text_structure.xml 763 KB
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107 108 109 110 111 112 113 114 115 116 117 118 119 120 121 122 123 124 125 126 127 128 129 130 131 132 133 134 135 136 137 138 139 140 141 142 143 144 145 146 147 148 149 150 151 152 153 154 155 156 157 158 159 160 161 162 163 164 165 166 167 168 169 170 171 172 173 174 175 176 177 178 179 180 181 182 183 184 185 186 187 188 189 190 191 192 193 194 195 196 197 198 199 200 201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215 216 217 218 219 220 221 222 223 224 225 226 227 228 229 230 231 232 233 234 235 236 237 238 239 240 241 242 243 244 245 246 247 248 249 250 251 252 253 254 255 256 257 258 259 260 261 262 263 264 265 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356 357 358 359 360 361 362 363 364 365 366 367 368 369 370 371 372 373 374 375 376 377 378 379 380 381 382 383 384 385 386 387 388 389 390 391 392 393 394 395 396 397 398 399 400 401 402 403 404 405 406 407 408 409 410 411 412 413 414 415 416 417 418 419 420 421 422 423 424 425 426 427 428 429 430 431 432 433 434 435 436 437 438 439 440 441 442 443 444 445 446 447 448 449 450 451 452 453 454 455 456 457 458 459 460 461 462 463 464 465 466 467 468 469 470 471 472 473 474 475 476 477 478 479 480 481 482 483 484 485 486 487 488 489 490 491 492 493 494 495 496 497 498 499 500 501 502 503 504 505 506 507 508 509 510 511 512 513 514 515 516 517 518 519 520 521 522 523 524 525 526 527 528 529 530 531 532 533 534 535 536 537 538 539 540 541 542 543 544 545 546 547 548 549 550 551 552 553 554 555 556 557 558 559 560 561 562 563 564 565 566 567 568 569 570 571 572 573 574 575 576 577 578 579 580 581 582 583 584 585 586 587 588 589 590 591 592 593 594 595 596 597 598 599 600 601 602 603 604 605 606 607 608 609 610 611 612 613 614 615 616 617 618 619 620 621 622 623 624 625 626 627 628 629 630 631 632 633 634 635 636 637 638 639 640 641 642 643 644 645 646 647 648 649 650 651 652 653 654 655 656 657 658 659 660 661 662 663 664 665 666 667 668 669 670 671 672 673 674 675 676 677 678 679 680 681 682 683 684 685 686 687 688 689 690 691 692 693 694 695 696 697 698 699 700 701 702 703 704 705 706 707 708 709 710 711 712 713 714 715 716 717 718 719 720 721 722 723 724 725 726 727 728 729 730 731 732 733 734 735 736 737 738 739 740 741 742 743 744 745 746 747 748 749 750 751 752 753 754 755 756 757 758 759 760 761 762 763 764 765 766 767 768 769 770 771 772 773 774 775 776 777 778 779 780 781 782 783 784 785 786 787 788 789 790 791 792 793 794 795 796 797 798 799 800 801 802 803 804 805 806 807 808 809 810 811 812 813 814 815 816 817 818 819 820 821 822 823 824 825 826 827 828 829 830 831 832 833 834 835 836 837 838 839 840 841 842 843 844 845 846 847 848 849 850 851 852 853 854 855 856 857 858 859 860 861 862 863 864 865 866 867 868 869 870 871 872 873 874 875 876 877 878 879 880 881 882 883 884 885 886 887 888 889 890 891 892 893 894 895 896 897 898 899 900 901 902 903 904 905 906 907 908 909 910 911 912 913 914 915 916 917 918 919 920 921 922 923 924 925 926 927 928 929 930 931 932 933 934 935 936 937 938 939 940 941 942 943 944 945 946 947 948 949 950 951 952 953 954 955 956 957 958 959 960 961 962 963 964 965 966 967 968 969 970 971 972 973 974 975 976 977 978 979 980 981 982 983 984 985 986 987 988 989 990 991 992 993 994 995 996 997 998 999 1000 1001 1002 1003 1004 1005 1006 1007 1008 1009 1010 1011 1012 1013 1014 1015 1016 1017 1018 1019 1020 1021 1022 1023 1024 1025 1026 1027 1028 1029 1030 1031 1032 1033 1034 1035 1036 1037 1038 1039 1040 1041 1042 1043 1044 1045 1046 1047 1048 1049 1050 1051 1052 1053 1054 1055 1056 1057 1058 1059 1060 1061 1062 1063 1064 1065 1066 1067 1068 1069 1070 1071 1072 1073 1074 1075 1076 1077 1078 1079 1080 1081 1082 1083 1084 1085 1086 1087 1088 1089 1090 1091 1092 1093 1094 1095 1096 1097 1098 1099 1100 1101 1102 1103 1104 1105 1106 1107 1108 1109 1110 1111 1112 1113 1114 1115 1116 1117 1118 1119 1120 1121 1122 1123 1124 1125 1126 1127 1128 1129 1130 1131 1132 1133 1134 1135 1136 1137 1138 1139 1140 1141 1142 1143 1144 1145 1146 1147 1148 1149 1150 1151 1152 1153 1154 1155 1156 1157 1158 1159 1160 1161 1162 1163 1164 1165 1166 1167 1168 1169 1170 1171 1172 1173 1174 1175 1176 1177 1178 1179 1180 1181 1182 1183 1184 1185 1186 1187 1188 1189 1190 1191 1192 1193 1194 1195 1196 1197 1198 1199 1200 1201 1202 1203 1204 1205 1206 1207 1208 1209 1210 1211 1212 1213 1214 1215 1216 1217 1218 1219 1220 1221 1222 1223 1224 1225 1226 1227 1228 1229 1230 1231 1232 1233 1234 1235 1236 1237 1238 1239 1240 1241 1242 1243 1244 1245 1246 1247 1248 1249 1250 1251 1252 1253 1254 1255 1256 1257 1258 1259 1260 1261 1262 1263 1264 1265 1266 1267 1268 1269 1270 1271 1272 1273 1274 1275 1276 1277 1278 1279 1280 1281 1282 1283 1284 1285 1286 1287 1288 1289 1290 1291 1292 1293 1294 1295 1296 1297 1298 1299 1300 1301 1302 1303 1304 1305 1306 1307 1308 1309 1310 1311 1312 1313 1314 1315 1316 1317 1318 1319 1320 1321 1322 1323 1324 1325 1326 1327 1328 1329 1330 1331 1332 1333 1334 1335 1336 1337 1338 1339 1340 1341 1342 1343 1344 1345 1346 1347 1348 1349 1350 1351 1352 1353 1354 1355 1356 1357 1358 1359 1360 1361 1362 1363 1364 1365 1366 1367 1368 1369 1370 1371 1372 1373 1374 1375 1376 1377 1378 1379 1380 1381 1382 1383 1384 1385 1386 1387 1388 1389 1390 1391 1392 1393 1394 1395 1396 1397 1398 1399 1400 1401 1402 1403 1404 1405 1406 1407 1408 1409 1410 1411 1412 1413 1414 1415 1416 1417 1418 1419 1420 1421 1422 1423 1424 1425 1426 1427 1428 1429 1430 1431 1432 1433 1434 1435 1436 1437 1438 1439 1440 1441 1442 1443 1444 1445 1446 1447 1448 1449 1450 1451 1452 1453 1454 1455 1456 1457 1458 1459 1460 1461 1462 1463 1464 1465 1466 1467 1468 1469 1470 1471 1472 1473 1474 1475 1476 1477 1478 1479 1480 1481 1482 1483 1484 1485 1486 1487 1488 1489 1490 1491 1492 1493 1494 1495 1496 1497 1498 1499 1500 1501 1502 1503 1504 1505 1506 1507 1508 1509 1510 1511 1512 1513 1514 1515 1516 1517 1518 1519 1520 1521 1522 1523 1524 1525 1526 1527 1528 1529 1530 1531 1532 1533 1534 1535 1536 1537 1538 1539 1540 1541 1542 1543 1544 1545 1546 1547 1548 1549 1550 1551 1552 1553 1554 1555 1556 1557 1558 1559 1560 1561 1562 1563 1564 1565 1566 1567 1568 1569 1570 1571 1572 1573 1574 1575 1576 1577 1578 1579 1580 1581 1582 1583 1584 1585 1586 1587 1588 1589 1590 1591 1592 1593 1594 1595 1596 1597 1598 1599 1600 1601 1602 1603 1604 1605 1606 1607 1608 1609 1610 1611 1612 1613 1614 1615 1616 1617 1618 1619 1620 1621 1622 1623 1624 1625 1626 1627 1628 1629 1630 1631 1632 1633 1634 1635 1636 1637 1638 1639 1640 1641 1642 1643 1644 1645 1646 1647 1648 1649 1650 1651 1652 1653 1654 1655 1656 1657 1658 1659 1660 1661 1662 1663 1664 1665 1666 1667 1668 1669 1670 1671 1672 1673 1674 1675 1676 1677 1678 1679 1680 1681 1682 1683 1684 1685 1686 1687 1688 1689 1690 1691 1692 1693 1694 1695 1696 1697 1698 1699 1700 1701 1702 1703 1704 1705 1706 1707 1708 1709 1710 1711 1712 1713 1714 1715 1716 1717 1718 1719 1720 1721 1722 1723 1724 1725 1726 1727 1728 1729 1730 1731 1732 1733 1734 1735 1736 1737 1738 1739 1740 1741 1742 1743 1744 1745 1746 1747 1748 1749 1750 1751 1752 1753 1754 1755 1756 1757 1758 1759 1760 1761 1762 1763 1764 1765 1766 1767 1768 1769 1770 1771 1772 1773 1774 1775 1776 1777 1778 1779 1780 1781 1782 1783 1784 1785 1786 1787 1788 1789 1790 1791 1792 1793 1794 1795 1796 1797 1798 1799 1800 1801 1802 1803 1804 1805 1806 1807 1808 1809 1810 1811 1812 1813 1814 1815 1816 1817 1818 1819 1820 1821 1822 1823 1824 1825 1826 1827 1828 1829 1830 1831 1832 1833 1834 1835 1836 1837 1838 1839 1840 1841 1842 1843 1844 1845 1846 1847 1848 1849 1850 1851 1852 1853 1854 1855 1856 1857 1858 1859 1860 1861 1862 1863 1864 1865 1866 1867 1868 1869 1870 1871 1872 1873 1874 1875 1876 1877 1878 1879 1880 1881 1882 1883 1884 1885 1886 1887 1888 1889 1890 1891 1892 1893 1894 1895 1896 1897 1898 1899 1900 1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909 1910 1911 1912 1913 1914 1915 1916 1917 1918 1919 1920 1921 1922 1923 1924 1925 1926 1927 1928 1929 1930 1931 1932 1933 1934 1935 1936 1937 1938 1939 1940 1941 1942 1943 1944 1945 1946 1947 1948 1949 1950 1951 1952 1953 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 2028 2029 2030 2031 2032 2033 2034 2035 2036 2037 2038 2039 2040 2041 2042 2043 2044 2045 2046 2047 2048 2049 2050 2051 2052 2053 2054 2055 2056 2057 2058 2059 2060 2061 2062 2063 2064 2065 2066 2067 2068 2069 2070 2071 2072 2073 2074 2075 2076 2077 2078 2079 2080 2081 2082 2083 2084 2085 2086 2087 2088 2089 2090 2091 2092 2093 2094 2095 2096 2097 2098 2099 2100 2101 2102 2103 2104 2105 2106 2107 2108 2109 2110 2111 2112 2113 2114 2115 2116 2117 2118 2119 2120 2121 2122 2123 2124 2125 2126 2127 2128 2129 2130 2131 2132 2133 2134 2135 2136 2137 2138 2139 2140 2141 2142 2143 2144 2145 2146 2147 2148 2149 2150 2151 2152 2153 2154 2155 2156 2157 2158 2159 2160 2161 2162 2163 2164 2165 2166 2167 2168 2169 2170 2171 2172 2173 2174 2175 2176 2177 2178 2179 2180 2181 2182 2183 2184 2185 2186 2187 2188 2189 2190 2191 2192 2193 2194 2195 2196 2197 2198 2199 2200 2201 2202 2203 2204 2205 2206 2207 2208 2209 2210 2211 2212 2213 2214 2215 2216 2217 2218 2219 2220 2221 2222 2223 2224 2225 2226 2227 2228 2229 2230 2231 2232 2233 2234 2235 2236 2237 2238 2239 2240 2241 2242 2243 2244 2245 2246 2247 2248 2249 2250 2251 2252 2253 2254 2255 2256 2257 2258 2259 2260 2261 2262 2263 2264 2265 2266 2267 2268 2269 2270 2271 2272 2273 2274 2275 2276 2277 2278 2279 2280 2281 2282 2283 2284 2285 2286 2287 2288 2289 2290 2291 2292 2293 2294 2295 2296 2297 2298 2299 2300 2301 2302 2303 2304 2305 2306 2307 2308 2309 2310 2311 2312 2313 2314 2315 2316 2317 2318 2319 2320 2321 2322 2323 2324 2325 2326 2327 2328 2329 2330 2331 2332 2333 2334 2335 2336 2337 2338 2339 2340 2341 2342 2343 2344 2345 2346 2347 2348 2349 2350 2351 2352 2353 2354 2355 2356 2357 2358 2359 2360 2361 2362 2363 2364 2365 2366 2367 2368 2369 2370 2371 2372 2373 2374 2375 2376 2377 2378 2379 2380 2381 2382 2383 2384 2385 2386 2387 2388 2389 2390 2391 2392 2393 2394 2395 2396 2397 2398 2399 2400 2401 2402 2403 2404 2405 2406 2407 2408 2409 2410 2411 2412 2413 2414 2415 2416 2417 2418 2419 2420 2421 2422 2423 2424 2425 2426 2427 2428 2429 2430 2431 2432 2433 2434 2435 2436 2437 2438 2439 2440 2441 2442 2443 2444 2445 2446 2447 2448 2449 2450 2451 2452 2453 2454 2455 2456 2457 2458 2459 2460 2461 2462 2463 2464 2465 2466 2467 2468 2469 2470 2471 2472 2473 2474 2475 2476 2477 2478 2479 2480 2481 2482 2483 2484 2485 2486 2487 2488 2489 2490 2491 2492 2493 2494 2495 2496 2497 2498 2499 2500 2501 2502 2503 2504 2505 2506 2507 2508 2509 2510 2511 2512 2513 2514 2515 2516 2517 2518 2519 2520 2521 2522 2523 2524 2525 2526 2527 2528 2529 2530 2531 2532 2533 2534 2535 2536 2537 2538 2539 2540 2541 2542 2543 2544 2545 2546 2547 2548 2549 2550 2551 2552 2553 2554 2555 2556 2557 2558 2559 2560 2561 2562 2563 2564 2565 2566 2567 2568 2569 2570 2571 2572 2573 2574 2575 2576 2577 2578 2579 2580 2581 2582 2583 2584 2585 2586 2587 2588 2589 2590 2591 2592 2593 2594 2595 2596 2597 2598 2599 2600 2601 2602 2603 2604 2605 2606 2607 2608 2609 2610 2611 2612 2613 2614 2615 2616 2617 2618 2619 2620 2621 2622 2623 2624 2625 2626 2627 2628 2629 2630 2631 2632 2633 2634 2635 2636 2637 2638 2639 2640 2641 2642 2643 2644 2645 2646 2647 2648 2649 2650 2651 2652 2653 2654 2655 2656 2657 2658 2659 2660 2661 2662 2663 2664 2665 2666 2667 2668 2669 2670 2671 2672 2673 2674 2675 2676 2677 2678 2679 2680 2681 2682 2683 2684 2685 2686 2687 2688 2689 2690 2691 2692 2693 2694 2695 2696 2697 2698 2699 2700 2701 2702 2703 2704 2705 2706 2707 2708 2709 2710 2711 2712 2713 2714 2715 2716 2717 2718 2719 2720 2721 2722 2723 2724 2725 2726 2727 2728 2729 2730 2731 2732 2733 2734 2735 2736 2737 2738 2739 2740 2741 2742 2743 2744 2745 2746 2747 2748 2749 2750 2751 2752 2753 2754 2755 2756 2757 2758 2759 2760 2761 2762 2763 2764 2765 2766 2767 2768 2769 2770 2771 2772 2773 2774 2775 2776 2777 2778 2779 2780 2781 2782 2783 2784 2785 2786 2787 2788 2789 2790 2791 2792 2793 2794 2795 2796 2797 2798 2799 2800 2801 2802 2803 2804 2805 2806 2807 2808 2809 2810 2811 2812 2813 2814 2815 2816 2817 2818 2819 2820 2821 2822 2823 2824 2825 2826 2827 2828 2829 2830 2831 2832 2833 2834 2835 2836 2837 2838 2839 2840 2841 2842 2843 2844 2845 2846 2847 2848 2849 2850 2851 2852 2853 2854 2855 2856 2857 2858 2859 2860 2861 2862 2863 2864 2865 2866 2867 2868 2869 2870 2871 2872 2873 2874 2875 2876 2877 2878 2879 2880 2881 2882 2883 2884 2885 2886 2887 2888 2889 2890 2891 2892 2893 2894 2895 2896 2897 2898 2899 2900 2901 2902 2903 2904 2905 2906 2907 2908 2909 2910 2911 2912 2913 2914 2915 2916 2917 2918 2919 2920 2921 2922 2923 2924 2925 2926 2927 2928 2929 2930 2931 2932 2933 2934 2935 2936 2937 2938 2939 2940 2941 2942 2943 2944 2945 2946 2947 2948 2949 2950 2951 2952 2953 2954 2955 2956 2957 2958 2959 2960 2961 2962 2963 2964 2965 2966 2967 2968 2969 2970 2971 2972 2973 2974 2975 2976 2977 2978 2979 2980 2981 2982 2983 2984 2985 2986 2987 2988 2989 2990 2991 2992 2993 2994 2995 2996 2997 2998 2999 3000 3001 3002 3003 3004 3005 3006 3007 3008 3009 3010 3011 3012 3013 3014 3015 3016 3017 3018 3019 3020 3021 3022 3023 3024 3025 3026 3027 3028 3029 3030 3031 3032 3033 3034 3035 3036 3037 3038 3039 3040 3041 3042 3043 3044 3045 3046 3047 3048 3049 3050 3051 3052 3053 3054 3055 3056 3057 3058 3059 3060 3061 3062 3063 3064 3065 3066 3067 3068 3069 3070 3071 3072 3073 3074 3075 3076 3077 3078 3079 3080 3081 3082 3083 3084 3085 3086 3087 3088 3089 3090 3091 3092 3093 3094 3095 3096 3097 3098 3099 3100 3101 3102 3103 3104 3105 3106 3107 3108 3109 3110 3111 3112 3113 3114 3115 3116 3117 3118 3119 3120 3121 3122 3123 3124 3125 3126 3127 3128 3129 3130 3131 3132 3133 3134 3135 3136 3137 3138 3139 3140 3141 3142 3143 3144 3145 3146 3147 3148 3149 3150 3151 3152 3153 3154 3155 3156 3157 3158 3159 3160 3161 3162 3163 3164 3165 3166 3167 3168 3169 3170 3171 3172 3173 3174 3175 3176 3177 3178 3179 3180 3181 3182 3183 3184 3185 3186 3187 3188 3189 3190 3191 3192 3193 3194 3195 3196 3197 3198 3199 3200 3201 3202 3203 3204 3205 3206 3207 3208 3209 3210 3211 3212 3213 3214 3215 3216 3217 3218 3219 3220 3221 3222 3223 3224 3225 3226 3227 3228 3229 3230 3231 3232 3233 3234 3235 3236 3237 3238 3239 3240 3241 3242 3243 3244 3245 3246 3247 3248 3249 3250 3251 3252 3253 3254 3255 3256 3257 3258 3259 3260 3261 3262 3263 3264 3265 3266 3267 3268 3269 3270 3271 3272 3273 3274 3275 3276 3277 3278 3279 3280 3281 3282 3283 3284 3285 3286 3287 3288 3289 3290 3291 3292 3293 3294 3295 3296 3297 3298 3299 3300 3301 3302 3303 3304 3305 3306 3307 3308 3309 3310 3311 3312 3313 3314 3315 3316 3317 3318 3319 3320 3321 3322 3323 3324 3325 3326 3327 3328 3329 3330 3331 3332 3333 3334 3335 3336 3337 3338 3339 3340 3341 3342 3343 3344 3345 3346 3347 3348 3349 3350 3351 3352 3353 3354 3355 3356 3357 3358 3359 3360 3361 3362 3363 3364 3365 3366 3367 3368 3369 3370 3371 3372 3373 3374 3375 3376 3377 3378 3379 3380 3381 3382 3383 3384 3385 3386 3387 3388 3389 3390 3391 3392 3393 3394 3395 3396 3397 3398 3399 3400 3401 3402 3403 3404 3405 3406 3407 3408 3409 3410 3411 3412 3413 3414 3415 3416 3417 3418 3419 3420 3421 3422 3423 3424 3425 3426 3427 3428 3429 3430 3431 3432 3433 3434 3435 3436 3437 3438 3439 3440 3441 3442 3443 3444 3445 3446 3447 3448 3449 3450 3451 3452 3453 3454 3455 3456 3457 3458 3459 3460 3461 3462 3463 3464 3465 3466 3467 3468 3469 3470 3471 3472 3473 3474 3475 3476 3477 3478 3479 3480 3481 3482 3483 3484 3485 3486 3487 3488 3489 3490 3491 3492 3493 3494 3495 3496 3497 3498 3499 3500 3501 3502 3503 3504 3505 3506 3507 3508 3509 3510 3511 3512 3513 3514 3515 3516 3517 3518 3519 3520 3521 3522 3523 3524 3525 3526 3527 3528 3529 3530 3531 3532 3533 3534 3535 3536 3537 3538 3539 3540 3541 3542 3543 3544 3545 3546 3547 3548 3549 3550 3551 3552 3553 3554 3555 3556 3557 3558 3559 3560 3561 3562 3563 3564 3565 3566 3567 3568 3569 3570 3571 3572 3573 3574 3575 3576 3577 3578 3579 3580 3581 3582 3583 3584 3585 3586 3587 3588 3589 3590 3591 3592 3593 3594 3595 3596 3597 3598 3599 3600 3601 3602 3603 3604 3605 3606 3607 3608 3609 3610 3611 3612 3613 3614 3615 3616 3617 3618 3619 3620 3621 3622 3623 3624 3625 3626 3627 3628 3629 3630 3631 3632 3633 3634 3635 3636 3637 3638 3639 3640 3641 3642 3643 3644 3645 3646 3647 3648 3649 3650 3651 3652 3653 3654 3655 3656 3657 3658 3659 3660 3661 3662 3663 3664 3665 3666 3667 3668 3669 3670 3671 3672 3673 3674 3675 3676 3677 3678 3679 3680 3681 3682 3683 3684 3685 3686 3687 3688 3689 3690 3691 3692 3693 3694 3695 3696 3697 3698 3699 3700 3701 3702 3703 3704 3705 3706 3707 3708 3709 3710 3711 3712 3713 3714 3715 3716 3717 3718 3719 3720 3721 3722 3723 3724 3725 3726 3727 3728 3729 3730 3731 3732 3733 3734 3735 3736 3737 3738 3739 3740 3741 3742 3743 3744 3745 3746 3747 3748 3749 3750 3751 3752 3753 3754 3755 3756 3757 3758 3759 3760 3761 3762 3763 3764 3765 3766 3767 3768 3769 3770 3771 3772 3773 3774 3775 3776 3777 3778 3779 3780 3781 3782 3783 3784 3785 3786 3787 3788 3789 3790 3791 3792 3793 3794 3795 3796 3797 3798 3799 3800 3801 3802 3803 3804 3805 3806 3807 3808 3809 3810 3811 3812 3813 3814 3815 3816 3817 3818 3819 3820 3821 3822 3823 3824 3825 3826 3827 3828 3829 3830 3831 3832 3833 3834 3835 3836 3837 3838 3839 3840 3841 3842 3843 3844 3845 3846 3847 3848 3849 3850 3851 3852 3853 3854 3855 3856 3857 3858 3859 3860 3861 3862 3863 3864 3865 3866 3867 3868 3869 3870 3871 3872 3873 3874 3875 3876 3877 3878 3879 3880 3881 3882 3883 3884 3885 3886 3887 3888 3889 3890 3891 3892 3893 3894 3895 3896 3897 3898 3899 3900 3901 3902 3903 3904 3905 3906 3907 3908 3909 3910 3911 3912 3913 3914 3915 3916 3917 3918 3919 3920 3921 3922 3923 3924 3925 3926 3927 3928 3929 3930 3931 3932 3933 3934 3935 3936 3937 3938 3939 3940 3941 3942 3943 3944 3945 3946 3947 3948 3949 3950 3951 3952 3953 3954 3955 3956 3957 3958 3959 3960 3961 3962 3963 3964 3965 3966 3967 3968 3969 3970 3971 3972 3973 3974 3975 3976 3977 3978 3979 3980 3981 3982 3983 3984 3985 3986 3987 3988 3989 3990 3991 3992 3993 3994 3995 3996 3997 3998 3999 4000 4001 4002 4003 4004 4005 4006 4007 4008 4009 4010 4011 4012 4013 4014 4015 4016 4017 4018 4019 4020 4021 4022 4023 4024 4025 4026 4027 4028 4029 4030 4031 4032 4033 4034 4035 4036 4037 4038 4039 4040 4041 4042 4043 4044 4045 4046 4047 4048 4049 4050 4051 4052 4053 4054 4055 4056 4057 4058 4059 4060 4061 4062 4063 4064 4065 4066 4067 4068 4069 4070 4071 4072 4073 4074 4075 4076 4077 4078 4079 4080 4081 4082 4083 4084 4085 4086 4087 4088 4089 4090 4091 4092 4093 4094 4095 4096 4097 4098 4099 4100 4101 4102 4103 4104 4105 4106 4107 4108 4109 4110 4111 4112 4113 4114 4115 4116 4117 4118 4119 4120 4121 4122 4123 4124 4125 4126 4127 4128 4129 4130 4131 4132 4133 4134 4135 4136 4137 4138 4139 4140 4141 4142 4143 4144 4145 4146 4147 4148 4149 4150 4151 4152 4153 4154 4155 4156 4157 4158 4159 4160 4161 4162 4163 4164 4165 4166 4167 4168 4169 4170 4171 4172 4173 4174 4175 4176 4177 4178 4179 4180 4181 4182 4183 4184 4185 4186 4187 4188 4189 4190 4191 4192 4193 4194 4195 4196 4197 4198 4199 4200 4201 4202 4203 4204 4205 4206 4207 4208
<?xml version="1.0" encoding="UTF-8"?>
<teiCorpus xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude">
  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
  <TEI>
    <xi:include href="header.xml"/>
    <text>
      <body>
        <div xml:id="div-1">
          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">(Wznowienie posiedzenia o godz. 9)</u>
          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">(Na posiedzeniu przewodniczą marszałek Sejmu Elżbieta Witek oraz wicemarszałkowie Ryszard Terlecki, Małgorzata Gosiewska, Małgorzata Kidawa-Błońska i Piotr Zgorzelski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-2">
          <u xml:id="u-2.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Wznawiam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-2.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Na sekretarzy dzisiejszych obrad powołuję posłów Martę Kubiak, Mateusza Bochenka, Konrada Frysztaka i Pawła Rychlika.</u>
          <u xml:id="u-2.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W pierwszej części obrad sekretarzami będą posłowie Mateusz Bochenek i Konrad Frysztak.</u>
          <u xml:id="u-2.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Protokół i listę mówców prowadzić będą posłowie Marta Kubiak i Mateusz Bochenek.</u>
          <u xml:id="u-2.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę posła sekretarza o odczytanie komunikatów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-3">
          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">Informuję, że w dniu dzisiejszym odbędą się posiedzenia Komisji:</u>
          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Rolnictwa i Rozwoju Wsi — godz. 9,</u>
          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Łączności z Polakami za Granicą — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Administracji i Spraw Wewnętrznych — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Kultury i Środków Przekazu — godz. 11,</u>
          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Sprawiedliwości i Praw Człowieka — godz. 11.30,</u>
          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— do Spraw Unii Europejskiej — godz. 12.30,</u>
          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Spraw Zagranicznych — godz. 14,</u>
          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych — bezpośrednio po zakończeniu głosowań.</u>
          <u xml:id="u-3.13" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">W dniu dzisiejszym odbędą się również posiedzenia następujących zespołów parlamentarnych:</u>
          <u xml:id="u-3.14" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Parlamentarnego Zespołu ds. Rozwoju Przemysłu Cementowego w Polsce — godz. 10,</u>
          <u xml:id="u-3.15" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Parlamentarnego Zespołu ds. Legalizacji Marihuany — godz. 12,</u>
          <u xml:id="u-3.16" who="#SekretarzPosełKonradFrysztak">— Parlamentarnego Zespołu Członków i Sympatyków Ruchu Światło-Życie i Akcji Katolickiej — godz. 15.45. Dziękuję za uwagę.</u>
          <u xml:id="u-3.17" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-4">
          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-4.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Komisja Kultury i Środków Przekazu przedłożyła sprawozdanie o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Powstań Śląskich, druk nr 2227.</u>
          <u xml:id="u-4.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, marszałek Sejmu podjęła decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego sprawozdania.</u>
          <u xml:id="u-4.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Marszałek Sejmu proponuje, aby w tym przypadku Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 44 ust. 3 regulaminu Sejmu, oraz w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłuchał 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-4.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycje przyjął.</u>
          <u xml:id="u-4.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-4.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 13. porządku dziennego: Pytania w sprawach bieżących.</u>
          <u xml:id="u-4.7" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przypominam, że postawienie pytania nie może trwać dłużej niż 2 minuty, zaś udzielenie odpowiedzi nie może trwać dłużej niż 6 minut. Prawo do postawienia pytania dodatkowego przysługuje wyłącznie posłowi zadającemu pytanie. Dodatkowe pytanie nie może trwać dłużej niż 1 minutę, a uzupełniająca odpowiedź nie może trwać dłużej niż 3 minuty. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie czasu odpowiedzi na pytanie dodatkowe.</u>
          <u xml:id="u-4.8" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do pierwszego pytania.</u>
          <u xml:id="u-4.9" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Posłowie Urszula Zielińska, Tadeusz Aziewicz, Małgorzata Tracz i wielu innych posłów z Koalicji Obywatelskiej kierują pytanie w sprawie wdrożenia szóstego pakietu sankcyjnego, w tym wdrożenia embarga na import ropy z Rosji, planów z tym związanych itd. Odpowiedzi udzieli z upoważnienia prezesa Rady Ministrów podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.</u>
          <u xml:id="u-4.10" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwsza pytanie zadaje pani poseł Urszula Zielińska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-5">
          <u xml:id="u-5.0" who="#PosełUrszulaZielińska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-5.1" who="#PosełUrszulaZielińska">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! 30 marca tego roku premier Morawiecki zapowiedział, że już w kwietniu przedstawi najbardziej ambitny w Europie plan derusyfikacji węglowodorów oraz przyspieszenia rozwoju OZE, ale tego planu premier nie przedstawił do dziś. Zamiast tego rząd odrzucił poprawkę, którą proponowałam w imieniu Zielonych, w imieniu Koalicji Obywatelskiej, do tzw. ustawy sankcyjnej, poprawkę, która z końcem tego roku wprowadzała embargo na szeroki katalog paliw importowanych z Rosji, w tym ropy. Na ten fakt szerokiego strumienia wielu rosyjskich paliw importowanych do Polski zwrócił uwagę również były minister gospodarki w rządzie Prawa i Sprawiedliwości, prezes PGNiG pan Piotr Woźniak, mówiąc wczoraj w wywiadzie dla jednej z telewizji o tym, że skupiamy się cały czas na ropie naftowej, a Polska kupuje gotowe paliwa produkowane w Rosji i na Białorusi.</u>
          <u xml:id="u-5.2" who="#PosełUrszulaZielińska">A więc, panie premierze, panie ministrze, jak naprawdę wygląda ten najbardziej ambitny plan derusyfikacji w praktyce? Czy też panowie po prostu po raz kolejny wprowadzają nas w błąd? Jeżeli nie, to proszę powiedzieć, kiedy doczekamy się prezentacji i realizacji tego najbardziej ambitnego w Europie planu derusyfikacji węglowodorów. Kiedy Polska wdroży szósty pakiet sankcji wobec Rosji, w tym embargo na import rosyjskiej ropy naftowej i innych paliw? Czy billboardy z napisem „Blood oil”, czyli „Krwawa ropa”, którymi pan premier straszy wszystkich dookoła, tylko nie własne firmy paliwowe, pojawiły się również na Węgrzech i na Słowacji? W jaki sposób zamierzacie państwo zabezpieczyć popyt i bezpieczeństwo paliwowe w Polsce? Jakie kontrakty negocjujemy? Kiedy przedstawi pan plan przyspieszenia rozwoju OZE? Bo szukamy tych ustaw, a ich wciąż nie ma. I wreszcie jakie paliwa jeszcze, oprócz ropy, produkowane w Rosji i na Białorusi kupujemy?</u>
          <u xml:id="u-5.3" who="#PosełUrszulaZielińska">Panie Premierze! Przypominam: ropociągami płynie krew mordowanych cywili i żołnierzy walczących za Ukrainę. To są pańskie słowa z lutego.</u>
          <u xml:id="u-5.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-6">
          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję pani.</u>
          <u xml:id="u-6.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiada z upoważnienia prezesa Rady Ministrów podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pan Piotr Dziadzio.</u>
          <u xml:id="u-6.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-7">
          <u xml:id="u-7.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! Pytań dużo, pytania trudne, bo wiecie państwo, że tak naprawdę jesteśmy w stanie kryzysowym. Sytuacja jest bardzo trudna, ale Rzeczpospolita jest przygotowana, ogólnie powiem, do tego, ażeby być bezpieczną w zakresie paliw, jak również surowców energetycznych. Wielokrotnie to podkreślaliśmy, że jesteśmy gotowi na wprowadzenie sankcji. Te sankcje są przygotowane, ale one muszą być skorelowane z sankcjami Unii Europejskiej, bo inaczej nie jesteśmy w stanie ich wprowadzić. Naciskamy, rząd Rzeczypospolitej naciska bardzo mocno wszystkie kraje unijne, które mają wątpliwości, w jakim kierunku tak naprawdę pójść z sankcjami. To nasze działania są pierwszymi działaniami, które pokazały, że te sankcje są konieczne do wprowadzenia w całej Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-7.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o przygotowania, to muszę państwu powiedzieć o następujących kwestiach. Są dwa obszary i powinniśmy je rozpatrywać, te dwa obszary, w kontekście sankcji, które wprowadza rząd Rzeczypospolitej i przygotowania do tych sankcji. Więc w związku z tym czekamy również na sankcje, które są dyskutowane obecnie w Komisji Europejskiej i korelujemy je ze sobą.</u>
          <u xml:id="u-7.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o nasze wewnętrzne plany w tej chwili, o odejście od ropy naftowej, to z całą odpowiedzialnością jesteśmy przygotowani na odejście z końcem tego roku od paliw, które są importowane z Rosji, jak również surowca, jakim jest ropa naftowa. Jesteśmy do tego przygotowani. Naftoport i inwestycje związane z Naftoportem pozwalają nam przyjąć wystarczającą ilość ropy naftowej i paliw z innych kierunków i zachować bezpieczeństwo energetyczne. Równocześnie mamy w kraju zapasy interwencyjne, które w sytuacji kryzysowej jesteśmy w stanie uwolnić. Te zapasy interwencyjne są na ok. 90 dni, więc nie wprowadzamy tutaj żadnych zagadnień związanych z niebezpieczeństwem czy brakiem paliw na rynku. Jesteśmy bezpieczni w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-7.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Chciałem państwu powiedzieć również bardzo ważną rzecz. Od 2015 r. przygotowujemy się do takiego negatywnego scenariusza i dzięki temu, że przewidzieliśmy pewne działania, byliśmy gotowi w pierwszej kolejności na rezygnację z gazu ziemnego dostarczanego z kierunku wschodniego. Faktem jest, że ten gaz z kierunku wschodniego nie płynie. I co? Nie mamy niebezpieczeństwa. Wszyscy użytkownicy gazu mają go. Więc to jest taki kierunek, który powinniście państwo widzieć. To są działania, które są realizowane na bieżąco. Przygotowaliśmy się do odejścia od gazu z kierunku wschodniego z dniem 1 stycznia 2023 r., stało się to wcześniej, 27 kwietnia br., nie z naszej woli, tylko z woli rosyjskiej. Gaz płynie do wszystkich odbiorców, tak? Rozumiem, że nie mamy z tym problemu. Czy komuś ten gaz został odcięty? Nie, mamy gaz. Mamy kontrakty, mamy kontrakty gazowe.</u>
          <u xml:id="u-7.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Druga sprawa. Jesteśmy w stanie, jeśli chodzi o paliwa i o ropę naftową, zrezygnować z kierunku wschodniego w trybie natychmiastowym. Gazoport przyjmie odpowiednią ilość paliw, odpowiednią ilość surowca, który by zastępował surowiec, który płynie, mówiąc kolokwialnie, rurą ze Wschodu.</u>
          <u xml:id="u-7.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Pracujemy intensywnie nad tym, ażeby te okna dostaw do Naftoportu zoptymalizować, żeby maksymalnie wykorzystać całą przestrzeń przeładunkową i zabezpieczyć możliwość przerobu tego surowca, który przyjdzie z innych kierunków. Rafinerie są dostosowane do innych typów ropy niż ta, o której mówimy, czyli ropa rosyjska. A więc jesteśmy w stanie z dnia na dzień przejść na to, technologicznie jesteśmy do tego przygotowani. To są najważniejsze rzeczy.</u>
          <u xml:id="u-7.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o pakiet, o którym mówię, czyli pakiet unijny, który będzie dotyczył całkowitego zakazu importu ropy rosyjskiej, produktów naftowych, naftopodobnych czy ropopochodnych, to taki zakaz ma być wprowadzony do końca roku, z tym że ten pakiet sankcyjny, o którym mówimy, pakiet szósty, będzie miał okres przejściowy 6 miesięcy. Dla podkreślenia chciałem wyjaśnić państwu, dlaczego jest to problemem. Dlatego że Unia Europejska sprowadzała, wszystkie kraje Unii Europejskiej sprowadzały na rynek ponad 113 mln t ropy i ponad 46 mln t produktów naftowych, a Polska tylko 14 mln. Dlatego my jesteśmy gotowi, jesteśmy w stanie je zastąpić. I tak jak państwu powiedziałem, potencjał Naftoportu, który został rozbudowany, jest duży — 36 mln t, jesteśmy w stanie tyle przyjąć i przerobić. To jest więcej niż potrzeby naszych rafinerii. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-8">
          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-8.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dodatkowe pytanie zadaje pan poseł Tadeusz Aziewicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-9">
          <u xml:id="u-9.0" who="#PosełTadeuszAziewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Ze smutkiem przyglądam się, jak niszczona jest Grupa Lotos, perła naszej gospodarki i ważny element systemu bezpieczeństwa energetycznego kraju. Aktualnie trwa jej rozbiór i wyprzedaż kluczowych aktywów.</u>
          <u xml:id="u-9.1" who="#PosełTadeuszAziewicz">Zwracam uwagę na sprzedaż ponad 400 stacji benzynowych węgierskiemu MOL-owi kontrolowanemu przez Wiktora Orbána, który zwany jest węgierskim łącznikiem lub koniem trojańskim Putina. Nielojalność Orbána wobec wspólnoty Zachodu w trakcie wojny na Ukrainie jest już oczywista. Istnieje realna groźba, że również inne aktywa rozbieranego koncernu mogą trafić do podmiotów kontrolowanych przez Rosję, tworząc strategiczne przyczółki do ekspansji na rynku europejskim. Mówił o tym niedawno wspomniany już Piotr Woźniak, były minister w waszym rządzie.</u>
          <u xml:id="u-9.2" who="#PosełTadeuszAziewicz">Moje pytanie brzmi: Dlaczego nie przerwiecie tego toksycznego procesu w imię polskiej racji stanu, bezpieczeństwa energetycznego kraju i odpowiedzialności za publiczny majątek? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-9.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-10">
          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ponownie odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pan Piotr Dziadzio.</u>
          <u xml:id="u-10.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-11">
          <u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Posłowie! Tytułem wprowadzenia chciałem państwu powiedzieć, że proces konsolidacji spółek polskiego sektora paliwowo-gazowego, który obejmuje połączenie Orlenu i Lotosu, jest w tej chwili na bardzo zaawansowanym etapie. Konsolidacja tych spółek jest w ocenie ekspertów, nie tylko naszych, krajowych, ale również innych, zewnętrznych, głęboko uzasadniona. Ta transformacja, bo o niej mówimy, umożliwi w dalszej kolejności budowanie multienergetycznego, silnego polskiego podmiotu paliwowo-gazowego, który ma zwiększyć — i zakładamy, że tak będzie — bezpieczeństwo energetyczne Polski. To jest kluczowy element. Ma to zwiększyć bezpieczeństwo energetyczne Polski. Połączenie Orlenu i Lotosu to jest decyzja, która wspomoże działania na rynku krajowym, rozwinie te działania. Będzie to również tworzyło pewien obszar, który pozwoli na to, że ten podmiot będzie miał dużo większą możliwość zawierania kontraktów, dużo większą siłę na rynkach europejskich. Równocześnie będzie on dużo większym podmiotem, który będzie realizował zadania państwa w zakresie bezpieczeństwa paliwowego, bo to jest kluczowy element. Analizy, które są prowadzone przez całkowicie niezależne instytucje, mówią chociażby o tym, że pik zapotrzebowania na ropę naftową czy na paliwa będzie ok. 2030 r. To pozwoli nas do tego przygotować. Czyli będziemy mieć mocny podmiot, który będzie miał duże zdolności zarówno przerobu, jak i dystrybucji paliw nie tylko na obszarze naszego kraju, ale również w całej Unii Europejskiej. Taki silny podmiot multienergetyczny będzie również gwarantem transformacji energetycznej. Jeśli chodzi o transformację energetyczną, to przewidujemy, że będzie ona kosztowała docelowo ok. 200 mld euro. A więc bez takiego silnego podmiotu, który będzie realizował zadania, trudno będzie nam przetrwać ten trudny czas transformacji energetycznej.</u>
          <u xml:id="u-11.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Co jeszcze państwu chciałem powiedzieć w tym zakresie? Taki trend łączenia podmiotów jest trendem znanym w Unii Europejskiej i jest on zauważalny od ponad nawet 20 lat, w związku z czym to nie jest dla nas nic nowego i nic dziwnego.</u>
          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">(Poseł Tadeusz Aziewicz: Jest wyprzedawany…)</u>
          <u xml:id="u-11.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">On nie jest wyprzedawany, będzie kontrolowany.</u>
          <u xml:id="u-11.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaPiotrDziadzio">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-12">
          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-12.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Posłowie Filip Kaczyński, Agnieszka Soin, Andrzej Szlachta, Elżbieta Duda, Wiesław Krajewski, Jacek Osuch i Adam Śnieżek kierują pytanie do ministra funduszy i polityki regionalnej w sprawie finansowania infrastruktury drogowej w Polsce południowo-wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-12.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy zada pytanie pan poseł Filip Kaczyński.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-13">
          <u xml:id="u-13.0" who="#PosełFilipKaczyński">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Polska pełni rolę hubu logistycznego w związku z wojną na Ukrainie, co oczywiście nas, jako liderów pomocy, napawa dumą, ale jednocześnie stawia przed nami szereg nowych wyzwań. Ze względu na znaczący ruch związany m.in. z przekazywaną pomocą humanitarną proszę pana ministra o przedstawienie informacji o finansowaniu infrastruktury drogowej w Polsce południowo-wschodniej ze środków Unii Europejskiej, która mogłaby pomóc w wyzwaniach, jakie przyniosła nam wojna na Ukrainie. Pytanie to tym bardziej wydaje się zasadne, że w 78. już dniu inwazji rosyjskiej na Ukrainę widzimy, że konflikt ten niestety nie zakończy się zbyt szybko. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-14">
          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiada minister funduszy i polityki regionalnej pan Grzegorz Puda.</u>
          <u xml:id="u-14.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-15">
          <u xml:id="u-15.0" who="#MinisterFunduszyiPolitykiRegionalnejGrzegorzPuda">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Bardzo serdecznie dziękuję za to pytanie. Faktycznie Polska stanowi w tej chwili rolę pewnego huba, co jest związane bezpośrednio z tym, co dzieje się poza granicami naszego kraju. Ale warto też powiedzieć, że Polska sukcesywnie inwestuje, inwestowała i będzie inwestować w te tereny, o których mówią państwo posłowie. Mówię tutaj o terenach południowo-wschodniej Polski. Dzisiejsza sytuacja geopolityczna wskazuje, że wszystkie inwestycje, których dokonaliśmy, dokonujemy i będziemy dokonywać, przynoszą wielkie efekty, jeżeli chodzi o możliwość spełnienia roli logistycznej naszego kraju. Ta rola jest bardzo ważna i z pewnością przepustowość tych sieci drogowych jest coraz większa.</u>
          <u xml:id="u-15.1" who="#MinisterFunduszyiPolitykiRegionalnejGrzegorzPuda">Nasze największe inwestycje, czyli drogi S17, S19 i fragmenty autostrady A4, pokazują, że w tej chwili te korytarze, które były finansowane z perspektywy 2007–2013, później w kontynuacji 2014–2020, doprowadziły do tego, że ten fragment naszego kraju jest bardzo dobrze skomunikowany z pozostałą częścią, a to powoduje również, że ci wszyscy, którzy na co dzień dostają się do tej części Polski czy w drugą stronę podróżują z innej części Polski do Ukrainy, mają możliwość przejechania sprawnie tych odcinków drogowych.</u>
          <u xml:id="u-15.2" who="#MinisterFunduszyiPolitykiRegionalnejGrzegorzPuda">Dzięki funduszom europejskim, dzięki funduszom unijnym było to możliwe i nadal jest możliwe wsparcie inwestycji drogowych w zakresie dwóch perspektyw finansowych. Wsparcie otrzymało osiem projektów drogowych, które były zlokalizowane w południowo-wschodniej części Polski i które stanowią bezpośrednio odcinki szlaku Via Carpatia, który jest korzystny, i to warto podkreślić w tym miejscu, dla rozwoju społecznego i gospodarczego nie tylko Polski, ale całej Europy Środkowo-Wschodniej, a w kontekście Polski oczywiście w szczególności dla makroregionu Polski wschodniej bezpośrednio sąsiadującego z Ukrainą.</u>
          <u xml:id="u-15.3" who="#MinisterFunduszyiPolitykiRegionalnejGrzegorzPuda">Warto dodać, że dofinansowanie z Unii Europejskiej to wartość 3,3 mld zł. Łącznie uzyskano 173,5 km drogi S19. Z całkowitej wartości całego projektu ponad 6 mld zł zrealizowano również szereg inwestycji, szereg projektów unijnych, które umożliwiają połączenie na trasie drogi ekspresowej Warszawa — Lublin — Piaski. W ramach budowy i modernizacji dróg na tym odcinku ze środków Unii Europejskiej wybudowano łącznie 180 km drogi ekspresowej. Łączna wartość całkowita tych projektów, budowy drogi S17, które zostały objęte dofinansowaniem z Unii Europejskiej, wynosi ponad 8 mld zł, a samo dofinansowanie to ponad 4,5 mld.</u>
          <u xml:id="u-15.4" who="#MinisterFunduszyiPolitykiRegionalnejGrzegorzPuda">Warto też zaznaczyć, że ukończenie przebudowy ciągów S17, S19 do parametrów drogi ekspresowej to priorytety na najbliższe lata. To już się dzieje. Państwo doskonale wiecie, że czas podróży się skraca. Nie dość, że jest krótsza, jeżeli chodzi o sam czas, to jednak jest ta podróż również bardziej bezpieczna. To wszystko, można powiedzieć, zostało sfinansowane dzięki programowi fundusze europejskie w PO IiŚ, a w przyszłej perspektywie chcemy to realizować z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę, Klimat, Środowisko, czyli, mówiąc ogólnie, z programu FEnIKS, oraz instrumentu „Łącząc Europę”. W ramach tego programu FEnIKS planowane jest dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej drogi ekspresowej na odcinku Piaski — Hrebenne, odcinka drogi ekspresowej Piaski — Dorohusk oraz 10 km odcinka S19 Rzeszów — Babica, który stanowi część dużego międzynarodowego szlaku Via Carpatia. Szacowane i wszystkie kwalifikowane koszty tej inwestycji wynoszą w sumie przeszło 5,5 mld zł. To w sumie oznacza, że możliwe będzie uzyskanie dofinansowania w kwocie ponad 4,5 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-15.5" who="#MinisterFunduszyiPolitykiRegionalnejGrzegorzPuda">Dla tych projektów planowane jest ubieganie się o środki unijne w ramach nowej perspektywy finansowej w ramach instrumentu „Łącząc Europę”, czyli tego kolejnego instrumentu, który może być wykorzystany, który może sfinansować tę dużą inwestycję w styczniu tego roku.</u>
          <u xml:id="u-15.6" who="#MinisterFunduszyiPolitykiRegionalnejGrzegorzPuda">Polska w porozumieniu ze Słowacją przekazała do Komisji Europejskiej nowy wniosek o dofinansowanie projektu. Głównym celem polskiej części tego projektu jest zaprojektowanie i budowa drogi ekspresowej na odcinku Miejsce Piastowe — Barwinek, czyli do granicy państwa, o łącznej długości prawie 30 km. Natomiast cały projekt obejmował będzie również działania, które mają na celu poprawę bezpieczeństwa ruchu na trasie Via Carpatia przez instalację np. urządzeń do odcinkowych pomiarów prędkości czy budowę tunelu na drodze ekspresowej S19, odcinek Rzeszów — Babica, czy instalację stacjonarnych fotoradarów rozmieszczonych na całym odcinku drogi ekspresowej S19 Białystok — Barwinek, w szczególności Rzeszów — Barwinek. Całkowity koszt tego projektu, w tym koszt polskiej części projektu, to 495 mln euro, mając tutaj na uwadze maksymalny możliwy do uzyskania poziom dofinansowania ze środków CEF w wysokości 85%, jak państwo pamiętacie. Wsparcie dla przedmiotowego projektu będzie mogło wynieść 421 mln euro. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-16">
          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dodatkowe pytanie zadaje pani poseł Agnieszka Soin, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-17">
          <u xml:id="u-17.0" who="#PosełAgnieszkaSoin">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowny Panie Ministrze! Bardzo proszę o szczegółowe informacje na temat projektów drogowych, które zostały zrealizowane na terenie Polski południowo-wschodniej z wykorzystaniem środków Unii Europejskiej, oraz jakie są plany na najbliższe lata. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-18">
          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ponownie odpowiada minister funduszy i polityki regionalnej pan Grzegorz Puda.</u>
          <u xml:id="u-18.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-19">
          <u xml:id="u-19.0" who="#MinisterFunduszyiPolitykiRegionalnejGrzegorzPuda">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Gdybyśmy się skupili na wszystkich projektach, to myślę, że pan marszałek miałby pewne wątpliwości co do możliwości czasowych. Chciałbym skupić się tutaj na najważniejszych projektach, które faktycznie wniosły coś do obszaru, o który państwo posłowie pytają.</u>
          <u xml:id="u-19.1" who="#MinisterFunduszyiPolitykiRegionalnejGrzegorzPuda">Może rozpocznę od autostrady A4. Budowa autostrady A4 Kraków — Tarnów, odcinek Szarów — Krzyż, drugie to budowa autostrady Kraków — Tarnów, odcinek Krzyż — Rzeszów Wschód, oraz budowa autostrady A4 Rzeszów — Korczowa. Oddanie do ruchu ostatniego z tych odcinków nastąpiło jeszcze w 2016 r. Ale później powstała droga ekspresowa S19. Tutaj ze środków PO IiŚ dwóch perspektyw wsparcie unijne otrzymało osiem projektów, tj. budowa drogi ekspresowej S19 na poszczególnych odcinkach: Stobierna — Rzeszów, Międzyrzec Podlaski — Lubartów, Lublin — Rzeszów, odcinek Lublin — Sławinek, Lublin — Rzeszów, odcinek Sokołów, i Lublin — Rzeszów, odcinek Lublin Węglin — Kraśnik Południe. Myślę, że to wystarczająco szczegółowo. Bardziej szczegółowo, oczywiście jeżeli państwo macie pytania, to w formie pisemnej odpowiemy.</u>
          <u xml:id="u-19.2" who="#MinisterFunduszyiPolitykiRegionalnejGrzegorzPuda">Mamy tutaj jeszcze informację dotyczącą budowy drogi ekspresowej np. Lublin — Rzeszów na odcinku Kraśnik Południe i Lasy Janowskie, S19 Lublin — Rzeszów, odcinek Lasy Janowskie — Nisko Południe, czy Rzeszów, odcinek Nisko Południe — Sokołów Małopolski Północ.</u>
          <u xml:id="u-19.3" who="#MinisterFunduszyiPolitykiRegionalnejGrzegorzPuda">Wszystkie te odcinki, z wyjątkiem drugiego zadania, o którym powiedziałem, pomiędzy Niedrzwicą Dużą a Kraśnikiem Północ, zostały sfinansowane i w tej chwili już oddane do ruchu. Jeżeli chodzi o drogę S17, to ze środków Programu Operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” zostało zrealizowane połączenie na trasie Warszawa — Lublin — Piaski. Dofinansowaniem objętych zostało pięć projektów. Wszystkie odcinki, z wyjątkiem węzła Zakręt, zostały również oddane do użytku. W ramach ciągu ekspresowego S17 została zrealizowana również budowa obwodnicy Tomaszowa Lubelskiego o długości niecałych 10 km — 9,6 km. Zakończenie planowane jest na 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-19.4" who="#MinisterFunduszyiPolitykiRegionalnejGrzegorzPuda">W ramach FEnIKS, tej nowej perspektywy, planowane jest ubieganie się o dofinansowanie następujących inwestycji — to jest to, o czym pani poseł mówiła — odcinek drogi ekspresowej Piaski — Hrebenne, szacunkowy koszt naszym zdaniem to ponad 2,7 mld, odcinek drogi ekspresowej Piaski — Dorohusk, szacowany koszt kwalifikowany w projekcie to ponad 1,4 mld i odcinek drogi Rzeszów — Babica, szacunkowy koszt kwalifikowany w tym projekcie to ponad 1,5 mld. W ramach instrumentu „Łącząc Europę” w zakresie projektu budowy drogi ekspresowej na odcinku Miejsce Piastowe — Barwinek obecnie trwa ocena wniosków o dofinansowanie przez Komisję Europejską. Mamy nadzieję na szybką ocenę i możliwość szybkiej realizacji tych czterech zadań. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-20">
          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-20.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Posłowie Adam Szłapka, Paweł Kowal, Marek Krząkała, Tomasz Lenz, Sławomir Nitras, Grzegorz Schetyna, Małgorzata Tracz, Robert Tyszkiewicz i Katarzyna Lubnauer z Koalicji Obywatelskiej kierują pytanie do ministra spraw zagranicznych w sprawie działalności ambasadora Federacji Rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-20.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pytanie zadaje pan poseł Paweł Kowal.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-21">
          <u xml:id="u-21.0" who="#PosełPawełKowal">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-21.1" who="#PosełPawełKowal">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Mamy do czynienia z sytuacją absolutnie nadzwyczajną. Otóż ambasador Federacji Rosyjskiej w Polsce od lat, zamiast służyć racjom dyplomatycznym, chuligani w Warszawie, obwinia Polskę o rozpoczęcie II wojny światowej, zaprzecza zbrodniom rosyjskim na Ukrainie. W ostatnim czasie Rosja, którą reprezentuje, zniszczyła arcyważne dla polskiego dziedzictwa i polskiej pamięci miejsce na cmentarzu wojennym w Charkowie. Urzędnicy rosyjscy grozili zniszczeniem cmentarza wojennego w Katyniu. Ambasador w swoich kolejnych wywiadach prowokuje władze, prowokuje społeczeństwo, prowokuje do reakcji, szuka zwady. W tym samym czasie Polska zapewnia mu, bo musi i tak trzeba, bezpieczeństwo.</u>
          <u xml:id="u-21.2" who="#PosełPawełKowal">Jaki jest sens utrzymywania tej sytuacji w czasie wojny? Jakie są realne kanały komunikacji, które umożliwia nam ambasador Federacji Rosyjskiej w Warszawie? Czy rząd podejmuje jakieś realne działania wobec kolejnych jego wypowiedzi i działań Federacji Rosyjskiej, szczególnie działań Federacji Rosyjskiej przeciwko miejscom polskiej pamięci na terenie Ukrainy? Czy rząd przekazuje… Ile razy ambasador Federacji Rosyjskiej był wezwany do MSZ-etu, żeby usłyszeć, że każda z tych rzeczy, o których powiedziałem, budzi najwyższe wzburzenie polskiej opinii publicznej, polskiej klasy politycznej, polskich elit intelektualnych i godzi w pamięć o polskiej roli w historii Europy Środkowo-Wschodniej i wielkich Polaków? Ile razy ambasador Andriejew został wezwany do polskiego MSZ-etu, żeby to usłyszeć? Czy nie czas już powiedzieć mu, że jego miejsce jest w Moskwie, a dzisiaj jego obecność w Warszawie niczemu dobremu nie służy? Służy tylko dalszej destrukcji relacji polsko-rosyjskich.</u>
          <u xml:id="u-21.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-22">
          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiada sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pan Piotr Wawrzyk.</u>
          <u xml:id="u-22.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-23">
          <u xml:id="u-23.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! Wszyscy wiemy, że u naszych wschodnich granic mamy wojnę wywołaną przez Federację Rosyjską, przez jej agresję na Ukrainę. W tym czasie Polska obok Stanów Zjednoczonych stała się głównym państwem wspierającym na różnych polach, w różnych wymiarach Ukrainę. Stąd też jesteśmy obiektem szeregu ataków propagandowych, dezinformacyjnych, ale też akcji o charakterze prowokacyjnym, działań mających utrudnić działalność polskich przedstawicielstw dyplomatycznych i konsularnych w Rosji. Co gorsza, w związku z tą determinacją, można powiedzieć, Federacji Rosyjskiej w tym zakresie nie ma perspektyw na zmianę podejścia władz rosyjskich w najbliższym czasie.</u>
          <u xml:id="u-23.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Mimo tego Rzeczpospolita Polska, tak samo jak wszystkie inne państwa członkowskie Unii Europejskiej, Sojuszu Północnoatlantyckiego, utrzymuje stosunki dyplomatyczne i konsularne z Federacją Rosyjską. W obu państwach w efekcie funkcjonują ambasadorowie, działalność prowadzą konsulaty. Działalność tych struktur ma wymiar nie tylko symboliczny, ale też praktyczny.</u>
          <u xml:id="u-23.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Natomiast Ministerstwo Spraw Zagranicznych cały czas analizuje możliwe kroki, w tym w odniesieniu do obecności ambasady Federacji Rosyjskiej w Polsce. Pamiętajmy jednak, że w dyplomacji w tym zakresie obowiązuje zasada wzajemności. Zatem wszelkie nasze działania spotykają się ze stosowną odpowiedzią drugiej strony. Ale działa to też w drugą stronę, gdy tego rodzaju działania podejmowane są przez przedstawicieli Federacji Rosyjskiej. Jednak mając na uwadze długofalowe skutki takich decyzji oraz dla dobra podejmowanych działań i ich skuteczności, kwestie te będą komunikowane, tak jak jest to przyjęte w dyplomacji, post factum, a nie uprzedzająco. Jednocześnie oczywiście wsłuchujemy się we wszystkie głosy i opinie na ten temat.</u>
          <u xml:id="u-23.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Zwracam państwa uwagę na to, że szczególnie dla nas, dla Polski, ma znaczenie obecność polskich dyplomatów i służb konsularnych w Rosji. Niezależnie od trudnej sytuacji, jaka jest w tej chwili, pełnią oni w miarę swoich możliwości opiekę nad polskimi obywatelami przebywającymi czasowo na terenie Federacji Rosyjskiej albo nad osobami polskiego pochodzenia mającymi np. Kartę Polaka. Gdybyśmy pozbawili Polaków tej opieki, byliby oni pozostawieni sami sobie. Owszem, możliwości działania w tym zakresie obecnie są ograniczone, ale w miarę możliwości polskie służby konsularne starają się zapewniać opiekę naszym rodakom na terenie Federacji Rosyjskiej.</u>
          <u xml:id="u-23.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Jeżeli chodzi o działalność pana ambasadora Andriejewa, to zwracam przede wszystkim uwagę na to, że jest on przedstawicielem Federacji Rosyjskiej. Zachowanie pana ambasadora jest takie, jaka jest polityka Federacji Rosyjskiej. Realizuje on polecenia z Moskwy. Realizuje on założenia rosyjskiej polityki zagranicznej. W efekcie oczywiście większość jego aktywności, o której wspomniał też pan poseł, należy traktować w kategoriach prowokacji. Pan ambasador w ostatnim czasie, w ostatnich miesiącach, latach wielokrotnie był wzywany do Ministerstwa Spraw Zagranicznych w celu wytłumaczenia się ze swoich działań, swoich wypowiedzi, swoich zachowań, które właśnie tak były przez polskie władze i polską opinię publiczną odbierane.</u>
          <u xml:id="u-23.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Pamiętajmy o jednym: jakie państwo, taki ambasador. Jeżeli ambasador tak się zachowuje, to wystawia świadectwo państwu, które reprezentuje. Jeżeli mówimy o ambasadorze Federacji Rosyjskiej i o zachowaniu rosyjskich żołnierzy na Ukrainie, to myślę, że widać tu swego rodzaju podobieństwo. Oczywiście, zachowajmy wszelkie proporcje. Jeżeli tam pojawia się prowokacja, to prowokacja jest i tutaj.</u>
          <u xml:id="u-23.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Nie zmienia to oczywiście faktu, że incydent z 9 maja nie powinien mieć miejsca. Pan minister Rau wielokrotnie i w sposób jednoznaczny stwierdził, że dyplomaci podlegają szczególnej ochronie i państwo przyjmujące powinno im ją zapewnić.</u>
          <u xml:id="u-23.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Zwracam uwagę na ostatni aspekt. W marcu tego roku w porozumieniu z naszymi sojusznikami wydaliliśmy 45 rosyjskich dyplomatów. Miesiąc później Federacja Rosyjska, stosując zasadę wzajemności, o której wcześniej wspomniałem, wydaliła z terytorium Federacji Rosyjskiej 45 polskich przedstawicieli. Podkreślam: dalej idące kroki muszą być podejmowane w porozumieniu z naszymi sojusznikami. Ich podjęcie będzie komunikowane, jeszcze raz to podkreślę, tak jak ma to miejsce zwykle w dyplomacji, czyli post factum. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-23.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-24">
          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-24.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dodatkowe pytanie zadaje pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-25">
          <u xml:id="u-25.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Powiem szczerze, że absolutnie mnie pan minister nie przekonał. Chciałabym zapytać przede wszystkim o to, czy znacie innego ambasadora w innym kraju Unii Europejskiej, który zachowuje się tak jak ambasador Andriejew i w tak dużym stopniu prowokuje zarówno swoimi słowami, jak i zachowaniem. Chodzi o takie sytuacje, z jakimi mieliśmy ostatnio do czynienia. Mówi pan, że wielokrotnie był wzywany. Prosiliśmy o konkretne informacje, ile razy był wzywany, w jakich sprawach, czy cokolwiek pomaga fakt, że jest on na terenie Polski. Wydaje się oczywiste, że w obecnej sytuacji, kiedy obserwujemy agresję Rosji na Ukrainę i to, co się dzieje w Polsce — mam na myśli skutki przybycia do Polski fali uchodźców — bardzo ważne jest pokazanie, że nie akceptujemy tej sytuacji. W związku z tym obniżenie rangi ambasadora do pozycji chargé d’affaires… Jeżeli pan mówi, że chodzi o funkcjonowanie ambasady polskiej w Moskwie, to nie ma żadnych przeszkód, żeby funkcjonowała bez ambasadora.</u>
          <u xml:id="u-25.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-26">
          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-26.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ponownie odpowiada sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych pan Piotr Wawrzyk.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-27">
          <u xml:id="u-27.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Nie liczyłem, pani poseł, że panią przekonam, bo trudno przekonać kogoś, kto ma wyrobione zdanie i nie przyjmuje argumentów. Rzecz w tym, żeby po prostu robić tak, jak robi się zwykle w dyplomacji, a nie podejmować decyzje tego rodzaju pod wpływem impulsu. Trzeba robić to na chłodno i w porozumieniu z naszymi sojusznikami. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-27.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-28">
          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-28.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Posłowie Krzysztof Gawkowski, Paulina Matysiak, Wiesław Szczepański, Rafał Adamczyk i wielu innych z klubu Lewicy kierują pytanie do ministra infrastruktury w sprawie strajku w spółce Polregio.</u>
          <u xml:id="u-28.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwsza pytanie zadaje pani poseł Paulina Matysiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-29">
          <u xml:id="u-29.0" who="#PosełPaulinaMatysiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-29.1" who="#PosełPaulinaMatysiak">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Mam kilka pytań w związku z nadchodzącym strajkiem w Polregio zapowiedzianym na 16 maja, czyli na najbliższy poniedziałek. Jak wyglądają rozmowy? Czy są w ogóle szanse na porozumienie? Pytania do pana ministra są o tyle zasadne, że jest pan obecnie mediatorem — tak donoszą media — bierze pan udział w rozmowach między stroną społeczną, pracownikami a marszałkami województw.</u>
          <u xml:id="u-29.2" who="#PosełPaulinaMatysiak">Mam też oczywiście kilka dodatkowych pytań. Jakie działania podejmuje lub zamierza podjąć Agencja Rozwoju Przemysłu, czyli główny udziałowiec Polregio? Czy agencja zostawia to po prostu w rękach marszałków województw? Oczywiście nasuwają się też inne pytania, panie ministrze. Czemu spółka Polregio potrzebuje większych dopłat niż przewoźnicy samorządowi? Czy Agencja Rozwoju Przemysłu i marszałkowie mają pomysł, żeby jeździć więcej? Podam przykład z mojego województwa. Łódzka Kolej Aglomeracyjna co roku podnosi liczbę przejechanych kilometrów bez podnoszenia poziomu dotacji. Polregio jeździ drożej, a środków na podwyżki dla pracowników nie ma. Oczywiście postulaty płacowe pracowników Polregio są zasadne. Płace trzeba podnieść, wszyscy pracownicy potrzebują wsparcia. Rozmawialiśmy o tym zresztą na posiedzeniu Komisji Infrastruktury. Te postulaty są całkowicie zrozumiałe, natomiast mam pytanie: Jak wygląda obecnie sytuacja? Jest czwartek, zapowiedziany strajk ma odbyć się za kilka dni. Czy pociągi Polregio staną w całej Polsce?</u>
          <u xml:id="u-29.3" who="#PosełPaulinaMatysiak">Tutaj warto dodać, że codziennie, każdego dnia na tory wyjeżdża 1900 pociągów Polregio, które przewożą prawie 250 tys. pasażerów. Czy dojdzie do paraliżu na kolei, czy nie dojdzie? Czy pan minister może nam przedstawić jakieś informacje, jak ta sytuacja na ten moment wygląda i czego spodziewać się za kilka dni? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-30">
          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiada sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan Andrzej Bittel.</u>
          <u xml:id="u-30.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-31">
          <u xml:id="u-31.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-31.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Panie Marszałku! Szanowna Pani Poseł! Szanowni Państwo Posłowie! Na początku chciałem powiedzieć, że nasze państwo jest oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości, na współdziałaniu władz w dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości, która umacnia uprawnienia obywateli i ich wspólnot. Szczególnie ta zasada przyznaje niezależność władzom samorządowym wobec władz szczebla centralnego. Również w kontekście tej zasady dochodzi do podziału odpowiedzialności związanej z kolejowym zbiorowym transportem publicznym. Ta zasada, ten podział odpowiedzialności wygląda tak, że za przewozy regionalne odpowiada województwo, a organizatorem jest marszałek województwa. Minister infrastruktury odpowiada za przewozy międzyregionalne i zagraniczne i to tutaj jest on organizatorem. Tak wygląda porządek rzeczy i to jest pierwsza podstawowa informacja.</u>
          <u xml:id="u-31.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">W związku z tym klucze do rozwiązania kwestii strajkowych w Polregio czy w ogóle w sektorze kolei regionalnych mają w swoich rękach marszałkowie i to oni są…</u>
          <u xml:id="u-31.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Agencja Rozwoju Przemysłu.)</u>
          <u xml:id="u-31.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Nie, nie, marszałkowie. Zaraz do tego dojdę i państwu to wytłumaczę.</u>
          <u xml:id="u-31.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Dodatkowo należy przypomnieć, że samorządy województw uzyskały udział w CIT 1,5%, a potem 0,75%, teraz to jest 2,25%. Można dyskutować, czy to jest wystarczająca wysokość, ale tak jest.</u>
          <u xml:id="u-31.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Skąd się wzięła w Przewozach Regionalnych Agencja Rozwoju Przemysłu? Ona wzięła się tam na podstawie decyzji podjętej w 2015 r. o dokapitalizowaniu Polregio i cofnięciu czy też ograniczeniu procesu usamorządowienia, bo zwracam uwagę, że właścicielem Polregio, wiodącym oczywiście, jest Agencja Rozwoju Przemysłu, ale udziałowcami są również marszałkowie. To jest ten zespół właścicielski, który powinien współdziałać w ramach stosownych procedur opisanych dla spółek z ograniczoną odpowiedzialnością, a teraz akcyjnych, bo Polregio przekształciło się w spółkę akcyjną, i doprowadzać do sytuacji, w której ta spółka ma możliwość normalnego funkcjonowania. To tak rekapitulując. Ta decyzja o dokapitalizowaniu podjęta właśnie w 2015 r. spowodowała długotrwały proces przed Komisją Europejską, zakończony dopiero po ciężkich, trudnych i niezwykle skomplikowanych negocjacjach, bo Komisja cofała się bardzo głęboko w przeszłość, analizowała sposób funkcjonowania Polregio w kontekście dokapitalizowań i pomocy publicznej na naprawdę bardzo, bardzo wielu poziomach i w ramach wielu pomysłów. To jest ta decyzja. Ona jest wielostronicowa i ma warunki: warunki związane z otwarciem rynku — tę część dotyczącą skrócenia okresu możliwości powierzenia my jako Ministerstwo Infrastruktury już dawno zrealizowaliśmy i ona jest wprowadzona do porządku — plus warunki dotyczące właśnie organizowania przetargów. I te przetargi mają być organizowane przez samorządy województw, to jest ich wyłączna odpowiedzialność i kompetencja. Stąd też ta sytuacja nie jest prosta i jakakolwiek kolejna pomoc publiczna jest niezwykle ryzykowna, bo może spowodować zawieszenie wykonania tej decyzji warunkowej i konieczność zwrotu wszystkich środków, które zostaną uznane za niedozwoloną pomoc publiczną. Trzeba o tym pamiętać i mieć to na uwadze.</u>
          <u xml:id="u-31.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Oczywiście toczy się dialog. Ja wprawdzie nie sądzę, żeby można było nazwać mnie mediatorem, jakoś się nie czuję związany z taką rolą, ale zostałem poproszony przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego o spotkanie ze stroną marszałkowską, z zespołem ekspertów, który miał być gotów do działania natychmiast. Potem okazało się, że listę osób uzyskaliśmy dopiero po długim weekendzie majowym i nie mogłem jej nazwać po tych dwóch spotkaniach zespołem ekspertów. Choć to są ludzie, którzy mają głęboką wiedzę dotyczącą rynku, to każda z tych osób prezentowała stanowisko własnego województwa. A więc ta rozmowa była dosyć zatomizowana, trudna i generalnie osadzała się na jednym postulacie: Fundusz Kolejowy, zapłaćcie nawet za organizowanie przewozów w formule rekompensaty. Jak sami państwo rozumiecie, w kilka dni takich decyzji nikt nie podejmie. Oczekiwania strony społecznej i rozmowy, które toczyła spółka wraz z częścią właścicieli, zakończyły się pewnym takim ustaleniem, które zostało zaprezentowane marszałkom według mojej wiedzy we wtorek, i toczą się w tej chwili rozmowy. To jest też potwierdzone przeze mnie, bo osoby, które w środę były na spotkaniu wirtualnym, zdalnym z moim udziałem, mówiły, że dostały stosowne dokumenty i że one są w tej chwili przez marszałków analizowane w ramach tych działań, które są podejmowane już bilateralnie do każdej umowy. Zakładam, że sprawa rozwinie się w taki sposób, że zostanie zawarte porozumienie. Bardzo tego oczekuję. Namawiam do tego tych, którzy mają moc, aby to sprawić, a tymi, którzy mają moc, aby to sprawić, są marszałkowie województw.</u>
          <u xml:id="u-31.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-32">
          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dodatkowe pytanie zadaje pan poseł Wiesław Szczepański, klub Lewicy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-33">
          <u xml:id="u-33.0" who="#PosełWiesławSzczepański">Panie Ministrze! Nie za bardzo pan odpowiedział na nasze pytanie, w związku z tym może trochę je uszczegółowię. Czy mógłby pan powiedzieć na tę chwilę, ilu marszałków zdecydowało się na podwyższenie rekompensat? Z tych 16 oczywiście, choć można powiedzieć, że właściwymi udziałowcami jest 13 albo 12. Ilu zdecydowało się dopłacić, czyli podwyższyć rekompensaty dla tej spółki? Po drugie, czy według pana ministra jest szansa na to, żeby można było ten problem rozwiązać przed 16 maja, tak aby pociągi nie stanęły, i czy nie rozważacie państwo takiej kwestii, bo rozumiem, że adresatami powinny być kancelaria premiera i Agencja Rozwoju Przemysłu jako główny udziałowiec tej spółki mający 51%, czy nie byłoby lepsze w takim wypadku, o którym pan mówi, że są to marszałkowie, odkupić od nich tych udziałów i po prostu wrócić do tego tak jak w przypadku przewoźnika Intercity, który organizował Przewozy Regionalne. Jest to 100-procentowa spółka Skarbu Państwa. Wówczas rozmowa toczyłaby się tylko z jednym udziałowcem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-34">
          <u xml:id="u-34.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-34.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ponownie odpowiada sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury pan Andrzej Bittel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-35">
          <u xml:id="u-35.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Panie Pośle! Postaram się to wytłumaczyć najdelikatniej, jak potrafię, szczególnie tę ostatnią kwestię. To, czy właścicielem będzie Agencja Rozwoju Przemysłu nadzorowana przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, czy ktokolwiek inny, nie ma absolutnie żadnego znaczenia. Nie ma znaczenia to, czy będzie to 100-procentowy właściciel, czy 50-procentowy właściciel plus jeden udział czy jedna akcja.</u>
          <u xml:id="u-35.1" who="#komentarz">(Poseł Wiesław Szczepański: Może pan tylko z jednym rozmawiać.)</u>
          <u xml:id="u-35.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Nie, proszę pana, dlatego że organizatorem przewozów na poziomie wojewódzkim, zgodnie z ustawą o transporcie zbiorowym, jest 16 marszałków. Gdyby pan poseł był prezesem takiej spółki, czego życzę, i tak rozmawiałby pan z 16 marszałkami, dlatego że zupełnie czym innym jest to, kto jest właścicielem i o co ma dbać w ramach swoich uprawnień właścicielskich — oczywiście ma dbać o rozwój spółki, zasady nagradzania, opłacalność itd., czyli te wszystkie sprawy, które z tym się łączą — a czym innym jest organizowanie przewozów. W tym przypadku kartę atutową ma w ręku każdy marszałek, bo on określa potrzeby przewozowe i potem je opłaca, jak również konstruuje umowy.</u>
          <u xml:id="u-35.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Warto też powiedzieć, że w każdym województwie jest zawierana inna umowa, negocjowana osobno. W tym wypadku nie ma systemu. Do tego stopnia nie ma systemu, że to jest oczywiste, są umowy z powierzenia o różnym czasie i umowy z przetargu albo oczekiwane umowy z przetargu. Bo w województwie kujawsko-pomorskim bardzo byśmy czekali na przetarg zgodnie z tym, do czego pan marszałek w ramach tego postępowania sam się zobowiązał: że ogłosi przetarg i rozstrzygnie, i że tamten rynek będzie uwolniony. I wtedy byłaby sytuacja z umową z przetargu. To są umowy z powierzenia, z przetargu. Jedno województwo w ogóle nie ma przewozów w ramach Polregio, jest to województwo mazowieckie, stąd rozmowa jest prowadzona z 15 marszałkami.</u>
          <u xml:id="u-35.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Wracając do pytania o to, ilu marszałku się zdecydowało, chcę powiedzieć, że będziemy to wiedzieć jutro, dlatego że te rozmowy trwają i dalibóg ja w nich osobiście nie uczestniczę, bo to absolutnie w żadnej mierze nie jest moja rola. Tę rolę odgrywa zarząd spółki i marszałek, czyli strony umowy. Czekamy na te informacje, myślę, że one będą przekazywane w najbliższych dniach. Jestem optymistą, a żeby zajmować się koleją, trzeba być optymistą, i wierzę, że uda się doprowadzić do sytuacji, w której będzie możliwość normalnego funkcjonowania kolei w poniedziałek i w następnych dniach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-35.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-36">
          <u xml:id="u-36.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-36.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-36.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Posłowie Andrzej Grzyb, Mieczysław Kasprzak, Dariusz Klimczak, Władysław Kosiniak-Kamysz, Stefan Krajewski, Krzysztof Paszyk, Jan Łopata, Urszula Nowogórska, Jacek Protasiewicz, Marek Sawicki i Czesław Siekierski z Koalicji Polskiej kierują pytanie w sprawie drastycznych podwyżek rat kredytowych. Pytanie jest skierowane do prezesa Rady Ministrów.</u>
          <u xml:id="u-36.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, jako pierwszy pytanie będzie zadawał pan poseł Dariusz Klimczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-37">
          <u xml:id="u-37.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W Polsce mamy ponad 2,5 mln czynnych kredytów mieszkaniowych, które są spłacane przez ok. 4 mln Polaków. Dzisiaj w wyniku galopującej inflacji sytuacja osób, które posiadają takie kredyty mieszkaniowe, jest bardzo trudna, a szczególnie zła jest sytuacja tych osób, które uwierzyły panu prezesowi Narodowego Banku Polskiego i zaciągnęły w ostatnim czasie kredyt mieszkaniowy. W tej sytuacji konieczne są zdecydowane działania rządu mające na celu pomoc kredytobiorcom, szczególnie biorąc pod uwagę to, że na czele Rady Ministrów stoi osoba, która wywodzi się z sektora bankowego, ma duże doświadczenie i z pewnością doskonale wie, w jaki sposób można skutecznie pomóc takim osobom. Dlaczego tego nie robi? Dlaczego pan premier, rząd proponuje takie rozwiązania, które nie satysfakcjonują Polaków? Przecież mieliśmy repolonizację banków. W jakim celu to działanie zostało przeprowadzone? Czy tylko po to, żeby obsadzić swoimi osobami władze tych banków, czy po to, żeby mieć skuteczne narzędzia w celu pomocy Polakom w takich sytuacjach kryzysowych jak sytuacja dzisiejsza? Natomiast konkretne pytanie jest następujące: Dlaczego rząd nie dąży do tego, żeby te banki, na które ma wpływ, obniżyły marże bądź je zlikwidowały? Znamy ogromne zyski z tamtego i z obecnego roku, z I kwartału. A z drugiej strony dlaczego rząd w tych samych bankach nie dąży do tego, aby oprocentowania lokat i depozytów znacznie wzrosły? To są moje główne pytania. Proszę o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-38">
          <u xml:id="u-38.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-38.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Piotr Patkowski.</u>
          <u xml:id="u-38.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-39">
          <u xml:id="u-39.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-39.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tak jak zostało wskazane 2 tygodnie temu w wystąpieniu pana premiera Mateusza Morawieckiego na kongresie w Katowicach, ale także na konferencji po wtorkowym posiedzeniu Rady Ministrów, w którym wzięli udział pan premier i pani minister Magdalena Rzeczkowska, Rada Ministrów na ostatnim posiedzeniu Rady Ministrów przyjęła założenia opierające się na trzech filarach wsparcia dla kredytobiorców. Od razu we wtorek przekazaliśmy do krótkich uzgodnień projekt, który ma na celu właśnie wspomóc kredytobiorców. Chcielibyśmy — jeśli będzie zgoda najpierw Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów, a potem Rady Ministrów — żeby 17 maja Rada Ministrów przyjęła przepisy dotyczące wsparcia kredytobiorców. Następnie będziemy chcieli przedłożyć Wysokiej Izbie ten projekt. Myślę, że będzie szansa, żeby nad nim sprawnie procedować.</u>
          <u xml:id="u-39.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Z czego składa się ten pakiet wsparcia? To są przede wszystkim trzy filary. Pierwszy to możliwość wyznaczenia wskaźnika, zamiennika WIBOR-u. Ta procedura jest uregulowana w rozporządzeniu unijnym BMR, teraz jest przenoszona do polskiego prawodawstwa. Tak się składa, że ten przepis jest już procedowany od kilku tygodni. Niezależnie od tego, co dzieje się na rynku kredytów hipotecznych, to jest procedura, która umożliwia wydanie rozporządzeniem ministra finansów zamiennika WIBOR. Ta cała procedura jest uregulowana ustawowo. Myślę, że w ciągu 2–3 tygodni będziemy o tym mówić dokładnie tutaj, w tej Izbie, już na przykładzie konkretnego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-39.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Pozostałe dwie zmiany to udrożnienie, ale także wzmocnienie Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Wzmocnienie to przede wszystkim wzmocnienie kapitałowe. Projekt ustawy, który, mam nadzieję, niedługo Rada Ministrów przyjmie, zobowiązuje banki, żeby jeszcze do końca roku 2022 zasiliły ten fundusz kwotą 1400 mln zł. Łącznie wartość funduszu będzie wynosiła 2 mld zł. Ale, co istotne, ten fundusz, jeśli większe potrzeby będą zgłaszane przez kredytobiorców, będzie mógł być regularnie zasilany. Nie będzie to wymagało decyzji ustawowej, będzie o tym decydowała rada funduszu, więc to będzie proces bardzo szybki i sprawny. Fundusz ma, biorąc pod uwagę też doniesienia medialne i oczekiwania kredytobiorców, warunki, które pozwalają kierować pomoc do kredytobiorców rzeczywiście najbardziej potrzebujących.</u>
          <u xml:id="u-39.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Wczoraj odbyła się na posiedzeniu sejmowej Komisji Finansów Publicznych debata. Z dużym zadowoleniem odnotowałem, że przedstawiciele zarówno klubu Prawa i Sprawiedliwości, jak i klubu Koalicji Obywatelskiej, jak i klubu Lewicy zgodzili się co do jednego. Mamy sytuację taką, że ta pomoc musi być celowana, adresowana do osób najbardziej tego potrzebujących, że te programy pomocowe mają być na tyle zakreślone, żebyśmy rzeczywiście trafiali do osób potrzebujących, osób, które tego wsparcia potrzebują. I tak Fundusz Wsparcia Kredytobiorców jest skrojony. Wspieramy tych, którzy rzeczywiście z powodu podwyżek stóp procentowych… Chociaż warto przypomnieć, że obecna stopa referencyjna NBP nie jest żadną stopą rekordową, jeśli przypomnimy sobie stopy za rządów PO-PSL. Takie stopy były też za państwa rządów, więc proszę o tym pamiętać. Tak samo było, jeśli chodzi o wskaźnik WIBOR-u, on też w tym momencie nie jest rekordowy. Ale ważne jest, żeby ten fundusz działał dla tych kredytobiorców, którzy mają problem ze spłatą zadłużenia. Zasilamy go kapitałowo, ale także udrażniamy go organizacyjnie tak, żeby kredytobiorcy, którzy zechcą z niego skorzystać, mogli to zrobić możliwie szybko i sprawnie. Warto też przypomnieć, że pomoc udzielona z tego funduszu może być w wysokości 33% umorzona, czyli staje się pomocą bezzwrotną.</u>
          <u xml:id="u-39.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Ostatni, trzeci filar, który proponujemy, to są tzw. wakacje kredytowe: cztery raty, po dwie na kwartał, w roku 2022 i po jednej na kwartał w roku 2023. Łącznie to osiem rat, co do których kredytobiorca — pod warunkiem że zaciągnął kredyt hipoteczny w celach mieszkaniowych, bo to jest bardzo istotne, jeżeli chcemy wspierać tych, którzy zaciągają kredyty w celach mieszkaniowych — będzie mógł, jeśli będzie taka jego decyzja, poprosić bank, złożyć wniosek o to, żeby rata była odroczona i przesunięta na koniec okresu spłaty. Jednocześnie ten okres przesunięcia będzie okresem, który nie będzie podlegał odsetkom. Nie będzie więc wymagało to opłaty odsetek w tym okresie, w okresie korzystania z tych wakacji. To są rozwiązania, które chcemy, żeby weszły w życie już w lipcu, biorąc pod uwagę tempo prac. Są też dość optymistyczne, chociaż bardzo trudne, rozmowy z sektorem, który też jest tymi rozwiązaniami bardzo zainteresowany. Ten termin jest ambitny, ale realistyczny. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-39.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Jeszcze nie ma nic w tej sprawie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-40">
          <u xml:id="u-40.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-40.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dodatkowe pytanie oczywiście, jeszcze raz pan poseł Dariusz Klimczak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-41">
          <u xml:id="u-41.0" who="#PosełDariuszKlimczak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-41.1" who="#PosełDariuszKlimczak">Panie Ministrze! Niestety nie odpowiedział pan na moje zasadnicze pytanie dotyczące wykorzystania tych instrumentów, które macie w ręku w sprawie marży i w sprawie zwiększenia oprocentowania lokat i depozytów. To było moje zasadnicze pytanie. Niepotrzebnie pan wraca do przeszłości, ponieważ tutaj akurat może pan się potknąć. W 2015 r., kiedy przejmowaliście władzę w Polsce po rządzie PO-PSL, stopy procentowe wynosiły 1,5%.</u>
          <u xml:id="u-41.2" who="#PosełDariuszKlimczak">Mam do pana pytanie: Dlaczego oprócz spraw związanych z marżą i oprocentowaniem lokat i depozytów nie ingerujecie dalej odważnie w te kwestie, m.in. dlaczego nie wyemitujecie obligacji wysoko oprocentowanych, 10-procentowych? Tak żeby Polacy mieli gdzie lokować swoje oszczędności. Dlaczego nie podejmujecie zdecydowanych kroków w sprawie WIBOR-u? Przecież wiecie o pozwach zbiorowych w sprawie WIBOR-u czy zdaniach ekonomistów, którzy mówią, że WIBOR to jest sztuczny podatek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-42">
          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ponownie odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Piotr Patkowski.</u>
          <u xml:id="u-42.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-43">
          <u xml:id="u-43.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-43.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeśli chodzi o stopy procentowe, to, panie pośle, proszę przypomnieć, ile wynosiły stopy w latach 2008–2009 czy 2011. Stopy procentowe są zmieniane. Natomiast bardzo istotne jest to… Nie chodzi o to, żeby licytować się, kiedy były większe. Chodzi o to, żeby stanąć w prawdzie i powiedzieć wprost. Za rządów PO-PSL też były okresy, w których stopy były wyższe, więc mówienie o tym, że teraz są rekordowe wskaźniki, jest po prostu nieuczciwe, nieuprawnione.</u>
          <u xml:id="u-43.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Natomiast padło pytanie o obligacje oprocentowane. Wczoraj pan premier zapowiedział, że takie obligacje będą wyemitowane. One będą głównie opierały się na stopie referencyjnej NBP, jeśli będą krótkoterminowe. Jeśli będą dłuższe, będą indeksowane inflacją. Szczegóły chcemy pokazać pod koniec maja, bo pewnie te obligacje detaliczne będą kierowane w czerwcu, więc okres, żeby pokazywać szczegóły emisji takich obligacji, to końcówka maja. I tak chcemy zrobić.</u>
          <u xml:id="u-43.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Natomiast zawsze proszę pamiętać, że kierując się…</u>
          <u xml:id="u-43.4" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Kto będzie sprzedawał?)</u>
          <u xml:id="u-43.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Słucham?</u>
          <u xml:id="u-43.6" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: A kto będzie sprzedawał?)</u>
          <u xml:id="u-43.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">W tym momencie sprzedaje bank PKO BP. Chcemy to rozszerzyć na sieć Pekao SA, ale jesteśmy otwarci na to, żeby to robiły banki, które są tym zainteresowane. Naprawdę zależy nam, żeby dystrybucja tych obligacji była jak najszersza, a przede wszystkim jak najprostsza. Proszę tylko pamiętać, że często samym bankom komercyjnym nie opłaca się sprzedawać tych obligacji. To nie jest tak, że to rząd nie ma zamiaru tych obligacji sprzedawać poprzez banki komercyjne, tylko to one nie mają w tym interesu, mówiąc konkretnie — korzyści ekonomicznej, żeby to robić.</u>
          <u xml:id="u-43.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Takie obligacje będą wyemitowane pod koniec maja. Nie będę jeszcze mówił o szczegółach, bo zgodnie z zasadami emisji obligacji one się pojawią pod koniec miesiąca. Ponieważ to będą obligacje plasowane na rynku w czerwcu, będziemy informować o tym pod koniec maja.</u>
          <u xml:id="u-43.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Natomiast tak, takie obligacje chroniące oszczędności Polaków będą oferowane. Nie ukrywam tego, że ich celem jest zachęcenie banków — i to takie bardzo twarde — do tego, żeby podwyższały oprocentowanie lokat. Chciałbym wspomnieć, że jeden z banków, akurat z dość wyraźnym udziałem Skarbu Państwa, przedwczoraj zaoferował wyższe oprocentowanie lokat. Mamy nadzieję, że to będzie kontynuowane, że inne banki, także komercyjne, do tego dołączą, ale przede wszystkim chcemy, żeby obligacje detaliczne powodowały, że banki w większym stopniu odniosą się do wyższego oprocentowania lokat zakładanych przez Polaków. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-44">
          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-44.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Posłowie Andrzej Gawron, Jarosław Gonciarz, Waldemar Andzel, Jerzy Małecki i Patryk Wicher z Prawa i Sprawiedliwości pytają Ministerstwo Finansów o ochronę polskich kredytobiorców.</u>
          <u xml:id="u-44.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwsi pytanie zadają posłowie Andrzej Gawron i Waldemar Andzel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-45">
          <u xml:id="u-45.0" who="#PosełAndrzejGawron">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Oczywiście inflacja ma miejsce, i to taka dosyć wysoka, ale jest ona spowodowana czynnikami zewnętrznymi. Jest to inflacja, można nawet powiedzieć, globalna. W wielu krajach jej wzrost jest nienotowany od kilkudziesięciu lat, jest to duży wzrost. Np. u naszego sąsiada, w Niemczech, jest na poziomie nienotowanym od ponad 40 lat. Tym bardziej trzeba przyjąć takie rozwiązania, które będą chroniły osoby, które przy niskiej stopie referencyjnej zaciągnęły kredyt. Teraz rzeczywiście mają problem ze spłatą rat.</u>
          <u xml:id="u-45.1" who="#PosełAndrzejGawron">Myślę, że już przy odpowiedzi na poprzednie pytanie pan minister dużo na ten temat powiedział, ale prosiłbym jeszcze o uszczegółowienie dotyczące tych programów, które rząd zamierza wprowadzić. I w takiej szerszej perspektywie, jaka jest planowana zmiana stopy referencyjnej, która, jak sam pan minister zauważył, też była w innych okresach dosyć wysoka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-46">
          <u xml:id="u-46.0" who="#PosełWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Jak widać, rząd podjął błyskawiczne działania dotyczące pomocy kredytobiorcom. Konsultowany projekt ustawy w istocie składa się z trzech filarów: likwidacji WIBOR, Funduszu Wsparcia Kredytobiorców i wakacji kredytowych. Bardzo proszę o przedstawienie szczegółów dotyczących wakacji kredytowych, jakie części kredytów finalnie zostaną nimi objęte? Czy tylko część kapitałowa, czy odsetkowa również? Co w sytuacji, kiedy ktoś posiada kilka kredytów hipotecznych, czy bank będzie mógł odmówić kredytobiorcy udzielenia takiego wsparcia? Czy podobne kroki były lub są podejmowane w innych państwach? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-47">
          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Piotr Patkowski.</u>
          <u xml:id="u-47.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-48">
          <u xml:id="u-48.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-48.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Zacznę od kwestii zastąpienia WIBOR-u, bo to jest rzeczywiście chyba w palecie tych rozwiązań kwestia najtrudniejsza i najbardziej systemowa. Tak jak wspomniałem w odpowiedzi na poprzednie pytanie, rozporządzenie będzie umożliwiało wydanie zamiennika wobec WIBOR-u, natomiast trzeba pamiętać, że tak naprawdę WIBOR może być zastąpiony — i powinien w tej sytuacji, o czym za chwilę powiem — dwoma wskaźnikami, zamiennikiem, który będzie wyznaczany w drodze rozporządzenia ministra finansów. To rozporządzenie opisuje całą procedurę. Ten zamiennik będzie wyznaczał KNF w porozumieniu z sektorem bankowym i GPW Benchmark, następnie opinię co do tego będzie wydawał Komitet Stabilności Finansowej składający się z przedstawicieli NBP, KNF, BFG i Ministerstwa Finansów i następnie, jeśli będzie opinia, uzgodnione stanowisko, na podstawie tego stanowiska Ministerstwo Finansów wyda rozporządzenie ustanawiające zamiennik wobec WIBOR.</u>
          <u xml:id="u-48.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">W przypadku gdyby taki zamiennik nie został wydany, projekt ustawy zawiera odwołanie do wskaźnika referencyjnego ustalanego przez NBP, czyli wskaźnika POLONIA. To jest sytuacja awaryjna, która myślę, że nie będzie stosowana, ale wkładamy takie zabezpieczenie, na wypadek gdyby z jakichś przyczyn nie było konsensusu co do zamiennika WIBOR.</u>
          <u xml:id="u-48.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Natomiast oprócz zamiennika WIBOR… Zamiennik WIBOR będzie stosowany głównie do umów kredytowych, które już są zawarte i są realizowane, planowane jest także wydanie wskaźnika alternatywnego. Wskaźnik alternatywny w odróżnieniu od zamiennika ma z kolei obejmować umowy kredytowe, które dopiero będą zawierane. Chodzi o to, że chcemy wydać te dwa wskaźniki równolegle, żeby obejmować zarówno umowy już obowiązujące, jak i umowy przyszłe. To jest ważne dla stabilności sektora bankowego, z tym że wskaźnik alternatywny w przeciwieństwie do zamiennika WIBOR nie musi być wydawany drogą legislacyjną, czyli rozporządzeniem ministra finansów. To jest decyzja GPW Benchmark wydawana po ustaleniach z sektorem. A więc tutaj ta procedura, przynajmniej pod kątem formalnoprawnym, jest prosta, natomiast pod kątem merytorycznym oczywiście to są kwestie zdecydowanie trudniejsze.</u>
          <u xml:id="u-48.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Chciałbym też wskazać, że oprócz kredytów hipotecznych zamiennik i wskaźnik alternatywny WIBOR będzie dotyczył innych instrumentów finansowych, co też wymaga bardzo dużego namysłu, jak to zrobić, żeby zachować stabilność sektora bankowego.</u>
          <u xml:id="u-48.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Niemniej, to co chyba najbardziej interesuje kredytobiorców hipotecznych, po wejściu w życiu projektu ustawy o wsparciu kredytobiorców Ministerstwo Finansów razem z GPW Benchmark, KNF-em i Komitetem Stabilności Finansowej zyska bardzo szybkie i sprawne narzędzie do tego, żeby zastąpić WIBOR. To już nie będzie wymagało długich procedur ustawowych, będziemy to mogli robić rozporządzeniem. A więc już od lipca uzyskamy taki bardzo mocny instrument wpływania na umowy kredytowe.</u>
          <u xml:id="u-48.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Jeśli chodzi o wakacje kredytowe, to tutaj, jak wspomniałem w odpowiedzi na poprzednie pytanie, będzie to dotyczyło ośmiu rat hipotecznych w latach 2022 i 2023, po dwie raty na kwartał w roku 2022 i po jednej racie hipotecznej na kwartał w roku 2023.</u>
          <u xml:id="u-48.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Chcemy — w takim kierunku szła też Rada Ministrów — żeby obejmowało to przede wszystkim kredyty złotówkowe i te, które były przeznaczone na cele mieszkaniowe, a nie na cele inwestycyjne. Stąd przepisy ustawy idą w kierunku, żeby tutaj wspierać przede wszystkim tych, którzy zaciągnęli kredyty na cele mieszkaniowe i na swoje własne potrzeby mieszkaniowe. I tak te przepisy są na ten moment skonstruowane. Oczywiście one podlegają dalszym uzgodnieniom i potem dyskusji na posiedzeniu Rady Ministrów. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-48.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-49">
          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-49.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dodatkowe pytanie zada pan poseł Jarosław Gonciarz, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-50">
          <u xml:id="u-50.0" who="#PosełJarosławGonciarz">Panie Ministrze! W poprzedniej wypowiedzi wspomniał pan, że pomoc musi być celowana. To jest bardzo istotne. Chciałbym dopytać, czy ministerstwo posiada dane obrazujące skalę pomocy, koszty pomocy, która jest przygotowywana w tym pakiecie dla kredytobiorców. Czy ministerstwo może dysponuje danymi, ilu obywateli od czasu wzrastających kosztów związanych z wyższymi wskaźnikami WIBOR, a także stopami procentowymi prosiła banki o zawieszenie płatności bądź też ustalenie dogodniejszych dla siebie rat? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-51">
          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ponownie odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów pan Piotr Patkowski.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-52">
          <u xml:id="u-52.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Jeśli chodzi o zakres wsparcia osób, a właściwie gospodarstw domowych, niezależnie od tego, czy to są jednoosobowe, czy wieloosobowe gospodarstwa domowe, które mają kredyt hipoteczny, szacujemy, że jest ich 2 mln. I te 2 mln gospodarstw domowych będzie mogło skorzystać czy będzie uprawnionych — to nie oznacza, że skorzysta, ale będzie uprawnionych — do skorzystania z wakacji kredytowych. Szacujemy, że to pewnie będzie suma ok. 50%, natomiast jak będzie w rzeczywistości, to czas pokaże. Natomiast maksymalna pula podmiotów uprawnionych, gospodarstw domowych to 2 mln.</u>
          <u xml:id="u-52.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Jeśli chodzi o Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, to jest to trudniejsze do oszacowania. KNF próbuje to zrobić na podstawie danych, które mają też banki, natomiast gdyby spojrzeć na poziom zainteresowania, to byłoby widać, że on rośnie, choć ciągle jest relatywnie bardzo niski. Próbowaliśmy też w ciągu ostatnich kilkunastu tygodni ustalić, co takiego się dzieje, że poziom zainteresowania Funduszem Wsparcia Kredytobiorców jest zdecydowanie niższy niż, wydawałoby się, liczba osób do tego uprawnionych. Odpowiedź jest prosta: ciągle bardzo mało kredytobiorców wie o możliwości takiego wsparcia. Stąd też mam nadzieję, że ta praca Rady Ministrów, ale też nasza dzisiejsza dyskusja uświadomią tych kredytobiorców i pomogą tym kredytobiorcom, którzy będą z takiej pomocy chcieli skorzystać.</u>
          <u xml:id="u-52.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Ale też mamy świadomość, że sama rozmowa czasami nie wystarcza. Stąd w ustawie będzie też zaszyty mechanizm, dzięki któremu banki będą mogły, po pierwsze, umożliwić składanie elektronicznie takiego wniosku o wsparcie, ale też w poszczególnych sytuacjach banki będą miały obowiązek informowania kredytobiorców o możliwości uzyskania wsparcia z takiego funduszu.</u>
          <u xml:id="u-52.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansówPiotrPatkowski">Co istotne, też zgodnie z metodologią sporządzania oceny skutków regulacji odnośnie do ustawy, próbowaliśmy oszacować koszty, jakie banki będą musiały ponieść z tytułu skorzystania z tych instrumentów. Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, jak już mówiłem, to będzie 1400 mln, natomiast szacujemy, że wakacje kredytowe mogą kosztować nawet do 9 mld zł w ciągu roku. A więc ta kwota będzie jednocześnie kwotą ulgi, którą kredytobiorcy, którzy zechcą skorzystać z tej pomocy, będą mogli otrzymać. Tak że 8,9 mld to jest łącznie ta suma wakacji kredytowych i wsparcia dla Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Jednocześnie jest to kwota, o którą kredytobiorcy będą mogli w tym roku zapłacić mniej, jeśli chodzi o pomoc kredytową. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-52.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-52.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nasza ustawa.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-53">
          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Nasza ustawa kiedyś. Sama ją robiłam.)</u>
          <u xml:id="u-53.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Posłowie Tadeusz Chrzan, Barbara Dziuk, Grzegorz Lorek, Paweł Rychlik, Violetta Porowska i Anna Kwiecień z klubu Prawa i Sprawiedliwości kierują pytanie do ministra zdrowia w sprawie wielkości nakładów na ochronę zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-53.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwszy zadaje pytanie pan poseł Tadeusz Chrzan.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-54">
          <u xml:id="u-54.0" who="#PosełTadeuszChrzan">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Myślę, że czas pandemii uświadomił nam wszystkim, jak ważne jest bezpieczeństwo zdrowotne. W mojej ocenie jest ono równie ważne, jeśli nie ważniejsze, jak bezpieczeństwo energetyczne, militarne czy też bezpieczeństwo wewnętrzne. Natomiast też zdajemy sobie wszyscy sprawę, że aby dobrze realizować politykę zdrowotną państwa, należy zadbać o odpowiednie finansowanie ochrony zdrowia. Myślę, że też wszyscy zdajemy sobie z tego sprawę, że zdrowie dla nas wszystkich, dla wszystkich Polaków, jest sprawą szczególnie ważną.</u>
          <u xml:id="u-54.1" who="#PosełTadeuszChrzan">Dlatego, panie ministrze, mając na uwadze, że w marcu ub.r. rząd złożył w Wysokiej Izbie projekt ustawy o wzroście wydatków na ochronę zdrowia, a Wysoka Izba w maju ub.r. ten projekt raczyła przyjąć… Pomimo sprzeciwu posłów opozycji ten projekt głosami posłów Prawa i Sprawiedliwości został przyjęty. Zakładano w tym projekcie wzrost nakładów na ochronę zdrowia do 7% produktu krajowego brutto.</u>
          <u xml:id="u-54.2" who="#PosełTadeuszChrzan">Mając powyższe na uwadze, bardzo proszę o informację, czy ustawa ta jest realizowana i jak nakłady na ochronę zdrowia kształtowały się w czasie pandemii. Jesteśmy już w roku następnym i pewnie mamy podliczony I kwartał bieżącego roku, proszę więc też o informację, jak kształtują się wydatki w roku bieżącym na ochronę zdrowia. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-54.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-55">
          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-55.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan Maciej Miłkowski.</u>
          <u xml:id="u-55.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-56">
          <u xml:id="u-56.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Pośle! Dziękuję bardzo za pytanie o to, jak wygląda sytuacja, także aktualnie, po I kwartale. Chciałem powiedzieć, że nie widzimy żadnych problemów, przeszkód co do tego, żeby zgodnie z przyjętą we wrześniu ub.r. ustawą zrealizować założenia na ten rok. Nie widzimy żadnych zagrożeń, które mogłyby wpłynąć na nieosiągnięcie w roku 2022 wartości referencyjnej, tj. 5,75% PKB. Najprawdopodobniej ten wskaźnik zostanie znacząco przekroczony.</u>
          <u xml:id="u-56.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o tę właśnie ustawę i nakłady na system ochrony zdrowia, tę ustawę wprowadzono w 2017 r. Na początku miało być 6% PKB w roku 2025, ostatecznie w 2024 r., a teraz przeszła ta zmiana, że 6% osiągniemy w roku 2023. Od tego momentu, od 2017 r., na przestrzeni tych 3 lat od 2018 do 2021 r. wysokość wydatków na system ochrony zdrowia zwiększyła się o 48 mld — z 93 mld w 2018 r. do 141 mld w roku ubiegłym. W 2027 r. będzie to 7%. W ciągu tych 5 lat, od 2022 do 2027 r., ta ustawa zapewnia wzrost o 107,4 mld zł — takie środki są planowane dla systemu ochrony zdrowia. W 2022 r. uwzględniono nakłady już o 4,6 mld wyższe niż były planowane. Tym samym wydatki zaplanowano na poziomie 133,6 mld, co stanowi 5,75% PKB, a na 2023 r. — 6% PKB, co stanowi 151,7 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-56.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Na co środki te zostały przeznaczone? Jeśli chodzi o okres od 2018 r., w 2018 r. na rzecz NFZ-u było 81 mld zł, a teraz, po ostatniej zmianie planu finansowego w zakresie świadczeń, kosztów świadczeń opieki zdrowotnej, w Narodowym Funduszu Zdrowia jest 122 mld zł. W tym czasie dotacja podmiotowa z budżetu państwa i wpłaty na fundusz zapasowy przekroczyły 8,2 mld zł. W tym roku jest zaplanowane na dotację podmiotową 700 mln zł. Praktycznie wszystkie pozycje planów finansowych — zarówno NFZ-etu, jak i budżetu państwa, Ministerstwa Zdrowia, w odniesieniu do zadań realizowanych przez Ministerstwo Zdrowia — bardzo istotnie były podwyższane. Jeśli chodzi o finansowanie staży i specjalizacji medycznych, było 1,4 mld, a w bieżącym roku zaplanowano 3,2 mld. W związku z tym to jest znacząco więcej niż podwojenie. Pozwoliło to zabezpieczyć skutki podwyższania minimalnych wynagrodzeń zasadniczych stażystów, rezydentów i umożliwiło zwiększanie skali kształcenia lekarzy i lekarzy dentystów odbywających staż podyplomowy oraz specjalizacji na zasadzie rezydentury. Bardzo znaczący wzrost dotyczył systemu ratownictwa medycznego, który jest finansowany ze środków systemu ochrony zdrowia przez wojewodów — z 2,1 mld, które były wydatkowane w 2018 r., do 2,8 mld w 2022 r. Pozwoliło to na zwiększenie stawki dobokaretki i przyznanie w ubiegłym roku 30-procentowego dodatku wyjazdowego dla personelu karetek wyjeżdżających. Również nastąpił bardzo istotny wzrost nakładów na wzmocnienie realizacji zadań inspekcji sanitarnej — z 1 mld zł do 2 mld w roku bieżącym. To umożliwiło podwyższenie wynagrodzeń pracownikom, zabezpieczenie pracowników inspekcji sanitarnej, jak również pokrycie wzrostu kosztów realizacji pozostałych zadań — wykonania systemów informatycznych i wszystkich innych zadań, tego, co czyni z inspekcji sanitarnej nowoczesną jednostkę. I oczywiście również kształcenie personelu medycznego, finansowanie uczelni medycznych — też na to zostały przekazane dodatkowe środki. Aktualnie to jest 2,1 mld w ramach subwencji przekazywanej do uczelni medycznych w systemie ochrony zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-56.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o pandemię, to w tym czasie również były przekazywane środki dodatkowe na system ochrony zdrowia. W 2020 r., w pierwszym roku pandemii, było to 12,4 mld, a w 2021 r. było to już 31 mld. W 2022 r. jest planowane 18,9 mld — cały I kwartał był bardzo mocno wykorzystywany. Od 1 kwietnia znacząco się zmniejszyły te wydatki. Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-56.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-57">
          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dodatkowe pytanie zada pani poseł Barbara Dziuk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-58">
          <u xml:id="u-58.0" who="#PosełBarbaraDziuk">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, bardzo dziękuję za udzielenie informacji. Widząc wielkie zaangażowanie Ministerstwa Zdrowia w czasie COVID-u i wychodząc naprzeciw oczekiwaniom zarówno finansowym, jeśli chodzi o wszystkie jednostki medyczne, jak i w zakresie opieki nad pacjentami, chciałam bardzo podziękować.</u>
          <u xml:id="u-58.1" who="#PosełBarbaraDziuk">Ale mam też pytanie. Wiemy, że sprzęt, który był używany w szpitalach podczas pandemii, zużywał się, bo to były ogromne ilości badań. Czy ministerstwo obecnie planuje nowe, dodatkowe finansowania dla szpitali, dla jednostek zaangażowanych w okresie pandemii? Czy to będzie realizowane w najbliższym czasie? Jak ministerstwo to postrzega? Jakie ministerstwo ma teraz strategie w tym zakresie?</u>
          <u xml:id="u-58.2" who="#PosełBarbaraDziuk">A dzisiaj jeszcze chciałam podziękować również personelowi medycznemu, bo mamy dzień pielęgniarzy i pielęgniarek, za ogrom pracy i trudu związanych z opieką nad pacjentem. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-59">
          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-59.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiada ponownie podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia pan Maciej Miłkowski.</u>
          <u xml:id="u-59.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-60">
          <u xml:id="u-60.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Szanowna Pani Poseł! Jeśli chodzi o środki na inwestycje, które są przeznaczane, to mamy wiele źródeł finansowania związanych z inwestycjami, które są zaplanowane i które są realizowane.</u>
          <u xml:id="u-60.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Jeśli chodzi o środki, to oczywiście cały czas zgodnie z harmonogramem realizowane są wydatki ministra zdrowia na inwestycje wieloletnie. Są realizowane cały czas nowe inwestycje. Jedne się kończą, nowe się zaczynają, tak że te inwestycje są realizowane. W tym roku są kontynuowane — w latach ubiegłych też były dosyć duże — inwestycje związane z przebudową i rozbudową oraz wydatki na sprzęt medyczny przekazywany do szpitali ze środków funduszu COVID. W tym roku również zostało zaplanowane — to jest jeden z niewielu wydatków, które zostały zaplanowane do końca roku — żeby podmioty lecznicze mogły dostosować swoje zasoby do pandemii, do kolejnych faz, do kolejnych okresów. Jest 800 mln, które są przekazywane — zdecydowana większość przez wojewodów — na inwestycje związane z COVID-em. W tym są również inwestycje tlenowe. Bardzo dużo, praktycznie naprawę systemu tlenowego zrobiliśmy w całej Polsce, we wszystkich szpitalach, które miały problemy z zabezpieczeniem pacjentów w tlen z dużych zbiorników, żeby ta instalacja tlenowa była bezwzględnie bezpieczna dla pacjentów.</u>
          <u xml:id="u-60.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Są także zaplanowane środki z Funduszu Medycznego na różnego rodzaju inwestycje. Aktualnie zostały złożone wnioski, jeśli chodzi o pierwszy duży projekt Funduszu Medycznego związany z inwestycjami strategicznymi w zakresie ponadregionalnych szpitali dziecięcych. Dodatkowo przygotowane są środki na onkologię, na wymianę łóżek, na remonty, jeśli chodzi o opiekę długoterminową. Tak że są środki w tym zakresie z Funduszu Medycznego. Są również przygotowane harmonogramy dotyczące środków ze środków unijnych i z Krajowego Planu Odbudowy.</u>
          <u xml:id="u-60.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMiłkowski">Te prace cały czas trwają. Mamy założenia, że w najbliższych latach sprzęt istotnie będzie dokupiony, zamieniony i będzie wykorzystywany dla pacjentów. Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-60.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-61">
          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-61.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Posłowie Kamila Gasiuk-Pihowicz, Arkadiusz Myrcha, Barbara Dolniak, Magdalena Filiks, Katarzyna Osos, Katarzyna Piekarska, Grzegorz Rusiecki i Michał Szczerba z Koalicji Obywatelskiej — pytanie kierowane do ministra sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-61.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwsza pytanie zadaje pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz.</u>
          <u xml:id="u-61.4" who="#komentarz">(Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Przepraszam, muszę wyjąć legitymację.)</u>
          <u xml:id="u-61.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-62">
          <u xml:id="u-62.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Opinia publiczna poznaje kolejne bulwersujące informacje dotyczące tzw. grupy Kasta/Antykasta i dzisiaj już chyba nikt nie ma wątpliwości, że w Ministerstwie Sprawiedliwości działała taka zorganizowana grupa hejterska — nikt poza prokuraturą i ministrem sprawiedliwości. Prokuratura przeciąga śledztwo w tej sprawie, a uczestniczenie w kaście wydaje się wręcz kryterium nominacji do neo-KRS i kolejnych awansów w sądach. Jedyną osobą, która ponosi jakiekolwiek konsekwencje związane z tą aferą, jest dziennikarka, która ją opisuje.</u>
          <u xml:id="u-62.1" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Chciałabym spytać ministra sprawiedliwości — prokuratora generalnego, niestety nie ma go na sali: Kiedy śledztwa w tej sprawie zakończą się postawieniem zarzutów? Jakie działania Ministerstwo Sprawiedliwości czy prokuratura zamierzają podjąć w związku z informacjami o ustawieniu konkursów na stanowiska w sądach? Czy zostały podjęte jakiekolwiek czynności wynikające z ujawnienia informacji o bezprawnym korzystaniu z teczek personalnych w Ministerstwie Sprawiedliwości? Dlaczego wyjaśnienie tej sprawy trwa tak długo? Ile skarg na przewlekłość zostało złożonych? Ile spośród tych skarg sąd uwzględnił? Dlaczego przenoszono postępowanie już właściwie dwukrotnie? Czy zabezpieczono historię poczty wychodzącej ze służbowych kont na serwerach Ministerstwa Sprawiedliwości, które należały do Łukasza Piebiaka, Jakuba Iwańca, kierowanej na prywatne adresy ich samych lub innych osób kojarzonych z aferą hejterską, zawierającej dokumenty czy polecenia? Czy poza telefonami służbowymi Łukasza Piebiaka i Jakuba Iwańca zabezpieczono ich prywatne sprzęty: komórki, tablety i komputery? Jeśli nie, to dlaczego. Obawiam się, że odpowiedzi na te pytania niestety nie usłyszymy, skoro nawet samo zadawanie pytań jest powodem do zerwania posiedzenia komisji sejmowej. Nie usłyszymy, bo po prostu ta afera hejterska nie była wypadkiem przy pracy, tylko planowym, systemowym działaniem grupy, która miała na celu podporządkować wymiar sprawiedliwości politykom i dlatego dyskredytuje sędziów niezależnych.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-63">
          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-63.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiedzi na pytanie udziela zastępca prokuratora generalnego pan Krzysztof Sierak.</u>
          <u xml:id="u-63.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-64">
          <u xml:id="u-64.0" who="#ZastępcaProkuratoraGeneralnegoKrzysztofSierak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Odpowiadając na tak bardzo ogólne pytanie…</u>
          <u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">(Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Jak ogólne? Szczegółowe.)</u>
          <u xml:id="u-64.2" who="#ZastępcaProkuratoraGeneralnegoKrzysztofSierak">…tak sformułowane pytanie zawierające tezę, że w sprawie jest jakikolwiek brak działań ministra sprawiedliwości, a przede wszystkim brak działania prokuratury zmierzającego do wyjaśnienia tej afery, która medialnie się nazywa aferą hejterską, odpowiadając na tak sformułowane pytanie, muszę stanowczo zaprzeczyć i stwierdzić, że teza ta jest absolutnie nieprawdziwa. Teza, że prokuratura nie przeprowadza w tej sprawie jakichkolwiek czynności i kogoś kryje, jest absolutnie wprowadzaniem w błąd opinii publicznej. Teza nie ma nic wspólnego z rzeczywistym obrazem przebiegu śledztwa. A już tak po ludzku mówiąc, jest ona bardzo krzywdząca dla prokuratury i prokuratorów, którzy osobiście przeprowadzają czynności.</u>
          <u xml:id="u-64.3" who="#ZastępcaProkuratoraGeneralnegoKrzysztofSierak">Oczywiście ramowo przedstawię Wysokiej Izbie wykonany zakres czynności śledczych, jednak biorąc pod uwagę reguły postępowania przygotowawczego, a w szczególności tajemnicę śledztwa, co do niektórych aspektów, co za tym idzie, nie mogę ujawnić publicznie okoliczności i szczegółów, których ujawnienie mogłoby spowodować utrudnienie postępowania w przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-64.4" who="#ZastępcaProkuratoraGeneralnegoKrzysztofSierak">Przedmiotowe śledztwo toczy się w sprawie przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy publicznych pełniących funkcje w Ministerstwie Sprawiedliwości poprzez niedopuszczalne przetwarzanie danych osobowych i dokumentów, czym działali oni na szkodę interesu publicznego i prywatnego, tj. o czyn z art. 231 § 1 Kodeksu karnego i art. 107 ust. 1 ustawy o ochronie danych osobowych. Śledztwo to zostało wszczęte 21 sierpnia 2019 r. w Prokuraturze Okręgowej w Warszawie niezwłocznie po ukazaniu się publikacji medialnych na temat tych wszystkich okoliczności, które są przedmiotem śledztwa, jak również po złożeniu zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa przez jedną z pań posłanek. W dniu wszczęcia śledztwa prokuratura natychmiast podjęła czynności procesowe w celu zabezpieczenia komputerów, nośników elektronicznych i telefonów użytkowanych przez wskazanych w zawiadomieniu sędziów.</u>
          <u xml:id="u-64.5" who="#komentarz">(Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Prywatnych?)</u>
          <u xml:id="u-64.6" who="#ZastępcaProkuratoraGeneralnegoKrzysztofSierak">Prokuratura zabezpieczyła również pełną treść ich korespondencji e-mailowej.</u>
          <u xml:id="u-64.7" who="#komentarz">(Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Prywatnych też?)</u>
          <u xml:id="u-64.8" who="#ZastępcaProkuratoraGeneralnegoKrzysztofSierak">Postanowienia o żądaniu wydania rzeczy i zarządzenia przeszukania dokumentowane stosownymi protokołami były realizowane w dacie wydania przedmiotowych postanowień i w kolejnych dniach bez zbędnej zwłoki. Aby zagwarantować całkowitą bezstronność postępowania prokuratorskiego i ewentualnie sądowego śledztwo przekazano do prowadzenia Prokuraturze Regionalnej w Lublinie, a więc poza obszar okręgu warszawskiego, okręgu, w którym sędziowie objęci postępowaniem sprawowali swoje obowiązki służbowe. Jeżeli chodzi o czynności, które wykonano dotychczas w toku śledztwa, to przede wszystkim zabezpieczono dane z serwerów Ministerstwa Sprawiedliwości i przeprowadzono ich analizę. Wiem, że ona jest jeszcze kontynuowana. Przeprowadzono analizę aktywności na portalach społecznościowych osób objętych zawiadomieniem o przestępstwie. Przesłuchano kilkadziesiąt osób w charakterze świadków. Dokonano oględzin akt oraz dokumentów z innych spraw, w tym akt sądowych, w których zabezpieczono materiał dowodowy mogący mieć znaczenie dla śledztwa. Uzyskano i zabezpieczono dane objętych przedmiotem postępowania karnego użytkowników kont poczty elektronicznej oraz bardzo obszerną korespondencję elektroniczną wychodzącą i przychodzącą z portali internetowych. Nadto uzyskano dane użytkowników i wykazy połączeń telefonicznych od operatorów telefonii komórkowych. Pozostały materiał dowodowy i ten zebrany poddano oględzinom, a następnie stosownym wstępnym analizom. Zwrócono się również o międzynarodową pomoc prawną do Stanów Zjednoczonych oraz do Irlandii o zabezpieczenie i wydanie danych informatycznych z kont komunikatorów internetowych. I to właśnie te czynności, w szczególności oczekiwanie na realizację pomocy prawnej, są zawsze najbardziej czasochłonne. Zasięgnięto w sprawie opinii biegłych z zakresu badań informatycznych. Uzyskano nadto materiały dotyczące innego toczącego się śledztwa prowadzonego przez prokuraturę z zawiadomienia jednego z sędziów.</u>
          <u xml:id="u-64.9" who="#ZastępcaProkuratoraGeneralnegoKrzysztofSierak">Oczywiście postępowanie przygotowawcze, jak już wszyscy wiemy, w tej sprawie zostało przekazane do Prokuratury Okręgowej w Świdnicy w styczniu 2021 r. wobec uwzględnienia wniosku prokuratora regionalnego w Lublinie o przekazanie w trybie § 116 ust. 5 regulaminu wewnętrznego urzędowania powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury o przekazanie łącznie kilku prowadzonych w tej jednostce spraw innym prokuratorom z uwagi na znaczne obciążenie Prokuratury Regionalnej w Lublinie i potrzebę zapewnienia ciągłości postępowania. Śledztwo przedmiotowe w tym czasie było na etapie gromadzenia obszernego materiału dowodowego. Zmiana prokuratury w żaden sposób nie wpłynęła na spowolnienie śledztwa.</u>
          <u xml:id="u-64.10" who="#ZastępcaProkuratoraGeneralnegoKrzysztofSierak">Uzyskano dotychczas jedną zagraniczną pomoc prawną: została już wykonana i uzyskany przez prokuratora materiał dowodowy jest aktualnie analizowany. Mogę jedynie zwrócić uwagę na to, że jedna ze skrzynek internetowych, którą otrzymaliśmy, zawiera ponad 182 tys. e-maili wraz z załącznikami, a jest to nie tylko jedna skrzynka. Wnioski z tej analizy posłużą do ukierunkowania dalszych czynności procesowych, których rodzaj oraz zakres zostanie poszerzony o wyniki opracowywanej aktualnie opinii biegłych oraz niezrealizowanej do tej pory drugiej zagranicznej pomocy prawnej.</u>
          <u xml:id="u-64.11" who="#ZastępcaProkuratoraGeneralnegoKrzysztofSierak">Wysoka Izbo! Ujawnione w mediach w styczniu tego roku, jak również w kwietniu 2022 r., czyli w tym roku, w programie „Czarno na białym” przez biorącego udział w programie sędziego okoliczności dotyczące przedmiotu tej sprawy nie są dla prokuratury nowymi okolicznościami. Podkreślam: okoliczności, o których mówią sędziowie, spotykając się z państwem, nie są dla nas nowymi okolicznościami. O tych okolicznościach wiemy i je weryfikujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-65">
          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, panie prokuratorze.</u>
          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dodatkowe pytanie zadaje pan poseł Arkadiusz Myrcha, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-66">
          <u xml:id="u-66.0" who="#PosełArkadiuszMyrcha">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-66.1" who="#PosełArkadiuszMyrcha">Panie Marszałku! Panie Prokuratorze! Wystąpienie bogate w informacje o różnego rodzaju okolicznościach, ale generalnie niewnoszące nic nowego do sprawy. Nie dowiedzieliśmy się z pańskiej wypowiedzi, panie prokuratorze, czy nośniki zabezpieczone w postępowaniu przygotowawczym były jedynie nośnikami służbowymi, czy były tam też nośniki prywatne. To jest kluczowe dla sprawy. Nie dowiedzieliśmy się, czy ta sprawa weszła w fazę ad personam i czy faktycznie stawia się komuś zarzuty. 3 lata toczącego się postępowania przygotowawczego to wyjątkowo długo jak na tego typu sprawę. Proszę zauważyć, że w przypadku zbrodni, czyli przestępstw najcięższych, kryminalnych, sprawy często potrafią się zakończyć aktem oskarżenia i wydaniem wyroku sądowego przed upływem 2 lat. Państwo nie jesteście nawet na etapie postawienia komukolwiek zarzutów. Opieszałość prokuratury jest w tej sprawie wyjątkowo duża.</u>
          <u xml:id="u-66.2" who="#PosełArkadiuszMyrcha">I ostatnie pytanie: Czy ktokolwiek z kierownictwa Ministerstwa Sprawiedliwości był przesłuchany w charakterze świadka? Mówię o ministrze, sekretarzach stanu i podsekretarzach stanu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-67">
          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiada zastępca prokuratora generalnego pan Krzysztof Sierak.</u>
          <u xml:id="u-67.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-68">
          <u xml:id="u-68.0" who="#ZastępcaProkuratoraGeneralnegoKrzysztofSierak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chcę podkreślić, iż prowadzone w tej sprawie śledztwo wymaga bardzo dużego nakładu pracy. Myli się pan poseł, jeżeli twierdzi, że tego typu sprawy są bardzo szybko prowadzone. Sam fakt, że zabezpieczono potężną liczbę segregatorów z e-mailami, które wymagają analizy powiązań, kto do kogo pisał, kto odpowiadał, gdzie… Naprawdę wymaga to niezwykłego nakładu pracy. Proszę mi wierzyć.</u>
          <u xml:id="u-68.1" who="#ZastępcaProkuratoraGeneralnegoKrzysztofSierak">Oczywiście śledztwo trwa. Jest też prowadzonych wiele analiz. Ciągle uzupełniamy materiał dowodowy, który poszerza naszą wiedzę o wszystkich zdarzeniach i ich przebiegu, mówię o tych wszystkich ustaleniach faktycznych. Oczywiście to należy do prokuratora i w odpowiednim czasie, po analizie całości materiału dowodowego, to on zdecyduje, czy zamieni etap postępowania in rem w etap ad personam. Z uwagi na to, iż jedynie nadzoruję to postępowanie, nie są mi znane tak szczegółowe fakty, o które mogą państwo pytać, natomiast nie sądzę, aby ktokolwiek na obecnym etapie postępowania naraził się na odpowiedzialność karną przez ujawnianie okoliczności przeprowadzonych czynności. Uprzejmie proszę o sformułowanie na piśmie pytań o szczegóły. Myślę, że prokurator, który prowadzi sprawę, będzie mógł odnieść się do tych pytań w sposób szerszy.</u>
          <u xml:id="u-68.2" who="#komentarz">(Poseł Arkadiusz Myrcha: A czy ktoś z Ministerstwa Sprawiedliwości…)</u>
          <u xml:id="u-68.3" who="#ZastępcaProkuratoraGeneralnegoKrzysztofSierak">Dziękuję uprzejmie. To wszystko, co mam do powiedzenia. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-69">
          <u xml:id="u-69.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-69.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-69.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Państwo posłowie Barbara Bartuś, Joanna Borowiak, Katarzyna Sójka, Ewa Kozanecka, Robert Telus i Marek Polak z klubu Prawo i Sprawiedliwość zadadzą pytanie kierowane do ministra rodziny i polityki społecznej.</u>
          <u xml:id="u-69.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwsza pytanie zadaje pani poseł Barbara Bartuś.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-70">
          <u xml:id="u-70.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-70.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Minister! Jednym z instrumentów polityki rodzinnej, które umożliwiają tworzenie w państwie warunków ułatwiających obywatelom godzenie życia zawodowego z obowiązkami rodzinnymi, jest system usług społecznych w zakresie opieki nad małym dzieckiem. Rząd, o czym mówił ostatnio premier Mateusz Morawiecki podczas swojej wizyty w Małopolsce, w tym zakresie wiele w ostatnim czasie zrobił. Wprowadziliśmy m.in. rodzinny kapitał opiekuńczy czy dofinansowanie pobytu dziecka w instytucjach opieki. Natomiast prowadzenie, tworzenie żłobków to głównie zadanie samorządów. Jednakże rząd w tym zakresie nie jest bezczynny, o czym pan premier też mówił. Ale mam pytanie: Jak rząd ostatnio wpływał na to, żeby ta liczba żłobków w Polsce była większa?</u>
          <u xml:id="u-70.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-71">
          <u xml:id="u-71.0" who="#PosełJoannaBorowiak">Polityka prorodzinna państwa to także troska o zapewnienie rodzicom miejsc opieki nad małymi dziećmi, nad dziećmi do lat 3. Rząd Prawa i Sprawiedliwości wspiera rozwój instytucji opieki nad dziećmi, wspiera samorządy w tworzeniu nowych miejsc opieki i prowadzeniu tych, które zostały utworzone do tej pory. Szczególnie istotne jest wsparcie samorządów z mniejszych miejscowości i obszarów wiejskich. Z inicjatywy Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej realizowany jest program „Maluch+”. Pani minister, chciałabym poprosić o przybliżenie nam szczegółów tego programu. Ile miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 powstało w okresie rządów Zjednoczonej Prawicy, od 2015 r.? To niezwykle istotna kwestia, ponieważ rozwój instytucji i miejsc opieki nad dziećmi do lat 3 również bardzo pozytywnie wpływa na możliwość powrotu kobiet na rynek pracy. To jest niezwykle istotne. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-72">
          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Drugą część pytania zadawała pani poseł Joanna Borowiak, również z klubu Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-72.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">O odpowiedź proszę podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej panią Barbarę Sochę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-73">
          <u xml:id="u-73.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Tworzenie dobrych warunków życia dla rodzin w Polsce to absolutnie priorytet rządu pana premiera Mateusza Morawieckiego. To też główny cel dokumentu „Strategia demograficzna 2040”, który — mam nadzieję — już na dniach zostanie przyjęty przez Radę Ministrów. Jednym z ważniejszych obszarów, które mają wpływ na tworzenie dogodnych warunków dla młodych ludzi w Polsce do zakładania rodzin i do powiększania tych rodzin, jest obszar związany z opieką nad małymi dziećmi. Ten obszar jest również bardzo mocno powiązany z obszarem zabezpieczenia finansowego rodzin, bo wiemy, że rodzina, w której rodzi się dziecko, czy to pierwsze, czy kolejne, ponosi większe koszty związane z utrzymaniem większej liczby osób, ale ma też utrudnione uzyskiwanie przychodów, co jest związane z tym, że mamy poświęcają się, przynajmniej na jakiś czas, opiece nad dziećmi i w związku z tym rezygnują ze swojej aktywności zawodowej.</u>
          <u xml:id="u-73.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">My stoimy na stanowisku takim, że chcemy odpowiadać na preferencje polskich rodzin co do tego, jak chcą sprawować opiekę nad dziećmi. Dlatego absolutnie rewolucyjną zmianą, która się dokonała w ostatnim czasie, jest wprowadzenie instrumentu, który nazwaliśmy Rodzinnym Kapitałem Opiekuńczym, który oznacza wsparcie dla rodziców 2- i 3-letnich dzieci w wyborze formy preferowanej opieki nad tymi dziećmi. Ten instrument dotyczy dzieci drugich i kolejnych, dlatego że wiemy, że jedną z większych barier przy kolejnych urodzeniach jest właśnie ten moment, pierwsze 3 lata w życiu dziecka, kiedy potrzebne jest kosztowne, wymagające również logistycznie i organizacyjnie dużego wysiłku zapewnienie dzieciom opieki i jest to ogromny koszt podjęcia w tym czasie pracy przez kobiety.</u>
          <u xml:id="u-73.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Program „Maluch+”, który powstał kilka lat temu, to program, którego celem jest powstawanie instytucjonalnych miejsc opieki nad dziećmi. Żeby w skrócie przedstawić jego zakres, mogę powiedzieć, że do 2015 r. na ten program było przeznaczane ok. 150 mln zł rocznie, a od 2015 r. ten budżet został zwiększony trzykrotnie, ze 150 do 450 mln zł. Dzięki temu do końca zeszłego roku liczba miejsc w opiece żłobkowej wzrosła z 84 tys. do 213 tys. Przy dzisiejszej liczebności rocznika, mniej więcej 330 tys. dzieci w ostatnim roku, jest to już liczba bardzo duża i oznacza, że tzw. poziom użłobkowienia, czyli dostępności miejsc żłobkowych dla dzieci, wzrósł z 12,5% do prawie 30% w zeszłym roku. Oznacza to, że można powiedzieć, że zbliżyliśmy się, a właściwie osiągnęliśmy już tzw. cele barcelońskie, czyli cele, które wiele lat temu Unia Europejska wyznaczyła krajom członkowskim na stworzenie warunków i udostępnienie miejsc opieki żłobkowej.</u>
          <u xml:id="u-73.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Samorządy, które bardzo chętnie tworzą miejsca żłobkowe, w dużych miastach mają to zadanie ułatwione w tym sensie, że są to bogatsze samorządy. Natomiast wiemy, że wszystkie samorządy w tzw. Polsce powiatowej mają to zadanie o wiele trudniejsze z racji mniejszych możliwości finansowania. I wiemy, że poza tym, że 450 mln, czyli trzykrotnie większy budżet został przeznaczony na nowe inwestycje, na tworzenie nowych miejsc żłobkowych, to największą barierą, która do tej pory istniała, był fakt konieczności późniejszego dofinansowywania, utrzymywania tych miejsc. Średni koszt opieki nad jednym dzieckiem to jest ok. 1000–1200 zł w skali kraju, natomiast wiemy, że rodzice takich opłat nie są w stanie pokrywać w całości, dlatego ogromnym wysiłkiem samorządów jest dofinansowywanie tej opieki. Dlatego drugą, absolutnie rewolucyjną zmianą, którą wprowadziliśmy w tym roku, jest to, że przeznaczamy cały ten budżet 450 mln właśnie na dofinansowywanie miejsc opieki żłobkowej. Dzięki temu samorządy będą miały o wiele łatwiej, będą mogły tworzyć o wiele większą dostępność opieki żłobkowej ze względu na to, że koszty utrzymania zmniejszą się znacząco. 400 zł miesięcznie to jest znaczące obniżenie opłaty żłobkowej, które pomoże samorządom w utrzymaniu tych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-73.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Cała idea zintegrowania programu „Maluch+” polega na tym, że chcemy od tego roku połączyć wszystkie dotychczasowe źródła finansowania, a zatem dotychczas wykorzystywane na to środki unijne z dotychczasowym budżetem „Malucha+” i również z ogromnym nakładem inwestycyjnym wynikającym z Krajowego Planu Odbudowy. Dlatego liczymy, że jak tylko KPO zostanie odblokowany przez Komisję Europejską, będziemy w stanie uruchomić nową edycję programu „Maluch+”, która będzie miała trzykrotnie większy budżet, po raz kolejny trzykrotnie większy budżet z takim sposobem finansowania, by ułatwić samorządom podejmowanie decyzji o inwestowaniu w tę infrastrukturę. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-74">
          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Teraz dodatkowe pytanie zadają państwo posłowie Katarzyna Sójka i Marek Polak z Prawa i Sprawiedliwości.</u>
          <u xml:id="u-74.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-75">
          <u xml:id="u-75.0" who="#PosełKatarzynaSójka">Bardzo dziękuję, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-75.1" who="#PosełKatarzynaSójka">Szanowna Pani Minister! Ja jako przykład aktywnej mamy pracującej cały czas, mamy czworga dzieci, najmłodszego — 1,5-rocznej córki, bardzo doceniam zmiany, które pojawiły się w ostatnim czasie, w ostatnich latach za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości, oraz to, że rząd pana premiera Mateusza Morawieckiego dba o polskie rodziny. Jestem też mieszkanką terenów wiejskich i widzę, ile powstało w ostatnim czasie żłobków w mojej okolicy, w małych miejscowościach, w małych gminach, które dzisiaj są w pełni wykorzystane. Przyszło mi do głowy takie zapytanie, może nawet bardziej do pana marszałka, pani marszałek, ale również do pani minister: Czy można by było w Sejmie zorganizować kilka miejsc opieki nad małymi dziećmi? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-75.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-76">
          <u xml:id="u-76.0" who="#PosełMarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-76.1" who="#PosełMarekPolak">Szanowny Panie Marszałku! Pani Minister! 2 lata temu rząd na realizację tego programu wyasygnował środki w wysokości 400 mln zł, a w roku ubiegłym o 50 mln większe. Ja chciałbym zapytać — być może nie dosłyszałem — czy jest znana wysokość środków na realizację tego programu, jakie zostaną zaangażowane w roku bieżącym. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-77">
          <u xml:id="u-77.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-77.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ponownie odpowiada podsekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej pani Barbara Socha.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-78">
          <u xml:id="u-78.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Poseł! Każda instytucja, również Sejm Rzeczypospolitej Polskiej, może utworzyć taką instytucję opieki jak żłobek czy klub dziecięcy, więc nic nie stoi na przeszkodzie, żeby tak się stało.</u>
          <u xml:id="u-78.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpołecznejBarbaraSocha">Co do pytań o finansowanie, to — tak jak powiedziałam — cały dotychczasowy budżet, który przeznaczaliśmy na program „Maluch+” w wysokości 450 mln zł rocznie, będzie w tej chwili przeznaczony na dofinansowywanie opłat żłobkowych. Budżet w tej samej wysokości został zaplanowany w ramach naszego Krajowego Planu Odbudowy, czyli kolejne ok. 0,5 mld zł. Trzecie 0,5 mld zł to są środki z Europejskiego Funduszu Społecznego, które będą przeznaczone na dofinansowywanie miejsc utworzonych z inwestycji z KPO. A zatem łącznie cały program „Maluch+” w nowej edycji, w potrójnej edycji połączonych środków, zintegrowanych wszystkich źródeł finansowania, będzie miał budżet ok. 1,5 mld zł. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-78.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-79">
          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przechodzimy do kolejnego pytania.</u>
          <u xml:id="u-79.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Posłowie Teresa Wargocka, Elżbieta Płonka, Urszula Rusecka, Bożena Borys-Szopa i Anita Czerwińska z klubu Prawo i Sprawiedliwość kierują pytanie do ministra edukacji i nauki.</u>
          <u xml:id="u-79.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, jako pierwsza pani poseł Teresa Wargocka.</u>
          <u xml:id="u-79.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę włączyć mikrofon.</u>
          <u xml:id="u-79.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Legitymacja.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-80">
          <u xml:id="u-80.0" who="#PosełTeresaWargocka">Mam legitymację. Teraz dobrze.</u>
          <u xml:id="u-80.1" who="#PosełTeresaWargocka">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Egzamin maturalny i egzaminy ósmoklasisty, dwa egzaminy w polskim systemie edukacji przeprowadzane przez Centralną Komisję Egzaminacyjną, pełnią bardzo ważną funkcję, jeżeli chodzi o określanie poziomu spełnienia wymagań edukacyjnych przez całą populację piętnastolatków oraz absolwentów szkół średnich. Te egzaminy są niezmiernie ważne, ponieważ egzamin ósmoklasisty jest równocześnie egzaminem, w którym uzyskane punkty są uwzględniane przy rekrutacji do szkół ponadpodstawowych, natomiast wyniki poszczególnych uczniów egzaminu maturalnego stanowią podstawę rekrutacji na studia wyższe.</u>
          <u xml:id="u-80.2" who="#PosełTeresaWargocka">Wiemy, że w okresie pandemii poprzednie 2 lata szkolne były obciążone ogromnym utrudnieniem, jakie napotkał polski system edukacji, czyli przejściem na pracę zdalną. Tak jak wspomniałam, egzaminy te są niezmiernie ważne dla przyszłości młodego pokolenia.</u>
          <u xml:id="u-80.3" who="#PosełTeresaWargocka">Chciałabym zadać panu ministrowi pytanie, jakie zmiany zostały wprowadzone w zakresie organizacji, przebiegu egzaminu maturalnego i egzaminu ośmioklasisty w sesji letniej 2022 r. i 2023 r. Jak przebiega obecnie egzamin maturalny? Bardzo bym również prosiła o przekazanie informacji, jakie będą ustalenia na kolejny rok szkolny. Czy są takie plany?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-81">
          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">O odpowiedź proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki pana Dariusza Piontkowskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-82">
          <u xml:id="u-82.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Te egzaminy rzeczywiście pełnią bardzo istotną funkcję w polskim systemie edukacji. Od ich wyników w dużej mierze zależy potem sytuacja uczniów, którzy chcą kontynuować swoją edukację w szkołach średnich bądź na studiach wyższych. Te sesje egzaminacyjne odbywają się w maju. Jesteśmy w trakcie egzaminów maturalnych. Te egzaminy jak na razie, na szczęście, przebiegają w sposób niezakłócony, nie mamy sygnałów, aby działy się jakieś poważniejsze nieprawidłowości.</u>
          <u xml:id="u-82.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Podobnie jak w roku ubiegłym także w tym roku uczniowie klas maturalnych zdają egzamin według innego zakresu treści niż w poprzednich latach. Związane jest to z tym, że w ostatnich 2 latach mieliśmy do czynienia ze stanem epidemii, przechodzeniem uczniów na system nauki zdalnej, co wpłynęło w jakiejś mierze na to, jaki zakres materiału, jakie treści i umiejętności uczniowie mogli posiąść. Dlatego też już w roku ubiegłym zdecydowaliśmy, aby zakres obowiązujący na egzaminie zarówno maturalnym, jak i ósmoklasisty nie odnosił się do treści zawartych w podstawie programowej, a zamiast tego do treści wymagań związanych z egzaminem. Te wymagania na egzaminie ósmoklasisty i egzaminie maturalnym są nieco zawyżone w stosunku do treści zawartych w podstawie programowej.</u>
          <u xml:id="u-82.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">W przypadku matury w roku ubiegłym i w tym zdecydowaliśmy się na odejście od egzaminów ustnych z języka polskiego i języków obcych, poza szczególnymi wyjątkami, kiedy program studiów wymaga także zaliczenia egzaminu w formule ustnej, ale dotyczy to bardzo niewielkiej grupy osób.</u>
          <u xml:id="u-82.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">W tej chwili w Sejmie jest projekt ustawy, który reguluje kwestie zorganizowania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego w kolejnych latach szkolnych, i to państwo posłowie zdecydują, jaki będzie ostateczny kształt tych egzaminów.</u>
          <u xml:id="u-82.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">W tym roku oprócz trzech egzaminów obowiązkowych na poziomie podstawowym, czyli języka polskiego, matematyki oraz wybranego języka obcego nowożytnego, uczniowie są zobowiązani dodatkowo zdać przynajmniej jeden egzamin na poziomie rozszerzonym. Tu jest pełna swoboda wyboru spośród tych przedmiotów, które mogą być wybierane na egzaminie maturalnym. W tym roku nie ma bariery określającej, jaki wynik skutkuje zdaniem tego jednego obowiązkowego egzaminu na poziomie rozszerzonym. W przypadku zaś trzech przedmiotów zdawanych obowiązkowo na poziomie podstawowym jest obowiązek uzyskania minimum 30% punktów możliwych do zdobycia. Oprócz tego uczniowie oczywiście mogą wybrać dodatkowe przedmioty na poziomie rozszerzonym, w zależności od tego, na jaki kierunek studiów będą chcieli potem zdawać i jakie są wymagania uczelni. Egzaminy trwają już od kilku dni, one są dosyć rozciągnięte w czasie. Ponieważ liczba uczniów zdających poszczególne przedmioty jest dosyć duża, nie da się tych egzaminów skumulować w ciągu 2 czy 3 dni, one muszą być rozciągnięte na dwadzieścia kilka dni.</u>
          <u xml:id="u-82.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Egzamin ósmoklasisty to egzamin kończący szkołę podstawową. W tym roku zrezygnowaliśmy z planów, które zakładały, że pojawi się czwarty egzamin. Na egzaminie ósmoklasisty, podobnie jak na egzaminie maturalnym, obowiązują egzaminy z trzech przedmiotów: języka polskiego, matematyki oraz wybranego języka obcego nowożytnego. Planowano, że od tego roku będzie także dodatkowy, czwarty egzamin, ale stan epidemii i wcześniejsze strajki, a więc także kłopoty z uczęszczaniem uczniów do szkoły i przerwy w nauce doprowadziły do tego, że uznaliśmy, że przynajmniej na razie tego egzaminu dodatkowego nie będziemy wprowadzali. Zmianą, którą utrzymaliśmy od poprzedniego roku, jest zmiana terminu przeprowadzania tego egzaminu. We wcześniejszych latach ten egzamin odbywał się w kwietniu. Mieliśmy liczne sygnały od dyrektorów szkół podstawowych, że taki moment usytuowania egzaminu kończącego szkołę podstawową utrudnia kontynuowanie edukacji i jest demotywujące dla uczniów klas VIII, dlatego też po rozmowach m.in. z Centralną Komisją Egzaminacyjną uznaliśmy, że jest możliwość przesunięcia terminu tego egzaminu na końcówkę maja. W roku ubiegłym i w tym roku również egzamin ósmoklasisty odbywa się pod koniec maja.</u>
          <u xml:id="u-82.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Te egzaminy mają przygotowane arkusze już wiele miesięcy wcześniej. Centralna Komisja Egzaminacyjna, korzystając ze swoich ekspertów, przygotowuje arkusze, które są odpowiednio unormowane, podlegają pewnej próbie, tak aby były one dostosowane do możliwości uczniów i treści zawartych w podstawach programowych. Mamy nadzieję, że tak jak egzaminy maturalne, także egzaminy ósmoklasisty będą przebiegały bez żadnych zakłóceń. Dyrektorzy szkół i nauczyciele zasiadający w komisjach egzaminacyjnych mają już wieloletnie doświadczenie w przeprowadzaniu tych egzaminów. Wszyscy nauczyciele, członkowie komisji egzaminacyjnych i zespołów egzaminacyjnych przechodzą szkolenia, znają procedury i dzięki temu egzaminy te przebiegają w sposób niezakłócony.</u>
          <u xml:id="u-82.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-83">
          <u xml:id="u-83.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-83.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przechodzimy do następnego pytania…</u>
          <u xml:id="u-83.2" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Pytanie dodatkowe.)</u>
          <u xml:id="u-83.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">A, pytanie dodatkowe jeszcze.</u>
          <u xml:id="u-83.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Katarzyna Sójka i Marek Polak? Nie, to już następni, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-83.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Elżbieta Płonka i… Nie, tylko pani poseł Elżbieta Płonka.</u>
          <u xml:id="u-83.6" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-84">
          <u xml:id="u-84.0" who="#PosełElżbietaPłonka">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-84.1" who="#PosełElżbietaPłonka">Panie Ministrze! Ok. 1 mln dzieci z Ukrainy przekroczyło granicę Polski i spora liczba tych dzieci podjęła naukę w polskich szkołach. Obejmuje ich także egzamin dla ósmoklasistów i egzamin maturalny. Są pewne wymogi określone dla uczniów z Ukrainy, ponieważ na pewno systemy nauczania się różnią. W związku z tym pytam pana ministra, jaka liczba uczniów z Ukrainy przystąpiła do testu ósmoklasisty.</u>
          <u xml:id="u-84.2" who="#PosełElżbietaPłonka">A jeśli chodzi o maturzystów, Centralna Komisja Egzaminacyjna przygotowała wytyczne, zgodnie z którymi jest przeprowadzana matura dla młodzieży z Ukrainy. Niewątpliwie mają obowiązkowo zdawać test z języka polskiego, matematyki, wybranego języka nowożytnego i przedmiotu dodatkowego. Proszę powiedzieć, jakie zasady obowiązują ukraińską młodzież przystępującą do matury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-85">
          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ponownie odpowiada sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Dariusz Piontkowski.</u>
          <u xml:id="u-85.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-86">
          <u xml:id="u-86.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Po pierwsze, trzeba wyraźnie powiedzieć, że tak naprawdę do końca nie wiemy, ilu uczniów z Ukrainy przebywa na terenie Polski. My możemy dosyć precyzyjnie powiedzieć, ilu uczniów zostało zapisanych do polskich szkół, ponieważ dyrektorzy szkół zobowiązani są w ciągu 7 dni od przyjęcia takiego ucznia do polskiej szkoły do wykazania go w Systemie Informacji Oświatowej. Dzięki temu na bieżąco uzyskujemy informacje o liczbie tych uczniów. Według danych z dnia wczorajszego jest niemal 200 tys. uczniów w polskim systemie, a więc jest to liczba znacznie odbiegająca od szacunków, o których pani poseł mówiła. To dyrektorzy i nauczyciele decydowali, do klasy na jakim poziomie ci uczniowie z Ukrainy byli przyjmowani w polskich szkołach. Na podstawie wywiadu, informacji, ile lat nauki odbyli w systemie ukraińskim, przyjmowano ich do odpowiednich klas na odpowiednim poziomie. Większość dyrektorów uznała, jeśli chodzi o uczniów, którzy mogliby być w VIII klasie, że ponieważ system ukraiński różni się od systemu polskiego, uczniów tych można zapisać do klasy VII. Widzimy, że w klasach VII jest zdecydowanie więcej tych uczniów niż np. w klasach VIII albo klasach młodszych. I to prawdopodobnie właśnie z tego wynika, że uczniowie, którzy powinni być w klasie VII lub klasie VIII, w większości zostali zapisani do klasy VII. Tych uczniów zapisanych jednak do klasy VIII, którzy zobowiązani są do tego, aby przystąpić do egzaminu ósmoklasisty, jeżeli chcą ukończyć szkołę, jest nieco ponad 7 tys.</u>
          <u xml:id="u-86.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Oni uzyskali, podobnie jak uczniowie klas maturalnych, możliwość przystąpienia do egzaminu, a także możliwość złożenia deklaracji w terminie późniejszym niż polscy uczniowie, ponieważ kiedy rozpoczęła się wojna na Ukrainie i uczniowie ci zaczęli przybywać do Polski, minęły już terminy złożenia deklaracji przystąpienia do jednego lub drugiego egzaminu. Zmieniliśmy przepisy, co umożliwiło tym uczniom złożenie deklaracji i przystąpienie do egzaminów. Jeśli chodzi o uczniów w klasach maturalnych, to tu skala zjawiska jest dużo, dużo mniejsza, ponieważ z informacji, które mamy z Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, wynika, że w sprawie egzaminu maturalnego złożyło deklaracje zaledwie 41 uczniów z Ukrainy. Nie 41 tys., tylko 41 uczniów wobec niemal 300 tys. uczniów, którzy zdają maturę w tym roku. Widać więc, że jest to tak naprawdę zjawisko marginalne.</u>
          <u xml:id="u-86.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Ci uczniowie muszą zdawać egzamin na podobnych zasadach jak polscy uczniowie, z tych samych przedmiotów, o czym mówiłem kilka minut temu. Mają także wybrać dodatkowy przedmiot na maturze. Możemy pokazać: tych 41, a właściwie 40, bo jeden się nie zgłosił, uczniów zdaje oczywiście język polski, matematykę. Natomiast jeśli chodzi o język obcy, większość z nich, bo 33, wybrała język angielski, a 8 wybrało język rosyjski. Przedmioty dodatkowe to w większości matematyka — wybrało ją 17 uczniów, biologia — 6, chemia — 3, fizyka — 5, geografia — 1 uczeń, historia — 1 uczeń, język angielski — 16, język rosyjski — 11, język ukraiński — 18.</u>
          <u xml:id="u-86.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Więcej o egzaminie ósmoklasistów będziemy mogli powiedzieć, gdy on już się skończy. Mamy nadzieję, że tak jak matura będzie on przebiegał po prostu bezproblemowo. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-86.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-87">
          <u xml:id="u-87.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-87.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przechodzimy do ostatniego pytania.</u>
          <u xml:id="u-87.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Posłowie Fryderyk Kapinos, Teresa Pamuła, Anna Dąbrowska-Banaszek, Kazimierz Gołojuch, Jan Warzecha, Kazimierz Choma i Beata Strzałka z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość pytanie kierują do ministra rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
          <u xml:id="u-87.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Jako pierwsi pytanie zadają posłowie Fryderyk Kapinos i Anna Dąbrowska-Banaszek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-88">
          <u xml:id="u-88.0" who="#PosełFryderykKapinos">Szanowny Panie Marszałku! Szanowna Pani Minister! Wysoka Izbo! Koła gospodyń wiejskich to piękny przykład aktywności społecznej na terenach wiejskich. Budzi szacunek i uznanie mnogość działań, które koła podejmują dla dobra społeczności swoich wsi, gmin, województw. Dbanie o dziedzictwo kulturalne i narodowe, inicjacja działań artystycznych, integracyjnych, starania o rozwój kultury ludowej — to tylko przykłady z pełnego wachlarza ich aktywności. Oprócz podejmowania tych aktywności, które moglibyśmy w przypadku kół gospodyń wiejskich nazwać standardowymi, koła z dużym zaangażowaniem spieszą również z pomocą w trudnych sytuacjach. Tak było w czasie pandemii COVID-19, gdy podjęły się m.in. szycia maseczek czy też organizacji festynów promujących szczepienia przeciwko koronawirusowi. Tak jest również podczas wojny na Ukrainie, gdy m.in. przygotowują ciepłe posiłki, drożdżówki, bułki dla uchodźców, organizują zbiórki darów, służą pomocą przybywającym do Polski uchodźcom.</u>
          <u xml:id="u-88.1" who="#PosełFryderykKapinos">Zgodnie z zapowiedzią pana premiera, ministra rolnictwa i rozwoju wsi Henryka Kowalczyka rok 2022 będzie już piątym z kolei, w którym to koła gospodyń wiejskich będą mogły ubiegać się o środki finansowe na swoją działalność. Ile środków finansowych trafiło do kół gospodyń wiejskich w latach 2018–2021?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-89">
          <u xml:id="u-89.0" who="#PosełAnnaDąbrowskaBanaszek">Bardzo dziękuję za fundusze przekazywane na rzecz kół gospodyń wiejskich od 2018 r., a moje pytanie dodatkowe dotyczy struktury wydatków otrzymywanych funduszy. Na co zostały wydatkowane wspomniane środki finansowe? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-90">
          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Odpowiada sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pani Anna Gembicka.</u>
          <u xml:id="u-90.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-91">
          <u xml:id="u-91.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Jeżeli chodzi o środki, które trafiają, które już trafiły do kół gospodyń wiejskich w latach 2018–2021, to łącznie jest to kwota 134 749 tys. zł. W 2018 r. to było 16 311 tys. zł, w 2019 r. — 29 697 tys. zł, w 2020 r. — 32 871 tys. zł i w zeszłym roku — 55 870 tys. zł. Przypomnę też, że od zeszłego roku zwiększyliśmy kwotę dofinansowania dla kół gospodyń wiejskich, w zależności od liczebności: 5 tys. zł, 6 tys. zł lub 7 tys. zł. Chciałabym tu podkreślić, że w przytłaczającej większości koła bez problemu rozliczają się z tych środków. Kiedy ustawa wchodziła w życie w 2018 r., niektóre środowiska podnosiły, że panie z kół gospodyń wiejskich sobie z tym nie poradzą. Okazało się to zupełną nieprawdą, co zresztą podkreślaliśmy, ponieważ stworzyliśmy jak najprostszy system rozliczania. Przypomnę, że nadal trwa też nabór w ramach Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, można z tego korzystać.</u>
          <u xml:id="u-91.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Myślę, że to, co warto też podkreślić, to fakt, że w tym roku zaczęliśmy ten nabór wcześniej, on ruszył z początkiem kwietnia. I już w tym momencie kwota przyznanej pomocy to jest ponad 32 mln zł, a złożono prawie 7 tys. wniosków. Decyzji, na podstawie których przyznano już pomoc, wydano 5866, czyli tyle kół już tę pomoc otrzymało. Korzystając z okazji, zachęcam koła, które nie złożyły jeszcze tych wniosków, aby skorzystały z tej pomocy. Oczywiście mamy na to jeszcze kilka miesięcy, ale myślę, że te najbliższe miesiące to jest bardzo dobry czas na to, żeby te środki wydatkować.</u>
          <u xml:id="u-91.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o to, na co były wydatkowane środki, to tutaj podstawowym ograniczeniem jest przeznaczenie ich na realizację celów statutowych. Oczywiście koła gospodyń wiejskich mogą korzystać przy rejestracji z tego wzorcowego statutu, który udostępnia agencja, ale mogą też oczywiście wprowadzać zmiany, posługiwać się swoim statutem.</u>
          <u xml:id="u-91.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Są to m.in. takie działania, jak prowadzenie działalności społeczno-wychowawczej i oświatowo-kulturalnej w środowiskach wiejskich, prowadzenie działalności na rzecz wszechstronnego rozwoju obszarów wiejskich, wspieranie rozwoju przedsiębiorczości kobiet, inicjowanie i prowadzenie działań na rzecz poprawy warunków życia i pracy kobiet na wsi, upowszechnianie i rozwijanie form współdziałania, gospodarowania i racjonalnych metod prowadzenia gospodarstw domowych oraz reprezentacji interesów środowiska kobiet wiejskich wobec organów administracji czy oczywiście rozwijanie kultury ludowej, w tym w szczególności kultury lokalnej i regionalnej.</u>
          <u xml:id="u-91.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o konkretne przykłady, na co te środki zostały wydatkowane, to można powiedzieć, że bardzo często te środki są przeznaczane na różnego rodzaju sprzęt wyposażający świetlice, czasami na niewielkie remonty siedzib, z których korzystają koła, także na zakup strojów ludowych, różnego rodzaju artykułów dekoracyjnych, organizację szkoleń, warsztatów dla pań i panów oczywiście, bo panowie też działają w kołach, organizację takich właśnie wydarzeń dla członków kół, organizację festynów, festiwali. Tak naprawdę ten katalog jest bardzo szeroki. Tak jak powiedziałam, jedynym ograniczeniem jest to, że te środki muszą być przeznaczone na realizację celów statutowych. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-91.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-92">
          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dodatkowe pytanie zadaje pani poseł Teresa Pamuła.</u>
          <u xml:id="u-92.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-93">
          <u xml:id="u-93.0" who="#PosełTeresaPamuła">Panie Marszałku! Pani Minister! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za te informacje, które usłyszeliśmy. Chciałabym przede wszystkim podziękować wszystkim paniom z kół gospodyń wiejskich w całej Polsce, a szczególnie tym, które pomagały Ukraińcom w czasie wojny i pomagają im nadal. Te panie i ci panowie przez 24 godziny pełnili służbę na granicy, rozwozili, przyjmowali do swoich domów uchodźców, kobiety z dziećmi. Te panie również przygotowywały posiłki i do tej pory jeszcze opiekują się tymi rodzinami. Bardzo serdecznie dziękuję za to zaangażowanie wszystkim kołom, szczególnie kołom z powiatu lubaczowskiego, z Horyńca-Zdroju, Lubaczowa, Oleszyc.</u>
          <u xml:id="u-93.1" who="#PosełTeresaPamuła">Pani Minister! Chciałabym jeszcze zapytać, jakie środki jeszcze w tym roku, w skali roku są przeznaczone dla kół gospodyń wiejskich.</u>
          <u xml:id="u-93.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-94">
          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-94.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Ponownie odpowiedzi udzieli sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pani Anna Gembicka.</u>
          <u xml:id="u-94.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę, pani minister.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-95">
          <u xml:id="u-95.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o pomoc finansową przeznaczoną na ten rok, to jest to 70 mln zł. Korzystając z okazji, chciałabym też przyłączyć się do podziękowań, które pani poseł przekazała, bo naprawdę na panie i panów z kół gospodyń wiejskich można liczyć w każdej sytuacji. Wcześniej, tak jak pan poseł powiedział, to było zaangażowanie właśnie w działania związane z pandemią koronawirusa, czy to szycie maseczek, czy to angażowanie się w promowanie szczepień. Teraz, od jakiegoś czasu jest to pomoc uchodźcom z Ukrainy i faktycznie, naprawdę to jest ogromne zaangażowanie, za które też serdecznie dziękujemy. Dodam jeszcze tylko, że wsparcie finansowe dla kół gospodyń wiejskich będzie oczywiście kontynuowane w kolejnych latach. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-95.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-96">
          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pytanie to kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 14. porządku dziennego: Informacja bieżąca.</u>
          <u xml:id="u-96.3" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przypominam, że na obecnym posiedzeniu Sejmu zostanie rozpatrzona informacja w sprawie potencjału i rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce, w tym procesu przyznawania pozwoleń na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w wyłącznej strefie ekonomicznej Rzeczypospolitej Polskiej, o przedstawienie której wnosił Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-96.4" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Przypominam również, że przedstawienie uzasadnienia wniosku przez posła przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a udzielenie odpowiedzi przez przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Wystąpienia posłów w dyskusji nie mogą trwać dłużej niż 2 minuty. Na zakończenie dyskusji głos zabierają kolejno przedstawiciel wnioskodawców oraz przedstawiciel Rady Ministrów. Wystąpienie przedstawiciela wnioskodawców nie może trwać dłużej niż 5 minut, a wystąpienie przedstawiciela Rady Ministrów — dłużej niż 10 minut. Marszałek Sejmu może wyrazić zgodę na wydłużenie wystąpienia przedstawiciela Rady Ministrów. Czas przeznaczony na rozpatrzenie punktu: Informacja bieżąca nie może być dłuższy niż 90 minut.</u>
          <u xml:id="u-96.5" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę teraz o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Marka Suskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-97">
          <u xml:id="u-97.0" who="#PosełMarekSuski">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Mam zaszczyt przedstawić uzasadnienie wniosku Klubu Prawo i Sprawiedliwość, dotyczącego inwestycji w wiatrowe farmy na morzu.</u>
          <u xml:id="u-97.1" who="#PosełMarekSuski">Szanowni Państwo! Zmiany w sektorze energetycznym zmierzają bardzo dynamicznie w kierunku energetyki odnawialnej. To jest potrzeba, to jest trend, ale to jest też niezbędna modernizacja gospodarki energetycznej nie tylko Polski, ale również Europy i, miejmy nadzieję, całego świata. Spełnienie wymogów i redukcja emisji gazów cieplarnianych do 2050 r. to zadania dla całej gospodarki naszego kraju i jednocześnie mocny impuls inwestycyjny oraz ekonomiczny. Rozwój portów, produkcja komponentów, dostęp do czystej energii wolnej od CO2 to konieczność dla gospodarek krajów naszego regionu. Ogromny potencjał leży również w budowie regionalnego łańcucha dostaw dla morskich farm wiatrowych. To przecież szansa dla wielu producentów rodzimych firm.</u>
          <u xml:id="u-97.2" who="#PosełMarekSuski">Rozwój sektora morskiej energetyki wiatrowej jest dziś jednym z głównych kierunków, powoduje znaczny wzrost mocy zainstalowanej w OZE, a tym samym zapewni zwiększenie dostaw energii. Poprzez to wzmocni bezpieczeństwo energetyczne naszej Polski. Potencjał energetyczny Morza Bałtyckiego wedle szacunków to nawet 93 GW. To ogromna ilość czystej, bezemisyjnej energii, naturalny zasób, który zamierzamy skutecznie wykorzystać.</u>
          <u xml:id="u-97.3" who="#PosełMarekSuski">Polska wraz z pozostałymi krajami bałtyckimi ma szanse stać się hubem dla morskiej energetyki wiatrowej w regionie Morza Bałtyckiego. W dalszej perspektywie Polska ma potencjał stać się w ogóle dla Europy, dla Europy Środkowej zagłębiem produkcji paliwa jutra — wodoru.</u>
          <u xml:id="u-97.4" who="#PosełMarekSuski">Najpóźniej do 2025 r. państwa bałtyckie odłączą się od systemu BRELL, a tym samym import energii elektrycznej z Rosji i z Białorusi zostanie wstrzymany. Podjęte inwestycje zaspokoją deficyt energii elektrycznej na rynku lokalnym nie tylko polskim, ale i naszych sąsiednich, zaprzyjaźnionych państw.</u>
          <u xml:id="u-97.5" who="#PosełMarekSuski">Polska jest drugim w Europie po Wielkiej Brytanii sygnatariuszem porozumienia sektorowego, które polega na zawarciu pomiędzy kluczowymi interesariuszami sektora morskich farm wiatrowych — to są przedstawiciele rządów, firm, całego łańcucha dostaw wielu branż — umów mających na celu wsparcie rozwoju morskiej energetyki wiatrowej, w tym lokalnych dostawców, i tworzenia lokalnego łańcucha dostaw.</u>
          <u xml:id="u-97.6" who="#PosełMarekSuski">Obecna informacja ma na celu przedstawienie stanu przygotowań, zagrożeń oraz korzyści z polskich inwestycji w morską energetykę wiatrową. Chcemy, aby społeczeństwo zostało rzetelnie poinformowane o przebiegu inwestycji wiatrowych w Polsce ze względu też na obawy o bezpieczeństwo energetyczne związane choćby z wojną Rosji z Ukrainą, Europą, także z Polską, bo jest to element też wojny z Polską.</u>
          <u xml:id="u-97.7" who="#PosełMarekSuski">Chcemy także rozwiać wszelkie wątpliwości, obalić kłamstwa oraz pomówienia na temat rzekomego zatrzymania inwestycji wiatrowych w Polsce. Jestem głęboko przekonany, że przynajmniej siedzący na sali, biorący udział w debacie na temat rozwoju energetyki odnawialnej są poinformowani o tym, jak ważne i dobre jest rozwijanie morskiej energetyki wiatrowej. W przestrzeni publicznej pojawia się wiele pomówień, nieprawd, półprawd, złośliwości. Myślę, że dzisiejsza debata uświadomi to naszemu społeczeństwu. Państwa, jak sądzę, nie przekonam, bo państwo jako opozycja zawsze znajdujecie coś, co jest…</u>
          <u xml:id="u-97.8" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: No, wiemy lepiej.)</u>
          <u xml:id="u-97.9" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Tak wam się wydaje.)</u>
          <u xml:id="u-97.10" who="#PosełMarekSuski">Tak. No tak, zawsze wiecie lepiej, chociaż ta wiedza, jak pamiętamy, owocowała uzależnianiem od energii rosyjskiej i wstrzymywaniem inwestycji chociażby w energetykę wiatrową. Ale mam nadzieję, że dziś ta debata przybliży nas do faktycznej oceny sytuacji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-97.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-98">
          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Proszę teraz o udzielenie odpowiedzi sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pana Ireneusza Zyskę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-99">
          <u xml:id="u-99.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo Parlamentarzyści z Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość! Z inicjatywy państwa w dniu dzisiejszym jest podjęta ważna debata w ramach informacji bieżącej na temat rozwoju nowego sektora gospodarki, także w Polsce. Jest to światowy sektor gospodarki, bardzo innowacyjny, który pomoże rozwinąć wiele nowych technologii, przyczyni się do powstania wielu tysięcy dobrze płatnych miejsc pracy. Polska ma ogromny potencjał w tym zakresie, aby być liderem rynku w Europie Środkowo-Wschodniej.</u>
          <u xml:id="u-99.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Morska energetyka wiatrowa jest kluczowym elementem polskiej strategii energetycznej. Zarówno w dokumencie strategicznym, jakim jest „Polityka energetyczna Polski do roku 2040”, jak i w „Krajowym planie na rzecz energii i klimatu na lata 2021–2030” wskazano na istotę rozwoju sektora morskiej energetyki wiatrowej, który warunkuje osiągnięcie planowego przyrostu wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Polsce. Jak wiemy, jest to jedna z technologii, która może przyczynić się do wzrostu udziału OZE w krajowym miksie energetycznym.</u>
          <u xml:id="u-99.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Z pewnością bardzo ważna jest — jest też ona obiektem naszego zainteresowania, także w odniesieniu do naszych działań, które będziemy niebawem przedstawiać w kolejnych propozycjach legislacyjnych — energetyka wiatrowa na lądzie, jak również ważne są fotowoltaika, biogaz, biometan, biomasa, energetyka wodna, zarówno ta mała, jak i elektrownie szczytowo-pompowe. Jest także bardzo ważny element związany z energetyką, ale także z ciepłownictwem systemowym, czyli geotermia, geotermia głęboka, tam, gdzie są warunki geologiczne, a w Polsce one występują. Chodzi również o geotermię płytką, tzw. pompy ciepła, które w powszechnym zastosowaniu mogą doprowadzić do uniezależnienia w Polsce gospodarstw domowych, ale także obiektów użyteczności publicznej od ogrzewnictwa opartego na paliwach kopalnych.</u>
          <u xml:id="u-99.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Ministerstwo Klimatu i Środowiska podjęło szereg działań w celu uruchomienia budowy morskich farm wiatrowych w polskiej ekonomicznej strefie Morza Bałtyckiego. Zapewniliśmy właściwe warunki do rozwoju tego sektora. W dniu 17 grudnia 2020 r. Sejm przyjął ustawę o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych, tzw. ustawę offshore wind. Ustawa jest ważna nie tylko dla sektora energetycznego, ale też szerzej — dla rozwoju całej polskiej gospodarki, w szczególności dla odbudowy gospodarki po pandemii w czasie również próby destabilizacji rynku energetycznego związanego z szantażem energetycznym wywołanym przez Rosję i wojne na Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-99.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Ustawa offshore wind uprościła proces inwestycyjny w kontekście postępowań administracyjnych, w związku z czym pierwsze morskie farmy wiatrowe są już na etapie końcowych decyzji środowiskowych i pozwoleń na budowę. Wprowadzenie energii z morskich farm wiatrowych do sieci nastąpi w 2026 r. Najważniejszym elementem jest odrębny system wsparcia oparty na wypróbowanej w polskich warunkach gospodarczych koncepcji dwustronnego kontraktu różnicowego, która jest z powodzeniem stosowana w przypadku funkcjonującego systemu wsparcia dla OZE. Wytwórcy energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych, którzy zostaną dopuszczeni do systemu pomocy publicznej, uzyskają prawo do pokrycia tzw. ujemnego salda. W praktyce oznacza to pokrycie różnicy między rynkową ceną energii, a ceną umożliwiającą wytwórcom pokrycie kosztów wytwarzania energii na morzu.</u>
          <u xml:id="u-99.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">W pierwszej fazie, która zakończyła się 30 czerwca 2021 r. — był to termin wydania decyzji administracyjnych o przyznaniu pomocy publicznej przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki — zostały wydane warunki dla projektów o łącznej mocy zainstalowanej 5,9 GW. Te projekty zgodnie z polityką energetyczną Polski powinny być zrealizowane, przyłączone i powinny zacząć wytwarzać energię do roku 2030.</u>
          <u xml:id="u-99.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Kolejny etap to tzw. aukcje. W systemie aukcyjnym zostaną przeprowadzone dwie aukcje — w roku 2025 i w roku 2027 — w ramach których zostanie zakontraktowane odpowiednio po 2,5 GW mocy. Łącznie do roku 2040 według założeń przyjętych w „Polityce energetycznej Polski” powinniśmy dysponować 11 GW mocy z morskich farm wiatrowych.</u>
          <u xml:id="u-99.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Potencjał, jeśli chodzi o polski obszar Morza Bałtyckiego, jest znacznie większy. W tej chwili zarówno Ministerstwo Infrastruktury, z którym Ministerstwo Klimatu i Środowiska ściśle współpracuje w tym zakresie, jak i Ministerstwo Klimatu i Środowiska oraz niezależne organizacje, które powołały, nazwijmy to, gremia eksperckie, będą analizować potencjał, jeśli chodzi o inwestycje w polskiej ekonomicznej strefie Bałtyku, uwzględniając wszystkie ważne aspekty gospodarcze, tj. transport morski, rybołówstwo, obronność, bezpieczeństwo, ochrona środowiska oraz wszystkie elementy, które muszą być zachowane i chronione. Gdybyśmy odjęli te wszystkie elementy… Chodzi o to, gdzie i w jakich warunkach możemy realizować projekty inwestycyjne dotyczące polskich farm wiatrowych.</u>
          <u xml:id="u-99.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Proszę państwa, trzeba powiedzieć, że Polska dysponuje najlepszymi warunkami, jeśli chodzi o morską energetykę wiatrową na Bałtyku. Przede wszystkim należy wymienić stosunkowo płytki akwen Morza Bałtyckiego, dobrą geologię dna Morza Bałtyckiego w naszej strefie ekonomicznej i doskonałe warunki wietrzne. Przez ostatnie kilka lat, a nawet dłużej, od 2012 r., prowadzone są bardzo skrupulatne badania dotyczące wietrzności na Bałtyku. Ta wietrzność jest na doskonałym poziomie. Praktycznie przez 90% czasu w ciągu roku występują doskonałe warunki wietrzne mogące zapewnić trwałą pracę elektrowni wiatrowych na morzu, która będzie generować energię elektryczną dla krajowego systemu elektroenergetycznego.</u>
          <u xml:id="u-99.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">29 marca br. Rada Ministrów przyjęła założenia do aktualizacji polityki energetycznej Polski. W oparciu o zapisy tego ważnego dokumentu będziemy weryfikować udział OZE w systemie oraz udział w OZE, czyli w odnawialnych źródłach energii, morskich farm wiatrowych, które mają szansę uzyskać większy priorytet.</u>
          <u xml:id="u-99.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Proszę państwa, do roku 2040 — osobiście uważam, że nastąpi to wcześniej, może już w roku 2030, może w roku 2032 — krajowy udział OZE w miksie energetycznym wyniesie 50% zużycia energii brutto. Jest to związane również z mocami zainstalowanymi we wszystkich technologiach, która przekroczy właściwie 50 GW. Chodzi nie tylko o morską energetykę wiatrową, lecz także o technologie, o których wcześniej wspomniałem, które będą wykorzystywane na lądzie.</u>
          <u xml:id="u-99.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Proszę państwa, nieodłącznym elementem powstania inwestycji w morskich farmach wiatrowych w Polsce jest zapewnienie łańcucha dostaw materiałów i usług, co wpisuje się w działania pozalegislacyjne. Dlatego też z inicjatywy Ministerstwa Klimatu i Środowiska — mam również w tym swój skromny udział jako pełnomocnik rządu do spraw odnawialnych źródeł energii — 15 września 2021 r. zostało zawarte drugie na świecie po Wielkiej Brytanii porozumienie sektorowe na rzecz rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce. O tym mówił już pan przewodniczący Marek Suski. To jest niesłychanie ważna inicjatywa doceniana przez wszystkie gremia na całym świecie, przez Komisję Europejską i agendy Unii Europejskiej. Otrzymujemy gratulacje. Na nas wzorowała się ostatnio także Francja, która w ostatnich tygodniach podpisała podobne porozumienie sektorowe.</u>
          <u xml:id="u-99.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Najważniejszą ideą, która przyświeca tej inicjatywie, jest wzrost udziału local content, rozumianego jako polski wkład. Od technologii przez wdrożenia, komercjalizację po inwestycjie dokonywane przez polskie przedsiębiorstwa… Chcielibyśmy, aby po roku 2030 udział polskiego local content w tej wielkiej branży wynosił ponad 50%. Przypomnę, że Wielka Brytania, która jest światowym liderem w tym zakresie, zaczynała od 20%. W tej chwili przekroczyła 50%. Chcemy wzorować się na najlepszych na świecie, ale realizować wartość dodaną dla polskiej gospodarki. Jest na to ogromna szansa, gdyż już w tej chwili ponad 100 polskich firm pracuje przy realizacji projektów morskiej energetyki wiatrowej na całym świecie. Najwyższy czas, aby ten potencjał zmaterializował się w polskich warunkach gospodarczych.</u>
          <u xml:id="u-99.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Morska energetyka wiatrowa to szansa na rozwój i budowę portów, instalacyjnych portów serwisowych, całej floty statków, statków instalacyjnych, statków serwisowych. To wielka szansa dla podmiotów, które będą funkcjonować nie tylko na Pomorzu, lecz także w całym kraju. Potrzebne są kable, wyprowadzenie mocy. Chodzi również o polskie huty, które mogą wytwarzać stal na potrzeby budowy wież i całych komponentów związanych z morskimi formami wiatrowymi.</u>
          <u xml:id="u-99.14" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Gosiewska)</u>
          <u xml:id="u-99.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym…</u>
          <u xml:id="u-99.16" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Już pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-99.17" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Nastąpiła zmiana.)</u>
          <u xml:id="u-99.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałbym powiedzieć, że projekt budowy morskich farm wiatrowych ma ogromny wpływ na strukturę mocy wytwórczych w energetyce w nadchodzących dekadach. Z tym ważnym sektorem polskiej gospodarki wiąże się także rozwój gospodarki wodorowej, gdyż to właśnie morska energetyka wiatrowa będzie główną siłą wytwórczą dla tzw. zielonego wodoru, który będzie zasilał polskie transport, energetykę, ciepłownictwo i przemysł w wielu technologiach.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-100">
          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-101">
          <u xml:id="u-101.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Rząd Rzeczypospolitej Polskiej, rząd pana premiera Mateusza Morawieckiego będzie dążył do zapewnienia jak najlepszych warunków do rozwoju projektów i sektora morskiej energetyki wiatrowej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-101.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-102">
          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Już dla pana ministra Marka Gróbarczyka czasu nie wystarczyło.</u>
          <u xml:id="u-102.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Informuję, że zgłosili się posłowie do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-102.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-102.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę mówców.</u>
          <u xml:id="u-102.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-102.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zanim poproszę pierwszą osobę, chciałabym bardzo serdecznie przywitać uczniów i nauczycieli Zespołu Szkół Rolniczych z Ostródy, którzy przyjechali na zaproszenie pana posła Zbigniewa Babalskiego. Witamy was serdecznie.</u>
          <u xml:id="u-102.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-102.8" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wracamy do dyskusji.</u>
          <u xml:id="u-102.9" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Krzysztof Tchórzewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-103">
          <u xml:id="u-103.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Psychologiczna niechęć do odnawialnych źródeł energii w Polakach została przełamana.</u>
          <u xml:id="u-103.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: U PiS-u. To wyście zabili energię wiatrową.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-104">
          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-105">
          <u xml:id="u-105.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Chciałbym powiedzieć, że psychologiczna niechęć Polaków do energetyki wiatrowej została przełamana, a została przełamana moim autorskim programem „Mój prąd”.</u>
          <u xml:id="u-105.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-105.2" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Brawo! Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-105.3" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Gdzie wcześniej w ciągu… Jak koniecznie chcecie, żebym i to powiedział, to mówię. Wcześniej w ciągu 3 lat zostało wybudowanych w Polsce 50 tys. instalacji prosumenckich, a w następnych 3 latach przekroczyliśmy w tej chwili milion instalacji prosumenckich.</u>
          <u xml:id="u-105.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-105.5" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Chciałbym powiedzieć, że ten program, ten mój autorski program zdobył bardzo duże uznanie w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-105.6" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-105.7" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Będzie pan miał czas na zabranie głosu.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-106">
          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Szanowni Państwo! Każdy z państwa będzie mógł zabrać głos, jeśli się państwo zapisaliście.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-107">
          <u xml:id="u-107.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Szanowni Państwo! Ten program zdobył duże uznanie w Komisji Europejskiej, ponieważ Komisja Europejska ekstra przyznała miliard złotych, w złotówkach licząc, właśnie na wsparcie dla tego programu, uznając go za jeden z najlepszych w Europie.</u>
          <u xml:id="u-107.1" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Ale przechodzę do energetyki wiatrowej. To wschodzący sektor gospodarki, a w przeszłości istotny aspekt polskiego przemysłu. To nowoczesny kierunek rozwoju odnawialnych źródeł energii oraz przyszłość gospodarcza naszego kraju, która nie tylko może zapewnić nowe miejsca pracy, ale także stabilność dostaw energii dla naszych obywateli. Chciałbym podkreślić, że przez rząd Rzeczypospolitej była wykonywana bardzo mozolna praca właśnie w zakresie wskazania planów zagospodarowania przestrzennego morza: ciężkie dyskusje z samorządami nadmorskimi, żeby ustalić, gdzie mogą być budowane takie wyspy, gdzie mogą być budowane te wiatraki, gdzie nie będzie to przeszkadzało ławicom prądu itd. Dokonano tego i uzyskaliśmy w tej chwili właśnie tę możliwość, że możemy przystąpić do tego działania, które jest niezwykle potrzebne dla naszej gospodarki.</u>
          <u xml:id="u-107.2" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Dlatego, panie ministrze, mam pytanie: Jakie sektory gospodarki skorzystają na rozwoju gospodarki, na rozwoju morskiej energetyki wiatrowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-108">
          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-109">
          <u xml:id="u-109.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Ile konkretnie zyska gospodarka Polski? Ile może powstać nowych miejsc pracy? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-109.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-110">
          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tomasz Piotr Nowak, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-110.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-111">
          <u xml:id="u-111.0" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Czy leci z nami pilot?</u>
          <u xml:id="u-111.1" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Tuska nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-111.2" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Chciałbym się dowiedzieć, jak będzie wyglądał harmonogram wchodzenia farm wiatrowych i mocy z wiatru, a zarazem schodzenia z węgla. Czy jest taki harmonogram? Wpisuję w Google, szukam, szukam, nie ma.</u>
          <u xml:id="u-111.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-111.4" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Nie ma tego harmonogramu.</u>
          <u xml:id="u-111.5" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Proszę powiedzieć, jak będzie teraz. Mamy oczywiście dramatyczną sytuację. Stal do budowania wież na morzu miała być z Mariupola. Czy mamy jakiekolwiek inne kierunki dostaw? Bo wiemy, że stamtąd tej stali nie dostaniemy.</u>
          <u xml:id="u-111.6" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Proszę powiedzieć także o jednej bardzo istotnej rzeczy. Oto zgłaszają się do OSD firmy, które chcą przyłączyć farmy OZO-we czy jakiekolwiek instalacje OZO-we. I co? Uzyskują taką oto informację, że nie będzie przyłączenia, ponieważ są zarezerwowane moce w sieciach dla offshore, dla wiatraków. To w tym momencie co? Te firmy, które już są gotowe, żeby dać tani prąd, OZO-wy prąd do sieci, są zatrzymane i czekamy, czekamy, czekamy. Jak długo czekamy i właśnie jak będzie wyglądała ta zastępowalność?</u>
          <u xml:id="u-111.7" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Oto przykład ZE PAK. ZE PAK podpisał umowę z?rsted, duńską firmą, zresztą to jest partner wielu polskich firm właśnie w budowaniu farm wiatrowych. PAK przystąpi w 2025–2027 r. do aukcji, wybuduje w jakimś czasie, którego też w harmonogramie nie widzimy, ale wcześniej zamknie 480 MW kotła, w miarę nowoczesnego, 31 grudnia 2024 r. Czyli robią nam się luki. Luki, które w dostawie energii są niebezpieczne, i niestety coraz bardziej niebezpieczne, bo od 2025 r., jak nie będzie rynku mocy, to zabraknie 10 tys. MW w systemie.</u>
          <u xml:id="u-111.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-112">
          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Beata Maciejewska, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-113">
          <u xml:id="u-113.0" who="#PosełBeataMaciejewska">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.1" who="#PosełBeataMaciejewska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Cieszę się, że wystąpił przede mną pan minister Tchórzewski, który jest odpowiedzialny za budowę Ostrołęki.</u>
          <u xml:id="u-113.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: My też się cieszymy.)</u>
          <u xml:id="u-113.3" who="#PosełBeataMaciejewska">Za to, że ona w 2018 r. była otwierana, a w 2021 r. była rozbierana. Pamiętamy pana ministra Tchórzewskiego, który wówczas liczył tak naprawdę postęp w polskiej energetyce wagonikami spalanego węgla w tej elektrowni.</u>
          <u xml:id="u-113.4" who="#PosełBeataMaciejewska">Tak że cieszę się, panie ministrze Tchórzewski, że pan dzisiaj mówi coś zupełnie innego i mówi pan o tym, że psychologiczna niechęć do OZE została pokonana.</u>
          <u xml:id="u-113.5" who="#PosełBeataMaciejewska">Ja myślę, że tak nie jest. Ja myślę, że państwa formacja ma nadal tę psychologiczną niechęć do OZE, dlatego że widać to chociażby po ostatnich zmianach, jeśli chodzi np. o fotowoltaikę.</u>
          <u xml:id="u-113.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-113.7" who="#PosełBeataMaciejewska">Chodzi także o to, że nadal nie mamy w Sejmie ustawy dotyczącej wiatru na lądzie, mimo że ona jest już w państwa strategii, polskiej strategii energetycznej do 2040 r. Kiedy zaczynała się ta kadencja Sejmu, to mówiono w ministerstwach, że ta ustawa jest na ukończeniu. To było ponad 2 lata temu i nadal tej ustawy nie ma.</u>
          <u xml:id="u-113.8" who="#komentarz">(Poseł Urszula Zielińska: Ustawa widmo.)</u>
          <u xml:id="u-113.9" who="#PosełBeataMaciejewska">Mówi się o tym, że rząd nad nią pracuje, że w czerwcu ona ma być, ale jej nie ma. I ta polityka energetyczna jest takim durszlakiem, to znaczy, jakąś rzecz uda się zrobić, ale innych nie.</u>
          <u xml:id="u-113.10" who="#PosełBeataMaciejewska">Tutaj padły też pytania, które chciałabym, panie ministrze Zyska, przywołać, podkreślić, np. pytania o sieci przesyłowe. Wiadomo, że brakuje tych inwestycji. Budujemy farmy wiatrowe czy przygotowujemy się do tego, a jakie są inwestycje w sieci przesyłowe? Czyli co, ten wiatr ma tam wiać sobie na Bałtyku i będziemy patrzeć, jak pięknie się kręcą wiatraki? To także pytania o komplementarne programy dotyczące badań, chociażby jeśli chodzi o zielony wodór, który był tutaj wspomniany. Chodzi o jakiś spójny program. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-113.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-114">
          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Kurzawa, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-114.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-115">
          <u xml:id="u-115.0" who="#PosełDariuszKurzawa">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W 2026 r. powstaną pierwsze morskie farmy wiatrowe. No to gratuluję dobrego samopoczucia, bo w 2016 r. jedną ustawą zabiliście farmy wiatrowe także w moim województwie kujawsko-pomorskim, wstrzymaliście rozwój w odniesieniu do nowych wiatraków, także tej działalności prowadzonej nie tylko przez duże firmy, ale też przez mniejszych konsumentów. Nie było żadnego vacatio legis, przez co też wielu inwestorów zostało praktycznie z gotowymi wiatrakami już na swoich polach, brakowało tylko ostatnich elementów montażowych. Ta branża tak naprawdę została wywrócona do góry nogami. Teraz mówicie o tym, że będziemy mieli energię, mówicie o wspaniałej wizji, ale Polska potrzebuje energii teraz, już, bo mamy problem z rosnącymi cenami, mamy problem z dostawami gazu, jak również innych paliw. Wobec tego jest podstawowe pytanie: W jakim kierunku w tej chwili mają zmierzać inwestycje w energię odnawialną? Niedawno dobieraliście się do fotowoltaiki, też mało co, a zabilibyście całkowicie tę branżę, bo była przecież przygotowana ustawa, która miała to spowodować. Teraz słyszymy, że ma być pięknie i wspaniale. Byłoby tak, gdyby nie wasza ustawa z 2016 r., a teraz potrzeba wielu, wielu lat, żeby to odbudować. I nie zdążymy tego tak szybko zrobić, jak wam się wydaje.</u>
          <u xml:id="u-115.1" who="#PosełDariuszKurzawa">Natomiast ja mam przede wszystkim pytanie, o zadanie którego prosili mnie mieszkańcy województwa kujawsko-pomorskiego. Co z odszkodowaniami za te farmy, które przez was zostały zlikwidowane albo nie zostały doprowadzone do końca? Bo za to odpowiadacie, za grube miliony, które stracili polscy inwestorzy — nie niemieccy, nie hiszpańscy, nie francuscy, tylko polscy, to jest bardzo ważne, też w państwa okręgach.</u>
          <u xml:id="u-115.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-115.3" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Jest pan pewny? Niech pan sprawdzi.)</u>
          <u xml:id="u-115.4" who="#PosełDariuszKurzawa">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-115.5" who="#PosełDariuszKurzawa">Poza tym mówicie o tym, że powinniśmy rozwijać linie przesyłowe — padło tutaj już pytanie o to. Rzeczywiście powinny być one rozbudowywane i mam nadzieję, że takie inwestycje też będą prowadzone.</u>
          <u xml:id="u-115.6" who="#PosełDariuszKurzawa">Ale jest jeszcze jeden, ostatni, bardzo ważny element. Czy w tych wszystkich planach jest też utylizacja tych wielkich instalacji potem? W jakim kierunku to potem pójdzie? Chodzi o to, żebyśmy nie zostali z tymi masztami na Bałtyku. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-115.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-116">
          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Tchórzewski prosił o głos w trybie sprostowania — rzeczywiście był wymieniony z imienia i nazwiska.</u>
          <u xml:id="u-116.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-117">
          <u xml:id="u-117.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Dziękuję, pani marszałek.</u>
          <u xml:id="u-117.1" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">Nie będę powtarzał, co się stało…</u>
          <u xml:id="u-117.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Ostrołęka.)</u>
          <u xml:id="u-117.3" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">…i dlaczego stała w miejscu energetyka odnawialna, fotowoltaika, i dlaczego się rozwinęła. To wszyscy wiecie, drugi raz nie będę tego powtarzał. Natomiast jeśli chodzi o Ostrołękę, chciałbym wyraźnie podkreślić, że budowa elektrowni węglowej w Ostrołęce jako najbardziej nowoczesnej w Europie, o emisji wyższej tylko o 14,5% w stosunku do elektrowni gazowych, została zaakceptowana przez Komisję Europejską. Komisja Europejska zaakceptowała pomoc publiczną dla tej elektrowni do roku 2035 w kwocie 2700 mln. Ta elektrownia miała też stanowić rezerwę dla energetyki Litwy, Łotwy i Estonii, która to energetyka od końca 1995 r. jest odcinana od rosyjskiej energetyki. W związku z tym to tak mniej więcej wygląda. Jeżeli niektóre rzeczy są przyspieszane, to one także kosztują. I to przyspieszenie w tej chwili kosztuje. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-118">
          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan…</u>
          <u xml:id="u-118.2" who="#komentarz">(Poruszenie na sali)</u>
          <u xml:id="u-118.3" who="#komentarz">(Poseł Marek Sowa: To kto ją zburzył?)</u>
          <u xml:id="u-118.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o zachowanie ciszy.</u>
          <u xml:id="u-118.5" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: To po co zburzyliście?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-119">
          <u xml:id="u-119.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">To jest kwestia polityki Unii Europejskiej, chciałem to wyraźnie podkreślić. Nastąpiło tu przyspieszenie. Było porozumienie podpisane przez Polskę, rok 1990…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-120">
          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, już wyczerpał pan tryb.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-121">
          <u xml:id="u-121.0" who="#PosełKrzysztofTchórzewski">…i doszło do zmiany. Przyspieszenie do 2042 r. to wywołało.</u>
          <u xml:id="u-121.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-121.2" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Unia kazała ją burzyć?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-122">
          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-122.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-123">
          <u xml:id="u-123.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ja pamiętam rok 2016. To był punkt, w którym zakończył się pewien proces prowadzony przez Prawo i Sprawiedliwość przez wiele lat, proces obrzydzania Polakom energii ze źródeł odnawialnych. Przypomnę, skończyło się na tym, że gotowe wiatraki, które miały dostarczać energię, zostały po prostu zrównane z ziemią jedną ustawą przeprowadzoną w ciągu niemalże 24 godzin. Nie ma tutaj…</u>
          <u xml:id="u-123.2" who="#komentarz">(Poseł Marek Suski: Co pan opowiada za bzdury?)</u>
          <u xml:id="u-123.3" who="#PosełMirosławSuchoń">…widzę, że nie ma tutaj posłów z Prawa i Sprawiedliwości, którzy wtedy niemalże rozdzierali szaty nad tym, że trzeba przyjąć tę ustawę. No, przynajmniej na tyle zachowali się przyzwoicie, że dzisiaj nie próbują odwracać kota ogonem. Ale winą Prawa i Sprawiedliwości jest to, że energia płynąca od ludzi, energia prosumencka została na tym etapie w 2016 r. zatrzymana. Obrzydziliście wtedy państwo Polakom energię z wiatru. Dzisiaj próbujecie się chwalić energetyką wiatrową.</u>
          <u xml:id="u-123.4" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: Tak, tak. W każdym województwie ludność protestowała.)</u>
          <u xml:id="u-123.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Oczywiście to jest, to było działanie niekorzystne z punktu widzenia bezpieczeństwa energetycznego Polaków. Zatrzymaliście rozwój prywatnych, niewielkich instalacji, działając na rzecz instalacji przemysłowych, które prowadzą państwowe czebole. W gruncie rzeczy za kilkanaście, kilkadziesiąt lat taka polityka się zemści.</u>
          <u xml:id="u-123.6" who="#PosełMirosławSuchoń">Mam pytanie do pana ministra, bo jednak ten obszar energetyki obywatelskiej, prosumenckiej jest niezwykle ważny. Panie ministrze, podstawową barierą są sieci energetyczne, ostatnia mila. Kiedy wreszcie rząd zdecyduje o przeznaczeniu dużych funduszy na udrożnienie tego wąskiego gardła? Bo dzisiaj prawdziwą blokadą rozwoju energetyki nie tylko wiatrowej, ale także płynącej z wody i ze słońca są niewydolne sieci energetyczne. Panie ministrze, kiedy wreszcie skończycie z tą niemocą? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-123.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-124">
          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Joanna Borowiak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-124.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-125">
          <u xml:id="u-125.0" who="#PosełJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-125.1" who="#PosełJoannaBorowiak">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Wzmocnienie bezpieczeństwa energetycznego Polski, zapewnienie ciągłości dostaw energii to kluczowe zadanie polityki energetycznej państwa, które rząd Prawa i Sprawiedliwości konsekwentnie realizuje. Jak to jest ważne, dobitnie pokazuje sytuacja wojny wytoczonej przez Rosję Ukrainie, a z perspektywy energetycznej także całej Europie. Morska energetyka wiatrowa to jest przyszłość, a także ogromna szansa w kontekście zrównoważonego rozwoju, której nie przegapimy. Działania inicjujące budowę farm wiatrowych na Bałtyku zostały już podjęte. Zdaniem ekspertów to jest najlepsze miejsce na pozyskanie energii typu offshore, na stawianie farm wiatrowych. Pan minister powiedział, że łączna moc zainstalowana w elektrowniach wiatrowych do 2030 r. wyniesie 5,9 GW.</u>
          <u xml:id="u-125.2" who="#PosełJoannaBorowiak">Panie Ministrze! Słyszeliśmy przed chwilą ze strony posłów opozycji po raz kolejny, nie pierwszy już, znamienne: nie da się. Mam uprzejmą prośbę do pana ministra o odpowiedź na pytanie, czy da się. Czy zakładane cele są możliwe do zrealizowania i jaki będzie harmonogram ich realizacji? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-125.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-126">
          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Paweł Poncyljusz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-126.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-127">
          <u xml:id="u-127.0" who="#PosełPawełPoncyljusz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Tak naprawdę nie dowiedzieliśmy się niczego więcej z pana informacji…</u>
          <u xml:id="u-127.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Panie pośle, rękę z kieszeni proszę wyjąć.)</u>
          <u xml:id="u-127.2" who="#PosełPawełPoncyljusz">…niż można przeczytać w jednym artykule portalu branżowego WysokieNapiecie.pl. To wszystko tam było napisane. Zastanawiam się, czy pan nie wydrukował sobie po prostu tego artykułu i nam tego nie przekazał, ale na pewno to nie była informacja ministerstwa.</u>
          <u xml:id="u-127.3" who="#PosełPawełPoncyljusz">Druga rzecz jest taka. Przypominam, że od 2016 r. państwo dobijacie energetykę wiatrową, a tak naprawdę pierwszą datą, którą pan wskazał, jest 17 grudnia 2020 r., co ewidentnie potwierdza, że 4 lata byliście przeciwko jakiejkolwiek energetyce wiatrowej i w żaden sposób do tego w ogóle nie zmierzaliście, żeby cokolwiek było.</u>
          <u xml:id="u-127.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-127.5" who="#PosełPawełPoncyljusz">Trzeba sobie jeszcze powiedzieć o jednej rzeczy, a mianowicie o tym, co dzisiaj się dzieje. Od ponad roku wskazanych jest 11 lokalizacji, widzimy czary nad tymi lokalizacjami, opóźnianie rozstrzygnięcia. Dlaczego? No, dlatego, że koncern pana Obajtka, Orlen, złożył wniosek w sprawie tych 11 lokalizacji. Ale kłopot polega na tym, że wpłynęły też z rynku różnego rodzaju oferty i trzeba się zastanowić, jak to zrobić, żeby znowu dla tego Obajtka był kolejny monopol. Tak to niestety należy rozstrzygać.</u>
          <u xml:id="u-127.6" who="#PosełPawełPoncyljusz">Natomiast jest gorsza rzecz i to jest pytanie do pana, panie ministrze, czy pan tak uważa. Gorsza rzecz polega na tym, że dzisiaj spółki Skarbu Państwa, które miałyby budować, są tak naprawdę tylko rodzajami spekulantów, tzn. mają one wziąć od rządu te lokalizacje, a potem i tak muszą zatrudnić branżowe firmy do budowy tych wiatraków czy całych farm wiatrowych, i tak naprawdę każda taka inwestycja będzie tylko droższa, co będzie się przekładało na droższy prąd z tych instalacji dla klienta, dla konsumenta. Dlaczego? Dlatego, że?rsted czy Ocean Wind i tak weźmie swoje za budowę tych elektrowni wiatrowych, a Orlen czy PGE dołoży do tego swoją marżę za obsługę projektu, kompletnie nic do tego nie wnosząc. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-127.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-128">
          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-129">
          <u xml:id="u-129.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W ostatnich latach wyraźnie widoczne jest dążenie rządu do całkowitej likwidacji przedsiębiorstw energetycznych, o prywatnych elektrowniach wytwarzających prąd w ramach energii wiatrowej nie wspominając. Wiele przepisów w 100% wstrzymało inwestycje zmierzające w tym kierunku, a już istniejące elektrownie borykają się z ogromnymi problemami związanymi z odbiorem energii, jej sprzedażą oraz pozyskaniem za nią pieniędzy. Energetyka wiatrowa została zmonopolizowana przez wielkie koncerny. Żaden mały, prywatny podmiot nie otrzyma koncesji, a tym bardziej nie wybuduje sobie wyspy na Bałtyku. Dlaczego rząd wykluczył pozyskanie taniej energii wiatrowej z lądu i zwrócił się ku dużo droższej, pochodzącej z akwenów morskich? Wpływa to na wzrost ceny produkowanego prądu, co trzeba w dniu dzisiejszym jasno Polakom powiedzieć, a to podważa zaufanie do energetyki wiatrowej.</u>
          <u xml:id="u-129.1" who="#PosełJanSzopiński">Korzystając z tego, że jestem w tym miejscu, chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu ministrowi za wyjaśnienie, że to Unia Europejska ponosi winę za wyrzucenie w błoto w Ostrołęce 2 mld zł.</u>
          <u xml:id="u-129.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Tak, oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-129.3" who="#PosełJanSzopiński">Bardzo serdecznie dziękuję. Do tej pory byłem przekonany, że stał za tym Tusk.</u>
          <u xml:id="u-129.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-129.5" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-129.6" who="#PosełJanSzopiński">To natomiast, że stoi za tym Unia Europejska, stanowi dzisiaj nową jakość. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-129.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-129.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-130">
          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-131">
          <u xml:id="u-131.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-131.1" who="#PosełMieczysławKasprzak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! O czym dyskutujemy? Mamy połowę 2022 r., a my mówimy o 2026 r. Dzisiaj mamy dramat cenowy, jeżeli chodzi o energię elektryczną, bo najbliższe kontrakty zawierają już stawkę 1 tys. zł za 1 MWh. A więc szykuje się dramat, dramat dla przedsiębiorców, dramat dla ludzi. 8 lat zostało straconych, zablokowaliście to i dzisiaj ogłaszacie sukces.</u>
          <u xml:id="u-131.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Tak, 8 lat.)</u>
          <u xml:id="u-131.3" who="#PosełMieczysławKasprzak">8 lat zostało straconych, jeżeli chodzi o energię odnawialną. A ci, którzy to zrobili, dzisiaj zbierają śmietankę w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-131.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-131.5" who="#PosełMieczysławKasprzak">Ich tutaj nie ma rzeczywiście, bo są w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-131.6" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Wasze 8 lat stracone, ma pan rację.)</u>
          <u xml:id="u-131.7" who="#PosełMieczysławKasprzak">Dlatego zastanówcie się nad tym. Jest gotowy potencjał. Po 200 zł z wiatraków na lądzie. Zróbcie coś, na litość boską. Pomóżcie Polakom. Nie obiecujcie 2026 r. i 2030 r., bo dzisiaj trzeba taniego prądu. 200 zł przy 1000 zł za 1 MWh z węgla. I tu jest dramat. A wy cały czas szukacie czegoś, drepczecie w miejscu przez 8 lat. 2016 r. — 7 lat mija. Co zrobiliście, jeżeli chodzi o wiatraki? Nic. A dzisiaj mówicie, że wiatraki to jest ta przyszłość świetlana, że dadzą nam tani prąd. Nieprawda. Nie doczekamy 2026 r. i firmy polskie nie doczekają, jeżeli będzie taka cena energii. Dzisiaj jest wielu chętnych do inwestowania, jeżeli chodzi o fotowoltaikę, chcą budować dla siebie, korzystać z tego prądu. A państwo mówi: nie, nie będziecie produkować. To jest podejście gospodarza? Tak nie można postępować. Zróbcie coś, aby ludziom umożliwić korzystanie z taniego prądu. Nie trzeba linii przesyłowych. Nawet jeżeli są potrzebne, to firmy są w stanie je wybudować. A wy mówicie: nie, nie będziecie, bo jest monopol państwowy i tylko monopol może produkować prąd i zarządzać nim, a Polacy i firmy polskie mają za to płacić.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-132">
          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-133">
          <u xml:id="u-133.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Ministrze! Kiedy odblokujecie wiatraki na lądzie?</u>
          <u xml:id="u-133.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-134">
          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Anna Kwiecień, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o trzymanie się czasu, ponieważ i tak wszyscy z państwa nie zabiorą głosu, bo będę musiała o godz. 12.35 skończyć debatę.</u>
          <u xml:id="u-134.2" who="#komentarz">(Głos z sali: 45.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-135">
          <u xml:id="u-135.0" who="#PosełAnnaKwiecień">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-135.1" who="#PosełAnnaKwiecień">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Pada tutaj wiele stwierdzeń, które nie mają nic wspólnego z prawdą, z rzeczywistością.</u>
          <u xml:id="u-135.2" who="#PosełAnnaKwiecień">Chciałabym dopytać pana ministra, po pierwsze, czy osiągnęliśmy unijny cel w zakresie produkcji OZE i jaki ten cel Unia nam wyznaczyła oraz jak dużo prądu produkujemy w ramach OZE. Chciałam też dopytać o kwestię tego miliona instalacji fotowoltaicznych. Kiedy taką liczbę mieliśmy osiągnąć, w którym roku? Czy prawdą jest, że był wyznaczony rok 2030? To jest pierwsza sprawa.</u>
          <u xml:id="u-135.3" who="#PosełAnnaKwiecień">Kolejna rzecz — kwestia związana z inwestycjami w sieci energetyczne. Czy prawdą jest, że od roku 2016 do roku 2020 inwestycje, jakie zostały poczynione przez operatorów, były na poziomie 37 mld zł? Czy prawdą też jest, że prezes Urzędu Regulacji Energetyki zatwierdził plan wydatkowania kwoty 52 mld w zakresie inwestycji w sieci energetyczne do roku 2025?</u>
          <u xml:id="u-135.4" who="#PosełAnnaKwiecień">Jeszcze jedna rzecz — kwestia związana z morskimi farmami wiatrowymi. Wymagają one bardzo wysokich nakładów inwestycyjnych i obawiam się, że w związku z toczącą się wojną i z przerwaniem łańcuchów dostaw zwiększają się bardzo koszty komponentów i surowców. Chciałam dopytać, czy będzie wystarczające wsparcie dla inwestorów w zakresie realizacji inwestycji. Czy inwestorzy nie rozmyślą się…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-136">
          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-137">
          <u xml:id="u-137.0" who="#PosełAnnaKwiecień">…wobec rosnących kosztów budowlanych? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-137.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-138">
          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Sowa, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-139">
          <u xml:id="u-139.0" who="#PosełMarekSowa">Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Chciałbym wierzyć w tę deklarację, że PiS-owska niechęć do OZE została przełamana, ale słuchając wypowiedzi posłanek i posłów z PiS, można mieć wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-139.1" who="#komentarz">(Poseł Teresa Wargocka: To wasza fobia.)</u>
          <u xml:id="u-139.2" who="#PosełMarekSowa">Szanowni Państwo! Zanim będziemy hubem energetycznym dla całej Europy, liderem rynku Europy Środkowo-Wschodniej i wykorzystamy cały potencjał Morza Bałtyckiego, chciałbym zadać kilka pytań.</u>
          <u xml:id="u-139.3" who="#PosełMarekSowa">Pierwsze pytanie będzie dotyczyło tematów i projektów, które zostały zapisane w Krajowym Planie Odbudowy. Na rozwój morskiej energetyki wiatrowej przeznaczono w KPO 3687 mln euro, to jest ok. 17 mld zł, na dwa zadania. W części dotacyjnej to 437 mld euro na inwestycje związane z oczyszczeniem dna Bałtyku. Efektem ma być — uzasadnienie tam jest bardzo ciekawe, trochę odmienne od tego, co pan minister mówił, a dokument jest z ubiegłego roku, też z maja — m.in. oddanie terminalu instalacyjnego dla offshore w IV kwartale 2024 r. oraz terminali serwisowych dla offshore z pozwoleniem na użytkowanie w III kwartale 2026 r. Notabene przez rok zmieniliście tylko lokalizację portów, bo zamiast Gdyni będzie Gdańsk. Kilka pytań: Na jakim etapie to zadanie jest realizowane? Kto je w ogóle realizuje? Jaki jest poziom zaawansowania prac, jeśli w ogóle jakiekolwiek prace przez rok zostały uruchomione?</u>
          <u xml:id="u-139.4" who="#PosełMarekSowa">Druga kwestia dotyczy budowy morskich farm wiatrowych. Tam mamy 3250 mln euro. Kto te zadania realizuje? Czy te pożyczki już zostały uruchomione? Bo co prawda KPO nie ma, ale wiemy, że środki finansowe są kwalifikowane, więc rozumiem, że państwo te zadania realizujecie. Proszę o odpowiedź.</u>
          <u xml:id="u-139.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-140">
          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-140.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-141">
          <u xml:id="u-141.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Na wstępie informacji, którą pan przedstawił, poinformował pan Wysoką Izbę o tym, że rząd w najbliższym czasie przedstawi inicjatywy ustawodawcze dotyczące m.in. energetyki wiatrowej na lądzie. W tej sprawie w czasie dyżurów poselskich i rozmów z samorządowcami pojawia się bardzo istotny problem i oczekiwanie związane z tą nową ustawą.</u>
          <u xml:id="u-141.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Wójt gminy Dominowo w powiecie średzkim w Wielkopolsce pisze w ten sposób: Z punktu widzenia gmin rozumianych jako zbiór grupy ludności na danym terenie istotniejszym jest zapewnienie możliwości rozwoju budownictwa mieszkaniowego, co w przypadku niektórych gmin, takich jak Dominowo, jest drastycznie ograniczone i to w kluczowych lokalizacjach. Podkreślić należy fakt, że ograniczenia te wynikają z budowy turbin, które otrzymały pozwolenie na budowę przed wejściem w życie ustawy w zakresie elektrowni wiatrowych. Tym samym niemożliwe było określenie ich wpływu na otoczenie w takim zakresie, w jakim przedstawiła późniejsza ustawa wiatrakowa. Ponadto ustawa ta zignorowała miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uprzednio uchwalone pod elektrownie wiatrowe w celu zapewnienia odpowiednich odległości od terenów mieszkaniowych.</u>
          <u xml:id="u-141.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Wójt pyta dramatycznie, bo to jest kwestia rozwoju społeczności lokalnej, kiedy możemy spodziewać się wejścia w życie nowelizacji ustawy wiatrakowej istotnej z punktu widzenia rozwoju sektora budownictwa mieszkaniowego. Bardzo proszę pana ministra o odpowiedź na piśmie, bo tego oczekują również samorządowcy, zwłaszcza jeśli chodzi o termin trafienia tej ustawy rządowej do parlamentu, pracy nad nią, a następnie uchwalenia. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-141.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-142">
          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Andrzej Grzyb, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-142.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-143">
          <u xml:id="u-143.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W pełni potwierdzam to, co powiedział pan poseł Tomaszewski. Dla samorządowców to jest odblokowanie możliwości budownictwa mieszkaniowego w cieniu tych masztów wiatrowych o wysokości 10H. W odpowiedzi na interpelację z ubiegłego roku miałem informację, że na jesieni 2021 r. będzie nowa ustawa o planowaniu przestrzennym. Sprawa jest niezałatwiona, wymaga to reakcji ze strony rządu. Dzisiaj wiatr daje prawie 6200 MW i to z energetyki na lądzie, prawie 10 tys. łącznie z fotowoltaiką, czyli to jest poważny potencjał — 22 tys. mocy, która w chwili obecnej jest wykorzystywana.</u>
          <u xml:id="u-143.1" who="#PosełAndrzejGrzyb">Chciałbym zapytać o rzecz następującą, ponieważ 18 maja będzie prawdopodobnie przedstawiony nowy projekt dyrektywy o OZE, w którym zwiększa się udział OZE z 32% do 40%. Czy zatem te zamierzenia wypełnią te oczekiwania w stosunku do nowych państw członkowskich?</u>
          <u xml:id="u-143.2" who="#PosełAndrzejGrzyb">Po drugie przewiduje się, że instalacje do 150 kW mają mieć wydane pozwolenie do 6 miesięcy. Wczoraj miałem okazję spotkać się tutaj z ludźmi, którzy projektują te instalacje i chcą inwestować. Niektórzy czekają 2 lata na to, żeby otrzymać pozwolenie na instalację 150 kW, a chcą energię wykorzystywać tylko na własne potrzeby. Panie ministrze, uważam, że to powinno być udrożnione. Nie może być tak, że przedsiębiorca, który ma suszarnię i chce wykorzystywać tę energię z fotowoltaiki na własne potrzeby, musi 2 lata czekać na zgodę, na warunki przyłączenia do energetyki. Wydaje mi się, że to jest nasze wspólne zadanie.</u>
          <u xml:id="u-143.3" who="#PosełAndrzejGrzyb">Kolejna sprawa. Czy rząd przewiduje wyznaczenie uproszczonych obszarów, gdzie oddziaływanie na środowisko może być, że tak powiem, powodem do skróconego wydawania… zarówno na lądzie, jak i na morzu, nowych instalacji…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-144">
          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle. Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-145">
          <u xml:id="u-145.0" who="#PosełAndrzejGrzyb">…ponieważ jest to zgodne z tym nowym projektem ustawy, dyrektywą OZE?</u>
          <u xml:id="u-145.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-146">
          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Warzecha, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-146.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeszcze raz proszę o trzymanie się czasu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-147">
          <u xml:id="u-147.0" who="#PosełJanWarzecha">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Rozwój morskiej energetyki wiatrowej na Bałtyku jest kluczowy z punktu widzenia polskiej energetyki państwa do 2040 r. Wdrożona z początkiem 2021 r. ustawa offshore stworzyła podstawy do rozwoju morskich farm wiatrowych, reguluje sposób pozyskiwania wsparcia publicznego przez inwestorów zainteresowanych budową morskich farm wiatrowych w polskiej strefie ekonomicznej Morza Bałtyckiego.</u>
          <u xml:id="u-147.1" who="#PosełJanWarzecha">Cieszy fakt, że PGE i PKN Orlen wraz z Polskim Funduszem Rozwoju ma realizować 60% planowanych inwestycji w offshore. Jednak warunkiem rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce jest budowa terminala instalacyjnego oraz terminali serwisowych. Dzisiaj takich terminali w pobliżu lokalizacji, w których mogą zostać zbudowane morskie farmy wiatrowe, nie ma.</u>
          <u xml:id="u-147.2" who="#PosełJanWarzecha">Panie ministrze, jak w obecnej chwili wygląda proces inwestycyjny w zakresie tych portów? Czy wybrano już lokalizację? Jak chcemy zadbać o jak największy udział polskich firm, tzw. local content, w łańcuchu dostaw?</u>
          <u xml:id="u-147.3" who="#PosełJanWarzecha">Chciałbym jeszcze, panie ministrze, żeby pan jeszcze raz powtórzył wszystkim posłom opozycji, kto jest winien tego, że nie powstała nowoczesna, o niskim poziomie emisji elektrownia węglowa w Ostrołęce. Jakie siły, jacy ludzie, kto jest za to tak naprawdę odpowiedzialny? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-147.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-147.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Unia Europejska.)</u>
          <u xml:id="u-147.6" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-148">
          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Małgorzata Chmiel, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-149">
          <u xml:id="u-149.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-149.1" who="#PosełMałgorzataChmiel">Szanowni Państwo! Trzeba oczywiście rozwijać farmy wiatrowe, morskie i lądowe. I jedne, i drugie są bardzo ważne,…</u>
          <u xml:id="u-149.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-149.3" who="#PosełMałgorzataChmiel">…zwłaszcza w obliczu obecnej wojny i w obliczu naszego klimatu, który jest w coraz gorszej kondycji. Nie muszę państwu tłumaczyć, jak bardzo są ważne dla naszego kraju odnawialne źródła energii.</u>
          <u xml:id="u-149.4" who="#PosełMałgorzataChmiel">Natomiast pytanie jest do pana ministra Zyski. Powiedział pan, że do 2026 r. planujecie zrealizować budowę elektrowni wiatrowych morskich. Szanowny panie, nie ma pan najmniejszych szans na ich realizację do tego roku, bo sama ustawa nie buduje. Oprócz budowy samych wiatraków, które będą się kręciły, trzeba pozyskać statki do ich obsługi, wyszkolić pracowników, rozbudować porty obsługujące farmy, zbudować miejsca obsługi elektrowni wiatrowych, sztuczne wyspy, szanowny panie. Oprócz tego, że ten prąd zostanie wyprodukowany, to trzeba ten prąd dostarczyć do sieci, czyli trzeba jeszcze zbudować całą sieć energetyczną po dnie morskim. Nic z tego, o czym mówiłam, nie jest rozpoczęte. W związku z tym nie ma szans. Jak mówił wcześniej pan poseł Kasprzak — zgadzam się — trzeba jak najszybciej odblokować realizację lądowych farm wiatrowych. Przypominam, że zobowiązaliśmy się w Unii Europejskiej do wyprodukowania do 2030 r. 27% energii z odnawialnych źródeł. W tej chwili mamy 15–16%, więc będzie bardzo trudno. Jako Platforma…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-150">
          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-151">
          <u xml:id="u-151.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Chwileczkę. Pani innym przedłużała.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-152">
          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-153">
          <u xml:id="u-153.0" who="#PosełMałgorzataChmiel">Tak.</u>
          <u xml:id="u-153.1" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Czas!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-154">
          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo dziękuję. Takiej dyskusji prowadzić nie będziemy.</u>
          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Dyduch, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-154.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-155">
          <u xml:id="u-155.0" who="#PosełMarekDyduch">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.1" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! W 2002 r. jako sekretarz stanu w ministerstwie skarbu na posiedzeniu kierownictwa zwróciłem uwagę na to, że polskie sieci energetyczne będą niewydolne. Wtedy przemysł był bardziej energochłonny, ale pracowało mniej zakładów. Dzisiaj to wszystko się pomnożyło, bo przecież się rozwijamy. Od tamtego czasu minęło 20 lat i żaden rząd… Wtedy rząd Lewicy przejął ogromny deficyt budżetowy i nie było środków unijnych, więc nie mogliśmy tego zrobić, ale później były środki unijne. Mówię do wszystkich rządów, które wtedy były, też do Platformy i PSL-u, że zaniedbaliśmy co najmniej 15 lat w tej sprawie, wszyscy. Łatwo zwalać na innych, ale wszyscy to zawaliliśmy. Teraz jest pytanie, jak to nadrobić. Głównym problemem są sieci, brak przyłączeń. Małe, mniejsze elektrownie, które mogłyby powstać, nie powstają, bo rząd robi zapasy, żeby móc przyłączyć np. fotowoltaikę bądź energię wiatrową. Ale z tego tytułu mam pytanie: Czy nie warto tego przyśpieszyć? Ile by kosztowało szybsze odnowienie tych sieci?</u>
          <u xml:id="u-155.2" who="#PosełMarekDyduch">Drugie pytanie: Czy nie warto zaangażować środków prywatnych w te przyłącza i później je odkupić — trochę jak z „Dyzmy” — przez Skarb Państwa, spłacając już ze środków z eksploatacji? To może spowodować, że odblokujemy te inwestycje, jeżeli chodzi o wiatraki na lądzie, to może spowodować, że powstanie wiele farm fotowoltaicznych, i to może przyśpieszyć powstanie pewnych elementów potrzebnych naszej energetyce. Czy jest możliwe użycie środków prywatnych i później odkupienie tego jako sieci państwowej? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-155.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-156">
          <u xml:id="u-156.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-156.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-156.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-156.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Waldemar Andzel, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-156.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-157">
          <u xml:id="u-157.0" who="#PosełWaldemarAndzel">Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Rozwój morskiej energetyki wiatrowej w Polsce jest bardzo ważny dla rządów Prawa i Sprawiedliwości w przeciwieństwie do poprzednich rządów PO-PSL. Sytuacja ekonomiczna spółki ST3 Offshore w Szczecinie od wielu lat jest trudna. Inwestycja, na którą za rządów Platformy Obywatelskiej kontrolowany wówczas przez Agencję Rozwoju Przemysłu fundusz inwestycyjny MARS wspólnie z niemieckim Bilfingerem wydał ok. 500 mln zł, od kilku lat przynosi duże straty. Kto odpowiada za obecny stan spółki? Kto podjął decyzję o zlokalizowaniu inwestycji tak daleko od morza i o parametrach nieadekwatnych do zapotrzebowania rynku? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-157.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-158">
          <u xml:id="u-158.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-158.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-159">
          <u xml:id="u-159.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panowie Ministrowie! Polacy mają dość waszych hubów gazowych, energetycznych. Mają tego dość.</u>
          <u xml:id="u-159.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak! Polacy mają dość.)</u>
          <u xml:id="u-159.2" who="#PosełKrzysztofGadowski">Dzisiaj przeżywają tragedie i dramaty, a będą przeżywać jeszcze większe. Dzisiaj hurtowe ceny energii elektrycznej to prawie 1 tys. zł za 1 MWh. Tego jeszcze w historii nie było. Za rok cena energii elektrycznej podskoczy co najmniej dwa razy. O tym mówią Polacy. Ceny węgla dzisiaj… Nie mówmy o cenach, bo węgiel w ogóle nie jest dostępny. Przeciętny mieszkaniec nie może tego węgla dostać.</u>
          <u xml:id="u-159.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Wy nie chcecie…)</u>
          <u xml:id="u-159.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Strzelaliście do górników.)</u>
          <u xml:id="u-159.5" who="#PosełKrzysztofGadowski">Dzisiaj w polskich portach 1 t węgla przywożonego z Kolumbii kosztuje 1900 zł netto. Jak polska emerytka za emeryturę w wysokości 1200 zł ma kupić 1 t węgla? A co mówić o kolejnych miesiącach, zimowych.</u>
          <u xml:id="u-159.6" who="#PosełKrzysztofGadowski">Mówicie o programie „Mój prąd”. Taki świetny program. Dobry program, tylko wy nie potraficie go zrealizować.</u>
          <u xml:id="u-159.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-159.8" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Bardzo dobry!)</u>
          <u xml:id="u-159.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak 500+!)</u>
          <u xml:id="u-159.10" who="#PosełKrzysztofGadowski">Nakłanialiście Polaków do tego, żeby za swoje pieniądze budowali fotowoltaikę. Zaczęli. Na początku im dopłacaliście 5 tys. zł do programu, później — 3 tys. zł, a teraz 130 tys. prosumentów czeka na te 3 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-159.11" who="#PosełKrzysztofGadowski">Panie Ministrze! Jest program 3.0, pan zaczął już program 4.0, a ci ludzie do dzisiaj nie dostali pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-159.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-159.13" who="#PosełKrzysztofGadowski">Tak działacie? Tak to realizujecie?</u>
          <u xml:id="u-159.14" who="#PosełKrzysztofGadowski">Mam pytanie, panie ministrze, bo przy tej fotowoltaice i przy programie „Mój prąd” mówił pan, że wszystko idzie fajnie. Tylko co? Tylko brakuje nam sieci. To pytam pana, czy zabezpieczyliście również budowę sieci dla tej energetyki wiatrowej na morzu…</u>
          <u xml:id="u-159.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Ile sieci wybudowaliście?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-160">
          <u xml:id="u-160.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-160.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Wanda Nowicka, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-161">
          <u xml:id="u-161.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">…czy znowu pan powie, że nie możemy tego uruchomić.</u>
          <u xml:id="u-161.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-162">
          <u xml:id="u-162.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-162.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, zapraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-163">
          <u xml:id="u-163.0" who="#PosełWandaNowicka">Panie Ministrze! Słuchałabym tego, o czym mówiliście — o tym wspaniałym programie przywrócenia energetyki wiatrowej — z ogromną przyjemnością i nadzieją, gdyby nie to, że w tym programie brakuje najważniejszego, a mianowicie wiarygodności. Bo jak partia, która w 2016 r. zamordowała energetykę wiatrową w Polsce,…</u>
          <u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-163.2" who="#PosełWandaNowicka">…teraz może nam jak gruszki na wierzbie obiecywać, że za parę lat stworzy taki program. Przypomina to oczywiście te wszystkie PowerPointy, którymi pan premier regularnie nas karmi, po czym okazuje się, że te programy nie są zrealizowane. Mówię to z wielkim smutkiem, bo chciałabym, żeby to wszystko zostało zrealizowane, choć nie wiem, dlaczego tak późno. Dlaczego dopiero w 2026 r.?</u>
          <u xml:id="u-163.3" who="#PosełWandaNowicka">A mówiąc o waszej wiarygodności, proszę wybaczyć porównanie, to trochę tak jak PiS, który wprowadził zakaz aborcji dla kobiet, teraz nagle wystąpił z ustawą o liberalizacji przerywania ciąży w Polsce. Taka jest wasza wiarygodność w tej tematyce.</u>
          <u xml:id="u-163.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale my nie wystąpimy.)</u>
          <u xml:id="u-163.5" who="#PosełWandaNowicka">Ale, proszę państwa, zapytam bardzo poważnie: Dlaczego to wszystko ma trwać tak długo? Czy to ma być jeden z tych programów, z którymi każdy z nas się styka na posiedzeniach komisji czy w innym obszarze, w którym pracujecie? Ciągle tworzycie jakieś programy i przygotowujecie jakieś ustawy.</u>
          <u xml:id="u-163.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie, realizujemy.)</u>
          <u xml:id="u-163.7" who="#PosełWandaNowicka">Wszystko to trwa i trwa i albo w ogóle nie dochodzi do ich realizacji, albo jeżeli wejdzie, to już wszystko się zmienia. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-163.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-163.9" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Płonka: Stoliczku, nakryj się. Od razu, z godziny na godzinę. Stoliczku, nakryj się.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-164">
          <u xml:id="u-164.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-164.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Katarzyna Czochara, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-165">
          <u xml:id="u-165.0" who="#PosełKatarzynaCzochara">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Rosnące ceny prądu, konieczność ratowania klimatu, wojna na Ukrainie sprawiają, że cała Europa zwraca się w kierunku energii odnawialnej. Za szczególnie ważne uważa się morskie elektrownie wiatrowe. Farmy na morzu pozwalają na generowanie ogromnych mocy z wykorzystaniem niezagospodarowanej do tej pory energii.</u>
          <u xml:id="u-165.1" who="#PosełKatarzynaCzochara">Pierwsze polskie farmy wiatrowe uzyskały pozwolenie na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp w polskich obszarach morskich w latach 2012–2013. Dlaczego dopiero za rządów Prawa i Sprawiedliwości mogło dojść do faktycznego rozwoju tego tak ważnego sektora morskiej energetyki wiatrowej? Jakie wcześniej były przeszkody, jeśli chodzi o realizację projektów?</u>
          <u xml:id="u-165.2" who="#PosełKatarzynaCzochara">Jeszcze mam trochę czasu, dlatego chciałabym się odnieść do kwestii wiarygodności, o której była przed chwilą mowa. No waszą wiarygodność można jednakże podsumować: zarówno rządy Lewicy, jak i rządy Platformy Obywatelskiej — jedno mówiliście…</u>
          <u xml:id="u-165.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie słyszały panie, co mówiliśmy…)</u>
          <u xml:id="u-165.4" who="#PosełKatarzynaCzochara">Mówiliście, o tym mówił premier Tusk, że nie będzie podnoszony VAT. Co się stało w momencie, kiedy Platforma uzyskała władzę? VAT podniosła. Odebraliście wszystko, co było możliwe, rozsprzedaliście skarb narodowy, a dzisiaj mówicie o wiarygodności.</u>
          <u xml:id="u-165.5" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Kasia, nie mów wszystkiego, co wiesz.)</u>
          <u xml:id="u-165.6" who="#PosełKatarzynaCzochara">Na waszym miejscu zamilkłabym.</u>
          <u xml:id="u-165.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-166">
          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Mirosława Nykiel, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-166.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-167">
          <u xml:id="u-167.0" who="#PosełMirosławaNykiel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-167.1" who="#PosełMirosławaNykiel">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Zanim przejdę do tego wielkiego planu związanego z morską energetyką wiatrową, chcę zapytać, dlaczego rząd, który powinien pomagać Polakom, tak utrudnia inwestowanie w energetykę wiatrową i fotowoltaiczną.</u>
          <u xml:id="u-167.2" who="#komentarz">(Poseł Elżbieta Płonka: Pomaga bez przerwy. Pomaga.)</u>
          <u xml:id="u-167.3" who="#PosełMirosławaNykiel">Przykładów już dzisiaj padło wiele, a głównie chodzi o ustawę odległościową 10H, którą tak długo próbujecie naprawiać. Ale gdzie ona jest? Niech pan minister odpowie, na jakim etapie? Biznes i Polacy na to czekają.</u>
          <u xml:id="u-167.4" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: My mówimy o…)</u>
          <u xml:id="u-167.5" who="#PosełMirosławaNykiel">Jak Polacy zaczęli inwestować w fotowoltaikę, to szybko umieliście wprowadzić zmiany pogarszające warunki inwestowania i podrożyliście tym sposobem inwestowanie Polaków, teraz kiedy prąd jest taki drogi.</u>
          <u xml:id="u-167.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Stare…)</u>
          <u xml:id="u-167.7" who="#PosełMirosławaNykiel">A przechodząc do energetyki wiatrowej na morzu…</u>
          <u xml:id="u-167.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Po co ma być prąd w Polsce, skoro jest w Niemczech.)</u>
          <u xml:id="u-167.9" who="#PosełMirosławaNykiel">Do 2040 r. ma być to 20% całej zainstalowanej mocy. To poważne wyzwanie. Ale tę moc trzeba wyprowadzić z północy na południe, do centrum i to wiąże się z ogromnymi nakładami inwestycyjnymi, z ogromnym wyzwaniem dla PSE. I mam pytanie: Jak się przygotowują? Potrzeba 4,5 mld zł na wybudowanie dwóch stacji elektroenergetycznych na Pomorzu, tych dwutorowych linii energetycznych. Jak PSE się do tego przygotowuje? Jak przygotowuje się wspólnie z partnerami? Czy prowadzicie rozmowy? Czy jest dialog z biznesem? Czy planowana jest współpraca, poczynając od rządu, poprzez regulatora, operatorów? Bo to wszystko jest potrzebne. I jeszcze firmy technologiczne. Czy o tym wszystkim rozmawiacie, czy będzie taki dialog?</u>
          <u xml:id="u-167.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Oczywiście.)</u>
          <u xml:id="u-167.11" who="#PosełMirosławaNykiel">Co konkretnie już zrobiliście, panie ministrze? Bo proszę mi wierzyć, że bardzo uważnie pana słuchałam, ale niczego konkretnego z pana ust się nie dowiedziałam. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-167.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-167.13" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: No nie, pani poseł…)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-168">
          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-169">
          <u xml:id="u-169.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Dzisiaj na początku chciałem złożyć serdeczne życzenia wszystkim pielęgniarkom, pielęgniarzom i położnym, bo to jest ich dzisiejsze święto. Wszystkiego najlepszego. Ratujecie codziennie życie. Mam nadzieję, że rząd i wszyscy będą was zawsze wspierać.</u>
          <u xml:id="u-169.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-169.2" who="#PosełRafałAdamczyk">Ale wracam do dzisiejszego tematu energii wiatrowej. Panie ministrze, istniejące elektrownie wiatrowe borykają się z ogromnymi problemami z odbiorem energii, z ich sprzedażą czy z pozyskaniem pieniędzy. Prywatni dostawcy, jeżeli mają dużo szczęścia, to produkowane nadwyżki sprzedają za część kwot, za które w okresach niedoboru własnej produkcji płacą państwowym monopolistom zdecydowanie więcej. I pytanie do pana ministra: Która energia jest tańsza? Ta uzyskana z wiatru na lądzie czy na morzu? Czy budowanie na sztucznej wyspie spowoduje lub może spowodować wzrost kosztów, za które zapłacą ostatecznie statystyczni odbiorcy domowi? I prosiłbym, żeby w tych kosztach ująć również wszystkie koszty inwestycyjne budowy, na lądzie i na morzu. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-170">
          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Barbara Bartuś, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-171">
          <u xml:id="u-171.0" who="#PosełBarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Szantaż energetyczny Rosji doprowadził do gwałtownego wzrostu cen energii w całej Europie. Rosyjska inwazja na Ukrainę zmieniła sposób postrzegania przez wielu kwestii paliw kopalnych i uzależnienia od importu tych surowców z Rosji. Panie ministrze, czy w związku z tym nastąpi przyspieszenie realizacji projektów offshore?</u>
          <u xml:id="u-171.1" who="#PosełBarbaraBartuś">Chciałabym też się odnieść ogólnie do źródeł energii. Ja mieszkam na ziemi gorlickiej i tyle złego, ile rząd Platformy Obywatelskiej i PSL-u zrobił w tym czasie, jeżeli chodzi o polską energię, o polskie surowce, to nikt nie zrobił. Cały przemysł wydobywczy ropy naftowej na moim terenie prawie został zlikwidowany. Wszystkie kopalnie ropy naftowej były sukcesywnie likwidowane. Mój dziadek pracował w kopalni, mój tata pracował w kopalni ropy. Wszyscy postrzegali tak gospodarkę, że wiązaliśmy ją dalej z tym wydobyciem.</u>
          <u xml:id="u-171.2" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Kopalnia ropy naftowej?)</u>
          <u xml:id="u-171.3" who="#PosełBarbaraBartuś">Niestety spółka PGNiG podjęła kiedyś decyzję o likwidacji wydobycia w tych kopalniach, które dobrze prosperowały i mogłyby dalej zasilać polską gospodarkę w ropę, bo podobno wydobycie polskiej ropy naftowej się nie opłacało.</u>
          <u xml:id="u-171.4" who="#PosełBarbaraBartuś">Ale wracając do morskich elektrowni wiatrowych, chciałam też zapytać pana ministra, czy rozwój morskiej energetyki wiatrowej pozwoli w przyszłości na obniżenie cen energii. Bo przecież tyle tutaj słyszymy od państwa, ile trzeba nakładów, żeby ta energia była właśnie w ten sposób pozyskiwana. A więc moje pytanie brzmi: Czy naprawdę doprowadzi to do obniżek cen energii, jeżeli zlikwidujemy wydobycie naszych kopalin? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-171.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-172">
          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Ryszard Wilczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-173">
          <u xml:id="u-173.0" who="#PosełRyszardWilczyński">Panie Ministrze! Zanim dojdzie do oczekiwanego cudu na morzu, to proponuję zejść na ląd. Jeżeli chodzi o cud, to rok 2026 wydaje się nierealny, tak samo jak rok 2027 w przypadku Centralnego Portu Komunikacyjnego. I tutaj pierwsze pytanie do pana ministra: Ile pan postawi miesięcznych pensji na to, że rzeczywiście pierwszy prąd popłynie w roku 2026? Będę wdzięczny, jeśli pan powie, jaką pan da gwarancję.</u>
          <u xml:id="u-173.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Na piśmie, na piśmie.)</u>
          <u xml:id="u-173.2" who="#PosełRyszardWilczyński">Kolejna rzecz. Zanim nadejdą te wielkie rzeczy, to niedługo — albo już — dziesiątki tysięcy Polaków będą obchodzić rocznicę złożenia wniosku do programu „Mój prąd” i oczekiwania na dotację. Ma pan wielką, nieprzemijającą szansę powiedzieć dzisiaj, kiedy wreszcie te dotacje dostaną. To tyle w kwestii zaufania, o którym ta loża kobieca tutaj mówiła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-174">
          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Oj, panie pośle…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-175">
          <u xml:id="u-175.0" who="#PosełRyszardWilczyński">Kolejna sprawa, dużo ważniejsza, dużo ważniejsza. System OZE wymaga magazynowania energii. Co zrobiliście przez 6, 7 lat, jeżeli chodzi o magazynowanie energii w elektrowniach szczytowo-pompowych? Ja panu powiem. Pół roku temu powołaliście zespół. Brawo. Ale proszę przyjąć do wiadomości, że wszystkie nasze sześć — całe sześć, tak — elektrowni szczytowo-pompowych może łącznie pomieścić raptem 10 GWh energii. Polska zużywa statystycznie, przeciętnie w ciągu jednej doby 500 GWh energii, czyli to jest 2%. Panie ministrze, czy nie ma pan wrażenia, że te wielkie projekty dotyczące OZE i magazynowania energii powinny iść razem? Jakie pan daje gwarancje, że systemy będą wykorzystane, że damy radę zmagazynować energię, wtedy kiedy będzie jej za dużo? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-175.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-176">
          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle. Zwracam panu uwagę, żeby w taki sposób nie zwracać się do pań parlamentarzystek. Dziwię się, że panie z drugiej strony nie wyraziły oburzenia.</u>
          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Ewa Szymańska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-176.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-177">
          <u xml:id="u-177.0" who="#PosełEwaSzymańska">Szanowna Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoki Sejmie! A ja jestem dumna, że też jestem w loży kobiecej…</u>
          <u xml:id="u-177.1" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: No właśnie, to o co chodzi pani marszałek? Ja nie rozumiem.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-178">
          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Niech pan się sam zastanowi.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-179">
          <u xml:id="u-179.0" who="#PosełEwaSzymańska">…co wcale nie oznacza, że my kobiety musimy być wyróżniane w taki lekceważący sposób.</u>
          <u xml:id="u-179.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-179.2" who="#PosełEwaSzymańska">2 lata temu morska energetyka wiatrowa była jednym z tematów cieszących się ogromnym zainteresowaniem podczas Forum Ekonomicznego w Karpaczu. Podczas dyskusji panelowej wyciągnięte zostały bardzo obiecujące wnioski dotyczące jej rozwoju. Z tego, co mówił dzisiaj pan minister i o czym mówiono w Karpaczu, wynika, że Polska może być kluczowym rynkiem dla branży energetyki wiatrowej wśród krajów nadbałtyckich. To dla firm z naszego kraju szansa na rozwój i zdobycie nowych kontraktów także za granicą. W związku z tym mam pytanie: Czy kadry tego sektora mają wystarczające doświadczenie, wiedzę i umiejętności? Czy nasze uczelnie mogą wykształcić odpowiednie kadry, tak abyśmy nie musieli korzystać z ekspertów zagranicznych i tylko na nich polegać?</u>
          <u xml:id="u-179.3" who="#PosełEwaSzymańska">A jeszcze wrócę, bo mam chwilę. Tu było mówione, że 2026 r. nie doczekamy. Czas szybko leci.</u>
          <u xml:id="u-179.4" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Nie doczekamy.)</u>
          <u xml:id="u-179.5" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Ja doczekam.)</u>
          <u xml:id="u-179.6" who="#PosełEwaSzymańska">Doczekamy i Polacy doczekają, tak że cieszmy się, że doczekamy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-179.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-180">
          <u xml:id="u-180.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-180.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Katarzyna Lubnauer, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-180.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jednocześnie informuję, że niestety zbliżamy się do końca debaty.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-181">
          <u xml:id="u-181.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Fajnie, że próbujemy budować farmy na morzu, ale powiedzmy szczerze, że inwestycyjnie koszt energii z farm na morzu jest mniej więcej dwu-, trzykrotnie wyższy niż energii z farm na lądzie. Powiem więcej: sieci w momencie, w którym gromadzimy je w jednym miejscu, potrzebują dużo większych nakładów inwestycyjnych, niż gdybyśmy zdecydowali się na energetykę rozproszoną. Dlatego podstawowym pytaniem nie jest, kiedy powstanie ta elektrownia na morzu, tylko kiedy odblokujecie energetykę wiatrową na lądzie.</u>
          <u xml:id="u-181.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-181.2" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Zauważmy jedną rzecz. Dzięki energetyce wiatrowej na lądzie możemy budować wspólnie z fotowoltaiką i energetyką gazową niezależność gmin. Takie inwestycje są osiągalne zarówno dla samorządów, jak i dla indywidualnych inwestorów. Wy wolicie dawać okazje dużym, najlepiej państwowym, koncernom albo w ogóle dużym korporacjom, zamiast dać możliwość rozwijania się terenom wiejskim, które mogą stawiać na energetykę wiatrową.</u>
          <u xml:id="u-181.3" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Ale na wsi ludzie nie chcą. Na wsiach ludzie protestują przeciwko wiatrakom.)</u>
          <u xml:id="u-181.4" who="#PosełKatarzynaLubnauer">W związku z tym zadam proste pytanie: Kiedy odblokujecie energetykę wiatrową na lądzie? Bo ja pamiętam głupie ideologiczne argumenty, że pani Zalewska się boi, że jej wiatrak na głowę spadnie, że jej śmigło wiatraka spadnie na głowę.</u>
          <u xml:id="u-181.5" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: I krowy się nie będą doić.)</u>
          <u xml:id="u-181.6" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Pamiętam też szczerą odpowiedź, która kiedyś padła, że nie było żadnych merytorycznych powodów, żeby wprowadzić ustawę 10H. Najwyższy czas odwołać ustawę 10H, najwyższy czas dać możliwość rozwijania się energetyce wiatrowej na lądzie.</u>
          <u xml:id="u-181.7" who="#PosełKatarzynaLubnauer">I ostatnie pytanie. Z emisji CO2 wpłynęło 60 mld zł. Ile z tego zostało wydane na rozwój zielonej energii, na tani prąd dla Polaków? Najtańszy prąd to woda, wiatraki, potem fotowoltaika. Ale wiatraki na lądzie, nie na morzu, bo one są daleko w tyle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-182">
          <u xml:id="u-182.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-183">
          <u xml:id="u-183.0" who="#PosełKatarzynaLubnauer">Tani prąd dla Polaków.</u>
          <u xml:id="u-183.1" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Niech sobie pani wiatrak koło bloku postawi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-184">
          <u xml:id="u-184.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-184.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Lidia Burzyńska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-184.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-185">
          <u xml:id="u-185.0" who="#PosełLidiaBurzyńska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-185.1" who="#PosełLidiaBurzyńska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Moja przedmówczyni powiedziała, że trzeba budować wiatraki, że ludzie nie chcą budować. Wie pani co, proszę podać adres, koło pani miejsca zamieszkania postawimy i wtedy pani zobaczy, czy społeczeństwo jest bardzo negatywnie nastawione do takich źródeł…</u>
          <u xml:id="u-185.2" who="#komentarz">(Poseł Anna Kwiecień: Czy pozytywnie.)</u>
          <u xml:id="u-185.3" who="#PosełLidiaBurzyńska">…czy pozytywnie.</u>
          <u xml:id="u-185.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-185.5" who="#PosełLidiaBurzyńska">Natomiast powiem — przysłuchuję się wypowiedziom państwa z opozycji — że cieszę się, że w końcu państwo, będąc w opozycji, zaczynacie uwiarygadniać swoje wypowiedzi taką oto tezą: Polacy mówią, słuchamy Polaków. Co się takiego zadziało, proszę państwa, że teraz tak pięknie potraficie wsłuchiwać się w głosy Polaków?</u>
          <u xml:id="u-185.6" who="#PosełLidiaBurzyńska">Ale do rzeczy. Szanowni państwo, bez wątpienia znaczenie odnawialnych źródeł energii dynamicznie rośnie i nad tym nikt nie będzie dyskutował. Z całą pewnością będą one w przyszłości odgrywać bardzo dużą rolę w zrównoważonym rozwoju naszego państwa. Odnawialne źródła energii, czyli energetyka morska, to kluczowy element polskiej strategii energetycznej. Jak mieliśmy okazję dowiedzieć się, przysłuchując się zarówno przedstawicielowi wnioskodawców, jak i panu ministrowi, inwestycje w budowę farm wiatrowych są na najbliższe dziesięciolecia priorytetem, bo właśnie te inwestycje dają szansę, dają możliwość uzyskania czystej i zeroemisyjnej energii.</u>
          <u xml:id="u-185.7" who="#PosełLidiaBurzyńska">Rząd Prawa i Sprawiedliwości wykorzystuje, proszę państwa, oprócz mądrego rządzenia potencjał naturalny, jaki jest, w tym przypadku potencjał Morza Bałtyckiego. Wynika to przede wszystkim ze sprzyjających energetyce wiatrowej warunków, takich jak niskie zasolenie, stosunkowo niewielka głębokość czy stałe zasilenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-186">
          <u xml:id="u-186.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-187">
          <u xml:id="u-187.0" who="#PosełLidiaBurzyńska">Mam pytanie, panie ministrze: Co się stanie w sytuacji, gdy nie będzie wiało, a będą właśnie te farmy wiatrowe na Morzu Bałtyckim?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-188">
          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-188.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Chmiel: Mnie nie pozwoliła pani dokończyć zdania.)</u>
          <u xml:id="u-188.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Klaudia Jachira, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-188.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-189">
          <u xml:id="u-189.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Panie Przewodniczący Komitetu ds. Bezpieczeństwa Kaczyński! Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Trwa kampania reklamowa PGE, w której możemy zobaczyć foki i rybitwy zachwycone zieloną zmianą. Te spoty to klasyczny przykład greenwashingu, czyli ekościemy. Pokazują wiatraki, których jeszcze nie ma, co do których nie ma wypracowanych rozwiązań, jak je stawiać, jak oczyszczać dno i ile to będzie kosztować.</u>
          <u xml:id="u-189.1" who="#PosełKlaudiaJachira">W związku z tym chciałabym spytać o całkowite koszty tej kampanii reklamowej. Hasło tej zmanipulowanej kampanii to: Prowadzimy w zielonej zmianie. Na czym polega to prowadzenie? Udział OZE w miksie energetycznym Polski to 16%, jesteśmy na 22. miejscu w Unii, a i tak zawyżacie sobie te statystyki, spalając drewno, wycinając drzewa i włączając to do OZE. A więc czy na tym polega prowadzenie w zielonej zmianie, czy na zablokowaniu budowy nowych wiatraków na lądzie, czy na dobiciu fotowoltaiki dla prywatnych odbiorców? Czy może to prowadzenie w zielonej zmianie polega na nieinwestowaniu w remonty sieci średniego napięcia, które są konieczne do rozwoju fotowoltaiki? A może na wycięciu 120 ha lasów pod budowę mitycznego auta elektrycznego? Czy na zaledwie symbolicznych dopłatach do pomp ciepła, na kurczowym trzymaniu się węgla, do niedawna jeszcze rosyjskiego węgla? A może na oddychaniu przez Polki i Polaków powietrzem najgorszej jakości w Europie? Na traktowaniu lasów jak fabryk desek? A może na niewykorzystywaniu dopłat unijnych na sprawiedliwą transformację, w czym jesteśmy mistrzami? Bo jeżeli tak, to powinniście opatrzyć te swoje reklamy stosownym wyjaśnieniem, tak żeby więcej nie wprowadzać widza w błąd. A może to prowadzenie w zielonej energii polega na przegranym sporze o elektrownię Turów i na tym, że mamy 70 mln kary do zapłacenia? Proszę o konkretne dane i wyjaśnienie, dlaczego spółka Skarbu Państwa kłamie, po prostu.</u>
          <u xml:id="u-189.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-189.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo lubi.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-190">
          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Gabriela Masłowska, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-191">
          <u xml:id="u-191.0" who="#PosełGabrielaMasłowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-191.1" who="#PosełGabrielaMasłowska">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Ministerstwo Klimatu i Środowiska uruchomiło dosyć szeroką współpracę między administracją rządową a przedstawicielami różnych sektorów na rzecz energetyki wiatrowej, ale także innych odnawialnych źródeł energii. Czemu ma służyć taka inicjatywa i czy w innych krajach ona również ma miejsce, bo z naszej wiedzy wynika, że Polska jest tutaj w czołówce? Czy Polska współpracuje w zakresie budowy elektrowni morskich wiatrowych z innymi krajami? Wiemy, że Litwa, Łotwa, Estonia też są tym mocno zainteresowane.</u>
          <u xml:id="u-191.2" who="#PosełGabrielaMasłowska">W 2020 r. Unia Europejska narzuciła nam cel OZE w wysokości 15%. Osiągnęliśmy już 16%, to oznacza, że od tej strony nie musimy działać aż tak pod presją czasu. Oznacza to, że po prostu ta transformacja musi być robiona z głową. Mam pytanie: Na ile energetyka wiatrowa morska stanowi alternatywę dla energetyki wiatrowej na lądzie? Bo wiemy, że z wiatraków lądowych osiągnęliśmy już 7 GW — to wcale nie jest tak mało, mimo że słyszymy tutaj alarmujące informacje — i że wiatraki te będą budowane. Polacy nie byli przeciwni i nie są przeciwni wiatrakom budowanym na lądzie, ale są przeciwni temu, żeby budować je za oknami domów. Czy pani poseł, pan poseł chcieliby, żeby zbudowano wiatraki 10–20 m od domu, w którym mieszkacie? Obawiam się, że nikt chętny by się nie znalazł. Dlatego Polacy protestowali. Bo była kompletna ignorancja i kompletny chaos. Bardzo ważne jest też budowanie magazynów przydomowych energii. To ma bardzo duże znaczenie. Czy ministerstwo monitoruje prace w tym zakresie? Bo wiem, że takie są prowadzone.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-192">
          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jarosław Wałęsa, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-192.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-193">
          <u xml:id="u-193.0" who="#PosełJarosławWałęsa">Dzień dobry.</u>
          <u xml:id="u-193.1" who="#PosełJarosławWałęsa">Rząd PiS zlikwidował możliwość stawiania wiatraków na lądzie, tym samym odebrał sobie możliwość przygotowania technologii i logistyki, nauki podstawowego know-how czy rozwoju kadr. Zamiast tego od razu skacze na głęboką wodę, i to dosłownie. Nasze pierwsze farmy powstaną w wyłącznej strefie ekonomicznej, czyli daleko od lądu i na dużej głębokości. Takie inwestycje zwiększają koszty i stopień trudności. Jak te czynniki przełożą się na koszty, które odbiją się następnie na cenie produkcji takiej energii?</u>
          <u xml:id="u-193.2" who="#PosełJarosławWałęsa">Z drugiej strony plany rządu, zresztą bardzo ładne, bardzo przyszłościowe, przyczyniają się albo przyczynią się do tego, że powstanie nawet 70 tys. pełnoetatowych miejsc pracy. Potrzebne będzie jednak dostosowanie oferty szkolnictwa i wyższego, i zawodowego do rosnącego popytu na tych pracowników. Część zawodów i kompetencji niezbędnych, takich jak przygotowanie inwestycji czy instalacji, obsługa turbin, realizacja prac związanych z fundamentami czy instalacjami energetycznymi lub elektrycznymi czy wreszcie utrzymanie farm wiatrowych, nie jest realizowana ani na podstawie tego, co mamy zaoferowane w szkołach zawodowych, ani przez uczelnie wyższe. Bez rozwiązań systemowych może się okazać, że zbudowanie przewag konkurencyjnych bez odpowiednich kadr jest po prostu niemożliwe. Beneficjentami będą w dużym stopniu niestety firmy zagraniczne.</u>
          <u xml:id="u-193.3" who="#PosełJarosławWałęsa">Następna kwestia. Co z przygotowaniem zaplecza w postaci portów instalacyjnych czy serwisowych? Bo oprócz inwestycji w infrastrukturę hydrotechniczną i wewnątrzportową wymagają one też zapewnienia infrastruktury dostępowej. Ważną kwestią jest to, żeby farmy wiatrowe zakwalifikować jako obiekty infrastruktury krytycznej, które będą przecież zapewniały bezpieczeństwo energetyczne w naszym kraju. Czy mamy przygotowane kadry, które będą ochraniały to fizycznie i w cyberprzestrzeni? To są kwestie, na które trzeba odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-193.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-194">
          <u xml:id="u-194.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-194.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Czesław Hoc, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-194.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-195">
          <u xml:id="u-195.0" who="#PosełCzesławHoc">Szanowna Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoki Sejmie! Na wstępie krótka konstatacja dedykowana szalonej opozycji. Otóż w kwestii bezpieczeństwa energetycznego i wiarygodności powinniście się poddać głębokiej refleksji klasyka francuskiego i skorzystać z okazji, by siedzieć cicho. Zalecam pokorę i powagę.</u>
          <u xml:id="u-195.1" who="#PosełCzesławHoc">Morskie farmy wiatrowe, proszę państwa, to rzeczywiście na wskroś innowacyjne i pokoleniowe przedsięwzięcia, nie tylko w aspekcie bezpieczeństwa energetycznego, tak ważnego w aspekcie dzisiejszej okrutnej wojny wywołanej przez imperium zła, putinowską Rosję, ale także w kwestii produkcji, jak tu było wspomniane, paliwa przyszłości, tj. zielonego wodoru, i rozwoju szeroko rozumianej niebieskiej gospodarki. Warto podkreślić, że te inwestycje są czynione w pełnym poszanowaniu wymogów środowiskowych z udziałem podmiotów krajowego łańcucha dostaw, tzw. local content. To również rozwój branży stoczniowej. Skorzystają na tym także porty, w których konieczna będzie budowa nowych basenów, nowych nabrzeży. Dotyczy to także małych przystani i portów, takich jak Kołobrzeg, Darłowo, Ustka, Łeba, Władysławowo. Te porty mogą i mają warunki do funkcjonowania jako porty operacyjne i serwisowe. Funkcjonowanie takich portów i farm generuje również szereg usług: baza hotelowa, gastronomiczna, różnego rodzaju transport, dostawy paliwa do transportu morskiego, lądowego, energii, kwestia obsługi administracyjnej, szkoleń, różnego rodzaju zezwoleń i certyfikacji. Pamiętać musimy, że w blokach startowych są też… To jest też konkurencja: niemieckie Sassnitz czy też Rönne, czy duńskie miasta na wyspie Bornholm, które też chcą budować farmy wiatrowe. Moje pytanie do panów ministrów: Czy takie małe porty i przystanie jak Kołobrzeg, Władysławowo, Łeba, Ustka, Darłowo mają szansę właśnie stać się portami serwisowymi czy operacyjnymi? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-195.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-196">
          <u xml:id="u-196.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-196.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Marka Suskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-197">
          <u xml:id="u-197.0" who="#PosełMarekSuski">Szanowna Pani Marszałek! Państwo Ministrowie! Panie i Panowie Posłowie! Szanowni Państwo! Bardzo serdecznie chciałem podziękować za tę debatę. Wydaje się, że po tej debacie jesteśmy bardziej przekonani, że morska energetyka wiatrowa to jest uzupełnienie w różnorodnym miksie energetycznym, a z punktu widzenia wydolności, wydajności i możliwości inwestycyjnych jest jednym z najlepszych rozwiązań. Różne źródła mają odmienną charakterystykę, uzupełniają się, dlatego to jest bardzo dobry kierunek, który proponuje rząd w budowie tej właśnie energetyki.</u>
          <u xml:id="u-197.1" who="#PosełMarekSuski">Szanowni Państwo! Wiele jest zalet morskiej energetyki wiatrowej, można powiedzieć, że w praktyce farmy na morzu pracują przez ponad 90% czasu, bo wiemy, że wiatr na morzu raz wieje od lądu, raz wieje od morza i w innych miejscach. Była tutaj mowa o lądowej energetyce wiatrowej. Bardzo często są po prostu dni i noce bezwietrzne, co powoduje, że tak naprawdę wydajność tych tak bardzo popieranych przez opozycję elektrowni wiatrowych na lądzie jest dużo mniejsza i z punktu widzenia nieprzerwanego dostarczania energii elektrycznej są po prostu, można powiedzieć, lekko niewydolne.</u>
          <u xml:id="u-197.2" who="#PosełMarekSuski">Natomiast, szanowni państwo, była tutaj mowa o tym, że zabiliśmy energetykę czy zamordowaliśmy wręcz energetykę odnawialną…</u>
          <u xml:id="u-197.3" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Pępek: To jest prawda.)</u>
          <u xml:id="u-197.4" who="#PosełMarekSuski">…że zlikwidowaliśmy energetykę węglową w Ostrołęce, przerwaliśmy budowę elektrowni węglowej — to też wina Prawa i Sprawiedliwości. Szanowni państwo, dziwna to jest definicja zamordowania, skoro za czasów rządów Prawa i Sprawiedliwości powstało ok. 1 mln prosumentów, czyli nastąpiła wręcz dynamika, powiedziałbym, że to eksplozja budowy różnego rodzaju odnawialnych źródeł energii, przyrostu prosumentów. Ona była tak szybka, że nie nadążono nawet z rozbudową sieci energetycznych, co też spowodowało, że już osiągnęliśmy zakładany udział OZE w miksie energetycznym w tym roku, choć zakładaliśmy, że dopiero będzie to w przyszłym roku. Czyli szybciej wypełniliśmy nasze zobowiązania, niż było to przewidywane, a więc trudno tutaj mówić o zamordowaniu, można tu powiedzieć wręcz o rozmnożeniu tej energetyki i za to trzeba podziękować, bo były to przemyślane decyzje. Można powiedzieć, że była to wielka promocja dla tych, którzy chcieli inwestować. W którymś momencie, kiedy osiągnęliśmy te cele, promocja już się skończyła i to nazywa się zamordowaniem.</u>
          <u xml:id="u-197.5" who="#PosełMarekSuski">Szanowni Państwo! Wróćmy jeszcze do Ostrołęki. Pamiętamy, kiedy rządziliście przez 8 lat, to wy zmierzaliście do tego, żeby uzależnić polską energetykę od dostaw rosyjskiego gazu. I cała Europa była zahipnotyzowana w tej gazowej rosyjskiej mgle, zmierzała właśnie w tym kierunku, który doprowadził do tej sytuacji, jaką mamy dziś, że Rosja szantażuje całą Unię Europejską. I wtedy właśnie ta szalona polityka uzależniania się od Rosji spowodowała, że wymuszono na Polsce, bo to był przymus, zatrzymanie inwestycji węglowej. Z dzisiejszego punktu widzenia widzimy, że to była przygrywka do wojny energetycznej Rosji z Europą i że tak naprawdę ta decyzja Unii Europejskiej była błędna, bo dziś moglibyśmy mówić, że jesteśmy bardziej niezależni od rosyjskich dostaw energii. Ale oczywiście rozwijamy energetykę wiatrową, rozwijamy OZE. Polska stanie się hubem energetycznym, stanie się również nowoczesnym technologicznie państwem z odnawialnymi źródłami energii.</u>
          <u xml:id="u-197.6" who="#PosełMarekSuski">Chciałbym bardzo serdecznie podziękować panu ministrowi za wyczerpujące informacje i za wyjaśnienie tych wszystkich niesłusznych pomówień, oskarżeń o to, że Polska pod rządami Prawa i Sprawiedliwości nie zmierza w kierunku rozwoju energetyki odnawialnej.</u>
          <u xml:id="u-197.7" who="#PosełMarekSuski">Bardzo serdecznie państwu dziękuję za debatę, a panu ministrowi również za dogłębne odpowiedzi na pytania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-197.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-198">
          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Marka Gróbarczyka.</u>
          <u xml:id="u-198.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-199">
          <u xml:id="u-199.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Jako przedstawiciel ministerstwa wspomagającego Ministerstwo Klimatu i Środowiska w zakresie obszarów morskich chciałbym poinformować o całkowitym zakończeniu procesu legislacyjnego w zakresie budowy farm wiatrowych. I tak 14 kwietnia 2021 r. Rada Ministrów przyjęła rozporządzenie dotyczące planu zagospodarowania przestrzennego polskich obszarów morskich. 27 listopada 2021 r. minister infrastruktury wydał rozporządzenie w sprawie oceny wniosków w postępowaniu rozstrzygającym. 15 grudnia minister infrastruktury wydał dwa rozporządzenia: jedno w sprawie ekspertyzy nawigacyjnej i ekspertyz technicznych dla morskich farm wiatrowych i zespołu urządzeń oraz drugie rozporządzenie w sprawie planu ratowania oraz planu zwalczania zagrożeń i zanieczyszczeń dla morskich farm wiatrowych i zespołu urządzeń.</u>
          <u xml:id="u-199.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Do dzisiaj zostało wydanych 11 pozwoleń lokalizacyjnych dla morskich farm wiatrowych, dla starych lokalizacji. Jeżeli chodzi o nowe lokalizacje, to minister infrastruktury w styczniu, lutym i marcu 2022 r. opublikował w sumie 11 ogłoszeń o możliwości składania kolejnych wniosków, które odpowiadają 11 obszarom określonym w załączniku nr 2 do ustawy offshore. Termin 60 dni określony w ogłoszeniu na składanie kolejnych wniosków upłynął w stosunku do dziewięciu lokalizacji. W dniu 16 maja 2022 r. upływa termin na składanie wniosków w stosunku do kolejnych dwóch ogłoszeń.</u>
          <u xml:id="u-199.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Na dzisiaj w zakresie określonym w załączniku nr 2 do ustawy offshore wpłynęło do ministra infrastruktury w sumie 125 wniosków, które obecnie podlegają ocenie i weryfikacji. Do końca tego roku powinien się zakończyć cały proces przydzielania kolejnych lokalizacji i koncesji.</u>
          <u xml:id="u-199.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Jeśli chodzi o port offshore’owy, port instalacyjny, to 30 lipca 2021 r., ze zmianą w marcu 2022 r., na wniosek ministra aktywów państwowych za port instalacyjny został uznany Port Zewnętrzny w Gdańsku i tam będzie to realizowane. Wszystkie porty mogą ubiegać się jako porty offshore’owe o współpracę z operatorami, natomiast zostały określone dwa podstawowe porty serwisowe: Łeba oraz Ustka. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-199.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-200">
          <u xml:id="u-200.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-200.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska pana ministra Ireneusza Zyskę.</u>
          <u xml:id="u-200.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-201">
          <u xml:id="u-201.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję wszystkim państwu parlamentarzystom za rzeczową dyskusję na ten niesłychanie kluczowy temat, związany szeroko z energetyką, z bezpieczeństwem energetycznym, z suwerennością energetyczną, tak jak zostało to wpisane 29 marca w uchwale Rady Ministrów jako aktualizacja „polityki energetycznej Polski”. To są kwestie równie ważne jak bezpieczeństwo militarne, bezpieczeństwo socjalne. Bezpieczeństwo energetyczne jest kluczowe dla rozwoju przemysłu, całej gospodarki, ale także dla bezpieczeństwa gospodarstw domowych, każdego z nas jako obywateli Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-201.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Szanowni Państwo! Przede wszystkim chciałbym zacząć od sfalsyfikowania pewnych niestety kłamstw i nieprawdy, która też została wyartykułowana tutaj w pytaniach, szczególnie przez państwa posłów ze strony opozycyjnej. Otóż nic bardziej błędnego. Chciałbym też prosić państwa, żebyście nie powtarzali po raz setny nieprawdy w nadziei, że społeczeństwo uwierzy, że tak jest. A nie uwierzy, dlatego że fakty bronią się same. Otóż, proszę państwa, w roku 2015 w Polsce było 4,9 GW mocy zainstalowanej w farmach wiatrowych na lądzie. Dzisiaj jest to 7,2, czyli jednak nastąpił przyrost. To jest zdecydowanie większa moc, która pracuje dzisiaj w polskim systemie elektroenergetycznym, ale to nie wszystko, ponieważ w ciągu ostatnich 4 lat w aukcjach OZE zakontraktowaliśmy 5 GW mocy zainstalowanej i zgodnie z terminami zawartymi w tych kontraktach w ciągu najbliższych 3 lat, do roku 2025, na lądzie w Polsce będzie funkcjonować blisko 12 GW mocy zainstalowanej w farmach wiatrowych.</u>
          <u xml:id="u-201.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Co do ustawy o energetyce wiatrowej na lądzie, tzw. reguły 10H, potwierdzam, że są na ukończeniu prace legislacyjne projektu rządowego. Ten projekt został przygotowany w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Obecnie, w wyniku porozumienia pani minister Anny Moskwy i pana ministra Waldemara Budy, ministra rozwoju, projekt został przekazany do Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Zgodnie z planem zakładamy, że w czerwcu Wysoka Izba będzie pracować nad tym projektem. Oczywiście wcześniej Rada Ministrów musi ten projekt zaakceptować. Pracujemy nad konsensusem, tak aby projekt był akceptowalny dla społeczeństwa. Bardzo ważny głos, który też wybrzmiał w wypowiedzi pani poseł Lidii Burzyńskiej. To musi być akceptowalne, Wysoka Izbo, dla społeczeństwa. Nie możemy realizować inwestycji w energetyce na podstawie przesłanek ideologicznych…</u>
          <u xml:id="u-201.3" who="#komentarz">(Poseł Urszula Zielińska: Panie ministrze, a gdzie konsultacje społeczne?)</u>
          <u xml:id="u-201.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">…ale powinniśmy na podstawie przesłanek gospodarczych, ekonomicznych, środowiskowych i społecznych. I tak będziemy realizować te projekty, żeby gospodarka miała z tego korzyść, ale żeby to było akceptowane przez lokalne społeczności.</u>
          <u xml:id="u-201.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Jeszcze kolejna nieprawda. Otóż, proszę państwa, rzekomo zatrzymaliśmy rozwój odnawialnych źródeł energii. W ciągu ostatnich 2 lat — kiedy jest pandemia koronawirusa, kryzys wywołany tą sytuacją, też sytuacja kryzysu wojny na Ukrainie — w latach 2022 i 2021 zainstalowano w Polsce 8,5 GW odnawialnych źródeł energii. To głównie zasługa prosumentów instalacji rozproszonych, których w marcu tego roku przekroczyliśmy 1 mln, ale też innych instalacji. Państwo widzą tylko to, co już funkcjonuje, natomiast różnica polega na tym, że my jako administracja rządowa, a szczególnie operatorzy przesyłu energii i dystrybucji energii, czyli PSE — Polskie Sieci Elektroenergetyczne, dystrybutorzy energii widzą już w systemie wydane warunki przyłączenia dla nowych instalacji. I proszę państwa, już za 3 lata, a to jest w zasięgu wzroku, za 3 lata w krajowym systemie elektroenergetycznym będzie pracować ok. 28 GW mocy we wszystkich technologiach: w wietrze na lądzie, w wietrze na morzu — będą jeszcze dopiero uruchamiane, będzie to także fotowoltaika, biogaz, biomasa czy energetyka wodna.</u>
          <u xml:id="u-201.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Myślimy szeroko, kompleksowo o rozwoju odnawialnych źródeł energii, również o magazynowaniu tej energii na poziomie gospodarstw domowych. W tej chwili w programie „Mój prąd” 4.0 chcemy wspierać rozwój domowych magazynów energii, ale także magazynów przy trafostacjach, przy GPZ-etach, i dużych magazynów, o których mówił bodajże pan poseł Wilczyński, elektrowni szczytowo-pompowych. Jest duży projekt realizacji kilku elektrowni szczytowo-pompowych. Pan premier Mateusz Morawiecki powołał specjalny zespół międzyresortowy. Tak się składa, że jutro, w piątek, jest posiedzenie tego zespołu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Realizujemy systematycznie, krok po kroku tę politykę związaną z suwerennością energetyczną.</u>
          <u xml:id="u-201.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Powinniśmy, proszę państwa, wytwarzać energię elektryczną w Polsce w jak największej ilości również w odnawialnych źródłach energii. Polski miks roku 2033, bo wtedy oddamy pierwszy blok energetyki jądrowej, to miks zrównoważony, oparty na wielu źródłach, tak aby w podstawie funkcjonowały źródła stabilne, dające tzw. stabilną moc w podstawie. Jednak po roku 2030 udział odnawialnych źródeł energii będzie coraz większy, osiągający czy przekraczający 50% w miksie energetycznym zużycia energii brutto.</u>
          <u xml:id="u-201.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Odnośnie do pozostałych, bardzo ciekawych pytań, to kończy się niestety czas. Na wszystkie pytania odpowiem na piśmie, proszę państwa, ale może przynajmniej na pytania…</u>
          <u xml:id="u-201.9" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Kiedy dotacje?)</u>
          <u xml:id="u-201.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Pani poseł Anna Kwiecień pytała o unijny cel OZE na 2020 r. Komisja Europejska wyznaczyła nam 15% na 2020 r., a osiągnęliśmy 16,1%. 1 mln prosumentów uzyskaliśmy w roku 2022, a ten cel był planowany na rok 2030. Jeśli chodzi o sieci energetyczne, to potwierdzam, że w latach 2016–2021 wydano 37 mld zł, a do roku 2025, zgodnie z planem PSE zatwierdzonym przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki, będą wydatkowane 52 mld zł na rozwój i remonty sieci energetycznej, także na przyłączenia projektów OZE. W Krajowym Planie Odbudowy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-202">
          <u xml:id="u-202.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-203">
          <u xml:id="u-203.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Środki przeznaczone w Krajowym Planie Odbudowy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-204">
          <u xml:id="u-204.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie ministrze, już proszę kończyć.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-205">
          <u xml:id="u-205.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Ostatnie zdanie.</u>
          <u xml:id="u-205.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Kończąc, chcę powiedzieć, że czekamy na decyzję Komisji Europejskiej. Te środki są potrzebne, nie tylko jeśli chodzi o polską energetykę, ale również jeśli chodzi o wiele obszarów życia gospodarczego i społecznego. Na wniosek ministra klimatu i środowiska zapisaliśmy tam środki pożyczkowe dla inwestorów inwestujących w morskie farmy wiatrowe, a także na budowę terminalu instalacyjnego i terminali serwisowych.</u>
          <u xml:id="u-205.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Drodzy Państwo! Jesteśmy do tego przygotowani i mamy potencjał, aby być liderem morskiej energetyki wiatrowej w basenie Morza Bałtyckiego, aby obsługiwać projekty, które będą realizowane chociażby w państwach bałtyckich, ale także we współpracy z Danią, ze Szwecją, z Niemcami, z Finlandią, ze wszystkimi państwami w basenie Morza Bałtyckiego, z wyjątkiem Rosji.</u>
          <u xml:id="u-205.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Drodzy Państwo! Chcę powiedzieć, że to jest polski wiatr, to jest polskie słońce, to są polskie odnawialne źródła energii.</u>
          <u xml:id="u-205.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-206">
          <u xml:id="u-206.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie ministrze, proszę przygotować odpowiedzi na pytania na piśmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-207">
          <u xml:id="u-207.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiŚrodowiskaIreneuszZyska">Inwestorzy zagraniczni realizują, przygotowują duże inwestycje przemysłowe, chcą budować fabryki na rzecz morskich i lądowych farm wiatrowych, tzw. local context. To będą inicjatywy, które wesprą polską gospodarkę poprzez budowę trwałych, dobrze płatnych miejsc pracy, poprzez pośrednie podatki i wpływ do budżetu, do Skarbu Państwa, a z tego możemy mieć tylko same korzyści. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-207.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-208">
          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wypowiedź ta kończy rozpatrywanie tego punktu porządku dziennego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-209">
          <u xml:id="u-209.0" who="#PosełTomaszKostuś">W sprawie potencjału i rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce, w tym procesu przyznawania pozwoleń na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w wyłącznej strefie ekonomicznej RP (PSZW).</u>
          <u xml:id="u-209.1" who="#PosełTomaszKostuś">Według opinii ekspertów polski Bałtyk posiada duży potencjał w kwestii rozwoju i budowy morskich farm wiatrowych. Projekt Morskiej Farmy Wiatrowej Baltica o łącznej mocy do 2,5 GW, partnerów PGE oraz firmy?rsted ma zostać uruchomiony w 2026 r. Będzie to duży krok w kierunku poprawy sytuacji energetycznej w Polsce, jak również możliwość rozwoju tej gałęzi energetyki w kraju. Jednocześnie PGE, Tauron i Enea już w styczniu 2021 r. podpisały list intencyjny, który był początkiem ich współpracy przy przyszłych projektach morskich farm wiatrowych. Intencją listu było zacieśnienie współpracy koncernów energetycznych w obszarze morskiej energetyki wiatrowej. Podczas XIV edycji Europejskiego Kongresu Gospodarczego Ireneusz Zyska, sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, pełnomocnik rządu ds. odnawialnych źródeł energii, powiedział: W ubiegłym roku (2021 r.), 15 września, po ponadrocznej pracy udało się zawrzeć umowę sektorową, która ma służyć rozwojowi tego sektora gospodarki w Polsce. Polscy partnerzy to gwarancja wzmocnienia local content, na czym nam bardzo zależy.</u>
          <u xml:id="u-209.2" who="#PosełTomaszKostuś">W związku z powyższym proszę odpowiedź na następujące pytania. Na jakim etapie jest budowa Morskiej Farmy Wiatrowej Baltica? Czy są trudności w realizacji tego projektu? Jak wygląda współpraca firm PGE, Tauron i Enea w zakresie morskiej energetyki wiatrowej? Czy są pierwsze efekty tej współpracy? Jak wyglądają efekty podpisanej przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska umowy sektorowej, która miała przyczynić się do rozwoju sektora energetycznego w kraju?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-210">
          <u xml:id="u-210.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W skali światowej energetyka wiatrowa wytwarza ponad 3% energii elektrycznej na świecie, a jej udział w rynku odnawialnych źródeł energii jest największy. Rok 2020 był rekordowy dla światowej energetyki wiatrowej, ale nowy raport opublikowany przez GWEC ostrzega, że świat musi zainstalować nowe moce wiatrowe trzy razy szybciej w ciągu następnej dekady, aby osiągnąć globalne cele klimatyczne. Energetyka wiatrowa jest pozytywną odpowiedzią na obecne wyzwania, która nie tylko zmniejsza krajowe zapotrzebowanie na import surowców energetycznych, ale również oferuje koszt wytwarzania energii elektrycznej, który jest 3–3,5-krotnie niższy niż paliw kopalnianych.</u>
          <u xml:id="u-210.1" who="#PosełAndrzejSzlachta">Kolejnym obszarem dostarczającym zieloną energię do polskiego systemu energetycznego są małe elektrownie wodne. W Polsce mała energetyka wodna posiada znaczny potencjał rozwojowy, głównie ze względu na techniczne możliwości hydroenergetyczne krajowych rzek, które obecnie są wykorzystywane w 19%. Stąd moje pytanie: Jakie są perspektywy zwiększenia w najbliższych latach liczby małych elektrowni wodnych?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-211">
          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Powstań Śląskich (druki nr 2222 i 2227).</u>
          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę panią poseł Violettę Porowską o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-212">
          <u xml:id="u-212.0" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Przedstawiam sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Powstań Śląskich, druk nr 2222.</u>
          <u xml:id="u-212.1" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 37 ust. 1 i art. 40 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 9 maja 2022 r. powyższy projekt ustawy do Komisji Kultury i Środków Przekazu do pierwszego czytania. Komisja Kultury i Środków Przekazu po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 11 maja 2022 r. wnosi, by Wysoki Sejm uchwalić raczył załączony projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-212.2" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Ponieważ tekst ustawy krótkie ma brzmienie, a wagę ogromną, pozwalam sobie odczytać ten istotny materiał.</u>
          <u xml:id="u-212.3" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">„Ustawa o ustanowieniu Narodowego Dnia Powstań Śląskich”</u>
          <u xml:id="u-212.4" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Ku czci bohaterów — uczestników trzech Powstań Śląskich, którzy w latach 1919–1921 wywalczyli przyłączenie części Górnego Śląska do odrodzonej Rzeczypospolitej, stanowi się, co następuje:</u>
          <u xml:id="u-212.5" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Art. 1. Dzień 20 czerwca ustanawia się Narodowym Dniem Powstań Śląskich.</u>
          <u xml:id="u-212.6" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Art. 2. Narodowy Dzień Powstań Śląskich jest świętem państwowym.</u>
          <u xml:id="u-212.7" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Art. 3. Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.”.</u>
          <u xml:id="u-212.8" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Na posiedzeniu komisji kultury, proszę państwa, odbyła się krótka, merytoryczna, powiedziałabym, bardzo przyjazna dyskusja, w wyniku której członkowie komisji jednoznacznie uznali, iż powstania śląskie wymagają swego uczczenia dedykowanym im świętem państwowym, właśnie w hołdzie powstańcom śląskim, za ich patriotyzm, za miłość do ojczyzny, męstwo i hart ducha w walce o to, by Rzeczpospolita wielką była. Zresztą trzy powstania śląskie odegrały niezwykle ważną rolę w procesie jednoczenia ziem polskich po okresie zaborów i wywarły istotny wpływ na ukształtowanie zachodniej granicy odrodzonego państwa.</u>
          <u xml:id="u-212.9" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Pojawiły się w komisji dwie propozycje poprawek, które przedstawiono. Pierwszą była poprawka, by zrezygnować ze słowa „narodowy” w tytule, co oznaczałoby, że święto państwowe mające uhonorować powstania śląskie miałoby nazwę: Dzień Powstań Śląskich.</u>
          <u xml:id="u-212.10" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Król: To nie była poprawka.)</u>
          <u xml:id="u-212.11" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Ale była taka uwaga. Była taka uwaga, z uwzględnienia której komisja po dyskusji zrezygnowała.</u>
          <u xml:id="u-212.12" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Król: Pani jest sprawozdawcą, proszę…)</u>
          <u xml:id="u-212.13" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Panie Pośle! Wiem, że pan wnosił tę uwagę. Komisja po dyskusji zdecydowała, że nie zostanie to przyjęte jako poprawka. Dziękuję, że pan z tego zrezygnował.</u>
          <u xml:id="u-212.14" who="#komentarz">(Poseł Wojciech Król: Ja nie złożyłem żadnej poprawki, pani poseł.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-213">
          <u xml:id="u-213.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, wyjaśnicie to sobie państwo poza salą.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-214">
          <u xml:id="u-214.0" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Panie Pośle! Dyskutowaliśmy przez chwileczkę na ten temat, sugerował pan, żeby nie było nazwy: Narodowy Dzień Powstań Śląskich.</u>
          <u xml:id="u-214.1" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Proszę państwa, druga, już formalna poprawka dotyczyła dnia, w którym miałby być obchodzony Narodowy Dzień Powstań Śląskich. Przypomnę, że w projekcie ustawy jest to dzień 20 czerwca. Pan poseł Michał Urbaniak zaproponował, by był to dzień 2 maja. Ja tylko przypomnę, że 2 maja to jest dzień, w którym mamy już dwa poważne święta, czyli dzień flagi polskiej i dzień Polonii. Jeżeliby dodać w tym dniu jeszcze jedno bardzo ważne, cenne, istotne święto, czyli święto powstań śląskich, to dzień 2 maja byłby bardzo pełny i rozmyłyby się te święta.</u>
          <u xml:id="u-214.2" who="#komentarz">(Poseł Ryszard Wilczyński: Nie przeszkadza nam to.)</u>
          <u xml:id="u-214.3" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">A dzień 20 czerwca, proszę państwa, nawiązuje do daty tak powszechnej w świadomości Ślązaków — do daty wjazdu do Katowic w 1922 r. Wojska Polskiego na czele z gen. broni Stanisławem Szeptyckim. Co więcej, właśnie takie brzmienie ustawy i taką propozycję ustanowienia świętem państwowym dnia 20 czerwca złożyli inicjatorzy — czyli Sejmik Województwa Śląskiego i organizacje pozarządowe zarówno z województwa śląskiego, jak i z województwa opolskiego — którzy zwrócili się do prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z apelem o ustanowienie Narodowego Dnia Powstań Śląskich. Pan prezydent na ten apel odpowiedział, składając projekt przeczytanej przeze mnie ustawy w brzmieniu, które przedstawiłam.</u>
          <u xml:id="u-214.4" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Wysoka komisja proponuje, by nie zmieniać treści projektu ustawy. Natomiast w związku ze złożoną poprawką na żądanie wnioskodawcy Komisja Kultury i Środków Przekazu, zgodnie z art. 43 ust. 3 regulaminu Sejmu, przedstawia ów wniosek jako wniosek mniejszości. Przypomnę — art. 1 nadać brzmienie: „Dzień 2 maja ustanawia się Narodowym Dniem Powstań Śląskich”. To poprawka złożona przez pana posła Michała Urbaniaka.</u>
          <u xml:id="u-214.5" who="#PosełSprawozdawcaViolettaPorowska">Komisja wnosi, by przyjąć projekt ustawy w brzmieniu przedstawionym przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i przegłosowanym przez komisję kultury. Pięknie dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-214.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-215">
          <u xml:id="u-215.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-215.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-215.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-215.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość przedstawi Wysokiej Izbie pan poseł Wojciech Szarama.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-216">
          <u xml:id="u-216.0" who="#PosełWojciechSzarama">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! W imieniu klubu parlamentarnego dziękuję bardzo panu prezydentowi Andrzejowi Dudzie za podjęcie tej inicjatywy ustawodawczej. Jego starania o to, żeby godnie uczcić pamięć powstańców śląskich, obserwowaliśmy od zawsze, od początku sprawowania przez niego urzędu. Jego częste wizyty na Śląsku i w Katowicach sprawiały, że sprawy śląskie zawsze były odpowiednio eksponowane, a projekt tej ustawy jest jak gdyby zwieńczeniem tej działalności.</u>
          <u xml:id="u-216.1" who="#PosełWojciechSzarama">Pozwolę sobie zacytować, proszę państwa, krótki fragment uchwały Sejmiku Województwa Śląskiego, który był inicjatorem tych działań pana prezydenta Andrzeja Dudy: Naszym obowiązkiem jest kultywowanie pamięci i oddanie hołdu bohaterom, którzy przywrócili Śląsk Polsce. Ich bezprzykładne męstwo i poświęcenie wzbudza najwyższy szacunek i wyrazy uznania. Z dumą możemy dziś spojrzeć w przeszłość, wspominając wydarzenia sprzed wieku, jako wzór patriotyzmu dla współczesnych i drogowskaz dla przyszłych pokoleń Polaków. Ustanowienie Narodowego Dnia Powstań Śląskich będzie tego szczytnym i godnym zwieńczeniem.</u>
          <u xml:id="u-216.2" who="#PosełWojciechSzarama">Tak mówi uchwała sejmiku, która została wykonana przez marszałka województwa Jakuba Chełstowskiego i przekazana panu prezydentowi. Nad treścią tej uchwały pracował śp. prof. Zygmunt Woźniczka, wspaniały historyk,…</u>
          <u xml:id="u-216.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-216.4" who="#PosełWojciechSzarama">…jeden z najwybitniejszych znawców historii Górnego Śląska, człowiek, dla którego Śląsk i Polska stanowiły jedno, w swoich pracach zawsze o tym przekonywał. Sejmik skorzystał z jego wiedzy i przyjął taką treść uchwały.</u>
          <u xml:id="u-216.5" who="#PosełWojciechSzarama">Trzeba podziękować również innym osobom oprócz radnych sejmiku — byłemu posłowi panu Czesławowi Sobierajskiemu, panu wojewodzie Wieczorkowi za ich pracę, za ich wkład w przygotowanie tej uchwały, za przygotowanie wydarzeń związanych ze wszystkimi trzema powstaniami śląskimi, bo przecież obchodziliśmy stulecie powstań śląskich. Tutaj również podziękowanie dla pana prezydenta za zaangażowanie się w te uroczystości.</u>
          <u xml:id="u-216.6" who="#PosełWojciechSzarama">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-217">
          <u xml:id="u-217.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-217.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Bożena Borys-Szopa, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-217.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-218">
          <u xml:id="u-218.0" who="#PosełBożenaBorysSzopa">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.1" who="#PosełBożenaBorysSzopa">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoki Sejmie! Wiele jest dat związanych z powstaniami śląskimi — 16 sierpnia, 20 sierpnia, 25 sierpnia, 2/3 maja. W latach 1919–2021 trzy śląskie zrywy, trzy wielkie powstania, a jedno dążenie — powrót do macierzy, powrót do Polski. O poczuciu polskości już w 1918 r. Wojciech Korfanty mówił w parlamencie niemieckim: „Nie masz innej ojczyzny nad Polską”. To pierwsze z 10 przykazań plebiscytowych Górnoślązaka zawartych w jednej z ulotek kolportowanych na Śląsku. Marzenia o Polsce były dla Ślązaków przesłaniem, życiowym mottem.</u>
          <u xml:id="u-218.2" who="#PosełBożenaBorysSzopa">Ustanowienie Narodowego Dnia Powstań Śląskich to oczekiwane i zasłużone święto dla społeczności lokalnych, regionalnych, samorządowych, dla wszystkich mieszkańców mojego województwa.</u>
          <u xml:id="u-218.3" who="#PosełBożenaBorysSzopa">Data 20 czerwca 1922 r. to dzień, w którym wytęskniona ojczyzna — Polska, przybyła do nas, do Ślązaków, bo właśnie wtedy polskie wojsko przekroczyło granicę i pod wodzą gen. Stanisława Szeptyckiego wkroczyło do Katowic. Pragnę bardzo serdecznie podziękować panu prezydentowi Andrzejowi Dudzie za tę inicjatywę. W imieniu mieszkańców województwa dziękuję również tobie, Polsko, słowami umieszczonymi na sztandarze powstańczym z początku 1920 r.</u>
          <u xml:id="u-218.4" who="#PosełBożenaBorysSzopa">Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość popiera prezydencki projekt ustawy z druku nr 2222 i będzie głosował za jego przyjęciem. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-218.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-219">
          <u xml:id="u-219.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-219.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Wojciech Król przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-220">
          <u xml:id="u-220.0" who="#PosełWojciechKról">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Jestem posłem z Mysłowic, właśnie w moim rodzinnym mieście latem 1919 r. wybuchło I powstanie śląskie. Poprzedziły je aresztowania polskich działaczy, niemieckie represje, strajki i masakra właśnie w Mysłowicach. Dokładnie 16 sierpnia 1919 r. kiedy robotnicy w towarzystwie rodzin oczekiwali na wypłatę przed bramą mysłowickiej kopalni, padły strzały. Od niemieckich kul zginęło sześć osób, a wiele osób zostało rannych. Mieszkańcy Śląska chwycili za broń.</u>
          <u xml:id="u-220.1" who="#PosełWojciechKról">Rok później rozpoczęło się II powstanie śląskie, w kolejnym roku największe — III powstanie. W rezultacie powstańczych zrywów duża część Śląska znalazła się w granicach Rzeczypospolitej. Dnia 20 czerwca 1922 r. wojska polskie dowodzone przez gen. Stanisława Szeptyckiego przekroczyły granicę koło Szopienic i wkroczyły na Śląsk. Warto w tym miejscu przypomnieć, że pierwszym śląskim wojewodą został Józef Rymer, działacz społeczny, jeden z przywódców III powstania śląskiego.</u>
          <u xml:id="u-220.2" who="#PosełWojciechKról">16 lipca 1922 r. w Katowicach podpisano dokument upamiętniający przejęcie części Śląska przez Rzeczpospolitą Polską. Tak oto spełniły się marzenia kilku pokoleń mieszkańców śląskiej ziemi o wolności i niepodległości. Odradzał się Śląsk i odradzała się po 123 latach zaborów niepodległa Rzeczpospolita.</u>
          <u xml:id="u-220.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-220.4" who="#PosełWojciechKról">Takie refleksje towarzyszą mi za każdym razem, kiedy w moim rodzinnym mieście, w Mysłowicach, składam kwiaty pod tablicą upamiętniającą te powstańcze wydarzenia z 1919 r. W okresie międzywojennym Śląsk cieszył się autonomią, miał własny Sejm, organ ustawodawczy, miał autonomicznego wojewodę śląskiego, miał policję śląską, skarb śląski. Ślązacy byli i nadal są dumni z własnej tożsamości.</u>
          <u xml:id="u-220.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-220.6" who="#PosełWojciechKról">W spisie powszechnym ok. 800 tys. mieszkańców zadeklarowało narodowość śląską, co pokazuje wyjątkową, skomplikowaną, piękną historię śląskiej ziemi. Tym bardziej bohaterom tamtych trudnych i bolesnych czasów, czasów powstań z lat 1919–1921, należy się hołd i szacunek. Najlepszym tego wyrazem będzie ustanowienie dnia powstań śląskich jako święta państwowego.</u>
          <u xml:id="u-220.7" who="#PosełWojciechKról">Klub Koalicji Obywatelskiej będzie głosował za poparciem ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Powstań Śląskich. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-220.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-221">
          <u xml:id="u-221.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-221.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Rutka przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-222">
          <u xml:id="u-222.0" who="#PosełMarekRutka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiony przez prezydenta projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Powstań Śląskich, czyli gloryfikacji powstań śląskich, to projekt wpisujący się w prowadzoną przez ekipę dobrej zmiany politykę uhonorowywania zrywów narodowych.</u>
          <u xml:id="u-222.1" who="#PosełMarekRutka">Trzeba w tym miejscu przypomnieć, że w długiej historii powstań jedynym w pełni zwycięskim powstaniem było powstanie wielkopolskie, także uhonorowane.</u>
          <u xml:id="u-222.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-222.3" who="#PosełMarekRutka">W przypadku zrywów niepodległościowych z lat 1919–1921 na ziemiach śląskich o sukcesie porównywalnym do tego z Wielkopolski oczywiście mówić nie można i historycy co do tego faktu są zgodni. Odwołując się do historii, warto mówić o faktach, a emocje, zarówno te pozytywne, jak i negatywne, zostawić obok. Tak że odwołam się do faktów, a nie do emocji.</u>
          <u xml:id="u-222.4" who="#PosełMarekRutka">W trakcie sesji niemieckiego Reichstagu 25 października 1918 r. poseł z okręgu gliwicko-lublinieckiego Wojciech Korfanty oświadczył, że do odradzającej się Rzeczypospolitej powinny należeć także powiaty Górnego Śląska i Średniego Śląska.</u>
          <u xml:id="u-222.5" who="#PosełMarekRutka">Plebiscyt na Górnym Śląsku, decyzją traktatu wersalskiego kończącego I wojnę światową, miał zdecydować o przebiegu granicy polsko-niemieckiej. Nic więc dziwnego, że kampania plebiscytowa, trwająca blisko 2 lata, prowadzona była z ogromnym zaangażowaniem środków finansowych, zarówno tych z Berlina, jak i z Warszawy.</u>
          <u xml:id="u-222.6" who="#PosełMarekRutka">Śląsk był wówczas obszarem bardzo rozwiniętym o dużej gęstości zaludnienia, zurbanizowanym, silnie uprzemysłowionym, o ogromnej wartości społecznej, kulturalnej i ekonomicznej. Plebiscyt, który dziś byśmy określili mianem referendum, pozwalał mieszkańcom Śląska na wybór jednej z dwóch opcji: opowiedzenia się po stronie Polski lub Niemiec. Plebiscyt został zorganizowany po dwóch zakończonych niepowodzeniem powstaniach śląskich z roku 1919 i 1920. Plebiscyt przeprowadzono 21 marca 1921 r. Obie strony przystąpiły do realizacji szerokiej akcji propagandowej. Na podkreślenie zasługuje, że Wojciech Korfanty obiecał Ślązakom częściową autonomię, a każdy Ślązak głosujący za Polską otrzymał krowę, co w tamtych czasach było naprawdę poważną, rzeczową zachętą.</u>
          <u xml:id="u-222.7" who="#PosełMarekRutka">W plebiscycie za Polską oddano 479 tys. głosów, za Niemcami — 707 tys. Strona polska zyskała większość w powiatach Bytom-wieś, Katowice-wieś, Pszczyna, Rybnik, Strzelce, Tarnowskie Góry i Toszek-Gliwice. W powiatach lublinieckim i zabrskim przewagę Niemcom zapewnili dopuszczeni do głosowania emigranci. Po ogłoszeniu wyników obie strony ogłosiły zwycięstwo. Niemieccy mieszkańcy miast demonstrowali swą radość. Z kolei Polacy głosujący za Polską w powiatach pszczyńskim i katowickim zbrojnie wystąpili przeciwko przejmowaniu przez Niemców władzy. Propozycję podziału obszaru plebiscytowego miała przygotować Międzysojusznicza Komisja Rządząca. Jej członkowie nie byli jednak w stanie wypracować wspólnego stanowiska. W myśl planu przygotowanego przez przedstawicieli Włoch i Wielkiej Brytanii Polska miała zyskać zaledwie 25% obszaru plebiscytowego z zaledwie 20 szybami kopalnianymi.</u>
          <u xml:id="u-222.8" who="#PosełMarekRutka">Wynik plebiscytu, który, co trzeba jasno przyznać, nie był przeprowadzony w sposób transparentny, wolny i pozbawiony manipulacji, nie mógł być zaakceptowany przez odradzającą się Rzeczpospolitą. Począwszy od stycznia 1921 r., przystąpiono do organizacji akcji dywersyjnych, których najbardziej charakterystycznym punktem było zniszczenie szeregu mostów w nocy z 2 na 3 maja, tak aby odciąć komunikacyjnie obszar plebiscytowy z Niemcami. Rezultat tej faktycznie niewypowiedzianej wojny polsko-niemieckiej…</u>
          <u xml:id="u-222.9" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-222.10" who="#PosełMarekRutka">…był jednym z największych sukcesów państwa polskiego, tuż za wygraną wojną z bolszewicką Rosją.</u>
          <u xml:id="u-222.11" who="#PosełMarekRutka">III powstanie śląskie było zwycięskie, choć militarnie nie zostało rozstrzygnięte. Zakończyło się zawieszeniem broni, ale przyniosło polityczne zwycięstwo. Polsce przyznano znacznie większą część spornych terytoriów niż poprzednio zamierzano. Mimo to na Opolszczyźnie pod niemieckim panowaniem pozostało ok. 1 mln ludności polskiej.</u>
          <u xml:id="u-222.12" who="#PosełMarekRutka">W czasach II Rzeczypospolitej, ale także w okresie PRL-u we wszystkich podręcznikach szkolnych i w wielu opracowaniach historycznych wskazywano, że Polska jest dla Śląska macierzą. To odważna teza, pod którą trudno podpisać się obiema rękami.</u>
          <u xml:id="u-222.13" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-222.14" who="#PosełMarekRutka">Sprawa jest o wiele bardziej złożona, czego dowiódł ostatni spis powszechny. To właśnie w ubiegłorocznym spisie powszechnym ponad 800 tys. obywateli Rzeczypospolitej zadeklarowało narodowość śląską. Dla setek tysięcy obywateli Polski Śląsk jest małą ojczyzną, która zasługuje na szacunek, uznanie i uszanowanie swojej kultury. Stąd też z tego miejsca należy zaapelować o uznanie języka śląskiego.</u>
          <u xml:id="u-222.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-222.16" who="#PosełMarekRutka">Dlaczego Kaszubi, którzy przez kilkadziesiąt lat walczyli o uznanie swojej odrębności językowej, mają prawo do swojego języka, a Ślązacy nie?</u>
          <u xml:id="u-222.17" who="#PosełMarekRutka">Klub Lewicy poprze przedłożony projekt ustanowienia Narodowego Dnia Powstań Śląskich w trosce o szacunek dla pamięci, o upamiętnienie ofiar i przelanej krwi.</u>
          <u xml:id="u-222.18" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-223">
          <u xml:id="u-223.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-223.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jacek Protasiewicz w imieniu klubu Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-223.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-224">
          <u xml:id="u-224.0" who="#PosełJacekProtasiewicz">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-224.1" who="#PosełJacekProtasiewicz">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Śląsk to nie tylko region bogaty w surowce naturalne i serce przemysłowe Polski, ale również ziemia piękna krajobrazowo, ze swoją bogatą i różnorodną tradycją oraz wyjątkowymi klimatami, zwłaszcza miejskimi, które trudno znaleźć gdziekolwiek, nie tylko w Polsce. Ślązacy z kolei to ludzie ciężkiej pracy i godnej pozazdroszczenia gospodarności, szczerzy, prostolinijni, którzy są bardzo przywiązani do swojego regionu, jego tradycji oraz śląskiej godki, ale równocześnie to polscy patrioci, czego wyraz dawali wielokrotnie. Najważniejszym dowodem przywiązania Ślązaków do Rzeczypospolitej jest historia ich walki o polskość Śląska znana pod nazwą powstań śląskich. Jednak w praktyce walka o polskość tej ziemi zaczęła się już dużo wcześniej, m.in. poprzez samoorganizację polskich Ślązaków, m.in. w Towarzystwie Gimnastycznym „Sokół” czy Towarzystwie Rolników i Robotników. To one stanowiły kuźnię kadr, przyszłych liderów śląskiego ruchu powstańczego, by wspomnieć choćby Alfonsa Zgrzebnioka czy Wojciecha Korfantego.</u>
          <u xml:id="u-224.2" who="#PosełJacekProtasiewicz">Z politycznego punktu widzenia bardzo ważnym sygnałem woli polskich Ślązaków odnośnie do zjednoczenia z macierzą było wystąpienie w Reichstagu właśnie Wojciecha Korfantego, podówczas posła ziemi śląskiej do tego parlamentu, z głośnym i wyraźnym żądaniem przyłączenia do Polski wszystkich ziem zaboru pruskiego i Górnego Śląska. Miało to miejsce już 23 października 1918 r., a więc na ponad 2 tygodnie przed podpisaniem zawieszenia broni w I wojnie światowej i na 3 tygodnie przed przekazaniem przez Radę Regencyjną w Warszawie Józefowi Piłsudskiemu władzy politycznej, od czego rozpoczęła się odbudowa polskiej państwowości po latach zaborów. Odpowiedzią Niemców było wprowadzenie silniejszej obecności wojskowej oraz represje za manifestowanie polskości przez śląską ludność, co zostało oficjalnie uznane nawet za zdradę stanu. Nie powstrzymało to jednak polskich Ślązaków, którzy tysiącami brali udział w masowych wiecach czy strajkach. Już w czerwcu, na początku czerwca 1919 r. wybuchło tzw. powstanie oleskie, jednak bez pomocy jednostek polskich zostało szybko stłumione, a przywódcy skazani na surowe kary, nawet do 5 lat więzienia. Ślązacy zatem, tak jak wielu Polaków w tamtym okresie, przynajmniej krwią zaświadczali o swoim przywiązaniu do idei zjednoczenia z nowo powstającą Republiką Polską — tak się wówczas nazywała. Dowodem, przykładem tego jest również masakra w Mysłowicach, o której tu już mój kolega poseł Król wspominał. Trwało to wprawdzie tydzień i choć zakończyło się niepowodzeniem, było w zgodnej opinii współczesnych polityków i późniejszych historyków początkiem nowej epoki w walce o polskość Śląska, zmobilizowało bowiem masy, czego wyrazem był wynik lokalnych wyborów w rejencji opolskiej 3 miesiące później, w których zwyciężył obóz polski.</u>
          <u xml:id="u-224.3" who="#PosełJacekProtasiewicz">II powstanie śląskie, które wybuchło nieco ponad rok później, miało na celu rozwiązanie niemieckiej policji SiPo znanej z represji wobec polskich Ślązaków i utworzenie w jej miejsce nowej, w skład której wchodziłyby mieszane jednostki polsko-niemieckie, co znacznie przyczyniłoby się do zmniejszenia instytucjonalnej przewagi Niemców przed planowanym referendum mającym rozstrzygnąć o przynależności poszczególnych części Śląska do państwa polskiego lub niemieckiego. Bez pomocy Wojska Polskiego i to powstanie zakończyło się umiarkowanym powodzeniem, bo rzeczywiście tę policję rozwiązano, jednak trzeba zrozumieć, że był to rok, kiedy nowo powstające państwo polskie i polska armia przede wszystkim walczyły z nawałnicą bolszewicką pod Warszawą, na wschodzie.</u>
          <u xml:id="u-224.4" who="#PosełJacekProtasiewicz">Trzecim, ostatnim i najważniejszym powstaniem była trwająca aż 2 miesiące walka zbrojna już po zakończeniu plebiscytu, którego wyniki zostały uznane przez liderów polskich Ślązaków za nieuczciwe, choćby przez udział ponad 180 tys. przywiezionych emigrantów niemieckich, którzy opuścili Śląsk przed rokiem 1904 r. Jego efektem była decyzja konferencji ambasadorów w Paryżu o przyznaniu znacznej części Śląska, zwłaszcza wschodnich powiatów, Rzeczypospolitej Polskiej. Jego przywódcą był Wojciech Korfanty, wielki Ślązak, gorliwy polski patriota, polski komisarz plebiscytowy, a w wolnej Polsce m.in. wicepremier w drugim rządzie Wincentego Witosa, tak niesprawiedliwie potraktowany później przez sanacyjne władze II Rzeczypospolitej.</u>
          <u xml:id="u-224.5" who="#PosełJacekProtasiewicz">Wobec powyższego w imieniu klubu Koalicji Polskiej wyrażam przekonanie, że specjalne święto państwowe o ogólnonarodowym charakterze, którego celem będzie uhonorowanie wieloletniej, a nawet wielowiekowej, walki Ślązaków o polskość i oddanie hołdu uczestnikom tej walki, zwłaszcza powstańcom śląskim, to dobra inicjatywa, którą mój klub w głosowaniu poprze. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-224.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-225">
          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dobromir Sośnierz w imieniu koła Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-226">
          <u xml:id="u-226.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Proszę państwa, wszystko fajnie, niech jest święto powstań śląskich, jak najbardziej, ale dlaczego 20 czerwca? 20 czerwca, ale rok później, to data wkroczenia wojsk polskich. Tradycyjnie rocznice powstań śląskich na Śląsku obchodzi się raczej 2 maja, w dniu wybuchu III powstania, w nocy z 2 na 3 maja. Zresztą taka niepisana zasada jest przyjęta też przy innych powstaniach, rocznice powstań: wielkopolskiego, warszawskiego czy listopadowego obchodzimy w dniu ich wybuchu.</u>
          <u xml:id="u-226.1" who="#PosełDobromirSośnierz">Dlaczego więc 20 czerwca? Sprawa jest prozaiczna. Państwo inicjatorzy przespali w zeszłym roku okrągłą 100. rocznicę — a nawet 101. rocznicę w tym roku, bo 2 maja już minął — i teraz na siłę znaleźliście jakąś inną datę, żeby załapać się na okrągłą 100. rocznicę jeszcze w tym roku. Ale na miłość boską, przecież to ma być święto na lata. Nie twórzmy prowizorki pod jednorazową gafę. I tak prędzej czy później będzie trzeba to skorygować, więc naprawdę nie twórzmy prowizorki. Została złożona poprawka Konfederacji w tej sprawie. W komisji poparli nas tylko przedstawiciele PSL-u i Lewicy, inni widocznie potrzebują więcej czasu do namysłu, ale zachęcamy do tej refleksji. Poza tym to ma inne zalety, jest długi weekend, dzień flagi. To dużo bardziej pasuje. Poza tym jest jeszcze jedna ważna okoliczność przemawiająca za 2 maja. 2 maja powstanie wybuchło na Śląsku, a 20 czerwca 1922 r. wojska przyjechały z Sosnowca. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-226.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-227">
          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">W drugiej części czasu dla Konfederacji pan poseł Krzysztof Tuduj.</u>
          <u xml:id="u-227.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-228">
          <u xml:id="u-228.0" who="#PosełKrzysztofTuduj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Po pierwsze, cześć i chwała bohaterom, powstańcom śląskim! Zdolność do czynu zbrojnego jest jednym z warunków utrzymania niepodległości czy jej wywalczenia. Warto o tym pamiętać. Chciałbym też wspomnieć, że w Katowicach od ponad dekady przez środowisko narodowe jest organizowany marsz powstańców śląskich, społeczna inicjatywa podnosząca rangę tych bohaterów.</u>
          <u xml:id="u-228.1" who="#PosełKrzysztofTuduj">Korzystając z okazji, w kontekście 100. rocznic, chciałbym ze smutkiem skonstatować przeszły już fakt, że na 100. rocznicę Bitwy Warszawskiej, bardzo ważnego wydarzenia w skali Polski i świata, jednej z najważniejszych bitew światowych, jak mówią niektórzy, 18. najważniejszej bitwy światowej, nie udało się wybudować pomnika. Państwo polskie pod rządami PiS-u nie podołało temu zadaniu. Pisałem interpelację z pytaniem, czy może na 2022 r. zdążymy z tym pomnikiem. Dostałem rozbrajająco szczerą odpowiedź, że nie, więc nie wiem, na kiedy zdążymy. Odpowiedzialność za to ponosi z jednej strony państwo i rząd Prawa i Sprawiedliwości, z drugiej strony samorząd warszawski. Jeżeli chcielibyśmy szukać prawdziwej ruskiej onucy, to myślę, że właśnie tam, wśród tych ludzi, którzy blokują powstanie tego bardzo ważnego pomnika, ją znajdziemy.</u>
          <u xml:id="u-228.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-229">
          <u xml:id="u-229.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-229.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-229.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o przedstawienie stanowiska koła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-230">
          <u xml:id="u-230.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję za to święto. Dziękuję panu prezydentowi za inicjatywę. Bardzo dziękuję paniom i panom radnym i marszałkowi województwa śląskiego. Ten gest jest bardzo ważny i bardzo potrzebny — potrzebny Polsce i Śląskowi.</u>
          <u xml:id="u-230.1" who="#PosełMichałGramatyka">Czuję się Polakiem i Ślązakiem jednocześnie. Mam takie marzenie i głęboką nadzieję, że przy okazji świętowania znajdzie się czas, polityczna wola i przekonanie, jeśli chodzi o załatwienie kilku spraw, które dla Śląska są ważne, takich jak sprawa śląskiej godki, śląskiego języka regionalnego. Jeden z polskich europosłów pytał ostatnio w Parlamencie Europejskim: Dlaczego Polska twierdzi, że nie istnieje język, którym od dzieciństwa posługuję się ja i cała moja rodzina? Takich rodzin i takich ludzi na polskim Śląsku są dziesiątki tysięcy, od Opola po Mysłowice, od Lublińca po Tarnowskie Góry, a nawet dalej, po Opawę czy Frydek-Mistek. Może znajdzie się czas, ochota i polityczna wola, by pielęgnować pamięć o tragicznych losach Ślązaczek i Ślązaków, ludzi, którzy od zawsze tu żyli i którym nagle kazano się określać, braci, którzy walczyli przeciwko braciom, Ślązaków, których Niemcy prześladowali za polskość, a komunistyczna Polska nazywała Niemcami, i o dziesiątkach tysięcy ofiar tragedii górnośląskiej dogorywających w sowieckich kopalniach. Może znajdzie się czas na szacunek dla setek, a może tysięcy, ludzi, którzy na Śląsku po prostu czują się tutejsi i tacy właśnie chcą pozostać, niekoniecznie w opozycji do polskości. Czasem wystarczy im zwykłe uznanie. Czasem wystarczy po prostu tę tutejszość uszanować.</u>
          <u xml:id="u-230.2" who="#PosełMichałGramatyka">„Nie okazała się Polska taką, o jakiej marzyliśmy, ale nie ustajemy w pracy i poświęceniu, aby z niej zrobić Polskę godną naszych marzeń” — te słowa Wojciecha Korfantego pomimo całej ich goryczy rozumiem dziś jako zachętę do pracy i spełniania marzeń, również tych, o których przed chwilą wspomniałem.</u>
          <u xml:id="u-230.3" who="#PosełMichałGramatyka">Oczywiście wraz z całym Kołem Parlamentarnym Polska 2050 poprę tę ustawę. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-230.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-231">
          <u xml:id="u-231.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-231.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przechodzimy do pytań.</u>
          <u xml:id="u-231.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zamykam listę osób chcących zadać pytania.</u>
          <u xml:id="u-231.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-231.4" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pierwsze pytanie zada pan poseł Rafał Adamczyk, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-231.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-232">
          <u xml:id="u-232.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Projekt dotyczy propozycji ustanowienia dnia 20 czerwca świętem państwowym — Narodowym Dniem Powstań Śląskich, dla upamiętnienia trzech zrywów z lat 1919–1921. Mam następujące pytanie: W jaki sposób władze państwa mają zamiar celebrować to święto w przypadku przyjęcia tego projektu ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-232.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-233">
          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jan Szopiński, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-234">
          <u xml:id="u-234.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Wszyscy bohaterowie poświęcający swoje zdrowie oraz życie w walce o wolność naszej ojczyzny zasługują na szacunek oraz upamiętnienie. Powstania śląskie zapisały się w historii Polski i powinny być celebrowane na takich samych zasadach, na jakich celebrowane są wszystkie inne powstania, a ich uczestnicy powinni być upamiętnieni w taki sam sposób, w jaki upamiętniamy bohaterów 13 innych powstań, które miały miejsce w naszej historii. Niestety głównie za sprawą obecnego rządu także powstańców podzielono na lepszy i gorszy sort. Świętami narodowymi uczciliśmy pamięć bohaterów powstań warszawskiego, wielkopolskiego, a teraz i powstań śląskich, natomiast cała reszta nie doczekała się podobnego uhonorowania. Dlaczego?</u>
          <u xml:id="u-234.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-235">
          <u xml:id="u-235.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę może złożyć stosowne propozycje.</u>
          <u xml:id="u-235.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Maciej Kopiec, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-236">
          <u xml:id="u-236.0" who="#PosełMaciejKopiec">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To, co wydarzyło się ponad 100 lat temu na Śląsku, polska propaganda nazywa powstaniami śląskimi. Historycy mówią jednak o hybrydowej, niewypowiedzianej wojnie polsko-niemieckiej, a także nazywają to wojną domową.</u>
          <u xml:id="u-236.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-236.2" who="#PosełMaciejKopiec">Tak też widzą te wydarzenia Ślązacy niezależnie od tego, jak zagłosowali w plebiscycie, w którym zabrakło pytania dla nas fundamentalnego, czy chcemy, aby Śląsk został niepodległą republiką. Trzecie powstanie śląskie było walką zbrojną w poprzek śląskich serc, wojną, w której brali udział polscy żołnierze, w której wykorzystywano polski sprzęt i strzelano polską amunicją, co przyczyniło się do niezliczonych dramatów, w imię włączenia Śląska do Polski. Takie są fakty. Jako Ślązak zagłosuję przeciwko, dlatego że moja mniejszość etniczna jest w Polsce nadal dyskryminowana i pozbawiona prawa choćby do własnego języka. Mam do pana prezydenta pytanie, bo z projektu wynika, że Ślązaków jako obywateli Polski szanuje: Czy możemy liczyć na inicjatywę uznania języka śląskiego za język regionalny, abyśmy nadal mogli ubogacać kulturowo Polskę? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-236.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-237">
          <u xml:id="u-237.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-238">
          <u xml:id="u-238.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-238.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To jest mało znany fakt, ale myślę, że warto wiedzieć, że powstania śląskie miały swoje miejsce, a nawet w przypadku pierwszego swój początek, na Śląsku Cieszyńskim. Ten wysiłek powstańczy wspierali również powstańcy z Pszczyny, skąd wymaszerowały oddziały powstańcze. Oczywiście myślę, że data 2 maja byłaby z punktu widzenia tej tradycji, która się ukształtowała, ważna, natomiast jeżeli to święto będzie celebrowane 20 czerwca, to myślę, że też będzie to taki moment, w którym ta okoliczność historyczna związana z udziałem mieszkańców ziemi pszczyńskiej, Śląska Cieszyńskiego w tych wydarzeniach będzie mogła zostać na nowo naświetlona i uświadomiona mieszkańcom całej Polski. Dzisiaj oddajemy cześć powstańcom. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-239">
          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Wojciech Saługa, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-240">
          <u xml:id="u-240.0" who="#PosełWojciechSaługa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-240.1" who="#PosełWojciechSaługa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To bardzo potrzebna, ważna i wyczekiwana przez wiele środowisk, większość środowisk na Górnym Śląsku ustawa. Takiego święta po prostu oczekiwaliśmy, licząc na to, że w końcu Wysoka Izba, polski parlament, podejmie inicjatywę i uchwali taką ustawę. Z pewnością tak jak i w sejmiku — padły tu podziękowania dla sejmiku, że wystąpił z inicjatywą, tam przyjęto to jednogłośnie — przyjmiemy to, na to liczę, jednogłośnie, może poza jednym głosem. Natomiast prawdziwe są te słowa, że trochę za szybko, trochę za późno, trochę na kolanie. O co chodzi? Instytut Pamięci Narodowej, Instytut Śląski, środowiska kombatanckie nie miały szans się wypowiedzieć. Obawiam się, że ta dyskusja, która toczy się w Wysokiej Izbie, na temat tych dat, przetoczy się też po przyjęciu tej ustawy, natomiast instytucje kultury, związki kombatanckie itd. nie miały niestety szansy…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-241">
          <u xml:id="u-241.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-242">
          <u xml:id="u-242.0" who="#PosełWojciechSaługa">…wziąć w niej udziału, jeśli chodzi o ten projekt ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-242.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-243">
          <u xml:id="u-243.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Ryszard Wilczyński, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-244">
          <u xml:id="u-244.0" who="#PosełRyszardWilczyński">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jako poseł ziemi opolskiej z satysfakcją przyjmuję inicjatywę prezydenta RP w sprawie ustanowienia święta narodowego upamiętniającego powstania śląskie. Trzeba za to podziękować. Niemniej data 20 czerwca budzi zaskoczenie, bo miejscem egzemplarycznym dla powstań śląskich pozostaje Góra Świętej Anny, a taką datą — 2 maja, co sam potwierdził pan prezydent, goszcząc tam rok temu i upamiętniając powstania śląskie właśnie w tej dacie. Myślę, że tradycja na Opolszczyźnie, co do której istnieje przy złożoności etnicznej naszego regionu konsensus, nie ulegnie zmianie i data 2 maja pozostanie. Sądzę, że popełniono błąd, nie wpisując tego święta ważnego dla dwóch regionów w polskie triduum narodowe, które rozpoczyna się 1 maja, a więc w dniu przystąpienia Polski do Unii Europejskiej, a kończy się — po Dniu Flagi RP — datą 3 maja. Byłoby to takie silne, regionalne wzmocnienie. Niestety obawiam się, że data 20 czerwca, do tej pory niekojarzona z powstaniami śląskimi, rozmyje tę kwestię…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-245">
          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-246">
          <u xml:id="u-246.0" who="#PosełRyszardWilczyński">…i nie przebije się z racji kalendarza…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-247">
          <u xml:id="u-247.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-248">
          <u xml:id="u-248.0" who="#PosełRyszardWilczyński">…bo właśnie wtedy kończy się rok szkolny. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-248.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-249">
          <u xml:id="u-249.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-249.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł marek Dyduch, klub Lewica.</u>
          <u xml:id="u-249.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-250">
          <u xml:id="u-250.0" who="#PosełMarekDyduch">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Jeszcze przed 1000 r. Śląsk był bardzo atrakcyjny dla wielu narodów Europy: dla Polaków, których nowe państwo powstawało, Germanów, Czechów. Tak toczyły się losy Śląska przez ponad 1000 lat. Pamiętajmy o tym. Ślązacy jako nacja również ukształtowali się przez te lata. Dolny Śląsk, Górny Śląsk i Śląsk Opolski dopiero po wojnie zostały przydzielone Polsce. Pamiętajmy o tym. Fakt, nie lubicie komuchów, ale to się stało właśnie wtedy. Dzisiaj jako Polska mamy cały Dolny Śląsk, Śląsk Opolski i Górny Śląsk. Musimy uszanować historię tego regionu, 1000 lat, i uszanować mniejszości, które dzisiaj są na Śląsku. Popełnimy błąd, wykluczając ich z życia publicznego. Będą dzisiaj pyszałkami…</u>
          <u xml:id="u-250.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Co pan opowiada za bzdury?)</u>
          <u xml:id="u-250.2" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Bzdury!)</u>
          <u xml:id="u-250.3" who="#PosełMarekDyduch">Nie opowiadam bzdur. Sięgnij sobie chociażby do Wikipedii.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-251">
          <u xml:id="u-251.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-252">
          <u xml:id="u-252.0" who="#PosełMarekDyduch">Pamiętajmy o tym. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-253">
          <u xml:id="u-253.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-253.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Monika Rosa, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-253.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-254">
          <u xml:id="u-254.0" who="#PosełMonikaRosa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Historia nie jest czarno-biała. Hybrydowa wojna domowa na Śląsku, powstania śląskie albo wojna polsko-niemiecka — nazewnictwo zależy od perspektywy, ale także od historii rodziny, przodków. Historia Śląska jest wieloaspektowa, zwłaszcza jeśli chodzi o wydarzenia z 1921 r. Często centralistyczna narracja historyczna nie idzie w parze z prawdą historyczną. Dlatego pytam: Czy państwo rozmawialiście z rodzinami Ślązaków, którzy walczyli po drugiej stronie, którzy marzyli o autonomii regionu śląskiego? Czy przeczytaliście książkę „Powstania Śląskie 1919–1920–1921. Nieznana wojna polsko-niemiecka” prof. Kaczmarka? To co dla jednych będzie uhonorowaniem, w innych będzie wywoływało smutek, będzie tragedią, powodem do powstawania podziałów pomiędzy rodzinami, miastami, wioskami, a często także domami. Historyj? niy ma cz?rno-bioł?. Nie ma naszej zgody, żeby nadawać jej taki czarno-biały wyraz.</u>
          <u xml:id="u-254.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-254.2" who="#PosełMonikaRosa">Dlatego prosimy pana prezydenta o jedną rzecz: o uznanie języka śląskiego za język regionalny.</u>
          <u xml:id="u-254.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-255">
          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-256">
          <u xml:id="u-256.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Chciałbym zapytać, czy przygotowując ten projekt ustawy i odpowiadając na uchwałę sejmiku śląskiego oraz postulaty innych organizacji, pan prezydent i Kancelaria Prezydenta prowadzili konsultacje, jeśli chodzi o termin, o którym tutaj dzisiaj rozmawiamy, czyli termin, w którym ma wypadać Narodowy Dzień Powstań Śląskich.</u>
          <u xml:id="u-256.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Kiedy 1 października ub.r. uchwalaliśmy ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego data 27 grudnia nie budziła żadnych wątpliwości. Mało tego, pod tamtym projektem ustawy podpisało się 8 tys. obywateli, w tym przedstawiciele instytucji kultury, organizacji pozarządowych, samorządów. Był pełen konsensus. Było to widać również na sali w czasie debaty. Dzisiaj jesteśmy troszkę w innej sytuacji, dlatego chciałem zadać pytanie. Czy ten projekt ustawy był przedmiotem konsultacji? Czy decyzja dotycząca daty była podjęta w konsensusie? Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-257">
          <u xml:id="u-257.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-257.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Dariusz Olszewski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-257.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-258">
          <u xml:id="u-258.0" who="#PosełDariuszOlszewski">Wielce Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Przedstawiony przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudę projekt ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Powstań Śląskich w dniu 20 czerwca jest inicjatywą godną pochwały. Trzy powstania śląskie odegrały niezwykle ważną rolę w procesie jednoczenia ziem polskich po okresie zaborów. Celem powstania dnia powstań śląskich jako nowego święta państwowego jest oddanie hołdu bohaterom, których męstwo umożliwiło powrót części Górnego Śląska do odrodzonej Rzeczypospolitej. Jest także kultywowaniem pamięci o Polakach walczących o niepodległość na terenach Śląska. Inicjatywa, co należy podkreślić, jest wspólnym głosem obywateli, samorządu województwa śląskiego oraz przedstawicieli organizacji pozarządowych, m.in. Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Polski Śląsk.</u>
          <u xml:id="u-258.1" who="#PosełDariuszOlszewski">Pytanie: Czy nowe podstawy programowe w szkołach podstawowych i ponadpodstawowych będą uwzględniać nowo ustanowione święta państwowe, czyli Narodowy Dzień Powstań Śląskich i Narodowy Dzień Zwycięskiego Powstania Wielkopolskiego? Chodzi o to, aby krzewić postawy patriotyczne i wiedzę historyczną wśród najmłodszych Polaków. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-259">
          <u xml:id="u-259.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-259.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Gabriela Lenartowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-259.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Zapraszam, pani poseł.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-260">
          <u xml:id="u-260.0" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Będę mówiła tu do państwa jako urodzona w Katowicach Ślązaczka od wielu pokoleń po mieczu i po kądzieli. Chcę powiedzieć, że cieszymy się z tego, że to święto zostało ustanowione. Cieszymy się dlatego, że uznajemy, że ten zaproponowany dzień pamięci powstań śląskich będzie de facto świętem Śląska. Tak chcielibyśmy to widzieć. Myślę, że wszystkim nam należą się święta, które podkreślają bogactwo kulturowe oraz wkład pokoleń nie tylko Ślązaczek i Ślązaków, lecz także innych grup etnicznych i grup regionalnych w budowę naszej ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-260.1" who="#PosełGabrielaLenartowicz">Myślę, że Ślązaczki i Ślązacy to nie jest podmiot zbiorowy. Każdy z nas ma swoją historię, każdy z nas ma swoje doświadczenia. Ze względu na skomplikowane losy Śląska te doświadczenia są bardzo zróżnicowane. Potraktujmy to jako nasze wspólne bogactwo. Tak postrzegam propozycję ustanowienia tego święta. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-260.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-260.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Bardzo dobrze.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-261">
          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-261.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-261.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-262">
          <u xml:id="u-262.0" who="#PosełJanuszKowalski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Tak ważna inicjatywa jak ustanowienie Narodowego Dnia Powstań Śląskich powinna łączyć wszystkich Polaków. Może poza panem Ryszardem Gallą, który jest w mniejszości niemieckiej i w zeszłym roku atakował pana prezydenta Andrzeja Dudę właśnie z powodu pięknego święta upamiętniającego stulecie powstań śląskich. Tę ustawę, tę uchwałę należy poprzeć, nawet jeżeli są takie prowokacyjne, antypolskie i proniemieckie wystąpienia jak pana posła Macieja Kopca z postkomunistycznej Lewicy, który mówił o jakiejś mniejszości śląskiej. Nie, panie pośle, nie ma żadnej mniejszości śląskiej. Śląskość to jest polskość i o tym wszyscy tutaj wiemy. Poprzyjmy tę uchwałę i proszę nie wykorzystywać dyskusji nad tą uchwałą do żadnych takich antypolskich prowokacji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-262.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-263">
          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-263.2" who="#komentarz">(Poseł Maciej Kopiec: Zostałem wymieniony z nazwiska.)</u>
          <u xml:id="u-263.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Nie, nie. Nie szkodzi.</u>
          <u xml:id="u-263.4" who="#komentarz">(Poseł Maciej Kopiec: Pani marszałek…)</u>
          <u xml:id="u-263.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">To proszę się odwoływać.</u>
          <u xml:id="u-263.6" who="#komentarz">(Poseł Maciej Kopiec: Ale zostałem wywołany.)</u>
          <u xml:id="u-263.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-263.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak był minister, to pani…)</u>
          <u xml:id="u-263.9" who="#komentarz">(Poseł Maciej Kopiec: Pani marszałek, to jest moje…)</u>
          <u xml:id="u-263.10" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan, panie pośle, nie jest zainteresowany zadaniem pytania? Panie pośle Sterczewski?</u>
          <u xml:id="u-263.11" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, proszę zejść, umożliwić zadanie pytania przez pana kolegę.</u>
          <u xml:id="u-263.12" who="#komentarz">(Poseł Maciej Kopiec: To jest modelowe traktowanie…)</u>
          <u xml:id="u-263.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Siadać, proszę siadać.)</u>
          <u xml:id="u-263.14" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-263.15" who="#komentarz">(Głos z sali: Jak był minister, to było: proszę bardzo, był pan wymieniony.)</u>
          <u xml:id="u-263.16" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Jeszcze chce pan podyskutować?</u>
          <u xml:id="u-263.17" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-263.18" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Panie pośle, zadaje pan pytanie czy nie? Świetnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-264">
          <u xml:id="u-264.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Cieszę się, że po upamiętnieniu powstania wielkopolskiego dostrzegacie także, jak ważne były dla nas wydarzenia bratobójczej wojny domowej, która miała miejsce na Górnym Śląsku w latach 1919–1921, zwanej niekiedy powstaniami śląskimi. Mam jednak wrażenie, że to z waszej strony tylko gra pod publiczkę, ponieważ każdego dnia pokazujecie, jak ignorujecie samorządność i nie szanujecie lokalnej kultury. Ślązacy i Ślązaczki od dekad czekają na to, żeby język śląski został uznany oficjalnie przez państwo polskie.</u>
          <u xml:id="u-264.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Co za bzdura!)</u>
          <u xml:id="u-264.2" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Chłopie, co ty godosz?)</u>
          <u xml:id="u-264.3" who="#PosełFranciszekSterczewski">Po śląsku mówi ponad 0,5 mln osób. Ponad 800 tys. osób w spisie powszechnym przyznało się czy określiło swoją tożsamość, swoją narodowość jako śląską. Kiedy dostrzeżecie tych ludzi? Kiedy przestaniecie ich ignorować?</u>
          <u xml:id="u-264.4" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Tam nas jest 4 mln.)</u>
          <u xml:id="u-264.5" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowni Państwo! Panie Prezydencie! Jak długo ci ludzie mają czekać na uznanie języka śląskiego? Tak więc szacunek dla historii i języka Śląska to jedno, ale wraz z nim powinien iść szacunek dla żyjących tu i teraz. Fest pozdrowi?m cołki Śl?nsk i winszuja wom, coby śl?nska gotka wartko zyskoła status, kery jej się przynoleży.</u>
          <u xml:id="u-264.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-265">
          <u xml:id="u-265.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-265.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Szanowni państwo, zanim…</u>
          <u xml:id="u-265.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę chwileczkę zaczekać.</u>
          <u xml:id="u-265.3" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Chciałabym przywitać osobę niezwykłą. Odwiedziła nas dzisiaj w Sejmie pani dr Helena Pyz — polska lekarka pracująca w Indiach, założycielka indyjskiego ośrodka Jeevodaya, co znaczy: świt życia. Pani doktor od ponad 30 lat pomaga osobom trędowatym, leczy, prowadzi szkołę dla dzieci znajdujących się w ośrodku. Dba, by każde dziecko miało tam miejsce do spania i nie było głodne. Dzisiaj o godz. 18 w budynku Sejmu w sali im. Jacka Kuronia odbędzie się pokaz filmu Pawła Wysoczańskiego „Jutro czeka nas długi dzień”. Film pokazuje życie i przede wszystkim służbę pani doktor tam, w Indiach, wśród ludzi chorych. Wszystkich państwa serdecznie zapraszam i bardzo proszę o gorące przywitanie pani doktor.</u>
          <u xml:id="u-265.4" who="#komentarz">(Oklaski, część posłów wstaje)</u>
          <u xml:id="u-265.5" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Mam nadzieję, że znajdziecie państwo czas na obejrzenie filmu, bo będzie też możliwość rozmowy z panią doktor, a naprawdę niezwykła to osoba.</u>
          <u xml:id="u-265.6" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Przepraszam, wracam do rozpatrywania punktu.</u>
          <u xml:id="u-265.7" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Krzysztof Mieszkowski, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-265.8" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-266">
          <u xml:id="u-266.0" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Pani Marszałkini! Wysoka Izbo! Nie lubię słowa „narodowy”. Uważam, że jest to słowo, zwłaszcza w interpretacji Prawa i Sprawiedliwości, zdruzgotane, rozbite, unieważnione.</u>
          <u xml:id="u-266.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A zna pan konstytucję?)</u>
          <u xml:id="u-266.2" who="#PosełKrzysztofMieszkowski">Jednak w przypadku tego święta słowo „narodowe” może być bardzo użyteczne i przydatne. Może być przydatne do tego, byśmy uznali kulturę śląską, żebyśmy uznali autonomię Śląska, by podkreślić siłę języka śląskiego jako języka autonomicznego. Dla tych 800 tys. ludzi żyjących na Śląsku język śląski jest czymś istotnym i niezbywalnym, tak jak język polski dla nas tutaj. Z tej mównicy powinny padać słowa po śląsku, ale także po polsku. Musimy mieć tego świadomość, żeby ta otwartość była naszą normą, a nie przeciwwagą dla narodowych, nacjonalistycznych pomysłów na rzeczywistość polską.</u>
          <u xml:id="u-266.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-266.4" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Aleś nam dyrechtor teroz nagodoł.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-267">
          <u xml:id="u-267.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Braun, koło Konfederacja.</u>
          <u xml:id="u-267.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-268">
          <u xml:id="u-268.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Szczęść Boże wszystkim Polakom, Ślązakom. GrüŮ Gott tym, którzy Polski nie kochają, niemniej pozostają naszymi sąsiadami w historii i współczesności. Cieszę się, że wychodzimy z pokoju dziecinnego, przeszliśmy do pokoju dla dorosłych i rozumiemy, że polityka narodowa, państwowa może i czasem powinna być realizowana również poprzez projekcję siły poza aktualne granice, jak to wydarzyło się na Śląsku. Tu mały przypis: mówiono, że powstania śląskie i powstanie wielkopolskie, jeszcze powstanie sejneńskie są na tej krótkiej liście powstań, które zakończyły się względnym sukcesem, osiągnęły jakieś cele. Tak więc przeszliśmy do pokoju dla dorosłych i dlatego pytanie: Czy na obchody tego święta, czy w maju, czy w czerwcu, zaprosimy przedstawicieli republik ługańskiej i donieckiej? To przecież ten sam mechanizm.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-269">
          <u xml:id="u-269.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-270">
          <u xml:id="u-270.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Wypadałoby, czcząc takie piękne epizody z naszej historii, wydorośleć także w naszym stosunku do wydarzeń, które rozgrywają się współcześnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-271">
          <u xml:id="u-271.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle. To chyba pana koledzy, nie nasi.</u>
          <u xml:id="u-271.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Lorek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-272">
          <u xml:id="u-272.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Świat cały, a więc i Śląsk, miał za sobą straszną I wojnę światową. Nie było może wtedy ludobójstwa, nie było faszyzmu, nie wymordowano całego narodu, ale żołnierzy — w tym Ślązaków — zginęły miliony.</u>
          <u xml:id="u-272.1" who="#PosełGrzegorzLorek">A mimo wszystko w powstaniu śląskim, tym III powstaniu, brało udział 50 tys. żołnierzy Ślązaków, którzy tęsknili za Polską. Mimo wszystko odniosło ono olbrzymie sukcesy — to powiedział kiedyś przed pomnikiem Lech Kaczyński. Ustanowienie święta będzie oddaniem czci tym ludziom i przypomnieniem w naszej pamięci historycznej tego bardzo ważnego wydarzenia. To święto powinno, szczególnie teraz w związku z tą agresją, którą wszyscy widzimy, nas łączyć, chyba że ktoś jest przeciwko Polsce. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-272.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-272.3" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: No chyba tak jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-273">
          <u xml:id="u-273.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-273.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Maciej Konieczny, klub Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-274">
          <u xml:id="u-274.0" who="#PosełMaciejKonieczny">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Powstania śląskie, stosunek do nich dzieliły Ślązaków, także tych polskojęzycznych. Również dzisiaj stosunek do tych wydarzeń na Śląsku jest daleki od jednoznaczności.</u>
          <u xml:id="u-274.1" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Chłopie, co ty godosz?)</u>
          <u xml:id="u-274.2" who="#PosełMaciejKonieczny">Dla mnie jako Ślązaka, socjalisty, polskiego patrioty najbliższa jest ta opcja, która w powstaniach śląskich i w nowej, demokratycznej Polsce widziała nadzieję na sprawiedliwość społeczną, na poprawę losu ludu śląskiego. Ale w żaden sposób nie potrafię zrozumieć, w jaki sposób czyn zbrojny ludu śląskiego ma być upamiętniany poprzez wkroczenie na Śląsk Wojska Polskiego. Dlaczego żadna data związana z powstaniami śląskimi nie spotkała się z państwa uznaniem, a ta konkretna 20 czerwca — tak? To nie jest podmiotowe traktowanie Ślązaków, to nie jest uczciwe podejście do historii, to na pewno nie jest godne i uczciwe upamiętnienie tych wydarzeń, dlatego nie będę mógł poprzeć tej ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-274.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-274.4" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: To jest uchwała sejmiku, proszę pana.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-275">
          <u xml:id="u-275.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-275.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Jerzy Polaczek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-275.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Uprzejmie proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-276">
          <u xml:id="u-276.0" who="#PosełJerzyPolaczek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Byłem większym optymistą, jeśli chodzi o głosy w pytaniach, które tutaj padały, czy opiniach. Niektóre z nich są jednak niebywałe. Przede wszystkim należy przypomnieć rzeczy elementarne. Po pierwsze, inicjatywa pana prezydenta Andrzeja Dudy tu i teraz wpisuje się w uroczyste zakończenie obchodów stulecia niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej. Te uroczystości odbędą się, jeśli dobrze pamiętam, 19 czerwca br. w Katowicach. Ta inicjatywa ustawodawcza prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przede wszystkim jest jednak spłatą historycznych zobowiązań wobec Górnoślązaków, prawych, walecznych i ofiarnych obywateli państwa polskiego. Po drugie, ta inicjatywa jest potrzebą zachowania sprawiedliwej pamięci o ciągle żywych cieniach powstańców śląskich. I absolutnie nie zgadzam się z jakimikolwiek opiniami, które deprecjonują przelanie krwi na rzecz Rzeczypospolitej Polskiej ponad 100 lat temu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-277">
          <u xml:id="u-277.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-278">
          <u xml:id="u-278.0" who="#PosełJerzyPolaczek">I temu służy również ta inicjatywa, która — tak myślę — zdecydowaną większość tej sali sejmowej łączy, a nie dzieli. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-278.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-279">
          <u xml:id="u-279.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-279.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Marek Wesoły, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-280">
          <u xml:id="u-280.0" who="#PosełMarekWesoły">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przede wszystkim jako Polak i syn ziemi śląskiej składam serdeczne podziękowania panu prezydentowi, Zarządowi Województwa Śląskiego, radnym Sejmiku Województwa Śląskiego za tę inicjatywę i za — myślę — oddanie czci. Bo dzisiaj jest dzień, w którym chcemy oddać cześć tym wszystkim, którzy walczyli za Polskę w powstaniach śląskich i przeżyli te powstania, ale też tym, którzy zginęli w tych powstaniach. Nie chciałbym, żeby debata na temat tak pięknej rzeczy, jaką jest dzień uczczenia powstań śląskich, była na tej sali powodem do kłótni. A już na pewno nie chciałbym, żeby była szansą na to, aby wywoływać kwestię związaną z językiem i dzielić Ślązaków. Najsmutniejsze jest to, że żodyn z tych, którzy tu o tym języku śląskim godali, nie powiedział tego po śląsku, tylko po polsku. To jest smutne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-280.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-281">
          <u xml:id="u-281.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-281.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pani poseł Barbara Dziuk, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-281.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-282">
          <u xml:id="u-282.0" who="#PosełBarbaraDziuk">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję prezydentowi Rzeczypospolitej, sejmikowi śląskiemu za inicjatywę. Ta inicjatywa bardzo mocno docenia wielką rolę Śląska w historii tworzenia odradzającej się Polski. Powrót części Górnego Śląska do Polski po ok. 600 latach następuje niedługo po tym, jak Polska wraca na mapę Europy jako suwerenne państwo. To dość znamienne.</u>
          <u xml:id="u-282.1" who="#PosełBarbaraDziuk">Śląsk jest niekwestionowanym diamentem, jeśli chodzi o etos pracy, wartości patriotyczne, wartości religijne i rodzinne. Powrót części Górnego Śląska do macierzy to wydarzenie, które pokazało jedność w działaniu ponad podziałami politycznymi — umiłowanie naszej ukochanej ojczyzny. Nasi przodkowie wiedzieli, co należało zrobić. Można powiedzieć, że zachowali się, jak trzeba. Cześć i chwała bohaterom!</u>
          <u xml:id="u-282.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-283">
          <u xml:id="u-283.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-283.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Andrzej Gawron, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-284">
          <u xml:id="u-284.0" who="#PosełAndrzejGawron">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Ostatnie dni to dobre dni dla pamięci o bohaterskich Ślązakach. Walczyli o to, żeby Śląsk powrócił do Polski. Dzisiaj procedujemy nad ustawą, która będzie ustanawiała Narodowy Dzień Powstań Śląskich, a przed chwilą w komisji kultury został przyjęty projekt uchwały ustanawiający rok 2023 rokiem Wojciecha Korfantego. Ten wybitny Ślązak był dyktatorem III powstania śląskiego, które przypieczętowało włączenie do Polski najbardziej uprzemysłowionej części Górnego Śląska. To było bardzo ważne w odradzającej się Polsce, że była ta część, która mogła budować jej rozwój. Chciałem zakończyć słowami Wojciecha Korfantego: Jedną tylko wypowiadam prośbę do ludu śląskiego, a mianowicie, by został wierny swym zasadom chrześcijańskim i swemu przywiązaniu do Polski. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-284.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-285">
          <u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-285.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Grzegorz Gaża, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-286">
          <u xml:id="u-286.0" who="#PosełGrzegorzGaża">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
          <u xml:id="u-286.1" who="#komentarz">(Poseł Bożena Borys-Szopa: Pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-286.2" who="#PosełGrzegorzGaża">Pani Marszałek! Jestem chłopem z Pszczyny, to tam rozpoczęło się I powstanie śląskie. Ledwo zaczęło się, to już była zdrada. Nos, Ślązaków, to wcale nie przeraziło. Myśmy walczyli o to rok później, jeszcze rok później. Trzy razy musieliśmy stawać do boju, by móc teraz godać po śląsku. Dlatego bardzo dziękuję panu prezydentowi za to, że objął patronatem stulecie tych powstań. Nie myślałem, że jako Ślązak dożyję czasu, że w Warszawie będzie odsłonięty pomnik Wojciecha Korfantego. To był dla mnie dobry czas, byłem przy tym i jestem z tego dumny. Dziękuję również Sejmikowi Województwa Śląskiego za to, że podjął uchwałę. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-286.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-287">
          <u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Pan poseł Michał Gramatyka, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-287.2" who="#WicemarszałekMałgorzataGosiewska">Bardzo proszę o zadanie pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-288">
          <u xml:id="u-288.0" who="#PosełMichałGramatyka">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Nie wykluczam, że racje tych, którzy śląski uznają za odrębny język, w końcu zwyciężą, np. pod wpływem funkcjonowania śląszczyzny w przestrzeni oficjalnej. Tyle pan prof. Bralczyk, językoznawca, jeden z największych polskich autorytetów w dziedzinie języka normatywnego.</u>
          <u xml:id="u-288.1" who="#PosełMichałGramatyka">Czy ten moment już nadszedł? Może zwiastunem tego są tabliczki: Godomy po naszymu w Urzędzie Miasta w Rudzie Śląskiej, zresztą nie tylko, w innych miastach również. A może zwiastunem jest niezwykły sukces książki Zbigniewa Rokity „Kajś”, opowieści o Górnym Śląsku, o miejscach, których już nie ma, o ludziach, którzy odeszli, o Śląsku, jakiego dziś nie da się uświadczyć, ale jaki nam wszystkim jest i zawsze pozostanie drogi. A może zwiastunem tego są coroczne spotkania pod czułowskim orłem w Tychach, polskim orłem, wnuków powstańców śląskich. To tam z 16 na 17 sierpnia zginęła pierwsza ofiara I powstania śląskiego — Augustyn Rozkoszny. W tym miejscu stoi dzisiaj polski pomnik. Szacunek dla Śląska i śląskości wymaga, aby ten czas nastąpił jak najszybciej.</u>
          <u xml:id="u-288.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Małgorzata Kidawa-Błońska)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-289">
          <u xml:id="u-289.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-289.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Wojciech Szarama, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-290">
          <u xml:id="u-290.0" who="#PosełWojciechSzarama">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Jest mi bardzo przykro, że ten wspaniały dzień, który dzisiaj powinien być zwieńczony jednomyślnym podjęciem przez Sejm ustawy, został wykorzystany do ataków na państwo polskie. Możemy dyskutować na temat różnic na Śląsku, różnic w Polsce, tego, w jaki sposób je niwelować, natomiast nie powinniśmy kłamać. Powiedzenie, że mniejszości etniczne, mniejszości narodowe w Polsce są prześladowane, jest po prostu kłamstwem. W tym szczególnym momencie, w jakim się znalazła Polska, powstawanie takich rzeczy jest szczególnie rzeczą haniebną.</u>
          <u xml:id="u-290.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-290.2" who="#PosełWojciechSzarama">Polska robi, co może, żeby wszyscy w naszym kraju czuli się jak najlepiej. Pomoc Polski tym, którzy tej pomocy potrzebują, jest zupełnie jasna i oczywista.</u>
          <u xml:id="u-290.3" who="#PosełWojciechSzarama">Chciałbym podziękować pani Gabrieli Lenartowicz z Platformy Obywatelskiej za to, że powiedziała, iż powinniśmy ten dzień wspólnie świętować, bo to jest dzień radości.</u>
          <u xml:id="u-290.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-290.5" who="#PosełWojciechSzarama">Nie szukajmy rzeczy, które to święto będą w jakikolwiek sposób deprecjonować, i nie szukajmy możliwości szkodzenia państwu polskiemu.</u>
          <u xml:id="u-290.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-291">
          <u xml:id="u-291.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-291.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, ostatnie pytanie, pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-292">
          <u xml:id="u-292.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu koła Polskiej Partii Socjalistycznej wyrażam radość, że będzie Narodowy Dzień Powstań Śląskich. To bardzo ważne, że będziemy czcić nie tylko — jak to zazwyczaj Polacy mają w zwyczaju — klęski, ale także sukcesy. To naprawdę napawa dumą i radością. A ponadto jeżeli swój dzień mają tzw. żołnierze wyklęci, z których część nawet przez IPN została uznana za ludobójców…</u>
          <u xml:id="u-292.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Kto?)</u>
          <u xml:id="u-292.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">…oczywiście będziemy dążyć, żeby to święto zostało zniesione — to tym bardziej jest radość, że będziemy świętować Narodowy Dzień Powstań Śląskich. Jak powiedział mój przedmówca, mam nadzieję, że będziemy go świętować wspólnie, razem i radośnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-292.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-293">
          <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">To było ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-293.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sekretarza stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana ministra Wojciecha Kolarskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-294">
          <u xml:id="u-294.0" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPWojciechKolarski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Szanowni Państwo! Bardzo dziękuję za te głosy, za życzliwość i ciepłe słowa pod adresem prezydenta i tej inicjatywy, aby ustanowić Narodowy Dzień Powstań Śląskich. Spróbuję odpowiedzieć na wiele tych pytań, które, tak myślę, w zdecydowanej większości nie podważały istotności tego przedsięwzięcia, nie były podważeniem wartości tej inicjatywy. Wynikały one natomiast z potrzeby doprecyzowania kilku kwestii, przede wszystkim kwestii daty. Wydaje mi się, że ta sprawa przewijała się w większości pytań.</u>
          <u xml:id="u-294.1" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPWojciechKolarski">Chciałbym zacząć odpowiedź od tego, że ta inicjatywa wiąże się z wciąż jeszcze trwającymi obchodami stulecia odzyskania niepodległości. To właśnie państwo tutaj, na tej sali, podjęliście tę decyzję, przyjmując ustawę z inicjatywy prezydenta o obchodach stulecia odzyskania niepodległości Rzeczypospolitej. W tej ustawie zostały wyznaczone daty graniczne tych obchodów. Datą kończącą obchody jest moment zwieńczenia tego wielkiego wysiłku powstańców śląskich i ostatecznego ukształtowania zachodniej granicy odzyskanej po 123 latach Rzeczypospolitej. Tym samym odpowiadam na takie pytanie, na pewną przedstawioną tutaj złośliwość, że ktoś się spóźnił: nie, ta inicjatywa trafia w swój czas. Przyjęcie tej inicjatywy, przyjęcie tego projektu spowoduje, że w stulecie tego wydarzenia po raz pierwszy będziemy obchodzić Narodowy Dzień Powstań Śląskich jako święto państwowe właśnie 20 czerwca.</u>
          <u xml:id="u-294.2" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPWojciechKolarski">Druga rzecz: charakter obchodów stulecia odzyskania niepodległości również został przedstawiony przez prezydenta na tej sali w czasie posiedzenia Zgromadzenia Narodowego, które rozpoczynało obchody stulecia odzyskania niepodległości. Wiązało się to z przekonaniem, że obchody będą mieć dla nas, dla państwa polskiego wartość, znaczenie, jeżeli będą miały one charakter oddolny, obywatelski. Ta inicjatywa jest przejawem właśnie takiego sposobu obchodzenia uroczystości stulecia odzyskania niepodległości. To jest inicjatywa, która wyszła od samorządowców ze Śląska, z Opolszczyzny. Została poparta przez lokalne społeczności, przez lokalnych liderów i była konsultowana. Tak, tu odpowiadam na pytanie: ona była konsultowana przez przedstawicieli kancelarii. Stąd data dzienna, data 20 czerwca, nie jest datą przypadkową. To jest data, która ma swoje mocne historyczne uzasadnienie. To jest data, która jest uczczeniem trzech powstań. To nie jest data związana ani z I, ani z II, ani z III powstaniem. To jest data, która wieńczy wysiłek powstańczy lat 1919–1921, a także moment uroczystego wejścia Wojska Polskiego i przywitania go przez lud śląski na czele z dyktatorem powstania śląskiego Wojciechem Korfantym.</u>
          <u xml:id="u-294.3" who="#SekretarzStanuwKancelariiPrezydentaRPWojciechKolarski">Mam jeszcze kilka uwag w kwestii daty. Proponowana tutaj czy też rozważana wczoraj na posiedzeniu komisji data 2 maja została już słusznie zakwestionowana z powodu obchodzonego w tym czasie Dnia Flagi Rzeczypospolitej Polskiej oraz Dnia Polonii i Polaków za Granicą. Tym samym znaczenie tego święta byłoby dużo mniejsze. Przyjęcie tego terminu osłabiłoby również te nowe, obchodzone od kilku lat święta. Mielibyśmy też pewną kumulację świąt, bo jest to w przededniu Święta Konstytucji 3 Maja. Jestem absolutnie przekonany — takie głosy były też wczoraj na posiedzeniu komisji — że ta data spełni również ten cel, który przyświeca tej ustawie, ażeby wielkie śląskie zwycięstwo, wielkie polskie zwycięstwo, wielki sukces Śląska był obchodzony w całej Polsce, żeby to święto nie wiązało się tylko i wyłącznie z pamięcią regionalną, pamięcią lokalną, ale żeby stało się częścią narodowej pamięci i powodem do dumy dla nas, Polaków żyjących dzisiaj, i dla tych, którzy przyjdą po nas. Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-294.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-295">
          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego pana ministra Szymona Giżyńskiego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-296">
          <u xml:id="u-296.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoSzymonGiżyński">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Bardzo uprzejmie dziękuję wielokrotnie wspomnianym już tutaj inicjatorom, panu prezydentowi, samorządom i licznym organizacjom społecznym. Także Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ma swój wyraźny udział w przygotowaniu uroczystości. Myślę również o Instytucie Śląskim w Opolu, którego dyrektor, pan dr Bartosz Kuświk, jako szef instytucji udzielającej rekomendacji i pytanej o wszystkie szczegóły konsultacyjnie bardzo jasno poparł wczoraj na posiedzeniu komisji datę 20 czerwca. Bardzo serdecznie dziękuję autorom wypowiedzi całkowicie zgodnych z polską racją stanu. Na szczęście te wypowiedzi nie pochodziły tylko z jednego klubu, z klubu Prawa i Sprawiedliwości, ale były udziałem również innych klubów. Dziękuję za to, że to zostało tutaj, na tej sali, wspomniane. Ale również, i to nieparadoksalnie, dziękuję autorom tych wypowiedzi, w niemałej przecież ilości tu zaprezentowanych, które były przedstawione z premedytacją jako wypowiedzi antypolskie, czyli po prostu kłamliwe, a jeżeli kłamliwe, to także antyśląskie. Jestem absolutnie przekonany, mówię to z wielkim bólem, że nic tak nie kompromituje bardziej państwa jako Ślązaków niż wasza antypolskość.</u>
          <u xml:id="u-296.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-296.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoSzymonGiżyński">Wracam do pewnych wątków merytorycznych, bo przecież na szczęście takie były. Jasne jest, że koniec wieńczy dzieło. To był wielki triumf. Przecież ten wieloletni wysiłek został tutaj nie tylko wspomniany, ale i z hołdem oddany w formule opisu. To był wielki triumf Ślązaków, polskich patriotów, ale też wielki triumf polskiego narodu, wszystkich Polaków i państwa polskiego. To są przecież historyczne fakty. Ta ustawa, którą, myślę, ogromną większością i triumfalną większością polskich patriotów dzisiaj uchwalimy, nadaje tylko tym chwalebnym faktom stosowną, całkowicie oczywistą, bo podniosłą, symbolikę, właśnie upostaciowaną datą 20 czerwca 1922 r. Padły tu już mądre i prawdziwe słowa w odniesieniu do tej ustawy, że ta pamięć, którą tutaj rozpisaliśmy na szczegółowe akordy, jest opisana i wydobyta, i sprokurowana tą ustawą w duchu narodowej i państwowej jedności, ma wymiar wspólnotowy, i żadne pojękiwania zaklinaczy tego faktu nie zmienią. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-296.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-297">
          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę o zabranie głosu sprawozdawcę komisji panią poseł Violettę Porowską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-298">
          <u xml:id="u-298.0" who="#PosełViolettaPorowska">Szanowni Państwo! Ja bardzo krótko, jednakowoż muszę wypowiedzieć słowa podziękowania, słowa wielkiego podziękowania za wczorajszą dyskusję na posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu, gdzie w sposób naprawdę życzliwy, przyjazny, jak również radosny, w związku z tym, że będziemy mieli takie święto, odbywała się dyskusja. Bardzo dziękuję panu prezydentowi — proszę przekazać pozdrowienia — za podjęcie tej inicjatywy, za podjęcie inicjatywy, apelu, by ustanowić to wspaniałe narodowe, powtórzmy, narodowe święto powstań śląskich.</u>
          <u xml:id="u-298.1" who="#PosełViolettaPorowska">Dzisiejsza dyskusja na tej sali spełniła chyba również cel, jaki przyświecał ustanowieniu tego święta, a mianowicie cel oświatowy. Chodzi o propagowanie wśród młodych ludzi wiedzy o tym, że te powstania śląskie się wydarzyły i tworzyły siłę, wielkość Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-298.2" who="#PosełViolettaPorowska">Nie będę się odnosić do tych różnych wątków, kłamliwych absolutnie wątków, które pojawiały się ze strony Lewicy. Może przy innej dyskusji będziemy je sobie wyjaśniać. Natomiast jedną rzecz chciałabym kolegom z Lewicy radzić, rekomendować. Jeżeli czytacie różnego rodzaju periodyki, publikacje profesorów, to zalecam czytanie również książek sławnego Ślązaka, prof. Marka, który tak pięknie przypomina o tym, że Ślązacy, powstańcy śląscy, którzy przecież uczyli się w bismarckowskich szkołach, listy z powstań pisali piękną polszczyzną. Skąd się tej polszczyzny uczyli? Z modlitewników, proszę państwa. Śląskość to polskość. Dziękuję pięknie.</u>
          <u xml:id="u-298.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-299">
          <u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-299.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-299.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji ramowej Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa, sporządzonej w Faro dnia 27 października 2005 r. (druki nr 1571 i 2193).</u>
          <u xml:id="u-299.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę panią poseł Barbarę Bartuś o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-300">
          <u xml:id="u-300.0" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam przyjemność i zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji ramowej Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa, sporządzonej w Faro dnia 27 października 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-300.1" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Konwencja ramowa Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa należy do tych aktów prawnych Rady Europy, które dotyczą wspólnych działań na rzecz ochrony i udostępniania dziedzictwa kulturowego, wzmocnienia jego roli w budowaniu tożsamości i różnorodności, a tym samym pokojowego dialogu między wspólnotami tworzącymi dziedzictwo europejskiego kręgu kulturowo-cywilizacyjnego. Ma charakter ramowy, gdyż określa jedynie ogólne cele i obszary działania. Jednocześnie dopuszcza możliwość przyjęcia alternatywnych rozwiązań, wynikających z tradycji prawnych danego państwa i prowadzonej przez nie polityki.</u>
          <u xml:id="u-300.2" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Postanowienia konwencji nie mogą ograniczać ani naruszać praw człowieka i jego wolności zagwarantowanych w innych dokumentach międzynarodowych w tym w szczególności w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka oraz w Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności. Postanowienia konwencji nie mogą być interpretowane w sposób, który ogranicza stosowanie innych, korzystniejszych norm dotyczących dziedzictwa kulturowego i środowiska, wynikających z aktów prawnych krajowych lub międzynarodowych. Ponadto postanowienia konwencji nie mogą być wykorzystywane jako podstawa do jakichkolwiek roszczeń dotyczących dziedzictwa kulturowego.</u>
          <u xml:id="u-300.3" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Konwencja w przypadku jej ratyfikowania wejdzie w życie na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej w pierwszym dniu miesiąca następującego po upływie 3 miesięcy od dnia złożenia sekretarzowi generalnemu Rady Europy dokumentów ratyfikacyjnych. Sam projekt ustawy to są tylko dwa artykuły.</u>
          <u xml:id="u-300.4" who="#PosełSprawozdawcaBarbaraBartuś">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Komisja Kultury i Środków Przekazu oraz Komisja Spraw Zagranicznych po przeprowadzeniu pierwszego czytania oraz rozpatrzeniu tego projektu ustawy na posiedzeniu w dniu 26 kwietnia br. wnoszą, aby Wysoki Sejm raczył uchwalić projekt ustawy z druku nr 1571 bez poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-301">
          <u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 3-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-301.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-301.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Przemysław Drabek, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-302">
          <u xml:id="u-302.0" who="#PosełPrzemysławDrabek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowni Państwo! Mam przyjemność i zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość w sprawie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji ramowej Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa, sporządzonej w Faro dnia 27 października 2005 r., zawartego w druku nr 1571.</u>
          <u xml:id="u-302.1" who="#PosełPrzemysławDrabek">Tak jak już pani poseł sprawozdawca komisji mówiła, Konwencja ramowa Rady Europy została otwarta do podpisu przez państwa członkowskie Rady Europy w Faro 27 października 2005 r. Należy ona do tych aktów prawnych Rady Europy, które dotyczą wspólnych działań na rzecz ochrony i udostępniania dziedzictwa kulturowego, i wzmocnienia jego roli w budowaniu tożsamości i różnorodności, a tym samym pokojowego dialogu między wspólnotami tworzącymi dziedzictwo europejskiego kręgu kulturowo-cywilizacyjnego.</u>
          <u xml:id="u-302.2" who="#PosełPrzemysławDrabek">Konwencja została ratyfikowana przez 21 państw oraz podpisana przez siedem kolejnych. Zgodnie z art. 18 ust. c weszła w życie 1 czerwca 2011 r. Ratyfikacja i wdrożenie konwencji z Faro może stać się ważnym krokiem w przemianie sposobu postrzegania przez decydentów i społeczeństwo potrzeb ochrony kultury i płynących z tego korzyści.</u>
          <u xml:id="u-302.3" who="#PosełPrzemysławDrabek">Zawarte w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka prawo każdego człowieka do swobodnego uczestniczenia w życiu kulturalnym obejmuje także prawo do dziedzictwa kulturowego. Uznanie przez państwa strony konwencji, że prawa związane z dziedzictwem kulturowym przynależą do tej kategorii praw człowieka, jest nadrzędnym celem konwencji. Odwołując się do szerokiego i ogólnego art. 27 Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, konwencja pośrednio ukonkretnia zakres tego prawa oraz wspiera działania służące jego realizacji. W polskim systemie prawnym obowiązek stwarzania przez Rzeczpospolitą Polską warunków umożliwiających upowszechnianie i równy dostęp do dóbr kultury oraz zapewnienie każdemu wolności korzystania z tych dóbr wynika bezpośrednio z Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Stanowią o tym odpowiednio przepisy art. 6 ust. 1 i art. 73.</u>
          <u xml:id="u-302.4" who="#PosełPrzemysławDrabek">Klub Prawa i Sprawiedliwości popiera ten projekt ustawy i ratyfikację Konwencji ramowej Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa, sporządzonej w Faro dnia 27 października 2005 r. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-303">
          <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-303.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tomasz Olichwer, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-304">
          <u xml:id="u-304.0" who="#PosełTomaszOlichwer">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt w imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej przedstawić nasze stanowisko w sprawie projektu ustawy o ratyfikacji Konwencji ramowej Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa, sporządzonej w Faro dnia 27 października 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-304.1" who="#PosełTomaszOlichwer">Głównymi założeniami tejże konwencji są budowanie tożsamości kulturowej, a także ochrona i upowszechnianie dziedzictwa kulturowego dla wzrostu wspólnego poczucia tożsamości europejskiej. Tym samym postuluje się szersze udostępnienie i kreatywne wykorzystanie dóbr kultury. Należy zauważyć, że umowa ta ma charakter ramowy, wobec czego stanowi swego rodzaju zbiór postulatów, którymi należy się kierować, kreując politykę oraz krajowe przepisy prawa. Państwa zwane stronami zobowiązują się podjąć działania mające na celu zapewnienie większej dostępności dziedzictwa kulturowego, tak aby zwiększyć świadomość jego wartości. W rezultacie należy oczekiwać działań w zakresie edukacji, wykorzystania technologii cyfrowych dla popularyzacji kultury oraz zwalczania nielegalnego obrotu dobrami kultury.</u>
          <u xml:id="u-304.2" who="#PosełTomaszOlichwer">Szanowni Państwo! Istotnym przesłaniem konwencji jest stwierdzenie, iż prawa związane z dziedzictwem kulturowym przynależą do kategorii praw człowieka. Swoboda uczestniczenia w życiu kulturalnym, która znalazła swój wyraz w Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, obejmuje także prawo do dziedzictwa kulturowego. Wobec tego intencją sygnatariuszy konwencji jest włączenie każdego człowieka w proces definiowania dziedzictwa kulturowego i zarządzania tym dziedzictwem. To bardzo ważne i mądre przesłanie. Nieocenione jest także to, że zyskamy na tym wszyscy.</u>
          <u xml:id="u-304.3" who="#PosełTomaszOlichwer">W związku z powyższym, reprezentując klub Koalicji Obywatelskiej, deklaruję poparcie tej ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-304.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-305">
          <u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-305.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Andrzej Szejna, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-306">
          <u xml:id="u-306.0" who="#PosełAndrzejSzejna">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Polska podpisała konwencję ramową dnia 10 maja 2021 r. i od tamtego czasu konwencja oczekuje na ratyfikację, dokładnie rok. Jest to dla mnie niezrozumiałe, ponieważ wartości wynikające z tej konwencji nie tylko są zgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, ale również nawiązują do tych wyrażonych w Traktacie o funkcjonowaniu Unii Europejskiej oraz Traktacie o Unii Europejskiej zasad. Ale to krótko, zważywszy na to, jak dzisiaj Prawo i Sprawiedliwość walczy z Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej, z Komisją Europejską, z Radą Europejską, z Radą Europy, z Radą Unii Europejskiej i z całym światem.</u>
          <u xml:id="u-306.1" who="#PosełAndrzejSzejna">Konwencja ta jest bardzo istotnym aktem prawa międzynarodowego, który poniekąd zakotwicza państwa strony konwencji w ponadnarodowym dziedzictwie kulturowym Europy. W preambule konwencji znajduje się odwołanie do jednego z celów Rady Europy, mianowicie osiągnięcia większej jedności między jej członkami, co ma służyć większej ochronie i wspieraniu ideałów i zasad opartych na poszanowaniu praw człowieka, demokracji oraz praworządności, które stanowią ich wspólne dziedzictwo. Tym samym prawa człowieka, praworządność i demokracja zostały przez strony konwencji włączone do dziedzictwa kulturowego. Na potrzeby konwencji w art. 2 przyjęto dotychczas najszerszą definicję dziedzictwa kulturowego, które zostało zdefiniowane jako zbiór zasobów odziedziczonych po przeszłych pokoleniach, które ludzie identyfikują niezależnie od praw własności jako odzwierciedlenie i wyraz swoich wartości i zasad, wiedzy i tradycji.</u>
          <u xml:id="u-306.2" who="#PosełAndrzejSzejna">Biorąc pod uwagę treść konwencji, klub poselski Lewicy będzie głosował za ratyfikacją niniejszej konwencji. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-307">
          <u xml:id="u-307.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-307.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani Małgorzata Prokop-Paczkowska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-308">
          <u xml:id="u-308.0" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Konwencja z Faro to konwencja marzenie. Chodzi w niej o wspólne działania na rzecz ochrony i udostępniania dziedzictwa kulturowego, wzmacnianie jego roli w budowaniu tożsamości i różnorodności.</u>
          <u xml:id="u-308.1" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Prawo do dziedzictwa kulturowego to możliwość uczestnictwa w nim, ale także jego wzbogacania, czyli tworzenia nowych dzieł sztuki.</u>
          <u xml:id="u-308.2" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Jakieś 20 lat temu przeczytałam artykuł w gazecie o wystawie Parmigianina w wiedeńskim muzeum. Zapakowaliśmy się więc z mężem i córką do samochodu i pojechaliśmy tę wystawę obejrzeć. Oboje mieliśmy wówczas pracę, a więc środki na taki wyjazd, ale przede wszystkim mieliśmy duchową potrzebę, aby tam pojechać, a do tego Europa bez granic ułatwiała nam ten wyjazd. Więc niech nikt nie wyprowadza nas z tej Europy bez granic.</u>
          <u xml:id="u-308.3" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Konwencja z Faro zobowiązuje państwa do takich działań, aby jak największa liczba obywateli miała środki do realizowania takich potrzeb. W „Podróżach z Herodotem” Kapuściński napisał: Istnieje coś takiego jak zarażenie podróżą. Wiadomo, że jedna podróż to więcej niż 10 przeczytanych książek, więc państwo poprzez edukację powinno zarażać tą nieuleczalną chorobą. Nie może być tak, że jakieś dziecko nie jedzie na wycieczkę szkolną, bo rodziców na to nie stać.</u>
          <u xml:id="u-308.4" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Konwencja zobowiązuje też państwa do zapewnienia każdemu wolności i niezależności w zakresie korzystania z dóbr kultury. A więc takie działania jak pani Nowak, która zakazuje albo odstręcza od wyjścia do teatru, są zakazane. To powinno być zakazane.</u>
          <u xml:id="u-308.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Kłamstwo jest ogólnie zakazane.)</u>
          <u xml:id="u-308.6" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Ratyfikujmy więc wreszcie tę konwencję. Może dzięki temu w naszej Polsce słowo „galeria” odzyska swoje znaczenie i znów będzie kojarzyć się ze sztuką, a nie tylko z dużym sklepem.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-309">
          <u xml:id="u-309.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-309.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę, pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-310">
          <u xml:id="u-310.0" who="#PosełJarosławRzepa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panowie Ministrowie! Przedmiotem omawianego dziś projektu ustawy jest ratyfikacja konwencji ramowej Rady Europy przyjęta, jak państwo już wcześniej powiedzieliście, 27 października 2005 r. Do tej pory została ratyfikowana przez 21 państw, a podpisana przez kolejnych siedem. Składa się z preambuły oraz 23 artykułów. Te 23 artykuły, szanowni państwo, to jest kwintesencja tego. Celem tej konwencji jest ochrona dziedzictwa kulturowego, wzmocnienie jego roli w budowaniu tożsamości, różnorodności oraz pokojowego dialogu między wspólnotami tworzącymi dziedzictwo europejskiego kręgu kulturowo-cywilizacyjnego, a także podkreślenie znaczenia działań związanych z upowszechnianiem dziedzictwa kulturowego dla wzrostu wspólnego poczucia tożsamości europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-310.1" who="#PosełJarosławRzepa">W art. 2 konwencja definiuje dziedzictwo kulturowe jako zbiór zasobów odziedziczonych po przeszłych pokoleniach, które ludzie identyfikują niezależnie od praw własności jako odzwierciedlenie i wyraz swoich stale ewolucyjnych wartości wierzeń, wiedzy i tradycji.</u>
          <u xml:id="u-310.2" who="#PosełJarosławRzepa">Niewątpliwie bardzo ważnym pojęciem, które wprowadza konwencja w art. 3, jest definicja wspólnego dziedzictwa Europy. Należy przez nie rozumieć całość dziedzictwa kulturowego Europy, które stanowi zbiór zasobów jako wspólne źródło pamięci, tożsamości, spójności i kreatywności. Pojęcie to obejmuje także ideały, zasady i wartości, które wspierają rozwój pokojowego i stabilnego społeczeństwa zbudowanego na poszanowaniu praw człowieka, demokracji oraz państwa prawa.</u>
          <u xml:id="u-310.3" who="#PosełJarosławRzepa">Konwencja w art. 5 stanowi obowiązek uznania prawa każdego do korzystania z dziedzictwa kulturowego oraz możliwości jego wzbogacania. Prawo to nie będzie mogło zgodnie z konwencją podlegać innym ograniczeniom niż ograniczenie wynikające z ochrony publicznego interesu oraz prawa i wolności innych osób.</u>
          <u xml:id="u-310.4" who="#PosełJarosławRzepa">W imieniu klubu Koalicji Polskiej pragnę państwu przedstawić informację, że nasz klub będzie głosował za ratyfikacją tej konwencji. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-310.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-311">
          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-311.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-312">
          <u xml:id="u-312.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Na wstępie należy zadać sobie jedno wściekle ważne pytanie: Po co podpisujemy kolejną konwencję? Co nam z tego przyjdzie? Czego nam w Polsce przybędzie? Po co składamy jakieś międzynarodowe deklaracje, po co bierzemy na siebie jakieś zobowiązania, choćby i tak mgliste jak tutaj? Co was te długopisy tak wiecznie świerzbią, żeby coś ciągle podpisywać?</u>
          <u xml:id="u-312.1" who="#PosełDobromirSośnierz">Podpisywać łatwo, a potem jak wychodzą jakieś babole, to nie ma komu wypowiedzieć, nie macie odwagi cywilnej, tak jak ze słynną pseudokonwencją stambulską, wobec której okazaliście się tak samo bezzębni jak poprzednicy. Cała ta konwencja to jest zlepek nic niewnoszących komunałów przefiltrowanych przez wszystkie standardowe filtry poprawności politycznej. Więcej tam jest o demokracji niż o kulturze. W konwencji o kulturze 14 razy jest mowa o demokracji i 11 razy o pokoju. Poczytajmy — jest to śmiertelnie nudne, uprzedzam: Stąd jednym z wątków konwencji jest propagowanie poszanowania dla dziedzictwa kulturowego innych oraz promowanie różnorodności kulturowej w celu podkreślenia roli dziedzictwa kulturowego w budowaniu pokojowego i demokratycznego społeczeństwa. Konwencja stanowi także wyraz przekonania o konieczności włączenia każdego człowieka w proces definiowania dziedzictwa kulturowego i zarządzania tym dziedzictwem, jak też znaczenia działań związanych z upowszechnianiem dziedzictwa kulturowego dla wzrostu wspólnego poczucia tożsamości europejskiej. I co z tego wynika? Niewiele, ale na wszelki wypadek jest pochwała multikulti.</u>
          <u xml:id="u-312.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Konwencja może zwiększyć potencjał dziedzictwa kulturowego w budowaniu społeczeństwa demokratycznego. Nie, nie może, to jest tylko świstek papieru niewprowadzający nawet żadnych konkretnych narzędzi do realizacji tych celów.</u>
          <u xml:id="u-312.3" who="#PosełDobromirSośnierz">Zawarta w konwencji koncepcja wspólnego dziedzictwa Europy przyczyni się do pogłębienia dialogu, a tym samym do budowy pokojowego i demokratycznego ładu. Naprawdę? Putin przeczyta, rozczuli się i wycofa wojska z Ukrainy? A może się zanudzi na śmierć? To już prędzej. Wspólne dziedzictwo Europy obejmuje także ideały, zasady i wartości, które wspierają rozwój pokojowego i stabilnego społeczeństwa zbudowanego na poszanowaniu praw człowieka, demokracji oraz państwa prawa, niezależnie, czy zostały wypracowane w okresach rozwoju czy też w okresach wojen i konfliktów. Dlatego też należy podkreślać rolę dziedzictwa kulturowego jako źródła pokojowego współistnienia. To jest bełkot.</u>
          <u xml:id="u-312.4" who="#PosełDobromirSośnierz">Są różne kultury, różne memy wewnątrz tych kultur. Niektóre są pokojowe, a niektóre nie. Dziedzictwo kulturowe to również pewne stereotypy i uprzedzenia. Pieśni wojenne są elementem kultury, a nie są pokojowe z definicji.</u>
          <u xml:id="u-312.5" who="#PosełDobromirSośnierz">Ratyfikowanie konwencji wyrazi poparcie dla działań wspierających realizację praw związanych z dziedzictwem kulturowym jako praw człowieka. Co to ma znaczyć? Czy znowu się nie okaże, że podpisaliśmy jakąś konwencję, która karze jednym ludziom zapewniać pod przymusem jakieś usługi kulturalne innym ludziom, bo oni mają do tego jakieś rzekome prawo? Dalej znowu zobowiązujemy się oczywiście do promowania różnorodności kulturowej. Czyli co mamy na przykład zrobić? Jak gdzieś jest obszar jednolity kulturowo, to należy go zniszczyć i zastąpić jakimś kulturowym bigosem? Różnorodność kulturowa polega na tym, że w różnych miejscach wykształcają się różne kultury, w których ludzie zupełnie inaczej podchodzą do pewnych spraw, inaczej rozwiązują problemy, mają inne wartości. To wymaga, żeby na danym obszarze wykształciła się w miarę jednolita mentalność. Nie ma innego wzorca powstawania kultur, jak tylko naprzemienna izolacja i mieszanie się tych kultur. A Unia Europejska zajmuje się akurat rugowaniem wszelkiej odmienności, np. zwalcza wszelkie kultury patriarchalne, nie tylko w Europie, ale nawet na świecie. To co to jest za różnorodność? Zwłaszcza że według konwencji każdy człowiek indywidualnie lub wspólnie z innymi jest zobowiązany do poszanowania dziedzictwa kulturowego innych ludzi…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-313">
          <u xml:id="u-313.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-314">
          <u xml:id="u-314.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-314.1" who="#PosełDobromirSośnierz">…w takim samym stopniu jak własnego.</u>
          <u xml:id="u-314.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Ale jak to? Identyfikowanie się z własną kulturą oznacza, że szanujemy ją i pielęgnujemy bardziej niż inne. To jest wszystko naprawdę jeden wielki bełkot. Nie rozumiem, jaki ważny interes Rzeczpospolita załatwia tą konwencją. Dopóki tego nie zrozumiem, dopóki mi to nie zostanie wytłumaczone, co tu uzyskujemy, będziemy przeciwko.</u>
          <u xml:id="u-314.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-314.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Posady będą.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-315">
          <u xml:id="u-315.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Paweł Zalewski Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-316">
          <u xml:id="u-316.0" who="#PosełPawełZalewski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! To zaszczyt występować w imieniu koła Polska 2050 w tak ważnej sprawie. Muszę powiedzieć, że jestem zdumiony wystąpieniem mojego poprzednika, od którego jako reprezentującego interes narodowy raczej oczekiwałbym wszystkiego, a nie takiego nihilizmu…</u>
          <u xml:id="u-316.1" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Nas nie wprawia w zdumienie pańskie zdumienie.)</u>
          <u xml:id="u-316.2" who="#PosełPawełZalewski">…nihilizmu, jeżeli chodzi o wartości. Bo można krytykować instytucje międzynarodowe, można krytykować Radę Europy, ale tutaj…</u>
          <u xml:id="u-316.3" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Braun: Ale trzeba.)</u>
          <u xml:id="u-316.4" who="#PosełPawełZalewski">…wzniosła się na wyżyny swojego dorobku, dlatego że przyjęła… Przyjęliśmy. Dobrze, że Polska po wielu latach podpisała, teraz ratyfikuje tę niezwykle ważną konwencję, dlatego że dotyczącą naszej tożsamości, która ma charakter kulturowy, ale to oznacza, bardzo, bardzo przecież wiele. To nie jest tylko kwestia dziedzictwa materialnego, ale to także wartości, do których nawiązujemy.</u>
          <u xml:id="u-316.5" who="#PosełPawełZalewski">Ważne jest również to, że ta konwencja pokazuje, iż można mówić, bronić, zachowywać dziedzictwo kulturowe, które z definicji jest różne, i ta konwencja to dokładnie uznaje, ale w sposób pokojowy. W taki sposób, który jest twórczy, który nie prowadzi do wojen. To jest również jeden z celów tej konwencji. Można dzisiaj zapytać, czy Rosja, która rozpoczęła brutalną wojnę z Ukrainą, nie rozpoczęła przypadkiem procesu wychodzenia z tego wielkiego wspólnego zbioru, którym jest dziedzictwo kulturowe Europy.</u>
          <u xml:id="u-316.6" who="#PosełPawełZalewski">Kolejna kwestia. Dobrze jest, gdy we wszystkim, co robimy, przeglądamy się w dziedzictwie kulturowym, w naszej tożsamości. Mówiąc krótko, sprawdzamy, czy to, co robimy, jest zgodne z naszą tożsamością. To nie dotyczy wyłącznie kultury materialnej, krajobrazu kulturowego, ale także polityki tutaj, na tej sali, prowadzonej. Czy rzeczywiście jest to zgodne z tymi wartościami, które kultura europejska wypracowała jako wspólne, czyli prawa człowieka…</u>
          <u xml:id="u-316.7" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Różnorodność.)</u>
          <u xml:id="u-316.8" who="#PosełPawełZalewski">…demokracja, również rządy prawa, praworządność.</u>
          <u xml:id="u-316.9" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Albo jedno, albo drugie.)</u>
          <u xml:id="u-316.10" who="#PosełPawełZalewski">Niestety to przejrzenie się w tym, co stanowi naszą tożsamość, i porównanie polityki, która prowadzona jest na tej sali, a tak naprawdę prowadzona jest przez większość sejmową, daje negatywne konsekwencje.</u>
          <u xml:id="u-316.11" who="#PosełPawełZalewski">Mam nadzieję, że zaproponowanie przez rząd przyjęcia tej konwencji będzie jednym z malutkich kamyczków do budowy zgody także na tej sali i powrotu do tych wartości, które nas fundują. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-316.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-317">
          <u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-317.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
          <u xml:id="u-317.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-318">
          <u xml:id="u-318.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawiam stanowisko Koła Parlamentarnego PPS w sprawie Konwencji ramowej Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa, sporządzonej w Faro dnia 27 października 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-318.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Art. 1a statutu Rady Europy mówi o osiąganiu jak największej jedności między członkami Rady, aby chronić i wcielać w życie ideały oraz zasady stanowiące wspólne dziedzictwo krajów członkowskich, a także ułatwiać postęp ekonomiczny i społeczny. Wskazana konwencja spełnia wszystkie te wymagania i jest potrzebna, aby pogłębić integrację między członkami Rady Europy. Wzmocni to różnorodność kulturową przy zachowaniu spójności społecznej i będzie częścią promocji dialogu międzykulturowego. Dzięki konwencji kultura będzie bardziej dostępna, co wiąże się z rozwojem społecznym i stałym podnoszeniem jakości życia obywateli. Prawo do dóbr kulturalnych jest powszechnie przyjęte jako prawo człowieka drugiej generacji, tak jak prawa ekonomiczne i socjalne.</u>
          <u xml:id="u-318.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Dokument stanowi uzupełnienie Konwencji o ochronie dziedzictwa architektonicznego Europy z października 1985 r. i Europejskiej konwencji o ochronie dziedzictwa archeologicznego ze stycznia 1992 r., a także, co dla nas bardzo ważne, uzupełnienie art. 73 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który mówi o wolności korzystania z dóbr kultury. Zintegrowane podejście do dziedzictwa kulturowego wesprze kulturę jako element wpływający nie tylko na społeczeństwo, ale również na gospodarkę i zwiększy możliwość przeznaczania dodatkowych środków finansowych na ten obszar gospodarki. Koło Parlamentarne PPS w pełni popiera projekt ustawy ratyfikacyjnej. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-319">
          <u xml:id="u-319.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-319.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zadać pytanie?</u>
          <u xml:id="u-319.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-319.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-319.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czas — 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-320">
          <u xml:id="u-320.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Dzisiaj mówimy o konwencji, która za kilka miesięcy doczeka się pełnoletności. Warto pochwalić Zjednoczoną Prawicę, że potrzebowała jedynie 7 lat na to, żeby pochylić się nad problemem i przedstawić nam go na dzisiejszym posiedzeniu Sejmu. Czy to szybko, pozostawię ocenie Polkom i Polakom.</u>
          <u xml:id="u-320.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Regulacje związane z dziedzictwem kulturowym wreszcie doczekają się wprowadzenia, wdrożenia w życie. Tylko jedno pytanie: Czemu tak długo? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-321">
          <u xml:id="u-321.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-321.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-322">
          <u xml:id="u-322.0" who="#PosełJanSzopiński">Szanowna Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze! Na ręce pana ministra pragnę złożyć najserdeczniejsze gratulacje za podjęcie sprawy ratyfikacji Konwencji ramowej Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego. Mam nadzieję i wyrażam ją z tego miejsca, że ratyfikacja tego dokumentu powstrzyma wszystkich: posłów PiS-u, ministerstwo kultury i osobiście pana ministra od tego, co chcieliście zrobić, sposobu, w jaki chcieliście się przypodobać Viktorowi Orbánowi i przekazać Węgrom jeden z najcenniejszych polskich rękopisów — mam na myśli Kodeks Korwina, który znajdował się w zasobach Biblioteki Akademickiej w Toruniu od XVI w. Sądzę, że powrotu do tematu tego podarunku nie będzie i że będziecie mieli odwagę i powiecie jako rząd, że przekazanie tego zabytku na rzecz Węgrów zgodnie z konwencją z Faro jest niemożliwe. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-322.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-323">
          <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-323.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-324">
          <u xml:id="u-324.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-324.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panowie Ministrowie! Wysoka Izbo! Myślę, że cały czas musimy w naszym państwie budować świadomość pozytywnego wpływu kultury na rozwój społeczny i rozwój gospodarczy. Dzięki obcowaniu z kulturą rozwija się społeczeństwo, rozwija się gospodarka, kultura buduje w nas umiejętność kreatywnego myślenia, ale co ważniejsze — przekraczania pewnych schematów myślowych. Myślę, że dzisiaj taka świadomość jest niezwykle ważna. Ważna w tym wszystkim jest również możliwość obcowania z różnego rodzaju kulturą — nie tą wyznaczoną przez władzę i uznaną za zgodną z jakimś paradygmatem, którym kieruje się władza polityczna. W związku z tym pytanie do pana ministra o to, czy rząd, a także inne agendy rządowe, kuratoria przestaną ingerować w wolność twórczą, co w ostatnich latach niestety mieliśmy nieprzyjemność obserwować. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-325">
          <u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-325.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Prokop-Paczkowska, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-326">
          <u xml:id="u-326.0" who="#PosełMałgorzataProkopPaczkowska">Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Konwencja z Faro powstała po wojnie w byłej Jugosławii jakby w odpowiedzi na ogrom strat kulturowych, jakie powstały w wyniku tej wojny. Teraz mamy napaść Rosji na Ukrainę. Ukraina to też dziedzictwo kulturowe, jakże często powiązane z naszym, polskim dziedzictwem kulturowym. Lwowska galeria obrazów to również płótna naszych mistrzów. Chcę pana zapytać: Czy my jako Polska pomagamy, czy nasz rząd pomaga Ukrainie również w zabezpieczaniu jej dziedzictwa kulturowego?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-327">
          <u xml:id="u-327.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-327.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Franciszek Sterczewski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-328">
          <u xml:id="u-328.0" who="#PosełFranciszekSterczewski">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Warto zwrócić uwagę, że konwencja z Faro nazywa dziedzictwem kulturowym m.in. prawa człowieka oraz rządy prawa. Wasza polityka sprawia, że od 7 lat żyjemy w kraju, w którym te wartości są łamane. Ktoś, kto na początku waszych rządów miał 18 lat, dziś jest już po studiach i myśli o imigracji, bo nie chce żyć w Budapeszcie czy Moskwie, w Warszawie, bo widzi, jak przesuwacie Polskę z europejskiej demokracji w stronę wschodniego autorytaryzmu. Konwencja z Faro uświadamia, że europejskie dziedzictwo kulturowe to podstawa tożsamości i bezpieczeństwa zarówno Polski, jak i Europy. Tak więc jeśli chcecie być konsekwentni, to działajcie zgodnie z zapisami tej konwencji. Zacznijcie współpracować z obywatelami i obywatelkami, zamiast zabierać im podstawowe prawa. Gdybyście uważnie przeczytali tekst, który chcecie teraz ratyfikować, to być może zrozumiecie, że każde państwo jest tak silne, jak silna jest jego demokracja i kultura. Więcej odwagi i konsekwencji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-328.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-329">
          <u xml:id="u-329.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-329.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Piotr Adamowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-330">
          <u xml:id="u-330.0" who="#PosełPiotrAdamowicz">Dziękuje.</u>
          <u xml:id="u-330.1" who="#PosełPiotrAdamowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie! Konwencja, którą się zajmujemy, pochodzi z roku 2005, weszła w życie po 6 latach. Polska podpisała dokument po 10 latach od jego wejścia w życie, czyli w roku 2021. Do tej pory stronami konwencji stało się 21 państw. Dokument nie budzi w zasadzie żadnych kontrowersji. W związku z tym poprosiłbym o wyjaśnienie przyczyn tak jednak długiego procesu pełnego przyjęcia przez Polskę konwencji. I pytanie drugie: Czy w ramach działalności Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego czekamy jeszcze na jakiś dokument o randze międzynarodowej, którym też powinniśmy się zająć? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-330.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-331">
          <u xml:id="u-331.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-331.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Grzegorz Braun, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-332">
          <u xml:id="u-332.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Kolejny akt prawny, który wprowadza do polskiej przestrzeni kulturowej również — niestety nie tylko do konstrukcji prawnoustrojowej — mowę trawę, marksizm, leninizm, łysenkizm…</u>
          <u xml:id="u-332.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-332.2" who="#PosełGrzegorzBraun">…w pigule, która jest tak niestrawna, jak to tutaj zaprezentował, pięknie interpretując, mój czcigodny kolega Dobromir Sośnierz. Jednak to pominąwszy, rozumiem, że taka jest mądrość etapu, że państwo musicie implementować, więc implementujecie. Ale mam pytanie, panie ministrze. Dopatrzyłem się pewnego zastrzeżenia, które wniosło do tej konwencji Królestwo Hiszpanii. Królestwo Hiszpanii mianowicie zastrzega — niby nic, mała rzecz — że ta konwencja może być interpretowana wyłącznie w sposób zgodny z obecnie obowiązującym jego ustawodawstwem. Ustawodawstwem Hiszpanii i wszystkim, co się tyczy patrimonio nacional, dziedzictwa narodowego Hiszpanii. Pytanie, czy z ostrożności procesowej rozważał pan minister wniesienie jakiegoś niczemu nieszkodzącego, a jednak zastrzeżenia, żeby nie wykorzystał nikt tej konwencji do sączenia tego, co tutaj wynika z tych radosnych wystąpień Lewicy z lewej strony, prawda?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-333">
          <u xml:id="u-333.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-333.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-334">
          <u xml:id="u-334.0" who="#PosełGrzegorzBraun">Oni się na to cieszą, że będą również tą konwencją dyscyplinować Rzeczpospolitą np. w kwestii sądownictwa. Z zastrzeżeniem.</u>
          <u xml:id="u-334.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-335">
          <u xml:id="u-335.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-335.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pani poseł Magdalena Łośko, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-336">
          <u xml:id="u-336.0" who="#PosełMagdalenaŁośko">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Konwencja ramowa Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa stanowi, że państwa, czyli strony konwencji, uznają, że prawa związane z dziedzictwem kulturowym przynależą do praw człowieka. Jednym z celów konwencji jest uznanie indywidualnej, jak i zbiorowej odpowiedzialności za dziedzictwo kulturowe. Mam nadzieje, że ratyfikując tę konwencję, Polska będzie przestrzegała jej zasad i zapisów. A zabytki o wyjątkowej wartości historycznej i artystycznej, takie m.in. jak Kodeks Korwina — manuskrypt z Książnicy Kopernikańskiej, będą w większym stopniu chronione przed próbami przekazania ich w ręce proputinowskich i prorosyjskich polityków. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-336.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-337">
          <u xml:id="u-337.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-337.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-338">
          <u xml:id="u-338.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Projekt ustawy ratyfikacyjnej został złożony we wrześniu 2021 r. Konwencja nie budzi zastrzeżeń. Dlaczego zatem tak późno będziemy przyjmować ustawę ratyfikacyjną, skoro PiS potrafił uchwalać ustawy w ciągu 1, 2 dni bez żadnych dyskusji? I to ustawy naprawdę wymagające dyskusji. Czy rząd skorzystał z tego czasu i przygotował niezbędne zmiany przepisów? A jeśli tak, to konkretnie jakie przepisy rząd planuje zmienić w związku z ratyfikacją konwencji? Czy jest np. przygotowany projekt wdrażania postanowień konwencji dotyczący powołania, na podstawie art. 17 Statutu Rady Europy, komitetu, który będzie monitorował wdrażanie postanowień konwencji lub czy będzie to jakiś już istniejący komitet? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-339">
          <u xml:id="u-339.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-339.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-339.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-339.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Krzysztof Gawkowski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-339.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-339.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-340">
          <u xml:id="u-340.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dowiedzieliśmy się z ust pana posła Adamowicza, że ten projekt konwencji jest niekontrowersyjny, co oznacza w tłumaczeniu na polski, że można go podpisać albo nie podpisać i nie robi to najmniejszej różnicy. Natomiast chciałem spytać, jak to jest, że ratyfikujemy tę konwencję, gdy np. dobra kultury są w tej chwili nieudostępniane ludziom, tylko przeciwnie. Np. w piwnicach Muzeum Narodowego leżą dziesiątki tysięcy obrazów, które mogłyby wisieć po domach i być oglądane przez ludzi, a tak się kiszą w piwnicach i ludzie nie mogą ich oglądać. Jak to się dzieje, że nie mamy dostępu do dóbr kultury, bo nam się z powodów politycznych, czy innych, ten dostęp odbiera? Jak to się dzieje, bo przecież dobra kultury były zawsze cenione, teraz idą w miliony, w miliony idą ceny dzieł kultury, a my chcemy to jeszcze chronić. Jak chcemy to jeszcze bardziej chronić, pytam. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-341">
          <u xml:id="u-341.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-341.1" who="#komentarz">(Sekretarz Stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Jarosław Sellin: Jednak muszę.)</u>
          <u xml:id="u-341.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego pana ministra Jarosława Sellina.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-342">
          <u xml:id="u-342.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Szanowna Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Wiele pytań, które padły w tej debacie, trochę było z boku istoty tej konwencji i planu politycznego, żeby ją ratyfikować. Ale uważam, że niektóre pytania były na tyle istotne, że należy po prostu na nie odpowiedzieć.</u>
          <u xml:id="u-342.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Było dużo pytań o to, dlaczego tak długo zwlekaliśmy z tą ratyfikacją, dlaczego to już tyle trwa. Chcę przypomnieć, poinformować, że Rada Europy to jest organizacja zrzeszająca wszystkie kraje europejskie, a nie tylko kraje Unii Europejskiej, a więc jest tu ok. 50 państw, a nie 27. Jeżeli tę konwencję ratyfikowały 22 państwa — w notatce państwo przeczytacie, że 21, ale niedawno dołączyła do tego Hiszpania, jak słusznie zauważył pan poseł Braun — to oznacza, że jeszcze nawet nie połowa państw europejskich to ratyfikowała. A więc jeśli my to zrobimy teraz, to będziemy w połowie europejskiej stawki, jeśli chodzi o sprawę ratyfikacji tej konwencji.</u>
          <u xml:id="u-342.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Pan poseł Jan Szopiński i pani Magdalena Łośko z troską pochylali się nad rzeczywiście kontrowersyjną dyskusją wokół Kodeksu Korwina z Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. Powiem tylko tyle: moim zdaniem to, że ta rzeczywiście kontrowersyjna dyskusja się odbyła, okazało się dla jakości debaty publicznej dobre, bo i pani Magdalena Łośko, i pan Jan Szopiński z pewnością się dowiedzieli, że taki skarb w jednej z polskich bibliotek mamy.</u>
          <u xml:id="u-342.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-342.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Przypuszczam, że zanim ta dyskusja wybuchła, prawdopodobnie nie wiedzieli oni, że coś tak cennego mamy w jednej z polskich bibliotek.</u>
          <u xml:id="u-342.5" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Na 100%.)</u>
          <u xml:id="u-342.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Pan poseł Mirosław Suchoń sformułował właściwie taką insynuację — nie wiem, jak się do tego ustosunkować — w pytaniu: Dlaczego ingerujemy w wolność twórczą? Jeśli pan poseł chce to zegzemplifikować, to proszę jakąś interpelację napisać, bo stwierdzam w pełni odpowiedzialnie, że w wolność twórczą w Polsce nie ingerujemy.</u>
          <u xml:id="u-342.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Pani poseł Małgorzata Prokop zadała bardzo istotne i ciekawe pytanie: Jak pomagamy Ukrainie? Cieszę się z tego pytania, bo chcę parę słów na ten temat powiedzieć. Otóż przyjechałem teraz na salę sejmową prosto z ministerstwa, z wielogodzinnego spotkania z panią wiceminister kultury Ukrainy i z panem wiceministrem kultury Litwy. Chodzi o to, że w ramach Trójkąta Lubelskiego uruchamiamy specjalny fundusz, wspólnie konstruowany przez Ukrainę, Litwę i Polskę, pomagający Ukrainie w digitalizacji jej dóbr kultury zwłaszcza w tych miejscach, gdzie one są szczególnie zagrożone. Program digitalizacyjny w Ukrainie dotąd nie był zbyt ambitnie realizowany, dlatego na początku konfliktu, inwazji rosyjskiej na Ukrainę, powołaliśmy specjalny zespół kryzysowy, który od początku zajmuje się pomocą Ukrainie. To jest pomoc bardzo wymierna, bardzo materialna. Już kilkadziesiąt wielkich transportów TIR-owych pojechało na Ukrainę, zawożąc tam materiały, o które prosili sami ludzie kultury, dyrektorzy różnych instytucji, zwłaszcza muzeów, bibliotek, archiwów. To są materiały bardzo konkretne, zabezpieczające ich zbiory ruchome albo zabytki nieruchome przed pożarami, przed możliwością destrukcji spowodowanej wybuchami bomb czy rakiet czy też podmuchami towarzyszącymi tym wybuchom. To są bardzo specjalistyczne materiały, które pozwalają im to zabezpieczyć.</u>
          <u xml:id="u-342.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Jesteśmy również przygotowani na to, i Ukraińcy też o tym wiedzą, żeby w razie czego ruchome dobra kultury z Ukrainy przyjmować na terytorium Polski i tu je chronić. Mamy przygotowane specjalistyczne miejsca i specjalistyczny transport. Jednak sami Ukraińcy zastrzegli, że takie działania będą wynikały z ich suwerennych decyzji. Na razie jeszcze takich próśb nie ma. My jesteśmy gotowi, ale na razie takich próśb nie ma. Jeśli coś się na terytorium Ukrainy ratuje przed destrukcją wojenną, to raczej na zasadzie przenosin z miejsca na miejsce w ramach granic państwa ukraińskiego, oczywiście raczej ze wschodu na zachód, ale jeszcze nie za granicę. Mam nadzieję, że Ukraina nie będzie do tego zmuszona, żeby takie decyzje podejmować, ale w razie czego jesteśmy przygotowani.</u>
          <u xml:id="u-342.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Oczywiście pomagamy też Ukrainie w różnych akcjach międzynarodowych, zmierzających do tego, żeby wyrzucać Rosję z organizacji międzynarodowych, które zajmują się kulturą, i to się udaje, oraz eliminować rosyjskie propagandowe kanały telewizyjne z przestrzeni międzynarodowej, oczywiście w ramach wolnego świata, zachodniego świata, i to się też udaje.</u>
          <u xml:id="u-342.10" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: A upowszechnienie dóbr kultury?)</u>
          <u xml:id="u-342.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">Jeśli chodzi o uwagę pana posła Brauna, w jakimś zakresie tożsamą z pytaniem pani poseł Joanny Senyszyn, to dotyczyła ona tego, że Hiszpania zastrzegła, że nie wprowadzi żadnych zmian w prawie. Pani poseł Joanna Senyszyn pytała, czy będziemy wprowadzać jakieś zmiany w prawie. Chcę poinformować, że ta konwencja ma raczej charakter pewnego rodzaju manifestu, zbioru wytycznych i ona nie wymaga żadnych zmian w prawie. Wszystkie rzeczy, na które ta konwencja zwraca uwagę, tak naprawdę są skonsumowane w polskiej ustawie o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, w ustawie o muzeach i w ustawie o bibliotekach, więc żadnych zmian prawnych wynikających z ratyfikacji tej konwencji nie planujemy.</u>
          <u xml:id="u-342.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">I ostatnie pytanie, ciekawe, warto może parę słów na ten temat powiedzieć. Pan poseł Janusz Korwin-Mikke zapytał, dlaczego mamy tak dużo dzieł w magazynach. Mamy, panie pośle, tak dużo dzieł w magazynach, dlatego że mamy bogaty zasób i nie wszystko da się pokazać na wystawach stałych w naszych muzeach. Rzeczywiście bardzo często w wielu muzeach, zwłaszcza narodowych, tych największych, 90% obrazów, rzeźb, porcelany, różnych zabytków ruchomych jest w magazynach, ale to nie znaczy, że one nie są pokazywane. Po prostu nie ma przestrzeni do pokazywania wszystkiego, zresztą nikt by tego nie wytrzymał…</u>
          <u xml:id="u-342.13" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: To ludziom trzeba…)</u>
          <u xml:id="u-342.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoJarosławSellin">…ale są one wypożyczane na wystawy czasowe. Proszę pamiętać, że poza wystawami stałymi w muzeach, galeriach są też organizowane wystawy czasowe. W takim wypadku obraz, rzeźba czy porcelana — cokolwiek, co jest związane z tematem danej wystawy czasowej, jest wypożyczane i pokazywane na tej wystawie. Ta wymiana często następuje nawet między muzeami. Również jeśli pan miał okazję, bo pewnie miał pan taką okazję, odwiedzać różnego rodzaju urzędy państwowe, czy wojewódzkie, czy państwowe, w Warszawie, w całym kraju i nie tylko w Polsce, to pewnie pan zauważył, że bardzo dużo obrazów np. wisi w miejscach publicznych, w tych urzędach. One cieszą oko, a są z magazynów muzeów. Chodzi o to, żeby nie były w tych magazynach muzeów, tylko właśnie gdzieś cieszyły oko. Ozdabiają publiczne miejsca, miejsca administracji państwowej, samorządowej, wojewódzkiej. To jest zupełnie normalne. W całym świecie występuje zjawisko nadmiaru kolekcji, który trzeba trzymać w magazynach na wystawy czasowe albo do badań naukowych — bo oczywiście z tych magazynów bardzo często korzystają też naukowcy, którzy chcą napisać monografię jednego malarza albo jakiegoś stylu itd. Natomiast dostępność tych zmagazynowanych dzieł pokazywanych od czasu do czasu jest coraz powszechniejsza w Internecie. Muzea mają taką ambicję, żeby pokazywać w Internecie nie tylko to, co jest pokazywane na wystawach stałych, ale również to, co mają w zasobach magazynowych, co jest pokazywane od czasu do czasu z okazji różnych wystaw czasowych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-342.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-343">
          <u xml:id="u-343.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
          <u xml:id="u-343.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeszcze w trybie sprostowania pan poseł Szopiński.</u>
          <u xml:id="u-343.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, 1 minuta.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-344">
          <u xml:id="u-344.0" who="#PosełJanSzopiński">Szanowny Panie Ministrze! Ja bym bardzo uprzejmie prosił, aby pan mnie nie obrażał i nie insynuował polskiej opinii publicznej, że dzięki tej dyskusji dowiedziałem się o Kodeksie Korwina. Gdyby pan dokładnie przeczytał interpelacje, które kierowałem z jednej strony do pana ministra, a z drugiej strony do pana premiera Morawieckiego — niejednokrotnie wypowiadałem się też z tego miejsca — toby pan wiedział, że przez dwie kadencje byłem wicemarszałkiem województwa kujawsko-pomorskiego i to ja w tym województwie stwarzałem warunki do tego, aby Kodeks Korwina był dobrze przechowywany, aby miał w tej bibliotece należne miejsce. Mnie się należy od pana słowo „przepraszam”.</u>
          <u xml:id="u-344.1" who="#PosełJanSzopiński">Czekam na to, żebyście państwo wywiązali się z tego, o czym w marcu pisała do mnie kancelaria pana premiera. Pisano, że sprawa jest przedmiotem analiz resortów, że po uzyskaniu tych opinii zostanie przygotowane stanowisko rządu. Czekam na to stanowisko rządu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-344.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-345">
          <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeszcze w trybie sprostowania pani poseł Magdalena Łośko.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-346">
          <u xml:id="u-346.0" who="#PosełMagdalenaŁośko">Tak jest.</u>
          <u xml:id="u-346.1" who="#PosełMagdalenaŁośko">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie ministrze, pewnie wolelibyście, aby opinia publiczna o tym fakcie się wcale nie dowiedziała. Wtedy tak naprawdę tego manuskryptu już dawno w Polsce by nie było. Wy lubicie takie działania pod osłoną nocy. Gdyby nie dyskusja w tej sprawie, tego manuskryptu już dawno w Polsce by nie było. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-346.2" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: No i co by się stało?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-347">
          <u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-347.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-347.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Do trzeciego czytania projektu ustawy przystąpimy w bloku głosowań.</u>
          <u xml:id="u-347.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 17. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo geologiczne i górnicze, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2205).</u>
          <u xml:id="u-347.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych pana Piotra Pyzika o przedstawienie uzasadnienia projektu.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-348">
          <u xml:id="u-348.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Odnośnie do ustawy o zmianie ustawy — Prawo geologiczne i górnicze, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw chciałbym podkreślić dwa aspekty tej legislacji. Mianowicie celem ustawy jest dokonanie zmian w dwóch obszarach: reorganizacji organu górniczego, jakim jest Specjalistyczny Urząd Górniczy, oraz wprowadzenia definicji odkrywki, kopalni i przodka w ustawie dotyczącej Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
          <u xml:id="u-348.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Kwestia pierwsza: reorganizacja Specjalistycznego Urzędu Górniczego. Zmieniająca się organizacja podziemnych zakładów górniczych wynikająca z likwidacji kopalń wpływa na liczbę obiektów objętych nadzorem i kontrolą dyrektora SUG. Powyższe przekłada się bezpośrednio na niewykorzystywanie w pełni zasobów organizacyjnych i kadrowych SUG. W związku z zaistniałym stanem faktycznym zasadne jest dokonanie optymalizacji organizacji organów nadzoru górniczego przez przekazanie dotychczasowych kompetencji dyrektora SUG prezesowi Wyższego Urzędu Górniczego. Zmiana ustawy — Prawo geologiczne i górnicze dotyczy reorganizacji Wyższego Urzędu Górniczego. Rozwiązanie przyjęte w projektowanej ustawie obejmuje zniesienie dyrektora Specjalistycznego Urzędu Górniczego, likwidację obsługującego go urzędu i przekazanie tych kompetencji prezesowi Wyższego Urzędu Górniczego. Pracownicy SUG zostaną przeniesieni do Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
          <u xml:id="u-348.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Projektowane zmiany, co warto podkreślić, nie wpłyną na zwiększenie wydatków organów nadzoru górniczego z budżetu państwa. Prezes WUG jest wyłącznym dysponentem części 60 budżetu państwa. Ewentualne koszty powstałe w wyniku przeniesienia dotychczasowych zadań dyrektora SUG do kompetencji prezesa WUG zostaną pokryte m.in. ze środków finansowych uzyskanych w wyniku zniesienia SUG. W 2020 r. koszty utrzymania siedziby SUG i koszty prowadzenia bieżącej działalności przez dyrektora SUG wynosiły łącznie 123 700 zł brutto. Projektowane zmiany będą miały korzystny wpływ na optymalizację kosztów oraz bardziej efektywne i racjonalne wykorzystywanie przez prezesa Wyższego Urzędu Górniczego posiadanych zasobów. Propozycja uzyskała pełną akceptację prezesa Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
          <u xml:id="u-348.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Kwestia druga to jest kwestia definicji. W ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych wprowadza się definicje odkrywki, kopalni oraz przodka. Wprowadzenie definicji odkrywki, kopalni i przodka ma na celu doprecyzowanie i uzupełnienie pojęć górniczych. Zostały one sformułowane po konsultacjach ze specjalistami branżowymi i stroną społeczną oraz pracodawcami. Zaproponowane brzmienie ma umożliwić Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych sprawne rozpatrywanie wniosków pracowników o przyznanie emerytur górniczych bez konieczności kierowania spraw na drogę sądową i przedłużania wydania decyzji emerytalnej w czasie. Potencjalną konsekwencją zwiększenia się liczby przyznawanych świadczeń emerytalnych jest wzrost liczby postępowań w tych sprawach prowadzonych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych i zmniejszenie liczby spraw kierowanych do sądów pracy i ubezpieczeń społecznych.</u>
          <u xml:id="u-348.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Projekt ustawy został przyjęty przez SKRM na posiedzeniu w dniu 27 stycznia br. Podczas posiedzenia minister rodziny i polityki społecznej poinformował o przyjęciu wyjaśnień Ministerstwa Aktywów Państwowych i wycofaniu wszystkich uwag. 30 marca br. SKRM potwierdził zakończenie prac nad przedmiotowym projektem. Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej zgłosiło uwagę dotyczącą uzupełnienia uzasadnienia, co zostało wykonane.</u>
          <u xml:id="u-348.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Nowelizacja ma jedynie uściślić istniejące przepisy, a nie wprowadzić nowy porządek prawny. Co ważne, ma nie wpływać przy tym na już zakończone postępowania.</u>
          <u xml:id="u-348.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Wejście w życie projektowanych przepisów nie spowoduje przyznania świadczeń emerytalnych osobom nieuprawnionym, a jedynie uprości sposób, w jaki wnioski emerytalne będą procedowane. W obecnym stanie prawnym wobec rozbieżności co do zakresu znaczeniowego wyżej wymienionych pojęć świadczenia emerytalne są nierzadko przyznawane dopiero na etapie sądowym, często w drugiej instancji. Doprecyzowanie pojęć doprowadzi do pozytywnego rozpatrywania wielu wniosków emerytalnych już na etapie organu emerytalnego bez konieczności rozstrzygnięć sądowych. Dzięki temu uprawnieni szybciej otrzymają należne świadczenia, zaś ZUS nie będzie zmuszony do wypłaty odsetek od przyznawanych przez sąd emerytur. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-348.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-349">
          <u xml:id="u-349.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-349.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-349.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-349.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Grzegorz Matusiak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-350">
          <u xml:id="u-350.0" who="#PosełGrzegorzMatusiak">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-350.1" who="#PosełGrzegorzMatusiak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Klub Prawa i Sprawiedliwości poprze zmianę ustawy — Prawo geologiczne i górnicze. Zmiany w ustawie, które dotyczą przede wszystkim organizacji Wyższego Urzędu Górniczego, doprecyzują kwestie emerytalne i uporządkują je dla ZUS-u. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-350.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-351">
          <u xml:id="u-351.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-351.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Tomasz Piotr Nowak.</u>
          <u xml:id="u-351.2" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-351.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-352">
          <u xml:id="u-352.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska chcę przedstawić stanowisko wobec omawianego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-352.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Rząd nowelizuje ustawę — Prawo górnicze i geologiczne. W ramach proponowanych zmian chce dokonać likwidacji Specjalistycznego Urzędu Górniczego oraz stanowiska dyrektora tego urzędu, którego nadzorowi podlegają górnicze wyciągi szybowe, stacje wentylatorów głównych, centrale i dyspozytornie wraz z systemami łączności, urządzenia, instalacje i sieci elektroenergetyczne wysokiego i średniego napięcia zasilające obiekty, maszyny i urządzenia. Mówicie o tym, że przyczyną zmian jest likwidacja kopalń i zmiana systemu ich funkcjonowania. Mnie się wydaje, że podstawowe pytanie, które dzisiaj powinno się w Wysokiej Izbie pojawić, brzmi: Czy w świetle tego, co się wydarzyło w górnictwie, w świetle tragedii 26 górników oraz ratowników, którzy zginęli w dwóch kopalniach — kopalni Pniówek i kopalni Zofiówka — należy dokonywać takich zmian, należy dokonywać likwidacji urzędu. Podstawowe pytanie brzmi: Czy likwidacja tego urzędu przyczyni się do poprawy bezpieczeństwa pracy górników?</u>
          <u xml:id="u-352.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-352.3" who="#PosełKrzysztofGadowski">Chciałbym, żeby rząd, żeby premier rządu polskiego powiedział to wyraźnie górnikom. Czy ta zmiana do tego doprowadzi? Kogo powołaliście? Prezes Wyższego Urzędu Górniczego powołał komisję do wyjaśnienia przyczyn. Minister aktywów państwowych Sasin powołał kogo? Specjalną komisję, na czele której stanął minister Pyzik. To drugi zespół. Ta specjalna komisja ma przygotować ewentualne wnioski do prawodawstwa polskiego. Być może chodzi m.in. o tę ustawę. Panie ministrze, czy nie należy się z tym wstrzymać? Czy nie lepiej byłoby wprowadzić te zmiany w chwili, kiedy komisja będzie miała wnioski?</u>
          <u xml:id="u-352.4" who="#PosełKrzysztofGadowski">Dziś przede wszystkim niezbędne są zmiany w ustawie w zakresie podległości centralnego organu administracji rządowej, jakim jest Wyższy Urząd Górniczy. Trzeba wyciągnąć go spod ministra aktywów państwowych. Tam jest całe górnictwo, ale również kontrola. Trzeba przekazać nadzór premierowi. Jeśli państwo tego nie zrobicie, jeśli rząd tej poprawki nie wprowadzi, to my, Koalicja Obywatelska, ją wprowadzimy. Opamiętajcie się.</u>
          <u xml:id="u-352.5" who="#PosełKrzysztofGadowski">Dziś wdowy, sieroty patrzą również na to, w jaki sposób ta sprawa zostanie wyjaśniona. Gdy ten urząd będzie podlegał bezpośrednio premierowi, będziemy mieli transparentność, jeśli chodzi o to, co może nastąpić. Ludzie nie będą komentować. Nie będzie żadnych podejrzeń co do wyników kontroli i płynących z niej wniosków. Panie premierze, apeluję do pana o wprowadzenie tych zmian. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-352.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-353">
          <u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-353.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tomasz Piotr Nowak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-354">
          <u xml:id="u-354.0" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Dziękuję za drugą część ustawy, która jest częścią bardzo prospołeczną. Zabiegaliśmy o to od dawna, bowiem do mojego biura i pewnie do wielu biur docierało od 2017 r. wiele protestów górników, którzy nie mogli pójść na emeryturę ze wskaźnikiem 1,5, gdyż ZUS zaczął reinterpretować katalog prac górniczych na odkrywce i na przodku po swojemu. Działo się tak ponieważ — tak mnie informował ZUS — nie ma definicji odkrywki i nie ma definicji przodka. Te definicje są w tej chwili wprowadzane, ale, panie ministrze, w ustawie utożsamia się odkrywkę z zakładem górniczym. Mam wątpliwości co do tego, czy to dobrze, że druk nr 2205 przybrał trochę inny kształt niż pierwotny projekt ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r., bowiem tam, w tamtej części, było wykreślenie odkrywki, wykreślenie: na odkrywce, była identyfikacja w całości zakładu górniczego z kopalnią. A teraz jest taka oto sytuacja, że mimo tej definicji, w momencie kiedy kopalnia będzie likwidowana, właściciel będzie musiał wystąpić do WUG-u o zatwierdzenie nowego planu ruchu. A nowy plan ruchu, w momencie kiedy ta kopalnia już nie spełnia swoich podstawowych funkcji będzie jaki? Historyczny? W związku z tym czy nie lepiej by było, żebyśmy zachowując pierwotne przedłożenie ustawy, zajęli się bardziej katalogiem prac górniczych, które umożliwiłyby te prace?</u>
          <u xml:id="u-354.1" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Pani marszałek, jedno tylko zdanie.</u>
          <u xml:id="u-354.2" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Dramatyczna sytuacja szczególnie dotyczy pracowników — maszynistów kolejowych, górniczych w PAK, którzy muszą dowozić urobek do elektrowni. Oni już są traktowani jako ci…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-355">
          <u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Proszę kończyć, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-356">
          <u xml:id="u-356.0" who="#PosełTomaszPiotrNowak">…którzy są poza odkrywką, czyli w tym momencie poza zakładem górniczym. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-356.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-357">
          <u xml:id="u-357.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-357.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-357.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam, pan poseł Maciej Konieczny, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-357.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przepraszam, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-358">
          <u xml:id="u-358.0" who="#PosełMaciejKonieczny">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Głównym założeniem tej ustawy jest likwidacja Specjalistycznego Urzędu Górniczego i przejęcie jego kompetencji przez Wyższy Urząd Górniczy. Chodzi więc o zmniejszenie liczby instytucji nadzorujących górnictwo, co samo w sobie nie jest zapewne ani dobre, ani złe. Diabeł jak zwykle może tkwić w szczegółach. A tych w rządowym uzasadnieniu, przyznam się, trochę mi zabrakło. Drugim istotnym elementem jest definiowanie pojęć górniczych tak, żeby orzeczenia w kwestii emerytalnej były bardziej jednoznaczne i żeby odciążyć sądy pracy, co jest co do założenia i zasady czymś słusznym i wartym poparcia, więc jest tylko kwestia technikaliów, jak zrobić to dobrze.</u>
          <u xml:id="u-358.1" who="#PosełMaciejKonieczny">Główną motywacją stojącą za likwidacją Specjalistycznego Urzędu Górniczego, przekazaną przez wnioskodawców, ma być to, że ma być ograniczenie działalności górniczej. Tu już trochę się gubię, przyznam, bo brzmi to logicznie, że skoro kopalń będzie mniej, górników będzie mniej, to zapewne pozwolić sobie możemy także na mniej rozbudowany nadzór i nad tym należy pracować. Tylko że Specjalistyczny Urząd Górniczy zajmuje się infrastrukturą szybową kopalń. To jest ta część, która pozostaje i funkcjonuje także po zamknięciu kopalń, i to długo po zamknięciu kopalń. A więc zamykamy akurat tę instytucję, co do której potrzeby nie znikną w momencie zakończenia wydobycia. Rozumiem, że chodzi tutaj o przejęcie tych kompetencji przez Wyższy Urząd Górniczy. Jest tylko pytanie o to, czy to przejęcie w pełni jest możliwe i czy to nie odbędzie się ze stratą. Bo mówimy oczywiście o przejęciu ludzi. Cieszy gwarancja, że wszyscy pracownicy SUG znajdą pracę. Pytanie, czy ich kompetencje w związku z tą trudną zapewne konsolidacją będą w pełni przygotowane. To nie jest zastrzeżenie, to jest pytanie. Mam nadzieję, że także podczas dalszych prac będziemy upewnieni w tym, że te kompetencje będą należycie wykonywane, że nie będzie tak, że którakolwiek z tych istotnych funkcji likwidowanej instytucji będzie wykonywana gorzej niż do tej pory. Ale też powstaje pytanie: Dlaczego akurat teraz? Skoro to tłumaczenie związane z zamykaniem kopalń nie do końca wyczerpuje temat, to dlaczego akurat teraz?</u>
          <u xml:id="u-358.2" who="#PosełMaciejKonieczny">Kolejne pytanie dotyczy samego kontekstu, w jakim ta decyzja jest podejmowana. Bo tak naprawdę nie wiemy, jakie będą najbliższe losy polskiego górnictwa. Po roku od podpisania umowa społeczna rządu z górnikami nie doczekała się unijnej notyfikacji. Cały czas słyszymy o trwających rozmowach, ale czas mija, a konkretów nie ma. A więc skąd mamy wiedzieć, czy będziemy mieli do czynienia z planowym zamykaniem kopalń zgodnie z umową społeczną, czy raz jeszcze czeka nas w górnictwie chaotyczny armagedon? To są bardzo różne konteksty, które pewnie są mniej istotne w odniesieniu do tej ustawy, ale wszystkie decyzje dotyczące górnictwa zapadają w tym momencie w stanie ogromnej niepewności. Do tego dochodzi jeszcze kwestia konsekwencji rosyjskiej napaści na Ukrainę i jej wpływu na losy polskiego górnictwa. Komisja Europejska deklaruje, że jest gotowa zweryfikować dotychczasowe założenia dekarbonizacyjne w związku z koniecznością zapewnienia Europie bezpieczeństwa energetycznego. Teoretycznie powinno to ułatwić polskiemu rządowi rozmowy z Komisją Europejską na temat notyfikacji planów wsparcia polskiego górnictwa, ale efektów wciąż brak. Tak więc nie wiemy, na czym stoimy, i to jest oczywiście duży problem w kontekście przyszłego losu polskiego górnictwa i regionów górniczych, większy niż w odniesieniu do tej konkretnej ustawy.</u>
          <u xml:id="u-358.3" who="#PosełMaciejKonieczny">Mówiąc o organach górniczego nadzoru, nie sposób nie odnieść się do niedawnych tragicznych wypadków w Jastrzębskiej Spółce Węglowej. Tragiczna śmierć tak wielu osób w dwóch osobnych wypadkach musi skłonić nas do refleksji nad bezpieczeństwem osób pracujących w kopalniach. Nie wszystkie kopalnie zostaną zamknięte. Tragiczne wypadki miały miejsce w kopalniach wydobywających węgiel koksujący, który pozostaje strategicznym surowcem Unii Europejskiej. Te kopalnie nie tylko nie będą zamykane, ale mamy prawo podejrzewać, że ze względu na globalne zawirowania presja na zwiększenie wydobycia może tylko rosnąć. Kopalnie węgla energetycznego również będą z nami jeszcze przez długie lata. Potrzebujemy więc rzetelnego wyjaśnienia przyczyn wypadków. I tu chciałbym się podpisać pod postulatem zgłoszonym już przez Koalicję Obywatelską, aby Wyższy Urząd Górniczy podlegał premierowi. To jest także postulat formułowany przez górnicze związki zawodowe. Ta poprawka na pewno warta będzie tego, żeby ją poprzeć.</u>
          <u xml:id="u-358.4" who="#PosełMaciejKonieczny">Ważne jest, że potrzebujemy tego, by były kontynuowane niezbędne inwestycje w bezpieczeństwo i sprawne działanie kopalń. Na odpowiedzialnych stanowiskach w górnictwie zasiadać muszą fachowcy, a nie osoby z politycznego nadania. Ważne jest, żeby perspektywy odejścia od węgla energetycznego, chaos i niepewność nie sprawiały, że zaniedbamy bezpieczeństwo pracujących w kopalniach górników. To nie może dziać się kosztem bezpieczeństwa. Tu nie może zabraknąć ani uwagi, ani kompetencji, ani pieniędzy.</u>
          <u xml:id="u-358.5" who="#PosełMaciejKonieczny">Jesteśmy gotowi pracować nad tymi zaproponowanymi rozwiązaniami w ramach dalszych prac Sejmu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-359">
          <u xml:id="u-359.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-359.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-359.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-360">
          <u xml:id="u-360.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! My sobie tutaj dyskutujemy nad zmianami, jeżeli chodzi o zarządzanie w górnictwie, zmianami w strukturach i myślę, że zawsze trzeba popierać dobre zmiany, dobre propozycje. Będzie czas na szersze przedyskutowanie tych spraw w komisji, ale tak jak już tutaj powiedziano, wszyscy jesteśmy pod przykrym wrażeniem i po przykrym doświadczeniu tego, co wydarzyło się ostatnio. W naszych kopalniach zginęli górnicy oraz ratownicy i to jest najważniejsze, to jest dramat. W górnictwie cały czas powinniśmy mieć na uwadze przede wszystkim potrzebę zapewnienia górnikom bezpiecznych warunków pracy, bo to jest najważniejsze. Ważne jest nie to, ile węgla wydobędziemy, ale to, w jaki sposób możemy uchronić tych ludzi od nieszczęść, jak również to, w jaki sposób należy zorganizować i zaplanować całą tę strukturę i te czynności, w przypadku których pojawia się największe zagrożenie dla życia i zdrowia.</u>
          <u xml:id="u-360.1" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Co to ma wspólnego z ustawą?)</u>
          <u xml:id="u-360.2" who="#PosełMieczysławKasprzak">Dzisiaj mamy, panie pośle, w górnictwie pewien rozjazd, bo raz mówimy, że węgiel jest nam potrzebny, a innym razem, że nie jest nam potrzebny. Ale co obserwujemy? Rosnące ceny węgla nie tylko u nas, ale i na świecie, co przekłada się na ceny energii. Trzeba o tym głośno mówić, bo chodzi nie tylko o samo wydobycie węgla, ale także o późniejsze tego konsekwencje. Czy mamy obecnie wizję tego, ile węgla będziemy wydobywać i czy czekają nas kolejne zmiany? Bo zmian jest bardzo dużo, są one zbyt częste, a to ma wpływ, tak jak ktoś tutaj powiedział, na chaos, jaki tworzy się w całym górnictwie, dlatego że to są ludzie, którzy pracują i chcą mieć stabilizację i pewność, że jeżeli będziemy coś likwidować, to oni będą wiedzieli, w jakim czasie to nastąpi i co ich czeka.</u>
          <u xml:id="u-360.3" who="#PosełMieczysławKasprzak">Polskie Stronnictwo Ludowe — Koalicja Polska cały czas opowiadało się za ograniczeniem liczby osób zatrudnionych pod ziemią, za wyprowadzaniem tych ludzi spod ziemi, bo ta praca tak czy inaczej jest tam niebezpieczna. Obecnie są możliwości uzyskania innego zatrudnienia, lepszego, łatwiejszego, lepiej płatnego, jest możliwe uzyskiwanie tańszej energii. Do tego należy dążyć i trzeba robić wszystko, aby to nam wyszło jak najlepiej. Będziemy pracować nad tą ustawą, a słuszne poprawki, które zostaną zgłoszone, będziemy popierać, ale, tak jak powiedziałem, ważna jest wizja tego, co nas czeka w przyszłości, jeżeli chodzi o węgiel. Chodzi o konkretne działania, a nie o ustawy czy porozumienia tworzone pod presją protestów czy strajków.</u>
          <u xml:id="u-360.4" who="#komentarz">(Poseł Janusz Korwin-Mikke: Czy np. wypadków.)</u>
          <u xml:id="u-360.5" who="#PosełMieczysławKasprzak">To powinno być długofalowe porozumienie, które pozwoli stworzyć wizję tego, jak ma funkcjonować w najbliższym czasie, a także w dalszej przyszłości górnictwo w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-360.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-361">
          <u xml:id="u-361.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-361.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-362">
          <u xml:id="u-362.0" who="#PosełRobertWinnicki">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Stare dobre powiedzenie mówi: Umiesz liczyć? Licz na siebie. Jeśli możesz liczyć na siebie w kontekście energetyki, to rób to. Jeśli możemy opierać nasze bezpieczeństwo energetyczne na krajowych zasobach, to dopóki to się nie zmieni, dopóty nie możemy z tego się wycofywać. A co wydarzyło się w ciągu ostatnich 6 lat, 7 lat? Mamy kilka zwrotów akcji o zupełnie przeciwnych wektorach. Pierwsze 2 lata rządów PiS to okres wielkiej, nieustającej propagandy. Pamiętam jak dzisiaj „Wiadomości” TVP: Bronimy górnictwa. My bronimy górnictwa. Oni chcieli sprzedać, my bronimy. Oni chcieli zamknąć kopalnie, my bronimy. Po 2 latach nastąpiła zmiana o 180 stopni: zamykamy, likwidujemy górnictwo. Unia kazała, podpisujemy likwidację górnictwa. I co? Odpowiedzią był rosnący import węgla rosyjskiego. To jest smutna rzeczywistość naszych rządów. Zmieniła się sytuacja geopolityczna, nastąpił kryzys, jeśli chodzi o rosyjski węgiel, bo trwa wojna na Ukrainie. I co? Trzeba zwiększyć wydobycie w polskich kopalniach. I jest presja, nasuwa się pytanie, na ile ta presja, żeby jak najbardziej zwiększyć wydobycie krajowe, wpływa na bezpieczeństwo pracy w tych kopalniach. A więc podejście jest przeciwnie i nastąpiła trzecia wielka zmiana w ciągu 6 lat.</u>
          <u xml:id="u-362.1" who="#PosełRobertWinnicki">Jedno z fundamentalnych zagadnień, jakim jest polityka energetyczna, polityka wydobywcza, jest niepoważną igraszką w waszych rękach.</u>
          <u xml:id="u-362.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-362.3" who="#PosełRobertWinnicki">Nie jesteście w stanie określić żadnej poważnej i długofalowej, strategicznej polityki, bo raz się boicie Unii, raz boicie się Putina, a nigdy nie myślicie o tym, co mamy jako kraj we własnych zasobach. Co więcej, w tej szamotaninie ani w momencie, kiedy rzekomo stawialiście na węgiel, nie budowaliście elektrowni atomowej jako ewentualnego zastępstwa, ani nie zrobiliście tego w tym momencie, kiedy zaczęliście się z wydobycia węgla wycofywać. Pozostawiacie kraj bez żadnej alternatywy i dobrze o tym wiecie. Przestańcie się kompromitować, bo narażacie na szwank nie tylko suwerenność energetyczną, nie tylko interesy każdego polskiego gospodarstwa domowego, które ponosi koszty tej waszej głupoty i niefrasobliwości energetycznej, ale także bezpieczeństwo górników wydobywających węgiel ze względu na tę swoją tragiczną, nieodpowiedzialną, chłopięcą politykę, którą prowadzicie w zakresie górnictwa i energetyki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-363">
          <u xml:id="u-363.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-363.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-364">
          <u xml:id="u-364.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-364.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 w sprawie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo geologiczne i górnicze, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-364.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowni Państwo! Ten projekt ustawy dotyczy de facto dwóch obszarów. Pierwszy z nich związany jest z doprecyzowaniem przepisów związanych z uprawnieniami emerytalnymi i zawiera definicje słów „odkrywka”, „kopalnia” oraz „przodek”. Oczywiście takie doprecyzowanie definicji, które w sposób czytelny formułują uprawnienia czy są używane do formułowania i określania uprawnień emerytalnych, jest niezwykle ważne i konieczne, nie ma żadnych co do tego wątpliwości.</u>
          <u xml:id="u-364.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Ten drugi obszar ustawy dotyczy de facto likwidacji Specjalistycznego Urzędu Górniczego i włączenia jego komórek, włączenia pozostałych po likwidacji obszarów w instytucje Wyższego Urzędu Górniczego. I to jest oczywiście uzasadnione w sytuacji, w której prognozujemy zmniejszenie wydobycia, odejście od paliw kopalnych, ta decyzja ma pewne racjonalne podstawy.</u>
          <u xml:id="u-364.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Natomiast diabeł tkwi w szczegółach, a tym najważniejszym jest tu kwestia bezpieczeństwa. Niby padło słowo „szczegół”, ale jest to jednak kluczowa sprawa z punktu widzenia funkcjonowania górnictwa w Polsce. Jesteśmy świeżo po bardzo tragicznych wydarzeniach w Pawłowicach, co dla mnie osobiście jest niezwykle bolesne, oraz w Jastrzębiu-Zdroju. Wydaje się, że te zmiany administracyjne są może ważne, jednak w jakiś sposób w czasie procedowania nad tymi zmianami umyka nam kwestia bezpieczeństwa. Bo ja bym naprawdę rozumiał te wszystkie zmiany, gdyby ministerstwo przedstawiło tutaj kompleksowy pomysł, plan na to, jak wzmocnić kwestie bezpieczeństwa. Dzisiaj wiemy przecież, że w wielu kopalniach… A tutaj mamy kopalnie węgla koksującego, czyli węgla, który jest surowcem strategicznym Unii, co powoduje, że musimy na kwestie wydobycia patrzeć w dłuższej perspektywie. I wiemy, że pracujący w takich kopalniach górnicy mają wątpliwości, czy ten poziom bezpieczeństwa jest odpowiedni i czy osoby, które są odpowiedzialne za bezpieczeństwo, zapewniają realizację polityki bezpieczeństwa w odpowiednim stopniu. I teraz, panie ministrze, zmiany administracyjne zmianami administracyjnymi, ale ja pytam: Gdzie jest w tym wszystkim kwestia bezpieczeństwa?</u>
          <u xml:id="u-364.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Polska 2050 w czasie debaty i dyskusji o tym projekcie będzie podnosiła i akcentowała kwestie bezpieczeństwa, bo to jest dzisiaj prawdziwe wyzwanie w polskim górnictwie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-365">
          <u xml:id="u-365.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-365.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Stanisław Żuk, Kukiz’15.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-366">
          <u xml:id="u-366.0" who="#PosełStanisławŻuk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Panie Prezesie! Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy — Prawo geologiczne i górnicze, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw dotyczy likwidacji Specjalistycznego Urzędu Górniczego, która będzie polegać na przekazaniu kompetencji tego organu do zakresu działania Wyższego Urzędu Górniczego. Wiąże się to bezpośrednio z malejącą liczbą zakładów górniczych, co wynika z ich likwidacji.</u>
          <u xml:id="u-366.1" who="#PosełStanisławŻuk">Specjalistyczny Urząd Górniczy swoją właściwością obejmuje cały kraj, podobnie jak WUG. Prezes WUG jest organem nadzoru górniczego w I instancji. Dlatego uzasadnione jest przekazanie kompetencji i zadań wykonywanych przez dyrektora Specjalistycznego Urzędu Górniczego prezesowi Wyższego Urzędu Górniczego. W tym celu wprowadza się zmiany w organizacji WUG, zostaną uruchomione odpowiednie komórki organizacyjne, realizujące dotychczasowe zadania Specjalistycznego Urzędu Górniczego. Wiedza i doświadczenie dotychczasowych pracowników Specjalistycznego Urzędu Górniczego zostaną zagospodarowane w ramach nowych i aktualnych zadań prezesa WUG. Dotychczasowi pracownicy Specjalistycznego Urzędu Górniczego będą realizowali swoje zadania w odpowiednio zmienionej strukturze Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
          <u xml:id="u-366.2" who="#PosełStanisławŻuk">Nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych zakłada ujednolicenie nazewnictwa, pojęć, takich jak odkrywka, kopania, przodek, co usunie wątpliwości i usprawni orzekanie w sprawach emerytalnych. Jest to doprecyzowanie i uzupełnienie pojęć górniczych, co doprowadzi do zmniejszenia liczby spraw kierowanych do sądów pracy i ubezpieczeń społecznych. Do tej pory istniały wątpliwości interpretacyjne co do tego, które okresy należy zaliczyć w wymiarze 1,5-krotnym przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej. Nowelizacja ustawy pozwoli pracownikom zatrudnionym w kopalniach węglach brunatnego lub kopalniach siarki przewidzieć działania organów państwa. Dzięki zmianom pracownicy będą mieli pewność, że orzekanie w sprawach emerytalnych będzie sprawiedliwe i zgodne z prawem.</u>
          <u xml:id="u-366.3" who="#PosełStanisławŻuk">Proponowane zmiany w ustawach są zgodne z prawem Unii Europejskiej i nie wymagają konsultacji z instytucjami unijnymi. Projekt był konsultowany z organizacjami pracodawców oraz ze stroną społeczną.</u>
          <u xml:id="u-366.4" who="#PosełStanisławŻuk">W związku z powyższym jako Koło Poselskie Kukiz’15 — Demokracja Bezpośrednia opowiadamy się za dalszym procedowaniem nad projektem ustawy. Uważamy, że kierunek jest tu dobry, bo mimo że tych kopalń węgla brunatnego było niewiele, to w każdej kopalni różne definicje poszczególnych rejonów działalności górniczej były inaczej formułowane, a teraz będzie to uregulowane jednoznacznie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-366.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-367">
          <u xml:id="u-367.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-367.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Czy ktoś z pań i panów posłów chce jeszcze zgłosić się do zadania pytania?</u>
          <u xml:id="u-367.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie, zamykam listę.</u>
          <u xml:id="u-367.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Wyznaczam czas — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-367.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jako pierwszy pan poseł Rafał Adamczyk, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-368">
          <u xml:id="u-368.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Rozmawiamy o zmianie ustawy — Prawo geologiczne i górnicze, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-368.1" who="#PosełRafałAdamczyk">Ale ja chciałem zadać pytanie — wiele osób czeka na odpowiedź na nie. Pytanie brzmi: Co do tej pory, przez ostatni miesiąc, rząd zrobił w ramach zwiększenia bezpieczeństwa pracy w kopalniach, po to żeby tak tragiczne zdarzenia, jakie miały miejsce ostatnio, nie powtórzyły się? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-368.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-369">
          <u xml:id="u-369.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-369.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-370">
          <u xml:id="u-370.0" who="#PosełJanSzopiński">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ten projekt ustawy to jeden z nielicznych przypadków, w których zaproponowane przepisy prowadzą do likwidacji stanowisk, a nie do ich mnożenia. Ale w górnictwie, na podstawie tego, co obserwuję, resort jest sam dla siebie wykonawcą zarządzeń, kontrolerem, a często sędzią we własnych sprawach. A zatem może czasami trzeba pójść o krok dalej w dobrym duchu tego projektu? Może trzeba np. przekazać kwestie bezpieczeństwa pracy w górnictwie Państwowej Inspekcji Pracy, co rozwiązałoby być może problemy związane z kontrolą w górnictwie. Przekazanie kompetencji oraz środków finansowych tym instytucjom być może uwolniłoby resort górnictwa od kontrolowania samego siebie i zwiększyło poziom bezpieczeństwa. Tymczasem przedstawiona propozycja, aby Wyższy Urząd Górniczy poddać pod nadzór pana premiera, jest dobrą propozycją. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-370.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-371">
          <u xml:id="u-371.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-371.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę, pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-372">
          <u xml:id="u-372.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! W ostatnich dniach na Śląsku wiele się pisze o tragedii górniczej. W jednym z dzienników, wydawanym również przez waszą opcję, pojawił się tytuł: Sierpień 80 żąda gwarancji bezpieczeństwa dla górników, którzy powiedzą o błędach. Chciałem pana zapytać, czy rzeczywiście premier Sasin w jakiś sposób zamierza wesprzeć tego typu działania górników, którzy ponoć wiedzą więcej na temat tej tragedii, na temat zaniedbań i chcą cokolwiek powiedzieć? Czy państwo planujecie objąć jakąś ochroną tych górników? Oczywiście inny dziennik pisze: Po tragedii w kopalni Pniówek — niech ci, którzy uruchomili karuzelę kadrową w spółce, spojrzą sobie w oczy. Czy ten temat i te artykuły są państwu znane? Czy w tym zakresie również będzie prowadzone śledztwo i czy będziecie tę sprawę wyjaśniać? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-372.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-373">
          <u xml:id="u-373.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-373.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tomasz Piotr Nowak.</u>
          <u xml:id="u-373.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
          <u xml:id="u-373.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Musimy trochę tempo podkręcić, żeby głosowania rozpoczęły się punktualnie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-374">
          <u xml:id="u-374.0" who="#PosełTomaszPiotrNowak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wracam do sprawy pracowników, którzy są np. maszynistami górniczymi. Oni mają dylemat, że mogą być potraktowani w świetle tej ustawy jak ci, którzy jednak są poza terenem zakładu górniczego, bowiem dowożą urobek z odkrywki na teren składowania węgla w elektrowni. To są dwa różne podmioty i tu może być niezrozumienie sprawy. Mogą oni nie dostać uprawnień, które im się należą. Natomiast gdybyśmy właśnie sprowadzili sprawę, tak jak w waszym pierwotnym projekcie, do tego, żeby tylko to było w kopalni, a nie w odkrywce w kopalni, wtedy nie byłoby istotnego rozszerzenia katalogu prac górniczych. Górnicy, którzy obejmują transport wydobytego złoża poza terenem wyrobiska górniczego i prace, które częściowo realizowane są w wyrobisku, a częściowo poza nim, wchodziliby w obręb tej zmiany i realizowaliby zadania katalogu prac górniczych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-374.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-375">
          <u xml:id="u-375.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-375.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-375.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Wojciech Saługa się szykuje.</u>
          <u xml:id="u-375.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-376">
          <u xml:id="u-376.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-376.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Panie ministrze, pociągnę temat bezpieczeństwa, bo on dzisiaj jest niezwykle ważny. Chciałem zapytać i prosić o odpowiedź na piśmie. Jakie działania, jakie zmiany systemowe planuje wprowadzić, przeprowadzić ministerstwo w obszarze monitorowania stężenia metanu w kopalniach? Dzisiaj jest to bardzo, ale to bardzo, powiedziałbym, wrażliwy obszar, jeżeli chodzi o monitorowanie i przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. Wydaje się, że górnicy to wiedzą, oczekują zmian, które spowodują, że ten nadzór będzie rzeczywisty, a nie pobieżny. Pytanie: Co ministerstwo zamierza w tej sprawie w warstwie systemowej zrobić? Bardzo proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-377">
          <u xml:id="u-377.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-377.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Wojciech Saługa.</u>
          <u xml:id="u-377.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Potem pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
          <u xml:id="u-377.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-378">
          <u xml:id="u-378.0" who="#PosełWojciechSaługa">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-378.1" who="#PosełWojciechSaługa">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Mówimy dzisiaj o nadzorze nad górnictwem. Mam pytania. Czy w tej noweli jest odpowiedź na pytanie, jak rozwiązać sytuację, gdy ludzie, którzy może znają prawdę o tym, co wydarzyło się w Pniówku i w Zofiówce, boją się o tym mówić, żeby nie stać się — zacytuję jednego z wiceprezesów JSW — z łowcy zwierzyną? Czy jest odpowiedź na pytanie, jak rozwiązać sytuację, gdy związkowcy Sierpnia 80 domagają się gwarancji bezpieczeństwa od ministra Sasina dla tych ludzi, którzy chcą powiedzieć prawdę o tym, co się tam wydarzyło? Jak przerwać, panie ministrze, tę zmowę milczenia i te paramafijne, że tak to nazwę, związkowo-partyjne relacje, w których liczy się to, kto kogo zna, a nie to, kto co potrafi? Panie ministrze, jaka jest prawda o tragedii w Pniówku i w Zofiówce? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-378.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-379">
          <u xml:id="u-379.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-379.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Małgorzata Pępek.</u>
          <u xml:id="u-379.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Nie ma.</u>
          <u xml:id="u-379.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Tadeusz Tomaszewski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-379.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Przygotowuje się pani poseł…</u>
          <u xml:id="u-379.5" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-379.6" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Panie pośle…</u>
          <u xml:id="u-379.7" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Tadeusz Tomaszewski, potem pani poseł Barbara Dolniak.</u>
          <u xml:id="u-379.8" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Podkręcamy tempo, żeby zacząć punktualnie głosowania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-380">
          <u xml:id="u-380.0" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Szanowny Panie Ministrze! Bardzo istotną kwestią, którą podejmuje ta ustawa, jest sprawa interpretacji przepisów emerytalnych dotyczących górników związanych z węglem brunatnym, w tym górników z zagłębia konińsko-turkowskiego.</u>
          <u xml:id="u-380.1" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Chciałbym zapytać pana ministra, czy po tych konsultacjach od momentu złożenia projektu do dzisiaj ta część dotycząca emerytur górniczych jest w sposób właściwy zapisana, bo te wątpliwości, o których mówił pan poseł Piotr Nowak, mogą spowodować, że górnicy zamiast otrzymywać świadczenia, dalej będą toczyć sprawy w sądach.</u>
          <u xml:id="u-380.2" who="#PosełTadeuszTomaszewski">Druga kwestia dotyczy stanowiska rządu. Rząd nie może wydać stanowiska w sprawie obywatelskiego projektu ustawy o emeryturach stażowych. Trafiony, przeprowadzona procedura, nie ma stanowiska rządu, 500 tys. czeka. Kiedy będzie stanowisko rządu w tej sprawie? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-380.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-381">
          <u xml:id="u-381.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-381.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pani poseł Barbara Dolniak.</u>
          <u xml:id="u-381.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mieczysław Kasprzak się przygotowuje.</u>
          <u xml:id="u-381.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-382">
          <u xml:id="u-382.0" who="#PosełBarbaraDolniak">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałam zadać pytanie o skalę spraw wnoszonych do sądów w sprawie uznania pracy górników pracujących na przodku i na odkrywce jako pracy górniczej, począwszy od 2016 r.</u>
          <u xml:id="u-382.1" who="#PosełBarbaraDolniak">Temat pojawił się w 2016 r., gdy ZUS dokonał ponownej interpretacji pojęcia prawa górników do emerytury górniczej. Dlaczego więc ta ustawa jest tak późno, zważywszy na fakt, że szereg osób musiało wystąpić do sądu, by tam walczyć o swoje prawa? Co będzie w odniesieniu do osób, których żądania nie zostały uwzględnione wobec różnego rozumienia zwrotów takich jak praca na przodku czy praca na odkrywce? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-382.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-383">
          <u xml:id="u-383.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-383.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Mieczysław Kasprzak, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-383.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Przemysław Koperski szykuje się do zadania pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-384">
          <u xml:id="u-384.0" who="#PosełMieczysławKasprzak">Pani Marszałek! Dałem się podkręcić. Króciutko.</u>
          <u xml:id="u-384.1" who="#PosełMieczysławKasprzak">Panie Ministrze! Na ile te zmiany w strukturach zarządzania nadzoru wpłyną na liczbę ludzi zatrudnionych? Czy będzie to — mam na myśli cały nadzór — zwiększenie czy zmniejszenie ilości zatrudnionych? Bo bardzo często było tak, że zmienialiśmy po to, żeby wzrosło zatrudnienie. Bardzo prosiłbym o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-384.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-385">
          <u xml:id="u-385.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-385.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Przemysław Koperski, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-385.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Następny pan poseł Janusz Kowalski, PiS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-386">
          <u xml:id="u-386.0" who="#PosełPrzemysławKoperski">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! W ostatnich tygodniach w województwie śląskim doszło do największej tragedii od kilkudziesięciu lat. W kopalniach Pniówek i Zofiówka życie straciło 26 osób. Rodziny ofiar, mieszkańcy, górnicy, my, parlamentarzyści, żądamy wyjaśnienia tej tragedii, wyjaśnienia tej sprawy i pociągnięcia do odpowiedzialności osób, które za to odpowiadają.</u>
          <u xml:id="u-386.1" who="#PosełPrzemysławKoperski">A dlaczego pojawiają się takie pytania, że są jakieś osoby winne? Ponieważ byli dyrektorzy w kopalniach w Jastrzębskiej Spółce Węglowej, związkowcy coraz głośniej mówią o tym, że od wielu lat dochodziło do szeregu nieprawidłowości w tej kopalni. Dlatego, panie ministrze, dzisiaj tak ważne jest wyjaśnienie tej sprawy, żeby górnicy, którzy idą do pracy, nie bali się o swoje zdrowie, o życie, a rodziny i bliscy nie drżeli o swoich najbliższych. Bardzo proszę o informację, czy likwidacja SUG w jakikolwiek sposób poprawi bezpieczeństwo górników. Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-386.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-387">
          <u xml:id="u-387.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-387.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Janusz Kowalski, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-387.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Następnie pan poseł Grzegorz Matusiak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-388">
          <u xml:id="u-388.0" who="#PosełJanuszKowalski">Szanowni Państwo! Pani Marszałek! Obecne wydarzenia pokazały rację Solidarnej Polski, kiedy mówiliśmy, że węgiel jest paliwem przyszłości. Kiedy spojrzymy na liczby bezwzględne na rok 2021 w porównaniu z rokiem 2020, to wydobycie węgla kamiennego na całym świecie wzrosło o 5%, do 7,4 mld t. Jeżeli popatrzymy chociażby na węgiel brunatny i na Niemcy, to w tym samym okresie wydobycie w Niemczech węgla brunatnego wzrosło o 18%, do 126 mln t. Co to oznacza? Oznacza to, że dzisiaj bezpieczeństwo energetyczne Polski powinniśmy budować, wykorzystując własne zasoby, a więc węgiel kamienny i brunatny. Należy odrzucić koncepcję paliwa przejściowego, a więc koncepcję eurokratów, którzy chcieli uzależnić Polskę od rosyjskiego gazu. Zresztą znajdujemy się w sytuacji przedkryzysowej, ponieważ jesienią może nam zabraknąć gazu właśnie ze względu na brak infrastruktury możliwej do sprowadzenia gazu, a pamiętajmy, że Baltic Pipe jest niezakontraktowany, w związku z tym bezwzględnie powinien panować konsensus ponadpolityczny. Inwestujmy w polski węgiel.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-389">
          <u xml:id="u-389.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-389.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Grzegorz Matusiak, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-389.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Następnie pan poseł Dariusz Kurzawa.</u>
          <u xml:id="u-389.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-390">
          <u xml:id="u-390.0" who="#PosełGrzegorzMatusiak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-390.1" who="#PosełGrzegorzMatusiak">Pani Marszałek! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam pytanie: Czy te zmiany organizacyjne Wyższego Urzędu Górniczego wpłyną na bezpieczeństwo górników? I teraz pytanie do opozycji: Czy dbaliście również o bezpieczeństwo górników w lutym 2015 r.? Z tego, co pamiętam, kandydat Platformy Obywatelskiej do Rady Miasta Jastrzębie-Zdrój był szefem prewencji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-390.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-391">
          <u xml:id="u-391.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-391.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Dariusz Kurzawa, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-391.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Piotr Kaleta przygotowuje się do zadania pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-392">
          <u xml:id="u-392.0" who="#PosełDariuszKurzawa">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-392.1" who="#PosełDariuszKurzawa">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Chciałem zadać jedno pytanie, bo restrukturyzacje, zmiany w górnictwie spowodowały, że wiele zadań, które do tej pory czy do lat 90. były czynione przez kopalnie, były w ramach prac górniczych, kopalnianych, potem zostały powyłączane spółki, spółeczki, wyrzucono wiele prac poza zakład górniczy, ale de facto ci ludzie wykonywali takie prace, które kiedyś kwalifikowały ich jako normalnych górników. Czy nie warto byłoby zastanowić się w tej chwili nad tym, aby też tym ludziom nadać uprawnienia górnicze, aby mieli normalne dodatki do emerytury, bo na tych zasadach, na których w tej chwili są zatrudniani przez spółki, takich przywilejów nie mają. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-393">
          <u xml:id="u-393.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-393.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Piotr Kaleta.</u>
          <u xml:id="u-393.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Potem ostatnie pytanie, które zada pan poseł Janusz Korwin-Mikke.</u>
          <u xml:id="u-393.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-394">
          <u xml:id="u-394.0" who="#PosełPiotrKaleta">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-394.1" who="#PosełPiotrKaleta">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pytanie w swojej treści takiej merytorycznej krótkie: Panie ministrze, jak wyglądają w tej chwili zasoby polskiego węgla? Czy kwestia ich odtworzenia czy przywrócenia do stanu sprzed dyskusji o polskim zielonym, w ogóle o zielonym ładzie europejskim w tych czasach, które nastały po tragedii na Ukrainie, jest sensowna i jest logiczne, żeby zadawać sobie to pytanie i być może to odtwarzać.</u>
          <u xml:id="u-394.2" who="#PosełPiotrKaleta">Cieszę się, że po moim wystąpieniu będzie przemawiał pan poseł Janusz Korwin-Mikke, ponieważ miałbym pytanie do Konfederacji, bo tutaj padło z ust przedstawiciela Konfederacji, że Prawo i Sprawiedliwość w czasie swoich rządów bało się Unii Europejskiej, a teraz boi się Putina. Chciałbym zapytać, panie pośle: Czy pan boi się Putina? Dziękuję uprzejmie.</u>
          <u xml:id="u-394.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-395">
          <u xml:id="u-395.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-395.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Pan poseł Janusz Korwin-Mikke, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-396">
          <u xml:id="u-396.0" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Nie, nie boję się.</u>
          <u xml:id="u-396.1" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Dowiedzieliśmy się wreszcie, że będzie zdefiniowane, co to jest przodek, odkrywka i kopalnia. Tylko pytanie, jak górnicy do tej pory potrafili fedrować, nie wiedząc, co to jest przodek, kopalnia i odkrywka. Czy słowo „fedrować” zostało zdefiniowane? Bo jeżeli nie, to być może nie wiemy, co ci górnicy robią.</u>
          <u xml:id="u-396.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Coraz gorzej.)</u>
          <u xml:id="u-396.3" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Oczywiście, że chodzi o to, oczywiście, że celem tego jest zmiana prawa, wbrew temu, co mówił pan minister. Chodzi po prostu o to, żeby pani, która siedzi przy biureczku, nie miała takich praw jak górnik przy przodku. O to oczywiście chodzi. I to jest słuszne.</u>
          <u xml:id="u-396.4" who="#PosełJanuszKorwinMikke">Mam jeszcze drugie pytanie, dlaczego rząd… To nie ten rząd, to wszystkie rządy, które do tej pory rządziły, albo chcą kopalnie zamykać, albo chcą je popierać. A żaden nie wpadnie na pomysł, żeby kopalnie sprywatyzować i wtedy właściciel się będzie męczył, czy zamknąć, czy otwierać. I również jeżeli będzie wypadek, to właściciel będzie odpowiadał a nie my. Dziękuję za uwagę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-397">
          <u xml:id="u-397.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-397.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">To było ostatnie pytanie.</u>
          <u xml:id="u-397.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">I bardzo proszę podsekretarza stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych pana ministra Piotra Pyzika o sprawną odpowiedź na pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-398">
          <u xml:id="u-398.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo dziękuję wszystkim uczestnikom debaty za wiele bardzo ciekawych pytań. Odniosę się, jeżeli państwo pozwolicie, do tych, które konkretnie dotyczą meritum sprawy, czyli dwóch kwestii, które ta ustawa porusza.</u>
          <u xml:id="u-398.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">W sposób szczególny chciałbym podziękować tym, którzy zadbali, z taką troską podeszli do bezpieczeństwa w górnictwie. Mam nadzieję, że w tej przestrzeni spotkamy się jeszcze nie raz.</u>
          <u xml:id="u-398.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Jeśli chodzi o WUG, to podstawowe pytanie dotyczy, czy proponowana zmiana ma wpływ na bezpieczeństwo, ma wpływ na WUG, na bezpieczeństwo pracy w górnictwie, na sposób funkcjonowania WUG-u. Ci, którzy wiedzą, o co chodzi, wiedzą, że WUG jest najważniejszą w górnictwie instytucją. W związku z tym odebranie tego tej funkcji SUG-u naszym zdaniem tylko usprawnia działanie Wyższego Urzędu Górniczego. To jest jedna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-398.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Druga kwestia. Nie chcę, zwłaszcza w kontekście sytuacyjnym, odnosić się do informacji dotyczących jakichś nieprawidłowości, jakichś dziwnych historii osób, które mają takie informacje. Konstytucja mówi wyraźnie, że jeżeli ktoś posiada taką informację, to winien udać się do właściwego organu państwa. To jest jedna kwestia. Druga kwestia jest taka, że w Wyższym Urzędzie Górniczym od wielu lat funkcjonuje tzw. telefon interwencyjny, z którego np. można anonimowo skorzystać. Ale przede wszystkim w naszym państwie…</u>
          <u xml:id="u-398.4" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-398.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">…o działaniach skierowanych w kierunku wyjaśnienia tej sprawy będzie decydowała prokuratura. I to prokuratura prowadzi sprawę, w związku z tym nie minister, pan premier Sasin, nie pan premier Mateusz Morawiecki ani nie moja skromna osoba są adresatami tych jakżeż ekscytujących, jak się wydaje, informacji.</u>
          <u xml:id="u-398.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Nadzór na Wyższym Urzędem Górniczym prowadzony przez Ministerstwo Aktywów Państwowych uważam za wystarczający i pozwalający na działania, które umożliwią bezpieczną pracę. Pragnę zwrócić uwagę przy okazji, że wypadki w górnictwie są nie tylko spowodowane czynnikiem ludzkim, ale niestety również natura powoduje różne kłopotliwe sytuacje.</u>
          <u xml:id="u-398.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Cóż jeszcze? Odniosę się jeszcze może do drugiej kwestii, związanej z emeryturami i ubezpieczeniami. Jeśli chodzi o kwestię, którą poruszył pan poseł Nowak, to faktycznie w negocjacjach ze stroną związkową ten temat się pojawił, ale nie przypominam sobie sytuacji, w której strona społeczna dałaby nam asumpt do tego, żebyśmy mogli stwierdzić, że jest jakieś porozumienie w tej sprawie. Ale też ta sprawa nie była dalej ruszana. Może dlatego, że dzisiaj zamiast być w tzw. Złotych brzozach na kolejnych rozmowach ze związkowcami, jestem tu z państwem. Może to jest w chwili obecnej uzgadniane.</u>
          <u xml:id="u-398.8" who="#komentarz">(Gwar na sali, dzwonek)</u>
          <u xml:id="u-398.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Jeżeli nie, to będzie to przedmiotem ewentualnej nowej noweli. Zresztą będziemy o tym prawdopodobnie też jutro rozmawiali na posiedzeniu zespołu do spraw transformacji. To jest jedna kwestia.</u>
          <u xml:id="u-398.10" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Na pewno będziemy patrzyli i patrzymy na te wszystkie rozwiązania rentowo-emerytalne, mówię tu o urlopie górniczym, mówię o innych rozwiązaniach, które przysługują tym osobom, katalog tych stanowisk został uzgodniony. I to jest sedno tej noweli polegające na tym, że musimy precyzyjnie określić te terminy górnicze po to, żeby było wiadomo, gdzie dany człowiek pracował, w odniesieniu do tych sytuacji. Dlatego że istnieje jeszcze jeden wymiar, który dla nas wszystkich jest najistotniejszy, mianowicie sprawiedliwość społeczna. I trudno mi się zgodzić z rozwiązaniem… Bo co ja powiem pielęgniarkom, co ja powiem nauczycielkom — to nie ja, minister finansów — w sytuacji, w której np. proszą mnie o przyjęcie rozwiązań, w których sekretarka dostanie czternastą pensję górniczą. Z całym szacunkiem oczywiście dla pracy sekretarki, ale o ten katalog właśnie chodzi, po to są te definicje.</u>
          <u xml:id="u-398.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywówPaństwowychPiotrPyzik">Jeśli chodzi o inne pytania, jeżeli ktoś z państwa chciałby jeszcze jakiejś odpowiedzi, to bardzo proszę, na piśmie odpowiemy. Dziękuję uprzejmie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-399">
          <u xml:id="u-399.0" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-399.1" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-399.2" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Marszałek Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, proponuje, aby Sejm skierował rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy — Prawo geologiczne i górnicze, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, zawarty w druku nr 2205, do Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-399.3" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-399.4" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-399.5" who="#WicemarszałekMałgorzataKidawaBłońska">Ogłaszam 3 minuty przerwy.</u>
          <u xml:id="u-399.6" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz. 15 min 58 do godz. 16 min 04)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-400">
          <u xml:id="u-400.0" who="#Marszałek">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-400.1" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych, druk nr 2252.</u>
          <u xml:id="u-400.2" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt obejmujący rozpatrzenie tego wniosku.</u>
          <u xml:id="u-400.3" who="#Marszałek">Po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkt: Wybór sędziów — członków Krajowej Rady Sądownictwa, druki nr 2161 i 2189.</u>
          <u xml:id="u-400.4" who="#Marszałek">Właściwe komisje przedłożyły sprawozdania o uchwałach Senatu w sprawie ustaw:</u>
          <u xml:id="u-400.5" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-400.6" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-400.7" who="#Marszałek">— o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej,</u>
          <u xml:id="u-400.8" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw,</u>
          <u xml:id="u-400.9" who="#Marszałek">— o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-400.10" who="#Marszałek">Sprawozdania to odpowiednio druki nr 2241, 2242, 2244, 2225 i 2224.</u>
          <u xml:id="u-400.11" who="#Marszałek">W związku z tym, po uzyskaniu jednolitej opinii Konwentu Seniorów, podjęłam decyzję o uzupełnieniu porządku dziennego o punkty obejmujące rozpatrzenie tych sprawozdań.</u>
          <u xml:id="u-400.12" who="#Marszałek">Proponuję, aby w tych przypadkach Sejm wyraził zgodę na skrócenie terminu, o którym mowa w art. 54 ust. 5 regulaminu Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-400.13" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-400.14" who="#Marszałek">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-400.15" who="#Marszałek">Mamy wnioski formalne.</u>
          <u xml:id="u-400.16" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pan poseł Borys Budka, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-401">
          <u xml:id="u-401.0" who="#PosełBorysBudka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! W imieniu klubu Koalicji Obywatelskiej zgłaszam wniosek o 15-minutową przerwę w celu wycofania przez państwa haniebnego, skandalicznego wniosku…</u>
          <u xml:id="u-401.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-401.2" who="#PosełBorysBudka">…o ponowny wybór na stanowisko prezesa Narodowego Banku Polskiego człowieka, który jest odpowiedzialny za wzrost ubóstwa, człowieka, który nie ma żadnych kwalifikacji do tego, by zajmować to stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-401.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ale my nie powołujemy Tuska.)</u>
          <u xml:id="u-401.4" who="#PosełBorysBudka">Jedyną jego kwalifikacją jest to, że zna prezesa Kaczyńskiego i melduje się tam u was na Nowogrodzkiej, kiedy tego potrzebujecie. Dzisiaj należy się zastanowić, czy nie robicie tego specjalnie, powodując nie tylko większe ubóstwo Polaków, ale także generując rekordowe zyski banków. Nie dość, że stworzyliście państwo kolesiów, to jeszcze państwo banksterów, dlatego że za tę fatalną politykę gospodarczą rządu odpowiada dwóch banksterów. Jeden, który stał się premierem, i drugi, którego zrobiliście najbardziej skompromitowanym…</u>
          <u xml:id="u-401.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-401.6" who="#komentarz">(Marszałek wyłącza mikrofon, poseł przemawia przy wyłączonym mikrofonie)</u>
          <u xml:id="u-401.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-402">
          <u xml:id="u-402.0" who="#Marszałek">Panie pośle, zwracam się do pana posła Borysa Budki: proszę się zdecydować, bo najpierw od co najmniej 2 miesięcy wychodzicie…</u>
          <u xml:id="u-402.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Pani nie jest tutaj od komentowania.)</u>
          <u xml:id="u-402.2" who="#Marszałek">…na konferencje prasowe, krzycząc, że nie poddajemy pod głosowanie tej właśnie propozycji wyboru szefa Narodowego Banku Polskiego…</u>
          <u xml:id="u-402.3" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: Nie tej.)</u>
          <u xml:id="u-402.4" who="#Marszałek">…a teraz wychodzicie i mówicie, żeby zdjąć to z porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-402.5" who="#komentarz">(Poseł Grzegorz Schetyna: Nazwisko.)</u>
          <u xml:id="u-402.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-402.7" who="#Marszałek">Panie pośle, to było przedmiotem…</u>
          <u xml:id="u-402.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Kogoś normalnego.)</u>
          <u xml:id="u-402.9" who="#Marszałek">…omówienia na posiedzeniu konwentu dzisiaj i na ostatnim…</u>
          <u xml:id="u-402.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Prawdziwego bankstera.)</u>
          <u xml:id="u-402.11" who="#Marszałek">…więc mam opinię… Nie wycofam tego, panie pośle. To jest w dzisiejszym porządku obrad.</u>
          <u xml:id="u-402.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-402.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-402.14" who="#Marszałek">Pani poseł Joanna Senyszyn, PPS. Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-403">
          <u xml:id="u-403.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Wnoszę o odroczenie posiedzenia Sejmu do czasu, aż PiS rozważy bezsensowność kandydatury Glapińskiego na prezesa NBP. Glapa to klapa. Jego wybór narusza prawo.</u>
          <u xml:id="u-403.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-403.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Wiem, że łamanie prawa to dla was codzienność, ale jeżeli wybierzecie sensownego, kompetentnego prezesa, to będzie on sprawował funkcję przez 6 lat, natomiast Glapiński najwyżej 1,5 roku, bo po wygranych wyborach do Sejmu stwierdzimy nieważność jego wyboru na członka zarządu NBP na trzecią kadencję, bo prawo dopuszcza tylko dwie kadencje.</u>
          <u xml:id="u-403.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Konstytucja.)</u>
          <u xml:id="u-403.4" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pamiętajcie więc: Glapa to PiS-u klapa. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-403.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-404">
          <u xml:id="u-404.0" who="#Marszałek">Pani poseł, pani poseł Senyszyn: jedna uwaga. Proszę przeczytać sobie analizę. Nie można łączyć członkostwa w zarządzie z prezesurą. Pan prezes Glapiński jest prezesem przez jedną kadencję, a to byłaby jego druga kadencja. Tę sprawę przed chwilą już wyjaśniałam.</u>
          <u xml:id="u-404.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pan Maciej Gdula, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-404.2" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Prezesa zarządu nie można łączyć z zarządem.)</u>
          <u xml:id="u-404.3" who="#Marszałek">Przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-404.4" who="#Marszałek">Wniosek przeciwny. Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-404.5" who="#komentarz">(Głos z sali: O, myśliciel.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-405">
          <u xml:id="u-405.0" who="#PosełWłodzimierzTomaszewski">Szanowni Państwo! Chciałbym, żeby byli tylko tacy banksterzy, którzy dają taki wzrost gospodarczy i tak niskie bezrobocie.</u>
          <u xml:id="u-405.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-405.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-405.3" who="#PosełWłodzimierzTomaszewski">Byli już banksterzy, którzy dawali właśnie niskie bezrobocie i jednocześnie najniższe zarobki i upadek wielu przedsiębiorstw, dlatego zgłaszam kontrwniosek w tym zakresie.</u>
          <u xml:id="u-405.4" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Mateusz od kredytów.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-406">
          <u xml:id="u-406.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-406.1" who="#Marszałek">Pan poseł Maciej Gdula, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-407">
          <u xml:id="u-407.0" who="#PosełMaciejGdula">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Składam wniosek o zamknięcie obrad…</u>
          <u xml:id="u-407.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-407.2" who="#PosełMaciejGdula">…i wprowadzenie w nowym porządku obrad uchwały Lewicy, która dotyczy solidarności europejskiej i szóstego pakietu sankcji. Dzisiaj, podczas agresji Rosji na Ukrainę, potrzebujemy europejskiej jedności i mamy tę jedność, jeżeli idzie o pomoc dla Ukrainy, mamy tę jedność, jeżeli idzie o przeciwdziałanie agresywnym działaniom Rosji. Ten szósty pakiet jest szczególnie bolesny, bo dotyczy on zakazu importu ropy z Rosji, a niestety blokują go Węgry. Dzisiaj Sejm powinien wyrazić sprzeciw wobec blokowania tych sankcji i zachęcić Węgry do jednoznacznej, solidarnej, europejskiej polityki. Myślę, że Prawu i Sprawiedliwości powinno na tym bardzo zależeć, bo Viktor Orbán jest ich pupilem i należy tego pupila jednak trochę…</u>
          <u xml:id="u-407.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-408">
          <u xml:id="u-408.0" who="#Marszałek">Panie pośle, proszę posłuchać mnie, panie pośle. Po pierwsze, nie można składać wniosku o odroczenie i jednocześnie o wprowadzenie do porządku. To po pierwsze. A po drugie, panie pośle, gdybyście w waszej uchwale byli konsekwentni i wypisali wszystkie kraje, które się sprzeciwiają: Malta, Czechy…</u>
          <u xml:id="u-408.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ale co pani poucza posłów teraz, co to ma być?)</u>
          <u xml:id="u-408.2" who="#Marszałek">…Cypr, a pan apeluje i wzywa rząd Węgier. Panie pośle! Proszę przynajmniej dokładnie zobaczyć, ile krajów ma takie stanowisko.</u>
          <u xml:id="u-408.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo, Maciej!)</u>
          <u xml:id="u-408.4" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-408.5" who="#Marszałek">Bardzo proszę, pan poseł Jarosław Rzepa, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-409">
          <u xml:id="u-409.0" who="#PosełJarosławRzepa">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Nic o nas bez nas. Szanowni państwo, mieszkańcy sołectwa Mścice w gminie Będzino i sołectwa Łazy w gminie Sianów powiedzieli zdecydowanie „nie” dla przyłączenia do Sianowa i do Koszalina. Szanowni państwo, sołectwo Mścice, 4 km od Koszalina przez las. O co chodzi prezydentowi Koszalina? Tylko o to, szanowni państwo…</u>
          <u xml:id="u-409.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Borowiak: Oświadczenia, panie pośle.)</u>
          <u xml:id="u-409.2" who="#PosełJarosławRzepa">… że mu brakuje do 100 tys. mieszkańców. Na 244 działalności gospodarcze w gminie Będzino 140 jest w Mścicach. Co chcecie państwo zrobić decyzją Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji? Zrobić drugie Ostrowice w województwie zachodniopomorskim? Nie ma zgody, szanowni państwo, na to, nie ma zgody na przyłączenie sołectwa Łazy do Sianowa i sołectwa Mścice do Koszalina. Szanowni państwo, szanujmy ludzi. Szanujmy ludzi! Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-409.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-409.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-410">
          <u xml:id="u-410.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle. Oczywiście to nie był żaden wniosek formalny, zgadza się pan ze mną?</u>
          <u xml:id="u-410.1" who="#Marszałek">Pan poseł Mirosław Suchoń, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-411">
          <u xml:id="u-411.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-411.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowna Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Zwracam się do pana prezesa Kaczyńskiego. Panie prezesie, popieranie prezesa Glapińskiego dzisiaj to jest popieranie wysokiej inflacji, to jest popieranie chaosu w gospodarce, to jest popieranie wysokich rat kredytów. To jest popieranie tego wszystkiego, co dzisiaj niszczy życie Polek i Polaków. Ja mam pytanie: Co takiego obiecał wam wczoraj prezes Glapiński, że chcecie go nadal popierać?</u>
          <u xml:id="u-411.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Kasę, kasę.)</u>
          <u xml:id="u-411.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Czy prawdą jest, że obiecał wam dodruk pustego pieniądza na wybory? Na obietnice wyborcze? To jest prawda? Polska 2050 chce skonfrontować prezesa, po pierwsze, ze skutkami jego haniebnej polityki, a po drugie, z opiniami ekspertów. Być może te racjonalne argumenty skłonią prezesa Glapińskiego do honorowej rezygnacji z kandydowania, bo dzisiaj głosowanie na prezesa Glapińskiego to byłby szkolny błąd.</u>
          <u xml:id="u-411.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Pani Prezes! Pani Marszałek! Wnoszę o odroczenie głosowania do czasu spotkania prezesa Glapińskiego z Kołem Parlamentarnym Polska 2050.</u>
          <u xml:id="u-411.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-412">
          <u xml:id="u-412.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo. Panie pośle, dziękuję bardzo. Oczywiście tę sprawę już omówiliśmy. Panie pośle, omówiliśmy to już trzy razy. Trzy razy.</u>
          <u xml:id="u-412.1" who="#komentarz">(Poseł Mirosław Suchoń: Pani marszałek, ale prezes nie chciał się spotkać.)</u>
          <u xml:id="u-412.2" who="#Marszałek">Pan Minister Łukasz Schreiber chce zabrać głos.</u>
          <u xml:id="u-412.3" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-413">
          <u xml:id="u-413.0" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówŁukaszSchreiber">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Pierwsza sprawa jest taka, że państwo jak zwykle robią awanturę, wykazując się kompletnym brakiem znajomości przepisów prawa. Przecież konstytucja jasno wskazuje, że to prezydent Rzeczypospolitej wskazuje kandydata, a my za nim głosujemy. Czego państwo nie rozumiecie? To po pierwsze.</u>
          <u xml:id="u-413.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie wasz kandydat.)</u>
          <u xml:id="u-413.2" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówŁukaszSchreiber">Po drugie, ten cudowny państwa zdaniem… ta cudowna opinia, jakoby to prezes Glapiński, jak rozumiem, był odpowiedzialny za inflację na całym świecie. To jest teza genialna, że za najwyższą inflację od 30, od 40 lat w Stanach Zjednoczonych, na całym Zachodzie odpowiada prezes Glapiński. Oczywiście, że tak. To jest druga rzecz.</u>
          <u xml:id="u-413.3" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Co ty gadasz za bzdury?)</u>
          <u xml:id="u-413.4" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówŁukaszSchreiber">Trzecia sprawa. To niesamowite, że państwo tyle razy, z tej mównicy także, atakujecie Putina, ale kiedy trzeba wskazać winnych inflacji, to nie widzicie tam Putina, to chcecie odwoływać prezesa Glapińskiego. Otóż my się chcemy pozbyć Putina.</u>
          <u xml:id="u-413.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-413.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-413.7" who="#MinisterCzłonekRadyMinistrówŁukaszSchreiber">A kolejna sprawa odnosi się do kredytów i stawek referencyjnych. Szanowni państwo, za Hanny Gronkiewicz-Waltz — 36%, za Leszka Balcerowicza — 19%, 5–6% za waszych rządów. I co to wszystko łączy? Jedno. Że ani razu nie mieliście żadnego pomysłu, nie zrobiliście nic, żeby ulżyć kredytobiorcom i nie potrafiliście nic zaproponować, jedynie podwyższaliście VAT. I to jest różnica.</u>
          <u xml:id="u-413.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-414">
          <u xml:id="u-414.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-414.1" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 4. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz ustawy o przetwarzaniu informacji kryminalnych.</u>
          <u xml:id="u-414.2" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-414.3" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2221.</u>
          <u xml:id="u-414.4" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-414.5" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2221?</u>
          <u xml:id="u-414.6" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-414.7" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-414.8" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie działa.)</u>
          <u xml:id="u-414.9" who="#Marszałek">U kogo nie działa? Proszę, można sprawdzić?</u>
          <u xml:id="u-414.10" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. Za — 444, przeciw — 9, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-414.11" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz ustawy o przetwarzaniu informacji kryminalnych.</u>
          <u xml:id="u-414.12" who="#Marszałek">Panowie posłowie, bo to chyba dotyczy dwóch posłów, działa to? Bo państwo chyba tę kartę nacisnęliście… Nie działa dalej? Czy teraz działa? Bo u nas tutaj jest informacja, że działa. Państwo po prostu chyba nacisnęliście po zamknięciu przeze mnie głosowania. Pytam, czy teraz działa. Jest aktywne? Okej.</u>
          <u xml:id="u-414.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Pani marszałek, nie działa czytnik.)</u>
          <u xml:id="u-414.14" who="#Marszałek">U kogo? Proszę, ręka do… Mogę prosić o sprawdzenie czytników tam u państwa posłów? Bardzo proszę.</u>
          <u xml:id="u-414.15" who="#Marszałek">Jeden nie działa i pan poseł się przesiadł, ale któraś z pań poseł mówi, że jej nie działa.</u>
          <u xml:id="u-414.16" who="#Marszałek">Komu jeszcze nie działa?</u>
          <u xml:id="u-414.17" who="#Marszałek">Przesiadła się pani poseł?</u>
          <u xml:id="u-414.18" who="#Marszałek">Pani poseł, czy może się pani przesiąść na inne miejsce?</u>
          <u xml:id="u-414.19" who="#Marszałek">Dobrze, dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-414.20" who="#Marszałek">Pana poproszę o sprawdzenie, dobrze?</u>
          <u xml:id="u-414.21" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 8. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o poselskim projekcie ustawy o zmianie ustawy o zawodzie farmaceuty.</u>
          <u xml:id="u-414.22" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-414.23" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2213.</u>
          <u xml:id="u-414.24" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-414.25" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2213?</u>
          <u xml:id="u-414.26" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-414.27" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-414.28" who="#Marszałek">Panie pośle, czy działa u pana?</u>
          <u xml:id="u-414.29" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 446 — za, 11 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-414.30" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Prawo farmaceutyczne oraz ustawy o zawodzie farmaceuty.</u>
          <u xml:id="u-414.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-414.32" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-414.33" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 10. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej o rządowym projekcie ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków.</u>
          <u xml:id="u-414.34" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-414.35" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2237.</u>
          <u xml:id="u-414.36" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-414.37" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy?</u>
          <u xml:id="u-414.38" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-414.39" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-414.40" who="#Marszałek">Głosowało 454 posłów. 452 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 2.</u>
          <u xml:id="u-414.41" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków.</u>
          <u xml:id="u-414.42" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 11. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o pilnym rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.</u>
          <u xml:id="u-414.43" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2240-A.</u>
          <u xml:id="u-414.44" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-414.45" who="#Marszałek">Proszę pana posła Sylwestra Tułajewa o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-415">
          <u xml:id="u-415.0" who="#PosełSprawozdawcaSylwesterTułajew">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić dodatkowe sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych z druku nr 2240-A.</u>
          <u xml:id="u-415.1" who="#PosełSprawozdawcaSylwesterTułajew">Komisja przedstawia dodatkowe trzy poprawki. 1. poprawkę rekomenduje przyjąć. Poprawkę 2. i 3. głosowaną łącznie proponuje odrzucić. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-415.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-416">
          <u xml:id="u-416.0" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2240.</u>
          <u xml:id="u-416.1" who="#Marszałek">Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-416.2" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-416.3" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-416.4" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje zmianę tytułu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-416.5" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-416.6" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-416.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-416.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-416.9" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 224 — za, 232 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-416.10" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-416.11" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką, z którą łączy się poprawka 3.</u>
          <u xml:id="u-416.12" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-416.13" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-416.14" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 2. i 3.?</u>
          <u xml:id="u-416.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-416.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-416.17" who="#Marszałek">Głosowało 453 posłów. 180 — za, 243 — przeciw, 30 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-416.18" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-416.19" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-416.20" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2240, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-416.21" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-416.22" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-416.23" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 444 — za, 11 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-416.24" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne.</u>
          <u xml:id="u-416.25" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 15. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu o przedstawionym przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej projekcie ustawy o ustanowieniu Narodowego Dnia Powstań Śląskich.</u>
          <u xml:id="u-416.26" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-416.27" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2227.</u>
          <u xml:id="u-416.28" who="#Marszałek">Komisja przedstawia również wniosek mniejszości, nad którym głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-416.29" who="#Marszałek">We wniosku mniejszości do art. 1 wnioskodawcy proponują, aby dzień 2 maja ustanowić Narodowym Dniem Powstań Śląskich.</u>
          <u xml:id="u-416.30" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-416.31" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-416.32" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-416.33" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-416.34" who="#Marszałek">Głosowało 453 posłów. 54 — za, 397 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-416.35" who="#Marszałek">Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-416.36" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-416.37" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2227, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-416.38" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-416.39" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-416.40" who="#Marszałek">Głosowało 452 posłów. 436 — za, 4 — przeciw, wstrzymało się 12.</u>
          <u xml:id="u-416.41" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Powstań Śląskich.</u>
          <u xml:id="u-416.42" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-416.43" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 2. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej.</u>
          <u xml:id="u-416.44" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2190-A.</u>
          <u xml:id="u-416.45" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-416.46" who="#Marszałek">Proszę pana posła Jerzego Małeckiego o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-417">
          <u xml:id="u-417.0" who="#PosełSprawozdawcaJerzyMałecki">Szanowna Pani Marszałek! Panowie Premierzy! Wysoka Izbo! Przedstawiam dodatkowe sprawozdanie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi o rządowym projekcie ustawy o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej, druk nr 2180.</u>
          <u xml:id="u-417.1" who="#PosełSprawozdawcaJerzyMałecki">Sejm na 54. posiedzeniu w dniu 11 maja, czyli w dniu wczorajszym, zgodnie z art. 47 ust. 1 regulaminu Sejmu skierował ponownie projekt ustawy zawarty w druku nr 2190 do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu rozpatrzenia poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu.</u>
          <u xml:id="u-417.2" who="#PosełSprawozdawcaJerzyMałecki">Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi po rozpatrzeniu poprawek na posiedzeniu w dniu dzisiejszym wnosi: przedłożone poprawki w liczbie ośmiu odrzucić i rekomenduje nad poprawkami 1. i 3. głosować łącznie, tak samo nad poprawkami 5. i 7. Oczywiście komisja wnosi o przyjęcie w całości projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-417.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-418">
          <u xml:id="u-418.0" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2190.</u>
          <u xml:id="u-418.1" who="#Marszałek">Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-418.2" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 1., z którą łączy się poprawka 3.</u>
          <u xml:id="u-418.3" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-418.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o odrzucenie tych poprawek.</u>
          <u xml:id="u-418.5" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-418.6" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 1. i 3.?</u>
          <u xml:id="u-418.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-418.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-418.9" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 212 — za, 244 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-418.10" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-418.11" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 2.</u>
          <u xml:id="u-418.12" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-418.13" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-418.14" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawki 2.?</u>
          <u xml:id="u-418.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-418.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-418.17" who="#Marszałek">Głosowało 454 posłów. 212 — za, 242 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-418.18" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-418.19" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 4.</u>
          <u xml:id="u-418.20" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-418.21" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-418.22" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawki 4.?</u>
          <u xml:id="u-418.23" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-418.24" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-418.25" who="#Marszałek">Głosowało 453 posłów. 212 — za, przeciw — 241, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-418.26" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-418.27" who="#Marszałek">Głosujemy nad 5. poprawką, z którą łączy się poprawka 7.</u>
          <u xml:id="u-418.28" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-418.29" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-418.30" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-418.31" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 5. i 7.?</u>
          <u xml:id="u-418.32" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-418.33" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-418.34" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 213 — za, 242 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-418.35" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-418.36" who="#Marszałek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-418.37" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-418.38" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawki 6.?</u>
          <u xml:id="u-418.39" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-418.40" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-418.41" who="#Marszałek">Głosowało 453 posłów. 212 — za, 241 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-418.42" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-418.43" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 8.</u>
          <u xml:id="u-418.44" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-418.45" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawki 8.?</u>
          <u xml:id="u-418.46" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-418.47" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-418.48" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 212 — za, 243 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-418.49" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-418.50" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-418.51" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2190?</u>
          <u xml:id="u-418.52" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-418.53" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-418.54" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 308 — za, 148 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-418.55" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej.</u>
          <u xml:id="u-418.56" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 3. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy — Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-418.57" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2210-A.</u>
          <u xml:id="u-418.58" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-418.59" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Annę Paluch o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-419">
          <u xml:id="u-419.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-419.1" who="#PosełSprawozdawcaAnnaPaluch">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Do rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy — Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw w trakcie drugiego czytania zostały zgłoszone cztery poprawki. W dniu dzisiejszym komisja pochyliła się nad tymi poprawkami i rekomenduje Wysokiej Izbie odrzucenie 1. poprawki, przyjęcie poprawki 2. oraz poprawek 3. i 4., głosowanych łącznie, i — co oczywiste — przyjęcie całego projektu ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-419.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-420">
          <u xml:id="u-420.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-420.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2210.</u>
          <u xml:id="u-420.2" who="#Marszałek">Komisja przedstawia również w dodatkowym sprawozdaniu poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-420.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-420.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-420.5" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-420.6" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 1. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-420.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-420.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-420.9" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 213 — za, 244 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-420.10" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-420.11" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-420.12" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-420.13" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-420.14" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-420.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-420.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-420.17" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 355 — za, 8 — przeciw, wstrzymało się 87.</u>
          <u xml:id="u-420.18" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-420.19" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką, z którą łączy się poprawka 4.</u>
          <u xml:id="u-420.20" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-420.21" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-420.22" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-420.23" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 3. i 4.?</u>
          <u xml:id="u-420.24" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-420.25" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-420.26" who="#Marszałek">Głosowało 454 posłów. 364 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 90.</u>
          <u xml:id="u-420.27" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-420.28" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-420.29" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2210, wraz z przyjętymi poprawkami, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-420.30" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-420.31" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-420.32" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 446 — za, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 11.</u>
          <u xml:id="u-420.33" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-420.34" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 5. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-420.35" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2239-A.</u>
          <u xml:id="u-420.36" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-420.37" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Gabrielę Masłowską o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-421">
          <u xml:id="u-421.0" who="#PosełSprawozdawcaGabrielaMasłowska">Wysoka Izbo! Sejm w dniu 11 maja rozpatrzył rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw. W trakcie drugiego czytania zgłoszono 33 poprawki. Sejm ponownie skierował projekt ustawy do Komisji Finansów Publicznych w celu rozpatrzenia tych poprawek. Komisja Finansów Publicznych po rozpatrzeniu poprawek na posiedzeniu w dniu 11 maja wnosi, aby przyjąć sześć poprawek, tj. poprawkę 24., nad którą należy głosować łącznie z poprawką 33., oraz poprawki 25., 26., 31., 32., nad którymi także należy głosować łącznie, pozostałe poprawki odrzucić i przyjąć całość projektu ustawy. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-422">
          <u xml:id="u-422.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-422.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2239.</u>
          <u xml:id="u-422.2" who="#Marszałek">Komisja przedstawia również wniosek mniejszości, a także — w dodatkowym sprawozdaniu — poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-422.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawkami od 1. do 11.</u>
          <u xml:id="u-422.4" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 1., z którą łączą się poprawki 4., 5., 9. i 30.</u>
          <u xml:id="u-422.5" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-422.6" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.7" who="#Marszałek">Przyjęcie tych poprawek spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 2. i 3.</u>
          <u xml:id="u-422.8" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.9" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 1., 4., 5., 9. i 30.?</u>
          <u xml:id="u-422.10" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.11" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.12" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 223 — za, przeciw — 233, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-422.13" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.14" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 2.</u>
          <u xml:id="u-422.15" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość 3. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-422.16" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.17" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.18" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.19" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.20" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 221 — za, 233 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-422.21" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.22" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-422.23" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.24" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.25" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.26" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.27" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.28" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 223 — za, 233 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-422.29" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.30" who="#Marszałek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-422.31" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.32" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 7. i 8.</u>
          <u xml:id="u-422.33" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.34" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.35" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.36" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.37" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 207 — za, 240 — przeciw, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-422.38" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.39" who="#Marszałek">Głosujemy nad 7. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-422.40" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.41" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość 8. poprawki.</u>
          <u xml:id="u-422.42" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.43" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 7. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.44" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.45" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.46" who="#Marszałek">Głosowało 454 posłów. 204 — za, 240 — przeciw, 10 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-422.47" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.48" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 8.</u>
          <u xml:id="u-422.49" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.50" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.51" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 8. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.52" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.53" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.54" who="#Marszałek">Głosowało 453 posłów. 215 — za, 229 — przeciw, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-422.55" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.56" who="#Marszałek">Głosujemy nad 10. poprawką, z którą łączą się poprawki 11. i od 20. do 23.</u>
          <u xml:id="u-422.57" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-422.58" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.59" who="#Marszałek">Przyjęcie tych poprawek spowoduje bezprzedmiotowość wniosku mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-422.60" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.61" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 10., 11. i od 20. do 23.?</u>
          <u xml:id="u-422.62" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.63" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.64" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 224 — za, 232 — przeciw, nikt się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-422.65" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.66" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 12.</u>
          <u xml:id="u-422.67" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.68" who="#Marszałek">Przyjęcie tej poprawki spowoduje bezprzedmiotowość poprawek od 13. do 18.</u>
          <u xml:id="u-422.69" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.70" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 12. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.71" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.72" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.73" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 215 — za, 241 — przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-422.74" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.75" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 13.</u>
          <u xml:id="u-422.76" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.77" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.78" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 13. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.79" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.80" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.81" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 90 — za, przeciw — 233, 133 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-422.82" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.83" who="#Marszałek">Głosujemy nad 14. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-422.84" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.85" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.86" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 14. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.87" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.88" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.89" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 86 — za, 231 — przeciw, 139 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-422.90" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.91" who="#Marszałek">Głosujemy nad 15. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-422.92" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.93" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 15. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.94" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.95" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.96" who="#Marszałek">Głosowało 454 posłów. 222 — za, 232 — przeciw, nikt się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-422.97" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.98" who="#Marszałek">Głosujemy nad 16. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-422.99" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.100" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.101" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 16. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.102" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.103" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.104" who="#Marszałek">Głosowało 453 posłów. 215 — za, 230 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-422.105" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.106" who="#Marszałek">Głosujemy nad 17. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-422.107" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.108" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.109" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 17. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.110" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.111" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.112" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. 219 — za, 231 — przeciw, nikt się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-422.113" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.114" who="#Marszałek">Głosujemy nad 18. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-422.115" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.116" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.117" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 18. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.118" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.119" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.120" who="#Marszałek">Głosowało 454 posłów. 216 — za, 230 — przeciw, 8 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-422.121" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.122" who="#Marszałek">Głosujemy nad 19. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-422.123" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.124" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.125" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 19. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.126" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.127" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.128" who="#Marszałek">Głosowało 452 posłów. 224 — za, 228 — przeciw, nikt się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-422.129" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.130" who="#Marszałek">Głosujemy nad wnioskiem mniejszości.</u>
          <u xml:id="u-422.131" who="#Marszałek">Przyjęcie tego wniosku spowoduje bezprzedmiotowość poprawek 24. i 33.</u>
          <u xml:id="u-422.132" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.133" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem wniosku mniejszości?</u>
          <u xml:id="u-422.134" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.135" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.136" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 223 — za, 233 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-422.137" who="#Marszałek">Sejm wniosek mniejszości odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.138" who="#Marszałek">Głosujemy nad 24. poprawką, z którą łączy się poprawka 33.</u>
          <u xml:id="u-422.139" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-422.140" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-422.141" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.142" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 24. i 33.?</u>
          <u xml:id="u-422.143" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.144" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.145" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 242 — za, 161 — przeciw, 54 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-422.146" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-422.147" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 25., z którą łączą się poprawki 26., 31. i 32.</u>
          <u xml:id="u-422.148" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-422.149" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-422.150" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.151" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 25., 26., 31. i 32.?</u>
          <u xml:id="u-422.152" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.153" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.154" who="#Marszałek">Głosowało 454 posłów. 233 — za, 31 — przeciw, 190 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-422.155" who="#Marszałek">Sejm poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-422.156" who="#Marszałek">Głosujemy nad 27. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-422.157" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.158" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.159" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 27. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-422.160" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.161" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.162" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 454 — za, 1 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-422.163" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-422.164" who="#Marszałek">Głosujemy nad 28. poprawką, z którą łączy się poprawka 29.</u>
          <u xml:id="u-422.165" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-422.166" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-422.167" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-422.168" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 28. i 29.?</u>
          <u xml:id="u-422.169" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.170" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.171" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 223 — za, 233 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-422.172" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-422.173" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-422.174" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2239, wraz z przyjętymi poprawkami?</u>
          <u xml:id="u-422.175" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-422.176" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-422.177" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 246 — za, 40 — przeciw, 170 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-422.178" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-422.179" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 6. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług.</u>
          <u xml:id="u-422.180" who="#Marszałek">Dodatkowe sprawozdanie komisji to druk nr 2226-A.</u>
          <u xml:id="u-422.181" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-422.182" who="#Marszałek">Proszę pana posła Adama Gawędę o przedstawienie dodatkowego sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-423">
          <u xml:id="u-423.0" who="#PosełSprawozdawcaAdamGawęda">Pani Marszałek! Panowie Premierzy! Wysoka Izbo! W czasie drugiego czytania zostały zgłoszone trzy poprawki. Marszałek Sejmu skierowała trzy poprawki do projektu ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług do Komisji Finansów Publicznych. Komisja Finansów Publicznych na swoim posiedzeniu rozpatrzyła trzy poprawki i nie rekomenduje ich przyjęcia, wnosi o ich odrzucenie. Komisja również wnosi o przyjęcie w całości projektu ustawy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-423.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-424">
          <u xml:id="u-424.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-424.1" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2226.</u>
          <u xml:id="u-424.2" who="#Marszałek">Komisja w dodatkowym sprawozdaniu przedstawia również poprawki, nad którymi głosować będziemy w pierwszej kolejności.</u>
          <u xml:id="u-424.3" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączy się poprawka 2.</u>
          <u xml:id="u-424.4" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-424.5" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-424.6" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-424.7" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem poprawek 1. i 2.?</u>
          <u xml:id="u-424.8" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-424.9" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-424.10" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 224 — za, 232 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-424.11" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-424.12" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-424.13" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-424.14" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-424.15" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-424.16" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-424.17" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-424.18" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 223 — za, 233 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-424.19" who="#Marszałek">Sejm poprawkę odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-424.20" who="#Marszałek">Głosujemy nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-424.21" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2226, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-424.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-424.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-424.24" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 446 — za, 11 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-424.25" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-424.26" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 7. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Infrastruktury o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-424.27" who="#Marszałek">W trakcie drugiego czytania zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu ustawy w całości.</u>
          <u xml:id="u-424.28" who="#Marszałek">Sejm podjął decyzję o przystąpieniu do trzeciego czytania bez ponownego odsyłania do komisji tego projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-424.29" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-424.30" who="#Marszałek">Komisja wnosi o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 2212.</u>
          <u xml:id="u-424.31" who="#Marszałek">W pierwszej kolejności pod głosowanie poddam zgłoszony w dyskusji wniosek o odrzucenie projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-424.32" who="#Marszałek">Jego przyjęcie spowoduje bezprzedmiotowość propozycji komisji.</u>
          <u xml:id="u-424.33" who="#Marszałek">Obecnie głosujemy nad wnioskiem o odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-424.34" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie projektu ustawy w całości, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-424.35" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-424.36" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-424.37" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 222 — za, 232 — przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-424.38" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-424.39" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad całością projektu ustawy.</u>
          <u xml:id="u-424.40" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 2212, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-424.41" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-424.42" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-424.43" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 232 — za, 222 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-424.44" who="#Marszałek">Sejm uchwali ustawę o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-424.45" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 16. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz Komisji Spraw Zagranicznych o rządowym projekcie ustawy o ratyfikacji Konwencji ramowej Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa, sporządzonej w Faro dnia 27 października 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-424.46" who="#Marszałek">Przystępujemy do trzeciego czytania.</u>
          <u xml:id="u-424.47" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o uchwalenie projektu ustawy z druku nr 1571.</u>
          <u xml:id="u-424.48" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-424.49" who="#Marszałek">Kto jest za przyjęciem w całości projektu ustawy w brzmieniu z druku nr 1571?</u>
          <u xml:id="u-424.50" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-424.51" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-424.52" who="#Marszałek">Głosowało 453 posłów. 440 — za, 4 — przeciw, wstrzymało się 9.</u>
          <u xml:id="u-424.53" who="#Marszałek">Sejm uchwalił ustawę o ratyfikacji Konwencji ramowej Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa, sporządzonej w Faro dnia 27 października 2005 r.</u>
          <u xml:id="u-424.54" who="#Marszałek">Powracamy do rozpatrzenia punktu 12. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Regulaminowej, Spraw Poselskich i Immunitetowych w sprawie wniosku powoda Roberta Kwiatkowskiego reprezentowanego przez radcę prawnego Adriana Dworzyńskiego z dnia 8 maja 2019 r., uzupełnionego w dniu 18 czerwca 2019 r., o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do cywilnej odpowiedzialności sądowej posła Sławomira Jana Piechoty.</u>
          <u xml:id="u-424.55" who="#Marszałek">Na podstawie art. 105 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej poseł może być pociągnięty do odpowiedzialności cywilnej tylko za zgodą Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-424.56" who="#Marszałek">Przypominam, że Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych na podstawie art. 7c ust. 5 w związku z ust. 7 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora proponuje, aby Sejm odrzucił wniosek o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności cywilnej posła Sławomira Jana Piechoty.</u>
          <u xml:id="u-424.57" who="#Marszałek">Na podstawie art. 7c ust. 6 w związku z ust. 7 ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora Sejm wyraża zgodę na pociągnięcie posła do odpowiedzialności cywilnej w drodze uchwały podjętej bezwzględną większością głosów ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-424.58" who="#Marszałek">Głosować będziemy nad wnioskiem o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności cywilnej posła Sławomira Jana Piechoty.</u>
          <u xml:id="u-424.59" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-424.60" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku powoda Roberta Kwiatkowskiego reprezentowanego przez radcę prawnego Adriana Dworzyńskiego z dnia 8 maja 2019 r., uzupełnionego w dniu 18 czerwca 2019 r., o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do cywilnej odpowiedzialności sądowej posła Sławomira Jana Piechoty za czyn określony w tym wniosku, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-424.61" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-424.62" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-424.63" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 455, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-424.64" who="#Marszałek">Wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów Sejm podjął uchwałę o niewyrażeniu zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności cywilnej posła Sławomira Jana Piechoty za czyn określony we wniosku powoda Roberta Kwiatkowskiego reprezentowanego przez radcę prawnego Adriana Dworzyńskiego z dnia 8 maja 2019 r., uzupełnionym w dniu 18 czerwca 2019 r.</u>
          <u xml:id="u-424.65" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-424.66" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 18. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2218 i 2242).</u>
          <u xml:id="u-424.67" who="#Marszałek">Proszę pana posła Sławomira Skwarka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-425">
          <u xml:id="u-425.0" who="#PosełSprawozdawcaSławomirSkwarek">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2218.</u>
          <u xml:id="u-425.1" who="#PosełSprawozdawcaSławomirSkwarek">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 28 kwietnia br. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży w celu rozpatrzenia. Komisja po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 11 maja wnosi: Wysoki Sejm raczy spośród 11 poprawek przyjąć poprawki 6. i 11., a pozostałe — odrzucić. Nad poprawką 1. należy głosować łącznie z poprawkami 3. i 10. Nad poprawką 4. należy głosować łącznie z poprawkami 5., 7., 8. i 9. Nad poprawkami rekomendowanymi do przyjęcia, 6. i 11., także należy głosować łącznie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-425.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-426">
          <u xml:id="u-426.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-426.1" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm odrzuca poprawki Senatu bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.</u>
          <u xml:id="u-426.2" who="#Marszałek">Jeżeli Sejm nie odrzuci poprawki Senatu, uważa się ją za przyjętą.</u>
          <u xml:id="u-426.3" who="#Marszałek">W punktach porządku dziennego dotyczących rozpatrywania poprawek Senatu głosować będziemy nad wnioskami o odrzucenie poprawek Senatu.</u>
          <u xml:id="u-426.4" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączą się poprawki 3. i 10.</u>
          <u xml:id="u-426.5" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-426.6" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-426.7" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-426.8" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 1., 3. i 10.?</u>
          <u xml:id="u-426.9" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-426.10" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-426.11" who="#Marszałek">Głosowało 454 posłów. 231 — za, 223 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-426.12" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-426.13" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-426.14" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-426.15" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-426.16" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-426.17" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-426.18" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-426.19" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 233 — za, 223 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-426.20" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę.</u>
          <u xml:id="u-426.21" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 4., z którą łączą się poprawki 5., 7., 8. i 9.</u>
          <u xml:id="u-426.22" who="#Marszałek">Głosować nad nimi będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-426.23" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-426.24" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-426.25" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 4., 5., 7., 8. i 9.?</u>
          <u xml:id="u-426.26" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-426.27" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-426.28" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 244 — za, 212 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-426.29" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki.</u>
          <u xml:id="u-426.30" who="#Marszałek">Głosujemy nad 6. poprawką, z którą łączy się poprawka 11.</u>
          <u xml:id="u-426.31" who="#Marszałek">Będziemy nad nimi głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-426.32" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-426.33" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-426.34" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 6. i 11.?</u>
          <u xml:id="u-426.35" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-426.36" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-426.37" who="#Marszałek">Głosowało 454 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 453, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-426.38" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania bezwzględnej większości głosów poprawki przyjął.</u>
          <u xml:id="u-426.39" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-426.40" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 19. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2217 i 2241).</u>
          <u xml:id="u-426.41" who="#Marszałek">Proszę pana posła Kazimierza Moskala o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-427">
          <u xml:id="u-427.0" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzMoskal">Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2217.</u>
          <u xml:id="u-427.1" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzMoskal">28 kwietnia Senat przyjął poprawkę do powyższej ustawy. Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży rozpatrzyła powyższą uchwałę na posiedzeniu 11 maja 2022 r. i wnosi, żeby Wysoki Sejm raczył przyjąć poprawkę Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-427.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-428">
          <u xml:id="u-428.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-428.1" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-428.2" who="#Marszałek">W jedynej poprawce, do art. 238 ustawy — Przepisy wprowadzające ustawę — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, Senat proponuje zmianę w ust. 10 oraz nowe brzmienie ust. 10a.</u>
          <u xml:id="u-428.3" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-428.4" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-428.5" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawki?</u>
          <u xml:id="u-428.6" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-428.7" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-428.8" who="#Marszałek">Głosowało 448 posłów. 2 — za, przeciw — 446, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-428.9" who="#Marszałek">Sejm poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-428.10" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-428.11" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 20. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Zdrowia o uchwale Senatu w sprawie ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej (druki nr 2215 i 2244).</u>
          <u xml:id="u-428.12" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Annę Kwiecień o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-429">
          <u xml:id="u-429.0" who="#PosełSprawozdawcaAnnaKwiecień">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-429.1" who="#PosełSprawozdawcaAnnaKwiecień">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić Wysokiej Izbie sprawozdanie Komisji Zdrowia z druku nr 2244 o uchwale Senatu w sprawie ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej, druk nr 2215.</u>
          <u xml:id="u-429.2" who="#PosełSprawozdawcaAnnaKwiecień">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 28 kwietnia 2022 r. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Zdrowia w celu rozpatrzenia. Komisja Zdrowia w dniu wczorajszym powyższą uchwałę rozpatrzyła i wnosi, aby Wysoki Sejm wszystkie poprawki przyjął, z tym że nad poprawką 1. i poprawkami 4., 5., od 7. do 9., 13. i 14. należy głosować łącznie Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-429.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-430">
          <u xml:id="u-430.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-430.1" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-430.2" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 1., z którą łączą się poprawki 4., 5., od 7. do 9., 13. i 14.</u>
          <u xml:id="u-430.3" who="#Marszałek">Będziemy nad nimi głosować łącznie.</u>
          <u xml:id="u-430.4" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-430.5" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-430.6" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 1., 4., 5., od 7. do 9., 13. i 14?</u>
          <u xml:id="u-430.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.9" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. Nikt nie był za, przeciw głosowało 457 posłów, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-430.10" who="#Marszałek">Sejm poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-430.11" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-430.12" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-430.13" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-430.14" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 2. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-430.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.17" who="#Marszałek">Głosowało 450 posłów. Nikt nie był za, przeciw było 450 posłów, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-430.18" who="#Marszałek">Sejm poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-430.19" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-430.20" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-430.21" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-430.22" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 3. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-430.23" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.24" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.25" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 1 — za, przeciw — 454, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-430.26" who="#Marszałek">Sejm poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-430.27" who="#Marszałek">Głosujemy nad 6. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-430.28" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-430.29" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-430.30" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 6. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-430.31" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.32" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.33" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 233 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-430.34" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawkę Senatu.</u>
          <u xml:id="u-430.35" who="#Marszałek">Głosujemy nad 10. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-430.36" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-430.37" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-430.38" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 10. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-430.39" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.40" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.41" who="#Marszałek">Głosowało 454 posłów. 4 — za, przeciw — 450, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-430.42" who="#Marszałek">Sejm poprawkę przyjął.</u>
          <u xml:id="u-430.43" who="#Marszałek">Głosujemy nad 11. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-430.44" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-430.45" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-430.46" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 11. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-430.47" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.48" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.49" who="#Marszałek">Głosowało 453 posłów. 1 — za, przeciw — 443, 9 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-430.50" who="#Marszałek">Sejm poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-430.51" who="#Marszałek">Głosujemy nad 12. poprawką.</u>
          <u xml:id="u-430.52" who="#Marszałek">Komisja wnosi o jej przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-430.53" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-430.54" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem 12. poprawki?</u>
          <u xml:id="u-430.55" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-430.56" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-430.57" who="#Marszałek">Głosowało 452 posłów. Nikt nie był za, przeciw głosowało 452 posłów, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-430.58" who="#Marszałek">Sejm poprawkę Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-430.59" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-430.60" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej.</u>
          <u xml:id="u-430.61" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 21. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2219 i 2225).</u>
          <u xml:id="u-430.62" who="#Marszałek">Proszę panią poseł Agatę Katarzynę Wojtyszek o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-431">
          <u xml:id="u-431.0" who="#PosełSprawozdawcaAgataKatarzynaWojtyszek">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw, druk nr 2219.</u>
          <u xml:id="u-431.1" who="#PosełSprawozdawcaAgataKatarzynaWojtyszek">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu, skierowała w dniu 28 kwietnia 2022 r. uchwałę Senatu w powyższej sprawie do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Obrony Narodowej w celu rozpatrzenia. Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisja Obrony Narodowej po rozpatrzeniu powyższej uchwały na posiedzeniu w dniu 10 maja 2022 r. wnoszą: Wysoki Sejm raczy poprawki zawarte w pkt 1, 2, 4, 6, 9, 10 i 11 odrzucić, pozostałe — przyjąć, przy czym łącznie należy głosować nad poprawkami 1. i 4., poprawkami 2., 6., 9., 10. i 11. oraz poprawkami 3., 5., 7. i 8. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-431.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-432">
          <u xml:id="u-432.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-432.1" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-432.2" who="#Marszałek">Głosujemy nad poprawką 1., z którą łączy się poprawka 4.</u>
          <u xml:id="u-432.3" who="#Marszałek">Nad nimi głosować będziemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-432.4" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-432.5" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-432.6" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 1. i 4.?</u>
          <u xml:id="u-432.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-432.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-432.9" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 233 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-432.10" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-432.11" who="#Marszałek">Głosujemy nad 2. poprawką, z którą łączą się poprawki 6. i od 9. do 11.</u>
          <u xml:id="u-432.12" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-432.13" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-432.14" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-432.15" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 2., 6. i od 9. do 11.?</u>
          <u xml:id="u-432.16" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-432.17" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-432.18" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 232 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-432.19" who="#Marszałek">Sejm odrzucił poprawki Senatu.</u>
          <u xml:id="u-432.20" who="#Marszałek">Głosujemy nad 3. poprawką, z którą łączą się poprawki 5., 7. i 8.</u>
          <u xml:id="u-432.21" who="#Marszałek">Głosujemy nad nimi łącznie.</u>
          <u xml:id="u-432.22" who="#Marszałek">Komisje wnoszą o ich przyjęcie.</u>
          <u xml:id="u-432.23" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-432.24" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 3., 5., 7. i 8.?</u>
          <u xml:id="u-432.25" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-432.26" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-432.27" who="#Marszałek">Głosowało 452 posłów. Nikt nie był za, przeciw — 452, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-432.28" who="#Marszałek">Sejm poprawki Senatu przyjął.</u>
          <u xml:id="u-432.29" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw.</u>
          <u xml:id="u-432.30" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 22. porządku dziennego: Sprawozdanie Komisji Nadzwyczajnej o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego (druki nr 2216 i 2224).</u>
          <u xml:id="u-432.31" who="#Marszałek">Proszę pana posła Grzegorza Lorka o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-433">
          <u xml:id="u-433.0" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Szanowna Pani Marszałek! Panowie Premierzy! Wysoka Izbo! W imieniu Komisji Nadzwyczajnej do spraw zmian w kodyfikacjach pragnę przedstawić sprawozdanie komisji o uchwale Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego, druki nr 2216 i 2224.</u>
          <u xml:id="u-433.1" who="#PosełSprawozdawcaGrzegorzLorek">Komisja po rozpatrzeniu poprawek na posiedzeniu w dniu 11 maja 2022 r. wnosi, aby poprawki zawarte w pkt 1 i 2 odrzucić. Uwaga: nad poprawkami nr 1 i nr 2 należy głosować łącznie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-433.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-434">
          <u xml:id="u-434.0" who="#Marszałek">Głosować będziemy zgodnie z zasadami stosowanymi w poprzednim punkcie porządku dziennego.</u>
          <u xml:id="u-434.1" who="#Marszałek">Głosujemy nad 1. poprawką, z którą łączy się poprawka 2.</u>
          <u xml:id="u-434.2" who="#Marszałek">Nad nimi głosujemy łącznie.</u>
          <u xml:id="u-434.3" who="#Marszałek">Komisja wnosi o ich odrzucenie.</u>
          <u xml:id="u-434.4" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-434.5" who="#Marszałek">Kto jest za odrzuceniem poprawek 1. i 2.?</u>
          <u xml:id="u-434.6" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-434.7" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-434.8" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 233 — za, 223 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-434.9" who="#Marszałek">Sejm poprawki odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-434.10" who="#Marszałek">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy — Kodeks postępowania cywilnego.</u>
          <u xml:id="u-434.11" who="#Marszałek">Przypominam, że uprawnione podmioty złożyły wnioski o uzupełnienie porządku dziennego:</u>
          <u xml:id="u-434.12" who="#Marszałek">— Koło Parlamentarne Polska 2050 o punkt: Informacja Prezesa Rady Ministrów na temat wpływu Polskiego Ładu na instytucje działające w sektorze usług społecznych, utworzone lub nadzorowane przez jednostki samorządu terytorialnego i przez nie finansowane, organizacje pozarządowe działające w sektorze usług społecznych, które nie otrzymują wsparcia samorządowego lub otrzymują je jedynie w ramach dotacji uzyskanych po przeprowadzeniu otwartego konkursu oraz organizacje pożytku publicznego, uprawnione do otrzymywania 1% podatku dochodowego od osób fizycznych;</u>
          <u xml:id="u-434.13" who="#Marszałek">— Koalicyjny Klub Poselski Lewicy o punkty:</u>
          <u xml:id="u-434.14" who="#Marszałek">— Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych,</u>
          <u xml:id="u-434.15" who="#Marszałek">— Informacja Prezesa Rady Ministrów w sprawie działań Rady Ministrów w celu przeciwdziałania wysokiej inflacji oraz ochrony przed jej skutkami,</u>
          <u xml:id="u-434.16" who="#Marszałek">— Informacja Ministra Zdrowia w sprawie stanu przygotowań do fali zakażeń wirusem SARS-CoV-2 w związku z rozprzestrzenianiem się wariantu Omikron;</u>
          <u xml:id="u-434.17" who="#Marszałek">— Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska — Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni o punkt: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców końcowych na rynku gazu ziemnego.</u>
          <u xml:id="u-434.18" who="#Marszałek">W związku ze zbliżaniem się terminu, o którym mowa w art. 173 ust. 5 regulaminu Sejmu, poddam kolejno pod głosowanie wnioski o uzupełnienie porządku dziennego o te punkty.</u>
          <u xml:id="u-434.19" who="#Marszałek">Przypominam, że zgodnie z art. 173 ust. 4 regulaminu Sejmu głosowania te nie są poprzedzone debatą ani zadawaniem pytań.</u>
          <u xml:id="u-434.20" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem dotyczącym informacji prezesa Rady Ministrów na temat Polskiego Ładu.</u>
          <u xml:id="u-434.21" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-434.22" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-434.23" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-434.24" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 223 — za, 233 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-434.25" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-434.26" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem w sprawie uzupełnienia porządku dziennego o punkt: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.</u>
          <u xml:id="u-434.27" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-434.28" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-434.29" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-434.30" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 211 — za, 244 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-434.31" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-434.32" who="#Marszałek">Głosujemy nad wnioskiem dotyczącym informacji prezesa Rady Ministrów w sprawie działań Rady Ministrów w celu przeciwdziałania wysokiej inflacji oraz ochrony przed jej skutkami.</u>
          <u xml:id="u-434.33" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-434.34" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-434.35" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-434.36" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 223 — za, 232 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-434.37" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-434.38" who="#Marszałek">Głosujemy nad wnioskiem dotyczącym informacji ministra zdrowia w sprawie stanu przygotowań do fali zakażeń wirusem SARS-CoV-2 w związku z rozprzestrzenianiem się wariantu Omikron.</u>
          <u xml:id="u-434.39" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-434.40" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-434.41" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-434.42" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 210 — za, 243 — przeciw, 2 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-434.43" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-434.44" who="#Marszałek">Głosujemy nad wnioskiem w sprawie uzupełnienia porządku dziennego o punkt: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców końcowych na rynku gazu ziemnego.</u>
          <u xml:id="u-434.45" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem tego wniosku?</u>
          <u xml:id="u-434.46" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-434.47" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-434.48" who="#Marszałek">Głosowało 456 posłów. 223 — za, 233 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-434.49" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił.</u>
          <u xml:id="u-434.50" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 29. porządku dziennego: Wybór sędziów — członków Krajowej Rady Sądownictwa (druki nr 2161 i 2189).</u>
          <u xml:id="u-434.51" who="#Marszałek">Sejm, na podstawie art. 9a ust. 1 ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, wybiera 15 sędziów — członków rady.</u>
          <u xml:id="u-434.52" who="#Marszałek">Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka ustaliła listę 15 kandydatów na członków rady.</u>
          <u xml:id="u-434.53" who="#Marszałek">Listę tę poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-434.54" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu pana posła Kazimierza Smolińskiego w celu przedstawienia sprawozdania komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-435">
          <u xml:id="u-435.0" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzSmoliński">Pani Marszałek! Panie Premierze! Wysoka Izbo! Sprawozdanie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w sprawie ustalenia listy kandydatów na członków Krajowej Rady Sądownictwa.</u>
          <u xml:id="u-435.1" who="#komentarz">(Głos z sali: To skandal!)</u>
          <u xml:id="u-435.2" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzSmoliński">Marszałek Sejmu skierowała w dniu 6 kwietnia wykaz kandydatów na członków Krajowej Rady Sądownictwa…</u>
          <u xml:id="u-435.3" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Łamiecie konstytucję po raz kolejny.)</u>
          <u xml:id="u-435.4" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzSmoliński">…wskazanych przez klub poselski oraz Prezydium Sejmu, zawarty w druku nr 2161, do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu ustalenia listy kandydatów.</u>
          <u xml:id="u-435.5" who="#PosełSprawozdawcaKazimierzSmoliński">Komisja na posiedzeniu w dniu 26 kwietnia 2022 r. ustaliła następującą listę kandydatów: Irena Bochniak, Katarzyna Ewelina Chmura, Anna Elżbieta Dalkowska, Dariusz Drajewicz, Grzegorz Furmankiewicz, Marek Jaskulski, Joanna Kołodziej-Michałowicz, Ewa Łąpińska, Zbigniew Łupina, Krystyna Morawa-Fryźlewicz, Maciej Nawacki, Dagmara Pawełczyk-Woicka, Rafał Puchalski, Paweł Kazimierz Styrna oraz Stanisław Zdun. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-435.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-436">
          <u xml:id="u-436.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-436.1" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Depczecie konstytucję.)</u>
          <u xml:id="u-436.2" who="#Marszałek">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w sprawie listy kandydatów?</u>
          <u xml:id="u-436.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, tak.)</u>
          <u xml:id="u-436.4" who="#Marszałek">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-436.5" who="#Marszałek">W związku z tym proponuję, aby Sejm wysłuchał 2-minutowych oświadczeń w imieniu…</u>
          <u xml:id="u-436.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Niech pani nie będzie zdziwiona, pani marszałek.)</u>
          <u xml:id="u-436.7" who="#Marszałek">Ależ ja absolutnie nie jestem zdziwiona, panie pośle. Pytam zgodnie z formułką, którą mam tu napisaną.</u>
          <u xml:id="u-436.8" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-436.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-436.10" who="#Marszałek">Sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-436.11" who="#Marszałek">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-436.12" who="#Marszałek">Przegłosujemy sprzeciw.</u>
          <u xml:id="u-436.13" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Sprzeciw w sprawie czego?)</u>
          <u xml:id="u-436.14" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad propozycją wysłuchania 2-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-436.15" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji wysłuchania 2-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół nad tym punktem porządku dziennego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-436.16" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-436.17" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-436.18" who="#Marszałek">Głosowało 454 posłów. 232 — za, 221 — przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-436.19" who="#Marszałek">Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-436.20" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-436.21" who="#Marszałek">Jako pierwsza głos zabierze pani poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-437">
          <u xml:id="u-437.0" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Pani Marszałek! Te wybory teraz to skandal. To jest po prostu haniebna wrzutka i łamanie konstytucji.</u>
          <u xml:id="u-437.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-437.2" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Dzisiaj tak naprawdę głosujemy nie nad nowym składem Krajowej Rady Sądownictwa, ale nad dalszym niszczeniem przez was praworządności, dalszym pogłębianiem konfliktu z Unią Europejską, coraz większymi sumami odszkodowań, które będą płacili Polacy i Polki za wasze bezprawne działania.</u>
          <u xml:id="u-437.3" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">To nie jest wybór Krajowej Rady Sądownictwa. To ciało bowiem nie istnieje, bo ten byt prawny został zakwestionowany przez europejskie trybunały i polskie sądy.</u>
          <u xml:id="u-437.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-437.5" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">To jest fikcja Ziobry, to jest fikcja Kaczyńskiego, piramida bezprawia. Ale ona się zawali. Każdy, kto dzisiaj podniesie rękę, głosując za, podniesie rękę w akcie bezprawia za ugruntowaniem wymiaru sprawiedliwości jako hejterskiej grupy, jako zespołu ludzi nienawidzących sędziów, jako politycznych oficerów Ziobry i Kaczyńskiego, mówiąc wprost — podniesie rękę za hejtem, za kłamstwami, za prześladowaniem ludzi, za najgorszymi praktykami rodem z PRL.</u>
          <u xml:id="u-437.6" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Skąd tyle nienawiści?)</u>
          <u xml:id="u-437.7" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Co jeśli ci nowi starzy kandydaci do neo-KRS otrzymają zarzuty w związku z aferą hejterską? Ludzie z zarzutami będą decydowali o nominacjach i awansach sędziowskich? Zastanówcie się. A to wszystko dzieje się w sytuacji, gdy za naszą wschodnią granicą giną ludzie, wybuchają bomby.</u>
          <u xml:id="u-437.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-437.9" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Tymczasem wy bezczelnie pod przykryciem wojny nadal chcecie szerzyć bezprawie w Polsce, podkopywać praworządność, ten fundament, na którym została zbudowana polska obecność w Unii Europejskiej. To jest po prostu obrzydliwe. Próba przegłosowania kandydatur wiernych żołnierzy ministra sprawiedliwości, którzy zasłużyli się w opluwaniu niezawisłych sędziów, może być standardem w Rosji, ale nie w Polsce. Opamiętajcie się. Co wy robicie?</u>
          <u xml:id="u-437.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-437.11" who="#PosełKamilaGasiukPihowicz">Nie ma i nie będzie na to naszej zgody.</u>
          <u xml:id="u-437.12" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-437.13" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje wicemarszałek Sejmu Ryszard Terlecki)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-438">
          <u xml:id="u-438.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pani poseł Katarzyna Ueberhan, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-439">
          <u xml:id="u-439.0" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Czy bezprawie może tworzyć prawo? Odpowiedź jest jasna i może być tylko jedna: nie. Ale tutaj po raz kolejny jesteśmy świadkami tego, że w państwie PiS wszystko jest możliwe: i bezprawie, i niesprawiedliwość, bo państwo PiS zamiast strzec praworządności strzeże swoich politycznych interesów.</u>
          <u xml:id="u-439.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-439.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Skąd się pani tu wzięła?)</u>
          <u xml:id="u-439.3" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Neo-KRS nie jest niezależnym sądem, nie jest niezależnym organem, jak orzekły europejskie trybunały. Zasiadają w nim niekonstytucyjnie powołani polityczni funkcjonariusze. I państwo po prawej stronie izby dzisiaj znów bezprawnie, niesprawiedliwie, niezgodnie z konstytucją chcecie powoływać neosędziów na kolejną kadencję.</u>
          <u xml:id="u-439.4" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Przypomnę, że zgodnie z art. 187 pkt 3 konstytucji w skład Krajowej Rady Sądownictwa wchodzi 4 członków wybranych przez Sejm. Chodzi o 4 członków, nie 15.</u>
          <u xml:id="u-439.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-439.6" who="#PosełKatarzynaUeberhan">I kolejna ciekawostka. Przypomnę, że w radzie kończącej kadencję aż 12 z 15 członków jest powiązanych z ministrem niesprawiedliwości. Tak wygląda wasza niezawisłość i niezależność. Aż 14 z dotychczasowych kandydatów startuje ponownie.</u>
          <u xml:id="u-439.7" who="#PosełKatarzynaUeberhan">Tak, kluby poselskie mogły zgłosić swoich kandydatów. Tak, Lewica mogła zgłosić, ale tego nie zrobiła. Nie będziemy brać udziału w tej farsie, w tym teatrzyku,…</u>
          <u xml:id="u-439.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-439.9" who="#PosełKatarzynaUeberhan">…który odgrywa się zgodnie z instrukcjami z Nowogrodzkiej, gdzie za sznurki pociąga minister niesprawiedliwości. Mówimy: dość upolitycznionej procedurze. Mówimy: dość glinianemu państwu lepionemu na modłę PiS, lepionemu na polityczne zamówienie powołujące politycznych funkcjonariuszy. Dość bezprawiu. Dość. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-439.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-439.11" who="#komentarz">(Głos z sali: Dość. Dość)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-440">
          <u xml:id="u-440.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Sebastian Kaleta.</u>
          <u xml:id="u-440.1" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-441">
          <u xml:id="u-441.0" who="#PosełSebastianKaleta">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Przed nami bardzo ważny wybór, święto demokracji, ponieważ nasza konstytucja mówi o tym, że każda władza w naszym państwie pochodzi od narodu.</u>
          <u xml:id="u-441.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-441.2" who="#PosełSebastianKaleta">A jakąż władze ten naród sprawowałby nad trzecią władzą, jeśli sędziowie mieliby sami siebie wybierać?</u>
          <u xml:id="u-441.3" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Święto hejterów.)</u>
          <u xml:id="u-441.4" who="#PosełSebastianKaleta">Dzięki zmianom, reformie sądownictwa Polacy w końcu odzyskali wpływ na to, kto w Polsce może zostać sędzią. Obrady KRS są transmitowane. Każdy może je śledzić. Nie jest tak, że to, kto zostanie w Polsce sędzią, jest ustalane na zamkniętych spotkaniach samych sędziów.</u>
          <u xml:id="u-441.5" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Ale was prezes przeciągnął. Kolana bolą?)</u>
          <u xml:id="u-441.6" who="#PosełSebastianKaleta">A teraz pytanie do rozwścieczonej, rozkrzyczanej opozycji. Dlaczego tak nienawidzicie Polski? Dlaczego tak nienawidzicie konstytucji?</u>
          <u xml:id="u-441.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-441.8" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Jak się płakało wczoraj na Nowogrodzkiej?)</u>
          <u xml:id="u-441.9" who="#PosełSebastianKaleta">Przecież w państwie, które tak uwielbiacie, w państwie, którego językiem tak wasz lider lubi mówić, po niemiecku, jak się wybiera sędziów? Zbierają się parlamentarzyści, Wysoki Sejmie, i to parlamentarzyści sami, osobiście wybierają, kto jest sędzią sądu najwyższego.</u>
          <u xml:id="u-441.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Dokładnie.)</u>
          <u xml:id="u-441.11" who="#PosełSebastianKaleta">Ale co wy mówicie? Wy mówicie, że Polakom nie wolno, nie wolno…</u>
          <u xml:id="u-441.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie płacz jak Ziobro.)</u>
          <u xml:id="u-441.13" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-442">
          <u xml:id="u-442.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Panie pośle Rutnicki, ostrzegam pana.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-443">
          <u xml:id="u-443.0" who="#PosełSebastianKaleta">I co mówią Niemcy Polakom? Mówią Niemcy Polakom, że my jesteśmy młodą demokracją i mamy słuchać się poleceń.</u>
          <u xml:id="u-443.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Niedojrzałą.)</u>
          <u xml:id="u-443.2" who="#PosełSebastianKaleta">Nie jesteśmy młodą demokracją. Jesteśmy dojrzałą demokracją z wielowiekowymi tradycjami.</u>
          <u xml:id="u-443.3" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: I tak cię nie będzie na liście.)</u>
          <u xml:id="u-443.4" who="#PosełSebastianKaleta">Dlatego też warto, żeby Sejm dzisiaj tego wyboru dokonał. Powiem więcej. W Hiszpanii jest tak jak w Polsce. Tak jak w Polsce parlament powołuje członków KRS-u i nikomu to w Unii Europejskiej nie przeszkadza. A wy? A wy tak bardzo, tak bardzo nie lubicie demokracji, przegrywacie wybory, nie potraficie pogodzić się z tym, że Krajowa Rada Sądownictwa może mieć element demokratyczny zgodny z polską konstytucją, zgodny z zasadami demokracji. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-443.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-443.6" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: I tak cię na liście nie będzie.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-444">
          <u xml:id="u-444.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-445">
          <u xml:id="u-445.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze Kaleta! Nie ma chyba bardziej spanikowanej osoby na tej sali niż pan, czego byliśmy świadkami przed chwilą.</u>
          <u xml:id="u-445.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-445.2" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Tak się, panie, panowie posłowie, Wysoka Izbo, zastanawiam, o co chodzi z tym głosowaniem, z tą nagłą wrzutką i wyborem sędziów do KRS. Czy to aby nie jest taka polityczna zaliczka przed wykonaną robotą dla Solidarnej Polski?</u>
          <u xml:id="u-445.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-445.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Ale, panie prezesie Kaczyński, żeby się pan nie przeliczył. Bo czasami roboty Solidarna Polska nie wykona i co będzie za chwilę z prezesem Glapińskim?</u>
          <u xml:id="u-445.5" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Oczywiście jako Klub Parlamentarny Koalicja Polska nie będziemy przykładać ręki dzisiaj ani w żadnym innym momencie do grzebania przy konstytucyjnym organie, który jest zaprzeczeniem, jest wypaczeniem formuły, którą przez lata w polskim ustroju tworzyliśmy. Weźcie się, panie, panowie z PiS-u, do roboty, usuńcie wreszcie Izbę Dyscyplinarną, naprawmy Krajową Radę Sądownictwa, żebyśmy nawiązali normalne relacje z Unią Europejską, zaczęli korzystać z dobrodziejstw, które Unia Europejska gwarantuje. Bez tego będzie coraz gorzej. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-445.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-446">
          <u xml:id="u-446.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Robert Winnicki, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-447">
          <u xml:id="u-447.0" who="#PosełRobertWinnicki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! KRS to tylko jedno z zagadnień, które dzisiaj dotykają sądownictwa. Drugim jest reforma Izby Dyscyplinarnej, czyli reforma systemu, w jakim sądzeni są sędziowie. Oczywiście centrolewica chciałaby przywrócić zasady, według których to jest zamknięta kasta, sędziowie sądzą samych siebie. Wy chcielibyście z kolei zrobić tak, żeby ci sędziowie sądzili innych sędziów, ale żeby to byli wasi sędziowie. To są dwie różnice, praktycznie różnice kosmetyczne pomiędzy tym, jak postrzegacie ten ustrój. Chodzi o to, żeby nasi sądzili waszych, a nie na odwrót. To jest cała różnica, cała debata, jaka dzisiaj rozgrywa się pomiędzy rządem a centrolewicową opozycją. Dlatego Konfederacja w tym zakresie mówi: dosyć, dosyć sędziokracji, dosyć sytuacji, w której sędziowie sami siebie sądzą.</u>
          <u xml:id="u-447.1" who="#PosełRobertWinnicki">My zaproponowaliśmy poprawkę i liczymy na to, że ją przyjmiecie. Liczymy na to, że wbrew temu, co się wydarzyło na posiedzeniu komisji sprawiedliwości, przyjmiecie poprawkę, która wprowadza bardzo jasny, klarowny system oceny pracy sędziów poprzez ławę przysięgłych, czyli poprzez czynnik społeczny. Skończmy z tym, żeby wasi, nasi czy jacykolwiek inni sędziowie sądzili siebie nawzajem.</u>
          <u xml:id="u-447.2" who="#komentarz">(Poseł Borys Budka: A zamiast do dentysty to chodźcie do kowala.)</u>
          <u xml:id="u-447.3" who="#PosełRobertWinnicki">To jest dzisiaj główna patologia życia społecznego w Polsce. Zachęcamy, zapraszamy, prosimy i domagamy się tego, żebyśmy z tym skończyli poprzez wprowadzenie ławy przysięgłych. Problemy, które dzisiaj omawiamy, naprawdę znikną.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-448">
          <u xml:id="u-448.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Pan poseł Tomasz Zimoch, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-449">
          <u xml:id="u-449.0" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Gdyby to był wybór do krajowej rady sądownictwa piłkarskiego, to ja bym nawet rekomendował jednego z kandydatów, bo sędzia Zbigniew Łupina był piłkarzem wielu klubów, m.in. piątoligowego Tura Turobin. Nie ze względu na umiejętności piłkarskie, ale dlatego że długo grał w piłkę, lubi pewnie być nazywany nawet polskim Stanleyem Matthewsem. Ale, Wysoki Sejmie, to nie o taki wybór chodzi. Dzisiaj wybieramy członków Krajowej Rady Sądownictwa.</u>
          <u xml:id="u-449.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak zwanej.)</u>
          <u xml:id="u-449.2" who="#PosełTomaszZimoch">Przedstawiony skład jest dramatycznie niereprezentatywny i powoduje, że o nominacjach i awansach nawet do Sądu Najwyższego będą dalej decydowali sędziowie z małym doświadczeniem lub nie dość kompetentni, by samemu awansować.</u>
          <u xml:id="u-449.3" who="#PosełTomaszZimoch">Padło tutaj wiele mocnych słów. Przedstawiono silne argumenty, by nie dokonać wyboru właśnie tych kandydatów. Panie ministrze, krzyk jest bardzo często oznaką słabości i dzisiaj tę słabość pan właśnie pokazał. Trwają rozmowy. Proszę zobaczyć, jak wygląda wybór członków Krajowej Rady Sądownictwa. A może ten zgiełk zastąpić ciszą? Cisza jest jednym z najpiękniejszych dźwięków. Cisza pięknie komponuje się z rachunkiem sumienia. Dokonajmy rachunku sumienia, by tym głosowaniem, Wysoki Sejmie, nie zgrzeszyć.</u>
          <u xml:id="u-449.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-449.5" who="#komentarz">(Poseł Piotr Kaleta: Tomek, rozgrzeszam cię.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-450">
          <u xml:id="u-450.0" who="#WicemarszałekRyszardTerlecki">Poseł Robert Kwiatkowski, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-451">
          <u xml:id="u-451.0" who="#PosełRobertKwiatkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Przyjdzie nam za chwilę rozstrzygnąć w głosowaniu wybór członków Krajowej Rady Sądownictwa, ale przecież jaki koń jest, każdy widzi. Nie będzie tutaj żadnych zaskoczeń. Zdaje się także, że nie będzie zaskoczeń, jeśli chodzi o wynik tego głosowania. Przeważająca większość członków Krajowej Rady Sądownictwa dała się poznać już w mijającej kadencji. Dała się poznać z jak najgorszej strony. Nie spodziewam się po nich niczego dobrego. Koło Parlamentarne PPS będzie rzecz jasna głosowało przeciwko tym kandydaturom.</u>
          <u xml:id="u-451.1" who="#PosełRobertKwiatkowski">Chciałbym zwrócić się do członków koalicji rządzącej, do posłów Zjednoczonej Prawicy z prośbą i apelem, żebyście się panie i panowie posłowie zastanowili, co dały wam te lata bojów o tzw. reformę wymiaru sprawiedliwości. Przecież Krajowa Rada Sądownictwa jest jądrem zmian, które postulujecie. Co wam to dało? Co dało to polskiemu wymiarowi sprawiedliwości? Podsumujmy: czas rozpraw i rozpatrywania spraw jak się dłużył, tak się dłuży. Dłuży się jeszcze bardziej. Wprowadziliście atmosferę konfliktu i wojny wewnątrz środowiska sędziowskiego, doprowadziliście do tego, że klimat inwestycyjny w Polsce — pewność stanowionego prawa jest jego fundamentem — znacznie się pogorszył. Może nie ostatnia, ale najważniejsza rzecz: doprowadziliście do wojny z instytucjami Unii Europejskiej, zaczynając od Trybunału Sprawiedliwości Unii, a kończąc na Komisji Europejskiej. To jest najkrótszy bilans reformy, której istotą jest wybór do KRS. Warto było? Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-451.2" who="#komentarz">(Przewodnictwo w obradach obejmuje marszałek Sejmu Elżbieta Witek)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-452">
          <u xml:id="u-452.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-452.1" who="#Marszałek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-452.2" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-452.3" who="#Marszałek">Zgodnie z art. 11d ust. 5 ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa Sejm wybiera sędziów członków Krajowej Rady Sądownictwa większością 3/5 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, głosując na listę kandydatów ustaloną przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-452.4" who="#Marszałek">W przypadku niedokonania wyboru członków rady we wskazanym wyżej trybie, Sejm, zgodnie z art. 11d ust. 6 ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa, wybiera członków Rady bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, głosując ponownie na tę samą listę kandydatów ustaloną przez Komisję Sprawiedliwości i Praw Człowieka.</u>
          <u xml:id="u-452.5" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-452.6" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za wyborem sędziów członków Krajowej Rady Sądownictwa przedstawionych przez komisję na liście w druku nr 2189, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-452.7" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-452.8" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-452.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Bo przegramy. Reasumpcja.)</u>
          <u xml:id="u-452.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Hejterzy.)</u>
          <u xml:id="u-452.11" who="#Marszałek">Kiedy państwu nie działa, to mam reagować, ale kiedy tu nie działa, to mam nie reagować. Tak? To jest bardzo sprawiedliwe. To jest właśnie sprawiedliwość. Super.</u>
          <u xml:id="u-452.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Jeszcze jeden jest w toalecie.)</u>
          <u xml:id="u-452.13" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 233 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-452.14" who="#Marszałek">Sejm wobec nieuzyskania większości 3/5 głosów nie dokonał wyboru sędziów członków Krajowej Rady Sądownictwa.</u>
          <u xml:id="u-452.15" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-452.16" who="#Marszałek">W związku z niedokonaniem wyboru większością 3/5 głosów przechodzimy do głosowania zgodnie z drugim trybem.</u>
          <u xml:id="u-452.17" who="#Marszałek">Przypominam, że w tym głosowaniu wybór sędziów członków Krajowej Rady Sądownictwa następuje bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-452.18" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-452.19" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za wyborem sędziów członków Krajowej Rady Sądownictwa przedstawionych przez komisję na liście w druku nr 2189, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-452.20" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-452.21" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-452.22" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 233 — za, 224 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-452.23" who="#Marszałek">Sejm bezwzględną większością głosów wybrał sędziów członków Krajowej Rady Sądownictwa.</u>
          <u xml:id="u-452.24" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-452.25" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 23. porządku dziennego: Powołanie Prezesa Narodowego Banku Polskiego (druki nr 2033 i 2169).</u>
          <u xml:id="u-452.26" who="#Marszałek">Wysoka Izbo! Zgodnie z art. 227 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej oraz art. 9 ust. 1 ustawy o Narodowym Banku Polskim Sejm powołuje prezesa Narodowego Banku Polskiego na wniosek prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-452.27" who="#Marszałek">Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, działając na podstawie art. 227 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zgłosił wniosek o powołanie pana Adama Glapińskiego na stanowisko prezesa Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-452.28" who="#Marszałek">Wniosek ten został doręczony w druku nr 2033.</u>
          <u xml:id="u-452.29" who="#Marszałek">Opinia Komisji Finansów Publicznych w sprawie wniosku została doręczona w druku nr 2169.</u>
          <u xml:id="u-452.30" who="#Marszałek">Proszę o zabranie głosu zastępcę szefa Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana Piotra Ćwika w celu przedstawienia wniosku prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-453">
          <u xml:id="u-453.0" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Szanowna Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Wysoka Izbo!</u>
          <u xml:id="u-453.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie wstyd ci takiego kandydata przedstawiać?)</u>
          <u xml:id="u-453.2" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">W imieniu prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej pana Andrzeja Dudy mam zaszczyt przedstawić wniosek o powołanie pana prof. Adama Glapińskiego na stanowisko Prezesa Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-453.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Wstyd!)</u>
          <u xml:id="u-453.4" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Działając na podstawie art. 227 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej…</u>
          <u xml:id="u-453.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Hańba!)</u>
          <u xml:id="u-453.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Na koszt Polaków.)</u>
          <u xml:id="u-453.7" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">…pan prezydent skierował wniosek w tej sprawie do Sejmu w dniu 11 stycznia 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-453.8" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Przedstawienie kandydatury pragnę rozpocząć od krótkiego przypomnienia biografii pana prof. Adama Glapińskiego.</u>
          <u xml:id="u-453.9" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie.)</u>
          <u xml:id="u-453.10" who="#komentarz">(Głos z sali: Niepotrzebnie.)</u>
          <u xml:id="u-453.11" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Obecny prezes Narodowego Banku Polskiego ukończył studia na Wydziale Ekonomiczno-Społecznym Szkoły Głównej Planowania i Statystyki w Warszawie, późniejszej Szkole Głównej Handlowej.</u>
          <u xml:id="u-453.12" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-454">
          <u xml:id="u-454.0" who="#Marszałek">Panie pośle, albo pan wyjdzie, albo pan będzie słuchał. Przed chwilą była mowa o wartości ciszy. Panie pośle, proszę wysłuchać tego, co pan ma do powiedzenia. Dobrze?</u>
          <u xml:id="u-454.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-454.2" who="#komentarz">(Poseł Marcin Kierwiński: Pani marszałek, zadaję ważne pytania.)</u>
          <u xml:id="u-454.3" who="#Marszałek">Może pan wyjść.</u>
          <u xml:id="u-454.4" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Nie poradziła sobie pani z tym.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-455">
          <u xml:id="u-455.0" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Od 1972 r. jest na stałe związany z tą uczelnią jako wykładowca, pracownik naukowy i promotor wielu prac magisterskich i doktorskich.</u>
          <u xml:id="u-455.1" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Jest doświadczonym wykładowcą. Wykładał na krajowych i zagranicznych uczelniach, w tym przez wiele lat w Stanach Zjednoczonych i we Francji.</u>
          <u xml:id="u-455.2" who="#komentarz">(Poseł Rafał Grupiński: Powiedz, że był ministrem budownictwa.)</u>
          <u xml:id="u-455.3" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Obok działalności naukowo-dydaktycznej pan prezes Adam Glapiński angażował się w sprawy społeczne i polityczne. W czasie stanu wojennego pełnił funkcję współprzewodniczącego podziemnej „Solidarności” i był członkiem warszawskiego Komitetu Obywatelskiego „Solidarność”, a także sztabu wyborczego „Solidarności” w 1989 r. Po upadku PRL od początku lat 90. pełnił wiele ważnych funkcji w administracji publicznej: posła, senatora, ministra w dwóch gabinetach, a także członka parlamentarnej komisji wspólnej Unii Europejskiej i Polski. Ponadto kandydat ma bogate doświadczenie gospodarcze i menedżerskie. Pan profesor był prezesem zarządu, dyrektorem generalnym spółki Polkomtel SA, pełnił funkcję przewodniczącego Rady Nadzorczej Banku Rozwoju Eksportu SA, Centralwings, KGHM Polska Miedź SA. Swoją wiedzą ekonomiczną i doświadczeniem wspierał jako doradca prezydenta Lecha Kaczyńskiego. W latach 2010–2016 pełnił funkcję członka Rady Polityki Pieniężnej, a 29 lutego 2016 r. prezydent Andrzej Duda na wniosek prezesa Narodowego Banku Polskiego pana Marka Belki powołał prof. Adama Glapińskiego do Zarządu Narodowego Banku Polskiego, a w czerwcu 2016 r. pan profesor objął stanowisko prezesa Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-455.4" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Za kadencji prezesa Glapińskiego polska gospodarka rozwijała się trzyipółkrotnie szybciej niż strefa euro…</u>
          <u xml:id="u-455.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-455.6" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">…i najszybciej ze wszystkich dużych gospodarek Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-455.7" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak jest, same sukcesy.)</u>
          <u xml:id="u-455.8" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">W efekcie istotnie zmniejszył się dystans wobec gospodarek zachodnich i pod względem zamożności wyprzedzamy już nie tylko Grecję, ale także Portugalię.</u>
          <u xml:id="u-455.9" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A jak tam drożyzna?)</u>
          <u xml:id="u-455.10" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Istotnym czynnikiem tego wzrostu gospodarczego była odpowiedzialna i zdecydowana polityka pieniężna Narodowego Banku Polskiego, dzięki której Polska łagodnie przeszła przez globalny kryzys wywołany pandemią COVID-19. Warto podkreślić, że już pod koniec 2021 r. PKB w Polsce był aż o 4,9% wyższy niż przed pandemią, podczas gdy wiele gospodarek nawet nie powróciło jeszcze do przedpandemicznego poziomu PKB.</u>
          <u xml:id="u-455.11" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Same sukcesy.)</u>
          <u xml:id="u-455.12" who="#komentarz">(Poseł Barbara Nowacka: Pan w to wierzy?)</u>
          <u xml:id="u-455.13" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Szybki wzrost gospodarczy w latach 2016–2021 oraz mała skala strat spowodowanych pandemią pozwoliły na wyraźną poprawę sytuacji finansowej polskich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-455.14" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Tak, raty kredytów. Żyje się wszystkim lepiej.)</u>
          <u xml:id="u-455.15" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Bezrobocie za kadencji prezesa Glapińskiego obniżyło się o połowę i jest teraz najniższe w Unii Europejskiej obok Czech.</u>
          <u xml:id="u-455.16" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-455.17" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Jednocześnie na solidnym poziomie utrzymuje się dynamika wynagrodzeń i rosną zyski polskich firm, które stale zwiększają swój udział w handlu międzynarodowym. Warto podkreślić, że ten wzrost gospodarczy nie dokonywał się na kredyt, nie był okupiony narastaniem nierównowag w gospodarce, a podstawowy cel Narodowego Banku Polskiego, jakim jest utrzymanie średniookresowej stabilności cen, został zachowany.</u>
          <u xml:id="u-455.18" who="#komentarz">(Głos z sali: Ooo…)</u>
          <u xml:id="u-455.19" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Średnia inflacja w czasie kadencji prezesa Glapińskiego wyniosła 2,9%, a więc była zgodna ze średniookresowym celem inflacyjnym NBP, który wynosi 2,5%.</u>
          <u xml:id="u-455.20" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: A jak teraz?)</u>
          <u xml:id="u-455.21" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Oczywiście obecnie wyzwaniem jest wysoka inflacja, która wynika z silnych szoków zewnętrznych, ale Narodowy Bank Polski reaguje adekwatnie i zdecydowanie zacieśnia politykę pieniężną. Warto podkreślić, że działania prezesa Glapińskiego są pozytywnie oceniane przez międzynarodowe instytucje finansowe, takie jak…</u>
          <u xml:id="u-455.22" who="#komentarz">(Głos z sali: Przez kogo?)</u>
          <u xml:id="u-455.23" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">…Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Bank Światowy czy OECD.</u>
          <u xml:id="u-455.24" who="#komentarz">(Poseł Urszula Zielińska: Nieprawda! To jest kłamstwo.)</u>
          <u xml:id="u-455.25" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Z kolei wysoka wiarygodność władz monetarnych przekłada się na dobre oceny polskiej gospodarki wśród inwestorów zagranicznych i agencji ratingowych, co oddziałuje w kierunku stabilizacji kursu złotego i ogranicza koszty obsługi długu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-455.26" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak, widać po oprocentowaniu obligacji.)</u>
          <u xml:id="u-455.27" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Za kadencji prezesa Adama Glapińskiego krajowy system bankowy i płatniczy funkcjonuje stabilnie mimo kryzysu pandemicznego oraz silnego szoku dla gospodarki, jakim jest agresja rosyjska na Ukrainę. Ta stabilność systemu bankowego zapewnia niezakłócone funkcjonowanie gospodarki, a także finansowanie rozwoju gospodarczego. Warto w tym miejscu podkreślić, że z inicjatywy pana prof. Glapińskiego powstała Narodowa Strategia Bezpieczeństwa Obrotu Gotówkowego, a misją Narodowego Banku Polskiego było wspieranie zrównoważonego rozwoju rynku obrotu gotówkowego przy zachowaniu wysokiego poziomu bezpieczeństwa tego obrotu. Działania Narodowego Banku Polskiego w tym obszarze pozwoliły zapewnić niezakłócony obrót gotówkowy w Polsce nawet w skrajnych warunkach wybuchu pandemii oraz ataku Rosji na Ukrainę. Mimo nagłego, silnego wzrostu zapotrzebowania na gotówkę w tym czasie Narodowy Bank Polski dostarczał zwiększone ilości gotówki, co pozwoliło opanować sytuację i uniknąć paniki bankowej.</u>
          <u xml:id="u-455.28" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">W czasie kadencji prezesa Glapińskiego istotnie zwiększył się poziom rezerw dewizowych, które na koniec 2021 r. osiągnęły równowartość 166 mld dolarów, wzrastając sześciokrotnie w stosunku do poziomu w roku 2000 i niemal dwukrotnie w ciągu ostatniej dekady, zaś rezerwy wzrosły o 55,8 mld dolarów od czerwca 2016 r. do grudnia 2021 r. Jednocześnie Narodowy Bank Polski istotnie zwiększył zasób złota, co przyczynia się z jednej strony do obniżenia ryzyka finansowego, a z drugiej podwyższa dochodowość rezerw, wzmacniając siłę finansową Narodowego Banku Polskiego, a przez to i polskiego państwa. W latach 2018–2019 Narodowy Bank Polski zakupił 125 t złota, zwiększając zasób kruszcu do ok. 230 t, co odpowiada ok. 9% oficjalnych aktywów rezerwowych. Co ważne, zwiększenie zasobów złota zostało zrealizowane przez Narodowy Bank Polski, zanim cena złota wzrosła o blisko 50%. To zresztą właśnie m.in. dzięki dobremu zarządzaniu rezerwami walutowymi w latach 2016–2021 Narodowy Bank Polski wypracował bardzo dobre warunki finansowe. Zysk Narodowego Banku Polskiego za 2021 r. był najwyższy w historii i wyniósł blisko 11 mld zł. W efekcie wpłaty do budżetu za kadencji prezesa Glapińskiego były znacznie wyższe, niż w latach poprzednich, co pozwalało na finansowanie istotnych wydatków publicznych oraz obniżało poziom długu publicznego.</u>
          <u xml:id="u-455.29" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Ostatnia siła finansowa, jaką zgromadził Narodowy Bank Polski w ciągu 6 lat kadencji prof. Glapińskiego, pozwoliła aktywnie wspierać Ukrainę w tym niezwykle trudnym dla naszych wschodnich sąsiadów czasie. Wymiernym przejawem tego wsparcia było między innymi udzielenie bankowi centralnemu Ukrainy tzw. swapa walutowego w kwocie 1 mld dolarów. Narodowy Bank Polski był pierwszym i jak dotąd jedynym bankiem centralnym, który zaoferował Narodowemu Bankowi Ukrainy takie wsparcie. W okresie kadencji prezesa Adama Glapińskiego Narodowy Bank Polski umocnił swoją pozycją wiodącego banku centralnego w regionie, który jest jednym z fundamentów siły gospodarczej państwa polskiego.</u>
          <u xml:id="u-455.30" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe fakty i okoliczności, w imieniu pana prezydenta proszę o poparcie kandydatury pana profesora na stanowisko prezesa Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-455.31" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-455.32" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Dziękuję panu ministrowi.</u>
          <u xml:id="u-455.33" who="#ZastępcaSzefaKancelariiPrezydentaRPPiotrĆwik">Proszę o zabranie głosu pana posła Andrzeja Kosztowniaka w celu przedstawienia opinii komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-456">
          <u xml:id="u-456.0" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejKosztowniak">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Premierze! Mam przyjemność przedłożyć opinię Komisji Finansów Publicznych dotyczącą przedstawionego przez prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wniosku w sprawie powołania na stanowisko prezesa Narodowego Banku Polskiego, druk nr 2033.</u>
          <u xml:id="u-456.1" who="#PosełSprawozdawcaAndrzejKosztowniak">Marszałek Sejmu, zgodnie z art. 30 ust. 5 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Prezydium Sejmu, skierował w dniu 23 lutego 2022 r. powyższy wniosek do Komisji Finansów Publicznych w celu zaopiniowania. Komisja Finansów Publicznych po zaopiniowaniu powyższego wniosku na posiedzeniu w dniu 13 kwietnia 2022 r. oraz po przeprowadzeniu dyskusji postanowiła kandydaturę pana prof. Adma Glapińskiego zaopiniować pozytywnie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-456.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-457">
          <u xml:id="u-457.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-457.1" who="#Marszałek">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie zabrać głos w sprawie zgłoszonej kandydatury?</u>
          <u xml:id="u-457.2" who="#komentarz">(Gwar na sali)</u>
          <u xml:id="u-457.3" who="#komentarz">(Poseł Jacek Protas: Ależ skąd.)</u>
          <u xml:id="u-457.4" who="#Marszałek">Oczywiście.</u>
          <u xml:id="u-457.5" who="#Marszałek">W związku z tym proponuję, aby Sejm wysłuchał w dyskusji 2-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-457.6" who="#Marszałek">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważała, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-457.7" who="#komentarz">(Głos z sali: Sprzeciw.)</u>
          <u xml:id="u-457.8" who="#Marszałek">Słyszę.</u>
          <u xml:id="u-457.9" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania nad propozycją wysłuchania 2-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół.</u>
          <u xml:id="u-457.10" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem propozycji wysłuchania 2-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i kół w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-457.11" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-457.12" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-457.13" who="#Marszałek">Głosowało 455 posłów. 233 — za, 222 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-457.14" who="#Marszałek">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-457.15" who="#Marszałek">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-457.16" who="#Marszałek">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Dariusz Rosati, Koalicja Obywatelska.</u>
          <u xml:id="u-457.17" who="#Marszałek">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-457.18" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Dlaczego Schreiber na końcu, pani marszałek?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-458">
          <u xml:id="u-458.0" who="#PosełDariuszRosati">Szanowna Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Kandydaturę pana Adama Glapińskiego na stanowisko prezesa NBP na drugą kadencję oceniamy negatywnie.</u>
          <u xml:id="u-458.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-458.2" who="#PosełDariuszRosati">Pierwszym i najważniejszym powodem jest to, że nie wypełnia on swoich konstytucyjnych i ustawowych obowiązków. Będąc przez 6 lat osobą odpowiedzialną za wartość polskiego pieniądza, utrzymanie stabilności cen, doprowadził do tego, że w ciągu tylko ostatnich 2 lat złoty osłabił się o 10% wobec euro, 15% wobec dolara USA, a inflacja wzrosła do ponad 12%.</u>
          <u xml:id="u-458.3" who="#PosełDariuszRosati">Ta inflacja jest nieuchronnym skutkiem błędnych decyzji, ale także arogancji i zadufania prezesa NBP,…</u>
          <u xml:id="u-458.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-458.5" who="#PosełDariuszRosati">…który lekceważąc ostrzeżenia ekonomistów, realizował politykę pieniężną podporządkowaną nie konstytucji, ustawom, ale interesom partii rządzącej. Obniżył stopy procentowe do poziomu, który był nie do utrzymania, co przełożyło się na to, że ludzie wycofywali swoje depozyty terminowe i wydawali pieniądze na rynku. Potem zbyt długo zwlekał z podnoszeniem stóp procentowych, co skutkowało tym, że teraz musi podnosić stopy w sposób drastyczny, co odbija się na kondycji gospodarstw domowych i na budżetach polskich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-458.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-458.7" who="#PosełDariuszRosati">Po trzecie, dopuszczał się manipulacji kursem złotego tylko po to, żeby zwiększyć wynik finansowy, którym chwalił się również przedstawiciel prezydenta RP. Ale to nie jest zadanie NBP, żeby realizować wyniki finansowe, tylko żeby się troszczyć o stabilność polskiego pieniądza.</u>
          <u xml:id="u-458.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-458.9" who="#PosełDariuszRosati">I po czwarte, tolerował rosnącą nadpłynność w sektorze bankowym, co doprowadziło do tego, że banki w ogóle przestały płacić środki, jeżeli chodzi o oprocentowanie od depozytów.</u>
          <u xml:id="u-458.10" who="#PosełDariuszRosati">Szanowni Państwo! Jeżeli chcecie głosować dzisiaj i podnieść rękę za Adamem Glapińskim, to uprzedzam was, że pojedziecie do swoich okręgów wyborczych, będziecie musieli spojrzeć w twarz swoim wyborcom i będziecie musieli się tłumaczyć, dlaczego głosowaliście za inflacją i drożyzną.</u>
          <u xml:id="u-458.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-458.12" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-458.13" who="#komentarz">(Głos z sali: Tak jest.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-459">
          <u xml:id="u-459.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-459.1" who="#Marszałek">Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Tomasza Trelę, Lewica.</u>
          <u xml:id="u-459.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-460">
          <u xml:id="u-460.0" who="#PosełTomaszTrela">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Bardzo żałuję, że nie ma dzisiaj z nami pana prezesa Glapińskiego, bo warto byłoby, żeby poświęcił co najmniej tyle czasu Wysokiej Izbie, ile wczoraj poświęcił panu prezesowi Kaczyńskiemu przy ul. Nowogrodzkiej.</u>
          <u xml:id="u-460.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-460.2" who="#PosełTomaszTrela">Niemniej jednak warto powiedzieć kilka słów. Według naszych aktualnych przewidywań po I kwartale będzie ona maleć i nie będzie już taka dolegliwa, choć będzie ok. 5-procentowa — jastrząb Adam Glapiński, grudzień 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-460.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-460.4" who="#PosełTomaszTrela">Przewidywania wskazują, że inflacja osiągnie swój maksymalny poziom ponad 8% w połowie tego roku. Wcześniej, bo w I kwartale br., inflacja przejściowo zmaleje — jastrząb Adam Glapiński, styczeń 2022 r. Inflacja będzie opanowana. Nie będzie bolesna dla konsumentów. Działamy niezależnie od rządu, ale jednocześnie się uzupełniamy — jastrząb Adam Glapiński, luty 2022 r. Kontynuujemy konsekwentnie rozpoczęte w październiku ub.r. działania, które mają na celu ograniczenie ryzyka utrzymania się podwyższonej inflacji — jastrząb Adam Glapiński, marzec 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-460.5" who="#PosełTomaszTrela">Gdyby Adam Glapiński miał honor, to po tych czterech wypowiedziach powinien wstać i powiedzieć: przepraszam, dziękuję, nie kandyduję.</u>
          <u xml:id="u-460.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-460.7" who="#PosełTomaszTrela">Gdyby Andrzej Duda i Jarosław Kaczyński mieli honor, to powiedzieliby: wycofujemy tego kandydata, nie popieramy tego kandydata. Czy wy macie honor? Wy chcecie robić politykę? Macie ludzi gdzieś, ludzi, którzy płacą wysokie raty kredytów, ludzi, którzy chodzą do sklepu i codziennie robią zakupy.</u>
          <u xml:id="u-460.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-460.9" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A jakie były oprocentowania w bankach za czasów Lewicy?)</u>
          <u xml:id="u-460.10" who="#PosełTomaszTrela">To jest legitymacja Adama Glapińskiego: 6 miesięcy, rata kredytu większa o 2 tys. zł. Adam Glapiński jest oszukańcem, jest największym szkodnikiem polskiej złotówki po 1989 r.</u>
          <u xml:id="u-460.11" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-461">
          <u xml:id="u-461.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie pośle. Tylko niech pan tak nie krzyczy, bo tu była mowa o ciszy.</u>
          <u xml:id="u-461.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-461.2" who="#Marszałek">Pan poseł Krzysztof Paszyk, Koalicja Polska.</u>
          <u xml:id="u-461.3" who="#Marszałek">Proszę.</u>
          <u xml:id="u-461.4" who="#komentarz">(Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz: Co to za uszczypliwości?)</u>
          <u xml:id="u-461.5" who="#Marszałek">Pani poseł, ja prowadzę obrady. Proszę mnie nie pouczać, co mogę mówić, a czego nie mogę mówić.</u>
          <u xml:id="u-461.6" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Nas też proszę nie pouczać.)</u>
          <u xml:id="u-461.7" who="#Marszałek">Nie. Myśli pan, że jestem tylko od tego, żeby siedzieć i guziczki naciskać?</u>
          <u xml:id="u-461.8" who="#komentarz">(Poseł Cezary Grabarczyk: Mamy taki sam mandat.)</u>
          <u xml:id="u-461.9" who="#Marszałek">Coś wam się pomyliło, panowie posłowie.</u>
          <u xml:id="u-461.10" who="#Marszałek">Proszę, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-461.11" who="#komentarz">(Poseł Krzysztof Paszyk: Czy już można?)</u>
          <u xml:id="u-461.12" who="#Marszałek">Proszę bardzo.</u>
          <u xml:id="u-461.13" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Niech nas pani nie poucza.)</u>
          <u xml:id="u-461.14" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Z pani jest taki marszałek jak z Glapińskiego prezes.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-462">
          <u xml:id="u-462.0" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Na początek pytanie do większości sejmowej: Jak państwo sądzicie, jak długo zagrzałby miejsce w prywatnej firmie analityk, który przewidywałby w perspektywie kilku miesięcy inflację na poziomie 2,5%, a ta inflacja wyniosłaby 12,5%? Myślę, że ani minuty.</u>
          <u xml:id="u-462.1" who="#komentarz">(Głos z sali: Premia.)</u>
          <u xml:id="u-462.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Zdarzyło się.)</u>
          <u xml:id="u-462.3" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Szanowni Państwo! Miliony Polek i Polaków wzięło sprawy w swoje ręce, biorąc kredyt hipoteczny. Nie czekali oni na program mieszkaniowy, którego od 7 lat nie mogą się doczekać, tylko zadbali o mieszkanie, o dom dla siebie, dla swoich dzieci, częstokroć dla swoich wnuków. Nie oczekiwali od państwa jałmużny — oczekiwali tylko stabilnego, przewidywalnego podejścia do sytuacji kredytowej. Niestety w ostatnich miesiącach się tego nie doczekali.</u>
          <u xml:id="u-462.4" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Kluczową postacią, która odpowiada za ten stan rzeczy, który dla wielu osób na lata zburzył zaufanie do państwa, jest niestety prezes Adam Glapiński. Polecam każdej pani posłance i każdemu panu posłowi z PiS-u: porozmawiajcie z młodymi ludźmi, którzy mają dzisiaj kredyt, którzy wzięli kredyt po słowach Adama Glapińskiego, który ich zachęcał, mówiąc, że nie będzie żadnych zaburzeń na rynku kredytów. Porozmawiajcie z nimi. Gdyby dzisiaj na moim miejscu, tu, stanęły osoby, które zachęcone przez Glapińskiego wzięły kredyt, to one by wam najlepiej wytłumaczyły, najlepiej zarekomendowały osobę prezesa Glapińskiego.</u>
          <u xml:id="u-462.5" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: Niech pan przedstawi te słowa, ten cytat.)</u>
          <u xml:id="u-462.6" who="#PosełKrzysztofPaszyk">Klub Parlamentarny Koalicja Polska po wielu rozmowach z Polakami zagłosuje dzisiaj w interesie Polaków przeciwko kandydaturze pana Adama Glapińskiego. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-462.7" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-463">
          <u xml:id="u-463.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
          <u xml:id="u-463.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan poseł Dobromir Sośnierz, Konfederacja.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-464">
          <u xml:id="u-464.0" who="#PosełDobromirSośnierz">Kiedy słuchałem wystąpienia pana Ćwika, to przypomniała mi się scena z filmu „Naga broń”, gdy Leslie Nielsen stoi na tle wybuchającej fabryki, wszystko wylatuje w powietrze, a on mówi: nie ma na co patrzeć, proszę się rozejść. Na tle wybuchającej inflacji stoi pan Ćwik i mówi: przecież wszystko jest w porządku, kraj się rozwija, o co wam chodzi? Matko Boska, naprawdę nie mogę uwierzyć, że wy serio proponujecie nam gościa, z którego śmieje się cała Polska, który jest po prostu symbolem niekompetencji.</u>
          <u xml:id="u-464.1" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: My wiemy, kto się śmieje.)</u>
          <u xml:id="u-464.2" who="#PosełDobromirSośnierz">Przecież nawet wtedy, gdy on wychodzi i opowiada o tym, co ma tam zamiar zrobić, i przedstawia te wszystkie swoje nieudolne pomysły, to mówi to w sposób kompromitujący. On mówi: oj tam, Bóg jeden wie, jak Pan Bóg dopuści, to i z kija wypuści. To są takie mądrości.</u>
          <u xml:id="u-464.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-464.4" who="#PosełDobromirSośnierz">Poszukajcie, może w drodze losowania znajdziecie kogoś lepszego w swoich szeregach. Ja w to nie wierzę. Jedyną jego kompetencją jest to, że bezmyślnie przyklepywał całą waszą politykę finansową polegającą na nieograniczonej ekspansji pieniądza, na nieograniczonym udzielaniu rządowi darmowych, wydrukowanych pieniędzy. Macie przecież więcej ludzi bezgranicznie wiernych prezesowi, nie musicie znowu wystawiać tego człowieka, który się już totalnie skompromitował. Po głosowaniu za tym, za czym wam prezes czasami każe głosować, to już chyba wszyscy jesteście pozytywnie sprawdzeni pod względem wierności. Naprawdę nie musicie powtarzać tego błędu. Jak posadzimy małpę za stołem prezesa NBP, to jest 50% szansy, że podejmie ona dobre decyzje, a tutaj jest 0% szans.</u>
          <u xml:id="u-464.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-464.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Ha, ha, ha!)</u>
          <u xml:id="u-464.7" who="#PosełDobromirSośnierz">To jest wykres inflacji w czasie waszych rządów. Tu jest początek — ta niebieska kreska — a tu jest koniec. Tak to wygląda, panie Ćwik, tak to wygląda.</u>
          <u xml:id="u-464.8" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: To jeszcze nie jest koniec.)</u>
          <u xml:id="u-464.9" who="#PosełDobromirSośnierz">Tak, to jeszcze nie koniec. Dopiero się rozkręcamy. Tak że, na miłość boską: nie, nie i jeszcze raz nie.</u>
          <u xml:id="u-464.10" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-465">
          <u xml:id="u-465.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-465.1" who="#Marszałek">Zapraszam panią poseł Paulinę Hennig-Kloskę, Polska 2050.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-466">
          <u xml:id="u-466.0" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Pani Marszałek! Panie i Panowie Posłowie! Posłowie Prawa i Sprawiedliwości! Sprowadziliście w rezultacie państwo do kupczenia, kupczenia pomiędzy upolitycznioną Krajową Radą Sądownictwa a upolitycznionym Narodowym Bankiem Polskim, bo to dzisiaj na tej sali dokładnie obserwujemy, debatę zaś do 2 minut, pani marszałek, o ważnej polityce pieniężnej.</u>
          <u xml:id="u-466.1" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Powróćmy do prezesa Narodowego Banku Polskiego. Ludzie nie muszą znać się na ekonomii, bo od tego jest rząd i odpowiedni specjaliści. Słyszeliśmy to jeszcze przed chwilą od prezesa banku centralnego. Kłopot w tym, że w Polsce bankiem centralnym nie zarządza fachowiec, tylko jastrząb, lekko otumaniony. Jeszcze parę miesięcy temu uważał, że podnoszenie stóp procentowych będzie szkolnym błędem, a potem wywindował je do poziomu ponad 5%. Jastrząb oczywiście nie odczuwa skutków własnej decyzji, bo jego pensja jest również jastrzębia. W zeszłym roku przekroczyła 1 mln zł, co prezes skromnie skomentował: To ogromna suma, dla mnie oszałamiająca. Pierwszy raz w życiu mi się to zdarzyło.</u>
          <u xml:id="u-466.2" who="#PosełPaulinaHennigKloska">Skutki działalności prezesa czują za to Polacy. Niektórzy widzą spadek wartości swoich pieniędzy, inni przecierają pot na czole, spłacając raty kredytów, jeszcze inni mają drżące ręce, gdy płacą swoje rachunki. Wielu z nich na pewno na usta cisną się dokładnie te same słowa: To ogromna suma, dla mnie to oszałamiające, pierwszy raz w życiu mi się to zdarzyło. Tylko że prezes Glapiński mówi tak o swojej pensji, a ludzie dzisiaj mówią w ten sposób o kosztach swojego życia.</u>
          <u xml:id="u-466.3" who="#PosełPaulinaHennigKloska">W Kole Parlamentarnym Polska 2050 dobrze wiemy, że poparcie prezesa Glapińskiego na kolejną kadencję byłoby po prostu szkolnym błędem. I my tego błędu nie popełnimy. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-466.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-467">
          <u xml:id="u-467.0" who="#Marszałek">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-467.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Michała Wypija z Porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-467.2" who="#Marszałek">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-468">
          <u xml:id="u-468.0" who="#PosełMichałWypij">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Polityka Adama Glapińskiego szkodzi polskim rodzinom. Dlatego posłowie Porozumienia nie poprą kandydatury Adama Glapińskiego na stanowisko prezesa Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-468.1" who="#PosełMichałWypij">W cieniu targów, liczenia większości, by obsadzić to stanowisko, odbywa się dramat milionów polskich rodzin, często młodych rodzin, które z drżeniem serca odbierają kolejne aktualizacje wysokości rat kredytów, które w krótkim czasie urosły tak wysoko, że zagrażają bezpieczeństwu ekonomicznemu milionów polskich rodzin. Otaczająca nas drożyzna jest efektem błędu zaniechania i lekceważenia wzrostu inflacji przez obecnego prezesa NBP. Dziś koszt walki z drożyzną został w całości przerzucony na barki polskich rodzin.</u>
          <u xml:id="u-468.2" who="#PosełMichałWypij">Ale co równie ważne, niezależność NBP jest gwarantem skuteczności realizacji konstytucyjnych zadań banku centralnego. Tymczasem wczoraj cała Polska zobaczyła widok prezesa NBP na zebraniu w partyjnej centrali Prawa i Sprawiedliwości. Deal polityczny — być może. Ale deal polityczny w państwa ustach wystarczył jako powód do tego, żeby w czerwcu 2014 r. składać wnioski o odwołanie ministrów, a następnie rozszerzony wniosek o konstruktywne wotum nieufności. Cytaty: Minister Sienkiewicz skompromitował siebie i urząd, którym kieruje. Uzasadnienie naszego wniosku jest krótkie, Sienkiewicz zawarł polityczny deal z prezesem NBP. Jak dodał, rozmowa Sienkiewicza z Belką o zmianie ministra finansów i zmianie ustawy o NBP zmierzała do tego, żeby niezależną instytucję, jaką jest NBP, uzależnić od rządu. Kto to powiedział? Minister Błaszczak.</u>
          <u xml:id="u-468.3" who="#PosełMichałWypij">Więcej. Tego samego dnia, 16 czerwca 2014 r., doszło do niezwykłych i, cytat: bulwersujących wydarzeń, które wskazują, że w Polsce łamane jest prawo. Przedstawiciel rządu domaga się nadużyć ze strony NBP, a szef NBP domaga się zmian w składzie Rady Ministrów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-469">
          <u xml:id="u-469.0" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-470">
          <u xml:id="u-470.0" who="#PosełMichałWypij">Mamy do czynienia z rozkładem aparatu państwowego. Kto to powiedział? Prezes Jarosław Kaczyński.</u>
          <u xml:id="u-470.1" who="#PosełMichałWypij">Posłowie Porozumienia nie poprą Adama Glapińskiego. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-470.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-471">
          <u xml:id="u-471.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-471.1" who="#Marszałek">Zapraszam pana posła Pawła Szramkę, Polskie Sprawy.</u>
          <u xml:id="u-471.2" who="#Marszałek">Zapraszam.</u>
          <u xml:id="u-471.3" who="#Marszałek">Dziękuję, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-472">
          <u xml:id="u-472.0" who="#PosełPawełSzramka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! O panu prezesie Glapińskim usłyszeliśmy już wiele. Nie będę tego powtarzał. Wszyscy mieliśmy okazję widzieć i słyszeć to, o czym opowiada na konferencjach. Chciałem spytać nas wszystkich, w czyim imieniu będziemy głosować. Czy na pewno w imieniu Polaków? Przede wszystkim chciałem spytać większość rządzącą. Ponieważ bardzo często mówicie, że wsłuchujecie się w głos Polaków, to wam pomogę przed tym głosowaniem. Ponad 70% Polaków na pytanie, czy Adam Glapiński powinien zostać powołany przez Sejm na drugą kadencję prezesa NBP, odpowiedziało: nie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-472.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-472.2" who="#komentarz">(Poseł Barbara Bartuś: A ilu Polaków w ogóle wie kto, to jest Glapiński?)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-473">
          <u xml:id="u-473.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-473.1" who="#Marszałek">Zapraszam panią poseł Joannę Senyszyn, PPS.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-474">
          <u xml:id="u-474.0" who="#PosełJoannaSenyszyn">Pani Marszałek! Polacy nie zapomną PiS-owi, że forsuje kandydaturę człowieka, który zachęcał do brania kredytów hipotecznych i gwarantował, że raty nie wzrosną. Polacy zostali bezczelnie oszukani i mają być oszukiwani nadal. Młodzi Polacy najpóźniej w Unii wyprowadzają się z domów rodzinnych, bo mieszkanie jest dla większości niemożliwym do zdobycia rarytasem. Rząd w tej sprawie zrejterował, a NBP i Rada Polityki Pieniężnej wręcz szkodzą.</u>
          <u xml:id="u-474.1" who="#PosełJoannaSenyszyn">Prezes NBP powinien być jak żona Cezara, poza wszelkim podejrzeniem, a jest niczym niewolnik na targu, który odbywa się między PiS i Solidarną Polską. Czym ostatecznie zapłaciliście za głosy ministra Ziobry, że dziś zagłosuje za, skoro jest to na posiedzeniu?</u>
          <u xml:id="u-474.2" who="#PosełJoannaSenyszyn">Spory wewnątrz tzw. Zjednoczonej Prawicy kosztują Polaków setki milionów euro kar, brak środków na Krajowy Plan Odbudowy i upadek wizerunku Polski w świecie. Za fanaberie PiS płacimy pauperyzacją społeczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-474.3" who="#PosełJoannaSenyszyn">NBP, zamiast hamować, napędza inflację. NBP nie umie z nią walczyć. Wiarygodność NBP sięgnęła bruku. Błędna polityka Glapińskiego spowodowała pogłębienie nierówności między Polakami. Codzienne koszty konsumpcji galopują, co najbardziej uderza w najmniej zamożnych Polaków. Muszą wybierać, czy opłacić rachunek za gaz, czy wykupić niezbędną receptę. Jedyna pociecha w tym, że nawet wybrany, Adam Glapiński długo nie zagrzeje stołka prezesa NBP, bo tylko do wyborów sejmowych. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-474.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-475">
          <u xml:id="u-475.0" who="#Marszałek">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-475.1" who="#Marszałek">Proszę bardzo, pan minister Łukasz Schreiber, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
          <u xml:id="u-475.2" who="#Marszałek">Proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-476">
          <u xml:id="u-476.0" who="#PosełŁukaszSchreiber">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Gdyby ktoś słuchał tej debaty, nie znając naszej opozycji…</u>
          <u xml:id="u-476.1" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Np. Mejza.)</u>
          <u xml:id="u-476.2" who="#PosełŁukaszSchreiber">…mógłby sobie pomyśleć, że oto większość przedstawicieli opozycji stara się dzisiaj rozgrzeszyć Putina za wysoką inflację w całej Europie i zaatakować Adama Glapińskiego.</u>
          <u xml:id="u-476.3" who="#komentarz">(Głos z sali: Przestań.)</u>
          <u xml:id="u-476.4" who="#komentarz">(Głos z sali: Uuu…)</u>
          <u xml:id="u-476.5" who="#PosełŁukaszSchreiber">Na szczęście, szanowni państwo…</u>
          <u xml:id="u-476.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-476.7" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Mamy dość! Mamy dość! Mamy dość!)</u>
          <u xml:id="u-476.8" who="#PosełŁukaszSchreiber">Tak. Tak, rozumiem, że te wrzaski mają to potwierdzić.</u>
          <u xml:id="u-476.9" who="#PosełŁukaszSchreiber">Szanowni Państwo! Wydaje się jednak, że przede wszystkim po prostu nie potraficie jednego: nie potraficie nawet w tak trudnym momencie wznieść się ponad minimum, jeśli chodzi o spór polityczny. No cóż…</u>
          <u xml:id="u-476.10" who="#PosełŁukaszSchreiber">Czy inflacja była spowodowana pandemią, a później wojną, którą Federacja Rosyjska rozpętała na Ukrainie? Cel inflacyjny, inflacja w roku 2019 w ujęciu średniorocznym — 2,3%.</u>
          <u xml:id="u-476.11" who="#komentarz">(Poseł Izabela Leszczyna: 3,4%.)</u>
          <u xml:id="u-476.12" who="#PosełŁukaszSchreiber">Ale państwo oczywiście nie zauważyliście pandemii. Państwo oczywiście nie zauważyliście tego, że Polska wyszła z niej z drugim najniższym bezrobociem w Unii Europejskiej.</u>
          <u xml:id="u-476.13" who="#komentarz">(Głos z sali: A ile zgonów było?)</u>
          <u xml:id="u-476.14" who="#PosełŁukaszSchreiber">Państwo nie zauważyliście, że średnia inflacja w całej Unii Europejskiej wynosi 8%. Państwo nie zauważyliście też tego, że obecnie inflacja jest najwyższa od 20 lat w Holandii, od 30 lat — w Wielkiej Brytanii i w Niemczech, od 40 lat — w Stanach Zjednoczonych.</u>
          <u xml:id="u-476.15" who="#komentarz">(Poseł Jakub Rutnicki: Ale jesteśmy w Polsce.)</u>
          <u xml:id="u-476.16" who="#PosełŁukaszSchreiber">Państwo nie zauważyliście też tego, co mówi prezydent Biden, którego wcześniej tak chętnie słuchaliście. Mówi on, że za 70% inflacji odpowiada Putin. Państwo wolicie rozgrzeszać Putina.</u>
          <u xml:id="u-476.17" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Kłamiesz!)</u>
          <u xml:id="u-476.18" who="#PosełŁukaszSchreiber">I państwo jeszcze mówicie o jednym: o apolityczności prezesów Narodowego Banku Polskiego. Rzeczywiście, wcześniej wasi idole byli niezwykle apolityczni…</u>
          <u xml:id="u-476.19" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas!)</u>
          <u xml:id="u-476.20" who="#PosełŁukaszSchreiber">…i pewnie znakomicie walczyli z inflacją, jak Leszek Balcerowicz.</u>
          <u xml:id="u-476.21" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas!)</u>
          <u xml:id="u-476.22" who="#PosełŁukaszSchreiber">Świetnie udawało im się zapewniać Polakom niskie stopy kredytowe.</u>
          <u xml:id="u-476.23" who="#komentarz">(Część posłów skanduje: Mamy dość! Mamy dość! Mamy dość!)</u>
          <u xml:id="u-476.24" who="#PosełŁukaszSchreiber">Tylko przez rok jego kadencji stopa referencyjna była niższa niż dzisiaj. I to są wasze recepty. Wasze recepty to brak pomysłów…</u>
          <u xml:id="u-476.25" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas!)</u>
          <u xml:id="u-476.26" who="#PosełŁukaszSchreiber">…czy też może, jak określił jeden z ministrów…</u>
          <u xml:id="u-476.27" who="#komentarz">(Głos z sali: Czas!)</u>
          <u xml:id="u-476.28" who="#PosełŁukaszSchreiber">…dwa razy obiecać, to jak raz wykonać. Wszyscy Polacy to wiedzą. A dzisiaj tą debatą się skompromitowaliście.</u>
          <u xml:id="u-476.29" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-476.30" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pan się kompromituje.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-477">
          <u xml:id="u-477.0" who="#Marszałek">Ktoś tu z państwa strony ostatnio powiedział, że tylko ten, kto krzyczy, naprawdę się boi. Skąd te krzyki po państwa stronie, naprawdę nie rozumiem.</u>
          <u xml:id="u-477.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-477.2" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
          <u xml:id="u-477.3" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-477.4" who="#Marszałek">Pani poseł, proszę siadać, bo pani bez przerwy krzyczy z ławki.</u>
          <u xml:id="u-477.5" who="#komentarz">(Poseł Krystyna Skowrońska: Bo pani kłamie.)</u>
          <u xml:id="u-477.6" who="#Marszałek">Pani poseł, w końcu zacznę stosować zasady wykluczania z posiedzenia i kar finansowych, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-477.7" who="#komentarz">(Poruszenie na sali, oklaski)</u>
          <u xml:id="u-477.8" who="#Marszałek">Lista posłów zapisanych do głosu została wyczerpana.</u>
          <u xml:id="u-477.9" who="#Marszałek">Zamykam dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-477.10" who="#Marszałek">Przechodzimy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-477.11" who="#Marszałek">Przypominam, że Sejm, zgodnie z art. 31 ust. 1 regulaminu Sejmu, powołuje prezesa Narodowego Banku Polskiego bezwzględną większością głosów.</u>
          <u xml:id="u-477.12" who="#komentarz">(Poseł Adam Szłapka: Będziecie głosować z Mejzą?)</u>
          <u xml:id="u-477.13" who="#Marszałek">Przystępujemy do głosowania.</u>
          <u xml:id="u-477.14" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za powołaniem pana Adama Glapińskiego na stanowisko prezesa Narodowego Banku Polskiego, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-477.15" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-477.16" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-477.17" who="#Marszałek">Głosowało 457 posłów. 234 — za, 223 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-477.18" who="#Marszałek">Sejm bezwzględną większością głosów powołał pana Adama Glapińskiego na stanowisko prezesa Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-477.19" who="#komentarz">(Część posłów wstaje, burzliwe oklaski)</u>
          <u xml:id="u-477.20" who="#komentarz">(Poseł Sławomir Nitras: Pamiętam, jak Banasiowi tak klaskaliście.)</u>
          <u xml:id="u-477.21" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 24. porządku dziennego: Pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (druk nr 2183) — kontynuacja.</u>
          <u xml:id="u-477.22" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozstrzygnięcia sprawy skierowania projektu ustawy do komisji.</u>
          <u xml:id="u-477.23" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wnioski:</u>
          <u xml:id="u-477.24" who="#Marszałek">— o skierowanie projektu ustawy wyłącznie do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz</u>
          <u xml:id="u-477.25" who="#Marszałek">— o dodatkowe skierowanie projektu ustawy do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
          <u xml:id="u-477.26" who="#Marszałek">Propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu jest, aby projekt został skierowany do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-477.27" who="#Marszałek">Pod głosowanie poddam propozycję zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-477.28" who="#Marszałek">W przypadku jej przyjęcia rozstrzygniemy sprawę skierowania projektu ustawy dodatkowo do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
          <u xml:id="u-477.29" who="#Marszałek">Jej odrzucenie będzie oznaczać, że Sejm skierował projekt ustawy wyłącznie do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
          <u xml:id="u-477.30" who="#Marszałek">W takim przypadku rozstrzygnięcie sprawy skierowania projektu ustawy dodatkowo do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny stanie się bezprzedmiotowe.</u>
          <u xml:id="u-477.31" who="#Marszałek">Przystępujemy go głosowania nad propozycją zaopiniowaną przez Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-477.32" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za skierowaniem projektu ustawy zawartego w druku nr 2183 do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-477.33" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-477.34" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-477.35" who="#Marszałek">Głosowało 453 posłów. 408 — za, 45 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-477.36" who="#Marszałek">Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-477.37" who="#Marszałek">Przystępujemy go głosowania w sprawie skierowania projektu ustawy dodatkowo do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
          <u xml:id="u-477.38" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za skierowaniem projektu ustawy zawartego w druku nr 2183 dodatkowo do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-477.39" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-477.40" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-477.41" who="#Marszałek">Głosowało 452 posłów. 220 — za, 232 — przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
          <u xml:id="u-477.42" who="#Marszałek">Sejm propozycję odrzucił, a tym samym skierował ten projekt wyłącznie do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-477.43" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 25. porządku dziennego: Pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2121) — kontynuacja.</u>
          <u xml:id="u-477.44" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu proponuje, aby Sejm skierował ten projekt ustawy do Komisji Kultury i Środków Przekazu w celu rozpatrzenia.</u>
          <u xml:id="u-477.45" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o skierowanie tego projektu do Komisji Kultury i Środków Przekazu oraz do Komisji Spraw Zagranicznych.</u>
          <u xml:id="u-477.46" who="#Marszałek">Pod głosowanie poddam propozycję Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-477.47" who="#Marszałek">Jej odrzucenie będzie oznaczało, że Sejm skierował projekt zgodnie ze zgłoszonym wnioskiem.</u>
          <u xml:id="u-477.48" who="#Marszałek">Głosujemy nad propozycją Prezydium Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-477.49" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za skierowaniem poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia oraz niektórych innych ustaw, zawartego w druku nr 2121, do Komisji Kultury i Środków Przekazu, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-477.50" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-477.51" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-477.52" who="#Marszałek">Głosowało 453 posłów. 412 — za, 40 — przeciw, wstrzymał się 1.</u>
          <u xml:id="u-477.53" who="#Marszałek">Sejm wniosek przyjął.</u>
          <u xml:id="u-477.54" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 26. porządku dziennego: Sprawozdanie Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2020 roku (druk nr 1356) wraz ze stanowiskiem Rady Ochrony Pracy w sprawie działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2020 r. oraz ze stanowiskiem Komisji do Spraw Kontroli Państwowej oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (druk nr 1550) — głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-477.55" who="#Marszałek">W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie sprawozdania za rok 2020, który poddam pod głosowanie.</u>
          <u xml:id="u-477.56" who="#Marszałek">Odrzucenie tego wniosku oznaczać będzie, że Sejm sprawozdanie przyjął.</u>
          <u xml:id="u-477.57" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-477.58" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie sprawozdania głównego inspektora pracy za 2020 r. zawartego w druku nr 1356, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-477.59" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-477.60" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-477.61" who="#Marszałek">Głosowało 453 posłów. 176 — za, 233 — przeciw, 44 się wstrzymało.</u>
          <u xml:id="u-477.62" who="#Marszałek">Sejm wniosek odrzucił, a tym samym przyjął sprawozdanie.</u>
          <u xml:id="u-477.63" who="#Marszałek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 27. porządku dziennego: Zmiany w składach osobowych komisji sejmowych (druk nr 2252).</u>
          <u xml:id="u-477.64" who="#Marszałek">Prezydium Sejmu na podstawie art. 20 ust. 1 regulaminu Sejmu, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, przedłożyło wniosek w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-477.65" who="#Marszałek">Czy ktoś w tej sprawie chce zabrać głos?</u>
          <u xml:id="u-477.66" who="#Marszałek">Nikt się nie zgłasza.</u>
          <u xml:id="u-477.67" who="#Marszałek">Głosujemy.</u>
          <u xml:id="u-477.68" who="#Marszałek">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem wniosku w brzmieniu z druku nr 2252, zechce podnieść rękę i nacisnąć przycisk.</u>
          <u xml:id="u-477.69" who="#Marszałek">Kto jest przeciw?</u>
          <u xml:id="u-477.70" who="#Marszałek">Kto się wstrzymał?</u>
          <u xml:id="u-477.71" who="#Marszałek">Głosowało 434 posłów. 410 — za, 2 — przeciw, wstrzymało się 22.</u>
          <u xml:id="u-477.72" who="#Marszałek">Sejm podjął uchwałę w sprawie zmian w składach osobowych komisji sejmowych.</u>
          <u xml:id="u-477.73" who="#Marszałek">Na tym kończymy głosowania.</u>
          <u xml:id="u-477.74" who="#Marszałek">Ogłaszam 5 minut przerwy.</u>
          <u xml:id="u-477.75" who="#komentarz">(Przerwa w posiedzeniu od godz.18 min 04 do godz. 18 min 06)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-478">
          <u xml:id="u-478.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Wznawiam obrady.</u>
          <u xml:id="u-478.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu 28. porządku dziennego: Przedstawiony przez Ministra Infrastruktury dokument: Informacja z wykonania w 2021 roku programu wieloletniego pn.: „Program ochrony brzegów morskich” oraz harmonogram prac na rok 2022 (druk nr 2105) wraz ze stanowiskiem Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej (druk nr 2135).</u>
          <u xml:id="u-478.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana Marka Gróbarczyka o przedstawienie informacji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-479">
          <u xml:id="u-479.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Chciałem przedstawić sprawozdanie związane z realizacją „Programu ochrony brzegów morskich” w 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-479.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Rok 2021 był kolejnym rokiem, w którym urzędy morskie realizowały „Program ochrony brzegów morskich”. W 2021 r. w ramach programu Urzędy Morskie: w Gdyni i w Szczecinie wykonały 17 zadań. W ustawie budżetowej na 2021 r. na realizację programu zaplanowano środki w wysokości 34 mln zł. W 2021 r. zrealizowano zadania związane ze sztucznym zasilaniem plaż, budową, remontem i utrzymaniem trwałych umocnień brzegu oraz monitorowaniem brzegów morskich na kwotę 29 455 tys. zł. Zaplanowane środki zostały wykorzystane w 86,6%. Taki poziom wydatkowania środków wynika z realizowania w 2021 r. części robót związanych z budową opaski brzegowej oraz sztucznym zasilaniem. Niewykorzystane środki zostały zgłoszone jako wydatki budżetu państwa, które w roku 2021 znalazły się jako niewygasy w ramach roku budżetowego.</u>
          <u xml:id="u-479.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Urząd Morski w Gdyni wykonał sztuczne zasilanie w rejonie miejscowości Ustka i Rowy, a na Półwyspie Helskim — w rejonie Władysławowa i Juraty. W 2021 r. zrealizowano roboty związane z doszczelnianiem ścianki falochronu wschodniego w Rowach na długości ok. 59 m. Ponadto w ramach monitoringu brzegów morskich przeprowadzono roczne i półroczne kontrole stanu technicznego budowli umocnień na długości 420 km brzegu morskiego oraz 5433 ha obszarów portowych. W 2021 r. Urząd Morski w Gdyni realizował także zadania, które są kontynuowane w 2022 r. Chodzi o budowę wjazdów technologicznych w Gdyni-Oksywiu oraz Rozewiu, budowę progów podwodnych w Gdyni-Orłowie, kwestie — przepraszam, będę skracał — związane z rozpraszaniem falowania, uzyskaniem poszerzenia plaży oraz zasilaniem brzegów, umocnienie brzegu w Rewie poprzez opaskę, przebudowę podstawowych umocnień brzegowych w Jastrzębiej Górze, odwodnienie oraz opaskę brzegową w Rozewiu.</u>
          <u xml:id="u-479.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Urząd Morski w Szczecinie wykonał sztuczne zasilanie brzegowe w miejscowościach: Wicie, Ustronie Morskie oraz Kołobrzeg, wykonał również opaski brzegowe w Jarosławcu, Kołobrzegu oraz Międzywodziu. Wykonano także przebudowy zespołów ostróg drewnianych, m.in. w miejscowości Dziwnów. Oprócz wspomnianych przedsięwzięć Urząd Morski w Szczecinie w 2021 r. prowadził monitorowanie brzegu morskiego na podstawie danych uzyskanych metodą lotniczego skanowania i fotogrametrycznych zdjęć lotniczych, kontrole stanu technicznego budowli ochrony brzegów morskich, a także działania w celu przygotowania inwestycji do realizacji.</u>
          <u xml:id="u-479.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Łącznie program, który został przyjęty w 2004 r. i będzie trwał do 2023 r., opiewa na kwotę 911 mln. Obecnie wykorzystano kwotę 603 081 tys., co stanowi 66,2%. Program mamy nadzieję kontynuować. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-479.5" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-479.6" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-480">
          <u xml:id="u-480.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-480.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę pana posła Artura Szałabawkę o przedstawienie stanowiska komisji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-481">
          <u xml:id="u-481.0" who="#PosełSprawozdawcaArturSzałabawka">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej w sprawie realizacji „Programu ochrony brzegów morskich” w roku 2021 oraz harmonogramu prac na rok 2022.</u>
          <u xml:id="u-481.1" who="#PosełSprawozdawcaArturSzałabawka">W 2021 r. w ramach programu Urzędy Morskie: w Gdyni i w Szczecinie wykonały 17 zadań. W ustawie budżetowej na 2021 r. na realizację programu zaplanowano środki w wysokości 34 mln zł. W 2021 r. zrealizowano zadania związane ze sztucznym zasilaniem plaż, budową, remontem i utrzymaniem trwałych umocnień brzegu oraz monitorowaniem brzegów morskich na kwotę 29 455 tys. zł.</u>
          <u xml:id="u-481.2" who="#PosełSprawozdawcaArturSzałabawka">Zaplanowane wydatki zostały zrealizowane w 86,6%. Taki podział wydatkowania środków wynika z niezrealizowania w 2021 r. części robót związanych z budową opaski brzegowej oraz ze sztucznym zasilaniem. Niewykorzystane środki zostały zgłoszone do wydatków budżetu państwa, które nie wygasają w roku 2021 wraz z upływem roku budżetowego, i zostaną wykorzystane w 2022 r.</u>
          <u xml:id="u-481.3" who="#PosełSprawozdawcaArturSzałabawka">W 2021 r. zaplanowano w ramach programu realizację zadań na odcinku 6,335 km linii brzegowej łącznie. Na koniec 2021 r. wykonano zabezpieczenie brzegu morskiego przed zjawiskiem erozji i powodzi od strony morza na łącznej długości prawie 6 km, tj. 5,945 km. Wskaźnik realizacji programu jest niższy od zakładanego o 0,39 km, na co miały wpływ zmiany planu zadań realizowanych w ramach programu oraz wydłużenie terminów zakończenia prac spowodowane w dużej mierze złymi warunkami atmosferycznymi oraz utrudnieniami związanymi z COVID-19.</u>
          <u xml:id="u-481.4" who="#PosełSprawozdawcaArturSzałabawka">Na realizację zadań w 2022 r. w ramach programu zaplanowano 34 mln zł. W 2022 r. przewidziane są prace obejmujące wykonanie sztucznego zasilania plaż i przebudowę oraz budowę umocnień brzegowych, jak również monitoring brzegu morskiego. Od chwili rozpoczęcia realizacji programu, tj. od 2003 r. do dnia 31 grudnia 2021 r., zrealizowano zadania na łączną kwotę 603 081 tys. zł, co przekłada się na wykonanie wydatków w ramach programu na poziomie 66,2%.</u>
          <u xml:id="u-481.5" who="#PosełSprawozdawcaArturSzałabawka">Komisja przyjęła przedmiotowe sprawozdanie. Mając na uwadze powyższe, Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej rekomenduje Wysokiej Izbie przyjęcie informacji dotyczącej wykonania „Programu ochrony brzegów morskich” w roku 2021 oraz harmonogramu prac na rok 2022. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-482">
          <u xml:id="u-482.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-482.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sejm ustalił, że w dyskusji nad tym punktem porządku dziennego wysłucha 5-minutowych oświadczeń w imieniu klubów i 3-minutowych oświadczeń w imieniu kół.</u>
          <u xml:id="u-482.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Otwieram dyskusję.</u>
          <u xml:id="u-482.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy głos zabierze pan poseł Kacper Płażyński, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-483">
          <u xml:id="u-483.0" who="#PosełKacperPłażyński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Kluczową kwestią omówioną w przedłożonej informacji jest kwestia wykonania inwestycji w ujęciu procentowym, bo przecież o tym rozmawiamy i tak naprawdę to przyjmujemy do wiadomości jako Wysoka Izba. Inwestycje te zostały wykonane w ponad 86%, co oznacza, że zostały one przygotowane dobrze i zrealizowane na bardzo wysokim poziomie, a zatem cały proces inwestycyjny został zachowany. Tej części, która nie została zrealizowana, nie udało się wykonać ze względu na trudne warunki atmosferyczne, bo jak wiemy, realizacja inwestycji wzdłuż Morza Bałtyckiego nie zawsze jest komfortowa, w związku z czym tym bardziej należy pochwalić osiągnięcie wysokiego współczynnika dotyczącego tych inwestycji.</u>
          <u xml:id="u-483.1" who="#PosełKacperPłażyński">Drodzy Państwo! Prawo i Sprawiedliwość od wielu lat realizuje politykę otwarcia Polski na morze. W ostatnim roku inwestycje te zostały wykonane w nieco mniejszym zakresie z tego względu, że w poprzednich latach ich zakres był olbrzymi. Pozwoliło to dostosować nasz brzeg do realizacji bardzo dużych inwestycji, takich jak rozbudowa gazoportu, przygotowanie inwestycji dotyczących przekopu przez Mierzeję Wiślaną, rozbudowa DCT w Gdańsku, rozbudowa portu w Świnoujściu. Tych inwestycji było bardzo wiele, ostatni rok był okresem ich naturalnej kontynuacji i będą one nadal realizowane w następnych latach.</u>
          <u xml:id="u-483.2" who="#PosełKacperPłażyński">Spokojnie to sprawozdanie możemy przyjąć, rekomendacja klubu Prawo i Sprawiedliwość jest jak najbardziej pozytywna. Oby tak dalej, panie ministrze.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-484">
          <u xml:id="u-484.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-484.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz pana posła Artura Łąckiego, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-485">
          <u xml:id="u-485.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Mam zaszczyt przedstawić stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Obywatelska w sprawie przyjęcia informacji dotyczącej wykonania w roku 2021 programu wieloletniego pn. „Program ochrony brzegów morskich” oraz harmonogramu prac przewidzianych na rok 2022 w ramach tegoż programu.</u>
          <u xml:id="u-485.1" who="#PosełArturŁącki">Wysoka Izbo! Z danych przedstawionych przez przedstawicieli ministerstwa i urzędów morskich wynika, że realizacja „Programu ochrony brzegów morskich” przebiega bez większych perturbacji. Realizowane są kolejne zadania wyznaczone w programie. I za to jako przedstawiciel nadmorskich gmin i powiatów serdecznie dziękuję. W 2021 r. z przeznaczonych w budżecie na ten cel 34 mln zł wydatkowano bez mała 87%. Identyczna kwota widnieje w tegorocznym budżecie. Mam tylko nadzieję, że wzrost cen materiałów i usług będzie miał znikomy wpływ na ilość i zasięg inwestycji realizowanych przez urzędy morskie w ramach tego programu. Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska będzie głosował za przyjęciem tej informacji.</u>
          <u xml:id="u-485.2" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chciałbym w paru zdaniach odnieść się do funkcjonowania urzędów morskich i ich współpracy z samorządami. To jest temat szczególnie ważny dla mieszkańców, przedsiębiorców i samorządowców z Pomorza i Pomorza Zachodniego. Z ich punktu widzenia urząd morski jest instytucją, która swoje cele i zadania wykonuje bez oglądania się na uwarunkowania społeczne i ekonomiczne lokalnych społeczności. Mieszkańcy zwracają uwagę, że urzędy morskie zdają się zapominać, iż obok i na zarządzanych przez nich terenach żyją ludzie i wypoczywają turyści, a samorządy wpompowały miliony złotych, żeby im to ułatwić i uatrakcyjnić. A przecież pasy techniczne są integralną częścią pięknych, turystycznych miejscowości i stawianie — jak to ostatnio miało miejsce — płotu z oflisów przy deptaku w centrum Rewala wydaje się co najmniej mocno dyskusyjne, panie ministrze. Paradoksem jest, że niedawną decyzją rządu zlikwidowany został Urząd Morski w Słupsku, który miał zasłużoną opinię urzędu najbardziej przyjaznego i rozumiejącego potrzeby lokalnych społeczności.</u>
          <u xml:id="u-485.3" who="#PosełArturŁącki">Samorządy nadmorskie, a i pracownicy urzędów morskich od lat postulują uproszczenie procedur w zakresie gospodarowania w pasie technicznym wybrzeża. Niedawno procedowaliśmy ustawę Senatu, której jednym z głównych autorów jest senator Gawłowski, znający temat od podszewki. Ten projekt ustawy wychodzi naprzeciw oczekiwaniom lokalnych społeczności z pasa nadmorskiego i przewiduje właśnie znaczne uproszczenie procedur i zwiększenie kompetencji samorządów, nie ograniczając przy tym roli urzędów morskich. Projekt przepadł, a Rada Ministrów deklarując ewentualne — podkreślam: ewentualne — uproszczenie procedur administracyjnych, jednocześnie negatywnie oceniła projekt ustawy.</u>
          <u xml:id="u-485.4" who="#PosełArturŁącki">Czyli wiedzą i widzą, że można uprościć, ale czy to zrobić, żeby ludziom ułatwić życie, to ewentualnie rozważą. I tym sposobem urzędnicy będą roztrząsać ewentualne uproszczenie procedur, przedsiębiorcy będą przechodzić drogę przez mękę, aby uzyskać identyczne pozwolenie jak co roku, a samorządy będą kalkulować, czy w ogóle warto rozpoczynać starania o jakąkolwiek inwestycję na terenach objętych władztwem urzędów morskich. Dziś wybudowanie prostego chodnika prowadzącego do zejścia na plażę w centrum miejscowości, takiego, po którym swobodnie można przejechać z wózkiem dziecięcym czy przejść osobie niepełnosprawnej, to biurokratyczna mitręga na co najmniej 1,5 roku. Największym problemem jest odlesienie terenu, bo większość pasa technicznego to las.</u>
          <u xml:id="u-485.5" who="#PosełArturŁącki">Mam wniosek do urzędników Ministerstwa Infrastruktury i decydentów w urzędach morskich: Zacznijcie w końcu państwo dobrą współpracę z samorządami i lokalnymi społecznościami, postarajcie się zrozumieć, że nam wszystkim, żyjącym i pracującym na polskim wybrzeżu od Krynicy Morskiej po Świnoujście, też zależy na ochronie brzegów morskich, plaż i klifów. A chroniąc środowisko, nie można zapominać, że setki tysięcy ludzi w tym środowisku mieszka, pracuje i wypoczywa. Pozwólcie im mieć wpływ na swoje otoczenie, pozwólcie im współuczestniczyć w decyzjach, pozwólcie im brać współodpowiedzialność za ich małe ojczyzny.</u>
          <u xml:id="u-485.6" who="#PosełArturŁącki">Czym różni się od Świnoujścia i Międzyzdrojów Pobierowo czy Rewal? Czym od Kołobrzegu różni się Mrzeżyno czy Rogowo? Ano tym, że w wielkich kurortach pas techniczny urzędu morskiego kończy się razem z końcem plaży i można było wybudować zejścia na plażę dla niepełnosprawnych, deptaki, ścieżki rowerowe wzdłuż morza i toalety. A w pozostałych nie, gdyż pas techniczny oprócz plaży obejmuje jeszcze pas ziemi w niektórych miejscach o szerokości nawet 100 m.</u>
          <u xml:id="u-485.7" who="#PosełArturŁącki">Szanowni Państwo! Uwolnienie terenów pasa technicznego w granicach miejscowości — powtarzam: w granicach miejscowości — pozwoli rozwijać się im wszystkim. Paradoksalnie przyczyni się do ochrony środowiska i przyniesie wymierne korzyści dla budżetu państwa liczone w setkach milionów złotych. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-485.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-486">
          <u xml:id="u-486.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-486.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Daria Gosek-Popiołek przedstawi stanowisko klubu Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-487">
          <u xml:id="u-487.0" who="#PosełDariaGosekPopiołek">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pas polskiego wybrzeża to tereny wyjątkowo cenne z kilku powodów. To teren unikalnej przyrody nadmorskiej, liczne cenne siedliska roślin i miejsca bytowania zwierząt, to cały ekosystem. A jednocześnie to tereny kluczowe dla turystyki z niesamowitymi zasobami rekreacyjnymi i wypoczynkowymi, stanowiące o atrakcyjności tego regionu i generujące zyski. Kwestia ochrony tego terenu to też kwestia bezpieczeństwa osób mieszkających w pasie nadmorskim, bezpieczeństwa i funkcjonowania części przemysłu nadmorskiego. Z tych wszystkich powodów ochrona brzegów morskich jest absolutnie kluczowa, bo od niej zależy dobrostan ludzi na bardzo wielu poziomach. Od niej zależy także to, w jakim stanie zdołamy zachować te cenne przyrodniczo tereny. Mamy więc do czynienia z koniecznością wypracowania rozwiązań, które sprawią, że pogodzimy te wszystkie sprawy: bezpieczeństwo, rozwój, budowę infrastruktury, zachowanie obszarów naturalnych.</u>
          <u xml:id="u-487.1" who="#PosełDariaGosekPopiołek">W omawianym sprawozdaniu zrealizowane zostały takie zadania, jak sztuczne zasilanie plaż, budowa, remont i utrzymanie trwałych umocnień brzegów oraz monitoring. Działania te były realizowane w celu zapewnienia minimalnych poziomów bezpieczeństwa i ochrony brzegu morskiego. Ale czy to oznacza, że brzegi morza są w Polsce w dostateczny sposób chronione? Niestety nie. Choć istnieje cała masa dokumentów zobowiązujących Polskę do aktywnej ochrony środowiska nadmorskiego, brakuje tak naprawdę systemowych i szeroko zakrojonych działań ku temu zmierzających. Brakuje bardzo często dobrej woli, a sprawę pogarsza tak naprawdę nastawienie, zgodnie z którym ten obszar powinien generować jak największe zyski i to właśnie tej logice podporządkowane powinny być wszystkie działania.</u>
          <u xml:id="u-487.2" who="#PosełDariaGosekPopiołek">Powstają nowe obiekty infrastruktury, zwłaszcza turystycznej, pod które przeznacza się nadmorskie wały wydmowe. Zapomina się przy tym zarówno o dynamice tego środowiska, jak i zmienności samej linii brzegowej. Zagrożenia wynikające z degradacji środowiska przez zabudowę brzegów mogą przynieść duże straty finansowe. Wszyscy doskonale wiemy, że wydawane są decyzje o zabudowie nisko położonych nad poziomem morza zapleczy brzegu. Jest to zjawisko, które widzimy na całym wybrzeżu. To jest coś, co powinno zacząć zmieniać nasze nastawienie, dlatego że powinniśmy chronić te tereny, zwłaszcza patrząc na to, jak niektóre tereny nadmorskie zdegradowane zostały w Europie Zachodniej, np. w Wielkiej Brytanii, Belgii czy Holandii, gdzie po wielu latach bardzo ekspansywnej gospodarki, zabudowy tego pasa chociażby hotelami, dokonuje się teraz wyburzania kolejnych inwestycji właśnie w celu powrotu do bardziej zrównoważonej turystyki.</u>
          <u xml:id="u-487.3" who="#PosełDariaGosekPopiołek">Myślę, że wszyscy zdajemy sobie sprawę z tego, że te tereny należy chronić i że musimy godzić różne racje. Mam nadzieję, że te wszystkie, także środowiskowe kwestie będą uwzględniane. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-488">
          <u xml:id="u-488.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-488.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz na mównicę pana posła Jarosława Rzepę, który przedstawi stanowisko Klubu Parlamentarnego Koalicja Polska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-489">
          <u xml:id="u-489.0" who="#PosełJarosławRzepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo! Ci, którzy mówili, że są tak bardzo zadowoleni z tego wykonania 86,6%, przede wszystkim powinni się odnieść do poziomu inwestycji i zadań, które są realizowane, i zadać pytanie, na ile te pieniądze, które są przeznaczane każdego roku, odtwarzają, a już nie mówiąc o tym, że realnie zmieniają i zabezpieczają brzegi morskie. Program wieloletni, tak jak pan minister powiedział, to jest kwota 911 mln zł, w tej chwili wykorzystana na poziomie ponad 66%.</u>
          <u xml:id="u-489.1" who="#PosełJarosławRzepa">Biorąc pod uwagę datę jego zakończenia, powinniśmy mieć ogromne przyspieszenie w wydatkowaniu tych środków albo przynajmniej oczekiwalibyśmy, że tak się stanie, że to nie będzie trzydzieści kilka milionów złotych, bo tak jak kiedyś niektórzy powiedzieli, żeby realnie było to widać, musielibyśmy rocznie inwestować ok. 80–90 mln zł.</u>
          <u xml:id="u-489.2" who="#PosełJarosławRzepa">Mam tutaj do pana ministra przede wszystkim takie pytanie: Panie ministrze, czy widzi pan możliwość — ale bardzo proszę o szczerą odpowiedź — zwiększenia zdecydowanie nakładów i wykorzystania tych środków w tym okresie, kiedy one są zapisane jako plan wieloletni? Czy też jednak z uwagi na ograniczenia albo i niemożliwość przerobienia tych pieniędzy przez urzędy morskie w Szczecinie i w Gdyni… Chociaż uważam, że urząd w Szczecinie spokojnie by sobie poradził ze znacznie większymi inwestycjami, bo jest dobrym urzędem i potrafi sobie radzić. Zresztą widzimy po inwestycjach, które ten urząd realizuje, że pewnie gdyby miał więcej pieniędzy, to byłby w stanie to przerobić.</u>
          <u xml:id="u-489.3" who="#PosełJarosławRzepa">Myślę, że główna przesłanka, która z tej mojej wypowiedzi powinna wynikać, jest taka, że to, co zostało zrealizowane — bardzo dobrze, natomiast uważam, że poziom środków zainwestowanych w ochronę naszych brzegów morskich, panie ministrze, mógłby być zdecydowanie wyższy. Mam nadzieję, że pan poczyni wszelkie starania, aby te środki zapisane — zapisane czy obiecane — w wieloletnim programie wykorzystać, po to żeby faktycznie te nasze brzegi zdecydowanie chronić.</u>
          <u xml:id="u-489.4" who="#PosełJarosławRzepa">Podzielam zdanie mojego przedmówcy, kolegi Łąckiego, że Urząd Morski w Słupsku to był bardzo przyjazny urząd. Szkoda, panie ministrze, że tak scentralizowaliście te zadania w dwóch jednostkach. Być może jeszcze tego niejednokrotnie pożałujemy.</u>
          <u xml:id="u-489.5" who="#PosełJarosławRzepa">A tak już całkowicie poza innymi tematami, panie ministrze, tylko dla pana pamięci, uwagi, przypominam się, jeśli chodzi o inwestycje w Darłowie, o falochrony w Darłowie. One czekają, krzyczą od wielu, wielu lat, a ich twórcy już od dawna są na innym świecie. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-489.6" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-490">
          <u xml:id="u-490.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-490.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Stanowisko Koła Parlamentarnego Polska 2050 przedstawi pan poseł Mirosław Suchoń.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-491">
          <u xml:id="u-491.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-491.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Szanowny Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Oczywiście przedstawiony przez ministerstwo dokument czyta się bardzo dobrze. Wynika z niego, że te zadania, które są postawione, są realizowane. Choć zwraca uwagę fakt, iż w roku 2021 wykonano zaledwie 86,63%, co oznacza, że ponad 13% środków pozostało na kontach, czyli nie wszystko zostało wykonane lub można było zrobić więcej. I to jest jedna strona medalu wynikająca z takiego technicznego przedstawienia raportu.</u>
          <u xml:id="u-491.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Ale druga strona medalu, panie ministrze, szanowni państwo, jest o wiele bardziej frapująca, ponieważ związana jest z kompleksowym podejściem do ochrony przyrody i przeciwdziałania zmianom klimatycznym i skutkom tych zmian. Konsultując sprawę ze środowiskiem naukowym, organizacjami zajmującymi się ochroną przyrody, widzi się szereg problemów i wyzwań, które nie zostały ujęte w raporcie i w sprawozdaniu.</u>
          <u xml:id="u-491.3" who="#PosełMirosławSuchoń">Po pierwsze, chodzi o kompleksowe podejście uwzględniające kryzys klimatyczny, erozje plaż i ich źródła. I sprawa, która nas bardzo martwi — żadna z wymienionych w raporcie metod nie należy do metod ochrony biotechnicznej, czyli takiego odniesienia do natury. Tego, panie ministrze, bardzo brakuje i zarówno prace, jak i później sprawozdania powinny uwzględniać te metody, a nie tylko takie twarde techniczne.</u>
          <u xml:id="u-491.4" who="#PosełMirosławSuchoń">Po drugie, jak wiemy, natura nie zna podziałów administracyjnych. Jeśli chodzi o te inwestycje, które są realizowane, umocnienia brzegów w jednym miejscu powodują zwiększoną presję na sąsiednie miejsca. W związku z tym potrzebne jest kompleksowe monitorowanie tych zmian. Monitorowanie jest wycinkowe, wybiórcze, brakuje kompleksowego. To jest bardzo poważny problem.</u>
          <u xml:id="u-491.5" who="#PosełMirosławSuchoń">Po trzecie, brakuje również informacji o miejscu pozyskiwania piasku. Ważne jest, żeby ta frakcja była zgodna z docelowym miejscem przeznaczenia. Nie wiemy, czy to jest piasek odpowiedni czy nie. To jest bardzo ważna informacja. Nieodpowiedni piasek zaburza równowagę, szkodzi przyrodzie i nie zachowuje tych walorów przyrodniczych, które wynikają z pierwotnego stanu. Tej informacji nie ma. Uznajemy, że ona również powinna się znaleźć i ten piasek też powinien być przedmiotem troski przy wykonaniu.</u>
          <u xml:id="u-491.6" who="#PosełMirosławSuchoń">Ostatnia rzecz, którą chciałbym zauważyć — ochrona naszego brzegu wymaga również innego podejścia do dzikiej deweloperki.</u>
          <u xml:id="u-491.7" who="#PosełMirosławSuchoń">I oczywiście zmartwiła nas informacja, że rząd planuje lokalizację elektrowni atomowej w jednym z najpiękniejszych i najspokojniejszych zakątków nad polskim morzem. Panie ministrze, to jest wielka sprawa. Nie można niszczyć naszego pięknego dziedzictwa związanego z brzegiem Bałtyku, lokując tam takie inwestycje, które szkodzą. Mamy tutaj bardzo zdecydowane stanowisko. Apelujemy do ministerstwa o to, aby jednak dokonać pewnej reasumpcji myślenia. Tego nie da się odbudować. Albo ochronimy nasze plaże i naszą przyrodę taką, jaką ona jest dzisiaj, albo ją po prostu stracimy. Czas na realne i dobre działania. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-491.8" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-492">
          <u xml:id="u-492.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-492.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy ktoś z państwa posłów pragnie jeszcze dopisać się do listy, na której jest w tym momencie siedem osób?</u>
          <u xml:id="u-492.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie, to zamykam ją.</u>
          <u xml:id="u-492.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ustalam czas na zadanie pytania — 1 minuta.</u>
          <u xml:id="u-492.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy pan poseł Rafał Adamczyk.</u>
          <u xml:id="u-492.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Nie ma.)</u>
          <u xml:id="u-492.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">To oczywiście niezawodny jak zawsze pan poseł Jan Szopiński, Lewica.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-493">
          <u xml:id="u-493.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Wysoka Izbo! Ochrona polskiego wybrzeża od dekad jest niedofinansowana i wszystkie kolejne rządy, jak długo sięga moja pamięć, realizowały to zadanie na zasadzie koniecznego minimum. Wszystkie jednak rządy poprzez ministrów pilnowały, by te plany minimalne były realizowane.</u>
          <u xml:id="u-493.1" who="#PosełJanSzopiński">Obecny rząd stworzył molocha w postaci Ministerstwa Infrastruktury, na czele którego postawił wybitną postać znaną z gospodarności oraz nowoczesnych i skutecznych metod zarządzania. Ta sama osoba pokazała Polakom swój kunszt przy organizacji wyborów kopertowych oraz profesjonalizm przy działaniach związanych z Turowem czy Ostrołęką. Okazuje się, że do listy zasług ministra należy dopisać degradację polskiej linii brzegowej. Jak wynika z omawianego raportu, budżet określony przez samo Ministerstwo Infrastruktury jako minimalny z punktu widzenia bezpieczeństwa wybrzeża został wykonany w 86%, pomimo że ministerstwo miało na ten cel zagwarantowane 100% środków przewidzianych w budżecie państwa. Dlaczego ministerstwo pozwala na degradację brzegów morskich? Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-494">
          <u xml:id="u-494.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-494.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Artur Łącki.</u>
          <u xml:id="u-494.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-495">
          <u xml:id="u-495.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Panie Ministrze! Pobierowo. Kilka lat temu byliśmy tam, chodzi o ostrogi, w Pobierowie, w centrum miejscowości. Ja chyba w zeszłym roku albo 2 lata temu o to pytałem. Zapewnialiście mnie, że będziecie monitorować sytuację, jak to wygląda po wbiciu tych ostróg. Muszę panu powiedzieć, że zaczyna to wyglądać… Chciałem się dowiedzieć, co tam będziecie dalej robili, bo znika plaża po wschodniej stronie tych ostróg. Chciałbym dostać na piśmie odpowiedź na pytanie, czy coś planujecie w Pobierowie po stronie wschodniej. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-495.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-496">
          <u xml:id="u-496.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-496.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zapraszam pana posła Grzegorza Lorka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-497">
          <u xml:id="u-497.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Szanowny Panie Ministrze! Panie! Panowie! To za czasów minionych, mianowicie rządów Platformy Obywatelskiej — Polskiego Stronnictwa Ludowego zostało wydanych najwięcej pozwoleń na budowę na linii brzegowej naszego Bałtyku dotyczących hoteli. Trzeba wyraźnie o tym mówić, pamiętać, jeżeli przywołujemy kwestię zrównoważonej gospodarki środowiskowej.</u>
          <u xml:id="u-497.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Nasze morze jest trudne. Ministerstwo realizuje w tym zakresie prace, bardzo trudne zadania. Odsyłam do wielu raportów NIK z ostatnich 30 lat. Można tu przywoływać wiele miejscowości. Ja chciałbym powiedzieć, że tych prac, które zostały wykonane, na pewno nie zrealizowano w sposób zadawalający i na pewno oczekiwalibyśmy więcej, tylko że nasze morze to nie jest morze spokojne, a niszczące działanie żywiołu morskiego co roku jest bardzo znaczne. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-497.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-498">
          <u xml:id="u-498.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-498.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz o zadanie pytania pana posła Artura Szałabawkę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-499">
          <u xml:id="u-499.0" who="#PosełArturSzałabawka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Pogodzenie dwóch żywiołów: morza, plaży i innych związanych z tym rzeczy jest bardzo ważne, a pogodzenie ekonomii i gospodarki morskiej z naturą jest jeszcze ważniejsze.</u>
          <u xml:id="u-499.1" who="#PosełArturSzałabawka">Jak to jest z tymi środkami, które zostały wydatkowane na cele związane chociażby z gospodarką morską, np. aby pogłębić tor wodny Szczecin — Świnoujście? Bo to też jest szeroko pojęta gospodarka morska. Pamiętam te czasy, gdy mówiono, że to jest trochę taka fanaberia, zastanawiano się, czy to się w ogóle spina. Tak mówił poprzedni rząd, rząd Platformy Obywatelskiej i PSL. Natomiast rząd Prawa i Sprawiedliwości wykonał ogromną pracę przy udziale Urzędu Morskiego w Szczecinie, ale wiadomo, że urzędy morskie i urząd w Szczecinie, i urząd w Gdańsku są bardzo ważne. I jakby tak wziąć pod uwagę całość środków, które zostały wydatkowane na te kwestie, to jak się ma obecna skala dbania o brzegi morskie do tego, co było wcześniej, jeżeli chodzi o szeroko pojętą gospodarkę morską?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-500">
          <u xml:id="u-500.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-500.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o zabranie głosu panią poseł Joannę Fabisiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-501">
          <u xml:id="u-501.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Ja jestem posłem warszawskim i reprezentuję głównie użytkowników tych plaż. Chodzi o użytkowników, którzy chcieliby pojechać i skorzystać z plaży, skorzystać z morza.</u>
          <u xml:id="u-501.1" who="#PosełJoannaFabisiak">To bardzo ważne inwestycje. Uważnie słuchałam o opaskach brzegowych, o monitoringu, o poszerzaniu plaż, ale cała… Jak wiadomo, otwarte morze ma czystą wodę, natomiast zatoka to sinice. Wydaje się, że ponieważ chodzi o zabezpieczenie brzegów morskich i tak długi czas realizowania tego programu, to powinien być on programem interdyscyplinarnym i o to chcę spytać. Jeśli zatem mamy szersze plaże, ale nie możemy z nich korzystać, to z pewnością państwo z Ministerstwa Środowiska i ministerstwa turystyki zastanawiacie się, jak temu przeciwdziałać, choć na razie nie widzimy efektów tego przeciwdziałania.</u>
          <u xml:id="u-501.2" who="#PosełJoannaFabisiak">I pytanie drugie, jeszcze ważniejsze. Otóż wiemy, że nie wszystkie środki zostały wykorzystane, a ja jako użytkownik wiem też, że są miejsca absolutnie niedostępne dla osób niepełnosprawnych. Dlaczego te miejsca nie zostały wyposażone w taką infrastrukturę, żeby morze stało się dostępne choćby dla niepełnosprawnych dzieciaków? W związku z tym mam już ostatnie pytanie. Czy w planach na najbliższy rok te bariery architektoniczne i jeśli tak, to w jakim zakresie, w jakim procencie, zostaną usunięte? Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-501.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-502">
          <u xml:id="u-502.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-502.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę teraz pana posła Andrzeja Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-503">
          <u xml:id="u-503.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Moje pytanie będzie dotyczyć kontynuowania realizacji umocnień brzegowych w Jastrzębiej Górze. Klif w Jastrzębiej Górze, który co roku odwiedzam, systematycznie cofał się w latach 90. ubiegłego stulecia w tempie 0,5 m na 1 rok.</u>
          <u xml:id="u-503.1" who="#PosełAndrzejSzlachta">Zagrożenie obiektów usytuowanych na zapleczu klifu ujawniło się po raz pierwszy w 1988 r., a na skutek braku kanalizacji burzowej w 1998 i 1999 r. w rejonie ośrodka wypoczynkowego Ministerstwa Finansów nastąpiła seria osuwisk na zboczach klifu. Wtedy podjęto ważną decyzję o umocnieniu klifu. Z omawianego sprawozdania wynika, że w 2021 r. opracowano plan umocnienia klifu, projekt umocnienia 100 m klifu za pomocą palisady z pali wierconych i rozpoczęto procedurę uzyskania pozwolenia.</u>
          <u xml:id="u-503.2" who="#PosełAndrzejSzlachta">Moje pytanie dotyczy, panie ministrze, tego, jakie środki finansowe są w ramach tego projektu zabezpieczone na rok 2022 i lata następne. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-504">
          <u xml:id="u-504.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-504.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz proszę o zabranie głosu sekretarza stanu w Ministerstwie Infrastruktury pana ministra Marka Gróbarczyka, który z pewnością odpowie na zadane pytania.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-505">
          <u xml:id="u-505.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-505.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Oczywiście zakres prac, który winien być wykonywany w ramach utrzymania brzegów morskich, to wielkie wyzwanie w zasadzie każdego roku, ponieważ sztormy czy huragany, które nas nawiedzają, może nie huragany, ale wiatry o dużej prędkości, powodują ogromne zniszczenia. Środki, które są wydawane, w większości przypadków są przede wszystkim na odbudowę instalacji, a przede wszystkim umocnień, które były wykonane. Natomiast w dalszym ciągu prace powinny być prowadzone, chociaż wiemy dokładnie, że to jest syzyfowa praca. Co nam morze zabierze, my musimy odbudować.</u>
          <u xml:id="u-505.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Oczywiście cały czas trwa dyskusja, czy chociażby opaski, które zaczynamy budować czy są budowane w niektórych miejscach, chociażby w Łebie, które świetnie na tym obszarze spełniają swoją rolę i faktycznie odbudowują plaże, czy nie powodują o kilkaset metrów dalej — a z tym mamy już do czynienia, obserwujemy to — po prostu degradacji. Następuje cofanie się plaż w tych miejscach. Więc jest pytanie, czy wszystko mamy opaskować, wybudować beton wkoło polskiego wybrzeża, czy też zastosować inne metody.</u>
          <u xml:id="u-505.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Wszystko to jest pewną specyfiką naszego morza, Morza Bałtyckiego. Cały czas się uczymy. Doświadczenie, ogromne doświadczenie urzędów morskich. Bo jeszcze raz pragnę zwrócić uwagę, że nie ma w tym absolutnie żadnej polityki. Ludzie, którzy wykonują te prace, inżynierowie, którzy projektują czy przygotowują do realizacji, robią to już od lat i mają ogromne doświadczenie. Z tego miejsca chciałem im bardzo serdecznie za to podziękować. Mam nadzieję, że ta praca będzie przez nich w sposób fachowy kontynuowana.</u>
          <u xml:id="u-505.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Oczywiście będziemy realizować te prace w każdym roku. Nie jest prawdą, że tylko wykonaliśmy ok. 86% tych prac, bo nie zdążyliśmy. Po prostu warunki związane z realizacją, jak również historia, a więc cały proces w 2020 r. przede wszystkim przetargowy opóźnił to działanie, jednak zapisaliśmy to do niewygasów i w tym momencie te pieniądze są po prostu wydatkowane i prace są kontynuowane.</u>
          <u xml:id="u-505.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Paru pytań nie rozumiem doprawdy i odniosę się tylko ogólnie. Pan poseł Szopiński, który połączył wybory kopertowe, degradację wybrzeża — nie wiem, o co do końca chodzi w tym zakresie. Nasze działania mają na celu właśnie zahamować degradację wybrzeża i na wszystkich obszarach, które wymagają inwestycji, będą inwestycje, oczywiście z czasem.</u>
          <u xml:id="u-505.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Tutaj też chcę nadmienić, że jest bardzo dobra współpraca urzędów morskich z władzami samorządowymi. To państwo samorządowcy, którzy byliście samorządowcami, możecie dokładnie potwierdzić. I nikt nie ma chyba uwag do poszczególnych urzędników czy osób w urzędach morskich, bo te zadania naprawdę realizują dobrze, a przede wszystkim mają otwartość w stosunku do samorządów.</u>
          <u xml:id="u-505.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Mamy pewne elementy sporne, czy budować ścieżkę rowerową na wydmie i pozwolić samorządom np. wylać asfalt na tej wydmie, gdzie w jednym przypadku mamy taki spór. I nie chcemy tego zrobić, chcemy wprowadzić inną metodę utwardzenia tej nawierzchni. Jednak samorząd upiera się, że najlepszym rozwiązaniem jest asfalt. Możemy dyskutować, ale czy to jest faktycznie zasadne? Odpowiedź wszystkim nam ciśnie się na usta: daleko idąca chęć współpracy w pewnym momencie ma granice.</u>
          <u xml:id="u-505.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Jeżeli chodzi o Pobierowo, oczywiście w dalszym ciągu będzie to realizowane w ramach całego procesu inwestycyjnego. Niedawno przecież wraz z panem wójtem Oświęcimskim oddawaliśmy pirs, który jest dla rybaków przygotowany, wyremontowany, więc cały czas tam prace trwają i będą realizowane.</u>
          <u xml:id="u-505.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Oczywiście pani poseł Fabisiak w kwestii przede wszystkim interdyscyplinarnej. To jest trudny temat związany przede wszystkim z zanieczyszczeniami. A więc dyrektywa azotanowa, która jest realizowana, a więc dyrektywa ściekowa, która również jest realizowana. I mamy przecież naruszenie unijne w tym zakresie z powodu niedostosowania aglomeracji w rozumieniu ustawy ściekowej, jeśli chodzi o przede wszystkim możliwości oczyszczania ścieków.</u>
          <u xml:id="u-505.10" who="#komentarz">(Poseł Urszula Zielińska: Jak jest realizowana?)</u>
          <u xml:id="u-505.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Natomiast mamy chociażby przypadki takie jak Czajka, a więc na pewno będziemy mieli sinice, chociaż wszyscy powiedzieli, że nie ma to negatywnego wpływu. Mieliśmy Miedziankę w Gdańsku, więc te wszystkie zdarzenia powodują pojawienie się sinic. Walka z sinicami jest niemożliwa, bo jedynym racjonalnym działaniem na usunięcie jest siarczan miedzi. Jest to irracjonalne, gdybyśmy tym starali się walczyć. Więc tylko i wyłącznie poprzez protekcję, a więc ograniczanie jednak, podnoszenie norm związanych z ilością zanieczyszczeń w ściekach. I przede wszystkim dyrektywa azotanowa, która powinna ograniczać emisję azotanów właśnie do rzek, czyli hamowanie tej eutrofizacji, to są główne cele, które mają być realizowane, ale są niezwykle ciężkie do osiągnięcia, bo po prostu wchodzi cały organizm państwa w obszarze społecznym i gospodarczym.</u>
          <u xml:id="u-505.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGróbarczyk">Oczywiście jeśli chodzi o zejścia na plażę, to nie jest prawdą, że nie realizujemy zejść. Chodzi o to, były one możliwe do wykorzystania przez osoby niepełnosprawne. Prawo budowlane nakazuje nam realizację tych zejść właśnie zgodnie z normami budowlanymi, a one są bardzo restrykcyjne. Nie ma inwestycji, która dopuszczałaby inne rozwiązanie niż takie, które udogadnia zejścia. Natomiast budowanie w każdym miejscu takiego zejścia jest po prostu m.in. degradowaniem wybrzeża, więc jest to oceniane, podlega raportom oddziaływania na środowisko, uzgodnieniom, zgodom poszczególnych RDOŚ-ów właśnie na zrealizowanie takich zejść. Realizujemy je w tych miejscach, w których jesteśmy w stanie to zrobić. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-506">
          <u xml:id="u-506.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Panie ministrze, pan poseł Jan Szopiński chciałby sprostować, dlaczego wybory kopertowe połączył z „Programem ochrony brzegów morskich”, i obiecuje, że uczyni to w 15 sekund.</u>
          <u xml:id="u-506.1" who="#komentarz">(Poseł Joanna Fabisiak: Ja też do sprostowania.)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-507">
          <u xml:id="u-507.0" who="#PosełJanSzopiński">Szanowny Panie Ministrze! Otóż niech pan odsłucha moją wypowiedź, bo ja informowałem polskie społeczeństwo, czym zajmuje się Ministerstwo Infrastruktury. Bo tym się zajmowało, prawdaż? W związku z tym mam do pana pytanie, bo tak kończyłem: Dlaczego wykorzystaliście 86% środków, a nie 100%? Bo to najbardziej nas interesuje. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-508">
          <u xml:id="u-508.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">O, i właśnie o to chodziło.</u>
          <u xml:id="u-508.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Także pani poseł Fabisiak chciałaby sprostować.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-509">
          <u xml:id="u-509.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Panie Ministrze! Pierwsza rzecz. Pana odpowiedź była strasznie pesymistyczna. To znaczy, że będą poszerzane plaże, tylko ludzie i dzieciaki nie będą mogli wejść do wody. Jeśli trzeba odbudować ekosystem, to ktoś musi… Kto ma interweniować? Oczywiście minister.</u>
          <u xml:id="u-509.1" who="#PosełJoannaFabisiak">Rzecz druga. To nie jest prawda, że wszędzie tam, gdzie mogły być zejścia, tam zejścia są. Nie, jest wiele miejsc, gdzie jest możliwe wybudowanie zejścia, a nie ma takiego zejścia. A pieniądze zostały. Poprosiłabym wobec tego o odpowiedź na piśmie — to ostatnie słowo, panie marszałku — jakie zejścia są możliwe i będą zaplanowane, bo są pieniądze z tego roku. W przyszłym roku będą budowane. Jeśli będę mogła prosić o odpowiedź na piśmie, będę wdzięczna.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-510">
          <u xml:id="u-510.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zobowiązujemy pana ministra do udzielenia odpowiedzi na piśmie.</u>
          <u xml:id="u-510.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Tym samym zamykam dyskusję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-511">
          <u xml:id="u-511.0" who="#PosełTomaszKostuś">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W przedstawionym dokumencie znajduje się informacja nt. zadania polegającego na kontroli technicznej budowli umocnienia oraz umowy wieloletniej na wykonywanie monitoringu brzegów morskich na podstawie danych uzyskanych metodą lotniczego skanowania laserowego. W związku z tymi działaniami opracowano analizę ochrony brzegów morskich w rejonie Ustki oraz opinię dotyczącą ewentualnego oddziaływania elektrowni jądrowej na brzeg morski w rejonie Kopalino — Lubiatowo. Bardzo proszę o informację na temat oddziaływania elektrowni jądrowej na brzeg morski. Jakie wnioski w tej opinii są zawarte? Czy zgodnie z przeprowadzonymi działaniami rejon Kopalino — Lubiatowo nadaje się do budowy elektrowni jądrowej?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-512">
          <u xml:id="u-512.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W przedstawionym dokumencie brakuje kompleksowej informacji o relacji pasów technicznych miejsc poddanych inwestycjom, wraz z kosztorysem i metodą ochrony brzegu. Z raportu NIK wynika, że urzędy morskie zbyt często określają szerokości pasa technicznego na poziomie minimum przewidzianym prawem. Bywa, że minimum (10 m) nie wszędzie jest respektowane. W związku z tym proszę o przedstawienie w formie pisemnej takiej informacji odnoszącej się do inwestycji poczynionych w latach 2019, 2020 i 2021. Uprzejmie dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-513">
          <u xml:id="u-513.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej wnosi o przyjęcie informacji z druku nr 2105.</u>
          <u xml:id="u-513.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, będę uważał, że Sejm propozycję przyjął.</u>
          <u xml:id="u-513.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Sprzeciwu nie słyszę.</u>
          <u xml:id="u-513.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny 54. posiedzenia Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-513.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Informuję, że zgłosili się posłowie w celu wygłoszenia oświadczeń poselskich.</u>
          <u xml:id="u-513.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy ktoś z pań i panów posłów pragnie jeszcze wygłosić oświadczenie?</u>
          <u xml:id="u-513.6" who="#komentarz">(Poseł Andrzej Szlachta: Tak.)</u>
          <u xml:id="u-513.7" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dobrze.</u>
          <u xml:id="u-513.8" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam tę listę.</u>
          <u xml:id="u-513.9" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jako pierwszy…</u>
          <u xml:id="u-513.10" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nie widzę jeszcze listy. Czy jest jakiś problem ze wskazaniem listy?</u>
          <u xml:id="u-513.11" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Wanda Nowicka.</u>
          <u xml:id="u-513.12" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nieobecna.</u>
          <u xml:id="u-513.13" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Tomasz Zimoch.</u>
          <u xml:id="u-513.14" who="#komentarz">(Głos z sali: Jest.)</u>
          <u xml:id="u-513.15" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Jest.</u>
          <u xml:id="u-513.16" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-514">
          <u xml:id="u-514.0" who="#PosełTomaszZimoch">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-514.1" who="#PosełTomaszZimoch">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Zaginęła dokładnie 30 lat temu. Może nawet to była godz. 18.52. 12 maja 1992 r. w drodze na Kanczendzongę zaginęła Wanda Rutkiewicz. Po raz ostatni widział ją wtedy wracający ze szczytu towarzysz wyprawy, Carlos Carsolio. Meksykański himalaista namawiał Polkę, by zrezygnowała z wejścia na trzeci co do wysokości wierzchołek Ziemi. Polka była jednak zdeterminowana, ale od tamtej chwili losy Wandy Rutkiewicz nie są już znane. Do dzisiaj nie odnaleziono jej ciała. Powtarzała stale: życie smakuje najlepiej, gdy można je stracić. Przypomnę, że sąd w Warszawie uznał za datę jej śmierci 13 maja 1992 r.</u>
          <u xml:id="u-514.2" who="#PosełTomaszZimoch">Życie Wandy Rutkiewicz było pełne zakrętów, sukcesów, ale także dramatycznych chwil. Przypomnę, że Sejm w uznaniu ogromnych zasług ogłosił rok 2022 Rokiem Wandy Rutkiewicz. Kiedy przedstawiałem projekt uchwały w tej sprawie, mówiłem m.in., że Wanda Rutkiewicz łamała bariery, przełamywała stereotypy. Została prekursorką kobiecych zespołów górskich, bo nie godziła się, by zdolne alpinistki były wyłącznie broszkami w męskich wyprawach. Imponowała siłą, sprawnością fizyczną, ale i niezwykłą inteligencją. Wybitny himalaista Andrzej Zawada przyznał po latach, że nikt nie zdawał sobie sprawy, że ta spokojna, trochę jakby z innej epoki dziewczyna ma żelazny charakter, ogromną siłę woli i potrafi być niezmiernie zdyscyplinowana w działaniu. W górach czuła wolność. W 1978 r. zdobyła Mount Everest, była także pierwszą kobietą na najtrudniejszym do zdobycia ośmiotysięczniku K2, a walkę o zdobycie pozostałych ośmiotysięczników nazwała karawaną do marzeń, bo chciała — jak uzasadniała — przeforsować coś, co zdaje się do zrealizowania tylko w marzeniach.</u>
          <u xml:id="u-514.3" who="#PosełTomaszZimoch">12 maja. Choć przez chwilę także tu, w Sejmie, pomyślmy o niezwykłej kobiecie. Wanda Rutkiewicz — uderzająca uroda, piorunująca energia, wrażliwa, subtelna, wyjątkowa. Ikona sportu, inspiracja dla wszystkich. Zaginęła dokładnie 30 lat temu. Rację mają ci, co twierdzą, że za bardzo kochała góry, by w nich nie pozostać na stałe.</u>
          <u xml:id="u-514.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-515">
          <u xml:id="u-515.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-515.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Rafał Adamczyk.</u>
          <u xml:id="u-515.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-515.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Ale jest pan poseł Jan Szopiński.</u>
          <u xml:id="u-515.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-516">
          <u xml:id="u-516.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pracownicy bibliotek samorządowych, pedagogicznych, naukowych, szkolnych i społecznych obchodzą 8 maja Dzień Bibliotekarza i Bibliotek. To piękne święto wszystkich, który kochają literaturę, zabytki literatury oraz historie zapisane na drukowanych stronach.</u>
          <u xml:id="u-516.1" who="#PosełJanSzopiński">Bibliotekarze postrzegani są jako strażnicy zapisanego słowa, którzy, dzieląc się nim z czytelnikami, upowszechniają wiedzą, polską tradycję i europejskie wartości. Biblioteki, filie i czytelnie w Bydgoszczy i w Toruniu oraz w innych miastach, gminach i wsiach województwa kujawsko-pomorskiego są często drugim domem dla wszystkich łaknących dobrej literatury, kontaktów ze światem oraz dobrego, kulturalnego towarzystwa.</u>
          <u xml:id="u-516.2" who="#PosełJanSzopiński">Bibliotekarze chronią także zabytki polskiego i światowego piśmiennictwa znajdujące się w zbiorach bibliotecznych. Bibliotekarze i bibliotekarki z Kujaw i z Pomorza jak lwy i lwice walczyli w obronie Kodeksu Macieja Korwina ze zbiorów Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. Politycy Prawa i Sprawiedliwości nadal niestety chcą odebrać książnicy to dzieło i przekazać je w ramach politycznej promocji premierowi Węgier Viktorowi Orbánowi, obrońcy interesów zbrodniarza wojennego Władimira Putina. Projekt ustawy autorstwa PiS w tej sprawie nadal leży w parlamencie, a występujący tu dzisiaj wiceminister Sellin nie powiedział, że rząd zrezygnuje z przekazania Kodeksu Korwina Orbánowi. Dlatego z okazji Dnia Bibliotekarza i Bibliotek apeluję do pana premiera Morawieckiego, by w imieniu rządu zablokował ostatecznie ten chory pomysł polityków PiS. Odebranie Polsce Kodeksu Korwina i podarowanie do przyjacielowi Władimira Putina będzie zbrodnią na polskiej kulturze i zdradą polskich interesów narodowych.</u>
          <u xml:id="u-516.3" who="#PosełJanSzopiński">Blokując tę ustawę, zaoszczędzi pan premier kwotę 25 mln zł. Apeluję do pana premiera, aby zaoszczędzone w ten sposób 25 mln zł przekazał pan na rzecz bibliotek samorządowych w Bydgoszczy i w województwie kujawsko-pomorskim, gdzie zostaną przeznaczone na podwyżki dla bibliotekarzy, zakupy biblioteczne i digitalizację zbiorów.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-517">
          <u xml:id="u-517.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-518">
          <u xml:id="u-518.0" who="#PosełJanSzopiński">Z okazji Dnia Bibliotekarza i Bibliotek życzę wszystkim pracownikom bibliotek województwa kujawsko-pomorskiego niegasnącego entuzjazmu, sukcesów, wytrwałości i satysfakcji z promowania książek i czytelnictwa. Życzę także państwu zdrowia, poczucia wartości oraz wszelkiej pomyślności w życiu osobistym. Bardzo dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-519">
          <u xml:id="u-519.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Można nawet te życzenia, panie pośle, rozciągnąć na pozostałe województwa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-520">
          <u xml:id="u-520.0" who="#PosełJanSzopiński">Panie Marszałku! Rozciągam te życzenia na wszystkie województwa w Polsce. Jednocześnie liczę na to, że wszystkie województwa poprą pozostawienie Kodeksu Korwina w Toruniu. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-521">
          <u xml:id="u-521.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-521.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Monika Falej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-522">
          <u xml:id="u-522.0" who="#PosełMonikaFalej">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Z badania satysfakcji pracowników bibliotek publicznych przeprowadzonego w 2021 r. wynika, że płace pracowników bibliotek są rażąco niskie. Narasta frustracja, a najbardziej zdolni i wykształceni odchodzą z zawodu.</u>
          <u xml:id="u-522.1" who="#PosełMonikaFalej">Powszechnie wiadomo, że budżety lokalnych bibliotek od lat są na bardzo niskim poziomie. Na tak niskim, że coroczne ustawowe podwyżki wynagrodzenia minimalnego doprowadzają do drastycznego spłaszczenia siatki płac, a także do kuriozalnych sytuacji, w których bibliotekarz na początku swojej drogi zawodowej zarabia mniej niż pracownik gospodarczy, a bibliotekarz z wieloletnim doświadczeniem często zarabia tyle samo, co nowo zatrudniony. Dyrektorzy bibliotek nie mają innej możliwości, jak płacić wszystkim pracownikom merytorycznym podobne wynagrodzenia. Dodajmy, że większość wypłat w gminnej czy miejskiej bibliotece nieznacznie przekracza najniższą krajową. Na więcej nikogo nie stać. Jak mówią sami bibliotekarze, powoduje to głęboką frustrację i doprowadza do sytuacji zwalniania się z pracy dobrze wykształconych i pełnych zapału ludzi, którzy z przyczyn ekonomicznych nie mogą przyjąć proponowanych przez biblioteki warunków finansowych.</u>
          <u xml:id="u-522.2" who="#PosełMonikaFalej">Nie sposób się też z nimi nie zgodzić, gdy mówią: biblioteki publiczne są w wielu gminach podstawowymi, a często jedynymi, instytucjami kultury. Zakres działalności tych instytucji ciągle się zwiększa. Pełnią rolę lokalnych ośrodków kultury oraz są miejscem rozwoju lokalnych społeczności. Dają dostęp do nowoczesnych technologii, wiedzy i informacji, organizują edukację nieformalną i dbają o zachowanie tożsamości lokalnej oraz regionalnego dziedzictwa.</u>
          <u xml:id="u-522.3" who="#PosełMonikaFalej">Dodajmy, co niesamowicie ważne, że usługi te są dla użytkowników bezpłatne, dzięki czemu służą one wyrównywaniu szans i zapewnianiu szerokiego dostępu do kultury.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-523">
          <u xml:id="u-523.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-524">
          <u xml:id="u-524.0" who="#PosełMonikaFalej">Praca w tych ośrodkach wymaga wykształcenia i ciągłego podnoszenia kwalifikacji. Pracują tam ludzie pełni pasji, z poczuciem misji. Niestety, praca ta coraz częściej przypomina wolontariat. Niskie wynagrodzenia to podstawowy, ale nie jedyny problem związany z finansowaniem bibliotek. Kryzys, galopująca inflacja, walka z pandemią powodują, że samorządy nie są w stanie…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-525">
          <u xml:id="u-525.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-526">
          <u xml:id="u-526.0" who="#PosełMonikaFalej">…sprostać sfinansowaniu bibliotek na odpowiednim poziomie. Dlatego podpisałam się pod apelem, petycją Stowarzyszenia LABiB, w której apeluje ono o godne płace dla pracowników bibliotek publicznych, przywrócenie prestiżu zawodowi bibliotekarza oraz uruchomienie ogólnopolskiego programu dotacyjnego dla bibliotek m.in. na zakup zbiorów…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-527">
          <u xml:id="u-527.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Robert Obaz przygotowuje się do wystąpienia.</u>
          <u xml:id="u-527.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Czy jest pan poseł Robert Obaz?</u>
        </div>
        <div xml:id="div-528">
          <u xml:id="u-528.0" who="#PosełMonikaFalej">…i dostępu do e-usług uzupełniającego „Narodowy program rozwoju czytelnictwa”. Chciałabym, żeby ten apel został podpisany. Mówię to w imieniu bibliotek w Elblągu, Ostródzie i każdym innym mieście powiatowym czy też małej gminie. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-529">
          <u xml:id="u-529.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-530">
          <u xml:id="u-530.0" who="#PosełRobertObaz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Od kilku miesięcy wszyscy dostajemy maile. Wszyscy jak tu siedzimy, po każdej stronie sali, może z wyłączeniem jednego ugrupowania, obiecaliśmy emerytury stażowe. To ważna rzecz z punktu widzenia osób, które przepracowały 35, 40 czy 45 lat, a swoją pracę zaczęły bardzo wcześnie.</u>
          <u xml:id="u-530.1" who="#PosełRobertObaz">Projekty ustaw są złożone, leżą dzisiaj w zamrażarkach, a jeden został nawet skierowany do komisji w kampanii wyborczej. Pan prezydent Andrzej Duda mówił o tym, jak ważne są te emerytury stażowe dla wszystkich tych, którzy mogliby z nich skorzystać. Mamy świadomość, że te emerytury też nie będą spełniały oczekiwań finansowych, ale będą takim podziękowaniem wszystkim tym ludziom, którzy na nie oczekują, za ich ciężką pracę, ciężką i wieloletnią, bo osoby, które zaczynały w szkołach przyzakładowych mając 15 lat — tak się zaczynało w tych szkołach przyzakładowych — w wieku 60 lat mają za sobą 45 lat pracy i to niekiedy bardzo, bardzo ciężkiej.</u>
          <u xml:id="u-530.2" who="#PosełRobertObaz">Dlatego też apeluję z tego miejsca do wszystkich tych, którzy dzisiaj mają kontrolę nad tymi ustawami, aby skierować je do komisji, aby skierować je pod obrady Sejmu, tak byśmy mogli nad nimi wspólnie procedować. Myślę, że wszyscy tutaj zgodzimy się na to, żeby takie emerytury przyznać. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-531">
          <u xml:id="u-531.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-531.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Marek Polak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-532">
          <u xml:id="u-532.0" who="#PosełMarekPolak">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-532.1" who="#PosełMarekPolak">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie Posłowie! W moim oświadczeniu poselskim pragnę przypomnieć, że zbliża się już kolejna, 102. rocznica urodzin wybitnego Polaka, papieża Jana Pawła II, przypadająca na 18 maja br. W związku z tym faktem władze samorządowe Wadowic, rodzinnego miasta Ojca Świętego, przygotowały bogatą oprawę tego wydarzenia nawiązującą również do podpisania w bieżącym roku umowy o współpracy pomiędzy gminą Wadowice a portugalską Fatimą.</u>
          <u xml:id="u-532.2" who="#PosełMarekPolak">Obchody urodzin naszego wybitnego rodaka w dniu 18 maja rozpocznie uroczysta sesja wadowickiej rady miejskiej, a po niej nastąpi złożenie kwiatów pod pomnikiem św. Jana Pawła II oraz msza święta w bazylice Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny pod przewodnictwem ks. abp. metropolity krakowskiego Marka Jędraszewskiego.</u>
          <u xml:id="u-532.3" who="#PosełMarekPolak">Kolejne punkty, realizowane już na wadowickim rynku, to biesiada wadowicka, pokazy portugalskiej kuchni z degustacją i prezentacja muzyki regionalnej miasta partnerskiego, Fatimy. Całość zamknie tradycyjny koncert orkiestr dętych OSP ku czci polskiego Papieża.</u>
          <u xml:id="u-532.4" who="#PosełMarekPolak">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Korzystając z okazji, chciałbym skierować zarówno do władz miasta, jak i do wszystkich zaangażowanych w realizację tego wydarzenia gratulacje oraz podziękowania za kultywowanie pamięci o osobie i nauczaniu Karola Wojtyły, wybitnego Polaka i wielkiego papieża. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-533">
          <u xml:id="u-533.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-533.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Teraz głos zabierze pan poseł Krzysztof Gadowski, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-534">
          <u xml:id="u-534.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Chyba dzisiaj czymś zaskoczę: chyba nigdzie na całym świecie nie ma takiego święta jak w Żorach na Śląsku. Co roku od 320 lat 11 maja obchodzone jest Święto Ogniowe. To wierność przysiędze, którą złożyli przodkowie po wielkim pożarze, który wybuchł w Żorach 11 maja 1702 r. i strawił sporą część miasta. Wówczas mieszkańcy miasta spontanicznie zebrali się i przeszli w błagalnej procesji, a ta tradycja kultywowana jest do dzisiaj. Temu świętu towarzyszą również odbywające się na rynku pokazy sprzętu strażackiego oraz następujące potem oficjalne nadanie strażackich odznaczeń. Wieczorem po procesji odbywają się koncerty, spektakle teatrów ulicznych, w których ogień jest motywem przewodnim, oraz bieg uliczny na dystansie 5 km, który oczywiście przyjął miano Żorskiego Biegu Ogniowego. Tak było również wczoraj, 11 maja. Miałem przyjemność uczestniczyć w tych uroczystościach.</u>
          <u xml:id="u-534.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Jak mówią mieszkańcy, jest to niezwykła tradycja, która jest dumą naszego miasta. Dziś Żory obchodzą 750-lecie nadania praw miejskich. Tradycja miesza się ze współczesnością, a solidarność mieszkańców stanowi o ich sile w trudnych historycznych momentach. Żory są miastem na prawach powiatu, znajdują się w województwie śląskim i liczą ponad 60 tys. mieszkańców. Zostały założone 24 lutego 1272 r. przez Władysława, księcia Opola i Raciborza. Specyficzną częścią historii miasta są liczne pożary, które wynikały w dużej mierze z ciasnej zabudowy miasta. W latach 1522–1882 miasto płonęło ponad 30 razy. Jak wspominałem, w 1702 r. pożar strawił znaczną część Żor: rynek, przyległe ulice, a także wnętrze i nową kopułę kościoła św. Filipa i Jakuba. W wyniku zatrucia czadem zginął burmistrz miasta Marcin Szolc. Po tym pożarze utrwalił się zwyczaj obchodzenia święta ogniowego, kiedy to mieszkańcy proszą Boga o ochronę przed ogniem. Do 1939 r. święto ogniowe było świętem kościelno-państwowym, wolnym od pracy i szkoły. W 1946 r., po wojnie, udało się jeszcze przeprowadzić procesję, ale na następną trzeba było czekać dłużej.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-535">
          <u xml:id="u-535.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-536">
          <u xml:id="u-536.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">Niełatwa historia miasta i wystawiana wielokrotnie na próbę solidarność mieszkańców Żor ukształtowała w nich silną postawę, która współcześnie owocuje działaniem dojrzałego społeczeństwa obywatelskiego.</u>
          <u xml:id="u-536.1" who="#PosełKrzysztofGadowski">Z tego więc miejsca chciałbym wszystkim mieszkańcom Żor złożyć serdeczne życzenia…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-537">
          <u xml:id="u-537.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Grzegorz Lorek.</u>
          <u xml:id="u-537.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-538">
          <u xml:id="u-538.0" who="#PosełKrzysztofGadowski">…bezpiecznej przyszłości, ciągłego rozwoju ich małej ojczyzny oraz wytrwałości w dążeniu do wytyczonych celów i sukcesów w ich realizacji. Dziękuję wam.</u>
          <u xml:id="u-538.1" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-539">
          <u xml:id="u-539.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-539.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Oświadczenie wygłosi pan poseł Grzegorz Lorek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-540">
          <u xml:id="u-540.0" who="#PosełGrzegorzLorek">Szanowny Panie Marszałku! Panie i Panowie! Konstytucja 3 maja i piotrkowianie. Konstytucja uchwalona 3 maja 1791 r. w Warszawie była drugim w Europie, a trzecim na świecie aktem zasadniczym regulującym w nowoczesny sposób stosunki polityczne i społeczne w państwie. Wyprzedzili nas tylko Amerykanie i Korsykańczycy. Nie będę opowiadać o założeniach konstytucji, bo na ten temat napisano wiele prac, książek i było na pewno wiele oświadczeń. Dziś skupię się w kilku słowach na tych, którzy uczestniczyli w powstaniu konstytucji, a byli synami ziemi piotrkowskiej.</u>
          <u xml:id="u-540.1" who="#PosełGrzegorzLorek">Józefa Pawlikowskiego już kiedyś przedstawiałem. Urodził się w Rozprzy pod Piotrkowem. Odbierał nauki w piotrkowskim gimnazjum, a jako sekretarz Tadeusza Kościuszki napisał słynną broszurę polityczną pt. „Czy Polacy wybić się mogą na niepodległość?”. Jego kolegą był Tomasz Maruszewski, syn mieszczanina piotrkowskiego nobilitowany przez Sejm Wielki. Historycy regionaliści Paweł Kędra i nieżyjący już dziś Krzysztof Urzędowski zgodnie twierdzą, że gdyby nie zapał i ciężka praca Pawlikowskiego i Maruszewskiego, kształt konstytucji mógłby zupełnie być inny. Obaj piotrkowianie mieli zasadniczy wpływ na to, w jaki sposób akt zasadniczy uregulował sytuację prawną miast i mieszczan w Rzeczypospolitej. Zanim bowiem uchwalono w atmosferze zamachu stanu 3 maja 1791 r. konstytucję, 18 kwietnia tegoż roku uchwalono prawo o miastach, które niemal w całości weszło w jej skład.</u>
          <u xml:id="u-540.2" who="#PosełGrzegorzLorek">Na dziewięciu uroczystych sesjach rady miejskiej pomiędzy czerwcem 1791 r. a kwietniem 1792 r. piotrkowscy radni składali przysięgę na wierność nowemu prawu. Dokument potwierdzający ów uroczysty akt szczęśliwie zachował się do dzisiaj. Jest 170 podpisów. Pierwszy podpisał się Aleksander Watson, Szkot z pochodzenia — prezydent miasta. Atanazy Grabowski podpisał się po grecku, a Izydor Staudinger po niemiecku. „Najjaśniejszemu Królowi i Rzeczypospolitej wiernym będę, Posłuszeństwo Prawom i Ustawom Sejmowym za najściślejszy biorę obowiązek Zwierzchności Miasta Piotrkowa, w którym do Obywatelstwa przyłączony jestem, podległym być chcę i Obowiązki Wszelkie Zachowam. Co wszystko Zaręczam tak za siebie jako i Następców Moich”. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-540.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-541">
          <u xml:id="u-541.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękujemy panu posłowi za wygłoszenie oświadczenia.</u>
          <u xml:id="u-541.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Na sali nie widzę pani poseł Małgorzaty Chmiel.</u>
          <u xml:id="u-541.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zatem prosimy o zabranie głosu pana posła Macieja Kopca.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-542">
          <u xml:id="u-542.0" who="#PosełMaciejKopiec">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Prezydencki projekt dotyczący ustanowienia Narodowego Dnia Powstań Śląskich jest co najmniej niejednoznaczny. Jest słuszny z punktu widzenia korzystnego wpływu aneksji Śląska na Polskę. Statystyki gospodarcze mówią, że po aneksji na jego terenach, które stanowiły zaledwie 1% powierzchni Polski, wytwarzano 90% produkcji przemysłowej oraz 60% produktów eksportowych w ówczesnej gospodarce Polski. Górny Śląsk był terenem rozwiniętym, bogatym, silnie uprzemysłowionym, zurbanizowanym, o ogromnej wartości gospodarczej, społecznej oraz kulturowej.</u>
          <u xml:id="u-542.1" who="#PosełMaciejKopiec">Po dwóch powstaniach spowodowanych przegraną Niemiec w I wojnie światowej oraz złymi nastrojami społecznymi zdecydowano o przeprowadzeniu na Górnym Śląsku plebiscytu. Były do wyboru dwie opcje: Niemcy lub Polska. Zabrakło podstawowego pytania o Śląsk śląski nienależący do żadnego z państw z nim sąsiadujących. O taką możliwość upominali się wcześniej Górnoślązacy. Wynik głosowania poprzedzony intensywnymi działaniami propagandowymi był dla Polski niekorzystny. Po plebiscycie wybuchła wygrana przez Polskę nazywana przez współczesnych historyków niewypowiedzianą, wojna polsko-niemiecka, którą zdecydowanie możemy jako Ślązacy nazywać także wojną domową.</u>
          <u xml:id="u-542.2" who="#PosełMaciejKopiec">Inicjatywa prezydenta nazywa powstania śląskimi, w domyśle więc powinien być to zryw ludności śląskiej na rzecz Polski. Prawda jest taka, że Polska przeprowadziła wcześniejszą rekrutację do swych wojsk wśród ludności śląskiej, prowadziła obozy szkoleniowe, zasiliła oddziały powstańców urlopowanymi na ten czas oficerami, podoficerami i żołnierzami swojej armii. Dostarczyła broń, amunicję, a nawet ciężki sprzęt bojowy. Dzięki temu aneksja Śląska mogła się powieść. Efekt był jednym z największych sukcesów państwa polskiego XX w., być może drugim co do znaczenia, jeżeli chodzi o sukces i znaczenie tych sukcesów po odzyskaniu niepodległości. Był jednak sukcesem okupionym krwią i nieszczęściem Górnoślązaków.</u>
          <u xml:id="u-542.3" who="#PosełMaciejKopiec">Zdaję sobie sprawę, że propaganda fałszywe tezy, jakoby Polska była dla Śląska macierzą, zapoczątkowane w latach 20., a utwierdzone przez władze komunistyczne po II wojnie światowej, gdy znów w tragedii górnośląskiej usiłowano eksterminować narodowość śląską, mogą dziś być niezrozumiałe, stąd mój apel.</u>
          <u xml:id="u-542.4" who="#PosełMaciejKopiec">Jeśli pan prezydent pragnie wyrazić szacunek wobec Ślązaków, proszę nie słuchać partyjnych kolegów jak marszałek Chełstowski, który mówi wyłącznie głosem Warszawy. Proszę także nie słuchać dwuosobowego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Polski Śląsk, bo projekt opiera się tylko na jednej opinii społecznej. Proszę posłuchać prawie miliona obywateli Polski, którzy w ostatnim spisie powszechnym zadeklarowali narodowość śląską, oraz pół miliona ludzi, którzy mają swój język śląski. Proszę pomóc nam w staraniach o uznanie śląskiej mniejszości etnicznej i naszego języka, o co prosimy od wielu, wielu lat. Proszę nie iść drogą postsowiecką narzuconą po II wojnie światowej. Prosimy o wsparcie dla naszego dziedzictwa.</u>
          <u xml:id="u-542.5" who="#PosełMaciejKopiec">Nie potrzeba gestów, które po raz kolejny upokarzają, dyskryminują, niszczą tożsamość i fałszują historię. Chciałbym powiedzieć jako Ślązak dwie bardzo ważne rzeczy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-543">
          <u xml:id="u-543.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-544">
          <u xml:id="u-544.0" who="#PosełMaciejKopiec">Już kończę.</u>
          <u xml:id="u-544.1" who="#PosełMaciejKopiec">To nie jest separatyzm. To nie jest także głos proniemiecki, na który będzie się starała przekuć moje słowa telewizja partyjna, to wołanie o możliwość bycia sobą w europejskim nowoczesnym państwie, w którym nikt nie powinien być pozbawiony tożsamości, języka, kultury i historycznej prawdy. Pomoc naszej mniejszości byłaby niespotykanym aktem odwagi z pana strony oraz aktem, który byłby doceniony i szanowany przez całą śląską społeczność. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-544.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-545">
          <u xml:id="u-545.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-545.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos teraz zabierze pani poseł Klaudia Jachira.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-546">
          <u xml:id="u-546.0" who="#PosełKlaudiaJachira">Panie Przewodniczący Komitetu ds. Bezpieczeństwa Kaczyński! Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziś PiS-owska większość do spółki z Kukizem bez poważnej dyskusji nad finansami państwa, ogromnym zadłużeniem, bez jakiejkolwiek refleksji co do przyczyn inflacji i rosnących rat kredytów, drożyzny i ubożenia społeczeństwa wybrała Adama Glapińskiego na drugą kadencję prezesa NBP. Ten wybór będzie nas drogo kosztował.</u>
          <u xml:id="u-546.1" who="#PosełKlaudiaJachira">Aby zobaczyć, co nas czeka przez najbliższe 6 lat, przypomnijmy jego dokonania w poprzedniej kadencji. Przez ostatnie 6 lat mówił zupełnie co innego, niż robił. Oto przykłady. 20 lipca 2021 r.: Nierozsądne byłoby podniesienie stóp procentowych, zanim sytuacja pandemiczna się nie wyjaśni. Chcę podkreślić, że inflacja nie ma negatywnego wpływu na zasobność portfeli Polaków. Wszystkie wynagrodzenia i świadczenia emerytalne rosną znacząco szybciej niż inflacja. Nie chcemy aprecjacji, czyli umocnienia złotego. Mało który kraj chce wzrostu swojej waluty. W tej chwili chyba żaden. Podwyżka stóp procentowych byłaby szkolnym błędem. Po czym kilka tygodni później zaczął je podwyższać.</u>
          <u xml:id="u-546.2" who="#PosełKlaudiaJachira">Miał rację premier Tusk, który powiedział, że bałby mu się powierzyć Szkolną Kasę Oszczędności, a co dopiero kierowanie Narodowym Bankiem Polskim. Każdy Polak, obojętnie jakie ma poglądy, powinien móc zaufać i mieć zaufanie do szefa NBP, ale jak można mieć zaufanie do kogoś, kto uprawia propagandę, kto z poważnej instytucji państwowej zrobił partyjną przybudówkę, gdy nie dalej jak wczoraj nominat jechał do szefa partii PiS po instrukcję, gdy grał na obniżanie waluty.</u>
          <u xml:id="u-546.3" who="#PosełKlaudiaJachira">Jak mu zaufać, jeśli według rankingu „Global Finance” Adam Glapiński jako szef Banku Centralnego został oceniony najgorzej w Europie na równi z szefami banków Białorusi i Ukrainy. Co więcej, prezes Glapiński wszędzie widzi winnych, tylko sam nie poczuwa się do odpowiedzialności. Nie uczy się na błędach. Mówi o pandemii, putinflacji, gdy tymczasem w naszym wypadku czynniki zewnętrzne mają dużo mniejszy wpływ na obecny fatalny stan gospodarki, a w dużej mierze wszystkiemu winna jest PiS-inflacja, czyli polityczna dyspozycyjność szefa NBP.</u>
          <u xml:id="u-546.4" who="#PosełKlaudiaJachira">Ostatnie zdania. To pod kierownictwem Glapińskiego zaczęto masowo tworzyć pieniądz. 144 mld zł zostały wyprodukowane przez NBP i przekazane tak naprawdę rządowi, co było przekroczeniem konstytucji, a to z opóźnieniem podsyciło inflację. Jak ocenił to były szef NBP, wicepremier i minister finansów prof. Balcerowicz, błędem była też radykalna obniżka stóp procentowych, bo przestało się opłacać oszczędzać, a to…</u>
        </div>
        <div xml:id="div-547">
          <u xml:id="u-547.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-548">
          <u xml:id="u-548.0" who="#PosełKlaudiaJachira">…bardziej przyczyniło się także do wzrostu inflacji.</u>
          <u xml:id="u-548.1" who="#PosełKlaudiaJachira">Ostatnie zdanie. Mieliśmy do czynienia w gruncie rzeczy ze współpracą dwóch organów, które powinny być od siebie niezależne: NBP i ministra finansów.</u>
          <u xml:id="u-548.2" who="#PosełKlaudiaJachira">Podsumowując: Adam Glapiński to idealny kandydat do postawienia przed Trybunałem Stanu, a nie na drugą kadencję szefa Narodowego Banku Polskiego.</u>
          <u xml:id="u-548.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-549">
          <u xml:id="u-549.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A to ostatnie, to z jakiego filmu jest?</u>
          <u xml:id="u-549.1" who="#komentarz">(Wypowiedź poza mikrofonem)</u>
          <u xml:id="u-549.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-549.3" who="#komentarz">(Poseł Klaudia Jachira: Dziękuję.)</u>
          <u xml:id="u-549.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Michał Gramatyka.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-550">
          <u xml:id="u-550.0" who="#PosełMichałGramatyka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W gdyńskim porcie na cumach stoi jacht, historia polskiego żeglarstwa, „Zawisza Czarny”. Stoi i rdzewieje. Tak zaczynało się moje oświadczenie wygłoszone w październiku 2021 r. Właściciel tego jachtu, Główna Kwatera Związku Harcerstwa Polskiego, obiecywał wtedy, że „Zawisza” wypłynie w rejs na wiosnę, że to przejściowe problemy, że zrobią wszystko, żeby „Zawisza” dalej służył przede wszystkim wychowaniu morskiemu harcerzy i instruktorów harcerskich. Tak mówił naczelnik ZHP, poważna persona: „Zawisza” w kwietniu wypłynie w rejs.</u>
          <u xml:id="u-550.1" who="#PosełMichałGramatyka">Jacht jest sprawny, wyremontowany. Kosztowało to setki tysięcy złotych i niezliczone godziny pracy wolontariuszy, harcerek i harcerzy, i byłych harcerzy, żeglarzy, ludzi, dla których legenda „Zawiszy” jest i zawsze była wartością. ZHP obiecywało nowe biuro armatorskie, kapitanów, którzy będą pływać z młodzieżą, rejsy po Bałtyku, czartery, wynajmy, Lizbonę, Światowe Dni Młodzieży, ale przede wszystkim była obietnica, że statek będzie służył młodzieży — harcerkom i harcerzom, dzieciakom zakochanym w żeglarstwie. Nic z tego nie zostało dotrzymane.</u>
          <u xml:id="u-550.2" who="#PosełMichałGramatyka">Główna Kwatero ZHP! Jak chcecie dbać o wychowanie młodzieży, skoro na waszym słowie nie można polegać. Kłamaliście jak z nut w imię zasady, że obiecanego się dużo zmieści.</u>
          <u xml:id="u-550.3" who="#PosełMichałGramatyka">Panie Prezydencie! Patronie Związku Harcerstwa Polskiego! Panie Premierze! Panie Ministrze Dworczyk! Wy wszyscy jesteście byłymi harcerzami. Tak słodko wyglądają wasze zdjęcia, które robicie sobie na harcerskich imprezach. Może to jest wasz czas. Może warto dziś pokazać odpowiedzialność, udzielić harcerzom pomocy, której dziś potrzebują. Harcerstwo morskie w Gdyni w różnych formach istniało od 1934 r., a dziś jacht — ikona wychowania morskiego polskiej młodzieży rdzewieje w porcie na cumach, a plany z nim związane, powtarzając za Josephem Conradem, schodzą na psy. Porty to nie miejsce dla żaglowców. Żaglowce powinny pływać po morzach i po oceanach, powinny służyć wychowaniu dzieci i młodzieży, wychowaniu żeglarzy.</u>
          <u xml:id="u-550.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-551">
          <u xml:id="u-551.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-551.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Głos zabierze teraz pan poseł Artur Łącki.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-552">
          <u xml:id="u-552.0" who="#PosełArturŁącki">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Według klasyka są dwie rzeczy pewne na tym świecie: podatki i śmierć. Gdyby autor tych słów Benjamin Franklin żył w Polsce we współczesnych czasach, dodałby pewnie jeszcze abonament radiowo-telewizyjny, chociaż patrząc na konstrukcję przepisów w sprawie abonamentu, można odnieść wrażenie, że były pisane w czasach obowiązywania pańszczyzny, a więc dużo wcześniej żył ten wybitny amerykański uczony i polityk.</u>
          <u xml:id="u-552.1" who="#PosełArturŁącki">Katalog podmiotów zobowiązanych do opłacania abonamentu jest długi i obejmuje chyba wszystkie osoby prawne i fizyczne w Polsce. Oczywiście jest też całkiem spora lista osób i podmiotów zwolnionych z jego opłacania, ale generalnie płacić muszą wszyscy, zarówno gospodarstwa domowe, firmy, jak i urzędy.</u>
          <u xml:id="u-552.2" who="#PosełArturŁącki">O firmach warto powiedzieć więcej. Czytając listę podmiotów, które bez względu na ilość posiadanych odbiorników płacą abonament tylko za jeden, znajdujemy na niej m.in. niepubliczne jednostki systemu oświaty wychowania, niepubliczne sanatoria, niepubliczne domy pomocy społecznej, a są to przecież w dużej mierze firmy, które podobnie jak każda inna firma nastawione są na zysk.</u>
          <u xml:id="u-552.3" who="#PosełArturŁącki">Za to np. firmy z branży hotelowej i turystycznej muszą płacić za każdy odbiornik i to bez względu na to, czy mają pełne obłożenie, czy trwa sezon turystyczny, czy wreszcie osiągają zyski — a w ostatnich pandemicznych latach wiele z tych firm tych zysków nie osiągało i ponosiło straty.</u>
          <u xml:id="u-552.4" who="#PosełArturŁącki">Dlatego uważam, że najwyższy czas, aby przystąpić do prac nad zmianą ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych. Moim zdaniem czas skończyć z archaicznym systemem rejestracji odbiorników i poboru opłat za nich przez Pocztę Polską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-553">
          <u xml:id="u-553.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-554">
          <u xml:id="u-554.0" who="#PosełArturŁącki">W dobie cyfryzacji można by spokojnie powiązać wnoszenie opłat za abonament RTV ze składaniem rocznych zeznań podatkowych PIT. W przypadku podmiotów gospodarczych w opłata za abonament powinna być powiązana z osiąganym zyskiem i określona procentowo. Radio i telewizja nazwane publicznymi miałyby pewny dochód, o którego ściągnięcie zadbałby fiskus. Dochód niezależny od ilości wyemitowanych reklam i niezależny od decyzji politycznych. Może wtedy nie doszłoby do sytuacji, że rządzący traktują media publiczne jak swoją tubę propagandową, co obserwujemy od 6 lat. Obie te instytucje dostałyby szansę na autentyczną niezależność i wypełnienie misji, do której zostały powołane, a obywatele — możliwość oglądania i słuchania ich programów bez zdziwienia i obrzydzenia.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-555">
          <u xml:id="u-555.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękujemy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-556">
          <u xml:id="u-556.0" who="#PosełArturŁącki">Dziś ludzie dziwią się, że można aż tak zakłamywać rzeczywistość, i brzydzą się uprawianiem w nich nachalnej polityki propagandowej. Wtedy można by mówić o efektywności systemu abonamentowego, a firmy płaciłyby daninę za faktycznie osiągnięte zyski. Osobną sprawą jest określenie, jaki procent dochodu miałby stanowić taką opłatę, ale na pewno można w tej sprawie dojść do porozumienia.</u>
          <u xml:id="u-556.1" who="#PosełArturŁącki">Ostatnie zdanie, panie marszałku, przepraszam.</u>
          <u xml:id="u-556.2" who="#PosełArturŁącki">Apeluję do kolegów posłów o podjęcie tego tematu, może się bowiem okazać, że w przypadku sukcesu takiego rozwiązania zostaniemy zapamiętani jako ci, którzy przywrócili społeczeństwu niezależne publiczne media. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-556.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-557">
          <u xml:id="u-557.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Anna Wojciechowska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-558">
          <u xml:id="u-558.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-558.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Spółdzielnia Mieszkaniowa Świt w Ełku okryła się ostatnio bardzo złą sławą, a to za sprawą skandalicznie wysokich dopłat za ogrzewanie, tj. wyższych o ok. 100%, i średnio mieszkańcy muszą zapłacić o 40–50% więcej co miesiąc niż dotychczas. Lokatorzy zaskoczeni podwyżkami setkami wyszli na ulicę w ubiegły piątek, nie rozumiejąc właściwie, co się stało, za co ich spotkał taki los. A jest ich ok. 8400 członków.</u>
          <u xml:id="u-558.2" who="#PosełAnnaWojciechowska">Po niedawnych podwyżkach prądu i gazu dostali teraz z ogromną siłą po kieszeni podwyżkami za ogrzewanie i czynsz. To również jest początek dramatu dla wielu tych ludzi, wielu rodzin, które znalazły się w sytuacji, gdy na pewno nie będą w stanie uregulować nowych zobowiązań. Będą musieli wybrać między spłatą kredytu, opłaceniem przedszkola, żłobka czy kupieniem leków czy nawet jedzenia.</u>
          <u xml:id="u-558.3" who="#PosełAnnaWojciechowska">Brak jest również spójnych, kompleksowych przepisów dotyczących sposobu rozliczania kosztów ogrzewania. Spółdzielnie regulują więc to wewnętrznymi przepisami. A wszystko to jest konsekwencją wieloletnich zaniedbań naszego rządu. Począwszy od opieszałości w kwestii wyrażania odnawialnych źródeł energii, po nieprzedstawioną nam politykę państwa w zakresie wydatkowania wpływów ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 w poprzednich latach. To jest to, o czym rząd mówi, że to Unia Europejska podniosła te koszty.</u>
          <u xml:id="u-558.4" who="#PosełAnnaWojciechowska">Na złożoną przeze mnie interpelację na ten temat otrzymałam odpowiedź, że z tytułu aukcyjnej sprzedaży uprawnień do emisji Polska uzyskała w latach 2013–2021 łączne wpływy w wysokości ok. 60 mld, z czego 51 mld trafiło, proszę państwa, do budżetu naszego państwa. Powtarzam: 51 mld do budżetu państwa. Rząd może te środki przeznaczyć bezpośrednio na ulgi podatkowe, na działania osłonowe skierowane bezpośrednio do obywateli. To jest dopiero początek wszystkich podwyżek.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-559">
          <u xml:id="u-559.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękujemy bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-560">
          <u xml:id="u-560.0" who="#PosełAnnaWojciechowska">Ceny węgla rosną w zastraszającym tempie, rośnie również cena gazu, bo Polska nie ma jeszcze zawartych kontraktów z innymi dostawcami.</u>
          <u xml:id="u-560.1" who="#PosełAnnaWojciechowska">Panie Premierze Morawiecki! Zadaję więc dziś ponownie pytanie: Jakie działania osłonowe rządu kierowane są bezpośrednio do obywateli, m.in. takich jak mieszkańcy spółdzielni mieszkaniowej Świt w Ełku, a także innych członków spółdzielni w całej Polsce, których czeka taki sam los? Proszę o odpowiedź na piśmie. Dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-560.2" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-561">
          <u xml:id="u-561.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-561.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Waldemar Andzel wygłosi oświadczenie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-562">
          <u xml:id="u-562.0" who="#PosełWaldemarAndzel">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-562.1" who="#PosełWaldemarAndzel">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Oświadczenie dzisiejsze jest na temat znaczenia suwerenności w kontekście wojny na Ukrainie.</u>
          <u xml:id="u-562.2" who="#PosełWaldemarAndzel">Globalizm nie sprawdził się, powróciliśmy do korzeni. Okazało się bowiem, że gwarantem bezpieczeństwa państwa, regionu, gwarantem bezpieczeństwa kontynentu jest suwerenność danego kraju. Tylko suwerenna i niepodległa, niedążąca do pochopnych kompromisów z agresorem, lecz odważnie broniąca swojego terytorium Ukraina jest gwarantem bezpieczeństwa nas wszystkich.</u>
          <u xml:id="u-562.3" who="#PosełWaldemarAndzel">Po ponad 70 dniach wojny dotarło to do Niemiec i Francji, które nie tylko nie objęły przywództwa, ale teraz zmuszone są na nowo stworzyć fundamenty polityki wobec Rosji. Okazuje się, że nasza nieprzejednana postawa, nasze otwarte granice i serca, nasza bezkompromisowa polityka zagraniczna zmieniają europejski porządek. Nie ma wątpliwości, że to my właśnie będziemy kluczowym krajem wschodniej flanki NATO, a nasz potencjał militarny zmieni w regionie równowagę sił. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-562.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-563">
          <u xml:id="u-563.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi, zwłaszcza za dyscyplinę czasową. Pan poseł Waldemar Andzel może stanowić wzór w dniu dzisiejszym.</u>
          <u xml:id="u-563.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A teraz prosimy o wygłoszenie oświadczenia panią poseł Małgorzatę Sekułę-Szmajdzińską.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-564">
          <u xml:id="u-564.0" who="#PosełMałgorzataSekułaSzmajdzińska">Będę się starała też być wzorowa.</u>
          <u xml:id="u-564.1" who="#PosełMałgorzataSekułaSzmajdzińska">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Występuję dziś jako lobbystka i nie wstydzę się tego. Lobbuję na rzecz Polskiej Marynarki Wojennej. 6 maja jako matka chrzestna ORP „Sęp” uczestniczyłam w Gdyni w uroczystości 90. rocznicy utworzenia Dywizjonu Okrętów Podwodnych. Bardzo chciałam, żeby to było radosne święto, ale niestety poza tym, że spotkałam się z marynarzami, których znam od dawna, a została matką chrzestną 20 lat temu, powodów do radości nie było. Nie było, bo nie ma już dywizjonu. Został tylko ORP „Orzeł”, który jest jeszcze na służbie, ale tak naprawdę nie wiadomo, kiedy ją zakończy. Reszta to obiekty muzealne.</u>
          <u xml:id="u-564.2" who="#PosełMałgorzataSekułaSzmajdzińska">Marynarze proszą, żeby wszystkim uświadomić, jak bardzo Polska potrzebuje okrętów podwodnych. Musimy być bezpieczni i nie wystarczą nam do tego jedynie fregaty. Cały system obrony to i fregaty i okręty podwodne. Ostatnie okręty zostały kupione przez rząd Lewicy, potem nastała cisza. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-564.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-565">
          <u xml:id="u-565.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pięknie, dziękujemy bardzo.</u>
          <u xml:id="u-565.1" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska: Idealnie o czasie.)</u>
          <u xml:id="u-565.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Idealnie, ale także bardzo poruszające oświadczenie, pani poseł.</u>
          <u xml:id="u-565.3" who="#komentarz">(Poseł Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska: Dziękuję, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-565.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Krzysztof Tuduj — nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-565.5" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pani poseł Teresa Pamuła — wydaje się, że także.</u>
          <u xml:id="u-565.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Gdzieś tutaj na sali jeszcze niedawno przebywał pan poseł Jarosław Rzepa, ale też jest nieobecny.</u>
          <u xml:id="u-565.7" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A zatem zapraszamy na mównicę panią poseł Joannę Fabisiak.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-566">
          <u xml:id="u-566.0" who="#PosełJoannaFabisiak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 2 maja to dzień Polonii i Polaków, od których wyemigrowała granica. To dzień ważny dla każdego z nas, bo któż nie ma rodziny, bliższej lub dalszej, znajomych, kuzynów, którzy żyją gdzieś tam, w świecie, na różnych kontynentach, od Islandii po Australię i wszelkie inne miejsca na ziemi. To dzień ważny, bo jesteśmy zobowiązani i wdzięczni naszym rodakom poza granicami za ich wierność ojczyźnie, za ich działalność na rzecz dobrego imienia Polski, a wcześniej jeszcze za walkę, czasami bezkompromisową, o niepodległość.</u>
          <u xml:id="u-566.1" who="#PosełJoannaFabisiak">W tym dniu, obchodzonym tylko w wąskich środowiskach, chciałabym wszystkim życzyć, żeby trwali w tej swojej wierności. Ale chciałabym także życzyć przede wszystkim tym wszystkim młodym ludziom, którzy wyjechali, aby wspierali tych, którzy są na służbie, ale potrzebują pomocy. W Chicago co roku od wielu, od dziesiątków lat organizowana jest parada z okazji Konstytucji 3 maja. Możemy być dumni, patrząc na te tysiące Polaków w biało-czerwonych strojach, demonstrujących, podkreślających dumę z tego, że są Polakami. Idą tam uczniowie wielu szkół polonijnych. I chciałoby się życzyć i Polonii, i tym młodym ludziom, aby młodzi jak najszybciej powiększyli szeregi patriotycznej, wiernej ojczyźnie Polonii. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-567">
          <u xml:id="u-567.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję.</u>
          <u xml:id="u-567.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Rzepa przygląda się tablicy.</u>
          <u xml:id="u-567.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Niestety był pan nieobecny, kiedy był pana czas, w związku z czym został pan przesunięty na ostatnią pozycję.</u>
          <u xml:id="u-567.3" who="#komentarz">(Wesołość na sali)</u>
          <u xml:id="u-567.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">A teraz głos zabierze pan poseł Andrzej Gawęda.</u>
          <u xml:id="u-567.5" who="#komentarz">(Poseł Adam Gawęda: Adam.)</u>
          <u xml:id="u-567.6" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Adam. A wie pan, dlaczego Andrzej, panie pośle? Bo miałem przyjaciela o takim imieniu i nazwisku.</u>
          <u xml:id="u-567.7" who="#komentarz">(Poseł Adam Gawęda: Bardzo mi miło, panie marszałku.)</u>
          <u xml:id="u-567.8" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo przepraszam.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-568">
          <u xml:id="u-568.0" who="#PosełAdamGawęda">Panie Marszałku Wielce Szanowny! Wysoka Izbo! Morska energetyka wiatrowa ma szansę stać się w Polsce strategicznym projektem transformacji sektora energetycznego. Jej rozwój niesie jednak za sobą wiele wyzwań, biorąc pod uwagę, że mówimy przecież o obsłudze projektów, które realizowane są po raz pierwszy w historii naszego kraju. Dlatego chciałbym podziękować panu premierowi Mateuszowi Morawieckiemu oraz odpowiedzialnym za ten dział ministrom i instytucjom za ogrom pracy, która została wykonana do tej pory.</u>
          <u xml:id="u-568.1" who="#PosełAdamGawęda">Jak wspomniałem, wyzwań jest sporo. Należą do nich m.in. odpowiednie wdrażanie i koordynowanie procedur administracyjnych i legislacyjnych, ale także wyzwania związane z aspektami technicznymi, jak tempo rozwoju technologii morskich turbin wiatrowych czy dostępność portów oraz floty instalacyjnej i serwisowej. Wreszcie to, co ważne z punktu widzenia rozwoju naszej gospodarki — zapewnienie odpowiedniego poziomu udziału polskich firm w realizowanych projektach. Aktualnie w naszym kraju istnieje ok. 400 przedsiębiorstw, które są zdolne do udziału w rozwoju morskiej energetyki wiatrowej. Naszym celem powinno być stworzenie takich warunków, dzięki którym zyskają one, po pierwsze, pozycję na rynku umożliwiającą występowanie w roli liderów w odniesieniu do spółek zagranicznych, po drugie, eksport wiedzy i technologii.</u>
          <u xml:id="u-568.2" who="#PosełAdamGawęda">Liczę także na to, że rozwój tej branży będzie przebiegał z wykorzystaniem potencjału produkcyjnego i ludzkiego Śląska. Nasz region w sposób szczególny potrzebuje wsparcia w związku z realizacją transformacji energetycznej. Będzie ona naprawdę sprawiedliwa m.in. wtedy, gdy będą tu powstawać zakłady produkujące, specjalizujące się w nowych branżach wspierających, kooperujących i rozwijających energetykę wiatrową. Rozwój technologii morskich farm wiatrowych to także jedna z szans na realizację wizji gospodarki opartej na wodorze. Już teraz warto skupić się na skorelowaniu projektów obejmujących produkcję i obrót paliwa przyszłości.</u>
          <u xml:id="u-568.3" who="#PosełAdamGawęda">Bieżąca sytuacja międzynarodowa każe się szczególnie pochylić nad wyzwaniami dotyczącymi bezpieczeństwa morskich farm wiatrowych. Dyskutując o ich rozwoju, musimy jednocześnie pamiętać, że jako element bezpieczeństwa energetycznego farmy staną się obiektami infrastruktury krytycznej, których ochrona wymagać będzie podjęcia szerokich i skutecznych działań. Bardzo dziękuję i przepraszam za przedłużenie czasu. Starałem się skrócić.</u>
          <u xml:id="u-568.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-569">
          <u xml:id="u-569.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo. Nie szkodzi.</u>
          <u xml:id="u-569.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Z pewnością o dyscyplinę czasową będzie dbała także pani poseł Urszula Zielińska, Koalicja Obywatelska.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-570">
          <u xml:id="u-570.0" who="#PosełUrszulaZielińska">Tak, panie marszałku.</u>
          <u xml:id="u-570.1" who="#PosełUrszulaZielińska">Wysoka Izbo! Dziś Sejm głosami PiS-u ponownie wybrał Adama Glapińskiego na szefa Narodowego Banku Polskiego, choć według magazynu „Global Finance”, który co roku publikuje ranking prezesów banków centralnych na świecie, Adam Glapiński to jeden z najgorszych prezesów w rankingu. Tak niska ocena to efekt m.in. jego bierności w obliczu rosnących cen już w roku 2021, ale lista zaniechań prezesa Glapińskiego jest dłuższa. M.in. prezes Glapiński kompletnie ignoruje ryzyko, jakie dla polskiego sektora finansowego niosą zmiany klimatyczne. To ryzyko poważnie traktuje większość banków centralnych na świecie, m.in. organizacja NGFS, czyli ogólnoświatowa sieć banków centralnych i organów nadzoru, zrzeszająca obecnie 114 członków, w tym wszystkie banki centralne Unii Europejskiej, oprócz Polski. NGFS ma na celu właśnie przystosowanie gospodarek do nowych wyzwań klimatycznych, ale ani NBP-u, ani prezesa Glapińskiego w tym gronie nie ma.</u>
          <u xml:id="u-570.2" who="#PosełUrszulaZielińska">I to właśnie ignorowanie faktu zmian klimatycznych i ich wpływu np. na długoterminowe ceny żywności spowodowało niedoszacowanie poziomu inflacji w 2021 r.</u>
          <u xml:id="u-570.3" who="#PosełUrszulaZielińska">Panie Prezesie Glapiński! 70% obywateli nie chce pana na stanowisku szefa NBP. Gdyby miał pan trochę wstydu, dziś sam by pan odszedł i choć w ten sposób pomógł nam ratować gospodarkę przed kryzysem.</u>
          <u xml:id="u-570.4" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
          <u xml:id="u-570.5" who="#komentarz">(Głos z sali: Brawo!)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-571">
          <u xml:id="u-571.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Niesamowite, naprawdę.</u>
          <u xml:id="u-571.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Pan poseł Włodzimierz Tomaszewski.</u>
          <u xml:id="u-571.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo proszę.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-572">
          <u xml:id="u-572.0" who="#PosełWłodzimierzTomaszewski">Reaguję. Mowa opozycji o banksterach i wywoływana przez tę opozycję zagłuszająca wrzawa przy powoływaniu prezesa Narodowego Banku Polskiego obligują mnie po tych wielu wystąpieniach do powtórzenia: chciałbym mieć tylko takich banksterów, którzy dają taki wzrost gospodarczy i niskie bezrobocie jak za Adama Glapińskiego. Byli banksterzy, którzy dawali wysokie bezrobocie, powtarzam: wysokie bezrobocie, niskie zarobki oraz upadek wielu przedsiębiorstw. Jeżeli tego nie dostrzega zwłaszcza Lewica… Ubolewam nad tym, że nie dostrzega tego także Polskie Stronnictwo Ludowe, bo na liberałów, zresztą pseudoliberałów, ze strony Platformy Obywatelskiej czy Koalicji Obywatelskiej nie liczę. Rzeczywiście odwróciło się bardzo wiele, ale państwo powinni wspomnieć, jak było w latach 90., a także jeszcze na początku tego nowego wieku. Dopiero wtedy opinia może być zobiektywizowana.</u>
          <u xml:id="u-572.1" who="#PosełWłodzimierzTomaszewski">Adam Glapiński sprawdził się na tym stanowisku w szczególnie trudnych warunkach — i dobrze, że jest powołany ponownie — pandemii, przez którą przeszliśmy, można powiedzieć, suchą stopą, i jednocześnie w warunkach wojennych. Myślę, że jest to najlepszy kandydat, który na szczęście został ponownie wybrany. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-573">
          <u xml:id="u-573.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi.</u>
          <u xml:id="u-573.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Proszę o wygłoszenie oświadczenia pana posła Andrzeja Szlachtę, Prawo i Sprawiedliwość.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-574">
          <u xml:id="u-574.0" who="#PosełAndrzejSzlachta">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! W swoim oświadczeniu chciałem przedstawić Wysokiej Izbie piękną uroczystość, która miała miejsce 7 maja tego roku w Rzeszowie, z okazji 30-lecia Caritasu Diecezji Rzeszowskiej.</u>
          <u xml:id="u-574.1" who="#PosełAndrzejSzlachta">Podczas tej uroczystości, poprzedzonej mszą świętą koncelebrowaną przez ks. ordynariusza dr. Jana Wątrobę, w Instytucie Teologiczno-Pastoralnym zostały wręczone okolicznościowe statuetki Miłosiernego Samarytanina. Statuetkę wręczono wieloletniemu dyrektorowi Caritasu ks. prałatowi Stanisławowi Słowikowi, który pełnił tę funkcję przez 28 lat. Okolicznościowe statuetki zostały też wręczone osobom wspierającym działania Caritasu oraz przedstawicielom organizacji wspierających te działania. Statuetki wręczył obecny dyrektor Caritasu diecezji ks. dr hab. Piotr Potyrała.</u>
          <u xml:id="u-574.2" who="#PosełAndrzejSzlachta">Caritas Diecezji Rzeszowskiej to największa i najprężniej działająca organizacja charytatywna na Podkarpaciu, działająca od 8 maja 1992 r., ustanowiona dekretem ks. bp. ordynariusza Kazimierza Górnego. Pragnę z tego miejsca złożyć szczególne podziękowania i gratulacje ks. prałatowi Stanisławowi Słowikowi za 28 lat wspaniałej działalności charytatywnej, pełnej poświęcenia, determinacji i otwartego serca, które okazywał biednym, opuszczonym, chorym, niepełnosprawnym — wszystkim potrzebującym. Miałem honor i satysfakcję współpracować z księdzem dyrektorem jako przewodniczący „Solidarności” Politechniki Rzeszowskiej, jako prezydent Rzeszowa, a później jako poseł na Sejm RP. Przy wielu przedsięwzięciach udało mi się współpracować z księdzem dyrektorem oraz udzielać wsparcia organizacyjnego i finansowego tej wspaniałej organizacji charytatywnej, kierowanej przez wspaniałego, dobrego człowieka, kapłana, społecznika, wielkiego patriotę, wielkiego Polaka. Za te 28 lat wspaniałego kierowania Caritasem z serca dziękuję ks. dyr. Stanisławowi Słowikowi. Szczęść Boże! Plurimos annos! Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-574.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-575">
          <u xml:id="u-575.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-575.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Oświadczenie wygłosi pan poseł Jarosław Rzepa.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-576">
          <u xml:id="u-576.0" who="#PosełJarosławRzepa">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! „Niechże wreszcie marszałek Piłsudski wyjdzie z ukrycia, niechże stworzy rząd, niech weźmie do współpracy wszystkie czynniki twórcze, którym dobro państwa leży na sercu. Jeśli tego nie zrobi, będzie się miało wrażenie, że nie zależy mu naprawdę na uporządkowaniu stosunków w państwie” — te słowa, szanowni państwo, wypowiedział Wincenty Witos 9 maja 1926 r., w przeddzień przewrotu majowego. Dzisiaj chciałbym upamiętnić przede wszystkim te 379 osób, które zginęło po obu stronach konfliktu 12–15 maja 1926 r.</u>
          <u xml:id="u-576.1" who="#PosełJarosławRzepa">Powodem zamachu była pogarszająca się sytuacja polityczna i gospodarcza kraju, zaś bezpośrednią przyczyną — seria kryzysów gabinetowych w latach 1925–1926. 12 maja po bezowocnej rozmowie Piłsudskiego z prezydentem Wojciechowskim oddziały wierne Piłsudskiemu zajęły w Warszawie pozycje przy mostach na Wiśle. Po otwarciu ognia do zamachowców przez oddziały rządowe obsadzające zachodni wylot mostu Kierbedzia w mieście rozpoczęły się walki uliczne, a oddziały Piłsudskiego po opanowaniu mostu Kierbedzia rozpoczęły zajmowanie Warszawy w kierunku południowym. Przewrót został poparty przez związany z PPS Związek Zawodowy Kolejarzy, który ogłosił strajk, blokując transporty sił rządowych z zachodu kraju do Warszawy, natomiast umożliwiając transport wojsk lojalnych wobec marszałka Piłsudskiego. 12 i 13 maja marszałek Maciej Rataj podjął ostatnią próbę negocjacji, która wobec nieustępliwego stanowiska prezydenta zakończyła się niepowodzeniem. 14 maja Piłsudski przejął kontrolę nad Warszawą. W wyniku walk zginęło 379 osób, a rząd Wincentego Witosa podał się do dymisji.</u>
          <u xml:id="u-576.2" who="#PosełJarosławRzepa">Szanowni Państwo! Dzisiaj, po 96 latach, upominamy się o prawdę, o kasację wyroku brzeskiego, o twórców państwa polskiego, o czym często mówicie, ale ich nie szanujecie. Nie szanujecie. Będziemy 100 lat czekać na kasację, bo Wincenty Witos wam nie pasuje? To wstrętne i haniebne. Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-576.3" who="#komentarz">(Oklaski)</u>
        </div>
        <div xml:id="div-577">
          <u xml:id="u-577.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Bardzo dziękuję panu posłowi za to doniosłe oświadczenie.</u>
          <u xml:id="u-577.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Faktycznie dzisiaj przypada 96. rocznica haniebnego zamachu w 1926 r., kiedy przelano krew niewinnych 379 ofiar. Dziękuję panu posłowi za upamiętnienie tego wydarzenia.</u>
          <u xml:id="u-577.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">I jako ostatnia głos zabierze pani poseł Pamuła.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-578">
          <u xml:id="u-578.0" who="#PosełTeresaPamuła">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dzisiaj, 12 maja, przypada rocznica śmierci wielkiego człowieka — marszałka Józefa Piłsudskiego. W mojej miejscowości rodzinnej, Horyńcu-Zdroju, marszałka Piłsudskiego czci cała społeczność szkolna, młodzież i dzieci ze szkoły podstawowej im. marszałka Józefa Piłsudskiego. Z tej okazji uczniowie napisali kilka oświadczeń. Wybrałam jedno z nich, które chciałabym teraz przeczytać. Jest to oświadczenie Jana Wiśniewskiego z VIII klasy.</u>
          <u xml:id="u-578.1" who="#PosełTeresaPamuła">„Witam serdecznie wszystkich tu obecnych. Zapewne nie raz spotkaliście się państwo z postacią Józefa Piłsudskiego, co jest rzeczą bardzo dobrą, ponieważ jest to osoba, która zasługuje na bardzo wiele szacunku oraz na pamięć rodaków. Osobiście z postacią marszałka, w swoim życiu, miałem bardzo dużo kontaktu z tego względu, że jest on patronem mojej szkoły, z czego jako uczeń jestem bardzo dumny chociażby przez to, jak bardzo przyczynił się dla naszej ojczyzny, w końcu to dzięki niemu nasza ojczyzna, nasz kraj, nasz naród odzyskał swoją niepodległość. Był on ogromnym patriotą oraz przede wszystkim dobrym człowiekiem. Nie raz w szkole mi opowiadano, jak bardzo Józef Piłsudski był dobry także dla osób w jego otoczeniu, dla przykładu mogę powiedzieć, że opowiadano nam o tym, jak to podczas spacerów bezinteresownie rozdawał dzieciom cukierki. W momencie jego śmierci duża część kraju była w rozpaczy z tego powodu, że po tym wszystkim, co dla nich zrobił, odszedł w wieku 68 lat. Przez to wszystko, co zrobił dla narodu, jest uważany za jednego z najważniejszych Polaków w historii aż po dzień dzisiejszy. Moim osobistym zdaniem warto o nim pamiętać jako naród, z tego też względu Polacy pałają do niego ogromnym szacunkiem poprzez ustanawianie go patronem wielu placówek, w tym mojej szkoły, z czego, jak wcześniej wspomniałem, jestem ogromnie dumny. Świetną okazją do przypomnienia sobie tego, czego dokonał dla kraju, jest dzisiejszy dzień, dzień patrona. Na koniec chciałbym wszystkim serdecznie podziękować za uwagę”.</u>
          <u xml:id="u-578.2" who="#PosełTeresaPamuła">Ja również bardzo dziękuję panu marszałkowi. Dziękuję bardzo.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-579">
          <u xml:id="u-579.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Dziękuję bardzo.</u>
          <u xml:id="u-579.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Na tym zakończyliśmy oświadczenia poselskie.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-580">
          <u xml:id="u-580.0" who="#PosełRafałAdamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo! Drogie Pielęgniarki, Pielęgniarze, Położne i Położni! Dzisiaj jest wasze święto. Z tej okazji w imieniu swoim i wszystkich osób, którym codziennie pomagacie, życzę wam samych radosnych i pomyślnych chwil, szczęścia w życiu zawodowym i osobistym oraz satysfakcji z wykonywanej pracy. Niech nigdy nie zabraknie wam ciepła i życzliwości. Wszystkiego najlepszego.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-581">
          <u xml:id="u-581.0" who="#PosełAnnaEwaCicholska">Szanowna Pani Marszałek! 13 maja br. w Ciechanowie odbędzie się I Grand Prix im. Ireneusza Palińskiego w podnoszeniu ciężarów. Nic by nie było w tym nadzwyczajnego, gdyż w całej Polsce odbywają się zawody sportowe imienia naszych wybitnych sportowców. Turnieje, mityngi, memoriały. Dlaczego więc sportowe wydarzenie w Ciechanowie jest tak ważne? Ciechanów to średniej wielkości miasto z bogatą historią, również tą sportową. Daleko nam jednak do wielkich ośrodków ze znanymi klubami, medalistami czy rekordzistami. Dlatego nie możemy zapomnieć o tych sportowcach, dzięki którym nasze miasto zaznaczyło się na sportowej mapie. To bardzo ważne dla lokalnej społeczności, nie tylko tej zajmującej się sportem. To powód do dumy, ale i inspiracja dla młodego pokolenia ciechanowian, że praca, upór i zamiłowanie może doprowadzić ich na sam szczyt. Nie tylko w sporcie.</u>
          <u xml:id="u-581.1" who="#PosełAnnaEwaCicholska">Po wielu latach rodzinie i działaczom sportowym udało się w sposób należny przywrócić pamięć Ireneusza Palińskiego. Wielokrotny rekordzista Polski, pierwszy złoty medalista w tej dyscyplinie sportu z Rzymu 1960 r. i brązowy z Tokio 1964 r. nie miał łatwej drogi do sportowych laurów. Przez wiele lat obowiązki rodzinne nie pozwalały mu na zajęcie się sportem. Dopiero służba wojskowa, wrodzone predyspozycje i talent zrobiły z Ireneusza Palińskiego atletę światowego formatu. Twardy, prostolinijny, pracowity i sumienny. Samotnik z Ciechanowa. Trenował we własnej siłowni, rzadko korzystał z pomocy trenerów i nie lubił centralnych zgrupowań. Sportowiec z krwi i kości. Sukcesy Ireneusza Palińskiego rozpoczęły długą drogę do najwyższych zaszczytów polskich sztangistów na imprezach światowej rangi.</u>
          <u xml:id="u-581.2" who="#PosełAnnaEwaCicholska">Jak zaznaczyłam na wstępie, turniej im. Ireneusza Palińskiego to podziękowanie dla tego wyjątkowego sportowca za jego osiągnięcia. Nie bez znaczenia jest fakt, że organizuje turniej Mazovia Ciechanów, która przez wiele lat była jego klubem, a młodzi ciechanowscy adepci podnoszenia ciężarów mają wzór do naśladowania. Ciechanowscy atleci wielokrotnie udowodnili na podestach kraju, Europy i świata, że są godnymi następcami naszego olimpijczyka. Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-582">
          <u xml:id="u-582.0" who="#PosełPiotrMüller">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Jak wiemy, budowa nowej drogi S6 to w tej chwili najbardziej wyczekiwana i bez wątpienia najważniejsza inwestycja drogowa na Pomorzu. Jako poseł zabiegałem o finansowanie budowy tej drogi. Dzięki budowie nowej trasy mieszkańcy uzyskają nie tylko poprawę płynności ruchu oraz skrócenie czasu przejazdu, ale także poprawę bezpieczeństwa.</u>
          <u xml:id="u-582.1" who="#PosełPiotrMüller">Już wkrótce zostaną otwarte kolejne jej odcinki: odcinek Bożepole Wielkie — Luzino, Luzino — Szemud oraz Szemud — Gdynia, a wszystkie kolejne odcinki aż do Słupska mają już wybranych wykonawców i przeszły do fazy realizacji.</u>
          <u xml:id="u-582.2" who="#PosełPiotrMüller">Chciałbym przypomnieć, że to nasz rząd zabezpieczył środki na budowę sieci kluczowych dróg w całym kraju. Poprzednicy kreślili w wielu miejscach linie dróg, na które nie było gwarancji finansowych. Droga ta to większe możliwości dla gospodarki i turystyki, zwiększy spójność sieci dróg krajowych, a przede wszystkim ułatwi komunikację. Budowa ma ogromne znaczenie dla połączenia największych miast Polski północnej, m.in. Szczecina, Gdańska, Gdyni, Lęborka, Słupska czy Koszalina.</u>
          <u xml:id="u-582.3" who="#PosełPiotrMüller">Rozwój infrastruktury drogowej naszego regionu nabiera tempa. W tym czasie trwają również intensywne prace nad przebudową odcinka DK 21 ze Słupska do Ustki, co poprawi atrakcyjność turystyczną i gospodarczą regionu słupskiego. Dlatego z tego miejsca chciałbym raz jeszcze podziękować Ministerstwu Infrastruktury, Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad oraz wszystkim zaangażowanym w realizację tych kluczowych inwestycji.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-583">
          <u xml:id="u-583.0" who="#PosełMirosławSuchoń">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! 12 maja obchodzimy Międzynarodowy Dzień Pielęgniarek i Położnych. To moment, który skłania nas do refleksji nad obecnością pań i panów wykonujących te zawody w życiu każdego z nas. Najczęściej są to chwile najważniejsze i najtrudniejsze. Od narodzin aż do odejścia. Choć bywa, że są to chwile trudne i wymagające, a wykonywanie tych zawodów wiąże się z trudem i wielkim poświęceniem, to zawsze możemy liczyć na pomoc, wsparcie i dobre słowo.</u>
          <u xml:id="u-583.1" who="#PosełMirosławSuchoń">Międzynarodowy Dzień Pielęgniarek i Położnych jest znakomitą okazją, żeby docenić ich pracę i zaangażowanie.</u>
          <u xml:id="u-583.2" who="#PosełMirosławSuchoń">Dziś, zwracając się bezpośrednio do Was, pragnę złożyć wyrazy szacunku wszystkim kobietom i mężczyznom wykonującym te zawody. Z okazji Waszego święta życzę Wam wiele zdrowia i pomyślności, satysfakcji z wykonywanej pracy oraz poszanowania ze strony instytucji państwa i wszystkich obywateli, przejawiającego się w odpowiednich warunkach pracy i uznaniu dla Waszego poświęcenia. Wszystkiego dobrego! Dziękuję.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-584">
          <u xml:id="u-584.0" who="#PosełJanWarzecha">Panie Marszałku! Wysoki Sejmie! Europosłowie Platformy Obywatelskiej, Lewicy i Polski 2050 poparli dalsze blokowanie środków z KPO dla Polski.</u>
          <u xml:id="u-584.1" who="#PosełJanWarzecha">Kiedy za granicami naszego kraju w bezpośrednim sąsiedztwie trwa wojna, Polska ofiarnie pomaga milionom ukraińskich uchodźców oraz wspiera walczącą Ukrainę, w Parlamencie Europejskim mają miejsce gorszące zachowania polskiej opozycji. Otóż z ich inicjatywy i ze wsparciem sprzymierzeńcy w Parlamencie Europejskim wydają rezolucję wzywającą Komisję Europejską do dalszego blokowania 700 mld zł środków KPO dla Polski. Rząd PiS, podobnie jak inni przedstawiciele tej partii, jest za natychmiastowym uruchomieniem funduszy dla naszego kraju.</u>
          <u xml:id="u-584.2" who="#PosełJanWarzecha">Niestety rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie praworządności w Polsce została przyjęta. Europosłowie wezwali KE i Radę do podjęcia bardziej stanowczych kroków oraz dalszego blokowania Polsce funduszy z Krajowego Planu Odbudowy.</u>
          <u xml:id="u-584.3" who="#PosełJanWarzecha">Za przyjęciem rezolucji głosowało 426 posłów, 133 było przeciw, 37 wstrzymało się od głosu. W taki oto sposób próbuje się realizować plan głodzenia finansowego oraz grillowania Polski przez KE.</u>
          <u xml:id="u-584.4" who="#PosełJanWarzecha">Trzeba dodać, że pomimo przyjęcia ponad 3 mln uchodźców przez Polskę z UE nie otrzymaliśmy dotychczas ani jednego euro wsparcia. To ciąg dalszy obłudy polskiej opozycji, bo jak wspomniałem, rezolucję przygotowali europosłowie m.in. Europejskiej Partii Ludowej, której liderem w UE jest Donald Tusk. Wcześniej posłowie PiS należący do EKR złożyli poprawkę umożliwiającą wypłacenie Polsce zaległych środków z instrumentu odbudowy. Polscy europosłowie z PO i SLD nie poparli poprawki PiS i EKR, dzięki której Komisja Europejska mogłaby wysłać do Polski pomoc finansową. Nie chcieli, żeby pieniądze trafiły do samorządowców i przedsiębiorców, którzy teraz pomagają uchodźcom z Ukrainy.</u>
        </div>
        <div xml:id="div-585">
          <u xml:id="u-585.0" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Informacja o wpływie interpelacji, zapytań oraz odpowiedzi na nie dostępna jest w Systemie Informacyjnym Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-585.1" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Na tym kończymy 54. posiedzenie Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
          <u xml:id="u-585.2" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Protokół posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w Sekretariacie Posiedzeń Sejmu.</u>
          <u xml:id="u-585.3" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Porządek dzienny 55. posiedzenia Sejmu, zwołanego na dni 25 i 26 maja 2022 r., został paniom i panom posłom doręczony.</u>
          <u xml:id="u-585.4" who="#WicemarszałekPiotrZgorzelski">Zamykam posiedzenie.</u>
          <u xml:id="u-585.5" who="#komentarz">(Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską)</u>
          <u xml:id="u-585.6" who="#komentarz">(Koniec posiedzenia o godz. 19 min 48)</u>
        </div>
      </body>
    </text>
  </TEI>
</teiCorpus>