PPC / ppc

text_structure.xml 894 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 4474 4475 4476 4477 4478 4479 4480 4481 4482 4483 4484 4485 4486 4487 4488 4489 4490 4491 4492 4493 4494 4495 4496 4497 4498 4499 4500 4501 4502 4503 4504 4505 4506 4507 4508 4509 4510 4511 4512 4513 4514 4515 4516 4517 4518 4519 4520 4521 4522 4523 4524 4525 4526 4527 4528 4529 4530 4531 4532 4533 4534 4535 4536 4537 4538 4539 4540 4541 4542 4543 4544 4545 4546 4547 4548 4549 4550 4551 4552 4553 4554 4555 4556 4557 4558 4559 4560 4561 4562 4563 4564 4565 4566 4567 4568 4569 4570 4571 4572 4573 4574 4575 4576 4577 4578 4579 4580 4581 4582 4583 4584 4585 4586 4587 4588 4589 4590 4591 4592 4593 4594 4595 4596 4597 4598 4599 4600 4601 4602 4603 4604 4605 4606 4607 4608 4609 4610 4611 4612 4613 4614 4615 4616 4617 4618 4619 4620 4621 4622 4623 4624 4625 4626 4627 4628 4629 4630 4631 4632 4633 4634 4635 4636 4637 4638 4639 4640 4641 4642 4643 4644 4645 4646 4647 4648 4649 4650 4651 4652 4653 4654 4655 4656 4657 4658 4659 4660 4661 4662 4663 4664 4665 4666 4667 4668 4669 4670 4671 4672 4673 4674 4675 4676 4677 4678 4679 4680 4681 4682 4683 4684 4685 4686 4687 4688 4689 4690 4691 4692 4693 4694 4695 4696 4697 4698 4699 4700 4701 4702 4703 4704 4705 4706 4707 4708 4709 4710 4711 4712 4713 4714 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Piotr Zgorzelski, Włodzimierz Czarzasty, Małgorzata Gosiewska i Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Martę Kubiak, Marcina Duszka, Pawła Rychlika i Roberta Gontarza.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Marcin Duszek i Paweł Rychlik.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Marta Kubiak i Marcin Duszek.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Protokół 61. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Mogę prosić o powstanie?</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! 23 września 2022 r. w wieku 94 lat zmarł wybitny polski aktor teatralny, filmowy i dub-bingowy, kawaler Orderu Orła Białego Franciszek Pieczka.</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">Franciszek Pieczka urodził się w 1928 r. we wsi Godów w rodzinie powstańców śląskich. Od najmłodszych lat zafascynowany kinem, po II wojnie światowej ukończył PWST w Warszawie i w ciągu trwającej blisko 70 lat pracy artystycznej wystąpił w ponad 100 filmach polskich i zagranicznych. W pamięci widzów zapisały się jego niezapomniane kreacje w takich filmach jak „Ziemia obiecana”, „Potop”, „Quo Vadis”, „Konopielka”, „Jańcio Wodnik” czy „Czterej pancerni i pies” oraz wielu spektaklach teatralnych wybitnych polskich twórców. Był wielokrotnie nagradzany i odznaczany za zasługi dla rozwoju polskiej sztuki teatralnej i filmowej, a w 2017 r. został uhonorowany najwyższym polskim odznaczeniem państwowym — Orderem Orła Białego.</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Marszałek">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, podkreślając znaczenie dorobku artystycznego Franciszka Pieczki, składa hołd jego pamięci. Uczcijmy jego pamięć chwilą ciszy.</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#komentarz">(Chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj mu świeci.)</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj mu świeci.)</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj mu świeci.)</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Niech odpoczywa w pokoju wiecznym.)</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#komentarz">(Posłowie: Amen.)</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#Marszałek">Szanowni Państwo! Naszym obradom przysłuchują się młodzi działacze polonijni uczestniczący w projekcie „Senat Polonii Europy”. Bardzo serdecznie witamy.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, w uzgodnieniu z Konwentem Seniorów, przedłożyło projekt uchwały w sprawie upamiętnienia 80. rocznicy pierwszych eksperymentów medycznych w niemieckim obozie koncentracyjnym Ravensbrück, druk nr 2632.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchwały w sprawie upamiętnienia 80. rocznicy pierwszych eksperymentów medycznych w niemieckim obozie koncentracyjnym Ravensbrück (druk nr 2632).</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#Marszałek">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie upamiętnienia 80. rocznicy pierwszych eksperymentów medycznych w niemieckim obozie koncentracyjnym Ravensbrück</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#Marszałek">W 2022 roku przypada 80. rocznica pierwszych eksperymentów medycznych przeprowadzanych przez Niemców od 1 sierpnia 1942 roku do jesieni 1943 roku na 74 Polkach osadzonych w obozie koncentracyjnym Ravensbrück.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#Marszałek">Oddajemy cześć wszystkim polskim kobietom, dla których niemiecki obóz KL Ravensbrück stał się ’Golgotą’, szczególnie mając na uwadze te, które stały się ’królikami doświadczalnymi’ dla niemieckich lekarzy. Polki, poddane pseudomedycznym eksperymentom, oprócz doznanego bólu i cierpienia, zostały również pozbawione ludzkiej godności.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#Marszałek">Niech ofiary zbrodniczych operacji doświadczalnych w KL Ravensbrück staną się symbolem i przestrogą przed ponownym popełnieniem podobnych barbarzyńskich czynów, a zamieszczone na polskiej tablicy pamiątkowej w KL Ravensbrück słowa ’Jeśli echo ich głosów umilknie — zginiemy’ utrwalają pamięć o okrucieństwie i bestialstwie niemieckich oprawców wobec ludzkości.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#Marszałek">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje cześć Polkom — ofiarom eksperymentów medycznych w niemieckim obozie koncentracyjnym Ravensbrück”.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#Marszałek">Przyjmijmy tę uchwałę przez aklamację.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#Marszałek">Bardzo państwu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia 80. rocznicy pierwszych eksperymentów medycznych w niemieckim obozie koncentracyjnym Ravensbrück.</u>
          <u xml:id="u-2.39" who="#Marszałek">Na 61. posiedzeniu Sejm nie przeprowadził trzecich czytań rządowych projektów ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.40" who="#Marszałek">— o ratyfikacji Porozumienia między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii o wygaśnięciu skutków prawnych artykułu 11 ustęp 3 Umowy między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Republiką Austrii,</u>
          <u xml:id="u-2.41" who="#Marszałek">— o wypowiedzeniu Porozumienia między Polską Rzecząpospolitą Ludową a Ludową Republiką Angoli o przyjaźni i współpracy, podpisanego w Luandzie dnia 4 grudnia 1978 r.,</u>
          <u xml:id="u-2.42" who="#Marszałek">— o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Gruzją w sprawie eliminowania podwójnego opodatkowania,</u>
          <u xml:id="u-2.43" who="#Marszałek">— o ratyfikacji Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Indii o wzajemnej pomocy prawnej w sprawach karnych, podpisanej w Nowym Delhi dnia 25 kwietnia 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-2.44" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące trzecie czytania tych projektów ustaw.</u>
          <u xml:id="u-2.45" who="#Marszałek">Grupa posłów przedłożyła projekt ustawy o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego do dnia 30 kwietnia 2024 r. oraz o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy, druk nr 2612.</u>
          <u xml:id="u-2.46" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze czytanie tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-2.47" who="#Marszałek">Rada Ministrów przedłożyła projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej, druk nr 2630.</u>
          <u xml:id="u-2.48" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący pierwsze czytanie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-2.49" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 37 ust. 4.</u>
          <u xml:id="u-2.50" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.51" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.52" who="#Marszałek">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu, druk nr 2625.</u>
          <u xml:id="u-2.53" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.54" who="#Marszałek">Komisja Gospodarki i Rozwoju przedłożyła sprawozdanie o pilnym rządowym projekcie ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024, druk nr 2621.</u>
          <u xml:id="u-2.55" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 74 regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.56" who="#Marszałek">Komisja Infrastruktury przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych, druk nr 2558.</u>
          <u xml:id="u-2.57" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.58" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.59" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.60" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.61" who="#Marszałek">Komisja Kultury i Środków Przekazu przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie uchwały w sprawie upamiętnienia setnej rocznicy utworzenia w Wolnym Mieście Gdańsku Klubu Sportowego Gedania, druk nr 2578.</u>
          <u xml:id="u-2.62" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.63" who="#Marszałek">Komisja Kultury i Środków Przekazu przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie uchwały w sprawie uczczenia Franciszka Żwirko i Stanisława Wigury w 90. rocznicę zwycięstwa w zawodach lotniczych Challange i w 90. rocznicę śmierci, druk nr 2624.</u>
          <u xml:id="u-2.64" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.65" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.66" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.67" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.68" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusjach nad poselskimi projektami uchwał: w sprawie upamiętnienia setnej rocznicy utworzenia w Wolnym Mieście Gdańsku Klubu Sportowego Gedania, a także w sprawie uczczenia Franciszka Żwirko i Stanisława Wigury w 90. rocznicę zwycięstwa w zawodach lotniczych Challange i w 90. rocznicę śmierci.</u>
          <u xml:id="u-2.69" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.70" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.71" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.72" who="#Marszałek">Informuję, że Konwent Seniorów jednomyślnie zaopiniował propozycję rozpatrzenia na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie konsekwencji podwyżki cen energii elektrycznej, gazu i węgla dla osób prywatnych, samorządów, przedsiębiorców oraz szkół, placówek kultury i ochrony zdrowia, o przedstawienie której wnosił Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni.</u>
          <u xml:id="u-2.73" who="#Marszałek">Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-2.74" who="#Marszałek">Informacja w tej sprawie, a także wykaz ustaw, które Senat przyjął bez poprawek, dostępne są w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.75" who="#Marszałek">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">Drodzy Panie i Panowie Posłowie! Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— do Spraw Służb Specjalnych — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Etyki Poselskiej — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Finansów Publicznych — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Gospodarki i Rozwoju — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Infrastruktury — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Zdrowia — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Finansów Publicznych — godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Infrastruktury — godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— do Spraw Kontroli Państwowej — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— do Spraw Unii Europejskiej wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — godz. 14.15,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Infrastruktury — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Kultury i Środków Przekazu wspólnie z Komisją Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Obrony Narodowej — godz. 17,</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Edukacji, Nauki i Młodzieży — godz. 17.</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">Ponadto w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia następujących zespołów parlamentarnych:</u>
          <u xml:id="u-3.27" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Parlamentarnego Zespołu ds. Energetyki oraz Transformacji Energetycznej i Górniczej w Polsce — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.28" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— Parlamentarnego Zespołu ds. Stwardnienia Rozsianego — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.29" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">— wspólne posiedzenie Parlamentarnego Zespołu ds. Centralnego Portu Komunikacyjnego, Parlamentarnego Zespołu Podkarpackiego, Dolnośląskiego Zespołu Parlamentarnego, Lubelskiego Zespołu Parlamentarnego, Łódzkiego Zespołu Parlamentarnego, Wielkopolskiego Zespołu Parlamentarnego oraz Parlamentarnego Zespołu ds. przeskalowanych inwestycji publicznych i przymusowych wywłaszczeń — godz. 18.</u>
          <u xml:id="u-3.30" who="#SekretarzPosełPawełRychlik">W czwartek 29 września w sali im. Jacka Kuronia w Sejmie w godz. 10–14 odbędzie się konferencja naukowa pt. „Ravensbrück — niemieckie piekło kobiet. 80. rocznica rozpoczęcia eksperymentów pseudomedycznych”. Organizatorem wydarzenia jest wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska oraz Fundacja Cultura Memoriae reprezentowana przez dr Hannę Nowakowską, wiceprezydent Międzynarodowego Komitetu Ravensbrück i przewodniczącą Klubu Byłych Więźniarek KL Ravensbrück. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Przy okazji chciałam przywitać uczniów klasy VIIa Katolickiej Szkoły Podstawowej im. ks. Franciszka Blachnickiego w Nowym Sączu wraz z panem dyrektorem i nauczycielami. Witamy serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">Mamy wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pan poseł Borys Budka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełBorysBudka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełBorysBudka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wnoszę o 15-minutową przerwę, żeby pan premier Morawiecki mógł wyjść na tę mównicę i wycofać się z tych idiotycznych, szkodliwych dla polskich przedsiębiorców propozycji.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Proszę przeprosić za kolegę, przeprosić za wpis Sikorskiego. Proszę za kolegę przeprosić.)</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełBorysBudka">Otóż te 70 mln, które pan wiceprezes Sasin wyrzucił w błoto, to były drobniaki. Wyobraźcie sobie, że po tych deklaracjach, które padły od piątku, polska giełda straciła 47 mld zł. To są koszty waszych idiotycznych propozycji.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-5.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-5.8" who="#PosełBorysBudka">Najpierw wydrenowaliście kieszenie polskich podatników, wydrenowaliście kieszenie polskich kierowców, uderzyliście niekompetencją PiS-owskich działaczy w spółkach energetycznych w małych i średnich przedsiębiorców, ale to wam mało. Teraz chcecie ukraść kolejne pieniądze ciężko pracującym przedsiębiorcom, żeby znowu rozdawać je swoim.</u>
          <u xml:id="u-5.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-5.10" who="#PosełBorysBudka">Myślałem, że pan premier Morawiecki wyjdzie i przeprosi, ale mam nadzieję, że nie ma go na tej sali tylko dlatego, że pojechał do prezydenta Dudy złożyć dymisję tego najbardziej szkodliwego rządu w historii.</u>
          <u xml:id="u-5.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wbrew śmiechom PiS-owskiej części Sejmu sprawa jest poważna. Wszyscy znamy wybory kopertowe Sasina. Wszyscy pamiętamy warszawską metropolię Sasina. Wszyscy pamiętamy negocjacje Jacka Sasina w sprawie Turowa. Wszyscy pamiętamy zapewnienia Jacka Sasina w sprawie podwyżek cen prądu. Ja bym, pani marszałek, wnioskował o przerwę, aby klub PiS wytłumaczył przede wszystkim to, czy w rządzie jest konflikt w sprawie podatku Sasina. Danina Sasina — taki podatek państwo PiS serwuje dzisiaj nam, a zwłaszcza przedsiębiorcom. To jest absurd. Dzisiaj nie trzeba żadnego podatku. Wystarczy zamrozić marże i będziemy mogli znacznie efektywniej zarządzać tym kryzysem energetycznym. Co da podatek Sasina, jeśli chodzi o banki? Oczywiście zyska rząd, zyska budżet, natomiast Polacy nic nie zyskają. Polacy chcą dzisiaj zamrożenia marż banków, a nie nakładania na nie kolejnych podatków.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ręce precz od przedsiębiorców!</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pan premier Sasin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zwrócę się do pana posła Paszyka, ponieważ z panem posłem Budką trudno podjąć jakąkolwiek polemikę — tak niemerytoryczne było to wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Bo nie rozumiesz. Co mogę na to poradzić?)</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Natomiast, panie pośle, mówię do pana posła Paszyka, warto by było najpierw zapoznać się z tą propozycją, a dopiero potem ją krytykować.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-9.4" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Z pana wystąpienia wynika, że pan nie ma zielonego pojęcia, o co chodzi. Chodzi właśnie o marże, dokładnie o to, o czym pan mówił. Chodzi o marże. Chodzi o to, aby opodatkować te duże firmy. Niech to wybrzmi: nie małych i średnich polskich przedsiębiorców, tylko wielkie korporacje i wielkie firmy, w tym również spółki Skarbu Państwa, które z różnych powodów…</u>
          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Sam się opodatkuj.)</u>
          <u xml:id="u-9.6" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Bo powody są różne. Czasami są to powody obiektywne, tak jak w przypadku energetycznych spółek Skarbu Państwa. Pewne unijne mechanizmy naliczania cen prądu na giełdzie rzeczywiście spowodowały, że te marże bardzo istotnie wzrosły. Chodzi właśnie o to, aby opodatkować te rosnące w sposób nadwymiarowy marże — marże, nie zyski. Rozumiemy, że firmy się rozwijają, pozyskują nowych klientów, w związku z czym ich zyski są większe, ale marże nie powinny być większe. Zarobki, które nie są uzasadnione, nie powinny być większe. Stąd ten projekt dotyczący tego, aby te marże opodatkować.</u>
          <u xml:id="u-9.7" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: To wtedy podniosą jeszcze bardziej marże.)</u>
          <u xml:id="u-9.8" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">Nie jest też prawdą to, co pan powiedział — że to są pieniądze, które mają zasilić budżet. W tym projekcie jest wyraźnie napisane, że wszystkie pieniądze uzyskane…</u>
          <u xml:id="u-9.9" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ale nie ma tego projektu. Gdzie on jest?)</u>
          <u xml:id="u-9.10" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: W treści, tylko trzeba umieć czytać.)</u>
          <u xml:id="u-9.11" who="#WiceprezesRadyMinistrówMinisterAktywówPaństwowychJacekSasin">W założeniach projektu, które przedłożyłem, jest wyraźnie napisane, że cały dochód z tego podatku zostanie skierowany — taki jest zamysł — na wsparcie tych Polaków, tych polskich rodzin, które dzisiaj borykają się z rosnącymi cenami energii. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-9.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#Marszałek">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Pan premier Morawiecki obiecywał pieniądze z Unii Europejskiej, a sprawił, że portfele Polek i Polaków są puste. Mamy największą od 25 lat inflację, do tego niespotykane podwyżki rat kredytowych. Ceny prądu i gazu poszły tak wysoko w górę, że dzisiaj Polacy zastanawiają się, jak przeżyć od pierwszego do ostatniego dnia miesiąca. To wszystko dlatego, panie premierze, że obiecał pan pieniądze z Unii Europejskiej, a tych pieniędzy nie ma. Prawo i Sprawiedliwość okrada Polaków z pieniędzy z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Poseł pokazuje tabliczkę z napisem: PiS okrada Polaków z europejskich pieniędzy!)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Okradacie i mówicie, że to jest racja stanu.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Precz z komuną!)</u>
          <u xml:id="u-11.5" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Te pieniądze z Unii Europejskiej mogłyby uratować miliony polskich domów. Pieniądze z Unii Europejskiej mogłyby dać szansę na to, że wyjdziemy z tego kryzysu. Nie robicie tego. Boicie się Unii.</u>
          <u xml:id="u-11.6" who="#komentarz">(Część posłów pokazuje tabliczki)</u>
          <u xml:id="u-11.7" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Unia Europejska to nasi przyjaciele, Moskwa to wrogowie. Tak trzeba o tym mówić. Bądźcie za pieniędzmi z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-11.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#Marszałek">Pani poseł Hanna Gill-Piątek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 2 mln Polaków żyje w skrajnym ubóstwie, 30 tys. jest w kryzysie bezdomności. W tej chwili, po epidemii, ruszyły eksmisje i ta liczba gwałtownie się zwiększa, a idzie zima. Tymczasem organizacje pomocowe dostają gigantyczne rachunki. To samo zresztą rozkłada w tej chwili małe i średnie firmy. Jako Polska 2050 chcemy usłyszeć tu i teraz — widzę na sali panią minister Maląg — że zamrożenie cen energii obejmie organizacje pomocowe. Dzisiaj próżno szukać tych organizacji w projekcie ustawy, a przecież tak wielu Polaków dzielą dziś od bezdomności tylko dwie niezapłacone raty kredytu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#Marszałek">Pan poseł Edward Siarka, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełEdwardSiarka">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! 2 dni temu na autostradzie A4 w czasie akcji ratowniczej zginął młody strażak z OSP Balice. Osierocił czworo dzieci. Druh Andrzej wiernie służył lokalnej społeczności i Polsce. W tym samym zdarzeniu ucierpiała również jego żona, która jest strażaczką i która leży w ciężkim stanie w szpitalu. Proszę o uczczenie jego pamięci minutą ciszy.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Zebrani wstają, chwila ciszy)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj mu świeci.)</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj mu świeci.)</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#komentarz">(Poseł Robert Telus: Wieczny odpoczynek racz mu dać, Panie…)</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#komentarz">(Posłowie: …a światłość wiekuista niechaj mu świeci.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#Marszałek">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu koła Polskiej Partii Socjalistycznej wnoszę o to, aby wicepremier Sasin wyjaśnił, w jakim celu wprowadza niepokój na polskiej giełdzie, w jakim celu zniechęca inwestorów do inwestowania w Polsce. Czy rzeczywiście walka o fotel premiera jest warta tego, żeby szkodzić polskiej gospodarce i Polakom? Ten głupi i nieodpowiedzialny wpis na Twitterze tylko straszy, bo przecież niczego nie wyjaśnia. Być może rzeczywiście warto wprowadzić podatek od nadmiarowych zysków, tak jak w części krajów europejskich, być może to jest sensowne, ale tego się nie robi w ten sposób. To jest zwykła walka o stanowisko. I wstyd, wicepremierze Sasinie, to robić. Dajcie Polakom 160 mld z KPO zamiast 12 mld.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#Marszałek">Ostatni wniosek formalny, pan poseł Krzysztof Bosak, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Pani Marszałek! W kontekście szkodliwych pomysłów ministra Sasina, żeby wprowadzić podatek od sukcesu, sprzeczny z tym, o czym się mówi w całej UE, tzn. dodatkowe opodatkowanie spółek energetycznych, które w tej chwili w wyniku wadliwego mechanizmu wyceniania produkcji prądu mają ponadprzeciętne zyski… Minister Sasin proponuje, żeby opodatkować wszystkie duże firmy mające duże zyski. Jest to w trakcie recesji pomysł szkodliwy.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Jakby pan słuchał, toby pan wiedział, co mówił pan Sasin.)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#PosełKrzysztofBosak">Jest to pomysł, który spowoduje wstrzymanie inwestycji, pogłębienie recesji i zwiększenie bezrobocia. Firmy będą próbowały udowodnić, że nie mają 250 pracowników, wyprowadzić część usług czy produkcji na zewnątrz przez outsourcing. Jest to wprowadzanie ogromnego zamieszania gospodarczego w najgorszym możliwym momencie. W związku z tym zwracamy się, po pierwsze, o dementi ze strony premiera, że ten pomysł nie będzie procedowany, i, po drugie, o dymisję do ministra Sasina, żeby wreszcie nie szkodził.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Proszę państwa, zanim przejdziemy do kolejnego punktu porządku dziennego, 2 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 27 do godz. 10 min 30)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Wszystkich państwa posłów proszę o wyciszenie rozmów, ewentualnie o przeniesienie ich poza salę sejmową.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego do dnia 30 kwietnia 2024 r. oraz o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy (druk nr 2612).</u>
          <u xml:id="u-21.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę pana posła Pawła Hreniaka o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-21.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-21.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ale zanim pan poseł zabierze głos, ponownie zwracam się do posłów, którzy przeszkadzają w prowadzeniu obrad.</u>
          <u xml:id="u-21.7" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy można prosić o ciszę na sali sejmowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#PosełPawełHreniak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Dziś w imieniu grupy posłów przedstawiam projekt ustawy o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego do dnia 30 kwietnia 2024 r. oraz o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy z druku sejmowego nr 2612.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#PosełPawełHreniak">Projekt ustawy sprowadza się do przedłużenia kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego do dnia…</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, jestem zmuszony poprosić pana o przerwanie wystąpienia, bo nadal niestety są posłowie, którzy uniemożliwiają panu zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy można prosić o wyciszenie tych rozmów?</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#PosełPawełHreniak">Projekt ustawy sprowadza się do przedłużenia kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego do dnia 30 kwietnia 2024 r. Proponujemy zmiany Kodeksu wyborczego i tym samym kalendarza wyborczego. Zgodnie z projektem ogłoszenie terminu wyborów przez premiera nastąpi pomiędzy 30 grudnia 2023 r. a 30 stycznia 2024 r. Tym samym wybory samorządowe odbędą się w jedną z czterech niedziel pomiędzy 31 marca a 23 kwietnia 2024 r. Proponowany zmieniony kalendarz wyborczy powoduje, że są to najszybsze możliwe po zimie terminy, tak żeby z jednej strony w warunkach wczesnej wiosny można było prowadzić kampanię wyborczą, a z drugiej strony nie nałożyć ich na wybory do Parlamentu Europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#PosełPawełHreniak">Ten projekt wychodzi naprzeciw wielu sygnałom, które płynęły m.in. z Państwowej Komisji Wyborczej — sygnałom o tym, że nie da się bez bardzo poważnych komplikacji przeprowadzić w tak bliskich terminach wyborów parlamentarnych i samorządowych. Tym bardziej że jedne i drugie są same w sobie ogromnym wyzwaniem organizacyjnym. Ale to i tak nie jest w mojej ocenie największy problem. Większym problemem wydają się przepisy związane z prowadzeniem samej kampanii wyborczej. Jak wskazywał w jednym ze swoich wywiadów przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej, przy takim wyzwaniu organizacyjnym nie udałoby się uniknąć na skalę masową zwykłych błędów ludzkich. Takie błędy i niejasności w przepisach Kodeksu wyborczego odnośnie do łączenia wyborów byłyby bardzo poważną podstawą do kwestionowania ich wyniku. Myślę, że Wysoka Izba zgodzi się ze mną, że dziś, w sytuacji gdy za wschodnią granicą mamy wojnę, podważanie wyników wyborów parlamentarnych byłoby dla Polski groźne. Myślę, że wszyscy, jak tutaj jesteśmy, zgodzimy się z tym.</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#PosełPawełHreniak">A więc musimy zrobić wszystko, żeby zachować spokój społeczny i nie dać argumentów na to, żeby podważać legalność władz i wynik wyborczy wyborów do Sejmu i Senatu. W interesie Polski jest to, żeby te wybory rozdzielić. Unikamy w ten sposób wielu problemów, które byłyby podstawą do podważania wyników wyborczych i tym samym legalności władz.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#PosełPawełHreniak">Unikamy m.in. problemów organizacyjnych. Samych członków obwodowych komisji wyborczych potrzebowalibyśmy 600 tys. Trzeba byłoby ich znaleźć — co samo w sobie może być dość trudne, zważywszy na wcześniejsze doświadczenia — a później ich przeszkolić.</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zwracam się do wszystkich posłów, którzy rozmawiają. Nie muszą państwo rozmawiać na sali. Jeżeli ten temat nie interesuje państwa posłów, to można salę opuścić.</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#PosełPawełHreniak">Ogromnym wyzwaniem organizacyjnym byłby sam druk kart do głosowania i inne działania czysto techniczne, na co wskazuje sama Państwowa Komisja Wyborcza.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#PosełPawełHreniak">Przyjmując prezentowany projekt o przesunięciu wyborów, unikamy ogromnych problemów związanych z rozliczeniem kampanii wyborczej. To byłby w tym wszystkim chyba największy problem. Nikt nie wie, jak należałoby ją prawidłowo rozliczyć. Byłoby to pole do poważnych nadużyć. Np. jak rozliczyć kampanię wyborczą w ramach dwóch limitów nakładających się w kampanii tej samej osoby, która startuje na wójta i na posła? A dane mówią, że 70% kandydatów na posłów startuje wcześniej w wyborach samorządowych. Pokazuje to, że utrzymanie przejrzystości finansowej kampanii wyborczej byłoby bardzo trudne czy wręcz niemożliwe. Dodatkowo naprawdę byłby to problem na skalę masową, uwzględniając tych 70% kandydatów, którzy startują tu i tu — problem, który nawet nie musiałby być zawiniony przez samych kandydatów czy komitety wyborcze.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#PosełPawełHreniak">Pojawia się tu również ważny wątek równych szans kandydatów. Ci, którzy startują w obu wyborach, z całą pewnością mieliby większe szanse i większe możliwości związane z limitami finansowymi niż ci, którzy startowaliby tylko w pojedynczych wyborach. Ta nierówność szans wydaje się tu oczywista. Nikt nie wie, jak sobie z tym problemem poradzić w obecnej sytuacji prawnej. A nadużycia w tym obszarze również mogłyby być poważnym argumentem na podważanie przed sądami wyników wyborów.</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#PosełPawełHreniak">Przyjmując tę ustawę, unikamy także problemu z ciszą wyborczą i zakazem publikacji sondaży. Przy nakładających się wyborach jest to problem, który również byłby poważnym argumentem na podważenie wyniku wyborczego.</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#PosełPawełHreniak">Unikamy wreszcie chaosu informacyjnego. Polacy absolutnie mogliby poczuć się zagubieni przy tak dużej liczbie osób kandydujących na różne stanowiska. Wyborcy zwyczajnie nie wiedzieliby, kto gdzie kandyduje, co skutkowałoby pewnie ogromną liczbą głosów nieważnych, co znów mogłoby być podstawą do podważania legalności władz.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#PosełPawełHreniak">Chciałbym przypomnieć, bo pojawiały się takie głosy, że zgodnie z prawem ustawą możemy przesunąć jedynie wybory samorządowe. Możemy to zrobić zgodnie z wyrokiem Trybunału Konstytucyjnego z roku 1998, który uznał przedłużenie kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego za dopuszczalne, a jednocześnie nie możemy bez zmiany konstytucji przesunąć wyborów do Sejmu i Senatu, bo jak wiemy, konstytucja w art. 98 jasno wskazuje na 4-letnią kadencję parlamentu, a jednocześnie nie ma takiego samego zapisu, który odnosiłby się do wyborów samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#PosełPawełHreniak">Należy też zaznaczyć, że zmiany w Kodeksie wyborczym przeprowadzamy na ponad rok przed wyborami, a więc dotrzymujemy wszelkich terminów. Zresztą w Kodeksie wyborczym nie ma nic o tym, w jakim czasie przed wyborami można dokonywać zmiany, jest za to orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, które określa ten termin na 6 miesięcy. My proponujemy dziś zmianę na ponad rok przed wyborami, więc wszelkie normy zostają zachowane.</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#PosełPawełHreniak">Na koniec, Wysoka Izbo, raz jeszcze: ten projekt daje nam możliwość uniknięcia bardzo poważnych komplikacji, które z dużym prawdopodobieństwem służyłyby podważaniu wyniku wyborczego i legalności wyborów władzy. Na taką sytuację nigdy nie powinniśmy sobie pozwolić, a w szczególności teraz, w czasie, kiedy za naszą granicą mamy działania wojenne. Możemy być pewni, że sytuację niepokoju społecznego wynikającego z podważania wyniku wyborczego wykorzystaliby ci, którzy źle życzą Polsce. Dlatego naszym obowiązkiem jako posłów jest zadbać o to, aby nie dawać argumentów do podważania wyników wyborów i przeprowadzić je w takich warunkach, żeby wszyscy mieli równe szanse i wybory były transparentne.</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#PosełPawełHreniak">Bardzo proszę Wysoką Izbę o przyjęcie przedłożonego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-26.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Tomasz Ławniczak, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#PosełTomaszŁawniczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Celem procedowanej ustawy jest wydłużenie kadencji jednostek samorządu terytorialnego do 30 kwietnia 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#PosełTomaszŁawniczak">Potrzeba zmiany wynika ze skumulowania dat wyborów samorządowych z wyborami parlamentarnymi. Przede wszystkim jawią się tutaj przed nami przyczyny organizacyjne — równoległość nakładających się na siebie terminów wyborów samorządowych oraz wyborów parlamentarnych, a więc powołanie obwodowych komisji wyborczych i funkcjonowanie obok siebie w jednym czasie zarówno obwodowych komisji wyborczych do parlamentu, jak i obwodowych komisji wyborczych do organów samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#PosełTomaszŁawniczak">Kwestia zawiadomienia o utworzeniu komitetu wyborczego. Wielokrotnie w wyborach samorządowych będą to komitety lokalne, ale także różne komitety ogólnokrajowe, które równolegle, a oddzielnie będą funkcjonować w odniesieniu do wyborów samorządowych, jak i do wyborów parlamentarnych w tym samych czasie. Następnie rejestracja list kandydatów. Terminy również mogą się tu na siebie nakładać, oddzielnie dla wyborów samorządowych i oddzielnie dla wyborów parlamentarnych. Wreszcie ewentualne protesty wyborcze, do których każdy komitet ma prawo, np. przy zgłaszaniu kandydatów do organów jednostek samorządu terytorialnego, jak i do wyborów parlamentarnych. Dalej: sprawozdania wyborcze, nie mówiąc o komplikacjach organizacyjnych tak jednostek samorządu terytorialnego, jak i podlegających Państwowej Komisji Wyborczej jednostek biur wyborczych organizujących wybory.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#PosełTomaszŁawniczak">Każdy obywatel posiada bierne prawo wyborcze. Tutaj zbiegłoby się w jednym terminie bierne prawo wyborcze tak do organów samorządu terytorialnego, jak i do parlamentu. Od strony teoretycznej obecnie różnica czasu pomiędzy wyborami samorządowymi a wyborami parlamentarnymi może wynosić minimalnie tydzień, maksymalnie nieco ponad miesiąc. Dalej: problem ciszy wyborczej podczas kampanii, a więc wtedy kiedy w wyborach samorządowych obowiązywałaby cisza wyborcza, w wyborach parlamentarnych nadal można by prowadzić kampanię wyborczą. To w ogóle nie jest do tej pory uregulowane. Z tego powodu powstałby chaos organizacyjny, bowiem znaczna część społeczeństwa pogubiłaby się w tym, kto do jakiego organu kandyduje, a czasem, w związku z biernym prawem wyborczym każdego obywatela Rzeczypospolitej, i do organów jednostek samorządu terytorialnego, i do parlamentu mogłyby kandydować te same osoby.</u>
          <u xml:id="u-28.4" who="#PosełTomaszŁawniczak">Szanowni Państwo! Według aktualnego stanu prawnego wybory samorządowe powinny być przeprowadzone między 24 września a 8 października 2023 r., wybory parlamentarne między 15 października a 5 listopada 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-28.5" who="#PosełTomaszŁawniczak">Projekt zawiera cztery artykuły, w tym zmiany w Kodeksie wyborczym o charakterze epizodycznym. Nie wprowadza żadnych merytorycznych zmian, żadnych nowych podziałów okręgów wyborczych, żadnych nowych zasad organizacji wyborów, tylko i wyłącznie przesuwa terminy wyborów. W związku z tym najważniejszą zmianą jest przedłużenie kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego do 30 kwietnia 2024 r., bowiem wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 26 maja 1998 r., tak jak już poseł wnioskodawca mówił, uznaje za dopuszczalne przedłużenie kadencji jednostek samorządu terytorialnego, natomiast wydłużenie kadencji organów parlamentu związane jest ze zmianą konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-28.6" who="#PosełTomaszŁawniczak">W projekcie w ramach epizodycznych przepisów są wskazane konkretne ramy dat kalendarzowych, a więc zarządzenie wyborów przypadałoby na okres między 30 grudnia 2023 r. a 30 stycznia 2024 r., natomiast termin wyborów byłby wyznaczony między 31 marca a 23 kwietnia 2024 r.</u>
          <u xml:id="u-28.7" who="#PosełTomaszŁawniczak">Szanowni Państwo! W związku z racjonalizacją całego procesu wyborczego klub Prawa i Sprawiedliwości poprze przedłożony projekt. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-28.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zanim oddam głos panu posłowi Waldy Dzikowskiemu, chciałbym w imieniu własnym i obecnych państwa posłów powitać przybyłą do nas do Sejmu wycieczkę ze szkół podstawowych w Kodeńcu i Włodawie, która jest tutaj na zaproszenie pani poseł Moniki Pawłowskiej. Bardzo serdecznie witamy naszych młodych przyjaciół.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#PosełWaldyDzikowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drodzy Państwo! Dzień dobry. Jeżeli chodzi o kwestie związane z obecnym projektem, czyli projektem z druku nr 2612, to chciałbym przywołać art. 228 konstytucji, który mówi, że jakiekolwiek wybory można przesuwać tylko i wyłącznie w przypadku stanów nadzwyczajnych, czyli wojennego, wyjątkowego i klęski żywiołowej.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#PosełWaldyDzikowski">Ależ oczywiście, że przywołany przez państwa wyrok z 26 maja 1998 r. rzeczywiście stanowi, że w przypadku wyborów samorządowych, co nie jest w ustawie zasadniczej całkowicie sprecyzowane, tylko w ustawach ustrojowych samorządowych, można dokonywać przesunięć, w tym przypadku przesunięć o pół roku, ale państwo nie cytujecie dalej orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#PosełWaldyDzikowski">Przywołany Trybunał Konstytucyjny powiada tak: można dokonywać takich przesunięć, ale jakikolwiek organ samorządowy zaczynający swoją kadencję musi mieć pewność, że tę kadencję zakończy w odpowiednim trybie i w ramach obecnego prawa, czyli że można przeprowadzać te wybory jako zasadne, jeśli chodzi o zmianę terminu, w kadencji następującej po kadencji.</u>
          <u xml:id="u-30.3" who="#PosełWaldyDzikowski">Na tym nie koniec orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał powiada dalej, że można w szczególnych sytuacjach i w szczególnych okolicznościach dokonywać przesunięć daty wyborów samorządowych, ale muszą być szczególne okoliczności. W tym przypadku nie ma szczególnych okoliczności i one nie powstały…</u>
          <u xml:id="u-30.4" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Naprawdę?)</u>
          <u xml:id="u-30.5" who="#PosełWaldyDzikowski">…bo musi być pewność w stosunku do organów, jak i do wyborców, którzy wybierają na 5-letnią kadencję. Okaże się kiedyś, że i dwukadencyjność jest szkodliwa dla ustroju samorządu.</u>
          <u xml:id="u-30.6" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Wybierali na cztery.)</u>
          <u xml:id="u-30.7" who="#PosełWaldyDzikowski">Okazuje się, że art. 2 konstytucji, bo on jest najważniejszy, mówi o pewności prawa polskiego oraz o tym, że państwo, jakim jest Rzeczpospolita, wykonuje co do zasady swoje demokratyczne prawo. I ona jest nadrzędna w stosunku do wszystkich rozstrzygnięć. A co powiada ten artykuł? Otóż ten artykuł powiada dokładnie tak, drodzy państwo, że musi być to tak wykonane, aby Kodeks wyborczy był wypełniony. Państwo wykonujecie tę zasadę w interesie własnym, interesie prywatnym, a nie w interesie wyborców. Bo co się stało po 4 latach? Dlaczego w 2018 r., zmieniając Kodeks wyborczy i tworząc 2-letnią kadencję po 5 lat i kadencyjność wyborów wykonawczych, nie wpadliście państwo na pomysł, że trzeba to przesunąć, bo przecież one się zbiegną w dacie, właśnie w 2023 r.? Dlaczego nie wpadliście na ten pomysł?</u>
          <u xml:id="u-30.8" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: A dlaczego wy nie wpadliście?)</u>
          <u xml:id="u-30.9" who="#PosełWaldyDzikowski">Dlatego nie wpadliście, że w tle była władza, buta, pycha, pewność siebie i sondaże. A teraz jest strach. I nie martwcie się o wyborców, bo wyobraźcie sobie, że nasi kochani rodacy odróżniają to i wiedzą, na czym polegają wybory samorządowe, bo robią to od 1990 r., wiedzą, na czym polega różnica między wyborami samorządowymi a wyborami parlamentarnymi, dokładnie to wiedzą. Nie martwcie się on nich. To rozumni ludzie. Martwcie się, bo tu jest potrzebna staranność państwa. I boicie się o swoją staranność. Żaden członek PKW z przewodniczącym na czele nie powie, że nie można tych wyborów przeprowadzić nawet w jednym dniu, bo można to zrobić, tylko potrzebna jest staranność państwa, a wy tego nie potraficie, bo się boicie.</u>
          <u xml:id="u-30.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-30.11" who="#PosełWaldyDzikowski">Teraz następna rzecz. Drodzy państwo, przesuwacie datę wyborów o pół roku, żeby nie kolidowały z wyborami parlamentarnymi. A co robicie? Żeby kolidowały z wyborami parlamentarnymi.</u>
          <u xml:id="u-30.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Europarlamentarnymi.)</u>
          <u xml:id="u-30.13" who="#PosełWaldyDzikowski">Przepraszam, z wyborami europarlamentarnymi, do Parlamentu Europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-30.14" who="#PosełWaldyDzikowski">Dokładnie jest taki sam okres, dokładnie 6 tygodni w przypadku najwcześniejszego terminu.</u>
          <u xml:id="u-30.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeszkadza?)</u>
          <u xml:id="u-30.16" who="#PosełWaldyDzikowski">Cóż to wtedy przeszkadza? Co chcecie osiągnąć? Niestety własny, prywatny interes.</u>
          <u xml:id="u-30.17" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Zieliński: Na czym polega ten interes?)</u>
          <u xml:id="u-30.18" who="#PosełWaldyDzikowski">Zakończę dobrą radą. Jeżeli chcecie być w zgodzie z konstytucją, z prawem, z wolą narodu, o sumieniu nie wspomnę, to posłuchajcie tej rady. Skróćcie kadencję Sejmu i cierpienia narodu polskiego, żeby nie miał problemów z waszym rządzeniem…</u>
          <u xml:id="u-30.19" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Zmieńcie konstytucję.)</u>
          <u xml:id="u-30.20" who="#PosełWaldyDzikowski">…bo to już jest kres tego rządzenia. To jest najlepsze rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-30.21" who="#PosełWaldyDzikowski">Biorąc pod uwagę to wszystko, co wcześniej powiedziałem, drodzy państwo, zgłaszam wniosek w imieniu swojego klubu, klubu Koalicji Obywatelskiej, oraz w imieniu narodu polskiego…</u>
          <u xml:id="u-30.22" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-30.23" who="#PosełWaldyDzikowski">…o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu. Dobrze to zrobi wam i nam wszystkim. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-30.25" who="#komentarz">(Poseł Jarosław Zieliński: Waldy Dzikowski to nie jest naród.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo serdecznie dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz pana posła Tomasza Trelę o przedstawienie stanowiska klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#PosełTomaszTrela">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Rozpocznę od tego, na czym skończył mój poprzednik, bo projekt podpisany przez kilkunastu parlamentarzystów — dwie kartki hańby, zmiany zasad, reguł w trakcie trwania gry — nadaje się do kosza. A więc ja również w imieniu klubu parlamentarnego Lewicy zgłaszam taki wniosek do pana marszałka.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#PosełTomaszTrela">Szanowni Państwo! Przecież nie jest tajemnicą, że na początku 2018 r. zmienialiście zasady, ustalaliście nowe zasady dotyczące wyborów samorządowych. Przecież siedzieliście w jakimś politycznym gronie, mam wrażenie, że ktoś z was umiał trochę liczyć. 2018 plus 5 lat to 2023. 2019 plus 4 lata to 2023. Jesień, wybory samorządowe i parlamentarne. W 2018 r. nie powiedzieliście nic, w 2019 r. nie powiedzieliście nic, w 2020 r. nie powiedzieliście nic, w 2021 r. nie powiedzieliście nic. Jest rok 2022, spadają sondaże, trzeba to odwrócić do góry nogami, bo Prawu i Sprawiedliwości się nie podoba.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#PosełTomaszTrela">Można zrobić te wybory, Państwowa Komisja Wyborcza wie, jak to zrobić, tylko nie o to chodzi. Dzisiaj mówicie, że chcecie pomóc samorządom, żeby samorządowcy mogli lepiej przygotować budżety. Nie było w Polsce takiej władzy po 1989 r., która każdego roku tak przeszkadzałaby polskim samorządowcom. Polskie łady, niełady, tarcze, nietarcze powodują, że budżety samorządów są uszczuplone. Przykład Łodzi. Na tych waszych tarczach moje miasto, Łódź, straciło 1300 mln zł z dochodów budżetowych.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Ile dostali?)</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#PosełTomaszTrela">To jest wasza robota, to jest wasza wina, to jest wasz problem — nie pomagacie.</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#PosełTomaszTrela">Ale powiem państwu, jak to było. Obudził się któregoś dnia Jarosław Kaczyński, wstał i powiedział: przesuniemy wybory samorządowe. Wezwał parę osób do siebie, powiedział: napiszcie projekt ustawy. Napisali. Bez ładu, bez składu. Pytacie państwo o sondaże. Powiem wam, jaki jest sondaż, wasz wynik z dzisiaj: 201 plus wasza Konfederacja to razem 212 mandatów. To jest wasz efekt, wasza robota. Tego się boicie. Najpierw będą wybory samorządowe, później będą parlamentarne, a wy boicie się, że przegracie samorządowe, a na tej fali przegracie też parlamentarne.</u>
          <u xml:id="u-32.6" who="#PosełTomaszTrela">Ale ja wam powiem więcej. Możecie kombinować, możecie zmieniać, ale przegracie wybory parlamentarne, przegracie wybory samorządowe i przegracie wybory europejskie, dlatego że nie zasługujecie na to, żeby sprawować jakąkolwiek władzę. Powiem wam jeszcze więcej. Nie boicie się tak bardzo przegranych wyborów, bardziej boicie się, że ci, którzy odbiorą wam władzę, czyli dzisiejsza opozycja, opozycja demokratyczna, po tych wyborach będzie was rozliczać. I będzie was rozliczać z każdego przekrętu, z każdego matactwa, z każdej machlojki, z każdej fundacji, z każdej fundacyjki, bo wy jesteście po prostu politycznymi krętaczami.</u>
          <u xml:id="u-32.7" who="#PosełTomaszTrela">I dzisiaj ten projekt ustawy to jest polityczne krętactwo. To jest wyrzucenie w błoto zasad, reguł, które nie są ustalane w trakcie trwania gry. One powinny być ustalone zanim mecz się rozpocznie. Dlaczego my dzisiaj nie dyskutujemy o kolejnej kadencji samorządu? To by było zasadne, ale wy tego nie chcecie zrobić. Chcecie mieszać w tym, co dobrze działa. Nie dotykajcie samorządów, one sobie poradzą, one same sobie dadzą radę.</u>
          <u xml:id="u-32.8" who="#PosełTomaszTrela">I ostatnie. Gdybyście mieli słuszne intencje, to ten projekt byłby projektem nie poselskim, tylko rządowym. On by był poddany wszelkim konsultacjom, wszystkie korporacje samorządowe mogłyby się wypowiedzieć, radni, wójtowie, burmistrzowie, prezydenci mogliby wnieść do tego swoje zastrzeżenia, strona społeczna mogłaby się wypowiedzieć. A dzisiaj strona społeczna się wypowiedziała: 57% obywateli nie chce przesunięcia wyborów samorządowych. Obywatele chcą, żeby wybory samorządowe odbyły się w terminie, i my też chcemy, żeby wybory samorządowe odbyły się w terminie. Dość tego waszego wrzucania na ostatnią chwilę rzeczy, które są tak naprawdę złe, niepotrzebne i rujnują podstawy i zasady demokracji w państwie, czyli zasady przeprowadzania wyborów. Wybory są określone i powinny odbyć się w terminie.</u>
          <u xml:id="u-32.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska przedstawi pan przewodniczący Władysław Kosiniak-Kamysz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#PosełWładysławKosiniakKamysz">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#PosełWładysławKosiniakKamysz">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa prezentowana przez posłów PiS-u jest sumą waszych strachów i iloczynem bojaźni przed werdyktem wyborczym. Jest to ustawa lęku i imposybilizmu, z którym tak mieliście walczyć. W 2018 r. pan Schreiber, dzisiaj nieobecny, pan Horała, dzisiaj nieobecny, z tej mównicy odpowiadali na nasze pytania. Mówiliśmy, że w 2023 r., jeżeli kalendarz parlamentarny się nie zmieni, zbiegną się wybory samorządowe i parlamentarne. Jaka była wtedy wasza odpowiedź? To nie jest żaden problem, my jesteśmy władzą silną i skuteczną, potrafimy zrobić wszystko. Dzisiaj mówicie, że nie jesteście w stanie przeprowadzić wyborów w jednym miesiącu. Nie w jednym dniu, ale w jednym miesiącu, ba, o jednej porze roku. Na jesieni jednego roku nie jesteście w stanie przeprowadzić wyborów. I to ma być argument, w związku z którym mamy wydłużać kadencję wbrew umowie społecznej? Wejdźcie sobie na jakąkolwiek stronę radnego, prezydenta. Tam są daty i lata, na które zostali wybrani na urząd: 2018–2023.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#PosełWładysławKosiniakKamysz">Jaki jest prawdziwy powód? Gdybyście chociaż przyszli i powiedzieli, dlaczego tak naprawdę chcecie te wybory przesunąć, to może społeczeństwo by bardziej zrozumiało. W dzisiejszym sondażu dla jednej z gazet 70% polskiego społeczeństwa uważa, że nie ma żadnej podstawy do zmiany wyborów. Jeżeli już zmieniać, to skracając kadencję Sejmu. Taki wniosek od roku leży nierozpatrzony przez was, nawet nie ma nadanego numeru druku. To potwierdza tezę o ustawie lęku, o ustawie bojaźni i strachu przed werdyktem wyborczym. Po prostu nie chcecie iść z łatką przegranego, z mianem przegranego do wyborów parlamentarnych, a wiecie, że wybory samorządowe przegracie. Już dzisiaj nie rządzicie w żadnym mieście wojewódzkim, a w większości sejmików stracicie władzę.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#PosełWładysławKosiniakKamysz">Co by było, gdyby wybory odbyły się dzisiaj? W 13 sejmikach już nie rządzicie. Jeszcze w trzech jesteście w stanie się obronić, ale co będzie za rok? Interesujecie się kalendarzem wyborczym, ale spójrzcie na dzisiejszy kalendarz. Gdzie są te mityczne statki z ekogroszkiem z zamorskich krajów, o których mówiła pani minister Moskwa? Gdzie są rekompensaty dla samorządów i wsparcie w zamrażaniu taryf dla samorządów, jeśli chodzi o energię elektryczną czy inne źródła ciepła? Mają podwyżki o 700%. Jeżeli chcecie jakoś pomagać samorządom, to trzeba natychmiast zamrozić ceny energii dla samorządów i dla przedsiębiorców, którzy pracują w tych samorządach.</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#PosełWładysławKosiniakKamysz">Niestety nie słuchacie głosu samorządowców. Jeżeli słuchalibyście ich głosu, to nie odebralibyście im kompetencji w sprawie ochrony środowiska, gospodarki wodnej, sportu, turystyki, doradztwa rolniczego, szkolnictwa i inspekcji. Odebraliście im te kompetencje, bo nie słuchaliście głosu samorządowców. Jesteście partią antysamorządową, centralizujecie Polskę. Nie oddajecie władzy wspólnotom lokalnym i z tego powodu boicie się wyborów samorządowych, które po prostu przegracie, dlatego próbujecie takim wygibasem legislacyjnym wydłużyć kadencję samorządu.</u>
          <u xml:id="u-34.5" who="#PosełWładysławKosiniakKamysz">Czemu nie chcecie skrócić kadencji parlamentu? Byłoby to zgodne z konstytucją. W jakich warunkach konstytucyjnych można przesunąć termin wyborów? Gdy wprowadzany jest stan nadzwyczajny albo gdybyście zmienili konstytucję i wpisali takie uprawnienia. Mamy trzy opinie prawne: pana dr. Bartłomieja Opalińskiego z Uczelni Łazarskiego w Warszawie, pani prof. Aldony Domańskiej z Uniwersytetu Łódzkiego, z Katedry Prawa Konstytucyjnego, pana prof. Jacka Zaleśnego z Uniwersytetu Warszawskiego. Wszystkie są druzgocące. Nie ma żadnej podstawy konstytucyjnej, merytorycznej ani ustawowej do wydłużenia kadencji samorządu.</u>
          <u xml:id="u-34.6" who="#PosełWładysławKosiniakKamysz">Przeczytam jeden punkt właśnie z opinii pana prof. Jacka Zaleśnego, bo jest on, jak sądzę, bardzo ciekawy: Nieregularne przeprowadzanie wyborów bywa praktykowane w państwach niedemokratycznych. Próba oswajania narodu polskiego jako władzy zwierzchniej Rzeczypospolitej Polskiej, art. 4 Konstytucji RP, z poglądem, że wyborów można nie przeprowadzać w terminie, że wybory nie są potrzebne do sprawowania władzy, może być uznana za próbę łukaszenkizacji stosunków publicznych w Rzeczypospolitej Polskiej,…</u>
          <u xml:id="u-34.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-34.8" who="#PosełWładysławKosiniakKamysz">…może być uznana za wolę rządzenia bez demokratycznej legitymacji, z naruszeniem konstytucyjnej zasady, że Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawa, art. 2 Konstytucji RP. Właśnie dlatego organy władzy publicznej wybierane są na ściśle określoną, z góry określoną kadencję, aby rządzący nie mogli manipulować okresem ich działalności.</u>
          <u xml:id="u-34.9" who="#PosełWładysławKosiniakKamysz">To jest cała prawda o waszych prawdziwych intencjach w kwestii zmiany terminu wyborów. Chcecie ustawić warunki gry pod siebie, ustawić tak, żeby inne formacje demokratyczne miały pod górę, żebyśmy mieli trudniej, żeby wyborcy mieli trudniej. To nas nie złamie, to nas tylko zachęca i mobilizuje do większej pracy. Najpierw przegracie wybory parlamentarne, a później z kretesem przegracie wybory samorządowe.</u>
          <u xml:id="u-34.10" who="#PosełWładysławKosiniakKamysz">W imieniu klubu Koalicja Polska i Polskiego Stronnictwa Ludowego wnoszę o odrzucenie projektu ustawy wynikającego z lęku, strachu i bojaźni przed wolą wyborców.</u>
          <u xml:id="u-34.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W imieniu Koła Poselskiego Konfederacja głos zabierze pan poseł Robert Winnicki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#PosełRobertWinnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W 2018 r. nie tylko zmieniliście ordynację w wyborach samorządowych, ale przypomnę, że w 2018 r. przypadała również rocznica 100-lecia niepodległości. O tym, że ta rocznica będzie miała miejsce, że będziemy obchodzić 100-lecie niepodległości, wiedzieliśmy już od czasu II RP, ale mimo to 100-lecie niepodległości was zaskoczyło i nie przygotowaliście nic, totalnie nic wielkiego na to 100-lecie, mimo że od kilkudziesięciu lat było wiadomo, że wypadnie ono właśnie w 2018 r. Jedynym waszym pomysłem w 2018 r. było podłączanie się pod Marsz Niepodległości, ponieważ zaliczyliście ogromną kompromitację, jeśli chodzi o te obchody.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#PosełRobertWinnicki">Na początku 2018 r. wiadomo było również, że jeśli wydłużycie kadencję samorządów do 5 lat, to na jesieni 2023 r. zbiegną się wybory samorządowe z parlamentarnymi. To było wtedy wiadomo. Przypominam sobie, jak z tej mównicy w 2018 r. przy trzecim czytaniu mówiłem następujące słowa. Mówiłem o tym, że kilka godzin wcześniej wrzuciliście w ramach prac komisji kilkadziesiąt poprawek do zmienianej ustawy, do zmienianej ordynacji. To było kilkadziesiąt poprawek. Wyszedłem wtedy na mównicę i powiedziałem, że nie wiem, nad czym będziemy głosowali. To nie jest problem, bo wy i tak macie większość, więc przegłosujecie, co chcecie. Problem jest taki, że to wy nie wiecie, nad czym głosujecie, że to wy nie macie pojęcia, co zapisaliście w tej ustawie, bo zrobiliście taki kipisz, taką legislacyjną biegunkę, że sami nie byliście w stanie tego ogarnąć.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#PosełRobertWinnicki">Oczywiście pojawiły się głosy oburzenia, oczywiście pojawiły się głosy protestu, po czym po kilku tygodniach była nowelizacja, bo okazało się, że tamtej ustawy też nie można było zastosować. Niemniej jednak zima zaskoczyła drogowców. To jest niepoważne, ale niestety świadczy o tym, jakie jest wasze podejście do spraw państwowych, jakie jest wasze podejście do spraw administracyjnych.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#PosełRobertWinnicki">Co nam teraz proponujecie? Proponujecie nam ustawę, która przesuwa termin wyborów samorządowych z terminu wyborów parlamentarnych na termin wyborów do europarlamentu, więc wszystkie te problemy, które są związane z rozliczaniem kampanii wyborczej, pozostają. To jest zresztą fundamentalny problem, że przepisy są sztywne, że prawo jest nierealistyczne, że w tej chwili przepisy o kampanii wyborczej są skonstruowane w naprawdę absurdalny sposób. Nad tym powinniście się pochylić przez te 7 lat, ale w ogóle tego nie zrobiliście. Z jednego problemu ładujecie nas w drugi problem, ładujecie w drugi problem całą Polskę, wszystkie samorządy, wszystkie komisje wyborcze, całą strukturę państwa. To jest totalnie niepoważne. Ten projekt nadaje się do kosza, ponieważ jest kolejną niepoważną fuszerką legislacyjną z waszej strony.</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Tomasz Zimoch, który przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Nie tylko w tej sali słychać gorzkie twierdzenie, że PiS jest słabym mistrzem w rozwiązywaniu problemów, które sam stworzył. Przecież w poprzedniej kadencji, w 2018 r., obecna partia rządząca uchwaliła ustawę wydłużającą kadencję władz samorządowych z 4 do 5 lat. Niestety planowanie strategiczne nie jest domeną obecnego rządu. PiS nie przewidział skutków w perspektywie dalszej niż roczna, a przecież było oczywiste już wówczas, że jeśli nie do dojdzie do skrócenia kadencji Sejmu, w 2023 r. zbiegną się terminy wyborów samorządowych i parlamentarnych. Można było temu przeciwdziałać, np. zawierając w ustawie stały mechanizm odkładania wyborów samorządowych o kilka miesięcy w przypadku wystąpienia takiego zbiegu.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#PosełTomaszZimoch">Zamiast jednak zastanowić się nad problemem systemowo, mamy uchwalić prawo skonstruowane najgorzej, jak się da. Regulacja epizodyczna, jednorazowa, ewidentnie skrojona pod interes polityczny Prawa i Sprawiedliwości. Wiemy przecież, że to waszemu ugrupowaniu — szczególnie do pana posła sprawozdawcy kieruję te słowa — nie w smak byłyby wybory samorządowe przed parlamentarnymi z uwagi na to, że w tych pierwszych wypadacie zwykle zdecydowanie gorzej. Twierdzenie, że państwo polskie nie jest w stanie zorganizować dwojga wyborów w bliskim odstępie czasowym, to pogarda dla naszego państwa. W jaki sposób ma ono zarządzać wielokrotnie bardziej złożonymi procesami, jeśli nie można przeprowadzić dwojga wyborów w bliskim terminie? Od niedzieli rozmawialiśmy o tym przez 3 dni z naszymi koleżankami i kolegami z rodziny politycznej Renew Europe. Byli oni bardzo zdziwieni taką argumentacją. Zresztą sami państwo przyznają w uzasadnieniu projektu, że pierwszy możliwy termin wyborów samorządowych to 24 września 2023 r., a ostatni możliwy termin wyborów parlamentarnych to 5 listopada 2023 r. Te dwa terminy dzieli 1,5 miesiąca.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#PosełTomaszZimoch">Opowiadanie o tym, że wyborcy mieliby być niezorientowani co do tego, którzy kandydaci kandydują w których wyborach, jest pogardliwe właśnie dla tych wyborców. Wydłużanie ustawą kadencji organów władzy publicznej w trakcie jej trwania jest zawsze bardzo wątpliwe konstytucyjnie. Ale jest jedna, legalna, prosta, niewątpliwie konstytucyjna ścieżka, aby osiągnąć wasz cel, czyli urządzić wybory parlamentarne przed samorządowymi. Wystarczy, drodzy wnioskodawcy, skrócić kadencję Sejmu i zorganizować wybory parlamentarne np. późną wiosną przyszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-38.3" who="#PosełTomaszZimoch">Zachęcając do tego, koło Polska 2050 składa wniosek o odrzucenie ustawy w pierwszym czytaniu. A przy okazji porównanie sportowe: mistrzostwa świata, mężczyzn i kobiet, dzieli kilkanaście dni i można je zorganizować, przeznaczając na to zdecydowanie więcej pieniędzy niż na wybory samorządowe.</u>
          <u xml:id="u-38.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Stanisław Bukowiec, który przedstawi stanowisko koła parlamentarnego Porozumienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełStanisławBukowiec">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Moje wystąpienie będzie krótkie i stanowcze. Prawo i Sprawiedliwość po raz kolejny przedkłada interes partyjny ponad interes państwa i porządek konstytucyjny. Po raz kolejny zagrożona jest demokracja. Porozumienie już raz skutecznie sprzeciwstawiło się majstrowaniu przy wyborach, blokując niekonstytucyjne wybory kopertowe i broniąc tym samym demokratycznego państwa prawa. Zrobimy to ponownie. Porozumienie jest przeciwko tej ustawie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Jarosław Sachajko, który przedstawi stanowisko koła Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełJarosławSachajko">Panie marszałku, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełJarosławSachajko">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia chciałem przedstawić krótko stanowisko w sprawie omawianej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#PosełJarosławSachajko">Omawiana ustawa ma na celu przesunięcie wyborów samorządowych tak, aby nie pokrywały się one z wyborami parlamentarnymi. Bardzo często przy okazji kolejnych wyborów poszczególne ugrupowania mówią o tym, że wybory powinny być pięcioprzymiotnikowe, czyli powinna być zachowana zasada tajności głosowania, zasada bezpośredniości, zasada równości, zasada powszechności i zasada proporcjonalności. Przy okazji kolejnych wyborów, jak się one już odbędą, ugrupowania, które przegrały, podnoszą jeden z tych przymiotników, podnoszą to, że rzeczywiście wybory były przeprowadzone niezgodnie z którąś z tych zasad. Oczywiście bardzo często można podnosić, że jest to prawdą, ponieważ dostęp do mediów, szczególnie publicznych, jest utrudniony dla mniejszych ugrupowań, ugrupowań opozycyjnych. I tak było za rządów Platformy i PSL-u, i tak samo jest za rządów Zjednoczonej Prawicy.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak nie było.)</u>
          <u xml:id="u-44.4" who="#PosełJarosławSachajko">O tym, panie pośle, mówią oficjalne statystyki. Oczywiście możemy dalej… Dziwię się, że pan poseł tak broni Zjednoczonej Prawicy, tego, że telewizja publiczna w tej chwili działa lepiej, niż działała poprzednio. Któż by się spodziewał tego po pośle z Platformy Obywatelskiej?</u>
          <u xml:id="u-44.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja mówiłem o wyborach.)</u>
          <u xml:id="u-44.6" who="#PosełJarosławSachajko">Ale wracam do stanowiska. Zasada równości — to jest ta zasada, która będzie złamana, wprost podeptana, jeżeli ta ustawa nie wejdzie w życie. Osoby, które dostaną się na listy partyjne do wyborów parlamentarnych, będą miały znacznie dłuższą kampanię wyborczą. To zostanie zaburzone. Wielu wspaniałych samorządowców, którzy sprawdzają się w tej chwili, którzy nie chcą iść do parlamentu albo nie mogą, bo są mało pokorni, straci w tej chwili swój mandat, nie będzie mogło go odnowić, lub te osoby, które w tej chwili działają w środowiskach lokalnych, nie zdobędą mandatu, bo niedoszli parlamentarzyści, czyli kandydaci, którzy nie zostali wybrani, będą mieli znacznie dłuższą kampanię. Chociażby z tego powodu powinni państwo wszyscy zagłosować za tą ustawą. Inaczej podepczemy podstawową zasadę równości. Nie byłoby tego problemu, szanowni państwo, gdyby były jednomandatowe okręgi wyborcze. Wtedy takie rzeczy nie miałyby miejsca. Kukiz’15 mówi o tym problemie już od 2015 r. Państwu to nie przeszkadza. Państwo lubią takie kopanki. Jak PiS jest za, to państwo są przeciw. Jak państwo składają ustawę, to ona trafia do zamrażarki. Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-44.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Wystartuj do Senatu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pani poseł Joanna Senyszyn, która przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska Partia Socjalistyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Parlamentarnego Polska Partia Socjalistyczna wyrażam oburzenie projektem ustawy, który składa PiS.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Jest to zdecydowanie ustawa niekonstytucyjna. PiS po raz kolejny postanowił złamać przepisy konstytucji. Tym razem nawet nie bardzo może się zwrócić do trybunału przyłębskiego o interpretację, dlatego że orzeczenie o niezgodności w zasadzie już jest. Trybunał ustosunkował się do tego, że nie wolno bez rzeczywiście uzasadnionych przyczyn, a takich nie ma, zmieniać terminu wyborów. To zakłócanie działania demokracji i łamanie przepisów polskiej konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Kiedy w 2018 r. przedłużano kadencję samorządów do 5 lat, było doskonale wiadome, że termin wyborów samorządowych nałoży się na termin wyborów parlamentarnych. Wspominało o tym zresztą już wielu przedstawicieli demokratycznej opozycji. Wtedy nikomu to nie przeszkadzało. Nikomu, czyli PiS. Teraz PiS zaczęło to przeszkadzać. Równocześnie w niczym nie przeszkadza wam kolizja wiosennych wyborów do samorządu z wyborami do Europarlamentu. Odbyłyby się one mniej więcej w takim samym odstępie.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#PosełJoannaSenyszyn">Oczywiście jest bardzo proste rozwiązanie, a właściwie nawet dwa rozwiązania, żeby pozbyć się tego problemu. Po pierwsze, zamiast przedłużać kadencję samorządów, można skrócić kadencję Sejmu. Czeka na to cała Polska, ta Polska, która ma dość łamania przez was prawa, która ma dość produkowania przez was kilkuset milionerów w ciągu paru lat, którzy obławiają się w spółkach Skarbu Państwa, ta właśnie Polska, która nie chce tolerować bezprawia i braku demokracji, ta Polska, która chce, żeby pieniądze z KPO wreszcie do nas trafiły, żeby sądy działały na zasadzie praworządności…</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł, czy pani przy każdym wystąpieniu musi kontrreagować?</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Za dużo kawy rano było.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Nie, ale mogę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zwracałem się do pani poseł z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Rozwiązanie jest więc proste: należy skrócić kadencję parlamentu. Jeżeli nie chcecie skrócić jej aż do, powiedzmy, wiosny przyszłego roku, to przecież latem, w czasie dożynek można prowadzić kampanię.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dożynki są jesienią.)</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PosełJoannaSenyszyn">Wobec tego koło Polskiej Partii Socjalistycznej składa wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">To, czego nie zdążyłam powiedzieć, powiem przy okazji zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze i przedstawi swoje stanowisko pan poseł Paweł Szramka, poseł niezrzeszony.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełPawełSzramka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Starałem się wsłuchiwać w argumenty jednej i drugiej strony. Przede wszystkim starałem się wyłapywać argumenty merytoryczne, a nie emocjonalne. Pomijam zdanie obecnych na tej sali. Interesuje mnie przede wszystkim zdanie samorządowców, to, jak oni patrzą na tę ustawę, czy uważają, będzie ona korzystna dla samorządności w Polsce, czy nie.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PosełPawełSzramka">Ogólnie nie jestem zwolennikiem przesuwania wyborów. Staram się jednak wejść w rolę kandydata np. w mojej rodzinnej Brodnicy. Ostatnio w wyborach samorządowych na burmistrza startowało trzech kandydatów: dwóch niezależnych, jeden partyjny. Partyjny kandydat z Prawa i Sprawiedliwości uzyskał najgorszy wynik. Trudno, zdarza się. Dwóch niezależnych kandydatów biło się o miano burmistrza. Co teraz, w sytuacji, kiedy jednocześnie będą odbywały się wybory do parlamentu? Czy kampanie niezależnych, niepartyjnych kandydatów nie zostaną przykryte przez kampanię wyborczą dużych partii politycznych? Istnieje taka obawa. Poddaję to pod dyskusję. Warto zastanowić się nad tym — nawet jeśli nie przesuniemy wyborów i zbiegną się one z wyborami parlamentarnymi — co zrobić, żeby lokalni niezależni samorządowcy nie byli tłamszeni przez wielkie partyjne szyldy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">To wystąpienie zamyka turę wystąpień w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-55.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Są jeszcze wolne miejsca, szanowni państwo posłowie, więc jeśli ktoś jeszcze chciałby zabrać głos w tej istotnej sprawie, to bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-55.4" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To może dłuższy czas?)</u>
          <u xml:id="u-55.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">To jest dobra propozycja.</u>
          <u xml:id="u-55.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W każdym razie widzę, że jest jeszcze kilka osób.</u>
          <u xml:id="u-55.7" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-55.8" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Listę zamkniemy troszkę później.</u>
          <u xml:id="u-55.9" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Joanna Senyszyn, Polska Partia Socjalistyczna.</u>
          <u xml:id="u-55.10" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A to nie powinno być zygzaków? Sama Lewica jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Trzeba się było szybciej zapisać.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta niczym nieuzasadniona chęć przedłużenia kadencji samorządów nasuwa pytanie, jakie szwindle chcecie robić w tych samorządach, w których macie większość, że potrzebujecie przedłużenia kadencji jeszcze o pół roku.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Następne pytanie dotyczy tego, dlaczego uważacie, że nie można połączyć wyborów samorządowych i wyborów do parlamentu. Mówicie o dodatkowych członkach komisji. Przecież byłoby ich o wielu mniej, gdyby te wybory połączyć.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#PosełJoannaSenyszyn">Wasza opinia, że nie można tego zrobić, bo Polacy by sobie nie poradzili, jest obraźliwa dla Polaków. Doskonale by sobie poradzili. Głosują do Sejmu, do Senatu, mogliby głosować jeszcze do sejmików wojewódzkich, do rad i na prezydentów. Nic nie stoi temu na przeszkodzie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam pytanie do klubu PiS-u. Panie i panowie, czy potraficie liczyć do pięciu? Bo jeżeli potraficie liczyć do pięciu, to przestańcie oszukiwać Polaków i wykreślcie z uzasadnienia tej ustawy zdanie: Potrzeba tej zmiany wynika z wyjątkowego skumulowania dat wyborów samorządowych oraz wyborów parlamentarnych.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PosełJanSzopiński">Kto zmieniał ustawę w 2018 r.?</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">(Głos z sali: PiS!)</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#PosełJanSzopiński">Wy zmienialiście tę ustawę. W związku z tym nie oszukujcie Polaków. W sporcie, jak ktoś oszukuje i zmienia warunki gry, to jest oszustem. Nie bądźcie oszustami.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#PosełJanSzopiński">Dwa pytania do prezesa, który ostatnio mówił o fałszowaniu wyborów. Przekażcie panu prezesowi, że ktoś, kto ukrywa tego typu informacje o fałszowaniu i nie składa doniesienia do prokuratury, może być przez tę prokuraturę ścigany.</u>
          <u xml:id="u-58.5" who="#komentarz">(Głos z sali: A to Tusk tak powiedział.)</u>
          <u xml:id="u-58.6" who="#PosełJanSzopiński">I drugie. Pan prezes ostatnio mówi o bojówkach, które mają ochraniać wybory. Nie wiem, które wybory. Powiedzcie, co to za bojówki. Prezes już jedne bojówki chroni…</u>
          <u xml:id="u-58.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Jakie bojówki?)</u>
          <u xml:id="u-58.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Dlaczego pan kłamie? On tak nie powiedział…)</u>
          <u xml:id="u-58.9" who="#PosełJanSzopiński">To powiedzcie, co powiedział: że nie chce chronić bojówek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Drodzy Goście! Pytania do wnioskodawców. Jaki jest prawdziwy powód przygotowania tego typu projektu ustawy? Czy rzeczywiście tak bardzo, jak wszyscy mówią, boicie się przegranej w najbliższych wyborach parlamentarnych? Z jakimi jednostkami samorządu terytorialnego ustalaliście, weryfikowaliście, konsultowaliście ten projekt ustawy? I ostatnie pytanie: Czy to jest pomysł na start w wyborach do samorządów po przegranych wyborach parlamentarnych w 2023 r., chodzi o to, żeby znaleźć jakieś miejsce dla siebie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ten projekt powinien nazywać się nieudolność+. Po 7 latach modernizowania państwa, przeprowadzania reform rząd Prawa i Sprawiedliwości doprowadził instytucje naszego państwa do takiego stanu, że nie mogą przeprowadzić dwojga wyborów następujących po sobie w ciągu jednego miesiąca. Doprawdy zadziwiające jest, że to, co jest normalnością w wielu innych państwach, nie tylko europejskich, ale na całym świecie, rządowi Prawa i Sprawiedliwości sprawia tak wielki problem. Ale to wystawia świadectwo nieudolności i ten projekt powinien mieć tytuł: Nieudolność+. Oczywiście stoi za tym również chęć politycznego lądowania po przegranych wyborach parlamentarnych. W ten sposób zapewnicie swoim działaczom miejsca w samorządach.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Ale to nie o to chodzi. Za tym projektem w 2018 r. stał pan minister Horała. Szkoda, że go tu nie ma, bo wszystko, czego się dotknie pan minister, zamienia się w pył. Natomiast ja bym chciał, aby pan minister był uprzejmy odpowiedzieć, dlaczego w 2018 r. okłamaliście obywateli, twierdząc, że nie będzie problemu z przeprowadzeniem wyborów samorządowych i parlamentarnych w 2023 r. Myślę, że Polska czeka na tę odpowiedź. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-62.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Karolina Pawliczak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełKarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kontrola wyborów, PiS-owska armia ochrony i nadzoru, oddziały ludzi do liczenia głosów — co jeszcze chcecie zrobić, by manipulować wynikami? Nie zmienia się reguł w czasie gry. Psujecie demokrację i psujecie państwo.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PosełKarolinaPawliczak">Przecież doskonale wiedzieliście w 2018 r., podejmując wcześniej decyzję o przedłużeniu kadencji, że te terminy się nałożą. Wiedzieliście o tym i o tym mówiła też głośno opozycja. Psujecie demokrację tylko i wyłącznie na potrzeby swojego interesu politycznego, bo boicie się przegranych wyborów.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#PosełKarolinaPawliczak">Mieszkańcy wybierają samorządowców na określony czas. Jest to umowa społeczna, a jej łamanie to po prostu oszustwo wobec wyborców. Ale wy przecież jesteście w tym specjalistami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Ta propozycja ukazuje właściwie obłudę Prawa i Sprawiedliwości. Nie chodzi o kolizję wyborów, bo chodzi o to, żeby uniknąć porażki wizerunkowej w wyborach samorządowych w kontekście wyborów parlamentarnych. Chodzi o to, żeby jak najdłużej swoi sprawowali władzę i tworzyli kolejną listę milionerów PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Jest wyjście z tej sytuacji, panie i panowie posłowie z PiS-u: żeby zachować 5-letnią kadencję samorządów, wystarczy skrócić o pół roku kadencję parlamentu. Wybory parlamentarne wiosną 2023 r. stworzyłyby możliwość demokratycznie wyłonionemu rządowi przygotowanie nowego projektu budżetu, skuteczną walkę z drożyzną, ale także odzyskanie środków, które Polkom i Polakom należą się z funduszu odbudowy. To wszystko jest możliwe. Nie trzeba bronić własnych interesów, ale postępować zgodnie z konstytucją. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Robert Obaz, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełRobertObaz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W roku 2017 r. w grudniu, kiedy procedowaliście państwo nad ustawą wydłużającą kadencję samorządów do 5 lat, na posiedzeniu komisji złożyliście ponad 100 poprawek. Nikt tego nie był w stanie przerobić, opozycja zgłaszała wnioski mniejszości, oczywiście wszystkie były odrzucane.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PosełRobertObaz">Nie wierzę też — bo przejrzałem osoby, które składały podpisy pod tą ustawą, a wiele z nich to ekonomiści — że nie wiedzieli, że 2018 dodać pięć to 2023 i 2019 dodać cztery to 2023. Jeżeli takich elementarnych rzeczy nie wiemy, to należy zadać pytanie, jak procedujemy nad ustawami, nad którymi procedujemy dzisiaj, czy myślimy, jakie konsekwencje przyniosą w roku 2023, 2024, 2025 czy 2027. Czy nie jest to tylko i wyłącznie podrapanie się w głowę i mówienie tak: dzisiaj interes polityczny mówi, że trzeba zmienić datę wyborów, to je zmieniamy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełJarosławRzepa">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kadencyjność mandatów powierzonych w drodze wyborów powszechnych jest jednym z podstawowych atrybutów demokracji. Niestety ta władza daje nam podejrzenie, że dla celu politycznego chce tę zasadę zmienić. Pytam, panie ministrze: Czy tak bardzo się obawiacie przegranej? Jest ona niestety w waszym zasięgu i ta przegrana będzie bardzo bolesna.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Całe szczęście.)</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#PosełJarosławRzepa">Konstytucja, szanowni państwo, jasno mówi, kiedy możemy przedłużać, w jakich przypadkach: stan klęski żywiołowej, stan wyjątkowy, stan wojenny — żadnego nie mamy.</u>
          <u xml:id="u-70.3" who="#PosełJarosławRzepa">Szanowni Państwo! Jeszcze jedno pytanie. Ludzie umówili się z samorządowcami na pewien okres. Czy naprawdę wam zależy na tym, żeby ludzie tracili zaufanie do reguły demokracji i żeby tak naprawdę osłabło społeczne zaufanie do życia publicznego? Naprawdę, szanowni państwo, ludzie wam podziękują. Nie dziwcie się i nie róbcie niczego, co po prostu tak czy tak tego wyniku nie zmieni. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa to próba ucieczki PiS-u spod topora wyborców, ale co się odwlecze, to nie uciecze. Wam nie przeszkadza nakładanie się wyborów, po przesunięciu, do Parlamentu Europejskiego, ale przeszkadza wam nakładanie się wyborów parlamentarnych, w tym żadnej różnicy nie widzicie. Ale bądźmy szczerzy, przekładacie te wybory tylko i wyłącznie dlatego, że na pewno przegracie wybory w dużych miastach, na pewno przegracie wybory w sejmikach i to będzie miało ogromny wpływ na wasz wizerunek u potencjalnych wyborców, których jest coraz mniej.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#PosełDariuszKlimczak">Ta ucieczka w niczym wam nie pomoże, z wielu względów chcecie zmieniać termin wyborów, ale na pewno żadnych względów konstytucyjnych czy prawnych nie ma — odsuniecie tylko swoją porażkę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Strona Państwowej Komisji Wyborczej, czytamy: Przy wyborczej kumulacji rośnie ryzyko błędów ludzkich, a to może mieć znaczenie, zwłaszcza w przypadku wyborów samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To nieważne.)</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Czytamy dalej, że należy zwrócić uwagę, że: przeprowadzenie najtrudniejszych organizacyjnie wyborów — samorządowych, w których funkcjonują tysiące komitetów wyborczych i zgłaszane są setki tysięcy kandydatów — w zbliżonym terminie do wyborów parlamentarnych może zakłócić ich znaczenie, a także transparentność.</u>
          <u xml:id="u-74.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Najpierw tam radnych PIS-u trzeba…)</u>
          <u xml:id="u-74.4" who="#PosełGrzegorzLorek">Odsyłam zainteresowanych na stronę Państwowej Komisji Wyborczej, niech sobie poczytają.</u>
          <u xml:id="u-74.5" who="#PosełGrzegorzLorek">Natomiast powiem, jak by to wyglądało w Bełchatowie. W Bełchatowie wybieralibyśmy kandydatów do rady gminy, kandydatów do rady miasta, kandydatów do sejmiku, kandydata na prezydenta, kandydata do Sejmu i kandydata do Senatu.</u>
          <u xml:id="u-74.6" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Jeszcze do powiatu, zapomniałeś.)</u>
          <u xml:id="u-74.7" who="#PosełGrzegorzLorek">O, dziękuję, jeszcze do powiatu. Czyli obraz byłby czytelny, transparentny i każdy wyborca by się orientował.</u>
          <u xml:id="u-74.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-74.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale sami to zrobiliście.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Szanowni Państwo! Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Jeżeli dziś potrzebujemy jakiejś zmiany w kalendarzu wyborczym, to zdecydowanego przyspieszenia wyborów do parlamentu krajowego, bo ten rząd, zamiast zajmować się zarządzaniem państwem, rozwiązywaniem sytuacji kryzysowych, tłucze się dziś o stołki i wpływy pomiędzy frakcjami Zjednoczonej Prawicy, nawet już wewnątrz samego PiS.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Przesuwacie wybory nie z uwagi na jakiekolwiek kolizje w kalendarzu. Przesuwacie je, bo boicie się, że scenariusz z Rudy Śląskiej, w której kandydat Prawa i Sprawiedliwości nie wszedł do drugiej tury, powtórzy się w wielu polskich miastach, również na wschodzie. Odbijemy także Chełm. Natomiast boicie się też utraty w sejmikach: dobrze wiecie, że stracicie część sejmików wojewódzkich, i będzie to obraz, w którym Prawo i Sprawiedliwość ponosi sromotną porażkę, która doprowadzi od tego, że poniesiecie jeszcze większą porażkę na poziomie parlamentu krajowego. Tego się boicie, to jest prawdziwy powód, dla którego przesuwacie termin wyborów.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo często słyszymy ze strony opozycyjnej właśnie takie rzeczy, że trzeba czym prędzej skrócić kadencję parlamentu, dlatego że PiS przegra, PiS również przegra wybory samorządowe. A państwo w ogóle nie podejmują najważniejszego tematu, o którym mówiłem: równości wyborów, równości kandydatów, którzy będą startowali w wyborach samorządowych i w wyborach parlamentarnych. To państwa nie interesuje, państwa interesuje tylko, aby się dorwać do władzy i w samorządzie, i w parlamencie. Żadna równość, żadni wyborcy się nie liczą. Ważne, żeby się do tego dorwać. I dlatego chciałem zapytać posła wnioskodawcy, może ma te dane: Ile było protestów w ostatnich trojgu wyborach w oparciu o złamanie zasady równości? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Ireneusz Raś, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełIreneuszRaś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym w tej dyskusji zwrócić uwagę na jeden fakt, który oczywiście się pojawia, ale nie jest tak mocno stawiany. Po raz pierwszy wprowadziliśmy w przypadku tej kadencji samorządowej 5-letni okres. I my ten okres, bez konsultacji z wyborcą, tak jak tutaj mądrze zauważył poseł Waldy Dzikowski, wydłużamy jeszcze o pół roku. Uważam, że pan poseł, który reprezentuje wnioskodawców, nie przedstawił tutaj żadnych badań potwierdzających słuszność stawianych przez pana wniosków. Chciałbym, żeby pan przedstawił wyniki badań sondażowych. Gdybyście słusznie traktowali tę sprawę, przedstawilibyście to jako pewien argument w tej dyskusji. Tego tu nie było. Sądzę, że tego nie ma. Ale jeżeli jest, niech pan to przedstawi nam wszystkim przed głosowaniem na telebimie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Protasa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełJacekProtas">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przed każdymi wyborami samorządowymi majstrujecie przy ordynacji wyborczej, majstrujecie przy ustawach samorządowych tylko dla partyjnego, swojego interesu. Przypomnę, że 4 lata temu przygotowaliście kuriozalny projekt ustawy, który na samym początku zawierał 16 artykułów, w przypadku którego przygotowaliście ponad 250 autopoprawek. I tak po paru miesiącach musieliście ten projekt nowelizować. I co? Nie pomogło to wygrać wam wyborów samorządowych. Dzisiaj przygotowujecie kolejny gniot, mając za nic konstytucję, mając też za nic Polki i Polaków, którzy zawarli ze swoimi samorządowcami kontrakt na 5 lat, nie na 5 i pół. Po 5 latach mają prawo zweryfikować swoje władze samorządowe. Uszanujcie to.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu pana posła Marka Sowę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełMarekSowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdy strach przed nieuniknioną klęską wyborczą zagląda wam w oczy, zaczyna się majstrowanie przy wyborach. Na początek zmiana terminu, później już zapowiedziana przez Kaczyńskiego zmiana sposobu liczenia głosów. Wszystko po to, aby utrzymać władzę za wszelką cenę.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Prezesa.)</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PosełMarekSowa">Przecież 4 lata temu mówiliście zupełnie coś innego. Zmienialiście kadencję tak, aby wybory samorządowe odbyły się razem z wyborami parlamentarnymi. Dlaczego? Bo wówczas myśleliście, że będziecie rządzić wiecznie. Dzisiaj suweren uważa zupełnie inaczej.</u>
          <u xml:id="u-84.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Właśnie.)</u>
          <u xml:id="u-84.4" who="#PosełMarekSowa">Tamten termin był idealny, ale dzisiejszy już taki nie jest. Suweren tego nie kupi. Przegoni was w wyborach parlamentarnych, później przegoni was z samorządów. Tak zapłacicie za niszczenie Polski, za blokadę środków z Unii Europejskiej, za wysokie ceny energii i za całe zło, które Polkom i Polakom wyrządziliście przez te 7 lat.</u>
          <u xml:id="u-84.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Sławomir Nitras, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełSławomirNitras">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#PosełSławomirNitras">Panie Marszałku! Samorządy to są przedstawiciele społeczności lokalnych, które wybierają swoich włodarzy miast i gmin. Natomiast państwo traktujecie to trochę, nie trochę, jak łup wyborczy, po prostu jak pewien element w zdobywaniu pełnej władzy. Mówicie o PKW. Jeden z panów powiedział, że PKW ma opinię, tylko zapomnieliście powiedzieć, że wcześniej do tego PKW włożyliście swoich PiS-owskich radnych z Warszawy. Wcześniej byli tam sędziowie, a wy włożyliście tam PiS-owskich radnych, nieprzypadkowo. Jak traktujecie samorząd? Bardzo dobrze, że pan Szefernaker reprezentuje rząd, bo pan Szefernaker jest człowiekiem, który był radnym dzielnicy warszawskiej. Jak mu się skończyła kadencja, został wybrany do sejmiku zachodniopomorskiego. Społeczność lokalna. Warszawski radny zostaje radnym sejmiku zachodniopomorskiego. To mówi wszystko o tym, jak traktujecie samorząd — jak łup, jak łup wyborczy.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wyborcy wybrali.)</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#PosełSławomirNitras">A tak naprawdę wydaje mi się, że w tym wszystkim najważniejsza jest jedna rzecz. Oni władzę samorządową traktują jak władzę gorszej kategorii. To jest prawdziwa próba. Jeżeli nie będzie oporu społecznego, jeżeli Polacy zobaczą, że można majstrować przy terminach wyborów, to oni podejmą potem próbę przełożenia wyborów parlamentarnych. Zobaczycie państwo. To jest wyłącznie próba, jak zareaguje społeczeństwo przed wyborami parlamentarnymi, które rzeczywiście oni przegrają. Pilnujmy wyborów.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Konrad Frysztak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełKonradFrysztak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Ze świecą szukać posłów, którzy podpisali się pod tym skandalicznym projektem, np. posła Kosztowniaka czy posła Suskiego. Warto byłoby ich przy tej okazji zapytać o logikę tego projektu. Przecież stanowienie prawa to nic innego jak posługiwanie się logiką.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PosełKonradFrysztak">Mówicie, że to jest ważne, że trzeba przesunąć, bo wybory się nakładają. Sprawdziłem. Wszystko wskazuje na to, że te wybory można przeprowadzić w odstępie 5 tygodni. Dokładnie tyle samo wynosić będzie różnica między wyborami do samorządu i do europarlamentu. Mówicie, że to problem z liczeniem kart. Powiem na przykładzie Radomia. Poseł z PiS-u mówił na przykładzie Bełchatowa. To jest różnica jednej karty. Będziemy wybierać wójta, burmistrza i prezydenta. W Radomiu będzie to prezydent, radny miejski i radny wojewódzki, a w wyborach parlamentarnych — poseł i senator. Jaka jest różnica? Taka, że w wyborach do europarlamentu będziemy wybierać tylko jedną osobę, będzie to eurodeputowany. Chcecie to przesunąć o jedną kartę. Robicie z ludzi idiotów. Nie jest tak, że komisje sobie z tym nie poradzą. Komisje sobie z tym doskonale poradzą. To wy sobie z tym nie radzicie, bo widzicie, że wasze sondaże lecą na łeb na szyję. Szukacie miękkiego lądowania w samorządach. Na całe szczęście robienie machlojek przy wyborach skończy się dokładnie tak, jak przy wyborach kopertowych Sasina.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Mariusz Witczak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełMariuszWitczak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PosełMariuszWitczak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Poseł Hreniak, poseł wnioskodawca, dzisiaj przeprowadził gruntowną krytykę ministra Schreibera, ministra vel Sęka i ministra Horały i gruntowny atak na nich, bo to właśnie oni złożyli taką propozycję dotyczącą ustawy, która nazywa się Kodeks wyborczy, w poprzedniej kadencji. Byłem wiceprzewodniczącym Komisji Nadzwyczajnej. Zadawaliśmy wtedy pytanie, czy nie będzie kolizji, i to właśnie oni, wtedy zwykli posłowie, nam mówili, że to będzie doskonały termin i że nie ma żadnego problemu. Potem w nagrodę, nawiasem mówiąc, za ten bubel prawny i Kodeks wyborczy zostali ministrami. Dzisiaj państwo próbujecie zmieniać termin jako termin, który koliduje.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Tylko wy już nie zostaniecie ministrami, bo już nie zdążycie.)</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#PosełMariuszWitczak">Szanowni Państwo! Nie będziecie ministrami. Chcę tylko krótko powiedzieć o tym, o czym wszyscy dzisiaj mówili. Boicie się przegranych wyborów i efektu domina. Powiem więcej: tak traktujecie samorząd, że gdyby — czysto teoretycznie — Kaczyński wygrał wybory parlamentarne, co mu nie grozi, to zlikwidowalibyście samorząd terytorialny, nie byłoby żadnych wyborów w kwietniu. Polacy muszą więc wiedzieć, jak bardzo istotną kwestią są najbliższe wybory parlamentarne, które również będą chroniły funkcjonowanie samorządu terytorialnego. Przegracie te wybory i wasze manipulacje w niczym nie pomogą. Traktujecie ordynację wyborczą tak, jak traktujecie media publiczne. Tam szczekaczka partyjna, a tu ma być magiczna szkatułka. Rok 1947 to na pewno wasz ulubiony rok. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-90.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełMichałKrawczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wy jesteście po prostu zwykłymi tchórzami.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Czemu „wy”?)</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#PosełMichałKrawczyk">Tak bardzo boicie się porażki w wyborach samorządowych, że przesuwacie je o pół roku, żeby pół roku dłużej sprawować władzę w niektórych samorządach. Tak bardzo boicie się porażki w wyborach samorządowych, że przesuwacie je o pół roku, żeby odbyły się po wyborach parlamentarnych, bo wiecie, że porażka w wyborach samorządowych wpłynie na wasz wynik w wyborach parlamentarnych, a wybory parlamentarne są dla was ważniejsze. To jest czysta, polityczna, cyniczna kalkulacja. Wstyd, że tacy tchórze rządzą Polską.</u>
          <u xml:id="u-92.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Hamuj się, człowieku.)</u>
          <u xml:id="u-92.5" who="#PosełMichałKrawczyk">Powiem wam jeszcze jedno: nie mówcie, że jesienią przyszłego roku nie da się rozdzielić wyborów samorządowych i parlamentarnych. Da się. Wybory samorządowe mogą się odbyć 24 września, a wybory parlamentarne — 5 listopada. 6 tygodni to wystarczająco długi odstęp.</u>
          <u xml:id="u-92.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Już zejdź.)</u>
          <u xml:id="u-92.7" who="#PosełMichałKrawczyk">Przesunięcie terminu wyborów samorządowych absolutnie w niczym wam nie pomoże. Przegracie i wybory parlamentarne, i wybory samorządowe bez względu na to, w jakim terminie i w jakiej kolejności się odbędą. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-92.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-92.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Odważni inaczej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Tej ważnej debacie przysłuchują się samorządowcy, a w sposób szczególny były parlamentarzysta, a obecny prezydent Radomia pan Witkowski, którego bardzo serdecznie witam.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-93.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A panią poseł Małgorzatę Tracz proszę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#PosełMałgorzataTracz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To musi wybrzmieć: ten problem z nakładającymi się terminami wyborów spowodował PiS. To PiS przedłużył kadencję samorządów o 5 lat. Zrobiliście to podstępnie, manipulując i zostawiając sobie furtkę — jak są słabe sondaże, to przesuwacie termin wyborów. Co więcej, PiS nawet nie potrafi rozwiązać tego problemu, ale po prostu przesuwa to o pół roku. Poseł Hreniak, który przedstawiał projekt, słowem się nie zająknął o wyborach do Parlamentu Europejskiego. Unia Europejska nie ma już dla was znaczenia?</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#komentarz">(Poseł Paweł Hreniak: Mówiłem.)</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#PosełMałgorzataTracz">Zauważmy, że ten projekt sprawi, że kampania samorządowa i kampania wyborcza do Parlamentu Europejskiego będą ze sobą kolidować. Tak się będzie działo co 5 lat. Czy wy naprawdę chcecie tego typu rozwiązań? Czy wy naprawdę nie macie w swoim obozie jednej kompetentnej osoby, która potrafi przygotować dobry projekt?</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Nie mają.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Adam Szłapka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełAdamSzłapka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kończycie się, nareszcie. I to jest pierwszy krok: chcecie utrzymać władzę za wszelką cenę, przedłużając kadencję samorządów. Drugim krokiem ma być zmiana sposobu liczenia głosów. Kto ma to robić? Wy? Sasin, najbardziej nieudolny z nieudolnych? A trzecim krokiem ma być bojówka ochrony wyborów Kaczyńskiego i Bąkiewicza, waszego sojusznika. Dokładnie tak, jak PPR robił w 1945 r.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Co ty bredzisz?)</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PosełAdamSzłapka">To jest ustawa, która mówi o was wszystko. Macie złe intencje. Na kilometr od tej ustawy czuć, że chodzi tylko o to, żebyście utrzymali władzę. Jesteście nieudolni. Sami przyznajecie się do tego, że nie jesteście w stanie zorganizować wyborów w tym samym czasie. Nigdy nie było z tym problemu. I jesteście kłamcami, bo w 2018 r. mówiliście, że nie będzie problemu z przeprowadzeniem wyborów.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Wszystko prawda.)</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#PosełAdamSzłapka">Po prostu odejdźcie. Wasz czas już minął.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Jeszcze zatruliście Odrę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Katarzyna Osos, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełKatarzynaOsos">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzeba jasno powiedzieć, że tu nie chodzi o żadną transparentność, uczciwość, wyrównanie szans, czytelność. Zmieniacie zasady w trakcie gry. Robicie to wyłącznie dla własnych korzyści. Majstrujecie przy wyborach samorządowych, bo to jest w interesie partii — partii, nie Polski, nie Polaków. Boicie się przegrać wybory. Dokładnie wiedzieliście, wydłużając kadencję samorządów do 5 lat, że taka sytuacja nastąpi. To skąd dziś ta dyskusja, te obawy, że komisje, samorządy, wyborcy sobie nie poradzą? Wszyscy sobie poradzą, tylko zobaczyliście, że sondaże i nastroje są coraz gorsze. Dlatego trzeba pokombinować, żeby wygrać wybory i nie oddać władzy. Właśnie temu, żeby nie oddać władzy, ten projekt służy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Marta Golbik, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełMartaGolbik">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PosełMartaGolbik">Chciałabym wiedzieć: Na jakiej podstawie zawsze twierdzicie, że wiecie lepiej? Kto wam daje prawo do decydowania o tym, że mieszkańcy, którzy wybierają swojego gospodarza do 2023 r., chcą, żeby on był do 2024 r.? Na jakiej podstawie twierdzicie, że kilkunastu czy paru więcej posłów, którzy sobie napiszą ustawę, nie przeprowadzą konsultacji społecznych, nie dowiedzą się, czego chcą mieszkańcy — że tych kilkunastu posłów może zdecydować o tym, że ten gospodarz ma rządzić o pół roku dłużej?</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PosełMartaGolbik">Albo się przyznajcie, że jesteście nieudolni, że nie jesteście w stanie przeprowadzić tych wyborów, co do których twierdziliście jeszcze niedawno, że jesteście w stanie je przeprowadzić, albo się przyznajcie, że boicie się przegranych wyborów samorządowych, bo macie niedawny przykład z Rudy Śląskiej, gdzie wasz kandydat nie wszedł nawet do drugiej tury, i boicie się tego, że Polacy zobaczą, że mieszkańcy was nie chcą, że ci, którzy są najbliżej, was nie chcą, i że przegracie wybory w całym kraju. Ale i tak je przegracie, niezależnie od tego, co dziś przyjmiecie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zbierze pan poseł Grzegorz Rusiecki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Ten projekt ustawy byłby nawet całkiem okej, gdyby nie to, że nie ma w nim w ogóle logiki. Sami przyznajecie państwo w tym projekcie ustawy, że możliwy jest termin wyborów samorządowych pod koniec września, a parlamentarnych — na początku listopada. Sami w tym projekcie ustawy wskazujecie kwiecień 2024 r. jako datę możliwych nowych wyborów samorządowych, jednocześnie wiedząc, że w maju mają być wybory do Parlamentu Europejskiego. Kolizja z wyborami do parlamentu krajowego nie jest okej, ale kolizja z wyborami do Parlamentu Europejskiego już jest w porządku.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Argumentacja, którą państwo przedstawiliście, że Polacy nie połapią się, to jest tylko wskazanie, jak wy to traktujecie i co wy myślicie o Polakach, o osobach, które od 30 lat w demokratycznym państwie dokonują właściwych wyborów. Co myślicie o Polakach, to my wiemy z nagrań od Sowy, ze słynnej wypowiedzi premiera Morawieckiego. Ale proszę uwierzyć w samorząd, proszę uwierzyć w Polaków i dać im możliwość wyboru.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Jedynym pozytywnym efektem tego projektu ustawy jest to, że nawet już wy sami nie wierzycie w to, że wygracie te wybory. I to jest optymistyczne.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Ratuj się kto może, kiedy Prawo i Sprawiedliwość majstruje przy ordynacji i kalendarzu wyborczym. Konfederacja, dyktuję do protokołu, rzecz jasna, gotowa jest konfrontować się z rzeczywistością i poznać werdykt wyborców w każdej chwili. My się nie martwimy terminami. Co do nas również nakładka z wyborami eurokołchozowymi 2024 r. to nie jest żaden problem. Wystarczy wystąpić z Unii Europejskiej i nie będzie żadnej nakładki. Licencja poetycka, prawa autorskie do tego genialnego rozwiązania — mój czcigodny kolega poseł Kamiński. Ale ponieważ po to rozwiązanie chyba jednak nie sięgniecie, dlatego pytam, czy bierzecie pod uwagę jednoczesne urządzenie wyborów samorządowych i eurokołchozowych, po to żeby chachmęcić z kolei swobodnie w budżetach wyborczych, po to żeby robić jedną kampanię ponad stan i przelewać te pieniądze, które wyduszacie z Polaków, do budżetów wyborczych waszych kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Listę osób zapisanych do głosu zamyka pan poseł Zbigniew Babalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełZbigniewBabalski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PosełZbigniewBabalski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Historycznie przypomnę: 27 maja 1990 r., wiosna, pierwsze wybory samorządowe. A więc powiem: wracamy do korzeni. Szanowna opozycjo, bardzo mocno się martwicie o nas, co to z nami będzie po tych wyborach. Poczekajcie do tych wyborów, które po kolei się odbędą, zobaczymy, jakie będą wyniki.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PosełZbigniewBabalski">Szanowna opozycjo, przypominam rok 2014. Kto odpowiadał za wybory samorządowe, jedyne w tamtym roku wybory samorządowe? Totalny chaos, prawie 20% głosów nieważnych. Kto to przygotowywał? Przygotowywała to koalicja Platformy Obywatelskiej z PSL-em. Dzisiaj pokazujemy, że żeby nie doprowadzić do takiej sytuacji… Niewielu widzę samorządowców na sali, ale trochę ich jest i trochę ich znam. Sam osobiście byłem radnym miejskim, burmistrzem Ostródy, w sejmiku pracowałem. I chcę państwu powiedzieć, że zawsze były głosy: doprowadźcie do sytuacji takiej, żeby wybory samorządowe odbywały się na wiosnę, żeby nowy włodarz miał możliwość kształtowania budżetu swojej gminy, swojego miasta, żeby miał na to bezpośredni wpływ, a nie zastawał w październiku i listopadzie tego, co było przygotowane. A najczęściej — już kończę, panie marszałku — wiemy doskonale, że te budżety były po prostu w ostatnich latach budżetami wyborczymi w samorządzie. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, czy mogę się do pana zwrócić w kontekście pana wypowiedzi, jeśli pan pozwoli?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełZbigniewBabalski">Proszę. Jeśli pan mi da możliwość odpowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W strukturze głosów nieważnych w 2014 r. 70% stanowiły puste kartki, zatem możliwość sfałszowania pustej kartki jest równa zeru.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełZbigniewBabalski">Mogę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełZbigniewBabalski">No więc odsyłam, panie marszałku, do Państwowej Komisji Wyborczej, do ekspertów — ówczesnych ekspertów, nie dzisiejszych, jak ktoś tu zarzuca, że to są byli radni. Tam jest napisane: wielokrzyżykowe głosowanie. A wynikało to, panie marszałku, z tego, bo przecież uczestniczyłem…</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Dopisanie jednego.)</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#PosełZbigniewBabalski">Wynikało to…</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Książeczki.)</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#PosełZbigniewBabalski">…z tzw. książeczek, gdzie rzeczywiście… Nie zakładam, że ktoś specjalnie i złośliwie to zrobił. Myślał, że ułatwi. Niestety nie ułatwił. I eksperci to ocenili, polecam, PKW, żeby dokładniej przygotowywać wybory, jeśli chodzi o karty do głosowania. Tyle. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Myślę, że wszystkim przyda się także edukacja w tym zakresie, bo zgodzimy się, że przy każdych wyborach znaczny odsetek — nie chcę powiedzieć: procent — głosów otrzymuje komitet wyborczy spis treści.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Babalski: No powiedzmy, że nie do końca się z tym zgodzę.)</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam teraz do odpowiedzi na zadane wcześniej pytania i proszę o odniesienie się do wystąpień klubów i kół pana ministra Pawła Szefernakera, który jest sekretarzem stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Przysłuchiwałem się tej dyskusji, bo byłem przekonany, że o sprawach ustrojowych jesteśmy w stanie porozmawiać merytorycznie. Niestety 90% argumentów, które tutaj padały, było natury politycznej, nie miało nic wspólnego z istotą tej ustawy, były one bardzo często odklejone od rzeczywistości.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Postawiono pytanie o to, dlaczego to nie jest projekt rządowy. Mówiono, że mógłby, wręcz powinien to być projekt rządowy. Szanowni państwo, jestem przekonany, że to jest kolejny argument — bo wiecie, dlaczego tak nie jest — który specjalnie rzucacie po to, aby wprowadzić w ramach tej dyskusji chaos i takie zdezorientowanie wszystkich, którzy się przysłuchują. Kwestie związane z prawem wyborczym nie są domeną administracji rządowej. Żaden z działów administracji publicznej nie odpowiada za kwestię organizacji wyborów czy kwestię zmiany prawa wyborczego. Jak byliście u władzy — mówię do dzisiejszej opozycji — to tego typu kwestie były wprowadzane także poprzez projekty poselskie. Kodeks wyborczy, który zmieniał ordynację wyborczą za rządów Platformy Obywatelskiej, również był projektem poselskim. Więc odpowiadając merytorycznie na tę waszą wątpliwość, proszę o to, abyśmy trzymali się pewnych faktów i pewnych zasad, które także w tej kwestii występują, i żebyście tutaj nie nadużywali…</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Szanowni państwo posłowie, czy mogę prosić o wyciszenie rozmów, aby pan minister mógł spokojnie udzielić odpowiedzi?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Panie marszałku, ja jeszcze zwrócę uwagę, że 90% osób, które zadawały pytania, nie ma na sali, a te osoby, które są, to rozmawiają. To pokazuje, jakie jest nastawienie do tej debaty.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Senyszyn: Ale pan mówi do tych, którzy są i chcą słuchać.)</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Wy nie chcecie znać prawdy, nie chcecie wiedzieć, dlaczego to robimy. Nie chcecie wiedzieć, dlaczego ma być zmieniony termin wyborów samorządowych. Po prostu najważniejsze jest to, żeby obrzucić błotem rząd, większość parlamentarną i wyjść z sali, a jeżeli już ktoś zostaje, to oczywiście nie interesuje go ten temat.</u>
          <u xml:id="u-116.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Szanowni Państwo! Wrócę do merytorycznych kwestii. Bardzo ważny argument w debacie przytoczył pan poseł Szramka. Rzeczywiście jeśli kampanie by na siebie nachodziły, doprowadziłoby to do tego, że kandydaci niezależni, którzy mają swoje komitety, nie mieliby szans zaistnienia w opinii publicznej w związku z jakąkolwiek dyskusją na temat dotyczący kwestii samorządowych. Bo debata publiczna byłaby zdominowana przez największe komitety wyborcze, które by prowadziły kampanię parlamentarną. Wybory samorządowe dotyczą np. inwestycji gminnych, powiatowych, tego, w jaki sposób gmina, powiat mają się rozwijać. Tego dotyczą sprawy samorządowe, a dyskusja odnosiłaby się tylko i wyłącznie do kwestii związanych z wyborami parlamentarnymi. I bardzo dobrze o tym wiecie. Bardzo dziękuję za to, że ten argument w trakcie tej debaty się pojawił.</u>
          <u xml:id="u-116.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Szanowni Państwo! Droga opozycjo, jesteście w stanie przekręcić każdy argument w drugą stronę tylko i wyłącznie z powodu nienawiści do rządu. Jestem przekonany, że gdyby to była propozycja opozycji, żeby przesunąć wybory samorządowe, to byście powiedzieli, że oczywiście jest to kwestia zwiększenia demokracji w samorządach, że samorządy tego pożądają, że właśnie trzeba to zrobić. A dzisiaj mówicie, że to jest uderzenie w demokrację, wbrew konstytucji. Po prostu każdy argument dobierzecie sobie tylko i wyłącznie po to, żeby zaatakować rząd.</u>
          <u xml:id="u-116.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">W debacie publicznej osoby niezwiązane z rządem, niezwiązane z parlamentem, niezwiązane z większością parlamentarną bardzo często mówią o tym, że to jest dobry pomysł. Chciałbym zaprezentować państwu dwie takie opinie. Pierwsza opinia: Każda najdrobniejsza nieprawidłowość będzie z pewnością podnoszona, a przy takim spiętrzeniu czynności do wykonania o błąd ludzki nietrudno. Dlatego uważam, że wybory samorządowe należy opóźnić. I mówi tak nie jakiś radny PiS-u czy przedstawiciel rządu lub większości parlamentarnej, mówi tak przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej, sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego pan Sylwester Marciniak. Szanowni państwo, kolejny argument, cytuję: Nie mam nic przeciwko przedłużeniu o te pół roku, ale o pół roku, nie więcej, pod warunkiem że ten termin wiosenny będzie utrzymany w następnych wyborach, albowiem uważam, że wiosna jest lepszym terminem dla wyborów niż jesień z tego powodu, iż ktoś, kto obejmuje swój urząd — zarówno prezydent, burmistrz jak i rada — ma możliwość ułożenia sobie budżetu na następny rok. Natomiast ktoś, kto wygrywa w listopadzie, praktycznie zastaje budżet stworzony przez poprzedników. Powiedział to pan prezydent Majchrowski. Bardzo daleko mu do rządu Prawa i Sprawiedliwości, był wybierany w Krakowie zawsze w kontrze do kandydatów Prawa i Sprawiedliwości, a potrafi wznieść się ponad te polityczne podziały i powiedzieć, że tak, merytorycznie to jest dobry pomysł.</u>
          <u xml:id="u-116.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Szanowni Państwo! Jako przewodniczący komisji wspólnej rządu i samorządu rozmawiałem z wieloma samorządowcami. Jestem przekonany, że zdecydowana większość samorządowców popiera ten pomysł z dwóch względów. Po pierwsze, jest możliwość wykonania, dokończenia wielu inwestycji w ciężkim czasie. Mieliśmy pandemię i w tej kadencji samorządu było tak wiele problemów z możliwością wykonywania różnego rodzaju działań, realizowania różnych kwestii w samorządzie. Dodatkowo pojawiły się obowiązki związane także z wojną na Ukrainie, z przyjęciem uchodźców. Po drugie, chodzi o to, żeby budżet na kolejny rok był już kształtowany przez nowe władze, żeby nie było tak, że nowo wybrany wójt, burmistrz, prezydent będzie realizował budżet poprzedniej rady.</u>
          <u xml:id="u-116.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">W związku z tym, szanowni państwo, pomimo tego, że kwestie związane z prawem wyborczym nie są domeną administracji rządowej, rząd pozytywnie odnosi się do propozycji ustawy, która wychodzi naprzeciw problemom, jakie wynikają z przeprowadzenia równolegle wyborów samorządowych i parlamentarnych. A że wybory samorządowe nie są prostymi wyborami do przeprowadzenia, pokazuje najlepiej, tak jak tutaj wskazał pan poseł Babalski, rok 2014 i kompletna katastrofa państwa. To kompletna katastrofa państwa rządzonego przez dzisiejszą opozycję, przez Platformę Obywatelską i PSL.</u>
          <u xml:id="u-116.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnętrznychiAdministracjiPawełSzefernaker">Biorąc pod uwagę doświadczenie roku 2014 i niechęć do tego, aby w tych ciężkich czasach konfliktu za naszą wschodnią granicą wprowadzać kolejny element chaosu w Polsce, myślę, że wszyscy powinni ten projekt poprzeć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zechce zabrać głos także przedstawiciel wnioskodawców pan poseł Paweł Hreniak, którego bardzo serdecznie zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełPawełHreniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PosełPawełHreniak">Panie Marszałku! Ja też muszę wyrazić żal, że ta dyskusja poszła w innym kierunku, niż oczekiwałem. Mało merytoryki, dużo złośliwości i, tak jak pan minister powiedział, nienawiści do obozu rządzącego.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#PosełPawełHreniak">Szanowni Państwo! Ten projekt nie jest w interesie Prawa i Sprawiedliwości, jak tutaj wielokrotnie było mówione, tylko jest on w interesie Polski. Dziś dzięki temu projektowi chcemy uniknąć pewnych komplikacji, które z całą pewnością, a mówił o tym bardzo wyraźnie przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej, doprowadziłyby do podważania wyniku wyborów, legitymizacji tych, którzy zostaliby wybrani w wyborach do Sejmu i Senatu. A więc nie jest to żaden interes Prawa i Sprawiedliwości, partyjny, tylko interes Polski, chyba że utożsamiamy — ja tak czynię — interes Prawa i Sprawiedliwości z interesem naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#PosełPawełHreniak">Szanowni Państwo! To było już tu powiedziane. Państwo mówią o tym, że państwo polskie boi się dziś przeprowadzić połączone wybory samorządowe i parlamentarne. Pan minister mówił o roku 2014, a ja to powtórzę. Totalna katastrofa państwa polskiego pod rządami Platformy Obywatelskiej i PSL-u, kompromitacja. Do dziś niektóre wyniki nie wiszą na stronach internetowych, a państwo mówią o tym, że my boimy się podwójnych wyborów. Wy z pojedynczymi sobie nie daliście rady, a oskarżacie nas, że boimy się kumulacji wyborów.</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#PosełPawełHreniak">Był też głos o tym, że… Jeżeli dobrze pamiętam, pan poseł Nitras, którego nie ma już na sali, mówił o tym, że jacyś działacze Prawa i Sprawiedliwości mówią o tym, że Państwowa Komisja Wyborcza nie jest w stanie przeprowadzić wyborów samorządowych i do parlamentu krajowego łącznie. Przypomnę, że słowa o ogromnym zagrożeniu przeprowadzenia wyborów mówił ten, który dziś stoi na czele Państwowej Komisji Wyborczej. Jest to sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego, który został powołany w 2014 r. z nadania szefa Naczelnego Sądu Administracyjnego. Proszę się wsłuchać w głosy osób, które merytorycznie zajmują się tematem związanym z wyborami. Gdyby nie było tej złośliwości, gdybyście faktycznie myśleli o interesie Polski, to sądzę, że ten głos wzięlibyście pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#PosełPawełHreniak">Szanowni Państwo! Była informacja o tym, że Trybunał Konstytucyjny, konstytucja nie pozwalają na to, żeby te wybory przesunąć. Jeszcze raz przypomnę wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 26 maja 1998 r., zgodnie z którym wybory samorządowe można przesunąć, jeżeli… W dalszej części tego orzeczenia była informacja o ważnych powodach. I te okoliczności są ważne. Podczas mojego wstępnego wystąpienia w imieniu wnioskodawców mówiłem o tym ok. 10 minut. Jeszcze raz to powtórzę: dziś jesteśmy w niezwykle trudnej sytuacji geopolitycznej. Nie możemy sobie pozwolić na to, aby ktokolwiek podważał wynik wyborczy, legalność wyborów dokonanych przez Polaków w wyborach do parlamentu krajowego.</u>
          <u xml:id="u-118.6" who="#PosełPawełHreniak">Jeszcze raz powiem o wyborach do Parlamentu Europejskiego, bo niektórzy posłowie chyba tego nie usłyszeli. Jeżeli w ramach tego, co daje projekt ustawy, dobrze zostaną ustalone terminy, to wybory samorządowe zamkniemy przed terminem rejestracji kandydatów do Parlamentu Europejskiego. Przypomnę jednocześnie, że wybory do Parlamentu Europejskiego są dużo łatwiejsze do zorganizowania, bierze w nich udział dużo mniej osób niż w wyborach do parlamentu krajowego czy wyborach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-118.7" who="#PosełPawełHreniak">Była też mowa o tym, że w sondażu, który się dziś pojawił, większość Polaków mówi, że nie chciałaby przesunięcia wyborów. Szanowni państwo, ja też bym nie chciał przesunięcia wyborów, to jest rzecz oczywista, ale te warunki, które dziś mamy w Polsce, i to, co może się zadziać, jeżeli te wybory zostaną połączone, spowodowało, że w poczuciu odpowiedzialności przed systemem prawnym w Polsce, ale również w trosce o zachowanie spokoju społecznego, dziś pojawił się ten wniosek. I to nie jest wniosek PiS-owski, bo też był taki sygnał. To wniosek, który jest głosem wychodzącym naprzeciw temu, co mówił m.in. przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-118.8" who="#PosełPawełHreniak">Więcej pytań merytorycznych nie zanotowałem. Na końcu jeszcze tylko powiem, szanowni państwo, że pojawiały się tutaj informacje, iż PiS, Prawo i Sprawiedliwość spowodowało, że wybory odbywają się w tym samym terminie. Szanowni państwo, nas było więcej. Przypomnę głosowanie nr 37 na 54. posiedzeniu Sejmu o godz. 20.31 dnia 14 grudnia 2017 r., w którym za poprawką wydłużającą kadencję głosowali wszyscy: Prawo i Sprawiedliwość, Platforma Obywatelska, Kukiz, Nowoczesna, która zresztą, z tego, co usłyszałem, składała taką samą poprawkę o wydłużeniu, PSL. Dzisiaj szanowni państwo mówią o tym, że Prawo i Sprawiedliwość popełniło jakiś błąd, czegoś się nie doliczyło. Przepraszam, ale uderzcie się w pierś. Jeszcze raz: głosowanie nr 37 na 54. posiedzeniu Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-118.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ogłaszam teraz przerwę do godz. 12.30. Wtedy rozpoczną się głosowania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-119.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 08 do godz. 12 min 35)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#Marszałek">Szanowni Państwo! Mamy bardzo liczną widownię na galerii. Chciałabym przekazać państwu, że naszym dzisiejszym obradom przysłuchuje się obecnie delegacja Parlamentarnej Grupy Przyjaźni z Polską ze Zgromadzenia Narodowego Republiki Armenii z jej przewodniczącą panią Arusiak Julhakyan. Serdecznie witamy. Witamy państwa serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#komentarz">(Zebrani wstają, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#Marszałek">Proszę państwa, mamy jeszcze pięknie ubrane Stowarzyszenie Asysta Żywiecka w strojach mieszczańskich. Witamy.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#komentarz">(Zebrani wstają, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#Marszałek">Proszę, jak kultura zbliża wszystkich ludzi.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#Marszałek">Mamy, proszę państwa, jeszcze uczniów ze Szkoły Podstawowej nr 3 w Brzesku. Witamy uczniów.</u>
          <u xml:id="u-120.7" who="#komentarz">(Zebrani wstają, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-120.8" who="#Marszałek">Dziękuję za te bardzo ładne gesty.</u>
          <u xml:id="u-120.9" who="#Marszałek">Witamy wszystkich państwa serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-120.10" who="#Marszałek">Proszę państwa, Komisja Gospodarki i Rozwoju oraz Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedłożyły sprawozdanie o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2631.</u>
          <u xml:id="u-120.11" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 95f regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-120.12" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2629 i 2631).</u>
          <u xml:id="u-120.13" who="#Marszałek">Proszę pana posła Kazimierza Chomę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-120.14" who="#Marszałek">Panie pośle, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzChoma">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzChoma">Przedstawiono 11 poprawek Senatu. Komisje proponują poprawkę 8. odrzucić, poprawki od 1. do 7., 9. oraz 10. i 11. przyjąć. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#Marszałek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-122.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączą się poprawki od 2. do 7. i 9.</u>
          <u xml:id="u-122.4" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-122.5" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-122.6" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek od 1. do 7. i 9.?</u>
          <u xml:id="u-122.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-122.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-122.9" who="#Marszałek">Głosowało 434 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 434, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-122.10" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-122.11" who="#Marszałek">Głosujemy nad 8. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-122.12" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-122.13" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-122.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-122.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-122.16" who="#Marszałek">Głosowało 437 posłów. 228 — za, 209 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-122.17" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-122.18" who="#Marszałek">Głosujemy nad 10. poprawką, z którą łączy się poprawką 11.</u>
          <u xml:id="u-122.19" who="#Marszałek">Nad nimi głosujemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-122.20" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-122.21" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 10. i 11.?</u>
          <u xml:id="u-122.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-122.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-122.24" who="#Marszałek">Głosowało 434 posłów. 1 — za, przeciw — 433, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-122.25" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-122.26" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu.</u>
          <u xml:id="u-122.27" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego do dnia 30 kwietnia 2024 r. oraz o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy.</u>
          <u xml:id="u-122.28" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-122.29" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm, zgodnie z propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu, skierował ten projekt ustawy do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-122.30" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-122.31" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie w pierwszym czytaniu projektu ustawy zawartego w druku nr 2612?</u>
          <u xml:id="u-122.32" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-122.33" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-122.34" who="#Marszałek">Głosowało 437 posłów. 208 — za, 228 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-122.35" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-122.36" who="#Marszałek">Proponuję, na podstawie art. 39 ust. 3 regulaminu Sejmu, aby komisja przedstawiła sprawozdanie w terminie umożliwiającym rozpatrzenie go na bieżącym posiedzeniu.</u>
          <u xml:id="u-122.37" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-122.38" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-122.39" who="#Marszałek">Słyszę sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-122.40" who="#Marszałek">Proszę państwa, w związku ze zgłoszeniem sprzeciwu przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-122.41" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad propozycją Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-122.42" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji przedstawienia przez komisję sprawozdania w terminie umożliwiającym rozpatrzenie go na bieżącym posiedzeniu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-122.43" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-122.44" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-122.45" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. 229 — za, 209 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-122.46" who="#Marszałek">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-122.47" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-122.48" who="#Marszałek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-122.49" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 12 min 42 do godz. 12 min 47)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (druk nr 2630).</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska panią Annę Łukaszewską--Trzeciakowską o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zanim pani minister zabierze głos, zwracam się do wszystkich państwa posłów na sali o wyciszenie rozmów, ewentualnie o przeniesienie ich poza salę sejmową, aby umożliwić przedstawicielce rządu przedstawienie rządowego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Kolejny raz staję przed państwem, żeby przedstawić kolejny projekt chroniący Polaków przed skutkami wojny. Tylko dla porządku przypominam o tarczach antyinflacyjnych, ustawie gazowej, która limituje ceny gazu, taryfuje ceny gazu dla gospodarstw domowych, dodatku osłonowym, ustawie dotyczącej dodatku węglowego, ustawie o dodatku ciepłowniczym i dodatku do ciepłowni, dodatku do innych paliw, pelletu, węgla kawałkowego, gazu LPG i oleju. Te wszystkie ustawy chronią Polaków i ich budżet jest kilkudziesięciomiliardowy. Dzisiaj prezentuję państwu projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Tak jak zapowiadaliśmy, prosząc o przegłosowanie tzw. ustawy ciepłowniczej, pracujemy w sposób zorganizowany, planowy nad kolejnymi projektami ustaw, które zabezpieczają Polaków przed skutkami wojny i najgorszego od II wojny kryzysu energetycznego. Projekt stanowi kolejną odpowiedź na działania Rosji, które nie tylko są militarne, ale również ten kryzys energetyczny wywołują.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Celem projektu jest ochrona gospodarstw domowych przed drastycznym wzrostem rachunków energii elektrycznej w 2023 r., zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego obywateli poprzez zamrożenie rachunku — tutaj podkreślam — za energię elektryczną i usługi dystrybucji dla gospodarstw domowych w roku 2023, a także gwarancja cen i stawek opłat do limitu zużycia dokładnie takich jak w roku 2022.</u>
          <u xml:id="u-124.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Zamrożenie rachunku następuje do wysokości limitu zużycia 2 MWh dla wszystkich gospodarstw domowych w Polsce, a dla kilku grup ten limit jest podniesiony: 2,6 MWh dla osób niepełnosprawnych oraz 3 MWh dla rolników i gospodarstw domowych z Kartą Dużej Rodziny, czyli wielodzietnych. Powyżej tych limitów ceny i stawki opłat będą zgodne z zatwierdzoną na rok 2023 taryfą lub zapisami zgodnymi z umowami ze sprzedawcą. Podkreślam, że obie grupy gospodarstw domowych są tym rozwiązaniem objęte.</u>
          <u xml:id="u-124.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Dodatkowo, aby zachęcać do oszczędzania… Państwo pytali o to ostatnio, czy takie rozwiązania wprowadzamy. Owszem, tak, wprowadzamy tym projektem, o którego przyjęcie będę na koniec prosić, mechanizm upustu dla oszczędzających energię o 10% w okresie już od 1 października 2022 r. do końca przyszłego roku względem analogicznego okresu poprzedniego, czyli od 1 października 2021 r. do końca grudnia 2022 r. Upust wynoszący 10% wartości rachunku z okresu 15 miesięcy będzie uwzględniony w rozliczeniach odbiorcy w kolejnych latach.</u>
          <u xml:id="u-124.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Wprowadzenie nowego instrumentu wsparcia. O to też państwo pytali. Tak, kompleksowo zajęliśmy się najpierw objętym embargiem węglem, potem innymi paliwami, teraz to jest energia elektryczna. Nowy instrument wsparcia to dodatek elektryczny, analogiczny w swoich rozwiązaniach. Tym samym uwzględnione zostają zwiększone koszty gospodarstw domowych ogrzewających się energią elektryczną. Dodatek elektryczny wyniesie 1 tys. zł do 5 MWh rocznego zużycia oraz będzie o 500 zł większy dla zużywających powyżej tego limitu.</u>
          <u xml:id="u-124.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Projekt oczywiście zakłada również wprowadzenie rekompensat dla sprzedawców energii OSD, zastosowanie przez nich wobec odbiorców zamrożonych cen na poziomie cen z roku 2022.</u>
          <u xml:id="u-124.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Projekt zawiera również inne uregulowania związane z promowaniem oszczędności jako działaniem wpływającym na zniwelowanie wzrostu cen poprzez promowanie wzorcowej roli administracji publicznej w zakresie efektywności energetycznej. To jest nic innego jak wprowadzenie obowiązku podjęcia działań w celu obowiązkowej redukcji zużycia energii elektrycznej w zajmowanych budynkach, częściach budynków itd. o 10%. Zaczynamy od siebie. Administracja publiczna będzie zobowiązana do redukcji zużycia o 10% w stosunku do lat poprzednich.</u>
          <u xml:id="u-124.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Limit tych wydatków wynosi 26 800 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-124.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Co to jest?)</u>
          <u xml:id="u-124.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Co to jest? Już mówię.</u>
          <u xml:id="u-124.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o średnią europejską, to wsparcie to, ten przeszacowany budżet, który myśmy zanalizowali, w przeliczeniu na jednego mieszkańca wynosi ok. 600 euro tego transferu. W Polsce to jest 651 euro. Jeśli chodzi o wsparcie na mieszkańca w odniesieniu do PKB, to średnio kapitał dla Unii Europejskiej wynosi 2%, a u nas te 2% daleko przekracza.</u>
          <u xml:id="u-124.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Oczywiście oprócz tej ustawy, o której przyjęcie proszę i na końcu będę jeszcze ten apel ponawiać, pracujemy również nad tym, żeby obniżyć cenę energii na rynkach. Są to projekty, które albo zostały już opublikowane, tak jak rozporządzenie dotyczące wyznaczania ceny maksymalnej na rynku bilansującym, albo są w tej chwili przygotowywane bądź wnoszone pod obrady parlamentu.</u>
          <u xml:id="u-124.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Ustawa wdraża ponadto rozwiązania w zakresie gospodarki odpadami, które dotyczą możliwości zmiany formy zabezpieczenia roszczeń w ramach postępowań dotyczących gospodarki oraz kwestii zapobiegania wygaśnięciu części prawomocnych decyzji dotyczących gospodarki odpadami.</u>
          <u xml:id="u-124.14" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Natomiast jej kluczowe założenia są takie, jak powiedziałam. Po pierwsze, zamrożona cena energii do granicznego zużycia 2 MWh dla wszystkich gospodarstw domowych. I to jest zamrożenie rachunku, bo były takie pytania, czy to sama energia. Nie, cały rachunek do 2 MWh dla wszystkich, 2,6 MWh dla osób niepełnosprawnych, 3 MWh dla rolników i gospodarstw domowych z Kartą Dużej Rodziny. Mechanizm zachęty do oszczędzania poprzez upust wynoszący 10% wartości rachunku w kolejnych latach, jeżeli to oszczędzanie przez gospodarstwa domowe będzie stosowane. Dodatek elektryczny dla tych, którzy ogrzewają swoje domostwa prądem. Pamiętam tę dyskusję. Rzeczywiście, tak jak mówiliśmy, planowo wprowadzamy to dla wszystkich źródeł ogrzewania. Teraz została energia elektryczna i to również tutaj wprowadzamy tym projektem. A także zaczynamy od siebie, czyli obowiązkowa redukcja zużycia energii elektrycznej w administracji publicznej o 10%. To wszystko gwarantuje również rekompensaty dla sprzedawców energii. Chodzi o zastosowanie tych zamrożonych stawek.</u>
          <u xml:id="u-124.15" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Uprzejmie proszę Wysoki Sejm o przyjęcie ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Witold Czarnecki, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełWitoldCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej, druk sejmowy nr 2630.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#PosełWitoldCzarnecki">Po pierwsze, inwazja Rosji na Ukrainę, po drugie, przedłużający się kryzys gospodarczy spowodowany pandemią COVID-19 i związana z tym inflacja, po trzecie, świadome i szkodliwe działania podejmowane przez spółkę Gazprom, które mają na celu destabilizowanie sytuacji na rynku energii, w połączeniu z koniecznością zaprzestania importu węgla, ropy i produktów ropopochodnych z Rosji — to są główne przyczyny bardzo trudnej sytuacji na rynku energii elektrycznej nie tylko na Ukrainie, gdzie sytuacja jest tragiczna, ale również w Polsce, w Niemczech czy w prawie wszystkich krajach Europy.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#PosełWitoldCzarnecki">Aby zminimalizować nieuniknione podwyżki cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych, a także aby zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne obywateli, pojawia się konieczność wprowadzenia szeregu rozwiązań osłonowych, które będą minimalizować negatywne skutki społeczno-gospodarcze związane ze wzrostem cen energii w 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-126.3" who="#PosełWitoldCzarnecki">Projekt ustawy pozwala na uruchomienie nadzwyczajnych instrumentów zwiększających bezpieczeństwo energetyczne gospodarstw domowych, które zostały skonstruowane tak, by jednocześnie zachęcić odbiorców energii do jej oszczędzania. W sposób szczególny, pani minister szeroko o tym mówiła, potraktowano te gospodarstwa domowe, które wykorzystują energię elektryczną do ogrzewania. Ustawa przewiduje dodatki dla tych gospodarstw, dla odbiorców wykorzystujących w celach grzewczych źródła inne niż węgiel. Będzie to odpowiednio 3 tys. zł, gdy głównym źródłem ogrzewania jest kocioł na paliwo stałe zasilany pelletem lub biomasą, 1 tys. zł, gdy mamy zasilanie drewnem, 500 zł, gdy źródłem ogrzewania jest gaz, i 2 tys. zł w przypadku kotła olejowego.</u>
          <u xml:id="u-126.4" who="#PosełWitoldCzarnecki">Ustawa ta zmusza też urzędy obsługujące administrację rządową i samorządową do podjęcia działań zmierzających do zmniejszenia zużycia energii. Zastosowano również dodatkowe wsparcie dla gospodarstw domowych prowadzących działalność rolną, dla rodzin posiadających Kartę Dużej Rodziny, a także dla osób niepełnosprawnych, dla których zwiększono limity preferencyjnego zużycia energii odpowiednio z 2 tys. kWh rocznie do 2,6 tys. kWh i do 3 tys. kWh.</u>
          <u xml:id="u-126.5" who="#PosełWitoldCzarnecki">Wysoka Izbo! Wojna na Ukrainie się nie skończyła. Nie wiemy, jak długo potrwa i w jakim kierunku się rozwinie. Stoimy przed wielką niewiadomą. W tej sytuacji musimy podjąć pilne i skuteczne działania dążące do zmniejszenia zużycia energii elektrycznej, a także wprowadzić rozwiązania osłonowe dla gospodarstw domowych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-126.6" who="#PosełWitoldCzarnecki">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera propozycję rządu zawartą w druku nr 2630. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska głos zabierze pan poseł Krzysztof Gadowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec omawianego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Po raz kolejny oglądamy odcinek serialu, który można nazwać: chaos, bałagan i bezradność rządu Prawa i Sprawiedliwości. Można by skrócić stracone 7 lat. Po odcinkach, które można nazwać: chaos gazowy i chaos węglowy, w których słyszeliśmy o tej minimalnej cenie, o zakupie węgla z zagranicy, następuje kolejny odcinek: chaos na rynku energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#PosełKrzysztofGadowski">Ta ustawa to przykład klęski polityki energetycznej tego rządu, jeśli w ogóle można mówić o jakiejś polityce. Od kilku miesięcy wszystkie nieszczęścia i skutki waszych rządów, które dotykają Polaków, takie jak galopująca inflacja, wszechobecna drożyzna, szalejące ceny nośników energii i brak dostępności tych nośników energii próbujecie przykryć jednym: zbrojną inwazją Rosji na Ukrainę. Nawet w uzasadnieniu tego projektu mówicie, jak wielki jest wpływ działania spółki Gazprom na cenę energii w Polsce przez to, że nie sprowadzamy węgla z Rosji.</u>
          <u xml:id="u-128.3" who="#PosełKrzysztofGadowski">Właściwie na tej trybunie sejmowej powinien dzisiaj stanąć premier. Premier powinien tu stanąć i przeprosić Polaków za tę swoją nieudolność, za chaos w rządzie. Powinien również poinformować Polaków i wyraźnie im powiedzieć, że produkcja energii elektrycznej w Polsce jest przecież w 72% oparta na węglu, na węglu brunatnym i na węglu kamiennym, najtańszych nośnikach energii w UE.</u>
          <u xml:id="u-128.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Na naszym polskim węglu.)</u>
          <u xml:id="u-128.5" who="#PosełKrzysztofGadowski">Ciągle słyszymy, że ceny szybują, że energia jest dalej droga. Polacy zasługują na poważne traktowanie. Polacy zasługują na odpowiedzialny rząd, który przyjdzie i powie: cena jest tyle i tyle, musimy to zrobić, musimy to zredukować. Potrzebują rządu, który podejmie wcześniej działania, a nie na koniec.</u>
          <u xml:id="u-128.6" who="#PosełKrzysztofGadowski">Zostawiliśmy wam wybudowany gazociąg w Świnoujściu, rozbudowane kopalnie gazu, rozbudowane magazyny gazu, wybudowaliśmy wam najnowocześniejsze bloki węglowe jak obecnie w Kędzierzynie, w Opolu, w Turowie, no i oczywiście rozpoczęliśmy budowę bloku węglowego w Jaworznie. Ale wy jej nie potraficie przez 2 lata skończyć. Ba! Nie potraficie dostarczyć do polskich elektrowni polskiego węgla z polskich kopalń. To jest wasza polityka.</u>
          <u xml:id="u-128.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-128.8" who="#PosełKrzysztofGadowski">Uruchomiliśmy OZE, uruchomiliśmy wiatraki na lądzie. A co wyście zrobili? Pierwszy wasz ruch to była likwidacja wiatraków na lądzie. Kolejny, zdziwiliście się, jak to się dzieje, że milion prosumentów nagle się znajduje w Polsce. Polacy, którzy chcieli mieć swoją własną, tanią energię, sami zainwestowali, wybudowali. A wy co? Przez 7 lat nie potrafiliście im przygotować sieci energetycznej na jej odbiór.</u>
          <u xml:id="u-128.9" who="#PosełKrzysztofGadowski">Co dziś proponujecie? Zamrożenie cen energii. Ustalacie 2 MW, 2,6 MW, 3 MW. Mówicie o rekompensatach i opustach. Zabezpieczacie ponad 26 mld zł. Dla kogo? Dla swoich molochów energetycznych. To o nie dbacie: nie o Polaków, tylko o te molochy energetyczne.</u>
          <u xml:id="u-128.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-128.11" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: O premie prezesów.)</u>
          <u xml:id="u-128.12" who="#PosełKrzysztofGadowski">Mówicie o premii za ograniczenie zużycia. A przecież Polacy nie mogą związać końca z końcem. Jak oni mogą jeszcze ograniczać swoje zużycie energii? Marznąć? Jak nie mają na chleb, na raty, jak nie mogą kupić środków spożywczych po normalnej cenie. A gdzie w tej ustawie są małe i średnie przedsiębiorstwa? Gdzie w tej ustawie są samorządy? Gdzie w tej ustawie są użytkownicy pomp ciepła? Na Boga! Przecież oni wmontowali swoje potężne środki. Gdzie w tej ustawie są te zapisy?</u>
          <u xml:id="u-128.13" who="#PosełKrzysztofGadowski">Dziś potrzebna jest poważna i odpowiedzialna decyzja rządu, a wy tego nie robicie. Dziś, w sytuacjach szczególnych, o których mówicie pięknie, potrzebna jest decyzja, aby zahamować te ceny, ustalić je na poziomie 600 zł za 1 MWh dla przedsiębiorstw, a dla prywatnych gospodarstw w wysokości 45 gr za 1 kWh. Trzeba zacząć, zburzyć ten system ustalania ceny w sytuacji szczególnej, dostosować ją do nośników energii, a nie waszej wyobraźni i waszych rekompensat.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Klub Koalicji Obywatelskiej przystąpi do prac nad tą ustawą. Będziemy również zgłaszać poprawki.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Dariusz Wieczorek przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić stanowisko klubu Lewicy odnośnie do tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-132.1" who="#PosełDariuszWieczorek">Ale zanim przejdę do szczegółów, chcę złożyć w imieniu klubu Lewicy oświadczenie dla Polek i Polaków, którzy korzystają z energii elektrycznej w domach, fabrykach, szkołach, przedszkolach i samorządach — wszędzie.</u>
          <u xml:id="u-132.2" who="#PosełDariuszWieczorek">Szanowni Państwo! Nie dajcie sobie wmówić, że te horrendalne ceny energii elektrycznej to jest wina wojny, to jest wina COVID-u. Nie. To jest tylko i wyłącznie wina tego rządu i chorej polityki gospodarczej i polityki energetycznej, którą ten rząd prowadzi w ostatnich 7 latach. To jest ich wina.</u>
          <u xml:id="u-132.3" who="#PosełDariuszWieczorek">Musicie to wziąć na siebie. Pani minister i panie pośle, przestańcie okłamywać Polaków. To wy doprowadziliście do sytuacji, że dzisiaj mamy spekulację na giełdzie, dzisiaj mamy miliardowe zyski koncernów energetycznych. A pan poseł Kowalski, nie wiem, też jednoznacznie musi przyznać się do tego, że przez pana, panie pośle, przez to, że wstrzymaliście rozwój odnawialnych źródeł energii, bo postawiliście na węgiel, dzisiaj cena energii jest na poziomie 1000–1700 zł za 1 MWh. To jest po prostu wasza wina i nie przykryjecie tej winy i tej waszej nieudolności wojną w Ukrainie czy COVID-em.</u>
          <u xml:id="u-132.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Czy Niemcami.)</u>
          <u xml:id="u-132.5" who="#PosełDariuszWieczorek">To jest generalna uwaga odnośnie do tego projektu ustawy, bo staracie się w tej chwili ratować coś, do czego sami doprowadziliście.</u>
          <u xml:id="u-132.6" who="#PosełDariuszWieczorek">Zwracam uwagę na jedną rzecz i na to cyniczne zachowanie polskiego rządu oprócz tego, że rzeczywiście dzisiaj przez waszą politykę jest potrzebna pomoc dla odbiorców indywidualnych, dla małych i średnich przedsiębiorstw, dla samorządów, dla szpitali, dla szkół — dla wszystkich. Co do tego nie ma wątpliwości. Ale robicie ten sam numer, który zrobiliście w roku 2019, bo przypomnę, że wtedy też były wybory i wtedy też pan premier mówił: wstrzymujemy i zamrażamy ceny energii, chociaż wtedy groziła podwyżka na poziomie 10%. Wpompowaliście 10 mld zł z naszych podatków, bo to jest wasze oszustwo, którego dokonujecie w stosunku do nas wszystkich. Z naszych podatków wpompowaliście w koncerny energetyczne 10 mld zł, a i tak ta podwyżka musiała w końcu nastąpić. Tylko wtedy nie następowała na poziomie 10%, tylko już 30%. I dzisiaj robicie dokładnie to samo. Po pierwsze, przez waszą politykę doprowadziliście do tego, że koncerny energetyczne dzisiaj mają, i to każdy z nich, kilkadziesiąt miliardów zysku, i jeszcze tą ustawą będziecie oczywiście im dopłacać kolejne 26 mld zł, nomen omen znowu z funduszu COVID, więc znowu mamy do czynienia z totalnym oszustwem budżetowym, bo znowu będziecie pewnie produkować i sprzedawać obligacje po to, żeby te dodatkowe 26 mld zł znalazło się w funduszu COVID, żeby to zrealizować.</u>
          <u xml:id="u-132.7" who="#PosełDariuszWieczorek">Ten wielki chaos, do którego doprowadziliście, najlepiej widać na podstawie tych projektów ustaw: dzisiaj mamy tę ustawę, za chwilę będzie ustawa o pomocy przedsiębiorcom i instytucjom, następnie pojawi się ustawa dotycząca giełdy, bo przecież pan przewodniczący Suski nagle wrzucił ustawę i dzisiaj na posiedzeniu komisji jest następna. Za chwilę, jak znam życie, pan poseł Kowalski z panem Ziobrą wrzucą następną ustawę — to jest po prostu chaos, chaos, chaos. My niestety na tym cierpimy, bo nie wiadomo, czego wy właściwie chcecie, czy chcecie regulować ceny na giełdzie, czy chcecie dopłacać do 1 kWh.</u>
          <u xml:id="u-132.8" who="#PosełDariuszWieczorek">Swoją drogą, to my te dopłaty sygnowaliśmy. Nie wiem, na jakiej podstawie pani minister proponuje 1 tys. zł dopłaty dla miliona gospodarstw, które ogrzewają swoje domy prądem, bądź 1500 zł przy zużyciu powyżej 5 tys. kWh. Zwracam uwagę, że przy cenie prądu, która pewnie będzie, bo Urząd Regulacji Energetyki te horrendalne koszty, które w tym roku się pojawiły — jeżeli chodzi o kwoty, za które koncerny kupowały energię — musi przełożyć na taryfę… Tak że cena 1 kWh łącznie z kosztami dystrybucji będzie pewnie wynosiła 1,5–2 zł, więc żeby była jasność, te 1500 zł w przypadku ogrzewania to jest raptem 1000 kWh. W okresie zimowym ta dopłata wystarczy w mieszkaniu na miesiąc.</u>
          <u xml:id="u-132.9" who="#PosełDariuszWieczorek">Będziemy o tej sprawie dyskutować, będziemy oczywiście składali poprawki, natomiast jeszcze raz podkreślam — to jest absolutnie wasza wina, że doprowadziliście do katastrofy energetycznej w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-132.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Do sejmowej trybuny zmierza pan poseł Andrzej Grzyb, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Jako klub Polskiego Stronnictwa Ludowego — Koalicji Polskiej deklarujemy pracę nad tą ustawą. Zauważamy jednak, że, po pierwsze, jest to kolejny projekt, który dotyczy ochrony odbiorców gospodarstw domowych, i że to jest niespójne, dlatego że najpierw była rekompensata z tytułu węgla, następnie wycofana, potem była inna ustawa w tej sprawie, potem dotyczyła innych odbiorców, którzy korzystają z ciepła z innych źródeł stałych, a teraz jest kolejna, dotycząca wzrostu czy ochrony przed wzrostem czy ryzykiem wzrostu ceny energii elektrycznej. Ale to nie wyczerpuje katalogu, ponieważ jeszcze są małe i średnie przedsiębiorstwa, jest też kwestia dostępu do paliw stałych właśnie tych małych i średnich przedsiębiorstw, gospodarstw ogrodniczych, gospodarstw hodowlanych itd., itd. Więc to jest cały konglomerat różnych spraw.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">Dzisiaj m.in. mamy zapowiedź, że o godz. 14 rozpocznie się pierwsze czytanie projektu ustawy — Prawo energetyczne i ustawy o odnawialnych źródłach energii, który wycofuje m.in. obligo giełdowe przy ustalaniu ceny energii, a proponuje przejście na ustalanie cen na podstawie cen rzeczywistych. I tam m.in., w tym projekcie, w uzasadnieniu tego projektu jest stwierdzenie: Odnosząc się do ryzyka wzrostu cen energii elektrycznej w wyniku likwidacji obliga giełdowego, należy wskazać, że giełdowa cena energii elektrycznej jest co do zasady wyznaczana jako cena krańcowa, najwyższa z zaakceptowanych ofert cenowych. Wśród tych ofert są też oferty, które są z ceną niższą. Jednocześnie, żeby uniknąć jakichś spekulacji, wzmacnia się instrumenty finansowe, które mają pogrozić tym, którzy produkują energię i wprowadzają cenę energii na rynek, podwyższonymi karami za nieuzasadnione podnoszenie tych cen. Czyli możemy powiedzieć, że lepiej, gdybyśmy mieli odpowiedź, jak np. ta ustawa, która też jest w pierwszym czytaniu o godz. 14 w komisji do spraw energii, wpłynie na finalną cenę energii, którą usiłujemy zatrzymać na akceptowalnym poziomie tą akurat ustawą. Ona dotyczy z jednej strony odbiorców w gospodarstwach domowych, a z drugiej strony tych, którzy produkują i wprowadzają do obrotu energię. I mamy wyznaczyć te rekompensaty w finalnym efekcie — to są ponad 24 mld, które na to przeznaczamy.</u>
          <u xml:id="u-134.3" who="#PosełAndrzejGrzyb">Jeśli chodzi o dodatek elektryczny dla tych, którzy ogrzewają gospodarstwa domowe za pomocą prądu czy pomp ciepła, to mówiliśmy o tym przy poprzednich ustawach, że są również gospodarstwa domowe ogrzewane tą energią. Ten podstawowy dodatek, czy niejako ta podstawa cena, ma dotyczyć 2 MWh zużywanych przez gospodarstwa domowe, w wypadku gospodarstw rolnych ma to wynosić 3 MWh. Ale, proszę państwa, w taryfie G11 czy G12, czy G12w jest tylko część gospodarstw rolnych, większość gospodarstw rolnych korzysta z taryfy C.</u>
          <u xml:id="u-134.4" who="#PosełAndrzejGrzyb">I tutaj, proszę państwa, zrobiłem taką krótką kwerendę, jak to wygląda, jeżeli chodzi o zużycie energii. Np. sadownik z Wielkopolski mówi tak: Zużywam 25 tys. MWh w moim gospodarstwie. Nowa cena wzrasta do 2,4 zł za 1 kWh, czyli cztero-, pięciokrotnie. Gospodarstwo ogrodnicze: obecnie cena wynosi 340 zł za 1 MWh, nowa cena zaproponowana od 1 września — 2600 zł za 1 MWh. Co robią? Wygaszają produkcję, zatrzymują albo ją opóźniają. Gospodarstwo nasienne, 46 ha, zużywa 16 tys. kWh rocznie, a ma mieć rekompensatę tylko do 3 MWh, czyli 3 tys. kWh. Jednocześnie np. gospodarstwo mleczne, które ma w stadzie 20 krów, do tej pory za energię zużytą na rzecz produkcji mlecznej płaci 1890 zł, ale już od września to będzie 5220 zł. Więc, proszę państwa, co prawda regulacja dotyczy prawie 1900 tys. gospodarstw, ale tak jak powiedziałem, to nie jest prawdą, że wszystkie gospodarstwa rolne są objęte tą rekompensatą czy tą obniżką cen, bo część tych gospodarstw, niestety np. rolnych, jest objęta zupełnie inną taryfą.</u>
          <u xml:id="u-134.5" who="#PosełAndrzejGrzyb">Proszę państwa, chciałbym, wskazując na to, powiedzieć, że te intencje wydają się dobre, jeżeli chodzi o finalne koszty energii dla gospodarstw domowych, w tym również osób niepełnosprawnych, w tym również gospodarstw rolnych, ale tylko części. Ale tak naprawdę to one powinny być w przeliczeniu na liczbę osób, które są w gospodarstwie indywidualnym, w gospodarstwie domowym. Bo przecież w jednym gospodarstwie mieszkają dwie osoby, a w innym — np. sześć. To powinno być proporcjonalne do liczby osób zamieszkujących we wspólnym gospodarstwie domowym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-134.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Janusz Korwin--Mikke, który przedstawi stanowisko koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od lat mówię, że ceny telefonów komórkowych i połączeń spadają, a ceny energii elektrycznej rosną. Dlaczego? Bo telefony robią firmy prywatne, a elektrownie są państwowe, i to państwo podnosi ceny.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-136.2" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Trzeba to powiedzieć jasno.</u>
          <u xml:id="u-136.3" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Po drugie, nie składamy wniosku o odrzucenie tego punktu, bo tego i tak nie zrozumiecie. Ale postaram się… Robicie tylko i wyłącznie chaos na rynku. Postaram się prosto powiedzieć. Gdyby ludzie jedli wyłącznie masło, a używali prądu wyłącznie do żarówek, i gdybyście nałożyli podatek od firm robiących masło, żeby dać dotacje gospodarstwom indywidualnym, to firmy robiące masło podniosłyby ceny masła i ludzie by w cenie masła dopłacili dokładnie tyle, ile dostali dotacji. Wam się wydaje, że cokolwiek robicie. To jest sprawa skomplikowana, bo tu wchodzą tysiące podmiotów, ale to niczego nie zmienia.</u>
          <u xml:id="u-136.4" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Proszę państwa, nie jest winien COVID ani wojna, tylko winne jest własne nasze państwo, czyli głównie Unia Europejska. To przepisy Unii Europejskiej to powodują, bo najtańsza energia jest z węgla. Gdyby nie przepisy Unii Europejskiej, obkładanie węgla podatkami przy wydobyciu…, to mielibyśmy… Polskie kopalnie spokojnie by nam wystarczyły, plus woda itd. To by nam wystarczyło. Proszę państwa, wiatraki są oczywiście droższą formą produkcji. Są tańsze tylko dlatego, że węgiel jest obkładany specjalnymi podatkami. Winna jest głównie Unia Europejska i trzeba, panie Kowalski, po prostu wyjść z Unii Europejskiej, i koniec, i przestać płacić ten haracz.</u>
          <u xml:id="u-136.5" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Po trzecie, jeżeli mówimy o Rosji i o wojnie, to na ogół jest tak: jak dwa państwa walczą ze sobą, to sąsiedzi zarabiają na tym, a my do tego, nie wiem dlaczego, dopłacamy. Ale, proszę państwa, wyobraźmy sobie, że Gazprom postanowił, że nie będzie nam sprzedawał ropy i gazu. To by była sankcja przeciwko Polsce, nie? Jeżeli my postanowiliśmy, że nie będziemy kupowali gazu i ropy od Rosji, to my sami na siebie nałożyliśmy tę sankcję. Rosja w ogóle nie musi na nas żadnych sankcji nakładać. My je na siebie nałożyliśmy.</u>
          <u xml:id="u-136.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-136.7" who="#PosełJanuszKorwinMikke">My sami.</u>
          <u xml:id="u-136.8" who="#PosełJanuszKorwinMikke">To, co dzieje się na rynku… Rosja się cieszy, firmy rosyjskie zarabiają pieniądze, w skarbie rosyjskim przyrasta. A u nas, w całej Europie rządzi, tfu, demokracja, najgłupszy ustrój świata. Rządzą idioci, którzy nie zdają sobie sprawy, że to my sami na siebie nakładamy te sankcje, proszę państwa. Tu kończę, bo naprawdę nie da się tego wytłumaczyć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-136.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Naszym obradom przysłuchuje się, szanowni państwo posłowie, grupa seniorów z Konina, która przybyła na zaproszenie pana posła Tomasza Piotra Nowaka. Bardzo serdecznie ich witamy oraz tych wszystkich, którzy także przysłuchują się naszym obradom.</u>
          <u xml:id="u-137.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-137.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Brawo dla Konina.)</u>
          <u xml:id="u-137.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz poproszę panią poseł Paulinę Hennig-Kloskę o przedstawienie stanowiska Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Serdecznie pozdrowienia dla seniorów z Konina.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Tak, Polaków trzeba chronić dzisiaj przed skutkami wojny, ale Polaków dzisiaj trzeba bronić przed skutkami wojny w PiS, szanowni państwo. Efekt tej wojny jest taki, że przez 3 miesiące mamy sześć ustaw. Problem wciąż nie jest rozwiązywany. Każda kolejna ustawa w zasadzie jest potrzebna dlatego, że poprzednia nie rozwiązała żadnego problemu.</u>
          <u xml:id="u-138.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Ja tylko przypomnę: jedna z pierwszych ustaw miała zamrozić cenę węgla na poziomie 1 tys. zł. Co zamroziła? Import węgla do Polski, bo nikt w tej cenie nie był w stanie węgla do Polski sprowadzić. Druga przyznawała dodatek węglowy do węgla, którego na rynku nie ma. To jest wasz sposób rozwiązywania problemów. Teraz mamy dopłacać, szanowni państwo, do budżetów spółek energetycznych, które de facto generują ogromne zyski wynikające z rosnących dynamicznie marż na wytwarzaniu energii. Przypomnę tylko, że eksperci Forum Energii przeliczyli, że marże spółek energetycznych wzrosły w ostatnich tygodniach i w ostatnich miesiącach nawet o 7000%.</u>
          <u xml:id="u-138.3" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Przecież tak naprawdę, pani minister, spółki energetyczne przed wojną nie produkowały w Polsce energii z importowanego węgla z Rosji. Tylko produkują energię z zasobów głównie własnych, krajowych. Proszę mi więc wytłumaczyć, dlaczego dziś tak dynamicznie rośnie cena energii i dlaczego tak dynamicznie rosną rachunki obywateli.</u>
          <u xml:id="u-138.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Bo państwo ustala ceny.)</u>
          <u xml:id="u-138.5" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Chociaż tak naprawdę to nie jest prawda, że przez Unię, przez to, że mamy regulacje unijne.</u>
          <u xml:id="u-138.6" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: I przez Unię też, oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-138.7" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Przecież URE ma w swoich rękach możliwość regulowania taryf zarówno dla osób prywatnych, jak i dla firm, przedsiębiorstw małych i średnich, dla samorządów i dla organizacji pożytku publicznego. Ostatnio dokładnie na to pozwoliła Unia Europejska.</u>
          <u xml:id="u-138.8" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Oczywiście ta ustawa też nie rozwiąże problemów. Wcale nie chroni osób najuboższych wpadających w ubóstwo energetyczne przed drogimi cenami prądu. Jej ofiarą padną osoby z niepełnosprawnością, zwłaszcza te, które korzystają z respiratorów czy koncentratorów tlenu, padną rodziny 2+2, 2+1.</u>
          <u xml:id="u-138.9" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Szanowni Państwo! Skandal dotyczący tej ustawy polega jeszcze na tym, że w tej ustawie postanowiliście rozmontować państwo. W tej ustawie znalazły się zapisy dotyczące ustawy budżetowej na przyszły rok, która ma nie uwzględniać, nie wliczać do swoich wydatków państwowych funduszy celowych, funduszy utworzonych, powierzonych lub przekazanych Bankowi Gospodarstwa Krajowego, a także Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Naprawdę chcecie to państwo rozłożyć, położyć na łopatkach. Nie ma na to naszej zgody, dlatego składam wniosek, by ta ustawa była skierowana do procedowania nie tylko w Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych, ale także w Komisji Finansów Publicznych. Takich zmian, pani minister, nie można wrzucać nocą do ustawy, która w ogóle nie dotyczy ustawy budżetowej i finansów publicznych. Nad takimi zarządzeniami, takimi ustawami i takimi zmianami w ustawach nie można procedować bez nadzoru Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-138.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Do jakiej komisji pani poseł zgłosiła jeszcze ten…</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#komentarz">(Poseł Paulina Hennig-Kloska: Do Komisji Finansów Publicznych, panie marszałku. Zaraz dostarczę.)</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czyli zaraz będą głosowania.</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W takim razie stanowisko Koła Poselskiego Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia przedstawi jego przedstawiciel pan poseł Jarosław Sachajko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełJarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#PosełJarosławSachajko">Nie ulega wątpliwości, że ta ustawa powinna być procedowana i powinna być przyjęta. Ale może trzeba zacząć od tego, jakie są przyczyny. Oczywiście podstawową przyczyną, o której w tej chwili wszyscy mówią, jest wojna. Trudno z tym dyskutować, aczkolwiek jest to przyczyna, którą widać. Zachęcam państwa do zapoznania się z krótkim opowiadaniem Fryderyka Bastiata „Co widać i czego nie widać”, bo jest głębsza przyczyna, której nie widać, o której ta strona boi mówić, a ta zaczyna coś mówić. Podstawową przyczyną, która w tej chwili dotyka Polski i całej Europy, jest utopijna polityka Unii Europejskiej związana z pseudoochroną klimatu…</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-140.4" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A susza w Wielkopolsce to od czego?)</u>
          <u xml:id="u-140.5" who="#PosełJarosławSachajko">Na to zgodziła się Lewica, wchodząc do rządu, na to zgodziła się Platforma z PSL-em, a Prawo i Sprawiedliwość boi się o tym głośno mówić, bo będzie z tej strony słyszało, ze chce wyjść z Unii Europejskiej. Szanowni państwo, powinniśmy wrócić do przyczyn. Przyczyną jest to, że nie produkujemy energii elektrycznej z najtańszego lokalnego źródła, z którego powinniśmy produkować energię, czyli z węgla.</u>
          <u xml:id="u-140.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-140.7" who="#PosełJarosławSachajko">Jest najtańszym źródłem energii i nie powoduje, wbrew temu, co państwo cały czas opowiadają, smogu. Z elektrowni, które produkują prąd, nie ma żadnego smogu. Powinniśmy tam tego prądu produkować masę i używać pomp ciepła, bo pompy ciepła bardzo efektywnie wykorzystują energię elektryczną. Ale państwo się uprali, żeby brnąć w absurdalną politykę Niemiec, aby uzależnić Unię Europejską od gazu. I teraz mamy fiasko.</u>
          <u xml:id="u-140.8" who="#PosełJarosławSachajko">Na koniec trzeba powiedzieć o skutkach. A skutki będą takie, że będziemy zwiększali dług państwa. W tej chwili przez takie absurdalne działania prowadzone przez wiele lat trzeba to zrobić, bo ludzie nie mogą zamarzać w domach. Tylko dobrze by było, żeby lewa strona sali, łącznie z Platformą i PSL-em, wzięła to na własną pierś, bo to są państwa zaniechania. Nasze dzieci i nasze wnuki będą spłacały ten dług, który cały czas jest generowany przez państwa zaniechania i godzenie się na absurdalną politykę Unii Europejskiej. I mam nadzieję, że państwo za chwilę, po uchwaleniu tej ustawy nie będą biegli po mediach i nie będą krzyczeli, że PiS zadłuża państwo, bo to państwo zrobili poprzez swoje wcześniejsze działania.</u>
          <u xml:id="u-140.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Senyszyn, Koło Parlamentarne PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koło Parlamentarne Polskiej Partii Socjalistycznej popiera wszystkie rozwiązania, które chronią Polaków przed szalejącą inflacją, rosnącą biedą i strachem, co będzie zimą, choć mamy świadomość, że ten projekt to próba rozwiązania problemu, który rząd Morawieckiego sam stworzył swoją nieudolnością, bezmyślnością i brakiem zwykłego perspektywicznego myślenia. Popieramy dalsze procedowanie nad projektem z druku nr 2630, ponieważ pomoże Polakom przetrwać zimę. Do tej pory uwzględniono bowiem jednorazową pomoc finansową w wysokości 3000 zł dla ogrzewających swoje domy i mieszkania węglem. Pod wpływem żądań zgłaszanych m.in. przez Polską Partię Socjalistyczną dodano 3000 zł do ogrzewania pelletem drzewnym albo innym rodzajem biomasy, 2000 zł jednorazowego wsparcia, gdy głównym źródłem ogrzewania jest kocioł olejowy, 1000 zł do ogrzewania urządzeniami spalającymi drewno kawałkowe i 500 zł do kotłów gazowych zasilanych skroplonym gazem LPG. Teraz rząd się obudził, że część gospodarstw domowych ma ogrzewanie elektryczne i też wymaga wsparcia. Oczywiście wymaga większego wsparcia niż zaproponowane. Będziemy się tego domagać.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dobrze, że jest wreszcie projekt dotyczący swoistej rekompensaty dla gospodarstw domowych w przypadku szaleńczego wzrostu cen energii elektrycznej. Niestety zaproponowane rozwiązania są niewystarczające zarówno podmiotowo, jak i odnośnie wysokości limitu zamrożenia cen jedynie do zużycia 2 MWh. Tylko w przypadku części gospodarstw domowych jest więcej — 3 MWh dla części rolników i posiadaczy Karty Dużej Rodziny oraz 2,6 MWh dla osób z orzeczoną niepełnosprawnością.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dobrym rozwiązaniem jest wprowadzenie 10-procentowego upustu dla oszczędzających energię elektryczną. Redukcja zużycia energii o 10% w administracji publicznej to także słuszny krok, bo uczyć najlepiej na własnym przykładzie.</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PosełJoannaSenyszyn">Koło Polskiej Partii Socjalistycznej popiera dalsze procedowanie na tym projektem. Będziemy zgłaszać do niego poprawki. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-142.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Na tym zakończyły się wystąpienia przedstawicieli klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy pytanie zada pan poseł Rafał Adamczyk.</u>
          <u xml:id="u-143.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Słyszymy z ust pani minister Moskwy, że będziemy zachęcać Polaków do oszczędzania energii elektrycznej. Gospodarstwa, które w 2023 r. zużyją nie więcej niż 90% z 2022 r., w 2024 otrzymają specjalny upust w wysokości 10% całkowitych kosztów zużycia energii elektrycznej w 2023 r. Niestety, sprzedawcy energii proponują wspólnotom mieszkaniowym w częściach wspólnych stawki za energię wyższe o 300% i 400%. Za to będą musieli zapłacić mieszkańcy. Jaka będzie propozycja w tym obszarze?</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Jeszcze jedno pytanie, bo widzę, że Ministerstwo Klimatu i Środowiska zajmuje się wszystkim. Chciałbym wiedzieć, ile energii — pytam o wymiar procentowy — w skali całego kraju kupowane jest za granicą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Jan Szopiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe wskazują, że nie obowiązuje ich taryfa ochronna jak w przypadku gazu. To powoduje, że sprzedawcy energii elektrycznej dla rozliczania energii dostarczanej do części wspólnych nieruchomości stosują taryfy, które zdecydowanie odbiegają cenowo od taryf zatwierdzonych przez prezesa URE. Mam pytanie. Uzasadniony wydaje się postulat, żeby rekompensatami czy taryfami ochronnymi objąć także części wspólne wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych. Chodzi o to, żeby były to taryfy porównywalne z taryfami dla odbiorców indywidualnych. Uprzejmie proszę panią minister o odpowiedź na moje pytanie na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełMichałGramatyka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W zasadzie przepis na niższe ceny energii jest dość prosty: więcej wsparcia dla prosumentów. Wy woleliście skomplikować życie prosumentom. Racjonalna polityka energetyczna. Wy przez całe lata polityki energetycznej nie mieliście. Teraz ją macie, ale jej nie realizujecie, bo jest nie do realizacji. Ograniczenie węgla w miksie. Jak u ograniczyć węgiel w miksie, skoro nie buduje się nowych mocy odnawialnych? Nie wybudujecie nowych mocy odnawialnych, bo o odblokowaniu energetyki wiatrowej tylko mówicie. Projektu ustawy na ten temat jak nie było, tak nie ma. Wykorzystanie środków z ETS. Zamiast je przejadać, wykorzystajcie je na transformację energetyczną. Można też sięgnąć do złotych myśli pana ministra Sasina, który dzisiaj rano z tej mównicy grzmiał: marże, marże, nie chodzi o zyski, chodzi o marże. Marże na wytwarzaniu energii w ciągu ostatnich kilku lat wzrosły ze 100 zł do 600–700 zł. Dlaczego tego wszystkiego nie robicie?</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Bo firmy są państwowe, po prostu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Limit 2 MWh jest zwiększony do 2,6 MWh w przypadku odbiorcy uprawnionego, który posiada w dniu wejścia w życie ustawy orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności. To słuszne rozwiązanie, bo osobom z niepełnosprawnościami należy się większe wsparcie od państwa. Co będzie, jeżeli w gospodarstwie domowym będą dwie osoby z orzeczoną niepełnosprawnością? Jest to częsty przypadek zwłaszcza w rodzinach emerytów i rencistów. Koło PPS wzywa, aby w takich przypadkach limit został zwiększony do 3 MWh. Bardzo proszę o ustosunkowanie się do tej kwestii. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Jarosław Rzepa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełJarosławRzepa">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! 2 tys. kW — wiele osób zastanawia się, co ma wyłączyć w pierwszej kolejności, żeby zmieścić się w tym limicie. Tak naprawdę wszyscy Polacy przeszli na prąd. Dzisiaj zastanawiają się, co mają zrobić. Żeby było jeszcze ciekawiej, zwiększone rachunki przyjdą do nich wtedy, kiedy będą zbliżały się święta. To będą miesiące przypadające pod koniec roku.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PosełJarosławRzepa">Szanowni Państwo! Kiedy wybuchła wojna, mieliście doskonałą okazję, żeby przywrócić energetykę wiatrową. Energetyka wiatrowa dzisiaj by się już budowała. Moglibyście podjąć decyzję o stabilizacji energetyki biogazowniami. Mój kolega Marek Sawicki, swego czasu minister rolnictwa, już o tym mówił. Dlaczego nie robicie tego, co w takim przypadku podpowiadałaby logika? Dlaczego nie chcecie budować biogazowni odpadowych? Dlaczego blokujecie własny projekt — jest w zamrażarce — rządowy projekt odmrażający energetykę wiatrową? To są pytania, na które nie umiem odpowiedzieć. Po prostu nie rozumiem waszej logiki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Ireneusz Raś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PosełIreneuszRaś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W dyskusji widać, jak wiele działań rządzących jest chaotycznych. W tej debacie mówimy o ochronie konsumentów, ale nie chciałbym, żebyśmy zapomnieli o tym, że ważnym działaniem byłoby wyjście z wnioskiem o wyłączenie przedsiębiorstw wodno-kanalizacyjnych powiązanych z samorządami, które przecież są częścią infrastruktury krytycznej kraju oraz realizują zadania o charakterze użyteczności publicznej, do grup podmiotów wrażliwych, które miałyby regulowaną cenę energii elektrycznej. Pominięcie ich będzie skutkowało często bankructwem wodociągów i być może zakłóceniami w dostawie wody, a woda jest potrzebna do życia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Braun.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Ratuj się kto może, kiedy Zjednoczona łże-Prawica przystępuje do rozwiązywania problemów, które sama stworzyła. Dajcie im rządzić na Saharze, a po tygodniu piachu zabraknie.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#komentarz">(Głos z sali: A z Braunem poradzić sobie nie umiemy.)</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#PosełGrzegorzBraun">Więc pewnie nie Sahara, tylko jednak piaskownica jest miejscem, w którym odnaleźlibyście się najlepiej. To jest zajęcie na waszą miarę, tam stawiajcie babki i kopcie dołki, pod kim tam chcecie, ale zejdźcie z pleców narodu polskiego…</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#komentarz">(Głos z sali: I niemieckiego.)</u>
          <u xml:id="u-156.5" who="#PosełGrzegorzBraun">…bo wasze rządy stają strasznym garbem, ciężarem w życiu polskich rodzin, którym spieszycie z pomocą w sytuacji istotnie kryzysowej. Tyle że to nie kryzys, tylko rezultat waszych działań. Okładacie naród polski sankcjami, a potem łaskawie je uchylacie, tyle że na poziomie na waciki, ponieważ to, co wyliczyliście w kilowatach, oczywiście nie odpowiada potrzebom polskiej rodziny. Dziękuję, czcigodny panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-156.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam panią poseł Joannę Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Krótkie pytanie: Jaka jest propozycja ulg, taryfy specjalnej dla instytucji, organizacji pozarządowych pracujących z osobami niepełnosprawnymi? W odniesieniu do warsztatów terapii zajęciowej, organizacji, które pomagają, które zajmują się na co dzień osobami niepełnosprawnymi, odciążając rodziców, dając im wytchnienie, nie znajdujemy żadnego rozwiązania w tej ustawie. Już w tej chwili mam informacje, sygnały od wielu organizacji, że będą musiały zakończyć swoją działalność. Poproszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Tomasz Piotr Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Ta ustawa znowu nie mówi o kimś bardzo ważnym, ta ustawa znowu nie mówi o przedsiębiorcach, o małych i średnich firmach, ta ustawa znowu zostawia przedsiębiorstwa poza burtą, bez pomocy. Jak to jest, że w tej chwili nawet nie ma precyzyjnego komunikatu o systemie pomocy dla małych i średnich firm? Przecież to jest sól ziemi, to jest motor napędzający gospodarkę, motor napędzający gospodarkę w odniesieniu do wielu ustaw pomocowych, który w tej chwili jest zostawiony sam sobie. Przed chwilą miałem spotkanie tam, na górze, z seniorami, którzy mówili o tym samym. Pani ma cukiernię, która dostała teraz rachunek za energię w wysokości 20 tys. zł. Jak ona ma przeżyć? Ta pani przyjechała do Sejmu, żebym jej odpowiedział na to pytanie. Ja nie mogę na nie odpowiedzieć z bardzo prostego powodu: przedsiębiorcy nie są na razie objęci żadną pomocą.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Przepisy Unii Europejskiej.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Urszula Zielińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełUrszulaZielińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Polacy wiedzą, jak ustabilizować ceny energii, i zgadzają się ze stanowiskiem Zielonych: musimy przyspieszyć rozwój najtańszej zielonej energii. A co robi PiS? PiS blokuje najtańszą zieloną energię i zamiast tego co posiedzenie Sejmu wyprowadza z budżetu państwa po kilkadziesiąt miliardów złotych pod płaszczykiem pomocy.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#PosełUrszulaZielińska">Ale komu wy pomagacie? Dla ludzi w kryzysie to plasterek na ranę. Dla podatników to już 118 mld zł, wliczając w to dwie ustawy procedowane dziś w Sejmie. To są kwoty sięgające prawie kwoty rocznych wydatków na służbę zdrowia w tym kraju. Ale tak naprawdę 118 mld zł to ciężki zastrzyk gotówki dla rządowych firm energetycznych, których zysków i marż jak lew broni dziś minister Sasin.</u>
          <u xml:id="u-162.2" who="#PosełUrszulaZielińska">Panie ministrze, dlaczego? Czy dlatego, że zyski spółek energetycznych są dziś dla PiS-u ważniejsze niż ludzie?</u>
          <u xml:id="u-162.3" who="#PosełUrszulaZielińska">Rozwój taniej zielonej energii zapewnią w Polsce Zieloni, a nie brunatni z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-162.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Gabriela Lenartowicz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Niedawno pan premier Morawiecki na pytanie samorządowców, którzy byli zaniepokojeni czy wręcz zdesperowani gwałtownym wzrostem cen energii elektrycznej, odpowiedział, że zmusi spółki Skarbu Państwa, wydając dyspozycje wicepremierowi Sasinowi, by wprowadziły inny mechanizm prezentowania cen. I mamy to, bo tu nie chodzi o żadną pomoc, po prostu mamy do zastosowania inny mechanizm prezentowania cen. Tu już, panie premierze, PowerPoint nie wystarcza, bilbordy z żarówkami nie wystarczą, teraz potrzeba jakichś turboprezentacji, może w 3D, bo widać, że pomoc zawarta w tej ustawie jest kierowana tak naprawdę do tłustych kotów w spółkach energetycznych, bo też nie do całej branży. I przypadkowo, ale może niekoniecznie, ta ustawa ochroni singli, którzy prowadzą bujne życie towarzyskie poza domem, zużywają mało energii, a jak jeszcze mają dacze, to dostaną drugie 2 tys. w starych cenach. I to jest cała polityka PiS. W tym szaleństwie, zdaje się, jest metoda — powtarzając za Szekspirem — tylko ta metoda jest zbrodnicza dla tego kraju.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Arkadiusz Marchewka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełArkadiuszMarchewka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W czasie swoich rządów nałożyliście na Polaków ponad 30 nowych podatków i opłat — podatek handlowy, podatek cukrowy, opłatę mocową od prądu, opłatę emisyjną od paliw i wiele, wiele innych. Teraz chcecie wprowadzić kolejny, absurdalny, ekstremalny podatek Sasina — podatek, który nazywacie podatkiem od jakichś zysków nadzwyczajnych. Ale prawda jest taka, że nadzwyczajne to jest to, jak okradacie Polaków z ciężko zarobionych uczciwych pieniędzy. Od listopada wiedzieliście, że może wybuchnąć kryzys, i nie zrobiliście zupełnie nic, aby przygotować Polskę i Polaków na tę sytuację.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PosełArkadiuszMarchewka">Dzisiaj mówicie, że chcecie pomagać. Ale sięgacie po pieniądze firm prywatnych — firm, które nie zarabiają miliardów złotych na sprzedaży energii, tak jak państwowy Orlen, PGNiG, PGE, Enea czy Tauron. Zostawcie w spokoju firmy prywatne. Chcecie to zrobić tylko po to, żeby zabrać ich pieniądze i nie wiadomo co robić w czasie kampanii wyborczej, bo to tylko do tego ma wam służyć. Odczepcie się od firm prywatnych. Szukajcie pieniędzy wśród waszych prezesów, którzy zarabiają krocie, setki tysięcy złotych w firmach państwowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Sławomir Neumann.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełSławomirNeumann">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Stworzyliście państwo z tektury, które nie radzi sobie z własnymi spółkami. Kopalnie to spółki Skarbu Państwa, zakłady energetyczne to spółki Skarbu Państwa, elektrownie to spółki Skarbu Państwa. Fakt, że wszystkie są obsadzone działaczami PiS-u i ich krewnymi, co powoduje, że oblepienie tym PiS-owskim aparatem uniemożliwia państwu normalną reakcję. Bo czy normalne jest, że dzisiaj nasze firmy małe, drobne czy większe lub nasze samorządy mają pięcio-, sześciokrotny wzrost cen za energię elektryczną? Czy te spółki mają taki wzrost kosztów? Nie mają. Czy możecie zamrozić te koszty? Czy wykorzystując siłę państwa, UOKiK, Urząd Regulacji Energetyki, możecie zablokować takie idiotyczne wzrosty? Nie możecie, bo tam są PiS-owscy działacze. Możecie zablokować gdzie indziej…</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#komentarz">(Głos z sali: W NFZ-ecie.)</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#PosełSławomirNeumann">…bo np. ceny wody i ścieków zablokowaliście, bo Wody Polskie zabroniły podnosić ceny wody i ścieków. Tam możecie. Ale przy energii nie możecie tego zrobić, bo tam są wasze spółki, a tu są spółki samorządowe. Odetnijcie tych wszystkich PiS-owskich działaczy. Będzie łatwiej zarządzać tym wszystkim i będzie taniej dla Polaków.</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Artur Łącki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytań jest bez liku. Pierwsze: Kiedy przestaniecie się żreć między sobą, panowie ministrowie z PiS-u? Kiedy całą energię poświęcicie zapewnieniu Polakom bezpieczeństwa energetycznego? Czy osłony dostaną tylko gospodarstwa domowe? Co z małymi rodzinnymi firmami, które nie są w stanie zapłacić teraz nowych cen gazu, prądu i podatków w ramach Polskiego Ładu? Kiedy przestaniecie mieć do czynienia z sytuacją, gdy koszty wytwarzania energii elektrycznej są kilkukrotnie niższe niż ceny, za które sprzedajecie obywatelom, kilkudziesięciokrotnie niższe niż ceny, za które sprzedajecie samorządom, i kilkusetkrotnie niższe niż ceny, za które sprzedajecie przedsiębiorcom? To jest przerażające, że rząd, który jest tego w pełni świadomy, pozwala na ograbianie ludzi.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PosełArturŁącki">Europa wprowadza właśnie mechanizmy. Mechanizm jest prosty — marże spółek energetycznych mają być uczciwe i mają być takie, żeby pozwalały im funkcjonować, a nie kilkaset procent większe. Takie mają być marże. Czy rząd nie widzi problemu? Nie widzicie, że oprócz tego — jedno zdanie — że zwykli obywatele przestają mieć pieniądze na płacenie, to padają małe firmy i duże firmy, te, które płacą pensje ludziom i płacą podatki. To jest wasza polityka.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Aleksander Miszalski.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zobacz, Europa wprowadza mechanizmy uczciwe. Zobacz, jak sobie zaprzecza.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PosełAleksanderMiszalski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Chciałbym wam opowiedzieć historię pani Barbary ode mnie z Krakowa. Pani Barbara ma lat 85, mieszkanie 65 m2. Wymieniła piec węglowy na piec elektryczny. Oszczędza. Nie ogrzewa przedpokoju, nie ogrzewa toalety, nie ogrzewa kuchni. Od czerwca do listopada zużyła 2 tys. kWh, od grudnia do maja — 7 tys. kWh, co daje w całym roku sumę 9 tys. kWh. Oczywiście nie łapie się na wasze dopłaty.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#PosełAleksanderMiszalski">Eksperci wyliczają, że zostawiacie na lodzie milion gospodarstw, w tym wiele w Krakowie, w Małopolsce, tam gdzie ludzie właśnie wymieniali piece na paliwa stałe na piece elektryczne, również chociażby pompy ciepła. Na dopłaty dla tych biednych ludzi was nie stać. Ale na marże w Tauronie rzędu 20% to was stać. A z czego te marże wynikają? Z 1000-procentowych podwyżek dla samorządów. Z tego, że np. UJ w zeszłym roku płacił 27 mln, a w tym roku zapłaci 182 mln. Z rachunków tej biednej staruszki.</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#PosełAleksanderMiszalski">Zarżniecie samorządy, zarżniecie uczelnie, przedsiębiorców, puścicie ludzi zwykłych z torbami. Ale wasi prezesi w Tauronie, w PGNiG będą mieli premie, będą mieli limuzyny i będą mieli szoferów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Tomasz Olichwer.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PosełTomaszOlichwer">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! O tym, że czeka nas kryzys energetyczny, było wiadomo co najmniej od kilku miesięcy. Polki i Polacy każdego dnia mierzą się z perspektywą drastycznych podwyżek cen prądu. A rząd Prawa i Sprawiedliwości po raz kolejny reaguje z opóźnieniem.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełTomaszOlichwer">Chciałbym wiedzieć, dlaczego tak uparcie walczycie z OZE…</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: On nie ogarnia, nie wie, gdzie jest.)</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#PosełTomaszOlichwer">…dlaczego pozbawiacie naszych rodaków dostępu do taniej i zielonej energii. Ustawa wiatrakowa leży w zamrażarce. Gdyby nie wasza nieodpowiedzialna polityka, przez którą nadal nie mamy nowych regulacji, być może Polacy nie musieliby teraz drżeć o rachunki i dostęp do energii. Obudźcie się wreszcie.</u>
          <u xml:id="u-176.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Anita Sowińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełAnitaSowińska">Panie Marszałku! Pani Ministro! Wysoka Izbo! Rozmawiamy dzisiaj o limitach cen energii elektrycznej dla odbiorców indywidualnych. To oczywiście jest dobry kierunek. Natomiast musimy mieć świadomość, że to nie rozwiązuje prawdziwego problemu.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#PosełAnitaSowińska">A prawdziwy problem leży w spółkach energetycznych i w sposobie kalkulacji cen. W tym roku spółki energetyczne zarobiły krocie, napchały pieniędzmi własne kieszenie i korzystały na kryzysie energetycznym. Bo zauważcie państwo, w Polsce większość energii elektrycznej jest produkowana z węgla, który jest wydobywany w Polsce, a koszty wydobycia przecież nie wzrosły. Więc dlaczego ceny energii wzrosły nawet dziesięciokrotnie? Również nie zdrożały ETS, wręcz przeciwnie — od ubiegłego roku one wręcz staniały. Dlatego rozwiązaniem jest zmiana zasad kalkulacji cen. Oczywiście jest to rozwiązanie, które jest dosyć kompleksowe, i trzeba je uzgodnić z Unią Europejską. Póki nie jest zrobione, trzeba tymczasowo nałożyć na spółki energetyczne podatek od nadmiarowych zysków. I nie od wszystkich spółek, jak chce Sasin, bo to jest kompletna bzdura, tylko od spółek energetycznych, bo tam leży problem.</u>
          <u xml:id="u-178.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-178.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie w ministerstwie pracuje tylko…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Janusz Kowalski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełJanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o dyletanctwo Platformy Obywatelskiej, to tego już się nie da słuchać. Was trzeba wysłać na korepetycje z prawa europejskiego. Nawet nie wiecie tego, że w Unii Europejskiej jest jednolity rynek energii. I energia elektryczna — ceny ustalone są na giełdzie, odpowiadają za to eurokraci.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Bzdura!)</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#PosełJanuszKowalski">I rzeczywiście jest tak, że się oderwała — jak to się nazywa — energia od ceny kosztów wytwarzania, a jest koszt na giełdzie.</u>
          <u xml:id="u-180.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-180.4" who="#PosełJanuszKowalski">To oznacza, że trzeba to zmienić.</u>
          <u xml:id="u-180.5" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: To trzeba to zmienić.)</u>
          <u xml:id="u-180.6" who="#PosełJanuszKowalski">I za to odpowiadają eurokraci. My ratujemy miliony polskich rodzin, a wy bronicie system, który nas okrada. To Unia Europejska nas dzisiaj okrada.</u>
          <u xml:id="u-180.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Do roboty, do roboty, człowieku.)</u>
          <u xml:id="u-180.8" who="#PosełJanuszKowalski">Jest podatek Unii Europejskiej nakładany na cenę energii. 40% tracimy w cenach energii, bo musimy odprowadzać tzw. ETS, a pan tu wrzeszczy.</u>
          <u xml:id="u-180.9" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Kowalski milioner, kasa się zgadza?)</u>
          <u xml:id="u-180.10" who="#PosełJanuszKowalski">Czego pan wrzeszczy? Niech pan porozmawia z ludźmi, którzy przez Unię Europejską płacą dzisiaj rachunki o 1000% wyższe. Niech pan porozmawia z przedsiębiorcami, z rolnikami. A pan się drze.</u>
          <u xml:id="u-180.11" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ty się drzesz.)</u>
          <u xml:id="u-180.12" who="#PosełJanuszKowalski">Niech się pan najpierw nauczy, jak jest kształtowana energia elektryczna. Jedyny mądry głos to był dzisiaj głos pana posła Grzyba z PSL.</u>
          <u xml:id="u-180.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Coś o rolnictwie.)</u>
          <u xml:id="u-180.14" who="#PosełJanuszKowalski">Niech się pan najpierw nauczy, jak funkcjonuje Unia Europejska, zamiast się drzeć. Polacy bankrutują przez Unię Europejską, a pan się drze.</u>
          <u xml:id="u-180.15" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ty się naucz hymnu polskiego.)</u>
          <u xml:id="u-180.16" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-180.17" who="#PosełJanuszKowalski">I kolejna pani się po prostu drze. Nauczcie się…</u>
          <u xml:id="u-180.18" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-180.19" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie krzyczeć. W domu sobie pozwalaj.)</u>
          <u xml:id="u-180.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Do roboty!)</u>
          <u xml:id="u-180.21" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: …do rolników, a nie krzyczysz.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Zbigniew Babalski.</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poczeka chwileczkę, panie pośle, niech te wrzaski się zakończą.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Tymi wrzaskami wydajecie sobie państwo świadectwo. Zawsze warto zachować kulturę.</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-181.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: To trzeba… ministra, który powinien pracować dla rolników.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełZbigniewBabalski">Tak, panie marszałku, podpisuję się pod tymi słowami, które pan powiedział.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PosełZbigniewBabalski">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Może państwo chociaż chwilkę posłuchacie.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PosełZbigniewBabalski">Mówicie tutaj często, że nie ma w tej ustawie rozwiązań dotyczących małych i średnich przedsiębiorstw. No nie ma, dlatego że Komisja Europejska, Unia Europejska powiedziały, że byłaby to nieuprawniona pomoc publiczna. Ale że dotyka to nie tylko Polski, ale wszystkich krajów Unii Europejskiej, to w tym tygodniu — z tego, co otrzymałem wiadomość — ten temat ma być poruszony i dotyczyć będzie wszystkich. Proszę, żebyście zaapelowali do posłów, bo przecież rządzicie w Unii Europejskiej, żeby się pochylili nad tym tematem i pomogli nie tylko Polsce, ale wszystkim przedsiębiorcom w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A komisarza kto ma?)</u>
          <u xml:id="u-182.4" who="#PosełZbigniewBabalski">Pani Minister! Do pani mam pytanie. Poproszę o odpowiedź, chodzi o granty termomodernizacyjne. Grant ten wynosi 10%. Zwracam się do pani z prośbą o to, żeby określić, jakie warunki muszą być spełnione i kto musi je spełnić, żeby wniosek był zrealizowany.</u>
          <u xml:id="u-182.5" who="#PosełZbigniewBabalski">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-182.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako ostatni spośród zadających pytanie pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Kontynuując to, o czym mówiłem w przemówieniu w imieniu koła, chciałem poprosić panią minister o to, aby pani minister powiedziała i posłom, i wszystkim Polakom, jakie koszty z budżetu państwa, tak naprawdę z naszych kieszeni, musimy w tej chwili ponieść, aby pomóc polskim rodzinom przetrwać ten trudny okres, który jest wynikiem utopijnej, chorej polityki związanej z rynkiem energii w Unii Europejskiej. Chcę też zapytać: Jaka pomoc będzie potrzebna przedsiębiorcom? Jeżeli nie pomożemy przedsiębiorcom, to oni będą zmuszeni zamknąć swoje biznesy, bo żaden biznes nie wytrzyma siedmiokrotnych podwyżek prądu. I będziemy mieć bezrobocie, a to jest najgorsza rzecz, która może się zdarzyć w tej chwili, jeśli chodzi o polskie społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To twoi koledzy z rządu.)</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#PosełJarosławSachajko">Jakie koszty trzeba będzie ponieść, aby pomóc, po pierwsze, polskim rodzinom, a po drugie, polskim przedsiębiorcom? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Szanowni Państwo Posłowie! Na galerii znajdują się uczniowie z Zespołu Szkół Ekonomicznych z Kalisza, którzy przybyli na zaproszenie pani poseł Karoliny Pawliczak. Przywitajmy ich bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ogłaszam 3 minuty…</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#komentarz">(Głos z sali: A odpowiedzi?)</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Odpowiedzi, potem przerwa, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-185.8" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Prosimy panią minister Annę Łukaszewską--Trzeciakowską, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Szanowny Panie Marszałku! Ponownie Szanowne Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Trochę dzień świstaka, dlatego że stoję przed państwem kolejny raz, kolejny raz padają te same nieprawdziwe tezy i kolejny raz udzielam na nie odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Kolejny raz mam dowód na najsmutniejszą rzecz, jaką tutaj widzę, a mianowicie taką, że rozmawiamy o ustawie czy o projekcie ustawy, której przynajmniej część z państwa po prostu w ogóle nie czytała. Gdyby czytała, to nie padłyby pytania o wspólnoty i spółdzielnie, bo w art. 2 w pkt 1 jest mowa o tym, że odbiorca uprawniony odnosi się do gospodarstw domowych, ale także pomieszczeń gospodarczych, lokali o charakterze zbiorowego mieszkania, mieszkań rotacyjnych, domków letniskowych, oświetlenia w budynkach mieszkalnych, zasilania dźwigów w budynkach mieszkalnych, węzłów cieplnych, hydroforni będących w zarządzie administracji budynków, cieplarń itd. Proszę państwa, to jest w ustawie — art. 2.</u>
          <u xml:id="u-186.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">W związku z tym bardzo proszę, żebyśmy wszyscy czytali projekt ustawy, to będzie nam łatwiej rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-186.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o przyczyny kryzysu i wskazywanie, że oto Polska przez jakąś tam politykę ma inne ceny niż Unia Europejska, to powiem, że ano ma — niższe. Proszę państwa, ceny z dzisiaj z godz. 11: Austria — 350 euro, Niemcy — 400 euro, Czechy — 400 euro, Francja — 400 euro, Włochy — 400 euro. To są kraje, w których bardzo rozwinięte jest OZE, np. Niemcy. Tam bardzo rozwinięta jest energia wind, jest uozewienie na najwyższym poziomie — 400 euro. Polska w tym samym czasie — 165.</u>
          <u xml:id="u-186.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska"> Wystarczy przeczytać, proszę państwa, to jest w Internecie.</u>
          <u xml:id="u-186.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Teraz odpowiedzi po kolei na państwa wystąpienia i za chwilę będę już mówić o pytaniach. Po pierwsze, pan poseł Gadowski mówił o blokach, ale ja mam wątpliwości, czy na pewno wymienił te, o których myślał. Kozienic tam np. nie było. Mówił o wiatrakach, mówił o rynku mocy, mówił o odnawialnych źródłach energii, inni też o tym mówili. Ja to już powtarzałam, ale powtórzę jeszcze raz: od 2015 r. do 2025 r. ze wszystkimi już rozpoczętymi inwestycjami przybędzie nam 20 GW. W PV, czyli w instalacjach fotowoltaicznych, od 2015 r. mamy 10 giga. Dwa Bełchatowy, proszę państwa, powstały na dachach Polaków za czasów PiS-u.</u>
          <u xml:id="u-186.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-186.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Do 2025 r. będzie łącznie 28 GW. Tak bardzo blokujemy rozwój odnawialnej energii. Ja już to mówiłam. Mówię o tym dniu świstaka, bo ja to powtarzam, a państwo zadają te same pytania.</u>
          <u xml:id="u-186.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o rynek, o ceny energii dla wszystkich, proszę państwa, to ja też uważam, że ceny powinny spaść na rynkach energii elektrycznej — hurtowym krótkoterminowym i długoterminowym. Ponieważ rozmawiamy o tym któryś raz…</u>
          <u xml:id="u-186.13" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przepraszam bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Chciałbym się zwrócić do obecnych państwa posłów o zachowanie ciszy i spokoju, ponieważ pani minister odpowiada teraz na pytania.</u>
          <u xml:id="u-187.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A do pani minister — jeżeli ta atmosfera utrudnia pani odpowiedzi na pytania, to przyjmijmy formę, że udzieli ich pani na piśmie i zamkniemy ten punkt.</u>
          <u xml:id="u-187.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Słuchamy pani minister.)</u>
          <u xml:id="u-187.4" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Chcemy słuchać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o rynki, chciałabym jeszcze powiedzieć, że rzeczywiście jest wolny rynek europejski i mamy bardzo duże kłopoty, żeby w ogóle przekonać Europę do tego, żebyśmy obniżali ceny energii na rynku hurtowym krótko- i długoterminowym. Na razie propozycje na 30 września są proste: obowiązkowe redukcje, windfall tax, czyli podatek od zysków nadzwyczajnych, i redukcja marży. Nie ma mowy o obniżaniu cen energii, proszę państwa, a my nad tym pracujemy, reagujemy na to. Wczoraj opublikowaliśmy rozporządzenie dotyczące rynku bilansującego. Ponieważ państwo pytają o to kolejny raz, a ja kolejny raz odpowiadam, to tym razem mam też pomoc naukową. Proszę państwa, to są ceny na rynku spotowym od momentu, kiedy poinformowaliśmy o tym, że będzie zmiana wyznaczania ceny maksymalnej. Wyraźnie widać, że rynek zareagował błyskawicznie i ceny spadły.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Liczę na to, że będzie się to dalej działo, proszę państwa. My rzeczywiście reagujemy w sposób konkretny i praktyczny, tak żeby w ramach prerogatyw, które mamy, reagować skutecznie i obniżać te ceny dla wszystkich Polaków.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o wyznaczanie cen krańcowych, to jest to problem całej Unii Europejskiej, proszę państwa — cenę krańcową w merit order wyznacza gaz. Tak jest nawet wtedy, kiedy tego zużycia jest mniej. Pracujemy nad tym, żeby rzeczywiście przykleić — mówię to znów, kolejny raz — ceny energii na rynkach do cen wytwarzania. Coraz sprawniej nam się to udaje. Daleka droga przed nami, ale pracujemy nad tym.</u>
          <u xml:id="u-188.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Pozwoliłam sobie jeszcze ze wszystkich pytań, które państwo zadaliście, wypisać te, które wydawały mi się najbardziej egzotyczne. Mianowicie, proszę państwa, nieprawdą jest — pani poseł Lenartowicz o tym mówiła — że można wziąć dwa dodatki elektryczne. To jest po prostu nieprawda. Wystarczy przeczytać ustawę, tam to jest napisane. Znowu proszę: czytajmy projekty, zanim będziemy je komentować.</u>
          <u xml:id="u-188.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-188.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o wypowiedź posła Marchewki, to bardzo proszę, żebyśmy do opłaty mocowej podeszli z szacunkiem, bo to jest bardzo dobre rozwiązanie, które powoduje, że wszyscy jesteśmy bezpieczni. Okres zagrożenia, jaki był w zeszłym tygodniu, pokazał, że rynek mocy działa, demand side response zadziałało, spadło zapotrzebowanie na moc, a z drugiej strony weszły te zgłoszone do rynku mocy źródła, co do których było ostrzeżenie. Żeby on działał, potrzebna jest opłaca mocowa. Tak że naprawdę, jeżeli mówimy o bezpieczeństwie energetycznym i suwerenności energetycznej, to proszę, żebyśmy przynajmniej rozumieli te rozwiązania. Możemy się co do nich spierać, natomiast najpierw powinniśmy je zrozumieć.</u>
          <u xml:id="u-188.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani minister, możemy jeszcze chwilkę…</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeszcze raz zwracam się do państwa posłów o umożliwienie dokończenia wystąpienia pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Już będę się streszczać.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Było pytanie od pana posła Adamczyka z Lewicy o saldo importu. To wszystko jest na stronach PSE, wystarczy sprawdzić, to jest publikowane. Nie wiem, o jaki okres pan pytał, czy rozmawiamy o tygodniu, dniu, miesiącu, roku. W związku z tym proszę sprawdzić na stronach. Na stronach PSE saldo importu, eksportu jest publikowane, można to obejrzeć.</u>
          <u xml:id="u-190.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o biogazownie, to rozwijamy to.</u>
          <u xml:id="u-190.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o OZE, to odpowiedziałam.</u>
          <u xml:id="u-190.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">A, jeszcze jedna rzecz. Pojawiło się też tutaj przekłamanie i mówiono nieprawdę, jeśli chodzi o ceny uprawnień do emisji. Proszę państwa, początek stycznia 2018 r. — 8 euro za 1 t, 31 grudnia 2020 r. — 32 euro, 31 grudnia 2021 r. — 80 euro. W tym roku w sierpniu cena zbliżyła się do 100 euro. Wszyscy, którzy na rynku energetycznym rozmawiają poważnie, wiedzą, że jest to m.in. wynik spekulacji. Doskonale zdajemy sobie sprawę, że ten system handlu uprawnieniami do emisji powinien zostać zreformowany, tak żeby instytucje finansowe nie mogły korzystać z niego jak z każdego narzędzia finansowego. Apelujemy o to. A więc cena emisji również jest ważnym elementem, jeśli chodzi o koszt energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-190.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Wracając do samej ustawy, chcę powtórzyć raz jeszcze: będę bardzo prosiła o to, żebyśmy dyskutowali nad nią merytorycznie.</u>
          <u xml:id="u-190.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">A nie, zanim powiem na koniec o ustawie, to jeszcze dwa zdania na temat pomocy. Państwo mówicie, że tylko my wychodzimy z tą pomocy do Polaków, a reszta Europy robi to inaczej. Proszę państwa, cała Europa pomaga swoim obywatelom. W różnym wymiarze, w różny sposób, ale pomaga cała Europa. Mogę to państwu opisać, jeżeli będzie potrzeba, natomiast Belgia, Włochy, Niemcy, Czechy, Grecja, Hiszpania, Portugalia — wszyscy swoim obywatelom pomagają, często w formie redystrybucji. Bardzo bym chciała, żeby to wybrzmiało. Jeżeli chodzi o Austrię, to są pakiety pomocowe. Belgia — przedłużanie taryf, czeki energetyczne, obniżenie VAT-u, tak jak u nas. Bułgaria — tak samo. Cypr, Chorwacja — to wszystko mam zanalizowane — Niemcy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Węgry, Irlandia, Niderlandy, Luksemburg, Norwegia, Portugalia, Litwa, Łotwa, Włochy, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Hiszpania, Szwecja, Wielka Brytania — wszyscy redystrybuują. Dlatego, proszę państwa, nie mówmy, że to jest wyjątek, że Polska jest dotknięta wysokimi cenami energii. Cała Europa i cały świat są dotknięte tym kryzysem.</u>
          <u xml:id="u-190.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Na koniec bardzo proszę Wysoki Sejm o to, żeby nad tą ustawą procedował sprawnie, tak żeby Polacy byli bezpieczni i mieli zamrożone limity rachunków. W tej chwili ta pomoc dla nich jest bardzo potrzebna. Jeżeli będą potrzebne jeszcze dodatkowe pomoce naukowe w postaci slajdów, jestem do dyspozycji. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-190.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W dyskusji zgłoszono wniosek o dodatkowe skierowanie projektu ustawy do Komisji Finansów Publicznych.</u>
          <u xml:id="u-191.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Do głosowania nad tym wnioskiem przystąpimy za chwilę.</u>
          <u xml:id="u-191.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ogłaszam 2 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-191.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 09 do godz. 14 min 13)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę państwa posłów o zajmowanie miejsc.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#Marszałek">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 4 porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-192.3" who="#Marszałek">Propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu jest, aby projekt ustawy został skierowany do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych…</u>
          <u xml:id="u-192.4" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Nie słyszymy.)</u>
          <u xml:id="u-192.5" who="#Marszałek">Właśnie sama mam wrażenie, że mnie nie słychać, że coś się dzieje z mikrofonem. Moment, bo sama słyszę, że… Teraz jest lepiej, tak?</u>
          <u xml:id="u-192.6" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-192.7" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: O, pani premier, proszę włączyć…)</u>
          <u xml:id="u-192.8" who="#Marszałek">Pani pośle, te żarty proszę zostawić dla siebie, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-192.9" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o skierowanie tego projektu ustawy dodatkowo do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-192.10" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu przyjął, a wniosek o dodatkowe skierowanie projektu ustawy do Komisji Finansów Publicznych poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-192.11" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-192.12" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-192.13" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o dodatkowe skierowanie projektu ustawy zawartego w druku nr 2630 do Komisji Finansów Publicznych, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-192.14" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-192.15" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-192.16" who="#Marszałek">Głosowało 419 posłów. 195 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-192.17" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym skierował ten projekt ustawy wyłącznie do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-192.18" who="#Marszałek">Proponuję, aby Sejm na podstawie art. 39 ust. 3 regulaminu Sejmu zalecił Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych przedstawienie sprawozdania w terminie umożliwiającym jego rozpatrzenie podczas bieżącego posiedzenia Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-192.19" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-192.20" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-192.21" who="#Marszałek">Na tym kończymy głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-192.22" who="#Marszałek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-192.23" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 14 min 16 do godz. 14 min 21)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych (druki nr 2451, 2451-A i 2558).</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Jerzego Polaczka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Koleżanki i Koledzy Posłowie! W imieniu Komisji Infrastruktury mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie dotyczące projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych, są to druki nr 2451, 2451-A oraz 2558.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Na samym początku chciałbym przypomnieć Wysokiej Izbie, że te cele są ważne z punktu widzenia realizacji kamieni milowych Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności. Po pierwsze, mają one wzmocnić budownictwo poprzez nowe efektywne wsparcie energetyczne budownictwa mieszkaniowego przeznaczonego dla osób o niskich i przeciętnych dochodach. Po drugie, mają zwiększyć efektywność energetyczną oraz promocję odnawialnych źródeł energii w istniejących budynkach wielorodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Beneficjentami tych rozwiązań zawartych w rządowym projekcie ustawy będą przede wszystkim gminy, a także wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe, towarzystwa budownictwa społecznego oraz społeczne inicjatywy mieszkaniowe i inni właściciele budynków wielorodzinnych. W ostatecznym rozrachunku najbardziej zyskują przede wszystkim osoby fizyczne, które będą mogły zyskać na tych rozwiązaniach dzięki obniżeniu rachunków za energię.</u>
          <u xml:id="u-194.3" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Te dwa cele, które są zawarte w sprawozdaniach związanych z tą nowelizacją, to efektywne energetycznie nowe budownictwo mieszkaniowe oraz korekta rozwiązań dotyczących inwestycji termomodernizacyjnych, remontów oraz inwestycji w odnawialne źródła energii w istniejącym zasobie mieszkaniowym.</u>
          <u xml:id="u-194.4" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Jeśli chodzi o pierwszy cel, o efektywne energetycznie nowe budownictwo mieszkaniowe, to przypomnę, że projekt przewiduje podniesienie intensywności wsparcia budownictwa komunalnego i społecznego pod warunkiem spełnienia przez inwestorów dodatkowych kryteriów energetycznych i środowiskowych, a podstawowym spośród tych kryteriów jest obniżenie zużycia energii w budynku o co najmniej 20% w stosunku do obowiązujących norm. Możliwość uzyskania wsparcia jest uwarunkowana również spełnieniem przez inwestorów szeregu innych, dodatkowych norm w zakresie wykorzystywanych materiałów budowlanych, ochrony środowiska, dostosowania się do zmian klimatu, sposobu projektowania itp.</u>
          <u xml:id="u-194.5" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Z pewnością będzie to dla polskiego rynku budowlanego pewne wyzwanie, które jednak wyznaczy trendy rozwoju tej branży w przyszłości. Inwestorzy, jeżeli spełnią warunki zawarte w tej nowelizacji ustawy, będą mogli otrzymać dodatkowe, większe dofinansowanie sięgające 95% kosztów inwestycji w przypadku budownictwa komunalnego, z czego 15% pochodzić będzie z Krajowego Planu Odbudowy, oraz 60% kosztów inwestycji w przypadku budownictwa społecznego, z czego 35% pochodzić będzie z Krajowego Planu Odbudowy.</u>
          <u xml:id="u-194.6" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">W porozumieniu z instytucjami europejskimi Polska zobowiązała się do budowy co najmniej 12 tys. mieszkań, ale ich ostateczna liczba będzie oczywiście zależała od zainteresowania potencjalnych beneficjentów, czyli wspomnianych gmin, towarzystw budownictwa społecznego, społecznych inicjatyw mieszkaniowych. Będzie oczywiście uzależniona również od kształtowania się cen na rynku materiałów budowlanych, na który niestety silnie wpływa zwłaszcza sytuacja gospodarcza, która powstała po agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę.</u>
          <u xml:id="u-194.7" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Jeśli chodzi o zagadnienia termomodernizacji, remontów czy odnawialnych źródeł energii w istniejącym zasobie mieszkaniowym, to tutaj ważnym elementem budowy niezależności energetycznej kraju jest uniezależnienie się od dostaw kopalnych źródeł energii, szczególnie tych importowanych z Rosji, a najlepszym działaniem w tym zakresie jest przede wszystkim zmniejszanie krajowego zużycia energii, również w sektorze budowlano-mieszkaniowym, który odpowiada za ok. 30% tego zużycia. Z tego powodu w rozwiązaniach zawartych w projekcie rządowym proponuje się instrumenty, które mają na celu poprawę standardu energetycznego istniejących zasobów wielorodzinnych.</u>
          <u xml:id="u-194.8" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Wsparcie termomodernizacji i remontów realizowane jest już obecnie ze środków zasilanych przez budżet Funduszu Termomodernizacji i Remontów. Będzie ono zwiększone odpowiednio z 16% lub 21% do 26% lub 31% w przypadku termomodernizacji połączonej z OZE, a w przypadku inwestycji termomodernizacyjnych — z 15% do 25%, jeśli chodzi o inwestycje remontowe.</u>
          <u xml:id="u-194.9" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">W projektowanej ustawie przewiduje się również dodatkowe wsparcie w postaci grantu termomodernizacyjnego ze środków KPO w wysokości 10% dla inwestycji, w wyniku których budynek osiągnie współczesny standard energetyczny. W sumie w przypadku takiej połączonej inwestycji termomodernizacyjnej i OZE można uzyskać — mówię tutaj o beneficjencie — wsparcie w wysokości realnie do 41% kosztów przedsięwzięcia. Beneficjentami tego wsparcia będą głównie wspólnoty mieszkaniowe oraz spółdzielnie mieszkaniowe.</u>
          <u xml:id="u-194.10" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Wsparcie będzie również adresowane do gmin na poprawę stanu technicznego budynków komunalnych. Wiemy, jaka jest sytuacja związana z utrzymaniem tej substancji mieszkaniowej na poziomie gmin. Ona nie jest najlepsza. Ten projekt wychodzi naprzeciw potrzebie bardzo mocnego wzmocnienia i poprawy stanu technicznego budynków komunalnych, przede wszystkim tych, które są zamieszkałe przez osoby szczególnie zagrożone ubóstwem energetycznym. Samorządy będą mogły uzyskiwać dofinansowanie w wysokości 50% kosztów remontu lub termomodernizacji lub 60% w przypadku budynku zabytkowego czy też rewitalizowanego. Wsparcie będzie mogło wzrosnąć o 30%, jeżeli budynek będzie miał wymienione źródło ciepła lub zostanie podłączony do sieci ciepłowniczej. Podobne wsparcie będzie mogło być skierowane nie tylko w odniesieniu do powierzchni wspólnej budynku, ale również w odniesieniu do remontu znajdujących się w tym budynku mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-194.11" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Nowym instrumentem wsparcia zawartym w ustawie będzie grant OZE finansujący 50% kosztów instalacji lub modernizacji odnawialnego źródła energii w budynkach wielorodzinnych. Obok efektów ekologicznych rozwój odnawialnych źródeł energii będzie miał pozytywny wpływ na budżety domowe mieszkańców poprzez zmniejszenie ich rachunków za energię bądź też ogrzewanie. Grant będzie przysługiwał również w przypadku instalacji odnawialnych źródeł energii na etapie budowy nowych budynków realizowanych przez inwestorów budownictwa społecznego.</u>
          <u xml:id="u-194.12" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Uzgodnione z instytucjami europejskimi wskaźniki zakładają, że do połowy 2026 r. w ramach inwestycji zostaną zmodernizowane budynki, w których jest nie mniej niż 115 tys. mieszkań. Suma zaplanowana w ramach krajowego programu odbudowy wynosi ok. 100 mln euro, jednak kwota ta w znacznym stopniu będzie uzupełniana środkami krajowymi.</u>
          <u xml:id="u-194.13" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Reasumując, panie i panowie posłowie, przedstawione rozwiązania będą miały dobry, pozytywny skutek dla polityki mieszkaniowej z jednej strony i dla polityki energetycznej kraju. Ponadto pozwolą na kontynuowanie koniunktury w sektorze budowlanym, a podkreślenia wymaga fakt, że inwestycje w budownictwo społeczne oraz w termomodernizacje i remonty wykonują najczęściej, co też warto podkreślić, regionalne czy lokalne firmy budowlane, co będzie miało również istotny pozytywny skutek dla utrzymania stabilnej i w dobrej kondycji gospodarki lokalnej.</u>
          <u xml:id="u-194.14" who="#PosełSprawozdawcaJerzyPolaczek">Mając na względzie przedstawione korzyści, które płyną z wdrożenia przepisów projektu, który został przepracowany na posiedzeniach Komisji Infrastruktury, będę wnosił o przyjęcie ustawy w zaakceptowanym przez Komisję Infrastruktury brzmieniu z jedną uwagą, mianowicie po przejrzeniu tekstu sprawozdania chciałbym prosić o dokonanie pewnej drobnej poprawki na s. 36 w zmianie 22. w art. 6 wspomnianej ustawy o wspieraniu termomodernizacji i remontów, mianowicie do zmiany 22. w art. 6 na wczorajszym posiedzeniu Komisji Infrastruktury została zgłoszona poprawka, w ramach której w lit. b zaproponowano w poleceniu nowelizacyjnym dodanie w art. 25 w ust. 1 pkt 1a zamiast pkt 1b, pkt 1a już obowiązuje. Tak że proszę o uwzględnienie przez Biuro Legislacyjne prawidłowego oznaczenia tegoż punktu. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zanim poproszę pana posła Jerzego Polaczka jeszcze raz o zabranie głosu, chciałem przywitać wycieczkę młodzieży z powiatu hajnowskiego zaproszoną do polskiego Sejmu przez pana posła Tyszkiewicza.</u>
          <u xml:id="u-195.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-195.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-195.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Jerzego Polaczka z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Na pewno nie wykorzystam w całości przysługującego mi czasu, dlatego że zreferowałem te najistotniejsze propozycje zawarte w procedowanej ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych jako poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PosełJerzyPolaczek">Myślę, że kwestie, które przed chwilą referowałem, są istotą tych pozytywnych zmian, przede wszystkim podnoszących współczynnik finansowania inwestycji mieszkaniowych i wsparcia tych inwestycji poprzez aktywny udział i partycypację w tych inwestycjach gmin, wspólnot mieszkaniowych, spółdzielni mieszkaniowych czy społecznych inicjatyw mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#PosełJerzyPolaczek">Pragnę raz jeszcze z satysfakcją podkreślić, iż założenia zawarte w projekcie ustawy realizują dwa kluczowe cele, czyli wsparcie nowego, efektywnego energetycznie budownictwa mieszkaniowego, które jest przeznaczone dla osób o niskich bądź też przeciętnych dochodach, a także — to drugi cel, który jest i który cieszy się pełnym wsparciem klubu parlamentarnego — zwiększenie efektywności energetycznej oraz promocji OZE w istniejących budynkach wielorodzinnych. Ten projekt wpisuje się w bardzo aktywną politykę rządu poprawiającą wskaźniki finansowania budownictwa społecznego. Chcę podkreślić budownictwo mieszkaniowe, termomodernizację zasobów mieszkaniowych, wsparcie wspólnot mieszkaniowych, wsparcie spółdzielni mieszkaniowych i wsparcie osób fizycznych. Te wszystkie zagadnienia są realizowane w szeregu inicjatywach politycznych i legislacyjnych rządu w ostatniej kadencji i w poprzedniej kadencji, tj. w latach 2015–2019. Natomiast to, co jest również warte podkreślenia, dotyczy tego, iż tego rodzaju regulacje zawsze mają na poziomie lokalnym pozytywny wpływ również na gospodarkę lokalną. Pozwalamy poprzez aktywne finansowanie budownictwa mieszkaniowego na rozwój i stabilność w przypadku funkcjonowania lokalnych film budowlanych, aby te korzyści, które płyną z wdrożenia przepisów, były adresowane do setek tys. odbiorców. Na końcu głównymi beneficjentami tych rozwiązań są przede wszystkim osoby fizyczne, które zyskują na poprawie współczynników energetycznych budynków w istniejących zasobach czy też w tych, które będą realizowane i finansowane według tych zasad, które są zawarte w projekcie.</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#PosełJerzyPolaczek">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość w pełni popiera propozycje zawarte w projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych, druki nr 2451, 2451-A oraz 2558, i oczywiście będzie głosował za przyjęciem tego projektu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-196.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, jedna uwaga, może się panu przyda. Jeżeli chodzi o pana prośbę, żeby literki, cyferki pozmieniać, musi być albo 15 posłów, albo stanowisko klubu, bo tak się tego po prostu nie da zrobić. Tak że uprzejmie proszę. Rozumiem, ale taka jest droga, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PosełMałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawiam stanowisko dotyczące projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#PosełMałgorzataChmiel">Odnosząc się do wystąpienia pana posła sprawozdawcy, chciałabym powiedzieć tak: wszystko to jest słuszne, słuszne są hasła, które pan przedstawił, tylko chodzi o to, z jakich chcecie to realizować pieniędzy. Z pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy. Tylko Krajowego Planu Odbudowy nie ma.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#PosełMałgorzataChmiel">I nic nie robicie w tym celu, żeby pozyskać te pieniądze. Co chcecie zrobić? Bank Gospodarstwa Krajowego wypuści obligacje, które wykupi Narodowy Bank Polski z dodruku pieniędzy. Skutkiem tego następne pokolenia młodych ludzi będą spłacały te olbrzymie długi, które zaciągacie. Już teraz, jeżeli chodzi o długi, razem z tymi długami ukrytymi w kolejnych fundacjach, które pozakładaliście, zadłużenie w kraju jest większe niż za Gierka. Do czego chcecie doprowadzić całe pokolenie młodych ludzi? Przedstawiony projekt jest techniczną realizacją wdrażania KPO jako instrumentu wydatkowania 855 mln euro z Krajowego Planu Odbudowy. To niebagatelna suma na termomodernizację budynków wielorodzinnych, wymianę źródeł ciepła na niskoemisyjne i zwiększenie dopłat dla samorządów na realizację polityki mieszkaniowej i budownictwo socjalne i komunalne. To są bardzo słuszne hasła, jeszcze raz powtarzam, tylko pieniędzy nie ma. Nie występujecie o te pieniądze, nie chcecie spełnić podstawowych warunków, na które zresztą sam premier Morawiecki się zgodził. Piszecie, że chcecie wspierać OZE, zwiększacie wysokość dotacji do OZE w budynkach wielorodzinnych, ale inną ustawę zlikwidowaliście: opłacalność fotowoltaiki. Cieszy wyższa premia w przypadku termomodernizacji budynków wielorodzinnych czy pokrycie do 90% kosztów remontów budynków komunalnych w przypadku wymiany źródła ciepła na niskoemisyjne, ale inną ustawą zawieszacie zakaz palenia w piecach rakotwórczym miałem węglowym.</u>
          <u xml:id="u-198.5" who="#PosełMałgorzataChmiel">Proponujecie zwiększenie dotacji dla samorządów na budowę mieszkań komunalnych, TBS-ów czy SIM-ów. Cieszymy się bardzo, że wreszcie wysłuchaliście naszych propozycji, aby to samorządom oddać rozwój polityki mieszkaniowej. Szanowni państwo, mieszkanie to dobro podstawowe, ale za co się ten rząd nie zabierze, to klapa. Miało być tanio, dużo i szybko. 100 tys. mieszkań. Ale prezes Kaczyński powiedział, że to jest wina nadużyć deweloperów i dlatego jest taka sytuacja. KZN miał pozyskiwać grunty. Aktualnie się tym nie zajmuje. PFR Nieruchomości, „Mieszkanie+”. Co z tymi mieszkaniami? Nie ma. Domy drewniane. Miało ich być 5 tys., jest 30. Na dodatek sprzedawane są po cenie rynkowej. Polski Ład — 70 m2 bez pozwolenia na budowę, bez kierownika. I co? W skali kraju tylko 370 zgłoszeń. Dlaczego? Bo w takim wypadku nie ma szans na żaden kredyt. Następna ustawa — gwarancja wkładu własnego. Skorzystało tylko 3 tys. osób. Teraz przedstawiacie następny projekt, projekt wspomagania budownictwa mieszkaniowego z KPO, tylko nie ma tych pieniędzy z KPO, jak podkreśliłam.</u>
          <u xml:id="u-198.6" who="#PosełMałgorzataChmiel">Niemniej jednak jako Koalicja Obywatelska popieramy przedstawiony projekt, licząc na to, że ten rząd się opamięta i sięgnie po pieniądze z Krajowego Planu Odbudowy po spełnieniu uzgodnionych wymogów. Byłaby to dla nas zmiana cywilizacyjna, zwłaszcza w tak trudnym obecnie czasie dla wszystkich Polaków. Bogactwo bierze się z pracy i oszczędzania, a nie z rozdawnictwa i dodrukowywanych pieniędzy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-198.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Maciej Kopiec, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełMaciejKopiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy w nazwie ma bardzo dumne i dobre hasło: wspierający poprawę warunków mieszkaniowych w Polsce. Finansowany miał być z Europejskiego Funduszu Odbudowy, który to rząd PiS ukradł Polsce. Ukradł dlatego, że ważniejsze są dla rządu trzymanie przy pomocy Ziobry za twarz całego wymiaru sprawiedliwości oraz współpraca z prorosyjskimi siłami politycznymi wewnątrz Unii Europejskiej, ważniejsze od 61 tys. polskich rodzin, które PiS okradł także z mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#PosełMaciejKopiec">Podczas przyjmowania Europejskiego Funduszu Odbudowy w polskim Sejmie Prawo i Sprawiedliwość zobowiązało się do wybudowania 73 tys. mieszkań dla polskich obywateli, dla polskich rodzin, dla ludzi, którzy dziś nie mogą sobie pozwolić na mieszkanie. Był to jeden z warunków uzbierania większości parlamentarnej; Lewica, negocjując w imieniu poprawy jakości życia w Polsce, postawiła go bardzo wyraźnie. Tymczasem przedstawiciel Ministerstwa Infrastruktury kilka dni temu na posiedzeniu komisji przyznał wprost, że PiS to oszuści, kłamcy i złodzieje, że okradli 61 tys. polskich rodzin z mieszkań, informując, że planują wybudować zaledwie 12 tys. z obiecanych 73 tys. mieszkań. Pięć razy mniej to jest rozbój w biały dzień, którego ofiarami są ludzie bez dachu nad głową, bez możliwości zakupu własnego mieszkania, a sprawcami — panowie Kaczyński, Ziobro i Kowalski.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#PosełMaciejKopiec">Ciekawe, jak zareagowałby minister, gdyby nagle wszyscy kolesie i rodziny polityków, którzy są zatrudnieni w spółkach Skarbu Państwa, zarabiali pięć razy mniej, a premier Morawiecki musiałby oddać 4/5 z kupionych od Kościoła po zaniżonych cenach gruntów. Pewnie byłby protest albo jakaś na szybko napisana specustawa, a że sprawa dotyczy 61 tys. mieszkań i 60 tys. rodzin w Polsce — c’est la vie. Po co PiS ma się przejmować ludźmi, skoro w reżimowej telewizji każde kłamstwo przejdzie?</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#PosełMaciejKopiec">Uwaga, będzie cytat: Teraz nie wydaje się, byśmy mogli pieniądze z KPO otrzymać. Czego byśmy nie zrobili, to i tak tych pieniędzy nie dostaniemy — to słowa słońca narodu, prezesa Jarosława Kaczyńskiego, wypowiedziane ostatnio w Nysie. Prezes przyznał więc wprost, że taka ustawa jako projekt rządowy jest mistyfikacją i zwykłym kłamstwem, bowiem przez PiS nie będzie pieniędzy na jej wykonanie. Na posiedzeniu Komisji Infrastruktury padło więc pytanie, po co pracujemy nad ustawą, która nie zostanie zrealizowana? Po co te kłamstwa? Ministerstwo odpowiada, że należy pracować nad ustawą. Co z tego, że pieniędzy nie będzie? Ważne, że będziemy mieć przepis, który ureguluje ich wydawanie.</u>
          <u xml:id="u-200.4" who="#PosełMaciejKopiec">Te opowieści z Narnii przypominają anegdotę o zapracowanym budowlańcu, który strasznie się zmęczył, jeżdżąc cały dzień na budowie taczką, a na pytanie, co było w taczce, odpowiada: nic, bo nie zdążyłem załadować.</u>
          <u xml:id="u-200.5" who="#PosełMaciejKopiec">Na sam projekt ustawy czekaliśmy kilka miesięcy. Jest dobry i potrzebny. Miejmy nadzieję, że po przegranych przez PiS wyborach i odblokowaniu pieniędzy z Funduszu Odbudowy już przez nowy rząd będzie mógł poprawić jakość życia w Polsce. Dotyczy m.in. zwiększenia skali przedsięwzięć termomodernizacyjnych, zwiększenia produkcji energii z odnawialnych źródeł energii, zmniejszenia emisyjności sektora mieszkaniowego oraz poprawy stanu technicznego budynków komunalnych. Zmienia wiele różnych aktów prawnych i po jego realizacji faktycznie poprawią się warunki mieszkaniowe w Polsce zarówno pod kątem jakości życia, jak i zapotrzebowania na energię. Zmiany można podzielić na trzy obszary: poprawa warunków życia w istniejącym zasobie mieszkaniowym, poszerzenie programu budownictwa socjalnego i komunalnego oraz zwiększenie i rozszerzenie zakresu premii termomodernizacyjnej i remontowej.</u>
          <u xml:id="u-200.6" who="#PosełMaciejKopiec">W istniejącym zasobie mieszkaniowym środki będą dostępne w formie grantu na pokrycie 50% kosztów instalacji OZE w budynkach wielorodzinnych. To rozwiązanie, z którego skorzystają wspólnoty mieszkaniowe i spółdzielnie. Będzie też możliwe uzyskanie grantu na koszty odnawialnego źródła energii już na etapie budowy w przypadku inwestycji TBS i SIM. Podnoszone są premia i grant na termomodernizację wszystkich budynków wielorodzinnych do 41% pokrycia kosztów remontu czy instalacji. Projekt zapewnia do 90% na pokrycie kosztów remontów budynków komunalnych należących do samorządów albo spółek samorządowych, gdzie warunkiem będzie wymiana źródła ciepła na niskoemisyjne lub podłączenie do sieci ciepłowniczej. Projekt zwiększa premię termomodernizacyjną do 26% i remontową do 25%. Gminom gwarantuje zwiększone wsparcie na pokrycie kosztów budowy nowych mieszkań komunalnych i społecznych, mieszkań czynszowych, głównie w ramach TBS oraz SIM. Warunkiem uzyskania wyższego wsparcia z programu będzie spełnianie podwyższonych standardów efektywności energetycznej. To bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-200.7" who="#PosełMaciejKopiec">Ustawa jest bardzo potrzebna, szkoda, że przez arogancję i butę władzy nie zostanie zrealizowana, a jedynie przyjęta i przeprocedowana przez Sejm. Szkoda, że PiS okradł mieszkańców Polski ze środków na jej realizację, bo to także krok w kierunku usystematyzowania sytuacji energetycznej w kraju. Lewica jako formacja wspierająca wszystkie podwyższające jakość życia w Polsce i zapewniające bezpieczeństwo rozwiązania poprze ten projekt z ogromnym żalem, że przez oszustwa PiS nie będzie mógł wejść w życie od razu, a dopiero po oddaniu przez Prawicę władzy, bo tylko rząd bez PiS gwarantuje, że interesy zwykłych ludzi będą w końcu w tej Izbie reprezentowane. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-200.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Stefana Krajewskiego z Koalicji Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A witam wycieczkę szkolną, samorządową z Drezdenka. Witam państwa.</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Wycieczka przybyła na zaproszenie pani poseł Elżbiety Płonki. Czy wszystko dobrze powiedziałem?</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#komentarz">(Głosy z sali: Tak, dziękujemy.)</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">No to super, witam was bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełStefanKrajewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych, druki nr 2451, 2451-A i 2558.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PosełStefanKrajewski">Co do zasady wszystko jest ważne i potrzebne. Z uzasadnienia projektu mogliśmy się dowiedzieć, że jest to realizacja działań związanych z wdrożeniem Krajowego Planu Odbudowy i Zwiększania Odporności w ramach wymiany źródeł ciepła i poprawy efektywności energetycznej w budynkach mieszkalnych w zakresie, w jakim działanie to dotyczy budynków mieszkalnych wielorodzinnych, oraz inwestycji w energooszczędne budownictwo mieszkaniowe dla gospodarstw domowych o niskich i średnich dochodach. Projekt realizuje też dwa kamienie milowe KPO. Chodzi o czyste powietrze i efektywność energetyczną, w ramach czego Polska zobowiązała się do wprowadzenia w życie nowelizacji ustawy o efektywności energetycznej i powiązanych aktów, oraz o reformę budownictwa mieszkaniowego dla gospodarstw domowych o niskich i średnich dochodach, uwzględniającą wyższą efektywność energetyczną budynków, w ramach której Polska zobowiązała się do wprowadzenia w życie nowelizacji ustawy z dnia 8 grudnia 2006 r. o finansowym wsparciu tworzenia lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni, schronisk dla osób bezdomnych, ogrzewalni i tymczasowych pomieszczeń, oraz wynikające z niej zmiany w innych ustawach. Z tych rządowych propozycji wynika, że na te cele przeznaczonych zostanie 855 mln euro.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#PosełStefanKrajewski">Chciałoby się powiedzieć w tym momencie: dobrze. Dwa kolejne kamienie milowe miałyby być wykonane i przybliżyć nas mają do środków z KPO, z których tyle ważnych i potrzebnych rzeczy mogłoby być sfinansowanych. Na te pieniądze czekają i przedsiębiorcy, i rolnicy, i samorządy. Ta duża część, która też dotyczy poprawy warunków mieszkaniowych, jest bardzo ważna. Chodzi o te środki, które mają być przekazywane w ramach grantu na pokrycie 50% kosztów instalacji odnawialnego źródła energii, grant OZE w budynkach wielorodzinnych. Z rozwiązania skorzystają przede wszystkim wspólnoty mieszkaniowe, spółdzielnie mieszkaniowe. W przypadku inwestycji towarzystw budownictwa społecznego, TBS, czy społecznych inicjatyw mieszkaniowych, SIM, możliwe będzie uzyskanie grantu OZE również na etapie budowy. Fundusz będzie też dawał możliwość udostępniania w ramach wyższej premii i grantu na pokrycie łącznie do 41% kosztów termomodernizacji budynków wielorodzinnych. Dużo jest tych rozwiązań, które są niezwykle potrzebne, które mogłyby co do zasady przyspieszyć te inwestycje, tylko jak dobrze pamiętamy, to już od dłuższego czasu tutaj dużo się na ten temat dyskutuje. Faktycznie spółdzielnie mieszkaniowe, samorządy są w stanie te zadania wypełnić, bo na pewno nie rząd, który nie zrealizował wielkiego sztandarowego projektu „Mieszkanie+”. Później był wielki przekręt — tak to trzeba nazwać — polskie domy drewniane, który obiecywał tyle mieszkań. Powstało kilka, które nie są jeszcze chyba wszystkie nawet sprzedane i czekają na dalszy rozwój wypadków. Słyszeliśmy tu dużo o tych inicjatywach, SIM-ach, SAN-ach. Miało być tego już mnóstwo. Niestety tylko i wyłącznie przesunięcie tych środków na samorządy, na spółdzielnie mieszkaniowe daje gwarancję, że to może się udać, pod warunkiem że te środki będą. To, że nie chcecie tych środków odblokować, dzisiaj nie zmieni nic w tej kwestii. To, że będziecie zaciągać kolejne zobowiązania… Bo śmiało już przecież i minister rolnictwa ogłasza nabory na poczet środków z KPO, których ciągle nie ma. Dajecie złudny przekaz, że te środki się pojawią, a z drugiej strony skutecznie je blokujecie. Przestańcie blokować te środki i będą pieniądze na zrealizowanie konkretnych projektów, konkretnych programów. Poprzemy ten projekt ustawy. Oby dało się to zrealizować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Ratuj się kto może, kiedy rząd Zjednoczonej łże-Prawicy wspiera, modernizuje, ułatwia i zachęca. Szanowni państwo, dajcie ludziom po prostu żyć. Stworzyliście kolejny projekt ustawy, która w istocie projektuje labirynt może nie dla szczurów, ale białych myszek, które mają go pokonać, spełniając rozmaite biurokratyczne wymogi, żeby otrzymać na końcu labiryntu premię w postaci kawałka słoninki, gdy tymczasem myszki nie dojadają.</u>
          <u xml:id="u-204.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Realia są takie, że budownictwo stanęło, szanowni państwo. Wystarczy potoczyć spojrzeniem w tych miejscach, w których jeszcze parę lat temu dziarsko i żwawo zaczynały się kolejne inwestycje. Kolejne osiedla, kolejne domy wyrastały tu, pod Warszawą czy w moim okręgu, na Podkarpaciu — najwięcej się na to mogę napatrzyć. Budowy, które stoją, inwestycje, które stanęły, dlatego że zbombardowaliście kraj najpierw lockdownami, kwarantannami i wszystkim, co się wiązało z walką z mniemaną pandemią. Teraz pod pretekstem działań w obronie obcego państwa sprowadziliście na kraj rozmaite inne nieszczęścia, skutkujące katastrofą finansową, socjalną, oby nie gorszymi katastrofami. I oto przychodzicie z projektem, który ma świadczyć o tym, że pomagacie, wspieracie i zachęcacie. To są takie same zachęty, szanowni państwo, jak… Ha, do czego to porównać? Mamy rok Łukasiewicza. Gdyby w epoce Łukasiewicza władza dociskała śrubę podatkową, goliła ludzi do samej skóry i np. ogłaszała program rozświetlania izb w kurnych chatach poprzez dofinansowanie świeczników… I wówczas nie byłoby żadnej apteki, w której mógłby pracować jakiś Łukasiewicz i po godzinach robić swoje eksperymenty chemiczne, nie zostałaby wynaleziona lampa naftowa, nie wyrosłoby górnictwo naftowe na Podkarpaciu, ponieważ wszyscy by zbankrutowali, dlatego że wy dofinansowalibyście np. dystrybucję świec — program świeca+ dla każdej kurnej chaty. To właśnie robicie. To jest, szanowni państwo, przeciwskuteczne. Niektórzy doczołgają się do końca tej ścieżki biurokratycznej i coś tam im skapnie, ale wszyscy płacimy katastrofą, którą wywołuje wasza socjalistyczna polityka fiskalizmu, biurokratyzmu. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-204.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zanim poproszę panią posłankę Hannę Gill-Piątek z Polski 2050 o zabranie głosu, to powitam uczniów szkoły podstawowej w Tarłowie, którzy przybyli do nas na zaproszenie pana posła Andrzeja Kryja. Witam was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy pan poseł gdzieś tam jest? Niech się pan pokaże. Ładnie pan wygląda. Super.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani posłanko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Połowa trzydziestolatków mieszka z rodzicami. Z jednej strony brakuje 2 mln mieszkań, z drugiej strony według danych GUS mamy 1800 tys. pustostanów. Udzielono o 2/3 mniej kredytów hipotecznych w porównaniu z zeszłym rokiem. Mamy 19-procentowy wzrost cen mieszkań, przy czym w niektórych miastach jest on 32-procentowy. O 40% wzrosły ceny najmu w dużych miastach. Rzesze studentów zostało wykluczonych z możliwości podjęcia nauki z powodu braku jakichkolwiek dostępnych lokali. Z drugiej strony hamują inwestycje mieszkaniowe. Mamy znaczny spadek rozpoczętych budów, a sytuację na rynku pierwotnym coraz częściej określa się jako zapaść.</u>
          <u xml:id="u-206.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-206.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Świetne zestawienie.)</u>
          <u xml:id="u-206.3" who="#PosełHannaGillPiątek">Teraz zajmujemy się projektem mającym w nazwie poprawę warunków mieszkaniowych, który nie rozwiąże żadnego z powyższych problemów. Dostosowuje natomiast krajowe przepisy do wymogów Krajowego Planu Odbudowy. Tymczasem prezes Jarosław Kaczyński właśnie poinformował Polaków, że środków z KPO nie będzie. PiS nie ma waszych pieniędzy i co mu zrobicie? Warto dodać, że w toku prac komisji rzeczywiście wyparowało z KPO 80% mieszkań — z 75 tys. zostało nieco ponad 12 tys. Potwierdził to pan minister.</u>
          <u xml:id="u-206.4" who="#PosełHannaGillPiątek">Jedno zdanie. Marnujemy czas Wysokiego Sejmu na omawianie przepisów, z których nikt nie skorzysta, bo rząd zaprzepaścił środki z KPO. Razem z nimi przepadła szansa na zapisane w krajowym planie mieszkania. Co więcej, wszystkie pomysły rządu po upadku „Mieszkania+” okazują się niewypałem. Ogłoszone w Polskim Ładzie kredyty bez wkładu własnego po roku funkcjonowania mają efekt homeopatyczny. Ostry limit cenowy plus nowe kryteria spowodowały, że udziela się ich w bankach kilkanaście rocznie. Może i dobrze, bo dopłaty do banków kiedy szaleje inflacja tylko pompują ceny mieszkań jeszcze bardziej. Kompletną klapą kończy się wspaniały program dotyczący budowy bez zezwolenia domów o powierzchni do 75 m2. Z tego co wiem, przez rok wpłynęło zaledwie 600 zgłoszeń. Tak świetnie poszła panu ministrowi ta deregulacja.</u>
          <u xml:id="u-206.5" who="#PosełHannaGillPiątek">Krajowy Zasób Nieruchomości z trudem postawił na nogi 30 SIM-ów. Każdy z nich dokapitalizował 3 mln zł z kieszeni podatników. W radzie nadzorczej każdego SIM-u jest przedstawiciel KZN. Te SIM-y też nic nie zbudują, dlatego że one miały budować przy pomocy środków z KPO, a z KPO pieniędzy nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-206.6" who="#PosełHannaGillPiątek">Koło Polska 2050 poprze ten projekt. Wyrażamy jednak ubolewanie, że zamiast rozwiązywać prawdziwe problemy mieszkaniowe Polaków, po prostu marnujemy czas.</u>
          <u xml:id="u-206.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełJarosławSachajko">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw wspierających poprawę warunków mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-208.2" who="#PosełJarosławSachajko">Nie ulega wątpliwości, że ta ustawa jest potrzebna, a nawet jest niezbędna. Chodzi o to, żeby poprawić warunki mieszkaniowe Polaków i żebyśmy się jako Polska mogli uniezależnić od kupowania nośników energii z zagranicy.</u>
          <u xml:id="u-208.3" who="#PosełJarosławSachajko">Nie zgadzam się oczywiście z moim poprzednikiem, który mówił, że dopłaty są złe. Skromna dopłata o wysokości 5 tys. zł, a później 3 tys. zł do fotowoltaiki spowodowała, że w tej chwili mamy liczbę prosumentów na poziomie szacowanym poprzednio na rok 2030. Polacy dalej montują fotowoltaikę pomimo tego, że warunki się pogorszyły, bo Polacy zauważyli, że jest to dobry kierunek.</u>
          <u xml:id="u-208.4" who="#PosełJarosławSachajko">Poprawa wskaźników energetycznych i termomodernizacyjnych w budownictwie wielorodzinnym jest w tej chwili jest bardzo potrzebna, ponieważ wszystkie budowle, które były budowane za czasów komuny… W tej chwili również są próby budowania domu tylko dla domu, tylko dlatego, żeby były ściany, bez odpowiedniego ocieplenia. To powoduje, że trzeba wydawać bardzo dużo pieniędzy na ogrzewanie. Można byłoby wydawać o 50% mniej. Mamy nawet domy pasywne, które nie potrzebują dostarczania energii z zewnątrz. Jakiś czas temu, ok. 3 tyg. temu widzieliśmy blok, który był zupełnie niezależny energetycznie od dostarczanej z zewnątrz energii elektrycznej oraz cieplnej. Mieszkańcy, korzystając z OZE, potrafili dokonać takiej termomodernizacji budynku, wprowadzić odnawialne źródła energii, zainstalować pompy ciepła, że nie potrzebują energii z zewnątrz.</u>
          <u xml:id="u-208.5" who="#PosełJarosławSachajko">Lewa strona sali mówiła o KPO, pytała, kiedy będą pieniądze z KPO, mówiła: nie chcecie tych pieniędzy. Trzeba państwu przypomnieć, że pieniądze z KPO to również są pieniądze z naszych kieszeni, to jest pożyczka, jedna wielka pożyczka, którą zaciągamy.</u>
          <u xml:id="u-208.6" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Nie, tylko część. To nieprawda.)</u>
          <u xml:id="u-208.7" who="#PosełJarosławSachajko">Proszę nie krzyczeć. Wiem, że jak ktoś płaci podatki, to dla państwa nie jest to żadna pożyczka. To jest w 100% pożyczka oprocentowana. Więc te rozwiązania, które są… Po prostu jesteśmy w takim momencie, kiedy słyszymy utyskiwanie w Parlamencie Europejskim, żeby tych pieniędzy nie było, po to żeby było gorzej. A więc dobrze, że jest ten mechanizm Banku Gospodarstwa Krajowego i że Polacy będą mogli sobie kupić mieszkania. Miejmy nadzieję,…</u>
          <u xml:id="u-208.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-208.9" who="#PosełJarosławSachajko">…że jak najwięcej mieszkań będzie pasywnych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam 1 minutę na zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-209.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią poseł Małgorzatę Chmiel, Koalicja Obywatelska, którą przesunęliśmy w kolejce na pierwsze miejsce, gdyż ma za chwilę inne sprawy i bardzo o to prosiła.</u>
          <u xml:id="u-209.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Dziękuję, bardzo dziękuję i przepraszam. To jednorazowa sytuacja.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PosełMałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Słuchałam mojego przedmówcy i nie mogłam się nadziwić. To co, jest pan za tym, żeby dodrukowywać pieniądze i zadłużać przyszłe pokolenia młodych ludzi? PRL bis. Przecież tak było za Gierka. Chcecie teraz powrotu tego, co krytykowaliśmy? To jest nieprawdopodobne. W tej ustawie rząd proponuje mechanizm korzystania z pieniędzy z KPO bez tych pieniędzy, z dodruku pieniędzy. Szanowni państwo, to jest po prostu niewiarygodne. Kolejna ustawa w sprawie mieszkalnictwa, tak potrzebna poprawa budownictwa mieszkaniowego w Polsce — to wszystko to są szklane domy, kolejna klapa.</u>
          <u xml:id="u-210.2" who="#PosełMałgorzataChmiel">I teraz pytam: Dlaczego pracujemy nad tą ustawą, skoro PiS nie chce pieniędzy z Unii Europejskiej, z KPO? Kiedy zakończycie wojnę z Komisją Europejską i sięgniecie po te pieniądze, na które Polacy tak czekają? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-210.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Anita Sowińska, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-211.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełAnitaSowińska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! To dobrze, że rząd przynajmniej wyraża chęć termomodernizacji budynków komunalnych. Rodzin mieszkających w mieszkaniach komunalnych nie stać na takie inwestycje, nawet jeżeli to przyniosłoby obniżkę rachunków za energię w przyszłości. Nie stać na to również gmin, ale tutaj się okazuje, że tych pieniędzy nie ma również w budżecie państwa. Rząd założył w tej ustawie, że nie obciąży ona budżetu i że te pieniądze popłynął z KPO. Szkopuł w tym, że niestety PiS zablokował strumień pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy. A dlaczego? Zastąpili nielegalną Izbę Dyscyplinarną równie nielegalną Izbą Odpowiedzialności Zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PosełAnitaSowińska">Cały czas okłamują Polki i Polaków i zabierają nasze pieniądze. Na tej konkretnej ustawie skorzystałoby 30 tys. rodzin rocznie i wszystkie gminy w Polsce, a podobnych programów mogłyby być w Polsce setki. Kiedy w końcu zlikwidujecie nielegalną Izbę Odpowiedzialności Zawodowej?</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zgodnie z uzasadnieniem projekt realizuje dwa kamienie milowe KPO. Jeden: Czyste powietrze i efektywność energetyczna, dotyczący wprowadzenia w życie ustawy o efektywności energetycznej, i drugi: Reforma budownictwa mieszkaniowego dla gospodarstw o niskich, średnich dochodach, uwzględniająca wyższą efektywność energetyczną budynków, w ramach którego Polska zobowiązała się do tworzenia lokali mieszkalnych na wynajem, mieszkań chronionych, noclegowni i schronisk.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PosełJanSzopiński">Mamy tutaj projekt ustawy, która stanowi przykład rządowego totolotka: niektóre kamienie milowe KPO realizujemy, a niektórych kamieni milowych nie realizujemy. Dlaczego tamtych nie realizujemy, to nie wiem. Prawdopodobnie dlatego ich nie realizujemy, że na to nie pozwala Solidarna Polska. Tylko chciałbym przypomnieć panu premierowi, że pan premier podpisał się pod uzgodnieniami z Unią Europejską i powinien realizować wszystkie kamienie milowe. Tymczasem, panie i panowie, Polacy domagają się pieniędzy z KPO, a pan premier nie może wymieniać jedynie kamieni milowych, które chce realizować, a pomijać tych, których nie chce realizować. Chociażby w tej ustawie potrzebne jest 885 mln euro. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie będę pytał o efektywność energetyczną i o niej mówił. Zapytam o coś zupełnie innego. Ile w I, II, III kwartale br. i analogicznie w roku 2021 oddano do użytku mieszkań, budynków wielorodzinnych, domów jednorodzinnych? Prosiłbym o tę informację na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Szczerba, którego nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Jagna Marczułajtis-Walczak, Koalicja Obywatelska, którą widzę.</u>
          <u xml:id="u-217.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry, proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełJagnaMarczułajtisWalczak">Dziękuję, panie marszałku, trochę więcej czasu potrzebuję.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PosełJagnaMarczułajtisWalczak">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Projekt ten jest techniczną realizacją wdrożenia KPO, instrumentem wydatkowania 855 mln euro z KPO. Przewiduje on wsparcie dla gmin i jednostek samorządu terytorialnego w budowie mieszkań przeznaczonych dla gospodarstw domowych o niskich i umiarkowanych dochodach. To bardzo dobrze.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#PosełJagnaMarczułajtisWalczak">Jednak chciałam zwrócić uwagę, że jest duże zapotrzebowanie na mieszkalnictwo wspomagane dla osób z niepełnosprawnościami. To bardzo ważne, aby tym osobom stworzyć godne warunki życia. Mieszkanie bowiem nie jest dobrem luksusowym, tylko prawem człowieka do godnego życia, i nikt nie ma prawa tej godności odbierać, skazując właśnie na życie w domach dziecka czy DPS-ach. COVID uwidocznił potrzebę odchodzenia od domów dziecka i domów pomocy społecznej. Ze względu na silną presję demograficzną i wyzwania starzejącego się społeczeństwa, ale także ze względu na urzeczywistnienie prawa do godnego i niezależnego życia mieszkania wspomagane przygotowują do samodzielności lub stanowią alternatywę dla życia w instytucji.</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#PosełJagnaMarczułajtisWalczak">Każda alternatywa dla DPS-u czy domu dziecka powinna być wspierana rozwiązaniami energetycznymi. Europejskie wytyczne mówią o rozwoju i finasowaniu mieszkalnictwa wspomaganego oraz odchodzeniu od DPS i domów dziecka. Na to też są pieniądze z KPO. To są argumenty za realizacją mieszkalnictwa wspomaganego, co jest zapisane w Strategii na rzecz Osób z Niepełnosprawnościami. To jest również dokument, który państwo uchwaliliście.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#PosełJagnaMarczułajtisWalczak">Więc pytania są tu podstawowe: Czy w końcu dostaniemy te środki z KPO? Czy rząd zrealizuje umowę w kwestii przywrócenia niezależności sądownictwa? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Katarzyna Osos, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełKatarzynaOsos">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Znowu padają piękne słowa, mają być realizowane piękne plany: będziemy poprawiać warunki mieszkaniowe, termomodernizować, wymieniać źródła ciepła, zwiększać dopłaty dla samorządów itd. Wszystko pięknie, tylko że to miało, to ma być realizowane z pieniędzy z Krajowego Planu Odbudowy. I gdzie są te środki z Krajowego Planu Odbudowy? Rządzący robią dziś wszystko, ażeby do Polski nie trafiło 770 mld zł. Jeżeli nie środki z KPO, to co? Znowu pójdą w ruch drukarki w Narodowym Banku Polskim? Robicie wszystko, aby po waszych rządach Polska faktycznie była w ruinie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Ireneusz Raś, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-221.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-221.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Widzę, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Niniejszy projekt ustawy wprowadzający techniczne warunki wykorzystania pieniędzy z KPO sugeruje, że pieniądze z KPO są w zasięgu ręki, wystarczy tylko ustalić kryteria i już można będzie realizować zadania na rzecz poprawy warunków mieszkaniowych, termomodernizacji i wszystkich tych spraw, które tak naprawdę są bolączką Polaków.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#PosełZofiaCzernow">Nic bardziej błędnego. To jest kłamstwo, Wysoki Sejmie, bowiem pieniędzy z KPO nie ma i, jak ostatnio pan prezes Kaczyński powiedział, nie będzie. Być może rząd wyemituje obligacje Skarbu Państwa, aby ratować sytuację. Kto jednak pozwolił, kto zgadza się na to, aby zadłużać kraj, zadłużać Polaków, kiedy pieniądze leżą na stole? Nikt nie postawił, nie dał PiS-owi takiego wyboru. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Joanna Fabisiak.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-223.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-223.4" who="#komentarz">(Poseł Wanda Nowicka: No nie, przepraszam.)</u>
          <u xml:id="u-223.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przepraszam bardzo. Oczywiście. Oburzenie słuszne. Przepraszam panią marszałkinię.</u>
          <u xml:id="u-223.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Wanda Nowicka, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-223.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełWandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed chwilą PiS roztoczył przed nami wspaniałą wizję poprawy w zakresie budownictwa mieszkaniowego. Terminy takie jak termomodernizacja, proekologiczne wsparcie budownictwa, odnawialne źródła energii sprawiają, że nam na Lewicy serce roście.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PosełWandaNowicka">Ten projekt ma tylko jedną wadę. Realizacja ma być finansowana z pieniędzy z KPO, których nie pozyskujemy i nie pozyskamy. Prawo i Sprawiedliwość już zapowiedziało, że tych pieniędzy po prostu nie będzie. A zatem jeżeli ma to być realizowane, to w zasadzie Prawo i Sprawiedliwość przyznaje się do kradzieży naszych pieniędzy. Będzie budowa, więc albo wydrukuje się pieniądze, co spowoduje wzrost inflacji, czyli znowu pozbędziemy się pieniędzy, albo te pieniądze będą przesuwane z kwot na realizację innych ważnych celów społecznych, których nie ma. Gdzie są te rezerwy, panie sprawozdawco komisji, z których Prawo i Sprawiedliwość będzie czerpało, żeby ten program zrealizować? Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Gracie w grę w trzy karty z narodem polskim, budując kasyno, do którego wszedłszy, nie można wyjść, dopóki nie straci się ostatecznie wszystkiego. Stworzyliście tutaj kolejny projekt, który ma poczciwy tytuł, który zaleca się szerokiej publiczności, jest on takim dobrym życzeniem dla wszystkich Polaków, zwłaszcza tych o niższych dochodach, ale wymaga to spełnienia rozmaitych warunków. Jeden z tych warunków stanowią audyty energochłonności, emisyjności budynków.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Ja bardzo proszę pana ministra, żeby pan minister mi na piśmie, jeśli łaska, odpowiedział, ilu ludzi ostatecznie skorzysta z tego projektu. Jakie są techniczne warunki niezbędne do spełnienia, żeby można było zmierzyć, ile dwutlenku węgla mniej wyemituje dane domostwo, które przyjmie dotację, którą proponujecie? Jakiego typu wyliczenia pan minister uzna za wiarygodne, jakie rejestrowane metody, liczniki i jakie konstrukcje myślowe mogą doprowadzić do konkluzji, wyliczenia, ile dwutlenku węgla mniej będzie emitował dany blok, kamienica czy domek, choćby i ten 75-metrowy? Bardzo proszę mi to opisać, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tomasz Olichwer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PosełTomaszOlichwer">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W uzasadnieniu tej ustawy możemy przeczytać, że stanowi ona realizację działań związanych z wdrażaniem Krajowego Planu Odbudowy. Chciałbym zatem zapytać, skoro dyskutujemy nad przepisami dotyczącymi wydatkowania środków z KPO, których nadal przecież nie ma, czy rząd posiadł informację o tym, kiedy zdecyduje się wyciągnąć rękę do Unii po te pieniądze. Prezes Kaczyński powiedział przecież: Nie wydaje mi się, żebyśmy mogli teraz otrzymać pieniądze z KPO.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#PosełTomaszOlichwer">Dlatego, jak rozumiem, bez pieniędzy z KPO realizacja zapisów tej ustawy będzie niemożliwa. Po co w takim razie ten projekt? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Magdalena Łośko, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PosełMagdalenaŁośko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jakiś czas temu rząd zaczął wdrażać projekt społecznych inicjatyw mieszkaniowych. Mieszkania miały być przeznaczone dla osób, których nie stać na zaciągnięcie kredytów, czyli w obecnej sytuacji praktycznie prawie każdego. Mieszkanie+ — totalna klapa. Polskie domy drewniane — brak. Dopłaty do wkładu własnego — katastrofa. SIM-y — w regionach można podziwiać jedynie w planach, a minęło kilkanaście miesięcy od powołania do życia spółek. Proszę zatem pana ministra o informację, na jakim etapie znajduje się realizacja społecznych inicjatyw mieszkaniowych w poszczególnych województwach. I bardzo proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#PosełMagdalenaŁośko">W ustawie wskazujecie również na finansowanie z KPO. To ja w takim razie pytam, w jaki sposób, skoro sami blokujecie te środki. Po raz kolejny tworzycie programy, dla których tak naprawdę nie ma finansowania. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Trzeba być wielkim optymistą co do tego, że ta ustawa w istotnej części zostanie zrealizowana, bo nie ma zabezpieczenia i rząd robi wszystko, żeby nie zabezpieczyć w tej cząstce kilkaset milionów euro na termomodernizację, zapewne będzie dodrukowywał pieniądze bez pokrycia, żeby chociaż w części to zrealizować.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#PosełZdzisławWolski">Ale przy tym moim optymizmie co do tego, że coś zostanie zrealizowane, mam pytanie dotyczące art. 6, bo to się może przydać w przypadku innych aktów prawnych czy na przyszłość. Otóż jest tu zapisane, że przedmiotem przedsięwzięcia budowlanego uprawniającego do ubiegania się o premię remontową może być budynek, którego użytkowanie rozpoczęło się co najmniej 40 lat przed dniem złożenia wniosku. I mam pytanie do pana ministra: Co to jest rozpoczęcie użytkowania? Czy wystarczy oświadczenie, czy musi być dostarczone pozwolenie na użytkowanie stałe czy okresowe? A informuję, wiemy o tym, że wiele budynków kilkudziesięcioletnich, jak również młodszych takiego pozwolenia nie ma. Jest też oczywiście zjawisko odwrotne — są pozwolenia, a są to pustostany. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt, nad którym dzisiaj pracujemy, to realizacja wdrożenia Krajowego Planu Odbudowy jako instrumentu wydatkowania ponad 855 mln euro. Rząd Prawa i Sprawiedliwości przedstawił dotychczas wiele programów mieszkaniowych, w przypadku których niestety nie odniósł sukcesów, chociażby program dopłat do kredytów i prywatnych przedsięwzięć, zaniedbując tym samym tani najem czy mieszkania komunalne.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">To kolejny już pomysł rządzących. Ale czy zostanie w pełni zrealizowany, skoro ma być finansowany z Krajowego Planu Odbudowy, którego po prostu nie ma, ani widu, ani słychu? Nadal nie wiemy, czy środki z Krajowego Planu Odbudowy trafią do Polski, bo politycy Prawa i Sprawiedliwości bawią się z nami w swoisty rodzaj ciuciubabki. Raz słyszymy zapewnienie, że już pieniądze z Brukseli płyną, innym razem, cytuję, Jarosław Kaczyński mówi: Nie wydaje mi się, żebyśmy mogli teraz otrzymać pieniądze z KPO.</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Jeżeli nie teraz, to kiedy, panie premierze? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-234.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rozmawiamy o jednym z najważniejszych obszarów, zwłaszcza dla młodych ludzi — o obszarze mieszkalnictwa. I rzeczywiście ta ustawa jest ułudą na horyzoncie, ponieważ aby ją zrealizować, aby zrealizować te zadania, w które w niej zapisano, potrzebne są środki z Funduszu Odbudowy. Panie ministrze, czy prawdą jest to, że rząd pana premiera Morawieckiego nie będzie starał się o to, aby w tym roku i w przyszłym roku do końca kadencji te środki zostały uruchomione? Tak wynika z wypowiedzi liderów politycznych Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#PosełMirosławSuchoń">I drugie pytanie. Czy rząd rozważa uruchomienie funduszu, który mógłby być gwarantem dla inwestycji wykonywanych przez spółdzielnie mieszkaniowe? Dzisiaj takiego zabezpieczenia brakuje i wiele spółdzielni, zwłaszcza na obszarach uboższych, nie może pozwolić sobie na inwestycje. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Chciałam zadedykować państwu posłom z PiS-u ładny cytat, aforyzm. Jest was niewielu na tej sali, ale spróbuję, może pan przewodniczący komisji, sprawozdawca, przekaże: PiS woli mieć na dłoniach odciski od oklasków niż od roboty.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Przecież żaden program się wam nie udał. Wszyscy, moje koleżeństwo, mówili — polskie domy drewniane, Mieszkanie+, kredyt mieszkaniowy bez udziału środków własnych. Dzisiaj mamicie ludzi, że będzie to kredyt m.in. nisko oprocentowany, tylko nie wiadomo jak. Ludzie się budują, pracują, zaciągają kredyt komercyjny. Państwo im w tym nic nie pomagacie. A pamięta pan poseł, bo był, że w kadencji 2005–2007 obiecano 3 mln mieszkań? Nie zrobiono nic.</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Pan minister Uściński — niestety, panie ministrze, sukcesu na swoim koncie pan nie ma żadnego. A prezes Kaczyński powiedział, że trzeba spełnić kamienie milowe — nic strasznego, tylko kolejne rzeczy do zrobienia. Nie zrobiliście nic. Nie ma KPO, nie ma dotacji, nie ma tanich pożyczek. Bierzecie pieniądze z Banku Gospodarstwa Krajowego, emisje obligacji kosztują ok. 7%. A zatem narażacie nas na dodatkowe koszty. Panie ministrze, życzę panu sukcesów, bo jeszcze pan żadnego nie osiągnął.</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Krzysztofa Gawkowskiego z klubu parlamentarnego Lewica.</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pieniądze z Funduszu Odbudowy i realizacja Krajowego Planu Odbudowy to rozwiązane tysiące ludzkich spraw, ocieplone domy, szansa na to, że będzie lepiej działała ochrona zdrowia, sprawy zadłużenia samorządów. To inwestycje, które przez lata nie były realizowane. Dzisiaj nad tym wszystkim zawisł wielki znak zapytania.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Pieniądze miały służyć również rozwojowi poszczególnych województw, powiatów i gmin. W imieniu gmin województwa kujawsko-pomorskiego: Żnina, Tucholi, Bydgoszczy, Inowrocławia zwracam się do pana ministra z prośbą o przedstawienie rzetelnych informacji, kiedy środki będą mogły służyć samorządowi, kiedy sejmiki wojewódzkie będą mogły te pieniądze rozdysponowywać i jaki jest plan realizacji tych środków dla województwa kujawsko-pomorskiego. Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wydaje mi się, że lewa strona sali plenarnej zapomniała o tym, że pieniądze biorą się z pracy i oszczędności. Ten projekt to jest właśnie oszczędność — oszczędność energii.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#PosełJarosławSachajko">Szanowni Państwo! Nie wiem, czy państwo wiedzą, ale dodrukowywanie pieniędzy w NBP i w Brukseli niczym się nie różni. Obywatele polscy będą musieli zwrócić z własnych podatków bez różnicy…</u>
          <u xml:id="u-242.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Tak, tylko 7,1…)</u>
          <u xml:id="u-242.3" who="#PosełJarosławSachajko">Dalej pani przeszkadza, bo pani wie, pani jest nie pierwszy rok w parlamencie i w komisji finansów, że granty trzeba będzie spłacić z podatków, a dotacje trzeba będzie oddać, więc nie ma żadnej różnicy. To, że państwo przeszkadzają, żeby te pieniądze dotarły, a opowiadają zupełnie co innego, to jest po prostu niegrzeczne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-242.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: A pan wspiera to, by nie było zmian… I tym się różnimy.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Rusiecki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełGrzegorzRusiecki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Co do zasady mamy dobry projekt ustawy, bo kto z nas nie zgodziłby się, przynajmniej w większości, na tej sali, że warto wspierać wszystkie działania dotyczące termomodernizacji, warto wspierać współdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe. Tylko niestety, tak jak to było już dzisiaj powiedziane, ten projekt podzieli los wszystkich ustaw, które dotyczyły mieszkalnictwa, programów rządowych, 100 tys. mieszkań, mieszkań 70-metrowych, mieszkań drewnianych, czyli będzie to kompletne fiasko. Ten program ma być finansowany z KPO, a tych środków, jak powiedział pan prezes Kaczyński, nie ma i nie będzie. W związku z tym jest to kolejny dobry program, który świetnie wygląda, tylko nic z niego nie wyniknie. To nie jest nic innego jak oszukiwanie Polaków.</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PosełGrzegorzRusiecki">W sytuacji, w której naprawdę są problemy mieszkaniowe, dotyczące energetyki, ogrzewania, termomodernizacji są tak istotne, palące dla wielu polskich rodzin, państwo zajmujecie się polityką, zamiast pozyskiwać środki z KPO. To jest realny przykład, jak ważne jest pozyskanie środków dla Polski. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Realizacja programu budowy tanich mieszkań na wynajem to jeden z elementów programu, który miał być finansowany ze środków Krajowego Planu Odbudowy. M.in. determinacja pana marszałka Włodzimierza Czarzastego z klubu poselskiego Lewicy spowodowała, że rząd wyraził zgodę na wpisanie go do tego programu. Dzisiaj jesteśmy na kolejnym etapie, mianowicie wdrażającym niektóre elementy tego programu w związku z tymi instrumentami finansowania. Wobec powyższego chciałbym zapytać w sposób jednoznaczny i proszę o odpowiedź na piśmie: Z jakich źródeł będzie finansowany program, o którym mowa w rozwiązaniach ustawowych? Czy jeśli rząd nie pozyska środków z KPO, bo tylko i wyłącznie po stronie rządu leży decyzja o pozyskaniu środków, ten program będzie realizowany z innych środków? Jeśli tak, to z jakich środków? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Konrad Berkowicz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełKonradBerkowicz">Mamy kolejną z serii etatystycznych ustaw, które prawa strona proponuje, ale lewa strona co do zasady popiera. Skąd ta zgodność? Ano stąd, że prawa strona to socjaliści, tyle że narodowi, na model III Rzeszy, a lewa strona to socjaliści, tyle że międzynarodowi, na modłę Związku Radzieckiego.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A wy kim jesteście?)</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#PosełKonradBerkowicz">Jedni wolą socjalizm raczej w złotówkach, drudzy socjalizm raczej w euro. Przy tym wszystkim słyszę, że chodzi o godność człowieka, tylko że godność człowieka można rozumieć dwojako: albo właściwie, czyli w sensie powinności, albo fałszywie, czyli w sensie roszczeniowym. O tym drugim rozumieniu jako wyrazie megalomaństwa człowieka prof. Wolniewicz pisze tak: „całe to megalomaństwo ma jeden prosty cel — sławić człowieka i jego godność, aby sam wszedł bez oporów w przygotowane już mu chomąto”. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Termomodernizacja budynków, wymiana źródeł ciepła jest jak najbardziej potrzebna i do tego się wszyscy zgadzamy. Tylko po co marnować czas Wysokiej Izby i rozmawiać o ustawie, która ma być finansowana z KPO, skoro tych pieniędzy nie ma, a sam poseł Kaczyński ostatnio powiedział, że nie wydaje mu się, by Polska mogła te pieniądze otrzymać? Więc jeśli pozbywacie się 770 mld zł z Unii, to pytam: Ile dodatkowo wydrukujecie pieniędzy, by zrealizować tę ustawę? Którą drogą wypchniecie je tym razem poza budżet? Co 2 tygodnie Sejm wydaje dziesiątki miliardów złotych, ale zapominacie, że to nie są wasze pieniądze. Przypomnę po raz kolejny: państwo nie ma swoich pieniędzy, a za wasze drukowanie pustych, nic niewartych papierków zapłaci pan, pani, społeczeństwo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii pana ministra Piotra Uścińskiego. Proszę o zabranie głosu oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę przedstawiał ustawy, bo ona została doskonale przedstawiona przez pana posła sprawozdawcę.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Cieszę się, że podczas tej debaty i pytań, które się pojawiły, państwo albo bardzo pozytywnie mówiliście o rozwiązaniach z tej ustawy, albo w ogóle ich nie komentowaliście, wobec czego przyjmuję, że wykonaliśmy dobrą robotę i przygotowaliśmy dobrą ustawę.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Za to bardzo dziękuję moim pracownikom z Ministerstwa Rozwoju i Technologii, którzy nad tym pracowali.</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Brak kasy i o KPO były pytania.)</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Za chwilę będę odpowiadał na pytania, pani poseł, chwileczkę. Chciałbym tylko, jakby podsumowując, powiedzieć, że jeśli chodzi o pytania merytorycznie dotyczące ustawy, zasadniczo był bardzo dobry odbiór. Nie spotkałem się tutaj z tym, żeby ktoś skrytykował, że źle przygotowaliśmy ustawę, więc rozumiem, że cała Izba zagłosuje za tą ustawą.</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Wśród licznych pytań były trzy pytania stricte o rozwiązania zawarte w tej ustawie i na nie odpowiem w pierwszym… Odpowiem może nie według kolejności, bo już nie pamiętam, w jakiej kolejności były zadawane, ale pan poseł Mirosław Suchoń zadał pytanie — zresztą takie samo, jakie zadał podczas pierwszego czytania w komisji — o zabezpieczenie kredytów remontowych dla spółdzielni. Otóż rynkowo… Spółdzielnie przy korzystaniu z tego typu grantów mogą bankowi zamiast poręczenia przedstawić jako zabezpieczenie kredytu remontowego fundusz remontowy, czyli przyszłe wpływy na fundusz remontowy. Takie oferty są na rynku i nie ma z tym problemu. Nie trzeba rozwiązywać takiego problemu, bo on nie istnieje.</u>
          <u xml:id="u-252.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Poseł Zdzisław Wolski pyta, jak udowodnić, że budynek od 40 lat jest użytkowany. Taki warunek jest przy premii remontowej i ustawa wyraźnie mówi, że wystarczy oświadczenie o tym, że od 40 lat użytkuje się taki budynek. Oczywiście oświadczenie trzeba złożyć pod rygorem odpowiedzialności. To jasne, że oświadczenie musi być zgodne z prawdą. Ale nie trzeba przedstawiać żadnych konkretnych dokumentów, ustawa tego nie precyzuje.</u>
          <u xml:id="u-252.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Pan poseł Krzysztof Gawkowski zapytał tak naprawdę o podział tych pieniędzy na poszczególne województwa. Nasza ustawa nie przewiduje żadnych podziałów. Te pieniądze, to wsparcie na poszczególne programy są dostępne dla wszystkich, dla wszystkich samorządów z terenu całej Polski, również dla wszystkich SIM-ów czy wspólnot mieszkaniowych, tam, gdzie te granty są przewidziane dla beneficjentów. Tak że zapraszamy również z województwa, o które pan poseł pytał, mimo że chyba nie ma pana posła na sali. Ale województwo kujawsko-pomorskie, również samorządy zapraszamy do zabrania głosu.</u>
          <u xml:id="u-252.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Były pytania dotyczące już mniej… A, jeszcze pan poseł Juliusz Braun mówił o naszej ustawie, określił, że jest to skomplikowany labirynt. Ja powiem, panie pośle, że nie jest taki skomplikowany. To są dość proste przepisy, proste w zastosowaniu, a będą te zapisy ustawy stosowały samorządy, głównie samorządy, a więc urzędnicy, którzy są dobrze przygotowani do czytania przepisów.</u>
          <u xml:id="u-252.10" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Pan sprostuje, panie marszałku, czy ja sprostuję?)</u>
          <u xml:id="u-252.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Co więcej, panie pośle, ustawa wspiera…</u>
          <u xml:id="u-252.12" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Mam na imię Grzegorz, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-252.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Przepraszam, Juliusz… Grzegorz, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-252.14" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Nie ma za co, raczej mojego nieszczęsnego stryja niech pan przeprosi.)</u>
          <u xml:id="u-252.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Przepraszam pana serdecznie, panie pośle, za pomyłkę.</u>
          <u xml:id="u-252.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma za co.)</u>
          <u xml:id="u-252.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">W każdym razie pytał pan również, wspominał pan o wynalazczości w kontekście tej ustawy. Muszę powiedzieć, że zarówno ta ustawa, jak i wszystkie działania skierowane na poprawę efektywności energetycznej budynków, na nowoczesne budownictwo to są rzeczy, które wspierają wynalazczość, wspierają rozwój nowoczesnych technologii. Myślę, że ta ustawa również będzie miała taki skutek.</u>
          <u xml:id="u-252.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Pani poseł Magdalena Łośko pytała o to, na jakim etapie są inwestycje SIM-ów. SIM-y zasadniczo powstawały w zeszłym roku i w tym roku, bo to jest świeże rozwiązanie, niedawno wprowadzone. Powstało w sumie 30 SIM-ów z wolumenem budowy mieszkań ok. 30 tys. Z tego, co wiemy na tę chwilę, wynika, że w odniesieniu do ok. 5 tys. mieszkań SIM-y już wystąpiły z wnioskami o odpowiednie kredyty i mają gotowe projekty. Reszta jest w trakcie przygotowywania tych projektów. Nie oczekujmy więc, że te mieszkania już będą oddane do użytku, skoro SIM-y powstały w ciągu ostatniego roku czy może niecałego 1,5 roku.</u>
          <u xml:id="u-252.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Było jeszcze pytanie pana posła Rafała Adamczyka o ilość mieszkań. Zapytał on dokładnie o ilość mieszkań oddanych do użytkowania w 2021 r. 234 700, prawie 235 tys. mieszkań oddanych w zeszłym roku do użytkowania w Polsce. Jeżeli porównamy tę liczbę z 2014 r. czy 2015 r., kiedy rządziła Platforma z PSL, to jest to wzrost o kilkadziesiąt procent.</u>
          <u xml:id="u-252.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale to nie potrzebujemy…)</u>
          <u xml:id="u-252.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">W tym roku — bo o to też pytał pan poseł — od stycznia do sierpnia oddano do użytku w Polsce 144,5 tys. mieszkań. I to jest liczba porównywalna z tym, co za państwa czasów było w ciągu roku. W ciągu roku budowaliście tyle mieszkań, ile teraz zostało oddanych do użytku od stycznia do sierpnia. Do końca roku ta liczba prawdopodobnie będzie podobna lub wyższa względem tej, która była w zeszłym roku, czyli grubo ponad 200 tys. mieszkań.</u>
          <u xml:id="u-252.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">To były wszystkie pytania, które były masowo zadawane, oprócz tych dotyczących finansowania naszych inwestycji z KPO.</u>
          <u xml:id="u-252.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Krajowy Plan Odbudowy zakłada, że w ramach tej ustawy, którą tutaj mamy, wybudujemy 12 tys. mieszkań. Tak zostało to zapisane, do tego się zobowiązaliśmy. To nie jest liczba ostateczna, bo jeszcze przygotowujemy rozwiązania. Zależy to również od tego, jak samorządy, jak beneficjenci będą występowali z wnioskami. Tych mieszkań może będzie nawet więcej, jeżeli programy będą dobrze realizowane, będą popularne. Natomiast zanim dostaniemy pieniądze z KPO… Bo trzeba pamiętać, że pieniądze z KPO przewidziane na te inwestycje, na refinansowanie inwestycji… A więc jeżeli dany samorząd wystąpi np. o pieniądze na budowę mieszkań komunalnych, gdzie 80% dostaje z Funduszu Dopłat plus te 15% z KPO ze względu na podwyższony standard energetyczny, ze względu na to, że zobowiąże się do wypełnienia tych warunków KPO, to wtedy te 80% dostanie od razu, 15% będzie refinansowane po zakończeniu inwestycji z KPO. Skąd my te pieniądze będziemy mieli? Oczywiście zakładamy, że wpłyną one z KPO.</u>
          <u xml:id="u-252.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Jako rząd zdajemy sobie sprawę z tego, jak urzędnicy unijni w ostatnich dniach wypowiadają się o tych środkach. Słyszeliśmy wszyscy, jak jedna z wysokich rangą urzędników unijnych mówiła o tym, że po wyborach w innych krajach nawet wybrane nowe rządy, jeśli nie będą w jakiś sposób chciały podporządkowywać się Brukseli, to będą traktowane tak samo jak Polska i Węgry. I widzimy to, co się dzieje, niemniej jednak nie ma do tego podstaw traktatowych, nie ma do tego podstaw prawnych, nie ma do tego podstaw KPO, żeby urzędnicy unijni nas szantażowali i żeby wymuszali działania.</u>
          <u xml:id="u-252.25" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Przecież do Trybunału idziecie.)</u>
          <u xml:id="u-252.26" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">To, do czego zobowiązaliśmy się w KPO, realizujemy. Przykładem tego może być to, że realizujemy kamienie milowe KPO. Wystąpimy z wnioskiem o płatność i te pieniądze powinny nam być wypłacone. Jeżeli urzędnik unijny mówi, że nam tych pieniędzy nie wypłaci, to powinien się z tych słów wytłumaczyć. Jeśli faktycznie nie będą chcieli wypłacić nam w tym roku, to pewnie wypłacą w przyszłym albo kiedyś wypłacą, bo te pieniądze się Polsce po prostu należą. Na razie, tak jak powiedziałem, to są pieniądze na refinansowanie inwestycji, ale obecnie mamy finansowanie instrumentów grantowych zapewnione przez PFR, instrumentów pożyczkowych, bezzwrotnych. Jest na to rezerwa celowa, a więc nie ma zagrożenia. Nawet jeżeli Unia Europejska będzie opóźniała się z płatnościami, to my nasze inwestycje, które proponujemy, będziemy mogli realizować. Samorządy, SIM-y, mieszkańcy tych osiedli, którzy będą chcieli korzystać z grantów, np. termomodernizacyjnych, będą mogli spać spokojnie.</u>
          <u xml:id="u-252.27" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Skąd kasa?)</u>
          <u xml:id="u-252.28" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Powiedziałem, skąd ta kasa, z KPO. Szanowna pani, powiedziałem: refinansowanie tych pieniędzy dostaniemy z KPO.</u>
          <u xml:id="u-252.29" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale jak nie ma. Nie ma KPO, to nie ma kasy. To 7%.)</u>
          <u xml:id="u-252.30" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Szanowna pani, wszystkie pieniądze przewidziane w KPO to są pieniądze, które Unia Europejska musi pożyczyć i my jako obywatele Unii Europejskiej… Te pieniądze trzeba będzie kiedyś oddać.</u>
          <u xml:id="u-252.31" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Na 1%, a nie na 7.)</u>
          <u xml:id="u-252.32" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Tak czy inaczej pieniądze z KPO to refinansowanie naszych inwestycji w tym zakresie. Tak to zostało zapisane. Jeżeli rozpoczynamy, za chwilę będziemy rozpoczynać… Będziemy mogli sfinansować niektóre inwestycje, które już np. powstają. Jest taka możliwość, że samorząd, powiedzmy, który rozpoczął budowę mieszkań komunalnych z pieniędzy własnych plus z Funduszu Dopłat, będzie mógł również dołączyć do tego i skorzystać z tego refinansowania. Ale te dodatkowe 15% to nie w tej chwili, będzie można je dostać dopiero po zakończeniu inwestycji. 80% na już, 15% dodatkowo.</u>
          <u xml:id="u-252.33" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie macie kasy.)</u>
          <u xml:id="u-252.34" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Kiedy dostaniemy pieniądze z KPO? Jeśli nie będzie pieniędzy z KPO, jeśli będą się opóźniały wypłaty, to będzie to finansowanie z PFR. Proszę się o to, droga pani, nie martwić.</u>
          <u xml:id="u-252.35" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale oprocentowane. 70 mln zapłacimy.)</u>
          <u xml:id="u-252.36" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUściński">Dziękuję serdecznie. Jeszcze raz wszystkich państwa proszę o przyjęcie tego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-252.37" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł sprawozdawca.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę jako poseł sprawozdawca uzupełnić kilkoma uwagami tę dyskusję, zwłaszcza tę część dotyczącą fragmentów, jeśli chodzi o zadane pytania, a było ich sporo. Zdecydowana większość z tych pytań ma, powiedziałbym, dość luźny związek z treścią tej nowelizacji, dlatego że, po pierwsze, ta zmiana ustawy, która wspiera poprawę warunków mieszkaniowych, odnosi się przede wszystkim do rozwiązań już istniejących, do ustawodawstwa, które było wdrażane w ostatnich latach, gdzie w sposób zorganizowany daje się instrumenty wspólnotom mieszkaniowym, gminom, spółdzielniom mieszkaniowym po to, żeby mogły uzyskać dofinansowanie w znaczącej proporcji do ponoszonych wydatków, jeśli chodzi o inwestycje mieszkaniowe. To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#PosełJerzyPolaczek">Pragnę zwrócić uwagę wszystkim paniom i panom posłom, że te warunki, które tworzy ta regulacja zmieniająca, są jak na historię wspierania społecznego budownictwa, w tym komunalnego, bezprecedensowe, dlatego że mówimy również o wsparciu na poziomie 95% kosztów inwestycji w przypadku budownictwa komunalnego oraz 60% kosztów inwestycji w przypadku budownictwa społecznego.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Ministrze! Koleżanki i Koledzy! Pozwolę sobie na taką uwagę. Paniom posłankom i panom posłom z opozycji przede wszystkim rekomendowałbym, aby zwrócili się o wyjaśnienie np. do wiceprzewodniczącego państwa ugrupowania, prezydenta stolicy, który potwierdził, iż miasto liczące 2 mln mieszkańców nie wybudowało żadnego mieszkania komunalnego przy tych warunkach, które ustawodawca już zapewnił.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#PosełJerzyPolaczek">Dyskusje na posiedzeniach Komisji Infrastruktury, zarówno ta wczorajsza, jak i poprzednie, które miały miejsce, całkowicie odbiegają swoją treścią, atmosferą, merytorycznym poziomem od tego, co obserwujemy tutaj na sali plenarnej. Te regulacje uzyskają tutaj miażdżącą większość w głosowaniu końcowym.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#PosełJerzyPolaczek">Zwracam również uwagę na to, iż ci beneficjenci, jak np. spółdzielnie mieszkaniowe, wspólnoty mieszkaniowe czy gminy, uzyskują dodatkowy, wyższy poziom wsparcia w przypadku inwestycji termomodernizacyjnych, remontowych, instalacji odnawialnych źródeł energii w istniejącym zasobie mieszkaniowym. Przypominam sobie również jako długoletni parlamentarzysta, że wielu tych rozwiązań w ogóle nie było 20 lat temu czy ponad 20 lat temu, mimo iż zadaniem własnym gmin jest przede wszystkim zapewnianie godnych warunków mieszkaniowych mieszkańcom danej wspólnoty, danej gminy, danego miasta.</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#PosełJerzyPolaczek">To tyle, jeśli chodzi o uwagi z mojej strony. Szkoda, że ta dyskusja na sali, w szczególności jeśli chodzi o tę część związaną z treścią bardzo wielu pytań, tak znacząco odbiegała od tej debaty i procedowania na posiedzeniu Komisji Infrastruktury, która przepracowała ten dobry, potrzebny społecznie, potrzebny gospodarczo projekt rządowy. Cieszę się, że możemy nad nim dzisiaj dalej w taki sposób procedować. Mam nadzieję, że jutro w głosowaniu zostanie on przyjęty. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-254.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-255.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-255.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu (druki nr 2567 i 2625).</u>
          <u xml:id="u-255.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Zbigniewa Dolatę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu, druki nr 2567 i 2625.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Projekt wpłynął do Sejmu 9 września br., a pierwsze czytanie i rozpatrzenie odbyło się podczas posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniu 27 września br. Istotą projektu jest wdrożenie do polskiego porządku prawnego postanowień rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 2019/1009 z dnia 5 czerwca 2019 r. zmieniającego rozporządzenia nr 1069/2009 i 1107/2009 oraz uchylającego rozporządzenie nr 2003/2003.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Zanim przedstawię szczegółowe zapisy projektu, powiem kilka słów na temat ich bezpośredniego wpływu na codzienną praktykę rolniczą. Temat nawozów i nawożenia jest obecnie przedmiotem szczególnego zainteresowania polskich rolników. Rosyjska agresja na Ukrainę spowodowała trudną sytuację na rynku nawozów nie tylko w Polsce, ale w całej Unii Europejskiej. Ceny znacząco wzrosły i istnieją problemy z dostępnością wielu nawozów. W tej sytuacji rolnicy oczekują działań, które będą przyczyniały się do poprawy sytuacji w tym zakresie. Rząd podjął już ważne decyzje, jak np. objęcie zerową stawką VAT sprzedaży nawozów oraz wprowadzenie dopłat do ich zakupu, na co przeznaczono blisko 4 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">W omawianym projekcie ustawy zawarto rozwiązania, które stworzą alternatywę dla zakupu nawozów mineralnych. Taką alternatywą może być stosowanie nawozowych produktów mikrobiologicznych, które pozwolą ograniczyć wielkość stosowanych dawek nawozów poprzez zwiększenie przyswajalności składników pokarmowych w glebie.</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Przechodzę do omówienia szczegółowych rozwiązań zawartych w nowelizacji ustawy o nawozach i nawożeniu. Chciałbym zaznaczyć, że implementowane do polskiego porządku prawnego zapisy rozporządzenia nr 2019/1009 w przeciwieństwie do innych przepisów Unii Europejskiej nie naruszają możliwości uregulowania przez ustawodawcę statusu prawnego tych produktów w przepisach krajowych, umożliwiając w ten sposób równoległe wprowadzenie do obrotu produktów nawozowych, które nie będą podlegały prawu wspólnotowemu. To do producentów będzie należała decyzja, czy przy wprowadzaniu do obrotu nawozów lub środków wspomagających uprawę roślin stosować rozporządzenie nr 2019/1009 i umieszczać oznaczenie CE na swoich produktach, które będzie można wtedy sprzedawać w całej Unii Europejskiej bez żadnych dodatkowych zezwoleń, czy też działać wyłącznie na rynku polskim w oparciu o przepisy ustanowione na poziomie krajowym.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Najważniejsze zmiany wprowadzane implementacją rozporządzenia nr 2019/1009 do ustawy o nawozach i nawożeniu polegają, po pierwsze, na dostosowaniu terminologii zawartej w ustawie o nawozach i nawożeniu do wymagań rozporządzenia. Dodano np. nową kategorię produktów, które będą mogły być wprowadzane do obrotu, tj. nawozowe produkty mikrobiologiczne, podłoża mineralne, biostymulatory, polepszacze gleby, które charakteryzują się działaniem stymulującym wzrost roślin oraz poprawiającym jakość gleby.</u>
          <u xml:id="u-256.6" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Po drugie, wyznaczono Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa jako organ nadzoru rynku produktów nawozowych Unii Europejskiej oraz nawozów oznaczonych znakiem: „NAWÓZ WE”, czyli Wspólnoty Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-256.7" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Po trzecie, określono system kar za naruszenie norm rozporządzenia 2019/1009 obowiązujących na jego podstawie oraz dostosowano do tego systemu przepisy krajowe. Dotychczasowe opłaty sankcyjne i kary grzywny dotyczące wprowadzenia do obrotu oraz kontroli jakości nawozów oraz środków wspomagających uprawę roślin zostaną zastąpione systemem kar pieniężnych nakładanych przez organy nadzoru rynku w formie decyzji administracyjnych. Kary za naruszenie przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu w zakresie stosowania, przechowywania i przewozu nawozów oraz środków wspomagających uprawę roślin zostały utrzymane w dotychczasowym brzmieniu. Wysokość kar została natomiast podwyższona i dostosowana do obecnej sytuacji na rynku produktów nawozowych.</u>
          <u xml:id="u-256.8" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Projektowana ustawa jest zgodna z prawem Unii Europejskiej i nie podlega notyfikacji. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu w druku nr 2625. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-256.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-257.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Marek Kwitek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-257.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#PosełMarekKwitek">Projektowana zmiana dotyczy wdrożenia do polskiego porządku prawnego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 5 czerwca 2019 r. ustanawiającego przepisy dotyczące udostępnienia na rynku produktów nawozowych Unii Europejskiej. Projekt ustawy nie zawiera zmian w zakresie wprowadzenia do obrotu produktów regulowanych prawem krajowym, lecz dostosowuje i określa na nowo właściwości organów w odniesieniu do nadzoru nad produktami nawozowymi objętymi ustawodawstwem harmonizującym.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#PosełMarekKwitek">Organy, które dotychczas wykonywały zadania, dalej będą je realizować, uwzględniając zmiany, jakie wynikają z rozporządzenia nr 2019/1009. Do nich będzie należał obowiązek przeprowadzania kontroli jakości, zgodności oznakowania tych produktów i ich właściwego stosowania oraz przechowywania. Również one będą realizować zadania z zakresu udostępniania na rynku produktów nawozowych Unii Europejskiej, które nie zostały uregulowane w ww. rozporządzeniu.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#PosełMarekKwitek">Ocena zgodności produktów nawozowych Unii Europejskiej będzie przeprowadzana przez producentów, jak również przez upoważnione jednostki posiadające notyfikacje. Organem notyfikującym jest minister właściwy do spraw gospodarki, natomiast ocenę oraz monitorowanie jednostek oceniających zgodność z przepisami realizować będzie Polskie Centrum Akredytacji. Organami nadzoru rynku przeprowadzającymi kontrolę będą wojewódzcy inspektorzy ochrony roślin i nasiennictwa.</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#PosełMarekKwitek">Nawozy oznaczone znakiem „NAWÓZ WE”, które zostały wprowadzone do obrotu przed dniem 16 lipca 2022 r., będą podlegać udostępnieniu na rynku, ale nie będzie już możliwości ich dalszego wprowadzania do obrotu. Pozostawiono natomiast konieczność nadzoru nad tymi nawozami, zwłaszcza w zakresie ich właściwego oznakowania, jak również stosowania i przechowywania. Organem sprawującym nadzór nad udostępnieniem tych nawozów na rynku oraz kontrolującym ich jakość będzie PIORiN.</u>
          <u xml:id="u-258.5" who="#PosełMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W projektowanej ustawie wprowadzono nowe brzmienie definicji krajowych nawozów i środków wspomagających uprawę roślin w celu jednoznacznego odróżnienia produktów tej samej kategorii, ale objętych ustawodawstwem harmonizującym. Dodano również nową kategorię produktu, to jest nawozowe produkty mikrobiologiczne, które będą mogły być wprowadzone do obrotu. Produkty te zawierają określone mikroorganizmy i stymulują naturalne procesy odżywiania roślin. To bardzo dobre rozwiązanie, zwłaszcza w trudnej sytuacji na rynku nawozów, gdyż rolnicy będą mogli skorzystać z dostępnej alternatywy i zastosować nawozowe produkty mikrobiologiczne, które mogą ograniczać wielkość stosowanych dawek nawozów przez zwiększenie przyswajalności składników pokarmowych w glebie. Ważne jest również to, że nie będą one podlegały obowiązkowi uzyskania pozwolenia na wprowadzenie do obrotu. Minister rolnictwa zobowiązany zostanie do wprowadzenia dodatkowego wykazu nawozowych produktów mikrobiologicznych, który będzie miał charakter informacyjny i ułatwiający rolnikom wybór i korzystanie z tych produktów.</u>
          <u xml:id="u-258.6" who="#PosełMarekKwitek">Projekt ustawy wprowadza także uregulowania, które mają na celu zapobieganie zagrożeniom zdrowia ludzi, zwierząt oraz środowiska, które mogą powstać w wyniku przewozu, przechowywania i stosowania nawozów, środków wspomagających uprawę roślin oraz produktów nawozowych Unii Europejskiej. Projektowane zmiany zawierają także odpowiedzialność karną za wprowadzenie do obrotu produktów nawozowych z naruszeniem prawa. Obecnie obowiązujący system, bazujący na karach grzywny oraz opłatach sankcyjnych, zastąpiony został systemem administracyjnych kar pieniężnych, gdyż dzisiejsze przepisy karne mające za zadanie odstraszać od nieuprawnionego obrotu produktami nawozowymi nie są skuteczne.</u>
          <u xml:id="u-258.7" who="#PosełMarekKwitek">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Podsumowując, należy stwierdzić, że postęp techniczny, a także zachodzące zmiany gospodarcze na rynku nawozów i nowe oczekiwania przedsiębiorców powodują, że ustawa o nawozach i nawożeniu nie realizuje już w pełni swojej funkcji regulacyjnej, dlatego też rozpoczęły się prace nad projektem nowej ustawy, która ureguluje kwestie produktów nawozowych i nawożenia. Projektowana nowelizacja ma zatem charakter przejściowy, a jej celem jest dostosowanie przepisów prawa krajowego do rozporządzenia nr 2019/1009.</u>
          <u xml:id="u-258.8" who="#PosełMarekKwitek">Klub Prawo i Sprawiedliwość jest za dalszym procedowaniem nad tym projektem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-258.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Kazimierz Plocke, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Klub Parlamentarny Koalicji Obywatelskiej poprze rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#PosełKazimierzPlocke">Projektowana zmiana ustawy o nawozach i nawożeniu ma na celu wprowadzenie do polskiego porządku prawnego przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 2019/1009. Głównymi celami tej zmiany są: po pierwsze, wyznaczenie organów nadzoru rynku produktów nawozowych oraz części ich kompetencji, po drugie, dostosowanie zakresu istniejącej terminologii wspomnianej ustawy do wymagań rozporządzenia, po trzecie, określenie systemu kar za naruszenie norm rozporządzenia, po czwarte, wyznaczenie organów nadzoru rynku nawozów oznaczonych znakiem „NAWÓZ WE”, a także uregulowanie w przepisach krajowych dalszego statusu mieszanek tych nawozów, po piąte, zdefiniowanie terminu nawozowego produktu mikrobiologicznego oraz określenie zasad prowadzenia wykazu takich produktów.</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#PosełKazimierzPlocke">Jak wiemy, rozporządzenie 2019/1009 obowiązuje od 16 lipca br. Należy zwrócić uwagę, że w nowym rozporządzeniu rozszerzono w stosunku do uchylonego rozporządzenia nr 2003/2003 katalog produktów nawozowych, który obejmuje nie tylko nawozy mineralne, ale również wszystkie inne produkty nawozowe, takie jak podłoża do upraw, biostymulatory, polepszacze gleby, inhibitory, w tym organiczne i mikrobiologiczne, charakteryzujące się działaniem stymulującym wzrost roślin oraz poprawę jakości gleby.</u>
          <u xml:id="u-260.4" who="#PosełKazimierzPlocke">Ważne jest też to, że rozporządzenie, o którym tu rozmawiamy, dopuszcza możliwość istnienia równoległego prawodawstwa krajowego, umożliwiając tym samym równoległe wprowadzanie do obrotu produktów nawozowych, które nie będą podlegały prawu wspólnotowemu.</u>
          <u xml:id="u-260.5" who="#PosełKazimierzPlocke">Rozporządzenie 2019/1009 w przepisach przejściowych wyznacza dalszy status prawny nawozów oznaczonych znakiem „NAWÓZ WE”, które zostały wprowadzone do obrotu przed dniem 16 lipca 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-260.6" who="#PosełKazimierzPlocke">To, proszę państwa, na tyle. Jednocześnie też chciałby zwrócić uwagę, że problematyka nawozów i nawożenia z pewnością wymaga w przyszłości dalszych dyskusji, tak aby rynek nawozów sztucznych w Polsce został dostosowany do warunków i potrzeb gospodarki rolnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-260.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Arkadiusz Iwaniak, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pozwólcie państwo, że nie będę powtarzał tego wszystkiego, co przed chwilą było powiedziane. Tak naprawdę to jest projekt techniczny, który dostosowuje nasze prawodawstwo do rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady, to jest tylko kwestia techniczna i państwo już o tym mówiliście, więc ten wątek pominę.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Sami państwo zauważyliście, że sytuacja na rynku nawozów jest dość trudna. To jest dość mocno podnoszone podczas rozmów z rolnikami. Pozwolę sobie o tej sytuacji kilka zdań powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Po pierwsze, rolnicy alarmują, że wypłaty dopłat do nawozów zostały wstrzymane. Zresztą sam minister Bartosik powiedział, że wypłacono do tej pory, wstrzymano tę wypłatę tylko połowie tych, którzy złożyli wnioski o tę dopłatę. Myślę, że nikomu, kto zajmuje się choć odrobinę rolnictwem, nie trzeba mówić, że w okresie intensywnych prac polowych środki finansowe są po prostu niezbędne. A rząd PiS-u po raz kolejny naobiecywał i nie dotrzymał słowa.</u>
          <u xml:id="u-262.4" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Dotrzymał.)</u>
          <u xml:id="u-262.5" who="#PosełArkadiuszIwaniak">To, co zrobiliście w zeszłym roku z produkcją nawozów, szanowny panie pośle, to był, można powiedzieć, po prostu sabotaż wymierzony w polskiego rolnika. W sytuacji rosnących kosztów produkcji nawozów postanowiliście dodatkowo wstrząsnąć rynkiem, ale też i polskim rolnikiem. Ograniczyliście produkcję, to po pierwsze, co już mocno wpłynęło na zwyżkę cen nawozów, a po drugie, zdecydowaliście zwiększyć eksport.</u>
          <u xml:id="u-262.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Pan tego nie wie.)</u>
          <u xml:id="u-262.7" who="#PosełArkadiuszIwaniak">W I kwartale tego roku, co potwierdza również ministerstwo, spadek produkcji wynosi blisko 15%.</u>
          <u xml:id="u-262.8" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Dodatkowo kompletnie nie przewidzieliście, tak jak w przypadku sytuacji na rynku węgla, kłopotów w handlu nawozami, głównie w zakresie importu tak naprawdę z Rosji i z Białorusi. Mówię tu również o sytuacji napaści Rosji na Ukrainę. Warto powiedzieć, że import z tych krajów do Polski stanowił blisko 40%, a tego wcześniej po prostu nie przewidzieliście.</u>
          <u xml:id="u-262.9" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Ale jakich nawozów?)</u>
          <u xml:id="u-262.10" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Ale co robi minister Kowalczyk? Stwierdza publicznie, iż dostępność ekonomiczna i fizyczna będzie mocno ograniczona. Na tej sali trzeba jasno powiedzieć, że od ministra oczekujemy tak naprawdę rozwiązywania problemów, a nie po prostu informowania o tym, że takie problemy się pojawią.</u>
          <u xml:id="u-262.11" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Cała ta sytuacja powoduje brak przewidywalności w zakresie cen nawozów, a wstrzymanie wypłaty dopłat to po prostu potęguje. Dzisiaj do ryzyka cen skupu… Tu trzeba jasno stwierdzić, że również ministerstwo kompletnie nie kontroluje przepływu przez Polskę zboża z Ukrainy, bo Polska miała być tylko państwem tranzytowym, ale okazuje się, że firmy paszowe mają wypełnione magazyny, co też dość mocno trzęsie ceną na skupach. Do tego dochodzi jeszcze ryzyko pogodowe i ryzyko wzrostu kosztów produkcji. Przed chwilą mówiłem o nawozach. To bezpośrednio przekłada się również na bezpieczeństwo żywnościowe, którego temat wielokrotnie w rozmowach jest podejmowany.</u>
          <u xml:id="u-262.12" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Jak doprowadzicie jako rząd Prawa i Sprawiedliwości do braku opłacalności produkcji rolniczej, a za chwilę to praktycznie udowodnię, a robicie, żeby tak też się stało, to zachwieje to tym bezpieczeństwem, co trzeba jasno stwierdzić, i może być tak, że już nie będziemy krajem samowystarczalnym. A dzisiaj jest Światowy Dzień Jabłka. Na skupie kosztuje 30 gr, a wyprodukowanie tego jabłka kosztuje 1 zł. Już rok temu przed sezonem zbiorów interweniowaliśmy u pana ministra. Nic nie zrobił. Wczoraj jeden z sadowników dostał takiego SMS-a: Dzień dobry, skup czynny od 11 do 18. Ceny brak.</u>
          <u xml:id="u-262.13" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Miały być umowy kontraktacyjne. Mieliście uregulować rynek owoców. Po prostu tego nie zrobiliście.</u>
          <u xml:id="u-262.14" who="#komentarz">(Poseł Marek Kwitek: Komisja Europejska to zatrzymała. Nie dostaliśmy notyfikacji.)</u>
          <u xml:id="u-262.15" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Dla Prawa i Sprawiedliwości Tusk, Komisja, Putin, Merkel, Scholz — to oni są winni. Przez 7 lat nie potrafiliście tego zrobić. Po prostu zwalacie winę na wszystkich, bo sami nie potraficie przyznać się do błędu. Niszczycie polskie rolnictwo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-262.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-262.17" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Masłowska: Trzeba było nie sprzedawać zakładów przetwórczych. SLD to robiło.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Mam do państwa posłów taką prośbę. Możecie się państwo wszyscy zapisać do zadawania pytań. Przecież jest taka możliwość. Będzie wtedy wszystko dobrze słychać.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełZbigniewZiejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#PosełZbigniewZiejewski">Nowelizacja wspomnianej ustawy przede wszystkim dostosowuje prawo polskie do zmieniających się przepisów unijnych. Chodzi konkretnie o wprowadzenie do polskiego porządku prawnego postanowień rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 2019/1009 z 5 czerwca 2019 r. ustanawiającego przepisy dotyczące udostępnienia na rynku produktów nawozowych Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#PosełZbigniewZiejewski">Projekt nie zawiera zmian w zakresie wprowadzania do obrotu produktów regulowanych prawem krajowym, lecz dostosowuje i określa na nowo właściwości organów w odniesieniu do nadzoru nad produktami nawozowymi objętymi ustawodawstwem Unii Europejskiej. Chodzi o przeprowadzanie kontroli jakości i zgodności oznakowania tych produktów oraz właściwego ich stosowania oraz przechowywania. W nowym rozporządzeniu rozszerzono także katalog produktów nawozowych, który obejmuje teraz nie tylko nawozy mineralne, lecz także wszystkie inne produkty nawozowe takie jak: podłoża do upraw, biostymulatory, polepszacze gleby, inhibitory, w tym inhibitory organiczne i mikrobiologiczne, charakteryzujące się działaniem stymulującym wzrost roślin oraz poprawiającym jakość gleby.</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#PosełZbigniewZiejewski">Ocena zgodności produktów nawozowych Unii Europejskiej będzie przeprowadzana przez producentów oraz przez upoważnione jednostki, które będą notyfikowane Komisji Europejskiej i pozostałym państwom członkowskim. Organem notyfikującym zgodnie z art. 16c ustawy o nawozach i nawożeniu jest minister właściwy do spraw gospodarki. Do jego zadań poza opracowaniem i stosowaniem procedur koniecznych do udzielania notyfikacji jednostkom oceniającym zgodność będą należeć również czynności w zakresie ograniczania lub cofania notyfikacji, a także informowania Komisji Europejskiej o podjętych działaniach. Ocenę oraz monitorowanie tych jednostek powierzono Polskiemu Centrum Akredytacji.</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#PosełZbigniewZiejewski">Produkty nawozowe Unii Europejskiej będą podlegały nadzorowi w zakresie zgodności z przepisami rozporządzenia nr 2019/1009. Organami nadzoru rynku, które będą przeprowadzały kontrole dotyczące tej zgodności, będą wojewódzcy inspektorzy ochrony roślin i nasiennictwa.</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#PosełZbigniewZiejewski">Rozporządzenie nr 2019/1009 w przepisach przejściowych wyznacza również dalszy statut prawny nawozów oznaczonych znakiem: nawóz WE, które zostały wprowadzone do obrotu przed 16 lipca 2022 r. Zgodnie z art. 52 rozporządzenia nr 2019/1009 nawozy te będą mogły po tym dniu podlegać udostępnianiu na rynku, jednak nie będzie możliwości dalszego wprowadzania ich do obrotu. Pozostawiono natomiast konieczność nadzoru nad tymi nawozami, zwłaszcza w zakresie ich właściwego oznakowania, jak również stosowania i przechowywania.</u>
          <u xml:id="u-264.6" who="#PosełZbigniewZiejewski">W projektowanej ustawie przedstawiono nowe brzmienie definicji krajowych nawozów i środków wspomagających uprawę roślin zawartych w art. 2 ustawy o nawozach i nawożeniu w celu jednoznacznego odróżnienia produktów tej samej kategorii, ale objętych ustawodawstwem harmonizującym. Dodano i dostosowano do terminologii zawartej w rozporządzeniu nr 2019/1009 również nową kategorię produktów, które będą mogły być wprowadzane do obrotu. Chodzi o produkty mikrobiologiczne. Produkty te zawierają określone mikroorganizmy i stymulują naturalne procesy odżywiania roślin. Ich działanie uzupełnia działanie nawozów w celu optymalizacji skuteczności tych nawozów i ograniczenia ilości zużywania składników pokarmowych.</u>
          <u xml:id="u-264.7" who="#PosełZbigniewZiejewski">Chciałbym również zwrócić uwagę na istotę konsultacji społecznych podczas prac nad projektem ustawy. Do omawianego projektu Krajowa Rada Izb Rolniczych zgłosiła konieczność obniżenia wysokości kar przewidzianych za niewłaściwe stosowanie nawozów, środków wspomagających uprawę roślin oraz produktów nawozowych. Niezwykle się cieszę, że ta uwaga samorządu rolniczego została uwzględniona w projekcie ustawy. Autorzy projektu wsłuchują się w głos tych, których ta ustawa będzie dotyczyła, czyli polskich rolników.</u>
          <u xml:id="u-264.8" who="#PosełZbigniewZiejewski">Chciałbym też podzielić głos mojego poprzednika. Polscy rolnicy oczekują na dopłaty do nawozów, na które przeznaczono 3,9 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-264.9" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Są wypłacane.)</u>
          <u xml:id="u-264.10" who="#PosełZbigniewZiejewski">Znaczna część, kolego pośle, została wypłacona. Z kwoty 3,9 mld wypłacono dopiero 2050 mln. Reszta, czyli prawie 1,9 mld… Rolnicy oczekują na te dopłaty. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-264.11" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Otrzymają je.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Ciekawe dyskusje tam się toczą.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj procedujemy nad projektem ustawy o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu. Zacznę od cen nawozów. Wszyscy wiemy na tej sali, że ta cena sięgnęła już w pewnym momencie sufitu. Zmieniają się ministrowie rolnictwa, a problemy rolników i ich ból głowy zostają. To jest duży problem. Wiemy też, że Rosja czy Białoruś odpowiadały za 40% dostaw nawozów do Polski. To też przecież wpływa na ceny nawozów dzisiaj, na ich dostępność. Trzeba szukać nowych rynków, z których te nawozy do Polski będą wjeżdżać. To jest też naturalnie zadanie dla ministra rolnictwa.</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#PosełMichałUrbaniak">Ale przyjrzyjmy się tej konkretnej ustawie. Ona idzie z duchem w naszej opinii Europejskiego Zielonego Ładu, a wszyscy wiemy już od dawna, że Europejski Zielony Ład ma de facto na celu zniszczyć polskiego drobnego rolnika. Zostaną pewnie wielkie konglomeraty, które przetrwają, zmonopolizują ten rynek i będą produkować gorszej jakości żywność. Konfederacja od początku się takiemu stawianiu sprawy sprzeciwia, sprzeciwia się takim rozwiązaniom. Nadal będziemy stać w miarę naszych możliwości na straży polskich producentów i polskiej żywności. To jest nasza rola.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#PosełMichałUrbaniak">Znowu w tej ustawie mamy jasną implementację prawa unijnego, która sprowadza się do tego, że po prostu będą większe kary, częstsze kary, więcej dojenia obywateli. To znowu jest ustawa, która nie idzie z duchem działania proobywatelskiego. Jak można doprowadzić do takiej sytuacji, że ceny nawozów rosną, przypierają rolników do muru? Oczywiście zostało już powiedziane, że są dopłaty, będą dopłaty, ale samymi dopłatami sprawy nie załatwimy. Częściej należałoby po prostu dać rolnikom spokój zamiast kar administracyjnych, zamiast przewinień. Większa swoboda produkcji rolnej powinna być czymś, na czym nam zależy. Ta ustawa znowu będzie dokręcać tę śrubę. Uważamy, że to będzie mogło wpływać na obniżenie konkurencyjności polskiego rolnika. Mamy też na horyzoncie, trzeba pamiętać, takie rzeczy jak umowa Mercosur, która przecież będzie służyć głównie Niemcom do zalewania europejskiego rynku tanim jedzeniem, tanią żywnością z Ameryki Południowej. Warto to tutaj zaznaczyć, bo takie działanie w całości — gdy patrzy się na nie holistycznie — będzie właśnie obniżać konkurencyjność polskiego rolnictwa. Rolnik będzie bał się czasem wyjść na pole, żeby chociaż nawozić czy siać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sam się przywitałem. Czas się pożegnać.</u>
          <u xml:id="u-267.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Przedstawiony przez rząd projekt ustawy ma na celu, jak wynika z uzasadnienia, zapewnienie prawidłowego stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady, ustanawiającego przepisy dotyczące udostępnienia na rynku produktów nawozowych Unii Europejskiej. Implementacja dotyczy następujących obszarów. Dostosowuje zakres i istniejącą terminologię ustawy do wymagań rozporządzenia, wyznacza organy nadzoru rynku produktów nawozowych Unii Europejskiej oraz zakres ich kompetencji oraz określa system kar. Projekt nie wprowadza de facto zmian w zakresie wprowadzania do obrotu produktów regulowanych prawem krajowym, lecz dostosowuje i określa na nowo właściwość organów w odniesieniu do nadzoru nad produktami nawozowymi objętymi prawem wspólnotowym.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Niemniej jednak przy tej okazji trzeba bić na alarm. Jak najbardziej potwierdzam to i wzmacniam to, co mówili moi przedmówcy. Wiele działań polskiego rządu i spółek Skarbu Państwa szkodzi polskiemu rolnictwu. Jeżeli popatrzymy na sytuację na rynku nawozowym, zupełnie absurdalne decyzje są podejmowane w zasadzie nie wiadomo dlaczego. One zaskakują rynek i powodują, że ceny rosną w sposób niewspółmierny do aktualnych oczekiwań, aktualnych wartości ekonomicznych. Ceny gazu czy w ogóle zaopatrzenie w gaz — to jest dzisiaj bardzo poważny problem, który dezorganizuje prace i nie pozwala planować branży rolniczej. Firmy, rolnicy otrzymują informacje o tym, że dostawy mogą być ograniczane. Jak w tej sytuacji mają przygotować się do jesienno--zimowego sezonu? W jaki sposób zabezpieczyć dostawy żywności?</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#PosełMirosławSuchoń">To wszystko zmierza w kierunku totalnej katastrofy. Jeżeli rząd nad tym nie zapanuje, a widzimy, że po stronie rządu raczej króluje chaos niż dobra organizacja, to w zimie Polacy nie tylko będą marznąć w swoich domach, ale także będą mieli problem z zakupem podstawowych artykułów żywnościowych, bo po prostu nie będzie możliwości ich przechowywania, produkcji, bo nie będzie dostaw energii czy gazu.</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Energia — kolejny temat, który jest niezwykle ważny. Wszyscy wiemy… Wszyscy kochamy piękny, polski, smaczny, pachnący chleb. Za chwilę okaże się, że tego chleba nie będzie. Nie będzie go dlatego, że piekarnie upadną. Zamiast polskiego chleba z polskiego zboża będziemy sprowadzać z zagranicy mrożone pieczywo i Polacy będą zajadali się mrożonym pieczywem, na którym będą zarabiać zagraniczne firmy, ponieważ rząd nie potrafi odpowiednio regulować dostaw gazu czy energii polskim firmom. Tutaj bijemy na alarm. Oczekujemy obudzenia się z tego zimowego snu.</u>
          <u xml:id="u-268.6" who="#PosełMirosławSuchoń">Natomiast mając na uwadze projektowane przepisy i ich implementacyjny charakter, koło parlamentarne będzie tę nowelizację wspierać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-268.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PosełJarosławSachajko">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o nawozach i nawożeniu.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#PosełJarosławSachajko">Oczywiście koło Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia poprze tę ustawę, ponieważ mamy do czynienia z implementacją prawa unijnego, a właściwie rozporządzenia nr 2019/1009. Proszę zauważyć, ile tych dokumentów tam powstaje w ciągu roku. Rozporządzenie obowiązuje od 16 lipca i bardzo szybko jest ono do polskiego porządku prawnego implementowane.</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#PosełJarosławSachajko">Nie chcąc powtarzać po moim szanownym przedmówcy, pośle sprawozdawcy, zalet tej ustawy, skoncentruję się może tylko na kilku rzeczach. W tej implementacji dajemy alternatywę, a właściwie uzupełnienie dotyczące nawozów mineralnych. Dopuszczamy produkty mikrobiologiczne, biostymulatory, polepszacze gleby, czyli wszystkie te substancje, które powodują lepsze wykorzystanie nawozów, jak również aktywizują glebę. Oczywiście rolnicy wiedzą, że w martwej glebie rośliny nie rosną. Samo nawożenie, nawożenie mineralne powoduje zubożenie gleby, a właśnie dodanie tych substancji, które ożywiają tę glebę, znacząco poprawia wykorzystanie nawozów i zdrowotność roślin.</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#PosełJarosławSachajko">Bardzo dobrze, że jest tu jednak ten system kar. Tu nie zgodzę się z kolegą z Konfederacji, że to jest coś złego. Oczywiście kara nigdy nie jest czymś przyjemnym dla kogoś karanego, ale ten system kar ma zabezpieczyć klientów tych firm, które sprzedają czy mogą sprzedawać produkty, które nie są tymi, o których jest napisane na opakowaniu. Z jednej strony zabezpieczają rolników, a z drugiej strony konsumentów, którzy kupują produkty zdrowe i bezpieczne. Szkoda tylko, że przy okazji implementowania tego rozporządzenia ograniczyliśmy się do suchego, prostego implementowania tego rozporządzenia. Wiele ustaw, które implementują prawo unijne, jest poszerzonych o inne regulacje. Można było wprowadzić wapnowanie, które co najmniej trzykrotnie poprawia wykorzystanie substancji nawozowych z gleby. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań, których jest 16.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-271.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-271.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Na mównicę zapraszam pana posła Piotra Borysa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełPiotrBorys">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ustawa o nawozach i nawożeniu jest ustawą ważną, wdraża prawo europejskie. Chciałbym tylko zapytać, na ile państwo w ministerstwie i podległych jednostkach jesteście przygotowani. Wiodącą instytucją dotyczącą nostryfikacji będzie ministerstwo gospodarki. Jak wygląda współpraca pomiędzy ministerstwem rolnictwa a ministerstwem gospodarki? Jednostką kontrolującą będzie m.in. Państwowa Inspekcja Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Jak w zakresie nowych obowiązków przygotowane są te instytucje? Bo każde państwo wdraża już samodzielny system nostryfikacji i nadzoru. Jak będzie to wyglądało po stronie Polski? Bo każde prawo unijne można wdrażać praktycznie. Czy w systemie praktycznym jesteście państwo gotowi, żeby prawo unijne wdrożyć w sposób optymalny? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-273.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże polskiemu rolnikowi!</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Ratuj się kto może, kiedy rząd Zjednoczonej łże-Prawicy, implementując normy eurokołchozowe, spieszy rolnikom z pomocą. Moje pytanie dotyczy kryzysu, który wywołaliście, szanowni państwo, na rynku nawozów sztucznych, wprowadzając, nakładając sankcje na naród polski pod pretekstem udziału w międzynarodowej koalicji spieszącej z pomocą Ukrainie. Odcięliście polskie rolnictwo od źródeł dostawców nawozów sztucznych z zagranicy, odcięliście Polaków od paliw, które również z zagranicy w znacznej mierze do nas płyną. Jaki jest bilans tej katastrofy? Na ile niewydolne stały się polskie zakłady produkujące nawozy sztuczne? Bardzo proszę o informację na piśmie, jak widzi ten stan ministerstwo. Jak się mają Police i inni producenci nawozów azotowych przy problemach z dostawami gazu? Dziękuję, czcigodny panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, czcigodny panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią posłankę Anitę Sowińską z klubu parlamentarnego Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PosełAnitaSowińska">Czcigodny Panie Marszałku! Czcigodny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W projektowanej ustawie rozszerzono katalog produktów nawozowych objętych ustawodawstwem harmonizacyjnym. Katalog ten będzie dotyczył teraz nie tylko nawozów mineralnych, ale także wszystkich innych produktów nawozowych, takich jak podłoża do upraw, biostymulatory, polepszacze gleby, inhibitory, w tym organiczne i mikrobiologiczne.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#PosełAnitaSowińska">W związku z tym mam pytanie do pana ministra: Czy ustawa dotyczy również produktów kompostowych wytworzonych w zakładach przetwarzania bioodpadów, zarówno w spółkach miejskich, jak i w spółkach prywatnych? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-276.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Moje wątpliwości dotyczą wysokości kar wprowadzanych na mocy niniejszego projektu. Mianowicie nurtuje mnie treść proponowanego przepisu art. 37b ust. 6. Otóż przepis ten brzmi: Kto… Nie będę oczywiście cytować całości. Dalej w poszczególnych punktach wymienia się przypadki naruszeń, za które grozi kara. Poprzednie ustępy tego artykułu jednak dookreślają, czy naruszenie dotyczy podmiotowo producenta czy importera. Wydaje się zatem, że w przypadku, gdy przepis ma skutkować odpowiedzialnością w postaci kary administracyjnej, powinien precyzyjnie wskazywać adresata naruszenia. W takim przypadku również rolnik stosujący nawozy może zostać uznanym za winnego naruszenia wskazanego przypadku ujętego w ust. 6. Uważam, że tak jak w poprzednich przepisach również w tym przypadku adresat normy winien zostać doprecyzowany, powinno być jasne, czy chodzi tu o producenta, importera, dystrybutora czy też rolnika stosującego nawozy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, w międzyczasie właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych, druk nr 2623.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-279.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-279.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-279.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-279.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-279.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 6. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-279.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Ministrze! Chciałem zapytać przy okazji tej ustawy o kwestie zaopatrzenia w nośniki energii dla branży rolniczej, przetwórców żywności, firm, które magazynują żywność, oraz piekarni. W przestrzeni publicznej pojawiają się wiadomości o tym, że te jednostki otrzymują informacje o możliwych ograniczeniach w dostawie energii. Jakie działania i czy w ogóle jakiekolwiek działania podejmuje ministerstwo, żeby zabezpieczyć w tym obszarze bezpieczeństwo żywnościowe Polek i Polaków? Mówię o tym także dlatego, że otrzymujemy alarmujące pisma ze strony piekarni i stowarzyszeń rzemieślniczych, które informują, że za chwilę te piekarnie po prostu upadną. Pytanie: Czy ministerstwo coś z tym robi? Bardzo proszę o pilną odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gawkowski.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Kazimierz Plocke, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełKazimierzPlocke">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Kilka tygodni temu pan premier Mateusz Morawiecki zobowiązał wicepremierów Kowalczyka i Sasina do opracowania mechanizmów wzrostu cen nawozów mineralnych i ich regulacje, tak żeby ceny nawozów nie przekraczały 4 tys. zł/t. Chciałem zapytać, czy pan minister dysponuje wiedzą na temat tego, czy ten mechanizm jest opracowany i kiedy ewentualnie może być przekazany opinii publicznej i do wykorzystania przez rolników, tak żebyśmy wiedzieli, jaki jest na dzisiaj stan prawny, jak są realizowane zalecenia premiera.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PosełKazimierzPlocke">Po drugie, chciałem się spytać o dopłaty, ile wniosków fizycznie zostało złożonych, ile fizycznie wypłacono pieniędzy i co z tą pulą, która nie zostanie wykorzystana w 100%, gdzie te środki zostaną ewentualnie skierowane.</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#PosełKazimierzPlocke">I wreszcie trzecia kwestia. Czy pan minister mógłby podać kilka przykładów, powiedzieć, jaka na dzisiaj jest cena nawozów: azotowych, fosforowych czy potasowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Pan poseł Plocke przytoczył wypowiedź pana ministra Kowalczyka, że ceny nawozów nie powinny być wyższe niż 4 tys. zł. Pan minister Kołakowski, jeżeli chodzi o piątkę dla zwierząt, sprzeciwił się prezesowi, nie był zgodny z prezesem, a teraz państwo jakoś nie pracujecie nad tym. Piątka dla zwierząt nie wyszła, pan był przeciwny, ale wychodzi na to, że tona każdego z nawozów kosztuje powyżej 5 tys. zł. Panu posłowi Plocke ja odpowiem. Przygotowałam się, bo myślę, że minister na to nie odpowie: saletra amonowa — 5 tys. zł, mocznik z inhibitorem — 5,3 tys. zł, polifoska — 5 tys. zł, fosforan amonu — 5,9 tys. zł. Jeszcze w październiku te ceny wynosiły mniej niż 4 tys. zł. A w 2021 r. — i nie zwalajcie państwo z PiS-u tego na wojnę Rosji z Ukrainą — te ceny wynosiły ok. 4 tys. zł. A w 2015 r. — warto pamiętać, panie ministrze, za Platformy Obywatelskiej, w momencie odejścia — te ceny wynosiły 1,1 tys./t-1,3 tys. zł/t. Tak że tutaj nie będziecie… Są braki, inflacja, drożyzna, brak wypłat dla rolników.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Niestety jesteście leniwi, a rolnik… Rolnik może spać, a wy musicie zapracować.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam serdecznie pana posła Tadeusza Tomaszewskiego z klubu parlamentarnego Lewica.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jak podaje Wielkopolska Izba Rolnicza, we wrześniu 2020 r. wymieniana saletra kosztowała 1,1 tys. zł/t, a teraz kosztuje powyżej 5 tys. Chciałem zapytać pana ministra, co pana zdaniem jest przyczyną tego, że blisko 100 tys. rolników jeszcze nie ma wypłaconych dopłat nawozowych.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Po drugie, chciałem zapytać o pewien niepokój, który wyrażony jest też w stanowisku Wielkopolskiej Izby Rolniczej, dotyczący projektu redukcji stosowania środków ochrony roślin. Tutaj rolnicy informują, że według założeń Komisja Europejska planuje zastosować redukcję o ok. 50%. Oczywiście jeśli chodzi o punkt wyjścia, to w Holandii dzisiaj jest to 9 kg/ha a w Polsce 2,5 ha. Zdaniem rolników…</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Kilograma.)</u>
          <u xml:id="u-288.3" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Tak, 2,5 kg/ha. Zdaniem rolników tak duża redukcja spowoduje, że nasze rolnictwo może być niekonkurencyjne. Jakie jest stanowisko resortu rolnictwa w tej sprawie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W procedowanej ustawie zaproponowano zmianę części systemu kar za naruszenie przepisów ustawy o nawozach i nawożeniu. Dotychczasowe opłaty sankcyjne i kary grzywny dotyczące wprowadzania do obrotu oraz kontroli jakości nawozów i środków wspomagających uprawę roślin zostały zastąpione systemem kar pieniężnych nakładanych przez organy nadzoru rynku w formie decyzji administracyjnych. Wysokość tych kar dodatkowo została podwyższona. Co jest tego powodem? Czy zmiana systemu ma na celu realizację zasady skuteczności i proporcjonalności kar? Czy rząd zwyczajnie liczy na łatwe pieniądze do budżetu państwa z tego tytułu? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Będę kontynuował temat, który rozpocząłem, przedstawiając stanowisko, czyli temat wapnowania, temat niezwykle ważny, przez lata zapomniany. Wiem, że były niedawno jakieś dopłaty do wapnowania, w tej chwili mamy w KPO również kamienie milowe związane z wapnowaniem. I tu jest moje pytanie: Dlaczego przy tej ustawie nie procedujemy również nad tym kamieniem milowym, który byłby w tej chwili już wdrożony, tak żebyśmy mogli upomnieć się o te pieniądze z KPO? Bo czekanie to jest działanie na szkodę rolników i plonów. Wiemy o tym, że nawożenie wapnem powinno się robić właśnie na jesień. Ostatnia chwila, żeby to wdrożyć. I pytanie, kiedy będziemy procedować nad ustawami związanymi z realizacją kamieni milowych w zakresie rolnictwa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Regulacja potrzebna oraz istotna z punktu widzenia naszego zdrowia i życia. Bezwzględne dążenie do zysku za wszelką cenę wymaga regulacji oraz ograniczeń i kontroli. Jednak chciałbym zapytać. Czy rząd jest pewny, gdy już będziemy dysponowali listą dopuszczonych środków oraz mechanizmami ich kontroli, że polski rolnik będzie w stanie te nawozy kupić i właściwie zastosować w swoim gospodarstwie? Gdybym mógł uprzejmie prosić resort o wytłumaczenie i o stanowisko w tej sprawie na piśmie, to będę bardzo zobowiązany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rozmawiamy o nawozach, nawożeniu, o ważnym projekcie ustawy, a rolnicy, osoby, które próbują kupić, mają pewne problemy, są pewne niedobory, jeżeli chodzi o zakupy poszczególnych nawozów. Nie mówię już o wzroście cen nawozów azotowych.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Chciałem usłyszeć odpowiedź, którą nie tylko ja chciałem usłyszeć, ale przede wszystkim, myślę, rolnicy, którym te nawozy są potrzebne do pracy i do płodów rolnych, jakie rząd podejmie działania, żeby ograniczyć wzrost ich cen. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-297.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Koalicja Polska, która opanowała Podkarpacie.</u>
          <u xml:id="u-297.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Marszałku! Mam w zasadzie dwa pytania do pana ministra. Po pierwsze, chciałbym wrócić do poprzedniego posiedzenia Sejmu, kiedy to była wprowadzona ta zabójcza dla rolników ustawa, dotycząca ograniczenia produkcji ilości rzepaku o jedną trzecią. No, był dramat. I mam pytanie. Jak można było tak złą ustawę, tak szkodliwą ustawę, bo mówimy o nawożeniu, o nawozach… Rzepak to bardzo dobra, strukturotwórcza roślina w płodozmianie. Minister rolnictwa na posiedzeniu Rady Ministrów przepuszcza taką ustawę. Później okazuje się po tych debatach, po tych wszystkich dyskusjach, które się odbywały na dożynkach, że jest dramat. Minister rolnictwa nie wie, że jest taka ustawa. Czy wy będziecie kontrolować, bo to już nie pierwszy przypadek, poprzednio było tak z piątką Kaczyńskiego, te istotne rozwiązania?</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#PosełMieczysławKasprzak">I kolejna rzecz: Co z bezpośrednimi opłatami dla rolnictwa, bo cały czas słyszałem na dożynkach, że są już większe, że będą większe, że wreszcie mamy poziom europejski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Zbigniewa Ziejewskiego z Koalicji Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">A dzisiaj słyszę, że nie ma tych dopłat, że nie wszyscy je uzyskują.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: W 2023 r.)</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">Mówię do pana ministra, do pana ministra. Jak pan będzie ministrem, to będę pytał pana. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">No musi pan zostać ministrem, jeżeli chce pan być pytany.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#komentarz">(Poseł Zbigniew Dolata: Nie mam wyjścia, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PosełZbigniewZiejewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wczoraj został otwarty gazociąg. Ma popłynąć gaz z Norwegii.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#PosełZbigniewZiejewski">Chciałem się zapytać, panie pośle, panie ministrze, ile potrzeba gazu, ile miliardów ton gazu trzeba na produkcję nawozów i czy te nawozy w przyszłym roku też będą takie drogie jak w tym roku, skoro gaz z Norwegii płynie i popłynie?</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#PosełZbigniewZiejewski">I mam pytanie, jeszcze raz zadam to pytanie, bo rolnicy Warmii i Mazur, nie tylko Warmii i Mazur, pytają, panie ministrze, kiedy ta brakująca kwota, tj. 1/90 mld dopłaty do nawozów, wpłynie na konta rolników. Rolnicy dzisiaj płacą ogromne pieniądze, tutaj była wspomniana kwota ponad 5000 zł za 1 t saletry. 5300 zł za 1 t mocznika, a nie mają pieniędzy. Jest jesień, są kolejne terminy zabiegów agrotechnicznych i nie ma tych pieniędzy z tamtych, które były obiecane w styczniu, w kwietniu, w maju, w czerwcu.</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#PosełZbigniewZiejewski">Pan premier obiecywał, cały czas obiecywał, że pieniądze będą. Tych pieniędzy do dzisiaj nie ma. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-304.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nawozy są jednym z podstawowych czynników plonotwórczych. Polska zajmuje drugie miejsce w zużyciu nawozów mineralnych i chemicznych, a warto byłoby częściowo te nawozy mineralne i chemiczne zastąpić właśnie nawozami, które są bardziej przyjazne rolniczej przestrzeni produkcyjnej, tak to nazwijmy.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Panie Ministrze! Te nawozy działają głównie w sferze biologicznej gleby. Jeżeli chodzi o próchnicę, to 90% polskich gleb ma poniżej 2% próchnicy. Czy te nawozy nie zwiększą dodatniego bilansu nawozowego? Czy są podejmowane jakieś działania, aby ten dodatni bilans uległ nieco zmniejszeniu? Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-306.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan minister Lech Antoni Kołakowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku chciałem bardzo serdecznie podziękować za konstruktywną pracę na wczorajszym posiedzeniu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, jak również za pozytywne opinie, można powiedzieć, prawie wszystkich czy wszystkich klubów i kół odnośnie do tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Panie Marszałku! Pan ma chyba szczęście do dobrych ustaw, które kluby popierają.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jestem dobrym człowiekiem i dlatego po prostu mam dużo szczęścia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Jest to rzeczywiście, przywołam słowa przedmówców, uregulowanie techniczne związane z dostosowaniem rozporządzenia UE do uwarunkowań naszych przepisów, krajowych. Tak że jest to dobre rozwiązanie. Dziękuję za poparcie.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Natomiast gros pytań związanych było z aktualną sytuacją, nie tyle wynikającą z działania organów naszego państwa, ile związaną z giełdowymi cenami wodorów, wojną na Ukrainie i skutkami, jakie dotyczą, panie marszałku, Wysoka Izbo, praktycznie wszystkich giełd światowych, rynków, w tym Unii Europejskiej. To dotknęło też nas jako Polski.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Odniosę się bezpośrednio do zadanych pytań. Na początku odpowiem panu posłowi Piotrowi Borysowi, który pytał o współpracę polskich instytucji, organów. Tak, resort rolnictwa bardzo dobrze współpracuje z ministerstwem gospodarki i PIORiN-em. Jesteśmy przygotowani na tę współpracę. Ponadto chcę podkreślić, że na dziewięć jednostek oceniających w Unii Europejskiej dwie jednostki są w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Odnośnie do kolejnych pytań, pana posła Grzegorza Brauna i pani Anity Sowińskiej, dotyczących cen nawozów sztucznych, to tak jak wskazałem wcześniej.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Pani poseł Iwona Kozłowska — kary. Chcę powiedzieć, że kary dotyczą umieszczania na opakowaniach etykiet. I tu chcę zapewnić, że rolnik nie będzie karany. Natomiast w dokumencie są zawarte kary, dlatego że należy chronić rolników, konsumentów. To jest w naszym wspólnym interesie, w interesie bezpieczeństwa żywnościowego, aby producent stosował się do wymogów w przypadku struktury nawozu. Chodzi o to, żeby nie wprowadzono do struktury czynnika szkodliwego, szkodzącego bezpieczeństwu żywności.</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Pan poseł Mirosław Suchoń prosił o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-310.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Pan poseł Kazimierz Plocke — ceny nawozów, mechanizm dopłat. To może zacznę od dopłat. W tej wypowiedzi skonsumuję też pozostałe pytania. Szanowni państwo, wszyscy rolnicy, którzy złożyli wnioski o dopłaty do nawozów, je otrzymają. Wnioski są w realizacji, dopłaty będą wypłacane na bieżąco. Natomiast, jeżeli chodzi o kwotę, to jest to, panie marszałku, nie 1,5 mld, a 500 mln, tak że zrealizowanie tych wniosków to jest kwestia krótkiego czasu.</u>
          <u xml:id="u-310.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Pani poseł Krystyna Skowrońska też pytała o ceny nawozów. Tak jak powiedziałem, powodują to światowe ceny wodorów. Odnośnie do nawozów chcę jeszcze dodać, że jeśli chodzi o produkcję nawozów azotowych, to Polska jest dzisiaj największym producentem w Europie. To inne państwa mają problem.</u>
          <u xml:id="u-310.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski — też ceny nawozów, zielony ład. Szanowni państwo, jeśli chodzi o zielony ład, to nasze stanowisko jest negatywne odnośnie do projektu rozporządzenia i jego skutków dla polskiego rolnictwa. Tak że tu jednoznacznie udzielam odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-310.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Pani poseł Małgorzata Pępek pytała też o kary pieniężne. Ponownie mówię, że nie będą dotyczyć rolników i konsumentów. Mają mieć charakter odstraszający, jeśli chodzi o fałszowanie produktów.</u>
          <u xml:id="u-310.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Pan poseł Jarosław Sachajko — dopłaty do wapnowania. Od 2 lat jest realizowany program, program ten działa.</u>
          <u xml:id="u-310.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Pan poseł Jan Szopiński prosił o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-310.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Pan poseł Rafał Adamczyk — zakupy nawozów.</u>
          <u xml:id="u-310.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Marszałku! Wszystkie kluby praktycznie, polski parlament, rząd — wszyscy jesteśmy za tym, aby ceny nawozów były jak najniższe. Ja osobiście chciałbym, żeby ceny wodorów powróciły do poziomu sprzed 1,5 roku, tak aby polski rolnik mógł kupić nawozy, aby mógł je stosować, aby mógł uzyskać wyższy plon, dający mu bezpieczeństwo ekonomiczne, jak również celem zapewnienia bezpieczeństwa żywnościowego naszego kraju i eksportu. Tu jesteśmy, panie marszałku, wszyscy jednomyślni.</u>
          <u xml:id="u-310.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Pan poseł Mieczysław Kasprzyk…</u>
          <u xml:id="u-310.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Kasprzak.)</u>
          <u xml:id="u-310.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Kasprzak, przepraszam…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Z Podkarpacia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Tak, z Podkarpacia.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Rzepak i biopaliwa — nie ma tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Kasprzak: Ale był, panie ministrze, był. Tydzień temu był.)</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Panie pośle, nie ma.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale był.)</u>
          <u xml:id="u-312.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Jest takie kolokwialne powiedzenie, ale nie będę cytował.</u>
          <u xml:id="u-312.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Pan poseł Zbigniew Ziejewski — gaz z Norwegii. Tak, szanowni państwo, ten gaz był bardzo oczekiwany. To jest bardzo dobre rozwiązanie. Jesteśmy w znacząco lepszej sytuacji i ekonomicznej, i w zakresie zapewnienia ogrzania mieszkań od innych, nawet bardzo silnych państw Unii Europejskiej. To jest właśnie dorobek naszego państwa, rządu — zapewnienie gazu. Tak że jest to dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-312.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Poseł Grzegorz Wojciechowski — nawozy organiczne oczywiście zwiększą bilans próchnicy w glebie. Jest to bardzo dobre rozwiązanie.</u>
          <u xml:id="u-312.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Podsumowując, panie marszałku, proszę o dalsze procedowanie nad dobrym projektem ustawy. I jeszcze raz chcę wszystkim posłom podziękować za poparcie tego projektu ustawy, oczekiwanej ustawy, która ma pomóc polskiemu rolnictwu. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-312.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję również panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Kiedy nawozy będą tańsze?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">To ja jeszcze, przepraszam, ad vocem pani poseł. Mogę, panie marszałku?</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, tak. Kiedy nawozy będą tańsze?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechAntoniKołakowski">Szanowna Pani Poseł! Nawozy będą tańsze, jeżeli tańsze będą koszty wodorów. Nie chcę odnosić się do politycznych kwestii, ale jeszcze raz, panie marszałku, koncyliacyjnie — wszystkim nam zależy, żeby nawozy były tańsze, wtedy będzie tańsza żywność. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ale panie ministrze, wszystkich wodorów czy jednego wodoru cena będzie niższa?</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Tak się pytam.</u>
          <u xml:id="u-317.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-317.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-317.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-317.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-317.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie panu posłowi sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-317.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nawet jesteśmy mniej więcej w czasie, nadrobiliśmy.</u>
          <u xml:id="u-317.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o pilnym rządowym projekcie ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024 (druki nr 2616 i 2621).</u>
          <u xml:id="u-317.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę pana posła Adama Gawędę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-317.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Uprzejmie proszę oczywiście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o pilnym rządowym projekcie ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Przedkładany Wysokiej Izbie projekt ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024 wprowadza możliwość przyjęcia przez Radę Ministrów programów pomocowych, mających na celu udzielenie wsparcia finansowego określonym grupom przedsiębiorców, w przypadku których prowadzenie działalności gospodarczej jest zagrożone z uwagi na dynamiczny wzrost kosztów związanych z rosnącymi cenami energii.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Obecna sytuacja na rynkach europejskich, w tym głównie strukturalny brak surowców energetycznych, a w konsekwencji drożejące energia, ciepło i paliwa w całej Europie, wywołana agresją Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, doprowadziła już w połowie 2022 r. do poważnych problemów firm i przedsiębiorstw szczególnie narażonych na wzrost cen energii. W obliczu wojny nie mogło zabraknąć zdecydowanej reakcji Polski i Unii Europejskiej w postaci embarg i ograniczeń importu. Wszystkie te czynniki spowodowały ograniczenie importu paliw kopalnych i gazu ziemnego do państw europejskich z kierunku wschodniego, co z kolei przełożyło się na wspomniany już wzrost ich cen oraz cen energii elektrycznej na europejskim rynku.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Polska nie jest wyjątkiem i również w naszym kraju ceny energii elektrycznej oraz gazu ziemnego znacząco wzrosły względem tych z roku 2021. Dla przykładu można tutaj podać ceny notowane na Towarowej Giełdzie Energii, gdzie cena gazu ziemnego w lipcu br. wynosiła 824,40 zł za megawatogodzinę i była o 380% wyższa niż rok wcześniej. Część polskich firm, np. z branż ceramicznej czy hutniczej, już dziś zmuszona jest wstrzymywać produkcję części wyrobów. Może to również stanowić poważne zagrożenie utratą wielu tysięcy miejsc pracy.</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Wskazane wyżej okoliczności oraz analiza danych w zakresie kształtowania się przyszłych cen energii elektrycznej i gazu ziemnego w Polsce prowadzą do konieczności przyjęcia przepisów dających podstawy prawne umożliwiające Radzie Ministrów przyjmowanie programów pomocowych dla określonych grup przedsiębiorców w oparciu o bieżącą analizę sytuacji gospodarczej. Ze względu na dużą dynamikę spowodowaną sytuacją geopolityczną kluczowe jest zapewnienie odpowiednich środków wsparcia dostosowanych do oczekiwań rynkowych. Z tego też względu Rada Ministrów powinna mieć możliwość elastycznego opracowania i implementacji mechanizmów łagodzących skutki gospodarcze spowodowane sytuacją na rynku energii.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Podstawą przyjmowania programów pomocowych przez Radę Ministrów jest i będzie opublikowany w marcu br. komunikat Komisji Europejskiej pn. „Tymczasowe kryzysowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy”, w którym dopuszczona została możliwość udzielania przez państwa członkowskie Unii Europejskiej pomocy publicznej z tytułu zakłóceń działalności gospodarki Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-318.6" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Pomoc ta głównie ma służyć przede wszystkim zapewnieniu płynności i dostępu do finansowania w odniesieniu do przedsiębiorstw zmagających się z wyzwaniami obecnego kryzysu i może być udzielana na pokrycie zwiększonych kosztów prowadzenia działalności gospodarczej związanych ze wzrostem cen energii elektrycznej bądź też gazu ziemnego.</u>
          <u xml:id="u-318.7" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Zakres przedmiotowy projektowanej ustawy został określony w art. 1 i art. 2. Z kolei w art. 3 określa się ramy tego programu rządowego, a także wskazuje się, iż za jego realizację będzie odpowiadał minister właściwy do spraw gospodarki. W uchwale ustanawiającej program rządowy będą określone wysokość oraz źródła finansowania, a także wysokość środków dla operatora programu na jego realizację. Z kolei w art. 4 określono sposób przyznania pomocy publicznej.</u>
          <u xml:id="u-318.8" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">W kolejnych artykułach określono zakres informacji ogłaszanej przez operatora programu i sposób przyznania pomocy publicznej, a w art. 7 jest mowa o tym, że operator programu, działając w imieniu ministra właściwego do spraw gospodarki, na podstawie oceny wniosku będzie zawierał umowę z przedsiębiorstwem, na mocy której zostanie udzielona pomoc.</u>
          <u xml:id="u-318.9" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Później mowa również o zwrocie rekompensat, czyli to jest bardzo ważny artykuł, który stanowi, że w przypadkach określonych w tym artykule kwota bezpodstawnie udzielonej pomocy lub część pomocy przekraczająca maksymalną kwotę będzie podlegała zwrotowi wraz z odsetkami, jeśli oczywiście okoliczności te zostaną stwierdzone w drodze procedury weryfikującej wniosek.</u>
          <u xml:id="u-318.10" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Warto również podkreślić, że ustawa musi uzyskać notyfikację w Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-318.11" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Ustawa wprowadza również maksymalny limit środków, jakie mogą zostać wydatkowane na realizację programów rządowych w latach, o których mowa, czyli od roku bieżącego do roku 2024.</u>
          <u xml:id="u-318.12" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.</u>
          <u xml:id="u-318.13" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">W trakcie posiedzenia komisji odbyła się dyskusja, szczególnie w kwestii zakresu i sposobu przyznawania pomocy publicznej oraz katalogu firm objętych wsparciem.</u>
          <u xml:id="u-318.14" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Niektórzy członkowie komisji sygnalizowali możliwość wprowadzenia poprawek w trakcie drugiego czytania.</u>
          <u xml:id="u-318.15" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Panie Ministrze! Komisja Gospodarki i Rozwoju po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy w dniu 27 września br. wnosi o jego przyjęcie. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-318.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Andrzeja Gawrona z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabranie głosu, ale przedtem, panie pośle, muszę panu ukraść minutę, ale potem oczywiście dodam.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o poselskim projekcie ustawy o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego do dnia 30 kwietnia 2024 r. oraz o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy, druk nr 2635.</u>
          <u xml:id="u-319.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-319.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-319.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu…</u>
          <u xml:id="u-319.8" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Sprzeciw!)</u>
          <u xml:id="u-319.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A sprzeciw wobec czego?</u>
          <u xml:id="u-319.10" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Sprzeciw wobec 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół. Proponuję 4-minutowe.)</u>
          <u xml:id="u-319.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A gdybyśmy poszli na 3,5 minuty w imieniu kół? Mówię to w imieniu tych ludzi, którzy będą dzisiaj mówili o godz. 1.30 w nocy.</u>
          <u xml:id="u-319.12" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: 4 minuty. To jest ważna sprawa. Bardzo proszę, panie marszałku, o przychylność.)</u>
          <u xml:id="u-319.13" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Państwo też uważacie, że koła powinny dostać 4 minuty?</u>
          <u xml:id="u-319.14" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Gawron: Jeszcze prawą stronę proszę zapytać.)</u>
          <u xml:id="u-319.15" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, że pan poucza marszałka Sejmu…</u>
          <u xml:id="u-319.16" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Gawron: Ja nie pouczam.)</u>
          <u xml:id="u-319.17" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">…gdyż czuję się taki zagubiony na tej sali, że nie dałbym sobie rady.</u>
          <u xml:id="u-319.18" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Gawron: Panie marszałku, pan doskonale daje sobie radę.)</u>
          <u xml:id="u-319.19" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">No to dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-319.20" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, w takim razie 4 minuty dla kół.</u>
          <u xml:id="u-319.21" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Dziękuję bardzo uprzejmie, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-319.22" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ma pan szczęście. Dziękuję serdecznie. Nie będziemy nad tym głosowali.</u>
          <u xml:id="u-319.23" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym liczymy panu czas od początku, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-319.24" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ja się z państwem żegnam, ale oddaję prowadzenie pani marszałek Gosiewskiej.</u>
          <u xml:id="u-319.25" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-319.26" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dzieńdoberek, dzieńdoberek.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 7. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#PosełAndrzejGawron">Dzień dobry. Witam, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#PosełAndrzejGawron">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić pilny rządowy projekt ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024, druki nr 2616 i 2621.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#PosełAndrzejGawron">W związku z nadzwyczajną sytuacją na rynku energii, która wynika bezpośrednio z działań wojennych za naszą wschodnią granicą, a pośrednio z nieprzemyślanej polityki klimatycznej Unii Europejskiej i jej znacznego uzależnienia się od dostaw surowców energetycznych z Federacji Rosyjskiej, rząd przygotował projekt ustawy umożliwiającej finansowe wsparcie polskich przedsiębiorców w latach 2022–2024.</u>
          <u xml:id="u-321.3" who="#PosełAndrzejGawron">Zgodnie z treścią przygotowanych przepisów Rada Ministrów będzie miała możliwość elastycznego i szybkiego reagowania w postaci wsparcia określonych grup przedsiębiorców, tych grup przedsiębiorców, w przypadku których gwałtowny wzrost cen energii powoduje zagrożenia dla ich stabilnego funkcjonowania. Dynamika zmian na rynku energii uzasadnia przyjęcie uregulowań, które pozwolą na bieżącą reakcję w razie dużego wzrostu kosztów prowadzenia działalności gospodarczej. Przekłada się to wprost na rentowność branż, szczególnie tych narażonych na wzrosty cen energii i gazu ziemnego. Można tu wymienić chociażby branżę ceramiczną, chemiczną czy hutniczą. To wielkie zagrożenie dla stabilnego funkcjonowania przedsiębiorstw właśnie z tych wymienionych branż, ale również zagrożenie dla poziomu zatrudnienia w naszym kraju i zagrożenie destabilizacją rynku pracy. Uwzględniając te okoliczności, uzasadnione jest przyjęcie przepisów dających podstawy prawne umożliwiające Radzie Ministrów przyjmowanie programów pomocowych dla określonych grup przedsiębiorców na podstawie bieżącej analizy sytuacji gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-321.4" who="#PosełAndrzejGawron">Podstawą przyjmowania programów pomocowych przez Radę Ministrów zgodnie z projektem będzie opublikowany w marcu 2022 r. komunikat Komisji Europejskiej pt. „Tymczasowe kryzysowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy”. W dokumencie tym dopuszcza się możliwość udzielania przez państwa członkowskie Unii Europejskiej pomocy publicznej z tytułu zakłóceń w działalności gospodarki Unii Europejskiej, pomocy ukierunkowanej przede wszystkim dla zapewnienia płynności finansowej i dostępu do dodatkowych źródeł finansowania, oczywiście przy jednoczesnym zachowaniu warunków działania na jednolitym rynku Unii Europejskiej. Wsparcie może być udzielane na pokrycie zwiększonych kosztów prowadzenia działalności gospodarczej, związanych właśnie ze wzrostem cen energii elektrycznej oraz gazu ziemnego. Co ważne — proponowana formuła prawna omawianego projektu ustawy w przypadku zdefiniowania i przyjęcia przez Komisję Europejską dodatkowych wytycznych umożliwi szybką reakcję na zmodyfikowane zasady pomocy publicznej.</u>
          <u xml:id="u-321.5" who="#PosełAndrzejGawron">Rada Ministrów będzie mogła przyjmować program pomocy na podstawie uchwały. Za jego realizację odpowiadać będzie minister właściwy do spraw gospodarki, a bezpośrednio operator programu. To on będzie publikował ogłoszenie zawierające informację o możliwości ubiegania się o wsparcie, o podmiotach uprawnionych do składania wniosków, kryteriach, warunkach, okresie, za który przyznawana jest pomoc, a także o sposobie obliczenia wysokości tej pomocy.</u>
          <u xml:id="u-321.6" who="#PosełAndrzejGawron">Pomoc publiczna w ramach programu rządowego przyznawana będzie na wniosek uprawnionego przedsiębiorcy. Składając wniosek, przedsiębiorca wyraża zgodę na to, żeby poddać się kontroli i pokazać prawidłowe wykorzystywanie tych środków.</u>
          <u xml:id="u-321.7" who="#PosełAndrzejGawron">Wysokość budżetu określona zostanie w programie wsparcia przedsiębiorców. Jednocześnie w przypadku, gdy łączna wysokość pomocy wynikająca z wniosków spełniających kryteria przyznania pomocy przekroczy maksymalny limit środków przeznaczonych na ten cel, trzeba będzie niestety to weryfikować.</u>
          <u xml:id="u-321.8" who="#PosełAndrzejGawron">Bardzo istotne w całym procesie tworzenia programów pomocowych jest notyfikowanie pomocy publicznej przez Komisję Europejską. Do czasu wydania przez Komisję Europejską pozytywnej decyzji o zgodności z rynkiem wewnętrznym UE pomocy publicznej przewidywanej w programie rządowym przyjętym na podstawie przedmiotowej ustawy pomoc ta nie będzie wypłacana. W projekcie ustawy wprowadzono maksymalne limity wydatków na lata 2022–2024.</u>
          <u xml:id="u-321.9" who="#PosełAndrzejGawron">Chciałbym jeszcze raz podkreślić, że jest to projekt pilny, uwzględniający nadzwyczajną sytuację na rynku energii, a jego głównym celem jest szybka pomoc przedsiębiorstwom z branż zagrożonych drastycznym wzrostem cen energii. Dlatego Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera rządowy projekt ustawy i zgłasza dodatkowo poprawkę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-321.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę o poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawi pani poseł Mirosława Nykiel.</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#PosełMirosławaNykiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#PosełMirosławaNykiel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiając stanowisko w sprawie projektu omawianej ustawy w imieniu Koalicji Obywatelskiej już na wstępie chcę powiedzieć, że przygotowywany przez rząd projekt jak zwykle można określić następująco: spóźniony, niekonstytucyjny i bez konkretów.</u>
          <u xml:id="u-323.2" who="#PosełMirosławaNykiel">Panie Ministrze! Kieruję to do pana, bo pan wczoraj nie był na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Rozwoju — przedsiębiorcy ustami swoich przedstawicieli organizacji zrzeszających przedsiębiorców, największych organizacji, nie pozostawili suchej nitki na tym projekcie.</u>
          <u xml:id="u-323.3" who="#PosełMirosławaNykiel">Wysoka Izbo! Przedsiębiorcy traktowani są przez rządzących jak dojne krowy. Nie dobił ich COVID, to trzeba ich dobić cenami energii, gazu i zwiększeniem danin zamiast wsparcia. To absolutny skandal, żeby po tak długim czasie przedstawić projekt, w którym oprócz zapowiedzi, że będziecie coś robić za pomocą uchwał, budować programy, nie wiadomo dla kogo, kiedy i jakie wsparcie… Mam pytanie: Czy to właśnie mamy przekazać przedsiębiorcom, którzy na to czekają i codziennie proszą, i piszą, protestują, mówią? Jak do was przemawiać?</u>
          <u xml:id="u-323.4" who="#PosełMirosławaNykiel">Wysoka Izbo! Przedstawiony projekt tych informacji dla przedsiębiorców nie zawiera, poza kwotą, którą rząd chce wydać w ciągu tego roku — ponad 5 mld zł, ponoć dla przemysłu energochłonnego. Mówię: ponoć, bo absolutnie nie wynika to wprost z ustawy. To 17 mld zł w ciągu 3 lat. My, jako Sejm, mamy dać carte blanche rządowi? Wydawajcie, rządzie, nie wiemy, w jaki sposób, w jakiej wysokości, jakie grupy przedsiębiorców będą wspierane, jakie nie. Tak być nie może. Biznes, panie ministrze i prowadzenie firmy to nie polityka, to nie działalność charytatywna. Biznes opiera się na rachunku zysków i strat, na konkretnym wyliczeniu danych, a przedsiębiorcy muszą mieć do tego prawdziwe dane. Tych danych teraz nie mają, pytają, co mają zrobić. Zamykać firmy? Zwalniać pracowników? Proszę mi odpowiedzieć na to pytanie, bo ja już mówię, że tego projektu w takim kształcie Koalicja Obywatelska nie poprze.</u>
          <u xml:id="u-323.5" who="#PosełMirosławaNykiel">Wysoka Izbo! Prowadzenie biznesu to nie tylko pieniądze, to wielka odpowiedzialność za pracowników i ich rodziny, proszę zwrócić na to uwagę. Muszę stwierdzić, że państwo się na tym nie znacie, bo po rewelacjach Sasinowych giełda wczoraj dołowała i straciliście 47 mld, żeby zyskać w przyszłości 13,5 mld. To jest wasza odpowiedzialność. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-323.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Maria Małgorzata Janyska kontynuuje wystąpienie w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ustawa o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii nie zawiera zasad. Parlamentarzyści mają podnieść rękę za czymś, co jest wielką niewiadomą. W projekcie nie ma żadnych zaleceń co do kryteriów, co do wielkości, co do mierzalnych kryteriów, nie ma także wskazanych w sensie normatywnym podmiotów tej ustawy. Parlamentarzyści mają podnieść rękę za czymś, co jest obarczone prawdopodobną wadą niekonstytucyjności i przekroczeniem zasad procesu legislacyjnego, mają podnieść rękę za czymś, co w tytule sugeruje powszechne wsparcie przedsiębiorców, a w ocenie skutków regulacji podaje się liczbę 250 podmiotów. Mają podnieść rękę mimo braku odpowiedzi na pytania, braku konsultacji, bo, jak się wyraziła pani wiceminister na posiedzeniu komisji, bez sensu jest tracić czas na uchwalanie, przedstawianie programów na posiedzeniach komisji.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-325.2" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Ta ustawa ma otworzyć furtkę do tych programów, czyli parlament ma być odźwiernym, który otwiera drzwi, ale nie wie, dokąd te drzwi otwiera. Analizując w międzyczasie projekty ustaw, które zostały wrzucone na tym posiedzeniu do Sejmu, zastanawiałam się nad tym, czy my nie mamy otworzyć furtki do wydatkowania pieniędzy poza budżetem państwa, ponieważ bez żadnych konsultacji w ustawie o pomocy odbiorcom energii spod reguły finansowej zostały wyłączone podmioty i m.in. wydatki narodowego funduszu ochrony środowiska zostały wyłączone, a to tenże narodowy fundusz ochrony środowiska ma być, zdaje się, operatorem, bo wprost też to nie jest zapisane w ustawie, tylko jest zaznaczone, że może on realizować programy. Chcecie, by parlament przyjął do wiadomości, że zrobicie jakieś programy skierowane do kogoś z zadłużeniem spoza budżetu. Ta ustawa to jest skandal. Wszystkie ustawy, dotyczące rynku energii i obiorców, czy to indywidualnych, czy przedsiębiorców, powinny być ponadto rozpatrywane łącznie. A dzisiaj mamy taką sytuację, że jeden projekt ustawy jest w komisji energii, jeden w komisji gospodarki, jakieś wrzutki były przecież w komisji deregulacyjnej, a w ogóle poza komisją finansów niszczy się regułę finansową. Skandal i jeszcze raz skandal.</u>
          <u xml:id="u-325.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Poprawka? Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-326.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko klubu parlamentarnego Lewica, pani poseł Beata Maciejewska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#PosełBeataMaciejewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rzeczywiście na tym projekcie, pilnym rządowym projekcie ustawy na posiedzeniu komisji nie pozostawiono suchej nitki. Okazuje się, że w zasadzie chodzi o to, żeby stworzyć ramy, które nie mówią o żadnych konkretach, a następnie pozwolić Radzie Ministrów rozdawać pieniądze swoimi wewnętrznymi uchwałami. Sejm nie ma mieć żadnej kontroli nad tym, komu, w jakiej wysokości te pieniądze zostaną przyznane. Przedmówca z PiS-u mówił o tym, że to są reguły elastyczne i szybkie. Ja nazwałabym to dawaniem brzytwy małpie. Jak to jest możliwe, że chcemy dać 17,5 mld zł firmom, a nie mamy żadnej, najmniejszej wiedzy o tym, na jakich zasadach to się będzie działo? Jak możemy zaufać rządowi, który chce wydać 17,5 mld zł na pomoc przedsiębiorcom, który nie potrafi nawet napisać zasad, na jakich będzie rozdawał te środki? Przecież to jest nie do pomyślenia.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#PosełBeataMaciejewska">Mamy też kilka rodzynek w całym tym cieście, bałaganie PiS-owskim, bo np. za rozdanie, jak się okazuje rzeczywiście w opisie skutków regulacji, 250 firmom energochłonnym tych miliardów operator ma dostać 157 mln zł. Nazwano to hucpą. Nazwano to, co robi dzisiaj rząd PiS-u, ochłapami na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Rozwoju. Co jest dzisiaj potrzebne? To, żeby wesprzeć nie tylko największe firmy, ale także te małe. Te kwestie także były bardzo poważnie podnoszone na posiedzeniu komisji. Bo to, że piszecie państwo, że wsparcie jest przeznaczone dla przedsiębiorców, w przypadku których prowadzenie działalności gospodarczej jest zagrożone ze względu na dynamiczny wzrost kosztów prowadzenia tej działalności… Już bardziej ogólnego banału naprawdę nie da się napisać. Nie da się, bo to może dotyczyć każdego zawsze i wszędzie. I czy tą regulacją będą objęte te przedsiębiorstwa — a przypominam, że jest ich w Polsce 2,5 mln, a nie 250 — które np. zajmują się produkowaniem chleba, wypiekaniem chleba dla nas? Przecież to są także firmy wysoce energochłonne. Czy one także otrzymają środki z tej puli?</u>
          <u xml:id="u-327.2" who="#PosełBeataMaciejewska">Mówiliśmy państwu na posiedzeniu komisji o tym, że dzisiaj można w inny sposób wspierać przedsiębiorców, a mianowicie w taki, żeby ograniczyć marżę tych firm, które dzisiaj zajmują się dystrybucją i sprzedażą energii. Dlaczego rząd nie idzie w tym kierunku? Dlaczego nie tworzy regulacji, które rzeczywiście wykazywałyby się jakąkolwiek logiką?</u>
          <u xml:id="u-327.3" who="#PosełBeataMaciejewska">Szanowni Państwo! Niemożliwe jest, żeby Lewica zagłosowała za tym projektem w takim kształcie, dlatego że tworzycie państwo prawo, które w zasadzie jest bezprawiem. Można powiedzieć, że wpisuje się to w koncepcję waszego rządzenia, ale krytykowanie rządów tzw. Zjednoczonej Prawicy to jedno, a sytuacja przedsiębiorców dzisiaj w Polsce to drugie. Apeluję dzisiaj do państwa z tego miejsca, żebyście pomyśleli nad rozwiązaniami i zaproponowali rozwiązania, które rzeczywiście będą wsparciem i które rzeczywiście będą potrafiły zdiagnozować, skąd można uzyskać środki, w jaki sposób je przekazać, gdy reguły będą jasne i klarowne. A nie żeby było tak, wy po prostu chcecie mieć kolejny dzbanek złota, z którego będziecie rozdawać złote monety tym, którym wam się podoba. Bo czy może ktokolwiek na tej sali ze strony rządowej odpowiedzieć mi na pytanie, kto konkretnie te pieniądze dostanie, na jakich zasadach? Nikt. My tego nie wiemy i wy tego nie wiecie, dlatego ten projekt należy poprawić i wtedy będzie można o nim dyskutować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-327.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska przedstawi pan poseł Mieczysław Kasprzak.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Tytuł ustawy jest bardzo powabny, ale wprowadza w błąd. On wprowadza w błąd wszystkich, którzy mieli z tym do czynienia. Dzwonią do mnie ludzie, którzy mówią, że trzeba było tam umieścić jeszcze taką grupę czy taką firmę. Nawet posłowie, którzy nie pracują w komisji, nie są zorientowani, o co tak naprawdę chodzi w tym projekcie, bo projekt dotyczy zasad realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii. Jakich zasad on dotyczy? W tym projekcie nie ma żadnych zasad. Tak naprawdę w tym projekcie odbiera się kompetencje Sejmowi, natomiast daje się kompetencje Radzie Ministrów. To przesunięcie kompetencji.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#PosełMieczysławKasprzak">Sejm nie będzie miał żadnej kontroli. Sejm nie będzie wiedział, kto w tym zakresie dostaje pomoc publiczną. Mówi się, że dotyczy to przedsiębiorstw energochłonnych. A co z pozostałymi? Co z pozostałymi małymi, średnimi firmami? Te firmy już upadają, te firmy mają ogromne kłopoty. Wczoraj na posiedzeniu komisji było to sygnalizowanie: 500%, 700%, 10-krotny wzrost cen energii. To jest nie do przyjęcia.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">Natomiast my mamy dzisiaj czy w ostatnim czasie taki rozjazd w Sejmie, szereg różnych pomysłów. W tej chwili na posiedzeniu komisji do spraw energii i Skarbu Państwa toczy się dyskusja nad projektem o zniesieniu obliga giełdowego, jeżeli chodzi o energię, ale to są jakieś pomysły powyrywane z kontekstu. One nie dają rozwiązania, nie dają dzisiaj żadnych efektów i tak naprawdę nie wiadomo, co zrobić z tym projektem. 5 mld zł w tym roku: Dla kogo? Na jakich zasadach? Co z pozostałymi firmami? Nikt nie potrafi odpowiedzieć na te pytania.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#PosełMieczysławKasprzak">Przechodzę do kwestii przedsiębiorstw, małych i średnich przedsiębiorstw, które są solą tej ziemi. One dają produkcję, mało tego, one decydują o tym, że ludzie mogą jeszcze kupować żywność po racjonalnych cenach. Proszę sobie wyobrazić piekarnię, która sprzedaje chleb za 6 zł czy za 7 zł. Jeżeli to będzie 15 zł, to kogo będzie na to stać? Co będzie, jeżeli ta piekarnia zostanie zlikwidowana? Taka jest kolej rzeczy i to już się dzieje. Co na to nasze społeczeństwo? My nie mamy na to pomysłu. Rząd nie ma zdecydowanego pomysłu i nie podejmuje zdecydowanych działań, aby ulżyć tym przedsiębiorcom, ulżyć społeczeństwu, a to wpłynie na jakość życia społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-329.4" who="#PosełMieczysławKasprzak">To ustawa epizodyczna. Na podstawie uchwały Rada Ministrów będzie mogła rozdysponowywać środki finansowe, natomiast to samo można zrobić w Sejmie. Przecież nie raz tutaj, w tej Izbie w ciągu jednego, dwudniowego posiedzenia Sejmu przyjmowaliśmy ustawę. Można było to zrobić i można było to skonsultować z przedsiębiorcami, ze stroną społeczną, poprawić błędy, które występowały w projekcie, bo nie każdy jest nieomylny. Jak pokazuje życie, rząd wielokrotnie tak robił, np. było tak w kwestii dzisiejszej poprawki do projektu ustawy i będzie tak pewnie na kolejnych etapach legislacji. Po co to wszystko jest robione? Czy nie macie państwo zaufania do Izby? Czy zjedliście państwo już wszystkie rozumy i nic was nie interesuje, bo suweren nie musi upominać się tutaj nawet o tych, którzy najbardziej cierpią?</u>
          <u xml:id="u-329.5" who="#PosełMieczysławKasprzak">Ta ustawa jest nie do przyjęcia. My, Koalicja Polska, nie będziemy popierać takich rozwiązań, bo to jest wbrew logice, wbrew demokracji parlamentarnej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-329.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Bosak w imieniu Koła Poselskiego Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Ta ustawa, którą rząd proponuje, zawiera fałsz już na samym początku, w nazwie. To nie jest ustawa o wsparciu przedsiębiorców. To jest ustawa o przekazaniu jakiegoś rodzaju dopłat. Nie wiadomo, którym przedsiębiorcom zostaną one przekazane, ale ich liczba nie jest wielka, więc nie mydlmy oczu społeczeństwu, że rząd pomaga przedsiębiorcom. W tej chwili metody zarządzania rynkiem energii i rynkiem surowcowym wypracowane przez 7 lat rządów PiS-u doprowadzają polskie społeczeństwo i polskich przedsiębiorców do ruiny. Oczywiście są też czynniki zewnętrzne, ale rząd dodał do tego jeszcze swoją własną inwencję, zaostrzając tę sytuację.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#PosełKrzysztofBosak">Teoretycznie ta ustawa ma pomagać branżom energochłonnym, natomiast my ani z dyskusji na posiedzeniach komisji, ani z treści ustawy nie dowiedzieliśmy się, które branże rząd uważa za energochłonne, jaką definicję energochłonności przyjmuje. W związku z tym rząd tak naprawdę powinien zabrać tę ustawę z Sejmu, zebrać się, ustalić, co właściwie chce przeprowadzić przez Izbę, i wrócić z dobrze napisanym projektem.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#PosełKrzysztofBosak">Jeśli chodzi o sytuację, w której ustanawiamy prawo blankietowe, w którym decyduje się o przekazaniu pewnej sumy pieniędzy — komu, to sobie rząd wybierze — to trzeba przypomnieć, że już jest taka instytucja i nazywa się ona: rezerwa premiera. Jeżeli premier chce przekazać wybranym dowolnie przez siebie firmom jakieś kwoty, to niech korzysta ze swojej rezerwy. Problem jest tylko taki, że w tej rezerwie nie ma 17 mld, a rząd chce sobie stworzyć blankietowe przepisy, żeby mógł wydać po uważaniu 17 mld.</u>
          <u xml:id="u-331.3" who="#PosełKrzysztofBosak">Następnie, co do sposobu przekazania tych pieniędzy — co to jest za pomysł, żeby Rada Ministrów przyjmowała uchwały? Dlaczego nie ma być tak jak zwykle, że są pewne ogólne kryteria w ustawie, a następnie w rozporządzeniu rząd czy konkretny odpowiedzialny za to minister decyduje — pytanie, który minister, a jak cała rada, to może nikt za to ostatecznie nie będzie odpowiadał -które firmy z tych, które się zgłosiły do systemu wsparcia, na podstawie przejrzystych i zdefiniowanych w ustawie kryteriów się zakwalifikowały. Chyba tak normalnie stanowi się prawo? Dziwię się, że prawnicy w ministerstwie czy legislatorzy w Sejmie do tego etapu, na jakim jesteśmy, w ogóle ten projekt dopuścili.</u>
          <u xml:id="u-331.4" who="#PosełKrzysztofBosak">Można zadać sobie pytanie także o to, gdzie dialog z biznesem. To przecież nie kto inny, jak Mateusz Morawiecki pozował na przyjaciela przedsiębiorców, jeździł na kongresy 590, wydawał konstytucję dla biznesu, a teraz okazuje się, że minister, wicepremier Sasin może proponować ustawy z jakimś domiarem podatkowym, ministerstwo może proponować blankietowe przepisy, żeby Rada Ministrów uchwałą decydowała, gdzie pójdzie 17 mld. W funduszu COVID-owym można stworzyć drugi równoległy budżet.</u>
          <u xml:id="u-331.5" who="#PosełKrzysztofBosak">No proszę państwa, to jest stawianie państwa do góry nogami, tak nie powinno to w ogóle wyglądać. Nie tak tworzy się dobre prawo, nie tak buduje się rozwój gospodarczy. Jeżeli rząd nie radzi sobie z tą sytuacją, jest na to przewidziana w konstytucji metoda — proszę podać rząd do dymisji.</u>
          <u xml:id="u-331.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń w imieniu koła Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Projekt ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024 to wydmuszka. To carte blanche na swobodne dysponowanie przez ten rząd kwotą ponad 17 mld zł. Ten projekt nie zawiera żadnych konkretów, więc nie wiadomo, do kogo ma trafić wsparcie, które firmy zostaną objęte mechanizmem, jakie będą zasady udzielania pomocy i kto będzie decydował o przydzielonych środkach. Ale wątpliwości jest więcej. Tytuł ustawy sugeruje, że pomoc kierowana ma być do wszystkich firm. Podczas posiedzenia komisji okazało się, że to nieprawda. Jakże zdziwieni byli przedstawiciele przedsiębiorców, kiedy okazało się, że w tym roku aż 5 mld zł ma trafić jedynie do 250 firm. Mówili wprost, że czują się oszukani. Oczywiście firmy energochłonne bezdyskusyjnie potrzebują wsparcia, ale nigdzie w projekcie nie znajdziemy definicji, co to jest firma energochłonna i jakie są to branże. Rząd najprawdopodobniej z rozmysłem wykorzystał firmy energochłonne, by wprowadzić w błąd przedsiębiorców innych branż, i to jest absolutny skandal.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Tym projektem ustawy rząd PiS obraża polskie firmy, przedsiębiorców i pracowników. Ta ustawa, która mogła wspierać także polskie rodzinne firmy, kierowana jest do wąskiej grupy, w której najprawdopodobniej znajdują się również spółki Skarbu Państwa, tak jak Orlen, który już dzisiaj generuje nadmiarowe zyski, drenując kieszenie obywateli. Tak naprawdę ustawę o pomocy trzeba by było napisać na nowo, wykorzystując pomysł zaproponowany przez Polskę 2050, czyli ograniczenie taryf dla polskich firm na poziomie decyzji Urzędu Regulacji Energetyki, finansowany z nadmiarowych zysków koncernów energetycznych.</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Zamiast przyjąć dobry pomysł Polski 2050, rząd PiS postanowił kolejny raz oszukać polskich przedsiębiorców i pracowników, tak jak premier Sasin z domiarem sasinowym. Dlatego na ręce pani marszałek składam trzy poprawki, by choć trochę naprawić ten projekt.</u>
          <u xml:id="u-333.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Po pierwsze, wprowadzamy konieczność uzyskania akceptacji sejmowej komisji gospodarki dla programów uchwalanych przez rząd, bo nie może być tak, że 17 mld zł znowu trafi do znajomych działaczy Prawa i Sprawiedliwości. Po drugie, rząd będzie miał obowiązek złożenia do Sejmu informacji o realizacji programu, abyśmy mogli nadzorować, jak te pieniądze są wydawane. I po trzecie, proponujemy doprecyzowanie tytułu ustawy, bo dziś tym tytułem ustawy rząd Prawa i Sprawiedliwości okłamuje polskie firmy. Jeszcze raz apeluję o to, aby rząd wreszcie się obudził: polskie firmy, małe, średnie potrzebują dzisiaj wsparcia. Za chwilę upadną i nie będzie ani pracy, ani działalności, ani podatków. Pytanie, z czego będziemy utrzymywać nasze państwo, jeżeli te firmy upadną. Ja mam głębokie przeświadczenie, że państwo w rządzie po prostu nie zdają sobie sprawy z powagi sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-333.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Apeluję o przyjęcie tych dobrych poprawek, bo tylko tak można naprawić ten projekt. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-333.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Poproszę o poprawki.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Sachajko w imieniu Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#PosełJarosławSachajko">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#PosełJarosławSachajko">Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#PosełJarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii.</u>
          <u xml:id="u-335.3" who="#PosełJarosławSachajko">Projekt dotyczy wprowadzenia możliwości przyjęcia przez Radę Ministrów programów pomocowych mających na celu udzielenie wsparcia finansowego określonym grupom przedsiębiorców, w przypadku których prowadzenie działalności gospodarczej jest zagrożone z uwagi na dynamiczny wzrost kosztów wynikający z obecnej sytuacji na rynku energii. Tak naprawdę po wysłuchaniu poprzednich wypowiedzi nie do końca wiem, gdzie jest problem. Problem jest w tym, że sytuacja jest zupełnie nieprzewidywalna. Powinniśmy w tej chwili przyjąć ten projekt ustawy, bo ceny energii na giełdach wahają się w olbrzymim zakresie.</u>
          <u xml:id="u-335.4" who="#PosełJarosławSachajko">Mam jednakże uwagę do jednego ze zdań w uzasadnieniu, bo pan minister pisze, że źródłem gwałtownego wzrostu cen surowców energetycznych jest początkowa konfrontacyjna polityka handlowa Rosji, a następnie agresja tego kraju na Ukrainę oraz zdecydowana reakcja Polski i Unii Europejskiej w postaci embarga i ograniczeń importu. Oczywiście to jest prawda w tym zakresie, że to jest to, co widać i co my w tej chwili odczuwamy. Ale jest jeszcze druga strona tego medalu, to, czego nie widać.</u>
          <u xml:id="u-335.5" who="#PosełJarosławSachajko">Zachęcam państwa mimo wszystko do przeczytania XIX-wiecznego krótkiego opowiadania Fryderyka Bastiata „Co widać i czego nie widać”. Bo tutaj nikt nie mówi o tym, skąd to się wzięło. A to się wzięło z tej utopijnej polityki UE, niestety pod dyktando Niemiec, uzależnienia się od Rosji, bo to jest przyczyna tego wszystkiego. Uzależnienie się od węglowodorów z Rosji. Powiedziałem może nieprecyzyjnie, bo to nie tylko KE, bo to również rządy lewicy pod przywództwem pana premiera Morawieckiego zrezygnowały z gazociągu norweskiego i dlatego ta dywersyfikacja została zablokowana. Dobrze, że w tej chwili mamy Baltic Pipe, mamy pewną dywersyfikację, ale w ogóle się nie mówi o tym, że Niemcy zablokowały również…</u>
          <u xml:id="u-335.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Millera.)</u>
          <u xml:id="u-335.7" who="#PosełJarosławSachajko">Millera.</u>
          <u xml:id="u-335.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Powiedział pan: Morawieckiego.)</u>
          <u xml:id="u-335.9" who="#PosełJarosławSachajko">Przepraszam, Millera.</u>
          <u xml:id="u-335.10" who="#PosełJarosławSachajko">To za lewicy to rzeczywiście, przepraszam, pan Morawiecki.</u>
          <u xml:id="u-335.11" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-335.12" who="#PosełJarosławSachajko">Miller.</u>
          <u xml:id="u-335.13" who="#PosełJarosławSachajko">Ale wracam do zablokowanego interkonektora, który mógłby być z Hiszpanii, która ma połączenia z Afryką Północną. Mogliśmy być zaopatrzeni o tamten gaz, ale Niemcy i Komisja Europejska na to nie pozwoliły, dlatego, szanowni państwo, w tej sytuacji bardzo państwa proszę o przyjęcie tego projektu, a pana ministra o kolejne prace, bo my nie mamy tylko 250 firm energochłonnych, mamy również dużo mniejszych firm. Mowa jest o piekarniach, ale cały przemysł rolniczy również czeka na te pieniądze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Robert Kwiatkowski w imieniu PPS.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#PosełRobertKwiatkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#PosełRobertKwiatkowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z tą ustawą jest tak jak z wystąpieniem mojego szanownego przedmówcy. Miller czy Morawiecki, lewica czy prawica, wszystko jedno. Tytuł się zgadza, panie ministrze, i to jest jedyne dobre słowo, jakie pan ode mnie usłyszy w sprawie tego rządowego przedłożenia. Bo ustawa o zasadach realizacji programu wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022–2024 musi zasługiwać na wsparcie, prawda? No ale z resztą to już jest gorzej, a nawet całkiem źle. Pierwsza uwaga bardzo krytyczna dotyczy tzw. tradingu.</u>
          <u xml:id="u-337.2" who="#PosełRobertKwiatkowski">Słyszę, że ta ustawa spowodowana jest kryzysem na rynku energii, który mamy od roku, od co najmniej roku, bo już w połowie ubiegłego roku zaczęły się problemy, gwałtowne podwyżki nośników. Chyba nawet rząd Morawieckiego musiał wpaść na to, że temu problemowi jakoś trzeba zaradzić, ale czekaliście do teraz, do końca września, żeby przedłożyć Wysokiej Izbie prawdziwy bubel, mówiąc szczerze.</u>
          <u xml:id="u-337.3" who="#PosełRobertKwiatkowski">Bo dajecie — i tu będę różnił się od koleżanek i kolegów z szanownej opozycji demokratycznej — na 3 lata 17 mld zł na cały sektor, na całą gospodarkę, jak wynika z tytułu. 17 mld zł? Z samego podatku od osób prawnych od CIT w roku 2022 ma być 51 mld zł, a projekt budżetu na rok 2023–73 mld zł. To znaczy, panie ministrze, że jeśli chodzi o CIT, chcecie mieć ponad 200 mld zł, ale jak przychodzi do pomocy, nie wiemy komu — no ale wiemy przecież, że całej gospodarce, polskim przedsiębiorcom — to z oczekiwanych 200 mld zł chcecie wyjąć 17 mld zł po to, żeby wspomóc, jak powiedziałem, nie wiadomo kogo.</u>
          <u xml:id="u-337.4" who="#PosełRobertKwiatkowski">To, że ta ustawa ma charakter blankietowy, świadczy tyleż o arogancji, ile o bezradności tego rządu, bo jestem pewien, że gdybyście mogli i potrafili, to wskazalibyście i przedsiębiorstwa, i kryteria, wedle których należy się tym ludziom, tym osobom prawnym i osobom fizycznym jakaś pomoc. Trafnie tu wskazywano, że nie tylko hutnictwo, ale piekarnie też wymagają i zasługują na pomoc. Tymczasem, jak rozumiem, myślicie głównie o hutnictwie, i dobrze, ale zapomnieliście o piekarniach. To jest gorzej niż zbrodnia — to błąd.</u>
          <u xml:id="u-337.5" who="#PosełRobertKwiatkowski">Apeluję w imieniu Koła Parlamentarnego PPS, żebyście zweryfikowali to myślenie, bo tytuł, jak powiedziałem, jest bardzo dobry, z całą resztą jest znacznie gorzej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Na tym kończymy wystąpienia w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-338.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pan poseł Adam Gawęda, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#PosełAdamGawęda">Szanowna Pani Marszałek! Dzisiaj dyskutujemy nad bardzo ważnymi rozwiązaniami. Oczywiście komunikat KE, który określa tymczasowe kryzysowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy, umożliwia, dopuszcza również możliwość udzielania przez państwa członkowskie pomocy publicznej z tytułu zakłóceń w działalności gospodarki w zakresie wzrostu cen energii. W związku z tym mam pytanie, panie ministrze: Czy w innych krajach, np. u naszych zachodnich sąsiadów, podobne regulacje zostały wprowadzone? W jaki sposób tego typu wsparcie będzie realizowane i czy na tym etapie my jako parlament jesteśmy w stanie precyzyjnie określić warunki wsparcia, czy też jest tak, że w momencie, kiedy przyjdą konkretne wytyczne czy też decyzje KE, będzie możliwość uregulowania tych kwestii i określenia ram wsparcia? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Gabriela Lenartowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W tej ustawie mówi się o zasadach wsparcia, ale jak już wspomnieli moi przedmówcy, zasad tam nie uświadczysz. Nikt nie kwestionuje potrzeby wsparcia sensownego, logicznego i skutecznego dla przedsiębiorstw, zwłaszcza energochłonnych, ale tak naprawdę wszystkie przedsiębiorstwa przecież zużywają energię.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#PosełGabrielaLenartowicz">W tej ustawie nie ma nie tylko zasad, tutaj nie ma wstydu. Podam wam przykład. Dzisiaj media rozpisują się na ten temat dość szeroko. Chcecie powierzyć wykonanie tej ustawy Narodowemu Funduszowi Ochrona Środowiska i Gospodarki Wodnej, na czele którego postawiliście człowieka, który w momencie nominowania przez panią minister Moskwę miał postawione zarzuty korupcyjne. Mieliście tego pełną świadomości. Komuś z aktualnymi zarzutami korupcyjnymi powierzacie z pełną świadomością kilkanaście miliardów złotych. Ja rozumiem, że kiedy patrzycie na poprzedniego prezesa…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, pytanie już padło.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Doświadczenie bezwstydu przy obsadzaniu stanowisk już mamy, ale tym razem chyba przekroczyliście granicę.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, nie, pani poseł. Naprawdę… Pani przekroczyła czas już dawno.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Anita Sowińska, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#PosełAnitaSowińska">Horrendalne i nieuzasadnione podwyżki cen energii to jest wielki problem dla przedsiębiorców, ale to nie jest jedyny problem. W poniedziałek uczestniczyłam w obradach okrągłego stołu zorganizowanych przez Forum Energii Związku Przedsiębiorców i Pracodawców i wsłuchałam się w ich głos.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#PosełAnitaSowińska">Przedsiębiorcy bardzo obawiają się braku dostaw energii. Jest to obawa uzasadniona, biorąc pod uwagę bardzo zły stan techniczny naszych elektrowni i sieci przesyłowych, a także brak inwestycji w wiatraki na lądzie. Przerwy w dostawach prądu to może być katastrofa dla polskich firm i dla nas wszystkich, bo jeśli stanie fabryka leków, to nie będzie np. insuliny, jeśli staną usługi informatyczne i telekomunikacyjne, zapanuje chaos, zniszczone zostaną dane w chmurach i staną inne firmy, jeśli stanie transport publiczny, pracownicy nie dojadą do pracy. Brak prądu w szpitalach i w przychodniach to bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia i życia ludzi. W związku z tym mam pytanie: Kiedy ostatnio rząd weryfikował plany zarządzania kryzysowego na wypadek blackoutu?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Wypisaliście sobie czek in blanco i chcecie zaangażować Wysoką Izbę do roli żyranta tego czeku. Chcecie rozdać 17 mld — nie wiadomo kto, nie wiadomo komu, ale na pewno swoim. Proszę o podanie mi na piśmie definicji energochłonności. Czy jest jakaś tabelka określająca, kto jest energochłonny w myśl tej ustawy, a kto schodzi poniżej poprzeczki i już się nie łapie na ten konkurs piękności?</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Pamiętam, że kiedy nieboszczyk Jacek Kuroń urzędował tu jako minister pracy, spraw społecznych czy czegoś takiego, to ustanowił takie kryterium, że będzie bardziej wspierał te województwa walczące z bezrobociem, w których jest więcej bezrobotnych. W ten sposób stworzył popyt na bezrobocie, zachęcił Polaków, sprawił, że bezrobocie stało się przemysłem co najmniej regionalnym. Wy ponownie podobnie czynicie. Energochłonność podnosicie do rangi cnoty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Chyba nie ma.</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, proszę o trzymanie się czasu. Jest 1 minuta na zadanie pytania. Mamy jeszcze 30 pytań, co oznacza, że zakończymy ten punkt z poważnym opóźnieniem w stosunku do harmonogramu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#PosełJarosławSachajko">Pani Poseł! Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W dwóch zdaniach muszę sprostować jedną kwestię, a może powtórzyć, bo pan poseł Kwiatkowski nie słuchał tego, co mówiłem. Rzeczywiście się pomyliłem. Gazociąg norweski zablokowało SLD z premierem Millerem na czele. Może pan poseł Kwiatkowski, który przemalowuje się z barw różnych ugrupowań i próbuje wymiksować się z grupy utrzymującej władzę, chciał to ośmieszyć.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#PosełJarosławSachajko">Chciałbym zadać moje pytanie panu ministrowi. Kiedy będzie ustawa, która będzie chroniła również pozostałych przedsiębiorców? Bo to, co w tej chwili dzieje się na rynku, jest nie do wytrzymania przez chociażby cały przemysł spożywczy. Jeżeli przedsiębiorcy uzyskują w tej chwili propozycje cen pięciokrotnie czy siedmiokrotnie wyższych, to nie wytrzymają tego finansowo, bo nie sprzedadzą później towaru. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rząd chce przeznaczyć 17 mld zł na wsparcie przedsiębiorstw zagrożonych wzrostem cen energii. To humorystyczna kwota, jeśli weźmiemy pod uwagę liczbę firm potrzebujących wsparcia, ale bardzo duża, jeżeli przeznaczycie ją na firmy swoich kumpli. W dzieleniu kasy między swoich macie wprawę. Ziobro 2/3 Funduszu Sprawiedliwości przeznacza na wsparcie działaczy i polityków Solidarnej Polski. 2/3 z 17 mld to 11 mld. Czy właśnie tyle wam trzeba dla waszych krewnych i znajomych? A może najbardziej potrzebujący jest interes Rydzyka i dla niego będzie większość tej kasy? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Józefa Szczurek-Żelazko, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kryzys energetyczny dotyka cały świat. Wywołany został w dużej mierze przez wojnę w Ukrainie, spekulacje na rynku ETS-ów, błędną politykę energetyczną Unią Europejskiej, uzależnienie się od paliw z Rosji. Skutki bardzo dotkliwie odczuwa całe społeczeństwo, w tym również przedsiębiorcy. Dziękuję rządowi, panu ministrowi za pakiet wsparcia dla gospodarstw domowych. Dzisiaj procedujemy nad kolejnym ważnym projektem wspierającym przedsiębiorstwa z branż energochłonnych.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Panie Ministrze! Małe i średnie przedsiębiorstwa sygnalizują ogromne problemy związane z wzrostem cen energii. Trzeba pamiętać o tym, że wytwarzają one ok. 50% PKB i zatrudniają ok. 60% pracowników. Alarmują i proszą o wsparcie, ochronę przed upadkiem i ochronę tysięcy miejsc pracy. Przedsiębiorcy działający np. w branży chłodniczej, piekarskiej, restauratorskiej czy też stolarskiej alarmują, że może dojść do upadku tych firm. Również instytucje realizujące ważne zadania społeczne, np. obiekty sportowo-rekreacyjne wymagają w tym zakresie wsparcia. Czy rząd przewiduje możliwość wsparcia również tych przedsiębiorstw?</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-354.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-354.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W uzasadnieniu projektu czytamy: Od połowy 2021 r. postępuje gwałtowny wzrost cen surowców energetycznych. Jego źródłem początkowo była konfrontacyjna polityka handlowa Rosji, a następnie agresja tego kraju na Ukrainę. Czynniki te spowodowały ograniczenie importu paliw kopalnych i gazu ziemnego do państw europejskich, co z kolei przełożyło się na wzrost ich cen oraz cen energii elektrycznej na europejskim rynku. Polska nie jest wyjątkiem. Skoro tak jest, skoro w Polsce mamy potężny kryzys węglowy, to mam takie pytanie: Dlaczego Polska w roku 2022 wyeksportowała więcej węgla niż w roku 2021? I czy prawdą jest, że wyeksportowaliśmy 4 mln t węgla po 1200 zł za 1 t węgla? Uprzejmie proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, wczoraj podczas posiedzenia komisji bodajże trzy razy zadawałem pytanie, czy wśród tych 250 firm, które w tym roku mogą otrzymać ponad 5 mld zł wsparcia, znajdują się jakiekolwiek spółki Skarbu Państwa, a jeżeli tak, które są to spółki. I pani minister wczoraj na posiedzeniu komisji trzy razy unikała udzielenia konkretnej odpowiedzi na to pytanie. Natomiast jeżeli to jest 250 firm, które mają otrzymać ponad 5 mld zł, to ja zakładam, że państwo mają jednak dobrze rozpoznaną sytuację i wiedzą, które to są firmy. Bardzo bym prosił, aby pan minister tutaj wyszedł i odważnie powiedział, czy wśród tych firm, które mogą, będą mogły potencjalnie korzystać z tych środków, z tych 5 mld zł są firmy, spółki Skarbu Państwa, a jeżeli tak, które są to spółki. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Jagna Marczułajtis-Walczak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#PosełJagnaMarczułajtisWalczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ten rządowy projekt powinien się nazywać: pilny rządowy projekt ustawy, jak wykończyć przedsiębiorców. Bo wy wcale nie chcecie wspierać, tylko chcecie ich wykończyć. Drodzy przedsiębiorcy, nie wykończył was Polski Ład, to na pewno wykończą was nowe, pilne PiS-owskie, tfu, rządowe przepisy. Niniejszy projekt jest kolejnym działaniem propagandowym państwa. Jest to projekt znowu pisany na szybko, na kolanie. Są w nim zawarte jedynie intencje, a szczegółowe zasady, jak i kto lub na jakich zasadach i kryteriach będzie mógł skorzystać, będą dopiero później przedstawione.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#PosełJagnaMarczułajtisWalczak">Projekt zakłada, że Rada Ministrów będzie mogła przyjmować programy rządowe dotyczące udzielania takiej pomocy przedsiębiorcom, a za realizację programów będzie odpowiadał minister rozwoju i technologii. Przecież gołym okiem widać, że to kolejny program dla swoich.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Do projektu, który musi być poprawiony i nie nadaje się do przyjęcia w tym kształcie, jaki jest teraz, nie będę się odnosił. Powiem o kilkunastu tysiącach osób, które w Dąbrowie Górniczej pracują w ArcelorMittal Poland, dawnej Hucie Katowice. Pozwolę sobie przytoczyć artykuł z „Naszego Miasta”. Prosiłbym o zastanowienie się nad sytuacją. Kierownictwo ArcelorMittal Poland podjęło decyzję o zmniejszeniu produkcji. Oznacza to tymczasowe wygaszenie wielkiego pieca. W wyniku tej decyzji pod koniec września spółka zatrzyma wielki piec nr 3 w dąbrowskiej hucie. Tymczasem związkowcy obawiają się jednak, że może być to początek likwidacji części surowcowej w dąbrowskiej hucie. Taki scenariusz oznaczałby utratę ok. 2,5 tys. miejsc pracy w samej hucie i kolejnych tysięcy w firmach kooperujących. Bardzo bym prosił o pomyślenie o tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#PosełZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Ten projekt ustawy jest bardzo oczekiwany przez przedsiębiorców, bowiem liczą na to, że otrzymają wsparcie z rządu. Tymczasem z tego projektu nic nie wynika, kto otrzyma pomoc, kiedy otrzyma i czy w ogóle otrzyma. Ten projekt ustawy to jest przede wszystkim nieszanowanie przedsiębiorców, nieszanowanie komisji gospodarki, która nad tym długo pracowała, i nieszanowanie finansów publicznych. Czytam w uzasadnieniu, że 5 mld zł na realizację tej ustawy, w zasadzie uchwały, ma pochodzić z budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#komentarz">(Głos z sali: W tym roku.)</u>
          <u xml:id="u-363.2" who="#PosełZofiaCzernow">Czy sądzi pan, panie ministrze, że komisja finansów i Sejm, rozpatrując projekt budżetu, nie będą się interesować, na jakich zasadach będzie ta pożyczka realizowana, kto otrzyma te pieniądze itd.? Nie można tak pluć w twarz przedsiębiorcom. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-363.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Wanda Nowicka, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Ten projekt, właściwie wydmuszka, powinien nazywać się projektem o braku zasad i o braku wsparcia przedsiębiorców. Wtedy byłby to prawda, a nie ta słynna trzecia prawda.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Szanowni Państwo! Właściwie nic z niego nie wynika. Nic nie wiadomo. Wiadomo tylko, że chodzi o 17 mld zł, 250 przedsiębiorców, że brak jest przejrzystości. To pewne, a zatem będzie tak jak zwykle. Według uznania państwo będziecie przeznaczać te pieniądze. Co wiadomo na pewno? Wiadomo, że nie pomożecie w większości przedsiębiorcom. Wiadomo, że nie pomożecie samorządom, a one również prowadzą działalność gospodarczą. Chodzi o przedsiębiorstwa komunikacyjne, tramwaje. Tam rosną koszty energii czasami o 900%. Nie pomożecie restauracjom, piekarniom. Co jeszcze wiadomo, a przynajmniej można podejrzewać? Zapewne pomożecie swoim kolegom i znajomym w zaprzyjaźnionych spółkach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#PosełZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W trzech transzach 17 mld zł. Wydaje się, że dużo, ale jak porównać to z celami, które mają być uzyskane, to tylko drobne. Ale nie wiadomo komu, nie wiadomo, na jakich zasadach, rząd może przyjąć program, a nie musi, może wybrać operatora programu, tak jest zapisane w art. 3 tego projektu, który będzie miał zwracane koszty za zarządzanie programem, którego nie znamy i nawet na posiedzeniach komisji nikt nie był w stanie przynajmniej ogólnie powiedzieć, bo po prostu nie macie państwo żadnej strategii. Ale operator będzie mógł uzyskać do 1% tych wszystkich kosztów objętych, czyli 170 mln zł. Czy może przewidujecie państwo, kto będzie tym operatorem? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Potężne obciążenie opłatami za energię elektryczną dotyka przedsiębiorczych Polek i Polaków. Rząd nie przewiduje bowiem wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw, skazuje tym samym pond 2 mln podmiotów na horrendalnie wysokie rachunki za energię elektryczną, co w efekcie oczywiście przełoży się na kolejny wzrost cen towarów i usług dla konsumentów. Znaczna część małych i średnich przedsiębiorstw już walczy i będzie nadal walczyć niestety o przetrwanie. Jak więc rząd zamierza rozwiązać sposób rozliczenia i wielkość limitów dla osób prowadzących małe i średnie przedsiębiorstwa? Czy w procedowanej ustawie nie należałoby uwzględnić małych i średnich przedsiębiorców poprzez zastosowanie mechanizmu analogicznie do gospodarstw domowych, polegającego na zwiększonym pułapie kilowatogodzin? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W obronie i ku pamięci samorządów terytorialnych w Polsce od gmin przez powiaty i województwa nikt nie myśli dzisiaj, jak wspomagać te lokalne wspólnoty, a przecież rachunki za prąd, które trzeba będzie płacić, i wskazujące już na to rozstrzygane przetargi, które w wielu miejscach są o 300, 400 nawet 500% większe niż jeszcze rok temu, pokazują, że samorządy terytorialne mają olbrzymi kłopot.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Jaki to jest kłopot i o jakim rzędzie wielkości mówimy? Duże miasta o 200, 300, czasami 400 mln zł większe rachunki, małe miejscowości — sięgające 20 albo 30% budżetu. Jeżeli dzisiaj nie pomyślimy o samorządzie terytorialnym, o wsparciu systemowym dla tego, co się dzieje przy ich przetargach na prąd, to już za chwilę one będą bankrutowały, a jak one nie będą miały pieniędzy, to każdy obywatel i obywatelka to odczuje. I bez względu na to, jak będziemy zakłamywali rzeczywistość, wszyscy i tak będziemy płacili za ten kryzys. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ten projekt ustawy nie daje żadnych, ale to żadnych konkretnych rozwiązań. Nie mówicie też państwo o takich rozwiązaniach. Mało tego, chcecie naszej zgody in blanko, ale nie przedstawiacie żadnych konkretów, by potem wydawać pieniądze poza kontrolą. W tym jesteście dobrzy.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#PosełBarbaraDolniak">Tak więc, panie ministrze, jakie to propozycje i kiedy będą wdrażane? Bo tu trzeba szybkiego i konkretnego działania. Za chwilę nie będzie komu pomagać, już dzisiaj przedsiębiorcy mówią, że grozi im zamykanie ich firm lub przynajmniej ograniczanie zatrudnienia. Czekamy więc na konkrety, czekamy więc na propozycje. Nie możecie państwo tworzyć projektu, który ma tylko ramy, a w środku żadnej treści, żadnych propozycji. Chcecie też od nas, byśmy zgodzili się na rozwiązanie, które nie ma w sobie żadnych informacji, byście mogli wydawać pieniądze, jak chcecie, poza kontrolą.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! 23 marca Unia Europejska przyjęła tymczasowe ramy prawne, aby umożliwić państwom członkowskim otrzymanie pomocy w celu wsparcia gospodarki i złagodzenia ekonomicznych skutków wojny — 23 marca, a dzisiaj mamy wrzesień. Rozumiem, że z tych uzgodnień też korzystamy, bo te uzgodnienia dają możliwość wsparcia jednostek gospodarczych w kwotach np. do 25 mln euro dla odbiorców energochłonnych czy do 50 mln dla przedsiębiorstw działających w określonych sektorach, takich jak produkcja aluminium, metale, włókna itd. plus 35 tys. euro dla małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#PosełDariuszWieczorek">Moje pytanie jest takie: Czemu tak późno ta ustawa się pojawia i jaki jest plan, bo ona jest rozłożona na następne lata? Na podstawie jakich danych przyjmujecie założenia finansowe tej ustawy? Czemu to jest 17,5 mld, a nie np. 27 mld? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Krząkała, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-376.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Był przed chwileczką, nie ma.</u>
          <u xml:id="u-376.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Krząkała: Nie do tego punktu, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-376.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Słucham? To nie ja pana wpisywałam.</u>
          <u xml:id="u-376.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Kiedy idę ulicą do swojego biura, wchodzę do piekarni. Tam właściciel pyta: Panie pośle, czy na najbliższym posiedzeniu Sejmu rząd przedstawi formy wsparcia dla małych przedsiębiorców, jeśli chodzi o sytuacje związane z energią elektryczną? Idę alej do pralni, informują mnie, że zamykają w listopadzie, bo nie wytrzymują wzrostu kosztów utrzymania. W piątek firma, która produkuje meble na eksport, wypoczynkowe, dostaje pozdrowienie — 700-procentowy wzrost ceny energii. Powtarzam: 700-procentowy. I do żadnego z tych przedsiębiorców, co wynika z uzasadnienia do projektu rządowego, to, o czym dzisiaj rozmawiamy, nie trafi. Dlatego też chciałbym prosić pana ministra, aby w odpowiedziach przekazał pan opinii publicznej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">…czy będzie jakiś inny niż ten dzisiaj omawiany program wsparcia przedsiębiorców, jeśli chodzi o sytuację na rynku energii. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jerzy Hardie-Douglas, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#PosełJerzyHardieDouglas">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mówicie o konieczności udzielenia wsparcia sektorom wrażliwym i energochłonnym. Tymczasem nikt nie zająknie się o pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw, a szczególnie dla gastronomii. W ciągu roku zamknęło się prawdopodobnie ponad 30% lokali gastronomicznych. Podrożał gaz niezbędny do przygotowywania posiłków. Podrożał prąd elektryczny. Jak się wydaje, opłaty za prąd będą tu nadal rosły, bo gastronomia nie jest sektorem wrażliwym. Wzrosły koszty ogrzewania, podrożały produkty spożywcze: mąka, olej, mięso, warzywa, jajka, właściwie wszystko. Gastronomię dotknęło zniesienie VAT-u na żywność, dotyka ją konieczność ponoszenia kosztów podwyższenia płacy minimalnej. Polacy oszczędzają, ubywa klientów lokali gastronomicznych. A tymczasem w małych i średnich przedsiębiorstwach pracuje w Polsce 7 mln Polaków. Udział małych i średnich przedsiębiorstw w tworzeniu PKB to 50%. Jeśli nie pomożemy gastronomii, szybko dobijemy tę gałąź gospodarki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Przemysław Koperski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Czekamy, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-382.3" who="#komentarz">(Poseł Przemysław Koperski: Nie wiedziałem, że tak szybko będzie…)</u>
          <u xml:id="u-382.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#PosełPrzemysławKoperski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Trwają zabójcze dla przedsiębiorców skoki cen energii elektrycznej. W moim regionie: Bielsko-Biała, Cieszyn, Żywiec, Pszczyna, przedsiębiorcy sygnalizują, że dostali propozycje opłat sięgających nawet 2,5 tys. zł/MWh. Wczoraj podczas pierwszego czytania tego projektu dowiedzieliśmy się, że wsparcie otrzyma 250 firm, ale nie dowiedzieliśmy się, jakie, które firmy otrzymają to wsparcie, 17 mld zł. Przedsiębiorcy i rzemieślnicy piszą m.in. do mnie i z Krakowa, i z Bielska-Białej. Tu są te listy, można je zobaczyć, zapoznać się z nimi. Pewnie do was też trafiły. Ci ludzie sygnalizują, że chcecie wykończyć branżę cukierniczą, gastronomiczną, wyciągi narciarskie, branżę budowlaną, wszystkie zakłady produkcyjne, automotive. To wszystko będziecie mieli na sumieniu.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#PosełPrzemysławKoperski">Wracając do piekarzy, chcę zapytać, czy macie świadomość, że jeżeli padną w Polsce piekarnie, to głęboko mrożone pieczywo będzie przyjeżdżało do nas z Chin. Czy tego chcecie dla Polek i Polaków? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W tytule ustawy jest mowa o wsparciu dla przedsiębiorców, więc ustalmy fakty. Jak rząd pomaga przedsiębiorcom? Chce wprowadzić domiar dla prywatnych firm, czyli ukarać je za to, że ośmieliły się zarabiać. Jak jeszcze pomaga? Doprowadza do tego, że w Polsce nie opłaca się inwestować, a po jednym wystąpieniu ministra Sasina z giełdy ucieka 47 mld zł. Nie przejmuje się tym, że koszty utrzymania firmy, w tym energii, w ostatnim czasie wzrosły nawet o kilkaset procent. Utrudnia lub wręcz uniemożliwia prowadzenie firmy z powodu PiS-owskiego chaosu w obszarze systemu podatkowego, który jest non stop zmieniany. Zawyża płacę minimalną, czym napędza inflację, zmusza właścicieli firm do zwolnień oraz do zatrudniania na czarno. Zamiast tak pomagać lepiej po prostu nie przeszkadzajcie i dajcie ludziom wreszcie w spokoju pracować.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Wiesław Buż, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#PosełWiesławBuż">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rada Ministrów przedkłada projekt jako superpilny, ale tak naprawdę służy on tylko temu, aby rząd mógł przystąpić do opracowania rządowego programu udzielenia przedsiębiorcom pomocy. Program ten w tej chwili jest wirtualny i nie określa szczegółowo grupy przedsiębiorców, do których pomoc będzie kierowana. Ustawodawca, przedkładając ten projekt, chce sobie zapewnić możliwość ręcznego sterowania i dowolnego wyboru przedsiębiorców, do których skieruje pomoc. Co będzie podstawą do udzielenia tej pomocy? W ustawie nie zostało to określone. Dlaczego pomoc nie zostanie skierowana do wszystkich przedsiębiorców? Przecież zwiększone koszty prowadzenia działalności gospodarczej związane ze wzrostem cen energii elektrycznej i gazu dotyczą wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#PosełWiesławBuż">I ponowię pytanie jednego z posłów: Ile w tej energochłonnej grupie przedsiębiorców jest spółek Skarbu Państwa? Bo na to pytanie podczas posiedzenia komisji również nie otrzymaliśmy odpowiedzi. Być może dzisiaj taką wiedzę pan minister posiada.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Moja dedykacja, mój komentarz do państwa pracy i do tego co zrobiliście: najlepsza na kaca jest ciężka praca. I chcę powiedzieć tak: w sprawie KPO — totalna porażka, nie ma pieniędzy. W odniesieniu do ustawy o wsparciu przedsiębiorców brak jest kryteriów wsparcia, brak kręgu podmiotów, beneficjentów, brak konsultacji — totalna porażka. Likwidacja reguły wydatkowej — totalna porażka. Pieniądze poza budżetem, brak wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw. Oczekujemy do państwa rzetelnych projektów wspierających przedsiębiorców. Oczekujemy środków z Krajowego Planu Odbudowy, żeby mogły one pomóc przedsiębiorcom, bo jak na razie nie ma ani złotówki z nowej perspektywy czy z Krajowego Planu Odbudowy. Kiedy te pieniądze będą? Raz jeszcze proszę, aby przyjąć za swoją dewizę: najlepsza na kaca jest ciężka praca.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Maria Małgorzata Janyska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam pytanie do pana ministra dotyczące art. 2. Co to są dodatkowe koszty wynikające ze wzrostu cen energii elektrycznej i gazu? Bo co to są koszty wynikające ze wzrostu cen, to rozumiem, ale dodatkowe koszty wynikające ze wzrostu cen — to określenie budzi moje naprawdę ogromne obawy. Co i komu chcecie refundować?</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Kolejne pytanie. Czy przewidujecie zadłużanie poza budżetem, czyli poza regułą finansową, na potrzeby programu? Bo, jak stwierdziła wczoraj na posiedzeniu pani minister, limity na 2023 i 2024 r. są tylko szacunkowe.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Kolejne pytanie. Skoro projekt ma status pilnego, to jak rozumiem, powinniście znać bardzo konkretnie już wszystkie potrzeby i możliwości, tym bardziej że określacie limit finansowy na ten rok i określacie liczbę podmiotów uprawnionych. Jaki jest więc problem, żeby przedstawić kryteria, zasady, mierniki i grupę docelową, która choćby w tym roku miałaby być objęta tą pomocą? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-391.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przemysł od wielu miesięcy czeka na pomoc rządu. Na razie liczył jedynie składane obietnice i w końcu po wielu słowach rozpaczy doczekał się propozycji, tylko że propozycji niekonkretnych. Każdego dnia przybywa firm, które musiały wstrzymać produkcję. Czy rząd ma taką wiedzę? Oczywistym faktem jest również to, że problem firm energochłonnych, z jakim przyszło im się mierzyć, uderza rykoszetem w inne sektory, tworząc efekt domina. Byliśmy tego świadkami w sierpniu, gdy zatrzymanie produkcji przez polskich dostawców nawozów zagroziło ciągłości pracy w browarach czy przemyśle spożywczym. W załączniku do projektu nie ma wzmianki o produkcji cementu, a to jeden z najbardziej energochłonnych sektorów w obszarze budownictwa. W momencie kiedy stanie produkcja cementu, całe budownictwo i branże pokrewne odczują ten skutek. Dlaczego w projekcie pominięto tak ważną branżę? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Mirosława Nykiel, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#PosełMirosławaNykiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#PosełMirosławaNykiel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Proszę odpowiedzieć Wysokiej Izbie… Jeśli ta ustawa nie zawiera żadnych zasad, nie mówi, komu i w oparciu o jakie algorytmy i wyliczenia będziecie przyznawać pomoc, to proszę mi powiedzieć, w jaki sposób wyliczyliście kwoty w art. 13. Przypomnę: na rok 2022–5 079 416 tys. zł, na rok 2023–8 212 659 tys. zł, na rok 2024–4 136 240 tys. zł. Mam pytanie: W jaki sposób udało wam się, nie wiedząc, kogo, jak, gdzie i kiedy będziecie wspierać, wyliczyć tak precyzyjnie te kwoty? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-395.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#PosełMateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#PosełMateuszBochenek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przysłuchiwałem się wystąpieniom przedstawicieli Prawa i Sprawiedliwości, którzy sobie dziękowali, gratulowali, którzy generalnie, widać, są zadowoleni z kolejnej ustawy. Tylko muszę państwu powiedzieć, że jeśli wyjedziecie z Wiejskiej i spotkacie się z przedsiębiorcami, z mieszkańcami w terenie, to oni tego entuzjazmu nie podzielą. Dzisiaj wszyscy widzimy i odczuwamy rosnące ceny, a w drastyczny sposób to, co dzieje się z przedsiębiorcami, odczuwają sami zainteresowani. Dzisiaj brakuje realnego wsparcia dla przedsiębiorców, którzy przecież generują ogromne wpływy do budżetu państwa. Oni są dojeni, jak się tylko da, ze wszystkich stron. A to właśnie dzisiaj im należy się wsparcie, także pochodzące z KPO, wsparcie, które mogłoby być udzielone dzięki wykorzystaniu środków ze sprzedaży praw do emisji CO2. Stąd też moje pytanie: Jakiego wsparcia państwo rzeczywiście udzielicie przedsiębiorcom, kiedy to nastąpi i jakie będą jego konkretne zasady? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Rosati, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#PosełDariuszRosati">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wiele widziałem w tej Izbie, ale rzeczywiście takiego projektu ustawy jeszcze nie widziałem. Nieźle sobie to państwo wymyśliliście. Przychodzicie tu, do Sejmu i chcecie od nas 17 mld. Blankietowa decyzja, nie wiadomo, dla kogo, na jakiej podstawie, kiedy i z jakiego powodu. I wy myślicie, że ta Izba po prostu przyklepie wam ten projekt. Opozycja, jestem pewien, będzie przeciw, ale zwracam się do państwa z tej części sali: jeżeli wy podniesiecie rękę za tym projektem, to będzie oznaczało, że godzicie się na to, że pan minister traktuje nas wszystkich jak stado baranów.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#PosełDariuszRosati">Naprawdę, przecież tego nie wolno tolerować. Ktoś powiedział, że to jest bubel prawny. Uważam inaczej: to nie jest bubel, to jest w pełni przemyślana, czyniona z premedytacją próba wyłudzenia publicznych pieniędzy na prywatne partyjne cele.</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-399.4" who="#PosełDariuszRosati">I to jest po prostu skandal, co się dzieje w tej Izbie. Trzeba powiedzieć: dość.</u>
          <u xml:id="u-399.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PosełJarosławRzepa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wiele ważnych słów już tutaj padło, ale chciałbym powiedzieć o jednej branży, której, mam nadzieję, to wsparcie będzie udzielone. Mianowicie branża wodno--kanalizacyjna, ta, która zaopatruje nas w wodę i odprowadza ścieki, ta, w której za I kwartał 70% przedsiębiorstw wykazało stratę, ta, która tę stratę wykazała głównie ze względu na nośniki energii. Ci ludzie operują na infrastrukturze krytycznej, czyli dostarczają nam wodę i odprowadzają ścieki. Szanowni państwo, jeżeli ich nie uwzględnimy w tym wsparciu, to naprawdę problem może być jeszcze większy. Każdego miesiąca ten problem się pogłębia. Mam nadzieję, że to wsparcie dostaną po to, żeby Polacy i Polki mieli nie tylko wodę ciepłą, ale w ogóle wodę w kranach, i żeby nieczystości były odprowadzane. Pomyślcie o tym państwo bardzo mocno. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Dwie bardzo merytoryczne kwestie. Czy w ramach nadzoru właścicielskiego Ministerstwo Aktywów Państwowych podjęło jakiekolwiek działania właścicielskie wobec dużych firm energetycznych, które w ciągu ostatnich lat windują marżę w segmencie wytwarzania? Czy zarządy tych spółek zostały wezwane? Czy polecono im sprawdzenie, dlaczego te marże są tak wysokie? Dlaczego po odliczeniu kosztów zmiennych pracy elektrowni zostaje dla segmentu wytwarzania po 500 zł, 600 zł, czasem 700 zł na 1 MWh?</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#PosełMichałGramatyka">I drugie pytanie. Ostatnio w Rządowym Centrum Legislacji pojawił się projekt tzw. rozporządzenia systemowego autorstwa Ministerstwa Klimatu i Środowiska. W ramach tego projektu elektrownie działające na węglu brunatnym nie są już zobowiązane do raportowania operatorom systemu dystrybucji aktualnych cen węgla. Ten obowiązek zostaje tylko w przypadku producentów energii z węgla kamiennego. Skąd takie rozwiązanie? Dlaczego wyłączają państwo węgiel brunatny…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#PosełMichałGramatyka">…i dlaczego w tym kierunku idzie projekt rozporządzenia? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma, świetnie, a się dopisywała.</u>
          <u xml:id="u-406.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#PosełArturŁącki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Panowie Ministrowie! Będę mówił tylko o jednej branży, chodzi o HoReCa — hotele, restauracje, catering. I powiem o tym, ile płacą. To są zazwyczaj małe firmy na podatku liniowym i małe spółki. 19% podatku liniowego, 4,9% składki zdrowotnej, która jest właściwie podatkiem dochodowym, do tego 4% podatku solidarnościowego — to mamy już 28%. To, że zlikwidowaliście VAT dla wszystkich odbiorców, też dla odbiorców przemysłowych, spowodowało, że płacą 6% VAT-u jako podatek obrotowy. Razem wynosi ich to 34%. Do tego doliczmy 55-procentową daninę z pensji. To są koszty małych przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#PosełArturŁącki">A więc jedno zdanie. Jeśli chcecie pomóc przedsiębiorcom, nie dawajcie im danin, tylko obniżcie podatki. Najprostsza sprawa. Prezydent Biden, przyszła czy już obecna pani premier Anglii szli do władzy z hasłem obniżenia podatków.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#PosełArturŁącki">Przedsiębiorcy nie chcą jałmużny, oni żądają zostawienia ich wypracowanych pieniędzy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę ministra rozwoju i technologii pana Waldemara Budę o udzielenie odpowiedzi na pytania pań i panów posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#MinisterRozwojuiTechnologiiWaldemarBuda">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Projekt ustawy rzeczywiście ma charakter ramowy, ale myślę, że państwo nie zwrócili uwagi, że tego rodzaju praktyka, po pierwsze, już w tej Izbie funkcjonowała, a po drugie, bardzo dobrze się sprawdziła, tylko mała wnikliwość państwa nie pozwoliła tego dostrzec. Myślę, że możecie być przeciwni tej ustawie, ale później będziecie się wstydzić, gdy zobaczycie programy, które są możliwe do wdrożenia na podstawie właśnie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#MinisterRozwojuiTechnologiiWaldemarBuda">Przypomnę chociażby tarczę finansową PFR. Uratowała ona grubo ponad 1,5 mln miejsc pracy. Bezsprzecznie każdy przedsiębiorca, którego zapytacie, uzna, że była potrzebna i wprowadzona we właściwym momencie, we właściwych ramach itd., itd. Dlaczego to było możliwe? Bo była wprowadzona na podstawie ustawy uchwałą Rady Ministrów i można było szybko zareagować. Państwo dzisiaj jako grono zgorzkniałych malkontentów możecie tu krzyczeć, ale my szykujemy instrument i narzędzie, które rzeczywiście pozwoli pomóc przedsiębiorcom.</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#komentarz">(Poseł Mirosława Nykiel: Trzeba było to zrobić na papierze…)</u>
          <u xml:id="u-411.3" who="#MinisterRozwojuiTechnologiiWaldemarBuda">To będzie instrument, który rzeczywiście pozwoli pomóc przedsiębiorcom, ale w określonym momencie w określonym czasie. Dzisiaj, szanowni państwo, najważniejsze jest to, żeby obniżyć cenę energii. Nie chodzi o stosowanie rekompensat, tylko o obniżenie ceny energii. Wygenerowanie tarczy, która będzie dawała rekompensaty na szeroką skalę, wygeneruje również inflację, w związku z czym my dzisiaj czekamy na rozstrzygnięcia Komisji Europejskiej w tej sprawie. 30 września, w piątek, jest posiedzenie Rady z ministrami do spraw energii, 6, 7 października — szefów rządów. Tam będzie się rozstrzygało, ile w najbliższym czasie będzie kosztował prąd. Wówczas będziemy już gotowi z działaniami osłonowymi…</u>
          <u xml:id="u-411.4" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: Tak jak z węglem byliście gotowi.)</u>
          <u xml:id="u-411.5" who="#MinisterRozwojuiTechnologiiWaldemarBuda">…które będą niejako uzupełniały tylko te rozwiązania, które zostaną przyjęte na wspólnym rynku energii, za który odpowiada Komisja Europejska. To tam dzisiaj na stole są rozwiązania, które mówią o nadmiarowych zyskach, które mówią o capingu na gaz, które mówią o sposobach wyliczania cen energii. Dopiero wtedy będzie jasne, co możemy zrobić na poziomie krajowym. Ale my nie czekamy.</u>
          <u xml:id="u-411.6" who="#komentarz">(Poseł Mirosława Nykiel: I pewnie chce pan, żebyśmy panu zaufali, jak ciągle kłamiecie…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#MinisterRozwojuiTechnologiiWaldemarBuda">Ale my przyjmiemy rozwiązanie, które pozwoli nam natychmiast zareagować, w sytuacji, w której będziemy wiedzieli, ile ta cena prądu będzie w przyszłym roku wynosiła, jakie będą stawki oraz jakie działania podjęła komisja i na ile skutecznie. To jest przemyślana strategia. Państwo mogą tu wykrzykiwać, ale jak czegoś nie rozumiecie, to pytajcie, a nie krzyczcie. To jest przemyślana strategia,…</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#MinisterRozwojuiTechnologiiWaldemarBuda">…która ma realnie pomóc i ma być komplementarna z tym, co przyjmie Komisja Europejska.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">No ale panie krzyczą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#MinisterRozwojuiTechnologiiWaldemarBuda">Pieniądze, które dzisiaj są gwarantowane w tym programie, są już w budżecie, my nie przychodzimy tutaj o nie prosić. To są odpisy z ETS, ale też możliwe pożyczki z budżetu zapisane w ustawie budżetowej, którą przyjęliśmy. W związku z tym spokojnie te i dużo większe środki były transponowane w programach rządowych, przyjmowane uchwałą Rady Ministrów. Znacie, szanowni państwo, program budowy dróg samorządowych? To program rządowy przyjmowany uchwałą Rady Ministrów. Znacie tarczę PFR? 70 mld zatwierdzone uchwałą Rady Ministrów na podstawie ustawy o instytucjach rozwoju. Tak się dzisiaj pracuje i w ten sposób uruchamia programy. A więc albo wsiadacie na tę łódkę, na ten statek i rzeczywiście wspieracie przedsiębiorców, albo dajecie argumenty za tym, żeby się wstydzić i żeby można było powiedzieć, że nie wspieraliście przedsiębiorców w żadnym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie masz pojęcia, o czym mówisz.)</u>
          <u xml:id="u-415.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ani jednej odpowiedzi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O głos prosił również sprawozdawca komisji pan poseł Adam Gawęda.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PosełAdamGawęda">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rzeczywiście na posiedzeniu komisji — jako sprawozdawca jestem zobowiązany też to przypomnieć — padały pytania i odpowiedzi również w zakresie, który mocno wskazywał na przygotowanie tego projektu. Ten projekt jest właśnie odpowiedzią nie tylko na działania Komisji Europejskiej, ale również na te kwestie, które będą podejmowane i które będą też odpowiedzią, reakcją Rady Ministrów na sytuację.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#PosełAdamGawęda">Nieprawdą jest — i chcę sprostować tutaj wypowiedzi tych, którzy występowali w imieniu swoich klubów — że przedsiębiorcy nie pozostawili suchej nitki na projekcie. Owszem, byli przedsiębiorcy, przedstawiciele przedsiębiorców, którzy krytycznie wypowiedzieli się na temat tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#komentarz">(Poseł Mirosława Nykiel: 99%.)</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#PosełAdamGawęda">Ale pragnę przypomnieć, że także była część przedsiębiorców, która bardzo pozytywnie wypowiedziała się o tym projekcie. Przypomnę, że przedstawiciel Forum Odbiorców Energii Elektrycznej i Gazu jako przedstawiciel największych beneficjentów bardzo pozytywnie ocenił ten projekt, jak również działania wcześniejsze. I to też było na posiedzeniu komisji. Jako sprawozdawca jestem zobowiązany, żeby Wysokiej Izbie także ten ważny fakt przypomnieć.</u>
          <u xml:id="u-417.4" who="#PosełAdamGawęda">Nie padły również na posiedzeniu komisji takie kwestie, które wskazywałyby, że Sejm ma dokonywać weryfikacji beneficjentów. Pragnę przypomnieć, że Sejm jest organem kontrolnym, ale nie prowadzi działalności, która skierowana byłaby na ocenę składanych wniosków bądź wyboru wprost beneficjentów. Przygotowuje on ramy i taką ramą również jest ustawa, a z ustawy wynika, że uchwałą Rady Ministrów będą określone właśnie takie warunki.</u>
          <u xml:id="u-417.5" who="#PosełAdamGawęda">To te najistotniejsze elementy. Chciałbym powiedzieć, że rzeczywiście na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Rozwoju wiele elementów było omawianych. W szczegóły już nie będę tutaj wchodził. Natomiast chcę powiedzieć, że jako sprawozdawca jestem zadowolony, że ta ustawa w tak szybkim tempie została przedstawiona, została przyjęta przez komisję, i wierzę głęboko w to, że również na forum Sejmu zostanie przyjęta. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-417.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm skierował ponownie ten projekt do Komisji Gospodarki i Rozwoju celem przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-418.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-418.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego (druk nr 2588).</u>
          <u xml:id="u-418.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki pana Tomasza Rzymkowskiego o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-418.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia rządowego projektu ustawy o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego, druk sejmowy nr 2588.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Projektowana ustawa przewiduje utworzenie Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego z siedzibą w Warszawie oraz określa cel i zadania instytutu i zasady jego funkcjonowania.</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Celem działalności instytutu będzie wspieranie rozwoju języka polskiego za granicą. Z uwagi na wieloaspektowy charakter działań instytutu skierowanych do osób mieszkających na całym świecie oraz w celu optymalizacji działań państwa polskiego w tym zakresie proponuje się utworzenie odrębnego podmiotu, będącego państwową osobą prawną, realizującego ustawowo określone zadania.</u>
          <u xml:id="u-419.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Ocenia się, że poza granicami terytorium Rzeczypospolitej Polskiej żyje 18–20 mln Polaków i osób polskiego pochodzenia. 1/3 z tej grupy to Polacy urodzeni i wychowani w Polsce, pozostałą część stanowią osoby polskiego pochodzenia o różnym stopniu więzi z polskością. Polonia i Polacy za granicą plasują się na szóstym miejscu w świecie pod względem liczebności w stosunku do ludności kraju ojczystego.</u>
          <u xml:id="u-419.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Należy podkreślić zasadność upowszechniania języka polskiego jako języka obcego wśród osób nieposiadających polskiego pochodzenia i rolę państwa polskiego w realizacji takiego działania. Znajomość języka polskiego wśród tej grupy osób sprzyja nie tylko bezpośredniemu zapoznawaniu się z szeroko pojętą polską kulturą i tradycją, a co za tym idzie, sprzyja promocji Polski, ale również sprzyja realizacji przedsięwzięć tych osób w sferze biznesowej, które sprzyjają rozwojowi ekonomicznemu naszego kraju. O zainteresowaniu nauką języka polskiego jako języka obcego świadczy m.in. liczba uczelni zagranicznych zgłaszających corocznie zainteresowanie skierowaniem przez Narodową Agencję Wymiany Akademickiej lektorów języka polskiego jako języka obcego do pracy na tych uczelniach. Corocznie liczbę tych uczelni szacować można na ponad 50.</u>
          <u xml:id="u-419.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Objęcie wsparciem tak dużej grupy osób wymaga utworzenia podmiotu, którego celem będzie koordynowanie i wzmacnianie dotychczasowych działań w zakresie kultywowania tradycji polskiej i wartości języka polskiego oraz promocji języka polskiego jako języka ojczystego wśród Polonii i Polaków za granicą, a także języka polskiego jako języka obcego wśród osób niebędących obywatelami polskimi i nieposiadających polskich korzeni.</u>
          <u xml:id="u-419.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Zadania na rzecz Polonii i Polaków za granicą są realizowane przez Ministerstwo Edukacji i Nauki we współpracy z Ministerstwem Spraw Zagranicznych, które odpowiada za politykę wobec Polonii i Polaków za granicą. Zadania te obejmują przede wszystkim podejmowanie działań służących kultywowaniu polskiej tradycji i wartości języka polskiego jako języka ojczystego oraz budowaniu, podtrzymywaniu i rozwijaniu więzi z Polską w celu mobilizacji potencjału intelektualnego, kulturalnego, ekonomicznego i politycznego Polonii i Polaków za granicą w interesie Rzeczypospolitej Polskiej. Działania na rzecz nauczania języka polskiego jako języka obcego są realizowane poprzez Ministerstwo Spraw Zagranicznych oraz instytuty polskie. Utworzenie instytucji, której jednym z zadań będzie wspieranie i upowszechnianie języka polskiego jako języka obcego, wzmocni i uzupełni dotychczasowe działania w tym obszarze i stworzy efekt synergii.</u>
          <u xml:id="u-419.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Projekt ustawy określa w szczególności status instytutu, cele i zakres działania instytutu, organy instytutu, ich zadania oraz organizację instytutu, gospodarkę finansową instytutu, a także maksymalne limity wydatków budżetu państwa na finansowanie działań wynikających z projektu ustawy w latach 2022–2031.</u>
          <u xml:id="u-419.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Proponuje się, aby zadania instytutu obejmowały wspieranie kultywowania polskiej tradycji i wartości języka polskiego jako języka ojczystego oraz promocji języka polskiego jako języka ojczystego wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą, wzmacnianie współpracy Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą z podmiotami działającymi w Rzeczypospolitej Polskiej, w szczególności w dziedzinie edukacji i nauki, wspieranie inicjatyw oraz projektów edukacyjnych i naukowych mających na celu pogłębienie znajomości języka polskiego, a także upowszechnianie języka polskiego jako języka obcego.</u>
          <u xml:id="u-419.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Zadania instytutu są spójne z działaniami ministerstwa właściwego do spraw oświaty i wychowania dotyczącymi organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo przebywających za granicą oraz wspierania wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą oraz dzieci pracowników migrujących nauczania języka polskiego, historii, geografii, kultury polskiej oraz innych przedmiotów nauczanych w języku polskim w szkołach funkcjonujących w systemach oświaty innych państw oraz nauczanych w innych formach przez organizacje społeczne zarejestrowane za granicą.</u>
          <u xml:id="u-419.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Z uwagi na zaangażowanie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w działania na rzecz nauczania języka polskiego i w języku polskim za granicą wśród Polonii i Polaków oraz biorąc pod uwagę cel działania instytutu, tj. wspieranie rozwoju języka polskiego za granicą, zadanie jest powierzone ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania poprzez nadzór nad działaniem instytutu.</u>
          <u xml:id="u-419.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Organami instytutu są dyrektor instytutu oraz rada instytutu. Oba organy instytutu umożliwiają sprawne funkcjonowanie oraz realizację powierzonych zadań. Instytut będzie prowadził samodzielną gospodarkę finansową na zasadach określonych w ustawie oraz w przepisach o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-419.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Proponuje się, aby w celu realizacji swoich ustawowych zadań instytut ustanowił i finansował stypendia ze środków pochodzących z funduszu stypendialnego dla osób należących do Polonii, Polaków zamieszkałych za granicą oraz osób nieposiadających polskiego pochodzenia, a także wspierał przedsięwzięcia na rzecz wspierania języka polskiego za granicą oraz umożliwiał nieodpłatne użytkowanie nieruchomości zakupionych przez instytut i przeznaczonych na realizację jego zadań.</u>
          <u xml:id="u-419.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Formy wspierania udzielanego przez instytut będą stanowiły optymalną pomoc dla przedstawicieli Polonii i Polaków na całym świecie w zakresie wspierania ich tożsamości narodowej oraz więzi z ojczyzną i wychodzą naprzeciw ich oczekiwaniom. Formy te sprzyjać będą również popularyzacji i wspieraniu nauczania języka polskiego jako języka ojczystego.</u>
          <u xml:id="u-419.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Finansowanie działalności instytutu w 2022 r. zostanie pokryte ze środków finansowych z części 83: Rezerwy celowej w pozycji 75: Środki na nauczanie języka polskiego w Niemczech. W roku 2023 i w latach kolejnych kwota środków na finansowanie działalności instytutu wynosić będzie 92 400 tys. zł. Środki te będą pochodzić z dotacji podmiotowej z budżetu państwa przeznaczonej przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania ze środków ujętych w części budżetowej, której ten minister jest dysponentem.</u>
          <u xml:id="u-419.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Proponuje się, aby ustawa weszła w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia. Pilne utworzenie instytutu oraz rozpoczęcie przez instytut działalności wynikają z oczekiwań środowisk polonijnych oraz środowisk Polaków za granicą w zakresie pilnego zintensyfikowania działań państwa polskiego na rzecz wspierania rozwoju języka polskiego wśród Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą.</u>
          <u xml:id="u-419.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Mając na uwadze powyższe, planuje się, że instytut podejmie działania jeszcze w bieżącym roku, tj. w roku 2022. Bardzo dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-419.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Tomasz Zieliński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#PosełTomaszZieliński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawiam stanowisko dotyczące rządowego projektu ustawy o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego, druk nr 2588.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#PosełTomaszZieliński">Celem projektowanej ustawy jest utworzenie Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego z siedzibą w Warszawie oraz określenie celu i zadań instytutu oraz zasad jego funkcjonowania. Głównym celem działalności instytutu będzie wspieranie rozwoju języka polskiego za granicą zgodnie z oczekiwaniami i potrzebami Polaków i Polonii oraz popularyzowanie języka polskiego wśród innych narodowości zainteresowanych poznaniem mowy polskiej. Jak wskazuje w uzasadnieniu wnioskodawca, o czym mówił przed chwilą też pan minister, poza terytorium naszego kraju żyje od 18 do 20 mln Polaków i osób polskiego pochodzenia. 1/3 z tej grupy to Polacy urodzeni i wychowani w Polsce, pozostała część to osoby polskiego pochodzenia o różnym stopniu więzi z polskością.</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#PosełTomaszZieliński">Wśród krajów europejskich na uwagę ze względu na liczebność zasługują obywatele polscy żyjący w Niemczech, to jest 866 tys. osób, są to dane Federalnego Urzędu Statystycznego z 2020 r. Statystyka ta nie uwzględnia osób z podwójnym obywatelstwem, polskim i niemieckim, ani osób pochodzących z Polski, które posiadają wyłącznie obywatelstwo niemieckie. Przyjmuje się, że w Niemczech mieszka ok. 2 mln osób posiadających polskie korzenie. Należy podkreślić, że obywatele polscy w Niemczech pozbawieni są systemowego wsparcia w nauczaniu języka polskiego jako języka mniejszości narodowej.</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#PosełTomaszZieliński">Poza granicami naszego kraju nauka języka polskiego cieszy się dość dużą popularnością wśród osób niebędących obywatelami polskimi. Jak wynika z danych uzyskanych od Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej, występuje duże zapotrzebowanie na lektorów języka polskiego jako nauczycieli języka obcego do pracy na uczelniach poza granicami Polski. Co roku zgłasza się ok. 50 uczelni w tej sprawie, z prośbą o wsparcie.</u>
          <u xml:id="u-421.4" who="#PosełTomaszZieliński">Objęcie systemowym wsparciem Polonii i Polaków mieszkających za granicą oraz stworzenie lepszych warunków do nauki języka polskiego jako języka ojczystego lub obcego wymaga powołania specjalnej instytucji. Ustawa zakłada powołanie instytutu, nad którym nadzór ze względu na swoje kompetencje będzie sprawował minister właściwy do spraw oświaty i wychowania. Zapisy regulują status instytutu, cele i zakres działania, organy i ich zadania oraz organizację, gospodarkę finansową instytutu prowadzoną na zasadach określonych w ustawie oraz przepisach o finansach publicznych. Ustalą także maksymalne limity wydatków budżetu państwa na finansowanie w latach 2022–2031 działań wynikających z projektowanej ustawy. Finansowanie działalności instytutu w 2022 r. pokryte zostanie ze środków finansowych z części 83: Rezerwy celowe, z pozycji 75: Środki na nauczanie języka polskiego w Niemczech, w której zaplanowano kwotę 39 800 tys. zł, z czego 14 925 tys. na zadania przewidziane do realizacji przez Ministerstwo Edukacji i Nauki, tym samym kwota ta zostanie skierowana do Polaków i Polonii w Niemczech. Natomiast od roku 2023 wsparcie to kierowane będzie systemowo do Polonii i Polaków na świecie oraz osób nieposiadających polskiego pochodzenia. Każdego roku maksymalna kwota finansowania instytutu wynosić będzie 92 400 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-421.5" who="#PosełTomaszZieliński">Założono, że w celu realizacji zadań instytut będzie ustanawiał i finansował stypendia, wspierał różnego rodzaju przedsięwzięcia popularyzujące język polski lub nieodpłatnie użyczał zakupione nieruchomości. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania w drodze rozporządzenia określi szczegółowe zasady przydzielania stypendiów oraz ich wysokości. W drodze rozporządzenia minister ustali również zasady udzielania wsparcia na realizację przedsięwzięć na rzecz popularyzacji języka polskiego za granicą.</u>
          <u xml:id="u-421.6" who="#PosełTomaszZieliński">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, biorąc powyższe pod uwagę, będzie głosował za uchwaleniem niniejszej, jakże potrzebnej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Zbigniew Konwiński, stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#PosełZbigniewKonwiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! I pan poseł, i pan minister mówili dużo o wspieraniu rozwoju języka polskiego poza granicami naszego kraju i gdyby tylko tego dotyczyła ta ustawa, tobyśmy pewnie wszyscy wam przyklasnęli i powiedzieli: Znakomicie, trzeba wspierać Polonię na całym świecie, trzeba wspierać rozwój języka polskiego. Natomiast w ogóle panowie nie wspomnieliście o drugiej stronie medalu, o drugiej części, jakby konsekwencji tej ustawy. A konsekwencja jest taka, że państwo pozbawiacie polskich obywateli konstytucyjnego prawa mniejszości w Polsce do korzystania z ich praw, m.in. ograniczając naukę języka mniejszości niemieckiej jako języka ojczystego z trzech godzin do jednej godziny tygodniowo.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#PosełZbigniewKonwiński">Wzięliście dzieci, bezbronne dzieci na zakładników swojej nieudolnej polityki zagranicznej. To nie dzieci są winne, że wy nie możecie dogadać się z innymi państwami. Gdyby przyjąć tę waszą retorykę — bo wy uważacie, że trzeba zabrać mniejszości niemieckiej w Polsce pieniądze, ponieważ mniejszość polska czy Polacy w Niemczech są traktowani gorzej — to aż trach pomyśleć, co za chwilę zrobicie z mniejszością białoruską w Polsce. Zresztą ciekawe jest to, że komisja wspólna samorządu, strona mniejszościowa wydała w tej sprawie stanowisko. I wie pan, panie ministrze, co piszą w tym stanowisku na temat mniejszość narodowych? W jednym stanowisku mówi się o obronie Polaków na Białorusi, gdzie ogranicza się im prawo do nauki języka polskiego właśnie do godziny, a w tym samym stanowisku jest mowa również o tym, że ograniczacie prawa obywateli polskich w Polsce, w tym przypadku chodzi o mniejszość niemiecką.</u>
          <u xml:id="u-423.2" who="#PosełZbigniewKonwiński">50 tys. dzieci w Polsce jako języka mniejszości uczy się języka niemieckiego, wy wszystkie je pozbawiacie praw, które im przysługują. Szereg organizacji mniejszościowych w Polsce zajęło w tej sprawie stanowisko, m.in. Zrzeszenie Kaszubsko-Pomorskie, ale też inne organizacje mniejszościowe. Zadają podstawowe pytanie, bo jeśli to dziś dotknęło jednych, to za chwilę może dotknąć drugich, więc boją się, że będą kolejnymi. Imię, jakie nadaliście instytutowi, św. Maksymiliana Kolbego — człowieka, który oddał życie za innego człowieka, z miłości do drugiego człowieka — odnosicie do polityki dyskryminacji, pozbawiania praw tych najmniejszych, najmłodszych, którzy nie mają jak się bronić. Uważam — a państwo na sztandarach macie kwestie wartości religii — że to jest nic innego jak tylko profanacja, to jest po prostu zwykłe świętokradztwo, to, co tutaj robicie, jeżeli rzeczywiście jesteście katolikami, tak jak często mówicie.</u>
          <u xml:id="u-423.3" who="#PosełZbigniewKonwiński">Liczycie na to, że uda się w Polsce wzniecić nutę antyniemiecką, że na tym będziecie zyskiwać. My uważamy, że trzeba bronić słabszych, tych, którzy bronić się nie mogą. Stąd bronimy dzieciaki, które same się bronić nie mogą, które się chcą uczyć języka niemieckiego jako języka mniejszości. Naszym obowiązkiem jest właśnie bronić słabszych. Składamy oczywiście wniosek o odrzucenie ustawy w pierwszym czytaniu. Uważamy, że ustawą powinna zająć się również Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych.</u>
          <u xml:id="u-423.4" who="#PosełZbigniewKonwiński">Czy musi być zawsze tak, panie ministrze, że jeżeli pojawia się jakieś nowe zadanie, które trzeba realizować, musicie powoływać jakiś nowy organizm? Jak informowały media, dyrektor instytutu, którego chcecie powołać, ma zarabiać więcej od prezydenta państwa, a jego zastępca ma zarabiać na poziomie premiera Rzeczypospolitej Polskiej. Średnie wynagrodzenie ma być porównywalne do wynagrodzenia parlamentarzysty w naszym kraju. To trochę wygląda jak skok na kasę — przy okazji zabieracie mniejszości niemieckiej w Polsce pieniądze, a z drugiej strony również napychacie sobie kieszenie i na dobrze uposażone stanowiska powołujecie swoich.</u>
          <u xml:id="u-423.5" who="#PosełZbigniewKonwiński">Tak że uważam, że ustawę absolutnie trzeba odrzucić, bo ona mówi nie tyle o wspieraniu rozwoju i rozwoju języka polskiego poza granicami Polski, ile po prostu o dyskryminacji obywateli polskich. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-423.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Monika Rosa, w drugiej części stanowiska klubu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PosełMonikaRosa">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kolejna instytucja, kolejne pieniądze. Mamy Fundusz Patriotyczny, Polską Fundację Narodową, będziemy mieć instytut. Tych organizacji, które państwo powołaliście, jest jeszcze pewnie bardzo dużo. Cel jest, jak zawsze, szczytny, jak zawsze na ustach macie piękne słowa. Gorzej z tym, jak będzie to wykonane. Doskonale to wiemy i pewnie byśmy przeszli koło tego obojętnie albo pokrzyczeli tutaj i powiedzieli, że to jest nie fair, po raz kolejny niesprawiedliwe i bez sensu wydawane są pieniądze, gdyby nie fakt, że wy tym projektem ustawy krzywdzicie Polaków — krzywdzicie obywateli Rzeczypospolitej Polskiej, którzy należą do mniejszości niemieckiej. Za zakładników bierzecie 50 tys. dzieci, a przecież dobro dzieci miało być dla was rzeczą najważniejszą i najwyższą. Czy to są gorsze dzieci, panie ministrze, bo są z mniejszości? Ja już nie mówię o tym, że państwo nie widzicie mniejszości wilamowskiej, nie widzicie mniejszości śląskiej, że krzywdzicie kolejne pokolenia dzieci. Ale to jest już, panie ministrze, wyjątkowo perfidne. Więc proszę mi odpowiedzieć na pytanie: Czy to są gorsze dzieci?</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Paulina Matysiak w imieniu klubu parlamentarnego Lewica.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o przedstawienie stanowiska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#PosełPaulinaMatysiak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Lewicy przedstawię stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Marii Kolbego z druku nr 2588.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#PosełPaulinaMatysiak">Muszę przyznać, panie ministrze, że ten projekt jest dla mnie pełen niespodzianek, często nieprzyjemnych, choć jako polonistka powinnam się cieszyć, że język polski znajduje się w zasięgu zainteresowania rządu. Kiedy jednak przyjrzeć się projektowi, to naprawdę wiele rzeczy trudno zrozumieć.</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#PosełPaulinaMatysiak">Po pierwsze, trzeba zadać podstawowe i fundamentalne pytanie: Po co? W jakim celu ma powstać kolejny instytut zajmujący się językiem polskim, skoro istnieją już przynajmniej trzy poważne i szanowane instytucje, które się tym zajmują? Należą do nich Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk, Instytut Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą. Czy te instytucje nie działają poprawnie? Czy ich zakres działania jest niewystarczający? Czy istnieją może jeszcze jakieś obszary zainteresowania lub opieki nad językiem polskim, które nie są obecnie zaadresowane do żadnej z tych instytucji? Bo jeżeli tak, to panie ministrze, należy rozszerzyć zakres działania tych instytucji, dofinansować je, przyznać granty, stworzyć etaty. Bo z pewnością zostałyby bardzo dobrze spożytkowane przez specjalistów, którzy zajmują się tymi tematami od lat. Tymczasem według tego projektu dyrektora nowo powstałego instytutu będzie wybierać minister oświaty po zasięgnięciu opinii ministra spraw zagranicznych i ministra kultury. I tyle, panie ministrze, tyle.</u>
          <u xml:id="u-427.3" who="#PosełPaulinaMatysiak">Dyrektor Instytutu Rozwoju Języka Polskiego nie musi w ogóle prezentować żadnego poziomu wiedzy fachowej w tej dziedzinie, bo wystarczy wyższe wykształcenie w jakimkolwiek kierunku: może historii, może matematyki, może geografii. To może chociaż zasięgnęlibyście opinii środowiska naukowego, ludzi, którzy całe życie poświęcają badaniu języka polskiego? Po co? Komu to potrzebne? Takie macie podejście. Jak się dyrektor czy dyrektorka nie będą znać na języku polskim, to przecież jest rada instytutu powoływana w następujący sposób: maksymalnie sześcioro członków wybiera minister Czarnek, minister do spraw oświaty, jedną osobę — premier Morawiecki, prezes Rady Ministrów, jedną osobę minister Rau, minister spraw zagranicznych i jedną osobę — minister Gliński, minister kultury. Chociaż tutaj jest zapis dotyczący wymagania posiadania specjalistycznej wiedzy, ale kto to sprawdzi, kto to oceni, skoro nikt nie zamierza pytać żadnych specjalistów o zdanie? Zapewne każdy z wymienionych ministrów ma jakichś kolegów albo jakieś koleżanki, którzy niewątpliwie posiadają specjalistyczną wiedzę. Akurat proszę, pojawia się okazja ich zatrudnienia, bo powstaje nowy instytut, a to przecież jest zawsze dla państwa szczęśliwy zbieg okoliczności.</u>
          <u xml:id="u-427.4" who="#PosełPaulinaMatysiak">No więc skoro mamy już ten nowy, bardzo ważny instytut obsadzony przez właściwych ludzi na właściwym miejscu, to wskażmy jakiegoś godnego patrona. No i mamy: proszę bardzo, św. Maksymilian Maria Kolbe. Mam kolejne pytanie, bo pan minister nie raczył w swoim wystąpieniu uzasadnić i wytłumaczyć, dlaczego właśnie Kolbe. W zasadzie przeczytał pan uzasadnienie tego projektu, z którym mogliśmy się zapoznać w druku. Jaki związek ma Maksymilian Kolbe z językiem polskim oprócz faktu, że bez wątpienia nim się posługiwał? Nie ma żadnych osiągnięć na polu językoznawczym, badania języka nie były nigdy w zakresie jego podstawowych zainteresowań, nie jest postacią kojarzoną z tymi zagadnieniami, nie ma żadnego znanego wkładu w obszary, które mają rzekomo leżeć w kompetencjach nowego instytutu. Właściwie czemu Maksymilian Kolbe? Na podstawie jakiego klucza został wyznaczony akurat ten patron? Panie ministrze, czy to była dyskusja, to było losowanie, to była burza mózgów? Jak do tego doszło i czemu, bardzo mnie i zapewne Wysoką Izbę to interesuje.</u>
          <u xml:id="u-427.5" who="#PosełPaulinaMatysiak">Podsumujmy więc krótko: projekt, nad którym dzisiaj debatujemy, zakłada stworzenie od podstaw Instytutu Rozwoju Języka Polskiego, obok trzech innych działających instytucji, który zostanie obsadzony ludźmi wybranymi przez ministrów i przez premiera, którzy to ministrowie i premier sami zdecydują, czy są to osoby odpowiednie, czy to są osoby nieodpowiednie. Te nominacje będą się odbywać zupełnie poza środowiskiem naukowym, a powstała w ten sposób instytucja będzie działać, mając za patrona Maksymiliana Kolbego, który z językoznawstwem nie miał nic wspólnego. Może akurat faktycznie osoba patrona jest tutaj na właściwym miejscu, bo sam instytut też z językiem polskim nie ma nic wspólnego, a ma być wyłącznie legalną przykrywką do rozdania pieniędzy swoim znajomym.</u>
          <u xml:id="u-427.6" who="#PosełPaulinaMatysiak">Pani Marszałek! Składam wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu. W przypadku odrzucenia tego wniosku chciałabym, żeby został skierowany do rozpatrzenia w Komisji Łączności z Polakami za Granicą. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Klimczak przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Instytut Rozwoju Języka Polskiego — to brzmi dumnie. Szlachetna postać patrona — to także brzmi dumnie, ale to jest wszystko, co w przypadku tego projektu ma uzasadnienie, ponieważ całość projektu się nie broni. Ta inicjatywa nie wiąże się z jakąś szczególną ideą, nie ma szczególnego wytłumaczenia, uzasadnienia.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Rozumiem, że oczekiwaliście takiej oceny, że to znakomicie, że rząd polski troszczy się o Polaków za granicą, o Polonię, o rozwój języka polskiego, o jego ochronę, o kultywowanie polskiej tradycji. Chyba oczekujecie dzisiaj, że z tej mównicy padną do was pytania, na jakiej podstawie poznaliście potrzebę tych działań, czy przeprowadziliście badania, ankiety, czy przeanalizowaliście wyniki poszczególnych projektów realizowanych za granicą, czy współpracowaliście przy projektowaniu tej ustawy z naszymi przedstawicielstwami za granicą, z ambasadami.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#PosełDariuszKlimczak">Na jakiej podstawie powstał projekt tej ustawy, projekt Instytutu Rozwoju Języka Polskiego? Jakie instytucje zawaliły swoją działalność, które instytucje kuleją, jakie działania rządu i przedstawicielstw rządu nie działają, że jest potrzeba stworzenia nowej instytucji, Instytutu Rozwoju Języka Polskiego? Rozumiem, że macie twarde dane, na podstawie których trzeba dzisiaj powiedzieć, że taki instytut jest bardzo potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#PosełDariuszKlimczak">Powstanie instytutu ma ewidentny związek z działaniami dotyczącymi zaprzestania finansowania nauki języka niemieckiego dla mniejszości niemieckiej w Polsce. To jest fakt i nawet nie potrafiliście tego ukryć, a wręcz eksponujecie to w uzasadnieniu. Przez ten projekt przebija się taka jawna antyniemieckość, którą dokładacie do innych obszarów funkcjonowania waszej polityki. Zastanawiam się, szczególnie mając na uwadze ustanowienie bardzo szlachetnego patrona tego instytutu, w jakim celu to robicie.</u>
          <u xml:id="u-429.4" who="#PosełDariuszKlimczak">Jako autorzy tej ustawy podnosicie kwestię tego, że budżet państwa nie poniesie dodatkowych kosztów, bo zaoszczędzicie właśnie na czymś innym. Chodzi o oszczędności związane ze zmianą organizacji nauki języka niemieckiego. Nie zadbaliście o uzasadnienie, ale bardzo zadbaliście o to, ile ma zarabiać dyrektor, ile ma zarabiać wicedyrektor. Co ciekawe, dyrektor nie będzie musiał mieć konkretnego wykształcenia — wymogiem będzie jedynie to, by było ono wyższe, oraz to, żeby szef placówki znał język angielski. Nigdzie nie napisaliście, że szef musi znać język polski, a przecież może zdarzyć się taka sytuacja, że nie będzie go znał, szczególnie że zamierzacie tworzyć placówki poza granicami naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-429.5" who="#PosełDariuszKlimczak">Wszystko to potwierdza, że idea instytutu jest zasłoną dymną w celu realizacji innych celów. Przeczytałem taki artykuł, w którym pan minister Przemysław Czarnek mówi o tym, dlaczego powstaje ten instytut. Minister powiedział, że ten instytut będzie czymś w rodzaju odpowiednika Instytutu Cervantesa lub Instytutu Goethego. To bardzo ciekawe, bo każdy, kto zna te instytuty, wie, że nie są one podobne do tego, co państwo tutaj zaproponowaliście. Zresztą, jak widać, członkami Instytutu Cervantesa, członkami jego rady patronackiej, czyli tej rady, którą państwo nazwaliście radą instytutu, zawsze byli i są ważni przedstawiciele kultury hiszpańskiej, latynoamerykańskiej, m.in. laureaci Literackiej Nagrody Nobla.</u>
          <u xml:id="u-429.6" who="#PosełDariuszKlimczak">Pytanie jest zasadnicze: Czy obok tych sześciu propozycji pana ministra w Instytucie Rozwoju Języka Polskiego znajdzie się też miejsce dla naszej noblistki, Olgi Tokarczuk? Padło na sali pytanie o pana prezydenta Lecha Wałęsę. Oczywiście, ale pani Olga Tokarczuk kojarzy się nam z językiem polskim.</u>
          <u xml:id="u-429.7" who="#PosełDariuszKlimczak">Na koniec chcę krótko powiedzieć o patronie, który jest mi bardzo bliski z wielu osobistych względów, ale także z tego względu, że urodził się w województwie łódzkim, z którego pochodzę. Proszę powiedzieć przynajmniej kilka zdań o tym, dlaczego akurat św. Maksymilian Kolbe będzie patronem tego instytutu, biorąc pod uwagę zagadnienie, którym ma się zajmować instytut, czyli rozwój języka polskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-429.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dobromir Sośnierz w imieniu koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Oto jak PiS chce, aby św. Maksymilian Kolbe został patronem marnotrawstwa publicznych pieniędzy, patronem tworzenia zbędnych synekur i patronem eksploatacji podatnika. Jak rozumiem, to dla onieśmielenia krytyków tej ustawy św. Maksymilian został wciągnięty na maszt kolejnego łupieżczego statku wypływającego na ocean naszego bezbrzeżnego budżetu, który ma tam łowić pieniądze podatnika dla korzyści znajomych prezesa. Po tej nominacji przynajmniej będziemy wiedzieć, do kogo modlić się przed każdym kolejnym posiedzeniem Sejmu o powstrzymanie tego badziewia, które tu produkujemy. Wycieranie sobie ust św. Maksymilianem przy takich pozorowanych działaniach będących tylko pretekstem do stworzenia kilku dobrze płatnych stołków jest poniżej krytyki, ale można pozazdrościć choćby takiego stołka dyrektora instytutu. Dyrektor ten, co ciekawe, zgodnie z ustawą musi znać dobrze język angielski, ale wcale nie musi znać języka polskiego — nigdzie nie jest to wymagane. Będzie przygarniał 30 klocków za swoją troskę o rozsławianie polszczyzny na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#PosełDobromirSośnierz">W tym projekcie tworzymy instytucję, która ma nie tylko pielęgnować język polski wśród Polonii, ale też jakoby sprawić, żeby języka polskiego uczyli się z własnej woli obcokrajowcy. Brzmi to jak bardzo dobry plan na wydanie 90 mln zł. Już widzę oczyma wyobraźni kolejki po podręczniki do języka polskiego gdzieś w dalekich Indiach po błyskotliwej kampanii promocyjnej przeprowadzonej przez dyrektora instytutu.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Nie, nie i jeszcze raz nie. Proces zaniku języka wśród emigrantów jest naturalny i nieunikniony. Wydawanie pieniędzy na przeciwdziałanie temu jest tak samo bez sensu jak fundusz przeciwdziałania następstwom pór roku albo obrotowi ziemi. To, co można zrobić w sprawie naszych emigrantów, to uczynić nasz krajem miejscem, do którego będą chcieli wrócić.</u>
          <u xml:id="u-431.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-431.4" who="#PosełDobromirSośnierz">Podobnie z nauką języka przez obcokrajowców. Ludzie nie dlatego się uczą angielskiego, że rząd angielski wydał jakieś bajońskie sumy na świetny instytut, który popularyzuje język angielski na świecie, tylko dlatego, że Imperium Brytyjskie zdominowało świat, a USA stało się światowym hegemonem. I co możemy zrobić? Dokładnie to samo, co w przypadku naszych rodaków: uczynić nasz kraj atrakcyjnym miejscem do inwestycji, potęgą gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-431.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-431.6" who="#PosełDobromirSośnierz">A do tego potrzebne są proste przepisy, niskie podatki i duży zakres wolności, a nie wydatki publiczne i kolejne instytucje utrzymywane z pieniędzy tych, którzy jeszcze stąd nie zdążyli wyjechać. Zamiast powoływania kolejnego instytutu trzeba zlikwidować te, które już istnieją. Mamy Radę Języka Polskiego, radę języka przy Polskiej Akademii Nauk. Zamiast pilnować tego języka, tylko przyklepuje jakieś poprawne politycznie mody typu mówienie „w Ukrainie” zamiast „na Ukrainie”, więc w ogóle nie spełnia żadnej swojej funkcji, w której miałaby odgrywać rolę takiego statecznika, który jest niewrażliwy na polityczne naciski. Jeśli w imię poprawności politycznej Rada Języka Polskiego zaklepuje błędy językowe, to jest absolutnie do likwidacji.</u>
          <u xml:id="u-431.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę o stanowisko koła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#PosełMichałGramatyka">Od razu wniosek. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Najpierw jeden z waszych posłów zaczął zwalczać w Polsce opcję niemiecką. Efekt jest taki, że 30 tys. dzieci z Opolszczyzny ograniczono możliwość uczenia się ich ojczystego języka, czyli języka niemieckiego, z 3 do 1 godziny tygodniowo. To jest realne ograniczenie. Dla tych ludzi to jest realny problem, to jest realny kłopot, w który oni dziś wpadają. Jak bardzo było to niesprawiedliwe, dowodzą chociażby polskie samorządy, które starają się ratować sytuację pomne postanowień polskiej konstytucji. To są tacy sami jak wy czy ja obywatele Rzeczypospolitej. Narodowość nie ma żadnego znaczenia. A wy zachowujecie się, jakbyście o tym zapomnieli. Teraz można odnieść wrażenie, że zabieracie się za zwalczanie opcji niemieckiej w Niemczech. Po lekturze uzasadnienia nagle, teraz, zaraz, już, natychmiast należy przyjąć ustawę o nauczaniu za kilkadziesiąt milionów złotych języka polskiego dzieci polskiego pochodzenia żyjących w Niemczech. 16 razy wymieniacie w uzasadnieniu wyrazy „Niemcy” i „Niemców”. Żadnej innej narodowości nie wymieniacie. Na tym wam prawdopodobnie najbardziej zależy.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#PosełMichałGramatyka">Kompetencyjnie ten instytut nie ma sensu, bo wchodzi w następujące role: Rady Języka Polskiego, której zadaniem jest upowszechnianie wiedzy o języku polskim, wszędzie, nie tylko w Polsce — przecież Rada Języka Polskiego organizuje nawet Międzynarodowy Dzień Języka Ojczystego — Instytutu Adama Mickiewicza, którego zadaniem z kolei jest budowa i komunikacja wymiaru kulturalnego Polski poprzez inicjowanie międzynarodowej współpracy i wymiany kulturalnej, polskich konsulatów, dlatego że w katalogu zadań polskich konsulatów jest ponad połowa tych zadań, które wpisujecie do funkcjonowania przyszłego instytutu. W tym projekcie, w tym pomyśle absurd goni absurd. Moglibyście przecież wesprzeć finansowo polskie szkoły, które od lat działają za granicą. Ale nie, wy potrzebujecie czegoś namacalnego, czegoś większego. Wasza gigantomania wymaga budowy kolejnej instytucji. Wiesz, co robi ten miś? On odpowiada żywotnym potrzebom całego społeczeństwa. To jest miś na miarę naszych możliwości. Wiadomo, z czego jest ten cytat. Nawet Monty Python nie miał takiego rozmachu jak wy. Biurokraci, którzy potrzebują kolejnych biurek, które będą obsadzać swoimi mandarynami. Nie wspomnę o imieniu św. Maksymiliana Marii Kolbego, bo dziś już wiele na ten temat było, aczkolwiek może warto rozważyć np. św. Judę Tadeusza albo św. Rytę, patronów spraw beznadziejnych. Złożyliśmy wniosek o odrzucenie w pierwszym czytaniu tego fatalnego projektu. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Joanna Senyszyn, koło PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Stanowisko Koła Parlamentarnego Polskiej Partii Socjalistycznej w sprawie rządowego projektu ustawy o Instytucie Rozwoju Języka Polskiego im. świętego Maksymiliana Kolbego, druk nr 2588, jest jasne i proste. Jesteśmy przeciw i składamy wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Wasze dni są policzone, więc chcecie utworzyć jak najwięcej różnych instytutów, agend, agencji, żeby zapewnić dobrze płatne stanowiska swoim krewnym i znajomym. Srodze się zawiedziecie. Po wyborach zlikwidujemy wszystkie instytucje, których główną racją istnienia jest zapewnienie PiS-owcom kasy. W przypadku instytutu to naprawdę duże pieniądze. Jeżeli chodzi o limit wydatków budżetu państwa na instytut w latach 2022–2031, w tym roku, bo sobie uchwalą, wyniesie 14 925 tys. zł, ale już od przyszłego roku przez 9 lat będzie wynosił 92 400 tys. zł rocznie. To nawet szkodliwy IPN zaczynał od mniejszych pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Ileż trzeba bezczelności i buty, żeby zaproponować Sejmowi utworzenie instytutu, którego skład wyznaczy PiS-owski rząd i w przypadku którego minister Czarnek będzie przez najbliższy rok sprawował nadzór nad zgodnością jego działań z przepisami prawa i statutem oraz prawidłowością wydatkowania środków publicznych? Dłużej nie będzie, bo po wyborach nie tylko wyleci z ministerstwa, ale będzie rozliczony za niszczenie polskiego szkolnictwa, za promowanie fałszowania historii i teraźniejszości, za nabijanie kasy klerykalnym przykościelnym wydawnictwom.</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#PosełJoannaSenyszyn">Minister Czarnek powoła też dyrektora instytutu oraz sześciu z dziewięciu członków rady instytutu. Pozostałych wyznaczą po jednym premier, minister spraw zagranicznych i minister kultury. To jest bezsensowny projekt, który należy odrzucić. Do tej pory tradycyjnie współpracą z Polonią i Polakami za granicą zajmuje się Izba Wyższa parlamentu, czyli Senat Rzeczypospolitej. Czy ten projekt był konsultowany z Senatem, czy skoro w Senacie PiS nie ma większości, to po prostu nie liczy się już z organem konstytucyjnym, który zajmuje się od wielu lat, i to skutecznie i z sukcesami, współpracą z Polonią i Polakami za granicą?</u>
          <u xml:id="u-435.4" who="#PosełJoannaSenyszyn">Tak że wręczam pani marszałek wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Szramka, poseł niezależny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#PosełPawełSzramka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie widzę najmniejszego argumentu za poparciem tego projektu. Uważacie, że instytut będzie popularyzował język polski wśród Polaków za granicą i obcokrajowców. Otóż, moi drodzy, wśród Polaków za granicą nie trzeba będzie popularyzować języka polskiego, jeśli będą szanować naszą ojczyznę. Jeśli nasza ojczyzna będzie się rozwijać, warto będzie tu wrócić tym Polakom bądź chociażby odwiedzać naszą ojczyznę. Wśród obcokrajowców nie będzie zainteresowania językiem polskim, dlatego że jest ładny. Będzie zainteresowanie, jeśli Polska będzie się rozwijać, jeśli nasza gospodarka będzie stać na wysokim poziomie i warto będzie w Polsce inwestować.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#PosełPawełSzramka">Zadbajcie o to, a wtedy takie instytuty nie będą w ogóle potrzebne. Pomysł jest niepoważny. Nie jesteśmy na pewno w takiej sytuacji, żeby móc sobie wymyślać, na co by przeznaczyć kolejne pieniądze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę posłów chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-440.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-440.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komu strzelił do łba pomysł, żeby w rzekomo świeckim państwie dać państwowemu instytutowi imię agresywnego klerykała i antysemity, który w dodatku z językiem polskim…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">…nigdy nie był związany, jeśli nie liczyć wydawania katechetycznego miesięcznika „Rycerz Niepokalanej” i nacjonalistycznego i antysemickiego pisma „Mały Dziennik”? A może to pomyłka zwyczajna. Miało być nie Kolbego, a Kolberga, który zajmował się folklorem tak lubianym przez amerykańską Polonię. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">No to był już rzeczywiście folklor.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">To już był folklor. Do widzenia.</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Ja od biedy jestem w stanie zrozumieć, że tym projektem państwo jakieś wotum nieufności formułujecie wobec pana wicepremiera Glińskiego i pana ministra Raua, bo to te dwa resorty: kultury i spraw zagranicznych prowadzą instytuty polskie, których głównym celem jest promocja języka polskiego za granicą i prowadzenie działalności wśród Polonii, a także wśród obcokrajowców, którzy chcą poznać język polski i kulturę polską. Ponieważ państwu to nie odpowiada, to to jest wotum nieufności. Choć się dziwię, bo prof. Rau to chyba pana profesor, no ale zostawmy to.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">Natomiast nie rozumiem, dlaczego równocześnie jest to wotum nieufności wobec ministerstwa edukacji narodowej. Sami sobie piszecie jakiś wyrok. Bo to przecież ministerstwo edukacji prowadzi sztandarowy program NAWA, który jest programem promocji języka polskiego poprzez stypendia, lektorów, działalność…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#PosełIwonaŚledzińskaKatarasińska">…więc jak to źle działało, to nam dajcie pieniądze, a nie budujcie swojego folwarku na przyszłość. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-450.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chętnie przekażę opinię, w której Polonia mówi: nie chcemy wsparcia finansowego kosztem innych. My też jako posłowie nie chcemy takich rozwiązań, w których zabierze się jednym, żeby dać drugim, zabierze się dzieciom. Nie chcemy takich rozwiązań, w których w przyszłym roku zabierze się instytucjom powołanym i dobrze pracującym.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#PosełJoannaFabisiak">Jest ORPEG, który od wielu lat wspiera szkoły polskie, robi szkolenia. Jest NAWA, która — gdybyście tylko pozwolili działać — ma przygotowany program przeprowadzania egzaminów. Ludzie czekają, żeby zdawać język polski i nie mogą, bo nie ma programu, bo odrzuciliście państwo przygotowaną już ustawę. Nie zrobiliście niczego nowego. Nie poradziliście sobie z traktatem. I to ma być kara? Spróbujcie rozwiązać ten problem. Spróbujcie rozwiązać problem na Litwie, gdzie coraz mniej dzieci się uczy i są coraz większe problemy ze szkołami. Tych problemów jest bardzo wiele.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#PosełJoannaFabisiak">Tymczasem to, co w tej chwili robicie, to jest próba pozyskania pieniędzy, ale naprawdę nie na nauczanie polskiego i promocję języka polskiego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-451.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Wanda Nowicka, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł. Uprzejmie zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#PosełWandaNowicka">PiS tworzy kolejną instytucję, której prawdziwym celem jest stworzenie synekur dla działaczy PiS, byłych posłów PiS, bo jest to dowód na to, że Prawo i Sprawiedliwość już wie, że przegra wybory i w związku z tym coś musi zrobić z tymi ludźmi, którzy jeszcze nie dostali, albo z tymi, którzy mają teraz, ale mogą nie mieć. Taki jest tak naprawdę cel tego instytutu. Po drugie, działalność, którą ma prowadzić, to właściwie pseudodziałalność, bo tak naprawdę instytut nie będzie prowadził działalności merytorycznej, tylko co będzie robił? Dawał granty i wynajmował siedziby na działalność, czyli kolejne pieniądze na pieniądze, więc kolejna bzdura. No i wreszcie w czasach drożyzny, w czasach inflacji, kiedy pieniędzy nam brakuje, czy w tej chwili największą potrzebą Polski jest tworzenie jakichś pseudoinstytutów za granicą? Nie, na pewno to nie jest priorytet Polek i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Marta Golbik, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#PosełMartaGolbik">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#PosełMartaGolbik">Szanowni Państwo! Od początku rządów Zjednoczonej Prawicy powstało 37 podmiotów finansowanych z budżetu państwa i w tym momencie tworzycie kolejny taki podmiot. Zastanawiam się, jak bardzo jesteście odrealnieni, jeśli w dniu, kiedy ogłaszaliście powstanie tego instytutu, z informacjami o tym, że dyrektor będzie zarabiał 30 tys., a rocznie będziecie przeznaczać na to 100 mln, cała Polska otrzymała również informację o tym, że zamknął się kolejny całodobowy oddział psychiatrii dziecięcej, chwilę później dowiedzieliśmy się o kolejnym.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#PosełMartaGolbik">Chcecie realnie pomóc dzieciom? To może spróbujcie jakoś inaczej, nie przerzucajcie pieniędzy z jednego miejsca w drugie, jednym odbieracie, drugim dajecie. Prawdziwe problemy są i my naprawdę jesteśmy w stanie wam pomóc w ich rozwiązaniu, a to nie jest rozwiązanie, to jest po raz kolejny dawanie swoim stanowisk, miejsc, biur, biurek i samochodów.</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#PosełMichałGramatyka">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać o to swoiste zarządzanie talentami, które prowadzi PiS, m.in. w odniesieniu do takiej instytucji, jaką planujecie. Dyrektor nie musi umieć niczego, nie musi mieć żadnych kompetencji, wystarczy, żeby rozmawiał po angielsku. Dlaczego po angielsku? Członkowie rady instytutu w liczbie dziewięciorga w zasadzie nie muszą mieć żadnych kompetencji, byle byli niekarani, dlatego że w ustawie precyzujecie ich doświadczenie jako wiedzę i doświadczenie dające rękojmię realizacji zadań rady, a zadania rady są nakreślone tak ogólnie jak plany polskiej reprezentacji siatkarskiej pomiędzy 2025 r. a 2035 r. Dlaczego w taki sposób do tego podchodzicie, dlaczego nie można zawęzić kompetencji tych osób, dlaczego nie można wskazać tutaj specjalistów, ewentualnie np. profesury na którejś z polskich uczelni albo związków z Radą Języka Polskiego? Oczywiście dlaczego poza tym, że ten instytut dubluje zadania tejże rady? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Święty Maksymilianie, módl się za nami.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#PosełGrzegorzBraun">To jest wyjątkowa sytuacja. Wypuszczacie tutaj na pierwszą linię św. Maksymiliana po to, żeby zbierał cięgi od ignorantów i idiotów z lewej strony tej sali. Idiotów w znaczeniu, że tak powiem, średniowiecznym, prawda, idiota — człowiek nieświadomy, ignorant. Ale budujecie kolejny paśnik dla cwaniaków. Do tej listy, która tu już została sformułowana, dodam jeszcze Narodową Agencję Wymiany Akademickiej NAWA, to za premiera ministra Gowina stworzono taką studzienkę, z której można czerpać, studnię miodu. Więc proszę pana, panie ministrze, o kompletną listę instytucji, które w swojej misji mają popularyzowanie języka polskiego jako języka obcego, języka poza granicami Rzeczypospolitej i na jej terenie, i proszę o wskazanie specyfikacji, co takiego nadzwyczajnego będzie w tym instytucie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…który próbujecie zbudować za spore pieniądze…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, czas minął.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Krystyna Szumilas, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…w sytuacji, w której nie potraficie…</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-463.2" who="#PosełGrzegorzBraun">…obronić polskich szkół na Litwie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, proszę nie nadużywać…</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Krystyna Szumilas, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#PosełKrystynaSzumilas">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Skandaliczny projekt, projekt, który oparty jest na krzywdzie dzieci, bo to, że chcecie swoich zatrudnić w tym instytucie, to jest jasne, ale zabieracie pieniądze polskim dzieciom. Gmina Rudziniec, 10 tys. mieszkańców, subwencja — 2,5 mln. Wiecie, ile stracą w przyszłym roku na decyzji tego rządu? 2,5 mln. 1/5 ich subwencji oświatowej zabrał pan minister, zabrał pan poseł Kowalski. Czy po to, żeby pan poseł Kowalski wszedł do rady instytutu i zarobił kolejne miliony?</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#PosełKrystynaSzumilas">Polskim dzieciom zabieracie. Gmina Knurów, gmina Gierałtowice, gmina Pilchowice, gmina Pyskowice — te gminy tracą, nie będą miały pieniędzy na opał, na naukę dla dzieci, bo im zabieracie. Niech się pan minister nie śmieje, niech się pan minister nie śmieje…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ale proszę nie krzyczeć.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#PosełKrystynaSzumilas">Budujecie instytucję na krzywdzie polskich dzieci.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, proszę nie krzyczeć.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Urszula Augustyn, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#PosełUrszulaAugustyn">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-469.1" who="#PosełUrszulaAugustyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W zasadzie każdy, kto wychodzi na tę mównicę, zadaje sobie pytanie: Po co? Po co ten instytut? No, ale ja państwu odpowiem. Świat się zaczął wtedy, kiedy władzę przejął PiS i w związku z tym PiS będzie urządzał ten świat po swojemu na nowo. Pytanie, co robiły do tej pory także przez 7 lat waszych rządów, instytucje, które finansujemy wszyscy? Wspomniana już NAWA, ORPEG, instytuty, które finansowane są z polskich pieniędzy? Część z nich zrujnowaliście np. tak jak Instytut Adama Mickiewicza, bo uważacie, że po prostu wszędzie musicie włożyć swoje własne paluchy.</u>
          <u xml:id="u-469.2" who="#PosełUrszulaAugustyn">Jak nie wiadomo, o co chodzi, to najczęściej chodzi o pieniądze, i to jest bardzo dokładnie ten przypadek. Budżet — prawie 100 mln rocznie. To może zapytamy o to, dlaczego kuratoria oświaty wysyłają w całym kraju pisma do jednostek samorządu terytorialnego z informacją o zmniejszeniu dotacji na podręczniki? Nie ma pieniędzy na podręczniki dla polskich uczniów, a wy 100 mln wyrzucacie na następne projekty? Więc jest to tylko i wyłącznie trwonienie naszych wspólnych pieniędzy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#PosełUrszulaAugustyn">…i sadzanie na stołkach własnych kolegów i koleżanek. Wstyd, wstyd i jeszcze raz wstyd.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Pani Marszałek! Jakie jest zainteresowanie PiS-u tym projektem, sami widzicie. Puste ławy. Właściwie widzimy już jasno, że ten projekt nie ma praktycznie rodziców. Natomiast chciałam powiedzieć jedną rzecz. Wy dużo mówicie o polskich dzieciach urodzonych za granicą. Wy zabieracie pieniądze polskim dzieciom polskich rodziców, mieszkającym w Polsce. Co więcej, ich rodzice płacą jeszcze w dodatku podatki w Polsce. A poza tym chciałam zapowiedzieć jedną rzecz. Tworzycie kilkanaście różnych instytutów. My te instytuty będziemy likwidować, a ten dyrektor z tym angielskim zostanie jak Himilsbach.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zanim poproszę o kolejne pytanie, chciałabym państwa o czymś poinformować.</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii, druk nr 2644.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-474.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-474.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-474.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-474.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W jakim punkcie?</u>
          <u xml:id="u-474.8" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: W sprawie 3-minutowych wystąpień.)</u>
          <u xml:id="u-474.9" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Trzy i pół, panie pośle. Bardzo proszę. Mamy opóźnienie. Proszę z szacunkiem do tych posłów, którzy mają wieczorne wystąpienia, nocne wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-474.10" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-474.11" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dobrze. 4 minuty.</u>
          <u xml:id="u-474.12" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Bardzo dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-474.13" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 8. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-474.14" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wracamy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-474.15" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie zadaje pani poseł Barbara Nowacka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#PosełBarbaraNowacka">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Po raz kolejny rozmawiamy o przedziwnych pomysłach PiS, które pod nawet często szlachetnymi przesłankami — jedną z których zdaje się propagowanie języka polskiego — kryją w sobie całe morze niegodziwości. Niegodziwość pierwsza: robicie to kosztem dzieci z mniejszości niemieckiej, które w Polsce mieszkają, uczą się, dostają teraz 1 godzinę lekcji języka niemieckiego. Doskonale wiecie, że to jest po prostu taka mała polityczna zemsta. Bardzo to źle wygląda, kiedy polityka mści się na dzieciach. Druga nędzna rzecz: w ogóle robicie to tak trochę po łebkach. Dyrektor bez kompetencji, instytut z dublującymi się kompetencjami. Czyżby znowu chodziło o pieniądze dla swoich? Dlaczego wszystkie takie projekty nie mogą być robione porządnie? I najgorsze małe obrzydlistwo w tym wszystkim. Przecież wy nawet nie zapytaliście, jakie Polonia ma potrzeby. Pisali do was niejednokrotnie, że potrzebują siedzib, miejsc spotkań, rozwoju instytucji kultury, a wy nie skonsultowaliście tego projektu. Szkoda. Bo dobrą rzecz znowu zepsuliście. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Przy okazji procedowania nad tą ustawą mam pytanie dotyczące aktualnie działających organizacji na rzecz Polonii niemieckiej w Niemczech. Jaką szansę na kontynuowanie działalności ma chociażby Polskie Towarzystwo Szkolne „Oświata”, które powstało w 1896 r. i działało nieprzerwanie do 1939 r., reaktywowane w 1988 r., pielęgnujące pośród Polonii polski język, tradycje, kulturę? Towarzystwo każdego roku wnioskuje o 250 tys. zł. Każdy z kolejnych rządów te pieniądze przekazywał. W tym roku niestety nie otrzymali żadnych środków. Podobnie jak Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”, które wspiera w Niemczech 30 szkół polskich. Jak ministerstwo zamierza wspomóc działające od lat organizacje z bogatym doświadczeniem i dorobkiem, które pomagają w utożsamianiu się młodego polskiego pokolenia z krajem ich przodków? Jakie propozycje kontynuowania działalności przygotowało ministerstwo, aby wykorzystać ich potencjał i doświadczenie? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nauczyciele z mojego okręgu wyborczego uprzejmie prosili, abym złożył bardzo serdeczne podziękowania panu ministrowi za projekt tej ustawy, bo on świadczy o tym, że pan minister zna zarówno koszty utrzymania, które są w Polsce, jak i wartość pieniądza. 30 tys. — dyrektor, 20 tys. — zastępca, 30 etatów po 13 tys. zł — to naprawdę są godne warunki utrzymania. Co prawda jeszcze pan minister nie określił, gdzie będą za granicą oddziały zamiejscowe, ale to przecież określi się później. Tylko niech pan temu dyrektorowi powie, że on przyjmuje to stanowisko na 1 rok, bo jak przyjdziemy po roku, to my zlikwidujemy po prostu to stanowisko i tę niepotrzebną instytucję.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#PosełJanSzopiński">Szanowny Panie Ministrze! Kolejny raz udowadnia pan, że pieniędzy na podwyżki dla nauczycieli nie ma, ale są pieniądze na zbędne w kryzysie instytucje, są pieniądze na kolejne etaty dla państwa zwolenników i dla państwa urzędników. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź na zadane przeze mnie pytania. Ile osób ostatecznie będzie zatrudnionych w tym instytucie? Czy będzie miał jedną lub więcej siedzib? Gdzie one są planowane, jeżeli jest ich więcej? Na co będą wydane środki, prawie 100 mln zł, w 2023 r.? Proszę o pisemną odpowiedź w tej sprawie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałem zadać konkretne pytanie dotyczące Karty Polaka, ponieważ bardzo często odnośnie do nauki języka polskiego te osoby zgłaszają się z konkretnym problemem. Otóż nauka języka polskiego jest dwutorowa. Z jednej strony to jest nauka języka dla tych osób, które języka nie znają, i z drugiej strony nauka języka jako języka ojczystego, tego języka, którym się posługujemy. Natomiast dla osób, które chciałyby przyjechać do Polski, tu się uczyć, zwłaszcza młodych osób, bardzo często sama nauka języka polskiego to za mało, natomiast nie ma nauki, która by umożliwiła im łatwą komunikację także w innych przedmiotach niż język polski: matematyka czy inne. Dziękuję bardzo, pani marszałek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Piotr Kaleta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#PosełPiotrKaleta">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po wysłuchaniu tej debaty, która już niemal dobiega końca, mam taką refleksję, panie ministrze. Być może ten instytut nie tyle jest potrzebny Polonii, ile jest potrzebny tutaj, w Sejmie. Padło, powiedziano tu wiele obrzydliwości. Bardzo bym chciał, proszę państwa, żebyście te wszystkie sugestie i obronę — występowaliście w obronie dzieci, które uczą się języka niemieckiego — kierowali także do Niemiec. Polskie dzieci są tam traktowane nie tak jak w naszej ojczyźnie. To jest pierwsza rzecz, która jest bardzo istotna. Jakoś nie usłyszałem, żeby w tym miejscu padła chociażby sugestia, propozycja, aby właśnie ten ciężar przenieść również na stronę niemiecką. To jest pierwsza kwestia.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#PosełPiotrKaleta">Druga kwestia. Proszę państwa, mówicie o tym, jakie będą kompetencje szefa takiego instytutu.</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: To jest polityka zagraniczna.)</u>
          <u xml:id="u-485.3" who="#PosełPiotrKaleta">Czy chodzi o np. takie kompetencje jak w przypadku pani profesor? Posłuchajcie, co pani profesor dzisiaj powiedziała na temat chociażby św. Maksymiliana Marii Kolbego. I właśnie, pani profesor, to chciałbym pani powiedzieć. To jest moja świętość i proszę sobie gęby tą świętością nie wycierać. Ale mam takie przesłanie: idź, kobieto, i nie grzesz więcej.</u>
          <u xml:id="u-485.4" who="#komentarz">(Poseł Urszula Augustyn: Chamstwem pan za daleko nie zajedzie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-486.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-486.3" who="#komentarz">(Poseł Joanna Senyszyn: Sprostowanie mojej źle zrozumianej wypowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-486.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, nie, nie.</u>
          <u xml:id="u-486.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przy pytaniach nie ma sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-486.6" who="#komentarz">(Poseł Joanna Senyszyn: Na ławach z profesorów nie ma więcej…)</u>
          <u xml:id="u-486.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">To nie było śmieszne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pan poseł Kaleta reprezentuje jednak bardzo wysoki poziom.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Wszyscy wiemy, że najbliższe lata w polskiej gospodarce będą trudne. Na horyzoncie recesja, problemy z gaszeniem inflacji. Polacy biednieją, zadłużają się, zaczynają tracić pracę, a rząd w tym czasie zamiast oszczędzać i szukać pieniędzy proponuje powołanie kolejnego instytutu. Mamy już podmioty od wojny, od rodziny, od męstwa czy myśli narodowej, które kosztują podatników grube miliony. Oczywiście oznacza to dziesiątki czy też nawet setki pracowników, zarządy, telefony, samochody służbowe. Tak żeście się rozpasali. Jak wam nie wstyd?</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#PosełMałgorzataPępek">A pan, panie pośle, niech się nie śmieje, bo tutaj by trzeba było płakać, a nie się śmiać.</u>
          <u xml:id="u-487.3" who="#PosełMałgorzataPępek">Czy rząd nie ma lepszych sposobów na wydatkowanie publicznych pieniędzy?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Może wam podpowiem, ale następnym razem.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Senyszyn: Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, nie, pani poseł, nie dopuszczam pani do głosu. Nie ma takiego trybu.</u>
          <u xml:id="u-490.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-490.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki pana ministra Tomasza Rzymkowskiego o udzielenie odpowiedzi na postawione pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na początek podzielę się dwiema refleksjami. Pierwsza jest taka, że troszeczkę liczyłem na to, że podczas debaty nad projektem ustawy, która w swojej istocie ma wspierać Polaków poza granicami państwa polskiego czy Polonię…</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Kosztem Polaków w Polsce.)</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">…padną jakieś konkretne propozycje wsparcia dla tych Polaków. Tymczasem państwo w ogóle na ten temat się nie wypowiedzieli. Pani poseł Lubnauer miała okazję wystąpić i nic na ten temat nie powiedziała, a teraz tutaj pohukuje.</u>
          <u xml:id="u-491.3" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Jak to nie? Pytałam.)</u>
          <u xml:id="u-491.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Jeśli chodzi o kłamstwo, które tutaj padło jako pierwsze…</u>
          <u xml:id="u-491.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę o wysłuchanie.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Pan nam odda swój czas.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Czy ja mogę prosić o spokój?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Szanowne Panie Poseł! Bardzo proszę o spokój w ławach sejmowych i wysłuchanie cierpliwie odpowiedzi pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: 1 minuta do 15 minut…)</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Pani poseł Szumilas, to było do pani, niech pani się wsłucha w głos pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Na pewno nie do kolegów, bo ich tu nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-495.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">W ustawie nie ma ani słowa o kwestii mniejszości niemieckiej w Polsce. Kieruję to do pana posła Konwińskiego.</u>
          <u xml:id="u-495.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Ale wzięliście z rezerwy, gdzie są mniejszości…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Szumilas, uprzejmie proszę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Jeżeli chodzi o treść normatywną ustawy, to nie ma ani jednej jednostki redakcyjnej mówiącej o zabieraniu komukolwiek pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Jeśli chodzi o kwestie wynagrodzenia, szanowni państwo, to są tu rozwiązania analogiczne do systemów wynagrodzeń innych tego typu instytucji. Jednocześnie tutaj chciałbym zareagować na kłamstwo, które wielokrotnie wskazywało na brak znajomości języka polskiego, a przede wszystkim umiejętności czytania ze zrozumieniem. Państwo wielokrotnie z tej mównicy kłamaliście, mówiąc o wynagrodzeniu członków rady. W ustawie nie ma ani słowa o wynagrodzeniu członków rady. Jest mowa wyłącznie o zwrocie kosztów. To są konkrety, fakty. Państwo nawet nie przeczytaliście tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Jeśli chodzi o kwestie związane z kwalifikacjami, to, szanowni państwo, to są praktycznie rozwiązania analogiczne do rozwiązań zastosowanych w innych wielokrotnie przez was przywoływanych instytucjach, np. Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. Jeśli chcecie państwo podwyższyć wymagania wobec dyrektora, zastępcy dyrektora czy członków rady, proszę bardzo. Jestem gorącym orędownikiem tego, aby tę poprzeczkę podnieść jak najwyżej. Macie możliwość zgłosić to podczas drugiego czytania. My przyjęliśmy jako punkt wyjścia rozwiązania, które funkcjonują w instytucjach o bardzo podobnym charakterze.</u>
          <u xml:id="u-497.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Pan poseł Braun wyszedł. Szkoda, bo chciałem mu odpowiedzieć, że niestety nie znam żadnej instytucji, która w sposób kumulatywny spełnia przesłanki, które podał. Tak więc jeśli państwo spotkacie pana posła Brauna, pozdrówcie go ode mnie i powiedzcie, że nie ma takiej instytucji i temu ma służyć właśnie instytut św. Maksymiliana.</u>
          <u xml:id="u-497.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">A propos św. Maksymiliana ze zdziwieniem słuchałem pani poseł, która wraz ze mną jest posłem z miasta… W zasadzie w okręgu wyborczym mamy dwa miasta związane z św. Maksymilianem: Zduńską Wolę, gdzie urodził się św. Maksymilian, i Pabianice. Ba, św. Maksymilian jest w herbie powiatu zduńskowolskiego. Pani poseł Matysiak, naprawdę jestem zdziwiony, że pani tego faktu nie odnotowała do tej pory. A dlaczego św. Maksymilian? Szanowni państwo, nie ma bardziej znanej osoby, która nasz polski system wartości, nasz kod narodowy była w stanie upowszechnić na świecie. Św. Maksymilian Maria Kolbe jest znany na każdej szerokości geograficznej. Trudno jest podać inny przykład Polaka, który, pani poseł prof. Senyszyn, oddał życie za drugiego Polaka. I o tym pani zapomina w tych swoich tyradach.</u>
          <u xml:id="u-497.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Ale co to ma do instytutu?)</u>
          <u xml:id="u-497.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Bardzo żałuję, że pani o tym zapomina.</u>
          <u xml:id="u-497.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Wspominaliście państwo o wsparciu dla Polonii w Niemczech. Otwieramy, w zasadzie już otworzyliśmy oddział dziecięcy w Berlinie dla polskich dzieci. Otworzyliśmy tylko w tym roku…</u>
          <u xml:id="u-497.8" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Bez instytutu?)</u>
          <u xml:id="u-497.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">…cztery kolejne szkoły w ramach Ośrodka Rozwoju Edukacji.</u>
          <u xml:id="u-497.10" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: I niepotrzebny był instytut.)</u>
          <u xml:id="u-497.11" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Szumilas, bardzo proszę. Miała pani swój czas na wystąpienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Jeśli chodzi o kolejną kwestię, którą wywołana tutaj pani poseł Szumilas podnosi — pani poseł, w ustawie budżetowej na przyszły rok zwiększamy subwencję oświatową o 11 100 mln zł. To są gigantyczne środki. Nigdy tak wielkiego wzrostu subwencji oświatowej nie było…</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-499.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">…ani kwotowo, ani procentowo, nigdy nie było takiego wzrostu subwencji. Bardzo trudno państwu to przyjąć do wiadomości.</u>
          <u xml:id="u-499.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Bo inflacja jest 16%.)</u>
          <u xml:id="u-499.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">Ja generalnie bardzo, ale to bardzo dziwię się, że państwo, którzy powinniście mieć kontakt z Polakami rozsianymi na różnych szerokościach geograficznych, w różnych państwach, z Polakami, którzy od pokoleń mieszkają na wschód od nas, ale również z Polonią, która wyjechała w czasach nam współczesnych czy w poprzednich pokoleniach i która chce mieć kontakt z językiem polskim, chce mieć kontakt z polską kulturą, z polską tożsamością — że państwo tego w ogóle podczas tej debaty nie dostrzegliście. Ja bardzo, ale to bardzo boleję nad tym, że bardziej państwa interesuje kwestia mniejszości narodowych w Polsce niż tych 20 mln Polaków…</u>
          <u xml:id="u-499.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Ponad 1000 rodziców…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Szumilas, po raz kolejny zwracam pani uwagę, że zakłóca pani obrady Sejmu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiTomaszRzymkowski">…rozsianych po całym świecie. W ogóle was to nie interesuje. Bardzo, bardzo nad tym boleję. Pani marszałek, bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rząd Prawa i Sprawiedliwości przyzwyczaił nas do tego, że tworzy różnego rodzaju instytucje tylko po to, aby stworzyć dobrze płatne miejsca pracy dla swoich działaczy i rodzin. Im bliżej na horyzoncie widać możliwą przegraną w wyborach, tym więcej tych instytucji powstaje. Także ta nowa instytucja, dublująca w istocie zadania różnych istniejących organizacji, ma za zadanie przede wszystkim zapewnić pieniądze nominatom PiS.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Proszę jednak o wyjaśnienie, z jakich powodów do realizacji tak podłej idei zaangażowano imię człowieka, który wykazał się niezwykłym heroizmem i ratując życie człowieka, sam poniósł najwyższą ofiarę. Jestem przekonany, iż św. Maksymilian Maria Kolbe nie zasłużył sobie na angażowanie go w tego rodzaju polityczną niegodziwość.</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Uprzejmie proszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W dyskusji zgłoszono wnioski: o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu, a także o dodatkowe skierowanie projektu ustawy do Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych oraz do Komisji Łączności z Polakami za Granicą.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do głosowania nad tymi wnioskami przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-504.2" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Czyli kiedy?)</u>
          <u xml:id="u-504.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W bloku głosowań. Macie państwo harmonogram posiedzenia.</u>
          <u xml:id="u-504.4" who="#komentarz">(Poseł Katarzyna Lubnauer: Czyli jutro o godz. 15?)</u>
          <u xml:id="u-504.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych (druki nr 2620 i 2623).</u>
          <u xml:id="u-504.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Jarosława Gonciarza o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#PosełSprawozdawcaJarosławGonciarz">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych, druk nr 2620.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#PosełSprawozdawcaJarosławGonciarz">Komisja Gospodarki i Rozwoju po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 28 września br. pozytywnie zaopiniowała wyżej przedstawiony projekt ustawy. Chciałem jeszcze nadmienić, że nie wniesiono żadnych poprawek, jedynie przyjęto uwagi redakcyjno-legislacyjne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-506.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-506.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Krzysztof Janusz Kozik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przypadł mi zaszczyt przedstawienia stanowiska Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych, druk sejmowy nr 2620.</u>
          <u xml:id="u-507.1" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Rząd Zjednoczonej Prawicy wsłuchuje się w sygnały, które płyną z rynku, wnioski organizacji przedsiębiorców oraz analizuje okresowo oceny skutków regulacji prawnych podjętych w latach poprzednich. W związku z tym zaistniała potrzeba przedstawienia projektu zmian legislacyjnych.</u>
          <u xml:id="u-507.2" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">3 lata temu ustawa o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom została w sposób istotny znowelizowana ustawą z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych. Nowelizacja wprowadziła szereg zmian, których celem jest skuteczne zmniejszenie zatorów płatniczych. OSR do ustawy nowelizującej z 2019 r. przewiduje, że ocena efektów wdrożenia przepisów będzie wykonywana corocznie przez 3 lata od wejścia w życie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-507.3" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">W ramach pierwszej takiej ewaluacji, przeprowadzonej w roku 2021, dokonano analizy postulatów i głosów docierających z rynku oraz od środowisk biznesowych. Niezwykle istotne znaczenie miało także stanowisko prezesa UOKiK, który prowadzi postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych. Ewaluacja wykazała konieczność dokonania zmian w dwóch zasadniczych obszarach: doprecyzowania przepisów i uproszczenia tzw. obowiązku sprawozdawczego oraz zwiększenia efektywności w prowadzonych przez prezesa UOKiK postępowaniach w sprawie nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.</u>
          <u xml:id="u-507.4" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">W oparciu o przeprowadzoną ewaluację rząd przygotował projekt ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych. Najważniejsze rozwiązania zaproponowane w projekcie ustawy:</u>
          <u xml:id="u-507.5" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Uproszczenie obowiązku sprawozdawczego o praktykach płatniczych, m.in. poprzez wyłączenie ze sprawozdań świadczeń pieniężnych w zakresie działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, świadczeń przedawnionych oraz świadczeń pomiędzy spółkami w ramach jednej grupy kapitałowej, zwolnienie z obowiązku sprawozdawczego spółek wchodzących w skład podatkowych grup kapitałowych oraz wydłużenie terminu na złożenie sprawozdania z 31 stycznia na 30 kwietnia.</u>
          <u xml:id="u-507.6" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Doprecyzowanie i uregulowanie kwestii dotyczących obowiązku sprawozdawczego o praktykach płatniczych, w tym uregulowanie kwestii składania korekty sprawozdania, wskazanie wprost w ustawie kursu walutowego, po którym należy przeliczać świadczenia pieniężne w walutach na potrzeby sprawozdawczości, zmiana sposobu sprawozdawania świadczeń pieniężnych, tak by lepiej obrazowało to praktyki płatnicze podmiotu.</u>
          <u xml:id="u-507.7" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Poprawa efektywności postępowania w sprawie nadmiernego opóźniania ze spełnianiem świadczeń pieniężnych i uelastycznienie modelu karania, przede wszystkim poprzez: zmianę zasad karania, przez wprowadzenie uznaniowości prezesa UOKiK-u przy wymiarze kary wraz ze wskazaniem przesłanek/dyrektyw wymiaru kar oraz modyfikację wzoru, według którego będzie liczona maksymalna kara; wprowadzenie instytucji tzw. wezwań miękkich — na wzór art. 49a ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów; wyłączenie opóźnień w ramach grup kapitałowych z zakresu postępowania; wprowadzenie zasad przewalutowania świadczeń pieniężnych wyrażonych w walutach obcych.</u>
          <u xml:id="u-507.8" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Nadanie uprawnienia do niedochodzenia rekompensaty agencjom wykonawczym — proponuje się, aby agencje wykonawcze w rozumieniu ustawy o finansach publicznych mogły nie dochodzić rekompensaty z tytułu opóźnienia w płatności w sytuacji, gdy jej kwota jest równa świadczeniu pieniężnemu albo większa od tego świadczenia.</u>
          <u xml:id="u-507.9" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Nałożenie obowiązku składania oświadczenia o swoim statusie na wszystkich dużych przedsiębiorców — obecnie tylko duzi przedsiębiorcy będący dłużnikami mają obowiązek składania drugiej stronie transakcji handlowej oświadczenia o swoim statusie.</u>
          <u xml:id="u-507.10" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Wprowadzenie bezskuteczności postanowień umownych zakazujących albo ograniczających przelew wierzytelności w przeterminowanych transakcjach handlowych, w których wierzycielem jest małe lub średnie przedsiębiorstwo, a dłużnikiem duży przedsiębiorca, z wyłączeniem transakcji handlowych, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny.</u>
          <u xml:id="u-507.11" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Doprecyzowanie przepisów w zakresie wyłączenia stosowania ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych do długów objętych postępowaniem restrukturyzacyjnym lub upadłościowym.</u>
          <u xml:id="u-507.12" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Skutki projektu. Zmiany w zakresie obowiązku sprawozdawczego wprowadzą uproszczenia dla raportujących firm i sprawią, że sprawozdania będą w sposób bardziej adekwatny prezentowały praktyki płatnicze.</u>
          <u xml:id="u-507.13" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Zwiększenie efektywności postępowań prezesa UOKiK-u powinno wpłynąć motywująco na terminowe regulowanie zobowiązań przez dużych przedsiębiorców wobec przedsiębiorców z sektora małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-507.14" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Również proponowane zmiany w zakresie bezskuteczności postanowień umownych zakazujących albo ograniczających przelew wierzytelności w transakcjach handlowych, w których wierzycielem jest małe lub średnie przedsiębiorstwo, a dłużnikiem duży przedsiębiorca, powinny korzystnie wpłynąć na płynność finansową małych i średnich przedsiębiorstw. Warto zaznaczyć, że rozwiązanie to było postulowane przez stronę społeczną i jest wyrazem wsłuchania się w głos rynku. Co więcej, jest ono zgodne z rekomendacjami Komisji Europejskiej. Dzięki niemu Polska dołączy do większości państw Unii Europejskiej, których systemy prawne wyłączają skuteczność umownych klauzul ograniczających przelew wierzytelności.</u>
          <u xml:id="u-507.15" who="#PosełKrzysztofJanuszKozik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera rozwiązania zaproponowane w procedowanym projekcie ustawy, rekomendując również Wysokiej Izbie ich poparcie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska, pani poseł Marta Wcisło.</u>
          <u xml:id="u-508.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#PosełMartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Koalicji Obywatelskiej w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych z druku nr 2620.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#PosełMartaWcisło">Projekt ustawy wprowadza zmiany w ustawie z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych. Obecne brzmienie ustawy zostało ustalone po dużej nowelizacji w 2020 r.</u>
          <u xml:id="u-509.2" who="#PosełMartaWcisło">Ustawa swoją materią obejmuje zarówno rozwiązania mające zastosowanie w dwustronnych stosunkach pomiędzy podmiotami objętymi jej regulacją, głównie przedsiębiorcami, jak i ogólne obowiązki wybranych podmiotów gospodarczych, np. obowiązek składania sprawozdań o stosowanych terminach zapłaty, oraz procedurę postępowania w sprawie nadmiernego opóźnienia ze spełnianiem świadczeń pieniężnych toczącą się przed prezesem Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-509.3" who="#PosełMartaWcisło">Zgodnie z danymi Krajowego Rejestru Długów w marcu 2022 r. zadłużenie polskich firm wyniosło ponad 9 mld zł. Ponad 270 tys. przedsiębiorców ma przeterminowane zobowiązania finansowe. Niestety te zobowiązania rosną. Polskie firmy zadłużają się coraz bardziej. Jest to związane z ich trudną sytuacją.</u>
          <u xml:id="u-509.4" who="#PosełMartaWcisło">Projekt ustawy upraszcza i doprecyzowuje obowiązki sprawozdawcze dotyczące praktyk płatniczych, m.in. poprzez wydłużenie terminu na złożenie sprawozdania oraz ograniczenie katalogu ujmowanych w nim świadczeń; po nowelizacji nie obejmie on np. świadczeń przedawnionych. Projekt wprowadza też zmiany w postępowaniu w sprawach nadmiernego opóźniania ze spełnianiem świadczeń pieniężnych, m.in. uelastycznia zasady karania oraz zmienia model wyliczania maksymalnej kary pieniężnej. Ponadto projekt ustawy wprowadza instytucję tzw. wezwań miękkich, dzięki którym prezes UOKiK — bez konieczności wszczynania sformalizowanego postępowania — będzie mógł występować do przedsiębiorcy o wyjaśnienia w sprawach dotyczących nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych.</u>
          <u xml:id="u-509.5" who="#PosełMartaWcisło">W tym kontekście, jeżeli nowy sposób obliczania administracyjnej kary pieniężnej w przypadku stwierdzenia nadmiernego opóźniania się ze spełnianiem świadczeń pieniężnych spełnia wymogi uproszczenia i odformalizowania, zmiana ta powinna przynieść korzystne zmiany stronom uczestniczącym zarówno w takim postępowaniu, jak i w obrocie gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-509.6" who="#PosełMartaWcisło">Stoimy jednak na stanowisku, że wzór określający wysokość administracyjnej kary pieniężnej powinien zostać zmodyfikowany w zakresie sumy wartości wymaganych świadczeń pieniężnych niespełnionych lub spełnionych po terminie lub ich równowartości — poprzez zmianę mnożnika z 1% do 0,5%. Chodzi tu, szanowni państwo, o zobowiązania finansowe do 30 dni po terminie.</u>
          <u xml:id="u-509.7" who="#PosełMartaWcisło">W związku z niniejszym zgłaszam poprawkę do rządowego projektu ustawy w art. 1 w pkt 12 w lit. a, w części dotyczącej art. 13. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam panią poseł Beatę Maciejewską, prosząc o stanowisko klubu parlamentarnego Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#PosełBeataMaciejewska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu parlamentarnego Lewicy pragnę poinformować, że rzeczony projekt ustawy wychodzi naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców. Rzeczywiście uszczelnia system, uszczegóławia przepisy, ale w sposób, który je doprecyzowuje i sprawia, że przedsiębiorcy będą mogli liczyć na to, że zapłata za ich pracę do nich dotrze. Będą na to większe szanse.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#PosełBeataMaciejewska">Popieramy tę poprawkę, o której przed chwilą mówiła pani posłanka Wcisło. Będziemy za nią głosować, ale cały projekt ustawy także uważamy za warty poparcia. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mieczysław Kasprzak w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-512.2" who="#komentarz">(Poseł Władysław Teofil Bartoszewski: Szanowna pani marszałek, wystąpię zamiast posła Kasprzaka.)</u>
          <u xml:id="u-512.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nastąpiła zmiana?</u>
          <u xml:id="u-512.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-512.5" who="#komentarz">(Poseł Władysław Teofil Bartoszewski: Zamiast siebie nie wystąpię.)</u>
          <u xml:id="u-512.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ha, ha, a czemuż to?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu PSL — Koalicji Polskiej w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych z druku nr 2620.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">To jest dobry projekt ustawy. Rzadko mi się zdarza takie słowa z tej mównicy wygłaszać na temat ustaw rządowych, pani marszałek…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Namawiam do śmiałości w tym zakresie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">…ale ten projekt, pani marszałek, jest lepszy niż większość projektów ustaw, które wychodzą z ław rządowych. Jest to projekt potrzebny, jest to projekt, który rzeczywiście, jak mówiła moja poprzedniczka, upraszcza obowiązki raportowania. Powoduje on, że przedsiębiorcy będą robili mniej sprawozdań, ponadto wydłuża terminy raportowania o 3 miesiące, wyłącza pewne transakcje z konieczności raportowania, zwiększa potencjalnie efektywność prowadzenia postępowania wobec ludzi nadużywających tego systemu przez prezesa UOKiK-u — chodzi o opóźnienia w regulowaniu zobowiązań — reguluje prawne kwestie rozliczeń walutowych. Jest to pomoc dla małych i średnich przedsiębiorstw. W pewnym sensie chroni je przed nadużyciami, do których często dochodzi ze strony większych przedsiębiorstw.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">A więc jest to projekt sensowny, który dotyczy ok. 4 tys. podmiotów. Nie jest to projekt kontestowany przez żaden klub czy żadne koło. Nie był on kontestowany na posiedzeniu komisji i żadne kluby nie zgłosiły swoich zastrzeżeń. Poprzemy poprawkę Koalicji Obywatelskiej. Klub poselski PSL — Koalicji Polskiej będzie głosował za tym projektem ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun zabierze głos w imieniu koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże polskiej przedsiębiorczości!</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Rzadka rzecz, pojawił się projekt, który nie wygląda na podstępną, kolejną z niekończącego się cyklu próbę podstępnego wyłudzenia w zakresie doprowadzenia do niekorzystnego rozporządzenia mieniem albo też kradzieży zuchwałej, bo wasze projekty niestety bardzo często moim zdaniem wypełniają znamiona tych deliktów kodeksowych. Pod pozorem wspierania, promowania itd. dociskacie ludzi. I fakt, że chcecie przedsiębiorcom, właśnie naszym ulubionym misiom, małym, średnim, nie za dużym, ułatwić życie czy często po prostu umożliwić przeżycie poprzez stworzenie mechanizmów, które pozwalają bardziej skutecznie dochodzić wierzytelności, to jest dobry kierunek. Tyle tylko, że to jest wychodzenie z gąszczu, który się wcześniej samemu zasadziło. Wcześniej się zapuściło domenę publiczną.</u>
          <u xml:id="u-517.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Najwyraźniej nie działają sądy, szanowni państwo, najwyraźniej po prostu prawo nie jest prawem Rzeczypospolitej, skoro trzeba fundować sobie takie protezy. Prawo nie działa na rzecz obywateli? To powołujemy rzecznika praw obywatelskich. Prawo pozwala wystrychnąć na dudka konsumenta, producenta, podwykonawcę? To powołujemy UOKiK, urząd, który ma w teorii stać na straży praw konsumentów i zwalczać nieuczciwą konkurencję. A więc jest to rozwiązywanie problemów, które by nie istniały w normalnym świecie.</u>
          <u xml:id="u-517.3" who="#PosełGrzegorzBraun">Pochwalamy i rzeczywiście nie kontestujemy, jak to zauważył mój szanowny przedmówca, akurat tej ustawy. Ubolewamy tylko, że trzeba walczyć z wynaturzeniami, które są efektem istnienia tego systemu, w którym przez upolitycznienie wszystkiego, upolitycznienie gospodarki, upolitycznienie ekonomii, odchodzimy od zdrowej arytmetyki i odchodzimy też od zdrowego zerojedynkowego prawa, w którym nie trzeba ogłaszać specjalnej ustawy, żeby było jasne, że co kto komu jest winien, to powinno być zapłacone.</u>
          <u xml:id="u-517.4" who="#PosełGrzegorzBraun">Ta ustawa, szanowni państwo, z całą pewnością zasługuje na dalsze procedowanie, co będzie na pewno okazją do motywowania was do tego, żebyśmy wychodzili na światło dzienne z mroków i ciemności postsocjalistycznej gospodarki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-518.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">I tego samego życzę.</u>
          <u xml:id="u-518.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-518.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Oczywiście panu posłowi życzę wyjścia z mroków.</u>
          <u xml:id="u-518.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-518.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych oraz ustawy o finansach publicznych.</u>
          <u xml:id="u-519.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Wysoka Izbo! Przedmiotowy projekt ustawy odnosi się do nowelizacji dotyczących przeciwdziałania zatorom płatniczym. Zwalczanie pogłębiającego się problemu zatorów płatniczych przez wprowadzanie tego typu instrumentów, które wspomagają przepływy finansowe, zmniejszają opóźnienia w zapłacie należności oraz stanowią pewnego rodzaju element dyscyplinujący i zmuszający do krótszych terminów płatności, jest niezwykle istotnym obszarem regulacji rynku. Wpływa to w sposób oczywisty na płynność przedsiębiorstw, co ma znaczenie zwłaszcza dla mniejszych z nich, które nie dysponują wielkim zapleczem, pozwalającym na finansowanie działalności.</u>
          <u xml:id="u-519.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Ostatnia duża nowelizacja weszła w życie w 2020 r., zasadne więc jest przeprowadzenie pewnego audytu i nowelizacja poprawiająca rozwiązania prawne, które istnieją w tym obszarze. Ta nowelizacja przewiduje zmiany w zasadniczo dwóch obszarach. Pierwszy to jest doprecyzowanie przepisów i uproszczenie obowiązku sprawozdawczego, wydłużenie terminów i pewne ułatwienia w zakresie aktualizowania sprawozdań oraz zmiany, które wpływają na działalność prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, które to zmiany skutkują poszerzeniem uprawnień i dostosowaniem ich do aktualnych wymagań.</u>
          <u xml:id="u-519.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Co do zasady Koło Parlamentarne Polska 2050 popiera ten projekt. Uważamy, że on generalnie idzie w dobrą stronę. Zgadzamy się z częścią postulatów, które przedstawiała strona społeczna również podczas posiedzenia Komisji Gospodarki i Rozwoju, która obradowała nad przedmiotowym projektem. Przychylamy się do uwag, które zostały zgłoszone, dlatego na ręce pani marszałek składam poprawkę, w której postulujemy usunięcie zmiany polegającej na usunięciu przesłanek zmierzających do odstąpienia od wymierzenia kary, co jest ujęte w art. 13v ust. 6 i 8 ustawy, nad którą procedujemy.</u>
          <u xml:id="u-519.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Uważamy, że Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów powinien mieć możliwość odstąpienia od wymierzenia kary, w przypadku kiedy przedsiębiorstwo, które jest podmiotem postępowania, również ma tego rodzaju problemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Na ręce pani marszałek składam przedmiotową poprawkę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Joanna Senyszyn w imieniu koła PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ponieważ pani marszałek nie dopuściła do sprostowania mylnie zrozumianej przez posła Kaletę i wiceministra…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, jesteśmy w określonym punkcie. Proszę do rzeczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Tak. W mojej wypowiedzi mam prawo mówić, co chcę…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, jesteśmy w trakcie rozpatrywania punktu 9.: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy… Czy pani ma zamiar odnosić się do tego projektu?</u>
          <u xml:id="u-526.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani marszałek nie ma prawa ingerować w moją wypowiedź.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Mogę mówić, co chcę, przez 3 minuty…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, zna pani regulamin.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Znam regulamin Sejmu. Widzę, że pani marszałek…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Często pani mówi, co chce, i zawsze jest to nie do rzeczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Musi pani trwać w tym swoim błędzie, bo nie chce się pani wycofać…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Czas płynie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">…ale radzę się wycofać.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Tak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Muszę powiedzieć, że już w czasie procesu beatyfikacyjnego Maksymiliana Kolbego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">…budził on duże…</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, zwracam pani uwagę, że zakłóca pani obrady Sejmu. Albo pani wraca do porządku obrad, albo proszę opuścić mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Ja akurat uważam, że to jest ten punkt…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, to nie jest ten punkt porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, czy pani będzie przestawiała stanowisko swojego koła, czy będzie się pani upierać przy rozmowie na temat punktu, który już mamy za sobą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Mam prawo w dowolny sposób wykorzystać czas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, na podstawie art. 175 ust. 3 regulaminu Sejmu przywołuję panią do porządku.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani wicemarszałek powinna znać regulamin, ale nie będę… Ustąpię wobec bezmyślnej siły.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: W kwestii formalnej? Wniosek?)</u>
          <u xml:id="u-546.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Wnoszę, pani marszałek, o zmianę w sposobie prowadzenia dyskusji i proszę, by pani marszałek nie uniemożliwiała posłom wykorzystywania danego im i tak skąpo, nader skąpo, czasu w sposób przez nich uznany za stosowny. Jestem na antypodach względem pani poseł Senyszyn, uważam, że na temat św. Maksymiliana Kolbe najwyraźniej i w najlepszym wypadku nie ma ona zielonego pojęcia i jest to ignorancja uporczywa z własnego wyboru, tak, ale gotów jestem wysłuchać wszystkiego, co ślina przyniesie na język pani poseł Senyszyn, bo to jest jej czas, pani marszałek. I proszę nie występować tu w roli nieproszonej guwernantki, korepetytorki i osoby, która zarządza tą Izbą w sposób, który przystoi bardziej w oborze.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Dziuk: Proszę nie obrażać.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ja myślę, że w oborze za długo to pan siedział w swoim życiu, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przypominam, że jesteśmy w trakcie punktu 9.: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych, gdyby ktoś na tej sali nie wiedział, nie orientował się, nie czytał, nie znał porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-548.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-548.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-548.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-548.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-548.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam uprzejmie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Uprzejmie proszę pana ministra o odpowiedź na piśmie na moje krótkie pytanie, które dotyczy projektu tej ustawy. Otóż w ramach powszechnej praktyki biznesowej występują sytuacje, kiedy płatność dokonywana jest częściowo, dług zostaje podzielony na mniejsze kwoty, które następnie uiszczane są cyklicznie. Uprzejmie proszę o odniesienie się do wspomnianych kwestii w kontekście obowiązków sprawozdawczych, zawłaszcza momentu ich powstania, gdy mamy do czynienia ze wspomnianą płatnością ratalną lub częściową. Będę bardzo zobowiązany za tego typu stanowisko. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Kolejne pytanie zada pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Jest rzeczą oczywistą, panie ministrze, że reprezentuje pan władzę, która jest silna wobec słabszych, ale słaba, bezbronna i nieasertywna wobec silniejszych. Jest rzeczą znaną na rynkach wielu usług i wielu branż, że duzi karmią się kosztem mniejszych. Dotyczy to chyba zgoła wszystkich interesów, jakie może w Polsce prowadzić Polak, mały, biedny miś, mały, średni przedsiębiorca. Księgarnie potrafiły padać np. z tego powodu, że duzi monopoliści zalegali z rachunkami. Wydawcy bankrutowali, nie mogli kontynuować swojego działania dlatego, że monopoliści na tym rynku żerowali na ich bezbronności.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Mam pytanie. Czy może mi pan minister…</u>
          <u xml:id="u-553.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Czas minął.</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-554.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałem zadać pytanie o zmianę nr 12 w art. 1 lit. b. Chodzi konkretnie o przesłanki, które będzie brał pod uwagę prezes UOKiK-u przy ustalaniu wysokości administracyjnej kary pieniężnej. Tutaj pkt 2 przewiduje, iż prezes powinien wziąć pod uwagę okoliczności naruszenia wykazane przez stronę postępowania.</u>
          <u xml:id="u-555.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo bym prosił, żeby pan minister był uprzejmy odpowiedzieć mi na piśmie, jakie konkretnie mogą to być okoliczności, jaki to jest zestaw okoliczności, żeby podał przykładowe okoliczności, które przedsiębiorcy będą mogli w tej procedurze wskazać jako te, które mogą działać w sposób łagodzący. W sposób oczywisty nawiązuję do wypowiedzi pana ministra podczas posiedzenia komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-556.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-556.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Brak na sali.</u>
          <u xml:id="u-556.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Janusz Cichoń, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-556.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle, proszę zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#PosełJanuszCichoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ustawa ma zapobiec zatorom płatniczym, a jeden z jej elementów to wyłączenie publicznych podmiotów leczniczych spod tych rozwiązań. To w gruncie rzeczy doprowadzi do tego, że te zatory będą rosły w tym bardzo poważnym, dużym sektorze. Zamiast zapewnić podmiotom leczniczym finansowanie na takim poziomie, który będzie im umożliwiał normalne, przyzwoite funkcjonowanie, proponujecie wyłączenie tych podmiotów z ustawy i zezwolenie ich kierownikom na nierealizowanie swoich zobowiązań w gruncie rzeczy bez żadnej kary, bez dyscypliny, co grozi piętrzeniem się tych zatorów. Pamiętajcie o tym, że po drugiej stronie są przedsiębiorcy, którzy są dostawcami usług i produktów dla tych podmiotów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-558.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#PosełMartaWcisło">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt ustawy ma zmniejszyć zatory płatnicze i odformalizować proces sprawozdawczości związany m.in. z praktykami płatniczymi. Wszystko się zgadza, super.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#PosełMartaWcisło">Mam pytanie w zakresie kar administracyjnych, które państwo przewidujecie, związanych z zatorami płatniczymi. W Polsce rośnie ilość zadłużonych firm. Na dzień 30 marca 2020 r. jest to kwota wynosząca łącznie 9 mld, a ponad 270 tys. podmiotów gospodarczych ma problemy z płatnościami, ma zatory płatnicze, ma problemy z płynnością. Nie są to problemy wynikające z ich, że tak powiem, złej woli, ale z trudnej sytuacji rynkowej. Po co zatem wprowadzacie państwo dodatkowe kary administracyjne, które są dodatkowym kosztem dla przedsiębiorcy, który i tak z trudem może udźwignąć kwestie związane z prowadzeniem działalności gospodarczej? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Rozumiem, że pan poseł Truskolaski wycofał się z zadawania pytania, okej.</u>
          <u xml:id="u-560.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-560.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii pana ministra Grzegorza Piechowiaka o udzielenie odpowiedzi na pytania postawione przez panie i panów posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Oprócz tych odpowiedzi, których udzielimy na piśmie, zanotowałem, że mam właściwie dwa pytania, na które muszę odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Pierwsza kwestia poruszona była przez pana posła Cichonia. Tę kwestię omawialiśmy już na posiedzeniu komisji. Zwolnienie to jest zgodne z duchem dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 2011 r. w sprawie zwalczania opóźnień w płatnościach, w transakcjach handlowych, która została wdrożona ustawą o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych kilka lat temu. Obowiązek sprawozdawczy nie wynika jednoznacznie z dyrektywy, stanowi on natomiast dodatkowe narzędzie zwalczania opóźnień w płatnościach zastosowane w prawie krajowym.</u>
          <u xml:id="u-561.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">W dyrektywie tej dostrzeżono także charakter podmiotów leczniczych. Dopuszcza ona dla nich nie dłuższe terminy zapłaty oraz podkreśla swoisty osobny status, znaczenie świadczeń zdrowotnych i potrzebę zapewnienia równowagi między potrzebami indywidualnego pacjenta a dostępnymi zasobami finansowymi. Kluczowy jest też tutaj system finansowania tego sektora, który charakteryzuje się brakiem równowagi między ponoszonymi kosztami a osiąganymi przychodami. Zredukowanie w proponowanym zakresie obowiązków tych podmiotów będzie ponadto przejawem zrozumienia ich sytuacji w związku z pandemią COVID-19. Warto jednocześnie podkreślić, że obowiązek sprawozdawczy, jakkolwiek istotny, nie ma wpływu na możliwość dochodzenia ewentualnych roszczeń w postępowaniach pomiędzy przedsiębiorcami.</u>
          <u xml:id="u-561.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Jeżeli chodzi o pytanie pani poseł Wcisło, chcę powiedzieć, że kary w systemie już istnieją. One będą dotyczyć praktycznie tylko tych dużych przedsiębiorców, którzy w okresie kilku miesięcy będą zalegali na bardzo duże kwoty, powiedzmy ok. 2 mln zł, z tym że trzeba cały czas mieć na uwadze, że o tym będzie w tej chwili decydował prezes UOKiK-u, który nie musi takiej kary nałożyć, ale będzie mógł to zrobić. Zawsze przedsiębiorca może skorzystać z szybszej drogi i uiścić te zaległości. Prezes UOKiK-u będzie mógł odstąpić od nałożenia tej kary. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-562.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Gospodarki i Rozwoju w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-562.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-562.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-562.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego do dnia 30 kwietnia 2024 r. oraz o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy (druki nr 2612 i 2635).</u>
          <u xml:id="u-562.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Dariusza Stefaniuka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#PosełSprawozdawcaDariuszStefaniuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o poselskim projekcie ustawy o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego do dnia 30 kwietnia 2024 r. oraz o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy, druk nr 2612.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#PosełSprawozdawcaDariuszStefaniuk">Na posiedzeniu komisji był zgłoszony wniosek o odrzucenie tego projektu ustawy, jednak nie uzyskał on większości. Była zgłoszona poprawka dotycząca art. 1. Były to poprawki redakcyjne Biura Legislacyjnego. Zgłoszona była również poprawka wykreślająca art. 2, która uzyskała akceptację członków komisji. Przez koło Konfederacja zgłoszone były także poprawki do art. 3, który w konsekwencji wykreślenia art. 2 stał się art. 2. Jest to obecnie wniosek mniejszości, ponieważ poprawki nie uzyskały większości. Następnie komisja głosowała nad całością projektu ustawy, która uzyskała rekomendację do dalszych prac parlamentarnych. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 4-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-564.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Tomasz Ławniczak.</u>
          <u xml:id="u-564.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-564.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W takim razie proszę o przedstawienie stanowiska Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska pana posła Waldy Dzikowskiego.</u>
          <u xml:id="u-564.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-564.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko klubu parlamentarnego Lewica przedstawi pan poseł Tomasz Trela.</u>
          <u xml:id="u-564.8" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#PosełTomaszTrela">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jest tak chyba dlatego, że jest przyspieszenie. Trwają posiedzenia wielu zespołów w sprawie CPK. Pewnie dlatego koledzy są na posiedzeniach zespołów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ale zespoły są jednak mniej ważne niż…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#PosełTomaszTrela">Już rano wyraziłem stanowisko w imieniu klubu Lewicy. Oczywiście je podtrzymuję. Złożyliśmy wniosek o odrzucenie tego projektu w pierwszym czytaniu, dlatego że nad tym projektem nie da się pracować. Posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej utwierdziło mnie w tym przekonaniu. Jednym z argumentów, które podnosili projektodawcy, było to, że samorządy bardzo się ucieszą, bo przesuwa się termin wyborów z jesieni na wiosnę. Wszyscy samorządowcy to popierają, wszyscy chcą tej zmiany, bo będą mogli pracować nad swoimi budżetami. Po moim pytaniu do wnioskodawców, do projektodawców, które to samorządy chcą tej zmiany, który samorząd, chociaż jeden, zwrócił się do polityków Prawa i Sprawiedliwości o taką zmianę, która korporacja samorządowa dała pozytywną opinię, a na sali byli przedstawiciele Związku Miast Polskich i Związku Powiatów Polskich, zapadła cisza. Czyli to nie ma nic wspólnego z dobrem samorządów, nie ma nic wspólnego z logiką, nie ma nic wspólnego z ustalonymi zasadami i regułami gry w 2018 r. To jest po prostu polityczny zabieg, wyłącznie polityczny zabieg, aby wybory samorządowe nie odbyły się przed wyborami parlamentarnymi i aby Prawo i Sprawiedliwość zachowało chociaż iluzoryczną szansę na wygranie wyborów parlamentarnych, bo przecież wiemy, że w tych największych samorządach, ale nie tylko największych, bo wiemy że też w średnich miastach, w sejmikach, Prawo i Sprawiedliwość odnotowuje słabe wyniki. To poparcie, które jest dzisiaj, też jest na zdecydowanie niższym poziomie. To ma być czysty zabieg polityczny. Jeżeli przyjąć zasadę, że nie chcemy, żeby te wybory się na siebie nakładały, to ja przypomnę, że w maju 2024 r. będziemy mieli wybory do europarlamentu. Pod koniec kwietnia będzie pewnie druga tura wyborów na wójta, burmistrza i prezydenta, a po 30 dniach będą wybory do europarlamentu. Czyli tak naprawdę nie chodzi o usprawnienie, tylko o czystą, brutalną politykę i decyzję Jarosława Kaczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#PosełTomaszTrela">Klub parlamentarny Lewicy jest konsekwentny i zdeterminowany, aby ten projekt wylądował w koszu, dlatego będziemy głosować zdecydowanie przeciwko temu projektowi, nad którym tak naprawdę nigdy nie powinno się dyskutować w tej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-567.2" who="#PosełTomaszTrela">Pan poseł Szopiński powie jeszcze kilka zdań w tej sprawie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński w drugiej części wystąpienia w imieniu klubu Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Klub parlamentarny Lewicy apeluje do wszystkich polskich samorządów. Panie i panowie, pomóżcie PiS-owi. Poszukujemy samorządów, które są za przedłużeniem kadencji polskich samorządów. W uzasadnieniu ustawy, nad którą tutaj procedujemy, czytamy: Potrzeba tej zmiany wynika z wyjątkowego skumulowania dat wyborów samorządowych oraz wyborów parlamentarnych, które jest efektem wejścia w życie ustawy z 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych, która wydłużyła kadencję organów samorządu terytorialnego z 4 do 5 lat, co spowodowało skumulowanie dat wyborów samorządowych oraz parlamentarnych w roku 2023.</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#PosełJanSzopiński">Otóż mam uprzejmą prośbę do tych, którzy się pod tym podpisali. Panie i panowie, nie róbcie z tych swoich parlamentarzystów z 2017 r. przysłowiowych parlamentarnych idiotów, że oni nie wiedzieli, pod czym się podpisują, albowiem oni w 2017 r. podpisali się dokładnie pod takim projektem ustawy. A przytoczę wam jeszcze to, co powiedział w grudniu ówczesny wiceprzewodniczący komisji niejaki pan Horała. Cytuję: Wiceszef komisji nie wykluczył, że zostanie zgłoszona poprawka zakładająca wydłużenie kadencji władz samorządowych do 5 lub 6 lat. Jest parę spraw, nad którymi jeszcze myślimy i które odłożyliśmy, wśród nich wydłużenie kadencji władz samorządowych na wszystkich szczeblach do 5 lub 6 lat.</u>
          <u xml:id="u-569.2" who="#PosełJanSzopiński">Panie i Panowie! Powiedzcie otwarcie polskiemu społeczeństwu, że boicie się przegranej w wyborach samorządowych, kombinujecie, jak tylko można, przedłużając tę kadencję. Jeszcze raz z ogromnym apelem zwróćcie się do tych parlamentarzystów z roku 2017, którzy tak to uzasadniali polskiemu społeczeństwu. Musicie im powiedzieć, że nie potrafią liczyć do pięciu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-569.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tomasz Ławniczak w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Na przyszłość proszę się nie spóźniać.</u>
          <u xml:id="u-570.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#PosełTomaszŁawniczak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rozpatrywany przez Wysoką Izbę poselski projekt o przedłużeniu kadencji jednostek samorządu terytorialnego wzbudził dyskusję podczas prac Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej po pierwszym czytaniu. Komisja podczas rozpatrywania projektu dokonała w nim zmian o charakterze redakcyjnym i językowym, a także po uwagach Biura Legislacyjnego przy akceptacji przedstawiciela wnioskodawców zrezygnowała z zapisu art. 2 zawierającego skonkretyzowane ramy chronologiczne wyborów z tego powodu, że obszar ten opisany już jest w Kodeksie wyborczym.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#PosełTomaszŁawniczak">Jako Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość podtrzymujemy w całej rozciągłości swoje dotychczasowe stanowisko, jeśli chodzi o nakładanie się na siebie dwóch kampanii wyborczych do Sejmu krajowego i do jednostek samorządu terytorialnego. Przypomnę, że są to te dwa rodzaje wyborów spośród czterech różnych rodzajów wyborów przeprowadzanych w Polsce, które są najbardziej skomplikowane. Powoływanie, nakładanie się powoływania okręgowych komisji wyborczych, problem ciszy wyborczej podczas jednych wyborów przy kontynuacji kampanii drugiej, procedura rejestracji komitetów wyborczych oraz list z kandydatami poszczególnych komitetów wyborczych — to wszystko w sposób istotny może zakłócić przebieg procesu wyborczego, przebieg kampanii wyborczej tak do samorządu terytorialnego, jak i do Sejmu i Senatu. Argumenty w ogromnej większości dotyczyły spraw politycznych, tego, że boimy się przegranej jakiejś tam perspektywy politycznej, niekorzystnego rozstrzygnięcia wyborów dla Prawa i Sprawiedliwości w wyborach samorządowych i w związku z tym oddziaływania tego na wybory parlamentarne.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#PosełTomaszŁawniczak">Szanowni Państwo! Podtrzymujemy to. Wybory do Parlamentu Europejskiego pod względem organizacyjnym są zdecydowanie łatwiejsze do przeprowadzenia. Nie widzimy zagrożeń, jeśli idzie o ponad 1,5-miesięczną przerwę pomiędzy wyborami samorządowymi a wyborami do Parlamentu Europejskiego, natomiast nakładanie się od tygodnia do nieco ponad miesiąca kampanii wyborczych do samorządu terytorialnego i parlamentu krajowego może zakłócić proces wyborczy. Dawaliśmy przykład roku 2014, fatalnych książeczek, które powodowały, że w skali kraju 17% oddanych głosów do sejmików było nieważnych, zaś do rad powiatów 16%. W mojej Wielkopolsce wyglądało to jeszcze gorzej — 20% nieważnych głosów do sejmiku i niespełna 20% do rad powiatu.</u>
          <u xml:id="u-571.3" who="#PosełTomaszŁawniczak">W związku z tym po pracach, które przeprowadziliśmy, i po rozpatrzeniu projektu po pierwszym czytaniu klub Prawa i Sprawiedliwości popierał będzie ustawę w aktualnym kształcie.</u>
          <u xml:id="u-571.4" who="#PosełTomaszŁawniczak">Przypominam, że w tej chwili jest to ustawa jednostronicowa, która składa się z trzech artykułów. Dodam jeszcze, że podczas prac zgłoszone były zmiany wykraczające poza obszar, który obejmuje ta ustawa mająca charakter epizodyczny. Nie wnosi bowiem właściwie żadnych istotnych zmian do Kodeksu wyborczego, nie dzieli na nowo żadnych okręgów wyborczych itd., itd. Przedłożenie poprawek zaproponowanych przez przedstawicieli Konfederacji zdecydowanie wykraczało poza ramy, których dotyczy ta epizodyczna ustawa.</u>
          <u xml:id="u-571.5" who="#PosełTomaszŁawniczak">Klub Prawa i Sprawiedliwości będzie popierał ustawę w aktualnym kształcie składającą się z trzech artykułów. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Waldy Dzikowski, stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-572.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#PosełWaldyDzikowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#PosełWaldyDzikowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-573.2" who="#PosełWaldyDzikowski">Rzeczywiście na posiedzeniu komisji samorządu terytorialnego tę pracę wykonało w zasadzie głównie Biuro Legislacyjne i tak naprawdę ucywilizowało ten projekt pod względem legislacyjnym. Tylko i wyłącznie. Nie zmieniło kompletnie meritum rzeczy i tego, że ten projekt jest prywatną inicjatywą Prawa i Sprawiedliwości i jest szkodliwy, że tak powiem, dla ustroju państwa, nie mówiąc o ustroju samorządu. Podtrzymuję wszystko to, co powiedziałem, już to artykułowałem także w imieniu swojego klubu na posiedzeniu komisji.</u>
          <u xml:id="u-573.3" who="#PosełWaldyDzikowski">Wiecie, że Trybunał Konstytucyjny, owszem, orzekł 26 maja 1998 r., zresztą wydał to orzeczenie przed wydłużeniem kadencji… Zresztą z tego względu przecież kadencja w 1998 r. została przedłużona, bo nie można było zastosować innych narzędzi prawnych. Mianowicie chodziło o to, że wprowadzamy nowy ustrój, czyli następne poziomy, drugi poziom samorządu terytorialnego, czyli powiaty i województwa.</u>
          <u xml:id="u-573.4" who="#PosełWaldyDzikowski">Nic się nie zmienia, wybory samorządowe owszem są trudne, ale spowodujecie to, że one się zbiegają z wyborami europejskimi, które są daleko bardziej oddalone i chyba mniej zrozumiałe dla obywateli, dlatego jest często sporo głosów nieważnych, czy też w wyborach do sejmiku. Wybory europejskie zbiegają się, są w takim samym terminie czy mogą się zbiegać, być w tym samym terminie z wyborami samorządowymi i z parlamentarnymi. Będzie permanentna kolizja. Do tego doprowadzacie. Permanentna kolizja: nic się nie zmieni, wręcz odwrotnie.</u>
          <u xml:id="u-573.5" who="#PosełWaldyDzikowski">Ale jak się już powołujecie na orzeczenie TK z 26 maja 1998 r., to moja dobra rada: skróćcie kadencję. Już wydłużyliście do 5 lat. Można ją przecież zrobić na 4,5 roku. I wiosną 2023 r. nie będzie kolizji z wyborami europejskimi. Świetnie.</u>
          <u xml:id="u-573.6" who="#PosełWaldyDzikowski">Wszystko wtedy będzie, że tak powiem, zgodnie ze sztuką. Można, bo trybunał mówi o przeniesieniu wyborów. Można skrócić, wydłużyć. W tej kompletnie bezsensownej debacie i w bezsensownym projekcie, mówię o bezsensownym także następnym… Skróćcie. Najlepsze rozwiązanie. Nie ma żadnej kolizji. Niczego nie będzie.</u>
          <u xml:id="u-573.7" who="#PosełWaldyDzikowski">Ale tego nie zrobicie, bo wybory samorządowe odbędą się wcześniej przed wyborami parlamentarnymi, a przecież ten myk i cała sprawa ma polegać na tym, że wybory samorządowe, które w wielkim… Wasi socjotechnicy, jeżeli chodzi o PR i aspekty związane z wyborami, podpowiadają wam, że one będą przegrane i mogą zdemobilizować elektorat w wyborach parlamentarnych. Tak się stanie. Zróbcie tak, spróbujcie tak zrobić.</u>
          <u xml:id="u-573.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-573.9" who="#PosełWaldyDzikowski">Nie zrobicie, bo właśnie prawdziwy powód jest taki. Prawdziwy powód jest taki, że te wybory kolidują i przeszkadzają tak naprawdę waszym ludziom od socjotechniki wyborczej. Nic innego. Tu nie ma żadnych powodów w imieniu narodu itd., jakichś górnolotnych i podnoszonych przez was, bo tak nie jest. Prawda jest kompletnie banalna i prosta. To jest naprawdę, powtórzę jeszcze raz, prywatna inicjatywa legislacyjna Prawa i Sprawiedliwości, naprawdę wysoce szkodliwa dla dalszego funkcjonowania samorządów.</u>
          <u xml:id="u-573.10" who="#PosełWaldyDzikowski">W 2018 r. przedstawiliście te projekty, wtedy była zmiana Kodeksu wyborczego, dokonaliście wielu bezsensownych zmian, o których nawet nie poinformowaliście pana prezesa Kaczyńskiego, bo on mówi o wyborach, o ochronie. To drugi krok. Obrona, że tak powiem, przed straceniem władzy: tworzyć pewien korpus ochrony wyborów, ale przed kim? Przed samym sobą chyba.</u>
          <u xml:id="u-573.11" who="#PosełWaldyDzikowski">Przecież w 2018 r. wprowadziliście zmiany, które de facto odsuwają samorząd. Tam nie ma przedstawiciela samorządu. Nie ma, samorząd nie bierze udziału. MSW proponuje na sekretarza biura, czyli dyrektora biura… Ten, który organizuje wybory, Ministerstwo Spraw Wewnętrznych. Tak naprawdę Krajowa Komisja Wyborcza stała się polityczna. Wtedy było po trzech z Sądu Najwyższego, Sądu Administracyjnego i TK. Tam jest tylko TK i NSA, a reszta pochodzi z wyboru Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-573.12" who="#PosełWaldyDzikowski">Wszystko zmieniliście, tylko trzeba było poinformować pana prezesa, żeby takich rzeczy nie opowiadał. Pan prezes chce bronić, zakładać korpus ochrony przed samym sobą, bo wszystkie narzędzia macie wy. Są po stronie rządowej. To tam się będzie rodziło. I my jako opozycja, to fakt, musimy zadbać o to, o ochronę wyborów, nie kto inny.</u>
          <u xml:id="u-573.13" who="#PosełWaldyDzikowski">Tak że w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej jeszcze raz podkreślam, że jest to projekt szkodliwy dla całego ustroju i procesu legislacji, łamie wszystkie zasady, i nie pozostaje mi nic innego, jak wnieść ponownie o odrzucenie projektu…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#PosełWaldyDzikowski">…tym razem w drugim czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Urszula Nowogórska przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-576.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#PosełUrszulaNowogórska">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko swojego klubu, klubu Koalicji Polskiej — PSL, Unii Europejskich Demokratów i Konserwatystów Marka Biernackiego w zakresie przedłożonego poselskiego projektu ustawy o przedłużeniu kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego oraz o zmianie ustawy — Kodeks wyborczy, zawartego w druku sejmowym nr 2612.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#PosełUrszulaNowogórska">Przedmiotem ustawy jest próba wydłużenia obecnie trwającej kadencji samorządów i zarządzenie wyborów do 30 kwietnia 2024 r. Pragnę przypomnieć, że w 2018 r. tutaj na tej sali została wydłużona kadencja organów samorządowych o 1 rok, czyli z 4 lat do 5 lat. Przypominam również, że wówczas ta nowelizacja nie polegała na wydłużeniu danej kadencji, ale na wydłużeniu kadencji dla nowo wybranych organów. Procedowana zaś dzisiaj zmiana zmierza do wydłużenia obecnej kadencji w czasie jej trwania. Takie przedłużenie byłoby możliwe zgodnie z prawnym i konstytucyjnym porządkiem, o tym mówi art. 288 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, tylko w przypadku, kiedy występuje jeden ze stanów nadzwyczajnych, czyli stan wojenny, stan wyjątkowy albo stan klęski żywiołowej.</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#PosełUrszulaNowogórska">Wysoka Izbo! Również Trybunał Konstytucyjny, o czym mój przedmówca wspominał, zajął stanowisko w sprawie przedłużenia i skrócenia kadencji samorządów terytorialnych i uczynił to w ogłoszonym wyroku o numerze K17/98. Zacytuję fragment tego wyroku: Regulacje prawne określające zasady skrócenia kadencji powinny być ustanowione przed rozpoczęciem kadencji danego organu i nie powinny w zasadzie być zmieniane w odniesieniu do organu urzędującego.</u>
          <u xml:id="u-577.3" who="#PosełUrszulaNowogórska">Jeżeli zatem poddamy analizie te słowa, możemy wnioskować, że w obecnej sytuacji i okolicznościach ustrojowych wydłużenie kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego rodzi pytanie, czy jest ona zgodna z fundamentalnymi zasadami ustrojowymi. Przypominam również, że zasada kadencyjności jednostek samorządu terytorialnego wynika z klauzuli demokratycznego państwa prawnego, które określone jest w art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Naruszenie tego porządku rodzi zagrożenie przede wszystkim naruszenia zasady sprawiedliwości społecznej, pozakonstytucyjnego przedłużenia kompetencji, a więc przedłożenia zasadności podejmowanych decyzji.</u>
          <u xml:id="u-577.4" who="#PosełUrszulaNowogórska">Również dzisiaj na posiedzeniu komisji samorządu terytorialnego Związek Powiatów Polskich zasygnalizował jeszcze jeden problem: wydłużenie sprawi problemy terminowe wynikające z realizacji zapisów ustaw ustrojowych, czyli ustawy o samorządzie gminnym, powiatowym, wojewódzkim, w zakresie terminów udzielania np. absolutoriów, przyjmowania i przygotowywania raportów o stanie jednostek samorządu terytorialnego.</u>
          <u xml:id="u-577.5" who="#PosełUrszulaNowogórska">Gdyby zreasumować to wszystko, co powiedziałam, można by było powiedzieć w skrócie tak: żeby nie doszło do pokrycia się czy też zbiegu wyborów do Sejmu i Senatu z wyborami samorządowymi, wybory do Sejmu i Senatu powinny odbyć się najwcześniej 15 października 2023 r., a najpóźniej 5 listopada 2023 r. Z kolei zaś wybory samorządowe — najwcześniej 24 września, wtedy druga tura wyborów odbyłaby się 8 października, albo 8 października i wtedy druga tura odbyłaby się 22 października. Nie będzie pokrycia kampanii wyborczych, jeżeli wybory samorządowe odbędą się w dniu 24 września, a parlamentarne — 5 listopada, bo wtedy zachowany jest termin 6-tygodniowych odstępów między wyborami.</u>
          <u xml:id="u-577.6" who="#PosełUrszulaNowogórska">Zmiana ustawy sprawia również, że nie pokryją się wybory parlamentarne z samorządowymi, ale pokryją się wybory samorządowe z wyborami do europarlamentu. Lepiej byłoby skrócić kadencję Sejmu, prościej, bo o tym mówi również nasza nomenklatura, i przeprowadzić wybory samorządowe w terminie w roku 2023, a nie w 2024 r. Powstaje jeszcze jedna wątpliwość. Jeżeli wybory parlamentarne odbędą się jesienią 2023 r., a wybory samorządowe — wiosną 2024 r., to hipotetycznie rzecz ujmując, w wyborach do parlamentu mogą wystartować wójtowie czy też burmistrzowie. W przypadku wygrania przez nich wyborów miasta czy też gminy pozostałyby bez władzy wykonawczej, dlatego że zgodnie z art. 386 § 5 wyborów uzupełniających nie przeprowadza się, jeżeli ich data przypada w okresie 6 miesięcy przed zakończeniem kadencji rad. W takim przypadku powołuje się komisarzy w gminach, miastach, województwach.</u>
          <u xml:id="u-577.7" who="#PosełUrszulaNowogórska">Reasumując, mój klub — zresztą prezes Władysław Kosiniak-Kamysz wyraził już nasze stanowisko w sprawie tego projektu ustawy — nie poprze tego projektu ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-577.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krystian Kamiński w imieniu koła Konfederacji.</u>
          <u xml:id="u-578.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#PosełKrystianKamiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Procedujemy nad projektem o nazwie: przedłużenie kadencji organów jednostek samorządu terytorialnego, a powinien się on nazywać: projekt o dyletanctwie politycznym PiS, czyli bohaterskie rozwiązywanie problemów przez PiS, które wcześniej sam sprokurował. Bo przecież wy w 2018 r. uchwaliliście tę ustawę, która spowodowała, że właśnie w 2023 r. nałożą się wybory parlamentarne i samorządowe. Bohaterskie rozwiązywanie problemów, które samemu się sprokurowało — świetnie. Było to dla wszystkich oczywiste, no ale cóż… Problemem jednak mimo wszystko nie jest to, że wybory się nakładają. Problemem jest to, że przepisy odnośnie do komitetów wyborczych, rozliczania, finansowania są nieżyciowe, mało elastyczne. Gdyby je dostosować, gdyby doprowadzić do tego, że można by było prowadzić kampanię bez obaw o to, czy się o 50 gr czy 1 zł przekroczyło lub zmieniło jakieś zafakturowanie, to nie byłoby problemów. Ale wiadomo, że takimi rzeczami się nie zajmujecie. Jest to kolejny element chaosu, który wprowadzacie w państwie. Poza inflacją, brakiem węgla, wysokimi ratami kredytów, drożyzną to po prostu kolejny pomysł na destabilizację państwa. Ale ciekawy jest proces legislacyjny odnośnie do tego. Cała ta ustawa, którą przygotowaliście w pocie czoła, ma jedną stronę. Parę, dwie linijki poza stronę. I co? Na tej jednej stronie Biuro Legislacyjne wam pokazało, że jeszcze zrobiliście błędy. Cały jeden artykuł wykreśliliśmy. Proszę sobie wyobrazić, jak wygląda praca legislacyjna PiS-u, gdy ustawa ma 700 stron. Wtedy jest po prostu armagedon.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#PosełKrystianKamiński">My, jako Konfederacja, złożyliśmy poprawki do tego projektu, ponieważ rusza on również Kodeks wyborczy. Postanowiliśmy skorzystać z tej okazji i wykreślić dwie rzeczy, które przeszkadzają, które nie powinny mieć miejsca. Pierwsza rzecz — oczywiście parytet, likwidacja obowiązku stosowania parytetu przy układaniu list wyborczych. Jest to największy problem przy układaniu list wyborczych w samorządach. Każdy, kto jest praktykiem, a nie teoretykiem w tej mierze, wie o tym. Układanie list wyborczych, gdy patrzy się najpierw na parytet, a dopiero potem na to, czy kandydat jest odpowiedni, to jest idiotyzm. Powinno to zostać zlikwidowane. I każdy o tym wie.</u>
          <u xml:id="u-579.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-579.3" who="#PosełKrystianKamiński">Dodatkowo proszę sobie wyobrazić, że chociażby do powiatu chce startować koło gospodyń wiejskich z danego powiatu. I co? I na swoich listach muszą mieć mężczyzn. Przecież to jest tak absurdalne po prostu, i każdy o tym wie. Dlatego powinien on zostać zlikwidowany, i to mamy w swojej poprawce.</u>
          <u xml:id="u-579.4" who="#PosełKrystianKamiński">Ale mamy jeszcze drugi punkt, nawet ważniejszy: likwidacja uprzywilejowanej pozycji mniejszości narodowych w wyborach w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-579.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-579.6" who="#PosełKrystianKamiński">Wiadomo, że jedna mniejszość w Polsce korzysta ze specjalnego trybu wyboru przedstawiciela do Sejmu. Brak jest całkowicie symetrii po stronie tego państwa, które mniejszości polskiej nawet nie uznaje za mniejszość, nie pozwala na to. Brak symetrii w tym względzie to miara jakości elit politycznych III Rzeczypospolitej. I tym powinniśmy się zająć. Apelujemy o likwidację uprzywilejowanej pozycji mniejszości narodowych w wyborach w Polsce. To nie znaczy, że ich przedstawiciele nie mogą startować w wyborach, ale nie mogą startować z uprzywilejowanej pozycji. A ponieważ wiemy, jak wygląda Sejm, wiemy, że pojedyncze głosy mają znaczenie, nie możemy pozwolić na to, żeby przedstawiciele mimo wszystko innego państwa wpływali na nasz proces legislacyjny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-579.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tomasz Zimoch w imieniu koła Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-580.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#PosełTomaszZimoch">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#PosełTomaszZimoch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W czasie dzisiejszej dyskusji plenarnej i na posiedzeniu komisji poseł sprawozdawca kilkukrotnie powoływał się na słowa Sylwestra Marciniaka — sędziego Sądu Administracyjnego, przewodniczącego Państwowej Komisji Wyborczej. Ale słowa te stanowiły nie oficjalne stanowisko, tylko fragmenty wywiadów prasowych. Rzeczywiście, przewodniczący PKW uważał, że wybory należałoby ewentualnie przesunąć, ale nie mówił o ich przesunięciu o pół roku. Sędzia Sylwester Marciniak podkreślił, że Państwowa Komisja Wyborcza wskazuje tylko zagrożenia. To nie była żadna ekspertyza prawna, bo ekspertyzy są dla tego projektu druzgocące. Oczekiwałbym od sprawozdawcy, że po zapoznaniu się z serią wywiadów z przewodniczącym PKW okaże więcej troski, a nawet inicjatywy, chodzi o to, by ewentualnie wspomóc finansowo Państwową Komisję Wyborczą, tak by wybory w przewidzianym terminie jednak się odbyły, jest to bowiem możliwe. I nie wmawiajcie nam, drodzy posłowie Zjednoczonej Prawicy, że kłopotem byłoby głosowanie tego samego dnia, bo rozmawiamy przecież o wyborach w odstępie kilku tygodni.</u>
          <u xml:id="u-581.2" who="#PosełTomaszZimoch">Można zadać, Wysoki Sejmie, pytanie, czy przewodniczący PKW powinien sugerować w ogóle przesunięcie terminu wyborów, czy nie przekroczył tymi słowami pewnej bariery. Ale skoro poseł sprawozdawca, a także inni posłowie tak chętnie przytaczają prasowe wypowiedzi sędziego i twierdzą, że należy na tej podstawie zmieniać nawet Kodeks wyborczy, to dlaczego lekceważycie zdanie innych sędziów? Dlaczego bierzecie pod uwagę ich prasowe wypowiedzi, a nie ich orzeczenia? Dlaczego nie burzycie się państwo, że przykładowe wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej nie są wykonywane? Przecież m.in. dlatego zablokowane są europejskie fundusze dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-581.3" who="#PosełTomaszZimoch">Poselski projekt, nad którym dyskutujemy, jest potwierdzeniem obawy przed porażką. Ona wywołuje strach. Obawiacie się, że w wyborach samorządowych przed wyborami parlamentarnymi poniesiecie porażkę, a możne nawet klęskę. Projekt łamie też zasadę kadencyjności. Tym poselskim projektem przyznajecie, że państwo jest słabe, ukazujecie pogardę wobec wyborców, bo twierdzicie, że mogą być niezorientowani przy wyborze kandydatów. To naprawdę straszne słowa.</u>
          <u xml:id="u-581.4" who="#PosełTomaszZimoch">Natomiast powtórzę słowa, które wypowiedziałem kilka godzin wcześniej w czasie dyskusji plenarnej: wydłużanie ustawą kadencji organów władzy publicznej w trakcie jej trwania jest zawsze bardzo wątpliwe konstytucyjnie. Ale jest jedna legalna, niewątpliwie zgodna z konstytucją ścieżka, aby osiągnąć wasz cel. Należy przeprowadzić wybory parlamentarne przed samorządowymi. Wystarczy skrócić kadencję Sejmu i zorganizować wybory parlamentarne np. późną wiosną przyszłego roku.</u>
          <u xml:id="u-581.5" who="#PosełTomaszZimoch">Zachęcając do tego, koło Polska 2050 ponownie składa wniosek o odrzucenie tego projektu ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Joanna Senyszyn w imieniu koła PPS.</u>
          <u xml:id="u-582.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-582.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Wysoki Sejmie! To jest kolejny projekt polityczny napisany na kolanie w partyjnym interesie PiS-u. Dlatego Koło Parlamentarne Polskiej Partii Socjalistycznej zgłosiło wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu. Ten wniosek w dalszym ciągu jest aktualny. Uważamy, że ten skandaliczny projekt, który jest niekonstytucyjny i antydemokratyczny, powinien być koniecznie odrzucony.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">PiS-owi nie przeszkadza, że będą się nakładać wybory samorządowe i do Parlamentu Europejskiego, ale bardzo przeszkadza, że ewentualnie nakładałyby się… Oczywiście stałoby się tak, gdyby źle wybrano daty, bo jak wyraźnie powiedziała moja przedmówczyni z Polskiego Stronnictwa Ludowego, daty można tak wybrać, aby nic się nie nakładało. Ale tego też nie potraficie. W związku z tym jeżeli źle wybierzecie daty i nastąpi taka właśnie swoista kumulacja tych wyborów, to negatywnie wpłynie to na wybory do Sejmu i Senatu. Jeśli przegracie wybory samorządowe, to wyborcy nie zaufają również wam i waszym kandydatom do parlamentu. Tak więc prawdziwą genezą projektu jest strach, że przegrane wybory samorządowe spowodują przegraną w wyborach do Sejmu i do Senatu. Cóż, na taki strach jest jeden ratunek. Trzeba po prostu rozwiązać Sejm, macie dość głosów, my to poprzemy, i przyspieszyć wybory do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-583.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-583.3" who="#PosełJoannaSenyszyn">Zresztą cała opozycja o tym mówi i cała Polska na to czeka, z wyjątkiem związanej z wami nielicznej garstki, która staje się coraz mniejsza, kiedy ludzie ci dostają rachunki za gaz, za prąd, kiedy nie mogą dostać węgla. Wasze szanse topnieją. Przyspieszcie zatem po prostu wybory do Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-583.4" who="#PosełJoannaSenyszyn">Jeszcze raz pragnę podkreślić, że projekt jest niekonstytucyjny i antydemokratyczny. I to jest najbardziej przerażające, że większość projektów, które składa PiS, właśnie ma te cechy: jest niekonstytucyjna i niedemokratyczna. Niekonstytucyjności postanowiliście zaradzić w ten sposób, że zawłaszczyliście Trybunał Konstytucyjny, obsadziliście go swoimi ludźmi, którzy o konstytucji mają niewielkie pojęcie, ale są dyspozycyjni. Wyroki Trybunału Konstytucyjnego są ustalane poza trybunałem, w czasie kuchennych spotkań pani prezes Przyłębskiej z prezesem Kaczyńskim. I tak to właśnie wygląda.</u>
          <u xml:id="u-583.5" who="#PosełJoannaSenyszyn">Uważacie, że możecie łamać bezkarnie konstytucję, ale to się oczywiście skończy, dlatego że demokratyczna opozycja wygra wybory, postawi waszych przywódców przed Trybunałem Stanu i rozliczy z tych wszystkie nikczemności, nieprawidłowości, ale też ze zwyczajnego złodziejstwa. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-584.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-584.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pytanie pierwsze zadaje pan poseł Kazimierz Moskal, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-584.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Chyba nie ma.</u>
          <u xml:id="u-584.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Katarzyna Osos, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-584.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-584.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-584.8" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#PosełJanSzopiński">Szanowna Pani Marszałek! Szanowne ogromne rzesze parlamentarzystów PiS w liczbie czterech osób! Za organizację wyborów w Polsce odpowiada Państwowa Komisja Wyborcza i jej organ wyborczy, czyli Krajowe Biuro Wyborcze. Samorządy zajmują się pomocą na niższych szczeblach, organizując funkcjonowanie lokali wyborczych. W minionym tygodniu szef PiS wezwał Polaków do stworzenia korpusu ochrony wyborów i oskarżył opozycję o chęć ich sfałszowania. Zwracał też uwagę, że trzeba prawnie zmienić sposób liczenia głosów, by był on rzeczywiście transparentny, jawny, bo jak powiedział, cytuję: z tym bywa różnie.</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#PosełJanSzopiński">Szanowny Panie Prezesie! Mam dla pana odpowiedź: to nazywa się strach. Przestańcie też, panie i panowie, wmawiać Polakom, że wybory do samorządu i do Sejmu muszą się odbyć w jednym terminie, bo to z kolei nazywa się kłamstwo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-585.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun zada pytanie, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Już teraz, jesienią tego roku zaczną działać pewne automatyzmy prawne odnoszące się do przybyszów zza naszej wschodniej granicy. Będą oni mogli ubiegać się o prawo stałego pobytu, na początek na 2 lata, a właśnie od przełomu lutego i marca 2024 r. ci, którzy przybyli tutaj, uzyskując status uchodźcy, będą mogli występować o nadanie obywatelstwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#PosełGrzegorzBraun">I pytanie retoryczne, panie pośle sprawozdawco: Ilu spodziewacie się pozyskać nowych wyborców, wdzięcznych przybyszów z Ukrainy, przesiedleńców, których chęć pozostania w granicach Rzeczypospolitej ocenia aktualny ambasador Rzeczypospolitej w Waszyngtonie na z całą pewnością nie mniej niż 2 mln? Stop ukrainizacji Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie przesiedleńców, tylko ludzi, którzy uciekają przed wojną, przed barbarzyństwem rosyjskim.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-588.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Proszę się nie egzaltować…)</u>
          <u xml:id="u-588.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jasne, jasne, panie pośle. Do Moskwy! Do Moskwy!</u>
          <u xml:id="u-588.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-588.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-588.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do Moskwy!</u>
          <u xml:id="u-588.7" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Do obory.)</u>
          <u xml:id="u-588.8" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W oborze to pan siedzi, proszę tę słomę z butów powyciągać.</u>
          <u xml:id="u-588.9" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Do chlewa.)</u>
          <u xml:id="u-588.10" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle Suchoń, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Mam pytanie do pana posła, który jest przedstawicielem wnioskodawców…</u>
          <u xml:id="u-589.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-589.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Proszę o zachowanie spokoju. Elementarna przyzwoitość, panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Mówi pan o czymś, czego ten pan nigdy nie miał, panie pośle, a więc do rzeczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Kieruję swoje pytanie do przedstawiciela wnioskodawców. Otóż to jest, jak myślę, znamienne, że jest to projekt rządowy poselski podpisany przez kilkudziesięciu posłów Prawa i Sprawiedliwości. Panie pośle, czy prawdą jest, że ten projekt wynika z obawy o to, że ok. 40, nawet do 50 posłów PiS w przyszłym parlamencie po prostu zabraknie? Czy intencją wnioskodawców jest stworzenie sobie takiej przestrzeni, abyście państwo mogli zająć miejsca w samorządach, wtedy kiedy już nie dostaniecie się do tego nowego parlamentu? Bardzo proszę o odpowiedź. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: No pewnie, że o to chodzi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-592.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Wysoka Izbo! PiS panicznie boi się wyborów, wyborów zarówno do Sejmu, jak i samorządowych. Trudno się dziwić, po takich rządach musi się bać. Musi się bać zarówno wyniku wyborów, jak i tego, co zrobi opozycja, kiedy te wybory wygra, tego, że się z nimi wreszcie rozliczy.</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Jak zamierzacie dbać o uczciwe liczenie głosów? Ostatnio poseł Kaczyński stwierdził, że boi się, że będą nieuczciwie liczone. Stare polskie przysłowie mówi, a wy tak polskość ponoć cenicie, że to złodziej najgłośniej krzyczy: łapać złodzieja. A więc jakie wy macie doświadczenia z fałszowaniem głosów, że tak się boicie, że będą one źle liczone? Przecież teraz, skoro zmieniacie również Kodeks wyborczy, moglibyście wprowadzić jakieś rozwiązania, ale będziecie to znowu robić na łapu-capu i nie wiadomo kiedy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-593.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-594.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Stefaniuk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#PosełDariuszStefaniuk">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wszyscy państwo, moi przedmówcy, mówiliście tak dużo o tym głosowaniu, które było wcześniej, w poprzedniej kadencji parlamentu. Chodzi o głosowanie, które wydłużało kadencję o 5 lat dla samorządów. Ale zapominacie państwo, że wtedy była wprowadzona dwukadencyjność dla samorządowców i to było główną przyczyną. Tak narzekacie, że nikt nie umiał policzyć tych 5 lat. Chodzi głównie o posłów Lewicy, na posiedzeniu komisji pan poseł Trela dużo o tym mówił. A więc, szanowni państwo, wtedy Platforma głosowała absolutnie za — 128 osób za, Kukiz’15–26 osób za, Niezależna — 23 osoby za, PSL — 12 głosów za. Przypuszczam, że Lewica pewnie też by głosowała, ale niestety nie znalazła się w parlamencie, natomiast…</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#komentarz">(Poseł Tomasz Trela: Wróciliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-595.2" who="#PosełDariuszStefaniuk">Wróciliście, fantastycznie, jesteście przekonani, że wygrywacie wszystkie głosowania i na pewno wygracie następne wybory, tylko jesteście takimi nieudacznikami, że nie potrafiliście się zebrać na posiedzeniu komisji samorządu, bo gdyby byli wasi przedstawiciele, to już by tej ustawy nie było, i to jest, myślę, kamyczek w waszą stronę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-595.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-596.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Szanowni Państwo! Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie z druku nr 2643.</u>
          <u xml:id="u-596.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-596.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-596.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-596.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-596.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Kontynuujemy rozpatrywanie punktu 10. porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-596.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wracamy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-596.8" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Kolejne pytanie zadaje pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-596.9" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-596.10" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Wanda Nowicka, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-596.11" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#PosełWandaNowicka">Prawo i Sprawiedliwość, wiedząc, że przegrałoby sromotnie i przegra w samorządach, wprowadziło ten projekt ustawy o wydłużeniu kadencji samorządów. To, co jest najgorsze w tym projekcie, poza tym, że jest on niekonstytucyjny i w żaden sposób nie powinien być wprowadzony, jest fakt, że wykorzystujecie samorządy do uzasadnienia w kłamliwy i fałszywy sposób tego, że ten projekt w ogóle jest potrzebny.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#PosełWandaNowicka">Wy, którzy walczycie z samorządami, który nie szanujecie samorządów ani samorządowców, którzy obcinacie pieniądze i dotacje dla samorządów, jeżeli nie są z waszej bajki, teraz nagle słuchacie samorządów, które niby sobie życzą wydłużenia kadencji. To wszystko kłamstwo, to wszystko manipulacja, to wszystko oszustwo. Bądźcie uczciwi i powiedzcie: tak, chcemy to wydłużyć, dlatego że się boimy, że przegramy. Nie używajcie fałszywych argumentów, wykorzystując do tego samorządy.</u>
          <u xml:id="u-597.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-598.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Chciałem powiedzieć o dwóch rzeczach, jedna wykracza poza przedłożenie, ale uważam, że też jest istotna. Pierwsza rzecz to małe komitety lokalne. Przy dużych kampaniach partii politycznych te małe komitety znikają. W ogóle zapominamy o istocie samorządności, chociaż lewa strona sali to przywołuje, to trzeba pamiętać o tym, że małe komitety lokalne też chcą uczestniczyć w kampanii. Gdybyśmy zrobili to razem, one nie będą praktycznie istnieć.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Druga, bardzo istotna rzecz to finansowanie wyborów. Konia z rzędem temu, kto rozliczy kampanie nakładające się na siebie. Będzie to bardzo trudne, żeby to transparentnie zrobić.</u>
          <u xml:id="u-599.2" who="#PosełGrzegorzLorek">A co wykracza poza przedłużenie? Szanowni państwo, uważam, że to nie jest to najwłaściwszy moment, ale zastanówcie się nad fikcją, która jest. Chodzi mi o ciszę wyborczą. W mediach społecznościowych cisza wyborcza w samorządach nie istnieje. Myślę, że też trzeba się tym zająć. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-599.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-600.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Panie i Panowie Posłowie! Pani Marszałek! Wszyscy pamiętamy taką sytuację podczas jakiegoś głosowania. Okazało się, że coś PiS-owi nie poszło, podeszła jedna z posłanek, powiedziała: musimy powtórzyć głosowanie, bo przegrywamy. Mam wrażenie, że przesunięcie wyborów samorządowych to jest dokładnie taka sama sytuacja. To jest sytuacja, w której PiS wiedząc, że będzie miał tysiąc Rud Śląskich, Rzeszowów i innych miejsc przegranych wyborów, jak w dużych miastach, postanowił, że trzeba przesunąć wybory samorządowe, bo mogą wpłynąć na wybory parlamentarne i na odbiór przegranej PiS. Dla mnie jest dość oczywiste, że po to są terminy wyborów, po to są kadencje, żeby było wiadomo, kiedy są jakie wybory. A poza tym one były już przesuwane, bo przypomnę wszystkim, że termin wyborów samorządowych był przesunięty i została wydłużona kadencja. Nie wiem, czy ktoś miał takie duże problemy z tym, żeby dodać raz pięć, raz cztery i stwierdzić, że się to pokryje. Od razu było wiadomo, że macie złe intencje.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Stefaniuk: Przecież pani za tym głosowała.)</u>
          <u xml:id="u-601.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-601.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Karolina Pawliczak, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#PosełKarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedłużacie kadencję wbrew opinii wielu samorządowców, bez rzetelnych konsultacji, analiz i opinii.</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-603.2" who="#PosełKarolinaPawliczak">Panie marszałku, proszę może uciszyć panów posłów.</u>
          <u xml:id="u-603.3" who="#PosełKarolinaPawliczak">Przedłużacie kadencję, bo prawo dla was nic nie znaczy. Demolujecie państwo w każdym obszarze, bo jest wam tak wygodnie, bo boicie się sromotnej wyborczej klęski i chcecie mieć kilkumiesięczny oddech, by przygotować się na desant samorządowy swoich funkcjonariuszy. Kombinujecie od początku, jak oszukać demokrację, kręcicie, posługując się utartymi argumentami, że terminy wyborów się nakładają, a przecież od początku o tym wiedzieliście. Brak słów na te krętactwa.</u>
          <u xml:id="u-603.4" who="#PosełKarolinaPawliczak">Pytanie moje brzmi. Czy w odniesieniu do zbliżonych w terminach wyborów po wydłużeniu tej kadencji samorządów i eurowyborów znów będziecie oszukiwać, że o tym nie wiedzieliście, i trzeba będzie coś…</u>
          <u xml:id="u-603.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo podoba mi się pomysł komitetu obrony wyborów. Ja bym dodał jeszcze: i demokracji. W skrócie brzmiałoby to KOWiD, bardzo ładnie.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Chcę zająć się inną sprawą, mianowicie mniejszości narodowych i miejsca mniejszości narodowych. Otóż Polskę oskarża się o nacjonalizm, że w Polsce panuje straszliwy nacjonalizm. Czym innym jest danie miejsca pod hasłem narodowym jak nie nacjonalizmem? Przecież my tutaj, w Sejmie, nie odróżniamy nikogo na podstawie narodowości, kto jest Ukraińcem, Chińczykiem, Polakiem, nawet i murzyni się trafiali wśród posłów. Natomiast sama idea, że jest jakaś mniejszość narodowa, świadczy o tym, że dzielimy ludzi według narodowości. To moim zdaniem nie powinno mieć miejsca, dlatego popieram postulat Konfederacji. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-606.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#PosełMonikaRosa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Art. 228 konstytucji jasno wskazuje, że jest jeden przypadek, gdy jest możliwość wydłużenia kadencji parlamentu, prezydenta i samorządu. Jest to wtedy, gdy wprowadza się któryś ze stanów nadzwyczajnych. Czy mamy któryś ze stanów nadzwyczajnych? Nie, nie mamy. Jeśli państwo chcecie wydłużyć kadencję, jest proste rozwiązanie — zmienić konstytucję. Mają państwo większość w Sejmie? My państwu pomożemy, tylko dla dobra narodu, w skróceniu kadencji tego parlamentu. Jeśli państwo nie chcą skracać kadencji, zakładam, że ze strachu, to najlepszym wyjściem byłoby po prostu przeprowadzić wybory w terminie konstytucyjnym. Znaczy, te 8, 6 tygodni, które będą między poszczególnymi wyborami, przy najwcześniejszych wyborach parlamentarnych, najpóźniejszych samorządowych, w zupełności wystarczą PKW do tego, żeby te wybory przygotować. A więc jest jedno rozwiązanie, jeśli chodzi o to, dlaczego jest ta ustawa. Państwo się po prostu boicie. Bo przegrana spowoduje to, że część z was trafi do więzień, to, że będą postępowania, to, że państwo…</u>
          <u xml:id="u-607.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dobrze, dobrze, proszę pani. Wiem, że strach ma wielkie oczy i się strasznie boicie wyborów, ale spokojnie, one się odbędą w terminie przez nas ustalonym i je wygramy.</u>
          <u xml:id="u-608.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-608.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-608.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma. Świetnie.</u>
          <u xml:id="u-608.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Piotr Borys, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-608.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Też nie ma.</u>
          <u xml:id="u-608.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Katarzyna Kretkowska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-608.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jest. Też świetnie.</u>
          <u xml:id="u-608.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">1 minuta, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-608.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ostatnia szansa, bo następne już będą po pół.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Panie marszałku…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie, nie teraz — przy następnym punkcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prezesie Kaczyński! Przecież wiedzieliście, przesuwając termin wyborów, wydłużając kadencję samorządów, że zbiegną się te dwa terminy wyborów. O to cały czas pytamy. Wicemarszałek Sejmu pan Piotr Zgorzelski zamówił dwie opinie konstytucjonalistów na temat możliwości przesunięcia wyborów i one obie mówią o tym, że to jest niezgodne z konstytucją. W związku z tym jeśli chodzi o wybory samorządowe przesunięte w ten sposób, ich wynik może być podważany. Jest to także pozbawianie, co wskazano w jednej z tych opinii, możliwości uczestniczenia w wyborach samorządowych osób, które nie dożyją kwietnia 2024 r. I jest to przesłanka konstytucyjna. Wskazano, że powody organizacyjne, faktyczne, techniczne nie mogą być przesłanką do przesunięcia…</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-612.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-612.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-612.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">A, jest, rzeczywiście.</u>
          <u xml:id="u-612.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-612.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Zobaczymy, czy swoim też tak będzie przerywał.)</u>
          <u xml:id="u-612.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Oczywiście, tak.</u>
          <u xml:id="u-612.7" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Czy mogę jako następna?)</u>
          <u xml:id="u-612.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Tak.</u>
          <u xml:id="u-612.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Pytanie do pana posła sprawozdawcy: Czy przewidujecie również skrócenie czasu oddawania głosów w najbliższym czasie? Bo pan prezes Jarosław Kaczyński w jednej z wypowiedzi na temat wyborów powiedział: do pewnego czasu nasze sprawy stały dobrze, ale kiedy ruszyli ci z knajp i blokowisk późnym wieczorem, to sprawy były gorsze. Czy w kontekście kryzysu energetycznego nie przewidujecie, że wybory będą się odbywać do godz. 18, żeby sprawy PiS stały dobrze?</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-613.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Po drugie, informacja o korpusie ochrony wyborów. Pan prezes wspomniał: trzeba mieć przynajmniej po dwóch naszych przedstawicieli w każdej komisji wyborczej. Gdyby przedstawicielom Prawa i Sprawiedliwości chciało się pracować, to w każdej komisji wyborczej mają jednego członka i jednego męża zaufania. To oznacza dwóch. I to jest właściwy korpus ochrony wyborów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-613.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#PosełMałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Podstawową zasadą demokracji jest przewidywalność i stabilność prawa — art. 2 Konstytucji RP. Nie można z politycznych przesłanek na rok przed wyborami wydłużać kadencji. Tak orzekł Trybunał Konstytucyjny w 1998 r. Wyborcy umówili się z samorządowcami na 5 lat pracy. A tą ustawą chcecie pokazać, że gdyby większość sejmowa chciała, można przedłużyć kadencję samorządom w nieskończoność. A co z konstytucyjną zasadą demokratycznego państwa prawa? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-616.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-616.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pytanie kieruję do posła sprawozdawcy. To duża zmiana, uzasadnienie słabe moim zdaniem. Chciałabym spytać o te głosy nieważne. Powiedział pan, że ważne jest, aby ludzie dobrze zagłosowali, tymczasem gdy jest kumulacja wyborów, tych głosów jest więcej. Czy ma pan informację, jeśli tak, proszę o podanie: Wtedy gdy wybory samorządowe były przeprowadzane nie w kumulacji, tylko samodzielnie, czy głosów nieważnych było mniej i jak to procentowo wyglądało? Prosimy o konkrety, a nie ogóły, bo one nie wyjaśniają, nie dają należytego uzasadnienia tak poważnej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-617.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt to naruszenie konstytucji, manipulacyjne wykorzystanie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego, brak konsultacji przy tworzeniu projektu, działania chaotyczne, kalkulowane sondażami, projekt tworzony ze strachu przed tym, że możecie przegrać. Argument o kolizji terminów to istna hipokryzja, bo kolejny proponowany termin pokrywa się z wyborami do europarlamentu, chyba że planujecie wyjść z Unii Europejskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wcale się nie pokrywa, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#PosełBarbaraDolniak">57% Polaków uważa, że nie ma potrzeby zmiany terminu, a wy mówicie, że kierujecie się interesem obywateli, bo mogą się pomylić. Pomylić to możecie się wy, licząc na to, że wygracie wybory.</u>
          <u xml:id="u-621.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-622">
          <u xml:id="u-622.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-623">
          <u xml:id="u-623.0" who="#PosełArturŁącki">Szanowna Izbo! W ogóle nie powinniśmy już teraz rozmawiać o tym projekcie, bo po pierwszym czytaniu powinien znaleźć się w koszu jako projekt niekonstytucyjny i niedemokratyczny, więc nie o nim będę mówił.</u>
          <u xml:id="u-623.1" who="#PosełArturŁącki">Bardzo się cieszę, pierwszy raz od 3 lat, od początku kadencji, że w fotelu siedzi marszałek Terlecki, który jest taki sprawczy w PiS-ie.</u>
          <u xml:id="u-623.2" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Skoro jesteście tacy mocni, a pan to już szczególnie, w gębie, że tak powiem, to ogłoście proszę samorozwiązanie Sejmu. My je poprzemy i wtedy zobaczymy, kto jest mocny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-624">
          <u xml:id="u-624.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zobaczymy, jak poprzecie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-625">
          <u xml:id="u-625.0" who="#PosełArturŁącki">Polecicie, jak nie powiem kto, a pan pierwszy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-625.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-626">
          <u xml:id="u-626.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zobaczymy, jak poprzecie. Będziecie ze strachu głosować przeciw.</u>
          <u xml:id="u-626.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jerzy Hardie-Douglas, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-626.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-626.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Klaudia Jachira.</u>
          <u xml:id="u-626.4" who="#komentarz">(Poseł Klaudia Jachira: Jestem, jestem.)</u>
          <u xml:id="u-626.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Niestety, niestety.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-627">
          <u xml:id="u-627.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiem, jak można legalnie wydłużyć kadencję samorządów. Potrzeba do tego 307 posłów i posłanek tak, by zmienić tę ustawę zgodnie z konstytucją. To nie jest aż takie trudne, aby do dobrego projektu znaleźć 307 osób na 460 osób, ale nie macie takiej większości, bo ten pomysł jest poroniony, więc jak recydywiści znów zamierzacie złamać ustawę zasadniczą. W sumie co to dla was, raz więcej czy raz mniej?</u>
          <u xml:id="u-627.1" who="#PosełKlaudiaJachira">Podkreślę jednak, że wszelkie manipulacje przy ordynacji wyborczej tuż przed wyborami to po prostu fałszowanie wyniku wyborów. Mam dla was złą wiadomość. Nie pomoże wam ani odsuwanie tych wyborów w czasie, ani komisyjne pokazywanie list. Za te wszystkie oszustwa dosięgnie was wreszcie ręka prawa i sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-627.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-628">
          <u xml:id="u-628.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-629">
          <u xml:id="u-629.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Pani poseł Barbara Dolniak mówiła o niekonstytucyjności tego projektu, o braku konsultacji. Podtrzymujemy to. Dziwimy się tylko, że Prawo i Sprawiedliwość mówi o samorządności, jeżeli państwo odbieracie samorządom pieniądze i uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-629.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Jedna rzecz jest ważna — tak jak nic się państwu nie udaje, tak i tym razem państwu się nie uda. Wasz pomysł, to, że próbujecie wydłużyć kadencję, aby grać w swoje gierki, nie uda się. W 2014 r. nie było żadnego państwa protestu pomimo, że mówiliście o nieprawidłowo przeprowadzonych wyborach. Krajowe Biuro Wyborcze nie wskazuje na żadne kłopoty. Jestem każdorazowo recenzentem czy koreferentem ich opinii. Próbujecie odwrócić uwagę od drożyzny, od tego, że brakuje KPO, że przedsiębiorcy mają kłopot, po to, żeby zająć się zastępczym tematem. I tak przegracie.</u>
          <u xml:id="u-629.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-630">
          <u xml:id="u-630.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Truskolaski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-631">
          <u xml:id="u-631.0" who="#PosełKrzysztofTruskolaski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Drożyzna, brak węgla, wysokie ceny prądu, załamanie na giełdzie, konflikt z Unią Europejską w sprawie KPO. Już wiecie, że przegracie te wybory, na początku wybory parlamentarne, a później wybory samorządowe, dlatego chcecie zrobić wszystko, a nawet łamać konstytucję, aby jakoś wygrać te wybory.</u>
          <u xml:id="u-631.1" who="#PosełKrzysztofTruskolaski">Powiem wam jedno: to się wam nie uda. Przegracie wybory parlamentarne i wybory samorządowe. Nie wiem, dlaczego nagle was oświeciło, bo przecież mówiliśmy o tym kilka lat temu, że wybory samorządowe i wybory parlamentarne będą się pokrywać. Przecież to wy chcieliście tej zmiany, przecież to wy chcieliście, aby te wybory były w tym samym terminie. Nie rozumiem tego, że nagle obudziliście się rok przed wyborami, zauważając, że jednak będą się one pokrywać. I tak przegracie te wybory.</u>
          <u xml:id="u-631.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-632">
          <u xml:id="u-632.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">To nie jest jedyna rzecz, której pan nie rozumie.</u>
          <u xml:id="u-632.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Michał Krawczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-632.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Truskolaski: Panie marszałku, ilu rzeczy pan nie rozumie…)</u>
          <u xml:id="u-632.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zobaczymy, zobaczymy. Zobaczymy, jak wygracie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-633">
          <u xml:id="u-633.0" who="#PosełMichałKrawczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proponuję, panie marszałku, żeby powstrzymał pan swoje komentarze, bo chyba nie chce pan od nas usłyszeć czegoś takiego jak to, co powiedział pan ostatnio do jednego z dziennikarzy TVN-u.</u>
          <u xml:id="u-633.1" who="#PosełMichałKrawczyk">Natomiast dzisiaj rano pan minister Szefernaker podczas pierwszego czytania tej ustawy prosił o konkretne pytania. Pan minister nie znalazł czasu, żeby być o godz. 21 w Sejmie. Pewnie jest dla niego za późno.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-634">
          <u xml:id="u-634.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ależ nie ma konkretnych pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-635">
          <u xml:id="u-635.0" who="#PosełMichałKrawczyk">Mam bardzo konkretne pytanie. Dlaczego wprowadzacie opinie publiczną w Polsce w błąd, mówiąc, że wybory parlamentarne i samorządowe w przyszłym roku na jesieni muszą odbyć się w jednym czasie? Nie muszą odbyć się w jednym czasie. Wybory samorządowe mogą odbyć się 24 września, a wybory parlamentarne mogą odbyć się 5 listopada. Mam konkretne pytanie: Dlaczego wprowadzacie ludzi w błąd? Proszę o konkretną odpowiedź. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-635.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-636">
          <u xml:id="u-636.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Konrad Frysztak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-636.1" who="#komentarz">(Głos z sali: My nikogo nie wprowadzamy w błąd.)</u>
          <u xml:id="u-636.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">To jest ten pan, co wygrywa wybory.</u>
          <u xml:id="u-636.3" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: Panie marszałku, nie można komentować.)</u>
          <u xml:id="u-636.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-637">
          <u xml:id="u-637.0" who="#PosełKonradFrysztak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Wysoka Izbo! Trwa drugie czytanie, a ja z uporem maniaka czekam na tych posłów, którzy się podpisali, tych posłów z Radomia, na posła Suskiego, posła Kosztowniaka, bo chciałbym im po raz kolejny zadać pytanie, pytanie o logikę wprowadzanego prawa. W czasie pierwszego czytania jasno pokazywałem, że to nie jest kwestia tego, że te wybory się na siebie nakładają, bo za kilka miesięcy nałożą się z wyborami do europarlamentu, chyba że, idąc za wielkim myślicielem Markiem Suskim, Polska ma być wyprowadzona z Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-637.1" who="#PosełKonradFrysztak">Panie Marszałku! Może wie pan coś na ten temat? Głośno pan komentował. Czy konsultowaliście to państwo z samorządowcami? Przecież to nie wy będziecie te wybory przeprowadzać, ale samorządy. To samorządy są odpowiedzialne za powołanie komisji obwodowych, a PKW za zliczenie głosów. To nie są wybory, które robi PiS. To nie wy macie problem z tymi wyborami. Nie, samorządowcy też nie mają tego problemu. Powiedzmy sobie wprost, robicie to tylko dlatego, że boicie się przegrać.</u>
          <u xml:id="u-637.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-638">
          <u xml:id="u-638.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Witold Zembaczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-639">
          <u xml:id="u-639.0" who="#PosełWitoldZembaczyński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest o tym, jak to PiS i jego posłowie chcą zostać paserami władzy samorządowej, bo jakże inaczej nazwać taki akt, w którym kradniecie termin wyborów samorządowych wynikający, owszem, z Kodeksu wyborczego, bo to Kodeks wyborczy określa te terminy. Ale nad każdą ustawą jest konstytucja, która mówi jasno, że są trzy stany nadzwyczajne, w których można ewentualnie kadencję wydłużyć. W ogóle to podejście do wydłużania kadencji jest nieumocowane w żaden sposób w żadnej figurze prawnej. W każdym normalnym kraju każdy niezależny trybunał konstytucyjny by tę ustawę po prostu wyrzucił do kosza. Ale żyjemy w rzeczywistości państwa PiS, gdzie takie rzeczy po prostu mogą się dziać. Dlatego uważam, że po pierwsze, trzeba powiedzieć sobie szczerze, że to, co czuć, jeżeli chodzi o atmosferę w przypadku tej ustawy, to jest strach przed przegraną. W myśl zasady, że wygrywa ten, kto liczy głosy, już prezes zapowiedział, że powstaną bojówki do spraw pilnowania wyborów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-640">
          <u xml:id="u-640.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">To, zdaje się, Tusk zapowiedział.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-641">
          <u xml:id="u-641.0" who="#PosełWitoldZembaczyński">Wzoruje się chyba na tym, co dzieje się za wschodnią granicą, czyli referendum rosyjskim. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-641.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-642">
          <u xml:id="u-642.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-643">
          <u xml:id="u-643.0" who="#PosełMateuszBochenek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chyba każdemu włącza się czerwona lampka, kiedy słyszy, że Prawo i Sprawiedliwość działa w trosce o samorządy i o samorządność. I nie ma się co dziwić, bo czytając ten projekt ustawy, można łatwo zauważyć, że naruszonych jest kilka zasad, m.in. nie zachodzą nadzwyczajne okoliczności, które mogłyby doprowadzić do zmiany terminu wyborów. Zostaje zachwiana zasada kadencyjności, ale także regularność wyborów, który jest przymiotem demokracji, ta pewność wyborów. Kiedy wyborca idzie do urny wyborczej musi mieć pewność, kiedy zakończy się kadencja organu. W przypadku tych wyborów tej pewności, okazuje się, mieć nie może, bo państwo chcecie dokonać zmian w trakcie meczu, w trakcie rozgrywki. Najprostszym sposobem jest rozwiązanie Sejmu. Wtedy sprawa zostanie zamknięta. I o to apeluję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-644">
          <u xml:id="u-644.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-645">
          <u xml:id="u-645.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Przepraszam, że przychodzę trochę zmoknięty. Stworzyliście Ministerstwo Klimatu i takie są efekty.</u>
          <u xml:id="u-645.1" who="#PosełDobromirSośnierz">5 tys. lat temu astronomowie w starożytnym Egipcie potrafili na lata wcześniej przewidzieć zaćmienie słońca. W 2018 r. PiS-owscy astronomowie nie przewidzieli tego, że jak zmienią kadencję wyborów samorządowych, samorządów, to wybory się na siebie nałożą, samorządowe z sejmowymi. Mój Boże, od was takich trudnych rzeczy czasami wymagamy, a wy takich prostych rzeczy nie potraficie policzyć. Jak tutaj w cokolwiek wierzyć?</u>
          <u xml:id="u-645.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Ale rodzi się bardziej ogólne pytanie: Po jaką w ogóle cholerę kadencje różnych organów w Polsce są ze sobą niekompatybilne? Czemu niektóre organy mają kadencję 4-letnią, inne 5-letnią, inne 6-letnią. Taki układ w połączeniu jeszcze z zasadą, że kadencji się nie kończy, tylko nowe wybory ją resetują, powoduje, że te wybory się w losowy sposób nakładają albo rozchodzą. O ile można przytoczyć argumenty za tym, żeby np. prezydenckie z sejmowymi się nakładały, można przytoczyć argumenty za tym, żeby się nie nakładały, żeby odbywały się np. w 2-letnich w odstępach, o tyle nie ma żadnego sensu system, w którym czasem się nakładają, a czasem się nie nakładają. To jest kompletnie bez sensu. Uregulujcie przede wszystkim to. Po co zmienialiście tę kadencję?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-646">
          <u xml:id="u-646.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-647">
          <u xml:id="u-647.0" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Podobno nie da się przeprowadzić razem wyborów samorządowych i tych do polskiego parlamentu. Przeniesiecie termin wyborów i da się je przeprowadzić razem z wyborami do europarlamentu. Da się. Tak zastanawiam się, co zrobicie, jak okaże się już po wyborach, że sondaże będą dla was jeszcze gorsze. Przeniesiecie po raz kolejny wybory samorządowe? Czy te wybory samorządowe w ogóle się odbędą, szanowni państwo?</u>
          <u xml:id="u-647.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-648">
          <u xml:id="u-648.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Marta Wcisło, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-649">
          <u xml:id="u-649.0" who="#PosełMartaWcisło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zmiana terminów wyborów samorządowych to zabieg polityczny na potrzeby partii rządzącej, której po prostu lecą słupki, dlatego żongluje terminami.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-650">
          <u xml:id="u-650.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Tak? Lecą?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-651">
          <u xml:id="u-651.0" who="#PosełMartaWcisło">Następnym zabiegiem może będzie zmiana okręgów itd. Przede wszystkim ustawa jest niekonstytucyjna, niedemokratyczna i dysfunkcyjna dla samorządów. Chodzi o budżet, ustalenie budżetu i kwestię absolutorium. Przede wszystkim irracjonalny jest argument dotyczący kumulacji terminów, bo wiedzieliście, że te terminy się skumulują. Tu nie chodzi o kumulację terminów, tylko o kumulację arogancji, niekompetencji i pogardy wobec obywateli.</u>
          <u xml:id="u-651.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-651.2" who="#komentarz">(Głos z sali: A Kartagina musi spłonąć.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-652">
          <u xml:id="u-652.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł wnioskodawca Paweł Hreniak.</u>
          <u xml:id="u-652.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-653">
          <u xml:id="u-653.0" who="#PosełPawełHreniak">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Spróbuję się odnieść do kilku kwestii, które się tutaj pojawiły, chociaż naprawdę będzie trudno, bo ten poziom dyskusji jest coraz niższy. Rozpoczynaliśmy, wydaje się, od niskiego poziomu, ale on i tak był dużo wyższy niż ten, który mamy obecnie.</u>
          <u xml:id="u-653.1" who="#PosełPawełHreniak">Szanowni Państwo! Jeżeli chodzi o kwestię strachu, obaw, to gdzieś tam się pojawiało, traktuję to jako wypowiedzi czysto polityczne. Tak, jeżeli czegoś się obawiamy, to obawiamy się tego, że skumulowanie dwóch największych wyborów, czyli wyborów samorządowych i parlamentarnych, spowoduje ogromne problemy, nawet nie te zawinione, o których mówił pan przewodniczący PKW, nieprawidłowości, które będą służyły do podważania wyników wyborów. Podejrzewam, patrząc na państwa wystąpienia, że będziecie pierwszymi, którzy będą to robili. A pierwsze, co przychodzi do głowy, to fakt, że dzisiaj jesteśmy w niezwykle trudnej sytuacji. O tym już mówiłem. Każde podważanie legalności wyborów jest na szkodę interesu Polski. Myślę, że państwo powinni o tym wiedzieć. Stąd decyzja o tym, żeby spróbować, i to zrobimy, rozdzielić te wybory. Nie mówimy o żadnym strachu przed utratą władzy. Mówimy o obawie przed niepokojami społecznymi, które mogą się pojawić.</u>
          <u xml:id="u-653.2" who="#PosełPawełHreniak">Pojawiały się również argumenty dotyczące niekonstytucyjności. Przede wszystkim — taka podstawowa informacja — w konstytucji nie ma informacji o tym, ile trwa kadencja, a jednocześnie mamy wyrok Trybunału Konstytucyjnego z roku 1998, o tym już wielokrotnie mówiłem, iż można wybory przesunąć.</u>
          <u xml:id="u-653.3" who="#PosełPawełHreniak">Kilka razy państwo o tym również mówili, że te wybory nakładają się na wybory do Parlamentu Europejskiego. Po pierwsze, wybory samorządowe zakończą się przed rejestracją kandydatów do Parlamentu Europejskiego, a po drugie, nie można absolutnie porównywać skali wyborów do Parlamentu Europejskiego z wyborami samorządowymi bądź wyborami do parlamentu krajowego. Policzcie sobie państwo chociażby liczbę kandydatów, zobaczcie, jak wyglądają okręgi — to są wybory nieporównywalne. Te do Parlamentu Europejskiego zwyczajnie organizacyjnie są dużo łatwiejsze, a dodatkowo to, co powiedziałem, wybory samorządowe zakończymy przed rejestracją kandydatów do PE.</u>
          <u xml:id="u-653.4" who="#PosełPawełHreniak">Szanowni Państwo! Na koniec, bo to też gdzieś się pojawiało, że nie potrafimy mówić, liczyć. Pani poseł Lubnauer mówiła o tym, że skandalem jest, że w roku 2017 w grudniu nie potrafiliśmy policzyć, że te oba terminy się nałożą. Ja przed sobą mam taką kartkę, gdzie mamy wydruk, jak kto głosował, i również pani Katarzyna Lubnauer głosowała za tym, żeby te wybory odbyły się w tym terminie, o którym dziś mówimy. Więc szanowni państwo, proszę nie odpowiadać nieprawdy. Naprawdę bardzo proszę i apeluję o to, żebyśmy nie uprawiali takiej złej polityki w sytuacji, gdy musimy zachować pewien spokój i ciągłość legalnej władzy, tak żeby nikt zły, kto źle Polsce życzy, nie podważał legalności władz wybranych w demokratycznych wyborach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-653.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-654">
          <u xml:id="u-654.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-654.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-654.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-654.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proponuję, aby Sejm nie odsyłał tego projektu ustawy ponownie do komisji.</u>
          <u xml:id="u-654.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-654.5" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-654.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jest sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-654.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wobec tego do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-654.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (druki nr 2630 i 2643).</u>
          <u xml:id="u-654.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę panią poseł Iwonę Arent o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-654.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-655">
          <u xml:id="u-655.0" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej, druki nr 2630 i 2643.</u>
          <u xml:id="u-655.1" who="#PosełSprawozdawcaIwonaArent">Sejm na 62. posiedzeniu w dniu 28 września 2022 r. zgodnie z art. 39 ust. 2 regulaminu Sejmu skierował powyższy projekt ustawy do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu rozpatrzenia. Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych zebrała się dzisiaj i po rozpatrzeniu tego projektu w dniu dzisiejszym, 28 września, został on przegłosowany większością głosów. Prosimy Wysoki Sejm, aby ten projekt uchwalić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-655.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-656">
          <u xml:id="u-656.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-656.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-656.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-656.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-656.4" who="#komentarz">(Głos z sali: A Witold? To jest pomyłka.)</u>
          <u xml:id="u-656.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Tak, teraz się zmieniło na tablicy. Przepraszam, ale to nie mój błąd.</u>
          <u xml:id="u-656.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Witold Czarnecki, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-656.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-657">
          <u xml:id="u-657.0" who="#PosełWitoldCzarnecki">Dziękuję, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-658">
          <u xml:id="u-658.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-659">
          <u xml:id="u-659.0" who="#PosełWitoldCzarnecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawić stanowisko w sprawie projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej, druki sejmowe nr 2630 i 2643.</u>
          <u xml:id="u-659.1" who="#PosełWitoldCzarnecki">Myślę, że warto pewne rzeczy tutaj podkreślić i powtórzyć. Inwazja Rosji na Ukrainę — to po pierwsze. Przedłużający się kryzys gospodarczy spowodowany pandemią COVID-19 i związana z tym inflacja — to po drugie. I po trzecie, świadome i szkodliwe działania podejmowane przez Rosję, mające na celu destabilizację sytuacji na rynku energii. Wszystko to w połączeniu z koniecznością zaprzestania importu węgla, ropy i materiałów ropopochodnych czy produktów ropopochodnych — bo gdybyśmy tego nie zaprzestali, to byśmy finansowali Rosję — to główne przyczyny bardzo trudnej sytuacji na rynku energii elektrycznej, tragicznej na Ukrainie, trudnej w Polsce, w Niemczech, w prawie całej Europie.</u>
          <u xml:id="u-659.2" who="#PosełWitoldCzarnecki">Aby minimalizować nieuniknione podwyżki cen energii elektrycznej dla gospodarstw domowych, a także żeby zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne obywateli, pojawia się konieczność wprowadzenia szeregu rozwiązań osłonowych minimalizujących negatywne skutki społeczno-gospodarcze związane ze wzrostem cen energii w 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-659.3" who="#PosełWitoldCzarnecki">Projekt ustawy pozwala na uruchomienie nadzwyczajnych instrumentów zwiększających bezpieczeństwo energetyczne gospodarstw domowych, instrumentów tak skonstruowanych, by jednocześnie zachęcić odbiorców energii do jej oszczędzania.</u>
          <u xml:id="u-659.4" who="#PosełWitoldCzarnecki">W sposób szczególny potraktowano gospodarstwa domowe, które wykorzystują energię elektryczną do ogrzewania mieszkań. Ustawa przewiduje dodatki dla tych odbiorców, dodatki w wysokości 3 tys. zł, gdy głównym źródłem ogrzewania jest kocioł na paliwo stałe zasilane pelletem lub biomasą, 1 tys. zł, gdy mamy zasilanie drewnem, 500 zł, gdy źródłem ogrzewania jest gaz, i 2 tys. zł w przypadku kotła olejowego.</u>
          <u xml:id="u-659.5" who="#PosełWitoldCzarnecki">Ustawa ta zmusza urzędy obsługujące administrację rządową i samorządową do podejmowania działań zmierzających do zmniejszenia zużycia energii. Zastosowano również dodatkowe wsparcie dla gospodarstw domowych prowadzących działalność rolną, dla rodzin posiadających Kartę Dużej Rodziny, a także dla osób niepełnosprawnych, dla których zwiększono limity preferencyjnego zużycia energii odpowiednio z kwoty 2000 KWh do 2600 KWh i 3000 KWh rocznie.</u>
          <u xml:id="u-659.6" who="#PosełWitoldCzarnecki">Wysoki Sejmie! Wojna na Ukrainie jeszcze się nie skończyła, nie wiemy, w jaki sposób potoczą się jej losy. Wobec tej wielkiej niewiadomej, wobec której wszyscy stoimy, konieczne jest podjęcie pilnych zadań w tym celu, by osłonić polskie gospodarstwa domowe i jednocześnie wprowadzić oszczędnościową politykę energetyczną.</u>
          <u xml:id="u-659.7" who="#PosełWitoldCzarnecki">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera projekt rządowy wraz z poprawkami. Jednocześnie chciałem przedstawić panu marszałkowi w imieniu klubu parlamentarnego jeszcze jedną dodatkową poprawkę. Proszę uprzejmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-659.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-660">
          <u xml:id="u-660.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-661">
          <u xml:id="u-661.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mówiłem o tym podczas pierwszego czytania i chcę jeszcze raz zwrócić uwagę, że ustawa nie porusza wielu spraw, nie chroni wielu Polaków, którzy dzisiaj rzeczywiście potrzebują tego wsparcia, pomocy, a myślę tu cały czas o małych i średnich przedsiębiorstwach. To pracodawcy, to sami wielokrotnie jako mikroprzedsiębiorcy realizują swoje miejsca pracy, i nie tylko, bo przecież zatrudniają wielu pracowników i my powinniśmy ich w tych działaniach wspierać. Dzisiaj oni krzyczą i mówią, że będą zamykać swoje biznesy, bo nie mają środków na podwyżki cen energii i gazu. To wielokrotnie sięga kilkuset procent i powinniśmy ich w tej ustawie uwzględnić. Rząd tego nie widzi albo nie chce widzieć, nie ma tam konkretnych zapisów.</u>
          <u xml:id="u-661.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Kolejna sprawa związana jest z tymi, którzy zainwestowali w odnawialne źródła energii. Przecież w przypadku energii potrzebnej do ogrzewania choćby przy wykorzystaniu pomp ciepła to są potężne środki. Nawet ta fotowoltaika na dachu nie wystarczy, żeby pompa ciepła mogła funkcjonować, wielokrotnie trzeba sięgać po dodatkową energię elektryczną. Oni zainwestowali własne środki, wielkie pieniądze, sami produkują energię elektryczną, ale ta energia im nie wystarczy. Powinniśmy jako posłowie zadbać o to, żeby to wsparcie w tym wypadku również nastąpiło.</u>
          <u xml:id="u-661.2" who="#PosełKrzysztofGadowski">Kolejna sprawa: niepełnosprawni. Tak jak dzisiaj dyskutowaliśmy na posiedzeniu komisji, sprawa wykorzystania różnych urządzeń, różnego sprzętu, z którego na co dzień korzystają niepełnosprawni, na pewno powoduje wzrost kosztów ich energii. Tu powinniśmy — moim zdaniem i zdaniem Koalicji Obywatelskiej — podnieść tę poprzeczkę. Jako Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska składamy projekt, aby to się zamykało w wysokości 3,6 MWh, żebyśmy w takim zakresie spróbowali tym podmiotom pomóc.</u>
          <u xml:id="u-661.3" who="#PosełKrzysztofGadowski">Jakoś nam tak wychodzi, że wszystko, co wspieramy, i gdy wspieramy obywatela, zawsze opieramy również na dofinansowaniu, rekompensatach. W tym wypadku mówimy o zamrożeniu cen, o upustach. To wszystko w jakiś sposób ma być rekompensowane tym podmiotom, które udzielają tej rekompensaty. Bo wszystko byłoby zrozumiałe, gdyby te podmioty same nie generowały sobie zysku właśnie w tych ciężkich czasach, gdyby właściwie i rzetelnie przez ten okres funkcjonowania między ustaleniem jednej taryfy a drugiej na kolejny rok Urząd Regulacji Energetyki zaczął działać sprawnie, kontrolował, sprawdzał, czy to, co zostało zapisane w dokumentach, kiedy urząd miał podjąć decyzję o zatwierdzaniu tych taryf, jest rzetelne czy nie. My dzisiaj tego nie widzimy ze strony prezesa URE, ze strony tego urzędu i tu co do tego mamy wielkie wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-661.4" who="#PosełKrzysztofGadowski">Dzisiaj w dobie wojny, którą zresztą państwo cały czas podkreślacie, rząd o tym cały czas mówi, zasłania wszystkie swoje uchybienia, wszystkie swoje nieudolności… Przecież nie możemy dzięki tej wojnie napychać kieszeni spółek Skarbu Państwa, a my cały czas to robimy. Z jednej strony mówimy o tym, że spółki dostają rekompensaty, z drugiej strony, że marża musi być taka, a nie inna. Chcielibyśmy, żeby to było rzetelne i spółki Skarbu Państwa, które w tym wypadku zajmują się wytwarzaniem energii, pokazywały realną cenę i realne koszty. W związku z tym Platforma Obywatelska cały czas podnosi temat, że są czasy nadzwyczajne, państwo też o tym mówicie, że trzeba zahamować ten wzrost cen energii, ustalić cenę np. 600 zł do MWh dla przedsiębiorstw i wszystkich podmiotów gospodarczych, a dla mieszkańca gospodarstwa jednorodzinnego w wysokości 45 gr za KWh. To są nasze realia, przystąpić do realnych kosztów na poszczególne źródła energii, które używane do produkcji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-662">
          <u xml:id="u-662.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-662.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-663">
          <u xml:id="u-663.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie marszałku, kończąc, chciałem powiedzieć, że Platforma Obywatelska składa osiem poprawek, tak jak mówiłem wcześniej, dotyczących małych i średnich firm…</u>
          <u xml:id="u-663.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-664">
          <u xml:id="u-664.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-664.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-665">
          <u xml:id="u-665.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! W trybie ekspresowym debatujemy nad tą ustawą, chociaż przyznam szczerze, że członkowie mojego klubu, klubu Lewicy, już zaczynają się gubić w tych pomysłach, bo za chwilę będzie słynna ustawa pana posła Suskiego dotycząca giełdy i handlu energią na giełdzie. Widać, że pomysły są różne, zaraz pan premier Sasin pojawi się pewnie w Sejmie z ustawą podatkową, ale to niestety powoduje tylko zwiększenie chaosu, on jest po prostu widoczny. Jeszcze raz chcę powiedzieć — szanuję pana posła, który przedstawiał stanowisko w imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości — że ten bałagan to jest wasza wina i obojętnie, ile razy będziecie się zasłaniać Putinem, Rosją, COVID-em itd., to niestety nie jesteście w stanie przekonać Polaków, że to nie jest wasza wina.</u>
          <u xml:id="u-665.1" who="#PosełDariuszWieczorek">Jeszcze raz chcę udowodnić, dlaczego to jest wasza wina. Po pierwsze, za waszych rządów koncerny energetyczne odmówiły przyłączeń podmiotom prywatnym, podkreślam, na w sumie 30 GW mocy. Tyle mogło powstać różnych źródeł energii w Polsce nie węglowych, podkreślam, nie węglowych, — 30 GW. Przy mocy 58 GW zainstalowanej w Polsce dzisiaj nie mielibyśmy problemu węgla, nie mielibyśmy problemu dotyczącego tego, że mamy dziesięciokrotnie wyższe ceny energii niż w roku ubiegłym.</u>
          <u xml:id="u-665.2" who="#PosełDariuszWieczorek">Rzecz druga: tak zawsze narzekacie na Platformę i ten PSL, a elektrownię atomową też budujecie, tak jak Platforma i PSL, czyli mówiąc krótko, znowu przez 7 lat, a za chwilę będziemy mówić: przez ostatnich 8 lat niczego nie zrobiliście w tym zakresie i też tego nie realizujecie.</u>
          <u xml:id="u-665.3" who="#PosełDariuszWieczorek">Rzecz trzecia to jest kwestia chociażby programu farm wiatrowych na Bałtyku. Przez ostatnich 7 lat nic w tej sprawie nie zrobiliście. Ten proces można było rozpocząć dużo wcześniej i on był rozpoczęty jeszcze za rządów Platformy i PSL-u, znowu niestety wszystko przespaliście. Idąc tym tokiem myślenia: to wyraźnie pokazuje, że przez waszą nieudolność i zaniechania dzisiaj mamy niestety ten problem. Idąc dalej: nie zainwestowaliście w sieci elektroenergetyczne w Polsce i tego nie jesteście już w stanie nadrobić. Doprowadziliście to katastrofy, jeżeli chodzi o system energetyczny w Polsce przez właśnie takie podejście. Tylko powiem, że w planach — tak przeczytałem — Polskich Sieci Elektroenergetycznych na lata 2018–2027, więc za waszych rządów, było wydatkowanie kwoty 12 mld zł. Zdajecie sobie państwo z tego sprawę: 1 mld czy 1100 mln zł na sieci energetyczne rocznie to są żadne nakłady. Oczywiście, poszliście po rozum do głowy i w planach na lata 2021–2032 jest już 36 mld zł. Co to oznacza? Oznacza to, że po prostu przespaliście te lata, nie inwestowaliście w sieci, w związku z czym dzisiaj, nawet jak będziecie chcieli budować elektrownię atomowa albo jakąkolwiek inną elektrownię, nie będziecie w stanie tego przyjąć do systemu.</u>
          <u xml:id="u-665.4" who="#PosełDariuszWieczorek">Ten projekt ustawy oczywiście pomaga odbiorcy indywidualnemu, czyli ratuje sytuację, do której sami doprowadziliście, bo spekulacja na tej giełdzie jednak miała miejsce. Nie ma żadnego ekonomicznego powodu, dla którego cena energii wzrosła dziesięciokrotnie w przeciągu 2–3 miesięcy. Musiało się to zdarzyć tylko ze względu na jakąś zmowę cenową, system, który doprowadził do tego, że firmy energetyczne się dogadały, że po tyle sprzedają energię.</u>
          <u xml:id="u-665.5" who="#PosełDariuszWieczorek">W związku z tym, żeby pomóc odbiorcom indywidualnym, składamy trzy poprawki. Pierwsza dotyczy zwiększenia poziomu utrzymania ceny do 3 MWh, czyli 3000 kWh. Druga rzecz dotyczy wykreślenia tego, że jak ktoś jest prosumentem, to nie ma prawa do dodatku elektrycznego. Ostatnia kwestia to zwiększenie dodatku z 1000 zł do 2000 zł i z 1500 zł do 3000 zł, jeżeli domy są ogrzewane elektrycznie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-665.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-666">
          <u xml:id="u-666.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-666.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-667">
          <u xml:id="u-667.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nie będę mówił o niedostatkach, co nie zostało zrobione, bo wiele rzeczy nie zostało zrobionych i pewnie to nic w chwili obecnej już nie da. Dobrze, że mamy chociaż świadomość, że pewne rzeczy powinny zostać zrobione w większym zakresie, niż do tej pory zostały zrobione. Niewątpliwie inwestycja w sieci to jest coś, co ogranicza nasze możliwości przyłączenia nowych mocy, a w szczególności tych, które pochodzą z inwestowania osób fizycznych czy osób prawnych, które oferują pieniądze w te inwestycje niepochodzące z budżetu czy niepochodzące nawet z firm energetycznych. Uważam, że jest to niezmiernie ważne.</u>
          <u xml:id="u-667.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wsparcie odbiorców indywidualnych, gospodarstw domowych w warunkach drożyzny jest procesem naturalnym. To nie dotyczy tylko Polski. Dotyczy on wielu krajów. Są różne te systemy wsparcia, tutaj została przyjęta odrębna regulacja, która została zaproponowana przez rząd. Chodzi o to, aby to dotyczyło niejako ograniczenia cen pewnej ilości energii dla poszczególnych gospodarstw domowych i części gospodarstw rolnych. Wskazywałem, że nie obejmuje to całego katalogu gospodarstw rolnych, bo te, które prowadzą działalność np. hodowlaną czy drobiarską lub produkcję szklarniową itd., płacą za energię elektryczną w oparciu o zupełnie inne taryfy, o taryfę C, a nie taryfę G. Podawałem, jakie to są kwoty czy ewentualnie jakie wolumeny energii te gospodarstwa pobierają. Natomiast wydaje się, że nie dość dostatecznie została tutaj rozstrzygnięta sprawa wielkości gospodarstwa domowego, liczby osób w gospodarstwie domowym. Zarówno gospodarstwo domowe składające się z dwóch osób, jak i składające się z sześciu osób mają ten sam poziom wsparcia. Wydaje się więc, że skoro jest pewna wrażliwość na to, że np. Karta Dużej Rodziny może być powodem do zwiększenia ilości energii, która będzie pobierana czy będzie sprzedawana po cenie z roku 2022, to zasadne byłoby również wprowadzenie rozstrzygnięcia czy rozróżnienia w tych rodzinach, w których są więcej niż tylko dwie osoby: trzy, cztery, aż do pięciu, tak żeby to zrównać z Kartą Dużej Rodziny.</u>
          <u xml:id="u-667.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">Po drugie, wydaje się też niezasadne, żeby oto tych, którzy zainwestowali w energetykę prosumencką, wyłączać z systemu wsparcia, jeżeli chodzi o kwestię dodatku z tytułu ogrzewania energią elektryczną domu czy też posiadania pompy ciepła. To nie wydaje się zasadne, bo to jest niejako kara za to, że ktoś chciał być innowacyjny czy chciał być, że tak powiem, wśród tych gospodarstw domowych, wśród tych osób, które inwestują również w ochronę klimatu czy w nowe źródła energii. To wydaje się niezasadne i stąd też proponujemy, aby skreślić art. 26.</u>
          <u xml:id="u-667.3" who="#PosełAndrzejGrzyb">Natomiast co do tej pierwszej propozycji, rozszerzającej liczbę kilowatogodzin dla poszczególnych rodzin w zależności od wielkości tej rodziny, od liczby osób pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym czy gospodarstwie rolnym — składamy kompleksową poprawkę i prosimy Wysoką Izbę o jej poparcie.</u>
          <u xml:id="u-667.4" who="#PosełAndrzejGrzyb">Konkludując, my poprzemy ten projekt ustawy jako klub Koalicji Polskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego, Unii Europejskich Demokratów, Konserwatystów, uważając, że słuszną zasadą państwa jest pomaganie w tych sytuacjach, kiedy sytuacja rynkowa i finansowa uderza w podstawy ekonomiczne funkcjonowania rodzin. Chodzi o to, aby je po prostu wspierać. Natomiast mamy wątpliwości, czy trzeba było aż tylu tych regulacji prawnych, które dotyczą tej samej materii, choć różnych źródeł, różnych form dostarczania energii w postaci paliw stałych czy energii elektrycznej. Dziękuję bardzo. Panie marszałku, przekazuję poprawki.</u>
          <u xml:id="u-667.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-668">
          <u xml:id="u-668.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-668.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-669">
          <u xml:id="u-669.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Na początek chciałbym się odnieść do uwagi pani minister, która tu w pierwszym zdaniu z oburzeniem stwierdzała, że posłowie nie przeczytali ustawy. Ustawa wpłynęła do Sejmu 27 września, wczoraj. Kto by pomyślał, że większość posłów nie przeczyta ustawy, która wpłynęła do Sejmu wczoraj? A może, pani minister, to jest jednak zły pomysł, żeby wrzucać ustawy z dnia na dzień do Sejmu? Co pani powie na taki pomysł, że może to jest po prostu nieodpowiedzialne, co my tu robimy cały czas w Sejmie, że każda ustawa jest w trybie przyspieszonym? Może to jest bez sensu, a nie to, że pani się dziwi, że posłowie nie przeczytali ustawy.</u>
          <u xml:id="u-669.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-669.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Co do meritum… Dopłaty. Jeśli wprowadzamy mechanizm dopłat do jakiegokolwiek towaru, to powoduje to w oczywisty sposób zwyżkę cen. To jest pchanie dodatkowych pieniędzy na rynek, w którym sprzedawcy wiedzą, że te pieniądze są tam pchane. Jedynym, co powstrzymuje sprzedawców od podwyższania cen ponad rozsądną miarę, jest przekonanie, że jeśli podniosą te ceny, to konsumenci nie kupią ich towaru. Jeśli dostają informację, że konsumenci dostaną dodatkowe pieniądze od rządu na ten towar, to w oczywisty sposób ich motywacja do tego, żeby nie podnosić cen, się zmniejsza, a nie zwiększa. To jest więc oczywiście działanie proinflacyjne.</u>
          <u xml:id="u-669.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-669.4" who="#PosełDobromirSośnierz">Co więcej, te dopłaty to my sobie oczywiście musimy sami sfinansować. Przecież wiecie to, tak? Niczego się nie nauczyliście naprawdę z tarcz COVID-owych, z tych pieniędzy z helikoptera, które pani Emilewicz rozrzucała? Naprawdę nie przyjęliście do wiadomości tej lekcji, którą teraz odbieracie, właśnie w tej chwili?</u>
          <u xml:id="u-669.5" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Pewnie, że nie.)</u>
          <u xml:id="u-669.6" who="#PosełDobromirSośnierz">Dostajecie od praw ekonomii potężnego plaskacza inflacyjnego za to, co robiliście wcześniej, i chcecie inflację leczyć dodrukiem kolejnych pieniędzy na dopłacanie ludziom do inflacji. Przecież to jest absolutnie bez sensu. To jest katastrofa, co wy robicie.</u>
          <u xml:id="u-669.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-669.8" who="#PosełDobromirSośnierz">Ale jeśli miałbym powiedzieć coś miłego o tym projekcie, to mieliśmy już dużo projektów adresowanych do rodzin wielodzietnych, do niepełnosprawnych, do bezrobotnych, do tego… A tu nareszcie jest coś, co jest adresowane głównie do singli, prawda? Te limity, te wszystkie ograniczenia, nareszcie jest coś miłego, program singiel+ w tych dopłatach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-669.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-670">
          <u xml:id="u-670.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-671">
          <u xml:id="u-671.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Wagę tej ustawy już znamy. Jako Polska 2050 mówiliśmy już, że to jest chyba piąty czy szósty projekt, który trafia tutaj, do Wysokiej Izby, który jest po prostu pisany na kolanie i jest dziurawy. Dlatego my chcielibyśmy te dziury załatać za pomocą poprawek, które kierują się w stronę osób naprawdę potrzebujących. Bo w Polsce jest 30 tys. osób żyjących w kryzysie bezdomności i nimi opiekują się organizacje pomocowe, o których nikt nie pomyślał, kiedy pisano tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-671.1" who="#PosełHannaGillPiątek">W Polsce są również 2 mln osób żyjących w skrajnym ubóstwie. To są osoby, które często mają zabezpieczone schronienie, mają swoje mieszkania, ale nie będzie ich stać na ogrzewanie. Już w tej chwili mamy sytuację, w której niektóre gminy decydują się na otwarcie ogrzewalni nie dla bezdomnych, ale dla swoich mieszkańców. Mamy też sytuację, w której z uwagi na wysokie ceny ogrzewania w Szczecinie zamknęło się schronisko.</u>
          <u xml:id="u-671.2" who="#PosełHannaGillPiątek">Dlatego też, posługując się jako referencją katalogiem organizacji i podmiotów oraz instytucji, które wpisaliśmy do ustawy o dodatku grzewczym, chcemy złożyć ważną poprawkę, która obejmuje tą ustawą organizacje pozarządowe, podmioty udzielające świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, jednostki pomocy społecznej, noclegownie oraz ogrzewalnie. Chcemy, żeby ten limit był dla nich nieco podwyższony, ale chcemy również, jeżeli one udzielają opieki całodobowej lub dziennej, żeby na każdą osobę, która tam przebywa, było dodatkowe 500 kWh. To naprawdę nie jest bardzo dużo. Powinniśmy pomyśleć o ludziach, którzy mogą mieć trudność, żeby przeżyć tę zimę w jakichś godnych warunkach. Powinniśmy pomyśleć o organizacjach pomocowych. Poprzednią ustawę łataliśmy w biegu i ten katalog właśnie w ten sposób się w niej znalazł. Chciałabym, żebyśmy w toku prac pomyśleli właśnie o organizacjach, o instytucjach udzielających w Polsce pomocy ludziom najuboższym.</u>
          <u xml:id="u-671.3" who="#PosełHannaGillPiątek">Dodatkowo składamy oczywiście też poprawkę, o której była mowa na posiedzeniu komisji. Ponieważ respirator lub koncentrator tlenu zużywają do 200 a nawet do 300 kWh każdego miesiąca, naszym zdaniem powinien być podniesiony limit dla osób używających takiego specjalistycznego sprzętu medycznego. Dla nich nawet podniesione limity są niewystarczające, one powinny mieć o wiele więcej. To powinno być 5 MWh.</u>
          <u xml:id="u-671.4" who="#PosełHannaGillPiątek">Składamy te poprawki w imieniu Polski 2050 i bardzo prosimy o ich przyjęcie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-672">
          <u xml:id="u-672.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-672.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
          <u xml:id="u-672.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-672.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-672.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Są zgłoszeni posłowie.</u>
          <u xml:id="u-672.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam listę osób zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-672.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wyznaczam czas na zadanie pytania — pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-672.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-673">
          <u xml:id="u-673.0" who="#PosełMonikaRosa">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Dziesiątki miliardów złotych na oczywiście potrzebną pomoc. Natomiast pytanie: Co stanie się kolejnej zimy i kolejnej zimy, i kolejnej zimy? Bo ile potrwa wojna, ile potrwa kryzys energetyczny? Tego nie wiemy. Jak długo ceny będą tak wysokie? Jak długo potrwa inflacja? Tego nie wiemy.</u>
          <u xml:id="u-673.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Kiedy skończy się wojna.)</u>
          <u xml:id="u-673.2" who="#PosełMonikaRosa">Wiemy jedno, że bardzo potrzebujemy długofalowych inwestycji w pompy ciepła, w termomodernizację, w realne wsparcie osób w ubóstwie energetycznym. Moje pytanie: Czy taki plan jest przewidziany? Realnego wsparcia, długotrwałego…</u>
          <u xml:id="u-673.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-674">
          <u xml:id="u-674.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-675">
          <u xml:id="u-675.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Spółki energetyczne mają otrzymać rekompensaty za zamrożenie cen prądu i upusty. Źródłem finansowania ma być Fundusz Przeciwdziałania COVID-19. Z niego będzie też finansowany dodatek. Maksymalny limit wydatków z funduszu w latach 2023–2025 przewidziano na 26 mld, w tym na wypłatę w 2023 r. rekompensat — 23 mld zł. Korzystając z okazji, chciałbym prosić, aby pani minister zapytała pana premiera, i poproszę o odpowiedź na piśmie, jak…</u>
          <u xml:id="u-675.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-676">
          <u xml:id="u-676.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-677">
          <u xml:id="u-677.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie marszałku, 2 sekundy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-678">
          <u xml:id="u-678.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ale to już jest 7 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-679">
          <u xml:id="u-679.0" who="#PosełJanSzopiński">Chciałbym…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-680">
          <u xml:id="u-680.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-680.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-680.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nic się nie zrobi w pół minuty.)</u>
          <u xml:id="u-680.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, proszę łaskawie zejść z mównicy. Pół minuty mają wszyscy jednakowo.</u>
          <u xml:id="u-680.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Panie marszałku, ale w pół minuty to się nie da.)</u>
          <u xml:id="u-680.5" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Panie marszałku, wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-680.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma teraz wniosków formalnych.</u>
          <u xml:id="u-680.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jarosław Rzepa.</u>
          <u xml:id="u-680.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana Rzepy.</u>
          <u xml:id="u-680.9" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wniosek formalny o zmianę w sposobie prowadzenia dyskusji.)</u>
          <u xml:id="u-680.10" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan Grzegorz Braun, bardzo proszę, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-680.11" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wniosek formalny, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-680.12" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-680.13" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-680.14" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę bardzo, ma pan pół minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-681">
          <u xml:id="u-681.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Kłamiecie państwo o przyczynach decyzji, które zostały podjęte. Chodzi o decyzje o nałożeniu na Polaków sankcji pod rozmaitymi pretekstami. Pytanie: Jakie kryteria przyjęliście i kiedy uznacie, że ten stan, który uznaliście za stan wyższej konieczności, dobiegł końca? I kiedy będziemy mogli korzystać ze źródeł energii już zakontraktowanych w obcych krajach i nawet opłaconych przez polskich importerów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-682">
          <u xml:id="u-682.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Senyszyn.</u>
          <u xml:id="u-682.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nieobecna.</u>
          <u xml:id="u-682.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-682.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wniosek formalny, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-682.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-682.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-682.6" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wniosek formalny chciałbym zgłosić.)</u>
          <u xml:id="u-682.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Tak, ale teraz nie ma możliwości głosowania nad pana wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-682.8" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: A dlaczegóż to nie ma?)</u>
          <u xml:id="u-682.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bo nie ma posłów na sali.</u>
          <u xml:id="u-682.10" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: A dlaczegóż to nie ma?)</u>
          <u xml:id="u-682.11" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, panie pośle. Będziemy się pana sprawami zajmować w ostatnim punkcie.</u>
          <u xml:id="u-682.12" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wniosek formalny, wniosek formalny, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-682.13" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-682.14" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-682.15" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-682.16" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie, oczywiście po punkcie będzie pan mógł złożyć wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-683">
          <u xml:id="u-683.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sytuacja w energetyce jest dramatyczna. W 2016 r. zabiliście budowę elektrowni wiatrowych. Co roku obiecujecie, że odblokujecie tzw. ustawę 10H. Chciałam zapytać, kiedy to wreszcie nastąpi, bo tylko inwestycje w OZE mogą trwale obniżyć ceny energii, a sytuacja jest dramatyczna dla wielu Polaków.</u>
          <u xml:id="u-683.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-684">
          <u xml:id="u-684.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-684.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-684.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Joanna Fabisiak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-684.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-684.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Katarzyna Kretkowska, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-684.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Czekaliśmy tyle czasu, panie marszałku, na pół minuty?)</u>
          <u xml:id="u-684.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-685">
          <u xml:id="u-685.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak rozwiązanie dotyczące zamrożenia ceny w przypadku zużycia 2000 kWh ma się do prosumentów, którzy, załóżmy, wyprodukują pięć razy tyle, płacą 20%? Mówię o tych prosumentach, którzy podpisali umowy do końca marca br., czyli na starych zasadach. Jeżeli zużyją więcej niż 2000, ale wyprodukowali pięć razy tyle, to jak to będzie działało? Bo to nie było wyjaśnione.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-686">
          <u xml:id="u-686.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-687">
          <u xml:id="u-687.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten projekt pozostawia za burtą mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa, właściciela sklepu, zakładu fryzjerskiego czy piekarni. Szereg z nich upadnie lub zwolni pracowników. Kiedy więc pojawi się projekt ustawy przewidujący wsparcie dla tych przedsiębiorców? Musi to być jak najszybciej, bo za chwilę nie będzie komu pomagać. A państwo nawet…</u>
          <u xml:id="u-687.1" who="#PosełBarbaraDolniak">Panie marszałku, pół minuty nam pan dał.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-688">
          <u xml:id="u-688.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ale zdążyła pani zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-689">
          <u xml:id="u-689.0" who="#PosełBarbaraDolniak">To pytania w sprawach przedsiębiorców. To jest wyraz szacunku państwa w stosunku do przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-689.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-690">
          <u xml:id="u-690.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-691">
          <u xml:id="u-691.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! To jest kolejne zadanie, które będzie zlecane gminom, wypłata tego dodatku elektrycznego czy energetycznego. Gminy mają już kwestie dodatków węglowych, teraz będą miały dodatek energetyczny, więc moje pytanie jest takie, czy przewidziane są w środkach budżetowych państwa również środki na to, żeby gminy to zlecone zadanie mogły realizować, i jakie to są środki, bo trzeba zatrudnić dodatkowych ludzi…</u>
          <u xml:id="u-691.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A po co?)</u>
          <u xml:id="u-691.2" who="#PosełDariuszWieczorek">…to jest dodatkowa praca dla samorządu. Więc prośba o informację, ile środków dostaną samorządy na wykonanie tego zadania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-692">
          <u xml:id="u-692.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Marek Sowa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-693">
          <u xml:id="u-693.0" who="#PosełMarekSowa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Obecna sytuacja jest wynikiem polityki rządu PiS-u. Najpierw zmarnowaliście 70 mld zł z ETS-u, później uderzyliście wysokimi marżami w Polki i Polaków, generując miliardowe zyski w spółkach Skarbu Państwa, a dzisiaj wypowiedzieliście wysokimi cenami energii wojnę wszystkim, całemu polskiemu społeczeństwu.</u>
          <u xml:id="u-693.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-694">
          <u xml:id="u-694.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">No i nie zdążył pan zadać pytania.</u>
          <u xml:id="u-694.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: Pytanie było na 30 sekund.)</u>
          <u xml:id="u-694.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Eugeniusz Czykwin, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-695">
          <u xml:id="u-695.0" who="#PosełEugeniuszCzykwin">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W Puszczy Białowieskiej obecnie gnije ok. 7 mln m3 martwego drewna, a mieszkańcy nie mogą kupić drewna opałowego. W związku z tym zadaję pani minister dwa pytania. Proszę o pisemną odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-695.1" who="#PosełEugeniuszCzykwin">Czy rząd podejmie działanie umożliwiające ludności zamieszkującej region Puszczy Białowieskiej kupno drewna opałowego?</u>
          <u xml:id="u-695.2" who="#PosełEugeniuszCzykwin">I drugie: Czy rząd podejmie działania powstrzymujące dalszą depopulację gmin w regionie Puszczy Białowieskiej? Dodam tylko, że jest to region zamieszkały w większości przez białoruską mniejszość narodową i obowiązuje rząd państwa Konwencja ramowa o ochronie mniejszości narodowych. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-696">
          <u xml:id="u-696.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Izabela Leszczyna, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-696.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-697">
          <u xml:id="u-697.0" who="#PosełArturŁącki">Dzisiaj pan premier bawił pana u prezydenta na spotkaniu komisji od spraw energetyki. Tam oczywiście opowiadał wszystkie te nieprawdy, które mówił tu w Sejmie, ale powiedział jedną prawdę. Przyznał się do tego, o tym zawsze mówiła opozycja, że nie macie umowy z Norwegami na dostawę gazu. Nie macie. I to powiedział.</u>
          <u xml:id="u-697.1" who="#PosełArturŁącki">Więc pytanie moje jest takie: Kiedy wreszcie będzie umowa z Norwegami na dostawy gazu Baltic Pipe i po ile ten gaz będzie?</u>
          <u xml:id="u-697.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-698">
          <u xml:id="u-698.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jerzy Hardie-Douglas, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-698.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-699">
          <u xml:id="u-699.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Kolejne posiedzenie Sejmu i kolejne 27 mld zł na jednorazowy dodatek, który nie ma nic wspólnego z rozwiązaniami systemowymi. 27 mld, które za chwilę się skończą, i będzie drogo, zimno i ciemno. 27 mld, znowu spoza budżetu, tym razem z funduszu COVID-owego. Co ma COVID wspólnego z prądem? Nie wiadomo. 27 mld, podobnie jak wcześniejsze 70 mld zł, które nie pójdą na zieloną energię, pompy ciepła, fotowoltaikę ani remonty sieci przesyłowych. Po was choćby potop.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-700">
          <u xml:id="u-700.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Jagna Marczułajtis-Walczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-701">
          <u xml:id="u-701.0" who="#PosełJagnaMarczułajtisWalczak">Wysoki Sejmie! W przypadku osób z niepełnosprawnościami, przewlekle chorych i korzystających z różnego rodzaju urządzeń jak koncentrator tlenu zaproponowane przez państwa limity są niewystarczające. Biorąc pod uwagę niepokój obywateli przed nadchodzącą zimą, pytam więc, co mają zrobić osoby, które mają więcej niż jedną osobę z niepełnosprawnością w jednym gospodarstwie domowym? Czy ten limit zostanie im podwojony? Co z gospodarstwami domowymi, które ze względów ekologicznych zainwestowały w pompę ciepła? Czy będzie dla tych osób większy limit?</u>
          <u xml:id="u-701.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-702">
          <u xml:id="u-702.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Krystyna Skowrońska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-703">
          <u xml:id="u-703.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Moje pytanie: Kiedy państwo wreszcie przedłożycie pełną strategię dotyczącą bezpieczeństwa energetycznego, bo dzisiaj mamy tylko drogi węgiel, drogi gaz, drogi prąd i ustawę opóźnioną przynajmniej o jedno posiedzenie Sejmu, bo już mówiliśmy o wsparciu w zakresie energetyki.</u>
          <u xml:id="u-703.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Nie ma wsparcia dla małych i średnich przedsiębiorstw. Niestety, proszę państwa, nie przygotowaliście do zimy ani siebie, ani Polaków. Ciemność widzę i Polacy widzą, że tak pracujecie.</u>
          <u xml:id="u-703.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-704">
          <u xml:id="u-704.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Iwona Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-705">
          <u xml:id="u-705.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zwracają się do mojego biura mieszkańcy kujawsko-pomorskiego, właściciele domów ogrzewanych w sposób najbardziej ekologiczny, prądem. Pułap zużycia energii ustalono w limicie 2000 kWh zużycia prądu rocznie, co wyrzuca na margines ogromną rzeszę Polek i Polaków, którzy zdecydowali się na wybudowanie domu o niskim zużyciu energii. Myślę tutaj o domach niskoenergetycznych lub pasywnych.</u>
          <u xml:id="u-705.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Jak rząd zamierza rozwiązać sposób rozliczenia i wielkości limitów dla właścicieli domów ogrzewanych prądem? Czy stawki za wykorzystanie prądu w drugiej taryfie także ulegną zmianie? Czy zaproponowana zostanie dodatkowa taryfa dla użytkowników pomp ciepła? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-705.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-706">
          <u xml:id="u-706.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Nowak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-707">
          <u xml:id="u-707.0" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Pani Minister! Samorządy dostały podwyżki o 1000%, 900%, 800%. W tej ustawie dotykamy lekko kwestii samorządów, określając, że mają one obowiązek ograniczenia zużycia energii, gromadzenia oszczędności, ale nie ma żadnego mechanizmu, który by te samorządy uratował, bo to, że wyłączymy kilka latarń, nie spowoduje, że samorządy się ostaną. Proszę o ustawę, która uratuje samorządy przed katastrofą.</u>
          <u xml:id="u-707.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-708">
          <u xml:id="u-708.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-709">
          <u xml:id="u-709.0" who="#PosełUrszulaZielińska">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Powiem państwu, czym są rozwiązania systemowe. Za ponad 100 mld zł — a prawdopodobnie będzie to bliżej 150 mld zł — które wyprowadzacie właśnie poza budżet w formie doraźnych, jednorazowych dodatków, można byłoby sfinansować tanie ciepło w 2 mln domów i praktycznie zlikwidować ubóstwo energetyczne w Polsce. To jest rozwiązanie systemowe. Rozwój taniej, zielonej energii zapewnią w Polsce Zieloni, a nie brunatni z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-709.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-710">
          <u xml:id="u-710.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mateusz Bochenek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-710.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-710.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-710.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-710.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-710.5" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Pół minuty na dojście, pół minuty na odpowiedź.)</u>
          <u xml:id="u-710.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Powinienem odliczyć czas na dojście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-711">
          <u xml:id="u-711.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Liczę, że pan marszałek w swojej dobrotliwości nie zastosuje jednak tego mechanizmu.</u>
          <u xml:id="u-711.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, chcę zadać dwa pytania. Po pierwsze, korzystając z okazji, że rozmawiamy o źródłach energii, chciałem zapytać, ile do końca 2022 r. Polska otrzyma gazu z Baltic Pipe i ile tego gazu otrzyma w okresie od 1 stycznia do końca marca 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-711.2" who="#PosełMirosławSuchoń">A drugiego pytania nie zdążę zadać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-711.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-712">
          <u xml:id="u-712.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-713">
          <u xml:id="u-713.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Kurs dolara dziś przekroczył kolejną psychologiczną barierę: 5 zł. Tak samo jest w przypadku franka szwajcarskiego — 5,06 zł. Euro — 4,80 zł. Otwarcie Baltic Pipe w zasadzie powinno wzmocnić złotego, a nie ma żadnej takiej reakcji, jest odwrotnie: złoty słabnie. Dlaczego? Inwestorzy totalnie stracili do was zaufanie. Co na to rząd? Rozmontowuje w ustawie o interwencji na rynku energii regułę wydatkową. Złożyliśmy poprawkę, by ten absurd z tej ustawy wrzucić, bo to jest zapowiedź wyższej inflacji.</u>
          <u xml:id="u-713.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-714">
          <u xml:id="u-714.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-715">
          <u xml:id="u-715.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Mówicie o odbiorcach indywidualnych, ale z każdej strony słyszycie głos małych i średnich przedsiębiorstw. Słyszycie głos samorządowców, że cena energii ich dobija. Mówią o tym również odbiorcy wrażliwi, ci, których wcześniej wspieraliście, którym pomagaliście. Pytanie do pani minister: Kiedy przygotujecie, czy planujecie w ogóle przygotować projekt ustawy wspierający te podmioty? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-715.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-716">
          <u xml:id="u-716.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-716.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-716.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz poproszę podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska panią Annę Łukaszewską--Trzeciakowską.</u>
          <u xml:id="u-716.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-717">
          <u xml:id="u-717.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Posłanki! Panowie Posłowie! Zaczynając od początku, bo tu znowu był festiwal albo niezrozumienia, albo przeinaczeń, albo kłamstw, albo niedopowiedzeń… Zaczynając od kwestii cen energii na rynku, chcę powiedzieć, iż my też bardzo byśmy chcieli, żeby były one niższe. Mówiłam o tym. Wprowadzamy takie praktyczne rozwiązania, jakie możemy wprowadzić, np. chodzi tu o rozporządzenie dotyczące rynku bilansującego, zniesienie obliga. Bardzo chcielibyśmy wprowadzić rozwiązanie — mamy to przygotowane — które ogranicza ceny na rynku hurtowym. Niestety europejski rynek konkurencyjny sprawia, że musimy o tym rozmawiać na szczeblu Unii. Prosimy o pomoc, jeżeli jesteście w stanie pomóc.</u>
          <u xml:id="u-717.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Szkoda, że poseł Sośnierz wychodzi, bo bym mu odpowiedziała.</u>
          <u xml:id="u-717.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o pomoc małym i średnim przedsiębiorcom, o czym mówił pan poseł Gadowski, to jest to pomoc publiczna. 30 września będzie zebranie Rady Ministrów Energii UE. Będziemy tam podnosić kwestię możliwości takiego wsparcia bez pomocy… Bardzo proszę o wsparcie, jeżeli ktoś z państwa uważa, że to jest dobry pomysł. Europosłowie mają tutaj spore zadanie do wykonania.</u>
          <u xml:id="u-717.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Muszę powiedzieć, iż uważamy, że URE jest bardzo rzetelnym regulatorem zatwierdzającym taryfy zgodnie z najlepszą praktyką.</u>
          <u xml:id="u-717.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale nie kontrolującym…)</u>
          <u xml:id="u-717.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Bardzo bym prosiła, żeby nie podważać jego bezstronności i rzetelności.</u>
          <u xml:id="u-717.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o wojnę, to panie pośle, wiem, że to pewnie było przejęzyczenie, ale „dzięki tej wojnie” naprawdę bardzo źle brzmi. Jeżeli już, to powinno być: przez tę wojnę. Bardzo chcielibyśmy przestać o niej mówić. Całkiem niedawno mieliśmy okazję przyjmować do Europejskiej Agencji Energii, a potem międzynarodowej agencji atomistyki Ukrainę. Ukraina pokazała nam film przedstawiający to, co stało się z ich infrastrukturą i ich krajem. Powinni pokazywać go bardzo często, bo co rusz o tym zapominamy.</u>
          <u xml:id="u-717.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Poseł Wieczorek w swoim wystąpieniu mówił o OZE i o tym, że gdyby takich źródeł było więcej, to pewnie ceny byłyby niższe. Pozwoliłam sobie zatem przygotować takie zestawienie, które zresztą robimy bardzo często właśnie po to, żeby analizować jaki uozewienie ma wpływ na cenę energii. Proszę państwa, sprawdziliśmy roczne koszty energii, roczne średnie zarobki i to, ile dni trzeba pracować, żeby przy dzisiejszych cenach pokryć rachunek za energię.</u>
          <u xml:id="u-717.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">W Niemczech jest to 21 dni, w Polsce 17. Tam jest bardzo dużo OZE Jeżeli ma się najniższe wynagrodzenie, to w Niemczech pracuje się 33 dni.</u>
          <u xml:id="u-717.9" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-717.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Nie, roczne średnie zarobki…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-718">
          <u xml:id="u-718.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan teraz nie ma głosu, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-719">
          <u xml:id="u-719.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Średnie zarobki w Polsce i w Niemczech.</u>
          <u xml:id="u-719.1" who="#komentarz">(Poseł Artur Łącki: Niech pani nie opowiada bzdur.)</u>
          <u xml:id="u-719.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Proszę to sprawdzić. Eurostat jest dostępny dla każdego. Polecam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-720">
          <u xml:id="u-720.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, nie ma pan teraz głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-721">
          <u xml:id="u-721.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli pan poseł sobie życzy, można to sprawdzić.</u>
          <u xml:id="u-721.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o inwestycje w offshore, tu był zarzut, że nic nie robimy. Proszę państwa, w 2021 r. zostały rozstrzygnięte aukcje dotyczące offshore’ów. Wcześniej trzeba zrobić badania środowiskowe, dwa sezony poświecić na obserwację. W 2025 r. będzie pierwsza energia. Jeżeli chodzi o atom, to wybrana jest lokalizacja, przygotowany jest raport dotyczący odziaływania na środowisko, projekt ma prelicensing.</u>
          <u xml:id="u-721.2" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: 7 lat.)</u>
          <u xml:id="u-721.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli panowie prowadzili jakąkolwiek dużą inwestycję infrastrukturalną, to wiedzą panowie, ile to trwa. Tego się nie robi w tydzień. W tydzień się stawia namiot.</u>
          <u xml:id="u-721.4" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: Ale Platforma zostawiła wam wszystko gotowe.)</u>
          <u xml:id="u-721.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Dyrektor Przybylski z PSE mówił o kwestiach przyłączeń. Proszę państwa, jeśli chodzi o PV, czyli o fotowoltaikę, to mamy już więcej niż dwa Bełchatowy. To jest 10,8 GW, z czego 8,5 to prosumenci, a 2 GW — zawodowi. Jeśli chodzi o wiatr, to mamy 8,8 GW. Na koniec sierpnia 2022 r. mieliśmy umowy przyłączeniowe na przyszłość na łącznie 31 GW odnawialnej energii: wiatr — 7 GW, PV — 15 GW, offshore — 8,3 GW. Tak zabijamy OZE w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-721.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Padło oskarżenie o zmowę cenową. Bardzo proszę, żeby ktoś, kto takie oskarżenie rzuca, niezwłocznie zawiadomił o tym UOKiK albo inne organy, bo to jest po prostu przestępstwo. Wiedza o przestępstwie i niezgłoszenie go również jest karalne.</u>
          <u xml:id="u-721.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o pana posła Sośnierza, to z całym szacunkiem, panie pośle, ale ustawa ma 40 stron. To jest taka większa nowelka. Na przeczytanie ze zrozumieniem wystarczy 20 godzin. Często trzeba reagować dynamicznie, zwłaszcza w czasie wojny.</u>
          <u xml:id="u-721.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o kilka pytań, to muszę złączyć je w jedno. Czytajmy ustawę. Pompy ciepła nie są wyłączone. 2% dla samorządów jest zapewnione — jest to zapisane w ustawie, czytajmy ustawę — za obsługę wniosków. Co więcej, przygotowaliśmy takie terminy, żeby rozpatrywanie wniosków o dodatek elektryczny nastąpiło po zakończeniu obsługi dodatku węglowego, czyli ta praca nie będzie skumulowana.</u>
          <u xml:id="u-721.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Ceny energii. Mówiłam o tym już rano, ale powtórzę: 400 euro w Niemczech, 400 we Włoszech, 160 w Polsce. Tak to wygląda dzisiaj.</u>
          <u xml:id="u-721.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Pytania o pompy ciepła się powtarzały. Cały czas mówię o tym, żeby czytać ustawę.</u>
          <u xml:id="u-721.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o zarzut, że otwarcie Balitc Pipe wczoraj nie wpłynęło na sytuację… Nie wiem, pani poseł, chyba przeoczyła pani inne wydarzenie związane z rurami na dnie Bałtyku, które wczoraj również miało miejsce i również wpłynęło na kwestie gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-721.12" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o instalacje, to jest ważne rozróżnienie między małą a dużą. Proszę przeczytać ustawę o OZE, art. 2 art. 4, art. 42, art. 43. Mała instalacja to nie jest rozliczenie prosumenckie, to jest wytwórca, dlatego wyłącznie mikroinstalacja jest wpisana w ustawę. Rzeczywiście, posiadacz mikroinstalacji w fotowoltaice jest bardzo odporny na wzrost cen, ponieważ redukuje zużycie. Dlatego zgodnie z racjonalnością wydatkowania środków został on pominięty.</u>
          <u xml:id="u-721.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Na koniec chciałabym powiedzieć, że bardzo proszę o przyjęcie tej ustawy, która Polakom jest bardzo potrzebna. Bardzo proszę o to, żebyśmy Polaków wspierali równie mocno, a nawet mocniej niż inne kraje Unii Europejskiej. W całej Unii Europejskiej ta tendencja jest widoczna. Z satysfakcją mogę powiedzieć, że my reagujemy najszybciej, reagujemy, nie tylko jeśli chodzi o redystrybucję środków i wspomaganie ochrony gospodarstw domowych, lecz także o realne obniżanie cen energii elektrycznej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-721.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-722">
          <u xml:id="u-722.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-722.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-722.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania…</u>
          <u xml:id="u-722.3" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Proszę o sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-722.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, nie ma sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-722.5" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Jest sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-722.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ale w jakiej sprawie pan…</u>
          <u xml:id="u-722.7" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Wymieniła mnie pani.)</u>
          <u xml:id="u-722.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani wymieniła, bo zadał pan pytanie.</u>
          <u xml:id="u-722.9" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Nie zrozumiała mojej wypowiedzi.)</u>
          <u xml:id="u-722.10" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">To trzeba było formułować zrozumiałe pytanie.</u>
          <u xml:id="u-722.11" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Krócej sprostuję, niż się z panem będziemy kłócić.)</u>
          <u xml:id="u-722.12" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Z związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-722.13" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-722.14" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-722.15" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Proszę o włączenie mikrofonu.)</u>
          <u xml:id="u-722.16" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz pan poseł z wnioskiem formalnym.</u>
          <u xml:id="u-722.17" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Sprostowanie)</u>
          <u xml:id="u-722.18" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprostowania nie ma, panie pośle. To była odpowiedź na pytanie. Nie rozumie pan tego, co do pana mówię?</u>
          <u xml:id="u-722.19" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: No właśnie nie, nie była to odpowiedź.)</u>
          <u xml:id="u-722.20" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">To była odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-722.21" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Bez sensu była ta odpowiedź.)</u>
          <u xml:id="u-722.22" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na posiedzeniu komisji był czas, żeby na ten temat dyskutować.</u>
          <u xml:id="u-722.23" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: Dłużej pan polemizuje…)</u>
          <u xml:id="u-722.24" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Oczywiście, ale pan teraz przeszkadza w prowadzeniu obrad, więc bardzo proszę, żeby pan opuścił mównicę.</u>
          <u xml:id="u-722.25" who="#komentarz">(Poseł Dobromir Sośnierz: To jest prowadzenie obrad?)</u>
          <u xml:id="u-722.26" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, zwracam panu uwagę, że zakłóca pan obrady Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-722.27" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę opuścić mównicę.</u>
          <u xml:id="u-722.28" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Braun z wnioskiem formalnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-723">
          <u xml:id="u-723.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Panie Dobromirze, niech pan zostanie.</u>
          <u xml:id="u-723.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Panie Marszałku! Składam wniosek formalny o zmianę w sposobie prowadzenia dyskusji, która polegałaby na tym, że pan pilnie wyłączyłby się z tego posiedzenia, że pan nie kontynuowałby tego pokazu butnego chamstwa, z którym mamy tutaj nie po raz pierwszy do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-723.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-723.3" who="#PosełGrzegorzBraun">To są łajdacy i prostacy, a wy jesteście mięczaki i tchórze. Macie przedstawiciela w Prezydium Sejmu. Jak długo to będziecie znosić? Każdy z waszych klubów, wy, totalna opozycjo, ma przedstawicieli w Prezydium Sejmu. Jak długo będziecie znosić to reglamentowanie waszych wypowiedzi na poziomie przedszkolanki czy poborowej? 30 sekund na zadanie pytania, które pan poseł zawsze starannie pisze, redaguje — to są małe rozprawki, które tutaj wygłasza — i nagle ciach, 30 sekund. Pan niech się wyłączy, a państwo się uaktywnijcie, zróbcie z tym coś. Chcecie, żeby zawsze tak było?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-724">
          <u xml:id="u-724.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">To nie był wniosek formalny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-724.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii (druki nr 2634 i 2644).</u>
          <u xml:id="u-724.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę panią poseł Ewę Malik o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-725">
          <u xml:id="u-725.0" who="#PosełSprawozdawcaEwaMalik">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo energetyczne oraz ustawy o odnawialnych źródłach energii, druki nr 2634 i 2644.</u>
          <u xml:id="u-725.1" who="#PosełSprawozdawcaEwaMalik">Na posiedzeniu w dniu dzisiejszym odbyło się pierwsze czytanie projektu. Po debacie ogólnej nad projektem szczegółowo go rozpatrzono i w głosowaniu przyjęto projekt z trzema poprawkami, które wniósł poseł Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-725.2" who="#PosełSprawozdawcaEwaMalik">Projekt ustawy z druku nr 2634 zawiera przepisy znoszące tzw. obligo giełdowe, które jest obowiązkiem sprzedaży wytworzonej energii elektrycznej na zinstytucjonalizowanym rynku, konkretnie na giełdzie towarowej, a także dodatkowo zawiera przepisy zaostrzające odpowiedzialność w zakresie manipulacji na rynku energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-725.3" who="#PosełSprawozdawcaEwaMalik">W Polsce struktura produkcji energii elektrycznej nie zmieniła się znacząco od 2017 r. Zdecydowana większość produkcji nadal opiera się na paliwach konwencjonalnych, tj. na węglu kamiennym i brunatnym, a w segmencie OZE przeważa produkcja z wiatru i baterii słonecznych. Przy czym ciągle postępuje dynamiczny wzrost wytwarzania energii z instalacji OZE. Jednocześnie Polska zobowiązana jest do wdrożenia kolejnego aktu prawnego przyjętego w ramach tzw. pakietu zimowego, tj. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/944 w sprawie wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej. W związku z tym rozwój rynku energii elektrycznej podlega istotnemu przeobrażeniu ze względu na budowę europejskiego jednolitego rynku, przy czym odnotowuje się zwiększony udział konsumentów w rynku oraz rosnącą produkcję energii elektrycznej ze źródeł OZE.</u>
          <u xml:id="u-725.4" who="#PosełSprawozdawcaEwaMalik">Aby wspierać efektywne wyniki na tym rynku wszystkich uczestników, należy zagwarantować im adekwatne instrumenty regulacje zapewniające maksymalną swobodę w realizacji indywidualnych strategii biznesowych w ramach konkurencyjnych mechanizmów funkcjonowania systemu elektroenergetycznego.</u>
          <u xml:id="u-725.5" who="#PosełSprawozdawcaEwaMalik">W ciągu ostatnich kilku lat pojawiło się wiele nowych podmiotów wytwarzających energię elektryczną oraz zajmujących się obrotem nią, a ich obecność zintensyfikowała grę rynkową na tyle, aby uruchomić odpowiednie mechanizmy konkurencyjności. Liczne zmiany regulacyjne pozwalają na zainicjowanie przejścia krajowego rynku na model zdecentralizowany. Dlatego wydaje się, że nie jest konieczne dalsze zachowywanie przepisów dotyczących silnej ingerencji w swobodę prowadzenia działalności gospodarczej, jaką jest obligatoryjny obowiązek zawierania transakcji za pośrednictwem giełdy towarowej.</u>
          <u xml:id="u-725.6" who="#PosełSprawozdawcaEwaMalik">W perspektywie przeobrażeń na rynku energii wydaje się, że dalsze stosowanie obliga giełdowego może negatywnie wpływać na możliwości uzyskiwania synergii pomiędzy różnymi rodzajami działalności przedsiębiorstw energetycznych, utrudniając niejako optymalizację całego łańcucha dostaw energii elektrycznej, poczynając od kosztu wytworzenia, przez koszt dostarczenia, aż do kosztu bilansowania, która to optymalizacja staje się warunkiem koniecznym uzyskiwania przewagi konkurencyjnej na europejskim rynku energii.</u>
          <u xml:id="u-725.7" who="#PosełSprawozdawcaEwaMalik">Ponadto rozwój odnawialnych źródeł energii, postępujący przy tym wzrost efektywności energetycznej oraz coraz powszechniejsze wykorzystanie układów autoprodukcyjnych zapewniają możliwość pokrycia zapotrzebowania na energię elektryczną po atrakcyjnie ekonomicznych cenach. W przypadku zaś wystąpienia na rynku energii nieprawidłowości krajowe organy nadzorujące działalność przedsiębiorstw energetycznych posiadają wszelkie niezbędne instrumenty prawne do podejmowania stosownych działań przywracających prawidłowe funkcjonowanie rynku.</u>
          <u xml:id="u-725.8" who="#PosełSprawozdawcaEwaMalik">Przedmiotowa zmiana regulacji prawnych jest krokiem do przebudowy krajowego modelu obrotu energią elektryczną, nastawionej na wspieranie transformacji krajowej elektroenergetyki oraz jej integracji z rynkiem europejskim.</u>
          <u xml:id="u-725.9" who="#PosełSprawozdawcaEwaMalik">W projekcie ustawy przewiduje się również zmiany w zakresie sankcjonowania naruszeń rozporządzenia REMIT. Prezes URE jako regulator rynku dysponuje także odpowiednimi narzędziami do zapobiegania nadużyciom i karania prób nadużyć. Projekt zaostrza odpowiedzialność administracyjnoprawną, jak i karną dotyczącą manipulacji na rynku energii elektrycznej i wykorzystywania informacji wewnętrznej.</u>
          <u xml:id="u-725.10" who="#PosełSprawozdawcaEwaMalik">Projekt jest zgodny z prawem Unii Europejskiej i nie wymaga notyfikacji w Unii Europejskiej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-725.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-726">
          <u xml:id="u-726.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-726.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-726.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-726.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Marek Suski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-727">
          <u xml:id="u-727.0" who="#PosełMarekSuski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko klubu Prawa i Sprawiedliwości wobec ustawy zmieniającej Prawo energetyczne oraz ustawę o odnawialnych źródłach energii.</u>
          <u xml:id="u-727.1" who="#PosełMarekSuski">Na wstępie, szanowni państwo, powiem o tym, co kształtuje cenę energii, bo jest to może prawda powszechnie znana, ale w jakimś sensie trochę przemilczana bądź negowana. Otóż kiedyś, jeszcze nie tak dawno, kilkanaście lat temu, w Polsce była chyba najtańsza energia w Unii Europejskiej, ponieważ oparta była ona o nasz surowiec energetyczny, węgiel. Ale za szybko byśmy pewnie doganiali bogate kraje. Wymyślono taki mechanizm, który pod pretekstem ratowania atmosfery naszej planety wprowadził dodatkowe obciążenia za tzw. emitowanie CO2. Jednocześnie w Unii Europejskiej wykluczono mechanizm kompensaty za pochłanianie CO2, niezgodnie z konwencją z Kioto. Tak wymyślono w Unii, bo tak było im wygodniej. Natomiast drugim czynnikiem, który jest dodatkowo nałożonym kosztem na energię, jest manipulacja w gruncie rzeczy na Towarowej Giełdzie Energii, gdzie jest przymus sprzedaży całej energii przez wytwórców, później przymus odkupienia tej energii, często tej samej, wyprodukowanej przez siebie, czasem kilkakrotnie droższej. Ostatnio, po wojnie liczba tych manipulacji bardzo wzrosła. I to, co miało być regulatorem, co miało być wolnością rynku, okazało się monopolem, który jest wykorzystywany w celu drenażu polskiego społeczeństwa, firm i osób prywatnych poprzez wyprowadzanie ogromnych pieniędzy, są to dziesiątki miliardów, poza granice naszego kraju. Korzystają na tym zagraniczne podmioty, które handlują energią właśnie na tej giełdzie. Wszyscy mówią o tym, że mają problemy przedsiębiorcy, a Unia nie bardzo pozwala wspierać przedsiębiorców, i gospodarstwa domowe. Wprowadzamy mechanizmy, które mają dopłacać tym ludziom. Ale to wszystko jest, można powiedzieć, spowodowane z jednej strony wojną, z drugiej strony próbą wykorzystania tej wojny do zbicia ogromnych fortun na naszych obywatelach i naszych firmach.</u>
          <u xml:id="u-727.2" who="#PosełMarekSuski">Jak to można zredukować? Otóż jest ten mechanizm, który proponuje rząd w ustawie, przynajmniej czasowego odejścia od przymusu giełdowego. Jeżeli ten mechanizm wróci do normy, to może być przywrócony. Rezygnacja z przymusu giełdowego nie oznacza, tak jak w trakcie posiedzenia komisji niektórzy sugerowali, zakazu handlu na Towarowej Giełdzie Energii. Nie, takiego zakazu ta ustawa nie wprowadza. Ona wprowadza właśnie więcej wolności, bez przymusu i bez możliwości paskarskiego zdzierania po prostu z naszych obywateli w przypadku cen energii poprzez ten przymus. Ta ustawa w gruncie rzeczy na tym polega. Likwiduje ten przymus. Szacujemy, że będzie to powodowało znaczne zmniejszenie kosztów energii, która może być oferowana odbiorcom. Ale żeby nie było tak, że firmy zostaną w jakiś sposób uhonorowane tym, że nie będą musiały sprzedawać i kupować po dużo wyższej cenie, że wykorzystają to do podniesienia marż, jest wprowadzony mechanizm regulacji. Chodzi po prostu o pilnowanie przez URE, żeby te firmy nie próbowały zarobić nadmiernie, żeby ta cena energii musiała po prostu, można powiedzieć, w sposób wyjątkowo szybki i w dużym zakresie ulec zmniejszeniu. Stąd też proponujemy takie rozwiązanie. Liczymy na to, że to spowoduje, że być może te wszystkie dopłaty, jeżeli nawet będą potrzebne, będą minimalnie mniejsze, a cała nasza gospodarka odczuje wielką ulgę.</u>
          <u xml:id="u-727.3" who="#PosełMarekSuski">Prosimy państwa o poparcie tej ustawy. Zresztą w trakcie prac nie było przeciwników, byli tylko tacy, którzy mieli wątpliwości, czy ten mechanizm dobrze zadziała. Jeżeli nie zadziała, to jest ten drugi mechanizm wsparcia. Bardzo dziękuję i bardzo proszę o poparcie tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-727.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-728">
          <u xml:id="u-728.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Nowak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-729">
          <u xml:id="u-729.0" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Długo czekaliście na to, żeby nam przedstawić ten projekt, bowiem już w porozumieniu z górnikami, ze stroną społeczną była o tym mowa, że jednym z warunków dogadania się będzie zmiana w zakresie obliga giełdowego. Mogliśmy zapoznać się z tą ustawą dużo wcześniej. Nie rozumiem, dlaczego tyle miesięcy czekaliśmy. Dzisiaj rano ta ustawa ląduje w komisji i dzisiaj mamy ją w trybie natychmiastowym uchwalać, a przecież dobre praktyki wymagają tego, żeby strony wypowiedziały się, i to wypowiedziały się konstruktywnie, żeby doszło do spotkania podczas posiedzenia komisji ze zwolennikami i z przeciwnikami tego rozwiązania, abyśmy mogli jako posłowie podjąć świadomie decyzję, zwłaszcza że chodzicie w sprawie obliga od ściany do ściany. My uwolniliśmy, spowodowaliśmy, że obligo giełdowe było na poziomie 30%. Uznaliśmy, że to jest akurat taka poduszka, która zapewni transparentność rynku energii, będzie punktem odniesienia do budowania całego portfolio umów, które mogłyby być chociażby umowami terminowymi w odniesieniu właśnie do tej poduszki. Tymczasem nagle w 2019 r. stwierdziliście, że te spekulacje, o których tutaj mówili przedstawiciele PiS-u, staną się obowiązujące. Spekulacje oczywiście w cudzysłowie w waszym wydaniu. Oto wprowadziliście 100% obliga. Od ściany do ściany. Pani minister mówi, że macie jakąś strategię działania. Strategia działania polega na tym, że najpierw przedstawiacie ustawę dotyczącą 996 zł dopłaty do węgla, a później stwierdzacie, że to jednak była pomyłka i robicie inną ustawę w lipcu. Później dowiadujecie się od opozycji, że trzeba by było zrobić osłonę w przypadku innych źródeł ciepła. I nagle tworzycie tę ustawę.</u>
          <u xml:id="u-729.1" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Teraz z kolei wrzucacie w ustawę obliga, nie widać w tym żadnej strategii. W momencie kiedy mamy do czynienia z wojną, mamy do czynienia z tak dużym kryzysem, powinniśmy od odpowiedzialnego rządu dowiedzieć się o odpowiedzialnych krokach, jednym, drugim, trzecim, czwartym, żebyśmy nie byli zaskakiwani, tylko żebyśmy bardzo poważnie o tym porozmawiali, a tego zupełnie nie ma.</u>
          <u xml:id="u-729.2" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Co robi ta ustawa? Ta ustawa na pewno wprowadza, umożliwia przede wszystkim to, żeby ceny na rynku były w sposób zdecydowany regulowane w umowach dwustronnych. Żeby nie było tej poduszki bezpieczeństwa i odniesienia. Czyli ta ustawa tak naprawdę powoduje, że znika transparentność na rynku energii. A zniknięcie transparentności może spowodować to, że przyjdzie X do Y, jedno przedsiębiorstwo do drugiego, i powie: To my się umawiamy na taką cenę. Z jednym tak się umówię, z drugim tak się umówię. A w tle zawsze jest prokurator. Bo wiecie, że to jest działanie nierynkowe i wiecie, że to jest działanie nietransparentne. W związku z tym 3/4 tej ustawy to straszak karami, które się narzuci w momencie, w którym ktoś zacznie manipulować na tym rynku.</u>
          <u xml:id="u-729.3" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Powiedzcie wyraźnie: z powodu wojny rezygnujecie w tej chwili z rynkowych cen, rezygnujecie na rzecz likwidacji rynku. Tymczasem wy w tej ustawie udajecie, że jeszcze jest rynek. Mówicie, mowa trawa: osiąganie celów, obliga możliwe dzięki standardowym mechanizmom rynkowym oraz regulacyjnym, ustrukturyzowane procedury zmiany sprzedawcy energii elektrycznej — jedyny konkret — uzupełnione wymaganiami w zakresie transparentności rynku oraz zaawansowane procedury monitorowania siły rynkowej i nadużyć na rynku energii elektrycznej — to jest clue tej ustawy. Czyli troszeczkę mowy trawy, ale widzimy, że jedyny mechanizm to jest tak naprawdę zmiana sprzedawcy. Czyli z PGE idę sobie np. do TAURON-u i tam próbuję coś z nimi wynegocjować. Ale te nadużycia są cały czas w tle. Niestety to wszystko może prowadzić do czegoś, co, myślę, jest bardzo niebezpieczne, do różnego rodzaju geszeftów, i macie tę świadomość, bo uruchamiacie kary.</u>
          <u xml:id="u-729.4" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Uważam, że odpowiedzialny rząd musi zaproponować faktycznie odpowiedzialne mechanizmy ograniczenia ceny energii. Możecie to zrobić na rynku giełdowym, zmuszając wasze spółki do tego, żeby nie dyktowały najwyższych krańcowych cen, tylko żeby powstrzymały swoje zapędy, ograniczyły swoje marże i żeby powiedziały, że nie, na giełdzie energii nie będziemy mówić o cenie najwyższej, tylko np. o uśrednionej, niższej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-729.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-730">
          <u xml:id="u-730.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-730.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-731">
          <u xml:id="u-731.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przyznam szczerze, że rzeczywiście można się pogubić w tych wszystkich pomysłach i mam wrażenie, że ustawy, które dzisiaj procedujemy, po prostu się wykluczają. Bo idąc tym tokiem myślenia, można założyć, że za chwilę prąd będziemy mieli dostarczany za darmo. Słyszę, jak pan przewodniczący Suski mówi, że o 2/3 będzie niższa cena prądu. Z całym szacunkiem, w bajki z mchu i paproci to dzieci wierzą, ale chyba nie Polacy — że wprowadzona ustawa zmniejszy ceny o 2/3. Jeżeli jeszcze do tego dopłacimy i utrzymamy, zamrozimy te ceny, to rzeczywiście to wszystko będzie za darmo. Prawda jest taka: idziecie w bardzo złą stronę. W bardzo złą stronę. To rzeczywiście spowoduje tylko i wyłącznie wzrost cen energii. Nie spadek cen energii, ale wzrost.</u>
          <u xml:id="u-731.1" who="#PosełDariuszWieczorek">Proszę zwrócić uwagę na jedną rzecz. Sami wprowadzaliście tę giełdę i 100% na giełdę w roku 2019. To ten sam rząd, ta sama koalicja mówiła, że aby rynek był transparentny, to rzeczywiście trzeba to wprowadzić. Wprowadziliście. W naszej ocenie nie powinno się dzisiaj iść w stronę tego antyrynkowego działania. Co najwyżej — i taka propozycja jest ze strony Urzędu Regulacji Energetyki — być może czasowo trzeba częściowo zostawić jakiś wolumen, który będzie sprzedawany na giełdzie, i dać koncernom możliwość sprzedaży poza giełdą części ich produkcji. Ale na pewno likwidacja tego spowoduje, że — poza czyjąkolwiek wiedzą — absolutnie pewne będzie dogadywanie się koncernów, które dopiero będą dyktowały warunki, bo nikt ich nie będzie w tym zakresie kontrolował. Już nie chcę mówić o tych mechanizmach, że to są… Bo pani minister mówiła, że trzeba gdzieś to zgłaszać. Sami popatrzcie, zobaczcie to.</u>
          <u xml:id="u-731.2" who="#PosełDariuszWieczorek">Zgadzam się, że jeżeli chodzi o bloki gazowe, to przy tej zakupu cenie gazu cena produkcji z tych bloków gazowych wzrosła pięcio- czy ośmiokrotnie. Tylko po co było to sprzedawać na giełdzie? To przecież podbiło te wszystkie ceny. Zrobiliście to celowo, więc przestańcie w ogóle dyskutować w takich kategoriach, że to jest jakieś tam zmniejszenie itd. Po prostu najdroższego prądu na tej giełdzie nie trzeba sprzedawać, trzeba to odstawić i koniec. I cena od razu spadnie. Tylko chcecie nabijać kabzę firmom energetycznym i swoim menagerom, którzy doprowadzili do upadku tej energetyki. Dzisiaj po prostu zbieracie tam pieniądze i widać konflikt w rządzie, bo część chce, żeby te firmy zarabiały, a pan premier Sasin niczym Janosik mówi: Zabierzemy bogatym, damy biednym. Manipulacji na giełdzie w tym zakresie absolutnie żadnych nie ma i to jest najlepszy system, jaki sobie można wyobrazić.</u>
          <u xml:id="u-731.3" who="#PosełDariuszWieczorek">Pan przewodniczący Suski — to słynne CO2, słynne certyfikaty. Trzeba to wreszcie uczciwie powiedzieć Polakom. Przestańcie kłamać. Wzięliście 60 mld zł ze sprzedaży tych certyfikatów i czy możecie powiedzieć, ile środków finansowych zainwestowaliście w transformację energetyczna w Polsce? Bo to są pieniądze przeznaczone właśnie na transformację energetyczną.</u>
          <u xml:id="u-731.4" who="#PosełDariuszWieczorek">Mechanizm jest prosty. Polska dostaje 80 mln czy 90 mln świadectw rocznie po to, żeby ograniczać poziom produkcji CO2. Unia Europejska mówi: dobrze, dostajecie darmowe certyfikaty, bo wiemy, że zatruwacie powietrze, ale jak je sobie sprzedacie i przeznaczycie pieniądze na likwidację elektrowni węglowych, to będziecie produkować mniej CO2, więc wszystko jest okej. Tylko wy te pieniądze wrzuciliście do budżetu i po prostu je rozdaliście. Nie ma więc co narzekać dzisiaj na system ETS, tylko znowu trzeba się uderzyć w piersi, że tego nie zrobiliście.</u>
          <u xml:id="u-731.5" who="#PosełDariuszWieczorek">Kończąc, chciałbym — bo widzę, że już się zapędziliście i chcecie to zrobić — zwrócić tylko uwagę na jedną rzecz i taką składamy poprawkę: jeżeli rzeczywiście będziecie dalej procedować nad tą ustawą, to trzeba wprowadzić zapis o tym, że kontrakty między firmami muszą być jednak w jakiś sposób opublikowane, żeby ktoś to mógł kontrolować. Czyli te ceny między tymi firmami poza giełdą, przez które będą realizowane kontrakty, muszą być opublikowane. Taką poprawkę składam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-732">
          <u xml:id="u-732.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-732.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-733">
          <u xml:id="u-733.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Zmiana ustawy, która dotyczy dwóch ustaw, mianowicie ustawy — Prawo energetyczne oraz ustawy o OZE, prowadzi do usunięcia niektórych przepisów, które są związane z obligiem handlu energią na giełdzie towarowej.</u>
          <u xml:id="u-733.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Rzeczywiście tryb zgłoszenia projektu jest ekspresowy, projektu, który był oczekiwany, jak mówiono wcześniej, wskazywali na to moi poprzednicy, ale pomińmy to. W każdym razie obowiązek dotyczy wytwórców energii elektrycznej z węgla, z gazu z tego powodu, jak jest to zapisane w uzasadnieniu, że dalsze stosowanie obliga giełdowego mogłoby stanowić istotny czynnik ograniczający efektywne funkcjonowanie przedsiębiorstw lub grup przedsiębiorstw energetycznych.</u>
          <u xml:id="u-733.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">Po trzecie, w komentarzach reprezentantów z rządu, jak również koalicji rządowej słyszeliśmy, że zasadne jest zniesienie obliga, bowiem obniży to ceny rynkowe, słyszeliśmy to również w tej debacie, dla odbiorców energii elektrycznej, bowiem umożliwi tymże odbiorcom końcowym uzyskanie dostępu do tańszej energii elektrycznej, którą producenci energii mogą oferować w drodze dwustronnych kontraktów. Przy czym ta decyzja nie usuwa wszystkich zagrożeń, które wynikają z umów dwustronnych i ewentualnie z braku transparentności przy ich zawieraniu czy ewentualnie wymuszania z uprzywilejowanej pozycji, o czym jeszcze za chwilę powiem.</u>
          <u xml:id="u-733.3" who="#PosełAndrzejGrzyb">Po czwarte, odnosząc się do ryzyka wzrostu cen energii elektrycznej, po likwidacji obliga giełdowego należy wskazać na to, co również czytamy w uzasadnieniu. Tam bowiem jest stwierdzenie, że giełdowa cena energii elektrycznej jest co do zasady wyznaczana jako cena krańcowa. Wśród ofert sprzedaży są również oferty z ceną niższą niż cena krańcowa. Aby jednak uniknąć pokusy nadmiernego wzrostu cen energii elektrycznej i manipulacji na rynku hurtowym energii, zwiększa się odpowiedzialność finansową i karną przedsiębiorców produkujących energię. Zatem likwidacja obliga giełdowego nie zlikwiduje wszystkich ryzyk związanych z tym, że może dochodzić do manipulacji na rynku czy ewentualnie nieuzasadnionego wzrostu cen energii elektrycznej.</u>
          <u xml:id="u-733.4" who="#PosełAndrzejGrzyb">Po piąte, ustawa o likwidacji obliga w obrocie według deklaracji rządu — słyszeliśmy to również w wypowiedziach, w debacie nad tą ustawą, o której poprzednio tutaj, w Wysokiej Izbie, dyskutowaliśmy, o rekompensatach czy obniżeniu cen energii — ma pierwszeństwo przed ustawą o zamrożeniu cen dla gospodarstw domowych i części również gospodarcze.</u>
          <u xml:id="u-733.5" who="#PosełAndrzejGrzyb">Czy wszyscy uczestnicy rynku popierają likwidację obligo? Można powiedzieć, zwracając uwagę na to, co mówi m.in. Towarowa Giełda Energii — jest ona zainteresowana tym, aby taka opinia towarzyszyła temu projektowi — że likwidacja obligo będzie niekorzystna dla hurtowych odbiorców energii, że obniży transparentność nabycia i transparentnej ceny, obniży konkurencyjność na rynku krajowym i międzynarodowym, a ponadto likwiduje nadzór prezesa Urzędu Regulacji Energii nad rynkiem energii.</u>
          <u xml:id="u-733.6" who="#PosełAndrzejGrzyb">Natomiast w drugiej opinii — Urzędu Regulacji Energii — stwierdza się, że likwidacja obliga giełdowego nie doprowadzi do obrony przed zawyżaniem cen przez dostawców energii, ponieważ na polskim rynku mamy de facto do czynienia z oligopolem. Mamy trzy duże grupy, które dostarczają energię i zawierają w swoim portfolio nie tylko wytwarzanie, ale spółki również spółki dystrybucyjne i samych odbiorców. Jedynie Tauron i Energa mają niewystarczające moce produkcyjne.</u>
          <u xml:id="u-733.7" who="#PosełAndrzejGrzyb">Na koniec przypomnienie tego, co również tutaj było powiedziane: 9 listopada 2018 r. w tejże Wysokiej Izbie podnieśliśmy obligo, aby nie 30%, ale całe 100% energii elektrycznej wytwarzanej przez producentów podlegało obrotowi na rynkach hurtowych. Uzasadnienie było takie, że ograniczy to ewentualne wzrosty cen energii na rynkach hurtowych.</u>
          <u xml:id="u-733.8" who="#PosełAndrzejGrzyb">Proszę państwa, co się zmieniło przez 4 lata? W tej chwili z tym samym uzasadnieniem przychodzimy w sprawie likwidację obowiązku obrotu giełdowego i z tym mamy niestety duży problem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-734">
          <u xml:id="u-734.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-734.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-735">
          <u xml:id="u-735.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">4 minuty?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-736">
          <u xml:id="u-736.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Tak jest, 4 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-737">
          <u xml:id="u-737.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kichałem tu już parę razy, z czego wynika, że zaczęliśmy już obniżać temperaturę, żeby spełnić wymagania.</u>
          <u xml:id="u-737.1" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Proszę państwa, chciałem zwrócić uwagę na podstawowe rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-737.2" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Po pierwsze, słyszałem tutaj z ust posłanki referentki, że Polska jest do czegoś zobowiązana. Co z tego wynika? Wynika, że albo to coś jest dla Polski korzystne, ale nie ma po co nas wówczas zobowiązywać, albo jest niekorzystne, ale w takim razie nie należy tego wykonywać. To jest chyba jasne, proste i oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-737.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-737.4" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Po drugie, jest taka słynna książeczka, chyba autorstwa Hazlitta, zatytułowana „Jak się robi ołówek?”, w której autor przekonująco dowodzi, że nie ma na świecie człowieka, który by wiedział, jak się robi ołówek. Otóż nie ma na świecie człowieka, a już na pewno nie ma kogoś takiego na tej sali, kto wie, jak się produkuje prąd elektryczny. Nikt z nas się na tym nie zna. Są ludzie, którzy umieją robić prąd z atomu, są tacy, którzy umieją robić prąd z wiatraków, są ludzie, którzy umieją robić prąd z wody i udostępniają go na rynek. Konsument musi znać się tylko na tym jednym: żeby kupić najtaniej. Na niczym nie musi się znać. My natomiast sprawiamy wrażenie, że będziemy tym rządzić, ale przecież my się na tym nie znamy. Wymaganie tego, żebyśmy tym rządzili, jest po prostu absurdalne.</u>
          <u xml:id="u-737.5" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Tym, co jest korzystne w tej ustawie, co powoduje, że absolutnie nie można jej odrzucić, jest likwidacja tego obligo, czyli przymusu transakcji. Jest to oczywiście korzystne. Chciałem tylko spytać, dlaczego zostało to wprowadzone. Nie zgadzamy się z teorią, że tylko ta małpa powinna reperować zegarek, która przedtem go zepsuła. Jeżeli to jest niekorzystne, to ci, którzy wprowadzili to obligo, powinni ponieść przynajmniej polityczną odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-737.6" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Słyszymy również, że należy dopłacać do przedsiębiorstw. Polska nie potrzebuje dopłacać do przedsiębiorstw, ale potrzebuje, żeby ich nie rabować, a rabuje się je po prostu dlatego, że państwo ma monopol na produkcję energii czy, powiedzmy, oligopol i korzysta z tego, podnosząc ceny. To jest taki konflikt interesów, bo z jednej strony chcemy tutaj jako przedstawiciele Polaków, żeby ceny były jak najniższe, ale państwo ma interes w tym, żeby były jak najwyższe. Państwo oczywiście ma w tym interes. Przestańmy ukrywać, że jest inaczej. Tak po prostu jest. Trzeba po prostu przestać ludzi rabować z pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-737.7" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Nie widzę jednak najmniejszego powodu, żeby wprowadzać transparentność rynku energii. Nie ma transparentności rynku pietruszki i jakoś na bazarach jest pietruszka. Gdyby rząd wiedział, jak produkuje się pietruszkę, gdyby rząd się tym zajął, to na pewno na bazarach zabrakłoby pietruszki, ale na szczęście rząd się tym nie interesuje i dlatego jeszcze mamy pietruszkę. Byłoby dobrze, żeby rząd nie wtrącał się również do energii. Niech kapitaliści produkują energię z czego tam chcą, jedni z ziemniaków, drudzy z buraków, a trzeci z wiatru.</u>
          <u xml:id="u-737.8" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Trzeba powiedzieć o jeszcze jednej rzeczy — o Unii Europejskiej, która narzuca nam rozwiązania, która niszczy nasz węgiel. Oni sami to przyznają. Dlaczego zgodziliście się na to, że oni nam to narzucą? W Unii Europejskiej siedzą wariaci albo co gorsza socjaliści, albo jedni i drudzy. To są wariaci i trzeba uważać na to, co oni mówią. Przecież nikt normalny nie może ścierpieć argumentów, które w tej Unii Europejskiej padają, że np. jak będzie ciepło, to będzie gorzej. Zobaczcie państwo, teraz będzie zima i będziemy się modlili, żeby pojawiła się chociaż odrobina globalnego ocieplenia. Dziękuję państwu za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-737.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-738">
          <u xml:id="u-738.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-738.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-739">
          <u xml:id="u-739.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Pani Minister! Panie i Panowie Posłowie! Nie da się ukryć, że mamy rozchwiany rynek energetyczny i gigantyczne marże na wytwarzanie energii, które kasują dzisiaj spółki energetyczne. To fakt. Według ekspertów z Forum Energii marże osiągnęły już tak horrendalne poziomy, że można je niekiedy liczyć w tysiącach procent wzrostu. Mówi się nawet o 7000% wzrostu na niektórych kontraktach.</u>
          <u xml:id="u-739.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Proponowaliśmy wprowadzenie regulowanych taryf, to byłoby takie obejście likwidacji obliga giełdowego, przede wszystkim dla małych i średnich przedsiębiorstw, organizacji pożytku publicznego czy też samorządów. Wszystkie te grupy, ale w gruncie rzeczy także duże przedsiębiorstwa, nie są w stanie dalej funkcjonować przy takich cenach energii. W wielu branżach, w których koszt energii stanowi większy udział w koszcie ogółem i w rachunku ekonomicznym, przedsiębiorcy zastanawiają się po prostu nad kontynuowaniem działalności. Ta sytuacja może doprowadzić Polskę do recesji. Ta sytuacja może doprowadzić do likwidacji wielu miejsc pracy w wielu branżach, które po prostu nie wytrzymają.</u>
          <u xml:id="u-739.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Słuchając pana przewodniczącego Suskiego, pomyślałabym, że przynajmniej od wielu lat protestuje przeciwko obligu giełdowemu, tymczasem to wasz rząd w 2018 r. wprowadził 100-procentowe obligo giełdowe. Wie pan co, panie przewodniczący? Sprawdziłam, jak pan głosował. To pan podniósł rękę za tym, żeby to obligo obowiązywało, więc to pan podniósł rękę za tym, jak pan tutaj powiedział z mównicy sejmowej, żeby nasze pieniądze drenowane z naszej kieszeni były wywożone za granicę.</u>
          <u xml:id="u-739.3" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Czy to pomoże obniżyć ceny energii? Na pewno giełda, to, w jaki sposób działa system, jak wycenia poszczególne kontrakty i cenę ostateczną, przyczynia się do tych gigantycznych marż. To prawda, natomiast zlikwidowanie teraz obligo sprawi, że większą elastyczność w modelowaniu cen będą miały spółki Skarbu Państwa i to od ich zachowań, ale także od ministra aktywów państwowych, który nadzoruje te spółki, będzie dzisiaj zależało, jak wykorzystacie zlikwidowanie obligo. URE jako nadzorca będzie miał więcej pracy i będzie musiał kontrolować ten rynek. To może się udać, ale wszystko zależy od tego, co tak naprawdę z tym zrobicie. Kiedy będziemy mieli problem? Wtedy kiedy powstanie istotny deficyt energii. Bo wtedy faktycznie zacznie się knucie i kombinowanie, wtedy jeden drugiemu każdą megawatogodzinę będzie wyrywał z gardła, żeby mu starczyło na kontynuowanie działalności gospodarczej albo na prąd w domu. Dlatego rząd już od dawna powinien wprowadzić oszczędzanie energii. Mówiłam o tym dużo na posiedzeniu komisji, nie będę się powtarzać, ale fakt, że my w Polsce wciąż oświetlamy budynki użyteczności publicznej, zabytki, że nie wyłączamy witryn sklepowych, tudzież reklam świetlnych, jest dla mnie niezrozumiały. Oczywiście ten cały chaos nie był nam potrzebny. Dzisiaj procedujemy nad trzema ustawami, które się kanibalizują. Zresztą pan poseł nawet o tym mówił: przyjęcie tej ustawy powoduje, że pozostałe są niepotrzebne. Czy wy naprawdę w rządzie nie jesteście w stanie wypracować jednego spójnego stanowiska? Przecież ta ustawa od dawna była konsultowana i dobrze wiecie, że w tej sytuacji pozostałe są niepotrzebne. Bo ja nie zamierzam, likwidując obligo giełdowe, dopłacać spółkom energetycznym, które dziś kasują tak horrendalne zyski — 26 mld zł — kosztem jeszcze wyższej inflacji. Bo przecież to dokładnie robicie, wypychając kolejne zobowiązania budżetowe poza kontrolę parlamentu, obniżając tym samym transparentność finansów publicznych.</u>
          <u xml:id="u-739.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-740">
          <u xml:id="u-740.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, pani poseł. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-740.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-740.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Mamy zgłoszonych posłów.</u>
          <u xml:id="u-740.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam listę posłów zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-740.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wyznaczam czas pytania — pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-740.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-741">
          <u xml:id="u-741.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Ponieważ w tej ustawie operuje się kategorią manipulacji, manipulacji na rynku, a to z kolei zdefiniowane przez Unię Europejską jest zapisane w zmienianym Prawie energetycznym, a związek ma z handlem emisjami, pytanie o to, kiedy zniesiecie przymus podporządkowania się eurokołchozowemu systemowi ETS, czyli handlu kwotami…</u>
          <u xml:id="u-741.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-742">
          <u xml:id="u-742.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Katarzyna Kretkowska, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-743">
          <u xml:id="u-743.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Zlikwidowanie obliga giełdowego jest reklamowane przez posła Suskiego jako przeciwdziałanie manipulacji. Obawiam się, że to dopiero będzie początek manipulacji. Mając 15 sekund na zadanie pytania, pytam, jak to wszystko rozwiąże problemy samorządów, przedsiębiorców i tych, którzy dzisiaj stoją wobec widma zakończenia działalności ze względu na koszty energii. Jak te trzy ustawy, nad którymi dzisiaj procedujemy — trzecią mamy — wpłyną na zapobieżenie katastrofie?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-744">
          <u xml:id="u-744.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-745">
          <u xml:id="u-745.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Co nagle się stało?</u>
          <u xml:id="u-745.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Kiedy w 2019 r. wprowadzaliście obligo na 100%, bo było 30, wtedy też krzyczeliście, że wzrośnie cena energii i musicie ją chronić, trzeba 100%, obligo giełdowe wprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-745.2" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Smoliński: Wojny nie było.)</u>
          <u xml:id="u-745.3" who="#PosełKrzysztofGadowski">Dziś nagle mówicie: no nie, bo cena wzrosła, musimy zmniejszyć. No to jak minister Tchórzewski to wprowadzał? Czemu dzisiaj zaczynacie to zmieniać? Jak pani szanuje urząd prezesa URE, skoro chce go pani chronić, a nie przyjmuje…</u>
          <u xml:id="u-745.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-746">
          <u xml:id="u-746.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zaraz, zaraz, bo pan mówi i mówi.</u>
          <u xml:id="u-746.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-747">
          <u xml:id="u-747.0" who="#PosełArturŁącki">Pan przewodniczący Suski w telewizji powiedział, że jeśli ta ustawa wejdzie w życie, to cena energii spadnie o 2/3. Pytam w takim razie, jak horrendalne są marże spółek energetycznych. Pani minister, proszę na piśmie odpowiedzieć na pytanie, jaki jest koszt wytworzenia energii 1 MW w elektrowniach węglowych, z kamiennego węgla, z węgla brunatnego, w elektrowniach gazowych — nie wiem, czy już mamy taką gazową w Dolnej Odrze — i z wiatrowych. Chodzi o uśredniony koszt wytworzenia 1 MW.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-748">
          <u xml:id="u-748.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Nowak, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-749">
          <u xml:id="u-749.0" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Panie Marszałku! Pani Minister! 30% to jest jednak to, co mogłoby stanowić o transparentności rynku i mogłoby być punktem odniesienia. W związku z tym my w Senacie będziemy taką poprawkę zgłaszać. Natomiast mam do pani pytanie, czy rzeczywiście nie byłoby dobrze dla rynku, dla transparentności rynku wprowadzić 30-procentowe bezpieczeństwo. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-750">
          <u xml:id="u-750.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Wieczorek, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-751">
          <u xml:id="u-751.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Poprosiłbym o odpowiedź na piśmie. Jak rozdysponowano środki z lat 2013–2022, które wpłynęły do polskiego budżetu ze sprzedaży świadectw ETS, czyli systemu ETS? Jak te środki, ponad 60 mld, były rozdysponowane? Prosiłbym o rozpisanie punkt po punkcie, gdzie te kwoty się znajdują. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-752">
          <u xml:id="u-752.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-753">
          <u xml:id="u-753.0" who="#PosełUrszulaZielińska">Szanowni Państwo! Likwidujecie obligo, bo prezesi pięciu firm energetycznych boją się konkurencji tanich rozproszonych źródeł energii, boją się, bo sami mają drogi, brudny prąd z węgla, bo wy blokujecie transformację energetyczną. Jak to rozwiązać? Polacy już to wiedzą, mówią wam już to w sondażach: po pierwsze, uchwalić ustawę wiatrakową, przywrócić do korzystniejszych rozliczeń fotowoltaiki i wdrożyć program lokalnych biogazowni. To sondaż IBRiS sprzed 5 dni. Proste? Proste, tak, ale nie dla PiS-u, dla PiS-u nie do wdrożenia. Wdrożymy…</u>
          <u xml:id="u-753.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-754">
          <u xml:id="u-754.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-755">
          <u xml:id="u-755.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Uprzejmie będę prosił o odpowiedź na piśmie. Wtedy kiedy konsultowany był projekt tej ustawy, prezes URE zapisał, cytuję, jako organ uprawniony do regulacji działalności przedsiębiorstw działających na rynku energii wyrażam negatywne stanowisko wobec przedstawionego projektu. Uprzejmie poproszę o opinię resortu, o czym i o jakich zagadnieniach prezes URE wyraził negatywną opinię. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-756">
          <u xml:id="u-756.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-756.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-757">
          <u xml:id="u-757.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! W sprawach bezpieczeństwa energetycznego trzeba was pilnować i trzymać za rękę, żeby się nie okazało, że te ceny energii wcale nie spadły. A więc bardzo bym poprosił po tym, jak ta ustawa zostanie już przyjęta, żebyście przedstawili, jakie będą zyski w latach 2022 i 2023 dla indywidualnych gospodarstw domowych, dla firm, dla wszystkich podmiotów, które miałyby zyskać. I proszę o odpowiedź na piśmie, żeby te dane w przyszłości można było sprawdzić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-757.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-758">
          <u xml:id="u-758.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-758.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-759">
          <u xml:id="u-759.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-759.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister, bardzo proszę o odpowiedź na moje pytanie na piśmie. Jakie jest dzisiaj w Polsce najtańsze źródło energii? Czy to jest węgiel, produkcja z węgla, czy to jest OZE, czy to jest gaz, czy to jest jeszcze jakiś inny sposób produkcji? Które źródło jest najtańsze? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-760">
          <u xml:id="u-760.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-760.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-760.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz głos ma podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pani Anna Łukaszewska--Trzeciakowska.</u>
          <u xml:id="u-760.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-761">
          <u xml:id="u-761.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Posłanki i Panowie Posłowie! Po kolei, jeżeli chodzi o wątpliwości dotyczące ustawy znoszącej obligo. Chcę, żeby to wybrzmiało, że celem jest zapewnienie swobody. Nikt nie wprowadza zakazu handlu na giełdzie energii. To wprowadza szerszy wachlarz możliwości. Handel na giełdzie w dalszym ciągu będzie się odbywał. Państwo mówicie o marżach, o cenie krańcowej — to wszystko prawda, ale zapominamy o tym, i to tutaj nie wybrzmiało, że obligo wprowadza też duże problemy z płynnością na rynku ze względu na depozyty pod CO2,. To powoduje, że wolumen obrotu jest niski, poniżej progu płynności, i to winduje ceny dodatkowo w górę, ponieważ potrzebne są na to stosowne koszty transakcyjne, koszty depozytów, koszty zabezpieczeń. To winduje cenę energii, a to wszystko wiąże się z obrotem giełdowym, więc choćby z tego powodu te ceny spadną.</u>
          <u xml:id="u-761.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">I proszę też nie zapominać… Mówi się tutaj o obligo, że cała ta energia jest sprzedawana przez giełdę. To nieprawda. Rzeczywisty poziom obliga wynosi 36% energii elektrycznej wytworzonej w kraju. W związku z szeregiem wyjątków myśmy przygotowali, i państwo się mogą z tym zapoznać, stosowny wykres, który wskazuje, jaka część energii jest przez giełdę sprzedawana. To jest 36% krajowego wytwarzania, 46% energii, ale w tym jest też obrót wtórny, transgraniczny, import. Tak że jeśli chodzi o krajowe wytwarzanie, to jest 36%, reszta to są umowy kogeneracyjne, OZE, długoterminowe zobowiązania umowne. Tak że pamiętajmy, że nie chodzi o 100% energii.</u>
          <u xml:id="u-761.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Teraz, jeżeli chodzi o manipulacje, bardzo bym prosiła, żebyśmy porzucili taką narrację, że oto wszyscy nic nie robią, tylko zmawiają się cenowo i manipulują. Naprawdę, proszę państwa, przykre jest słuchanie tego. Chodzi o powtarzanie tego lustrzanego odbicia jakiegoś mitu, albo tego, że nie wiemy, jak wytworzyć energię. Proszę nie mierzyć swoją miarą, wiemy, wiemy. Ja przynajmniej wiem.</u>
          <u xml:id="u-761.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o system uprawnień do emisji, o który tutaj było pytanie — chodziło o to, jaki jest jego koszt — to prawda, że jest on wysoki: 63 euro w dniu dzisiejszym. Nie jest za to prawdą, że Polska jest jakimś ogromnym beneficjentem tego unijnego systemu. Polska jest płatnikiem netto systemu EU ETS, dlatego że pula przyznawanych Polsce uprawnień jest daleko niewystarczająca, jeśli chodzi o polskie potrzeby, i dlatego musimy kupować na wolnym rynku. To nie jest system, który ma zachęcać do transformacji, to jest system, który raczej karze za zbyt emisyjną gospodarkę. Mimo że redukujemy się w dużo szybszym tempie niż w swoim czasie Europa Zachodnia, to wciąż tych emisji przyznawanych mamy coraz mniej. W związku z tym te koszty są coraz wyższe. Od 2018 r., kiedy ceny uprawnień do emisji były na relatywnie niskim poziomie, to skokowo wzrasta. Oczywiście taką informację przygotuję na piśmie, natomiast dość powiedzieć, że na początku stycznia — 8 euro za 1 t, w 2021 r. to było 32 euro, a na koniec grudnia 2021 r. — 80 euro. W szczytowym szczycie spekulacyjnym w sierpniu tego roku po wybuchu wojny — blisko 100 euro za jedno uprawnienie do emisji. W związku z tym te spekulacyjne wartości pogrążają również ceny energii i wytwarzania tej energii.</u>
          <u xml:id="u-761.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Mam też przygotowane zestawienie dotyczące kosztów paliwa i wpływu EU ETS-ów na produkcję energii z węgla kamiennego, brunatnego, gazu. Oczywiście nie bardzo wiem — tutaj prosiłabym o precyzyjne pytanie, w jakim kontekście pan poseł sobie życzy tej wiedzy — czy chodzi o węgiel krajowy, czy eksportowy, czy liczony na ARA, czy na naszym katowickim ARP, jeśli chodzi o ceny, czy na jakimkolwiek innym uśrednieniu.</u>
          <u xml:id="u-761.5" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: Co z 60 mld się stało?)</u>
          <u xml:id="u-761.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Bo wie pan, panie pośle, jeśli chodzi o samo uśrednienie, to ja i pies mamy średnio po trzy nogi. A więc jeżeli to ma być precyzyjna odpowiedź, to bardzo proszę o precyzyjnie zadane pytanie.</u>
          <u xml:id="u-761.7" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: Bardzo proszę. Chodzi o 60 mld. Jak je rozdysponowaliście?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-762">
          <u xml:id="u-762.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-762.1" who="#komentarz">(Poseł Dariusz Wieczorek: To tylko takie pytanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-763">
          <u xml:id="u-763.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Nie, było pytanie o średnie wytwarzanie. To może nie pan poseł, ale inny pan poseł o to pytał.</u>
          <u xml:id="u-763.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Jeżeli chodzi o środki z uprawnień emisji CO2, to ja również takie podstawowe, zgrubne dane tutaj mam. Fundusz Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji, Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, żeby w roku 2019… Chodzi o utrzymanie cen energii elektrycznej, o to, żeby dla Polaków ceny nie wzrosły. Ale oczywiście taką informację przygotujemy. Wiemy też, że niestety będziemy mieć coraz większy deficyt uprawnień i Fit for 55 nie pomaga. Oczywiście cały czas apelujemy w Unii Europejskiej o zawieszenie stosowania systemu i jego głęboką reformę, tak żeby nie stanowił źródła spekulacji kapitałem. Oczywiście prosimy o wsparcie.</u>
          <u xml:id="u-763.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Było pytanie, jeżeli chodzi o marże, szczególnie te nadmiarowe. Na pewno państwo znacie merit order na pamięć, bo ze swadą o nim dyskutujecie. Natomiast ja sobie pozwoliłam tak z grubsza narysować merit order. Tu jest wytwarzanie z OZE, tu są nadmiarowe zyski, tu są ceny zamknięcia, tak z grubsza. To bardzo wyraźnie widać, kto ma największe nadmiarowe zyski. Otóż te największe nadmiarowe zyski ma w tej chwili OZE i to oni powinni być… ponieważ ich koszty zmienne są najniższe. Za to z drugiej strony nie wspierają rynku mocy, nie są źródłem stabilnym, nie mogą pracować w podstawie i jako takie nie mogą stanowić źródła energii elektrycznej, stabilnego systemu energii elektrycznej, nie mogą stanowić stabilizacji dla krajowego systemu elektroenergetycznego.</u>
          <u xml:id="u-763.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaAnnaŁukaszewskaTrzeciakowska">Podsumowując, bardzo proszę Wysoką Izbę o uchwalenie tej ustawy, bo ona rzeczywiście pozwoli obniżyć ceny energii elektrycznej w Polsce razem z innymi mechanizmami, które stosujemy. Z uporem maniaka będę mówić o rozporządzeniu dotyczącym rynku bilansującego, z uporem maniaka będę mówić o cenie maksymalnej na rynku spot, o którą apelujemy, o wprowadzeniu jej na poziomie unijnym. Będziemy rozważać wprowadzenie na poziomie krajowym, jeżeli nie uda się tego na unijnym skupionym na oszczędnościach i dzieleniu windfall taksu osiągnąć. Tymczasem każde rozwiązanie, które wspomoże piekarza, sklepikarza, drobnych przedsiębiorców, dużych przedsiębiorców, Polaków, wszystkich obywateli, czyli obniżenie globalnie ceny energii w Polsce, jest ważne, dlatego bardzo państwa proszę o procedowanie nad tą ustawą w sposób sprawny. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-763.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-764">
          <u xml:id="u-764.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-764.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-764.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-764.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-764.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-764.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku Komendanta Głównego Policji z dnia 13 grudnia 2021 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za wykroczenie popełnione w dniu 2 października 2021 r. przez posła Grzegorza Brauna (druk nr 2465).</u>
          <u xml:id="u-764.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę pana posła Kazimierza Smolińskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-765">
          <u xml:id="u-765.0" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzSmoliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych zawarte w druku nr 2465 w sprawie wniosku komendanta głównego Policji z dnia 13 grudnia 2021 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za wykroczenie popełnione w dniu 2 października 2021 r. przez posła Grzegorza Brauna.</u>
          <u xml:id="u-765.1" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzSmoliński">Marszałek Sejmu na podstawie przepisów ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora skierowała w dniu 15 lutego 2022 r. wniosek do komisji regulaminowej w celu rozpatrzenia. Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych po rozpatrzeniu tego wniosku na posiedzeniu w dniu 19 lipca 2022 r., na podstawie art. 7c ust. 5 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, przedkłada propozycję przyjęcia wniosku komendanta głównego Policji z dnia 13 grudnia 2021 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za wykroczenie popełnione w dniu 2 października 2021 r. przez posła Grzegorza Brauna.</u>
          <u xml:id="u-765.2" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzSmoliński">Może tylko jedno słowo, jedno czy dwa zdania krótkiego komentarza. Komisja zapoznała się z wnioskiem pana komendanta głównego, z którego wynikało, że pan poseł Grzegorz Braun w dniu 2 października 2021 r. popełnił wykroczenie drogowe w postaci złamania przepisów ruchu drogowego o jeździe samochodem po ulicy, na której był zakaz tego ruchu. Komisja po rozpatrzeniu wniosku przyjęła tę propozycję, którą przed chwilą Wysokiemu Sejmowi przedstawiłem. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-766">
          <u xml:id="u-766.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-766.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przypominam, że Sejm, zgodnie z art. 133 ust. 6 regulaminu Sejmu, rozpatruje sprawozdanie komisji, wysłuchując jedynie sprawozdawcy.</u>
          <u xml:id="u-766.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Prawo do zabrania głosu przysługuje również posłowi, którego wniosek dotyczy.</u>
          <u xml:id="u-766.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nad sprawozdaniem tym nie przeprowadza się dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-766.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Czy pan poseł?</u>
          <u xml:id="u-766.5" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Ile minut?)</u>
          <u xml:id="u-766.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dużo.</u>
          <u xml:id="u-766.7" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Mianowicie?)</u>
          <u xml:id="u-766.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Piętnaście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-767">
          <u xml:id="u-767.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-767.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Wysoka pustawa Izbo! Koledzy Drodzy, Czcigodni! No o ten efekt właśnie chodziło. Ostatni punkt tego dzisiejszego dnia. O to właśnie chodzi, żeby wniosek, nad którym będziemy głosować jutro, głosowany był przez miażdżącą większość kompletnie niezorientowaną w sprawie. No bo co państwo myślicie, kiedy słyszycie: poseł, wykroczenie drogowe, immunitet. Ja wizualizuję sobie posła, co może jest wyrazem niedostatecznej wiary w ludzkość, który po pijaku zygzakiem jechał pod prąd i wymachiwał legitymacją poselską, jak go Policja słusznie przyskrzyniła. Czy taki przypadek zachodzi w moim przypadku? No nie. Pan Smoliński tymczasem, zdaje się, już się zmył. Czy jest tu gdzieś, panie marszałku?</u>
          <u xml:id="u-767.2" who="#komentarz">(Poseł Kazimierz Smoliński: Przepraszam, nigdzie się nie zmyłem.)</u>
          <u xml:id="u-767.3" who="#PosełGrzegorzBraun">Ooo… No to chodźże pan tutaj. Chodźże, bo pańskie łajdactwo powinno być w świetle…</u>
          <u xml:id="u-767.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-767.5" who="#PosełGrzegorzBraun">Pańskie matactwo i łajdactwo, panie pośle Smoliński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-768">
          <u xml:id="u-768.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, ostrzegam pana. Ostrzegam pana, panie pośle, proszę nie używać takich wyrazów, bo odbiorę panu głos.</u>
          <u xml:id="u-768.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek włącza mikrofon)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-769">
          <u xml:id="u-769.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Panie Marszałku! Myślę, że za chwilę przedstawię Wysokiej Izbie dowodną argumentację, która poprze tę moją opinię.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-770">
          <u xml:id="u-770.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">To proszę przedstawiać, a nie obrażać innych posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-771">
          <u xml:id="u-771.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Gdzież bowiem podziało się dziewięć pozostałych wniosków? Pan Kazimierz Smoliński podpisał tych wniosków łącznie 10 już w lipcu, wniosków o uchylenie immunitetu. Ale te wnioski gdzieś tam w Prezydium Sejmu uznano najwyraźniej za tak kuriozalne, że nie są dziś w ogóle prezentowane Wysokiej Izbie.</u>
          <u xml:id="u-771.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Więc pierwszy argument taki: jeśli podpisał dziewięć wniosków kuriozalnych, to czy macie państwo zaufanie do posła Smolińskiego, czy macie wiarę w trafność jego oceny, rozeznania tej sytuacji w przypadku 10.?</u>
          <u xml:id="u-771.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Wróćmy do tematu. Wykroczenie w ruchu drogowym, tak to opisał. Zapomniał dodać, że chodziło o sytuację nienależącą do sfery prywatnej, jazdę samochodem po godzinach lub też w drodze na posiedzenie. Chodziło o działania ściśle związane z wykonywaniem przeze mnie mandatu posła. Chodziło o działania polityczne w stanie wyższej konieczności na demonstracji politycznej. I to jest clou i poseł Smoliński nie chce nawet tutaj, tym paru osobom, które jeszcze słuchają, opowiedzieć, co się wydarzyło przed rokiem.</u>
          <u xml:id="u-771.3" who="#PosełGrzegorzBraun">Marsz Konfederacji — piękna rocznica, 7 października, rocznica proklamowania przez Radę Regencyjną odrodzenia Królestwa Polskiego w 1918 r. Dla nas, wolnościowców, tradycjonalistów, także narodowców, to jest data istotna w kalendarzu. Manifestowaliśmy wówczas w Warszawie Śródmieściu, maszerując spod kolumny Zygmunta. Krakowskim Przedmieściem zmierzaliśmy, zdaje się, tutaj na Wiejską, pod Sejm. I otóż po drodze na skrzyżowaniu Nowego Światu już ze Świętokrzyską wyrosły na naszej drodze betonowe przegrody, których wcześniej tam nie było. To pisze tutaj Policja, która objaśnia, że to były zapory antyterrorystyczne. Czym to skutkowało? Skutkowało tym, że musiał się zatrzymać samochód wiozący nagłośnienie, bez którego komunikowanie się z setkami, być może tysiącami manifestantów nie było możliwe. A zatem, jeżeli chodzi o kontynuację tej akcji, porzucenie samochodu z nagłośnieniem stawiałoby całą naszą manifestację w stan dezorganizacji, a być może i podwyższonego ryzyka dla jej uczestników. I dlatego też poprosiłem kierowcę — to nie był wielki samochód, na tyle stać Konfederację, furgonetka z nagłośnieniem, aparaturą, kolumnami — cywila, że tak powiem, niedziałającego politycznie, żeby ustąpił mi miejsca, i z zachowaniem ostrożności ominąłem zaporę betonową, przejeżdżając, być może sąd zechce przeprowadzić w tym miejscu wizję lokalną, może 20, a może 25 m na drugą stronę ul. Świętokrzyskiej, która i tak była w tym momencie wyłączona z ruchu i ubezpieczana przez Policję, która towarzyszyła nam na całej trasie tego marszu.</u>
          <u xml:id="u-771.4" who="#PosełGrzegorzBraun">I uwaga, nikt nie wystąpił wówczas do mnie z próbą kryminalizacji mojego czynu. Nikt nie wręczył mi mandatu. Po upływie miesięcy do Sejmu wpłynął wniosek komendanta głównego w tej sprawie i w dziewięciu innych. Tych dziewięć innych spraw, tych dziewięć innych wniosków, które podpisał pan poseł Kazimierz Smoliński, to wnioski o uchylenie mojego immunitetu za niezamaskowanie w różnych innych akcjach politycznych w minionych sezonach. Głównie, zdaje się, Policja z Rzeszowa starała się mnie ścigać za niezamaskowanie na rozmaitych wydarzeniach związanych z tamtejszą samorządową kampanią wyborczą. Te wnioski, powtórzę, są tak kuriozalne, ponieważ na posiedzeniu Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych, której pan Smoliński przewodzi, wnioskodawcy, czyli przedstawiciele Komendy Głównej Policji, no cóż, wykazali całą prawną nieskuteczność swoich wniosków. I można powiedzieć, pośrednio wyszydzili to, pod czym komendant główny Policji się podpisał.</u>
          <u xml:id="u-771.5" who="#PosełGrzegorzBraun">Niemniej jednak pan Kazimierz Smoliński oraz zjednoczona z pewnymi wyjątkami w tym dziele komisja zechcieli mimo to skierować te wnioski na dalszą ścieżkę. I jak powiadam, te wnioski zatrzymały się gdzieś tutaj między komisją a Prezydium. W każdym razie tutaj do sali plenarnej nie dopłynęły, dopływa ten jeden wniosek.</u>
          <u xml:id="u-771.6" who="#PosełGrzegorzBraun">Szanowni Państwo! Różne rzeczy mnie tutaj spotykają i w żadnym wypadku nie chciałbym ani przez moment sprawiać takiego wrażenia, że się temu dziwię — bo niczemu już się tu nie dziwię — że się użalam nad sobą. Broń Boże, nie. Użalam się nad wielką Izbą, użalam się nad Rzecząpospolitą, która takich ma posłów jak Kazimierz Smoliński i popierająca go Zjednoczona łże-Prawica, reprezentowana tu tak niegodnie przez pana wicemarszałka Terleckiego — a może godnie, może właśnie to jest właściwy człowiek na właściwym miejscu, może bardzo to wszystko do siebie pasuje. A więc nie użalam się. Jednak wiecie państwo, w życiu cywilnym, nie politycznym, to by się to nazywało mobbingiem — to, czemu podlegają tutaj posłowie koła Konfederacja. Ale nie uskarżamy się, jesteśmy dorosłymi chłopcami, wiemy, na cośmy się umówili.</u>
          <u xml:id="u-771.7" who="#PosełGrzegorzBraun">Poza tym codziennym, co tu dużo mówić, nękaniem są po prostu nieustanne akty bezprawia, tak jak na dzisiejszym posiedzeniu, po prostu nierespektowanie już nie tylko zasad parlamentaryzmu jakoś tam utrwalonych — prawo do sprostowania, prawo do zabrania głosu, które jest nie tylko prawem, ale i obowiązkiem posła, tu zredukowane do groteski. 30 sekund było dzisiaj na zadanie pytania. Niektórzy koledzy pracowicie wcześniej smarują te pytania, piszą elaboraty, a tu pan marszałek zarządził 30 sekund. Ja gadam dłużej, ponieważ taki jest wymóg formalny, żeby pozwolić skazanemu zaocznie, kapturowo i z góry tutaj wygłosić ostatnie słowo. A więc kontynuuję.</u>
          <u xml:id="u-771.8" who="#PosełGrzegorzBraun">Są kary nakładane na mnie, niebanalne kary finansowe. Prezydium Sejmu z udziałem pana marszałka wzięło moją rodzinę na zakładników i okrada moją żonę i dzieci, śpiące już, mam nadzieję, o tej porze, na większość tych pieniędzy, które tutaj mi przysługują i na które, nieskromnie przypuszczam, moją pracą zarabiam, ale okradają mnie i okradać mnie zamierzają. Komisja finansowa, Biuro Finansowe Sejmu wie, ile tam jest aktualnie tych potrąceń, jak to oni mówią, wykonanych, ile prognozowanych. Jak byłem tam przed paroma miesiącami, kwartałami, naliczyli mi razem tych potrąceń do roku 2024 na blisko 300 tys. zł chyba. Tak że to niebanalne sumy są, proszę państwa. To może prawnicy jakoś wydrą tutaj temu psu z gardła, ale to będzie poniewczasie, któż o tym będzie chciał słuchać.</u>
          <u xml:id="u-771.9" who="#PosełGrzegorzBraun">Zatem dziś to nękanie przybiera już charakter zamachu na prawa moich wyborców, te prawa, które i tak były ograniczane przez wykluczanie mnie z posiedzeń. Szereg razy, po wielokroć byłem eksmitowany z tej mównicy. Stawiając się do mojej pracy poselskiej i pragnąc aktywnie uczestniczyć w posiedzeniach, byłem wyłączany. Za co? Za niezamaskowanie. Dziś rzeczywistość, fakty medyczne oddają mi w tej sprawie sprawiedliwość. Ale większość parlamentarna wspólnie i w porozumieniu wywierała tę przemoc, która kumulowała się w aktach wyłączania mnie z posiedzenia, co przez prasę oczywiście zostanie, zostało już opisane jako przejaw mojej niesolidności, lenistwa, spóźnialstwa — po prostu nie stawiał się do pracy, więc ma dużo nieobecności. Tak jak Smoliński, Kazimierz Smoliński, pan przewodniczący…</u>
          <u xml:id="u-771.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Poseł.)</u>
          <u xml:id="u-771.11" who="#PosełGrzegorzBraun">…Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych, tak jak on dzisiaj wspomniał o wykroczeniu w ruchu drogowym, a nie wspomniał o tym, że to było działanie polityczne, udział w manifestacji, legalnej rzecz jasna, legalnej manifestacji politycznej, tak i prasa nie doniesie, że nie mamy tutaj do czynienia z przypadkiem posła niesolidnego, niestabilnego, niegotowego do wypełniania swoich obowiązków, ale wręcz przeciwnie — te kary są nakładane za z mojej strony, nieskromnie powiem, gorliwość w tych obowiązków wypełnianiu.</u>
          <u xml:id="u-771.12" who="#PosełGrzegorzBraun">Teraz zatem cała ta sprawa przenosi się na moich wyborców. I uwaga: nie tylko tych, którzy byli moimi wyborcami, może będą w przyszłości, ale ogół obywateli, ze szczególnym uwzględnieniem mojego okręgu, Rzeszowa i okolic Podkarpacia. Przecież poseł raz wybrany jest posłem na Sejm wszystkich swoich rodaków. A zatem i ci, którzy głos na mnie oddali, i ci, którzy chcieliby go oddać w przyszłości, a dziś uważają, że reprezentuję ich godnie w tym Sejmie, stoją w obliczu zamachu na swoje prawa, prawa do bycia reprezentowanym.</u>
          <u xml:id="u-771.13" who="#PosełGrzegorzBraun">Co do mnie, ile razy tego typu wnioski wpływały tutaj, wchodziły na wokandę, nie poparłem, zdaje mi się, żadnego z nich, a jeśli — to przez niedopatrzenie, ale nie przypuszczam, ponieważ uważam, wbrew populistycznej retoryce, że immunitet poselski to rzecz ważna i powinna być strzeżona, ponieważ tak łatwo jest posła zaatakować, tak łatwo jest posła poddać ciśnieniom i przeciążeniom rozmaitym, że immunitet to rzecz, którą zostawić powinniśmy właśnie wyborcom…</u>
          <u xml:id="u-771.14" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-772">
          <u xml:id="u-772.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-772.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Do głosowania w tej sprawie przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-772.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 28 września br.</u>
          <u xml:id="u-772.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-772.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Kto z pań i panów posłów zamierza jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-772.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-772.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Listę posłów zgłoszonych do oświadczeń uważam zatem za zamkniętą.</u>
          <u xml:id="u-772.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-772.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">3 minuty, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-773">
          <u xml:id="u-773.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Kontynuując: Rysuje się pytanie. Skoro to wszystko taka groteska, taka głupota i taki jawny nonsens wymieszany z bezprawiem, to do czego jest potrzebne uchylenie immunitetu? Do czego to komu potrzebne? Tu chciałbym rozwinąć pewną hipotezę, którą czas sfalsyfikuje albo potwierdzi. Myślę, że nie można wykluczyć, że jeśli nawet nie było takiej pierwotnej koncepcji, to może się ona komuś teraz nasunąć, że poseł zaprezentowany opinii publicznej jako niejako wyjęty spod prawa takim aktem uchylenia immunitetu może stać się obiektem rozmaitych innych zabiegów. Może być poddany rozmaitym ciśnieniom.</u>
          <u xml:id="u-773.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Jako reżyser w poprzednim życiu ciekaw jestem, jaki scenariusz albo już został napisany, albo pisany będzie i co się teraz wydarzy, kiedy jutro Wysoka Izba wywrze jeszcze raz ten akt przemocy rytualnej, demokratycznej większości nad jednostką. Ciekaw jestem, do czego to wszystko zmierza. Czy może jakieś inne akty naruszenia mojej wolności, może nawet i prywatności za tym pójdą? Bo jest gotowa podkładka, prawda? Podkładka pod co? Pod wzruszenie ramion. Jeśli opinia publiczna usłyszy teraz o mnie jakieś straszne rzeczy, to rezultat tej akcji z uchylaniem immunitetu to będzie właśnie wzruszenie ramion: a, to jest ten poseł, który nie ma już immunitetu, w związku z tym z nim wolno wszystko.</u>
          <u xml:id="u-773.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Wiadomo, że nie przysługują mi prawa, które państwo sami sobie uzurpujecie, te elementarne, do tego, żeby zabrzmiał w tej Izbie głos jednostki, bo wy chcecie totalniacka masę, chcecie mieć urawniłowkę. Pytanie, czy procedura zdejmowania immunitetu otworzy jakiś nowy wątek, nową akcję. Zobaczymy. Ci, którzy może tego słuchają, rodacy, współobywatele — pan marszałek wątpi, ale myślę, że pan marszałek tkwi w błędzie związanym z jego pyszałkowatym podejściem — nie idą po mnie szanowni państwo, idą po was. A ja tylko…</u>
          <u xml:id="u-773.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-774">
          <u xml:id="u-774.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Karolina Pawliczak, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-775">
          <u xml:id="u-775.0" who="#PosełKarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Uczestniczyłam ostatnio w wielu spotkaniach pseudokonsultacyjnych i mam prawo przemawiać w imieniu wszystkich ludzi krzywdzonych przez rządzących w związku z centralną porażką komunikacyjną. Te spotkania są zwykle bardzo emocjonalne, bo to są ludzkie tragedie, ludzkie dramaty, tracenie dorobku życia, niszczenie majątków, zmiana, która niesie niepewność, żal i brak perspektyw. Widziałam płacz, krzyk i łzy, bo demolujecie tysiącom ludzi życie. Wkraczacie w ich domy, nieruchomości, niszczycie najlepsze grunty i przyrodę.</u>
          <u xml:id="u-775.1" who="#PosełKarolinaPawliczak">Chcę, by Polska się rozwijała, chcę mądrych, służących społeczeństwu inwestycji, ale to, co robicie, jest bezzasadne. To dewastacja nowej infrastruktury, planu gospodarowania przestrzennego, destrukcja i spalona ziemia. Naprawdę tego chcecie?</u>
          <u xml:id="u-775.2" who="#PosełKarolinaPawliczak">Po tylu negatywnych opiniach, uchwałach gmin, protestach społecznych nadal w to brniecie. Przykładem niech będzie linia nr 85, Sieradz — Kalisz -Poznań. Na wszystkich spotkaniach mieszkańcy tych gmin powiedzieli zdecydowane „nie” dla wszystkich wariantów. I tak jest praktycznie wszędzie. To dla kogo wy to robicie, skoro ludzie tego nie chcą?</u>
          <u xml:id="u-775.3" who="#PosełKarolinaPawliczak">Co zrobicie z wynikami tych konsultacji, które wyraźnie wskazują, że nie ma zgody na tę inwestycję prowadzoną po to, żeby zaspokoić chore ambicje kilku osób? Czy na pewno trzeba przeorać pół Polski? Nawet po dzisiejszym posiedzeniu zespołu ds. CPK nie potrafiliście podać, ile to będzie kosztować. Gdzie są badania i analizy pokazujące celowość tej inwestycji? Gigantomania, arogancja władzy, niegospodarne trwonienie publicznych pieniędzy. Poniesiecie za to odpowiedzialność. To działanie nie pozostanie bezkarne, panie Horała i spółka. To wam obiecuję: za te wszystkie ludzkie dramaty poniesiecie karę.</u>
          <u xml:id="u-775.4" who="#PosełKarolinaPawliczak">W imieniu organizatorów zapraszam wszystkich 1 października na plac de Gaulle’a w Warszawie, skąd przemaszerujemy Krakowskim Przedmieściem pod Pałac Prezydencki, by właśnie zaprotestować przeciw tej barbarzyńskiej inwestycji. Bądźmy tam wszyscy razem. Solidarnie walczymy o godność, honor, przeciw wysiedleniu i złodziejskim wywłaszczeniom. Tak dla rozwoju, nie dla rozboju. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-776">
          <u xml:id="u-776.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-777">
          <u xml:id="u-777.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Już 16 września br. apelowałem z mównicy sejmowej do posłów PiS-u, Platformy Obywatelskiej i PSL z województwa kujawsko-pomorskiego, aby przekonali swoich senatorów do zagłosowania za przyjęciem ustawy o medycynie laboratoryjnej w tej części, która mówi, iż przed utworzeniem, likwidacją bądź połączeniem szpitali rektor uczelni medycznej będzie musiał uzyskać zgodę ministra zdrowia oraz ministra edukacji i nauki.</u>
          <u xml:id="u-777.1" who="#PosełJanSzopiński">Teraz także w imieniu moich wyborców, a zarazem pacjentów z Bydgoszczy i województwa kujawsko-pomorskiego, zwracam się z tym apelem do wszystkich pań i panów senatorów oraz osobiście do pana marszałka Tomasza Grodzkiego. Nigdy wcześniej nie było tak realnego zagrożenia tym, że rektor polskiej uczelni jedną indywidualną, jednoosobową decyzją może pozbawić ponad 400-tysięczną aglomerację kluczowego szpitala i zmusić pacjentów do szukania pomocy medycznej w innych miastach regionu. Jeśli dzisiaj takiego zagrożenia doświadczy Bydgoszcz, w dodatku ze strony toruńskiego UMK, który kieruje w Bydgoszczy szpitalem, który został zbudowany za pieniądze mieszkańców dawnego województwa bydgoskiego, to taka sytuacja może spotkać każde inne miasto w Polsce ze strony każdej innej uczelni medycznej. Dlatego raz jeszcze z tego miejsca apeluję do senatorów PiS, Platformy Obywatelskiej i PSL o poparcie ustawy o medycynie laboratoryjnej w części dotyczącej tworzenia i likwidacji szpitali klinicznych po uzyskaniu zgody właściwych ministrów. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-777.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-778">
          <u xml:id="u-778.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-779">
          <u xml:id="u-779.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 27 września każdego roku przypada Światowy Dzień Turystyki. Celem tego dnia jest podniesienie świadomości dotyczącej roli turystyki w ramach społeczności międzynarodowej i pokazanie, jak wpływa na społeczne, kulturowe, polityczne i ekonomiczne wartości na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-779.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w Polsce przed pandemią udział branży turystycznej w PKB wynosił ok. 13%, by w roku 2020 spaść do 3%. Po załamaniu związanym z obostrzeniami cała branża próbuje nadrobić stracony czas. Jak pokazują analizy ekspertów, już w 2018 r. łączne wydatki krajowych i zagranicznych turystów w Polsce wynosiły ponad 62 mld zł. Według różnych szacunków w Polsce w branży turystycznej znalazło zatrudnienie ok. 350 tys. osób. Przytaczane dane pokazują, iż branża turystyczna jest niezwykle ważna dla gospodarki w skali całego państwa, jednak jeszcze większego znaczenia branża turystyczna nabiera w miejscowościach, gdzie jest ona jednym z głównych impulsów rozwoju. Wokół hoteli, pensjonatów, restauracji czy karczm wyrastają równego typu firmy, które świadczą usługi zarówno pomiotom z branży, jak i turystom. To turystyczne święto jest więc znakomitą okazją, aby docenić wszystkie osoby działające w branży turystycznej.</u>
          <u xml:id="u-779.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Z okazji Światowego Dnia Turystyki składam więc wszystkim przedsiębiorcom i pracownikom branży turystycznej życzenia wszelkiej pomyślności i pomyślnych wiatrów w biznesie i życiu osobistym oraz wielu zadowolonych, a co ważniejsze, powracających klientów. To także dobry moment, aby zwrócić uwagę na ofertę turystyczną Beskidów. Ten piękny region, wpisujący się w ziemie Podbeskidzia, Śląska Cieszyńskiego, Żywiecczyzny i Małopolski, posiada bardzo bogatą ofertę turystyczną i oferuje niezwykle szeroką gamę aktywności dla swoich gości. Z pewnością każdy znajdzie u nas to, czego poszukuje, niezależnie od pory roku. Dlatego już dziś zapraszam wszystkich w Beskidy. Liczę na to, że niebawem wszyscy się tam zobaczymy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-779.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-780">
          <u xml:id="u-780.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-780.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Maciej Kopiec, klub Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-780.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-780.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-780.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Też nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-780.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-781">
          <u xml:id="u-781.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Kiedy uczniowie wymieniają w szkole po kolei władców Polski, zazwyczaj zapominają o jednym. Jan Olbracht, bo o nim mowa, panował zaledwie kilka lat. 23 września była kolejna rocznica jego koronacji.</u>
          <u xml:id="u-781.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Ten właśnie król bardzo często przebywał w Piotrkowie Trybunalskim. Wychowywał się pod okiem mistrza Jana Długosza, który na rozbrykanych synach Kazimierza Jagiellończyka podobno nie żałował rózg. Pozostawał pod wpływem włoskiego humanisty Filipa Kallimaha. Dość szybko ojciec rozpoczął wdrażanie go w polityczne arkana. Uczestniczył w objazdach i sejmach. Miał szansę na objęcie tronu Węgier, jednak po przegranej z bratem Władysławem musiał z tego zaszczytu zrezygnować. Kiedy umarł Kazimierz II Jagiellończyk, nie mógł od razu objąć tronu, gdyż Królestwo Polskie nie było monarchią dziedziczną. Udało mu się jednak przekonać do siebie polską szlachtę. W sierpniu 1492 r. wybrano go królem. 23 września tego roku arcybiskup gnieźnieński i prymas Polski Zbigniew Oleśnicki założył mu na skroni koronę Królestwa Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-781.2" who="#PosełGrzegorzLorek">To na panowanie pierwszych Jagiellonów datuje się początek polskiego parlamentaryzmu. Rada Królestwa w toku skomplikowanych przemian stała się senatem, a ogólnopolski zjazd stanu szlacheckiego, na którym delegacje otrzymywali przedstawiciele sejmiku, przekształcił się w izbę poselską. Król Jan po objęciu tronu potwierdził wszystkie przywileje szlacheckie, jeszcze je poszerzając. W roku 1489 ogłosił tzw. statut piotrkowski zwalniający szlachtę do cła i ograniczający wychodźstwo chłopów i prawa mieszczan. Prowadząc aktywną politykę zagraniczną, próbował pomścić klęskę warneńską. Szykował wyprawę zbrojną do Mołdawii. Bitwa pod Koźminem zakończyła jego fantazję, bo Turcy, Tatarzy i Wołosi dokonali masakry polskiego pospolitego ruszenia.</u>
          <u xml:id="u-781.3" who="#PosełGrzegorzLorek">Jak już wspomniałem, wielokrotnie bywał w Piotrkowie Trybunalskim i lubił to miasto. Niestety nie był lubiany przez swoich podwładnych przez swój porywczy jagielloński charakter, jak twierdzą historycy. Umarł w 1501 r. Jego ciało złożono na Wawelu, a serce znajduje się w jednym z filarów bazyliki św. Jana w Toruniu. No właśnie, król, o którym prawie nikt nie pamięta. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-781.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-782">
          <u xml:id="u-782.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-782.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-782.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Bartuś.</u>
          <u xml:id="u-782.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jest pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-782.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Miałem nadzieję, że pani nie ma.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-783">
          <u xml:id="u-783.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W ostatnią sobotę miałam przyjemność uczestniczyć w uroczystości poświęconej przypadającej w tym roku 80. rocznicy przemianowania Związku Walki Zbrojnej na Armię Krajową, która to uroczystość miała miejsce w Miasteczku Galicyjskim w Nowym Sączu. Na potrzeby tego wydarzenia Stowarzyszenie Rekonstrukcji Historycznej 1. Pułku Strzelców Podhalańskich AK ze Słopnic i Oddział IPN w Krakowie zorganizowały plenerowe spotkanie edukacyjne w ramach projektu „Z miłości do Polski. Armia Krajowa”.</u>
          <u xml:id="u-783.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Wczoraj, 27 września, obchodziliśmy Dzień Polskiego Państwa Podziemnego. Święto to zostało ustanowione przez Sejm w drodze uchwały 11 września 1998 r. Data ta jest nieprzypadkowa. 27 września 1939 r., w przeddzień kapitulacji Warszawy, powołano do życia Służbę Zwycięstwu Polski, której celem była walka o wyzwolenie Polski w granicach przedwojennych. 2 miesiące później, 13 listopada, naczelny wódz gen. Władysław Sikorski w jej miejsce utworzył Związek Walki Zbrojnej z gen. Kazimierzem Sosnkowskim na czele. Następnie 14 lutego 1942 r. związek przemianowano na Armię Krajową.</u>
          <u xml:id="u-783.2" who="#PosełBarbaraBartuś">Wraz z rządem na uchodźstwie Armia Krajowa tworzyła Polskie Państwo Podziemne, które było największą tego typu organizacją w całej Europie. Polskie Państwo Podziemne było też fenomenem w skali europejskiej, a nawet światowej z uwagi na rozbudowane struktury, które objęły całe terytorium II Rzeczypospolitej, oraz na zakres prowadzonych w konspiracji prac. Polskie Państwo Podziemne nie ograniczało się do bieżącej walki z okupantami, ale prowadziło także w szerokim zakresie prace przygotowawcze dotyczące czasu powstania powszechnego oraz okresu powojennego. Prowadzono też akcję tajnego nauczania na wszystkich szczeblach: od szkół powszechnych po uniwersytety, w którym brało udział tysiące młodych ludzi.</u>
          <u xml:id="u-783.3" who="#PosełBarbaraBartuś">Armia Krajowa na zasadzie dobrowolności skupiała przedstawicieli wielu grup społecznych. W działalność podziemnej administracji i parlamentu angażowali się przedstawiciele różnych, wcześniej konkurujących ze sobą partii politycznych.</u>
          <u xml:id="u-783.4" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzień 27 września to też od 5 lat święto terytorialsów. Wojska Obrony Terytorialnej to najmłodszy rodzaj Sił Zbrojnych RP, który swoją siłę buduję w oparciu o żołnierzy ochotników. W przeciągu 5 lat terytorialsi nieraz udowodnili, że działają zgodnie ze swoją misją, którą jest obrona i wspieranie lokalnych społeczności…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-784">
          <u xml:id="u-784.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-785">
          <u xml:id="u-785.0" who="#PosełBarbaraBartuś">…pozostając zawsze gotowi, zawsze blisko. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-785.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-786">
          <u xml:id="u-786.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-786.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pana posła nie ma.</u>
          <u xml:id="u-786.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Aleksander Mrówczyński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-786.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-787">
          <u xml:id="u-787.0" who="#PosełAleksanderMrówczyński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chojnice jako miasto graniczne II Rzeczypospolitej Polskiej niewątpliwie należy do miast, które jako pierwsze doświadczyły okrucieństwa Niemców podczas II wojny światowej. 1 września 1939 r. o godz. 4.23 na chojnicki dworzec zamiast planowego pociągu pośpiesznego relacji Berlin — Królewiec wjechała drezyna pancerna, którą poprzedzał pociąg pancerny Wehrmachtu. Zginęli pierwsi cywile, kolejarze, podróżni, do których strzelali niemieccy żołnierze. Pierwsza egzekucja cywilnych mieszkańców miast miała miejsce 15 września. Rozstrzelano Leona Schoena, Michała Bębenka oraz ucznia gimnazjum harcerza Władysława Schroeibera. To był początek tego, co czekało mieszkańców mego miasta w najbliższych miesiącach niemieckiej okupacji. To w podchojnickiej Dolinie Śmierci na Polach Igielskich mordowano przedstawicieli m.in. chojnickiej elity nauczycieli, działaczy organizacji i stowarzyszeń, kupców i przedsiębiorców. Kilkuset zostało rozstrzelanych już w pierwszych miesiącach wojny, w październiku 1939 r. Wśród ofiar mordów w dolinie byli również pensjonariusze chojnickiego zakładu dla psychicznie chorych w liczbie ponad 200 osób.</u>
          <u xml:id="u-787.1" who="#PosełAleksanderMrówczyński">W chojnickiej Dolinie Śmierci jest realizowany kolejny projekt badawczy związany z miejscem kaźni Polaków w czasie II wojny światowej. „Archeologia Zbrodni pomorskiej 1939” to międzynarodowy i interdyscyplinarny projekt badawczy, który będzie realizowany w latach 2022–2025 na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego pod nadzorem dr. Dawida Kobiałki. Prace związane z nim polegają na zbadaniu miejsc, w których dochodziło do masowych egzekucji, tzw. zbrodni pomorskiej z 1939 r. Naukowcy spędzają kolejny rok w Chojnicach, poszukując dowodów mordu na Polaków dokonanego przez Niemców, wszelkich artefaktów związanych z egzekucjami oraz szczątków, które nie zostały odnalezione i ekshumowane.</u>
          <u xml:id="u-787.2" who="#PosełAleksanderMrówczyński">Po raz kolejny byłem na miejscu kaźni Polaków i oglądałem wydobyte z ziemi po 83 latach łuski pocisków, którymi mordowano naszych rodaków. Ta ziemia jest uświęcona krwią bestialsko rozstrzelanych chojniczan, mieszkańców Brus i okolicznych miejscowości. 11 listopada w chojnickim muzeum ma zostać otwarta wystawa, na której zostaną zaprezentowane wyniki prac archeologów.</u>
          <u xml:id="u-787.3" who="#PosełAleksanderMrówczyński">Z tego miejsca oddaję hołd obrońcom Chojnic z września 1939 r., celnikom i strażnikom granicznym, żołnierzom I Batalionu Strzelców, bohaterskim ułanom 18. Pułku Ułanów Pomorskich. Wspominam wszystkie ofiary cywilne zamordowane na chojnickim dworcu i rozstrzelane w Dolinie Śmierci. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-787.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-788">
          <u xml:id="u-788.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-788.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Dziuk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-789">
          <u xml:id="u-789.0" who="#PosełBarbaraDziuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pragnę na forum i przy okazji posiedzenia Wysokiego Sejmu podnieść sprawę lokalną, której niewłaściwy schemat ma niestety zgubne szanse być powielany w niejednej części polski. Sprawę tę przywołuję wraz z apelem do wszystkich właściwych władz centralnych o podjęcie stosownych działań oraz jednocześnie adresuję te słowa do koleżanek i kolegów posłów, aby czuwali bacznie w swoich regionach, by analogiczne machinacje nie miały miejsca.</u>
          <u xml:id="u-789.1" who="#PosełBarbaraDziuk">Zmiana lokalizacji placówki szpitalnej co do zasady jest sytuacją niestandardową, która oczywiście może w określonych sytuacjach mieć swoje uzasadnienie. Obawiam się, że w przypadku Wielospecjalistycznego Szpitala Powiatowego SA w Tarnowskich Górach uzasadnieniem są motywacje, które kategorycznie nie powinny mieć miejsca szczególnie w sektorze odpowiedzialnym za bezpieczeństwo zdrowotne obywateli. Priorytet słuszności pozostawienia lokalizacji ww. poradni w dotychczasowym miejscu, tj. przy ul. Opolskiej 21 w Tarnowskich Górach, podkreśla fakt, że obiekt, w którym zlokalizowane są w chwili obecnej poradnie, był w zeszłym roku wyremontowany i dostosowany do osób niepełnosprawnych, co było wynikiem przeznaczenia na tej cel znacznej puli środków finansowych. Powstaje coraz większe zagrożenie i obawa, że wadliwie powzięte zamiary kierownictwa powiatu dotyczące zmiany lokalizacji poradni z ul. Opolskiej na ul. Pyskowicką pozbawią większość seniorów, osoby chore i osoby z niepełnosprawnościami możliwości swobodnego dostępu do opieki medycznej, w szczególności opieki ambulatoryjnej. Ta sytuacja wiąże się z próbami przenoszenia dokumentacji i sprzętu medycznego do potencjalnej nowej siedziby jeszcze przed sformalizowaniem sprawy.</u>
          <u xml:id="u-789.2" who="#PosełBarbaraDziuk">Z pełnym poszanowaniem autonomii samorządu terytorialnego należy podjąć wszelkie możliwe działania zmierzające do uratowania sytuacji przed zagrożeniem, które wynika z nieodpowiedzialnych zamierzeń i próby ich egzekucji. O to apeluję do wszystkich właściwych organów, a członków Wysokiej Izby pragnę zmotywować do diagnozowania podobnych sytuacji w innych częściach naszej ojczyzny. Niewłaściwe działania mają miejsce przy wykorzystaniu wątpliwych moralnie i prawnie instrumentów. Jednocześnie niedawno było realne zagrożenie likwidacją oddziału laryngologicznego, nadmieniam, że jedynego w naszym regionie. Tak się nie stało. Niestety, szpital napotyka szereg problemów, które mogą pojawiać się również w niejednym szpitalu samorządowym.</u>
          <u xml:id="u-789.3" who="#PosełBarbaraDziuk">Wysoka Izbo! Panie Marszałku! Pacjent jest najważniejszy. Zadbajmy wszyscy o zdrowie Polaków. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-789.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-790">
          <u xml:id="u-790.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-790.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-791">
          <u xml:id="u-791.0" who="#PosełWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oświadczenie będzie na temat skandalu dyplomatycznego wywołanego przez Radosława Sikorskiego w związku z wpisem na Twitterze odnośnie do awarii gazociągów Nord Stream.</u>
          <u xml:id="u-791.1" who="#PosełWaldemarAndzel">Radosław Sikorski w swoim wpisem na Twitterze dotyczącym awarii gazociągów Nord Stream wprawił w osłupienie nawet polityków Platformy Obywatelskiej. Insynuowanie, że to Ameryka jest odpowiedzialna za awarię gazociągów, jest najlepszym propagandowym prezentem dla Władimira Putina i wodą na młyn dla ruskich trolli. Jest to bardzo poważna sprawa. O Polsce piszą najważniejsze światowe media. Jednym wpisem Radosław Sikorski, tzw. ekspert od stosunków dyplomatycznych, doprowadził do niebezpieczeństwa Polski, Europy i całego NATO. Bardziej od tego, czy Donald Tusk zareaguje na działanie Radosława Sikorskiego, interesuje mnie to, kto jest kim w polskiej polityce. To jest pytanie, które dziś zadają sobie Polacy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-791.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-792">
          <u xml:id="u-792.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-792.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-793">
          <u xml:id="u-793.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Drodzy Seniorzy! 1 października obchodzimy Międzynarodowy Dzień Osób Starszych. Są to nasze babcie, nasi dziadkowie, sąsiedzi, którzy swoim doświadczeniem bardzo często sami pomagają młodszym pokoleniom. 1 października jest dobrą okazją do intensywniejszego propagowania zadań mających na celu poprawę sytuacji osób dojrzałych.</u>
          <u xml:id="u-793.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Dzisiaj z Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej życzę wam, drodzy seniorzy, zdrowia, szacunku dla was oraz godnej jesieni życia. Wszelkiej pomyślności!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-794">
          <u xml:id="u-794.0" who="#PosełJarosławGonciarz">Oświadczenie w sprawie 76. rocznicy masowej zbrodni dokonanej we wrześniu 1946 r. na polanie Hubertus w gminie Wielowieś.</u>
          <u xml:id="u-794.1" who="#PosełJarosławGonciarz">W sobotę 24 września 2022 r. miałem ogromny zaszczyt wziąć udział w uroczystej mszy polowej, która została odprawiona z ceremoniałem wojskowym w 76. rocznicę masowej zbrodni dokonanej we wrześniu 1946 r. przez NKWD i UB na żołnierzach Narodowych Sił Zbrojnych na polanie Hubertus pomiędzy wsiami Barut i Dąbrówka, w gminie Wielowieś znajdującej się w powiecie gliwickim.</u>
          <u xml:id="u-794.2" who="#PosełJarosławGonciarz">Właśnie w tym miejscu żołnierze Narodowych Sił Zbrojnych z oddziału Henryka Flamego „Bartka” zostali zamordowani przez komunistów we wrześniu 1946 r. Oddział kpt. Flamego stanowił wówczas największą grupę zbrojną podziemia antykomunistycznego na Górnym Śląsku i w Beskidach, zaś jej liczebność wynosiła ok. 400 uzbrojonych żołnierzy. Nie może umknąć fakt, że ta zbrodnia była szczegółowo zaplanowana przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego, i nie można mówić o jakimkolwiek przypadku czy spontaniczności w jej wykonaniu.</u>
          <u xml:id="u-794.3" who="#PosełJarosławGonciarz">Decyzja o zbrodni była planem noszącym kryptonim „Lawina”. Według opisu przebiegu wydarzeń przez historyków IPN część członków zgrupowania Narodowych Sił Zbrojnych z terenu Podbeskidzia pod dowództwem Henryka Flamego została rozstrzelana przez funkcjonariuszy Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego. Innych nie czekał lepszy los, ponieważ w walce o wolną ojczyznę zostali wysadzeni w powietrze w zaminowanym baraku, który znajdował się na terenie dawnego lotniska w Starym Grodkowie. W taki sam sposób zginęło też kilkudziesięciu żołnierzy w rejonie miejscowości Barut.</u>
          <u xml:id="u-794.4" who="#PosełJarosławGonciarz">Na pamiątkę tamtych wydarzeń co roku we wrześniu odprawiana jest msza polowa. Zachowajmy pamięć o nich.</u>
          <u xml:id="u-794.5" who="#PosełJarosławGonciarz">Cześć ich pamięci!</u>
        </div>
        <div xml:id="div-795">
          <u xml:id="u-795.0" who="#PosełMaciejKopiec">Skuteczne załatwienie tematu reparacji wojennych to wieloletnia i odpowiedzialna polityka wspierana przez zwycięskie w II wojnie światowej rządy: Stanów Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii oraz Francji. W obecnej sytuacji międzynarodowej jasne jest, że Anglosasi i Francuzi uznają temat wojny za zamknięty, a szukania wsparcia w ZSRR, choć jak najbardziej można się tego po PiS spodziewać, z oczywistych względów nie biorę pod uwagę.</u>
          <u xml:id="u-795.1" who="#PosełMaciejKopiec">Uzyskanie reparacji to oczywiście problem natury prawnej. Jedna z najbardziej popularnych linii orzecznictwa MTS brzmi: Dlaczego tak późno? Nawet jeśli uznać i podważyć stanowisko inspirowanego Wschodem rządu z 1954 r., to wolna Polska trwa już 33 lata. Sprawa w MTS zostałaby więc zapewne zamknięta dosyć szybko.</u>
          <u xml:id="u-795.2" who="#PosełMaciejKopiec">Reparacje od Niemiec są wyłącznie tematem politycznym, mającym na celu rozgrzewanie emocji. To potężny oręż, dany w prezencie Kaczyńskiemu, Macierewiczowi, Kowalskiemu, ludziom szkodliwym, nieodpowiedzialnym, niedbającym o Polskę. To źle, że tak ważne tematy, jakimi są tragedie wojenne, tragedie milionów ludzi, PiS sprowadza do elementu kampanii wyborczej i przykrywania 7-letniej nieudolności. Tracą na tym sprawy bardzo poważne i wymagające bardzo konsekwentnej, rozważnej i skutecznej polityki.</u>
          <u xml:id="u-795.3" who="#PosełMaciejKopiec">Emocje nie mogą przesłaniać rozsądku. Zamiast tracić cenny czas, powodować w domach kolejne kłótnie, rząd powinien w końcu wstać z kolan, na których klęczy przed prezesem, i wypracować model rozwoju Polski na najbliższe kilkanaście lat. Tak, mimo że PiS nas od tego odzwyczaił, to tym powinien się zajmować rząd poważnego kraju.</u>
          <u xml:id="u-795.4" who="#PosełMaciejKopiec">Szybciej i mądrzej byłoby przedyskutować w Sejmie rzeczy naprawdę ważne — jak zadbać o godne i jakościowe usługi publiczne, jaką mamy mieć edukację, dlaczego zamykamy kolejne oddziały szpitalne, dlaczego dokonujemy cichej prywatyzacji usług medycznych, a w końcu dlaczego nie dyskutujemy o modelu gospodarki, który jest czymś więcej niż montażownią i źródłem taniej siły roboczej.</u>
          <u xml:id="u-795.5" who="#PosełMaciejKopiec">W kwestii dyplomacji obecny rząd Mateusza Morawieckiego i poprzedni rząd Beaty Szydło dostały już ocenę swoich zdolności w budowaniu sojuszy. Wynosiła ona 27:1 na ich niekorzyść.</u>
          <u xml:id="u-795.6" who="#PosełMaciejKopiec">To dlatego zdecydowałem się nie wziąć udziału w emocjonalnym rozegraniu, na którym populistycznie żeruje rząd Zjednoczonej Prawicy, i wstrzymałem się od głosu w sprawie reparacji. Do tematu należy wrócić, gdy tylko krajem będą rządzić prawdziwi państwowcy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-796">
          <u xml:id="u-796.0" who="#PosełRobertObaz">Oświadczenie poselskie w sprawie konieczności wybudowania południowej obwodnicy Jeleniej Góry.</u>
          <u xml:id="u-796.1" who="#PosełRobertObaz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jelenia Góra to ponad 70-tysięczne dolnośląskie miasto położone w kotlinie pomiędzy Karkonoszami a Górami Kaczawskimi, nad Bobrem. W czasie gdy Polska była podzielona na 49 województw, Jelenia Góra była stolicą jednego z nich. Dzisiaj jest to miasto na prawach powiatu. Ponadto Jelenia Góra leży na skrzyżowaniu dróg krajowych i wojewódzkich. Najistotniejszą z nich jest droga krajowa nr 3 Świnoujście — Jakuszyce, która łączy Jelenią Górę z Morzem Bałtyckim i dalej z krajami skandynawskimi.</u>
          <u xml:id="u-796.2" who="#PosełRobertObaz">Każdego roku z drogi krajowej nr 3 korzystają setki tysięcy turystów zmierzających do górskich kurortów oraz kierowcy przekraczający w Jakuszycach granicę polsko-czeską. Wzmożony ruch samochodowy niejednokrotnie powoduje zatory drogowe oraz wypadki, co uniemożliwia szybką i bezpieczną podróż. W przestrzeni publicznej regularnie pojawiają się informacje, a także apele dotyczące konieczności wybudowania drogi ekspresowej na odcinku Bolków — Jakuszyce oraz obwodnicy Jeleniej Góry. W 2019 r. ukończono budowę obwodnicy Maciejowej — jednej z dzielnic leżących w obrębie miasta — co skutecznie wyeliminowało ruch tranzytowy na tym obszarze. Dzisiaj Jelenia Góra potrzebuje kolejnej części obwodnicy, która przyniosłaby jednakowe efekty w pozostałych częściach miasta.</u>
          <u xml:id="u-796.3" who="#PosełRobertObaz">Południowa obwodnica Jeleniej Góry docelowo ma stać się częścią drogi DK3. Jest to planowana droga, która ma przebiegać przez południowe obrzeża miasta. Jej celem jest wyeliminowanie ruchu tranzytowego w kierunku Karpacza i Szklarskiej Poręby oraz odciążenie obwodnicy północnej. Pierwsza część obwodnicy południowej została oddana do użytku kilka lat temu. Dziś zachodzi potrzeba jak najszybszego zrealizowania drugiej części tej inwestycji, co usprawni ruch w centrum miasta, a także ułatwi dojazd do górskich miejscowości turystycznych.</u>
          <u xml:id="u-796.4" who="#PosełRobertObaz">Apeluję o zabezpieczenie środków w budżecie na tę inwestycje i jak najszybsze przystąpienie do realizacji tego projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-797">
          <u xml:id="u-797.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 29 września 2022 r., do godz. 9.</u>
          <u xml:id="u-797.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 23 min 43)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>