PPC / ppc

text_structure.xml 872 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208 4209 4210 4211 4212 4213 4214 4215 4216 4217 4218 4219 4220 4221 4222 4223 4224 4225 4226 4227 4228 4229 4230 4231 4232 4233 4234 4235 4236 4237 4238 4239 4240 4241 4242 4243 4244 4245 4246 4247 4248 4249 4250 4251 4252 4253 4254 4255 4256 4257 4258 4259 4260 4261 4262 4263 4264 4265 4266 4267 4268 4269 4270 4271 4272 4273 4274 4275 4276 4277 4278 4279 4280 4281 4282 4283 4284 4285 4286 4287 4288 4289 4290 4291 4292 4293 4294 4295 4296 4297 4298 4299 4300 4301 4302 4303 4304 4305 4306 4307 4308 4309 4310 4311 4312 4313 4314 4315 4316 4317 4318 4319 4320 4321 4322 4323 4324 4325 4326 4327 4328 4329 4330 4331 4332 4333 4334 4335 4336 4337 4338 4339 4340 4341 4342 4343 4344 4345 4346 4347 4348 4349 4350 4351 4352 4353 4354 4355 4356 4357 4358 4359 4360 4361 4362 4363 4364 4365 4366 4367 4368 4369 4370 4371 4372 4373 4374 4375 4376 4377 4378 4379 4380 4381 4382 4383 4384 4385 4386 4387 4388 4389 4390 4391 4392 4393 4394 4395 4396 4397 4398 4399 4400 4401 4402 4403 4404 4405 4406 4407 4408 4409 4410 4411 4412 4413 4414 4415 4416 4417 4418 4419 4420 4421 4422 4423 4424 4425 4426 4427 4428 4429 4430 4431 4432 4433 4434 4435 4436 4437 4438 4439 4440 4441 4442 4443 4444 4445 4446 4447 4448 4449 4450 4451 4452 4453 4454 4455 4456 4457 4458 4459 4460 4461 4462 4463 4464 4465 4466 4467 4468 4469 4470 4471 4472 4473 
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Początek posiedzenia o godz. 10 min 03)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Piotr Zgorzelski, Małgorzata Kidawa-Błońska, Włodzimierz Czarzasty, Ryszard Terlecki i Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#Marszałek">Otwieram posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">(Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#Marszałek">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Magdalenę Łośko, Rafała Bochenka, Filipa Kaczyńskiego i Franciszka Sterczewskiego.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#Marszałek">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Rafał Bochenek i Filip Kaczyński.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#Marszałek">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Magdalena Łośko i Rafał Bochenek.</u>
          <u xml:id="u-2.5" who="#Marszałek">Protokół 60. posiedzenia Sejmu uważam za przyjęty.</u>
          <u xml:id="u-2.6" who="#Marszałek">Komisja Gospodarki i Rozwoju oraz Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedłożyły sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2579.</u>
          <u xml:id="u-2.7" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-2.8" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.9" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych,</u>
          <u xml:id="u-2.10" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-2.11" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-2.12" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw.</u>
          <u xml:id="u-2.13" who="#Marszałek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2571, 2583, 2586 i 2580.</u>
          <u xml:id="u-2.14" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.15" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.16" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.17" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.18" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o projektach ustaw:</u>
          <u xml:id="u-2.19" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-2.20" who="#Marszałek">— o medycynie laboratoryjnej,</u>
          <u xml:id="u-2.21" who="#Marszałek">— o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-2.22" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-2.23" who="#Marszałek">Proszę państwa, bardzo państwa proszę o wyciszenie rozmów, bo już rozpoczęliśmy obrady. Bardzo wszystkich państwa posłów proszę.</u>
          <u xml:id="u-2.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-2.25" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: O, jaka zmiana tonu, jaka zmiana tonu. Teraz zawsze będzie pani taka miła?)</u>
          <u xml:id="u-2.26" who="#Marszałek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2559, 2570 i 2584.</u>
          <u xml:id="u-2.27" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-2.28" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.29" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.30" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.31" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm wysłuchał 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusji nad rządowym projektem ustawy o ratyfikacji Porozumienia między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii.</u>
          <u xml:id="u-2.32" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje także, aby Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczań w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół w dyskusjach nad pozostałymi punktami porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-2.33" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-2.34" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-2.35" who="#Marszałek">Informuję, że Konwent Seniorów jednomyślnie zaopiniował propozycję rozpatrzenia na bieżącym posiedzeniu informacji w sprawie dochodzenia reparacji wojennych od Niemiec z tytułu strat poniesionych przez Polskę w czasie II wojny światowej, o przedstawienie której wnosił Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-2.36" who="#Marszałek">Punkty porządku dziennego bieżącego posiedzenia będą rozpatrywane zgodnie z kolejnością zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu i Konwent Seniorów.</u>
          <u xml:id="u-2.37" who="#Marszałek">Informacja w tej sprawie dostępna jest w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-2.38" who="#Marszałek">Proszę pana posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">Szanowni Państwo! Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Służb Specjalnych — o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Etyki Poselskiej — o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych — o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Infrastruktury — o godz. 10.30,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Gospodarki i Rozwoju — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Spraw Zagranicznych — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Zdrowia — o godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — o godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Finansów Publicznych wspólnie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — o godz. 13,</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Finansów Publicznych — o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Polityki Społecznej i Rodziny — o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Zdrowia — o godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— do Spraw Unii Europejskiej — o godz. 14.30,</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Polityki Społecznej i Rodziny — o godz. 14.30,</u>
          <u xml:id="u-3.18" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Sprawiedliwości i Praw Człowieka wspólnie z Komisją Spraw Zagranicznych — o godz. 14.30,</u>
          <u xml:id="u-3.19" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Kultury i Środków Przekazu — o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.20" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Spraw Zagranicznych — o godz. 15,</u>
          <u xml:id="u-3.21" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— do Spraw Kontroli Państwowej wspólnie z Komisją Polityki Społecznej i Rodziny — o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.22" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Obrony Narodowej — o godz. 16,</u>
          <u xml:id="u-3.23" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— do Spraw Unii Europejskiej — o 17.30,</u>
          <u xml:id="u-3.24" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki — o godz. 18,</u>
          <u xml:id="u-3.25" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — o godz. 18.</u>
          <u xml:id="u-3.26" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">Mam jeszcze komunikat dotyczący posiedzeń zespołów. O godz. 13.30 odbędzie się posiedzenie Zespołu Parlamentarnego ds. Walki z Cenzurą na Uczelniach.</u>
          <u xml:id="u-3.27" who="#SekretarzPosełRafałBochenek">Jeszcze komunikat. Dzisiaj, 14 września, o godz. 11 odbędzie się inauguracja projektu gamingowego pod nazwą „Gra szyfrów” Instytutu Pamięci Narodowej pod patronatem pani marszałek Sejmu Elżbiety Witek, który do 16 września od godz. 10 do godz. 16 będzie udostępniany dla parlamentarzystów i wszystkich osób odwiedzających w tych dniach Sejm. Naczepa ze stanowiskami zlokalizowana będzie w pobliżu wjazdu do budynku głównego Sejmu. Zapraszamy wszystkich zainteresowanych posłów. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#Marszałek">Mamy wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#Marszałek">Chyba potrzebna będzie jakaś nagroda specjalna dla tych posłów, którzy grzecznie siedzą, jak ktoś inny mówi, bo strasznie ciężko się mówi, jak ktoś tak mocno przeszkadza. Jest 460 posłów na sali. Naprawdę, proszę państwa, każda rozmowa tego typu powoduje duży szum.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, oni wcale pani nie słyszą.)</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska, wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Panie Premierze! Wczoraj wspólnie z prezesem Władysławem Kosiniakiem-Kamyszem odwiedziliśmy jedną z większych fabryk mebli w Wielkopolsce, konkretnie w Nowym Tomyślu. Właściciele zapłacili za prąd za ubiegły rok 15 mln zł. Wysoka Izbo, na przyszły rok otrzymano ofertę — 45 mln. Te 30 mln różnicy to ponad 3-letni zysk tej firmy.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Prezesie Kaczyński! Pan podobno ma być w Nowym Tomyślu w najbliższym czasie. Jak się nie weźmiecie do roboty, panie prezesie, to pana tam przywita kilka tysięcy ludzi zagrożonych bezrobociem.</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Dlatego pilnie, pani marszałek, trzeba procedować nad ustawą Polskiego Stronnictwa Ludowego odmrażającą ceny energii i usunąć biurokratyczne bariery, żeby pozwolić przedsiębiorcom produkować prąd. Są gotowi, mają na to środki. Nie chcą od państwa jałmużny, chcą pomocy.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Premierze! Pan był w tej firmie. Niech pan raz dotrzyma słowa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-5.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-5.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle. Bardzo panu dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#Marszałek">Nie było żadnego wniosku, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#Marszałek">Pani poseł Barbara Nowacka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PosełBarbaraNowacka">Panie Premierze! Zwracam się do pana z prośbą…</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest wniosek.)</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PosełBarbaraNowacka">…o natychmiastowe rozwiązanie podkomisji smoleńskiej i ukaranie tego kłamcy smoleńskiego za fałszerstwa dokumentów.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PosełBarbaraNowacka">A do pana, panie Kaczyński, mam tylko jedno pytanie: Jak pan może patrzeć w lustro po tym, jak pan na tragedii zrobił politykę…</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PosełBarbaraNowacka">…na trumnie brata,…</u>
          <u xml:id="u-7.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-7.8" who="#PosełBarbaraNowacka">…bratowej, waszych przyjaciół i mojej matki zbudował imperium kłamstwa, które pozwoliło wam przejąć władzę?</u>
          <u xml:id="u-7.9" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-7.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak pani może? Jak pani nie wstyd?)</u>
          <u xml:id="u-7.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Cicho bądź, słuchaj.)</u>
          <u xml:id="u-7.12" who="#PosełBarbaraNowacka">Jak panu nie wstyd, panie Kaczyński…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#Marszałek">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełBarbaraNowacka">…doprowadzić do podziału Polski i robić czystą politykę?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#Marszałek">Pani poseł…</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pani nie przeszkadza.)</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawdy się boicie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PosełBarbaraNowacka">Pan się śmieje. Hańba panu! Hańba na wieki!</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#Marszałek">Proszę bardzo, wniosek przeciwny, pan poseł Antoni Macierewicz.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Hańba! Hańba! Hańba!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Poczekamy, aż skończą.</u>
          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba wam!)</u>
          <u xml:id="u-13.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Będziesz siedział w więzieniu!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#Marszałek">To nie jest pański kolega, panie pośle. Odrobinę kultury.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest oszust przede wszystkim.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ja spokojnie mogę poczekać, aż ci, którzy doprowadzili do oddania Rosji wszystkich dokumentów…</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Kłamstwo!)</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Polityczny nekrofil!)</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#PosełAntoniMacierewicz">…skończą krzyczeć, bo oni krzyczą ze strachu. Bo oni krzyczą ze strachu, broniąc Tuska…</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ty jesteś wariat.)</u>
          <u xml:id="u-15.7" who="#PosełAntoniMacierewicz">…który oddał wszystkie badania stronie rosyjskiej. W tym pan Grabarczyk odegrał bardzo istotną rolę. Chcę powiedzieć bardzo jasno…</u>
          <u xml:id="u-15.8" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Będziesz siedział!)</u>
          <u xml:id="u-15.9" who="#PosełAntoniMacierewicz">…że raport NIAR jest w pełni przedstawiony w dokumentach komisji. Chcę powiedzieć jasno, że te krzyki wynikają stąd, że oni się boją…</u>
          <u xml:id="u-15.10" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Ty oszuście, ty.)</u>
          <u xml:id="u-15.11" who="#PosełAntoniMacierewicz">…że opinia publiczna dowie się, jaka jest prawda.</u>
          <u xml:id="u-15.12" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Będziesz siedział!)</u>
          <u xml:id="u-15.13" who="#PosełAntoniMacierewicz">Dlatego chcą to zakrzyczeć. Tymczasem wszystkie wyniki są opublikowane. To TVN ukrywa wyniki badań, symulacji pokazujące…</u>
          <u xml:id="u-15.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek!)</u>
          <u xml:id="u-15.15" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Nie przeszkadza pani.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">…że samolot rozbija się zupełnie inaczej…</u>
          <u xml:id="u-17.1" who="#komentarz">(Głosy z sali: Oszust!)</u>
          <u xml:id="u-17.2" who="#PosełAntoniMacierewicz">…niż wynika to z badań pana Millera i pani Anodiny…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#Marszałek">Dziękuję. Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#PosełAntoniMacierewicz">…która fałszuje przebieg wydarzeń. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#komentarz">(Część posłów uderza w pulpity)</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ale widać emocje, że to jest oszust.)</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To nie Macierewicz jest wariat, wy jesteście wszyscy wariaci.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Pani Marszałek! Miał być wniosek formalny mówiący o drożyźnie, ale ten absolutny kłamca z tej mównicy obraża Polskę i Polaków.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#Marszałek">Panie pośle, przywołuję pana do porządku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Miał być marszałek senior, jest marszałek obłudy, kłamstwa i nieprawdy.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj!)</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Tańczy na grobach ofiar katastrofy smoleńskiej. Koniec z tą hańbą dla tego Sejmu. Trzeba o tym mówić i to obnażać. Zginęli tam wszyscy, z każdej strony sceny politycznej, ale nikomu nie przyszło do głowy uprawiać na tym polityki, panie Macierewicz. Wstyd i hańba!</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Precz z komuną! Precz z komuną! Precz z komuną!)</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Kim pan jest? Kim państwo jesteście? Budujecie mit smoleński, zamiast uczcić pamięć ofiar.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Panie Macierewicz! Pana osądzi historia. Polska osądzi to, co pan robi. Wstyd, że jest pan posłem Rzeczypospolitej Polskiej!</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę zastanowić się najpierw 10 razy, zanim pan coś powie z tej mównicy.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To prawda jest.)</u>
          <u xml:id="u-24.2" who="#Marszałek">Nie mieści się, panie pośle, w ramach mandatu poselskiego oskarżanie kogoś o coś takiego.</u>
          <u xml:id="u-24.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Sama prawda.)</u>
          <u xml:id="u-24.4" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Kim pani jest, żeby takie sądy wygłaszać?)</u>
          <u xml:id="u-24.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-24.6" who="#Marszałek">Panie marszałku, proszę siadać.</u>
          <u xml:id="u-24.7" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Paweł Zalewski, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-24.8" who="#Marszałek">Państwo chyba zapomnieli, w jakim punkcie jesteśmy — wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-24.9" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pani nie ma autorytetu żadnego.)</u>
          <u xml:id="u-24.10" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Co pani taka nabzdyczona?)</u>
          <u xml:id="u-24.11" who="#Marszałek">Czy będzie wniosek formalny, panie pośle?</u>
          <u xml:id="u-24.12" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełPawełZalewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kłamstwo smoleńskie wyniosło was do władzy.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.2" who="#PosełPawełZalewski">Zniszczyliście zaufanie do instytucji państwa w ten sposób, że wykorzystaliście je do uwiarygodnienia fałszerstw komisji pana Macierewicza.</u>
          <u xml:id="u-25.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-25.5" who="#PosełPawełZalewski">Podnosząc kłamstwo smoleńskie do rangi doktryny państwowej, ośmieszyliście Polaków za granicą…</u>
          <u xml:id="u-25.6" who="#komentarz">(Głos z sali: To wy ośmieszacie Polskę.)</u>
          <u xml:id="u-25.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj, kłamczuchu!)</u>
          <u xml:id="u-25.8" who="#PosełPawełZalewski">…i, najważniejsze, oszukaliście, podzieliliście i zawiedliście Polaków.</u>
          <u xml:id="u-25.9" who="#PosełPawełZalewski">I to wszystko nie zostało wymyślone na Łubiance, ani w siedzibie GRU, to zostało wymyślone na Nowogrodzkiej.</u>
          <u xml:id="u-25.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-25.11" who="#PosełPawełZalewski">Nie potrzeba było, nie potrzeba było Rosjan, aby osłabić państwo polskie. Wystarczyliście wy. Podzieliliście Polaków, a dziś Polacy się jednoczą, aby za rok wystawić wam rachunek.</u>
          <u xml:id="u-25.12" who="#komentarz">(Gwar na sali, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#Marszałek">Panie pośle, z pewnością będzie wystawiony właściwy rachunek.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Jakub Kulesza, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-26.2" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: On wie, co mówi, on był wiceprezesem PiS-u, a pani nie.)</u>
          <u xml:id="u-26.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Naucz się o formule wniosków formalnych.)</u>
          <u xml:id="u-26.4" who="#Marszałek">Panie pośle, ale ja jestem marszałkiem Sejmu i ja prowadzę obrady. Radzę o tym pamiętać. Radzę o tym pamiętać.</u>
          <u xml:id="u-26.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-26.6" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ale to on wie, co mówi.)</u>
          <u xml:id="u-26.7" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: On jest tak samo poważny jak Macierewicz.)</u>
          <u xml:id="u-26.8" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#PosełJakubKulesza">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wiele razy mówiliście, że politycy piastujący funkcje publiczne, którzy działają na rzecz obcych mocarstw, np. für Deutschland, powinni stanąć przed Trybunałem Stanu. Zgadzam się w całej rozciągłości, dlatego mamy wniosek o postawienie przed Trybunałem Stanu pani minister Anny Fotygi, minister spraw zagranicznych w latach 2006–2007,…</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.2" who="#PosełJakubKulesza">…która powiedziała, że nie ma wątpliwości co do faktu zrzeczenia się przez Polskę reparacji od Niemiec. To może nas kosztować 6200 mld zł. Nie ma urzędnika, który doprowadziłby do takich strat Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-27.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-27.4" who="#komentarz">(Głos z sali: W czyim ona była rządzie?)</u>
          <u xml:id="u-27.5" who="#PosełJakubKulesza">Tak że zamiast kolejnych uchwał — mówię to i do was, bo ostatnia uchwała w sprawie reparacji została przyjęta w 2004 r., rządziliście wszyscy w międzyczasie, nic nie zrobiliście — poprzyjcie wniosek o postawienie przed Trybunałem Stanu Anny Fotygi.</u>
          <u xml:id="u-27.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj, pajacu.)</u>
          <u xml:id="u-27.7" who="#PosełJakubKulesza">To jest pierwszy krok do uzyskania przez Polskę reparacji wojennych.</u>
          <u xml:id="u-27.8" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Powiedz, w czyim rządzie była?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#Marszałek">Panie pośle, panie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełJakubKulesza">Pokażcie, czy macie odwagę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#Marszałek">Panie pośle, to oczywiście nie jest żaden wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#Marszałek">Pani poseł Anna Siarkowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#PosełAnnaMariaSiarkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na ubiegłotygodniowej sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ doszło do skandalicznego zachowania polskiej delegacji. Otóż polska delegacja nie wzięła udziału w głosowaniu nad rezolucją, która zawierała postanowienia, które są sprzeczne z polską konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#PosełAnnaMariaSiarkowska">W związku z tym, w związku z tą haniebną rezolucją, której, jak się dowiedzieliśmy, Polska również była inicjatorem…</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Coś wam się pruje wszystko.)</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#PosełAnnaMariaSiarkowska">…bardzo proszę o informację ministra spraw zagranicznych na temat tego, jak wyglądał przebieg uzgodnień co do stanowiska polskiej delegacji w sprawie, która dotyczy nas wszystkich, dotyczy prawa do życia każdego człowieka, bo w tej rezolucji zawarto zapisy, które promują aborcję, które promują wczesną aborcję jako prawo człowieka. To jest absolutnie niedopuszczalne.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#PosełAnnaMariaSiarkowska">W związku z tym jak przebiegał proces negocjacji? Kto odpowiadał za to, że Polska była współinicjatorem tej rezolucji? Dlaczego mimo sprzeciwu posłów wstrzymaliśmy się od głosowania? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nieprawda.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#Marszałek">To też nie był wniosek formalny.</u>
          <u xml:id="u-32.2" who="#Marszałek">Pan poseł Andrzej Rozenek, PPS.</u>
          <u xml:id="u-32.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-32.4" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Zaorane.)</u>
          <u xml:id="u-32.5" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełAndrzejRozenek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kłamstwo ma krótkie nóżki. I to, co Antoni Macierewicz od 12 lat robi, jest po prostu kłamstwem smoleńskim. Inaczej się tego nazwać nie da.</u>
          <u xml:id="u-33.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To Kaczyński robi, Macierewicz to jest tylko narzędzie.)</u>
          <u xml:id="u-33.2" who="#PosełAndrzejRozenek">To, co robicie od 12 lat, to jest dzielenie Polaków.</u>
          <u xml:id="u-33.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-33.4" who="#PosełAndrzejRozenek">To jest podział, który służy wyłącznie naszym wrogom, ten podział służy Kremlowi.</u>
          <u xml:id="u-33.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-33.6" who="#komentarz">(Głos z sali: To dlaczego to robicie?)</u>
          <u xml:id="u-33.7" who="#PosełAndrzejRozenek">Zaczęliście to robić 12 lat temu i apeluję: wreszcie skończcie. Ukróćcie szaleństwo Antoniego Macierewicza, zakończcie tę farsę. Przestańcie tańczyć na grobach 96 osób. Nie wolno tego robić.</u>
          <u xml:id="u-33.8" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale oni w to naprawdę wierzyli.)</u>
          <u xml:id="u-33.9" who="#PosełAndrzejRozenek">Antoni Macierewicz jest człowiekiem znanym od wielu lat. To on pierwszy wyłupał oczy i wykłuł uszy polskiej armii, likwidując WSI, przypominam.</u>
          <u xml:id="u-33.10" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-33.11" who="#komentarz">(Głosy z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-33.12" who="#PosełAndrzejRozenek">Zdradziecki… Właśnie, zdradziecki raport przetłumaczony na język rosyjski.</u>
          <u xml:id="u-33.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
          <u xml:id="u-33.14" who="#PosełAndrzejRozenek">Proszę tu wyjść, panie Macierewicz, i powiedzieć, dlaczego kazał go pan przetłumaczyć na język rosyjski. Czemu?</u>
          <u xml:id="u-33.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-33.16" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Ale przynajmniej wrak sprowadzili.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#Marszałek">Panie pośle, dziękuję panu bardzo za ten wywód.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, wniosek przeciwny, rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-34.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-34.3" who="#komentarz">(Głos z sali: A to w jakim trybie?)</u>
          <u xml:id="u-34.4" who="#Marszałek">W trybie wniosku przeciwnego, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#PosełPiotrKról">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! To, co my tu w tej chwili obserwujemy, to jest sytuacja, w której część niestety klasy politycznej obejrzała jakiś film w telewizji.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Ale proszę podpisać, kto to jest.)</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#PosełPiotrKról">I na bazie tego, że obejrzała jakiś film w telewizji, uznała, że prace, które są wykonywane przez człowieka, który w PRL-u siedział w więzieniu, sadzany przez m.in. sowieckie służby… Jest obrażany przez faceta, który jest wychowankiem Urbana. Do tego doszliśmy i to osiągnęliśmy.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#PosełPiotrKról">Można oczywiście czerpać wiedzę o świecie z filmów, które nadaje jedna prywatna telewizja, która jakoś przypadkiem wyemitowała to wtedy, kiedy Ukraińcy dokonali przełomu na froncie. Taka dziwna koincydencja, zadziwiająca po prostu.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.6" who="#PosełPiotrKról">Ale żeby wyjść tutaj i powiedzieć, że WSI to były polskie służby, które służyły Polsce, to to już jest fantastyka po prostu, taka zaawansowana fantastyka.</u>
          <u xml:id="u-35.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.8" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: A ty masz mózg?)</u>
          <u xml:id="u-35.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Pozazdrościć…)</u>
          <u xml:id="u-35.10" who="#PosełPiotrKról">A tym, którzy zapomnieli, przypominam, ja to pamiętam, bo mój śp. ojciec i mój śp. stryj to byli bracia bliźniacy, że brat bliźniak, który już mi tylko został, też był na liście pasażerów tego samolotu i mógł zginąć. I wy temu człowiekowi stawiacie jakieś zarzuty. To jest dopiero hańba. Panie prezesie, sto lat!</u>
          <u xml:id="u-35.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-35.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Co?)</u>
          <u xml:id="u-35.13" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#Marszałek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pani jest marszałkiem Sejmu, ej, pani jest marszałkiem Sejmu.)</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#komentarz">(Chwila przerwy)</u>
          <u xml:id="u-36.4" who="#Marszałek">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-36.5" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-36.6" who="#Marszałek">Wygłosiłam formułkę: wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-36.7" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełJarosławKaczyński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ja bardzo krótko.</u>
          <u xml:id="u-37.1" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Ale w jakim trybie?)</u>
          <u xml:id="u-37.2" who="#PosełJarosławKaczyński">Wiedziałem, że tu jest agentura Putina, ale że tak liczna, to nie.</u>
          <u xml:id="u-37.3" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-37.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-37.5" who="#komentarz">(Część posłów wstaje i skanduje: Jarosław! Jarosław! Jarosław!)</u>
          <u xml:id="u-37.6" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Będziesz siedział! Będziesz siedział! Będziesz siedział!)</u>
          <u xml:id="u-37.7" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Precz z komuną! Precz z komuną! Precz z komuną!)</u>
          <u xml:id="u-37.8" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Agentura! Agentura! Agentura!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#Marszałek">Tak głośno państwo krzyczeliście, że nie usłyszeliście.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#Marszałek">Przerwa 5 minut.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 10 min 25 do godz. 10 min 28)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jednocześnie proszę państwa posłów o przeniesienie dyskusji poza salę sejmową, aby umożliwić spokojne prowadzenie obrad.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 1. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej o senackim projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo oświatowe (druki nr 2323 i 2424).</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę pana posła Zbigniewa Dolatę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ponawiam prośbę o wyciszenie rozmów, ponieważ jesteśmy w punkcie, w którym pan poseł będzie przedstawiał sprawozdanie komisji. Należą mu się uwaga i szacunek. Rozumiem, że na sali pozostali ci, którzy są zainteresowani sprawozdaniem komisji edukacji.</u>
          <u xml:id="u-39.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-39.8" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A zatem bardzo prosimy pana posła Zbigniewa Dolatę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w sprawie senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo oświatowe. Ta ustawa zawarta jest w druku nr 2323.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Projekt wpłynął do Sejmu 28 kwietnia br., a jego pierwsze czytanie i rozpatrzenie odbyło się 6 lipca br. na wspólnym posiedzeniu Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-40.2" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Senat zaproponował zmianę w ust. 2 i 3 w art. 39a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r., która precyzuje zasady zwrotu kosztów indywidualnego przewozu dzieci niepełnosprawnych do szkół i placówek oświatowych przez ich rodziców. Zwrot tych kosztów będzie następował według zaproponowanego przez projektodawców wzoru, co wyeliminuje dowolność interpretowania przepisów przez część samorządów, które chciały zaoszczędzić na tych wydatkach kosztem rodziców niepełnosprawnych dzieci. Skala tego zjawiska może nie jest zbyt duża — na 36 tys. dzieci z niepełnosprawnościami, które są dowożone, dotyczy to ok. 5 tys. — ale nie można pozwolić na to, żeby ta grupa osób, której należy się szczególne wsparcie, była krzywdzona. Ustawodawca nałożył na jednostki samorządu terytorialnego obowiązek dowożenia dzieci niepełnosprawnych do szkół, przedszkoli i innych placówek oświatowych i umożliwił w przypadku niewielkiej grupy dzieci, aby ten obowiązek realizowali rodzice tych dzieci na podstawie umowy z jednostką samorządu terytorialnego, która określa kwotę zwrotu poniesionych przez rodziców kosztów.</u>
          <u xml:id="u-40.3" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie pośle, jednak poczekajmy chwilę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Proponowana zmiana…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Poczekajmy chwilę, panie pośle, bo niestety koledzy parlamentarzyści uniemożliwiają wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#PosełSprawozdawcaZbigniewDolata">Proponowana zmiana przyczyni się do zmniejszenia dysproporcji pomiędzy ponoszonymi i refundowanymi kosztami dowozu. Jest koniecznym wsparciem dla rodziców dzieci niepełnosprawnych. Dlatego połączone komisje jednogłośnie przyjęły projekt ustawy. W ich imieniu zwracam się z wnioskiem, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy zawarty w druku nr 2323. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-45.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-45.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Beata Strzałka, która przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-45.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-45.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Po raz kolejny bardzo proszę o zachowanie ciszy, ponieważ to uniemożliwia wystąpienia klubowe.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełBeataStrzałka">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec senackiego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo oświatowe.</u>
          <u xml:id="u-46.1" who="#PosełBeataStrzałka">Proponowane zmiany dotyczą ust. 2 w art. 39a ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. — Prawo oświatowe, w którym mowa o organizacji przez gminę bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dzieci, młodzieży i uczniów we własnym zakresie oraz o zwrocie rodzicom kosztów przewozu dzieci, młodzieży, uczniów oraz samych rodziców. Kwestię problemową w rozliczeniu kosztów ponoszonych przez rodziców stanowił przyjęty w ustawie algorytm, który nie gwarantował realnego zwrotu poniesionych kosztów związanych z dowozem dziecka posiadającego orzeczenie o niepełnosprawności do szkoły czy placówki edukacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-46.2" who="#PosełBeataStrzałka">Procedowana ustawa wprowadza zmiany w systemie zwrotu kosztów dowozu dzieci, młodzieży i uczniów z niepełnosprawnościami do przedszkoli, szkół i innych placówek oświatowych. Proponowane zmiany to odpowiedź na oczekiwania rodziców dzieci z niepełnosprawnościami, którzy sami z różnych względów zapewniają transport do szkół swoim dzieciom. Obecnie stosowane rozwiązania dotyczące zwrotu ponoszonych kosztów czy też zasad ich naliczania nie zawsze gwarantowały realne warunki umów zawieranych pomiędzy samorządem danej gminy a rodzicami wykonującymi tę usługę. Zaproponowane i uaktualnione w projekcie ustawy zasady naliczania zwrotu kosztów jednorazowego przewozu urealniają kwoty zwrotu kosztów paliwa i eksploatacji pojazdu używanego do realizacji tego świadczenia. Przedłożony projekt ustawy przewiduje modyfikację art. 39a ust. 2 i zawiera nowy algorytm, w którym ujęto liczbę kilometrów przewozu dziecka drogami publicznymi z miejsca zamieszkania do przedszkola, szkoły, ośrodka rewalidacyjno-wychowawczego oraz przewozu rodzica z tego miejsca do miejsca zamieszkania czy pracy i z powrotem.</u>
          <u xml:id="u-46.3" who="#PosełBeataStrzałka">Co najważniejsze, ustala też stawkę za 1 km przejazdu tego pojazdu, przy czym stawkę za 1 km przebiegu nadal będzie określać rada gminy. Stawka ta nie będzie mogła być niższa niż określona w przepisach wydanych na podstawie art. 34 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym i w rozporządzeniu ministra infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych niebędących własnością pracodawcy.</u>
          <u xml:id="u-46.4" who="#PosełBeataStrzałka">Nowy algorytm obliczania poniesionych nakładów w znaczny sposób zmniejszy dysproporcję pomiędzy kosztami ponoszonymi przez rodziców czy opiekunów a refundowanymi przez samorządy kosztami dowozu dzieci do szkół. Obecnie samorządy realizują obowiązek zapewnienia transportu dzieci do szkół zgodnie z zapisem ustawy, uwzględniając możliwość powierzenia wykonywania transportu i sprawowania opieki w czasie przewozu innemu podmiotowi. Jednak w wielu przypadkach, szczególnie ze względu na stopień niepełnosprawności, oddalenie od placówki edukacyjnej czy chociażby godziny zajęć, które nie zawsze są zsynchronizowane czasowo w jednostkach edukacyjnych, tak aby dzieci mogły być dowożone transportem organizowanym przez gminy, rodzice sami podejmują obowiązek transportu dziecka, często ze względu na rodzaj schorzenia zdrowotnego. Niekiedy należy też uwzględnić możliwości czasowe rodziców, którzy pracują zawodowo.</u>
          <u xml:id="u-46.5" who="#PosełBeataStrzałka">Mając na uwadze, że omawiany projekt w sposób znaczący wpływa na zmianę systemu finansowania zwrotu kosztów i staje się wsparciem dla rodziców realizujących dowóz dzieci niepełnosprawnych do placówek oświatowych, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość poprze ten projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-46.6" who="#PosełBeataStrzałka">Panie marszałku, w imieniu klubu składam poprawki do projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-46.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-46.8" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł, za wystąpienie oraz poprawki.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz panią poseł Kingę Gajewską o przedstawienie stanowiska Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PosełKingaGajewska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z niezwykłym zadowoleniem słuchałam moich poprzedników, posłów, którzy recenzowali senacki projekt ustawy i pięknie czytali uzasadnienie naszych senatorów. Cieszę się, że państwo również chcecie rozwiązać ten problem, który wszakże zaistniał przez nagłe podniesienie cen benzyny.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PosełKingaGajewska">Projekt, o którym mówimy, jest oczekiwany przez niewielką liczbę rodziców — ok. 5 tys. rodziców dzieci z niepełnosprawnościami. Są to rodzice, z którymi gminy lub powiaty zawarły osobne umowy na indywidualne dowożenie ich dzieci do szkoły. Jak państwo wiecie, zresztą mówił o tym poseł Dolata, powiaty mają obowiązek dowożenia dzieci z niepełnosprawnościami do szkół prowadzonych przez powiaty. Bywa jednak tak, że jest niewielka grupa dzieci, i rodzice uznają, że mogą wyręczyć samorząd w tym obowiązku. Wtedy właśnie zawierają stosowną umowę co do wysokości opłat, które zwraca im samorząd tytułem zwrotu kosztów ponoszonych przez rodziców. I tutaj rada powiatu wypowiada się w tej kwestii, ustalając kwoty należnych zwrotów pieniężnych. Na czym polega problem? Otóż problem polega na tym, że najczęściej robi się to raz do roku, właściwie uwzględniając ceny z trzech stacji benzynowych leżących blisko siedziby gminy i powiatu. Na ich podstawie ustalana jest roczna stawka na dowożenie dziecka. Jak państwo wiecie — wszyscy to odczuliśmy, a najbardziej odczuły to właśnie te rodziny — ceny dzisiaj i ceny wcześniej bardzo się różnią. Na początku roku było 5 zł, przeszliśmy przez 8 zł, więc te realia… Te ceny powinny bardziej odzwierciedlać rzeczywistość. I nasi senatorowie, w uzgodnieniu z rodzicami osób z niepełnosprawnościami, po rozmowach z nimi, podjęli działania. Krótko mówiąc, minister odpowiedzialny za transport w swoim rozporządzeniu będzie wyznaczał ceny czy ryczałty, czy po prostu zwrot, jeśli chodzi o opłacanie użytkowania samochodów służbowych. Senatorowie, którzy mają ogromne doświadczenie w samorządzie, byli wybitnymi długoletnimi samorządowcami, wskazali, że to rozwiązanie jest najprostsze, jest właściwe i w ten sposób rekompensata poniesionych kosztów będzie bardziej realna. Najkrócej mówiąc, po prostu w ten sposób urealniamy ceny paliwa, koszty eksploatacji samochodów wobec aktualnie obowiązujących cen i w ten sposób uznajemy, że wykonywanie obowiązku przez rodziców zamiast przez samorząd powinno być rekompensowane tak samo jak w samorządzie.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#PosełKingaGajewska">Bardzo proszę w imieniu senatorów, w imieniu tej małej liczby rodziców o poparcie tej ustawy i serdecznie dziękuję za tak entuzjastyczne przyjęcie przez Prawo i Sprawiedliwość tego projektu senatorów.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz panią poseł Monikę Falej o przedstawienie stanowiska klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełMonikaFalej">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pod obrady Sejmu trafił dziś senacki projekt ustawy o zmianie ustawy — Prawo oświatowe. Projekt ustawy zakłada wprowadzenie zmian w systemie zwrotu kosztów dowozu dzieci, młodzieży i uczniów z niepełnosprawnościami do przedszkoli, szkół i innych placówek oświatowych.</u>
          <u xml:id="u-50.1" who="#PosełMonikaFalej">Zmienne ceny paliw, a w ostatnim czasie głównie ich drastyczny wzrost, powodują, że rodzice dowożący swoje dzieci do placówek oświatowych nie otrzymują zwrotu kosztów paliwa w rzeczywistym wymiarze. Nie otrzymują także zwrotu innych kosztów eksploatacji pojazdu używanego do realizacji tego świadczenia. Jest to znaczny koszt dla wielu polskich rodzin i bez należytej rekompensaty powoduje ich ubożenie.</u>
          <u xml:id="u-50.2" who="#PosełMonikaFalej">Rolą polskiego państwa jest walka ze wszelkimi wykluczeniami. Dzieci i młodzież z niepełnosprawnością borykają się z wieloma barierami, stygmatyzacją. Wykluczenie transportowe jest jednym z podstawowych czynników powodujących nasilenie się innych wykluczeń — dotyczących dostępu do oświaty, socjalizacji i integracji rówieśniczej, uczestniczenia w życiu społecznym lokalnej społeczności.</u>
          <u xml:id="u-50.3" who="#PosełMonikaFalej">Projekt ustawy przewiduje modyfikację art. 39 ust. 2 ustawy — Prawo oświatowe, zgodnie z którą zwrot kosztów jednorazowego przewozu będzie urealniany, będzie adekwatny do kosztów rzeczywiście ponoszonych przez opiekunów dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością. Stawkę za 1 km przebiegu pojazdu określać będzie rada gminy w drodze uchwały, przy czym stawka ta nie będzie mogła być niższa niż określona w przepisach wydanych na podstawie art. 34a ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym. Proponowana zmiana powinna przyczynić się do zmniejszenia dysproporcji między ponoszonymi a refundowanymi kosztami dowozu.</u>
          <u xml:id="u-50.4" who="#PosełMonikaFalej">Zmiany w systemie zwrotu kosztów są koniecznym wsparciem dla rodziców, bez którego wielu z nich nie będzie dowozić swoich dzieci do placówek oświatowych. Projekt senacki to adekwatna propozycja koniecznych zmian.</u>
          <u xml:id="u-50.5" who="#PosełMonikaFalej">Po pracach w Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej i wnikliwej analizie klub Lewicy wnosi o przyjęcie projektu bez wnoszenia poprawek. Mam nadzieję, że będziemy po stronie dzieci z niepełnosprawnościami i ich rodzin ponad podziałami politycznymi. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-50.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz pan poseł Dariusz Klimczak przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na początku chciałbym bardzo serdecznie podziękować paniom i panom senatorom za przedstawienie tego projektu ustawy. Sprawa jest niezwykle ważna i myślę, że cena benzyny jest jedynie pretekstem do tego, żeby zmienić tę ustawę. Uważam, że algorytm, którym dotychczas się posługiwaliśmy, nie był dobry. Zaproponowana przez Senat zmiana jest dużo lepsza i doceniam ją, chociaż uważam że rodzice dzieci, uczniów z niepełnosprawnością zasługują na jeszcze prostszy system. Jednak Senat przedstawił nam określone rozwiązanie, które jest nie tylko prostsze, nie tylko korzystniejsze, ale też bardziej sprawiedliwe, i należy je przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Dotychczasowy algorytm, który się opierał na cenach na kilku najbliższych stacjach, uważam za niesprawiedliwy w tych warunkach. Dzisiaj bardzo wiele osób, jeżeli nie większość, szuka takich stacji benzynowych, które oferują najniższe ceny benzyny, dlatego nie warto opierać się na cenach na tych stacjach, które leżą najbliżej placówki czy miejsca zamieszkania. Tego typu wsparcie jest niezwykle ważne, szczególnie że dzisiaj te osoby, rodziny tych uczniów są najbardziej narażone na rosnące koszty benzyny, dojazdów. Ten system, bardzo podobny do rozliczania użytkowania samochodów służbowych przez pracodawcę, będzie dużo lepszy.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PosełDariuszKlimczak">O co chciałbym teraz zapytać? Przypuszczałem, że do tej ustawy nie będzie dzisiaj żadnych propozycji poprawek, z kilku względów, ale została zgłoszona poprawka. Jeżeli mógłbym prosić — już bez serii pytań — o przedstawienie, na czym polega ta poprawka, to będę zobowiązany.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PosełDariuszKlimczak">Oczywiście nasz klub popiera rozwiązanie zaproponowane przez Senat i bardzo za nie dziękuję. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana posła Janusza Korwin-Mikkego, który przedstawi stanowisko koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak Polską rządził śp. gen. Wojciech Jaruzelski, były ogromne kolejki po różne rzeczy, zwłaszcza spożywcze, i oczywiście kobiety w ciąży były wpuszczane bez kolejki. Ale pan generał wpadł na pomysł, że trzeba wydać ustawę, żeby kobiety w ciąży były wpuszczane bez kolejki. Efekt tego był taki, że zaczęto kobiety w ciąży wypychać specjalnie do kolejek, podczas gdy normalnie by ich nie wypchnięto, zaczęto wynajmować kobiety w ciąży do stania w kolejkach, w wyniku czego kolejki zaczęły syczeć na widok kobiety w ciąży, więc tym zrobiło się przykro i bały się przychodzić. Po co to mówię? Mówię to po to, żeby pokazać, co się dzieje, kiedy rząd usiłuje zastąpić normalne społeczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Proszę państwa, mam pytanie, co by się działo, gdyby nie było tej ustawy. To się rozwiązuje na takiej zasadzie, że to się robi na poziomie komitetu rodzicielskiego, szkoły, co najwyżej gminy, która ten problem załatwia. A my tu, w Sejmie zajmujemy się problemem 34 tys. dzieci, z czego połowa ma rodziców z samochodami, a część ma sąsiadów z samochodami. To jest skandal, że się tym zajmujemy. Zagłosujemy oczywiście za tą ustawą, bo w natłoku tych wszystkich absurdalnych ustaw ona jeszcze nie jest najgorsza, tylko po prostu jest śmiesznością, że Sejm się czymś takim zajmuje.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#PosełJanuszKorwinMikke">A przy okazji, ponieważ mam jeszcze minutkę, chciałem uświadomić wielce czcigodnych posłów centrolewicy oraz lewicy, że to nie jest tak, że PiS uprawiał kłamstwo smoleńskie. Nie wierzycie państwo, ale oni naprawdę wierzyli w to, że ten samolot został ściągnięty magnesem, oni naprawdę wierzyli, że Ruskie nawiozły 1000 cystern z helem i w tę dziurę z helem ten samolot wpadł. Oni w to wierzyli. W to jest trudno uwierzyć, ale oni naprawdę w to wierzyli, zapewniam państwa. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pani poseł Hanna Gill-Piątek, która przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cieszy, że ten projekt ma spójną ocenę rządu, opozycji, Sejmu, Senatu, komisji. Rzadko się zdarza taka jednomyślność, a to dlatego, że jest to po prostu dobry projekt, bo zastępuje dotychczasowy algorytm wyliczania zwrotu kosztów dojazdu nowym, opartym na kilometrówce. To jest po prostu sprawiedliwe. Średnia cena ustalana była raz do roku przez radę gminy, przy wahaniach cen paliw rodzice musieli dopłacać do dotychczasowego sposobu wyliczania refundacji. Ja mam tylko jedno takie marzenie, żeby rodzice mogli odliczać tej kilometrówki tyle i po takiej cenie, jak możemy my, parlamentarzyści. Wtedy to by było naprawdę sprawiedliwe.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PosełHannaGillPiątek">Chcę też powiedzieć, że dojazdy dzieci do szkoły w ogóle powinny być bezpłatne, komunikacją publiczną, aczkolwiek to jest oczywiście sprawa samorządów. Natomiast bardzo często obserwujemy, że dzieci tych różnych dokumentów, biletów miesięcznych nie wożą ze sobą, przez co potem rodzice muszą płacić mandaty. Dzieci mają obowiązek szkolny, w związku z tym powinniśmy dążyć do tego, żeby do szkoły dojeżdżały albo za darmo, albo jak najtaniej, i ta ustawa do tego zmierza.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PosełHannaGillPiątek">Wszyscy powinniśmy ten projekt poprzeć. Jako Polska 2050 oczywiście go poprzemy i mamy szczerą nadzieję, że przejdzie jednogłośnie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-57.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy ktoś z państwa posłów chciałby się jeszcze do tej listy dopisać?</u>
          <u xml:id="u-57.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie, to zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-57.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-57.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwsza głos zabierze pani posłanka Barbara Nowacka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełBarbaraNowacka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PosełBarbaraNowacka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po pierwsze, dziękując senatorom za tę słuszną i potrzebną inicjatywę, chciałabym skorzystać z obecności pani minister. Pani minister?</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Marzena Machałek: Tak słucham, słucham.)</u>
          <u xml:id="u-58.3" who="#PosełBarbaraNowacka">Chciałabym zapytać, bo doskonale wiemy, z jakimi problemami w szkole spotykają się dzieci z niepełnosprawnościami i rodzice osób z niepełnosprawnościami. Tych dopłat i waloryzacji nadal jest za mało, szczególnie jeśli spojrzy się na to, że koszty podręczników są wysokie. Część z tych osób, szczególnie w przypadku szkół średnich, musi dosyć dużo dokładać. Jakie ministerstwo planuje, doceniając państwa wsparcie dla ustawy senackiej, konkretne, kolejne działania, tak żeby w tym najtrudniejszym nadchodzącym kryzysie wspomóc rodziny osób z niepełnosprawnościami? Będę wdzięczna, pani minister, za odpowiedź. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-58.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Artur Łącki.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Dotyczy to 5 tys. rodziców dzieci z niepełnosprawnościami, a w tym zbiorze rodziców jest trochę mniejsza liczba rodziców, którzy mają jeszcze jeden problem z tym związany.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PosełArturŁącki">Zdarza się tak, że w gminie lub w powiecie są dwie szkoły o tym samym profilu, które przyjmują dzieci z niepełnosprawnościami. Jedna to szkoła prowadzona przez gminę lub powiat, a druga jest niepublicznym zakładem. Jest tak, że rodzice nie chcą, żeby dzieci szły do tej szkoły publicznej, chcą je wysłać do niepublicznej. Miałem już u siebie w biurze — dosłownie w przypadku jednego powiatu, naprawdę niewielkiego — 11 interwencji dotyczących tego, że samorządy nie chcą refundować wtedy dojazdu. Mówią: My mamy miejsce w naszej szkole. Jeśli państwo wybraliście szkołę niepubliczną, to proszę płacić ze swojej kieszeni. Myślę, że trzeba tak napisać przepisy, tak sprecyzować, żeby było wiadomo, że samorządy są zobowiązane do zapłacenia dojazdu do takiej szkoły, jakiej życzą sobie rodzice. I o to bym prosił. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Jana Szopińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Należą się z tego miejsca podziękowania senatorom za ten senacki projekt ustawy o zmianie ustawy — Prawo oświatowe. Ta propozycja, która wprowadza zmiany, jeśli chodzi o koszty, na korzyść osób ponoszących koszty dowozu dzieci niepełnosprawnych do placówek edukacyjnych, jest godna poparcia.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PosełJanSzopiński">Natomiast wtedy, kiedy PiS w drugim czytaniu proponuje poprawki, to jesteśmy zaniepokojeni. Uprzejmie proszę panią minister o to, aby odniosła się do owych poprawek, tego, co w nich jest zawarte.</u>
          <u xml:id="u-62.2" who="#PosełJanSzopiński">Jednocześnie uprzejmy rząd proszę w przyszłości, aby wtedy, kiedy przedkłada posłom opinię do tej ustawy, wyraźnie ją przeczytał. I kwestia dotycząca przewodu, chodzi o stan przed dniem wejścia w życie ustawy. Mówimy o kosztach przewodu, bo tak państwo napisaliście, a to chyba idzie o koszty przewozu, nie przewodu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Szczerba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#PosełMichałSzczerba">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Właśnie jestem świeżo po lekturze najnowszego dokumentu GUS pn. „Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w roku 2021”. Z tego dokumentu, panie marszałku, pani minister, wynika jednoznacznie, że grupą zagrożoną skrajnym ubóstwem są gospodarstwa domowe utrzymujące się z tzw. niezarobkowych źródeł, w tym świadczeń społecznych innych niż emerytury i renty. 14% gospodarstw domowych zagrożonych skrajnym ubóstwem, czyli taką sytuacją, która uniemożliwia godne życie i przeżycie. Więc tym bardziej ta inicjatywa Senatu jest potrzebna, ponieważ nie może być takiej sytuacji, że są dysproporcje między kosztami ponoszonymi na dojazd dzieci, młodzieży z niepełnosprawnością a tym, co otrzymują w ramach refundacji.</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#PosełMichałSzczerba">W związku z powyższym chciałbym zwrócić uwagę, że to jest kolejny raz, kiedy zwracamy uwagę na sytuację osób utrzymujących się ze świadczeń społecznych, zagrożonych skrajnym ubóstwem, skrajną biedą, do której doprowadzają te działania związane z inflacją, z drożyzną, a teraz z kwestią dowozu dzieci do szkół. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Rafał Adamczyk.</u>
          <u xml:id="u-65.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Pani minister, pytanie dość proste, które zadają samorządy przy każdorazowym spotkaniu ze mną: Kiedy i jak będą podwyższane subwencje oświatowe dla samorządów? Prosiłbym o informacje ze szczególnym uwzględnieniem województwa śląskiego. Jaka łączna wartość subwencji była przekazana do województwa śląskiego i jaka jest planowana w tym roku? Jaka jest planowana w przyszłym roku? Chodzi o to, żeby rzeczywiście można było poznać, czy ta subwencja wzrosła. Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź w tym obszarze. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oczywisty jest fakt, że w chwili, kiedy cena paliwa poszybowała w górę, należy podjąć działania, które zrekompensują tę stratę rodzicom, którzy dowożą na zajęcia dzieci z niepełnosprawnościami. Jednak problem dowozów to tylko kropla w morzu potrzeb zmian.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Podrożało wszystko — od sprzętu rehabilitacyjnego po terapię, leki, wzrosły także inne opłaty.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#PosełMałgorzataPępek">Każda, nawet minimalna, podwyżka pojedynczego produktu w skali całości zakupów czy usługi sprawia, że suma podwyżek dla zdrowego, zdolnego do pracy obywatela jest mocno odczuwalna. A co mają powiedzieć osoby niepełnosprawne na rentach socjalnych? Dlaczego rząd nie reaguje w tej kwestii i muszą pojawiać się inicjatywy obywatelskie, takie jak projekt nowelizacji ustawy o rencie socjalnej? Dlaczego rząd sam nie może dostrzec tej grupy społecznej, tylko przymyka oko na życie w ubóstwie? Chciałam zapytać: Czy w związku z obecną sytuacją finansową planuje się podjąć dodatkowe działania wspierające uczniów z niepełnosprawnościami i kiedy można spodziewać się odpowiednich działań legislacyjnych w tym zakresie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Małgorzata Chmiel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt ustawy dotyczy co prawda zwiększenia środków dla samorządów na dowóz dzieci i młodzieży do szkół, ale braki finansowe w oświacie dotyczą wszystkich spraw — przede wszystkim pensji nauczycieli i innych pracowników szkół. Chciałam zapytać: Czy rząd porozumiał się ze związkami zawodowymi w sprawie podwyżek pensji dla nauczycieli w 2023 r.? Przypomnę, że związkowcy słusznie domagają się 20% podwyżki. Rząd proponuje 9% przy inflacji wynoszącej ponad 16%, a wiemy, że do końca roku inflacja będzie tylko rosła. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-71.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Krystyna Skowrońska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Pani Minister! Do pani zwracam się o podjęcie pilnej interwencji w samorządzie gminy Przecław, w mieście Przecławiu, gdzie ośmioro niepełnosprawnych pozbawiono dojazdu na warsztaty terapii zajęciowej. Te osoby nie otrzymały żadnego oficjalnego dokumentu o zakazie czy o zaprzestaniu dowozu dorosłych niepełnosprawnych na warsztaty terapii zajęciowej. Do mnie przyszły matki, powiedziały, że jest to ogromny problem. Proszę panią o podjęcie pilnej interwencji. W tej sprawie będę z panią w kontakcie.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Kolejna rzecz. O subwencje, o podwyżki dla nauczycieli i o inne sprawy upominamy się wszyscy jako Koalicja Obywatelska, jako opozycja. I nie opowiadajcie państwo, że liczby bezwzględne mówią o większych środkach. Bądźcie dobrzy z matematyki i porównajcie rzeczy, które się da porównać: to, jakie dzisiaj są ceny, koszty energii i koszty wynagrodzeń, do tego, co było kiedyś, a nie mówcie o liczbach bezwzględnych, bo to jest fałszowanie i wtedy nigdy nie zdalibyście matury z matematyki. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Marta Wcisło.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#PosełMartaWcisło">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Senacki projekt ustawy zakłada zwrot poniesionych kosztów dla rodziców dzieci niepełnosprawnych. Projekt jest oczekiwany przez rodziców, niezwykle oczekiwany. A jest to zaledwie 5 tys. osób, więc nie możecie państwo mówić, że nie ma na to pieniędzy. Ci rodzice odciążają, wyręczają powiaty, samorządy w kwestii dowożenia swoich chorych dzieci do szkół. Ale warto zadać pytanie: Czy to są jedyne koszty, które możemy i powinniśmy im zwracać? Warto też zastanowić się, dlaczego grupa osób, obywateli korzystających z pomocy społecznej, z zasiłków rośnie, drastycznie rośnie i sięga już prawie 14%. Warto też zadać pytanie: Czy za tą ustawą pójdą pieniądze? Oby nie było tak, że ustalimy prawo, a samorządy nie będą miały pieniędzy na zwrot poniesionych kosztów w odniesieniu do dzieci, osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam na mównicę pana posła Krzysztofa Grabczuka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Edukacja jest jednym z najważniejszych elementów naszego życia. Im większą uwagę będziemy na to zwracać, im wyższy będzie poziom edukacji, tym wyższy będzie poziom rozwoju gospodarczego i społecznego, będzie on na znacznie wyższym poziomie. Dlatego naszym obowiązkiem jest tworzyć jak najlepsze warunki dla rozwoju edukacji dla wszystkich, a zwłaszcza dla osób niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Mój niepokój budzi fakt, że widzimy w ostatnim okresie niestety bardzo duży procentowy spadek subwencji oświatowej. Dzisiaj samorządy nie mogą sobie poradzić z całą sytuacją w zakresie edukacji, ale również z innymi elementami, ponieważ ta subwencja w stosunku do rzeczywistych kosztów jest na coraz niższym procentowym poziomie. Takiej sytuacji nie może być i należy absolutnie to zmienić.</u>
          <u xml:id="u-76.2" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">I kolejna rzecz, ostatnia. Proszę państwa, nie będzie dobrej edukacji, jeśli nauczyciele nie będą otrzymywać właściwych wynagrodzeń. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-76.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Tadeusza Tomaszewskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowna Pani Minister! Omawiany projekt podejmuje ważną kwestię ujednolicenia pomocy rodzicom w dowozie dzieci niepełnosprawnych. Ale to jest tylko jeden z obszarów. Inny z obszarów, mianowicie możliwości dojazdu środkami publicznymi do placówek szkolnictwa specjalnego na obszarze powiatu do innego miejsca, niż miejsce zamieszkania, nadal jest nieuregulowany. Sprawa wygląda w ten sposób, że gmina może, ale nie musi. I znaczna część gmin odmawia zwrotu kosztów dojazdu środkami publicznymi, czyli, krótko mówiąc, za bilet miesięczny, odmawia refundacji dojazdu do innego ośrodka szkolno-wychowawczego niż ten, który jest w najbliższej miejscowości. A więc nie jest szanowana wola rodziców co do wyboru placówki.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Druga kwestia to jest kwestia dojazdu uczniów, którzy kończą szkołę podstawową w systemie Ochotniczych Hufców Pracy. Ta sieć jest rozrzucona, w związku z powyższym nie ma możliwości korzystania z tego w najbliższym otoczeniu. Trzeba dojeżdżać. Gminy mówią, że nie muszą tego czynić, a ważne jest to, żeby młodzież ukończyła szkołę przynajmniej na poziomie podstawowym i miała przygotowanie zawodowe. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam panią poseł Ewę Kozanecką.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełEwaKozanecka">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PosełEwaKozanecka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Proponowane zmiany przedstawione w ustawie są bardzo potrzebne i oczekiwane. Dotyczą organizacji przez gminy bezpłatnego transportu i opieki w czasie przewozu dzieci i młodzieży, uczniów z niepełnosprawnościami, ale także we własnym zakresie, dotyczą zwrotu rodzicom kosztów przewozu. Mam pytanie: W jaki sposób, pani minister, będzie następował zwrot tych kosztów? Myślę tu o gminach i o zwrocie kosztów rodzicom. Czy rzeczywiście te zmiany przyczynią się do rozwiązania problemów rodziców realizujących dowóz dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami do placówek oświatowych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pani poseł Krystyna Szumilas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#PosełKrystynaSzumilas">Panie Marszałku! Pani Minister! Mam dwa pytania. Pierwsze dotyczy bezpłatnych podręczników. Oto dochodzą do nas informacje, że mimo że podręczniki do klas w szkołach podstawowych powinny być bezpłatne, dotacja z budżetu państwa jest obcinana i szkoły nie mogą zakupić tych podręczników. Bardzo bym prosiła o wyjaśnienie, dlaczego taka sytuacja jest, i o naprawienie tej sytuacji, bo ustawa wyraźnie mówi, że podręczniki mają być bezpłatne.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#PosełKrystynaSzumilas">Drugie pytanie dotyczy dzieci niepełnosprawnych. Wczoraj mieliśmy konferencję Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży z organizacjami pozarządowymi nt. edukacji dzieci ukraińskich. Został podniesiony problem orzeczeń o niepełnosprawności dla dzieci z niepełnosprawnością, które przyjechały do nas z Ukrainy. One musiałyby przejść przez polski system orzekania o niepełnosprawności, co trwa. Nie są w stanie tego załatwić, a potrzebują natychmiastowej pomocy. Pytanie do pani minister: Czy ministerstwo planuje jakieś rozwiązania w tej sprawie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Pani minister, to jest niezwykle ważna sprawa, aby te osoby, które są niepełnosprawne, osoby z niepełnosprawnością mogły korzystać z edukacji. Organizacja dowozu jest jednym z tych obszarów, które rzeczywiście może wspomagać proces edukacji. Natomiast dowóz w tym obszarze jest zadaniem własnym gminy. Pytanie: Czy ministerstwo nie rozważało, aby zgodnie z propozycją Związku Powiatów Polskich było to finansowane w ramach części oświatowej subwencji ogólnej? Bo to jednak jest coś, co mogłoby w pewien sposób usprawnić funkcjonowanie w ramach finansowania oświaty.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Drugie pytanie: Czy ministerstwo konsultowało z Ministerstwem Infrastruktury poziom tej stawki, zwanej popularnie kilometrówką? Ponieważ jest to poziom, który jest od wielu lat, i z wielu środowisk docierają wnioski, że najwyższy czas podwyższyć tę stawkę. Czy to było konsultowane z Ministerstwem Infrastruktury? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Grzegorz Braun, ale widzę, że jest nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zatem pani poseł Wanda Nowicka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#PosełWandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Ministro! Projekt Senatu jest bardzo dobrym projektem. Bardzo dobrze, że został zgłoszony. Cieszę się, że ma powszechne poparcie, choć troszkę niepokoją poprawki Prawa i Sprawiedliwości, których treści nie znamy. Jak zwykle w takich sytuacjach obawiamy się różnych wrzutek. Dzisiejsza dyskusja pokazuje, jak wielkie są problemy szkoły i jak wiele pytań zadajemy na temat tego, jak szkoła powinna wyglądać i jak jeszcze podnieść poziom jakości edukacji. Właśnie w tym duchu chciałabym zapytać panią ministrę o to, czy jest szansa na to — dzieci nie tylko muszą dojechać do szkoły, ale również muszą być w dobrym stanie fizycznym, nie mogą być po prostu głodne — żeby rząd polski spełnił postulat Lewicy o tym, żeby w szkole były bezpłatne obiady. Bardzo proszę o odpowiedź na to pytanie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przywracamy pana posła Grzegorza Brauna, który obiecał, że zmieści się w 60 sekundach.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zatem proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ale jeśli pan poseł pozwoli, to najpierw w imieniu wszystkich obecnych parlamentarzystów chciałbym powitać wycieczkę dzieci i młodzieży z Zespołu Szkół im. Bohaterów Września 1939 w Dzwoli w powiecie janowskim, która przybyła do Sejmu na zaproszenie pana posła Jacka Czerniaka. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-87.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-87.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Pozdrawiamy Lubelszczyznę.)</u>
          <u xml:id="u-87.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Prosimy pana posła Grzegorza Brauna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże raz jeszcze!</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Szanowni Państwo! Z jednej strony to jest rzecz dobra, zbożna i stosowna, żeby państwo polskie przejawiało troskę o najsłabszych, zwłaszcza tych, których słabość jest posunięta aż do bezbronności. Nie są w stanie sami zabezpieczać wszystkich swoich bieżących potrzeb. Dlatego słuszne jest to, żeby państwo stawało po ich stronie, zwłaszcza że dzieje się to w kontekście sytuacyjnym, który ma wymiar horroru, mianowicie matki zachęcane są do tego, żeby zabijały swoje dzieci jeszcze nienarodzone, pod pretekstem niepełnosprawności. Matki zachęcane są do tego, żeby szukać takich pretekstów do tego, żeby dziecku odebrać życie. A zatem państwo, które stawia, chwała Bogu, w jakiś sposób temu tamę, ogranicza ten zbrodniczy proceder, jest dobre, staje po stronie słabszych.</u>
          <u xml:id="u-88.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Oczywiście, jak powiedział pan prezes Korwin-Mikke, smutne jest to, że musimy się tym zajmować na szczeblu rządowym, parlamentarnym, centralnym, że Polska już do tego stopnia zobojętniała, że problemy te nie są rozwiązywane na poziomie lokalnym, parafialnym, gminnym czy powiatowym.</u>
          <u xml:id="u-88.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-89.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Piotr Borys.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#PosełPiotrBorys">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Należy w pełni wesprzeć inicjatywę senacką i pozwolić na uproszczenie procedur, które przede wszystkim mają za zadanie pomóc rodzicom dzieci niepełnosprawnych w tym ogromnym trudzie edukacji, w dowożeniu dzieci do szkoły. Faktycznie jest tak, że te procedury są dzisiaj niejasne, skomplikowane. Wysokość średniej ceny paliwa na najbliższych trzech stacjach pokazuje, jak drogie jest dzisiaj paliwo, jak to wszystko się zmienia.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#PosełPiotrBorys">Sugerujemy, aby przyjąć propozycje senackie, aby to uprościć, aby faktycznie potraktować samochody rodziców, którzy dowożą swoje niepełnosprawne dzieci do szkół, jak samochody służbowe. To jest prosty zabieg, który naprawdę pozwoli na opłacenie wszystkich procedur i wpłynie na to, że będzie to relatywnie pokrywać koszty, które ponoszą rodzice.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#PosełPiotrBorys">Jest jeszcze druga kwestia. Mam pytanie, które dotyczy dziennych stawek żywieniowych. Miałem okazję spotkać osoby, które opiekują się dziećmi, młodzieżą w zakładach poprawczych, gdzie ta stawka wynosi podobno 11 zł. To stawka żywieniowa. Naprawdę nie da się tak funkcjonować, nie da się w ten sposób wyżywić młodzieży z trudnościami. Bardzo bym prosił, aby pani minister zajęła się także kwestią zmiany stawki żywieniowej dla młodzieży przebywającej w zakładach poprawczych, bo kwota 11 zł nie pozwala prowadzącym na pokrycie kosztów. Po prostu nie da się tak funkcjonować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-90.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Michała Gramatykę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Przede wszystkim chciałem wyrazić uznanie dla senatorek i senatorów Koalicji Obywatelskiej za ten projekt, a także dla Wysokiej Izby, dla Senatu, dla rządu, dla komisji za to, że ten projekt przechodzi przez Sejm w takim trybie i że w zasadzie nie budzi żadnych kontrowersji. Powinniśmy popierać takie rozwiązania. Bardzo satysfakcjonujące jest to, że widać, że ten projekt ma po prostu powszechną akceptację. Może czas na następny krok.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#PosełMichałGramatyka">Są w Europie kraje, wcale nie tak daleko od Polski, np. Holandia, gdzie w tygodniu roboczym wszyscy uczniowie mogą jeździć za darmo każdym środkiem komunikacji, jeśli mają odpowiedni wpis na karcie, która jest ich biletem, dlatego że państwo uznaje, że jeżeli ktoś pobiera naukę, jeżeli ktoś jest w trakcie procesu edukacji, to państwo powinno mu pomóc, np. oferując mu darmowy transport wszystkimi środkami komunikacji. Może to jest kolejny krok dla Polski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę o zabranie głosu panią minister Marzenę Machałek.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Wiem też, że sprawozdawca komisji skorzysta z okazji, aby zabrać głos, dlatego Prezydium Sejmu prosi zarówno panią minister, jak i pana posła o dyscyplinę czasową, bo program dzisiejszego dnia jest bardzo napięty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odniosę się do pytań, do bardzo szerokich kwestii, które wykraczają poza przedłożenie senackie. Jestem przekonana, że warto wyjaśnić pewne kwestie i w jednoznaczny sposób odpowiedzieć na pewne pytania.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">Po pierwsze, od początku byliśmy życzliwi i przyglądaliśmy się z życzliwością tej inicjatywie, wspieraliśmy ją. Oczywiste jest to, że stanowisko rządu wobec tych przepisów zaproponowanych przez Senat jest pozytywne. Wsparliśmy Senat poprzez analizy, aby te zapisy były jak najbardziej korzystne dla dzieci, dla rodzin, które wychowują dzieci z niepełnosprawnościami. Przyłączam się do tych wszystkich opinii mówiących, że przedłożenie jest dobre, że rozwiązuje problemy, że w dużym stopniu wspiera dzieci i wspiera rodziców. Co do tego, jesteśmy tutaj zgodni.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">Wpłynęła natomiast poprawka klubowa, która jest też odpowiedzią na pytania m.in. pani poseł Szumilas. Dotyczy ona zwiększenia limitów związanych z dotacją podręcznikową. Mamy obecnie bezprecedensową sytuację, ponieważ prawie 200 tys. ukraińskich dzieci trafiło do polskich szkół. Wciąż trwa liczenie, ale myślimy, że w tym roku naukę rozpoczęło 180 tys. tych dzieci, więc musimy zwiększyć limity. Mamy na to pieniądze, uwaga, mamy na to pieniądze. Jest też kwestia pewnych przepisów związanych z dyscypliną budżetową. Ta poprawka, którą dzisiaj przedłożył klub, stworzy możliwość przekazania zwiększonych środków na podręczniki.</u>
          <u xml:id="u-94.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">Padło tutaj dużo pytań natury ogólnej, które dotyczyły tego, jak wspieramy dzieci, co robimy, jeśli chodzi o dzieci, nie tylko te z niepełnosprawnościami, które doświadczają problemów w nauce. Działania są szerokie, wszechstronne. Chcę tylko zaznaczyć, że subwencja dotycząca dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi wynosi prawie 11 mld zł. To jest naprawdę duża kwota, a od 1 września trafiła do szkół dodatkowa kwota ponad 0,5 mld zł, która jest przeznaczona na zatrudnienie w szkołach specjalistów, psychologów, pedagogów specjalnych, bo stworzyliśmy takie stanowisko jak pedagog specjalny, logopedów, neurologopedów czy innych specjalistów. To bardzo ważne zadanie, które przełoży się też na dodatkowe środki, jeśli chodzi o przyszłą subwencję.</u>
          <u xml:id="u-94.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">To są bardzo ważne działania zarówno finansowe, jak i faktyczne. Zmieniamy podejście do wczesnego wspomagania. Tworzymy warunki do tego, by wesprzeć rodzinę, która dowiaduje się bądź ma takie informacje, że dziecko może być zagrożone niepełnosprawnością. Właściwie od pierwszych tygodni chcemy taką rodzinę objąć wsparciem, a przede wszystkim dziecko — odpowiednią terapią, by mogło te deficyty rozwojowe, które są możliwe do skompensowania… Chodzi o to, żeby można było te dzieci wesprzeć. Wiemy, że 65% dzieci ze specjalnymi potrzebami jest w szkołach ogólnodostępnych. Tworzymy pilotaże specjalistycznych centrów wspierających edukację włączającą, czyli łączymy siły szkół specjalnych i szkół ogólnodostępnych w jak najbardziej profesjonalnym wsparciu dzieci ze specjalnymi potrzebami. Wiemy, że to dotyczy około 4% populacji wszystkich dzieci, ale 1/3 dzieci — to są badania m.in. związane z Katolickim Uniwersytetem Lubelskim — doświadcza różnego rodzaju problemów psychologicznych, pedagogicznych, dlatego ważni są specjaliści w szkole, ważne jest odpowiednie podejście.</u>
          <u xml:id="u-94.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">To oczywiście się dzieje. Przygotowujemy szersze rozwiązania. Bardzo mocno je konsultujemy, ponieważ środki, które trafiają do samorządów na wsparcie edukacji dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, są bardzo duże. Ale ważne, że one były trafnie skierowane i to wsparcie było odpowiednio zrealizowane. Zawsze warto ten system doskonalić. Cały czas jesteśmy w trakcie konsultacji, jeśli chodzi o te rozwiązania.</u>
          <u xml:id="u-94.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">Pytania były różne, np.: W jaki sposób koszty przewozu będą przekazywane? M.in. pani poseł Kozaneckiej odpowiadam: na podstawie umowy zawartej z rodzicami. Jeśli chodzi o to, czy dziecko musi uczęszczać do najbliższej szkoły, żeby rodzice otrzymali zwrot, to nie, jeśli szkoła nie realizuje działań związanych z indywidualnym programem edukacyjno-terapeutycznym. Jest wolność, rodzic wybiera szkołę, którą uważa za najlepszą. Jeśli dziecko jest w obowiązku szkolnym, to taki zwrot się należy.</u>
          <u xml:id="u-94.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">Kiedy wzrośnie subwencja? Subwencja wzrasta co roku, a w tym roku planowany jest bezprecedensowy wzrost subwencji oświatowej. Nie było takiego wzrostu w historii, odkąd ja jestem posłem, a to już jest trochę, bo od 2006 r. Planuje się, że prawie o 21% wzrośnie subwencja w stosunku do planowanej w poprzednim roku. Będzie ona przekazana m.in. na specjalne potrzeby edukacyjne, na wzrost wynagrodzeń nauczycieli i na realizację innych zadań związanych z edukacją. Odnoszę się do zaplanowanego budżetu na 2022 r.: były 53 mld zł, a teraz są planowane, razem z tym, co jest w rezerwie, 64 mld zł. Ponad 64 mld zł to naprawdę potężny wzrost. Planowane 11,1 mld zł stanowi wzrost o ponad 20%, prawie 21%. To są naprawdę potężne środki, które zasilą polskie samorządy i polskie szkoły. Czy to jest wystarczające? Wszyscy wiemy, że czasy nie są łatwe, dlatego też ponad 13 mld zł trafiło w tej chwili do samorządów na realizację innych działań, nie mówiąc już o pieniądzach inwestycyjnych związanych z Polskim Ładem.</u>
          <u xml:id="u-94.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">Bardzo bliskie mi są kwestie — tutaj chcę się też trzymać prośby pana marszałka, bo mogłabym długo opowiadać o tym, co planujemy — wsparcia osób z niepełnosprawnościami. To jest m.in. moja działalność. Współpracuję tutaj z ministerstwem rodziny i Ministerstwem Zdrowia. Bardzo mocno się w to angażujemy i staramy się przygotować nie tylko rozwiązanie ustawowe, ale również przede wszystkim rozwiązania praktyczne, by ta edukacja była efektywna, by dawała możliwość dziecku później, jako człowiekowi dorosłemu, w sposób jak najbardziej pełny funkcjonować aktywnie w życiu dorosłym. Bo o to też chodzi, byśmy pozwalali na godne życie dzieciom, które w końcu staną się dorosłe i będą mogły funkcjonować w społeczeństwie. Przed nami oczywiście dużo wyzwań. Myślę, że te działania są bardzo szerokie. Myślę też, że są one wspólnie tutaj, z całą komisją przygotowywane.</u>
          <u xml:id="u-94.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">Teraz będą pilotaże oceny funkcjonalnej. Chcemy doprowadzić do takiej sytuacji, w której nie trzeba będzie mieć orzeczenia o specjalnych potrzebach edukacyjnych, bo ono często jest trochę… Rodzic w tej chwili jest w sytuacji, w której musi mieć orzeczenie dotyczące dziecka, żeby dostać specjalne wsparcie. Chcielibyśmy, żeby to można było pominąć. Wystarczy specjalistyczna ocena funkcjonowania dziecka, która pokaże, w jakim zakresie trzeba tego wsparcia udzielić zarówno na poziomie szkoły, jak i w trudniejszych przypadkach na poziomie poradni. Chcemy, żeby do dzieci trafiały wtedy bardzo konkretne, bardzo celowane środki. Jest to bardzo skomplikowany projekt, wrażliwy projekt, więc chcemy, żeby to było podjęte w dyskusji i zrealizowane w konsensusie ze wszystkimi środowiskami.</u>
          <u xml:id="u-94.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">Jeszcze kwestia dzieci z Ukrainy. Właściwie jedne z pierwszych działań, jakie podjęliśmy, to przede wszystkim zalecenia psychologiczno-pedagogiczne, które były przekazane szkołom, m.in. też poradniom. Chodzi też o możliwość zatrudnienia pomocy nauczyciela w poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Natomiast system orzecznictwa w Ukrainie jest zupełnie inny. Dajemy możliwość przyjęcia dziecka do szkoły specjalnej, ale nie możemy honorować tych orzeczeń jeden do jednego. Natomiast upraszczamy sposób otrzymania orzeczenia. Wiemy, że u nas dziecko ze specjalnymi potrzebami może mieć prawie dziesięciokrotnie zwiększoną subwencję na swoje potrzeby, a więc, kierując takie środki, musimy też — chociażby w sposób mniej formalny, ale jednak — oczekiwać wykonania takiego orzeczenia.</u>
          <u xml:id="u-94.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">My tutaj bardzo uprościliśmy procedurę i monitorujemy, na ile te problemy występują. Dzisiaj szkoła specjalna może przyjąć dziecko warunkowo do momentu uzyskania orzeczenia, jeśli jest taka potrzeba, a dzieci w związku ze zwiększoną liczbą specjalistów, a także w tym roku w ogóle godzin — prawie 3 mln dodatkowych godzin pomocy psychologiczno-pedagogicznej w polskich szkołach zostało sfinansowane — też takie wsparcie otrzymują.</u>
          <u xml:id="u-94.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiMarzenaMachałek">Na pytania, na które niezbyt precyzyjnie odpowiedziałam, a ktoś będzie chciał jeszcze uzyskać odpowiedzi, to oczywiście przekażemy te odpowiedzi na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszamy pana posła Zbigniewa Dolatę, sprawozdawcę komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#PosełZbigniewDolata">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Większość pytań znalazła już odpowiedzi, ponieważ pani minister bardzo szeroko komentowała te pytania.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#PosełZbigniewDolata">Chciałem tylko zwrócić uwagę na to, że Senat zaproponował zmiany w art. 39a, który precyzuje sposób zwrotu wydatków poniesionych przez rodziców dzieci niepełnosprawnych na dowóz tych dzieci na podstawie umów. Akurat to, co zrobił Senat, jest odpowiedzią na praktyki, od razu powiedzmy, że złe praktyki, części samorządów, na szczęście mniejszości samorządów, ale jednak zdarzają się tacy samorządowcy, którzy szukają oszczędności nawet na dzieciach niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#PosełZbigniewDolata">Bo na czym polegały te dowolne, swobodne interpretacje, niekorzystne dla rodziców dzieci niepełnosprawnych? Ano np. na tym, że gmina chciała zwracać rodzicom środki przeznaczone tylko na dowóz do szkoły czy placówki, natomiast jeśli już chodzi o powrót tego rodzica, bo rodzic dowoził dziecko do placówki rano i wracał do domu bądź jechał do pracy, to za tę drogę do pracy bądź do domu samorząd już płacić nie chciał. Podobnie po południu, jak rodzic przyjeżdżał po dziecko, to tylko za ten przyjazd, natomiast już za powrót nie. Tutaj Senat zaproponował więc taki bardzo precyzyjny wzór, który te dowolne, swobodne interpretacje części samorządów uniemożliwi. Dlatego on jest bardzo dobry, sprzyjający właśnie rodzicom dzieci niepełnosprawnych, eliminujący właśnie te praktyki takie woluntarystyczne, które uderzały w rodziców dzieci niepełnosprawnych.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#PosełZbigniewDolata">Warto też o tym pamiętać, bo często również tutaj, na sali plenarnej uprawia się taką propagandę, że to, co złe, to jest rząd, a samorządy to jest po prostu samo dobro. Okazuje się, że życie niesie różne sytuacje, część samorządów postępuje w sposób niezgodny z intencją ustawodawcy…</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Dajcie im kasę.)</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#PosełZbigniewDolata">…dlatego też jest właśnie ta propozycja senacka popierana przez połączone Komisje: Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Edukacji, Nauki i Młodzieży i mam nadzieję, że przez większość Wysokiej Izby. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-96.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (druki nr 2449 i 2571).</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę pana posła Jarosława Gonciarza o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#PosełSprawozdawcaJarosławGonciarz">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, druk nr 2449.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#PosełSprawozdawcaJarosławGonciarz">Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii w dniu 13 września br. przeprowadziła pierwsze czytanie. Zgłoszono 12 poprawek, które wychodzą naprzeciw oczekiwaniom przedsiębiorców i strony społecznej. Zostały one przez komisję pozytywnie przyjęte. Projekt ustawy wraz z poprawkami z druku nr 2449 komisja rekomenduje pozytywnie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-98.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Robert…</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#komentarz">(Poseł Robert Gontarz: Gontarz.)</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przepraszam serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze, po raz pierwszy reprezentując swój klub Prawo i Sprawiedliwość, pan poseł Robert Gontarz.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#PosełRobertGontarz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-100.1" who="#PosełRobertGontarz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt zaprezentować stanowisko dotyczące sprawozdania Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, druk nr 2449.</u>
          <u xml:id="u-100.2" who="#PosełRobertGontarz">Projektowana ustawa o zmianie ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych ma na celu przede wszystkim stworzenie ram prawnych dla Systemu Informacyjnego o Dostępie do Usług Stacjonarnego Internetu szerokopasmowego.</u>
          <u xml:id="u-100.3" who="#PosełRobertGontarz">W chwili obecnej brakuje publicznego systemu, który jako baza danych prezentowałby aktualizowane w sposób niemalże ciągły informacje o punktach adresowych, które są w zasięgu sieci szerokopasmowych. W związku z tym obywatele nie mają odpowiedniego dostępu do informacji o tym, czy mogą skorzystać z wybudowanych sieci szerokopasmowych, jakiego rodzaju są świadczone usługi, jaka jest oferta dostępu do Internetu szerokopasmowego oraz z kim należy się skontaktować w celu zawarcia umowy.</u>
          <u xml:id="u-100.4" who="#PosełRobertGontarz">Dodatkowo obywatele mają prawo wiedzieć, kto realizuje inwestycje w ich okolicy oraz jaki jest przewidywany termin możliwości skorzystania z usługi. Z drugiej strony przedsiębiorcom telekomunikacyjnym brakuje wiedzy o pustostanach, a więc punktach adresowych, gdzie na pewno nie znajdą klienta na swoje usługi. Na szczeblu lokalnym brak jest instytucji, która wprost wspierałaby inwestycje szerokopasmowe oraz zapewniała obywatelom dostęp do informacji w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-100.5" who="#PosełRobertGontarz">Projekt ustawy zakłada rozbudowę sieci szerokopasmowych w ciągu najbliższych 7 lat, tzn. do roku 2029. Z Krajowego Planu Odbudowy zakłada się inwestycje na poziomie co najmniej 2 mld euro.</u>
          <u xml:id="u-100.6" who="#PosełRobertGontarz">Zaproponowane zmiany wpisują się w element reformy KPO w komponencie C1.1: Zapewnienie powszechnego dostępu do szybkiego Internetu, rozwoju infrastruktury sieciowej, oraz C1.1.1: Zapewnienie dostępu do bardzo szybkiego Internetu na obszarach białych plam, wypełniając jego założenia. Z uwagi na istotne znaczenie systemu SIDUSIS oraz możliwość powołania koordynatorów szerokopasmowych dla realizacji inwestycji z KPO konieczne jest wprowadzenie projektowanych przepisów przed uruchomieniem interwencji publicznej z inwestycji C1.1.1 KPO.</u>
          <u xml:id="u-100.7" who="#PosełRobertGontarz">Ostatecznymi beneficjentami korzyści z projektowanej ustawy będą gospodarstwa domowe i przedsiębiorstwa, szczególnie te nieposiadające obecnie dostępu do nowoczesnych usług telekomunikacyjnych. Przyjęte związania nie będą miały wpływu na budżet państwa, w związku z powyższym Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość pozytywnie opiniuje przedłożony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeszcze raz przepraszam za pomyłkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#PosełRobertGontarz">Nie ma problemu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz pana posła Grzegorza Napieralskiego o przedstawienie stanowiska Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Głównym celem rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych, druk nr 2449, jest stworzenie rejestru obejmującego wszystkie adresy w Polsce wraz z informacją od tym, jakie potencjalne usługi dostępu do sieci internetowej pod danym adresem są dostępne. Uzasadnieniem rządu dla stworzenia takiego systemu i rejestru — rządzący nadali mu bardzo ciekawą nazwę, posłuchajcie: System Informacyjny o Dostępie do Usług Stacjonarnego Internetu Szerokopasmowego, taka dość ciekawa nazwa, długa i trudna do zapamiętania, o ciekawym skrócie — jest tak naprawdę usprawnienie, tak mówi rząd, wydatkowania środków unijnych na inwestycje w sieci szerokopasmowe. Istnienie takiego rejestru może potencjalnie skrócić etap konsultacji i notyfikacji tzw. białych plam, tak przekonuje nas rząd. Pomysł rządu zakłada, że firmy będą musiały raz w miesiącu przekazywać informacje o usługach udostępnianych, a także planowanych do udostępnienia w perspektywie 6 miesięcy dla wszystkich punktów adresowych w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-104.1" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Gdyby spojrzeć tak naprawdę na cel tej ustawy i na zapisy w tej ustawie, to można by było się pod takim szczytnym celem podpisać, ale jak zwykle jest sporo typowego w tych przepisach, czy w tych ustawach, bałaganu ustawowego, bałaganu, który przygotowuje rząd Prawa i Sprawiedliwości, a często i buty. Dlaczego? Po pierwsze, projekt nie przeszedł w zasadzie żadnych konsultacji z interesariuszami, żadnych. Po drugie, nakłada on na przedsiębiorców telekomunikacyjnych istotne nowe obowiązki i — uwaga! — na dodatek obwarowuje ich wykonanie rozbudowanym systemem kar. Po trzecie, z projektu bije miłość pana ministra Cieszyńskiego do wydawania publicznych pieniędzy na kolejny budowany system — być może w tym przypadku za dziesiątki milionów złotych rejestr informatyczny, a warto zaznaczyć, że pan minister zazwyczaj jak buduje takie rejestry, to wyciąga je tak naprawdę z ustawy o zamówieniach publicznych. Nie bez znaczenia jest fakt, że podobny rejestr, choć oczywiście zrobiony z mniejszym rozmachem, jest już prowadzony przez Urząd Komunikacji Elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-104.2" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Projekt zakłada także możliwość powoływania pełnomocników do spraw sieci szerokopasmowych w gminach, a nawet i w powiatach. Minister zastrzega sobie, że niektórym gminom czy powiatom będzie mógł według własnego uznania przekazać środki na pokrycie kosztów funkcjonowania takiego pełnomocnika, a niektórym nie. I pytania: Jaki jest klucz doboru, np. gminy, i opłacenia takiego pełnomocnika? Czy będzie on uznaniowy, czy dostaną tylko swoi?</u>
          <u xml:id="u-104.3" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Praktycznie wszystkie izby gospodarcze, stowarzyszenia branżowe wskazują na nadmiarowość tych przepisów, ich nieproporcjonalność do celu, a często także oderwanie od realiów funkcjonowania rynków i przedsiębiorstw. Tu się na chwilę zatrzymam, szanowni państwo, bo sprawdzaliśmy np. wczoraj w komisji, jak często rządowe strony są odświeżane i pojawiają się na nich na bieżąco nowe informacje. I to powiedział poseł z Prawa i Sprawiedliwości, nie z opozycji, że znalazł taki portal, i to był portal pogodowy, a nie portal rządowy, który był regularnie odświeżany i zasilany nowymi informacjami. To jest ciekawe.</u>
          <u xml:id="u-104.4" who="#PosełGrzegorzNapieralski">W zasadzie wszystkie branże, wszystkie izby gospodarcze są też za wyrzuceniem tego projektu do kosza albo ewentualnie za rozpoczęciem na nowo pracy nad takim rozwiązaniem, jeśli faktycznie istnieje merytoryczne uzasadnienie budowy takiego systemu, co dla nas jest bardzo wątpliwe. I ja rekomenduję mojemu klubowi i Wysokiej Izbie, abyśmy głosowali przeciw tej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-104.5" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Ze swojej strony dołożę jedną rzecz, której w tym projekcie jeszcze nie ma, ale po zbudowaniu takiego systemu może się w nim bardzo łatwo znaleźć. Otóż niewielka w zasadzie zmiana w budowie systemu i proponowanych przepisach może w przyszłości przejść do rejestru dostępności usług szerokopasmowych w Polsce i do rejestracji internautów w Polsce. Czy ktoś z państwa uwierzy w zapewnienia Prawa i Sprawiedliwości, że nie chciałoby tego zrobić? Ja nie wierzę. Dziękuje bardzo.</u>
          <u xml:id="u-104.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze pan poseł Adrian Zandberg.</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Póki co nieobecny, zatem zapraszam na mównicę pana posła Dariusza Kurzawę, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#PosełDariuszKurzawa">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić opinię mojego klubu Koalicja Polska na temat zmiany ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych z druku 2449.</u>
          <u xml:id="u-106.1" who="#PosełDariuszKurzawa">Projekt zakłada utworzenie Systemu Informacyjnego o Dostępie do Usług Stacjonarnego Internetu Szerokopasmowego, czyli SIDUSIS — skrót jest ładniejszy niż cała nazwa — zawierającego informacje na temat możliwych lub planowanych do realizacji usług związanych z dostępem do szerokopasmowego Internetu. W praktyce każdy użytkownik Internetu na terenie danej gminy będzie miał informacje na temat tego rodzaju usług. Dane będą aktualizowane w ten sposób, że każdy użytkownik będzie wiedział o funkcjonujących urządzeniach oraz planowanych inwestycjach. Co ważne, dostęp ten ma być powszechny i darmowy. Ten w pełni kompatybilny z innymi bazami danych system będą koordynowały gminy przez specjalnego koordynatora szerokopasmowego. Koszty tego koordynatora zostaną pokryte ze środków Funduszu Szerokopasmowego.</u>
          <u xml:id="u-106.2" who="#PosełDariuszKurzawa">Podmioty, które będą przedstawiały informacje na temat świadczenia bądź nieświadczenia usług szerokopasmowych, składają oświadczenie pod rygorem odpowiedzialności karnej. To budzi pierwsze wątpliwości. W jaki sposób mamy przeprowadzać kontrole nad tymi oświadczeniami? Kto ma to ścigać? Poza tym akurat ten punkt jest dość mocno rozbudowany, czyli ustawodawca zwrócił na karanie bardzo dużą uwagę.</u>
          <u xml:id="u-106.3" who="#PosełDariuszKurzawa">Kolejna rzecz i kolejna wątpliwość. Chodzi o kwestię przedstawianą przez mojego przedmówcę. Czy podobne dane nie są już zbierane przez inne instytucje? Okazuje się, że są. Po raz kolejny będziemy powielać informacje, które funkcjonują w innych bazach.</u>
          <u xml:id="u-106.4" who="#PosełDariuszKurzawa">Kolejna bardzo ważna rzecz to informacja, którą usłyszeliśmy. Chodzi o to, że inwestycja — w tym również funkcja koordynatorów — ma być finansowana z KPO. A z jakiego KPO, skoro tego KPO nie ma, skoro tych środków nie otrzymaliśmy, skoro rząd Prawa i Sprawiedliwości nie potrafi porozumieć się z Brukselą na temat tych środków? To są pieniądze, które są palcem na wodzie pisane. Nadal ich nie widzimy, a wy planujecie już inwestycje, planujecie, jak je wydać. Najpierw zadbajcie o to, żeby środki na inne, ważniejsze sprawy spłynęły do Polaków, do polskich samorządów, do polskich firm. Nie planujcie kolejnej słomianej inwestycji, która okazuje się zupełnie niepotrzebna. Tak naprawdę mamienie nas, że to zlikwiduje białe plamy na internetowej mapie Polski, jest dużym nadużyciem.</u>
          <u xml:id="u-106.5" who="#PosełDariuszKurzawa">Proponowałbym, żeby ministerstwo, ale także cały rząd skupiły się na tym, aby środki z KPO po prostu trafiły do Polski i zostały przeznaczone na inne, ważniejsze inwestycje. Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Płynące z Prezydium Sejmu prośby dotyczące dyscypliny czasowej kieruję do pana posła Brauna, który ostatnio twierdził, że się zmieści w 60 sekundach, a nie zmieścił się w 90.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Panie Marszałku! Wykorzystuję pierwsze sekundy czasu, który jest mi dany, żeby przeprosić pana marszałka za tę niezręczność. Dziękuję za wyrozumiałość. Przechodzę do rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-108.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Szanowni Państwo! To jest właśnie wkraczanie państwa popychanego, motywowanego przez eurokołchoz w dziedziny, w przypadku których państwo nie powinno mieć zgoła niczego do roboty, a jeśli ma, to powinno przejmować się tylko kwestiami bezpieczeństwa. Ale jak jest z tym bezpieczeństwem, skoro kiedy na początku tej kadencji procedowany był projekt, który miał umocować w firmach — także telekomunikacyjnych — łączników z ministerstwem spraw wewnętrznych do spraw infrastruktury krytycznej, to odrzuciliście, zresztą w większości zgodnie, skromną poprawkę, żeby przynajmniej ludzie odpowiedzialni za bezpieczeństwo w firmach telekomunikacyjnych legitymowali się obywatelstwem polskim? Bezpieczeństwo nie jest zatem dla was problemem priorytetowym.</u>
          <u xml:id="u-108.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Zdaje się, że priorytetowym problemem jest pilna implementacja tego, co nakazuje eurokołchoz. Otwierają się bajeczne perspektywy stworzenia posad, które liczyć się będą w tysiącach. Mamy w Polsce blisko 2,5 tys. gmin. Jeśli w każdej funkcjonować będzie jakiś szerokopasmowy pełnomocnik, to ktoś na jakiś czas będzie miał wikt i opierunek. To jednak jest PiS-owskie eldorado. Stwórzmy 2,5 tys. nowych paśników dla cwaniaków, karmników dla naszych ludzi, naszego elektoratu.</u>
          <u xml:id="u-108.3" who="#PosełGrzegorzBraun">Właśnie dlatego my, Konfederacja, tego typu ustawodawstwo musimy odrzucać, potępiać w czambuł, odnosząc się do zasad pryncypialnych. Nie będziemy w ogóle wchodzili w szczegóły, których z resztą nie jesteście łaskawi podawać w tym projekcie ustawy. Chodzi o takie szczegóły jak finansowanie, o to, ile co będzie kosztowało. My to potępiamy, dlatego że, szanowni państwo… Użyję przykładu. Za starego, za poprzedniego reżimu, w latach 80., nie było żadnych państwowych bodźców i zachęt, żeby np. inwestować w magnetowidy — wtedy przeważnie był to system VHS — albo kupować talerze satelitarne czy komputery. Wręcz przeciwnie, zdarzało się, że władza poważnymi sankcjami zniechęcała do tego, aby takie rzeczy posiadać. A jednak Polska wyszła z PRL-u najgęściej skomputeryzowana, zmganetowidyzowana i ludzie jakoś sobie znajdują drogę do tego, co jest dla nich dobre, co jest im potrzebne. Jeśli mamy rozwiązywać problem dostępności Internetu szerokopasmowego, to niech się to dzieje…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…na litość boską lokalnie, samorządowo, w gminach. Państwu wara.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę pana posła Michała Gramatykę o przedstawienie stanowiska Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#PosełMichałGramatyka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#PosełMichałGramatyka">Pierwotny projekt tej ustawy zakładał przekazywanie danych w każdy piątek. Zakładał, że wszystkie plany inwestycyjne firm budujących sieci będą dla każdego, w tym dla ich konkurencji, widoczne jak na dłoni. Na szczęście przyszła jakaś refleksja i zaprezentowali państwo kilka poprawek. Przy okazji warto odnotować, że komisja cyfryzacji dostała te poprawki mailem 24 minuty po rozpoczęciu swoich prac w dniu wczorajszym.</u>
          <u xml:id="u-112.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Błyskawica.)</u>
          <u xml:id="u-112.3" who="#PosełMichałGramatyka">Projekt ustawy — pierwotny, ale i ten — straszy karami finansowymi i odpowiedzialnością karną, ale PiS nie potrafi bez straszenia karami, bo w Polsce już tak niewielu ma zaufanie do rządu, że jak nie będzie kar, to po prostu ludzie nie będą robić tego, do czego się ich zobowiązuje, tym bardziej jeżeli zobowiązuje się ich do podejmowania aktywności cokolwiek absurdalnych.</u>
          <u xml:id="u-112.4" who="#PosełMichałGramatyka">Pan minister mówił wczoraj o korzyściach dla przedsiębiorców, zresztą w uzasadnieniu tej ustawy również kwestia tych korzyści jest poruszona. Jakie to korzyści? Bo zobowiązań jest co niemiara. Ja bym się na waszym miejscu cieszył — mówi pan minister w komisji — będziecie mieli darmową bazę danych pokazującą konkurencyjne usługi. Naprawdę w takich kategoriach chcecie stanowić prawo w Polsce? Naprawdę nie widzicie, jak dobrze rozwija się rynek budowy sieci? Tysiące obywateli będzie zadowolonych z powstania tego rejestru — w komisji padło pytanie, jak zbadaliście, czy tysiące obywateli będzie zadowolonych, jaką metodologię zastosowaliście, jakie badania przeprowadzono. Oczywiście zero odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-112.5" who="#PosełMichałGramatyka">Po co dziś w ogóle budować taki system, skoro podobny prowadzi Urząd Komunikacji Elektronicznej? Po co wydawać kolejne pieniądze? Czytamy w uzasadnieniu, że rejestr jest wymagany przez KPO, tyle że to jest taka PiS-owska prawda, to znaczy nie do końca prawda. KPO stawia bardzo jasne warunki w zakresie wysokiej jakości procesu konsultacyjnego, ale na etapie prac rządowych procesu konsultacyjnego nie było i gdyby nie dzielni posłowie Koalicji Obywatelskiej, którzy wam przytrzymali ten projekt w komisji przez wakacje, to pewnie w ogóle żadnych konsultacji byście nie odbyli.</u>
          <u xml:id="u-112.6" who="#PosełMichałGramatyka">Standardowe pytanie, które zawsze na tej sali pozostaje bez odpowiedzi ze strony rządu: Po co wam te dane? Po co wam dodatkowy rejestr? Macie już dostęp do wszystkich zapisów danych dotyczących pracy sieci telekomunikacyjnych, do kont bankowych wszystkich obywateli, do lokalizacji tych, którzy jeżdżą po drogach publicznych, do bazy PESEL, do bazy naszych numerów telefonów, do dziesiątek innych rejestrów, które sobie stworzyliście w ostatnich latach. Pan minister żartowniś mówi wczoraj w komisji: Będę przeglądał te dane raz w tygodniu. Brawo.</u>
          <u xml:id="u-112.7" who="#PosełMichałGramatyka">I jeszcze krótkie wyszczególnienie inicjatyw cyfryzacyjnych, które w dalszym ciągu czekają na swoje lepsze czasy, bo rząd PiS nie jest w stanie sobie z nimi poradzić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#PosełMichałGramatyka">Przetargi na 5G — miały ruszyć, nie ruszyły. Elektroniczna tożsamość — w dalszym ciągu nieuznawana w bankach w Rzeczypospolitej Polskiej w 2022 r., w kasach LOT-u również.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#PosełMichałGramatyka">Dziury w zasięgu pokrycia sieci GSM. Włączenie organów centralnych takich jak Sejm do systemu gov.pl. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Roberta Kwiatkowskiego, który przedstawi stanowisko Koła Parlamentarnego Polska Partia Socjalistyczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#PosełRobertKwiatkowski">Tak, bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#PosełRobertKwiatkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ten tytuł procedowanej ustawy jak na ironię brzmi tak: o zmianie ustawy o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych. W związku z tym jawi się zupełnie zasadnicze pytanie, jak tworzenie rejestru i wprowadzenie licznych kar dla przedsiębiorców, którzy jak słusznie moi poprzednicy podkreślają, gromadnie odrzucili proponowane zmiany i bardzo je skrytykowali, ma się do wspierania rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych. To nawet, Wysoka Izbo, nie jest jakaś kolejna regulacja. To jest zwykła dolegliwość, dolegliwość tym bardziej bezsensowna, że podobne usługi prowadzi i prowadzić powinien Urząd Komunikacji Elektronicznej. Typowe dublowanie i nakładanie się różnego rodzaju funkcji regulacyjnych państwa, funkcji, których przeznaczenie, mówiąc szczerze, jest wątpliwe.</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#PosełRobertKwiatkowski">Nie dalej niż wczoraj zostaliśmy zaszczyceni i zachwyceni informacją, tym razem z Ministerstwa Klimatu i Środowiska, że powołano kolejnego, 65. już pełnomocnika rządu, tym razem ds. czystego powietrza, zdaje się, i termoizolacji budynków. Na szczęście nie ma tutaj pełnomocnika centralnego, ale zdaje się, że są już liczni pełnomocnicy na poziomie gmin, a mamy ich, jeśli się nie mylę, ok. 2,5 tys. Ten przerost formy nad treścią odbywa się kosztem pieniędzy naszych podatników. Czy nie lepiej wydać te pieniądze na inne, jakże potrzebne funkcje, także z zakresu cyberbezpieczeństwa czy w ogóle społeczeństwa informacyjnego?</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#PosełRobertKwiatkowski">Wydaje się, że ta ustawa, która niesłusznie zasłania się KPO, powinna trafić do kosza, tak że będziemy sprzeciwiali się jej przyjęciu w proponowanym brzmieniu. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-119.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dotarł do nas pan poseł Adrian Zandberg, który oczywiście przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-119.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ale przedtem w imieniu nas wszystkich chciałbym bardzo serdecznie powitać zasiadających na galerii gości, uczniów i pewnie też opiekunów Zespołu Szkół Zawodowych Rzemiosła z Inowrocławia, którzy przybyli na zaproszenie pani marszałek Małgorzaty Gosiewskiej i pani poseł Ewy Kozaneckiej. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-119.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-119.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Prosimy pana posła Adriana Zandberga.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#PosełAdrianZandberg">Wysoka Izbo! Przedstawiciele rządzącej większości w swoich wystąpieniach bardzo zgrabnie opowiadają o tym, że publicznie dostępne dane ułatwiają życie obywatelom. Jest to prawda, tylko jest w tym rozumowaniu jeden szkopuł — to jest założenie, że te dane będą sensowne, że te dane nie będą fikcją i że te dane będą zbierane w sposób rozsądny, bo tylko takie dane realnie obywatelom się przydadzą, fikcja przyda im się w skromnym stopniu. Niestety polskie dane w domenie publicznej często przypominają historię o księciu Grigoriju Potiomkinie i jego wioskach budowanych wzdłuż Dniepru, żeby umilić carycy podróż na Krym. W tych wioskach pobudowano tylko fasady, żeby caryca miała na czym zawiesić oko.</u>
          <u xml:id="u-120.1" who="#PosełAdrianZandberg">I kiedy wczoraj słuchaliśmy na posiedzeniu komisji przedstawiciela ministerstwa, który wyznał, że planuje przeglądać sobie co tydzień napływające dane o pokryciu sieciowym kraju, to zastanawiałem się, kto w ministerstwie jest księciem Potiomkinem pana ministra i kto panu ministrowi obiecał, że ten system będzie naprawdę wypełniany realnymi danymi w tygodniowych interwałach, bo jeśli tak było, to ten ktoś, panie ministrze, po prostu zrobił pana w konia.</u>
          <u xml:id="u-120.2" who="#PosełAdrianZandberg">Na posiedzeniu komisji zabierał głos przedstawiciel związków zawodowych, które działają w branży, i myślę, że dobrze by było, żeby wybrzmiało, co powiedział, bo powiedział, jak jest. Zaczął od tego, że rzadko zdarza mu się zgadzać ze swoimi pracodawcami, bo spory tam bywają gorące, ale w tej sprawie ma stanowisko identyczne i zdroworozsądkowe. To, co ministerstwo zaplanowało, najprawdopodobniej będzie fikcją, a projekt nakładający obowiązek tak częstego raportowania jest na poziomie praktycznym nierealny do wykonania. Terminy nie uwzględniają tego, jak zorganizowany jest dzisiaj ten rynek, jak w praktyce wygląda pokrywanie obszarów okablowaniem, a wreszcie tego, jakie firmy mają dane w swoich systemach. Na papierze można napisać wszystko, tylko będzie to miało później zapewne luźny związek z rzeczywistością.</u>
          <u xml:id="u-120.3" who="#PosełAdrianZandberg">Takie wspólne stanowiska pracowników i pracodawców nie zdarzają się szczególnie często i tym bardziej warto ich wysłuchać. Tu stanowisko RDS jest i jasno mówi się w nim o obawach, np. o możliwości odsunięcia w czasie uruchomienia środków z funduszy unijnych, o to, czy pracowano tutaj w zgodzie z regulaminem Rady Ministrów, a wreszcie o to, czy nakreślony scenariusz uruchomienia tego systemu nie jest, jak to ujmują bardzo subtelnie w tym stanowisku organizacje pracownicze i organizacje pracodawców, skrajnie optymistyczny. Nie ma odpowiedzi na pytanie, co będzie, jeśli się nie uda.</u>
          <u xml:id="u-120.4" who="#PosełAdrianZandberg">Przedstawiciel ministerstwa zresztą nie pomógł swojej sprawie dosyć aroganckimi wypowiedziami na posiedzeniu komisji. To było widowisko dość szczególne, aż do tego stopnia, że część posłów Prawa i Sprawiedliwości po jego wystąpieniach zaczęła się zastanawiać, czy aby na pewno chce zagłosować za tą ustawą. Jeśli tak wyglądają rozmowy ze stroną społeczną, to nietrudno się domyśleć, dlaczego efekt jest taki, jaki jest.</u>
          <u xml:id="u-120.5" who="#PosełAdrianZandberg">Najsłuszniejsze idee można niestety położyć wykonaniem, a na razie, a szkoda, idziecie w tym kierunku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-120.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do pytań, zapraszam państwa posłów do zapisania się na listę.</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie ma chętnych, to ją zamykam.</u>
          <u xml:id="u-121.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania: 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-121.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Jana Szopińskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać pana ministra, jaki jest planowany koszt stworzenia Systemu Informacyjnego o Dostępie do Usług Stacjonarnego Internetu Szerokopasmowego. Jaki jest planowany roczny koszt utrzymania całej infrastruktury technicznej oraz ile etatów jest przypisanych do tego projektu? A poza tym jaki jest sens tworzenia państwowej mapy dostępu stacjonarnego, czyli zaledwie części pokrycia kraju siecią dostępową, w sytuacji gdy każdy z operatorów stacjonarnych świadczy usługi informacyjne dla swoich klientów? Tworzenie takiej bazy jest dublowaniem informacji, które będą do niej spływały z dużym opóźnieniem w stosunku do informacji dostępnej u operatorów. Poza tym wiedza płynąca z tej bazy będzie myląca dla użytkowników, którzy w znacznym stopniu korzystają w naszym kraju z dostępu radiowego, a nawet dostępu satelitarnego. Uprzejmie proszę pana ministra o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Rafał Adamczyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rozmawiamy dzisiaj o projekcie ustawy dotyczącej wspierania rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych. Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź pana ministra w następujących obszarach: Ile w Polsce jest miejsc i jaka jest powierzchnia kraju, gdzie nadal nie ma szerokopasmowego Internetu? Jakie w tej chwili jest pokrycie siecią 5G w Polsce? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Magdalena Łośko.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nieobecna.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zatem proszę panią poseł Małgorzatę Pępek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zawarte w ustawie nowe obowiązki to ogromne wyzwanie organizacyjne i finansowe. Szacowane koszty, jakie musieliby ponieść operatorzy, to co najmniej 280 mln zł rocznie. Na końcu ponieśliby je przecież klienci, bo operatorzy musieliby podwyższyć ceny dostępu do Internetu czy telewizji, co zwiększyłoby i tak wysoką inflację. Ale Ministerstwo Cyfryzacji oczywiście tego nie przewidziało. Jaki jest sens konieczności przeprowadzenia analiz w ujęciu tygodniowym, a nie rocznym czy półrocznym, skoro proces inwestycyjny, rozbudowa sieci, zajmuje nie tygodnie, a lata? Czy może liczycie na łatwe pieniądze z kar pieniężnych wpływające do Funduszu Szerokopasmowego od tych, którzy nie będą wypełniać tego obowiązku? Takie są moje przypuszczenia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Arkadiusz Marchewka.</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Też nie widzę.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ale jest pan poseł Andrzej Szewiński.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#PosełAndrzejSzewiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Co legło u podstaw przygotowania ustawy dotyczącej stworzenia przedmiotowego rejestru? Czy nie bardziej zasadne i tańsze w realizacji byłoby usprawnienie już istniejącego rejestru prowadzonego przez Urząd Komunikacji Elektronicznej? Jakie będą koszty wdrożenia w życie projektu ustawy obligującej do stworzenia nowego rejestru?</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#PosełAndrzejSzewiński">Czy zainteresowane środowiska, izby gospodarcze i stowarzyszenia branżowe pozytywnie opiniują przedłożony projekt ustawy i czy w ogóle były zaproszone do konsultacji w trakcie procesu tworzenia projektu ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-128.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Zdzisław Wolski też jest nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ale zapraszamy pana posła Tomasza Olichwera.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#PosełTomaszOlichwer">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mimo wszystko cieszę się, że wreszcie możemy zająć się tak ważnym projektem, choć szkoda, że następuje to dopiero teraz, biorąc pod uwagę, że przez minione 2 lata tysiące polskich uczniów musiało zmierzyć się z wykluczeniem cyfrowym. Brak systemowych rozwiązań pozbawił część dzieci i młodzieży naszych szkół możliwości uczestniczenia w zajęciach zdalnych. Niestety rząd PiS-u mimo wielu sygnałów i apeli zbagatelizował sprawę.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#PosełTomaszOlichwer">Panie Ministrze! Chciałbym wiedzieć, czy ministerstwo dzięki powstaniu Systemu Informacyjnego o Dostępie do Usług Stacjonarnego Internetu Szerokopasmowego podejmie działania, które wykluczonym Polkom i Polakom zapewnią wreszcie powszechny dostęp do Internetu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-130.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Jarosława Gonciarza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#PosełJarosławGonciarz">Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Podczas posiedzenia komisji było wiele opinii od przedsiębiorców, że działanie ustawy będzie uciążliwe dla podmiotów ze względu na zobowiązanie do aktualizacji danych. Proszę o informację, czy te obawy są uzasadnione oraz czy skutkiem tej ustawy będzie obligatoryjne zwiększenie liczby etatów. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Braun.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Nie chcemy kolejnego rejestru, który będziecie tworzyć na koszt obywateli, bo oczywiście przedsiębiorcy nie zrezygnują z możliwości przełożenia na odbiorców kosztów tej ewidencji i obowiązków, które na nich chcecie nałożyć. A zatem to, co ma być dobrodziejstwem, będzie ostatecznie uciążliwością i utrapieniem.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Nie chcemy szukać informacji, które nam tak szczodrze oferujecie na waszych rządowych, zawsze maksymalnie nieintuicyjnych stronach internetowych. Pytanie: Komu zamierzacie zlecić przygotowanie tego systemu? Proszę o odpowiedź na piśmie o koszta. Pytanie o koszta każdego z etapów tej operacji. Ile będzie kosztować stworzenie tego systemu, ile będzie kosztować jego utrzymywanie, aktualizowanie? Jakie przewidujecie pensje dla tych pełnomocników szerokopasmowych? I jakich spodziewacie się wpływów od przedsiębiorców branży telekomunikacyjnej z tytułu kar, którymi — już z góry cieszycie się — że będziecie mogli ich obłożyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#PosełMichałGramatyka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie, które będzie dość szczegółowe i niedotyczące materii tej ustawy, ale to właśnie w tej ustawie po raz pierwszy w polskim systemie prawa pojawia się definicja pustostanu. W dodatku definicja błędna, dlatego że odnosząca się do pustostanu tylko jako budynku, a przecież wiadomo, że ani w Prawie budowlanym, ani w Prawie lokalowym taka definicja nie może mieć zastosowania. Mam pytanie, czy konsultowali państwo te definicje z jakimikolwiek specjalistami od Prawa lokalowego, od Prawa budowlanego? Czy też waszą ambicją jest, żeby od dziś pustostan w polskim prawie był definiowany właśnie tak? Bo jeżeli tak, to zabieracie troszkę chleb wykładowcom akademickim, którzy uwielbiają pytać studentów o legalną definicję słowa pustostan. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-136.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Jak wynika z uzasadnienia ustawy, celem tego systemu informacyjnego jego również sprawdzenie, jaki jest dostęp gospodarstw domowych do Internetu szerokopasmowego. Chciałem zapytać: Na podstawie aktualnie posiadanych danych, ile polskich gospodarstw ma dostęp do Internetu szerokopasmowego?</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">I druga kwestia, która również wynika z uzasadnienia do projektu rządowego. Wynika z niego, że jeśli chodzi o pokrycie białych plam w Polsce, mają być do tego użyte granty w kwocie 1,2 mld euro z Krajowego Planu Odbudowy. Wiadomo, na jakim etapie jest możliwość dostępu do tych środków z Krajowego Planu Odbudowy dzięki nieudolnemu działaniu rządu. W związku z powyższym chciałem zapytać, co wtedy, kiedy nie będzie środków z Krajowego Planu Odbudowy, środków Unii Europejskiej. Czy będą one ewentualnie zastępowane środkami finansowymi z innych źródeł państwowych? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam panią poseł Krystynę Skowrońską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Kontynuuję to, co mówił mój poprzednik, pan poseł Tomaszewski. Powoływał się pan na to, że finansowanie tego programu będzie m.in. ze środków KPO. Dzisiaj, z tej trybuny, powiedzcie, jak wygląda sprawa finansowania, jak będzie wyglądała. Bo to, co pan mówi, pan mówi zupełnie inaczej niż pański prezes, pan prezes Kaczyński — on mówi, że te pieniądze nie są potrzebne. To wreszcie ustalcie jedno zeznanie i przed Sejmem mówcie w tej sprawie jednym głosem. Kiedy będą środki KPO? Bo na to się powołujecie, że to z nich będzie finansowany rejestr informatyczny i cały projekt. To jest jedna sprawa.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Druga sprawa. Ilu gminnych, powiatowych pełnomocników państwo powołali i na podstawie jakich kryteriów? Bo to będzie armia waszych pracowników, osób od was zależnych.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#PosełKrystynaSkowrońska">I ostatnia rzecz: Co poprawi wprowadzenie tego projektu? Do wszystkich internautów: Będą was mogli śledzić w Internecie. To będzie Pegasus bis, Pegasus+ zastosowany przez PiS. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-140.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, to jest… Panie ministrze, przepraszam bardzo, to jest tablet parlamentarny, w którym znajduje się karta jednego z operatorów telefonii komórkowej, który deklaruje niemalże 100-procentowe pokrycie swoim sygnałem na terenie kraju. Ale jeżeli pan wziąłby ten tablet i próbował skorzystać z Internetu, np. przeszukując strony sejmowe pod kątem konkretnego dokumentu, okazałoby się, że w wielu miejscach w Polsce ta sieć po prostu nie działa. Czyli, krótko mówiąc, to deklarowane pokrycie w wielu miejscach jest po prostu niedotrzymywane przez tego operatora.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Co zmieni ten rejestr? Czy w związku z tym, że te dane zostaną umieszczone, one będą weryfikowane? Czy one będą rzeczywiste i aktualne?</u>
          <u xml:id="u-142.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Po drugie, czy to jest w zwyczaju ministerstwa, że w trudnych czasach, kiedy przedsiębiorcom trzeba raczej stwarzać warunki do upłynnienia ich działalności, likwidacji obostrzeń, likwidacji procedur biurokratycznych, rząd Prawa i Sprawiedliwości nakłada kolejne obowiązki biurokratyczne, które de facto nie wnoszą nic nowego? Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Mateusza Bochenka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#PosełMateuszBochenek">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.1" who="#PosełMateuszBochenek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nie po raz pierwszy w tej Izbie dyskutujemy o nowym rejestrze, o nowym systemie, o nowych rozwiązaniach. Dlatego na wstępie chciałbym zapytać państwa o koszty związane z przeprowadzeniem tej operacji. Po raz kolejny zresztą duże zdziwienie wzbudza tworzenie czegoś zupełnie nowego. Dlaczego państwo nie usprawniacie systemu, który istnieje w Urzędzie Komunikacji Elektronicznej, tylko generuje się nowe koszty? Dlatego proszę o szczegółową informację dotyczącą właśnie tego aspektu kosztów.</u>
          <u xml:id="u-144.2" who="#PosełMateuszBochenek">Drugie pytanie dotyczy Internetu szerokopasmowego. Ten wątek dzisiaj już wypłynął. Prosiłbym również o udzielenie mi informacji, odpowiedzi na pytanie, jaka jest dzisiaj skala dostępności Internetu szerokopasmowego w polskich gospodarstwach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-144.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Grzegorza Napieralskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Mam dwa pytania. Pierwsze pytanie: Dlaczego nie były przeprowadzone konsultacje szczególnie z firmami, z przedsiębiorcami, którzy są tym najbardziej zainteresowani?</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#PosełGrzegorzNapieralski">Drugie pytanie jest o wiele ważniejsze. Wczoraj na posiedzeniu komisji na pytanie, dlaczego tak często muszą być wpisywane te rejestry — ja tak się zastanawiam — raporty wysyłane, dokładnie co tydzień, dlaczego to jest tak potrzebne, uzyskaliśmy od pana ministra odpowiedź, że przecież obywatele, obywatelki Polski chcą mieć jak najświeższe informacje, bo tak często tam zaglądają i tak często się tym interesują. Pytam więc, jaka była metodologia, na podstawie jakich badań, skąd taka informacja, że Polki i Polacy chcą mieć taką wiedzę. Bo budujemy coś — nawet jeszcze nie wiemy, za ile będzie budowany ten system — z czego być może nikt w ogóle nie będzie korzystał, a firmy będą musiały po prostu płacić kolejne pieniądze, żeby wpisywać kolejne rejestry. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-146.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zanim zaproszę pana posła Wolskiego, chciałbym w imieniu nas wszystkich przywitać obecnych na galerii mieszkańców gminy Sobienie-Jeziory, którzy przybyli wraz z panem wójtem na zaproszenie pani poseł Anity Czerwińskiej. Witamy bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję za sympatyczną owację, życzymy udanego pobytu.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">I prosimy pana posła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mili Goście! Ustawa poza niepokojącymi zapisami, o których mówili poprzednicy, jest dobrą ustawą, z rozwinięciem tego, co Sejm uchwalił w 2010 r. Dostosowuje gwałtowny postęp chociażby usług telekomunikacyjnych do dzisiejszych czasów. Można by wiele mówić o zaletach, korzyściach dla obywateli, malutkich i dużych przedsiębiorców, urzędów, o zmniejszaniu wykluczenia cyfrowego. Natomiast mam pytanie. Zakłada się, że na te cele do 2029 r. zostanie wydane ok. 2 mld euro, w tym 1,2 mld euro grantów z KPO. Do tego należy doliczyć wkłady własne przedsiębiorców, oprócz tego aktualnie realizowane. Co będzie, jeżeli nie dostaniemy tych środków na KPO? Czy z takim impetem będzie realizowana ta ustawa?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam panią poseł Martę Golbik.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#PosełMartaGolbik">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-150.1" who="#PosełMartaGolbik">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Dużo pytań i wątpliwości dotyczy finansowania w odniesieniu do danego projektu. Jednak bez klarownego przedstawienia sposobu finansowania i jego wysokości ciężko jest rozmawiać o takiej ustawie.</u>
          <u xml:id="u-150.2" who="#PosełMartaGolbik">Mam pytanie dotyczące pełnomocników, ponieważ jest mowa o pełnomocnikach gminnych i powiatowych. Moje pytanie brzmi: Z jakiego klucza będą państwo przydzielać środki finansowe i wynagradzać, przekazywać te środki gminom? Czy to będzie jakiś obiektywny klucz, który poznamy? Czy być może będzie to klucz wynikający z sympatii politycznych, co już kiedyś widzieliśmy? Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-150.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam panią poseł Magdalenę Łośko.</u>
          <u xml:id="u-151.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ta wypowiedź będzie zamykała listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-151.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#PosełMagdalenaŁośko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wiemy, że wiele obszarów Polski w dalszym ciągu boryka się z wykluczeniem cyfrowym. Problem ten miał być rozwiązany poprzez rozwój infrastruktury sieciowej. Środki na ten cel mają pochodzić z Krajowego Planu Odbudowy, który — jak wiemy — jest obecnie blokowany przez rządy PiS, któremu nie po drodze z zasadami demokracji i praworządności. Dodatkowo od wielu miesięcy, zamiast korzystać z KPO, Polska płaci, jak wiemy, horrendalne, wysokie kary.</u>
          <u xml:id="u-152.1" who="#PosełMagdalenaŁośko">Pytanie: Skoro blokujecie KPO, to z czego sfinansujecie rozwój infrastruktury sieciowej? Po co tworzenie kolejnego funduszu? Dodrukujecie państwo pieniądze, napędzając inflację, czy zapożyczycie nas w Banku Chińskim? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-152.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz głos zabiorą podsekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pan minister Paweł Lewandowski oraz sprawozdawca komisji pan poseł Jarosław Gonciarz.</u>
          <u xml:id="u-153.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Do obydwu panów mamy prośbę płynącą od Prezydium Sejmu, aby zachować dyscyplinę czasową, a nawet skracać wystąpienia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#PodsekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPawełLewandowski">Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#PodsekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPawełLewandowski">Wysoki Sejmie! Panie i Panowie Posłowie! 3,5 mln gospodarstw domowych w Polsce jest wykluczonych z możliwości dostępu do Internetu szerokopasmowego. W tej chwili ok. 12 mln gospodarstw domowych jest podłączonych, jest w zasięgu Internetu szerokopasmowego, czyli takiego, który ma 30 Mbps albo co najmniej 15 Mbps.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#PodsekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPawełLewandowski">Chcielibyśmy — i to jest jeden z naszych celów rozwojowych dla Polski, to będzie, myślę, cel rozwojowy wszystkich rządów — by Internet szerokopasmowy był dostępny w każdym gospodarstwie domowym niezależnie od tego, gdzie ludzie wybierają swoje miejsce zamieszkania. Dostęp do Internetu, w mojej ocenie, jest dzisiaj prawem człowieka, bo to jest prawo do niezależnej informacji, prawo do samorealizacji, prawo do edukacji. I te kwestie leżą nam najbardziej na sercu.</u>
          <u xml:id="u-154.3" who="#PodsekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPawełLewandowski">Po co ten rejestr — pytacie państwo. Ten rejestr jest po to, by ułatwić komunikację przede wszystkim między potencjalnym klientem a operatorem, a także gminą, czyli jednostką samorządu terytorialnego, a w ramach poprawek w Sejmie dodaliśmy jeszcze do tego powiat, by wszyscy wiedzieli, by te wszystkie podmioty wiedziały, gdzie są potrzeby i gdzie jest chęć posiadania takiego Internetu. Pandemia pokazała, że to, co do tej pory wydawało nam się wystarczające, czyli Internet np. dostępny przez sieci komórkowe, w wielu miejscach nie wystarcza do prowadzenia efektywnej pracy czy edukacji, w wielu miejscach w Polsce. W przypadku gdy ktoś miał kilkoro dzieci i każde z tych dzieci, które potrzebowało, dzięki interwencji państwa polskiego dostało np. komputer, były też inne możliwości komunikacji z nauczycielami w czasie pandemii, to okazywało się, że słabym punktem było łącze internetowe, które miało dużą trudność, by obsłużyć transmisję edukacji on-line czy możliwość pracy zdalnej rodziców tych dzieci. W związku z tym także w KPO zapisaliśmy, że jednym z naszych głównych celów jest zwiększenie dostępu do usług cyfrowych przez szereg interwencji publicznych.</u>
          <u xml:id="u-154.4" who="#PodsekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPawełLewandowski">Ten rejestr będzie aktualizowany na bieżąco. My dostaliśmy kilkaset, 200 interpelacji i zapytań poselskich, 400 innych oficjalnych zapytań, a codziennie dostajemy kilkadziesiąt zapytań od internautów, od osób zainteresowanych posiadaniem szerokopasmowego Internetu, kiedy u nich będzie możliwość podłączenia takiego Internetu. I tak jest codziennie. Nawet wczoraj rozmawialiśmy po posiedzeniu komisji z urzędnikami, którzy mi towarzyszyli. Powiedzieli, że oni spokojnie mogliby stworzyć taki jeden etat, który tylko i wyłącznie obsługiwałby tego typu zapytania. Natomiast gdybyśmy postawili taką bazę danych, to każdy mógłby nie tylko sprawdzić… Bo co jest celem bazy danych? Pokazanie, gdzie są zasięgi szerokopasmowego Internetu, pokazanie, jaka jest oferta tego Internetu szerokopasmowego, i jednocześnie oznaczenie, bo to jest dwustronne, nie tylko operatorzy coś będą wkładać do tego rejestru, ale także obywatele będą mogli oznaczać miejsca, gdzie chcieliby mieć taki Internet. Będą mogli oni sprawdzić, jaka jest oferta w tym miejscu. Dlaczego co 7 dni? 7 dni dotyczy tylko największych operatorów, którzy i tak mają zautomatyzowane systemy, które tego typu rzeczy monitorują, i chcielibyśmy, by wypełniali ten obowiązek, tak jak do tej pory wypełniali go w UKE, tylko że wtedy rejestr był wypełniany raz w roku, a publikowany po pół roku od wypełnienia. Dlatego on był absolutnie nieaktualny. Nawet w momencie jego wypełnienia on był nieaktualny — wynikało to z okresów sprawozdawczych wewnątrz przedsiębiorstw, a już pół roku później zupełnie nie był on aktualny. W związku z tym jestem przekonany, że jeżeli stworzymy żywy rejestr, o którym wszyscy obywatele będą wiedzieli, dynamika rozwoju usług internetowych w Polsce dramatycznie wzrośnie.</u>
          <u xml:id="u-154.5" who="#PodsekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPawełLewandowski">Oczywiście wsłuchaliśmy się w głos strony społecznej. Przez ostatnie 2 miesiące często rozmawialiśmy także we współpracy z rzecznikiem małych i średnich przedsiębiorstw o nowelizacji tej ustawy. Do tej pory było tak w Urzędzie Komunikacji Elektronicznej, że w odniesieniu do wypełnienia tego typu rejestru było do 3% kary, jeśli chodzi o przychody spółki, mógł to wyznaczyć regulator. My — do 100 tys. zł, od 100 do 100 tys. zł. My przy nagminnych, olbrzymich uchybieniach tego typu kary moglibyśmy stosować. Natomiast pytacie państwo, jakie my planujemy dochody z tego tytułu. Żadnych, dlatego że my zakładamy, że to jest w interesie wszystkich. Zależy nam wszystkim, żeby te dane były aktualne i nikt nie będzie celowo tych danych nie udostępniał albo celowo je sabotował. Natomiast na taką okoliczność, żeby prawo było stosowane, oczywiście muszą być jakieś sankcje. Jak okazuje się, że my te sankcje obniżyliśmy z 3% przychodu spółek do 100 tys. maksymalnie, co dla niektórych podmiotów jest w ogóle niezauważalną zupełnie kwotą, to oczywiście jesteśmy atakowani w sprawie jakichś olbrzymich kar.</u>
          <u xml:id="u-154.6" who="#PodsekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPawełLewandowski">Jeśli chodzi o składanie fałszywych oświadczeń, to nie dotyczy to samych operatorów, tylko osób, które np. w sposób nagminny i złośliwy chciałyby swoich sąsiadów w tym rejestrze oznaczać jako pustostany. I tutaj dochodzimy do kwestii pustostanów. My tę definicję pustostanów stworzyliśmy tylko na potrzeby tej ustawy. To jest definicja ustawowa. Ona nie zmienia nic w systemie prawa, ona jest tylko stosowana w tej ustawie. Dlaczego jest to budynek, a nie mieszkanie? Dlatego że infrastrukturę dociąga się do budynku, a nie bezpośrednio do mieszkania. Jeśli ona będzie dostępna w budynku, to będzie można w bardzo łatwy sposób ją rozprowadzić także po mieszkaniach, po lokalach mieszkalnych, które w innych przypadkach mogłyby być uznane za pustostany. Dlatego w tym przypadku uznaliśmy, że punktem adresowym jest budynek, do którego taką infrastrukturę można doprowadzić.</u>
          <u xml:id="u-154.7" who="#PodsekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPawełLewandowski">Powtarzały się, proszę państwa, pytania o koszty tej interwencji i skąd będzie ona finansowana. Otóż w 2019 r. powołaliśmy Fundusz Szerokopasmowy. W tym Funduszu Szerokopasmowym mniej więcej rok do roku mamy ok. 130 mln zł i z tego funduszu będzie finansowana cała ta interwencja. Koszt utrzymania systemu i stworzenia w pierwszym roku to jest 2 mln zł, w kolejnym — 770 tys., a w kolejnych latach obsługa tego systemu to jest ok. 370 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-154.8" who="#PodsekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPawełLewandowski">Jeśli chodzi o koordynatorów gminnych i powiatowych, to koszt funkcjonowania tychże to jest 17 mln zł. My mamy przeznaczone i zarezerwowane w tym funduszu środki na wszystkich. To znaczy, że gdyby każda gmina i każdy powiat zdecydowały się takiego koordynatora powołać, to my na każdego z takich koordynatorów mamy zapewnione finansowanie. To finansowanie to nie jest etat, tzn. my nie finansujemy etatu, tylko to jest dodatek w wysokości maksymalnie 500 zł dla osoby, która np. w urzędzie gminy czymś innym się zajmuje i przy okazji mogła by być takim koordynatorem, który zbiera informacje od obywateli, od operatorów i dokonuje wzajemnej wymiany tychże informacji.</u>
          <u xml:id="u-154.9" who="#PodsekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPawełLewandowski">To jest nieobligatoryjne, my nie zrzucamy tego zadania na gminy. Jeśli gminy życzą sobie taką funkcję komuś powierzyć, to występują do funduszu, a w przypadku funduszu jest ustawa i rozporządzenie, w których jest wyraźnie opisane, w jaki sposób pieniądze na takie zadania są przeznaczone, czyli te pieniądze będą w sposób niedyskryminujący i konkursowy naturalnie przyznawane.</u>
          <u xml:id="u-154.10" who="#PodsekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPawełLewandowski">To wszystko jest w ustawie, w uzasadnieniu, więc to nie jest interwencja konkretna, finansowana bezpośrednio z KPO, tylko ona jest finansowana z naszego funduszu, ale ma bezpośrednio wspierać inwestycje w KPO. My założyliśmy sobie określony wskaźnik podmiotów, które miałyby być podłączone do Internetu, i dlatego de facto chcielibyśmy stworzyć pewną listę, która zdecydowanie ułatwi nam tego typu interwencje. Po to jest ten rejestr.</u>
          <u xml:id="u-154.11" who="#PodsekretarzStanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrówPawełLewandowski">Jeżeli są jeszcze jakieś pytania, na które nie odpowiedziałem, to oczywiście odpowiem państwu na piśmie. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz sprawozdawcę komisji pana posła Jarosław Gonciarza.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#PosełJarosławGonciarz">Szanowny Panie Marszałku! Wszystko dzisiaj zostało już tutaj wyartykułowane, były bardzo dokładne pytania i odpowiedzi, tak że w imieniu komisji dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję za bardzo lapidarną odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-157.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-157.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2349 i 2559).</u>
          <u xml:id="u-157.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę pana posła Roberta Warwasa o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#PosełSprawozdawcaRobertWarwas">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#PosełSprawozdawcaRobertWarwas">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Infrastruktury mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw. Projekt zawarty jest w druku sejmowym nr 2349, natomiast sprawozdanie komisji zwarte jest w druku nr 2559.</u>
          <u xml:id="u-158.2" who="#PosełSprawozdawcaRobertWarwas">Wysoka Izbo! Procedowany projekt ustawy zakłada zreformowanie obszaru regulacji dotyczących odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości w celu zapewnienia w większym niż obecnie stopniu zgodności z konstytucyjną zasadą słusznego odszkodowania.</u>
          <u xml:id="u-158.3" who="#PosełSprawozdawcaRobertWarwas">W projekcie ustawy zostały przedstawione m.in. zmiany sposobu określenia wysokości odszkodowania za wywłaszczenia nieruchomości pod inwestycje celu publicznego, powiązania odszkodowania z wartością rynkową nieruchomości, dodanie do odszkodowania bonusu pieniężnego stanowiącego zryczałtowany ekwiwalent kosztów przeprowadzki czy czynności prawnych dotychczas nierefundowanych.</u>
          <u xml:id="u-158.4" who="#PosełSprawozdawcaRobertWarwas">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość podczas posiedzenia Komisji Infrastruktury w dniu 13 września br. zgłosił kilka poprawek, m.in. poprawkę do art. 1 pkt 3 lit. a dotyczące ust. 1a-1c w zakresie podniesienia wysokości bonusów wypłacanych na rzecz odszkodowania w przypadku prawa własności, prawa użytkowania wieczystego oraz prawa własności lokalu z 10% i 20% do odpowiednio 20% i 40%. Zmiana ta przyczyni się do bardziej sprawiedliwego społecznie modelu wypłaty odszkodowań na rzecz osób wywłaszczanych. Pozwoli to w pełniejszym wymiarze zrealizować zamierzenia polegające na działaniu z uwzględnieniem słusznych interesów obywateli.</u>
          <u xml:id="u-158.5" who="#PosełSprawozdawcaRobertWarwas">Zgłoszone poprawki miały również na celu uspójnienie przepisów projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw z procedowanym rządowym projektem ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego, gdyż wskazane projekty powielają swoje rozwiązania w zakresie szczególnych zasad nabywania nieruchomości na potrzeby realizacji inwestycji w zakresie Centralnego Portu Komunikacyjnego. Intencją projektodawcy jest natomiast to, aby kwestie kompleksowo wynikały z rządowego projektu ustawy o usprawnieniu procesu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-158.6" who="#PosełSprawozdawcaRobertWarwas">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Komisja Infrastruktury po rozpatrzeniu powyższego projektu ustawy na posiedzeniach w dniach 19 lipca, 4 sierpnia oraz 13 września 2022 r. w głosowaniu pozytywnie zaopiniowała rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw. Za projektem ustawy głosowało 18 posłów, przeciw było 11 posłów, nikt się nie wstrzymał. Mając na uwadze powyższe, w imieniu Komisji Infrastruktury wnoszę o przyjęcie przez Wysoki Sejm rządowego projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu z druku nr 2559. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-158.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo panu dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Jerzy Polaczek, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Koleżanki i Koledzy! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko mojego klubu, Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw zawartego w druku nr 2349.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#PosełJerzyPolaczek">Dla przypomnienia chcę podkreślić, że waga tej ustawy przede wszystkim zasadza się na wprowadzeniu nowych zasad określania odszkodowania za nieruchomość w przypadku jej wywłaszczenia na cel publiczny i niezależnie od tego, czy inwestorem jest Skarb Państwa, czy gmina, powiat lub województwo, ta ustawa reguluje w sposób jednolity zasady określania odszkodowania na różnorakie cele publiczne, takie jak drogi, linie kolejowe, inwestycje kubaturowe Skarbu Państwa czy samorządu terytorialnego, czy też mamy do czynienia z wywłaszczeniami pod budowę lotnisk czy wykonanie innych zadań inwestycyjnych celu publicznego. Co chcę podkreślić w imieniu mojego klubu, ta regulacja dotyczy wszystkich specustaw, które przyjął Wysoki Sejm, i wprowadza jednolite zasady określania odszkodowania.</u>
          <u xml:id="u-160.2" who="#PosełJerzyPolaczek">Podstawowym rozwiązaniem zaproponowanym w tej ustawie, co przypomnieli już i pan minister w czasie pierwszego czytania, i poseł sprawozdawca, jest likwidacja zasady korzyści oraz oparcie wysokości odszkodowania na realnej wartości rynkowej nieruchomości, która wynika z jego stanu zagospodarowania i przeznaczenia, bez uwzględnienia zamiaru realizacji inwestycji celu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-160.3" who="#PosełJerzyPolaczek">Pan poseł sprawozdawca wspomniał też o tym, iż Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość wprowadził część poprawek ujednolicających, ale też taką poprawkę — myślę, że istotną dla wszystkich zainteresowanych — która polega na tym, że zwiększa się wartość bonusów pieniężnych, które stanowią ekwiwalent zarówno przymusowego wywłaszczenia, jak i ponoszonych kosztów przeprowadzki oraz czynności prawnych związanych z nabywaniem nowej nieruchomości. Bonus ten w projekcie przedłożonym przez rząd wynosił do tej pory 10% wartości gruntów, teraz podnosimy go do wysokości 20%, oraz zwiększamy z 20% do 40% wartość wszelkich naniesień na grunt, czyli budynków, budowli i innych części składowych, a także lokali. Ponadto dla nieruchomości mieszkalnych — co jest, jak sądzę, również ważne społecznie — przewidziano dodatkowy sposób określenia wysokości odszkodowania, który jest i będzie uzależniony od liczby osób zameldowanych na pobyt stały, niemających prawa do innego lokalu, oraz osób bliskich właściciela albo użytkownika wieczystego nieruchomości. W takim przypadku stosuje się wielokrotność wskaźnika przeliczeniowego kosztu odtworzenia 1 m2 powierzchni użytkowej lokalu mieszkalnego. Te wskaźniki są odrębnie ustalane dla poszczególnych województw, a także odrębnie dla miast wojewódzkich, i to pozwala na zwiększenie odszkodowania w przypadku nieruchomości zamieszkałych przez wiele osób, kiedy wartość rynkowa nieruchomości jest stosunkowo niska.</u>
          <u xml:id="u-160.4" who="#PosełJerzyPolaczek">Chcemy również podkreślić, prezentując stanowisko, że dodatkowo dla każdego wywłaszczanego przewidziano możliwość ubiegania się o odszkodowanie za poniesione straty w trybie cywilnoprawnym. Ma to znaczenie przede wszystkim dla przedsiębiorców, którym wywłaszczenie w sposób oczywisty zaburza niejednokrotnie tok funkcjonowania w dotychczasowej lokalizacji, w której dany przedsiębiorca prowadził działalność gospodarczą.</u>
          <u xml:id="u-160.5" who="#PosełJerzyPolaczek">Ponadto we współpracy ze stroną samorządową, która w szczególności za tym argumentowała na posiedzeniu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, ustaliliśmy, że nowe zasady określone w regulacji, którą tutaj omawiany, nie będą dotyczyły trybu wydzielania fragmentów nieruchomości pod drogi publiczne, kiedy jest to realizowane na wniosek właścicieli.</u>
          <u xml:id="u-160.6" who="#PosełJerzyPolaczek">Dokonano również zmian dostosowawczych w specustawach inwestycyjnych, likwidując bonus pieniężny, który dotychczas wynosił 10 tys. zł za każdy budynek lub lokal mieszkalny, i w to miejsce wszedł ten jednolity system znacznie wyższych bonusów określonych ustawą. Co chcemy podkreślić, one zostały, tak jak powiedziałem w moim wystąpieniu, zwiększone odpowiednio z 10% do 20% i z 20% do 40% procent.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Na koniec chcę podkreślić, iż Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera tę regulację, która będzie dotyczyła wszystkich ważnych projektów inwestycyjnych realizowanych przez państwo, przez samorządy, dotyczących całości infrastruktury liniowej i kubaturowej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam panią poseł Gabrielę Lenartowicz, która przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście ta ustawa ma charakter ustrojowy, i to nie tylko dlatego, że dotyczy nie wyłącznie projektu Centralnego Portu Komunikacyjnego i kolei dużych prędkości w postaci tzw. szprych, lecz także innych rozwiązań w ustawach, w specustawach dotyczących inwestycji celu publicznego. Wedle jej reguł będą stosowane przymusowe wywłaszczenia także przy innych projektach, w tym także projektach samorządowych.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Ale ta ustawa jest ustrojowa także z innych względów, bo ona tak naprawdę ilustruje i pokazuje ustrój, który chce kontynuować i wprowadzać PiS. To są ważne regulacje, bo widać jak na dłoni, że ta polityka w sprawie wywłaszczeń, ale nie tylko, opiera się na czterech zasadach: pogardzie i kłamstwie oraz arogancji i oszustwie. Pogardzie, bo upokarza polskich obywateli ogromnymi wywłaszczeniami na skalę, której nie znali nawet zaborcy, i to bez godziwych rozmów, bez partnerskiego ustalania, bez wysłuchania racji w sposób godny. Na kłamstwie, widzimy to nawet w sprawozdaniu komisji. Przecież udało nam się zmusić PiS do wysłuchania obywateli na wysłuchaniu publicznym. To było wysłuchanie w ramach komisji.</u>
          <u xml:id="u-164.2" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Ani słowa na ten temat, tak samo jak ani słowa na temat odpowiedzi na te postulaty.</u>
          <u xml:id="u-164.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-164.4" who="#PosełGabrielaLenartowicz">To jest dopiero miara pogardy, arogancja i oszustwo. Bo arogancja to nieczułość na dramaty ludzkie, tam gdzie będą przelatywały samoloty i będzie przejeżdżała kolej — nie wiedzieć dlaczego, bo ten cel najwyraźniej publiczny nie jest, tylko jest najwyraźniej prywatny.? propos, ja jeszcze czekam na pisemną odpowiedź na temat tego, ile CPK już wydało na PR swoich przedsięwzięć. I oszustwo, bo mówi się nam o premiach, o tym, że odszkodowanie ma wynosić 140% wartości nieruchomości, w której można będzie zamieszkać, a to nieprawda. Ta pogarda, ta arogancja przejawia się także w reakcji np. w czasie wysłuchania publicznego — ludzie ze swoimi dramatami z całej Polski przyjechali, a pan pełnomocnik rządu trojga posad, pan minister sobie radośnie tweetuje, uśmiechając się, a potem pierzcha, jak nie przemierzając w bajce o Twardowskim.</u>
          <u xml:id="u-164.5" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Ponieważ ta propozycja jest niekonstytucyjna, bo nie realizuje zasady wywłaszczeń przymusowych tylko pod cele publiczne i tylko za godziwym odszkodowaniem, będziemy składali wniosek o jej odrzucenie także w drugim czytaniu. Ale czyniąc zadość prawu obywateli do wyrażania swojego stanowiska, składamy również poprawki, które zostały sformułowane przez stronę społeczną, także w czasie tego wysłuchania. Jedna z tych poprawek jest takim bardzo dobrym „sprawdzam” dla tej władzy, bo jeśli uważa ona, że te odszkodowania są godziwe, to ta poprawka precyzuje, czym jest godziwe odszkodowanie i ile minimalnie musi wynosić. Szanowni państwo, tu będzie naprawdę „sprawdzam”.</u>
          <u xml:id="u-164.6" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Ta ustawa jak w soczewce pokazuje nam, w jaki sposób traktujecie ludzi. Jej symbolem spokojnie może być patriotyczna ławeczka. Ta patriotyczna ławeczka za 100 tys. zł kosztowała nas, podatników, tyle samo, ile jałmużny proponujecie na odtworzenie mieszkania jednoosobowej rodziny, która została wyzuta ze swojego życia. Tyle samo proponujecie. Ta ławeczka to symbol. Już widzę pana ministra Horałę, który z wysokości tej ławeczki uśmiecha się jak w czasie wysłuchania publicznego i patrzy cynicznie na ludzkie dramaty, nie mając nic do powiedzenia ani nie mając nic do dyskutowania. Ale ta ławeczka spłynie z deszczem, a ta władza przeminie z wiatrem — myślę, że już niebawem.</u>
          <u xml:id="u-164.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam panią poseł Karolinę Pawliczak do wygłoszenia oświadczenia w imieniu klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#PosełKarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Procedujemy nad tym projektem w czasie, gdy w całej Polsce odbywają się pseudokonsultacje oraz masowe protesty i demonstracje społeczne. Być może nie macie świadomości, wy, wdrażający ten kuriozalny, oderwany od rzeczywistości projekt zwany potocznie centralną porażką komunikacyjną, co dzieje się w kraju, jakie dramaty i tragedie przeżywają ludzie i jaką niepewną przyszłość im zgotowaliście. Stoję tutaj w imieniu tych wszystkich, którzy dziś protestują, którzy wczoraj spotkali się ze mną w biurze poselskim, z dramatycznym apelem o ratowanie ich dobytku, bo władza pozostaje na te krzyki niewzruszona. Czy wy w ogóle wychodzicie ze swoich gabinetów i rozmawiacie z ludźmi o ich tragediach, o tym, jaki im los urządzacie, naruszając święte prawo własności? Bo CPK to nie jest żaden cel publiczny, a przejaw gigantomanii paru zakompleksionych funkcjonariuszy PiS chcących wypełnić narzucone przez prezesa zadanie.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#PosełKarolinaPawliczak">A teraz krótko o pseudokonsultacjach, które służyć mają na siłę udowodnieniu, że jest to projekt oczekiwany. Ale gdyby tak rzeczywiście było, to dlaczego w całej Polsce odbywa się tak wiele protestów? Wasi urzędnicy nie są wpuszczani na spotkania, bo mieszkańcy po prostu ich nie chcą. Dlaczego w ankiecie zaznaczone są cztery warianty, a nie ma punktu, w którym społeczeństwo nie chce żadnego z nich i na żaden z nich się nie zgadza? Kto sprawdza te ankiety i je ewidencjonuje? Według jakich kryteriów odbywa się ten proces? Czy znowu czasem nie jest to po to, abyście powiedzieli, że bez względu na wynik one po prostu się odbyły? Temu ma służyć ta prowizorka? Proszę o informację na piśmie, jakie wyniki konsultacji macie w swoich zapiskach po spotkaniu z mieszkańcami gminy Błaszki, Szczytniki, Godziesze Wielkie w powiecie kaliskim czy gminy Wróblew i tam, gdzie was w ogóle nie wpuszczono. Ciekawa jestem, znając nastroje społeczne, co tam sobie wpisaliście.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#PosełKarolinaPawliczak">I jeszcze jedno. Skoro te odszkodowania są tak korzystne, to dlaczego tak wiele osób protestuje? Bo one już wiedzą, że to jedno wielkie oszustwo, a wysokość odszkodowań zależeć może od uznaniowości decydentów. Ludzie nie chcą być po prostu wiecznie przez was okłamywani. Dewastujecie nasz kraj, a ten wasz PiS-owski walec CPK, mam nadzieję, ostatecznie was rozjedzie i poniesiecie za całe to zło odpowiedzialność.</u>
          <u xml:id="u-166.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Drugą część wystąpienia klubowego przedstawi pan poseł Jan Szopiński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W jakim przypadku dobry gospodarz proponuje zwiększenie wydatków z budżetu, informując jednocześnie, że nie ma zielonego pojęcia, ile wydaje w tej chwili, a ile wyda więcej w wyniku proponowanych rozwiązań i jaki będzie koszt finalny wprowadzania tych przepisów? Jak to możliwe, że rząd Zjednoczonej Prawicy nie ma kontroli nad wydatkami budżetowymi i sam przyznaje to w uzasadnieniu tej ustawy? Czy tak funkcjonuje racjonalnie działający rząd, dbający o powierzone mu przez Polaków pieniądze? Jak to możliwe, że przy dotychczasowym zapisie o przymusowym wykupie wyłącznie na cele publiczne rząd nie posiada żadnej informacji o wydatkowanych w ten sposób kwotach?</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#PosełJanSzopiński">W końcu chciałbym zapytać pana ministra, co oznacza dla budżetu zapis o nieistotności celu wywłaszczenia. Skoro pozbawiamy kogoś domu i inny cel wywłaszczenia wchodzi w rachubę… Tutaj tego nie rozumiemy. Ta propozycja dotycząca wywłaszczenia jest głęboko niekonstytucyjna. Popieramy poprawki, które zostały zgłoszone przez stronę społeczną w trakcie wysłuchania. Przyjęcie ich przez rząd będzie testem na to, czy panie i panowie chcecie zrezygnować z gigantomanii, chcecie zacząć słuchać ludzi, chcecie pomóc tym mieszkańcom, którzy dzisiaj są pozbawieni swojego majątku, i to pozbawiani są przez was zgodnie z duchem tej ustawy. Głęboko protestujemy przeciwko zapisowi tej ustawy, przeciwko temu, aby rząd Zjednoczonej Prawicy sam dla siebie uknuł tego typu ustawę, nie bacząc na to, jakie są opinie ludzi, mieszkańców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-168.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-168.3" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Stefan Krajewski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#PosełStefanKrajewski">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści wobec projektu ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw, druki odpowiednio nr 2349 i 2559. Ten projekt był też przedmiotem wysłuchania publicznego, które tak naprawdę nic nie dało, bo wy nie słuchacie ludzi, nie słuchacie tych, którzy poświęcili wiele czasu, by tu przyjechać, by rozwiać swoje wątpliwości, by zapytać, by usłyszeć odpowiedzi. Ale tych odpowiedzi nie usłyszeli, bo wy nie słuchacie Polaków. I tak jak my nie wierzymy już temu rządowi, tak i Polacy przestają wierzyć i nie chcą się na cokolwiek z wami umawiać, bo widzą, że zapowiedzi są inne, a czyny są później zupełnie inne. I tak jak naprędce był procedowany projekt, specustawa dotycząca CPK, i zobaczyliście, że to nie załatwia wszystkich spraw, więc pojawia się ten projekt, który będzie dotyczył oczywiście różnych inwestycji. Zdajemy sobie sprawę z tego, że jeśli się prowadzi działania, inwestycje użytku publicznego, trzeba podejmować trudne decyzje i trzeba pewnie też dokonywać wywłaszczeń, ale należy to robić w sposób godny i sprawiedliwy.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#PosełStefanKrajewski">A wy ani prawa nie przestrzegacie, ani sprawiedliwości nie uznajecie, bo mówicie właśnie ze swoich gabinetów, podajecie taki przekaz ze swoich foteli, że wy to wszystko oczywiście rozpatrujecie i każdy, kto dostanie odszkodowanie, będzie mógł zakupić podobną nieruchomość. Niestety tak to nie wygląda. To padało w wielu wystąpieniach ludzi, którym proponujecie nieduże pieniądze, którym proponujecie pieniądze, za które w żaden sposób nie odkupią domu, nie odkupią gospodarstwa.</u>
          <u xml:id="u-170.2" who="#PosełStefanKrajewski">Usłyszeliśmy nawet w przypadku tego wysłuchania, że ziemia jest dostępna dla rolników, którzy będą wywłaszczeni i będą mogli odkupić. Okazuje się, że nie dysponuje tymi gruntami ani KOWR, ani krajowy zasób, tak że tej ziemi nie ma. I dzisiaj zrzucanie wszystkiego, tak naprawdę całej odpowiedzialności na ludzi, że to oni nie chcą się zgodzić na proponowane przez was odszkodowania, to wynika to z tego, że wywłaszcza się tylko raz. Każdy będzie musiał znaleźć dla siebie odpowiednią nieruchomość, będzie musiał odkupić to, co mu zabierzecie, a protesty są wszędzie. Z każdej strony Polski płyną słowa sprzeciwu, od południa po północ, od wschodu po zachód, bo ludzie, widząc właśnie te wasze melago…</u>
          <u xml:id="u-170.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Megalomańskie.)</u>
          <u xml:id="u-170.4" who="#PosełStefanKrajewski">…megalomańskie, przepraszam, zapędy, widząc te projekty, które są piękne na prezentacjach, a nie przygotowane w PowerPoincie… Natomiast jak zaczniecie działać, to znowu będzie tak jak zawsze. I tego ludzie się obawiają, dlatego nie chcą się zgodzić. Nie da się poprzeć tych projektów, w przypadku CPK będzie to pewnie kolejny projekt, który skończy się tak, jak skończyło się to w Ostrołęce czy w wielu innych miejscach. Wydamy ogromne pieniądze, decyzje zapadną, ludzi wywłaszczycie…</u>
          <u xml:id="u-170.5" who="#PosełStefanKrajewski">To już mówiłem, ale ten przykład przytoczę jeszcze raz. Wy wysiedliliście człowieka pod Via Baltica, zabraliście mu dom, zabraliście mu nieruchomość. 2 lata nie może uzyskać przyłącza energetycznego na nowej działce, gdzie buduje swój dom. Musi zasilać to z agregatu prądotwórczego, bo spółka Skarbu Państwa nie ma czasu, nie ma możliwości, by sprawę tego człowieka tak naprawdę załatwić od ręki. Tak jak w trybie ekstraordynaryjnym wysiedlaliście go, wywłaszczaliście, tak samo w trybie ekstraordynaryjnym trzeba tym ludziom pomóc.</u>
          <u xml:id="u-170.6" who="#PosełStefanKrajewski">Natomiast wszystko to robicie szybko, próbujecie przekonać nas wszystkich, ale to wam się nie udaje. I niestety, tak jak mówiliśmy na początku, także wysłuchanie publiczne przekonało nas tylko jeszcze bardziej do tego i utwierdziło w tym, że nie poprzemy tego projektu. Bierzcie odpowiedzialność za te decyzje sami, a za chwilę społeczeństwo was z tego rozliczy. Jest już na to coraz więcej dowodów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże! I ratuj się kto może, kiedy pan minister Horała obiecuje złote góry Polakom, którzy mają być wywłaszczeni pod wielki projekt. Szanowni państwo, od dziecka pasjonowały mnie lotnictwo, komunikacja, różne aspekty tych zagadnień. No i generalnie powinienem być w samym centrum waszego targetu. Powinienem bić brawo od początku do końca i kibicować temu projektowi. Mimo że fascynacja mi nie minęła, pan minister Horała mnie przekonał. Z biegiem lat, z biegiem dni oto człowiek, który dokonał niemożliwego, to znaczy wybił mi z głowy możliwość realizowania jakichkolwiek wielkich projektów dla Polski pod auspicjami zjednoczonej łże-prawicy, która dla Polski gotowa jest każdego indywidualnego Polaka sponiewierać, ograbić i na dodatek jeszcze zniesławić, ponieważ pan minister razem ze swoim gangiem — gangiem, szanowni państwo, CPK…</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Polaczek: Niech pan waży słowa, panie pośle. Niech pan waży słowa.)</u>
          <u xml:id="u-172.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Ważę, ważę. Jesteście zreorganizowaną grupą, która dopuszcza się…</u>
          <u xml:id="u-172.3" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Polaczek: Komedia.)</u>
          <u xml:id="u-172.4" who="#PosełGrzegorzBraun">Niech pani zaprosi, pani marszałek, pana posła, jeśli wziął to do siebie, te słowa o gangu, zreorganizowanej grupie przestępczej…</u>
          <u xml:id="u-172.5" who="#komentarz">(Poseł Jerzy Polaczek: Do siebie niech pan to odniesie, do siebie.)</u>
          <u xml:id="u-172.6" who="#PosełGrzegorzBraun">…to może na prawach sprostowania wytłumaczy, że nie jest wielbłądem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Szanowni Panowie! Bardzo proszę o zachowanie spokoju.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Uderz w stół, nożyce się odezwą. A więc zostawienie Polaków na pastwę tego gangu, zostawienie Polaków z tych wszystkich gmin, które wydelegowały swoich przedstawicieli na kolejne spotkania centralne i lokalne, wysłuchanie publiczne, ale także posiedzenie podkarpackiego zespołu parlamentarnego. Tu siedzi pani poseł przewodnicząca i na pewno jeszcze doleje, dosypie do tego pieca wrzące emocje. Rozliczne pytania bez odpowiedzi. W Rzeszowie spotkanie zostało już wstępnie ocenzurowane przez pana ministra, ponieważ na jego prośbę zrozumianą jako rozkaz prowadzący spotkanie wyprosił media lokalne, a i tak przecież reglamentowano dostęp do majestatu pana ministra i mogli się tam pojawić tylko w ograniczonej, reglamentowanej liczbie przedstawiciele np. gminy Jasionka, która jest przecinana przez jedną z tych słynnych szprych.</u>
          <u xml:id="u-174.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Szanowni Państwo! Będę stanowczo rekomendował mojemu kołu głosowanie przeciwko tej ustawie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…z ostrożności, a państwu rekomenduję zapoznawanie się z tymi popisami buty i bezczelności…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…w wykonaniu ministra Horały i jego gangu.</u>
          <u xml:id="u-178.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Hanna Gill-Piątek, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę,</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jako Polska 2050 uczestniczyliśmy w wysłuchaniu publicznym, jesteśmy też licznie obecni na lokalnych protestach i lokalnych spotkaniach konsultacyjnych. Jesteśmy w stałym kontakcie z osobami, które są dotknięte widmem wywłaszczeń pod różnego rodzaju inwestycje związane z CPK. Mogę powiedzieć jedno, że tę ustawę należy odrzucić w całości, taką mam refleksję po tym wysłuchaniu, w związku z tym od razu składam do pani marszałek wniosek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#PosełHannaGillPiątek">Drugą rzeczą jest to, że pan minister Horała mówi nam, że ta ustawa jest taka świetna. Być może w normalnym kraju moglibyśmy dyskutować o innym mechanizmie, ale jeżeli ona jest taka świetna i korzystna dla niektórych osób, szczególnie tych, które np. mają jakieś zdegradowane nieruchomości, to niech ona będzie fakultatywna. I taką mamy poprawkę, żeby każdy właściciel mógł sobie wybrać, czy on idzie starym trybem, czy on idzie trybem z tej ustawy. Tylko proszę mi nie mówić, że to jest niekonstytucyjne, bo Polacy już mogą wybrać, np. w jaki sposób rozliczają się z fiskusem, i to jest konstytucyjne. A więc konstytucyjne prawo do godnego odszkodowania to możliwość wyboru pomiędzy starym trybem a trybem tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-182.1" who="#PosełHannaGillPiątek">Drugą zmianą, którą proponujemy, jest podwyższenie tzw. bonusów, czyli tych dodatków wynikających z wyceny gruntów. Ta wycena, i to m.in. wybrzmiało podczas wysłuchania, jest bardzo często bardzo zaniżona. Poza tym najzwyczajniej jest inflacja. A więc proponujemy, żeby te progi, które zostały określone początkowo na poziomie 10 i 20%, a potem podniesione do 20 i 40% w pierwszym czytaniu, były jednak wyższe i proponujemy tu 30 i 50% dodatkowo, plus do tego mamy inflację, nie da się nie zauważyć, panie ministrze, proponujemy więc, żeby te kwoty wywłaszczeń były po prostu indeksowane o kwotę inflacji. W momencie kiedy one miesiąc przeleżą od wyceny do wypłaty lub dłużej, to wiadomo, że stracą ogromnie na wartości. To jest nasza druga poprawka.</u>
          <u xml:id="u-182.2" who="#PosełHannaGillPiątek">Mówimy też o tym, że w przypadku nieruchomości miejskich, które są puste, ale objęte MPZP, jednak ta wycena powinna być oparta na wartości rynkowej. I tutaj się z panem ministrem nie zgodzę, bo pan minister mówi, że to będzie wartość rynkowa. Naszym zdaniem cały czas ta wartość rynkowa nie będzie tutaj uwzględniona. Dlatego też bardzo proszę o przyjęcie naszych poprawek. Składam je do pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-182.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-183.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę. 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-183.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-183.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">A przygotowuje się pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Treść tego projektu można uznać za skandaliczną, zwłaszcza w okresie szalejących stóp procentowych oraz ciągle nieuregulowanych spraw związanych z kredytami w walutach obcych.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#PosełJanSzopiński">Weźmy rodzinę, która na budowę domu zaciągnęła kredyt we frankach szwajcarskich w okresie, gdy pan premier był prezesem jednego z komercyjnych banków. Rodzina taka z kredytu w wysokości 1 mln zł ma dzisiaj często 1,5 mln zł, a może 2 mln zł do spłacenia. Gdy teraz rodzina taka dostanie decyzję o wywłaszczeniu, to wchodzi ona w stan trwałej bezdomności z milionowym długiem. Czy tak powinno działać demokratyczne państwo prawa?</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pani poseł Krystyna Skowrońska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rozmawiamy o projekcie ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami.</u>
          <u xml:id="u-186.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Chciałbym zapytać pana ministra, czy ma wiedzę, jak odnoszą się do tego projektu ustawy poszkodowani przez CPK, na ilu protestach byli przedstawiciele rządu i parlamentarzyści Prawa i Sprawiedliwości i ile razy spotykali się z tymi osobami, przez których nieruchomości biegną wyznaczone linie, te tzw. szprychy. Prosiłbym o pisemną informację. Z uwagi na to, że odbyło się kilka pikników zorganizowanych przez CPK, prosiłbym, żeby nie wliczać ich do tych spotkań. Prosiłbym o pisemną odpowiedź. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-187.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Do pana ministra Horały jako przewodnicząca poselskiego zespołu parlamentarnego zwracam się z pytaniem, dlaczego państwo nie szanujecie mieszkańców Jasionki w czasie konsultacji. To jest dobry czas, aby o tym powiedzieć, bo przy zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami państwo mówicie, że próbujecie pokazać, że odszkodowanie będzie satysfakcjonujące. Kto w trakcie wysłuchania publicznego powiedział państwu, że będzie satysfakcjonujące? Nie było ani jednego takiego głosu. Wszyscy mówili, że to jest zła ustawa. A teraz arogancja władzy i oszukiwanie.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">26 lipca pan minister przyjechał na Podkarpacie, miał więcej czasu dla mediów i dla kolegów z PiS-u, których zaprosiłam na posiedzenie Parlamentarnego Zespołu Podkarpackiego, niż dla ludzi, żeby powiedzieć o tym proteście i o przebiegu drogi do lotniska. Ani 4 sierpnia nie było głosów satysfakcjonujących… Ostatni protest był 29 sierpnia i również ze strony państwa arogancja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Marszałek województwa nie chce o tym rozmawiać. Arogancja, oszustwo i nikt państwu nie powiedział, że jest zadowolony z tego, co proponujecie. Nie utwierdzajcie się państwo bałwochwalczo w tej satysfakcji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-190.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Magdalena Łośko, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Łośko nie ma.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Odszkodowania za wywłaszczenia nieruchomości co do zasady mają być sprawiedliwe i dawać gwarancję odtworzenia domów i gospodarstw. Trudno oprzeć się wrażeniu, że nowelizacją ustawy o gospodarce nieruchomościami, nad którą właśnie procedujemy, próbujecie chociaż trochę ratować twarz, poprawić sytuację osób wywłaszczanych pod inwestycje celu publicznego poprzez podwyższenie wysokości m.in. bonusu bazowego, jednak w związku z obecną sytuacją ekonomiczną w kraju należałoby zastanowić się nad podwyższeniem proponowanej kwoty odszkodowań o wskaźnik inflacji.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#PosełMałgorzataPępek">W związku z powyższym proszę o odpowiedź na pytanie: Na ile takie rozwiązania byłyby możliwe? Ludzie powinni mieć przecież pewność, że za wywłaszczenie będą dostawać od państwa godziwe pieniądze i będą mieli zapewniony byt. Proszę o odpowiedź pisemną na pytanie, jakie pieniądze wydatkowano do chwili obecnej, z wyszczególnieniem poszczególnych wydatków m.in. na gminne festyny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Chmiel.</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Andrzej Szewiński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#PosełAndrzejSzewiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zadać takie pytanie najdalej idące: Dlaczego przedmiotowy projekt godzi w obowiązujące obecnie prawo osób wywłaszczanych w trybie procedowanej ustawy, prawo do zapewnienia przesłanki słusznego odszkodowania? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tomasz Olichwer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#PosełTomaszOlichwer">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Analiza opinii wniesionych w procesie konsultacji projektu ustawy nie pozostawia złudzeń. Liczne wybrakowania w proponowanych przepisach budzą niepokój szczególnie tych Polek i Polaków, którzy wskutek megalomanii rządu Prawa i Sprawiedliwości narażeni zostaną na utratę swoich domów i gospodarstw ze względu na budowę Centralnego Portu Komunikacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#PosełTomaszOlichwer">W związku z powyższym chciałbym wiedzieć, czy proponowane regulacje zapewnią poszkodowanym mieszkańcom wreszcie w pełni wymierne odszkodowania za PiS-owskie wywłaszczenia, pełne jak dotychczas arogancji i buty. Proszę w imieniu poszkodowanych mieszkańców o konkretną odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-196.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-196.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Najpierw słowo do wszystkich Polaków. Drodzy, nie myślcie sobie, że ten projekt, ta ustawa dotycząca wywłaszczeń dotyczy wyłącznie tych, którzy dzisiaj mają nieszczęście mieszkać tam, gdzie buduje się CPK czy KDP. Dotyczy to wszystkich, bo ten rząd tak długo, jak będzie rządził, będzie mógł w taki sposób wywłaszczyć każdego Polaka, każdego obywatela Polski.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Teraz chciałbym odwołać się do sumień pań i panów posłów z Prawa i Sprawiedliwości, ale nie zrobię tego, ponieważ nie wierzę, że mogłoby to przynieść jakiekolwiek efekty.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#PosełKrzysztofPiątkowski">Poproszę zatem o refleksję. Zastanówcie się, co by było, gdyby to dotyczyło was, panie i panowie, gdyby to przez wasz dom, środek domu przebiegała trasa kolejowa, i nagle, z dnia na dzień, stracilibyście wszystko: ślad po narodzinach własnego dziecka, być może dom, który pamięta jeszcze waszych dziadków i pradziadków, a jeśli nowy, to nowy z wypielęgnowanym ogrodem. Z dnia na dzień wszystko wali wam się na głowę i przy okazji wywłaszcza się też stu paru waszych sąsiadów. Czy bylibyście z tego zadowoleni? Czy to wam się podoba? Dostalibyście 40% nagrody od rządu. Ale czy to wystarczy? My wiemy, że to nie wystarczy, bo za te pieniądze niektórzy nie będą mogli sobie kupić kawalerki. Może czasami nawet wystarczy im na działkę 20 czy 30 km od domu.</u>
          <u xml:id="u-198.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-198.4" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Włodzimierz Czarzasty)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dzień dobry państwu.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam panią poseł Zofię Czernow, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#PosełZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Koleje dużych prędkości z założenia winny mieć międzynarodowy charakter — łączyć kraje, łączyć ludzi. Pytam o szprychę na Dolnym Śląsku w kierunku Lubawki, a więc granicy z Czechami. Według mojej wiedzy Czesi nie są zainteresowani przez najbliższe 20 lat budową odcinków kolei dużych prędkości w swoim kraju.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#komentarz">(Głos z sali: 10 lat temu…)</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#PosełZofiaCzernow">Dlaczego więc rząd przyspiesza działania w sprawie wywłaszczeń nieruchomości, gospodarstw rolnych, likwidacji ujęć wody i wszystkiego, co znajduje się na trasie, skoro pociąg dalej nie pojedzie i nie będzie spełniał swoich celów? I to do tego przy krzywdzie ludzkiej — bez realnej rekompensaty, bez możliwości odtworzenia siedlisk, bez rzetelnych rozmów z mieszkańcami. Dlaczego, panie ministrze? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-200.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Ewa Kołodziej, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#PosełEwaKołodziej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W uzasadnieniu omawianego projektu czytamy: zmiany zaproponowane w projekcie teoretycznie zakładają zreformowanie obszaru regulacji dotyczących odszkodowania za wywłaszczenie nieruchomości w celu zapewnienia zgodności — w wyższym niż obecnie stopniu — z konstytucyjną zasadą słusznego odszkodowania, określoną w art. 21 ust. 2 Konstytucji RP. Wszyscy jednak mamy wątpliwości, czy ten projekt jest zgodny nie tylko z konstytucyjną zasadą słusznego odszkodowania, ale także z inną konstytucyjną zasadą: zasadą poszanowania godności ludzkiej. To, co państwo robicie i proponujecie, godność ludzką depcze. Wywłaszczanym Polakom grozi bezdomność, nędza i bezpowrotna utrata swoich majątków za miskę ryżu.</u>
          <u xml:id="u-202.1" who="#PosełEwaKołodziej">Moje pytania: Jaki czas na wydanie nieruchomości będzie mieć wywłaszczany mieszkaniec? Według jakiej ceny i jak przeliczanej będą uzyskiwać odszkodowania mieszkańcy wywłaszczanych majątków? Dlaczego procedowane przepisy stoją po stronie inwestora, a nie po stronie mieszkańców? Dlaczego zmieniacie reguły gry w trakcie trwania rozgrywki? Jesteśmy wszyscy przeciwni barbarzyńskiemu przejmowaniu majątków. Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-202.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-203.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Wanda Nowicka, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-203.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#PosełWandaNowicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Projekt Prawa i Sprawiedliwości przeraża. Naprawdę w tej chwili każdy może się obawiać wywłaszczenia. Wy nie umiecie domów budować, nie umiecie mieszkań budować, a jeszcze ludzi chcecie wywłaszczać, i to za takie kwoty, które absolutnie nie stanowią wystarczającej rekompensaty za te straty. Dlatego też chciałam zapytać pana ministra, co zamierzacie zrobić z wyceną, waszym zdaniem słuszną i wystarczającą, a zdaniem ludzi absolutnie niewystarczającą, tych domów, których wartość jest zaniżona przez to, że kiedy dotarło do opinii publicznej, że tam ma być budowany CPK, po prostu ich wartość w naturalny sposób spadła. Co zamierzacie zrobić z tym, żeby ludzie dostali godną i wystarczającą rekompensatę?</u>
          <u xml:id="u-204.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Co pan miał na myśli, panie ministrze, mówiąc publicznie, że Skarb Państwa oszczędzi na tych procedurach, które skonstruowaliście po to, żeby wywłaszczać pod CPK? Jakiego rzędu to będzie oszczędność i jak zostanie osiągnięta? No i pytanie: Jeśli to jest oszczędność, to wobec tego gdzie będzie zysk z tego ustawodawstwa dla tych, którzy padną ofiarą tego procederu? I pytanie: Czy wy w ogóle rozważaliście inne konstrukcje prawne? Tzn. jeśli to jest taki świetny, wielki projekt, to czy przeszło wam przez myśl, by zaprosić gminy do tego przedsięwzięcia jako akcjonariuszy partycypujących w przyszłości w krociowych zyskach? Czy przyszło wam do głowy, by proponować wywłaszczanym Polakom, by zgodzili się na to w zamian za to, że staną się częścią tego wielkiego i waszym zdaniem pięknego i realnego przedsięwzięcia?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Marta Golbik, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-207.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jest pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-207.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-207.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-207.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Barbara Dolniak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-207.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedmiotowa regulacja nie pozwoli na realne odtworzenie siedlisk. W trudnej sytuacji znajdą się ci właściciele, którzy wybudowali domy, nowe domy — czy to z własnych środków, czy pożyczonych pieniędzy — ponieważ zostaną bez domu, za to z istotną częścią kredytu do spłaty. Często, proszę państwa, są to młodzi ludzie z dziećmi, którym przyjdzie z dnia na dzień się wyprowadzić. Tylko pytanie: Gdzie? A co z tymi, którzy mają starszą nieruchomość wymagającą remontu? Na co ich będzie stać? Nawet jeśli uwzględnimy te wszystkie przeliczniki, które państwo proponujecie, to i tak nie ma realnej możliwości na kupienie czegoś szybko i na tyle w dobrym stanie, by można tam było zamieszkać.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#PosełBarbaraDolniak">Proszę państwa, rozwiązania, które proponujecie, niestety grożą procesami, na które zainteresowanych nie będzie stać, bo będą musieli wydać własne czy pożyczone pieniądze na zakup mieszkania czy domu. To chyba ten sposób szukania oszczędności. Wielu z nas po prostu nie pójdzie do sądu. A gdzie kwestia lokali zastępczych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Przecież ich potrzeba będzie znacznie więcej. Tym państwo się w ogóle nie zajmujecie, a nie ma środków na takie lokale. Często ludzie będą musieli z nich skorzystać. Gdzie pójdą?</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Zdzisława Wolskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nowe regulacje ustawy o gospodarce nieruchomościami dotkną nie tylko te osoby, które są obiektem zainteresowania pana ministra — chodzi przecież o CPK — ale też wszystkie inne. W nowelizacji rezygnujemy niestety z zasady korzyści. Wartość nieruchomości powinna być wyceniana z użyciem metodologii, która jest najkorzystniejsza dla wywłaszczanego. W skrócie, bo nie ma czasu. To nie nieruchomości rolne. Przecież będzie bardzo dużo nieruchomości pod cele drogowe. Wycena jest zupełnie inna, a tego tu nie ma. Nawet te bonusy z Komisji Infrastruktury, 20–40%, absolutnie nie zniwelują większości strat. Nie będzie wartości odtworzeniowej, wartość rynkowa jest niejasna, nie będzie wypłaty odszkodowań przed opuszczeniem nieruchomości, a przed sądem właściciel może dochodzić tylko odszkodowania za straty poniesione wskutek inwestycji, a nie za utracone korzyści. Te rozwiązania są niedopuszczalne.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-213.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-213.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oczywiście osoby, które będą podlegać tym takim PRL-owskim wywłaszczeniom, są traktowane w sposób absolutnie niesprawiedliwy. Z dostępnych analiz wynika choćby, że najwyższe wartości odszkodowań będą w województwie pomorskim, czyli przypadkiem w województwie u pana ministra, natomiast w województwach takich jak śląskie, mazowieckie, łódzkie czy inne odszkodowania będą o wiele niższe. Panie ministrze, dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Drugie pytanie. Ta kwota odszkodowania w wielu przypadkach nie wystarczy, aby zapewnić warunki życia, warunki lokalowe podobne do tych, jakie rodziny, polskie rodziny, miały do tej pory. Panie ministrze, dlaczego pan i rząd Prawa i Sprawiedliwości, którzy nieustannie mówicie o polskich rodzinach, o tym, jakie one są ważne, chcecie pogarszać warunki życia tych polskich rodzin, które chcecie wywłaszczyć? Tak jak powiedziałem, środki, które otrzymają w ramach odszkodowania, bardzo często nie wystarczą na to, żeby odtworzyć te lokale na obecnym poziomie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Józefa Szczurek-Żelazko, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W zasadzie przyzwyczailiśmy się do tego, że opozycja antypolska, która znajduje się na sali, kwestionuje wszystkie inwestycje, które mają na celu tworzenie silnego państwa. Budowa, przekop Mierzei Wiślanej? Po co? Natura nie chciała. Budowa gazoportu, gazociągu Baltic Pipe? Po co? Przecież mamy Nord Stream 1, Nord Stream 2, najlepiej się uzależnić od Rosji. Budowa CPK? Po co? Przecież jest w Niemczech. Via Carpatia? Po co? Przecież minister rządu PO-PSL wyraźnie powiedział, gdzie ma Polskę wschodnią.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">CPK to wielka inwestycja w Europie Wschodniej, nie prywatna, jak jedna z pań powiedziała, tylko publiczna. Jest, może być wielką inwestycją biznesową w Europie Wschodniej. Wiadomo, że każda inwestycja wiąże się z dużymi problemami. Przymusowe nabycie nieruchomości to wielki problem, to sytuacja bardzo trudna dla wielu Polaków, dlatego rząd przygotował rozwiązania, które pozwolą na szybsze i łatwiejsze…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie i uprzejmie. Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">…odtworzenie nieruchomości lub domostw przez właścicieli lub użytkowników.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Panie Ministrze! Mam pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Krzysztofa Gadowskiego z Koalicji Obywatelskiej o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Czy te kwoty z wniesionej poprawki Prawa i Sprawiedliwości pozwolą na realne odtworzenie nieruchomości?</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, pani poseł, jeszcze raz.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Gadowski.</u>
          <u xml:id="u-221.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Wielokrotnie pan powtarzał na spotkaniach, jak i w Sejmie, że to świetna, sprawiedliwa ustawa, że to ustawa, która zabezpiecza interesy osób wywłaszczonych. Dziś na tej sali są mieszkańcy, których dotknie ta ustawa. Wśród tych osób, które są tzw. stroną społeczną, jest dziś na galerii również pani Ewa Chmielorz, radna miasta Mikołowa. To osoba, która stara się zrozumieć pana sposób myślenia nad tą ustawą, nad tą inwestycją. Uczestniczy w każdym spotkaniu, debacie w Mikołowie, w Orzeszu, na terenie Śląska. Uczestniczy w protestach, ale również merytorycznie uczestniczy w pracach nad ustawami, które dotyczą tej kolei, CPK.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Wczoraj w komisji oni złożyli projekt. Nie tylko jeden projekt poprawek, ale kilka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Jerzego Polaczka z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Jeden dotyczy, panie ministrze, tego, żeby dopiero po 9 dniach została wydana nieruchomość, z której te osoby zostaną wywłaszczone. Mam do pana pytanie: Co pan dzisiaj tym osobom…</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę pana, nie słychać już pana.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, znacie mnie i wiecie, że staram się nie przerywać. Staram się to robić w taki bardzo ciepły sposób, ale dzisiaj mamy obrady do godz. 2.30 i umówiliśmy się między sobą, że będziemy starali się trzymać dyscyplinę, bo o godz. 2.30 ktoś będzie chciał jeszcze, nie wiem, żyć.</u>
          <u xml:id="u-225.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jerzy Polaczek.</u>
          <u xml:id="u-225.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Jako wiceprzewodniczący Komisji Infrastruktury muszę podzielić się w jednym zdaniu taką refleksją, że ta seria pytań odbywa się w jakiejś innej rzeczywistości. Wczoraj była bardzo rzeczowa i merytoryczna dyskusja z propozycjami poprawek, można nad nimi dyskutować. Dzisiaj się odbywa jakiś sabat nienawiści i populizmu, kłamstwa. Odczytuję wiele państwa pytań ze strony opozycji jako wotum nieufności wobec zawodów zaufania publicznego, rzeczoznawców majątkowych, urzędników administracji samorządowej czy administracji rządowej. To po prostu obiektywnie szkodzi państwu.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#PosełJerzyPolaczek">Ale mam pytanie do pana ministra. Czy mógłby pan ewentualnie ze swojej perspektywy skomentować działania lobbingowe towarzyszące protestom przeciwko realizacji inwestycji budowy Centralnego Portu Lotniczego? I druga uwaga. Czy nie ma pan również wrażenia, że za chwilę przedstawiciele samorządów, w których rządzi opozycja, może będą składali protesty przeciwko zbyt wyśrubowanym kwotom odszkodowań przyznawanym właśnie przez zawody…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PosełJerzyPolaczek">…zaufania publicznego na podstawie nowych przepisów?</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Poprosimy uprzejmie panią posłankę Karolinę Pawliczak, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PosełKarolinaPawliczak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Dla podkreślenia tematu poproszę o informację, według jakich kryteriów są oceniane i sprawdzane gromadzone ankiety, kto je ewidencjonuje i jakie przyjmujecie stanowisko wobec tych konsultacji, które się po prostu nie odbyły. Ile zostało złożonych zażaleń i protestów odnośnie do tej inwestycji? Czy macie to policzone?</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#PosełKarolinaPawliczak">I co pan powie tym wszystkim ludziom, którzy wzięli ogromne kredyty, a przyznane odszkodowania niczego tak naprawdę nie zrekompensują i te osoby zostaną z niczym. Jak pan spojrzy tym ludziom w oczy?</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#PosełKarolinaPawliczak">I dam panu dobrą radę. Dokończcie wreszcie obwodnice, bo ten wasz szumnie zapowiadany, flagowy projekt jest zaledwie w powijakach. Zmodernizujcie istniejące już linie i węzły kolejowe i dajcie ludziom święty spokój. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy może się pan wczuć w sytuację tych ludzi, którzy muszą opuścić swój dom, swoje siedlisko, swoją ojcowiznę, swoją firmę, czy nie? Niech pan sobie wyobrazi, że może to pana również kiedyś spotkać.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Wywłaszczenie, opuszczenie domu, ziemi, ojcowizny, firmy jak za jakiejś okupacji. I gdzie się mają przenieść ci ludzie? Przecież za otrzymane środki nie kupią, nie odtworzą swojego domu, życia i przedsiębiorstwa. W czasach 20-procentowej inflacji nikt nie sprzedaje nieruchomości, proszę państwa, bo za rok to będzie może 30 procent, bo jest hiperinflacja. A co z kredytami zaciągniętymi na te domy, firmy i przedsiębiorstwa? Czy bierzecie pod uwagę również rosnące odsetki bankowe, obsługę kredytu?</u>
          <u xml:id="u-232.2" who="#PosełAnnaWojciechowska">Proszę o wypłacenie realnej kwoty z naliczoną inflacją, kredytem plus rekompensata wszystkich wyrzeczeń, które zostały poniesione na utrzymanie, remonty swoich nieruchomości przez te lata.</u>
          <u xml:id="u-232.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-233.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Szeregowy Pośle Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Specjalnie nazywacie tę ustawę tak, by czasem obywatel za dużo z niej nie zrozumiał, więc należy podkreślać do skutku. Według niej chcecie, zamierzacie wypłacać grosze właścicielom nieruchomości tak, że nie starczy im na wybudowanie nowej w innej miejscowości. Ludzie trafią na bruk. Zostaną bez domu, za to często z kredytem na głowie. Przypomnę, że prawo do własności chroni art. 64 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#PosełKlaudiaJachira">I jak to jest, że nie żal wam milionów z pieniędzy podatników na pensje dla partyjnych działaczy, podkomisję smoleńską, która opowiada kłamstwa, 70 mln zł na wybory kopertowe, 370 mln zł na niedziałające respiratory, 2 mld zł na Ostrołękę — wtedy wam nie szkoda publicznych pieniędzy — a chcecie zaoszczędzić na ludzkich tragediach?</u>
          <u xml:id="u-234.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Cezary Grabarczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-235.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Kryzys, inflacja — to wszystko powoduje, że wiele inwestycji stanęło. Tak jest w przypadku jednej z ważniejszych inwestycji w Łodzi: drążony tunel został zatrzymany, ta inwestycja stanęła w 1/3. To samo będzie dotyczyło tej megaprzeskalowanej inwestycji, którą jest CPK.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Nie ma szans w związku z tym, aby mieszkańcy, którzy boją się dziś o swoje domy, którzy mówią: Mój dom nie jest na sprzedaż, otrzymali sprawiedliwe odszkodowanie za wywłaszczenie. To także dlatego, że CPK postępuje nieuczciwie.</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Pytam, czy to prawda, że CPK złożyło wniosek o wydanie decyzji środowiskowej linii przechodzącej przez domy protestujących mieszkańców Mileszek, Wiączynia, Brzezin, mimo że 8 czerwca br. pana współpracownik z CPK, pan Jóźwiak obiecał, że będą dalsze rozmowy na temat zmiany trasowania linii.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-237.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełMonikaRosa">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rodzina zmuszona do opuszczenia swojego domu, swojego mieszkania musi opuścić ten dom, ale nie dostała jeszcze odszkodowania. Zatem za jakie pieniądze ma sobie to mieszkanie kupić, wynająć?</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PosełMonikaRosa">Rodzina, która ma kredyt, otrzymuje odszkodowanie, ale pokrywa to tylko część kredytu albo całość, ale tylko kredytu. Zatem za jakie pieniądze ma sobie odtworzyć swoje miejsce zamieszkania?</u>
          <u xml:id="u-238.2" who="#PosełMonikaRosa">Inwentarz żywy — w jaki sposób zostanie zabezpieczony w razie wywłaszczenia? Czy istnieje lista miejsc, którą państwo stworzyliście, gdzie taki inwentarz może być odtworzony, takie gospodarstwo? Ewentualnie kto poniesie koszty uśmiercenia takiego zwierzęcia, takich zwierząt, jeśli nie będzie takich miejsc, albo przenosin takich zwierząt?</u>
          <u xml:id="u-238.3" who="#PosełMonikaRosa">Proszę mi powiedzieć, czy uwzględniają państwo koszty inflacji pomiędzy okresem od stwierdzenia odszkodowania, jego wysokości, a momentem wywłaszczenia? Czy realnie te pieniądze pozwolą na to, żeby te być może nawet 20 tys. rodzin nie zostało na bruku?</u>
          <u xml:id="u-238.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Klub Parlamentarny Prawo…</u>
          <u xml:id="u-239.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Oj, przepraszam. Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-239.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Grabczuk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Obiecałem w imieniu dzieci powiatów zamojskiego, tomaszowskiego, krasnostawskiego przywieźć panu, panie ministrze Horała, taki prezent.</u>
          <u xml:id="u-240.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-240.3" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Tych prezentów u nich na placach zabaw jest sporo. Przeczytam panu: Zbieramy na nowe domy i place zabaw, ponieważ nie będzie nas stać na nowe, gdy pan Horała wyrzuci nas z naszych własnych.</u>
          <u xml:id="u-240.4" who="#komentarz">(Głos z sali: To jest demagogia…)</u>
          <u xml:id="u-240.5" who="#PosełKrzysztofGrabczuk">Proszę państwa, to jest prezent od dzieci z tych powiatów. Dzisiaj stoję tutaj w imieniu tych pokrzywdzonych, tych, których wyrzucacie z domów, tych, którzy przeżywają dramaty i tragedie, tych, którzy protestują w wielu miastach, w wielu gminach na wschodzie Polski. Pytam: Dlaczego ich okłamujecie? Dlaczego mówicie im, że są konsultacje, skoro tych konsultacji nie ma? To są pseudokonsultacje. Przyjeżdżacie i po prostu informujecie ludzi, co z tym zrobicie. Nie tędy droga. Bardzo proszę, abyście się wycofali z tych szkodliwych dla Polski projektów. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-240.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-240.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Krzysiek, wszystko dobrze?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-241.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Wojciechowski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-241.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Oczywiście ta ustawa dotyczy szerszego aspektu, nie tylko centralnego portu. Moje pytanie będzie bardzo techniczne. Co w przypadku gdy strony: wywłaszczana i wywłaszczająca dogadają się na temat wymiany nieruchomości? Wywłaszczający ma podobną nieruchomość, o podobnej wartości, i zamieniają się tymi nieruchomościami — co w tym przypadku? Czy też będzie te 20% czy 40% dopłaty, czy większa wartość nieruchomości?</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#PosełGrzegorzWojciechowski">I drugie pytanie. Chodzi o kwestię ewentualnych scaleń. Oczywiście to wynika z ustawy o scalaniu i wymianie gruntów, ale byłbym wdzięczny, gdyby pan minister mógł powiedzieć kilka słów na ten temat. Dziękuję bardzo, panie marszałku.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-243.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-243.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Wszyscy Nieobecni Członkowie Zarządu CPK! Od początku mojej pracy jako posła spotykam się z ludźmi, którym wasza chora wizja Centralnego Portu Komunikacyjnego zatruwa życie. Wczoraj rozmawiałem z młodym małżeństwem z Nowego Miasta nad Wartą. Ci ludzie za wszystkie swoje oszczędności wybudowali dom, który wy chcecie teraz zabrać. W imię czego? W imię jakiegoś pseudo-TGV dla niewielu? To jest jakiś kompletny absurd. Walczcie z wykluczeniem komunikacyjnym, a nie z wykluczonymi. Ponad 100 osób przyjechało tutaj, do Sejmu, na wysłuchanie publiczne tej ustawy. Jedyne, co pan minister miał im do powiedzenia, to kpiny i pogardliwe wpisy na Twitterze. Przez ponad 2 miesiące nie pofatygowaliście się, żeby tym ludziom odpowiedzieć. To ma być wasza troska o ludzi?</u>
          <u xml:id="u-244.1" who="#PosełFranciszekSterczewski">Dzisiaj ci ludzie są tu znowu z nami, na galerii. Panie ministrze, czy miałby pan odwagę podejść do nich i odpowiedzieć im na pytania? Zapraszam, możemy to zrobić zaraz po tym punkcie.</u>
          <u xml:id="u-244.2" who="#PosełFranciszekSterczewski">Jak chcecie budować CPK, skoro nie radzicie sobie ani z „Kolej+”, ani z PKS+? Porzućcie sny o potędze, skupcie się na tu i teraz. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-244.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-244.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Bardzo ładnie, Franek, tak na 40% .)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zgodnie z tradycją pozdrawiam wycieczkę ze szkoły podstawowej w Bliznem w powiecie brzozowskim w województwie podkarpackim, która przybyła na zaproszenie pana posła Adama Śnieżka.</u>
          <u xml:id="u-245.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-245.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Witamy was serdecznie. Mamy nadzieję, że kiedyś nas zastąpicie i będziecie od nas mądrzejsi, co chyba nie jest takie wcale nie do zrealizowania.</u>
          <u xml:id="u-245.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, pani…</u>
          <u xml:id="u-245.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-245.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-245.7" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pan mówi o sobie, panie marszałku?)</u>
          <u xml:id="u-245.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, mówiłem w swoim imieniu, tylko i wyłącznie, bo oczywiście nie chciałem pana posła w żaden sposób urazić…</u>
          <u xml:id="u-245.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak myślę.)</u>
          <u xml:id="u-245.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">…gdyż pana mądrość jest znana wszędzie.</u>
          <u xml:id="u-245.11" who="#komentarz">(Wesołość na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-245.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-245.13" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, pani posłanko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Panie Marszałku! Mam nadzieję, że ta młodzież, ci młodzi ludzie nigdy nie będą musieli robić takich zbiórek na ławki szkolne, na place zabaw w obawie przed tym, że zostaną wyzuci razem z rodzinami ze swoich domów.</u>
          <u xml:id="u-246.1" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Ale mam pytanie. W związku z tym, że ta ustawa przewiduje wypłatę odszkodowania dopiero po tym, jak decyzja o wywłaszczeniu jest wykonalna, to pytam: Co ci ludzie mają zrobić? Za co się przenieść gdzie indziej? A co, jeśli nie będą się zgadzali z tą decyzją i będą się odwoływali do sądu? To ich prawo, jeszcze, w cywilizowanym kraju. Czy pan minister Horała odstąpi im wtedy swój dom? Czy właśnie sam się przeniesie gdzie indziej i odstąpi im ten dom za cenę, która zostanie im wyliczona wedle tych rzekomych złotodajnych reguł, które proponujecie?</u>
          <u xml:id="u-246.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-247.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-247.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Art. 21 konstytucji mówi, że wywłaszczenia muszą odbywać się za słusznym odszkodowaniem, czyli takim, które nie powoduje strat, a pozwala na odtworzenie swojego majątku i rekompensuje przymusową przeprowadzkę, zamianę pracy czy otoczenia, czy likwidację firmy.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#PosełMałgorzataChmiel">I tak było, szanowni państwo. Szanowaliśmy konstytucję za rządów PO-PSL, dlatego takich protestów nie było. Jeśli chodzi o inwestycje drogowe, których, jak wiecie państwo, bardzo dużo realizowaliśmy, to nie było takich problemów z wysiedlanymi mieszkańcami.</u>
          <u xml:id="u-248.2" who="#PosełMałgorzataChmiel">Teraz ten rząd proponuje, żeby przenosić ludzi bez słusznego odszkodowania. Ludzie, którzy zgodnie z projektem ustawy otrzymują odszkodowanie o wartości domu i działki, za odszkodowanie spłacą kredyt, ale nie dostaną nowego kredytu na budowę domu, bo przy tak wysokich stopach procentowych nie spełnią dzisiaj kryteriów dochodowych. To jeden z wielu przypadków.</u>
          <u xml:id="u-248.3" who="#PosełMałgorzataChmiel">Szanowni Państwo! Panie Ministrze! Proszę nie oszukiwać ludzi i nie wmawiać im, że dajecie 20% albo 40%, bo to nieprawda.</u>
          <u xml:id="u-248.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszamy pana posła Tadeusza Tomaszewskiego z klubu parlamentarnego Lewica.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Chciałem zapytać o los konsultacji społecznych. W lipcu na nadzwyczajnej sesji Rady Gminy Nowe Miasto nad Wartą w Wielkopolsce zainteresowani mieszkańcy spotkali się z przedstawicielem CPK. Przedstawiciel CPK był zainteresowany tym, jak dobrze sprzedać inicjatywę rządu, ale mniej zainteresowany był słuchaniem opinii mieszkańców. Wobec tego mieszkańcy skierowali kolejną petycję do CPK.</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Z tego powodu chciałem zapytać o losy tych konsultacji, bo mieszkańcy piszą w tej petycji m.in., że nie będą firmować własnymi majątkami inwestycji, która ich zabija. Piszą: mamy prawo się bronić, a firmy reprezentujące interesy państwa polskiego, którego jesteśmy obywatelami, winny cechować się bezwzględną potrzebą kierowania się zasadą proporcjonalności rozumianą jako zakaz nadmiernej ingerencji w sferę praw i wolności jednostek. Ponad 2,2 tys. mieszkańców z 28 miejscowości skierowało tę petycję do CPK. Pytam o losy konsultacji w sprawie przebiegu linii kolei dużych prędkości. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-251.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej pana ministra Marcina Horałę o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-251.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Muszę przyznać, że z dużym zażenowaniem słuchałem części tych wystąpień, ponieważ wskazywały one na to, że ich autorzy nie tylko nie zadali sobie trudu, żeby przeczytać ustawę, nad którą debatują, ale nie znają również zmienianej ustawy i w ogóle nie znają systemu prawnego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-252.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Słuchając państwa wystąpień, ktoś mógłby dojść do wniosku, że obecnie w Polsce nie ma wywłaszczeń na inwestycje celu publicznego, że to niecny rząd PiS-u chce tą ustawą wprowadzić możliwość wywłaszczania na inwestycje celu publicznego. Otóż tak nie jest. Zarówno w Polsce, jak i w każdym cywilizowanym kraju istnieje procedura wywłaszczeń na inwestycje celu publicznego. W całej tej procedurze ta ustawa zmienia tylko sposób wyznaczenia wysokości odszkodowania za takie wywłaszczenie, więc bardzo proszę, żeby w dyskusji nad ustawą dyskutować o treści ustawy.</u>
          <u xml:id="u-252.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Po drugie, zupełnie nie odnoszą się państwo do tej ustawy, którą ta ustawa obecnie zmienia. Mówią państwo np., że bonusy 20% i 40% to za mało i w związku z tym należy tę ustawę odrzucić. Ile wynosiłyby te bonusy, jeżeli ta ustawa by nie przeszła? Zero — tylko goła wartość nieruchomości, 100% wartości nieruchomości, a nie, jak proponujemy, 120% w przypadku nieruchomości gruntowej czy 140% w przypadku budynków, w tym przede wszystkim budynków mieszkalnych. Skoro 140% to mało, to 100% to już w ogóle bardzo mało, prawda? Co więcej, te zasady obowiązywały w niezmącony sposób przez 8 lat rządów Platformy Obywatelskiej, kiedy miała ona większość w Sejmie. Skoro uważacie państwo, że są one tak krzywdzące dla ludzi, że ten bonus w wysokości 140% tak krzywdzi ludzi, to czemu przez 8 lat nie zmieniliście tego odszkodowania w wysokości 100% wartości nieruchomości, które jest znacznie mniejsze niż to, które obecnie uważacie za krzywdzące?</u>
          <u xml:id="u-252.3" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Lenartowicz: Ciekawe, czy pan tak sprzeda swój dom.)</u>
          <u xml:id="u-252.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Kolejny element to wątek wysłuchania publicznego. Wyjaśnię tylko, szanowni państwo, że pan przewodniczący Olszewski z Platformy Obywatelskiej prowadzący obrady komisji, na których miało miejsce wysłuchanie publiczne, poinformował mnie, że nie przewiduje na tym posiedzeniu komisji możliwości zabrania głosu przez przedstawiciela rządu. Państwo z tej samej formacji zarzucacie mi teraz, że nie odpowiedziałem mieszkańcom podczas wysłuchania publicznego. Miejcie pretensje do swojego przewodniczącego…</u>
          <u xml:id="u-252.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Mogł pan ich zaprosić.)</u>
          <u xml:id="u-252.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">…który słusznie stwierdził, że nie ma takiej możliwości według procedury wysłuchania publicznego, nie ma takiej możliwości w regulaminie Sejmu. Chyba że państwo nie znacie regulaminu Sejmu — jest też taka opcja.</u>
          <u xml:id="u-252.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie mówimy z pełną buzią, to nie elegancko.)</u>
          <u xml:id="u-252.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Pani poseł Lenartowicz powiedziała, że jest to zmiana ustrojowa. Powiedziała: to pokazuje ustrój, który chce wprowadzić PiS. Z tym mogę się zgodzić. Jak wygląda dotychczasowy ustrój w kwestii wywłaszczeń na inwestycje celu publicznego? Ogromne zyski nielicznych szczęśliwych posiadaczy dużych areałów gruntów niskiej jakości. Tam, gdzie są wywłaszczenia na inwestycje celu publicznego, tam można otrzymać odszkodowanie liczone w tysiącach procent od wartości wywłaszczanej nieruchomości. Wy stajecie obronie interesów tych nielicznych, ze szkodą dla przytłaczającej większości ludzi, którzy dostaną odszkodowanie w wysokości wspomnianych gołych 100% wartości. Szczególnie poszkodowani są ci, którzy muszą wyprowadzić się z domu, którzy mają nowo wybudowany dom na kredyt. Te wszystkie przypadki, o których mówiliście, to są właśnie przypadki poszkodowanych przez obecny reżim prawny.</u>
          <u xml:id="u-252.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">A co my im proponujemy? Bonus do wyceny, minimalną kwotę odszkodowania za nieruchomość mieszkalną gwarantującą, że nawet jak ktoś mieszka w budynku o niskiej wartości rynkowej, dostanie tyle, żeby zapewnić sobie godne miejsce do życia.</u>
          <u xml:id="u-252.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Znów pojawił taki głos: Czemu w tej ustawie rekompensowana jest tylko szkoda, a nie są rekompensowane utracone korzyści? Wiecie państwo, co z tego jest rekompensowane w obecnym systemie prawnym? Nic, ani utracone korzyści, ani szkoda. Wprowadzamy dodatkową rekompensatę za poniesioną szkodę, a państwo to krytykujecie. Muszę przyznać, że to niebywałe. Nie wiem, czy to takie cyniczne kłamstwo i po prostu liczycie państwo na to, że ci, którzy słuchają debaty, też nie przeczytają ustawy, czy po prostu wy sami jej nie przeczytaliście, nie znacie jej i bazujecie na jakichś śmieciowych materiałach rozpowszechnianych przez organizacje lobbystyczne, które przeczytaliście gdzieś w Internecie.</u>
          <u xml:id="u-252.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Przechodzę dalej: oczywiście, że tak. Bardzo dziękuje za to pytanie. Dostaję je nawet od strony społecznej, już nie powiem od której, bo może to wynika z dobrych chęci. Na koniec przedstawię całe stanowisko. Cytuję: powyższe uzasadnienie jest autorstwa Fundacji Inlegis i zostało przez nią przygotowane w związku z proponowanymi zmianami w przedmiotowej ustawie i zostało zastosowane za zgodą autorów. A Fundacja INLEGIS jest, tak się składa, kapitałowo i osobowo powiązana z kancelarią prawną INLEGIS specjalizującą się w prowadzeniu procesów o odszkodowania przy wywłaszczeniach na inwestycje celu publicznego. I teraz powiedźcie, czy w interesie takiej właśnie grupy jest to, żeby odszkodowania były bardziej korzystne, bardziej sprawiedliwe, proste, dzięki czemu będzie mniej procesów i mniej ludzi chcących skorzystać z pośrednictwa kancelarii prawnej, żeby dochodzić odszkodowań przed sądem. Państwo, niestety również niektórzy posłowie z tu obecnych, składają do mnie interpelacje, które są słowo w słowo przepisane — nawet nie napisane własnymi słowami, na zasadzie kopiuj — wklej — ze stanowiska organizacji lobbystycznych.</u>
          <u xml:id="u-252.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Szanowni Państwo! Po kolei. Do pytania pani Lenartowicz już się odniosłem. Pani Karolina Pawliczak z Lewicy. Tu właściwie chciałem tylko donieść panu marszałkowi, że pani poseł z Lewicy użyła nieironicznie frazy: święta własność prywatna. To jest chyba naruszenie lewicowego frontu ideologicznego. Natomiast pytanie, dlaczego…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie ministrze, Lewica nigdy nie pytała, kto w co wierzy i kto z kim śpi. Jesteśmy po prostu tolerancyjni.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Bardzo często.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Rozumiem. Czyli państwo w swoich szeregach dopuszczacie nie tylko wiarę w Boga, lecz także wiarę we własność prywatną. Okej.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Szanowni Państwo! Padło pytanie, dlaczego w ankiecie są cztery warianty. Bo zgodnie z obowiązującym prawem, zgodnie z obowiązującą procedurą, z przepisami, które są zakotwiczone jeszcze na poziomie Unii Europejskiej, tak się przeprowadza analizę wielokryterialną. Trzeba do końcowej analizy wielokryterialnej, do studium wykonalności albo, szerzej mówiąc, studium techniczno-ekonomiczno-środowiskowego wybrać kilka wariantów, np. trzy, cztery, i je przeanalizować. Z tego to wynika.</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Pan poseł Szopiński zapytał, czy nie mamy kontroli nad wydatkami budżetowymi, skoro w OSR do tej ustawy nie mówimy, jakie będą koszty dla budżetu związane z wywłaszczeniami na potrzeby inwestycji celu publicznego. Szanowni państwo, ta ustawa nowelizuje kilkanaście specustaw inwestycyjnych i generalny tryb. Inwestorzy celu publicznego to nie tylko Skarb Państwa i podmioty państwowe, lecz także samorządy. Jeżeli pan poseł jest mi w stanie powiedzieć, np. jaką drogę gminną zaplanuje gmina, dajmy na to Szemud, bliska mi, w roku 2028, przez jakie działki ona będzie przebiegać, jakie wówczas będą operaty szacunkowe biegłych rzeczoznawców na te działki, jeżeli jest w stanie taką wiedzę wykreować w przypadku wszystkich jednostek samorządu terytorialnego w Polsce, to wtedy możemy w sposób realny takie OSR szacować. To jest oczywiście niemożliwe.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Pan poseł Krajewski. Wszyscy mówią, że ludzie będą pozbawiani majątku i nie będą mogli nabyć nowego, że nie dostaną uczciwego, adekwatnego odszkodowania. To państwo tak sobie mówicie. W obecnej wersji ustawy np. za dom dostaje się tyle, na ile jego wartość oszacował rzeczoznawca. W nowej wersji ustawy dostanie się tyle, na ile oszacował rzeczoznawca, plus 40%.</u>
          <u xml:id="u-254.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Wasz rzeczoznawca.)</u>
          <u xml:id="u-254.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Jak rzeczoznawca ma to oszacować? Otóż ma odpowiedzieć takie pytanie: gdyby nie było inwestycji celu publicznego w danej okolicy — np. na wschodnim Mazowszu albo w północnej części Śląska — a ktoś chciałby sobie kupić dom o powierzchni 100 m2 na działce, w określonym stanie technicznym, o określonym wyposażeniu itd., to ile by to kosztowało.</u>
          <u xml:id="u-254.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Biegły wie…)</u>
          <u xml:id="u-254.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Jemu nie wolno tak odpowiadać na pytania.)</u>
          <u xml:id="u-254.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Jeżeli państwo mówicie, że to będzie nieuczciwe, to państwo obrażacie w tym momencie całą grupę zawodową rzeczoznawców majątkowych, których całym zadaniem zawodowym…</u>
          <u xml:id="u-254.9" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale my wiemy…)</u>
          <u xml:id="u-254.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">…w związku z którym przechodzą szkolenia i któremu poświęcają całą swoją pracę, jest to, żeby w sposób adekwatny, trafny oceniać wartość rynkową wykupywanych nieruchomości.</u>
          <u xml:id="u-254.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Następnie pan poseł Grzegorz Braun mówił, że nie powinien tego popierać, bo fascynuje się lotnictwem. Oczywiście obrażał pracowników CPK, mówił, że to jakiś gang itd. Mogę tylko powiedzieć, że mnie to w ogóle nie dziwi. Różne rzeczy są pana sercu bliskie, ale interes Rosji jest najbliższy. W tym przypadku naruszamy interes Rosji, więc co do tego, że akurat pan nie będzie tego popierał, nie miałem żadnych złudzeń.</u>
          <u xml:id="u-254.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Pani Hanna Gill-Piątek proponuje fakultatywną ustawę i przywołuje przykład. Chodzi o to, że są różne stawki podatkowe w kodeksie podatkowym. Oczywiście, że są różne stawki, ale w ramach jednego kodeksu, który przewiduje sposoby wyboru między jednym a drugim, reguły kolizyjne, przejściowe itd. Pomysł, że mamy robić fakultatywną ustawę, że ustawa będzie stosowana lub nie będzie stosowana, narusza w ogóle elementarne zasady prawodawstwa. Gdyby teoretycznie takie dwa tryby miały funkcjonować, to trzeba by było zrobić jedną ustawę, która te dwa tryby w sobie zawiera, mówi, kto, kiedy, jak decyduje, jakie są spory…</u>
          <u xml:id="u-254.13" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Nie korzystaj z mównicy sejmowej, żeby pomawiać, łajdaku.)</u>
          <u xml:id="u-254.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">To kolejny przykład. Aczkolwiek pan poseł chyba trochę się teraz zagalopował. Pan może sobie dowolnie obrażać z mównicy, natomiast kiedy narusza pan dobra osobiste…</u>
          <u xml:id="u-254.15" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Łajdaku.)</u>
          <u xml:id="u-254.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">…spoza mównicy, to może pan nie być objęty immunitetem materialnym. Tak tylko ostrzegam. Z mównicy może pan ludzi oskarżać o to, że są złodziejami, gangsterami itd., bo pan wie, że jest bezpieczny za immunitetem.</u>
          <u xml:id="u-254.17" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Pan sądzi po sobie. Ja dyktuję do protokołu, żeś pan jest łajdak.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ad rem, panie ministrze, ad rem proponuję.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Lecimy dalej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Dobrze. Osoby bez honoru nie są w stanie mnie obrazić, więc mnie to zupełnie nie rusza.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Pan Jan Szopiński pytał, co z rodzinami z kredytem. Mówił, że treść jest skandaliczna, bo rodziny z kredytem zostały z kredytem itd. To jest oczywiście ważny problem, ale, szanowni państwo, w obecnym stanie prawnym — jeśli tej ustawy nie przyjmiemy — to osoby z kredytem tak samo zostaną z kredytem, tak samo zostaną bez domu, tylko będą miały o 40% pieniędzy mniej na odszkodowania. To osiągniecie w tym konkretnym przypadku, jeżeli zablokujecie tę ustawę. Więc mam pytanie: W czyim interesie działacie? Naprawdę nie chcecie… Czy 140% nie wystarczy, a 100%, które jest obecnie, wystarczy? To jest niepojęte.</u>
          <u xml:id="u-256.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Pan poseł Adamczyk pytał, ile spotkań odbyło się do tej pory. Oczywiście odpowiem pisemnie, bo były ich setki. Na pewno było ich dużo więcej niż 100, przy czym podkreślam… Państwo mówicie, że konsultacje są nie takie, nie inne, przeprowadzane nie w ten sposób, nie tak, jak byście chcieli. To wszystko są konsultacje dodatkowe. Zaręczam państwu, że przy takich samych procesach inwestycyjnych za rządów Platformy i za innych rządów były stosowane tylko wymogi prawne, które mówią, że o konsultacjach społecznych tylko na etapie postępowania o decyzję środowiskową. Czyli na etapie projektu inwestycyjnego nie było żadnych konsultacji, żadnych. To, że my z własnej woli dodatkowo te konsultacje przeprowadzamy, bo chcemy się wsłuchać w głos społeczny… państwo znów czynicie z tego zarzut.</u>
          <u xml:id="u-256.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: W pandemii szczególnie…)</u>
          <u xml:id="u-256.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Niektórzy mówią, że mam się wczuć w sytuację osób, którym z dnia na dzień się wali na głowę wszystko itd.</u>
          <u xml:id="u-256.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Albo np. ta zupełnie skandaliczna próba straszenia dzieci, wykorzystywania dzieci, bo przecież dzieci same sobie tego nie wymyśliły. To politycy postanowili przestraszyć dzieci, że stracą dom, w sposób zupełnie nieuzasadniony.</u>
          <u xml:id="u-256.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: A nie rodzice?)</u>
          <u xml:id="u-256.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">I to jest wasza polityka. Manipulacją, dezinformacją, danymi podanymi przez organizacje lobbystyczne straszycie ludzi, po to żeby na tym strachu budować karierę polityczną, kłamiąc do tego.</u>
          <u xml:id="u-256.8" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ja mówiłam prawdę.)</u>
          <u xml:id="u-256.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Następne pytanie: Dlaczego rząd przyśpiesza działania w zakresie wywłaszczeń na Dolnym Śląsku — pani poseł Czernow. Nie przyśpiesza. Sam niedawno właśnie podjąłem decyzję, żeby ten etap konsultacyjny, analityczny jeszcze wydłużyć, żeby jeszcze raz przeanalizować warianty, które proponują mieszkańcy. Nie ma tu mowy o żadnym przyśpieszeniu. W ogóle wszyscy, którzy mówią o poszkodowaniu przez wywłaszczenia, kłamią, bo do tej pory nie zaszło żadne wywłaszczenie. Proszę mi więc powiedzieć, jak ktoś może być poszkodowany wywłaszczeniem, skoro nie było żadnego wywłaszczenia. W ogóle w jaki sposób? Dlaczego znów państwo tak kłamiecie i straszycie ludzi?</u>
          <u xml:id="u-256.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Kolejne pytanie dotyczyło procedur, tego, kiedy jest wywłaszczenie, kiedy wypłata odszkodowania itd. Akurat w tej procedurze nic nie zmieniamy, nic. To jest dokładnie ta sama procedura, która obowiązywała i za waszych rządów, i jeszcze za poprzednich rządów, i nawet za rządów Lewicy, bo to są dosyć stare regulacje. I nagle teraz to mają być regulacje, które są strasznie krzywdzące ludzi. Za waszych rządów nie krzywdziły, za rządów Lewicy nie krzywdziły itd.</u>
          <u xml:id="u-256.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Do państwa, którzy mówią o inflacji i o tym, że nie zabezpieczamy przed inflacją: Gdybyście państwo zadali sobie trud przeczytania ustawy, o której mówicie, i doszlibyście do art. 1 zmiany 5, tobyście przeczytali, że wysokość odszkodowania ustalona w decyzji podlega waloryzacji na dzień jego zapłaty. Waloryzacji dokonuje się przy zastosowaniu średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych. Czyli waloryzacja inflacyjna na dzień wypłaty odszkodowania. I to jest w ustawie, wystarczy czytać.</u>
          <u xml:id="u-256.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Tutaj było takie stwierdzenie pani poseł Nowickiej, że każdy może być wywłaszczony. Teraz też każdy, tzn. każdy… Po wieloletnim procesie ustalania lokalizacji inwestycji celu publicznego. Faktycznie żeby zrealizować taką inwestycję, czasem trzeba kogoś wywłaszczyć za odszkodowaniem, bo bez tego żadnej inwestycji by się nie zrealizowało. Ta ustawa o tym stanowi, tak stanowi ustawa obowiązująca i systemy prawne wszystkich państw europejskich, w ogóle wszystkich państw cywilizowanych na świecie. A więc jeszcze raz mówię: Nie straszcie ludzi.</u>
          <u xml:id="u-256.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Pani poseł Dolniak pochyla się nad tymi, którzy są w trudnej sytuacji, bo wybudowali nowe domy. I właśnie dzięki tej ustawie dostaną większe odszkodowanie za te nowe domy. Według starej ustawy dostaliby tylko 100% wartości, według nowej dostaną 140%. Jeżeli stracą nieruchomość, która wymaga renowacji czy remontu, to czy będą mogli kupić sobie adekwatną? Będą mogli kupić sobie nieco lepszą, ponieważ dostaną więcej pieniędzy, niż wynosi rynkowa wartość tego rodzaju nieruchomości w danej okolicy.</u>
          <u xml:id="u-256.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Kolejne pytanie, pana posła Suchonia, to już w ogóle… Dlaczego w województwie pomorskim będą wyższe odszkodowania niż w śląskim? Naprawdę nie wiem, dlaczego pan wymyślił sobie, że tak będzie. To raczej pytanie do pana, czemu pan to sobie wymyślił, bo nic innego… Pewnie eksperci z tej fundacji.</u>
          <u xml:id="u-256.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Taki stan umysłu.)</u>
          <u xml:id="u-256.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Nie wiem. Każdy będzie dostawał takie odszkodowanie, jakie oszacuje mu rzeczoznawca majątkowy. Nic mi nie wiadomo na temat tego, żeby w województwie pomorskim akurat były ceny nieruchomości jakoś szczególnie wyższe niż w innych miejscach w kraju.</u>
          <u xml:id="u-256.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Kolejne pytanie: Co powiem ludziom, którzy np. wzięli kredyty? Powiem, że dzięki tej ustawie otrzymają wyższe odszkodowanie. Jest większa szansa, że będą mogli zapewnić sobie miejsce do zamieszkania w innym miejscu, że będą mieli zdolność kredytową, będą mieli pieniądze na wkład własny.</u>
          <u xml:id="u-256.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Znów dużo pytań będę musiał pominąć, więc może ostatnia sprawa.</u>
          <u xml:id="u-256.19" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale na piśmie proszę.)</u>
          <u xml:id="u-256.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorała">Warto docenić bardzo merytoryczne pytanie. Pan poseł Wojciechowski pyta, co w przypadku gdy będzie wymiana. Otóż generalnie ten bonus… Najpierw wyceniamy wartość odszkodowania i ona jest z bonusem. Potem w ramach zamiany, przy przekazywaniu nieruchomości ona też ma swoją wartość i reszta kompensacji pieniężnej, jeżeli ta kwota zostanie. Czyli tak, ten bonus w tym przypadku również będzie obowiązywał. Po prostu należna z bonusem wartość odszkodowania będzie wypłacona częściowo w naturze, a nie w pieniądzach. Dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-256.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-256.22" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ja poproszę na piśmie, panie ministrze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Ja poproszę na piśmie, może pan wreszcie by odpowiedział.)</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł sprawozdawca Robert Warwas.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełRobertWarwas">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#PosełRobertWarwas">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za debatę, chociaż momentami ta debata była dosyć emocjonalna. Natomiast pan minister starał się odpowiedzieć na pytania.</u>
          <u xml:id="u-258.2" who="#PosełRobertWarwas">Szanowni Państwo! Projekt ustawy o zmianie ustawy o gospodarce nieruchomościami oraz niektórych innych ustaw był konsultowany. Tutaj wspomniano, że odbyły się konsultacje, odbyło się wysłuchanie publiczne i mieszkańcy, przedstawiciele różnych regionów mogli przedstawić swoje postulaty.</u>
          <u xml:id="u-258.3" who="#PosełRobertWarwas">Wczoraj na posiedzeniu Komisji Infrastruktury odbyła się bardzo rzeczowa dyskusja. Pan przewodniczący Jerzy Polaczek wspomniał o tym, że były zgłaszane merytoryczne, konstruktywne poprawki i była zupełnie inna atmosfera. Część postulatów, które się pojawiły, została wczoraj uwzględniona, m.in. w zakresie — co zostało powiedziane — podniesienia wysokości bonusów wypłacanych na rzecz odszkodowania. 120%, jeśli chodzi o grunty, i 140, jeśli chodzi o budynki, w tym budynki mieszkaniowe. Tak więc widzę, że ta dyskusja idzie w takim kierunku, że ta ustawa jest poprawiana w sposób konstruktywny, oczekiwany.</u>
          <u xml:id="u-258.4" who="#PosełRobertWarwas">Wiem, że poszczególne kluby zgłosiły kolejne poprawki i na kolejnym posiedzeniu komisji będziemy omawiać kolejne propozycje zmian. Proszę państwa o to, żeby dyskusja nad projektem ustawy wróciła tutaj jako właśnie konstruktywna i merytoryczna dyskusja, tak żebyśmy mogli dopracować tę ustawę. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PosełTomaszKostuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedmiotowy projekt ma ustanowić zasady określania wysokości odszkodowania za wywłaszczenia nieruchomości pod inwestycje celu publicznego takie jak drogi, linie kolejowe czy zbiorniki przeciwpowodziowe. W szczególności ustawa dotyczy jednak sztandarowego projektu Prawa i Sprawiedliwości, jakim jest planowana budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#PosełTomaszKostuś">Ile gospodarstw domowych ma zostać objętych nowymi przepisami w zakresie wywłaszczeń w związku budową CPK? Jaka jest łączna suma planowanych wydatków dotyczących wyłącznie wypłaty odszkodowań wywłaszczeniowych? Czy w związku z wysłuchaniem publicznym przedmiotowego projektu w dniu 4 sierpnia br. strona społeczna uzyskała odpowiedź na wszystkie wątpliwości formułowane w związku z przedmiotowym projektem?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Infrastruktury w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#komentarz">(Głos z sali: W trybie sprostowania, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-261.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-261.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2038 i 2583).</u>
          <u xml:id="u-261.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Jerzego Małeckiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-261.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-261.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A panią posłankę zapraszam do siebie.</u>
          <u xml:id="u-261.8" who="#komentarz">(Poseł Gabriela Lenartowicz: …w trybie sprostowania. Było wymienione moje nazwisko.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PosełSprawozdawcaJerzyMałecki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu połączonych Komisji: Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Gospodarki i Rozwoju mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2038.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#PosełSprawozdawcaJerzyMałecki">Projektowana ustawa ma na celu przede wszystkim zwiększenie efektywności nadzoru nad jakością handlową artykułów rolno-spożywczych. Zaproponowano w niej szereg przepisów precyzujących i uzupełniających obecnie obowiązujące rozwiązania prawne, m.in. w zakresie kontroli sprzedaży żywności w zakładach żywienia zbiorowego.</u>
          <u xml:id="u-262.2" who="#PosełSprawozdawcaJerzyMałecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Połączone komisje pochyliły się nad wspomnianym projektem podczas wspólnego posiedzenia, które miało miejsce 13 września tego roku. W toku prac połączonych komisji przeprowadzono dyskusję nad przedmiotowym projektem. W jej trakcie zgłoszono sześć poprawek o charakterze merytorycznym. Wynikały one z uwag Komisji Europejskiej na temat niezgodności projektowanych regulacji z przepisami unijnymi. Konsekwencją przyjęcia poprawek jest zmiana nazwy projektu, która obecnie brzmi: projekt ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz ustawy o ochronie roślin przed agrofagami.</u>
          <u xml:id="u-262.3" who="#PosełSprawozdawcaJerzyMałecki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Połączone Komisje: Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Gospodarki i Rozwoju pozytywnie opiniują przedstawiony projekt ustawy i popierają jego przyjęcie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Leszka Galembę z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełLeszekGalemba">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić państwu stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#PosełLeszekGalemba">Projektowana ustawa o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw ma na celu zwiększenie efektywności nadzoru nad artykułami rolno-spożywczymi, w tym przede wszystkim nad ich jakością handlową w produkcji i obrocie. W szczególności w projekcie ustawy zaproponowano przepisy doprecyzowujące zasady kontroli jakości handlowej i artykułów rolno-spożywczych oraz postępowania inspekcji jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, w tym w zakresie kontroli żywności sprzedawanej na odległość, np. w sklepach internetowych. Przepisy te mogą przyczynić się do zwiększenia skuteczności przeprowadzania przez IJHARS kontroli, o co samorząd wnioskował wielokrotnie.</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Na szczęście.)</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#PosełLeszekGalemba">Pozwolę sobie przedstawić najistotniejsze zmiany zawarte w projekcie ustawy związane z nadzorem sprawowanym przez IJHARS. Doprecyzowanie przepisów regulujących zasady kontroli sprzedaży żywności prowadzonej na odległość, w szczególności za pośrednictwem Internetu. Wprowadzenie możliwości umieszczania przez producentów oznaczenia „Produkt Polski” na opakowaniach zawierających wody mineralne, źródlane, stołowe i sól przeznaczoną do spożycia przez ludzi, a także kwiaty, nasiona, bulwy i cebule kwiatowe oraz materiał siewny, który wychodzi naprzeciw oczekiwaniom świadomych konsumentów, wspierając patriotyzm konsumencki. Umożliwi to łatwiejsze rozpoznawanie produktów wytworzonych przez polskich producentów, w tym rolników.</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#PosełLeszekGalemba">Ponadto projekt ustawy dostosowuje funkcjonowanie IJHARS do obowiązujących wymagań w zakresie ochrony danych osobowych. Uzupełnienie definicji artykułów rolno-spożywczych o pasze przeznaczone dla zwierząt. Umożliwienie organom IJHARS wykonywania fotografii kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych oraz sporządzania protokołu z kontroli w więcej niż jednym egzemplarzu. Proponowana po raz pierwszy możliwość znakowania artykułów rolno-spożywczych informacją „Dobrostan+” wpłynie na zwiększenie rozpoznawalności produktów pochodzących od zwierząt utrzymywanych w warunkach podwyższonego dobrostanu oraz na konkurencyjność polskich gospodarstw, a także na ich sytuację finansową. Ustawa ma na celu ujednolicenie znakowania produktów wysokiej jakości wytwarzanych zgodnie z zasadami systemów jakości żywności.</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#PosełLeszekGalemba">Ustawa ta zmienia przepisy w zakresie identyfikowalności bulw ziemniaków w obrocie oraz wprowadza przepisy karne o ochronie roślin przed agrofagami. Ma ona na celu usprawnienie i zwiększenie efektywności kontroli jakości handlowej i artykułów rolno-spożywczych. Pozytywne skutki dotyczyć będą wszystkich prawidłowo funkcjonujących przedsiębiorstw objętym nadzorem IJHARS, przede wszystkim jednak tych, których działania dotyczą sprzedaży na odległość. Pozwoli to na szybsze reagowanie i wyjaśnianie wątpliwości w zakresie spełniania przez podmioty produkujące i wprowadzające artykuły rolno-spożywcze do obrotu wymagań w zakresie jakości handlowej. Zmniejszeniu mogą ulec koszty dla podmiotów, które będą płaciły za badania z wykazywanych nieprawidłowych parametrów podczas kontroli.</u>
          <u xml:id="u-264.6" who="#PosełLeszekGalemba">Projektowana ustawa nie będzie miała natomiast wpływu na sytuację ekonomiczną i społeczną rodzin, a także osób niepełnosprawnych oraz osób starszych w zakresie innym niż wskazany dla wszystkich obywateli i gospodarstw domowych. Dzięki znowelizowanym przepisom sprawne działanie IJHARS będzie przyczyniać się do skrócenia czasu niezbędnego do zakończenia postępowań kontrolnych. Proponowane zmiany pozwolą na szybsze wycofanie z rynku produktów nieodpowiadających wymaganiom określonym w przepisach, co przyczyni się w konsekwencji do lepszego funkcjonowania w przedsiębiorstwach ujednoliconych kryteriów oceny. Zaproponowane w projekcie ustawy rozwiązania nie będą wymagały nakładów finansowych od przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-264.7" who="#PosełLeszekGalemba">Wysoki Sejmie! W imieniu klubu Prawa i Sprawiedliwości wyrażam poparcie dla tej ustawy i wnoszę, by Wysoki Sejm raczył ją uchwalić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-264.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koalicji Obywatelskiej w sprawie przedmiotowej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Zmiana w ustawie ma na celu zwiększenie efektywności nadzoru nad artykułami rolno-spożywczymi, ich jakością handlową w produkcji i w obrocie. Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych będzie odpowiedzialna za nadzór nad jakością tych produktów. Projekt zakłada rozszerzenie artykułów rolno-spożywczych o paszę dla zwierząt domowych. Jest to dobre zamierzenie, ale jak zwykle jest niedopracowane. Wszyscy jesteśmy w sposób bezpośredni czy pośredni konsumentami tych artykułów i zmiany te należy przygotować ze szczególną starannością. Niestety pewne zapisy nie są również zgodne z wymogami Unii Europejskiej, co zostało zgłoszone w czasie prac komisji. Niepokojące jest również to, że powstanie kolejny rejestr, centralny rejestr podmiotów działających na rynku rolno-spożywczym, ze wszystkimi danymi wrażliwymi. Nie wiem, czy te wszystkie rejestry będą we właściwy sposób chronione i czy dane nie będą przetwarzane w celach innych niż zakładane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Arkadiusz Iwaniak, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-267.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-268.1" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Oczywiście całokształt tej ustawy można oceniać pozytywnie. To, że będziemy bardziej dbali o jakość handlową artykułów rolno-spożywczych, jest bardzo dobre. Wspomniany rejestr oczywiście budzi pewne wątpliwości. W art. 12 w pkt 7 jest zapisane, iż zebrane w rejestrze informacje będą m.in. wykorzystywane do analizy ryzyka na rynku artykułów rolno-spożywczych i typowania podmiotów do kontroli.</u>
          <u xml:id="u-268.2" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Tak zupełnie szczerze: nie wiem, co ma z tego zapisu i z tego rejestru wynikać. Czy kontroli będą poddawani wszyscy ci, którzy byli już kontrolowani, i ta kontrola u nich nie wyszła pozytywnie, bo przecież w tym rejestrze będzie to zanotowane, czy też będziecie typowali tych wszystkich, którzy jeszcze do tej pory nie byli kontrolowani albo byli kontrolowani, a kontrola u nich wyszła zupełnie pozytywnie? Jak rozumiem, sens tego artykułu jest taki, żeby kontrolować w dbałości o jakość handlową artykułów rolno-spożywczych.</u>
          <u xml:id="u-268.3" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Jeśli mówimy o tym projekcie ustawy, to warto również powiedzieć o podejściu całej Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Zgłaszałem do głównego inspektora fakt przesypywania na giełdzie greckiej truskawki i sprzedawania jej jako truskawki polskiej, bo przecież fałszowanie informacji o kraju pochodzenia również podlega kontroli przez inspekcję. Muszę powiedzieć, że odpowiedź, którą uzyskałem, świadczyła o tym, iż tak naprawdę inspekcja nie jest zainteresowana wsparciem polskich producentów czy też polskich rolników, bo głównie chodziło o ich interes. A przecież nie szukając daleko: podobna inspekcja w Czechach dość skutecznie utrudniała polskim producentom żywności dostarczanie na rynek czeski polskich wyrobów. Nie chodzi tutaj o utrudnianie zagranicznym dostawcom życia, ale w odniesieniu do patologicznych przypadków inspekcja powinna być na tyle skuteczna, aby polski rolnik mógł spać spokojnie. Powinniśmy wszelkimi możliwościami, sposobami, również przy wykorzystaniu inspekcji, zadbać o polskich producentów.</u>
          <u xml:id="u-268.4" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Dlaczego mówię o polskich producentach? Bo jakość handlowa artykułów rolno-spożywczych wyprodukowanych na terenie Polski jest dużo, dużo wyższa niż tych sprowadzanych z zagranicy. Dobrze to przecież wiemy, bo wielokrotnie się chwalimy, że polskie jest smaczne i dobre.</u>
          <u xml:id="u-268.5" who="#PosełArkadiuszIwaniak">W przypadku truskawek przekazaliśmy głównemu inspektorowi dokładne informacje, jak odbywa się proceder fałszowania informacji o kraju pochodzenia. Wskazaliśmy dokładnie, jaką ścieżką powinien iść inspektor w trakcie kontroli w dużych sieciach handlowych — skupujący bardzo często dostarczali sfałszowaną truskawkę, ale to nie dotyczy tylko truskawki, bo wiele warzyw i owoców w ten sposób jest traktowanych — jak to skontrolować i doprowadzić do tego, kto podrabiał informację o kraju pochodzenia. A więc chodzi tak naprawdę o jeden z elementów, który powinien być w istocie kontrolowany przez inspekcję.</u>
          <u xml:id="u-268.6" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Odnoszę niestety, panie ministrze, wrażenie, że inspekcja nie chce wejść w rozgrywkę i walkę o polskiego rolnika, polskiego producenta z zagranicznymi sieciami handlowymi i nie dba o polskiego rolnika.</u>
          <u xml:id="u-268.7" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Tak jak powiedziałem, wspominam o polskim producencie, gdyż produkty polskie są zdecydowanie lepsze.</u>
          <u xml:id="u-268.8" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Składamy do tego projektu trzy poprawki. Jedna poprawka dotyczy promowania produktów polskich, tak żeby na przedniej stronie prezentowanego produktu było jasno napisane, jaki jest kraj pochodzenia, ale również by duże sieci handlowe zmuszone były do tego, by przed wejściem prezentować dane, jaka ilość, jaki jest udział procentowy polskiej żywności, a jaki tej sprowadzanej z zagranicy. Myślę, że to dla polskich kupujących jest ważne.</u>
          <u xml:id="u-268.9" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Chcielibyśmy również dołączyć do tego poprawkę, która idzie w kierunku jasnego, czytelnego oznaczania na przedniej stronie artykułu rolno-spożywczego dodatków E, ale również udziału procentowego cukrów.</u>
          <u xml:id="u-268.10" who="#PosełArkadiuszIwaniak">Złożyliśmy do pani marszałek również projekt ustawy dotyczący tego procederu, który zabija trochę polskiego rolnika, projekt ustawy, który — jak myślę — przydałby się inspekcji. Szkoda, że nie został przez państwa ujęty, bo w sposób wyraźny utrudniłby np. fałszowanie informacji o kraju pochodzenia artykułów rolno-spożywczych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-268.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie. Dziękuję za poprawki.</u>
          <u xml:id="u-269.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Ziejewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-269.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PosełZbigniewZiejewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — Polskie Stronnictwo Ludowe, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-270.1" who="#PosełZbigniewZiejewski">Omawiany projekt ustawy uzupełnia definicję artykułów rolno-spożywczych. Zgodnie z propozycją pasze dla zwierząt domowych również spełniać będą definicję, a jest to pokłosiem tego, że od 1 lipca 2020 r. są one objęte nadzorem Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Ustawa wprowadza także do polskiego porządku prawnego pojęcie „sprzedaży na odległość”, a także „zakupu kontrolnego”, w celu kontroli urzędowej próbek zamówionych od podmiotów przez właściwe organy IJHARS. Ponadto umożliwiono inspektorom IJHARS utrwalanie obrazu artykułów rolno-spożywczych będących przedmiotem kontroli przy użyciu urządzeń rejestrujących obraz. Proponowana nowelizacja daje również podstawę prawną do tego, by podczas kontroli prowadzonych przez organy IJHARS obecna była Policja. Tutaj stanowisko komisji było rozbieżne. Projekt ustawy przewiduje nowe uprawnienia dla organów IJHARS w postaci możliwości zakazu wprowadzenia do obrotu lub nakazu prawidłowego oznakowania materiałów i wyrobów przeznaczonych do kontaktu w żywnością. Działania IJHARS obejmują kontrolę tych produktów w zakresie jakości handlowej i odnoszą się do oznakowania, reklamy i prezentacji tych produktów.</u>
          <u xml:id="u-270.2" who="#PosełZbigniewZiejewski">Dodatkowo nowelizacja pozwoli na znakowanie wody mineralnej, wody źródlanej, wody stołowej, soli, kwiatów, nasion, bulw i cebul kwiatowych oraz materiału siewnego informacją „Produkt polski”, w przypadku kiedy produkty zostały wydobyte i wyprodukowane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-270.3" who="#PosełZbigniewZiejewski">Ustawa wprowadza również możliwość oznakowania artykułu rolno-spożywczego informacją „DobrostanPlus”. Takiego znaku będzie można użyć zarówno na etapie sprzedaży bezpośredniej z gospodarstwa, jak i na dalszych etapach sprzedaży analogicznie jak ma to miejsce w przypadku oznaczenia „Produkt polski”. Proponuje się, aby informacją tą mogły być oznakowane jedynie produkty pochodzące z gospodarstw rolników realizujących działanie: Dobrostan zwierząt w ramach PROW 2014–2020. Rolnicy, którzy będą chcieli znakować produkty pochodzące ze swoich gospodarstw informacją „DobrostanPlus”, będą mogli dokonać takiego oznakowania na podstawie odpowiedniego zaświadczenia otrzymanego z ARiMR.</u>
          <u xml:id="u-270.4" who="#PosełZbigniewZiejewski">W ustawie zaproponowano utworzenie centralnego rejestru podmiotów działających na rynku artykułów rolno-spożywczych celem ułatwienia sprawowania nadzoru nad jakością handlową artykułów. Uzasadnione jest to współpracą organów IJHARS z Komisją Europejską oraz organami administracji kontroli żywności w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Organy IJHARS uczestniczą m.in. w skoordynowanych planach kontroli zlecanych przez Komisję Europejską np. polegających na jednoczesnych kontrolach określonych grup produktów w całej Unii Europejskiej. System ma pozwolić na ułatwienie wymiany informacji o zafałszowanych produktach. Przepisy unijne wskazują, że właściwe organy przeprowadzają kontrole urzędowe regularnie z właściwą częstotliwością i w oparciu o cenę ryzyka w celu zidentyfikowania ewentualnych celowych naruszeń przepisów. Stworzenie centralnego rejestru podmiotów działających na rynku artykułów rolno-spożywczych pozwoli na rzetelne kontrole tych, którzy celowo wprowadzają w błąd konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-270.5" who="#PosełZbigniewZiejewski">Zaproponowano także odejście od zasady, zgodnie z którą podmiot, u którego stwierdzono nieprawidłowości, jest obciążony wszystkimi kosztami związanymi z przeprowadzoną kontrolą, w tym np. kosztami badań laboratoryjnych dotyczących tych parametrów, które okazały się zgodne z deklaracją. Zgodnie ze zmienionym brzmieniem przepisów koszty kontroli obejmowałyby wyłącznie opłaty za czynności, w wyniku przeprowadzenia których wykazano nieprawidłowości. W przypadku zatem, gdy badania laboratoryjne kilku parametrów doprowadziłyby do stwierdzenia nieprawidłowości jedynie w stosunku do jednego z tych parametrów, kontrolowany zostałby obciążony kosztami tylko jednego badania. W dotychczasowym stanie prawnym poniósłby koszty wszystkich badań, w tym tych, które nie wykazały żadnych nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-270.6" who="#PosełZbigniewZiejewski">Z pewnością omawiane regulacje sprawią, że kontrole w zakresie żywności sprzedawanej na odległość, głównie przez sklepy internetowe, wpłyną wyłącznie pozytywnie na jakość sprzedawanych produktów.</u>
          <u xml:id="u-270.7" who="#PosełZbigniewZiejewski">Koalicja Polska poprze ww. projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Michał Urbaniak, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-271.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałoby się powiedzieć, że powszechna kontrola źródłem społecznego zaufania. To w zasadzie już słowa z czasów minionych, ale mam wrażenie, że niektórzy na tej sali chcieliby do tego wrócić. Przypominam, że mamy XXI w.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Jak czytamy tutaj, w uzasadnieniu, nowelizacja stanowi przede wszystkim doprecyzowanie i uzupełnienie przepisów ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Wynika to z potrzeb działalności kontrolnej IJHARS.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#PosełMichałUrbaniak">Tylko czy naprawdę inspekcja potrzebuje np. asysty Policji przy prowadzonych przez siebie kontrolach? Czy nie możemy żyć w sytuacji, gdzie państwo nie oddziela się jednak od narodu, gdzie nie tworzy się takich bardziej sprzyjających warunków do konfidenctwa, do napuszczania ludzi na siebie? Mam wrażenie, że ta ustawa będzie jednak utrudniać w wielu aspektach pracę choćby rolników. To są regulacje, które mają prawo budzić też nieufność do państwa polskiego, i to jest patologiczne, bo wiemy już z jakimi ustawami przyszło się Polakom mierzyć za czasów tego rządu.</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#PosełMichałUrbaniak">Rozszerzony powinien być zakres kontroli w uzasadnionych przypadkach, a tutaj de facto będą podstawy do kontroli prewencyjnych. Mieliśmy przecież już wiele razy w historii przypadki kontroli robionych prawie że na oślep, bez wyraźnych powodów. Państwo polskie powinno bronić obywateli przed nadmierną aktywnością czasem też urzędników, a nie zapisywać to w ustawach, powinno bronić także, tak jak już dzisiaj też zostało powiedziane, przed np. przewagą konkurencyjną wielkich koncernów. Po raz kolejny tutaj wpychane są kolanem rozwiązanie niepotrzebne oraz te, które faktycznie mogłyby pomóc. Np. umożliwienie lepszego znakowania swoich produktów oznaczeniem „Produkt polski” — to jest świetna rzecz, tylko że cała ustawa niestety przyćmiewa ten jeden pozytyw. Także uzupełnienie definicji artykułów rolno-spożywczych o pasze przeznaczone dla zwierząt — w porządku, jak najbardziej to byłoby do poparcia, tylko że cała ustawa dalej w swoim ogóle jest niestety nie do poparcia przez Konfederację. My bowiem stoimy na stanowisku, że państwo polskie powinno być właśnie bliżej rolników, bliżej obywateli, a nie tworzyć nowe pułapki, przez które ludzie muszą przeskakiwać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw, po przedstawieniu sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Przedstawiony przez rząd projekt ustawy ma na celu zwiększenie efektywności nadzoru nad artykułami rolno-spożywczymi, w tym przede wszystkim, jak rząd przedstawia w uzasadnieniu ustawy, nad ich jakością handlową w produkcji i obrocie. Oczywiście to jest dobry kierunek, ponieważ dobra polska żywność, dodatkowo jeszcze weryfikowana, ma duże znaczenie dla zdrowia konsumentów, chodzi też o możliwość eksportu naszej żywności i jej ekspansji za granicą. W tym projekcie znajdują się również przepisy doprecyzowujące zasady kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych i postępowania Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, również w zakresie tych artykułów, które są sprzedawane na odległość. Wśród zmian znajdziemy również przepisy odnoszące się do znakowania produktów znakiem „Produkt polski” i możliwości umieszczania oznaczenia „DobrostanPlus”.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#PosełMirosławSuchoń">W zasadzie, jeżeli chodzi o przepisy tej ustawy, ona nie budzi wielkich kontrowersji, być może z wyjątkiem tych przepisów, które wiążą się z używaniem całego aparatu represji wobec branży rolniczej, branży rolno-spożywczej. To nie jest dobry pomysł. Powinniśmy tworzyć mechanizmy, które zachęcają, natomiast ten aparat represji używany wobec firm, które są w trudnej sytuacji, i taki, powiedziałbym, pruski dryl to nie jest kierunek, w którym powinniśmy podążać.</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Natomiast ten projekt, zasadniczo, tak jak powiedziałem, zawierający dobre rozwiązania, dotyczy obszaru, w którym rząd Prawa i Sprawiedliwości powoduje niebywały chaos. Zmiany w ustawie o biopaliwach, które są procedowane jednocześnie z tym projektem, dosłownie sparaliżowały rynek rzepaku. Wczoraj było posiedzenie komisji. Takie przepisy ogłaszane wtedy, kiedy są zasiewy rzepaku, rujnują pracę rolników, powodują chaos — i niestety państwo, rząd PiS za tym stoi — wstrzymanie produkcji nawozów, CO2 oraz suchego lodu. Po wstrzymaniu ceny poszły w górę, ta produkcja już ruszyła, ale chaos na tym rynku nadal trwa. Dotyczy on obszaru, który jest niezwykle ważny dla rolników, dla branży rolniczej.</u>
          <u xml:id="u-274.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Kolejna rzecz. Producenci żywności otrzymują informacje, że możliwe są ograniczenia w dostawie energii i gazu. Z jednej strony rząd mówi: nie potrzebujemy żadnych ograniczeń, ale z drugiej strony państwowe spółki, wielkie koncerny piszą do branży, do przedsiębiorstw, do firm branży rolniczej, że będą możliwe ograniczenia, co spowoduje zawirowania na rynku dostaw, na rynku produkcji żywności.</u>
          <u xml:id="u-274.6" who="#PosełMirosławSuchoń">A więc to jest ustawa idąca w dobrym kierunku. Natomiast wzywamy dzisiaj rząd do tego, żeby przestał czynić chaos w ramach branży rolniczej, w ramach branży rolno-spożywczej, bo do niczego dobrego to nie prowadzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Oczekujemy w tej materii zdecydowanej poprawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-276.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-277.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, koło Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-277.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie marszałku, nazwa koła to: Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przepraszam pana bardzo.</u>
          <u xml:id="u-279.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PosełJarosławSachajko">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#PosełJarosławSachajko">W imieniu koła poselskiego chciałem przedstawić stanowisko co do sprawozdania połączonych komisji w sprawie ustawy o zmianie ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych oraz niektórych innych ustaw, aczkolwiek końcowo nazwa ustawy się zmieniła, bo zmieniamy tylko jedną ustawę. A jak już przygotowujemy ustawę, to można było rzeczywiście wiele elementów w niej, w naszym prawodawstwie poprawić.</u>
          <u xml:id="u-280.2" who="#PosełJarosławSachajko">Ta ustawa ma jednak szereg bardzo dobrych rozwiązań. Myślę, że moi poprzednicy tylko przez niezrozumienie pewnych artykułów i celu tych artykułów krytykowali, bo ten rejestr, który był kilkukrotnie krytykowany, jest to jedno z lepszych rozwiązań, które tutaj będą. Ten rejestr pozwoli na to, aby kontrolować podmioty, co do których są wątpliwości. Do tej pory inspekcja, że tak powiem, była ślepa, chodziła i kontrolowała każdego, kto jej przyszedł do głowy, albo jak dostała donos. Dzięki temu rejestrowi te kontrole będą celowane. Bo polskie społeczeństwo zasługuje na to, by mieć zaufanie do tego, co jest w sklepach, nie powinno tam być żywności niezdrowej, a może czasami nawet niebezpiecznej.</u>
          <u xml:id="u-280.3" who="#PosełJarosławSachajko">W tej ustawie również mamy jakby oddanie szacunku, a tutaj może bardziej chodzi o bezpieczeństwo pracowników IJHARS-u, bo jeżeli mamy jakiegoś przedsiębiorcę, który nie chce tej kontroli, zachowuje się agresywnie, to właśnie urzędnik ma prawo, powinien mieć prawo i dzięki tej ustawie będzie je miał, poprosić policję czy straż miejską o asystowanie przy tej kontroli. Przestępcy, bo tak należy te osoby nazwać, nie mogą unikać kontroli i zacierać śladów. Dzięki temu ta kontrola nie będzie powszechna, ale będzie celowana. A więc będzie dużo rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-280.4" who="#PosełJarosławSachajko">Brakuje jednego ważnego elementu w tej ustawie, tego, aby ktoś, kto wprowadza złą, niebezpieczną żywność, ponosił adekwatną karę, żeby nie opłacało mu się wprowadzać takiej żywności, bo bardzo często możemy mieć do czynienia z takim procederem, że przedsiębiorca próbuje jak najwięcej sprzedać i czerpie nieuzasadnione korzyści. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie panu posłowi Jarosławowi Sachajce z koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zgłosiło się 12 osób.</u>
          <u xml:id="u-281.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli ktoś jeszcze ma ochotę, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-281.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie widzę chętnych.</u>
          <u xml:id="u-281.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-281.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas na zadanie pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-281.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Artura Łąckiego z Koalicji Obywatelskiej na mównicę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie i Panowie Ministrowie! O tym, że jabłko spada niedaleko od jabłoni, to wszyscy wiedzą. O tym, że PiS jest niedaleko od komunizmu, to też wszyscy wiedzą…</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ja nie wiem.)</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#PosełArturŁącki">…ale nawet w ustawie o jakości żywności musicie wsadzić…</u>
          <u xml:id="u-282.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-282.4" who="#PosełArturŁącki">…to, co mówił Dzierżyński, że najwyższym stopniem zaufania jest kontrola, nawet tutaj.</u>
          <u xml:id="u-282.5" who="#PosełArturŁącki">Co to oznacza, panie ministrze czy pani minister? Kontrole urzędowe przeprowadzane regularnie z właściwą częstotliwością i w oparciu o ocenę ryzyka? Chciałem wiedzieć, co to znaczy. Pytam, jakie kryteria będą zastosowane, żeby przeprowadzić w danym podmiocie gospodarczym te regularne kontrole, bo już o ocenę ryzyka boję się zapytać. I czy jedyną przesłanką tej kontroli będzie np. donos sygnalisty, który będzie pracował w innym podmiocie gospodarczym, konkurencyjnym w stosunku do tego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-282.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-282.7" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Geniusz.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-283.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Widzę, że nie obserwujecie państwo kolejności, więc bardzo uprzejmie powiem pani posłance Iwonie Marii Kozłowskiej, że jest następna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jak to jest, że związki zawodowe Inspekcji Weterynaryjnej grożą strajkiem, bo w ich ocenie minister rolnictwa nie uwzględnił w przyszłorocznym budżecie niezbędnej kwoty, która miałaby pokryć wyższe wynagrodzenia? A przecież to właśnie inspekcje realizują zadania w ramach nadzoru nad bezpieczeństwem żywności pochodzenia zwierzęcego i zwalczaniem chorób zwierząt, które mogą przenosić się na ludzi.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Dlaczego projekt budżetu na 2023 r. nie zakłada zwiększenia środków budżetowych tej instytucji? Co z wynagrodzeniem dla lekarzy świadczących usługi dla Inspekcji Weterynaryjnej? Kiedy w końcu podejmiecie działania zmierzające do zwiększenia uposażeń tej grupy zawodowej? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-285.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-285.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Panie Ministrze! Centralny rejestr. Chodzi o to, że w centralnym rejestrze będą zamieszczane takie informacje jak informacje o skargach, wnioskach odnoszących się do działalności podmiotów wpisanych do rejestru. Na pewno jest to potrzebne chociażby ze względu na konieczność oceny działalności podmiotu. Te wszystkie dane z centralnego rejestru będą przetwarzane, ale jednocześnie nie będą przetwarzane dane osobowe sygnalistów, m.in. z uwagi na fakt, że dane sygnalistów nie mają żadnego znaczenia dla wykonywania zadań i poza koniecznością udzielenia odpowiedzi danej osobie ich przechowywanie i przetwarzanie nie jest niezbędne.</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#PosełAnnaWojciechowska">To znowu jest jak gdyby zachęcanie do składania donosów, jak kolega, poseł Łącki przed chwilą mówił. Takie dane powinny być sprawdzane i złośliwy sygnalista powinien być ukarany, żeby tego nie nadużywać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Anita Sowińska, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PosełAnitaSowińska">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oznakowanie mięsa w kierunku dobrostanu zwierząt hodowlanych to jest krok w dobrą stronę, bo klienci będą mogli świadomie wybierać produkt, podobnie jak to zresztą ma miejsce w przypadku jajek.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#PosełAnitaSowińska">I tutaj mam dwa pytania do pana ministra. Pierwsze pytanie: Jakiej ilości mięsa na rynku ten przepis będzie dotyczył? Proszę o oszacowanie tej ilości w procentach, jaki to będzie procent rynku, jeśli chodzi o mięso, które już teraz kwalifikuje się do oznakowania znakiem „DobrostanPlus”. Czy jest to 1%, czy kilkanaście procent, czy kilkadziesiąt procent?</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#PosełAnitaSowińska">I drugie pytanie: Jak będą wyglądały zasady oznakowania mięsa, które jest sprzedawane bez opakowań, czyli np. bez niepotrzebnych tacek, szczególnie tych styropianowych? Jak będzie wyglądała kontrola oznakowania mięsa, które jest sprzedawane na wagę? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękują serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, chcę zapytać o rzecz, która ma istotne znaczenie z punktu widzenia jakości produktów. Otóż tak jak wspomniałem w trakcie wystąpienia klubowego, firmy, rolnicy otrzymują informację o możliwych ograniczeniach w dostawach prądu i gazu, co w sposób bardzo krytyczny może wpłynąć na możliwość przechowywania i utrzymywania żywności na dobrym poziomie, odpowiedniej jakości. W związku z tym pytanie: Czy ministerstwo zna tę sytuację? Czy wie, jaki może być poziom ograniczania dostaw? Jakie przedsięwzięcia zostaną zrealizowane, aby zabezpieczyć dostawy świeżej, zdrowej żywności? W jakiej skali mogą wystąpić te ograniczenia? Ilu przedsiębiorców mogą dotknąć? Czy ministerstwo monitoruje sytuację? Czy jest w relacjach z dostawcami prądu i gazu? Bardzo proszę o odpowiedź również w formie pisemnej. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Uprzejmie proszę pana posła Grzegorza Brauna z koła Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-291.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże polskiej wsi i polskiemu rolnikowi, producentom rolno-spożywczym! I ratuj się, kto może, kiedy Zjednoczona łże-Prawica implementuje i wdraża rozmaite eurokołchozowe normy, życzenia i zalecenia. Połowa objętości tej kuriozalnej ustawy to jest przecież litania tego właśnie, co tam spełniacie, czemu wychodzicie naprzód. A esencja, jak to wszystko wyżąć? Tworzycie kolejny system kontroli, inwigilacji, stymulacji, donosicielstwa, tak jakby nie można było tego rozwiązać na poziomie outsourcingu, rozciągnięcia tego na prywatne systemy certyfikacji. Ale nie, bo wtedy byłoby mniej władzy w ręku pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Pytanie jest takie: Ile instancji, instytucji, firm i służb w Polsce zajmuje się jakością żywności? Bo problem jest realny. i dotyczy dostępu konsumenta do informacji o tym, co właściwie znajduje na talerzu. Ile… I czy przypadkiem klucz do rozwiązania to nie byłaby redukcja liczby tych podmiotów, które często zajmują się tym samym?</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Koło Poselskie Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#PosełJarosławSachajko">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Moje pytanie będzie kontynuacją tego, co rozpocząłem w trakcie omawiania stanowiska. Bo kary zaproponowane w tym projekcie są dość dotkliwe dla małych producentów, ale dla dużych producentów one są totalnie niedotkliwe. Dlatego jest możliwość, by w polskim porządku prawnym wprowadzić taką regulację, że te nieuprawnione dochody, które duże podmioty mają z powodu sprzedawania złej jakości czy niebezpiecznej żywności w sklepach, powinny przechodzić na Skarb Państwa. Jest bardzo złym rozwiązaniem to, że gdy jakiś produkt okazuje się zły czy wprost niebezpieczny, ale już się sprzedał, to ten podmiot dostaje symboliczną karę. Jaką on ma motywację, żeby nie spróbować drugi raz wprowadzić takiego złego produktu na rynek? Czy to rozwiązanie, aby nieuprawnione dochody przechodziły na Skarb Państwa, było przez państwa rozważane?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
          <u xml:id="u-295.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Moi wyborcy zgłosili wątpliwości odnośnie do uprawnień głównego inspektora jakości handlowej w kwestii rejestru, który powinien być zarezerwowany dla rejestrów sądowych. W jakim celu inspektorzy odpowiedzialni za sprawę jakości mają posiadać wgląd w dokumenty dotyczące wyroków sądowych, które otrzymali sprawcy czynów zabronionych? Takich informacji według moich analiz nie posiada nawet Policja.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#PosełJanSzopiński">Rola inspekcji powinna kończyć się na skierowaniu sprawy do organów ścigania, a nie — jak zakłada art. 12 — na realizowaniu treści wyroków sądowych oraz wglądu w rejestr kar, które otrzymali sprawcy czynów zabronionych. Jest to zapis sprzeczny z postanowieniami RODO, gdyż na jego podstawie urzędnicy zyskują wgląd w dane osobowe, które w żadnym razie nie wiążą się z zadaniami inspekcji jakości handlowej.</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#PosełJanSzopiński">Uprzejmie proszę pana ministra o odpowiedź w sprawie moich wątpliwości na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dobromir Sośnierz, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Żyjemy w kraju, w którym wszyscy wszystko kontrolują, tylko nikt za nic nie odpowiada. I ta ustawa twórczo te idee rozwija. Kolejny organ certyfikujący, który nie ponosi żadnej odpowiedzialności za jakość swoich certyfikatów, kolejne uprawnienia do karania przedsiębiorców, a żadnych narzędzi do karania nieuczciwych urzędników. Regulacjonizm doprowadzony do śmieszności. Będziemy teraz wymieniać, jakie to artykuły mogą być etykietowane jako polskie. Jest to woda mineralna, stołowa, soja, bulwy, kwiaty cięte. No jeśli takie rzeczy trzeba wymieniać w ustawie, to żyjemy w kraju patologicznie przeregulowanym.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#PosełDobromirSośnierz">Ale na komendę z Brukseli wszystko. „DobrostanPlus” — kolejne narzędzie, które wdrażacie na razie jako dobrowolne, ale dobrze wiemy, jak to się skończy. Wkrótce takie narzędzia staną się obowiązkowe i jest to taka przygrywka do jakiejś totalnej, lewackiej ekspansji na rzecz ograniczania hodowli zwierząt. Dobrze o tym wiecie, ale nic się nie przejmujecie, bo po was choćby i potop.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#PosełDobromirSośnierz">No i donosicielstwo+, kolejny etap wzmacniania wzajemnej inwigilacji obywateli, donosicielstwa jeden na drugiego, nazwano w obecnej nowomowie sygnalizmem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Janusz Kowalski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PosełJanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kiedy rozmawiamy o polskiej żywności, to rozmawiamy o tych uderzających w polskiego rolnika regulacjach z Unii Europejskiej. To, co dzisiaj polskiemu rolnikowi najbardziej jest potrzebne, to zgoda Komisji Europejskiej wywalczona jednym, wspólnym, polskim głosem na regulowaną cenę gazu dla polskiego biznesu.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#PosełJanuszKowalski">Bo bez tego polskiego rolnika czeka katastrofa. Potrafiłem podziękować i dziękuję Władysławowi Kosiniakowi-Kamyszowi, że napisał w tej sprawie, wspierając polskie państwo, list do Manfreda Webera, szefa swojej frakcji parlamentarnej. Z tego miejsca również chciałbym skorzystać z okazji i szanownego pana marszałka Włodzimierza Czarzastego — który, wierzę, w tej sprawie również myśli o polskich rolnikach — uprzejmie prosić o dokładnie analogiczny list do Fransa Timmermansa, który jest z pana frakcji. Bo on odpowiada za to, że nie ma regulowanej ceny gazu. Jeżeli chcemy uchronić rolnictwo przed ogromnym kryzysem zimowym, w tej sprawie powinniśmy mówić jednym głosem. Zachęcam pana marszałka do tej inicjatywy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, wpłynęła na moje ręce w tej chwili informacja, że Komisja Spraw Zagranicznych zakończyła swoje posiedzenie i przedłożyła sprawozdanie o poselskich projektach uchwał:</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">— w sprawie dochodzenia przez Polskę reparacji za szkody spowodowane przez Niemcy w czasie II wojny światowej,</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">— w sprawie wezwania rządu Republiki Federalnej Niemiec do wypłacenia Rzeczypospolitej Polskiej stosownego zadośćuczynienia za straty spowodowane agresją niemiecką podczas II wojny światowej,</u>
          <u xml:id="u-301.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">— w sprawie dochodzenia przez Polskę reparacji za szkody spowodowane przez Niemcy w czasie II wojny światowej oraz wobec Rosji z powodu nierozliczenia polskiego udziału w reparacjach przez ZSRR oraz szkody wywołane przez jego agresję na wschodnie tereny II Rzeczypospolitej 17 września 1939 r.</u>
          <u xml:id="u-301.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jest to druk nr 2593.</u>
          <u xml:id="u-301.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-301.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-301.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-301.9" who="#komentarz">(Poseł Paweł Zalewski: Sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-301.10" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-301.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, co pan? Sprzeciw?</u>
          <u xml:id="u-301.12" who="#komentarz">(Poseł Paweł Zalewski: Proponuję 5 minut dla klubów i kół.)</u>
          <u xml:id="u-301.13" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sprzeciw w sprawie czasu, tak? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-301.14" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">A możemy się umówić na 5 minut dla klubów i 4 minuty dla kół? Dlatego że są troszeczkę różne, jeżeli chodzi o liczebność. O to pana uprzejmie proszę.</u>
          <u xml:id="u-301.15" who="#komentarz">(Poseł Paweł Zalewski: Dobrze.)</u>
          <u xml:id="u-301.16" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy ktoś z państwa ma coś przeciwko tej propozycji?</u>
          <u xml:id="u-301.17" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-301.18" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przechodzimy do dalszych obrad.</u>
          <u xml:id="u-301.19" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-301.20" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Do przedmiotowego projektu ustawy prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych złożył szereg uwag. Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź i odniesienie się do wszystkich tych wątpliwości, do których złożył swoje uwagi prezes UODO. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana ministra Rafała Romanowskiego o zabranie głosu.</u>
          <u xml:id="u-303.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ja z panem marszałkiem zawsze staram się bardzo skrzętnie i skrupulatnie współpracować, żeby nie przedłużać, ale w tym wypadku, panie marszałku, muszę sobie pozwolić na dozę uzupełnienia wiedzy podstawowej państwa parlamentarzystów Wysokiej Izby. Bo mówiąc szczerze, po tym jak wczoraj dyskutowaliśmy na poziomie komisji sejmowej, dwóch komisji, wydawało mi się, że podstawowe informacje dotyczące tego projektu powinny być przyswojone, ale niestety okazuje się, że podstawowa wiedza umknęła państwu parlamentarzystom i państwo parlamentarzyści nadal poruszali się w nomenklaturze projektu przedłożonego wczoraj wysokiej komisji, wysokim komisjom, i niekoniecznie chcieli się pochylić nad tymi zmianami, które w ramach sześciu poprawek do przedłożenia zostały przyjęte przez państwa posłów.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Panie Marszałku! Zaczynam więc od początku. Projektowana ustawa ma na celu przede wszystkim zwiększenie efektywności nadzoru nad jakością handlową artykułów rolno-spożywczych w produkcji i w obrocie, w tym w obrocie detalicznym. W projekcie zaproponowano szereg przepisów doprecyzowujących zasady kontroli jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych i postępowanie Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych m.in. w zakresie kontroli żywności sprzedawanej na odległość, w zakresie ochrony danych osobowych, powtórzę: w zakresie ochrony danych osobowych, a także możliwości używania znaku jakości, o którym mowa w art. 13 ustawy o IJHARS dla produktów objętych unijnymi, zaznaczam: unijnymi, i krajowymi systemami jakości. Ponadto w projekcie ustawy przewiduje się zmianę przepisów karnych zawartych w ustawie z dnia 13 lutego 2020 r. o ochronie roślin przed agrofagami, zaznaczę wyraźnie: ustawie o ochronie roślin przed agrofagami. Panie pośle — zwracam się do posła Sachajki, pan poseł Sachajko bardzo merytorycznie pracował nad tą ustawą — te przepisy karne dotyczą właśnie agrofagów i ustawy o ochronie, czyli tego drugiego członu. Podczas wczorajszego posiedzenia sejmowej komisji nastąpiła zmiana nazwy ustawy, i to dotyczy właśnie tych przepisów. Chodzi też o naruszenia przepisów odnoszących się do identyfikowalności towarów.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Najistotniejsze zmiany zawarte w projekcie ustawy związane z nadzorem sprawowanym przez IJHARS to: doprecyzowanie zasad kontroli sprzedaży żywności prowadzonej na odległość, w szczególności za pośrednictwem Internetu, wprowadzenie instytucji anonimowego pobrania próbki — zdaje się, że to rozsądne rozwiązanie w tym wypadku — dostosowanie funkcjonowania IJHARS do obowiązujących wymagań w zakresie ochrony danych osobowych w związku z brakiem szczegółowych regulacji dotyczących zasad, sposobu, prowadzenia, w tym udostępniania, informacji przetwarzanych z zintegrowanym systemem informatycznym i przetwarzania danych na potrzeby realizacji celów ustawy o IJHARS, uzupełnienie definicji artykułów rolno-spożywczych o pasze przeznaczone dla zwierząt domowych w celu uniknięcia wątpliwości interpretacyjnych co do możliwości stosowania w tym zakresie przepisów ustawy, objęcie kontroli o obrocie detalicznym okresowym, imiennym upoważnieniem do przeprowadzania kontroli, umożliwienie kontroli i działalności podmiotów prowadzących sprzedaż na odległość oraz zakładów żywienia zbiorowego przez zakup kontrolny produktów z ujawnieniem tożsamości, okazaniem upoważnienia do kontroli po otrzymaniu zamówionej potrawy lub też produktu, możliwość uzyskania pomocy Policji przy przeprowadzaniu kontroli przez organy IJHARS, umożliwienie organom IJHARS pobierania próbek do kontroli oznakowania, umożliwienie organom IJHARS wykonywania fotografii kontrolowanych artykułów rolno-spożywczych, umożliwienie sporządzania protokołu kontroli w więcej niż jednym egzemplarzu, przyznanie IJHARS możliwości stosowania sankcji w związku z realizacją nowych zadań związanych z nadzorem nad wprowadzaniem do obrotu materiałów i wyrobów do kontaktu z żywnością.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! I tak mógłbym to przedłożenie prezentować tak jak w dniu wczorajszym podczas posiedzenia komisji. Myślę, że bez sensu, bo wczoraj podczas prac nad tą ustawą wszystkie informacje zostały bardzo istotnie doszczegółowione. Więc wracając do sedna. Wczoraj padł bardzo wyraźny komunikat, że jeżeli chodzi o zmiany dotyczące rozszerzenia katalogu „Produkt polski”, to w związku z proponowaniem przepisów w tym zakresie Komisja Europejska — drodzy państwo, tak, rząd Rzeczypospolitej Polskiej współpracuje z Komisją Europejską — zgłosiła uwagi. Zdaniem Komisji proponowane przepisy w stosunku pomiędzy państwami członkowskimi Unii Europejskiej stanowiłyby środek o skutku równoważnym do ograniczeń ilościowych w przywozie w rozumieniu art. 34 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, w związku z powyższym zasadne jest zgłoszenie poprawki dotyczące wykreślenia procedowanego przepisu.</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Państwo Posłowie! W tych przepisach nic już nie ma… Po zmianach przyjętych wczoraj przez komisję nie ma żadnych przepisów dotyczących bulw, kwiatów, samych kwiatów storczykowatych czy też kwiatów ciętych. Drodzy państwo, już poprzez doprecyzowanie samej nazwy ustawy zostało to wyraźnie dookreślone.</u>
          <u xml:id="u-304.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Identyczna sytuacja, drodzy państwo, dotyczy pojęcia „DobrostanPlus”. Jesteśmy jedynym krajem stosującym tzw. system dobrostanu zwierząt „DobrostanPlus”. Unia Europejska uznała to za zachwianie konkurencji i nie pozwoliła nam, w ramach procesu notyfikacji, na stosowanie tego znaku. Unia Europejska nad znakiem „DobrostanPlus” i nad systemem podwyższonego standardu „DobrostanPlus” dopiero pracuje. W tym wypadku jesteśmy akurat liderami, niestety nie możemy pochwalić się dodatkowym systemem dbania o jakość żywności w naszym kraju, a tym samym tym, żeby ten znak był realizowany, dlatego że nie został on notyfikowany przez Komisję Europejską.</u>
          <u xml:id="u-304.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Cały czas się oglądam na lewą stronę, bo mam nadzieję, że poseł Iwaniuk wycofa się z przedłożonych…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Iwaniak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Iwaniak, przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Mam nadzieję, że poseł Iwaniak wycofa się z przedłożonych poprawek, bo po pierwsze, wykraczają one poza zakres przedłożenia, a tym samym są niekonstytucyjne, a po drugie, dotyczą zupełnie innych przepisów prawa. Więc warto by było pokłonić się, przygotowując projekty, nad ustawą, która jest procedowana, a nie podnosić po raz kolejny zbyt pochopne analizy dotyczące przedłożonych poprawek. Znak „Produkt polski”, drodzy państwo, jest w dotychczasowej ustawie bardzo wyraźnie dookreślony. „Produkt polski”, drodzy państwo, to 75% surowca wytworzonego w naszym kraju, a 25% surowca zewnętrznego dopuszcza się tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy nie ma możliwości wyprodukowania takiego surowca w naszym kraju. To jest oznaczenie „Produkt polski”. Pan poseł życzy sobie, żeby doprecyzować kraj pochodzenia na każdej etykiecie z przodu, żeby był napis kraj pochodzenia, w którym została wytworzona żywność. No nie, drodzy państwo. Jest to niezgodne z przepisami Unii Europejskiej. Niestety, drodzy państwo, pamiętamy proces akcesyjny i pamiętamy doskonale, kto zaniedbał doprecyzowanie tych przepisów, żeby na produktach spożywczych wytwarzanych w danym kraju znajdowało się oznaczenie kraju pochodzenia. Niektóre kraje to wywalczyły, ale też już nie realizują tego przepisu ze względu na to, że prawodawstwo unijne w tym zakresie się zmieniło.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Rejestr, kilka razy przywoływany rejestr urzędowy. Drodzy państwo, rejestr urzędowy w tej ustawie istnieje od wielu, wielu lat. Drodzy państwo, nic innego nie robimy, jak doprecyzowujemy to o ochronę zgodną z przepisami RODO. Chyba to są przepisy unijne, więc w tym wypadku, drodzy państwo, powinniśmy patrzeć na to zupełnie z innej perspektywy. No i drodzy państwo, doprecyzowujemy ten rejestr o rozporządzenie 625 Unii Europejskiej o kontrolach urzędowych.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Nie ma nadal pana posła, ale zwrócę się do pana posła, być może dosięgnie go mój głos, tym bardziej że jesteśmy z jednego okręgu wyborczego. Panie pośle, inspekcja nikogo nie chroni. Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych, drodzy państwo, kontroluje i dba jako jedyna inspekcja o jakość żywności w naszym kraju. Nie mylmy inspekcji. Pozostałe inspekcje, które ingerują, ingerują tylko i wyłącznie w charakter bezpieczeństwa żywności, a to są dwa różne, zdecydowanie inne pojęcia.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Nie będę się odnosił już do wypowiedzi pana posła Ziejewskiego, bo mam nadzieję, że doprecyzowałem. Te zmiany, które przyjęła wczoraj wysoka komisja połączona z dwóch komisji wyraźnie zaznaczają i prowadzą właśnie do tej sytuacji. Ale odniosę się do tzw. procesu, jak to było ładnie nazwane przez niektórych państwa, asysty Policji, państwo to jeszcze nazywali w jakiś zupełnie inny sposób. Drodzy państwo, to nie jest zapis, który obliguje inspektora jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych do tego, żeby każda kontrola była przeprowadzona w asyście Policji. Ten rejestr to jest ocena ryzyka. Te dane rozbudowane, drodzy państwo, to jest ocena ryzyka. Na podstawie oceny ryzyka, na podstawie dostępu do wyroków np. za skażenie żywności, za fałszowanie żywności, za oszustwo żywnościowe dany inspektor ocenia ryzyko i podejmuje kontrolę. I w bardzo wielu przypadkach sami państwo byliście świadkami różnych skrajności, kiedy do zakładów przetwarzających żywność inspektor danej inspekcji nie był wpuszczany, dopiero musiał prosić o asystę. Wczoraj precyzowałem, że w trakcie prac legislacyjnych było to wyraźnie wyartykułowane i Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji przyjęło w tym projekcie zapis dotyczący umożliwienia asysty Policji. Ale nie jest to obligatoryjne. Drodzy państwo, naprawdę nie szukajmy rozwiązań, które w tej ustawie nie są zapisane.</u>
          <u xml:id="u-308.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Zwrócę się do pana posła Suchonia. Drogi panie pośle, ten projekt nic nie mówi o jakiejkolwiek energii. Mówi o Inspekcji Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. Ja panu oczywiście odpowiem na to pytanie, ale odpowiem, że ww. projekt przedłożony przez rząd Rzeczypospolitej Polskiej nie dotyczy tego, co pan zawarł w tym pytaniu. W związku z powyższym taka będzie odpowiedź ze strony rządu.</u>
          <u xml:id="u-308.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Wiem, że pan poseł Braun ma wybitne ciągoty do systemów wschodnich. Być może upatruje jeszcze jakichś rozwiązań w tzw. kołchozach, które były bardzo modne w Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich, ale życzyłbym sobie, panie pośle, żeby pan naprawdę traktował bezpieczeństwo żywności, a tym bardziej jej jakość, jako istotny element, który każdy kraj ma prawo wprowadzić. Jesteśmy na tyle globalnie w świecie, w Europie, że warto by było, żeby ten system jakości dotyczył też produktów, które docierają do naszego kraju z rynku wspólnego Unii Europejskiej czy też z krajów trzecich.</u>
          <u xml:id="u-308.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kończąc, jestem przekonany, że Wysoka Izba, po pierwsze, pochyli się nad tym projektem ustawy, a po drugie, da wyraźny sygnał konsumentom, którzy liczą na wysoką jakość żywności, jak również przedsiębiorcom, jeśli chodzi o otwartość tej inspekcji, o to, że ona będzie mogła korzystać z tych narzędzi, że ten rejestr będzie służył m.in. do oceny ryzyka. Przede wszystkim inspekcja ma nie być na czyimkolwiek sznurku, tylko ma przeprowadzać kontrole. To jest najistotniejszy element.</u>
          <u xml:id="u-308.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafałRomanowski">A jeśli chodzi o te poprawki, które zostały przedłożone, to zapewne połączone komisje się nad nimi pochylą, aczkolwiek — jak wspomniałem wcześniej — wychodzą one poza zakres przedłożenia, nie implementują przepisów, które są zawarte w rozporządzeniach Unii Europejskiej, do których to dostosowujemy. Nie ma możliwości, żeby to zrobić w tej ustawie, bo w zupełnie innych przepisach są doprecyzowane informacje dotyczące tego katalogu, tego, co jest na etykiecie danego produktu. To jest wymagane, drodzy państwo, przepisami Unii Europejskiej. To jest ścisłe wprowadzenie przepisów, które właśnie tego dotyczą. A więc jeżeli pan poseł sobie życzy, aby nadal to ciągnąć, to z olbrzymią uprzejmością dla pana posła pochylę się nad tymi poprawkami, aczkolwiek daję szansę panu posłowi, żeby nie przedkładał poprawek, które nie dotyczą tego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-308.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-309.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-309.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-309.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję, sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-309.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zgodnie z tradycją chciałem serdecznie powitać naszych gości z miejscowości Bobrowice z województwa lubuskiego przybyłych na zaproszenie pani poseł Katarzyny Osos. Witam was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-309.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-309.7" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o poselskich projektach uchwał:</u>
          <u xml:id="u-309.8" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Arkadiusza Mularczyka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o trzech poselskich projektach. Pierwszy to poselski, zgłoszony przez Prawo i Sprawiedliwość, projekt uchwały w sprawie dochodzenia przez Polskę reparacji za szkody spowodowane przez Niemcy w czasie II wojny światowej, druk nr 2568. Drugi to projekt uchwały w sprawie wezwania rządu Republiki Federalnej Niemiec do wypłacenia Rzeczypospolitej Polskiej stosownego zadośćuczynienia za straty spowodowane agresją niemiecką podczas II wojny światowej, wniesiony przez klub parlamentarny PSL, druk nr 2589. Trzeci to poselski, wniesiony przez grupę posłów Platformy Obywatelskiej, projekt uchwały w sprawie dochodzenia przez Polskę reparacji za szkody spowodowane przez Niemcy w czasie II wojny światowej oraz wobec Rosji z powodu nierozliczenia polskiego udziału w reparacjach przez ZSRR oraz szkody wywołane przez jego agresję na wschodnie tereny II Rzeczypospolitej 17 września 1939 r.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Chcę podkreślić, że w dniu dzisiejszym Komisja Spraw Zagranicznych rozpatrzyła te wszystkie trzy projekty, za projekt bazowy przyjmując projekt poselski z druku nr 2568, który został złożony najwcześniej i był najszerszy. Na posiedzeniu Komisji Spraw Zagranicznych odbyła się dyskusja, zgłoszono również poprawki, w wyniku czego w dniu dzisiejszym, właśnie w tej chwili, przedstawiam sprawozdanie z prac komisji.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Chciałbym, Wysoki Sejmie, podkreślić, że trzeba mieć świadomość, że dzisiejsze prace nad tym projektem są absolutnie historyczne, ponieważ opierają się na przygotowanym przez zespół parlamentarny raporcie o stratach zadanych Polsce przez Niemcy w czasie II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Raport ten został zaprezentowany 1 września. Jest on sprawozdaniem, w którym są oszacowane straty zadane przez Niemców.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Chcę podkreślić, że do wszystkich klubów parlamentarnych wpłynęło pismo z Instytutu Spraw Wojennych, w którym prezentujemy informacje o tym raporcie. Odsyłamy wszystkich parlamentarzystów do strony internetowej straty-wojenne.pl, na której raport ten jest do pobrania w formie elektronicznej. Chcę też podkreślić, że każdy parlamentarzysta, który życzy sobie mieć wersję drukowaną, taką wersję otrzyma. Proszę jednocześnie o odpowiednie zgłoszenie w formie telefonicznej czy też mailowej do instytutu. Chcieliśmy uniknąć sytuacji, w której te trzy tomy raportu, który jest niezwykle ważnym dokumentem, po prostu trafiłyby do osób, które sobie tego nie życzą, bo być może takie osoby też są w polskim Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Wysoka Izbo! Jestem przekonany, że dzisiejsze sprawozdanie komisji, będące też elementem działań o charakterze politycznym, dyplomatycznym, które będą realizowane przez polski rząd, ma charakter fundamentalny. Otóż pochylamy się dzisiaj nad projektem uchwały, która da mandat polskiemu rządowi do działań o charakterze politycznym, dyplomatycznym. I takie działania rozpoczynamy, co zostało tu zakomunikowane. Nie jest to element jakiejś gry politycznej, na użytek wewnętrzny.</u>
          <u xml:id="u-310.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-310.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Bez przesady, bez przesady.)</u>
          <u xml:id="u-310.8" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Nie jest to jakiś teatr polityczny. Są to działania konkretne i realne, które zostaną podjęte w najbliższych tygodniach, co zostało zapowiedziane, poprzez skierowanie notek dyplomatycznych do rządu Niemiec.</u>
          <u xml:id="u-310.9" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Trzeba też podkreślić, że dzisiejsza propozycja sprawozdania Komisji Spraw Zagranicznych, której celem będzie podjęcie uchwały, będzie miała niezwykle mocny wymiar, jeśli uchwała zostanie podjęta jednogłośnie przez wszystkie ugrupowania parlamentarne. To da państwu niemieckiemu informację, że te działania polityczne, dyplomatyczne mają mocny mandat polityczny oraz są wynikiem konsensusu politycznego w Polsce, który sprowadza się do faktu, że akurat sprawa reparacji wojennych wymyka się spod jakiejś gry politycznej, frakcji politycznej, a jest elementem polskiej racji stanu. To trzeba sobie jasno powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-310.10" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Mimo iż pewne rozwiązania w tym projekcie mogą się komuś nie podobać, można je było sformułować inaczej czy też dodać jakieś nowe elementy, to trzeba powiedzieć jasno, że wydźwięk tej uchwały jest jednoznaczny. Ta uchwała wzywa rząd Republiki Federalnej Niemiec do wzięcia odpowiedzialności nie tylko moralnej, ale także politycznej, prawnej i finansowej za skutki II wojny światowej. Jest odwołaniem się do sprawiedliwości i prawdy, które powinny obowiązywać w relacjach międzynarodowych, zwłaszcza w kontekście wojny na Ukrainie. Strona ukraińska niebawem będzie się domagać reparacji wojennych od Rosji, a na pewno będzie takie szacunki przygotowywała. Tym bardziej stanowisko Polski znajduje tu uzasadnienie, bo jak pewno wszyscy państwo wiecie, od czasu traktatu poczdamskiego, zakończenia wojny nie ma żadnej umowy o charakterze bilateralnym. Nie ma traktatu pokojowego, ani żadnej innej umowy, która by likwidowała skutki II wojny światowej między Polską a Niemcami. To jest, przyznacie państwo, sytuacja dosyć zaskakująca, że pomimo tego, iż Polska nie wypowiedziała wojny Niemcom, została przez Niemcy zaatakowana 1 września 1939 r., to do dnia dzisiejszego państwo niemieckie nie poczuwa się do odpowiedzialności, ażeby jakąkolwiek umowę z państwem polskim zawrzeć. Mimo iż słyszymy o odpowiedzialności moralnej, o przeprosinach, to jednak powstaje pytanie: Czy można odpowiedzialność moralną oddzielić od odpowiedzialności prawnej, odpowiedzialności ekonomicznej? Wydaje się, że tych odpowiedzialności nie można rozdzielić.</u>
          <u xml:id="u-310.11" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">W tej uchwale w sposób jednoznaczny odcinamy się od uznania tego, że w 1953 r. doszło do jakiegokolwiek skutecznego zrzeczenia się przez rzekomą uchwałę Rady Ministrów rządu Bieruta. Nie ma żadnego dokumentu, który spełniałby wymogi uchwały Rady Ministrów, nie ma podpisów Rady Ministrów, nie ma też żadnego dokumentu, który byłby opublikowany w Dzienniku Ustaw czy Monitorze Polskim. Trzeba mieć świadomość, że to rzekome zrzeczenie się, które funkcjonowało przez tyle lat w obiegu międzynarodowym, po prostu jest fikcją. Żadnego zrzeczenia się nie było, natomiast niestety dotychczas nikt nie pokusił się o dogłębne badanie tej kwestii. Myśmy tę kwestię zbadali i żadnego dokumentu, który spełniałby wymogi uchwały Rady Ministrów rządu Bieruta, po prostu nie ma. Jeżeli ktoś taki dokument znajdzie, to proszę, żeby go ujawnił.</u>
          <u xml:id="u-310.12" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Wysoka Izbo! Trzeba podkreślić, że raport został przygotowany przez ekspertów. Prace nad raportem trwały niemal 5 lat. Oczywiście one były też przerywane okresem pandemii COVID, lockdownem, brakiem możliwości spotkań, analiz, konsultacji, a także prowadzenia badań w archiwach czy też bibliotekach po prostu z uwagi na niemal 2-letni okres przerwy w możliwości prowadzenia normalnych prac nad raportem. Czyli mimo iż formalnie prace rozpoczęły się w 2017 r. i trwały niemal 5 lat, to jednak trzeba podkreślić, że 2-letni okres był okresem straconym, jeśli chodzi o tę pracę.</u>
          <u xml:id="u-310.13" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Trzeba powiedzieć jasno, że po już niemal 14 dniach od publikacji raportu nie słyszymy żadnych głosów merytorycznej krytyki. Nikt nie podniósł żadnych argumentów merytorycznych, które odnosiłyby się do podważenia czy też zakwestionowania wyników naszych badań czy też naszych prac, a to oznacza, że raport jest przygotowany solidnie i rzetelnie. Rzeczywiście spotykamy się z różnego rodzaju atakami politycznymi czy też manipulacjami, które niestety są także w mediach międzynarodowych. I trzeba mieć świadomość, że one są nie przeciwko naszej pracy, ale przeciwko Polsce, po to, żeby Polska tych reparacji wojennych nie dostała.</u>
          <u xml:id="u-310.14" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Podczas prac nad sprawozdaniem jedna z formacji politycznych, Platforma Obywatelska, zaproponowała, ażeby tytuł uchwały, ale też cała uchwała dotyczyły reperacji wojennych zarówno od Niemiec, jak i od Rosji. Muszę powiedzieć, że w wyniku dyskusji odrzuciliśmy koncepcję, ażeby ta uchwała dotyczyła reperacji wojennych od Rosji, dlatego że — trzeba to też jasno powiedzieć — na dziś nie ma dokumentu czy też sprawozdania, w którym dokonywano by szacunku strat wojennych powstałych w wyniku agresji rosyjskiej czy okupacji rosyjskiej. Natomiast w wyniku poprawki zgłoszonej do tego sprawozdania znalazło się rozwiązanie w tej uchwale, na podstawie którego Sejm stwierdza, że również nie doszło do żadnej kompensaty ani odszkodowania ze strony Rosji i że te kwestie powinny być w sposób odpowiedni zbadane i oszacowane. Jest też taka formuła w tym uzasadnieniu uchwały, że Sejm wzywa do podjęcia działań celem oszacowania i opisania strat zadanych przez okupację i agresję rosyjską. Tak że taki zapis się znajduje.</u>
          <u xml:id="u-310.15" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Odrzuciliśmy na posiedzeniu komisji propozycję, ażeby tekst uchwały dotyczył reparacji od Niemiec i od Rosji, ponieważ uznaliśmy, że na obecnym etapie te dwie sprawy należy jednak mimo wszystko rozdzielić. Jest inny status tych spraw. Mamy konkretny raport dotyczący strat poniesionych ze strony Niemiec, natomiast raportu dotyczącego strat poniesionych ze strony Rosji nie ma, będzie on stworzony, natomiast na dzień dzisiejszy tych spraw nie powinniśmy łączyć ze względów oczywistych. Tutaj zgadzam się z głosem pana posła Bartoszewskiego, który mówił, że wymowa takiej uchwały, która łączyłaby te dwie kwestie, nie służyłaby sprawie zasadniczej.</u>
          <u xml:id="u-310.16" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Z pewnym zdziwieniem też przyjmuję ewaluację czy też szybką zmianę, niemalże w ciągu niecałych 2 tygodni, stanowiska czołowych polityków Platformy Obywatelskiej. Nie tak dawno, 1 września, Grzegorz Schetyna w wywiadzie radiowym powiedział, że absolutnie Platforma nie będzie popierała reparacji i wycofa notę dyplomatyczną, jeśli wygra wybory. Jeśli rząd PiS-u złoży taką notę, to rząd Platformy tę notę wycofa. A więc było to stanowisko zdumiewające. Ono zostało w debacie publicznej skorygowane. Przewodniczący klubu parlamentarnego Budka powiedział, że Platforma te reparacje poprze, będzie domagała się reparacji wojennych nie tylko od Niemiec, ale również od Rosji. A więc można powiedzieć, że ta ewaluacja stanowisk była bardzo szybka i w ciągu 2 tygodni została zmieniona o 180 stopni, a nawet powiedziałbym, że o 360, bo nie tylko chodzi o reparacje od Niemiec, ale również od Rosji. A więc gratuluję, drodzy państwo, tak szybkich zmian stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-310.17" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Chcę jednak zaapelować do państwa sumień, że ta sprawa nie jest sprawą tylko tej kadencji w Sejmie. Jesteśmy depozytariuszami mandatów, które otrzymaliśmy od naszych wyborców, od Polaków, i powinniśmy w sposób jak najbardziej sumienny i rzetelny ten mandat wykonać. Mamy dzisiaj historyczną szansę, jestem co do tego przekonany, ażeby tę sprawę w taki sposób pokierować, że, czy to w tej kadencji, czy też w przyszłej, Niemcy te reparacje Polsce wypłacą. Jestem co do tego przekonany, dlatego że nie ma żadnego uzasadnienia moralnego ani prawnego, ani politycznego, ażeby innym krajom Niemcy reparacje wojenne wypłacały, natomiast Polsce nie wypłaciły.</u>
          <u xml:id="u-310.18" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Słyszeliście państwo często argument o tym, że sprawa jest wyjaśniona, jest załatwiona. Tak niestety nie jest. Niemcy nigdy nie wypłaciły w żaden sposób ani reparacji, ani odszkodowań, ani też nie umożliwiły osobom fizycznym czy też cywilnym dochodzenia roszczeń. Niestety ustawodawstwo niemieckie było tak skonstruowane, że te sprawy niestety nie spotykały się z uznaniem niemieckich sądów i osoby poszkodowane w wyniku II wojny światowej niestety nie korzystały tutaj z żadnych konstytucyjnych praw ani wolności, prawa do sądu, ponieważ prawo do sądu po prostu nie przysługiwało ani w Niemczech, ani w Polsce. A więc to jest również ważny element, który powinien być w tej dyskusji i powinien wybrzmieć, ponieważ jest to sytuacja dosyć niespotykana, że we współczesnej Europie, gdzie obowiązują standardy konstytucyjne, standardy demokratyczne, prawo człowiecze, jest cała kategoria obywateli poszkodowanych w wyniku II wojny światowej, która nie ma żadnej ścieżki sądowej dochodzenia roszczeń. To musi jasno wybrzmieć, drodzy państwo, bo to jest sprawa bez precedensu i ona również powinna być w relacjach polsko-niemieckich w sposób zdecydowany podniesiona. Myślę, że rząd Rzeczypospolitej Polskiej o te kwestie również w sposób jasny się upomni.</u>
          <u xml:id="u-310.19" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Reasumując, Wysoka Izbo, przedłożony projekt uchwały Sejmu w sposób jednoznaczny wzywa państwo niemieckie do rozliczenia się z Rzecząpospolitą Polską, do wzięcia odpowiedzialności nie tylko historycznej, moralnej, politycznej, ale również prawnej i ekonomicznej za skutki II wojny światowej. Odcinamy się od jakichkolwiek twierdzeń, że Polska kiedykolwiek skutecznie zrzekła się reparacji wojennych.</u>
          <u xml:id="u-310.20" who="#komentarz">(Głos z sali: Już pan mówił.)</u>
          <u xml:id="u-310.21" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Sygnalizujemy, że powstał raport, który jest w pewnym sensie rachunkiem za II wojnę światową, bardzo konserwatywnym, ostrożnościowym, ale bardzo rzetelnym i dobrze przygotowanym. Podkreślamy, że Sejm Rzeczypospolitej Polskiej wysyła jasny sygnał, że również straty zadane w wyniku okupacji, agresji sowieckiej powinny być oszacowane i powinny być w przyszłości podstawą do działań dyplomatycznych rządu polskiego. Oczywiście mamy świadomość, że na dzień dzisiejszy Rosja jest krajem, który nie przestrzega porządku międzynarodowego, ten porządek łamie, natomiast chcę podkreślić, że inne kraje, chociażby kraje bałtyckie, przygotowały już stosowny raport, taki raport jest, również państwo polskie taki raport powinno przygotować i ten raport powinien czekać na właściwy moment, aż Rosja kiedyś może stanie się krajem demokratycznym przestrzegającym porządku międzynarodowego.</u>
          <u xml:id="u-310.22" who="#PosełSprawozdawcaArkadiuszMularczyk">Na tę chwilę dziękuję, panie marszałku, dziękuję Wysokiej Izbie. Proszę o głęboką refleksję nad tą problematyką i jednogłośne poparcie projektu uchwały. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 4-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-311.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-311.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Radosława Fogla z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PosełRadosławFogiel">Serdecznie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#PosełRadosławFogiel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj przed nami rozpatrywanie uchwały w niezwykle istotnej dla Polski sprawie, bo dotyczącej dziejowej sprawiedliwości. Chyba nikt na tej sali nie ma wątpliwości, kto rozpoczął II wojnę światową, kto jest za nią odpowiedzialny i kto musi za nią zapłacić, w każdym sensie, tak moralnym, prawnym, jak i koniec końców finansowym.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#PosełRadosławFogiel">Straty, które poniosła Polska, które są opisane bardzo drobiazgowo, bardzo szczegółowo w raporcie, sprawiły, że w wyniku wojny znaleźliśmy się w orbicie wpływów Związku Radzieckiego, co wstrzymało nasz rozwój na wiele lat i sprawiło, że Polska cofnęła się o wiele lat w rozwoju. Dzisiaj bylibyśmy w zupełnie innym miejscu, jeśli chodzi o zamożność, jeśli chodzi o nasze możliwości rozwojowe, jeśli chodzi o siłę naszego państwa, gdyby nie wywołana przez Niemcy II wojna światowa.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#PosełRadosławFogiel">Ta uchwała jest niezwykle istotna, ponieważ daje narzędzia i daje wsparcie polskiego parlamentu, jeśli chodzi o dochodzenie naszych słusznych roszczeń. Należy ubolewać, że w dyskusji po zaprezentowaniu raportu padły w przestrzeni publicznej bardzo niedobre słowa. Przed chwilą część z nich przytaczał mój przedmówca. Przewodniczący największej partii opozycyjnej twierdził, że to nie jest sprawa reparacji, że to jest sprawa polskiej polityki wewnętrznej. Były minister spraw zagranicznych pan Radosław Sikorski twierdził niestety, że podejmowanie takich działań to utwierdzanie się w tym, że byliśmy ofiarą, że to sprawi, że będziemy mieli złe stosunki z Niemcami. Związany z opozycją prezydent Wrocławia Jacek Sutryk, który w mediach społecznościowych informował, że jako przedstawiciel polskiej władzy publicznej na spotkaniu z ambasadorem Niemiec przeprosił za, cytat: mało mądre słowa o reparacjach. Mówiąc o mało mądrych słowach, nie miał niestety na myśli swoich kolegów, których słowa przytaczałem wcześniej. Dlatego tak bardzo ważne jest, żeby zarówno Sejm, jak i wszyscy Polacy, wszyscy członkowie naszej wspólnoty narodowej mówili jednym głosem.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#PosełRadosławFogiel">Niestety, godzinę temu mieliśmy kolejny zły przykład podczas prac nad tą uchwałą na posiedzeniu komisji. Przedstawiciele Platformy Obywatelskiej nie zagłosowali, wstrzymali się od głosu. Mam nadzieję, że naprawią ten błąd podczas głosowania na sali plenarnej. Powtarzam raz jeszcze: konieczne jest, żeby wszyscy Polacy mówili na ten temat jednym głosem.</u>
          <u xml:id="u-312.5" who="#PosełRadosławFogiel">Oczywiście Niemcy próbują unikać odpowiedzialności, unikać wypłacania odszkodowań za swoje dzieła, co nie przeszkadza im w tym, by przez lata pozować na moralne mocarstwo. To z kolei, na zasadzie zwrotnej, umożliwiało im unikanie rozmów o reparacjach. Dzisiaj widzimy bankructwo wizerunku moralnego mocarstwa m.in. w wyniku współodpowiedzialności za stworzenie warunków do ataku na Ukrainę, w wyniku, powiedzmy, co najmniej oszczędnego dla niej później wsparcia. Musimy ten proces wspomóc i wykorzystać go w dochodzeniu naszych słusznych roszczeń. Dlatego musimy dać Ministerstwu Spraw Zagranicznych potężne narzędzie dyplomatyczne, jakim jest uchwała Sejmu RP.</u>
          <u xml:id="u-312.6" who="#PosełRadosławFogiel">Dzisiaj Manfred Weber w Parlamencie Europejskim mówił, że wraz z Donaldem Tuskiem walczy o praworządność w Polsce. Proponowałbym, żeby niemieccy politycy najpierw zawalczyli o praworządność we własnym kraju.</u>
          <u xml:id="u-312.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-312.8" who="#PosełRadosławFogiel">Ta praworządność musi polegać na wypłacie reparacji Polsce. Trzeba być konsekwentnym, nieustępliwym i będą efekty. Po czym to wnoszę? Po przykładzie Namibii, która po ponad 100 latach uzyskała odszkodowanie za niemiecki kolonializm, czy chociażby po informacjach sprzed kilku dni o tym, że równo po 50 latach rodziny ofiar zamachów w Monachium z 1972 r. w końcu doczekały się odszkodowań ze strony państwa niemieckiego. To musi nam przyświecać i dawać nadzieję. To dowód na to, że możemy uzyskać to, co się nam należy. Musimy być bardzo twardzi i bardzo konsekwentni. Dziękuje serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-312.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-313.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Pawła Kowala, Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-313.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PosełPawełKowal">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Obiecane Polsce reparacje nie zostały wypłacone. Jest to fakt niepodlegający dyskusji. Nie ma też co toczyć dyskusji nad racjami historycznymi czy moralnymi. Polsce reparacje za skutki II wojny światowej bezwzględnie się należą.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#PosełPawełKowal">I dlatego Wysoka Izba już w 2004 r. głosami prawie wszystkich posłów podjęła w tej sprawie historyczną uchwałę. Nie ma dzisiaj polskiego polityka, który wobec pytania, czy opowiada się za polskim interesem prawnym i skutecznym reprezentowaniu tego interesu odpowie: nie. Wszyscy jednym głosem powinniśmy powiedzieć: tak. Ten interes prawny i jego właściwe reprezentowanie to dla nas bardzo poważne zobowiązanie. Wystąpienie w sprawie reparacji musi być przygotowane w sposób właściwy, niepodlegający dyskusji. Muszą być przeprowadzone konieczne analizy prawne na przyzwoitym, nie, na bardzo dobrym poziomie. Konieczne są analizy historyczne. Reprezentowanie interesu prawnego, kiedy wyruszamy w długa drogę… To jest kwestia na lata, to nie jest kwestia na jutro i pojutrze. To nie jest kwestia, i przed tym was przestrzegam — mówię do większości rządzącej — o której powinniśmy dyskutować przed najbliższymi wyborami. To jest kwestia na miarę historii. To jest kwestia dotycząca dobrze funkcjonującej ambasady Polski w Berlinie. Dzisiaj nie ma tam ambasadora, a ten ambasador, który był… Sami wiecie, sami mówicie po cichu, że można o nim mówić: pożal się Boże. To jest kwestia konsultacji z naszymi sojusznikami. Nauczcie się słowa odpowiedzialność, jeśli go nie znacie. To jest kwestia poważnego traktowania naszych sojuszników z czasów II wojny światowej i dzisiejszych sojuszników w koalicji antyputinowskiej.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#PosełPawełKowal">Mam na myśli przede wszystkim Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię i Francję.</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#PosełPawełKowal">I wreszcie przechodzę do sprawy Rosji. Tak, myśmy dzisiaj mieli wątpliwości, boście się bali powiedzieć w komisji, że jest sprawa odpowiedzialności Federacji Rosyjskiej za niewypłacone nam reparacje niemieckie przez Związek Sowiecki, bośmy was musieli długo prosić, cisnąć, krzyczeć i narzekać. I dobrze, żeście się na to zdecydowali. Czekamy na waszą poprawkę, w której będzie mowa o kwestii reparacji, które nie zostały wypłacone, boście przyszli na posiedzenie komisji nieprzygotowani i o tym nie wiedzieliście.</u>
          <u xml:id="u-314.5" who="#PosełPawełKowal">Jest, pani marszałek, kwestia jeszcze jednej sprawy: kompensacji od Rosji — za wywózki, za utracone mienie. Bo musicie się przyzwyczaić do tego, że Rosja to jest taki partner, który jeszcze nie zapłacił porządnie reparacji z traktatu ryskiego. I kiedy dzisiaj podejmujemy tak poważną dyskusję, kiedy patrzy na to cały świat, i zwracam się także do pani, pani marszałek — to jest także pani szczególna odpowiedzialność: nauczyć się słowa „odpowiedzialność”. To musi być dobrze zrobione.</u>
          <u xml:id="u-314.6" who="#PosełPawełKowal">Przechodzę teraz do naszych wątpliwości. Ta dyskusja nie może być zamiast kampanii wyborczej. Większość Polaków popiera reparacje, ale ludzie mówią, a słucham ludzi, że wy sobie z tym rady nie dacie, bo wy tego nie umiecie. Mogę powiedzieć w imieniu opozycji, że w przyszłym roku rząd stworzą inne siły polityczne,…</u>
          <u xml:id="u-314.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-314.8" who="#PosełPawełKowal">…poważniej podchodzące do polskiej racji stanu, i wszystkie kwestie związane z reprezentowaniem, właściwym reprezentowaniem interesu prawnego Rzeczypospolitej będą we właściwy sposób prowadzone.</u>
          <u xml:id="u-314.9" who="#PosełPawełKowal">To jest dzisiaj wasza odpowiedzialność uzyskać to, co się Polakom należy. Ale nie narozrabiać, nie zniszczyć relacji z sojusznikami w NATO i w Unii Europejskiej. Jest szczególny czas, kiedy spójność NATO, Unii Europejskiej i koalicji antyputinowskiej jest kwestią absolutnie zasadniczą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-314.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-315.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę pana posła Adriana Zandberga z klubu parlamentarnego Lewica.</u>
          <u xml:id="u-315.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PosełAdrianZandberg">Wysoka Izbo! W mojej rodzinie z pokolenia na pokolenie przechodzi taka mała i, mówiąc szczerze, niezbyt piękna łyżeczka. Bo mieszkanie, książki, pamiątki rodzinne, jeśli nie wszystko, co należało do rodziców mojej babci, Niemcy zniszczyli. Nie został z tego kamień na kamieniu, po powstaniu. Przetrwała tylko ta łyżeczka. Moja babcia zawsze kiedy o tym opowiadała, to mówiła, że miała szczęście, bo ona co prawda wróciła do ruin, żeby swoje życie odbudować od zera, ale wróciła tam żywa, a jej młodsza siostra tyle szczęścia nie miała, bo zmarła w obozie przejściowym, tam gdzie Niemcy przepędzili ludność cywilną po powstaniu w Dulagu w Pruszkowie. To nie jest wyjątkowa historia, takich historii są w Polsce miliony.</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#PosełAdrianZandberg">Mówię o tym, bo Polakom naprawdę dzisiaj nikt nie musi przypominać o zbrodniach okupantów. Ale większości tych ludzi, którzy własnymi rękami podnieśli Polskę z ruin, już z nami nie ma. Więc tym bardziej jesteśmy winni powagę, kiedy mówimy o tamtych tragicznych doświadczeniach.</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#PosełAdrianZandberg">Kilkanaście lat temu — to było już tu wspomniane — Sejm w rzadkim geście ponadpartyjnego porozumienia przyjął uchwałę, która ten mandat, o którym mówił pan poseł Fogiel, już daje. Od tamtej pory rządził PiS, potem rządziła Platforma, teraz od 7 lat znowu rządzi PiS i powiedzmy to sobie otwarcie — przez ten czas niczego nie zrobiono. Nie zbliżyliśmy się nawet o krok do tego, żeby zadośćuczynienie trafiło do polskich domów. Więc pytam: Dlaczego teraz? Skoro przez tyle lat nie zrobiliście nic, to dlaczego teraz, w przededniu kampanii wyborczej, zdjęto reparacje z zakurzonej półki? Więc skąd ten pośpiech?</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#PosełAdrianZandberg">Dotąd w kuluarach od posłów prawicy można było usłyszeć, że nie ruszacie tego tematu, bo uważacie, że jest nie do wygrania.</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Bzdury.)</u>
          <u xml:id="u-316.5" who="#PosełAdrianZandberg">Więc czy coś się zmieniło? Czy zdobyliśmy, proszę państwa, jakieś nowe, istotne poparcie ważnych środowisk politycznych w RFN? Nic mi o tym nie wiadomo. A może porozumieliśmy się chociaż z Grekami, którzy od kilku lat także słusznie walczą o reparacje? Albo z rodzinami włoskich ofiar nazizmu? Bo na razie jedyne, co usłyszeliśmy nowego w tej sprawie, to niestety oficjalne niemieckie nein.</u>
          <u xml:id="u-316.6" who="#PosełAdrianZandberg">Uważam, że dzisiaj społeczeństwo powinno usłyszeć od rządu poważną odpowiedź na proste pytanie: Co dalej? Ale tak konkretnie, to znaczy bez wzniosłych słów, bez patetycznych fraz, bo to, że Niemcy skrzywdzili miliony polskich obywateli, to wszyscy wiemy. Wszyscy wiemy też, że droga prawna w tej sprawie jest zamknięta, bo nie ma trybunału, przed który moglibyśmy pozwać Republikę Federalną w tej sprawie bez jej zgody. Więc pozostaje tylko droga dyplomatyczna, droga polityczna. Jeżeli chcemy doprowadzić do tego, żeby Niemcy naprawdę wypłaciły zadośćuczynienie, a nie tylko sobie pogadać, to trzeba przekonać niemiecką opinię publiczną.</u>
          <u xml:id="u-316.7" who="#PosełAdrianZandberg">Więc mam pytanie: Gdzie jest zaplanowana operacja dyplomatyczna w tej sprawie, proszę państwa? Gdzie są sojusznicy? Gdzie są choćby artykuły w najważniejszych niemieckich gazetach przedstawiające nasze oczekiwania? Poważna akcja informacyjna — poważna, podkreślam — bo proszę wybaczyć, ale rozesłanie raportu do skrzynek parlamentarnych w Bundestagu to nie jest poważna akcja informacyjna i to nie wystarczy. Ja dzisiaj z mojej skrzynki parlamentarnej wyjąłem kilkanaście listów. Ja akurat te listy czytam, ale widzę, co robią inni posłowie przy tej wielkiej niszczarce, która znajduje się koło skrzynek. Domyślam się, że w Bundestagu sytuacja wygląda podobnie.</u>
          <u xml:id="u-316.8" who="#PosełAdrianZandberg">Więc proszę państwa, co zrobiliście, żeby pozyskać sojuszników w RFN? Czy spotkaliście się z kierownictwem Zielonych, którzy w tym momencie są w rządzie? Czy spotykaliście się z Lewicą? Czy spotykaliście się ze środowiskami antyfaszystowskimi? Bo przecież jeśli ktoś miałby poprzeć postulat reparacji dla Polski, to właśnie oni. Z tego, co wiem, to nikt się z nimi nie kontaktował. Domyślam się, że to dlatego, że od wielu miesięcy w Berlinie nie mamy nawet ambasadora. Powiedzmy to też otwarcie, proszę państwa, otwieranie tak poważnego tematu w chwili, kiedy Polska nie ma ambasadora w Berlinie, to jest dyplomatyczne partactwo.</u>
          <u xml:id="u-316.9" who="#PosełAdrianZandberg">Proszę państwa, byli tacy, którzy mówili, że nic nie wolno robić, że mamy siedzieć cicho. Ja się z nimi nie zgadzam. Uważam, że robić trzeba, ale trzeba robić z głową i mieć jakiś plan. Pan poseł Fogiel wspomniał małą Namibię. Wiecie państwo, a czym różni się sytuacja Namibii od naszej? Namibijczycy potrafili znaleźć sojuszników. I faktycznie doprowadzili do tego, że Niemcy uznały swoją winę za kolonialne ludobójstwo, które dokonało się ponad 100 lat temu. Pieniądze tam popłyną, bo umieli zdobyć poparcie niemieckiej opinii publicznej.</u>
          <u xml:id="u-316.10" who="#PosełAdrianZandberg">Skuteczna dyplomacja nie polega bowiem na powtarzaniu wzniosłych i ogólnie słusznych zaklęć, tylko na osiąganiu realnych celów. Tymczasem, jak słyszeliśmy, polski rząd ciągle nie wystosował nawet oficjalnej noty dyplomatycznej do Niemiec, a zamiast tego głosujemy nad uchwałą, której głównym celem jest przekonanie Polaków do tego, co i tak przecież wszyscy świetnie wiemy.</u>
          <u xml:id="u-316.11" who="#PosełAdrianZandberg">Proszę państwa, żyją jeszcze ludzie, którzy byli ofiarami zbrodniczej polityki III Rzeszy. Te krzywdy wciąż bolą, więc tym bardziej do takiego tematu powinno się podchodzić z powagą. Kiedy więc widzę niektórych rozochoconych polityków, których bardziej od reparacji interesuje dowalenie temu czy innemu politykowi tu, w kraju w tej sprawie, to musze powiedzieć, że mam poczucie niesmaku. Myślę, że podzielają je miliony ludzi, którzy obserwują to w telewizji.</u>
          <u xml:id="u-316.12" who="#PosełAdrianZandberg">Nie mam wątpliwości, że ofiarom nazistowskich zbrodni to zadośćuczynienie się należy, ale jeśli chcecie państwo, żeby ten temat został potraktowany poważnie, to zacznijcie w tej sprawie na serio działać poważnie. I deklaruję: my takie poważne działania poprzemy, tylko że na razie poza tą, mówiąc uczciwie, dosyć nieskładnie napisaną uchwałą nie ma jeszcze czego wesprzeć.</u>
          <u xml:id="u-316.13" who="#PosełAdrianZandberg">Będziemy wam w tej sprawie patrzeć na ręce i będziemy was rozliczać z konkretnych efektów, bo jeżeli znowu skończy się w tej sprawie tylko na pustych słowach, na pustych deklaracjach, to to już będzie wyłącznie wasza odpowiedzialność. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-316.14" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Władysław Teofil Bartoszewski, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pani Marszałek! Chciałbym krótko przedstawić nasze stanowisko w sprawie wezwania rządu Republiki Federalnej Niemiec do… My to inaczej sformułowaliśmy. Chodzi o kwestię reparacji z druku nr 2589.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Nasze podejście różni się w dwóch kwestiach od podejścia z projektu posłów Zjednoczonej Prawicy. Po pierwsze, sugerowaliśmy zmienić tytuł czy podtytuł tej uchwały, żeby zamiast mówić o uchwale w sprawie dochodzenia przez Polskę reparacji za szkody, powiedzieć prościej, bardziej dobitnie i w szerszym kontekście: w sprawie wezwania, a nie dochodzenia, rządu RFN do wypłacenia Rzeczypospolitej Polskiej stosownego zadośćuczynienia za straty.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Dlaczego straty, a nie reparacje? Dlatego że reparacje to termin formalnoprawny dotyczący tego — pan minister doskonale to wie — że państwo, które wygrało wojnę, żąda reparacji od państwa, które przegrało wojnę, i jest to kwestia międzyrządowa, międzypaństwowa, a nie ogólna.</u>
          <u xml:id="u-318.3" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Otóż nie ma w tej chwili praktycznie żadnej szansy, żeby Polska uzyskała reparacje w tym sensie od rządu Republiki Federalnej Niemiec, ponieważ nie ma takiej instancji czy trybunału międzynarodowego, do którego Polska może się zwrócić, żeby taki wyrok uzyskać. Jest to przecież oczywiste.</u>
          <u xml:id="u-318.4" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Nie mogą się zwracać również obywatele polscy, bo była kiedyś taka próba obywateli Włoch, żeby dostać zadośćuczynienie za zabitych partyzantów, i trybunał w Hadze powiedział: żadnych indywidualnych odszkodowań nie będzie w tej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-318.5" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">W związku z tym sugerujemy inne podejście. Sugerujemy podejście właśnie polityczne, sugerujemy podejście dyplomatyczne. Otóż teraz nie chodzi o to, żeby w kwestii reparacji, odszkodowań czy pieniędzy koncentrować się na debacie publicznej, wewnętrznej rozgrywce politycznej, tylko trzeba skoncentrować się na grze polityczno-dyplomatycznej, żeby otrzymać od strony niemieckiej jakiekolwiek odszkodowanie bądź zadośćuczynienie, bo jest to możliwe tylko na drodze bilateralnej, dyskretnie prowadzonych rozmów i negocjacji z rządem niemieckim, niekoniecznie w mediach, a jeżeli w mediach, to już niemieckich, a nie polskich.</u>
          <u xml:id="u-318.6" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Nie należy zapominać, że kwestia uregulowania tych reparacji, odszkodowań czy zadośćuczynienia zależy wyłącznie od woli i decyzji państwa niemieckiego. Musimy wpłynąć na to państwo, na jego rząd i na jego społeczeństwo, ponieważ są w Niemczech ludzie, przede wszystkim sporo naukowców… Proszę sobie poczytać publikacje historyka Jochena Böhlera, który bardzo jasno i stanowczo mówi, co Niemcy robili w Polsce od samego początku. Ocenia on, że Wehrmacht do końca 1939 r., czyli w parę miesięcy, zabił 10 tys. polskich cywilów, a Einsatzgruppen 50 tys. polskich cywilów, tylko tego nikt nie czyta. My to czytamy w Polsce, a w Niemczech nikt tego nie czyta. Jest naszym zadaniem, zadaniem rządu, zadaniem fundacji rządowych, żeby tę wiedzę propagować.</u>
          <u xml:id="u-318.7" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">To, że powstał raport pana posła Mularczyka i jego grupy, jest dobrym punktem wyjścia do rozpoczęcia negocjacji, ale żeby te negocjacje były skuteczne czy bardziej skuteczne, należy w to włączyć również inne siły polityczne w kraju, dlatego że ma to inną wymowę, jeżeli nie tylko rząd z jednej opcji politycznej, ale również posłowie z innych opcji politycznych mówią do Niemiec jednym głosem, bo to jest kwestia delikatnych negocjacji. To w wypadku Namibii trwało bardzo długo.</u>
          <u xml:id="u-318.8" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">A druga sprawa, którą muszę tutaj poruszyć — tym też się różnimy, jeśli chodzi o poprawkę pana posła Mularczyka i tekst Platformy Obywatelskiej — jest taka, że nie uważamy, że kwestia sowiecka powinna być omawiana w tej uchwale. Nie dlatego, że Sowieci nam nie są winni pieniędzy, bo są, i to dwukrotnie. Po pierwsze, dlatego że zabrali część reparacji, które wzięli od Niemiec, a po drugie, dlatego że doprowadzili do potwornych — już kończę, panie marszałku — zniszczeń w tym kraju. Mieszanie tych dwóch tematów w tej uchwale spowoduje, że Niemcy bez wątpienia zaczną mówić, że stawiamy demokratyczne państwo prawa w Niemczech na tym samym poziomie co dyktaturę Putina, a do tego nie można dopuścić, bo to będzie zmanipulowane na naszą szkodę. Dlatego uważam, że nie powinniśmy tego robić.</u>
          <u xml:id="u-318.9" who="#PosełWładysławTeofilBartoszewski">Oczywiście mój klub zagłosuje za tą uchwałą. To jest oczywiste. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-318.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krystian…</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#komentarz">(Poseł Władysław Teofil Bartoszewski: Panie marszałku, zgłaszamy poprawkę do tego projektu ustawy.)</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Krystiana Kamińskiego, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-319.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PosełKrystianKamiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Wszyscy zgadzamy się, że Polsce należy się zadośćuczynienie. Mówiły to wszystkie ugrupowania. To za mało. Naszym moralnym obowiązkiem jest przypomnieć niemieckim hipokrytom od pojednania i Wertpolitik, czyli polityki moralności, wartości, że bezwzględnie realizują politykę wyczekiwania, aż sprawa ucichnie, aż nikt nie będzie się nią już zajmował, ale zamiast prowadzić politykę realną, która powinna dążyć do tego, że te reparacje uzyskamy, robimy to, co zawsze, co jest solą naszej demokracji — tworzymy uchwały i rezolucje.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#PosełKrystianKamiński">Już we wrześniu 2004 r. powstała pierwsza uchwała w sprawie reparacji. Wówczas rządziło SLD, ale oni mieli w głowie raczej moskiewską pożyczkę niż reparacje. Potem rządził PiS, ale minister spraw zagranicznych, pani Fotyga, odpowiedziała na interpelację, że stan prawny jest zamknięty. Potem rządziła Platforma Obywatelska z PSL-em, ale oni raczej chcieliby, żeby Polska wypłacała pieniądze Niemcom, niż żeby Polska dostawała pieniądze od Niemiec. Teraz znowu wy rządzicie. Przez 18 lat nie zrobiliście nic w związku z tamtą uchwałą. A co teraz robicie? Tworzycie nową uchwałę. To oczywiście ma sens.</u>
          <u xml:id="u-320.2" who="#PosełKrystianKamiński">Ta uchwała to teatr, teatr robiony po to, żeby przykryć problemy wewnętrzne: inflację, brak węgla, drożyznę, wysokie raty kredytów. Wszyscy to wiemy, bo nie potrzebujemy nowej uchwały. Mamy przecież tamtą. Gdybyście chcieli z niej skorzystać, to mogliście to zrobić przez ostatnie 7 lat. Nie chcieliście. Teraz dostaliśmy tę nową uchwałę, a to, że jest to polityczna rozgrywka, najlepiej pokazuje wasza poprawka, którą dodaliście na samym końcu, a która dotyczy odzyskania reperacji wojennych od Rosji. Na samym początku pan minister raczył tutaj powiedzieć, że to błędne postawienie sprawy, że nie da się uzyskać reperacji wojennych od Rosji, a na samym końcu zaprzeczył tym słowom, mówiąc, że ta poprawka jest dobra, pomimo tego, że jest tam napisane właśnie to, że chcemy uzyskać reperacje wojenne od Rosji. To jest po prostu przykrywka. Nie chcieliście, żeby Platforma Obywatelska obeszła was tą drogą i dlatego to wrzuciliście. Wrzuciliście to tylko po to, żeby pokazać, że coś robicie.</u>
          <u xml:id="u-320.3" who="#PosełKrystianKamiński">Pierwszy projekt nie był najgorszy, ale potem była ta poprawka i wszystko, co potem wchodziło, było coraz gorsze. Ten projekt uchwały jest bardzo nieczytelny, zresztą zobaczycie państwo, jak się z nim zapoznacie. Niestety nie jest napisany tak, jakbyśmy realnie chcieli coś odzyskać. Jest raczej napisany tak, jakbyśmy chcieli pokazać, że w sumie moglibyśmy coś dostać. Tak się nie pisze projektów uchwał. On nie brzmi poważnie, nie wygląda poważnie. Pomijam już to, że pierwsza wersja, którą dostaliśmy, nie była nawet wyjustowana i po prostu wyglądała tragicznie.</u>
          <u xml:id="u-320.4" who="#PosełKrystianKamiński">Państwo często, słyszałem o tym wcześniej i słyszę to teraz, powołujecie się na przykład Namibii, ale Namibia dostała 1,1 mld euro, a to są grosze w porównaniu z tym, czego my oczekujemy, a poza tym oni dostali tę kwotę w postaci niemieckich inwestycji, które będą tam robione. Nie ma co tego porównywać, bo ten przykład jest tak absurdalny, że aż trudno znaleźć większy absurd.</u>
          <u xml:id="u-320.5" who="#PosełKrystianKamiński">Jeszcze jedna rzecz: to, co zrobiliście, odbije się czkawką nam wszystkim. Połączyliście reparacje z roszczeniami żydowskimi. Po co to zrobiliście? Po co to połączyliście? Dlaczego? Dlaczego robicie takie rzeczy, które w oczywisty sposób odbiją się rykoszetem? Gazety w Izraelu już piszą o tym, że w związku z tym, skoro Polska sama podnosi tę kwestię, trzeba dostać roszczenia od Polski za to, że, jak twierdzą, Polacy zabijali Żydów w czasie II wojny światowej. Po co w ogóle z tym wychodziliście? To naprawdę karygodne i wszyscy dostaniemy za to rykoszetem. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-320.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam pana posła Pawła Zalewskiego, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-321.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PosełPawełZalewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jakie są fakty? Otóż sprawa reparacji pozostaje w dalszym ciągu otwartą i bolesną raną polskiej historii. Polska ma moralne prawo do reparacji. Polska nie zrzekła się prawa do reparacji, ale moi przedmówcy mówili tutaj, że droga prawna nie jest możliwa, bo nie ma odpowiedniego trybunału. Pozostaje droga polityczna.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#PosełPawełZalewski">Jaka jest rzeczywistość w Europie w 2022 r.? Jak te reparacje uzyskać? Nie jest to 1945 r., 1946 r., 1947 r., 1948 r. Dzisiaj z tym postulatem jesteśmy sami. Żaden z naszych sojuszników z II wojny światowej go nie popiera. Dzisiaj jesteśmy w Unii Europejskiej i mamy już przeszłość w relacjach z Niemcami. Nie jest tak, jak mówił pan poseł Mularczyk, że od wojny nie było żadnych porozumień polsko-niemieckich, bo były, chwała Bogu. Naprawdę wszyscy powinniśmy dziękować za to, że mądrość ekipy Tadeusza Mazowieckiego, a także mądrość prof. Skubiszewskiego doprowadziła do tego, że uregulowaliśmy granicę z Niemcami, że Niemcy tę granicę zaakceptowały. Te wszystkie działania, te wszystkie traktaty z lat 1990–1991, panie pośle, otworzyły Polsce drogę do Unii Europejskiej. To nie było za darmo — Polska poparła zjednoczenie Niemiec. W polityce tak już jest, że zawsze jest coś za coś, a nigdy nie jest tak: coś za nic.</u>
          <u xml:id="u-322.2" who="#PosełPawełZalewski">Dzisiaj sytuacja polityczna jest taka, że nie ma możliwości uzyskania reparacji od Niemiec. Państwo to doskonale wiecie. Gdybyście tego nie wiedzieli, to zaczęlibyście to zaraz po przejęciu władzy w 2015 r. Nie zrobiliście tego, trzymaliście ten projekt do dzisiaj. Dlaczego zatem podnosicie tę kwestię właśnie dzisiaj, po 7 zmarnowanych latach, kiedy sami mówicie, że nie jest to sprawa na 1 rok czy 2 lata?</u>
          <u xml:id="u-322.3" who="#PosełPawełZalewski">Dlatego że jest kampania wyborcza, ona się już zaczęła i tą sprawą chcecie przykryć gigantyczną drożyznę, ubożenie polskich rodzin, niepewność, czy polskie rodziny będą mogły ogrzać mieszkanie, złodziejstwo waszych ludzi, nepotyzm, ogólną nieudolność.</u>
          <u xml:id="u-322.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Do rzeczy.)</u>
          <u xml:id="u-322.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Chociaż jeden przykład…)</u>
          <u xml:id="u-322.6" who="#PosełPawełZalewski">To jest powód, dla którego dzisiaj wnosicie tę sprawę, bo chcecie przykryć waszą nieudolność i łudzicie Polaków. Łudzicie Polaków potencjalnymi korzyściami, gdy te już istniejące, wynikające z członkostwa Polski w Unii Europejskiej, gdzieś tam leżą przez was porzucone, mówię tutaj o pieniądzach z KPO. Muszę powiedzieć, że jestem bardzo zdziwiony, że koledzy z Platformy Obywatelskiej przyjęli wasze metody gry, waszą logikę, aby nie mówić o interesie państwa, ale aby mówić o tym, kto kogo zaszachuje, aby grać interesem politycznym, bo przecież sami również wiedzą, doskonale wiedzą, także kolega poseł Kowal wie, że uzyskanie odszkodowań od Rosji jest niemożliwe. Dlaczego zatem to robi? No właśnie dlatego, aby wejść w tę logikę, w której jesteście, aby was zaszachować, a nie dać się zaszachować.</u>
          <u xml:id="u-322.7" who="#PosełPawełZalewski">Chcę tutaj wypowiedzieć jedną bardzo ważną uwagę do pana posła Kowala. Proszę, żeby mówił w imieniu swojej formacji, bo do tego ma tytuł, a nie w imieniu całej opozycji. Jeżeli mówi o odpowiedzialności, to ponieważ wie doskonale, że sprawa odszkodowań nie jest realna — dotyczy to nawet dużo, dużo lepszego rządu, który, mam nadzieję, wspólnie powołamy — niech nie łudzi Polaków, że to zostanie uzyskane.</u>
          <u xml:id="u-322.8" who="#PosełPawełZalewski">Reasumując, Polska 2050…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Kończ waść, wstydu oszczędź.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PosełPawełZalewski">Tak, dziękuję, panie pośle, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#PosełPawełZalewski">Pozwolił pan innym posłom mówić 45 sekund dłużej…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">No, nie proszę pana. Nie, nie, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PosełPawełZalewski">Proszę również o to samo. Otóż reasumując…</u>
          <u xml:id="u-326.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Nie, panie pośle. Niech pan posłucha, niech mnie pan uprzejmie posłucha. Zgodziłem się, a następnie Sejm się zgodził, żebyśmy kołom dali 4 minuty. Bardzo uprzejmie pana proszę o dyscyplinę w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PosełPawełZalewski">…proszę, żeby nie przedłużać niepotrzebnie.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#PosełPawełZalewski">Otóż reasumując, ponieważ uważamy, że Polska ma moralny, ale także prawny tytuł, moralne prawo i prawny tytuł do tego, aby domagać się reparacji, nie będziemy głosowali przeciwko tej uchwale; ale ponieważ uważamy, że w niej chodzi nie o to, aby te reparacje uzyskać, ale o to, aby wykorzystywać tę sprawę instrumentalnie w kampanii wyborczej, nie możemy głosować za. Dlatego wstrzymamy się od głosu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-328.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-328.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-328.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj już.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani poseł Iwona Michałek, Porozumienie.</u>
          <u xml:id="u-329.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-329.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Panie marszałku, mikrofon.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#PosełIwonaMichałek">Czy już jestem słyszana? Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#PosełIwonaMichałek">Polska nigdy nie wyrzekła się reparacji wojennych za niemieckie zbrodnie. Przywoływanie w tym kontekście stanowiska rządów Bieruta jest oczywiście nieuzasadnione, gdyż PRL nie była państwem suwerennym, polskim.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#PosełIwonaMichałek">W ostatnich dniach Prawo i Sprawiedliwość wyszło z inicjatywą wszczęcia starań o przyznanie Polsce reparacji ze strony państwa niemieckiego. Intencje tego kroku nie są do końca czytelne, można żywić obawy, że jest on podyktowany wyłącznie przedwyborczą rachubą. W obawach tych utwierdza nas fakt, że temat reparacji wojennych od Niemiec nie pojawiał się nigdy w uzgodnieniach programowych zawieranych w ramach Zjednoczonej Prawicy.</u>
          <u xml:id="u-330.3" who="#PosełIwonaMichałek">Przez 7 lat rządów Prawa i Sprawiedliwości polskie państwo nie podjęło żadnych kroków dyplomatycznych zmierzających do wyegzekwowania odszkodowań od Niemiec. Jeżeli jednak tym razem byłoby inaczej i rząd przedstawiłby realistyczny plan działań dyplomatycznych, to my, Porozumienie, deklarujemy gotowość poparcia dla nich. Nie można przy tym jednak stracić z pola widzenia ogromu poniesionych przez Polskę strat, chodzi o straty wyrządzone jej obywatelom. Dlatego Porozumienie oczekuje, że wraz z planem wyegzekwowania odszkodowań rząd przedstawi zasady, na jakich będą mogły być zaspokojone z uzyskanych w ten sposób środków uzasadnione roszczenia bezpośrednio poszkodowanych lub ich spadkobierców.</u>
          <u xml:id="u-330.4" who="#PosełIwonaMichałek">Uważamy również, że należy oczekiwać od Rosji wypełnienia przez nią wcześniejszych zobowiązań Związku Radzieckiego wynikających z realizacji polskiej części reparacji za szkody spowodowane przez III Rzeszę na ziemiach polskich. Jest wiele rodzin, które ucierpiały tak samo mocno ze strony niemieckiej, jak i rosyjskiej, np. moja rodzina taka jest.</u>
          <u xml:id="u-330.5" who="#PosełIwonaMichałek">Szanowni Państwo! Uważamy, że w ocenie niemieckich zbrodni czasów II wojny światowej oraz strat poniesionych z tego tytułu przez państwo polskie, jego obywateli cała klasa polityczna powinna mówić jednym głosem. Dlatego wnioskujemy o skierowanie wszystkich propozycji — i z Prawa i Sprawiedliwości, i Koalicji Obywatelskiej, i Platformy Obywatelskiej, i Koalicji Polskiej do komisji, aby powstał jeden tekst, który przyjęlibyśmy wszyscy bez żadnych problemów. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-330.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Już powstał.)</u>
          <u xml:id="u-330.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Świetnie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
          <u xml:id="u-331.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W imieniu koła Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia chciałem przedstawić stanowisko w sprawie uchwały o dochodzeniu przez Polskę reparacji za szkody spowodowane przez Niemcy w czasie II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#PosełJarosławSachajko">Padły tutaj bardzo ważkie słowa o tym, że jest to historyczna chwila, że jest to polska racja stanu, i dziwię się, że nie wszyscy tak to odbierają. Bo rzeczywiście jest to historyczna chwila, polska racja stanu, nawet może więcej, europejska czy światowa racja stanu, żeby różni totalitarni dyktatorzy wiedzieli, różne państwa wiedziały, że każda zbrodnia, która będzie popełniona, każde barbarzyństwo, które będzie popełnione, będą osądzone i reparacje będą wypłacone.</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#PosełJarosławSachajko">Tutaj wielu polityków, po sondażach, podejrzewam, mówi już: tak, reparacje się nam należą, ale… To przeraża — to „ale”. Szuka się różnych argumentów „ale”, co uderza w naszą polską rację stanu, bo już w prasie międzynarodowej są artykuły, które mówią, że polska klasa polityczna jest podzielona. A jeżeli w tak podstawowej sprawie jak reparacje jesteśmy podzieleni, to naprawdę mogą być problemy z uzyskaniem tych reparacji — ale tylko problemy — jeżeli nie podejdziemy do tego poważnie. Tutaj się wspomina o tym, że nie ma żadnej szansy, że nie ma możliwości, że nie ma żadnego trybunału. Szwajcarskie banki zapłaciły gigantyczne odszkodowania również bez tego.</u>
          <u xml:id="u-332.3" who="#PosełJarosławSachajko">Tu jest ważne, abyśmy się zwrócili do społeczeństwa niemieckiego. Jeżeli się zwrócimy do społeczeństwa niemieckiego, to tak jak i przy wojnie rząd niemiecki będzie musiał ustąpić. Dlatego apeluję, abyśmy nie mówili o tym, że to będzie trwało latami. Jeżeli się zwrócimy do społeczeństwa niemieckiego, to tak jak i przy wojnie znajdą się ugrupowania polityczne, które będą to popierały. Ale z polskiej strony musi być jedność. My wszyscy musimy jednym głosem mówić o tym, że tych reparacji chcemy teraz. Mówienie, że jak przyjdzie kolejny rząd, jak my zbudujemy kolejny rząd, albo że latami, uderza w nas jako Polaków. Schowajmy własne kokardy polityczne, mówienie, że my jesteśmy lepsi i jak my przyjdziemy. Jeżeli w tej chwili wszyscy się będziemy ubiegali o te reparacje, mówiąc do społeczeństwa, a nie do poszczególnych ugrupowań… Bo podejrzewam, że żadne ugrupowanie nie będzie chciało takich gigantycznych pieniędzy nam wypłacić. To społeczeństwo musi wymóc na poszczególnych ugrupowaniach to, że ta umowa między Polską a Niemcami będzie podpisana. Nie szukajmy nie wiadomo gdzie sojuszników, bo jedynym sojusznikiem może być społeczeństwo niemieckie. Oczywiście wszyscy rozumieją, że spłacanie tych reparacji będzie trwało latami, ale to powinno rozpocząć się już teraz.</u>
          <u xml:id="u-332.4" who="#PosełJarosławSachajko">Wydaje mi się, że niestety — niestety dla Ukrainy, bo jest ta wojna — przykład ukraiński zmusi niemieckie społeczeństwo do tego, żeby rozpocząć wypłacanie Polakom tych reparacji, bo zdjęcia z Buczy, Irpienia i pozostałych miejscowości, które obiegły Europę i świat, były przerażające, a Polska wówczas to była jedna wielka Bucza. O tym musimy mówić i jednym głosem, nie dzieląc się, żądać tych reparacji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-332.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Joanna Senyszyn, Polska Partia Socjalistyczna.</u>
          <u xml:id="u-333.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Wysoka Izbo! Nie czarujmy się. Z braku pieniędzy na kiełbasę wyborczą PiS udaje, że da suwerenowi reparacje. Na wierzbie, za to hojną ręką, bo płacić mają Niemcy. 6,2 bln zł. Ponieważ nikt nie ma wyobrażenia, ile to jest pieniędzy, od razu usłużny europoseł Czarnecki przeliczył, że wyjdzie 160 tys. na statystycznego obywatela. Nie dość, że zrekompensuje to Polakom inflację, to starczy na elektryczny samochód od Morawieckiego, a także odlot z Centralnego Portu Komunikacyjnego pod Radomiem do San Escobar, a pewnie jeszcze coś zostanie.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Nie ulega wątpliwości, że reparacje się Polsce i Polakom należą. Ale PiS idzie dalej. Twierdzi, że kto ma wątpliwości, kto zastanawia się i chce dyskutować o tym, czy należy występować o reparacje, czy może o zadośćuczynienie i odszkodowanie, to to jest ukryta opcja niemiecka. To wyraźnie już pada w niektórych programach telewizyjnych i jest rozpowszechniane przez PiS. A to wierutne kłamstwo. W tak ważnej sprawie nie może być przekłamań i oszustw.</u>
          <u xml:id="u-334.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Polska poniosła niewyobrażalne straty osobowe i majątkowe, straciła szanse na rozwój. Raport, którym się tak chwalicie, oczywiście ma bardzo wiele zalet, ale nie jest prawdą, że on odkrywa coś nadzwyczajnie nowego. To wszyscy wiedzą. Ja uczyłam się w PRL-owskiej szkole o stratach, jakie Polska poniosła w wyniku II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-334.3" who="#PosełJoannaSenyszyn">W sprawie reparacji od Niemiec elementarna przyzwoitość wymaga, żeby przynajmniej nie kłamać, nie zmyślać, nie przeinaczać faktów, nie mamić Polaków czczymi wyborczymi obietnicami, a przede wszystkim nie ośmieszać i nie narażać Polski. Wiem, że nie można tego wymagać od premiera Morawieckiego czy od PiS-u, ale od Sejmu należy.</u>
          <u xml:id="u-334.4" who="#PosełJoannaSenyszyn">Warto przypomnieć wobec tego, że według uzgodnień z Jałty i Poczdamu Polska w ogóle nie była w sprawie reparacji stroną, a jedynie miała dostać 15% środków uzyskanych przez ZSRR z radzieckiej strefy okupacyjnej. W Poczdamie ustalono łączną kwotę reparacji od Niemiec na 20 mld dolarów amerykańskich, z czego połowę, to jest 10 mld, miał otrzymać Związek Radziecki, a w tym miało być 1,5 mld dolarów dla Polski. Nawet na tamte czasy były to kwoty nieproporcjonalnie małe, wręcz humorystyczne w stosunku do strat poniesionych przez zwycięskich aliantów, gdyż były wyznaczane nie według krzywd i strat, ale według możliwości znajdującej się w ruinie III Rzeszy. Ile faktycznie Związek Radziecki przekazał Polsce i w jakiej formie, nie wiadomo. Mówi się, że nic. W 1953 r. najpierw zachodni alianci zrezygnowali z reparacji od RFN, a kilka miesięcy później ZSRR zrezygnował z reparacji od NRD. Apeluję zatem do PiS o zaprzestanie gry o reparacje. Nie skłócajcie Polaków także w tej sprawie. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-334.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Paweł Szramka, niezrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-335.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle, proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PosełPawełSzramka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przed debatą zastanawiałem się, jak ta dyskusja będzie wyglądać. Obawiałem się, że może dojść do delikatnej jatki. Na szczęście tego nie było. Trzeba przyznać, że wszystkie osoby, które występowały, przynajmniej do tej pory… Nie wiem, jak będzie przy pytaniach, ale do tej pory w oświadczeniach słyszeliśmy, że wszyscy popierają reparacje ze strony Niemiec. Myślę, że to jest pozytywne. Warto by było, żebyśmy teraz, jeśli ta uchwała już ma być głosowana, popracowali też nad tym, żeby cały Sejm ją przyjął, bo to będzie trochę niepoważnie wyglądało, jeśli pewna część sceny politycznej nie będzie jej popierać, co da stronie niemieckiej argumenty, żeby to podważać.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#PosełPawełSzramka">Uważam też, że o ile jak najbardziej słuszne jest to, żeby domagać się reparacji od Rosji, o tyle chyba nie warto mieszać tych dwóch wątków w jednej uchwale, żeby nie dawać argumentu stronie niemieckiej, która może powiedzieć, że zapłaci, jeśli Rosjanie zapłacą. Nie dawajmy przestrzeni na to, żeby takie argumenty mogły z tamtej strony paść.</u>
          <u xml:id="u-336.2" who="#PosełPawełSzramka">Bardzo często słyszeliśmy słowa „powaga” i „odpowiedzialność” z tej mównicy. Myślę, że warto by było, żeby te słowa przekształciły się w czyny — z każdej strony sceny politycznej — i żeby powaga i odpowiedzialność towarzyszyły nam przy podejmowaniu kolejnych decyzji związanych z reparacjami, a także przy samym głosowaniu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Zbigniew Ajchler.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#PosełZbigniewAjchler">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Reparacje wojenne, odszkodowania to potwornie trudny temat dla nas wszystkich, i dla strony obwinionej, i dla strony domagającej się. To bardzo delikatna sfera. Chodzi o to, aby nie popsuć obecnych relacji. Niemcy są naszym partnerem gospodarczym w bardzo dużym procencie, ale to w żadnym razie nie może być powodem niedochodzenia tych reparacji. Uważam, że powinnością tego rządu i każdego innego przedtem było ich dochodzenie. Oczywiście one były dochodzone, ale — jak powiedziano z tej trybuny — nie byliśmy państwem do końca suwerennym, decydowaliśmy niecałkowicie. Bojaźń polskich polityków była na takim poziomie, że te reparacje były praktycznie żadne. Kto wie, jak się buduje drogi, autostrady, miasta, ile potrzeba czasu — przecież wiemy, jak wyglądała Warszawa — ten zdaje sobie sprawę, czuje, co to znaczy zniszczyć i odbudować. Zawsze łatwiej się niszczy, niż się buduje.</u>
          <u xml:id="u-338.1" who="#PosełZbigniewAjchler">Z tej trybuny padało stwierdzenie: droga prawna jest niemożliwa. Zawsze jest możliwa droga prawna, w każdym czasie, jeśli jest wola, jeśli jest zrozumienie tematu. Naszym obowiązkiem jako posłów tej kadencji, i nie tylko, też każdej następnej, jest domaganie się tego i mówienie wspólnym językiem. Dziwię się, dlaczego tak nie jest. Animozje polityczne nie mogą decydować o tych sprawach, nie mogą wpływać na nasze tak albo nie. Przecież Polska jest, była zniszczona. Do dnia dzisiejszego cierpimy z tego powodu. Proszę zobaczyć, jak wyglądają miasta zachodnie, gdzie wojen nie było. My jako Polska ciągle się odbudowujemy, średnio 60–70 lat, musimy się od zera odbudowywać. To są niesamowite straty finansowe, ludzkie i w ogóle.</u>
          <u xml:id="u-338.2" who="#PosełZbigniewAjchler">Zresztą powiem tak: Kto chce wojny? Nikt nie chce wojny. Proszę państwa, przecież obecnie sprawa Ukrainy to największa klęska elit politycznych świata, które zezwalają na to, żeby cały świat tańczył wokół jednej osoby, a jedna osoba robiła, co chce. Światowe organizacje nie wytworzyły mechanizmów, które to uniemożliwią, i one są najbardziej winne tego stanu rzeczy. Tak nie może być. Jeśli życie jest najważniejsze, jedyne i niepowtarzalne, to gdzie jest działalność nasza, ludzi, odpowiedzialnych polityków? Te pełne frazesów słowa… Co zrobiono z panem prezesem Kaczyńskim i premierem Morawieckim, kiedy pojechali na Ukrainę? Co z nimi zrobiono? Co zrobili zachodni politycy? Ośmieszyli ich. Zniewolili ich w sensie prawnym.</u>
          <u xml:id="u-338.3" who="#PosełZbigniewAjchler">Mówi się, że to jest niemożliwe, że to są bajki. Jest możliwe, wszystko jest możliwe, ale nie idźmy tą drogą. Nie tylko slogany. Musi być odwaga, musi iść za tym czyn. Tak samo tu. My, posłowie, obojętnie czy z opozycji, czy rządzący, musimy mieć odwagę podejmowania wspólnej decyzji w tej sprawie. W przeciwnym razie będzie to jeszcze większa klęska gatunku ludzkiego, niż jest do tej pory. To się nam należy. Jest kwestia wysokości, ale te sprawy będą do negocjacji. Chodzi o rozmowy, o formę, kształt i brzmienie tego i o zrozumienie naszych oczekiwań, tego, czego chcemy.</u>
          <u xml:id="u-338.4" who="#PosełZbigniewAjchler">Życzę państwu właśnie tego: osiągnięcia konsensusu, panie marszałku, w tej jednej bardzo ważnej, ale trudnej dla nas, Polaków, sprawie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-338.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, 38 osób zgłosiło się do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Ustalam czas zadawania pytania na 1 minutę.</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Lorek, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-339.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! Pani Marszałek! Panie i Panowie! Wysoka Izbo! Moja mama nie poznała swojego ojca, ja nie poznałem dziadka. Moje miasto doznało bardzo dużych szkód, mówię o Piotrkowie Trybunalskim. Sulejów jak Guernica — dwie trzecie zniszczono.</u>
          <u xml:id="u-340.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Od dziesięcioleci mówimy o reparacjach, a kiedy powstaje faktyczny dokument, kiedy chcemy zwrócić się do rządu niemieckiego, mamy dyskusję jak rozmyte zdjęcie. Nie ma winnych, zdjęcie się rozmywa, chcemy odsunąć temat.</u>
          <u xml:id="u-340.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Panie pośle Zandberg, czy radna Rady Miasta Warszawy zwróciła się o przetłumaczenie dokumentu, który stworzył prezydent Lech Kaczyński? Czy pani radna z Warszawy wystąpiła o to, żeby Warszawa jako polskie miasto, pierwsze w Polsce wystąpiło o reparacje? Nie. Trzeba mówić o faktach, trzeba wreszcie rozpocząć ten temat i zwrócić się o to, co nasze, i co powinniśmy dostać. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-340.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Witold Zembaczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#PosełWitoldZembaczyński">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ponieważ mamy do czynienia z autentycznie odgrzewanym kotletem, uporządkujmy fakty.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#PosełWitoldZembaczyński">Drodzy Polacy! Nie macie pieniędzy z KPO, nie stać was na zapłacenie rachunków za nośniki energii, ponieważ zarabiają spółki Skarbu Państwa.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstydu oszczędź.)</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#PosełWitoldZembaczyński">Przeprowadźmy więc wiwisekcję kwestii reparacji, ale to nie są reparacje wojenne, tylko to mają być reparacje sondażowe dla PiS-u. Zadajmy pytanie, czy raport Mularczyka jest równie merytoryczny i równie autentyczny jak raport Macierewicza. Czy skala kłamstwa wokół tematu reparacji jest taka sama, jaka jest w przypadku raportu o katastrofie smoleńskiej, o czym dowiedzieliśmy się niedawno z niezależnych mediów? I odpowiedzcie Polakom, powiedzcie prawdę, że jedyne, co dostaną, to parę procent słupków poparcia Prawa i Sprawiedliwości. Powiedzcie prawdę, na ile punktów sondażowych wyceniliście robienie wody z mózgu Polakom. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę państwa, czy mógłbym prosić o uwagę? Bo może trochę uporządkuje to czas. Jest 36 osób, które zadadzą jeszcze pytania. To potrwa w granicach 45 minut. Potem będzie pan poseł Mularczyk, jeżeli uzna to za stosowne — ma swój czas. Dopiero wtedy będzie głosowanie. Mówię to po to, żeby osoby, które czekają specjalnie na głosowanie, a nie chcą zabierać głosu bądź słuchać dyskusji, wiedziały, że mają przynajmniej 45 minut do głosowania. To jest jedna prośba.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Druga prośba. Jak są zadawane pytania, proszę państwa, to bardzo proszę: wysłuchajcie tych pytań, a jeżeli chcecie sobie podyskutować, to bardzo bym prosił, żeby robić to poza salą sejmową. Uprzejmie o to proszę.</u>
          <u xml:id="u-343.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jan Szopiński, klub parlamentarny Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli zdecydujemy się na zgłaszanie roszczeń reparacyjnych wobec Niemiec, to wszystkim Polakom wypada trzymać kciuki za sukces tej kwestii. Uchwała nawiązuje do uchwały Sejmu z 10 września 2004 r. w sprawie praw Polski do niemieckich reparacji wojennych. Otwarte w związku z tym pozostaje pytanie, dlaczego PiS dopiero dzisiaj, po tylu latach, stawia tę kwestię. Z uwagi jednak na poziom kompetencji polityków z obozu władzy Polacy boją się, że zamiast sukcesów Polska z reparacji zobaczy tyle pieniędzy, ile do tej pory zobaczyła z KPO. Pamiętamy, co z tego miejsca o pieniądzach z KPO mówił pan premier Morawiecki.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#PosełJanSzopiński">Dzisiaj Polacy pytają was, czy dokumenty będą przez was dobrze przygotowane. Pytają, czy mogą mieć w tej sprawie nadzieję, że środki otrzymamy. Polacy nie mogą pozostać w tej sprawie bez grosza z poczuciem zawodu i wstydu za poczynania swojego rządu. Rządzie, cała kwestia w waszych rękach.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Co pan wygaduje?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Klimczak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-345.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tylko profesjonalne podejście polityczne i dyplomatyczne może przybliżyć nas do uzyskania właściwego zadośćuczynienia od Niemiec za straty poniesione w trakcie II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Niestety sam rząd PiS-u takiego profesjonalnego podejścia nie gwarantuje, dlatego proponujemy, żeby powołać komisję nadzwyczajną, która kontrolowałaby ten proces. Taka komisja składałaby się ze wszystkich stronnictw reprezentowanych w polskim Sejmie. Dałoby to także efekt zjednoczenia, co wzmacniałoby polski głos. Bądźmy szczerzy, wszyscy wiedzą, że sam PiS nie da sobie rady z tym procesem, konieczne jest wzmocnienie przez wszystkie stronnictwa. Dlatego pytanie, czy jesteście państwo gotowi powołać taką komisję, złożoną ze wszystkich stronnictw, która wspierałaby polski wniosek o zadośćuczynienie od Niemiec? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść wam Boże w tym dziele, jeśli rzetelnie rzeczywiście chcecie się go podjąć. Konfederacja stanowczo — tak — jest za prowadzeniem asertywnej polityki w stosunkach międzynarodowych, ale jest stanowczo przeciw wiązaniu kwestii reparacji niemieckich z kwestią roszczeń i uroszczeń żydowskich. Kiedy wspomniał o tym mój znakomity kolega, poseł Kamiński, zdążyło się tu paru z was żachnąć, więc cytuję: jeśliby państwo Izrael było zainteresowane otrzymaniem udziałów w reparacjach, jakich Polska będzie domagać się od Niemiec za szkody wyrządzone w czasach II wojny światowej, to jesteśmy otwarci na rozmowy. Zadeklarował Jarosław Kaczyński.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Zdyscyplinujcie waszego posła przewodniczącego, ponieważ wiązanie tych kwestii tego pierwszego, czyli reparacji, nie urealnia, a to drugie legitymizuje.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Sprawa reparacji osadzona jest w niezwykle bolesnej historii polskiego narodu. Muszę powiedzieć, że jest niezwykłą bezczelnością, że ta bolesna dla Polaków sprawa została wyłącznie partyjną wydmuszką Prawa i Sprawiedliwości wykorzystaną jako element w prowadzeniu kampanii wyborczej.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Chcę zapytać pana ministra Szynkowskiego vel Sęka, który gdzieś krążył, dlaczego nie podjęto żadnych starań, aby pozyskać do tej sprawy różne państwa, które były członkami koalicji antyhitlerowskiej w czasie II wojny światowej, takie jak Stany Zjednoczone, Francja, Wielka Brytania, które widziały ogrom nieszczęścia, które Niemcy zgotowały całemu światu podczas II wojny światowej. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Patrzę na posła Szramkę i okazuje się, że te słowa o mówieniu jednym głosem wypowiedział w złą godzinę, bo widzimy, że już w tej chwili poszczególne ugrupowania próbują na reparacjach ugrywać jakieś swoje, niezrozumiałe dla mnie, polityczne interesy.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#PosełJarosławSachajko">Chciałem zapytać posła wnioskodawcy czy rządu, czy będzie robiona szeroka kampania społeczna w Niemczech, informująca o tym, co się działo w czasie II wojny światowej i że oczekujemy reparacji. Udało się polskiemu rządowi dobrze taką kampanię zrobić zaraz po wybuchu wojny w Ukrainie. Zbudowała się już szeroka koalicja państw pomagających Ukrainie. Uważam, że w tej chwili powinniśmy już rozpocząć taką kampanię społeczną, aby te pieniądze jak najszybciej popłynęły do Polski i aby nie opowiadać o sprawach zupełnie niezwiązanych z tą tragedią.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pani posłanka Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-353.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Wysoki Sejmie! Według byłego premiera Włodzimierza Cimoszewicza w archiwum Kancelarii Prezesa Rady Ministrów jeszcze w 2004 r., kiedy Sejm podejmował uchwałę w sprawie reparacji od Niemiec, był dokument z 1953 r. dotyczący formalnego zrzeczenia się reparacji przez Polskę. Premier Morawiecki ksywa Pinokio, bo z zasady mija się z prawdą, twierdzi, że żadnego dokumentu nie ma, a jest jedynie notatka w „Trybunie Ludu”. Co się zatem stało z tym dokumentem? Proszę o zbadanie tego i odpowiedź na piśmie. Tu bowiem nie chodzi o to, czy ten dokument rodzi skutki prawne, czy nie, ale o to, że jest niedopuszczalne, by cokolwiek ginęło z kancelarii premiera, ale też aby premier kłamał. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-355.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Paweł Szramka, niezrzeszony.</u>
          <u xml:id="u-355.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PosełPawełSzramka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jest gotowy raport — to dobrze. Dziękuję, że go przygotowaliście, jest to jakiś punkt wyjścia. Prawdopodobnie Sejm przyjmie tę uchwałę większością głosów. Pytanie tylko: Co dalej? Bo domyślamy się, że to będzie długi proces. Pytanie, czy jesteście gotowi na to, żeby na rozmowy ze stroną niemiecką delegacja z Polski była złożona nie tylko ze strony rządzącej, ale także z innych ugrupowań. Bo jeśli będzie to długi proces, to warto by było, żeby następne rządy również były włączone w te rozmowy, aby nic nie umknęło kolejnym rządzącym, tak aby ten proces mógł zakończyć się po naszej myśli. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Janusz Kowalski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PosełJanuszKowalski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Partia niemiecka podnosi głowę w Polsce. Mówicie po polsku, a myślicie po niemiecku.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Skandal! Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#PosełJanuszKowalski">W 2004 r., jak przyjęliśmy uchwałę w sprawie reparacji, kilkadziesiąt minut później postkomuniści Cimoszewicz i Belka powiedzieli: nie wykonamy uchwały.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Milioner ze Skarbu Państwa.)</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#PosełJanuszKowalski">Co robili Hanna Gronkiewicz-Waltz i Rafał Trzaskowski? Nie przetłumaczyli nawet raportu o zniszczeniach Warszawy na język niemiecki.</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-358.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-358.7" who="#PosełJanuszKowalski">Ten raport ukrywacie. Jesteście partią niemiecką. Jeżeli jesteście Polakami, macie obowiązek zagłosować za reparacjami. To jest obowiązek Polski. Mamy mówić jednym głosem.</u>
          <u xml:id="u-358.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Zejdź!)</u>
          <u xml:id="u-358.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-358.10" who="#PosełJanuszKowalski">A nie tak jak Grzegorz Schetyna, który w 83. rocznicę atakuje Rzeczpospolitą Polską za to, że chce reparacji, i mówi Eriką Steinbach. Nie ma na to zgody. Jeżeli jesteście Polakami, macie obowiązek zagłosować za reparacjami.</u>
          <u xml:id="u-358.11" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Szumilas: Nie ma zgody, żebyś gadał takie głupoty.)</u>
          <u xml:id="u-358.12" who="#PosełJanuszKowalski">Nie śmiejcie się. Wypiszcie się z partii niemieckiej.</u>
          <u xml:id="u-358.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-358.14" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Wredny kłamca.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Myślę, proszę państwa, że jak będziemy podbijali emocje, to będzie trudno złapać jakikolwiek element konsensusu.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Kowalskiego proszę wykluczyć.)</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Z takimi tekstami to będzie trudno, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-359.3" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Apeluję więc i proszę serdecznie po prostu o pilnowanie emocji.</u>
          <u xml:id="u-359.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Panie marszałku, a mogę kupić snickersa Kowalskiemu?)</u>
          <u xml:id="u-359.5" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Piątkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-359.6" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-359.7" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-359.8" who="#komentarz">(Poseł Janusz Kowalski: Folksdojcze!)</u>
          <u xml:id="u-359.9" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Panie pośle — mówię do pana posła Kowalskiego — nie pozwalam, żeby pan mówił do posłów: folksdojcze.</u>
          <u xml:id="u-359.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-359.11" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Są granice. Naprawdę są granice. Rozmawiamy o reparacjach w stosunku do Polski. Jak pan może takich słów używać w stosunku do posłów i posłanek? Na Boga!</u>
          <u xml:id="u-359.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-359.13" who="#komentarz">(Poseł Jacek Ozdoba: To niech pan nie komentuje, niech pan prowadzi obrady.)</u>
          <u xml:id="u-359.14" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Czy jest pan poseł Krzysztof Piątkowski?</u>
          <u xml:id="u-359.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-359.16" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Nie ma pana ministra, więc poproszę o odpowiedź na piśmie. Dzisiaj mówimy o projekcie uchwały w sprawie dochodzenia dla Polski reparacji.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Ministrze! Mam nadzieję, że odsłucha pan z nagrania. Prosiłbym, żeby pan jako reprezentant rządu polskiego przedstawił Wysokiej Izbie scenariusz realizacji i propozycji, jak będą te reparacje załatwiane oraz jakie działania Ministerstwo Spraw Zagranicznych w tym obszarze już podjęło. Poproszę o pisemną odpowiedź. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Krzysztof Tuduj, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#PosełKrzysztofTuduj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Temat, którego dotykamy, jest szalenie ważny. Nie był poruszany przez wiele lat rządów Platformy Obywatelskiej. Chwała PiS-owi, że teraz ten temat jest podjęty.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, tylko PiS.)</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#PosełKrzysztofTuduj">Przy czym smutne jest to, że tak ważny temat wpisujecie jednak w bieżący kontekst polityczny, i to rzeczywiście nie cieszy. Nie będę tego teraz szerzej komentował. Natomiast pytanie: Jeśli 7 lat zajmuje państwu liczenie, w jakiej wysokości należy się Polsce odszkodowanie od strony niemieckiej, to pytanie dlaczego jednocześnie nie są liczone kwoty od strony rosyjskiej? Jeżeli to trwa 7 lat, to proszę, żebyście państwo zaczęli już liczyć. To jedno. A drugie: Czy mają państwo pomysł na to, jak powiązać dochodzenie tych roszczeń od strony prawnej z promocją polskiej prawdy historycznej na temat II wojny światowej i jej skutków w Europie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Pan poseł Dariusz Olszewski, Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PosełDariuszOlszewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Na wstępie chciałbym podziękować posłowi Mularczykowi za wykonaną tytaniczną pracę…</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#PosełDariuszOlszewski">…oraz bardzo rzetelne, profesjonalne podejście przy powstawaniu raportu dotyczącego dochodzenia reparacji za szkody spowodowane przez Niemców w czasie II wojny światowej. Raport, jak wspomniał poseł Mularczyk, jest białą księgą, która powinna być stale uzupełniana, i oczywiście z tym się trzeba zgodzić.</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#PosełDariuszOlszewski">Niestety opozycja, która w swojej destrukcyjnej działalności politycznej nie potrafi zjednoczyć się nawet przy tak ważnych dokumentach jak raport dotyczący strat wojennych, dzisiaj składa projekt, a jeszcze kilka dni temu ustami Grzegorza Schetyny mówiła, cytuję: ta sprawa reparacji, zresztą Niemcy o tym bardzo wyraźnie mówią — potwierdzają to dokumenty i historia — została zamknięta w 1953 r. Szczyt hipokryzji i nieumiejętnej interpretacji historii Polski to żądanie przygotowania raportu o szkodach wyrządzonych przez ZSRR tylko w latach 1939–1941. Dlatego tu jest moje pytanie: Czy będzie przygotowany podobny raport dotyczący szkód wyrządzonych przez ZSRR?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-365.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! 13 września 1939 r. była wielka walka w twierdzy Modlin. Tam poległ mój wuj i długo rodzina poszukiwała miejsca, gdzie zginął syn, brat. I dla nas to ogromny ból. Takich rzeczy dla każdego z nas na tej sali… W każdej rodzinie ktoś w czasie wojny poniósł ogromną stratę. I dzisiaj jeśli podejmujemy tę uchwałę dotyczącą reparacji, to inicjatorzy ze swojej strony powinni podjąć wszystkie działania, aby był w tej sprawie konsensus. Mam pytanie do posła wnioskodawcy: Czy rozmawiano z aliantami, którzy w Poczdamie decydowali o reparacjach wojennych?</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Tak, oczywiście, że tak.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję serdecznie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Szejna, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Ja, poseł polskiego parlamentu, nie żadnej niemieckiej partii, poseł Platformy Obywatelskiej, polskiej partii…</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Zjednoczonej ochotniczej.)</u>
          <u xml:id="u-368.3" who="#PosełKrystynaSkowrońska">…pytam o to polski rząd i wnioskodawców. I nie życzę sobie, aby…</u>
          <u xml:id="u-368.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Panie marszałku, ale pan mi nie dał dokończyć.)</u>
          <u xml:id="u-369.2" who="#WicemarszałekWłodzimierzCzarzasty">Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Szejna, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PosełAndrzejSzejna">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 10 września 2004 r. Sejm Rzeczypospolitej Polskiej przyjął uchwałę wzywającą rząd do określenia kosztów i odszkodowań, jakie wyrządziły Polsce hitlerowskie Niemcy. Pod tą uchwałą podpisał się śp. marszałek Józef Oleksy. Lewica w tej sprawie ma jasne stanowisko, jak państwo widzicie, już od lat. Ja dzisiaj się pytam, uwzględniając całą powagę tematu, który poruszamy, ciesząc się, że do niego wróciliście i wróciliśmy: Dlaczego w okresie już wyborczym? Pytam się, czy przygotowaliście ofensywę dyplomatyczno-polityczną, bo jej nie widzę. Pytam się, jakie instrumenty prawne przygotowaliście, żeby odzyskać środki, które wam się tytułem zadośćuczynienia należą. Nie widzę żadnych. I na koniec pytam się: Skoro już mamicie społeczeństwo tymi 6 bln, to dlaczego nie chcecie sięgnąć po środki unijne, po KPO? Doradzę wam, jak to zrobić. Przywróćcie praworządność, zlikwidujcie izbę w Sądzie Najwyższym.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-370.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Dobra, koniec.)</u>
          <u xml:id="u-370.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Geniusz.)</u>
          <u xml:id="u-370.4" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-370.5" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Ale tak bez ostrzeżenia?)</u>
          <u xml:id="u-370.6" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Kazimierz Smoliński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PosełKazimierzSmoliński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Skala hipokryzji, którą totalna opozycja tutaj prezentuje, jest niewyobrażalna. Mówicie o tej uchwale z 2004 r. Wtedy, 10 września — tj. odpowiednik dzisiejszego dnia — nikt nie mówił, że to jest okres kampanii wyborczej. Podjęliście tę uchwałę i powinniście przystąpić do działań. Co zrobiliście do końca roku? Nic. Co Platforma zrobiła przez 8 lat realizacji tej uchwały? Nic nie zrobiliście.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: A co PiS przez 7?)</u>
          <u xml:id="u-372.2" who="#PosełKazimierzSmoliński">My w 2017 r. przystąpiliśmy do prac, które zostały zakończone. Wielokrotnie nawoływaliście, pytaliście, kiedy zakończy pracę komisja Mularczyka. Skończyła pracę. Chcemy podjąć uchwałę i dalsze działania. I nie oczekujcie tego, że minister przedstawi wam scenariusz tego, co będziemy robić. Jesteście naiwni? Ktoś tak postępuje w polityce międzynarodowej, że pisze scenariusz: jutro opublikujemy w prasie taką informację, a pojutrze będziemy rozmawiali z tym politykiem?</u>
          <u xml:id="u-372.3" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Mapa drogowa, to się nazywa mapa drogowa.)</u>
          <u xml:id="u-372.4" who="#PosełKazimierzSmoliński">Naiwność granicząca… Ugryzę się w język.</u>
          <u xml:id="u-372.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Marek Krząkała, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#PosełMarekKrząkała">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Nikt nie kwestionuje odpowiedzialności Niemiec za ogrom zbrodni wojennych popełnionych w czasie II wojny światowej. Ale nie można oprzeć się wrażeniu, że dzisiaj reparacje to jest temat zastępczy. To temat zastępczy w momencie, kiedy szaleje drożyzna, rosną ceny energii i gazu, nie można kupić węgla i wychodzą na jaw nowe fakty związane z kłamstwem smoleńskim. Ubolewam, że w debacie następuje pomieszanie pojęć reparacji i odszkodowania. Zdaniem wielu ekspertów w świetle prawa międzynarodowego temat reparacji jest tematem zamkniętym. Co innego odszkodowania, których zresztą Polacy na przestrzeni lat otrzymali 2,6 mld euro.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#PosełMarekKrząkała">Dlatego chciałem zapytać pana ministra: Jaką ścieżkę sądową rząd zamierza obrać? Czy będzie dochodził reparacji przed Międzynarodowym Trybunałem Sprawiedliwości? Czy rząd ma świadomość, po pierwsze, że Niemcy musiałyby się na to dobrowolnie zgodzić, a po drugie, że wszystkie roszczenia, które były przed 1989 r., nie są objęte tą jurysdykcją. Chcemy wiedzieć, jakie prawne kroki rząd podejmie w tej kwestii.</u>
          <u xml:id="u-374.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Marek Dyduch, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#PosełMarekDyduch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Wszyscy ci, którzy wywołują wojnę, niszczą inne narody i kraje, powinni za to zapłacić. I my jako Polacy nie możemy mieć wątpliwości, że Polska była zniszczona, Polska była zdegradowana i materialnie, i fizycznie, i psychicznie, i za to Niemcy powinny zapłacić. Ale musimy to robić rozsądnie. Zrzekliśmy się odszkodowań za ziemie na wschodzie, godząc się — i słusznie — na powstanie takich państw jak Litwa, Białoruś i Ukraina. Tam były nasze ziemie, ale przecież nie będziemy chcieli od nich odszkodowań. A z drugiej strony otrzymaliśmy ziemie zachodnie — mieszkam tam i tam się urodziłem — gdzie jeszcze do lat 70. wszyscy pytali, czy wrócą tu Niemcy. To jest poważne wyzwanie, bo Niemcy zostawili tam majątki, miliony Niemców zostało wysiedlonych i oni się o to upomną. A więc musimy to robić naprawdę z głową, jeżeli chcemy uzyskać właściwy efekt końcowy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pan Paweł Kowal, występując w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej, podkreślał słowo „odpowiedzialność”, odpowiedzialność w relacjach z Rosją. A więc mam pytania: Gdzie była ta odpowiedzialność, gdy 23 listopada 2007 r. podczas swojego exposé Donald Tusk w Sejmie, nakreślając podejście do Rosji ówczesnego rządu Polski, mówił: Chcemy dialogu z Rosją taką, jaka ona jest. Czy ta odpowiedzialność była 1 września 2009 r., gdy po wspólnej konferencji z Władimirem Putinem w Warszawie premier Donald Tusk mówił: Jeszcze raz potwierdziliśmy sobie, że gaz w relacjach polsko-rosyjskich nie może i nie powinien być przedmiotem polityki, a wyłącznie dobrze pojętego wspólnego interesu? Czy może o odpowiedzialności możemy mówić w przypadku 10 kwietnia 2010 r., gdy premier Donald Tusk razem z Władimirem Putinem…</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Nie ruszaj tego, nie ruszaj tego.)</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#PosełBarbaraBartuś">…przybijali żółwiki, i to w miejscu, gdzie leżały porozrzucane ciała polskiej delegacji, która…</u>
          <u xml:id="u-378.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-378.4" who="#komentarz">(Poseł Klaudia Jachira: Co wtedy robił Macierewicz?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Rafał Grupiński, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł, pani już przekroczyła czas.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Grupiński jest na sali?</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#PosełRafałGrupiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo przykro mi z powodu pani sformułowań dotyczących miejsca i czasu tragedii pod Smoleńskiem. Naprawdę to jest absolutnie nie do zaakceptowania.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Mnie jest też właśnie bardzo przykro. I tysiącom Polaków jest przykro, milionom.)</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#PosełRafałGrupiński">Chcę powiedzieć: konsekwencja i równe traktowanie. Dlatego zaproponowaliśmy, po pierwsze, przypomnienie tego, że Związek Radziecki nie wypłacił całości, a właściwie większości reparacji niemieckich, które powinien wypłacić Polsce, po drugie, uznanie tego, że jeśli żądamy odszkodowania za straty, szkody materialne, niematerialne w czasie II wojny światowej, to powinniśmy równo traktować obydwu agresorów, a więc zarówno Niemcy, jak i Rosję. Nie wolno tutaj stosować taryfy ulgowej wobec dzisiejszego agresora na Ukrainie. Ale moim zdaniem wasze podejście w związku z reparacjami jest dzisiaj tylko dlatego tak silne, że zachodzi wasza gwiazda. Kończy się wasza polityka i dlatego gracie w tej chwili tą kartą.</u>
          <u xml:id="u-380.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Maciej Gdula, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#PosełMaciejGdula">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Rzeczywiście sprawa reparacji jest niezwykle poważna, bo dotyczy wielkich zbrodni, dotyczy też relacji z ważnymi partnerami, tzn. z naszymi sąsiadami, Niemcami, i dotyczy spraw polsko-żydowskich. Dlatego to jest sprawa niezwykle istotna. Jak patrzę, co z nią robi Prawo i Sprawiedliwość, to przyznam, że czuję gniew. Ta sprawa jest po prostu wykorzystywana w kampanii wyborczej. Jest po to, żeby podkręcić emocje, po to, żeby można było wskazać wroga. Tym wrogiem są dzisiaj Niemcy — to wybrzmiało w przemówieniu Radosława Fogla, kiedy łączył Niemcy z Putinem, i to wybrzmiało w wypowiedzi Janusza Kowalskiego, który mówił o volksdeutsche. Po to porusza się dzisiaj ten temat, to jest jedyny powód. Dlatego nie wyobrażam sobie poparcia tej uchwały. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Radosław Fogiel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#PosełRadosławFogiel">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Sejmie! Jesteśmy w momencie zadawania pytań i faktycznie, jak się słucha niektórych wystąpień, bardzo dużo pytań ciśnie się na usta, bo nasi opozycyjni koledzy i koleżanki nawzajem sobie przeczą. Jedni pytają: Dlaczego teraz? Tym samym sugerują, że miałoby to mieć związek z nadchodzącymi wyborami. Drudzy mówią: Dlaczego nie kiedy indziej? Inni mówią: Dlaczego tak późno prace? Wszyscy, szanowni państwo, pomijacie podstawowy fakt, że zespół, który opracowywał ten raport, został powołany w 2017 r. Słyszeliśmy, że wszyscy się zgadzają co do raportu. Bardzo mnie to cieszy, chociaż przed chwilą był głos odrębny.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ja się nie zgadzam.)</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#PosełRadosławFogiel">Ale skoro wszyscy się tak zgadzają, to dlaczego, kiedy go opublikowano, słyszeliśmy, że on nie ma sensu…</u>
          <u xml:id="u-384.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Cezary Grabarczyk, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! O reparacjach trzeba mówić poważnie. Naprawdę trzeba zachować umiar i powagę. Nie będzie drugiego podejścia. Jeżeli to zostanie zmarnowane, to kolejne pokolenia nam tego nie wybaczą — nam wszystkim. I dlatego trzeba skwitować wszystkie strony, wszystkich agresorów. Wy, nie wiadomo dlaczego, boicie się mówić o odszkodowaniach od Rosji, która jest prawnym sukcesorem Związku Radzieckiego.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Przecież powiedziałem.)</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Warto przypomnieć, że Polsce należą się jeszcze reparacje na podstawie art. 14 traktatu ryskiego z 1921 r.</u>
          <u xml:id="u-386.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Minęło niestety 100 lat.)</u>
          <u xml:id="u-386.4" who="#PosełCezaryGrabarczyk">Należą nam się reparacje, które na mocy tego traktatu zostały potwierdzone przez Rosję Radziecką. Egzekwujmy to.</u>
          <u xml:id="u-386.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-386.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Tylko nie mówmy…)</u>
          <u xml:id="u-386.7" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Za późno, panie pośle. Minęło 99 lat.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Wanda Nowicka, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#PosełWandaNowicka">Jako córka ojca, a właściwie dwóch ojców, ojca biologicznego i ojczyma, którzy spędzili parę lat w Auschwitz i innych obozach niemieckich, wiem, jak ważne jest zadośćuczynienie dla Polski od Niemiec. Dlatego pytam: Dlaczego nic nie zrobiliście w sprawie zadośćuczynienia przez 7, a właściwie przez 9 lat waszych rządów? Po co wam kolejna uchwała, skoro już w 2004 r. dostaliście wsparcie od Sejmu? Dlaczego robicie to teraz, tuż przed wyborami? Chyba macie świadomość, że tę inicjatywę i wasze motywy podważa kontekst wyborczy. Dlaczego nie podjęliście tej inicjatywy w 2019 r., kiedy był już gotowy raport Mularczyka?</u>
          <u xml:id="u-388.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Nie był gotowy.)</u>
          <u xml:id="u-388.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie kłam.)</u>
          <u xml:id="u-388.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Był opiniowany potem.)</u>
          <u xml:id="u-388.4" who="#PosełWandaNowicka">Jaka jest mapa drogowa uzyskania zadośćuczynienia? Dlaczego kiedy nawet prezes Kaczyński zapowiada, że ewentualnie uzyskanie zadośćuczynienia będzie trwało wiele lat, lekceważycie inne możliwości pozyskania tak bardzo potrzebnych dla Polski funduszy jak KPO? Bez poważnej odpowiedzi na te pytania trudno będzie uznać tę inicjatywę za poważną.</u>
          <u xml:id="u-388.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-388.6" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Najbardziej niepoważna to jesteś ty.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jacek Ozdoba.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#PosełJacekOzdoba">Panie Marszałku! Szanowni Państwo! Muszę przyznać, że Republika Federalna Niemiec poczyniła bardzo dobrą inwestycję w Platformę Obywatelską. Pieniądze na KLD, późniejszy brak reparacji, wycofanie się… Właściwie na początku zaprzeczaliście idei reparacji.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Niech pan przestanie kłamać.)</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#PosełJacekOzdoba">Zobaczyliście w sondażach, że Polacy tego chcą. Musieliście się z tego wycofać. Przez lata nic nie zrobiliście, co więcej, Hanna Gronkiewicz-Waltz odmówiła mi jako radnemu dostępu do dokumentów przetłumaczonych na język niemiecki, doskonale wam znany język niemiecki…</u>
          <u xml:id="u-390.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ty jesteś groteskowym człowiekiem.)</u>
          <u xml:id="u-390.4" who="#PosełJacekOzdoba">…po to, aby ukryć prawdę historyczną o zniszczeniach miasta stołecznego Warszawy. Co więcej, Rafał Trzaskowski zgubił to tłumaczenie. To było przetłumaczone za pieniądze podatników.</u>
          <u xml:id="u-390.5" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Rozum zgubiłeś.)</u>
          <u xml:id="u-390.6" who="#PosełJacekOzdoba">To świadczy o tym, że nie chcecie tych pieniędzy i wasz mocodawca, mocodawca Donalda Tuska po prostu przez lata to blokował. Taka jest prawda. Dzisiaj Polacy to zauważyli. Zobaczyliście sondaże i nagle chcecie reparacji. Kłamiecie. Poza tym, panie pośle, jak ma pan jakiś problem, to nie jest panu potrzebna ta sala, tylko gabinet z takimi specjalnymi drzwiami z napisem: lekarz. Pan wszystkich wokół obraża.</u>
          <u xml:id="u-390.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-390.8" who="#PosełJacekOzdoba">Niech pan się uspokoi, panie pośle, bo pan jest znany z tego, że pan wyskakuje z łapami nawet do kobiety. Proszę za to przeprosić.</u>
          <u xml:id="u-390.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-390.10" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ty się lecz, człowieku, na głowę.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Gabriela Lenartowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Słuchając tych głosów, zwłaszcza ze strony wnioskodawców, można stwierdzić, że nie chodzi tu o reparacje, które należą się Polsce. Nikt na tej sali ani nikt z polityków tego nie kwestionuje. Chodzi tak naprawdę o wojnę wewnętrzną. Ja, słuchając państwa, myślę, że nie chodzi o reparacje od Niemiec, tylko chodzi o reparacje od Platformy Obywatelskiej. Wyłącznie dlatego robicie awanturę.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Swoją drogą, chciałabym się dowiedzieć — to jest apel i pytanie do posła Mularczyka — kiedy będzie raport ze strat, które spowodowali Niemcy na Śląsku już po Jałcie, kiedy wiadomo było, że Śląsk będzie w granicach Polski. Pan poseł jest z Raciborza i doskonale wie, że Racibórz płonął, że były wywożone maszyny, że byli wywożeni Ślązacy. Kiedy choćby zinwentaryzujecie te szkody i będziecie się…</u>
          <u xml:id="u-392.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-392.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Do roboty.)</u>
          <u xml:id="u-392.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Mieliście 8 lat.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Dariusz Wieczorek, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#PosełDariuszWieczorek">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rzeczywiście widać, że sprawa reparacji wzbudza duże emocje. Natomiast chciałbym wierzyć w dobre intencje ze strony większości sejmowej i większości rządowej, chociaż tych dobrych intencji od początku nie było. W przypadku tak poważnej sprawy, w przypadku sprawy, która będzie się toczyła przez najbliższe lata czy nawet dziesiątki lat, wypadałoby przed ogłaszaniem jej publicznie zaprosić przedstawicieli klubów opozycyjnych i porozmawiać o tym, jak to wszystko ma wyglądać. W związku z tym mam pytanie do rządu. Jak rząd planuje przeprowadzić ten proces? Czy planujecie utworzenie, nie wiem, osobnej komórki w ramach kancelarii premiera?</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Tak, Mularczyka, Ozdobę i Kowalskiego.)</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#PosełDariuszWieczorek">Czy planujecie zlecić to zadanie jakiejś kancelarii prawnej? Jakie są szacunki dotyczące budżetu całego przedsięwzięcia? Jak przygotowujecie się do tego, żeby ten proces dotyczący reparacji przeprowadzić? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Anna Siarkowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#PosełAnnaMariaSiarkowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Helena Klencner — więźniarka polityczna Auschwitz, Ravensbrück i Sachsenhausen, moja babcia. Ksawery Józef Klencner, jej tata, a mój pradziadek — również więzień polityczny Auschwitz, zamordowany ostatecznie w Natzweiler. Życiorysy mojej rodziny nie są jednak wyjątkowe. Taki był los milionów Polaków więzionych w obozach zagłady i zamordowanych przez Niemców w czasie II wojny światowej. Tak, to Niemcy są narodem sprawców, który nigdy Polsce za śmierć milionów obywateli i totalną ruinę państwa żadnych reparacji nie zapłacił. I nawet jeśli czeka nas długa polityczna droga w staraniach o uzyskanie tych reparacji, to ten rachunek wystawić należało. I to samo trzeba zrobić w stosunku do Rosji, która również nam żadnych reparacji nie wypłaciła. Co więcej, wspomniany oczywiście traktat ryski i 30 mln rubli w złocie również należy zwrócić.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Panie Szeregowy Pośle Kaczyński!</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#komentarz">(Głos z sali: O Jezu!)</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Tak trudno się jakiejś nowej roli nauczyć, jakiejś kwestii?)</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#PosełKlaudiaJachira">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przysłuchuję się tej dyskusji i myślę, że to strasznie przykre, że tak wielką tragedię, jaką była II wojna światowa, tragedię, która dotknęła każdego z naszych przodków, wszystkich jak tutaj siedzimy, wykorzystują teraz państwo do bieżącej polityki obrażania, wyzywania opozycji od volksdeutschów. Chcecie na tym zbijać kapitał polityczny. Robicie dokładnie tak samo, jak zrobiliście z katastrofą smoleńską, wykorzystując ją do zbijania kapitału politycznego.</u>
          <u xml:id="u-398.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie łgaj!)</u>
          <u xml:id="u-398.6" who="#komentarz">(Poseł Anna Paluch: Nie kłam!)</u>
          <u xml:id="u-398.7" who="#PosełKlaudiaJachira">Gdyby naprawdę zależało wam na samych reparacjach, to nie skłócalibyście nas z Unią.</u>
          <u xml:id="u-398.8" who="#PosełKlaudiaJachira">Czy jest jakakolwiek świętość, której nie zbrukacie dla politycznej walki? I pytam właśnie o to nieobecnego pana prezesa Kaczyńskiego. Niech pan tu przyjdzie i powie, czy ma pan jakieś skrupuły, by jeszcze nie oddać władzy? Czy jest coś, co sprawi…</u>
          <u xml:id="u-398.9" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-398.10" who="#PosełKlaudiaJachira">…że pan się opamięta?</u>
          <u xml:id="u-398.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-398.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj.)</u>
          <u xml:id="u-398.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadaj i tyle.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#PosełZdzisławWolski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Każdy Polak i każda Polka chcieliby uzyskać 1300 mld zł, szczególnie że — to jest jeden z celów — marginalizuje to tylko dziesiątki miliardów złotych, których rząd nie jest w stanie uzyskać w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Ale świat nie kończy się na wyborach za rok. Świat, Polska będą istniały dalej.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#PosełZdzisławWolski">Żeby uzyskać jakiekolwiek reparacje, możliwości prawne nie wystarczą. Trzeba użyć możliwości dyplomatycznych, politycznych, przekonać naród niemiecki, co jest niesłychanie ważne. Czy po tej inicjatywie nie pojawią się nastroje antypolskie w Niemczech, czy nie wzmocni się skrajna prawica, nacjonaliści, rewizjoniści, czy nie będzie sytuacji takiej, że po latach, już po wyborach uznamy, że to było wypuszczenie dżina z butelki? Nie uzyskamy pieniędzy, a uzyskamy…</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Piotr Kaleta, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#PosełPiotrKaleta">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Proszę państwa, mam takie wrażenie, że można zaryzykować stwierdzenie, jeżeli przygląda się tej części sali stronie politycznej, że powstała taka sekta: polscy parlamentarzyści „ale”.</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ty jesteś sekta.)</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#PosełPiotrKaleta">Ja jestem Polakiem, ale bardziej wspieram stronę niemiecką. Ja jestem Polakiem, ale reparacje są nam niepotrzebne. Ja jestem Polakiem, ale nie jątrzmy Niemców. Ja jestem Polakiem, ale nie mówmy teraz, nie rozdrażniajmy.</u>
          <u xml:id="u-402.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Ale inflacja 20%.)</u>
          <u xml:id="u-402.4" who="#PosełPiotrKaleta">Proszę państwa, przecież wystarczy nawet popatrzeć na takie zacięte twarze. Popatrzmy na twarz pana Nitrasa i jeszcze inne.</u>
          <u xml:id="u-402.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-402.6" who="#PosełPiotrKaleta">Przecież oni nawet fizycznie pokazują, że są właśnie takimi osobami.</u>
          <u xml:id="u-402.7" who="#PosełPiotrKaleta">Proszę państwa, jedna zasada. Trzeba tutaj to pytanie sobie zadać: Czy ta uchwała jest wystarczająca? Poseł Kowal powiedział jedną rzecz szczerze, że jak oni by doszli do władzy, to reparacje będą za chwilę wypłacone. Ale wiecie jakie? Może ze 3 mln euro. I oni mieliby sprawę załatwioną.</u>
          <u xml:id="u-402.8" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Nie bój się Putina.)</u>
          <u xml:id="u-402.9" who="#PosełPiotrKaleta">Nie wiem, czy w zasadzie ta sprawa nie powinna zostać wpisana do polskiej ustawy zasadniczej.</u>
          <u xml:id="u-402.10" who="#PosełPiotrKaleta">Dlatego proszę zwrócić uwagę, to jest najbardziej chyba w tej chwili sytuacja oczywista, jak ci ludzie się zachowują. Zwróćcie państwo uwagę — mówię tutaj do posłów Prawa i Sprawiedliwości — na ich mimikę. Przecież oni, przychodząc tutaj, na mównicę, zaczynają tak: Reparacje nam się należą, ale… Reparacje są nam potrzebne, ale… itd. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-402.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Piotr Borys, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#PosełPiotrBorys">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Kwestie zadośćuczynienia i reparacji powinny stanowić wspólną troskę wszystkich nas, parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Ale…)</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale…)</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#PosełPiotrBorys">Nie ma „ale”, panie Kaleta, nie ma „ale”.</u>
          <u xml:id="u-404.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest, jest.)</u>
          <u xml:id="u-404.5" who="#PosełPiotrBorys">Chciałbym zadać konkretne pytanie. Co zrobiliście przez te 9 lat rządów łącznie, mając do dyspozycji uchwałę Sejmu z 2004 r., która dawała mandat rządowi do działania? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-404.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Raport.)</u>
          <u xml:id="u-404.7" who="#komentarz">(Głos z sali: A wy co?)</u>
          <u xml:id="u-404.8" who="#PosełPiotrBorys">Po drugie, chciałbym zapytać, jak skutecznie mamy walczyć o to, co Polsce jest należne, w systemie formalnym, moralnym, jeżeli nie mamy ambasadora. Co stało się z TW Wolfgang Przyłębskim, którego odwołaliście z funkcji ambasadora? Dlaczego nie mamy ambasadora? Jak mamy być skuteczni w dyplomacji, skoro dzisiaj nie ma ambasadora, bo ten, który był, był po prostu tajnym współpracownikiem?</u>
          <u xml:id="u-404.9" who="#PosełPiotrBorys">Panie Ministrze! Po trzecie, Polska uzyskała ok. 7,5% należnej kwoty reparacji z tych 15%. W stosunku do kogo będziecie…</u>
          <u xml:id="u-404.10" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Maria Kurowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#PosełMariaKurowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Każdy z nas może podać przykłady tych wielkich strat, które zostały poniesione i w rodzinach, i w naszych miastach, ale najbardziej zniszczonym miastem w czasie II wojny światowej przez Niemców jest miasto Jasło. Jasło, które było przed wojną jednym z najpiękniejszych miast. Było nazywane małym Wiedniem, bo tutaj powstała pierwsza w świecie rafineria ropy naftowej i tu była elita techniczna. Miasto było tak piękne, że starosta niemiecki Gentz…</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Szacunku trochę, szacunku trochę do kobiety.)</u>
          <u xml:id="u-406.2" who="#PosełMariaKurowska">…zakochał się w nim, a gdy front już był blisko, powiedział: Jeżeli to miasto nie będzie moje, to go wcale nie będzie. Przez 3 dni zostali wysiedleni mieszkańcy tego miasta, a następnie przystąpiono do rabunku. 1002 wagony zapakowane sprzętem z zakładów pracy, meblami z domostw pojechało, by wyposażyć niemieckie zakłady i niemieckie domy. Miasto liczyło 10 500 ludzi, po wojnie było 640. 97% tkanki…</u>
          <u xml:id="u-406.3" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-406.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy państwo z tej strony sceny politycznej, z tej strony sali wiecie, jaki jest w Niemczech odbiór kwestii reparacji?</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#komentarz">(Głos z sali: A co nas to obchodzi?)</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#PosełArturŁącki">Powiem wam. Starsze pokolenie nie dopuszcza w ogóle możliwości wypłacenia reparacji, ale, panie Kaleta, młode pokolenie chce wypłacić Polakom reparacje. Tak jest, tylko trzeba rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Co ty nie powiesz.)</u>
          <u xml:id="u-408.4" who="#PosełArturŁącki">Jeśli będziecie rozmawiali, jeśli pójdziecie do lobbystów, pójdziecie do społeczeństwa niemieckiego i zaczniecie tłumaczyć, że trzeba to zrobić, a nie tylko będziecie mówili to waszym wyborcom ze względu na potrzeby polityki wewnętrznej…</u>
          <u xml:id="u-408.5" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: No to idź, Artur, idź.)</u>
          <u xml:id="u-408.6" who="#PosełArturŁącki">…to każdy uwierzy, że chcecie to zrobić, ale wy nie chcecie tego zrobić. Będziecie tylko mówić to swoim wyborcom i nic nie będziecie robić. Będziecie podchodzić jak pies do jeża, szczekać, szczekać i się wycofywać. Wy po prostu, panie i panowie z PiS-u, oszukujecie swoich wyborców.</u>
          <u xml:id="u-408.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-408.8" who="#komentarz">(Głos z sali: No to idź i załatwiaj, rozmawiaj.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Anna Paluch, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#PosełAnnaPaluch">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W moim powiecie jest wieś: Ochotnica Dolna. Ta wieś przez czas okupacji była siedzibą 1. Pułku Strzelców Podhalańskich, ostoją partyzantów, ale 23 grudnia 1944 r. do wsi wpadła grupa Niemców w celach rabunkowych, bo potrzebowali zjeść w Wigilię, więc przyjechali, aby obrabować mieszkańców. Miała wtedy miejsce strzelanina z niemieckimi partyzantami i z wojskami NKWD, które też tam, że tak powiem, napadały. Efektem była pacyfikacja wsi. Na dzień przed Wigilią, a właściwie w dzień Wigilii, wymordowano 44 mieszkańców. Wieś rokrocznie to upamiętnia, ale nigdy żaden funkcjonariusz państwa niemieckiego, że tak powiem, nie raczył się tam pojawić. Takich wsi są w Polsce tysiące.</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-410.2" who="#PosełAnnaPaluch">Wysoka Izbo! Posłowie Opozycji! Posłowie Platformy! Dlaczego nie przyjmujecie polskiego punktu widzenia, tylko powtarzacie…</u>
          <u xml:id="u-410.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Czemu pani tu macha tym niemieckim paluchem?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#PosełAnnaPaluch">…tylko powtarzacie za niemieckim…</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Pani poseł, już koniec.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł, skończył się pani czas.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Reparacje to kolejne obietnice PiS-u dla wyborców, obietnica kolejnych pieniędzy dla Polaków. Ten temat będzie narzucony aż do samych wyborów. Kwota 60 tys., proszę państwa, pobudza wyobraźnię, szczególnie w tych trudnych czasach. Brak węgla, hiperinflacja, coraz wyższe koszty utrzymania, zalecanie oszczędności — przy takiej rzeczywistości kwota 60 tys. jest oszałamiająca, bardzo pobudza wyobraźnię.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Nie wolno w ten sposób postępować. Nie wolno oszukiwać, mamić, obiecywać. Dawanie teraz obietnic na wyrost jest nieludzkie. Złóżcie dokumenty, rozpocznijcie procedowanie. Czy to prawda, że rząd planuje wydać jesienią obligacje lub certyfikaty zapewniające odszkodowania reparacyjne? Już chodzą takie plotki. Ile czasu zajmie PiS-owskiemu rządowi przygotowanie dokumentów? Na jakim etapie jesteście?</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Mosiński, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#PosełJanMosiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Naszym obowiązkiem jest walczyć o polskie sprawy, ale jak słucham polityków opozycji, to mam wrażenie, że nad salą krąży duch sprawy niemieckiej. Przejawiacie jakąś dziwną troskę o to, co powiedzą Niemcy, o to, czy zagrabimy Niemcom jakieś pieniądze na te odszkodowania. Poseł PPS-u powołał się na jakiś dokument sowieckiego agenta z 1953 r., który był sprzeczny nawet z PRL-owską konstytucją.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#PosełJanMosiński">Mam wrażenie, że opozycja boi się reparacji i nie chce poruszać tego tematu, więc apeluję do opozycji: brońcie sprawy polskiej i walczcie o reparacje, bo to wasz i nasz obowiązek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W 1905 r. w wojnie rosyjsko-japońskiej zginęło wielu carskich żołnierzy, setki tysięcy. Wśród nich było wielu Polaków. Zażądajmy 10 mld odszkodowania za tych ludzi od Japonii, bo jest bogata, a kto tego nie popiera, ten nie jest polskim patriotą, tylko japonofilem — tak rozumuje PiS. Nie ma żadnych szans na wzięcie tych pieniędzy, żadnych. Powiedzcie to jasno.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Skandal!)</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#komentarz">(Poseł Konrad Frysztak: A od Rosji?)</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Zdumiewa mnie to, że wy powiedzieliście, że to tylko zagrywka wyborcza, po czym prawie wszyscy mówią: to zróbmy komisję, to może wspólnie, to zróbmy to razem. Pomyślcie, jakie są szanse. Stuknijcie się w głowę. Mówiąc w ten sposób, uwiarygadniacie tych ludzi. Nie ma na to żadnych szans. To jest śmieszne, rozumiecie? To jest po prostu śmieszne, to tylko zagrywka wyborcza, a wy to uwiarygadniacie. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na tym zakończyliśmy pytania.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pan Szymon Szynkowski vel Sęk.</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-419.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Czy pan rezygnuje?</u>
          <u xml:id="u-419.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Myślałem, że najpierw pan poseł Mularczyk.)</u>
          <u xml:id="u-419.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wszystko jedno, może być.</u>
          <u xml:id="u-419.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wobec tego zapraszam sprawozdawcę komisji posła Arkadiusza Mularczyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za tę debatę, dziękuję za zdecydowaną większość głosów, które popierały tę słuszną uchwałę. Chcę również zwrócić uwagę na pewną kwestię i przywrócić pewne proporcje w tej dyskusji. Nie jest tak, że przedstawiciele ugrupowań, które dzisiaj występowały, mają czystą kartę. Niestety tak nie jest.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Po pierwsze, chcę odpowiedzieć przedstawicielowi Platformy Obywatelskiej, panu posłowi Kowalowi, który mówił, że rzekomo nie ujęliśmy kwestii nierozliczonych roszczeń z tytułu Poczdamu czy też o niej zapomnieliśmy. Odsyłam, panie pośle, do s. 29 raportu, gdzie wprost jest napisane, że końcowa kwota reparacji, które faktycznie otrzymała Polska, rażąco odbiegała od postanowień aliantów w Jałcie i Poczdamie. Jest o 1,269 mld dolarów mniejsza od kwoty tam określonej, więc, panie pośle, odsyłam do raportu, bo to jest w raporcie.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Jeśli chodzi o kwestię wystąpienia przedstawiciela SLD — zwracam się do pana posła Zandberga, który wprawdzie stażem jest młodym parlamentarzystą, ale powinien zapoznać się z ciągłością, jaka miała miejsce w tej Izbie, w którą wpisuje się obecny tu klub Sojuszu Lewicy Demokratycznej — chcę z dużą przykrością powiedzieć, że nikt tak dużo złego nie zrobił dla sprawy reparacji jak Bierut, Belka i Cimoszewicz. Uchwała podjęta w 2004 r. tu, w tym Sejmie, w tej Izbie jednogłośnie zobowiązywała ówczesny rząd SLD do oszacowania strat wojennych. I w tamtym czasie zarówno premier Belka, jak i minister spraw zagranicznych Cimoszewicz odcięli się od tej uchwały Sejmu. A więc, panie pośle Zandberg, pan powinien uderzyć się w pierś, bo pan jest spadkobiercą pana Belki, pana Cimoszewicza i pana kolegów.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: A kim ty jesteś, żeby takie rzeczy mówić?)</u>
          <u xml:id="u-420.4" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Powołano wówczas zespół międzyresortowy, na którego czele stanął Ryszard Kalisz, ówczesny minister spraw wewnętrznych. I pan Ryszard Kalisz…</u>
          <u xml:id="u-420.5" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Nie obrażaj mojego miasta.)</u>
          <u xml:id="u-420.6" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Jest taka notatka MSW, z której wynika, że po naradzie międzyresortowej stwierdzono, że potrzebują 10 lat i setki milionów, żeby taki raport przygotować.</u>
          <u xml:id="u-420.7" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Drodzy Państwo! Takie są fakty, panie pośle Zandberg, więc proszę uderzyć się w pierś, bo to wasza formacja, czyli ta formacja, którą pan dzisiaj reprezentuje, ma w tej sprawie dużo do zrobienia.</u>
          <u xml:id="u-420.8" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Pan poseł Kamiński z Konfederacji. Panie pośle, ja nie wiem, czy pan czytał raport, czy pan go nie czytał. Pan tu zarzuca, że doszło do jakichś roszczeń żydowskich. Wie pan, ja nie wiem, co pan czyta. Na pewno raportu pan nie czytał.</u>
          <u xml:id="u-420.9" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: To nie w raporcie. To chodzi o wypowiedź Jarosława Kaczyńskiego.)</u>
          <u xml:id="u-420.10" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Chcę podkreślić jedną rzecz. Drodzy państwo, w raporcie w tomie I jest szacunek strat materialnych i strat demograficznych. W raporcie w tomie III jest indeks miejscowości, gdzie dochodziło do męczeńskiej śmierci Polaków. Ta lista miejscowości jest przygotowana na podstawie rejestru, który został przygotowany przez Główną Komisję Badania Zbrodni Niemieckich, później: Zbrodni Hitlerowskich. Myśmy w tej sprawie niczego nie dodali, niczego nie ujęli. Zaprezentowaliśmy stan faktyczny wynikający z badań. Jeśli dzisiaj ktoś w takich czy innych międzynarodowych mediach manipuluje, twierdząc, że my zaliczamy jakieś osoby do rzekomo naszych rachunków strat, to jest to czysta manipulacja, tym bardziej, drodzy państwo — chcę powiedzieć to jasno i zdecydowanie — że według konwencji haskiej to agresor, który okupuje kraj, odpowiada za bezpieczeństwo mieszkańców terenów okupowanych. Jeśli więc hitlerowskie Niemcy czy też komunistyczna Rosja okupowały kraj, to ponoszą pełną odpowiedzialność za mordy, jakie tam miały miejsce, i nikt więcej.</u>
          <u xml:id="u-420.11" who="#PosełArkadiuszMularczyk">A więc, szanowni państwo, reasumując tę dyskusję, chciałem jeszcze raz podkreślić, zaapelować do państwa, że sprawa, o jakiej dzisiaj rozmawiamy, wymyka się, wychodzi poza bieżącą politykę. Jest to sprawa o charakterze historycznym, która będzie oddziaływała w kolejnych miesiącach i latach na nasze relacje polsko-niemieckie. Ona musi być uregulowana. Mamy dzisiaj podstawy, mamy dzisiaj rachunek ekonomiczny. Rząd oczekuje mocnego mandatu ze strony Sejmu i ten mandat będzie wykorzystany. Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-420.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-420.13" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Tu nie chodzi o cyfry. Czy Grecja dostała pieniądze?)</u>
          <u xml:id="u-420.14" who="#komentarz">(Poseł Paweł Kowal: Panie marszałku, sprostowanie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-421.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz głos zabierze sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pan Szymon Szynkowski vel Sęk.</u>
          <u xml:id="u-421.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-421.3" who="#komentarz">(Poseł Paweł Kowal: Jeszcze kwestia reparacji od Rosji, bo to zniknęło z poprawki.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Przepraszam bardzo, bo tu jeszcze…</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Ale w jakim to trybie?)</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#PosełArkadiuszMularczyk">W trybie jeszcze dokończenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Czas jeszcze został.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#PosełArkadiuszMularczyk">Panie Marszałku! Oczywiście przychylamy się do propozycji poprawki ze strony pana posła Bartoszewskiego z Polskiego Stronnictwa Ludowego i proponujemy wprowadzenie zmiany dotyczącej tego, żeby było to właśnie zadośćuczynienie, nie reparacje, żeby w tekście tej uchwały było pojęcie zadośćuczynienia. Taka poprawka została złożona. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#komentarz">(Poseł Paweł Kowal: Czyli nie będzie reparacji?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Szymon Szynkowski vel Sęk.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#komentarz">(Poseł Adrian Zandberg: Panie marszałku, w trybie sprostowania. Zostałem wymieniony z nazwiska.)</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ale to po zakończeniu, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-425.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Panie Marszałku! Nie będę w tej chwili przedstawiał rozbudowanej argumentacji prawnej, dlaczego racja jest po naszej stronie i projekt uchwały Sejmu słusznie stwierdza, że odpowiedzialność Niemiec za odszkodowania w żaden sposób nie wygasła. Tych z państwa, którzy są zainteresowani tymi elementami prawnymi, bo one są niezwykle interesujące i jednoznacznie przemawiają na naszą korzyść, zapraszam jutro, jest informacja w sprawach bieżących w tej sprawie i tam oczywiście bardziej szczegółowo te kwestie przedstawię.</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Natomiast odnosząc się stricte już do tej dyskusji i do tego projektu uchwały, w pierwszej kolejności chcę podziękować inicjatorom tej uchwały, bo jest to bardzo ważne dodatkowe narzędzie dla nas, dla Ministerstwa Spraw Zagranicznych polskiego rządu, żeby móc rozmawiać o tej kwestii. Raport to jedno. Te ustalenia ekspertów rzeczywiście są bardzo mocne, bardzo przekonujące i pozostaje podziękować za tę przecież długą, prawie 5-letnią pracę nad raportem zespołu posła Arkadiusza Mularczyka, ale gdyby dzisiaj głos Sejmu, taki jaki był w 2004 r., w zasadzie jednomyślny, też był jednomyślny, to oczywiście byłby to bardzo silny argument za tym, żeby pokazać stronie niemieckiej, że w tej sprawie klasa polityczna w Polsce, koalicja i opozycja, jest zjednoczona. Jedyne, co mogę zrobić, to zaapelować do państwa, żeby tak jak w 2004 r. Sejm potrafił wznieść się ponad polityczne podziały i zabrać głos w tej sprawie, tak i tym razem było to możliwe. Uchwała Sejmu może być dodatkowym argumentem i narzędziem do dochodzenia tych roszczeń.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Trzy uchwały Sejmu.)</u>
          <u xml:id="u-426.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Natomiast odnosząc się do samej dyskusji, chciałem dotknąć trzech obszarów, które były podejmowane w pytaniach i w wystąpieniach. Pierwszy obszar to kwestia odpowiedzialności. O tym mówił pan poseł Paweł Kowal, wskazując, apelując o to, żeby zachowywać w tej sprawie odpowiedzialność. Odpowiedzialność to konsekwencja i upór. W tej sprawie obóz Zjednoczonej Prawicy zachowuje pełną konsekwencję w działaniach. Jednoznacznie od wielu lat stoi na stanowisku, że roszczenia z tytułu reparacji, z tytułu strat wojennych nie zostały nigdy rozliczone i mamy do nich pełne prawo. W tej sprawie przyjęto pewną klarowną ścieżkę. Po pierwsze, zapowiedziano, że będzie przygotowany rzetelny raport. To musiało trwać. To rzeczywiście trwało długo, ale ci z państwa, którzy zapoznali się z raportem — serdecznie do tego zachęcam wszystkich państwa posłów — wiedzą, że to jest, po pierwsze, bardzo poważne opracowanie nie polityków, tylko ekspertów, historyków, wykazujących w warstwie faktograficznej, merytorycznej, bardzo istotne argumenty, pokazujące, skąd wynika to wyliczenie ponad 6 bln zł tych roszczeń. Zachęcam do zapoznania się z tym.</u>
          <u xml:id="u-426.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">W warstwie prawnej chodziło o przedstawienie argumentu, że to roszczenie nigdzie nie wygasło. I wreszcie jest to niesłychanie poruszające w warstwie emocjonalnej, szanowni państwo. Tutaj odsyłam do drugiego tomu tego raportu, tomu, który jest dokumentacją fotograficzną zbrodni niemieckich w Polsce. Muszę powiedzieć, że nie miałem okazji wcześniej zapoznać się z tak poruszającym świadectwem i zestawieniem fotograficznym, przemawiającym, myślę, do każdego Polaka. Naprawę zachęcam państwa do tego, żeby z tym raportem się zapoznać we wszystkich jego warstwach.</u>
          <u xml:id="u-426.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">A więc odpowiedzialne było najpierw przygotowanie raportu i następnie, jako konsekwencja, zbudowanie katalogu działań. Jednym z elementów tych działań jest zaproponowanie uchwały na forum Sejmu, ale również obecność właśnie w przestrzeni, wśród opinii publicznej — za chwilę dwa słowa o tym powiem — a także przygotowanie już oficjalnego wystąpienia, noty dyplomatycznej, która oczywiście jest w trakcie przygotowania i w nieodległym czasie zostanie złożona. To jest działanie może niespieszne z państwa punktu widzenia, ale na pewno odpowiedzialne.</u>
          <u xml:id="u-426.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Natomiast należy postawić pytanie, czy odpowiedzialne jest, panie pośle, zmienianie zdania w tej sprawie przez polityków, ważnych polityków Platformy Obywatelskiej w ciągu 2 tygodni. Czy to jest zachowanie odpowiedzialne?</u>
          <u xml:id="u-426.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Powiedzenie przez ważnego polityka: Reparacje się nie należą — 2 tygodnie temu. A następnie ewolucja i zmiana zdania w tej sprawie. Nie, to nie jest odpowiedzialność. To jest właśnie przykład kompletnego braku odpowiedzialności z państwa strony. Jeżeli pan porusza temat odpowiedzialności, to wpierw proponuję porozmawiać z kolegami z własnego obozu politycznego.</u>
          <u xml:id="u-426.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Drugi element to kwestia działania. Tutaj padało szereg takich argumentów, że brakuje działania, czy też pytanie o to, jakie działania podejmujemy. Jeszcze raz: Jeżeli państwo zajrzycie do raportu, to zobaczycie, jak ciężką pracę nad tym raportem wykonano. To był pierwszy element tych działań.</u>
          <u xml:id="u-426.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Następnie przystępujemy do innych działań. Pan poseł Zandberg tutaj stoi i czeka, żeby coś sprostować. Ale to ja zacznę od sprostowania pańskich słów, jeśli pan pozwoli, panie pośle. Bo pan powiedział: Potrzeba wywiadów, potrzeba publikacji, potrzeba dotrzeć do niemieckiej opinii publicznej. Oczywiście, że to jest trafne, natomiast pan powiedział, że tego brakuje.</u>
          <u xml:id="u-426.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Tylko w ostatnim tygodniu pan premier Mateusz Morawiecki udzielił wywiadu dla tygodnika „Der Spiegel”. Powiem tylko panu, że to jest dość istotny tygodnik na niemieckim rynku medialnym. Pan premier Morawiecki opublikował artykuł we „Frankfurter Allgemeine Zeitung”, z kolei też przekażę, że jest to dość istotny dziennik na niemieckim rynku medialnym, o dużej docieralności. I było szereg pomniejszych wywiadów, także moje wywiady w tygodnikach, które może panu mniej powiedzą, ale które na poziomie regionalnym docierają do całej masy odbiorców.</u>
          <u xml:id="u-426.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Czy to było skuteczne? Skoro wywołało reakcję, panie pośle, niemieckiego MSZ-etu pierwszego dnia, a po kilku dniach reakcję kanclerza Niemiec i było jednym z pierwszych, najważniejszych dwóch, trzech tematów dyskutowanych w ostatnich dniach w Niemczech, to wydaje się, że podejmowanie tej kwestii w niemieckiej przestrzeni publicznej było skuteczne. I my to oczywiście będziemy kontynuować. To także tytułem sprostowania, że nie ma tej obudowy lobbingu medialnego w docieraniu do opinii publicznej.</u>
          <u xml:id="u-426.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Jeśli chodzi o rozmowy ze stroną niemiecką, to pan poseł Zandberg powiedział także: Dlaczego nie rozmawiacie ze stroną niemiecką, np. z Zielonymi, nie wiemy nic o tym, że rozmawiacie z Zielonymi. Panie pośle, to może macie za słaby kontakt ze swoimi przyjaciółmi Zielonymi z Niemiec, bo ja akurat spotkałem się przedwczoraj z wiceminister spraw zagranicznych Niemiec, z ugrupowania Zielonych, ważną polityk, panią Anną Lührmann, i przekazałem jej raport w wersji anglojęzycznej. Istotną część debaty w Instytucie Zachodnim poświęciliśmy tej tematyce i przeprowadziliśmy też konsultacje ministerialne na poziomie wiceministrów, których istotnym komponentem była kwestia reparacyjna. Ale to było tylko jedno z takich działań. Wcześniej, 2 września rozmawiałem z pełnomocnikiem do spraw polsko-niemieckich niemieckiego MSZ Dietmarem Nietanem, któremu także przekazałem ten raport. A więc jeszcze zanim wpłynie oficjalna nota dyplomatyczna, co jest elementem działania oficjalnego, ta kwestia jest już oczywiście w tej chwili podczas licznych rozmów i kontaktów ze stroną niemiecką podejmowana.</u>
          <u xml:id="u-426.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">I wreszcie mówił pan, że różni przedstawiciele, posłowie pytali, dlaczego to jest ten szczególny moment, zarzucając nam, że to rzekomo kampania wyborcza. Przypominam państwu, że jako żywo wybory odbędą się za ponad rok, a więc nie uczestniczymy w tej chwili w kampanii wyborczej, natomiast moment jest związany z faktem opublikowania raportu w tej sprawie. Czekaliśmy na publikację raportu, został opublikowany z symboliczną datą 1 września, i następnie podejmujemy kolejne działania. Jest tu przyjęta z góry i bardzo jasno, konsekwentnie zaplanowana sekwencja działań z naszej strony. To, jeśli chodzi o kwestię działań.</u>
          <u xml:id="u-426.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">I kwestia ostatnia, kwestia skuteczności. Oczywiście ostatecznie zobaczymy, jak długo będzie trwał ten proces rozmów, jakie będzie przynosił efekty. Od razu mówiliśmy — mówił o tym premier Jarosław Kaczyński — że to będzie droga rozłożona na lata, być może na pokolenia, droga bardzo trudna, bo wiemy, jakie jest stanowisko rządu niemieckiego w tej sprawie, jesteśmy tego świadomi. Ale to nie znaczy, że nie należy na tę drogę wchodzić, podejmować tej próby.</u>
          <u xml:id="u-426.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Już widzimy, choćby w tych ostatnich dniach, że stanowisko prawne strony niemieckiej, szanowni państwo, nie jest spójne i konsekwentne. Oto 1 września niemieckie Ministerstwo Spraw Zagranicznych wydało komunikat, że Polska w 1953 r. zrzekła się reparacji i że jest to podstawa obowiązującego obecnie porządku europejskiego — to ciekawe, szanowni państwo, quasi-dokument Bieruta jako podstawa porządku europejskiego.</u>
          <u xml:id="u-426.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Później zorientowano się, że to oświadczenie nie broni się w warstwie prawnej, a jest dość kompromitujące w warstwie retorycznej i już kanclerz Olaf Scholz się do dokumentu z 1953 r. nie odwoływał. Kilka dni później wskazywał jako podstawę traktat 2+4, traktat, który również podstawą do wygaśnięcia roszczeń oczywiście być nie może, ponieważ kwestia roszczeń ani reparacji nie była w nim podejmowana, a Polska nie była sygnatariuszem tego traktatu.</u>
          <u xml:id="u-426.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">A więc widać, że rozszczelnia się argumentacja prawna po stronie niemieckiej zresztą ta argumentacja jest w wielu elementach bardzo, bardzo wątpliwa. Przekażę państwu tylko tutaj mój ulubiony fragment z opinii niemieckich prawników dla Bundestagu z 2017 r., bo on dużo mówi o tym, szanowni państwo, jak można z braku argumentu próbować wywieść argument. Bardzo państwa proszę, to są raptem dwa zdania dotyczące kwestii przedawnienia. Niemieccy prawnicy, eksperci Bundestagu postawili taką tezę, że można w stosunku do tych roszczeń mówić o przedawnieniu. Nikt inny takiego argumentu nie używa — oni tak. I mówią w ten sposób: ze względu na to, iż przedawnienie znajduje się w relacji napięcia z ogólną zasadą dobrej wiary przy zawieraniu umów, prawo międzynarodowe nie zna ogólnych terminów przedawnienia. Ale drugie zdanie: w odniesieniu do roszczeń reparacyjnych w stosunku do Niemiec argumentuje się jednakże, iż po upływie 50 lat muszą być one uznane za przedawnione. To, szanowni państwo, jest kwintesencja podejścia, kiedy nie ma się argumentów prawnych, a próbuje się je wywieść. Choć prawo międzynarodowe nie zna terminu przedawnienia, to w przypadku reparacji Niemcy uważają, że po 50 latach reparacje muszą zostać przedawnione i tyle.</u>
          <u xml:id="u-426.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">Szanowni Państwo! Kończąc mój wywód, chciałem powiedzieć, że w kwestii skuteczności na razie, jeżeli chodzi o przekonywanie Niemców, oczywiście jeszcze długa droga przed nami. Ale już odnieśliśmy jeden sukces: skutecznie przekonaliśmy Platformę Obywatelską do zmiany stanowiska, bo jakże bliskie są tezy z oświadczenia…</u>
          <u xml:id="u-426.21" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.22" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychSzymonSzynkowskivelSęk">…niemieckiego MSZ-u i oświadczenia Grzegorza Schetyny z 1 września. Udało się przekonać Platformę Obywatelską w tej sprawie, przekonamy także Niemców. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-426.23" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-426.24" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Zandberg w trybie sprostowania.</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Czas — 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#PosełAdrianZandberg">Panie Ministrze! Nie spotkaliście się z kierownictwami niemieckich partii politycznych ani fundacji politycznych, nie zadbaliście o sojuszników i to jest fakt, którego pan nie zamydli.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#PosełAdrianZandberg">A ja w innej sprawie. Panie pośle Mularczyk! Pan był uprzejmy stwierdzić, że moja partia jest kontynuatorką linii Bolesława Bieruta. To jest obraźliwe, ale przede wszystkim, panie pośle Mularczyk, partia, której jestem członkiem, Razem, powstała w maju 2015 r. Jeżeli pana zdaniem partia, która powstała w maju 2015 r. jest kontynuatorką linii Bolesława Bieruta, to obawiam się, że inne tezy, które pan stawia, mogą być równie dobrze udokumentowane i to źle wróży jakiejkolwiek skuteczności pańskich akcji politycznych i dyplomatycznych poza Polską. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-428.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Zabolało.)</u>
          <u xml:id="u-428.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu uchwały poprawki, proponuję, aby Sejm przystąpił do głosowania nad tym projektem po doręczeniu paniom i panom posłom tekstu poprawek.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-429.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-429.5" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 03 do godz. 17 min 21)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#Marszałek">Bardzo proszę wszystkich państwa posłów o zajmowanie miejsc na sali.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, w uzgodnieniu z Konwentem Seniorów, przedłożyło projekt uchwały w sprawie upamiętnienia Jej Królewskiej Mości Elżbiety II, Królowej Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, druk nr 2591.</u>
          <u xml:id="u-430.3" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-430.4" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-430.5" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-430.6" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-430.7" who="#Marszałek">Szkoda, że na posiedzeniu Konwentu tego sprzeciwu nie było, bo mielibyśmy czystą sytuację. Na posiedzeniu Konwentu był pański przedstawiciel i nie zgłaszał sprzeciwu, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-430.8" who="#Marszałek">Ale w związku z tym, że sprzeciw został zgłoszony na sali, poddam ten wniosek pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-430.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-430.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za wyrażeniem zgody na zastosowanie art. 51 pkt 1 regulaminu Sejmu, zechce nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-430.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-430.14" who="#Marszałek">Już działa, już działa.</u>
          <u xml:id="u-430.15" who="#Marszałek">Wszystkim działa?</u>
          <u xml:id="u-430.16" who="#komentarz">(Głos z sali: Mnie nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-430.17" who="#Marszałek">Komu nie działa?</u>
          <u xml:id="u-430.18" who="#Marszałek">Działa.</u>
          <u xml:id="u-430.19" who="#Marszałek">Głosowało 433 posłów. 419 — za, 4 — przeciw, wstrzymało się 10.</u>
          <u xml:id="u-430.20" who="#Marszałek">Sejm wniosek Prezydium przyjął.</u>
          <u xml:id="u-430.21" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Przedstawiony przez Prezydium Sejmu projekt uchwały w sprawie upamiętnienia Jej Królewskiej Mości Elżbiety II, Królowej Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej (druk nr 2591).</u>
          <u xml:id="u-430.22" who="#komentarz">(Zebrani wstają)</u>
          <u xml:id="u-430.23" who="#Marszałek">„Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie upamiętnienia Jej Królewskiej Mości Elżbiety II, Królowej Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej</u>
          <u xml:id="u-430.24" who="#Marszałek">Dnia 8 września 2022 r., po 70 latach panowania, zmarła Jej Królewska Mość Elżbieta II, Królowa Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej. Była znaczącą postacią dla odrodzonej, demokratycznej Polski.</u>
          <u xml:id="u-430.25" who="#Marszałek">W 1991 r. Królowa Elżbieta II została odznaczona Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, a w 1996 r. — Orderem Orła Białego. Dnia 26 marca 1996 r. wystąpiła przed połączonymi izbami polskiego parlamentu. W swoim przemówieniu zwracała uwagę na znaczenie relacji między Polską a Wielką Brytanią. Podkreślając wielowiekową historię wzajemnych stosunków obu państw i narodów, oddała hołd polskim żołnierzom prezentującym bohaterską postawę podczas II wojny światowej. Na kartach polsko-brytyjskiej historii zapisały się słowa Jej Królewskiej Mości będące wyrazem jednoznacznego poparcia dążeń Polski do akcesji do NATO i Unii Europejskiej: ’Polska potrzebuje Europy, ale także Europa potrzebuje Polski’.</u>
          <u xml:id="u-430.26" who="#Marszałek">Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, podkreślając zasługi i dorobek Elżbiety II, Królowej Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, składa cześć pamięci Jej Królewskiej Mości”.</u>
          <u xml:id="u-430.27" who="#Marszałek">Proszę o przyjęcie uchwały przez aklamację.</u>
          <u xml:id="u-430.28" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-430.29" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-430.30" who="#Marszałek">Stwierdzam, że Sejm podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia Jej Królewskiej Mości Elżbiety II, Królowej Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.</u>
          <u xml:id="u-430.31" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów podjęłam decyzję o skreśleniu z porządku dziennego bieżącego posiedzenia punktu 12.: Sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych oraz ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, druki nr 2541 i 2580.</u>
          <u xml:id="u-430.32" who="#Marszałek">Komisja Infrastruktury przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o charakterystyce energetycznej budynków oraz ustawy — Prawo budowlane, druk nr 2560.</u>
          <u xml:id="u-430.33" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 95e regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-430.34" who="#Marszałek">Proponuję, aby w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-430.35" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-430.36" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-430.37" who="#Marszałek">Komisja Infrastruktury przedłożyła sprawozdanie o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo pocztowe, druk nr 2566.</u>
          <u xml:id="u-430.38" who="#Marszałek">W związku z tym, na podstawie art. 74 regulaminu Sejmu, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-430.39" who="#Marszałek">Proponuję, aby w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego Sejm wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-430.40" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-430.41" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-430.42" who="#Marszałek">Właściwa komisja przedłożyła sprawozdanie o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2587.</u>
          <u xml:id="u-430.43" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-430.44" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na zastosowanie art. 51 pkt 3 regulaminu Sejmu oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-430.45" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-430.46" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-430.47" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Spraw Zagranicznych o poselskich projektach uchwał:</u>
          <u xml:id="u-430.48" who="#Marszałek">W trakcie drugiego czytania do projektu uchwały zgłoszono poprawki.</u>
          <u xml:id="u-430.49" who="#Marszałek">Sejm podjął decyzję o nieodsyłaniu projektu uchwały do komisji i przystąpieniu do głosowania po doręczeniu posłom zestawienia poprawek.</u>
          <u xml:id="u-430.50" who="#Marszałek">Zestawienie zgłoszonych poprawek zostało doręczone do druku nr 2593.</u>
          <u xml:id="u-430.51" who="#Marszałek">Komisja wnosi o przyjęcie projektu uchwały z druku nr 2593.</u>
          <u xml:id="u-430.52" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam poprawki zgłoszone do projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-430.53" who="#Marszałek">W 1. poprawce wnioskodawcy proponują nowe brzmienie projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-430.54" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość pozostałych propozycji oraz podjęcie uchwały w brzmieniu proponowanym przez wnioskodawców.</u>
          <u xml:id="u-430.55" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-430.56" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 1. poprawki, a tym samym za podjęciem uchwały w brzmieniu proponowanym przez wnioskodawców, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-430.57" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.58" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.59" who="#Marszałek">Głosowało 437 posłów. 188 — za, 234 — przeciw, 15 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-430.60" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-430.61" who="#Marszałek">W 2. poprawce wnioskodawcy proponują nowy tytuł projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-430.62" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawki 3.</u>
          <u xml:id="u-430.63" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-430.64" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-430.65" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.66" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.67" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. 193 — za, 228 — przeciw, 17 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-430.68" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-430.69" who="#Marszałek">W 3. poprawce wnioskodawcy proponują w tytule uchwały wyraz „reparacji” zastąpić wyrazem „zadośćuczynienia”.</u>
          <u xml:id="u-430.70" who="#Marszałek">W poprawce 4. wnioskodawcy proponują zastąpienie w ostatnim akapicie wyrazów „reparacji wojennych” wyrazem „zadośćuczynienia”.</u>
          <u xml:id="u-430.71" who="#Marszałek">Nad tymi poprawkami głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-430.72" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-430.73" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek 3. i 4.?</u>
          <u xml:id="u-430.74" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.75" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.76" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. 422 — za, 1 — przeciw, wstrzymało się 15.</u>
          <u xml:id="u-430.77" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-430.78" who="#Marszałek">W 5. poprawce wnioskodawcy proponują na końcu projektu uchwały dodać akapit.</u>
          <u xml:id="u-430.79" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-430.80" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 5. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-430.81" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.82" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.83" who="#Marszałek">Głosowało 437 posłów. 187 — za, 228 — przeciw, 22 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-430.84" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-430.85" who="#Marszałek">W 6. poprawce wnioskodawcy proponują na końcu projektu uchwały dodać akapit.</u>
          <u xml:id="u-430.86" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-430.87" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-430.88" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.89" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.90" who="#Marszałek">Głosowało 438 posłów. 195 — za, 228 — przeciw, 15 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-430.91" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-430.92" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu uchwały.</u>
          <u xml:id="u-430.93" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu uchwały w brzmieniu z druku nr 2593, wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-430.94" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.95" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.96" who="#Marszałek">Głosowało 437 posłów. 418 — za, 4 — przeciw, wstrzymało się 15.</u>
          <u xml:id="u-430.97" who="#Marszałek">Sejm podjął uchwałę w sprawie dochodzenia przez Polskę zadośćuczynienia za szkody spowodowane przez Niemcy w czasie II wojny światowej.</u>
          <u xml:id="u-430.98" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-430.99" who="#Marszałek">Na tym kończymy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-430.100" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-430.101" who="#Marszałek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-430.102" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 17 min 32 do godz. 17 min 35)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o medycynie laboratoryjnej (druki nr 2477 i 2570).</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę panią poseł Józefę Szczurek-Żelazko o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#PosełSprawozdawcaJózefaSzczurekŻelazko">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Zdrowia o rządowym projekcie ustawy o medycynie laboratoryjnej.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#PosełSprawozdawcaJózefaSzczurekŻelazko">Sejm na 60. posiedzeniu 2 września skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Zdrowia w celu rozpatrzenia. Komisja Zdrowia po rozpatrzeniu powyższego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 13 września br. wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy. Zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu przedstawia również na żądanie wnioskodawców następujące wnioski mniejszości: wniosek pani poseł Elżbiety Gelert i pana posła Jana Szopińskiego dotyczący art. 11 ust. 1 oraz wniosek pani poseł Gelert dotyczący art. 11.</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#PosełSprawozdawcaJózefaSzczurekŻelazko">Szanowni Państwo! Projekt ustawy o medycynie laboratoryjnej zawiera ważne przepisy dotyczące nowelizacji ustawy, która została uchwalona przed 21 laty. Ta ustawa była wielokrotnie nowelizowana, zawierała przepisy, które w obecnej sytuacji nie do końca odpowiadają normom prawnym. Dlatego też zaistniała szybka potrzeba nowelizacji tejże ustawy. W trakcie prac komisji wnoszono szereg poprawek. Były w zasadzie trzy poprawki merytoryczne, które odnosiły się do artykułów mówiących o miejscu wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego. Wniesiono poprawkę, Komisja Zdrowia przyjęła tę poprawkę i określiła, że zawód diagnosty laboratoryjnego może być wykonywany w miejscu udzielania świadczeń, bez ograniczenia do szpitala, bo w pierwotnym projekcie ustawy tak to brzmiało.</u>
          <u xml:id="u-432.3" who="#PosełSprawozdawcaJózefaSzczurekŻelazko">Wprowadzono również zmianę merytoryczną dotyczącą ilości osób, które mogą wnioskować o zwołanie zjazdu nadzwyczajnego Krajowej Izby Diagnostów Laboratoryjnych. W projekcie ustawy ten przepis przewidywał 2 tys. osób, członków krajowej izby. Wprowadzono w poprawce zmianę, która ma na celu zmniejszenie liczby osób wnioskujących do 500. Pozostałe poprawki miały charakter legislacyjny.</u>
          <u xml:id="u-432.4" who="#PosełSprawozdawcaJózefaSzczurekŻelazko">W trakcie debaty na posiedzeniu Komisji Zdrowia zwrócono również uwagę na zbyt długi okres vacatio legis przepisów, które wprowadzają zmiany dotyczące dostępu do zawodu diagnosty laboratoryjnego. Otóż w projekcie ustawy przewidziano, że na dotychczasowych zasadach możliwość wejścia do zawodu mogą mieć osoby, które kończyły studia nie tylko na wydziałach analityki medycznej czy diagnostyki laboratoryjnej, ale również te osoby, które ukończyły np. wydziały chemiczne, biologię czy mikrobiologię. Dano taką możliwość, aby te osoby mogły uzyskać tytuł diagnosty laboratoryjnego do 2028 r., pod warunkiem że ukończą szkolenie podyplomowe: albo w postaci specjalizacji, albo w postaci studium podyplomowego. Komisja Zdrowia dyskutowała nad tym, ponieważ był wniosek o skrócenie tego okresu. Komisja Zdrowia dyskutowała nad tym i ostatecznie podtrzymała pierwotny zapis, który znajduje się w projekcie ustawy, argumentując tym, że te osoby, które np. rozpoczęły studia na tych kierunkach, o których mowa w projekcie ustawy, w roku ubiegłym mogły wybrać sobie ścieżkę zawodową, która w konsekwencji mogła je prowadzić do uzyskania tytułu diagnosty laboratoryjnego, zakładając, że po tym wybranym kierunku ukończą studia podyplomowe bądź specjalizację i uzyskają możliwość wykonywania tego zawodu. Aby nie blokować tym osobom tej możliwości, uznano, że ten przepis przejściowy musi obowiązywać do 2028 r.</u>
          <u xml:id="u-432.5" who="#PosełSprawozdawcaJózefaSzczurekŻelazko">Na uwagę zasługuje fakt, że projekt ustawy został przyjęty przez komisję większością głosów. Jest to dobre rozwiązanie, wprowadza szereg dobrych rozwiązań dla zawodu diagnosty laboratoryjnego, m.in. urlop szkoleniowy. Daje też możliwość zdobywania specjalizacji, chodzi o proces kształcenia podyplomowego. W tej ustawie zawarte są również przepisy, które dają możliwość wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego w formie praktyki zawodowej, indywidualnej bądź też praktyki specjalistycznej.</u>
          <u xml:id="u-432.6" who="#PosełSprawozdawcaJózefaSzczurekŻelazko">W trakcie prac komisji wywiązała się jeszcze dyskusja na temat możliwości udzielania świadczeń tzw. porady diagnostycznej przez diagnostę laboratoryjnego. Była bardzo otwarta dyskusja na ten temat. W konsekwencji jednak zostały podtrzymane te przepisy, które znalazły się w pierwotnym projekcie ustawy, mianowicie nie wprowadzono poprawek dających możliwość wykonywania m.in. w tej formie zawodu diagnosty. To nie znaczy, że ta sprawa jest zamknięta. Wszyscy członkowie Komisji Zdrowia wyrazili wolę dyskusji nad tym tematem w przyszłości. Wprowadzenie takiej możliwości, takiej kompetencji wymaga szerszej debaty, szerszej dyskusji i na pewno będzie wymagało też szeregu zmian w innych przepisach prawnych, w tym też w przepisach wykonawczych rangi rozporządzeń. Dlatego też na tym etapie Komisja Zdrowia nie zdecydowała o wprowadzeniu tego przepisu. Natomiast tak jak mówię, posłowie pracujący w Komisji Zdrowia wyrazili otwartość na dalszą dyskusję na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-432.7" who="#PosełSprawozdawcaJózefaSzczurekŻelazko">Kończąc, zwracam się do Wysokiej Izby z prośbą o uchwalenie powyższego projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-432.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-433.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Tadeusz Chrzan, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#PosełTadeuszChrzan">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt zaprezentować stanowisko dotyczące rządowego projektu ustawy o medycynie laboratoryjnej. Projekt zawarty jest w druku nr 2477.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#PosełTadeuszChrzan">Wysoka Izbo! Na wstępie pragnę przypomnieć Wysokiej Izbie, że obecnie obowiązujące przepisy dotyczące zasad i warunków wykonywania czynności diagnosty laboratoryjnego w medycznym laboratorium diagnostycznym, zasad uzyskiwania prawa wykonywania zawodu diagnosty, pragmatyki zawodu oraz kształcenia, zasad organizacji działania samorządu diagnostów są ujęte w ustawie z lipca 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej, a więc przepisy te mają już ponad 20 lat.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#PosełTadeuszChrzan">Z uwagi na powyższe oraz ze względu na szybki postęp wiedzy w tej dziedzinie cieszy fakt, że przedmiotowe przedłożenie rządowe jest nowym projektem, rozwiązującym kompleksowo zagadnienia, o których wspomniałem przed chwilą, a nie tylko nowelizacją dotychczas obowiązującej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#PosełTadeuszChrzan">Jednocześnie warto zaznaczyć, że przedmiotowy projekt ustawy nie zmienia głównych założeń i celów dotychczas obowiązującej ustawy o diagnostyce laboratoryjnej, jednak z uwagi na wspomniany wcześniej postęp wiedzy i rzeczywiste potrzeby środowiska wprowadza nowoczesne i oczekiwane rozwiązania. Myślę, że przynajmniej o kilku z nich warto w tym miejscu powiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#PosełTadeuszChrzan">Po pierwsze, projekt wprowadza uaktualnienie i doprecyzowanie zakresu czynności medycyny laboratoryjnej. Po wtóre, określa zasady kształcenia przeddyplomowego, natomiast jeżeli mówimy o kształceniu podyplomowym, przepisy te zostały uaktualnione i doprecyzowane, oraz wprowadza regulację, zgodnie z którą diagnosta laboratoryjny ma nie tylko prawo, ale i obowiązek rozwoju zawodowego poprzez pogłębianie wiedzy i umiejętności zawodowych. W ślad za tym projekt reguluje również zasady dotyczące płatnego, podkreślam — płatnego urlopu szkoleniowego w wymiarze 6 dni roboczych. Wprowadza również zmiany, m.in. w ustawie o działalności leczniczej. Zmiany te umożliwiają wykonywanie zawodu diagnosty laboratoryjnego w formie jednoosobowej działalności gospodarczej jako indywidualnej lub ewentualnie grupowej praktyki zawodowej. Myślę, że to bardzo ważna zmiana, która zrówna w prawach diagnostów z innymi zawodami medycznymi, takimi jak lekarze, lekarze stomatolodzy, pielęgniarki i położne.</u>
          <u xml:id="u-434.5" who="#PosełTadeuszChrzan">Projekt wprowadza również regulację dotyczącą wymagań kwalifikacyjnych dla kierownika laboratorium. W projekcie określono też podstawowe obowiązki tego kierownika. Ponadto wprowadza się regulację dotyczącą zmian w zakresie funkcjonowania samorządu zawodowego diagnostów. Myślę, że warto też podkreślić, że ta zmiana dotyczy uznania rzecznika odpowiedzialności zawodowej za organ samorządu zawodowego.</u>
          <u xml:id="u-434.6" who="#PosełTadeuszChrzan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy na uwadze fakt, że projekt ustawy poprzez jednoznaczne uregulowanie kwestii zasad i warunków wykonywania czynności medycyny laboratoryjnej, zasad i warunków wykonywania zawodu diagnosty, zasad kontroli laboratorium i nadzoru nad nim oraz zasad organizacji działania samorządu diagnostów laboratoryjnych — jestem o tym przekonany — stworzy on warunki do poprawy efektywności funkcjonowania diagnostyki laboratoryjnej w systemie ochrony zdrowia, ale również poprawi jakość świadczonych usług.</u>
          <u xml:id="u-434.7" who="#PosełTadeuszChrzan">Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera przedłożony projekt, chociaż w trakcie prac nad nim zwróciliśmy uwagę na kilka kwestii, które w naszej ocenie wymagają niewielkich korekt. Dlatego podczas procedowania w Komisji Zdrowia po pierwszym czytaniu zgłosiliśmy poprawki, jak również w obecnej chwili, panie marszałku, składam na pańskie ręce przygotowane przez mój klub poprawki, które w naszej ocenie czynią ten projekt jeszcze lepszym.</u>
          <u xml:id="u-434.8" who="#PosełTadeuszChrzan">Jestem przekonany, że Wysoka Izba przyjmie ten dobry i oczekiwany projekt. Klub Prawa i Sprawiedliwości będzie głosował za jego przyjęciem wraz ze zgłoszonymi poprawkami. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-434.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Elżbieta Gelert, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#PosełElżbietaGelert">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#PosełElżbietaGelert">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Stanowisko Platformy w stosunku do ustawy na dzisiaj… Faktycznie nie spodziewaliśmy się, że państwo wniosą poprawki w tym czytaniu, i myślę, że jeżeli je zobaczymy, będziemy nad nimi dyskutować. Możliwe, że nasze zdanie ulegnie zmianie.</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#PosełElżbietaGelert">Obecnie nasze stanowisko w sprawie druków nr 2477 i 2570 jest negatywne, a to dlatego, że sednem tej ustawy jest przede wszystkim danie terminu do roku 2028 na uzyskanie tytułu równoważnego z analitykiem medycznym innym osobom, które kończą studia.</u>
          <u xml:id="u-436.3" who="#PosełElżbietaGelert">Przed chwilą pani poseł Żelazko powiedziała, że przecież trzeba dać taką możliwość osobom, które w tej chwili studiują biologię albo chemię, żeby zdążyły tam potem przejść, bo może one planują karierę analityka medycznego. To niech skończą biologię i już w tej chwili idą na analitykę. Bo jak można planować, że się chce być analitykiem medycznym, i rozpoczynać studia na biologii? Są studia z analityki medycznej i jest to proste.</u>
          <u xml:id="u-436.4" who="#PosełElżbietaGelert">W każdym razie, proszę państwa, zastanawiam się nad jednym: ilość personelu, o którym ciągle się mówi… Ciągle państwo podkreślacie, że waszą zasługą jest pozyskiwanie jak największej liczby personelu medycznego, bo go brakuje. Ostatecznie może wam nie pójść z jakością i to jest niebezpieczne.</u>
          <u xml:id="u-436.5" who="#PosełElżbietaGelert">Ilość rozporządzeń ministra zdrowia, Narodowego Funduszu, różne koszykowe, różne normy, które cały czas są zasypywane, powoduje, że będą nadal braki personelu medycznego, czyli nie jest to tylko uzależnione od ilości, ale również od organizacji służby zdrowia. Może by jednak poprowadzić tutaj pewne głębsze zmiany, a nie tylko ilość, ilość i ilość personelu.</u>
          <u xml:id="u-436.6" who="#PosełElżbietaGelert">Od 2001 r. faktycznie próbuje się naprawić ustawę o diagnostach laboratoryjnych, a przede wszystkim zapis o rozszerzaniu możliwości wprowadzania do tego zawodu innych osób i to budzi największe niepokoje wśród diagnostów laboratoryjnych. Oni w tej chwili właściwie protestują, że owszem, teraz mamy, że do 2028 r., ale w międzyczasie jest obawa, że to dalej się wydłuży. Bo jeżeli wcześniej były, a już w 2006 r. były prośby, ażeby jednak ten czas skrócić, a ten czas ciągle wydłużano, bo u nas się często wydłuża ten czas, a nie skraca… Dlatego jesteśmy przeciwni wprowadzaniu jak gdyby innych zawodów, które będą zawodami równoważnymi, nawet bez skończenia uczelni. Bo proszę państwa, idąc tym stylem myślenia, to właściwie magister pielęgniarstwa ze specjalizacją niech skończy 2-letnie studia podyplomowe i będzie lekarzem. Nawet to są te same studia medyczne. Bo ukończenie biologii czy ukończenie chemii na niemedycznej uczelni… Mówicie państwo, że wystarczą podyplomowe studia i ona już jest analitykiem medycznym. Dlatego mówię, może to być równoważne tak samo, jak ratownik medyczny po uzyskaniu specjalizacji przecież nie będzie pielęgniarką. A tutaj daje się taką możliwość i dlatego zobaczymy, jakie jeszcze będą zmiany.</u>
          <u xml:id="u-436.7" who="#PosełElżbietaGelert">My również wnosimy jedną poprawkę do rządowego projektu, a ta poprawka dotyczy przede wszystkim właśnie możliwości bycia kierownikiem laboratorium, jeżeli nie spełnia się wymagań przewidzianych w art. 10, co jest niezmiernie ważne. Pan minister tak dosyć lekceważąco powiedział: A któż będzie ustalał czas, do kiedy on tam ma zostać tym kierownikiem. Jeżeli ustala się inne czasy, i to dokładnie, to spróbujmy i tu; widocznie można ustalić również czas, kiedy kierownik dalej będzie kierownikiem, pomimo że wejdzie ustawa i będzie obowiązywać. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-436.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W trakcie prac nad projektem tej ustawy w imieniu mojego klubu złożyłem następujące regulacje, które dotyczyły: po pierwsze, uregulowania dostępu do zawodu diagnosty laboratoryjnego poprzez likwidację okresu przejściowego dla studiów podyplomowych dla absolwentów kierunków niemedycznych; po drugie, poszerzenia kompetencji, uprawnień diagnostów laboratoryjnych oraz umocowania w systemie ochrony zdrowia roli diagnosty specjalisty; po trzecie, określenia norm zatrudnienia oraz wskazania odpowiednich wymogów kadrowych w rozporządzeniach koszykowych; i po czwarte, prowadzenia nadzoru nad polską diagnostyką laboratoryjną. Niestety wnioski, o których mówię, nie znalazły należnego uznania większości parlamentarnej.</u>
          <u xml:id="u-438.1" who="#PosełJanSzopiński">W kwestii dotyczącej rozwiązań, które znalazły się w tej ustawie, ze zdziwieniem przyjmujemy pozostawienie okresu 6 lat, który zakłada likwidację studiów podyplomowych. Dlaczego ze zdziwieniem? Otóż dlatego, że przepisy, które kiedyś regulowały otwieranie tych studiów podyplomowych, i tak w obecnym systemie już nie funkcjonują. Chciałbym, żeby pan minister to potwierdził, gdyż samo ministerstwo powinno nowelizować program studiów podyplomowych co najmniej raz na 5 lat, ale niestety nie zrobiło tego od roku 2010. Dodatkowo jeszcze Polska Komisja Akredytacyjna od roku 2018 nie ma uprawnień do dokonywania oceny spełniania warunków do prowadzenia kształcenia oraz oceny jego jakości na studiach podyplomowych, co tym bardziej stawia pod znakiem zapytania jakość ewentualnych przyszłych podyplomówek z zakresu analityki medycznej. Nikt nie wytłumaczy, dlaczego pozostał zapis, który mówi o roku 2028.</u>
          <u xml:id="u-438.2" who="#PosełJanSzopiński">W kwestii dotyczącej rozwiązań, które w tej ustawie są, proponowaliśmy również, aby diagności mieli możliwość samodzielnego zlecania badań laboratoryjnych. Niestety, mimo że jest to dobry pomysł i w obecnej sytuacji wskazane byłoby, aby to rozpatrzyć, diagności nie będą mieli możliwości udzielania porady, konsultacji bądź skierowania do specjalisty albo chociażby wypisania recepty na lek, który jest przepisywany w powiązaniu z wynikiem wykonywanego badania. Świat idzie naprzód, diagności powinni też otrzymać nowe uprawnienia.</u>
          <u xml:id="u-438.3" who="#PosełJanSzopiński">Szanowny Panie Marszałku! Będzie kontynuowała moja koleżanka. Tymczasem na pana ręce składam poprawki w imieniu mojego klubu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Marcelina Zawisza, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#PosełMarcelinaZawisza">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od największego i najpoważniejszego braku tej ustawy. Nie ma w niej przepisów o generalnej inspekcji medycyny laboratoryjnej. Jak rząd wyobraża sobie funkcjonowanie ogromnej dziedziny medycyny bez silnej kontroli państwowej? Państwo polskie nie nadzoruje laboratoriów ani ich nadzorować nie chce, bo wizytacja konsultanta to jest kontrola czynności diagnosty, nie podmiotu prowadzącego laboratorium.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#PosełMarcelinaZawisza">Konsultantów jest kilkunastu, laboratoriów diagnostycznych ponad 2,5 tys. Jeśli rząd liczy, że w ten sposób wyegzekwuje stosowanie jakichkolwiek przepisów, to się po prostu grubo myli. To doprowadzi do patologii.</u>
          <u xml:id="u-440.2" who="#PosełMarcelinaZawisza">Może podam życiowy przykład. Outsourcingowane laboratoria — podstawowe, potrzebne natychmiast badania wozi się ze szpitala 100 km dalej. Próbki z przychodni bywają wożone do innego województwa na granicy przeterminowania.</u>
          <u xml:id="u-440.3" who="#PosełMarcelinaZawisza">I potem na podstawie takich wyników lekarki i lekarze mają podejmować decyzje o leczeniu ludzi. Rząd, zamiast dać sobie narzędzia do kontroli jakości i realnego ustanawiania standardu, będzie chyba działał w trybie gorących próśb do firm, żeby nie ścinały zakrętów. To tak jakby motywacją do niejeżdżenia setką w terenie zabudowanym był filmik, w którym premier mówi: ślicznie proszę.</u>
          <u xml:id="u-440.4" who="#PosełMarcelinaZawisza">Sprawa dodatkowych kompetencji dla diagnostów laboratoryjnych to jest kompletnie niewykorzystany potencjał w zakresie usprawnienia działania ochrony zdrowia w Polsce. Wzorem zawodu farmaceuty wprowadźmy pojęcie opieki diagnostycznej, wprowadźmy dodatkowe uprawnienia zawodu diagnosty. W uwagach diagnostów i diagnostek znajdziecie szczegółowe informacje, jak to powinno wyglądać: dozlecanie badań, konsultacja analityczna — tego jest naprawdę sporo. Dziś pacjent często musi np. bez sensu krążyć między lekarzem a laboratorium i dorabiać kolejne potrzebne zlecenia badań i wyniki. Mamy XXI w., za moment będziemy mieć dobrze rozwinięte e-zdrowie i po prostu możemy ograniczyć takie marnotrawstwo czasu. Mamy wyszkolonych specjalistów i specjalistki diagnostyki laboratoryjnej, którzy mogliby w istotny sposób wspierać lekarzy w opiece nad pacjentem. Aby skorzystać z potencjału zawodów medycznych, trzeba zrobić pierwszy krok: trzeba wprowadzić do ustawy możliwość ich działania.</u>
          <u xml:id="u-440.5" who="#PosełMarcelinaZawisza">Na ten moment Koalicyjny Klub Poselski Lewicy zagłosuje przeciw przyjęciu tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Radosław Lubczyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#PosełRadosławLubczyk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Po pierwsze, chciałbym podziękować wszystkim diagnostom laboratoryjnym za czas pandemiczny, bo wykonali morderczą pracę. Tych próbek, tych badań było mnóstwo…</u>
          <u xml:id="u-442.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Właśnie: morderczą, morderczą.)</u>
          <u xml:id="u-442.2" who="#PosełRadosławLubczyk">Nie chciałbym, żeby pan poseł Braun musiał korzystać z pracy diagnosty laboratoryjnego, nigdy w życiu. Mam nadzieję, że tak będzie, bo jak kiedyś uratuje panu życie, to potem będzie pan mu dziękował.</u>
          <u xml:id="u-442.3" who="#PosełRadosławLubczyk">A więc jeszcze raz. Chciałbym bardzo serdecznie podziękować wszystkim ludziom, którzy ciężko pracowali w pandemii.</u>
          <u xml:id="u-442.4" who="#PosełRadosławLubczyk">Na posiedzeniu Komisji Zdrowia była rzeczywiście dyskusja merytoryczna. Ta ustawa miała ponad 100 artykułów. Niestety poprawki opozycji, poza dwiema, nie zostały przyjęte. To, co dobre w tej ustawie, to oczywiście poprawka, która mówi o działalności nie tylko w szpitalach, ale również w innych ośrodkach, które zajmują się zdrowiem, i drugi punkt, oczywiście mówiący o tym, że aby zwołać zjazd krajowy potrzeba 500 podpisów, a nie, jak było w ustawie, 2 tys. podpisów, podczas gdy wszystkich diagnostów laboratoryjnych jest między 13 a 14 tys. To rzeczywiście mógłby być problem.</u>
          <u xml:id="u-442.5" who="#PosełRadosławLubczyk">Natomiast co jest nie do zaakceptowania w tej ustawie, już było wcześniej powiedziane. Studia analityki medycznej to są studia na uniwersytecie medycznym czy na akademii medycznej, w zależności od tego, jak taka uczelnia się nazywa. To są równie ciężkie studia, co na wydziale lekarskim, wydziale pielęgniarstwa czy inne studia na akademii medycznej. Nie może być tak… Z całym szacunkiem do ludzi, którzy skończyli biologię, którzy skończyli chemię i chcą zostać analitykami medycznymi — z doświadczenia wiemy, że bardzo dużo osób, które zdają na medycynę i które się na tę medycynę nie dostają, właśnie idzie na biologię, chemię, a po roku, 2 latach próbuje zdawać jeszcze raz. Nie ma czegoś takiego jak studia podyplomowe. I to jest nie do przyjęcia, że w 2028 r. właśnie studenci biologii, chemii czy innych kierunków uwzględnionych w tej ustawie będą mogli kończyć studia podyplomowe i być analitykami medycznymi. Rzeczywiście w tym zakresie dzisiaj zostały złożone poprawki. Spotkamy się jeszcze raz na posiedzeniu komisji, będziemy jeszcze raz procedować. Dzisiaj dla nas, dla Koalicji Polskiej, ta ustawa jest nie do przyjęcia ze względu na ten 2028 r. i na te studia podyplomowe dla osób po innych kierunkach. A co do ustawy, to rzeczywiście można nazywać ją nową ustawą, natomiast większość artykułów została przepisana ze starej ustawy, więc to jest tak naprawdę korekta tej ustawy. Oczywiście trzeba się tym zajmować, bo świat idzie do przodu, analityka medyczna idzie do przodu.</u>
          <u xml:id="u-442.6" who="#PosełRadosławLubczyk">Szanowni Państwo! Analitycy medyczni, tak jak w tej ustawie jest napisane, mają urlop szkoleniowy i muszą zdobywać punkty szkoleniowe tak jak lekarze, pielęgniarki. I rzeczywiście to jest dobry punkt. Ale to świadczy tylko o tym, że to są bardzo ciężkie studia i bardzo trudny kierunek na uniwersytecie medycznym. A więc nie może być tak, że rzeczywiście te studia podyplomowe… Zastanówmy się naprawdę nad tym, znieśmy to. Jeśli ktoś chce zostać analitykiem medycznym, to niech ukończy ciężkie studia na akademii medycznej. Wtedy dostanie tytuł analityka medycznego i może sobie robić dalej różne specjalizacje. To bardzo ciężki zawód.</u>
          <u xml:id="u-442.7" who="#PosełRadosławLubczyk">Chciałbym jeszcze raz bardzo podziękować wszystkim analitykom medycznym. Dalej pracujmy nad tą ustawą. Dzisiaj, w tym przełożeniu klub Koalicji Polskiej nie jest w stanie poprzeć tej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-442.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Koń jaki jest, każdy widzi — to jest bardzo dobra definicja konia z „Nowych Aten” ks. Benedykta Chmielowskiego. I tak samo: kto to jest dobry analityk, to też wiadomo. Tego nie można ustalić przez głosowanie, nie może tego ustalić Sejm. To wiedzą tylko praktycy.</u>
          <u xml:id="u-444.1" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Jak głosowałem nad 163, o ile pamiętam, artykułami tej ustawy, tak sobie myślałem: potrzebna jest jedna ustawa, która by mówiła, że analityk działa dobrze w granicach swoich możliwości i umiejętności. I tyle.</u>
          <u xml:id="u-444.2" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Tutaj poseł, chyba z PiS-u, chwalił się, że tam jest taki paragraf, który zobowiązuje analityków do pogłębiania swojej wiedzy. A może trzeba, żeby tam było, że ma poszerzać swoją wiedzę, a nie pogłębiać, albo jakoś podobnie. Przecież to jest śmieszne, proszę państwa. To wszystko jest śmieszne. Ktoś może kończyć wydział nie biologii tylko nanobiologii, bo może na tym uniwerku nie ma wydziału biologii tylko jest nanobiologii albo mikrobiologii. I co, to jest zły kierunek? Przepraszam bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Bardzo dobry.)</u>
          <u xml:id="u-444.4" who="#PosełJanuszKorwinMikke">No oczywiście. Są tysiące rozmaitych kierunków, które powstają, i zapewniam państwa, że loty kosmiczne wykonywali ludzie, którzy nie kończyli wydziału lotów kosmicznych. Tak że, proszę łaskawie, my się wstrzymamy od głosu nad tą ustawą, ponieważ ona jest tak samo głupia jak poprzednia, więc nie ma to żadnego znaczenia. Poprawia kilka drobiazgów, więc my nie chcemy głosować przeciwko tej ustawie, bo ona nic nam nie szkodzi. Ale, proszę państwa, pozbądźmy się myśli, że Sejm może wszystko uregulować. Życie jest znacznie ważniejsze niż formułki prawne. Kolega Braun jeszcze chce bardzo ważne sprawy dodać na końcu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-444.5" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Gelert: Zdąży powiedzieć: szczęść Boże.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże wszystkim analitykom medycznym i diagnostom laboratoryjnym. Ale co tu ma do gadania Sejm? Co ma do powiedzenia władza centralna, skoro to jest zawód — jak wszystkie zawody medyczne — wymagający kwalifikacji, którymi większość z nas nie dysponuje, których nigdy nie nabędzie. Ci zaś, którzy nimi dysponują, medycy patentowani, w ciągu ostatnich 2 lat pokazali, do czego są zdolni. Zdolni są do wszystkiego, zdolni są także i do tego, żeby diagnostów laboratoryjnych uwikłać w morderczy — tak nomen omen, z obfitości serca usta mówią — proceder, jakim było legitymizowanie wielkiej operacji, która kosztowała życie ponad 200 tys. Polaków, których wyprawiliście, panie przewodniczący Latos i pańscy koledzy i wspólnicy w tym dziele, przedwcześnie na tamten świat w kategorii tzw. zgonów nadmiarowych. Z czym się to wiązało? Z odwróceniem rewolucyjnym priorytetów. Lekarz miał nie leczyć, nie ratować, ale testować. I tak trzydziestoparoletnia pani Anna zmarła…</u>
          <u xml:id="u-446.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-446.2" who="#PosełGrzegorzBraun">…nie doczekawszy się leczenia. I to tylko jeden z przykładów ludzi…</u>
          <u xml:id="u-446.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, wyczerpał pan czas.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-448.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o medycynie laboratoryjnej.</u>
          <u xml:id="u-448.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Projekt ustawy jest w zasadzie szeroką nowelizacją ustawy z 2001 r. o diagnostyce laboratoryjnej. Po ponad 20 latach konieczne są uaktualnienia. Podyktowane są one postępem wiedzy i zmianami systemu organizacji udzielania świadczeń zdrowotnych. Przede wszystkim niezbędne jest doprecyzowanie zasad dochodzenia do niezbędnych kwalifikacji diagnosty laboratoryjnego z uwzględnieniem różnych zawodów w mniejszym lub większym stopniu przygotowujących do wykonywania choćby części z zadań diagnosty. W przedłożonym pod obrady ostatecznym tekście projektu uwzględniono też uwagi dotyczące zagadnień najważniejszych dla pacjentów, co z naszego punktu widzenia jest kluczowe.</u>
          <u xml:id="u-448.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Dużą część projektu ustawy stanowi opis funkcjonowania tworzonego kolejnego samorządu zawodowego diagnostów laboratoryjnych. Pokładane w nim nadzieje wobec specyfiki wykonywania zawodu diagnosty w praktyce będą trudne do spełnienia. Powtórzę naszą wcześniejszą opinię, że moment przedłożenia tych propozycji może być interpretowany jako próba zaspokojenia ambicji dla stworzenia kolejnego, oddzielnego samorządu, co jakoby nic nie kosztuje, zamiast przeznaczenia dodatkowych środków na podwyżki dla pracowników tej branży pominiętych w regulacjach ostatniej ustawy o płacy minimalnej. Tutaj należy zauważyć, że ta ustawa, tak jak powiedziałem, niejako nowelizuje ustawę z 2001 r.</u>
          <u xml:id="u-448.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Chcę zaznaczyć, że to praca bardzo ciężka, bardzo odpowiedzialna. Zwłaszcza w ostatnim czasie mieliśmy do czynienia z nawałem pracy, jeśli chodzi o pracowników, którzy wykonują tego typu czynności. Z tej mównicy chcę powiedzieć, że niezwykle doceniamy tę ciężką pracę. Ona jest może na co dzień niezauważona, natomiast jest bardzo istotna w zakresie ochrony zdrowia obywateli. Chcę dodać, że w 2001 r. zostali niezwykle pokrzywdzeni technicy, analitycy, którzy zostali wystawieni poza nawias tej nowej wtedy ustawy i myślę, że po 20–30 latach pracy tamtejsza propozycja po prostu ich krzywdziła. Niemniej proponowane nowe rozwiązania ustawowe uaktualniające zasady funkcjonowania medycyny laboratoryjnej w obecnych czasach zasługują na poparcie, co potwierdzają wysokiej klasy eksperci doradzający partii Polska 2050 Szymona Hołowni. Dlatego Koło Parlamentarne Polska 2050 będzie głosować za przyjęciem przedłożonego projektu ustawy. Chyba że poprawki, które zostały złożone na ręce pana marszałka, tę ustawę wywrócą do góry nogami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-448.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do zadawania pytań.</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zgłosili się posłowie do pytań.</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jest 12 posłów.</u>
          <u xml:id="u-449.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam listę zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-449.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wyznaczam czas pytania — pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-449.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-449.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Chyba się pan pomylił.)</u>
          <u xml:id="u-449.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Nie, nie pomyliłem się, pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-449.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Mamy opóźnienie 1,5 godziny, a przewidziane obrady do godz. 3.</u>
          <u xml:id="u-449.10" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pan spróbuje kiedyś w te pół minuty coś powiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-449.11" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zadać pytanie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od 2028 r. zawód diagnosty laboratoryjnego będą mogli wykonywać wyłącznie absolwenci analityki medycznej. Dlaczego tak późno? Skoro już od 2018 r. prawo stanowi, że jedynym kierunkiem przygotowującym do wykonywania zawodu diagnosty jest analityka medyczna, a studia podyplomowe nie są otwierane, komu dajemy zatem szansę, zachowując przepisy przejściowe? Na pewno nie absolwentom studiów kierunkowych. Uprzejmie proszę pana ministra o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Michał Szczerba, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Krajowy Związek Zawodowy Pracowników Medycznych Laboratoriów Diagnostycznych od wielu lat zwraca uwagę, że nadal brakuje organu nadzorczego, którego zadaniem byłoby dbanie o odpowiednią jakość usług, zapewnienie prawidłowego funkcjonowania systemu opieki zdrowotnej oraz stabilizowanie rynku diagnosty laboratoryjnego. Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź na pytanie: Kiedy się to zmieni? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Elżbieta Gelert, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#PosełElżbietaGelert">Panie Marszałku! Zacznę już tutaj, bo mam tylko pół minuty. Mam pytanie do pana ministra. Czy ma pan dane — i czy mógłby pan je podać — dotyczące braków, jeśli chodzi o personel, laborantów medycznych, w tym magistrów analityki? Czy te braki występują? Przesuwacie państwo do 2028 r. możliwość wejścia do zawodu osób, które nie ukończyły wyżej wymienionych studiów. Czy taka potrzeba istnieje? Czy macie jakieś dane, które to potwierdzają? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#PosełZofiaCzernow">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Mam pytanie do pana ministra. Jaki procent osób z tytułem magistra zatrudnionych w laboratoriach medycznych nie posiada wykształcenia kierunkowego, a więc nie ukończyło studiów w zakresie analityki medycznej, biologii czy chemii? Jak duża jest to grupa? Co dalej? Pragnę podkreślić, że znaczna grupa tych ludzi posiada bardzo duże doświadczenie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! O tym, jak ważny dla społeczeństwa jest zawód diagnosty laboratoryjnego, przekonaliśmy się w ciągu ostatnich 2 lat. Konieczność ukończenia studiów na kierunku analityka medyczna może sprawić, że przyszli studenci będą wybierać ze względów ekonomicznych kierunki medyczne, których ukończenie będzie przynosić w przyszłości większe dochody. Czy rząd nie obawia się tego, że wprowadzane zmiany w kształceniu spowodują, że za kilka lat na rynku pracy będzie brakować diagnostów?</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ile mam tych sekund?)</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">30 sekund.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Czas start. 30 sekund.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Chciałabym podziękować diagnostom laboratoryjnym za pracę w okresie pandemii.</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Przyłączam się do pytań pań poseł Gelert i Czernow. Rozwiązanie uznaję za incydentalne, a nie komplementarne. Widzimy na przykładzie komisji egzaminacyjnej, że wynagrodzenia są dzisiaj podane w kwotach, a nie w zakresie postępującym, gdyby to był okres waloryzowania świadczeń, chodzi o wynagrodzenia komisji egzaminacyjnej. Udało się.</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję za dyscyplinę czasu.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-461.2" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: To są wyścigi, panie marszałku, czy procedowanie nad ustawą? Wstydziłby się pan.)</u>
          <u xml:id="u-461.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Procedowanie nad ustawą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#PosełGrzegorzBraun">W czasie mniemanej pandemii ludzie umierali w drzwiach, w przedsionkach szpitali, czekając godzinami na wyniki testów. Uwikłaliście diagnostów laboratoryjnych w proceder wysyłania Polaków na tamten świat pod pretekstem walki z pandemią. Czy ta ustawa będąca przejawem zamykania się stanu, cechu, korporacji jest formą wywdzięczania się skorumpowanym diagnostom, którzy na to poszli, którzy wzięli w tym udział?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Marek Hok, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#PosełMarekHok">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pytam jak większość: Dlaczego aż do roku 2028, czyli przez kolejne 6 lat, mamy utrzymywać studia podyplomowe, skoro uważaliśmy i uważamy, że zawód diagnosty laboratoryjnego to jeden z trzech zawodów medycznych? Chodzi o zawody lekarza, lekarza-dentysty i analityka medycznego. Tak długo oczekiwana ustawa o jakości w ochronie zdrowia miała gwarantować właśnie tę jakość. Dzisiaj tej jakości przy tego typu kształceniu podyplomowym nie możemy oczekiwać od ludzi, którzy pokończyli studia chemiczne, weterynaryjne, biologię czy też biotechnologię.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Latos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#PosełTomaszLatos">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#PosełTomaszLatos">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kiedy słucham części z tych wypowiedzi, również wypowiedzi klubowych, to zastanawiam się, czy państwo na pewno z uwagą przeczytaliście tę skądinąd bardzo duża ustawę. Chciałem państwa poinformować, że to nie jest tak, że biotechnolodzy, panie pośle, biolodzy, pani poseł, czy jeszcze zdaje się chemicy będą mieli uprawnienia diagnosty laboratoryjnego. Oni będą mieli uprawnienia tylko i wyłącznie w swoim wąskim zakresie…</u>
          <u xml:id="u-466.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Zdzisław Wolski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, wyczerpał czas pan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#PosełZdzisławWolski">O wielkiej roli diagnostów medycznych, absolwentów analityki medycznej, — to bardzo ciężkie studia — dowiedzieliśmy się jako całe społeczeństwo w czasie epidemii. Wcześniej wiedzieli o tym w zasadzie tylko lekarze i inni pracownicy medyczni. Absolwentom analityki medycznej należy zwiększyć pewne kompetencje. O to wnosi Lewica. Pytanie: Czemu w art. 36 pkt 6 zlikwidowano zamówienia publiczne przy wyborze firm kształcących? Czy to zgodne z dyrektywami Unii Europejskiej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać o coś, co bardzo interesuje Polaków, pacjentów. Na rynku badań medycznych następują konsolidacje, co oznacza bardzo ograniczoną konkurencję. W związku z tym ceny badań rosną znacząco w porównaniu z innymi cenami. Czy ministerstwo rozważa wprowadzenie jakichś mechanizmów, które powodowałyby, że te ceny jednak nie będą szły w górę, podjęcie działań, które będą ten rynek stabilizowały? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Po 7 latach rządów prawicy ochrona zdrowia jest w katastrofalnym stanie. Nie obchodzi was los pacjentów ani pacjentek skazanych na niewydolny system. W przypadku COVID-19 nie słuchaliście ekspertów, którzy próbowali wam doradzić. Tak samo było w przypadku psychiatrii dziecięcej. Tym razem kolanem przepychacie ustawę dotyczącą diagnostów medycznych. Nie słuchacie środowiska, więc moje pytania brzmią: Kiedy zaczniecie otwarty dialog? Kiedy przestaniecie lekceważyć ludzi? Opamiętajcie się. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wyczerpaliśmy listę pytań.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz głos zabierze podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan Piotr Bromber.</u>
          <u xml:id="u-473.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Panie Marszałku! Panie i Panowie! Odniosę się w pierwszej kolejności do okresu przejściowego. Chciałbym podkreślić, że ten okres przejściowy w tej ustawie do 2028 r. to jest efekt ustaleń na etapie formalnoprawnego kształtowania tego projektu. Wnioskodawca wnioskował o 10-letni okres, tak aby uwzględnić studentów, którzy już rozpoczęli kształcenie przed wejściem w życie ustawy, i umożliwić uzyskanie uprawnień zawodowych do wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego. W wyniku oczywiście dyskusji ustalono, że będzie to krótszy okres.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Przypomnę tylko, że w 2021 r. 82 osoby były wpisane, uzyskały dostęp do zawodu z innych zawodów, w tym samym roku 467 osób uzyskało dostęp do tego zawodu z tytułu ukończenia kierunku analityka medyczna. Tak jak pan poseł Latos wspomniał, mowa o mikrobiologach, biologach, biotechnologach. Biotechnologia to też kierunek, który jest często realizowany na studiach medycznych i na uniwersytetach medycznych.</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Jeżeli chodzi teraz o kwestię nadzoru nad laboratoriami, bo ten temat też został wywołany, to mamy dwa rodzaje nadzoru: nadzór nad diagnostą — i to jest szeroko uregulowane w tejże ustawie, ale również nadzór nad działalnością laboratoriów — i w tym zakresie trwają odrębne prace nad wprowadzaniem takiego nadzoru.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Kolejna kwestia — liczba diagnostów. Liczba diagnostów oczywiście powinna odpowiadać potrzebom pacjentów. Analizujemy to w kontekście województw, wspólnie bazując oczywiście na danych też samorządu. W przeliczeniu na 1000 mieszkańców mamy np. w województwie podkarpackim mniejszą ilość diagnostów, w województwie lubuskim, w województwie opolskim. Stąd też w tym roku na Uniwersytecie w Rzeszowie uruchomiony zostanie kierunek, który będzie kształcił diagnostów laboratoryjnych. Czyli współdziałamy z uczelniami, wychodzimy też naprzeciw tym potrzebom. Zakładam również, że w niedalekiej przyszłości taki kierunek powstanie również na akademii w Gorzowie Wielkopolskim.</u>
          <u xml:id="u-474.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Jeżeli chodzi o jakość kształcenia, to z jednej strony padały deklaracje, że ograniczacie państwo, a z drugiej strony, że dopuszczacie również inne zawody. Jakość kształcenia to przede wszystkim standardy. Są standardy kształcenia. To dotyczy również innych zawodów medycznych. Jesteśmy na etapie projektu stosownego zarządzenia, w którym minister zdrowia Adam Niedzielski powoła zespół do spraw opracowania nowych standardów do kształcenia na tym kierunku. Jeżeli chodzi o wybór tych podmiotów z pominięciem ustawy zamówień publicznych, to ja już to argumentowałem na posiedzeniu komisji. Wybieramy wszystkie podmioty, stąd jest tutaj to wyłączenie i nie ma procedury zamówień publicznych.</u>
          <u xml:id="u-474.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Kwestia ceny, myślę, że wykracza poza zakres procedowanej ustawy. W tym zakresie postaramy się również udzielić odpowiedzi na piśmie. W tym zakresie, gdzie był wniosek o udzielenie odpowiedzi na piśmie, też to uczynimy. Bardzo dziękuję, panie marszałku. Dziękuję państwu.</u>
          <u xml:id="u-474.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz sprawozdawca komisji pani poseł Józefa Szczurek-Żelazko.</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Myślę, że pan minister… Na pewno pan minister szczegółowo wyjaśnił kwestię odroczenia terminu wejścia w życie nowych przepisów do 2028 r. Ale chciałabym podkreślić jedno, to nie jest tak, jak państwo mówicie, że my dajemy, otwieramy nową ścieżkę. Te przepisy obowiązywały od dawna. Wyłącznie jest to po to, aby uszanować osoby, które rozpoczęły studia w ubiegłym roku, aby mogły, kończąc studia podyplomowe bądź specjalizację w wyznaczonych dziedzinach, pracować w systemie do 2028 r.</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#PosełJózefaSzczurekŻelazko">Szanowni Państwo! Bardzo serdecznie chciałabym podziękować wszystkim posłom za taką merytoryczną dyskusję zarówno tutaj, na sali plenarnej, jak również na posiedzeniu komisji, za otwarte podejście do tematu. Dziękuję panu przewodniczącemu za sprawne przeprowadzenie posiedzenia Komisji Zdrowia, bo rzeczywiście ustawa jest bardzo obszerna, ważna ustawa dla środowiska diagnostów laboratoryjnych. Dziękuję bardzo serdecznie państwu diagnostom, którzy pracują w systemie ochrony zdrowia, za ten trudny okres, w którym wspierali Polaków w wykonywaniu testów diagnostycznych, ale nie tylko. I wierzę w to, że kolejne zmiany, nad którymi będziemy mogli procedować tutaj, w Wysokiej Izbie, będą wychodziły naprzeciw temu środowisku. Życzę wszystkiego dobrego.</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Zdrowia w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-477.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-477.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-477.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie (druki nr 1911 i 2143).</u>
          <u xml:id="u-477.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę panią poseł Gabrielę Masłowską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mam przyjemność przedstawić sprawozdanie połączonych Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Ponieważ prace nad tym projektem trochę rozwlekły się w czasie, pozwolę sobie powiedzieć kilka słów na temat przebiegu prac nad tą ustawą. Pierwsze czytanie odbyło się 26 stycznia i w tym dniu projekt ustawy został skierowany do połączonych komisji celem rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">22 marca połączone komisje skierowały projekt do podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie, której miałam przyjemność przewodniczyć. Podkomisja pracowała nad tym projektem. 5 kwietnia połączone komisje rozpatrzyły sprawozdanie podkomisji i przeprowadziły dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-478.3" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Wysoka Izbo! Może powiem kilka słów o tym, co jest celem tego projektu, kilka zdań na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-478.4" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Otóż projekt ma służyć ograniczeniu nadużyć w przypadku udzielania kredytów przez firmy pożyczkowe, a więc tzw. kredytów lichwiarskich. Działalność ta jest zjawiskiem dosyć powszechnym w Polsce mimo podejmowanych przez ustawodawcę wielu prób jej ograniczenia. W ostatnim czasie w związku z COVID-em i przyjęciem tarczy anty-COVID-owej wprowadzono wiele zmian, np. zakaz egzekucji przy niskich pożyczkach, przy niskim zadłużeniu, rozwiązanie polegające na zakazie przewłaszczenia na zabezpieczenie przy istotnej różnicy między wartością nieruchomości a pożyczką i inne. Dotyczyły one także kosztów pozaodsetkowych. Próg 25 na 30 został zastąpiony progiem 15 na 6. Ten algorytm z ustawy o kredycie konsumenckim w pierwszym punkcie dotyczy pożyczek krótkoterminowych, w drugim natomiast — pożyczek udzielanych na dłuższy okres. Ten próg wygasł 30 czerwca 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-478.5" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Wysoka Izbo! W przedłożonym projekcie mamy wiele pozytywnych propozycji, np. uzależnienie udzielenia pożyczki, kredytu konsumenckiego od pozytywnej oceny zdolności kredytowej. Wprowadzane są również konsekwencje za udzielenie takiego kredytu w przypadku negatywnej oceny zdolności kredytowej. Zresztą te zmiany są wprowadzone w ustawie o kredycie konsumenckim. Z wymienionych ustaw nowelizacji podlega tutaj właśnie ta ustawa, a także Kodeks cywilny, Kodeks postępowania cywilnego, Prawo bankowe i inne.</u>
          <u xml:id="u-478.6" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Wprowadzony został obowiązek przekazywania informacji do instytucji upoważnionych do gromadzenia informacji stanowiących tajemnicę bankową. Górny limit pozaodsetkowych kosztów kredytu konsumenckiego został obniżony z 25 na 30 do 10 na 10. Wprowadzony został także górny maksymalny limit wysokości kosztów pozaodsetkowych dla kredytów do 30 dni. Wprowadzono również możliwość udzielania takich pożyczek tylko dla firm w formie spółki akcyjnej o minimalnym kapitale zakładowym wynoszącym 1 mln zł, natomiast wyeliminowano spółki z o.o. — ale podczas dyskusji zarówno w podkomisji, jak i w komisji, ponieważ padały liczne postulaty ze strony społecznej, a także posłów różnych ugrupowań, wprowadziliśmy poprawkę, która dopuszcza, że spółka z o.o. posiadająca radę nadzorczą także może być taką instytucją pożyczkową. Zresztą trzeba przyznać, że strona społeczna bardzo aktywnie i licznie uczestniczyła w pracach podkomisji trwających wiele godzin, a także w pracach połączonych komisji, zarówno bezpośrednio, jak i zdalnie.</u>
          <u xml:id="u-478.7" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Wprowadzono także nadzór Komisji Nadzoru Finansowego nad instytucjami pożyczkowymi z możliwością nakładania na członka zarządu kar do 150 tys. zł, a na instytucję pożyczkową — kar do 15 mln zł bądź wykreślenia jej z rejestru. Ma to służyć przeciwdziałaniu próbom nadmiernego, nieuzasadnionego wzbogacania się przez podmioty udzielające takich pożyczek kosztem pożyczkobiorców, kosztem konsumentów, co doprowadza, jak wiemy, ciągle jest to zjawisko znane, do wielu tragedii.</u>
          <u xml:id="u-478.8" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Jako sprawozdawca powiem jeszcze tylko kilka słów na temat tego, jakie główne kwestie były poruszane podczas prac podkomisji i komisji.</u>
          <u xml:id="u-478.9" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Po pierwsze, kwestia proponowanej w projekcie wysokości limitu kosztów pozaodsetkowych. Z jednej strony padały głosy, że ten limit należy obniżyć, a z drugiej strony — że nadmierna redukcja tych kosztów pozaodsetkowych może spowodować małą satysfakcję ekonomiczną czy nawet straty w instytucjach udzielających pożyczek i zaniechanie przez nie działalności, co spowoduje powstanie szarej strefy i zepchnięcie osób potrzebujących pożyczek, które nie mają zdolności kredytowej do tego, by je uzyskać w systemie bankowym, na ten rynek nieuregulowany, bardzo groźny i tym bardziej niebezpieczny.</u>
          <u xml:id="u-478.10" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Podnoszono kwestię tego, żeby objąć ochroną także pożyczki udzielane rolnikom oraz osobom prowadzącym działalność gospodarczą. Podnoszono także kwestię tego, że projekt uniemożliwia korzystanie ze środków, które firmy zdobywają na rzecz udzielania pożyczek poprzez emisję obligacji, czyli korzystanie z tej zewnętrznej formy zdobywania kapitału. Podnoszono, że firmy zagraniczne mają takie możliwości, wobec czego firmy polskie będą niekonkurencyjne, będą w gorszej sytuacji, będą skazane na porażkę.</u>
          <u xml:id="u-478.11" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Według członków połączonych komisji brakuje też wyczerpującej informacji o aktualnych kosztach pożyczek, które ponoszą same firmy. Sądzę, że jest to podyktowane tym, żeby znaleźć złoty środek pomiędzy ochroną konsumenta a zabezpieczeniem interesu firm, aby nie doprowadzić do ich likwidacji.</u>
          <u xml:id="u-478.12" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Podnoszono także kwestię zbyt dużych kosztów nadzoru, ponieważ firmy pożyczkowe w związku z tą ustawą zostaną poddane nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. W tym obszarze zgłoszono wiele poprawek. Część z nich miała charakter uściślający, legislacyjny, ale były także poprawki merytoryczne, m.in. właśnie ta, ażeby wprowadzić formę spółki z o.o. Ta poprawka została przyjęta przez komisje, a dyskutowano o niej wcześniej na posiedzeniu podkomisji. Zgłoszono jeden wniosek mniejszości, wprowadzono też ujednolicenie terminologii w zakresie nazewnictwa instytucji pożyczkowych, rachunków płatniczych, zajmowano się kwestią rozszerzenia dostępności informacji z Biura Informacji Kredytowej.</u>
          <u xml:id="u-478.13" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Komisje zdecydowały o wystąpieniu z wnioskiem do ministra właściwego do spraw Unii Europejskiej o opinię w sprawie zgodności projektu ustawy zawartego w sprawozdaniu z prawem Unii Europejskiej, które ma nastąpić przed drugim czytaniem. Trzeba zaznaczyć, że już wcześniej miała miejsce notyfikacja tego projektu przez Komisję Europejską i otrzymano dwie, jak twierdzi ministerstwo, nieistotne, nieproblematyczne, można powiedzieć, poprawki czy uwagi.</u>
          <u xml:id="u-478.14" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Na koniec chciałabym tylko poruszyć kwestię tego wniosku mniejszości, który dotyczył obliczania maksymalnej wysokości kosztów pozaodsetkowych, który został dołączony do sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-478.15" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Komisja Finansów Publicznych oraz Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka po rozpatrzeniu powyższego projektu na posiedzeniach w dniu 23 marca 2022 r. i 5 kwietnia 2022 r. wnoszą, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy. Proszę Wysoką Izbę o uchwalenie wymienionego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-478.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-479.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Marek Ast, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#PosełMarekAst">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko wobec rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie. Tak jak już było tutaj powiedziane, celem rządowego przedłożenia jest wprowadzenie do stanu prawnego instrumentów, które pozwolą na skuteczne przeciwdziałanie procederom lichwiarskim. Wiemy, co padło też na tej sali w trakcie debaty na posiedzeniu połączonych komisji, że dotychczasowe regulacje nie do końca zdają egzamin, więc ten projekt wychodzi naprzeciw oczekiwaniom wielu konsumentów znajdujących się w trudnej sytuacji, którzy chcą skorzystać z pożyczek, ale przecież nie chcą korzystać z pożyczek o charakterze lichwiarskim.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#PosełMarekAst">Oczywiście w trakcie prac w połączonych komisjach do projektu były wprowadzane poprawki, ale zauważyliśmy też potrzebę dodania takich poprawek porządkujących, doprecyzowujących. Dzisiaj w imieniu klubu Prawo i Sprawiedliwość przedłożę 7 poprawek. Tak jak powiedziałem, większość z nich ma charakter porządkujący.</u>
          <u xml:id="u-480.2" who="#PosełMarekAst">Poprawka 2., którą przedstawiamy, a którą chciałbym polecić uwadze Wysokiej Izby, ma szerszy charakter. Polega na zmianie brzmienia art. 9a ust. 4 ustawy o kredycie konsumenckim. Wynika to z faktu, że dane stanowiące podstawę dokonania oceny zdolności kredytowej są tworzone na podstawie odpowiednich rejestrów przez ich dostawców w formacie XML, a ich przetworzenie na format graficzny umożliwiający ich analizę przez osoby trzecie i dołączenie do umowy jest utrudnione bez odpowiedniego oprogramowania. Tym samym dołączenie do umowy samych wydruków raportów z pozyskanymi informacjami nie dawałoby pożytku dla konsumenta, dlatego też proponujemy zastąpienie dotychczasowych projektowanych rozwiązań obowiązkiem przechowywania tych danych przez instytucję pożyczkową, a na wypadek ewentualnego sporu sądowego nałożenie na nią ciężaru udowodnienia dopełnienia obowiązku, o którym mowa w ust. 2.</u>
          <u xml:id="u-480.3" who="#PosełMarekAst">Tak jak już powiedziałem, pozostałe poprawki są poprawkami doprecyzowującymi. Doprecyzowują m.in. terminy wejścia w życie poszczególnych przepisów.</u>
          <u xml:id="u-480.4" who="#PosełMarekAst">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie oczywiście głosował za tymi poprawkami i za całą ustawą. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-480.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Izabela Leszczyna, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Minister Warchoł przyniósł do Sejmu ustawę, która w nazwie ma walkę z lichwą, ale tak naprawdę nie walczy z lichwą. Czy ta ustawa chroni Polaków przed lichwą? Nie. Czy daje szansę najuboższym polskim rodzinom skorzystać z legalnej pożyczki? Nie. Tak naprawdę ustawa ministra Warchoła wzmacnia lichwę, bo ministra Warchoła nie obchodzą biedne rodziny, które nie mają zdolności kredytowej i odbijają się od banku jak od ściany. Nie obchodzi go to, że ktoś może nie mieć pieniędzy na lekarstwa nierefundowane przez NFZ, że ktoś musi wziąć pożyczkę na operację, bo w NFZ musiałby czekać 2 lata i nie wie, czy dożyje. Pan minister nie ma takich problemów, dlatego ich nie rozumie.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Nie trzeba właściwie ani empatii, ani nawet wyobraźni, żeby wiedzieć, że ten bubel prawny wypchnie ludzi w czarną strefę i tak naprawdę wpędzi najuboższych w łapy bandziorów. Skąd to wiemy? Z analiz Biura Informacji Kredytowej. Czy klienci firm pożyczkowych, które znikną z rynku, pójdą do banków? Oczywiście nie. Będą pożyczać w bramie, a niech tylko nie oddadzą pieniędzy na czas, to w ruch pójdą kije bejsbolowe. Czy naprawdę tak chcecie uregulować rynek pożyczkowy w Polsce? Przecież mamy dane z 2020 r. i wiemy, że limit kosztów pozaodsetkowych, który proponuje pan minister w tej ustawie, obowiązywał w 2020 r. Wiemy, jak wpłynął na rynek firm pożyczkowych. Może pan minister powie Wysokiej Izbie i opinii publicznej, jaka firma zarobiła wtedy krocie, a jakie firmy borykały się z problemami i miały straty. Bo jak dotąd pan minister niestety pozostaje w sferze kłamstw na temat rynku pożyczkowego, a całe uzasadnienie oparł na nieaktualnych danych.</u>
          <u xml:id="u-482.2" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Kłamstwo nr 1. Pan minister chyba wczoraj powiedział: Mamy obecnie bardzo wysokie progi pożyczek, to jest efekt braku limitu dla kosztów pozaodsetkowych, które mogą mieć nieograniczoną wysokość. Nie mogą, panie ministrze. Limit kosztów pozaodsetkowych obowiązuje. Jeśli firmy nie przestrzegają prawa, trzeba je ścigać. Ale wy tego nie robicie. Mówi pan o gigantycznej skali oszustw i przestępstw. Mówili to też państwo posłowie. Wiecie państwo, ile było stwierdzonych przestępstw w 2020 r.? 25 w całej Polsce. To jest ta gigantyczna skala?</u>
          <u xml:id="u-482.3" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Kłamstwo nr 2. Pan minister Warchoł mówi: Strona rządowa chce dyskutować na forum sejmowym, jeśli chodzi o kwestię dobrej dostępności pożyczek długoterminowych. Przede wszystkim nigdy nie było z panem żadnej dyskusji. Wziął pan sobie spod palca jakiś limit, wpisał go do ustawy, nigdy nie przedstawił oceny skutków takiego limitu ani nie przedstawił wpływu na dostępność pożyczek. Na koniec schował się pan za rządem i powiedział, że to jest decyzja KPRM. I żeby było jasne: obecny limit można obniżyć. Platforma Obywatelska, Koalicja Obywatelska może poprzeć obniżenie limitu w tej ustawie. Zrobiliśmy to zresztą w 2015 r., wprowadzając ograniczenie, którego wcześniej nie było. Ale to, co proponuje pan minister Warchoł, eliminuje firmy, które udzielają pożyczek długoterminowych, a promuje firmy, które użyczają i proponują chwilówki. No przecież miało być zupełnie na odwrót. A więc o co w tym wszystkim chodzi i kto zyskuje na takim limicie?</u>
          <u xml:id="u-482.4" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Kolejne kłamstwo to tłumaczenie wejścia w życie ustawy inflacją. Pan minister twierdzi, że wysokie odsetki spowodują, że branża nie upadnie. Ale przecież te odsetki wyssane z palca wpisał pan do ustawy w 2019 r., kiedy stopy procentowe były niemal zerowe. Czy to znaczy, że wtedy chciał pan jednak likwidacji branży? I przede wszystkim co pan chciał zaoferować ludziom w zamian?</u>
          <u xml:id="u-482.5" who="#PosełIzabelaLeszczyna">Rzeczywiście mamy dwucyfrową inflację. Tona węgla kosztuje 3 tys. zł. Minister Moskwa wczoraj powiedziała tak: Nikt nie powiedział, że węgiel będzie za darmo, zachęcam do zakupów na raty. Te słowa mają podwójne znaczenie. Polacy muszą kupować węgiel na raty, czyli po trochu, bo węgla nie ma, i muszą kupować na raty, czyli na kredyt, bo węgiel jest koszmarnie drogi. Chciałabym bardzo, żeby pan minister odpowiedział Wysokiej Izbie: Gdzie Polacy mają zaciągnąć kredyt na węgiel, skoro tą ustawą de facto likwidujecie legalne pożyczanie?</u>
          <u xml:id="u-482.6" who="#PosełIzabelaLeszczyna">To, co powiedziała pani poseł sprawozdawczyni o notyfikacji, też jest nieprawdziwe, ponieważ notyfikacja, owszem, była, ale uwaga: ustawa w trakcie prac legislacyjnych zmieniła się dosyć zasadniczo i w gruncie rzeczy wymaga powtórnej notyfikacji.</u>
          <u xml:id="u-482.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Katarzyna Ueberhan, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko klubu Lewicy w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie, druk nr 1911, wraz ze sprawozdaniem połączonych: Komisji Finansów Publicznych oraz Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, zawartym w druku nr 2143.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#PosełKatarzynaUeberhan">W trakcie prac wspomnianych komisji wiele emocji wzbudził sposób obliczania maksymalnej wysokości pozaodsetkowych kosztów kredytu. W imieniu klubu Lewicy dołożymy kamyczek do tej dyskusji, czyli poprawkę zmieniającą próg odsetkowy na korzystniejszy dla konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-484.2" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Ale od początku. Niniejsza ustawa nazywana jest potocznie ustawą antylichwiarską. A czym jest lichwa? Przypomnę, zgodnie z art. 304 Kodeksu karnego: Kto, wyzyskując przymusowe położenie innej osoby fizycznej, prawnej albo jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, zawiera z nią umowę, nakładając na nią obowiązek świadczenia niewspółmiernego ze świadczeniem wzajemnym, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Co roku wszczynanych jest kilkadziesiąt postępowań i stwierdzanych przestępstw lichwy, od kilkudziesięciu do ponad 100 rocznie.</u>
          <u xml:id="u-484.3" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Wiemy, jak branżę pożyczkową oburzają zmiany w niniejszej ustawie czy nawet samo określenie czy zarzuty lichwy. Rozwiązanie przychodzi późno. Może dlatego mamy opóźnienie w tych pracach. Jest to jeden z dłuższych procesów legislacyjnych, który pamiętam z tej kadencji, która przecież słynie z ekspresowych regulacji. Rozwiązanie przychodzi późno, proces legislacji się przeciąga. A problem nie jest nowy. Przez lata kolejne rządy pozwalały na rozwój lichwiarskich firm wyzyskujących, oszukujących obywateli i obywatelki naszego kraju. Podejmowano próby uszczelniania przepisów, ale wciąż nieskutecznie. Pozwalano, by z powodu kredytów w parabankach ludzie tracili swoje mieszkania, miejsce do życia, ba, czasem dorobek życia, zdarzało się, że niestety i życie, bo uwikłani w spiralę długów popełniali samobójstwo. Z całym szacunkiem dla branży pożyczkowej, ale te instytucje sobie poradzą, inaczej niż zwykli obywatele w czasach drożyzny, szalejącej inflacji i w gąszczu niejasnych, nieprecyzyjnych przepisów. I choć w toku prac najgłośniejszy był głos przedstawicieli instytucji pożyczkowych, to jesteśmy tu po to przede wszystkim, by wsłuchiwać się w głos tych słabszych, często bezsilnych wobec systemu, oszukanych, wykorzystanych, niezorganizowanych tak skutecznie w grupach lobbingowych, np. głos państwa L., którzy pożyczyli z parabanku 6 tys. na 0%, ale prowizja i inne opłaty sprawiły, że RRSO tej umowy wynosiło ponad 100%, a gdy nie byli w stanie spłacić pożyczki, sprawa trafiła do sądu, który przyznał rację wierzycielowi, nie biorąc pod uwagę, że pożyczkobiorcy stali na zdecydowanie słabszej pozycji od wierzyciela trudniącego się zawodowo pożyczkami. Znaleźli pomoc dopiero u rzecznika praw obywatelskich, który wniósł skargę nadzwyczajną do Sądu Najwyższego. Oni znaleźli pomoc, a ile jest spraw, w których pożyczkobiorcy zostają sami ze swoją tragedią?</u>
          <u xml:id="u-484.4" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Nadal brakuje w tej ustawie rozwiązań dotyczących działalności lombardów. To martwi, bo daje kolejną przestrzeń do omijania przepisów, a ta luka w systemie stwarza ryzyko, że to właśnie lombardy pozbawione właściwej kontroli przejmą klientów parabanków, a wykorzystywanie osób w kryzysie niestety się nie skończy. Co prawda słyszymy doniesienia z resortu finansów, że ma pojawić się projekt ustawy o działalności lombardowej, który ma wzmocnić monitoring nad rynkiem lombardów oraz zwiększyć ochronę dla klientów, ale zobaczymy, co przyniesie przyszłość.</u>
          <u xml:id="u-484.5" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Tak czy inaczej, widząc potrzebę kolejnych regulacji tej materii, dostrzegając potrzebę zmian, popieramy niniejsze przedłożenie. Składam też poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-484.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Panie Ministrze! Powtórzę słowa z poprzedniej debaty, kiedy procedowaliśmy nad tym projektem, i powiem, że potrzeba tu lepszego balansu, wyważenia, znalezienia takiego optymalnego środka ciężkości, prawnej ciężkości między z jednej strony ochroną potencjalnie poszkodowanych osób, które korzystają z różnego typu pożyczek w różnych instytucjach finansowych niebędących bankami, a jednocześnie z drugiej strony stworzeniem ram prawnych, które pozwolą tym instytucjom funkcjonować w taki sposób, aby nie uciekały one do szarej strefy, aby nie szukały możliwości obchodzenia prawa i tak de facto zastawiania pułapek na potencjalnych klientów, bo tu niestety wylanie przysłowiowego dziecka z kąpielą jest bardzo blisko.</u>
          <u xml:id="u-486.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Po pracach, które zostały przeprowadzone na posiedzeniu połączonych komisji mamy ciągle pewne wątpliwości co do tego, czy ten kształt jest optymalny. Nie będę powtarzał tych detali po paniach posłankach, moich przedmówczyniach, bo uważam, że doskonale to zrobiły.</u>
          <u xml:id="u-486.3" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Pozwolę sobie też, panie ministrze, zwrócić uwagę na dosyć istotny problem, na który zwraca uwagę Federacja Konsumentów, mianowicie fakt, iż branża pożyczkowa może zaskarżyć przepisy procedowanej ustawy do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej za niedopełnienie obowiązku powtórnej notyfikacji i finalnie doprowadzić nie do tego, że będziemy płacić kary jak za Turów czy Izbę Dyscyplinarną, ale do tego, że uchwalone w ten sposób przepisy zostaną uchylone, a wówczas obecnie obowiązujące przepisy o kredycie konsumenckim nie będą już obowiązywać i konsumenci pozostaną na rynku pożyczkowym poza jakąkolwiek ochroną. Tego byśmy chcieli uniknąć.</u>
          <u xml:id="u-486.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Wydaje się to dzisiaj dosyć istotny problem, bo łączy nas dzisiaj w tej dyskusji ochrona konsumentów i w takiej spokojnej dyskusji pozwalam sobie na ten problem zwrócić uwagę, jednocześnie licząc, że pan jako reprezentant resortu sprawiedliwości też w istotny sposób dzisiaj zagwarantuje, że konsumenci są po prostu bezpieczni. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-486.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Bosak, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! W pierwszej kolejności warto odnotować, że z panem ministrem, jeśli chodzi o ten temat, spotykamy się chyba nie pierwszy raz, dlatego że jakieś 8 czy 9 lat temu obaj byliśmy związani z Fundacją Republikańską, która wydała raport w tej sprawie, raport stojący w obronie branży pożyczkowej, w obronie swobody działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#PosełKrzysztofBosak">Słusznie w ustawie zawarto przepisy, które mają walczyć z rzeczywistą lichwą, tak jak ją definiuje Kodeks karny: wykorzystanie trudnej sytuacji konkretnej osoby po to, żeby zaproponować jej jakieś niekorzystne warunki wykorzystujące jej trudną sytuację. Natomiast jest pewna granica pomiędzy walką z lichwą polegającą na jakimś podstępie, na jakimś wykorzystaniu czyjegoś trudnego położenia i zaproponowaniu mu niezwykle korzystnych rzeczy do podpisania a normalną, legalną działalnością gospodarczą polegającą na pożyczaniu pieniędzy na procent.</u>
          <u xml:id="u-488.2" who="#PosełKrzysztofBosak">Ta ustawa, którą pan zaproponował, zawiera dobre rozwiązania, uderzające w patologię tego sektora prywatnego, czyli indywidualnych pożyczek, który trzeba rzeczywiście doregulować — i ta ustawa to robi — a jednocześnie ta ustawa sama wprowadza patologię w obszarze nowoczesnych, rozwiniętych firm działających legalnie, działających na zasadach rynkowych.</u>
          <u xml:id="u-488.3" who="#PosełKrzysztofBosak">Pan minister lub ktokolwiek w rządzie i większości rządzącej może mieć opinię, że kapitał jest pożyczany przez ludzi czy przedsiębiorstwa, którzy pożyczają swoje prywatne pieniądze, zbyt drogo. Nic nie stoi na przeszkodzie, by zrobić konkurencję i pożyczać taniej. Pytanie, z czego konkretnie wynikają przepisy, które tak naprawdę będą faworyzować konkurencję, której ta ustawa nie dotyczy, a więc z jednej strony banki — powyżej firm pożyczkowych, a z drugiej strony lombardy — poniżej firm pożyczkowych.</u>
          <u xml:id="u-488.4" who="#PosełKrzysztofBosak">Ta ustawa w ogóle nie dotyka lombardów. Wprowadza limity dosyć restrykcyjne dla firm pożyczkowych. W przypadku lombardów to jest pożyczanie często na marżę około dziesięciokrotną w porównaniu do tego, co wprowadzacie dla firm pożyczkowych. Gdzie pójdą ludzie, którzy nie pożyczą w firmach działających przez Internet, panie ministrze? Oczywiście pójdą do lombardu. I nic z tym nie robicie.</u>
          <u xml:id="u-488.5" who="#PosełKrzysztofBosak">Jeżeli chodzi o banki, to kilka prostych przykładów. Banki będą mogły odebrać wielokrotnie więcej temu, komu pożyczają, mimo że pożyczają nie swoje pieniądze. Banki zapłacą znacznie mniejszą składkę na KNF. Z czego wynika ta składka, którą proponujecie, trudno doprawdy dojść. Banki będą mogły emitować obligacje, co jest w ogóle niekonstytucyjnym pomysłem, to, że jakiejś konkretnej branży zabraniacie finansować się obligacjami. Dlaczego? Jakie to ma w ogóle uzasadnienie? Banki będą ciągle mogły windykować osoby już zadłużone. Słusznie wprowadzacie rozwiązanie, żeby firmy nie mogły już zadłużonych windykować, bardzo słusznie. Wprowadźcie rozwiązanie, żeby nie mogły tego robić również banki. No i wreszcie banki będą mogły niespłacone pożyczki kwalifikować jako koszty, czego nie mogą robić prywatne przedsiębiorstwa. To pokazuje — warto, żeby ocenić na przykładzie — że ktoś, kto chce pożyczyć 400 zł na 1 miesiąc, nie będzie mógł legalnie odebrać 450.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Ktoś, kto będzie chciał pożyczyć…</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#PosełKrzysztofBosak">Już kończę, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-490.2" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle, przekroczył pan czas.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#PosełKrzysztofBosak">…400 zł na 1 rok, nie będzie mógł legalnie odebrać 561 zł. Gdzie w tym jest logika, panie ministrze? Liczę na odpowiedzi na moje pytania.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma. W ogóle nie ma logiki.)</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#PosełKrzysztofBosak">Dziękuję, panie marszałku, za możliwość dokończenia wypowiedzi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Paulina Hennig-Kloska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Niewątpliwie w nadzorze bankowym i systemie pożyczkowym czy kredytowym potrzeba wielu zmian. Nadzór bankowy nie uchronił ludzi przed SKOK-ami i ich upadłością, nie uchronił przed umowami na kredyty frankowe, które zawierały klauzule abuzywne, nie uchronił przed aferą GetBack i utratą środków zainwestowanych w obligacje, w końcu przed ryzykiem wzrostu stóp procentowych, którego doświadczają dzisiaj kredytobiorcy. Nie chroni — tak, to prawda — również w sposób skuteczny przed lichwą. Prawo wymaga zmian i w tym zakresie na posiedzeniu komisji byliśmy zgodni. Byliśmy też zgodni, że należy zwiększyć nadzór, poprawić narzędzia egzekwowania tego prawa, które już jest czy które wprowadzamy, poprawić, usprawnić, przyspieszyć przepływ informacji o zadłużeniu, by system bankowy mógł w sposób właściwy kalkulować ryzyko i udzielać tych pożyczek w sposób względnie bezpieczny nie tylko dla kredytobiorcy, ale także dla członków ich rodzin. Opowiadałam o sytuacjach, w których dochodziło do nadmiernego zadłużenia bez wiedzy pozostałych członków rodzin, którzy ponosili również ryzyko kredytowe, mieli to na swoich barkach. Do takich sytuacji nie może dochodzić.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Ten system zapewne, tak jak powiedziałam, wymaga zmian. Nie można jednak wylewać dziecka z kąpielą, choćby obniżając zbyt nadmierne koszty pozaodsetkowe. I tu nie chodzi o jakiekolwiek firmy pożyczkowe. Gdyby sektor zniknął, to jeszcze powiedziałabym: pół biedy, jeśliby był niepotrzebny. Gorzej, jeżeli jest potrzebny i ci ludzie po prostu zostaną wypchnięci w ręce bandytów poza rynek regulowany, poza regularny, kontrolowany system pożyczkowy. I to jest największy problem, i o to tutaj tak naprawdę chodzi. Bo dokładnie tak jak mówili moi przedmówcy, ci ludzie, którzy dziś zadłużają się w systemie firm pożyczkowych, nie pójdą do banku, bo zwykle nie mają zdolności kredytowej, która pozwoli im wziąć jakąkolwiek pożyczkę z banku. Oni pójdą do lombardu albo do bramy pożyczyć pieniądze, i to będzie dużo bardziej niebezpieczne dla tych osób.</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Tylko dwa pytania, panie marszałku. Do końca tego roku Parlament Europejski i Rada mają przyjąć nową dyrektywę w sprawie kredytów konsumenckich. My bardzo długo czekaliśmy na zwrócenie tej ustawy na salę plenarną. Chciałam więc zapytać pana ministra, jak ta ustawa ma się do tej dyrektywy. To po pierwsze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Po drugie, przejrzałam, wracając do dokumentów… Wciąż nie mamy opinii Komitetu Stabilności Finansowej i Komisji Nadzoru Finansowego dotyczącej tej ustawy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Co do naszego stanowiska…</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł, dziękuję, skończyła pani już swoje wystąpienie.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#PosełJarosławSachajko">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W imieniu Koła Poselskiego Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia mam zaszczyt przedstawić stanowisko w sprawie sprawozdania połączonych komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania lichwie.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#PosełJarosławSachajko">Wysoka Izbo! Swoje wystąpienie chciałbym zacząć od wskazania kilku rzeczy, które w projekcie są niewątpliwie pozytywne. Tytułem przykładu można podać postulowane zmiany w Kodeksie cywilnym, które zakończą wolną amerykankę w pożyczkach prywatnych, czy objęcie nadzorem KNF-u i instytucji pożyczkowych, co będzie kolejnym krokiem w kierunku ucywilizowania rynku kredytów konsumenckich w Polsce, jak i wiele innych pozytywnych rozwiązań, które moi poprzednicy omówili.</u>
          <u xml:id="u-500.2" who="#PosełJarosławSachajko">Niestety w omawianym projekcie są również propozycje, które budzą kontrowersje i poważne wątpliwości. Mowa tu o limicie kosztów pozaodsetkowych, który eliminuje z rynku kredyty na niskie kwoty oraz krótkie terminy. We wczorajszym „Naszym Dzienniku” jest napisane, że w wyniku regulacji proponowanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości nawet 1,5 mln Polaków zostanie pozbawionych możliwości legalnego pożyczania pieniędzy. Dokonując regulacji rynku kredytów konsumenckich, powinniśmy zadbać o to, aby kredyty nie tylko w ustawie były tanie, ale również żeby kredyty faktycznie były dostępne. Nie możemy doprowadzić do zbudowania nowej, szarej, a właściwie ociekającej cierpieniem strefy nielegalnych pożyczek czy wepchnięcia Polaków do lombardów, gdzie za ułamek ceny będą pozbywali się swojego majątku.</u>
          <u xml:id="u-500.3" who="#PosełJarosławSachajko">Pan minister deklarował gotowość do zmiany projektu. Dlatego składam poprawkę, która istotnie obniży ceny kredytów konsumenckich, ale nie będzie wykluczać żadnego rodzaju kredytodawców, co ważniejsze, nie będzie pozbawiać Polaków możliwości korzystania z bezpiecznego kredytu.</u>
          <u xml:id="u-500.4" who="#PosełJarosławSachajko">Ponadto, skoro pracujemy nad ustawą antylichwiarską, to powinniśmy objąć ochroną przed lichwą rolników, którzy obecnie są dyskryminowani i niestety padają ofiarą lichwiarzy. Kwestię tę podnosi również rzecznik finansowy, dlatego w porozumieniu z nim składam stosowną poprawkę i proszę o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-500.5" who="#PosełJarosławSachajko">Reasumując, intencje projektodawcy są słuszne i zasługują na poparcie, jednak dobrymi intencjami jest piekło wybrukowane. Przyjęcie ustawy w brzmieniu obecnym przyniesie niestety więcej szkody niż pożytku, dlatego od przyjęcia naszych poprawek uzależniamy poparcie całego projektu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-501.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Mamy zgłoszenia 15 posłów.</u>
          <u xml:id="u-501.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Zamykam listę zgłoszonych do pytań.</u>
          <u xml:id="u-501.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wyznaczam czas pytania na pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-501.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Lichwa jest zjawiskiem, z którym należy walczyć, i z tego miejsca chciałbym podziękować osobom, które przygotowały ten projekt. Chciałbym jednak zapytać, czy rząd przygotował jakąś alternatywę dla osób wpisanych na czarne listy, którym żaden bank nie udzieli pożyczki. Każda z tych osób może stanąć wobec konieczności pożyczenia pieniędzy na leki czy na naprawę przeciekającego dachu. Egzekucja komornicza może przytrafić się każdemu, a zaległości w spłacie kilku rat mogą być wynikiem bieżącej sytuacji gospodarczej kraju. Dziękuję bardzo. Poproszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt ustawy o lichwie. Miałbym serdeczną prośbę. Czy pan minister byłby uprzejmy pisemnie mi odpowiedzieć na podstawie wiedzy, którą posiada, ile przypadków było stwierdzonych przez ministerstwo w Polsce w bieżącym roku? Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Pytanie do pana ministra w związku z ustawą lichwiarską.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Jak zmieni się funkcjonowanie, praca sądów, aby szybciej odzyskiwać kredyty czy pożyczki? Dlaczego o to pytam? Bo wszystkie podmioty rynku finansowego kalkulują swoje ryzyko, a sądy długo i niestety bardzo mało skutecznie pracują. Ile kontroli państwo przeprowadzili w zakresie m.in. ustalania kosztów pozaodsetkowych…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">…i ile dzisiaj wynoszą oprocentowania maksymalne pożyczek na rok i na 5 lat w firmach pożyczkowych? To jest niezwykle…</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-508.2" who="#PosełKrystynaSkowrońska">…ważne pytanie.</u>
          <u xml:id="u-508.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-509.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#PosełZofiaCzernow">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Panie Ministrze! Większość Polaków, aby żyć, musi korzystać z pożyczek — w bankach nie mają żadnych szans. W firmach pożyczkowych jest coraz trudniej, bo rynek firm pożyczkowych się kurczy, a ta ustawa jeszcze pogorszy ich sytuację. Pytam o rynek lombardowy, który rozwija się coraz bardziej. Dlaczego rząd nie próbuje uregulować tego rynku, gdzie interesy Polaków nie są właściwie chronione? Wysokie koszty, niskie wyceny przedmiotów. Dlaczego rząd nie chroni swoich obywateli? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-511.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Ewa Kołodziej, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-511.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#PosełEwaKołodziej">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W projekcie ustawy proponują państwo, by koszty pozaodsetkowe kredytu konsumenckiego nie mogły być wyższe niż 45% całkowitej kwoty kredytu. Możemy zatem wnioskować, że powyżej 45% mówimy o lichwie. Tymczasem przez nieodpowiedzialną politykę pana premiera Mateusza Morawieckiego i pana prezesa Adama Glapińskiego raty kredytów mieszkaniowych od października 2021 r. wzrosły nie o 45%, a o ponad 100%. Moje pytanie zatem: Kiedy rząd przestanie prowadzić lichwiarską politykę, która drenuje kieszenie Polaków? Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-512.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W procedowanej ustawie obawy budzi fakt, że przy jednoczesnym nałożeniu nowych obowiązków na kredytodawców przy mocnym obniżeniu limitu kosztów pozaodsetkowych większość instytucji pożyczkowych upadnie, a ich oferta nie zostanie zastąpiona przez banki, lecz przez różnego rodzaju lichwę. Czy i jakie rząd wobec powyższego podejmie działania, żeby zawczasu przeciwdziałać temu procederowi? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Iwona Maria Kozłowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Moje zastrzeżenie budzi konstrukcja legislacyjna przyjmowanego rozwiązania, na co uwagę zwracają również prawnicy. Otóż w celu obliczenia wysokości maksymalnych kosztów pozaodsetkowych w projekcie przewidziano wzór matematyczny, który ma się znaleźć w treści nowego przepisu art. 720. Mając na uwadze zasady poprawnej legislacji oraz tradycję polskiego prawodawstwa, w mojej ocenie to rozwiązanie nie jest trafne. Ustawa o takiej randze z założenia powinna zawierać normy prawne o znaczeniu uniwersalnym.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#PosełIwonaMariaKozłowska">Chciałbym tylko zapytać, czy szczegółowe wskazanie sposobu naliczania kosztów pozaodsetkowych nie powinno się według pana ministra znaleźć w rozporządzeniu ministra finansów lub ministra sprawiedliwości. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-516.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-517.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Kiedy zaczniecie walkę o Polskę z dużymi lichwiarzami? Premier Orbán przejdzie do historii m.in. dlatego, że podziękował Międzynarodowemu Funduszowi Walutowemu za jego usługi powiązane z roszczeniami, a premier Morawiecki, razem z wami, przejdzie do historii jako ten, który ufundował Morganowi siedzibę, dał dotacje na zasiedzenie w Polsce. Rolowanie długu publicznego przez emisję obligacji jest oddawaniem przyszłych pokoleń w ręce lichwiarzy. Idźcie na tę wojnę, prawdziwą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-519.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-520.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać o dwie sprawy. Pierwsza rzecz. Jak państwo oceniają, o ile zwiększy się grupa obywateli korzystająca z usług, powiedziałbym, niestandardowych form pożyczania, czyli np. w lombardzie itd.? I drugie pytanie. W Parlamencie Europejskim procedowana jest dyrektywa, która będzie dotyczyła właśnie firm pożyczkowych. Jak te przepisy mają się do tej dyrektywy i czy tutaj jest notyfikacja przy tej ustawie? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-520.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Sachajko, Kukiz’15.</u>
          <u xml:id="u-521.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#PosełJarosławSachajko">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W czerwcu szanowny obecny tutaj pan minister Marcin Warchoł poinformował, że zwrócił się do Komitetu Stabilności Finansowej o zajęcie stanowiska w sprawie omawianego projektu. Chciałem zapytać, czy takie stanowisko zostało wydane, a jeżeli nie, to jaka jest tego przyczyna, czy nie dlatego, że Komitet Stabilności Finansowej nie chce brać odpowiedzialności politycznej za projekt, który zdestabilizuje system finansowy, a z pewnością wpłynie negatywnie na konsumentów?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-523.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-523.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#PosełMichałGramatyka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Korzystając ze swoich 30 sekund, chciałbym przypomnieć, że jest rok 2022, i zaadresować potrzebę zmiany Prawa bankowego w kontekście uznawania w Polsce elektronicznej tożsamości. Dzisiaj nie jest możliwe wykonanie jakiejkolwiek czynności w banku w oparciu o elektroniczny dowód osobisty. To powinno być dopuszczalne już co najmniej od kilku lat. W dodatku nie jest to uzasadnione, bo wynika z wąskiej definicji dokumentu, jaką stosują banki przy pisaniu swoich procedur.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-525.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Wanda Nowicka, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-525.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#PosełWandaNowicka">Panie Ministrze! Mam pytanie o zapowiedziany przez Ministerstwo Finansów projekt ustawy lombardowej. Na jakim etapie są prace nad tym projektem, kiedy on zostanie złożony i co tak naprawdę w tym projekcie ma się znaleźć? I mam jeszcze pytanie, czy ministerstwo ma jakieś badania na temat ewentualnych postaw ludzi, którzy rezygnując z chwilówek czy parabanków, będą się przerzucali na lombard? I jakie to liczby w razie czego? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-526.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ustawa antylichwiarska jest bardzo potrzebna, i to na wczoraj, więc czemu tak długo na nią czekaliśmy? Sytuacja finansowa Polek i Polaków jest coraz trudniejsza, ceny rosną na naszych oczach. Warto pamiętać jednak, że w ostatnich miesiącach w Polsce schronienie znalazły miliony osób uciekających przed wojną, Ukraińcy i Ukrainki. Są oni szczególnie narażeni na działalność oszustów. Dlatego chciałbym spytać, czy ta ustawa będzie chronić również obcokrajowców, a jeśli nie, to jakie mechanizmy zamierzacie wprowadzić, żeby realnie chronić tych ludzi przed lichwą. Nie pozwólmy na to, żeby osoby uciekające przed wojną w naszym kraju były narażone na oszustwa i działalność lichwiarzy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-528.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-529.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">I pan poseł Krzysztof Bosak, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-529.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#PosełKrzysztofBosak">Kończąc wątek z mojego wystąpienia, pytanie, dlaczego, jeżeli firma chce pożyczyć na miesiąc 400 zł, odebrać 450, ma to być nielegalne; dlaczego, jeżeli będzie chciała pożyczyć 400 zł na rok, odebrać 561 zł, ma to być nielegalne? Z czego wynika obliczenie kosztów pozaodsetkowych? One się składają z dwóch komponentów i obecnie to jest 25 plus 30 w COVID-zie było zdaje się, 15,6, pan proponuje 10 plus 10, a wcześniej było 20, 25. Z jakich wyliczeń wynikają te różnice? To są ogromne różnice.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-531.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości pana ministra Marcina Warchoła o udzielenie odpowiedzi na postawione pytania.</u>
          <u xml:id="u-531.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Prawo ma chronić ludzi, a nie pozwalać ich łupić. Ma dbać o tych najsłabszych, którzy znaleźli się w trudnej sytuacji życiowej i po to jest ten projekt. Ma chronić ludzi przed naciągactwem, cwaniactwem, oszustwami. Mówimy: koniec żerowania na ludzkiej biedzie, koniec dyktatu małego druczku, koniec wciskania różnego rodzaju umów, które stają się później niewolnictwem, ponieważ obecnie nie mamy żadnego realnego limitu, oczywiście te 25 na 30, o których tutaj państwo mówiliście, to jest tylko na papierze, ale on jest obchodzony na wiele sposobów: marże, prowizje, opłaty dodatkowe, te wszystkie dodatkowe koszty dzisiaj windowane są do niebotycznych rozmiarów, nie ma granic dla tego typu kosztów pozaodsetkowych.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: …ich nie ścigacie.)</u>
          <u xml:id="u-532.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Ile dziś kosztuje 1000 zł? Nawet 1275 zł. Do takich monstrualnych rozmiarów urasta 1000 zł pożyczone zaledwie na 30 dni. Ile będzie kosztować po naszych zmianach 1000 zł? 1050 zł. Pięć razy tańsza będzie pożyczka wzięta na 30 dni w wysokości 1000 zł. Następnie. Ile dziś kosztuje, policzmy sobie kolejne pożyczki… Ile dziś kosztuje 1000 zł wzięte na 3 miesiące? 324 zł dodatkowo. Po zmianach będzie to przeszło trzy razy taniej, 125 zł. Ile dziś kosztuje, drodzy państwo, 5000 zł wzięte na 30 dni? Kosztuje aż 1373 zł kosztów dodatkowych. Po naszych zmianach będzie pięć razy taniej, 250 zł. Więc ta zmiana ma ogromne znaczenie dla wszystkich tych, którzy potrzebują pożyczek po to, żeby…</u>
          <u xml:id="u-532.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Przeżyć.)</u>
          <u xml:id="u-532.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">… niekiedy od pierwszego do pierwszego wystarczyło im, niekiedy są to inne potrzeby, natomiast…</u>
          <u xml:id="u-532.6" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Bosak: Panie ministrze, jakby to działało, to konkurencja… wyparłaby… z rynku.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">…zaznaczamy, jest pięć razy taniej, niż to, co jest obecnie. Dziś wziąć lichwiarski kredyt to często uwiązać się na wiele, wiele lat. Na szczęście już nie ma straty domu, ponieważ wprowadziliśmy rozwiązania 2 lata temu zapobiegające przejmowaniu nieruchomości za niespłacone pożyczki, po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Po drugie, zakazaliśmy przewłaszczenia na zabezpieczenie przy różnicy pomiędzy wartością nieruchomości a wartością długu. Następnie zakazaliśmy egzekucji z nieruchomości przy niewielkim długu i wreszcie wprowadziliśmy przestępstwo lichwy. Tak, przestępstwo lichwy, które Platforma Obywatelska usunęła w 2011 r. — art. 18a ustawy o kredycie konsumenckim zniknął w 2011 r. z ustawy antylichwiarskiej, co spowodowało powstanie eldorado dla lichwiarzy. To wy spowodowaliście to, że Polacy są dziś łupieni, a często za drobną pożyczkę niestety do niedawna jeszcze tracili domy. Dlatego też wprowadzamy przestępstwo lichwy. To już funkcjonuje.</u>
          <u xml:id="u-534.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Skąd te liczby, o które dzisiaj pani poseł zapytała, chodzi o 20 postępowań w 2020 r. Otóż przestępstwo wyzysku, z którego korzystała do tej pory prokuratura, to nie jest to samo co przestępstwo lichwy. Przestępstwo lichwy polega na tym, że jeżeli ktoś przekracza wysokość maksymalnych kosztów pozaodsetkowych określonych przez ustawę, podlega karze. To jest przestępstwo obiektywne. Nie ma tutaj wchodzenia w kwestie tego, czy ktoś nie był w stanie spłacić tej pożyczki, jakie powody nim kierowały. Nie ma tutaj elementów subiektywnych, które są nacechowane przy przestępstwie wyzysku.</u>
          <u xml:id="u-534.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Polacy zasługują na dobre prawo i to prawo im dzisiaj dajemy. Prawo, które da im gwarancję tego, że nie zostaną oszukani, że nie zostanie im wciśnięta umowa, która stanie się współczesną formą niewolnictwa. Niestety lichwa jest współczesnym niewolnictwem. Dziękuję tym wszystkim, którzy ten projekt popierają, np. Lewicy.</u>
          <u xml:id="u-534.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Co do koleżanek i kolegów z Platformy Obywatelskiej chcę jeszcze przypomnieć, że usunęliście jeszcze jeden przepis w 2011 r. — art. 8a ustawy o kredycie konsumenckim, który przewidywał maksymalny poziom kosztów pozaodsetkowych. Zmiany w 2015 r. owszem wprowadziły limity na poziomie 25 i 30, ale nie doprowadziły w żaden sposób do znaczącej poprawy sytuacji pożyczkobiorców, ponieważ te limity są obchodzone na wiele sposobów, czego przykłady można mnożyć.</u>
          <u xml:id="u-534.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Do czego doprowadziło usunięcie tych przepisów w 2011 r.? To warto prześledzić orzecznictwo. Pewna kobieta wzięła 60 tys. zł, a straciła dom wart przeszło 600 tys. zł. Sprawa skończyła się uniewinnieniem przez wasze rozwiązania, które wtedy wprowadziliście, usuwając je chyba właśnie pod dyktatem firm pożyczkowych. Dla kogo to robiliście? Nie dla Polaków. Dlatego też macie dzisiaj okazję im to zrekompensować, spojrzeć Polakom w oczy i powiedzieć: przepraszam, poprzemy te rozwiązania, które rzeczywiście zapewniają realną ochronę i gwarancję tego, że pożyczkobiorcy nie będą dalej naciągani, oszukiwania i wyzyskiwani.</u>
          <u xml:id="u-534.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Pan poseł Sterczewski zapytał o to, czy to prawo będzie obowiązywać w stosunku do obcokrajowców. Tak, panie pośle, oczywiście. Nie mamy w Polsce prawa stanowego, tylko jest prawo powszechne, w związku z tym również ono będzie się odnosiło do obywateli wszystkich innych krajów.</u>
          <u xml:id="u-534.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Pani poseł Nowicka i inni posłowie pytali o ustawę lombardową. Ta ustawa jest w tej chwili na etapie prac rządowych. Niebawem stanie się przedmiotem posiedzenia Rady Ministrów. Mam nadzieję, że jak najszybciej i jeszcze w tym roku będziemy mogli ją jako rząd przyjąć, po czym w nowym roku już będziemy ją omawiać tutaj, w Sejmie.</u>
          <u xml:id="u-534.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Inne pytania dotyczyły dyrektyw. Panie pośle — mówię m.in. do pana posła Suchonia — tak jak pan powiedział, dyrektywa jest procedowana. Gdy będzie uchwalona, nie wiemy jeszcze, w jakiej postaci, będziemy się nad nią zastanawiać. Nie ma obecnie żadnych przeszkód do tego, żebyśmy tej ustawy, dobrej dla Polaków, nie mogli przyjąć, czekając na dyrektywę widmo, która jest gdzieś tam procedowana. Kiedy będzie przyjęta, oczywiście nie wiemy. Gdy zostanie przyjęta, będziemy oczywiście się nią zajmować.</u>
          <u xml:id="u-534.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwościMarcinWarchoł">Bardzo dziękuję wszystkim, którzy popierają tę ustawę, i zachęcam do tego, żebyśmy stworzyli wspólnie uczciwe, dobre dla Polaków prawo. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-534.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-535.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-535.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych oraz do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka celem przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-535.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-535.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-535.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 9. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (druki nr 2479 i 2584).</u>
          <u xml:id="u-535.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Bartłomieja Wróblewskiego o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#PosełSprawozdawcaBartłomiejWróblewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie komisji o rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, druk nr 2584.</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#PosełSprawozdawcaBartłomiejWróblewski">Sejm na 60. posiedzeniu w dniu 2 września skierował powyższy projekt do Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji w celu jego rozpatrzenia. Komisja Nadzwyczajna do spraw deregulacji po rozpatrzeniu powyższego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 13 września wnosi, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić załączony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-536.2" who="#PosełSprawozdawcaBartłomiejWróblewski">Wysoka Izbo! Komisja Nadzwyczajna na wczorajszym posiedzeniu z uwagą pochyliła się nad projektem, w którym Rada Ministrów zawarła uproszczenia dla obywateli i przedsiębiorców w 41 ustawach. Komisja bardzo uważnie wsłuchiwała się w głosy licznie przybyłych na posiedzenie przedstawicieli organów administracji publicznej i podmiotów prywatnych, w szczególności z ministerstwa, w tym, jeśli chodzi o podmioty prywatne, Polskiej Izby Komunikacji Elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-536.3" who="#PosełSprawozdawcaBartłomiejWróblewski">Przypomnę, bo była już o tym mowa w trakcie pierwszego czytania tego projektu, że w dyskutowanym projekcie zawarte są zmiany, których głównym celem jest: po pierwsze, rozszerzenie kategorii spraw administracyjnych, w których może być stosowany tryb uproszczony lub milczące załatwienie sprawy, po drugie, odstąpienie od dwuinstancyjności postępowania administracyjnego w wybranych kategoriach spraw, i po trzecie, cyfryzacja wybranych postępowań i obowiązków.</u>
          <u xml:id="u-536.4" who="#PosełSprawozdawcaBartłomiejWróblewski">W toku prac komisji uwzględniono szereg uwag o charakterze redakcyjno-legislacyjnym, za które bardzo dziękuję przedstawicielom Biura Legislacyjnego Sejmu. Do projektu ustawy zgłoszono także poprawki wprowadzające zmiany do ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości oraz, co szczególnie ważne, do ustawy — Prawo zamówień publicznych. Aprobatę członków komisji uzyskała propozycja zmiany przepisów Prawa zamówień publicznych, rozszerzająca możliwość modyfikowania umów o zamówienia publiczne. Jest to odpowiedź na oczekiwania przedsiębiorców, zwłaszcza w świetle dynamicznej sytuacji geopolitycznej i gospodarczej, z jaką mamy w tym momencie do czynienia.</u>
          <u xml:id="u-536.5" who="#PosełSprawozdawcaBartłomiejWróblewski">Jestem przekonany, że przyjęte w tym projekcie rozwiązania ułatwią funkcjonowanie obywatelom i przedsiębiorcom, będą wspierać rozwój społeczny i przyczynią się do wzrostu konkurencyjności polskiej gospodarki. Dziękuję członkom komisji za dobrą i zgodną pracę nad projektem.</u>
          <u xml:id="u-536.6" who="#PosełSprawozdawcaBartłomiejWróblewski">Konkludując, chcę powiedzieć, że Komisja Nadzwyczajna do spraw deregulacji wnosi, aby Sejm uchwalił załączony projekt ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-536.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-537.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-537.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Bartłomiej Wróblewski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#PosełBartłomiejWróblewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Mam po raz kolejny przyjemność i zaszczyt, tym razem w imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość, przedstawić stanowisko w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, druk nr 2479.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#PosełBartłomiejWróblewski">To kolejna, ale najszersza dotychczas ustawa deregulacyjna rozpatrywana przez Sejm IX kadencji. Przypomnę, że na początku tego roku Wysoka Izba rozpatrywała projekt wnoszący prawne podstawy lokalnych monopoli gazowych. To sprawa kilkudziesięciu gmin w Polsce, gdzie takie monopole istniały, m.in. dzięki temu prawnemu monopolowi zapisanemu w ustawie. Projekt ten wnosiłem na prośbę mieszkańców aglomeracji poznańskiej obciążonych drastycznymi wzrostami cen gazu wywołanymi przez zagranicznego monopolistę z branży gazowej.</u>
          <u xml:id="u-538.2" who="#PosełBartłomiejWróblewski">Po pracy w komisji stanowisko naszego klubu się nie zmienia. W pełni zgadzamy się z zasadniczym celem, który przyświecał Radzie Ministrów przy opiniowaniu tego projektu, a którym jest ułatwienie funkcjonowania, a w szczególności załatwiania spraw administracyjnych, obywatelom i przedsiębiorcom. Celem projektu jest deregulacja, czyli poszerzenie zakresu wolności obywateli i przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-538.3" who="#PosełBartłomiejWróblewski">Pamiętam, że w czasie dyskusji w pierwszym czytaniu padały takie głosy, że projekt powinien być odważniejszy, powinien iść dalej. Mam nadzieję, że te oczekiwania spełni drugi z projektów deregulacyjnych, który jest przygotowywany, a będzie poruszał on także takie sprawy, które, jak myślę, bardzo interesują szerokie grono naszego społeczeństwa i są uważane za ważne.</u>
          <u xml:id="u-538.4" who="#PosełBartłomiejWróblewski">Ten projekt skupia się na kilkudziesięciu zmianach. Można powiedzieć, że są to zmiany cząstkowe, ale ważne, bo dotyczą bardzo wielu różnych branż i spraw. Cel tej ustawy ma być zrealizowany przez wyeliminowanie, choćby w pewnym zakresie, obowiązków zbyt uciążliwych i zbędnych oraz wprowadzenie rozwiązań korzystnych dla obywateli i przedsiębiorców. Proponowane zmiany wpłyną na uproszczenie i przyspieszenie procedur administracyjnych w określonych kategoriach spraw, a także na cyfryzację, przez co przede wszystkim będzie możliwe ich sprawniejsze prowadzenie i szybsze ostateczne załatwienie.</u>
          <u xml:id="u-538.5" who="#PosełBartłomiejWróblewski">Każde, nawet drobne ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej przekłada się na wzrost konkurencyjności polskiej gospodarki i wspiera rozwój społeczny, co ma szczególnie istotne znaczenie, biorąc pod uwagę wiele negatywnych skutków pandemii i wojny na Ukrainie, które dotykają teraz wszystkich Polaków. Przynajmniej część czasu i środków, które przedsiębiorcy przeznaczyli na realizację wynikających ze zmienianych przepisów obowiązków prawnych, będą mogli wykorzystać znacznie efektywniej. Istotny jest oczywiście także fakt, że eliminowanie zbędnych obciążeń prawnych skutkuje zwiększeniem zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa, podnosi poziom kultury prawnej społeczeństwa, zmniejsza ono również obciążenia po stronie organów administracji publicznej, których funkcjonowanie może być tym samym bardziej efektywne i tańsze.</u>
          <u xml:id="u-538.6" who="#PosełBartłomiejWróblewski">Dodatkowo projekt, poza tymi trzema głównymi obszarami, czyli rozszerzeniem kategorii spraw administracyjnych, gdzie stosowany jest tryb uproszczony lub milczące załatwienie sprawy, odstąpieniem od dwuinstancyjności postępowania administracyjnego w wybranych kategoriach spraw oraz cyfryzacją, zawiera także niektóre inne korzystne dla obywateli zmiany, m.in. wydłużenie terminów na realizację wybranych obowiązków czy ułatwienie składania oświadczeń wymaganych na gruncie przepisów ustawy o obywatelstwie polskim. Zmiany te, jakkolwiek w wielu wypadkach cząstkowe, należy uznać za dobre i pożądane.</u>
          <u xml:id="u-538.7" who="#PosełBartłomiejWróblewski">Podkreślić należy, że projekt był poddany szerokim konsultacjom publicznym, a wiele zgłaszanych uwag było uwzględnionych. Na wcześniejszym etapie projekt był także opiniowany przez posłów, członków Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji.</u>
          <u xml:id="u-538.8" who="#PosełBartłomiejWróblewski">Pani Marszałek! Z tych wszystkich powodów Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość wspiera dalsze prace nad omawianym projektem. Jednocześnie klub zgłasza kilka poprawek. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-538.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę o popraweczki. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-539.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawi pan poseł Michał Jaros.</u>
          <u xml:id="u-539.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#PosełMichałJaros">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Partia rządząca nie skorzystała z naszych propozycji i uwag, które zgłaszaliśmy m.in. na posiedzeniu Sejmu podczas pierwszego czytania. W związku z tym Koalicja Obywatelska zdecydowała się na złożenie 4 poprawek, które mają na celu wykreślenie niekorzystnych dla obywateli przepisów. Kwestie, które poruszają nasze poprawki, to m.in. wykreślenie przepisów dotyczących likwidacji ponagleń oraz kontrolowania fundacji. W naszej ocenie wpłyną one negatywnie na czas trwania postępowania. Zamiast go skrócić, znacznie ten czas wydłużą. Oczywiście popieramy kwestię składania sprawozdań w formie elektronicznej.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#PosełMichałJaros">Obok tych dwóch problemów należy zająć się również wykreśleniem przepisów zakładających ostateczność wydanej decyzji. Zamiast rzetelnej deregulacji zbędnych formalności rząd w wielu dziedzinach chce zlikwidować możliwość ponownego zbadania sprawy przez organ wyższej instancji. Kiedy ktoś odwołuje się od jego zdaniem niesłusznej decyzji, to w pierwszej kolejności ważne jest dla niego merytoryczne rozpatrzenie sprawy. Dwuinstancyjność w żadnym wypadku nie wydłuża procedur administracyjnych. Jest wyłącznie zagwarantowaniem obywatelowi dostępu do konstytucyjnego prawa odwołania się do organu wyższej instancji. Takie przepisy to kolejny dowód na to, że rządzący dzisiaj PiS nie traktuje problemów Polaków i Polek poważnie.</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#PosełMichałJaros">Szanowni Państwo! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Celem tej ustawy powinno być uproszczenie przepisów w taki sposób, aby obywatele nie musieli stawiać czoła zbędnym formalnościom oraz przerośniętej biurokracji. Opisana w tej ustawie deregulacja pomaga tylko i wyłącznie ministrom, którzy będą mieli mniej pracy przy rozpatrywaniu odwołań, natomiast naszym zdaniem obywatele zostaną bez opieki ze strony państwa, dlatego wnosimy te poprawki. Liczymy na refleksję rządzących i wsparcie naszych poprawek przez rząd. Prosimy całą Wysoką Izbę o wsparcie naszych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-540.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Kontynuować będzie pani poseł Maria Małgorzata Janyska.</u>
          <u xml:id="u-541.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Projektodawcy! Jesteście nieźli w nazewnictwie, ale na tym koniec. Projekt nazywacie tarczą prawną i wprowadzacie ludzi w błąd, mówiąc, że ogranicza on inflację prawa oraz poprawia konkurencyjność polskiej gospodarki. Odpowiedzią na moje pytania zadawane podczas pierwszego czytania i na posiedzeniu komisji dotyczące wskazania konkretnych artykułów, które realizują ten właśnie cel, była cisza. Nie uzyskałam odpowiedzi.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Niestety w projekcie deregulacyjnym nie zachowujecie żadnych standardów legislacyjnych. Wrzuciliście jako poselską poprawkę w trakcie prac komisyjnych poprawkę dotyczącą waloryzacji w zamówieniach publicznych, która jest ogromnie ważna i dlatego wymaga szerokiej konsultacji i oceny. Nie została ona skonsultowana z Urzędem Zamówień Publicznych. Dzisiaj na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Rozwoju podczas analizy sprawozdania prezesa UZP zapytałam o to prezesa, ale nic nie wie o tym projekcie i w związku z tym nie potrafi wyrazić opinii. Nie konsultowaliście tego z Radą Dialogu Społecznego. Nie konsultowaliście tego z Komisją Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. Nie konsultowaliście tego z wieloma innymi podmiotami, z którymi powinno się to skonsultować. Nie ma oceny skutków regulacji, w tym przede wszystkim skutków finansowych, a będą one przecież po stronie zamawiających. Ta wrzutka to akurat modelowy przykład zwiększenia inflacji prawa, a nie jej ograniczania.</u>
          <u xml:id="u-542.2" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Mam propozycję: w zamrażarce sejmowej leży gotowy projekt ustawy autorstwa mojego klubu, Koalicji Obywatelskiej, w którym faktycznie zawarte są przepisy, które hamują inflację prawa gospodarczego i zapewniają przedsiębiorcom to, czego oczekują: stabilność i pewność prawa. Wprowadzają one prawdziwe konsultacje, także konsultacje projektów poselskich, a także rzetelną analizę możliwych skutków danej regulacji dla działalności przedsiębiorców, skutków organizacyjnych, administracyjnych, fiskalnych i innych skutków, jeśli chodzi o koszty. Projekt jest do wzięcia, panie przewodniczący. Proszę to uwzględnić w pracach Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji.</u>
          <u xml:id="u-542.3" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Mamy też propozycję waloryzacji zamówień publicznych, którą jako posłowie Koalicji Obywatelskiej w dużym stopniu omówiliśmy już ze stroną społeczną. Nie będziemy jej teraz składać, ponieważ uważamy, że powinna być szeroko skonsultowana, skonsultowana także międzyresortowo, dlatego przekażemy te nasze uwagi i propozycje do Senatu, który na pewno zajmie się tym rzetelnie.</u>
          <u xml:id="u-542.4" who="#PosełMariaMałgorzataJanyska">Panie Przewodniczący Komisji! Zwracam się jeszcze do pana po to, aby nie traktował pan członków komisji wybiórczo. Mówi pan dzisiaj o tym, że projekt ten był na wcześniejszym etapie konsultowany z posłami, członkami komisji. Niech pan powie, że był konsultowany z posłami PiS-u, bo inni członkowie komisji tego nie otrzymali. Posiedzenia komisji odbywały się bardzo rzadko, sporadycznie i nie pracowała ona w ogóle w tym zakresie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-542.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-543.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Zdzisław Wolski w imieniu klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-543.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#PosełZdzisławWolski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ta ustawa jest krokiem niewielkim, ale jednak krokiem w dobrą stronę. Walczy z nadmierną biurokracją, biurokracją jakże uciążliwą, jeżeli chodzi o prowadzenie działalności gospodarczej. Jest ona bardzo uciążliwa dla każdego obywatela, jeśli chodzi o uzyskiwanie różnych dokumentów czy zaświadczeń, ale jest także uciążliwa w kwestii pomocy społecznej czy w skomplikowanych sprawach dotyczących np. pozwoleń na budowę, wywłaszczeń. Postępowania administracyjne często trwają bardzo długo i są bardzo skomplikowane. Jest taka stara mądrość i to nie polska, ale raczej ogólnoświatowa, że niepilnowana biurokracja samoistnie i stale się rozrasta.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#PosełZdzisławWolski">Powtarzam, że to krok w dobrą stronę. Wprowadza liczne uproszczenia proceduralne, elektronizację procedur, poszerza instytucję milczącej zgody, ale tylko w niewielkim stopniu, bardzo lękliwie. W niektórych procedurach zrezygnowano z dwuinstancyjności. To jest odrębny problem, należałoby go być może omówić, jak mówi poseł Wróblewski, w czasie kolejnych prac zespołu, bo chyba w sposób apolityczny powinniśmy zgodniej dążyć do dużej deregulacji, a nie takiej, jaką mamy, punktowej:</u>
          <u xml:id="u-544.2" who="#PosełZdzisławWolski">41 ustaw, tu troszeczkę, tu troszeczkę. Takiej bardzo konkretnej idei jeszcze nie widać. Pewnie się tego doczekamy.</u>
          <u xml:id="u-544.3" who="#PosełZdzisławWolski">Niedobrą rzeczą, choć kontrowersyjną, jest rezygnacja z ponaglenia. Przypominam, że kilka lat temu wprowadzono do k.p.a. instytucję ponaglenia, teraz się ją wycofuje. Być może dojdziemy do finalnego rozwiązania, a na razie klub Lewicy proponuje w poprawce takie tylko cząstkowe rozwiązanie, że jeżeli jednak, jeśli chodzi o k.p.a., w myśl zapisów tej ustawy urząd nawet nie będzie rozpatrywał tego ponaglenia, teoretycznie może nawet wyrzucić je do przysłowiowego kosza, jeżeli jeszcze nie minął czas na załatwienie sprawy, żeby te ponaglenia chociaż po prostu zbierać i z chwilą, kiedy minie np. 30 dni, jeżeli jest taki termin, to ponaglenie było rozpatrywane.</u>
          <u xml:id="u-544.4" who="#PosełZdzisławWolski">Jutro jest kolejne posiedzenie zespołu deregulacyjnego. Klub Lewicy deklaruje prace w tym bardzo ważnym dla przedsiębiorczości, dla rozwoju gospodarczego i dla naszych obywateli temacie.</u>
          <u xml:id="u-544.5" who="#PosełZdzisławWolski">Kontynuować będzie mój kolega.</u>
          <u xml:id="u-544.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński w ramach kontynuacji.</u>
          <u xml:id="u-545.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#PosełJanSzopiński">W uzasadnieniu tej ustawy rząd stwierdza — cytuję: Przyjęta 24 marca 2022 r. przez Sejm ustawa o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 zobowiązuje instytucje odpowiedzialne za reformę, na podstawie porozumień zawieranych przez ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego, do realizacji reformy, a w szczególności jej realizacji zgodnie z ustalonymi kamieniami milowymi, zapewnienia aktualności i poprawności danych służących do monitorowania realizacji reformy i prowadzenia kontroli realizacji reformy.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#PosełJanSzopiński">Szanowny Panie Ministrze! Mój klub uprzejmie prosi pana, aby odpowiedział pan nam na piśmie na pytanie, ile kamieni milowych, o których rząd tutaj pisze, Polska musi jeszcze zrealizować, aby otrzymać środki z Krajowego Planu Odbudowy. Gdyby pan jeszcze zechciał nas poinformować, jakie to są kamienie milowe, do których zrealizowania zobowiązał się rząd polski, których w zakresie gospodarki do tej pory nie zrealizowaliśmy, będziemy panu bardzo zobowiązani. Uprzejmie prosimy o taką informację. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-546.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-547.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska przedstawi pan poseł Mieczysław Kasprzak.</u>
          <u xml:id="u-547.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie pośle. Zagadało się.</u>
          <u xml:id="u-547.3" who="#komentarz">(Poseł Mieczysław Kasprzak: Tak, zagadało się.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Temat, o którym dyskutujemy w tej chwili, jest bardzo ważny i istotny, myślę, że też potrzebny, bo gospodarka wymaga ciągłej kontroli, usprawnień, ulepszeń, a u nas z tym nie jest najlepiej i te problemy wymagają ciągłej pracy, bo to nie jest tak, że coś poprawimy i już jest superdobrze. Administracja ma to do siebie, że komplikuje prawo i tak przygotowuje prawo, żeby było dla niej wygodne. Natomiast my cały czas powinniśmy mieć na myśli nie administrację, tylko obywateli i przedsiębiorców, bo to oni później realizują to prawo.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#PosełMieczysławKasprzak">Pamiętam, że w poprzednich kadencjach bardzo obszerne były ustawy deregulacyjne, po kilkadziesiąt ustaw. To były książki, które wprowadzały po kilkaset zmian, poważnych zmian, z tym że te zmiany nie mogą być takie chaotyczne, przypadkowe, bo można zaszkodzić bardziej niż naprawić, niż usprawnić funkcjonowanie. Przede wszystkim dzisiaj w trudnej sytuacji gospodarczej takie zmiany są wymagane. To nie znaczy, że jak coś się upraszcza, to już będzie lepiej, bo dla przykładu podam zmianę polegającą na wprowadzeniu zapisu dla przedsiębiorców, który wprowadzi stałą cenę np. energii. To jest ważne i istotne. Pomogłoby, co postulujemy od dawna, zamrożenie ceny. To jest też sprawa związana z poważną regulacją.</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">Ten rząd ma tendencję do tego, żeby ustawy wprowadzać bez konsultacji społecznych, bez konsultacji z konkretnymi środowiskami. Podam przykład, jak trzeba patrzeć na ręce rządowi i zwracać uwagę. Ustawa o biokomponentach i biopaliwach, która miała być procedowana i przyjęta na tym posiedzeniu Sejmu, została wycofana przed kilkoma godzinami przez panią marszałek. Dlaczego została wycofana? Bo udowodniliśmy rządowi, że to jest najgorsza ustawa, jaką można było zrobić, ustawa, która ogranicza produkcję, uprawę rzepaku, uprawę kukurydzy o 1/3. Nikt nie zwrócił na to uwagi. To gdzie był rząd, gdzie była dyskusja, gdzie były konsultacje międzyresortowe? Dopiero trzeba było podnieść ten temat na posiedzeniu komisji i wszyscy opamiętali się, że ta ustawa to jest bubel prawny. Bubel prawny to mało powiedziane. To jest coś, co może rozłożyć nasze rolnictwo, tak jak próbowano to zrobić w przypadku tzw. piątki Kaczyńskiego.</u>
          <u xml:id="u-548.3" who="#PosełMieczysławKasprzak">Polskie Stronnictwo Ludowe — Koalicja Polska uzależni poparcie tej ustawy od tego, czy poprawki, o których tutaj dyskutowaliśmy, i te uwagi zostaną przyjęte.</u>
          <u xml:id="u-548.4" who="#PosełMieczysławKasprzak">Aczkolwiek ja kiedyś zajmowałem się deregulacją i oczywiście jestem zwolennikiem deregulacji, upraszczania prawa. Upraszczania prawa, ale w taki sposób, żeby ono jak najlepiej służyło — powtórzę to jeszcze raz — przedsiębiorcom, bo nasze prawo jest coraz bardziej skomplikowane. Tak oceniają to przedsiębiorcy, tak wynika z badań instytucji międzynarodowych, jak Deloitte, które corocznie przekazują nam informację, że prawo u nas coraz bardziej się komplikuje i to ogranicza dopływ inwestycji. Dlaczego mamy tak mało inwestycji, które napływają do naszego kraju? Dlatego że inwestorzy nie mają zaufania i jasnej informacji co do naszego prawa, naszego systemu prawnego. Po prostu boją się, nie mając pewności, dlatego nie inwestują.</u>
          <u xml:id="u-548.5" who="#PosełMieczysławKasprzak">Jasność, czytelność, przejrzystość prawa — w takim kierunku powinniśmy wprowadzać deregulacje. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-548.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże, panie pośle sprawozdawco i kto tam jeszcze jest rzecznikiem tego projektu!</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Zła wiadomość jest taka, że on z czasem nie robi się mniej żałosny niż w momencie, kiedy pan go tutaj przyniósł.</u>
          <u xml:id="u-550.2" who="#komentarz">(Poseł Bartłomiej Wróblewski: Ja go nie przyniosłem, bo to projekt rządowy.)</u>
          <u xml:id="u-550.3" who="#PosełGrzegorzBraun">Żałosne jest to, że w całej tej kadencji robi ten projekt za wielką ustawę deregulacyjną, podczas kiedy… Oczywiście z całym uznaniem dla tych, którzy tam dłubali i coś tam wydłubali, że np. internetowe rejestrowanie się przez myśliwych albo że wydawanie patentu przewodnika górskiego będzie uproszczone. Z całym szacunkiem dla przewodników, ale panie pośle, kiedy pan tutaj zachwala tę mysz świeżo urodzoną przez górę, pańscy koledzy, koleżanki zajeżdżają tu nie taczkami, tylko ciężarówkami. Ciężarówkami produkują te papiery, pod ciężarem których ugina się cały obszar Rzeczypospolitej Polskiej. Będziemy tu mieli wkrótce depresję, powstanie wielki lej PiS-owski, po-PiS-owski na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, kiedy uskłada się, wydrukuje całe to ustawodawstwo. Choćby dzisiejszy dzień, niech pan tak spojrzy na harmonogram — i co jeszcze przed nami? Ile ton papieru Sejm tutaj właśnie podbił, przypieczętował? W większości przy akceptacji tego trybu postępowania z ludźmi i z państwem.</u>
          <u xml:id="u-550.4" who="#PosełGrzegorzBraun">Dla mnie w tej ustawie jest szereg znaków zapytania, zagadek, co tam jest właściwie, gdzie tutaj jakieś „lub czasopisma” są umieszczone. Oczywiście skandalem — jednak skandalem — jest nazywanie deregulacją znoszenie trybu dwuinstancyjnego. To się po prostu jak psu należy każdemu, żeby miał możliwość odwoływania się i ponaglania. A to, że napisaliście w uzasadnieniu tej ustawy, że utrudnienie czy zniesienie możliwości ponaglania czy danie urzędowi przywileju nierozpatrywania ponagleń, nieodniesienia się do ponaglenia, jeśli nie upłynął termin, tłumaczycie w ten sposób, że to zwiększy komfort pracy urzędników. No to właśnie deregulujcie, towarzysze. Deregulujcie, ale deregulujcie naprawdę, tak jak poprzednia ustawa, gołosłownie, szumnie nazywana antylichwiarską, to jest właśnie to państwo…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…które jest silne wobec słabszych, a słabe tam, gdzie trzeba być prawdziwie asertywnym.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Deregulujcie, ale…</u>
          <u xml:id="u-554.1" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-555.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska.</u>
          <u xml:id="u-555.2" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Ale po co te nerwy, pani marszałek?)</u>
          <u xml:id="u-555.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">A gdzie pan widzi nerwy?</u>
          <u xml:id="u-555.4" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Po co te nerwy, pani marszałek?)</u>
          <u xml:id="u-555.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">To pan walił pięścią w mównicę, nie oszczędzając jej zupełnie, a jest to majątek państwowy.</u>
          <u xml:id="u-555.6" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Dobrze, że tylko w mównicę.)</u>
          <u xml:id="u-555.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle, o przedstawienie stanowiska koła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Szumna nazwa: tarcza prawna. Hasło: systemowe odbiurokratyzowanie państwa. Ale to o godz. 19.47, dlatego że w południe Sejm debatował, również pod szumną nazwą: wspieranie rozwoju sieci telekomunikacyjnej, o nowych obowiązkach dla przedsiębiorców, wąskiej wprawdzie grupy tych, którzy budują sieci komputerowe. I nałożono na nich kolejny obowiązek raportowania danych, tym razem do ministerstwa cyfryzacji, bo dotychczas raportowali tylko do Urzędu Komunikacji Elektronicznej, i to najwyraźniej było za mało. Pół godziny później przez Sejm, ten Sejm, szła ustawa o jakości handlowej produktów spożywczych. A w tej ustawie kolejne uprawnienia kontrolne i kolejne kłody pod nogi polskich przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#PosełMichałGramatyka">To jest chyba taka wasza metoda, tzn. nie chcecie ułatwiać życia przedsiębiorcom, nie chcecie rozwiązywać realnych problemów z biurokracją. Wybraliście sobie kilka procedur, w których uprościliście postępowanie. To jest ułamek spośród kilkuset procedur, które w Polsce są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#PosełMichałGramatyka">Żebyśmy się dobrze rozumieli, ja naprawdę widzę pewne pozytywy tej ustawy. Widzę też dodane nowości, np. ułatwienie przedłużenia kadencji w kołach łowieckich albo konieczność zmiany umowy, jeżeli dochodzi do wyraźnej zmiany ceny — w Prawie zamówień publicznych. Ale widzę też, że pozostał np. nieszczęsny art. 5, który oddaje de facto fundacje pod kontrolę pana ministra sprawiedliwości. Bo jedynym celem tego przepisu nie jest ułatwienie życia obywatelom, tylko umożliwienie ministrowi sprawiedliwości wtrącania się w działalność polskich organizacji pozarządowych, oczywiście pod pretekstem oceny prawidłowości realizacji przez fundację jej celów statutowych.</u>
          <u xml:id="u-556.3" who="#PosełMichałGramatyka">Tak jakbyśmy nie byli w Polsce, w polskim systemie prawnym, i zapomnieli o tym, że do tego celu powołane są statutowe organy fundacji, a nie centralne organy administracji rządowej.</u>
          <u xml:id="u-556.4" who="#PosełMichałGramatyka">I tak to z wami jest. Zamiast stawiać kamienie milowe w rozwoju sprawnego państwa, budują państwo kolejne blokady i kolejne możliwości inwigilacji tych, którzy biorą na serio zapis art. 22 polskiej konstytucji, który stanowi o swobodzie prowadzenia działalności gospodarczej i o wyłączeniach tej swobody tylko tam, gdzie jest to niezbędnie potrzebne, konieczne. Mam nadzieję, że przejdą poprawki, które dziś były zgłoszone, bo jeżeli nie przejdą, to stracimy jakąkolwiek motywację do poparcia tego aktu prawnego, który nazwę — co warto podkreślić — ma naprawdę piękną, ale na tej nazwie zaczyna się i kończy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-556.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-557.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-557.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do pytań zapisało się ośmiu parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-557.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-557.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-557.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zadaje pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-557.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Zaproponowana zmiana w art. 42b ustawy z dnia 13 października 1995 r. — Prawo łowieckie umożliwia prowadzenie ewidencji pobytu na polowaniu indywidualnym wyłącznie w formie elektronicznej. Tradycyjna forma papierowa będzie dopuszczona jedynie w sytuacjach awaryjnych.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#PosełJanSzopiński">Uprzejmie poproszę o informację, czy te kwestie będzie regulowało rozporządzenie ministra, czy będzie w tej sprawie wydana jakaś instrukcja. Poproszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-558.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-559.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-559.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Projekt ustawy wprowadza w niektórych obszarach milczące zakończenie postępowania. Milcząca zgoda jest aktem woli organu administracyjnego. Mam takie pytanie: W jakiej części i o ile skróci to czas postępowań administracyjnych? Gdyby pan minister był w stanie z mównicy przedstawić jakiś taki obrazowy przykład. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-561.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dlaczego propozycje zapisane w ustawie wyglądają tak, jakby były tworzone bez systemowego podejścia i tworzyły zbiór przypadkowych interwencji legislacyjnych? Niektóre z opinii ekspertów wprost mówią, że tarcza prawna nie ochroni przedsiębiorców. Co więcej, niektóre zmiany będą niekorzystne dla firm, czyli skutek będzie odwrotny do zamierzonego.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#PosełMałgorzataPępek">Pani marszałek, 30 sekund przy tak ważnej ustawie to jest po prostu jakieś nieporozumienie.</u>
          <u xml:id="u-562.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-562.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, pani poseł!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">5 sekund pani zajęła.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Ta jedna kwestia wystarczy mi do tego, żeby nie być zdolnym do poparcia tego projektu ustawy, jeśli ta rzecz się utrzyma. Poluzowanie przepisów odnoszących się do nabycia lub zbycia, pozbycia się, rezygnacji z obywatelstwa polskiego w odniesieniu do małoletnich, którzy ukończyli 16. rok życia. To jest art. 27 tego projektu, a odnosi się do art. 9 ustawy o obywatelstwie. Proszę mnie zapewnić, że jeżeli wprowadzicie możliwość zdalnego i korespondencyjnego rezygnowania z obywatelstwa, że to nie zostanie nadużyte.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Zdzisław Wolski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-565.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#PosełZdzisławWolski">W dniu dzisiejszym procedowaliśmy ustawę o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych…</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Miał pan 17 sekund dodatkowo.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bo się nie awanturował może tak jak pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#PosełZdzisławWolski">…w związku z tym mam pytanie do pana posła Wróblewskiego, do rządu: Czy te ambitne plany rozwoju, szczególnie Internetu szerokopasmowego — przypominam, ponad 10 mld zł, ale ponad 1 mld z KPO — będą realizowane, jeżeli nie uzyskamy środków? A to jest kwestia wykluczenia cyfrowego, pomocy społecznej czy nawet ostatnio możliwości zamówienia węgla tylko przez Internet. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-569.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałem zapytać o art. 5 i sprawozdania fundacji. Do tej pory fundacja mogła wybrać, w jaki sposób sprawozdanie zostanie opublikowane. W tym projekcie ustawy rząd nakazuje przesyłać sprawozdania na ręce ministra sprawiedliwości i to raczej jest ułatwienie dla ministra sprawiedliwości, który chcąc inwigilować różnego rodzaju fundacje, już nie będzie musiał tego szukać. Pytanie: Czy nie powinniście się państwo zająć np. postępowaniami, rejestracją w KRS? I to by było prawdziwe ułatwienie, a nie ten bubel, który państwo przesłali do Sejmu. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-570.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Mam pytanie do pani minister w zakresie zmian ustawy — Prawo zamówień publicznych dotyczące renegocjacji umów, trybu w zakresie wydania stosownego rozporządzenia, dlatego że fakultatywny zapis, iż można renegocjować i zmieniać wysokość umowy, jest może mało precyzyjny. Dotyczy to przy wysokich kosztach inflacyjnych inwestycji, szczególnie drogowych, i w tym zakresie ewentualnie konsultacji ze stroną społeczną takiego rozwiązania. Dziękuję. Poproszę również na piśmie o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Jaros, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-573.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#PosełMichałJaros">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie do posła sprawozdawcy i przewodniczącego komisji jednocześnie. Otóż dlaczego w przypadku projektu ustawy, który miał być ustawą deregulacyjną, nagle na etapie prac pojawia się wrzutka, niby to poprawka poselska dotycząca Prawa zamówień publicznych.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#PosełMichałJaros">Czy wy w ten sposób nie omijacie całego procesu konsultacji społecznych, opiniowania prawa? Czego się boicie? Dlaczego to po prostu nie dotyczy zmiany innej regulacji, dlaczego akurat w tej ustawie jest zmiana? Proszę o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-574.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-575.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii panią minister Kamilę Król o udzielenie odpowiedzi na postawione pytania.</u>
          <u xml:id="u-575.3" who="#komentarz">(Głos z sali: 50 sekund.)</u>
          <u xml:id="u-575.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">A pani dalej swoje.</u>
          <u xml:id="u-575.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Minuta.)</u>
          <u xml:id="u-575.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-575.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, ale naprawdę nie mam ochoty w tym momencie pani słuchać.</u>
          <u xml:id="u-575.8" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Odnosząc się w pierwszej kolejności do propozycji wykreślenia art. 1, który dotyczy zmian w ustawie — Kodeks postępowania administracyjnego w zakresie modyfikacji instytucji ponaglenia, chciałabym zauważyć, że na mocy § 3a dodawanego w art. 37 k.p.a. organ prowadzący postępowanie będzie pozostawiał bez rozpoznania ponaglenie wniesione przed upływem terminu przewidzianego na rozpatrzenie, który jest określony w art. 35 ustawy lub w przepisach szczególnych. Ponaglenia wnoszone przed upływem terminu załatwienia sprawy nadmiernie angażują organa administracji publicznej prowadzące te postępowania. Organy są zobowiązane przekazać ponaglenie organowi wyższego stopnia wraz z niezbędnymi odpisami akt sprawy, jak również ustosunkować się do tego ponaglenia w czasie biegu terminu przewidzianego na załatwienie tej sprawy. Ponaglenie wnoszone przed terminem przewidzianym na rozpatrzenie sprawy jest działaniem, które nie służy ani obywatelom, ani organom administracji. W praktyce zdarza się, że ponaglenia są składane zaledwie kilka dni po złożeniu wniosku. Ponadto wnoszone przez niektórych wnioskodawców ponaglenia, które dotyczą masowo prowadzonych spraw, powodują poważne zakłócenia w pracy urzędów i utrudniają załatwianie innych spraw tego samego typu. Projektowane rozwiązanie nie wpływa więc na prawo strony do wniesienia skargi na bezczynność czy przewlekłe prowadzenie postępowania do sądu administracyjnego, ponieważ nie ulegnie zmianie brzmienie art. 53 § 2b Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Jeśli chodzi o zarzut kontrolowania fundacji, to też nie możemy się z tym zgodzić. Chodzi tutaj wyłącznie o elektronizację sprawozdań, a nie o kontrolę. Minister sprawiedliwości już w obecnym porządku prawnym określa, w drodze rozporządzenia, jak wygląda sprawozdanie. My tak naprawdę zajmujemy się tylko elektronizacją, a nie merytorycznymi kwestiami, jeśli chodzi o nadzór czy kontrolę.</u>
          <u xml:id="u-576.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Jeśli chodzi o ostateczność wydanej decyzji, czyli tę jednoinstancyjność, to chciałam zauważyć, że to jest wprowadzane ostrożnie i dotyczy tylko ośmiu postępowań, w których odwołań było mało bądź nie występowały one w ogóle. Nie jest to regulacja, która stoi w sprzeczności z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej. Chciałam też zauważyć, że OSR ex post, który dotyczy reformy k.p.a. z 2017 r., również odnosi się do tej kwestii, tak samo jak do ponaglenia. Ten OSR ex post został przyjęty w miniony wtorek na posiedzeniu Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-576.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Jeśli chodzi o waloryzację w zamówieniach publicznych, to chciałam zauważyć, że jest to waloryzacja fakultatywna. Odpowiada ona na potrzeby rynku. W Ministerstwie Rozwoju i Technologii prowadziliśmy debaty, spotkania z zamawiającymi. Postulaty zamawiających przełożyły się na tę regulację. Jak mówiłam wcześniej, to odpowiada na potrzeby rynku i łącznie z tymi różnymi miękkimi działaniami, jak prognozujemy, odniesie zamierzony skutek.</u>
          <u xml:id="u-576.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Jeśli chodzi o dalszy ciąg deregulacji, to oczywiście nie wykluczamy, że będą wprowadzane kolejne regulacje. Tutaj wszystkie etapy procesu legislacyjnego były przeprowadzone i np. podczas konsultacji publicznych dostaliśmy szereg pism z postulatami kolejnych zmian. Nie jest wykluczone, że po odpowiedniej analizie, dogłębnych szacunkach i kolejnych konsultacjach będziemy je wprowadzać, ponieważ tarcza prawna w obecnej formie jest przez nas określana jako pakiet zmian.</u>
          <u xml:id="u-576.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKról">Jeszcze jedna kwestia? propos skrócenia postępowania, jeśli będzie ono jednoinstancyjne. Konsultacje wykazały, że niektóre sprawy wymagają szybkiego uzyskania ostatecznej decyzji, tak że — tak jak jest to określone w k.p.a. — będzie to niezwłocznie bądź do 30 dni. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji celem przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-577.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-577.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-577.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2544 i 2586).</u>
          <u xml:id="u-577.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Piotra Polaka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#PosełSprawozdawcaPiotrPolak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! W imieniu sejmowej Komisji Finansów Publicznych mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie dotyczące projektu ustawy z druku nr 2544, a także z druku nr 2586. Jest to rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#PosełSprawozdawcaPiotrPolak">Sejm na 60. posiedzeniu w dniu 2 września skierował powyższy projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia. Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu powyższego projektu ustawy na posiedzeniach w dniach 2 i 13 września wnosi, aby Wysoki Sejm uchwalił załączony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-578.2" who="#PosełSprawozdawcaPiotrPolak">Czego dotyczy tenże przywołany projekt ustawy? Projektowana ustawa ma na celu udoskonalenie przepisów dotyczących opodatkowania dochodów osób prawnych i niektórych przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych i zryczałtowanym podatku dochodowym. Ponadto ustawa wprowadza zmiany w ustawie o podatku akcyzowym, ustawie o VAT, Ordynacji podatkowej, ustawie o podatku od sprzedaży detalicznej, ustawie o przeciwdziałaniu praniu pieniędzy oraz finansowaniu terroryzmu, ustawie o pomocy kredytobiorcom, a także dotyczy ustaw dotyczących tarczy antykryzysowej.</u>
          <u xml:id="u-578.3" who="#PosełSprawozdawcaPiotrPolak">Proponowane regulacje uwzględniają postulaty zmian pochodzące od podatników podatku dochodowego, w tym zarówno małych, średnich, jak i dużych podmiotów oraz organizacji społecznych i zawodowych, a dotyczące uproszczenia systemu podatkowego i doprecyzowania przepisów już obowiązujących. W ustawie zostają wydłużone m.in. wprowadzone wcześniej uregulowania antyinflacyjne oraz uregulowania utrzymujące obniżone stawki VAT do końca roku, a dotyczące m.in. żywności, paliw, gazu i energii.</u>
          <u xml:id="u-578.4" who="#PosełSprawozdawcaPiotrPolak">Wysoka Izbo! Pani Marszałek! Podczas omawiania tego projektu ustawy zarówno na posiedzeniach podkomisji, jak i na posiedzeniach Komisji Finansów Publicznych dyskusja była wyczerpująca, dość długa, ale merytoryczna i przyniosła rozstrzygnięcia, które satysfakcjonują wszystkich tych, którzy w tej dyskusji brali udział. Posłowie ze zrozumieniem podeszli do meritum tematu, który został w tych przepisach zawarty. W efekcie powstało sprawozdanie z druku nr 2586, w którym, tak jak powiedziałem wcześniej, Komisja Finansów Publicznych wnosi, aby Wysoki Sejm załączony projekt ustawy uchwalił, o co bardzo w imieniu Komisji Finansów Publicznych proszę. Dziękuję ślicznie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-579.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-579.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pan poseł Andrzej Kosztowniak.</u>
          <u xml:id="u-579.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-580.1" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Panie Ministrze! Mam przyjemność, podobnie jak w przypadku pierwszego czytania, przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość wobec powyższej ustawy, a więc ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw z druku nr 2544.</u>
          <u xml:id="u-580.2" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Szanowni Państwo! Tak jak już raczył to przywołać pan przewodniczący podkomisji, który prowadził tak naprawdę dużą część pracy nad tym projektem ustawy, pan poseł Piotr Polak, ta ustawa dzieli się na kilka podstawowych elementów. Chyba dwa najistotniejsze do omówienia to z jednej strony modyfikacja przepisów i wydłużenie zwolnienia z opodatkowania minimalnym podatkiem dochodowym w zakresie CIT. To jest, proszę państwa, de facto odroczenie stosowania tego podatku do 31 grudnia 2023 r. Jest to wynik przede wszystkim sytuacji, którą mamy nie tylko w polskiej gospodarce, ale którą obserwujemy również w gospodarce europejskiej czy światowej, pewnej sfery niepewności gospodarczej, zawirowań, które mają swoje podstawy przede wszystkim w konflikcie zbrojnym i agresji Rosji na Ukrainę, ale też wszystkich problemów, które się ciągną de facto w europejskiej i światowej gospodarce od czasów COVID-u i przerwania łańcucha dostaw, rozchwiania tak naprawdę światowej gospodarki. Dlatego decyzją parlamentu — mamy nadzieję, że tak to będzie wyglądało — będzie przesunięcie tej regulacji.</u>
          <u xml:id="u-580.3" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Drugim elementem bardzo istotnym tejże ustawy jest, proszę państwa, tzw. tarcza antyinflacyjna, a więc jej przedłużenie do końca 2022 r. Istotą jest to, aby doprowadzić do skutecznego obniżenia poziomu inflacji poprzez obniżenie cen, poprzez nienałożenie albo poprzez zwolnienie z części opodatkowania poszczególnych towarów w zakresie choćby VAT czy akcyzy. Tutaj odnosimy się w sposób bezpośredni do cen choćby żywności i do obniżenia podatku VAT, odnosimy się również do paliw silnikowych, gazu ziemnego, energii elektrycznej i cieplnej, nawozów, innych środków wspomagających produkcję rolną. Obniżenie stawek VAT pomoże społeczeństwu, przedsiębiorcom, tak jak powiedziałem, w tym, aby ten trudny czas, który bez wątpienia jest, który jest taki tak na dobrą sprawę dla każdego z nas, mogli relatywnie łatwiej przetrwać, choć mamy też świadomość, że nie załatwi to wszystkich problemów związanych choćby ze wzrostem cen, ale trudno nie dyskutować nad tym, czy obniżenie podatków o kilka czy kilkanaście procent w zakresie poszczególnych grup towarów, o których powiedziałem, nie doprowadza do obniżenia poziomu cen czy też inflacji. Wydaje się, że to jest pytanie wręcz retoryczne. Mamy pewność co do tego, że to pomoże i zahamuje w jakimś stopniu proces inflacyjny.</u>
          <u xml:id="u-580.4" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Drodzy państwo, w trakcie posiedzenia komisji, o czym mówił już pan przewodniczący Piotr Polak, wypracowaliśmy niejako, nie tylko większość parlamentarna, ale myślę, że to też jest za zgodą w dużej mierze opozycji, i przedkładamy cztery poprawki. Te poprawki były konsultowane zarówno ze stroną rządową, jak i z biurem analiz i radcami prawnymi komisji finansów.</u>
          <u xml:id="u-580.5" who="#PosełAndrzejKosztowniak">Chcemy złożyć cztery poprawki na ręce pani marszałek. Jedna z nich odnosi się do sprecyzowania okresu roku kalendarzowego, w którym uwzględnia się wskaźniki wzrostu cen nakładów inwestycyjnych na potrzeby art. 15 w ustawie o CIT. Druga poprawka to pokrótce poprawka odnosząca się do położenia nieruchomości, a tak na dobrą sprawę do konkretnego określenia ich położenia, a niekoniecznie adresu ich położenia, bo często bywa tak, że nie jest to do końca tożsame. Trzecia z poprawek, proszę państwa, odnosi się do kwestii finansowania dłużnego, o czym jest również w ustawie o CIT. A czwartą z tych poprawek jest poprawka, która doprecyzowuje wchodzenie w życie poszczególnych przepisów prawa. Mówię tu o tych poprawkach, które będą, jak myślę, precyzowały dalej i umożliwią łatwiejsze zrozumienie zapisów tej ustawy. Będę gorąco prosił — myślę, że to jest prośba nie tylko mojego klubu, ale też większości parlamentarnej — abyśmy mogli złożyć te poprawki i w konsekwencji je poparli.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę o poprawki.</u>
          <u xml:id="u-581.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-581.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska przedstawi pan poseł Janusz Cichoń.</u>
          <u xml:id="u-581.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#PosełJanuszCichoń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ta ustawa to w gruncie rzeczy kolejny etap naprawiania nowego ładu podatkowego. Dotyczy głównie CIT, ale też na zasadzie odwzorowania zmian w CIT, w podatku dochodowym od osób fizycznych, zryczałtowanym podatku dochodowym, poza tym zmian także w podatku od spadku i darowizn, Ordynacji podatkowej, ustawie o PCC, ale także w finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych itd.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#PosełJanuszCichoń">W sumie te zmiany mają na celu uczynienie przepisów bardziej przejrzystymi, mają zapewnić ich jednocześnie większą efektywność z punktu widzenia stosowania celu, jakiemu mają służyć. Mogę powiedzieć, że wprowadzone w trakcie prac podkomisji do spraw monitorowania systemu podatkowego i całej Komisji Finansów Publicznych zmiany trochę nas do tego celu zbliżyły. W tym miejscu specjalne podziękowania należą się pracownikom Biura Legislacyjnego Sejmu. Niestety nie wszystkie sugestie znalazły uznanie w oczach ministra finansów. Słyszę, że mamy kolejne poprawki, w dużej mierze wywoływane uwagami, spostrzeżeniami, sugestiami właśnie Biura Legislacyjnego. Niemniej jednak te poprawki formalnie zgłoszone przez posłów, poprawki legislacyjne, ten projekt znacząco poprawiły, ale to nie oznacza, że mamy jakąś całościową naprawę systemu podatkowego i nowego ładu za sobą. W dalszym ciągu ten nasz system podatkowy nie jest ani systemem stabilnym, ani prostym, ani przejrzystym. Mało tego, mamy podejście, które sprowadza się do pisania niestety prawa na kolanie w oderwaniu od zmian w otoczeniu i ciągłe naprawianie w taki sam sposób, czyli znowu na kolanie, a to tylko ten stan pogłębia.</u>
          <u xml:id="u-582.2" who="#PosełJanuszCichoń">Powtórzę to, co mówiłem przy okazji pierwszego czytania. Ustawa o podatku od osób prawnych od ogłoszenia stanu jednolitego w 2021 r. zmieniana była 12 razy, a ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych 34 razy, i to wszystko przy nagminnym łamaniu zasad prawidłowej legislacji, ale również łamaniu konstytucji. Można formułować pytanie, czy jest to naprawianie, czy psucie, ale mamy tu do czynienia z działaniem jak z przysłowiową kozą, czyli wstawiamy i ją wyprowadzamy. Czas w końcu skończyć tę zabawę. Moim zdaniem na dobry początek dobrze byłoby rozpatrzyć ustawę, która od 3 lat jest w Sejmie, mówię o Karcie Praw Podatnika, i ją tak na dobrą sprawę stosować.</u>
          <u xml:id="u-582.3" who="#PosełJanuszCichoń">Natomiast w tym projekcie znalazły się rozwiązania, których my zaakceptować nie możemy. Pierwsze z tych rozwiązań to jest przedłużenie obowiązywania podwyższonych stawek VAT, które zgodnie z obowiązującym prawem już od 1 stycznia 2023 r. powinny zostać obniżone. Uzasadnienie — chodzi tu też o sposób wprowadzenia tej podwyżki jest kuriozalne, mówiłem już o tym wcześniej. Mało tego, to jest podwyżka wbrew licznym obietnicom, publicznym deklaracjom polityków PiS, wcześniej także naszym deklaracjom, mogę się uderzyć w pierś. Ale o stawkach VAT będzie decydować urzędnik, pracownik BGK przygotowujący plan Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych, nie rzeczywiste wydatki, tylko plan, plan niezależnie od tego, czy został pozytywnie zaopiniowany przez Komisję Obrony Narodowej i zatwierdzony później, czy też nie.</u>
          <u xml:id="u-582.4" who="#PosełJanuszCichoń">Kolejne rozwiązanie, którego nie możemy zaakceptować, to rozszerzenie zakresu stosowania podatku minimalnego. Mamy odroczenie z jednej strony, ale podniesienie progu rentowności do 2%. To doprowadzi do objęcia tym podatkiem dużo większej liczby podmiotów operujących na niskich marżach. Oba te rozwiązania stanowią bardzo istotny impuls inflacyjny, przełożą się bowiem na ceny, to tzw. przerzucalność podatków. To nie są działania na dzisiejsze czasy.</u>
          <u xml:id="u-582.5" who="#PosełJanuszCichoń">Składam zatem w imieniu klubu Platformy Obywatelskiej poprawki, które usuwają z projektu te niekorzystne zmiany. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-582.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Katarzyna Kretkowska, stanowisko klubu Lewica.</u>
          <u xml:id="u-583.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko klubu poselskiego Lewicy wobec omawianego projektu z druków nr 2544 i 2586.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Prace w komisji, w podkomisji nad tym projektem przebiegały w atmosferze rzeczywiście rzeczowej i także rzeczowe wydawało się podejście pana Artura Sobonia, sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów, co należy podkreślić, bo jest to pozytywnym wyjątkiem w relacji posłów zwłaszcza opozycji z sekretarzami stanu. Natomiast cały ten projekt stanowi antyprzykład tworzenia dobrej legislacji i trzymania się zasad prawidłowej techniki prawodawczej. Zawiera zmiany, o czym już mówiliśmy — ja też o tym mówiłam w czasie pierwszego czytania — w 14 ustawach, w tym zmiany w ustawach je zmieniających. Są to 13. z rzędu zmiany podatku dochodowego od osób prawnych oraz 35. z rzędu zmiany podatku dochodowego od osób fizycznych od czasu uchwalenia tzw. Polskiego Ładu w 2021 r. Zmiany w ustawach zmieniających ustawy dotyczą także zmian, które były wprowadzane zaledwie 3 miesiące temu. Są to zatem kolejne poprawki do polskiego nieładu, tego największego bubla w historii polskiej legislacji podatkowej od 1989 r. Był pośpiech, niechlujstwo, brak kompetencji i przede wszystkim wyobraźni odnośnie do praktycznych skutków wprowadzanych zmian. Zamiast szumnie obiecanych przez PiS uproszczeń w rozliczeniach z fiskusem i zachęt dla polskiej przedsiębiorczości z trudem odradzającej się po pandemicznym lockdownie i kryzysie ponad 4 mln Polek i Polaków prowadzących działalność gospodarczą i ich księgowym zafundowano chaos i kilkuletnią gehennę przebijania się przez finansowo-księgowe niekonsekwencje i niejasności.</u>
          <u xml:id="u-584.2" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Lewica od początku podnosiła, że narzucony przez PiS system naliczania podatków jest zbyt skomplikowany, że zbyt krótki jest czas dla podatników na dostosowanie systemów księgowo-płacowych do zmian, które wprowadzano dodatkowo w trakcie roku podatkowego. Rząd jednak brnął dalej, głuchy na zdroworozsądkowe apele przedsiębiorców i opozycji. Zamiast upraszczać i ułatwiać, wprowadzono kolejne obciążenia, takie jak podatek minimalny przeforsowany przez premiera Morawieckiego w październiku ub.r., chyba tylko po to, by szamoczących się pokryzysowo polskich przedsiębiorców ostatecznie dobić. Obecnie ten sam premier przyznaje, że Polski Ład, jak sam określa, to mitręga dla prowadzących działalność, i z części zapisów w końcu się wycofuje. Czy szczerze, czy z jakimś kolejnym mrocznym zamiarem, czas pokaże.</u>
          <u xml:id="u-584.3" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Projekt zawiera też przedłużenie obowiązywania tarczy antyinflacyjnej do końca grudnia br. i wprowadza to, o czym jako Lewica mówiliśmy od początku, a mianowicie zerowy VAT na żywność, nawozy, gaz ziemny oraz duże, aczkolwiek niestety niewyzerowane obniżenie VAT na energię elektryczną, cieplną, paliwa silnikowe. Obniżona zostaje także akcyza. Należało te zmiany wprowadzić wcześniej, a nie dopiero wtedy, gdy inflację rozhuśtano do dwukrotności europejskiej średniej. Mamy również w projekcie, wbrew pierwotnej obietnicy PiS, brak obniżenia stawek VAT na inne produkty i utrzymanie ich nadal na poziomie 23% i 8%, i powiązanie ich z wydatkami na obronność. To powiązanie jednak nie zostało dostatecznie precyzyjnie określone w projekcie, co daje rządowi w zasadzie nieograniczone pole manewru w zakresie bliżej nieokreślonego w czasie dalszego nieobniżania tych stawek.</u>
          <u xml:id="u-584.4" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Zasadniczą część projektu stanowi naprawianie nieładu podatkowego CIT. Przepisy o minimalnym podatku dochodowym zostaną, słusznie, zawieszone na 2 lata, do końca 2023 r. Podatek dla pewnych grup zostaje obniżony, a całkowicie zostaną z niego wyłączeni mali podatnicy, spółki komunalne i te świadczące usługi zdrowotne. Jako Lewica od początku wskazywaliśmy, że obciążenie minimalnym podatkiem dochodowym spółek komunalnych i świadczących usługi zdrowotne jest złe i uderzy rykoszetem w te usługi. Projekt wprowadza kilkadziesiąt zmian, z których wiele wchodzi w życie już za 4 miesiące, a także rozwiązania o charakterze retroaktywnym, które skutkują zmianami w trakcie roku podatkowego. Aczkolwiek tym razem projekt był konsultowany, to taki tryb ustanawiania prawa podatkowego powoduje zasadniczy brak pewności tego prawa po stronie podatników, wpływa negatywnie na prowadzenie działalności gospodarczej i działa demotywująco na inwestorów, którzy wstrzymują decyzje o zaangażowaniu kapitału w rozwój działalności lub całkowicie rezygnują z inwestycji w obecnej sytuacji gospodarczej, na którą wpływają zarówno wojna na Ukrainie, galopująca inflacja, jak i sytuacja postpandemiczna. Niezbędna jest przewidywalność legislacji, powstrzymanie zapędów do doraźnych i chaotycznych inicjatyw legislacyjnych, które zaskakują podatników. W przypadku planowania zmian wcześniejsza rzetelna i pogłębiona dyskusja na ich temat z udziałem partnerów społecznych jest niezbędna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-586">
          <u xml:id="u-586.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Polska potrzebuje stabilnego, prostego i jasnego prawodawstwa podatkowego, a mamy jaskrawy…</u>
          <u xml:id="u-586.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-587">
          <u xml:id="u-587.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, nie, pani poseł, przepraszam, ale już przekroczenie…</u>
          <u xml:id="u-587.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-587.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jacek Protasiewicz, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-587.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska klubu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-588">
          <u xml:id="u-588.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-588.1" who="#PosełJacekProtasiewicz">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Kontynuujemy dzisiaj debatę nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-588.2" who="#PosełJacekProtasiewicz">Przypomnę, że jest to nowelizacja 14 obowiązujących aktów prawnych, i to takich doniosłości w obowiązującym w Polsce systemie podatkowym jak ustawa o CIT, ustawa o PIT, ustawa o podatku od spadków i darowizn, Ordynacja podatkowa, ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, ustawa o podatku od czynności cywilnoprawnych, ustawa o VAT, ustawa o podatku akcyzowym czy ustawa o podatku od sprzedaży detalicznej. Nie wymieniłem wszystkich, ale przywołuję te nazwy celowo, ażeby oglądającym albo słuchającym nas teraz czy za chwilę, w przyszłości obywatelom uświadomić, jak wiele może się zmienić w realiach ich funkcjonowania, a zwłaszcza prowadzenia działalności gospodarczej, po przyjęciu tejże ustawy.</u>
          <u xml:id="u-588.3" who="#PosełJacekProtasiewicz">Podczas poprzedniej debaty przy tzw. pierwszym czytaniu przed 12 dniami w imieniu klubu Koalicji Polskiej — PSL, Unii Europejskich Demokratów i Konserwatystów wyraziłem oczekiwanie, że w pracach nad tymi zmianami, ze względu na ich obszerność, zakres i materię, dochowana będzie wyjątkowa staranność legislacyjna oraz niezbędne w przypadku tak ważnych regulacji konsultacje społeczne z partnerami, głównie organizacjami pracodawców i przedsiębiorców. Wczoraj na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych zostaliśmy poinformowani, że odbyło się jedno posiedzenie stosownej podkomisji. Wprawdzie 5-godzinne, ale tylko jedno.</u>
          <u xml:id="u-588.4" who="#PosełJacekProtasiewicz">Czy to gwarantuje wysoką jakość procesu legislacyjnego oraz czy zapewnia partnerom społecznym należyte konsultacje i udział w procesie tworzenia prawa? Śmiem wątpić. Ale to technika typowa dla dzisiaj rządzących Polską: na szybko, na kolanie, byle prędzej. Taka technika stanowienia prawa często mści się i skutkuje wieloma pilnymi nowelizacjami, które z kolei przynoszą pogorszenie, a nie polepszenie stanowionego przez naszą Izbę prawa. Chcę jednak podkreślić wyraźnie, że za to pogorszenie regulacji prawnych i otoczenia prawnego biznesu odpowiada koalicja rządząca, a nie opozycyjna mniejszość, która, jak w przypadku tej ustawy, domagała się oraz nadal domaga się staranności i rzetelności legislacyjnej.</u>
          <u xml:id="u-588.5" who="#PosełJacekProtasiewicz">Jednym z przejawów takiego utrudniania codziennego życia zwłaszcza małych i średnich przedsiębiorców zajmujących się sprzedażą paliw silnikowych jest nakładany, również tą ustawą, obowiązek zamieszczania przy kasie czytelnej informacji o obniżonym podatku, i to tylko na specjalnym wzorze druku opracowanym przez urzędników ministerialnych.</u>
          <u xml:id="u-588.6" who="#PosełJacekProtasiewicz">Panie Ministrze! Przedsiębiorcy nie są od realizacji waszych oczekiwań. Oni są od świadczenia usług klientom i zarabiania na utrzymanie swoich rodzin oraz, przez płacone podatki, również na utrzymanie pańskie i pańskiego rządu. Uszanowalibyście to i nie dodawali mitręgi w czasach, kiedy zwłaszcza właściciele mniejszych firm głowią się całymi dniami, jak przetrwać, jak uratować własną firmę i stworzone w niej miejsca pracy, bo one są zagrożone skutkami waszej polityki gospodarczej, a zwłaszcza całkowicie nieodpowiedzialnych decyzji prezesa Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-588.7" who="#PosełJacekProtasiewicz">Dlatego w imieniu Koalicji Polskiej złożę poprawkę o wykreśleniu dwóch artykułów, art. 18 i 19, ze względu na ich wyłącznie polityczno-propagandowy charakter. Do uprawiania propagandy macie kontrolowane przez siebie media rządowe i nie wciągajcie w to, nie obciążajcie tym polskich przedsiębiorców. Projekt, nad którym obecnie pracujemy, nie realizuje wszystkich wniosków naszego klubu zgłoszonych podczas pierwszego czytania przed 12 dniami, ale fakt, że przedłuża tzw. tarczę antyinflacyjną na kolejne miesiące, mimo że naszym zdaniem na zbyt krótko, bo tylko do końca roku, a nie do końca sezonu grzewczego, a szerzej — zimy, powoduje, że nie będziemy się sprzeciwiać przyjęciu tych rozwiązań.</u>
          <u xml:id="u-588.8" who="#PosełJacekProtasiewicz">A tak na koniec: byliście pierwszymi i głośnymi, najbardziej głośnymi krytykami podniesienia stawek VAT o 1% podczas poprzedniego kryzysu finansowego. Poprzedni rząd, rząd PO-PSL, wprowadził tę podwyżkę w sumie na 5 lat. W 2016 r. miały być przywrócone stawki 22% i 7%. 7 lat temu cofnęliście tę decyzję, mimo że przez 4 lata, między 2016 r. a 2019 r., nie było żadnego kryzysu. Tym projektem przedłużacie te wyższe stawki na kolejny rok. A zatem w sumie za waszych rządów wyższe stawki podatku VAT obowiązują już 7 lat, a po przyjęciu tej ustawy będą obowiązywały 8 lat. Pamiętacie to? Przez ostatnie 8 lat — tak, tak, to jest wasza odpowiedzialność za te wysokie stawki VAT. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-588.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-589">
          <u xml:id="u-589.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-589.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko koła Polska 2050 przedstawi Wysokiej Izbie pani poseł Paulina Hennig-Kloska.</u>
          <u xml:id="u-589.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-590">
          <u xml:id="u-590.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Panie i Panowie Posłowie! Mimo wcześniejszych zapowiedzi, mimo głośnych obietnic składanych w kampanii wyborczej w 2015 r. Prawo i Sprawiedliwość do dziś nie zrealizowało jednego z podstawowych celów swoich rządów po 2015 r., czyli obniżenia stawek VAT do poprzedniego poziomu 7% i 22%. Oszukaliście swoich wyborców. To nie jest oczywiście jedyny, ale jeden z ważniejszych postulatów, z którymi szliście do wyborów w 2015 r. Minęło 7 lat, skończą się wasze rządy i nie zdążycie tego postulatu spełnić, bo to, co wam przede wszystkim przyświeca w ustawie, która naprawia wiele waszych bubli ujętych w Polskim Ładzie, to właśnie zachowanie wyższych stawek VAT w bardzo trudnych dla przeciętnego Polaka czasach, w czasach, w których obniżenie VAT-u mogłoby się faktycznie przyczynić do tego, że złapalibyśmy lekki oddech. Bo obniżenie stawek VAT jest antyinflacyjne, co rząd nawet częściowo uznał, wprowadzając tarczę antyinflacyjną.</u>
          <u xml:id="u-590.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Co w związku z tym? Będziemy składać poprawkę, która realizuje prawo, które w tym zakresie zostało przewidziane. Z początkiem nowego, 2023 r. stawki VAT powinny zostać obniżone do poziomu 7% i 22% — dokładnie taką poprawkę składamy. Jednocześnie zwiększone dochody z VAT, które planujecie na przyszły rok, powinny być przekierowane na wzmocnienie inwestycji w zakresie obronności.</u>
          <u xml:id="u-590.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Złożę dokładnie taką poprawkę, bo w gruncie rzeczy premier przed chwilą jeszcze chwalił się na konferencji prasowej, że oto dochody w 2023 r. wzrosną względem tego roku o ponad 100 mld zł. To jest, szanowni państwo, 21%. Czy pan myśli, panie ministrze, że przeciętny Polak dostanie w przyszłym roku 21-procentową podwyżkę pensji? Nie. Budżet państwa tak. Będziecie notować wpływy wyższe w stosunku według planu ten rok, a przyszły rok o 21%. I jest przestrzeń w tym budżecie, by obniżyć te stawki. Ale wy po prostu pod pretekstem inwestowania w armię, na co są pieniądze w budżecie, próbujecie po prostu oszukać swoich wyborców, oszukać Kowalskiego. Tak, wasi wyborcy mają prawo być rozczarowani niespełnieniem obietnicy w zakresie VAT. To tylko jedna z wielu waszych niespełnionych obietnic.</u>
          <u xml:id="u-590.3" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Pani Marszałek! Składam poprawkę koła Polska 2050, by obniżone stawki VAT obowiązywały od nowego roku.</u>
          <u xml:id="u-590.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-591">
          <u xml:id="u-591.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-591.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jakub Kulesza, stanowisko koła Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-591.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-592">
          <u xml:id="u-592.0" who="#PosełJakubKulesza">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-592.1" who="#PosełJakubKulesza">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Nie ma takiego okrucieństwa ani takiej niegodziwości, której nie popełniłby skądinąd łagodny, liberalny rząd, kiedy zabraknie mu pieniędzy — powiedział Alexis de Tocqueville. Wprawdzie temu rządowi nie zabrakło pieniędzy, bo jak chwali się premier Morawiecki, wpływy wzrosły o 100 mld zł. To oczywiście wynika z podatku inflacyjnego, jaki nałożyliście. Bo tak, inflacja jest podatkiem, i to najgorszym podatkiem, ponieważ jest takim podatkiem, który można wprowadzić bez zmiany ustawy. Nie jest to też liberalny rząd, aczkolwiek to okrucieństwo sprowadza się do wprowadzania podwyżek podatków pod płaszczykiem obniżania podatków, co widzimy w tej ustawie. Wprawdzie mam tylko 3 minuty, więc nie omówię wszystkich 26 ważnych zmian w aż 14 różnych ustawach, ale skupię się na tym jednym, czyli na Vacie.</u>
          <u xml:id="u-592.2" who="#PosełJakubKulesza">Chwalą się państwo przedłużeniem tarczy inflacyjnej, czyli realizacja wielu postulatów Konfederacji, by obniżać podatki… I rzeczywiście na 10 miesięcy ta tarcza została wprowadzona, przez 10 miesięcy kosztowała państwa — czyli tak naprawdę podatnik zyskał — 35 mld zł, i państwo chcą przedłużyć o kolejne 2 miesiące. I uwaga dla obywateli: ogromna obniżka podatków na sumę, można powiedzieć, ok. 7 mld zł. Tymczasem w ciągu tego roku wzrost wpływów z VAT-u wynikający z inflacji, do której doprowadziliście, wynosił o wiele więcej niż te 7 mld zł, bo ponad 9 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-592.3" who="#PosełJakubKulesza">Co więcej, w tej ustawie, pomimo że nie wykazujecie tego w tym chwaleniu się obniżaniem podatków, tak naprawdę podnosicie podatki. Podnosicie podatki co roku. Chodzi o ten 1 punkt procentowy z 7 do 8 oraz z 22 do 23. Mowa o podniesieniu stawki VAT — tymczasowym podniesieniu stawki VAT, która weszła w życie 1 stycznia 2011 r. i miała obowiązywać zaledwie przez 2 lata. I tak przez 2 lata obowiązuje, że już mija 11., zaraz minie 12. rok, od kiedy ta stawka obowiązuje, a państwo co roku po prostu to przedłużają. Tak że poza tymi 7 mld, co państwo obniżają podatki, to wprowadzają państwo, przedłużają państwo taką podwyżkę podatków, która podatników kosztuje o wiele, wiele więcej, bo w skali roku jest to ok. kilkunastu miliardów złotych.</u>
          <u xml:id="u-592.4" who="#PosełJakubKulesza">Tak że proszę tutaj nie mamić obywateli, że robicie wielką tarczę inflacyjną i chronicie obywateli przed złą inflacją, którą spowodował Putin. Państwo dorabiają się na tej inflacji, łupią obywateli po kieszeni, doprowadzili państwo do tej inflacji, a teraz udają, że z nią walczą, wprowadzając jeszcze wyższe podatki, jeszcze bardziej napędzając inflację, już nie tylko poprzez płacę minimalną, także poprzez podnoszenie czy utrzymanie podwyższonych stawek VAT-u. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-592.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-593">
          <u xml:id="u-593.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-593.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-593.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Do pytań zapisało się 11 parlamentarzystów.</u>
          <u xml:id="u-593.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-593.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-593.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pan poseł Artur Łącki, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-593.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-593.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma pana posła.</u>
          <u xml:id="u-593.8" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-593.9" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-594">
          <u xml:id="u-594.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mówimy o projekcie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Podatnicy pytają już nie o plany, które są tutaj prezentowane do końca roku, ale co od przyszłego roku, żeby troszkę im, że tak powiem, otworzyć drzwi i ich poinformować. Jeżeliby pan minister był uprzejmy, to prosiłbym o kilka zdań w tej sprawie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-595">
          <u xml:id="u-595.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-595.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Zofia Czernow, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-595.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-595.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-595.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-596">
          <u xml:id="u-596.0" who="#PosełMałgorzataPępek">Gdy w ubiegłym roku wprowadzono tarczę przy 8-procentowym poziomie inflacji, ślepo zapewnialiście Polaków, że ceny nie wzrosną. Wydłużacie tarczę do końca roku, za to w projekcie ustawy budżetowej na przyszły rok, który skierowano do Rady Dialogu Społecznego, nie przewidziano jej przedłużenia. Możemy więc być pewni, że po jej wygaśnięciu doświadczymy skokowego wzrostu cen przy inflacji 16-procentowej. Pytanie zasadnicze brzmi, czy rząd jest przygotowany na taki scenariusz.</u>
          <u xml:id="u-596.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-597">
          <u xml:id="u-597.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-597.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun, koło Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-598">
          <u xml:id="u-598.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże!</u>
          <u xml:id="u-598.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Panie Ministrze! Czy nie można by tego wszystkiego skrócić i wyrzucić i zamiast pisać takie skomplikowane jednak projekty, wziąć w jednej sprawie wzór z aktualnego reżimu kijowskiego, który szumnie zapowiedział i, mam nadzieję, wprowadzi, redukcję podatków: 10, 10, 10 — PIT, CIT, VAT. Polecam projekt „Stop ukrainizacji Polski” i zapraszam na manifestację 24 września. Ale w tym jednym aspekcie polecałbym czerpanie wzorów zza tamtej granicy. Proszę powiedzieć, czy w ogóle to rozważacie.</u>
          <u xml:id="u-598.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-599">
          <u xml:id="u-599.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-599.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-600">
          <u xml:id="u-600.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-600.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, w roku 2020 podczas procedowania nad ustawą, która wdrażała tę regułę VAT-owską, która w perspektywie miała obniżyć stawki VAT do 22% i 7%, pan minister Skuza mówił, że ta reguła jest przez państwa projektowana, przez rząd PiS projektowana na stałe i intencją jest obniżenie dzięki tej regule podatku VAT do tych stawek, o których mówiłem. Jedno pytanie: Dlaczego państwo wtedy kłamali? Dzisiaj chcą państwo utrzymać VAT na kolejne lata. Dlaczego wtedy państwo okłamali obywateli? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-600.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-601">
          <u xml:id="u-601.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-601.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-601.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-602">
          <u xml:id="u-602.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Chciałbym zapytać o celowość pozostawienia furtki dla transakcji finansowych z podmiotami związanymi z krajami uznawanymi za kraje stosujące szkodliwą konkurencję podatkową. I dzieje się to w kraju, w którym kasy fiskalne musi posiadać osoba prowadząca stragan na rynku czy taksówkarz, a każda transakcja jest natychmiast odnotowywana przez urząd skarbowy. Czy nikogo nie dziwią takie przepisy? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-603">
          <u xml:id="u-603.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-603.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Krystyna Skowrońska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-604">
          <u xml:id="u-604.0" who="#PosełKrystynaSkowrońska">Chciałam zapytać o logikę wydatków na wojsko i stawek VAT, dlatego że to wydaje się kuriozalne, że plan wydatków na wojsko w BGK będzie miał wpływ na stawki podstawowe, a także przy inflacji 16,1%, wysokich cenach paliw, plus 23%, cenach energii, wzrost o 40%, i przewidywaniach najwyższej inflacji w Polsce w związku z cenami konsumpcyjnymi, które przewiduje Unia Europejska. Kiedy państwo przedłożycie kompletną strategię walki z inflacją? Bo każdego roku wyciągaliście z kieszeni Polaków po 8 mld zł z podatku VAT, a dzisiaj wyciągacie nawet więcej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-604.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-605">
          <u xml:id="u-605.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, już pytanie zostało zadane.</u>
          <u xml:id="u-605.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Katarzyna Kretkowska, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-605.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-606">
          <u xml:id="u-606.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Chciałam zapytać o losy propozycji Krajowej Rady Spółdzielczej dotyczącej zmiany art. 17 ust. 1 pkt 44. Chodzi o brak definicji gospodarki zasobami mieszkaniowymi, której prowadzenie warunkuje skorzystanie ze zwolnienia. Przy braku tej definicji obowiązujące zwolnienie jest fikcją, bowiem co do zasady obciąża spółdzielnie mieszkaniowe i jednocześnie ich mieszkańców wyższym podatkiem. Mając 1 minutę, nie mam czasu tego dokładnie wytłumaczyć, ale została przedłożona na piśmie ta propozycja i na posiedzeniu komisji była mowa o tym, że…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-607">
          <u xml:id="u-607.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-608">
          <u xml:id="u-608.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">…niektóre z tych propozycji jeszcze są rozważane, podobnie kwestia zgłoszona przez… Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-608.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-609">
          <u xml:id="u-609.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-609.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-610">
          <u xml:id="u-610.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Co chwilę pogłębiacie w tej Izbie chaos podatkowy. Jedną ustawę zmieniacie 12 razy, drugą 34 razy tylko w ciągu jednego roku. Myślę, że za karę, za to, że tworzycie tak nieprzejrzyste akty prawne w tej Izbie, powinniście mieć obowiązek czytać je w całości z tej mównicy. Jestem pewna, że jakby pan minister wyszedł i musiał od początku do końca przeczytać taki akt prawny, to nauczylibyście się tworzyć prawo proste i zrozumiałe dla każdego.</u>
          <u xml:id="u-610.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-611">
          <u xml:id="u-611.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-611.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-612">
          <u xml:id="u-612.0" who="#PosełKrzysztofGawkowski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! W budżecie na 2022 r. zapisaliście inflację na poziomie 4%. Dzisiaj planujecie kolejne zmiany podatkowe. A ja chciałbym jednak wrócić do tej nieszczęsnej inflacji. Nie zgodziliście się na to, żeby nowelizować budżet, o co apelowała Lewica, wskazując, że inflacja przecież jest na dużo wyższym poziomie. I w tym właśnie punkcie chciałem również zapytać o rok 2023, o prognozy inflacyjne i o to, jak to się ma do obecnej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-613">
          <u xml:id="u-613.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-613.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-613.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów pana ministra Artura Sobonia o udzielenie odpowiedzi na pytania pań i panów posłów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-614">
          <u xml:id="u-614.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za tę dzisiejszą debatę i za merytoryczne głosy w tej debacie, ale przede wszystkim dziękuję za zgodną, dobrą pracę w podkomisji i w komisji, tak aby ten projekt mógł być procedowany dzisiaj podczas drugiego czytania w Sejmie i wreszcie trafić do Senatu.</u>
          <u xml:id="u-614.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Ten projekt oznacza koniec zmian w tym roku w podatkach dochodowych od osób fizycznych i od osób prawnych, tj. zamknięcie tych zmian, które w przypadku zmian w podatku dochodowym od osób prawnych oznaczają przede wszystkim zmniejszenie obowiązków dla dużych firm, dla tych firm, które są głównie płatnikami CIT, bo tak jest skonstruowany podatek CIT, że on w znakomitej większości, jeśli chodzi o wpływy, dotyczy największych przedsiębiorstw. Ponad 40 tys. największych firm to jest 98% wpływów z podatku CIT. Ta lista, którą publikujemy — ponad 50 mln euro — to jest blisko 2/3 wpływów z podatku CIT. A więc obniżenie tax compliance dla dużych podmiotów jest istotą tego projektu.</u>
          <u xml:id="u-614.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Nie zamykamy się na uwagi. Jeśli jest jakiś kodeks dobrych praktyk, o których mówił pan poseł Cichoń, to oczywiście jestem gotów o tym rozmawiać, tak jak jestem gotów rozmawiać o poprawkach, które będą zgłoszone przez posłów.</u>
          <u xml:id="u-614.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Pani poseł Kretkowska mówiła o poprawce dotyczącej zasobów spółdzielni mieszkaniowych. Takiej poprawki ja nie widziałem. Jeśli ona będzie zgłoszona dzisiaj, życzliwie się tej poprawce przyjrzę. Takiej poprawki, z tego co wiem, klub Prawa i Sprawiedliwości nie zgłaszał. Jeśli jest taka poprawka Lewicy, jestem gotów oczywiście o tym rozmawiać.</u>
          <u xml:id="u-614.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Rozmowa o stawkach VAT jest rozmową, która dotyczy wyłącznie zmiany wskaźnika, który wiąże stawki VAT, te bazowe stawki, czyli 8% i 23%, z wydatkami na obronność, zmieniając wskaźnik makroekonomiczny na wskaźnik, który jest dzisiaj adekwatny do rzeczywistości. Polska dzisiaj wydaje 4,2% PKB na obronność, to są największe wydatki w całym NATO i to są wydatki, które w praktyce, jeśli chodzi o powiązanie ich ze stawkami, oznaczają, że jeśli jest fundusz ponad ten fundusz, który jest w budżecie, ponad 3% w stosunku do PKB, te stawki zawsze są 8% i 23%. To jest jasny mechanizm i adekwatny do bieżącej sytuacji. Potrzebujemy dzisiaj po prostu wydatków na bezpieczeństwo Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-614.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Od nas z kieszeni.)</u>
          <u xml:id="u-614.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Do kiedy tarcze? Tarcze są rzeczywiście radykalne, bo też są największą w całej Unii Europejskiej obniżką stawek VAT i akcyzy. One kosztują nas ok. 2,5 mld zł każdego miesiąca, stąd ostrożnie przedłużamy tarcze na kolejne kwartały, obserwując jednocześnie sytuację związaną z inflacją, której czynniki są zewnętrzne. Reagujemy w Polsce, ale czynniki są zewnętrzne. Analitycy wskazują, że te tarcze oznaczają 3 punkty procentowe mniej inflacji, tyle mniej Polacy płacą za usługi czy produkty, które kupują, dzięki tarczom, które wprowadzamy. Czytałem ostatnio słowa Kamila Sobolewskiego z Pracodawców RP, którego bardzo szanuję, który mówił, że to jest nawet 4% inflacji mniej, jeśli chodzi o wpływ tarcz inflacyjnych, tarcz obniżających stawki VAT i akcyzę oraz likwidujące podatek od sprzedaży detalicznej. Te stawki to jest coś, co utrzymujemy, nie ma żadnej podwyżki, natomiast radykalnie obniżyliśmy VAT poprzez dostosowanie tych stawek do nowej matrycy, w której grupujemy produkty, obniżając jednocześnie stawki. Likwidujemy absurdy, które znamy z czasów, kiedy państwo sprawowali władzę, kiedy np. pieczywo świeże i mrożone miało różne stawki VAT. My to zgrupowaliśmy i dzisiaj stawki VAT są czytelne dla przedsiębiorców.</u>
          <u xml:id="u-614.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Jeśli mówimy o istocie tego projektu, to on dotyczy przede wszystkim podatku CIT, czyli nowej konstrukcji podatku minimalnego: 3 lata, inna podstawa, wyłączenia, inna stawka, jednocześnie większe otwarcie na głosy ze strony rynku, stąd też ten katalog wyłączeń jest bardzo rozbudowany i adekwatny do dzisiejszej rzeczywistości rynkowej. Polska Spółka Holdingowa -wzmocnienie tej instytucji.</u>
          <u xml:id="u-614.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Jeśli mówimy o transakcjach rajowych, panie pośle, to chodzi wyłącznie o biurokrację związaną z pośrednimi transakcjami rajowym. W przypadku bezpośrednich transakcji rajowych nie żadnej zmiany, ale oczywiście limity, które dotyczą bezpośrednich transakcji, i znaczenie transakcji pośrednich w jakiś sposób byłyby kontrolowane. Pan poseł prosił o odpowiedź na piśmie, taką odpowiedź pan dostanie.</u>
          <u xml:id="u-614.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Te zmiany dotyczą również estońskiego CIT-u, podatku od przerzuconych dochodów, podatku u źródła. One były konsultowane z przedsiębiorcami i one mają zgodną akceptację ze strony organizacji grupujących przedsiębiorców. Dzięki tym rozwiązaniom, które są kontynuacją naszej polityki uszczelniania CIT, wprowadziliśmy cały szereg zmian, które sa w ostatnich latach w podatku dochodowym od osób prawnych. Skutkują one tym, że po I półroczu tego roku mamy o 47,9% wyższe wpływy z CiT-u, a gdybyśmy spojrzeli na rok 2015, to zobaczylibyśmy wpływy budżetowe z CIT wynoszące 32,9 mld zł, czyli -stosując bardziej adekwatne wskaźniki — relacji do PKB to jest 1,8%. Dzisiaj, w 2021 r. to jest 66,7 mld, czyli 2,5% w relacji do PKB.</u>
          <u xml:id="u-614.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Pan poseł Kulesza mówi, że wynikiem inflacji jest wyższy wpływ z podatku VAT, bo VAT wzrósł przez te lata o 93 mld, PIT — o 28, akcyza — o 13, ale on wzrósł dlatego, że nie przeze mnie obliczana, tylko przez Komisję Europejską luka VAT-owska, przez którą wyciekały pieniądze z budżetu państwa, wynosi nie 24,1%, jak w roku 2015, tylko 4,3%.</u>
          <u xml:id="u-614.11" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale wszystkie kraje miały większą.)</u>
          <u xml:id="u-614.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Wyście, pani poseł, nie mogli nawet marzyć o takim poziomie. Patrzyliście na Francję z marzeniem, my dzisiaj mamy ten sam poziom, który wówczas był dla was nieosiągalny. Też nie stało się to z przypadku — był cały szereg zmian w VAT, który spowodował, że dzisiaj możemy spokojnie planować dochody budżetowe także z VAT-u, także w kontekście tego, o czym mówiłem, czyli nowej matrycy stawek VAT.</u>
          <u xml:id="u-614.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Pan poseł Adamczyk pyta, co w 2023 r. Wszystko to, co wprowadziliśmy w 2022 r., nic innego.</u>
          <u xml:id="u-614.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Pani poseł Pępek powiedziała, że nie przewidzieliśmy tarczy w roku 2023 r. Pani poseł w roku 2021 też nie przewidzieliśmy, w roku 2022… Gdyby ktoś mnie spytał zaraz po wyborach w roku 2019, czy w międzyczasie zamkniemy ludzi w domach, przedsiębiorcy otrzymają pomoc na utrzymanie zatrudnienia i płynności, bo nie będą mogli prowadzić normalnej działalności gospodarczej, że wszyscy będziemy nosić maseczki, będziemy zaszczepieni, że będziemy budować mur na granicy z Białorusią, że zostanie zakręcony kurek z gazem, a Rosja zaatakuje zbrojnie Ukrainę… Mogę tak mówić dalej: każda z tych rzeczy pojedynczo byłaby jakimś breaking pointem dla sytuacji politycznej. Wszystkie one razem wzięte stanowią o tym, że w tej sytuacji przewidywanie rozwoju wydarzeń w dłuższym okresie jest niezwykle trudne. Stąd też bardzo ostrożnie przedłużamy tarcze i szukamy rozwiązań adekwatnych do bieżącej sytuacji.</u>
          <u xml:id="u-614.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Pan poseł Suchoń nie zauważył, że jest wojna. Powiązanie wskaźnika z czymś, co — jak sądzę — buduje konsensus polityczny… Musimy dzisiaj wydawać większe środki na zbrojenia. To coś, co powinno budować zgodę w tej Izbie, od pana posła Brauna po pana posła Zandberga, i nie powinno być dzisiaj kwestionowane jako wskaźnik, który jest adekwatny do parametrów podatkowych. Musimy mieć na to pieniądze. Te pieniądze dzisiaj są najlepiej wydanymi pieniędzmi. Pieniądze wydane na bezpieczeństwo Polski są najlepiej wydanymi środkami na rozwój Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-614.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Pani poseł Skowrońska mówiła o inflacji. Nie jest to oczywiście wypowiedź, która by w jakikolwiek sposób wskazywała, jaki ma pomysł na to, aby z tą inflacją walczyć.</u>
          <u xml:id="u-614.17" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Ale państwa pytam.)</u>
          <u xml:id="u-614.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Oczywiście żadnego pomysłu nasi konkurenci nie mają.</u>
          <u xml:id="u-614.19" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nieprawda!)</u>
          <u xml:id="u-614.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Ja mogę panią poseł spytać, ile każdego roku podbieraliście sobie miliardów z prywatyzacji spółek Skarbu Państwa. Mogę spytać, jak te pieniądze wyciekały za waszych rządów i w jakim stanie zostawiliście finanse państwa w roku 2015.</u>
          <u xml:id="u-614.21" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Filiks: W takim, że mieliście co rozdawać przez 3 lata.)</u>
          <u xml:id="u-614.22" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: A będę mogła odpowiedzieć?)</u>
          <u xml:id="u-614.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Mamy, pani poseł, co rozdawać, jak pani poseł to nazywa. Podkreślę, że to są słowa pani poseł, słowo „rozdawać”. My to nazywamy polityką prorodzinną, polityką prospołeczną. Choćbyście nam dzisiaj doradzali, choćbyście zatrudnili wszystkich liberalnych ekonomistów i mówili nam, że tarcza antyinflacyjna, dodatki osłonowe, zwolnienia podatkowe, różnego rodzaju formy wsparcia tylko przedłużają inflację i powinniśmy zaniechać jakiejkolwiek pomocy — czy, jak pani poseł mówi, rozdawnictwa — Polakom, to uważamy, że to jest błędna droga, że dla tych, którzy w czasie inflacji są narażeni najbardziej, powinna być pomoc państwa, i z tej pomocy nie zrezygnujemy.</u>
          <u xml:id="u-614.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Pan poseł Gawkowski — skądinąd nie jest najlepszą manierą zadawanie pytań i nieczekanie na odpowiedź — zapytał o prognozę inflacyjną zapisaną w budżecie na rok 2023. Ona pewnie mieści się w konsensusie, w tych dolnych granicach konsensusu, ze strony rynku. 9,8% — tak zaplanowaliśmy inflację w roku 2023.</u>
          <u xml:id="u-614.25" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieFinansówArturSoboń">Jeszcze raz bardzo dziękuję za tę spokojną, merytoryczną dyskusję. Myślę, że jutro w komisji będziemy pracować nad poprawkami i uda nam się zgodnie przyjąć ten dobry projekt zmian w ustawie o podatku dochodowym oraz w innych ustawach. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-614.26" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pani marszałek, tytułem sprostowania.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-615">
          <u xml:id="u-615.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-615.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">O głos prosił sprawozdawca komisji pan poseł Piotr Polak.</u>
          <u xml:id="u-615.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pani marszałek, tytułem sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-615.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, pan minister bardzo dobrze panią zrozumiał.</u>
          <u xml:id="u-615.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie. Pan minister mnie pytał. Chciałabym odpowiedzieć.)</u>
          <u xml:id="u-615.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Ale nie jesteśmy w punkcie: odpowiedzi posłów na pytania ministra.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-616">
          <u xml:id="u-616.0" who="#PosełPiotrPolak">Pani poseł, chciałbym dokończyć sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-616.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pan minister nie zrozumiał. Chciałabym…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-617">
          <u xml:id="u-617.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-618">
          <u xml:id="u-618.0" who="#PosełPiotrPolak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W debacie nad tym projektem ustawy było wiele głosów, zarówno merytorycznych, jak i emocjonalnych, były też głosy całkowicie niemerytoryczne.</u>
          <u xml:id="u-618.1" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Pana ministra.)</u>
          <u xml:id="u-618.2" who="#PosełPiotrPolak">Ja bym chciał się odnieść do stwierdzenia jednego z parlamentarzystów, z posłów, który absolutnie minął się z prawdą, wypowiadając się na temat posiedzenia podkomisji, której jestem przewodniczącym. Zarzut był taki, że było tylko jedno posiedzenie, które wprawdzie trwało 5 godzin, ale było prowadzone byle prędzej i na kolanie. Szanowni państwo, są to absolutnie kłamliwe stwierdzenia. Nikt nikogo nie gonił. Nikt nie tracił oddechu podczas prac tejże komisji. Było spokojnie, było merytorycznie, absolutnie nie na żadnym kolanie. Konsensus wypracowany pomiędzy legislatorami i rządem, panem ministrem był wzorowy. Życzyłbym sobie, żeby zawsze tak było na posiedzeniach czy podkomisji, czy komisji, bo była pełna zgoda co do tego, co można jeszcze poprawić, co można jeszcze zmienić, jak dostosować zaproponowane rozwiązania do możliwości legislacyjnych i prawnych. Tak że z takim zarzutem absolutnie bym się nie zgodził. Ile było potrzeba czasu, tyle było zarezerwowane. To było absolutnie krzywdzące stwierdzenie.</u>
          <u xml:id="u-618.3" who="#PosełPiotrPolak">Chciałbym z tego miejsca podziękować właśnie państwu posłom, którzy brali udział w pracach podkomisji, i to ze wszystkich opcji, a przede wszystkim legislatorom za naprawdę wytrwałą, merytoryczną i prowadzoną w pełnym konsensusie pracę nad tym projektem ustawy. Dziękuję ślicznie.</u>
          <u xml:id="u-618.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-618.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Tytułem sprostowania, pani marszałek.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-619">
          <u xml:id="u-619.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-619.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-620">
          <u xml:id="u-620.0" who="#PosełTomaszKostuś">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Niniejszy projekt dotyczy wydłużenia działania tzw. tarczy antyinflacyjnej do 31 grudnia 2022 r. i utrzymania czasowego obniżenia stawek VAT dotyczących żywności, paliw silnikowych, gazu ziemnego, energii elektrycznej i cieplnej, nawozów i innych środków wspomagających produkcję rolniczą.</u>
          <u xml:id="u-620.1" who="#PosełTomaszKostuś">Pragnę w tym miejscu odnotować, że obecne realia inflacyjne znacznie różnią się od tych, które obowiązywały w momencie podjęcia regulacji stanowiących pierwszy pakiet rozwiązań w ramach tarczy. W związku z powyższym proszę o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania: Czy z uwagi na fakt, iż poziom inflacji stale wzrasta, rząd rozważa możliwość wprowadzenia tarczy w szerszym wymiarze? Czy planowane są dalsze obniżki VAT lub innych podatków? Czy rząd dąży do wprowadzenia rozwiązań sektorowych np. w odniesieniu do ochrony zdrowia, która odnotowuje rekordowe wzrosty nakładów na wydatki związane z zakupem energii elektrycznej, gazu czy niezbędnego opału? Jaki jest dotychczasowy wpływ działania tarczy na dochody budżetu państwa w roku bieżącym? Proszę o przedstawienie danych liczbowych.</u>
          <u xml:id="u-620.2" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pani marszałek, tytułem sprostowania.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-621">
          <u xml:id="u-621.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Finansów Publicznych celem przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-621.1" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pani marszałek, tytułem sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-621.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-621.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-621.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pani marszałek, tytułem sprostowania prosiłam.)</u>
          <u xml:id="u-621.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dyskusję zamknęłam.</u>
          <u xml:id="u-621.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pani marszałek, prosiłam tytułem sprostowania. Pani prowadzi niezgodnie z regulaminem posiedzenie.)</u>
          <u xml:id="u-621.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2452 i 2579).</u>
          <u xml:id="u-621.8" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pani marszałek, prosiłam o sprostowanie.)</u>
          <u xml:id="u-621.9" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Odnosiłam się już do tego, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-621.10" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Kazimierza Chomę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-621.11" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Pani marszałek, przysługuje mi prawo sprostowania.)</u>
          <u xml:id="u-621.12" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, proszę zejść z mównicy.</u>
          <u xml:id="u-621.13" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie udzieliła mi…)</u>
          <u xml:id="u-621.14" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, zwracam pani uwagę: zakłóca pani obrady Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-621.15" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Z wnioskiem formalnym, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-621.16" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-621.17" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Panie ministrze, naraził mnie pan na szykany pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-621.18" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Wniosek formalny.)</u>
          <u xml:id="u-621.19" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dobrze, bardzo proszę. Proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-621.20" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Można?)</u>
          <u xml:id="u-621.21" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-621.22" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nie zadaje się pytań. Nie odpowiedział pan na moje…)</u>
          <u xml:id="u-621.23" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, chwileczkę.</u>
          <u xml:id="u-621.24" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wniosek formalny pana posła Brauna.</u>
          <u xml:id="u-621.25" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: …marszałek czasu, żebym panu odpowiedziała.)</u>
          <u xml:id="u-621.26" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, czy ja mam kontynuować?</u>
          <u xml:id="u-621.27" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Tak, proszę pani, ale zgodnie z regulaminem.)</u>
          <u xml:id="u-621.28" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Na podstawie art. 175 ust. 3 regulaminu Sejmu przywołuję panią do porządku.</u>
          <u xml:id="u-621.29" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-622">
          <u xml:id="u-622.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Na podstawie art. 184 regulaminu Sejmu wnoszę o zmianę w sposobie prowadzenia dyskusji. Raz — proszę nie pogłębiać wrażenia farsowości tej procedury przez utrzymywanie limitu czasowego 30 sekund na zadawanie pytań. Z jakiego powodu? Z tego powodu, że pani marszałek po tym, jak zrobi już z tego posiedzenia kompletną karczmę i oborę, spieszy się do domu, więc chce szybciej to skończyć?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-623">
          <u xml:id="u-623.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-624">
          <u xml:id="u-624.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Proszę o przywrócenie normalnych ram czasowych na zadawanie pytań.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-625">
          <u xml:id="u-625.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">To nie jest wniosek formalny.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-626">
          <u xml:id="u-626.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Tak, żebyśmy mogli prawdziwie dyskutować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-627">
          <u xml:id="u-627.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-627.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wracamy do porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-627.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę pana posła Kazimierza Chomę o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-628">
          <u xml:id="u-628.0" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzChoma">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedłożyć sprawozdanie Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2452.</u>
          <u xml:id="u-628.1" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzChoma">Marszałek Sejmu zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu skierowała w dniu 15 lipca 2022 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi do pierwszego czytania. Projektowana ustawa ma na celu uwzględnienie w polskim porządku prawnym przepisów rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2019/787 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie definicji opisu prezentacji etykietowania napojów spirytusowych, stosowania nazw napojów spirytusowych w prezentacji i etykietowania środków spożywczych, ochrony oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych, wykorzystywania alkoholu etylowego i destylatów pochodzenia rolniczego. W trakcie posiedzenia połączonych komisji zgłoszone zostały dwie poprawki. Obydwie zostały przyjęte bez sprzeciwu, podobnie zresztą jak procedowany rządowy projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-628.2" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzChoma">W związku z powyższym Komisje: Gospodarki i Rozwoju oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 13 września 2022 r. wnoszą, aby Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-628.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-629">
          <u xml:id="u-629.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-629.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-629.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-629.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi pan poseł Kazimierz Gołojuch.</u>
          <u xml:id="u-629.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-630">
          <u xml:id="u-630.0" who="#PosełKazimierzGołojuch">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-630.1" who="#PosełKazimierzGołojuch">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić stanowisko mojego klubu w sprawie projektu ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw. Celem projektowanej ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw jest wdrożenie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 787 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie definicji, opisu, prezentacji, etykietowania napojów spirytusowych, stosowania nazw napojów spirytusowych, prezentacji i etykietowania środków spożywczych, ochrony oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych, wykorzystywania alkoholu etylowego i destylatów pochodzenia rolniczego.</u>
          <u xml:id="u-630.2" who="#PosełKazimierzGołojuch">Projektowana ustawa określa instytucje odpowiedzialne za przekazywanie Komisji Europejskiej informacji na temat organów wyznaczonych do zapewnienia zgodności z przepisami rozporządzenia nr 787 z 2019 r. Wprowadza wyłączenia z obowiązku posiadania wpisu do rejestru działalności w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych dla przedsiębiorców posiadających zezwolenie na obrót detaliczny, którzy wyrabiają napoje spirytusowe w sposób inny niż w procesie destylacji po fermentacji, od których zapłacono podatek akcyzowy. Określa również tryb prowadzenia kontroli w zakresie spełniania przez napoje spirytusowe wymagań określonych w rozporządzeniu nr 787 z 2019 r. oraz w przepisach wydanych na podstawie omawianego rozporządzenia. Przekazuje również dyrektorowi generalnemu Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa kompetencję do prowadzenia następujących rejestrów działalności gospodarczych: rejestru działalności w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych, rejestru podmiotów wykonujących działalność w zakresie wyrobu i przetwarzania alkoholu etylowego oraz rejestru producentów wyrobów tytoniowych. Doprecyzowuje również brzmienie przepisów określających dokumenty wymagane przy uzyskaniu wpisu do rejestru działalności. Ponadto określa zasady postępowania w razie śmierci, rozwiązania lub przekształcenia przedsiębiorcy wpisanego do rejestru działalności regulowanej, wymienionych w pkt 4, lub wystąpienia innego zdarzenia prawnego, w wyniku którego występuje następstwo prawne, albo w przypadku zbycia całości lub części przedsiębiorstwa. Określa także zasady nadzoru nad procesem leżakowania napojów spirytusowych. Następuje także zmiana przepisów ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej.</u>
          <u xml:id="u-630.3" who="#PosełKazimierzGołojuch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera procedowany projekt ustawy wraz z poprawkami, które zostały przyjęte na posiedzeniu komisji. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-631">
          <u xml:id="u-631.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-631.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Magdalena Filiks przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-631.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-632">
          <u xml:id="u-632.0" who="#PosełMagdalenaFiliks">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Celem projektowanej ustawy jest, jak było tu mówione, wdrożenie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie definicji, opisu, prezentacji, etykietowania napojów spirytusowych, stosowania nazw napojów spirytusowych w prezentacji etykietowanych środków spożywczych, ochrony oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych, wykorzystania alkoholu etylowego i destylatów pochodzenia rolniczego.</u>
          <u xml:id="u-632.1" who="#PosełMagdalenaFiliks">Wdrożenie tego projektu to oczywiście krok w dobrą stronę. Powinno to zapewnić konsumentom większe bezpieczeństwo w dokonywanych zakupach i dać pewność, że produkty będą oznaczone w sposób właściwy, a konsumenci nie będą wprowadzani w błąd.</u>
          <u xml:id="u-632.2" who="#PosełMagdalenaFiliks">Chciałabym raz jeszcze wyrazić swoją obawę związaną właśnie z tym celem. Zgodnie z proponowanym przedłożeniem w obowiązującej ustawie zostanie uchylony cały art. 43, który wprost mówi o nieprawidłowym oznaczaniu napojów spirytusowych i konsekwencjach, jakie z tego tytułu grożą przedsiębiorcy. W miejsce tego artykułu ma zostać wprowadzony art. 43a, który mówi o tym, że karze podlegać będzie tylko niestosowanie się do przepisów w zakresie leżakowania. Prowadzi to w jakimś sensie do sprzeczności pomiędzy celem ustawy, który zgodnie z tym, co państwo deklarują, miał dawać właśnie większą ochronę konsumentom, a finalnym rozwiązaniem. Wprowadzenie tej zmiany może działać na niekorzyść konsumentów, których w efekcie będzie można w ten sposób łatwo wprowadzić w błąd.</u>
          <u xml:id="u-632.3" who="#PosełMagdalenaFiliks">W trakcie prac w komisji minister nie odniósł się jednak do moich obaw i nie odpowiedział na moje dwa pytania związane z tym zastrzeżeniem. Słyszałam, że być może odpowiedź na te pytania będzie na piśmie. Obawy te, jak mówiłam, zdecydowanie wzmacnia fakt, że nadzór nad leżakowaniem sprawować ma od teraz Krajowa Administracja Skarbowa. Należy tu zaznaczyć, że samo leżakowanie napojów spirytusowych jest procesem technologicznym, a nie skarbowym. KAS nie posiada w tym zakresie doświadczenia ani też personelu wykwalifikowanego w zakresie znajomości samego procesu leżakowania napojów spirytusowych.</u>
          <u xml:id="u-632.4" who="#PosełMagdalenaFiliks">Dodatkowo trzeba też zwrócić uwagę na to, że to kolejne zwiększenie obowiązków kontrolnych po stronie Krajowej Administracji Skarbowej. Zgodnie ze sprawozdaniem szefa służby cywilnej pracownicy KAS generują najwięcej nadgodzin, bo ok. 40% spośród wszystkich pracowników służby cywilnej. Łatwo to sobie wszystko przeliczyć na brakujące etaty. To 263 tys. nadgodzin, panie ministrze. Zwiększenie obowiązków spowoduje zatem najprawdopodobniej kolejny wzrost nadgodzin, co może doprowadzić tutaj do protestów. Pracownicy KAS od 2021 r. domagają się podwyżek, na co rząd nie reaguje, a nawet ogranicza wydatki na służbę poprzez zamrożenie Funduszu Modernizacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-632.5" who="#PosełMagdalenaFiliks">Przekazanie nadzoru nad procesem technologicznym na pewno będzie wymagało dodatkowych szkoleń i środków finansowych na ich pokrycie. Szczególnie niepokojące jest tutaj to, że pan minister w odpowiedzi na moje pytania powiedział, że nie dostrzega tego palącego problemu i że nie przewidziano żadnych dodatkowych środków dla Krajowej Administracji Skarbowej na realizację tego celu.</u>
          <u xml:id="u-632.6" who="#PosełMagdalenaFiliks">Kolejną ważną kwestią w tym projekcie jest przekazanie prowadzenia rejestru działalności regulowanej dyrektorowi generalnemu KOWR-u. Ponownie będzie to wymagać zwiększenia budżetu na wynagrodzenia i przygotowania infrastruktury technicznej do jego prowadzenia. W mojej ocenie są to kolejne wydatki budżetowe, które zresztą w obecnej sytuacji budżetowej państwa naprawdę nie powinny być priorytetem. Wnioskodawca również tutaj nie uwzględnił i nie przedstawił żadnych planowanych kosztów przeniesienia tych rejestrów i prowadzenia ich przez KOWR. W związku z powyższym jeszcze raz kieruję te pytania do pana ministra.</u>
          <u xml:id="u-632.7" who="#PosełMagdalenaFiliks">Klub Koalicji Obywatelskiej podejmie decyzję o ewentualnym poparciu tego potrzebnego projektu po zapoznaniu się z odpowiedziami pana ministra na te pytania, których nie mieliśmy szansy usłyszeć na posiedzeniu komisji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-632.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-633">
          <u xml:id="u-633.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-633.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Rutka w imieniu klubu parlamentarnego Lewica.</u>
          <u xml:id="u-633.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-634">
          <u xml:id="u-634.0" who="#PosełMarekRutka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Procedowany projekt ustawy dotyczy m.in. definicji, opisu, prezentacji, etykietowania napojów spirytusowych, a także stosowania nazw napojów spirytusowych, ochrony oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych, wykorzystywania alkoholu etylowego i destylatów pochodzenia rolniczego.</u>
          <u xml:id="u-634.1" who="#PosełMarekRutka">Po przeczytaniu przedłożonego projektu ustawy trzeba złożyć hołd wszystkim, którzy w Polsce prowadzą działalność gospodarczą. Ustawa nie dotyczy budowy polskiego promu kosmicznego, dotyczy rzeczy ważnej, ale poziom skomplikowania i zagmatwania prawnego zaprezentowany w ustawie liczącej 35 stron jest trudny do zaakceptowania.</u>
          <u xml:id="u-634.2" who="#PosełMarekRutka">Jakie najważniejsze zmiany w prawie wprowadza procedowana ustawa? Po pierwsze, projekt określa zasady nadzoru nad procesem leżakowania i etykietowania napojów spirytusowych. Nadzór nad tym procesem będzie sprawowała Krajowa Administracja Skarbowa. Za zgodą tej służby producent będzie mógł umieszczać informację o okresie leżakowania napoju spirytusowego. Pod względem ograniczenia przypadków nieuczciwego czy nierzetelnego podawania okresu leżakowania jest to na pewno krok w dobrą stronę, w kierunku troski o konsumenta, ale trzeba pamiętać o tym, że to również krok w kierunku zadbania o wpływy do budżetu, bo dłużej leżakujący napój spirytusowy zyskuje nie tylko na walorach smakowych, ale zyskuje też wyższą cenę, która przekłada się na większe wpływy do budżetu państwa.</u>
          <u xml:id="u-634.3" who="#PosełMarekRutka">W tym miejscu pojawia się jednak bardzo istotny problem: zapisy ustawy, nad którą procedujemy, nakładają na urzędników Krajowej Administracji Skarbowej nowe obowiązki. Niestety za tymi obowiązkami nie idą żadne dodatkowe fundusze. To bardzo zła droga. Trzeba pamiętać, że urzędnicy Krajowej Administracji Skarbowej to jedna z nielicznych grup zawodowych, które zgodnie z ustawą o służbie cywilnej i rozwiązywaniu sporów zbiorowych nie mają prawa do strajków. Przez lata nie było tam prawie żadnych akcji protestacyjnych, aż do kwietnia tego roku, kiedy to pracownicy upomnieli się o swoje prawa. Za nakładaniem na jakąkolwiek grupę pracowników nowych obowiązków muszą iść dodatkowe środki. To nie tylko nakaz prawa, ale może przede wszystkim nakaz zwyczajnej przyzwoitości. Nie przewidziano pieniędzy dla urzędników, ale przewidziano zaostrzenie kar za nielegalną produkcję i przetwarzanie alkoholu etylowego i wyrobów tytoniowych. Np. za wykonywanie działalności w zakresie wyrobu i przetwarzania alkoholu etylowego bez wymaganego wpisu do rejestru grozi grzywna, ograniczenie wolności albo kara pozbawienia wolności aż do 3 lat. Dzisiaj jest to do 1 roku. Jak wiadomo, to nieuchronność kary, a nie jej wysokość ma znaczenie prewencyjne.</u>
          <u xml:id="u-634.4" who="#PosełMarekRutka">Projektowana ustawa nie przynosi korzyści rolnikom. Nadal nie będą oni mogli produkować i sprzedawać, np. na lewo, a jedynie daje możliwość sprzedaży takich produktów kołom gospodyń wiejskich. Ustawa niestety w żaden sposób nie zmienia systemu naliczania akcyzy na alkohol, a ten, który obecnie obowiązuje w Polsce, jest wadliwy i szkodliwy nie tylko z punktu widzenia interesu budżetu państwa, ale zaburza też zasady wolnej konkurencji. Niesprawiedliwość wynika z faktu, że akcyza naliczana jest różnie w zależności od rodzaju wyrobu alkoholowego, a nie rzeczywistej zawartości czystego alkoholu. Z powyższego wynika, że 1 g czystego alkoholu w piwie jest obłożony trzykrotnie niższą opłatą akcyzową niż ten sam 1 g czystego alkoholu w wyrobie spirytusowym. Szacunki wskazują, że utracone każdego roku wpływy do budżetu państwa z tego tytułu wynoszą miliardy złotych.</u>
          <u xml:id="u-634.5" who="#PosełMarekRutka">W związku z tym, że zawartość alkoholu w piwie nie jest powiązana z wysokością płaconej przez browary akcyzy, w 2020 r. piwa miały dominujący udział w spożyciu alkoholu, ponad 53%, natomiast odpowiadały jedynie za 26% wpływów z akcyzy na alkohole. W swej istocie przedłożona ustawa w przewadze dostosowuje polskie przepisy do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Europy nr 787 z dnia 17 kwietnia 2019 r. i generalnie w swojej istocie jest dobra. Ale mogłaby być zdecydowanie lepsza, gdyby uwzględniała przytoczone powyżej zastrzeżenia.</u>
          <u xml:id="u-634.6" who="#PosełMarekRutka">Klub Lewicy bez entuzjazmu poprze przedłożone projekty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-635">
          <u xml:id="u-635.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-635.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Urbaniak w imieniu koła Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-635.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-636">
          <u xml:id="u-636.0" who="#PosełMichałUrbaniak">Pani Marszałek! Panowie Ministrowie i Pani! Wysoka Izbo! Mam nieodparte wrażenie, że gdzieś, gdzie państwo chcą dokręcić śrubę, i to w zasadzie jest uwaga ogólna, to motywuje się to często doprecyzowywaniem przepisów, a w praktyce dokręca się te śruby. Można to zepchnąć w tym wypadku też na konto Unii Europejskiej, bo implementujemy to przecież do polskiego prawodawstwa. Oczywiście możemy powiedzieć, że dzięki temu rynek napojów spirytusowych w Polsce będzie bardziej uregulowany. Pytanie, czy to zawsze i we wszystkim ma sens.</u>
          <u xml:id="u-636.1" who="#PosełMichałUrbaniak">Ta ustawa jest dobrym przykładem działania kija i marchewki. Marchewką np. może być to, że wyłącza się obowiązek posiadania wpisu do rejestru działalności w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych, mając pozwolenie na obrót detaliczny, ale kijem np. są drakońskie kary dla osób, które takich pozwoleń nie mają, a coś wyprodukują. Wszyscy wiemy, jakie są w Polsce realia. Wiemy, że wiele osób ten alkohol produkuje, produkować będzie i produkowało już w tym stuleciu i w poprzednim. Zamiast tworzyć warunki do tego, żeby można było produkować lokalnie takie alkohole, by stawały się produktami regionalnymi w sposób prosty, swobodny, państwo będą przykręcać śrubę i za taką działalność będzie zwiększenie kar i będzie się tych ludzi traktowało często jak zbrodniarzy, bo kary wynoszą od 3 do 8 lat pozbawienia wolności. Pytanie, po co podwyższać w tym wypadku te kary, skoro już są i też działają. Rozumiem, że będzie uciekać jakaś akcyza, będzie uciekać podatek, państwo w tym wypadku będzie mniej zarabiać, a wydatki są duże. Ale może właśnie warto pomyśleć o tym, o tych najmniejszych, którzy bez działalności, bez dodatkowych pozwoleń, bez dodatkowej biurokracji mogliby coś produkować na niewielką skalę. Bo oczywiście trzeba to odróżnić od działalności przestępczych, często dużych, które naturalnie należy potępić. Mamy tu jednak poważne obawy, że to zaostrzenie kar będzie powodować większe dokręcanie śruby tym mniejszym. Byłoby bardzo miło, gdyby państwo w takich rzeczach też nie przeszkadzali. To jest chyba podstawowa dewiza, jaka tu powinna przyświecać.</u>
          <u xml:id="u-636.2" who="#PosełMichałUrbaniak">Dlatego też jako Konfederacja składamy poprawkę, która będzie wykreślać tę część z ustawy dotyczącą podwyższenia kar za takie produkcje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-637">
          <u xml:id="u-637.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-637.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń — stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-637.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-638">
          <u xml:id="u-638.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-638.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o wyrobie napojów spirytusowych oraz o rejestracji i ochronie oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-638.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Celem przedstawionego projektu jest wdrożenie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 kwietnia 2019 r. Zawiera ono unormowania dotyczące definicji, opisu, prezentacji, etykietowania napojów spirytusowych, stosowania nazw napojów spirytusowych w prezentacji i etykietowaniu środków spożywczych, ochrony oznaczeń geograficznych napojów spirytusowych, wykorzystywania alkoholu etylowego i destylatów pochodzenia rolniczego. W ślad za wspomnianym rozporządzeniem projektowana ustawa zawiera szereg rozwiązań, które będą stosowane przez administrację i przedsiębiorców. Na podstawie przepisów ustawy Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa będzie prowadził rejestry działalności regulowanej w tym obszarze, tj. rejestr działalności w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych, podmiotów wykonujących działalność w zakresie wyrobu i przetwarzania alkoholu etylowego oraz rejestr producentów wyrobów tytoniowych. Z kolei naczelnicy urzędów celno-skarbowych zostaną obciążeni obowiązkiem kontroli zgodnie ze stanem faktycznym informacji na temat leżakowania napojów spirytusowych w składzie podatkowym. Podmiotem odpowiedzialnym za prowadzenie kart leżakowania oraz ewidencji leżakowania będzie podmiot wyrabiający alkohol etylowy.</u>
          <u xml:id="u-638.3" who="#PosełMirosławSuchoń">I właśnie tu warto zaznaczyć, że w związku z tym zwiększy się liczba zadań nałożonych na przedsiębiorców. Obecnie przedsiębiorcy leżakujący destylaty lub napoje spirytusowe prowadzą wyłącznie własną dokumentację produkcyjną w tym zakresie, natomiast w kontekście tych przepisów zostaną obciążeni dodatkowymi obowiązkami. Trzeba tutaj zaznaczyć, że w kontekście procedowanej przed kilkudziesięcioma minutami ustawy o deregulacji jest to dosyć smutny obraz sytuacji, gdzie z jednej strony rząd przedstawia ustawy dokonujące pozornej deregulacji, a z drugiej strony na przedsiębiorców są nakładane kolejne obowiązki.</u>
          <u xml:id="u-638.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Przy okazji projekt ustawy stanowi kolejną okazję do uderzenia w polskie małe, rodzinne browary. Naprawdę trudno to zrozumieć, bo przecież to ważne podmioty, które powstały, aby konkurować na niezwykle trudnym rynku. Dzisiaj sobie radzą, dzisiaj stanowią bardzo istotny element krajobrazu gospodarczego, natomiast w parlamencie co rusz słyszymy o tym, że należy te browary obciążać dodatkowymi podatkami, podnosić im akcyzę. To jakoś nie współgra z tym, że potrzebujemy rozwoju gospodarczego i bardzo silnego postawienia na małe i średnie polskie firmy rodzinne, które przynoszą dochody naszemu państwu.</u>
          <u xml:id="u-638.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Reasumując, chcę powiedzieć, że o ile nie będzie zmian w kluczowych elementach, nie będziemy głosować przeciwko temu projektowi ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-639">
          <u xml:id="u-639.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-639.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-639.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytanie.</u>
          <u xml:id="u-639.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — pół minuty.</u>
          <u xml:id="u-639.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zadaje pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-639.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-640">
          <u xml:id="u-640.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ustawodawca zmienia zapisy art. 4, mówiące m.in. o tym, kto może prowadzić działalność gospodarczą w zakresie wyrobu lub rozlewu napojów spirytusowych. Dodaje zapis mówiący, że takich uprawnień nie posiada osoba, która zalega z opłatami za ubezpieczenie lub świadczenia. Oznacza to, że przedsiębiorca, który na skutek aktualnych podwyżek cen gazu, prądu czy paliwa zdecydował się na kontynuowanie działalności, niezwalnianie ludzi kosztem zaległości podatkowych, utraci prawo do prowadzenia tej działalności. Więcej nie mogę mówić, bo posłowie mają 30 sekund, a chciałbym jeszcze ze dwa zdania powiedzieć. Niestety taki jest stan tego państwa, że ten, kto nie będzie płacił podatku…</u>
          <u xml:id="u-640.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie, oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-641">
          <u xml:id="u-641.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-641.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-641.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-642">
          <u xml:id="u-642.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Bardzo bym prosił o odpowiedź na pytanie: Co jest powodem przekazania dyrektorowi Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa kompetencji do prowadzenia wszystkich rejestrów działalności regulowanej prowadzonych aktualnie przez ministra do spraw rynków rolnych? Bardzo bym prosił o pisemną odpowiedź. Cieszę się, że zdążyłem w 30 sekund. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-643">
          <u xml:id="u-643.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-643.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-644">
          <u xml:id="u-644.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Pytania nie zadam, zadam lekcję z historii. Przeczytajcie sobie państwo o pierwszej wojnie, na którą poszedł amerykański rząd federalny: rebelia, powstanie whiskey, the whiskey rebellion. Rok 1794, u nas rok rewolucji kościuszkowskiej. A więc żałosne fiasko, kompromitacja. Dowód na to, do jakiej, zgodnie z diagnozą klasyka, niegodziwości gotów jest posunąć się każdy rząd w potrzebie, potrzebie pieniędzy, kiedy manko w kasie…</u>
          <u xml:id="u-644.1" who="#komentarz">(Wicemarszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-645">
          <u xml:id="u-645.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-645.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-646">
          <u xml:id="u-646.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-646.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam prośbę dotyczącą odniesienia projektu ustawy do przepisów europejskich. Bardzo proszę o przedstawienie w formie pisemnej tabeli zgodności przepisów ustawy z przepisami europejskimi. Mianowicie chodzi o to, że bardzo często przepisy wdrażające prawo europejskie są wykorzystywane do wdrożenia różnego rodzaju biurokratycznych pomysłów polskich urzędów. Pytanie: Czy taka nadmiarowa regulacja znajduje się również w tym projekcie ustawy? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-647">
          <u xml:id="u-647.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-647.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Magdalena Filiks, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-647.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-648">
          <u xml:id="u-648.0" who="#PosełMagdalenaFiliks">Panie Ministrze! Poprosiłabym jeszcze o odpowiedź na pytanie, na które w komisji nie uzyskałam odpowiedzi. Chciałabym wiedzieć, i poproszę o odpowiedź na piśmie, ile na ten moment wynosi koszt prowadzenia rejestru przez ministra właściwego do spraw rolnictwa i czy ten koszt ulegnie wzrostowi w związku z przeniesieniem tego rejestru. Jeżeli tak, jakie środki finansowe zostaną przekazane na potrzeby przygotowania infrastruktury w związku z przeniesieniem obowiązku prowadzenia tych rejestrów do KOWR? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-649">
          <u xml:id="u-649.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-649.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-650">
          <u xml:id="u-650.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Jednym z celów ustawy jest oczywiście dostosowanie polskiego prawa do przepisów unijnych. Wobec powyższego chciałbym zapytać o następującą kwestię. Z uzasadnienia wynika, że zwiększy się liczba planowanych kontroli w ujęciu rocznym realizowanych zarówno przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, jak i przez naczelników urzędów celno-skarbowych. Wobec powyższego czy wynika to z przepisów prawa krajowego, czy z potrzeby dostosowania do przepisów Parlamentu Europejskiego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-651">
          <u xml:id="u-651.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-651.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-652">
          <u xml:id="u-652.0" who="#PosełDobromirSośnierz">30 sekund to jakaś farsa. Chyba dłużej idę na mównicę, niż będę na niej przebywał.</u>
          <u xml:id="u-652.1" who="#PosełDobromirSośnierz">Widzę, że nie ma takiej głupoty, której na polecenie z Brukseli nie zrobicie. W 30 sekundach niewiele można na ten temat powiedzieć, zwłaszcza że 6,5 strony w tej ustawie zajmuje tylko samo opisanie informacji dotyczącej leżakowania, którą przedsiębiorca ma przekazać. Czego my tu nie mamy: numery partii, numer e-referencyjny elektronicznego dokumentu administracyjnego, lokalny numer referencyjny umieszczony na etykiecie zastępujący eAD, niepowtarzalny numer identyfikacyjny, okres leżakowania itd., itd. Szaleństwo po prostu, cud biurokracji.</u>
          <u xml:id="u-652.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-653">
          <u xml:id="u-653.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Minął czas, a nawet pan pytania nie zadał, tylko mówi o głupotach.</u>
          <u xml:id="u-653.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Katarzyna Kretkowska, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-653.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-654">
          <u xml:id="u-654.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przepisy unijne nie wykluczają promocji lokalnych, regionalnych wyrobów. Chciałabym zapytać, kiedy rząd stworzy narzędzia promocji wyrobów i umożliwi rolnikom np. sprzedawanie swoich własnych nalewek na preferencyjnych zasadach. Kiedy rząd stworzy narzędzia promocji lokalnych browarów, małych browarów, bardzo popularnych, które produkują piwo ekologiczne, bez chemii? W kontekście sytuacji nad Odrą, kiedy i jaką rząd zaadresuje pomoc dla zielonogórskich winiarni? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-655">
          <u xml:id="u-655.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-655.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-655.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana ministra Krzysztofa Cieciórę o udzielenie odpowiedzi na postawione pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-656">
          <u xml:id="u-656.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCiecióra">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Postaram się oczywiście odnieść do wszystkich pytań, które tutaj, na tej sali, padły. Tam, gdzie nie będę dość szczegółowy, to oczywiście będziemy odpowiadać pisemnie. Natomiast wydaje mi się, że z dzisiejszej dyskusji, a szczególnie jej drugiej części, wynika, że trochę przecenia się nasze dzisiejsze możliwości, jeśli chodzi o przedsiębiorców, którzy będą wypełniać treść zapisów tej nowelizacji ustawy. Przypomnę, my tak naprawdę wdrażamy prawo unijne zapisane w rozporządzeniu do tych przepisów krajowych. Natomiast dzisiaj my nie mamy tak naprawdę przedsiębiorców w Polsce, którzy prowadzą działalność objętą skutkami tej ustawy. Tak że jeśli państwo pytacie o koszty związane z prowadzeniem tej działalności, tego rejestru bądź przeciążeniem urzędników, bądź ewentualnymi protestami itd., to absolutnie tego nie przewidujemy. Dzisiaj nie ma takiej możliwości. Z naszych rozmów poza ministerstwem wynika, że jest dwóch, trzech przedsiębiorców w Polsce, którzy są zainteresowani tym rejestrem, udziałem w rejestrze w zakresie leżakowania alkoholu, więc to oznacza, że nie ma tutaj żadnego zagrożenia dotyczącego przeciążenia czy to pracowników KAS-u, czy pracowników KOWR-u.</u>
          <u xml:id="u-656.1" who="#komentarz">(Poseł Magdalena Filiks: Jaki jest koszt…)</u>
          <u xml:id="u-656.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCiecióra">Pani poseł Filiks pytała o to, jaki obecnie jest koszt utrzymania tych rejestrów. W ministerstwie rolnictwa zajmuje się tym na razie jedna osoba, jeden etat jest za to odpowiedzialny — starszy specjalista. Koszt wynagrodzenia tej osoby to 5300 zł netto, więc nie są to zbyt duże koszty. My przewidujemy dwa etaty na obsługę tych rejestrów w KOWR-ze po przekazaniu tych dokumentów właśnie do KOWR-u i robimy to z tego względu, że jesteśmy jako ministerstwo rolnictwa ostatnim ministerstwem w naszym rządzie, które prowadzi jakikolwiek rejestr tego typu. Wszystkie ministerstwa przekazują te rejestry do instytucji podległych i my też wreszcie to robimy, przekazujemy to do KOWR-u. To jest słuszna droga. Tak wygląda to w pozostałych resortach i tak wygląda również to w innych państwach Unii Europejskiej. My tutaj tak naprawdę ujednolicamy całe to prawo.</u>
          <u xml:id="u-656.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCiecióra">Pan poseł Mirosław Suchoń prosił o takie zestawienie przepisów, które my tutaj wdrażamy, a które są wymagane od nas w tym rozporządzeniu. Takie zestawienie jest cały czas dostępne, w całym procesie legislacyjnym. Można je teraz nawet pobrać z RCL-u: rcl.gov.pl.</u>
          <u xml:id="u-656.4" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Pisemnie, panie ministrze.)</u>
          <u xml:id="u-656.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCiecióra">To oczywiście też przekażemy, panie pośle. Natomiast informuję z tej mównicy, że takie zestawienie, taka tabela na każdym etapie procesu legislacyjnego tej ustawy była dostępna i dalej jest, można ją nawet w tym momencie pobrać ze stron RCL-u. Nie ma z tym w żadnym stopniu problemu.</u>
          <u xml:id="u-656.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCiecióra">Szanowni Państwo! Padały pytania dotyczące obciążenia pracowników KAS. Podkreślam jeszcze raz, w żadnych stopniu nie przewiduję tego, aby doszło do znaczącego obciążenia tych rejestrów, chociażby jeżeli chodzi o pracę urzędników z KAS-u, chociażby z tego względu, że ta produkcja na ten moment w Polsce jest absolutnie minimalna czy będzie minimalna w najbliższych miesiącach czy latach, nie spodziewamy się znaczącego wzrostu. A po drugie to przedsiębiorca będzie musiał prowadzić dokumentację związaną z leżakowaniem tego produktu i w przypadku kontroli, która będzie miała niechybnie miejsce, ta dokumentacja będzie weryfikować to, czy jest ona prowadzona w sposób właściwy, czy jest wszystko zgodnie z przepisami prowadzone.</u>
          <u xml:id="u-656.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCiecióra">W państwa wypowiedziach przewijała się kwestia sankcji, które wprowadzamy w zakresie osób, które wprowadzają nielegalnie wyprodukowany alkohol do obiegu i go sprzedają. Też uważam, że jest to jednak troszeczkę taki zarzut na wyrost, gdyż my tak naprawdę podnosimy maksymalną możliwą sankcję do lat 8 — dzisiaj obowiązuje kara do lat 3. Natomiast, szanowni państwo, tutaj pan poseł Urbaniak o tym mówił, o organizacjach, co do których powinniśmy być surowi, co do których powinniśmy korzystać właśnie z wysokich sankcji, mieć możliwość wsadzania ewentualnie ludzi, którzy organizują nielegalny proceder sprzedaży alkoholu nielegalnie wyprodukowanego. Dotychczas nie mieliśmy takich możliwości. Mogliśmy skazać ich maksymalnie na karę do lat 3. Przecież to jest śmieszna sankcja, biorąc pod uwagę wiele odkrytych już na przestrzeni lat tego typu procederów. Dzisiaj tę sankcję zwiększamy do lat 8. Nie spodziewam się, żeby na osoby, które wprowadzają taki produkt, a nie jest to jakaś zorganizowana szajka, grupa przestępcza, tylko są to jakieś czyny o niskiej szkodliwości społecznej, ale mimo wszystko są — oczywiście mówię o tym w cudzysłowie, bo każde wprowadzenie nielegalnego alkoholu do obrotu jest szkodliwe społecznie — nakładane były najwyższe sankcje od razu, z marszu. W tym zakresie będzie zawsze decydował oczywiście sąd. Natomiast dotychczas brakowało możliwości, aby tych, którzy rzeczywiście zasługują na najwyższe kary, móc pociągnąć do odpowiedzialności.</u>
          <u xml:id="u-656.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCiecióra">Jeszcze pani poseł Filiks pytała o art. 43 i dodanie art. 43a. To wynika też z kwestii ujednolicenia i tak naprawdę rozpisania czystego prawa w różnych ustawach, bo bardzo duża część tych sankcji, która była ujęta w art. 43, znajdowała się również w ustawie z 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Ta ustawa tak czy siak dalej obowiązuje. Dlatego my wykreśliliśmy część tych rzeczy, które znajdowały się w art. 43, i wprowadziliśmy te, których ustawa o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych nie uwzględniała. To nie generuje dodatkowych przepisów, dodatkowych sankcji. Po prostu eliminujemy dublowanie się zapisów w różnych ustawach, ujednolicamy prawo.</u>
          <u xml:id="u-656.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCiecióra">Szanowni Państwo! Nowelizacja z racji swojej konstrukcji rzeczywiście sprawia wrażenie skomplikowanej, wprowadzającej nowe przepisy, wprowadzającej nowe sankcje itd., itd. Natomiast mam głębokie przekonanie, że ta nowelizacja ujednolici prawo, ułatwi przedsiębiorcom funkcjonowanie. Zresztą mamy też przykład tego, ponieważ większość zapisów tej noweli pokrywa się z przepisami, które wprowadziliśmy rok temu w ustawie o wyrobach winiarskich. Dzisiaj nie mamy żadnych sygnałów mówiących o tym, że te przepisy się nie sprawdzają, że są nieskuteczne bądź kłopotliwe dla przedsiębiorców. Myślę, że w kontekście tej nowelizacji będzie podobnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-656.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-656.11" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-657">
          <u xml:id="u-657.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-657.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sprawozdawcę komisji pana posła Kazimierza Chomę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-658">
          <u xml:id="u-658.0" who="#PosełKazimierzChoma">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Właściwie to nie było pytań kierowanych do mnie osobiście jako sprawozdawcy. Tak że dziękuję bardzo za udzielenie głosu. Dziękuję panu ministrowi za wyjaśnienia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-658.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-659">
          <u xml:id="u-659.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-659.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-660">
          <u xml:id="u-660.0" who="#PosełPawełBejda">Wysoka Izbo! Celem niniejszego przedłożenia jest adaptacja do polskiego porządku prawnego zmian, jakie zostały wprowadzone w 2019 r. rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/787. Nie jest to więc inicjatywa polskiego rządu, tylko efekt prac instytucji Unii Europejskiej. Mam jednocześnie nadzieję, że Polska w drodze prac nad owym rozporządzeniem wnosiła uwagi i propozycje leżące w interesie polskich producentów, a zwłaszcza rolników. Nie zawsze tak jest, nad czym ubolewam. Wiele przepisów zostało ostatnio przyjętych w niezbyt dla nas korzystnym zapisie wskutek naszej biernej postawy albo wręcz nieuczestniczenia w procesie konsultacji.</u>
          <u xml:id="u-660.1" who="#PosełPawełBejda">Nasza ustawa jest mechanicznym przeniesieniem przepisów unijnych. Nie zauważam w niej jakiejkolwiek próby krajowej interpretacji i wzięcia pod uwagę naszej specyfiki. Materia, której dotyka, jest niezwykle istotna, zwłaszcza dla tych, którzy zajmują się produkcją napojów spirytusowych, jak też nimi handlujących. Nie jest też bez znaczenia dla konsumentów.</u>
          <u xml:id="u-660.2" who="#PosełPawełBejda">Zmiany w głównej mierze dotyczą definicji produktów, ich opisów, oznakowywania, w tym etykietowania. To wszystko po to, aby odróżnić produkt wytworzony w Unii Europejskiej od np. produktów pochodzących z importu z krajów trzecich. Zawarte są też regulacje odnoszące się do ochrony oznaczeń geograficznych, co jest nie mniej ważne. Ostatnio zauważamy wyraźny trend rynkowy, w ramach którego konsumenci chcą sięgać po produkt lokalny, miejscowy. Jest w tym zakresie specjalne ustawodawstwo pozwalające takie produkty oznaczać, identyfikować, odróżniać od innych i oferować finalnemu odbiorcy. W segmencie alkoholi jest to również widoczne. Ważne jest, aby w takich przypadkach nie dochodziło do zafałszowań. Ustawa zawiera też precyzyjne zasady wykorzystywania alkoholu etylowego i destylatów pochodzenia rolniczego, szczególnie w procesie leżakowania, dojrzewania niektórych produktów.</u>
          <u xml:id="u-660.3" who="#PosełPawełBejda">Z zapisami trudno polemizować z uwagi na ich niemal bezgraniczne skopiowanie z rozporządzenia 2019/787, stąd też dyskusja w tym zakresie jest ograniczona. Polska być może nie jest jeszcze unijnym liderem w produkcji napojów spirytusowych chronionych geograficznie i inne kraje, np. Włochy, Francja, Hiszpania, Grecja czy Niemcy, mają większą tradycję i wyższą pozycję, niemniej jednak warto naszym producentom zapewnić równe warunki konkurowania i takie same zasady produkcji.</u>
          <u xml:id="u-660.4" who="#PosełPawełBejda">Z tych też powodów nasz klub z uwagą przygląda się temu projektowi i będzie go popierał w toku dalszych prac parlamentarnych. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-661">
          <u xml:id="u-661.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">W związku z tym, że w czasie drugiego czytania zgłoszono do przedłożonego projektu ustawy poprawki, proponuję, aby Sejm ponownie skierował ten projekt do Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu przedstawienia sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-661.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-661.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-661.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-661.4" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 21 min 36 do godz. 21 min 40)</u>
          <u xml:id="u-661.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-661.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo przepraszam, nie było pana posła zza telewizora widać.</u>
          <u xml:id="u-661.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Na pana posła czekaliśmy.)</u>
          <u xml:id="u-661.8" who="#komentarz">(Poseł Piotr Król: Ja przyszedłem…)</u>
          <u xml:id="u-661.9" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo pocztowe (druki nr 2561 i 2566).</u>
          <u xml:id="u-661.10" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę pana posła Piotra Króla o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-662">
          <u xml:id="u-662.0" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Chciałem przeprosić panią, pani marszałek. Nie było moim zamiarem opóźnianie obrad. Bardzo przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-663">
          <u xml:id="u-663.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Najważniejsze, że już pan jest.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-664">
          <u xml:id="u-664.0" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-664.1" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu Komisji Infrastruktury przedstawić stanowisko komisji w sprawie druku nr 2561, czyli projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo pocztowe.</u>
          <u xml:id="u-664.2" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Dzisiaj komisja obradowała nad tym projektem. Nie zgłoszono do tego projektu poprawek. Komisja będzie rekomendowała Wysokiemu Sejmowi, aby ten projekt przyjąć.</u>
          <u xml:id="u-664.3" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Chciałbym powiedzieć parę słów o tym, jaka jest praprzyczyna złożenia tego projektu. Projektowana ustawa o zmianie ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. — Prawo pocztowe dostosowuje przepisy do przemian zachodzących na rynku usług pocztowych. Jej głównym celem jest zapewnienie skutecznego mechanizmu finansowania kosztu netto, obowiązku świadczenia usług powszechnych spełniającego warunki określone w dyrektywie 97/67 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 grudnia 1997 r. w sprawie wspólnych zasad rozwoju rynku wewnętrznego usług pocztowych Wspólnoty oraz poprawy jakości usług oraz w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę w odniesieniu do pełnego urzeczywistnienia rynku wewnętrznego usług pocztowych Wspólnoty.</u>
          <u xml:id="u-664.4" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Dotychczasowe doświadczenia wskazują, że zastosowany w Prawie pocztowym mechanizm finansowania straty powstałej w związku ze świadczeniem usług powszechnych z funduszu kompensacyjnego stanowi nadmierne obciążenie administracyjne operatorów pocztowych obowiązanych do wpłat do funduszu, związane zarówno z ustaleniem ich udziału w dopłacie, jak i z prowadzeniem wyodrębnionej ewidencji rachunkowej dla usług wchodzących w zakres usług powszechnych, pozostałych usług pocztowych i pozostałej działalności gospodarczej w celu ustalenia kwoty przychodów stanowiących podstawę do określenia udziału operatora w opłacie. Mechanizm ten jest ponadto nieefektywny i znacząco utrudnia wypłatę operatorowi wyznaczonemu dopłaty z tego tytułu.</u>
          <u xml:id="u-664.5" who="#PosełSprawozdawcaPiotrKról">Ten projekt ma spowodować zmianę tego stanu. Komisja Infrastruktury będzie rekomendowała Wysokiemu Sejmowi, aby tę ustawę uchwalić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-665">
          <u xml:id="u-665.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-665.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-665.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-665.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Piotr Król, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-666">
          <u xml:id="u-666.0" who="#PosełPiotrKról">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko wobec nowelizacji Prawa pocztowego.</u>
          <u xml:id="u-666.1" who="#PosełPiotrKról">W ramach realizacji pocztowych usług powszechnych Poczta Polska zobowiązana jest do świadczenia usług doręczania przesyłek listowych i pocztowych w obrocie krajowym i zagranicznym na terenie całej Polski, utrzymania określonej liczby placówek pocztowych, rozmieszczenia nadawczych skrzynek pocztowych oraz zapewnienia doręczania przesyłek w określonym terminie.</u>
          <u xml:id="u-666.2" who="#PosełPiotrKról">Pocztowe usługi powszechne zaliczają się do usług świadczonych w ogólnym interesie gospodarczym, realizowanych przez operatora wyznaczonego, którym do 2025 r. jest Poczta Polska. Celem realizacji pocztowej usługi powszechnej doręczania przesyłek pocztowych i listowych na terenie całego kraju Poczta Polska utrzymuje sieć placówek, z których blisko 65% jest obecnie nierentownych. Założeniem nowelizacji Prawa pocztowego jest rozpoczęcie pracy nad tą nowelizacją, tak aby ona dostosowała Prawo pocztowe do obecnie obowiązujących trendów rynkowych, oraz wdrożenie do polskiego porządku prawnego dyrektywy pocztowej w sposób bardziej doskonały.</u>
          <u xml:id="u-666.3" who="#PosełPiotrKról">Jakie są główne założenia tej nowelizacji? Po pierwsze, wprowadzenie możliwości udzielenia pełnomocnictwa pocztowego przez Internet. Po drugie, możliwość pobierania przez nadawcę elektronicznego potwierdzenia nadania przesyłki rejestrowanej ze strony internetowej Poczty Polskiej. Po trzecie, skrócenie okresu przechowania przesyłek niedoręczalnych z 24 do 12 miesięcy. Umożliwi to zrealizowanie przez Pocztę Polskę i innych operatorów pocztowych oszczędności. Kolejny element to odstąpienie od mechanizmu tzw. price cap, a dzięki temu uproszczenie procedur w zakresie kontroli cen usług powszechnych przez prezesa UKE. Pozostawiona zostanie procedura zatwierdzania cennika usług powszechnych przez UKE, co zapewni efektywną kontrolę rynku przez UKE. Kwestia czwarta to przeniesienie na budżet państwa finansowania straty powstałej w wyniku świadczenia usługi powszechnej doręczania przesyłek listowych i paczek na terenie kraju.</u>
          <u xml:id="u-666.4" who="#PosełPiotrKról">Zgodnie z raportem UKE z 2017 r. dla 88% badanych bliskość placówki pocztowej jest bardzo istotna. Podobnie stwierdziło 83% klientów instytucjonalnych. Dla ogromnej liczby obywateli, w szczególności dla mieszkańców wsi, Poczta Polska stanowi główny, a często jedyny, wyraz emanacji państwa w ich lokalnym środowisku. Poczta Polska jest dla tych ludzi także jedynym oknem na świat, które komunikuje z bliskimi czy pozwala zarządzać sprawami urzędowymi.</u>
          <u xml:id="u-666.5" who="#PosełPiotrKról">Uwzględniwszy wszystko to, co zostało podniesione powyżej, powstaje uzasadniona i pilna konieczność podjęcia działań umożliwiających Poczcie Polskiej dalsze pełnienie roli operatora wyznaczonego i świadczenia usług powszechnych również w obszarach, gdzie jest to nierentowne, aczkolwiek niezwykle ważne dla lokalnych społeczności.</u>
          <u xml:id="u-666.6" who="#PosełPiotrKról">Pani Marszałek! Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość będzie popierał ten projekt. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-667">
          <u xml:id="u-667.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-667.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Czesław Mroczek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-668">
          <u xml:id="u-668.0" who="#PosełCzesławMroczek">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Istotą tej zmiany Prawa pocztowego jest w szczególności zmiana systemu wypłaty rekompensat w przypadku strat w zakresie prowadzenia usług powszechnych. Ta ustawa dodatkowo dostosowuje przepisy prawa do zmienionego rynku, w szczególności nowych technologii, które są widoczne na rynku pocztowym. To nie budzi większych kontrowersji czy w ogóle nie budzi kontrowersji. Natomiast kontrowersje związane są z istotą tej zmiany. Jak powiadam, tą istotą jest zmiana systemu wypłaty rekompensat.</u>
          <u xml:id="u-668.1" who="#PosełCzesławMroczek">Dotychczasowe regulacje w tym zakresie mówiły, że jeżeli operator wyznaczony — tym operatorem wyznaczonym od 2015 r. na okres 10 lat jest Poczta Polska — odnotuje stratę, to może ubiegać się o rekompensatę. Ta rekompensata była wypłacana z funduszu, na który składali się sami operatorzy i budżet państwa. Z przypadkiem takiej straty mieliśmy do czynienia w roku 2013. Ta strata wyniosła wtedy ok. 90 mln zł, dziewięćdziesiąt kilka milionów złotych, z czego budżet państwa z pozostałymi operatorami złożył się w wysokości 10 mln zł. Teraz natomiast wyznacza się na rok 2023 limit, jeśli chodzi o tę stratę, w wysokości blisko 700 mln zł. Pytałem podczas posiedzenia komisji, za co będziemy płacić, tzn. jak zmienia się rynek tej usługi powszechnej, tj. czy to jest większy wolumen przesyłek, czy mniejszy. Okazuje się, że od 2013 r. ten rynek skurczył się o połowę: było 800 mln, teraz jest 400 mln. Czyli mamy do czynienia z sytuacją, w której zmieniamy model na taki, w którym za zdecydowanie mniejszy zakres usług będziemy płacić astronomicznie większe kwoty. To utrzymanie rynku usług powszechnych, które mogą być deficytowe, zgadzam się, będzie nas kosztowało radykalnie więcej. I z tym wiążą się i kontrowersja, i wielki niepokój, że ten system zaczyna działać gorzej, niż działał do tej pory pod rządami obecnego rządu.</u>
          <u xml:id="u-668.2" who="#PosełCzesławMroczek">Jest pytanie, jak ten system, który rząd chce wprowadzić, będzie oddziaływał na konkurencyjność rynku pocztowego. Jedynie w warunkach konkurencyjnego rynku możemy otrzymać dobrą cenę i dobrą jakość usług. Martwię się o skutki tej regulacji, chociaż rozumiem potrzebę zapewnienia trwałości działania w zakresie usług powszechnych. W związku z tym jeszcze raz proszę, żeby pan minister zechciał nam wyjaśnić tę sytuację, dlaczego przy kurczącym się rynku usług powszechnych utrzymanie tego rynku ma kosztować radykalnie więcej niż jeszcze kilka lat temu.</u>
          <u xml:id="u-668.3" who="#PosełCzesławMroczek">Ale biorąc pod uwagę, jak powiadam, konieczność utrzymania rynku usług powszechnych, będziemy głosować za przyjęciem tej regulacji, za zmianą systemu, natomiast będziemy przyglądać się dalszemu funkcjonowaniu tego systemu w kolejnych latach i będziemy, monitorując ten system, wnioskować o jego zmianę, jeżeli będzie przynosił złe skutki dla rynku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-668.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-669">
          <u xml:id="u-669.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-669.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Wiesław Szczepański, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-670">
          <u xml:id="u-670.0" who="#PosełWiesławSzczepański">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu klubu poselskiego Lewicy mam zaszczyt przedstawić nasze stanowisko odnośnie do pilnego rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo pocztowe.</u>
          <u xml:id="u-670.1" who="#PosełWiesławSzczepański">Poczta jest najważniejszą polską firmą, która działa na wielu rynkach, ale swoje główne przychody czerpie z podstawowej działalności, którą są listy i rynek pocztowy. Rynek ten generuje dla Poczty prawie 2/3 jej przychodów ze sprzedaży. Łącznie z innymi usługami na rynkach, które mają charakter już zanikający, a więc wypłaty, wpłaty pocztowe, stanowią one ok. 70% przychodów firmy.</u>
          <u xml:id="u-670.2" who="#PosełWiesławSzczepański">Patrząc na trendy krajów, zarówno europejskich, jak i światowych należy stwierdzać, że również rynek listowy jest rynkiem powoli zanikającym. W okresie od roku 2007 do 2021 r. wolumen przesyłek listowych spadł na Poczcie o ponad 50 parę procent. W czasie ostatniej pandemii mieliśmy również spadek liczby przesyłek pocztowych o kilkadziesiąt procent.</u>
          <u xml:id="u-670.3" who="#PosełWiesławSzczepański">Będąc operatorem powszechnym, Poczta Polska musi utrzymywać blisko 8 tys. placówek pocztowych, filii, agencji, sieć połączeń, logistykę. Na Poczcie pracuje ponad 70 tys. osób, a każda podwyżka płac, nawet o 200 zł, to blisko 300 mln zł w skali kraju.</u>
          <u xml:id="u-670.4" who="#PosełWiesławSzczepański">I tu odpowiem mojemu koledze z Platformy Obywatelskiej, bo za czasów Platformy niestety Poczta ponosiła straty. Natomiast, panie pośle, gdybyśmy nie dopłacali, gdybyśmy chcieli, żeby te przesyłki były rentowne, musielibyśmy w tej Poczcie zwolnić co najmniej 30 tys. ludzi.</u>
          <u xml:id="u-670.5" who="#PosełWiesławSzczepański">Szacujemy, że dzisiaj blisko 2/3 placówek pocztowych jest nierentownych i są one nierentowne w sposób trwały. Dlaczego? Dlatego że zgodnie z rozporządzeniem i tym, że trzeba świadczyć usługę powszechną, trzeba co najmniej 5 dni w tygodniu dostarczać listy, a placówka pocztowa musi być w każdej gminie lub na kilka tysięcy osób. W związku z tym nawet tam, gdzie ona jest nierentowna, ta placówka musi być dzisiaj utrzymywana przez Pocztę Polską.</u>
          <u xml:id="u-670.6" who="#PosełWiesławSzczepański">Dlaczego jest spadek na rynku listowym? Otóż jest on związany przede wszystkim z zastępowaniem korespondencji tradycyjnej elektroniczną wersją. Wejście w życie ustawy o doręczeniach elektronicznych mobilizuje i przyspiesza przechodzenie przesyłek dzisiaj pocztowych na głównie elektroniczne, ale również dostarczenie, a głównie w tej sferze działa sfera publiczna, która należy dzisiaj do głównych klientów Poczty Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-670.7" who="#PosełWiesławSzczepański">Obecnie obowiązujące przepisy Prawa pocztowego przewidują możliwość udzielenia operatorowi świadczącemu usługę powszechną, czyli operatorowi wyznaczanemu, a przypomnę, że od roku 2016 do 2025 r. obowiązki te pełni Poczta Polska, rekompensaty w przypadku, gdy świadczenie tych usług w danym roku przynosi straty. W obowiązującym dziś prawie obowiązuje mieszany mechanizm finansowania, w ramach korelacji rekompensata powinna być dzisiaj finansowana przede wszystkim z udziałów operatorów pocztowych, którzy świadczą usługi powszechne, a dopiero gdy te udziały nie wystarczają, dopłaca budżet. Oznacza to, że Poczta Polska, która dzisiaj świadczy usługi operatora powszechnego, w roku 2013 musiała sama po prostu sobie dopłacić 88%, czyli 84 mln zł, a do dziś z pozostałych operatorów nie ściągnięto 10 mln zł, w związku z tym ta kwota po prostu do Poczty nie trafiła. Jednocześnie trzeba powiedzieć wprost, że to oznacza, że Poczta sama musiałaby sobie dopłacać do kosztu własnego, co jest w ogóle absurdem, a właściwie po pierwsze, musiałaby gromadzić środki finansowe, a potem je po prostu sobie wpłacać.</u>
          <u xml:id="u-670.8" who="#PosełWiesławSzczepański">Przedmiotowy projekt ustawy przenosi na budżet państwa finansowanie straty powstałej w wyniku świadczenia usługi powszechnej doręczenia przesyłek listowych i paczek na terenie kraju przede wszystkim na budżet. Ponadto w przedmiotowej nowelizacji wprowadza się możliwość udzielania pełnomocnictwa pocztowego przez Internet, niejako wychodząc naprzeciwko cyfryzacji usług pocztowych. Istnieć będzie możliwość pobierania przez nadawcę elektronicznego potwierdzenia nadawania przesyłki rejestrowej ze strony internetowej Poczty Polskiej czy też możliwość skrócenia okresu przetrzymywania przesyłek niedoręczonych z 24 do 12 miesięcy. Co to po prostu oznacza? Oznacza to przede wszystkim zmniejszenie kosztów, które dzisiaj ponosili operatorzy, trzymając po prostu te przesyłki, które nie zostały w pełni doręczone.</u>
          <u xml:id="u-670.9" who="#PosełWiesławSzczepański">Jednocześnie chciałbym powiedzieć, że Poczta Polska dzisiaj jako narodowy operator musi realizować wszystkie obowiązki, które z nich wynikają. Rząd szacuje w tej ustawie, że w latach 2022–2030 będą występować potencjalne dotacje dla Poczty Polskiej w przypadku, kiedy poniesie ona stratę. Choć mamy obawy, czy rzeczywiście w roku 2023 uda się wypłacić środki finansowe za rok 2022, jeśli taka strata będzie ponoszona.</u>
          <u xml:id="u-670.10" who="#PosełWiesławSzczepański">Mój klub będzie głosował za przyjęciem tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-670.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-671">
          <u xml:id="u-671.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-671.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Stefan Krajewski, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-672">
          <u xml:id="u-672.0" who="#PosełStefanKrajewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska — PSL, Unia Europejskich Demokratów, Konserwatyści wobec pilnego rządowego projektu nowelizacji Prawa pocztowego oraz innych ustaw, odpowiednio druki nr 2561 i 2566.</u>
          <u xml:id="u-672.1" who="#PosełStefanKrajewski">Tutaj totalne zaskoczenie. Bardzo szybkie procedowanie i kwestia dofinansowania, dołożenia z budżetu dla Poczty Polskiej prawie 700 mln. To rozumiemy, że ten rynek się zmienia, że tak naprawdę większość z nas częściej zaczyna korzystać z poczty elektronicznej niż z poczty tradycyjnej, bo zamiast wysyłania listu znad morza czy pocztówki z gór albo zamieszczamy w mediach społecznościowych informację, albo wysyłamy do kogoś mail. Więc to wszystko jest jak gdyby zrozumiałe, także ta misja publiczna jest zrozumiała, zatrudnienie na poczcie, to wszystko jest ważne.</u>
          <u xml:id="u-672.2" who="#PosełStefanKrajewski">Tylko jaka jest obłuda obecnego rządu. W lipcu mogliśmy przeczytać artykuły o największych od dekady zyskach Poczty Polskiej. Przy dofinansowaniu wtedy w wysokości prawie 200 mln z budżetu mówiło się o zysku netto 177 mln. Był zysk rekordowy, od dekady takiego nie było. Co się zmieniło przez niespełna 2 miesiące, że trzeba szukać tak ogromnych pieniędzy? Bo podajecie, tak jak w wielu przypadkach, rekordowe zyski Orlenu, wszystkich spółek Skarbu Państwa i znalazła się wśród nich, też z tymi rekordowymi zyskami, Poczta Polska.</u>
          <u xml:id="u-672.3" who="#PosełStefanKrajewski">Cieszę się, że w końcu Poczta Polska zauważyła, że można paczki nadawać i odbierać w paczkomatach, bo już wszyscy operatorzy zewnętrzni postawili paczkomaty w wielu miejscowościach, w miastach, na wsi i wszyscy wiedzieli, jak to zrobić. Ale Poczta Polska czekała na swoje miejsce i czekała, aż najlepsze miejsca na te paczkomaty zostaną zostawione właśnie dla niej. Więc musi być takie zarządzanie, bo jest prezes i są osoby decyzyjne, a tych decyzji właściwych nie podejmują. I raptem jest gaszenie pożaru, bo trzeba znowu miliony dosypać do tego budżetu.</u>
          <u xml:id="u-672.4" who="#PosełStefanKrajewski">Oczywiście gdyby dzisiaj którekolwiek z klubów czy z kół powiedziały, że nie chcą takiego dofinansowania, to byłyby zapewne oskarżone o to, że chcą zniszczyć Pocztę Polską i nie chcą, żeby ci ludzie tam pracowali. A wiemy, że zarządzać pocztą potraficie sprawnie, bo to wasz minister próbował zwolnić naczelniczkę, która zadała kilka niewygodnych dla niego pytań. Więc ta sprawność jest, skuteczność jest, tylko ciągle brakuje pieniędzy. Można do wszystkiego ciągle dosypywać i każdy jest w stanie zrozumieć, że trzeba zasypać tę dziurę, która powstaje chociażby przez to, że jest mniej obsługi. Ale poczta też wypełnia doskonale inne luki, bo jest tam prowadzona sprzedaż różnego asortymentu, każdy coś dla siebie znajdzie, i dobrze, bo jak się przychodzi z rachunkiem czy nadać albo odebrać przesyłkę, to można przy okazji coś kupić. Natomiast wszystko to, oprócz straty, powinno generować jakieś zyski i nie powinniśmy w każdym roku szukać pieniędzy, dokładać je z budżetu.</u>
          <u xml:id="u-672.5" who="#PosełStefanKrajewski">Dlaczego tak duże pieniądze, skoro w tamtym roku, podejrzewam, że z roku na rok nie było takiego tąpnięcia? Dlaczego dzisiaj trzeba aż tyle pieniędzy, skoro w ubiegłym roku dało się dołożyć niespełna 200 mln? A dzisiaj prawie 700? Wtedy też podawano, że te pieniądze będą na przyspieszenie tych procesów, na dostosowanie do nowych rynków, ale nic takiego chyba się w tym czasie nie zadziało. I to samo uzasadnienie jest przedstawiane dzisiaj, żeby tych pieniędzy znowu dołożyć.</u>
          <u xml:id="u-672.6" who="#PosełStefanKrajewski">W związku z tym, że — tak jak powiedziałem — rozumiemy te potrzeby, będziemy głosować za. Ale warto się temu przyjrzeć i podejmować odpowiednie decyzje czy też wyciągać konsekwencje, bo spółki Skarbu Państwa, operatorzy publiczni też są odpowiedzialni za to, żeby był zysk, a nie powinni tylko zwracać się do rządu czy do parlamentu o dołożenie pieniędzy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-672.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-673">
          <u xml:id="u-673.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-673.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę, pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-674">
          <u xml:id="u-674.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Ta ustawa powinna się nazywać ustawą o hodowli dinozaura, o jakiejś uporczywej terapii zdychającego dinozaura, którą prowadzimy tutaj od kilkudziesięciu lat. Już w momencie wprowadzania unijnej deregulacji trzeba było z Unią negocjować jakieś okresy przejściowe, żeby pod kloszem chować tego naszego pocztowego dinozaura, który nie potrafił sprostać konkurencji. A teraz, po latach, okazuje się, że nic to nie dało, że dinozaur jak był dinozaurem, tak teraz jest skansenem jakichś archaicznych procedur, gdzie jak przez szybkę w mrowisku możemy obserwować panie wykonujące jakieś przestarzałe procedury, przybijające na oczach klienta, jakby to nie mogło gdzieś na zapleczu się odbywać, te wszystkie piecząteczki i ludzi czekających w ogonku, aż te wszystkie gusła nad przesyłką odbędą się na ich oczach.</u>
          <u xml:id="u-674.1" who="#PosełDobromirSośnierz">Gdybyśmy spróbowali narysować mapę Polski na podstawie dostępności różnych punktów odbioru paczek, to 45% powierzchni zająłby InPost, 23% powierzchni — Żabka, a dopiero 16% — Poczta Polska. Tak wygląda w praktyce powszechność tej usługi, do której tyle dopłacamy. W tej chwili 61% obywateli ma mniej niż 1 km do najbliższego paczkomatu czy innego automatycznego punktu odbioru przesyłek, a tylko 14% — powyżej 5 km. Gdyby nie haracz na dinozaura, który wszyscy muszą odprowadzać, gdyby nie liczne przywileje dla dinozaura, które nie pozwalają konkurencji w pełni rozwinąć skrzydeł, to ten rynek rozwinąłby się już dawno dużo lepiej niż w tej chwili. Już dawno mielibyśmy paczkomaty w każdej wsi.</u>
          <u xml:id="u-674.2" who="#PosełDobromirSośnierz">To, co próbujemy tutaj osiągnąć, to jest samooszukiwanie się, że mamy rzekomo tanią usługę powszechną, podczas gdy do niej dopłacamy po prostu z innej kieszeni. To jest jedno wielkie oszustwo. Po prostu zamiast płacić za tę przesyłkę w cenie przesyłki, to płacimy za nią albo w cenie innych przesyłek, jeśli przerzucamy te koszty na innych operatorów, albo w cenie, nie wiem, masła, jajek albo np. nart, jeśli przerzucamy to po prostu na podatnika. Oszukujemy się i nic to kompletnie nie daje.</u>
          <u xml:id="u-674.3" who="#PosełDobromirSośnierz">Ta ustawa nie ma najmniejszego sensu. Ta ustawa konserwuje tylko coś, co dawno należałoby wypuścić spod tego klosza i pozwolić temu dinozaurowi zmierzyć się z konkurencją. Albo ten dinozaur się pozbiera i jakoś ogarnie, i sprosta tej konkurencji, albo niech po prostu odejdzie do muzeum i będziemy tę Pocztę podziwiać gdzieś tam w skansenach. A placówki pocztowe będą wykorzystane w sposób bardziej optymalny, skoro Poczta nie potrafi z nich zrobić zyskownego użytku. Przestańmy się oszukiwać, przestańmy przekładać pieniądze prawą ręką z lewej kieszeni tylko po to, żeby na papierze mieć coś, co wygląda na tanie, a tak naprawdę jest dużo droższe niż to, co uzyskujemy na wolnym rynku.</u>
          <u xml:id="u-674.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-675">
          <u xml:id="u-675.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-675.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-676">
          <u xml:id="u-676.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Uprzejmie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-676.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo pocztowe, po przedstawieniu sprawozdania komisji.</u>
          <u xml:id="u-676.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Wysoka Izbo! Przedstawiona przez rząd ustawa zawiera zmiany w obszarach, które można podzielić na dwie grupy. Pierwsza grupa to zmiany dostosowujące przepisy do tego, co widzimy na rynku, do zmian, które zachodzą na rynku pocztowym. Mają one charakter doprecyzowania, zmian definicji i dostosowania przepisów do codziennej pragmatyki świadczenia usług pocztowych.</u>
          <u xml:id="u-676.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Jednak głównym celem projektu ustawy jest zmiana mechanizmu finansowania kosztu netto obowiązku świadczenia usług powszechnych przez Pocztę Polską, spółkę akcyjną. Poczta Polska została wyznaczona na operatora usług powszechnych w okresie od 1 stycznia 2016 r. do 31 grudnia 2025 r. Usługi powszechne, które świadczy ten operator, obejmują przesyłki listowe i paczki pocztowe o określonych wadze i wymiarach oraz przesyłki dla ociemniałych nieświadczone przez tego operatora w ramach obowiązku świadczenia usług powszechnych. Z reguły są to usługi nierentowne, jednak konieczność ich finansowania i świadczenia przede wszystkim wynika z przesłanek społecznych i gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-676.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Do tej pory na podstawie art. 108 przedmiotowej ustawy strata na świadczeniu usług powszechnych była finansowana przez operatorów pocztowych objętych obowiązkiem udziału w dopłacie i ewentualnie z budżetu państwa, jeżeli suma udziału w dopłacie, o której mowa w pkt 1, czyli dopłacie operatorów, była niewystarczająca na sfinansowanie kosztu netto. Zmiana art. 108 spowoduje, że strata będzie finansowana z budżetu państwa w formie dotacji celowej i wypłacana przez ministra właściwego do spraw łączności na wniosek Poczty Polskiej, czyli operatora wyznaczonego. I to jest dosyć kontrowersyjna zmiana, ponieważ w stosunku do dotychczasowych doświadczeń w zakresie wyników finansowych Poczty Polskiej dosyć wysoko oszacowano możliwe koszty tej ustawy w perspektywie do 2031 r. Rząd w tej ustawie zapisał jako maksymalną wysokość dofinansowania aż 5847 mln zł. To jest wartość, wydaje się, jednak dużo wyższa niż potrzeby. Pytanie, jakie są powody aż tak wysokiej kwoty w perspektywie do 2031 r. Należy tutaj zwrócić uwagę na to, że należałoby dokonać pewnej optymalizacji działalności. Przecież Poczta Polska to niestety jest dzisiaj siedlisko nominatów partyjnych Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-676.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Szczególnie ta pani naczelnik.)</u>
          <u xml:id="u-676.6" who="#PosełMirosławSuchoń">To wszystko powoduje, że efekt finansowy nie jest taki, jakiego byśmy oczekiwali, i to wszystko jest wliczane do bieżących kosztów działalności.</u>
          <u xml:id="u-676.7" who="#PosełMirosławSuchoń">Polska 2050 uważa, że także Poczta Polska, podobnie jak inne spółki Skarbu Państwa, powinna podlegać absolutnie optymalizacji działalności. Natomiast na temat projektu ustawy wypowiemy się w głosowaniu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-677">
          <u xml:id="u-677.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-677.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-677.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-677.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">1 minuta na zadanie pytania.</u>
          <u xml:id="u-677.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-678">
          <u xml:id="u-678.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt zakłada zwiększenie środków w ramach finansowania z budżetu państwa do 697 mln zł w roku 2023, wobec 590 mln zgodnie z obecną regulacją. Słyszeliśmy tutaj o stracie przy doręczaniu paczek i listów. Natomiast ja chciałbym zapytać o rzecz następującą i poproszę o odpowiedź na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-678.1" who="#PosełJanSzopiński">Ostatnio media obiegła informacja, że dyrektorzy Poczty Polskiej mieli dostać premię w wysokości 20% rocznego wynagrodzenia. Wypłacone premie mogły sięgać nawet kilkudziesięciu tysięcy złotych. Chciałbym zapytać, czy uzasadnieniem wypłaty owych dyrektorskich premii był dodatni wynik finansowy osiągnięty dzięki dodatkowym środkom, sprzedaży nieruchomości czy też Poczta Polska osiągnęła inne sukcesy. Chciałem zapytać, czy takie premie otrzymał też Zarząd Poczty Polskiej. I pytanie najważniejsze: Czy dodatkowe świadczenie otrzymali również pracownicy Poczty Polskiej? Poproszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-679">
          <u xml:id="u-679.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-679.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-680">
          <u xml:id="u-680.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Czy pan minister byłby uprzejmy powiedzieć, z kim przedmiotowy projekt ustawy był konsultowany? Czy są o nim jakieś opinie Biura Analiz Sejmowych lub inne? Na stronie internetowej się nie znalazły. A przede wszystkim najważniejsze pytanie: Kiedy pracownicy Poczty Polskiej otrzymają podwyżki? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-681">
          <u xml:id="u-681.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-681.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-682">
          <u xml:id="u-682.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże pocztowcom!</u>
          <u xml:id="u-682.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Ale mam wrażenie, że Polacy, w tym i Wysoka Izba, ciągle podlegają pewnemu szantażowi moralnemu, bo im się zdaje, że broniąc Poczty Polskiej, bronią poczty gdańskiej we wrześniu 1939 r. Stąd ten problem ze spojrzeniem prawdzie w oczy, a są to oczy ministra Sasina, bo to już nie jest poczta gdańska, tylko to jest poczta PiS-owska. Mam pytanie: Jak tam procesy, które wam, Poczcie Polskiej, czyli nam, wytoczono za bezprawne transfery danych, do czego was nakłonił rząd w czasie tego wcale niedumnego epizodu w historii Poczty Polskiej, jakim jest sprawa wyborów kopertowych? Konfederacja nie może popierać ani pudrowania tej rzeczywistości, ani konserwowania reliktu przeszłości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-683">
          <u xml:id="u-683.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-684">
          <u xml:id="u-684.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Jeszcze jedno pytanie, pani marszałek. Jedno krótkie pytanie. Jaka jest lista usług, czynności, ważnych spraw, które bezwzględnie musi załatwiać Poczta Polska, bo nie mogą ich załatwić prywatni operatorzy?</u>
          <u xml:id="u-684.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-685">
          <u xml:id="u-685.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-685.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-686">
          <u xml:id="u-686.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-686.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ostatnio mieliśmy wrażenie, że niektóre placówki Poczty Polskiej są po to, żeby ministrowie rządu PiS mogli tam jeździć i zwalniać ludzi za to, że mówili im prawdę w oczy.</u>
          <u xml:id="u-686.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Ale oni są przedstawicielami państwa i za to pensje biorą.)</u>
          <u xml:id="u-686.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Tak niestety wygląda dzisiaj ta działalność rządu.</u>
          <u xml:id="u-686.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Ministrze! Ja bym prosił o odpowiedzi na takie bardzo konkretne pytania. Czy Poczta Polska otrzymała pełny zwrot kosztów tych nieszczęsnych wyborów kopertowych od Państwowej Komisji Wyborczej? Ile restrukturyzacji zostało przeprowadzonych w ostatnich 3 latach w Poczcie Polskiej i jakie? Jaka była wysokość nagród dla kierownictwa wykraczających poza standardowe składniki wynagrodzenia w latach 2019–2021 i w roku 2022? Ilu działaczy Prawa i Sprawiedliwości i Solidarnej Polski zostało zatrudnionych od roku 2015 we wszystkich oddziałach i w Centrali Poczty Polskiej? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-687">
          <u xml:id="u-687.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-687.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-687.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-687.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Wiesław Szczepański, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-687.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-688">
          <u xml:id="u-688.0" who="#PosełWiesławSzczepański">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam dwa pytania.</u>
          <u xml:id="u-688.1" who="#PosełWiesławSzczepański">Po pierwsze, chodzi o kwestię dotyczącą notyfikacji tej ustawy. Kiedy państwo zamierzacie przystąpić do notyfikacji? Przypominam, iż ustawa, która była uchwalona chyba prawie 2 lata temu, która dawała Poczcie Polskiej dodatkowe środki, zwłaszcza w związku z COVID-em, była przez państwa notyfikowana prawie 1,5 roku. Poczta otrzymała te dwieście parę milionów złotych. Mam obawę, czy teraz te środki finansowe rzeczywiście trafią tam w 2023 r.</u>
          <u xml:id="u-688.2" who="#PosełWiesławSzczepański">Moje drugie pytanie dotyczy sytuacji ekonomicznej Poczty Polskiej w obecnym roku. Na ile państwo szacujecie na bazie tych 8 miesięcy, które już w tej chwili upłynęły, wynik finansowy, powiedzmy, jeśli chodzi o przesyłki powszechne? Na ile można szacować kwotę, która będzie potrzebna na dofinansowanie w roku 2022, a powinna być na finansowanie w roku 2023?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-689">
          <u xml:id="u-689.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-689.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-690">
          <u xml:id="u-690.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Polska Poczta to przedsiębiorstwo użyteczności publicznej. Oczywiście zadaniem państwa jest dbanie o funkcjonowanie tej szczególnej firmy, ważnej również dla funkcjonowania państwa. Chciałbym zapytać o sytuację związaną z rynkiem paczkomatów. To jeden z tych obszarów rynku, które mogły być źródłem przychodów dla poczty, a wynika z tego, że poczta moment tworzenia się tego rynku przespała. Jak to w tej chwili wygląda?</u>
          <u xml:id="u-690.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Po drugie, kwestia pracowników. Do tej pory mieliśmy informację, że ponad 40% pracowników Poczty Polskiej otrzymuje płacę minimalną. Oznacza to, że na przyszły rok trzeba w budżecie poczty przewidzieć znaczące środki w związku z podwyżką płacy minimalnej. Czy te środki są zabezpieczone i będą dla pracowników? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-690.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-691">
          <u xml:id="u-691.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-691.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jakub Kulesza, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-692">
          <u xml:id="u-692.0" who="#PosełJakubKulesza">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mamy trzecią dekadę XXI w., a wy dalej uważacie, że potrzebna jest nam państwowa spółka zajmująca się usługami pocztowymi.</u>
          <u xml:id="u-692.1" who="#PosełJakubKulesza">Po co politykom Poczta Polska? Po to, by minister Sasin mógł organizować niekonstytucyjne, nielegalne wybory, marnować 70 mln zł na druk kart wyborczych, które walały się po ulicy, i wymagać od samorządów nielegalnego przesyłania naszych danych, danych o wyborcach. Po to, by minister Cieślak mógł pokazać, jaką ma władzę, grozić urzędniczce, pani naczelnik z Pacanowa, zwolnieniem, pokazać, że on tutaj rządzi. Właśnie po to są wam państwowe firmy. Poczta Polska jest 100 lat za konkurencją. Doszło do tego, że nawet pomimo posiadania monopolu…</u>
          <u xml:id="u-692.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Właśnie przez takie panie naczelniczki.)</u>
          <u xml:id="u-692.3" who="#PosełJakubKulesza">…konkurencja była bardziej konkurencyjna, dzięki dokładaniu do każdego listu blaszki, która kosztuje, jest ciężka, trzeba ją przewozić, ale i tak konkurencja była w stanie bardziej efektywnie, taniej, bardziej rynkowo dostarczać nam listy. Nie wspomnę już o aplikacjach, paczkomatach, gdzie państwowa firma jest po prostu 100 lat za wiadomo kim. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-692.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-693">
          <u xml:id="u-693.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-693.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Czesław Mroczek, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-694">
          <u xml:id="u-694.0" who="#PosełCzesławMroczek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pytałem rząd, dlaczego jest tak, że maleje zakres usług powszechnych, natomiast radykalnie wzrasta koszt ich obsługi. Pytałem o to rząd. Z odpowiedzią pospieszył pan poseł Wiesław Szczepański. Nie wiem, czy był wyznaczony, czy sam się wyznaczył, ale z całą pewnością nie zrozumiał tego, o czym mówiłem. Mówiłem o tym, że niepokoi mnie to i myślę, że wszystkich w Polsce również, że maleje zakres usług, a wzrasta koszt ich obsługi.</u>
          <u xml:id="u-694.1" who="#PosełCzesławMroczek">Jak to będzie wpływało na rynek? Jak to będzie wpływało na budżet? To wiemy. Radykalnie obciąża to budżet naszego państwa. W tym zakresie oczekuję jednak, że rząd mi odpowie, chyba że powie, że pan poseł Szczepański działa tu w imieniu rządu.</u>
          <u xml:id="u-694.2" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Szczepański: Niech pan zejdzie spod faszystowskiego…)</u>
          <u xml:id="u-694.3" who="#PosełCzesławMroczek">Mam jeszcze jedno pytanie po wypowiedzi pana posła Tomaszewskiego. Pytam pana ministra: Czy obliczyliście państwo, jak podniesienie płacy minimalnej wpłynie na przyszłe rachunki finansowe poczty i ewentualne przyszłe rekompensaty?</u>
          <u xml:id="u-694.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-694.5" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Szczepański: Zejdź na ziemię.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-695">
          <u xml:id="u-695.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-695.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Katarzyna Kretkowska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-696">
          <u xml:id="u-696.0" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! 60% pracowników Poczty Polskiej otrzymuje zarobki w wysokości pensji minimalnej. 14 lat temu średnie zarobki w Poczcie Polskiej wynosiły 105% średniej krajowej, a obecnie wynoszą 75% średniej krajowej. Tymczasem zarobki kierowników i dyrektorów w Poczcie Polskiej wynoszą przeciętnie ok. 20 tys. zł. Zarobki prezesa Poczty Polskiej wynoszą 50 tys. zł miesięcznie.</u>
          <u xml:id="u-696.1" who="#PosełKatarzynaKretkowska">Jak to się ma do faktu, że Poczta Polska jest spółka państwową? Jak to się ma do zarobków w innych publicznych, państwowych instytucjach, placówkach? Dlaczego dyrektor szkoły nie zarabia adekwatnie więcej? Rzeczą nieprzyzwoitą jest to, żeby dyrektor zarabiał 10 razy więcej czy 20 razy więcej od pracownika. Jest to po prostu nieprzyzwoite, te zarobki kierownictwa są nieprzyzwoite względem zarobków zwykłego pracownika, zwłaszcza w sytuacji, kiedy do funkcjonowania tych instytucji potrzebne jest dofinansowanie z budżetu państwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-697">
          <u xml:id="u-697.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-697.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Na pytania odpowie sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych pan Jan Kanthak.</u>
          <u xml:id="u-697.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-698">
          <u xml:id="u-698.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rozpocznę od ostatniego pytania pani poseł Kretkowskiej dotyczącego zarobków zarządu, choćby zarządu Poczty Polskiej. Porównajmy to z zarobkami za czasów Platformy Obywatelskiej, kiedy siła nabywcza była zupełnie inna. Np. w 2013 r. prezes Poczty Polskiej zarobił 1,422 mln zł. Praktycznie tyle samo zarobił w 2014 r. Słusznie pani zauważyła, że prezes spółki, która zatrudnia 70 tys. osób i jest niezwykle istotną spółką z punktu widzenia infrastruktury krytycznej państwa, zarabia obecnie ok. 50 tys. zł. Poczta Polska jest niezwykle istotną instytucją i myślę, że 99% parlamentarzystów, posłów na tej sali się z tym zgodzi, poza wyjątkami, które, jak widzę, już opuściły tę salę.</u>
          <u xml:id="u-698.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Odniosę się do dalszych pytań. Widzę, że posłowie popełniają tutaj podstawowy błąd, który może wynikać z niezrozumienia przepisów zaproponowanych w przedłożonej ustawie. W tej ustawie nie mówimy o wysokości kwoty, która będzie wypłacana w ramach dotacji celowej przez budżet państwa. Mówimy o górnym pułapie, który jest uwzględniany w ustawie. Sposób, w jaki będzie się to kształtowało, będzie uzależniony od tego, jaka będzie ponoszona co roku strata, więc jest to górny pułap, panie pośle, a nie od razu przesądzanie o tym, jaka to będzie kwota. Ta kwota jest estymowana na podstawie strategii Poczty Polskiej i oczywiście liczymy na to, że ta strata będzie coraz niższa. Nie żyjemy jednak w próżni, a każdy z nas korzysta z usług Poczty Polskiej, więc wszyscy z państwa mają świadomość tego, jak ten wolumen usług powszechnych spada niezależnie od tego, czy byłaby to Poczta Polska, czy inny wyznaczony operator.</u>
          <u xml:id="u-698.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Tak jak państwo posłowie słusznie zauważyli, operator jest wyznaczany na podstawie decyzji prezesa UKE na 10 lat. Operator został wyznaczony w 2015 r. i na szczęście jest to Poczta Polska, bo tak naprawdę jedynie Poczta Polska może świadczyć tego typu usługi, ponieważ posiada całą sieć. Gdy słucham przede wszystkim posłów Konfederacji, mam wrażenie, że jesteście państwo w pewien sposób oderwani od rzeczywistości poprzez ciągłe podkreślanie roli paczkomatów. Z całym szacunkiem, ale Poczta Polska nie świadczy usług związanych wyłącznie z paczkomatami. Paczkomaty nie rozwiązałyby wszystkich problemów związanych choćby z obsługą instytucji państwowych w relacji między obywatelem a państwem polskim, bo Poczta Polska to przede wszystkim instytucja.</u>
          <u xml:id="u-698.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Pan poseł Braun podkreślał obronę poczty w Gdańsku. W dalszym ciągu trzeba pamiętać o tym, że gdyby doszło do sytuacji kryzysowej, państwo polskie mogłoby liczyć na pocztowców, tak jak liczyło w 1939 r. I teraz przy kryzysie na naszej wschodniej granicy Poczta Polska również bardzo mocno włącza się w pomoc Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-698.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Bardzo dziękuję za słowa wsparcia pana posła Szczepańskiego — bardzo merytoryczna dyskusja zarówno podczas prac komisji, jak i podczas debaty plenarnej. Myślę, że chętnie odpowiem na pytania.</u>
          <u xml:id="u-698.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Teraz gdzieś tutaj mi umknęło, przepraszam. Kiedy notyfikacja? Pan poseł Szczepański zapytał o to, kiedy notyfikacja. Notyfikacja będzie tak szybko, jak tylko ustawa wejdzie w życie, ponieważ nie można notyfikować czegoś, co nie obowiązuje, więc na szczęście mamy ten projekt w ramach trybu pilnego. Liczymy na to, że na przełomie września, października ta ustawa zostanie przyjęta przez parlament, podpisana przez pana prezydenta i jak tylko wejdzie w życie, zostanie notyfikowana do Komisji Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-698.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Pan poseł Szczepański pytał o wynik finansowy za ten rok. Mamy teraz wrzesień, trudno powiedzieć przedstawicielowi Ministerstwa Aktywów Państwowych, ponieważ początkowo jest w tym procesie… Najpierw uczestniczą poczta i prezes Urzędu Komunikacji Elektronicznej. Na posiedzeniu komisji padła dzisiaj kwota za 2021 r. Ona również, jak wspomniał wiceprezes UKE, będzie teraz przedmiotem pewnej dyskusji między pocztą a prezesem UKE i zobaczymy, jak ta strata netto zostanie określona.</u>
          <u xml:id="u-698.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Strata netto była w 2013 r., była w 2020 r. w wyniku pandemii koronawirusa i teraz w 2021 r. to jest naturalna kolej rzeczy. Tak jak wspomniałem, wynika ona ze spadku wolumenu sprzedaży tych produktów, które wchodzą w zakres usług powszechnych. Ale tak jak pan poseł Szczepański wskazał, to wynika z regulacji, które narzucają wymagania wobec operatora wyznaczonego, czyli okres świadczenia tych usług, ile ma być takich miejsc. Przypomnę, że placówek jest bardzo wiele, praktycznie w każdym odcinku, w każdej gminie mamy placówki pocztowe. My jako Zjednoczona Prawica chcemy rozwijać tę działalność. Nawet jeśli ona niekiedy przynosi straty, to uważamy, że Poczta Polska jest pewną instytucją, która — tak jak już wspomniałem — zajmuje się łączeniem obywatela z państwem polskim. I nie podobało nam się to, co działo się za czasów rządów Platformy Obywatelskiej, kiedy zlikwidowano 1157 placówek pocztowych, kiedy w latach 2008–2015 zredukowano zatrudnienie o 22 tys. Uważamy, że ta instytucja ma rację bytu, tylko musi być wsparta, ponieważ jeśli otwieramy się na usługi e-commerce, na te paczkomaty, o których tak chętnie mówi Konfederacja, to musimy ulżyć Poczcie Polskiej w zakresie świadczenia usług narzuconych odgórnie w ramach usług powszechnych, które są potrzebne.</u>
          <u xml:id="u-698.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Pan poseł Sośnierz podkreślał te usługi komercyjne, że konkurencja tak sobie świetnie radzi, ale każdy z nas ma świadomość, że seniorzy czy osoby, które nie posiadają smartfonów, nie potrafią korzystać z nowoczesnych technologii, też muszą mieć możliwość kontaktu z państwem.</u>
          <u xml:id="u-698.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Poseł Suchoń pytał o to, jakie są powody tak wysokiej kwoty. Myślę, że już to wyjaśniłem, że ta kwota to jest górny pułap, to nie jest kwota określająca to, jaka będzie strata netto na każdy rok, tylko w ramach wyliczeń Poczty Polskiej określamy górny pułap tej dotacji celowej.</u>
          <u xml:id="u-698.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Nie wiem, czy odnosić się do takich populistycznych, publicystycznych określeń jak funkcjonariusze PiS-owscy pracujący na Poczcie Polskiej, bo jestem przekonany, panie pośle, że pracują tam również wyborcy pańskiego ugrupowania, jak i Lewicy, Platformy Obywatelskiej, Konfederacji, Polskiego Stronnictwa Ludowego, i myślę, że nie ma sensu obrażać 70 tys. pracowników, że są funkcjonariuszami PiS-owskimi, mimo że przynależność do Prawa i Sprawiedliwości nie jest oczywiście niczym złym. Ja to traktuję jako chlubę, że jest ktoś, kto podziela nasze poglądy, ale w pańskich ustach może to brzmiało jak jakaś obelga.</u>
          <u xml:id="u-698.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Pan poseł Rafał Adamiak pytał o podwyżki.</u>
          <u xml:id="u-698.12" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Mi chodziło o kierownictwo zatrudnione przez pana ministra, a nie o pracowników.)</u>
          <u xml:id="u-698.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-699">
          <u xml:id="u-699.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-700">
          <u xml:id="u-700.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">…myślę, że miał pan możliwość wypowiedzi. Teraz to nie polega na tym, że będziemy prowadzili dialog z mównicy i z ław sejmowych, ale…</u>
          <u xml:id="u-700.1" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-701">
          <u xml:id="u-701.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o spokój.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-702">
          <u xml:id="u-702.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">…warto jednak brać pod uwagę, że 70 tys. pracowników na pewno nie jest PiS-owskimi funkcjonariuszami.</u>
          <u xml:id="u-702.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Podwyżki. Od 2016 r. na zwiększenie wynagrodzeń wydano ponad 1100 mln zł, a podstawowe wynagrodzenie wzrosło o 1250 zł.</u>
          <u xml:id="u-702.2" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: 15 sekund.)</u>
          <u xml:id="u-702.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Dlaczego nie, dlaczego nie można skorzystać z prawa do sprostowania?)</u>
          <u xml:id="u-702.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychJanKanthak">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Tomaszewskiego dotyczące paczkomatów, to chciałem zapewnić, że ta nowelizacja dotyczy paczkomatów, wprowadza definicję usługi, zmienia definicję usługi kurierskiej właśnie pod kątem paczkomatów. Prowadzone są testy, są już na końcowym etapie, w zasadzie już paczkomaty stoją. Teraz jest etap łączenia ich z aplikacjami i myślę, że w ciągu niecałego miesiąca będziemy mogli rozpocząć duży proces wprowadzania na dużą skalę paczkomatów. Myślę, że wyczerpałem już pulę pytań. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-702.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-703">
          <u xml:id="u-703.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-703.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana posła sprawozdawcę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-704">
          <u xml:id="u-704.0" who="#PosełPiotrKról">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Jednak myślę, że kilka kwestii powinno wybrzmieć, bo mam wrażenie, że jest pewne niezrozumienie kluczowego faktu.</u>
          <u xml:id="u-704.1" who="#PosełPiotrKról">To nie jest tak, że to Poczta Polska sobie coś uzurpuje albo coś sobie wzięła, tylko to Poczta Polska została wyznaczona przez państwo polskie do świadczenia tzw. usługi powszechnej. To jest pierwsza rzecz. Czyli najpierw państwo polskie powierza temu przedsiębiorstwu wykonywanie jakiejś funkcji, a potem przedstawiciele tej firmy, którzy zostali przez to państwo polskie wyznaczeni, muszą wysłuchiwać, że są dinozaurami, jakichś innych dziwacznych urojeń, tylko dlatego, że ktoś nie ma elementarnej wiedzy albo po prostu nie przyjmuje elementarnych faktów.</u>
          <u xml:id="u-704.2" who="#PosełPiotrKról">To, co było najbardziej zadziwiające, a wydawałoby się, że jesteśmy w miejscu, w którym stanowi się prawo, to powoływanie się na przypadki takiego jawnego, brutalnego łamania czy obchodzenia prawa, czyli mam na myśli ten przykład, który tutaj został podany, przyklejania tych metalowych blach do listów. To był taki brutalny sposób na obchodzenie prawa, dlatego że zgodnie z polskim prawem na przesyłki do określonej wagi miała monopol poczta. Przyklejanie tej blachy to taki jeden, powiedziałbym, najbardziej jaskrawy przykład obchodzenia prawa czy takiego śmiania się po prostu z obowiązującego prawa.</u>
          <u xml:id="u-704.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Co nie jest zakazane, jest dozwolone.)</u>
          <u xml:id="u-704.4" who="#PosełPiotrKról">Proszę pana…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-705">
          <u xml:id="u-705.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-706">
          <u xml:id="u-706.0" who="#PosełPiotrKról">To właśnie było zakazane.</u>
          <u xml:id="u-706.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Nie, nie było.)</u>
          <u xml:id="u-706.2" who="#PosełPiotrKról">Proszę pana, ale ja z panem nie dyskutuję, tylko przyszedłem do Sejmu… Już pomijam to…</u>
          <u xml:id="u-706.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Jednak pan dyskutuje.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-707">
          <u xml:id="u-707.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, panie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-708">
          <u xml:id="u-708.0" who="#PosełPiotrKról">Bo pan mi przerywa. Sugerowałbym, żeby pan może usiadł, bo to miejsce, w którym pan siedzi…</u>
          <u xml:id="u-708.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Ja właśnie siedzę.)</u>
          <u xml:id="u-708.2" who="#PosełPiotrKról">Ale to nie jest miejsce…</u>
          <u xml:id="u-708.3" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-709">
          <u xml:id="u-709.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę pana posła Brauna, żeby usiadł na miejscu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-710">
          <u xml:id="u-710.0" who="#PosełPiotrKról">To jest w pigułce cały stosunek pana do rzeczywistości.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-711">
          <u xml:id="u-711.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle, bardzo proszę usiąść.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-712">
          <u xml:id="u-712.0" who="#PosełPiotrKról">Miejsca do siedzenia to są te zielone, jakby pan nie kojarzył, a to jest oparcie. Jak widać, takie elementarne rzeczy nawet trzeba tutaj tłumaczyć.</u>
          <u xml:id="u-712.1" who="#PosełPiotrKról">Kolejna rzecz, która tutaj też wybrzmiewa i która jest używana jako taka para argument, to jest kwestia tego, że firmy zaczęły wprowadzać na polski rynek paczkomaty. Okej, tylko to jest ten segment rynku, który dotyczy paczek pocztowych. A chciałbym przypomnieć uprzejmie, że to państwo polskie zleciło Poczcie Polskiej doręczanie listów. Rozumiem, że na tej sali, środowisko, które nie rozróżnia, czym jest siedzenie, a czym jest oparcie, to chyba jednak nie neguje faktu, czym jest paczka, a czym jest list, i że listów się nie da tą maszyną nadać ani wysłać, ani odebrać.</u>
          <u xml:id="u-712.2" who="#PosełPiotrKról">Ja się mogę podzielić swoim osobistym doświadczeniem, do czego zostały sprowadzone usługi pocztowe. Za rządów Platformy zmarł mój ojciec. List z prokuratury o tym, że nie było udziału osób trzecich, odbierałem w takiej budce, bo wtedy usługi pocztowe świadczyła jakaś firma, która udawała, że jest pocztą. Najpierw wygrała przetarg, a potem szukała miejsc, gdzie można listy ewentualnie odebrać.</u>
          <u xml:id="u-712.3" who="#PosełPiotrKról">Można oczywiście sprowadzić pocztę do poziomu niepotrzebnego elementu, tylko że w małych miejscowościach czy w mniejszych miejscowościach czasami ten dostęp do poczty to jest tak naprawdę możliwość kontaktu z państwem. W małych miejscowościach ludzie też płacą podatki, też mają prawo wysłać list, też mają prawo go odebrać i mają prawo otrzymać korespondencję.</u>
          <u xml:id="u-712.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-712.5" who="#PosełPiotrKról">Wydaje się, że to jest taka elementarna oczywistość.</u>
          <u xml:id="u-712.6" who="#PosełPiotrKról">Padały np. zarzuty wobec poczty, że to poczta jest winna, że chciała mieć dostęp do danych albo że miała wziąć udział w wyborach korespondencyjnych. Przypominam, że to Sejm podjął taką ustawę, więc trudno chyba mieć pretensje do podmiotu, który został ustawowo do czegoś zobowiązany, że próbował wykonać jakieś czynności. Pomijam, jak to się skończyło. To są wszystko konsekwencje ustawowe. Najpierw nakładamy ustawowe konsekwencje czy obowiązki na pocztę, a potem przychodzimy i mamy pretensje, wyzywamy ją od dinozaurów.</u>
          <u xml:id="u-712.7" who="#PosełPiotrKról">Chciałbym w imieniu mojego środowiska i myślę, że w imieniu Komisji Infrastruktury, przekazać wyrazy głębokiego szacunku dla pocztowców, a szczególnie po tym okresie COVID-owym, bo głosowaliśmy przez Internet, ale oni te listy do skrzynek nosili. Niech to wybrzmi, bo taka jest prawda. My ten projekt będziemy popierać. Dziękuję serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-712.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-713">
          <u xml:id="u-713.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-713.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Braun, 1 minuta na sprostowanie, ale bardzo proszę, panie pośle, żeby to było sprostowanie i żeby…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-714">
          <u xml:id="u-714.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Arogancją…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-715">
          <u xml:id="u-715.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-716">
          <u xml:id="u-716.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…nie nadrobicie państwo tego, co jest coraz większym dysonansem poznawczym między waszą retoryką hurrapatriotyczną a rzeczywistością, która skrzeczy.</u>
          <u xml:id="u-716.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Potwierdził pan poseł Kanthak moje najgorsze obawy.</u>
          <u xml:id="u-716.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Co pan za sprostowanie robi?)</u>
          <u xml:id="u-716.3" who="#PosełGrzegorzBraun">Tak, pan serio tę figurę z pocztą gdańską traktuje. Wyrażam nadzieję, że państwo polskie będzie na tyle poważne i, daj Boże, potężne, żeby nigdy więcej już nie zasłaniać się cywilami tam, gdzie wojsko i służby powinny załatwiać sprawę. Ale wy najwyraźniej tak pojmujecie rolę poczty i na całe państwo patrzycie jako na narzędzie prowadzenia swojej partyjnej polityki. Czepiliście się jak pijany paczkomatu. Proszę sprawdzić to w protokole. Akurat to nie jest największe nasze zmartwienie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-717">
          <u xml:id="u-717.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-718">
          <u xml:id="u-718.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Ale to, że pan dziś się chwali…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-719">
          <u xml:id="u-719.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-720">
          <u xml:id="u-720.0" who="#PosełGrzegorzBraun">…jako wielkim osiągnięciem, że rusza poczta z paczkomatami, to jest to świadectwo potwierdzające nasze diagnozy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-721">
          <u xml:id="u-721.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-721.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-721.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-721.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktów porządku dziennego zaplanowanych na dzień 14 września br.</u>
          <u xml:id="u-721.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-721.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś jeszcze z pań i panów posłów chce zgłosić się do oświadczenia?</u>
          <u xml:id="u-721.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-721.7" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-721.8" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-721.9" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">3 minuty.</u>
          <u xml:id="u-721.10" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Pani marszałek, dlaczego 3, a nie 5?)</u>
          <u xml:id="u-721.11" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bo mogę wyznaczyć taki czas, pani poseł. Marszałek wyznacza, a my dziś przyspieszamy z marszałkami, dlatego 3 minuty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-722">
          <u xml:id="u-722.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W trybie oświadczenia poselskiego odpowiadam na pytania, które dotarły do mnie dzisiejszego popołudnia i wieczora, dlaczego sprzeciwiłem się przyjmowaniu uchwały czczącej pamięć nieboszczki Elżbiety brytyjskiej,</u>
          <u xml:id="u-722.1" who="#PosełGrzegorzBraun">Dlaczego nie wziąłem udziału w aklamacji, przez którą ostatecznie przyjęta została ta uchwała? Odpowiedź jest dla mnie bardzo prosta i jednocześnie skonkretyzowana w kilku punktach.</u>
          <u xml:id="u-722.2" who="#PosełGrzegorzBraun">Punkt pierwszy jest taki, że jako starający się trzymać rzeczywistości, również historycznej, polski patriota nie odczuwam żadnych sentymentów wobec korony brytyjskiej jako takiej, pomny wszystkich aktów podstępnego przeniewierstwa i agresji w XX w., przejawianej chociażby właśnie na niwie dyplomatycznej ze strony Imperium Brytyjskiego wobec Polaków.</u>
          <u xml:id="u-722.3" who="#PosełGrzegorzBraun">Drugi punkt jest taki, że Elżbieta Windsor, wcześniej Saxe-Coburg-Gotha, księstwo niemieckie, dynastia protestancka, to dla mnie, monarchisty i realisty, dynastia uzurpatorów na tronie brytyjskim przynależnym słusznie Stuartom. Karol spadkobierca, jak zauważa pan profesor Jacek Bartyzel, gdyby miał krztynę przyzwoitości, to nie tytułowałby się Karolem III, bo ten tytuł historycznie przynależy Karolowi Edwardowi Stuartowi, notabene po kądzieli wnukowi króla Jana III Sobieskiego. A więc to drugi powód. Jako monarchista, legitymista, choć nie ekspert w tej dziedzinie, nie mogą sygnować dokumentu i podpisywać się pod czymś, co po prostu z mojego punktu widzenia jest świadectwem historycznej nieprawdy.</u>
          <u xml:id="u-722.4" who="#PosełGrzegorzBraun">A trzeci punkt jest taki, że ta nieszczęsna Elżbieta, za duszę której mogę westchnąć — niech spoczywa w pokoju, świeć, Panie, nad jej duszą — była głową fałszywego kościoła. I cóż, nic tego faktu nie zmieni, nie wymaże. I ja w aklamacjach takich uchwał udziału brać nie mogę. Dziękuję bardzo, pani marszałek. Dobrej nocy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-723">
          <u xml:id="u-723.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-724">
          <u xml:id="u-724.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-724.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Moje wystąpienie dotyczy sprawy niezwykle ważnej. Otóż 9 czerwca br. Prokuratura Okręgowa w Sosnowcu postawiła jednemu z bielskich dziennikarzy, panu Mirosławowi Jamrze, zarzuty z art. 18 § 2 Kodeksu karnego dotyczące podżegania, czyli nakłaniania innej osoby do popełnienia czynu zabronionego. Śledztwo prowadzone przeciwko dziennikarzowi przez prokuraturę dotyczyło tego, że pytał policjantów o wydarzenia, które później były relacjonowane w bielskich mediach, m.in. w zakresie sytuacji na drogach. Podobne zarzuty dotyczyły także drugiego dziennikarza. Swoją pracę wykonywali w normalnej formule, formule współpracy z funkcjonariuszami, która jest stosowana chyba przez wszystkich dziennikarzy na całym świecie.</u>
          <u xml:id="u-724.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Postępowanie prokuratury było niezwykle kuriozalne i na szczęście w porę zareagował prokurator generalny, minister sprawiedliwości, nakazując umorzenie tego śledztwa. Jednak podjęcie przez prokuraturę czynności przeciwko dziennikarzom oraz, co niezwykle ważne, stosowanie wobec przynajmniej jednego z nich tajnej kontroli operacyjnej przez biuro wewnętrzne Policji, czyli podsłuchiwanie dziennikarza pomimo tego, że chroni go stosowny immunitet, podsłuchiwanie prawdopodobnie nawet bez należycie uzyskanej zgody sądu, jest sprawą absolutnie skandaliczną, daleko naruszającą standardy państwa prawnego, co wymaga stanowczej reakcji.</u>
          <u xml:id="u-724.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Dziennikarze pełnią w naszym życiu bardzo ważną rolę. Dzięki ich pracy obywatele mogą uzyskać dostęp do informacji, które pozwalają lepiej zrozumieć świat. Zwłaszcza w demokracjach balansujących na granicy rządów autorytarnych rola dziennikarzy jest nie do przecenienia. W Polsce praca dziennikarzy pozwoliła ujawnić bardzo wiele afer współczesnej władzy, dlatego wzywam dziś rząd do dogłębnego i w pełni transparentnego wyjaśnienia sprawy, zwłaszcza w obszarze nielegalnego podsłuchiwania bielskich dziennikarzy i wykorzystywania rozmów telefonicznych, które prowadzili, do tego, aby oskarżyć inne osoby.</u>
          <u xml:id="u-724.4" who="#PosełMirosławSuchoń">W demokratycznym państwie podsłuchiwanie dziennikarzy przez służby podległe władzy jest absolutnie niedopuszczalne. Rząd powinien wyjaśnić tę sprawę w taki sposób, aby ona została wyjaśniona dogłębnie i transparentnie. Do tego dziś wzywam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-725">
          <u xml:id="u-725.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-725.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-726">
          <u xml:id="u-726.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Wrzesień jest miesiącem, kiedy wracamy pamięcią do II wojny światowej. 1 września 1939 r. Niemcy zaatakowały Polskę, rozpoczynając wojnę, a 17 września wystąpił przeciwko Polsce Związek Sowiecki, realizując postanowienia wzajemnych zobowiązań niemiecko-sowieckich wynikających z paktu Ribbentrop-Mołotow. II wojna światowa, największa i najkrwawsza w dziejach świata, zakończyła się w Europie podpisanym 7 maja 1945 r. we francuskim Reims aktem kapitulacji sił zbrojnych Niemiec. Walka o wolność i niepodległość Polski jednak nie skończyła się, gdyż my w 1945 r. nie odzyskaliśmy wolności, a jedynie zmieniło się państwo sprawujące hegemonię nad Polską.</u>
          <u xml:id="u-726.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W swoim oświadczeniu pragnę wspomnieć bohatera z tamtego okresu — osobę ks. Władysława Gurgacza. Dzisiaj przypada kolejna rocznica jego śmierci. 14 września 1949 r. został on zamordowany strzałem w tył głowy w krakowskim więzieniu przy ul. Montelupich.</u>
          <u xml:id="u-726.2" who="#PosełBarbaraBartuś">Ks. Władysław Gurgacz urodził się w 1914 r. na Podkarpaciu, a święcenia kapłańskie przyjął w 1942 r. Wiosną 1945 r. znalazł się w Gorlicach, gdzie został duszpasterzem w naszym szpitalu powiatowym. Będąc jednocześnie pacjentem i kapelanem, udzielał wsparcia duchowego zarówno żołnierzom Ludowego Wojska Polskiego, jak i dawnym partyzantom Armii Krajowej. Najprawdopodobniej już w Gorlicach związał się też z podziemiem niepodległościowym.</u>
          <u xml:id="u-726.3" who="#PosełBarbaraBartuś">W roku 1947 trafił do Krynicy, gdzie został kapelanem sióstr służebniczek starowiejskich. W swoich odważnych kazaniach krytykował marksizm i model państwa sowieckiego. Na początku 1948 r. został kapelanem miejscowego oddziału podziemia zbrojnego Polskiej Podziemnej Armii Niepodległościowej działającej na terenie powiatu nowosądeckiego. Gdy stało się jasne, że zostanie aresztowany, dołączył na stałe do oddziału. Odprawiał msze święte i sprawował posługę spowiedniczą, prowadził wykłady z filozofii i lekcje historii, języka polskiego, matematyki. Nauczał zasad etyki stosownie do warunków działania podziemia.</u>
          <u xml:id="u-726.4" who="#PosełBarbaraBartuś">W ręce bezpieki ks. Władysław Gurgacz ps. Sęp wpadł w Krakowie w lipcu 1949 r. W głośnym procesie pokazowym został skazany na śmierć. Taką cenę płacili wówczas ci, którzy działali w niepodległościowym podziemiu. Młody kapłan został potajemnie pochowany na cmentarzu Rakowickim w Krakowie. Jego szczątki odnaleziono dopiero podczas prac poszukiwawczych IPN w październiku 2018 r.</u>
          <u xml:id="u-726.5" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Gdy sędzia odczytywał ks. Gurgaczowi wyrok śmierci, ten powiedział: Na śmierć pójdę chętnie, cóż to jest zresztą śmierć? Wierzę, że każda kropla krwi niewinnie przelanej zrodzi tysiące przeciwników i obróci wam na zgubę. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-726.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-727">
          <u xml:id="u-727.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-727.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-728">
          <u xml:id="u-728.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Moje oświadczenie dotyczy petycji mieszkańców 28 miejscowości z gminy Nowe Miasto nad Wartą w Wielkopolsce oraz gmin ościennych. Ta petycja przygotowana przez mieszkańców jest konsekwencją odbytego na nadzwyczajnej sesji Rady Gminy Nowe Miasto nad Wartą spotkania z przedstawicielami Centralnego Portu Komunikacyjnego w sprawie przebiegu linii kolejowych dużych prędkości.</u>
          <u xml:id="u-728.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Mieszkańcy, którzy podpisali tę petycję, a to jest blisko 2300 osób, opowiadają się za jednym z wariantów przebiegu tej linii, gdyż on jest prawie bezkolizyjny nie tylko dla mieszkańców tej gminy, ale również gmin sąsiednich. Jak podkreślają, nie mogą odpowiadać za błędy ani ponosić konsekwencji niekompetencji osób, które sporządzały plany proponowanych najpierw ośmiu, a później czterech trasowań.</u>
          <u xml:id="u-728.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Warianty, które są bezkolizyjne, uzyskują właśnie poparcie, natomiast inne warianty, które zostały przygotowane, mieszkańcy określają jako próbę, przed którą ostrzegają, a wynika ona z możliwości zarobienia dużych pieniędzy przez osoby piastujące wysokie stanowiska w gminie Jarocin.</u>
          <u xml:id="u-728.3" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Mieszkańcy piszą w tej petycji m.in.: Jako mieszkańcy naszej gminy, gminy Nowe Miasto nad Wartą, nie możemy zgodzić się na wariant, który zrujnuje nasze zdrowie, doprowadzi do niszczenia naszych majątków i dewastacji naszego środowiska. Nie zgadzamy się ze słowami przedstawiciela CPK, jakoby przebieg wzdłuż trasy S11 był finansowo gorszy od wariantu nr 4, jak również z tym, że budowa wiaduktu przez S11 jest droższa od budowy wiaduktu w środku wsi. Tym bardziej że według słów tego samego pana na obecnym etapie nie można ocenić, który wariant jest finansowo lepszy czy gorszy.</u>
          <u xml:id="u-728.4" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Następnie mieszkańcy, którzy podpisali się pod tą petycją, powołują się na art. 52 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, która gwarantuje nam wolność wyboru miejsca zamieszkania i pobytu. Skierowali petycję z blisko 2000 podpisów do Centralnego Portu Komunikacyjnego z prośbą o uwzględnienie jako jeden z elementów konsultacji społecznych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-728.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-729">
          <u xml:id="u-729.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-729.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-730">
          <u xml:id="u-730.0" who="#PosełWaldemarAndzel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzisiejsze oświadczenie mam na temat raportu podkomisji do spraw ponownego zbadania wypadku lotniczego i medialnej nagonki na Antoniego Macierewicza.</u>
          <u xml:id="u-730.1" who="#PosełWaldemarAndzel">Wiemy już doskonale, że w raporcie podkomisji do spraw ponownego zbadania wypadku lotniczego są zawarte wszystkie materiały związane z wynikami realizacji zadań, jakie stanęły przed NIAR w wyniku umowy, jaką zawarła podkomisja. Cytując słowa kierującego pracami komisji Antoniego Macierewicza: wiemy, że wszystkie wyniki zostały opublikowane bardzo dokładnie, a to, co przekazał TVN, jest jakimś absurdem. Pytanie, dlaczego ten absurd pojawia się właśnie teraz, czy moment ponoszenia klęsk przez rosyjskie oddziały jest przypadkowy.</u>
          <u xml:id="u-730.2" who="#PosełWaldemarAndzel">W najlepsze trwa destabilizacja polskiej sceny politycznej. Jest to kolejny atak ze strony rosyjskiej agentury. Nie bez znaczenia jest umocnienie wschodniej flanki, co również w dużej mierze jest zasługą atakowanego przez media Antoniego Macierewicza.</u>
          <u xml:id="u-730.3" who="#PosełWaldemarAndzel">I zgadzam się z nim, że TVN powinien się wstydzić za to, co robi. Windowanie Platformy Obywatelskiej i Donalda Tuska rzeczywiście odbywa się na najwyższym skandalicznym poziomie. Widać także w Sejmie dużo obcej agentury. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-730.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-731">
          <u xml:id="u-731.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Fryderyk Kapinos, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-732">
          <u xml:id="u-732.0" who="#PosełFryderykKapinos">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dzień 3 września 2022 r. zapisał się złotymi zgłoskami w historii miasta Mielca oraz wydarzeń związanych z przywracaniem pamięci o żołnierzach podziemia antykomunistycznego w Polsce.</u>
          <u xml:id="u-732.1" who="#PosełFryderykKapinos">Tego dnia odbyło się uroczyste odsłonięcie i poświęcenie największego w Polsce Pomnika Żołnierzy Wyklętych Niezłomnych. Wydarzenie to było kulminacyjnym momentem i zwieńczeniem trwającej od kilku lat społecznej inicjatywy szerokiego grona osób na czele z pomysłodawcą, Romualdem Rzeszutkiem. Jej rozpoczęciem było uzyskanie przez Stowarzyszenie Klub Historyczny „Prawda i Pamięć” zgody Rady Miejskiej w Mielcu na wzniesienie pomnika. Jednocześnie powstał komitet budowy pomnika skupiający osoby zaangażowane w jego powstanie. Kilka lat usilnych starań pozwoliło zebrać niezbędne do jego wykonania środki finansowe. Przyczyniło się do tego wsparcie zarówno osób prawnych, jak i firm i fundacji.</u>
          <u xml:id="u-732.2" who="#PosełFryderykKapinos">Na monument ustawiony na zboczu Górki Cyranowskiej w Mielcu składają się: drzewo życia, na którym to umiejscowiony jest ryngraf z Matką Bożą, oraz okaleczony orzeł. Wokół drzewa znajduje się 12 wykonanych z brązu potężnych figur, przedstawiających zarówno lokalnych, jak również znanych w całej Polsce bohaterów. Upamiętnieni w tej sposób zostali: Aleksander Rusin „Rusal”, Hieronim Dekutowski „Zapora”, Wojciech Lis „Mściciel”, Łukasz Ciepliński „Pług”, Janina Przysiężniak „Jaga”, Leon Wanatowicz „Boruta”, Walerian Tumanowicz „Jagra”, August Emil Fieldorf „Nil”, Witold Pilecki „Witold”, ks. Władysław Gurgacz „Sem”, Anatol Radziwonik „Olech”, Dragan Sotirović „Draża”. Ponadto elementami pomnika są symbole największych organizacji podziemnych: Armii Krajowej, Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, Narodowych Sił Zbrojnych, tablica z epitafium oraz instalacja łączki, która nawiązuje do odnajdywania miejsc pochówków zamordowanych i skrycie pochowanych niezłomnych.</u>
          <u xml:id="u-732.3" who="#PosełFryderykKapinos">Uroczystości w dniu 3 września br. zgromadziły się bardzo wiele osób, mieszkańców miasta Mielca i powiatu mieleckiego oraz zaproszonych gości. Swoją obecnością zaszczycili to wydarzenie: Piotr Gliński, wiceprezes Rady Ministrów, minister kultury i dziedzictwa narodowego, Ryszard Terlecki, wicemarszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej, Karol Nawrocki, prezes Instytutu Pamięci Narodowej, Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Podczas uroczystości miałem zaszczyt odczytać list marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej Elżbiety Witek skierowany do uczestników tego wydarzenia.</u>
          <u xml:id="u-732.4" who="#PosełFryderykKapinos">W tym miejscu pragnę serdecznie podziękować wszystkim osobom zaangażowanym w powstanie pomnika oraz wszystkim, którzy wsparli realizację tego pięknego dzieła. Bardzo serdecznie dziękuję wszystkim, którzy podążyli za patriotycznym odruchem serca w myśl hasła przewodniego budowy pomnika: Wielu z nich nie ma grobów, ale mogą mieć pomnik. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-732.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-733">
          <u xml:id="u-733.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-733.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-734">
          <u xml:id="u-734.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Z upoważnienia seniorów, których dotknęła tragedia śmierci współmałżonków, zwracam się do pana premiera, pana prezesa oraz do wszystkich posłów PiS i Solidarnej Polski o nieblokowanie możliwości otrzymywania przez wdowy i wdowców rent i emerytur po swoich zmarłych współmałżonkach.</u>
          <u xml:id="u-734.1" who="#PosełJanSzopiński">Obecnie, gdy w małżeństwie emerytów umiera mąż, żona ma prawo do wyboru albo swojej emerytury, albo rezygnacji z niej i pobierania renty rodzinnej, czyli 85% emerytury męża. Parlamentarzyści Lewicy proponują, by można było wybrać tę opcję, która daje większy przychód, czyli wdowa miałaby wybór, by albo zachować swoją emeryturę, a do tego uzyskać dodatkowo 25% renty po mężu, albo wybrać rentę po mężu i dodać 25% swojej emerytury i stosownie wdowcy. Byłoby to realnym wsparciem dla ok. 1,5 mln emerytów, w większości kobiet, które po stracie współmałżonka nie są w stanie utrzymać domu, zapłacić za leki, a ich życie staje się powolną wegetacją.</u>
          <u xml:id="u-734.2" who="#PosełJanSzopiński">Podobne rozwiązania stosuje się w innych krajach Unii Europejskiej, np. we Włoszech, Czechach, na Litwie czy w Niemczech. Koszt wprowadzenia projektu Lewicy nie jest szczególnie wysoki, biorąc pod uwagę inne wydatki z budżetu państwa. Wdowie emerytury kosztowałyby budżet zaledwie 1,5 mld zł, czyli dużo mniej niż to, co PiS i Solidarna Polska wydają na disco polo i na swoją gierkowską propagandę. Jednocześnie spadną wydatki na inne świadczenia socjalne, takie jak dodatki mieszkaniowe czy też świadczenia rodzinne.</u>
          <u xml:id="u-734.3" who="#PosełJanSzopiński">Apeluję do pana premiera Morawieckiego, by przekonał Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej oraz parlamentarzystów prawicy do poparcia projektu i wprowadzenia w Polsce ustawowej możliwości pobierania wdowich emerytur po zmarłych współmałżonkach. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-735">
          <u xml:id="u-735.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-735.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">I pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-736">
          <u xml:id="u-736.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Dzisiaj z tej mównicy chciałem serdecznie podziękować wszystkim druhnom i druhom z jednostek Ochotniczych Straży Pożarnych. Jak ważne dla każdej lokalnej społeczności są jednostki OSP, nie trzeba nikogo przekonywać. OSP zawsze kojarzy się z bezpieczeństwem własnego życia i majątku. Zadam więc pytanie otwarte: Czy jednostki OSP zasługują na dobry sprzęt ratowniczy, w tym samochody bojowe, zarówno średnie, jak i ciężkie? Odpowiedź jest prosta, oczywiście, że tak. Czy jednostki OSP powinny otrzymywać używany sprzęt celem doposażenia czy też samochody bojowe od państwowych straży pożarnych ze swojego powiatu? Oczywiście, że tak. Jeszcze raz dziękuję wszystkim jednostkom OSP za to, że ratują nasz dobytek i życie. Mam nadzieję, że zawsze będziecie wspierani przez Państwową Straż Pożarną, którą sami wspieracie w działaniach w ramach krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego i poza nim. Z tego miejsca pozdrawiam ochotniczą straż pożarną w Grodźcu, w Łagiszy i w Sławkowie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-737">
          <u xml:id="u-737.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-737.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-738">
          <u xml:id="u-738.0" who="#PosełJarosławGonciarz">Oświadczenie w sprawie XVII Biegu Pamięci ku Czci Męczenników Stanu Wojennego.</u>
          <u xml:id="u-738.1" who="#PosełJarosławGonciarz">W swoim dzisiejszym oświadczeniu pragnę podkreślić znaczenie biegu pamięci, który został zorganizowany ku pamięci wydarzeń pod kopalnią Wujek oraz z okazji urodzin bł. ks. Jerzego Popiełuszki. Zorganizowana po raz 17. sztafeta biegowa z Katowic do Warszawy zakłada przebiegniecie ponad 300 km w ciągu 2 dni. Wydarzenie, w którym udział biorą samorządowcy, sportowcy i przedstawiciele środowiska górniczego, rozpoczyna się pod pomnikiem poległych górników KWK Wujek w Katowicach.</u>
          <u xml:id="u-738.2" who="#PosełJarosławGonciarz">Uczestnicy biegu tradycyjnie już rozpoczynają swoje pielgrzymowanie od mszy świętej w kościele pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Katowicach-Brynowie, by następnie złożyć kwiaty pod pomnikiem św. Jana Pawła II. Kolejno udają się pod pomnik poległych górników KWK Wujek, gdzie składają symboliczne kwiaty.</u>
          <u xml:id="u-738.3" who="#PosełJarosławGonciarz">Podkreślić należy, że pomysłodawcą tego wyjątkowego biegu jest knurowski radny Marian Gruszka, zaś jego idea zrodziła się w Knurowie na spotkaniach parafialnego oddziału Akcji Katolickiej. Organizacyjnie w przygotowaniu biegu pomaga stowarzyszenie Samorząd dla Mieszkańców z Knurowa, Społeczny Komitet Pamięci Górników KWK Wujek Poległych 16 grudnia 1981 r., Śląskie Centrum Wolności i Solidarności, NSZZ „Solidarność”, Polska Grupa Górnicza, czy też Instytut Pamięci Narodowej.</u>
          <u xml:id="u-738.4" who="#PosełJarosławGonciarz">Chciałbym w stronę uczestników i organizatorów, a także wszystkich wspierających skierować swoje wyrazy podziękowania i uznania za przyjęcie tak aktywnej formy pielęgnowania naszej tożsamości i pamięci narodowej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-739">
          <u xml:id="u-739.0" who="#PosełMaciejKopiec">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kolejne podmioty tworzące szpitale oraz dyrektorzy jednostek zwracają się do mojego biura poselskiego z wnioskami o pilną interwencję w sprawie podjęcia natychmiastowych działań mających na celu zwiększenie finansowania i zapewnienie środków niezbędnych do wykonania zobowiązań wynikających z nowelizacji ustawy.</u>
          <u xml:id="u-739.1" who="#PosełMaciejKopiec">Od 1 lipca tego roku obowiązują nowe wynagrodzenia minimalne w ochronie zdrowia. Wynikają one z przepisów znowelizowanej ustawy z dnia 8 czerwca 2017 r. o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych (tekst jednolity — Dz. U. z 2021 r. poz. 1801, z późn. zm.).</u>
          <u xml:id="u-739.2" who="#PosełMaciejKopiec">Sama nowelizacja ustawy była bardzo potrzebna, jednak deklaracje pana ministra, że koszt podwyżek zostanie uwzględniony we wzroście wyceny świadczeń, niestety nie zostały dotrzymane. Po otrzymaniu aneksów z wojewódzkich oddziałów NFZ określających nowy poziom finansowania zakładów osoby zarządzające nimi zastanawiają się, w jaki sposób mają zapewnić bezpieczeństwo zdrowotne swoich mieszkańców. Jak się okazało, zwiększone środki w żadnej mierze nie wystarczają na sfinansowanie ustawowo określonych podwyżek dla personelu.</u>
          <u xml:id="u-739.3" who="#PosełMaciejKopiec">Szpitale zostały postawione przez ministerstwo pod ścianą, mając do wyboru tylko dwie opcje: albo zadłużać jednostkę i doprowadzić do utraty jej płynności finansowej, albo wypłacić podwyżki tylko do wysokości środków, jakie będzie przekazywał NFZ na ten cel, i doprowadzić w konsekwencji do protestów pracowników czy pozwów. Każda z opcji w konsekwencji doprowadzi do narażenia życia i zdrowia pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-739.4" who="#PosełMaciejKopiec">Doprowadzono do sytuacji, w której tylko teoretycznie podnosi się minimalne wynagrodzenia pracowników ochrony zdrowia, nie dając na nie realnych środków. Szpitale aktualnie nie tylko muszą mierzyć się z trudnościami w pozyskaniu kadry medycznej oraz pozostałego personelu, ale także ze wzrostem cen materiałów czy energii i usług obcych. Samorządy znajdują się w sytuacji, w której przychody maleją, a koszty ciągle rosną, i też nie mają możliwości przekazania kolejnych milionów na zapewnienie ciągłości funkcjonowania bez wsparcia finansowego płatnika publicznego.</u>
          <u xml:id="u-739.5" who="#PosełMaciejKopiec">W związku z realnym zagrożeniem, jakie niesie powyższa sytuacja, bardzo proszę o podjęcie natychmiastowych działań i reakcję Ministerstwa Zdrowia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-740">
          <u xml:id="u-740.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Kamieńsk 1939</u>
          <u xml:id="u-740.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Wrzesień, jak każdego roku, w naturalny sposób kieruje myśli do tego jednego, 83 lata temu. Dla większości Polaków to był koniec świata, ale oni jeszcze tego nie wiedzieli. Polska armia bohatersko broniła się przed Niemcami, wycofując się systematycznie na kolejne pozycje obronne.</u>
          <u xml:id="u-740.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Do niewielkiego miasteczka położonego kilkanaście kilometrów na południe od Piotrkowa — Kamieńska wojna dotarła już 2 września, kiedy na dachy jego budynków spadły bomby Luftwaffe, zaś 3 września na zrujnowany kamieński rynek wjechały pierwsze oddziały niemieckiego XVI Korpusu Pancernego. Były to czołówki 1. Dywizji Pancernej. „Rycerze” Wehrmachtu rozpoczęli rabowanie domów, co zatrzymała dopiero noc. Pod jej osłoną na Kamieńsk spadło uderzenie żołnierzy 2. Pułku Strzelców Konnych pod dowództwem mjra Włodzimierza Łączyńskiego. 56 ochotników ze wspomnianego pułku dokonało wypadu, który na krótko zdezorganizował oddziały niemieckiej elitarnej jednostki. Polacy zaatakowali pieszo. Mit polskiego kawalerzysty, który w kampanii wrześniowej szarżuje na czołgi, pokutuje w niektórych środowiskach do dziś. Polskie uderzenie na Kamieńsk odniosło pełen sukces. Według relacji zniszczono wiele samochodów i pojazdów pancernych, a także zlikwidowano wielu żołnierzy niemieckich. Nie udało się do dziś ustalić strat niemieckich. W starciu odniósł rany jeden polski strzelec, a czterech zaginęło.</u>
          <u xml:id="u-740.3" who="#PosełGrzegorzLorek">Niemcy zareagowali na swoją lokalną klęskę z wrodzonym sobie teutońskim okrucieństwem. Nazajutrz, 4 września aresztowali i rozstrzelali 30 mieszkańców Kamieńska.</u>
          <u xml:id="u-740.4" who="#PosełGrzegorzLorek">Jak wycenić życie ludzkie? Czy jest to możliwe, tym bardziej w sytuacji, kiedy ten, na którym spoczywa cała wina, wcale winny się nie czuje? Powrót do sprawy niemieckiego zadośćuczynienia za polskie krzywdy jest niezbędny, aby dokonać ostatecznego zamknięcia rachunków za szkody wyrządzone przez Niemców Polakom w II wojnie światowej. Dopiero wtedy będzie można mówić o jej prawdziwym końcu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-741">
          <u xml:id="u-741.0" who="#PosełRobertObaz">Oświadczenie poselskie w sprawie 780-lecia istnienia gminy Stara Kamienica.</u>
          <u xml:id="u-741.1" who="#PosełRobertObaz">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Gmina Stara Kamienica leżąca na terenie województwa dolnośląskiego w powiecie karkonoskim świętuje w tym roku 780-lecie. Jest gminą wiejską, którą zamieszkuje ponad 5 tys. mieszkańców, oraz jedną z najstarszych wsi w całej Kotlinie Jeleniogórskiej.</u>
          <u xml:id="u-741.2" who="#PosełRobertObaz">Charakteryzuje ją ponadto bogata historia, bowiem Stara Kamienica powstała przy starym trakcie żytawsko-jeleniogórskim. Istnieją domniemania, że początki Starej Kamienicy można odnieść nawet do X w. Uważa się, że był tu jeden z grodów czy zamków broniących granicy śląsko-czeskiej czy śląsko-saskiej. Jednak pierwszy dokument, w którym znajdziemy wzmiankę dotyczącą Starej Kamienicy, pochodzi z roku 1242 i zawiera informację o darowiźnie przekazanej przez księcia Bolesława Rogatkę na rzecz rycerza, prawdopodobnie protoplasty znakomitego i możnego potem rodu śląskich rycerzy Schaffgotschów. Późniejsza wzmianka, pochodząca z roku 1355, mówi o Starej Kamienicy jako wsi leżącej w jeleniogórskim okręgu sądowym. Zamek znajdujący się na terenie gminy był niegdyś jedną ze wspanialszych posiadłości w Kotlinie Jeleniogórskiej. Do dziś zachowały się mury czworobocznej wieży, zasypane piwnice oraz XVI- i XVII-wieczne zabudowania gospodarcze na terenie byłego PGR, które zostały niedawno poddane częściowej odbudowie. Dzięki temu Dolny Śląsk zyskał kolejną atrakcję turystyczną, która przyciąga do gminy oraz powiatu wielu turystów, czego przykładem jest ubiegłotygodniowy Piknik Kasztelański. Zorganizowane wydarzenie obfitowało w warsztaty, pokazy oraz atrakcje związane z dawnymi rycerskimi czasami, które na nowo ożyły na zabytkowym terenie wokół odnowionej wieży zamkowej, podziemi oraz mostu zwodzonego.</u>
          <u xml:id="u-741.3" who="#PosełRobertObaz">Bogata historia gminy Stara Kamienica pokazuje, jak wartościowym oraz godnym zobaczenia miejscem jest ta niewielka wieś znajdująca się w powiecie karkonoskim. Ciekawy rys historyczny oraz wyjątkowe ukształtowanie terenu w obrębie gminy zachęcają do jej odwiedzenia, do czego wszystkich państwa serdecznie zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-742">
          <u xml:id="u-742.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zarządzam przerwę w posiedzeniu do jutra, tj. 15 września 2022 r., do godz. 9. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-742.1" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu o godz. 22 min 57)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>