym zakresie byłem zwolennikiem pozostawienia tego w finansowaniu budżetowym i miało to swoje uzasadnienie. Co temu przyświeca, bo chyba nie chwilowy nadmiar środków w NFZ-cie, który wynika z różnych perturbacji COVID-owych itd.? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Ewa Szymańska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#PosełEwaSzymańska">Szanowny Panie Marszałku! Państwo Ministrowie! Wysoki Sejmie! Pieniędzy nie ma i nie będzie. Kto to powiedział? To tak dla przypomnienia.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: Klasyk.)</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#PosełEwaSzymańska">Nasz rząd, polski rząd to dobry rząd na trudne czasy, a że czasy są naprawdę trudne, nie trzeba chyba nikomu przypominać. W budżecie na 2023 r. zapewniono w dalszym ciągu środki na kluczowe programy wspierające rodziny. Programy „Rodzina 500+”, „Dobry start” czy „Rodzinny kapitał opiekuńczy”.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#PosełEwaSzymańska">Przewidziano waloryzację świadczeń emerytalno-rentowych oraz trzynastą emeryturę, wzrost nakładów na zdrowie do ponad 6% PKB, wzrost wynagrodzeń w sferze budżetowej, w tym dla nauczycieli, a także wzrost subwencji oświatowej o ponad 20%.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#PosełEwaSzymańska">Wracając do tego, co było powiedziane wcześniej na tej sali przez posła opozycji o wysokości wynagrodzeń nauczycieli i sprzątaczki: Jak można porównywać w ogóle ten temat? Co to za brak szacunku dla zawodu sprzątaczki? Przecież gdyby nie panie, a czasami panowie sprzątający, tobyśmy sobie nie poradzili nawet w życiu codziennym na tej sali, więc należy im się ogromny szacunek za to, co robią, bo praca ich jest naprawdę bardzo wymagająca i trudna.</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Teresa Pamuła, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#PosełTeresaPamuła">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Jest to bardzo dobry budżet, za ten budżet należą się podziękowania państwu: pani minister Magdalenie Rzeczkowskiej, wszystkim pracownikom ministerstwa, wszystkim służbom, wszystkim instytucjom i działom, które przygotowały swoje budżety. To była naprawdę ciężka, wyczerpująca praca i dziękuję, że ten budżet został przedłożony.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#PosełTeresaPamuła">W 2015 r. mieliśmy niecałe 300 mld zł budżetu. Teraz mamy ok. 600 mld. Czy to nie jest budżet, który wystarczy nam na te trudne czasy? Myślę, że wystarczy nam na te trudne czasy, bo ja pamiętam bardzo dobrze emerytów i rencistów odchodzących z apteki z niewykupionymi receptami. Mamy, które się zastanawiały, czy kupić dzieciom buty czy wysłać na wycieczkę. Myślę, że te czasy już mamy za sobą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Artur Łącki.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, dyskusja już się zakończyła — mówię do pana posła Brauna — więc nawet gdyby pana wniosek dotyczył dyskusji, jej już nie ma.</u>
          <u xml:id="u-234.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Trzymam się ustaleń z panem marszałkiem Terleckim. Jest przecież ciągłość…)</u>
          <u xml:id="u-234.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Posłanki z PiS-u! Założyliście w budżecie na rok 2023 wzrost PKB o 1,7%, czyli założyliście recesję, jeśli nie powiedzieć: stagnację. I dobrze założyliście, bo będzie to rok albo stagnacji, albo recesji. Ale przy okazji założyliście w tym budżecie wzrost podatków: podatku CIT — o 73 mld zł i podatku PIT — o 78 mld zł. Czyli w roku stagnacyjnym lub recesyjnym chcecie wydrenować z polskich przedsiębiorców 160 mld zł. Jak wyobrażacie sobie to, że ci przedsiębiorcy, którzy już teraz ledwo zipią, zapłacą o 160 mld zł podatków więcej? Jeśli uważacie, że oni to zrobią, to jesteście kosmicznymi optymistami, żeby nie powiedzieć: głupcami. Chyba że na biurku u pani Witek…</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: Marszałek Witek.)</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#PosełArturŁącki">…leży już ustawa, która modyfikuje podatek Sasina, który będzie obejmował wszystkich polskich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-235.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Wszystkich nie.)</u>
          <u xml:id="u-235.4" who="#PosełArturŁącki">Wtedy będzie można powiedzieć, że nie jesteście optymistami, tylko jesteście krwiopijcami. Chcę dostaćodpowiedź na piśmie, na jakich założeniach oparliście to, że ściągniecie 170 mld zł więcej z rynku.</u>
          <u xml:id="u-235.5" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Się zagalopował.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo. Bardzo serdecznie dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zakończyliśmy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie jestem w stanie tego zweryfikować, ale pan poseł Braun twierdzi, że pan marszałek Terlecki dopuścił go do wygłoszenia wniosku formalnego po zakończeniu dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Na wiarę.)</u>
          <u xml:id="u-236.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Mam nadzieję, że pan nie kłamie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Proszę wezwać pana marszałka Terleckiego, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czas już panu ucieka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Kilka godzin temu mój czcigodny kolega…</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: Trudno mi to powiedzieć, ale tak było, obiecał, tak było, daję poręczenie.)</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Proszę, jest świadek, że obiecał.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: Tak, potwierdzam.)</u>
          <u xml:id="u-239.4" who="#PosełGrzegorzBraun">Mój czcigodny kolega prezes Robert Winnicki, formułując swoje krytyczne uwagi na temat konstrukcji budżetu państwa, nazwał was, szanowni, idiotami. Wówczas to marszałek Terlecki wyłączył mu mikrofon. Składam zatem wniosek formalny o zmianę w sposobie prowadzenia dyskusji, która polegałaby na nieingerowaniu przez Prezydium Sejmu w treść wypowiedzi posłów, niecenzurowaniu ich, a państwu przypominam, że „idiota” to szacowne słowo, powiązane z tradycją naszej cywilizacji. W starożytności oznaczało rzeczywiście po prostu durnia, ale w średniowieczu nieco przesunęło się tu pole znaczeniowe i słowo „idiota” zaczęło oznaczać po prostu homo simplex — człowieka nieświadomego rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-239.5" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: Powiedział: spojrzyj w lustro.)</u>
          <u xml:id="u-239.6" who="#PosełGrzegorzBraun">A zatem, szanowni państwo, szanujcie cywilizację i te jej przejawy, do których należy też bogactwo naszego języka z zapożyczeniami z łaciny na czele.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">No i nadużył pan trybu, panie pośle, ponieważ dyskusji już nie ma.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Ale towarzystwo siedzi i się poczuwa. Na odpowiednie hasło nożyce się odezwały.)</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Na tym zakończyliśmy dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu podsekretarza stanu w Ministerstwie Zdrowia pana ministra Macieja Miłkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Marszałku! Szanowne Panie i Panowie Posłowie! Odpowiedzi na pytania z zakresu sektora zdrowia. Pierwsze pytanie pana posła Maksymowicza i identyczne pytanie pana posła Andrzeja Sośnierza dotyczyły przenoszenia zadań do zakresu działań Narodowego Funduszu Zdrowia i wydatków na sektor zdrowia. Wydatki na zdrowie w przyszłym roku, zgodnie z ustawą — 7%, mają minimalnie wynosić 6% PKB. W przyszłym roku będzie to 6,1%, tzn. 159,6 mld zł, czyli ponad dwukrotnie więcej niż w roku 2015. W związku z tym wzrost jest bardzo istotny. W kolejnym roku będzie to już 6,2%, przy czym zawsze, za każdym razem jeszcze w trakcie roku ta kwota jest przekraczana.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o przenoszenie zadań do zakresu działań Narodowego Funduszu Zdrowia, o świadczenia wysokospecjalistyczne i kosztochłonne, to do takiego przesunięcia doszło już w 2019 r. W kompetencjach Ministerstwa Zdrowia zostały zostawione wyłącznie działania z zakresu przeszczepów narządów, ale i tak te zadania w całości są realizowane przez Narodowy Fundusz Zdrowia, chodzi zarówno o kontraktowanie, jak i o rozliczanie tych świadczeń zdrowotnych. W związku z tym ministerstwo w celu uproszczenia systemu przekazuje te świadczenia do realizacji przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Są to świadczenia gwarantowane, które już nie są świadczeniami wysokospecjalistycznymi. Przez ostatnich 20 lat personel nauczył się te świadczenia realizować i teraz to nie są żadne świadczenia wysokospecjalistyczne, tylko normalnie realizowane przez podmioty lecznicze, które mają takie zadania w zakresie swojej działalności.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jednocześnie postawiono pytanie o przeniesienie realizacji programów polityki zdrowotnej do zakresu działań Narodowego Funduszu Zdrowia. Tu chodzi oczywiście o przeniesienie nie realizacji programów, tylko finansowania części świadczeń zdrowotnych, tzw. farmakoterapii w ramach dwóch programów z zakresu polityki zdrowotnej, chodzi o leczenie retrowirusowe oraz leczenie hemofilii. I to też jest zdecydowanie lepsze pod względem organizacyjnym, że za wszystkie świadczenia zdrowotne, które są realizowane, płaci Narodowy Fundusz Zdrowia. Nie ma sensu, żeby Ministerstwo Zdrowia zajmowało się bezpośrednio kontraktowaniem i finansowaniem świadczeń zdrowotnych. I to jest zdecydowanie lepsze pod względem organizacyjnym, właśnie ta jednostka jest powołana do tego, żeby to realizować.</u>
          <u xml:id="u-241.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o pytanie posła Marka Rutki o finansowanie programu wieloletniego odnoszącego się do Lotniczego Pogotowia Ratunkowego, to realizacja tego programu będzie kończona jeszcze w przyszłym roku. Zostało już tylko 2,75 mln zł, zgodnie z załącznikiem nr 10 do ustawy budżetowej, ale ponieważ realizacja tego programu kończy się w przyszłym roku, został uruchomiony nowy program wieloletni odnoszący się do wymiany silników i przekładni. Zgodnie z ustawą budżetową do wydatkowania na ten cel w przyszłym roku jest przeznaczonych 50 mln zł, co jest zgodne z planem.</u>
          <u xml:id="u-241.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Czesława Hoca o dalsze działania w zakresie polskiej pediatrii, to jak wszyscy wiedzą, w odniesieniu do pediatrii, zgodnie z ustawą wprowadzającą Fundusz Medyczny, została dookreślona bezlimitowość. Świadczeniodawcy rozliczają wszystkie dodatkowe świadczenia zdrowotne dla dzieci w pełnym zakresie. Oczywiście również jeśli jakieś świadczenie jest wykonywane w kraju zbyt rzadko i mamy zbyt małe doświadczenie, to wszystkie osoby potrzebujące takiego świadczenia mogą być wysłane na leczenie za granicę. Pan poseł wspomniał o inwestycjach strategicznych finansowanych z Funduszu Medycznego. Faktycznie na początku tego miesiąca został rozstrzygnięty konkurs dotyczący inwestycji strategicznych w podmiotach pediatrycznych. Stopień finansowania został podniesiony z 2 mld zł do 3,1 mld zł. Podmioty rozpoczynają podpisywanie umów w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-241.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o pytanie pani poseł Ewy Kołodziej w zakresie poprawy w edukacji dotyczącej cukrzycy, jej wczesnego rozpoznawania, to, jak państwo wiedzą, jeżeli chodzi o farmakoterapię cukrzycy, bardzo wiele się zmieniło, właśnie w szczególności, jeśli chodzi o cukrzycę. Polscy pacjenci mają dostęp do praktycznie całego refundowanego leczenia, zwiększyły się bardzo mocno nakłady na wykorzystanie bardzo nowoczesnych systemów do monitorowania glikemii. W tym zakresie będzie w najbliższym czasie podpisane odpowiednie rozporządzenie zwiększające uprawnienia, jak również zwiększające ciągłe monitorowanie glikemii dla osób dorosłych. Po tym okresie dopiero będziemy to analizowali, jeżeli chodzi o refundację, zwiększenie refundacji pomp insulinowych dla dorosłych, które jest w świadczeniu gwarantowanym.</u>
          <u xml:id="u-241.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Rutnickiego w zakresie likwidacji oddziałów pediatrycznych… Mówimy o ustawie budżetowej. Bezpośrednio za finansowanie odpowiada Narodowy Fundusz Zdrowia, a za organizację — właściciele podmiotów leczniczych. Była mowa w trakcie dyskusji, że przez ostatnie 8 lat bardzo mocno wzrasta liczba personelu medycznego, liczba personelu, która się kształci i specjalizuje. Na ten zakres dajemy środki finansowe zgodnie z zapotrzebowaniem — ciągle wyższe. Będziemy przekształcali również świadczenia w pediatrii w ogóle w świadczenia jednodniowe, krótkie. To w ogóle jest oczekiwanie rodziców, żeby jak najwięcej świadczeń było realizowanych w trybie przyjaznym dla pacjenta, w trybie zerodniowym.</u>
          <u xml:id="u-241.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o szpital w Żywcu, sytuację znamy. Wykonanie niewielkie w roku poprzedzającym sieć szpitali, w tym roku wykonanie jest już zdecydowanie większe, w przyszłym roku, ponieważ jest już nowa kwalifikacja do sieci… Aktualnie trwa ustalenie ryczałtu sieciowego dla szpitala w Żywcu jak również dla wszystkich innych szpitali w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-241.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o pytanie poseł Iwony Marii Kozłowskiej w zakresie finansowana leku dla pacjentów z SMA, Zolgensmy, to ta terapia jest finansowana już do 6. miesiąca życia, tam gdzie ona jest najbardziej skuteczna, tam gdzie są wskazania medyczne, tam gdzie pacjenci odniosą największą korzyść. Pozostałe osoby mają najlepsze leczenie, które jest na świecie. Od 4 lat wszystkie osoby zostały wprowadzone już do leczenia, nie ma lepszego leczenia niż to, które jest w Polsce. Zresztą w tym zakresie jest również program badań przesiewowych i w pierwszym miesiącu życia wszyscy pacjenci mogą mieć dwie dostępne metody leczenia.</u>
          <u xml:id="u-241.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">To wszystkie pytania, które były z zakresu sektora zdrowia. Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-241.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-241.11" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej pana ministra Wojciecha Skurkiewicza.</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kilka kwestii, które były poruszone w tej wielogodzinnej debacie. W istocie budżet Ministerstwa Obrony Narodowej na rok 2023 to 97 445 mln zł. Zgodnie z postanowieniami ustawy o obronie Ojczyzny 3% produktu krajowego brutto będziemy wydatkować na kwestię obrony.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Nie jest prawdą, jak było przywoływane w debacie m.in. przez panią poseł Krystynę Skowrońską, że nikt nie wie, na co te pieniądze będą wydatkowane. Przypomnę, że podczas procedowania nad ustawą o obronie Ojczyzny strona rządowa zgodziła się na przyjęcie jednej z poprawek zgłoszonych przez opozycję parlamentarną. Poprawka dotyczy art. 794 i pakietu wzmocnienia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Minister obrony narodowej miał obowiązek w przeciągu 3 miesięcy od wejścia w życie ustawy przedstawić pakiet wzmocnienia, czyli zakupy, które będą realizowane w latach 2023–2025, oraz swoje działania na rzecz wzmocnienia Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Szanowni państwo, minister obrony narodowej przedstawił taki zarys działań, przedstawił pakiet wzmocnienia sił zbrojnych na lata 2023–2025 i został on zaakceptowany przez sejmową Komisję Obrony Narodowej bez nawet jednego głosu sprzeciwu. Więc dziwię się dziś, że posłowie opozycji wskazują, iż nie wiedzą, na co te środki finansowe będą przekazywane, a liczna reprezentacja Platformy Obywatelskiej zasiada w sejmowej Komisji Obrony Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo! Budżet w wysokości 97 mld 445 mln zł to w istocie jest bardzo duży, rekordowy budżet na przestrzeni lat. On będzie wydatkowany w głównej mierze na wzmocnienie potencjału obronnego Rzeczypospolitej, zakup nowoczesnego sprzętu oraz zwiększenie liczebności polskiego wojska. Ale będzie również przeznaczony na to, aby również odbudowywać nasz potencjał obronny na wschód od Wisły, w garnizonach, które jeszcze kilka lat temu przez naszych poprzedników niestety były likwidowane, i to absolutnie dziś jest odwracane. Dziękuję za jedno z pytań panu posłowi Babalskiemu. Sprawa dotyczy garnizonu Ostróda. Tam wojsko po latach powraca, panie pośle, i tam będzie umiejscowiony jeden z komponentów, jeden z elementów 16. dywizji zmechanizowanej. Będzie to batalion czołgów, które będą wchodzić na wyposażenie Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-243.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">To właśnie m.in. te zakupy, które realizowane są dziś przez Ministerstwo Obrony Narodowej — zakup czołgów K2 Black Panther. To właśnie tam, w Ostródzie, jeden z tych batalionów będzie posadowiony. Te czołgi K2 wchodzą już na wyposażenie Sił Zbrojnych w roku 2022, wtedy pierwsze egzemplarze będą wchodziły na wyposażenie Sił Zbrojnych. Tak więc, panie pośle, przywracamy wojsko do Ostródy,…</u>
          <u xml:id="u-243.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-243.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">…tak jak uczyniliśmy to z wieloma garnizonami w kraju, gdzie niestety skutecznie było wojsko eliminowane. To się odbywa nie tylko naszym własnym sumptem, ale również przy współpracy z samorządowcami.</u>
          <u xml:id="u-243.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo! Budżet Ministerstwa Obrony Narodowej rzeczywiście w relacjach do lat poprzednich czy lat minionych jest duży. Tutaj poseł Krajewski pytał odnośnie do roku 2015. Wtedy budżet był na poziomie 38 mln zł. Ale pamiętajmy również o tym, że przez kolejne lata rządów Platformy Obywatelskiej, Polskiego Stronnictwa Ludowego ten budżet obronny nie był wykorzystywany w pełni. Przez szereg lat mieliśmy za zadanie ustawowe wydatkować 1,95% PKB. My nawet się do tego poziomu nie zbliżaliśmy, poza rokiem 2015. Nawet się do tego poziomu nie zbliżaliśmy. A Wojsko Polskie przez te mroczne lata rządów Platformy Obywatelskiej, szczególnie w obronności, straciło bezpowrotnie kilkanaście miliardów złotych, szanowni państwo. My dzisiaj tę sprawę nadrabiamy. My dzisiaj odchodzimy od tzw. zakupów homeopatycznych, czyli kilkudziesięciu sztuk, egzemplarzy, bo chcemy, żeby nasze wojsko było dobrze wyposażone w nowoczesny sprzęt i żeby było ilościowo również gotowe odpierać wszelkie zagrożenia, szczególnie płynące ze Wschodu.</u>
          <u xml:id="u-243.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Nie jest prawdą, szanowni państwo, Wysoka Izbo, że my swoje zamówienia realizujemy wyłącznie poza granicami kraju. Chociażby ostatnie tygodnie pokazują, że rodzimy przemysł obronny jest dla nas szczególnie istotny i te zamówienia są lokowane w rodzimym przemyśle obronnym, np. w Hucie Stalowa Wola, o której też pani poseł Skowrońska mówiła. A jeżeli mówimy o armato-haubicach Krab, to podpisaliśmy wielomiliardowe zamówienie, prawie na 4 mld zł, na następne dywizjony ogniowe zamawiane w Hucie Stalowa Wola. Jeżeli mówimy o kolejnych działaniach modernizacyjnych związanych z polskim przemysłem obronnym, to również lokowane są zamówienia np. w Polskiej Grupie Zbrojeniowej. Tutaj chciałbym zwrócić uwagę na Mesko skarżyskie, bo przecież wszyscy słyszymy, jak Pioruny sprawdzają się za naszą wschodnią granicą. Zwiększamy zamówienia również w tym obszarze.</u>
          <u xml:id="u-243.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo! Potencjał polskiego przemysłu obronnego wykorzystujemy maksymalnie. To, co polski przemysł obronny jest w stanie wyprodukować, przygotować, to, na co liczy i czego oczekuje polskie wojsko, to jest w polskim przemyśle obronnym zamawiane, bo zdajemy sobie sprawę, że silny przemysł obronny to również silna armia, to również ciągłość dostaw, również nieprzerwana ciągłość realizacji zamówień dla Polskiego Wojska.</u>
          <u xml:id="u-243.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni Państwo! Wspomniałem tutaj o współpracy z samorządami. Ta współpraca jest naprawdę bardzo dobra, jeżeli chodzi szczególnie o samorządy na wschód od Wisły, gdzie jeszcze kilka czy kilkanaście lat temu Wojsko Polskie było eliminowane. Ta współpraca jest bardzo dobra, ale chciałbym pokusić się też o jedną bardzo ważną refleksję. Państwo przywołujecie tutaj wsparcie dla samorządów, rozwój samorządów itd. To jest na pewno bardzo ważne. Ale chciałbym pokusić się o taką refleksję i podzielić się nią z państwem, dotyczącą mojego rodzinnego miasta Radomia, gdzie rządzi Platforma Obywatelska i prezydent z Platformy Obywatelskiej. Środki finansowe, które są wydatkowane czy powinny być wydatkowane, nie są wydatkowane tak, jak powinny być. Bo jeżeli inwestycja Radomskiego Centrum Sportu miała kosztować 100 mln zł, a już wiemy, że będzie kosztowała grubo ponad 200 czy 250 mln, to o czym to świadczy? O właściwej i racjonalnej gospodarce finansowej?</u>
          <u xml:id="u-243.10" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: O fachowcach.)</u>
          <u xml:id="u-243.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Jeżeli z budżetu państwa prezydent Radomia otrzymuje 160 mln zł na dwie inwestycje i w ciągu kilku lat nie jest w stanie rozpocząć tych inwestycji, to to są dobrze wydatkowane środki i właściwe działania? Jeżeli poseł, który dziś jest posłem, a kiedyś był wiceprezydentem Radomia, przygotowuje wielotysięczną inwestycję 3-poziomowego parkingu „Parkuj i jedź”, a później, po zmodernizowaniu tego parkingu, okazuje się, że nadzór budowlany mówi, że on się nie nadaje do użytkowania, mimo że już olbrzymie pieniądze zostały wydatkowane, to to są pieniądze dobrze przez samorząd wydatkowane czy też niewłaściwie? Tacy posłowie dzisiaj zasiadają w waszych szeregach. Chroń nas, Panie Boże, przed takimi samorządowcami.</u>
          <u xml:id="u-243.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana ministra Ryszarda Bartosika.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo Ministrowie! Jeśli chodzi o budżet dotyczący rolnictwa, obszarów wiejskich, to pierwsze pytanie zadał pan poseł Wojciechowski. Dotyczyło ono środków na politykę spójności na obszarach wiejskich. Otóż budżet na politykę spójności wzrasta o 25% w stosunku do budżetu bieżącego roku, to wzrost kwoty z 31 mln do 38,5 mln zł. Środki te głównie będą realizowane przez szkoły rolnicze, Główny Inspektorat Weterynarii i Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Kolejne pytanie zadawał pan poseł Plocke. Dotyczyło ono jednolitych płatności obszarowych. Otóż te płatności wzrosły o 6,36%, z kwoty 487,62 zł na 1 ha w 2021 r. do kwoty 518,01 zł na 1 ha w 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Pan poseł pytał również o środki z Krajowego Planu Odbudowy i prosił o odpowiedź na piśmie. Takowa zostanie udzielona. Była również taka sama prośba dotycząca działań na rzecz interwencyjnego skupu nawozów mineralnych. Odpowiedzi udzielimy na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Jeśli chodzi o KPO, to minister rolnictwa i rozwoju wsi uruchomił już pierwszy nabór. To tak jako uzupełnienie chciałem tylko dodać. Ten nabór dotyczy przetwórstwa i jest skierowany do małych i średnich przedsiębiorstw. Jest też nabór na wymianę pokryć dachowych zawierających azbest, a także słupów nasączonych, które podtrzymują chmiel. Ten nabór już jest ogłoszony. Mogą z niego korzystać rolnicy, a także przedsiębiorcy działający na obszarach wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Pan poseł Tomasz Nowak pytał o pełnomocnika do spraw transformacji energetycznej na wsi, ale przede wszystkim pytanie dotyczyło, czy są zapewnione środki, aby mógł on właściwie funkcjonować, aby mógł transformację na wsi realizować. W związku z tym chcę przekazać, iż są takie środki i programy, jeśli chodzi o tereny wiejskie. Są to pieniądze w programie rozwoju obszarów wiejskich. Przeznaczone są na fotowoltaikę o mocy do 50 kW wraz z magazynami energii, pompami ciepła i systemami zarządzania energią. W PROW-ie z takich środków korzystać może rolnik. Wartość finansowania to 80 mln euro. Ten program jest realizowany w latach 2022–2023.</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Kolejne środki na ten cel umieszczone są w planie strategicznym dla wspólnej polityki rolnej. Te środki przeznaczone są na biogazownie rolnicze o mocy do 50 kW, na instalacje produkujące energię z promieniowania słonecznego również o mocy do 50 kW wraz z magazynami energii, systemami zarządzania energią, a także systemy poprawiające efektywność energetyczną budynków gospodarskich służących do produkcji rolnej. W tym mieści się termomodernizacja, kotły na biomasę, systemy odzyskiwania ciepła. Środki w planie strategicznym przeznaczone są także na instalacje produkujące energię z odnawialnych źródeł energii. Z tych pieniędzy mogą korzystać oczywiście rolnicy, ale także organizacje producentów i zrzeszenia organizacji producentów owoców i warzyw. Przeznaczonych na ten cel jest 267 mln euro i program będzie realizowany od roku 2023 do roku 2027.</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Są też środki w Krajowym Planie Odbudowy, który realizujemy z własnego budżetu, przeznaczone na rozbudowę, przebudowę lub remont połączony z modernizacją infrastruktury i urządzeń do składowania i zagospodarowania odpadów, oczyszczalni ścieków, ale głównie biogazowni, systemów fotowoltaicznych, słonecznych systemów grzewczych, instalacji odzysku ciepła, pomp ciepła, kotłów, pieców na biomasę. Z tego programu mogą korzystać przedsiębiorstwa przetwórcze o statusie małych i średnich przedsiębiorstw, rolno-spożywcze rynki hurtowe, centra przechowalniczo-dystrybucyjne, jednostki samorządu terytorialnego, także rolnicy, rybacy, organizacje pozarządowe i banki żywności. Na ten cel przeznaczonych jest 1200 mln euro; program realizowany od roku 2022 do roku 2025.</u>
          <u xml:id="u-245.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Jest jeszcze jeden program „Agroenergia”, który dotyczy instalacji fotowoltaicznych, wiatrowych, pomp ciepła, a także instalacji hybrydowych oraz towarzyszących magazynów energii i biogazowni rolniczych oraz elektrowni wodnych. Ten program realizowany jest ze środków krajowych. 124,5 mln zł na ten cel jest przeznaczone. Realizowany jest od 2021 r. do 2027 r.</u>
          <u xml:id="u-245.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Odpowiedziałem na wszystkie pytania, które były skierowane do ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-245.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zapraszam sekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego pana ministra Jarosława Sellina.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Odpowiadam na pytania posła Tomasza Olichwera, który niestety uległ rozpowszechnianym wczoraj fake newsom, które zostały wymyślone przez jedno z mediów nieprzychylnych rządowi, a potem były rozpowszechniane w innych mediach nieprzychylnych rządowi. Według tych fake newsów prowadzimy rzekomo jakąś publiczną zbiórkę na odbudowę Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej. Nie prowadzimy takiej zbiórki. Na stronie palacsaski.pl podany jest numer konta, na który można przekazywać darowizny, ale tego nie promujemy. To jest po prostu wolna wola obywateli, jeśli chcą wpłacić na ten cel jakieś pieniądze. Nie było żadnej kampanii promującej taką zbiórkę. Była kampania promująca ideę odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i kamienic przy ul. Królewskiej.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Ta inwestycja jest moim zdaniem ważna, można powiedzieć, godnościowa i naprawia ona to, co w tej przestrzeni Warszawy pozostawili po sobie Niemcy. Warszawa nie powinna wyglądać tak, jak życzyli sobie tego Niemcy, gdy wysadzali te budynki już po upadku powstania warszawskiego, pod koniec 1944 r. Będzie ona realizowana ze środków budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Chcę poinformować pana posła, że w przyszłorocznym budżecie zgodnie z życzeniem spółki zajmującej się tą inwestycją, odbudową tych dwóch pałaców i tych kamienic, na tę inwestycję zabezpieczono 36 mln zł. Cała inwestycja będzie realizowana do 2030 r. Środki na przyszły rok są zabezpieczone.</u>
          <u xml:id="u-247.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Nieprawdą jest również to, co w pytaniu zawarł pan poseł Tomasz Olichwer, że wstrzymaliśmy finansowanie budowy Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage w Toruniu w 2023 r. Informuję, że na realizację tego celu w przyszłym roku ze środków programu wieloletniego zabezpieczono kwotę 112 mln zł, a całość środków programu wieloletniego obejmuje kwotę 400 mln zł. Oprócz tego miasto Toruń ma dołożyć się do tej ważnej inwestycji, ważnej zwłaszcza dla środowiska filmowego. Myślę, że będzie ona ważna też dla środowiska europejskiego, bo będzie to jedno z miejsc, gdzie będzie odbywał się jeden z najważniejszych festiwali filmowych. Miasto Toruń przeznaczy 200 mln zł na różne związane z nim działania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-247.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Sebastiana Skuzę.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W pierwszych słowach chciałbym uspokoić, że nie ma czegoś takiego jak dług ukryty.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Zdemaskować kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-249.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Jesteśmy członkiem Unii Europejskiej i musimy przedstawiać sprawozdania zgodnie z ESA 2010. Fundusze umiejscowione w Banku Gospodarstwa Krajowego są również częścią sektora general government. Podam informacje dotyczące deficytu i długu całego sektora. Zgodnie z rozumieniem przepisów unijnych planowany deficyt sektora to ok. 4,5% PKB, a dług to ok. 53% PKB.</u>
          <u xml:id="u-249.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Jeśli chodzi o kwestie związane z tymi funduszami, to padało tu wiele słów o wyprowadzaniu środków poza budżet. Chciałem posłużyć się tu przykładem rozwiązań budżetowych w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-249.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: W Niemczech?)</u>
          <u xml:id="u-249.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">W połowie tego roku jedna z agencji ratingowych wskazywała, że ponad 200 mld euro ujętych jest w funduszach. Następnie w Niemczech zdecydowano o zmianie konstytucji w celu wprowadzenia dodatkowego, pozabudżetowego finansowania wydatków na obronność. Co ważne, żeby osiągnąć 2% PKB, dodatkowe 100 mld euro, niedawno przyjęto tam pakiet osłonowy w wysokości 200 mld euro, który również jest pozabudżetowy, w celu wsparcia odbiorców cen energii.</u>
          <u xml:id="u-249.7" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Poza budżetem.)</u>
          <u xml:id="u-249.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">To wszystko oparte jest na finansowaniu pozabudżetowym.</u>
          <u xml:id="u-249.9" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Co wy na to?)</u>
          <u xml:id="u-249.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Na tej sali padła kiedyś odpowiedź, że nie możemy porównywać naszych rozwiązań z rozwiązaniami niemieckimi z tego względu, że te fundusze mają przychody. Nawet jako naukowiec pochyliłem się nad tymi funduszami i nie znalazłem tam strony przychodowej. Podkreślam: w Niemczech doszło do zmiany konstytucji, żeby sfinansować kwestie związane z obronnością.</u>
          <u xml:id="u-249.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-249.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Jeżeli chodzi o obecne programy prospołeczne w zakresie ochrony odbiorców paliw czy energii, to zwracam uwagę na takie rozwiązania jak nowelizacja ustawy Prawo energetyczne, ustawy o dodatku osłonowym, ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw gazowych w związku z sytuacją na rynku gazu, ustawy o dodatku węglowym, ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw, ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. Dołączam do tego jeszcze Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych. Dlaczego? Dlatego że akceptując, głosując za tymi programami, głosując za ustawą o obronie Ojczyzny, zostało jednocześnie przyjęte rozwiązanie o możliwości finansowania pozabudżetowego.</u>
          <u xml:id="u-249.13" who="#komentarz">(Poseł Zdzisław Sipiera: Czyli Platforma też oszukuje.)</u>
          <u xml:id="u-249.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Jeżeli chodzi o kwestie związane z długiem publicznym i jego kosztami, to rzeczywiście mamy wzrost kosztów, ale w głównej mierze jest on spowodowany nie wzrostem samego długu, tylko wzrostem rentowności. Jest to spowodowane sytuacją makroekonomiczną i to się dzieje we wszystkich państwach.</u>
          <u xml:id="u-249.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Wysoki Sejmie! Rzadko kiedy można obserwować dług publiczny niemiecki droższy niż 1%. Obecnie, dziś sprawdzałem, to 2,14%, amerykański — 3,84%.</u>
          <u xml:id="u-249.16" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A w Polsce 7%.)</u>
          <u xml:id="u-249.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Ale wzrost procentowy z 1% na 2% jest wzrostem o 100%.</u>
          <u xml:id="u-249.18" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A z 2% do 7% to jest ile?)</u>
          <u xml:id="u-249.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Agencja ratingowa potwierdziła nasz rating na poziomie inwestycyjnym, nie zmieniła oceny ratingowej. Jesteśmy traktowani jako kraj wiarygodny.</u>
          <u xml:id="u-249.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Pojawiały się również pytania związane z jednostkami samorządu terytorialnego, z zagrabieniem środków.</u>
          <u xml:id="u-249.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Z okradaniem.)</u>
          <u xml:id="u-249.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Dokładnie, nawet z okradaniem.</u>
          <u xml:id="u-249.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Na bieżąco mogę powiedzieć, że w dniu dzisiejszym jednostki samorządu terytorialnego otrzymały wsparcie w wysokości ok. 4,5 mld zł. Jest to pierwsza transza z tych 13,7 mld zł, które zostały uchwalone przez Izbę.</u>
          <u xml:id="u-249.24" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A z PIT ile zabraliście samorządom?)</u>
          <u xml:id="u-249.25" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-249.26" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Jeżeli chodzi o kwestię PIT, padają tutaj słowa: zabraliście, zagrabiliście. A gdzie te środki poszły: do budżetu państwa czy do Polaków?</u>
          <u xml:id="u-249.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Do Polaków.)</u>
          <u xml:id="u-249.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-249.29" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Mieszkających w samorządzie.)</u>
          <u xml:id="u-249.30" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Do mieszkańców samorządów.</u>
          <u xml:id="u-249.31" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Jest tak bogato, że światło wyłączają.)</u>
          <u xml:id="u-249.32" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-249.33" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Padały również pytania związane ze wzrostem wpływów podatkowych. Ten wzrost nie ma nic wspólnego, Wysoki Sejmie, z podwyższaniem stawek podatkowych. Nie planuje się podwyżek podatków w przyszłym roku. Projekt budżetu tego nie zakłada, a w tym roku byliśmy świadkami bardzo dużych obniżek, obniżek docelowych, jeżeli mówimy o podatku dochodowym od osób fizycznych, i przejściowych tarcz, jeżeli chodzi o podatek od towarów i usług i akcyzę. A nawiązując do podatku od towarów i usług, luka VAT za 2021 r. jest najniższa w historii, ok. 4,3%.</u>
          <u xml:id="u-249.34" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-249.35" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-249.36" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Nareszcie!)</u>
          <u xml:id="u-249.37" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Pamiętam dyskusję w Komisji Finansów Publicznych, gdzie strona rządowa była atakowana, że nic się nie zadziało, jeżeli chodzi o walkę z luką VAT-owską, że to tylko koniunktura gospodarcza. Dobre wyniki gospodarcze pozwoliły tę lukę obniżyć, a w czasie COVID ona nie to, że nawet wzrośnie, ona wystrzeli, ona jest niższa, rekordowo niska — 4,3%.</u>
          <u xml:id="u-249.38" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Te złe jęzory.)</u>
          <u xml:id="u-249.39" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Były również dyskusje dotyczące podwyżek dla sfery budżetowej, dla nauczycieli. Tu mogę powiedzieć, że te podwyżki zostały zaplanowane w wysokości 7,8%.</u>
          <u xml:id="u-249.40" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Jeżeli chodzi o subwencje, to subwencja ogólna wzrośnie o ponad 18%, czyli do 85,6 mld zł. Jeżeli chodzi o subwencję oświatową, ona wzrośnie o ponad 20%, nominalnie o 11,1 mld zł. I tu, odpowiadając na pytanie, podwyżka 4,4, koszty przechodzące to 2,3 mld zł, podwyżka 7,8 — to 3,8 mld zł. Chciałbym podkreślić jeszcze jedną rzecz. Jeżeli chodzi o nauczycieli, w tym roku dostali oni dwie podwyżki: jedną taką jak sfera budżetowa, a drugą podwyżkę od 1 września otrzymali nauczyciele najmniej zarabiający, czyli one były w tym roku dwa razy.</u>
          <u xml:id="u-249.41" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Proszę odjąć od tego inflację i powiedzieć, jaka jest realna podwyżka.)</u>
          <u xml:id="u-249.42" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Rośnie również subwencja wyrównawcza wyższa o 9,3% zaplanowana dla gmin, czyli o 9,3% rośnie również część wyrównawcza subwencji, ta do podziału dla gmin mniej zamożnych.</u>
          <u xml:id="u-249.43" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Padały również pytania o kwestie związane z inwestycjami — czy inwestycje publiczne są potrzebne, czy wypychają inwestycje prywatne. Myślę, że w okresie turbulencji i takiego otoczenia zewnętrznego, jakie mamy, odpowiedź jest oczywista, potrzebujemy tych inwestycji. W budżecie państwa kwota inwestycji w całych wydatkach majątkowych jest na poziomie ok. 59 mld zł, więc jest to kwota wysoka. Oczywiście duża część z tego to wydatki, których, myślę, że nikt nie będzie kwestionował, jak to było rok temu przy pracach nad nowelizacją. To wydatki obronnościowe. Myślę, że sytuacja się zmieniła na tyle, że nikt tego w tej chwili nie kwestionuje.</u>
          <u xml:id="u-249.44" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Ale to nie wszystko. W ramach funduszu inwestycji strategicznych realizacja promes na przyszły rok dla jednostek samorządu terytorialnego to ok. 17 mld zł. Dla jednostek samorządu terytorialnego to jest finansowane zadłużeniem, ale ja, mając do wyboru wariant, odpowiedź: warto czy nie warto, jak najbardziej odpowiem: warto.</u>
          <u xml:id="u-249.45" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-249.46" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Zwłaszcza dla jednostek samorządu terytorialnego mniej zamożnych otworzyła się możliwość wypełnienia pewnej luki infrastrukturalnej i z małych jednostek samorządu terytorialnego często dochodzą głosy, że tyle środków na inwestycje jeszcze jednostki samorządu terytorialnego nie miały.</u>
          <u xml:id="u-249.47" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-249.48" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Cymański: Brawo! To prawda, to prawda.)</u>
          <u xml:id="u-249.49" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Ale tak jak…</u>
          <u xml:id="u-249.50" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-249.51" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Widział pan, jak po przetargach ceny skoczyły? Razy trzy.)</u>
          <u xml:id="u-249.52" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Ale tak jak powiedziałem, w dniu dzisiejszym jednostki samorządu terytorialnego dostały kwotę 4,5 mld zł. To jest pierwsza rata…</u>
          <u xml:id="u-249.53" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę panów posłów o spokój na sali.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">…z tych 13, 7 mld zł. Te środki będą przekazane jednostkom samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panowie, zwracam panom uwagę. Słuchamy wystąpienia pana ministra. Jak panowie chcą porozmawiać, proszę bardzo, jest korytarz.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Cisza, bo będą kary.)</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To dla ciebie, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę o spokój, dobrze?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Jeszcze na zakończenie chciałbym podkreślić, że w dniu dzisiejszym te 4,5 mld zł zostało przekazane. Sytuacja po powrocie jednostek samorządu terytorialnego wygląda tak, że jednostki samorządu terytorialnego miały ponad 14 mld zł nadwyżki i ponad 20 mld zł nadwyżki operacyjnej po I półroczu tego roku.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-253.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-253.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Wielokrotnie z tej mównicy mówiłem, że rok poprzedni był rokiem rekordowym dla jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-253.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: To jeszcze niech pan powie, czemu złotówka jest tak rekordowo słaba.)</u>
          <u xml:id="u-253.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">A jeżeli chodzi o złotówkę, to odpowiadam: naprawdę rynek finansowy pokazuje, Wysoki Sejmie, że euro jest najsłabsze i od wielu lat nie było tak słabe w stosunku do dolara.</u>
          <u xml:id="u-253.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale złotówka jest najsłabsza. Co do złotówki…)</u>
          <u xml:id="u-253.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówSebastianSkuza">Wracając jeszcze na zakończenie do jednostek samorządu terytorialnego, to chciałbym tylko zwrócić uwagę, że w podziale środków, tych 13,7 mld zł, została uwzględniona zasada zrównoważonego rozwoju. Chodzi o to, żeby jednostki mniej zamożne miały możliwość wypełnienia pewnej luki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-253.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-253.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Rafała Webera o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">I bardzo prosiłabym o spokój na sali.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafałWeber">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafałWeber">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Tytułem wyjaśnienia, jeżeli chodzi o inwestycje infrastrukturalne. Te kluczowe, te najważniejsze realizowane są w sposób pozabudżetowy, czyli nie z budżetu danego roku, tylko w ramach programów, które są finansowane z Krajowego Funduszu Drogowego. Zarówno „Program budowy dróg krajowych”, jak i „Program budowy 100 obwodnic”, „Program bezpiecznej infrastruktury drogowej” — to są te programy. To są systemowe rozwiązania, wieloletnie rozwiązania inwestycyjne budowane na bazie finansowania z Krajowego Fundusz Drogowego. Mówię to, bo były pytania o zapewnienie środków finansowych na poszczególne inwestycje. Zaraz się do nich odniosę. Chcę powiedzieć, że co do zasady, jeżeli chodzi o te inwestycje drogowe, o które właśnie państwo pytali, to ich wykonawstwo realizowane jest nie z budżetu państwa, ale z Krajowego Funduszu Drogowego.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafałWeber">Jeżeli chodzi o drogę ekspresową S1, to środki na to zadanie, czyli zadanie obejmujące rozbudowę drogi ekspresowej S1 w kontekście Sosnowca, są zapewnione. Zadanie to podzielone jest na następujące odcinki realizacyjne: Sosnowiec — Mysłowice, Sosnowiec ul. Inwestycyjna — Sosnowiec węzeł Jęzor, Sosnowiec węzeł Jęzor — Mysłowice węzeł Brzęczkowice i Mysłowice węzeł Lędziny — Dąbrowa Górnicza. Wszystkie te odcinki znajdują się w fazie realizacji. Do 2025 r. będziemy je oddawać do użytkowania. Jeżeli chodzi o kolejny odcinek drogi ekspresowej S1, Węgierska Górka, to tutaj podobnie środki finansowe mamy zapewnione w ramach „Programu budowy dróg krajowych”. W 2019 r. została podpisana umowa na realizację tego zadania i jest ono w fazie wykonawczej. Zadanie to zostanie zakończone w przyszłym, czyli w 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafałWeber">Było ogólne pytanie o realizację „Programu budowy 100 obwodnic”. Przypomnę, że to program, który został uchwalony przez rząd Prawa i Sprawiedliwości nieco ponad 2 lata temu, w zasadzie 2,5 roku temu, na początku 2020 r. Wskazaliśmy to w „Programie budowy 100 obwodnic” w ciągach dróg krajowych, zapewniając na to środki finansowe — 28 mld zł. Do dziś oddana do użytkowania została jedna obwodnica. W realizacji, czyli w fazie wykonawczej, jest 14 obwodnic. Pozostałe są w przygotowywaniu, czyli w znaczącej większości pracujemy nad studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowym. Jeżeli chodzi o obwodnicę Kalisza, bo tego to pytanie również dotyczyło, to obwodnica Kalisza jest na etapie prac przygotowawczych. Trwają ostatnie analizy i ustalenia w zakresie wyboru optymalnego wariantu przebiegu. W roku 2024 ma zostać ogłoszony przetarg na wykonawstwo.</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafałWeber">Było jedno pytanie dotyczące prac inwestycyjnych realizowanych przez Wody Polskie związane z okolicami Płocka, czyli chodzi o pogłębienie Wisły. To zadanie będzie realizowane przez Wody Polskie w ramach kompleksowego programu długofalowego pogłębienia systemowego. W tej chwili uzyskiwane są pozwolenia administracyjne, natomiast w przyszłym roku ten program będzie realizowany z przyznanych dotacji. W obecnym budżecie, tzn. w obecnym projekcie budżetu na 2023 r., zaplanowane jest w ramach tych dotacji przekazanie 250 mln zł Wodom Polskim na realizację właśnie zadań w ramach tego programu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">W dyskusji zgłoszono wnioski o odrzucenie w pierwszych czytaniach projektów ustaw zawartych odpowiednio w drukach nr 2653 i 2654.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Do głosowania nad tymi wnioskami przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Ogłaszam przerwę do godz. 17.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 47 do godz. 17 min 06)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#Marszałek">Sejm w dniu wczorajszym powołał panią Iwonę Dudę oraz panią Gabrielę Masłowską na członków Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#Marszałek">Zgodnie z art. 13 ust. 4 ustawy o Narodowym Banku Polskim powołany przez Sejm członek Rady Polityki Pieniężnej przed objęciem obowiązków składa przed Sejmem przysięgę.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący złożenie przysięgi przez członków Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#Marszałek">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane, druk nr 2688.</u>
          <u xml:id="u-257.5" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 95f regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-257.6" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o uchwałach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-257.7" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-257.8" who="#Marszałek">— o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców,</u>
          <u xml:id="u-257.9" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych,</u>
          <u xml:id="u-257.10" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-257.11" who="#Marszałek">— o medycynie laboratoryjnej,</u>
          <u xml:id="u-257.12" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy o ochronie roślin przed agrofagami,</u>
          <u xml:id="u-257.13" who="#Marszałek">— o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-257.14" who="#Marszałek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2694, 2692, 2690, 2693, 2687 i 2691.</u>
          <u xml:id="u-257.15" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-257.16" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-257.17" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-257.18" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-257.19" who="#Marszałek">Informuję, że Senat przyjął bez poprawek ustawy:</u>
          <u xml:id="u-257.20" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy — Prawo oświatowe oraz ustawy o finansowaniu zadań oświatowych,</u>
          <u xml:id="u-257.21" who="#Marszałek">— o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024.</u>
          <u xml:id="u-257.22" who="#Marszałek">W związku z tym planowane punkty 26. i 29. porządku dziennego stały się bezprzedmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-257.23" who="#Marszałek">Planowany punkt 21. porządku dziennego nie zostanie rozpatrzony w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-257.24" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 33. porządku dziennego: Złożenie przysięgi przez członków Rady Polityki Pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-257.25" who="#Marszałek">Sejm powołał na członków Rady Polityki Pieniężnej panią Iwonę Dudę oraz panią Gabrielę Masłowską.</u>
          <u xml:id="u-257.26" who="#Marszałek">Zgodnie z art. 13 ust. 4 ustawy o Narodowym Banku Polskim powołany przez Sejm członek Rady Polityki Pieniężnej przed objęciem obowiązków składa przed Sejmem przysięgę.</u>
          <u xml:id="u-257.27" who="#Marszałek">Stwierdzam, że powołane przez Sejm na członka Rady Polityki Pieniężnej pani Iwona Duda oraz pani Gabriela Masłowska zgłosiły się w celu złożenia przysięgi.</u>
          <u xml:id="u-257.28" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-257.29" who="#Marszałek">Proszę panią Iwonę Dudę o złożenie przysięgi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#CzłonekRadyPolitykiPieniężnejIwonaDuda">Obejmując obowiązki członka Rady Polityki Pieniężnej, przysięgam uroczyście, że będę działać z pełną bezstronnością, posiadaną wiedzą i doświadczeniem w zakresie polityki pieniężnej, zgodnie z celami działalności Narodowego Banku Polskiego. Tak mi dopomóż Bóg.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#Marszałek">Stwierdzam, że powołana przez Sejm na członka Rady Polityki Pieniężnej pani Iwona Duda złożyła przysięgę przed Sejmem.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#Marszałek">Proszę panią Gabrielę Masłowską o złożenie przysięgi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#CzłonekRadyPolitykiPieniężnejGabrielaMasłowska">Obejmując obowiązki członka Rady Polityki Pieniężnej, przysięgam uroczyście, że będę działać z pełną bezstronnością…</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Żenada.)</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Ale chamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#CzłonekRadyPolitykiPieniężnejGabrielaMasłowska">…posiadaną wiedzą i doświadczeniem w zakresie polityki pieniężnej, zgodnie z celami działalności Narodowego Banku Polskiego. Tak mi dopomóż Bóg.</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#komentarz">(Długotrwałe oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#Marszałek">Stwierdzam, że powołana przez Sejm na członka Rady Polityki Pieniężnej…</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#Marszałek">Stwierdzam, że powołana przez Sejm na członka Rady Polityki Pieniężnej pani Gabriela Masłowska złożyła przysięgę przed Sejmem.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ostatni raz takie oklaski były na Banasiu.)</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#Marszałek">Mamy wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-261.7" who="#Marszałek">Pan poseł Borys Budka, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-261.8" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PosełBorysBudka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej wnoszę o przerwę i wprowadzenie do porządku obrad złożonego przed chwilą projektu ustawy, który pozwala ustalić maksymalne ceny energii elektrycznej na poziomie 600 zł za 1 MWh dla firm…</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#PosełBorysBudka">…oraz 45 gr za 1 kWh dla konsumentów. Skończcie wasze wojny. Morawiecki, Sasin, cała ta banda będzie się dzisiaj przepychać o to, kto ma rację. Ustawa dla Polaków jest gotowa. Wystarczy ją poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#komentarz">(Część posłów uderza w pulpity)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#Marszałek">Panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełBorysBudka">A co wy robicie? Urządziliście prywatny folwark z Polski. Dzisiaj upadają firmy, a wy zajmujecie się walkami między sobą. Ustawa jest w lasce marszałkowskiej. Ustawa jest gotowa, tylko wy boicie się ją przyjąć. Ile jeszcze firm upadnie przez was, przez waszą butę, arogancję, przez…</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#Marszałek">Panie pośle, słownictwo…</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Złodzieje! Złodzieje! Złodzieje!)</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#Marszałek">Panie pośle, poziom debaty naprawdę jest żenujący. Z przykrością to stwierdzam.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Mordy zdradzieckie — takie słownictwo tu jest.)</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#Marszałek">Proszę bardzo, z wnioskiem przeciwnym pan poseł Marek Suski.</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#Marszałek">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-265.7" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Tutaj siedzą posłowie i wykrzykują słowa: mordy zdradzieckie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PosełMarekSuski">Z wnioskiem przeciwnym.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#PosełMarekSuski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z wnioskiem przeciwnym, ponieważ szanowni państwo, mam dobrą wiadomość. Dzisiaj cena energii na giełdzie energii spadła praktycznie o 2/3, o 1260…</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A proponujecie za 700%…)</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#PosełMarekSuski">Tak, tak, panowie, ale gdyby Senat tę ustawę nam przysłał, to za chwilę by spadła jeszcze bardziej. Weźcie się za robotę. Nie szkodźcie Polsce.</u>
          <u xml:id="u-266.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-266.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Przestaniecie kraść?)</u>
          <u xml:id="u-266.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-266.8" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Złodzieje! Złodzieje! Złodzieje!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#Marszałek">Proszę państwa, ponieważ został złożony wniosek o przerwę oraz był wniosek przeciwny, poddam wniosek o przerwę pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-267.4" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za zarządzeniem przerwy w obradach?</u>
          <u xml:id="u-267.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-267.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-267.7" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 202 — za, 234 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-267.8" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-267.9" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Maile jednak były prawdziwe. Brzydko tam pisał pan Dworczyk.)</u>
          <u xml:id="u-267.10" who="#Marszałek">Z wnioskiem formalnym pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-267.11" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wnoszę o odroczenie obrad do jutra, do godz. 9, żebyśmy zdążyli dowiedzieć się, dlaczego Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji przyznała sobie za ten i za zeszły rok nagrody w kwocie 2 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Złodzieje! Złodzieje! Złodzieje!)</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#PosełHannaGillPiątek">Za czynny udział w orbanizacji Polski, za zamach na wolne media, za wstrzymywanie koncesji TVN i TVN7, za zepsuty wizerunek Polski u zagranicznych inwestorów Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji przyznała sobie 1985 tys. zł nagród, co stanowi trzykrotność jej budżetu na wynagrodzenia.</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#PosełHannaGillPiątek">Żądamy informacji, jak do tego doszło.</u>
          <u xml:id="u-268.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#Marszałek">Pani poseł Anita Sowińska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PosełAnitaSowińska">Panie Ministrze Sasin! Wie pan, dlaczego spadły ceny energii? Dlatego że Lewica zajęła się…</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#PosełAnitaSowińska">…manipulacjami na Towarowej Giełdzie Energii.</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#PosełAnitaSowińska">Na Towarowej Giełdzie Energii dochodzi do wielkich manipulacji. Ceny energii osiągały nawet 2 tys. zł za 1 MWh, podczas gdy koszty wynoszą do 600 zł za 1 MWh. Szacujemy, że jest to największa afera w historii III RP. Ta afera może mieć wartość nawet kilkudziesięciu miliardów złotych. To, że ceny spadły, to nic nie znaczy, bo nie zakopiecie tej afery pod dywan. Żądam od was zmiany sposobu prowadzenia obrad. Pan premier musi wytłumaczyć, dlaczego dochodziło do tak wielkich manipulacji na Towarowej Giełdzie Energii.</u>
          <u xml:id="u-270.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-270.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#Marszałek">Pani poseł, z wnioskiem formalnym to nie miało nic wspólnego.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#Marszałek">Proszę, pan poseł Jakub Kulesza, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełJakubKulesza">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! W Poznaniu doszło do tragedii. Napastnik wdarł się do domu. Doszło do szamotaniny. W trybie obrony domu matka zaatakowanego syna ugodziła napastnika nożem.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: To jest wniosek formalny?)</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#PosełJakubKulesza">Prokuratura postawiła całej rodzinie zarzuty udziału w bójce ze skutkiem śmierci napastnika.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#PosełJakubKulesza">Przedstawiciele ministerstwa cały czas kłamią, że Polacy mogą bronić swojego domu. To jest nieprawda. Dlatego przygotowaliśmy projekt: Mój dom, moja twierdza, który umożliwi obywatelom obronę swojego mienia.</u>
          <u xml:id="u-272.5" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: A wniosek formalny?)</u>
          <u xml:id="u-272.6" who="#PosełJakubKulesza">Wnioskuję do państwa,…</u>
          <u xml:id="u-272.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-272.8" who="#PosełJakubKulesza">…by państwo się pod tym projektem podpisali. Wiem, że pan minister Ziobro mówił, że takie przepisy były wprowadzone w 2017 r., ale dlaczego one nie działają? Dlaczego takim osobom, matce, która jest bohaterem, stawiają państwo zarzuty? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-272.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#Marszałek">Powracamy…</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#komentarz">(Minister Sprawiedliwości Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro: Ja chciałem…)</u>
          <u xml:id="u-273.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan minister Zbigniew Ziobro.</u>
          <u xml:id="u-273.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#MinisterSprawiedliwościProkuratorGeneralnyZbigniewZiobro">Panie Pośle! Bardzo bym prosił, by pan nie manipulował faktami i nie żerował na krzywdzie i nieszczęściu tej rodziny.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Oddaj pieniądze Polakom.)</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#MinisterSprawiedliwościProkuratorGeneralnyZbigniewZiobro">Właśnie dzięki tym zmianom, które wprowadziliśmy, prokurator generalny, który odpowiada przed Wysoką Izbą, mógł podjąć decyzję inną niż prokurator rejonowy. Gdyby dalej istniała tzw. niezależna prokuratura, to ta kobieta, ta rodzina… wszyscy ci ludzie mieliby postawione zarzuty, przeżywaliby traumę procesu przed sądem. Dzisiaj mogłem podjąć decyzję, która jest dla nich korzystna, bo to prawda, że źle zastosowano prawo.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Nawet Kaczyński się śmieje.)</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#MinisterSprawiedliwościProkuratorGeneralnyZbigniewZiobro">Właśnie dzięki temu, że to prawo zmieniliśmy w 2017 r., w takich przypadkach prokurator generalny zawsze może interweniować…</u>
          <u xml:id="u-274.5" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: I myśli sobie: ostatnia kadencja.)</u>
          <u xml:id="u-274.6" who="#MinisterSprawiedliwościProkuratorGeneralnyZbigniewZiobro">…i zmieniać decyzję na korzyść osób broniących się, na korzyść przestępców, bo rodzina ma prawo bronić się przed przestępcą. I to jest właśnie dowód, że warto było te zmiany przeprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-274.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#Marszałek">Głos chce zabrać pan premier Piotr Gliński.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-275.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-275.4" who="#Marszałek">W sprawie, która została poruszona z tej mównicy, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterKulturyiDziedzictwaNarodowegoPiotrGliński">Pani Marszałek! Wysoki Sądzie! W związku…</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterKulturyiDziedzictwaNarodowegoPiotrGliński">Macie państwo duże zadowolenie.</u>
          <u xml:id="u-276.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-276.4" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Będziesz siedział! Będziesz siedział! Będziesz siedział!)</u>
          <u xml:id="u-276.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Dożywocie!)</u>
          <u xml:id="u-276.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterKulturyiDziedzictwaNarodowegoPiotrGliński">Pani Marszałek! Nie mogę wykonywać swoich obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-276.7" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Niech pan mówi przez tablet, może lepiej pójdzie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#Marszałek">Będziemy czekali tak długo, jak będzie trzeba. Proszę państwa, do was należy decyzja.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, panie premierze.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Mamy czas.)</u>
          <u xml:id="u-277.3" who="#Marszałek">Mamy czas, panie pośle, zdecydowanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterKulturyiDziedzictwaNarodowegoPiotrGliński">Mamy czas. Obywatele mają okazję ocenić państwa zachowanie.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterKulturyiDziedzictwaNarodowegoPiotrGliński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W związku z nieprawdziwą informacją, która tu była przed chwilą podana, że krajowa rada przyznała sobie nagrodę w wysokości niespełna 2 mln zł… To jest nagroda dla wszystkich pracowników tej instytucji za 2 lata pracy.</u>
          <u xml:id="u-278.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-278.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-278.5" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterKulturyiDziedzictwaNarodowegoPiotrGliński">170 osób plus współpracownicy. Proszę sobie podzielić przez 2 lata pracy. A wy krzyczeliście: złodzieje, złodzieje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 31. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ustawodawczej o poselskim projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach dotyczących niektórych nieruchomości objętych postępowaniem scaleniowym.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2664.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2664?</u>
          <u xml:id="u-279.6" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-279.7" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-279.8" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 443 — za, 1 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-279.9" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z potwierdzeniem aktualności nowego oznaczenia oraz nowego stanu prawnego gruntów wydzielonych w wyniku scalenia gruntów.</u>
          <u xml:id="u-279.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-279.11" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 32. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Łączności z Polakami za Granicą oraz Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o komisyjnym projekcie ustawy zmieniającej ustawę o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-279.12" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-279.13" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2676.</u>
          <u xml:id="u-279.14" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-279.15" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2676?</u>
          <u xml:id="u-279.16" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-279.17" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-279.18" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. Wszyscy byli za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-279.19" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o repatriacji oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-279.20" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o rządowym projekcie ustawy o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego.</u>
          <u xml:id="u-279.21" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2665-A.</u>
          <u xml:id="u-279.22" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-279.23" who="#Marszałek">Proszę pana posła Witolda Czarneckiego o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PosełSprawozdawcaWitoldCzarnecki">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Komisja rozpatrywała dzisiaj wniosek o odrzucenie w całości projektu ustawy o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PosełSprawozdawcaWitoldCzarnecki">Wniosek nie uzyskał poparcia komisji. Nie uzyskała też poparcia komisji poprawka dotycząca wynagrodzeń dyrektora instytutu, która również została odrzucona. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2665.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#Marszałek">Komisja przedstawia wnioski mniejszości oraz w dodatkowym sprawozdaniu wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości oraz poprawkę, nad którymi Sejm głosować będzie w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#Marszałek">Obecnie pod głosowanie poddam zgłoszony w dyskusji wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-281.5" who="#Marszałek">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-281.6" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-281.7" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości?</u>
          <u xml:id="u-281.8" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-281.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-281.10" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. 190 — za, 230 — przeciw, 25 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-281.11" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-281.12" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. wnioskiem mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-281.13" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 1. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-281.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-281.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-281.16" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 174 — za, 269 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-281.17" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-281.18" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. wnioskiem mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-281.19" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 3. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-281.20" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-281.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-281.22" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. 174 — za, 241 — przeciw, 30 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-281.23" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-281.24" who="#Marszałek">Mam jedną poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-281.25" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-281.26" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-281.27" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-281.28" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-281.29" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-281.30" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. 180 — za, 231 — przeciw, 34 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-281.31" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-281.32" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. wnioskiem mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-281.33" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 2. wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-281.34" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-281.35" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-281.36" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 174 — za, 240 — przeciw, 30 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-281.37" who="#Marszałek">Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-281.38" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-281.39" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy z druku nr 2665?</u>
          <u xml:id="u-281.40" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-281.41" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-281.42" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. 253 — za, 167 — przeciw, 25 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-281.43" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego.</u>
          <u xml:id="u-281.44" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2023.</u>
          <u xml:id="u-281.45" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-281.46" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-281.47" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu rządowego projektu ustawy budżetowej na rok 2023 zawartego w druku nr 2653?</u>
          <u xml:id="u-281.48" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-281.49" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-281.50" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. 209 — za, 232 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-281.51" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-281.52" who="#Marszałek">Zgodnie z art. 106 regulaminu Sejmu projekt ustawy budżetowej Sejm kieruje do rozpatrzenia do Komisji Finansów Publicznych, a poszczególne części projektu rozpatrują także właściwe komisje sejmowe, które przekazują Komisji Finansów Publicznych stanowiska zawierające wnioski, opinie lub propozycje poprawek wraz z uzasadnieniem.</u>
          <u xml:id="u-281.53" who="#Marszałek">Zgodnie z uchwałą Prezydium Sejmu w sprawie określenia trybu prac nad projektem ustawy budżetowej na rok 2023 komisje sejmowe przekażą swoje stanowiska Komisji Finansów Publicznych do dnia 28 października 2022 r., a Komisja Finansów Publicznych przyjmie sprawozdanie do dnia 2 grudnia 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-281.54" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2023.</u>
          <u xml:id="u-281.55" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-281.56" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-281.57" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-281.58" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 2654?</u>
          <u xml:id="u-281.59" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-281.60" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-281.61" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. 208 — za, 231 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-281.62" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-281.63" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Sprawozdanie Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2021 roku wraz ze stanowiskiem Rady Ochrony Pracy w sprawie działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2021 r. oraz ze stanowiskiem Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
          <u xml:id="u-281.64" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie sprawozdania za rok 2021, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-281.65" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm sprawozdanie przyjął.</u>
          <u xml:id="u-281.66" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-281.67" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie sprawozdania głównego inspektora pracy za 2021 r. zawartego w druku nr 2435?</u>
          <u xml:id="u-281.68" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-281.69" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-281.70" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. 167 — za, 273 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-281.71" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym przyjął sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-281.72" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (druki nr 2686 i 2690).</u>
          <u xml:id="u-281.73" who="#Marszałek">Proszę pana posła Jarosława Gonciarza o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełSprawozdawcaJarosławGonciarz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, druk nr 2686.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PosełSprawozdawcaJarosławGonciarz">Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu dzisiejszym wnosi: Wysoki Sejm raczy uchwałę Senatu odrzucić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm odrzuca uchwałę Senatu odrzucającą ustawę bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#Marszałek">Jeżeli Sejm nie odrzuci uchwały Senatu odrzucającej ustawę, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-283.3" who="#Marszałek">Głosować będziemy nad wnioskiem o odrzucenie uchwały Senatu.</u>
          <u xml:id="u-283.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tej uchwały.</u>
          <u xml:id="u-283.5" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-283.6" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem uchwały Senatu odrzucającej ustawę z dnia 15 września 2022 r. o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych?</u>
          <u xml:id="u-283.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-283.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-283.9" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. 229 — za, przeciw — 212, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-283.10" who="#Marszałek">Sejm odrzucił uchwałę Senatu bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-283.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2678 i 2694).</u>
          <u xml:id="u-283.12" who="#Marszałek">Proszę pana posła Piotra Saka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełPiotrSak">Działając w imieniu mojego mandanta, wysokiej komisji kodyfikacyjnej, niniejszym przedstawiam sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#PosełPiotrSak">Oczywiście komisja rekomenduje głosować przeciw.</u>
          <u xml:id="u-284.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-284.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to nie to!)</u>
          <u xml:id="u-284.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ta ustawa!)</u>
          <u xml:id="u-284.5" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest kompromitacja.)</u>
          <u xml:id="u-284.6" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: To nie ta ustawa.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#Marszałek">Przepraszam bardzo, to sekretariat popełnił błąd.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#Marszałek">Pan poseł Piotr Polak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełPiotrSak">Pani Marszałek! Oczywiście ja zawsze jestem gotowy do przedstawiania…</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#Marszałek">Przepraszam, panie pośle. Była pomyłka w scenariuszu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PosełPiotrSak">Szanowni Państwo! Ja zawsze jestem przygotowany do przedstawiania sprawozdania…</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Trzeba było, to dał radę, to powiedział.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#Marszałek">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#Marszałek">Przepraszam bardzo, była pomyłka w scenariuszu.</u>
          <u xml:id="u-289.2" who="#Marszałek">Pan poseł Piotr Polak.</u>
          <u xml:id="u-289.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełSprawozdawcaPiotrPolak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Finansów Publicznych przedstawiam sprawozdanie o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#PosełSprawozdawcaPiotrPolak">Powyższą uchwałą Senatu, Wysoka Izbo, Komisja Finansów Publicznych zajmowała się w dniu dzisiejszym. Senatorowie zgłosili do ustawy 24 poprawki. Komisja finansów po ich rozpatrzeniu w dniu dzisiejszym rekomenduje Wysokiej Izbie poprawkę nr 1, głosowaną łącznie z poprawkami 8., 14. i 20., odrzucić. poprawkę 2. łącznie z poprawkami 12., 13., 16., 17., 21. i 24. przyjąć, poprawkę 3. odrzucić, 4. — przyjąć łącznie z 5., 6. łącznie z 7. — odrzucić, 8. — odrzucić, 9. łącznie z 15. — odrzucić, 10. z 19. i 23. — odrzucić, 11. — przyjąć, 12. — przyjąć, 13. — przyjąć, 14. — odrzucić, 15. — odrzucić, 16. — przyjąć, 17. — przyjąć, 18. łącznie z 22. — przyjąć, 19. — odrzucić, 20. — odrzucić, 21. — przyjąć, 22. — przyjąć i 23. — odrzucić. Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#Marszałek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-291.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 5., z którą łączą się poprawki 8., 14. i 20.</u>
          <u xml:id="u-291.4" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-291.5" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-291.6" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 1., 8., 14. i 20.?</u>
          <u xml:id="u-291.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-291.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-291.9" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. 230 — za, 211 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-291.10" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-291.11" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawkami 2., 12., 13., 16., 17., 21. i 24.</u>
          <u xml:id="u-291.12" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-291.13" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-291.14" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 2., 12., 13., 16., 17., 21. i 24.?</u>
          <u xml:id="u-291.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-291.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-291.17" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. 1 — za, 437 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-291.18" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-291.19" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-291.20" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-291.21" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-291.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-291.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-291.24" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 232 — za, 203 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-291.25" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-291.26" who="#Marszałek">Głosujemy nad 4. poprawką, z którą łączy się poprawka 5.</u>
          <u xml:id="u-291.27" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-291.28" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-291.29" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 4. i 5.?</u>
          <u xml:id="u-291.30" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-291.31" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-291.32" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. 4 — za, 435 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-291.33" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-291.34" who="#Marszałek">Głosujemy nad 6. poprawką, z którą łączy się poprawka 7.</u>
          <u xml:id="u-291.35" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-291.36" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-291.37" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 6. i 7.?</u>
          <u xml:id="u-291.38" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-291.39" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-291.40" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. 230 — za, 209 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-291.41" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-291.42" who="#Marszałek">Głosujemy nad 9. poprawką, z którą łączy się poprawka 15.</u>
          <u xml:id="u-291.43" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-291.44" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-291.45" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 9. i 15.?</u>
          <u xml:id="u-291.46" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-291.47" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-291.48" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 231 — za, 211 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-291.49" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-291.50" who="#Marszałek">Głosujemy nad 10. poprawką, z którą łączą się poprawki 19. i 23.</u>
          <u xml:id="u-291.51" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-291.52" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-291.53" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 10., 19. i 23.?</u>
          <u xml:id="u-291.54" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-291.55" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-291.56" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 230 — za, 212 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-291.57" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-291.58" who="#Marszałek">Głosujemy nad 11. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-291.59" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-291.60" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 11. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-291.61" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-291.62" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-291.63" who="#Marszałek">Głosowało 440 posłów. 7 — za, 431 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-291.64" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-291.65" who="#Marszałek">Głosujemy nad 18. poprawką, z którą łączy się poprawka 22.</u>
          <u xml:id="u-291.66" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-291.67" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-291.68" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 18. i 22.?</u>
          <u xml:id="u-291.69" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-291.70" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-291.71" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. Nikt nie był za, 439 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-291.72" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-291.73" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (druki nr 2679 i 2692).</u>
          <u xml:id="u-291.74" who="#Marszałek">Proszę pana posła Bartłomieja Wróblewskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PosełSprawozdawcaBartłomiejWróblewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców. Komisja zebrała się w dniu dzisiejszym i rekomenduje przyjąć poprawki 2., 4., 6., 7., 11., 12. i 13., a pozostałe odrzucić. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-293.3" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-293.4" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-293.5" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-293.6" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. 229 — za, 210 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-293.7" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-293.8" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką, która łączy się z poprawką 4., 6. i 7.</u>
          <u xml:id="u-293.9" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-293.10" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-293.11" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 2., 4., 6. i 7.?</u>
          <u xml:id="u-293.12" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-293.13" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-293.14" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. Nikt nie był za, 442 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-293.15" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-293.16" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-293.17" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-293.18" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-293.19" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-293.20" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-293.21" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. 229 — za, 200 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-293.22" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-293.23" who="#Marszałek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-293.24" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-293.25" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-293.26" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-293.27" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-293.28" who="#Marszałek">Głosowało 442 posłów. 231 — za, 209 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-293.29" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-293.30" who="#Marszałek">Głosujemy nad 8. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-293.31" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-293.32" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-293.33" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-293.34" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-293.35" who="#Marszałek">Głosowało 440 posłów. 228 — za, 210 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-293.36" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-293.37" who="#Marszałek">Głosujemy nad 9. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-293.38" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-293.39" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-293.40" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-293.41" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-293.42" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. 238 — za, 201 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-293.43" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-293.44" who="#Marszałek">Głosujemy nad 10. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-293.45" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-293.46" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-293.47" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-293.48" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-293.49" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. 231 — za, 208 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-293.50" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-293.51" who="#Marszałek">Głosujemy nad 11. poprawką, z którą łączy się poprawka 13.</u>
          <u xml:id="u-293.52" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-293.53" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-293.54" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 11. i 13.?</u>
          <u xml:id="u-293.55" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-293.56" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-293.57" who="#Marszałek">Głosowało 439 posłów. Nikt nie był za, 437 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-293.58" who="#Marszałek">Sejm przyjął poprawki.</u>
          <u xml:id="u-293.59" who="#Marszałek">Głosujemy nad 12. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-293.60" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-293.61" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 12. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-293.62" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-293.63" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-293.64" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. Nikt nie był za, 441 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-293.65" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-293.66" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane (druki nr 2680 i 2688).</u>
          <u xml:id="u-293.67" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Annę Paluch o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Senat do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane złożył cztery poprawki z druku nr 2680. 7 października pani marszałek skierowała je powtórnie do Komisji Infrastruktury celem rozpatrzenia. 7 października Komisja Infrastruktury rozpatrzyła te poprawki i rekomenduje Wysokiej Izbie odrzucenie poprawek 1. i 4., nad nimi głosowanie łączne, oraz przyjęcie poprawki 2. i poprawki 3. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#Marszałek">Głosujemy podobnie jak w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączy się poprawka 4.</u>
          <u xml:id="u-295.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-295.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-295.5" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 1. i 4.?</u>
          <u xml:id="u-295.6" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-295.7" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-295.8" who="#Marszałek">Głosowało 439 posłów. 230 — za, 207 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-295.9" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-295.10" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką, z którą łączy się poprawka 3.</u>
          <u xml:id="u-295.11" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-295.12" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 2. i 3.?</u>
          <u xml:id="u-295.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-295.14" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-295.15" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. Nikt nie był za, 443 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-295.16" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-295.17" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2682 i 2693).</u>
          <u xml:id="u-295.18" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Teresę Wargocką o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PosełSprawozdawcaTeresaWargocka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny zawarte w druku nr 2693 o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw z druku nr 2682.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#PosełSprawozdawcaTeresaWargocka">Komisja Polityki Społecznej i Rodziny po rozpatrzeniu powyższej uchwały rozpatrzyła 20 poprawek. Komisja wnosi, aby Wysoki Sejm raczył cztery poprawki przyjąć, tj. 11., 14., 15. i 20., zaś pozostałe poprawki odrzucić. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#Marszałek">Głosujemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 1.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-297.4" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-297.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-297.7" who="#Marszałek">Głosowało 442 posłów. 241 — za, 199 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-297.8" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-297.9" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-297.10" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-297.11" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-297.12" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.13" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-297.14" who="#Marszałek">Głosowało 442 posłów. 230 — za, 210 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-297.15" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-297.16" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką, z którą łączy się poprawka 10.</u>
          <u xml:id="u-297.17" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-297.18" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-297.19" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 3. i 10.?</u>
          <u xml:id="u-297.20" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-297.22" who="#Marszałek">Głosowało 440 posłów. 229 — za, 209 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-297.23" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-297.24" who="#Marszałek">Głosujemy nad 4. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-297.25" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-297.26" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 4. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-297.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.28" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-297.29" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. 231 — za, 210 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-297.30" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-297.31" who="#Marszałek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-297.32" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-297.33" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-297.34" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.35" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-297.36" who="#Marszałek">Głosowało 436 posłów. 230 — za, 204 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-297.37" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-297.38" who="#Marszałek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-297.39" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-297.40" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-297.41" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.42" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-297.43" who="#Marszałek">Głosowało 442 posłów. 231 — za, 209 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-297.44" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-297.45" who="#Marszałek">Głosujemy nad 7. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-297.46" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-297.47" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-297.48" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.49" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-297.50" who="#Marszałek">Głosowało 439 posłów. 229 — za, 207 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-297.51" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-297.52" who="#Marszałek">Głosujemy nad 8. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-297.53" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-297.54" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-297.55" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.56" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-297.57" who="#Marszałek">Głosowało 440 posłów. 238 — za, 200 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-297.58" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-297.59" who="#Marszałek">Głosujemy nad 9. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-297.60" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-297.61" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-297.62" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.63" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-297.64" who="#Marszałek">Głosowało 439 posłów. 228 — za, 199 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-297.65" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-297.66" who="#Marszałek">Głosujemy nad 11. poprawką, z którą łączą się poprawki 14., 15. i 20.</u>
          <u xml:id="u-297.67" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-297.68" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-297.69" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 11., 14., 15. i 20.?</u>
          <u xml:id="u-297.70" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.71" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-297.72" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. Nikt nie był za, 443 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-297.73" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-297.74" who="#Marszałek">Głosujemy nad 12. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-297.75" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-297.76" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 12. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-297.77" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.78" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-297.79" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. 230 — za, 209 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-297.80" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-297.81" who="#Marszałek">Głosujemy nad 13. poprawką, z którą łączą się poprawki od 16. do 19.</u>
          <u xml:id="u-297.82" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-297.83" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-297.84" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-297.85" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 13. oraz od 16. do 19.?</u>
          <u xml:id="u-297.86" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-297.87" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-297.88" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. 230 — za, 209 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-297.89" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-297.90" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o uchwale Senatu w sprawie ustawy o medycynie laboratoryjnej (druki nr 2683 i 2687).</u>
          <u xml:id="u-297.91" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PosełSprawozdawcaJózefaSzczurekŻelazko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Zdrowia o uchwale Senatu w sprawie ustawy o medycynie laboratoryjnej. Komisja Zdrowia po rozpatrzeniu 23 poprawek powyższej uchwały na posiedzeniu 7 października wnosi, aby Wysoki Sejm raczył trzy poprawki przyjąć, pozostałe poprawki odrzucić.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#Marszałek">Głosujemy zgodnie z zasadami z poprzedniego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączy się poprawka 4.</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-299.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-299.5" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 1. i 4.?</u>
          <u xml:id="u-299.6" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-299.7" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-299.8" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. 231 — za, 203 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-299.9" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-299.10" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-299.11" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-299.12" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-299.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-299.14" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-299.15" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 231 — za, 203 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-299.16" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-299.17" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-299.18" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-299.19" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-299.20" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-299.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-299.22" who="#Marszałek">Głosowało 442 posłów. 231 — za, 199 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-299.23" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-299.24" who="#Marszałek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-299.25" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-299.26" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-299.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-299.28" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-299.29" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. 232 — za, 198 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-299.30" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-299.31" who="#Marszałek">Głosujemy nad 6. poprawką, z którą łączą się poprawki 12., 16. i 17.</u>
          <u xml:id="u-299.32" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-299.33" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 6., 12., 16. i 17?</u>
          <u xml:id="u-299.34" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-299.35" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-299.36" who="#Marszałek">Głosowało 442 posłów. 232 — za, 206 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-299.37" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-299.38" who="#Marszałek">Głosujemy nad 7. poprawką, z którą łączą się poprawki od 8. do 11. i 13.</u>
          <u xml:id="u-299.39" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-299.40" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-299.41" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek od 7. do 11. i 13.?</u>
          <u xml:id="u-299.42" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-299.43" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-299.44" who="#Marszałek">Głosowało 442 posłów. 231 — za, 198 — przeciw, 13 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-299.45" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-299.46" who="#Marszałek">Głosujemy nad 14. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-299.47" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-299.48" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 14. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-299.49" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-299.50" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-299.51" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 232 — za, 210 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-299.52" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-299.53" who="#Marszałek">Głosujemy nad 15. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-299.54" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-299.55" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 15. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-299.56" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-299.57" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-299.58" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 232 — za, 202 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-299.59" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-299.60" who="#Marszałek">Głosujemy nad 18. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-299.61" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-299.62" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 18. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-299.63" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-299.64" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-299.65" who="#Marszałek">Głosowało 440 posłów. 229 — za, 208 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-299.66" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-299.67" who="#Marszałek">Głosujemy nad 19. poprawką, z którą łączą się poprawki 20. i 23.</u>
          <u xml:id="u-299.68" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-299.69" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-299.70" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-299.71" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 19., 20. i 23.?</u>
          <u xml:id="u-299.72" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-299.73" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-299.74" who="#Marszałek">Głosowało 445 posłów. 246 — za, 190 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-299.75" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-299.76" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-299.77" who="#Marszałek">Głosujemy nad 21. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-299.78" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-299.79" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 21. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-299.80" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-299.81" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-299.82" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 233 — za, 200 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-299.83" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-299.84" who="#Marszałek">Głosujemy nad 22. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-299.85" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-299.86" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 22. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-299.87" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-299.88" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-299.89" who="#Marszałek">Głosowało 439 posłów. 231 — za, 197 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-299.90" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-299.91" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 28. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy o ochronie roślin przed agrofagami (druki nr 2684 i 2689).</u>
          <u xml:id="u-299.92" who="#Marszałek">Proszę posła Jerzego Małeckiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PosełSprawozdawcaJerzyMałecki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przestawić sprawozdanie połączonych Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy o ochronie roślin przed agrofagami, druk nr 2684.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#PosełSprawozdawcaJerzyMałecki">Na dzisiejszym posiedzeniu połączone komisje rekomendują przyjęcie uchwały Senatu w całości, czyli głosowanie za jedną poprawką. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#Marszałek">Głosujemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#Marszałek">Głosujemy nad jedyną poprawką.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-301.6" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-301.7" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-301.8" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-301.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 30. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (druki nr 2681 i 2691).</u>
          <u xml:id="u-301.10" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Iwonę Arent o przedstawienie sprawozdania Komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o uchwale Senatu w sprawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 r. w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej, druk nr 2691.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Komisja zebrała się w dniu dzisiejszym. Były zgłoszone 74 poprawki. Komisja rekomenduje przyjęcie 30 poprawek i odrzucenie 44. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#Marszałek">Głosujemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawkami 1., 24., 29., od 33. do 43., 46., 48., 49., od 51. do 56., 60., 62., od 68. do 71. i 74.</u>
          <u xml:id="u-303.3" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosujemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-303.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-303.5" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 1., 24., 29., od 33. do 43., 46., 48., 49., od 51. do 56., 60., 62., od 68. do 71. i 74.?</u>
          <u xml:id="u-303.6" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.7" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.8" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. Nikt nie był za, wszyscy byli przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-303.9" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.10" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-303.11" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-303.12" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-303.13" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.14" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.15" who="#Marszałek">Głosowało 444 posłów. 232 — za, 200 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-303.16" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-303.17" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką, z którą łączą się poprawki 6., 12., 16., 20. i 25.</u>
          <u xml:id="u-303.18" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-303.19" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 3., 6., 12., 16., 20. i 25.?</u>
          <u xml:id="u-303.20" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.22" who="#Marszałek">Głosowało 443 posłów. 231 — za, 208 — przeciw, 4 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-303.23" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.24" who="#Marszałek">Głosujemy nad 4. poprawką, nad którą głosujemy łącznie z poprawkami 10., 15., 19., 23., 28., 30. i 31.</u>
          <u xml:id="u-303.25" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-303.26" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 4., 10., 15., 19., 23., 28., 30. i 31.?</u>
          <u xml:id="u-303.27" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.28" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.29" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. 231 — za, 199 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-303.30" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.31" who="#Marszałek">Głosujemy nad 5. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-303.32" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-303.33" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-303.34" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.35" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.36" who="#Marszałek">Głosowało 442 posłów. 229 — za, 201 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-303.37" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-303.38" who="#Marszałek">Głosujemy nad 7. poprawką, z którą łączą się poprawki 13., 17., 21., 26. i 32.</u>
          <u xml:id="u-303.39" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-303.40" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 7., 13., 17., 21., 26. i 32.?</u>
          <u xml:id="u-303.41" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.42" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.43" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. 229 — za, 208 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-303.44" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.45" who="#Marszałek">Głosujemy nad 8. poprawką, z którą łączą się poprawki 14., 18., 22. i 27.</u>
          <u xml:id="u-303.46" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-303.47" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 8., 14., 18., 22. i 27.?</u>
          <u xml:id="u-303.48" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.49" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.50" who="#Marszałek">Głosowało 440 posłów. 232 — za, 205 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-303.51" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-303.52" who="#Marszałek">Głosujemy nad 9. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-303.53" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-303.54" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 9. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-303.55" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.56" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.57" who="#Marszałek">Głosowało 440 posłów. 231 — za, 206 — przeciw, 3 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-303.58" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-303.59" who="#Marszałek">Głosujemy nad 11. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-303.60" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-303.61" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 11. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-303.62" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.63" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.64" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. 229 — za, 207 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-303.65" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-303.66" who="#Marszałek">Głosujemy nad 44. poprawką, nad którą głosujemy łącznie z poprawką 45.</u>
          <u xml:id="u-303.67" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-303.68" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 44. i 45.?</u>
          <u xml:id="u-303.69" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.70" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.71" who="#Marszałek">Głosowało 440 posłów. Nikt nie był za, 438 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-303.72" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.73" who="#Marszałek">Głosujemy nad 47. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-303.74" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-303.75" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 47. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-303.76" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.77" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.78" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. Nikt nie był za, 429 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-303.79" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.80" who="#Marszałek">Głosujemy nad 50. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-303.81" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-303.82" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 50. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-303.83" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.84" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.85" who="#Marszałek">Głosowało 439 posłów. 231 — za, 197 — przeciw, 11 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-303.86" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-303.87" who="#Marszałek">Głosujemy nad 57. poprawką, z którą łączą się poprawki 58., 61., od 63. do 67., 72. i 73.</u>
          <u xml:id="u-303.88" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-303.89" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 57., 58., 61., od 63. do 67., 72. i 73.?</u>
          <u xml:id="u-303.90" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.91" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.92" who="#Marszałek">Głosowało 441 posłów. 232 — za, 197 — przeciw, 12 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-303.93" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-303.94" who="#Marszałek">Głosujemy nad 59. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-303.95" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-303.96" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 59. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-303.97" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-303.98" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-303.99" who="#Marszałek">Głosowało 439 posłów. Nikt nie był za, 437 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-303.100" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-303.101" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 7 października.</u>
          <u xml:id="u-303.102" who="#Marszałek">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-303.103" who="#Marszałek">Ale zanim to nastąpi, ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-303.104" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 03 do godz. 18 min 08)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Informuję, że zgłosili się posłowie celem wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam zatem za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-304.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsze oświadczenie wygłosi pan poseł Grzegorz Braun.</u>
          <u xml:id="u-304.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Dobry wieczór. W trybie oświadczenia poselskiego, a jednocześnie doniesienia publicznego informuję, że tu, w Wysokiej Izbie, a także w przestrzeni publicznej artykułowane są bardzo poważne, a z punktu widzenia państwowca najpoważniejsze oskarżenia o zdradę stanu, szpiegostwo, współpracę agenturalną na rzecz innych państw. Takich aktów zdradzieckich, przestępczych, zbrodniczych mieliby dopuszczać się przedstawiciele mojego stronnictwa politycznego, z moją skromną osobą w roli niekiedy, zdawałoby się, głównej, jeśliby wziąć za dobrą monetę oskarżenia, insynuacje miotane także z tej mównicy, także w tej sali notowane przez środki masowej dezinformacji.</u>
          <u xml:id="u-305.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Otóż w trybie doniesienia zwracam uwagę, że skoro o takich sprawach mowa tu, w Wysokiej Izbie, na terenie Kancelarii Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, to wiedzę o tym fakcie z urzędu posiada marszałek Sejmu. A marszałek Sejmu, dowiedziawszy się o takich sprawach, z tytułu pełnionej funkcji ma obowiązek wyciągać z tego wnioski prawne, zawiadamiać mianowicie ze wskazanej w takich wypadkach ostrożności odpowiednie odpowiedzialne i kompetentne służby, w tym przypadku służby trzyliterowe, najlepiej wszystkie naraz: i Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, i Agencję Wywiadu, i kontrwywiadu. Jeśliby marszałek Sejmu nie dopełniła takich obowiązków…</u>
          <u xml:id="u-305.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Na tym kończymy doniesienie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Monika Falej, klub Lewica, wygłosi kolejne oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#PosełMonikaFalej">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rząd po raz kolejny pogrywa z samorządem, tym razem w Elblągu. Chce, by 900-metrowy odcinek drogi wodnej od kanału do elbląskiego portu dokończył sam samorząd za własne pieniądze. Stawia też port pod murem, mówiąc i szantażując, że da 100 mln zł na rozwój, ale za większościowe udziały w zarządzie spółki. Panie premierze, rząd i tak musi dokończyć tę inwestycję i wyłożyć pieniądze, więc proszę nie blefować i nie okłamywać samorządu. Zaczęliście państwo tę inwestycję, to ją po prostu dokończcie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiaj reprezentanci polskich samorządów, w tym również samorządowcy z mojego miasta Bydgoszczy, protestowali w Warszawie przeciwko niekompetentnej i skandalicznej polityce energetycznej rządu Zjednoczonej Prawicy i próbie obarczenia samorządów odpowiedzialnością za brak zabezpieczenia obywateli w odpowiednią ilość opału na zimę. W ciągu ostatnich lat rząd Prawa i Sprawiedliwości, działając z pełną premedytacją w sposób sprzeczny z polską racją stanu i polskim interesem ekonomicznym, skutecznie zahamował inwestycje w odnawialne źródła energii. Polscy samorządowcy i przedsiębiorcy nie doczekali się nowelizacji ustawy, która umożliwia produkcję energii wiatrowej. Rząd już kilkakrotnie pozbawił wspólnoty lokalne wypracowanego przez miasta i gminy dochodu z PIT, ograniczył subwencję oświatową i obciąża samorządy coraz większą ilością kosztów finansowania oświaty. Teraz stawia samorządy w sytuacji bez wyjścia. Miasta, powiaty i gminy muszą anulować przetargi, w których spółki Skarbu Państwa proponują im rachunki za prąd do 700% wyższe niż w ubiegłym roku. Bydgoscy samorządowcy zapowiadają, że nie zamierzają pogodzić się z koniecznością płacenia przez lokalne społeczności horrendalnych i nieuzasadnionych nadzwyczajnych zysków spółek Skarbu Państwa opanowanych przez osoby związane z obozem władzy. Nie godzą się na to, aby miasta i gminy musiały stawać przed dylematem, czy skracać liczbę godzin lekcyjnych w szkołach, zamykać baseny, likwidować linie tramwajowe i autobusowe, czy gasić latarnie na ulicach.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#PosełJanSzopiński">Apeluję z tego miejsca do pana premiera i do członków Rady Ministrów, aby głos działaczy samorządowych, w tym samorządowców z Bydgoszczy, został wysłuchany i wzięty pod uwagę w działaniach interwencyjnych rządu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Maciej Kopiec, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#PosełMaciejKopiec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Hulaj dusza, węgla nie ma — tak można podsumować działania Prawa i Sprawiedliwości w kwestii pozyskiwania węgla i zapewnienia Polsce bezpieczeństwa energetycznego. W ostatnim akcie desperacji i bezsilności spowodowanej nieudolnymi kadrami premier — znany z malwersacji co najmniej 70 mln zł — Jacek Sasin winą za brak w składach węgla próbuje obciążyć samorządowców.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#PosełMaciejKopiec">Na rybnickim portalu pan Paweł zadał dobre pytanie: Czy jeśli przez wysokie ceny prądu zbankrutuje piekarnia, to po chleb będziemy chodzić do urzędu miasta? Węgla nie da się uzupełnić metodą na jastrzębia, czyli dodrukować, jak pieniędzy, dlatego w maju Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych otrzymała od premiera polecenie zakupu węgla, aby zabezpieczyć Polskę na jesień i zimę.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#PosełMaciejKopiec">Wczoraj uczestniczyłem w tajnym posiedzeniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, na którym, o dziwo, po urlopie zjawił się prezes RARS i przedstawiał nam sytuację z jego perspektywy na podstawie działań RARS w kwestii rezerw strategicznych. Po posiedzeniu komisji niestety nie mam dla państwa żadnej pozytywnej wiadomości, która pozwalałaby się przestać martwić o to, czy w naszych domach już za moment będzie zimno czy ciepło. Rządową Agencję Rezerw Strategicznych kontrolowaliśmy trzy razy: w lipcu, wtedy prezes był na urlopie, a w RARS nie było osoby, która odpowiedziałaby na pytanie, gdzie jest węgiel i gdzie są 3 mld na węgiel; w sierpniu, wtedy również nikt nie przyszedł; we wrześniu, oczywiście prezes znów stchórzył. Wszystkie kontrole zapowiadaliśmy wcześniej, posiadając certyfikat dostępu do informacji niejawnych, a zapowiedzi interwencji umożliwiały agencji przekazanie nam tych informacji w trybie niejawnym. To, że tego nie zrobiono, oznacza tylko jedno: węgla nie ma i nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#PosełMaciejKopiec">Wczoraj podjęliśmy interwencję w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, bo to Mateusz Morawiecki bezpośrednio nadzoruje RARS. To, że nie uzyskaliśmy żadnych informacji, również daje do myślenia, że premier toleruje nieudolną Agencję Rezerw Strategicznych, a fakt, że węgla nie ma i nie będzie, nie jest mu obcy. W związku z tym, że prezes RARS pan Michał Kuczmierowski nie realizuje oraz nie zrealizował obowiązku zapewnienia rezerw strategicznych i polecenia zakupu węgla z maja, to powód do jego dymisji.</u>
          <u xml:id="u-311.4" who="#PosełMaciejKopiec">W imieniu klubu Lewica wspólnie z posłami Trelą i Iwaniakiem, a także posłem Gawkowskim złożyliśmy wniosek o natychmiastową dymisję nieskutecznego prezesa RARS. O wszystkich dalszych krokach będę państwa informował na bieżąco. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-311.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Dokładnie 104 lata temu, 7 października 1918 r., Rada Regencyjna orędziem do narodu polskiego proklamowała niepodległość Polski. Dokonując tego doniosłego aktu, rada powołała się na 14 punktów Wilsona zaakceptowanych kilka dni wcześniej przez państwa centralne jako podstawa rokowań pokojowych. W odezwie czytamy m.in.: „W stosunku do Polski zasady te prowadzą do utworzenia niepodległego państwa, obejmującego wszystkie ziemie polskie, z dostępem do morza, z polityczną i gospodarczą niezawisłością, jako też z terytorialną nienaruszalnością, co przez traktaty międzynarodowe zagwarantowanem będzie”.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#PosełMirosławSuchoń">W rocznicę orędzia Rady Regencyjnej do narodu uczcijmy chwilą ciszy pamięć tych wszystkich dzielnych Polek i Polaków, dzięki którym Polska stała się państwem niepodległym.</u>
          <u xml:id="u-313.3" who="#komentarz">(Chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-313.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-313.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie! 2 października 1944 r., po 63 dniach bohaterskiego boju z przeważającymi siłami niemieckimi, zakończyło się powstanie warszawskie. Podjęto taką decyzję z powodu braku pomocy ze strony sojuszników, braku broni, amunicji i ogromnej liczby rannych, a także by przestać narażać ludność cywilną, która straszliwie ucierpiała w wyniku walk.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Od początku września 1944 r. to po stronie Niemiec była inicjatywa strategiczna. Zajmowali kolejne dzielnice Warszawy. Po upadku Starówki padło Powiśle. W końcu miesiąca powstańcy utracili Mokotów i Żoliborz. W rękach powstańców na przełomie września i października znajdowało się już tylko Śródmieście. Podjęto wtedy decyzję, że kontynuacja walki nie ma sensu. Gen. Bór-Komorowski zdecydował się rozpocząć rozmowy kapitulacyjne z Niemcami. Warszawska Armia Krajowa liczyła już zaledwie 20 tys. żołnierzy. Wszak powstańcy prowadzili heroiczny i samotny bój z niemieckimi wojskami przez 63 dni.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Ostatecznie, ze względu na brak perspektyw dalszej walki, 2 października 1944 r. przedstawiciele AK podpisali w Ożarowie akt kapitulacji. Powstanie z planowanej kilkudniowej akcji zbrojnej przerodziło się w 63-dniową bitwę, zacięte i samotne walki z wojskami niemieckimi. Było jednocześnie największym zrywem niepodległościowym podziemia w okupowanej przez Niemców Europie.</u>
          <u xml:id="u-315.3" who="#PosełGrzegorzLorek">W nocy z 2 na 3 października w podwarszawskim Ożarowie w kwaterze SS-Obergruppenführera Ericha von dem Bacha, dowodzącego niemieckimi wojskami w Warszawie, przedstawiciele Komendy Głównej Armii Krajowej płk Kazimierz Iranek-Osmecki „Jarecki” i ppłk Zygmunt Dobrowolski „Zyndram” podpisali układ o zaprzestaniu działań wojennych.</u>
          <u xml:id="u-315.4" who="#PosełGrzegorzLorek">Do niewoli niemieckiej trafiło ponad 11,5 tys. żołnierzy broniących Śródmieścia oraz członkowie dowództwa Armii Krajowej z gen. Tadeuszem Komorowskim „Borem” na czele. W czasie walk w Warszawie zginęło ok. 18 tys. powstańców, a ok. 25 tys. zostało rannych. Straty wśród ludności cywilnej były ogromne — wynosiły ok. 180 tys. Ponad 500 tys. mieszkańców wygnano z miasta. Część z nich wysłano na roboty przymusowe oraz do obozów koncentracyjnych. Po zakończeniu walk Niemcy obrabowali i zniszczyli Warszawę. Gloria victis, żeby pamiętać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-315.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Anna Dąbrowska-Banaszek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 7 i 8 października 2022 r. we Włodawie odbędą się uroczystości związane z 71. rocznicą ostatniej walki Edwarda Taraszkiewicza ps. Żelazny.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Kim był „Żelazny”? Ppor. Edward Taraszkiewicz ps. Żelazny i jego brat por. Leon Taraszkiewicz ps. Jastrząb to żołnierze wyklęci, bohaterowie, którzy mieli być zapomniani przez potomnych. Nie było drugiej pary takich braci, tak bohaterskich i tak znienawidzonych przez komunistów. Propaganda PRL-u przedstawiała ich jako andersowców na żołdzie imperializmu, jako antysemitów czy jako Niemców folksdojczów, a nawet esesmanów i oprawców z Majdanka. Takie były metody komunistycznej propagandy — zniesławić.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Bracia byli synami Władysława Taraszkiewicza i Róży Klary z domu Sybilla. Władysław Taraszkiewicz wraz z jeńcami rosyjskimi i francuskimi został wywieziony w 1914 r. do Niemiec, do kopalni węgla w Zagłębiu Ruhry. Tam też poznał swoją przyszłą żonę Klarę Sybilla. Edward i Leon Taraszkiewiczowie urodzili się w Niemczech, w Duisburgu. W sierpniu 1925 r. cała rodzina wróciła do Polski i zamieszkała we Włodawie. Tu bracia rozpoczęli edukację.</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">W czasie okupacji hitlerowskiej aktywnie włączyli się w działalność antyniemiecką. Niestety Edward szybko został skierowany na roboty do Niemiec. Powrócił do Polski pod koniec czerwca 1945 r. Po powrocie włączył się do walki Podziemia. Jako „Żelazny” brał udział w likwidacji agentury odpowiedzialnej za aresztowania i śmierć członków oddziału „Jastrzębia”, przeprowadził kilka akcji bojowo-dywersyjnych i likwidacyjnych, m.in. 22 kwietnia 1947 r. „Żelazny” odnotował spektakularny sukces w spotkaniu pod wsią Białką z grupą operacyjną Powiatowego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. Tak było do 1951 r.</u>
          <u xml:id="u-317.4" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Powołano grupę w celu rozpracowania oddziału Edwarda Taraszkiewicza „Żelaznego”. W sobotę 6 października 1951 r. we wczesnych godzinach porannych grupa operacyjna wzmocniona funkcjonariuszami zlikwidowała grupę. Do tej pory nie jest znane miejsce jego pochówku. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński postanowieniem z 2009 r. za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej przyznał pośmiertnie obu braciom — „Jastrzębiowi” i „Żelaznemu” — Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski — Polonia. Cześć ich pamięci.</u>
          <u xml:id="u-317.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Maciej Konieczny, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Anna Ewa Cicholska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Też chyba nie ma.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Olszewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-318.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#PosełDariuszOlszewski">Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#PosełDariuszOlszewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W najbliższych dniach będziemy obchodzili 44. rocznicę wyboru kard. Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. 16 października 1978 r. zgromadzony na placu św. Piotra tłum zobaczył biały dym i usłyszał słynne „habemus papam”.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#PosełDariuszOlszewski">Karol Wojtyła, urodzony 18 maja 1920 r. w Wadowicach, był drugim synem Karola Wojtyły i Emilii z Kaczorowskich. 16 października 1978 r. został wybrany na biskupa Rzymu. Św. Jan Paweł II uważany jest za jednego z najwybitniejszych i najbardziej lubianych zwierzchników Kościoła.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#PosełDariuszOlszewski">16 października 1978 r. na zwołanym po śmierci Jana Pawła I II konklawe w ósmym głosowaniu kard. Karol Wojtyła został wybrany na papieża i przybrał imię Jana Pawła II. Jego kandydaturę poparło prawdopodobnie 103 na 111 głosujących kardynałów. Oficjalna inauguracja pontyfikatu miała miejsce w trakcie mszy świętej na placu św. Piotra 22 października 1978 r.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#PosełDariuszOlszewski">Św. Jan Paweł II był pierwszym papieżem z Polski, ale też pierwszym po 455 latach biskupem Rzymu niebędącym Włochem. Mając 58 lat, został najmłodszym papieżem od czasu wyboru Piusa IX w 1846 r., który w chwili wyboru miał 54 lata. W czasie trwającego pontyfikatu Jan Paweł II odwiedził 135 krajów. Do naszej ojczyzny pielgrzymował siedem razy.</u>
          <u xml:id="u-319.5" who="#PosełDariuszOlszewski">XXII Dzień Papieski obchodzony będzie w Polsce i w środowiskach polonijnych na całym świecie 16 października 2022 r. pod hasłem „Blask prawdy”. Są to pierwsze słowa i zarazem tytuł dziesiątej encykliki papieża Jana Pawła II ogłoszonej 6 sierpnia 1993 r.</u>
          <u xml:id="u-319.6" who="#PosełDariuszOlszewski">Święty Janie Pawle II! Módl się za nami i wyproś Europie pokój. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Piotr Adamowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziś pod Sejmem i kancelarią premiera przeciwko gigantycznym podwyżkom cen prądu protestowali samorządowcy. Jeśli tak dalej pójdzie, powrócimy do początku lat 90., gdy w najlepszym przypadku ulice oświetlała co trzecia latarnia albo w najgorszym — spowijała ciemność.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#PosełPiotrAdamowicz">Polskie samorządy są w coraz gorszej sytuacji finansowej. To efekt polityki ekipy rządzącej. Dobitnym przykładem tego jest pozbawienie samorządów odpowiednich dochodów z podatku PIT, co skutkuje m.in. ograniczeniem inwestycji czy też dziurami w budżetach. Konkrety? Proszę.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#PosełPiotrAdamowicz">Posłużę się twardymi danymi Związku Miast Polskich. Skumulowany ubytek dochodów miast zrzeszonych w ZMP za lata 2019–2023 — oczywiście jest to symulacja — to aż 27,2 mld zł. Warszawa, gdzie się znajdujemy: 5,9 mld zł, Gdańsk, w którym mieszkam: 872 mln zł, inne miasta Pomorza, w tym Sopot: 86,5 mln zł, Pruszcz Gdański: 36,5 mln zł, Kwidzyn: 33,5 mln zł, Malbork: 30 mln zł, Starogard Gdański: 36 mln zł, Skarszewy: 7,5 mln zł, Pelpin: 6,5 mln zł, Sztum: 10 mln zł, Krynica Morska: jedynie 1200 tys. zł. Taka jest smutna rzeczywistość.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#PosełPiotrAdamowicz">Pani Marszałek! W związku z ograniczonym czasem wystąpienia materiał ZMP dotyczący tego problemu proszę o dołączenie do protokołu. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PosełUrszulaZielińska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dziś podczas debaty budżetowej pan poseł z Prawa i Sprawiedliwości dopytywał o szczegóły rozwiązań, które proponowałam, służących ustabilizowaniu cen energii, obniżeniu inflacji. Pan poseł dopytywał: Jak to zrobić? Jak to zrobić szybko? Proszę o szczegóły. Nie miałam okazji odpowiedzieć w szczegółach w ograniczonym czasie debaty budżetowej, więc odpowiem w pełni teraz. Oto szczegóły.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#PosełUrszulaZielińska">Po pierwsze, chodzi o oszczędność energii. Najtańsza energia to ta, której nie zużyjemy. Niższe temperatury w budynkach publicznych, wyłączanie oświetlenia w miastach w nocy. W tej choćby sali jest o wiele za ciepło. Oszczędność, oszczędność, oszczędność. To najszybsza i najbardziej efektywna forma oszczędności energii.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#PosełUrszulaZielińska">Po drugie, chodzi o obniżenie cen energii w polskich przedsiębiorstwach energetycznych poprzez odniesienie się do indeksu cen węgla polskiego, z polskich firm energetycznych, z polskich firm węglowych. Nie widzę ani jednej przyczyny, dla której firmy takie jak spółka PGE miałyby kosztorysować ceny energii na podstawie międzynarodowego indeksu ARA. Jeżeli państwo znacie taki powód, proszę mi go podać. Ja nie widzę takiego powodu. Uważam, że to jest jedna z najszybszych metod na obniżenie cen energii w Polsce, która już powinna zostać zastosowana.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#PosełUrszulaZielińska">Kolejna rzecz to docieplenie domów. To jest kilkanaście tygodni pracy i nawet minus 40%, jeśli chodzi o rachunki za ciepło, zamiast 40-procentowej podwyżki, którą oferuje nam rząd w tym sezonie. Ze środków KPO można docieplić wszystkie zimne, niedocieplone domy w Polsce. Takich domów jest prawie 4 mln. Wszystkie te domy można byłoby docieplić ze środków KPO, nie wykorzystując nawet ich wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#PosełUrszulaZielińska">Instalacja pomp ciepła to kilka tygodni czasu. Zamiast wydać 150 mld zł na jednorazowe dodatki, można by było zainstalować 3 mln pomp ciepła. Przełożyłoby się to na minus 50%, jeżeli chodzi o cenę energii, w stosunku do tego, co płacimy dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-323.5" who="#PosełUrszulaZielińska">Budowa średniej wielkości farmy wiatrowej zajmuje zaledwie 6 miesięcy. Dla porównania: nawet sezonowanie chrustu z lasu trwa co najmniej 18 miesięcy, a koszt energii z wiatru to mniej niż połowa ceny energii z węgla.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PosełUrszulaZielińska">O kolejnych rozwiązaniach będę państwu chętnie mówić w kolejnych wystąpieniach.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#PosełUrszulaZielińska">Chodzi tylko o to, żebyście państwo wysłuchali, zwłaszcza rządzący, i wdrożyli chociaż jeden z pomysłów Zielonych, które proponujemy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł, bardzo.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Janusz Korwin-Mikke, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o wygłoszenie oświadczenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dawniej w komunikacji w ruchu drogowym panowała równość wobec prawa. I czy to rower, czy autobus — wszyscy mieli takie same prawa. Niestety komuniści postanowili to zniszczyć i wprowadzili tzw. buspasy, które oczywiście różnicują różne pojazdy. Jedne mają przywileje, drugie ich nie mają. Efektem tego jest zawsze niesprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Pamiętam, jak jechałem kiedyś buspasem w stronę Wilanowa, bo spieszyłem się bardzo, i wsiadłem w autobus. Jechałem tym autobusem, a na dwóch pasach po mojej lewej stronie stali wściekli ludzie. Ludzie pracy, którzy wożą a to pralki, a to lodówki, a tutaj jakiś poseł, prawda, student jedzie sobie za darmo o wiele szybciej. Za pasażerów w autobusie dopłaca miasto, a ci ludzie w samochodach dopłacają ogromne pieniądze do tych autobusów. Jest to absolutna nieuczciwość.</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Otóż w tej chwili miasto Warszawa, konkretnie przy wylocie na ul. Puławskiej w stronę Piaseczna, zrobiło nowy buspas, przy czym całkowicie zakorkowało wyjazd z tej ulicy. To, co dawniej trwało 5 minut, teraz potrafi trwać 30 minut i dłużej. Jest to klasyczny przykład tego, jak można w imię komunizmu, wpajając ideały komunizmu, zniszczyć normalność, jaka panowała w mieście. Takie przykłady są bardzo liczne, ten jest wyjątkowo charakterystyczny, pani marszałek, ponieważ ja tam widzę, jak to wygląda. To jest to samo, co wtedy widziałem na zjeździe na Wilanów, tylko jest notoryczne. Również w weekendy potrafi się tam zrobić korek. W ten sposób można zakorkować wszystko. Oświadczam, że trzeba kategorycznie zlikwidować buspasy w ogóle, a ten w szczególności. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Drodzy Ratownicy Medyczni! Październik to miesiąc, w trakcie którego częściej rozmawiamy o zdrowiu, o chorobach i potrzebach ochrony zdrowia. I tak: 10 października obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego, 12 października — Światowy Dzień Chorób Reumatycznych oraz 13 października — Dzień Ratownictwa Medycznego.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Z tej okazji życzę wszystkim państwu dużo zdrowia, bo zdrowie jest najważniejsze. Ratownikom medycznym oprócz satysfakcji z pracy życzę przede wszystkim godnych płac.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#PosełWaldemarAndzel">Oświadczenie w sprawie polityki zagranicznej Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#PosełWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Część niemieckich polityków z Katariną Barley na czele chce, aby Niemcy zablokowały nowo powstały, złożony z członków wybranych w demokratycznych wyborach prawicowy rząd we Włoszech.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#PosełWaldemarAndzel">Katarina Barley, która — jak sama przyznaje — najchętniej zagłodziłaby Polskę i Węgry, chce układać puzzle na dyplomatycznej mapie Europy. Czy mamy do czynienia z IV Rzeszą Niemiecką? Jeśli takie są zamysły naszych zachodnich sąsiadów, to łaskawie przypominam: nie rozliczyliście się jeszcze z Polską w związku z II wojną światową. Twierdzenie, że nie wypłacicie reparacji, to kompletny brak jakiejkolwiek refleksji. Pomijam zasadność polskich roszczeń. Twierdzenie w obliczu wielomiesięcznej wojny w Ukrainie, że reparacje nigdy nie zostaną wypłacone, jest dyplomatycznym strzałem w kolano. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W tym tygodniu rozpoczął się nowy rok akademicki. Uroczystości inauguracyjne przypominają, jak wielką rolę we współczesnym świecie pełni nauka.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Początek nowego roku akademickiego jest zawsze wydarzeniem podniosłym dla całej społeczności akademickiej. To otwarcie nowego etapu w życiu studentów, którzy zaczynają uczelnianą przygodę, i jednocześnie początek nowych inicjatyw ich starszych kolegów.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#PosełBarbaraBartuś">Ostatnie 2 lata to czas, gdy zarówno kadra dydaktyczna uczelni, jak i studenci zmuszeni byli do mierzenia się z rzeczywistością nauki zdalnej. Koniec okresu pandemii daje nadzieję na powrót wartościowych kontaktów interpersonalnych. Relacja mistrz — uczeń w kontekście procesu kształcenia jest niezastąpiona i urasta do rangi równie istotnej, jak wypełnianie zadań dydaktycznych przez nauczyciela akademickiego. Jestem przekonana, że władze wszystkich uczelni doceniają ten oczywisty fakt i nie będą skazywać studentów na uczenie się poprzez telekonferencje.</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#PosełBarbaraBartuś">W dziejach świata o kształcie cywilizacji decydowały przede wszystkim akademie i uniwersytety. To one były nośnikami norm obyczajowych, praw stanowionych oraz wolności poszukiwań. Jak zauważył nasz wielki rodak św. Jan Paweł II, uczelnie zawsze muszą służyć prawdzie, bo tylko wtedy będą właściwie definiować rzeczywistość i prawidłowo postrzegać w niej człowieka.</u>
          <u xml:id="u-331.4" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na progu nowego roku akademickiego kadrze naukowej i wszystkim pracownikom składam najserdeczniejsze życzenia wielu sukcesów dydaktyczno-naukowych oraz satysfakcji z każdego dnia pracy ze studentami.</u>
          <u xml:id="u-331.5" who="#PosełBarbaraBartuś">Studentom życzę zdobycia głębokiej i wszechstronnej wiedzy oraz praktycznych umiejętności, które pozwolą na swobodne poruszanie się na rynku pracy. Życzę, aby młodzieńcza ciekawość i energia była motorem waszych działań i osiągnięć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Auschwitz — niemiecki nazistowski obóz koncentracyjny i zagłady to najbardziej rozpoznawalny symbol Holokaustu i miejsce ludobójstwa na świecie. W żadnym innym miejscu na świecie nie miała miejsce na taką skalę zagłada ludności żydowskiej pochodzącej z praktycznie całej okupowanej przez Niemców Europy. Głoszona przez nazistów doktryna rasowa zakładała wyższość narodów germańskich nad innymi i prawo do decydowania o losie „gorszych”, tj. Żydów, Romów czy Słowian. Wśród ok. 50 mln ludzi, którzy zginęli w czasie II wojny światowej, kilkanaście milionów stanowią cywilne ofiary polityki eksterminacyjnej niemieckiej III Rzeszy. Z tego ponad 1 mln straciło życie w niemieckim nazistowskim obozie koncentracyjnym i ośrodku zagłady Auschwitz.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Na początku października wspominamy masakrę Żydówek w podobozie Auschwitz. 80 lat temu niemieckie więźniarki funkcyjne i esesmani zakatowali w ciągu jednej nocy 90 francuskich Żydówek z karnej kompanii kobiet w podobozie w Budach koło Oświęcimia, który podlegał obozowi Auschwitz. Kadrę funkcyjną kompanii stanowiły niemieckie kryminalistki. Czuwały one nad pracami wykonywanymi przez więźniarki, w tym kopaniem rowów, oczyszczaniem pni z gałęzi czy pogłębianiem koryta Wisły i pobliskich stawów. W wyniku pracy ponad siły i okrutnego traktowania przez funkcyjne wiele więźniarek zmarło.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Zgodnie ze wspomnieniami esesmana jedna z Niemek — prostytutka Elfriede Schmidt rzekomo dostrzegła kamień w ręku jednej Żydówki. Następnie wezwała wartowników, twierdząc, że została pobita. Powstałe zamieszanie miało umożliwić spotkanie Niemki z wartownikiem. Po alarmie doszło do rzezi. Kobiety mordowano za pomocą kijów, pałek i siekier. Niektóre kobiety zepchnięto ze schodów, inne wyrzucono przez okno. Jakby tego było mało, tragedii dopełniły użyte karabiny i strzały. W celu zatarcia śladów 24 października 1942 r. na sześciu więźniarkach funkcyjnych wykonano wyrok śmierci przez wstrzyknięcie fenolu do serca.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Wiek XX pokazał, że nie ma takich granic, których człowiek nie odważyłby się przekroczyć. Okupanci pragnęli podporządkować sobie świat. Chcieli za wszelką cenę pokazać swoją wyższość i decydować, kto może żyć, a kto już nie. Dziś zostały ślady zbrodni Holokaustu, ruiny komór gazowych i krematoriów, tereny z ludzkimi popiołami, miejsca, gdzie lekarze esesmani przeprowadzali eksperymenty i selekcje. To wszystko dowodzi ogromu tragedii, jaką człowiek człowiekowi zgotował. Dbałość o to miejsce i pamięć nie jest wyłącznie powinnością względem minionych pokoleń, względem ofiar i ocalałych, ale także wobec pokoleń przyszłych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PosełDariuszOlszewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W najbliższych dniach będziemy obchodzili 44. rocznicę wyboru kard. Karola Wojtyły na Stolicę Piotrową. 16 października 1978 r. zgromadzony na placu św. Piotra tłum zobaczył biały dym i usłyszał słynne „Habemus papam”.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#PosełDariuszOlszewski">Karol Wojtyła, urodzony 18 maja 1920 r. w Wadowicach, był drugim synem Karola Wojtyły i Emilii z Kaczorowskich. 16 października 1978 r. został wybrany na biskupa Rzymu. Św. Jan Paweł II uważany jest za jednego z najwybitniejszych i najbardziej lubianych zwierzchników Kościoła.</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#PosełDariuszOlszewski">16 października 1978 r. na zwołanym po śmierci Jana Pawła I drugim konklawe w ósmym głosowaniu kard. Karol Wojtyła został wybrany na papieża i przybrał imię Jana Pawła II. Prawdopodobnie jego kandydaturę poparło 103 kardynałów na 111 głosujących. Oficjalna inauguracja pontyfikatu miała miejsce w trakcie mszy św. na placu św. Piotra 22 października 1978 r.</u>
          <u xml:id="u-333.3" who="#PosełDariuszOlszewski">Św. Jan Paweł II był pierwszym papieżem z Polski, ale też pierwszym po 455 latach biskupem Rzymu niebędącym Włochem oraz, mając 58 lat, został wybrany najmłodszym papieżem od czasu wyboru Piusa IX w 1846 r., który w chwili wyboru miał 54 lata. W czasie trwającego pontyfikatu Jan Paweł II odwiedził 135 krajów. Do naszej ojczyzny pielgrzymował siedem razy.</u>
          <u xml:id="u-333.4" who="#PosełDariuszOlszewski">XXII Dzień Papieski obchodzony będzie w Polsce i środowiskach polonijnych na całym świecie 16 października 2022 r. pod hasłem „Blask Prawdy”, Veritatis Splendor. Są to pierwsze słowa i zarazem tytuł dziesiątej encykliki papieża Jana Pawła II ogłoszonej 6 sierpnia 1993 r. Głównym przesłaniem wspomnianego dokumentu jest przypomnienie nauczania moralnego Kościoła w sytuacji kultury, która gubi i relatywizuje wartość ludzkiego sumienia, wielkiego daru Boga dla człowieka. Oddalając się od Boga i poszukując złudnej wolności poza samą prawdą, człowiek gubi sens i właściwą perspektywę swojego życia. Święto zostało ustanowione w 2001 r. dzięki Fundacji Dzieło Nowego Tysiąclecia. Dzień Papieski jest obchodzony nie tylko w Polsce, ale również za granicą. Środowiska polonijne celebrują ten dzień i wspominają moment, w którym Karol Wojtyła wyszedł na balkon w Watykanie. Nasi rodacy ze Stanów Zjednoczonych, z Wielkiej Brytanii, Kanady czy Francji tego dnia spotykają się w kościołach i łączą się w modlitwie z ojczyzną. To dzień, w którym wierni mogą wrócić do nauk Jana Pawła II, ale też połączyć się w modlitwie z obecnym papieżem. W Dzień Papieski odprawiane są msze św. w intencji papieża, podczas których wierni mogą usłyszeć homilie i katechezy poświęcone nauczaniu Jana Pawła II oraz wesprzeć system stypendialny fundacji dla zdolnej młodzieży pochodzącej z ubogich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-333.5" who="#PosełDariuszOlszewski">Św. Janie Pawle II! Módl się za nami i wyproś Europie pokój!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do dnia 20 października 2022 r. do godz. 10.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 18 min 32)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>